124-1-1a



124-1-1b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་དྷྱཱན་ཏ་བི་བྷ་ག་ཊཱི་ཀ །བོད་སྐད་དུ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་རབ་
མཛད་པ། །བདེ་གཤེགས་ཉིད་སྐྱེས་བདག་སོགས་ལ། །འཆད་པ་ལ་ཡང་མངོན་མཆོད་ནས། །དོན་རྣམས་དབྱེ་ཕྱིར་འབད་པར་བྱ། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། མཚན་
ཉིད་སྒྲིབ་པ་དེ་ཁོ་ན། །གཉེན་པོ་དག་ནི་བསྒོམ་པ་དང་། །དེ་ཡི་གནས་དང་འབྲས་བུ་ཐོབ། །ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དོན་བདུན་པོ་འདི་དག་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་འཆད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་
དང་། སྒྲིབ་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་དང་། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དང་། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གནས་དང་། འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ་དོན་བདུན་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། །
ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ནི་གཟུང་བ་དང་

124-1-2a

འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གཉིས་པོ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །དེ་ལྟར་གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་། །འདི་ལ་ལྷག་མ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་ཡོད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་
ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་མི་སྟོང་མིན། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་བཤད། །ཡོད་པས་མེད་པས་ཡོད་པས་ན། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་
པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པས་སོ། །མི་སྟོང་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་བྱས་དང་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་
མ་བྱས་སོ། །བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཡོད་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དང་། 

124-1-2b

དེ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡོད་པའོ། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཏུ་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཡང་
མ་ཡིན། མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་ནས། ད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དོ། །དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། །རབ་ཏུ་སྐྱེའོ་དེའི་
དོན་མེད། །དེ་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད། །དེ་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་ནི་དབང་པོ་ལྔར་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །བདག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་
ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྣམས་སོ། །དེའི་དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་རྣམས་མེད་པ་དང་། བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་ནི་ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་པས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་
མེད་དོ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པ། །དེ་ནི་དེ་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡེ་མེད་མིན། །འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཡེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་ཟད་
ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །གཞན་དུ་ན་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་
ཟད་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་བསྡུ་བར་འགྱུར་བའི་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ། བརྟགས་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ་། །དོན་ཕྱིར་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཕྱིར། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་

124-1-3a

དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། 
དམིགས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་མི་དམིགས་པ་སྐྱེའོ། །དོན་མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་
མི་དམིགས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དམིགས་པ་ནི། །མི་དམིགས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ། །དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་དམིགས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དམིགས་པ་དང་། །མི་དམིགས་མཉམ་པར་ཤེས་
པར་བྱ། །དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །
སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པས་སོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་བྱུང་། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་ཙམ་མཐོང་བ་
ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན། །ཉེ་བར་སྤྱོད་དང་ཡོངས་གཅོད་དང་། །དེ་ཡི་འཇུག་བྱེད་སེམས་ལས་བྱུང་། །
ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་གི་རྐྱེན་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ནོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པར་

124-1-3b

བྱེད་པ་དག་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། སེམས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་དང་འདེབས་པའི་ཕྱིར། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་འཛིན་ཕྱིར། །རྫོགས་བྱེད་ཕྱིར་དང་གསུམ་གཅོད་ཕྱིར། །ཉེ་བར་གཅོད་ཕྱིར་སྡུད་
པའི་ཕྱིར། །སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང་མངོན་དུའི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་ནི་འགྲོ་ཉོན་མོངས། །རྣམ་གསུམ་རྣམ་གཉིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས། །རྣམ་བདུན་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ལས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་རིག་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །འདེབས་པའི་ཕྱིར་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་འཛིན་ཕྱིར་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་སོ། །རྫོགས་བྱེད་ཕྱིར་ནི་སྐྱེ་
མཆེད་དྲུག་གིས་སོ། །གསུམ་གཅོད་ཕྱིར་ནི་རེག་པས་སོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཚོར་བས་སོ། །སྡུད་པའི་ཕྱིར་ནི་ལས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་ཡང་སྲིད་པ་སྲེད་པས་སོ། །སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ནི་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུའོ། །མངོན་དུའི་ཕྱིར་ནི་
ལས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྲིད་པས་ཡང་སྲིད་པར་འབྱིན་པར་མངོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་ཤིས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་། རྣམ་གསུམ་རྣམ་གཉིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས། །རྣམ་བདུན་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ལས། །རྣམ་གསུམ་ནི་ཉོན་
མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་རྣམས་སོ། །ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་སྲེད་པའོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་
ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་

124-1-4a

པ་ནི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། མ་རིག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་འབེབས་པའི་རྒྱུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་ཁྲིད་པའི་རྒྱུའོ། །མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་ཀུན་འཛིན་པའི་རྒྱུའོ། །
རེག་པ་དང་ཚོར་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུའོ། །སྲེད་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། སྲིད་པ་ནི་སྡུད་པའི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་ཤི་ནི་སྐྱོ་བའི་རྒྱུའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་བའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་དོན་བསྡུས་
པ་ནི་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་། བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་
མཚན་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་བརྗོད་ནས། སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་གྲངས་དང་། །དེ་ཡི་དོན་དང་དབྱེ་བ་དང་། །སྒྲུབ་པ་དག་སྟེ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་
བའོ། །མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཉིས་དངོས་མེད་དང་དངོས་མེད་པའི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པོ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་
ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཉིས་པོ་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མིན། །ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཆོས་ལ་ཆོས་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་པ་མི་རུང་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གཅིག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་དང་། སྤྱིའི་

124-1-4b

མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང་། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྣམ་
གྲངས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་འགོག་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་དེ་གོ་རིམས་བཞིན། །གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་
མཐའ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་འགོག་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཏེ། འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་དག །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་དག་ཅེ་ན། 
དེ་ནི་དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད། །གང་གི་ཚེ་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གནས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དྲི་མ་སྤངས་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གལ་ཏེ་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ལ་དྲི་མ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ན་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་
ལྟར། ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ལ་བྱའི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆེན་པོ་
སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་

124-1-5a

དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཟ་བ་བཟའ་དང་དེ་ཡི་ལུས། །གནས་ཀྱི་གཞི་ཡི་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་ཡང་གང་གིས་ཇི་ལྟར་མཐོང་། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡང་
སྟོང་པ་ཉིད། །དགེ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་གཏང་བར་མི་བྱའི་ཕྱིར། །དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །
དེ་ལ་ཟ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་བརྩམས་སོ། །བཟའ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམས་སོ། །དེའི་ལུས་ནི་ཟ་བ་དང་བཟའ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་གང་ཡིན་པ་སྟེ་ཁོག་པའོ། །དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གནས་ཀྱི་གཞི་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། དེ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོང་པ་
ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་གང་གིས་སྟོང་པར་མཐོང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས་ཏེ། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པ་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དགེ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དགེ་བ་གཉིས་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་གཏན་དུ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་གཏང་བར་མི་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་
བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་ན་སྐྱོ་སྟེ་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་མི་གཏོང་ཞིང་མི་འདོར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །
མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་དང་བཅས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་

124-1-5b

ལྟར་རེ་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་མེད་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་དངོས་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལས་སྟོང་ཉིད་གཞན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་
དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གོང་དུ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་དེར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 
སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཐ་མར་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཉོན་
མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྣམ་དག་དེ་མ་གྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་
ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་འབད་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན། ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་མི་མོངས་མིན། །དེ་ནི་
དག་དང་མ་དག་མིན། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལ་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་

124-1-6a

ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་བསྟན་
པས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། སྐྲག་པ་དང་། ལེ་ལོ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་
བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུར་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དང་པོའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།སྒྲིབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། ཁྱབ་དང་ཉི་ཚེ་ལྷག་པ་དང་། །མཉམ་དང་ལེན་དང་སྤོང་བ་ནི། །གཉིས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་
བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། མཐའ་དག་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་ཚེ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་
པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །མཉམ་པ་ནི་ཆ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །འཁོར་བ་ལེན་པ་དང་སྤོང་བའི་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྒྲིབ་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་ནི་ཅི་རིགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་དང་གཉི་གའི་སྒྲིབ་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་། ཉོན་མོངས་མཚན་ཉིད་རྣམ་དགུ་འོ། །ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་རྣམས་སྒྲིབ་པ་ཡིན། །ཀུན་ཏུ་
སྦྱོར་བ་དགུ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་དག་གང་ལ་གང་སྒྲིབ་ཅེ་ན། སྐྱོ་བ་དང་ནི་བཏང་སྙོམས་དང་། །དེ་ཁོ་ན་ནི་མཐོང་བ་དང་། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྐྱོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེས་ནི་མི་མཐུན་

124-1-6b

པ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་གཞི་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ལ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། འཇིག་ཚོགས་ལྟ་དང་དེའི་གཞི་དང་། །འགོག་དང་ལམ་དང་དཀོན་མཆོག་དང་། །རྙེད་པ་དང་ནི་བཀུར་སྟི་དང་། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་
པ་ཡོངས་ཤེས་ལ། །སྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང་བར་ཆད་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་དབང་གིས་དེ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
མ་རིག་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་གཞི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་
ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ལ་སྐྲག་པ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བས་དེ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་མཆོག་གི་དག་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་
བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེའི་ཡོན་ཏན་ལ་མངོན་པར་ཡིད་མི་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་། བཀུར་སྟི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེའི་ཉེས་པ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་སྣའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཡོ་བྱད་
བསྙུངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཡོ་བྱད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ལ་གཞན། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་སྒྲིབ་པ་གཞན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྒྲིབ་པ་དེ་ནི་གང་། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་མེད་དང་སྐྱེ་མཆེད་
མིན། །རྣལ་འབྱོར་མིན་པས་གང་བསྐྱེད་དང་། །སྐྱེ་བ་མེད་དང་ཡིད་མི་བྱེད། །ཚོགས་ནི་རབ་ཏུ་མ་རྫོགས་དང་། །རིགས་དང་བཤེས་གཉེན་མི་ལྡན་དང་། །སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དང་། །སྒྲུབ་པ་དང་ཡང་མི་ལྡན་དང་། །སྐྱེ་བོ་ངན་དང་འགྲོགས་པ་དང་། །

124-1-7a

རང་གི་གནས་ངན་ལེན་གསུམ་ལས། །ལྷག་མ་ཤེས་རབ་མ་སྨིན་དང་། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་གནས་ངན་ལེན། །ལེ་ལོ་དང་ཡང་བག་མེད་དང་། །སྲིད་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཆགས་པ་དང་། །སེམས་ནི་ཞུམ་པར་གྱུར་པ་དང་། །མ་དད་པ་དང་མ་མོས་
དང་། །སྒྲ་བཞིན་དུ་ནི་དཔྱོད་པ་དང་། །དམ་ཆོས་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་དང་། །རྙེད་ལ་གདུ་དང་སྙིང་རྗེ་མེད། །ཐོས་པས་ཕོངས་དང་ཉུང་བ་དང་། །ཏིང་འཛིན་སྦྱངས་པ་མ་བྱས་པའོ། །དེ་དག་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཡང་
དག་འཛིན། །བློ་ལྡན་འཁྲུལ་མེད་སྒྲིབ་པ་མེད། །བསྔོ་དང་མི་སྐྲག་སེར་སྣ་མེད། །དབང་ནི་དགེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་གང་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་དུ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས། །གསུམ་
གསུམ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དགེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་དགེ་བ་མི་བསྐྱེད་པ་དང་། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། 
ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དེའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་རིགས་དང་མི་ལྡན་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་མི་ལྡན་པ་དང་། སེམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཉིད་དེ། དེའི་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་འགྲོགས་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་སྡང་བ་དང་འགྲོགས་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་བླུན་པའོ། །སྐྱེ་བོ་སྡང་བ་ནི་ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་སོ། །འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་
གསུམ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གནས་ངན་ལེན་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ལས་ལྷག་མ་གང་ཡང་རུང་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའོ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྒྲིབ་

124-1-7b

པ་གསུམ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང་། ལེ་ལོ་དང་བག་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་གང་དག་གིས་སེམས་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཀྱི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོ་བ་སྟེ། སྲིད་པ་ལ་ཆགས་
པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དང་། སེམས་ཞུམ་པའོ། །མི་སྐྲག་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་གང་ཟག་ལ་མི་སྲིད་སྙམ་པ་དང་། ཆོས་ལ་མི་མོས་པ་དང་། དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དཔྱོད་པའོ། །སེར་སྣ་མེད་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་དང་། 
རྙེད་པ་དང་། བཀུར་སྟི་དང་། མཆོད་པ་ལ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པའོ། །དབང་གི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི། གང་དག་གིས་དབང་བྱེད་པ་མི་འཐོབ་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བསྐྱེད་པས་ཐོས་པས་ཕོངས་པ་དང་། 
ཐོས་པས་ཉུང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་འདི་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་གང་ལ་བྱེད་རྒྱུ་བཅུར་འགྱུར་བ་དོན་དེའི་སྐབས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱེད་རྒྱུ་བཅུ་ལ་འབྱུང་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མིག་ལ་
སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཟས་བཞི་ལྟ་བུའོ། །རྟེན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་གང་གི་གནས་སུ་གང་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་བུའོ། །གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་
གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །འགྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་བརྔ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཟོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྒྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་གསེར་ལ་སོགས་པའི་གསེར་མགར་ལ་སོགས་
པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གདུ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་བསྒྱུར་བའོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་མེ་ལ་སོགས་པའི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་དམ་བཅས་པ་དང་གཏན་ཚིགས་ལྟ་བུའོ། །འཐོབ་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་མྱ་ངན་ལས་

124-1-8a

འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ་དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ་དེ་མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་གྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་
སྒྲིབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱུར་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ལྡོག་པས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་
སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུར་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བསྔོ་བ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཆེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་མི་སྐྲག་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཡིད་མི་ཆེས་པས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་སེར་སྣ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཆོས་ལ་སེར་སྣ་མེད་པས་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དབང་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དབང་བྱེད་པ་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་རྒྱུ་བཅུ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། །གནས་པ་རྟེན་
དང་བསྟན་བྱ་དང་། །འགྱུར་དང་འབྲལ་དང་གཞན་དུ་དང་། །ཡིད་ཆེས་གོ་འབྱེད་འཐོབ་རྣམས་ལ། །མིག་དང་ཟས་ས་མར་མེ་དང་། །མེ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡི་དཔེ། །ཟོར་བ་བཟོ་ཤེས་དུ་བ་དང་། །རྒྱུ་དང་ལམ་ལ་སོགས་པ་གཞན། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་
གོ་རིམས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དེའི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་
དེའི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་བསྒོམ་

124-1-8b

པའི་ལམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱའོ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྔོ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་ནས་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་པ་དག་ལ་མི་སྐྲག་པར་
བྱའོ། །དེ་ལྟར་མི་སྐྲག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ནས་གཞན་དག་ལ་ཆོས་དེ་དག་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པ་དེ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་འཐོབ་བོ། །ཕྱོགས་དང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ས་ལ། །སྒྲིབ་པ་དག་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། གཞི་ལ་མི་མཁས་ལེ་ལོ་དང་། །གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་འཛིན་ཉམས་པ་དང་། །
མི་སྐྱེད་པ་དང་ཉམ་ཆུང་དང་། །ལྟ་དང་གནས་ངན་ལེན་སྐྱོན་ཆགས། །གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ལེ་ལོ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་ནི་འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་
སེམས་པ་དང་། དཔྱོད་པ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མ་ཚང་བས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བསྒོམ་པ་མ་ཚང་བས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ། །དབང་པོ་
དེ་དག་ཉམ་ཆུང་བ་ནི་སྟོབས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེ་དག་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་
སྒྲིབ་སྟེ། དེ་དག་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། ཕྱུག་པོ་དང་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་། །སེམས་ཅན་མི་གཏོང་སྒྲིབ་པ་དང་། །ཉེས་པ་དག་དང་ཡོན་ཏན་རྣམས། །འབྲི་དང་འཕེལ་དང་འཛུད་པ་དང་། །གྲོལ་བར་བྱེད་དང་

124-1-9a

མི་ཟད་དང་། །དགེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། ངེས་པར་བྱེད་དང་ཆོས་རྣམས་ལ། །ལོངས་པར་སྤྱོད་དང་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །འདི་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པས་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཕྱུག་པོ་དང་། བདག་པོ་ལ་སྒྲིབ་པས་སྒྲིབ་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་བདེ་འགྲོ་ལ་སྒྲིབ་བོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་འབྲི་ཞིང་འཕེལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་གདུལ་བྱ་འཛུད་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་
སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་དེ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་དེ་དང་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་
འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དགེ་བ་དེ་ཉིད་ངེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་བདག་དང་གཞན་
ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཐོས་པའི་དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་རྣམས་ལ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་དོན་མཆོག་གི་དོན། །རྒྱུ་མཐུན་དོན་གྱི་མཆོག་ཉིད་དང་། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་
དོན་དང་། །རྒྱུད་རྣམས་ཐ་དད་མེད་དོན་དང་། །ཉོན་མོངས་རྣམ་དག་མིན་དོན་དང་། །ཐ་དད་མེད་པའི་དོན་ཉིད་དང་། །བྲི་མེད་འཕེལ་བ་མེད་དོན་དང་། །དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡི་གནས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མ་རིག་པ། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སྒྲིབ་པ་བཅུ། །ས་བཅུའི་

124-1-9b

མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི། །གཉེན་པོ་དག་ནི་ས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་སྟེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་
པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ། དེས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་མཆོག་གི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ། དེས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བསྒྲུབ་ཏུ་མཚུངས་
པ་ལ་བདག་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དོན་གྱི་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། དེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པ་མཆོག་ཏུ་རིག་ནས། དེའི་ཕྱིར་མེའི་འོབས་སྟོང་
གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ཚད་ཙམ་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་མཆོང་ངོ་། །བཞི་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་ལ་ཡང་ལྡོག་གོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ། སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་
རྣམ་པ་བཅུས་རྟོགས་སོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ལ་གང་ཀུན་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡིན་ཡང་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ། མཚན་མ་མེད་པས་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐ་དད་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་བྲི་བ་མེད་ཅིང་འཕེལ་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ཀུན་ནས་
ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ན་ཡང་བྲི་བའམ་འཕེལ་བ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་དབང་བ་དང་། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་དབང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། ལས་ལ་དབང་བའོ། །དེ་ལས་བརྒྱད་པ་ཉིད་ལ་ཆོས་ཀྱི་

124-1-10a

དབྱིངས་ལ་དབང་བ་དང་པོ་དང་། འོག་གི་གནས་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་
དུ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཡི་སྒྲིབ་པ་དང་། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན། །དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཟད་ན་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་
ལས་གྲོལ་བར་འདོད་དོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཁྱབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཆུང་ངུ་ནི་ཉི་ཚེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྦྱོར་བའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ལྷག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐོབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་མཉམ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཐོབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་
ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་དགུ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྒྱུའི་དོན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པ་ལ་
སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དགེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བསྡུས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་རྣམ་པ་
གཉིས་པོ་གང་ཡིན་པའོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་སྒྲིབ་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།དེ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་གསུངས་པ། རྩ་བ་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་མཚན་ཉིད་དང་། །
འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་དེ་ཁོ་ན། །རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བ་དང་། །གྲགས་དང་རྣམ་པར་དག་ཡུལ་དང་། །བསྡུ་དང་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། །མཁས་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་བཅུ་ནི། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བའི་

124-1-10b

དེ་ཁོ་ན་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་། བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། མཁས་
པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་ཡང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པ་དང་། ཁམས་ལ་མཁས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་དང་། གནས་དང་གནས་མ་
ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་དང་། དབང་པོ་ལ་མཁས་པ་དང་། དུས་ལ་མཁས་པ་དང་། བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་དང་། ཐེག་པ་ལ་མཁས་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པ་
དང་། གཞན་གྱི་དབང་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ཅེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟག་མེད་དང་། །ཡོད་ཀྱང་ཁོ་ན་མ་ཡིན་དང་། །ཡོད་དང་མེད་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། །
ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསུམ་དུ་འདོད། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་པའོ། །དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་
ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་བས་ན་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ནའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་དང་། །གཟུང་བ་དག་དང་
འཛིན་པ་དང་། །ཡོད་དང་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་དང་། །སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་དག །གང་ཤེས་ནས་ནི་མི་འབྱུང་བ། །དེ་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་ཤེས་ནས་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཀུན་

124-1-11a

བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་ཤེས་ནས་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་ཤེས་ནས་དངོས་པོ་དང་
དངོས་པོ་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་རྟག་
པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོར་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དེར་ཇི་ལྟར་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། མི་རྟག་དོན་ནི་མེད་དོན་དང་། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། །
དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད་དོན་ཏེ། །རྩ་བའི་ཁོ་ནར་གོ་རིམས་བཞིན། །མི་རྟག་པའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མེད་པའི་དོན་དང་། སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་དོན་དང་། དྲི་མ་དང་བཅས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །སྡུག་
བསྔལ་ལེན་དང་མཚན་ཉིད་དང་། །འབྲེལ་པ་གཞན་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་
པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཡང་སྟེ། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དངོས་མེད་དེ་དངོས་མ་ཡིན་དང་། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་པར་འདོད། །ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་པས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་
དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་མེད་ཀྱི། ཡེ་ཤེས་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པས་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །མཚན་

124-1-11b

ཉིད་མེད་པས་བདག་མེད་དང་། །དེ་དང་མི་མཐུན་མཚན་ཉིད་དང་། །རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་
བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པས་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་བདག་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་ཉིད་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་བདག་མེད་པའོ། །རྩ་བ་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་
ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། མེད་པའི་དོན་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། དྲི་མ་དང་བཅས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་
དང་། འབྲེལ་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེ་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པས་བདག་མེད་པ་དང་། 
མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པའོ། །འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་
པ་གསུམ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པར་འདོད། །ཀུན་འབྱུང་བའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྟེ། ཀུན་འབྱུང་བའི་དོན་རྣམ་པ་
གསུམ་ནི། བག་ཆགས་དང་ནི་ཀུན་ནས་འབྱུང་། །མ་བྲལ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་སོ། །ཀུན་ནས་འབྱུང་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །མ་བྲལ་

124-1-12a

བའི་ཀུན་འབྱུང་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་སྒྲིབ་པ་དང་མ་བྲལ་བའོ། །འགོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འགོག་པའི་བདེན་པ་སྟེ་འགོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འགོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང་གཉིས་མི་སྐྱེ། །དྲི་མ་ཞི་བ་གཉིས་སུ་འདོད་། །ངོ་བོ་ཉིད་
ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། དྲི་མ་ཞི་བ་གཉིས་ཀྱང་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ནི་འགོག་པ་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འགོག་པ་དང་། གཉིས་པོ་འགོག་པ་དང་། 
རང་བཞིན་གྱིས་འགོག་པའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་གཞག་ཅེ་ན། ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤང་བ་དང་། །ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་བྱ་བས་ནི། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་དག་བཤད། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །
གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་སྤང་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འདིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་
གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། བརྟགས་པ་དང་ནི་ཤེས་པ་དང་། །དེ་བཞིན་བརྗོད་པ་རགས་པ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བརྟགས་
པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་། ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་། བརྗོད་པ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །དེས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉིད་དེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དམ་པའི་དོན་ནི་གཅིག་པུའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་
པུར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་དང་ཐོབ་དང་སྒྲུབ་པ་ནི། །དོན་དམ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །དོན་དམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དམ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་དོན་གྱི་དམ་པ་

124-1-12b

ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་ནི་ལམ་སྟེ་དེའི་དོན་ནི་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་སྐད་བརྗོད་ཅེ་ན། འགྱུར་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་འགྱུར་བ་མེད་
པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདུས་བྱས་འདི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲགས་པ་དེ་ཁོ་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་བློ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། གྲགས་
པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་དང་། རིགས་པའི་གྲགས་པའོ། །དེ་ལ། གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་སྟེ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྡ་ལ་འདྲིས་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་བློས་དངོས་པོ་གང་
ལ་འདི་ནི་ས་ཡིན་གྱི་མེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ནི་གཟུགས་ཡིན་གྱི་སྒྲ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་གྱིས་རིགས་པའི་གྲགས་པའོ། །གང་ཟག་དམ་པ་རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་རྟོག་གེ་པ་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དག་ཚད་མ་
གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་འཐད་པས་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་གྲགས་པའི་དངོས་པོའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་
ཡུལ་ལོ། །རྣམ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །གཅིག་པུ་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་
ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། །མིང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ། །ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །དངོས་པོ་ལྔ་ལས་བརྩམས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྡུའོ། །མིང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་བསྡུའོ། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་རབ་ཁོ་ན། །གཅིག་

124-1-13a

པུ་ཁོ་ནས་བསྡུས་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་
ན་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། གནས་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་
ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །དེ་ལ། འཇུག་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། གནས་པ་དང་ནི་ངན་པར་ཞུགས། །
གནས་པ་དང་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་དང་དག །ཡང་དག་སྒྲུབ་པ་གཅིག་པུའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་གཅིག་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་
མཚན་ཉིད་དོ། །མཁས་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་བཅུ་ནི། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའོ། །ཞེས་གསུངས་ན་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཅིག་དང་རྒྱུ་དང་ཟ་བ་དང་། །བྱེད་པ་དང་ནི་དབང་སྒྱུར་དང་། །བདག་པོའི་དོན་དང་རྟག་པ་དང་། །
ཉོན་མོངས་པ་དང་དག་པའི་གནས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་དང་མ་གྲོལ་གྲོལ། །འདི་དག་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ། །བདག་མེད་པ་ལ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་འདི་བཅུ་ནི། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་
པུར་འཛིན་པ་དང་། རྒྱུར་འཛིན་པ་དང་། ཟ་བར་འཛིན་པ་དང་། བྱེད་པར་འཛིན་པ་དང་། རང་དབང་དུ་འཛིན་པ་དང་། བདག་པོར་འཛིན་པ་དང་། རྟག་པར་འཛིན་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བར་འཛིན་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང་། མ་གྲོལ་

124-1-13b

བ་དང་གྲོལ་བར་འཛིན་པའོ། །མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་འདུས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་འདུས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདུས་ཤེ་ན། ཀུན་དུ་རྟོག་དང་རྣམ་རྟོག་དོན། །ཆོས་ཉིད་དོན་གྱིས་དེ་དག་དེར། །
ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་གང་གཟུགས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་གང་གཟུགས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །
ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་གང་གཟུགས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་
འདུས་པའི་ཕྱིར་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་འདི་བཤད་ན། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་མ་བཤད་པས་དེ་ད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཐོག་མ་དུ་མ་ཉིད་
དང་ནི། །བསྡུས་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན། །ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཕུང་པོ་དེ་དག་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དུ་མའི་དོན་ནི་གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་
བསྡུས་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོའི་དོན་ནི་སྤུངས་པའི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་སྤུངས་པའི་དོན་མཐོང་ངོ་། །འཛིན་དང་གཟུང་དང་དེ་འཛིན་པ། །ས་བོན་དོན་ཏེ་
གཞན་དུ་འདོད། །གཞན་གང་ཞེ་ན། ཁམས་སོ། །དེ་ལ་འཛིན་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུང་བའི་ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འཛིན་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་

124-1-14a

པའོ། །ཚོར་དང་དོན་རྣམས་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི། །ཉེར་སྤྱོད་འབྱུང་སྒོ་གཞན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་ལ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དག་ནི་ཚོར་བ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིའི་དྲུག་པོ་དག་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་
པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྩོལ་བ་ལ། །སྒྲོ་འདོགས་མེད་ཅིང་སྐུར་འདེབས་མེད། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་
འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་བདག་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་
སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འབྱུང་བ་མེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེད་
པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་ནུས་པ་མེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་འདོད་འདོད་དང་རྣམ་དག་དང་། །མཉམ་དུ་འབྱུང་དང་དབང་བྱེད་དང་། །འཐོབ་དང་ཀུན་
ཏུ་སྤྱོད་པ་དག །གཞན་དབང་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ་གཞན། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་དོན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མི་འདོད་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་གཞན་
གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་སྒྲིབ་པ་ལྔ་མ་སྤངས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་གྱི་བར་དུ་མ་བསྒོམས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི། དེ་བཞིན་

124-1-14b

གཤེགས་པ་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་གཉིས་གཉིས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་དུ་བྱེད་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི། བུད་མེད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཐོབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་བུད་མེད་
ཀྱིས་རང་བྱང་ཆུབ་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི། ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་
ནི་ཁམས་མང་པོ་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དབང་པོ་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། འཛིན་དང་གནས་དང་རྒྱུན་མི་འཆད། །སྤྱོད་དང་དག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར། །འཛིན་པའི་ཕྱིར་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། དེ་དག་ལ་དེ་དབང་
བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་འཛིན་པ་ལ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་དག་དབང་བྱེད་དོ། །གནས་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་དེ། དེའི་དབང་གིས་མི་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་འཚོབ་པ་ལ་ནི་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་གཉིས་དབང་བྱེད་དེ། 
བུ་འབྱུང་བར་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་ཚོར་བའི་དབང་པོ་རྣམས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་
ནི་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་རྣམས་སྤྱད་ཟིན་དང་། །དེ་བཞིན་མ་སྤྱད་གཞན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གང་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་མོ། །ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་ཏེ། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་སྤྱད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་སོ། །འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་
མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དུས་སོ། །རྒྱུ་སྤྱད་པ་ལ་འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་འབྱུང་བའི་དུས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དོན། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །དེ་ཞི་བ་དང་གཉེན་པོའི་དོན། །ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་དུ་འདོད། །བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་

124-1-15a

ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དོན་ཏེ། གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཡི་
བདེན་པ་སྟེ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་གཉིས་ཞི་བའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །གཉེན་པོའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དང་རྣམ་མི་རྟོག །ཤེས་པས་གཞན་ལས་བདག་གིས་ནི། །ངེས་པར་འབྱུང་ཕྱིར་གཞན་ཞེས་བྱ། །
ཐིག་པ་གསུམ་སྟེ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། འཁོར་བ་ལ་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དུ་ཤེས་ཤིང་གཞན་ལས་ཐོས་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། 
རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །བདག་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །བཏགས་བཅས་རྒྱུར་བཅས་རྒྱུ་མཚན་དང་། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་བཅས་ནི། །ཐ་མ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན། །འདུས་བྱས་དང་
འདུས་མ་བྱས་སོ། །དེ་ལ་བཏགས་པ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་ས་བོན་དུ་བསྡུས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་གནས་དང་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པ་དང་། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བསྡུས་པ་ཡིད་དང་། འཛིན་པ་
དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་འདི་ནི་འདུས་བྱས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡིད་ནི་གང་རྟག་ཏུ་རློམ་སེམས་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའོ། །
རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་འགོག་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཉིད་དོ། །དེས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་

124-1-15b

བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དོན་འདིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་
ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་དེར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། ང་རྒྱལ་མེད་པའི་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོའི་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རགས་པས་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཕྲ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། དཔེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རིགས་པས་ཚར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཤེས་
བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། མ་ནོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ལ་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་དེ་
ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུར་བཅད་པ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་གཉིས་པ་སྟེ་ཐ་མ། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོར། 
གནས་ངན་ལེན་ཕྱིར་སྲེད་རྒྱུའི་ཕྱིར། །གཞི་ཡི་ཕྱིར་དང་མ་རྨོངས་ཕྱིར། །བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་བྱ་བས། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ། །ལུས་ཀྱིས་ནི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །
དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ་དེས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པས་སྡུག་བསྔལ་དུ་གཟིགས་སོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་

124-1-16a

བརྟགས་པས་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་སེམས་ཏེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། བདག་ཆད་པར་དོགས་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་
བརྟགས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །དེ་བས་ན་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་
པ་སྟེ། འདི་ལྟར། མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ཤེས་ན། །དེ་དག་སྤང་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ནི། །རྣམ་པ་བཞི་དག་རབ་ཏུ་འབྱུང་། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམས་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་
ཡོངས་སུ་ཤེས་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གསལ་ཞིང་གཉེན་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་བཞི་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །དེར་གནས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་
འབྱོར་པར་འགྱུར། །ཉེས་པ་ལྔ་སྤོང་འདུ་བྱེད་བརྒྱད། །བརྟེན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དེ་ལ་སེམས་གནས་པའི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་པོ་དག་སྟེ། དོན་ཐམས་ཅད་འབྱོར་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་
པ་ནི་འདིར་སེམས་གནས་པ་སྟེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་འོག་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་སོ། །ལས་སུ་རུང་བ་དེ་ཡང་ཉེས་པ་ལྔ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་བསྒོམ་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་
གང་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམས་ངག་རྣམས། །བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང་། །འདུ་མི་བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་དེ། །འདི་དག་ཉེས་པ་ལྔར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་ཉེས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུའོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་དུས་ན་མངོན་པར་

124-1-16b

འདུ་མི་བྱེད་ན་ཉེས་པའོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཚེ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ལེ་ལོ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བཞི་སྟེ། འདུན་པ་དང་། རྩོལ་བ་དང་། དད་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་
བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནས་དང་དེ་ལ་གནས་པ་དང་། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ། །རྩོལ་བའི་གནས་ནི་འདུན་པའོ། །གནས་པ་ནི་རྩོལ་བའོ། །གནས་འདུན་པ་དེའི་རྒྱུ་ནི་དད་པ་སྟེ། ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་རྩོལ་བ་དེའི་འབྲས་
བུ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་ལྷག་མ་བཞི་ནི་དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་དང་། སེམས་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཏེ་ཉེས་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར་གྲངས་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་དྲན་པ་
ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དམིགས་པ་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་དང་། །བྱིང་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་པ་དང་། །དེ་སྤོང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དང་། །ཞི་ཚེ་རྣལ་དུ་འཇུག་པའོ། །དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ། །ཤེས་བཞིན་ནི་དྲན་པ་མ་
བརྗེད་པར་གྱུར་ན་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་པའོ། །རྟོགས་ནས་དེ་དང་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་པའོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བར་གྱུར་པ་ན་རྣལ་དུ་འཇུག་པ་ནི་སེམས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་འོག་ཏུ་དབང་པོ་རྣམས་
ཏེ་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་བསྐྱེད་ནས། །འདུན་དང་སྦྱོར་བ་དབང་བྱེད་དང་། །དམིགས་པ་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་དང་། །མི་འཕྲོ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཀྱང་ངོ་། །དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་
གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་དང་། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས། འདུན་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ། སྦྱོར་བ་ནི་དབང་བྱེད་པ། དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ། མི་འཕྲོ་བ་ནི་དབང་བྱེད་པ། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། 

124-1-17a

དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ལ་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་སྲབ་པའི་ཕྱིར། སྟོབས་ལྡན་གང་གི་ཚེ་དེ་དག་ཉིད་མ་དད་
པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་འདྲེ་བ་ནའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྔ་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྔ་མའི་འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་ཡིན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་དད་པར་གྱུར་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་
གནས་སོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པས་ནི་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་གོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པས་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བསྐྱེད་ཟིན་ནས་དབང་པོ་རྣམས་བསྟན་ན། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཅི་དབང་
པོའི་དུས་ལ་རིག་པར་བྱའམ། འོན་ཏེ་སྟོབས་ཀྱི་དུས་ལ་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྣམས་དང་སྟོབས་རྣམས་ལ། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་གཉིས་སོ། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་དང་རྩེ་མོ་དག་གི་ཚེ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །བཟོད་པ་དག་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་
རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ནི་སྟོབས་རྣམས་སོ། །སྟོབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་ཡན་ལག་གནས་ཡན་ལག །གསུམ་པ་ངེས་འབྱུང་ཡན་ལག་སྟེ། །བཞི་པ་ཕན་ཡོན་ཡན་ལག་ཡིན། །རྣམ་གསུམ་ཉོན་མོངས་མེད་ཡན་
ལག །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ། །ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་གོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་གོ། །དགའ་བ་ནི་
ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བཏང་སྙོམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་ལ་གཞི་དང་གནས་དང་ནི། །

124-1-17b

ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞི་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གནས་སོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་ཡན་ལག་གི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཡོངས་སུ་གཅོད་དང་གོ་བྱེད་དང་། །རྣམ་གསུམ་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དེ་བརྒྱད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་
བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཚེ་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དེས་རང་གི་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་ནི་གཞན་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། 
ཀུན་སློང་བ་དང་བཅས་པས་ངག་གི་དེ་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། འཚོ་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ལྟ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོ་བྱད་བསྙུངས། །གཞན་
ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་འདོད། །ཡང་དག་པའི་ངག་གིས་བསྙད་པ་དང་། འབྲེལ་པའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པས་ཤེས་རབ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྟེ། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་འཚོ་བས་
ནི་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་སྟེ། ཆོས་ཀྱིས་གས་ལ་སོགས་པ་ཚོད་ཟིན་པར་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། 
ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་དབང་། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བྱིང་བ་དང་། རྒོད་པའི་དབང་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། ཡོན་ཏན་

124-1-18a

ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་སྟེ། དེས་ལམ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་སྟེ། ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་
གནས་པས་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། བསམ་གཏན་ལ་གནས་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དེ་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་
བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་མཐུན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །རྗེས་སུ་འབྲེལ་བཅས་བཟློག་པ་དང་། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །རྗེས་སུ་འབྲེལ་མེད་བསྒོམ་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་
པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཡང་མེད་པ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པ་དང་། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །དམིགས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། །ཐོབ་པས་དེ་ནི་ཁྱད་
པར་འཕགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་
པ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་
བསྒོམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། མི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། ཅི་ནས་ཀྱང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་མོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་གནས་གང་ཞེ་ན། 

124-1-18b

རྒྱུ་ཡི་གནས་དང་ཞུགས་པ་དང་། །སྦྱོར་དང་འབྲས་བུ་བརྗོད་པ་དང་། །བྱ་དང་བྱ་མེད་ཁྱད་པར་དང་། །དེ་ནི་བླ་མ་བླ་ན་མེད། །མོས་པ་དང་ནི་འཇུག་པ་དང་། །ངེས་པར་འབྱུང་དང་ལུང་བསྟན་དང་། །བརྗོད་པ་དང་ནི་དབང་བསྐུར་དང་། །ཕྱིན་པ་དང་ནི་ཕན་ཡོན་
དང་། །བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་གནས་ནི་གང་རིགས་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ། །ཞུགས་པའི་གནས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བའི་གནས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་ཚུན་ཆད་དོ། །འབྲས་བུའི་གནས་ནི་ཐོབ་པའོ། །བྱ་བ་བཅས་
པའི་གནས་ནི་སློབ་པའོ། །བྱ་བ་མེད་པའི་གནས་ནི་མི་སློབ་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་གནས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའོ། །བླ་མའི་གནས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བས་སར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་
གནས་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེའི་གོང་ན་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པའི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཐམས་ཅད་དོ། །འཇུག་པའི་གནས་ནི་ས་དང་པོའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་གནས་ནི་དེའི་གོང་མ་ས་དྲུག་པོ་དག་གོ། །ལུང་
བསྟན་པའི་གནས་ནི་ས་བརྒྱད་པའོ། །བརྗོད་པའི་གནས་ནི་ས་དགུ་པའོ། །དབང་བསྐུར་བའི་གནས་ནི་ས་བཅུ་པའོ། །ཕྱིན་པའི་གནས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཕན་ཡོན་གྱི་གནས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ནི་སྤྲུལ་
པའི་སྐུའོ། །གནས་རྣམ་པ་མང་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མ་དག་མ་དག་དག་པ་དང་། །རྣམ་པར་དག་པར་ཅི་རིགས་སྦྱར། །དེ་ལ་མ་དག་པའི་གནས་ནི་རྒྱུའི་གནས་ནས་
ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྦྱོར་བ་པའི་བར་དུའོ། །མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་ནི་སློབ་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ནི་མི་སློབ་པ་རྣམས་སོ། །འདི་ལས་ཇི་ལྟར་འོས་འོས་སུ། །གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད། །གནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་ལས་

124-1-19a

ཅི་རིགས་པར་གང་ཟག་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རིགས་ལ་གནས་པའོ། །འདི་ནི་ཞུགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། སྣོད་གྱུར་རྣམ་པར་སྨིན་བརྗོད་དང་། །དེ་ཡི་དབང་གིས་
སྟོབས་དང་ནི། །འདོད་དང་འཕེལ་དང་རྣམ་དག་སྟེ། །དེ་དག་འབྲས་བུ་གོ་རིམས་བཞིན། །སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་གང་དགེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །སྟོབས་ནི་གང་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་དབང་གིས་དགེ་བ་ཤས་ཆེར་གྱུར་པའོ། །འདོད་པ་ནི་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་
པས་དགེ་བ་འདོད་པའོ། །འཕེལ་བ་ནི་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །འདི་དག་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། 
བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དང་། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང་། བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཐོག་མ་དང་། །དེ་གོམས་བྱས་དང་རྫོགས་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །བྲལ་བ་དང་ནི་ཁྱད་པར་དང་། །བླ་མ་དང་ནི་
བླ་ན་མེད། །འབྲས་བུ་གཞན་ཏེ་མདོར་བསྡུས་པའོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་འབྲས་བུ་ནི་རིགས་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་དང་པོར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་
ཐོབ་པའོ། །གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་ཕ་རོལ་སློབ་པའི་གནས་སོ། །རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་
བུ་ནི་སྤོང་བའི་ལམ་སྟེ། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉེན་པོ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང་གོ་

124-1-19b

རིམས་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །བླ་མའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐེག་པ་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའོ། །
བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་གཞན་འདི་དག་ནི་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། རྒྱས་པར་བྱ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་སྒོམ་པའི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་བྱང་བར་བྱ་བའི་སྒོམ་པ་དང་། བསྲབས་པའི་སྒོམ་པ་
དང་། ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱས་པའི་སྒོམ་པ་དང་། གོང་མ་ཡང་དག་པར་རྩོམ་པའི་སྒོམ་པ་དང་། མཐོང་བའི་ལམ་དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་འདྲེ་བའི་སྒོམ་པ་དང་། ཞུགས་པའི་སྒོམ་པ་དང་། མཆོག་གི་སྒོམ་པ་དང་། ཐོག་མའི་སྒོམ་པ་དང་། བར་མའི་སྒོམ་པ་དང་། 
མཐའི་སྒོམ་པ་དང་། བླ་མ་དང་བཅས་པའི་སྒོམ་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་སྒོམ་པ་སྟེ། གང་དམིགས་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཐོབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །གནས་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་རིགས་ལ་གནས་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་གནས་དང་། 
སེམས་བསྐྱེད་ནས་བཟུང་སྟེ། སྦྱོར་བའི་བར་དུ་རྩོམ་པའི་གནས་དང་། མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་དང་། ཤིན་ཏུ་དག་པའི་གནས་དང་། རྒྱན་དང་བཅས་པའི་གནས་དང་། ས་བཅུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་བྱ་བའི་གནས་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་གནས་སོ། །འབྲས་
བུ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་བསྡུས་པ་དང་། དེའི་བྱེ་བྲག་དང་། སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་། གོང་ནས་གོང་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། བསྟན་པ་དང་། བཤད་པའོ། །དེ་ལ་བསྡུས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལྔའོ། །དེའི་བྱེ་བྲག་ནི་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་ནི་
རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་གོང་ནས་གོང་དུ་བསྒྲུབ་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་བཞིའོ། །བསྟན་པ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ། །བཤད་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་

124-1-20a

བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུར་བཅད་པ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།ད་ནི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཤད་དགོས་པས་དེ་བརྗོད་དོ། །བླ་མེད་ཉིད་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་། །དམིགས་པ་དང་ནི་ཡང་དག་འགྲུབ། །བསྟན་པ་
ཡིན་པར་འདོད་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེས་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དང་། དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་བསྒྲུབ་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་དག་ནི་རྣམ་དྲུག་སྟེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་ལའོ། །དམ་པ་དང་ནི་ཡིད་བྱེད་དང་། །རྗེས་མཐུན་ཆོས་མཐའ་སྤངས་པ་དང་། །ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དམ་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སྒྲུབ་
པ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང་། མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་པ་དང་། ཁྱད་པར་མེད་པ་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལ། དམ་པ་བཅུ་གཉིས་བདག་ཉིད་དེ། །རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་དང་། །ཆེད་དུ་བྱ་དང་མི་ཟད་དང་། །རྒྱུན་མི་འཆད་དང་ཚེགས་མེད་
དང་། །དབང་འབྱོར་པ་དང་ཡོངས་གཟུང་དང་། །རྩོམ་དང་ཐོབ་དང་རྒྱུ་མཐུན་དང་། །འགྲུབ་པ་དམ་པར་འདོད་པ་ཡིན། །རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་དམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ་དམ་པ་དང་། ཡུན་རིང་བ་དམ་པ་དང་། ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་དང་། ཟད་མི་ཤེས་པ་དམ་པ་དང་། 
རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དམ་པ་དང་། ཚེགས་མེད་པ་དམ་པ་དང་། དབང་འབྱོར་པ་དམ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དམ་པ་དང་། རྩོམ་པ་དམ་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དམ་པ་དང་། རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པ་དང་། འགྲུབ་པ་དམ་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་དམ་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་
ཐམས་ཅད་མི་འདོད་པ་དང་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡུན་རིང་བ་དམ་པ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཟད་མི་ཤེས་པ་དམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་

124-1-20b

པས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དམ་པ་ནི་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེགས་མེད་པ་དམ་པ་ནི་གཞན་
གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཙམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་འབྱོར་པ་དམ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དམ་པ་ནི་རྣམ་
པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོམ་པ་དམ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་བཟོད་པ་ཆེར་གྱུར་པའོ། །འཐོབ་པ་དམ་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་བརྒྱད་པོ་དག་ལའོ། །འགྲུབ་པ་དམ་པ་ནི་ས་བཅུ་པ་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགྲུབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པའི་དོན་གྱིས་ནི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུར་འདོད་དོ། །འདི་ལྟར་དམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་དག་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་འདིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་བཅུ་པོ་དག་ཏུ་འདོད་དོ། །ཁ་ཅིག་བཅུ་གང་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་དེ་དག་གི་མིང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བརྩོན་འགྲུས། །བསམ་གཏན་དང་ནི་ཤེས་རབ་ཐབས། །སྨོན་ལམ་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་དང་། །འདི་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུ། །ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །
འདི་དག་གི་སོ་སོའི་ལས་ཅི་ཞེ་ན། ལས་ནི་རྗེས་སུ་འཛིན་བྱེད་དང་། །གནོད་མི་བྱེད་དང་དེ་ལ་བཟོད། །ཡོན་ཏན་འཕེལ་དང་འཛུད་ནུས་དང་། །རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང་། །མི་ཟད་པ་དང་རྟག་འཇུག་དང་། །ངེས་པར་ལོངས་སྤྱོད་སྨིན་པར་བྱེད། །འདི་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་
ལས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །བཟོད་པས་ནི་གཞན་དག་གིས་གནོད་པར་བྱས་པ་ལ་ཅི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་

124-1-21a

གྱིས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་འཛུད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་བྱིན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པར་བྱེད་དོ། །
སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་མཉེས་པར་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་འཇུག་གོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་གཉིས་ཀྱིས་མི་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངེས་པར་འཇུག་གོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་ཆོས་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པ་དང་བྲལ་བས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མྱོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དམ་པ་བསྒྲུབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཅི་ལྟ་བུར། །ཆོས་རྣམས་བཏགས་པར་མཛད་པ་དག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་པར་ཡང་། །ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་བྱེད་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་
ཐེག་པ་ཆེན་པོར་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོས་པ་དང་། བསམས་པ་དང་། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེས་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཐོབ་ཅེ་ན། ཁམས་བརྟས་
བྱེད་དང་འཇུག་བྱེད་དང་། །དེ་ནི་དོན་རྣམས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་རོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བས་ནི་ཐོས་པ་དེའི་དོན་ལ་སྙིང་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བས་ནི་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་ལ་འཇུག་
པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་བཅུ་དང་། །ཡང་དག་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། །དེ་ཡང་ཆོས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་པ་བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཡི་གེ་འདྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང་། །ཉན་དང་ཀློག་དང་ལེན་པ་

124-1-21b

དང་། །འཆད་དང་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང་། །དེ་སེམས་པ་དང་སྒོམ་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡི་གེ་འདྲི་བ་དང་། མཆོད་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། གཞན་ཀློག་པ་ལ་ཉན་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཀློག་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། ཚིག་དང་དོན་འཆད་པ་དང་། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང་། སེམས་པ་དང་སྒོམ་
པའོ། །སྤྱོད་པ་དེ་བཅུའི་བདག་ཉིད་ནི། །བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་དག་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་བསྟན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱད་པར་ཕྱིར་དང་མི་ཟད་ཕྱིར། །ཁྱད་པར་ཕྱིར་ནི་ཅི་
ལྟ་བུ། །མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་མ་ཞིའི་ཕྱིར། །གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་ཞི་བ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་མི་ཟད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པ་བཤད་ཟིན་
ཏོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན། མི་གཡེང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར། །གྱུར་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས། །རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་
གཡེང་བའོ། །གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། ནང་གི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་
ཅི་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ལྡང་དང་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང་། །དེ་བཞིན་རོ་མྱང་ཕྱིར་དང་རྒོད། །ཡིད་ཆེས་པ་ཡི་བསམ་པ་དང་། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ངར་འཛིན་དང་། །ཆུང་ངུའི་སེམས་ནི་གཡེང་བ་སྟེ། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྡང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བ་དང་། བྱིང་བ་དང་། རྒོད་པ་ནི་ནང་གི་

124-1-22a

རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་བསམ་པ་ནི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། དེ་མཚན་མར་བྱས་ནས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། གནས་ངན་ལེན་གྱི་དབང་གིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་
ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམན་པའི་སེམས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པ་བཅུས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡི་གེ་དོན་དང་ཡིད་བྱེད་དང་། །མི་འཕྲོ་བ་དང་མཚན་ཉིད་གཉིས། །
མ་དག་དག་དང་གློ་བུར་དང་། །མི་སྡང་བ་དང་ཁེངས་པ་མེད། །དེ་ལ། འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང་འདྲིས་ཕྱིར་དང་། །མ་འབྲེལ་ཕྱིར་དང་མ་འདྲིས་ཕྱིར། །དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡི་གེ་མ་ལོག་པའོ། །ཡི་གེ་རྣམས་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བརྗོད་པ་དང་། འདིའི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱའོ་
ཞེས་འདྲིས་པས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བཟློག་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཉིས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་དོན་ལ་མ་ལོག་པ། །ཡོད་དང་མེད་པ་རྣམ་པར་
སྤངས། །གཉིས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་སྟེ་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དོན་ལ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དོན་གྱི་ཡོད་པ་སྤངས་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་སྤངས་པ་ནི་དེར་སྣང་བའི་
འཁྲུལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དེ་ཡིས་བསྒོས་པ་ཡི། །རྟོག་པ་ཡིད་བྱེད་དེའི་གནས་ནི། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་ལོག་པ། །གཉིས་སུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ནི་རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་རྟེན་ཡིན་
པས། འདི་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལ་སྟེ། རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་མེད་དང་ཡོད་པ་སྟེ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བཞིན་དུ་འདོད། །

124-1-22b

དེ་ནི་མི་འཕྲོ་མ་ལོག་སྟེ། །ཡོད་དང་མེད་པ་མི་འཕྲོའི་ཕྱིར། །དོན་གྱི་མེད་པ་དང་ཡོད་པ་གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདོད་དེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེའི་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་རྣམས་ཏེ་ཅི་རིགས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དོན་ལ་སྒྱུ་མ་ལ་
སོགས་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་ནས་སེམས་མི་འཕྲོ་བར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སེམས་འཕྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ལོག་པའོ། །གང་འདི་མིག་དང་གཟུགས་
རྣམས་ནས། ཡིད་དང་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གང་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་འདི་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ལ་ཞེ་ན། དོན་དམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་
འདི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་འཛིན་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡི་མཚན་ཉིད་དེར། །དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་གང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་
མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད། །མ་སྤངས་པ་དང་སྤངས་པ་ལས། །དེ་ནི་མ་དག་རྣམ་དག་སྟེ། །དེ་ཡང་དེ་ལ་མ་ལོག་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་སྤངས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་རྣམ་པར་མ་
དག་པའོ། །སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །རྣམ་པར་དག་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན། །གཉིས་ནི་གློ་བུར་བྱུང་བ་སྟེ། །དེ་ཡང་དེ་ལ་མ་

124-1-23a

ལོག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང་། ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱང་གློ་བུར་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཆོས་རྣམས་དང་ནི་གང་
ཟག་གི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་དག་མེད། །མེད་ཕྱིར་དེ་བས་སྐྲག་དང་ང་། །མེད་དེ་དེ་འདིར་མ་ལོག་པའོ། །གང་ཟག་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་དག་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་མེད་ཅིང་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པ་གང་ཡང་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སུ་ཡང་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་སུའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའང་མེད་ན། དེའི་ཕྱིར་སྐྲག་པའམ་ང་རྒྱལ་དུ་གྱུར་ཏེ། འདི་ནི་སྐྲག་པ་མེད་པ་དང་། ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་
ལོག་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། གནས་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་
གསལ་བ་ཉིད་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པའོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དང་དམིགས་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་
ཉིད་དང་། བརྒལ་བ་དང་། ལན་ཏེ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཉིས་པ་ནི། གང་ལ་གང་ཞིག་གང་གིས་འཁྲུལ། །མ་འཁྲུལ་གང་ཞིག་གང་ལ་དང་། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་འབྲས་བུ་ཉིད། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ནི་མཐའ་མའོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་
པའི་དོན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་དག་སྟེ། ཚིག་དང་པོ་གསུམ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི་གང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །གང་ལ་རྣམ་པར་

124-1-23b

མི་རྟོག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ལའོ། །དེ་བས་ན་འདིས་ཤེས་པ་དང་། ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བརྒལ་བ་དང་། ལན་ནི་ལྷག་མ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བརྒལ་
བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་ཡོད་ན་དེ་ལྟ་ན་གོ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ནི་
མེད་ཀྱང་དམིགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཕྱིས་རྣམ་པར་བྱང་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་
རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་འཁོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ནི་འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་དང་། །གནས་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད། །
མི་རྟོག་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས། །རྟག་པར་འོད་གསལ་ཉིད་དང་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དང་། །དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད། །འགྲིབ་པ་མེད་དང་ལྷག་མེད་པ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ནི་བཅུ་ཞེས་བྱ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏེ། །མཐའ་གཉིས་
སྤང་བ་བསྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན། གང་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས་དབུ་མའི་ལམ་བཤད་པའོ། །མཐའ་གང་དང་གང་སྤངས་པས་དེ་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཐ་དད་པ་དང་གཅིག་མཐའ་དང་། །མུ་སྟེགས་ཉན་ཐོས་གཉིས་ཀ་དང་། །གང་ཟག་ཆོས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་དང་། །སྐུར་འདེབས་མཐའ་

124-1-24a

རྣམས་གཉིས་གཉིས་དང་། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་མཐའ། །རྟག་དང་ཆད་པར་འདུ་ཤེས་དང་། །གཟུང་དང་འཛིན་དང་ཀུན་ཉོན་མོངས། །རྣམ་པར་བྱང་ལ་གཉིས་དང་གསུམ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་མཐའ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འདོད། །དངོས་
ཡོད་དངོས་མེད་ཞི་བྱེད་དང་། །ཞི་བྱེད་སྐྲག་བྱ་དེ་ལ་འཇིགས། །གཟུང་དང་འཛིན་དང་ཡང་དག་ཉིད། །ལོག་པ་ཉིད་དང་བྱེད་དང་མིན། །སྐྱེ་བ་མེད་དང་མཉམ་པའི་དུས། །དེ་ནི་རྣམ་རྟོག་གཉིས་ཀྱི་མཐའ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ། །གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་
མཐའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། གང་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནས་ཤེད་བུ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་བར་དུའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་སྲོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་པ་དང་། སྲོག་དེ་ཉིད་ལུས་དེ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་
རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མཐའོ། །མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པར་ཡང་མི་རྟོག །མི་རྟག་པར་ཡང་མི་རྟོག་པའོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་
མཐའོ། །བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྟེ། བརྟགས་པའི་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། གང་བདག་དང་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཡང་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཆོས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའོ། །སེམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། གང་ལ་སེམས་མེད་པ་དང་། སེམས་པ་མེད་པ་དང་། ཡིད་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའོ། །མི་དགེ་བ་ལ་
སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་མཐའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། གང་མཐའ་དེ་གཉིས་ཁས་མི་ལེན་ཞིང་མི་བརྗོད་ཅིང་མི་སྨྲ་བའོ། །

124-1-24b

གང་ཟག་དང་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་མཐའོ། །མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པའི་མཐའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། མཐའ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་གང་ཡིན་པའོ། །མ་རིག་པ་ལ་གཟུང་བའོ། །འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་
དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། དེའི་གཉེན་པོ་འདུས་མ་བྱས་དང་། རྒ་ཤིའི་བར་ལ་གཟུང་བའོ། །འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ། །དེ་འགོག་པ་ལ་གཟུང་བའོ། །འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའ་སྟེ། ལམ་གང་གིས་དེ་འགག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་
ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་སྟེ། རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལྟ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། 
ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་རྒྱུ་དང་། ཡང་སྲིད་པ་ལ་སྨོན་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའོ། །ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །
དེའི་གཉེན་པོ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡང་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་བྱུང་བ་དང་། ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཏོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་། འབྱུང་བ་
མེད་པ་ཤེས་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་དང་བྲལ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ཅི་

124-1-25a

རིགས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་མི་བྱེད་ཀྱི། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའམ། རྣམ་
པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ནི་མཐའ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། གང་སྟོང་པ་ཉིད་
ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་
མཐའོ། །གང་ཟག་ཡོད་དེ་དེ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་བདག་མེད་པ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་འདི་གཉིས་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་སྟོང་པ་
ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་སྟོང་པ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །ཞི་བར་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཡང་མཐའོ། །ཞི་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། སྤོང་བར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་
སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་ནམ་མཁའོ། །སྐྲག་པར་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །སྐྲག་པར་བྱ་བ་དེ་ལས་འཇིགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁོང་དངངས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་ནི་རི་མོ་མཁན་ནོ། །དཔེ་སྔ་མ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་བརྩམས་པའོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་བརྩམས་པའོ། །གཟུང་བར་རྣམ་པར་

124-1-25b

རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་སྒྱུ་མ་མཁན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པས་དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱས་ནས། དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་
པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཟློག་གོ། །དོན་དངོས་པོ་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་འདིར་མཚུངས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་
ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འམ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའོ། །མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་ཤིང་གཉིས་ལས་མེ་འབྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་མེའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཤིང་གཉིས་ལས་མེ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཤིང་གཉིས་ཚིག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་ཉིད་
ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་འདིར་མཚུངས་སོ། །ཡང་
དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཀྱང་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །མི་བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ནི་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་
བས་བྱེད་པའམ་མཐུ་མེད་པར་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་མར་མེའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པའམ། ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་སྤང་བའི་ཕྱིར་མར་མེའི་དཔེ་གཉིས་པའོ། །མཐའ་གཉིས་སྤང་བའི་སྒྲུབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་མེད་ནི། །ས་བཅུ་དག་ཏུ་

124-1-26a

ཤེས་པར་བྱ། །ས་གང་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གི་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པའོ། །བསྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་གཞག་དང་དེ་བཞིན་
དབྱིངས། །བསྒྲུབ་དང་སྒྲུབ་དང་འཛིན་པ་དང་། །ངེས་པར་འཛིན་དང་རབ་ཏུ་འཛིན། །རབ་ཏུ་རྟོགས་དང་རབ་རྒྱས་དང་། །རྣམ་པར་རྟོག་དང་རྣལ་འདུག་དང་། །ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པར་འདོད། །དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་
པའི་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་དམིགས་པ་དང་། སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པ་དང་། འཛིན་པའི་དམིགས་པ་དང་། ངེས་པར་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་དང་། རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་དང་། རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དམིགས་པ་དང་། རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་
དམིགས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དམིགས་པ་དང་། རྣལ་དུ་འདུག་པའི་དམིགས་པ་དང་། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་དག་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །གང་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་དེ་དག་
ཉིད་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་དམིགས་པའོ། །དྲུག་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྟེ་རྟོགས་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་
ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྟེ། སོ་སོ་རང་གིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིའོ། །དགུ་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སྟེ། ས་བདུན་པའི་བར་དུའོ། །བཅུ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་སྟེ། ཆོས་རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་གཅིག་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལའོ། །བཅུ་གཉིས་པ་ནི་ས་དགུ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལའོ། །དང་པོའི་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་དང་དེའི་དུས་ན་དེ་དང་དེའི་དམིགས་པའི་མིང་འཐོབ་པོ། །དམིགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན། མ་ཚང་མེད་དང་མི་སྤོང་དང་། །མི་

124-1-26b

གཡེང་བ་དང་རབ་རྫོགས་དང་། །ཡང་དག་སྐྱེད་དང་འཕེལ་བ་དང་། །ལས་སུ་རུང་དང་མི་གནས་དང་། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་དེ། །རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ཡང་དག་འགྲུབ། །ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། དེ་ལ་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་རིགས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མི་སྤང་བ་ནི་མོས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཐེག་པ་དམན་པར་མི་གཡེང་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པ་ནི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པ་
ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་
གནས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་ལུང་བསྟན་པ་འཐོབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལས་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་
ལྟར་ན་འདི་ནི། དབུས་རྣམ་འབྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དབུས་དང་མཐའ་གཉིས་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་དང་མཐའ་མ་སྤངས་པའི་དབུས་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པར་དཀའ་དང་སྙིང་
པོའི་དོན། །རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དག་གིས་མི་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དོན་ཆེན་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཀུན་གྱི་དོན་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་
མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་པ་དང་། བསྒྲུབ་པའི་གཞི་དང་། བསྒྲུབས་པའི་འབྲས་བུའོ། །བསྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དམ་པའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཇི་ལྟ་བུར། །

124-1-27a

ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་བཞག་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གང་གིས་ཞི་གནས་བསྒོམ་པ་ལ་གཡེང་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་དང་། ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པའོ། །གང་གི་དོན་དུ་ཞེ་ན། དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་
བར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ས་བཅུ་དག་ཏུ་སྟེ། ཁྱད་པར་ཅན་དང་། ཁྱད་པར་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསླུས་པ་ནི། ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ལྷག་མཐོང་གི་མཚན་མ་
རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་། མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་དེའི་མཚན་མ་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་དེའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ལམ་བསྒོམས་པ་
དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རང་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། མ་དག་པ་དང་དག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་དེའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པ་དང་། སྤངས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། དེའི་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། མི་སྐྲག་པ་དང་། ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བཤད་པ་འདི་བྱས་པ་ཡི་བསོད་ནམས་གང་ཡོད་དེས། །འགྲོ་བ་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཆེ་དང་ཡེ་ཤེས་
ཀྱང་། །འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག་དེ་ལས་མངོན་མཐོ་ཆེན་པོ་དང་། །བྱང་ཆུབ་གསུམ་ཡང་འགྲོ་བས་མྱུར་དུ་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བཅད་པ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།བསྟན་
བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། ཤཱི་ལེནྡྲ་བོ་དྷི་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།     །།

124-1-27b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། དྷརྨ་དྷརྨ་ཏཱ་བི་བྷཾ་ག་བྲྀཏྟི། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཕམ་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མ་ཕམ་གང་གིས་སྒྲ་བཞིན་དོན་འཛིན་པའི། །འཁྲུལ་པས་
འཇིག་རྟེན་ལམ་གོལ་སོང་མཁྱེན་ནས། །བསྟན་པ་བསྡུ་བ་མཛད་དེ་འདི་གསུངས་པ། །བླ་མ་དེ་ལ་ཐལ་སྦྱར་རབ་བཏུད་ནས། །བླ་མ་རྣམས་ལས་ཐོས་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །གནང་བས་ཚིག་བསྡུས་བསྟན་བཅོས་འདི་ཡི་དོན། །ཟབ་མོ་ཉིད་ནི་ཅུང་ཟད་
ཚིག་རེ་ནས། །རང་ནུས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་ཕྱིར་འབད། །གང་ཕྱིར་ཤེས་ནས་འགའ་ཞིག་སྤང་བྱ་ཞིང་། །གཞན་འགའ་ཞིག་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་བྱ་བ། །དེས་ན་དེ་དག་མཚན་ཉིད་སྒོ་ནས་ནི། །རྣམ་དབྱེ་འདོད་པས་བསྟན་བཅོས་འདི་བྱས་སོ། །གང་
ཕྱིར་ཤེས་ནས་འགའ་ཞིག་སྤང་བྱ་ཞིང་། །གཞན་འགའ་ཞིག་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་བྱ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་
ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་གསུངས་པའོ། །དེ་དག་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་དབྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །སྨྲས་པ། དེ་དག་མཚན་ཉིད་སྒོ་ནས་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཅི་
རེ་ཞིག་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དེ་དག་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་འདི་དག་ཙམ་དུ་ཟད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་མང་པོ་རྣམས་ལས་བཀོལ་ནས་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མདོར་བསྡུས་པས། འདི་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་

124-1-28a

སོགས་པ་དེ་ནི། བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདི་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་གང་ཞིག་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་དུ་བཤད་པ་དེ་གཟུང་བའི་དོན་དུའོ། །ཐམས་ཅད་སྨོས་པ་ཡང་དེ་ཡང་འདི་ཙམ་ཉིད་དོ། །
ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་ནི་འདི་ཉིད་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པར་བརྗོད་ནས། གང་ཞིག་གང་གིས་བསྡུས་ཞེས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་
ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་འཁོར་བའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རང་བཞིན་འཁོར་བ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཅིག་ཤོས་ཀྱང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ།    །ཡང་ཐེག་པ་གསུམ་ཡང་ཡིན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཡིན་པས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་
ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེས་བསྡུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་དེ་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་མོད། 
མཚན་ཉིད་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ན། འདིའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་ཆོས་དེ་ཉིད་ནི་མི་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེས་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ། གཉིས་དང་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པར་སྣང་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་
དོ། །གཉིས་སུ་སྣང་བ་དང་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པར་སྣང་བ་ནི་གཉིས་དང་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པར་སྣང་བའོ། །དེ་ལ་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་

124-1-28b

པར་བརྗོད་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་གདགས་པའི་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་མ་ལུས་པར་བརྗོད་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་ནི། མེད་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ཏུའི་སྒྲ་དང་རྟོག་པའི་སྒྲ་དག་གི་ངེས་པའི་ཚིག་ནི། ཐམས་ཅད་དུ་དོན་མེད་ཅིང་རྟོག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །དོན་མེད་
པ་ཉིད་ཀྱང་སྣང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་སྣང་བ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ།    །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། རྗོད་པར་
བྱེད་པ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །
ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །འདི་ནི་གཟུང་བའོ། །འདི་ནི་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའམ། འདི་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །འདི་
ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་གཉིས་སམ། བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཡོད་ན་ནི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་མ་ལུས་པར་བསྟན་
པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། མེད་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མེད་པར་སྣང་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །

124-1-29a

དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་སྣང་བ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་
བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྒྱུ་མར་བྱས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་དང་། ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མེད་ལ། སྣང་བ་ཡང་ཡིན་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡང་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཡོད་པ་ཡང་མི་སྣང་
བའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་པ་ཞེས་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོ་ཡོར་དང་མིའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་མི་སྣང་བ་དང་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་
འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་དོན་གྱིས་མེད་པ་དང་། སྣང་བ་དག་ལས་གང་རུང་ཞིག་མེད་པར་མི་འདོད་ཅེ་ན། གསུངས་པ། མེད་པ་དང་སྣང་བ་དག་ལས་གང་རུང་ཞིག་མེད་ན་ནི་འཁྲུལ་པ་དང་། མ་འཁྲུལ་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་
པར་བྱང་བ་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་མེད་པ་ཁོ་ནར་གྱུར་ཏེ་སྣང་བར་མ་གྱུར་ན་ནི་དེ་མེད་པས་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་མ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་པ་མེད་ན་ནི་མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་འཁྲུལ་པ་ནི་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ན་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་
དེ་མེད་ན་འབད་པ་མེད་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས་ན་མངོན་སུམ་དང་འགལ་ལོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་མེད་པར་མ་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མེད་པ་མེད་པས་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྣང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ན་མ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་པ་

124-1-29b

མེད་ན་སྔ་མ་བཞིན་ལྷག་མར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བས་རིགས་པ་དང་འགལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དེ་ལྟར་སོ་སོར་གྲུབ་པའི་མཐོ་ཡོར་དང་། སྐྱེས་བུ་དག་ལ་འཁྲུལ་པར་མིང་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་དང་མངོན་པར་
བརྗོད་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ།    །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཅི་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱས་པའམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་སྙམ་ན། གསུངས་པ། གཉིས་པོ་དག་ནི་
གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་སོ་སོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དག་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དང་
ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ་ཆོས་ནི་མེད་པ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ཅི་ལྟར་གཅིག་ཉིད་དུ་
གྱུར། ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་ཅེ་ན། ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་
ཆོས་ཉིད་དག་གཅིག་མ་ཡིན་པ་དང་། སོ་སོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ།    །འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་དག་ལས་ཇི་ལྟར་ཆོས་དེ་ལ་ཞུགས་པའམ། ཇི་ལྟར་ལེགས་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གསུངས་པ། རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ཡིན་ཏེ། འཆད་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་། གྲུབ་པ་དང་། གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་སོ་སོ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང་། གནས་ཐུན་མོང་བ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པས་སོ། །

124-1-30a

དེ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། གྲུབ་པ་དང་། གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་སོ་སོ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསུམ་པོ་འདི་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་། གྲུབ་པ་དང་། གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་སོ་
སོ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་གཉིས་དང་། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པར་སྣང་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གྲུབ་པ་ནི་མེད་པ་དང་སྣང་བ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མེད་ན་འཁྲུལ་པ་དང་། མ་འཁྲུལ་པ་དང་། ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་འཐད་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བས། དེ་གཉི་ག་ཁས་བླངས་པས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་གྲུབ་པའོ། །གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་སོ་སོ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། 
མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །གནས་ནི་གང་ཞིག་གང་དུ་འཁོད་པ་དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་འཁོར་བ་དང་གང་དུ་འཁོར་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བརྟེན་པ་དང་། རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་
དངོས་པོ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་ཐུན་མོང་པ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ། རྒྱུད་སོ་སོར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཅིག་ཤོས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སོ། །དེ་
ཡང་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་། ཐ་སྙད་དང་། ཕན་པ་དང་། གནོད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ནི་ཕན་ཚུན་བདག་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་བའོ། །སྐྱེ་བ་དང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་དང་། ཕན་པ་དང་། གནོད་པ་
དང་། ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་རྒྱུད་སོ་སོ་ལ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་བདག་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐུན་མོང་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་གྲུབ་བཞིན་དུ་བདག་པོ་སྨོས་པ་ནི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་

124-1-30b

གསལ་བའི་དོན་དུའོ། །འདི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། གནས་དང་། རྣམ་པར་རིག་པ་དང་། ལས་དང་། བདེ་སྡུག་དང་། འཆི་འཕོ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། བཅིངས་པ་དང་། གྲོལ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་
གནས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་ནི་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ལས་ནི་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གནས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སོ་སོར་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། ཕན་ཚུན་རྒྱུད་སོ་སོར་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །
ལུས་ངག་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དག་ཕན་ཚུན་དེར་སྣང་བ་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྗོད་པ། ལུས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ནི་བསྡུས་མོད་ཀྱི། དེ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་དགེ་
བ་དང་མི་དགེ་བ་ཉིད་གང་གིས་དེ་ལས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་ཡང་ཕན་ཚུན་དུ་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་ན་ལུས་ངག་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་
ཉིད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་གཟུང་བར་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་གཟུང་བར་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་གསུངས་པ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུང་བ་ཐུན་མོང་པར་སྣང་བ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དེ། ཐུན་མོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་རྒྱུད་སོ་སོ་ལ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་གྱུར་པ་ལ་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་

124-1-31a

འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་གྱུར་པ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐུན་མོང་པ་ཡིན་པས་ན་རྒྱུད་སོ་སོ་ལ་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་
གཅིག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐུན་མོང་པའི་གཟུང་བ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་འདིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཤོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཟུང་བ་རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་
སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པའི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་ཕན་ཚུན་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ལ་ནི། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣང་
བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ལ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་གཟུང་བ་རང་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཤོས་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་དེའི་གཟུགས་
བརྙན་སྣང་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དེའི་གཟུགས་བརྙན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་ཡང་གཞན་གྱི་
སེམས་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་མེད་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བར་སྣང་བ་མེད་དོ། །གཟུང་བར་སྣང་བ་དེ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ན་ཡང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པར་གྲུབ་སྟེ། གཟུང་
བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ཀྱང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པར་འཇུག་པའི་རིམ་གྱིས་གྲུབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐོག་མ་མེད་པའི་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་ཤེས་པ་མེད་པའི་གཉིས་སྣང་བ་

124-1-31b

ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་དེ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པ་གཉིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་
ལས་ཀྱང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་མེད་དོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། གཉིས་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པར་ཡང་འགལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གང་གིས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་
ཤེས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ལ་འཇུག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།    །གང་གི་ཕྱིར་ད་ནི་ཆོས་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་གསུངས་པ་ནི། རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཆོས་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། 
འཆད་པར་འགྱུར་བ་དྲུག་གིས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་། གནས་དང་། ངེས་པར་རྟོག་པ་དང་། རེག་པ་དང་། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སོན་པ་ལ་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། 
རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སུ་གཏོགས་པའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་ལ་
སོགས་པའོ། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ནི་མདོ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་སྨོས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བས་བསྡུས་པའི་དབང་དུ་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་
བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བསྡུས་པའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐམས་ཅད་ནི་ཐོས་པ་དང་། བསམས་པ་དང་། བསྒོམས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེས་དེ་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་

124-1-32a

གྱིས་མངོན་སུམ་གྱི་ཚུལ་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རེག་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་སོ་སོར་རིག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཐོབ་ཅིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། །ཐོབ་པ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི། ཐོབ་
ཅིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འདི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། མངོན་སུམ་གྱི་ཚུལ་དུའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་འདི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རེག་པའི་
དོན་དེ་དག་ཏུ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན་པས་དེ་སྟོན་པ་ནི། རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་དེའི་དྲི་མ་དྲུངས་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ལམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་དེ་མ་ཐག་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་
བརྗོད་དོ། །ཐོབ་ཟིན་པའི་ལམ་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རྗེས་སུ་དྲན་པས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་དོན་དུ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། དེའི་དྲི་མ་དྲུངས་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དྲི་མ་ལྷག་མ་སྤང་བའི་དོན་དུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སོན་པ་ཡིན་པས་དེ་སྟོན་པ་ནི། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སོན་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་ན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་དྲི་མ་ལྷག་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དེ་
བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་ན་གང་ཞིག་མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཙམ་དུ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སོན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ།    །དེ་ཡང་
གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡོད་པས་ན། འདི་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏེ། དྲི་མ་མ་ལུས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཡང་

124-1-32b

ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱ་ཞིང་། ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ཞུགས་པ་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གསུངས་པ། རྣམ་པ་བཅུས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཆད་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་བཅུས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་དང་། དངོས་པོ་དང་། གང་ཟག་
དང་། ཁྱད་པར་དང་། དགོས་པ་དང་། རྟེན་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སྦྱོར་བ་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་། ཕན་ཡོན་ལ་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོར་རང་བཞིན་ལ་འཇུག་པ་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་མི་སྣང་བ་དང་། སྣང་བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་
པའོ། །གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མི་སྣང་བའི་དོན་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་སྣང་བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་རང་བཞིན་ལ་འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་
ལ་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཐུན་མོང་པ་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དང་། མདོ་སྡེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་ཡོངས་
སུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་དབྱེ་བ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུའི་དབྱེ་བ་ལས་སོ། །སྣང་བ་དང་། འདོམས་པ་དང་། ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་ལ་འཇུག་པ་ནི་དང་པོ་གཉིས་ནི་སངས་
རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་
བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཁྱད་པར་ལ་འཇུག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁྱད་པར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཉིས་ཀྱི་ཡིན་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་

124-1-33a

ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་མཐོ་དམན་ཅན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཐོབ་པས་སྟོན་པ་དང་། འདོམས་པ་དང་། དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་སྟོན་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཁྱད་
པར་ནི་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདོམས་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཟབ་པ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། ངོ་མཚར་དུ་མའི་སྒོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་
བ་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་། རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཐོབ་པ་ལས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དགོས་
པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པའི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་དང་། ས་བཅུ་པོ་རྣམས་སུ་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་སོ། །ཁྱད་པར་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་ལས་སོ། །དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པའི་དམིགས་
པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཏེ། འདྲེས་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པ་དང་། དེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ལས་སོ། །སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ནི་ས་བཅུ་པོ་རྣམས་སུ་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ཏེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་དོན་དུ་དེའི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་
བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྟེན་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། རྟེན་དེས་དེ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། གསུངས་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་སོ། །འཇུག་པ་རྣམ་པ་

124-1-33b

དྲུག་ཀྱང་། དམིགས་པ་དང་། མཚན་མ་སྤངས་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། མཚན་ཉིད་དང་། རྗེས་སུ་བསྔགས་པ་དང་། ཕན་ཡོན་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཆད་
པར་འགྱུར་བས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་དང་། དེ་ལ་མོས་པ་དང་། ངེས་པ་དང་། ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་དམིགས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་དང་། དེ་ལ་མོས་པ་དང་། ངེས་པ་དང་། ཚོགས་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་རུང་ཞིག་མེད་ན་དེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མཐའ་དག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མཚན་མ་སྤངས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་། གཉེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། 
རྟོགས་པའི་མཚན་མ་སྤངས་པ་ལས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་མ་སྤངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་སྤངས་པ་ལས་སོ། །གཉེན་པོའི་མཚན་མ་སྤངས་པ་ནི་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་སྤངས་པ་ལས་སོ། །དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་སྤངས་པ་ནི་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་འབད་རྩོལ་ཡང་སྤངས་པ་ལས་སོ། །རྟོགས་པའི་མཚན་མ་སྤངས་པ་ནི་ས་རྣམས་སུ་བསྒོམས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཐོབ་པའི་མཚན་མ་སྤངས་པ་ལས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་འདིས་ནི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་རགས་པ་དང་། འབྲིང་དང་། ཕྲ་མོ་དང་། རིང་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་རྣམས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟོགས་པར་སླ་བའི་ཕྱིར་རགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་གཉེན་པོའི་མཚན་མ་ནི་འབྲིང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་ཕྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པའི་མཚན་མ་ནི་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིང་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་

124-1-34a

ལ་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་སོ། །མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་དོན་མི་དམིགས་པ་ལས་སོ། །དམིགས་པ་མི་
དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མི་དམིགས་པ་ལས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གཉིས་པ་མ་དམིགས་པས་གཉིས་མེད་པ་དམིགས་པ་ལས་སོ། །དེ་
ལ་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་གནས་པ་ལས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྣང་བ་ལས་ནི་གཉིས་དང་། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་། དབང་
པོ་དང་། ཡུལ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པ་དང་། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་གཉིས་དང་། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། ཡུལ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པ་དང་། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་
ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཅི་ཞིག་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གསུངས་པ། དེ་ལྟར་ན་འདིས་ནི་བརྟག་ཏུ་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། མི་གནས་པ། སྣང་བ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ། གནས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་གཉིས་སུ་བརྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྟག་ཏུ་མེད་པའོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པས་བསྟན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །མིག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པར་མི་གནས་པས་ན་མི་གནས་པའོ། །
ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་མེད་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའོ། །གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པས་གནས་མེད་པའོ། །སྣང་བ་ལས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་མཉམ་

124-1-34b

པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྣང་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བལྟ་བར་
བྱའོ། །དེ་ལ་ཕན་ཡོན་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྫོགས་པར་ཐོབ་པས་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་སོ། །བདེ་བར་གནས་པ་མཆོག་ཐོབ་པས་ནི། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་སྤངས་པ་དང་། གཏན་དུ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་
རོ། །སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པས་ནི་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། ཇི་སྙེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོམས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ཐོབ་པས་ནི་ཇི་ལྟར་འོས་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་དུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། ཡེ་
ཤེས་དེའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞིར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། ལས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་
སོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་དང་། གང་ཟག་དང་། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། ཐ་དད་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྟེ། མེད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ལྔའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མེད་
པར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ལྔའི་གཉེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མེད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་མེད་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་དང་། མེད་པའི་གང་ཟག་འཛིན་པ་སྟེ། དོན་དམ་
པར་འཛིན་པའོ། །མེད་པའི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་འཛིན་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མེད་པ་ཐ་དད་པ་འཛིན་པ་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དག་སོ་སོ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའི་སྐུར་པ་ཉིད་འཛིན་པ་ནི་ཆོས་དང་གང་

124-1-35a

ཟག་དག་བརྟགས་པར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང་། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་། མངོན་རྟགས་སུ་བྱེད་པ་སྟེ། 
རྣམ་པ་ལྔ་སྤངས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་དུ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལ་བུ་ཆུང་དང་
བྱིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་གནས་སྐབས་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་
འདས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡང་དེར་འགྱུར་ཏེ། རྟོག་དཔྱོད་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་པར་མི་རིགས་
ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་གཉིད་ལོག་པ་དང་། མྱོས་པ་དང་། བརྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་གནས་སྐབས་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པས་སོ། །འོན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཁོ་
ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་བྱེད་པས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་མངོན་རྟགས་སུ་བྱེད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཞིན་ན་ནི་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་བརྗོད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་འདི་ལྔའི་རང་གི་

124-1-35b

མཚན་ཉིད་ལས་གྲོལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་། མི་གནས་པ་ཉིད་དང་། གཏན་དུ་བ་ཉིད་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་སོ། །ཤེས་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་
རྣམ་པ་ལྔས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་སོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། འཁོར་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ན་དེའི་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་ཚེ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཙམ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་པས་སོ། །གཏན་དུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་
མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟིངས་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །བླ་ན་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ལས་བཟློག་ནས་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། འཁོར་བ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་གི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡུལ་དུ་
བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པ་ཉིད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། འཁོར་བ་དག་མི་ལེན་པ་དང་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་དུ་བ་ནི་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་པས་ན་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ནི་
དེ་ལས་མཆོག་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རིང་དུ་བྱེད་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་

124-1-36a

པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གཏོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ལས་
ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡེ་ཤེས་དེས་ནི་ལས་རྣམ་པ་ལྔ་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་དུ་རྒྱུ་ལས་རིང་དུ་བྱེད་དེ། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། ཇི་སྙེད་
པ་རྟོགས་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་གཏན་དུ་བའི་བདེ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་དེ། ཕྲ་རྒྱས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་
རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གཏོང་བར་ཡང་བྱེད་དོ། །
དེ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །གོ་རིམས་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་
བསྡུས་པའོ། །མེད་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུད་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་རྟོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཤེས་པ་ལས་ཡིན་
ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་གྱི་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ལས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ནི་

124-1-36b

རྟག་ཏུ་ཤེས་པ་ལ་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་ཡང་དེ་སྣང་བས་ནི་ཆོས་ཉིད་མི་སྣང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་སྣང་བའོ། །དེ་མི་སྣང་བས་ནི་ཆོས་ཉིད་མི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་དེ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་
ཞིག་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་མེད་
པར་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ལས་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་
དོན་དུ་སྣང་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་མི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་
རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མི་དམིགས་པ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་ལས་སོ། །གཉིས་པོ་ཁྱད་པར་མེད་པ་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་པོ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་
པོ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་མ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་སོ། །ཁྱད་པར་མེད་པར་དམིགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱད་པར་ནི་གཉིས་ཡོད་ན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཉིས་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་
མི་དམིགས་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་

124-1-37a

ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྔར་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡུལ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་ཀྱང་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཡོད་པས་
སོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་སྦྱོར་ན། ཡེ་ཤེས་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏོ། །སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། མོས་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སྟེ། དེ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །
རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་ས་དང་པོར་ཏེ། དེ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་རེག་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །སྒོམ་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ས་དྲུག་དང་ཞེས་བྱ་
བ་ནི། ས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ཉིད་ཀྱང་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ས་གསུམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པར་རོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་ཀྱང་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་
གཉེན་པོ་ལམ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་དེ། མཐར་ཐུག་པའི་སྦྱོར་བས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཐོབ་པ་དེ་ལ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་སྔར་བསྟན་པའི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སོན་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་དོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སོན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་དེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པས་ན། 

124-1-37b

གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉེས་དམིགས་ལ་འཇུག་པ་ནི། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་བཞི་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་གནས་
ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་མེད་ན་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་མེད་པས་རྟེན་མེད་པར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བའོ། །ཆོས་ཉིད་དུ་གནས་པའི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེས་ན་ཉོན་མོངས་པ་འཇུག་པའི་རྟེན་བཞིན་དུ། དེའི་རྟེན་ཡོད་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་
མོངས་པ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་མེད་པའི་ཉེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟེན་དང་བཅས་པར་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡང་རྟེན་དང་བཅས་པ་འགྱུར་དགོས་ཏེ། དེས་ན་ལམ་འཇུག་པའི་རྟེན་མེད་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །
ཡང་དཔེར་ན་འཁོར་བའི་གང་ཟག་ལ་འཁོར་བའོ་ཞེས་ཕུང་པོ་རྣམས་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གང་ཟག་ལ་ཡང་གདགས་པའི་གཞི་ཡོད་དགོས་སོ། །རེ་ཞིག་སེམས་དེ་ཉིད་ནི་ཡིན་པར་མི་འཐད་དེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉིས་པོ་
དག་གི་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པའི་དུས་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འགལ་བ་དག་ནི་རྟེན་གཅིག་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་རེག་པ་རྟེན་གཅིག་པར་མི་འཐད་པ་བཞིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་གདགས་
པའི་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གང་ཟག་ཏུ་གདགས་པའི་གཞི་མེད་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གང་ཟག་ཏུ་གདགས་པའི་གཞི་མེད་པའི་ཉེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་གདགས་པའི་
གཞི་མེད་པའི་ཉེས་པ་ནི་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞིའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡོད་ན་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་

124-1-38a

ནི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་འཇུག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྣང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་འདིར་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གསུངས་
པ། མེད་པར་སྣང་བའི་དཔེ་ནི་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྣང་ཡང་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་རི་དགས་སྲེད་པ་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་
སོགས་པ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། སྒྲ་བརྙན་དང་། ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་འཇུག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་བཤད་ཟིན་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ན་གཞན་དུ་འགྱུར་བས་ན་
གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་དཔེས་གྲུབ་པར་གསུངས་པ་ནི། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་དཔེ་ནི་ནམ་མཁའ་
དང་། གསེར་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་དེ་མ་གཏོགས་པར་ཟད་ལ། དེ་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མ་དག་པ་
ནི་དག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་དག་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མ་དམིགས་པའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བས་དམིགས་པར་ཟད་དོ། །རབ་ཏུ་དག་པར་དམིགས་པས་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡང་མ་
ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གསེར་ཡང་བཟང་བ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་དེ་མ་དམིགས་པར་ཟད་ལ། དེ་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་

124-1-38b

ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་ནི་དངས་པར་གནས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཆུ་དེ་ལ་སའི་རྫས་དང་འབྲེལ་པས་དེ་མ་དམིགས་པར་ཟད་ལ། སའི་རྫས་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི་མ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་ལས་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པའི་ཆུའི་རྫས་དེར་མ་བྱུང་བ་ལས་སྐྱེས་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ལ། དངས་པ་ཉིད་དམིགས་པས་ཆུའི་རྫས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྔར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གློ་བུར་
གྱི་སྒྲིབ་པ་སྣང་བས་མི་སྣང་བར་ཟད་དོ། །མ་དག་པ་དང་། བཟང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། མ་དངས་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་དང་བྲལ་བ་ལས་ནི་སྣང་བ་ཡིན་ལ། གང་ལས་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང་བཅས་པས་སྣང་བར་འགྱུར་བ་སྣང་བ་ལས་ཡང་མ་བྱུང་
བ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་པས་ནི་ཆོས་ཉིད་དང་། དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གསེར་དང་ཆུའི་དཔེས་ནི་རྫས་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡོན་ཏན་ཙམ་ཆོས་མཐུན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའི་དཔེས་ནི་ཐམས་
ཅད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གཞན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། གོས་ལ་སོགས་པ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་དག་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་
གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་མ་ཧཱ་ཛ་ན་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ།།     ༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ་ཨ་ལཾ་ཀ་ར་ཊཱི་ཀ །བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་
སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ཡོན་ཏན་གཏེར་གྱུར་པ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་དང་། །རྒྱལ་བའི་སྲས་གཞན་དེ་དང་དེ་དག་དང་། །ཐོགས་མེད་ཞལ་

124-1-39a

སྔ་ནས་དང་དེའི་གཅུང་དང་། །བླ་མ་གང་ལས་བདག་གིས་སྐྱེ་བོ་ལ། །གསལ་ཞིང་སྣང་བྱེད་བསྟན་བཅོས་འདི་ཐོས་ཏེ། །ཀུན་ལ་བདག་རྟག་མགོ་བོ་སར་གཏུགས་ནས། །ཞེས་དང་བཅས་ཡང་དག་གུས་ཕྱག་འཚལ། །དོན་བསམ་
རྣམས་ལ་བློ་རྟུལ་བསྟན་བཅོས་འདི། །ཚིག་དོན་ཟབ་པར་རྣམ་བསམས་བཤད་སྦྱར་དག །བྱ་བའི་བསམས་པའང་བདག་ལ་འགའ་ཡང་མེད། །དེ་ལྟས་རང་ལ་ཕན་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་ལུས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་
ལ་གནས་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སློབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་གང་ལ་སློབ་
པ་དང་། ཇི་ལྟར་སློབ་པ་དང་། གང་དག་སློབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གང་ལ་སློབ་ཅེ་ན། གནས་བདུན་ལ་སློབ་བོ། །གནས་བདུན་པོ་
གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་དོན་དང་། གཞན་གྱི་དོན་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་། མཐུ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། གནས་བདུན་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །རང་གཞན་དོན་དང་དེ་ཉིད་དོན། །མཐུ་དང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་དང་། །བདུན་པ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བསླབ་
པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་རྣམས་ལ་སློབ་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དང་པོ་ཁོ་ནར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་མང་བར་བྱ་བ་དང་། ཆོས་ཚོལ་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དང་། ཆོས་དང་མཐུན་པའི་

124-1-39b

ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ལ་གནས་པ་དང་། ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པར་བྱ་སྟེ། རིམ་པ་འདིས་གང་དག་སློབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ཁོ་ན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སློབ་པའི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། སྡོམ་ནི། མོས་པ་མང་བ་ཉིད་དང་ནི། །ཆོས་ཚོལ་བ་དང་སྟོན་པ་དང་། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་དང་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་། །
ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས། །ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཐ་མ་ཡིན། །གང་དག་སློབ་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་གང་དག་ཅིག་སློབ་ཅེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་སློབ་བོ། །དེ་ལྟར་སློབ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་དག་ཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ལ་གནས་པ་དང་། ཞུགས་པ་དང་། བསམ་པ་མ་དག་པ་དང་། བསམ་པ་དག་པ་དང་། 
བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དང་། བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། མ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང་། སྲིད་པ་ཐ་མ་པའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འདི་
དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །བློ་དང་ལྡན་པ་གསལ་བའི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ལུས་ནི་དེ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་དེས་གཞན་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་
བྱའོ། །དེ་ལ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་གསུམ་གྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་། ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོད་པའི་བཤད་པ་ནི། ཅི་ཞེས་བསྟན་པས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་པོ་དང་། ལས་དང་། བྱེད་པ་

124-1-40a

དང་། དེའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུའི་དོན་དང་། ཡན་ལག་གི་དོན་དང་། ཆེད་ཀྱི་དོན་ཏེ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བདུན་པོ་འདི་དག་དང་། དོན་ཤེས་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེ་ཡི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །
ཇི་སྙེད་ཡོད་པའི་བཤད་པ་ནི། གྲངས་བསྟན་པས་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། འབྱོར་པའི་དོན་ཚུལ་བླ་ན་མེད་གྱུར་པ། །ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དཔེ་ལྔས་བསྟན་
པའི་བར་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་གྱི་དཔེས་ནི་དོན་འདི་ཁོ་ན་རྒྱན་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱས་པ་ཡང་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་ངག་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་པ་དང་། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་དང་། རྣམ་པར་གསལ་བ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་དང་། མཉན་པར་འོས་པ་དང་། བརྟེན་པ་མེད་པ་དང་། 
མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་། གཏུགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ནི་གདངས་སྙན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གསལ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་། ཡི་གེ་བཟང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉན་པར་འོས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་པ་མེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་ལྷག་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏུགས་པ་མེད་
པ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ངག་འདི་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དབང་དུ་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་ནི་རྣམ་པ་དང་པོ་གཅིག་གིས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །སྦྱོར་བའི་སྒོ་

124-1-40b

ནས་ནི་རྣམ་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཚིག་དྲི་མ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ཏེ། ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་དང་། 
མཐུན་པ་དང་། རུང་བ་དང་། འབྱོར་པ་དང་། འཕྲོད་པ་དང་། འཚམ་པ་དང་། འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་ནི་མིང་དང་། ཚིག་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་གོ་རིམས་སུ་ལེགས་པར་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་
ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་འབྱོར་པའོ། །མཐུན་པ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་འབྱོར་པའོ། །རུང་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གསལ་བའོ། །འབྱོར་པ་ནི་སྙིང་ལ་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕྲོད་པ་ནི་འཁོར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །འཚམ་
པ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་དང་། དོན་དང་ལྡན་པ་དང་། དུས་དང་འཚམ་པ་ཡིན་ནོ། །འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགྲུས་སྐྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པར་བྱེད་པ་དང་། རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཡན་ལག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་
པ་ཡིན་ནོ། །གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་དཔེ་ལྔས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དེ་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་
ཁྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་ལྔ་པོ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་། གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་
འགྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། མིང་དང་། རྒྱུ་མཚན་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་མིང་ནི་བརྡར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ནི་

124-1-41a

ཆོས་འདི་དག་ཇི་ལྟར་མིང་གིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་མིང་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །མིང་གིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་
དུ། མིང་ནི་གང་དང་གང་དག་གིས། །ཆོས་ནི་གང་དང་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་མིན་དེ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མིང་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ལ་མིང་གིས་མངོན་པར་བརྗོད་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཤེས་པར་བྱ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དཔེར་ན་བསྲེག་པ་དང་། ཆུས་གདབ་པ་དང་། བརྡུང་བ་ལ་སོགས་པ་འབད་པ་ཆེན་པོས་
གསེར་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་པ་རྒྱན་ལ་སོགས་པར་བརྡུངས་ན་རྣམ་པར་མཛེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཡང་མིང་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ལ་མིང་གིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་རང་གི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པ་དང་། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་
སུན་དབྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་བསྒྲུབས་ན་གསེར་ལས་བརྡུངས་སུ་བྱས་པ་བཞིན་དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་པས་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་གང་ལ་རྟེན་ནས་མི་འཇུག་པ་སྟེ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མིང་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་
གཟུང་བའི་ཆ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་རང་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །རང་རིག་པ་དེ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་མཚར་ཅིག་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མེད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་
ཟད་དོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་པདྨ་སྟེ། དཔེར་ན་འབད་པ་མེད་པར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁ་བྱེ་བའི་པདྨ་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་འབད་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་པ་ཡང་དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་

124-1-41b

པར་བྱ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དངོས་པོ་ཙམ་དེ་ཉིད་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཛིན་པའི་ཆར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་བདག་གིས་བསམ་པར་བྱ་བ་
ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཆོས་རྣམས་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ན། རིགས་པ་དུ་ཞིག་གིས་དཔྱོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ལྟོས་པའི་རིགས་པ་དང་། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་དང་། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དང་། 
ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་སྟེ། རིགས་པ་བཞིས་སོ། །རིགས་པ་འདི་བཞིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། མཐུན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་གཡོས་ལེགས་
པའི་ཁ་ཟས་ཏེ། དཔེར་ན་གཡོས་ལེགས་པའི་ཁ་ཟས་ཁ་དོག་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཀྲེས་པས་ཉེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟོས་ན་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བདུད་རྩི་དང་འདྲ་བ་འདི་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པས་
བཀྲེས་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དཔྱད་ན་དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་པས་བསམ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་དང་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་
བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་མེད་པ་དང་། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་སོ་སོ་རང་གིས་
རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་ཕྲིན་ཡིག་སྟེ། དཔེར་ན་ཕྲིན་ཡིག་ལེགས་པར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལག་ཏུ་སོན་ན་དོན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་སོ་སོ་

124-1-42a

རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། དགའ་བ་ཟག་པ་མེད་པ་དཔེ་མེད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། བྱིས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་
རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པའི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་པ་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདྲ་བ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བཤད་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་
ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ནམ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་དེ་དག་
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ཡང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམ་པའི་ཆོས་མཉམ་པས་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་
གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པས་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པ་
ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་འཐོབ་པའི་ལམ་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །

124-1-42b

དེ་སྐྱེ་བའི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཟག་པ་མེད་པ་དང་། མཐུན་པས་ཟག་པ་མེད་པ་བཞིན་ཉེ་བར་གདགས་ཏེ། འདི་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་ལྔ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལྔ་གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ལྔ་དང་བཅས་ཏེ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་
ཞེས་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བཤད་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའི་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་སངས་
རྒྱས་མེད་དོ། །ཆོས་མེད་དོ། །དགེ་འདུན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚིག་དང་ཡི་གེ་སྐྲག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཐོས་ན་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་
བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཆོས་འདི་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཆོས་ཀུན་མེད་ཕྱིར་རྣམ་དག་གང་། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་དེ་
གང་། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་མེད། །དེ་དག་མེད་ན་ཁོ་ནའང་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་གསེར་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་བསྲེགས་པ་དང་། བརྡུངས་པ་ལ་སོགས་པ་འབད་པ་ཆེན་པོས་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་པ་གདུ་བུ་དང་

124-1-43a

དཔུང་རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་བརྡུངས་སུ་བྱས་པ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་བསྒྲུབས་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བོ་ཡ་རབས་ཀྱི་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་
བཤད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྒྲུབས་ན་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་བྱེ་བྲག་
ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་སླ་བས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་པདྨ་སྟེ། སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཉིད་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་
ཉིད་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་བསལ་བ་དང་། དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་ཁ་ཟས་ཏེ། སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡོངས་
སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་
པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་འདི་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་
ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མི་སླུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་

124-1-43b

པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་སླུ་བ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་འདི་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཆོས་འདི་ཡི་གེ་དག་གིས་གདགས་པར་ནི་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་འདི་ནི་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་
པར་འདས་པའོ། །ཆོས་འདི་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། ངག་གི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །རྟོག་གེ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་
བ་སྟེ། བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །བྱིས་པའི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་
ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་ནི་སྤྲོས་པ་དང་། རྟོག་གེ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་
རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་ཕྲིན་ཡིག་ཀྱང་སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་དོན་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་
དཔེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་སྟེ། དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་ཁ་གབ་ཕྱེ་ན་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པས་རྒྱུད་གསལ་བར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་

124-1-44a

དགའ་བ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པས་
བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ན་གང་ཟག་རྣམ་པ་གསུམ་ཞིག་སྣང་སྟེ། མི་ཤེས་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཅན་དང་། ལོག་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ལོག་པར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་དང་ཐེ་ཚོམ་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་ལོག་པར་འཛིན་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་
བསལ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཁོ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་གསེར་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་
པས་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་པདྨ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་
དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །ནོར་བུ་དང་། སྨན་དང་། མཁྱུད་དཔྱད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་
རྣམས་ལ་སེམས་ན་སེམས་བསླད་པའི་གནས་དག་ཏུ་འགྱུར་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པར་བྱ་བའི་གནས་སེམས་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བས་དཔེ་ཕྲིན་ཡིག་དང་ཁ་ཟས་ཏེ། 
སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གང་ཟག་དེ་དག་ཉིད་ཚུལ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་

124-1-44b

སྟེ། དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་ཁ་གབ་ཕྱེ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་དག་སྣང་ན་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཉོན་
མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ལྟ་བུ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བསལ་བས་དགའ་བ་ཆེན་པོ་ཡང་སྐྱེ་ལ། རྒྱུད་ཀྱང་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་ལྔ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཞེས་
བྱ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དག་ཙམ་ཞིག་སྟོན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་
དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྡུས་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་དང་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པས་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་བསམ་པར་བྱ་བ་
དག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་
རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་འདིས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་ལོ། །ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པར་བསྟན་ལ། འདི་དག་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བས་གསེར་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་
མཐུན་པར་མཁས་པ་རྣམས་དགའ་བ་བསྐྱེད་དེ། དེ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དོན་ཤེས་པ་དོན་སྟོན་པར་ནི་ཆོས་དེ་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་གདུ་བུ་དང་དཔུང་རྒྱན་ལ་སོགས་པས་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྔ་མ་གང་གི་ཚེ་ཆོས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་

124-1-45a

དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་གླེང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་དེ། གཟུགས་རྒྱན་ཅེས་པ་བྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གདོང་གི་གཟུགས་བཟང་པོ་བརྒྱན་པ་མེ་ལོང་གི་ནང་
དུ་སོང་ན། ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་འདི་ཡང་དོན་བསྟན་པའི་མེ་ལོང་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ནང་དུ་སྣང་ན་དགའ་བ་
སྐྱེད་པས་བརྒྱན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྨན་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་བསྔགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྨན་གྱི་རིགས་ལ་ལ་འདི་འདྲ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་བསྣམས་ན་ནི་སྣའི་དབང་པོ་ཚིམ་པར་མི་བྱེད་ཅིང་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་ལ། སྨན་དེ་ཉིད་གང་གི་ཚེ་ལྕེའི་
དབང་པོས་མྱངས་ན་ནི་རོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ལྕེའི་དབང་པོ་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང་དགའ་བ་ཡང་སྐྱེད། སྤྱད་དེ་འཇུ་བ་ན་རིམ་གྱིས་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་གཉིས་སུ་གནས་པ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་
དུ་སྨན་དཀུ་ལ་ཞིམ་པ་དང་འདྲ་བར་མི་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་མེད་དོ། །ཆོས་མེད་དོ། །དགེ་འདུན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང་། ཚིག་དང་། ཡི་གེ་དག་ཐོས་ནས་བསྣམས་
ན་རབ་ཏུ་དཀུ་བའི་སྨན་བཞིན་དུ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་ནས། མིང་དང་། ཚིག་དང་། ཡི་གེ་འདི་དག་གི་དོན་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་མྱངས་ན་ཞིམ་པའི་
སྨན་མྱངས་པ་བཞིན་དུ་དགའ་བ་སྐྱེད་ལ། ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་བསྒོམས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ནད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་སྒྲིབ་པ་སྤང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་མཉེས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། 

124-1-45b

ཡབ་དང་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས། འཆར་བྱེད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་བསྙེན་པར་དཀའ་བ་ལགས་ཏེ། མཉེས་པར་བགྱིད་དཀའ་བ་ལགས་སོ། །ནམ་ཞིག་མཉེས་པར་བགྱིས་ན་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་སྩོལ་བར་བགྱིད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་
ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱང་མཉེས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཆོའི་མདོ་ལས། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྙེད་པར་སླའོ། །ཚོགས་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་
དཀའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ལས་བརྩམས་པས་མགུ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་
རྙེད་པར་འགྱུར་བས་དབང་འབྱོར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རིན་པོ་ཆེ་རིགས་དང་ལྡན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་དབྱིབས་ཀྱི་ཚད་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བོ་ལྟ་མི་ཤེས་པའི་ལག་ཏུ་སོན་ན་སྐྱེ་བོ་ལྟ་མི་ཤེས་པ་དེའི་སེམས་
ཡོངས་སུ་མགུ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། དེ་ཉིད་སྐྱེ་བོ་ལྟ་ཤེས་པའི་ལག་ཏུ་སོན་ན་སྐྱེ་བོ་དེ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་མཆོག་གིས་མགུ་བར་བྱེད་ཅིང་གསེར་ལ་སོགས་པ་གཞན་མང་པོའི་རྒྱུར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ཡང་སྐྱེ་བོ་ལྟ་མི་ཤེས་པ་དོན་མངོན་པར་
མི་ཤེས་པའི་ལག་ཏུ་སོན་ན་དགའ་བ་མི་སྐྱེད་ཀྱི། གང་གི་ཚེ་འདི་ཉིད་སྐྱེ་བོ་ལྟ་ཤེས་པའི་ལག་ཏུ་སོན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་མཆོག་ཀྱང་སྐྱེད་ལ། འཕགས་པའི་ནོར་དད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཐོས་པ་དང་། གཏོང་བ་དང་། ཤེས་
རབ་དང་། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་འཕགས་པའི་ནོར་ལ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ།    །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་རྟོག་

124-1-46a

གེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དག་བསླུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཀོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཡང་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་དམིགས་སོ། །དེ་བས་ན་ཁོ་བོ་ནི་དེར་དོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་ན། དེ་ལྟར་དོགས་པར་བྱར་མི་རུང་བ་དེ་ཉིད་དེ། ས་དང་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་དག་ལ་མི་དམིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་དང་། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དང་། དཀོན་
མཆོག་སྤྲིན་དང་། ལག་བཟངས་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་འདི་ནི་རྟོག་གེ་པས་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་དད་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་གང་ཡིན་པ་དག་ལ་མ་མོས་པ་དེ་དག་ནི་གང་ཟག་ལ་
སོགས་པ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་པས་གནས་མ་ཡིན་པར་དོགས་
པར་མ་བྱེད་ཅིག །ཡོད་དང་མེད་ན་ཡོད་མེད་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོད་དང་མེད་དོ། །དེ་ཡོད་དང་མེད་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཅུང་ཟད་གཅིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ཡོད་དང་འདི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མེད་ན་ནི་དེ་མེད་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡང་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་མེད་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་
པ་མེད་དོ། །འདི་ནི་མེད་ན་མེད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྟོན་པ་ཡང་ཆུང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟར་བུ་གང་ཙམ་བྱིན་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་

124-1-46b

མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་སྦྱར་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ན་རེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ནག་པོ་བསྟན་པ་དང་། ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལས་གང་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་ཡང་སྣང་། 
ཆོས་ཉིད་དང་ཡང་མི་འགལ་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་མེད་དོ། །ཆོས་མེད་དོ། །དགེ་འདུན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་
པ་འདོན་ན་ལྟུང་བྱེད་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བས་འདུལ་བ་ལ་ཡང་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཚིག་གི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་འདི་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ནི་གང་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ནི་གང་ལ་མི་སྣང་། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་འཕགས་
པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ལུང་གི་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་གོ། །འདུལ་བ་ལ་ཡང་མི་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྡེ་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་མང་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འགལ་ཏེ། འཕགས་པ་མང་པོས་བཀུར་བའི་སྡེ་པ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་མི་བརྗོད་
དོ། །འཕགས་པ་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེ་པ་རྣམས་ནི་སྲིད་པ་བར་མ་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་སྤོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་མདོ་སྡེ་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་སྡེ་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། འདུལ་བ་དང་། 
ཆོས་མངོན་པ་ཆོ་ག་ཐ་དད་པ་དང་། གཞུང་ལུགས་ཐ་དད་པས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡེ་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་སྡེ་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་རང་
གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཁོ་ནའོ། །ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྣང་ངོ་། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང་ཡང་མི་འགལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་

124-1-47a

ཉིད་མ་ཡིན། འོན་ཏེ་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་
ན་མཚན་ཉིད་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་དང་གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞན་དང་གཞན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དག་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དགོངས་པ་ནི་བསམ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བསམ་
པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་མང་པོས་ཆོས་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་ཟབ་ཅེས་བྱའོ། །རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། གང་ལ་
ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པ་ཡོད་པ་དེ་སྤང་བར་བྱ་བར་རིགས་ན་དེ་མེད་པ་ན་གོ་ཇི་ལྟར་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་ཆོས་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེ་དག་
འཐོབ་བོ། །རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་བདག་གིས་འདི་མི་ཤེས་པས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །
རྟོགས་པར་དཀའ་བ་འདི་ཉིད་སེམས་ལ་བཞག་ནས་སེམས་དང་བཅས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མགོ་དང་གོས་ལ་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གལ་

124-1-47b

ཏེ་ཐབས་ཚུལ་མཁས་པས་བློ་རྣམས་མ་དུབ་ན། །སྐྱེ་བོ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་མི་འདོད་མཆོག་དགའ་བྲལ་བ་ཡིན། །ཕོངས་པ་མང་དུ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལྟ་གོན་གྱིས། །འོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཚིག་གི་དོན་
ཟབ་མོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞེས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་དོན་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་
བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁ་བྱེ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་འདི་ལྟ་བུས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དག་ཐུགས་སུ་མ་ཆུད་ན་བདག་ཅག་ལ་སོགས་པས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་
ཡང་སྐྲག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ལ་འབད་པར་གྱིས་ཤིག་དང་། དེ་ནས་ཅི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཟབ་མོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་དམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོ་རྟོག་གེ་
པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟོག་གེ་གསལ་བ་ལ་འབད་པར་བྱའི་སྐྲག་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ནི་རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །
གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་བསྟོད་པ། ཐུབ་པ་སྐྱེས་མཆོག་དགོངས་པ་ནི། །རྟོག་གེ་པ་ཡི་ཡུལ་མ་ལགས། །བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་ཏེ། །སེམས་དང་སེམས་
བྱུང་རྣམས་ལས་འདས། །སློབ་དཔོན་མ་ཁོལ་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཀྱང་བདག་ནི་རྟོག་གེ་པ་ཡིན་ན། ཉན་ཐོས་རྟོག་པ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནུས་པ་རྡུགས་སོ་སྙམ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ། གལ་ཏེ་སྐལ་ཆེན་དེ་

124-1-48a

དག་ཀྱང་ནི་ཁྱོད་ལ་མཐུ་རྡུགས་ན། །བདག་འདྲ་སྲིད་པའི་ཕྱི་སའི་སྲིན་བུས་བསམ་སྐབས་ག་ལ་མཆིས། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་རང་བཞིན་གདུག་པ་སྟེ། །མི་རིགས་པ་ཡི་གཟུགས་ལའང་མི་རིགས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པའི་གཟུགས་ཕན་
པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་བསྐྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་སྐབས་ནས། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་གང་
ཞིག་སྐྱེ་བ་ན་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་སྐྱེ་ལ། གང་ཞིག་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་སྐྱེས་ན་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་འདི་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་དགྲ་ལ་སོགས་པ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་
སོགས་པ་ལ་ཞུགས་པ་དག་ལ་ཡང་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་ལྷངས་པོར་བཀག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སོག་ལེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས། སྡོང་དུམ་ཚིག་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་
པར་གསུངས་སོ། །གང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་སེམས་དང་བཅས་པས་ཇི་ལྟར་ཁོང་ཁྲོ་བ་བསྐྱེད་པར་རིགས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས། །གྲོག་མཁར་དུ་ནི་ལག་བཅུག་ནས། །ཡོན་ཏན་ཅུང་ཞིག་རྙེད་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྦྲུལ་ཞིག་ཡོད་གྱུར་ན། །བྱིས་པ་དག་ནི་
ཕུང་པར་འགྱུར། །ཞེས་གདོན་ཏོ། །གཞན་དག་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཐེ་ཚོམ་ཡང་། །མཛངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་སྤང་། །བརྒྱལ་མེད་ནའང་དེར་ཟད་མོད། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་མེད་ལྟ་བརླག །ཅེས་ཟེར་རོ། །རེ་ཞིག་མཁས་པས་ནི་གཟུ་བོའི་གཞུང་
བཟུང་ལ་སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་མགུ་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་པ་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་པ་དང་། ཅི་འདི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་གཞི་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དད་པའི་གཞི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི་བློ་ཐེ་ཚོམ་ཅན་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་

124-1-48b

མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤང་བར་འདོད་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སོ།།      །།དོན་ཤེས་པ་དོན་སྟོན་པས་ཆོས་བརྒྱན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་། གང་གི་ཚེ་ཆོས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་
ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་རྒྱན་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་མེ་ལོང་ནང་སོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཁོ་ནས་འདི་རྒྱན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་བསྔགས་པ་ནི་སྨན་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་
གསུམ་གྱིས་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཁ་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ལ་ཆོས་ལ་དབང་བ་བསྔགས་པར་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཁོ་ན་
ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རངས་པར་གྱུར་པ་གང་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་
པོའི་མཆོག་བསྟན་པས་ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དཀོན་མཆོག་དག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། རང་དང་གཞན་ལ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཆོས་ལ་འཛུད་དོ། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་
ནི་སྨོན་ལམ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གྲགས་པ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ཉེས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་
པ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་དང་། སྙིང་རྗེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་མི་རྟོག་གོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱབས་འོས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ། བདག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །

124-1-49a

འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བུ་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིགས་རྒྱུད་མི་གཅོད་པར་རུང་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཁོ་ན་བཙུན་མོ་དམ་པ་ལ་ས་བོན་འཇོག་པར་བྱེད་ཀྱི། ངན་པ་དང་བྲན་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་
ཡིན་པ་དང་། ཕ་དང་མ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ས་བོན་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་མངལ་གྱི་གནས་སུ་སོན་པ་ན་རླུང་དང་། མཁྲིས་པ་དང་། བད་ཀན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་མ་ཉམས་པ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བུ་དེ་ཟླ་བ་ཚང་ནས་བདེ་བླག་ཏུ་ལེགས་པར་
བཙས་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་མ་མ་བཟང་མོའི་ལག་ཏུ་སོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་
བསྐྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཁོ་ན་ཞིག་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་རིགས་མེད་པ་དང་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་། ས་བོན་དེའི་མ་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང་། གལ་ཏེ་ཡང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་མངལ་གྱི་གནས་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་བར་ཆད་མ་བྱས་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཉམས་པ་ཡིན་པ་དང་། 
སྐྱེ་གནས་ཀྱང་གལ་ཏེ་སྙིང་རྗེ་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་སྐྱོང་བའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་ཞེས་སྨོས་པ་
ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་པས་ཆེས་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྩོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །བློན་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བློན་པོ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱད་པར་སྟོན་

124-1-49b

པར་བྱེད་དོ། །རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་བརྒྱུད་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱུད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྨྲ་བ་པོ་ཉིན་རེ་ཞིང་ལན་རེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །
གཞན་ཞིག་གིས་ཉིན་རེ་ཞིང་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱུན་ཆགས་སུ་ཡང་དང་ཡང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དོན་བྱེད་པའོ། །མང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་
འདི་ནི་མཐའ་ཡས་པ་དང་། ཡངས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་
རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་སོ། །དེ་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་བདག་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་དང་པོའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཅིའི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་
ཞེ་ན། དེས་དང་པོར་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འཆད་པར་གྱུར་ཏེ། རྟོགས་པ་དེས་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །རྟོགས་པ་འདིས་བདག་དང་གཞན་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པས་ན་
རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཉེ་བར་ཞི་བས་འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་སྙམ་པ་ལྷག་པའི་བསམ་
པ་འཐོབ་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་བློ་མཆོག་གི་བདེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། བློ་མཆོག་གི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ས་དེ་ལ་མངོན་

124-1-50a

པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེ་གྲུ་བོ་ཆེ་འབྱུང་ངོ་། །སྲིད་པ་དང་ཞི་བ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི། འདི་ལྟར་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་གོས་པའོ། །ཞི་བ་ལས་
རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དགེ་བ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དགེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བཤད་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །དོན་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །ཚད་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ས་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཟད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་
འབྱོར་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་འདོད་པས་ཁས་ལེན་པ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱབས་འོས་སུ་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཀྱང་
སྐྱབས་འོས་སུ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་ལྟར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བས་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་ཞེས་བདག་ཉིད་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱབས་སུ་
འགྲོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཕན་པ་བྱེད་པ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བདེ་བ་བྱེད་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བ་ལ་

124-1-50b

ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བརྡར་བཏགས་པའི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་
ཕྲད་ནས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་རྟོགས་པའི་དུས་ན་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རགས་པ་དང་། ཕྲ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཡང་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་འགྲོ་བ་ཁྱབ་པར་བྱེད་
དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བའི་རྒྱུད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དག་ལ་བསྙད་པའི་ཕྱིར་རྒྱས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་
འཕགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཕགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་འཕགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲར་སྦྱར་རོ། །འཕགས་པ་ཆེ་བ་ནི་
འཕགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་དག་གི་ཆོས་ཡིན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཆུང་ངུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་སུ་
འགྲོ་བའི་སྐབས་སོ།།      །།སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་འོག་ཏུ་རིགས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདིར་སོང་དོན་ཆེན་ཏེ། །དེ་ནི་ཚད་མེད་ཡོན་ཏན་ཚོགས་འཕེལ་འགྱུར། །འགྲོ་བ་འདི་ལ་སྙིང་རྗེ་བསམ་
པས་ཁྱབ། །མཚུངས་མེད་འཕགས་ཆེན་ཆོས་ཀྱང་རྒྱས་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དོན་ཆེ་བ་ཉིད་རང་དང་གཞན་གྱིས་དོན་བསྒྲུབ་པ་དག་བསྟན་ཏོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ངེས་

124-1-51a

པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ངེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཡོད་དོ། །ངེས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
རིགས་ཅན་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་འོག་ཏུ་རིགས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་ནི་གལ་ཏེ་ན་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་ན་མ་ཡིན་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་སྨོས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེའི་སྐལ་བ་ཡོད་པ་ན་རིགས་
ཡིན་ཏེ། རིགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་མེད་པར་ཡང་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་འཐོབ་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་དོན་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་འོག་ཏུ་རིགས་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བ་རུ་རའི་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག །དཔེར་ན་བ་རུ་རའི་ཕུང་པོ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཙམ། རྒྱར་ཡང་དཔག་ཚད་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་
ལ། བ་རུ་རའི་ཕུང་པོ་དེ་ལས་འགའ་ཞིག་གིས་ལོ་བརྒྱ་འདས་ཤིང་བ་རུ་ར་རེ་རེ་ཞིག་བླངས་ཏེ། བ་རུ་ར་འདི་ནི་ཁམས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་དོར་རོ། །བ་རུ་ར་འདི་ནི་ཁམས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་དོར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཟེར་ན། བ་རུ་རའི་ཕུང་པོ་དེ་ནི་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་ཟད་པ་དང་ཡོངས་
སུ་གཏུགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཁམས་ནི་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུང་རབ་ལས་བྱུང་བའི་ཁམས་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང་། ཁམས་མང་པོའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན་ནི། 
ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་ནི་རིགས་ས་བོན་ཡིན་ཏེ། ཁམས་དང་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་

124-1-51b

ཆོས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་སོ་སོ་རང་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཆོས་དུ་མའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ནི་ཐེག་པ་ཐ་དད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་པས་ཐེག་
པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ། །རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རིགས་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་གདོན་མི་ཟ་བར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དོ། །རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་བཅུག་པ་དེའི་ཚེ་རིགས་དེ་
ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི་རྟེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡོད་དོ། །འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་
བཞིན་གྱི་རིགས་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའི་རིགས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡོད་ལ། འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུར་གྱུར་པའི་རིགས་དེ་ནི་ནམ་ཡང་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ངེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པར་
གནས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཉིད་ཐོབ་པར་ངེས་པའི་རིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་རང་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་དག་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མ་ངེས་པའི་རྐྱེན་གྱི་

124-1-52a

དབང་གིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རིའི་ཕྱོགས་གང་དག་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་གསེར་འབའ་ཞིག་འབྱུང་གི། དངུལ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཟངས་
འབའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་ལ། ཕྱོགས་གང་ཞིག་འཇིམ་གོང་དྲིལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཅོས་ལེགས་བྱ་བའི་དབང་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་རེས་འགའ་གསེར་འབྱུང་ལ། རེས་འགའ་དངུལ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར་རིགས་ངེས་པ་ནི། རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་ལ་མ་ངེས་པ་ནི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུལ་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ། །གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ནི་བྲན་ལ་སོགས་པར་
གྱུར་པའོ། །དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འོད་གསལ་བ་དང་དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་ལ། འོད་གསལ་བ་ནི་གསལ་བ་ལ་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་དྲི་མ་ཅུང་ཟད་ཆགས་ཀྱང་འོད་གསལ་
བས་གང་ལ་དྲི་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གསེར་འོད་གསལ་བ་ཁ་ཅིག་བསྲེགས་ན་ཁ་དོག་ངན་པར་འགྱུར་བས་གང་ལ་བསྲེགས་ཀྱང་ཁ་དོག་ངན་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མེད་
པ་འཐོབ་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་དེ་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང་བྲལ་ཞིང་མི་ལྡན་པ་ཐོབ་པའི་གནས་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་རིགས་དེ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཐོབ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་གནས་ཡིན་པས་ན་
ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མེད་པ་འཐོབ་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་སྐབས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དྲི་མ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་

124-1-52b

ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ལ་ནི་རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལར་ནི་སྨད་པ་ལ་མཐོང་སྟེ། ཆུང་མ་ངན་པ་ལ་ཆུང་མ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་
དང་། བུ་ངན་པ་ལ་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལར་ནི་ཅུང་ཟད་ཡོད་པའི་དོན་ལ་སྟེ། བུ་མོ་ལྟོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལར་ནི་མེད་པ་ལ་མཐོང་སྟེ། རྙེད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྨད་པ་དང་མེད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ལ་ལ་
གཅིག་ཏུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་ངེས་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དམན་པ་ཡོད་པ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་ནི། དེའི་དུས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རིག་མེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་པས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་
སྨད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ལ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་ངེས་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་བྱེད་པར་ངེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ལས་བྱེད་པར་ངེས་པ་གང་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་ལ་སོགས་པ་གསོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི། གནས་སྐབས་
དེ་ན་རིགས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་ལ་སོགས་པ་བསད་པའི་ལས་སྨད་པས་རིགས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་
མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མེད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་མི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཙམ་ཐོས་པ་ཁོ་ནས་མོས་ཀྱི། དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། 
ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཆོག་དང་། ཕུལ་དང་། རབ་དང་། རབ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་གང་ལ་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཡོན་ཏན་

124-1-53a

ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཤིང་ཡིན་པས་ན། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ངོ་། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཤིང་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ངོ་། །ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ཡིན་པས་ན་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ངོ་། །དེ་བསྐྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་བསྐྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་བསྐྱེད་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞེ་ན། འོག་ནས་རིགས་དེ་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་
བ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རིགས་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་བ་ཡིན་
པ་དང་། རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་འབྲས་བུ་ཞེས་བཤད་དེ། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་བསྐྱེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་ཏོ། །གཞན་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་སྐབས་སོ།།      །།
རིགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་བསྐྱེད་ཕྱིར། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། །རིགས་མཆོག་
དེ་ནི་རྩ་བ་བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤིང་ལྗོན་པ་རྩ་བ་བཟང་པོ་ཟུག་ན་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡལ་ག་དང་། ལོ་མ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་འབྱུང་ལ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་
ནི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེས་ལོངས་སྤྱོད་པར་ཡང་འགྱུར་བས་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་གནས་པ་ཡོད་ན་གཉིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་འགྲུབ་པ་དེ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་

124-1-53b

གྱིས་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིགས་ཡོད་ན་འགྱུར་ཏེ། གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡོད་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་
པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་འདོད་པ་ནི་དེས་དེའི་ཐབས་སུ་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འདོད་ལ། རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མི་
ཟློགས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བས་དོན་འདི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སེམས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྱུང་བ་དང་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། སེམས་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་དྲི་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དྲི་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་པ་འདིའི་རྩ་བ་ནི་གང་། བསམ་པ་ནི་གང་། མོས་པ་ནི་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་འགྲོ་བ་འཁྱུད་དེ་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྩ་བ་ཡིན་
པར་མ་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནམ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། སེམས་ཅན་ལ་མི་ལྟ་བས་ཉན་ཐོས་དག་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོ་རང་གི་ས་ལ་སྦྱོར་བས་གང་ཞིག་
ས་གང་ལ་ཞུགས་པའི་ས་དེ་ནི་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་ས་ལ་སྦྱོར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་བསྒོམ་པ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སེམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ས་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཡང་དག་པར་

124-1-54a

བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པས་སྨྲས་པ་བཟླས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མནོས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི། དེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་བདག་དབྱེར་མེད་པར་རྟོགས་
པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་སྐད་དུ་ས་དང་པོ་ལ་བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པར་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་
མཆོག་ཅེས་སྨོས་པས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ནི་ས་བོན་དང་། མ་དང་། མངལ་དང་། མ་མའི་བྱེ་བྲག་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བདུན་པ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་
དྲུག་སྔར་བསྟན་པ་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་བཀར་ཏེ་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ལ་མོས་པ་ས་བོན་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བོན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཆོག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བདེ་བ་མངལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པས་གནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མངལ་གྱི་གནས་ནི་བསམ་གཏན་དག་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ་
འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་མ་ལུས་པ་ལས་མཆོད་པ་དང་། རིམ་གྲོ་ལྷག་མ་མེད་པ་མཐའ་དག་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ། མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དག་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་
མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ། བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང་། རིམ་གྲོ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྨོན་ལམ་དང་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ་ཞེས་གསུངས་

124-1-54b

པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྨོན་ལམ་བཅུ་འབྱུང་ངོ་། །བསམ་པ་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་བསམ་པ་དག་པ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་
སྙམས་དུ་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནི་ས་དང་མཚུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། དེའི་ཚོགས་འཕེལ་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་མཆོག་ཏུ་མཐར་
ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དང་དེ་དག་གི་ཚོགས་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ས་ལ་བརྟེན་ནས་རྩྭ་དང་། 
གེལ་པ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་དག་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་དེ་དག་གི་ཚོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནི་ས་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕན་པའི་བསམ་པ་ནི་གང་གིས་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་
ཡང་ཕན་པ་དང་སྤྲོད་པར་བྱེད་པའོ། །བདེ་བའི་བསམ་པ་ནི་གང་གིས་ཚེ་འདི་ཁོ་ན་ལ་བདེ་བ་དང་སྤྲོད་པར་བྱེད་པའོ། །གསེར་བཟང་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། འགྱུར་བ་མི་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་བཟང་པོ་བསྲེགས་པ་དང་། བཅད་པ་དང་། བདར་བ་ལ་སོགས་པས་བརྟགས་
ན་འགྱུར་བ་མི་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཡང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་བ་མི་རྟེན་ཏོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཏེར་ཆེན་པོ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མདོ་དག་ལས་དུང་
ལ་སོགས་པ་གཏེར་ཆེན་པོ་བཞི་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་བྱིན་ཏེ་བོར་ཡང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་དེ་

124-1-55a

ཡང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཟད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བས་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་ཤིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེ་ལོས་མི་ཤིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། 
ཇི་ལྟར་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་མཐོང་བ་ན། བསྣམས་པ་དང་། མྱངས་པ་དང་། རེག་པ་ལ་སོགས་པས་ནད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མཉེན་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པ་
ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པ་དང་། རྣམ་པར་གནོན་པ་དང་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པས། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ། །ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མཛའ་བོ་ཆེན་པོ་དང་
འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱམས་པ་དང་ལྡན། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་དག་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཡལ་བར་འདོར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་
བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་རང་གི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་ལ། བསྙེན་བཀུར་ལེགས་པ་ཉིད་དང་ལེགས་
པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པ་དག་གོ། །རིམ་བཞིན་དུ་ཆུད་མི་ཟ་བ་དང་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྟོན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་དང་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་
གང་ཟག་དང་། ཚིག་འབྲུ་དང་། དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྟོན་པར་གྱུར་ན་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་ན་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐེག་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་སེམས་

124-1-55b

པའི་ཁྱད་པར་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁུར་བདེ་བླག་ཏུ་ཁྱེར་བ་དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བཀོད་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆུ་འཛིན་ཅིང་མི་
ཟད་པར་འབྱིན་པ་དང་། ཆོས་མཐུན་པར་ཐོས་པ་དང་། མ་ཐོས་པའི་ཆོས་དང་། དོན་འཛིན་ཅིང་མི་ཟད་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོས་པའི་ཆོས་དང་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་ལ་སྤོབས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་དང་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པས་
ན་བཀོད་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྟོད་ཕྱོགས་ན་ཆུའི་དོང་དག་ལ་བཀོད་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་བཤད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་དགའ་བའི་སྒྲ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐར་པ་འདོད་པའི་གདུལ་བ་རྣམས་ལ་སྙན་པ་ཐོས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །སྡུག་
བསྔལ་བའོ། །བདག་མེད་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོས་ནས་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་བདུད་རྩིས་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བས་ཀུན་དགའ་བའི་སྒྲ་དང་འདྲ་ཞེས་བྱའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ན། རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ། །ས་དང་པོ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཡང་འདིས་དེ་ལྟར་ཤེས་མོད་ཀྱི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ནི་རྒྱ་མཚོར་བཏང་བའི་
གྲུ་བོ་ཆེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་སྤྲིན་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ས་ལ་འབྲུ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་
ཚལ་ལ་སོགས་པ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་སྤྲིན་ལས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱོར་པ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱིས་ཕྱུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་བྱུང་བས་སྤྲིན་ལྟ་བུ་ཞེས་

124-1-56a

བྱའོ། །དཔེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་མི་ཟད་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དང་སྦྱར་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། 
སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། སྦྱོར་བ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚད་མེད་པ་དག་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། རྟོན་པ་དང་། བསོད་ནམས་
དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དང་། ཞི་གནས་དང་། ལྷག་མཐོང་དང་། གཟུངས་དང་། སྤོབས་པ་དང་། ཆོས་བཤད་པ་དང་། བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། དེ་ལ་སོགས་པ་གོ་རིམས་
བཞིན་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་འདི་ཁོ་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ངན་འགྲོ་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་བསྔགས་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ན་
སེམས་དེ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་གི་ཚེ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས། །དང་པོ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། །ཁྱོད་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་གི། །མཆོད་གནས་བླ་ན་བཞུགས་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་བསྐྱེད་
པ་བསྔགས་པར་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡོད་ན་རབ་ཏུ་བསྡམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པས་དང་པོ་རྟོགས་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ་ངན་སོང་དག་གིས་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་འཇིགས་པར་
མི་འགྱུར་བས་ངན་སོང་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྒུད་པའི་དུས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དག་ལ་གང་གི་ཚེ། ཆོམ་རྐུན་དང་། ཆུ་དང་མེ་ལ་

124-1-56b

སོགས་པས་རྒུད་པར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་རྒུད་ན་རྒུད་པས་འཇིགས་པ་མེད་དོ། །ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་ན་འཆི་བར་འགྱུར་ན་གང་ཞིག་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱས་པས་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་དགའ་སྟོན་ལྟ་བུར་ལྟ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ། །
ཉན་ཐོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་བྱ་བའི་རིགས་ཞེས་བྱ་ལ། བརྒྱ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་བརྩོན་འགྲུས་ཚད་མེད་པ་བྱ་དགོས་སོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་འཆིང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་དང་
སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་བཅིངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚམས་མེད་པ་ཡི་ལས་རྣམས་དང་། །ཉོན་མོངས་དྲག་དང་ངན་འགྲོ་དང་། །སྒྲ་མི་སྙན་དང་འདུ་ཤེས་མེད། །སེམས་ཅན་སྒྲིབ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་འཕགས་
པའི་ལམ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བར་འཁྱམ་པར་བྱེད་པས་འཆིང་བ་དག་ཅེས་བྱའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་སོ།།      །།སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མགོ་
ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁུར་ཆེན་པོ་ཐོགས་ནས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ངལ་བ་ནི་མི་མཛེས་ཀྱི། དེས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་བྱ་བའི་རིགས་ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་མེད་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་ནས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྒྲུབས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་པས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པའི་གནས་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པས་གཞན་གྱི་དོན་འགྲུབ་ཀྱི། སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་

124-1-57a

པས་ནི་མ་ཡིན་པས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསླབ་པ་བསྟན་པ་དེ་དམིགས་པ་གང་གིས་འཇུག་པ་དེ་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་
སུ་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་གང་ཞེ་ན། གཞི་ལྔའོ། །གཞི་ལྔ་གང་ཞེ་ན། རང་དང་། གཞན་གྱི་དོན་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་། མཐུ་དང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ནི། རང་གི་དོན་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང་། མཐུ་ཆུང་བ་དང་། བདག་ཡོངས་
སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་དམན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་གཞི་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལ་ཇི་ལྟར་
དམིགས་ཤེ་ན། བཞི་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུའོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་ནས། བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་
པས། དེའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་རྩོམ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེ་བདག་ཉིད། །
ཅེས་བྱ་བ་ཚིག་གསུམ་པོ་འདི་དག །རྟག་ཏུ་ལེན་པ་ཆེ་དང་བཟོད་པ་ཆེ། །དོན་ཆེན་ཡང་དག་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལེན་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པས་སེམས་

124-1-57b

ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་བདག་གིས་བསྐྱབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་བདག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་བདག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་
བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང་། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དག་གིས་ལེགས་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ནི་འདི་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཀུན་
བརྗོད་ནས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་གདམས་ངག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་ལྡན་པས་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་བར་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་
ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རིགས་ལ་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་མཐུན་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཉན་
ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་བཟུང་ངོ་། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་སྟོན་ཏེ། བཟློག་
པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བདག་གི་བར་འཛིན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་བར་འཛིན་ན་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དོན་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཅན་
དང་། ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་སོང་བའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདིས་དང་པོ་ལ་རྟོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན། ས་

124-1-58a

བརྒྱད་པ་ཡན་ལ་སོགས་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ས་བཅུ་པ་ལ་འོད་ཟེར་དག་གིས་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་བསྐུར་བ་ཡིན་ན་
དེ་ལྟ་ན་གཞན་དག་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་བྱ་བར་ནུས་སོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ལ་འཇིག་པའི་དུས་ན་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཞི་
དགའ་རང་གི་ལེན་པ་རབ་ཞི་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་སོ་སོ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ལེན་པ་ཡིན་པས་ན་ལེན་པ་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་
གཟུགས་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་
ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་བརྗོད་ཅིང་འཛིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འདི་དག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིང་དངོས་པོར་གྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་དང་
བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱིས་པ་དང་མཁས་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད། །
ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་རྣམ་བརྟགས་ཤིང་། །དེ་ལྟར་མཐོང་དེ་གལ་ཏེ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་དེ་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་

124-1-58b

སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་
ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།    །སྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་སྲིད་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཟིལ་གྱིས་མནན་འགྲོ་ཞི་བ་མཆོག་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། 
ཆེ་བ་ཉིད་དེ་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་ཡང་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་པས། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ནོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱ་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་
མཇུག་ཐོགས་སུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དག་གིས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་
བཤད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིར་མ་སྨོས་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་
དབང་དག་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་པས་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བདེན་པ་ཡང་དག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། 
དེས་ན་འདི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་དེའི་གཞིར་གྱུར་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་

124-1-59a

གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཁོ་ན་དང་གཞན་པ་ཉིད་མེད་པས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་
དུ་ཡང་རྣམ་པར་མི་གཞག་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འགག་པ་དང་སྐྱེ་བ་ན་དེ་བཞིན་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་འགག་པ་ན་ཡང་ཉམས་པ་མེད་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལམ་གྱི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་འཕེལ་བ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་གློ་བུར་བ་འོངས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དགག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་
མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ནི་རྟག་པ་དང་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྟེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མི་རྟག་པ་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཡང་བྱེད་པ་དང་བཅས་
པ་ལྟ་བུར་སྣང་བས་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ངན་པར་གནས་པ་ཡང་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ངན་པར་གནས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་གཟུང་ངོ་། །འདི་
གཉིས་ལས་གཞན་པའི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའམ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དམིགས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སོ། །
བདག་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ནི་མེད་ཀྱི། སེམས་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཏུ་འདོགས་པར་ཟད་དོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནོར་བ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་བཞིན་ནོ། །ཐག་པ་ཡང་ནོར་

124-1-59b

བ་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བས་ལུས་དང་སེམས་ཉམ་ང་བ་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །ཙམ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནོར་བ་ཙམ་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི། བདག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་
རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་མ་རིག་པས་བསྒྲིབས་པ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རིག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །རིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་སོ། །དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟ་བ་འདི་ལ་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། སྣོམ་པ་དང་། མྱོང་བ་དང་། རེག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་བྱས་སོ་ཞེས་པ་སྟེ། མཛངས་ཤིང་མཁས་པ་སུ་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་ནས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་བྱས་པར་ལྟ་བ་འདི་ལ་བརྟེན། བདག་མེད་པར་ཞི་བ་རུང་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་
གང་ཟག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། སྐྱེ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་དག་ལའོ། །ཆོས་དག་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་
སོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ནི་བདག་མེད་པ་ལས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་འདི་དག་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་དམིགས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འདི་དག་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཕྱིན་
ཅི་ལོག་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་ཆོས་སུ་ལྟ་བ་ལ་གནས་པར་དམིགས་པ་དེ་དག་གལ་ཏེ་བདག་གམ་ཆོས་ཤིག་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ན་ཐར། སུ་ཞིག་ནི་ཐར་ཞེས་ཕྱིར་རྒོལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་དང་ཆོས་

124-1-60a

རྣམས་མེད་ན་ཐར་གྱི་ཡོད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལ་དོན་དམ་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བ་དང་། །སྐྱེ་བ་དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་བདག་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་གང་ཟག་དང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་
བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་ལ། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་ཡང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྡན་ཏེ། འཁོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡང་
ཡིན་པས་རྒྱུ་འདིས་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དེ་ཟད་པ་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་
དགེ་བ་བྱེད་པ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུས་ལམ་བསྒོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་ཟད་པ་ནི་ཐར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །དོན་གྱི་རྣམ་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་རྟོགས། །
ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་འདི་ནི་ཡིད་ལ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། འདི་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དྲོ་བར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། །མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་
མེད་པ་དང་པོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ནས་ས་དང་པོ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་དོན་རིག་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པའི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། རྩེ་མོ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །དེར་སྣང་སེམས་

124-1-60b

ཙམ་ལ་ནི་ཡང་དག་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཆོས་དབྱིངས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། །བྲལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་སོ། །གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ངོ་། །དེ་ནས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་རོ། །གོང་དུ་དེ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཙམ་
དུ་དོན་རིག་ནས། །དེར་སྣང་སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཡང་དག་གནས། །ཞེས་བཤད་པ་དེ་ནི་གཟུང་བ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ནི་བློས་རིག་ནས། །དེ་ནས་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཛིན་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །
བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་གཟུང་བ་མ་ལུས་པར་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །དེའི་མཇུག་ཐེགས་སུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ན་ནི། གཟུང་བ་མེད་ན་གང་ལ་འཛིན། །ཞེས་འཛིན་པ་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། རིམ་པ་འདིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་
མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉེས་ཚོགས་ཚང་ཚིང་དག །དུག་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་བཞིན་སེལ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་རྣམ་
པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དུག་སྨན་ལྟ་བུ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཉེས་པའི་ཚོགས་ཚང་ཚིང་རིང་ནས་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞུགས་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ལེགས་པར་
གཞག་པ་རྩ་བའི་སེམས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྩ་བའི་སེམས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་འདི་ཉིད་ལས་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ཉིད་ལས་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་

124-1-61a

བསྟན་པའི་ལེའུ་ལས། དེ་ནས་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས། །མི་གཉིས་དོན་སྟོན་བྱེད་པ་ལ། །ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སྡོམ་བརྩོན་ཏེ། །མདོ་སོགས་མིང་ལ་སེམས་འཇོག་གོ། །དེ་ནས་ཚིག་རབ་དབྱེ་རྣམས་ལ། །རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད། །ཅེས་
འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་དྲུག་པོ་རྩ་བའི་སེམས་དང་རྗེས་སུ་དཔྱོད་པའི་སེམས་དང་། རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་དང་། ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་དང་། སྡོམ་པའི་སེམས་དང་། རེ་བའི་སེམས་ཞེས་འཆད་པར་
འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སེམས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་མདོའི་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་
མཐའ་དག་ལ་སེམས་གང་གིས་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྩ་བའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དག་ལས་དྲངས་ཏེ་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་འཆད་དོ། །བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དེའི་ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་བཞག་ནས་དྲན་པ་གང་དང་གང་སྐྱེ་བའི་དྲན་པ་འཇུག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེ་ལྟར་ན་མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་ན་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་མཐར་
ཐུག་པར་གྱུར་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་དང་པོས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་མོ། །གཉིས་པའི་ཕྱེད་འོག་མས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །
བཞི་པས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །ལྔ་པས་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སོ།།      །།དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་མཐུའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་རང་གི་དོན་དང་གཞན་

124-1-61b

གྱི་དོན་གཉིས་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་རང་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་འོག་
ཏུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་རྗེས་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་། མཐར་
ཐུག་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པས་གྲུབ་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་མཐུའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་སུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བཤད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་འདུལ་བ་དག་ལ་དབང་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་
གདུལ་བ་བསྒོ་བ་མི་ཉན་པས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་དད་པར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་མཐུའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་། སྐྱེ་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། དེས་ནི་འཆི་འཕོ་ཡང་ཤེས་ཏེ། དུ་བ་ལས་མེ་བཞིན་དུ་གང་ན་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་འཆི་འཕོ་ཤེས་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པས་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་
ཇི་སྐད་དུ་སྨྲ་བའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གང་སྨྲ་བ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྷའི་རྣ་བས་ཐོས་སོ། །སྔོན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བསྐྱེད་པ་ཤེས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་མངོན་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་གཞན་དག་ལ་དགེ་བའམ་
མི་དགེ་བའི་ལས་གང་ཞིག་བྱས་པའི་ལས་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དེ་ཤེས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྐྱེད་པ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་དང་གང་རྣམ་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་

124-1-62a

པའི་ལུས་ཡང་བར་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྐྱེ་ལ། དེ་ལས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བས། ཇི་ལྟར་རྣམ་གནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་སྟེ། རིམ་པ་འདིས་དང་། རྒྱུ་
འདི་དང་བྱེད་རྒྱུ་འདིས་མཐུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གིས་འཕགས་དང་ལྷ་དང་ཚངས་པ་ཡི། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་མཐུ་གང་གིས་གནས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་འཆོས་པར་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་
བར་སྦྱར་རོ། །འཕགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཕགས་པའི་གནས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་པའོ། །ལྷའི་གནས་པ་ནི་
བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའོ། །ཚངས་པའི་གནས་ནི་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་མཐོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་ལ་སོགས་པ་
སྐྱེ་བ་ཡང་སྣང་། འཇིག་པ་ཡང་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ནི་འཆགས་པར་མཐོང་ལ། གཞན་དག་ནི་འཇིག་པར་མཐོང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པས་རྣམ་པར་རོལ་བ་ཀུན་
ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བསླང་བར་མ་ནུས་པ་ལས་བུ་མོ་བློ་གྲོས་བཟང་མོས་
བསླང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བ་དག་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་སྟེ། འཕོ་བ་དང་། མཐུན་པར་ཐོས་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། འཇུག་པ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། 

124-1-62b

འོང་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །རིག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་རིག་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་
པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་པའོ། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ནས་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ། གནས་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བཞི་པའོ། །རྣམ་
ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ལྔ་པའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་དྲུག་པའོ། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བདུན་པའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བརྒྱད་དེ། ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་
གཟུགས་ཆུང་ངུ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་། ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱི་མནན་ནས་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་པོའོ། །གཟུགས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། འདི་ནི་
གཉིས་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་། ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་སྐྱེ་
མཆེད་གསུམ་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆེན་པོ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་། ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་བཞི་པའོ། །བཞི་ནི་སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དག་གོ། །
ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཟད་པར་ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དག་གོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་

124-1-63a

སོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །མཐུ་དང་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མཐུ་ནི་རང་གི་རྟེན་ལ་ཡོད་པའོ། །ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་གཞན་དག་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའོ། །མཐུའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།
མཐུའི་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྔར། རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར་དང་ཟབ་པའི་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་སྨིན་དང་རྣམ་མི་རྟོག །དེ་ཕྱིར་འདི་ལས་གཉིས་བསྟན་ཏེ། །དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས། །ཞེས་བཤད་པས་མཐུ་
རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་མཐོང་བས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་མཐུ་མཐོང་ནས་དེ་ལ་མོས་པ་རྣམས་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་དོ། །ཟབ་མོ་བསྟན་པས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། དེ་དག་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐུའི་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་མཐུ་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་
བའི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་མི་སྐྱོ་བའི་དུས་རིང་པོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ན་དག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བ་འཕེལ་བའི་ཐབས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་ཡིན་
ནོ། །སྤོང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤོང་བའི་ཡན་ལག་ནི་ལྔ་སྟེ། དད་པ་དང་། གཡོ་མེད་པ་དང་། སྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དང་། ནད་ཉུང་བ་དང་། ཤེས་རབ་བསྒོམ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སེལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་སྡོམ་པ་ནོད་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་པ་ལ་སོགས་པས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང་། སྦྱོར་བ་དང་། མཐོང་བ་དང་། སྒོམ་པ་དང་། མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་དག་གིས་འདོད་པའི་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་སྟེ། བྱང་

124-1-63b

ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་
རིགས་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས། རིགས་དང་ཁམས་དང་ས་བོན་དང་། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་བཞིན་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་རང་བཞིན་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་བཟོད་པའི་
རིགས་བཟུང་སྟེ། ལས་དང་པོ་པ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དག་མ་ཐོས་པར་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བཟོད་པ་
དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་དཔྱད་ཅིང་དཔྱད་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་དག་ལས་མི་འདོད་པ་འབབ་པ་ལ་སོགས་པ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དྲན་པ་
དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གདགས་སོ། །ཡང་ན་འདི་ལྟར་གསུང་རབ་ལས་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་འབྱུང་བས་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་
དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤེས་རབ་དང་། ཤེས་རབ་གསལ་བ་དང་། ཡིད་གཞུངས་པ་དང་། མཁས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད་ནི་ཡིད་གཞུངས་པའི་ལས་
སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ལ་ངེས་པར་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་གཞུངས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བར་རུང་

124-1-64a

བ་ཡིན་པས་དེ་ནི་དེའི་ལས་སུ་བསྟན་ཏེ་ཆོས་དེ་ཉིད། ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཚུལ་འདིས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ནམ་བདུད་ཀྱིས་བར་ཆད་བྱ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཅན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ། གང་གི་ཚེ་བདུད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སྐལ་བ་འདྲ་བ་ལྟ་བུ་ཉེ་བར་འོང་བས་བར་ཆད་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་སོ།།      །།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བཞིན་རྟེན་འདིར་ཕྱོགས་གཉིས་ཞི་བ་དང་། །དེ་བཞིན་སྤྱད་པ་ཉིད་དུ་སྨིན་པ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པ་ཞི་བ་དང་། གཉེན་པོ་སྦྱར་བའོ། །ཕྱི་རོལ་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་
ཅན་གྱི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །འཚམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པས་སོ། །རྟོགས་པས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེད་ཀྱི་དོན་དུ་
གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཟས་ཀྱི་སྣོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་
དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་དོན་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟོས་

124-1-64b

ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའི་དོན་དེ་རྟག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནམ་ཡང་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། རྟག་ཏུ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་རབ་ཏུ་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་
ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་དོན་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་རིམ་གྱིས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གོང་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་སྟེ། དེ་དག་
གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གོང་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གོང་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཕ་དང་མ་དང་གཉེན་བཤེས་རྣམས། །བུ་དང་གཉེན་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་མི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་
དེ་ལྟར་ཕ་དང་མ་དག་ཀྱང་བུ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་མི་གནས་ལ། དེ་ལྟར་གཉེན་བཤེས་རྣམས་ཀྱང་གཉེན་པ་དག་ལ་ལེགས་པར་མི་གནས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་བདག་ལ་བྱམས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་བདེ་བ་མ་ཡིན་པར་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨོངས་པ་ནི་
བདག་ཉིད་བདེ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་རོ། །དེའི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ངན་འགྲོར་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཕན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ནི་བདག་ཉིད་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །
དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འདི་ཉིད་ལ་གསད་པ་དང་། བཅིང་བ་དང་། བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བདེ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་ཏུ་གདུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང་། མེར་འཇུག་པ་དང་། ཟས་

124-1-65a

མི་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟེན་པས་འདི་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕ་དང་། མ་དང་། གཉེན་བཤེས་ཀྱི་
བསམ་པ་བས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བསམ་པས་བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། གྲང་བ་དང་། ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲོག་ལ་འབབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བརྩིས་ལ་མ་ཆགས་པར་གོ་ཆ་དང་། སྦྱོར་བ་དང་། མི་འགོང་བ་དང་། མི་འཁྲུག་པ་དང་། ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་
བདག་ལ་མི་ལྟ་བ་སྦྱིན་པ་དང་། སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསམས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་ནས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པ་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་
པ་ཕན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མགོ་དང་། རྐང་པ་དང་། ལག་པ་དང་། མིག་དང་། ཤ་དང་། ཁྲག་དང་། ཚིལ་དང་། རྐང་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ལུས་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །
ནོར་དང་། འབྲུ་དང་། མཛོད་དང་། བང་མཛོད་དང་། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། རྒྱན་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་། བུ་དང་། བྲན་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཉམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དང་ངོམས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིགས་
སུ་བཅད་པ་ལས་ཚིག་གང་དང་གང་གིས་བསྟན་ཞེ་ན། མཉམ་པར་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་མཉམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ཉིད་དང་། ངོམས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ཉིད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། །མི་མཉམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་
ནི་སྙིང་རྗེས་སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚིག །ཕན་འདོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་སྨིན་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བརྟན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་

124-1-65b

པར་བླང་བ་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་
ཤིང་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་དག་བརྒྱུད་པས་བྱེད་དེ། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་དག་ཕན་ཚུན་མཐུན་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་འདི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དེ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་རྒྱུ་དང་འདྲ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་
ཡང་གོམས་པའི་དབང་གིས་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་པས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་དག་ཕན་ཚུན་མཐུན་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་སྟོན་ཏོ། །
གཞན་གྱི་སེམས་དགེ་བ་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་གིས་དགེ་བའི་སེམས་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ཡང་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པའོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་གཞན་གྱིས་མཆོད་འདོད་པ། །ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
འདི་སྙམ་དུ་གཞན་དག་བདག་ལ་མཆོད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་བསྒྲིམ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཀྱི། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་མཆོད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འདོད་པ་དང་བྲལ་བས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཚུལ་ནི་
དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལོ། །དགོངས་དོན་ཚུལ་ནི་དགོངས་པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་སོ།།      །།ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་འོག་ཏུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་

124-1-66a

བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རེག་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་བདུན་པ་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བྱང་
ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་རོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱ་དགོས་པས་དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་དེ་ཁོ་ན་
ཉིད་ཀྱི་སྐབས་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་མཐུའི་སྐབས་བཤད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་མཐུ་འདི་དག་ཁོ་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། 
འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་གྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་གྱི་མཐུ་དང་མི་ལྡན་པས་ནི་
མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཐབས་མཐུ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་དེའི་རྗེས་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་
འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་སོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་བཞི་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དངོས་པོ་བཞི་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་དམིགས་ལ། ལྔ་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་དམིགས་ཏེ། དེ་
བས་ན་གོ་རིམས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྐལ་མཆོག་དུས་རིང་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པ་མཆོག་དེ་དག་དུས་རིང་པོར་འགྲོ་བ་སྟེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རིང་

124-1-66b

ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མཐུ་དང་བཅས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་
ཡིན་ནོ། །རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་དེ་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་
བ་ཡིན་ལ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གིས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཞིང་ལ་དགེ་
བའི་ལོ་ཐོག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་རབ་ཏུ་བསྐྲུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ནི་གདུལ་བའི་ཞིང་དག་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ལོ་ཐོག་མངོན་པར་འཕེལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་འཕེལ་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་
པར་བཤད་པ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པས་ན་ཞེས་བྱ་བར་འདིར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་འབེབས་པས་ན། ཞེས་གང་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་
བཞི་ཆ་འདི་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་། འབེབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དང་པོར་འབྱུང་ལ། ལེགས་བཤད་དང་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མཇུག་ནས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་ལེགས་བཤད་དང་། མི་ཟད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་དག་ནི་དང་པོར་རིག་པར་བྱ་ལ། ཆོས་ཀྱི་ཆར་དང་འབེབས་
པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དག་ནི་ཐ་མར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་འདིས་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། རིན་ཆེན་ཆོས་རབ་ཆེ་ཡངས་འབྱུང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་

124-1-67a

སྦྱར་བར་བྱའོ།།      །།སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་འོག་ཏུ་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པའི་ཁྱད་པར་སྟེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། མཐུའི་ཁྱད་པར་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པས་བླ་ན་མེད་པའི་
སྐྱབས་སོ། །གོང་དུ། ཐེག་པ་མཆོག་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་རབ་སོང་བ་གང་། །དེ་ཉིད་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་གང་དག་རི་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱབས་
སུ་འགྲོ་བ་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་འཁོར་བའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་གང་དག་བདག་ཉིད་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་དེ་དག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གང་ཟག་བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་དུ་གཉེར་བ་གང་ཞིག་བདག་ཀྱང་སངས་
རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདི་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ནི་སྐྱོབ་པའི་དོན་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཚེ་བ་གང་དག་ལས་སྐྱོབ་པས་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་གང་དག་གིས་ན་སྐྱབས་
རི་ལ་སོགས་པ་བས་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྔར་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་ཀྱིས་བསམས་སོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས་བསམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྐྱབས་ཐམས་ཅད་པས་སྐྱབས་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རྒ་དང་འཆི་
བ་དག་ལས་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་མེད་དོ། །རྒ་བ་དང་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཤད་དོ། །སྣ་ཚོགས་འཇིག་གྱུར་འཇིག་ཚོགས་ཀུན་དང་ཐེག་པ་དང་། །ངན་སོང་རྣམ་མང་སྡུག་བསྔལ་ཐབས་མིན་སོང་བ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ལོང་བ་ལ་སོགས་པ་འཚེ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་དང་། འཇིགས་པའི་བདག་ཉིད་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་བོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་བོ། །ངན་སོང་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་

124-1-67b

གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པས་ན། ངན་སོང་རྣམ་མང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའོ། །ཐབས་མིན་སོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་སྟེ། ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ཀྱང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ལས་སློང་བའི་
ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཐབས་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་སྡུག་པ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གང་དང་གང་གིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་དང་ཇི་
ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་ཏོ། །ཐུགས་རྗེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་རྗེས་བསྐུལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། མཐར་ཕྱིན་
པ་བརྙེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐའ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་ལ་སྐྱབས་ལ་ཡང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པས་
སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ནི་སྐྱབས་དཔེ་མེད་ཅིང་མཆོག་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱིས་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ཐོབ་པས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཡུལ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱིས་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་
འཐོབ་པ་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཐོབ་པས་ཏེ། འདི་གཉིས་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཚིག་ཡིན་པར་སྦྱར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་སོང་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་རིག་པར་
བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པས་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིན་ཞེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་

124-1-68a

ཡོངས་སུ་གྲུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པས་འདི་ནི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྔ་དག་མ་བརྡུངས་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་དབང་གིས་རྔ་དག་མ་བརྡུངས་
པ་ལས་གཟས་པ་མེད་པར་གྲོགས་པོ་དག་འདོད་པ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ། མི་བརྟན་པ། ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ་སྟེ། ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ལ་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྔོན་
གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཆོས་འཆད་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་འབད་པ་མེད་པར་རང་གི་འོད་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ནོར་བུ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་འོད་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྟོག་པ་མེད་པར་འང་སྟོན་པར་འགྱུར་ལ། ཡིད་
བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ཡང་མཐུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་བཟའ་བ་མི་མངའ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་བསྟན་
ཏོ། །ད་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ཞིག་
སྟེ། སྟོང་པ་དག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་མི་སྣང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གང་དག་ཆགས་པ་དེ་དག་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཆད་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་
ནམ་མཁའ་ལ་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་སྐྱེ་ཞིང་འབྲི་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་དག་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་སྐྱེ་ལ། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་འབྲིའོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་

124-1-68b

དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྔར་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཕྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་དྲི་མ་ཡོད་པ་དེ་དག་པར་འགྱུར་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་སྔར་རམ་ཕྱིས་ཀྱང་དྲི་མ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་
བའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པའི་མཆོག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་ནི་བརྟགས་པའི་བདག་ལ་མཐོང་ངོ་། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ནི་སྲ་
བའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་དང་། མེ་ནི་དྲོ་བའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བདག་མེད་པའི་མཆོག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་དེ་
རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བདག་མེད་པའི་མཆོག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡོད་མིན་ཞིང་། །མེད་པར་ཡང་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དེ། དེ་བཞིན་
ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གང་ཟག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་དང་འདྲ་ལ། ཀུན་བརྟགས་པའི་
ཆོས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བས་སོ། །དགོངས་པ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལྕགས་ལ་ཚ་བ་ཞི་བ་དང་། མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་བ་ནི་གདུང་བ་དང་། རབ་རིབ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཚ་བ་མེད་པ་དང་། རབ་རིབ་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རིམས་ནད་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རིམས་ནད་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚ་བ་དང་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་

124-1-69a

དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚ་བ་ཞི་བ་སྟེ། ལྕགས་གྲང་མོར་གྱུར་ན་ལྕགས་ཀྱིས་ལྕགས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་ན་ཡང་མིག་གིས་མཐོང་བའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་
པར་གྱུར་ན་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྕགས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྕགས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་བྱེད་ལ། མིག་གིས་ཀྱང་མིག་གི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་རིམས་ནད་ཉེ་བར་ཞི་བ་མེད་པ་ཙམ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི། རིམས་ནད་ཉེ་བར་ཞི་ན་ལུས་ལ་ནད་སོས་པ་གཞན་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་གདུང་བ་དང་རབ་རིབ་ལྟ་བུ་འདོད་ཆགས་དང་མ་རིག་པ་དག་ཞི་བ་ནི་ཡོད་པར་མི་བརྗོད་དོ། །སེམས་དང་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ནི་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་མེད་པ་དང་། མ་རིག་པ་མེད་པ་དང་། འགགས་
པ་དང་། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། ནུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་བདག་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པའི་ཡེ་ཤེས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ་
སོར་རང་གིས་རིག་པ་འབྱུང་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རིམས་ནད་ནུབ་སྟེ་ཉེ་བར་ཞི་ན་སོ་སོ་རང་གིས་རིམས་ནད་སོས་པ་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རིམས་ནད་དང་། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དག་ནུབ་སྟེ་ཉེ་བར་ཞི་ན་སོ་སོ་རང་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ནད་སོས་པ་སོ་སོ་
རང་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྔ་མ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་གདུང་བ་དང་རབ་རིབ་ཞི་བ་ལྟ་བུ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ལམ་གྱི་རྟེན་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ནམ་མཁའ་ལྟར་ལུས་མེད་པས་ན་
མང་པོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡོད་ན་ནི་འདི་ནི་བདག་གོ། །ལྷས་བྱིན་ནི་གཞན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་གྱི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་ཏུ་འཛིན་

124-1-69b

པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཐ་དད་དུ་མི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཉི་མ་ཆེན་
པོ་འདྲ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཉི་མ་ཆེན་པོ་ནི་ཀུན་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ནའོ། །སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཛད་པ་ལ་འདྲེས་པའི་མཛད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་སྟོན་
ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ནི་འདྲེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་ལས་
གཞན་པ་དག་གིས་ཀྱང་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དུས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དུས་
གཅིག་ཏུ་འཇུག་སྟེ་མཛད་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་སྟོང་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་འཆར་བ་ནི་འོད་ཟེར་ཁ་ཅིག་སྔར་འཆར་ལ། གཞན་དག་ཕྱིས་འཆར་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཛད་པ་
ཐ་མི་དད་པ་རྣམས་ཀྱང་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་དེ་ཁོ་ན་གཅིག་གི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་ཉི་ཟེར་དག །འཇུག་ལ་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཉི་མ་ནི་འོད་ཟེར་རྣམས་འཇུག་པ་ལ་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་དེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་མ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་བསྲེག་པ་དང་སྐེམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་བདག་གིས་བསྲེག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་

124-1-70a

རྟོག་པ་བཞིན་དུ་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པར་འོད་ཟེར་འགྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་
ཤེས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འཇུག་པ་ལ་ཡང་བདག་གིར་འཛིན་པ་མི་མངའི། ང་ཡིར་འཛིན་པ་མི་མངའ་བར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་གོ། །སྙིགས་མ་ལྔ་ཤས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙིགས་མ་ལྔ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་དང་། 
བསྐལ་པ་དང་། ཚེའི་སྙིགས་མ་དག་ཡིན་ཏེ། སྙིགས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིགས་མ་ངན་པ་དང་ཐ་ཤལ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྟོབས་སོགས་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ལ། །བྱང་ཆུབ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་ལ། སྤྲིན་ཆེན་དང་ཡང་འདྲ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ཕྱེད་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རབ་རྫོགས་
ཕྱིར། །ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཐར་ཐུག་པར་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་བརྗོད་དོ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཉི་མ་ཆེན་པོ་འདྲ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྲིན་ལས་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི། །འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་
མེད་འདྲེས་ཤིང་། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་། དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང་། །སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་ཤིང་། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག །ཅེས་
བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དག །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྲིན་ལས་བརྗོད་དོ། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་བཏང་བས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་

124-1-70b

ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་མི་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་བརྗོད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་སྣ་ཚོགས་བདག་ལ་ཤེས་བྱ་མི་འཇུག་གོ། །དྲི་མེད་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཚན་ཉིད་དང་ནི་གནས་པ་དང་། ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་འདི་བཤད་པ། །མཁའ་ལ་ཚོན་གྱིས་རི་མོ་འདྲི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རི་མོ་འདྲི་བར་དཀའ་བ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་བསྙད་པའི་རྣམ་པར་སྟོན་
པ་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དཀའ་བ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །གོས་བཀྲ་བ་ཉིད་དང་ནམ་མཁའ་ལ་རི་མོ་འདྲི་བ་ཉིད་ནི་རྒྱ་མཚོའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འབྱོར་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པ་ཐ་མ་དང་། འབྲིང་
དང་། མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་གཞན་དང་གཞན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་དང་། ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འབྱོར་པ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱར་ཏེ། དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ལ། 
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་གང་ཟག་དང་གང་གི་དོན་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་དུ་དང་། རྣམ་པ་ཅི་འདྲ་བ་དག་དང་། བསྐལ་པ་ཅི་ཙམ་དུ་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཞུགས་ནས་འཇུག་པ་སྟེ། དོན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་དེ་ཚད་གཟུང་བ་དང་བསམ་པར་མི་ནུས་སོ། །དབང་པོ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་འབྱོར་པ་དམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དབང་པོ་
གཞན་དུ་འགྱུར་བར་འདོད་ཅེ་ན། རང་གི་ས་བོན་གང་ལས་སུ། །རྣམ་རིག་སྣང་བ་གང་བྱུང་བ། །དེ་དང་དེ་ཡི་སྐྱེ་མཆེད་ནི། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཐུབ་པས་གསུངས། །རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་གང་ལས་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བའི་ས་

124-1-71a

བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེའི་མིག་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནས་ལུས་དང་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་སེམས་
ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། གཟུགས་སུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་
ལྔ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འབྱོར་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་དབང་པོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་དོན་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ནས་རེག་བྱ་ལ་རེག་པའི་བར་དུ་སྟེ། དབང་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་འབྱོར་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་ཡོན་ཏན་
བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འཐོབ་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་ན་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་འགལ་གྱི། དེ་མངོན་པར་ཞེན་ན་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དེ། དོན་འདི་ནི་འཕགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་
མདོ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡིད་གཞན་དུ་འགྱུར་ན་འབྱོར་པ་དང་མཐུན་པ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འབྱོར་པའི་མཆོག་རྙེད་པར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གཞན་དུ་གྱུར་ནའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འཇུག་ལ། དེའི་རྟེན་ནི་ཡིད་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པའི་བར་དུ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཀུན་
གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཇུག་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཅི་རིགས་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་མེད་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཡང་དག་པར་བཟུང་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཇུག་གོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་

124-1-71b

ཡིད་དེ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འབྱོར་པ་འཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པ་དེ་ལ་རག་ལས་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ལ་འཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རག་ལས་པས་ནི་དེ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གཞན་དུ་རྒྱུར་པ་ནི་གཟུགས་ལ་
སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །འཛིན་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡུལ་ལྔ་པོ་སྣ་ཚོགས་སུ་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཞན་དུ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ན་བཻ་ཌཱུརྱ་ལ་སོགས་པའི་ཞིང་
སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་ཕྲིན་ལས་སོགས་
པ་ལ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ལ་འབྱོར་པའི་མཆོག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ས་སྟེ། དེ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབྱོར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་
པའི་དམིགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། །དེ་ནི་ལེན་པ་དག་དང་གནས། །རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དེ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྟེན་གྱི་དམིགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །
འཁྲིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དྲི་མེད་པའི། །གནས་ན་གཞན་གྱུར་དཔག་མེད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདི་ནི་སྒོ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། རྒྱས་པར་ནི་ཆོས་མང་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་
ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དག་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འབྱོར་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་འབྱོར་པ་བརྙེས་པ་རང་གི་དོན་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་

124-1-72a

འདས་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པས་འདིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ། །
ད་ནི་མཐར་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་སྨིན་པ་ནི་སྨིན་པར་འགྲོ་ལ། སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་འགྲོ་སྟེ། དེ་ལྟར་དུས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་ཐོབ་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་ཆེན་པོས་འཐོབ་པས་ན་ཐོབ་དཀའ་སྟེ། ཐོབ་པར་དཀའ་
བ་དེའོ། །ལ་ལར་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྣང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་བའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་བའོ། །ཇི་ལྟར་གང་ན་གནས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་ཅིག་ཅར་ལ་ལར་སྒོ་མང་བརྒྱ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་
པས་འདུལ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར་འདུལ་བ་ནི། གང་ལ་གནས་ཏེ་འདུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །
སྔར་ནི། ངལ་རྒྱས་རྨད་བྱུང་དཀའ་སྤྱད་དགེ་ཀུན་བསགས། །བསྐལ་མཆོག་དུས་རིང་འགྲོ་བ་སྒྲིབ་ཀུན་ཟད། །སར་གཏོགས་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་བཅོམ་སངས་རྒྱས་ཏེ། །དེ་ནི་མཐུ་ཆེན་རིན་ཆེན་སྣོད་ཕྱེ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པས་བྱང་ཆུབ་སྤྱིར་བསམས་སོ། །དེའི་
འོག་ཏུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་བརྙེས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་བསམས་སོ། །ད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། ཕྲིན་ལས་དང་ལྡན་པ་དང་། འཇུག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་བསམ་མོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གང་ལ་སློབ་ཅེ་ན། གནས་བདུན་པོ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ནས་བཟུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་སློབ་བོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མདོ་དག་ལས་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་འབྱུང་བས་སྔར་བྱང་ཆུབ་བསམས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མདོ་གཞན་དང་གཞན་དག་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་

124-1-72b

བསམ་མོ། །དེ་བས་ན་འདིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིར་ནི་གོ་རིམས་འདི་ཉིད་ལེགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ལྔ་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་
དང་། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་འབྱུང་བས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ལྔ་པོ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པོ། །དེ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་པོར་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་དང་པོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་
པར་དག་པའི་སྐབས་སོ།།      །།དེའི་འོག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་བཞི་སེམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ཁོ་ན་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང་། 
ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་དག་པས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གང་ཞིག་རྣམ་པར་དག་ཅེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདིས་ནི་དེ་བཞིན་
ཉིད་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བཟུང་སྟེ། འདིས་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གྱི་
དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས། དབང་ཟད་མི་ཤེས་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་བཟུང་ངོ་། །དབང་ཟད་མི་ཤེས་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དབང་ཟད་མི་ཤེས་པ་འཐོབ་སྟེ། བཞེད་དགུར་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་

124-1-73a

ལ་དབང་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཐོབ་པོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནས། །བསྒོམ་པ་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ས་དང་པོ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བསྒོམ་པ་ནི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་སུ་སྟེ། ཤེས་པ་དེ་ཇི་
ལྟ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནས་སྒོམ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ལ་ཕན་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། གཉིས་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྤྲུལ་པ་ནི་ཕྲིན་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསུང་སྤྲུལ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་། ཤིང་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་
ཆོས་སྟོན་པའི་སྒྲ་གྲག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐུགས་སྤྲུལ་པ་ནི་གང་གིས་ན་དེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བར་གཞན་གྱི་སེམས་སྤྲུལ་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གཞན་གྱི་སེམས་ཇི་ལྟར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འཆད་པ་དེ་ལྟར་
སྤྲུལ་པར་མཛད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྦྱོར་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྦྱོར་བའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཐབས་དེ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་སྐུ་
གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྒྲིབ་གཉིས་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། ལས་དང་། ལྡན་པ་དང་། འཇུག་པའི་དོན་གྱིས་བསྟན
པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ། །ཞིང་གི་བྱེ་བྲག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་ལའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་ཤེལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། ལ་ལའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་བཻ་ཌཱུརྱའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །

124-1-73b

མཚན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་དཔེར་ན་འོད་དཔག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐུའི་བྱེ་བྲག་ནི་ལ་ལས་ཤེལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སམ། སྐུ་ཆུང་ངུ་དང་སྐུ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བའོ། །ཆོས་ལ་
ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ས་བཅུ་པ་དང་། བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ཐ་དད་པས་སོ། །མཛད་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དེ་དང་། འབྲེལ་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་འབྲེལ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སར་ཆུད་པ་རྣམས་
ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་རྟོགས་པ་དང་། རྗེས་
སུ་དྲན་པ་དང་། རྣམ་པར་འཇོག་པ་དང་། འདྲེས་པ་དང་། ངེས་པར་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སར་ཆུད་པ་རྣམས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་སྐུ་ཉམས་སུ་བསྟར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་
ཡང་ཡིན་ལ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྐུ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་མི་དད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་མི་

124-1-74a

དད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་འགའ་ལ་ཡང་དགོངས་པ་མཐོན་དམན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་མི་མངའོ། །
ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །ཕྲིན་ལས་ཐུན་མོང་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཅིག་གི་སྤྲུལ་པས་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་མཛད་པས་གཅིག་གིས་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མཛད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྐུ་གསུམ་
གྱི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནི་ཆོས་ལྔ་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་བཞིས་བསྡུས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་ནི། རང་བཞིན་ཆོས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །སྤྲུལ་པ་དག་གིས་ཐ་དད་འཇུག །ཅེས་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྐུ་གསུམ་གསལ་བ་བྱས་སོ། །ད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞི་བསམ་མོ། །མེ་
ལོང་ཡེ་ཤེས་ང་ཡི་མེད། །ཡོངས་སུ་མ་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ང་ཡི་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ཤར་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའོ། །རྟག་
ཏུ་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་རྨོངས་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་འདི་ལྟར་དེ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་སོ། །རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཤེས་བྱ་དག་ལ་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གམ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། 

124-1-74b

དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྟེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཆེན་པོའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོའི་དུམ་བུ་འདི་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལ་
དཔེ་ནི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མཐོང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ཟླ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྟག་མི་ཐོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
ཁྱད་པར་གྱི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ནི། །འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་མཛད་པ། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ཡི། །ཆོས་ཆེན་ཆར་ནི་རབ་ཏུ་འབེབས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ནི་དཔེ་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་བྱ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ཉི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་འདི་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ནི་དཔེ་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཐམས་
ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་སྨན་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པའི་ཕྱིར་ནི་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་འདི་དང་རིམ་པ་འདིས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་

124-1-75a

གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་བསྒོམས་པས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་ལས་
འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་འདི་དག་ཡོངས་སུ་དག་ན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྐབས་ཀྱིས་ཅི་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་
ནར་ཟད་དམ། འོན་ཏེ་མང་མོ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་ན་ཞིག་ལྕགས་
སྡོང་བཞིན་དུ་བཞུགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་ཀྱི། མང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སངས་རྒྱས་ནི་མང་པོ་ཞིག་ཡིན་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བཞུགས་པ་ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་
བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་དག་འགགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་གཅིག་པ་ཉིད་དང་མང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་སྐབས་སོ། །ཐ་དད་རིགས་དོན་མེད་ཕྱིར་དང་། །རྫོགས་དང་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །དྲི་མེད་གནས་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་དད་མིན་ཏེ་མང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་དེའི་ཐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིའོ། །བསྒོམ་པ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པ་དམ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་གང་གི་ཚེ་ཀུན་བརྟགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་བསྒོམ་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ལམ་བསྒོམ་པ་དེ་ནི་སྒོམ་པའི་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་འདི་ཉིད་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་

124-1-75b

ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་བརྒྱ་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་བླ་མ་ཡ་མཚན་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡ་མཚན་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་
ཁེངས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གོམས་པས་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་མང་པོ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གཞན་དག་
ཁྱད་དུ་བསད་དེ་གྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་ང་རྒྱལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་ཐག་རིང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བླ་མ་རིང་དང་
མཚན་མ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པའི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་
བསླབ་པ་ཡིན་པ་དེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྦྱོར་བའི་ས་ལ་རྣམ་པ་གང་དག་གིས་དེ་སློབ་པ་སྟེ། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་དང་། སྦྱོར་བ་དང་། གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། རང་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་
ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་སློབ་ཅེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་འཚམ་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་གཞི་ལྔས་བསྡུས་པ་མཐོང་བ་དེས་དང་པོ་ཁོ་ནར་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ངེས་པར་བརྟག་པ་ལྷུར་བླང་བ་བྱ་དགོས་
པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འོག་ཏུ་མོས་པའི་སྐབས་སོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གཞི་བདུན་པོ་དེ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ།    །ད་ནི་ཇི་ལྟར་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྣམ་པ་གང་གིས་སློབ་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །

124-1-76a

ཇི་ལྟར་སློབ་ཅེ་ན། མོས་པ་དང་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཕུང་པོའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གིའམ། ཕྱིའི་འམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བ་
འམ། ངན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། ཉེ་བ་ན་འདུག་པ་གང་ཡིན་པའམ། ཐག་རིང་པོ་ན་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་འདིས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མོས་པ་ཡང་མདོ་དག་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དབྱེ་བ་བསྟན་
ཏོ། །གཟུང་བར་གྱུར་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྟེ་གང་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ནི་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ཉིད་འདས་པ་ལ་རོ་མྱང་བའམ། རྗེས་སུ་ཡི་
རང་བའམ། མ་འོངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ལ་སོགས་པར་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་སེམས་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་འཇུག་པས་མོས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དོ། །ལོག་པར་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་
པ་པ་རྣམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེར་བསྒོམ་པ་ཁོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་མོས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མོས་ན་ལོག་པར་མོས་པའི་ཕྱིར་ནོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་སུམ་པ་ནི་ཉེ་བ་སྟེ། རྐྱེན་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་
གཉེན་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་ཉེ་ན་དེ་ལས་དེ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་པ་སྐྱེ་བའོ། །འཕྲོགས་དང་འདྲེས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་འདྲེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མོས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་ནི་མདོ་ལས་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་། ཆེན་པོ་དང་། དམན་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། བསྒྲིབས་པ་དང་། མ་
བསྒྲིབས་པ་དང་། བརྩོན་པ་དང་། མ་བརྩོན་པ་དང་། བསགས་པ་དང་། མ་བསགས་པ་དང་། བསྟན་པ་དང་རིང་དུ་ཞུགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བརྗོད་པ་སྟེ་གཞན་ཡིན་ནོ། །འདྲེས་པ་ནི་འབྲིང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེས་འགའ་མོས་རེས་འགའ་མི་མོས་པ་སྟེ། མ་མོས་པ་དང་མོས་པ་འདྲེ་བའི་

124-1-76b

ཕྱིར་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མ་མོས་པ་ནི་འདུན་པ་མེད་པ་དང་། ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒྲིབས་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱ་བ་ངན་པས་འབྲེལ་བས་ཁྱད་པར་མི་འཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གང་གིས་ན་
ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་མ་མོས་པར་འགྱུར་བ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་རོ། །རྟག་ཏུ་ཡིན་ཡང་ལ་ལ་བསམ་པ་དྲག་པོས་མི་བྱེད་པས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
བསགས་པ་ནི་དེ་རྟོགས་པར་རུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོས་བསྡུས་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་གྱུར་པ་ལ་ནི་རྣལ་འབྱོར་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་པོ་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པའི་དངོས་པོ་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་
བདེན་པར་རྣམ་པར་འཇོག་གོ། །གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་གཞོལ་བར་གྱུར་ན་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སུའི་འཁྲུགས་ཤེ་ན། རྣལ་འབྱོར་པའི་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
བདག་ཉིད་མོས་པ་ལ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉམ་ཆུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་ཡང་དང་ཡང་དུ་མ་གོམས་པར་གྱུར་པའོ། །ནོར་བའི་མོས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ནི་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡིན་པས་སོ། །དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མོས་པ་
ཁོ་ནའི་བར་དུ་གཅོད་པ་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་པ་མ་ཡིན་པའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡང་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། རང་ཉིད་བར་དུ་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་ཙམ་གྱིས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། གང་
གི་ཚེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་མཉམ་པར་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་གེགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་ནི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་གིས་དོན་ངན་པ་ལ་འབྲེལ་པའི་བྱ་བས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་

124-1-77a

འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་མོས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་ནི་མངོན་པར་དགའ་བ་
ལ་སོགས་པའི་མོས་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པ་ཕན་ཡོན་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ལ་གཅགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པ་དང་གཟུང་བར་གྱུར་པའི་ནི་ཡིད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་
འགྱུར་བའི་མོས་པ་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བོར་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་བོ། །རྒྱ་ཆེན་པོའི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཐོབ་པའི་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕན་
ཡོན་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཉིད་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཉིད་དེ། མགོ་སྨོས་པས་གོ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མྱུར་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རུས་སྦལ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་
ཉིད་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་འཁུམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་བསམ་གཏན་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་
མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འཁུམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱིའི་རྣམ་པར་ཤེས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མོས་པ་རུས་སྦལ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རང་གི་དོན་ལྷུར་ལེན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བས་
སྐྲག་པས་སྐྱོ་སྟེ། བྲན་བཞིན་དུ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྒྱུ་བས་དེའི་ཕྱིར་བྲན་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དེ་ཉིད་གཞན་གྱིས་བསྟན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཁྱི་ནི་རྟག་ཏུ་ལྟོགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་ཆོག་མི་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་

124-1-77b

པ་དང་པོ་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ། །འདིས་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གསུམ་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་དེ་མཆོག་ཚུལ་བཞིན་རིག་ནས་ནི། །འདི་ན་བསྟན་པས་དེ་ལ་དེ་ཉིད་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ཚོལ། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཡང་
དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་གོ། །བདག་ཉིད་ཟ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རེ་ཞིག་གང་ཞིག་བརྩེ་བའི་དོན་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། ཆ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཟ་བ་དེའི་ཟས་དེ་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་ལུང་
དུ་མ་བསྟན་པར་ཟ་བ་དེའི་ཟས་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱང་མ་ཡིན། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རྒྱགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་མི་ཟའི། འོན་ཀྱང་ཁལ་དགལ་བའི་དོན་དུ་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་སྐུད་པ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་ལུས་འཚོ་བས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་རུང་བར་འགྱུར་ཞིང་
དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དུ་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་ལུས་འཚོ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཟ་བའི་ཟས་དེ་ནི་བསོད་ནམས་སུ་འགྱུར་གྱི་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ལས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྟེན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྟན་
པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་མཉན་པ་དང་། བཏོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཕན་ཡོན་ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་འབྱུང་བ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་ཡངས་གྱུར་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡངས་
པར་གྱུར་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། མདོ་སྡེ་འབུམ་པ་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་དང་གང་ཞིག་དང་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བུས་འབྲས་བུ་གང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཡངས་པ་ལའོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་དང་
ལྡན་པའོ། །མོས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཏེ། མོས་པ་ཆེ་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་གང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ།།      །།

124-1-78a

མོས་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སྨོས་པ་མང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དེའི་དམིགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྡེ་སྣོད་དག་ནི་
གསུམ་མམ་གཉིས་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་གསུང་རབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གཏོགས་པ་བཅུ་གཉིས་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་དང་། སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་སྡེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་ཕལ་ཆེར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ནོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་
སྨོས་པ་ནི་ཡན་ལག་ཁ་ཅིག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཡང་གསུམ་མམ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་གནས་གཞན་ཁ་ཅིག་ན་བྲེ་བཅུ་
ཤོང་བ་ལ་བྲེ་བཅུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཤེས་བྱའི་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གསུམ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་དགུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་དང་། ཆོས་མངོན་པ་དང་། འདུལ་བ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་ཐེ་ཚོམ་དང་མཐའ་གཉིས་དང་། 
ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རེ་རེ་ལའང་རྒྱུ་གསུམ་ཡོད་པས་རྒྱུ་དགུར་འགྱུར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོར་ནི་མདོ་སྡེ་གང་ཞིག་དོན་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་དེ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དོན་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕུང་
པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་། བདེན་པ་དང་། ས་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་འཚམ་པར་བཤད་པ་སྨོས་པའི་ཚུལ་དུ་མདོ་སྡེ་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་
པོར་མདོ་སྡེ་བཤད་དོ། །མཐའ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་བའི་གཉེན་པོར་ནི་འདུལ་བ་སྟེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱད་དཀའ་བའི་སྒོ་ནས། ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཐའ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་འདོད་པའི་བསོད་ཉམས་དང་བདག་ཉིད་དུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དག་གོ། །འདོད་པའི་བསོད་ཉམས་ལ་སྦྱོར་བ་དག་ནི་

124-1-78b

དཔེར་ན་འདོད་པ་ཅན་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་དེ་ལས་འདས་ཏེ། གསོག་འཇོག་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པས་བདག་ཉིད་ཆ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་གང་ཞིག་
ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དགག་པ་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཐག་བསྲིངས་ཏེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ནི་གུས་པ་དྲག་པོས་བསླབ་པའི་གནས་ཇི་ལྟར་བཅས་པ་དག་ལ་གུས་པར་བྱེད་པས་དེ་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་དུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་མཐའི་གཉེན་པོར་ནི་ཁ་ན་
མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གནང་བ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ཀྱི། བདག་ཉིད་ནུབ་གསུམ་དང་ནུབ་དྲུག་ཏུ་གདུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ལ་སོགས་པས་དུབ་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་
དང་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་ངས་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་དང་། གོས་འབུམ་རི་བ་ཡང་གནང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཟས་དེ་ཡང་ཟ་བ་ན་མ་ཆགས་ཤིང་རྒྱགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་པར་ཟ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་བདག་ཉིད་དུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་
མཐའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་རོ། །འདུལ་བས་ནི་ཆོས་དང་དོན་འགྲུབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པས་དེ་གཉིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་དང་དོན་
དག་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། ཆོས་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པའོ། །དོན་ནི་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མིང་དེ་ཡང་དོན་ལ་གློ་བུར་བ་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་མིང་ལ་གློ་བུར་ཡིན་པར་ལྟའི་དོན་ཡང་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་མིང་ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འཛིན་ན་དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་
རབ་ཏུ་བརྩོན་པས་ཆོས་དང་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་དུ་ཆོས་དང་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་ཆོས་དང་དོན་འགྲུབ་ཅེས་བྱའོ། །ཐོས་པས་ནི་སེམས་ལས་

124-1-79a

བག་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོབ་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བསམས་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །
རྟོགས་ནས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་སྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཞི་གནས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །མཉམ་པར་བཞག་ན་ལྷག་མཐོང་གི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །གནས་ནི་ཡུལ་གང་དུ་གང་གིས་གང་གི་ཕྱིར་བཤད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་དེ་དང་དེ་དག་ལས། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་
དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བཞུགས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འཆད་
པའི་གང་ཟག་གནས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་དང་རས་ཡུག་དང་། གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ། བརྗོད་པ་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ལྟོས་
པའམ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དམིགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ལ། བཟློག་པ་
ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཟས་ནི་བཞི་སྟེ། ཁམ་དང་། རེག་པ་དང་། ཡིད་ལ་སེམས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བདེན་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་། མཐུན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་

124-1-79b

པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ལྟུང་བའི་རིགས་ལྔ་ནི་ཕས་ཕམ་པ་དང་། དགེ་འདུན་ལྷག་མ་དང་། ཉེས་པ་སྦོམ་པོ་དང་། ལྟུང་བྱེད་དང་། སོ་སོར་བཤགས་པའི་ལྟུང་བའོ། །བག་མེད་ན་ཤེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་དང་ཁྱིམ་ལ་འདྲིས་པ་ལ་སོགས་པས་བྱ་བ་ངན་པ་ལ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་
ལྟུང་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །མ་གུས་པ་ལས་ནི་འཚོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་བསླབ་པ་དག་ལ་མ་གུས་པ་འབྱུང་ངོ་། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པས་བསླབ་པ་དག་ལ་མ་གུས་པར་བྱེད་དོ། །བསླབ་པ་བྱིན་པ་ལ་
སོགས་པ་ཆད་པའི་ལས་ཁས་ལེན་པ་ནི་ཁས་ལེན་པ་སྟེ། གང་ཟག་གང་ཞིག་ཕས་ཕམ་པའི་ལྟུང་བ་བྱུང་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་གཅིག་ཀྱང་བཅབ་པའི་སེམས་མེད་པ་དེ་ལ་ཆད་པའི་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཟག་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་བཟའ་བར་བྱ་བ་དང་། ཐ་མར་
བཀད་པར་བྱ་བ་དེས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དྲང་བར་བྱ་བ་དང་། དེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པས་དྲངས་ལ་བཟའ་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ཆད་པའི་ལས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཁས་བླངས་པས་ལྟུང་བ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་འདུན་ཚོགས་པས་
བསླབ་པའི་གཞི་བག་ཡངས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བག་ཡངས་སུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་སྐུལ་ཅིག་དང་། བསླབ་པའི་གཞི་ཇི་ལྟར་བཅས་པ་དག་ལས་བསླབ་པའི་གཞི་ཕྲན་ཚེགས་ཕྲ་མོ་ཁ་ཅིག་བག་
ཡངས་སུ་བྱའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་པས་བརྗེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་
རྣམས་ཀྱིས་གཞི་དེ་ལས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་བསླབ་པའི་གཞི་ཕྲན་ཚེགས་ཕྲ་མོ་ཁ་ཅིག་བག་ཡངས་སུ་མཛད་དོ་སྙམ་པའི་དགོངས་པ་འདིས་བཀའ་སྩལ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མ་

124-1-80a

བསྐུལ་ཞེས་ཆད་པའི་ལས་བྱེད་དུ་བཅུག་གོ། །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་པ་ལ་ནི་བསླབ་པའི་གཞི་ཕྲན་ཚེགས་ཕྲ་མོ་ཁ་ཅིག་གལ་ཏེ་དགེ་འདུན་ཚོགས་པས་བག་ཡངས་སུ་བྱས་ན་བག་ཡངས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲག་གོ། །འདི་ཡང་གྲགས་པ་ཙམ་
དུ་ཟད་ཀྱི་བསླབ་པའི་གཞི་འགའ་ཡང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་བག་ཡངས་སུ་བྱས་པའམ་བྱེད་པ་ནི་མེད་ཀྱི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདུལ་བ་འཛིན་པ་དག་ལྟུང་བ་ལས་ལྡང་བ་དེ་ལྟ་བུ་འདོད་དོ་ཞེས་གྲག་གོ། །ལྟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་ལ་མོའི་མཚན་དོད་ན་དགེ་སློང་གི་ལྟུང་བ་
ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལྟུང་བ་གང་ཡིན་པའི་ལྟུང་བ་དེ་ལས་ནི་དགེ་སློང་མཚན་དུ་གྱུར་ན་བཤགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མེད་པར་ལངས་པར་འགྱུར་ལ། དགེ་སློང་མའི་ལྟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལས་ནི་མོའི་མཚན་ནུབ་ནས་ཕོའི་མཚན་སྐྱེས་ན་ཅི་རིགས་པར་ལྟུང་བ་སླར་བཅོས་པ་མེད་པར་ལྡང་
བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་གྱི་རྣམ་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དག་ཏུ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ལྟུང་བ་ཕྲ་མོའི་ཡང་ཕྲ་མོ་
དག་ལས་ལྡང་བར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྩྭ་སྔོན་པོ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པར་བཤང་བ་དང་གཅི་བ་མི་བྱའོ་ཞེས་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲུག་སྟེ་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་དོང་བ་དག་གིས་རོལ་པའི་ནེའུ་གསིང་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པར་བཤང་བ་དང་
གཅི་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་པའི་གཞི་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ།།      །།ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ། དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་སྟེ། དམིགས་པ་ཉེས་པར་
བཟུང་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འདི་རྙེད་པར་འགྱུར་ཞེས་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དམིགས་པ་ཆོས་ནི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མདོའི་སྡེ་དང་། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་

124-1-80b

སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་རྣོན་པོའི་དམིགས་པ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་གཉིས་པའོ། །སྩོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་བསྡུའོ། །ཡང་ན་
དམིགས་པ་ཆོས་སོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཁོ་ན་སྐྱེ་ལ་འགག་པ་ན་ཡང་འགག་གི་གཞན་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནང་གི་དམིགས་པ་འཛིན་པ་གྱུར་པ་ནི་དབང་པོའི་
གཟུགས་ཅན་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་ཡིད་དོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་གཟུང་བ་ནི་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་ཉིད་དམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ནང་དང་ཕྱི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་ནི་དམིགས་པ་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། 
དམིགས་པ་ཆོས་དང་ནང་དང་ནི། །ཕྱི་དང་གཉིས་ནི་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་དམིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནང་གི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྩ་བའི་གཞུང་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བར་ཡང་ཟད་ན་
དམིགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ནང་གི་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་དང་གནས་ཁང་གི་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་
འདྲ་བར་ཆོས་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གི་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་པོར་བསྟན་པ་དང་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མང་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དག་གིས་རྒྱས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ནང་གི་དམིགས་པ་ལ་
སོགས་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉུང་བ་དེ་དག་གི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་དང་པོ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ནང་དང་ཕྱིའི་དམིགས་པ་གཉིས་ནི་དོན་གཉིས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྙེད་དེ། གལ་ཏེ་གཟུང་བའི་དོན་ལས་འཛིན་པའི་དོན་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་བའམ། ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་

124-1-81a

ཞེ་ན། གཉིས་སུ་སྣང་བ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྣང་བར་ཟད་ཀྱི་དམིགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་རང་གི་ངོ་བོར་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་གྲུབ་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། བྷ་དྲི་ཧ་རིས་ཇི་སྐད་དུ། 
ནམ་མཁའ་ས་རླུང་ཉི་མ་དང་། །རྒྱ་མཚོ་རླུང་དང་ཕྱོགས་རྣམས་ནི། །ནང་གི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཡི། །ཆ་ལས་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་འདུག །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པའི་དོན་ལས་གཟུང་བའི་དོན་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་
ནར་ཟད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་དོན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟའི། དོན་སེམས་ལས་གཞན་པར་ནི་མི་བལྟའོ། །དེའི་ཚེ་ནི་འདིའི་གཟུང་
བ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤངས་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་བསྡུས་ཏེ། དེ་ནི་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་མྱུར་དུ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་སྟེ། དེ་ནི་འདིའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ནང་དང་ཕྱིའི་དམིགས་
པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་དམིགས་པ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྙེད་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་གཉིས་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ནས་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད། །
འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ། །ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ནང་དང་ཕྱི་དང་ཕྱི་ནང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་རྙེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་
ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཆོས་དག་ཉན་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་ཉན་པའོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ནི་འདིར་རྣ་གཏོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྟོག་པ་

124-1-81b

དག་གིས་ཏེ། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་ནི་དོན་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་གྱི། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྗེས་ལ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དག་གིས་མདོ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཇི་སྐད་
བཤད་པ་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་གཉིས་རྙེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལས་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་ནའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཟུང་བའི་
དོན་ལས་འཛིན་པའི་དོན་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་ཆོས་འཆད་པ་ན་སེམས་ཁོ་ན་མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཉིད་དུ་སྣང་གི། སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པ་དོན་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་
བཤད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་མིང་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །དེ་ལ་ཇི་
ལྟར་གནས་ཤེ་ན། མིང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་མིང་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དེ་རྙེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ་གཉིས་མི་དམིགས་པས་རྙེད་པ་
ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་གཉིས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ཕྱི་ནང་གི་དམིགས་པ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྙེད་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་གཉིས་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གཉི་གའི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལྟ་བུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་
བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྙེད་པ་སྔར་བཤད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་རྟེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཁོ་ནས་ནང་གི་དམིགས་

124-1-82a

པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པའི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ནི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་གསུམ་པ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་རྙེད་པའི་འོག་ཏུ་ཡིད་
ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྙེད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་དག་གིས་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བརྩམ་པར་བྱའོ། །
དེ་ལ་རིགས་ངེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤྱིར་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་བསགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །མི་གནོད་རྟེན་བཅས་གཞན་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པའི་
རྟེན་དང་གནོད་པ་མེད་པའི་རྟེན་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་རྟེན་ཅན་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མོས་པ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་
དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། རྣམ་པ་བཅུ་བདུན་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ནི། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་
ལ་སོགས་པ་ལ་མོས་པ་དྲག་པོ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལ་དད་པ་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དད་པ་
ནི་འདུན་པ་སྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཉེར་བསྡོགས་དང་དངོས་གཞིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པའི་རྟེན་ཅན་ནི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པའི་རྟེན་ཅན་ནི་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་

124-1-82b

པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཉེར་བསྡོགས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནའོ། །བརྗོད་པ་མེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ནའོ། །ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུ་དང་བཅས་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་དང་། བསམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་དང་བསམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྟེ། གནས་སྐབས་དེ་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ནོ། །འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མདོ་དང་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ཐམས་ཅད་ལས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་གང་དག་ཡིན་
པ་དེ་དག་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་བསྡོམས་ཏེ་དཔྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་སོ་སོ་རང་གིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ངེས་པར་བཟུང་ནས་དོན་དེ་དག་ཆོས་ལ་སྡོམ་པར་བྱེད་དེ། མདོ་འདི་ནི་ས་བཅུ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེར་དོན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་
སུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དག་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་སྡོམ་པར་བྱེད་དོ། །མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་དུ་མར་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མིང་ལ་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་ཚིག་ལ་དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་ལ། ཚིག་ལ་དམིགས་
པ་ལས་ཀྱང་ཡི་གེ་ལ་དམིགས་པ་ཐ་དད་དོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཐ་དད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་
མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཤེས་པ་དག་ཁོ་ན་འཐོབ་བོ། །ཡང་ན་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་

124-1-83a

ནི་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །མཐོང་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་གནས་སྐབས་ནའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་
བསྒོམ་པ་ནི་ཚོར་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཚོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསལ་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་ཟིན་པ་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྒྱུན་གྱིས་སྐྱེ་བ་རྣམས་
རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའམ་ས་བོན་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངང་གིས་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །གཉེན་པོའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོའི་
ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉེན་པོ་ཐོབ་ནས་ནི་ས་བོན་ཀུན་ནས་འཇོམས་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཀུན་ནས་བཅོམ་པས་ཀྱང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་
པ་བསྒོམ་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམ་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་ནི། འབད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་
གྱི་གཉེན་པོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒོད་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞུམ་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའོ། །
འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་དད་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དད་པ་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་

124-1-83b

བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་མི་བརྗེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བརྗེད་པའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་པར་
རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་ཏེ་ལངས་པ་དང་བདག་གིས་རིམ་པ་འདིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བའི་ས་དེ་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེའི་རྗེས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་རྟོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དག་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་དགྱེས་པ་དང་བཞེད་པ་དང་ཐུགས་སུ་བྱོན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ནོ། །ཡོ་
བྱད་བསྙུངས་པའི་ཚུལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་ལམ་གོམས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྔོན་བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་
ལམ་གོམས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་གནས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣལ་འབྱོར་པས་ཤེས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དྲན་པས་མི་བརྗེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཞི་གནས་དང་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དག་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ལ་
སེམས་གནས་པས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་མཚན་མར་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་སེམས་གནས་པ་འཐོབ་པོ། །སེམས་གནས་ན་གནས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་
པ་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དག་ལ་བཤད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་དག་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕན་ཡོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གནས་ངན་ལེན་སེལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ལུས་ཀྱི་

124-1-84a

གནས་ངན་ལེན་དང་། སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་སེལ་བར་བྱེད་པས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ལ་འཇུག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ནི་དེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་
ཏུ་སྤྱོད་པའོ། །ལྟ་བའི་མཚན་མ་སེལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཉིད་མཚན་མ་ཡིན་པས་ལྟ་བའི་མཚན་མ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བའི་མཚན་མ་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལྟ་བའི་མཚན་མ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །
ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གྲངས་ཉེ་བར་རྟོག་པ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གནས་པ་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་སྦྱོར་བ་པ་ནི་གང་གིས་ན་གནས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚད་
ཡོད་པར་གནས་པ་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཡི་གེ་རྣམས་ནི། ཨ་ཨཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཀྵ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་པས་ཚད་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་ཚད་ཡོད་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཚད་མེད་པར་གནས་པ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དག་གོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་འབུམ་པ་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མིང་དང་ཚིག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཡོད་དོ། །ཡི་གེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་གཅིག་ནི་མིང་མ་ཡིན་ལ། མིང་མེད་
པར་ཡང་དོན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་བས་སོ། །གང་ཡང་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་བསྟན་ཏོ། །ཀོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཨ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚེག་གིས་བཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་གཅིག་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་སྦྱོར་བ་པ་ནི་གང་གིས་མིང་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱིས་དོན་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། 

124-1-84b

རས་ཡུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུར་མིང་འདོགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་མིང་འདིས་ནི་དོན་འདི་སྟོན་ཏོ་ཞེས་མིང་དེ་ལ་བརྡར་བཏགས་ལ་དེའི་ཚེ་རིམ་པ་འདིས་མིང་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པ། དེས་ན་དོན་དེ་དང་དེ་དག་གི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པར་
འགྱུར་རོ། །རྟོགས་པ་སྦྱོར་བ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། གློ་བུར་བ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཡང་དོན་ལ་གློ་བུར་བ་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་མིང་ལ་གློ་བུར་བ་ཡིན་ཏེ། མིང་གི་སྔོན་རོལ་ན་དོན་གྱི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་རྟོགས་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ། དོན་དུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཁྲུལ་པ་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པར་སྣང་བ་དག་སྟེ། འདི་ནི་དྲོད་དང་རྩེ་མོའི་གནས་སྐབས་ན་རྟོགས་སོ། །དོན་མི་དམིགས་པ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །དམིགས་པ་
མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ན་སྟེ། དེ་མེད་པས་ནི་དེ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་བའི་དོན་མེད་ན་འཛིན་པའི་སེམས་གང་གིས་དམིགས་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་འོག་ཏུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་ན་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་དམན་པ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཡོན་ཏན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྙེད་པའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོངས་
སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་རྙེད་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མི་བསླུ་བ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པས་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་

124-1-85a

ན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྤྱིར་བརྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཉིད་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་
སྲིད་དུ་འདི་འཁྲུལ་པས་དམིགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེའི་ཡང་དག་པ་དམིགས་པ་མེད་དོ། །དེས་དེར་ཀུན་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་འཁྲུལ་པས་གཉིས་པོ་དེར་ཀུན་རྟོག་སྟེ། ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ་མེད་ལ་མངོན་ཞེན་གང་ཡིན་པ། །འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་ཚབས་ཆེན་འདི་
གོ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོད་པ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་གཉིས་སུ་འཛིན་པས་དེ་ལ་རྨོངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་སྤངས་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཁོ་ན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །མེད་པ་ནི་བྱིས་པས་ཀུན་
བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཡོད་པ་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལ་རྨོངས་པས་འཇུག་ཅིང་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ཡང་། འགྲོ་བ་དག་ན་དེ་ལས་གཞན་
ཡང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་ཏེ། འགྲོ་བ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡང་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒྱུ་མ་
ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའམ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུའང་རུང་། གང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་

124-1-85b

པ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་དང་གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་
གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དང་། འཁྲུལ་པའི་རྟེན་དང་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ལ་རྣམ་པ་གང་གི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་པ་
དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། གཙུག་ལག་གི་མདོ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཤིང་དང་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་
རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཤིང་དང་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་
པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་དེ་མེད་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དེ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དོན་དམ་པར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་
ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཐོང་ངོ་། །གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་མཐོང་བས་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་འཇིག་རྟེན་པ་
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་གཞན་གྱི་དབང་དེ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་དེ་མི་འབྱུང་བ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དེ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་ཡང་

124-1-86a

དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་དེ་དང་དེ་ལས་བདེན་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་
ཉིད་ཁོ་ན་ལ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་ན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་དོན་ཡང་དག་པ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །
དེ་མཐོང་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་དོན་ཡང་དག་པ་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བས་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་པའི་གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་
ནི་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་དོན་གོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་དེ་ལ་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དེའི་ངོ་བོར་ཏེ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་
གཟུགས་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་དེ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཡོད་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་
དག་པའི་དོན་དུ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་གླང་པོ་
ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་གཉིས་པོ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་ནི་མེད་པར་མི་འདོད་དེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

124-1-86b

མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་དཔྱད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་དག་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་
པའང་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདྲ་བ་ཙམ་དང་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཡོད་ཀྱི། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གླང་པོ་ཆེ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་གླང་པོ་ཆེར་
འཛིན་པ་ལྡོག་སྟེ། གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དམིགས་པ་དང་། །མི་དམིགས་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་
བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་འདིས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་གང་གི་ཚེ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔར་མ་མཐོང་བ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་བདག་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ལ། གང་གི་ཚེ་ཁོ་ན་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཁོ་ན་ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་ལྟ་བ་དང་
འདྲའོ། །དེ་ལྟས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཡང་དག་
མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་གཉིས་པོ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསལ་ཞིང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་
བས་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་

124-1-87a

ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པོ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོར་མེད་པ་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉིས་པོ་སྣང་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཉིས་དང་བྲལ་ཞིང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་འདི་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལྡོག་ཅིང་། འདི་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཉིས་པོ་སྣང་བ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བའོ། །ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་
པ་དག་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་ཡོད་པས་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་བཀག་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་སྐུར་པ་འདེབས་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་
མེད་པར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་གཉིས་སུ་
སྣང་བར་རབ་ཏུ་འབྱུང་གི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྣམ་པར་རིག་པས་སེམས་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་རིག་ནས་སྐུར་པ་འདེབས་པར་མི་བྱེད་དོ། །མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་
པོ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མེད་པ་ལ་མེད་པར་རིག་ནས་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་

124-1-87b

པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་
མཐོང་བ་དེ་ནི་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་ནས། འདི་དག་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་དམིགས་པ་ན་འཁོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་
ལས་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་འབྱུང་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་གི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་འདིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་རིག་ནས་འཁོར་བ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །
ཡིད་མི་འབྱུང་ན་ཉན་ཐོས་མགོ་དང་གོས་ལ་མེ་འབར་བ་ལྟར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་མི་འབྱུང་ངོ་། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་
སུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་། འཁྲུལ་པའོ། །དེ་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། གཟུགས་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྡུའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་
དུས་ནས་གོམས་པས་བདག་མེད་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ་། །དེ་ལྟར་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་དག་མེད་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གོམས་པའི་དབང་གིས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་
དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་

124-1-88a

འདི་ནི་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང་གཞིར་གྱུར་པ་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཇི་ལྟ་བར་མེད་ཀྱང་གཉིས་སུ་ཡང་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེའི་
གཟུགས་སུ་འཁྲུལ་པ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་མ་རིག་པས་ལྡོངས་པ་རྣམས་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་སུ་འཁྲུལ་པའི་སྒོ་ནས་འདི་དག་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ནི་འདི་དག་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་
གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ཀེང་རུས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་འཛིན་པ། །འཁྲུལ་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་དང་པོ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རུས་པའི་ཀེང་རུས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མེ་ལོང་ལ་ཀེང་རུས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་ལ། ཀེང་
རུས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་འཁྲུལ་པ་དེ་ལས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ན་རུས་པའི་ཀེང་རུས་ཀྱང་མེད་ལ་དེ་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྣང་ངོ་། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཡོད་
པ་ཡང་ཡིན་ལ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་མེད་པ་ཡིན་ལ། གླང་པོ་ཆེ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་
གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྱུ་མ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་དེ། སྒྱུ་མ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དུའོ། །མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་རོ། །སྒྱུ་མ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བར་

124-1-88b

གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་སྣང་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་གསལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་
སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་མེད་པ་ཡིན་ལ་གཉིས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་འདི་དག་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བརྗོད་དོ། །ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པ་འགྲུབ་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་སོ། །མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིའི་
སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་འབྱུང་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གདུགས་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་གྲིབ་མ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་གདུགས་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱི་དབང་གིས་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུ་རྣམས་འབྱུང་ངོ་། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ནི་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་
སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྲག་ཅ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གྲག་པ་ལྟར་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །འདི་དག་ལ་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡོད་པས་ནི་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ། མ་རིག་པ་ནི་མ་རིག་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དྲུག་གམ་བཅུའོ། །མ་རིག་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་པ་ནི་དབང་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ། མ་རྨོངས་པ་ལ་གཞན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་

124-1-89a

ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་དག་ལ་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡོད་པས་ན་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པ་དང་
ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་དང་གང་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་པའི་བག་ཆགས་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དང་དེའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་
ཤེས་པ་གསུམ་གྱིས། ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་སོ། །རང་གི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་སྐབས་ཀྱིས་འོངས་པ་ཡིན་པས་རང་གི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་
བ་ཚུལ་བཞིན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མིང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངེས་
པའི་ཚིག་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །མིང་ལ་སེམས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་སྤྱིའི་
རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་མིང་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྙེད་ནས་མིང་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞི་གནས་བསྒོམ་པ་ཆུ་ལྟ་བུས་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གིས་
ཁེངས་པར་བྱས་པའི་སེམས་དེ་གཉེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུས་ནི་ལས་དང་པོ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོན་པོར་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་མདའ་ཡོན་པོ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན། ལྷག་མཐོང་གོམས་

124-1-89b

པས་མདའ་མེས་བསྲོས་པ་བཞིན་དུ་དྲང་པོར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་དང་ཤེས་རབ་འདོད་ཆགས་དང་མ་རིག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་དང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ཁེངས་པ་དང་ཡོན་པོ་
ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱང་གཉིས་སུ་སྣང་བར་མི་འཇུག་གོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཙམ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་དོན་དགག་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །སེམས་འབའ་ཞིག་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དེ་ཡང་འདིར་མཚུངས་པར་
ལྡན་པ་དང་བཅས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་གཟུང་ངོ་། །སེམས་ཙམ་པོ་འདི་གཟུང་བར་སྣང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་དང་གཉིས་སུ་སྣང་བར་འདོད་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་འདོད་
ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྣང་བའམ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྣང་བའམ་དགེ་བའི་ཆོས་སུ་སྣང་བར་འདོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་འདོད་ཆགས་ལ་དམིགས་པའམ། དད་པ་ལ་དམིགས་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་སེམས་དེ་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་
དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་མི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ལས་གཞན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྣང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་མིག་
དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མེད་པ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །སེམས་འདི་ཉིད་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་སུ་སྣང་བའམ། ཞེ་སྡང་དུ་སྣང་བའམ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་སུ་སྣང་བ་
སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཅན་དུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་སེམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཉིད་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་འདོད་

124-1-90a

ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལས་སེམས་ཀྱང་
སེམས་གཞན་གྱིས་དམིགས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིག་ཅར་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ཡོད་ཀྱི་དེ་དག་སེལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ཏེ། 
སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ཡོད་ན་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉིད་སྲིད་ཀྱི་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཁོ་ན་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་སྐྱེ་བས་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སེམས་ལས་བྱུང་བ་བདག་མེད་པར་གང་ཞིག་ཅིག་ཅར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་
ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ནི་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་དགེ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་ལ་སྣང་བ་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཡོད་པས་ཡོད་པའོ། །དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་གཟུང་བ་དང་
འཛིན་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་དག་མེད་པས་ན་མེད་པའོ། །གང་དག་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་པར་མི་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་གིས་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །མཚན་གཞི་ནི་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་མཚན་གཞིའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །དེ་
བས་ན་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་ལས་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། མཚོན་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ནི་ལྟར་བཅས་གང་ཡིན་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་
གཉིས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་གཟུང་བར་སྣང་བ་དག །འཛིན་པར་སྣང་བ་གཟུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་སོགས་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ལྟ་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལྟ་བ་ཡིན་པར་ཐ་སྙད་གདགས་

124-1-90b

སོ། །དེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པས་རྟག་པའོ། །བག་ཆགས་དེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་དེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ལའོ། །བརྗོད་པའི་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ལྟོ་ཡངས་པ་དང་། མགྲིན་པ་ཕྲ་བ་
གང་ཡིན་པ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་མེད་དེ། བརྗོད་པའི་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་མེད་བཞིན་དུ་ཅི་ཞིག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །བརྗོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་
བ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་མིང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དེའི་དམིགས་པ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་
དེས་འདུ་ཤེས་དེ་འཇུག་གོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པའམ་ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པས་བརྟག་པར་བྱ་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་གང་ཡིན་པ་དང་རྒྱུ་གང་ལས་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་གང་ལས་ཡིན་པས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
གལ་ཏེ་མིང་ཇི་ལྟ་བར་དོན་དུ་སྣང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ཞིག་དོན་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པའམ། མིང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་དག་མིང་དང་། དོན་དག་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་ནས་དོན་མིང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པའམ། 
མིང་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གནས་སུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་དེར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དོན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

124-1-91a

གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་སོ། །ལུས་སུ་སྣང་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་པས་ཇི་སྐད་
དུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་སྐབས་ནས། མེད་པ་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ནི། །ཡོད་པ་ཡི་ནི་དམ་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔའོ། །མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། གོང་དུ་མིང་ལ་གནས་པར་བཤད་པ་གང་
ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གོང་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་ཅེ་ན། སེམས་མིང་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དེ་རྙེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཉིས་མི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུར་གཉིས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཟུང་
བ་དང་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ནི་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་སྨོས་ཀྱི། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ནི་རྟེན་སྨོས་པ་མེད་དེ། རྣལ་འབྱོར་
གྱིས་ཐོབ་པ་འདིས་ན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱིས་དེས་མཚན་གཞི་ལྔ་དང་མཚན་ཉིད་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་གཞི་དེ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་། སེམས་དང་། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་
འདུ་བྱེད་དག་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ལྔས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །མཚོན་བྱ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་པས་གཞི་དང་སྐྱེད་པ་དང་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང་སྣང་བ་

124-1-91b

དང་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ལམ་རྣམ་པ་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཚོགས་དང་སྦྱོར་བ་དང་། མཐོང་བ་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །མཚོན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེས་མཚོན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དེ་
མཚོན་པར་བྱེད་དེ། ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་
བྱེད་པ་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ། །འཕགས་རིགས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་པ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །
ས་བོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །གནས་དོན་ལུས་སུ་སྣང་བ་དག །གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཟག་མེད་དབྱིངས། །དེ་ནི་རྟེན་ཀུན་འགྲོ་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལས་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་རྐང་པ་གསུམ་པའི་དང་པོ་ནས་འབྱུང་བ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་
རྐང་པ་གཉིས་པ་ནས་འབྱུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཟག་མེད་དབྱིངས། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་དང་དོན་དང་ལུས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་ནི་རྟེན་ཡིན་པས་གནས་སྨོས་
པས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་སྟེ། དེ་དག་གཞན་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དང་འཛིན་དང་
རྣམ་པར་རྟོག །གྱུར་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་རྣམ་པ་བཞི་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གཞན་དུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་གང་ལ་དབང་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་གོང་དུ། ཡིད་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། །འབྱོར་དང་མཐུན་སྤྱོད་མི་རྟོག་པའི། །

124-1-92a

ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ཞིང་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་སྟེ། དོན་བཅས་འཛིན་པ་གཞན་གྱུར་ན། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་དག །
བསྟན་ཕྱིར་ཞིང་ནི་དག་པ་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་ན་ཡེ་ཤེས་དང་ལས་ལ་དབང་བ་ཉིད་འཐོབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རྣམ་རྟོག་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །དུས་
རྣམས་རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་དང་། །ལས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཐོགས་མེད་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པ་རྣམས་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་མཉམ་པར་ཤེས་ནས་བྱ་བ་ལ། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་
གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། མེ་ནི་ཚ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ། ཚ་བའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་བདག་མེད་པ་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་
ཆོས་བདག་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་འཛིན་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་བྲལ་བ་འཛིན་པ་ཙམ་སེམས་དང་། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཙམ་
མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཞུགས་ན་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་གཟུང་བའི་དོན་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་དེ་ཁོ་
ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་གང་དག་ཡོད་པ་ཡིན་པའོ། །

124-1-92b

མིང་ཙམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ་དོན་དང་བྲལ་བར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དོན་མེད་ན་ནི་དེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་མཐོང་བའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བའི་དོན་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡང་མི་མཐོང་བས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཞགས་པས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བས་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་འཆིང་བ་དེ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཡིན་ཏེ། ལེན་ཅེས་བྱ་བའི་སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་
ལེན་པར་བྱེད་པའི་དོན་ལས་འབྱུང་ངོ་། །སེམས་དེ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ནས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལེན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་ལ་
འདི་དང་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་ནི། དུས་གསུམ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རང་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ནས་ཆོས་རྣམས་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་གཙོ་བོ་ལས་ཡོང་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བདག་ཉིད་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་འགག་པ་དེ་དག་གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་མི་སྣང་བར་
གྱུར་ཅིང་རང་གི་ངོ་བོར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཉིས་པ་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་སྐད་ཅིག་ལས་ཕྱིན་ཆད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་
ལས་ཕྱིན་ཆད་གནས་པ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། འདི་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་བཞིན་ནི་དེ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཆོས་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པའམ། ཇི་ལྟར་

124-1-93a

གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འཛིན་པ་དེ་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། དེ་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཆོས་ཀུན་གལ་ཏེ་བྱིས་པ་ཡིས། །ཇི་ལྟར་རྣམ་བརྟགས་མཐོང་བ་བཞིན། །དེ་དག་ཡོད་
པར་གྱུར་ན་ནི། །ཐམས་ཅད་དེ་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིས། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་གཟོད་ནས་ཞི། །རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པ་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་སྔ་མ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། 
གཞི་སྔ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་ཕྱི་མ་མ་སྐྱེས་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་གྲུབ་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་རང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་མ་
སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ནི་མ་འགགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པས་ཀུན་
བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པའི་གཞི་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་འགྲུབ་སྟེ། འདུ་བྱེད་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཡེན་སྤྱོ་བ་སོག་ལེ་བསྲེགས་པས་
གཤགས་པ་ལྟ་བུར་མི་བཟད་པ་ལྕགས་ཀྱི་གར་བུ་རབ་ཏུ་འབར་བས་རེག་པ་ལྟ་བུས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་རྣམས་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་ཡིད་བྱུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་སྤངས་པ་བདུད་རྩིའི་དབྱིངས་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་པ་ཡིན་པས་སོ། །གཟོད་
མ་ནས་ཞི་བ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རབ་ཏུ་སྐྱིད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། འཕགས་པ་

124-1-93b

རྣམས་ཀྱིས་ལམ་བསྒོམ་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས་འགྲུབ་པར་རེག་པར་བྱའོ། །ཐོག་མ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སྟེ་དེ་ལ་ཐོག་མ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་འཁོར་བ་ཐོག་མ་
དང་ལྡན་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་འཁོར་བའི་ཐོག་མ་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། འཁོར་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། འདི་ལ་དང་པོ་འབྱིན་པ་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བཟོད་པས། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་སྐྱེ་བ་
མེད་པར་བཟོད་པ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །འཁོར་བ་ན་ཆོས་གང་དག་སྔར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དེ། དེའི་ངོ་བོར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་དེའི་ངོ་བོ་
ཉིད་ཁོ་ནར་མི་སྐྱེ་བར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ནས་སྐྱེ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་མེད་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཆོས་གྲགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ། སྔོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་བ་
ནི་མེད་པས་གཞན་དག་ཀྱང་སྔོན་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་ནི་རང་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་
སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཟད་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་མི་བལྟའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་མེད་པ་མཚུངས་པའི་
ཕྱིར་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མཚུངས་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་གང་དུ་ཡང་མི་མཚུངས་པ་མེད་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་དང་

124-1-94a

འདྲའོ། །བགྲོད་པར་བྱ་བས་ན་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་དེ་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐོབ་ནས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །
བདག་མེད་པ་འདྲ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་པོའི་གང་ཟག་ཉན་ཐོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་མེད་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བདག་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཟག་ལ་ཐེག་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །
འགྲོ་བས་ནི་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཐེག་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྒྲུབ་པས་སོ། །རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ངེས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་
དང་། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ནས་དེ་ནས་དུས་ཕྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཕྲད་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བོར་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་
པར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། རིགས་ལ་ཐེག་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། 
བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དེའི་རིགས་སུ་ངེས་པ་སྔོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་རྣམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་

124-1-94b

སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བོར་ནས་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་འདི་དག་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཟིགས་ཏེ། ཐོབ་པ་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་དང་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པར་མོས་པ་
ཉིད་ཀྱིས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐོབ་པ་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཁྱད་པར་ཕྱོགས་ཙམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐོབ་པ་གང་ཞིག་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པར་མོས་པའི་སྒོ་ནས་ཐོབ་
པའི་དགོངས་པ་ཐོབ་པ་དེ་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་ཐོབ་ཀྱི་དུས་གཏན་དུ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕྱོགས་ཙམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཆེད་ཀྱི་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐོབ་པ་འཛིན་དུ་འཛུད་པ་མཛད་
དོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་བསམ་པ་གཅིག་པ་ཉིད་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། གང་ཕན་ཆད་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཁོ་ན་ཐེག་པ་གཅིག་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན། སྒྲ་ངན་རྒྱ་མཚོས་ཀླས་པ་ཅན། །གཞུ་བདུང་མི་ནི་ཇི་སྙེད་པ། །གཞུ་མཆོག་ཅན་གྱི་གན་ན་ནི། །བུད་མེད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ། མི་ཕོ་ནི་དེ་གཅིག་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི་དེ་ལས་རྩལ་ཆེ་བ་གཞན་ན་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་བཞིན་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕ་རོལ་ན་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་མེད་པས་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་མ་ངེས་པ་གང་དག་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཡང་ཡིན་ལ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་
ཀྱང་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་དག་ཅིག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་མ་ངེས་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་

124-1-95a

སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་དག་ཡལ་བར་དོར། གང་གིས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་ངེས་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་གོ། །
གནས་སྐབས་དེར་མ་ཕྱིན་པར་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པར་ནི་མི་ནུས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་མ་ཁོལ་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། འདི་ནི་གཡང་སའི་ཡུལ་གྱི་མུར་མ་ཕྱིན་པར་ནོར་ཅན་ཉིད་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །
ཉན་ཐོས་མ་ངེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐེག་པའི་དོན་མཐོང་བ་དང་ཐེག་པའི་དོན་མ་མཐོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་བདེན་པ་མ་མཐོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཕགས་པའི་ལམ་དེ་སྐྱེ་བར་བསྒྱུར་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕགས་པའི་
ལམ་གྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སྡང་བ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་བར་སྒྱུར་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་བདེན་ན་དེ་འཕགས་པའི་ལམ་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་ཉན་ཐོས་
དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཅི་ནས་ཀྱང་ལྷག་མཐོང་ལྷུར་ལེན་ཅིང་ཐར་པ་ལ་སྨོན་པའི་ལམ་འདོར་ཞིང་འཁོར་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟར་འདོམས་ལ། སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་ན་འཕགས་པའི་ལམ་སྲིད་པ་ལ་སྡང་བ་དེ་ཅི་ནས་ཀྱང་སྲིད་
པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཏེ་མི་གནས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱེ་བ་ལོན་པ་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་
སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་འཛིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་གྱི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །

124-1-95b

དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དང་གང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་བ་དེ་དང་དེར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་ལྡན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་
དོན་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་རྣམས་སྤྲུལ་ནས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཀུན་དུ་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་དོན་མ་བྱས་པ་སློབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་སྟེ། འདོད་
པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་ལ། འདིར་ནི་བསྟན་པ་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་དེའི་འོག་ཏུ་ཤི་འཕོས་ནས་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་ཏེ་བསམ་གཏན་གྱི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་དོན་དུ་བརྩོན་ཞེ་ན། སྤྲུལ་པའི་དོན་དུ་གཉེར་བས་
ཏེ། དེ་ནི་སྔོན་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱང་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་ལ་དེའི་སེམས་ཡུལ་དག་ལ་ཡང་མངོན་པར་མི་དགའོ། །དེ་ནས་སྔོན་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་མེད་པར་འཕགས་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཅིང་བསམ་གཏན་
དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམས་པས་རང་གི་ལུས་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་དེའི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་སྤྲུལ་
ཏེ། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པོ། །མེའི་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ལྕི་བའི་མེ་ལས་རྩྭའི་མེར་འགྱུར་ལ། རྩྭའི་མེ་ལས་ཤིང་གི་མེར་འགྱུར་བ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྔོན་བདེན་པ་མཐོང་
བའི་གནས་སྐབས་དང་། གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་དུས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསམ་གཏན་བསྐྱེད་ནས་སྐྱེ་བའི་ལུས་བོར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་དུས་འདི་སྲིད་ཅིག་ཐུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམས་པས་གནས་སྐབས་དེ་བོར་ནས་སྤྲུལ་པའི་ལུས་

124-1-96a

ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པོ། །རྟེན་ལ་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་
སྒྲས་ནི་མཐོང་བའི་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་བྱེད་པས། རྟེན་དུ་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དང་
ཞེས་བྱ་བས་ནི་དྲན་པ་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པ་སྟོན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་དྲན་པས་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྟེ། དེ་
ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཐུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཐུ་ནི་མཐུ་སྟོབས་སོ། །མཐུ་སྟོབས་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་མི་
འགྲུབ་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་ལ་མོས་ནས་མཐུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་མཐུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་
བུ་འབྱིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་གོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་བདེ་འགྲོའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་འཁོར་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བསམ་གཏན་
གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་གནོད་པ་ཆུང་ངུ་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་བྱ་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་དང་རང་གི་སངས་རྒྱས་

124-1-96b

ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་པ་དང་། རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པས་སྐྱོ་བ་མེད་ལ། 
རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་འབབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་མདོའི་ཚིག་བཞི་སྟེ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་འཆགས་སོ། །བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་། །སངས་
རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གསོལ་བ་འཚལ་ལོ། །བདག་གི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པས་མོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ་། །ཆོས་དེ་ཉིད་ལ་མི་སྨོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་སྨོད་པ་ནི་
མི་སྤོང་བ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་གུས་པས་ཡང་དག་པར་ནོད་ཅིང་ལེན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཁོ་ན་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་ཆ་དང་སྨོན་ལམ་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་
ལྟར། དེ་བཞིན་བསྒྲུབ་དང་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་པས་སོ། །གདམས་ངག་གི་དོན་དུ་གོ་ཆ་གྱོན་པར་བྱེད། སྨོན་ལམ་འདེབས། མངོན་པར་དགའ་སྟེ། ཨ་ལ་ལ་བདག་
ནི་འདོམས་པ་པོར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་བདག་ལ་འདོམས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་མངོན་པར་དགའོ། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་འོག་ཏུ་སྦྱིན་པའི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སོ། །སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྦྱིན་པ་ནི་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དག་གིས་གང་གི་ཚེ་གཞན་ལ་ནང་དང་ཕྱིའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ནང་དང་ཕྱིའི་ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་

124-1-97a

པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འཇོག་པའམ་སྟོན་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ཁོ་ནས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྦྱོར་བས་སེམས་ཅན་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ནམ་ཞིག་ན་བདག་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་འགྱུར་སྙམ་ནས། དེ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །
སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དོན་སྤྱོད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པའོ། །དོན་མཐུན་པ་ཉིད་ནི་གང་ལ་གཞན་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏུ་འཇུག་པ་དེ་ལ་བདག་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་
ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གིས་སྒྲུབ་པས་མཆོད་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱམས་པ་ནི་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདེ་བ་དང་
འདོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་བདེ་བ་དང་སྦྱོར་བར་ཡང་བྱེད་དོ། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དང་འགྲོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙིང་རྗེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པའོ། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དང་འགྲོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའོ། །སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་སེར་སྣ་འདོར་དུ་ཡང་འཇུག་གོ། །དེ་དག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་མོས་པའི་སྒོ་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
སེམས་ཅན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་སེམས་ཅན་འདི་དག་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་མ་གྱུར་ཅིག །དེ་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ། ཁྲོ་བར་མ་གྱུར་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་དག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་མོས་

124-1-97b

པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའམ། ལོག་པར་བྱས་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང་། 
མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ལ་འཇུག་པ་དང་། གང་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ལོག་པར་བྱེད་པ་ནི་བཅོས་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ངོ་ཚ་ནས་ནི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུན་མི་རིང་བར་འགྱོད་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ། ཡུན་རིང་པོ་ནི་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའོ། །གང་གི་ཚེ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པ་ལ་འགྱོད་པ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་སུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འགྱོད་པར་ནི་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རྒྱུན་ཆགས་པར་འགྱོད་ན་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྦྱིན་
པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པའམ། ངན་པར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡུད་ཙམ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་བྱེད་པའམ་ངན་པར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ་བསམས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པའམ་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས་པ་དག་ལ་འགྱོད་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་ལ། རྫོགས་པར་མ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་འཇུག་གོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལོག་པར་བྱས་པ་དག་ལ་
ནི་ཕྱིན་ཆད་ལོག་པར་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་ལོག་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིའི་འགྱོད་པ་དེ་ལས་ལྡོག་གོ། །ཡུལ་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་
བསྟན་བཅོས་འགོད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་རྒྱན་འདི་ཉིད་ལས་གྲངས་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་གོ་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འགོད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འགོད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྣོད་

124-1-98a

ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་བསྟན་དུ་རུང་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་བསྟན་དུ་རུང་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་གྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་གཏོགས་པར་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟེན་དུ་མི་འགྱུར་བའོ། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་སྐྱོན་ཉིད་དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་རིག་ལ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ལ་ནི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་སོ་སོ་
ཡང་དག་པར་རིག་གོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་འདི་དག་བསྒོམས་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོར་གནས་སོ། །ཚོགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པར་བསྒོམ་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་
ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་རྟོག་
པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཁོ་ནར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འཛིན་པ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གཟུངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་སྨིན་ཐོས་ལ་གོམས་པ་དང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཟུངས་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་དང་ཕྲད་པ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་

124-1-98b

ཕྱིར་དེ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་རྐྱེན་ཚོགས་པར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པའམ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་
པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་དེ་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་ལ་སོགས་པར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་
པོར་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཆད་པའི་འཇིགས་པས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་
ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཁོ་ན་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཕྱོགས་གཅིག་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །
ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདིར་ནི་རི་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །ངོ་མཚར་ལ་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་
བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། རེ་ཞིག་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ནི་རང་གི་ལུས་གཏོང་བ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་སྡོམ་པའི་ཕྱིར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་གཏོང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །
བཟོད་པ་ལ་ནི་མཐུ་མེད་པ་དག་ལ་བཟོད་པ་སྟེ། མ་རབས་བཀྲེན་པ་གདོལ་བའི་བུ་ལ་སོགས་པས་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱམས་པ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །བསམ་གཏན་ལ་ནི་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་གཏན་དག་ལ་ཡང་རོ་མྱང་བ་མེད་

124-1-99a

པ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །ཤེས་རབ་ལ་ནི་མི་རྟོག་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡུན་རིང་བའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས། རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྐལ་པ་
གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་དེ། འདི་ཡང་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་ལེན་ལ་རེ་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡང་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་ལྟ་བའི་འདུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཚེ་ཕྱི་མའི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟ་བའོ། །ངོ་མཚར་མེད་པ་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་མཚར་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་མངོན་པར་
འགྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་འདི་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་དོ། །རང་དང་གཞན་ལ་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཕལ་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་གནོད་པས་རང་གི་དོན་བསྒྲུབ་པའམ། གཞན་ལ་མི་ལྟ་བར་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའི་དོན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འདི་ལྟར་དེ་ནི་རང་གི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་ལ། རང་གི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་
སོགས་པ་དེ་ཡང་བསྐལ་པ་མི་ཉུང་བར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དེ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་འདིས་རང་དང་གཞན་ལ་སེམས་མཉམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དོ། །དེ་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བོ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་
འཕགས་པ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་གང་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ལྟོས་ན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལས་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྙེད་དུ་

124-1-99b

ཟིན་ཀྱང་ལན་ལ་མི་ལྟ་ན། གང་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དེ། གང་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལ་ཡང་ལན་ལ་མི་ལྟ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་
སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་ཡང་ལན་རེ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་འཐོབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་ལྟ་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་མི་འདོད་བཞིན་
དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལུས་ཀྱང་འཐོབ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་འཐོབ་པ་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་མི་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་
པ་ཉིད་འཇུག་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་གཉེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་ལ་བྱམས་པ་ཡིན་པས་འདི་དག་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །འདི་དག་
ནི་གཉེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱམས་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་དག་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་མ་སྙོམས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་གོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བ་བྱ་བའི་སྣོད་ཉིད་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕན་པ་ཉིད་ནི་གཞན་དག་སྡོམ་
པ་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་ལ་འགོད་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པས་ཕན་པ་ཉིད་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ནི་མཐུའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཅན་

124-1-100a

རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །ལན་རེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་འཇུག་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ན་དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལན་དུ་ཕན་བཏགས་པར་འགྱུར་
རོ། །སྨོན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་དག་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གནས་གསུམ་དུ་སྨོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟག་ཏུ་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་དང་། །སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་དང་། །ས་ལ་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་དང་། །བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་
ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་དུས་དོན་ཡོད་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་སྤངས་ཡང་དག་བསྐྱེད་པ་དང་། །ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་གཅོད་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུས་དུས་དོན་ཡོད་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །
ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཚུ་རོལ་དུ་མི་གནས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
ཇི་སྲིད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྦྱོར་བས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དེ་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཚུ་རོལ་དུ་མི་གནས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་
པར་བྱའོ། །མ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྟར་བཅོས་པ་ལ་མ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡང་དག་པ་ལ་ནི་དད་པ་སྟེ། རེ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། །ཡང་སྲིད་མི་འདོད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དང་དུ་མི་ལེན་པ་
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་དང་དུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འདུལ་བར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་དག་ཅི་ནས་ཀྱང་ཡང་མི་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་

124-1-100b

རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། །བློ་ལྡན་ལུང་བསྟན་རྣམ་པ་གཉིས། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ལུང་བསྟན་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་
ཡིན་ནོ། །དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྟེ། དུས་འདི་སྲིད་ཅིག་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལུང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་ལུང་སྟོན་པ་དེ་
ལྟ་བུ་ལ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་ངོ་། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་འཐོབ་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ནམ་ཞིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་དགའ་བ་ཡིད་
ལ་བྱེད་པ་བསྐྱེད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་འཐོབ་པ་ནི་ས་ཐོབ་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། བློ་ལྡན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དང་སྐྱེ་བ་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དྲུག་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །
ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའིའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་
པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཕན་ཆད་འགྲོ་བ་གང་དུ་སོན་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
རིགས་ལ་གནས་པ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ནམ་ཡང་རུང་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་གནས་པར་བྱ་དགོས་སོ། །འདི་དག་ལ་མི་གནས་ཕན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལྟ་སྟེ། མཆོད་བསླབ་ཡང་དག་བླང་བ་དང་། །

124-1-101a

སྙིང་རྗེ་དགེ་བ་བསྒོམ་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བདག་དང་ལྷན་ཅིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྟག་ཏུ་བྱ་བར་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གི་ཡང་ཡིན་ལ། བདག་ལ་བདག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གཞན་དག་ཀྱང་སྦྱོར་བ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མོས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། སྦྱོར་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ངེས་
པར་འཛིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག་གིས་ཆོས་ལ་ཞུགས་པས་བདག་ཉིད་གཙོ་བོའི་ངོ་བོར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཚེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་དག་
པས་མཆོག་གཙོ་བོ་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་མཆོག་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་། ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་
ལ་ནི་ཟློག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་རོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའི་རྒྱུས་བྱུང་བ། །དགེ་བ་ཡིད་བྱེད་འདི་དག་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །
ཁམས་ནི་བརྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིགས་བརྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་

124-1-101b

དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །ཐོས་པ་ལ་མོས་པ་རྒྱས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་པོའི་གནས་སྐབས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་གྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསམ་པ་ལྷག་པ་ནི་ལྷག་
པའི་བསམ་པས་ཏེ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ཀྱི་ནའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའི་རྩེར་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་ལ་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ནི་ས་ཐོབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤང་བ་མེད་པ་ནི་གཉིས་པའོ་ཞེས་
འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་འབྱོར་པ་ནི་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །སྐུ་དང་བཅས་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་
སྐབས་ནའོ། །ས་དང་པོ་མ་ཐོབ་པར་ཇི་ལྟར་སྐུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དོན་འཇིག་པས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྐུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་
དང་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྐུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་སོ། །ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་ནི་མཚན་གྱི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མཚན་རྣམས་གསལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་ནི་མཚན་གྱི་རྒྱུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་ནད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་
སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ནི་ནད་མེད་པའི་རྒྱུར་བཤད་དོ། །དེ་དག་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་

124-1-102a

འདས་པར་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནོར་བཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཟད་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནོར་ཡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ནོར་ཟད་པས་འཇིགས་པར་འགྱུར་ན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནོར་ལ་ནི་ཟད་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་འཇིགས་
པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དང་པོ་མེད་པ་དང་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དག་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་
དང་ཆོས་ཅན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཐབས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མི་དམན་པ་དང་མི་འཁྲུག་པ་དང་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོ་དེ་ཡང་ཐབས་ཀྱིས་
ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཡིན་གྱི། གཟུ་ལུམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་བཅས་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་བཙལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་
ཚོལ་བ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཆོས་ལ་མཁས་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཆོས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་པའི་སྐབས་ཏེ། 
འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གོང་དུ་རྣམ་པ་གང་དག་གི་དེའི་སྦྱོར་བའི་ས་ལ་སློབ་པ་དེ་དག་ནི་སློབ་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་དག་ནི་མོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་སུ་བཤད་

124-1-102b

ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྐབས་ལ་བབ་པས་དེ་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་དག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་པའི་སྐབས་
ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སེར་སྣ་དགག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེར་སྣའི་སྐབས་ཉིད་མེད་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེས་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་ཅིང་ཟད་པར་འགྱུར་
བས་སྙིང་པོ་མེད་པ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོ་བྱད་ཟད་ནའང་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ལ། སྲོག་ཟད་ན་ཡང་འཆི་བར་འགྱུར་བས་གང་ཞིག་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྦྱིན་པར་མི་ནུས་ཀྱི། གང་ཞིག་སྦྱིན་ཡང་ཟད་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་
སེམས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ནི་བྱིན་ཡང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། མར་མེ་ལས་མར་གྱི་མེ་སྦར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ཚེགས་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། མི་ཉིད་ཀྱང་ཡིད་ལ་སྨོན་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོས་འཐོབ་སྟེ། གང་ཞིག་དེ་
ལྟར་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དེ་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་མི་བྱེད། ཆོས་ནི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དག་པས་ཀྱང་ཆོས་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ལེགས་གསུངས་ཚིགས་བཅད་ཕྱེད་ཙམ་ཡང་། །ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡི་དྲིན་གྱིས་བསྒྲུབས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཇི་སྐད་དུ་བདག་ནི་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་བདག་ཉིད་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་
ནས་མེའི་འོབས་སུ་འདོར་བར་སྤྲོའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་རྙེད་དཀའ་བ་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ། རྙེད་པར་སླ་བ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་གཟུང་གི། སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་བསྟན་པ་གནས་པ་དེའི་བར་དུ་ནི་དམ་པའི་

124-1-103a

ཆོས་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོའི་ཐད་དུ་གཤེགས་ཤིང་གཤེགས་ནས་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། སེམས་ཅན་དག་ལ་ནི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་སྟོན་པར་མཛད་པས་དེའི་
ཕྱིར་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཡངས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སོ། །གང་ཕྱིར་རང་རིག་ཆོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་
བསྟན་པ་དོན་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་གཞན་དག་ལ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །མེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་
ཏེ། གལ་ཏེ་མེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་མེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་ན་ནི་མེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་དུས་ན་ཁ་ཚིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཚིག་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དེ་དང་མཐུན་པའི་གཏམ་བསྙད་པ་ཆོས་
བསྟན་པས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ལ་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ། རིགས་པ་བཤད་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་དྲངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་རིགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ཀྱི་
ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་དྲངས་ཏེ། རྒྱུ་འདིས་ན་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ལ་འགོད་པར་མཛད་དོ། །ཡང་ན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཞུགས་ན་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རིམ་
གྱིས་རྟོགས་པ་འཐོབ་པས་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་མཐོང་འགྱུར་ན་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དོན་

124-1-103b

མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་དོན་གང་ཞིག་རྟོགས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དེ་ཐོས་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་མངོན་དུ་བྱེད་ཅིང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་དོན་དེ་བསྒོམས་པས་
མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་དེ་ཡང་དོན་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རྐང་པ་ཐ་མ། གལ་ཏེ་མ་ཐོས་པར་ཡང་བསྒོམ་འཇུག་འགྱུར་ན་བསྟན་པ་དོན་མེད་
འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། མཉམ་པ་མེད་པར་ནི་བསྒོམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་གཉི་གར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་
པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་ལུང་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལུང་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་དག་ལས་ཆོས་ཐོས་ནས་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ལུང་ལས་ཀྱང་ཆོས་རྣམ་
པར་དབྱེ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་རྟོགས་ནས་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་རྟོགས་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གཟུགས་ཅན་ཤིང་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་ལས་
ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ནི་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། མང་དུ་ཐོས་པ་ཡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྟོན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ལས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་
ལས་བྱེད་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལས་ཅན་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཆོས་སྟོན་ན་དེས་ན་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚེག་བཟུང་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་ཚིག་དང་དོན་རྒྱས་པར་

124-1-104a

སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བསྟོད་དམ་གྲུབ་ན་རྒྱགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་དེས་རངས་པར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པས་བསྟོད་ན་ཡང་རྒྱགས་པའམ་ཁེངས་པར་མི་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་དོན་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་
བཤད་པས་གསལ་བར་བྱེད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། དེ་གྲུབ་ན་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཨ་ལ་ལ་བདག་གིས་དོན་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་བསྒྲུབས་སོ་སྙམ་དུ་རྒྱགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མི་སྐྱོ་བ་ནི་དུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དུབ་པ་ནི་སྐྱོ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྟོན་
པ་ལ་དུབ་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་མི་སྐྱོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་ནི་དད་པའི་ལྷག་པར་བྱ་བ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་ཏེ་ཡི་རངས་ནས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་བྱེད་པར་
འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཆོས་སྟོན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བར་སྙིང་རྗེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གྲོང་ཁྱེར་པའི་གསུང་དང་། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་དང་། རྣམ་པར་གསལ་བ་དང་། རྣམ་པར་
རིག་པར་བྱེད་པ་དང་། མཉན་པར་འོས་པ་དང་། བརྟེན་པ་མེད་པ་དང་། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་། གཏུགས་པ་མེད་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་འདི་དག །རྒྱལ་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞན་པ། །སྙན་ཅིང་ལེགས་བཤད་གྲགས་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་
ཚིག་འདི་དག་གི་འགྲེལ་པ་ལས་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ནི་བཟང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རན་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་མཐུན་པ་མེད་ཅེ་ན། དེ་སྟོན་ཏེ། ཚིག་རན་པ་ལ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚད་ངེས་པ་མེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་
མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་རན་པ་ལ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཡི་གེ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ན་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེའོ། །ཡངས་པས་ནི་གཏུགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་འདི་ལ་

124-1-104b

གཏུགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མེད་པས་གཏུགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་དང་། མཐུན་པ་དང་། རུང་བ་དང་། འབྱོར་པ་དང་། འཕྲོད་པ་དང་། འཚམ་པ་དང་། འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་འདི་དག་གིས་
སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། བསྟན་དང་དེ་བཞིན་བཤད་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ལས་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་མཁས་པར་སྐྱོང་བའི་ཕྱིར་འགྲུས་སྐྱོང་སྟེ་སློབ་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་མདོར་སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །ཡི་གེ་ཕུན་ཚོགས་
ཡིན་ཞེས་བྱ། །བདེ་གཤེགས་གསུང་ནི་མཐའ་ཡས་ཏེ། །ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་བསམ་མི་ཁྱབ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་རྣམ་པར་སྦྱངས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་གསུང་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །
མཉེན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཆུ་མཉེན་པོ་རྩྭ་དང་། གེལ་བ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་དག་ཉེ་བར་བསྟན་ན་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་མཉེན་པ་དེ་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་དག་ཉེ་བར་བསགས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་རེག་ན་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དར་དང་། 
རས་བལ་གྱི་འདའ་བ་དང་། ཀ་ཙ་ལིན་དི་ཀའི་རས་ལ་སོགས་པ་འཇམ་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རེག་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་འཇམ་པོ་ཡང་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་མཉན་པའི་དུས་ཉིད་ན་བདེ་བའི་རེག་པ་བསྐྱེད་དོ། །ཡིད་དུ་
འོང་བ་ནི་དོན་བཟང་པོའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱིས་དོན་རྣམས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་ཀྱི། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་དོན་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་མི་ནུས་པས་སོ། །དག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གོང་ན་མེད་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་

124-1-105a

འདས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟོས་ན་གོང་མ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གོང་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ཆེས་
གོང་མར་གྱུར་པའི་ཚིག་མེད་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟ་བ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་སྟོབས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟ་བ་འཇོམས་པའི་སྟོབས་སོ། །སྟོབས་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡིན་པས་ན་སྟོབས་
ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ཡིན་ནོ། །མཉན་པར་འོས་པ་ནི་བསྒྲུབས་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མཉན་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་པ་པོ་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང་དེའི་འོག་ཏུ་ངེས་
པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མི་ཚུགས་པ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར། བུང་བའི་སྦྲང་རྩི་གནོད་མེད་པ། །བདུད་རྩི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་ལྟར། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བརྫི་ཞིང་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ། །མི་རྩུབ་པ་ནི་བསླབ་པ་
བཅའ་བའི་ཐབས་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསླབ་པ་བཅའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་བདེ་བ་ཡིན་གྱི། དགེ་སྦྱོང་གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་གདུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང་། སྐྲ་འབལ་བ་དང་། རི་དང་གཡང་ས་ནས་
མཆོང་བ་དང་། མེ་དང་ཆུར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བསླབ་པའི་གཞི་འཆའ་བའི་དུས་ན་འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དང་། བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྙན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མི་རྩུབ་པ་
ཡིན་ནོ། །མི་བརླང་བ་ནི་དེ་ལས་འདས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བསླབ་པ་ལས་འདས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་བརླང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་

124-1-105b

ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་བསྐྱེད་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་མཉན་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་བསྒྲུབས་ནས་མཇུག་ཏུ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ན་འགྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་དབང་བཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཉིད་གང་ཞིག་བསམས་ན་སྨྱོ་བ་དང་། ཁྲག་ཏུ་སྐྱུགས་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ཕྱི་
རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ནས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་དག་ལ་ཉན་པ་པོ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་གནས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་
སྟོན་ཏོ། །ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུལ་བ་མང་པོ་ཉེ་བར་གནས་ནལ་ལ་རྣམ་གྲངས་འགའ་ཞིག་གིས་གོ་བར་འགྱུར་རོ། །
དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྟོན་པ་དོན་ཡོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ས་བོན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་དེ། རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྒྱས་པར་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རིགས་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །
གླང་པོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླང་པོ་ཆེ་ནི་གླང་པོ་ཆེས་སྲུང་གི་བུ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་དག་གི་སྒྲ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། བརྗིད་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་དབང་པོའི་སྒྲ་ནི་གཟུང་བར་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་ཀླུའི་གནས་དག་ན་ཚིག་མཉན་པ་ཡིན་
ཏེ། ཀླུ་གཞན་དག་དེ་དག་གི་ཚིག་ལས་མི་འདའོ། །ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དབྱངས་ནི་རྣོ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་ནི་ཞེན་པར་འཇུག་པ་དང་། འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཞིག་ན། ཡང་མཉན་པར་བྱ་བའི་དགའ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་

124-1-106a

དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཡང་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་ལ་འབབ་ཅིང་གསུང་དབྱངས་ཞིག་ན་ཡང་དེ་ཉན་པར་བྱ་བའི་དགའ་བ་འབྱུང་ངོ་། །གཞན་དག་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོན་ཏེ། དེ་དག་གི་ལྟར་ན་བ་དན་བཞིན་དུ་ཡང་དང་
ཡང་དུ་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་གཞན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐམས་ཅད་དུ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལུང་བསྟན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་ལུང་སྟོན་པ་དང་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ལུང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་སྒྲ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆེད་ནི་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐ་བ་ཅན་དང་བཅས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཐ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཐ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་
དག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆེད་ཅེས་བྱའོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་གསུང་གཅིག་ལས་སྒྲའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་སྟོན་པ་ཡིན་ཡང་གསུང་གིས་
བསྙད་པར་བྱ་བ་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ཡི་དགས་དང་། རི་ཁྲོད་པ་དང་། གདོལ་པ་དང་། ཀླ་ཀློ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དེས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཐོས་སོ། །གཅིག་ལས་དོན་དུ་མའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉེ་བར་
གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཡིན་པ་ལས་གདུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཡང་ན་དད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །

124-1-106b

མ་སྨད་པ་ནི་དམ་བཅས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་མང་པོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་མ་སྨད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་འགྱུར་བ་ནི་དུས་ལ་བབ་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དུས་གང་དུ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་རུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་
ལ་དེའི་དུས་ཁོ་ནར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་སོ་སོར་ཐར་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ལ་ལར་ཞུས་ཀྱང་མི་གསུང་ལ། །ཆེད་ཀར་ཡང་ནི་གསུང་བར་མཛད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་དོ། །འདོགས་སོ། །རབ་ཏུ་འཇོག་གོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །
རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །གསལ་བར་བྱེད་དོ། །སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་འདི་དག་སློབ་དཔོན་གྱིས། ངག་ཚིག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དང་། །བསྟན་དང་རྣམ་འབྱེད་ཐེ་ཚོམ་གཅོད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ལས་སྦྱར་བར་ཤེས་
པར་བྱ་སྟེ། འདོགས་པ་ནི་ཚིག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པའི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་སོ། །འཁོར་གསུམ་གྱིས་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཁོར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གིས་སྟོན་པ་སྟེ། ངག་དང་ཚིག་
དག་དང་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་དག་པ་དང་། ཚིག་དག་པ་ནི་འཁོར་བ་དག་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་དང་། ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དག་ཏུ་སྟེ། བསྟན་པ་དག་དང་། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དག་དང་། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་དག་
དང་། ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དག་དང་། དག་པ་བཞི་དག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་སྟོན་པར་བྱེད་པས་འདི་ནི་སྟོན་པ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁོར་དག་པ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །མགོ་སྨོས་པ་དང་རྣམ་པར་སྤྲོས་པ་ན་གོ་བ་རྣམས་ལ་དོན་སྟོན་པ་ནི་འཁོར་དག་པ་གསུམ་
པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གླེངས་པ་ཙམ་གྱིས་གོ་བ་དེ་ནི་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཡོངས་

124-1-107a

སུ་བྱང་བ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་འདི་དག །དད་དང་དགའ་དང་བློ་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དགེ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལས་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཐོག་མ་དང་། བར་དང་། ཐ་མར་དགེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ། ཐོས་པས་ནི་ཐོག་མར་དགེ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐོས་ནས་འདི་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་མོས་པ་འབྱུང་སྟེ། ཐོས་པ་དེ་ནི་འདིའི་མོས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བསམས་པས་ནི་བར་དུ་དགེ་སྟེ་རིགས་པས་ངེས་པ་བརྟགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཐོབ་པར་
ནུས་པས་དགའ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །བསྒོམས་པས་ནི་ཐ་མར་དགེ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ནི་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་
ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་རྒྱུད་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པ་ལས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་དྲི་མ་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་མི་སྐྲག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་དོ་ཞེས་ཆོས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་གཟུད་པར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གང་ཟག་ཀྱང་མེད་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་
ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མེད་དོ་སྙམ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པས་དང་ཞིང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་
གསུམ་ལས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་མེད་པར་བཤད་པ་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དུ་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་བཤད་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དུ་ས་དང་། 

124-1-107b

ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཤད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཉེས་པ་རྣམས་གདུལ་བ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་དུ་མི་སྡུག་པ་བཤད་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་
གཉེན་པོར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པར་བཤད་པ་ནི་གཉེན་པོར་བཤད་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་ལེགས་པར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་བདག་
ཏུ་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་སྟེ་གནས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ལ་
སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་གནས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཁོ་ན་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལེགས་པར་
གནས་ཤེ་ན། དེའི་བློ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་དེ་དག་ནམ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་གང་དུ་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་འབྱོར་པ་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དག་ལ་ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་མངོན་པར་ཞེན་ན་ཁམས་གསུམ་པས་བསྡུས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་མཆོག་དང་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་འབྱོར་པ་བསྔགས་སོ། །ང་རྒྱལ་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྷག་པར་བསྔགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་

124-1-108a

ནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་བདག་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་ལྡན་པ་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་པས་མཐུ་ལ་སོགས་
པས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་ནི་མེད་དོ་སྙམ་ནས། གཟུགས་དང་མཐུ་དང་ཡངས་པ་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཁེངས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱགས་པས་གོས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་གི་ཁེངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་
ཚོགས་པ་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ལ་ལའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྷག་པར་བསྔགས་ཏེ། དེས་ན་གཟུགས་དང་། ན་ཚོད་དང་། དབང་ཕྱུག་དང་། རིགས་ལ་སོགས་པས་དྲེགས་པ་
ཡོངས་སུ་འདོར་བར་འགྱུར་རོ། །འགྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་མི་ཤེས་པས་སངས་རྒྱས་དང་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ནས་འགྱོད་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བདག་གིས་གནོད་པ་བྱས་སོ་སྙམ་ནས་རྟག་ཏུ་འགྱོད་པ་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཞིང་། དགེ་བའི་ལས་ལ་ཡང་མི་སྦྱོར།
འགྱོད་པའི་གཉེན་པོ་ཡང་མི་བསྟེན་པས། དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་འདི་སྐད་དུ། གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་བཤད་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདི་ལྟར་
སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་ཀྱང་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ན་ཕན་པ་བྱས་པས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་འགྱོད་པ་ཡོངས་སུ་འདོར་རོ། །དེ་ནས་གཉེན་པོ་བསྟེན་ཅིང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཀུར་

124-1-108b

སྟི་རྣམ་པ་མང་པོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕན་པ་བྱེད་པས་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བས་གནོད་པ་བྱེད་པས་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་སྙད་འཐོབ་པོ། །མ་ངེས་པ་བཟློག་པ་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་དེ་ལ་མ་ངེས་པ་ལ་བཟློག་པ་
ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་དེ་དག་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་ཕྲད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བོར་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་
མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གི་ཐེག་པ་དམན་པར་འགྲོ་ཞིང་ལྷུང་བ་དེ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་འཕགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། གཉིས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཐེག་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་བཤད་ལ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་
རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ལུང་བསྟན་པ་དག་ཐེག་པ་གཅིག་བཤད་པ་དེ་ཐོས་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡོངས་སུ་བོར་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་བསྟེན་ཅིང་དེ་ཁོ་ན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་ལྔ་ནི་གང་གིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་
པར་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་བློ་བཟང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་བཟང་པོས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོ་བ་མེད་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་འཆད་པ་ནི་བརྩེ་བ་ཅན་
ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སོ། །ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པས་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙན་པར་རབ་གྲགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སོ། །གདུལ་བ་དང་འཚམ་པར་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོ་ག་བཟང་ཤེས་ལྡན་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སོ།    །ཆོས་སྟོན་
པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ལ་ཕན་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཆོས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་བདག་ཉིད་དེའི་དོན་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཡང་མང་དུ་ཐོས་པས་བྱ་དགོས་ལ་རང་གི་དོན་ཡང་

124-1-109a

བསྒྲུབས་པས་བསྒྲུབ་དགོས་པས་ཆོས་སྟོན་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་དོན་ཀུན་ཤེས་ཤིང་ཆོས་ཀུན་ཤེས་ནས་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། མཐུན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་འདི་
དག་ནི་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་བཞིན་དུ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་དང་། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཚིག་ཐ་མ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་
བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་ཀྱང་གཟུང་བ་ཉིད་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་མེད་ལ། བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བ་འདི་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །གང་
ལ་ཤེས་ཤེ་ན། མེད་པ་དང་ཡོད་པ་གཉིས་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་མེད་པ་དང་ཆོས་མེད་པར་ཤེས་སོ། །ཡོད་པ་ལ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་ལ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ཉེས་པ་མང་པོས་སྐྱོན་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །
མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་མཚན་མའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དམ་ལོག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་
ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དོན་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དོན་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟིངས་ལྟ་བུར་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ནི་མ་

124-1-109b

ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་དང་། བསམས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པས་དོན་དང་ཆོས་ཤེས་ནས་སོ་སོའི་སྐྱེ་
བོའི་ཤེས་པ་དེ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པོ། །འདི་སྐད་དུ་དོན་དང་ཆོས་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པས་ཤེས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། བསྒོམས་པས་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཅིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་དང་མཐུན་
པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ནི་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་གང་གིས་ས་ན་རྣམ་པར་
གཞག་པ་ཤེས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ས་དེ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་ས་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་བར་དུ་ཆོད་པ་དང་བཅས་པ་དང་། བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བས་སོ། །འཁོར་ལོ་བཞིས་བག་ཡོད་པའི་ཤིང་རྟ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོ་བཞི་ནི་མཐུན་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་
པའི་སྨོན་ལམ་དང་། སྔོན་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་དག་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གྲོགས་བཟང་པོ་ནི་གྲོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ལྟ་བ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡུལ་དེ་ན་རྣལ་
འབྱོར་པ་དེ་ལ་གྲོགས་བཟང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པ་དང་ལྟ་བ་མཐུན་པ་དག་ཡོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡུལ་གྲོགས་བཟང་པོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་བདེ་བ་ནི་ཉིན་པར་འདུ་འཛི་ཉུང་ཞིང་ལྗན་ལྗིན་ཉུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣལ་འབྱོར་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་བསྡུས་པའི་

124-1-110a

ལམ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡུལ་དེ་རྣལ་འབྱོར་བདེ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཡུལ་དེར་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་ནི་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོའི་འདུ་འཛི་དང་སྐྱེ་བོ་ཁྱིམ་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ཉིན་ལྗན་ལྗིན་ཏེ་ལང་ལོང་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱག་དར་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མོ་སྒྲ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང་། ཤ་སྦྲང་དང་། རླུང་དང་། ཉི་མ་དང་། 
སྡིག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཚེར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་ན་ཡུལ་རྣལ་འབྱོར་བདེ་བ་ཅན་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུས་སུ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་དག་དུས་སུ་བསྒོམ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་
སེམས་རྒོད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཞུམ་པ་དེའི་ཚེ་ལྷག་མཐོང་གི་རྒྱུ་མཚན་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །གང་གི་ཚེ་མཉམ་པར་འདུག་པ་དེའི་ཚེ་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇུག་གོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་ཐབས་བཟང་པོ་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་
པའི་སྨོན་ལམ་དང་སྦྱར་རོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་བཟང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གང་དུ་བྱ་བ་ཡོད་པས་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དགའ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་སྔོན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་ན་གནས་ན་ཡང་དགའ་
བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འདིས་སྔོན་གང་གིས་ན་ཡང་དག་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་བསྩགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་འཇོག་པ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པོ། །མ་རིག་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
ཆོས་ཉིད་དེ་དག་ལ་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལ་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་རིག་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་བརྟགས་ཏེ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་

124-1-110b

པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཇུག་ན་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མི་དགེ་བ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ། རིམས་ནད་དང་བཅས་པ། འཁྲུག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདོད་
ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའི་གནས་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བས་འདི་དག་ནི་སྤང་བར་བྱ་ཞིང་དོར་བར་བྱ་བ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་
པར་བསྒྲུབས་ན་སྤོང་སྟེ་དེས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་དྲི་མེད་ཡངས་པའི་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡངས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་
དབང་གི་སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཟག་པ་
དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེར་ནི་རེས་འགའ་ཡང་འཁོར་བ་པའི་ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་གིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་
རིམས་ཀྱིས་མ་རྙོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་རྟག་ཏུ་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་བྱེད་ཕྱིར། །དེ་ལ་ཆགས་སྐྱེས་ལྟུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་འདིར་འདོད་ཆགས་སུ་དགོངས་
ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་ཤིང་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་དག་ལ་དེས་བྱས་པའི་ལྟུང་བ་དགག་གོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྟུང་བ་ནི་ཉེས་པ་མང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་

124-1-111a

རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱོན་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྟུང་བ་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པའི་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱམས་པས་བྱས་པའི་འདོད་
ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་ཉེས་པ་མང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་མེད་ལ། ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཏང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བས་བྱས་པ་ཁོ་ནའི་ལྟུང་བ་རྣམ་པར་གཞག་གི་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་དེ། ཕྱིར་སྒྱུ་སེམས་འགལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྱུ་ནི་གཡོ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ལ་དེ་གཡོ་དང་སྒྱུ་དང་དོར་དང་ཐབས་ལ་སོགས་པས་གཞན་སླུ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འགལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་ནད་པ་སྨན་བཟང་པོ་ཁ་ཞིང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་
ཡང་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་འཁོར་བ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྨན་པ་ཕན་པར་འདོད་པས་ནད་པ་ལ་བསྒྲུབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་པར་འདོད་པ་སྨན་
པ་ལྟ་བུ་ཡང་སེམས་ཅན་ནད་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་བསྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྗེ་བོ་བྲན་མ་གྲུབ་པ་ལ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བདག་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ལ་བདག་ཉིད་ཅེས་ཉེ་བར་བཏགས་སོ། །སེམས་མ་གྲུབ་པ་ལ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་
སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟ་མཁན་མཁས་པས་ནི་གང་དང་གང་དུ་རྟ་འབྲུམ་པའམ། མི་སྲུན་པར་གྱུར་པ་དེ་དང་དེར་དེ་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡང་གང་དང་གང་ཁོ་ནར་སེམས་འགྱུར་བར་
མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ཁོ་ནར་དེ་ཚར་གཅད་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་ཕྱིས་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སེམས་ཚར་གཅོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བདག་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རང་གི་སེམས་ལེགས་པར་འཆོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་

124-1-111b

རྣམ་པར་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཚོང་པ་ཟོང་ལ་བསྒྲུབས་པ་བཞིན་ཏེ། ཚོང་པ་རྣམས་ནི་ཟོང་འདིས་དར་བར་བྱའོ་ཞེས་དར་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཟོང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཚོང་པ་རྣམས་རང་དར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། བུ་དང་ཆུང་མའི་དོན་དུ་སྲེད་པས་ཀྱང་ཟོང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེ་ནི་འདིར་མི་སྦྱར་གྱི། འདིར་
ནི་དར་བ་ཙམ་ཞིག་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བར་རོ། །ཡུལ་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འདོད་པ་འདོད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་འདོད་པ་འདི་ནི་ཡུལ་ལྔའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་དེ་དག་སྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་བཙོ་བླག་མཁན་གོས་ལ་གོས་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པོ། །ཡིད་བརྟན་པ་ནི་
འདིར་དཀོར་གྱི་བླ་ལྟ་བུ་སྟེ་དཀོར་སྤྱན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་དཀོར་སྤྱན་གཙང་མ་རྒྱལ་པོའི་དཀོར་ལ་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་སྲེད་པ་མི་སྐྱེ། རང་གིར་བྱ་བར་མི་སྣོམ་ན་དེ་ལྟ་ན་འདི་ཡིད་བརྟན་པར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རབ་
ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་སྲེད་པའི་རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་ཆགས་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །སྒྲུབ་པའི་
སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཏེ། དེའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་བསླབ་པའི་རྣམ་པ་བཤད་པར་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །བསླབ་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་མོས་པའི་སྐབས་ནས་བཟུང་སྟེ། གདམས་ངག་རྗེས་
སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི་བར་འདི་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མོས་པ་འདི་ལ་སྐབས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་

124-1-112a

པའི་སྐབས་རྣམ་པར་བཤད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་དག་གིས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བཙལ་བ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་གདམས་ངག་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་བས་ན་
བསྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འོག་ནས། དེ་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཞི་གནས་དང་། །ཡེ་ཤེས་ཡངས་པ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །གདམས་ངག་རྒྱ་ཆེན་རྙེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་
ངེས་འབྱུང་ཞིང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་གདམས་ངག་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གདམས་ངག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་འཐོབ་ཅེ་ན། རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟེ། སར་གཏོགས་པར་བཏུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གདམས་ངག་བསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདོམས་ཤེ་ན། ཞི་གནས་དང་ཡེ་ཤེས་ཡངས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞི་གནས་ཡངས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ལྷག་མཐོང་ཡངས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་དང་པོར་སྡོམ་བརྩོན་དེ། །མདོ་ཡི་སྡེ་ལ་
སོགས་པའི་ཆོས། །མི་གཉིས་དོན་ནི་རྣམ་འབྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མདོའི་སྡེ་དང་། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དྲུག་ནི་རྩ་བའི་སེམས་དང་། རྗེས་སུ་སྤྱོད་པའི་
སེམས་དང་། རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་དང་། ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་དང་། སྡོམ་པའི་སེམས་དང་། སྨོན་པའི་སེམས་སོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སེམས་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གདམས་ངག་ཐོབ་ནས་སམ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་
བརྟགས་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ནི་ས་བཅུ་པའི་མདོ་སྡེ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ། །ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང་གླེང་གཞིའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །རྗེས་སུ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ནི་གང་གིས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་མིང་གི་སྒོ་ནས་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་

124-1-112b

གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་ནི་གང་གིས་ན་དོན་དང་ཡི་གེ་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་སྤྱོད་པར་བྱེད་དེ། བགྲང་བ་དང་། འཇལ་བ་དང་། རྟོག་པ་དང་། སོ་སོར་རྟོག་པས་སོ། །དེ་ལ་བགྲང་བ་ནི་གྲངས་འཛིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་
བཅུ་དང་། གཅིག་གི་ཕྱོགས་སོ། །ཚོར་བ་ནི་ཚོར་བ་དྲུག་གི་ཚོགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇལ་བ་ནི་གྲངས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་འཚམ་པར་འཛིན་པའོ། །རྟོག་པ་ནི་ཚད་མས་རྟོག་པའོ། །སོ་སོར་
རྟོག་པ་ནི་བགྲང་བ་དང་། གཞལ་བ་དང་བརྟགས་པའི་དོན་ལ་བལྟ་བའོ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་གཉིས་པ་ནི་ཡི་གེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དཔྱོད་པར་བྱེད་དེ། ཡི་གེ་ཚོགས་པ་རྣམས་དོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་། སིལ་བུ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ངེས་པར་འཛིན་པའི་
སེམས་ནི་གང་གིས་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔྱད་པའམ། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ངེས་པར་འཛིན་པའོ། །སྡོམ་པའི་སེམས་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་དོན་ནི་རྩ་བའི་སེམས་ལ་བསྡུས་ཏེ་ཀུན་ནས་སྡོམ་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའོ། །སྨོན་པའི་སེམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དོན་ཏམ། དེ་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏམ། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུའི་དོན་ཏམ། ས་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ཏམ། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཀྱང་རུང་། གང་གི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དེ་ལ་འདུན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའོ། །འདི་སེམས་ཁོ་ན་དམིགས་པར་སྣང་བར་འབྱུང་གི། སེམས་
ལས་མ་གཏོགས་པའི་དམིགས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་ཙམ་དུ་ཤེས་ཀྱང་རུང་མ་ཤེས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དམིགས་པ་ནི་སེམས་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པས་སེམས་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དམིགས་པར་སྣང་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །བཙལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་
པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་དོ། །ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའམ་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྟེ། སེམས་རགས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་

124-1-113a

བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ནི། གང་ལ་རྟོག་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་དཔྱོད་པ་ཡོད་པས་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་གཉི་ག་ཡང་བསྡུས་སོ། །སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྟན་
ཏོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་དཔྱོད་པ་བསྟན་པར་ཅིས་མངོན་ཞེ་ན། དཔྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དཔྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའམ་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྟེ། ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལས་མངོན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་
བརྗོད་མེད་པ། །རོ་གཅིག་པས་ཀྱང་དཔྱད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་མིང་ནི་བསྡོམས་པའང་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གང་གིས་བསྡོམས་པའི་ཆོས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་བསྡོམས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་མིང་དེ་ལ་སེམས་
ཉེ་བར་གཏོད་པ་ཡིན་ཏེ། འང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་གཏོད་པ་འདྲེན་ཏོ། །དམིགས་པ་ལ་ནི་སེམས་གཏད་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུན་རྣམ་པར་གཡེང་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གཡེང་མྱུར་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །དེ་ལ་སླར་
ནི་བླན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ངེས་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། མྱུར་དུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་གཡེང་བ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་སེམས་དེ་ངེས་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པའི་སེམས་དེ་རྣམ་
པར་གཡེང་བ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་བལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་གཡེངས་ན་ཡང་སེམས་དེ་དམིགས་པ་དེ་ལ་མི་དགའོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམས་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་དགའ་བ་དེ་ཞི་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་ཞི་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་སེམས་
གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དེ་ཡི་ལུས་དང་སེམས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཆེ་ཐོབ་ནས། །ཡིད་ལ་བྱེད་དང་བཅས་ཤེས་བྱ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་འཕེལ་བྱས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་

124-1-113b

པ་དེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་འཕེལ་བར་བྱས་ནའོ། །འཕེལ་བའི་རིང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིས། །དངོས་གཞིའི་གནས་པ་དེས་འཐོབ་པོ། །དེ་ཉེར་བསྡོགས་ལས་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ནི་དངོས་གཞིའི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་ཤེས་དོན་དུ་
གཉེར་བས་དེ། །སྦྱངས་ན་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག །བསམ་གཏན་ལས་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་དེ་ཐོབ་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་སྦྱངས་ན་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག་འཐོབ་པོ། །གང་ལས་འཐོབ་ཅེ་ན། བསམ་གཏན་ལས་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་
བསམ་གཏན་ལ་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག་འཐོབ་པོ། །དེ་ནས་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་འགྲོའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འགྲོ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ནི་
ས་དང་པོ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་ས་དེ་མ་ཐོབ་པ་དེ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་ལུས་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ལུས་ཀུན་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་ལྔ་འཐོབ་པོ། །འདིའི་ལུས་གནས་ངན་ལེན་ལུས་ཀུན། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཟད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ནི་ཆུ་ལྟ་
བུ་སྟེ། དེས་གནས་ངན་ལེན་དེ་བུལ་ཏོག་གི་ཆུས་གོས་ཀྱི་དྲི་མ་བཞིན་དུ་ལུས་ལས་འདག་པར་བྱེད་དོ། །ལུས་དང་སེམས་ནི་ཀུན་ཏུ་ཡང་། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་གང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་རབ་ཏུ་གང་བ་སྟེ། གནས་ངན་ལེན་འདག་པ་དང་། 
ཕན་ཡོན་འདི་གསུམ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་དང་། །ཡང་དག་པ་ཡི་མཚན་མ་ནི། །མ་བརྟགས་པ་དག་རབ་ཏུ་མཐོང་། །ཞེས་བྱ་བ་ས་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ལུས་ལས་སྲིན་བུ་ཕྱིར་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་དང་། ལུས་མི་གཙང་བས་
སྦགས་པ་སྦྱོང་བར་མཐོང་བ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་མ་དག་མཐོང་བ་སྟེ། རྒྱས་པར་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ཆུང་ངུ་ལས་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་བཞིན་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་དང་། མ་བརྟགས་པའི་ཕན་ཡོན་

124-1-114a

ཡིན་ཏེ། འདི་གཉིས་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚོར་བ་ནི་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་
རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་དང་། འདུས་བྱས་རྣམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་དང་། གཟུགས་ཅན་རྣམས་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པ་དང་
སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་བརྟགས་པའི་བཟོད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུང་བའི་དོན་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་
ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་སེམས་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་འདིའི་སེམས་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་འབྱུང་ངོ་། །གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་
པར་བཤིག་སྟེ་གཟུང་བ་མེད་ན་གང་ལ་འཛིན་ཞེས་དེའི་འོག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་
པ་གཉིས་པ་བྲལ་བ་འཐོབ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་དང་བྲལ་བའོ། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དག་ལ་བདག་མེད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཇི་ལྟར་བདག་ལ་བདག་མེད་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་ལ། ཇི་ལྟར་རང་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་དགོས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཇི་ལྟར་རང་གི་འདུ་བྱེད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ལྟར་

124-1-114b

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་རྒྱུ་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པས་འདྲེན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་སྨོས་སོ། །བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པས་འདྲེན་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་
མཚུངས་པ་ཉིད་གཉིས་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་
ཤེས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་ངོ་། །མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ཤིང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིའོ། །དེ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བྱིས་
པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་ཅན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་དེ་ལྟར་སྟོང་ངོ་། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་
གང་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཤེས་ནས་སོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་བསྟན་དུ་མེད་ཅིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་
ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་དང་། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་དོན་དམ་པ་བསྟན་པའི་སྐབས་ནས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མེད་གཞི་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །ཡང་དག་ཟད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་

124-1-115a

ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགགས་པའོ། །གང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་དེ་ནི་གཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། འགོག་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་དུ་འགོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་
བཞིན་ཉིད་དང་། གང་གིས་འགག་པར་འགྱུར་བ་ལམ་དང་། འགག་པ་གང་ཡིན་པ་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཟད་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དེ། ཡང་
དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་གོ། །གཞི་སྟེ་དམིགས་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་གཞི་སྟེ། དམིགས་པ་བཟུང་ངོ་། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱས་པ་ཙམ་ཤེས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་འདུ་བྱེད་ཙམ་སྟེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་དང་བྲལ་བ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་
བར་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་རྙེད་པའི་ཕྱིར། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཚུངས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ན་འཇིག་རྟེན་ཚེ་གཅིག་རང་སྡུག་བཀུར་མི་ནུས། །འཇིག་
རྟེན་གནས་པ་སྲིད་དུ་གཞན་སྡུག་བསྔལ། །བསྡོམས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་བསམ་དུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཚེ་གཅིག་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་བཀུར་བར་ཡང་མི་ནུས་ན། འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་བཀུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལྟ་བསམ་དུ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ནི་འཇིག་རྟེན་དེ་ལ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྡུག་བསྔལ་བསྡོམས་པ་ཐམས་ཅད་བཀུར་བར་ནུས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བཞེད་པས། བ་བེའུ་ལ་བྱམས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་བྱམས་པས་ལེན་ཏོ། །དེ་ནས་འདི་ནི་ལྷག་
མ་ཡི། །ས་རྣམས་བསྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཡང་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡོད་མོད་ཀྱི། ས་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལས་ས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འདི་སྐད་དུ། དེ་ནས་འདི་

124-1-115b

ནི་ལྷག་མ་ཡི། །ས་རྣམས་བསྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ལ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར། དེ་ནས་དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ། །དེ་འདིའི་གནས་ཡོངས་གྱུར་པ་སྟེ། །ས་ནི་དང་པོ་ཡིན་པར་
འདོད། །འདིའི་དེ་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ཀྱིས། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལས་ཀྱང་ས་དང་པོ་ལ་ཡང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡོད་པར་མངོན་ཏེ། ས་ཐོབ་པ་དེ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བསྒོམ་
པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ལ་ཉལ་གྱིས་མི་ཤིགས་པའི་དོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་དག་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་གིས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་གཞིག་པར་མི་ནུས་ལ། དེས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་
ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་ཤིགས་པས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་མཐར་ཕྱིན་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་ངན་ལེན་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མཐར་ཐུག་པ་འཐོབ་པོ། །
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་དོན་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་ལ་ལེགས་པར་བསྔགས་པ་དང་། ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མདོར་བསྡུས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་སྟོན་ཏེ། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རང་དོན་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་རང་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་གཟེངས་སྟོད་ཅིང་བསྔགས་པ་མཛད་དོ། །ལོག་པར་སྦྱར་བ་ལེ་ལོ་ཅན་རབ་ཏུ་མི་སྦྱར་བ་རྣམས་ལ་ནི་སྨོད་པར་མཛད་དོ། །ལྷག་

124-1-116a

པའི་སེམས་དང་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། གནས་དང་རྣམ་འབྱེད་ལྷུར་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཞི་གནས་དང་། གནས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གང་ཞིག་སྤངས་པ་དང་
བརྟེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་ཆད་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྤོང་ལ་མཐུན་པ་ནི་བརྟེན་ཏོ། །དེ་ནི་མཐོང་བ་རབ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །མི་རྟོག་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་
སོགས་པ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་གིས་སོ། །མུན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མུན་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་བྱའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཏེ། མུན་པ་དེ་ཡེ་ཤེས་འདི་དག་གིས་བསལ་ནས་སོ། །ཉི་མ་ཆེན་པོ་དག་ཤར་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ལམ་མེའོ། །
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་བརྟགས་པར་བྱས་པ་སྟེ། ཉི་མ་གང་ཞིག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་ཡང་བྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་། ནུབ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མུན་པ་ཆེན་པོ་ཤེས་བྱའི་
སྒྲིབ་པ་བསལ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་དག་གིས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། འདི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། 
འདི་སྐད་དུ། བསླབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་ད་ནི་དམིགས་པ་གང་ལ་རྣམ་པ་འདི་དག་གིས་འཇུག་པ་དེ་བརྗོད་དགོས་པས་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བསླབ་པ་ནི་གང་ཡིན། དེའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བསླབ་པ་ནི་རང་གི་བྱ་བ་སྒྲུབ་
པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ནི་འདིར་ཐུན་མོང་དང་ཁྱད་པར་ཏེ། དེ་ལ་ཐུན་མོང་ནི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཐུན་མོང་ནི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དགེ་

124-1-116b

བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དག་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འཇུག་ནས། དེས་ན་འདི་ནི་དེའི་ཐབས་ཡང་དག་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །
ལས་རྣམས་དག་པ་མཐའ་ཡས་དེ་ཡི་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བགྲང་བའི་རྟེན་ས་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སེམས་ཅན་སྨོས་པས་ནི་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་པོ་
ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བགྲང་བ་ནི་ནགས་ཚལ་དང་། རི་དང་། ཆུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །བརྟན་པ་ནི་རི་ལ་སོགས་པའོ། །མི་བརྟན་པ་ནི་ཆུ་བོ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྦྱིན་
པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཀྱང་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་གསུམ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལས་དགེ་བའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ས་ལ་བརྟེན་ནས་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལུས་
ལ་སོགས་པའི་ལས་གསུམ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་གསུམ་མེད་པར་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་འགའ་ཡང་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཐབས་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པས་ན། ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཐབས་
ཞེས་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ལས་ནི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ། །བསྐལ་པ་མང་པོས་མཐར་ཕྱིན་སྔོན་བརྩོན་བདག་ཉིད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལས་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ། །
སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཡན་ལག་གི་དམ་པ་མགོ་དང་ལག་པ་དང་རྐང་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་བསྐལ་པ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བསྐལ་པ་རྫོགས་པ་ནི་ཚར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རབ་

124-1-117a

ཏུ་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་གོམས་པ་ངང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་བའི་ཆོས་
འདི་དག་ཉིད་གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་གིས་ན་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བསྐལ་པ་མང་པོ་ཚར་ཕྱིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྐྱོ་བ་འབྱུང་བར་མི་
འགྱུར་ཏེ། ངང་དུ་གྱུར་པ་ནི་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །འདི་ལྟར་བདག་ལ་ཕན་པར་འདོད་ཅིང་གསོན་པར་འདོད་པ་ནི་དུག་དང་མཚོན་དང་གནམ་ལྕགས་ཆེན་པོ་དང་། དགྲ་ལས་བདག་ཉིད་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཉན་
ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་ལྟུང་བ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་ཅིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བོར་ནས་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་འཆི་བ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ལ་
སོགས་པའི་ལས་དགེ་བ་ཐེག་པ་དམན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ནི་དུག་དང་མཚོན་དང་གནམ་ལྕགས་ཆེན་པོ་དང་དགྲ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། ཡང་དེ་ཡོངས་སུ་དོར་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཐེག་པ་དམན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་
སེམས་དེ་དེ་ལས་བསླང་སྟེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ན་ལྡང་བའི་ཐབས་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཚོན་ལ་སོགས་པས་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་བཅད་ན། ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་
དང་། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཐེག་པ་དམན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་མཚོན་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྗོན་ཤིང་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་རྩ་བ་ཀུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ས་དང་

124-1-117b

ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་དང་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་སྐྱེས་པ་འཇོམས་པ་ནི་གནམ་ལྕགས་དང་ཆོས་མཐུན་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པའི་གགས་སུ་གྱུར་
པ་ནི་དགྲ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་སོ། །རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལས་ཅན་ལས་མིན་ཞིང་། །ལས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་རྣམ་གསུམ་ལ་མི་ལྟ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི། བྱེད་པ་པོར་ཡང་མི་རྟོག །ལས་སུ་ཡང་མ་ཡིན། ལས་ཀྱི་བྱ་བར་ཡང་མ་ཡིན་
ནོ། །ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཁྱད་པར་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེ་བསྙད་དོ། །ལས་ནི་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་བྱ་བ་དགེ་བའི་ལས་ཀུན་ཏུ་
འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དང་པོར་སྨོས་སོ། །རང་ལ་ཕན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ན་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པར་བཟོད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དང་པོར་རང་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དངོས་
པོ་རྣམས་འབྱུང་ངོ་། །སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གིས་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་བསྟན་པས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་
ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་བྱ་བ་བརྩམ་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཁོ་ནས་འགྱུར་གྱི། ཉུང་ངུས་ཀྱང་མ་
ཡིན་ལ་མང་པོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གིས་དབྱུག་པ་དང་། མཚོན་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་གཙེས་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་པའོ། །སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་

124-1-118a

ཡིན་པས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་གྱིས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་བྱས་པ་ནི་རླུང་དང་ཉི་མ་དང་ཆར་པ་དང་སེར་བ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་
ཁྲིམས་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཡུལ་གཟུང་ངོ་། །དེ་དག་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡང་དག་
པར་སྡོམ་པ་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བར་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་སྟེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་ལ་ཡུལ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་མ་ལུས་པར་རྩ་ནས་འདོན་པར་བྱེད་དོ། །དང་པོ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསླབ་པ་དང་པོ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་
ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དག་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །ཚོགས་དང་བཅས་པ་དང་འཁོར་དང་བཅས་པ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་ཚོགས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །
འཁོར་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ཉམས་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་འདི་བཞི་དང་ལྡན་
པའི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལ་ལུས་དང་ངག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པས་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་བདག་ལ་ལུས་དང་ངག་དང་

124-1-118b

ཡིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་འཚེ་ཡང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མི་སྐྱེད་དོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པས་གཞན་དག་གི་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་དག་ལུས་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ལ་གནོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་ཅིང་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་བདག་གི་ལུས་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་བྱས་པ་བཟོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱམས་པ་ལྟ་བུས་ཐམས་ཅད་བཟོད་དེ། ལན་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཙེས་ཀྱང་
གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་འཇུག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པས་གྲོགས་བྱེད་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དམན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་བསྡམས་པ་ལ་
ཉོན་མོངས་པ་ཉུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་ནི་འཇུག་སླ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་ནི་འཇུག་པར་ཡང་སླ་ལ་བྱ་བར་ཡང་སླ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ནི་ཀླ་ཀློ་དང་གདོལ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱེད་ལ། དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླང་བར་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་བཟོད་
དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིའོ། །བསམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་གོ། །ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་རྣམ་
པ་གསུམ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འགྲེལ་པ་ཁོ་ན་ལ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་ནི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ལས་བྱུང་
བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་བདུན་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པའི་དད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་གཞི་དང་བཅས་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་བསྒྲུབ་པ་གོམས་

124-1-119a

པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཁོ་ན་དེ་འདྲ་སྟེ། དེའི་སྟོབས་ཁོ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་གིས་ན་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་སོ་སོར་བརྟག་པ་མེད་པར་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགའ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་
ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོམས་པ་མེད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པ་སྟེ། ང་དང་ང་ཡི་ཞེས་བྱ་བྲལ། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་མི་བརྟེན་ཞིང་། །
སེར་སྣ་མེད་པར་སེམས་ཅན་དག །ཀུན་ལ་ཕན་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་གོམས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡུལ་གྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་རྣམས་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། མི་བརྟན་པ། ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་དཔྱད་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་
འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མོས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་བའོ། །ངོམས་མི་ཤེས་
པའི་བསམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་དངོས་པོས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་ཡིན་པས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་ལུས་གངྒཱའི་

124-1-119b

ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཀྱིས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་
གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་རྣམ་གྲངས་འདིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པའི་བསམ་པ་ལ་ངོམས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་
མདོར་བསྡུ་ན་དངོས་པོས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་དང་། དུས་ཀྱིས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཉམས་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་
ཅིག་མ་འདབ་ཆགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་ན་དུས་ཅུང་ཟད་ཅིག་འཇུག་སྲིད་པས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་རྒྱུན་གཅོད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེ་ལྟར་ཕན་བཏགས་ན་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་འགྱུར་བའོ། །ལུས་གཅིག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཧ་ཅང་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་མང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ལུས་
མང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚེའི་ཚད་ལོ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པར་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཧ་ཅང་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། ཚེའི་ཚད་བསྐལ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟག་པར་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕོངས་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཁམས་མེ་མ་མུར་གྱིས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེས་བསྲེགས་པ་ལ་མེ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཡོ་བྱད་ཆུ་དང་། ཙནྡན་དང་བྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་སྟེ། སྲེག་པ་ལ་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མེད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་སྲེག་ཀྱང་གལ་ཏེ་

124-1-120a

སྤྱོད་ལམ་འགའ་ཞིག་གིས་ཏེ། འདུག་པའམ་ཉལ་བ་ལ་མེའི་ཚ་བ་ཧ་ཅང་བྱ་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པ་བཞི་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྤྱོད་ལམ་བཞི་ལ་ཞུགས་པའི་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་
མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ན་ནི་ཧ་ཅང་བྱ་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་
ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་ཅེ་ན། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པར་མི་སྤྱོད་
དེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེས་དངོས་པོ་ཁོ་ནར་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཚུལ་
ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་པོ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །
འདིས་ནི་བདག་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འབྱུང་ངོ་། །སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། འདི་ལ་ནི་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་
འདི་ལ་ནི་མི་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལེན་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འབྱུང་ངོ་། །ཡང་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་གསུམ་ཆར་ཡང་མི་འབྱུང་བས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ནི་

124-1-120b

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཉིས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་འདི་གཉིས་ནི་དབང་འབྱོར་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བརྙེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་སོ་སོ་རང་
གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དབང་འབྱོར་པ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྱོར་
པ་སྟོན་པས་དབང་འབྱོར་པ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སེམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་གཏི་མུག་མེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འདིས་སྦྱིན་པ་ལ་
འཇུག་གོ། །གནས་ལྔ་པའི་མདོ་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཟས་བྱིན་ན་གནས་ལྔ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་དང་ཁ་དོག་དང་སྟོབས་དང་བདེ་བ་དང་ལྔ་པ་ནི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
རང་དང་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སེར་སྣ་མེད་པ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་མེད་པ་དག་ལས་ཡོད་དེ་འདི་ནི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་
ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་བདུན་པ་ནི་གསུམ་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་དྲུག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་དང་། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ་དང་། ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་
ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དག་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་དང་། བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསླངས་ཏེ་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བསམས་པས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་

124-1-121a

ལེན་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཟས་ཀྱི་གནས་སོ། །རིག་པ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དང་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་གནས་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་
ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞི་བས་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གནོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ལེགས་པར་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་ཐོབ་པ་རེ་ཞིག་ཙམ་སྤོང་ལ། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་ནས་བཅོམ་
པས་བཅོམ་པའི་སྒོ་ནས་དེ་གཏན་དུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞི་བས་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཅན་གྱིས་འཇིགས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་ཁོ་ན་རྣམས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་
དག་པར་བླངས་པས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཅན་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འཇིགས་པ་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དེའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་དང་བྲལ་བའི་
ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་། །མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་སྲོག་གཅོད་པ་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཤ་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། 
དེ་ལྟར་ན། རྟེན་དང་གཞི་དང་འཇིགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའོ། །མི་མཇེད་ཇི་མི་སྙམ་
ཤེས་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་ནི་མི་མཇེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བཤད་དེ། མི་མཇེད་པ་ནི་མི་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཇི་མི་སྙམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བཤད་

124-1-121b

དེ། ཇི་མི་སྙམ་པ་ནི་དང་དུ་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བཤད་དེ། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གང་གི་ཚེ་ཤེས་པས་ཆོས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བཟོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་
ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མི་མཇེད་པ་དང་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་དང་ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྒྱུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ནི་བཟོད་པ་བྱེད་དོ། །
ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང་ཐོས་པ་ཆུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བཟོད་པ་བྱེད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་བསྡམས་པ་གཞན་དག་ལ་མི་བཟོད་པ་ནི་ཆ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་ཆུབ་པའི་རྒྱུ་ཅན་
གྱི་བཟོད་པར་ཡང་བྱེད་དེ། ཐོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཚིག་དང་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཐོས་ནས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན། སྙིང་རྗེས་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པ་དང་། མི་མཇེད་
པ་དང་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང་། ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དད་དང་འདུན་པ་བརྟེན་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་འདུན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དད་པ་དང་དོན་དུ་གཉེར་
བ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་ཆོས་དག་ལ་ངེས་པར་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་དེའི་ཚེ། མ་ཆགས་པ་ལ་
སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་དང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་ཏེ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་པའོ། །

124-1-122a

དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ལས། ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལྔ་དང་། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་ཀྱིའོ། །སིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ལ་
ནི་སིམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སོགས་པའིའོ། །ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་
པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་བཞིས་བསྡུས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཡིན་ཏེ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་ནི་དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། དེས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །
ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བཤད་པས་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་
མཆོག་སྟེ། ཤེས་རབ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་རྣམ་པར་
གཞག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །བསམ་གཏན་དང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་

124-1-122b

རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ནར་བརླན་ཏོ། །བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ནི་མཉམ་
པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོད་ལ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོད་དོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆགས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་ཆགས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡོ་བྱད་རྣམས་
ལ་ཆགས་པར་འགྱུར། དེ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པས་ཆགས་པ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྣང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཉོན་མོངས་པ་
སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཆགས་པ་ནི། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆགས་ལ། ལ་ལ་ནི་ཞེ་སྡང་གི་སྒོ་ནས། ལ་ལ་ནི་
གཏི་མུག་གི་སྒོ་ནས་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་བཅུ་ཆར་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་འདོད་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བཤོལ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཚུལ་
ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ལ་མོད་ལ་མི་འཇུག་པའམ། གསད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་བཟུང་ནས་བཤོལ་ཏེ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ལན་དུ་རེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་འདིས་བདག་ལ་ཕན་པ་བྱས་པའམ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལན་ལ་ལྟ་བས་སྲོག་ཆགས་མི་གསོད་པ་དང་། 
མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་རྣམས་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བཟོད་པའི་ཆགས་པ་ནི་ཞེ་སྡང་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སེམས་

124-1-123a

ཅན་རྣམས་ལ་སྡང་བ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པའི་བཤོལ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི། བཤོལ་ཞིང་བཟོད་པར་བྱེད་ཀྱི་མྱུར་དུ་མ་ཡིན་པ་དང་། བསྡིགས་ནས་བཟོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཞེ་སྡང་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པའི་
ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ལེ་ལོའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཆགས་པ་ཡང་རྟག་ཏུ་ལེ་ལོ་ཅན་ལས་ངན་པའི་མཐའ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །བཤོལ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་དགེ་
བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མྱུར་དུ་མི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་ལེ་ལོ་རབ་ཏུ་མི་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་
ལ་ཆགས་པ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་ཞིང་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པ་དེ་སྲིད་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་མི་འཐོབ་པོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཤེས་རབ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་
པར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མ་ཆགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་འདོན་དང་འབྲི་དང་སྤྱོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་འདྲི་ཞིང་ཐོས་པ་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་བློ་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས། །པདྨ་
བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཁ་ཕྱེའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ།    །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འོག་ཏུ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ་སོ་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་དང་། དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་
དང་། མི་ཟད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྩ་བ་དང་པོས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སློང་དང་ཕྲད་ནས་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་གཏོང་། །ཞེས་བྱ་བས་དེ་སྟོན་ཏོ། །རང་གི་སྲོག་སྦྱིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་

124-1-123b

དངོས་པོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་མ་ཁོལ་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། ཉིད་ཀྱི་ཤ་ཡང་བཏང་གྱུར་ན། །དངོས་པོ་གཞན་ལྟ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་གི་སྲོག་དེ་ཡང་རེས་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་མ་ཡིན་གྱི། སློང་བ་པོ་
གང་གི་ཚེ་སྲོག་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ། དཔྱད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །རང་གི་སྲོག་སྦྱིན་པ་སྨོས་པས། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་སྦྱིན་པ་ནི་དཔྱད་དུ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དེ། འདིས་ནི་སྦྱིན་པའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བཤད་དོ། །སྙིང་རྗེས་གཞན་ལས་ལན་ཀྱང་མི་རེ་འདོད་པའི་
འབྲས་བུ་དོན་མི་གཉེར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། རྒྱུད་སྙིང་རྗེས་བརླན་པ་ནི་སློང་བ་པོ་རྣམས་ལ་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་ལས་ལན་ཀྱང་མི་རེ་ལ། འབྲས་བུ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དོན་དུ་མི་གཉེར་རོ། །སྦྱིན་པ་གང་ཞིག་ལན་ལ་
ལྟ་བའམ། འབྲས་བུ་ལ་ལྟ་བས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྲིད་པས་བདག་གིར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་བདག་གིར་བྱས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་འཁོར་བར་ལྟུང་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་
སྟེ། རྩ་བ་གཉིས་པ་འདིས་ནི་སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་བཤད་དོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པའི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ནི། དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྨོས་ལ། ཐེག་པ་སུམ་ཆར་ཡང་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་
དག་ན་མི་ཟད་བཞག །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པ་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དག་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ལྟར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་སྦྱིན་པར་བྱེད་ན་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་། མཐོ་རིས་དང་། གཟུགས་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་

124-1-124a

ཀྱང་བདག་གིར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་ལྟུང་བས་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཟད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལྟ་བུར་འཁོར་བས་འཇིགས་ཤིང་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བས་རང་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་
པར་བྱེད་ན་དེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཟད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་གཉིས་ཀ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་། 
མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་སྒོ་ནས། མི་ཟད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་དེ་བཞིན་མི་ཡི་གནོད་ཀུན་བཟོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། 
སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གང་དག་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྩིས་ལ་མ་ཆགས་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་གོ། །དེ་བཞིན་མི་ཡི་གནོད་ཀུན་བཟོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། 
སེམས་ཅན་གང་དག་དབྱུག་པ་དང་། མཚོན་ཆ་དང་བོང་བ་ལ་སོགས་པས་སྣུན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱམས་པ་ལྟ་བུས་བཟོད་དོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ནི་འདིའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཁོ་ནར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་གོ་
ཆ་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས་དཔེ་མེད་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་སྟོན་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དཔེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ཇི་ལྟར་ན་དཔེ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གོ་ཆ་མི་ཟད་པ་གང་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ན་ཡོངས་སུ་མི་

124-1-124b

སྐྱོ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཅིག་ཏུ་གོ་བགོའོ་ཞེས་བསྐལ་པ་བགྲང་བས་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཁོ་ནར་གོ་གྱོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བཤད་
དོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཚོགས་གཞོམ་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དག་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་དང་། བླ་ན་མེད་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་སྲེད་པས་བདག་གིར་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་གཏན་དུ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པས་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་ཞིག་བདག་གིས་དངོས་པོ་དང་། ལྟ་བ་སྲེད་པས་བདག་གིར་བྱས་པ་དེ་ནི་ཟང་ཟིང་དང་
བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཇི་ལྟར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ཁོ་ན་ལས་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་མི་ཟད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཁམས་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ཡང་བརྒལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྟ་བར་སྤྲོ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྤྲོ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྤྲོ་བ་
ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་མི་ལྷོད་པ། མི་ཞན་པ། བརྟན་པ། མི་བཟློག་པ། དགེ་བའི་བསམ་པ་ཅན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཏིང་འཛིན་
མང་ལྡན་བསམ་གཏན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་བ་ཉིད་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་

124-1-125a

བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོས་བསྡུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཇི་སྙེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོས་བསྡུས་པ་ཇི་ལྟ་བར་བསམ་
གཏན་ལྷག་མ་དང་། གཟུགས་མེད་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དེ་ཉིད་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་མཐའ་དག་རྣམ་ཀུན་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་
དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པས་ཏེ། གཉིས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་གི་བརྡ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་ཁྲོད་པ་དང་ཀླ་ཀློ་ལ་སོགས་
པའི་ཡུལ་གང་དང་གང་དག་ན་རང་གི་བརྡའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་བྱ་དེ་སྒྱུ་མ་མཁན་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལྟར། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་
མ་རྨོངས་པས་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་ཆུ་ཟླའི་ཚུལ་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་གཞག །
ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་མི་ཟད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་སྟེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་མི་
རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ལྟར་འཁོར་བ་ལ་གནས་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་ཟད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དེ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་

124-1-125b

དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སློང་བ་པོའི་སྦྱིན་པ་པོ་མཐོང་བས་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། མཐོང་ནས་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། སློང་བ་པོའི་སྦྱིན་པ་པོ་མ་མཐོང་བས་མི་
དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། སློང་བ་པོའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ཡོངས་སུ་མི་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། སློང་བ་པོའི་སྨོན་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་པོ་མཐོང་བ་དང་། ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྨོན་པ་གང་ཡིན་པ་དགའ་བ་དང་མི་དགའ་བ་དང་སྨོན་པ་
དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་སྙིང་རྗེ་ལྷག་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་སྙིང་རྗེས་བརླན་པས་སློང་བ་པོ་མཐོང་བ་དང་། དེའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སློང་བ་པོ་བས་ལྷག་པར་དགའ་བ་སྐྱེ་ལ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སློང་བ་པོ་མ་མཐོང་བ་དང་། དེའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ཀྱང་སློང་བ་པོ་བས་ལྷག་པར་མི་དགའ་བ་སྐྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློང་བ་པོ་མཐོང་བར་སྨོན་པ་དང་། དེའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྨོན་པ་ཡང་སློང་བ་པོ་བས་ལྷག་པར་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཟིལ་
གྱིས་གནོན་ཏོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
ཅན་རྣམས་ལ་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཆུང་མ་དག་གཏོང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པས་ཏེ། རབ་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་
ཡང་ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་འཐོབ་ལ། གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ལ་རླུང་དང་ཉི་མ་དང་སྡིག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཟོད་པའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་

124-1-126a

གནོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་ཐོབ་ལ་གཞན་ལ་ཕན་པར་བརྩོན་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་དགའ་བ་འཐོབ་ན་གང་ལ་དགྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་འབྱུང་ལ། གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་
པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བློ་མི་འབྱུང་བ་དེས་གང་ལ་ཅི་ཞིག་བཟོད་པར་བྱ། འདི་དག་གིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དག་བཤད་དོ། །བདག་པས་ཆེས་ལྷག་གཞན་
ལ་རྟག་བྱམས་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ནས། ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་གདུང་བ་རབ་བྱེད་པ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གདུང་བའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་དགྲ་ལ། །ཤིན་ཏུ་བརྩེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་
འཇུག་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་མུན་ཁུང་ལག་ནོམ་དག་གིས་ཤེས་པ་ཡུལ་ཆུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལག་པ་ལ་སོགས་པས་མནམས་ནས་དེའི་རྗེས་ལ་དྲན་པས་འདི་ནི་བུམ་པའོ། །འདི་ནི་རས་ཡུག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཆུང་ངུ་ཅན་
ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དེ་མིག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལག་ནོམ་གྱིས་བཟུང་བའི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་ནི་མི་ནུས་སོ། །ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ནི་བག་ཆགས་
དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་འཛིན་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་ནི་ངན་སོང་དང་འཁོར་བས་འཇིགས་པ་དག་ལ་དེ་དག་གིས་མི་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་འཕགས་པའི་
ལམ་བསྐྱེད་པས་ངན་སོང་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་ལ། བདེན་པ་མཐོང་བ་ནི་འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་བཟླ་བས་སྐྱོབ་པོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་འགོད་པས་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་སྙིང་རྗེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྙིང་རྗེས་

124-1-126b

ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་སྦྱིན་པ་གཞན་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །རྒྱུ་ནི་སྔོན་གྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་
མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱད་པས་བག་ཆགས་གཞན་པ་གང་ཡིན་པའི་བག་ཆགས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། དེས་ན་མཆོག་ཏུ་འདོད་དོ། །གོང་དུ་སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་སྒོ་
ནས་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ད་ནི་སྔོན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ན། རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། རྒྱུ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དཔེར་ན་མྱུ་གུའི་ས་བོན་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་ལྷན་
ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དཔེར་ན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུ་ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་གྲངས་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ནི་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་སྟེ། ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །
ཞིང་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སློང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། རྟེན་མེད་པ་དང་། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གོང་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་སྦྱིན་པ་པོ་དང་། སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་ལེན་པ་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ཁྱད་
པར་དུ་འཕགས་སོ་ཞེས་བཤད་མ་ཐག་མ་ཡིན་ནམ། ད་ནི་དོན་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྔ་ཕྱི་མི་འགལ་ཞེ་ན། འགལ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ཉམ་ང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ནི་འདི་གང་ཞིག་གང་སློང་བ་དེ་ལ་དེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དོན་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབུལ་བའི་གནས་སྐབས་

124-1-127a

ཡིན་པས་སློང་བ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་ནུས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་མི་སྲིད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི། དེ་ལ་སྦྱིན་པ་པོ་དང་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་ལེན་པ་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། འདིར་ཡང་མངོན་པར་
ཞེན་པ་འགོག་པར་ཟད་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །མོས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཏུ་འདོད་དེ། མོས་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་ཐག་པའི་བར་དུ་དང་བས་མོས་པའོ། །ཡིད་ལ་
བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། མངོན་
པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བདག་ཉིད་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་མ་འོངས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པས་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པས་ཏེ། ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནམ་མཁའ་ཉིད་མཛོད་དུ་གྱུར་ཏེ། གང་དང་གང་ལ་ཅི་དང་ཅི་དགོས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ནམ་མཁའ་ཁོ་ན་ལས་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་དེ་ཉིད་ལས་
དབང་འབྱོར་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ནས་བཤད་ཅེ་ན། བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་ཅེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དང་། སྤྱོད་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དང་། སྟོན་པ་
ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཉིས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཡིན་པར་བལྟ་སྟེ། སྐུ་འདི་གཉིས་ནི་ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དཀར་པོའི་ཚོགས་ཉིད་ཡིན་དུ་

124-1-127b

ཟིན་ཀྱང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྨོས་པས་དབང་འབྱོར་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་བཟུང་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པས་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མོས་པ་དང་། ཡིད་ལ་
བྱེད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གཞི་མཆོག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་སྡོམ་
པ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་སུ་སྡུད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྡུས་སོ། །བཟོད་པ་ནི་ངན་པ་སྟོབས་ཆུང་ངུས་གསོད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལག་དབྱུག་དང་། ཐལ་ལྕག་ལ་སོགས་པ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་མི་ཆེའི། རྗེ་དཔོན་ཡིན་ལ་
གསོད་པ་ངན་པ་བྲན་དང་གདོལ་པ་ལ་སོགས་པའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །ངན་དུ་ཟིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཚར་གཅིག་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །གལ་ཏེ་ངན་པ་སྟོབས་ཀྱང་ཆུང་ན་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། དེའི་
བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་བཟོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཡང་ན་ངན་པ་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སྟོབས་ཆུང་ངུ་ཡང་གཞན་ཡིན་ཏེ། ངན་པ་ནི་བྲན་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་རིགས་མཐུན་ཞིང་། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་
བྱ་བའི་མཐུ་མེད་པ་དེ་ནི་སྟོབས་ཆུང་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་གཞི་མཆོག་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཉིས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། གཞི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དམིགས་པར་བཤད་དོ། །ཚུལ་
ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཞིང་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་གི་ཐེག་པའི་ཞིང་གིས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་གྱི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་

124-1-128a

ཀྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པའི་ཞིང་མཆོག་ཏུ་འདོད་དོ། །གནས་ནི་མོས་པ་ལ་སོགས་ཏེ། མོས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པའོ། །དེ་ལྟར་མོས་ན་མོས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་མཆོག་
ཅེས་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། རོ་མྱང་བ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། མངོན་པར་དགའ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་རོ་མྱང་བ་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་པ་དང་། མངོན་པར་དགའ་བར་
བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་འདོད་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་བཟུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང་། ཤ་སྦྲང་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་བཤད་ན། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པས་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པའི་བཟོད་པ་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་པས་མཆོག་ཡིན་པར་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་བཟོད་པ་ལ་
བརྟེན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་འགྲུབ་པས་སོ། །འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་པས་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་བསྔགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། །སེམས་
ཅན་གཅིག་བདེ་བསྐལ་མང་དུ། །གནོད་པ་བྱེད་ཀྱང་དགའ་འགྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྦྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཚེ་རྫས་ངན་ལྟ་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དགོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལས་གཞན་
པའི་རྫས་ནི་ངན་པ་སྟེ། མཆོག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་བ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་ལ། དགའ་བ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་ཏེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ན་ལ་ཡོན་ཏན་

124-1-128b

འདི་དག་ཡོད་ཀྱི་མི་གཞན་ལ་ནི་མེད་དོ། །ཡང་ན་བཏང་བ་ལ་དགའ་བ་ནི་བཏང་དགའོ། །དགའ་བ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་པས་ན་བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་བསྔགས་སོ། །བརྩོན་
འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྲིད་སྤྱོད་འདོད་པ་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་སྲིད་པར་གཏོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་སྲིད་སྤྱོད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་དག་པ་རབ་འགྱུར་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་དག་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པས་
བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་ཚོགས་གནས་ནས་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་
འགྲུས་གང་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་ཉམས་དང་འཕེལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྣམ་པས་དབྱེ་
བ་བསྟན་ཏོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་མ་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་བསམ་པ་དང་། བློ་ཞན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བསམ་པ་དང་བློ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་
པ་ནི་དེ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་བསྒྲུབ་པ་དག་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་མི་སྤྱོད་པ་དང་མི་བརྟན་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར། བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕམ་མེད། །ཅེས་བརྗོད་དེ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དག་སྤྱོད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་ཤིང་སྲེད་པ་གང་ཡིན་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར། བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ཕམ་མེད། །ཅེས་བྱ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དགེ་

124-1-129a

བའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱིས་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པས་བསྡུས་ཏེ། དེ་ལྟར་འདི་གཉིས་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་གཞན་གཤེ་བ་དང་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པ་དུ་མར་འཚེ་བ་ཡང་ཐམས་ཅད་བཟོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ནི་གཤེས་ཀྱང་སླར་མི་གཤེ་བར་
བྱ། ཁྲོས་ཀྱང་སླར་མི་ཁྲོ་བར་བྱ། བརྡེག་ཀྱང་སླར་མི་བརྡེག་པར་བྱ། མཚང་འབྲུ་ཡང་སླར་མཚང་འབྲུ་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་བཟོད་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པས། མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་བསྡུས་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་སྦྱིན་པས་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་དག་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཀུན་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་མགུ་བར་བྱས་ཏེ། སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གཉི་གས་ནི་བརྩོན་
འགྲུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་གཉི་ག་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པའི་དུས་དང་ཆོས་སྦྱིན་པའི་དུས་ན་བརྩོན་འགྲུས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པས་སོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་དང་། 
ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་དེ་བས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པས་ནི་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པས་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་དག་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་

124-1-129b

གཉིས་ཀྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཉི་གས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་གཉི་ག་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་
གཏན་གྱིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་སོ། །སྦྱིན་
པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་བར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་གང་ཞེ་ན། གཞན་དག་ལ་ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དག་ལ་
སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འགོད་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་དག་ལ་མདོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་
དང་། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་
ལ་མི་ལྟ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ལེན་ལ། གཞན་དག་གིས་ཕྲོགས་ན་ཡང་དེ་ལ་མི་ལྟ་བས་བཟོད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པའི་ལེ་ལོ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་འཇུག་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་ལྟ་བ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་

124-1-130a

ལ་གནས་ན་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་གཞན་དག་ལས་ལུས་དང་ངག་ལས་བྱུང་བའི་མི་འདོད་པ་འོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་
འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞིང་འགྱོད་པ་མེད་པའི་རིམ་གྱིས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་ལ། དེ་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ཉེས་པར་སྨྲས་ཤིང་མི་སྙན་པར་གྱུར་པའི་ཚིག་གི་ལམ་དང་བརྡེགས་པ་ལ་སོགས་
པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཉམ་པ་ཡིན་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་འཐོབ་པས་བཟོད་པ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རང་གི་དོན་ཏོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་
པོ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྐབས་ཏེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲངས་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་གོ་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དོན་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་གཞན་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱང་འཇུག་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་སྦྱིན་པ་
ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟན་པོར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ལ་བདག་ཅག་བཙུད་པ་དེ་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་འཇུག་པ་དང་སྦྱར་ན་འདི་ནི་བདག་ཅག་ལ་སླུ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བཟང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དོན་མཐུན་པས་ནི་ཡུན་རིང་པོར་སྒྲུབ་པའི་

124-1-130b

ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་པོ་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་ནས་ཡུན་རིང་པོར་གུས་པས་སྒྲུབ་པ་དེ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བ་མདོར་བསྡུས་པ་ལ་དད་པ་ལ་ལྟོས་ནས། བསྡུ་བ་གཞན་
གཉིས་གསུངས་པའི་བསྡུ་བ་གཉིས་པོ་དེས་ཀྱང་བསྡུ་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་བསྡུས་སོ། །དམིགས་པའི་ཆོས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་སོ། །དམིགས་པའི་ཆོས་དེས་སྙན་པར་སྨྲ་བ་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་གཞན་དག་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་ཡང་
བྱེད། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་བསྡུས་ཏེ། སྒྲུབ་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་དོན་སྤྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི་དོན་མཐུན་པ་བསྡུས་ཏེ། དོན་མཐུན་པས་སྒྲུབ་པ་དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་པ་ནི་
མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བའི་ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་སྨོས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་
མ་ཆགས་བློ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་མ་ཆགས་པ་སྟོན་ཏོ། །ཞི་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་
སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན་དུ་འདོན་ཏེ། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཤེ་བ་དང་བརྡེག་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་དོ། །སྲིད་ཡུལ་མཚན་མ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་གཟུང་ངོ་། །ཡུལ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་
བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཚོགས་སྡུད་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་གྱིས་ཚོགས་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།

124-1-131a

འདི་མན་ཆད་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་དག་གི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རང་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྔར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ལ་ཕན་
པར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །རང་ལ་ཕན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང་། བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། 
སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་གོམས་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་ལ། ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་བཤེས་གཉེན་མགུ་བར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡང་བདག་ཉིད་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་
བས་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་འདི་གཉི་ག་ལ་ཡང་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་བཤད་དོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་དེའི་ལོག་པར་བསྒྲུབས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཡལ་བར་
འདོར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་ཅིང་འདུལ་བ་ལ་མི་གནས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཡལ་བར་འདོར་བར་འགྱུར་བ་དེའི་གཉེན་པོར་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་
སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པས་ནི་གནས་སྐབས་གང་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡལ་བར་མི་འདོར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་དག་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པ་འདིས་རིང་པོར་མི་
ཐོགས་པར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་དེའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་

124-1-131b

གཞན་དག་ན་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ། བདག་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཞིང་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་གིས་དེ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བས་ཞེས་བྱ་བའི་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་མཆོད་པ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་སྦྱར་བས་སེམས་ཅན་ཞིང་ལྟ་བུ་དེ་དག་ལ་མཆོད་པ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་
མ་འོངས་པ་ན་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཏབ་པར་འགྱུར་རོ། །མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་མཆོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་
པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པའོ། །བསམ་པ་ནི་བསམ་པ་དགུ་པོ་རོ་མྱང་བ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། མངོན་པར་དགའ་བའི་བསམ་པ་དག་པ་དང་། ངོམས་མི་ཤེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་དང་། ཕན་པ་དང་། མ་གོས་པ་དང་། དགེ་བའི་བསམ་པ་དག་གོ། །
དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འདི་ནི་སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་མཆོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བའི་ངོར་སྨོན་ལམ་ཉིད་སྨོན་པར་བཤད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཚིགས་སུ་
བཅད་པ་ནི་སྨོན་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །སྨོན་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་ཡང་སྟོན་ཏེ། འདི་ཡང་སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་མཆོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བའི་མཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་
ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟའོ། །གཞི་ལ་གཏོད་དང་རྟོགས་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་ལ་གཏོད་པ་དང་། གཞི་རྟོགས་པ་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་

124-1-132a

ཉིད་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མཆོད་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །
རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་ནི། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། ནང་དང་ཕྱི་དང་། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་དང་། དམན་པ་དང་། གྱ་ནོམ་པའི་དབྱེ་བས་མཆོད་པ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་སྒོ་ནས་
མཆོད་པ་ལ་རྙེད་པ་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པའོ། །བཀུར་སྟི་ནི་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་བྱ་བ་དང་། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ནི་དམན་པའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་ནི་གྱ་ནོམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་དེ་རྣམ་གཉིས་ཞེས་
བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་དེའི་དམན་པ་ཉིད་ཆུང་ངུའི་དབྱེ་བ་དང་ང་རྒྱལ་གྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྟོན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་དམན་པ་ཡིན་ལ། ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ཡང་དམན་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་
གྱ་ནོམ་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྟོན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཡང་གྱ་ནོམ་པ་ཡིན་ལ། ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡང་གྱ་ནོམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་དང་། དེའི་དུས་སུ་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་བར་ཆད་པས་ནི་རིང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་
རབས་གཞན་མང་པོ་ཞིག་འདས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་ཉེ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་མཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །
དོན་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲེས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་སྟོན་ཏོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ཁོ་ན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དུལ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་

124-1-132b

དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དུལ་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དག་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པར་མི་བྱེད། མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་པར་མི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་བསྡམས་ཏེ། གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སེམས་
ནང་དུ་ཞི་བར་གནས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་སེམས་ཕྱི་རོལ་དུ་འཕྲོས་པ་ཞི་གནས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་
འདིའི་སེམས་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཕྱི་རོལ་དུ་འཕྲོ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པ་ལས་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་མྱུར་བ་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་སོ། །བཀུར་སྟི་རྙེད་པ་དག་དང་རིམ་གྲོ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། 
བཀུར་སྟི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་བསྒྲགས་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། ལྡང་བ་དང་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྙེད་པ་ནི་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་དག་གིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཆོད་པར་བྱེད་དོ། །རིམ་གྲོ་ནི་བསྐུ་བ་དང་། 
ཕྱི་བ་དང་། བཀྲུ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཇི་སྐད་གདམས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བསྒྲུབས་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་བློ་ལྡན་ཆོས་ལ་ནི། །ཤེས་སམ་དུས་སུ་
འདུད་པས་བཤེས་གཉེན་བགྲོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཀུན་ཤེས་པར་འདོད་པའི་བསམ་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྲོད་ཀྱི། རྣམ་པར་མཐོ་འཚམ་པའི་བསམ་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་བརྐུ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
དུས་ཤེས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དུས་སུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དྲུང་དུ་འགྲོའི། ཟན་ཟ་བ་ལ་སོགས་པའི་དུས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདུད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་བཅག་ཅིང་དམན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ནི་བསྙེན་བཀུར་རྙེད་ལ་འདོད་པ་མེད། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་དེ་

124-1-133a

ཡོངས་སྔོ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བརྟེན་གྱི། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བདག་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པའི་
དོན་དུ་ནི། མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་དག་པ་ཡང་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་དག་པ་སྦྱང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུར་བདག་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་ལྡན་
རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་དད་པས་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་མ་འོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་བཤེས་
གཉེན་ལ་བརྟེན་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་ལ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་དེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་
བཀུར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་ལྡན་སྦྱོར་དང་འགྲོ་བ་དང་། མོས་པའི་སྒོ་ནས་རིང་བ་དང་ཉེ་བའི་དབྱེ་བ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པའི་ནི་རིང་བའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་ནི་ཉེ་བའོ། །དུས་གཞན་ན་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ནི་རིང་བའོ། །
དེའི་དུས་སུ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་གང་ཞིག་རབ་ཏུ་སྦྱར་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དེ་ནི་རིང་བའོ། །གང་ཞིག་བྱ་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་ཉེ་བའོ། །བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པའི་མཆོག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་
རང་གི་སེམས་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་བརྟེན་པ་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བསྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་བསམ་པ་སྟེ། བསམ་པ་དགུ་པོ་རོ་མྱང་བ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། མངོན་པར་དགའ་

124-1-133b

བའི་བསམ་པ་དག་པ་དང་། ངོམས་མི་ཤེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་དང་། ཕན་པ་དང་། མ་གོས་པ་དང་། དགེ་བའི་བསམ་པ་རྣམས་དང་། དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དེ། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དང་། དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། དོན་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་
པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚངས་པའི་གནས་དག་གིས་གནས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ཚོར་བ་དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པས་ཏེ། སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་ཚོར་བ་འདི་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཉེས་པ་འབྱུང་བར་མ་
གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་མེད་པ་དང་འདྲ་བས་ན་དམིགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀྱེ་མ་བདེ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དགའ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་
རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེའི་རྣམ་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའི། དེ་དག་ལ་གནས་སྐབས་དེ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་
མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དག་ཅེས་བྱའོ། །ཁམས་རྒྱས་པས་དེ་དག་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དཀར་པོ་འཕེལ་བར་གྱུར་པས་སྡང་བ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ལ་

124-1-134a

སོགས་པའི་ས་བོན་རྒྱས་པ་ནི་ཁམས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁམས་རྒྱས་པས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ན་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་
གཉིས་ཏེ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་བྱམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དེ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་
དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་བྱམས་པ་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་བྱམས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དམིགས་པར་བཤད་དེ། ཡིད་ཀྱི་
མདུད་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་འཆད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་དུམ་བུས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་དམིགས་པར་བཤད་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་
འགགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འགགས་པ་དེ་ནུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཆུང་ངུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་
པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང་། ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་། དམན་པའི་ས་པ་དང་། བསམ་པ་དམན་པ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་དམན་པ་སྟེ། ཆུང་ངུ་དག་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་ལྷག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་
ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ལས་བཟློག་པ་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དག་ལས་ལྷག་པའོ། །ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཆུང་ངུ་དག་པས་ལྷག་པའོ། །མཆོག་གི་ས་པ་དག་ནི་དམན་པའི་ས་དག་བས་ལྷག་པ་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་

124-1-134b

ཆུང་ངུ་དག་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ནི་ཆེན་པོ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་ཆུང་ངུ་དག་ཡིན་ནོ། དྲི་མ་མེད་པ་ལ་ནི་ཆེན་པོ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ས་གོང་ནས་གོང་དུ་ས་འོག་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ལྷག་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་དམན་པའོ། །སངས་
རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལྷག་པའོ། །ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ནི་ས་བདུན་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དང་བྲལ་བ་དག་གོ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་དག་གིས་གནས་པ་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་
གི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བསམ་གཏན་གྱིས་གནས་པ་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པ་བསྒོམས་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའི་རིགས་པ་ལས་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་
སྟེ། འདི་ནི་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པའི་དབང་གིས་ཚོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་དག་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མེད་པར་མི་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་ལས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་
བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྐྱེན་མི་བཟད་པས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཡུལ་མི་བཟད་པ་མཐོང་བས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་དེ། རྟགས་འདིས་ནི་གཞན་དག་གིས་འདི་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་
ཤེས་སོ། །གནོད་སེམས་དང་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དག་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་ལ་གནོད་སེམས་ཀྱིས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས་པས་གཉི་ག་ལ་ཡང་གནོད་པར་

124-1-135a

བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། དེ་བཅོམ་པས་ནི་ཇི་ལྟར་ན་གཉི་ག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གཉེན་པོ་སྟོབས་ཆུང་བ་ནི་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལྷག་
པར་སྤྱོད་པས་འཇོམས་སོ། །དེ་བཅོམ་པས་འདི་ཉིད་ལ་གསད་པ་དང་བཅིང་བ་དང་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཡང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་ཉམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཉམས་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གཉིས་ཀ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉམས་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་བདག་ཉིད་སྨོད་ཅེས་
བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་ཏེ། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ནི་སེམས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཉིད་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་ལམ་འཇིགས་པ་མེད་པ་བོར་ནས་མི་དགེ་བའི་ལམ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་རྣམས་ལ་
བརྟེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངན་ཏོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྨོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྙེད་པས་དམན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་གཞན་དག་སྨོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ཀྱང་མི་རྙེད་ལ། མཐོང་ན་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུ་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་བུར་སྤྱོད་པ་མི་གཙང་བ་སྟེ། གྲོང་
གི་ཚེར་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྨྲའོ། །སྲུང་བས་སྨོད་པ་ནི་འདི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཚེ་བསྲུང་བ་བྱས་པའི་ལྷ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྨོད་ཅིང་སྲུང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་སྟོན་པས་སྨད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བོང་བུ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
སྨོད་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་འདོར་བ་མཛད་དོ། །རྩོད་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་སྙན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཡང་འདིའི་སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་

124-1-135b

མི་སྙན་པ་དག་འབྱུང་བའོ། །དེ་ནི་གཞན་དུ་མི་ཁོམ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཐོབ་པ་ལས་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཚེ་ཁོ་ནའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་
ཡིན་ནོ། །མ་ཐོ་བ་ཉམས་པས་ཞེས་པ་འདིས་ནི་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་བར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངོ་ཚ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ནི་ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་
པོ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱི་ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འཐོབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སྤྱིར་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སྙིང་རྗེ་མཆོག་ཡིན་པས་དེ་དམིགས་པ་
ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཕལ་ཆེར་བསམས་ཏེ། རབ་འབར་དགྲ་ཡི་དབང་དུ་སོང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་དེ་བརྩམ་པར་བྱའོ། །དགྲའི་དབང་དུ་སོང་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་བདུད་ཀྱིས་དགེ་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །བགྲོད་དཀའ་ལམ་ལ་ཀུན་དུ་ཞུགས། །ཞེས་
བྱ་བ་ལ་བགྲོད་དཀའ་བ་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། དེར་འགྲོ་བའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི་བགྲོད་དཀའ་བའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལམ་
རབ་ཏུ་སྟོར་བ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཏེ། ཐར་པའི་ལམ་ནོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་ལས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་ཐོགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་ང་རྒྱལ་
བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ཇི་སྲིད་དུ་ང་རྒྱལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་སྟོར་བར་འགྱུར་བས་ལམ་སྟོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་བོན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྙིང་རྗེ་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་

124-1-136a

ས་བོན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ས་བོན་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེའི་དབང་གིས་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཞན་དག་བདག་ཉིད་ལ་བདེ་བ་སྐྱེད་པ་དང་། གདུང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པས་ནི་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྐྱེད་ལ། བདེ་བ་སྐྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་འབྲས་བུ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སྙིང་རྗེའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
ཚིག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་
ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དག་གིས་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་གཞོལ་བར་མི་
འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་ལ། སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ལྟ་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བརྩེ་བ་འདི། །རང་བཞིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་བཞིན་གྱི་སྒྲས་ནི་བརྩེ་བའི་རིགས་བསྟན་ཏོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་སོ། །དེ་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་
དང་ལྡན་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་ན་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པས་སོ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་རྣམ་དག་ཐོབ་པས་ཞི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་ན་སྙིང་རྗེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །

124-1-136b

མཉམ་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་ཉེན་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་བརྩེ་བས་མཉམ་པ་མ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ནི་གང་ཅི་ཚོར་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མནར་མེད་པ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བརྩེ་སྟེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །
ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཟད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་རྟག་ཏུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བརྩེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡང་ཟད་པར་
མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཉན་
ཐོས་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྩ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་ཤིང་གི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཤིང་ལ་ནི་རྩ་བ་མེད་ན་སྡོང་པོ་
མེད་དོ། །སྡོང་པོ་མེད་ན་ཡལ་ག་མེད་དོ། །ཡལ་ག་མེད་ན་ལོ་མ་མེད་དོ། །ལོ་མ་མེད་ན་མེ་ཏོག་མེད་དོ། །མེ་ཏོག་མེད་ན་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེའི་ཤིང་ལ་རྩ་བའི་སྙིང་རྗེ་མེད་ན་སྡོང་པོ་བཟོད་པ་མེད་དོ། །སྡོང་པོ་བཟོད་པ་མེད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སེམས་པ་ཡལ་
ག་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་སྨོན་པ་ལོ་མ་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །དེ་མེད་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་ཤིང་འདི་ཇི་ལྟར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། 

124-1-137a

སྙིང་རྗེ་ནི་རྩ་བ་བཤད་དོ། །རྩ་བ་དེའི་ཆུ་ལྟ་བུ་ནི་བྱམས་པ་སྟེ། དེས་རྩ་བ་འཆུ་བར་བྱེད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའི་བདེ་བ་དེས་ནི་ཤིང་དེའི་སྡོང་པོ་བཟོད་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས་སྨོན་
ལམ་གྱི་རྒྱུན་མ་བཅད་པས་སྨོན་ལམ་རྣམས་ལོ་མ་འདོར་བ་དང་ལེན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཤིང་ནི་ལོ་མ་རྙིང་པ་ཡོངས་སུ་འདོར་ཞིང་སར་པ་ཡོངས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ཆུང་ངུ་ཡོངས་སུ་
བཏང་ནས་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མཆོག་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་བྱ་བས་སྨོན་ལམ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་ལ། ཆེན་པོ་མཆོག་རྣམས་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་དུས་བཟང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤིང་དུས་དུས་སུ་བཅུས་པ་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་
མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་རྐྱེན་གྲུབ་སྟེ་རང་གི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་དང་རང་གི་སྲོག་
ལའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སྙིང་རྗེས་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདྲེན་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེས་བྱམས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཐབས་སོ། །སེམས་ཅན་
རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཇི་སྲིད་དུས་དང་པོ་
མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ས་དང་པོ་ཐོབ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རེག་པར་འགྱུར་རོ། །

124-1-137b

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་
རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དག་གི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་
གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེས་བསྐྱེད་པའི་བདེ་བ་དེས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དོན་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བ་དེ་དང་མི་ལྡན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་རང་གི་དོན་ལྷུར་ལེན་པ་རྣམས་ལ་མེད་པས་དེ་དག་དེ་དང་མི་ལྡན་པ་
ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྐད་དུ་བཤད་ལ། འགྲེལ་པ་ལས་ནི་སྙིང་རྗེས་དྲངས་པའི་བདེ་བས་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བཤད་པ་ནི་འདི་
ལྟར་རུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དོན་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་མི་ལྡན་ཞེས་བརྗོད་དེ། བདེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་མི་ལྡན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་ཞེས་
བྱ་བ་ལ། ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི། བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །གསུམ་དང་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་འཕེལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་འཕེལ་བ་དང་། གསུམ་པོ་དེ་ལས་འབྲས་བུ་བདེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་འཕེལ་བའི་ཚིགས་
སུ་བཅད་པའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་མཐུས་བྱས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་མཐུས་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་མེད་པའི་

124-1-138a

ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྦྱིན་པའི་མཐུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ནི་འབྲས་བུ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་སྙིང་རྗེ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ངོ་བོ་
ཉིད་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བརྩེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ལོངས་སྤྱོད་དག་གིས་སྙིང་རྗེ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའི་
དོན་དུ་བདུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ལས་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བཤད་དོ། །ཚོགས་ཀུན་དུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་རང་སྦྱིན་ལ། །སྟོན་དང་འདྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་
ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སེམས་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་བསྟན་དུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་བས་ན་སྟོན་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སེམས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བདེ་མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་བདེ་བར་མི་
འདོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བདེ་བར་འདོད་པའོ། །ཡང་ན་ཐ་དད་མིན་བདེ་བདག་ལའང་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དང་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་པས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བའོ། །བདག་གིས་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་སྦྱིན་ན། ཇི་ལྟར་ན་བདག་གི་བདེ་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་
པར་སེམས། དེ་དག་བདེ་བ་ཉིད་བདག་གི་བདེ་བ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་བདེ་བ་ནི་དེ་དག་བདེ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་དེ་དག་བདེ་བས་བདེ་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་དག་བདེ་བས་བདེ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་བདེ་བའི་བདེ་བས་བདག་བདེའོ་ཞེས་བྱ་

124-1-138b

བར་སྟོན་ཏོ། །བདག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དག་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་གནས་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་མང་པོར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོངས་སུ་གཏོང་
ཞིང་ཅུང་ཟད་ཅིག་བདག་གིར་བྱེད་ན་ནི། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དོགས་པར་ཡང་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་བདག་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་དེ་ཡང་བརྩེ་བས་ཏེ། ལན་
དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་ལྟ་བར་ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ལན་ལ་ལྟ་དང་བྲལ་བས་ན། །འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་གཞན་ལ་
གཏོང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ལན་ལ་ལྟ་བས་འབྲས་བུ་འབྱིན་ཏེ། བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ལན་ལ་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བས་འབྲས་བུ་གཞན་ལ་གཏོང་ངོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཚོལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་
མ་བཙལ་བ་སྟེ། དོན་དུ་མ་གཉེར་བ་གཞན་གྱི་ཚུལ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཤེས་པ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དགའ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེར་སྣའི་སེམས་ཚར་བཅད་ནས་སྦྱིན་པ་
མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་དགའ་བ་ནི་སྦྱིན་པས་དགའ་བའོ། །འདི་ལྟར་སྙིང་རྗེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །སྙིང་རྗེས་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་
མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སེར་སྣ་དང་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་སུན་ཕྱུང་བས་སྙིང་རྗེ་དེ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པར་

124-1-139a

འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྙིང་རྗེ་ཞེས་བྱའོ། །སྙིང་རྗེའི་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས། རྐྱེན་ཉིད་བཞིར་གསུངས་ཏེ། དམིགས་པ་དང་། བདག་པོ་དང་། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དང་། 
རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཅར་ཡང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་
གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དེ་དག་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་
ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉི་གའི་གནས་ངན་ལེན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ཚོར་བར་བཤད་
དོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཀུན་ཏུ་སྤྱད་པས་རྣམ་
པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་གཞག་པ་དེ་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དབང་གིས་སྙིང་རྗེ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་སྔར་བྱུང་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་
ཐག་པའི་རྐྱེན་ཏོ། །དེའི་བསམ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སེམས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ནི་བདག་དང་གཞན་དང་སྙིང་རྗེར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་

124-1-139b

ལ་སོགས་བསྒོམ་པ་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱིམ་དང་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཉི་ཚེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་རྫས་ཀྱིས་བྱམས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
འདིར་མཆོག་དང་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་སྟོན་ཏེ་ཆོས་ལ་མོས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཚད་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་ཐོས་ནས་ཆོས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྙིང་ནས་མོས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས་བྱམས་
པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་དགུས་སོ། །དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་བྱམས་པའིའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་དོན་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་འདྲེས་ཤིང་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་ཏིག་དང་། བཻ་ཌཱུརྱ་དང་། ཆོས་གོས་དང་། བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པའི་གྱ་ནོམ་པ་དག་གིས་སོ། །བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་
ཤིན་ཏུ་མཆོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྟག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་པོ་འདིས་ནི་མཆོད་པ་བསྟན་
ཏོ། །ཡོན་ཏན་མང་ལྡན་ཕན་བྱེད་བཤེས་ལ་རྟག་བརྟེན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་བཤད་དོ། །འགྲོ་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་གྲུབ་པ་ཀུན་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བརྩེ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཚིགས་
སུ་བཅད་པ་འདིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཆོད་པ་དང་། བརྟེན་པ་དང་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་དང་ཡོན་ཏན་མདོར་བསྡུས་ནས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོ་རིམས་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་ནི་རྫས་དང་བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་

124-1-140a

སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་དང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཤེས་གཉེན་དུལ་བ་ཞི་ཞིང་ཉེར་ཞི་བ། །ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་བརྩོན་བྱས་ལུང་གིས་ཕྱུག །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྨྲ་མཁས་ལྡན། །བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་
སྐྱོ་བ་སྤངས་ལ་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཆོད་པ་དང་བརྟེན་པ་དང་ཚད་མེད་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།ཚད་མེད་པའི་འོག་ཏུ་ངོ་ཚ་བའི་སྐབས་ཏེ། 
འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་སྒོམ་པར་བྱེད་པས། དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྐབས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་
འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བསླབ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པས་ངོ་ཚ་བའི་སྐབས་ནས་བཟུང་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་སྐབས་ཀྱི་བར་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྐབས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ངོ་ཚ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་
སྤངས་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཚ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པར་འགྱུར་བས་ངོ་ཚ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །གྲོགས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །
ཡུལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་དམན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམན་པའོ། །བསྟེན་རྣམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །བསྟེན་པ་ལས་ནི་ལེ་ལོ་ལས་ངོ་ཚ་བར་འགྱུར་
རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཚེ་བསྟེན་པར་འོས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལེ་ལོ་བྱེད་ཅིང་སྟེན་པར་མི་བྱེད། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་མི་སྦྱོར་ན་དེས་ན་ངོ་ཚ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་སྦྱོར་བ་དང་མི་སྦྱོར་བས་ངོ་ཚ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱར་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་

124-1-140b

གང་ཡིན་པའོ། །སྦྱར་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ལེ་ལོས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བའོ། །འདི་ནི་ངོ་ཚ་བ་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོ་སྟེ། སྔར་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་
པའི་ས་པའི་ངོ་ཚ་བ་དང་། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་དམན་པ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ངོ་ཚ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་ས་བདུན་པོ་དག་ལ་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ངོ་ཚ་བ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དམན་པའོ། །
ས་ལས་ངོ་ཚ་བ་ལྟོས་ན་ནི་དམན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ལྷག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ལྷག་པ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་ལས་ཀྱང་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་མ་གཏོགས་པ་ངོ་ཚ་བ་ཆེན་པོ་དང་། ས་བརྒྱད་
པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་ཚ་བ་ནི་ལྷག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བློ་ལྡན་ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི། །ཚུལ་བཞིན་མིན་པས་ཉོན་མོངས་དག །དང་དུ་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོང་ཁྲོ་བས་ནི་
གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །ཡལ་བར་འདོར་བ་དང་ང་རྒྱལ་དག་གིས་ནི་གཉི་ག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡལ་བར་འདོར་བ་དང་། ང་རྒྱལ་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ། སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས། །ཞེས་བཤད་དེ། ཡལ་བར་
འདོར་བས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བག་མེད་པར་འགྱུར་ལ། ང་རྒྱལ་གྱིས་ནི་སེམས་ཅན་གདོལ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་ཡལ་བར་འདོར་བས་དགེ་བའི་
ཆོས་ལ་འཇུག་པ་ཡལ་བར་འདོར་ཞིང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་དང་དུ་ལེན་ཏོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ཀྱང་ཁེངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ་ཞིང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་ཆོས་མཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ། །དེ་བས་ན་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་

124-1-141a

ཕྲད་པས་ན་འདིའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ཉམས་པ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་དག་ལ་མི་སྟོན་ཞིང་སོང་ཞིང་སོང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་ཡང་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་ཡིན་
ནོ། །འགྱོད་པས་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་འགྱོད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འགྱོད་པར་བྱེད་པས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་སྨོད་དོ། །བཀུར་སྟིས་དམན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་སྨོད་དོ། །
དད་ལྡན་མི་མིན་ཚོགས་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟའོ། །སྟོན་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པས་བོང་བུ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྨོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཁྱེན་ནས་བཏང་སྙོམས་
སུ་མཛད་དོ། །ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་དག་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཡང་འདི་མི་སྙན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ལས་མི་སྙན་པ་འཐོབ་པོ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ལ་འབྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་
པའོ། །ངོ་ཚ་བས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཚ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་གོས་གྱོན་
ཡང་ཉེས་པས་དྲི་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་ཚ་བ་ནི་གོས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱིས་པས་གོས་ཀྱིས་གཡོགས་པ་ནི་ལུས་ལ་སའི་རྡུལ་ལ་སོགས་པ་དྲི་མ་མི་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ནང་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་དང་ལྡན་པས་གོས་

124-1-141b

དང་བཅས་ཀྱང་དྲི་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཀྱིས་གཡོགས་པ་ནི་གོས་མེད་ཀྱང་ནང་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ནའི་ལུས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས། དེ་ཁོ་ན་
གོས་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཅན་ནི། །དགབ་པ་མེད་ཀྱང་ཉེས་པའི་དྲི་མ་བྲལ། །ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །ནམ་མཁའ་དང་རྒྱན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་
དང་རྒྱན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པས་མི་གོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྙེད་པ་དང་མི་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པས་མི་གོས་
སོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱན་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཕལ་པ་འགའ་ཞིག་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཏེ་མི་དག་གི་ནང་དུ་སོང་ན་མཛེས་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མཛེས་སོ། །བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཡལ་
བར་བོར་ནས་ངོ་ཚ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ལྟ་བུར་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར། བདག་གིས་ཡལ་བར་བོར་ནས་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལོག་པར་ལྟུང་བར་སོང་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སེམས་ཅན་
གྱི་དོན་དུ་རྟག་ཏུ་བག་ཚ་བ་ཁོ་ནར་གནས་པས་སོ། །རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་ལས་བསྲུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངོ་ཚ་བ་ཡང་སེམས་ཅན་འཁོར་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་
ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གོས་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ངོ་ཚ་བས་གནས་པ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཅན་ནི། །དགབ་པ་མེད་ཀྱང་ཉེས་པའི་དྲི་མ་

124-1-142a

བྲལ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ནི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས་བསམ་གཏན་བྱེད་པའི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་འཇོག་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འཆག་པ་དང་། ཉལ་བ་དང་། འགྲེང་བ་དག་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རྒྱུ་བ་ན་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་ཁྲེལ་དང་ལྡན་གྱུར་པ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་འགྱུར། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་བ་ནི་བསོད་སྙོམས་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཆོས་མཐུན་པ་དང་། གནས་པ་དང་མཐུན་
པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་གྱུར་པ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པས་བརྒྱན་པ་མཛེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ཚ་བས། །གདུལ་བ་རྣམས་ལ་མ་
བཞིན་བྱམས་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་སྟོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འཁོར་བ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ནི། ངོ་ཚ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས། །འཁོར་བ་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་བསྒོམ་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་
བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་སྔ་མ་བཞིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དྲི་དང་ཕྲེང་བ་དང་བྱུག་པ་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ངོ་ཚ་བ་བྱེད་པའི་ངོ་ཚ་བ་ནི་ཆུང་ལ་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ངོ་ཚ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རང་
གི་སེམས་ཀྱིས་ངོ་ཚ་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་བསམ་པ་སྟེ། བསམ་པ་དགུ་པོ་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། མངོན་པར་དགའ་བའི་བསམ་པ་
དག་དང་། ངོམས་མི་ཤེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་དང་། ཕན་པ་དང་། མ་གོས་པ་དང་། དགེ་བའི་བསམ་པ་རྣམས་དང་། དབང་འབྱོར་པ་སྟེ། ས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ཚ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྟེ་རྣམ་པར་མི་

124-1-142b

རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། དོན་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་སོ། །ངོ་ཚ་བའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།ངོ་ཚ་བའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་རྣམ་
པར་དབྱེ་བ་སྟེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་ངོ་ཚ་བ་ཡིན་པས་སྔར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཁྲེལ་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལེ་ལོ་དང་། རྣམ་པར་
གཡེང་བ་དང་། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་བསལ་ནས་བརྟན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་གསུམ་པོ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ལ་སྙིང་སྟོབས་དང་སྲན་ཐུབ་པ་དང་། བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་
ཁྲེལ་དང་ལྡན་པ་ལ་འགྲུབ་པས་དེའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་བརྟན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་
སོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་ལ་སྙིང་སྟོབས་དང་སྲན་ཐུབ་པ་དང་བརྟན་པ་ཞེས་མིང་དུ་གདགས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཕྱིར་གསུམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འཇིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་
གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་འཇིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱ་བ་དག་ལ་མི་སྤྲོ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་ནི་རྨོངས་པས་ཏེ། དེའི་ཐབས་མི་
ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་མེད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་བཞིན་

124-1-143a

ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་སོ། །སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །ལྟ་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །ཟབ་མོ་ཐོས་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཐོས་པ་ཉིད་ནི་མཐུའོ། །གདུལ་
བར་བྱ་བ་གདུལ་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྒོ་ནས་ཏེ། འདི་ནི་བརྟན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱ་དཀའ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བརྟན་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །
ཇི་ལྟར་ཕྱེ་མ་ལེབ་དག་གིས་རི་རབ་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་གྲོགས་པོ་ངན་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་གཡོས་པར་མི་ནུས་སོ། །གྲོགས་པོ་ངན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལྟར་ཡང་བར་སྣང་ངོ་། །
ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ལ་སོགས་པ་བྱ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདབ་ལྕག་གིས་རི་རབ་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་དང་ནང་སྡུག་བསྔལ་འབབ་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་གཡོས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་དག་གིས་རི་རབ་བསྐྱོད་
པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེར་བར་ཐོས་ནས་དེ་ལས་མི་གཡོའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེ་གསུམ་པོ་འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟན་པའི་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་བཤད་དོ་ཞེས་སྨོས་སོ།།      །།བརྟན་པའི་འོག་
ཏུ་མི་སྐྱོ་བའི་སྐབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དག་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་བས་མི་སྐྱོ་བ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གིས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ན་ངོ་ཚ་ཞིང་མི་སྐྱོ་བར་ཡང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ངོ་ཚ་ལ་བརྟེན་པས་ནི་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེད་དོ། །
བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འདུན་པ་དྲག་པོ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། འདུན་པ་ལོག་ན་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་སྟོན་ཏེ། འདིར་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའི་འདུན་པ་གཟུང་ངོ་། །མི་སྐྱོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་

124-1-143b

བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །འདུན་པ་ཡང་མི་སྐྱོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་བཏགས་ནས་རྒྱུ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །མི་སྐྱོ་བའི་འོག་ཏུ་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། མི་སྐྱོ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་
སྦྱོར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ནི་རིག་པའི་གནས་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་
དོན་གྱི་ཆེད་དུ་རིག་པའི་གནས་དག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་དེའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩད་པའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་གཞན་དག་
ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པར་སྔར་ཚིག་གི་མཚམས་བཅད་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཚིག་བསྡུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་གཞན་དག་ལ་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པས་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་ན་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐོས་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་ཐོས་པའོ། །འཛིན་པས་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཏོན་བྱེད་པས་ནི་གཞུང་ལ་ཞུགས་པའི་སྒོ་ནས་ཚིག་གིས་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
རབ་ཏུ་དད་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སེམས་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སེམས་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ཞེ་ན། ཅི་རིགས་པར་དེ་དག་གི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བས་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བཤད་
པ། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང་། ཉེས་པར་བཤད་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གསུང་རབ་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉེས་པར་བཤད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་དག་ལ་རིག་

124-1-144a

པའི་གནས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པ་ནི་ཉེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་བཟང་པོ་སེམས་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པ་ནི་སྐྱོན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་འབྲུ་
བཟང་པོ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་འབྲུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དག་ནས་དེའི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་
འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་སྣོད་དུ་བྱས་ནས། སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པའི་གནས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གཟུངས་དག་གིས་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུངས་དག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པའི་
གནས་རྣམས་བདེ་བླག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྟན་བཅོས་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་
ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཡང་གང་ལ་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པས་
གསལ་བར་བྱེད་དོ། །གང་འབྱུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །གང་དག་གིས་འབྱུང་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །ནུབ་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགོག་པའི་བདེན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནུབ་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ནུབ་པར་
འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པས་སོ།།      །།འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་སྟོན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་དང་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གཙུག་ལག་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲང་སྲོང་གིས་བཤད་པའི་

124-1-144b

ཆོས་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དྲང་སྲོང་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཏེ། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་བཤད་ཅིང་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི། གང་ཟག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་དགོངས་པ་ཅན་དང་ནི། །ཞེས་
བྱ་བ་ནི་གཙུག་ལག་གི་ཆོས་དག་གི་དགོངས་པ་ཅན་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི། ཕ་དང་མ་ནི་གསད་བྱ་ཞིང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་ཚིག་འབྲུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་ལོག་པར་བསམས་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དྲངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་ཁ་ཅིག་གང་ཟག་གཅིག་
འབྱུང་བ་ན་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་ན། གང་ཟག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བརྟེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ལ་
བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམས་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་དང་། མི་དང་གང་ཟག་དང་ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང་ཤེད་བུ་ཞེས་མིང་དུ་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ངེས་པའི་དོན་ལ་བརྟེན་
པར་བྱའོ། །བརྗོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན། ཤེས་བྱ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་
པ་ནི་གཞན་ལས་དེའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐོས་པ་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་ཚད་མར་གྱུར་པའམ། དེས་ཚད་མར་མཛད་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ངེས་པར་བྱས་ཤིང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པའི་འོག་ཏུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཆོས་དང་། དོན་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་སྟོན་པའི་འོག་ཏུ་སོ་སོ་ཡང་

124-1-145a

དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་དེ་དོན་རེ་རེའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན། མ་རིག་པ་དང་མུན་ནག་དང་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཚིག་ཤེས་པ་སྟེ། ཡུལ་མི་སོ་སོའི་སྐད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཞི་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་
ཉིད་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གང་གིས་ན་ཆོས་སྟོན་འདིའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་
རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་སྤོབས་པ་ཟད་མི་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྤོབས་པ་ལ་དབང་བ་ཉིད་འཐོབ་པོ། །དེ་ལ་ཆོས་དང་དོན་དག་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཆོས་བསྟན་ནས་ཚིག་དང་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིས་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སོ་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུས་སོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུས་སོ། །རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུས་ཏེ། འདི་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ།།      །།སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་འོག་ཏུ་ཚོགས་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། དེ་ལྟར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ཚོགས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཆེད་དུ་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་

124-1-145b

སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་དག་གིས་མི་གོས་ཤིང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་གཉི་ག་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་དུ་ལེན་པ་དང་། སྡུག་
བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དག་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་
བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ཅར་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་པར་འདོད་དེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་རྒྱུན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྡུས་སོ། །བསྒོམ་པ་
ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྷཱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྡུས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཚོགས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །ས་དྲུག་པོ་དག་གི་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པས། མཚན་མ་མེད་པར་བྱ་ཞིང་ས་བདུན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། དེ་མཚན་
མ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གཉེན་པོ་མི་གཙང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གཉེན་པོ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། 

124-1-146a

འདི་ལྟར་ལུས་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པའི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་ཡང་གཉེན་པོ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དག་ནི། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ནི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་རབ་
ཏུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ། དེས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པས། སྡུག་བསྔལ་
དུ་གཟིགས་སོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་སེམས་ཏེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། བདག་ཆད་པར་དོགས་པའི་
འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་
བ་ནི་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་
ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ཀྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །ཐོབ་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། མི་བྲལ་

124-1-146b

བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ནི་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་མི་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །མཐུན་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཐུན་པས། དེའི་མི་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པས་ལུས་འདི་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལ་ལྷག་པར་མ་ཞེན་པས་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་
ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ། །གཤེ་བ་དང་སྤྱོ་བ་དང་དབྱུག་པ་དང་མཚོན་གྱིས་བསྣུན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཟོད་དོ། །ལེ་ལོ་སྤངས་པས་སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་གི་གྲོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་ཡང་འགྲོའོ། །ལུས་ལ་
སོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམས་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཐུན་པར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་
དེ་དང་ལྡན་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཁས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་
བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་སྒྱུ་མ་བྱས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ལུས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །སེམས་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་
ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བཟུང་སྟེ། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་འོད་གསལ་བས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་གློ་བུར་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་དག་ཡིན་

124-1-147a

པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་གློ་བུར་གྱི་རྡུལ་དང་དུ་བ་དང་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ས་བཅུ་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་མ་
ལུས་པར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཇི་སྙེད་བཤད་པ་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་
པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ལ་སོགས་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་བཤད་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒོམ་པ་བཤད་པ་ཤེས་རབ་དེ་གསུམ་ཆར་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་མཉན་པ་ལ་
སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པ་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཁོར་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ལོངས་
སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམས་པས་འཁོར་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །འདུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་ཞིང་འབད་དོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། འབད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འབད་དོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་དང་པོ་ཁོ་ནར་རྣལ་འབྱོར་པ་
བྱེད་འདོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ཉོན་མོངས་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འགྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་འབད་པར་བྱེད་དོ། །འབད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་རྣམས་བར་ཆད་བྱེད་དེ། ཞི་

124-1-147b

གནས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཞུམ་པའོ། །ལྷག་མཐོང་གི་ནི་རྒོད་པའོ། །དེ་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་འདི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པས་འབད་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་བསྒོམ་པ་དེས་སེམས་དེ་ཞུམ་པ་ཡང་
རབ་ཏུ་འཛིན་ལ་རྒོད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུམ་པ་དང་རྒོད་པ་དག་གི་གཉེན་པོར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་དེ་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་མཉམ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་
འཇོག་སྟེ་རབ་ཏུ་འཛིན་པར་ཡང་མི་བྱེད། རབ་ཏུ་འཇོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུན་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུ་མཚན་བཅས་བསྒོམ་པ། །ཞེས་བཤད་
མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དད་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་ན་འབད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་ན་བྱེད་འདོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དད་པ་ནི་འདུན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །བྱེད་འདོད་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུན་པ་ཡང་བརྩོན་
འགྲུས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དུ་བསྟན་ཏོ། །གཅིག་གིས་ནི་སེམས་དམིགས་པ་ལས་མི་འཕྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དྲན་པས་སོ། །གཉིས་པས་འཕྲོ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བཞིན་གྱིས་སོ། །ཤེས་བཞིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ་
གང་གི་ཚེ་སེམས་དེ་དམིགས་པ་ལས་གུད་དུ་འཕྲོ་བ་དེའི་ཚེ་ཤེས་བཞིན་གྱིས་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་བདག་གི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །སེམས་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་གཉེན་པོའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ནི་སེམས་དེ་རྣམ་པར་གཡེང་
བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །སེམས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་སེམས་དེ་དགེ་བ་ལ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་པས་ཞུམ་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཛིན་ལ་རྒོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །

124-1-148a

བཏང་སྙོམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ་དེས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྤོང་བས་དེའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ལ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཤའི་སྤྱན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ན་སྟོང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡང་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་བྱུང་བའི་མིག་མངོན་པར་འགྲུབ་ཏེ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་སྤྱན་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་མངོན་པར་
འདུས་བྱས་པ་སྟེ། ཤའི་སྤྱན་བས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་འཕགས་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་
པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པས་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གནས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའི་དམིགས་པ་ནི་ཞི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་
ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ཞི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་བཟུང་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཙམ་ཐོབ་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་ལྷག་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་གནས་སྐབས་སམ། འཇིག་
རྟེན་པའི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཡིན་པར་གཞག་གོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དེའི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་དོན་གྱི་སྐབས་ཁོ་ནས་དད་པ་
ལ་སོགས་པ་འདི་དག་དབང་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་དབང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེ་རྣམས་དབང་བྱེད་དོ། །ས་ལ་ཞུགས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང་

124-1-148b

བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་
རྟོགས་སོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་སྟེ། ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་བདག་གིས་
བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱའོ། །ཞེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་འཐོབ་པས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་བྱ་མ་
རྒྱལ་རྒྱལ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་ས་དང་པོ་མ་རྒྱལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྒྱལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་དེ། མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་བྱ་མ་རྒྱལ་བ་རྒྱལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡི་རྣམ་
འབྱེད་རྟོག་པ་ཡི། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་གནས་པས་གཞན་དག་
འབུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབུལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་འདོར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་པས་དེ་ལ་རྩོལ་བ་མེད་པར་གནས་པར་བྱེད་པའི་
ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེས་རྒྱལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་

124-1-149a

གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་གནས་ངན་ལེན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་
ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པས་ནི་བདག་གི་རྣམ་པ་འདིས་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་རྟོགས་སོ་ཞེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་འཇོག་པར་
བྱེད་ཅིང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཞུང་དུ་ཡང་བྱེད་ལ་གཞན་དུ་ག་ལ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་དེའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་
རྣམ་པར་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇུག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཇི་ལྟར་ཞུགས་
པ་ལྟར་རོ། །དེས་དེའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ཡང་དག་པར་རྟོག་པ་དེས་དེའི་དོན་ཏེ་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གསུང་རབ་ལ་མངོན་སུམ་པའི་བློ་དང་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ལས་
གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ལུས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གཉི་ག་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེ་ཉིད་གཉི་ག་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །འདི་ནི་ལས་གསུམ་རྣམ་
པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ངག་གི་ཁ་གསག་དང་གཅམ་བུ་ལ་སོགས་པའམ། ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་བཅོས་མ་ལ་སོགས་པས་ལོག་པར་འཚོ་བར་བྱེད་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་འདི་ལ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ཡང་མེད་ལ། ངག་གི་ལས་ཁ་གསག་དང་གཅམ་བུ་ལ་

124-1-149b

སོགས་པའམ། ལུས་ཀྱི་ལས་སྤྱོད་ལམ་བཅོས་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་བྱ་བའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པོ། །དེ་ཐོབ་པས་ལོག་པས་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཉི་ག་རྣམ་པར་དག་པས་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་
ལྷག་མཐོང་གི་ཆོས་འདི་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བརྩམ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམ་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །སེམས་ལ་སེམས་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་སེམས་ལ་སེམས་འཇོག་པར་གྱུར་པ་དེའི་
ཚེ་ཞི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲུབ་པ་ཐོབ་པོ། །ཞི་གནས་ཐོབ་པས་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཐོབ་པས་ལྷག་མཐོང་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞི་གནས་དང་
ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཆ་གཅིག་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞི་གནས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞི་གནས་ཤས་ཆེ་བ་གཟུགས་མེད་པ་དག་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཞི་གནས་སྒོམ་པ་ཁོ་ན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་
གྱི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ལྷག་མཐོང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉི་གའི་ཆ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཅིག་ཅར་གཉི་ག་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པས་ས་དང་པོ་རྟོགས་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་འགྱུར་བས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་དོན་དེ་དག་གི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་

124-1-150a

ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཐབས་མཁས་པས་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་
བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པའི་ཐབས་གང་ཞེ་ན། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་བཤགས་སོ། །བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་
སུ་ཡི་རང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་སོ། །བདག་གི་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གཙུག་ལག་གི་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གི་དོན་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བཤགས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་གསོལ་བ་དང་
ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལམ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཐབས་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་
འཁོར་བར་ཡང་འཁོར་ལ་ཆུ་ཡི་པདྨ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་པའི་ཉེས་པ་དག་གིས་ཀྱང་མི་གོས་སོ། །སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། འདི་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་གཟུངས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པས་དེའི་ཕྱིར་གཟུངས་བསམ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཤད་
པ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་ལ། འདི་ལ་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་ངོ་། །གཟུངས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་བསྟན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་བཤད་པ། གཟུངས་ནི་ཤེས་རབ་དང་དྲན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་དང་དྲན་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་

124-1-150b

པ་ནི་གཟུངས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་ཡི་གེར་འདྲི་བ་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུངས་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་བསགས་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་གིས་གང་གིས་ན་ལན་ཅིག་
གིས་ལེན་ཅིང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་དགེ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྔོན་གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་གིས་ན་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མེད་པར་དགེ་བའི་
ཆོས་རྣམས་ལ་འདོད་པ་གོམས་པ་ཀུན་ཏུ་གནས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆུང་ངུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཞི་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སེམས་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ལས་མོད་ལ་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ཡང་སེམས་ཙམ་ལས་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པས་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པ་ནི་མོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ཅིག་
སྙམ་པ་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཟུངས་དང་སྨོན་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་
པ་ན་བདག་ཉིད་དང་གཞན་དག་གི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ང་རྒྱལ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་
ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཆོས་དག་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སྨོས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་འདིའི་རྟེན་ཉེ་བར་

124-1-151a

ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མེད་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་
དམིགས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་གསུམ་པོ་དག་ལ་འཛིན་
པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་དེ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེ་དག་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་
ཕྱོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བདག་ཉིད་དེ་ལ་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེ་དག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །
འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅིང་སོག་ལེ་བསྲེགས་པ་ལྟ་བུར་སྡུག་བསྔལ་བར་རིག་ནས་དེ་དག་ལ་སྨོན་
པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་འདི་གཉིས་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟག་པའི་དོན་ནི་མེད་པའི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་
བའི་སྒྲ་ནི་རྟག་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུས་རྟག་ཏུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་རྣམ་གྲངས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་གི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་

124-1-151b

ནི་འདུ་བྱེད་དེ་དག་གི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་བའི་དོན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གང་དག་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་
ལས་བྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སླུ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཟག་
དང་ཆོས་རྣམས་སུ་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་འདི་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ། །འདིས་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་འདི་སྟོན་ཏོ། །བདག་མེད་པའི་དོན་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་དོན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་འདིས་
ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་འདི་སྟོན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དང་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ནི་མེད་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པས། གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་དོན་ནི་བདག་མེད་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཞི་བའི་དོན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་
བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་འདི་སྟོན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་

124-1-152a

འགོག་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་གནས་ནས། འགག་པར་འགྱུར་བའི་བར་དུའོ། །
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་རྒྱུན་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐད་
ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྔ་མའི་རྒྱུན་ཅན་གཞན་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་ཕྱི་མ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའོ། །དུས་གཞན་ན་འགག་པ་ཉིད་ཀྱང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ལུང་དང་འགལ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་
ནི་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། དུས་རེ་ཞིག་པ་ཡུན་ཐུང་ངུ་གནས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཏེ། དུས་རེ་ཞིག་སྨོས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་ཙམ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུན་ཐུང་ངུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ལས་ཕྱིན་ཆད་དུ་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཏུ་ཡིད་ལ་
བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ནི་འགག་པར་མཐོང་བ་གཞན་དག་ཇི་ལྟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ལྟ་བ་
རྣམས་ཡིད་བྱུང་བ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་གྱི། གང་དག་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ལྟ་བ་མེད་ཅིང་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ན་འཆི་བར་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་ཡིད་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མཐུ་
ནི་མི་འདྲ་བར་སྐྱེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་འགགས་ལ་མེ་དང་འབྲེལ་བས་ནི་དམར་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མི་འདྲ་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྔོན་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་མི་འདྲ་

124-1-152b

བར་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་བསྲེགས་པ་སླར་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་དེ་ལ་སྔོན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་ཡོད་པས་ཡང་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་
འཇུག་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཆུ་ཤིན་ཏུ་འདུས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་ངང་ཁོ་ནས་འཇིག་སྟེ། མེ་ནི་དེ་དག་གི་རྒྱུན་འདྲ་བ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེ་དང་འབྲེལ་བ་
ལས་འཇིག་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་མོད་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་རོ། །འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེའི་བློ་འབྱུང་གི་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅི་མངོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་གལ་ཏེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་མི་འཇིག་གོ། །ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གནས་ནས་འཇིག་གོ། །ཞེས་བྱ་བར་བཟུང་ན། དེ་ལ་གང་གིས་ན་ཁྱད་པར་ཁས་བླངས་ན། ཁྱད་པར་འདིས་ན་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གནས་ནས་ཕྱིས་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ནས་ཁྱད་པར་འགའ་
ཞིག་ཡོད་དམ། དེས་རྗེས་སུ་ཟིན་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཟིན་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སེམས་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དེ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་རྣམས་ངན་པར་
འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཡང་ཆ་སྒོ་དང་སྡོང་དུམ་དང་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པས་གང་བར་འགྱུར་ལ། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་ངན་པར་འགྱུར་རོ། །བཟློག་པ་དགེ་བ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་གྱ་ནོམ་པ་བདག་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་སྐྱེ་བ་སྟེ། 

124-1-153a

འདི་ལྟར་འོག་ནས། གཟུགས་བརྙན་དུ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དང་པོར་སྐྱེ་བ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བདག་གི་དངོས་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བའི་དུས་ན་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་
ཅིག་མ་གང་ཡིན་པའོ། །འདོད་པ་གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་ནི་ལྷ་དག་ཅིག་སྟེ། དེ་དག་ནི་བུད་མེད་གང་ལ་དགའ་བར་འདོད་པ་དེ་ལ་རང་འདོད་པའི་གོས་དང་རྒྱན་དང་མེ་ཏོག་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །བུད་མེད་དག་ཀྱང་སྐྱེས་པ་གང་ལ་དགའ་བར་འདོད་པ་དེ་ལ་དེ་ཁོ་
ན་བཞིན་དུ་རང་འདོད་པའི་གོས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འདོད་པ་གཞན་དག་གིས་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འོད་མི་གསལ་བ་ཉིད་དུ་ནི་དེ་ལས་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་ལྡན་དང་། འཐབ་བྲལ་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་
པ་དང་། རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པར་མི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱུ་དང་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དང་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟེ། ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་
སྐབས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་སྐྱེ་བའོ། །རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་མ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེས་ན་རྒྱུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་འཇུག་པ་ཕྱི་མའི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་ཕྱི་
མ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དག་ལས་དེ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པོ། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པར་ཚད་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་མི་
འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུར་ནུར་པོ་དང་མེར་མེར་པོ་དང་གོར་གོར་པོ་དང་རྐང་ལག་མ་འགྱུས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །རྟེན་གནས་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་མི་གནས་པར་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གནས་བཞིན་དུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྲོ་བར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 

124-1-153b

མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ལ། མིག་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་སྐྱེས་པས་ཆོས་ཡུལ་གཞན་དུ་ཁྱེར་རོ་ཞེ་ན། དེས་ན་འགྲོ་བའི་དུས་ན་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བས། གནས་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྲོ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་ཇི་སྲིད་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་གི་ངོ་བོ་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཡུལ་དེ་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བས་ཁྱེར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་རུང་། 
སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་ལ་ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་དུས་གཞན་ན་ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དེ། གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེས་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་
པ་འགགས་པས་ཐ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ཐ་མ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་མེད་ན་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འདུས་བྱས་རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མེད་ན་སྟེ། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་ན་ནི་དེར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་
རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉི་ག་ནི་འཕེལ་བ་དང་འབྲི་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆུ་དེ་དག་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེས་ན་ཆུ་མིག་དང་མཚོ་དང་མཚེའུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གང་བར་འགྱུར་ལ། དྲལ་ན་འབབ་པ་ཡང་འགྱུར་གྱི། 
དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་ནི་འབབ་པ་མེད་དོ། །སྐམ་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་དང་པོ་ཉིད་ནས་སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་གྱིས་རྣམ་པར་འཇིག་ན་ནི་དེས་ན་འགྲིབ་པར་འགྱུར་གྱི་གནས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པའི་རྒྱུ་སྐད་ཅིག་ལ་ངང་གིས་འཇིག་པ་མ་གཏོགས་པར་ཆུ་མིག་དང་མཚོ་དང་མཚེའུ་ལ་སོགས་པ་གང་བའམ་སྐམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་ནི་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་གནས་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་གྱི་

124-1-154a

བར་དུ་ཡོངས་སུ་གནས་པས་ཡུལ་དང་གནས་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་དགོན་པར་འགྱུར་བའོ། །ཁ་དོག་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་དང་རྒྱུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐམ་པ་དང་འཕེལ་བ་
པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་བ་དང་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུད་བྱས་པའི་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་སྐོམ་པ་དང་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་འབྱུང་བ་རྣམས་སྐད་
ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མེ་འབྱུང་ན་མེ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བའི་བུད་ཤིང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་བྱུང་ན་བུད་ཤིང་འཇིག་སྟེ། བུད་ཤིང་ཞིག་པ་ལས་བྱུང་བའི་མེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་
ལྟར་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། མཇུག་ཏུ་བུད་ཤིང་མེད་པ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་བུད་ཤིང་ཚིག་པའི་མེ་ཡང་གནས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བུད་ཤིང་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ཐལ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ། མ་དག་མེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མེ་ལ་
ནི་བུད་ཤིང་ཕྲ་མོ་ཡོད་དོ། །དེ་མེད་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེའི་མེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ན་རང་གི་ངང་གིས་འཇིགས་པས། རྣམ་པར་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མཇུག་ཏུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་
དུ་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ལ། རི་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་
མ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་རྣམས་ཏེ། དཔེར་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་དག་གིས་རི་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་གཞན་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །མི་འདྲ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་

124-1-154b

མི་འདྲ་བ་ནི་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ལ་སོགས་པའི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པ་མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་ཡང་གཞན་ལ། རི་ལ་སོགས་པའི་ཡང་གཞན་ནོ། །འཇུག་པ་ནི་ཚུལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་
མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་མི་འཇུག་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་མངོན་པ་ལྟར། རི་ལ་སོགས་པའི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་མེའི་རྒྱུན་གྱིས་སོ། །སྙིང་པོ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་པོ་ཡང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་མར་མེ་
འགྱུར་བས་སྐྱེ་བར་ཤེས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་རྟག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མི་རྟག་པའི་དོན་མེད་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་དོན་ཡང་མི་རྟག་པའི་དོན་དུ་རིག་པར་
བྱ་བ་ཡིན་པས། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་སྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་མགོ་གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་པའི་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོ་གཅིག་ཏུ་གང་ཟག་ཡོད་
དོ་ཞེའམ། མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མགོ་གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་པའི་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་རྟོགས་པ་ཡིན་ན། གང་ཟག་ནི་གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བློས་མི་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གང་ཟག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཏུ་དམིགས་ཤིང་འདོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེས་ལུང་གིས་གང་
ཟག་དམིགས་པར་སྟོན་ཏོ། །གཅིག་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་བྱ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རང་བཞིན་

124-1-155a

གང་ཡིན་པ་དེ་ཕུང་པོ་དག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་རྫས་ཡོད་བརྗོད་མིན་པའི། །དགོངས་པ་ཡང་ནི་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་
དགོངས་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །འདི་ལྟར་མེ་རླུང་གིས་ཁྱེར་བ་ནི་འབར་བ་བཞིན་དུ་རྒྱང་བཅད་པར་ཡང་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མེ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་མེ་ལྕེ་བཟུང་སྟེ་བུད་ཤིང་མེད་བཞིན་དུ་རླུང་གིས་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་རྒྱང་བཅད་པར་འགྲོའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་
བ་དེ་ལ་བདག་པོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྐྱེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གི་རྐྱེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཉེས་པ་གསུམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་རང་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཉེས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་ཟག་གི་རྐྱེན་
ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་སོགས་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་རྐྱེན་ཚོགས་ན་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྐྱེན་ཚོགས་ན་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་ལ་བྱེད་པ་མེད་པས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་
པ་ལ་ལྟ་བ་པོ་ཉིད་མེད་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་ཀྱི་བར་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་བྱེད་པ་གང་ཟག་གི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གིས་བྱེད་པ་བྱེད་པའམ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་པ་སྐྱེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། 
སྔ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྔ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱེད་པ་སྐྱེས་པའི་སྔོན་རོལ་བྱེད་པ་སྐྱེས་པར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེའི་ཚེ་གང་ཟག་མེད་དེ་དེས་ན་བྱེད་པ་སྐྱེས་པར་
མ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ཞིག་པ་ཡང་རྐྱེན་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཟག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་མི་འདོད་དོ། །ལྔ་པ་ལས་ནི་བདག་ཏུ་

124-1-155b

དམིགས་པ་ལ་ཉེས་དམིགས་ལྔ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལས་འཕྲོས་པའི་ལུང་ལས་ཆོས་ལྔ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་བཤད་པ་ནི་ལྔ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་སྲོག་ཏུ་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་བལྟའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་འདིའི་སེམས་འཇུག་
པར་མི་འགྱུར། དད་པར་མི་འགྱུར། ཡང་དག་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་མོས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་ཏུ་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དང་། ཁུར་ཁྱེར་བའི་གང་ཟག་དང་། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་། ཆོས་ཀྱིས་
རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་དབྱེ་བས། གང་ཟག་ཀྱང་དེ་དང་དེས་ལས་བཤད་དེ། ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གང་ཟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་
པར་བྱང་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་འདི་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང་། གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་དོན་དུ་གང་ཟག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་གནས་
སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །གང་ཟག་ཀྱང་འདི་ནི་འདོད་ཆགས་ཆུང་ངོ་། །འདི་ནི་འདོད་ཆགས་འབྲིང་ངོ་། །འདི་ནི་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་
དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཡང་གང་ཟག་འདི་ནི་ལམ་ཆུང་ངུ་ཐོབ་པའོ། །འདི་ནི་ལམ་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་གིས་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་གང་ཟག་གང་ཞིག་གཅིག་ཏུ་མི་

124-1-156a

དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པར་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་དང་གང་ཞིག་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་པར་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་གོ། །དེ་དག་གི་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་
ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་གིའོ། །འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་པའི་གང་ཟག་གང་ཞིག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ལ། རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་དེ་ནི། རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་
ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་དག་གོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་སྟེ། འགོག་པ་དང་བདེན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་
པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་ལས་རྒྱུ་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁུར་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །ཁུར་ཁྱེར་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །ཁུར་འདོར་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་སྟེ། 
ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཁུར་འདོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཀུན་འབྱུང་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་ཀུན་ཤེས་པ་དང་། ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཁུར་ཁྱེར་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཐ་སྙད་གདགས་པར་མི་ནུས་
ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གང་ཟག་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་གདགས་པར་བྱ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་གང་ཟག་གདགས་པ་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་། །རྟག་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་དང་། རྣམ་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བསླབ་པའི་ལམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། 

124-1-156b

དེ་ལ་སློབ་པ་རྣམས་བསྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་འོག་ཏུ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་སོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། བྲལ་བའི་ཡོན་
ཏན་དང་། སེམས་ཅན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཡུན་རིང་པོ་ནས་བསླབ་པའི་ལམ་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་ཚོགས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ལམ་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་དང་། ངེས་པ་དང་ཡུན་རིང་
བར་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་བསམ་གཏན་གྱི། བདེ་ལ་རོ་མྱོང་མེད། ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་དོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མཐོང་བ་དང་། བསྒོམ་པའི་ལམ་དག་གིས་དེ་དག་གིས་སྤང་བར་
བྱ་བའི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གནས་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་རིགས་སྐྱེ་བ་དང་། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །དེ་ཡན་ཆད་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་དང་། ས་བཅུ་པ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་
བའི་བར་འདི་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལའོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་། སེམས་མཉམ་པའི་སྐབས་ནས། ཇི་ལྟར་བློ་
ལྡན་སེམས་ཅན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་མཉམ་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཕན་པར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། སྣོད་ཉིད་དུ་ནི་བྱེད་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་
དྲུག་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ཡང་འདོད་དེ། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་དང་། །ཞེས་

124-1-157a

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་དོ། །སྨོན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། །རྟག་ཏུ་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟར་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ནི་དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །ཆུད་མི་ཟ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། འཇིགས་སྤངས་ཡང་དག་བསྐྱེད་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གོང་
ནས་གོང་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་ལུང་བསྟན་པ་འཐོབ་ཀྱི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུང་བསྟན་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་
བྱ་དགོས་པ་ལ་མི་བརྗེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པོ། །དེ་ལྟར་མི་བརྗེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གདགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདོགས་པ་མཛད་ཅིང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར། མི་
ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ནི་ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ལ་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་འཕེལ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོར་འགྱུར་གྱི། བཅོས་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཐབས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ། །དེ་ཤེས་པ་ནི་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་དང་ཇི་ལྟར་བརྩལ་བར་བྱ་བ་དེ་དག་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་
གདམས་ངག་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །གདམས་ངག་ལ་མཁས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཐོབ་པོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་འཐོབ་པ་ནི་ཆོས་བཤད་པ་དོན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བཤད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་ཡང་བྱེད། 

124-1-157b

ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང་ངོ་
མཚར་མི་ཆེ་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུ་བའི་སྐབས་ཀྱི་བར་གྱིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཡོན་ཏན་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། སྡོམ་པའི་ཕྱིར། ཕུན་
སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། །ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི། ཆེད་ཀྱི་འདུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡོམ་པའི་ཆེད་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཏོང་བ་འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་
བར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་སྲང་སྟོང་རི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་
བསྐྱེད་ནས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །
སྙིང་རྗེ་བ་ཡང་གཞན་དག་ལས་ལུས་དང་ངག་གི་མི་འདོད་པ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་བཟོད་པས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་བསླབ་པའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱམས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་
དང་། ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བྱམས་པ་ཡང་གཞན་དུ་ཡིན་ལ། བུ་དང་བཤེས་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པས་སོ། །གཏན་དུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་རེས་འགའ་བདག་ཉིད་ཀྱང་གསོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་

124-1-158a

བ་སྨོས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་ཕྲ་བ་རབ་ཙམ་ཡང་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་བསླབ་པའི་གཞི་འདྲལ་བར་མི་བྱེད་པ་ལྟར་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྩྭ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་མཉམ་
པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དང་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་མཉམ་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་སྦྱོར་རོ། །སེམས་ཅན་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་མ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཁོང་ན་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་
བ་ནི་ལྟོ་ན་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ལྟོ་ཡང་ཁ་ཅིག་ཏུ་ཁོང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །བསམ་པ་ནི་ཁོང་ལྟ་བུ་སྟེ། བསམ་པ་མཉམ་ཞིང་མཚུངས་པས་སེམས་ཅན་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན། བསམ་པ་མཉམ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་
བྱའོ། །འཕགས་པའི་ས་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་རྗེས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པའི་ལམ་དང་། དེ་དག་གིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་སོ་
སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། དེའི་སྤྱོད་ཡུལ། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །སྣུན་པར་བྱེད། གསོ་བར་བྱེད། ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་གཅིག་སྟེ། སྣུན་པ་ནི་
ནུ་མ་སྣུན་པའོ། །གསོ་བ་ནི་ཞུན་མར་དང་མར་དཀར་ལ་སོགས་པས་གསོ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱིས་པ་ལ་བསྐུ་མཉེ་ལ་སོགས་པས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྣམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ལ་
སོགས་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་བསྡུས་ནས་གསོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བཤེས་གཉེན་དམ་པ་དག་ལ་འདོམས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། བཤེས་གཉེན་

124-1-158b

དམ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །ཆགས་ཉེན་མེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཟབ་མོ་བཤད་པ་གསང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ཉུང་ངུ་ནི་ཆོས་ཟབ་མོ་བཤད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་
པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་རྣམས་ནི་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ལས་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བྲན་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡང་དག་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཟོད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལེགས་པར་བསླབས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་
པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། ཉན་ཐོས་སམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པས། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་
ཇི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་དེ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཚིག་སྙན་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྲོ་གཉེར་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པ་
རྣམས་ནི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། ཚོགས་རྫོགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་བསགས་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ནི་བསླབ་པའི་

124-1-159a

གཞི་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་བསྲུང་བའི་སྒོ་ནས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དག་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་བསགས་པ་དག་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་
པ་སྤང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ནི་བཟོད་པའི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱིས་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་མའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་
ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ནི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཅོས་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་སྟོན་པར་ལུང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་དུ་ལུང་མི་སྟོན་གྱི་གཞན་འདི་སྐད་དུ་ལུང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འདིའི་དུས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་
ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་འདི་ཞེས་བྱ་བས་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་པས་ང་རྒྱལ་སྤངས་པ་དང་མཚན་མའི་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། མི་སྐྱེ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡི། །ང་རྒྱལ་
དང་རྩོལ་བ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བ་ནི་དེས་ངེས་པར་འགྱུར་བའོ། །རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་པ་ནི་རྟག་པར་རྒྱུན་ཆགས་སུ་གདོན་མི་ཟ་

124-1-159b

བར་བྱ་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཤེས་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ནི་འདོད་པར་བྱེད་པར་འདོད་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་རུས་གོང་གི་དུམ་བུ་དང་།ཤའི་ཁམ་ཚད་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་དམིགས་
དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཉེས་དམིགས་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པས་གནས་སྐབས་གང་དུ་ཡང་ནམ་ཡང་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་བས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་ལ་རོ་མྱང་མེད་ཉིད་དང་། །ཞེས་བྱ་
བ་ནི་བསམ་གཏན་དག་ལ་རོ་མྱང་བར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་པས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་
ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང་། གནོད་པར་བྱེད་པ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཡང་། སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པས་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་
མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་རིག་པ་དང་ཐེག་པ་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་
བྲག་གིས་རིག་པའི་གནས་ལྔ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་རིག་པའི་གནས་རྣམས་ནི་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་རིག་
པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་རིག་པའོ། །གནས་གཞན་བཞི་པོ་གསོ་བ་དང་། གཏན་ཚིགས་དང་། སྒྲ་དང་། བཟོའི་ལས་ཀྱི་རིག་པའི་གནས་རྣམས་ནི་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། 

124-1-160a

འདི་ནི་འཁོར་བའི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་
གསུམ་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་བདེན་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་
ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་སྟེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་། དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་བཅུག་པའི་ལས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་དེ་བཞིན་
ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །འདི་ནི་འདིའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་དེར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་འགོག་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། ལམ་འདིས་འཕགས་པ་རྣམས་ཐར་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་དེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་འདི་
ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། དུ་བས་མེ་དང་། བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་

124-1-160b

པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འཐད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་འདོད་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས་ཆོས་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་གཉིས་འབྲེལ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འབྲེལ་པ་ལ་སྟེ། རྗོད་པ་ནི་མིང་ངོ་། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའོ། །དེ་དག་འབྲེལ་པ་ནི་དེ་གཉིས་འབྲེལ་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་འདོགས་པ་ནི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚོར་བ་ནི་
ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་འདོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། འདོགས་པར་གཏོགས་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་
པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་འདོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བརྟག་པ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟེན་རྒྱུ་མཚན་ནི། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་
ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གནས་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་ནི་མིག་གི་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ་དམིགས་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་དག་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་
རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་འཇོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྟེན་རྒྱུ་མཚན་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུ་མཚན་དང་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་རེ་རེ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་རྟེན་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། ལས་འཛིན་པར་ཚིག་བསྡུའོ། །ལོངས་སྤྱོད་

124-1-161a

ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེའི་སྐྱེས་བུར་ཚིག་བསྡུའོ། །ས་བོན་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་རྟེན་ནི་
མིག་ལ་སོགས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །བདག་ཉིད་འདུག་པ་ནི་ས་དང་ཀ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་རྟོག་པའི་རིམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟོག་པའི་རྣལ་འབྱོར་
གྱིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཐོབ་པོ། །རིམ་གྱིས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྟེན་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་མདུན་དུ་གཞན་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཐར་པ་
ལ་འཇུག་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །མཚན་མའི་གཉེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཐོབ་པས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྔར་ནི་བཞག་པ་རུས་གོང་ལ་སོགས་པའི་མཚན་
མ་མ་མཐོང་ལ། ཕྱིས་ནི་བདག་ཉིད་འདུག་པ་ཀ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་རུས་པའི་རུས་གོང་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་ཀྱི་རང་གི་སེམས་འདི་ཉིད་རུས་གོང་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ལྟར་ཀ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་
དང་འདྲའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཟད་མི་བྱེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་འདུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཟད་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་བསྒོམས་པ་ནི་མཚན་མ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མི་ལྟའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ། །བྱིས་པ་ཡང་དག་ཉིད་བསྒྲིབས་ནས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་ཏུ་སྣང་། །ཞེས་

124-1-161b

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ཞེ་ན། མཚན་མའི་རང་བཞིན་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་མ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ། །མཚན་མ་མེད་
པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཏེ། དེ་ལ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་གང་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་དེ་དང་དེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་
རིགས་མཐུན་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་རི་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྐད་ཅིག་གཅིག་འཇིག་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་བ་དེ་སྲིད་དུ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་དང་གཞན་ཞེས་
བྱ་བ་ནི། གཞན་དང་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱར་རུང་བ་ནི་གདུལ་བའི་ཁམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བར་འོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གདུལ་བར་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཁྱད་པར་
མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་གདུལ་བ་ཉིད་དུ་འོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་གདུལ་བར་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་ཤར་བས་པདྨ་སྨིན་པ་ཁ་འབྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་བཤད་པའི་དངོས་པོ་ནི་གདུལ་བའི་ཁམས་ཀྱི་ཐབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ནི་ཐབས་གང་དང་གང་གིས་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་གདུལ་བར་འགྱུར་བ་མི་སྡུག་པ་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་དེ་དང་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ལྔ་པོ་རེ་རེ་ལ་སྦྱར་རོ། །བརྒྱུད་དེ་འཛིན་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་
ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་བཤད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཐོས་ནས། མར་མེས་མར་མེ་སྦར་བའི་ཚུལ་དུ་གཞན་དག་ལ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་

124-1-162a

ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྙིང་རྗེས་ནི་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་
མི་གཏོང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་དེར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ནས་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་གྱི་བཅུ་ཚན་འདིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་
བསྡུས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ཉིད་དེ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་
བ་བཤད་པ་ལ་མོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མོས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འཇུག་གོ། །དེ་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གཞུང་གི་གཞི་ཉིད་ལས་ལེགས་པར་བྲིས་པར་ཟད་དོ། །ད་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་བསྟན་པས་སྟོན་ཏེ། མོས་པ་
དང་ལྡན་པའི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ནི་ས་བཅུ་པ་དག་ལའོ། །དེ་ཉིད་ཟབ་མོ་མཐོང་བ་ནི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དགའ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགའ་བ་ནི་འདོད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་པ་སྟོན་ཏོ། །ཕན་འདོགས་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །གནོད་པ་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་དང་དུ་ལེན་པ་ནི་བཟོད་པའི་

124-1-162b

ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པས་རང་གི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་བལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་སྤོངས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པས་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་ངན་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་དུ་རབ་གནས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །ངོ་ཚ་བ་ནི་
ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྡན་པས། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་མི་འཁྲུགས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་
རོ། །ཆོས་ལ་མི་དགའ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །རང་བཞིན་ཆོས་ལ་དགའ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་བག་ཡོད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བདེ་ལ་བག་ཡོད་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་
བདེ་བ་དག་ལ་མ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ཆུང་ངུས་ངོ་ཚ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ཆུང་ངུས་ཀྱང་ངོ་ཚ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་ནས། གཞན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འཇུག་གོ། །དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་
ནི། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་འབར་བ་དང་། ཆུ་འབེབས་པ་དང་། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་རྗེས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་རྒྱུན་
ཆགས་སུ་འཇུག་པ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས། བདག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་དེ་ལ་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པས་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། བདག་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་ཕྲ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་

124-1-163a

མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ལོག་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པ་ལ་གོམས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་མེད་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་
མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མ་རྟོགས་པའི་དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པས་རྟོགས་པས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བར་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་། ཡོངས་སུ་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་མེད་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ཀུན་ནས་རྟོགས་པ་ལ་གོམས་པའི་བག་
ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དོན་མེད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་རྟོགས་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་པོ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་དག་རྟོགས་
པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་བྱ་རྟོགས་གཞི་རྟོགས་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོགས་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའོ། །རྟོགས་པའི་གཞི་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་། རྟོགས་

124-1-163b

པ་པོ་དང་། རྟོགས་པ་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་རྟོགས་པའོ། །རྟོགས་པ་མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་སོ། །རྟོགས་པ་མ་ཐོབ་པ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་
གཞག་ཅེ་ན། འདི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱོར་བས་མ་འོངས་པ་ན་རྟོགས་པར་ནུས་ཏེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་མཐུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་འཆད་པར་བྱེད་པའི་རྟོགས་པ་ནི་རགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་ན་བཤད་
པའི་ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ། རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་མིང་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་དེ་དག་ལ་བསྟོད་པ་བསྒྲགས་
པས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྣ་ཚོགས་དང་། བསམ་པ་བཟང་པོ་དང་། སྤྱོད་པའི་བསམ་པའི་རྣམ་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བརྟགས་ཏེ། 
གང་གིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སུ་མངོན་པར་བྱེད་ཅིང་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བརྩེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཆེད་དུ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་
བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་དོན་གང་ལ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་
བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དང་མདོར་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྩེ་བ་ནི་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་

124-1-164a

ཏེ། བརྩེ་བ་ནི་བསམ་པའི་སྒོ་ཁོ་ན་ནས་ཡིན་གྱི། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་དེ་ཡང་ཁྱིམ་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་རྟེན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །ཡང་དག་པར་ལེན་པས་ཐོབ་པའི་རབ་ཏུ་བྱུང་
བ་ནི་སློབ་མ་དང་། སློབ་དཔོན་དུ་འབྲེལ་པའི་གསོལ་བ་དང་བཞིའི་ལས་ཀྱིས་ཀྱང་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་རྟོག་པའི་དུས་ན་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་གང་ཞིག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་དམྱལ་བ་ཡང་ཟད། དུད་འགྲོ་ཡང་ཟད། ཡི་
དགས་ཀྱང་ཟད་དེ། དེ་བདག་ནི་ཡང་སྡིག་པའི་ལས་བྱས་ནས། ངན་སོང་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་བསམ་པ་བརྟན་པོ་
འཐོབ་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། བསམ་པའི་སྟོབས་ཅན་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པ་ནི་དེ་གཉི་གའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྟེ། 
སེམས་ཅན་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་འདི་ཉིད་ལ་ཕན་པ་དང་ལྡན་པ་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པ་རྣམས་ནི་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་
བས་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པ་ནི་དེ་གཉི་གའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་གི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནི་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་ལས་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་བས་དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཉེ་བར་ལེན་

124-1-164b

པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདག་པོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་རྗེ་བོར་གྱུར་པ་ནི་འདི་གང་དག་གི་རྗེ་བོ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་རྗེ་བོར་གྱུར་པ་གླིང་བཞི་པའི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཡིན་པས་གླིང་བཞི་པ་ལ་སོགས་པའི་
སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་མི་གཏང་བའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཚེ་གཅིག་པའི་ལུས་རེ་ཞིག་པས་འདི་དག་གི་དོན་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པས། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་
པར་ཏེ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འདོད་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ལས་དཀར་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དབང་གིས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་དམན་པར་ཡང་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའི་དུས་ན། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངན་འགྲོ་རྣམས་ལྡོག་སྟེ། ལོག་ཀྱང་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ངན་འགྲོར་སྐྱེའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་ནི་བསམ་གཏན་རྣམས་བཟློག་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མདོ་སྡེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
ཀྱི་བསམ་གཏན་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་འབྱུང་ན། བསམ་གཏན་ལྡོག་པ་ཅི་བསམ་གཏན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཟློག་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་དེ་
བཟློག་ནས། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་ཡང་སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་མཐའ་ཡས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པས་ཆེ་ཆུང་གི་རྣམ་པ་གང་དག་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་
པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་བཅུའོ། །བཞི་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པས་མང་དུ་གནས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བ་ལ་སྡུད་པ་ཡིན་ན། 

124-1-165a

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་སྒོམ་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་འཁྱུད་ནས་འདུག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་རྣ་བས་
སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་ཀྱི་གཏན་དུ་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཏེ་འདུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིས་མང་དུ་གནས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སེམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་ས་ལྔ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་ཆེད་དུ་བསམས་ནས་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་ལན་མང་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་
ནོ། །བདུན་པ་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་གནས་བརྒྱད་དང་འབྲེལ་པ། མཚན་མ་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འདྲེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་
དང་ངོ་། །ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་ཐོབ་པས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དང་ངོ་། །བརྒྱད་པ་མ་ཐོབ་ན་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཁད་ཉེ་བ་ལ་བྱ་སྟེ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་འདི་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པའི་སྤྱི་བོ་ལ་གནས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་གནས་པར་གྱུར་པ་དང་། ཁད་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་བར་ཆད་མེད་པར་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་
བཅས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་མི་ཉམས་པའི་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་

124-1-165b

མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བསམ་གཏན་དག་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ལ་ང་རྒྱལ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གསུམ་པ་
ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ལ་གུས་པ་དང་། ཆོས་རིན་ཆེ་བར་བྱེད་པ་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་མེས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་བདག་ཉིད་དོར་བར་སྤྲོ་ན། མེའི་འོབས་ཐ་མལ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་པ་གང་
ཡིན་པ་དེས། ས་བཞི་པ་ལ་ལྡོག་གོ། །ཇི་ལྟར་ལྡོག་ཅེ་ན། དེ་འདི་སྙམ་དུ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཚོལ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སེམས་གཡེང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཚོལ་བ་བཏང་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་སེམས་དང་
བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུས་རྒྱུད་ཐ་དད་པར་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་
པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལྟ་བ་དང་། ཐེ་ཚོམ་དང་། ཡིད་གཉིས་དང་། འགྱོད་པ་སེལ་བས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལམ་དང་
ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གོང་མ་གོང་མས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། 
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་ས་ལྔ་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལྔ་པ་ཐོབ་པས་ཇི་ལྟར་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་

124-1-166a

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་
བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གློ་བུར་བས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པའམ། མ་རིག་པ་འགགས་པ་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
པར་འབྱུང་བས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་དག་གིས། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མང་དུ་གནས་པས་ཀུན་ནས་
ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཐ་དད་པའི་ང་རྒྱལ་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་བློ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དེ་ཁོ་ན་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ས་བདུན་པ་འདི་
ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་སློང་བས། སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ལྷག་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་མཐུ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་བསླབ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་
ནས། གཉིས་པ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལ་ཡང་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་རྣམ་པར་དག་པར་ནི་ས་གཉིས་པ་ལ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ལམ་ལ་མི་འཇུག་པས་དེ་ལ་

124-1-166b

བསླབ་པ་དེ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གཉིས་པ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་མཉམ་པར་གཞག་གོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམས་པས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །
ཤེས་རབ་དེ་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་གཉིས་པ་ཅན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་གཉིས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་མི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་། ལུགས་དང་མི་མཐུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་
ནི། བདེན་པ་བཞི་བཟུང་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་དེ་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་། 
དེ་མི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །བསླབ་པ་རྣམས་དང་བསླབ་པ་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་བཞི་ནི་ས་རིང་དུ་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ལ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་
བུར་བཅས་ཏེ་ས་བཅུ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ས་བཅུ་ལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་གཉིས་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྦྱོང་ངོ་། །ས་དང་པོ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
རྟོགས་པ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཐོབ་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་པ་ལ་དེ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ས་གསུམ་པ་ལ་རྣམ་པ་དག་གོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ས་བཞི་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམས་
པས་རྣམ་པར་དག་གོ། །ལྔ་པ་ལ་བདེན་པ་བསྒོམས་པས་སོ། །དྲུག་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་བསྒོམས་པས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཉིས་ནི་ས་བདུན་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། 

124-1-167a

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་བར་ལ་རྣམ་པར་དག་གོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒྲིབ་པ་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་ཐོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་སྟེ། མཚན་
མ་མེད་པ་འདུ་བྱེད་དང་བཅས་པ་ནི་ས་བདུན་པའི་འབྲས་བུའོ། །འབྲས་བུ་གཉིས་པ་དེ་ཉིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པའོ། །འབྲས་བུ་གསུམ་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འགྲུབ་པ་ནི་ས་དགུ་པའིའོ། །འབྲས་བུ་
བཞི་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་འགྲུབ་པ་ནི་ས་བཅུ་པའི་སྟེ། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདིའི་སྒྲིབ་པ་མཚན་མ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་
ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་རྣམ་པར་དག་ཅེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གང་གིས་ནི། གཞན་དག་ཤེས་པ་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་
པ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི། འགོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ལ། ཕུང་པོའི་དོན་ཡང་སྤུངས་པའི་དོན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཕུང་པོར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། བསྟན་བཅོས་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་། ཕུང་
པོ་དག་ཏུ་འདུས་མ་བྱས། །དོན་དུ་མི་རུང་ཕྱིར་མ་བཤད། །ཅེས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མི་འཇོག་གོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། མོས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མོས་པའི་
མཚན་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོར་རྣམ་པར་འཇོག་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་ས་རྣམས་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། གནས་སྐབས་དེ་ན་གཅིག་ཀྱང་མ་ཐོབ་ན་

124-1-167b

ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནར་བརྗོད་དོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པ་དག་ལ་ཡང་བདུན་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་གྲུབ་
པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་གོང་དུ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་གྲུབ་པ་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་གགས་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ས་རྣམ་པར་
གཞག་པ་དེ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམ་པར་གཞག་པས། ས་རྣམ་པར་བཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ། སེམས་འདི་ཉིད་ས་རྣམ་པར་གཞག་པར་སྣང་གི། སེམས་ལས་གཞན་པ་ཕྱིའི་དོན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་
སེམས་ཙམ་དུ་ཤེས་ཤིང་དེའི་འོག་ཏུ་གཟུང་བ་མེད་ན་གང་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་གཟུང་བ་མེད་པ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ལ་ཡང་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན། དེ་ནས་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་
པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ། །དེ་འདིའི་གནས་ཡོངས་གྱུར་པ་སྟེ། །ས་ནི་དང་པོ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་ས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ས་ལ་བཞུགས་པའི་རྟགས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་
པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ནི་དོན་གྱིས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ས་དང་པོ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་
ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་རོ། །བཀྲིར་མི་བཏུབ་པ་ཉིད་ནི་སྙན་པ་དང་མི་སྙན་པའི་སྒྲ་དག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་སྒྲོགས་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་བསྒྲགས་པས་ས་དག་ལས་བཀྲིར་མི་བཏུབ་ཅིང་། རྣམ་

124-1-168a

པར་མི་གཡོས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བསྟོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་སྟེ། འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་དག་གིས་བསྟོད་ཀྱང་ས་དག་ལས་རྣམ་པར་གཡོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་མི་དམིགས་པའོ། །
འདི་དག་ནི་རྟགས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གོང་དུ་ཡང་སྤྱིར། བརྩེ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟགས་བཤད་པས། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པའི་འདུན་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
བསྒྲུབ་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་དང་ཁུ་བའི་སྙིང་མེད་ཁྲོ་མིན་ལེ་ལོ་མེད། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་མིན་པའི་བསམ་པ་མེད། །བློ་གྲོས་ངན་རྟོག་རྣམ་རྟོག་འཕྲོགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་
པའི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་དང་རྟག་ཏུ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་མིན་པའི་བསམ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པ་མེད་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པ་མེད་པའོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། བྱམས་
པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ངན་རྟོག་རྣམ་རྟོག་འཕྲོགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་
གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་རྣམ་པར་མ་གཡེངས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་སེམས་ཐེག་པ་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་གཡེངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་དགའ་བ་ལ་དགའ་བ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་
ཀྱི་མཚན་མའམ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡང་རུང་། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་སྤངས་ནས། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་འཐོབ་སྟེ། ཞི་གནས་འཐོབ་པས་རྣམ་པར་མི་གཡེང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་

124-1-168b

ཐ་ཚིག་གོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་དུ་
རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞུང་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་གསལ་བ་བཞིན་ནོ། །སའི་ངེས་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་ཉེ་བ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དོན་སྒྲུབ་མཐོང་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་མཐོང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་། སྦྱིན་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཐེག་པ་གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དྲི་མ་ལས་འདས་པའི་ཁུངས་སུ་མདོ་སྡེའི་དུམ་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་སྒྲུབ་ཏུ་མཚུངས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུན་པའི་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བགྲོད་
པ་གཅིག་པའི་ལམ་གནས་པ་བརྒྱད་དང་འབྲེལ་པ་མཚན་མ་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱིས་ཐོབ་པའི་ཆོས་རྟེན་ལ་ཡོད་
པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔར་ས་དགུ་པ་ལ་གནས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་ཐོས་པའི་ཆོས་རྟེན་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བཅུ་ལ་ལྟོས་ན་ཆུང་ངུ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་སྤྲིན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ནི་དེ་དག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་

124-1-169a

རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་མང་པོ་དག་ལས་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དེ་དག་ཉིད་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྟེ་འདི་ནི་ཆེད་ཀྱི་
བདུན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ས་རྣམས་ཀྱི་གནས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན་གྱིས་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །ས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན་གྱིས་ངེས་པའི་ཚིག་ནི། འབྱུང་པོ་དཔག་མེད་འཇིགས་མེད་ཕྱིར། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། །ཕྱི་ཕྱིར་གོང་དུ་འགྲོ་ལྡན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་བསྟན་ཏོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ས་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །སྡོམ་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཐོབ་པ་ཡིས། །གནས་པ་དང་ནི་ས་ཉིད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་གནས་པའི་ངེས་
ཚིག་དང་སའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཅེས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། སྤྱིར་ཡང་། དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། །ཕྱི་ཕྱིར་གོང་དུ་འགྲོ་ལྡན་ཕྱིར། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ། ཐོབ་པ་
རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མོས་པས་ཐོབ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལ་མོས་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ངེས་འབྱུང་ཞིང་། །མོས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་
མཐར་ཐུག་པའི་སྐབས་ཏེ། དེ་ལྟར་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་གནས་སྐབས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་བྱང་ཞིང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་
པར་དག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་འདོམས་པར་བཟོད་པ་ཡིན་པས། དེའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་སྟེ། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བཞི་ནི་འཕགས་པ་གཙུག་ན་རིན་ཆེན་གྱི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་

124-1-169b

པའི་སྤྱོད་པ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་སྨོས་ནས་བརྗོད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་བསྒོམས་པས་ནི་གཙོར་
ཉན་ཐོས་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱོད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་
པའི་སྤྱོད་པ་ནི་གཉིས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དག་ཡོད་པས་གཉི་གའི་ཡང་
བཤད་དོ། །བསམ་པ་བཟང་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ལམ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྱོད་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་མཐར་ཐུག་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འོས་པས། 
དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་སྟོན་ཏོ། །འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཉིད་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དགོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་
བསྟན་ཏོ། །བཞི་པས་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ནི་
འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཞེན་པ་མེད་པ་དང་སྡང་བ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་མོས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་

124-1-170a

ཐར་པ་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་པའོ། །སྡུག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་དུ། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང་། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་
འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞི་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལྔ་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་
རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དྲུག་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་འདུ་ཤེས་མེད། འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་
རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ། གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བདུན་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་པའོ། །ཟིལ་
གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དེ། ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་
དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་

124-1-170b

ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོར་རིམ་གྱིས་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གསུམ་པ་དང་བཞི་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྔོན་པོ་དང་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་
ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟར་མའི་མེ་ཏོག་གམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྔོན་པོ་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྔོན་པོ་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་
རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སེར་པོ་ཁ་དོག་སེར་པོ། སེར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་འོད་སེར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་དོང་ཀའི་མེ་ཏོག་གམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་
སེར་པོ་ཁ་དོག་སེར་པོ་སེར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་སེར་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སེར་པོ་ཁ་དོག་སེར་པོ་སེར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་སེར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་
འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དམར་པོ་ཁ་དོག་དམར་པོ། དམར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དམར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བན་དུ་ཛི་བ་ཀའི་མེ་ཏོག་གམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དམར་པོ། ཁ་དོག་དམར་པོ་དམར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དམར་པོ་འབྱུང་
བ་དེ་བཞིན་དུ། ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དམར་པོ། ཁ་དོག་དམར་པོ་དམར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དམར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བདུན་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དཀར་པོ་ཁ་དོག་
དཀར་པོ་དཀར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དཀར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐར་མ་པ་བ་སངས་ཀྱི་མདོག་གམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དཀར་པོ་ཁ་དོག་དཀར་པོ། དཀར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དཀར་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་

124-1-171a

གཟུགས་དཀར་པོ་ཁ་དོག་དཀར་པོ་དཀར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དཀར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་པའོ། །ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བཅུ་སྟེ། ལ་ལ་ཟད་པར་སའོ། །ཟད་པར་ཆུའོ། །ཟད་པར་མེའོ། །ཟད་པར་རླུང་ངོ་། །ཟད་པར་སྔོན་
པོའོ། །ཟད་པར་སེར་པོའོ། །ཟད་པར་དམར་པོའོ། །ཟད་པར་དཀར་པོའོ། །ཟད་པར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་སྟེང་དང་འོག་དང་ཐད་ཀར་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ཟད་པར་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་སྟེང་དང་འོག་དང་ཐད་ཀར་གཉིས་
སུ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པར་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞིས་ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་མ་ཆགས་པའི་སྒྲིབ་པ་འཇོམས་སོ། །འདུ་
ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཐག་སྲིང་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དམིགས་པ་ལ་མོས་པ་མཛད་དོ། །ཉན་ཐོས་ནི་ཟིལ་
གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ལས་མངའ་བསྒྱུར་བས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་ལས་དམིགས་པ་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པར་མཛད་པས་འདི་ནི་ཁྱད་པར་
ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་གིས་རྟེན་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པར་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་
གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །སྨོན་ནས་ཤེས་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་

124-1-171b

འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་ལ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང་། རང་གི་
མཚན་ཉིད་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་ཞིང་། མ་ཆགས་པ་དང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་རྣམ་གྲངས་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་། དོན་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་
གྱི་ཡུལ་དང་ལྷའི་མིག་དང་། ལྷའི་རྣ་བ་དང་། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པས་ས་ལ་མཉམ་པར་གཤེགས་
པ་འདི་ནི། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཡིན་ནོ། །ཞབས་གཉིས་ཀྱི་མཐིལ་ལ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པ་མུ་ཁྱུད་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་ཡིན་ནོ། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ལ། ཕྱག་དང་ཞབས་དག་གི་སོར་མོ་ཉི་ཤུའི་ཚིགས་ལེགས་པ་དང་
སེན་མོ་བཟང་བ་ནི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཉི་ཤུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པས། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྒྱས་པར་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་ནི་རྟེན་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། 
ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ནི། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་
མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་

124-1-172a

སྟོབས་ཏེ། འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པར་ནི་སྟོབས་བཅུའི་མདོ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་ཐབས་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་ནི་ཕྱུགས་གསོད་པ་དང་། མེར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཐབས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་
ཕྱིར་བདེ་འགྲོའི་ཐབས་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པས་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལུང་འབོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བདུད་ནི་ངན་འགྲོའི་ཐབས་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོབས་གང་གིས་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་ཐབས་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་
པའི་བདུད་བཅོམ་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་དང་པོ་ལ་བདུད་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་
པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་རྒྱུ་ལ་ཡང་རྒྱུར། འབྲས་བུ་ལ་ཡང་འབྲས་བུར། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་ཅིང་། རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུར་སྨྲ་བའི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དག་ཀྱང་ཚར་
གཅོད་པར་མཛད་དོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་སྐྱབས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་རབ་ཏུ་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ནི་སྐྱོབ་པའི་དོན་ཡིན་ན། དེ་རྣམས་ནི་ཐབས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་དང་ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་ཐམས་
ཅད་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །བདུད་ནི་དེ་དག་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱབས་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ན་སྐྱབས་སུ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྷ་རྣམས་ནི་ཐབས་མ་ཡིན་པ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། དམ་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་
མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདུད་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་བདུད་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ནི་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ། དེའི་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་བསྒྲགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་འདུན་

124-1-172b

པ་བཟློག་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྟོབས་ལྷག་མ་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པའི་བདུད་བཅོམ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་འདོམས་པར་མཛད་དོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བདུད་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞི་ནི་ཀྱེ་མ་ང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་ལ། ལྷ་དང་བཅས། བདུད་དང་བཅས། ཚངས་པ་དང་བཅས། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་
དགུར་བཅས། ལྷ་དང་། མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ཆོས་འདི་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ང་ལ་འགའ་ཡང་ཆོས་དང་མཐུན་པས་གླེང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ་། །རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་འདི་ན་ང་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། 
འཇིགས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཅིང་གནས་ཏེ། ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་རླབས་པོ་ཆེ་ཞལ་གྱིས་འཆེ་ཞིང་ཚོངས་པའི་འཁོར་ལོ་སྔོན་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་སུས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་མ་བསྐོར་བ་བསྐོར་བ་མཛད་དོ། །ཀྱེ་མ་ང་ཟག་པ་ཟད་པར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་ལ་འདི་ན་ཟག་པ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་མ་ཟད་དོ་
ཞེས་འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ངས་པར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གསུངས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟེན་ན་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །ངས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཆོས་སུ་བཤད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟེན་ན་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་བྱེད་པར་ངེས་པར་
འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདི་ན་ང་ལ་འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་བསྲུང་བ་མེད་པ་སྟེ། བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉེས་
པ་མཛད་པ་འཆབ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་འདི་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་བརྒྱ་ལམ་ན་རེས་འགའ་ཞིག་བརྗེད་ནས་ངན་པར་བྱས་པ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ཡང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་

124-1-173a

ལྟར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཚར་བཅད་ཅིང་ཚར་བཅད་ནས་ངོར་ལྷངས་པོར་འདོམས་ཤིང་དེ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་བརྒྱད། ཁ་ཅིག་ནི་སྐྲོད་པས་བརླང་པོར་མཛད་ཀྱང་འདི་ལ་ནི་འདི་དག་ལ་བདག་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་གནས་པའི་རྒྱུས། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཡོངས་སུ་
མ་དག་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་རིག་ནས་གཞི་དེས་ཡི་མ་རངས་ཤིང་མ་མགུ་བ་རྣམས་གླེང་བར་འགྱུར་ཞིང་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྒྲོགས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པའི་བསྲུང་བ་མི་འབྱུང་ངོ་། །མ་འདྲེས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ནི་སྟོན་པ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་དོན་བཞེད་པ་ཕན་པར་བཞེད་པ། 
ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཀྱེ་དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ། འདི་ནི་ཁྱོད་ལ་བདེ་བར་བྱེད་པ། འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་དེ་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཉན་པར་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་
བྱེད་ན། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པ་ཡང་མི་མངའ། ཐུགས་ཡ་ཡོ་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་མཛད་པའོ་ཞེས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་
དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཉན་པར་མི་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་མི་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་མི་བྱེད་ན། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཟོད་པར་མི་འགྱུར། ཐུགས་མ་རངས་པར་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གཉིས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཕན་པ་དང་བདེ་
བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཁ་ཅིག་ནི་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཉན་པར་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད། ཁ་ཅིག་ནི་གུས་པར་བྱས་ནས་ཉན་པར་མི་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་མི་བྱེད། ཀུན་ཤེས་
པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་མི་བྱེད་ན། དེ་ལ་གང་དག་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། ཉན་པར་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཐུགས་ཡ་ཡོ་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་

124-1-173b

ཏེ་ཉན་པར་ཡང་མི་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ན་དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཟོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཐུགས་མ་རངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་མདོར་ན་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདི་སྙམ་དུ། གདུལ་བ་རྣམས་བདག་གིས་ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་ལ་སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་ཀྱང་ཇི་མ་རུང་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་དེ་ལྟར་དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྗེ་འཁོར་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དེའི་བཞེད་པ་དེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་རྒུད་པ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་འཁོར་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འཁོར་གསུམ་པོ་གང་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་བསྒྲུབ་པ་འདི་ནི་འཁོར་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ནི་འཁོར་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་དེ་དག་
ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་ལ། དེ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རེག་པའམ་གཟིགས་པའམ་བཞུགས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་གཡོ་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་མོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཀྱང་གཡོ་བ་དང་བལྟས་པ་དང་སྨྲས་པ་དང་། གནས་པ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པ་དང་འདྲ་བའི་གཡོ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གང་ཞིག་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དང་། གང་དུ་ཡིན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དང་། གང་གི་ཚེ་ཡིན་པ་དེ་དེར་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང་། མཛད་
པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐབས་རྣམས་ལ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་ཞིང་རྟག་ཏུ་དགོངས་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེར་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་

124-1-174a

པའི་ཐུགས་རྗེས་གནས་པ་འགྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་
མཛད་ཅིང་དེ་དང་དེར་གདུལ་བའི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་མཛད། བསྟན་བཅོས་པའི་ཆོས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད། སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པ་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཛེག་པའི་རིམ་གྱིས་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ལ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་བརྙེས་པ་
རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞིབ་ཏུ་ནི་འཕགས་པ་གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་
ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྟོག་གེའི་སྤྱོད་
ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤཱཀྱ་སིཾ་ཧ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      །།

124-1-174b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སཱུ་ཏྲཱ་ལཾ་ཀ་ར་ཨཱ་དིཤློ་ཀ་སྱ་དྭ་ཡ་སྱ་བྱཱ་ཁྱཱ་ན། བོད་སྐད་དུ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་གནོན་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་ཐུགས་ཀྱིས་གཟུང་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མཛད་པ་གང་ལ་གང་གི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་གང་གིས་བསླབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བཞི་ལ་དགོངས་ནས། 
འཁོར་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པའི་དོན་ཅན་གྱི་མདོ་སྡེ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་དོ། །དུས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས། དེའི་དུས་ན་ཉེ་བ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ 
བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་མཛད་ཟིན་ན་ཡང་། སྟོན་པ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་མིག་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་བདག་ཅག་ལྟ་བུའི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བཞེད་ནས་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པའི་དོན་དུ་གང་སྡུད་པ་པོས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །
སྙིགས་མ་ལྔའི་དུས་ཀྱི་ཤ་ཟས་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མེད་པར་གྱུར་པའི་དུས་ཀྱི་ཐ་མ་དེའི་ཚེ་ན་དེའི་དོན་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུར་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས་དེ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་
སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ལ་ཆེད་དུ་གཏད་དེ། ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་འདི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་དོན་དང་ལྡན་པའི་མིང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་
བཅད་པ་ཉེ་བར་བཀོད་དེ། དོན་དང་ལྡན་པའི་མིང་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་བསྟན་བཅོས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གུས་པ་དང་བཅས་པས་འཇུག་པའི་ཡུལ་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡང་འདིར་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་

124-1-175a

ཚོགས་ཀྱི་འོད་འཕྲོ་བ་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་གདུ་བུ་དང་། དཔུང་རྒྱན་དང་། རྣ་རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་ཡན་ལག་རང་བཞིན་གྱིས་ཉམས་དགའ་བར་བྱེད་པ། དཔུང་པའི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་མཛེས་པར་བྱེད་པ་ན་
འཇིག་རྟེན་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཉེ་བར་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉེ་བར་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་འདིས་མདོ་སྡེའི་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམ་པ་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདི་རྒྱན་ཉིད་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་གང་དག་མདོ་སྡེའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་གསལ་བའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་རང་ཉིད་འཇུག་པ་ལ་ཐོས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དྲི་མ་མེད་པ་ཅན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མཁས་པ་དེ་དག་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་མི་འཇུག་པའམ། འཇུག་པ་ན་ཅི་ཡོད་པར་གྱུར་པའམ། ཡོད་པའམ། ཡོད་
པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་ན་འདི་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དང་། མི་སླུ་བ་ཉིད་དང་། དོན་མ་ལུས་པ་དག་བསྡུས་ནས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདིར་
བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་ཏུ། དོན་ཤེས་དོན་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གང་འདིས་ནི་མདོ་སྡེའི་དོན་ནི་བརྒྱན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང་། བཤད་པ་ནི་རྒྱན་ཉིད་དང་། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གོང་དུ་བརྗོད་པ་གསུམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དོན་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་
ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ནི་རྟག་ཏུ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་འབྲེལ་པས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མདོའི་དོན་ཁོ་ན་བརྒྱན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །མདོའི་སྡེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ནི་མདོའི་སྡེ་བཞིན་དུ་ཐེག་མཆོག་
བསྟན་པའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོའི་སྡེ་ཁོ་ནས་ཤེས་པར་བྱས་པའི་དོན་ལ་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཐེག་པ་མཆོག་བསྟན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་

124-1-175b

དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་འདིར་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲ་ལྷག་པར་བརྗོད་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྒྲུབ་པས་ན་སྒྲུབ་པ་ཞེས་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པས་ན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་ལས་སུ་
སྒྲུབ་པ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་ལས་སུ་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པར་མངོན་པར་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་མཆོག་སྟེ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེ་
བསྟན་པ་སྟེ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་བཞིན་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་གཟུང་བ་རང་གིས་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ་དེའིའོ། །དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ན་ནི་བསྟན་པའི་སྒྲ་དོན་དུ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
དེ་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཐལ་བ་བཟློག་པར་དཀའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཁྱད་པར་དུ་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་མདོའི་སྡེ་ཁོ་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་འགྲེལ་པ་མཛད་པས་ཆོས་ཚོལ་བའི་ལེའུ་ལས། ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོར་ནི་
མདོ་སྡེ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་དེ་དོན་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མདོ་སྡེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་། དབྱངས་
ཀྱིས་བསྙད་པ་དང་། ལུང་དུ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་པའི་གྲངས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ན་མདོའི་སྡེ་ཁོ་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་གདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མདོའི་སྡེའི་དོན་ནི་བརྒྱན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདིར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པའི་སྒྲ་ནི་བཤད་པའི་
དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་དོན་ནི་བཤད་པར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ན་བརྒྱན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དོན་བཤད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ན་བདེན་ཏེ། དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ན། སྒྲུབ་བཞིན་པའི་བཤད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་

124-1-176a

འབྲེལ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། དེས་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། བརྒྱན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དོན་ཇི་ལྟར་ན་བརྒྱན་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན། དོན་འདི་ཉིད་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་གསེར་
ལས་བརྡུངས་བྱས་འདྲ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས། ཆོས་དེ་འདིར་བཤད་པ་ཡང་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་གིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དོན་བརྒྱན་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་ཤེས་
པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་སུ་ཞིག་བརྒྱན་པར་བྱེད། ཅི་ཞིག་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འགྲེལ་པ་མཛད་པས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་དྲི་བ་དང་། ལན་གྱི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དོན་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་གང་དག་གིས་དགོངས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་མ་
ཆུད་ན་འགྲེལ་པ་སུ་ཞིག་བརྒྱན་པར་བྱེད། ཅི་ཞིག་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་གཉིས་བསལ་ནས། སུ་ཞིག་བྱེད། ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེས་གདོན་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེས་ནི། སྙོམ་ལས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཡིད་ཅན་གྱིས། རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་
བྱེད་དོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱང་། དེ་ལ་ག་ལ་ཡོད་དེ། ཅི་ཞིག་དོན་གྱིས་རྒྱན་དུ་བྱེད། གང་གི་ཆེད་དུ་རྒྱན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་གང་གི་དོན་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཚིག་ཕྱི་མ་དག་གི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། དོགས་པ་ཉེ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཅི་ཞིག་གི་དོན་གྱིས་རྒྱན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་སྒྲ་དྲན་པ་ལ་མཁས་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་འདིས་ཀྱང་དོན་བརྒྱན་པར་བྱ་བའི་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐོབ་པས་དོན་ལ་ཞེས་གཉིས་པའི་མཐའ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་
ཉིད་དུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན། དྲུག་པ་མི་འཐད་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་མི་དཔྱོད། གང་གི་ཚེ་བརྒྱན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ན་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཉིད་འདིར་ལས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ན་དོན་ལ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་

124-1-176b

ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་འབྲེལ་པ་དྲུག་པ་བསྟན་པ་ལ་མི་འཐད་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུས་སུ་ཞིག་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་བཟང་བ་དང་། དེ་མཛད་པ་པོའི་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་
ན་དེ་ལྟར་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ། ཐེག་མཆོག་བསྟན་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ངག་གི་དུམ་བུ་འདི་ཙམ་གྱིས་བརྒྱན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་མདོའི་སྡེའི་དོན་ཡིན་ལ། བརྒྱན་ཉིད་ནི་དེ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་གྱུར་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་
པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་བརྗོད་པ་སྟེ། ད་ནི་དེའི་དོན་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་སྟེ། མཁས་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་མ་ཡིན་པ། མང་དུ་ཐོས་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་ཁ་ཅིག་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁ་ཅིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཁ་ཅིག་ལ་ཕྱིན་
ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསྟན་པས་འདིར་རྒྱུ་མཚན་དང་པོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་
བྱེད་པ་ངེས་པར་སྒྲུབ་པ་འདི་ལ། དོན་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་། དོན་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དག་མ་ཚང་ན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་
ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། འདིར་ནི་མཛད་པ་པོ་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཚང་བར་ཡོད་པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པས་ནི། སྟོན་པ་པོ་ལ་ཆོས་དང་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་
པ་ཚང་བ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ངག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཚང་བ་ཉིད་དོ། །འབྱོར་བའི་དོན་ཚུལ་བླ་མེད་གྱུར་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་ནི། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་

124-1-177a

བསྟན་ཏོ། །ངག་ལས་ཚིག་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཡིན། ཚིག་གམ་ངག་གི་ངོ་བོ་མ་གཏོགས་པར་བྱས་པའི་ངག་གམ་ཚིག་རྣམས་ཡོད་པར་སྲིད་པ་ཉིད་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཡང་རུང་བ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ན། ཅིག་ཅར་གཉི་གར་སྟོན་པར་
བྱེད་ཅེ་ན། སྐྱོན་དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གི་ཚོགས་ལས་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚིག་གི་ཚོགས་ནི་ངག་གི་ཚོགས་ཡིན་ལ། གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། མིང་གི་
ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ནི། །མིང་དང་ངག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ཚོགས་ནི་བརྗོད་པའི་ཚོགས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ངག་དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཚིག་གི་ཚོགས་ངག་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱང་
ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ངག་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ངག་ཉིད་ནི་འདིར་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་ཀྱི་དོན་ནི་བསགས་པའི་དོན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་
ནི། གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ངག་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དགོངས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ངག་དང་ཚིག་དག་ནི། གཅིག་གི་ཚིག་དང་། མང་པོའི་ཚིག་གི་མཐའ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ངག་ཆེན་པོ་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁོངས་སུ་གཏོགས་
པའི་ངག་རྣམས་ནི་མང་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། ངག་ཁོ་ན་ཚིག་འཕེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིར་དེ་དག་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་མི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་སྒྲ་གཞན་གྱི་དོན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཡང་། 
རང་གི་སྒྲས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་རྣམས་འོངས་སོ། །གནས་འཇོག་ཀྱང་འོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་དེར་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །འདིར་ཡང་དེ་རྣམས་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་

124-1-177b

པ་ཡང་ཅི། འདིའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་ངག་ནི་ཆེས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱོན་དང་ལྡན་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ངག་ཅན་གྱི་ངག་ཆེན་པོ་དེ་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བས་
ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་གང་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱི་ངག་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་པ་ནི་མི་ཞན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འཁོར་ལ་ཁྱབ་
པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ནི་སྙན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཡི་གེ་མི་རྩུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གསལ་བ་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཡི་གེ་ལེགས་པར་ངེས་པར་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི། ཡི་གེ་གྲགས་པ་
གང་ཡིན་པ་སྟེ། གྲགས་པ་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཉན་པར་འོས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་མེད་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་
ལ་རྟེན་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ནི་རན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་མི་རན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལས་ཅིག་ཤོས་ནི་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏུགས་པ་མེད་པ་ནི་ཡངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཚད་མས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་
དོན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་པོས། རྒྱལ་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞན་པ། །སྙན་ཅིང་ལེགས་བཤད་གྲགས་པ་དང་། །ཅི་རིགས་པ་དང་ཟང་ཟིང་མེད། །རན་ཅིང་དེ་བཞིན་སྤངས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས། ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་ཉིད་སྟོན་
པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི་སྔ་མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དྲི་བ་མེད་པའི་ཞབས་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་པ་ནི་གང་དག་ཚད་མ་རྣམས་དང་མི་འགལ་བའི་དོན་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །འབྲེལ་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མདོར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་དོན་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་

124-1-178a

གང་དག་ཡིན་པའོ། །མཐུན་པའི་གང་ཟག་ཐེག་པ་གསུམ་དང་མི་འགལ་བར་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །རུང་བ་ནི་བདེ་བ་ལ་བརྟེན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྒྲ་ཉམ་ང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱོར་པ་ནི་གང་དག་གྲགས་པའི་དོན་གྱིས་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །འཕྲོད་
པ་ནི་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཚམ་པ་ནི་གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པའོ། །འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་གང་དག་སློབ་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་ཉིད། བསྟན་དང་དེ་བཞིན་བཤད་པ་དང་། །ཐེག་དང་མཐུན་དང་བདེ་བ་དང་། །གྲགས་པ་དང་ནི་ཅི་རིགས་དང་། །ངེས་པར་འབྱུང་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། །དེ་འདིར་སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན། །
ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་པོ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་དོན་ཤེས་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་ལྟ་བུའི་ངག་དང་། ཚིག་རྣམས་ཀྱི་མདོ་སྡེའི་དོན་སྟོན་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་
པའི་དོགས་པ་བྱེད། དོན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་མི་ཤེས་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་བསལ་བ་ཡིན་པར་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །ངག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མེད་ཅེས་བཤད་པས་ནི། སྐྱོན་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཤེས་པའི་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཡང་། སླུ་བར་བསམས་ནས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གིས་ན་འདིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བཤད་པར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་
གཞན་དུ་ཡང་འཆད་པ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དགོས་པ་དང་དེའི་རྒྱུ་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་པ་མི་སླུ་བ་ཉིད། སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་དུ་མར་

124-1-178b

སྡུག་བསྔལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་འབད་པར་གོམས་པ་ལས་གང་ཞིག་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ན་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་གང་གིས་ན་སླུ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ། ཇི་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་བ་ལས་གཞན་པའི་དགོས་པ་རྩེད་མོ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པར་བྱེད། 
དེའི་ཕྱིར་དེའི་བཤད་པ་ནི་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཚམས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་ཁུང་གི་ལྔ་པ་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཞེས་བསྟན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཞེས་བསྟན། སྡུག་བསྔལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་
ལས་བསྒྲལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་དེ་དག་མེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚམས་དང་། དེ་དང་ལྡན་པ་ལ་འབྲེལ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པས་བྱེད་པ་རྣམས་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར། འདིས་འབྲེལ་པ་འདོད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པའི་དྲུག་པ་འཐད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་
ན་བསྒྲལ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གཞན་པའི་སྡུག་བསྔལ་བའི་བདག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་བདག་ཉིད་བདག་མཚན་མིན། །ངན་པར་གནས་མིན་མཚན་ཉིད་མི་འདྲའི་ཕྱིར། །གཉིས་ལས་
གཞན་མེད་དེ་ནི་ནོར་བ་སྐྱེས། །དེ་ཕྱིར་ཐར་པ་ནོར་བ་ཟད་ཙམ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིར། འཁྲུལ་པ་ཟད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་
པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་རྟོགས་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱ་རིག་པ་དང་། སྙིང་རྗེའི་རང་བཞིན་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པའི་དོན་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དང་
མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེར་ད་ལྟར་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཡང་། དེའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ན་མཐོང་བ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ་འདི་འབའ་ཞིག་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས། ཕྱི་མའི་དུས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་དོན་དུ་དེ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་

124-1-179a

གདུལ་བྱ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་དོན་དུ། དེ་ཡིས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིར་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱང་དེའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་
འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཆད་པ་མེད་དོ། །གང་ཕྱིར་སྤྲིན་ལས་ཆར་འབབ་ཀྱང་། །ས་བོན་མིན་ལས་མི་འབྱུང་ལྟར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་ན་ཡང་། །སྐལ་བ་མེད་པས་འབྲས་མི་མྱོང་། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱན་ཉིད་
ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དང་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་ནས། གསུམ་པ་དོན་མ་ལུས་པ་ཉིད་དེ་སྟོན་པར་བཞེད་ནས། འབྱོར་པའི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསུང་རབ་ལ་ནི་གང་གི་དེ་མ་བསྟན་ན། འདིའི་དོན་མ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ། དོན་རྣམ་པ་ལྔས་
ལྷག་པའི་ཤེས་བྱ་སྲིད་པའམ། ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྲིད་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་བསམ་པར་བྱ་བ་དོན་
གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྟོན་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན། གཞན་གྱིས་བཤད་པ་
རྣམས་དོན་མ་ལུས་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱན་ཉིད་དང་འདྲ་བ་ནི་རིགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དགའ་
བའི་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཁོ་ན་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་བཤད་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ལྔས་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་འདྲ་

124-1-179b

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་ཇི་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་མཚན་དང་། མིང་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་། འཇུག་
པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ནི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཡང་མིག་བཙུམས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རང་བཞིན་
དང་། ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་
རིམས་ནི་འདི་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གདགས་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གདགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མིང་ངོ་། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་
ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འགོག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་རྗེས་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །འགྲེལ་པ་མཛད་པས་ནི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་
བྱ་བར་བསྟན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་འདྲ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསེར་ནི་གདུ་བུ་དང་། རྣ་རྒྱན་དང་། དཔུང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྲེག་པ་དང་
བཅད་པ་དང་ཆུས་བྲན་པ་དང་། བརྡུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་དོན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མིང་ནི་མར་མེ་བཞིན་དུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བརྡ་རིག་པ་བཞིན་དུ་བརྡ་མ་རིག་པས་ཀྱང་

124-1-180a

དོན་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ནི་འདིའི་བརྗོད་བྱ། འདི་ནི་འདིའི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པས་བརྟགས་པའི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཤེས་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མིང་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་
དབང་དུ་བྱས་ནས། འདི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པར་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ནི་བརྟགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བརྡ་ཤེས་
པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས། གཞན་ལ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བསྟན་ཏེ་པདྨ་རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་པདྨ་ནི་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་སྐྱེས་བུའི་ལག་པ་དང་། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་། ཡོངས་སུ་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་མཚན་
ཉིད་ཅན་གྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བསམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་མེད་པར་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་བརྫུན་པ་ཡིན་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ལ་རང་བཞིན་དང་ཁྱད་པར་དག་གི་མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་
ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་འཇུག་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཐབས་རིག་པ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མེད་པར་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་དག་གིས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་སྐྱེ་སྟེ། ཕ་རོལ་གྱིས་བསྟན་པ་དང་བདག་ཉིད་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་
ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་མ་སྤངས་ན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་ན་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི། མིང་ཇི་ལྟ་བ་ནི་ཡུལ་

124-1-180b

མེད་པ་ཉིད་དུ་བསམ་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཁ་ཟས་གཡོས་ལེགས་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁ་ཟས་ལེགས་པར་རང་བཞིན་དང་། ཁྱད་པར་དག་ཏུ་མ་བསམས་པར་གཡོས་ལེགས་པའམ། དེ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཡིད་ཅན་གྱི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ཡང་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་གྲགས་པའི་ཕྱིར་འདིར་དཔེར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གསུང་རབ་ལས་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། མིང་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་གསུམ་ནི། དཔེ་གསུམ་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། 
བསམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་བསྟན་པར་འཇུག་པས་ཇི་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། དེའི་ཐ་སྙད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་ནི་དེའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་དེ་ཉིད་
རང་བཞིན་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཙམ་ཁོ་ན་འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་དང་། ཐ་སྙད་དག་ལས་ལྷག་པར་འགྱུར་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་
མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་རྟོག་པ་བསལ་བར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཁོ་ན་དེ་ལྟར་བསྙད་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་རྟོག་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལས་
གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་ཡིན་ན། རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསམས་ནས་དེ་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པས་འདི་སྙིང་རྗེ་ཅན་ལ་བརྫུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྲག་པའི་ཡུལ་དུ་ཡང་བསྟན་
པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་། རང་དང་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ། །མེད་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ལ། །མི་གནས་ཕྱིར་དང་འཛིན་བཞིན་དུ། །མེད་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་འདོད། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་མེད་པ་ཡི། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་གཟོད་ནས་ཞི། །རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་

124-1-181a

པ་འགྲུབ། །ཅེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡང་དག་པར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ཡང་། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེན་པ་དེའི་ཞེན་པ་ཉིད་བསལ་བའི་དོན་དུ། འདི་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་
ཙམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་དང་གཟུགས་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་བར་དུའོ། །མིང་ནི་གང་དང་གང་དག་གིས། །ཆོས་ནི་གང་དང་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ལ་དེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་དོ། །མིང་ཉིད་མིང་གིས་སྟོང་པ་སྟེ། །མིང་མིན་ལ་ནི་མིང་ཡོད་མིན། །ཆོས་
ཀུན་མིང་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །མིང་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མིང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྫུན་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་དོན་དང་ལྡན་ནམ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་
ཡང་དག་པར་སྲིད་ན། རྗོད་བྱེད་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་དུ་བསྟན་པར་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་ཀྱི་མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། 
ཇི་ལྟར་ཞེན་པའི་ཡུལ་གྱི་དེ་ཉིད་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་བསལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་སེལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ལས། མ་ལོག་པས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་
གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ན། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ནམ་ཡང་དེ་ཡོད་པ་མི་སྲིད་པས་གྲོལ་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྤངས་པ་ཁོ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་། གང་ཚེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཡི། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་དཔྱད་བྱས་པ། །དེ་ཚེ་ཐུག་པ་མེད་འགྱུར་ཏེ། །རྣམ་དཔྱོད་དེ་ལའང་དཔྱད་ཕྱིར་རོ། །དཔྱད་བྱ་དཔྱོད་པར་

124-1-181b

བྱེད་པ་ནི། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་རྟེན་ཡོད་མིན། །རྟེན་མེད་ཕྱིར་ནི་སྐྱེ་བ་མེད། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པར་བརྗོད། །ཅེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་གསུང་རབ་ལས་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། མིང་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་དཔེ་གསུམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། 
བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་བསམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ན་དགོངས་པ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དཀྱུས་མ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགྲེལ་པ་མཛད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བཤད་ན། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྒྲ་དོན་ཅི་ཞིག་བརྗོད་
ཅེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་འདི་དག་གི་འདི་ཡིན་ཞེས་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྲིང་ཡིག་ལེགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་སྤྲིང་ཡིག་ལེགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཉམས་དགའ་
བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྤྲིང་ཡིག་ལེགས་པ་ཡིན་ཞེས་སུས་ཀྱང་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་
ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བའི་གསུང་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྒྲས་དེ་བཞིན་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་དུ་བཅུག་ན། ལྷག་མར་གྱུར་
པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ནི། དོན་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། དོན་གང་གིས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྲུབ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དེ་ནི་རིན་
པོ་ཆེས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་པ་ན། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་། རང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ངེས་པར་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་དག་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་

124-1-182a

ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཉིས་ཀྱི་དོན་དཔེ་གཉིས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་ཆོས་སྟོན་པ་འཇུག་པ་ཅི་ཞིག་སྟོན་པ་
ཡིན་ཞེ་ན། གང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། གང་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་གཉི་གའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་མི་འགྱུར་བ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་གཏན་དུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིས་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་
གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཙམ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བླ་ན་མེད་པའི་ཐེག་པ་རྟོགས་པ་དོན་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དེ་བསྟན་པས་ཀྱང་། མདོའི་དོན་སྟོན་པ་དོན་མ་ལུས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པ་
འདི་དག་ཙམ་གྱིས་ནི། རྒྱུ་མཚན་ལ་སོགས་པ་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་འདྲ་བ་དང་། པདྨ་རྒྱས་པ་དང་། ཁ་ཟས་གཡོས་ལེགས་པ་དང་། སྤྲིང་ཡིག་
ལེགས་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་ཀྱི་དཔེ་དག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་
འདིས་བཤད་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། དཔེ་འདི་དག་གིས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དགའ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ནི་བརྡུངས་བྱས་དང་། རྒྱས་པའི་སྒྲ་དག་ནི་བཟླས་ནས་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། ཁ་ཟས་གཡོས་ལེགས་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་གསུམ་ལ་ནི། དང་པོ་བཤད་པ་དང་མ་

124-1-182b

སྦྱར་བའི་ཚིག་གཞན་རྣམས་མ་སྦྱར་བར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གང་ཞེ་ན། བཀྲེས་པས་ཉེན་པ་ཟ་བ་འདྲ་བ་དང་། །ཐོས་འདྲ་བ་དང་ཕྱེ་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གསེར་ལས་གདུ་བུ་དང་། རྣ་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་
བརྡུངས་ཤིང་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་བྱས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཉམས་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་། བརྒྱན་པར་བྱ་བ་ཡང་ལང་ཚོ་མའི་གཙོ་མོའི་དཔུང་པའི་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྡུངས་ཤིང་རྒྱན་ཉིད་དུ་སྦྱར་ན། དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བསྟན་པའི་ཆོས་འདི་ལ་འཐད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་ཅི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བཤད་པ་ན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་པདྨ་རྒྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྒྱས་པ་རྟོགས་པ་པོས་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་མཐོང་
ནས། དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདི་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ཟས་གཡོས་ལེགས་པ་ནི་ལེགས་པར་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། བཀྲེས་པས་ཉེན་པས་ཟ་བ་ན། དེ་དག་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་
བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསམ་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲིང་ཡིག་ལེགས་པ་ཐོས་པ་ནི་དོན་ཤེས་པ་སྟེ། མཁས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་གྱི་དབང་
དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་སྒྲོམ་ཕྱེ་བ་ནི་ཁ་ཁམས་ཕྱེ་བ་སྟེ། རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་
འདིས་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཉམས་དགའ་བ་ཡིན་ཡང་། ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཁོ་ན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། རང་གི་ངོ་བོ་གནས་

124-1-183a

པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། དོན་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་དབང་གིས་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །
དེའི་ཕྱིར་སྔར་བསྟན་པའི་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱན་དང་འདྲ་བར་རྒྱན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དཔེ་སྦྱར་བའི་སྒོ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བཤད་པ་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་འགྲེལ་པ་མཛད་པའི་
དགོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་གལ་ཏེ་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདིས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བ་ན། དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་བསྟན་བཅོས་མཛད་པའི་བཤད་
པར་བཞེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འདིས་ད་ནི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། ངག་ཐ་དད་པར་བཤད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ངག་ཐ་དད་པར་བཤད་པར་མི་བཞེད་པ་ཡིན་
ན་ནི། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དེའི་སྒྲས་རབ་ཏུ་གཟུང་བའི་ཆོས་དེ་མདོ་སྡེ་རྒྱན་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་དེའི་སྒྲས་བསྟན་པ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དཔེ་ལྔས་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པའི་གཞུང་ཡང་བརྗོད་པར་འོས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ། གསེར་ལས་
བརྡུངས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་བཤད་པ་བསྟན་པའི་རིམ་པས་ནི་མཐའ་དག་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དཔེ་ལྔས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནས་བརྩམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་
གྱི་ངག་གཅིག་གིས་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་མཚན་ལ་སོགས་པའི། དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་དཔེ་སྦྱར་བར་མཛད་ནས། མདོ་སྡེ་རྒྱན་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་གཉིས་པས་ནི། རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་པའི་ཆོས་

124-1-183b

བསྟན་བཅོས་འདིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་འགྲེལ་པ་མཛད་པས། ལེགས་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ཉིད་དོན་རྟོགས་ལ་མཁས་མ་བརྟེན་པ་དང་བློ་ཆུང་བས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཇི་བཞིན་དུ་ནི་རྟོགས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡི་རྣམ་བཤད་བྱས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་གང་། །དེ་ནི་དོན་ཀུན་གྲུབ་པའི་གཏེར་བཞིན་དུ་ནི་གྲུབ་གྱུར་ཅིག །མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་དང་པོའི་
སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་བཤད་པ་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དཔལ་བཙུན་པ་སོ་མ་ཤྲཱིའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་ཞབས་ཀྱི་པདྨའི་ཟེའུ་འབྲུའི་རྡུལ་གྱིས་རེག་པ། སློབ་དཔོན་གཞན་ལ་ཕན་པ་བཟང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།ཐུགས་དམས་
ཁྭ་ཆར་གྱི་དཔལ་ཡིད་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཁ་ཆེའི་མཁན་པོ་པཎྜི་ཏ་པ་ར་ཧི་ཏ་བྷ་དྲའི་ཞལ་སྔ་ནས་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་མཆོག་གིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།།      ༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སཱུ་ཏྲཱ་ལཾ་ཀ་
ར་པཎྜཱིརྠ། བོད་སྐད་དུ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་གྱི་དོན་བསྡུས་པ། འཕགས་པ་བྱམས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དང་། བཤད་པའི་སྐྱོན་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་གསུམ་དང་བྲལ་བར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་སྟོན་པ་དང་། སྟོན་པའི་ཚིག་དང་། 
བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་། བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་བླ་ན་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་སྟོན་པའི་དབྱེ་བ་དང་། སེར་སྣ་དགག་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་དོན་ཡོད་པ་དང་གསུམ་མོ། །རྒྱལ་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞེན་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་བརྒྱད་ཀྱིས་སྟོན་པའི་ཚིག་གོ། །
རྒྱལ་བ་བྱམས་པས་བཤད་པའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། ཉེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཐེག་པ་མཆོག་གོ། །དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་བླ་ན་མེད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཟབ་པ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་དེ། 

124-1-184a

སྒྲ་ནི་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་དང་ལྡན་པའི་མཁས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པའོ། །དེ་ཡང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་བསྡུས་ནས་རྣམ་པ་བཞི་
བཞིའི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཞུང་གི་དོན་བསྡུ་ན་ལྔ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མཐར་ཐུག་པའི་དོན་ནོ། །མིང་རྒྱུ་མཚན་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་མི་བཞག་སྟེ། གཞུང་
ནས་བརྗོད་བྱར་མ་བཞག་པ་དང་། འབྱོར་པའི་དོན་ཚུལ་བླ་ན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འབྱོར་པའི་དོན་ཚུལ་བླ་མེད་གྱུར་པ་ལྔ་ཡི་བདག་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་གོང་མ་དང་སྦྱར་བ་དང་། འོག་མ་དང་སྦྱར་བ་གཉིས་བྱམས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་ལ། གོང་མ་
དང་སྦྱར་བ་ནི་བླ་མ་བརྒྱུད་པ་ལས་ཤེས་ཏེ། དེ་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མ་བཤད་དོ། །དབྱིག་གཉེན་གྱིས་འོག་མ་དང་སྦྱར་བའི་བཤད་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཀར་བསྒྲུབ་པ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཡུལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་མཆོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་དང་
ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གསུམ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། སེམས་བསྐྱེད་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བསམ་པར་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཟབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་
དང་། རྒྱ་ཆེ་བ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། དགའ་བ་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་བདག་དང་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པའི་དོན་ནི་གཅིག་སྟེ། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཞེས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་དང་། མཐར་ཡང་། ཉེས་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་འཐོབ། །རིན་ཆེན་སྣོད་ནི་ཕྱེ་བ་ལྟར། །

124-1-184b

སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡང་དག་བསྟན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། སྡོམ་ནི་དང་པོ་སྒྲུབ་སྐྱབས་རིགས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། །རང་གཞན་དོན་དང་དེ་ཉིད་དོན། །མཐུ་དང་ཡོངས་སྨིན་བྱང་ཆུབ་པོ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་ནས། གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དོན་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་ཞེ་ན། མོས་པ་མང་བ་ཉིད་དང་ནི། །ཆོས་ཚོལ་བ་དང་སྟོན་པ་དང་། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་དང་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མགོན་པོས་ཆུ་བོའི་འགྲོས་ལྟ་བུའི་བཤད་པ་ནི་
འདི་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཏུ་གྲུབ་པ་ལས་བརྩམས་ནས་མོས་པ་འབྱུང་ངོ་། །མོས་པ་ལས། ཆོས་ཚོལ་བ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་རག་ལས་པས་ཆོས་སྟོན་པའོ། །དེ་ནས་སྒྲུབ་པ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་ཡིན། བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཞེས་
རང་མིང་ནས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པར་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྐབས་སོ། །ཐབས་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་
བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞིས་བསྡུས་པ་དཀོན་མཆོག་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་དང་། ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་
སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མདོར་གཞག་པ་དང་། དཔེ་ལྔས་མཚོན་ནས་བཀོད་པ་འོག་མ་དང་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །གོང་མ་དང་སྦྱར་བ་རྟོགས་པ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འབྱོར་པའི་
དོན་ཚུལ་བླ་ན་མེད་པ་ལྔ་སྟེ་གང་ཞེ་ན། རིགས་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དོན་ཤེས་པར་ནུས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་དོན་སྟོན་པ་དང་། སྟོན་པའི་ཚིག་དྲི་མ་མེད་པ་བསྟན་པ་དང་། འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བའི་ཆེད་ཡིན་པ་དང་། དེའི་རྒྱུད་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་བདག་

124-1-185a

ཉིད་དང་། བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐེག་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྔ་ནི་ཚིགས་བཅད་དང་པོའི་དོན་ཏེ། དཔེ་ལྔས་མཚོན་པའི་དོན་ལྔ་སྟེ། མདོར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྔའི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དོན་ཤེས་ཀྱི་རྒྱས་བཤད་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཐེག་
པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་བར་རོ། །དོན་སྟོན་གྱི་རྒྱས་བཤད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཆོས་ཚོལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་སྐབས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ངག་དང་ཚིག་རྣམས་དྲི་མེད་ཀྱི་རྒྱས་བཤད་ནི། རྒྱལ་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞན་པ་ནས། ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་བསམ་
མི་ཁྱབ་ཀྱི་བར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་བསྒྲལ་ཕྱིར་གྱི་རྒྱས་བཤད་ནི། སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ནས་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བར་རོ། །འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེའི་ཕྱིར་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱས་བཤད་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་བརྩམས་པ་མན་ཆད་དོ། །ཐེག་མཆོག་བསྟན་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱས་བཤད་ནི་ངོ་ཚ་
རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། མཐར་ཐུག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྫོགས་ཀྱི་བར་གྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཚུལ་གཉིས་སུ་བཤད་པས་མདོ་སྡེའི་དོན་བཤད་པ་ཡིན་ལ། ཚིགས་བཅད་གཉིས་པས་རྒྱན་བཤད་དེ། ཐེག་པ་
ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུས་ཅན་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་རྒྱན་ཡིན་ན། འདི་ལ་དྲི་བ་ལྔ་འབྱུང་སྟེ། དྲི་བ་དང་པོ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་བཀར་གྲུབ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྒྲ་དང་དོན་ཅི་ཞིག་བྱམས་པས་
བོགས་དབྱུང་དུ་ཡོད་ནས་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ལན་དུ། གཟུགས་རྒྱན་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་མེ་ལོང་ནང་སོང་ན་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་བ་གཉིས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་བཤད་པ་དང་། གང་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་བསྐྱེད་
པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལན་དུ། ཇི་ལྟར་བསྣམས་ན་རབ་དཀུ་ལ་མན་ཆད་སྨོས་སོ། །དྲི་བ་གསུམ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལན་དུ། ཆོས་དཀའ་རྒྱ་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །

124-1-185b

དྲི་བ་བཞི་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རང་ལ་ཕན་པ་ཚོལ་བ་ཡིན་ན། འདི་ལས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་རང་ལ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པས་དགའ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལན་དུ། རིན་ཆེན་རིགས་ལྡན་རིན་ཐང་མེད་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་བ་ལྔ་པ་ནི་ཐུན་མོང་དུ་གྲགས་པའི་སྡུད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། 
བདག་ཅག་ལ་གྲགས་པ་ཁོ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལན་དུ། སྔར་ལུང་མ་བསྟན་ལྷན་ཅིག་བྱུང་མན་ཆད་སྨོས་སོ། །མདོར་གཞག་པ་ལས་འཕྲོས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་གཞན་ཡང་ཚིགས་བཅད་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་
མཚན་བཤད་པ་དང་། དེ་ལས་འཕྲོས་པས་ལེའུ་དང་པོས་ལུས་མདོར་གཞག་བསྟན། སྐྱབས་འགྲོ་བསྣན་པས་རྒྱས་བཤད་བསྟན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་རིགས་དང་། རྐྱེན་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་གི་བར་གྱིས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱལ་བ་བྱམས་པས་མཛད་
པའི་བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་ཐོག་མར་མཚན་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བྱེད་པ་དང་། བྱ་བ་དང་། དགོས་པའོ། །བྱེད་པ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བདུན་ཏེ། དབྱེ་བ་པོ་དང་། བྱེད་པའི་ལས་དང་། བྱེད་པ་དང་། བྱེད་པ་པོའི་ཆེད་དང་། རྒྱུའི་དོན་དང་། འབྲེལ་
པའི་དོན་དང་། གནས་ཀྱི་དོན་ནོ། །བྱ་བ་ནི་ལྔ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་
རྒྱན་འདིས་རིམ་པ་བཞིན་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བས་མཁས་པ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱན་དུ་གཞག་གོ། །ཆོས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་རྒྱན་དང་ལྡན་ན་བསྟན་བཅོས་འདིས་རྒྱན་དུ་བྱས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གཟུགས་རྒྱན་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགོས་པ་ནི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་
སྤོང་བ་དང་། དབང་འབྱོར་པའི་རྒྱུ་དང་། འཕགས་པའི་ནོར་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྒྱུའོ། །ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ། འདི་བཀའ་མ་ཡིན་ན་ཕན་ཡོན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་པ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་བླ་ན་མེད་

124-1-186a

པའི་ཐབས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། དེ་ལ་སྐྲག་པའི་ཉེས་དམིགས་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་དང་། སྐྲག་པར་མི་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དང་། དགག་པ་མི་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྲག་མི་དགོས་པ་དང་། མ་མོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དང་། རང་གིས་
མ་ཐོས་པ་སྤང་བར་མི་རིགས་པ་དང་། སྤོང་བའི་རྒྱུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དགག་པ་དང་། ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་སྤང་བར་མི་རིགས་པ་སྟེ་བཅུ་པའོ། །དེ་ལ་སྔར་ལུང་མ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཚིགས་བདུན་ནོ། །སྔར་ལུང་མ་བསྟན་པས་སྒྲུབ་པ་མ་ངེས་པ་སྤང་བ་དང་། 
ཡོད་མེད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་སྤང་བ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་གསུམ་མོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་གྲུབ་པའི་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་མོས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་དགུ་སྟེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་མཆོག་གི་ཁྱད་པར་དང་། དེ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱ་བ་དང་། དེའི་ངོ་བོ་དང་། རྒྱུ་དང་། 
འབྲས་བུ་དང་། ལས་དང་། ལྡན་པ་དང་། དབྱེ་བ་དང་། ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ། །དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་དང་། རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་
འཕགས་པ་སྟེ་བཞིའོ། །ཡོད་པ་ཡང་། ཡོད་དང་མཆོག་དང་མཚན་ཉིད་དང་། །རྟགས་དང་རིགས་རབ་དབྱེ་བ་དང་། །ཉེས་དམིགས་དང་ནི་ཕན་ཡོན་དང་། །དཔེ་རྣམས་གཉིས་ཏེ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་རྣམ་པ་དགུའོ། །དེའི་རྐྱེན་ནང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་སེམས་བསྐྱེད་
པ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དྷ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དོན་དམ་པ་དང་། དཔེའི་ཆེ་བ་དང་། སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་སྨད་པ་དང་། བསྐྱེད་པ་བསྔགས་པ་དང་། མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པ་དང་། སེམས་མི་
ལྡོག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཇིགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡལ་བར་མི་འདོར་བ་དང་། ལེ་ལོ་མི་རིགས་པའོ། །བསྡུ་ན་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་དྲུག་སྟེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དབྱེ་བ་དང་། རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབྱེ་བ་དང་། བརྡར་བཏགས་དོན་དམ་གྱི་

124-1-186b

དབྱེ་བ་དང་། དཔེའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་དགུ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། གཞན་གྱི་དོན་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་དང་། གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་དབྱེ་བ་དང་། དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་
བསྔོ་བ་དང་། གཞན་གྱིས་ཉེས་པ་བཟོད་པ་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །བསམ་པར་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཟབ་མོ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་བསྟན་ཏེ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དགག་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དམད་པ་དང་། བདག་མེད་ཀྱང་ཞི་བར་རུང་བ་དང་། གཉེན་པོ་ཡེ་
ཤེས་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཐུ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། ལས་དང་ལྡན་པ་དང་། འཇུག་པ་དང་། ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ལས་ལ་དྲུག་སྟེ། མཐོང་། སྟོན། འོད་ཟེར། 
རྣམ་པར་རོལ་པ། སྤྲུལ་པ་དང་། ཞིང་དག་གོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདུན་དང་གཞན་ནོ། །དེ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་བཅས་པ་སྟེ། དགའ་དང་དད་དང་རབ་ཞི་སྙིང་བརྩེ་དང་། །བཟོད་དང་ཡིད་གཞུངས་མཐུ་ཅན་ཉིད་དང་ནི། །མི་འཕྲོགས་པ་
དང་ཡན་ལག་ལྡན་པ་རབ། །དེ་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་ལྔ་སྟེ། རང་བཞིན་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། ཕན་བདེའི་བསམ་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དྲུག་གིས་བསྒྲུབ་པ་དང་། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་
དོན་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། དཔེ་དང་། སངས་རྒྱས་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མཐུ་དང་བཅས་པའོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། དེ་སྐྱབས་
གནས་བླ་ན་མེད་པ་དང་། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དང་། མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་། རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཟབ་པ་དང་། འབྱོར་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་རྒྱུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྐུ་གསུམ་

124-1-187a

དང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གཅིག་པ་དང་། ཐ་དད་པ་ལས་གྲོལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་དང་། ཕན་ཚུན་མཛད་པ་གཅིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སྤྲོ་བར་བྱའོ། །སྐྱབས་གནས་བླ་ན་མེད་པ་ལ་གསུམ་
སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་འཚེ་བ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་། འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་། སྐྱབས་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཡུལ་དུས་རྣམ་པར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་བཞི་སྟེ། གཉེན་པོ་ཕུན་སུམ་
ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་དབྱེ་བ་དང་། དཔེ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཟག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་ཟབ་པ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་གནས་དང་། ཕྲིན་ལས་ཟབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་
ཟབ་པ་དང་། བདག་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པ་དང་། ལུང་མི་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཟབ་པའོ། །ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་ལ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། ཡོན་ཏན་གནས་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་སྨིན་མཛད་དང་། མཐར་ཐུག་གཤེགས་དང་། ཆོས་སྟོན་ཕྲིན་
ལས་དང་། མཛད་པ་གཅིག་དང་། ཡེ་ཤེས་དུས་གཅིག་འཇུག་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་དང་། ཡེ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་དང་། ཡེ་ཤེས་མི་འཇུག་དང་། ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་འཕགས་དང་། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ། །འབྱོར་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཐུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། 
རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འབྱོར་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་རྒྱུ་ལ་བདུན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང་། ཡ་མཚན་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། སྨིན་པའི་ཐབས་མང་བ་དང་། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་འདུ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། དེའི་དཔེ་དང་། 
གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྨིན་པ་དང་། ངོམས་པ་དང་འཕེལ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་དྲུག་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། ལས་དང་ལྡན་པ་དང་། འཇུག་པའོ། །མོས་པའི་ལེའུ་བདུན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། བར་དུ་གཅོད་པ་

124-1-187b

དང་། ཕན་ཡོན་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ལེན་དུ་གཞུག་པ་དང་། ཞུམ་པ་དགག་པ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། མོས་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཆོས་ཚོལ་བ་ལ་བཅུ་དགུ་སྟེ། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། དེ་རྙེད་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་། དེ་ཁོ་ན་
ཉིད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། ཤེས་བྱ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་བྱང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དང་། མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དང་། ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། རིག་
པའི་གནས་དང་། ཁམས་བརྟས་པ་དང་། ཆོས་ཚོལ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། རྒྱུ་ཉིད་དུ་དང་། སྤང་བྱ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚོལ་བ་དང་། མཇུག་བསྡུ་བ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཚོལ་བ་ལ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་དང་། དུས་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་
པར་སྤྱོད་པ་དང་། དཔེ་དང་སྦྱར་བ་དང་། དོན་དང་སྦྱར་བ་དང་། དགོས་པ་དང་སྦྱར་བ་དང་། རྒྱུ་མཚན་དང་སྦྱར་བ་དང་། དཔེའི་དབྱེ་བ་དང་། མི་མཐུན་པ་དང་གཉེན་པོའི་དབྱེ་བ་དང་། སྤང་བའི་ཚུལ་དང་། ཐར་པའི་དཔེ་དང་། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་བརྒྱད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའོ། །ཆོས་
སྟོན་པ་ལ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། སེར་སྣ་དགག་པ་དང་། ཆོས་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྟོན་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཚིག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྟོན་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་། དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། 
ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང་། དགོངས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བསྡུས་པ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །བསྒྲུབ་པའི་ལེའུ་ལ་བརྒྱད་དེ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་
ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤང་བ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ལ་སྐྲག་པ་སྤང་བ་དང་། ཆགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྟུང་བ་དགག་པ་དང་། ཇི་ལྟར་གང་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་། སྒྲུབ་པའི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གདམས་ངག་

124-1-188a

དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། མོས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཚོགས་བསགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ལས་གདམས་ངག་རྙེད་པ་དང་། དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་དྲུག་བསྟན་པ་དང་། 
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་བསྟན་པ་དང་། ཞི་གནས་ཀྱི་སེམས་དགུ་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་རིམ་གྱིས་བསམ་གཏན་ལས་སུ་རུང་བ་ཅན་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་ཐོབ་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང་། མཐོང་བའི་ལམ་དང་། དེའི་མཚན་
ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་། བསྒོམ་པའི་ལམ་དང་། གདམས་ངག་གི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པའོ། །ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཐབས་དང་། ལྟ་བའི་ཐབས་དང་། འཁོར་
གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཐབས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ། གྲངས་དང་དཔེའི་མཚན་ཉིད་གོ་རིམས་དང་། །ངེས་པའི་ཚིག་དང་གོམས་བྱ་ཡོན་ཏན་དང་། །དེ་དག་རབ་དབྱེ་བསྡུ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཡོན་ཏན་ཕན་ཚུན་རྣམ་ངེས་ཡིན་ཤེས་བྱའོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་
དྲུག་སྟེ། ངོ་བོ་དང་བྱེད་པ་དང་། ལས་དང་། གྲངས་ངེས་པ་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། ཕན་ཡོན་ནོ། །མཆོད་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང་། དགེ་བཤེས་བསྟེན་པ་དང་། ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པ་དང་། དེ་དག་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །མཆོད་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་
ཡོངས་བསྔོ་དང་། །རྟེན་དང་དངོས་དང་རྒྱུ་དང་ནི། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་བསྟན། །དགེ་བཤེས་བསྟེན་པ་བཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཚད་མེད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། 
ཁྱད་པར་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། སྙིང་རྗེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །སྙིང་རྗེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། དམིགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ལྔ་དང་། སྲིད་པ་དང་ཞི་བར་མི་གནས་པ་དང་། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། ལྗོན་ཤིང་

124-1-188b

གི་དཔེ་དང་། ཕན་ཡོན་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། སྙིང་རྗེ་བྱམས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་སྐྲག་པ་དང་དགའ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། སྙིང་རྗེའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བདེ་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། སྙིང་རྗེས་བྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་པ་དང་། རྣམ་
པ་གསུམ་པོ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་འཕེལ་བ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། གཞན་བདེ་བས་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་། བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དགའ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉེ་
བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། སྙིང་རྗེའི་རྐྱེན་རྣམ་པ་བཞི་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་རྣམ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་སྟེ། ངོ་ཚའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། བརྟན་པ་དང་། མི་སྐྱོ་བ་དང་། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་དང་། རྟོན་པ་དང་། སོ་
སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ཚོགས་གཉིས་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་དང་། ཞི་གནས་དང་། ལྷག་མཐོང་དང་། ཐབས་ལ་
མཁས་པ་དང་། གཟུངས་དང་། སྨོན་ལམ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་དང་། དེའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ངོ་ཚ་ལ་སོགས་པའི་ལས་མདོར་བསྡུས་པ་བསྟན་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་སྟེ། ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང་མི་ཆེ་བ་
རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཕན་འདོགས་པ་དང་། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་དང་། སྨོན་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཆུད་མི་ཟ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། བཅོས་མ་དང་བཅོས་མ་མིན་
པའི་ཡོན་ཏན་དང་། འདུལ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། ལུང་བསྟན་པ་དང་། ངེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་པ་དང་། རྟག་པར་བྱ་བ་དང་། གཙོ་བོའི་དངོས་པོ་དང་། གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་

124-1-189a

ཤེས་པ་དང་། དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། བཤད་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། དེའི་མཚན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མཐར་ཐུག་པའི་སྐབས་ལ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། 
རྟགས་དང་། ཕྱོགས་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། ས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། སའི་མཚན་ཉིད་དང་། དེའི་གང་ཟག་དང་། དེ་ལ་བསླབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། ཕུང་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། གྲུབ་པ་དང་། 
ས་ལ་ཞུགས་པའི་རྟགས་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའི་རྟགས་དང་། དེའི་ཕན་ཡོན་དང་། སའི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་། ཐོབ་པ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །དེ་ཡང་བསྡུ་ན་གཉིས་ཏེ། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དང་། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་སོ། །རྒྱུ་ལ་དྲུག་སྟེ། 
རྟགས་དང་། ཕྱོགས་དང་། བསམ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། སའི་སྒོ་ནས་སོ། །ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཅོ་བརྒྱད་དེ། ཚད་མེད་པ་དང་། རྣམ་ཐར་ལ་སོགས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། སྨོན་ནས་མཁྱེན་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། མཚན་དང་། དཔེ་བྱད་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། བསྲུང་མེད་དྲན་པ་ཉེར་གནས་དང་། བག་ཆགས་བཅོམ་པ་དང་། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། མ་འདྲེས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། 
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ།།      །།རྒྱལ་སྲས་མི་ཕམ་མགོན་ལས་མངོན་སུམ་དུ། །རྣ་བའི་སྙིམ་པས་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་འཐུངས་པས། །སྐལ་ལྡན་གངྒཱ་དྷ་རའི་སློབ་མ་ནི། །བྲམ་ཟེ་རིན་
ཆེན་རྡོ་རྗེས་ལེགས་བཟུང་ནས། །ཐེག་ཆེན་མདོ་སྡེ་མ་ལུས་པ་ཡི་དོན། །མཁས་པ་དག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་བཤད་པ། །མཁས་པ་ཛྙཱ་ན་ཤྲཱི་ཡིས་རྣ་རྒྱན་ལྟར། །ལེགས་བཟུང་དེས་ནི་བཤད་པ་མངོན་སུམ་དུ་། །དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་མཉན་ནས། །མ་ནོར་དོན་ཚིག་

124-1-189b

ཕྲེང་བ་ལྟར་སྦྲེང་འདི། །བྱམས་པ་ཉིད་ལས་མཁས་པ་བཞིས་བརྒྱུད་ནས། །ཕྱི་མ་དག་ལ་སྣང་བར་བྱ་ཕྱིར་བྲིས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་དོན་བསྡུས་པ། སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཛྙཱ་ན་ཤྲཱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་
ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ།།     ༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་དྷྱནྣ་ཏ་བི་བྷཾ་ག་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་འགྲེལ་བཤད། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡ་རབས་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་བླ་མ་དང་། 
དད་པའི་ལྷ་ལ་མཆོད་ནས་ལས་རྣམས་ལ་འཇུག་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོ་རྣམ་པར་བཤད་པར་འདོད་པས། བདག་ལ་ཡང་འདི་ནི་ཡ་རབས་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་མཛད་པ་དང་འཆད་པ་ལ་མཆོད་ནས། དེའི་དོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་
ཞུགས་སོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་རབ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཐོབ་ཅེ་ན། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་། ཕན་འདོགས་འདོགས་པ་ལ་མཆོད་ན་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་འཕེལ་
ན་ཡང་དག་པར་རྩོམ་པ་ལ་བར་ཆད་དང་བགེགས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་ཚོགས་ཆུང་ངུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་མཛད་པས་གསུངས་པ་དང་། འཆད་པས་བཤད་པ་ཡང་དག་པར་བྱིན་པར་བསྙད་པས། མཛད་པ་དང་། འཆད་པ་དང་། མདོ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་རབ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མཛད་པས་བཤད་པར་བསྟན་པས་མདོ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་མཛད་པ་པོ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུངས་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དབང་དང་བཟོད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡང་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའོ། །

124-1-190a

འཆད་པས་ཡང་དག་པར་བྱིན་པའི་སྒོ་ནས་འགྲེལ་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལ་འཆད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་དོ། །དེ་ལས་སློབ་དཔོན་བཙུན་པ་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གསན་ནས་འདིའི་འགྲེལ་པ་མཛད་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཤེས་རབ་མཆོག་དང་
ལྡན་པས་མ་ནོར་བར་རྟོགས་པ་དང་། བཟུང་བ་དང་སྟོན་ནུས་པས་འདིར་མདོའི་དོན་མ་ནོར་བ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འགྲེལ་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་གང་དག་གང་ཟག་ཚད་མར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི། མདོ་དང་འགྲེལ་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེའོ། །གང་ཡང་ཆོས་ལ་སྟོན་པ་དེ་དག་ནི་མདོ་
དང་འགྲེལ་པའི་དོན་བཟང་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། ངེས་པ་སྐྱེས་ན་འདི་མཛད་པ་དང་འཆད་པ་ཡང་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། རྟོག་གེ་དང་ལུང་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་ནི་ཟད་དོ་ཞེས་མཛད་པ་དང་། འཆད་པ་ལ་གུས་པ་སྐྱེའོ། །ད་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་འདྲ་བ་དང་། ཅིའི་
ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་པར་བྱའོ། །མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་བསྟན་བཅོས་སོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའི་ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་བསྟན་བཅོས་སོ། །རྣམ་པར་
རིག་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་མཛད་ཅིང་བརྗོད་ཅེ་ན། མཛད་པ་དང་འཆད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་ཉན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་སྐྱེ་བས་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སློབ་མ་འཆོས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཏེ། སློབ་མ་འཆོས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་
བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཚོགས་པར་མི་འབྱུང་བའི་ལས་ལས་བཟློག་པ་དང་། ཚོགས་པར་འབྱུང་བའི་ལས་ལ་འཇུག་པའོ། །ཡང་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འཐད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཏེ། ལུང་མནོས་པ་གོམས་པར་བྱས་པས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་
ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། བར་ཆད་མེད་པ་ཡུན་རིང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཇིགས་པའི་ངན་སོང་རྣམས་དང་། སྲིད་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་འཆོས་པ་དང་། ངན་འགྲོ་དང་སྲིད་

124-1-190b

པ་ལས་སྐྱོབ་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་དགྲ་རྣམས་མ་ལུས་འཆོས་པ་དང་། །ངན་འགྲོ་སྲིད་ལས་སྐྱོབ་
པ་གང་ཡིན་པ། །ཆོས་སྐྱོབ་ཡོན་ཏན་ཕྱིར་ན་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་མེད། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་བདུན་དུ་བསྡུས་པ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ཐོབ་པ་དང་། བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་
རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འདི་ནི་སེམས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་འདི་ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །རབ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོའོ། །སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རབ་ཀྱི་སྒྲ་དང་སྒྲོགས་ན་བྱེད་པར་ལྟ་སྟེ། སྐད་དབྱིངས་དོན་གྱི་
སྟོབས་ལྡན་ཡང་། །ཉེ་བར་བསྒྱུར་བས་ཟིལ་ནོན་འགྱུར། །གངྒཱའི་ཆུ་ནི་མངར་མོད་ཀྱི། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ནི་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །བདེ་གཤེགས་ཉིད་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་མི་གནས་
པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤིན་ཏུ་གཤེགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དེ་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་
ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཐུ་མངའ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཛད་པར་སྤྱོད་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལས་རྣམ་
པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་སམ། དེར་སྐྱེ་བས་ན་བདེ་གཤེགས་ཉིད་སྐྱེས་སོ། །ཡང་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པས། བདེ་གཤེགས་ཉིད་སྐྱེས་ཏེ། མདོ་གཞན་ལས་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྙེད་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་དུ་སྐྱེས་

124-1-191a

པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ནི། ཤེས་བྱའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱུ་རུ་ར་ལག་མཐིལ་དུ་གཞག་པ། དར་ལྭ་སྲབ་མོས་གཡོགས་པའི་མིག་ལ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱི་ནི་མིག་གི་སྒྲིབ་པ་བསལ་བ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །འདིར་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པས། བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་ལྟ་བར་བསྟན་བཅོས་
མཛད་པས། ཐུགས་རྗེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པའོ། །འཆད་པ་ནི་བཤད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མངོན་པར་མཆོད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བདེ་གཤེགས་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་དོ། །
དེ་ལ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ན། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་འདི་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་བཤད་དོ། །སུ་ལ་འཆད་པ་ཞེ་ན། བདག་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་ཐོག་མར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བདག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མི་སླུ་བ་ལས་
ལུང་མནོས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའམ། རྩ་བ་བསྐངས་པའམ། ལྷག་པའི་ཚིག་སྟེ། མཛད་པ་དང་། འཆད་པ་ཉི་ཆེ་ལ་མ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་རུང་བ་དག་ལ་མཆོད་པར་བྱའོ། །མངོན་མཆོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྗེད་པའོ། །མངོན་
པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདུན་ནམ་མངོན་སུམ་དང་འདྲ་བར་གནས་པའོ། །མཆོད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་རྗེད་པའོ། །བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་དང་འཆད་པ་ལ་མངོན་པར་མཆོད་ནས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དོན་རྣམས་དབྱེ་ཕྱིར་འབད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དོན་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་
རམ། དོན་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་རམ། སོ་སོར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲིམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། དོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་ནི་འདིར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་བདུན་པོ་འདི་དག་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་འཆད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་

124-1-191b

ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་བཤད་ཅེ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང་། དེ་གོམས་པས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་
པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང་། ནང་ན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་མི་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་བཀག་པས། 
ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བརྩམ་མོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མཚན་ཉིད་དང་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པ་དང་། ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པས་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་དང་། ལོག་པར་
རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་སེམས་ཅན་དང་ཆོས་དང་འདུལ་བ་དང་། ཐབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ། ཤེས་བྱ་རྣམ་ལྔ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱ་དཀའོ་སྙམ་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་
སེམས་ཞུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་དང་སྒྲིབ་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དག་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་ལའམ། བསྟན་
བཅོས་ལའོ། །ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དང་པོ་ཁོ་ནར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ནི་བཤད་པར་ཟད་དོ། །དེའི་ལུས་ནི་མདོར་བསྡུས་པའམ། དོན་བསྡུས་པའོ། །གནས་ཀྱི་དོན་ནི་ལུས་སོ། །དཔེར་ན་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་ནི་ཁོག་པ་སྟེ། ལུས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་
བཞིན་དུ། དོན་གང་དག་ལ་གནས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དེ་རྣམས་ནི་དེའི་ལུས་སོ།    །དེ་དག་ཀྱང་དོན་བདུན་པོ་དག་སྟེ། མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་གོ། །རྣམ་པར་གཞག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅས་པ་སྟེ། བཤད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བསྟན་བཅོས་ཁོང་དུ་ཆུད་

124-1-192a

པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ལུས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རམ། དེ་བས་ན་ཐོག་མ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དོན་མེད་དོ། །སློབ་མ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སློབ་མས་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་རྒྱས་པར་བརྗོད་ཀྱང་བདེ་བླག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ་དཀྱུས་
ཀྱིས་བསྟན་པའི་རྟ་ཐགས་ཐོགས་མེད་པར་རྒྱུག་པ་བཞིན་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་བདུན་པོ་འདི་དག་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་འཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རྫོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དོན་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་
པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདུན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་སོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའམ་གཏན་ལ་
འབེབས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གི་ཕྲད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྣམ་བདུན་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ལས། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་
ཅེས་བྱ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་མཚན་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་སའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སྲ་བ་སྟེ། སྲ་བ་ཉིད་ལས་སའི་ཁམས་གུད་ན་མེད་པ་ལྟ་
བུའོ། །ཡང་ན་དེས་མཚོན་པར་བྱ་བས་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བས་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་

124-1-192b

ལས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའམ། འདིས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒྲིབ་པས་སྒྲིབ་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ཡང་ལྔ་བཅུ་
རྩ་གསུམ་མོ། །དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་དེ་ཡིན་པས་དེའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཅུའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ནི་གཉེན་པོ་སྟེ་དེ་ནི་ལམ་མོ། །དེ་གོམས་པར་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་
པའོ། །གནས་སྐབས་ནི་དེ་ཉིད་རྒྱུན་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཅུ་དགུ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་གནས་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ནི་འབྲས་བུ་རྙེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཅོ་ལྔ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་འདིས་འགྲོ་བས་ཐེག་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་བདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པའི་དོན་དང་གོ་རིམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྨོས་པ་སྟེ། དོན་འདི་རྣམས་
འདིར་བཤད་ཀྱི་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གོ་རིམས་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པས། ཐོག་མར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་
བྱང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གང་གིས་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་མ་སྤངས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་མི་སྲིད་ལ། རྣམ་པར་མི་ཤེས་ན་ཡང་ཉེས་པ་མ་མཐོང་བས་སྤོང་མི་ནུས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་དེ་ལས་དམིགས་པ་གང་གིས་
སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དམིགས་པ་དེས་སྒྲིབ་པ་དེ་སྦྱོར་བ་གང་གིས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འབྲི་བ་དང་གཉེན་པོ་

124-1-193a

འཕེལ་བ་ལ་གནས་སྐབས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །
དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་མ་དང་བཅས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་སྟེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་སློབ་པོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསླབ་པ་
དང་། ཆོ་ག་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སློབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་དང་། ཆོ་ག་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་སློབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ་
དོན་བདུན་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །གཞན་ན་རེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྒྲིབ་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་
ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་གཉེན་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ལམ་མོ། །ལམ་དེའི་ཐོག་མ་དང་བར་མ་དང་ཐ་མ་ལ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་སྐབས་
སོ། །གནས་སྐབས་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས། དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་སྟེ། དེ་བས་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་
ཞེས་བྱའོ་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཤེས་ནས་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། དེ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བས་དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་དང་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་གཉིས་སྤང་བ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཐབས་

124-1-193b

ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའོ། །དེའི་འབྲིང་དང་མཆོག་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གོ་རིམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ཡང་སེམས་པ་ཡོད་པ་དང་
མེད་པའི་ཆོས་ལ་རྨོངས་ནས། སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་། སྒྲོ་འདོགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །རྨོངས་པ་སྤངས་ནས་སྒྲིབ་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའོ། །དེས་དེ་ཁོ་ན་བསྒྲིབས་པས་དེ་ཁོ་ན་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཁོ་
ན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་བསྒོམས་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའོ། །དེའི་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་སོ། །གནས་སྐབས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་དེ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་འབྲས་
བུའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཐ་མར་བཤད་དོ་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་
གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་དང་། སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་བདུན་སྨོས་པ་དག་གི་ནང་ནས་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། དེའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་
པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དེ། ཐོག་མར་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་ལྷག་མ་རྣམས་པས་དེ་ཉིད་བཤད་པ་སྔར་བརྩམ་མོ། །ལ་ལ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་རང་བཞིན་ཡེ་མེད་དོ། །སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་པ་དགག་པའི་དོན་དུ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་
རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བར་གསུངས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའོ་ཞེས་བཤད་པས། མདོ་དང་མི་འགལ་ལམ་ཞེ་ན། མི་འགལ་ཏེ་འདི་ལྟར། དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་

124-1-194a

གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡེ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་དང་མི་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཉིས་པོ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་ཡེ་མེད་ལ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི། དོན་དམ་པར་རང་
བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
གལ་ཏེ་གཉིས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་མ་གྲོལ། ཡོད་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མ་རྟོགས་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྟོང་
པ་ཉིད་ལ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་མ་གྲོལ་ལོ། །དེ་བས་ན་དྲི་མ་དང་བཅས་པས་ཆུའི་ཁམས་དངས་པ་བཞིན་རྟོགས་པར་མི་རུང་ངོ་། །ཡང་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་། གཟུགས་དང་རྫས་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་གང་དག་ལྟ་བ་དེ་དགག་
པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ་དེ་ཉིད་རྫས་སུ་ཡོད་དོ། །གཟུགས་ནི་དེ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་ཡང་མེད་ལ། རྫས་སུ་ཡང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་ཅི་ལ་ཡང་
འཛིན་པ་མ་ཡིན། སུས་ཀྱང་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་ཙམ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་མེད་པར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡིན་ན་དེ་མེད་པར་དེ་འབྱུང་བར་མི་རུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ད་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཡང་རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །

124-1-194b

གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡོད་པར་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་གུད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟུང་བ་མེད་ན་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་མེད་པས་ཐར་པ་ཡང་མེད་པར་
འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་
པས་ཐར་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་ན། དེ་ཡོད་པས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྟོགས་ཤེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པས་བསྒྲིབས་པས་ནམ་མཁའ་དྲི་མ་མེད་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་མི་རུང་གི་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་
ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པས། ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་སེམས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་
གསུངས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ཡོད་པར་དགོངས་པའོ། །ཁ་ཅིག་གཉིས་པོ་མེད་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་དེ་ཞེས་ཆད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་འཛིན་པ་དང་། གཞན་དག་ནང་ན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་
ཞེས་སྨྲ་བ་དེའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དགག་པའི་དོན་དང་། བདག་མེད་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི། བསྒྲིམ་མི་དགོས་

124-1-195a

པར་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར། དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་སྦྱངས་ཀྱི་བར་དུ་ཐར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ནི། འབད་པ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་སྦྱང་དགོས་
པས་འབད་པ་མ་བྱས་པར་ཐར་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ལས་གཞན་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་དོན་དུ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་
གསུངས་སོ། །འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདི་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །བདག་ཉིད་དུ་མེད་པར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་
པར་སྣང་བས་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་ནོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་བརྟག་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་ལམ་
དང་འགོག་པ་དག་ཀྱང་འདིར་བསྡུ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཉིད་བཙལ་བར་བྱ་བའི་རང་གི་རྒྱུད་གུད་ན་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་པོ་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་
འཁྲུལ་པར་གྱུར་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་ཡང་། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་པོ་དེ་
ལའམ། དེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གིས་ནི། ཇི་ལྟར་འདི་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཀུན་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་རྟོག་པའི་ཚིག་གིས་ནི་དོན་

124-1-195b

ཇི་ལྟ་བུར་ཀུན་རྟོག་པ་དོན་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དང་། 
ཁམས་གསུམ་པ་དང་། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དང་། འཁོར་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དག་ནི། ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའོ། །ཁྱད་པར་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ལ་གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་
ནི། དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བའོ། །གཉིས་པོ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གཟུང་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །
གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ། དབེན་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཐག་པ་ནི་སྦྲུལ་གྱི་དངོས་པོས་སྟོང་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་དུས་ཐམས་ཅད་
དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཐག་པའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆུ་ཁམས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི། དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅི་ཞིག་གང་ན་མེད་ཅེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་པོ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ་། །འདི་ལ་ལྷག་མ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་དེ་འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡང་དག་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་འདིར་ཡོད་པར་མ་སྐུར་བ་དང་། སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པར་མཐོང་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་པོ་

124-1-196a

མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྒྲོ་མི་འདོགས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐུར་པ་མི་འདེབས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་པ་དང་གང་གིས་སྟོང་པ་དེ་དེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མེད་པའམ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་
སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པོ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་པོ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་དང་འདྲ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྟོང་སྟེ། དཔེར་ན་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་གཞན་སྟོང་པར་མཐོང་
ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཐག་པ་ལའམ་སྒྱུ་མ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པར་སྦྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་ལ་ཁ་ཅིག་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། སྦྲུལ་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་ཡང་
བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་ཞེས་བཤད་དོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་མི་སྟོང་མིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་བརྩམས་ཤེ་ན། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་
ཐམས་ཅད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མཐའ་གཅིག་བཀག་པས་འདི་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནང་ནས་བཤད་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ལྟག་འོག་འགལ་བར་འགྱུར་
རོ། །གཞན་ཡང་དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ནི་གཅིག་ཏུ་སྟོང་པ་ཁོ་ནའམ། མི་སྟོང་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་སྒྲོ་འདོགས་པ་དགག་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་དེ་བརྩམས་སོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། 

124-1-196b

ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་འདུ་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ། །བཤད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་འབྱུང་བའོ། །ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་
རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པོ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་དེའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་
ཀུན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོས་སྟོང་པའོ། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས། འོད་སྲུངས་ཡོད་ཅེས་བྱ་
བ་འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཉིས་ཏེ། འོད་སྲུངས་མཐའ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གི་དབུས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དབུ་མའི་ལམ་དེ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་
ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ། །གཅིག་ཏུ་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་དང་། དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཏུ་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པའམ་ཐམས་ཅད་མེད་
པ་ནི་མཐའ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། དབུ་མའི་ལམ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི། ཡོད་པར་ཉེ་བར་མཚོན་པས་ཡོད་པ་ཉིད། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་
ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དེས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་པར་སྟོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེད་པར་ཉེ་བར་མཚོན་པས་མེད་པ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་པོ་མེད་

124-1-197a

པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་
སྤྱིའིའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་བཤད་ན་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ལུས་མ་བཤད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་ལུས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ནི། །རབ་ཏུ་སྐྱེའོ་དེའི་དོན་མེད། །དེ་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ལ། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་ཤེས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཤད་དེ། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་
བའོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དེས་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་ཀྱི། དེའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་པ་དང་གཉིས་པོ་མེད་པར་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ་དང་། གང་གི་ཕྱིར་གཉིས་པོ་མེད་པར་
ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་མ་བཤད་པས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་འདིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་
བཅས་པར་དགོངས་ཏེ། གཙོ་བོར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་ངོ་། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དོན་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའོ། །དེའི་དོན་མེད་དེ་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་

124-1-197b

སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །བདག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཡང་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་
མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་ནི། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དོན་དང་སེམས་ཅན་དང་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
བརྒྱད་པོ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པར་བསྡུས་པ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་རྣམས་སུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། 
ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བག་ཆགས་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་དབང་གིས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །དོན་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་སྟེ། མི་མེད་ན་སྡོང་པོ་མི་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་
བུའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བྱས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དོན་གུད་ན་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་
པ་འདི་ཉིད་དོན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འབྱུང་སྟེ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པར་ཡང་དོན་དང་། སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཅན། གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བའི་དབང་པོ་ལྔར་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གང་

124-1-198a

ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དབང་པོ་ལྔ་ལ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་སམ། དེ་དག་ལ་ཆགས་པས་སེམས་ཅན་ཏེ། དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་སྣང་བའི་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་། ངའོ་སྙམ་
པའི་ང་རྒྱལ་དང་རྟག་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་། དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཏུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་བདག་ཏུ་སྣང་བར་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བས་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་
པ་སྣང་ངོ་། །དེའི་དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་གྱིའོ། །དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་རྣམ་པ་མེད་པ་དང་། བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་ནི་ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་གཉིས་གཟུང་བའི་ངོ་བོར་སྣང་བས། ལོག་པར་སྣང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། 
རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་དོན་མེད་པའི་རྒྱུའོ། །གཞན་དག་ནི་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བས་རྣམ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པར་སྣང་བ་ཉིད་ནི་དོན་མེད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་མེད་དེ། 
གཟུང་བའི་ངོ་བོར་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་པ་ནི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་ཚོར་བ་ལ་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་མེད་པས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་ཀ་ཡང་རྣམ་པ་མེད་པ་དང་། ཕན་ཚུན་
ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་གྲགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡོད་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་

124-1-198b

གསལ་ལ། དེ་དག་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞེ་ན། དེ་ལས་ལྷག་པའི་དོན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སོ་སོར་ངེས་པས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སོ་སོས་
ཟིན་པ་ཐ་དད་པའི་དོན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་རང་གི་ས་བོན་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ཆུ་རྣག་དང་ཕྱི་ས་དང་། གཅིན་ལ་སོགས་པས་གང་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་ལག་ན་དབྱིག་པ་ཐོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངོགས་གཉིས་བསྲུང་བར་མཐོང་ལ། མི་ལ་སོགས་
པས་ནི་ཆུ་དང་བ་དང་བསིལ་བ་དང་བཀྲུར་རུང་བ་དང་བཏུང་དུ་རུང་བ་དང་། འཇུག་ཏུ་རུང་བས་གང་ཞིག་བགེགས་བྱེད་པ་མེད་པར་ཤེས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་མི་སྡུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པས་ནི། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ས་ལ་ཀེང་རུས་ཀྱིས་གང་བར་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་ས་ལ་
སོགས་པ་ཟད་པར་ལ་ཐམས་ཅད་ས་ལ་སོགས་པས་ཁྱབ་པར་མཐོང་ངོ་། །དོན་ལ་རག་ལས་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་དོན་མེད་པར་རམ། དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་དོན་མེད་པར་ཡང་དོན་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་
དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །གཟུང་བ་མེད་པར་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བ་གཉིས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བས་ལོག་པར་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དོན་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་དོན་
མེད་དེ་སྟག་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ལྟར། ལོག་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ལོག་པར་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་བཞིན་དུ། 
བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བའི་དོན་ཡང་མེད་དོ། །དོན་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཟུང་བ་མེད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ཀྱི་

124-1-199a

དོན་དང་སེམས་ཅན་དང་བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པར་སྣང་བས་ན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན་དེ་མ་གཏོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་རུང་། 
ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ནི་མེད་ལ་དེ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡོད་པས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་ཡོད། གཉིས་པོ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྔར་དམ་བཅས་པ་དེ་གྲུབ་པོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་
རྟོག་པ། །དེ་ནི་དེ་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་མེད་པས་ན་དེ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་
རྟོག་པ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། གཉིས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡེ་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡེ་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་
གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡེ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་དེ་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་མེད་པ་དང་། ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མཐུན་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་གྱིས་ཀུན་
བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པས་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །འཁྲུལ་པ་ཙམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ཀྱང་། རྣམ་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་སྒྱུ་མ་བཞིན་ནོ། །ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་ལས་ལྷག་མ་རྣམ་
པར་གཅད་པའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དོ། །ཡེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་

124-1-199b

འདས་པའི་ཕྱིར། སུས་ཀྱང་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསམས་པའོ་ཞེ་ན་འདི་ལྟར། དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐུས་དེ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ། །གཞན་དུ་ན་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི་བཅིངས་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཡང་མེད་དུ་ཟིན་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་བཅིངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །སྔར་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་ན་གྲོལ་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར། ཡང་ན་དེ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་
ཡོད་པའམ། ཡང་ན་ཡེ་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེས་གཞན་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་མ་ཟད་ན་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་གཞན་དུ་ན་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་བཤད་པར་འགྱུར་ཏེ། 
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཕྱུགས་ཡན་ཆད་ལ་སྣང་བ་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་རྟག་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་
ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་མེད་ན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གཉི་གར་ཡང་ཐར་པ་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་
རྟོག་པ་ཡོད་པ་དང་གཉིས་པོ་མེད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྡུ་བ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་གང་གིས་བསྡུ་བར་མཚོན་པ་དེ་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་ཅེ་ན། འདིར་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་
བྲལ་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ལ། མདོ་གཞན་དག་ལས་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གསུངས་པས་མདོ་དག་དང་མི་འགལ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་འདིར་བསྡུ་བར་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འགྲེལ་པ་མཛད་པས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་

124-1-200a

རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །བརྟགས་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ་། །དོན་ཕྱིར་ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཕྱིར། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལས་
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་ཡོད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་རྫས་སུ་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བས་གཞན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པའོ། །སྨྲས་པ། བརྟགས་མིན་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། །རྣམ་
པ་ཀུན་ཏུ་བརྗོད་མེད་པ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པས་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
ཀྱིས་ཏེ། །ཤིན་ཏུ་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དོན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང་གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དོན་
ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་ལ། དོན་ནི་འདིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། མིག་ལ་སོགས་པ་དང་། བདག་དང་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་མེད་པས། མེད་པ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
ཅེས་བྱའོ། །ཡང་སྨྲས་པ། རྣམ་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ནི། །རྣམ་རྟོག་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་གཞན་གྱིས་བརྟགས་དེ་ཡི། །རང་བཞིན་དེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་དག་གི་
དབང་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེད་པ་སྟེ། རང་མི་འབྱུང་བས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ་། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །

124-1-200b

འདིར་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། གཉིས་པོ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཉིད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ངོ་། །དེ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་
འཛིན་པའི་ངོ་བོར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ཀྱང་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་འདུས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་
ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། དེའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་དེ་མཚོན་པའམ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་
མེད་པ་ཉིད་ནི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེའི་ཐབས་ནི་ཐབས་གང་གིས་དེའི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བར་སྦྱོར་བ་ནི། གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མཁས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །
དེ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་མི་དམིགས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པའི་དོན་དང་བྲལ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ། རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་འཛིན་པ་དམིགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། གཟུང་བ་མི་དམིགས་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ། །དེས་འདི་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཚེའམ། སྐྱེས་ཟིན་པས་ཡུལ་ལ་དམིགས་

124-1-201a

པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་མེད་པས་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཡུལ་ལ་དམིགས་པར་མི་རུང་ངོ་། །ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་མ་གཏོགས་པར། གང་བྱེད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་དམིགས་
པའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱ་བ་གཞན་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དོན་མེད་དོ། །ད་ལྟར་གྱི་
དམིགས་པ་འཛིན་ན་ནི་སྐད་ཅིག་པ་འཇིག་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་མེད་པས་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པ་འཛིན་པར་མི་རུང་ངོ་། །འོན་ཏེ་དམིགས་པ་འཛིན་པའི་དུས་ན། དེ་ལ་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་
བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞན་ཉིད་དུ་སྣང་བས། བྱུང་བ་གཞན་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ནི་འགག་པའི་ཚེའི་དོན་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ཚེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རང་གི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་
རྐྱེན་ལྷག་མ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བམ། དེ་འདུས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་ཀུན་ཏུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་གཉི་ག་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བུམ་པ་དང་། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པར་
སྣང་བ་འབྱུང་གི། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་སྣང་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏ་རེ། གང་གཞན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སིལ་བུ་སོ་སོ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་
འདི་ཡང་ལན་དུ་མི་རུང་སྟེ། སིལ་བུ་དེ་ནི་དེ་དག་སོ་སོ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་འདོད་ཀྱི། དེ་དག་གི་འདུས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མི་འབྱུང་གི། འདི་ལྟར་དེ་དག་གི་འདུས་པར་སྣང་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །

124-1-201b

བརྟགས་པར་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་མ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལྟར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཡང་དག་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུར་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འགག་པའི་ཚེ་ཡང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་མི་སྲིད་དོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་འགག་པ་
ཉིད་དམིགས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དང་། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །ལ་ལ་ན་རེ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
མཚན་མ་ནི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཏེ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པ་ལ་དེའི་མཚན་མ་མི་རུང་སྟེ། བཞིན་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་དེའི་གཟུགས་བརྙན་མི་འགྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བའི་ཚེའམ་བྱུང་ཟིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཀྱང་
མཚན་མ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་དང་དགག་པ་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་མཚན་མར་མི་རུང་བས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་དུ་སྣང་བ་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་
བླང་དགོས་སོ། །རྣམ་པ་མེད་ན་ནི་དེ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་ཉིད་རྨི་ལམ་དང་། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པར་དམིགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེའི་ཡང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པའི་བདག་
ཉིད་ཡིན་པས། ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་ཡིད་འབའ་ཞིག་གི་ཡུལ་དུ་འགལ་ལོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་གཞན་བསྟན་བཅོས་ལས་མི་བཤད་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱང་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །གཞན་དག་ནི་
དམུས་ལོང་གི་རྨི་ལམ་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། དོན་མྱོང་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །དམུས་ལོང་གི་རྨི་ལམ་ན་གཟུགས་མི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྡ་མི་ཤེས་པས་མིང་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་བསྙད་མི་ནུས་སོ། །

124-1-202a

གལ་ཏེ་ཡང་མྱོང་བ་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་ན་དེ་ལྟ་ན་དམུས་ལོང་གིས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། དེས་ཀྱང་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དག་ལ་གཟུགས་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་གྱི་ཚེ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་
ད་ལྟར་གྱི་འཛིན་པར་ཡང་རྨི་ལམ་དང་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པར་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་མྱོང་བ་དེ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །འདས་པ་ཡང་མེད་པར་ཡུལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་དོན་དུ་སྣང་བ་འབྱུང་བར་ངེས་སོ། །
དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པས་ཡུལ་མི་དམིགས་པར་བསྒོམ་མོ། །དོན་མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་པ་སྐྱེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུང་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་
ཀྱིས་གཟུང་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་དེ་ལྟར་གཟུང་བ་མེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །གཟུང་བ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཏེ་དེ་འཛིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། གཟུང་བ་མེད་ན་འཛིན་པར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དག་
གི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་གི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་གཞག་ཅེ་ན། འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན། དམིགས་
པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་འཇིག་པས་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཞུགས་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འདིར་ཆུད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་ཐོག་མའི་རང་བཞིན་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་

124-1-202b

འཁོར་དང་བཅས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྩེ་མོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཟུང་བ་མ་ལུས་པར་མི་དམིགས་པས་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་དང་མཐུན་པ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དོན་མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཡང་
མི་དམིགས་པར་བསྒོམ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཁོར་དང་བཅས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་རྟོག་པས་ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ནི་དེ་
ཁོ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དམིགས་པ་ནི། །མི་དམིགས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་འདིས་སོ་
སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་གཉིས་མེད་དོ་ཞེས་གང་སྔར་དམ་བཅས་པ་དེ་གྲུབ་པོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དམིགས་པ་ནི། །མི་དམིགས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་དངོས་
པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་བརྟག་གྲང་ན། ལས་མེད་པས་དེ་གསུམ་ཆར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་མཛད་པས་དམིགས་པར་བྱ་
བའི་དོན་མེད་ན་དམིགས་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཉམ་མོ། །དོན་མི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་
པ་ཡང་མེད་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པའི་སྒྲ་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་མེད་པས་འདིས་ནི་ཅི་ཡང་མི་

124-1-203a

དམིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱིས་པ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། འཕགས་པ་རྣམས་དོན་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་
མཚན་ཉིད་མཚུངས་པས་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་མི་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་མི་དམིགས་པར་བཤད་པ་བཞིན་དུ། མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཡང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ་
ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པར་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་དེ་གཉིས་ནི་གཉི་ག་ཡང་གཟུང་བ་མེད་ན། འཛིན་པ་མེད་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་
ཕྱིར་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ་ཞེའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་སེམས་པ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་གཉེན་པོར་དེ་ལྟ་བས་ན་དམིགས་པ་དང་། མི་དམིགས་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ་སྙམ་སྟེ། 
དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མེད་པས། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་བསལ་བར་བྱ་བའམ། མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་གཞག་པར་བྱ་བ་མེད་དེ། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟག་ཏུ་མེད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་
དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་དམིགས་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་གཉིས་སོ་སོ་རང་གིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འདི་ལས་བསལ་བྱ་གང་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བའང་ཅི་ཡང་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་
མཐོང་བ་རྣམ་པར་གྲོལ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྣང་བས། འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་

124-1-203b

མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདིས་ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་ཅེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ལ་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་མི་རིགས་ཏེ། ཁམས་ཐ་དད་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་
གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བསྟན་པ་ལ་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །ཡང་ན། གང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡོད་
ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དེ་གང་ན་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཡོད་པ་ཉི་ཚེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་འབྱུང་བ་
ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། སེམས་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པས་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམས་སོ། །
དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ལས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་གང་དག་འབྱུང་བ་དེ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །ཚངས་རིགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་བདུན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ལ་སོགས་
པའི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །གཞན་ན་རེ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་མ་སྤངས་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ། །འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་སྤངས་ལ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་

124-1-204a

གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་སྤངས་ཤིང་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་ཡང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །
གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་ཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྟག་ཏུ་གཡེང་བ་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་
རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །མཉམ་པར་གཞག་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །
ཁ་ཅིག་ནི་དྲི་དང་རོ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །དྲི་དང་རོ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ཁམས་བཅོ་ལྔར་སྣང་བ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །
བཤད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོག་མར་བཤད་པ་ལས་བརྗོད་པ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བཤད་པ་འདི་དག་ནི་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་སྐབས་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་
སྨོས་པ་ནི་མི་དམིགས་པས་བར་དུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་བསྟན་པས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སེམས་དང་སེམས་
ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང་། ཁྱད་པར་ལ་རྟོག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྱེ་བྲག་མཐོང་བ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་

124-1-204b

སྟེ། དོན་ལ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ལ་དོན་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། ཁྱད་པར་སེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་གྱི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ་
ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་དེ་དང་དེས་དེར་མངོན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་དངོས་པོ་དེའི་ཁྱད་པར་སིམ་པ་དང་། གདུང་བ་ཉིད་ཡིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་
མཚན་མ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པ་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ཀྱང་གནས་པ་དང་དམིགས་པ་དང་། དུས་དང་རྫས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་
བར་འགྱུར་བས་རྣམ་པར་མཚུངས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདིར་སེམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཉིད་སེམས་ལས་བྱུང་བར་དགོངས་པར་ཤེས་ཏེ། རྨ་བྱའི་མདོངས་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད། དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཅིག་པུ་ཡང་ཡིན་ལ་སྣ་ཚོགས་
ཀྱང་ཡིན། གཅིག་པུ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས། འཇིག་རྟེན་ནི་གཅིག་ལ་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་འདོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི། འདི་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །ནོར་བ་ཙམ་ལ་ནི་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། དེ་བཞིན་མ་ཡིན་
ཡེ་མེད་མིན། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དང་། སེམས་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་ཆོས་འདི་རྣམས་ནི་འདྲེས་པ་སྟེ། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲེས་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ལ་བྱའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དེ་ལ། མདོ་དེ་ནི་དོན་འདིར་ཁུངས་སུ་མི་རུང་ངོ་། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ལ་གཞན་ཡང་མེད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པས་

124-1-205a

དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། འདིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མཚོན་པའོ། །འཇུག་པ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། འཇུག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སྐད་ཅིག་བརྒྱུད་མར་
འཇུག་པ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཚེ་རབས་གཞན་དུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདིར་ནི་སྐད་ཅིག་བརྒྱུད་མར་འཇུག་པ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་པའོ། །ཚེ་རབས་
གཞན་དུ་འཇུག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འོག་ནས་འཆད་དོ། །གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལ། གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷག་མ་བདུན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱི་
རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དགོས་པ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་
སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་
པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེར་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་བ་དང་། དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་བས་ཀུན་གཞིའོ། །སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་ལྟར་སྣང་བས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་གཅིག་ཏུ་
རྣམ་པར་སྨིན་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང་། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་གི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། 

124-1-205b

ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ན་དེ་དང་རིགས་གཅིག་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་བྱུང་བ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟས་པར་བྱེད་དེ། ས་
བོན་བརྟས་ནས་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་རྙེད་པ་དེ་ལས་ཡང་དེ་དང་རིགས་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང་། ཀུན་
ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་བསྒོ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རམ། རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་མ་གཏོགས་པར་བག་ཆགས་བསྒོ་བ་གཞན་མེད་དེ། 
ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རྟག་ཏུ་ཡང་། །རྣམ་པར་ཤེས་ལ་ཆོས་ཀུན་སྦྱོར། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དེ་དག་ལའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཚོར་བ་ཤེས་
པར་དཀའ་བས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན་དུ་མི་ཤེས་སོ། །ཡང་ན་ཉི་མ་ལྟར་ཁྱད་ཞུགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོའི་གནས་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །འདིར་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་འདོད་ཀྱི་རྐྱེན་ཙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་བག་ཆགས་དང་། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་བག་
ཆགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་མ་ལུས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་པས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་དུ་

124-1-206a

ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྟེ། མྱོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྲིད་པའི་རོ་བྲོ་བའི་སྙིང་པོ་འདྲ་བ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་དེ་ཀུན་ཏུ་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
ཡུལ་རྣམས་ལ་ཆགས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཚོར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བཤད་པ་ལས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བས་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་
མ་ཡིན་པས་དེ་སེམས་ལས་བྱུང་བར་མི་རུང་ངོ་། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང་། འདུ་ཤེས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། སེམས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་
སོགས་པའོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མྱོང་བའམ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་དང་ལས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་གྱི་དོན་རྟགས་ཐ་
སྙད་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ཡོངས་གཅོད་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་གཞན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་ཏོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འདུན་པ་
ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །གང་ནས་ཅི་འདྲ་གང་གི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ན། འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་
མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་བདག་མེད་པར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཙམ་ལས་འཁོར་བ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ། རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་དང་འདེབས་པའི་ཕྱིར། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་འཛིན་ཕྱིར། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་

124-1-206b

འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་འདི་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཐ་མར་སྨོས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གིས་སྒྲིབ་པ་དང་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པས་ཡང་དག་པ་
ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མ་རིག་པ་ནི་མི་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་ཡུལ་ལ་རབ་ཏུ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་སྐྱེ་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་པས་མ་རིག་པ་ནི་
ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ཡང་དངོས་སུ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །དེའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དང་། དེའི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཐོས་པ་དང་། སེམས་པ་དང་བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡང་དག་པ་
མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པས། མ་རིག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །འདེབས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གིས་གང་དུ་ཅི་འདེབས་
ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་འདུ་
བྱེད་དེ། མ་བཏབ་པ་འདེབས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲར་བཤད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཡང་སྲིད་པ་འདེབས་ནུས་པར་འགྱུར་གྱི། ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་པས། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་
པ་མ་སྐྱེས་ན་དེ་དག་ཡང་སྲིད་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི། རིག་པ་སྐྱེས་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་པོ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་རིག་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཞེས་མི་བྱའི། སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་ན་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཉོན་

124-1-207a

མོངས་པ་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་བྱེ་བྲག་ཅན་ལ་སྨོན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་
འབྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ནི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །མི་གཡོ་བ་དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ལྟ་བ་ཀུན་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ནི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་པས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་
དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཁྲིད་མི་སྲིད་པ་དང་། དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཉིས་འགྲོགས་མི་སྲིད་པས། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་གཞོམ་མི་སྲིད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མ་འོངས་པའི་ས་བོན་ཏེ་རྒྱུའི་དངོས་པོའོ། །དཔེར་ན་འབྲུའི་འབྲས་བུ་ས་དང་ཐལ་བ་དང་། ལུད་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ཏེ། འགྱུར་བ་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ནི་ས་བོན་
ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདེབས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཞན་བཤད་པའོ། །འཇོག་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་འདི་ལ་དེས་ཐོག་མ་ཁོ་ནའི་ས་བོན་དེ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་འགའ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ས་བོན་སྔོན་མ་
བསྐྱེད་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྲིད་པའི་ས་བོན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་གང་དུ་གང་ཁྲིད་པ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་
པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པས་འཆིའོ། །གནས་ནས་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཡང་སྲིད་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པའི་བག་ཆགས་ཕྱིན་པར་བྱེད། ཁྲིད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་

124-1-207b

པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ནི་འདུ་བྱེད་མ་ཡིན་གྱི། སྔོན་གྱི་དུས་ཀྱི་སྲིད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་འདུ་བྱེད་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཞིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་རུང་ངོ་། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྙེད་པ་རྣམས་ནི་གང་ཤི་བ་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བས་གཟུགས་མེད་
པ་རྣམས་སུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ཅི་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མིང་དང་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །ཀུན་འཛིན་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་གང་དུ་གང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིང་
དང་གཟུགས་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ནུར་ནུར་པོ་དང་མེར་མེར་པོ་དང་། ནར་ནར་པོ་དང་གོར་གོར་པོ་དང་། རྐང་ལག་འགྱུས་པའི་དུས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་དོད་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་
བསྒོས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིགས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་དེ་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་མི་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་མཐུན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱང་ཐ་དད་པས་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འཆི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ལུས་
ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དབྱེར་མེད་ཀྱང་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་འདི་ཐ་དད་པར་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་བསྡུས་སོ་
ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཅི་རིགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྫོགས་བྱེད་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་གང་དུ་གང་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་
མཆེད་དྲུག་གིས་མིང་དང་གཟུགས་སུ་བསྡུས་པའི་ལུས་ཏེ་འདི་ལྟར་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཚེ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་མ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ན་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བརྟེན་པ་དང་། གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མེད་

124-1-208a

པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་དུས་ན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པས་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མིག་ལ་
སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ཞེ་ན་དེ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེའི་ཚེ་གནས་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་དུས་ཉིད་ན། 
གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །གསུམ་གཅོད་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གསུམ་ནི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུས་སོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་དབང་པོའི་
འགྱུར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་རེག་པའོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྣམ་པ་དང་འདྲ་བར་རེག་པར་བྱེད་པས་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པ་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྐྱེད་
དོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚོར་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚོར་བ་ནི་སྲེད་པས་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་སྟེ། རོ་མྱོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ཚོར་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འདིར་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་སྟེ། 
བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་ན་དེར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །སྡུད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་གང་སྡུད་པ་མི་ཤེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་ཡང་སྲིད་པ་སྲེད་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་སྲིད་པའི་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གསོ་བའི་ཕྱིར་བཏབ་པ། ཡང་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་ས་བོན་ཆུ་དང་འདྲ་བའི་སྲེད་པ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ལུས་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་བརླན་ནས་ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་ཉེ་བར་སྦྱོར་ཞིང་འབྱུང་བ་ངེས་པར་འཇོག་

124-1-208b

པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུད་པའོ། །སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གིས་གང་དུ་གང་ཞིག་སྦྱོར་བ་དྲི་བར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་། མཐུན་པ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་འདུན་པའི་འདོད་
ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་ལས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པ་འདོད་པ་དང་ལྟ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དག་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་དེར་གནས་སོ། །མངོན་དུའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཡང་སྲིད་པར་འབྱིན་པར་མངོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་བྱས་པའི་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་
ཡང་འབྱུང་བས་བག་ཆགས་ཀྱི་དུས་སུ་གྱུར་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། འཇུག་པ་རྙེད་པས་སྲིད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིང་སྲིད་པ་བཏབ་པ་འགྲུབ་པར་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྲིད་པས་མངོན་དུའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིས་འགྲོ་བ་ཉོན་
མོངས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་སྲིད་པ་ལས་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་མངལ་དུ་ཞུགས་པ་ན་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་གི་ནང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མྱོས་པས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མའི་མངལ་དུ་ཞུ་བ་དང་མ་ཞུ་བའི་གནས་ཀྱི་བར་ན་འགྲོ་ལྡོག་པས་ཉོན་མོངས་
པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དེ་ལྟར་མའི་ཁ་ཟས་དང་སྤྱོད་པ་ཉམ་ང་བ་དང་། ཡ་ང་བ་མ་སྤངས་པས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོག་པ་མི་གཙང་བའི་ལམ་ནས་འབྱུང་བས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སྤྱི་ཅེར་དང་སྐྲ་སྐྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་མིང་དང་གཟུགས་
འཇིག་པའི་འཆི་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། ལང་ཚོ་དང་སྲོག་ཕངས་པ་ལས་ཉམས་པས་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །འགྲོ་བར་བྱེད་པས་ན་འགྲོ་བ་སྟེ། རིགས་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ནས་སྐད་ཅིག་གི་གནས་སྐབས་སུ་རབ་ཏུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། 

124-1-209a

སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པས་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་འོང་ཞིང་འགྲོ་བར་གྱུར་པས་ཉེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་
ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་འདི་ནི་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམས་ནི་སྔ་མ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་འདིས་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ། དེ་ཡང་རྣམ་གསུམ་རྣམ་གཉིས་ཀྱང་། །ཉོན་མོངས་རྣམ་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བ་དང་གོ་བསྣོར་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་ན་བདག་དང་
གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། མདོ་ལས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་ཆགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་བདག་ལ་ཡང་གནོད་པར་སེམས། གཞན་ལ་ཡང་གནོད་པར་སེམས། གཉི་ག་ལ་ཡང་གནོད་པར་སེམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་
དང་རྨོངས་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ན་ལས་ཀྱིས་ཚེ་འཕེན་ཏེ། བདེན་པ་མཐོང་བ་ལས་ཡོད་ཀྱང་སྲིད་པ་འཕེན་པ་མེད་པ་དང་། 
ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བས་ཡང་སྲིད་པའི་ས་བོན་སྲིད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱང་ཡང་སྲིད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་མེད་པའི་

124-1-209b

ཕྱིར། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་དོ། །ལས་ཀྱང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ན་ལུས་དང་སེམས་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་འབྱིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཚེ་ཡང་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ཉོན་མོངས་
པའོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱེ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་མོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང་། ལེན་པ་རྣམས་ཏེ། གསུམ་ཆར་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་
རྣམས་དང་སྲིད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། གཉི་ག་ཡང་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ལས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ས་བོན་དུ་གནས་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་དང་། 
སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཚེའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་མི་དབྱེ་བར་བྱས་པ་སྟེ། རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་
ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པ་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་། རྒ་ཤིའི་ཉེས་དམིགས་ཅན་གྱི་ཚེ་སྐྱེད་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལྷག་མ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་འདེབས་པ་དང་། 
ཉེ་བར་ཁྲིད་པ་དང་ཀུན་འཛིན་པ་དང་། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང་། སྡུད་པ་དང་། སྐྱོ་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་བདུན་པོ་དེ་ལྟ་མ་རིག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་རིག་པར་གྱུར་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པའི་ངོ་བོར་མཐོང་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་

124-1-210a

ཅེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་འདེབས་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡན་ལག་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚེའི་ས་བོན་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བར་ཁྲིད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ཤི་འཕོས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་དུ་ཉེ་བར་ཁྲིད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་ཀུན་འཛིན་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲིད་པར་གྱུར་པ་མིང་དང་གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རིས་མཐུན་པ་ཀུན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་གནས་ལ་དགོངས་ནས་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་
ཀུན་འཛིན་པར་བཤད་དོ། །ད་ནི་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་ཀྱང་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ལུས་ཙམ་འཛིན་པར་བརྗོད་པར་བཞེད་པའོ། །འདིར་ནི་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འཛིན་པས་
འགལ་བ་མེད་དོ། །རེག་པ་དང་ཚོར་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་མྱོང་བས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་ནི་སྡུད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱིས་པ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་
སྤྱོད་པ་དེ་ཚོར་བ་དེ་དང་དེ་ལ་སྲེད་པར་བྱེད་དེ་སྲེད་པ་འཕེལ་ནས། ཡང་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་མི་འབྲལ་བར་སྲེད་པས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལེན་ཏོ། །དེ་བླངས་པས་ཀྱང་དེའི་ལས་སྔོན་བྱུང་བ་ཡང་སྲིད་པ། བག་ཆགས་སུ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱིན་པའི་
ཕྱིར། འཇུག་པ་རྙེད་ནས་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བཏབ་པའི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུད་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་རྣམས་ནི་སྡུད་པའི་རྒྱུའོ། །ཡང་ན་སྲེད་
པའི་དབང་གིས་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་མཐུན་པ་གང་ཡང་རུང་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་ནི་བསྡུས་པའི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་འདི་ནི་ཚེ་དྲངས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་དེ་དང་དེར་སྐྱེ་བ་དང་

124-1-210b

རྒ་ཤིའི་སྡུག་བསྔལ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་གཞན་ཡང་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྗོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ནི། 
ཚེའི་རྒྱུ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཚེའི་མྱུ་གུའི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུའོ། །ལས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཏེ། མྱུ་གུའི་ས་བོན་ལྟར་དེ་ཐ་དད་པས་ཚེ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདིར་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། བར་
གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་རབས་གསུམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་འབྲས་བུ་ཡིད་ཞེས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་པས་འདི་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། འདི་ལ་བྱེད་པ་པོ་འམ། ཚོར་བ་པོ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་
ན་འདིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཙམ་ཉིད་རྒྱུ་སྟེ། དེ་དག་ཡོད་པ་དང་མེད་པས་ཚེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་རྒྱུའམ་འབྲས་བུ་ནི་མེད་ཀྱི་དུས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉིད་དོ་ཞེས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་བདུན་
བཤད་པས་ནི་འཕེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་འཕེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གིས་འཕེན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་འཕེན་པ་དང་། གང་འཕེན་པ་དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་
ཡན་ལག་བདུན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འཕངས་པ་དེ་གང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་། གང་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་། དེའི་ཉེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ལྔས་སོ། །གང་གིས་འཕེན་ཞེ་ན་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་
རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ལ་རྨོངས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །འདུ་བྱེད་དེ་དག་གིས་ཇི་ལྟར་འཕེན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ས་བོན་གསོས་པས་སྐྱེ་བར་ནུས་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞིག་འཕེན་ཞེ་

124-1-211a

ན། ཡང་སྲིད་པ་བའི་མིང་དང་། གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་སྟེ་ཇི་ལྟར་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་འཕངས་པ་དེ་གང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིམ་གྱིས་སྔ་མ་འཕངས་པས་འདིར་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་ལ་
བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བྱུང་བའི་ལེན་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེས་མངོན་པར་འགྲུབ་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་སུ་གནས་པའི་ལས་དེ། དེས་སྲིད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་
མང་པོ་གནས་ཏེ། ལེན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། གང་གིས་འདི་ལས་ཡང་སྲིད་པ་གཉིས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་འདིར་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཕངས་པ་དེས་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡོད་པས་ཉེས་པར་
འགྱུར་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྒ་ཤི་དེ་ལང་ཚོ་དང་སྲོག་ཕངས་པ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཉེ་བར་ཁྲིད་པའི་རྒྱུ་ནི་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཆི་བའི་སྲིད་པ་ཆད་ནས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་
ཀུན་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་དོན་
བསྡུས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བདེ་བླག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་དང་། མི་བརྗེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་བསྡུས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་དོན་གཉི་ག་ཡང་བཤད་དོ། །ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །ཅེས་བྱའོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། དེ་ལ་
གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། །རབ་ཏུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། རྟག་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ་། །ཞེས་བྱའོ། །མེད་པའི་མཚན་ཉིད་

124-1-211b

ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། དམིགས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་ནི། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་བྱེ་བྲག་སེམས་ལས་བྱུང་། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། གཅིག་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །གཉིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཅན། །ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་དང་འདེབས་པའི་ཕྱིར། །
ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་འཛིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུར་བརྗོད་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཇི་ལྟར་སྦྱར་ཞེ་ན། འདིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སྔར་
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་གཉིས་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ། སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འཆད་དེ། མཚན་ཉིད་དང་ནི་རྣམ་
གྲངས་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དགག་པའི་བདག་ཉིད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་གཞན་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྣམ་གྲངས་དང་མཐུན་པ་རྣམ་གྲངས་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ནམ་མཁའ་
ལྟར་ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཀྱང་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་། བྲལ་བའི་དུས་ཐ་དད་པས་དབྱེ་བའོ། །གཞན་ཡང་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཐ་དད་པས་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་
རིགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་དག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་ན། རྣམ་པར་དག་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱའོ། །མདོ་གཞན་དག་ལས་རྣམ་གྲངས་བཤད་པ་རྣམས་ལ་མི་རྨོངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྣམ་

124-1-212a

གྲངས་ཀྱི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་ན། དེ་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་སྐྱེད་པའི་དོན་དུ་དབྱེ་བའོ། །དབྱེ་བའི་
སྒྲུབ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན། འགྱུར་བ་མེད་ཀྱང་དབྱེ་བ་བདེ་བླག་ཏུ་རིག་པའི་ཕྱིར་དབྱེ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་ཉིད་སྔར་སྨོས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དང་པོར་འདྲི་སྟེ། གཉིས་དངོས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡི། །དངོས་པོ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །
ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལའམ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་མེད་དོ། །གཉིས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་དངོས་པོའི་རྐྱེན་མ་སྨོས་པར་བསྟན་པར་ལྟ་བའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གང་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དུ་ན་དེའི་དངོས་པོ་མེད་
པའི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲ་ནི་དངོས་པོ་
དགག་པའི་ཚིག་ཡིན་ན། དངོས་པོའི་སྒྲ་མེད་ཀྱང་དོན་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བས། དངོས་པོའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ལྷག་གོ། །ལྷག་མ་མ་ཡིན་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་དེ་ཙམ་ཞིག་བཤད་ན། གཙོར་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རི་བོང་གི་རྭ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་འདྲ་
བར་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་ཡོད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་

124-1-212b

ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མེད་པའི་སྒྲ་ནི་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་འདིར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལས་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས། གཏན་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་
པ་ལ། གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པ་གཉིས་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་གཞན་དུ་བཤད་པར་མི་རིགས་སོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ཡང་གཉི་ག་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཏུ་གནས་པར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་
དངོས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དག་གཏན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་དེ་ཤེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དོན་དམ་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་
ཉིད་བཞིན་དུ་སྟེ། དངོས་པོའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། ཡོད་པ་ནི་གཉིས་
ཀྱི་དངོས་པོ་གཏན་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་དུ་
ཟིན་ན་གཉིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བའི་དངོས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། 
ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ན། ཅི་སྟེ་དེ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བའམ། འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །

124-1-213a

ཡང་ན་དངོས་པོ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མིན། ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཆོས་ཉིད་གཞན་ཡིན་པ་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན་ཆོས་ལས་མཚན་
ཉིད་ཐ་དད་པས་ཆོས་ཉིད་ཆོས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་བཞིན་ནོ། །ཆོས་གཞན་ནི་ཆོས་གཞན་གྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་ཆོས་གཞན་བཙལ་དགོས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་མི་
རྟག་པ་ཉིད་མི་རྟག་པ་རྣམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་རྣམ་
པར་དག་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ལམ་མོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཞིན་དུ་ལམ་གྱི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཡང་
ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འདྲ་བར་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐ་དད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་དག་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པའོ། །དངོས་པོ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པར་མི་བརྗོད་ན། གཅེར་བུ་པ་སྨྲ་བ་ལ་འཆེལ་བར་དེ་
ལྟར་མི་འགྱུར། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་དུ་ལུང་མི་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཅེར་བུ་པའི་སྨྲ་བ་ལ་འཆེལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་འདི་མེད་དོ། དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ནི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མི་གཉིས་

124-1-213b

པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ནི་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང་། །ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་ལ་སྒྲ་ཐ་དད་པར་གྲག་པ་སྟེ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་པས་རྣམས་གྲངས་ཞེས་བྱའོ། །བརྗོད་པ་དེ་རྣམས་ནི་མདོ་གཞན་དག་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་གྲངས་ལྔ་པོ་དེ་དག་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་
སྨོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་གྲངས་གཞན་འདིར་མ་སྨོས་ཏེ། གསུང་རབ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་གཉིས་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང་། མི་འགག་པ་ཉིད་དང་། འདུས་མ་བྱས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །
རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་སྟོན་ཏེ་སྒྲ་དེ་དག་ནི་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དོན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་འགག་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་དེ་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་
བྱའོ། །དེ་ལ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགྱུར་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པར་དུས་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པས་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་དག་པ་ནི་བདེན་པ་དང་མ་ནོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་མེད་པ་སྟེ། གང་ཕན་ཆད་ནས་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མུ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་མུ་ཞེས་བྱ་
ཞེ་ན། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་རྣམ་པར་

124-1-214a

རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །མཚན་མ་འགོག་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པས་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པ་སྟེ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ། དམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་དོན་དམ་པའོ། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་
ཐུག་པ་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་འཛིན་པ་ལ་ཡང་ཁམས་ཀྱི་སྒྲ་འདི་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར། འདིར་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ནི་
རྒྱུའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་ཁུང་དང་ཟངས་ཁུང་བཞིན་ནོ། །མདོ་གཞན་ལས་རྣམ་གྲངས་གསུངས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་འདིའི་ཚུལ་དུ་དོན་བདག་གིས་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པ་མི་སྲིད་དེ། འདྲི་བའམ་ཡང་ན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་གྱི་འོག་
ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱ་བར་བསྟན་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་སྤངས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་དུས་ན་ཡང་སྟོང་
པ་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་ཀྱི་དུས་ན་ཡང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་

124-1-214b

མོངས་རྣམ་པར་དག །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཉོན་མོངས་ལ། གང་གི་ཚེ་དྲི་མ་མེད་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ནས། གང་གི་ཚེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལ། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་དག་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེ་ནི་དྲིར་བཅས་དྲི་མ་མེད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་རོ། །གནས་གྱུར་པ་དང་མ་
གྱུར་པ་ལ་ལྟོས་པས། དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་སྤངས་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཉེས་པས་མི་མཁས་པ་གང་དག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལ། 
སྟོང་པ་ཉིད་མི་སྣང་བ་དེ་དག་དྲི་མ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འཕགས་པ་གང་དག་དེ་ཁོ་ན་མཁྱེན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སེམས་མེད་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྡུལ་མེད་པ་སྟེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང་བ་དེ་དག་ནི་དྲི་མ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཉོན་
མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་པར་བལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་དྲི་མ་ཅན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ནི། འགྱུར་བ་མེད་པར་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་མ་མཐོང་ལ། འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་
དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་གཞན་མེད། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གནས་པར་རང་བཞིན་གཞན་དུ་
འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར། ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ཆུའི་ཁམས་དང་གསེར་དང་། ནམ་མཁའ་རྣམས་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲི་མའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅན་ཁོ་ན་དང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ན་ཡང་རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཡང་། འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་དང་

124-1-215a

བྲལ་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་དེ་ཉིད་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་རང་བཞིན་དུ་གང་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ནི། རང་བཞིན་གཞན་དུ་གྱུར་པས་འགྱུར་བའི་ཆོས་བཟློག་པར་མ་གྱུར་གྱི། གང་ལ་དེ་གཉི་ག་ཡང་གློ་
བུར་ཡིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རེག་པ་མེད་དོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོ་ཐ་
དད་པས་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་བ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་
པར་བྱའོ། །ཟ་བ་བཟའ་དང་དེ་ཡི་ལུས། །གནས་ཀྱི་གཞི་ཡི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་དུ་ན་དེ་ནི་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞི་ཐ་དད་པས་དེ་ཐ་དད་པར་སྟོན་ཏོ། །
གཞན་དུ་ན་དེ་ནི་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཐོག་མར་ཟ་བ་གཞིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་
བཟའ་བའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཏེ་ལུས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཟ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར། བདག་གིར་ཆགས་པ་དང་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། དེའི་གནས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་རྟེན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གཞིག་པར་བྱའོ། །གཞི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདིའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ནི་གཞི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་
བྱའོ། །དེ་ལ་ཟ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་བརྩམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡིད་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུའོ། །ཟ་བ་དེ་ལས་གཞན་མེད་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་འཇུག་པར་མཐོང་ནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟ་བར་

124-1-215b

འཇིག་རྟེན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཟ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །བཟའ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཆོས་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུའོ། །དེ་དག་ལ་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་བཟའ་བར་བྱ་བས་
ན་བཟའ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བཟའ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །ཟ་བ་དང་བཟའ་བ་དེ་གཉིས་ནི་ལུས་དང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དུ་མི་འཇུག་པར་གནས། དེའི་ལུས་ནི་ཁོག་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གནས་ཀྱི་གཞི་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་
རྟེན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་གཞི་རབ་ཏུ་འདོགས་པས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞིའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་གཞིའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་དང་
བཅས་པའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་གཞན་འདི་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་བྱ་གང་གིས་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་འདི་སྟོང་པར་མཐོང་བ་དེ་ལ། གང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་
མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས་མཐོང་བ་འདི་ཉིད་ཀྱང་འདིར་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སའི་འཁྲུལ་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་གཞིག་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་གོ་རིམས་
བཞིན་ནོ། །ཤེས་པ་དང་རྣམ་པ་ནི་མ་སྨོས་པར་བྱས་ཏེ་བཤད་དོ། །ཡང་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་དང་སྟོང་པ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོས་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དེས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་
དེ། འདིར་དོན་དམ་པའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པ་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མར་འཛིན་པ་གཞན་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ཉེས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་

124-1-216a

ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྟེ། དེ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དགེ་བ་གཉིས་ཐོབ་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དགེ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་ལམ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 
འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འཁོར་བ་མི་གཏང་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་
ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བདག་གིས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་ན་བྱང་ཆུབ་མ་རྙེད་པར། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སར་གནས་པར་འགྱུར་བས། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་བཤད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་
མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་ན་སྐྱོ་སྟེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་བདག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་མི་ཟད་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་སྟེ། མི་གཏོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མི་འདོར་བར་
བཤད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་ནི་མེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ན་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིགས་ནི་

124-1-216b

རང་བཞིན་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཏེ། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་ན་ལ་ལ་ནི་སེམས་དང་བཅས། ལ་ལ་ནི་སེམས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་
འདིར་ཡང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས། ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འོངས་པས་སེམས་དང་སེམས་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་བཞིན་ཏེ། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཡིན་པས། འདིར་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེའོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་དང་བཅས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་། 
སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་མར་བརྗོད། །དགེ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཅེས་ཐམས་ཅད་དང་
སྦྱར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མདོར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་གིས་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཞེས་
བྱ་སྟེ། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པ་བར་ཆད་མེད་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་
རྣམ་པར་གཞག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་པོ་མེད་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་དངོས་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་ལ་དེ་ཉིད་སྟོང་ཉིད་གཞན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །

124-1-217a

དེ་ལ་ཇི་སྐད་དེ་བཤད་པའི་ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་
ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དག་གི་ནང་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་མར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། 
དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །
གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་མ་བརྗོད་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་དང་གང་ཟག་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་བཤད་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ཡང་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དངོས་པོར་
འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟ་བར་བསམས་པ་རྣམས་ལ། ཟ་བའི་གང་ཟག་དང་། བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པ་དང་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱིའི་སྐྱེ་
མཆེད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པར་བྱ་བར་བསམས་པ་རྣམས་ལ་བདག་གིས་ཟ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ལུས་
ཏེ་ཁོག་པ་ལ་ཟ་བའི་གང་ཟག་དང་། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པ་

124-1-217b

དེ་རང་གི་ངོ་བོས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཡང་། ཤེས་པ་པོ་དང་རྣམ་པ་འཛིན་པ་པོའི་གང་ཟག་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་རྣམ་པའི་
དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདུས་བྱས་ལ་སོགས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རྣམས་ལ། གང་ཟག་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་འདུས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་ལ་བདག་པོའམ་སྦྱོར་
བ་པོའི་གང་ཟག་ཀྱང་མེད་དེ། འདུས་བྱས་ཀྱང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་དང་། མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་དགོས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཟ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུའོ། །དེ་རབ་
ཏུ་བསྟན་པ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡང་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་གཉེན་པོར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་
ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་དགོས་པ་ནི་དགེ་བ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་བསྟན་པ་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱི་གཟུགས་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཆོག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་

124-1-218a

བསྒོམ་པ་ལས་འཐོབ་པོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དུས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་གྱུར་
པའི་དབྱེ་བ་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དབྱེ་བ་སྨོས་པའི་འོག་ཏུ་དེ་སྒྲུབ་པ་སྨོས་པས་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ། སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །འདིར་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེ་ན། གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དང་། 
རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པ་སྤངས་པ་དེ་ཡང་ལམ་བསྒོམས་པས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་
འབད་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབད་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟེ། གཉེན་པོ་མེད་པར་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཐར་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་
ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྣམ་དག་དེ་མ་གྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ལུས་ཅན་རྣམས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
ཅི་སྟེ་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་བསྒོམས་ཀྱང་དྲི་མ་དེ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ནི་གྲོལ་བར་མི་འཐད་པའི་

124-1-218b

ཕྱིར་རོ། །ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པར་མི་འདོད་པས། དེའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་གོམས་པར་བྱས་ན། གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་བསྒྲུབས་པ་
ཡིན་ནོ། །འདིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་བཟུང་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་བཟུང་བ་རྣམ་པར་དག་གི། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་དག་པར་ནི་མི་འདོད་དེ། ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁ་ན་ལས་པས། དེའི་ཕྱིར། 
ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ཅན་རྣམས་དང་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡོད་ན། འདི་ལྟར་
སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་ལུས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ། གལ་ཏེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་ལ། འཕགས་པའི་དུས་ན་དག་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་མི་མོངས་
མིན། །དེ་ནི་དག་དང་མ་དག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལ་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྐབས་སུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་དག་པ་ཉིད་དེ། འདིར་ལུས་དང་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །
འདིར་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སེམས་ཀྱི་སྒྲར་བཤད་དེ། སེམས་ཉིད་ནི་དྲི་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་
མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ལུང་ལས་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིར་བཤད་ཅེ་ན། 

124-1-219a

ཁ་ཅིག་ན་རེ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལམ་ནི་རང་གི་སའི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཀྱི། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་འོག་མས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ནི་ཆུང་
ངུ་དང་། འབྲིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་མ་དག་གི། ཟག་པ་མེད་པས་ནི་དག་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཡོད་པས་མ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་
སོགས་པ་ནི་མ་བསྒྲིབས་པའི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པས། མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ལ། དག་པ་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་དང་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་ནི་འཁོར་བར་གཏོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བས་དག་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དུས་ན་ཉོན་
མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ལ་མ་དག་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་པ་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི། མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་
དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བཤད་པས་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་
པས། དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་ཐ་དད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མིན་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་མཚན་

124-1-219b

ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པའོ། །རྣམ་པར་གཞག་པའི་དོན་བསྡུས་པ་ཇི་ལྟར་གཞག་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་དང་དེའི་དོན་དང་དེའི་དབྱེ་བ་དང་དེ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མཚན་
ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་བསྟན་པས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་
པའི་གཉེན་པོར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་གཉི་ག་དང་། ཐ་དད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐོས་ནས་མ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྲག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་གཉེན་པོར་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། མ་ནོར་བ་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ལས་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལས་དང་། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ལས་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ལས་དང་། དམིགས་ན་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོའི་ལས་སོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་
ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ལས་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལེ་ལོ་བསལ་བའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་སྙམ་པའི་སོམ་ཉི་ཟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །
བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུར་བཅད་པ་སྟེ་དང་པོའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།།      །།མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་སྨོས་པས་དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
ཁྱབ་དང་ཉི་ཚེ་ལྷག་པ་དང་། །མཉམ་དང་ལེན་དང་སྤོང་བ་ནི། །གཉིས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །གཉིས་པོ་དག་གི་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །བསྒྲིབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཐ་དད་པས་སྒྲིབ་པ་ཐ་

124-1-220a

དད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལེའུ་འདི་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་ཁྱབ་པ་སྟེ། དོན་མཐའ་དག་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མཐའ་དག་གི་
དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་གཉིས་བཏགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་སྒྲིབ་པས་ན་སྒྲིབ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ནར་འདྲ་བས། འདིར་ནི་ཉེ་བའི་
ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲར་གཟུང་ངོ་། །གཞན་དུ་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུ་ཞེས་བྱ་བར་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་གཉིས་གཟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་ལ་སྒྲིབ་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེས་ཤེས་བྱ་རབ་ཏུ་
བསྒྲིབས་པས་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཤེས་བྱ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་དང་སྒྲིབ་པའི་བར་གྱི་ཚིག་མ་སྨོས་པར་མར་གྱི་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་
པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་དེ་ལ་གཉི་ག་ཡང་བགེགས་སུ་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡུལ་ཡིན་ལ་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་ན། ཇི་ལྟར་མཐའ་དག་གིས་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མཐའ་དག་གི་ཕྱིར་དེ་ཁྱབ་པའི་སྒྲིབ་པར་བརྗོད་དེ་རྒྱུར་
བསྟན་པས་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཁྱབ་པའི་སྒྲ་ནི་མ་ལུས་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་དག་གི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཉི་ཚེ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་གི་དོན་ཙམ་ལ་སྒྲིབ་པས་སྒྲིབ་པར་བཏགས་པ་དང་ཁྱབ་པ་

124-1-220b

མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉི་ཚེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་མེད་དམ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་དེ་དག་གི་སྒྲིབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་དང་
རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པའི་ཡུལ་ལ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པ་གཉི་ག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་
ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་དང་། རིག་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དང་། འཁོར་བའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གི། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་
པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སོམ་ཉི་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་སོམ་ཉི་ཟ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའི་ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་སོམ་ཉི་ཉིད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐེ་ཚོམ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་
སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ལ་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའི་ཡུལ་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པའང་མ་ཡིན་ཉོན་མོངས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཙམ་འཇུག་
པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེ་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཐོས་པའི་
ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་པར། །འཕགས་མཆོག་ཅིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བས་གཞན་དག་ཚར་གཅོད་རྗེས་སུ་གཟུང་ཕྱིར་རམ། །རང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་

124-1-221a

ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་བརྩོན་བྱེད། །ཅེས་བཤད་དོ། །ལྷག་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཆུང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཤས་ཆེ་བ་དང་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་
རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སུ་དག་ཡུལ་ངན་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཤས་ཆེ་བ་དང་། རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པའོ། །མཉམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་དེ་
དག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ནི་དེ་གཉི་གའི་རྣམ་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སུ་དག་ཡུལ་དང་འདྲ་བར་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེའི། རྒྱུན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཆ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །འཁོར་བ་ལེན་པ་དང་གཏོང་བའི་སྒྲིབ་
པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་སྟེ། སྟོང་པས་དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བས་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི། 
མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་ནོན་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་། ཉེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ནས་སྙིང་རྗེ་མེད་པར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱི་བགེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་ནི་འདིར་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་ལས། དེའི་བསམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་གནས་ལ། འཁོར་བ་ན་ཡང་སྦྱོར་བར་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་
པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་བལྟས་པའི་ཕྱིར། བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་འཁོར་བ་ལ་ལེན་ཏེ། རིགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་

124-1-221b

ཀྱིས་བལྟས་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སོང་བའི་བསམ་པ་དང་། སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ལེན་པ་དང་དེ་གཏོང་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་གནས་
པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་གྱུར་པའི་དུས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་དང་། ཕུང་
པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་
ལ་སོགས་པའི་ལམ་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་། འབྲས་བུ་དང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གྲངས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་ནི་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་དང་ཐ་མ་
ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །དང་འོག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །གཞན་གཉིས་ནི་གཉི་གའི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་བཤད་དེ། དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་
ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །གཉི་གའི་སྒྲིབ་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་རྣམ་པ་དུ་ཡོད་པ་དང་། རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་དང་གང་གི་བགེགས་སུ་གྱུར་པ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་མཚན་ཉིད་རྣམ་དགུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་
སྦྱར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་དགུ་པོ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་

124-1-222a

དང་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པའི་ལུས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ་ཁམས་གསུམ་དང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །དེ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནས། སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་
སྦྱོར་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ་། །ཕྲག་དོག་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་བཟོད་པའོ། །སེར་སྣ་ནི་ཡོ་བྱད་ཀུན་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་གསུམ་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུང་རྒྱལ་དང་
མ་རིག་པ་དང་ལྟ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་དག་ཉིད་དོ། །འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ལྟ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་
ནི། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །གཞན་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་
པ་ཉིད་དོ། །ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བར་བཟུང་ངོ་། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཅེས། ཀཽ་ཤི་ཀ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ནི་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སྐྱོ་བ་དང་ནི་བཏང་སྙོམས་དང་། །
དེ་ཁོ་ན་ནི་མཐོང་བ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྐྱོ་བ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྐྱོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་ལུས་དང་འཚོ་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་བུ་སྨད་ལ་སོགས་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པས། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེན་ཡང་ཁམས་གསུམ་ལ་མི་སྐྱོའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེས་ནི་མི་མཐུན་པ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །ཡིད་

124-1-222b

མི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་མི་མཐུན་པའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་གཞི་སྟེ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ཅིང་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་གཞི་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་མི་ནུས་པ་ནི། རིགས་ཀྱི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་གཞི་ནི་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་
བ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བས་སྡིག་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཐོབ་ན། དེ་ལྟར་དེའི་སེམས་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་
ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་དབང་གིས་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུ་དེ་ལ་བཏང་སྙོམས་མི་ཐོབ་སྟེ། དེ་བྱུང་ན་བདག་གི་དམིགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ནི་དབེན་པ་ཉིད་མི་འཐོབ་པོ། །ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་
ནི་དབེན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་འཐོབ་པོ། །ལྷག་མ་བདུན་པོ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མ་ནོར་བར་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་ཏེ་དྲི་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། འཇིག་ཚོགས་ལྟ་དང་དེའི་གཞི་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་
ཆེར་གསུངས་སོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་བསྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ཏེ། དེ་ཡང་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་
བདག་དང་བདག་གི་དང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལས་དབེན་པ་དང་། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐྱེ་བ་ལ་
བགེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང་། བར་ཆད་མེད་པར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་དབང་གིས་དེ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་

124-1-223a

པའི་དུས་ནི། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དུས་སོ། །དེ་ལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་ནི་གཉེན་པོས་བར་དུ་ཆོད་པའོ། །བར་ཆད་མེད་པ་ནི་གཉེན་པོས་བར་དུ་མ་ཆོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཉེན་པོ་ཆེ་བ་དང་ཆུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ངའོ་
སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང་། བར་ཆད་མེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྤོང་བ་མེད་དེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་གཞི་ཡོངས་
སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་གཞི་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མདོའི་སྡེ་ལས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་གང་ལ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཉིད་
ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་བལྟའོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ན་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་
པ་དང་། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང་། བདག་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ་དེས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མ་རིག་པས་བརྟག་པ་
ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་པ་ནི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་བོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལྟ་བ་ལ་གསུམ་
སྟེ། འཇིག་ཚོགས་དང་། མཐར་འཛིན་པ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་བདག་གམ་བདག་གིར་ལྟ་བའོ། །མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་བརྟག་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་རྟག་པར་ལྟ་བའམ། 

124-1-223b

ཆད་པར་ལྟ་བའོ། །ལྟ་བ་གང་གི་རྒྱུའམ་འབྲས་བུའམ་བྱེད་པའམ། ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་། ལོག་པར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དེ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ནི་དེ་ལ་སྒྲིབ་ཅེ་ན། 
དེའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་དང་། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ལ་སྐྲག་པ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བས་དེ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དག་གིས་བདག་དེར་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འགོག་པ་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་
རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བས་ཀྱང་འགོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྐུར་པ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དག་གིས་ཞི་བ་དང་། གྱ་ནོམ་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ལ། ལོག་པར་ལྟ་བས་འགོག་པར་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ཏེ་དེ་ལྟར་ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་
སྦྱོར་བ་ནི་འགོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་
པའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། ལྟ་བ་དང་ལྟ་བའི་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་མཆོག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། བརྟུལ་ཞུགས་སམ། དེ་གཉི་གའམ། 
དེ་དག་གི་གནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ། དག་པ་དང་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ལམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་ངེས་པར་འབྱིན་པ་ལ་སོགས་
པའི་རྣམ་པ་རྣམས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་དག་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཙམ་གྱིས་སམ། འདོད་པའི་བདེ་བའི་

124-1-224a

གནས་ཀྱིས་སམ། དཀའ་བ་སྤྱོད་པས་སམ། གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་དག་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་ཀྱང་གང་གིས་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དེ་ཉིད་དམ་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་མཆོག་ཏུ་
འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བས་ལམ་བོར་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་དག་པར་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེའི་ཡོན་ཏན་ལ་མངོན་པར་ཡིད་མི་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་
གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་བདེན་པ་དེ་དང་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསལ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་སུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་
ལས་སྒྲོལ་བ་དང་། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་དང་། དེར་ཞུགས་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་སྦྱིན་གནས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་པར་
ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །བདེན་པ་དང་མཐོང་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་ནས་དད་པ་རྙེད་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་མ་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་
ཅེས་བྱའོ། །ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེའི་ཉེས་པ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་། བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཞེ་
སྡང་གི་ཆར་གཏོགས་པས་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕྲག་དོག་གིས་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དང་། གནོད་པ་སྣ་

124-1-224b

ཚོགས་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པར་མི་ཤེས་པས། དེའི་ཕྱིར་ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་བོ། །སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་ཡོ་བྱད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་
བ་སྨོས་སོ། །སེར་སྣ་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པས་འཚོག་ཆས་རྣམས་ལ་སེམས་ཀུན་དུ་འཛིན་པའོ། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལས་ལྷག་པར་དབེན་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་
ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །སེར་སྣ་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་ཁོ་
ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་སྦྱོར་བ་ན་སྒྲིབ་ཀྱི། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་ཞུགས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐར་པ་འདོད་པས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཁོར་བ་ལ་སེམས་སྐྱོ་བར་
བྱའོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱའོ། །དེ་ནས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་གཞི་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དེ་འགོག་
པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཐོབ་པའི་ལམ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་ཡོན་ཏན་དེ་དག་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་འཐོབ་བོ། །བདེན་པ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཉེས་པ་
དང་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གོ་རིམས་ཀྱི་རྒྱུས་དེའི་སྒྲིབ་པའི་གོ་རིམས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཞི་སོ་སོར་ངེས་པས་སྒྲིབ་པར་བཤད་པ་ནི་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། 

124-1-225a

འདིར་གཞི་སོ་སོར་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། སོ་སོར་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་འདི་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྒྲིབ་པ་དེ་ཟད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ཐུན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ལ་གཞན་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གང་ཡིན་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་མེད་དང་སྐྱེ་མཆེད་མིན། །རྣལ་འབྱོར་མིན་པས་གང་བསྐྱེད་དང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །
དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། དགེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་འཛིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་བཅུའོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་སྤྱིར་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། རང་བཞིན་
མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་སྟེ། ཡང་དག་འཛིན། བློ་ལྡན་འཁྲུལ་མེད་སྒྲིབ་པ་མེད། །བསྔོ་དང་མི་སྐྲག་སེར་སྣ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དབང་ངོ་ཞེས་
སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དགེ་བ་དང་བྱང་ཆུབ་དང་། ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་པ་རང་གི་རྒྱུད་ཡོད་པར་བཤད་པས། འདིར་རང་གི་རྒྱུད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཀྱི། བསྟན་པ་དང་བཤད་པའི་དངོས་པོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་རྣམ་
པར་གཞག་གོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ཐུན་ཡིན་གྱི། དགེ་བ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་
ཐ་དད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་མི་འཁྲུག་པ་དང་། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། དེའི་གནས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་རང་གི་རྒྱུད་དུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ཀྱང་མདོར་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་ལུས་

124-1-225b

པར་བསྒྲུབས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱའོ། །རྒྱས་པར་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་མཐུན་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། དེས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔར་མངོན་ནོ། །དེ་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་གོམས་པར་བྱས་ཏེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པས་བསམ་པ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་ནོར་བའི་གཉེན་པོར་མ་ནོར་བའི་བདག་ཉིད་མཐོང་བའི་ལམ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་
ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་བྱེ་བ་བསྒོམ་པའི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་འདའ་བར་སྦྱོར་བས་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟར་བསགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་
བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་གནས་དེ་ཐོབ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསམ་པར་མི་བྱེད་པས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། རྟོགས་པ་དང་
ལྡན་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་འདུལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་ནས་དེ་དག་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་དབང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་བོ། །འདིར་སྒྲིབ་པ་སུམ་ཅུ་དང་། བསྒྲིབ་པར་བྱ་བ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བཅུ་བཤད་
པས་དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་དུ་ཡོད་པ་མི་ཤེས་ནས་དྲིས་པ་དང་དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས། །གསུམ་གསུམ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ནི་རྩོམ་པ་མེད་པའོ། །
འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། བག་མེད་པའང་ལེ་ལོའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་མི་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའམ། ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་དུ་མི་སྦྱོར་བའོ། །རྒྱུན་དུ་མ་ཆུད་པའམ་གུས་པར་མི་

124-1-226a

སྦྱོར་བ་སྟེ། ཆུང་བས་ན་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའི། སྦྱོར་བ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་དང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་སྒོ་གསུང་རབ་གང་
ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་མཆེད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་སྦྱོར་བ་ནི་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། མི་ཤེས་པའམ་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་
ལ་ནི་སྒྲིབ་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་བཞིན་ནི་ཐབས་ཏེ། གང་གི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་གཞན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ལ་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་ནི་
འདོད་ཆགས་སྤོང་བའི་ཐབས་མ་ཡིན་པ་དང་། ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་ལ་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །འདིར་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། དེའི་རྒྱུ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྒྲིབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ། བྱང་ཆུབ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །དགེ་བ་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ་ཅེ་ན། དགེ་བ་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲིབ་པའོ། །ཡང་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཚེ་དགེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་
ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་ཚོགས་གང་གིས་སྒྲིབ་པར་ངེས་པ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་བསྒོམ་པ་སྟེ། སྤེལ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལེ་ལོ་ལ་སོགས་
པའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ལ་དགེ་བ་སྐྱེས་ཀྱང་ཡང་དང་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་འདིར་སྒྲིབ་པའོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚོགས་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བསོད་ནམས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་

124-1-226b

ཚོགས་དེ་སྙེད་མ་རྫོགས་པ་དང་། གོང་མ་ལྟ་བུའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའམ་ཚོགས་ཆུང་བའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་བཤད་ཀྱང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་འདིར་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དེ། གཞན་དག་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
དེ་དག་སྐྱེས་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་ཀྱང་ཚོགས་མ་བསགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མ་ལུས་པ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་སངས་
རྒྱས་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་བླ་ན་མེད་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདིས་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཅིང་ཡོངས་སུ་ལེན་པས་ན། ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །
དེ་ཡང་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པ་སྟེ། སེམས་པ་འདུན་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ལ་རིགས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་རིགས་མེད་པའམ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
རིགས་ཡོད་ཀྱང་དེ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དེ་དག་དང་མི་ཕྲད་པ་སྟེ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་ལས་རྣམ་པར་ལྡོག་པའམ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕེལ་བའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་དུ་ཟིན་ཀྱང་
འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་སེམས་སྐྱོ་ནས་མྱུར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སེམས་སོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་དང་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
སྙིང་མི་རྗེ་བ་དང་ལེ་ལོ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བའམ་སྒྱིད་ལུག་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམ་པས་དབང་པོ་རྣོ་བ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་

124-1-227a

བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པའི་སྐབས་ཡིན་པ་དང་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་བློ་ལྡན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་
པའོ། །སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་ཤེས་སོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་
ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདིའོ་ཞེས་མི་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་བོ་སྡང་བ་ནི་ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཞེ་སྡང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གླགས་ཚོལ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་རྣམས་ནི་མི་མཐོང་ལ། ཉེས་པ་
མེད་པ་ནི་མཐོང་བའམ་ཞེ་སྡང་གིས་གནོད་པར་སེམས་པས་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་རྣམས་བཅབས་ཏེ། སྒྲོ་བཏགས་ནས་མེད་པའི་ཉེས་པ་སྒྲོགས་པའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་ཤེས་པ་དང་ཞེ་
སྡང་བའོ། །འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པའོ། །གཉེན་པོ་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གནས་ངན་ལེན་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་
མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་བརྟས་པའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བག་ལ་ཉལ་ཐམས་ཅད་དམ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཀུན་
གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གསོས་པའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བདག་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ་ཞེའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ལས་ལྷག་མ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། 

124-1-227b

ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཤས་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྐབས་མི་འབྱེད་པས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ངན་སོང་དུ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །
རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ངན་སོང་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེར་སྐྱེས་པ་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བའི་སྐལ་བ་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེ་དེ་དག་ལས་ལྷག་མ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་སྒྲིབ་པ་ཡིན་གྱི་ཟད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་
པའི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཅན་གཉིས་ནི། འདིར་
རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ནི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་འོས་མ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོའི་འོས་མ་ཡིན་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། 
མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་བརྟས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྷག་མ་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་མི་ཤེས་པ་དང་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ནི་
སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་སྟེ། སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་
བག་ལ་ཉལ་ལོ། །ཡང་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཆོག་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གསོས་

124-1-228a

པའོ། །ལེ་ལོ་ནི་སྙོམ་ལས་ཏེ་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་སེམས་མངོན་པར་མི་སྤྲོ་བའོ། །བག་མེད་པས་ནི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་ཆགས་པ་དང་། དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་བག་མེད་པའོ་ཞེའོ། །
དེ་ལ་གནས་ངན་ལེན་དང་ལེ་ལོས་ནི་ལམ་མི་བསྒོམ་མོ། །བག་མེད་པས་ནི་མི་དགེ་བ་ལས་སེམས་མི་སྲུང་བའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་གང་དག་གིས་སེམས་གཞན་དུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་བསྔོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བསྔོ་བ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེས་ཤིང་བྱུང་བ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་སེམས་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། གང་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་འཁོར་བའམ། ཉན་ཐོས་
ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཀྱི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་བསྔོའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྲིད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དང་། སེམས་ཞུམ་པ་དང་། སྲིད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །སྤྱད་
པར་བྱ་བ་ན། ལོངས་སྤྱོད་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་ཆགས་པ་ནི་ཆགས་པའོ། །སེམས་ཞུམ་པ་ནི་སེམས་རྒྱ་ཆུང་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྲུབ། བདག་ལྟ་བུས་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བདག་ལ་མི་སྲིད་པར་སེམས་སོ། །དེ་ལ་
སྲིད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པས་ནི་བདེ་འགྲོར་སེམས་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཞུམ་པས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། སྲིད་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྲེད་པ་དང་། ལེ་ལོ་དང་སྙིང་རྗེ་མེད་པའོ། །མི་སྐྲག་པའི་
སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་སྐྲག་པ་གང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་ཤིང་མི་འཇིགས་པའོ། །གང་ཟག་ལ་མི་སྲིད་སྙམ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གང་ཟག་ལ་མ་ནོར་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་

124-1-228b

འཆད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པའོ། །ཆོས་ལ་མི་མོས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་ཚུལ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དང་། དོན་མ་ལོག་པའོ་ཞེས་ཡིད་མི་ཆེས་པའོ། །དོན་
ལ་སྒྲ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་འགགས་པ་དང་། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་དགོངས་པའི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་མི་མོས་སོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་
པ་གང་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་དང་། ཤེས་རབ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་མི་ཤེས་པ་དང་། དགོངས་པའི་དོན་ལ་སྤྱོད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའོ། །སེར་སྣ་མེད་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེར་སྣ་མེད་པ་ནི་གང་གིས་དམ་
པའི་ཆོས་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་ནི་གཅེས་སུ་མི་འཛིན་པ་སྟེ། དེས་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གོ་བར་མི་བྱེད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་
པར་མི་བྱེད་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་མཆོད་པ་ལ་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་ནི་གཅེས་སུ་མི་འཛིན་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་ཀྱང་། བདག་དང་གཞན་མཚུངས་སམ་ལྷག་གི་དོགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བས་འཇིགས་
ནས་ཆོས་མི་འཆད་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པས་ཆོས་མི་འཆད་དེ། སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ
པ་གང་ཞེ་ན། ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་མེད་པའོ། །དབང་གི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་ནི་སེམས་ཀྱི་དབང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དབང་ངོ་། །དེའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་པོ་དག་མི་ཤེས་པས་དེའི་

124-1-229a

ཕྱིར། གང་དག་གིས་དབང་བྱེད་པ་མི་འཐོབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དབང་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་དབང་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར། གང་དག་གིས་དབང་བྱེད་པ་མི་འཐོབ་པ་དེ་ཉིད་དབང་གིས་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དབང་བྱེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤོང་བ་
དང་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཡང་ན་གང་དག་གིས་དབང་བྱེད་པ་མི་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་མི་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐོས་པས་ཕོངས་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་སྟེ། རྩ་ལག་རྣམས་དང་
གཏན་དུ་བྲལ་བ་ལ་རྩ་ལག་གིས་ཕོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཐོས་པས་ཕོངས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་སྐྱེས་པས་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རམ། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། འགྱོད་པ་
མེད་པ་གང་དག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ། འདི་ནི་བདུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་དང་། ངན་སོང་གི་རྒྱུ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤོང་བ་དང་། གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལ་མོས་པ་བཟློག་པ་དང་། ཡི་གེར་བྲིས་པ་འཕྱི་བ་དང་། སྲེད་པ་དང་ཆུར་སྐྱུར་བ་
ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོས་པས། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །ཐོས་པས་ཕོངས་པར་མ་གྱུར་ན་ཡང་ཐོས་པ་ཉུང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་
པས་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཐོས་པ་ཉུང་བ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་མི་ནུས་སོ། །མང་དུ་ཐོས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱང་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། སྤོང་བའི་
འདུ་བྱེད་བརྒྱད་པོ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མེད་པས། བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་སྒྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པའོ། །འདི་

124-1-229b

ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་གྱུར་པའི་ལས་དང་ཐོས་པ་ཉུང་སྟེ། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མི་མཐུན་པའི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བ་ལ་
སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུའོ། །དོན་གང་ལ་བྱེད་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འཐོབ་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་གྱི་དོན་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་དེ་བཟློག་ན། སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་
བ་བྱས་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ནི་བྱེད་རྒྱུ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ནི་སོ་སོ་ཐ་དད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དོན་དེའི་སྐབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་
དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཚེ་ན། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་སྣང་བ་བསྒྲིབས་ན། དེའི་འབྲས་བུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་
ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་སྒྲིབ་པ་སུམ་ཅུ་པོ་བཟློག་ན་བྱེད་རྒྱུ་སུམ་ཅུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་སྐྱེ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་གསུམ་ནི་སྦྱོར་བ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། ཚུལ་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དཔེ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་
པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་དུ་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ན་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་དགེ་བ་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་གེགས་བྱེད་པས་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་
བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དགེ་བ་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པས་སྐྱེ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་ནི་གནས་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་

124-1-230a

དྲི་མ་མེད་པ་ནི་གནས་པའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པས་མི་འཁྲུགས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང་རྣམ་པར་མི་ལྡོག་པའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བདག་གི་
རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱས་ནས་རྣམ་པར་ལྡོག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བར་བྱ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཚོགས་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་ན། གནས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པར་སྨོན་ཏེ། 
ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་མི་སྐྱེ་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བས་འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ཉིད་བརྗོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གནས་པའི་བྱེད་
རྒྱུ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བཤད་དོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་ན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དག་གིས་གཏན་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེ་བ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །འདིར་ཡང་དགེ་བ་ལ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། དགེ་བ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་
བཤད་དོ། །གནས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཟས་གཞི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་དཔེའོ། །ཁམ་གྱིས་ཟ་བའི་ཟས་ལ་སོགས་པ་སྔ་ན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །རྟེན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་གནས་སུ་གང་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེའི་རྟེན་ཏེ། འདིས་འཛིན་པས་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དཔེའོ། །དེའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་

124-1-230b

རིགས་དང་བཤེས་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སེམས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའོ། །དེ་ལ་རིགས་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟེན་པའི་བྱེད་རྒྱུ་དང་འགལ་བས་རྟེན་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པར་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་གྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
སེམས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་རུང་བ་དང་འགྲོགས་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་གནོད་པར་མི་སེམས་པ་
དང་འགྲོགས་པའོ། །འདིར་སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བློ་ལྡན་གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་དང་འགལ་བས་གསལ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་
གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དཔེའོ། །སྣང་བ་ནི་གཟུགས་འབའ་ཞིག་གསལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་འཁྲུལ་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་འཁྲུལ་པ་ལྡོག་
པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤིང་ཤ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་བྱེད་རྒྱུ་གསུམ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གནས་ངན་ལེན་བཅོམ་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་
ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །དཔེར་ན་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་ཆན་ལ་སོགས་པ་དང་མི་འདྲ་བ་སྟེ། དེའི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའོ། །
འབྲས་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ལྷག་མ་དག་འདིས་སྤོང་བས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །དེའི་བྱེད་རྒྱུ་གསུམ་ནི་ལྷན་

124-1-231a

ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་ངན་ལེན་བཅོམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་བག་ཡོད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་སྟེ། མི་འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲལ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་སོ། །དེ་ཡང་འབྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུའི་གཉེན་པོའི་དངོས་པོར་སྒྲིབ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེ་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་འབྲལ་བར་བྱེད་པས་འབྲལ་བའོ། །བསྒྱུར་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བསྔོ་བའི་རྒྱུ་སྟེ། དེས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྦྱོར་བའི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་དང་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྒྱུར་བ་ནི་བྱེད་རྒྱུའི་གེགས་ནི་བསྔོ་བའི་སྒྲིབ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་བསྔོ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡིད་ཆེས་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མི་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་ཟག་ལ་སྲིད་དོ་སྙམ་པ་དང་། ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་། དགོངས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཆེས་པའི་བྱེད་རྒྱུའི་གེགས་ཡིན་པས་ཡིད་
ཆེས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་མི་སྐྲག་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། ཡིད་མི་ཆེས་པས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་མི་ཆེས་པས་ནི་ཆོས་ལ་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་རྒྱུ་ནི། སེར་སྣ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཆེར་འཛིན་པ་དང་རྙེད་
པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་། མཆོད་པ་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བའོ། །ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་འགལ་བས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། སེར་སྣ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་མེད་པས་གཞན་
ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཆེད་ཆེར་མི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པས་ཀྱང་གཞན་རྣམས་ལ་ཆོས་འཆད་པར་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར། ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པས་ནི་སེར་སྣ་མེད་པ་

124-1-231b

ལ་སྒྲིབ་པའོ། །འཐོབ་པའི་བྱེད་རྒྱུ་གསུམ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་མེད་པ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱས་པའོ། །དེ་དང་འགལ་བས་ཐོས་པས་ཕོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་གི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། 
དབང་དེ་ལ་དབང་བྱེད་པ་འཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉེ་བར་བསྟན་པས་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་དགེ་བ་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་
ཏུ་བྱང་ཆུབ་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་ཆོས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས། བྱང་ཆུབ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་དེ་གཉི་ག་སྒྲུབ་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་སྐྱེ་བོ་སྡང་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་འདིའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་འོག་ཏུ་བློ་དང་ལྡན་པ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་རབ་
ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བློ་ལྡན་གྱི་འོག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་བཤད་དོ། །དེ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ལ་གོམས་པས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སྤོང་བས་དེའི་ཕྱིར། དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་སྒྲིབ་པ་
མེད་པ་བཤད་དོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་ན་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཡིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བསྔོ་བ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་རྣམས་
ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་སྟེ། མི་སྐྲག་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་མི་སྐྲག་པ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཐབས་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་མཐོང་བའི་ཐབས་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པས། དེ་ལ་སེར་སྣ་འབྱུང་བར་ག་ལ་འགྱུར་བས། མི་སྐྲག་པའི་

124-1-232a

འོག་ཏུ་སེར་སྣ་མེད་པ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ལ་དབང་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་དབང་བཤད་དེ། གོ་རིམས་ནི་འདིའོ་ཞེའོ། །ལེའུར་
བཅད་པ་འདིར་སྒྲིབ་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་རྣམས་ནི། སྒྲིབ་པ་བཞིན་དུ་མདོར་མཛད་པས་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་བར་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྡུད་པར་མཛད་དོ། །བྱེད་རྒྱུ་བཅུ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། །གནས་པ་བརྟེན་དང་བསྟན་བྱ་
དང་། །འགྱུར་དང་འབྲལ་དང་གཞན་དུ་དང་། །ཡིད་ཆེས་གོ་བྱེད་འཐོབ་རྣམས་ལ། །དེ་ནི་དཔེར་བརྗོད་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། །བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་གཉིས་པ་སྟེ། །མིག་དང་ཟས་སམ་མར་མེ་དང་། །མེ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡི་དཔེ། །ཟོར་བ་བཟོ་ཤེས་དུ་བ་དང་། །རྒྱུ་དང་
ལམ་ལ་སོགས་པ་གཞན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕྱོགས་དང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ས་ལ། །སྒྲིབ་པ་དག་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་དགེ་བ་དང་དེའི་སྒྲིབ་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བར་བཤད་དོ། །ད་ནི་ཕྱོགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་
བྲག་གིས་ནི་དགེ་བ་བཤད་དོ། །གཞི་ལ་མི་མཁས་ལེ་ལོ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་བཤད་དོ། །དེར་གཏོགས་པས་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉི་གའི་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ཐུན་མོང་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་དེ་ལ་ལྷག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲིབ་པར་
བཤད་དོ། །འདིར་ནི་འབྲས་བུ་ལ་དངོས་སུ་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་སྔ་མ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཉིད་དེ། དེ་གཞན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་དགེ་བ་དང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་

124-1-232b

བྱ་བ་ནི། འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས། གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྦྱོར་བ་
མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས། དགེ་བ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྒྲིབ་པ་གཞན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་བྱང་ཆུབ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་དང་མཐུན་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལམ་ལ་ཐུག་གི་བར་དག་ནི་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་། ས་བཅུ་རྣམས་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ནི་ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་
གཞག་པ་དང་བཞིའོ། །དེ་དག་གི་གཞི་ནི་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་ལུས་སོ། །བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་ཚོར་བའོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་
གཞི་ནི་སེམས་སོ། །བདག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་མི་མཁས་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་གཙང་བ་
དུ་མའི་རྫས་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཚོར་བའི་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་ལས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་རོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་
དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པའོ། །ཡང་ན་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་གཙང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་རྟག་པ་དང་། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་མ་རྟོགས་པའམ། གཙང་བ་དང་བདེ་བ་དང་རྟག་པ་དང་། བདག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་

124-1-233a

མི་ཤེས་པའམ། ལྟ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་དང་དྲན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་གཞི་ལ་མི་མཁས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། གཞི་མི་དྲན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཁ་ན་ལས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ནི་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་དམིགས་པ་ལ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་གི། ཤེས་རབ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྒྱུད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་དྲན་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་མི་བཤད་དོ། །
ལེ་ལོ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་བོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་སྤོང་བ་དང་། མི་སྐྱེད་པ་དང་། གཉེན་པོ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་། སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་
པོ། །དེ་ནི་དབྱེར་མེད་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཞིར་གཞག་གོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ལེ་ལོ་ནི་སྒྲིབ་པར་བཤད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་བོ། །
འདིས་རྫུ་འཕྲུལ་བྱེད་པས་རྫུ་འཕྲུལ་ཏེ། དེ་ཡང་འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། སེམས་དང་། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཉིད་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འགྲོ་
བས་རྫུ་འཕྲུལ་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་རྐང་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་སྟེ། དེའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་
འདུན་པ་གཙོ་བོ་སྟེ། དེའི་སྒོ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདུན་པའི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ནི་དེར་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་མི་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སེམས་དང་དཔྱོད་

124-1-233b

པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་སྒྲིབ་པར་བཤད་པ་དེ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་སེམས་དང་། དཔྱོད་པ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མ་ཚང་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། སྤོང་བའི་འདུ་
བྱེད་བསྒོམ་པ་མ་ཚང་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སེམས་དང་། དཔྱོད་པ་དེ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མ་ཚང་བས་ཡོངས་སུ་བསྐང་བ་ཉམས་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོམ་པ་ཉམས་པ་ནི་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་
བརྒྱད་པོ་དག་ལས་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་དད་པ་དང་། འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་དང་། སེམས་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་འདི་དག་བསྒོམས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་
ཐོབ་སྟེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་མ་ཚང་ན་སྒོམ་པ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་མི་ཐོབ་པོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །
འདི་ལྟ་སྟེ། ལེ་ལོ་དང་། དམིགས་པ་བརྗེད་པ་དང་། བྱིང་བ་དང་། རྒོད་པ་དང་། འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་པའོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བས་སྐྲག་སྟེ། ཐར་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དགེ་བའི་རྩ་
བ་གང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེས་ཐར་པ་རྙེད་པར་ངེས་པས། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བསྐྱེད་ན་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་མིང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་པས་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་མི་སྐྱེད་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བཤད་དོ། །དེ་
ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་མི་སྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཡང་སྲིད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་འཇིགས་པའོ། །དབང་པོ་དེ་དག་གི་ཉམ་ཆུང་བ་ནི་སྟོབས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉམ་ཆུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་

124-1-234a

ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པ་དང་། ལེ་ལོ་དང་། བརྗེད་ངས་པ་དང་། གཡེང་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དྲོ་
བར་གྱུར་པ་དང་། རྩེ་མོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དག་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་ཉམ་ཆུང་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་སྲིད་དོ། །མི་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་ཐུལ་བས་བཟོད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་དུས་ན་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོབས་ཀྱིས་མིང་འཐོབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་། རྩེ་མོའི་དུས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ནས་ཉམ་ཆུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
སྟོབས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་སྟོབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་སྲིད་དོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དོ། །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་འདིར་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། དེའི་
དྲན་པ་དང་། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། དགའ་བ་དང་། ཤིན་དུ་སྦྱངས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་དུས་ན་འབྱུང་བས་ཡན་ལག་རྣམས་
ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པས་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་མཐོང་
བའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་འདི་གང་ཞེ་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་། ཐེ་ཚོམ་དང་མ་རིག་པ་དང་། དེ་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་

124-1-234b

པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདིར་སྒྲིབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྒྲིབ་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདིར་གཙོ་བོར་བརྗོད་པར་བཞེད་པས་ལྟ་བའི་སྐྱོན་སྨོས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་མ་སྨོས་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ། །ལྟ་བ་
ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་དང་། རྟོག་པ་དང་། ངག་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། འཚོ་བ་
དང་། རྩོལ་བ་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། རྒྱས་པར་
བྱ་བ་ན་ནི་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དང་དེ་ལ་ཡང་དམིགས་པ་ཡུལ་ལ་ཡང་དམིགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་
ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལས་གཞན་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེའི་ནུས་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །དེ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་
བྱ་བ་ཡིན་པས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་སྒྲིབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཤད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། ཕྱུག་པོ་དང་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་། །སེམས་ཅན་
མི་གཏོང་སྒྲིབ་པ་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པས་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་སུ་གེགས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་

124-1-235a

ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲུབ་པར་བརྗོད་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་ནི་མ་བཤད་ཅེ་ན། དེའི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ན་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་ནན་ཏན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་
ལ་སྒྲིབ་པར་བཤད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པ་ཕྱུག་པོ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དབུལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ན་ཕྱུག་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གེགས་བྱེད་པས་དེའི་
སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གཙོ་བོར་ནི་ཕྱུག་པོ་དང་བདག་པོའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བདེ་འགྲོའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་འབྲི་བ་དང་འཕེལ་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བསྟན་པ་ལ་སེམས་ཅན་འཛུད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བཙུད་པ་དེ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། །
ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་དགེ་བ་མི་ཟད་པའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དགེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ངེས་པར་འབྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཕྱུག་པོ་དང་བདག་པོ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཕྱུག་པོ་ནི་ནོར་དང་ཡོ་བྱད་མང་བའོ། །བདག་པོ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་ལ་དབང་བའོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེའི་འབྲས་
བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་སེར་སྣའོ། །བདེ་འགྲོ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། མཛེས་པར་འགྲོ་བ་ནི་བདེ་འགྲོ་སྟེ་མི་དང་ལྷའོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་

124-1-235b

ངན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཁྲོ་བའོ། །ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་འབྲི་ཞིང་འཕེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་དང་གཞན་
ལ་གནོད་པ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་ནི་ཉེས་པ་རྣམས་འབྲི་བའོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་འཕེལ་བའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན་
ལེ་ལོའོ། །འདུལ་བ་འཛུད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། འདུལ་བ་རྣམས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པ་ནི་མཐོ་རིས་དང་། བྱང་གྲོལ་རྙེད་པའི་རྒྱུར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ཞི་བས་གུས་པ་སྐྱེ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཀུན་བརྗོད་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་བསྒྲིབ་མི་དགོས་པར་བསྟན་པ་རྟོགས་པར་
བྱེད་དོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་གཡེང་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཏེ། གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་བམ། གཏི་མུག་གམ། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པ་ལ་སྒྲིབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ནི། ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་ཟད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་དེ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་
རྩ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་བཞིན་དུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་མི་ཤེས་པའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཐབས་མི་མཁས་པ་འཁོར་གསུམ་དུ་འཛིན་པ་ནི་དེའི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེའོ། །ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བ་

124-1-236a

རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ནི་ཉིན་རེའམ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྟེ། དེ་ཡང་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་དེ་དང་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པར་སྨོན་ལམ་མི་འདེབས་པའོ། །དགེ་བ་དེ་ཉིད་ངེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་རེའམ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་
གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པའོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་ནི་བསྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །བརྟན་པ་ནི་བཏགས་པའི་ཆོས་
ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་གསུམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ནི་གོམས་པ་དང་ལྡན་པས་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེའི་གཉེན་པོ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་
ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པ་དང་བསྒོམ་པ་ཉམ་ཆུང་བའོ། །བདག་དང་གཞན་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་
ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཐོས་པའི་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཆུང་བ་ནི་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་རྫས་སུ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ། །མིང་དུ་ནི་བཅུ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རིམ་གྱིས་སྤང་ངོ་། །ཐབས་དང་། 

124-1-236b

སྨོན་ལམ་དང་། སྟོབས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་
རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་མྱོང་ལ། གཞན་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་གཉི་ག་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ས་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར། ས་རྣམས་ལ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ཀུན་དུ་འགྲོ་དོན་མཆོག་གི་དོན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་
ས་ནི་བཅུ་སྟེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། དྲི་མ་མེད་པ་དང་། འོད་བྱེད་པ་དང་། འོད་འཕྲོ་ཅན་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་དང་། མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང་། རིང་དུ་སོང་བ་དང་། མི་གཡོ་བ་དང་། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་
དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གནས་པའི་ཚུལ་དང་། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་གཞིའི་ཚུལ་གྱི་ས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་གནས་པ་གང་དང་གང་
གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་དུ་གནས་པའི་གནས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ས་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་སོ། །ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་དྲི་མ་
མེད་པ་ལ་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་སྟེ། ལྟུང་བ་ཕྲ་མོའི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཡང་ཆོས་ལས་མི་ཉམས་པ་ལྷག་པའི་སེམས་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་

124-1-237a

སྒྲུབ་པོ། །འོད་འཕྲོ་ཅན་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱང་དཀའ་དང་། མངོན་དུ་གྱུར་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་བདེན་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་དམིགས་པ་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ས་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ནི་བསླབ་པ་དེ་དག་
ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རིང་དུ་སོང་བ་རྣམས་ལ་ནི་འབད་པ་དང་བཅས་པར་མཚན་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་སྒྲུབ་པོ། །མི་གཡོ་བ་ལ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྒྲུབ་
བོ། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་གིས་ཆོས་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་སྒྲུབ་པོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ལ་རྣམ་པ་བཅུར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་སྟེ། 
དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་དག་སྐྱེ་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་
མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྒྲིབ་པར་མ་ཟད་ཀྱི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་
སྒྲིབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་བག་ལ་ཉལ་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོང་ངོ་། །དེ་དག་ནི་མ་སྤངས་ཀྱང་སྤངས་པ་བཞིན་ཏེ། 

124-1-237b

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ཐབས་ཆེན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ལ། །ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་འགྱུར། །འཁོར་བའང་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
བསམ་ཡས། །ཤེའོ། །ས་བཅུ་རྣམས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྤོང་བར་མངོན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཡང་སྒྲིབ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ས་རྣམས་ལ་ཉོན་
མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྒྲིབ་པར་བཤད་ཅེ་ན། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་གེགས་སུ་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་
རྒྱས་རྣམས་ལ་དེ་ཡོད་ཀྱང་གྲོལ་བར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བཤད་ཀྱང་། ས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་དེ་ཁོ་ནར་མ་ཟད་དེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ལ་འདྲ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ལ་དེའི་སྒྲིབ་པར་གཞག་པ་ཡང་མེད་བཀག་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་མ་བཤད་ཀྱང་སྒྲིབ་པ་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདྲ་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་
ཤེས་པ་ནི་ས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་ཀྱི། ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཞར་ལ་ཡོད་པས་མ་སྨོས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ཞར་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་། །གཞན་ན་རེ་ས་
རྣམས་ཀྱི་མི་ཤེས་པའི་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་ཐར་པ་ལ་གེགས་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དག་ལས་རྣམས་ལ་མི་ཤེས་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འགྲོལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་

124-1-238a

འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་གེགས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་སྒྲིབ་པ་བཅུ། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ས་དང་པོ་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་
ལ། ས་དང་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་འཁོར་བ་དང་བཅས་པ་དང་པོ་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་པས་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བར་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བས་
ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་རྟོགས་པར། །འདི་ལྟར་ཆོས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ཁུངས་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྟོགས་པ་དེས་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་ལ། གཞན་
གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གོ་ཞེས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས་གཞན་དང་བདག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་བས་བདག་དང་གཞན་དུ་བྱེ་བྲག་གིས་རློམ་སེམས་སུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གི་དོན་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ། །འདི་ནི་རྟོགས་པ་དང་གཉེན་པོ་དང་གཉེན་པོའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གསུམ་ནི་ས་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་མཆོག་གི་དོན་དུ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་
གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བསྒྲུབ་དུ་མཚུངས་པ་ལ་བདག་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ་ཞེས་ལུང་ལས་
བཤད་དོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཅེས་དེ་བས་ན་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་

124-1-238b

པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སྤྱོད་པ་རྒྱས་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྟོབས་བཅུའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསྒྲུབ་ཏུ་མཚུངས་པ་ལ་བདག་གིས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་དོ། །གང་གིས་འདི་
ལྟར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ས་གཉིས་པ་ལ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གཉིས་པ་ལ་མཆོག་གི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་མངོན་ནོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་འབད་པའམ་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཉོན་
མོངས་པ་ཅན་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྨོངས་པ་སེལ་བའོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དོན་ལ་སྨོན་པས་བདག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྣོད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་དེའི་རྒྱུ་
མཐུན་པ་དོན་གྱི་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མདོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་
པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཆོག་ཡིན་པས་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱང་མཆོག་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པ་མཆོག་ཏུ་རིག་ནས་ཤེས་པ་རྒྱ་
ཆེར་འབྱུང་བ་ལ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་སོ། །ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐོས་པའོ། །དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་རིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རང་གིས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེའི་འོབས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ཚད་ཙམ་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་མཆོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་མེའི་འོབས་ཆེན་པོ་འབར་བ། ཀུན་དུ་འབར་བ། ཀུན་

124-1-239a

དུ་རབ་ཏུ་མཆེད་ཅིང་འབར་བ། མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ནང་དུ་བདག་རབ་ཏུ་མཆོང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་ན་ངས་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་འདི་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན་ཡང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་མེས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་བདག་གིས་བདག་དོར་བར་མོས་ན་མེའི་འོབས་ཐ་མལ་པར་བདག་དོར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་བབ་ཀྱང་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཙལ་བར་བྱ་ན། མིའི་
སྡུག་བསྔལ་དང་འགྲོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱི་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པའི་ཆེད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ས་བཞི་པ་ལ་ནི་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བདག་གི་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བདག་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སུའི་ཡོངས་སུ་
བཟུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པས་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་ཡང་ལྡོག་གོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱིངས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་སྔ་ནས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལྡོག་གོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཆོས་ལ་སྲེད་པའོ་ཞེའོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་

124-1-239b

རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་པར་རྒྱུན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང་
ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ནང་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་རྣམས་དང་བདག་ཐ་མི་དད་ཅིང་མཚུངས་པར་མཐོང་ངོ་། །སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པ་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་གིས་སྟོན་ཏེ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་
ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་
དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་དང་འགྱོད་པ་སེལ་བས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། 
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གོང་ནས་གོང་དུ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་འདི་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པར་
རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་བདེན་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། 
རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེ་ལ་གློ་བུར་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་དག་པར་

124-1-240a

འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་གིས་རིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ལུང་དེ་ཉིད་ལས་སྟོན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་
བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དྲུག་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་དག་པར་ཀུན་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ལ་གཏོགས་པར་བདག་གམ་བདག་གི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་
ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་
བས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏེ། མཚན་མ་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདུན་པ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པས་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མི་འབྱུང་བའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ས་དྲུག་པའི་བར་དུ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་དེ་དག་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ལ་འཇུག་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ས་བདུན་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རོ་
གཅིག་པའི་རྣམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚན་མ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་མཚན་མ་དེ་དག་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་ས་དེ་ལ་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་རྟོགས་ལ། མཚན་མར་བྱས་པའི་ཐ་

124-1-240b

སྙད་ཀྱང་མི་འགོག་སྟེ། དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ལ་དབང་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་བྲི་བ་མེད་ཅིང་འཕེལ་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་
དང་། དྲི་མ་མེད་པའི་དུས་ན་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཁོ་ན་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་ན་གང་ལ་ཡང་བྲི་བ་ཡང་མེད་ལ། མཚན་མ་ཡོད་པ་ན་ཡང་གང་ལ་ཡང་འཕེལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ལ་ལ་ན་རེ་འདི་ལྟར་མཚན་མ་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེའོ། །
འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བྲི་བ་མེད་པ་དང་། ལྷག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་བྲི་བ་མེད་པའམ། རྣམ་
པར་བྱང་བས་ན་འཕེལ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དེ། སྔོན་མེད་པའི་ཆོས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་དབང་བ་དང་། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་དབང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། ལས་ལ་དབང་བའོ། །དེ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་
མ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །བདུན་པ་ལ་ཡང་མཚན་མ་མི་འབྱུང་བ་ཡོད་མོད། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ཡིན་གྱི། འདིར་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་
དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་དུ་བསྟན་པའི་མཐུ་བརྙེས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ས་དེ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་ཞིང་ལ་དབང་བ་ཐོབ་པས་
དགེ་བ་ལ་བར་ཆད་མེད་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཉིད་དུ་སྟེ། ཅི་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཏེ། རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་

124-1-241a

པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ས་འདི་ལ་ཆོས་དང་། དོན་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གཞན་དག་གིས་མི་འཇིགས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཏེ། 
རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་དེ་ལ་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པ་ལ་ནི་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །དེ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བཞེད་
པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་ས་བཅུ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་བརྙེས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེ་
བར་གཤེགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དག་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གང་ལ་ཇི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་གང་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་དེའི་ཚེ་དེ་མཛད་དོ། །དེ་བས་ན་ས་འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་བཅུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་
སུ་སྦྱང་བ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པས་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །ས་དགུ་པ་དང་ས་བཅུ་པ་དག་གི་ཁྱད་པར་ནི་འབྲས་བུས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། དམིགས་པ་ཐ་དད་
པ་རབ་ཏུ་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ཅིར་ཡང་དཔྱད་དུ་མེད་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་དགོངས་པ་ནི་ས་བཅུ་རྣམས་སུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་

124-1-241b

ཅེས་ས་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་མདོ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་འབྲས་བུ་གསུང་
པ་ཉིད་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་གོང་དུ་མ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། གསུམ་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ནང་དུ་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པས་
གསུམ་པ་གཞན་མེད་པར་མངོན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཟད་ན། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་དེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་ཞེས་
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་མ་བཤད་པར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བརྗོད་པས་དེའི་ནང་དུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་འདུས་སོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཁྱབ་པའི་སྒྲིབ་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
གཞན་དུ་ན་ནི་ཉི་ཚེ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་བསྡུ་བའི་དོན་དུ། དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་མ་ཟད་པར་གྲོལ་བ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ལྷག་
མ་ལྟར་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་གནས་སྐབས་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་བརྟག་མི་ནུས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་

124-1-242a

པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཁྱབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཆུང་ངུ་ནི་ཉི་ཚེ་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་དོ། །སྦྱོར་བའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་སྟེ། དེས་སྦྱོར་བ་ཉིད་མི་འཐོབ་པོ། །འཐོབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་མཉམ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་
སྟེ། དེ་འཐོབ་པའི་བགེགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་
ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། དེ་ཉིད་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དགུ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དགུ་ནི་སྒྲིབ་པོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་ཇི་
ལྟར་སྒྲིབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྒྱུའི་དོན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བས་རྒྱུ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པ་ལ་
སྒྲིབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་དེ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད། །དགེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བླ་ན་དགེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྒྲིབ་
པ་ནི་ས་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །བསྡུས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་། ཤེས་

124-1-242b

བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་བདེ་བླག་ཏུ་ལེན་པ་དང་། འཛིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་བསྡུས་པ་བཤད་དོ། །བསྡུ་བ་བྱས་པས་བདེ་བླག་ཏུ་ལེན་ཏོ། །འཛིན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་སྒྲིབ་པའི་
ལེའུར་བཅད་པ་སྟེ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།།      །།སྒྲིབ་པ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་
དེའི་དབྱེ་བ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པར་དེ་ཁོ་ནའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ནའི་དབྱེ་བ་ཉིད་དང་པོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བ་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཞེས་དེ་ཁོ་ན་བཅུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་འདུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་
རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་སྤོང་བ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཉེས་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་ཐབས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་
བཤད་དོ། །སྐྱོ་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །ཉན་ཐོས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། བསྒོམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་
ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །ལེགས་པར་གནས་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཐབས་བསྟན་པ་དང་། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་
གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མཚུངས་ཀྱང་རིགས་དང་དབང་པོ་དང་བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐ་དད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་

124-1-243a

ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་སོམ་ཉི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ལྡོག་པའི་མཐུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་སྟེ། བདག་མེད་པ་
རབ་ཏུ་གཞག་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་གཉིས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་སྦྱོར་བའི་གཉེན་པོའོ། །དེ་ཁོ་ན་གསུམ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་
མཐུན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞི་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་མཐུན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ལྔ་པ་ནི་སྒྲིབ་པའི་ཐབས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་དྲུག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་ཐུན་མོང་ངོ་། །དེ་ཁོ་ན་བདུན་པ་ནི་དེ་དང་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་བརྒྱད་པ་ནི་ཤེས་བྱ་མདོར་བསྡུ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་དགུ་པ་ནི་
རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་བཅུ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་འཇོམས་པའོ་ཞེའོ། །མདོར་བསྡུས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའོ། །རྒྱས་པར་བྱ་ན་དེ་ཁོ་ན་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདི་ལ་དེ་ཁོ་ན་དང་
མཐུན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བསྟན་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་རྣམ་པ་གང་གིས་སླུ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ངོ་
བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་གྲགས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེར་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཞན་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཉེ་བར་གཟུང་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཐ་སྙད་དང་དོན་དམ་པ་དང་དེའི་གནས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་དེའི་རྒྱུ་དང་དེའི་གཉེན་པོའི་དམིགས་

124-1-243b

པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་རང་བཞིན་
གྱིས་ཟབ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་མ་ནོར་བར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པའི་མདོའི་ནང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ལས། བྱུང་རྟེན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བསྟན། །རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་བསྟན། །རྣམ་དག་རྣམ་པ་བཞིར་བརྟེན་ནས། །
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན། །དག་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་དང་། །དྲི་མ་མེད་དང་ལམ་དང་དམིགས། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམས། །རྣམ་པ་བཞི་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱུང་བ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་མདོ་ལས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་
པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་
པར་དག་པ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དུས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་དུས་ནའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པའི་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའོ། །ལམ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་
རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་བཞིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་མདོར་བསྡུས་པའོ། །གཞན་དག་
ན་རེ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གཟུང་ངོ་ཞེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ནི་མ་ནོར་བའི་དོན་

124-1-244a

ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་མ་ནོར་བ་ཞེས་བྱ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་སྙམ་དུ་དྲི་བར་བསམས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་པ་ལ། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་། སྨྲ་བ་དང་སྨྲ་བར་བྱ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྨི་ལམ་ལྟར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོར་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་
མེད་པ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ནི་འདིར་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཡང་དག་
པར་ན་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པས་ཡོད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པས་ཡང་དག་པར་ན་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྒྱུ་མའི་རྒྱུ་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་
གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་དུ་ཡོད་པ་བདག་ཉིད་ལ་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ་། །སྐབས་ཡིན་པས་འདིར་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པའི་མཚན་ཉིད་དེ། གཉིས་པ་མེད་པ་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡོད་པས་སོ། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ནའོ། །འདིར་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་

124-1-244b

བ་དང་སྦྱར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ནི་བཤད་ན། མཚན་ཉིད་མ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དྲིས་པའམ་ཡང་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་ལ། དེ་ཡང་མ་གྲགས་པས་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་དང་། །ཞེས་རྒྱ་
ཆེར་གསུངས་སོ། །གང་ཤེས་ནས་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་
གཏོགས་པར་དེའི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་དོན་དམ་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པར་ལྟ་བའོ། །ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤོང་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་
ཟེར་ཏེ། འཛིན་པ་སྤོང་བ་འདི་ནི་བསམ་དགོས་པའོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཡོངས་སུ་གཅད་པས་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དེ། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྤངས་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །དེའང་ཐ་སྙད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྐྱེའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་
ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པ་གང་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཇི་སྟེ་གཟུང་བ་
བཞིན་དུ་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཤེས་ནས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བར་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། 

124-1-245a

སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྤངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བརྟགས་པ་སྟེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའོ། །དེའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་
འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་ངོ་། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པར་ལྟ་བར་
འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བའོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཤེས་ནས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་དེ་གཉིས་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་
རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཤེས་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །གཞན་ན་རེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལ། དངོས་པོའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་གཉིས་
པོ་མེད་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །དེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པར་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་
མཐར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ན་རེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ལ་སོ་སོར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བ་དང་སྦྱར་བས་བཤད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱང་བསམ་དགོས་པའོ་ཞེའོ། །འདིར་དངོས་པོ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་དངོས་པོ་
ཉིད་དུ་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ན་ནི་གཉིས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཆད་པ་ཉིད་དུ་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའང་ཤིན་ཏུ་མེད་

124-1-245b

པ་ཉིད་པས་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་གཉིས་པོ་ཉིད་དུ་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐུར་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་
དུ་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཡང་སྐུར་པར་འགྱུར་ཏེ། མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དོན་ཕྱིར་ཡང་དག་མིན་རྟོགས་ཕྱིར། །གཉིས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །ཞེས་ངོ་བོ་ཉིད་
གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་སྔར་ཡང་བཤད་མ་ཟིན་ནམ་ཞེ་ན། དེར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདིར་ནི་གང་ཤེས་ནས་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་མ་ཡིན་པས་ཟློས་པ་མེད་དོ། །གང་ཤེས་ནས་གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་
འདེབས་པར་ལྟ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྟོང་པ་དང་
བདག་མེད་པ་ནི་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་བདག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་འདུས་སོ་ཞེས་སྔར་དམ་བཅས་པས་དེའི་ཕྱིར། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དེར་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་དྲིས་སོ། །མི་རྟག་
པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་
ན་འདུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་དོན་ནི་མེད་དོན་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མི་རྟག་པའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མེད་པའི་དོན་དང་། སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་དོན་དང་། དྲི་མ་དང་བཅས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །གང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་

124-1-246a

དེ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་དོན་མི་རྟག་པའི་དོན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་དུ་ན་རྟག་པ་
མེད་པ་ནི་མི་རྟག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ། །དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་འགྱུར་བའི་
ཆོས་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དོན་མི་རྟག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལེན་དང་མཚན་ཉིད་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། མཚན་ཉིད་
ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། འབྲེལ་པས་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དེ་ལ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་འདིའམ་གཞན་ན་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་
ལེན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་དངོས་པོར་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ཡང་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་
བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་བཤད་ཀྱི། ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་
ཞེན་ནས་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པས་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་

124-1-246b

སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འབྲེལ་པས་
སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་པའི་
ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ངོ་། །འབྲེལ་པས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དངོས་མེད་དེ་ཡི་དངོས་མ་ཡིན། །རང་བཞིན་
གྱིས་ནི་སྟོང་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེ་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ལྟར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཡོད་པར་གཟུང་དུ་མེད་དེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་པས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་མ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་
བོ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་མེད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡེ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་མ་ཡིན་
པས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་འདི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་ཁོ་ན་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་

124-1-247a

དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པས་བདག་མེད་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པས་བདག་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་
བདག་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པས་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་བདག་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་
ནི་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཡོད་ཀྱང་དེས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་
ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་འདྲ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་
སུ་གྲུབ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་མེད་པས་དེ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེའི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་
པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་ལ། གང་ཞིག་གང་གིས་བདག་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་སྟེ། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དོན་དུ་ཁྱད་པར་གང་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་
དེ། འདི་ལྟར་གང་ན་གང་མེད་པ་དེས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་དང་། ཅིག་ཤོས་ནི་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

124-1-247b

རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། མེད་པའི་དོན་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། དྲི་མ་དང་བཅས་ཤིང་དྲི་མ་མེད་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བར་
དུ་བསྟན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །
ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ནི་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་
ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བཤད་ན། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་མི་ཤེས་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དྲིས་པ་
དང་། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་དེ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པར་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་པས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་
སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་ཡོད་པར་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་དེ་ཉིད་མི་ཤེས་
པས་དེའི་ཕྱིར། ཀུན་འབྱུང་བའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ནི། བག་ཆགས་དང་ནི་ཀུན་ནས་བྱུང་། །མ་བྲལ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གསུམ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། ཀུན་ནས་བྱུང་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། མ་བྲལ་བའི་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་

124-1-248a

བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་འཇོག་པར་བྱེད་ཀྱི། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་བྱུང་བའི་ཀུན་འབྱུང་ནི་གཞན་གྱི་དབང་
གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་གང་ལས་བྱུང་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་
པས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མ་བྲལ་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སྒྲིབ་པ་དང་མ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་སྲིད་དུ་སྒྲིབ་པ་རྣམས་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་སྲིད་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའམ། 
སྒྲིབ་པ་རྣམས་དང་མ་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་ཀུན་འབྱུང་བའི་མིང་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འགོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར། འགོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་
ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང་གཉིས་མི་སྐྱེ། །དྲི་མ་ཞི་བ་གཉིས་སུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་མི་སྐྱེ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། 
དེ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་གཏན་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་མི་སྐྱེ་བའོ། །དྲི་མ་ཞིམ་པ་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་

124-1-248b

ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དྲི་མ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་བོན་གནས་ནས་བཏོན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་རྣམས་གཏན་མི་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ནི་སོ་
སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྤྱོད་ཡུལ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་དྲི་མ་མི་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འདི་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འགོག་པ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ནི་བརྟགས་པ་ལ་
སོགས་པ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་བཞིན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་དྲི་མ་གཉིས་ཞི་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །གཉིས་འགོག་པ་དང་རང་བཞིན་འགོག་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འགག་པ་ཙམ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིར་འགགས་
པས་འགོག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འགོག་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་བསྡུས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྡུ་བར་བྱ་
སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་གཞག་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་དེའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་གཏན་མེད་པ་ཉིད་
པས་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བར་ཟད་ཀྱི་སྤང་དུ་མེད་དེ་མེད་པ་ནི་སྤང་བར་མི་རུང་ངོ་། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་སྤང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའི། བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་

124-1-249a

མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་
མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་གནས་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། གནས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །འགོག་པ་ནི་ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་མངོན་སུམ་
དུ་བྱ་བའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཉིས་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཏེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་གཉིས་ནི་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། སྤོང་བའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་དང་གསུམ་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཉིས་
ཀས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི། ཤེས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་། ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བས་ནི་གསུམ་ཆར་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །ཐོབ་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །
དེ་ལྟར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་འདིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའི། དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་བསྡུ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདེན་པ་བཞིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་
དང་། གང་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་གང་ལས་འགྱུར་བ་དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུའོ། །རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་
པའོ། །ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དང་པོར་རགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་ནས་ཕྲ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དང་པོར་ནི་རགས་པའོ། །ཕྱིས་ནི་ཕྲ་བའོ། །ཚིག་ལེའུར་

124-1-249b

བྱས་པ་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཟློག་སྟེ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་རགས་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ན་
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་རགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་ཕྲ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་བསྡུ་བར་དམ་བཅས་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། བརྟགས་པ་དང་ནི་ཤེས་པ་དང་། །དེ་བཞིན་
བརྗོད་པ་རགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བརྟགས་པ་དང་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་རགས་པའི་དེ་ཁོ་ནར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དོན་མེད་པ་ལ་གཟུགས་དང་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ཞེས་
བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྱེ་བྲག་གི་མིང་གིས་བརྗོད་པ་ནི་བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བརྗོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་
ཐ་སྙད་འདོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ་ཞེའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་མེད་པས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་
ལས། ཕ་རོལ་ན་མེད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ལྟར་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །བརྗོད་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བརྗོད་པ་ལས་འདས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །ཀུན་རྫོབ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉིད་དེ། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་

124-1-250a

གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་ཐ་སྙད་དོ། །བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། དོན་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །དེ་བས་ན་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་
བདེན་པའོ། །དོན་མེད་བཞིན་དུ་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཤེས་པ་དེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ནི་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། དེ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་
དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། དེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ནི་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །དེ་བས་ན་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་བརྟགས་པ་དང་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་
གཉིས་ནི་སྐབས་སུ་བསྡུས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའི། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དམ་པའི་དོན་ནི་གཅིག་པུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བརྟགས་
པ་དང་ནི་གཞན་དབང་གཉིས་ནི་དོན་དམ་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དོན་དང་ཐོབ་དང་སྒྲུབ་པ་ནི། །དོན་དམ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་
འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དོན་དམ་པ་དང་། ཐོབ་པར་བྱ་བ་དོན་དམ་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དོན་ཏེ། 
དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དམ་པའི་དོན། །ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེའི་

124-1-250b

ཚེ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་སྣང་བ་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན་གང་དག་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་བཟོད་པ་དེ་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐོབ་པར་བྱ་བ་
དོན་དམ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་དམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་ཡིན་པས་ན་དོན་དམ་པ་སྟེ། 
དེ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་དམ་པའོ། །ལམ་གྱི་དགོས་པ་ཡིན་པས་ན་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་དགོས་པ་སྟེ། གནོད་པའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །
འདི་ལྟར་ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ནི་དོན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་ནི་ལམ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་དོན་ནི་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་ཡུལ་ལམ་དགོས་པ་སྟེ། ཡུལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དགོས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ན། ཇི་ལྟར་ན་གཅིག་ལ་
གཅིག་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར། གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པར་གྱུར་ན་ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། གཏན་ལ་བབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེང་གེ་དང་ནགས་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ལ། ལམ་
ལ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ཆ་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་ལམ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་བསྡུར་མི་རུང་ན་འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་སྐད་
བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འགྱུར་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ལམ་གཉིས་

124-1-251a

ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་མ་བྱས་དང་། ལམ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་བྱས་གཉིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་གཉིས་པོ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་
གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། གཉིས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་དེ་ལས་གཞན་དགག་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་ལས་གཞན་ཡང་སྟེ། འགྱུར་བ་མེད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་
པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདུས་བྱས་ནི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ལ་བྱའི་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་
ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ལམ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉི་ག་ཡང་ཡོངས་སུ་
གྲུབ་པ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ། གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་
སོ། །བརྡ་ནི་མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་པར་ཤེས་པའོ། །འདྲིས་པ་ནི་དེ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྦྱོར་ཞིང་ལྟ་བའོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྡ་ལ་འདྲིས་པའི་རྗེས་ལ་ཞུགས་པའི་བློ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་དྲན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བརྡ་ལ་འདྲིས་པའི་དྲན་པའི་
རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློས་འཇིག་རྟེན་པ་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་དང་། དེ་མི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ལ་ལ་འདི་ནི་ས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་

124-1-251b

དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་གྱིས་རིགས་པའི་གྲགས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་རིགས་པའི་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ཡང་
མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དམ་པ་རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་དམ་པ་དག་ནི་གང་དག་རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དག་གོ། །རྟོག་གེ་པ་དག་ནི་གང་དག་དཔྱོད་པ་ཅན་དག་སྟེ། སྔ་མ་བཤད་པར་
བསམས་ནས་ཚིག་ཕྱི་མ་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་དམ་པ་དག་ནི་དགེ་བ་ཅི་ཞེས་ཚོལ་བ་ཅན་དག་གོ། །རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དག་ནི་ལྟོས་པ་དང་། བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་། འཐད་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་བཞི་དང་མི་འགལ་བའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དག་གོ། །རྟོག་གེ་པ་དག་ནི་
རྟོག་པ་དང་སེལ་ནུས་པ་དག་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་བཅོས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བྱེད་པའོ། །དཔྱོད་པ་ཅན་དག་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་དང་། ལེགས་པ་དང་ཉེས་པ་དཔྱོད་པ་དག་གོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་དཔྱོད་
པ་ཅན། །ཞེས་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་འདི་སྐད་དུ། དམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་དམ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རིགས་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྟོག་གེ་པའི་ས་དང་། བསྒོམ་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟོག་གེ་པ་
དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་གསུམ་དང་མི་འགལ་བར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཚད་མ་གསུམ་ནི་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་
པ་དང་། ལུང་ངོ་། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བའི་ཡིད་དོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །ཡིད་ཆེས་པས་བསྟན་པ་ནི་ལུང་སྟེ། ཡིད་ཆེས་པས་ནི་བརྫུན་

124-1-252a

དུ་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་དག་གོ། །ཡང་ན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་གིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་། དཔེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཐད་པ་
སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་གྲགས་པའི་དངོས་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཐད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སོ། །འཐད་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་འཐད་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པའོ། །རིགས་
པ་ནི་ཐབས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ངེས་པ་གང་གི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་པའོ། །ཡང་ན་འཐད་པ་ནི་གཞན་དུ་མི་སྲིད་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ནི་ཆའི་སྦྱོར་བ་སྟེ། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པའོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའོ། །ཡང་ན་འཐད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ཡིན་པར་
ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་གཞན་དག་ལས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་འཐད་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚད་མ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་གང་གྲགས་པའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་གང་ཡང་རུང་བ་སྟེ་རིགས་པས་གྲགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གྲགས་
པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་
པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་
པར་དག་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བར་དགོས་པའམ། དེའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཞེས་པའི་ཐ་

124-1-252b

ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་བས་ན་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དང་དེ་དང་
ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་གང་ཡིན་པ་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་ལམ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་
ཤེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་མདོར་ན་རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་གོ། །དེ་དག་ནི་ནང་དང་། བརྡ་སྤྲོད་པ་དང་། གཏན་ཚིགས་དང་། གསོ་བ་དང་། བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་
པའོ། །དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སར་བསྡུས་པ་དང་། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བཅུ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་པ་དང་། ཕྲ་བའི་དེ་
ཁོ་ན་བཤད་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་བཤད་ཟིན་ན། འདི་བརྗོད་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་སྒྲིབ་པ་
ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་འདི་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུས་བརྗོད་དེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་

124-1-253a

ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་དྲི་མ་གཉིས་ཀྱིས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་
ན་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་
གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་འདུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། །མིང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་སུ་བསྡུའོ། །དེ་ལ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གར་འོས་པར་རྩ་
བའི་དེ་ཁོ་ནར་དངོས་པོ་ལྔ་དག་འདུས་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལྔ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་། མིང་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདིར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་
དངོས་པོ་རྣམ་པ་འདི་ལྔ་ལ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། ཕན་ཚུན་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །མིང་ནི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་པ་
དེ་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མིག་བརྡ་བཞིན་དུ་གོ་བར་བརྗོད་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རང་བཞིན་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁམས་གསུམ་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་
པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ནི་དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གདགས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ན་དང་པོར་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་མིང་ངོ་། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་

124-1-253b

དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གདགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར་བས་ན་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་
སོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་གནས་ངན་ལེན། །དེ་བས་འཁྲུལ་པ་དེ་ཡི་རྒྱུ། །རང་བཞིན་ཞི་བ་དེ་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་དངོས་པོ་ལྔའི་དོན་ཏོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་ནང་གི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་
པར་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། མིག་ལ་སོགས་པར་བསྡུས་པའི་འཁྲུལ་པའོ། །ཕྱི་ནང་གི་འཁྲུལ་པ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏེ། དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །བག་ཆགས་དེའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་
གི་འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལ་བརྗོད་པ་འཇུག་གོ། །བརྗོད་པའི་དབང་གིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་གནས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཤེས་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ལམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྡུའོ། །མིང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པས་མིང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་
བསྡུའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པར་མིང་བསྡུས་ཀྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གྲུབ་པ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ལྔས་མ་བསྡུས་སོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དང་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྡུ་
བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་རབ་ཁོ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟག་ཏུ་འམ་མཛེས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་

124-1-254a

པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུས་བསྡུས་སོ། །བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་
པ་དང་། དེ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་བསྡུ་བ་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་དེའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་
རྒྱ་ཆེར་སྨོས་ཏེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་འཇུག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་བཀའ་སྩལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འདིར་འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནས། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ནའི་བར་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་
རྣམ་པ་བདུན་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གང་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་འཇུག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ནམ་ཡང་ཐོག་མ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སམ། རྣམ་པར་རིག་པའི་གནས་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ་ཞེའོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་
བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གནས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྟག་པར་དེ་བཞིན་པས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་
འདུ་བྱེད་དེ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གནས་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་

124-1-254b

ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཡང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །དེ་ཁོ་ན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །
དེ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཚེའི་རྒྱུན་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ཏེ། དེ་ནི་མེད་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྒྱུན་དེ་སུ་དག་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་
བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་གང་དག་གིས་ཡིན་པ་དང་། འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ནི་འཁོར་བར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་
བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། འཇུག་སྟེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས། །རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། གནས་པ་དང་ནི་ངན་པར་ཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ངན་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུའོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་གཉིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང་། ཀུན་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་དང་། ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་དང་དག །ཡང་དག་སྒྲུབ་པ་གཅིག་ཅིག་པུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་
ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་འདི་བཞི་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཉིས་ནི་
གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཉིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདི་ལ་འཇུག་པ་དང་གནས་པ་དང་། ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་

124-1-255a

གསུམ་གྱིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་མཉམ་པར་བསྟན་ཏོ། །མཚན་ཉིད་དང་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་མཉམ་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ནས་ནི་ཤེས་རབ་མཉམ་པར་
བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་མཉམ་པར་གསུམ་གྱིས་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་བློ་མཉམ་པར། །རེ་རེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བཤད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཁས་དེ་
ཁོ་ན་རྣམ་བཅུ་ནི། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའོ། །ཞེས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། 
དེའི་ཕྱིར། གཅིག་དང་རྒྱུ་དང་ཟ་བ་དང་། །བྱེད་པ་དང་ནི་དབང་སྒྱུར་དང་། །བདག་པོའི་དོན་དང་རྟག་པ་དང་། །ཉོན་མོངས་པ་དང་དག་པའི་གནས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་དང་མ་གྲོལ་གྲོལ། །དེ་དག་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བདག་
མེད་པ་ལ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་འདི་བཅུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ལ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་གཟུང་བའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་ཡུལ་མེད་པ་ལ་འཇུག་ཅེ་ན། འདི་ནི་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་
གོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་གྱི་བདག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ངེས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པར་བདག་ཅེས་བྱ་བ་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་
ན་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་བདག་གི་བྱ་བ་དང་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་འདི་བཅུས་བདག་ཏུ་

124-1-255b

འཛིན་པ་འབྱུང་གི་གཞན་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་པུར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་རིལ་པོའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་
པོར་ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པའོ། །རྒྱུར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པས་བསྒོ་བའི་ཕྱིར་བདག་ལ་རྒྱུར་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཁམས་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་ལས་
ཐམས་ཅད་འབྱུང་ངོ་སྙམ་པ་འདི་ནི་རྒྱུད་འཛིན་པ་སྟེ། ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཚེ་འདི་ལ་འདོད་པ་དང་། མི་འདོད་པའི་རྒྱུ་བདག་ཡིན་པར་སེམས་པ་ནི་རྒྱུར་འཛིན་པའོ། །ཟ་བར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ནི་ཟ་བའོ། །གསལ་བ་དང་མི་གསལ་
བ་ནི་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་བཟའ་བའོ། །ཡང་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ཟ་བར་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་ནི་ཟ་བར་འཛིན་པའོ། །བྱེད་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བྱས་པ་དང་། ཉེས་པར་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་
བྱེད་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་བྱེད་པ་ནི་བདག་གོ་ཞེས་བྱེད་པར་འཛིན་པའོ། །རང་དབང་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དགར་དབང་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གོ། །དབང་དུ་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་པ་
གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་ནི་རང་དབང་དུ་འཛིན་པའོ། །བདག་པོར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོ་དང་རྗེ་བོ་དང་དབང་ཕྱུག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་དང་མཐུན་པར་དེ་ལ་སྤྱོད་པའི་བདག་
པོ་ནི་བདག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི་བདག་པོར་འཛིན་པའོ། །རྟག་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔས་རྣམ་པར་མ་དག་ཀྱང་བདག་རྟག་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་དུ་ན་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་། བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་དང་། སོ་སོར་ངོ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་

124-1-256a

པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་ལ་ཡིད་འཛིན་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །ཡང་ན་དབུགས་
དང་ཡིད་འགོག་པའོ། །བདག་དང་ཡིད་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། དེ་ལ་འདི་ཡོད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་ནོ། །མ་གྲོལ་བ་དང་གྲོལ་བ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་སྔར་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་ལོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་
དག་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ན། དེ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འདུས་ཏེ། མི་སྲིད་དོ་སྙམ་ནས་དྲིས་པའོ། །འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་
འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པའི་ཡུལ་ལ་འདིར་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་ཀྱི་མཁས་པ་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྐབས་ཀྱིས་དེར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་ལམ་གྱི་བདེན་པ་
གསུམ་དུ་འདུས་པར་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་ཇི་ལྟ་འདུས་པའང་མ་ཤེས་ནས། ཇི་ལྟར་འདུས་ཤེས་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་རྟོག་དང་རྣམ་རྟོག་དོན། །ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་དེ་དག་དེར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་
འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཁམས་ལ་སོགས་པ་བས་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཐོག་མར་བསྡུས་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་གཟུགས་སུ་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གང་ཞེ་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་
དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའང་གང་མིང་དུ་དམིགས་པ་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་

124-1-256b

སྟེ། དེ་གཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་གང་གཟུགས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཟུགས་
སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ཏེ། གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་ནས་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཕུང་པོ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་
གཞན་གྱི་དབང་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་གང་གཟུགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་དག་དང་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ཇི་
ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་
དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། དུས་གསུམ་དང་། བདེན་པ་བཞི་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། 
ཁམས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་རྣམས་ལ་གཟུང་བའི་དངོས་པོར་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་
སོགས་པར་སྣང་བ་དེ་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་གཏན་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་ཀུན་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་ནས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །གང་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་

124-1-257a

ནས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་ནི་གང་ཚོར་བའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་
པར་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ནས་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་མིང་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ལ་
གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །གདགས་པའི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེ་ཉིད་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དང་གཏན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་མིང་དུ་བརྗོད་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་དོན་ལ་མིང་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་མེད་མོད་ཀྱི་བྱིས་པ་རྣམས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །དེའང་ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། མཐུན་ནམ་མི་མཐུན་ཡང་རུང་སྟེ། མིང་དང་དོན་གཉིས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་
བྱ་བ་དང་། རྗོད་པའི་དངོས་པོ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་དེ་དག་གི་དོན་རྣམས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མིང་དང་དེ་དག་གི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དོན་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་ཀྱང་མིང་གི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་
ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མིང་གིས་བརྗོད་པ་ཡང་གཞན་ལ་དོན་གྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་གཅིག་ལ་མིང་མང་པོའམ། མིང་གཅིག་ལ་ཡང་དོན་མང་པོར་གྱུར་ན་

124-1-257b

དུ་མའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ནི་དུ་མའི་ངོ་བོར་མི་རུང་ངོ་། །དངོས་པོ་མེད་པའི་བརྗོད་པ་དག་ཀྱང་དོན་བཞིན་དུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དོན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མིང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པ་ཡང་སྒྲ་དང་མཐུན་པར་དོན་
ཤེས་པ་མེད་དེ། དེ་ལ་ཤིང་ནི་སྒྲ་ཉིད་དེ་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ནི་ཤིང་ཡང་མ་ཡིན་ཤིང་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིང་གི་སྒྲའི་དོན་ནི་ཤིང་ཞེས་པའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་ཤིང་གི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྒྲ་དང་དོན་གཉིས་རྗོད་པ་དང་
བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་གོ། །མི་མཐུན་ན་ཡང་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ངེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་གིས་དོན་བསྐྱེད་དམ་གསལ་བར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་ཟིན་པའི་དོན་ལ་མིང་འདོགས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཡང་དང་ཡང་མིང་འདོགས་པས་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་ཡང་དང་ཡང་བསྐྱེད་དགོས་པར་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་རྟོགས་ནས་མིང་འདོགས་ན་རྟོགས་ཟིན་པ་ལ་ནི་གསལ་བར་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །མིང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་
དེ་ཉིད་ཡིན་པར་སུ་དེ་མི་ཤེས་པ་གཞན་དག་གིས་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་ཉིད་དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན། གསལ་བར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མི་རུང་སྟེ། གསལ་བར་བྱེད་པ་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་གསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གསལ་བར་
བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསལ་བར་བྱ་བ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ངེས་པ་ཡང་མ་མཐོང་བས་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་མིང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་། །དྲི་ལ་སོགས་པས་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྟེའུ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ནི་
དྲི་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེད་པ་པོར་འདོད་ཀྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་འདུས་པའི་ཕྱིར་མཁས་

124-1-258a

པའི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་བཤད་དེ། དོན་གང་ལ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་མ་བཤད་
པས་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཐོག་མར་དུ་མ་ཉིད་དང་ནི། །བསྡུས་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཐོག་མར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཕུང་པོ་བཤད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དུ་མའི་
དོན་ནི་གཟུགས་གང་ཅིའང་རུང་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་འམ་ནང་གི་འམ་ཕྱིའི་འམ་རགས་པ་འམ་ཕྲ་བ་འམ་ངན་པ་འམ་གྱ་ནོམ་པ་འམ་རྒྱང་རིང་པོའམ་ཐག་ཉེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་དུ་མའི་དོན་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་མང་པོ་དག་ལ་ཕུང་པོ་
ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ཕུང་པོ་སྟེ། བསྡུས་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན་ཡང་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དུ་མའི་དོན་དང་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་ཀྱང་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། གཟུགས་ཀྱི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐ་དད་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཡན་ལག་འདི་གསུམ་གྱི་ཕུང་པོའི་དོན་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཕུང་པོའི་
དོན་ནི་སྤུངས་པའི་དོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དུ་མ་དང་བསྡུས་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྤུངས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མཐོང་ངོ་། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་
དུ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་གཅིག་པུར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཇི་ནས་ཕུང་པོའི་དོན་ལ་མཁས་པར་བྱ་

124-1-258b

བ་བཤད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་རྣམས་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོར་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྨོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་རྣམ་གསུམ་གཞག་སྟེ། རྨོངས་པ་རྣམ་པ་
གསུམ་ནི་གཅིག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་། བཟླུམ་པ་ལ་རྨོངས་པ་དང་། མཚན་ཉིད་འདྲེས་པ་ལ་རྨོངས་པའོ། །ཕུང་པོའི་འོག་ཏུ་ཁམས་རྣམས་བསྟན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕུང་པོའི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་ཁམས་ཀྱི་དོན་གསུངས་པ། འཛིན་དང་གཟུང་དང་དེ་འཛིན་པ། །ས་བོན་དོན་དེ་གཞན་དུ་
འདོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁམས་ཉིད་དང་སྦྱར་ཏེ་ཕུང་པོའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱེད་པས་ཀྱང་། གཞན་གང་ཞེ་ན། ཁམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་ཁམས་ཀྱི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་ཡོད་པའི་རྡོ་རྗེ་ལ་གསེར་
གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གསེར་གྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འཛིན་པའི་ཁམས་དང་། གཟུང་བའི་ཁམས་དང་། དེ་འཛིན་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་ལ་འཛིན་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་
སྟེ། གང་དག་མིག་གི་ཁམས་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཐུག་གི་བར་གྱི་ཁམས་དེ་དག་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་འཛིན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་དག་གོ། །རིགས་མཐུན་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་ཁམས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུང་བའི་ས་བོན་གྱི་དོན་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཐུག་གི་བར་དག་གོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དག་གོ། །དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་
པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཁམས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་འཛིན་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཛིན་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་

124-1-259a

ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དག་གོ། །དེ་དག་ཀྱང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཁམས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་
དག་གོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་
པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཏེ་གོ་རིམས་
བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད། མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་ཏེ། འདི་ནི་བསམ་དགོས་པའོ། །བྱེད་པ་དང་བྱ་བ་དང་། ལས་རྣམས་ལ་རྨོངས་པ་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ས་བོན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཁམས་
རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འདི་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མ་དག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། འདི་ལ་རྒྱུ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་གཞན་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁམས་ལ་མཁས་ན་བདག་ལ་རྒྱུར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་སྐྱེ་
མཆེད་རྣམས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཚོར་དང་དོན་རྣམས་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི། །ཉེར་སྤྱོད་འབྱུང་སྒོ་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཁམས་རྣམས་ལས་གཞན་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་མང་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་ལ། 
གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྤྱིར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གཞན་གང་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། ཁམས་རྣམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་ན་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་གནས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་

124-1-259b

པོ་དག་ནི་ཚོར་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིའི་དྲུག་པོ་དག་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་ནི་འབྱུང་བ་སྟེ་ཚོར་བ་དང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་གཉིས་
ཀྱི་སྐྱེ་བ་དེ་མཆེད་པར་བྱེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕྱི་དང་ནང་དུ་དབྱེ་སྟེ། ཚོར་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྟེ། མྱོང་བ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་ཚོར་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དེ་སྐྱེ་བའི་སྒོར་བཤད་དོ། །ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་དེ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་མོད་ཀྱི་གནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་དང་། གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། དེ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་
གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་དེའི་སྒོ་ནས་ཚོར་བ་ལས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཏེ། དོན་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དོན་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡུལ་
རྣམས་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོའི་སྒོ་ཡིན་པས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བཤད་ཀྱི། ནང་གི་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ན་ནང་གི་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་ཀྱང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལ་ཉེ་
བར་སྤྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བ་དང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དག་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་འདི་དག་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཙོ་བོར་ནི་གཉིས་གཟུང་ངོ་། །གཙོ་བོར་གཟུང་བ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། དོན་
ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་དང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་ཟ་བ་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་སོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་པ་ཟ་བ་པོ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་

124-1-260a

མཆེད་རྣམས་ཡིན་ལ། བཟའ་བར་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཟ་བ་པོའི་བདག་མེད་དོ་སྙམ་ནས་བདག་ཟ་བ་པོར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཕན་པ་དང་། གནོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་ཉིད་ཟ་བ་པོར་ཐ་སྙད་བཏགས་སོ་
ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་བཀག་པའི་ཕྱིར་བདག་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཁོ་ན་འདིར་དགག་པར་བྱའི། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་
གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པར་སྤྲོས་པས་བསྒོས་པའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་རྙེད་པ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །
ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐུན་མོང་གི་དོན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའི། དེ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་
གོ་མདོ་སྡེ་ལས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་མི་འགལ་ལམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་ན་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་དུ་དེ་ཉིད་འགྱུར་བར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པ་
དང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་འགལ་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བའི་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདྲ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་གོ། །བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་བདག་

124-1-260b

ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བཤད་པས་ན་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་དམིགས་པའི་དོན་དུ་འཐད་དོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་ཕྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་དག་
གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱེད་པ་པོ་ལྟ་བུར་མེད་ཀྱང་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་འཇོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པ་པོའི་དངོས་པོར་མེད་ཀྱང་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་དང་དངོས་སུ་མི་
འདྲེའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པར་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་དམ་པར་ཐ་མི་དད་མོད་ཀྱི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཐ་
དད་པ་ལྟ་བུར་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་གདགས་པ་ཉིད་དུ་ཟད་ཀྱི་དངོས་སུ་མེད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་
སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པས་ཀྱང་ཡུལ་ལ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་མི་སྡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ཡང་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་དམིགས་སུ་མི་རུང་སྟེ། སྐྱེས་པ་ནི་གནས་པ་མེད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་
པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞི་མེད་པ་ལ་ནི་དམིགས་པར་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །གང་གི་ལྟར་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པར་འཇོག་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་

124-1-261a

བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཚེའང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཚེ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེར་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡུལ་དུ་སྣང་
བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དེའི་དོན་མེད་པས་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་རུང་སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་རྐྱེན་དུ་མི་རུང་ངོ་། །ཕྱིའི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱིའི་དོན་དམིགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །
སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྩོལ་བ་ལ། །སྒྲོ་འདོགས་མེད་ཅིང་སྐུར་འདེབས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཡོ་བ་མེད་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་
བའི་དོན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་
འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དགག་པར་འདོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྩོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བྱེད་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་
རྒྱུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བོར་ནས་སྐྱེས་བུ་དང་དབང་ཕྱུག་དང་བདག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཐ་མ་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་པ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །

124-1-261b

འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་སྟེ། མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་རྒྱུའི་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་སྟེ། རང་བཞིན་རྟག་པ་ལ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །མི་མཐུན་
པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་རྒྱུར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ལ་སྒྲོ་
འདོགས་པ་ནི་བདག་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་བདག་ཡོད་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་འབྱུང་གི། མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲས་བུ་
འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པར་བདག་སྒྲོ་འདོགས་ན་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་གི་རྫས་དང་ལྡན་པས་སམ། དེ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་བྱེད་པས་བདག་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་རྟོག་པའི་
ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འབྱུང་བ་མེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཡང་མེད། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ཡང་མེད། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་
ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མེད་པ་རྣམས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་སྨྲ་བའོ། །བྱེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་སྐྱེ་བ་ལ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་
པ་སྐྱེ་བ་ལ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་བྱེད་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བྱེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །བྱེད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་ནུས་པ་མེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་

124-1-262a

སྐྱེ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ཡང་ནུས་པ་མེད་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དེ་མེད་
པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་འདི་ནི་མ་རིག་པ་ལས་གཞན་པ་བདག་གམ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། བྱེད་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་
མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་ནི་བདག་གམ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ་མེད་དོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེད་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཡོ་བ་
མེད་པ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནུས་པ་ཡོད་པ་དག་ལས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་དོན་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། མི་འདོད་འདོད་དང་རྣམ་དག་དང་། །མཉམ་དུ་འབྱུང་དང་དབང་བྱེད་དང་། །
འཐོབ་དང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དག །གཞན་དབང་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་གཞན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་དོན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བདེན་
པར་སྨྲ་ཞིང་ཁྲོ་བ་མེད། །སློང་ལ་ཆུང་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ། །རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གནས་ཀྱིས་ནི། །ལྷ་ཡི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་རྒྱུ་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །ཡང་ན་གནས་ནི་སྲིད་པའོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་
གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དེ། གཞན་ལ་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྣམ་པ་དེ་བདུན་ཡང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཚེའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་གསུམ་དུ་འདུས་སོ། །དེ་ལ་མི་འདོད་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་

124-1-262b

ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་འདོད་པ་ནི་ངན་འགྲོ་རྣམས་ཏེ། དེར་འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སུ་བསྡུས་པ་སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པ་དང་མཇུག་གིས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་སོ། །ངན་འགྲོ་དག་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོའོ། །དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་དེར་འགྲོ་འདོད་པ་ནི་སུ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། ལས་རྣམས་སྟོབས་དང་ལྡན་ལ་ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ནི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་དེར་འགྲོ་
བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་པ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའོ། །བདེ་འགྲོ་ནི་ལྷ་དང་མིའོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པ་དང་། འཇུག་པ་རྣམས་ལས་ལོག་པ་
དང་། སྟོན་པ་དང་། བླ་མ་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་རིམ་གྲོ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དང་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་མེད་པར་གཞན་གྱིས་ནི་འདོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདེ་
འགྲོར་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ལ་རག་ལུས་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ཆེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་། གནོད་སེམས་དང་། རྨུགས་པ་
དང་། གཉིད་དང་། རྒོད་པ་དང་། འགྱོད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་མོ། །རྨུགས་པ་དང་གཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཞེས་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་། ལུས་དང་ངག་
གི་ལས་མི་ཆབ་ལ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བླངས་པ་ལ་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་ན་མ་བྱིང་བ་དང་། རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དུས་ན་མི་གཡེང་བ་དང་། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དུས་ན་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་

124-1-263a

བསྒྲིབས་པས་ན་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་མ་སྤངས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བཏང་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་གྱི་བར་དུ་མ་བསྒོམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་བརྗོད་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་
པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་ཀྱང་བསྡུའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་ནི་གང་ན་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་མི་བྱེད་པ་ནི་
མི་འཐོབ་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གཞན་དང་མཚམས་མི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལྟ་བུ་དང་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
སྒྲིབ་པ་ལྔ་སྤངས་པ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དོ། །མཉམ་དུ་འབྱུང་བའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་གཉིས་གཉིས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་ཅེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
གཉིས་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་གཉིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་མི་འབྱུང་བར་འདོད་ཀྱི། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ནི་གླིང་བཞི་པར་འབྱུང་བར་མི་འདོད་དོ་ཞེའོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་ཀྱང་གླིང་བཞི་པ་ཉིད་དུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དབང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གླིང་བཞི་པ་རེ་རེར་ཡང་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གླིང་བཞི་པ་གཅིག་ཏུ་དགའ་ལྡན་དང་། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་ཚེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་ནི་གླིང་བཞི་པ་གཞན་དུའང་འདྲའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འོག་མིན་གྱི་གནས་

124-1-263b

ཉིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་གླིང་བཞི་པ་རེ་རེར་ཡང་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། འཆི་འཕོ་དང་། མིའི་ནང་དུ་ཚེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་
ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །འདི་ལ་སངས་རྒྱས་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱུང་བ་ནི་མཉམ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ལས་ལ་རག་ལུས་པས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དོ། །དབང་བྱེད་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་བུད་མེད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་མི་བྱེད་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཀྱིས་སྨིན་པར་ནུས་ཏེ། བུད་མེད་ལ་ནི་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྤྱོད་པའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །འཐོབ་
པའི་གཞན་གྱི་དབང་ནི་བུད་མེད་ཀྱིས་རང་བྱང་ཆུབ་དང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་རང་བྱང་ཆུབ་ཉིད་འཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་སྐྱེས་པས་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་བུད་མེད་
ཀྱིས་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསེ་རུ་ལྟ་བུར་འདྲེ་བ་མེད་པ་དང་། ས་གསུམ་གྱི་སྟོན་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའང་སྐྱེ་བོ་གཡོན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཆུང་བས་སློབ་དཔོན་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་
པའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ནི་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའོ། །གསོད་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་
ཡིན། སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་ཏེ། གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ཉིད་ཀྱི་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོངས་པའི་ཕྱིར་ལྟ་

124-1-264a

བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་དེ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དོ། །དེ་མ་སྤངས་པ་ཡང་དེའི་གཉེན་པོར་ལམ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ། གནས་
དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དང་། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རང་དབང་ཅན་དུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོའོ། །གལ་ཏེ་རང་དབང་ཅན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ལས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །
གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་དོན་བསྟན་པའི་འོག་ཏུ་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིག་གི་དབང་པོ་ནས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་དབང་པོའི་དོན་ནི་དབང་བྱེད་པའི་
དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་གང་ལ་དབང་བྱེད་པ་དེ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། འཛིན་དང་གནས་དང་རྒྱུན་མི་འཆད། །སྤྱོད་དང་དག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་གཉིས་པ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པ་ལས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མི་སྨོས་པར་བལྟའོ། །དེ་བས་ན་བཤད་པ་བྱེད་པས། དེ་དག་ལ་དེ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་དགོས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། འཛིན་པའི་དགོས་པ་སྟེ་ཆེད་ཡིན་ལ། 
དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་དབང་བས་ན་དབང་བྱེད་པ་སྟེ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ལ་ཐུག་པ་དག་ནི་གཟུགས་ལ་
སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་འཛིན་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་དྲུག་དབང་བྱེད་པ་ནི་མིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མ་ལུས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་དབང་བྱེད་

124-1-264b

པས་ན་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་སྔོན་པོ་ནི་གཟུགས་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གནས་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ། སྲོག་གི་དབང་པོ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུད་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་རྐྱེན་མེད་ན་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་སྔ་མས་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཐུ་ཡོད་པའོ། །གནས་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་དབང་
བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་སྨོས་པ། འདིའི་དབང་གིས་མི་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་འཆི་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་རིགས་མཐུན་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ། །ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དབང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཡོད་
བཞིན་དུ་ཚེ་ཟད་པ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ཁམ་གྱིས་ཟ་བའི་ཟས་རྣམས་མེད་ཀྱང་སྲོག་གི་དབང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གནས་པར་དབང་བྱེད་པར་མི་རུང་སྟེ། འགོག་པ་དང་
འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དག་ལ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་གནས་པར་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་འཚོབ་པ་ལ་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་གཉིས་དབང་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བུ་བྱུང་ན་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་
བས་བུ་འབྱུང་བ་ནི་རིགས་འཚོབ་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཕྱོགས་འགའ་ཉིད་དེ། དབང་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་པོ། །གང་ན་ཕོའི་དབང་པོ་དང་མོའི་དབང་པོ་
ཡོད་པ་དེ་ན་རིགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོད་དེ། དེའི་དབང་གིས་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་ནི་ཕོའི་དབང་པོ་དང་མོའི་དབང་པོ་ཡོད་པ་ལ་རིགས་རྣམ་པར་གཞག་གི་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་མེད་དེ་དྲི་ཟ་ལ་

124-1-265a

སོགས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། ཕོ་དང་མོའི་དབང་པོ་མེད་པ་མ་ནིང་ལ་སོགས་པ་ལ་བུ་འབྱུང་བའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟས་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་པས་དབང་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་
ཚོར་བའི་དབང་པོ་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚོར་བའི་དབང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། བཏང་
སྙོམས་སོ། །དེ་དག་ནི་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྤྱོད་ཀྱི། མིང་དང་གཟུགས་ནི་དེ་ལ་དབང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ནི་ཚོར་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་
པར་དག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བའོ། །དེ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྔ་སྟེ། དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །དེ་དག་ནི་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་
གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་བྱེད་དོ་ཞེས་
བྱ་བར་སྙེགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་གསུམ་ནི་
དབང་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་མཐོང་བ་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། མི་སློབ་པའི་ལམ་དུ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་། ཡིད་དང་། བདེ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་རྣམས་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་

124-1-265b

བྱེ་བྲག་གིས་ཅི་རིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དབང་པོ་དགུ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོའོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ནི་
གཞན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་གཉིས་ལ་ནི་དབང་པོ་བཅུ་སྟེ། སྔར་སྨོས་པ་དགུའི་ནང་དུ་ཡིད་མི་བདེ་བ་བསྣན་ན་བཅུར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ལ་ནི་དགུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་
ཆ་དང་མཐུན་པའི་བདག་ཉིད་སྦྱོར་བའི་ལམ་དང་། མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་དག་ལ་ནི་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཅི་རིགས་པར་བདེ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། 
བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བའོ། །ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་འོག་ཏུ་ཐར་པ་མཆོག་འདོད་པས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དབང་པོ་འདི་བཅུ་ནི་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། སྔོན་ཀུན་མི་ཤེས་པའི་
དེ་ཁོ་ན་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པས་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ནས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་སློབ་པའི་ལམ་དེ་ལ་དབང་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་ཉིད་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་མི་
ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པར་ལྷག་མ་རྣམས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོའི་མིང་འཐོབ་པོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཡིན་པས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་
ལྟར་ན་དབང་པོ་ལ་མཁས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དང་། མཐུ་བོ་ཆེ་དང་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་པོར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོའི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་དུས་གསུམ་གྱི་དོན་བརྗོད་དགོས་པས། དེའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་རྒྱུ་རྣམས་སྤྱད་ཟིན་དང་། །དེ་བཞིན་མ་སྤྱད་

124-1-266a

གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཚེས་བསྡུས་པའོ། །རྒྱུ་སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཕྱུང་ཟིན་པའོ། །འབྲས་བུ་སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་མྱོང་ནས་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་འདས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། 
འབྲས་བུ་དང་དེའི་རྒྱུ་སྤྱད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་སོ། །རྣམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་། རྒྱུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དུས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཚེའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་བྱིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྤྱད་པའི་དོན་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཉིད་དེ། 
འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སོ་སོ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་རང་གི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་
སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དུས་ཏེ། དགོས་པ་མ་བསྐྱེད་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཞིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་མ་སྤྱད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་སྤྱད་ལ་འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགོས་པ་མ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དུས་ལ་མཁས་པ་ནི་དུས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བདག་རྟག་པར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དུས་གསུམ་གྱི་དོན་
གྱི་འོག་ཏུ་བདེན་པ་བཞིའི་དོན་བརྗོད་དགོས་པས། དེའི་ཕྱིར། ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དོན། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཚོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དོན་ཏོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ནི་
འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེའོ། །བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱེད་

124-1-266b

པས་ཀྱང་། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚོར་བ་དེ་དག་ཀྱང་
སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྣམས་སུ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཡང་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཚོར་བའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་
རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཚོར་བའི་གནས་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་
སྒྲུབ་པ་ཡིན། ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང་སྦྱར་རོ། །སྒྲུབ་པ་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་ཚོར་བ་དང་ཚོར་བའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྲེད་པའི་རྒྱུ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་
ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་རབ་ཏུ་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མདོར་ན་ཡང་སྲིད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ལས་ནི་ཀུན་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཞི་བའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་གཉིས་སོ། །
ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་འབྱུང་བ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ལྷག་
མ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལྟར་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཙམ་རྟོགས་ནས་དེ་

124-1-267a

དག་ལས་གཞན་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བར་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དོན་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དང་རྣམ་མི་རྟོག །ཤེས་པས་
གཞན་ལས་བདག་གིས་ནི། །ངེས་པར་འབྱུང་ཕྱིར་གཞན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་བར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག །ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་
ཞིག་མ་སྨོས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཤེས་པ་ནི་གཞན་ལས་དང་བདག་གིས་ཞེས་ཕྱེ་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་བས་ན་འགྲེལ་པ་ལས་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་དང་། འཁོར་བ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ལམ་དང་འགོག་པར་གཟུང་སྟེ། དཔེར་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འགོག་པ་ལ་ནི་ཞི་བའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ལམ་ལ་ངེས་པར་འབྱིན་
པའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ཤེས་པའོ། །འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ནི་འཁོར་བ་ལ་
སྐྱོན་དུ་ཤེས་པའོ། །གཞན་ལས་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འཁོར་བ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པ་ཐོས་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་
ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། འཁོར་བ་གཉིས་ལ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དུ་ཤེས་ནས་སངས་

124-1-267b

རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་བདག་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་བདག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་
བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་གཉིས་བརྗོད་དུ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །འདིར་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་སོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་གཞན་ལས་ཐོས་ནས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །མཉན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །མི་གནས་
པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་འདི་ནི་འགྲེལ་པ་དང་འགལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་
ཙམ་དུ་ཟད་པར་མཐོང་བས་བདག་རྣལ་འབྱོར་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཏགས་བཅས་རྒྱུར་བཅས་རྒྱུ་མཚན་དང་། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་དོན་བཅས་ནི། །ཐ་མ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཐ་
མར་བཤད་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་ནི་བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་དོན་དང་བཅས་པའི་རབ་
ཏུ་ཞི་བས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །བཏགས་པ་དང་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མཚན་ཡང་མི་ཤེས་ནས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བཏགས་པ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མིང་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཁྱད་པར་གཉིས་བཏགས་པས་ན་

124-1-268a

མིང་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་གཉིས་ནི་བཏགས་པའོ། །ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི་དེ་གཉི་ག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་ས་བོན་དུ་བསྡུས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་
རྗེས་སུ་སོང་བ་འབྲས་བུ་མ་བྱིན་པ་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པར་བསྡུས་པ་ཉིད་དེ། འབྲས་བུ་བྱིན་པ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། ས་བོན་དུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་གནས་དང་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །
འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བསྡུས་པ་ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བསྡུས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། དེར་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གནས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་བསྡུས་པས་ན་གནས་སུ་བསྡུས་པའོ། །ལུས་སུ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ལ་ལུས་
སུ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ནི་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ཁོག་པ་ལུས་དེར་སྣང་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ལུས་སུ་བསྡུས་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་ཉིད་དེ། དེ་གཉིས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་གཞན་དག་དབང་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ལོངས་སྤྱོད་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །ཡང་ན་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་དེ། དེར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པའོ། །བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་
མཚན་དེ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདུས་བྱས་དེ་ནི་དེ་ཉིད་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་གང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཞེ་ན། མིང་
གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་རང་བཞིན་དང་བྱེ་བྲག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་

124-1-268b

ཡང་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེ་ལ་བག་ཆགས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ནི་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་འདོགས་པས་ན་འདོགས་པའི་མཚན་མ་ནི་འདུ་ཤེས་ཏེ། མཚན་མར་
འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གནས་དང་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བསྡུས་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བག་ཆགས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞིའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །ཡིད་དང་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་དམིགས་པ་མཚན་མར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་
ཡང་ཡིན་ལ། གཉི་ག་མཚན་མར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལ་ཡིད་ནི་གང་རྟག་ཏུ་རློམ་སེམས་པའི་རྣམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་གམ་བདག་གི་ཞེས་གང་རྟག་པར་རློམ་སེམས་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། 
དེ་ནི་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་པ་དང་། རེག་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
ཚོགས་ལྔ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རང་རིག་པ་ཡིན་པས་བརྗོད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་
ཕྱིར་རོ། །བཏགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལས་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་འགོག་པ་དང་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་
རབ་ཏུ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བར་རུང་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་སྙམ་ན། ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། 

124-1-269a

དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །འདིས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཡང་རབ་
ཏུ་ཞི་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་གཅིག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ལམ་གཉི་ག་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བར་བཟུང་ངོ་། །ཅི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་འདུས་བྱས་སམ་འོན་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་ཤེ་ན། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་འདུས་བྱས་སོ། །གལ་
ཏེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བརྗོད་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་དོན་འདིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐོག་མ་དུ་མ་
ཉིད་དང་ནི། །བསྡུས་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱས་པར་ཐམས་ཅད་ལ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྒྱས་པར་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་དང་། སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དེ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པ་ལྷག་
མ་རྣམས་དེར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་རྣམ་པ་དགུ་གང་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། 
གང་ཟག་དང་། ཆོས་དང་། གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་། དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་པ་མི་འདེབས་པའི་ཕྱིར་དེས་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ནི་

124-1-269b

རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་བསྒོམས་པས་ཉན་ཐོས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་
བ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་ཕྲ་བ་དང་རགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། རགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཕྲ་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པ་
སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དཔེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རིགས་པས་ཚར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚར་གཅད་པ་ལ་དཔེ་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའོ། །རིགས་པ་ནི་རིགས་པས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་
མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ལུང་གཞན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
ལ་འཇུག་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་ལྔ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་
པ་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ལ་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ལ་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྟོགས་ཏེ། བསམ་པ་བཅུ་པོ་དག་གིས་ཕུང་པོ་
ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འཇུག་པར་སྔར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཁོ་ནའི་དོན་བསྡུས་པ་སྨོས་པ་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་གྱིས་ཚིག་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྨོངས་པ་མེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་ཡང་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་མགོ་མཇུག་ཡོངས་

124-1-270a

སུ་མཐོང་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེའོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པ་རྟོགས་པས་རྨོངས་པ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཁོ་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་དེ་ཁོ་ནའི་ལེའུར་བཅད་པ་སྟེ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།།      །།
དེ་ཁོ་ན་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དང་། དེའི་གནས་དང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་བཤད་དགོས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལེའུར་བཅད་པ་བཞི་པ་བརྩམས་སོ། །དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་དང་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་དང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་གཉིས་
ཀྱང་སྨོས་སོ། །བསྟན་པའི་མདོར་བྱས་པ་ལས་གཉེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་བཞེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་བསྒོམས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྒྲིབ་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་མཐུ་ཡོད་
པར་འགྱུར་བས་གཉེན་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བར་དུའོ། །དེ་རྣམས་བསྒོམ་པ་ནི་སྤེལ་བ་དང་། བསྐྱེད་པ་དང་། གོམས་པར་བྱ་བ་དང་། ལན་མང་དུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་
རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ནའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམས་པ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཐོག་མར་བཤད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོར། གནས་ངན་ལེན་ཕྱིར་སྲེད་རྒྱུའི་ཕྱིར། །ཞེས་
རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམས་པ་ལའོ། །རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་གྱི་དོན་ཏེ། ཐོག་མར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཇི་བཤད་ལ། གཞན་ཡང་ཕྱིས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འཁོར་བ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་
ཉེས་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱིས་པ་རྣམས་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་སྐྲག་གོ། །ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་མ་རྟོགས་པ་དང་། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་

124-1-270b

ཡང་བདེན་པ་མཐོང་ནས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་བའི་དོན་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དོན་དུ་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཐོག་མར་བཤད་དོ། །ལུས་ཀྱིས་ནི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་
སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་ངན་ལེན་ནི་ངན་པར་གནས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉིན་གཅིག་བཞིན་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཀྱང་ལུས་འགྱུར་བ་ཉིད་པས་ལུས་ཀྱིས་ནི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡིན་ལ། ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་ངན་ལེན་དུ་རབ་ཏུ་
སྟོན་པས། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །གནས་ངན་ལེན་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར། གནས་ངན་ལེན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདུ་བྱེད་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ཡང་གནོད་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པས་གནས་ངན་ལེན་ཡིན་ལ། འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་འདི་གནོད་ཡིན་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་རྒ་དང་འཆི་བ་དང་། །ནད་དང་ཕོངས་དང་གསོད་དང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་དགྲ་རྣམས་ཡོད། །གལ་ཏེ་འཇིགས་
མང་སྐྱེ་བ་མེད་གྱུར་གནོད་པ་དེ་དག་མེད། །ཤིང་སྐྱེས་མེད་ན་མེ་དང་རླུང་དང་ནགས་མེས་འགྱེལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་
ཏེ། དེ་གཉིས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པས་སྡུག་བསྔལ་དུ་གཟིགས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཆེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་

124-1-271a

བསམ་པ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་སྡེ་ལས་ཀྱང་མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ལས་
སུ་མི་རུང་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལས་སུ་མི་རུང་བའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་ཁས་བླང་དགོས་ན། དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ལ་ས་བོན་མེད་ཀྱང་རེས་འགའ་ཁ་ཟས་དང་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་
དྲགས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ས་བོན་གནས་པ་ནི་འདིར་གནས་ངན་ལེན་དུ་འདོད་དོ། །བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། 
སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ལུས་འདི་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དང་ལྷན་ཅིག་པ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དེ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
དཔེར་ན་མྱུ་གུས་གཡུལ་གྱི་སེར་གའི་ནང་དུ་སོང་བའི་ས་བོན་མངོན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ས་
བོན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་འགྱུར་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དག་གནས་ངན་ལེན་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དུ་བཤད་དོ། །
དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་གཟིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་

124-1-271b

རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བར་དགོས་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་མི་འབྲལ་བར་སྲེད་པའི་རྒྱུའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་དེ་དང་མི་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བར་སྲེད་པའི་རྒྱུའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་
བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འགའ་ཞིག་ལ་དེའི་གནས་སྐབས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྲེད་པའི་རྒྱུ་དང་། དེ་དང་ཕྲད་ཅིང་མི་འབྲལ་བར་སྲེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་རེག་ན་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། 
སྡུག་བསྔལ་བའི་ཚོར་བ་ཡང་བདེ་བ་ལ་སྲེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་
འཇུག་སྟེ། སྲེད་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མདོ་སྡེ་ལས་སྲེད་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པར་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། ཡང་འབྱུང་བའི་སྲེད་པ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ཚོར་
བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བདག་གཞན་མེད་པས་ན་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དམིགས་པ་ནི་སེམས་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་
ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་འཇུག་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། བདག་ཆད་པར་དོགས་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྡོག་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་དུ་
འདུ་ཤེས་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཆད་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཙམ་ཞིག་གཅོད་པའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་འཇུག་སྟེ། དེ་ལྟར་སེམས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་

124-1-272a

པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་ནི་ཉེ་བའི་
གཉེན་པོར་གྱུར་པ་རྣམས་ཏེ། མི་སྡུག་པ་དང་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་རྣམས་ལ་གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་ཤེས་ནས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་སྤང་བའི་ཐབས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། 
དེ་ལྟར་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །འཇུག་པ་ནི་འདིར་བདེན་པ་སོ་སོ་ལ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ནི་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། མི་
གཙང་བ་དུ་མའི་རྫས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། མི་གཙང་བའི་ས་བོན་དང་། མི་གཙང་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་། མི་གཙང་བ་གནས་པའི་རྒྱུ་དང་། མི་གཙང་བར་འགྱུར་བ་དང་། དབུ་བ་རྡོས་པ་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ཡིན་པར་བསྒོམ་མོ། །ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་། 
ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་བསྒོམ་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། ཁམས་དང་། ས་དང་། འགྲོ་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། ལུང་དུ་མ་
བསྟན་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་། གཉེན་པོ་ཡིན་པར་བསྒོམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཡང་བསྒོམ་མོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཤེས་
རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཚིག་ནི་དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རམ། འདི་དག་གིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་བཤད་དེ། དེ་ཅིའི་

124-1-272b

ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར། མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ཤེས་ནས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམས་ནས་ཞེས་ཁྱད་པར་མེད་པར་བརྗོད་ཀྱང་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
ཁམས་དང་སའི་སྤངས་པ་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། ཁམས་དང་། ས་དང་། སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་
སུ་ཤེས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གསལ་བ་ནི་འདིར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའོ། །གཉེན་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉེན་པོ་བསྐྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་བཞི་
རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་གཉིས་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ཐ་དད་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་བཞི་འབྱུང་སྟེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལུང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་འབྱུང་བར་
སྟོན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་དང་སྦྱར་བའོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་སྟེ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་
སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བྱའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའོ། །ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ནི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པར་

124-1-273a

འགྱུར་བའོ། །འདུན་པ་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་བརྩོན་འགྲུས་བསྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏོ། །འབད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེ་ལོ་སྤངས་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་
རྩོམ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། དགའ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བྱིང་བའི་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །སེམས་རྒོད་པར་གྱུར་ན་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་སྟེ། འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་
ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཡང་དག་པར་འཛིན་པས་ན་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་རྣམས་སོ། །དེར་གནས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསལ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དེ་ལའོ། །སེམས་
གནས་པའི་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་འབྱོར་བར་ནུས་པ་ཉིད་དེ་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ལས་སུ་རུང་བ་དེ་ཡང་འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། སེམས་པ་དང་། དཔྱོད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར། ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་པོ་དག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
སོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལོ། །དེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་དོན་ཐམས་ཅད་འབྱོར་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཀྱི་རྐང་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་
ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་གི་ཚེ་འདུན་པའི་དབང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལ་གུས་པར་འཇུག་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་གི་ཚེ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ན་རྟག་པར་སྦྱོར་བས་སེམས་

124-1-273b

རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་གི་ཚེ་སྔོན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་འཛིན་ཅིང་གང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གང་གི་ཚེ་དམིགས་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ། །
གནས་པ་ནི་འདིར་སེམས་གནས་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྨོས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞིར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་འོག་ཏུ་རྫུ་
འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །ལས་སུ་རུང་བ་དེ་ཡང་དགོས་པ་ནི་གང་། རྒྱུ་ནི་གང་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཉེས་པ་ལྔ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་བསྒོམ་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། ཉེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། 
དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམས་ངག་རྣམས། །བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཉེས་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་ཉེས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལེ་ལོ་ནི་
སྦྱོར་བའི་ཚེ་ན་ཉེས་པ་སྟེ། དེས་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་པའི་ཚེ་གདམས་ངག་བརྗེད་པ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེས་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་ཉེས་པ་སྟེ། དེས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པར་
གྱུར་པའི་ཚེ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཉེས་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། དེས་དེ་གཉིས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཚེ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་པའོ། །བྱིང་བ་དང་
རྒོད་པ་དང་བྲལ་བས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །གང་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཉེས་པ་ལྔ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེས་དེ་དག་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ཇི་ལྟར་རྣམ་

124-1-274a

པར་གཞག་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །དེ་ལ་ལེ་ལོ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བཞི་སྟེ། འདུན་པ་དང་། རྩོལ་བ་དང་། དད་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་ནི་འདོད་པའོ། །རྩོལ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དད་པ་ནི་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ལས་
སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལེ་ལོ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནས་དང་དེ་ལ་གནས་པ་དང་། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་གཅིག་ལས་གཅིག་འབྱུང་བས་ན་ལེ་ལོ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་སྟོན་ཏོ། །
རྩོལ་བའི་གནས་ནི་འདུན་པའོ། །གནས་པ་ནི་རྩོལ་བ་སྟེ། འདོད་པ་ནི་རྩོལ་བའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་འདུན་པའི་རྒྱུ་ནི་དད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་ན་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱ་བ་ལ་འདོད་པར་
འགྱུར་རོ། །གནས་པ་རྩོལ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་རྒྱུའོ། །དེའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་རྩོལ་བའི་འབྲས་བུར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བས་དགའ་བ་སྐྱེའོ། །ཡིད་དགའ་བས་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ཏེ་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་
བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་བཤད་དོ། །ཉེས་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར་གྲངས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། དྲན་པ་ནི་གདམས་ངག་བརྗེད་པའི་གཉེན་པོའོ། །ཤེས་བཞིན་ནི་བྱིང་
བ་དང་རྒོད་པའི་གཉེན་པོའོ། །སེམས་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་གཉེན་པོའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། འདིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་དྲན་པ་

124-1-274b

ལ་སོགས་པ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨོས་སོ། །དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ། དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གནས་པར་བྱ་བའི་གདམས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤེས་བཞིན་ནི་དྲན་པ་
མ་བརྗེད་པར་གྱུར་ན་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་མ་བརྗེད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་ནས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིམ་མི་
དགོས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གཞན་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གདམས་ངག་ལ་དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་སེམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང་། བྱིང་བ་
དང་རྒོད་པ་དང་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ལ། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དང་བྲལ་ན་ཡང་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་སེམས་རྣལ་དུ་འཇུག་པ་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་འོག་ཏུ་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། དད་པ་ལ་སོགས་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་བསྐྱེད་ན། །འདུན་དང་སྦྱོར་བ་དབང་བྱེད་དོ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ་ཞེས་
བྱ་བ་འདིས་ནི་འདུན་པ་དང་སྦྱོར་བ་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདིར་སྨོས་པ་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྙེགས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཐར་པའི་
ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་འཐོབ་སྟེ། འདུན་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ནས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དབང་བྱེད་པའི་བར་དུ་འགྱུར་གྱི། སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དེ་ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྱུར་རོ། །

124-1-275a

དེ་བས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་འོག་ཏུ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འདུན་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་ནས་དད་པ་ཉིད་ལ་འདིར་འདུན་
པའི་སྒྲར་བཤད་དེ། དཔེར་ན་ཞོ་དང་ག་གོན་ལ་འཕྲལ་དུ་རིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་ནུས་པ་རྣམས་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། དང་བ་དང་འདོད་པ་རྣམས་ནི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་འདུན་པ་སྨོས་པས་འདིར་
འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་དད་པ་སྨོས་པར་འགྱུར་གྱི་འདུན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་སྒྲ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དམིགས་པ་མི་བརྗེད་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པའི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། 
དམིགས་པ་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་དྲན་པའི་དབང་པོའོ། །མི་འཕྲོ་བ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་མི་འཕྲོ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་
རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་
བར་སྟོན་ཏོ། །དད་པར་གྱུར་པ་ནི་འཁོར་བའི་བཙོན་ར་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་བསླབ་པ་གསུམ་སྒྲུབ་སྟེ། དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་
སྦྱོར་བའི་ས་ལ་དབང་པོ་འདི་རྣམས་གཙོ་བོར་འདོད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཞེས་མི་བྱའི། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་ན་

124-1-275b

འདི་དག་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་ནི་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དད་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །མི་བརྗེད་པ་ནི་དམིགས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བའོ། །འཕྲོ་བ་མེད་པས་ན་མི་འཕྲོ་བའོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་ན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་
འབྱེད་པའོ། །སྦྱོར་བ་དང་མི་བརྗེད་པ་དང་མི་འཕྲོ་བ་དང་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་དག་ལ་བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དབང་བས་ན། དབང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། 
ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་མ་བསྐྱེད་པ་གཉིས་ཀྱི་དུས་ན་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་བྱེད་པ་དང་། དད་པ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དེའི་དུས་ན་དབང་བྱེད་པས་དེ་དག་དབང་པོར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དད་པ་ལ་
སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ལ་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབང་པོའི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་སྟོབས་ལྡན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་བསྲབས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྲབ་མོར་གྱུར་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚེ་དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་བརྗེད་པ་དང་གཡེང་བ་དང་ཤེས་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་སོ། །
མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་དང་། དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འདྲེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྲབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐབས་སུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པས་ན་སྐབས་མི་ཐོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཚེ་ན་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ན་ནི་དེ་དག་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་བསྲབས་པས་
དབང་པོ་དེ་དག་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་དང་འདྲེའོ། །གལ་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་མ་ཐུལ་བར་དབང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་ན། ཇི་ལྟར་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་གིས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོར་བཤད་ཅེ་ན། དེར་ནི་དབང་པོ་

124-1-276a

རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་དགོངས་པའོ། །འདིར་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། འདིར་དབང་པོ་དེ་དག་ཉིད་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དད་པར་
གྱུར་པ་དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། འབྲས་བུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འདིའོ། །རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་འདིའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དད་པར་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་དད་པས་དེའི་རྒྱུ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམས་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་སོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་
གཡེང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། རྩེ་གཅིག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བསྐྱེད་ཟིན་པ་ལ་དབང་པོ་
རྣམས་བསྟན་ན་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་འོག་ཏུ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་དང་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ནི་སྟོབས་རྣམས་བསྟན་ན་དེའི་ཕྱིར། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་དུས་ན་རིག་པར་བྱ་བའམ། འོན་ཏེ་སྟོབས་ཀྱི་དུས་ལ་རིག་པར་བྱ། དེ་
བཞིན་དུ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་སྟོབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ། འོན་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། དབང་པོ་རྣམས་དང་སྟོབས་རྣམས་ལ། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །
ཡང་ན་ཇི་ལྟར་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་གཉེན་པོ་རྣམས་བསྒོམས་ནས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའམ། དད་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བསྐྱེད་ཟིན་ནས་དབང་པོ་རྣམས་བསྟན་ན་ཞེས་བྱ་
བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་གསུངས་སོ། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་དང་རྩེ་མོ་དག་གི་ཚེ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་རྣམས་སུ་མི་རིགས་པས་དེ་དག་དབང་པོ་ཉིད་དོ། །བཟོད་

124-1-276b

པ་དག་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ནི་སྟོབས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བཟོད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་དེ་དག་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སུ་མི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་རྣམས་ཉིད་དོ། །ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་
གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དག་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ཆེན་པོ་དག་ནི་སྟོབས་རྣམས་སོ། །ཆུང་ངུ་གང་ཡིན་པ་དག་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །འབྲིང་པོ་དག་ནི་རྩེ་མོ་རྣམས་སོ། །ཆེན་པོ་ལ་ཡང་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། དེ་ལ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་བཟོད་པ་ཆུང་
ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཆེན་པོའི་ཡང་ཆེན་པོ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་སོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །
དེ་ལ་དྲོ་བའི་རྣམ་པ་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གཙུབ་ཤིང་གཙུབས་པ་ལས་ཤིང་ཚིག་པར་ནུས་པའི་མེའི་མཚན་མ་ཐོག་མར་བྱུང་བ་ནི་དྲོ་བར་འབྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མེས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤིང་སྲེག་པར་ནུས་པའི་ཐོག་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་
པས་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གཡོ་བ་རྣམས་ལས་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པས་ན་རྩེ་མོའོ། །བདེན་པའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་བཟོད་པས་ན་བཟོད་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་གཞན་པས་དམ་པ་ཡིན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་
རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེ་བས་ན་དེ་དག་མཆོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སྐད་ཅིག་པའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྒྱུན་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་འཁོར་བར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་མཐུ་འཇོམས་པའི་ཚུལ་དུ་
རིག་པར་བྱའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་མཐུ་སྐྱེད་པའི་ཚུལ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་འོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་

124-1-277a

རྣམས་བཤད་དོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཡན་ལག་གནས་ཡན་ལག །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་
ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ལས་དེ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བའོ། །འཕགས་པའི་སར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཚེ་ན་ནི་དར་ལས་
ཆོད་པ་ལྟ་བུར་བདེན་པ་རྣམས་རྟོགས་སོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཚེ་ན་ནི་དེ་བསལ་བ་ལྟ་བུར་རྟོགས་སོ། །དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །ཆོས་
རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེ་དག་གིས་གྲོགས་སུ་གྱུར་པས་ཆ་ཡན་ལག་གོ། །གཞན་ན་རེ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དུ་གཏོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་
ཅེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དམིགས་པ་དེ་ལས་མི་གཡེང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་
ལག་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ། དེས་ལུས་དང་སེམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་
བཏང་སྙོམས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞི་དང་། གནས་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་

124-1-277b

དུ་བཤད་སྙམ་དུ་བསམས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། འདི་ལ་གཞི་དང་གནས་དང་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞི་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གཞི་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་
ལྟར་གཞི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞིའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞི་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་གཡེངས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་གཡེངས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་
གནས་པ་ན་ལེན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གནས་ངན་ལེན་དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་ན་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞིར་རྣམ་པར་
གཞག་གོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་རྗེས་སུ་བཟུང་བས་ན་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་གོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་ཉོན་མོངས་པ་
རྣམས་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་དང་མཐུན་པའི་སེམས་མི་མཉམ་པ་དང་། སེམས་རྣལ་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་། སེམས་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་གཉེན་པོ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བཏང་སྙོམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་ན་དེ་སྤོང་བའི་ལམ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་རྗེས་སུ་འཆིང་བ་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་

124-1-278a

ལམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཤེས་བྱ་ལ་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་འདིར་བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགོས་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཟད་པ་ལ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་
རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་སྟེ། དེ་ལ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གང་གི་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡོངས་
སུ་གཅོད་དང་གོ་བྱེད་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལོག་པར་ལྟ་བ་ནས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་གྱིས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །ཡང་དེ་དག་གི་གོ་
རིམས་ནི་བྱེད་པའི་རིམ་གྱིས་ཏེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །བརྟེན་པར་བསྒོམ་པས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་དེ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པར་བསྒོམ་པས་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་ནི་ཡང་དག་པའི་
ལྟ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའིའོ། །དེ་འབྱུང་བའི་མཐུ་རྙེད་པས་ལམ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དེ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་གྱུར་ཀྱང་ཡང་
དག་པར་ལྟ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཡུལ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེས་
རང་གིས་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ལ་བདག་གིས་འདི་ལྟ་བུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ནི་ཡང་

124-1-278b

དག་པའི་ལྟ་བ་དེས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པས་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ངག་ནི་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་བཅས་པའི་ངག་གིས་དེ་
གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ནི་ངག་ཀུན་ནས་སློང་བ་སྟེ། མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་ཚིག་མི་སྨྲའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འབྱུང་བའི་མཐུ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ན་ཡང་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའི། མཉམ་
པར་གཞག་པ་ན་ཡང་དག་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པའམ་སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་ལས་ཀྱི་འཚོ་བའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ལྟ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོ་བྱད་
བསྙུངས། །གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་གིས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ལ། བསྙད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །འབྲེལ་པའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་
པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་གཞན་དག་ལ་རྒོལ་ཞིང་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། བསྙད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པ་འདིས་ནི་འདི་ལྟར་འདི་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། དོན་ཤིན་ཏུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་འགལ་བ་མེད་པ་དང་དོན་གསལ་བ་བརྗོད་པ་ལས་ན་
འདིས་དེ་ཁོ་ན་ངེས་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ལ་གཞན་དག་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྡན་ན་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ཆེས་པ་འབྱུང་ངོ་། །ཡང་དག་པའི་འཚོ་བས་ནི་ཡོ་བྱད་

124-1-279a

བསྙུངས་པ་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱིས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོད་ཟིན་པར་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚུལ་འཆོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མེད་པའི་
ལུས་དང་ངག་གིས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་སྟེ། དེས་འདི་ལྟར་འདི་ནི་ལུས་གནས་པ་ཙམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་དང་ཚོད་ཟིན་པར་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་སྲེད་པ་སྤངས་སོ་ཞེས་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པར་ཡིད་ཆེས་པར་
འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་རྟོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཚིག་གིས་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་གོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་
དང་། འཚོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རང་གིས་དམ་བཅས་པ་ཡང་དག་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་རྣམ་གསུམ་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་
གང་གི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་དབང་། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་
པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་པོ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བས་ལམ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་
བསྡུས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་སྟེ། དེས་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོ་ལམ་བསྒོམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པས་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་དང་པོའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་བསྒོམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་གཉིས་པ་

124-1-279b

ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པས་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པ་ཞེས་
བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཡེང་བའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་ཞི་གནས་སོ། །ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་སེམས་རྒོད་པའམ་རྒོད་དུ་དོགས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན། སྐྱོ་བར་
འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །སེམས་བྱིང་བའམ། བྱིང་དུ་དོགས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན། མངོན་པར་དགའ་བར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུའོ། །ཞི་གནས་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ་མམ། ལྷག་མཐོང་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་
པའམ། ཟུང་དུ་འབྲེལ་བས་འཇུག་པའང་རུང་སྟེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་དབང་འབྱོར་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་ནི། 
སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པའི་རང་བཞིན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དེའི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་ལ་གནས་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་
པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །བསམ་གཏན་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོའོ། །དེ་བས་ན་
དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་

124-1-280a

པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྩོམ་པ་དང་ཐོབ་པ་དང་གྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །རྒྱས་པར་བྱས་ན་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་མཐུན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། 
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྒོམ་པ་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པ་
མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྟོབས་
བསྒོམ་པའི་བར་དུའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་དང་། ལམ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའོ། །བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་
ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་མི་སློབ་པའི་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པས་ནི་དྲི་མ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་
ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་མེད་དོ། །ད་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །དམིགས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། །འཐོབ་པས་དེ་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
དེ་ལ་དམིགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་

124-1-280b

སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཐ་དད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་དག་ལ་སྐྱོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱོ་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་
དག་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་མཛད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་དག་གི་ཁྱད་
པར་ཞེས་བྱའོ། །མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡིད་ལ་མཛད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མཛད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། མི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་
ལ་སོགས་པ་དང་ཤིན་ཏུ་བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཕལ་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་རྣམས་བསྒོམ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཅི་ནས་
ཀྱང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚེ་ན་ནི་ལས་དང་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ལ་གནས་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེར་ཀུན་ནས་

124-1-281a

ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཁོར་བ་ན་གནས་ཀྱང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དུས་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར། 
ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་འདི་ནི་དམིགས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་
བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་འོག་ཏུ་དེའི་གནས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་དེའི་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཡི་གནས་སྐབས་ཞུགས་པ་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་གནས་ནི་གང་རིགས་ལ་གནས་
པའི་གང་ཟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་ནི་རྒྱུ་དང་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་གང་རིགས་ཉིད་དུ་གྱུར་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདིར་རིགས་ལ་གནས་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་གོང་མའི་གནས་རྣམས་སུ་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ་མི་ལྡོག་གོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རིགས་དེ་
ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉིད་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་བར་དུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་ལས་བརྩམས་ཏེ། དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་ལ་རིགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་
ཀྱི་ས་བོན་གྱི་མཐུ་ལ་རིགས་ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱང་ཟེར་ཏེ་དེ་ཡོད་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་དང་སློབ་པའི་དུས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་བར་དུའོ་ཞེའོ། །མི་སློབ་པའི་དུས་ན་ནི་ཉན་ཐོས་ཤེའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཤེའམ། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་

124-1-281b

གནས་སྐབས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རིགས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསུམ་དུ་དབྱེའོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཞུགས་པའི་གནས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་རིགས་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་སྦྱོར་བའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་བྱུང་ན་སྦྱོར་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ན། དེ་བསྐྱེད་པ་ལ་སྦྱོར་བར་ཞུགས་པའི་
གནས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའི་གནས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་ཚུན་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ནས་སྟོབས་བསྒོམ་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་བརྩམས་ཤིང་ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་
པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་གནས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པའི་གནས་ཞེས་བཤད་ཅེ་ན། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་འདི་སྐད་དུ་རིགས་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་
དོ། །འབྲས་བུའི་གནས་ནི་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའི་འབྲས་བུ་སྟེ། འབྲས་བུའི་ཕྱིར་སྦྱོར་རོ། །དེ་བས་ན་སྦྱོར་བའི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུའི་གནས་སོ། །བྱ་བ་མེད་པའི་གནས་ནི་མི་སློབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པ་སྟེ། དེའི་འབྲས་
བུ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ན། འབྲས་བུ་གཞན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་མེད་པའི་གནས་སོ། །ཁྱད་པར་གྱི་གནས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པར་མཚུངས་པ་ལས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་
སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་དང་ལྡན་པས། གཞན་ལས་ཁྱད་ཞུགས་པར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པའི་གནས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བླ་མའི་གནས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བས། སར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་

124-1-282a

དཔའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བདག་མེད་པ་གཉིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཐོབ་པས། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པའི་བླ་མར་གྱུར་པས་ན། གནས་དེ་ལ་བླ་མའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་གནས་ནི་སངས་
རྒྱས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེའི་གོང་ན་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་བརྩལ་བའི་མཐར་ཕྱིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། དེའི་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་གཞན་མེད་པས་དེ་ཉིད་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །
དེ་སྙེད་དུ་བཤད་པས་གནས་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མོས་པས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ནས། དབང་བསྐུར་བའི་གནས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཡང་བཤད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་
རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མའི་གནས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་དང་ཞུགས་པའི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་གཞན་དག་ཐུན་མོང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མོས་པའི་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཐམས་
ཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ས་ལ་མ་ཞུགས་ཚུན་ཆད་དེ། བར་དེར་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་ཡང་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་དང་འདྲ་བར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་མོས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་རྣམས་སྒྲུབ་ཅིང་། དེ་ལས་གཞན་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་དཀའ་
བ་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གནས་མོས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའམ་དེ་བས་ལྷག་པའོ། །འཇུག་པའི་གནས་ནི་ས་དང་པོའོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། དང་པོ་ཁོ་ནར་དེ་ཁོ་ན་རང་གིས་རིག་ཅིང་རྟོགས་པས་ན་འཇུག་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་གནས་ནི་དེའི་གོང་མ་ས་དྲུག་པོ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

124-1-282b

བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་མཚན་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་དང་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། ས་འདི་དག་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་བསྟན་པའི་གནས་ནི་ས་བརྒྱད་པའོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་འབད་པ་དང་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྲལ་བས་ས་བརྒྱད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པས་ལུང་སྟོན་ཏོ། །བརྗོད་པའི་གནས་ནི་དགུ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་
དགུ་པར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམ་པས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྙེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཆེན་པོ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་བསྐུར་བའི་གནས་ནི་བཅུ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པས་ན། ཕྱོགས་
བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་རྣམ་པར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་འོད་ཟེར་དག་གིས་མངོན་པར་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བའོ། །ཕྱིན་པའི་གནས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང་། དེའི་གཉེན་པོ་
ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་རབ་ཏུ་རྒྱས་པས་གནས་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ། ཀུན་གཞི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེས་ན་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་མཐར་ཕྱིན་པས་ན་ཕྱིན་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གློ་བུར་གྱི་
དྲི་མ་མ་ལུས་པར་བསྩལ་བས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཕན་ཡོན་གྱི་གནས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་
རྫོགས་པའི་སྐུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། སྐུ་གང་ལ་བཞུགས་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟེ། སྐུ་དེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །

124-1-283a

བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ལ་གཟིགས་ཏེ། འདུལ་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །གནས་རྣམ་པ་མང་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མདོར་
བསྡུ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། མ་དག་མ་དག་དག་པ་དང་། །རྣམ་པར་དག་པ་ཅི་རིགས་སྦྱར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མ་དག་པའི་གནས་ནི་རྒྱུའི་གནས་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་སྦྱོར་བའི་བར་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་
ཞུགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་དང་མོས་པའི་གནས་རྣམས་བཟུང་ངོ་། །གནས་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དྲི་མ་མ་ལུས་པར་མ་སྤངས་པས་ན་མ་དག་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་ནི་སློབ་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་དང་། ཁྱད་
པར་ཅན་དང་། བླ་མ་དང་བཅས་པ་དང་། འཇུག་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། ལུང་བསྟན་པ་དང་། བརྗོད་པ་དང་། དབང་བསྐུར་བའི་གནས་རྣམས་བཟུང་སྟེ། གནས་འདི་དག་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང་། མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་དང་དག་པ་
ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ནི་མི་སློབ་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་དང་། བླ་ན་མེད་པ་དང་། ཕྱིན་པ་དང་། ཕན་ཡོན་དང་། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། མི་སློབ་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་
པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་འདི་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། འདི་ལས་ཇི་ལྟར་འོས་འོས་སུ། །གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པར་
འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་འོས་འོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐུན་པ་སྟེ། འདི་ནི་རིགས་ལ་གནས་པའོ། །འདི་ནི་ཞུགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་

124-1-283b

འདི་ནི་སྦྱོར་བའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །དགྲ་བཅོམ་པའོ། །རྒྱན་དང་བཅས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ངེས་
པར་འབྱུང་བའོ། །ལུང་སྟོན་པའོ། །ཆོས་བརྗོད་པའོ། །དབང་བསྐུར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ། །གནས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གནས་ནི་འབྲས་བུའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གནས་ཀྱི་འོག་ཏུ་འབྲས་བུ་བཤད་པའི་ཕྱིར། 
འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར། སྣོད་གྱུར་རྣམ་པར་སྨིན་བརྗོད་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །འདིར་མདོར་བསྡུ་ན་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དང་། སྟོབས་དང་། འདོད་པ་དང་། འཕེལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལ་སྣོད་དུ་
གྱུར་པ་ནི་གང་དགེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་སྤངས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཁྱད་པར་ཅན་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་སྣོད་ཅེས་བྱའོ། །
སྟོབས་ནི་གང་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་ཆུང་བའི་ཕྱིར། དགེ་བ་ཤས་ཆེར་གྱུར་པ་དེ་རྒྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ནི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །འདོད་པ་ནི་གང་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པས་དགེ་བ་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའི་
ཚེ་རབས་རྣམས་སུ་དགེ་བའི་ཆོས་གོམས་པའི་ཕྱིར། ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་པའོ། །འཕེལ་བ་ནི་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་སྔོན་མེད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱས་པའོ་
ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །སྟོབས་དང་འཕེལ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་ནི་དགེ་བ་ཆུང་ངུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་མི་འགྱུར་བའོ། །འཕེལ་བ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའོ། །གཞན་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་

124-1-284a

བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བག་ཆགས་ལ་འདིར་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གང་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་རྣམ་པར་དག་གོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །འདི་དག་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་དགེ་བའི་ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་
སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་དབང་གིས་དགེ་བ་ཤས་ཆེར་གྱུར་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པས་དགེ་བ་འདོད་པའོ། །སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་གོམས་པར་བྱས་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱས་པའོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་
སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཐོག་མ་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བས་ནི་འབྲས་བུ་མདོར་བཤད་པ་ལྔ་པོ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མདོར་སྟོན་ཏོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ནི་རིགས་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་སྦྱོར་བ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་གཅིག་
ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པས། རིག་པར་བྱའོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་དང་པོར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའོ། །གོམས་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་ཕ་རོལ་སློབ་པའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོང་བའི་ལམ་
ཕན་ཆད་སློབ་པའི་གནས་ལ་གང་ཟག་ལྔས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པའི་རྗེས་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན། གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུའོ། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་སློབ་པའི་
ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་རྟོག་པ་དང་། ངག་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། འཚོ་བ་དང་། རྩོལ་བ་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། འབྲས་བུ་

124-1-284b

ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་དངོས་པོས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་རིགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་
འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ལས། སོགས་པ་སོ་སོར་སྨོས་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་བཤད་པར་རིམ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྤོང་བའི་ལམ་སྟེ། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་
འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། སྤོང་བའི་ལམ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་འབྲལ་ལོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པའི་ཐོག་མར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་གཉེན་
པོའི་གེགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲིབ་པ་ལ་བྱར་ཟིན་ཀྱང་། འདིར་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉེན་པོ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །སྒྲིབ་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་ན། གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱོར་རོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། 
ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པ་དང་། རིམ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གོམས་པས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་བྲལ་བ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སློབ་པ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་
ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་དྲུག་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མ་ནི་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །འདིར་ནི་མ་ཕྱེ་བ་སྟེ་ཁྱད་པར་རོ། །ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་
སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

124-1-285a

རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་མའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐེག་པ་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ནི། མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་དང་། གོམས་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ལྟོས་ནས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་
པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བླ་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་
ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དེའི་གོང་ན་གཞན་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུ་གཞན་འདི་དག་ནི་མདོར་བསྟན་ཏེ། རྒྱས་པར་བྱ་ན་དཔག་ཏུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བྱ་ན། 
ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ། བཤད་ན་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་དོན་བསྡུས་པ་ལས་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ནི། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་
པ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པ་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྲབ་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་སྟེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྲབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་བསྒོམ་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་
བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ལྔ་སྤངས་པའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མ་ཡང་དག་པར་བརྩམ་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་དབང་པོ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲེ་བའི་བསྒོམ་པ་ནི་སྟོབས་བསྒོམ་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་

124-1-285b

དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞུགས་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེར་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རམ། འཕགས་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་གི་བསྒོམ་པ་ནི་ལམ་བསྒོམ་པ་སྟེ། 
མཐོང་བའི་ལམ་པས་བསྒོམ་པའི་ལམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མའི་བསྒོམ་པ་ནི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །བར་མའི་བསྒོམ་པ་ནི་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའོ། །
མཐའི་བསྒོམ་པ་ནི་མི་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མེད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡང་མེད་པའོ། །བླ་མ་དང་བཅས་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། གང་དམིགས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་
པ་དང་ཐོབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །གནས་སྐབས་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་སོ། །རྩོམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་གནས་གཉིས་ཏེ། 
འབྲས་བུའི་གནས་དང་། བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་གནས་སོ། །ཤིན་ཏུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་བྱ་བ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །རྒྱན་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་སོ། །ཁྱད་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་ནི་བླ་མའི་གནས་སྐབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་
བཅུས་ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཏེ། དེའི་གོང་ན་གནས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་དང་། ཕན་ཡོན་གྱི་གནས་སྐབས་དང་། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། 
གང་སྔར་བཤད་པའོ། །འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་བསྡུས་པ་དང་དེའི་བྱེ་བྲག་དང་། སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་། གོང་ནས་གོང་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་། བསྟན་པ་དང་། བཤད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་བཤད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ལ་བསྡུས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་

124-1-286a

འབྲས་བུ་ནི་རིགས་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་སྦྱོར་བ་དང་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པས་རིག་པར་བྱའོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་དང་པོར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའོ། །གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུས་ནི་དེའི་ཕ་རོལ་སློབ་པའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཕན་ཆད་སློབ་པའི་གནས་ལ། གང་ཟག་ལྔས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པའི་
རྗེས་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུའོ། །རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། རྟོག་པ་དང་། ངག་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། འཚོ་བ་དང་། རྩོལ་བ་དང་། དྲན་པ་
དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །
ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་རིགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་སྨོས་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་བཤད་པར་རིམ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་
ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་སྤོང་བའི་ལམ་སྟེ། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། སྤོང་བའི་ལམ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་འབྲལ་ལོ། །ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་ཐོག་མར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པའི་ཆོས་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་གཉེན་པོའི་གེགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ལ་བྱར་ཟིན་ཀྱང་། འདིར་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉེན་པོ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །སྒྲིབ་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་ན་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །

124-1-286b

བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང་། རིམ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་བྲལ་བ་ནི། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་སློབ་པ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་
པའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དྲུག་ཅར་ཡང་ཁམས་གསུམ་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མ་ནི་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །འདིར་ནི་མ་ཕྱེ་བ་སྟེ་ཁྱད་པར་རོ། །
ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་མའི་འབྲས་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐེག་པ་ལས་བླ་མར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ས་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་དང་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཟིན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་
འབྲས་བུ་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བྱེ་བྲག་ནི་ལྷག་མ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྲས་བུ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་
པའི་འབྲས་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་སུ་དགེ་བ་བསགས་པ་ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མཐུན་པར་སྐྱེ་བས་ན། དེའི་ཕྱིར་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་བཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དང་། 

124-1-287a

རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང་། བྲལ་བའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སྒྲུབ་པ་ནི་སྟོབས་སོ། །སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་ནི་འདོད་པའོ། །འདོད་པས་སྒྲུབ་པ་ནི་འཕེལ་བའོ། །འཕེལ་བས་སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་
པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གོང་ནས་གོང་དུ་བཤད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །བསྟན་པ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་དང་། ཐོག་མའི་འབྲས་བུ་དང་། གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། རྫོགས་པའི་
འབྲས་བུའོ། །བཤད་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུའི་བཤད་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། ཐོག་མའི་འབྲས་བུའི་བཤད་པའོ། །
བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་བཤད་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་དང་། བླ་མའི་འབྲས་བུ་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་རྒྱན་དང་བཅས་པར་བརྗོད་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་
རེ་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་གོམས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། རྫོགས་པའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་སྟེ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུའི་བཤད་པའོ་ཞེའོ། །བསྟན་
བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གཉེན་པོ་བསྒོམ་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་སྟེ་བཞི་པའི་འགྲེལ་བཤད་དོ།།      །།མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་དྲུག་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་
བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཤད་དགོས་པས་དེ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དྲུག་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་གི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་གཉེན་པོ་

124-1-287b

བསྒོམ་པ་དང་། གནས་དང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བབ་པས་ན་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པར་
ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་གཙོ་བོར་བཤད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ད་ནི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཤད་དགོས་པས་དེ་ལ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལས་གོང་ན་མེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་ཐེག་པ་
ཆེན་པོ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དག་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དམ་པ་གཞན་མེད་དེ། དེ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་བླ་ན་
མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བླ་མེད་ཉིད་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དེ། སྒྲུབ་པ་དང་། དམིགས་པ་དང་། 
ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཏེ། དམིགས་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་གྱི་དོན་མ་ལུས་པར་མཛད་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་རྒྱུའི་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་
དམིགས་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་ནི་རིགས་དང་མོས་པ་དང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། འཐོབ་པར་འགྱུར་བས་ན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་

124-1-288a

དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་མེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་བཞི་དང་བཅས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་མ་ཐག་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་
པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་ཚོགས་དང་བཅས་པ། སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པ། རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་བཅས་པ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་ནི་མི་
གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ཀྱང་གཞི་དང་འདྲ་བར་གདགས་ཏེ། དཔེར་ན་ཁར་བ་བསད་པ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ཕྲོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ཐེག་ཆེན་མི་གནས་པའི་མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ཐེག་པའོ། །དེ་ཡང་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དང་ལྡན་པས་ན་ཆེན་པོའོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་ནི་དམིགས་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཐབས་
མཁས་པ་དང་། འཐོབ་པ་དང་། ལས་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་མཐའ་ཡས་པའི་ཆོས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཟག་དང་། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བྱ་དཀའ་བ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ནི་འཁོར་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །

124-1-288b

འཐོབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཆེན་པོ་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཉིད་ནི་ཐེག་
པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལས་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྒྲུབ་པ་དང་དམིགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པས་སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་
བཞིན་དུ་དམིགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་དང་། དེའི་གནས་དང་དེའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་
སྒྲུབ་པ་དང་དམིགས་པ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་དང་འདི་རྣམས་ཙམ་ཞིག་བཤད་པར་ཟད་དོ། །དམིགས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དམིགས་པ་སྔར་བཤད་པའི་རིགས་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་སྔར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་
སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་སྒྲུབ་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་
ཀྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གང་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་དག་ནི་རྣམ་དྲུག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ན་དམ་པར་འགྱུར་བ་ནས། ཇི་ལྟར་ན་ཁྱད་པར་ཅན་མེད་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ། དམ་པ་བཅུ་གཉིས་བདག་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། ཆེ་བ་དང་བླ་ན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་

124-1-289a

ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་དམ་པ་ནས་འགྲུབ་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པ་དེ་དག་ནི་དམ་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་དམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་སུམ་
ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མི་འདོད་པ་དང་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པའོ། །དེ་ལ་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་བསལ་བར་ཞུགས་
པའི་ཕྱིར་རྙེད་པ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་མ་རྙེད་པ་མི་འཚོལ་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ། དགེ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་བསོད་ནམས་འབྲས་བུ་གང་། །ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་དོན་ཏེ་བདག་གི་དོན་རྒྱུར་མིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །སྤོང་བ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་འབྲས་བུ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་གོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དེ། ཆེ་བར་མངོན་པ་དང་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་མི་འདོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མི་འདོད་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཇེ་བས་ཇེ་ཆེར་སྦྱོར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་སྒྲུབ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡུན་རིང་བ་དམ་པ་ནི་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་མཆོག་སྟེ། ཡུན་རིང་བ་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་དུས་ཇི་སྲིད་པ་མི་ཤེས་
ནས་དེའི་ཕྱིར། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པར་བྱེད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆེད་
དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་པ་རྣམས་ནི། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་ཞུགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟད་མི་ཤེས་པ་

124-1-289b

དམ་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་དམ་པ་སྟེ། ཟད་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས། གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྐྱེ་བའི་
གནས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བྱིན་ཡང་གཏན་དུ་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྒྲུབ་པ་དང་། དེ་ཡང་མི་ཟད་པས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། 
ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ལུས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་ཆད་པས་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པར་འགྱུར་
ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མང་བ་ལ་ཡང་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྦྱིན་པས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་མི་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པ་
དམ་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་རྟོགས་
པས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་སོ། །དེ་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པས། རང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སེམས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པོ། །དེ་བས་ན་སྐད་ཅིག་རེ་

124-1-290a

རེའམ་ཡུད་ཙམ་རེ་རེའམ་ཉི་མ་རེ་རེར་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དེའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེགས་མེད་པ་དམ་པ་ནི་གཞན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཙམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཙམ་གྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་
ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་དོ། །དབང་འབྱོར་བ་དམ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་བསྒོམ་
པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་འཐོབ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་ནམ་མཁའ་ཉིད་མཛོད་དམ་ཡང་ན་ནམ་མཁའ་ལ་མཛོད་
འཆའ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་མཐུས་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་བསྡུའོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་
བ་དམ་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྦྱིན་བདག་དང་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་། ལེན་པ་གསུམ་ནི་དམིགས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་
པར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཤེས་པ་གསུམ་གྱིས་བར་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་དེས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་དེ་ལ་དམིགས་

124-1-290b

པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྩོལ་བ་དམ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་བཟོད་པ་ཆེར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་དང་བཤེས་གཉེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་
གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་མོས་པའི་བཟོད་པ་ཆེ་བ་སྟེ། མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་བ་ལ་བྱའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩོམ་པའི་དུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྩོམ་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། 
འཐོབ་པ་དམ་པ་ནི་ས་དང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འཐོབ་པོ། །སྔར་ས་དང་པོ་ལ་སྦྱོར་བས་བསྡུས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་ལ་འཐོབ་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །
རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་བརྒྱད་པོ་དག་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ས་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཐོབ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པའོ། །ཡང་ན་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་
ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ས་དང་པོ་འཐོབ་པ་ནི་འཐོབ་པ་དམ་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་བསྡུས་པ་དེར་ཞུགས་ན། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་
སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །ས་ལྷག་མ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ས་དང་པོའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དམ་པའོ། །ཡང་ན་ས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་ས་དང་པོ་ལ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པར་གྱུར་པས་རྒྱུ་མཐུན་
པ་དམ་པའོ། །འགྲུབ་པ་དམ་པ་ནི་ས་བཅུ་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགྲུབ་པ་དང་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ས་བཅུ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཚར་ཕྱིན་ནས་དེ་བཞིན་

124-1-291a

གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་ཏེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། 
ས་བཅུ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འགྲུབ་པ་དམ་པའོ། །སྤོང་བ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པས་འགྲུབ་པའོ། །འགྲུབ་པ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ཡང་ན་སློབ་པའི་སར་བསྡུས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པོ། །མི་སློབ་པའི་སར་བསྡུས་
པ་རྣམས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟེ། ས་དེ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སློབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་སུ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པས་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ས་བཅུར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སར་སངས་རྒྱས་
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་འགྲུབ་པ་དམ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པའི་དོན་གྱིས་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་ཀྱི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་
ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དག་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་
དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་ལ་དེ་དག་གི་མིང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བརྩོན་འགྲུས། །བསམ་གཏན་དང་ནི་ཤེས་རབ་ཐབས། །སྨོན་ལམ་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་དང་། །

124-1-291b

འདི་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དེ། ཆེད་དུ་བྱ་བ་དམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་དག་གི་སོ་སོའི་ལས་ཅི་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དེའི་ཕྱིར། ལས་ནི་རྗེས་སུ་འཛིན་བྱེད་དང་། །གནོད་མི་བྱེད་དང་དེ་ལ་བཟོད། །ཞེས་རྒྱ་
ཆེར་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་མཆོད་པ་དང་། ཕན་གདགས་པར་འདོད་པས། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟ་བར་སེམས་
པ་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀྱིས་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་སྟེ། འདིས་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སྙིང་རྗེ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་སེམས་ཅན་
རྣམས་ལ་མི་གནོད་པའི་འཚོ་བ་དང་། བསྟན་བཅོས་དང་། སྒྱུ་རྩལ་དང་། བཟོ་རྣམས་སྟོན་པ་དང་། བདེ་འགྲོ་དང་ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ། འདིས་ཀྱང་འཚོ་བ་མེད་པ་དང་། ངན་འགྲོ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །རྒྱལ་
པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། གཅན་གཟན་ལ་སོགས་པས་ཟིན་པ་དེ་དག་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པ་ནི་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་སྟེ། འདིས་ཀྱང་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པས་ཕོངས་པའི་འཇིགས་པ་སེལ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་
ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པའི་བཀག་པ་དང་། བསྒོ་བས་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ལྡོག་ཅིང་སྒྲུབ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་རྣམ་པར་
གནས་པས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་དང་མི་བདེ་བར་སྒྲུབ་པ་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱང་མི་བྱེད་ཅིང་གཞན་ལ་ཡང་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པའོ། །བཟོད་པ་ནི་གཞན་དག་གིས་གནོད་པར་བྱས་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་སེམས་སྔོན་དུ་བཏང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་

124-1-292a

ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་པ་སྟེ། དེས་གཞན་དག་གིས་གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་དང་རྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་ལ་སླར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པས་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་
འཕེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དེས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གོམས་པར་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྲུབ་པ་ནི་འཕེལ་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་འཛུད་དོ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་བསྡུའོ། །བསམ་གཏན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཛུད་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཉིད་སྟོན་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་རྫུ་
འཕྲུལ་དང་། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གཉིས་ཀྱིས་མགུ་བར་བྱས་ན་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་བྱིན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་
མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ལས་ནི་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་སྦྱིན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་རག་ལུས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་བྱིན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང་། འཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐབས་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པ་སྟེ། ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །དེའི་ལས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་མི་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་

124-1-292b

ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྨོན་ལམ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མར་སྨོན་པའི་བདག་ཉིད་
ཡིན་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་དགེ་བ་དང་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སྨོན་པས་སྨོན་ལམ་དུ་འདོད་དོ། །དེའི་ལས་ནི་ཚེ་རབས་ཚེ་རབས་སུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་འཇུག་པའོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། བསྒོམ་པའི་
སྟོབས་གཉིས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངེས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །བསྒོམ་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ནི། སྟོབས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ལས་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་མི་མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི། ཆོས་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པ་དང་བྲལ་བས། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མྱོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་
པོའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་དགོངས་པའི་དོན་སྤངས་ཏེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་འདི་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྨོངས་པའོ། །སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་
པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་དམིགས་ནས། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྦྱིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་

124-1-293a

ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འབྲེལ་བའི་གཏམ་ངེས་པར་མཛད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་བསྟན་པས། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པས་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མྱོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་
སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལས་ཏེ། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་སྒྲུབ་པ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་
གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཆོས་རྣམས་བཏགས་པ་མཛད་པ་དག །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ལ་
སོགས་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། མདོ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང་། ལུང་དུ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་གསུངས་
པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་དོན་དང་། ཚིག་འབྲུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བདག་གི་དོན་ཉིད་དུ་སྦྱིན་པ་
ལ་སོགས་པ་བཤད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་བཏགས་པ་རྣམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྒྲུབ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་
པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། གསུངས་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། རང་གི་དོན་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་སེམས་སྙོམས་

124-1-293b

པ་ཉིད་དང་། མི་ཆགས་པ་དང་། མ་ཁེངས་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་། ཡོན་ཏན་མེད་པ་རྣམས་ལ་མཚུངས་པར་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པ་འདི་ནི་སེམས་སྙོམས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གང་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་
འདོད་པ་མེད་པར་གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་མི་ཆགས་པའོ། །དེ་ལ་གང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་བདག་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང་། གཞན་ལ་མི་བརྙས་པ་འདི་ནི་མ་ཁེངས་པའོ། །དེ་ལ་གང་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་བདག་དང་། ལེན་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་
གྱིས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །ཐོས་པ་དང་། བསམས་པ་དང་། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་གསུང་རབ་ལས་སྐྱེས་པའི་ངེས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །རིགས་པ་དང་ངེས་པར་སེམས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་
ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའིའོ། །བསྒོམས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའིའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་དང་ཡང་དུའོ། །འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འབྲས་བུའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་
ཕྱིར། ཁམས་བརྟས་བྱེད་དང་འཇུག་བྱེད་དང་། །དེ་ཡི་དོན་རྣམས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁམས་ནི་རིགས་དང་ས་བོན་ནོ། །དེའི་བརྟས་པ་ནི་འཕེལ་བའོ། །ཁམས་བརྟས་པས་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ཤེས་རབ་ཆེ་ཞིང་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐོས་པ་དེའི་དོན་ལ་སྙིང་ནས་འཇུག་པར་
བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་དེའི་དོན་ལ་རིགས་པའི་སྟོབས་སྐྱེད་པས། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དོན་ཡོད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་འཇུག་པའོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གྲུབ་པ་ནི་དེ་
ཁོ་ན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ས་ལ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ས་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་ཏོ། །

124-1-294a

དེ་བས་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པས་ས་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་པ་རྣམས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་འཁོར་དང་བཅས་
པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འཁོར་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་བཅུ་དང་། །ཡང་དག་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་
དུའམ་ཆོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པ་དག་གོ། །དེ་དག་ཀྱང་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་པ་བཅུ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར། ཡི་གེ་འདྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡི་གེར་འདྲི་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡུན་རིང་དུ་
གནས་པར་བྱ་བའམ། མཉན་པའམ་ཀླག་པའི་ཕྱིར་བདག་གམ་གཞན་གྱིས་སོ། །མཆོད་པ་ནི་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། མར་མེ་དང་། སྤོས་ལ་སོགས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མཆོད་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡི་གེར་བྲིས་པའི་གླེགས་
བམ་ལ་སོགས་པ་བསྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པའོ། །གཞན་ཀློག་པ་ལ་ཉན་པ་ནི་བསྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་ཉན་པའོ། །བདག་ཉིད་ཀློག་པ་ནི་གུས་པ་ཆེར་བྱས་ཏེ་ཀློག་པའོ། །ལེན་པ་ནི་དང་བ་ཆེན་པོས་བདག་ལ་བདོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཚིག་དང་དོན་འཆད་པ་ནི་འབད་པ་ཆེན་པོས་འོས་པ་རྣམས་
ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཞིང་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །སེམས་པ་ནི་རིགས་པའི་དོན་ལ་དེའི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡི་གེར་འདྲི་བ་དང་། 
མཆོད་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། ཉན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ནི། ལུས་ཀྱི་ལས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །ཀློག་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། འཆད་པ་དང་། ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་ངག་གི་ལས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་པ་དང་སྒོམ་པ་ཞེས་

124-1-294b

བྱ་བ་དེ་དག་གིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །སྤྱོད་པ་དེ་བཅུའི་བདག་ཉིད་ནི། །བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད། །གང་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུངས་པ་དེ་ལ་ཆོས་སྤྱོད་པ་གཅིག་ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར། བདག་
གམ་གཞན་གྱིས་ཚད་བཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདྲ་བར་བསྟན་པ་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་དག་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་བསྟན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་
ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཕྱིར་དང་མི་ཟད་ཕྱིར། །
ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་མི་ཤེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་མ་ཞི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱིན་
པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་བར་རོ་གཅིག་པར་བསྟན་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་བདག་གི་དོན་གཙོ་བོར་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྒྱུ་བརྗོད་པས་
ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ། འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་དུ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་མཛད་པར་ཞུགས་པ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས་མི་ཟད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཟད་པར་

124-1-295a

བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྟན་པས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་
ཕན་གདགས་པར་ཞུགས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་དོན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་རང་གི་དོན་ལ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གི་ཆོས་རྣམས་ཟག་པ་མེད་པའི་ལུས་སུ་གྱུར་པས། མྱ་ངན་ལས་འདས་
ཀྱང་རྒྱུན་འཆད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ནི་གཟིངས་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྒྱུན་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་ནི་མི་ཟད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་རིགས་ཀྱི་
ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར། མི་གཡེང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར། །འགྱུར་བར་རྗེས་སུ་
མཐུན་པའི་ཆོས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ནི། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་ཞི་གནས་བསྒོམ་
པའི་བདག་ཉིད་ནི་མི་གཡེང་བའོ། །ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་རྣམ་གཉིས་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའོ། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མང་ཞིག་ཏུ་ཡང་བསྙེགས་པས་མི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་
མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་གཡེང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་མི་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར། གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཙམ་ཞིག་

124-1-295b

བསྟན་གྱི་གཡེང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་བཤད་པས་ན། གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར། ལྡང་དང་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བློ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ཅན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའོ། །དེ་ལ་ལྡང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་ཅིག་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལངས་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ངོ་བོ་
ཉིད་ཀྱི་གཡེང་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་རྣམས་གཡེང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བར་གྱུར་པས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལ་འཇུག་
པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གང་གི་ཚེ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པ་ལས། མི་འདོད་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་གཞན་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ། དམིགས་པ་གཞན་ལ་འཕོས་པས་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེང་བའོ་ཞེའོ། །
གཞན་ན་རེ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་སྤངས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕོས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེང་བའོ་ཞེའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བ་དང་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་ནང་གི་གཡེང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མཉམ་པར་གཞག་
པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཉིད་ལ་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པས་རོ་མྱངས་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་གཡེང་བར་འགྱུར་རོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་མཉམ་པར་འཇུག་
པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་གཡེང་བར་འགྱུར་རོ། །རོ་མྱང་བ་དང་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་ན། རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་གི་གཡེང་བའོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་བསམ་པ་ནི་མཚན་མའི་གཡེང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ལ་འདི་ནི་བསམ་གཏན་པ་

124-1-296a

སྟེ། ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་མཚན་མ་དེས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྩོན་པ་ནི་བསམ་པ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཐོབ་པའམ། མ་ཐོབ་པ་ལས་གཡེང་བས་མཚན་མའི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་
སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དེ་ལ་མཚན་མར་བྱས་ནས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་ཀྱི་ཁེ་འདོད་པས་ཡིད་ཆེས་པའི་བསམ་པ་དེ་མཚན་མར་བྱས་ནས་བདག་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ལ་
བྱེད་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཡེང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་འདོད་ཀྱང་། བདག་ནི་བསམ་གཏན་པའོ་ཞེས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། བདག་ལ་ནི་བསྟོད་གཞན་ལ་ནི་ཁྱད་དུ་གསོད་པས་ན། ངར་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །
ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གནས་ངན་ལེན་གྱི་དབང་གིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། གཡེང་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་
ངན་ལེན་ཅི་ཞེ་ན། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་བརྟས་པ་སྟེ། དེས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བས། དེའི་དབང་གིས་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ་ཞེའོ། །དམན་
པའི་སེམས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་མ་ངེས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྲག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་བསྟེན་པས་ན་ཉན་
ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་དོན་ཙམ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སེམས་དམན་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་གཡེང་བར་བྱེད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། 

124-1-296b

ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྟེ། བདག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་གཡེང་བར་བྱེད་པས་ན། དམན་པའི་སེམས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའི་ཞི་གནས་བསྒོམ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཡེང་བ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་
པར་གྱུར་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འཆད་དེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་གཞི་དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། གཞི་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་ཡོད་
མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡི་གེ་དོན་དང་ཡིད་བྱེད་དང་། །མི་འཕྲོ་བ་དང་མཚན་ཉིད་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ད་ནི་གཞི་དེ་དག་
ལ་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ། འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང་འདྲིས་ཕྱིར་དང་། །མ་འབྲེལ་ཕྱིར་དང་མ་འདྲེས་ཕྱིར། །དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡི་གེར་མ་ལོག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡི་གེ་རྣམས་འབྲེལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྲེལ་པ་
ནི་ཕན་ཚུན་འབྱར་བ་ཡིན་ན། ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཅིག་ཅར་བརྗོད་དུ་མི་རུང་སྟེ། སྔར་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་ཞིག་པས་ཡི་གེ་ཕྱི་མ་བརྗོད་པའི་དུས་སུ་མི་སྡོད་དོ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། 
རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། མ་ནོར་བ་དང་མ་ཐོགས་པར་བརྗོད་པ་ལ་འདིར་ཡི་གེ་རྣམས་འབྲེལ་པར་འདོད་ཀྱི། ཡི་གེ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འབྱར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འདྲིས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

124-1-297a

དངོས་པོ་འདིའི་མིང་འདིའོ་ཞེས་བརྡ་ལ་གོམས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཡི་གེ་རྣམས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཟློག་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་མེད་པའམ། གང་ཡང་རུང་བ་མ་
ཚང་བ་མེད་པ་ནི་བཟློག་པའོ། །དེ་ལྟར་བཟློག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་
པ་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲའི་དོན་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་ཡི་གེར་འདོགས་པའི་རྒྱུའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གཉིས་
ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཅེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་སྣང་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་
འཛིན་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་བས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་གི། ཤེལ་སྒོང་ལྟར་ཉེ་བར་གཞག་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པའི་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དོན་ལ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དོན་གྱི་ཡོད་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་
རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་གྱི་ཡོད་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡོད་པའོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་སྤངས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་

124-1-297b

བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱའི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །ད་ནི་
གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་དེ་ཡིས་བསྒོས་པ་ཡི། །རྟོག་པ་ཡིད་བྱེད་དེའི་གནས་ནི། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ནི་རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ལ་འདི་ནི་གཟུང་བའོ། །འདི་ནི་འཛིན་པའོ་ཞེས་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟོག་པ་དེས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ན། རིགས་འདྲ་བའི་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། 
ས་བོན་ཡོངས་སུ་བརྟས་པར་བྱེད་པས་ན་བསྒོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་རྟོག་པའི་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་བཏགས་ཏེ་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ནི་འདིར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྟོག་པ་ཡོད་པས་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རམ། 
ཡང་ན་རྟེན་གྱི་སྒྲ་མ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་རྟོག་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཡིན་པས་འདི་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་
ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་མི་ཤེས་ནས། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་འདི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བརྗོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་

124-1-298a

འཛིན་པར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བརྗོད་པ་ལས་བྱུང་
བའམ། བརྗོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་འདུ་ཤེས་པ་ནི་བརྗོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཏེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དེས། རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོས་པས་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་
སྟེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གནས་ངན་ལེན་དེ་བདེ་བླག་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་
བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་མེད་དང་ཡོད་པ་སྟེ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བཞིན་དུ་འདོད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོང་དུ་བཤད་པ་གང་ཞེ་ན། གཉིས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་
དོན་ལ་མ་ལོག་པ། །ཡོད་དང་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདོད་དེ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བས་ན། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་བཞིན་དུ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་
སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བས་ན། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་མེད་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་
རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་ནི། འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་ལྟར་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ལ། ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ། དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་

124-1-298b

ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དང་རྨི་ལམ་དང་། ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་དང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་ལ་རྒྱ་ཆེར་སོ་
སོར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་ཡང་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། བྲག་ཅ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དོན་ལ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་ནས། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་མི་འཕྲོ་སྟེ། གཡེང་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་
ལོག་པའོ། །མི་འཕྲོ་བ་གང་ཞེ་ན། གཞན་དག་ན་རེ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སེམས་འཕྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ལས་མི་གཡེང་སྟེ། དེ་བས་ན་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཇུག་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གང་འདི་མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ནས། །ཡིད་དང་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །
ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །དེ་ལ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པའོ། །གདགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་བཏགས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞན་དུ་ན་ནི་མིང་ལ་མི་ལྟོས་པར་མིག་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྡ་ལ་མ་བྱང་བར་མི་འཛིན་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་མིག་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་མིག་དང་གཟུགས་ནས་ཡིད་དང་། ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་ནི་མིང་ཙམ་མོ་

124-1-299a

ཞེས། དེ་ལྟར་གང་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་འདི་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ན་མིང་ཙམ་དུ་
རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེའང་ཅི་དོན་དམ་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལའམ་འོན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ལ་བྱ་བ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ལ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར་
དོན་དམ་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དོན་དམ་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མིང་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་འཛིན་པ་མེད་དེ། བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་
ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་
ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མ་རྟོགས་པར། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཆོས་ལ་དབང་མེད་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཆོས། གཟུགས་ཅན་ནམ་གཟུགས་མེད་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ། གཟུང་བ་དང་
འཛིན་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་དེ་ཡོད་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་
ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པའི་

124-1-299b

ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཉེན་པོར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་གྱི། དོན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད། །མ་སྤངས་པ་དང་སྤངས་པ་ལས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་སྤངས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་རྣམ་པར་མ་དག་པའོ། །སྤངས་
པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་མ་སྤངས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པའོ། །སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང་། རྣམ་
པར་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་སྤངས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཕྱིན་
ཅི་མ་ལོག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང་། 
མ་སྤངས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པར་མ་དག་པ་གློ་བུར་དུ་འབྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །རྣམ་པར་དག་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་
བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མ་དད་པ་དང་ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱང་གློ་བུར་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཕྱིས་གཉེན་པོ་བྱུང་ནས་དེ་

124-1-300a

སྤངས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གློ་བུར་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ནི་གློ་བུར་ཡིན་
གྲང་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་གློ་བུར་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་བརྗོད་པས་འདོད་པས་ན་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། དེ་བས་ན་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་
དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་དུས་ན་བཅོས་མ་
མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ད་ནི་མི་སྐྲག་པ་དང་མ་ཁེངས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམས་དང་ནི་གང་ཟག་གི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་དག་མེད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གང་ཟག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད། རྣམ་པར་དག་པ་མེད། ཆོས་ཀྱང་མེད་དེ། 
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙེགས་སོ། །འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་མེད་ཅིང་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་ཀྱི་དུས་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་གཏོགས་པར་གང་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། 
དེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་ཏུ་རུང་སྟེ། དེ་ཐ་དད་པས་འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བར་ཡང་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་བུའི་གང་ཟག་ནི་མེད་དེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུ་མར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་
བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ནི་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉིས་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པས་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་དོ། །དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་གྱི་

124-1-300b

དབང་ལ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འདོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཡང་མ་ཡིན་པར་འདོད་ན་གོ་དེ་དག་གི་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་
ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བས་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་གློ་བུར་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སུའི་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་སུའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྐྲག་པའམ་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་སྐྲག་པ་མེད་པ་དང་ཁེངས་པ་
མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སུའི་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སུའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དེ། དེ་གཉི་ག་དང་ལྡན་པ་སུ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ངའི་
འདི་མེད་དོ་ཞེས་སྐྲག་པར་འགྱུར་དུའང་ཅི་ཡོད། ངའི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་དུ་ཡང་ཅི་ཡོད་ཅེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་ཟག་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གནས་འདི་གཉིས་མྱོང་བ་དང་འདི་གཉིས་གང་ལ་བརྟག་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་འདི་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ་སྙམ་མོ། །འདི་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཟད་པ་དང་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་
འགྱུར་རོ། །གཞན་ན་རེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་བཅུས། དོན་དམ་པའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་བསྟན་ཏེ། གཞན་དུ་ནི་བསྟན་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ན་རེ་

124-1-301a

གང་དག་ཡི་གེ་དང་། དོན་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། མི་འཕྲོ་བ་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། མ་དག་པ་དང་། དག་པ་དང་། གློ་བུར་དང་། མི་སྐྲག་པ་དང་། ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་
བྱས་པའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་ཡི་གེ་དང་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། འབྲེལ་པ་དང་གཉིས་སུ་ལྟུང་བའི་དོན་ནི་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ནའི་ཡུལ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་
པ་ཉིད་དོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཉིས་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། 
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་གཡེང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ་སྟེ། རྣམ་པར་
རྟོག་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མ་དག་པ་དང་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལའོ། །གློ་བུར་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ་སྟེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལ། སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་འདི་གཉིས་ནི་གློ་བུར་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །མི་སྐྲག་པ་དང་ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ་སྟེ། དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲི་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ངོ་བོ་
ཉིད་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བཤད་མ་ཐག་པའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་དག་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་གང་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། གནས་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་། 

124-1-301b

རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ་དང་། དེ་དག་གིས་མི་ཆོམས་པའི་
ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་དེ་ནི་འདི་དག་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཏེ། རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་སྟེ་ན་ཡང་ཡི་གེ་དང་དོན་དང་ཡིད་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་
ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཏེ། དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་རྡོ་རྗེ་བཞིན་དུ་མི་ཆོམས་པའི་ཚིག་དེ་དག་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་མདོ་སྡེ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་བཀོད་དོ། །ཡང་ན་རྡོ་རྗེའི་
ཚིག་རྣམས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་སྒོ་ནས་བཤད་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཀུན་བརྟགས་པ་
དེ་ནི་འདིར་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉིད་འདིར་གནས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་
པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་གནས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་གང་སེམས་མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་ནང་ནས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་སྦྱར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རང་
གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་བལྟའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྤྱི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་བསྡུས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། རྣམ་པར་

124-1-302a

དག་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་དང་དག་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་གློ་བུར་དུ་
བྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདི་ཡང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་དུས་གཉིས་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཟད་པ་དང་འཕེལ་བ་མེད་པས། མི་སྐྲག་པ་དང་ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས། འགྲིབ་པ་
མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གང་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་འཇུག་པའི་དོན་དེ་
རྣམས་དེ་དག་གི་ལུས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་གཞག་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དམིགས་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང་། བརྒལ་བ་དང་། ལན་ནོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསུམ་སྟེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་དག་སྟེ། ཚིག་དང་པོ་
གསུམ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། དང་པོ་ནི་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། གནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བཤད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བཤད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་གནས་སུ་བཤད་དོ། །ཇི་
ལྟར་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཡི་གེ་རྣམས་འབྲེལ་པ་དང་འདྲིས་པའི་
ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་དོན་གྱིས་དོན་ཡོད་པ་དང་། བཟློག་ན་དོན་མེད་པར་མཐོང་བས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་ན་རེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་

124-1-302b

དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ་ཞེའོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ་ཞེའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་གཉིས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་གནས་ཞེས་
བྱའོ། །འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དམིགས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ན། གང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །གང་
ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་
དོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདི་ཤེས་བྱ་དང་། ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང་། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ནི་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
ཤེས་བྱར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །བརྒལ་བ་དང་ལན་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཤད་ཟིན་པའི་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །འདི་ལ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ཁ་ཅིག་ནི་བརྒལ་བའི་ལན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་
ཉིད་དང་། འགྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བརྒལ་བ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་བརྒལ་བའི་ལན་དང་བརྒལ་བ་ནི། བརྒལ་བ་དང་ལན་ཏེ་མི་མཐུན་པ་གཅིག་མ་བཅུག་པའོ། །དེ་ལ་

124-1-303a

བརྒལ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་མེད་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཇི་སྟེ་ཡོད་ན་དེ་ལྟ་ན་གོ་
ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་བརྒལ་བའོ། །དེའི་ལན་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མེད་ཀྱང་དམིགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ནི་དམིགས་སུ་ཡོད་ཀྱང་དེའི་ཕྱིར་
དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལ་ཕྱིས་རྣམ་པར་བྱང་ཞེས་བརྒལ་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ན། ནམ་དུ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ལན་ནི་
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ། གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །དེ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་བྱང་ངོ་ཞེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་
ཡང་གློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །དེ་དང་བྲལ་ན་རྣམ་པར་བྱང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རེ་རེས་ཀྱང་སེམས་
ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འཁོར་བ་དང་ཕྲལ་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཙུད་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བརྒལ་བ་དེའི་ལན་ནི་འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་
དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚད་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ནི་འགྲིབ་པའམ་རྒྱུན་ཆད་པར་སྔོན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི། འགྲིབ་བར་ཡང་མི་མངོན་ན་རྒྱུན་ཆད་པར་ལྟ་ག་ལ་མངོན་ཏེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དཔག་ཏུ་

124-1-303b

མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱང་མེད་ན། དེ་འཕེལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའ་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་དང་སྒྲིབ་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །གང་ལ་གང་ཞིག་གང་ལས་འཁྲུལ། །མ་འཁྲུལ་གང་ཞིག་གང་
ལ་དང་། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་འབྲས་བུ་ཉིད། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ནི་ཐ་མའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་དང་། འཁྲུལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་། འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་དང་། འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་
མ་འཁྲུལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་། མ་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་དང་། མ་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་དང་། དེའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་ལ་འཁྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སྟེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། དེའི་འབྲེལ་
པ་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་འཁྲུལ་ཅེས་བྱ་བ་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། །བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་འཁྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་ལས་འཁྲུལ་པ་སྟེ། གནས་ནི་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་
བསྒོས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །མ་འཁྲུལ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་དོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མི་འཕྲོ་བ་ནི་མ་འཁྲུལ་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འཁྲུལ་པའི་གཉེན་པོ་ཡང་མ་འཁྲུལ་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྒྱུ་
མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་དེ་སེམས་མ་འཁྲུལ་པའོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ལ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ལའོ། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་འབྲས་བུ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ། 
འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །མ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་མ་འཁྲུལ་པ་ནི། མ་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུའི་ཕྱིར་མ་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་

124-1-304a

ལྷག་མའོ། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བཤད་དེ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་གིས་འཁྲུལ་པ་དང་། མ་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་དེ་དག་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི། དེ་དེའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་མཐའ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འགྲིབ་པ་མེད་པ་
དང་ལྷག་པ་མེད་པས་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འཁོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར། འབྲི་བ་མེད་པས་འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཐའ་མའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་དུ་
འཕགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཞར་ལ་བཤད་ཀྱི་མདོར་བྱས་པ་ལས་ནི་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བས་ན། ཡོད་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་དང་། །གནས་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད། །མི་རྟོག་པ་དང་རང་བཞིན་གྱིས། །རྟག་
པར་འོད་གསལ་ཉིད་དང་ནི། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་བྱང་དང་། །དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད། །འགྲིབ་དང་མེད་པ་ལྷག་མེད་པ། །རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ནི་བཅུ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་བར་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུད་དོ། །འདི་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སྒྲ་དང་དོན་འབྲེལ་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་
ལོག་དང་། དོན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། དོན་དེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། དོན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། དངོས་པོ་རྣམས་
ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། བཀྲ་ཤིས་པ་དང་བཀྲ་ཤིས་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་རྣམ་པར་མ་དག་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། གཅིག་ཁོ་ན་ལ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་

124-1-304b

མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྤང་བ་དང་། འཐོབ་པ་དང་འགྲིབ་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ལྟ་བས་སྐྲག་པ་དང་བརྒྱལ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཅུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེ་དག་མེད་པས། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གནས་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་
བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་མཐའ་གཉིས་སྤང་བ་སྒྲུབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། མཐའ་གཉིས་སྤང་བ་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར་གང་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་ལམ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་སློབ་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཆོས་ལ་སྦྱར་བར་
བྱའོ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། གང་བདག་མེད་པར་རྟོག་པ་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་། སྲོག་མེད་པ་དང་། གསོ་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་མེད་པ་དང་། ཤེད་ལས་སྐྱེས་མེད་པ་དང་། 
ཤེད་བུ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ནི། འོད་སྲུངས་དབུ་མའི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མར་མེའི་དཔེ་གཉིས་པ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་། །མཐའ་གང་སྤངས་པས་དེ་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་གང་སྤངས་པས་དབུ་མའི་ལམ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར། 
ཐ་དད་པ་དང་གཅིག་མཐའ་དང་། །མུ་སྟེགས་ཉན་ཐོས་གཉིས་ཀ་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བཅོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་མཐའ་གཉིས་དབྱེ་བ་སྟེ། འདི་དག་སྤངས་པས་དེ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བའི་མཐའ་ནི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་
གདགས་པར་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ། །གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་ཁམས་རྣམས་ནི་བདག་རྟག་པའི་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་འོས་སུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་

124-1-305a

དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་ཐ་དད་དོ་སྙམ་པའི་མཐའོ། །ནང་གི་འདུ་བྱེད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ནས་གང་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། ཤེས་པ་དེ་ནི་བདག་ཡིན་ལ། ཕྱིའི་རྣམས་ནི་བདག་གི་བ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའ་སྟེ། གང་མདོ་སྡེ་ལས་སྲོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་པ་དང་སྲོག་དེ་ལུས་དེ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་བ་ཉིད་འདིར་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་དེ་ཉིད་དང་
གཞན་གྱི་མཐའ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབུ་མའི་ལམ་གང་ཆོས་ཙམ་ཞིག་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནས་ཤེད་བུ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་བར་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་ཙམ་དུ་མཐོང་བས་ནི་བདག་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་
དུ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ། རྗེས་སུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་དུ་འཛིན་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་
གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྨོས་ཤེ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་གཞན་བཤད་དོ། །ཡང་ན་དེའི་དུས་སུ་གཡེངས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་དེའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྗོད་
པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་བརྗོད་ན་ནི་གཞན་དག་གིས་བརྙས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མཐའ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྟག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོ་ཁོ་ནར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ། །མི་
རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐའ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཉིད་དེ། ཤིན་ཏུ་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོ་བར་བྱེད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ལྟུང་བར་བྱེད་པས་མི་རྟག་པར་ལྟ་བའི་མཐའོ། །

124-1-305b

དེ་གཉི་ག་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པར་ཡང་མི་རྟོག །མི་རྟག་པར་ཡང་མི་རྟོག་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་རྟག་པའམ། མི་རྟག་པར་མི་རྟོག་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་རྣམས་དང་། 
མིག་དང་། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བསྡུའོ། །བདག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་གང་ཟག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་། ཐ་དད་པའམ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའང་རུང་སྟེ། བདག་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་
བཞིན་དུ་རྫས་མེད་པར་མཐོང་ཡང་། གང་ཟག་ལ་བདག་ཏུ་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་མཐའོ། །བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ལ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཞེས་བྱ་ན། བདག་ནི་མེད་པས་ཇི་ལྟར་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྐུར་པ་
འདེབས་པའི་མཐར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་མེད་པར་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཏེ། གང་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པར་མངོན་པའོ། །ཡང་ན་སྤྱིར་གང་དུ་ལྷ་དང་མིར་
གདགས་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། ད་ནི་དབུ་མའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་བདག་དང་བདག་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་དབུས་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་མི་
རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཟུང་བའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཐའ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། འཛིན་པའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཐའ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཡང་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་གང་ཟག་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བསྟན་ནས། ཆོས་

124-1-306a

ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཡང་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དང་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཆོས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའོ། །དེ་ནི་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཡོད་ཀྱང་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐུར་པ་འདེབས་
པས་ན་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཆོས་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ལ་སེམས་མེད་པ་དང་། ཡིད་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་
ཞེན་པ་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཡང་ན་ཡུལ་གང་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བག་ཆགས་བསགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་འཇུག་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་པ་མེད་པ་དང་། རློམ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཡིད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་མེད་པ་འདི་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་སེམས་འཇུག་པར་
བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཡིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ། །མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གཉེན་པོའི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཇི་

124-1-306b

ལྟར་སྣང་བ་དང་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་ལྟ་བ་ནི། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་དང་། གཉེན་པོའི་མཐའོ། །དེ་ལ་མི་དགེ་བ་ནི་མི་བདེ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཕྱིར་རོ། །
ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཟག་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ནི་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་སྦྱར་རོ། །
དབུ་མའི་ལམ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། གང་མཐའ་དེ་གཉིས་ཁས་མི་ལེན་ཅིང་མི་བརྗོད་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཁས་མི་ལེན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའོ། །མི་བརྗོད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་མཐའ་དེ་ལ་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་
འཛིན་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྨྲ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་གཉིས་མི་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐའི་གཉེན་པོར་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐའི་གཉེན་པོར་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་ཆོས་དེ་གཉིས་ཡོད་དོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་མཐའོ། །མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པའི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་རྟག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར། ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་མཐའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པའི་མཐའོ། །དེ་ཡོངས་
སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། མཐའ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་མཐའ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ནི་འདིར་དབུ་མར་འདོད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདིར་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་སོ་ཞེའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ལྟ་
བུའམ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟ་བུར་ཤེས་བྱ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྫས་ཉིད་དང་དོན་དམ་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་རྟག་པའི་མཐའ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཆད་པའི་མཐའ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་རྟག་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་

124-1-307a

རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བསྩལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆད་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབུས་རྫས་ཉིད་དང་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ལ་བཏགས་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་
མཐའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་མ་རིག་པ་ལ་གཟུང་བའོ། །འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། དེའི་གཉེན་པོ་འདུས་མ་བྱས་ལ་གཟུང་བའོ། །འཛིན་པའོ་ཞེས་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། འདིར་རྒ་ཤིའི་བར་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའ་སྨོས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མིང་
དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྡུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུང་བའོ་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིང་དང་། གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། སྲེད་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་ཤི་ལ་གཟུང་བའོ་འཛིན་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་མི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་པས་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རིག་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་གཞན་ལས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་
གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཅན་ཡིན་པས་ན། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅར་ཡང་འདིར་འདོད་དོ། །གཉེན་པོ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་པ་སྟེ། ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་འགོག་པ་ལ་གཟུང་བའོ་འཛིན་པའོ་
ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཐའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྒ་ཤི་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སྦྱར་རོ། །འགོག་པ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་རྒྱུ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར། ལམ་གང་གིས་མིང་དང་གཟུགས་འགག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གིས་མིང་དང་

124-1-307b

གཟུགས་དེ་འགག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འདིར་ཡེ་ཤེས་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྟེ་ལམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་འགག་པར་བྱེད་པས་འགོག་པའོ། །དེ་ལ་
མཐའ་གང་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འདི་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་མེད་པའི་རང་བཞིན་དག་ལ་མེད་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་
མཐའ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ནག་པོའི་ཕྱོགས་ནི་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འགག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མ་རིག་པ་འགག་པ་ནས། རྒ་ཤི་འགག་པའི་བར་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སོ། །
དེ་ལ་འདིས་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འགག་པར་འགྱུར་བས་ན། དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ལམ་ཉིད་ལ་འགོག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ཡང་མི་
ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་ནས། རྒ་ཤི་དང་རྒ་ཤི་འགག་པའི་བར་དུ་གཉིས་སུ་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
དེའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པ་དང་། མ་རིག་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་མཚུངས་པས། རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་གཉིས་སུ་
མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དེ་འགོག་པ་ནས་འགོག་པ་དང་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་དབུ་མའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རིག་པ་བསྐྱེད་

124-1-308a

པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་ཅིང་མ་རིག་པ་དགག་པར་བྱར་ཡང་མེད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་མེད་ལ། དེ་འགོག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་
དེ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་
པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་དང་། ཚེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་ཡང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་དང་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་
ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ནི་ལྔ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ཉིད་རྒྱུ་སྟེ། 
མྱ་ངན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དབང་པོ་དང་། དོན་དང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་
ཟེར་རོ། །དེར་སྣང་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱང་འཛེར་ཏོ། །ཡང་སྲིད་པ་ལ་སྨོན་པ་ནི་སྲིད་པ་ཕྱི་མ་འདོད་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཤེས་པ་ནི་འདིར་
སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རམ། མཚན་མ་མེད་པ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་

124-1-308b

དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྲིད་པར་སྨོན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། ཡང་སྲིད་པར་སྨོན་པ་དང་བྲལ་བའམ། ཡང་སྲིད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་པ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པའོ། །ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལ་འཕེན་པའི་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གཉིས་སོགས་པ་དང་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པ་གང་གིས་ལས་ཀྱིས་དེའི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། དེའང་
དེ་བཞིན་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡང་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་སོ། །སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཕན་ཆད་མ་ཤི་ཚུན་ཆད་དོ། །ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་
ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་འཆི་བའི་སྲིད་པ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་དང་། དེ་ནས་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཆི་བའི་སྲིད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་
དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པར་ཤེས་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་
ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་དེ་དག་གིས་འབྱུང་བ་མེད་པ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རྒྱུན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་རྣམ་
པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་གཉེན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་། ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ། རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། བྲལ་བ་ནི་སྤངས་པའོ། །

124-1-309a

གཞན་དག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ལམ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། འདི་ལ་ལམ་འདིས་བྲལ་བ་ནི་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་
ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་
བསྡུའོ། །ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་ཡང་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཤེས་བྱ་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཤེས་བྱ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཤེས་བྱ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དང་། ཤེས་བྱ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། ཤེས་བྱ་
འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ཅི་རིགས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བཤད་མ་
ཐག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་པའོ། །ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་རིགས་པས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་
ཉིད་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ལྡན་ཞིང་བྲལ་བར་མི་བྱེད་དེ། ལྟ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་མཚན་མ་མེད་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་རྣམས་དང་
བྲལ་བར་མི་བྱེད་དེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དེ། སྨོན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་

124-1-309b

ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་མེད་པ་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་འབྱུང་བ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་འབྱུང་བ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཡང་
སྲིད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་ཚེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཕྱེ་བ་དང་། ཤེས་བྱ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་
ཆོས་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐ་དད་པ་གང་དང་སྦྱར་བར་རིགས་པའི་ཆོས་དེ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལྟ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པ་
དང་སྦྱར་བའི་བར་དུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་ཅེ་ན་འདི་ལྟར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས་སྟོང་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་
ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པས་མཚན་མ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མི་བྱེད་པའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ལྟར་
གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་འདི་ནི་མཐའ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་

124-1-310a

ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ་གང་སྟོང་པ་ཉིད་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་སྟོང་
པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་རྣམས། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་སྟོང་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། རིག་པ་མ་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་
ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་གང་མཚན་མ་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་མཚན་མ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མ་མེད་པ་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་བར་དུའོ། །གང་དག་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ནི་འོད་
སྲུངས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པས། སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་རྟག་ཏུ་འདས་པའི་རྣམ་པར་
རྟོག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་ལས་འདི་ནི་གཞན་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ་ཞེས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་
དེའི་ཕྱིར། གང་ཟག་ཡོད་དེ་དེ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་བདག་མེད་པ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མི་བྱེད་ན། དེས་ན་གང་ཟག་ཡོད་དེ་དེ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །
ཡང་ན་གང་ཟག་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་གང་ཟག་ཡོད་པའམ། བདག་མེད་པ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྣམ་

124-1-310b

པར་རྟོག་པའི་མཐའ་འདི་གཉིས་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་ལམ་འདི་ལྟ་སྟེ། འོད་སྲུངས་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་མདོ་ལས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་གང་
ཟག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་། གཞིག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དམག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་བཏགས་པར་ཡོད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་གི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་གང་ཟག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཏན་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མ་ཡིན་གྱི་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་གྱི་མཐའ་སྟོང་པ། ཕྱི་
མའི་མཐའ་སྟོང་པ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་བསྟན་པའོ། །ཡང་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པའི་དུས་དག་ནའང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའོ། །མི་སློབ་པའི་
དུས་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའོ། །སློབ་པའི་དུས་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མཐའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འོད་སྲུངས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པར་བྱའི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཟག་ལ་ནི་མ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བར་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་སྤོང་བར་བྱེད་པར་རྟོག་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཞི་བར་བྱ་བ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། 
ཆོས་རྣམས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྤོང་བར་བྱེད་པ་བརྟགས་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲག་པ་སྐྱེའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལྟ་ན་གོ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྤང་

124-1-311a

བར་བྱ་བ་མེད་ན་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྲག་པ་སྐྱེ་སྟེ་འདི་ཡང་མཐའ་ཉིད་དུ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་རྫས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་
ཆགས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བདག་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པར་མ་ཤེས་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་གོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དཔེ་ནམ་མཁའ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ནམ་
མཁའ་ལ་སྐྲག་ཅིང་འཇིགས་ནས་བྲང་རྡུང་ཞིང་ངུ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་སོལ་ཞེས་དེ་སྐད་ཟེར་ན། འོད་སྲུངས་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ནམ་མཁའ་དེ་བསལ་བར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་རྔོ་མི་ཐོགས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་
གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་རབ་ཏུ་སྐྲག་ན། དེ་དག་ནི་སེམས་འཁྲུགས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འོད་སྲུངས་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གཟུགས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བས་བསལ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པར་བསལ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཆོས་མ་སྤངས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་གནས་པ་ལས་བསལ་བར་ཡང་མི་ནུས་ལ། ཆོས་བསལ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་གཞག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་
ནི་སྐྲག་པའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སྐྲག་པར་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །སྐྲག་པར་བྱ་བ་དེ་ལས་འཇིགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། གང་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྐྲག་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་འཇིགས་པ་བྱུང་བས་ན་འཇིགས་པ་སྟེ། དེ་ལས་མི་
འདོད་པའི་འབྲས་བུའོ། །སྐྲག་པར་བྱ་བ་དེ་དང་འཇིགས་པ་དེ་ལ་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་མཐའ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁོང་སྔངས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱིས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་གཟུགས་ལ་

124-1-311b

སོགས་པ་ལ་དངོས་པོར་ཀུན་བརྟགས་ནས། དེ་དག་ལ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འཇིགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁོང་སྔངས་པས། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་། དེའི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་
མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་རི་མོ་མཁན་ཏེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རི་མོ་མཁན་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གཟུགས་འཇིགས་འཇིགས་ལྟ་ཞིག་བྲིས་ནས། དེས་འཇིགས་སྐྲག་སྟེ། ཁ་བུབ་ཏུ་འགྱེལ་ནས་བརྒྱལ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་འོད་སྲུངས་
བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས། གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་དེ་དག་གིས་འཁོར་བ་ན་འཁོར་ཡང་། ཆོས་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་རི་མོ་མཁན་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་
གཟུགས་འཇིགས་འཇིགས་ལྟ་ཞིག་བྲིས་པ་ལ་ལོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པས། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པའོ་སྙམ་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། དེས་སྐྲག་ནས་བརྒྱལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱིས་པ་ལོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་སྐད་ཅིག་གི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ནི། 
བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གིས་འཁོར་བ་ན་འཁོར་ཏེ། རིགས་མཐུན་པར་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་སྔ་མ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་བརྩམས་པའོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་བརྩམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། 
ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཉན་ཐོས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་མ་བྱས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་གཉིས་ལ་དོན་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་མོད་ཀྱི། 
རིས་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་གཉིས་སུ་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཉན་ཐོས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་རྟོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྔ་མ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་

124-1-312a

པོའོ། །འདི་ནི་ཆོས་སུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོའོ་ཞེའོ། །གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །གཟུང་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་ལ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དེ་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་། འབྲས་བུས་
ཤེས་པར་བྱར་ཡོད་བཞིན་དུ། བདག་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས། དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ལ་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་འདིར་མཐར་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། དཔེ་སྒྱུ་མ་བྱེད་
པ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་བྱེད་པའི་མི་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ནས། སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་དེས་སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། འོད་སྲུངས་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དམིགས་པ་གང་དང་གང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་གསོག་ཏུ་སྣང་ངོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་
འབྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་འདི་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པས་དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས། དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཟློག་གོ། །དོན་
དངོས་པོ་མེད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་འདིར་མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་གནོད་སྦྱིན་ལྟ་བུ་ནི་དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པས་
རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པ་བྱེད་པ་སྤྲུལ་པ་ཟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཟོས་ཏེ། དོན་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བས། དོན་མེད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །
ལོག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དུས་ན་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུའམ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་མཐའ་གཉིས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་ཉིད་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལོག་པ་ཉིད་ནི་ཟག་

124-1-312b

པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་དག་པ་ཉིད་དུ་ཆགས་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་དང་། ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ཡང་ཁམས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་
དགེ་བ་བཞིན་དུ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ཤིང་གཉིས་ལ་མེ་འབྱུང་བ་དེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤིང་གཉིས་རླུང་གིས་དྲུད་པ་ལས་མེ་བྱུང་སྟེ། བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་ཤིང་དེ་གཉིས་ཚིག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འོད་སྲུངས་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་
རྟོག་པ་ཡོད་ན་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཤིང་གཉིས་ལས་མེ་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཤིང་གཉིས་ཚིག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་
དུ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚིག་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྣམ་པར་
འཇིག་པ་དེ་ཡང་ཚིག་པ་དང་འདྲ་བར་བྱེད་པས་ན་ཚིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གྱུར་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་འདི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཡང་། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་
ཡང་མཐའོ། །མི་བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ནི་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བྱེད་པའམ། མཐུ་མེད་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡེ་ཤེས་འདིས་མི་ཤེས་པ་སྤོང་ངོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱེད་
པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་པས་སྤྱོད་པ་བྱེད་པའི་དུས་ན་མི་སྲིད་དེ། དེ་བས་ན་མི་ཤེས་པ་སྤང་བའི་མཐུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མི་བྱེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཔེ་མར་མེ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་

124-1-313a

ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མར་མེ་བྱུང་ན་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་ཡང་། འོད་སྲུངས་མར་མེ་འདི་ལྟར་བདག་གིས་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་བསལ་ལོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མར་མེ་ལ་བརྟེན་ནས་མུན་པ་མུན་ནག་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། 
འོད་སྲུངས་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ན་ནི་མི་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མི་ཤེས་པ་བསལ་ལོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས། མུན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མར་མེ་ནི་བྱེད་
པས་སྟོང་ཞིང་མུན་པ་མུན་ནག་བསལ་བར་བསམ་པ་མེད་ཀྱང་། ཕྱོགས་གང་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་དེར་མར་མེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུད་གང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུད་དེ་ལས་མི་ཤེས་པ་
མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱེད་པའི་མཐུ་མེད་ལ། མར་མེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེལ་ཏོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མཐའོ། །དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་ཡང་མཐའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་སྔོན་གཉེན་པོ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ད་ཡང་མི་སྐྱེའོ་སྙམ་པ་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྟོག་པའི་མཐའོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་མི་ཤེས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་མི་མཐུན་པར་གནས་པས་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་མཐུ་མེད་དོ། །ཇི་སྟེ་བརྒྱལ་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ན་ཡང་མི་ཤེས་པ་དེ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་པ་དེས་བསལ་བར་བྱ་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་
དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་དེ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་མར་མེའི་དཔེ་གཉིས་པ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཁྱིམ་མམ་ཁང་པའམ་ཁང་ཕྲན་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་འདས་པར་སུས་ཀྱང་ལན་འགའ་ཡང་མར་མེ་མ་བུས་པ་དེར་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མར་

124-1-313b

མེ་བུས་ན། འོད་སྲུངས་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མུན་པ་མུན་ནག་དེ་འདི་ལྟར་བདག་ནི་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་བསགས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་འདི་ནས་མི་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་སེམས་ཏེ། མར་མེ་བྱུང་ན་མུན་པ་མུན་ནག་ལ་མི་མཆི་བའི་ནུས་པ་མ་མཆིས་ཀྱི། 
གདོན་མི་འཚལ་བར་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་བསགས་པ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སོ་སོར་རྟོག་པ་གཅིག་གིས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུངས་མར་མེ་ཞེས་བྱ་བ་
དེ་ནི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །འོད་སྲུངས་མུན་པ་མུན་ནག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་སྐྱེ་བ་རྐྱེན་ལས་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་དང་། 
དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལན་བཏབ་པ་སྟེ། ནག་པོའི་ཕྱོགས་སྟོབས་ཆུང་ཞིང་གཉེན་པོ་དེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མུན་པ་མུན་ནག་དང་མར་མེ་བཞིན་ནོ། །མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད་
པ་སྒྲུབ་པ་སྨོས་པས། དེའི་ཕྱིར་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། ཁྱད་པར་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་མེད་ནི། །ས་བཅུ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ས་བཅུ་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་
རྣམ་པ་གཉི་གའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ས་གང་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གི་ཤས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གང་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ལ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། 
གཞན་དག་བས་ཤས་ཆེར་གྱུར་པས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ས་དང་པོ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་བཅུ་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུའོ། །ས་དེ་དང་དེར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་མ་ཐམས་

124-1-314a

ཅད་ལ་ཡང་། ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་དག་ལ་སྒྲུབ་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཅི་ནུས་ཀྱི་འོས་སུ་ཡང་དག་པར་མི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་
གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གཞག་དང་དེ་བཞིན་དབྱིངས། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། རྣམ་པར་གཞག་པའི་དམིགས་པ་ནས། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པའི་བར་དུའོ། །དེ་
མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་པས་མཆོག་ཡིན་པས་ན། དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་གང་དག་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་
གཞག་པས་ན་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཆོས་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་སྟེ། འདིས་རྣམ་པར་
གཞག་པའམ་ཡང་ན་དེ་འདིར་གཞག་པས་ན། ཆོས་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། འདིར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམས་སུ་བལྟའོ། །གཉིས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། གསུམ་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །བཞི་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་དང་གཉིས་པའོ། །གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དང་པོ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་

124-1-314b

དམིགས་པ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མངོན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། 
དང་པོ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པའོ། །ལྔ་པ་ནི་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་དམིགས་པའོ། །ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འཛིན་པས་ན། ཐོས་པ་ལས་
བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཛིན་པའི་དམིགས་པ་ནི་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དེ་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དྲུག་པ་ནི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། རྟོགས་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། 
ལྟོས་པ་དང་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་། འཐད་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་ངེས་པ་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པའི་དམིགས་པའོ། །བདུན་པ་ནི་བསྒོམས་
པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོ་རང་གིས་དོན་འཛིན་པས་ན་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་འཇུག་པར་སྦྱོར་བ་ཅན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནས་
བརྩམས་ནས་སྟོབས་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། དེའི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་དམིགས་པའོ། །བརྒྱད་པ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སོ་སོ་རང་གི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་རྟོགས་པའོ། །ཡང་ན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་
པ་རྣམས་དང་། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་དགྲ་བོ་རྟོགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དམིགས་པའོ། །དགུ་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སྟེ། ས་བདུན་པའི་བར་དུའོ་

124-1-315a

ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱས་པས། གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་ཞུགས་པར་འགྲོ་བས་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་སྟེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ས་བདུན་པའི་བར་དུའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་དེའི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་དམིགས་པའོ། །བཅུ་
པ་ནི་དེ་ཉིད་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཆོས་རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དེ་ཉིད་ན་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་
རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ན་རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་བདུན་པ་ཉིད་དུའོ། །རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དམིགས་པ་ནི། རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དམིགས་པའོ། །བཅུ་གཅིག་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མ་དང་འབད་པའི་ཡིད་
ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས་རང་གི་ཚུལ་གྱིས་རྣལ་དུ་འདུག་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་དེ་ཉིད་ལ་རྣལ་དུ་འདུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣལ་དུ་འདུག་པའི་དམིགས་པ་ནི། རྣལ་དུ་འདུག་པའི་དམིགས་པའོ། །བཅུ་གཉིས་པ་ནི་ས་དགུ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི། ས་དགུ་པ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པ་ལ་ནི་ལས་ལ་དབང་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལྷག་མ་རྣམ་པར་དག་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ས་དགུ་པ་ལ་
སོགས་པ་གསུམ་ལ་ཡེ་ཤེས་དང་། ལས་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་ས་དེ་དག་ལ་གནས་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ལམ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་། ཆེན་པོར་ཕྱེ་ནས། ས་གསུམ་པོ་དག་ལ་ཕུལ་
དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པར་བཤད་དོ་ཞེའོ། །དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་དང་དེའི་དམིགས་པའི་མིང་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམིགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ན་དེ་

124-1-315b

དང་དེའི་མིང་འཐོབ་སྟེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་དུས་ནི་འཛིན་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཐོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པའི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ས་དགུ་པ་དང་བཅུ་
པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བརྙེས་ཏེ། འདིའི་དམིགས་པ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་
ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་པས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དེ་དང་དེས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པས་ན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཁྱད་པར་
ཅན་དེ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་ཚང་མེད་དང་མི་སྤོང་དང་། །མི་གཡེང་བ་དང་རབ་རྫོགས་དང་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡང་
དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་རིགས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྐྱེན་རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པའོ། །དེ་དག་ཚོགས་ན་རིགས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་སྟེ། རྒྱས་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཡང་སྐྱེས་བུ་དམ་
པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་དང་། བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མ་ཚང་བས་མ་ཚང་བའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མི་སྤོང་བ་དེ་ནི་མོས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཐེག་
པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མི་སྤོང་ན། དེ་ལྟར་ན་དེའི་ངེས་པར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མོས་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་དམན་པར་མི་གཡེང་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་ལྡོག་པའི་རྐྱེན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། 

124-1-316a

ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་དེས་སེམས་མི་འཇུག་ན། དེ་ལྟ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་བརྟས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་འགྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དག་
དེའི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པ་ནི། སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐེག་མ་ཉིད་དུ་སྔོན་མ་སྐྱེས་པའི་འཕགས་པའི་
ལམ་བསྐྱེད་པས་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པའམ་ཟག་པ་སྟེ། གང་ན་དེ་མེད་པ་དེ་ནི་སྐྱོན་མེད་པ་སྟེ། རླུང་མེད་པ་བཞིན་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པའི་སའོ། །ངེས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡང་ངེས་པ་ཉིད་ངེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེས་ན། བདེ་
འགྲོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོས་ནས། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཡུན་རིང་པོར་འདྲིས་པར་
བྱས་གོམས་པར་བྱས་པས། དགེ་བའི་རྩ་བ་འགྲུབ་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བའོ། །དེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གོམས་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བརྟན་པོར་བྱས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་དག་པར་
འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་འཕེལ་ནས་གཅིག་ཏུ་བགྲོད་པའི་ལམ་གྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཚན་མ་དང་འབད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་སུ་རུང་སྟེ། ལས་སུ་རུང་བ་དེའི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤེལ་ལ་

124-1-316b

སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འདོད་པས། རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་
པ་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པར་
འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་གྱི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས། འཁོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་
རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འཁོར་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །ཡང་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ནི། དེ་ལས་མི་ལྡོག་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལས་མི་ལྡོག་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེས་འཁོར་བ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་
ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་མི་ལྡོག་གོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་གནས་པས། སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་པ་འཐོབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་
ཐོབ་པ་དང་། ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟར་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་སྐུ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དེ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ། 

124-1-317a

བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། འདིར་ཡང་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་རབ་ན་བཞུགས་པ་དང་། ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པ་དང་། བལྟམས་པ་དང་། འཁྲུངས་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། མངོན་པར་འབྱུང་བ་
དང་། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བསྐོར་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ནི་དེ་དག་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེ་ཙམ་དུ་སྨོས་སུ་ཟད་
པས། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་གཟུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་ཚིག་གི་དོན་དཀྱུས་མ་རྣམས་རྫོགས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དོན་དང་མཐུན་པའི་མིང་དུ་བརྗོད་པའམ། རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དོན་དུ། འདི་ནི་དབུས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་འཛུད་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་
སྨོས་པ། དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདིར་འདི་ལྟར་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ། དབུ་མའི་ལམ་རབ་ཏུ་བསྟན་པས། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་དབུས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབུས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་དང་། རབ་ཏུ་
བཤད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ནི་དབུས་མ་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་སྨོས་པ། དབུས་དང་མཐའ་གཉིས་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དབུས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །མཐའ་
ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་སྤངས་པའི་དབུས་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ནི། འདིར་དབུས་དང་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། རབ་ཏུ་
སྟོན་ཏོ་ཞེའོ། །རྟོགས་པར་དཀའ་དང་སྙིང་པོའི་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དག་གིས་མི་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོའི་དོན་ཏེ། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་རྣམ་པར་

124-1-317b

མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་པོའི་དོན་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེན་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་བདག་དང་
གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་གྱི་དོན་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་
དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་བསྡུས་པ་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱས་པར་ནི་མཐའ་ཡས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་བླ་མེད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་གང་
གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་གཞི་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་འགྲུབ། །བསྟན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་དམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དམ་པ་བཅུ་གཉིས་བདག་ཉིད་དེ། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་
ཇི་ལྟ་བུར། །ཆོས་རྣམས་གདགས་པར་མཛད་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྟག་པར་ཡང་། །ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་བྱེད་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། དེ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་བཅུ་དང་། །ཡང་དག་ལྡན་པར་ཤེས་པར་
བྱ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གང་གིས་ཞི་གནས་བསྒོམ་པ་ལ་གཡེང་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡེང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡི་གེ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གང་གི་དོན་དུ་ཞེ་ན། དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་སྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ས་བཅུ་དག་ཏུ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ས་བཅུ་

124-1-318a

དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་འབྱུང་བ་སྟོན་ཏོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་ཡི་གེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་ལྷག་མཐོང་གི་མཚན་མ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང་། དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་
པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་མ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ས་བོན་བསགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང་། མི་འཕྲོ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
གི་མཚན་མ་ལ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་དེའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ལམ་བསྒོམ་པ་དང་། སྤྱིའི་
མཚན་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དང་། མ་དག་པ་དང་དག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་དེའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པ་དང་། སྤངས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལ་གློ་བུར་གྱི་
ཉོན་མོངས་པས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལ་གཞན་དུ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་
འགྱུར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྲག་པ་དང་། ཁེངས་པ་མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ལེའུར་བཅད་པ་ལྔའི་
འགྲེལ་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་བློ་བརྟན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། ཤཱི་ལེནྡྲ་བོ་དྷི་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      །།

124-1-318b

༄། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་འཕགས་པ་བྱམས་པའི་ལེའུའི་གཤད་པ་བཞུགས་སོ། །༄༅༅། །འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། འཕགས་པ་བྱམས་པའི་ལེའུ་ཉི་ཚེ་བཤད་པ། བམ་པོ་དང་པོ། འཕགས་
པ་བྱམས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་བརྩམས་ནས། རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་དང་། འཐོབ་པ་དང་། འཐོབ་
པའི་ཐབས་དང་། ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདགས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཉིད་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་པར་
དགོངས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་རྣལ་འབྱོར་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་བཞིས་
བསྡུས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གྱི་ཡིན་པར་སྦྱར་རོ། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་བཀྲོལ་བས། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་མདུད་པ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་མ་ལུས་པར་སྨོས་པ་ཉིད་
ཀྱིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་ཞུ་བ་ཞུས་པ་ནི། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། འཕགས་པ་བྱམས་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དང་ཉེ་བ་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་ཞུས་སོ། །
དེ་ལྟར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཅི་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་ཞུས་ཏེ། སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་ནི་གནས་དང་། རྟེན་དང་། དམིགས་པས་སྟོན་ཏོ། །བྱམས་པ་ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་

124-1-319a

གཞག་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་མི་གཏོང་བ་ལ་གནས་ཤིང་བརྟེན་ནས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་གནས་ཀྱིས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་དང་། རྐྱེན་གྱིས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་
བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གནས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་སྨོན་པ་ནི་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྨོན་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཞུས་པས་ནི། དམིགས་པས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་
བརྙན་དང་དངོས་པོའི་མཐའ་དང་། དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་གཟུགས་བརྙན་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་སྟེ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ལ་སྔོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ནི། རྣམ་
པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནོ། །ནང་དུ་བསྡུས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནོ། །དངོས་པོ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་དང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་ནི་དངོས་པོའི་མཐའ་ཉིད་དེ། གནས་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱ་བ་གྲུབ་པས། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་འཇུག་པ་ནི་དགོས་པ་
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དམིགས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལམ་གང་གིས་དམིགས་པ་དུ་དག་ལགས་ཞེས་ཞུས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་སྟེ། ཞི་

124-1-319b

གནས་ནི་ནང་དུ་ལྟ་སྟེ། འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནང་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །དུ་ཞིག་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ལྷག་མཐོང་གི་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་རྣམ་པར་འཕྲོ་
བ་ཉིད་མཚན་མར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་ཞིག་དེ་གཉི་ཀའི་དམིགས་པ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོའི་མཐའ་དང་། དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་གཉིས་སྤངས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 
ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། མཐར་ཐུག་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་ངེས་པར་བྱས་ནས། ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་བ་
དང་། ཇི་ལྟར་ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ནས། ཇི་ལྟར་ཞི་གནས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བགྱིད་པ་དང་། ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པ་ལགས་
ཞེས་གསུངས་པས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ཞུས་སོ། །ཞི་གནས་ནི་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞི་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ལྷག་མཐོང་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་དེ་ལ་མཁས་པར་བྱ་དགོས་
པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་བསྟན་ཏེ། མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱི་གདགས་པས་ཆོས་རྣམས་སྤྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱེ་
བྲག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ལེགས་པར་ཐོས་པ་དང་ལེགས་པར་གཟུང་བ་དང་ཁ་ཏོན་བྱང་བར་བྱས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྟགས་པ་དང་། མཐོང་བས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱས་པ་ཇི་ལྟར་ཞི་གནས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅེ་ན། དེ་གཅིག་

124-1-320a

པུ་དབེན་པར་འདུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་གང་གིས་ཆོས་དེ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སེམས་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཆོས་རྣམས་
ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཞུགས་ཤིང་དེ་ལ་ལན་མང་དུ་གནས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ལུས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་སེམས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཡང་ན་གཉེན་པོ་
ཆོས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཐོབ་པས་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྲབས་པའི་ཕྱིར། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བས་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྲབས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ངལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་
ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཞི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཁོ་ནས་ཞི་གནས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་སྦྱར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཐོབ་པ་
དེ་ལ་གནས་ཤིང་བརྟེན་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་བསམས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡིད་ལ་བྱས་པ་དག་གོ། །དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ནང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་མ་གྱུར་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱི་
གཟུགས་བརྙན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །མོས་པར་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སོ་སོར་བརྟགས་པ་

124-1-320b

དང་མོས་པར་བྱར་རུང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་ལོག་པར་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ནི་ས་མང་པོ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་སེམས་དང་འཇུག་པ་ཡིན་པས། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་ན་ཅི་
ལྟར་དེ་གཉིས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ལ་ལྷག་མཐོང་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་པས། དེ་གཉིས་མེད་ན་ཅི་ལྟར། ཆོས་རྣམས་སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་རུང་ཞེ་ན། འདིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པས་སྨྲས་པ། སེམས་གང་ཡིན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་
གང་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་དེ་དག་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན། སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་སེམས་མེད་
པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཀྱང་སེམས་དེ་ནི་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་མ་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ལའོ། །ཤེས་བྱའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་མཆོག་ཏུ་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་ནོ། །
བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་གཉིས་མེད་པའི་དོན་གྱི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་མི་མཇེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱའོ། །
དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་ན། ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་འཐོབ་པ་ངེས་པར་བྱས་ནས། འཐོབ་པའི་ཐབས་ཞུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་

124-1-321a

དཔའ་དེ་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །སེམས་ལ་དམིགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི། མཚན་མ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །ནང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མ་ཐོབ་པ་ནི་སྦྱོར་
བའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཅི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཞི་གནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་ཞི་གནས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མོས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཞི་གནས་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལེགས་པར་བསམས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་ནང་དུ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྦྱོར་
བའི་མཐར་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཅི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ལྷག་མཐོང་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ལྷག་མཐོང་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདགས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་
པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདགས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་ཐ་དད་ཅེས་བགྱིའམ། ཐ་དད་པ་མ་ལགས་ཞེས་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་
ལྷག་མཐོང་གིས་དམིགས་པའི་སེམས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མཐོང་གིས་དམིགས་པའི་སེམས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་ནི་ལྷག་མཐོང་གིས་དམིགས་པའི་སེམས་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པས་དམིགས་
པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཀ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་

124-1-321b

རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ནི། གཅིག་
པ་ཉིད་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་ལྟ་བར་བགྱིད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་གང་ལགས་པ་
དེ་ཅི་སེམས་དང་། ཐ་དད་པ་ཞེས་བགྱིའམ། ཐ་དད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་བགྱི་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དམིགས་པར་བྱེད་པ་སེམས་དང་། དམིགས་པར་བྱ་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་དེ་གཉིས་ཅི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའམ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་
བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྲི་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་བརྙན་དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེས་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཉིད་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་དམིགས་པར་སྣང་སྟེ། སེམས་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རིགས་
པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་སེམས་སྣང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་
སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་དེ་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། གཞན་རྒོལ་བའི་སྐབས་ཀྱི་གནས་ཞུས་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་མཚན་མ་ནི་བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། བརྟག་པར་བྱ་བ་གཟུགས་བརྙན་ནི་ལས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་རུང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ན་བྱེད་པ་པོ་
དང་། ལས་ནི་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་ན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། གང་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་གཅིག་པུ་ནི་འགའ་ཡང་

124-1-322a

མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་གང་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། བརྟག་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོ་དང་། ལས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན། ཡང་དག་པར་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་ནི་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་དང་། ལས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མེད་ལ། འདུས་པ་དག་ལ་ཡང་
ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང་། མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དངོས་པོ་རང་དབང་ཅན་ནི་འགའ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ན། བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱ་བ་དག་འཇུག་པར་བྱེད་པར་ཟད་དེ། བྱེད་པ་པོ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དང་བྱ་བ་ཡང་མི་རིགས་
སོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སེམས་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེས་འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པར་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་
ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དོན་དེ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་སྟོན་ཏོ། །དེས་འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། 
མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཟུགས་ཉིད་འཁྲུལ་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དེས་ན་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་སྨྲ་བ་པོ་དག་གཞི་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་དང་། མཚན་མ་གཟུགས་ལ་
བརྟེན་ནས་གཟུགས་བརྙན་རྫས་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་འབྱུང་སྟེ། རྟེན་དེ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དཔེ་འདི་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར་ཞེས་ཟེར་བ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདིར་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་
པའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དོན་མེད་ཅེ་ན། དོན་མེད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་དོན་མེད་པར་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དོན་མཚུངས་པ་ལ་མོས་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐ་དད་

124-1-322b

པར་དམིགས་པས་ཀྱང་སེམས་ཉིད་གཟུགས་བརྙན་དུ་སྣང་བར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆུ་ཀླུང་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ། དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་མཐོང་། ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྣག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མཐོང་། མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆུའི་རྣམ་
པར་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་དང་། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ས་གཞི་བཻ་ཌཱུརྱའི་རང་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཇི་ལྟར་གཟུགས་དང་གཟུགས་བརྙན་གཉིས་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་བཞིན་དུ། ངེས་པར་ཅིག་ཅར་སྣང་བའི་ཕྱིར། དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་
པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་སོ། །སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པའོ། །
རང་བཞིན་དུ་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའོ། །སེམས་དང་ཐ་དད་པ་མ་ལགས་པ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ། གང་ལས་ཤེས་པ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་བདུད་ཀྱི་ཡང་ངོ་། །ལམ་དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་བྱས་པའི་
ཕྱིར་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། མི་གཡོ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསུམ་ཆར་ཡང་བཟུང་ངོ་། །དེ་ལ་མི་དགེ་བའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བགྱིའམ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། བྱམས་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་སྣང་ཞེ་ན། བྱིས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་ཅན་རྣམས་ནི་གཟུགས་
བརྙན་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེས་འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་དེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་རབ་རིབ་ཀྱིས་ཉམས་པར་བྱས་པ་རྣམས་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་མཐོང་བ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་གཅིག་ཏུ་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པའི་ལན་དུ་གང་གི་ཚེ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་སེམས་བྱ་བ་ལ་བར་ཆད་ནི་བར་དུ་ཆོད་པ་ཡིན་ལ། བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་པ་ནི་བར་

124-1-323a

ཆད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལྷག་མཐོང་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཞི་གནས་ནི་ནང་དུ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སེམས་
ཀྱི་མཚན་མ་ཞུ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་མཚན་མ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །བྱམས་པ་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་
དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་རྣམ་པ་བྱེ་བྲག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་ཆད་མ་མཆིས་པའི་སེམས་གང་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དེའི་ལན་དུ་བྱམས་པ་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནང་དུ་
འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ནང་དུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་གང་ལགས་ཞེས་གསོལ་བའི་ལན་དུ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེས་འདི་སྐད་བསྟན་
ཏེ། ཆོས་གང་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱིས་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་དག་ནི་སེམས་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྟོགས་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རང་རིག་པའོ། །དེ་རྟོགས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའོ། །དེ་རྟོགས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་རྣམ་པར་བཤིགས་པས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་
པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རང་གི་ཁམས་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མཐོང་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞུ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷག་མཐོང་རྣམ་པ་དུ་མཆིས་ཞེས་གསོལ་པ་སྟེ། ཞུས་པའི་ལན་དུ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གསུམ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་

124-1-323b

མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་། སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །
ཡང་ན་རྣམ་པར་དག་པ་བཞི་པོ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། དྲི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དེ་དག་ལས། དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལས་རྣམ་པར་དག་པས་
རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དྲི་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང་། རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རིགས་པ་བཞི་པོ་ལྟོས་པའི་རིགས་པ་དང་། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་དང་། འཐད་པས་བསྒྲུབས་
པའི་རིགས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ལྟོས་པའི་རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང་། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ཏེ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འཐད་པས་བསྒྲུབས་པའི་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་
དེ་ནི། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པས་ཆོས་ཉིད་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲི་བ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་འབའ་
ཞིག་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་མའི་གཟུགས་བརྙན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལྷག་མཐོང་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲི་བ་ལ་དེ་དང་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་དང་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ལའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་མ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་

124-1-324a

ལ། ཤེས་རབ་ནི་ལམ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེས་ཤིན་ཏུ་མ་དམིགས་པ་དག་ལའོ། །གང་དག་ལ་ཞེ་ན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་རྟོགས་པས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲི་བ་ལ་དེ་དང་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་དང་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དག་ལའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་ལེགས་པར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་བྱ་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། དྲི་མ་མེད་པ་རྣམ་
པར་དག་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པ་དེས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ལེགས་པར་ཡང་དག་པར་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཞི་གནས་
ལ་རྣམ་པ་དུ་མཆིས་ཞེས་ཞུས་པ་ལ། བར་ཆད་མེད་པའི་སེམས་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་གང་ལས་བར་ཆད་མེད་པར་ལྷག་མཐོང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་
ཡང་མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་། སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ལྷག་མཐོང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞི་གནས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ནང་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ནི་བཀའ་མ་སྩལ་ཏོ། །ཡང་ཞི་གནས་ནི་རྣམ་
པ་བརྒྱད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ནང་དུ་བསྡུས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞི་གནས་ཀྱང་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། 

124-1-324b

དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ནང་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞི་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་སུ་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །ཡང་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་པ་དང་མི་
གནས་པའི་དབྱེ་བ་ཞུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་དང་བསམས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་
ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ལའོ། །དེས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཟུང་བ་དང་བསམས་པའི་མཚན་མའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དོན་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་མོས་པ་དོན་གྱི་རྗེས་
སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཟུང་བ་དང་བསམས་པའི་ཆོས་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཟུང་བ་མེད་པའོ། །གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རྐྱེན་ལས་ཡིན་གྱི། རང་གི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པའོ། །གདམས་ངག་དང་
རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ངག་ནི་གདམས་ངག་གོ། །འོ་ན་གཞན་ལས་ཐོས་པ་ཡང་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཟུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་གྱི། དད་
པས་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ལ་ངེས་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ལ་གནས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་བསྔོས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དད་པས་གཞན་ལས་ལུང་མ་མནོས་ཏེ། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པའི་ཞི་གནས་དང་། 
ལྷག་མཐོང་ནི་སྦྱོར་བས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང་། གཟུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་རང་གི་བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་

124-1-325a

གནས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྟན་པར་སྐྱེས་པ་ལ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ལ་མི་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་པོ་ཉིད་ནས་མདོའི་
སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་འཛིན་པར་མི་ནུས་ཤིང་། དད་པས་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འཇུག་པ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གཞན་དག་གིས་བསྐྱོད་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར། བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མ་འདྲེས་པ་དང་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་དབྱེ་བ་ཞུ་བའི་ཕྱིར། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་དང་བསམས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་གིས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཟུང་བ་དང་བསམས་
པ་དེ་དག་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སོ་སོ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ་དམིགས་པ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་དག་གོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཞོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འདུད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཙོ་བོར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་གིས་ནི་འདི་སྐད་ཅེས། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་
རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གནས་གྱུར་པ་ལ་གཞོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་

124-1-325b

སྟོབས་སོ། །གནས་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་དགེ་བ་དང་། 
ལུང་གི་གནས་སྐབས་ན་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་དགེ་བ་དག་གོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཡོངས་སུ་གཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གྲངས་ལས་ཡང་དག་པར་
འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་བརྗོད་པས་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་
ལྷག་མཐོང་ཡིན་པའོ། །འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང་ཚད་མེད་པའི་དབྱེ་བ་ཞུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་འདྲེས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །བྱམས་པ་
མདོའི་སྡེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་རུང་བ་དག་གཟུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་དང་བར་དང་ཐ་མ་གཅིག་ཏུ་བཟླུམས་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་འདྲེས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། 
ཆོས་མཐའ་དག་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཇི་སྙེད་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་གཅིག་ཏུ་བཟླུམས་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་འདྲེས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་
དང་ལྷག་མཐོང་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མཐའ་དག་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་

124-1-326a

ཀྱི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཡང་དག་པར་མགུ་བར་བྱེད་པས། འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་ནི་ཚད་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གོང་ནས་གོང་དུ་ཤེས་རབ་དང་སྤོབས་པ་ཚད་མེད་པ་
རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་ཏུ་བཟླུམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས། རོ་གཅིག་པར་བྱེད་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི། འདྲེས་པ་ཚད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེའི་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཞུས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ལྔས་འཐོབ་པར་རིག་པར་འགྱུར་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྟེན་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་གནས་ངན་ལེན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང་། ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །དེའི་རྟེན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདྲིས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་གནས་ངན་ལེན་
དེ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཕྱིར། ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས། འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་དང་བྲལ་བའི་
ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་འཐོབ་པའོ། །ཆོས་སྣང་བ་ཕྱོགས་བཅུར་ཚད་མེད་ཅིང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མ་
རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་རྣམས་དེ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཆ་

124-1-326b

ནི་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པ་མ་བརྟགས་པ་དག་རང་གི་ངང་གིས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྒྱུ་གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མ་བཟང་པོ་བས་ཆེས་བཟང་པོ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་
བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་དང་པོ་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ས་གསུམ་པ་ལ་ནི་འཐོབ་པོ། །ས་བཅུ་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་སྟེ། མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམས་པས་ངེས་
པར་འབྱུང་བའོ། །གོང་མ་བས་ཆེས་གོང་མ་བཟང་པོ་བས་ཆེས་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟོག་པ་བས་འཐོབ་པ་དང་འཐོབ་པ་བས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཆེས་གོང་མ་བས་གོང་མ་དང་། ཆེས་བཟང་པོ་བས་ཆེས་བཟང་པོ་ཡིན་པའོ། །ཡང་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་
བ་ཞུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་རགས་པ་ཉིད་ནི་རྟོག་པའོ། །ཞིབ་པ་ཉིད་ནི་དཔྱོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་གཟུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་དག་གི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། 
མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་གཟུང་ཞིང་བརྟག་པ་དང་དཔྱད་པ་དག་གི་མཚན་མ་དམིགས་པར་གྱུར་པ། གསལ་ཞིང་རགས་པར་མྱོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔྱོད་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་དག་
ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེས་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་བཟུང་ཞིང་བརྟག་པ་དང་། དཔྱད་པ་དག་གི་མཚན་མ་བཟུང་ངོ་། །དེ་ལ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གསལ་ཞིང་རགས་པའི་མཚན་མ་མེད་དེ། དེ་སྣང་བ་འོལ་ཕྱིར་དྲན་པ་ཙམ་ཕྲ་མོ་མྱོང་
བའི་རྗེས་སུ་དཔྱོད་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་གི་མཚན་མ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་དག་གི་མཚན་མ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་

124-1-327a

ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར། མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་གཟུང་བ་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཆོས་མྱོང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རྟོག་
པ་མེད་པ་དང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ས་ལ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཞི་གནས་
དང་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ཞིབ་ཏུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་
གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཞུས་སོ། །བྱམས་པ་སེམས་རྒོད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མ་ཞི་བའོ། །རྒོད་དུ་དོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕྲོ་བའི་བསམ་པའོ། །ཀུན་དུ་སྐྱོ་བར་
འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་དག་གོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་སེམས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཡུལ་རྣམས་ལ་མི་དམིགས་པའོ། །བྱམས་པ་སེམས་བྱིང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་བྱིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་
ཀྱིས་ཉམས་པར་བྱས་པའོ། །བྱིང་དུ་དོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིང་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་དག་གོ། །སེམས་ཀྱི་མཚན་མ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་པར་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་

124-1-327b

ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དང་རབ་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་བཤད་ནས། བྱམས་པའི་ཞི་གནས་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའམ། ལྷག་མཐོང་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའམ། ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ལམ་ཡང་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་བཏང་
སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་སྟོན་ཏོ། །དེ་གཉི་གའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་བསྟན་ཏེ། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་དང་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཀྱིས་ཉམས་པར་མ་བྱས་པའི་ལམ་ལ། སེམས་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་
ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་
པར་རིག་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པས་དེ་ནི། ཆོས་དང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞུས་སོ། །ཆོས་ནི་གནས་ཡིན་ལ། དོན་ནི་གནས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་རྣམ་པ་ལྔས་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་པོར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བཤད་པའི་ཆོས་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་སོ། །བཤད་པའི་ཆོས་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱང་མིང་དང་ཚིག་འབྲུ་དང་། སོ་སོ་བ་དང་། བསྡུས་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །མིང་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་གི་མིང་དུ་བྱ་བར་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །
རྣམ་པར་བྱང་བ་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མིང་དུ་བྱ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཞེའམ། སྤང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་མིང་དུ་བྱ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་

124-1-328a

དུ་དད་པ་ཡང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཞེའམ། ལན་མང་དུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་མིང་དུ་བྱ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མིང་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་པའི་དོན་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་བཏགས་པའི་ཕྱིར། གནས་དང་རྟེན་མིང་དེ་
དག་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་པའི་མིང་གི་ཚོགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སེམས་ཅན་མེད་པའི་
ལས་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བ་ལ། དད་པ་ནི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡི་གེ་གང་ཞེ་ན་དེ་གཉི་གའི་གནས་ཀྱི་ཡི་གེའི་འབྲུ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་ཚིག་གི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཡི་གེའི་འབྲུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་སོ་སོ་ལས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་
པ་གང་ཞེ་ན། མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་བཀོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་སོ་སོར་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་
ཏོ། །བསྡུས་པ་ལས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྡུས་པ་དེ་དག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ཇི་ལྟར་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བཤད་ནས་རྣམ་པ་དུ་དག་གིས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་བཅུས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། 
ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ནི་འདོད་

124-1-328b

ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་པས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་པ་དེ་དག་གི་གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་ནི། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལྷག་ཆད་མེད་པར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དག་གིས་ནི་ཟབ་པོ་བསྟན་ཏོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དག་གིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གྲངས་ལྔས་བསྡུས་པ་དག་ཀྱང་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་གང་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་པ་ཡོད་པར་སྲིད་པ་ཉིད་ནི་ཇི་སྙེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་པའི་ཆོས་གང་དག་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་
ལོག་པ་ཡོད་པར་སྲིད་པ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་ནི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་
ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་མེད་པ་སྟོན་ཏོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གང་ཟག་
ལ་བདག་མེད་པ་དང་། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདུས་བྱས་རྣམས་ལ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་དང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མཐའ་དག་ལ་གང་ཟག་མེད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ནམ་

124-1-329a

མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་འགོག་པ་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དག་ལ་ཡང་གང་ཟག་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་
རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ངས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོ་མེད་པའི་ཆོས་
རྣམས་དུས་ལ་སོགས་པར་གནས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བར་བདེན་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ངས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་བདག་མེད་པ་ལ་
བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ངས་འགོག་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྟོག་པ་གློ་བུར་འགགས་པ་
ཡིན་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ལས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་
ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ། འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་བརྟས་པའི་ཕྱིར། 
འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པས། མཚུངས་ཤིང་མཉམ་མོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་

124-1-329b

མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་པོ་དག་གོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་དག་གི་འགོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
ཀྱིས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་མཚུངས་ན་ཅིའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་
སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གོས་མདུད་པ་དང་མ་མདུད་པ་དག་མཚུངས་པར་ཚོན་གྱི་སྣོད་དུ་བཅུག་ཀྱང་། ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་ན་མདུད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཚོན་བཀྲ་བར་སྣང་ལ་
མ་མདུད་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚོན་རྩིའི་སྣོད་ལྟ་བུར་མཚུངས་པར་བཅུག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་ན་སྣ་ཚོགས་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་
བས་ན་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཐུན་མོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཐོས་པ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་
ལྷག་མཐོང་གིས་བསྡུས་པའི་ཤེས་རབ་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་སྟེ། ཤེས་རབ་ནི་གཏི་མུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་མོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འཛིན་པའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་
མཛད་ནས་བྱམས་པ་དེ་ལ། འཛིན་པའི་དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་ཅན་ལྔ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་སྟེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་སེམས་ལས་

124-1-330a

བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་འཛིན་པའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ། །ཡིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཚོར་
བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པའི་དོན་བཤད་ནས་གཟུང་བའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བྱམས་པ་དེ་ལ་གཟུང་བའི་དོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་
དྲུག་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་དང་ཆོས་རྣམས་ཏེ་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་ཡང་འཛིན་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུང་བའི་དོན་ཀྱང་ཡིན་
ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཟུང་བའི་དོན་བསྟན་ནས། གནས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་དེ་ལ་གནས་ཀྱི་དོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གྲོང་ཚིགས་དང་གྲོང་ཚིགས་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་
བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གནས་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་ནས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་བསྙེན་བཀུར་ལ་སོགས་པའི་
ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོ་བྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ནི་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་
དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་དག་ལའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་དག་ནི་བདེན་པ་དག་ལ་ལོག་པའི་རྣམ་པར་ལྟ་བའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཟུང་བ་དང་། 

124-1-330b

འཛིན་པའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ལ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དང་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གཉིས་ཀྱིས་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་དེ་དག་སྤོང་ངོ་། །ཕྱིན་
ཅི་ལོག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་མི་རྟག་པ་
དག་ལ་མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་དང་། འཕགས་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་བར་ལྟ་བ་དང་། མི་གཙང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ལ་མི་གཙང་བར་ལྟ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་དག་ལ་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་སྟེ། གཉེན་པོ་ཐོབ་པས་ལྟ་བ་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བྲལ་ན་འདུ་ཤེས་དང་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་དང་ཡང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱི་འོག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་
སོ། །གང་ཞེ་ན་ཁམས་གསུམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང་
ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མིང་དང་། གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་ཤི་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་ནས། རྣམ་པར་བྱང་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་དོན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཏེ། ཞེས་

124-1-331a

བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱམས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དག་གིས་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་དོན་
སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཕྱིར། དོན་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ།།      །།བམ་པོ་གཉིས་པ་སྟེ་ཐ་མའོ། །ཡང་རྣམ་པ་ལྔའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྣམ་པ་ལྔས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་
པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དོན་རྣམ་པ་ལྔ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲི་བ་ལ་ལན་དུ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་དང་དེ་རབ་ཏུ་རིག་པར་
བྱེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་རྣམ་པ་དེ་ལྔས་ཀུན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡོངས་
སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་
ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་དག་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་བྱུང་གི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་ཡིན་པའོ། །དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་

124-1-331b

ཀྱང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སུ་གཏོགས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ནད་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སྡུག་བསྔལ་བར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལའོ། །བསྡུ་བ་དང་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་བ་དང་། རྒྱ་ཆེར་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་མཛད་པ་
པའོ། །དེ་དག་གི་ལན་འདེབས་ན་ཡང་། མགོ་གཅིག་ཏུ་ལན་གདབ་པ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་མཛད་དེ། ཅི་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཆི་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་དྲིས་ན། འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མགོ་གཅིག་ཏུ་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་ཞིང་ལན་གདབ་
པ་ནི་ཤི་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་ན། སེམས་ཅན་གང་དག་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྣམ་པར་དབྱེ་ཞིང་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །དྲིས་ཏེ་ལན་གདབ་པ་ནི་ཅི་མི་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་
འཕགས་པ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་དམན་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་ན། དེ་དག་གང་ལ་ལྟོས་ཏེ་འདྲི། གལ་ཏེ་ངན་སོང་པ་དག་ལ་ལྟོས་ཏེ་འདྲི་ན་ནི་དེ་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། འོན་ཏེ་ལྷ་རྣམས་ལ་ལྟོས་ཏེ་འདྲི་ན་ནི་དམན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པས་དྲིས་ཏེ་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་བདག་གཅིག་གམ་ཐ་དད་ཅེས་འདྲི་ན། དེ་ནི་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། བདག་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དག་ལ་ཆོས་ཟབ་
མོ་གསང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གདགས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྙེད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་

124-1-332a

ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དག་གིས་སོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་དག་གིས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་
པ་ནི་དེ་གཉི་ག་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་དྲན་པ་
ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཤད་ནས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཉི་གའི་ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པས། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདུལ་བའོ། །མ་ལུས་པར་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཏེ་སྤོང་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ། །ཉན་ཐོས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་འཇིག་རྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐུན་མོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། སྨོན་ནས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་མངོན་དུ་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ནི། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་བསྟན་ནས། ཡོངས་སུ་ཤེས་
པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དེ་རབ་ཏུ་རིག་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་རབ་ཏུ་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པ་དག་ལའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་

124-1-332b

རིག་པའོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ཐུན་མོང་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་དག་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བྱམས་པ་དོན་ལྔ་
པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ནས་བྱམས་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ལྔས་དོན་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པ་བཞིས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་ཏེ་
ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དོན་རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲི་བ་ལ་སེམས་ཀྱིས་ལེན་པའི་དོན་དང་། མྱོང་བའི་དོན་དང་རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་དོན་གྱིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ལྔས་དོན་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་བཞིས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲི་བ་ལ་སེམས་ཀྱིས་ལེན་པའི་དོན་དང་། མྱོང་བའི་དོན་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་དོན་གྱིས་ཏེ་
ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སེམས་ཀྱིས་ལེན་པའི་དོན་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཏེ། རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱོང་བའི་དོན་དང་ནི་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་དང་། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་། 
མྱོང་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་དམིགས་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་དང་གནས་པ་དང་། དམིགས་པའི་རྣམ་པར་གྱུར་པ་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་དོན་ནི་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་གི་གནས་དང་གནས་པ་དང་། དམིགས་པའི་རྣམ་པ་དག་མ་རྟོགས་པ་དང་རྟོགས་པའོ། །བྱམས་པ་དོན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་

124-1-333a

བས་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་བསྟན་ནས། བྱམས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །ཚིག་འབྲུའི་དོན་དང་། དོན་གྱི་དོན་དང་། ཁམས་ཀྱི་
དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚིག་འབྲུའི་དོན་ནི་གནས་སོ། །དོན་གྱི་དོན་ནི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་ནི་གཉི་གའི་དོན་ཏོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་དོན་གྱི་དོན་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡོངས་
སུ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ནི་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྤང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མངོན་དུ་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བསྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་
དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའམ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལོང་གི་དེ་ཁོ་ན་དང་། སྣང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སོ། །གནས་དང་གནས་པར་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་གནས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སོ། །གནས་པ་ནི་
དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་
དོན་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བྱམས་པ་དེ་ལ་ཁམས་ཀྱི་དོན་ནི་ཁམས་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམ་པར་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བའི་ཁམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱར་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཁམས་ནི་

124-1-333b

ལེགས་པར་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲང་བའི་དོན་དང་། ངེས་པའི་དོན་མ་ལུས་པར་བསྡུས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་
རབ་ཀྱིས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ལགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཐོས་པ་དང་། བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་དུ་བགྱི་བ་ཅི་མཆིས་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་
ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་ཚིག་འབྲུ་ལ་གནས་ཏེ། འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་དོན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་དང་དགོངས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཆོས་ཟབ་མོ་དག་ལ་ངེས་པར་མ་བསམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་དུ་མ་གྱུར་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མ་
བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟེ། བརྒྱུད་པས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསམས་
པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པས་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེས་ཚིག་འབྲུ་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་དང་། སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང་། དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ནི། ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་དུ་མ་གྱུར་པ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཆེས་རྗེས་སུ་མཐུན་
པ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པ་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་ངེས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཚིག་འབྲུ་ལ་གནས་པ་དང་ཚིག་འབྲུ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ། འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་འདྲིས་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་དང་དགོངས་པ་ཅན་འཛིན་པ་ནི་ཐོས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

124-1-334a

ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་དང་ཆ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་དེ་དང་ཆ་མཐུན་པའོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐོས་པ་
དང་བསམས་པའི་བརྗོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱེད་པའི་དོན་
ཀྱང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལ། འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་ཤེས་
རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་གང་གིས་མཚན་མ་གང་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་སེལ་བར་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་
བྱ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་དང་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་མཚན་མ་གང་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་ཅེས་ཞུ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཀྱི་
མཚན་མ་དང་དོན་གྱི་མཚན་མ་ཡང་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་། དོན་གྱི་མཚན་མ་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་དེ། མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་ཅེས། མིང་ལ་མིང་གི་

124-1-334b

ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གནས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱང་མི་མཐོང་ངོ་། །མིང་གི་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡང་རྣམ་པར་སེལ་
བ་ན། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་དང་། རྣམ་པ་ལྔ་དང་། རྣམ་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པ་གསུམ་པོ་གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བའོ། །ཁམས་ཀྱི་བར་ལ་ཁམས་
ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་ལྔ་པོ་གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་པ་ན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བའོ། །དེའི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་སྟེ། དོན་གྱི་གནས་ནི་ཆོས་ཡིན་པས་མཚན་
མ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་པ་ན། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གཉིས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གང་ཡིན་པ་དང་། འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་དེ་བཞིན་
ཉིད་བསྒོམ་པ་ལ་གཉིས་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པས་མཚན་མ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཀྱང་། རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན། རྣམ་པ་ནི་ཞི་བ་ཡིན། བདག་པོ་ནི་དྲན་
པ་ཡིན། མཚན་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱམས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་དང་དོན་གྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཡིན་

124-1-335a

ལ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་པས། དེས་དེ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་ང་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་ལྟ་བའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་དང་། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་འདས་ཀྱིས་ཆབ་རྙོག་པ་ཅན་མཆིས་པའི་སྣོད་ཀྱི་དཔེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལ། སེམས་ལ་སོ་སོར་བརྟག་པ་ནི་གང་ལགས། 
དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གང་ལས་དགོངས་ཏེ། བཀའ་སྩལ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཞུས་སོ། །བྱམས་པ་སེམས་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། ཐོས་
པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་དགོངས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བྱམས་པའི་ལེའུའི་
ཀཱ་རི་ཀ།      །།བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཆོས་དང་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་མཚན་མ་རྣམ་པར་སེལ་བ། ཆོས་དང་དོན་གྱི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་མཚན་མ་དུ་མ་ཞིག་ནི། རྣམ་པར་བསལ་དཀའ་བ་དག་ལགས། གང་
གིས་ནི་དེ་དག་རྣམ་པར་སེལ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། བཅུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་དང་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་དང་། ཡི་གེའི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་
ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། འཇིག་པ་དང་། གནས་པ་དང་། གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་

124-1-335b

འཇུག་པའི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུ་བྱེད་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། རྒ་བ་དང་། མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་
མཚན་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་དང་། མཚན་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར། མཚན་གཞིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་གཅིག་དང་། ཐ་དད་པ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ལས། །གཞན་ན་མཚན་
གཞི་མཚན་མེད་འགྱུར། །གཅིག་ན་གཉི་གའི་དངོས་མེད་ཅེས། །ཡང་དག་གསུང་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་གསུངས། །ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ནི་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་མེད་པ་སྟེ། སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་མེད་པ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་
པའི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་མཚན་མ་དང་། ངའོ་སྙམ་པའི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཛིན་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་། སེམས་དང་སེམས་
ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་མཚན་མ་གང་ཟག་ཏུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་བའི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་
ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བའི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུང་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་ན་སྣང་བ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་དང་། བསྡུས་པ་དག་ལ་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་
གི་ངོ་བོར་བྱེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དོན་དུ་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་བསྙེན་བཀུར་དང་ཡོ་བྱད་ལྡན་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་ནང་གི་བདེ་བའི་མཚན་མ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་

124-1-336a

པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནང་གི་བདེ་བའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པའི་ཚོར་བ་ལ་མོས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལ་ལོག་པར་མོས་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལོག་
པར་མོས་པ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ལ་མོས་པ་དེའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཀྱི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མེད་པའི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་འདྲ་བར་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ནང་གི་ཞི་བ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་མཚན་མ་དང་། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མཚན་མ་དང་། རྣམ་པར་
རིག་པའི་མཚན་མ་དང་། དོན་དམ་པའི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་
མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། གང་ཟག་ཡོད་ན་ནི་གང་ཟག་དགག་པ་ཡང་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མཚན་མ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཡོད་ན་ནི་ཆོས་དགག་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །རྣམ་
པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་མ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གཉིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པའི་མཚན་མ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དགག་

124-1-336b

པར་བྱ་བ་དང་འགོག་པར་བྱེད་པ་གཉིས་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དགག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འགོག་པར་བྱེད་པ་ནམ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་ལས་གཞན་པ་དོན་དམ་པ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་། འགྱུར་བ་མེད་པའི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་
དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འགོག་པའི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་དང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡིན་ལ། འདུས་མ་བྱས་པ་དང་། འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་མ་གཟུང་བ་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །
མཚན་མ་དེའི་གཉེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་བྱེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་གང་གིས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་
མ་རྣམ་པ་བཅུ་རྣམ་པར་སེལ་བར་བགྱིད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་མ་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གཉེན་པོ་ཡིན་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
བྱམས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་རེ་རེ་ཡང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གདགས་པ་ཞུས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམས་ཀྱི་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །

124-1-337a

ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་ལས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉོན་ཅིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་པའི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ཤིན་ཏུ་བྲལ་བ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཆོས་གང་དག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་
ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དོན་དམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ་སྙམ་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། མི་དམིགས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་
པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངང་གིས་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱའོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་བསྡུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཞིག་བསྡུས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་

124-1-337b

གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྒྱུ་གང་ལས་བྱུང་བ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་ལས། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་པ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ན་མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་
དག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཐོས་པ་དང་། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལྟ་བ་དེ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྒྱུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་འབྲས་བུ་ཞུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གང་
ལགས་པར་བརྗོད་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ་འབྲས་བུ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །
བྱམས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་འབྲས་བུ་ངེས་པར་བྱས་ནས། ལས་ཞུ་བའི་ཕྱིར། ལས་ཅི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །བྱམས་པ་འཆིང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་འཆིང་བ་
རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་གང་དག་ལས་མཉམ་པ་ལ། མཚན་མའི་འཆིང་བ་དང་། གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་མཚན་མ་གཟུང་བ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་མཚན་མའི་འཆིང་བའོ། །
ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བདག་དང་བདག་གི་དངོས་པོ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་སྟེ། འཆིང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལས། རྣམ་པར་ཐར་པར་བྱེད་པ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལས་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གགས་རྣམ་པ་
ལྔ་གསུངས་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ཆགས་པའོ། །འཕགས་པའི་གཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་གཏམ་མོ། །འབྲེལ་བར་གནས་པ་ཞེས་

124-1-338a

བྱ་བ་ནི་ལུས་མི་དབེན་པའོ། །ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་ཙམ་གྱིས་སོ། །གཅིག་གིས་ནི་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་མི་དབེན་པས་ཏེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་སྦྱོར་བར་མི་
བྱེད་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པས་ཏེ། སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒོད་པ་ནི་དབང་པོ་མ་ཞི་བའོ། །འགྱོད་པ་ནི་ངན་པ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། དགེ་བའི་ལས་མ་བྱས་ལ་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱས་པ་ན་ཡིད་ལ་ཆགས་པའོ། །རྨུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ། །གཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིད་བྲོ་བའོ། །ཐེ་ཚོམ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་དང་། བདེན་པ་དང་། ལས་དང་འབྲས་བུ་དག་ལས་འཁྲུལ་པའོ། །འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་དག་ལ་ཆགས་པའོ། །གནོད་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་སྡང་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་
ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ནི་ནང་དུ་ཞུམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། 
ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་གི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡིན་པས་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྤང་བར་བྱ་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་ཞུགས་པས་རྣམ་པ་དུ་དག་གིས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡོངས་སུ་འཚལ་
བར་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་ཕྱི་རོལ་དུ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། འཇིག་

124-1-338b

རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་མྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་མྱོང་
བར་བྱེད་པ་ནི། ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚན་མ་ལ་བརྟེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚན་མ་
སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་གཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་ཁང་ན་གནས་ཏེ་ནང་དུ་མཚན་མར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ནང་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། གནས་ངན་ལེན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །ནང་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་
པ་ལ་བརྟེན་ནས། བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། སྲིད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་ཐམས་ཅད་ན་ཡང་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་བར་ལ་གང་གི་གཉེན་པོ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ཞུས་སོ། །བྱམས་པ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་
མཐོང་ས་དང་པོ་ལ་ནི་ངན་སོང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་ལྟུང་བ་ཕྲ་མོའི་འཁྲུལ་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། 

124-1-339a

ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། མི་ཉམས་པའི་བསམ་གཏན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྲེད་པ་དང་ཆོས་ལ་སྲེད་
པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་ལ་ལན་མང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པར་བཤིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པོ་ལ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་གཅིག་ཏུ་མི་ཕྱོགས་པ་ཉིད་དང་། མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་
གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་མང་པོ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་
ལ་ལན་མང་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་མ་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་ཕྲ་མོ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། བགྲོད་པ་གཅིག་པ་དང་འབྲེལ་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་
གནས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚན་མ་ལ་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་
པར་རིག་པ་མི་ཐོབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་མཆོག་ཏུ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་

124-1-339b

སྒོ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་དབང་བསྐུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་ཕྲ་མོ་དང་། མཆོག་ཏུ་ཕྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལེགས་པར་
བཅོམ་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བ་ཐོབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་དུ་མི་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། གང་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་
ཕྱིར། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་། མཐོང་བ་བརྙེས་པའོ། །དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཏན་སྤངས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཐམས་ཅད་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཐོབ་པའི་ཐབས་ཞུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །ཞི་
གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུ་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ཞུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གནས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་
ཉིད་དང་། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེ་དག་ལས་བརྩམས་ཏེའོ། །ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང་བསམས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་དམིགས་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །ཆོས་

124-1-340a

དེ་དག་ལས་སེམས་ཇི་ལྟ་བུར་སེམས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་དེ་དག་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ན་སེམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་
སེམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །ལེགས་པར་གཟུང་བ་དང་ལེགས་པར་བསམས་པ་དང་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནང་དུ་ཡིད་ལ་བྱར་རུང་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་
ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །མཚན་མ་ཕྲ་མོ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རེ་ཞིག་སེམས་ལྷག་པར་བཏང་སྙོམས་འཇོག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ལ་ནི་མཚན་མ་ཕྲ་མོ་དག་ཀྱང་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་ན། མཚན་མར་རགས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མཚན་མ་ཕྲ་མོ་དག་ནི། སེམས་ཀྱིས་ལེན་པའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་གོ། །དེ་
ལྟར་ཞུགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བརྩལ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ལ་མང་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱ་བ་སྒོམ་པ་ལ་ལན་མང་དུ་གནས་པའོ། །དུས་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ཏེ་ལྷག་མཐོང་
གི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་དུས་ཡིན་གྱི། ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་གྱི་དུས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་དུས་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་བཞིན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གགས་དང་སྒྲིབ་པ་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དག་ལས་སེམས་རྣམ་
པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ལ། ཅི་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ནང་གི་སོ་སོ་བདག་ཉིད་ལ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཤེས་པ་བདུན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་

124-1-340b

སོ་རང་རིག་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དེའི་མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཁོ་ནར་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བའོ། །
ས་དེའི་ཕན་ཡོན་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་པོ་ལ་ཕན་ཡོན་གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་མཐོང་བའི་ལམ་འཐོབ་པའི་སྔ་རོལ་ཏེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་
ས་ལའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དམིགས་པ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པས་དངོས་པོའི་མཐའི་དམིགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་
བའི་དོན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་མཐའ་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་བའི་ལམ་
ལ་གནས་པ་ནི་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དངོས་པོའི་མཐའི་དམིགས་པ་དེ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་གོང་མ་རྣམས་སུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་
ཞེས་བྱ་བས་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང་། དངོས་པོའི་མཐའ་ཉིད་དོ། །མཚན་མ་ཕྲ་མོ་དེ་གསུམ་ནང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་ཁྱེའུ་ཆེས་ཕྲ་མོས་ཁྱེའུ་ཆེས་སྦོམ་པོ་འབྱིན་པར་
བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་། ཁྱེའུས་ཁྱེའུ་དབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ནང་གི་མཚན་མ་རྣམས་རྣམ་པར་སེལ་བ་ནི་རིམ་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱེད་དེ། མཚན་མ་རྣམས་རྣམ་པར་སེལ་བ་ན། གནས་ངན་ལེན་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་སེལ་བར་

124-1-341a

བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དག་ནི་མཚན་མ་རྣམས་སོ། །ལྟ་བ་དག་ནི་གནས་ངན་ལེན་རྣམས་སོ། །མཚན་མ་དང་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་པས། རིམ་གྱིས་གོང་མ་གོང་མ་རྣམས་སུ་གསེར་ལྟ་བུར་སེམས་རྣམ་པར་
སྦྱོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་གསེར་གསེར་མགར་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་སྦྱོར་བའི་ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ན། ཆེས་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ས་ལེ་སྦྲམ་དག་གིས་མི་འཕྲོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ས་གོང་མ་གོང་མ་རྣམས་སུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ། གློ་བུར་གྱི་
དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་ཆེས་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་དེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དམིགས་པ་ཡང་ཐོབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགོངས་པ་ཡོངས་
སུ་གྲུབ་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་སོང་བས་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བ་བརྙེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བགྱིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་པ་ལ། བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནས་དྲུག་ལ་མཁས་
པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། བསླང་བ་དང་། འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པ་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
མཐུ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཤེས་ན། སེམས་
ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བརྟན་པ་དང་སྣོད་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟན་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་

124-1-341b

རྣམས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣོད་རྣམ་པར་རིག་པ་
ནི་གནས་ཏེ། བརྟན་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་དང་། སྣོད་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་གཉིས་ནི། རྣམ་པ་དང་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དེའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྟན་པ་དང་སྣོད་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིག་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་བསལ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དམིགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་རིག་པ་
ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཅིག་ཅར་འཛིན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་
བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་ཡུལ་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ནང་གི་
ཡུལ་ནི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་ཏེ། དེའི་སྐྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལ། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་རེ་ཞིག་རུང་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ནང་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་ན་རྣམ་པར་གནས་

124-1-342a

པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མང་པོ་མཐོང་བ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མང་པོ་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བར་རུང་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྣང་བ་རྣམས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་རུང་སྟེ། འཇུག་པའི་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དེ་ཉིད་གནས་དེ་དང་དེ་ནས་འཇུག་པ་ན་དེ་དང་དེའི་མིང་འཐོབ་སྟེ། དཔེར་ན་སེམས་པ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་བཞིན་ཏེ། སེམས་པ་
ཉིད་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་
བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མང་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་པོ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཆུང་ངུ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཡང་སེམས་སྐྱེ་བའི་དབང་དུ་མཛད་པ་
ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པ་དང་ལྡན་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། 
གཟུགས་དང་ལྡན་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་
དང་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྐྱེ་བ་ལས་སེམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་

124-1-342b

དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ལྡན་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་མཚན་མ་ཕྲ་མོ་ལ་དམིགས་པ་
ལས་སེམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཕྲ་མོ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་མཚན་མ་མཐར་ཐུག་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དང་ལྡན་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁམས་དང་གནས་དང་འཇིག་
རྟེན་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ལས། དམིགས་པའི་མཚན་མ་མཐར་ཐུག་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་འགོག་པ་ལ་དམིགས་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་
རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་
པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་འདྲེན་མ་དང་ལྡན་པའི་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཚོར་བ་འདྲེན་མའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ནི་ལས་ཀྱི་རྣམ་
པར་སྨིན་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་བསམ་གཏན་གཉིས་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་གཉིས་ལ་ནི། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དང་ལྡན་
པའི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་གསུམ་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ནི་ནང་ཡོངས་སུ་དང་བ་ལས། སེམས་ལས་བྱུང་བ་བདེ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་

124-1-343a

མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་གྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་ནི་སྐྱོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྱེའོ། །སྐྱོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་། དབུགས་རྔུབ་པ་དང་། དབུགས་འབྱུང་བ་དང་། 
བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཁྲོ་བ་ལ་
སོགས་པའོ། །དགེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་དང་། བདེན་པ་དང་། ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང་ལྡན་
པའི་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་གཉི་ག་དང་མི་ལྡན་པའིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་ལས་བྱུང་བ་དང་། བཟོའི་གནས་ལས་བྱུང་བ་དང་། སྤྲུལ་པ་བྱེད་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་བཤད་ནས་
ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། སེམས་ཀྱི་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་
རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཙམ་ཉིད་དེ། དོན་དང་
བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པར་རུང་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་རུང་ཞེ་

124-1-343b

ན། རྣམ་པར་རིག་པ་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། དོན་མེད་པར་ཡང་གཉིས་ཉིད་དུ་སྣང་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་དང་། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྟ་བ་དང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་གྱི་ལྟ་བས་སོ། །
ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། མཚན་མ་དང་ལྟ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་མེད་ན་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་
རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད། དེ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པར་རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་གནས་པ་རྣམ་པར་བཤད་ནས། ཇི་ལྟར་ན་བསླང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཀྱི་བསླང་བ་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཀྱི་བསླང་
བ་ལ་མཁས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་མའི་འཆིང་བ་དང་། འཇིག་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ལས་སེམས་འདི་ནི་འདི་ལས་བསླང་བར་བྱའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པས། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་མཐུ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཀྱི་བསླང་བ་རྣམ་པར་བཤད་ནས། ཇི་ལྟར་འཕེལ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཀྱི་འཕེལ་བ་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་མཚན་མ་དང་། གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཉེན་པོའི་སེམས་གང་
ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བ་དང་། འཕེལ་བའི་ཚེ་སྐྱེའོ་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བས། འཇུག་པའི་མཚན་མ་འཕེལ་བ་ན། འཕེལ་ལོ་ཞེས་འཕེལ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་

124-1-344a

ནོ། །སེམས་ཀྱི་འཕེལ་བ་རྣམ་པར་བཤད་ནས། ཇི་ལྟར་ན་འགྲིབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་མཚན་མ་དང་། གནས་ངན་ལེན་གྱིས་ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་དེ་འགྲིབ་ཅིང་། འབྲི་བར་གྱུར་པ་ན་འགྲིབ་ཅིང་འབྲིའོ་ཞེས་འགྲིབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གགས་དང་སྒྲིབ་པ་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
སེམས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་རྣམ་པར་བཤད་ནས་ཇི་ལྟར་ན་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཀྱི་ཐབས་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི། སེམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་གནས་དྲུག་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་མཐུ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དང་། མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་
འགོག་གོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལ། བྱམས་པ་མདོར་བསྡུ་ན་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གནས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་རིག་པ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ཡུལ་རིག་པའོ། །དེ་ལ་གནས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་རིག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། 
གཟུགས་ཀྱི་གནས་རིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གནས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཞིང་དང་། སྐུ་དང་། མཚན་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང་། གསུང་དབྱངས་མཐའ་ཡས་པ་དང་། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ་ཉིད་རིག་པའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་གནས་རིག་

124-1-344b

པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕུང་པོ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་བཞི་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་གནས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཚད་མེད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་རིག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གནས་གྱུར་པའི་ཚེ། མིང་གི་ཚོགས་
དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་རིག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གནས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་དང་། བསྒྱུར་བ་དང་། འཁོར་བསྡུ་བ་དང་། དཀར་པོའི་ཆོས་ཅན་དགུག་པ་རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་
པོ་གནས་གྱུར་པའི་ཕྱིར། མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དང་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་རིག་པའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་གནས་རིག་པ་དེ་དག་ཉིད་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་འབྱུང་བའོ། །འབྲས་
བུ་མ་གྲུབ་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པའོ། །ཡུལ་རིག་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། གནས་རིག་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་ཁ་དོག་དང་། དབྱིབས་དང་། ཚད་
ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །ཡོ་བྱད་རིག་པ་ནི་ལྷ་དང་མིའི་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡོ་བྱད་ཚད་མེད་པ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རིག་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་བདག་དང་། གཞན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་
མྱོང་བར་མཛད་པའོ། །ལྟོས་པ་རིག་པ་ནི། ཡུལ་རིག་པའི་རྒྱུ་གང་དག་དང་རྐྱེན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མ་གཏུགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་རིག་པ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་
ཡུལ་རིག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ལ་ཡོད་པའོ། །འབྲས་བུ་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་། 

124-1-345a

ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རིག་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་འགགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་གནས་རིག་པ་རྙེད་པའི་ཕྱིར། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཉོན་
མོངས་པ་ཅན་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀུན་དུ་གཟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བའི་ས་བོན་འགགས་པ་དང་། རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡུལ་རིག་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་
གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀུན་དུ་གཟུང་བ་ཐུན་མོང་བའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བའི་ས་བོན་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། སྒྲིབ་པ་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ན། དེ་ཡང་འགགས་པར་འགྱུར་
ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་གནས་དང་། ཡུལ་རིག་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན། འཐོབ་པ་དེ་ཡང་འགོག་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཚོར་བ་དང་། ཚོར་བ་མེད་པའི་སྐྱེ་བའི་ས་བོན་ཀུན་གཞིའི་ལུས་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པས་ནི། དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ན། ཇི་ལྟར་འཁོར་བའི་བར་དུ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔོན་
གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་འགྲུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་རོལ་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་
ལས། འཕགས་པ་བྱམས་པའི་ལེའུའི་བཤད་པ། སློབ་དཔོན་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།

124-1-345b