102-1-1a



102-1-1b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མཱུ་ལ་མཱ་དྷྱཱ་མི་ཀ་བྲྀཏྟི་པྲ་སན་ན་པད་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། དབུ་མ་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ། འཕགས་པ་
འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་མཐའ་གཉིས་གནས་ལ་གནས་བསལ་ཞིང་། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་བློ་རྒྱ་མཚོར་སྐྱེ་བ་བརྙེས། །དམ་ཆོས་མཛོད་
ཀྱི་ཟབ་མོ་ཉིད་ཇི་ལྟར། །རྗེས་སུ་རྟོགས་བཞིན་ཐུགས་རྗེས་སྟོན་པར་མཛད། །གང་གིས་ལྟ་བའི་མེ་དག་གིས། །ད་དུང་ཕས་རྒོལ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི། །བུད་ཤིང་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི། །
ཡིད་ཀྱི་མུན་རྣམས་འཇོམས་པར་མཛད། །གང་གི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་གསུང་མངའི་ཚོགས། །ལྷ་དང་བཅས་པའི་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་ལ། །ཁམས་གསུམ་དག་ཏུ་རྒྱལ་ཐབས་ལེགས་
མཛད་པས། །སྲིད་པའི་དགྲ་སྡེ་མ་ལུས་འཇོམས་མཛད་པའི། །ཀླུ་སྒྲུབ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ནི་དེའི། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་སླ་བ་དང་། །སྡེབ་ལེགས་ངག་གིས་སྦྱར་ཞིང་

102-1-2a

རྟོག་གེ་ཡི། །རླུང་གིས་མ་དཀྲུགས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ། །དེ་ལ་བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེའི་འབྲེལ་པ་
དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། དགོས་པའི་དགོས་པ་དག་གང་ཡིན་ཞེས་འདྲི་ན། དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་
དུ་འགྲོ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཐོག་མར་མཛད་ནས། མཐར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པའི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གཞན་ཁོང་དུ་
ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེས་བསྟན་བཅོས་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་རང་ཉིད་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་དགོས་པ་དང་བཅས་
པ་སྟོན་ཞིང་། དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་ནས་དེའི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པར་བཞུགས་པའི་བླ་མ་དམ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཕྱག་མཛད་

102-1-2b

པར་བཞིད་པས། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་
འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་བརྒྱད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པར་བསྟན་ལ། སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་
ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱིའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་པྲ་ཏི་ནི་ཕྲད་པའི་དོན་ཏོ། །ཨི་ཏི་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྱབ་ཀྱི་མཐའ་ཅན་པྲ་ཏི་
ཏྱའི་སྒྲ་ནི་ཕྲད་པ་སྟེ་ལྟོས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ནི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བསྒྱུར་བའི་དབང་གིས་ན། །སྐད་བྱིངས་དོན་ནི་ཡོངས་བསྒྱུར་ཏེ། །གང་གཱའི་ཆུ་ནི་མངར་མོད་ཀྱི། །རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་
བཤད་དོ། །ས་མུད་གོང་ན་ཡོད་པའི་པཱ་ཏ་ནི་འབྱུང་བའི་དོན་ཅན་ཡིན་པས་ས་མུད་པཱ་ཏའི་སྒྲ་ནི་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་པྲ་ཏི་ནི་ཟློས་པའི་དོན་
ཏོ། །ཨི་ཏི་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ་ཆས་པ་དང་འཇིག་པའོ། །ཨི་ཏྱ་ནི་འགྲོ་བར་རུང་བ་དག་གོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཨི་ཏྱའི་སྒྲ་དེ་ལ་ཕན་པའི་མཐའ་ཅན་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་ནས། སོ་སོ་སོ་སོར་འགྲོ་ཞིང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་
བའོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པར་བྱ་ཡིས། སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་ཟློས་པའི་དོན་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚིག་

102-1-3a

བསྡུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལེགས་པར་འགྱུར་ན། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་འདིར་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དངོས་སུ་ཞལ་
གྱིས་བཞེས་ཤིང་། མིག་གི་དབང་པོ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཀྱང་སྐྱེ་བར་བཞེད་པ་ན་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལ་ཟློས་པའི་དོན་ཉིད་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཕྲད་པའི་དོན་ནི་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞལ་གྱིས་
མ་བཞེས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་དང་གཟུགས་ཕྲད་ཅིང་མིག་དང་གཟུགས་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨི་ཏྱའི་
སྒྲ་དེ་ལ་ཕན་པའི་མཐའ་ཅན་ཡིན་ན་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་པྲ་ཏི་ཏྱའི་སྒྲ་མི་ཟད་པར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚིག་བསྡུ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་དང་། མིག་དང་གཟུགས་
ལ་བརྟེན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་པས། ལྱབ་ཀྱི་མཐའ་ཅན་མི་ཟད་པ་ཁོ་ནར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གང་ཞིག་ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྟེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་ནི་ཟློས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
དང་། འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྲད་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྐྱེ་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་སྟེ་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སོ་སོ་སོ་སོར་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེའོ་
ཞེས་གཞན་གྱི་བཤད་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི། རེ་ཞིག་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་མི་མཁས་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ཕྲད་པའི་དོན་ཅན་དུ་འཆད་པ་དེས་ནི་རྟེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་

102-1-3b

ཟློས་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་ཞིང་འབྲེལ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཕྲད་པའི་དོན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་རྟེན་ཅིང་ནི་ཕྲད་པའི་དོན་ཡིན་ཞིང་། འབྲེལ་པར་འགྲོ་བའི་དོན་ཡིན་ལ། ཚོགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བའི་སྒྲ་ནི་ཕྲད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་ད་ནི་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བ་
ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བཤད་པར་གྱུར་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲས་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྲིད་ཚད་མ་ལུས་པ་འཛིན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་
ཞེས་ཟློས་པ་དང་འབྲེལ་པར་བྱེད་ལ། འོན་ཏེ་བྱེ་བྲག་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་ཟློས་པ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སློབ་དཔོན་ནི་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་མི་མཁས་སོ། །དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ལ་དོན་གཉི་ག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་མ་བཀོད་པས། དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་དང་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དེ་དང་ཕྲད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་འདི་ཡིན་ན་ནི། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དགེ་སློང་འདི་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཕྲད་པ་ཁས་
བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྲད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། དེ་དང་དེ་རྟེན་གང་འབྱུང་བ། །རང་གི་དངོས་པོར་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྲད་ནས་
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐྱོན་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །གང་ཡང་འོ་ན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་རྐྱེན་འདི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་

102-1-4a

བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་རང་གི་ལུགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གཉིས་རེ་རེ་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ལ་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དགོན་པའི་ཐིག་ལེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་གཏིང་ཚུགས་པའི་སྒྲར་ཁས་བླངས་ནས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས། དེ་དང་དེ་བརྟེན་གང་འབྱུང་བ། །རང་གི་དངོས་པོར་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་ཡན་ལག་གི་
དོན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ། འདི་ཡོད་ན་ནི་འདི་འབྱུང་སྟེ། །ཐུང་ངུ་ཡོད་ན་རིང་པོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བས་འཆད་པར་བྱེད་པས་ནི་ཐུང་ངུ་དང་ཕྲད་ཅིང་ཐུང་ངུ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཐུང་ངུ་ལ་ལྟོས་ནས་རིང་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ཉིད་ཁས་བླངས་
པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་སུན་འབྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མཛད་པ་ན། དངོས་
པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་གཅིག་པུ་ཉིད་དང་། མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དང་། རང་དང་གཞན་དང་གཉི་གས་བྱས་པ་ཉིད་བཀག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་བཀག་པས་ནི་དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་གསུངས་པར་
འགྱུར་རོ། །ད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་རྫོབ་པ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་ལ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནས། འདི་ལ་དོན་གཅིག་པུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་
པར་བརྒྱད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། འགག་པས་ན་འགག་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་འགག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྐྱེ་བས་ན་སྐྱེ་པ་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོར་རེད་པའོ། །ཆད་པས་ན་ཆད་པ་སྟེ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟག་པ་ནི་ཐེར་ཟུག་པ་སྟེ་དུས་

102-1-4b

ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོང་བས་ན་འོང་བ་སྟེ་ཡུལ་རིང་པོ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཡུལ་ཉེ་བར་འོང་བའོ། །འགྲོ་བས་ན་འགྲོ་བ་སྟེ། ཡུལ་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཡུལ་རིང་པོར་འགྲོ་བའོ། །ཐ་དད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་སྟེ། དོན་སོ་སོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་ཡང་
དེ་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་ན་དོན་གཅིག་སྟེ། དོན་ཐ་མི་དད་ཅིང་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཁྱད་པར་མཐའ་
ཡས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བརྒྱད་དག་གཅིག་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི་འདི་དག་ཁོ་ན་གཙོར་རྩོད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་ན། བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་དང་། མཚན་ཉིད་དང་
མཚོན་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། འདིར་སྤྲོས་པ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འཇུག་པ་ཡང་མེད་པ་དང་། ཤེས་པ་དང་
ཤེས་བྱའི་ཐ་སྙད་ལོག་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཞི་བའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་འདོད་པ་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་
སུ་བསྟན་ཏེ། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་
དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉག་གཅིག་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་ཉིད་དུ་གཟིགས་ཤིང་ཕ་རོལ་པོའི་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་བྱིས་པ་རྟོལ་ཐབས་སྨྲ་བ་དང་འདྲ་བར་ཐུགས་

102-1-5a

སུ་ཆུད་དེ། དེ་ནས་སློབ་དཔོན་ཤིན་ཏུ་དད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་མཛད་པ་ནི། སྨྲ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་འགག་པ་སྔར་བཀག་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ལ་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་
བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔར་གྱུར་ལ། །རྒ་ཤི་ཕྱི་མ་ཡིན་ན་ནི། །སྐྱེ་བ་རྒ་ཤི་མེད་པ་དང་། །མ་ཤི་བར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ནི་སྔར་འགྱུར་ལ། རྒ་ཤི་ནི་ཕྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་མེད་དོ། །ད་ནི་
སློབ་དཔོན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་པ་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། སྐྱེ་བ་བཀག་པས་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་སླ་བར་དགོངས་ཤིང་ཐོག་མར་སྐྱེ་བ་དགག་པ་རྩོམ་པ་མཛད་དོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་གཞན་གྱིས་
བརྟགས་པ་ན་བདག་གམ་གཞན་ནམ་གཉི་ག་འམ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ལས་རྟོག་གྲང་ན། ཐམས་ཅད་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་མཛད་ནས་བཤད་པ། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །
སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྟེན་པའི་ཚིག་སྟེ། སུ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གང་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྟེན་གྱི་ཚིག་སྟེ། འགའ་ཞིག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ནམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞར་ཡང་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ལས་དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་བ་གསུམ་པོ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་
གཟུང་བ་ན། གཞན་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་མི་འདོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པར་དགག་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཐད་པ་གང་གིས་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི། །དེ་ལས་

102-1-5b

དེ་ནི་འབྱུང་ན་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་འང་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་ཀྱང་། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་
ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཤིན་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་བདག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེ་ན་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་
སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་པ་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལས་བཟློག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། དེའི་
ཆོས་བཟློག་པའི་དོན་མངོན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བ་ཐུག་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྐྱོན་སྨྲ་སྟེ། སྐྱོན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་
རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མཐོང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་གང་སྨྲ་བ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་རྒྱུ་ཉིད་དང་དེ་ཉིད་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ལ། ཡོད་
པ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་མ་མཐོང་ཞིང་། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མཐོང་ལ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་ཅིང་། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གི་རྩོད་པ་ནི་འཐད་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། རང་གིས་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
ཕ་རོལ་པོ་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ལ་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ལས་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་བཀོད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་འདི་དག་ཙམ་ཞིག་གིས་བརྩད་པ་ན་ཅི་ཕ་རོལ་པོ་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་ཕ་རོལ་པོ་རང་གི་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བས་བརྩད་

102-1-6a

པས་ཀྱང་མི་ལྡོག་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ངོ་ཚ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྨྱོན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ནི་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་
ཚང་བར་བྱེད་པ་ན། བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དགའ་བ་ཉིད་མངོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དབུ་མ་པ་ཡིན་ན་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཞན་ཁས་བླངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་འཕགས་པའི་ལྷས། །ཡོད་དང་
མེད་དང་ཡོད་མེད་ཅེས། །ཕྱོགས་ནི་གང་ལའང་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལ་ཡུན་ནི་རིང་པོ་ནའང་། །ཀླན་ཀ་བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །རྩོད་པ་བཟློག་པ་ལས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་ངས་དམ་བཅས་འགའ་ཡོད། །དེས་ན་ང་ལ་སྐྱོན་དེ་ཡོད། །ང་ལ་དམ་བཅའ་མེད་
པས་ན། །ང་ལ་སྐྱོན་མེད་ཁོ་ན་ཡིན། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི། །དོན་གྱིས་འགའ་ཞིག་དམིགས་ན་ནི། །སྒྲུབ་པའང་བཟློག་པར་བྱ་ན་དེ། །མེད་ཕྱིར་ང་ལ་ཀླན་ཀ་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དབུ་མ་པས་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་
བརྗོད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་དེའི་ཚེ། གང་ལ་གྲངས་ཅན་པ་དག་གིས། །དམ་བཅའ་བའི་དོན་འདི་གང་ཡིན། །ཅི་བདག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ལས་སམ། འོན་ཏེ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལས་ཡིན་གྲང་། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ལས་
ཡིན་ན་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལས་ཡིན་ན་ནི་འགལ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བར་གང་ལ་གྲངས་ཅན་པ་དག་གིས་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ལ། ནང་གི་སྐྱེ་
མཆེད་རྣམས་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་དམ་བཅའ་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་གང་ཞིག་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དམ། འགལ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང་། །གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། འགལ་བའི་དོན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྤང་བར་

102-1-6b

བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་དེའི་ལན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱི་
ལྟར་ན་ཕྱོགས་དང་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་དག་མ་གྲུབ་པས་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པའི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པ་དང་། གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གཞན་གྱི་དམ་བཅའ་བསལ་བར་མ་གྱུར་མོད། གཞན་གྱི་དམ་
བཅའ་བ་ལ་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བ་བརྗོད་པར་ནི་བྱ་དགོས་པས། རང་ཉིད་ལ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དང་གཏན་ཚིགས་དཔེའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་དག་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེའི་ཉེས་པ་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། 
བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དོན་གང་ཞིག་གང་གིས་དམ་བཅས་པ་དེས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་འདོད་པས། དོན་འདིའི་འཐད་པ་གང་གི་སྒོ་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་འཐད་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་བསྙད་པར་
བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གིས་ཁས་བླངས་པའི་དམ་བཅས་པའི་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་ཁོ་ནས་ཉེ་བར་དགོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ལུགས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་དང་། དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་དམ་
བཅའ་བའི་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁས་འཆེས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་འབའ་ཞིག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཐད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱོགས་ཁས་བླངས་པས་འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་སླུ་བར་བྱེད་པས་གཞན་ལ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་བྱ་བར་གང་རང་གི་དམ་
བཅའ་བའི་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་འདི་ཉིད་འདིའི་སུན་འབྱིན་པ་ཆེས་གསལ་པོ་ཡིན་ཏེ། འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་བརྗོད་པ་ལ་དགོས་པ་གོ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཅི་སྟེ་ཡང་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་

102-1-7a

སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་
ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དག་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མདོར་བཞག་པའི་ངག་དེའི་འགྲེལ་པའི་ངག་ཡིན་ལ་ངག་འདིས་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ། 
བྱས་པ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་ནི་མི་རྟག་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིར་ཉེ་བར་སྦྱར་བས་གསལ་བར་བྱས་པའི་བྱས་པ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་
དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མདུན་ན་གནས་ཤིང་གསལ་བ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། འཇིམ་པའི་གོང་བུ་
ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་གལ་ཏེ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་ཉེ་བར་སྦྱར་བས་གསལ་བར་བྱས་པ། ཡང་སྐྱེ་བ་དགག་པ་ལ་
མི་འཁྲུལ་པ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲངས་ཅན་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བ་བརྗོད་པ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་ཅི་སྟེ་རྗོད་པར་བྱེད། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་བརྗོད་པ་

102-1-7b

མ་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་པ་མ་བསལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གྲངས་ཅན་པ་དག་མདུན་ན་གནས་པའི་བུམ་པ་མངོན་པར་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བར་མི་འདོད་ཅིང་། དེ་ཉིད་འདིར་དཔེ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ངོ་
བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ནུས་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ཅིང་མངོན་པར་གསལ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་བཀག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཉིད་དུ་དོགས་པ་འམ། གཏན་ཚིགས་འགལ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་དོགས་པ་ག་ལ་ཡོད། 
དེའི་ཕྱིར་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བ་བརྗོད་པ་ན་ཡང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཉེས་པ་བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་པ་མ་བསལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་འདི་དག་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པའི་སྒྲས་
ནི་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་བསྡུ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་ཚུལ་གཞན་ཡིན་ཏེ། རང་ལས་སྐྱེ་བར་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རང་
གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དཔེར་བརྗོད་པ་འདི་ཉིད་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེ་བ་བཀག་པས་མངོན་པར་གསལ་བར་སྨྲ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྒྲ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་བཏགས་ནས་སྔོན་དང་ཕྱི་མར་མ་
དམིགས་པ་དང་དམིགས་པར་ཆོས་མཐུན་པས་སྐྱེ་བའི་སྒྲས་མངོན་པར་གསལ་བ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། འདི་བཀག་པས་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་དོན་གྱི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཇི་ལྟར་རྙེད་ཅེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དོན་
གྱི་ངག་འདི་དག་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཅན་ཡིན་པས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་དོན་བསྡུས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་བཤད་ན་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། འདིར་མ་བསྟན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྲིད་དོ། །ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་པའི་དོན་དང་

102-1-8a

ཡང་ཕ་རོལ་པོ་ཉིད་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ལ་དམ་བཅའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བ་ག་ལ་ཡོད། ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པ་བསྒྲུབས་པས་ཕ་རོལ་པོ་ལ་ཉེས་པ་མང་པོ་ཅི་ཙམ་དུ་འགྱུར་
བ་དེ་ཙམ་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། གང་ལས་འདི་ལ་གཞན་གྱིས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ལ་གླགས་དང་བཅས་པའི་ཚིག་གསུང་པ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། རང་
བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཐལ་བ་བསྒྲུབས་པ་ན་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་ཅན་དུ་ཐལ་བར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་ནི་དབྱུག་པ་དང་ཞགས་པ་ཅན་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་པོ་རང་དབང་མེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ནུས་པ་ཡོད་ན་སྨྲ་བ་
པོའི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་པོའི་དམ་བཅའ་ལ་འགོག་པ་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སློབ་དཔོན་ནི། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་སྔ་རོལ་ན། །
ནམ་མཁའ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མཚན་ལས་སྔར་གྱུར་ན། །མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པར། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དོན་གང་ཡང་། །
རྒྱུ་མེད་པ་ནི་གང་ནའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། མྱ་ངན་འདས་པ་དངོས་པོ་མིན། །རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར། །རྒ་དང་འཆི་བ་མེད་པ་ཡིན། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕལ་ཆེར་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་
གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སེལ་བར་མཛད་དོ། །ཅི་སྐྱེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ངག་རྣམས་ནི་དོན་གྱི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་སྦྱོར་བ་དུ་མའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་ནི། སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱི་ངག་དག་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག །འོན་ཏེ་སྦྱོར་བའི་ངག་

102-1-8b

རྒྱས་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འགྲེལ་པ་མཁན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་པ་བཟློག་པའི་འགྲེལ་པ་མཛད་པ་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་སྦྱོར་བའི་ངག་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྟོག་གེ་པ་འདིས་བདག་ཉིད་རྟོག་གེའི་
བསྟན་བཅོས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པར་འདོད་པས། དབུ་མ་པའི་ལྟ་བ་ཁས་ལེན་བཞིན་དུ་ཡང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་ངག་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཉེས་པ་དུ་མའི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་སུ་རྟོགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་འདི་སྐད་དུ་འདིར་
སྦྱོར་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི། དོན་དམ་པར་ན་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ངེས་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པ་དགག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འགོག་ན་ཡང་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས་
ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་མྱུ་གུ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ན། བདག་གིས་མ་བྱས། གཞན་གྱིས་མ་བྱས། གཉི་གས་མ་བྱས། དབང་ཕྱུག་གིས་མ་བྱས། དུས་ཀྱིས་མ་བསྒྱུར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་མ་བྱུང་། རང་བཞིན་ལས་མ་བྱུང་། ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་བྱུང་། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་མ་སྐྱེས་
ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ས་བོན་ཡོད་ན་མྱུ་གུ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །ས་བོན་གང་ཡིན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་མིན་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་རྟག་མིན་ཆད་མིན་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འདི་ཉིད་ལས་ཀྱང་། གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་
ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་དོ། །གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཁས་བླངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་

102-1-9a

མཐོང་བ་ལས་ཉམས་པའི་མུ་སྟེགས་པ་དག་ཇི་སྲིད་དུ་གཉི་གའི་སྒོ་ནས་འགོག་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་གཞུང་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འབྲས་བུ་
དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་མི་རྟོགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པས་ནི་བདག་དང་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་འཇུག་པ་མེད་པར་བྱས་ནས། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །
སློབ་དཔོན་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དགག་པར་འདོད་ནས་ཁྱད་པར་འདི་འགོད་པར་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ། རང་ལ་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་པའམ། གཞི་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་གིས་དོན་དམ་པར་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་
བ་འདི་གང་གི་ཁྱད་པར་ཡིན། གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་འགོག་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པ་སྨོས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་འགོག་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་དེ་སྐད་
བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་སྐད་དུ་ཡང་མ་སྨྲས་སོ། །སྨྲ་ན་ཡང་ཕ་རོལ་པོ་དག་གིས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྟགས་པར་ཡོད་པར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་འདི་ནི་
མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་སྤྱི་ཉིད་གཟུང་བ་ཡིན་གྱི། ཁྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་འཛིན་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་གྱུར་པའི་

102-1-9b

སྒྲ་འཛིན་ན་ནི་དེ་ཕ་རོལ་པོ་ལ་མ་གྲུབ་བོ། །འོན་ཏེ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་འཛིན་ནི་དེ་རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་དམ་འཆའ་བ་ན་ཡང་། བྱས་པའི་སྒྲ་འཛིན་ན་དེ་གཞན་ལ་མ་གྲུབ་པོ། །འོན་ཏེ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ན་
ནི་དེ་རང་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་འཇིག་པ་ཡང་གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་སངས་རྒྱས་པ་རང་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཕ་རོལ་པོ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདིར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་སྤྱི་ཙམ་ཞིག་འཛིན་
པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་ཁྱད་པར་དོར་བའི་ཆོས་ཅན་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་འདིར་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སུ་འདོད་པའི་དེའི་ཚེ་དེ་ཁོ་ནར་དེའི་རྟེན་ཆོས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱིས་བདག་གི་དངོས་པོ་རྙེད་
པ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་བར་འདིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དག་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚེ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཡོད་པར་
གྱུར་པའི་དོན་ཆ་ཙམ་ཡང་དམིགས་པར་ག་ལ་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་རབ་རིབ་ཅན་མ་ཡིན་པས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་གང་གིས་ན་དེའི་ཚེ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་དོན་ཆ་ཙམ་
ཡང་དམིགས་པ་ག་ལ་ཡོད། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི། །དོན་གྱིས་འགའ་ཞིག་དམིགས་ན་ནི། །སྒྲུབ་པའམ་བཟློག་པར་བྱ་ན་དེ། །མེད་ཕྱིར་ང་ལ་ཀླན་ཀ་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དག་ཐ་དད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། གང་ཞིག་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མིག་ཀུན་རྫོབ་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་། གཞི་མ་གྲུབ་པའི་

102-1-10a

གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཉིད་པས་འདི་ལན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དཔེ་ལ་ཡང་འདྲ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་ནི་སྒྲའི་སྤྱི་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཡོད་ན། དེ་བཞིན་དུ་མིག་གི་སྤྱི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྟོང་པ་
ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དག་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཁས་མ་བླངས་ལ། དོན་དམ་པར་ཡང་མ་ཡིན་པས་དཔེ་ལ་ཡང་འདྲ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ནི། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལ་མ་གྲུབ་
པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བསྙད་པའི་དོན་འདི་ནི་རྟོག་གེ་པ་འདིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱིས་བཀོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འདི་ལ། འདིར་ཁྱོད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་པ་
གང་ཡིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་སྐད་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རམ། འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་ན་ནི་རང་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་ནི། གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་
འགྲུབ་པས། །དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་། གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །དེ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཉིད་དང་འགལ་བའི་དོན་ཉིད་དོ་ཞེས་འདིས་སྐྱོན་འདི་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་འདིས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ཕྱིར། དངོས་

102-1-10b

པོའི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་སུ་བཀོད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་རང་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ན་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དེ་དག་གི་རྐྱེན་གཞན་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་
དེ། གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་ངེས་ཏེ། གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་གཞན་
ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་ཉིད་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདིས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཡུལ་དང་ལྡན་པའི་ཐ་སྙད་ཁྱད་པར་ཅན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པས། 
འདི་སྐད་དུ་འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་རྣལ་འབྱོར་པ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་བའི་སྐྱེ་བ་དང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པར་བསྒྲུབས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་ཡུལ་དང་ལྡན་པའི་ཐ་སྙད་ཁྱད་པར་
ཅན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཉིད་དོ། །འགྲོ་བ་ཡང་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་ཁོ་ནས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རང་གིས་བྱས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་། དོན་དམ་པར་མ་སོང་བ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སོང་བའི་
ལམ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལམ་ཉིད་རང་ཉིད་ལ་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཉིད་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་ལ། དོན་དམ་པར་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་ནི་གཟུགས་ལ་ལྟ་བར་མི་བྱེད་དེ། མིག་གི་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་དང་མཚུངས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་
བཞིན་དུ་མིག་ནི་གཟུགས་ལ་ལྟ་བར་མི་བྱེད་དོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གཟུགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ས་ནི་སྲ་བའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རླུང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་

102-1-11a

པ་རང་ཉིད་ལ་གྲུབ་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་ཕ་རོལ་པོའི་ལྟར་ན། ཅི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལྟར་བདག་ལས་མི་སྐྱེ་བ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་
ཞིག་ཡིན་ཞེས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་མ་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ལ་སྐྱོན་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྗེས་
སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བས་གཞི་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་གང་གཉི་ག་ལ་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་དེས་ནི་གཅིག་ལ་བརྒལ་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེས་ན་སྐྱོན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མི་རིགས་
པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྨྲ་བ་དག་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་སྦྱོར་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དམ་བཅའ་བ་འགོག་པ་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གཞན་
མིག་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པ་དེ་ནི་མིག་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་ལྟ་བའི་ཆོས་ཀྱང་འདོད་ལ། གཞན་ལ་ལྟ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཡང་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་དང་གང་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ལྟ་བ་མེད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ནི་གཞན་ལ་ལྟ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །མིག་ལ་ཡང་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་ལྟ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལྟ་བ་ཡང་འདི་ལ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་ལྟ་བ་དང་འགལ་བར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་ལྟ་བ་རང་ལ་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་དེ་ལ་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་འདི་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། གང་ལས་ཉེས་པ་མཚུངས་པར་འགྱུར་བ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཇི་སྐད་བསྙད་པའི་སྐྱོན་འཇུག་པ་ག་ལ་ཡོད། 

102-1-11b

ཡང་ཅི་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཡོད་དེ་དེ་ཡང་རང་ཉིད་ལ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་གྱི། གཞན་ལ་གྲུབ་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་རེས་འགའ་དབང་པོའི་རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་
རྒོལ་གཉིས་ཀྱི་ཚད་མར་བྱས་པའི་ཚིག་གིས་རྒྱལ་བའམ་ཕམ་པར་འགྱུར་ལ། རེས་འགའ་ནི་རང་གི་ཚིག་ཁོ་ནས་འགྱུར་གྱི། གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་ནི་རྒྱལ་བའམ་ཕམ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་པ་ལ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་
པའི་ཐ་སྙད་ཁོ་ན་རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་སུ་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་གིས་གཞན་ལ་གྲགས་པའི་དབང་གིས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་དགག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ཞིག་གང་གཉི་ག་ལ
ངེས་པར་བརྗོད་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་པའམ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་གྱི། གང་ཡང་རུང་བ་ལ་གྲུབ་པ་འམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །
འདི་ལྟར་ལུང་གིས་གནོད་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་ལུང་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་ལ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རང་ལ་གྲུབ་པ་ཉིད་བརླིང་བ་ཡིན་གྱི། གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར་རྟོག་གེའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་དགོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རང་ལ་ཇི་ལྟར་གྲགས་པའི་འཐད་པས་དེ་ཁོ་ན་མི་ཤེས་པའི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕན་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དཀྱུས་མ་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །དངོས་
པོ་རྣམས་ནི་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །

102-1-12a

གཞན་ཡང་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གལ་ཏེ་གཞན་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འོ་ན་མེ་ལྕེ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་མཐུག་པོ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་མ་ལུས་པ་ལའང་
གཞན་ཉིད་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པ་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་རྣམ་
པར་འཆད་དོ། །འདི་ལ་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ནི་དེས་ན་དེ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པར་བྱས་ན། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་གམ་གཉིས་སམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། འགའ་ཞིག་ལས་
འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གོང་མ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སུན་འབྱིན་
སྨྲའོ། །འདི་ཡང་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གོང་ཁོ་ནར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་གྱིས་དམ་བཅས་པའི་དོན་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དང་། སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །དེས་ན་སླར་ཡང་འབད་པར་མི་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་
ནི་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། རེ་རེ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རེ་རེས་བྱས་འགྱུར་ན། །སྡུག་བསྔལ་གཉི་གས་བྱས་པར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་
འབྲས་བུ་དང་། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡིས་སྟོང་ན་འགྲོ་བ་འདི་དག་གཟུང་བྱ་མིན། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་ཨུཏྤ་ལ་ཡི་དྲི་དང་ཁ་དོག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་

102-1-12b

འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད་དོ། །འདི་ལ་ཡང་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད། དེ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་
ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པ་གསལ་བ་ངག་གི་དོན་དུ་མངོན་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལན་འགའ་ཁ་ཅིག་ལས་ཁ་ཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྩོམ་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
རོ། །ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ན། བཤད་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྔར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སུན་འབྱིན་པ་སྨྲའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ་སྔར་ལན་བཏབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གང་ཡང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་
ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཁས་བླངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་གའི་ཕྱོགས་དག་ཏུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་པས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་རྣམ་པར་གཞག་ན་ནི ། འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བ་བདེ། །
ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་གནས་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། གང་ཟས་བཞིའོ། །

102-1-13a

འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་གཉིས་ཏེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནས་འདིར་འོངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་
འབྱུང་བ་འགག་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པར་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་
སྡེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་འདི་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་
ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པར་བྱས་པ་དག་གི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་བདེན་པ་དམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སླུ་
བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མེད་ཀྱི། འདི་དག་ནི་སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདི་དག་
ནི་བརྫུན་པ་སྒྱུ་མ་བྱིས་པ་འདྲིད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ནི་དབུ་བ་རྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་བཞིན། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་ཆུ་ཤིང་སྡོང་པོ་འདྲ། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་
ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ན། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་གོ་འཕང་ཞི་བ། ཆོས་རྣམས་བདག་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །

102-1-13b

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས། འདིར་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། དགོངས་པ་ཅན་ནི་འདིར་གང་ཞིག་ཡིན་སྙམ་དུ་གང་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བ་དང་། གང་ཞིག་བློ་ཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དྲང་བའི་
དོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ངེས་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་དེ་གཉི་གའི་ཐེ་ཚོམ་དང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དག་རིགས་པ་དང་ལུང་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་གྱིས་འདི་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ་བདག་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རིགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་
ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཞིག །སླུ་བ་དེ་ནི་བརྫུན་ཞེས་གསུངས། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་པ་ཡིན། །སྔོན་མཐའ་སྔོན་ནམ་ཞེས་ཞུས་ཚེ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་མིན་ཞེས་གསུངས། །འཁོར་བ་ཐོག་མ་མཐའ་མེད་དེ། །དེ་
ལ་སྔོན་མེད་ཕྱི་མ་མེད། །བཅོམ་ལྡན་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །མཁྱེན་པས་ཀཱ་ཏ་ཡ་ན་ཡི། །གདམས་ངག་ལས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་པ་གཉི་གའང་དགག་པ་མཛད། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་
བསྟན་པའི་མདོ་ལས། ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ནི་གང་། དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ནི་གང་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་གང་དག་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་གང་དག་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་
ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་གང་དག་བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། འགྲོ་བ་དང་། གསོ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་། ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང་། ཤེད་བདག་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོ་དང་། སྒྲ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་བཤད་པ་
དང་། བདག་པོ་མེད་པ་ལ་བདག་པོ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་

102-1-14a

པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་། སྲོག་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་མེད་པ་དང་། བདག་པོ་མེད་པ་ནས། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་བར་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་
རྟོན་གྱི། དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་མི་རྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང་། སྟོང་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བཤད་པ་ལྟར། །ངེས་དོན་མདོ་སྡེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཤེས། །གང་ལས་སེམས་ཅན་གང་ཟག་སྐྱེས་བུ་
བསྟན། །ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྫས་སུ་སྟོན་པ་བརྩམས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པ་
ཡིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདི་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གང་བརྫུན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་མི་དགེ་བའི་ལས་དག་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་པས་ངན་འགྲོ་དག་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། དགེ་བ་དང་བདེ་འགྲོ་
དག་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་
གཉེན་པོ་ཉིད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་བརྫུན་པའི་དོན་དུ་བསྟན་གྱི། གང་ཞིག་བརྫུན་པའམ་བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གཟིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་
དེ་ལ་ཅི་ལས་ཡོད་ཅིང་འཁོར་བ་ཡོད་དམ། འདིས་ནི་ཆོས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དམ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས། འོད་སྲུངས་སེམས་ནི་ཀུན་དུ་བཙལ་ན་མི་རྙེད་དོ། །གོང་མ་རྙེད་

102-1-14b

པ་དེ་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ལ་
འབྱུང་བ་མེད་དོ། །གང་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེ་ལ་འགག་པ་མེད་དོ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པས་ཆོས་རྣམས་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་ཅིང་། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་པར་རྟོགས་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་འདི་བདེན་
པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་དང་། ལས་ཀྱང་བྱེད་ཅིང་འཁོར་བ་ན་ཡང་འཁོར་བར་འགྱུར་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་གནས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། འགྱུར་ཏེ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་ན་ཆུང་ནི་དེའི་རང་བཞིན་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་
བཞིན་ནོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་རོལ་མོ་བྱུང་བའི་ཚེ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་བུད་མེད་མཐོང་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་དཀྲིས་ནས་འཁོར་གྱིས་འཇིགས་ཤིང་བག་ཚ་སྟེ། སྟན་
ལས་ལངས་ནས་སོང་སྟེ། དེ་སོང་ནས་བུད་མེད་དེ་ཉིད་ལ། མི་སྡུག་པ་དང་། མི་གཙང་བ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །འདུལ་བ་ལས་ཀྱང་། འཁྲུལ་འཁོར་མཁན་གྱིས་བྱས་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་ན་ཆུང་
ནི་ཡང་དག་པར་བདེན་པའི་ན་ཆུང་གིས་སྟོང་བཞིན་དུ། རི་མོ་མཁན་གྱི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པར་བཤད་དོ། །དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་

102-1-15a

བརྩེགས་པ་ལས་ཀྱང་། དེ་ནས་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་ཐོབ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། མ་རྟོགས་མ་མོས་པས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་དོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་དག་ལམ་གང་ནས་དོང་བའི་
ལམ་དེར་དགེ་སློང་གཉིས་ཤིག་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ཏེ། དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་དགེ་སློང་དེ་གཉིས་ལམ་གང་ནས་དོང་བའི་ལམ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་དོང་། སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་དགོན་པའི་གནས་སུ་བསམ་གཏན་
གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་བྱ་བར་དོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའང་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། མི་རྟོགས་མི་མོས་ཤིང་། སྐྲག་སྟེ་ཀུན་དུ་དངངས། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་དངངས་པར་གྱུར་ནས་ཁོ་བོ་ཅག་དགོན་པའི་གནས་
རྣམས་སུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། མ་རྟོགས་མ་མོས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ། ཀུན་
དུ་དངངས་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་དངངས་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་དགོན་པའི་གནས་རྣམས་སུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱའོ། །སྤྲུལ་པ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་ཡང་དག་པར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །རྩོད་པར་
མི་བྱའོ། །རྩོད་པ་མེད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གང་འདི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་གང་། ལུས་འདི་ལས་བདག་གམ། སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། སྐྱེ་བ་པོའམ། སྐྱེས་
བུའམ། གང་ཟག་གམ། ཤེད་ལས་སྐྱེས་སམ། ཤེད་བུའམ། གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། གང་ཟད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་ཟད་ཞེ་སྡང་ཟད་གཏི་མུག་ཟད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །སྤྲུལ་པ་གཉིས་

102-1-15b

ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ། ཅིན་མ་དེ་ཟད་པར་བྱ། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་ནི་ནང་ན་ཡང་མེད་ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་མེད། གཉི་ག་མེད་པར་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པ་ལས་ཀྱང་
མི་སྐྱེའོ། །སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཏུ་མ་རྟོག་རྣམ་པར་མ་རྟོག་ཤིག །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ནམ་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མི་འཁོར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཡང་མི་འཁོར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་
ལས་མི་འདའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །ཆོས་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སྟོན་ན། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་པ་དབེན་པ་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་སྤོངས་ཤིག །འདུ་ཤེས་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་སུ་མ་བྱེད་
ཅིག །འདུ་ཤེས་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །གང་འདུ་ཤེས་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེའི་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་ལ་ཡོངས་སུ་བཅིངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །ཁྱེད་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་
པར་ཞུགས་ཤིག །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །དགེ་སློང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལས་གོང་ན་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་
རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་དག་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དགེ་སློང་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་

102-1-16a

སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་དོང་། གང་ནས་ལྷགས། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཁྱེད་ཀྱི་
སྟོན་པ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ་གང་མ་སྐྱེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐོས། སྨྲས་པ་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། ཐར་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་སུས་བཏུལ། སྨྲས་པ་སུ་ལ་ལུས་མེད་ཅིང་སེམས་མེད་པས་
སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཇི་ལྟར་བརྩོན། སྨྲས་པ་མ་རིག་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་རིག་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ། སྨྲས་པ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་སུའི་ཉན་ཐོས། སྨྲས་པ་གང་གིས་
ཐོབ་པ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་པའིའོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་གང་། སྨྲས་པ་གང་ཁམས་གསུམ་ན་མི་རྒྱུ་བ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ། སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་
པ་ནམ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནའོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱས་སམ། སྨྲས་པ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་དམ། སྨྲས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་བདུད་བཏུལ་
ལམ། སྨྲས་པ་ཕུང་པོའི་བདུད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་སམ། སྨྲས་པ་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བྱས། ངག་གིས་ཀྱང་མ་བྱས། སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོན་གནས་ཀྱི་ས་སྦྱངས་སམ། སྨྲས་པ་འཛིན་
པ་མེད་ཅིང་སྡུད་པ་མེད་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་འཁོར་བ་ལས་རྒལ་ཏམ། སྨྲས་པ་ཆད་པ་མེད་ཅིང་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཡོན་གནས་ཀྱི་སར་ཞུགས་སམ། སྨྲས་པ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་འགྲོ །

102-1-16b

སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་གང་དུ་བཞུད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་ཏེ། དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་ལན་བཏབ་ནས་འཁོར་དེའི་དགེ་སློང་བརྒྱད་བརྒྱ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །སྲོག་ཆགས་སུམ་
ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱའི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་
པོ་ལས་ཀྱང་། འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། གཙུབ་ཤིང་དང་གཙུབ་གཏན་ལ་བརྟེན། མིའི་ལག་པའི་རྩོལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དུ་བ་འབྱུང་ཞིང་། མེ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། མེ་དེ་ཡང་གཙུབ་ཤིང་ལ་ཡང་མི་གནས་གཙུབ་གཏན་ལ་ཡང་མི་གནས། མིའི་ལག་པའི་རྩོལ་
བ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་རྨོངས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཡོངས་སུ་གདུང་བའང་འབྱུང་སྟེ། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དེ་ཡང་ནང་ན་ཡང་མི་གནས་ཕྱི་རོལ་ནའང་མི་གནས། གཉི་ག་མེད་པར་ཡང་མི་
གནས་མོད་ཀྱི། འཇམ་དཔལ་འོན་ཀྱང་གཏི་མུག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་གཏི་མུག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གྲོལ་བ་སྟེ། དེས་ན་གཏི་མུག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་
བའི་སྒོ་སྟེ། འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་གོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་འདི་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ་འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྒྲུབས་ཤིང་། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་ལས་བྱུང་བའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་གང་དུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ནི་ནམ་མཁར་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། 

102-1-17a

སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འདུ་
ཤེས་ཏེ། དེ་དག་མ་མཆིས་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སླད་དུ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཞིང་། ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མ་ཁུམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་
མ་ཁུམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་སྟེ་རྨི་ལམ་ན་བདག་ཉིད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། དེས་དེ་ནི་ལྕགས་ཀྱི་བུམ་པ་སྐྱེས་བུ་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཁོལ་བ་འབར་བར་བདག་ཉིད་བཅུག་པར་ཡང་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །
དེས་དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དྲག་ཅིང་མི་བཟད་ལ་བརྣག་པར་དཀའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་ན་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་ཡོངས་སུ་མྱང་བར་འགྱུར། དེ་དེ་ན་སྐྲག་པར་འགྱུར། དངངས་པར་འགྱུར། ཀུན་ཏུ་དངངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ནས་སད་པར་འགྱུར་ཞིང་རློམ་
པ་དང་བཅས་པས་ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་ངུ་ཞིང་ཆོ་ངེས་འདེབས་ལ་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་གིས་འདི་ལྟར་ཁྱོད་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། དེ་གྲོགས་
པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ངས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད། དེ་བདག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན། ཁྱེད་ཅག་ཅི་ཞིག་གིས་འདི་ལྟར་ཁྱོད་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཞེས་
འདྲི་བར་བྱེད་དམ་ཞེས་དེ་དག་ལ་ཆོ་ངེས་འདེབས་པར་བགྱིད། སྤྱོ་བར་བགྱིད་དོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་དེ་དག་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་མ་འཇིགས་ཤིག་མ་འཇིགས་ཤིག་ཁྱོད་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ཡིན་གྱི། ཁྱོད་ཁྱིམ་འདི་ནས་གར་

102-1-17b

ཡང་སོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད་དོ། །དེ་ཡང་བདག་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པར་གྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་བདག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་སོ་སྙམ་དུ་དེ་ལ་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། སླར་ཡང་དེ་ཡིད་བདེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་
གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བདག་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་དམྱལ་བར་སོང་བས་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བདེན་པ་མ་ལགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བཅིངས་པ་ཐམས་ཅད་བུད་མེད་ལ་མཚན་མར་
རྟོག་པར་བགྱིད་དོ། །དེ་དག་བུད་མེད་ལ་མཚན་མར་བརྟགས་ནས་བདག་ཉིད་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་རྩེ་ཞིང་དགའ་བར་འདུ་ཤེས་སོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྐྱེས་པའོ། །འདི་ནི་བུད་མེད་དོ། །བུད་མེད་འདི་བདག་གིའོ་སྙམ་དུ་འགྱུར་ཞིང་དེ་འདུན་པའི་འདོད་
ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་སེམས་དེས་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བར་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་གཞི་དེ་ལས་འཐབ་པ་དང་རྩོད་པ་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་བགྱིད་ཅིང་། གདུག་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །རློམ་པ་དང་བཅས་པ་
དེ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེས་འཆི་བའི་དུས་བགྱིས་པར་གྱུར་ནས་བདག་ཉིད་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བར་འདུ་ཤེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་། གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རྣམས་
ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་མ་འཇིགས་ཤིག་མ་འཇིགས་ཤིག་ཁྱོད་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ཡིན་གྱི། ཁྱོད་ཁྱིམ་འདི་ནས་གར་ཡང་སོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་
པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལ་བུད་མེད་ཀྱང་མེད། སྐྱེས་པ་ཡང་མེད། སེམས་ཅན་ཡང་མེད། སྲོག་ཀྱང་མེད། གསོ་བ་ཡང་མེད། གང་ཟག་ཀྱང་མེད་དེ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལོག་པ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་

102-1-18a

ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྒྲུབས་པ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཁུམས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང་། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཁུམས་སོ། །དེ་དག་སེམས་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པས་འཆི་བའི་དུས་བགྱིད་པར་
འགྱུར་ཞིང་། འཆི་བའི་དུས་བགྱིས་མ་ཐག་ཏུ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཁུམས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང་། སེམས་དམྱལ་
འཇིགས་པ་ང་ཡིས་བསྟན་བྱས་ཏེ། །སེམས་ཅན་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་སྐྱོ་བྱས་ཀྱང་། །གང་དག་ཤི་འཕོས་ངན་སོང་དྲག་འགྲོ་བའི། །འགྲོ་བ་དེ་དག་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་དག་རལ་གྲི་མདའ་ཆེན་མཚོན་འབྱིན་པའི། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་ངན་
སོང་དེ་དག་ན། །ལུས་ལ་འབབ་མཐོང་དེ་ན་མཚོན་ཆ་མེད། །སྣ་ཚོགས་ཡིད་དགའ་མེ་ཏོག་ཁ་བྱེ་ཞིང་། །གསེར་གྱི་ཁང་མཆོག་འབར་བ་ཡིད་འོང་བ། །འདི་ན་དེ་ལའང་བྱེད་པ་འགའ་མེད་དོ། །དེ་དག་རྟོག་པའི་དབང་གིས་གཞག་པ་ཡིན། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་
བརྟགས་ཏེ། །འདུ་ཤེས་འཛིན་པས་བྱིས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ། །འཛིན་དང་འཛིན་མེད་དེ་ཡང་འབྱུང་མིན་ཏེ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བཞག་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་བ་
ན་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་རྒྱས་པར་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། 

102-1-18b

གལ་ཏེ་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་གསུངས། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པར་
གཞག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་གྱིས་ཀུན་རྫོབ་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་གྱི། ཕྱོགས་བཞི་ཁས་བླངས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་སྨྲ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་
ཙམ་ཞིག་ཁས་བླངས་ན་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་རང་གིས་བྱས་པ་དང་། །གཞན་གྱིས་བྱས་དང་གཉི་གས་བྱས། །
རྒྱུ་མེད་རྟོག་གེ་པ་ཡིས་འདོད། །ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཉིད་ལས་ཀྱང་། བྱེད་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་བྱས་ཤིང་། །ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ། །གྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་འཆད་པར་
འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ། འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་སྟེ། གང་འདི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་
གསུངས་སོ། །འདིར་འགའ་ཞིག་དག་རྒོལ་བར་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདི་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པར་འདོད་ན་ནི། ཚད་མ་དག་ནི་དུ་ཞིག །མཚན་
ཉིད་ནི་གང་། ཡུལ་དག་ནི་ཅི་ཞིག །ཅི་བདག་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ། གཞན་ནམ་གཉི་གའམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། 

102-1-19a

རྟོགས་པར་མ་གྱུར་པའི་དོན་ནི་ཚད་མ་མེད་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚད་མ་མེད་པས་དོན་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་ན་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ངེས་པ་འདི་ག་ལས་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཁྱེད་
ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་གང་ལས་གྱུར་པ་འདི་ཉིད་ལས་ངའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། ཡང་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ངའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ལ་དངོས་
པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདི་མེད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ངེས་པས་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་
ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པའམ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་མ་ངེས་པ་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་ཤིང་དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ངེས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། 
གང་གི་ཚེ་རེ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དེ་དང་འགལ་བའི་ངེས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། བོང་བུའི་རྭའི་རིང་པོ་དང་ཐུང་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ངེས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
ཚད་མ་དག་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད། དེ་དག་གི་གྲངས་དང་མཚན་ཉིད་དང་ཡུལ་དང་། བདག་གམ་གཞན་ནམ་གཉི་གའམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་ངེས་
པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཁྱེད་ཅག་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངག་འདི་ཇི་ལྟར་དམིགས་ཤེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ངེས་པར་གྱུར་པའི་ངག་འདི་ནི་རང་ལ་གྲུབ་པའི་འཐད་

102-1-19b

པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡོད་ཀྱི། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་རིགས་པ་མི་མངའ་འམ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་འམ་མེད་པ་འདི་སུས་སྨྲས། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ནི་ཅང་མི་གསུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་འཐད་པ་དང་འཐད་པ་མ་ཡིན་པ་མི་མངའ་བར་
འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་སྤྲོས་པ་མངའ་བར་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་འཐད་པ་གསུང་བར་མི་མཛད་ན། ད་ནི་ཅི་ཞིག་གིས་འཇིག་རྟེན་པས་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་ཅེ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་འཐད་པ་མི་གསུང་གི། འོན་ཀྱང་
འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་འཐད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གཞན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་དོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་ལ་མི་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་
པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཡང་གཙང་བའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའམ་ལྷས། ལུས་འདི་ལ་སྐྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་གཙང་བའི་འདུ་
ཤེས་ཀྱིས་བཀབ་པའི་ལུས་ཀྱི་སྐྱོན་རྣམས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་དེ་དང་བྲལ་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ཀྱང་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་
ཕྱིན་ཅི་ལོག །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་། འགའ་ཞིག་ཏུ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ད་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པ་ཡོད་པ་འཇིམ་པ་ལ་སོགས་
བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་ནས་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡང་ཇི་ལྟར་མེ་དང་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་

102-1-20a

བྱ་བར་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དག་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་བརྫུན་པའི་
དོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ཕྱིར་བཟློག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་དག་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པ་
ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དེའི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཉེན་པོར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྷག་
མ་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འགྲོ་བ་པོ་དང་། བགྲོད་པར་བྱ་བ་དང་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་རོ་ཅོག་མ་ལུས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ཅི་སྟེ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་ཐ་སྙད་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བསྟན་བཅོས་
སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འོ་ན་ནི་དེ་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་བསྙད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་གེ་པ་དག་གིས་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྗོད་པས། དེ་བརླག་པར་བྱས་པས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལ་རྟོག་
གེ་ངན་པས་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྗོད་པས་བྱས་པའི་མཚོན་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་དོན་དུ་འབད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་འབད་པ་འདི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ན། 
ཚད་མ་དེ་དག་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྩོད་པ་བཟློག་པ་ལས་བཤད་པའི་སྐྱོན་དེ་མ་སྤངས་པས་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་མཚན་མ་གཉིས་

102-1-20b

སྨྲ་ན་ནི། ཅི་མཚན་ཉིད་དེ་གཉིས་གང་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་གཞི་དེ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལས་གཞལ་བྱ་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཉིས་ཡིན། འོན་ཏེ་མཚན་གཞི་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྟེན་མེད་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཉིས་སུ་
འགྱུར་ཏེ། མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་གཞི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཚན་གཞི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་ཉིད་ཀྱང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བྱེད་པ་དང་ལུ་ཊ་ནི་
ཕལ་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བས་ལས་ལ་ལཱུ་ཊ་བྱས་ནས་འདི་མཚོན་པར་བྱ་བས་ན་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་དེ་དང་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཤེས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ་སྙམ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་འདིར་ཇི་ལྟར་དེས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པས་སའི་སྲ་བ་དང་། ཚོར་བའི་མྱོང་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་
གི་ངོ་བོ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། རབ་ཏུ་གྲགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་བོར་ནས། ལས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཁས་ལེན་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པས་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། 
རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་ནི་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་ལས་ཤིག་ཡོད་པར་འགྱུར་དགོས་པས་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ས་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་
པའི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ལས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནིའོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རང་

102-1-21a

གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་གཞལ་བྱ་ཡིན་ཏེ། མཚོན་པར་བྱ་བས་ན་ཞེས་དེ་ལྟར་བསྙད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །
ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་འདི་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ཡང་ལས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བྱེད་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། ཤེས་པ་གཞན་ཞིག་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་
ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རང་རིག་པ་ཡོད་དེ་དེས་ན་རང་རིག་པས་དེས་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཉིད་ཡིན་དང་། གཞལ་བྱའི་ཁོངས་སུ་འདུ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་རང་རིག་པ་རྒྱས་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རང་
གི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་གྱིས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ལ། དེ་ཡང་རང་རིག་པ་དེས་མཚོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པར་མ་གྲུབ་ལ། མཚན་གཞི་མེད་ན་རྟེན་མེད་པའི་མཚན་
ཉིད་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རང་རིག་པ་ག་ལ་ཡོད། དེ་སྐད་དུ་ཡང་འཕགས་པ་གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེས་ཞུས་པ་ལས། དེ་སེམས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། སེམས་གང་ལས་བྱུང་ཞེས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཀུན་དུ་ཚོལ་ཞིང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་
སེམས་ཏེ། དམིགས་པ་ཡོད་པ་ལས་སེམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཅི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་གཞན་ལ་སེམས་དེ་ཡང་གཞན་ནམ། འོན་ཏེ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཡིན། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་དམིགས་པ་ཡང་གཞན་ལ་སེམས་
ཀྱང་གཞན་ནི་སེམས་དེ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཡིན་ན་ནི། སེམས་ཀྱིས་སེམས་དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཀྱིས་སེམས་དེ་མཐོང་བར་མི་རུང་ངོ་། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་བཅད་

102-1-21b

པར་མི་ནུས་པ་དང་། སོར་མོའི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ལ་རེག་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་དེ་ཉིད་མཐོང་བར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་ནས། དེ་འདི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ། གང་སེམས་མི་གནས་པ། ཆད་པ་མ་ཡིན་པ། རྟག་པ་མ་ཡིན་པ། ཐེར་
ཟུག་ཏུ་མི་གནས་པ། རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཡིན། རྐྱེན་དང་མི་འགལ་བ་དེ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ། གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ། དེ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སེམས་ཀྱི་འཁྲི་ཤིང་། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད། སེམས་ཀྱི་མི་གནས་པ་དང་། སེམས་རྒྱུ་བ་མེད་པ་
དང་། སེམས་སྣང་བ་མེད་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་དེ་དག་དབེན་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས། དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་འདི་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་
ལ་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རང་རིག་པ་མེད་ལ། དེ་མེད་པས་གང་ཞིག་གང་གིས་མཚོན་པར་བྱེད། གཞན་ཡང་མཚན་ཉིད་དེ་མཚན་གཞི་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རམ་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་གྲང་། 
དེ་ལ་གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མཚན་གཞི་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མཚན་གཞི་ཡང་མཚན་གཞི་མ་ཡིན་པ་ལྟར་མཚན་གཞིར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་
མཚན་གཞི་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མཚན་གཞི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མཚན་གཞི་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དག་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མཚན་
ཉིད་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་དུ་མཚན་གཞིའི་མཚན་གཞི་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །མཚན་གཞི་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མཚན་གཞིའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། 

102-1-22a

མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ལས་གཞན་ན། །མཚན་གཞི་དེ་མཚན་མེད་པར་འགྱུར། །ཐ་དད་མེད་ན་དེ་དག་ནི། །མེད་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་གསལ་བར་བསྟན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པར་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་འགྲུབ་པའི་ཐབས་
གཞན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། གང་དག་དངོས་པོ་གཅིག་པ་དང་། །དངོས་པོ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ནི། །འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་མིན་ན། །དེ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་
མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། གང་ན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེར་ནི་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་མཚན་གཞིའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པས་གཉི་ག་
ཡང་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་དེ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ན། ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བྱེད་པ་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅོད་པའི་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །
ཅི་སྟེ་དེར་སེམས་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་ཙམ་ལྟ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ལྟ་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་བྱུང་། །ཞེས་ཁས་བླངས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་ཕལ་པ་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས། གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ཅིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡན་ལག་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ལས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། འདིར་ནི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ལ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་
བྱ་བ་གཅིག་མེད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ནི་དོན་ཙམ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ལ། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཤེས་པའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཤེས་པ་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མ་

102-1-22b

ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ན། བྱེད་པ་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ནི་བྱེད་པ་པོ་མེད་ཀྱང་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་གི་དོན་ཡང་དག་
པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དཔེར་ན་མཆི་གུའི་ལུས་སྒྲ་གཅན་གྱི་མགོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་དང་མགོ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་གྱི་གཞིའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པའི་ས་
ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་སའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་མགོའི་སྒྲ་དག་ནི་བློ་དང་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་ཏེ་འཇུག་པས། ལུས་དང་
མགོའི་སྒྲ་ཙམ་ལ་དམིགས་པའི་བློ་སྐྱེས་པ་ལྟ་ཞིག་གང་གི་ལུས་གང་གི་མགོ་སྙམ་དུ་ལྷན་ཅིག་དཔྱོད་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་རེ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ཅིག་ཤོས་ཀྱང་ཁྱད་པར་གཞན་དང་འབྲེལ་བ་བསལ་བར་འདོད་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་བརྡའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ། ཁྱད་
པར་མཆི་གུ་དང་སྒྲ་གཅན་གྱི་སྒྲས་རྟོགས་པ་པོའི་རེ་བ་སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ན། འདིར་ནི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མུ་སྟེགས་པ་དག་གིས་མཚན་གཞི་ཐ་དད་
པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ངོར་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། མུ་སྟེགས་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་དག་ནི་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ལ་ཁས་བླངས་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཚད་མ་གཞན་ལ་སོགས་པ་ཁས་
བླངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ལུས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་བརྟགས་ན་གྲུབ་པ་རྟེན་པ་པོ་མཆི་གུ་དང་། མགོའི་རྟེན་ཅན་བརྟེན་པ་པོ་སྒྲ་གཅན་ནི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་བརྟགས་པ་ལྟར་ཡོད་

102-1-23a

པའི་ཕྱིར་དཔེ་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཙམ་ཞིག་དམིགས་པས་ལུས་དང་མགོ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་གཞན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དཔེ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་། 
འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་མ་བརྟགས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་བདག་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྒྲ་གཅན་དང་མཆི་གུ་གཉིས་ཀྱང་ཡིན་
པས་དཔེ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་མཚན་གཞི་མེད་ལ། མཚན་གཞི་ལས་ཐ་དད་པར་རྟེན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་སློབ་དཔོན་རྣམས་
ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་དོ། །འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཀུན་རྫོབ་འཐད་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་འདི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །འཐད་པས་རྣམ་
པར་དཔྱད་པ་ན་མཆི་གུ་ལ་སོགས་པ་དག་ཁོ་ན་མི་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་འཐད་པས་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེ་དག་ཀྱང་མཆི་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་
ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས། འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྟེན་ནས་བརྟགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ཡང་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་རྒྱས་པར་བསྟན་པས་དེ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་ཞིབ་མོར་དཔྱད་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་
ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའི། འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་འདི་ཚུལ་འདིས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དཔྱད་པ་ཞིབ་མོ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་བཅུག་པ་འདིས་ཅི་དགོས་ཞེས་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་

102-1-23b

ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱིས་བདག་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་རྙེད་པ། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སོག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཇི་སྲིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་མོད། ཁྱོད་ནི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མི་མཁས་པས་ལ་ལར་འཐད་
པ་བཅུག་ནས་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་དེ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་བསལ་བའི་ཕྱིར་བཀོད་པའི་འཐད་པ་གཞན་འཐད་པ་གཞན་གྱིས་ཟློག་པར་
བྱེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒན་རབས་ལྟར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལས་ཉམས་པ་ཁྱོད་ཁོ་ན་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་བཞིན་དུ་མཚན་གཞིར་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བར་བྱ་
དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མཚན་གཞི་མེད་པས་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱང་མེད་པས་ཚད་མ་གཉིས་སུ་ག་ལ་འགྱུར། ཅི་སྟེ་སྒྲ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོའི་འབྲེལ་བར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཁས་
ལེན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་སྟེ། ཁྱོད་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོའི་འབྲེལ་བས་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་སྒྲ་དེ་དག་ཁོ་ནས་ཐ་སྙད་བྱེད་ཅིང་། བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་དོན་ཡང་མི་འདོད་པས། ཨེ་མ་ཀྱི་ཧུད་ཁྱོད་ནི་འདོད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །
གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་གཞལ་བྱ་གཉིས་གནས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ལུང་ལ་སོགས་པ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བུམ་པ་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང་། འཕགས་
པ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་

102-1-24a

བུ་བཏགས་པ་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་བདེ། །ཞེས་བསྙད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བུམ་པ་ཡང་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུས་བཏགས་པ་བྱས་ནས་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ་སྙམ་ན། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་
ལ་ནི་བཏགས་པ་མི་རིགས་ཏེ། འབྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་བདེ་བ་ལས་ཐ་དད་པར་དམིགས་ལ། དེ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་
ཡིན་པས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་རིགས་ན། བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ནི་གང་ཞིག་བརྟགས་ནས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་
བུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་བཏགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། གཞི་གདགས་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བོང་བུའི་རྭ་ལ་རྣོན་པོ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་
པའི་བུམ་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཏགས་པ་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཤིག །ཇི་སྐད་དུ། ཇི་
ལྟར་གཟུགས་སོགས་མ་གཏོགས་པར། །བུམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་རླུང་ལ་སོགས་པ་ནི། །མ་གཏོགས་གཟུགས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མ་ཁྱབ་
པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། གཟུགས་མཐོང་

102-1-24b

ཚེ་ན་བུམ་པ་ནི། །ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་མཐོང་མི་འགྱུར། །བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་འང་། །དེ་ཉིད་རིག་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས། །བློ་མཆོག་ལྡན་པས་དྲི་ཞིམ་དང་། །མངར་དང་འཇམ་པ་ཐམས་ཅད་དག །སོ་སོར་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་
ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲ་ནི་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་དོན་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དབང་པོ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བུམ་པ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་
ལ། དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྩྭ་དང་སོག་མའི་མེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཞིག་དབང་པོ་དང་དབང་པོ་སོ་སོ་ལ་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བས་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཆད་པར་བྱེད་པ། དེ་ལྟར་ན་ནི་ཤེས་པ་
ནི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་མི་རིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་སོ་སོ་བའམ་དོན་སོ་སོ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་གཉི་ག་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་རྣམས་རྟེན་གསལ་བ་དང་ཞན་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་དག་གྱུར་ན་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དོན་དང་དོན་སོ་སོ་ལ་འཇུག་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དབང་པོ་དང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ནི་རྟེན་གྱིས་བསྟན་པས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྔའི་སྒྲ་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ཞེས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུས་སྟོན་པ་ནི་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ནི་སྔ་མ་དང་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
བསྟན་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡུལ་གཅིག་ལ་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་

102-1-25a

ན་ནི། ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཅེས་ཤེས་པ་རེ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིད་དུ་འགྱུར་ལ། རྟེན་གྱིས་བསྟན་ན་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལ་
འཇུག་པ་ཡིན་ཡང་ཕན་ཚུན་དབྱེ་བ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ཞིག་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འདི་ཁྱད་པར་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུས་བསྟན་པ་ལ་
དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ་། །ཚད་མའི་གྲངས་སུ་འཇུག་པ་གཞལ་བྱའི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞལ་བྱའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་རྙེད་པའི་ཚད་མ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་དབང་པོས་བསྟན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་
མི་མཁོ་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུལ་ཁོ་ནས་བསྟན་པར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་སོ་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་མ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཁོ་ནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། 
མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲ་འདི་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་ནི་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྨྲས་པ་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་སྤངས་ནས་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཆད་པར་བྱེད་ན་ནི། རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་སྒྲ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་
མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་རོ། །ཟློས་པའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་གི་རྟེན་ཅན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རེ་རེ་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་མེད་ན་ནི་མང་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རྟོག་པ་དང་
བྲལ་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་ཐ་སྙད་བཤད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ན་མངོན་སུམ་ཚད་མར་རྟོག་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་

102-1-25b

དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོ་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའོ་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པའི་དོན་ཅན་གྱི་སྐབས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་རྣམས་བླུན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུང་ལས་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་
བྲལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་མཚན་གཞིའམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དམ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། 
དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་རབ་རིབ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མངོན་སུམ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །
ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་རྟགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་རིག་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་པ་དག་གི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུང་ངོ་། །འདྲ་བ་ལས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་རྟོགས་པ་ནི་ཉེ་བར་
འཇལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་བ་མན་ནི་བ་ལང་དང་འདྲའོ་སྙམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཚད་མ་བཞི་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མ་དག་ཡོད་ན་གཞལ་བྱའི་དོན་དག་ཏུ་འགྱུར་ལ། གཞལ་
བྱའི་དོན་དག་ཡོད་ན་ཚད་མ་དག་ཏུ་འགྱུར་གྱི། ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་གཉིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་རག་སྟེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དཀྱུས་མ་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །འདིར་རང་གི་སྡེ་པ་དག་ན་རེ། 
གང་འདི་འདི་སྐད་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་རིགས་ཏེ། རང་ལས་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གཉི་ག་ལ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་རིགས་ཏེ། ཡན་ལག་གཅིག་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་

102-1-26a

ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དགག་པ་ཡང་རིགས་ན། གང་འདི་སྐད་དུ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ཁོ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། 
རྐྱེན་རྣམ་བཞི་སྟེ་རྒྱུ་དང་ནི། །དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག །བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་ན་གང་ཞིག་གང་གི་སྒྲུབ་བྱེད་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནོ། །དམིགས་པ་གང་གིས་
སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནོ། །རྒྱུ་འགགས་མ་ཐག་པ་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ས་བོན་འགགས་མ་ཐག་པ་མྱུ་གུ་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཡོད་པས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་བདག་པོའོ། །འདི་དག་ནི་
རྐྱེན་བཞིའོ། །གཞན་གང་དག་སྔར་སྐྱེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང་། ཕྱིས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བ་ཡིན་
ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འདི་དག་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇོར་ཏོ། །དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྐྱེན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །གཞན་དངོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འདུས་པའམ་སོ་སོ་བའམ་འདུས་པ་དང་སོ་སོ་བདག་གམ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལས་གཞན་
འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་རུང་སྟེ། སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་ཞིག་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། གཟུང་དུ་ཡོད་པའམ་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་

102-1-26b

རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བས་ན་དངོས་པོ་སྟེ་སྐྱེ་བའོ། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་དག་ལས་སྐྱེ་བ་སྟེ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་
དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དག་ཡོད་པ་ན་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཅི་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བྱམས་པ་དང་ཉེར་སྦས་དག་ནི་ཡོད་པ་གཉིས་ཁོ་ན་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་ནི་དེ་ལྟར་ཅིག་ཅར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་
དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟེ་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་བསྙད་དུ་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེའི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མི་རུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ལུང་གི་
དགོངས་པ་མངོན་པར་མ་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་ནི་རིགས་པ་དང་འགལ་བའི་ངག་མི་གསུང་ལ། ལུང་གི་དགོངས་པ་ཡང་གོང་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྐྱེན་དག་ལས་སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་བཀག་པ་ཡིན་དང་། བྱ་བ་ལས་སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་ནི། མིག་དང་གཟུགས་
ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་དག་ནི་དངོས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་ལ། བྱ་བ་དེས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་
པ་ཡིན་གྱི་རྐྱེན་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། འབྲས་ཆན་གྱི་འཚེད་པའི་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བཤད་པ། བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མེད། །གལ་ཏེ་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་དག་གིས་རྐྱེན་དང་ལྡན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་

102-1-27a

བྱེད་པ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་བྱ་བ་འདི་འདོད་པ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་འདོད་དམ། མ་སྐྱེས་པ་ལ་འམ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་མི་རིགས་ཏེ། བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། 
དངོས་པོ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལ་བྱ་བས་ཅི་ཞིག་དགོས་ཏེ། འདི་ནི་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་བྱེད་པ་མེད་པར་རིགས་པའི་ངོ་བོ་
འང་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་ཡང་བྱ་བ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་ཕྱེད་སྐྱེད་ཕྱིར། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མིན། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་
སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཉིད་ནི་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བ་ལང་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་
བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན། འོ་ན་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། །གང་གི་ཚེ་
བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྣམ་བུ་སྣལ་མའི་རང་བཞིན་དུ་མི་རིགས་པས། འཇག་མའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དངོས་པོའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱ་བ་མེད་ན། འོ་ན་ནི་
རྐྱེན་དག་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་བྱ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། རྐྱེན་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་དང་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྒྱུ་མེད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཇི་སྟེ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དག་ཁོ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། 

102-1-27b

བཤད་པ། བྱ་བ་ལྡན་ཡོད་འོན་ཏེ་ན། །མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །འོན་ཏེ་ནའི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའོ། །དེ་ལ་བྱ་བ་མེད་པར་བཤད་ན། རྐྱེན་རྣམས་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ལ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཚོད་པའི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་
པོ་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེས་ན་བྱ་བ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་སྐྱེ་བའི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དོན་གྱིས་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྐྱེན་བྱ་བ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འདིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཅི་དགོས། གང་གི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་
པའི་རྐྱེན་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། འདི་དག་ལ་བརྟེན་
སྐྱེ་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཅེས་གྲག །ཇི་སྲིད་མི་སྐྱེ་དེ་སྲིད་དུ། །འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བས་ན་འདི་དག་དེའི་རྐྱེན་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི། ཇི་སྲིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དེ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་སྲིད་དུ།
མིག་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །བྱེ་མ་དག་ལས་ཏིལ་མར་བཞིན་དུ་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྔར་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་རྐྱེན་གཞན་ཅི་ཞིག་ཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་
ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། འདི་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་ཞིག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་འདིའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ། རྐྱེན་གཞན་དེའི་རྐྱེན་ཉིད་དེ་ཡང་རྐྱེན་ཡོད་ན་ཡིན་པས་འདི་ལ་ཡང་དཔྱད་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་དུ་
རྟོག་པ་ན། འདི་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་པ། མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ། མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །མེད་པ་སྟེ། 

102-1-28a

ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལ་ནི་རྐྱེན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་བསྙད་འདོད་ན། །ནུས་པ་མེད་པར་འདི་ཡི་འབྱུང་འགྱུར་ནི། །ཡོད་མིན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེས་
པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་ན་སྟེ་བདོག་པ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་ཟིན་པ་ལ་ཡང་རྐྱེན་ཡོངས་སུ་བརྟག་པས་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་རྐྱེན་འདུས་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་མེད་པས་རྐྱེན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྙད་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་སོ་སོ་བ་རྣམས་རྐྱེན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྐྱེན་རྣམས་མི་སྲིད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་རྐྱེན་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་ནི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལ་མི་བརྗོད་དོ། །
གལ་ཏེ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བའི་ཆོས་འགྲུབ་ན་ནི། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུས་དེ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ན། འགྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་གཉི་ག་ལ་ངོ་བོ་འགྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ནི་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་
པ་དང་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །ད་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དགག་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་ནི། །མེད་པ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བསྟན། །ཅི་སྟེ་ཆོས་ནི་དམིགས་མེད་ན། །དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་དམིགས་

102-1-28b

པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་གང་དག་ཅེ་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་གང་གིས་ཅི་རིགས་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པ་ན། ཡོད་པ་དག་ལ་བརྟག་
གམ། མེད་པ་དག་ལ་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་ཡོད་པ་དག་ལ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དེ་དོན་མེད་དེ། ཆོས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་ནི་དམིགས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་ཆོས་རང་གི་བདག་ཉིད་དམིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་
གྲུབ་ན། འདི་ནི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པར་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་བདོག་པའི་ཆོས་སེམས་ལ་སོགས་པ་འདི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་རང་འདོད་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། འདི་ལ་དམིགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་
ཅུང་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་འདི་དམིགས་པ་མེད་པར་ནི། །ཡིན་པ་ཁོ་ནར་ཉེ་བར་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་དམིགས་པ་དང་
འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་འདི་དམིགས་པ་མེད་པ་ནི། ཡིན་པ་སྟེ་གྱུར་པ་ཁོ་ནར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཅི་སྟེ་ཆོས་ནི་དམིགས་མེད་ན། །དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅི་སྟེའི་
སྒྲ་ནི་དྲི་བའོ། །ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེས་ན་དོན་ནི། ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མི་བདོག་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་ན། ཡང་དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡང་
མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ད་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དགག་པའི་ཕྱིར། ཆོས་

102-1-29a

རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཕྱི་མའི་རྐང་པ་གོ་བསྣོར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་
འགགས་ན་ཡང་ཞེས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ། འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །ཞེས་འདོན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྡེབ་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་འགག་མ་ཐག་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་
བའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། རྒྱུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་འགག་
པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མྱུ་གུའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ས་བོན་འགག་པར་འདོད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ས་བོན་འགགས་ན་སྟེ་མེད་པར་གྱུར་ན། མྱུ་གུའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ལ། ས་བོན་འགག་པའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་
ཡིན་ཏེ། འདི་གཉི་ག་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི། འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། དེས་ན་མྱུ་གུ་མ་སྐྱེས་པར་ས་བོན་འགག་པར་འདོད་ན་ཡང་གཉི་ག་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་
མི་རིགས། །ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་བཀག་པ་དེ་ལ་དགོངས་ནས། ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་། འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་ཉིད་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ད་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་བསལ་བར་བཞེད་ནས་བཤད་པ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་

102-1-29b

ན། །འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས། །བྱ་བ་འདི་ནི་འཐད་མ་ཡིན། །འདིར་གང་ཞིག་ཡོད་པས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་བདག་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་མེད་པ་ན་གང་ཞིག་འདི་ཞེས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྙད་
པ་དེ་ག་ལ་ཡོད་ཅིང་། གང་ཡང་འདི་ཞེས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་དེ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ལས་ཀྱང་རྐྱེན་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་དམིགས་ནས། སྣལ་མ་སོགས་པ་དག་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་
སྟེ། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཉིད་ལྟ་འགྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཇི་ལྟར་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྐྱེན་རྣམས་སོ་སོ་འདུས་པ་ལས། །འབྲས་བུ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད། །རྐྱེན་རྣམས་ལ་ནི་གང་
མེད་པ། །དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སྣལ་མ་དང་ཚིག་པ་དང་ཐག་ཟངས་དང་། སོན་ཤིང་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་བ་དག་ལ་སྣམ་བུ་སོ་སོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་མང་པོས་འབྲས་བུ་མང་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་
ཕྱིར་རོ། །སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་དག་ལ་ཡང་སྣམ་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་རེ་རེ་བདག་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུ་གཅིག་དུམ་བུ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པས་རྐྱེན་དག་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ནི་མེད་པར་ཡང་། །རྐྱེན་དེ་
དག་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པར་གྱུར་ན་ནི། རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཡང་། །འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། །རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་འཇག་མ་དག་ལས་ཀྱང་སྣམ་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་
ཏེ་འབྲས་བུ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ཞིང་རྐྱེན་ཡང་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཅི་རྐྱེན་དག་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་བསམས་པར་གྱུར་ན། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་རྐྱེན་གྱི་

102-1-30a

རང་བཞིན་ནི། །རྐྱེན་རྣམས་བདག་གི་རང་བཞིན་མིན། །བདག་དངོས་མིན་ལས་འབྲས་བུ་གང་། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་རྐྱེན་རང་བཞིན། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ན་ནི། དེ་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་
རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་བདག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྣམ་བུ་ནི་སྣལ་མའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་ན་ནི། གལ་ཏེ་སྣལ་མ་དག་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། སྣམ་བུར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ནི་ཆ་ཤས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་
ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་སྣལ་མའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར། ཇི་སྐད་དུ། སྣམ་བུ་རྒྱུ་ལས་འགྲུབ་འགྱུར་ཞིང་། །རྒྱུ་ཡང་གཞན་ལས་འགྲུབ་འགྱུར་བས། །
གང་ཞིག་རང་གི་འགྲུབ་མེད་པ། །དེས་གཞན་བསྐྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་མིན། །དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྐྱེན་མིན་རང་བཞིན་འབྲས་བུ་ནི། །ཡོད་མིན་
ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྣམ་བུ་སྣལ་མའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཚེ་འགལ་བ་འཇག་མའི་རང་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འདིར་སྨྲས་པ། འབྲས་བུ་མེད་དུ་ཟད་མོད། རྐྱེན་དང་རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་ངེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡང་རྐྱེན་དག་ལས་སྐྱེ་ན། 
རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་ལ། སྣམ་བུ་དང་རེ་ལྡེ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་མེད་ན་ནི་སྣལ་མ་དང་འཇག་མ་དག་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེས་ན་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་
རྐྱེན་དང་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་ནི་འདི་དག་ནི་འདིའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་འདིའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པས་ན། །རྐྱེན་མིན་རྐྱེན་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། རྐྱེན་དང་རྐྱེན་

102-1-30b

མ་ཡིན་པར་ཞེས་ཚིག་བསྡུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཀྱི་མདོ་ལས། གང་ནའང་སྟོང་པ་རིག་པ་མེད་པ་ན། །ནམ་མཁའ་བར་སྣང་བྱ་ཡི་རྗེས་དང་མཚུངས། །གང་ནའང་ངོ་བོ་ཉིད་འགའ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ནི་ནམ་
ཡང་གཞན་གྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར། །གང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་རྙེད་པ། །རང་བཞིན་མེད་དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་རྐྱེན། །རང་བཞིན་མེད་པ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད། །རྒྱུ་དེ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བསྟན་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱང་མི་གཡོ་བརྟན་པར་གནས། །མི་འགྱུར་འཚེ་བ་མེད་ཅིང་
ཞི་བ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཤེས་པ་མེད་པ་བཞིན། །དེ་ལ་མི་ཤེས་འགྲོ་བ་རྨོངས་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་རི་བོ་དག་ནི་མི་སྒུལ་བ། །དེ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་རྟག་ཏུ་བསྐྱོད་མི་ནུས། །འཆི་འཕོ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡི། །ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་རྒྱལ་བས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་གང་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འབྱུང་བ་མེད། །འཆི་འཕོ་མེད་ཅིང་རྒ་བར་མི་འགྱུར་བ། །མི་ཡི་སེང་གེ་ཡིས་ནི་དེར་སྟོན་ཞིང་། །སེམས་ཅན་བརྒྱ་ཕྲག་དག་ནི་དེ་ལ་བཀོད། །གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་མེད། །གཞན་ཡང་མ་ཡིན་སུས་ཀྱང་མི་རྙེད་
པ། །ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་དག་ན་ཡང་། །མི་རྙེད་དེ་དག་ལ་ནི་མགོན་པོས་བཀོད། །བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཞི་བའི་འགྲོ་གསུངས་ཀྱང་། །འགྲོ་བ་གང་ཡང་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་དག་འགྲོ་ལས་གྲོལ་བར་རྣམ་པར་གསུངས། །གྲོལ་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་གྲོལ་བར་
མཛད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། རྐྱེན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་ལས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་
ཁྱད་པར་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་འོང་བ་མེད་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་བྱ་བ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་འཐད་པ་གཞན་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །

102-1-31a

བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པ་ཞིག་ཡོད་ན་དེ་སོང་བའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པའམ། མ་སོང་བའམ་བགོམ་པ་ཞིག་ལ་བརྟག་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། རེ་ཞིག་སོང་ལ་མི་འགྲོ་སྟེ། །མ་སོང་བ་ལའང་
འགྲོ་བ་མེད། །སོང་དང་མ་སོང་མ་གཏོགས་པར། །བགོམ་པ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འགགས་པ་ལ་ནི་སོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་མ་སོང་ཞེས་བྱ་ལ། ད་ལྟར་བ་འགྲོ་བའི་བྱ་བས་ཟིན་པ་ལ་ནི་སྒོམ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་
ལ་སོང་བ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་ད་ལྟར་བ་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་འདིས་བརྗོད་ན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་རེ་ཞིག་སོང་བ་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །རེ་ཞིག་གི་སྒྲས་ནི་དགག་པའི་རིམ་པ་སྟོན་པའོ། །མ་སོང་བ་ལ་
ཡང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སོང་བ་ནི་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མ་སྐྱེས་པ་མ་འོངས་པ་ལ་བརྗོད་ལ། འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པས། མ་སོང་བ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་མ་སོང་བ་ཡིན་ན་ནི་
ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། འོན་ཏེ་འགྲོ་ན་ནི་དེ་ཇི་ལྟར་མ་སོང་བ་ཡིན། བགོམ་པ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། སོང་དང་མ་སོང་མ་གཏོགས་པར། །བགོམ་པ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ན་འགྲོ་བ་པོས་ཡུལ་གང་བརྒལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི། དེའི་སོང་བའི་ཡུལ་ཡིན་ལ་
གང་བརྒལ་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེའི་མ་སོང་བ་ཡིན་ན། སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་ལས་ཐ་དད་པར་བགོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་གསུམ་པ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བགོམ་པ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་
ཕྱིར་བགོམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་འགྲོ་བའི་བྱ་བས་ཟིན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པས་བགོམ་པ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་འགྲོ་བཞིན་པའི་འགྲོ་བ་པོའི་རྐང་པས་མནན་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བགོམ་པའང་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་མ་

102-1-31b

ཡིན་ཏེ། རྐང་པ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་ལ་གནས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྒྱབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་སོང་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ཞིང་། རྐང་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟིང་པར་གནས་པའི་མདུན་གྱི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་མ་སོང་བའི་ཁོངས་སུ་
གཏོགས་པ་ཡིན་ཞིང་། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྐང་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་ལས་ཐ་དད་པར་བགོམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྐང་པ་ལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་ཡང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་དང་འབྲེལ་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ཕྱེད་སོང་བར་གྱུར་པའི་བགོམ་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བགོམ་པ་ལ་
ནི་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་འདི་ན། གང་ན་གཡོ་བ་དེ་ན་འགྲོ། །དེ་ཡང་གང་ཕྱིར་བགོམ་པ་ལ། །གཡོ་བ་སོང་མིན་མ་སོང་མིན། །དེ་ཕྱིར་བགོམ་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད། །དེ་ལ་གཡོ་བ་ནི་རྐང་པ་འདེགས་པ་དང་འཇོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགྲོ་བཞིན་པའི་འགྲོ་བ་པོའི་
གཡོ་བ་ཡུལ་གང་ན་ཡོད་པའི་ཡུལ་དེ་ཉིད་ན་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། །གཡོ་བ་དེ་ཡང་སོང་བའི་ལམ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། མ་སོང་བ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བགོམ་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བགོམ་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་
བ་དམིགས་པ་དེ་ནི་བགོམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བྱ་བས་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བགོམ་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ། །འདིར་འགྲོ་བ་གཅིག་ནི་ཤེས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་བརྟགས་ཀྱང་བགོམ་པ་
ལ་འགྲོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་པ། བགོམ་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་འཐད་པར་འགྱུར། །གང་ཚེ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡི། །བགོམ་པ་འཐད་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཁྱོད་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལས་བགོམ་པར་བརྗོད་པར་འདོད་ཅིང་། དེ་ལ་ཡང་འགྲོའོ་

102-1-32a

ཞེས་སྨྲ་ན། འདིར་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཡིན་པས། དེས་ལམ་བགོམ་པ་བརྗོད་པར་འགྱུར་མོད། འགྲོའོ་ཞེས་ཡང་བགོམ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་ནི་མི་རིགས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། བགོམ་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ནི་འཐད་པར་འགྱུར། །ཞེས་
བྱའོ། །གཏན་ཚིགས་བཤད་པ། གང་ཚེ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡི། །བགོམ་པ་འཐད་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི་འགྲོ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །བགོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགོས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་གཅིག་ནི་བགོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ཉེ་
བར་མཁོ་བའི་ཕྱིར་དང་། གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པ་འདི་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པར་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ་བགོམ་པ་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངག་གི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱ་བ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བགོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་
སྲིད་ཀྱི། འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་དང་། འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འབྲེལ་བར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་བགོམ་པའི་བརྗོད་པ་ལ་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པས། ངག་གི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། གང་གི་བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བ། །
དེ་ཡི་བགོམ་ལ་འགྲོ་མེད་པར། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བགོམ་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །རྒོལ་བ་གང་གི་བགོམ་པ་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཞིང་། གང་ཞིག་བགོམ་པའི་མིང་ཅན་དུ་གྱུར་པ་འགྲོ་བའི་བྱ་བས་སྟོང་པ་ལ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་བརྟེན་པར་གྱུར་པར་འདོད་པ་དེའི་ཕྱོགས་
ལ་བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བགོམ་པ་འགྲོ་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འདིའི་བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གྱི་སྒྲ་ནི་འདི་ལྟར་གྱི་དོན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྒོལ་བ་དེའི་ལྟར་ན་ནི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་བྱ་བ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་
བ་དང་བྲལ་བའི་བགོམ་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བ་དང་བྲལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བགོམ་པ་དང་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་ག་ཡང་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་འདོད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། བགོམ་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་ན་ནི། །འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་འགྱུར་ཏེ། །

102-1-32b

གང་གིས་དེ་བགོམ་གྱུར་པ་དང་། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །འགྲོ་བ་གང་དང་ལྡན་པས་ལམ་གྱིས་བགོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ལམ་དེ་བགྲོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་བགོམ་པ་དེ་ལ་འགྲོ་བ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། བགོམ་
པ་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་ན་འགྲོ་བ་འདི་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་གཉིས་ཡོད་མོད་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྐྱོན་འདི་ཡོད་དེ་གང་གི་ཕྱིར། །འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་འགྱུར་ན། །འགྲོ་བ་པོ་ཡང་གཉིས་སུ་འགྱུར། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་པོ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་
པ། གང་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་པར་ནི། །འགྲོ་བོ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་བྱ་བ་ནི། གདོན་མི་ཟ་བར་ལས་སམ་བྱེད་པ་པོ་ཡང་རུང་སྟེ། རང་གི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འདི་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་
ནོ། །ལྷ་སྦྱིན་གཅིག་འགྲོ་བ་ན་བྱེད་པ་པོ་གཉིས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་གཉིས་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གང་གི་ཚེ་ལྷ་སྦྱིན་འདི་འདུག་བཞིན་དུ་སྨྲ་བར་ཡང་བྱེད་ཅིང་ལྟ་བར་ཡང་
བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་བྱ་བ་དུ་མ་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། འགྲོ་བ་པོ་གཅིག་ལ་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ནུས་པ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི་རྫས་ནི་མ་ཡིན་ལ། བྱ་བ་ཐ་དད་པས་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནུས་པ་ཡང་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདུག་
པའི་བྱ་བས་སྨྲ་བ་པོར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་རྫས་ནི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ནུས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གཅིག་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱ་བ་འདྲ་བ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་གཉིས་
ཡིན་པར་ཡང་མ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་པོ་གཅིག་ལ་འགྲོ་བ་གཉིས་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ལྷ་སྦྱིན་འགྲོའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལས་ན་འགྲོ་བ་པོ་ལྷ་སྦྱིན་ལ་འགྲོ་བ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བའི་

102-1-33a

རྟེན་འགྲོ་བ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགྲོ་བའི་རྟེན་འགྲོ་བ་པོ་ཡོད་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ནི་མེད་དོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། བཤད་པ། གལ་ཏེ་འགྲོ་པོ་མེད་འགྱུར་ན། །འགྲོ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འགྲོ་བ་མེད་ན་འགྲོ་བ་པོ། །
ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །འགྲོ་བ་པོ་མེད་པར་རྟེན་མེད་པའི་འགྲོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་པོ་མེད་འགྱུར་ན་སྟེ་བསལ་ན་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། འགྲོ་བ་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པའི། །འགྲོ་བ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །འདིར་
སྨྲས་པ། འགྲོ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་སྒོ་ནས་དེ་དང་ལྡན་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་འགྲོ་བ་པོ་ནི་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཀྱང་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི། འགྲོ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་
ཏེ། ཁར་བ་མེད་ན་ཁར་བ་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པ་འདི་ཉིད་ཡོད་ན། འགྲོ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་མི་འགྲོ་སྟེ། །འགྲོ་བ་པོ་མིན་འགྲོ་བ་མིན། །འགྲོ་པོ་འགྲོ་པོ་མིན་ལས་གཞན། །
གསུམ་པ་གང་ཞིག་འགྲོ་བར་འགྱུར། །འདིར་འགྲོ་བར་བྱེད་པས་ན་འགྲོ་བ་པོ་ཡིན་ན། དེ་ནི་རེ་ཞིག་མི་འགྲོའོ། །ཇི་ལྟར་མི་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འོག་མ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་འགྲོ་སྟེ། འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་
ཞིག་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་ནི་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲོ་ལ། འོན་ཏེ་འགྲོ་ན་ནི་འདི་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ། གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པ་ཞིག་འགྲོའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་
མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པ་འགྲོ་བ་པོ་དང་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་མི་འགྲོ་ལ། གཉི་ག་མ་གཏོགས་པ་ཡང་མི་འགྲོ་སྟེ། འོ་ན་ཅི་

102-1-33b

ཞེ་ན། འགྲོ་བ་པོ་ཁོ་ན་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། གང་ཚེ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ནི། །འགྲོ་པོ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ན། །རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་འགྲོའོ་ཞེས། །ཇི་ལྟར་འཐད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འགྲོ་བ་པོ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདིར་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་ནི་གཅིག་
ཉིད་ཡིན་ལ། དེས་ཀྱང་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པ་ལ་ནི་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་གཉིས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གང་གི་ཚེ་འགྲོ་བ་མེད་པར་འགྲོ་བ་པོ་སྟེ། མི་འགྲོ་བར་འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འགྲོ་བ་པོ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །
འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིན་དུ་ཆུག་ན། འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་སྲིད་པས། རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་ལས་འགྲོ་བ་པོ་འགྲོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ། གང་
གི་ཕྱོགས་ལ་འགྲོ་བ་པོ། །འགྲོ་བ་དེ་ལ་འགྲོ་མེད་པའི། །འགྲོ་པོ་ཡིན་པར་ཐལ་འགྱུར་ཏེ། །འགྲོ་པོ་འགྲོ་བར་འདོད་ཕྱིར་རོ། །རྒོལ་བ་གང་གི་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལས་འགྲོ་བ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཞིང་། འགྲོ་བ་པོ་འགྲོ་བར་འདོད་པ་དེ་ལ། འགྲོ་བ་པོའི་བརྗོད་པ་འགྲོ་བ་དང་
བཅས་པས། འགྲོ་བ་མེད་པར་འགྲོ་བ་པོ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། འགྲོ་བའི་བྱ་བ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་པོ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །འགྲོ་བ་མེད་པའི་འགྲོ་པོ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདིའི་འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ལ་
འཇུག་གོ། །ཅི་སྟེ་འགྲོ་བ་པོ་འགྲོའོ་ཞེས་གཉི་ག་ཡང་། འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་འགྲོ་པོ་འགྲོ་འགྱུར་ན། །འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་འགྱུར་ཏེ། །གང་གིས་འགྲོ་པོར་མངོན་པ་དང་། །འགྲོ་པོར་གྱུར་ནས་གང་འགྲོ་བའོ། །འགྲོ་བ་གང་དང་ལྡན་པས་
འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་ཞིང་བརྗོད་པ་འགྲོ་བ་གཅིག་པོ་དེ་དང་། འགྲོ་བ་པོར་གྱུར་ནས་གང་འགྲོ་བ་སྟེ། འགྲོ་བའི་བྱ་བ་གང་ཞིག་བྱེད་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་པོ་གཉིས་སུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གོང་མ་བཞིན་དུ་སྐྱོན་བརྗོད་

102-1-34a

པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྷ་སྦྱིན་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཅི་འདི་འགྲོ་བ་
པོར་གྱུར་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། དེ་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པ་ཞིག་འགྲོ་གྲང་། ཞེས་དཔྱད་པ་འདི་ནི་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཐད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འགྲོ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྩོམ་པ་
ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ལྷ་སྦྱིན་སྡོད་པ་བཏང་ནས་འགྲོ་བར་རྩོམ་ལ། རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་གོས་ནི་རྩོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་རྩོམ་པ་ཉིད་ཡོད་ན། འགྲོ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ནི་མེད་དོ། །སོང་ལ་འགྲོ་བ་རྩོམ་མེད་དེ། །མ་སོང་བ་
ལའང་འགྲོ་རྩོམ་མེད། །བགོམ་ལ་རྩོམ་པ་ཡོད་མིན་ན། །གང་དུ་འགྲོ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་དེ་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་སོང་བའི་ལམ་ལའམ། མ་སོང་བའམ་བགོམ་པ་ཞིག་ལ་རྩོམ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལ་སོང་བ་ལ་ནི་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་མེད་དེ། སོང་བ་ནི་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འགགས་
པ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་དེར་འགྲོ་བ་རྩོམ་ན་ནི་དེ་སོང་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་དག་ནི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སོང་བ་ལ་ཡང་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་མེད་དེ། མ་འོངས་པ་དང་དེ་ལྟ་བདག་ནི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བགོམ་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱ་
བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། བྱེད་པ་པོ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་མ་གཟིགས་ནས། གང་དུ་འགྲོ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
བཤད་པ། འགྲོ་བ་རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་ན། །གང་དུ་འགྲོ་བ་རྩོམ་འགྱུར་བ། །བགོམ་པ་མེད་ཅིང་སོང་བ་མེད། །མ་སོང་འགྲོ་བ་ག་ལ་ཡོད། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ལྷ་སྦྱིན་འདུག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་འགྲོ་བ་རྩོམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འགྲོ་བ་རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ནི་གང་དུ་འགྲོ་བ་

102-1-34b

རྩོམ་པར་འགྱུར་བ་བགོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། སོང་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ལ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་ཡང་འགྲོ་བ་རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་སོང་བ་མེད་ཅིང་བགོམ་པ་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་དུ་
འགྲོ་བ་རྩོམ་པར་འགྱུར་བ་མ་སོང་བ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེར་འགྲོ་བ་རྩོམ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མ་སོང་འགྲོ་བ་ག་ལ་ཡོད། །མ་སོང་བ་ནི་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མ་སྐྱེས་ཤིང་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མ་བརྩམས་པ་ཡིན་ན། དེར་འགྲོ་བ་རྩོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་
པ་ནི། མ་སོང་འགྲོ་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་དག་ལ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་མེད་མོད་ཀྱི། སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། འགྲོ་བ་མེད་ན་ནི་འདི་དག་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཉིད་ཡོད་
ན་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་ཡོད་ན་ནི། གང་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འགགས་པ་དེ་ནི་སོང་བ་ཞེས་བརྟག་པར་བྱ་ལ། གང་དུ་ད་ལྟ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་བགོམ་པ་ཡིན་ཞིང་། གང་དུ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མ་སོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྟག་ན། གང་གི་ཚེ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་རྩོམ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། འགྲོ་རྩོམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །སྣང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སོང་བ་ཅི་ཞིག་བགོམ་པ་ཅི། །མ་སོང་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་བརྟག །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་ཉིད་དམིགས་པ་མེད་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དུས་གསུམ་དུ་རྟོག་པར་ཅི་སྟེ་བྱེད། དེའི་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་
འགྲོ་བ་ཡང་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ་འགྲོ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་གཉེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་དང་། ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་བཞིན་
ནོ། །འགྲོ་བ་ལ་ཡང་གཉེན་པོ་གནས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་གཉེན་པོ་གནས་པ་ཡོད་ན་ནི་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ནི་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་གནས་པ་འདི་འགྲོ་བ་པོའམ། འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པའམ། དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ལ་བརྟག་

102-1-35a

གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ། རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་མི་སྡོད་དེ། །འགྲོ་བ་པོ་མིན་སྡོད་པ་མིན། །འགྲོ་པོ་འགྲོ་པོ་མིན་ལས་གཞན། །གསུམ་པ་གང་ཞིག་སྡོད་པར་འགྱུར། །འགྲོ་བ་པོ་ཇི་ལྟར་མི་སྡོད་པ་དེ་ལྟར་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱི་མས་སྟོན་པར་
འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་སྡོད་དེ། དེ་ནི་སྡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལ་གནས་པ་གཞན་གྱིས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གནས་པ་གཅིག་གིས་ནི་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། གཞན་གྱིས་ནི་སྡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གནས་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གནས་པ་པོ་ཡང་
གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཉེས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་པོ་དང་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དོན་ཡང་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་མི་སྡོད་ལ། འགྲོ་བ་པོ་དང་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ལས་གཞན་པ་ཡང་མི་སྡོད་དེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་
པོ་ཉིད་སྡོད་དོ། །དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། གང་ཚེ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ནི། །འགྲོ་པོ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ན། །རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་སྡོད་དོ་ཞེས། །ཇི་ལྟར་འཐད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་འདི་སྡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་གནས་པ་དང་། འགལ་བའི་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། འགྲོ་
བ་མེད་པར་ཡང་འགྲོ་བ་པོར་བརྗོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་པོ་སྡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཐད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འགྲོ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་ལྡོག་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་འགྲོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་ན་གནས་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་ན། འགྲོ་བ་མེད་ན་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པར་
མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་ཡོད་ན། འགྲོ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་མེད་དེ། འདི་ལྟར། བགོམ་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སོང་དང་མ་སོང་ལས་ཀྱང་མིན། །དེ་གཉིས་འགྲོ་བ་པོ་སོང་བའི་ལམ་ལས་ནི་མི་ལྡོག་སྟེ། འགྲོ་བ་མེད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སོང་བ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བགོམ་པ་ལས་ཀྱང་མི་ལྡོག་སྟེ། །དེ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འགྲོ་བའི་འགྲན་ཟླ་གནས་

102-1-35b

པ་མེད་པས་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་འགྲོ་བ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་པ་གྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་གྲུབ་པས་འགྲོ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་འགྲན་ཟླ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པའི་འགྲན་ཟླ་ནི་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་
ཕྱིར་གནས་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། འགྲན་ཟླ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར། འགྲོ་བ་དང་ནི་འཇུག་པ་དང་། །ལྡོག་པ་ཡང་ནི་འགྲོ་དང་མཚུངས། །འདིར་གནས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བཀོད་པའི་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་དང་མཚུངས་ཏེ། འགྲོ་
བ་སུན་འབྱིན་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར། རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་མི་སྡོད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་གནས་པ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གནས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་
ཚིགས་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་འགྲོ་བ་ལ་ཡང་། རེ་ཞིག་གནས་པོ་མི་འགྲོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་འདོན་པ་གོ་བསྣོར་ཏེ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེས་ན་འགྲོ་བ་མེད་ལ་དེ་མེད་པས་འགྲན་ཟླ་གནས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འགྲོ་བ་
ནི་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བར་གསལ་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྩོམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་འགྲོ་བ་བཏང་ནས་གནས་པ་རྩོམ་པར་འགྱུར་ལ། རྩོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཇུག་པ་ཡང་འགྲོ་བ་དང་
མཚུངས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྔར། སོང་ལ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་མེད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་བཀག་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་། གནས་ལ་གནས་པའི་རྩོམ་མེད་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གོ་བསྣོར་ཏེ་གནས་པའི་
འཇུག་པ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་དང་མཚུངས་པར་བསལ་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལྷ་སྦྱིན་གནས་པར་གྱུར་ནས་གནས་པ་ལས་ལྡོག་པ་ན་འགྲོ་བ་རྩོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་གནས་པ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པར་

102-1-36a

ཡང་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་ལྡོག་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་གནས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་ཡང་ནི་འགྲོ་དང་མཚུངས་ཏེ། གནས་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་འགྲོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་དང་མཚུངས་པར་བསལ་
བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་འགོག་པ་ན། །བགོམ་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སོང་དང་མ་སོང་ལས་ཀྱང་མིན། །ཞེས་འགྲོ་བ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དགག་པ་ལ་ཡང་། གནས་བཞིན་པ་ལས་མི་ལྡོག་སྟེ། །གནས་དང་མི་གནས་ལས་ཀྱང་མིན། །
ཞེས་འགྲོ་བ་དང་སུན་འབྱིན་པ་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་མེད་པས་འགྲོ་བའི་གཉེན་པོ་གནས་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་གྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་འགྲོ་
བ་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་རམ་ཐ་མི་དད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། འགྲོ་བ་དེ་དང་འགྲོ་བ་པོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱར་མི་རུང་། །འགྲོ་བ་དང་ནི་འགྲོ་བ་པོ། །གཞན་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱར་མི་རུང་། །ཡང་ཇི་ལྟར་མི་
རུང་ཞེ་ན། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཉིད་འགྲོ་པོ་ཡིན་འགྱུར་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཉིད་ཀྱང་། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །འགྲོ་བའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །
དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་བྱ་བའོ་འདི་ནི་བྱེད་པ་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ན། གཅོད་པའི་བྱ་བ་དང་གཅོད་པ་པོ་ནི་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་། །འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བ་པོ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་
བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་འགྲོ་དང་འགྲོ་བ་པོ། །གཞན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་བརྟག་ན། །འགྲོ་པོ་མེད་པའི་འགྲོ་བ་དང་། །འགྲོ་བ་མེད་པའི་འགྲོ་པོར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་པོ་དང་འགྲོ་བ་དག་གཞན་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འགྲོ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་འགྲོ་བ་པོར་འགྱུར་ཞིང་། 

102-1-36b

བུམ་པ་ལས་སྣམ་བུ་ལྟར་འགྲོ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་གཞན་དུ་གྲུབ་པའི་འགྲོ་བ་གཟུང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་ན། བྱེད་པ་པོ་ལས་ལོགས་སུ་གྲུབ་པའི་འགྲོ་བ་ནི་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས། འགྲོ་བ་ལས་འགྲོ་བ་པོ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པ་
ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། གང་དག་དངོས་པོ་གཅིག་པ་དང་། །དངོས་པོ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ནི། །གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ཡོད་མིན་ན། །དེ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བ་པོ་གང་དག་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་གྲུབ་པར་འགྱུར་
བ་ཇི་ལྟར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་གཉིས་རྣམ་པ་གཞན་གང་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བ་པོ་གཉིས་གྲུབ་པ་མེད་དེ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ནི་འགྲོ་བ་པོ་ལྷ་སྦྱིན་འགྲོའོ་
ཞེས་བྱ་བར་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྨྲ་བ་པོ་ཚིག་སྨྲའོ། །བྱེད་པ་པོ་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་གང་གིས་འགྲོ་བ་པོར་མངོན་པ་དེ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་པས། ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་གང་གིས་འགྲོ་པོར་མངོན། །འགྲོ་བ་དེ་ནི་དེ་འགྲོ་མིན། །འགྲོ་བ་གང་གིས་ལྷ་སྦྱིན་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་གསལ་བ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་པོར་གྱུར་པ་དེ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིན་པར་མི་འགྱུར་བའམ། བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར། གང་
ཕྱིར་འགྲོ་བའི་སྔ་རོལ་མེད། །དེའི་འགྲོ་བའི་སྔ་རོལ་ནི་དེ་འགྲོ་བའི་སྔོན་རོལ་ལོ། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་པོ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་དེར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། ལྷ་སྦྱིན་གང་ཞིག་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་
པའི་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་གང་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བར་མཐོང་བ་ཡིན་ན། དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་གང་གིས་འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་སྔ་རོལ་དུ་གང་ཞིག་དེ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་འགྲོ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འགྲོ་བ་གང་གིས་འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་མངོན་

102-1-37a

པ་དེ་ཉིད་ནི་འདིར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ལས་གཞན་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་གང་གིས་འགྲོ་པོར་མངོན། །དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་འགྲོ་མིན། །གང་ཕྱིར་འགྲོ་པོ་གཅིག་པོ་ལ། །འགྲོ་
བ་གཉིས་སུ་མི་འཐད་དོ། །འགྲོ་བ་པོར་གྱུར་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་གང་གིས་འགྲོ་བ་པོར་མངོན་པ་དེ་ལས་གཞན་ཡང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་གང་གིས་འགྲོ་བ་པོར་མངོན་པར་གསལ་བ་དང་། འགྲོ་བ་པོར་གྱུར་ནས་གཞན་གང་ཞིག་འགྲོའོ་
ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འགྲོ་བ་འདི་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། འགྲོ་བ་པོ་གཅིག་ལ་འགྲོ་བ་གཉིས་ཀྱང་མེད་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིས་ནི་སྨྲ་བ་པོ་ཚིག་སྨྲའོ་ཞེས་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། འགྲོ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི། །
འགྲོ་རྣམ་གསུམ་དུ་འགྲོ་མི་བྱེད། །མ་ཡིན་པར་ནི་གྱུར་དེ་ཡང་། །འགྲོ་རྣམ་གསུམ་དུ་འགྲོ་མི་བྱེད། །ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་པ་ཡང་། །འགྲོ་རྣམ་གསུམ་དུ་འགྲོ་མི་བྱེད། །དེ་ལ་འདིར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ནས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི། གང་ཞིག་
འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་གཉི་གའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་ཡང་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་པོ་ཡིན་པར་
གྱུར་པ་ནི་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་འགྲོ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྲོ་བར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ཡང་ལས་དང་བྱེད་པ་བརྟག་པ་ལས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་འགྲོ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྲོ་
བར་མི་བྱེད་ལ། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་དེ་ཉིད་ལས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། འགྲོ་བ་པོ་དང་བགྲོད་པ་དང་འགྲོ་བ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། དེ་ཕྱིར་འགྲོ་དང་འགྲོ་པོ་དང་། །བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱའོ། །

102-1-37b

ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། བཙུན་པ་ཤྭ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིག་གོ། །བཙུན་པ་ཤྭ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བསལ་བའི་ཚིག་གོ། །གང་ལ་བསྡུ་བའི་ཚིག་མེད་པ་དང་། བསལ་བའི་ཚིག་མེད་པ་དེ་ལ་འོང་བ་ཡང་མེད། 
འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དོ། །འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་ཉིད་མྱུ་གུར་འཕོ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་གྱི་མྱུ་གུ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟག་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མྱུ་གུ་གཞན་ནས་འོང་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐྱོན་
དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། ས་བོན་ཡོད་ན་མྱུ་གུ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །ས་བོན་གང་ཡིན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་མིན་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་རྟག་མིན་ཆད་མིན་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་
བྱ་བ་དང་། རྒྱ་ལས་རྒྱའི་འབུར་ནི་སྣང་མོད་ཀྱི། །རྒྱ་དེ་འཕོས་པར་དམིགས་པའང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་དེ་མེད་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་རྟག་མེད་ཆད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་། མེ་ལོང་ངོས་དང་འབྲུ་མར་སྣོད་རྣམས་ལ། །བུད་མེད་ཁ་བཞིན་བརྒྱན་པས་བལྟས་པ་
ན། །བྱིས་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཆགས་བསྐྱེད་ནས། འདོད་པ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྒྱུག །བཞིན་ནི་དེར་ཡང་འཕོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །གཟུགས་བརྙན་ལ་ནི་ནམ་ཡང་བཞིན་མི་རྙེད། །རྨོངས་པ་དེ་དག་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་པ་ལྟར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །
ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང་། དེ་ཚེ་སྡིག་མེད་སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པ་ཡི། །རྒྱལ་བ་དེ་ནི་ཏིང་འཛིན་མཆོག་འདི་འཆད། །སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདི་ལ་སུ་ཡང་མི་སྐྱེ་འཆི་བ་མེད། །སེམས་ཅན་མི་དང་སྲོག་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། །
ཆོས་འདི་རྣམས་ནི་དབུ་བ་ཆུ་ཤིང་འདྲ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནམ་མཁའི་གློག་འདྲ་སྟེ། །ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་འདྲ་ཞིང་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །མི་འགའ་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཡང་ཤི་ནས་ནི། །འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འཕོ་ཞིང་འགྲོ་མེད་ཀྱང་། །ལས་བྱས་རྣམས་ནི་ནམ་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །འཁོར་བ་ན་ཡང་

102-1-38a

དཀར་ནག་འབྲས་བུ་སྨིན། །རྟག་པ་མ་ཡིན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ལས་བསགས་མེད་ཅིང་གནས་པ་དག་ཀྱང་མེད། །དེ་ཡང་བྱས་ནས་རེག་པར་མི་འགྱུར་མིན། །གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པའང་མེད། །འཕོ་བ་མེད་ཅིང་ཕྱིར་ཡང་འོང་བ་
མེད། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །འདི་ནི་ལྷ་གནས་འཇུག་པ་དག་པ་མིན། །སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་རབ་ཞི་འཇུག་པ་མེད། །སྲིད་གསུམ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་སྙིང་པོ་མེད། །མྱུར་དུ་འཇིག་ཅིང་མི་རྟག་སྒྱུ་མ་བཞིན། །འོང་བ་མེད་ཅིང་འདི་ནས་འགྲོ་བའང་མེད། ། 
རྒྱུན་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྟོང་ཞིང་མཚན་མ་མེད། །བདེ་གཤེགས་སྤྱོད་ཡུལ་རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། །སྐྱེ་མེད་ཞི་བ་མཚན་མ་མེད་པའི་གནས། །སྟོབས་དང་གཟུངས་རྣམས་དང་ནི་སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་གྱུར་པའི་མཆོག །དཀར་པོའི་ཆོས་མཆོག་ཡོན་
ཏན་བསགས་པ་སྟེ། །ཡོན་ཏན་ཡེ་ཤེས་གཟུངས་དང་སྟོབས་མཆོག་དང་། །རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པར་བྱ་བའི་མཆོག །མངོན་ཤེས་མཆོག་ལྔ་ཐོབ་པ་དམ་པའི་ཚུལ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་དོང་། གང་ནས་ལྷགས། 
དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་
སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བ་པོ་དང་བགྲོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གསུང་རབ་ལས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ལྟ་བ་པོ་དང་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པར་ཁས་བླང་དགོས་
སོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། ཆོས་མངོན་པ་ལས། ལྟ་དང་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང་། །མྱོང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད། །དབང་པོ་དྲུག་སྟེ་དེ་དག་གི། །སྤྱོད་ཡུལ་བལྟ་བར་བྱ་ལ་སོགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་

102-1-38b

མིག་ནི་ལྟ་བས་ན་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ནི་དེའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་པར་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ལྟ་བ་གཟུགས་ལ་མི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ལྟ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཉིད། །གང་ཞིག་བདག་ལ་མི་ལྟ་བ། །དེ་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟ། །
དེ་ལ་ལྟ་བ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱ་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལའང་མི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ལྟ་བ་རང་
གི་བདག་ཉིད་ལ་མི་ལྟ་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་ལ་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ་མེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མེ་ནི་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་སྲེག་པར་བྱེད་ཀྱི། རང་གི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ལ་ལྟའི། རང་གི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་རིགས་པ་
མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། ལྟ་བ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །མེ་ཡི་དཔེས་ནི་ནུས་མ་ཡིན། །ལྟ་བ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་མེའི་དཔེ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་ཆོག་པ་དང་། མཐུ་མེད་པ་དང་། མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར།
སོང་དང་མ་སོང་བ་གོམ་པ་ཡིས། །དེ་ནི་ལྟར་བཅས་ལན་བཏབ་པོ། །ལྟ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པས་ནི་ལྟར་བཅས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་མེའི་དཔེ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དངོས་ཀྱི་དོན་ལྟ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ལན་བཏབ་པོ་སྟེ་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་
གིས་ཤེ་ན། སོང་དང་མ་སོང་བ་གོམ་པ་ཡིས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སོང་བ་ལ་མི་འགྲོ་ཞིང་། མ་སོང་བ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བགོམ་པ་ལ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། མེས་ཀྱང་བསྲེགས་པ་ལ་མི་སྲེག་ལ། མ་བསྲེགས་པ་ལ་ཡང་མི་སྲེག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པས་མཚུངས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་ལ་མི་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། རེ་ཞིག་བལྟས་ལ་མི་ལྟ་སྟེ། །མ་བལྟས་པ་ལའང་ལྟ་བ་མིན། །བལྟས་དང་མ་བལྟས་མ་གཏོགས་པར། །ལྟ་བཞིན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་

102-1-39a

སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར། རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་མི་འགྲོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རེ་ཞིག་སྲེག་པོ་མི་སྲེག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་ཞིང་། རེ་ཞིག་ལྟ་པོ་མི་ལྟ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མེའི་དཔེ་དང་
ལྷན་ཅིག་ཏུ་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་དག་དང་སུན་དབྱུང་བ་མཚུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་མེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྷ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གང་ཚེ་
ཅུང་ཟད་མི་ལྟ་བ། །ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བས་ལྟ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱར། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ལྟ་བས་ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མི་ལྟ་བ་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བས་ན། ལྟ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་མི་
རིགས་ཏེ། ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྡེབ་པའི་ངོར་ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ། ལྟ་བྱེད་ལྟ་བས་ཡིན་ཞེས་བྱར། །ཞེས་བྱ་བར་འདོན་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཆད་པའི་དུས་སུ། ལྟ་བས་ལྟ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱར། །དེ་ནི་
ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གདོན་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་འདིར་ལྟ་བས་ན་ལྟ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་མི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་གམ། ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་འབྲེལ་པར་རྟོག་གྲང་། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་
པ། ལྟ་བ་ལྟ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། །ལྟ་བ་མིན་པ་མི་ལྟ་ཉིད། །རེ་ཞིག་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡང་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བར་མི་འཐད་དེ། ལྟ་བའི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ལྟ་བར་བྱེད་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
རོ། །ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར། ལྟ་བ་ལྟ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། །ལྟ་བ་ཡིན་པ་མིན་ལྟ་ཉིད། །ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ལྟ་བས་ལྟ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱར། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་

102-1-39b

རིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་སྐྱེ་བཞིན་པར་འགྱུར་བ་ཆོས་ཙམ་པོ་འདི་ནི་བྱ་བ་མེད་པར་སྐྱེ་བས་འགག་ཀྱང་ཡུལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ལྟ་སྟེ། བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་མི་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །
འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་བྱ་བ་མེད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཆོས་ཙམ་པོ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཙམ་དུ་གོ་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ན་ནི་
ཆོས་ཙམ་པོ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ཡང་ཁས་ལོང་ལ། འོན་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སེམས་ན་ནི་བྱ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཙམ་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྒྱ་པ་ལས། བྱ་བ་དང་ལྡན་རྟག་པ་ཉིད། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱ་བ་མེད་པ་མེད་དང་མཚུངས། །བདག་
མེད་ལ་ཁྱོད་ཅིས་མི་དགའ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཚུལ་འདི་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་བས་ན་ལྟ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱེད་པ་པོ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཁས་མི་ལེན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདིར་
ལྟ་བར་བྱེད་པས་ན་ལྟ་བའོ་ཞེས་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་བྱེད་པར་གྱུར་པའི་ལྟ་བ་འདིས་ལྟ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལྟ་བ་པོ་ཡིན་ལ། འདི་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ་བདག་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པ་ལས་ཀྱང་ལྟ་བ་
གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་པོའང་། །རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར། ལྟ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལྟ་བ་ལ་སུན་འབྱིན་པར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་པོ་ཡང་སུན་འབྱིན་པ་ལྟ་བ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་
བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་པོ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི། །ལྟ་བས་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཉིད། །གང་ཞིག་བདག་ལ་མི་ལྟ་བ། །དེ་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདིར་

102-1-40a

སྨྲས་པ། ལྟ་བ་པོ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ལས་དང་བྱེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདིར་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་ལས་དང་བྱེད་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་ལ་ནི་བྱེད་པ་ལྟ་བ་དང་བལྟ་བར་བྱ་བ་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཅོད་པ་
པོ་བཞིན་དུ་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་པོ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ངེས་པར་དཔྱད་པ་ན། །མ་
སྤངས་ལྟ་པོ་ཡོད་མིན་ཏེ། །ལྟ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་ཀྱང་ངོ་། །འདིར་ལྟ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའམ། ལྟོས་པ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་མ་སྤངས་པའི་ལྟ་བ་པོ་འདོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གྲུབ་
པ་ཞིག་གམ་མ་གྲུབ་པ་ཞིག་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལ་གྲུབ་པའི་ལྟ་བ་པོ་ནི་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུབ་པར་གྱུར་ནས་ལྟ་བ་པོ་ཡང་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད། གྲུབ་པ་ནི་སླར་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མ་གྲུབ་པའི་ལྟ་བ་པོ་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་
སོ་ཞེ་ན། མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མ་སྤངས་པ་སྟེ་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ལྟ་བ་པོར་གྱུར་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་པོ་ལྟ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་པ་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྔར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་
ཕྱིར་དེ་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ལྟ་བ་སྤངས་པ་དང་། མ་སྤངས་པའི་ལྟ་བ་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ལྟ་པོ་མེད་ན་བལྟ་བྱ་དང་། །ལྟ་བ་དེ་དག་ག་ལ་ཡོད། །ལྟ་བ་པོ་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་བལྟ་བྱ་དང་ལྟ་བ་དག་ནི་སྲིད་པས་དེ་དག་ཡོད་པ་ལས་ལྟ་བ་པོ་གྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། །འདིར་སྨྲས་པ།
བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཕ་དང་མ་དག་ལ། །བརྟེན་ནས་བུ་ནི་འབྱུང་བཤད་པ། །དེ་བཞིན་མིག་དང་གཟུགས་བརྟེན་ནས། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་ལ་

102-1-40b

བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ལ། གསུམ་འདུས་པར་གྱུར་པ་ལས་རེག་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་ཞེས། རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་ཚོར་བ་ཡིན་ལ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཞི་པོ་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ཅན་དག་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་
ཏེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་གཉིས་ཡོད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་ཉིད་ཡོད་ན། དེ་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་ཤེས་ལ་སོགས་
པ་བཞི། །ཡོད་མིན། འདིར་ལྟ་བ་པོ་མེད་པས་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་དང་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་
པོ་རྣམས་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ལས་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་
བདག་ཡོད་དེ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་ཡོད་ན་ནི་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ཉེ་བར་
ལེན་ལ་སོགས། ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་དབང་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལྟ་བ་དང་འདྲ་བར་བསྒྲེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལྟ་བས་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང་། །མྱོང་བར་བྱེད་དང་རེག་
བྱེད་ཡིད། །ཉན་པ་པོ་དང་མཉན་ལ་སོགས། །རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མི་མཐོང་ཞིང་། །ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་མི་ཤེས་ཏེ། །གང་དུ་འཇིག་རྟེན་མི་འཇུག་པ། །འདི་ནི་བདེན་པའི་

102-1-41a

མཆོག་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་རྐྱེན་ཚོགས་པས་མཐོང་བ། །འདྲེན་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་མཛད་པའི། །ས་དེ་དོན་དམ་འཛིན་པ་ནི། །ཉེ་བར་བརྟགས་པར་ཆུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །མིག་གི་རྣམ་ཤེས་འདིར་སྐྱེ་ཡང་། །
གཟུགས་ནི་མིག་ལ་བརྟེན་མ་ཡིན། །གཟུགས་ནི་མིག་ལས་འཕོ་བའང་མིན། །བདག་མེད་མི་སྡུག་ཆོས་འདི་དག །སླར་ཡང་བདག་དང་སྡུག་ཅེས་བརྟགས། །མེད་ལ་ལོག་པར་བརྟགས་པ་སྟེ། །དེ་ལས་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་འབྱུང་། །རྣམ་ཤེས་འགག་དང་འབྱུང་བ་ལས། །རྣམ་ཤེས་ཟད་དང་
འཕེལ་བར་མཐོང་། །འགར་ཡང་འགྲོ་འོང་མེད་སྟོང་དང་། །སྒྱུ་འདྲར་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང་། མིག་ནི་ཐམས་ཅད་ལྡན་ན་མཐོང་འགྱུར་ཏེ། །མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པའང་། །
མཚན་མོ་རྐྱེན་རྣམས་མེད་ན་མཐོང་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ལྡན་དང་བྲལ་བ་རྣམ་རྟོག་ཡིན། །མིག་ནི་སྣང་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཡིད་འོང་དང་། །ཡིད་དུ་མི་འོང་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་མཐོང་བས། །དེ་ལྟར་སྣང་ལ་བརྟེན་ཏེ་མཐོང་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་མིག་གིས་ནམ་ཡང་མཐོང་བ་མེད། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་
གྲག་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཡང་ནམ་ཡང་ནང་དུ་ཞུགས་པ་མེད། །དེར་འགྲོ་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་སྒྲ་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། གླུ་དང་གར་དང་རོལ་མོའི་སྒྲ་ཡང་གཟུང་བྱ་མིན། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་མི་མཁས་རྨོངས་དང་
ཆགས་པའི་རྒྱུ། །མི་མཁས་ཀུན་དུ་རྟོག་ལ་ཞེན་རྣམས་བརླག་འགྱུར་ཞིང་། །སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་ཉོན་མོངས་བྲན་བཞིན་བདག་གྱུར་ཏམ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། དབང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གསུམ་པའི་
འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དབང་པོ་རྣམས་མེད་ན། ཕུང་པོ་ལྔ་མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོད་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་

102-1-41b

རྣམས་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པ། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་མི་སྣང་ངོ་། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའོ། །དེའི་
རྒྱུ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའོ། །དེ་དག་ལས་ཐ་དད་ཅིང་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ནི་བུམ་པ་ལས་སྣམ་བུ་ལྟར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར་ཏེ། གཟུགས་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
དམ་བཅའ་བ་འདི་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བཞེད་ནས་བཤད་པ། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ན་གཟུགས་ནི་རྒྱུ་མེད་པར། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དོན་གང་ཡང་། །རྒྱུ་མེད་པ་ནི་གང་ནའང་མེད། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་སྣམ་བུ་བུམ་པའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་
དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་འདོད་ན་ཡང་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན། དོན་གང་ཞིག་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་གང་ན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་
གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ལས་མ་གཏོགས་པར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། །འབྲས་བུ་མེད་པའི་
རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་གཟུགས་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྣམ་བུ་ལས་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པའི་འཁར་གཞོང་སྣམ་བུའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ལས་ཐ་དད་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་
རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་འཇུག་པ་ཡིན་ན། ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་རྒྱུ་ལས་ནི་འབྲས་བུ་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། འབྲས་བུ་མེད་

102-1-42a

པའི་རྒྱུ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འདི་འདོད་པ་ན། གཟུགས་ཡོད་པ་ན་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདོད་དམ། མེད་པ་ན་འདོད་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། གཟུགས་ཡོད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ནི། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་
ཉིད། །གཟུགས་མེད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ནི། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཉིད། །དེ་ལ་གཟུགས་ཡོད་པ་ན་སྟེ་བདོག་པ་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། མེད་ན་ཡང་སྟེ་གཟུགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཡང་ན་དེ་གང་གི་རྒྱུ་
ཡིན་པར་བརྟག །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མི་སྲིད་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྲས་བུའི་གཟུགས་ནི་ཡོད་ལ། དེ་ཡོད་པ་ལས་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཡོད་
ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། རྒྱུ་མེད་པ་ཡི་གཟུགས་དག་ནི། །འཐད་པར་མི་རུང་རུང་མིན་ཉིད། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུའི་གཟུགས་རྒྱུ་མེད་པ་ག་ལ་ཡོད། མི་རུང་རུང་མིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ངེས་པར་
གཟུང་བ་དང་བཅས་པའི་དགག་པ་གཉིས་པོ་འདིས་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་པོ་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་ཡིན་པར་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གཟུགས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པས། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་ནི། །འགའ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟག་མི་བྱ། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང་བསྟན་དུ་མེད་པ་དང་། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་འགའ་ཡང་བརྟག་པར་མི་
འོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་འདི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུར་འདོད་པ་ན། འབྲས་བུ་འདྲ་བའམ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་གྲང་། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་འདྲ་བ་ཞེས། །བྱ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་ཞེས། །

102-1-42b

བྱ་བའང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྲ་བ་དང་གཤེར་བ་དང་དྲོ་བ་དང་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ནང་གི་བདག་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཞིང་། ཕྱི་རོལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་
སྐྱེ་མཆེད་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་གྱི། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཅན་ཐ་དད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ལ་འདྲ་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་
འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་འདྲ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་སྟེ། འདིའི་ཕྱིར་ཡང་། འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་འདི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཚོར་དང་འདུ་ཤེས་འདུ་བྱེད་དང་། །སེམས་
དང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །རྣམ་པ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་ནི་རིམ་པ་མཚུངས། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཟུགས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དང་མཚུངས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དབུ་མ་པས་ནི་ཇི་ལྟར་ཆོས་གཅིག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩད་བྱས་ཚེ། །གང་ཞིག་ལན་འདེབས་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་ཐམས་ཅད་ལན་བཏབ་མིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་བརྩད་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་རྒྱུར་གྱུར་པས་གཟུགས་རང་
བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་བཀག་པ་ན། གལ་ཏེ་གཞན་ལན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེའི་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ལན་བཏབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་

102-1-43a

པ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་གཟུགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་མཚུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། 
མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་། རེག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་གཞི་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཟུགས་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་ལན་གདབ་པ་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་
འགྱུར་ཏེ་འདིའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་བས། བསྟན་བཅོས་སུ་སྨྲས་པའི་ལན་ཐམས་ཅད་ལ་དབུ་མ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་སློབ་པར་མཛད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པ་ལ་ཚུལ་འདི་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་
དུ་བཤད་པ་བྱེད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་བྱས་ཚེ། །གང་ཞིག་སྐྱོན་འདོགས་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་བཏགས་མིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །བཤད་པ་བྱེད་པའི་དུས་སུ་ཡང་སློབ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཞིག་རྒོལ་
བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བརྒལ་བ་དེ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་གཅིག་གི་ལྟ་པོ་གང་། །དེ་ནི་ཀུན་གྱི་ལྟ་པོར་བརྗོད། །གཅིག་གི་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་
མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་གཅིག་གིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་། །སྨིག་རྒྱུ་དང་འདྲ་གཟུང་བྱར་མེད་ཅིང་གསོག་དང་ནི། །བརྫུན་ཞིང་ཐེར་ཟུག་མིན་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་གྱུར་པ། །དེ་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

102-1-43b

དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་གི་འདུ་ཤེས་ནི། །ཤེས་པ་དེ་བཞིན་ཀུན་ལ་བློས་སྦྱར་བྱ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་པར་དག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན། །གཅིག་གིས་ཀྱང་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས། །གཅིག་གིས་ཀྱང་ནི་
ཐམས་ཅད་མཐོང་། །ཇི་སྙེད་མང་པོ་བཤད་བྱས་ཀྱང་། །དེ་ལ་དྲེགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། ཕུང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། ཁམས་
རྣམས་ནི་ཡོད་དེ། བཀག་པ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་འདི་ནི་ཁམས་དྲུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུང་རབ་འདོན་པ་ལས་ན་ཁམས་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་ཡོད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་
སྟེ། གལ་ཏེ་ཁམས་རྣམས་ཉིད་ཡོད་ན་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་དེ་དག་ནི་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་བཤད་པ། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་སྔ་རོལ་ན། །ནམ་མཁའ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མཚན་ལས་སྔར་གྱུར་ན། །མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་
ཁམས་དྲུག་གསུངས་པ་ནི། །ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། ནམ་མཁའ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ནམ་མཁའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ལ། གལ་ཏེ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་
མཚན་ཉིད་འདི་ལས་སྔར་མཚན་གཞི་ནམ་མཁའ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ལ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། མཚན་ཉིད་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ནམ་མཁའ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་སྔ་རོལ་ན། །ནམ་མཁའ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན་པ་དེའི་
ཚེ་གང་དུ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པར་འགྱུར། དེ་མེད་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ནམ་མཁའ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་མཚན་ལས་སྔར་གྱུར་ན། །མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི། །འགའ་ཡང་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །འདིར་སྨྲས་པ། 

102-1-44a

རེ་ཞིག་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་ནི་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་མཚན་གཞི་ལ་ཡིན་པས། དེ་ཡོད་པས་ན་མཚན་གཞི་ཡང་ཡོད་དོ། །འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དངོས་མེད་ན། །མཚན་ཉིད་གང་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་
མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་མི་བདོག་ན། ད་ནི་མཚན་ཉིད་གང་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་། མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ན་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པའམ། མཚན་ཉིད་
མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། མཚན་ཉིད་མེད་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། །མི་འཇུག་མཚན་ཉིད་བཅས་ལ་མིན། །མཚན་བཅས་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལས། །གཞན་ལའང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལ་ནི་མཚན་
ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བོང་བུའི་རྭ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མི་འཐད་དེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པར་གྲུབ་པ་ལ་སླར་ཡང་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ན། དེ་ལྟར་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་
ཡང་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ནམ་ཡང་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་བས། རྟག་ཏུ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་འཇུག་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་དང་མཚན་ཉིད་མེད་པ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་བཅས་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལས། །གཞན་ལའང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་སྲིད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ནི། མཚན་ཉིད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟེ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ན། འགལ་

102-1-44b

བདག་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པས་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་མཚན་གཞི་ཡོད་དོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
གང་གི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་གཞི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་མཚན་གཞིར་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་འཇུག་པ་བཀག་པ་ཡིན་
གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས་མཚན་གཞི་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་གཞི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་ཉིད་ཀྱང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་གཞི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
ཞེས་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ། མཚན་གཞི་འཐད་པ་མ་ཡིན་དང་། །མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཚན་གཞི་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་
ཡིན་པ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་གཞི་ཡོད་མིན་ཏེ། །མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་མཇུག་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་དག་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ནམ་མཁའ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་དངོས་པོའི་རང་
བཞིན་ཅན་དུ་གྱུར་ན་ནི་མཚན་གཞི་འམ་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ། མཚན་གཞི་མཚན་ཉིད་མ་གཏོགས་པའི། །དངོས་པོ་ཡང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དག་ཇི་ལྟར་
མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་དག་མེད་པ་དེའི་ཚེ་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ནམ་མཁའ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་ན། འོ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་

102-1-45a

ཏེ། །འདི་ལྟར། དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །དངོས་མེད་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་ནམ་མཁའ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་གང་གི་ཡིན་པར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་ན། །དངོས་པོ་
མེད་པ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ། །དངོས་པོ་མེད་ཅེས་སྐྱེ་བོ་སྨྲ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པས་ནམ་མཁའ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གལ་
ཏེ་གཟུགས་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཟུགས་མེད་པ་ལ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་རིགས་པས་གཟུགས་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གང་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནམ་མཁར་འགྱུར། འདིར་དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་
དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །དངོས་མེད་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲ་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཁྱོད་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་
པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཁྱོད་ཡོད་པས་བརྟག་བྱ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བརྗོད་པ་འདི་ཡང་མི་རུང་སྟེ། །གང་གི་ཕྱིར། དངོས་དང་དངོས་མེད་མི་མཐུན་ཆོས། །གང་གིས་དངོས་དང་དངོས་མེད་ཤེས། །གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྟོག་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་
ན་ནི། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཏུ་ཡང་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་ན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དངོས་པོ་འམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འདོད་ན་ནི། མཚན་གཞི་མཚན་ཉིད་མ་གཏོགས་པའི། །དངོས་པོ་ཡང་ནི་
ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་འདིའི་སུན་འབྱིན་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །དངོས་མེད་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་ཞིག་འདི་གཉིས་ཀྱི་རྟོག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ། དངོས་པོ་མེད་

102-1-45b

པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་གསུམ་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། གང་གིས་དངོས་རྣམས་དངོས་མེད་ཤེས་པ་དེ། །ནམ་ཡང་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་
ཆགས་མི་འགྱུར། །གང་ཞིག་ནམ་ཡང་དངོས་ཀུན་ཆགས་མེད་པ། །དེ་ནི་ཏིང་འཛིན་མཚན་མ་མེད་ལ་རེག །ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གང་དག་ཆོས་རྣམས་སྟོང་ལ་སེམས་བྱེད་པའི། །བྱིས་པ་དེ་དག་ལམ་ངན་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཡི་གེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །
དེ་དག་ཡི་གེ་མེད་པར་ཡི་གེས་བསྟན། །གང་དག་ཞི་ཞིང་རབ་ཞིའི་ཆོས་སེམས་པའི། །སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་ནམ་ཡང་བྱུང་མ་ཡིན། །སྤྲོས་ཀུན་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་ཡིན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་བསམ་ཡས་རྟོགས་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ད་ནི་
ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་དངོས་པོ་མིན། །དངོས་མེད་མ་ཡིན་མཚན་གཞི་མིན། །མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་ལྔ་པོ་གཞན་གང་དག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་མཚུངས། ས་ལ་སོགས་པའི་
ཁམས་ལྔ་པོ་གཞན་གང་དག་ལྷག་མར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་མཚན་གཞི་དང་། མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་དང་། མ་རིག་པའི་རབ་
རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བ་གོམས་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བའི་ལམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཐུན་པར་འགྲོ་བ་ལས་ཉམས་པ། བློ་ཆུང་གང་དག་དངོས་
རྣམས་ལ། །ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་ཉིད་དུ། །ལྟ་བ་དེ་ནི་བལྟ་བྱ་བ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞི་མི་མཐོང་། །བློ་ཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། ཤེས་པ་

102-1-46a

དང་ཤེས་བྱ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་དོན་དམ་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་མི་མཐོང་ངོ་། །ཇི་སྐད་དུ། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། མེད་པ་པ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །ཡོད་པ་པ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་ཕྱིར། །གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་ཐར་བར་
འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཡོད་དང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གཉི་ག་མཐའ། །དག་དང་མ་དག་འདི་ཡང་མཐའ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉི་གའི་མཐའ་ནི་རྣམ་སྤངས་ནས། །མཁས་པས་དབུས་ལའང་གནས་པར་ཡོང་མི་བྱེད། །ཡོད་དང་མེད་ཅེས་བྱ་
བ་རྩོད་པ་སྟེ། །དག་དང་མ་དག་འདི་ཡང་རྩོད་པ་ཡིན། །རྩོད་པར་གྱུར་པ་སྡུག་བསྔལ་ཞི་མི་འགྱུར། །རྩོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྡུག་བསྔལ་འགག །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ལམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དམ་པ་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། ཁམས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྟེན་ཅན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དམིགས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མོའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྟག་པར་ལྷུང་བ་ནི་མིག་གི་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ནས་ཡིད་བདེ་བའི་གནས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་ནས་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཆགས་པར་གྱུར་ནས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་འདོད་
ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་ཉིད་ཡོད་ན། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་འདོད་ཆགས་འདི་ཡོངས་སུ་

102-1-46b

བརྟགས་པ་ན། ཆགས་པ་ཡོད་པའམ། མེད་པ་ན་རྟོག་པ་ཞིག་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྔ་རོལ་ན། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆགས་ཡོད་ན། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད། །ཆགས་ཡོད་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར། །
འདོད་ཆགས་དང་། ཆགས་ཞེན་དང་། ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང་། ཕྲད་ཞེན་དང་། མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཆགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན། འདོད་ཆགས་མེད་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡོད་
པར་གྱུར་ན་ནི། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆགས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆགས་པ་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པར་འགྱུར་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཡང་ཆགས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མེད་དེ། དགྲ་
བཅོམ་པ་དག་ལ་ཡང་ཆགས་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆགས་པ་ཡོད་པ་ན་འདོད་ཆགས་མེད་ན། འོ་ན་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། ཆགས་པ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ནའང་། །འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ག་ལ་
འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་ཆགས་པ་ཡོད་པ་ན་འདོད་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་ཆགས་པ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་པ་ན། རྟེན་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་གྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། ཤིང་ཐོག་མེད་པར་དེའི་སྨིན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདོད་
ཆགས་བཀག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆགས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པ་ཡང་འདོད་ཆགས་མེད་པར་ནི་མི་རིགས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་ཡོད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆགས་པ་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། 
འདི་ལྟར་ཆགས་པ་འདི་འདོད་པ་ན། འདོད་ཆགས་ཡོད་པའང་མེད་པ་ན་རྟོག་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། ཆགས་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ནི། །ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རིམ་པ་མཚུངས། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཡོད་པ་ན་ཆགས་པ་ཡོད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་

102-1-47a

ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་སྔ་རོལ་ན། །ཆགས་མེད་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆགས་པ་ལ་ཡང་བཤད་མ་ཐག་པ་འདོད་ཆགས་མི་འཐད་པའི་རིམ་པ་འདི་ཉིད་མཚུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་འདོད་ཆགས་མེད་པར་ཆགས་པ་འདོད་
ན་ནི། འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ནའང་། །ཆགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ལས་སྐྱོན་འདིར་
འགྱུར་བ་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་སྔ་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་ཁོ་ནར་འབྱུང་སྟེ། སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས། སེམས་ཆགས་པར་བྱས་ལ། དེ་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་
ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། འདོད་ཆགས་དང་ནི་ཆགས་པ་དག །ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་མི་རིགས། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་
པ་དག །ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བ་ལང་གི་རྭ་གཡས་གཡོན་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གཞན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་འདི་དག་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་གཅིག་ཉིད་དམ། ཐ་དད་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་། དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཅིག་
ཉིད་ལ་ཡིན་ན་ནི་དེ་མི་རུང་ངོ་། །གང་གི་ཕྱིར། གཅིག་ཉིད་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་དེ། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མིན། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་འདོད་ཆགས་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། 
ད་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་མེད་པར་བཤད་པ། ཅི་སྟེ་ཐ་དད་ཉིད་མེད་ན། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །སྣང་བ་དང་མུན་པ་འམ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་དག་ལ་ནི་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་མ་མཐོང་ངོ་། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་གཅིག་པུ་ལྷན་

102-1-47b

ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གང་དང་གང་ན་གཅིག་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་གཅིག་པུ་ཞིག་ལ་
ཡང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་འདོད་ན་ཡང་། གང་དང་གང་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་བ་ལང་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་ཅིང་སོ་སོར་གནས་པ་གྲོགས་མེད་པ་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཡང་ཡོད་པར་
འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །ཅི་གོ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཐ་དད་ཉིད་དུ་འགྲུབ་འགྱུར་རམ། །དེ་ནས་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ནི། ཅི་འདི་གཉིས་ཐ་དད་
པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བམ། གང་ལས་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ། ཅི་གོ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་འམ། ཆགས་པ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བམ། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པའི་བ་ལང་དང་རྟ་དག་ཁོ་ན་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་
ཡིན་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ནི་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་གཉིས་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཐ་དད་པར་མ་གྲུབ་པ་དག་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་གྱུར་ན་སྟེ་ཁྱོད་རྟོག་
པར་འགྱུར་ན་ད་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བཤད་པ། དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ནི། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་རྟོག །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་རྟོག་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་ཐ་དད་པར་མ་གྲུབ་
པ་དག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་ན་ནི། དེ་ལྟར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། འོན་ཏེ། ཐ་དད་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་པས། །དེ་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འདོད་བྱེད་ན་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་

102-1-48a

ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདི་དག་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི། དེ་ཡང་ཐ་དད་པར་མ་གྲུབ་པ་དག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ལྷན་ཅིག་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་དམ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི། གྲུབ་པ་ཕན་ཚུན་རྟེན་པར་གནས་པ་ཡིན་དང་། དེ་
གང་གྲུབ་པས་གང་ཞིག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཐ་དད་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པས། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཐ་དད་དངོས་པོ་གང་ཡོད་ན། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོར་འདོད་པར་བྱེད། །ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་ན། ལྷན་ཅིག་པའི་དངོས་པོ་
གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལྷན་ཅིག་པའི་དངོས་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པར་དགོངས་ནས་བཤད་པ། ཐ་དད་དངོས་པོ་གང་ཡོད་ན། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོར་འདོད་པར་བྱེད། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་གཞིགས་
པས་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་གཉིས་མ་གྲུབ་པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་སྔ་ཕྱིར་མ་གྲུབ་ལ། ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དེ་
བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །ཞེ་སྡང་དང་སྡང་བ་དང་། གཏི་མུག་དང་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་ལྟར་མ་གྲུབ་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་འདོད་ཆགས་པ་དང་། གང་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང་། གང་གིས་འདོད་ཆགས་པ་དང་། གང་ཞེ་སྡང་བ་དང་། གང་ལ་ཞེ་སྡང་བ་དང་། གང་གིས་ཞེ་སྡང་བ་དང་། གང་གཏི་མུག་པ་དང་། གང་ལ་གཏི་མུག་པ་དང་། གང་གིས་གཏི་
མུག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང་ཆོས་དེ་མི་དམིགས་སོ། །དེས་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ཞིང་མ་དམིགས་པས། འདོད་ཆགས་མེད་པ་ཞེ་སྡང་མེད་པ། གཏི་མུག་མེད་པ་སེམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། མཉམ་པར་གཞག་པ་

102-1-48b

ཞེས་བྱའོ། །བརྒལ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བར་སོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཅང་
ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སེམས་ཀྱི་དབང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་
དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། གང་དག་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་རྒྱགས་དང་གཏི་མུག་གི །ངོ་བོ་ཀུན་རྟོག་གིས་བསྐྱེད་ལོག་པར་ཞུགས་ཤེས་ནས། །རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་ཆགས་བྲལ་མི་འགྱུར་བའི། །སྒོམ་པ་དེ་དག་གནས་ནི་དངོས་པོ་
ཐམས་ཅད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་འདུས་
བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་གསུམ་པོ་འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་སྟེ། འདུས་བྱས་སྐྱེ་བར་ཡང་མངོན། འཇིག་པར་ཡང་མངོན་ཏེ། 
གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་ཡང་མངོན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མེད་པ་ལ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། 
གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་ན་ནི། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྐྱེ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ན། འདུས་བྱས་ཞིག་གམ་འདུས་

102-1-49a

མ་བྱས་ཞིག་དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་གྲང་ན། དེ་ལ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་ཚོགས་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་མོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་སུ་རྟོག་ན་ནི། དེས་ན་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་མཚན་
ཉིད་གསུམ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་མཚན་གཞི་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ནི་མི་འགྱུར་
རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་མི་འདོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། །ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། 
འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ན། སོ་སོ་བ་སྟེ་རེ་རེ་བ་ཞིག་གམ། འདུས་པ་སྟེ་ལྷན་ཅིག་པ་ཞིག་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ཞིག་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ། 
སྐྱེ་ལ་སོགས་གསུམ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་ནི། །ནུས་མིན་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ། །འདུས་པ་ཡང་ནི་ཇི་ལྟར་རུང་། །དེ་ལ་སོ་སོ་བདག་གིས་ནི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་མེད་ན། དེའི་ཚེ་ནམ་མཁའ་ལྟར་
གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་གནས་པའི་དུས་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་པས། ནམ་མཁའི་
མེ་ཏོག་ལྟར་མེད་པ་འདི་ལ་གནས་པ་ཡོད་པར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་གནས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཕྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་ཡང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྔར་རྟག་པར་གྱུར་པ་ལས་ཕྱིས་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དངོས་པོ་གཅིག་

102-1-49b

རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་ལྡན་པར་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་པའི་དུས་ན་གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་གནས་པ་དང་བྲལ་བ་འདི་ལ་འཇིག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་
ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་སོ་སོ་བདག་གིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནུས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མཐུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་འདུས་པ་དག་ཀྱང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ། གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ། འདུས་པ་ཡང་ནི་ཇི་ལྟར་རུང་། །
དངོས་པོ་གཅིག་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནམ་སྣང་བ་དང་མུན་པ་ལྟར་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་གང་ཁོ་ན་ལ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་སྐད་ཅིག་དེ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་
དང་བཅས་པ་སུ་ཞིག་གིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་མཐུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་
ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལས་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ལ། དེ་སྟེ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་མེད་འགྱུར། །མེད་ན་དེ་དག་
འདུས་བྱས་མིན། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཉེས་པ་བརྗོད་ཟིན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ཟློས་བུ་བརྗོད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་བརྗོད་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འགྲེལ་པ་མཁན་གྱིས་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་
ན་སྔར་དམ་བཅས་པ་ཁོ་ན་སྐྱོན་གཞན་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་སླར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་འདོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་ཡང་གཞན་ཡིན་པས་མཐའ་

102-1-50a

ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་གྱུར་ན་ཡང་། གང་ལ་དུས་ཕྱི་མར་གཞན་དུ་འགྱུར་བ། སྔ་མ་ཅི་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་ན་སྔར་ནི་མི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་ལ། ད་ལྟ་ནི་ཐུན་མོང་དུ་ཡིན་ནོ། །མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །འདིར་མང་པོས་བཀུར་བ་དག །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་ལ། ཐུག་པ་
མེད་པར་ཐལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། མཚན་ཉིད་དང་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཕན་ཚུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདིར། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དགེ་བ་འམ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞིག་སྐྱེ་བ་ན། བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་དེ་ཉིད་དང་། དེའི་སྐྱེ་
བ་དང་། ལྡན་པ་དང་། གནས་པ་དང་། རྒ་བ་དང་། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། འོན་ཏེ་དགེ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། གལ་ཏེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་
དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དང་། དེ་སྟེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་ནི་འཁོར་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་གཞན་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ནས། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་འདི་དག་ནི་
འཁོར་གྱི་འཁོར་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བདག་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་ཆོས་གཞན་བཅུ་བཞི་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའི་མིང་ཅན་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེས་པས་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་
ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཆོས་བཅུ་བཞི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་

102-1-50b

བར་དུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུག་པ་མེད་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བའང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་
བའོ། །གཞན་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་གི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕན་ཚུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བའོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེས། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བས་མ་
བསྐྱེད་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཡིན་ན། དེ་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་མ་བསྐྱེད་པར་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་ཇི་ལྟར་རྩ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཅི་སྟེ་རྩ་བའི་སྐྱེས་པས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནས་
རྩ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིས་རྩ་བསྐྱེད་ན། །དེས་མ་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བ་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱེ་བ་རྩ་བས་བསྐྱེད་པ་དེས་རྩ་བ་སྐྱེད་
པར་བྱེད་ན། དེས་མ་བསྐྱེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རྩ་བས་བསྐྱེད་པར་མ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་
ཐལ་བར་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ། དེ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡིས་ནི། །དེ་སྐྱེད་པར་ནི་བྱེད་ནུས་ན། །

102-1-51a

ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ཡིས། །དེ་བསྐྱེད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག །གལ་ཏེ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པས་མ་སྐྱེས་པ་གཞན་བསྐྱེད་པར་ནུས་ན་ནི། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་བསྐྱེད་པར་འདོད་ལ་རག་པ་ཞིག་ན། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་ལ། 
དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་གཞན་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ལས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ། སྐྱེ་བ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མར་མེ་རང་དང་གཞན། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེ་བའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་དང་བུམ་པ་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེ་བ་ཡང་སྐྱེ་
བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་སྣང་བར་བྱེད་ན་ནི། འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་
འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །མར་མེས་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། །མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན། །འདིར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུན་པ་སེལ་བས་ཡིན་ན། མུན་པ་གང་སེལ་བར་བྱེད་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ། རེ་ཞིག་མར་མེའི་རང་གི་
བདག་ཉིད་ལ་ནི་མུན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུན་པ་རང་གང་སེལ་བར་བྱེད་པས་མར་མེ་ལ་གཞན་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་བ། ཡུལ་གང་ན་མར་མེ་འདུག་པ་དེ་ན་ཡང་མུན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། མར་མེ་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་
བདག་ཉིད་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མར་མེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་

102-1-51b

པ་མེད། །ཅེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མུན་པ་བསལ་བ་མེད་ན། དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་མི་རིགས་པ་ཞིག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། སྐྱེ་བཞིན་པའི་མར་མེ་ཉིད་ཀྱིས་མུན་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མར་མེ་ལ་མུན་པ་མེད་ཅིང་། གང་ན་མར་མེ་ཡོད་པ་དེ་ན་ཡང་མུན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་
པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མར་མེས་མུན་པ་བསལ་བར་མ་བྱས་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མར་མེ་མི་འབར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འབར་བ་ན་ཡང་། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་མུན་པ་བསལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མར་
མེ་ལ་མུན་པ་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་མེད་ན། །ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། 
འདིར་སྣང་བ་དང་མུན་པ་གཉིས་ལ་ཅིག་ཅར་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྲད་པ་མེད་ལ། གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཕྲད་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་རྣམ་ལ་གང་གིས་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་ལོ་ཞེས་བརྟག་པར་རིགས་པར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་
པ་མུན་པ་དང་ཕྲད་པ་མེད་ལ། ཕྲད་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མར་མེས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་རིག་པ་མ་ཕྲད་པ་ཁོ་ན་འཇོམས་པ་དང་། མིག་གིས་གཟུགས་མ་ཕྲད་པ་ཉིད་མཐོང་བ་དང་། ནོར་བུ་ཁབ་ལེན་གྱིས་ལྕགས་
མ་ཕྲད་པ་ཁོ་ན་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མར་མེས་མ་ཕྲད་པའི་མུན་པ་སེལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། མར་མེ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་། །གལ་ཏེ་མུན་པ་སེལ་བྱེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན། །འདི་ན་གནས་
པ་དེས་བསལ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་མུན་པ་སེལ་ན་ནི། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདི་ན་གནས་པའི་མར་མེས་འཇིག་རྟེན་ནོ་ཅོག་ན་གནས་པའི་མུན་པ་སེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མ་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་བཞིན་ན་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །ཚུལ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་

102-1-52a

ཀྱིས་མ་རིག་པ་འཇོམས་ཤིང་། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ལ། ནོར་བུ་ཁབ་ལེན་གྱིས་ལྕགས་འདྲེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་མ་ཕྲད་པ་ཡིན་ཡང་ནོར་བུ་ཁབ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་
རུང་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། མ་ཕྲད་པ་ཡིན་ནི། ཡུལ་གཞན་ཐག་རིང་བ་ན་གནས་པ་དང་། བར་དུ་ཆོད་པའི་ཡུལ་གཞན་ན་གནས་པ་གཞན་དུ་མ་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་ན། རུང་བའི་ཡུལ་ན་
གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཉིད་མི་རིགས་པས་རུང་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་གང་ལས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དུ་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་འཇིག་རྟེན་
དུ་མ་མཐོང་ངོ་། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པའི་དཔྱད་ར་བཅུག་ནས། མར་མེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་མི་འཇུག་པར་མར་མེས་མུན་པ་སེལ་བ་དང་། 
མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་དང་། ནོར་བུ་ཁབ་ལེན་གྱིས་ལྕགས་འདྲེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་མཐོང་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱིས་དེ་ལྟར་མཐོང་མོད། དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་དུས་སུ་འཇིག་
རྟེན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་གནོད་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་མ་ཕྲད་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་མི་རིགས་སོ། །ཡུལ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ནི་ཕྲད་ན། ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དེ། ཕྲད་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ། གཅིག་ཉིད་ཡིན་པ་
དེའི་ཚེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དང་འདྲེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འཐད་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་འདི་མི་འཇུག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་

102-1-52b

དམ་པར་ཡང་འཐད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱོགས་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ན་གཞུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །གལ་ཏེ་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་སྣང་བར་བྱེད་པར་རྟོག་ན། འོ་ན་ནི་གཉེར་པོར་གྱུར་པ་མུན་པ་ལ་ཡང་རང་དང་གཞན་
གྱི་བདག་ཉིད་སྒྲིབ་པར་བརྟག་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བཤད་པ། མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་འགྱུར་ན། །མུན་པའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །འགལ་ཟླ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མར་མེ་བཞིན་དུ་མུན་པ་ཡང་རང་དང་
གཞན་གྱི་དངོས་པོར་རྟོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་བཞིན་དུ། བདག་ཉིད་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མུན་པས་བདག་ཉིད་སྒྲིབ་པར་བྱེད་ན་ནི། མུན་པས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་
བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང་། ཤིན་ཏུ་དགའ་བའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་ནི། །ཁྱིམ་པའི་རྟགས་སྤངས་རབ་ཏུ་བྱུང་གྱིས་དང་། །འབྲས་བུ་ཡོད་ཅིང་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་གྱི་ཞེས། །ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱིས་དེ་སྐད་བསྟན་པའང་མཛད། །ཁྱིམ་
པའི་རྟགས་སྤངས་རབ་ཏུ་བྱུང་གྱུར་ནས། །འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་གྱུར་ཡང་ནི། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ལ་གཞལ་བྱས་ནས། །འབྲས་བུ་ཀུན་མེད་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའང་མེད། །འོན་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཐོབ་འགྱུར་བ། །ཀྱེ་མའོ་མི་མཆོག་ཐུགས་རྗེ་ལྡན་པ་ཡི། །རྒྱལ་
བས་རིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་བཤད་ཅེས། །དེ་དག་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། དཔེར་ན་ཁྱིམ་དུ་མི་འགའ་ལ་ལ་ཡིས། །ཡུན་རིང་ལོན་ནས་མར་མེ་བུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་
མུན་པ་བདག་གནས་རང་ལོན་གྱིས། །འདི་ནས་མི་འགྲོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་མེད། །མར་མེ་བྱུང་ན་མུན་པ་མུན་ནག་ལ། །མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡི་ནུས་པ་མེད། །མར་མེ་བརྟེན་ནས་མུན་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གཉི་ག་སྟོང་ལ་རློམ་སེམས་ཅི་ཡང་མེད། །དེ་བཞིན་ཟག་མེད་འཕགས་པའི་

102-1-53a

ཡེ་ཤེས་བརྟེན། །མི་ཤེས་ཉོན་མོངས་བསགས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཉོན་མོངས་རྟག་པར་ཡང་། །དེ་དག་ལན་འགའ་ཙམ་ཡང་འགྲོགས་པ་མེད། །ཡེ་ཤེས་མི་ཤེས་མེད་བྱ་མི་སེམས་ཀྱང་། །ཡེ་ཤེས་བརྟེན་ནས་མི་ཤེས་མེད་པར་
འགྱུར། །གཉི་ག་གཟུང་མེད་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན། །དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་མི་ཤེས་གཉི་ག་སྟོང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་འདིར་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདིས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་གིས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་
གྲང་། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་མ་སྐྱེས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ནི། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་
སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ནི། སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བས་བདག་ཉིད་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་སྐྱེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་
སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཅི་ལྟ་བུར་ཡང་མི་སྐྱེད་པ། །དེ་ནི་སོང་དང་མ་སོང་དང་། །བགོམ་པས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི། །དེ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ན། འགའ་ཡང་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་ཀར་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདི་ཡང་སྔར་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་། བགོམ་པས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སོང་བ་ལ་ནི་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སོང་བ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བགོམ་
པ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བགོམ་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེས་པ་ནི་མི་སྐྱེ་སྟེ། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་འགགས་པ་ལ་ནི་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། སྐྱེ་བ་ཞེས་

102-1-53b

བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་དང་ད་ལྟར་བས་ཟིན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་གཉིས་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེས་པ་
དང་མ་སྐྱེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཁོ་ན་སྐྱེའི་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་པའི་
ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདིར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་དང་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་ལ། སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་
བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ན། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེས་ནི་འདིའི་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་
བཞིན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བར་བྱ་དགོས་ན། དེ་སྐད་དུ་ནི་སྨྲས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་པར་གཟུང་བར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པས་དེའི་མཚན་མ་མ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་
མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ཡང་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་ལ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཨེ་མ་ཀྱི་ཧུད་བདག་ནི་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་
རྣམ་པར་འཆད་པའི་ཟོལ་གྱིས་བདག་ཉིད་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཙམ་ལ་མཁས་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་བྱེད་ཅིང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ། དྲང་སྲོང་མཆོག་གིས་གསུངས་པ། རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འཇིག་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་

102-1-54a

བའི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་གཏན་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ལ་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་ཏེ། འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ། འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་
འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསལ་བར་མཛད་ཅིང་། རང་བཞིན་དང་། དབང་ཕྱུག་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། དུས་དང་། རྡུལ་དང་། སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོར་སྨྲ་བ་བསལ་ནས། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། སྐྱེས་དང་
མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་མི་སྐྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྐྲུན་པར་མཛད་པའི་ཡུལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྨྲ་བ་པ་ཁྱོད་དང་བརྩད་པས་ཆོག་
གོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྐྲུན་པར་མཛད་པའི་ཡུལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉམས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཁྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ལ་མོས་པ་དང་བྲལ་བས་དེའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་ནས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་སྨོད་པར་
བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །འདི་
ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གང་ཞིག་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་རང་བཞིན་ཉམས་པ་མེད་པ་འཛིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཞན་འགའ་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མེད་ཅིང་། སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ཁས་བླངས་པ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཁོ་ནས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་

102-1-54b

ངོ་། །སུས་ཆོས་མཐོང་བ་དེས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ན་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁོ་བོས་ནི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་འབྱུང་ལ། དེ་གཉི་ག་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་
འབྱུང་བ་ཞི་བ་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་སྟོན་པ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསལ་བར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་
བར་གསལ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ན། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། 
བུམ་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་སྐྱེ་བཞིན་པར་འགྱུར་ལ། སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་དངོས་པོ་དེ། །མེད་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་
བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་ན་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་གང་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་ན་གང་ན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་དེ་མེད་ན་ཡང་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། 
ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་བུམ་པ་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེས་པར་གྱུར་ནས་བུམ་པའི་མིང་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་མིང་གིས་ཉེས་པ་མེད་དོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་འཇུག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ད་ལྟར་བར་གྱུར་པའི་དངོས་
པོས་བུམ་པའི་བརྗོད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མ་འོངས་པ་དང་མ་འབྲེལ་བས་བྱ་བ་མི་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ད་ལྟར་བ་ཉིད་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཅི་སྟེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་མོ་ཞེ་ན། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན་པར་འོས་

102-1-55a

པ་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། ཡོང་ནི་སྣམ་བུ་འམ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་སྣམ་བུ་ཡིན་ན་ནི། དེ་སྐྱེས་ནས་བུམ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དེའི་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་འཇུག་པ་
འམ། དེ་སྐྱེས་ནས་བུམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྟོག་པ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། །ཁྱོད་ཀྱི་
ལུགས་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ལྟ། །གང་ཞིག་གིས་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། ད་ནི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བ་རང་ངམ་
གཞན་གང་གིས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདིའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ། སྐྱེ་བ་གཞན་རྟོག་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་
འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་མ་འདོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཡང་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་། སྐྱེ་བ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་
ཏེ་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེ་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བས་རང་དང་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་ལ་ད་ལྟར་བདག་ཅག་གིས་སྐྱོན་བརྗོད་
པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་འདི་ལ་སུན་དབྱུང་བ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། །ཡོད་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས། །གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡོད་དམ་མེད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་

102-1-55b

དང་། གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་ཡིན་དང་། སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟོག་པ་འདི་འཇུག་པ་མེད་
པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བ་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་འདིར་སྐྱེ་བ་འདི་བརྟགས་པ་ན། དངོས་པོ་ད་ལྟར་བ་མི་རྟག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་འགག་བཞིན་པའམ། འདས་པ་
པ་དང་མ་འོངས་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་འགག་པ་ཞིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་
དོ། །དེ་ལ་ད་ལྟར་བ་འགག་བཞིན་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་
རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་གནས་པ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་ནི་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་
གནས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གང་མེད་པར་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་གི་དྲི་ཞིམ་པོ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ཡོད་
ན་ཡོད་པའི་གནས་པ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི། སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། དངོས་པོ་གནས་པ་མི་གནས་ཏེ། །དངོས་པོ་མི་གནས་གནས་པ་མིན། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། །མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་

102-1-56a

གནས་པ་ནི་མི་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པ་བྱ་བ་འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མི་གནས་པ་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། གནས་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། 
གནས་པ་དང་མི་གནས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་གནས་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིར་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གནས་པར་འགྱུར་བ་མ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་དེ་གང་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ་
གཞན་ཡང་གནས་པ་འདི་འགག་བཞིན་པ་འམ་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་འགྱུར་གྲང་། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ལ་ནི། །གནས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་
ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་འགག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ལ་ནི་འགལ་བ་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན། དེ་ལ་གནས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གཞན་ཡང་དངོས་པོ་
ཐམས་ཅད་ནི་རྒ་བ་དང་། འཆི་བས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་གཏོང་བ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་འདི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དག་དང་འགལ་བའི་གནས་པ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་གོ་སྐབས་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ།
དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་དུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། །གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། །གང་དག་ལ་གནས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་
སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གནས་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་ཆེད་དུ་གནས་པ་གཞན་ཞིག་རྟོག་གམ། རང་གིས་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་བྱེད་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། གནས་པ་གནས་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་

102-1-56b

ཀྱིས་ཀྱང་གནས་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བས་བདག་ཉིད་མི་བསྐྱེད་པར་བཤད་པ་དེ་ལྟར། གནས་པས་ཀྱང་
བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གནས་པ་འདི་ནི་མི་གནས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས། །གལ་ཏེ་གནས་པས་གནས་བྱེད་ན། །གནས་ན་ཅི་ཞིག་གནས་སུ་ཡོད། །ཅེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་བསྐྱེད་
ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་ལ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་གནས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་གནས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གནས་པ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཆོས་འདི་དག་ནི་མི་གནས་ཏེ། །འདི་དག་ལ་ནི་གནས་ཡོད་མིན། །གནས་མེད་གནས་པའི་སྨྲས་བརྗོད་ཀྱང་། །རང་གི་ངོ་བོས་རྙེད་མ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་གནས་པ་དང་། །སྐྱེ་བ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེས་ན་དེ་ལྟའི་འཇིག་རྟེན་མགོན། ། 
རིགས་ནས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་སྡུད་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཀྱང་། མཁའ་ལ་རླུང་བརྟེན་དེ་ལ་ཆུ་ཡི་ཕུང་པོ་བརྟེན། །དེ་ལ་ས་ཆེན་འདི་བརྟེན་དེ་ལ་འགྲོ་བ་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ནས། གནས་མེད་གནས་
ཡིན་འདི་ནི་རྒྱལ་བས་གནས་པར་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་འདུས་བྱས་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་
ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། འགག་

102-1-57a

པ་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་མི་འགྱུར། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན། །མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་དངོས་པོ་འགགས་པ་འམ་མ་འགགས་
པ་འམ། འགག་བཞིན་པ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལ་འགགས་པ་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རུང་སྟེ། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འགགས་པ་ལ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འགག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་། གང་ཞིག་མ་འགགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འགག་པར་
འགྱུར་ཞེས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན་ཏེ། འགག་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་རོ། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འགག་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འགག་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་ཀར་ཡང་འགག་པ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གཞན་ཡང་སྔར་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་བཀག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། 
མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་། འགག་པ་འདི་དངོས་པོ་གནས་པ་འམ་མི་གནས་པ་ཞིག་ལ་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
འགག་པ་དང་འགལ་བ་གནས་པ་ལ་ནི་འགག་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ནི་གནས་པ་ལ་ཡང་། འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མི་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་
འདིར་འགག་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན། དེ་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ལ་འམ། གཞན་གྱིས་གཞན་ལ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གནས་སྐབས་དེ་ཡིས་གནས་སྐབས་ནི། །དེ་ཉིད་འགག་པ་ཉིད་མི་

102-1-57b

འགྱུར། །གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་སྐབས་ནི། །གཞན་ཡང་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །རེ་ཞིག་འོ་མའི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འོ་མའི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་འགག་པར་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཞོའི་གནས་
སྐབས་ཀྱིས་ཀྱང་འོ་མའི་གནས་སྐབས་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོང་ནི་འོ་མ་དང་ཞོའི་གནས་སྐབས་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན་ནི། དེ་གཉིས་གཞིག་པར་བྱ་བ་དང་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཞོའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མེད་པར་འགྱུར་བ་གང་ཞིག་འཇིག་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་འཇིག་པར་བྱེད་ན་ནི། བོང་བུའི་རྭའི་རྣོ་བ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གནས་སྐབས་གཞན་འགག་
པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་དམ། གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་སྐབས་གཞན་འགག་པར་མི་འགྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་རེ་ཞིག་འགག་པ་ཡོད་པ་ཡིན་
ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཀྱེ་མ་མ་ལ་ཁྱོད་ནི་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་བླུན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས། གང་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ། །བཤད་པ། དེ་ཚེ་ཆོས་རྣམས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཆེས་གསལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ་མེད་པ་ཞིག་ལ་འགྱུར་གྲང་། དེ་ལ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་
པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་རང་བཞིན་ལས་མ་ཉམས་པ་ལ་ནི་འགག་པ་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གཅིག་ཉིད་ན་ནི་དངོས་པོ་དང་། །དངོས་པོ་མེད་པར་འཐད་པ་མེད། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་མེད་

102-1-58a

པ་དེ། ཡོད་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་གཞི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ལ། གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གཉི་ག་མི་རིགས་ཏེ། ད་ལྟ་
གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འགག་པ་དངོས་པོ་མེད་པས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོར་བསྙད་པ་མི་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་འདི་ལ་མི་རིགས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་འགལ་བ་དངོས་པོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་
དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་དངོས་པོ་དེ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རུང་ངོ་། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་མུན་པ་ལྟར། དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་
བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་འགག་པ་མི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལའང་། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལའང་འཇིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་
མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །མགོ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ནི། །གཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །མགོ་བོ་གཉིས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་དཔེར་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་མེད་པ་ཞེས་ཉེ་བར་མ་བཀོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་
པ་ལ་འགག་པ་མེད་དོ། །གང་ཞིག་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མེད་པ་དེ་དག་ཉིད་གཞན་གང་གིས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འགག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་ན། ད་ནི་ཅི་
ཡང་འགག་པ་གཞན་འདོད་དམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་འདོད་ན་ནི་དེ་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། འགག་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །ཡོད་མིན་འགག་པ་གཞན་གྱིས་མིན། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་

102-1-58b

པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། སྐྱེ་བས་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་འགག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བརྗོད་
པར་བྱ་སྟེ། འགག་པ་འདི་ནི་མ་འགགས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགོག །ཅི་སྟེ་འགགས་པས་འགོག་བྱེད་ན། །འགགས་ན་ཅི་ཞིག་དགག་ཏུ་ཡོད། །ཅེས་སྐྱེ་བ་དང་མཚུངས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན། འགག་པ་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པ་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་འཇིག་པ་གཞན་ཞིག་གིས། དེ་འཇིག་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་འཇིག་མེད་དེ་
འཇིག་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་འཇིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་འགག་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འགག་པའི་འགག་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་འགག་པ་ལ་ནི་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་
མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་འགག་པ་ལ་འགག་པ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་འགག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་འཇིག་པ་ལ་འཇིག་པ་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་པ་མི་རིགས་ལ། འོན་ཏེ་མ་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་
རིགས་པས། ད་ནི་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཡིན་ན་ཁྱོད་ལ་ཡང་འཇིག་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གཉི་གའི་སྐྱོན་ཡིན་པ་དེས་གཅིག་ལ་བརྒལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ལ་ནི་བརྒལ་བ་འདིར་
མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ན། མ་བརྟགས་པར་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱིས་པ་འདི་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ལམ་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་

102-1-59a

ན་དེ་དག་ལ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ལྟར་འཐད་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིང་། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པར་གྱུར་པའི་
ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲུབ་པར་གྱུར་པས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་གྱུར་པ་འབའ་ཞིག་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྒྱ་པ་ལས། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་སྤྲུལ་པ་དང་། །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་དང་། །ཁུག་རྣ་དང་ནི་བྲག་ཅ་དང་། །སྨིག་རྒྱུ་སྤྲིན་དང་སྲིད་པ་མཚུངས། །
ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། བསྐྱེད་བྱ་ཡོད་ན་སྐྱེད་བྱེད་དང་། སྐྱེད་བྱེད་ཡོད་ན་བསྐྱེད་བྱ་ཡོད་ཅིང་། འགག་པ་ཡོད་ན་དགག་བྱ་དང་། དགག་བྱ་ཡོད་ན་འགག་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་པ་
ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ག་ལ་འོས། གང་ཞིག་འཇིག་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་འདུས་བྱས་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་དེའི་ལྟར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པས་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དང་། འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་འང་འགྲུབ་
པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཐམས་ཅད་མི་འགྲིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ནང་དུ་འདུ་བར་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བསྟན་པ་
མ་ཡིན་ནམ། སྐྱེ་བ་ཙམ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་འདིའི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་སླ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན། གང་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ལ་རྒྱུས་ཅི་ཞིག་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་
པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དངོས་པོ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་རྒྱུས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་ནི་ཡང་བསྐྱེད་དུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་མེད་པར་

102-1-59b

ཐལ་བར་འགྱུར་བས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་སྔར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །འཇིག་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྔར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིས་
ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གང་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ལ་རྒྱུས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འཇིག་པ་ལ་རྒྱུས་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱེད་པར་ནི་མི་འདོད་ཀྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་འཇིག་པ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་
ལྟ་ན་བྱེད་བཞིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་ཡང་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་
འཆི་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་འཇིག་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་། གཞན་གྱིས་བརྟགས་པའི་དངོས་
པོ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཁས་བླངས་པ་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་པར་འགྱུར། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁས་བླངས་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་པར་
འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་ལ་འདུས་མ་བྱས། །དངོས་དང་དངོས་མེད་འདུས་བྱས་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དཀྱུས་མ་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། 
གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་བཀག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་འདུས་བྱས་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །

102-1-60a

དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡོད་པས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡོད་ན། །དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་དག །མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །གང་གི་
ཚེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ཁོ་ན་བཀག་པ་དེའི་ཚེ་འདུས་བྱས་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཁྱད་པར་ག་ལ་ཡོད། འདིར་སྨྲས་པ། འདུས་བྱས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་གཉེན་པོ་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་
འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ཡོད་ན། འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །འདིར་ཁ་ཅིག་ནི་ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམས་ནི་འདུས་མ་
བྱས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་ལ། གཞན་དག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འདུས་མ་བྱས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པར་གྱུར་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསལ་བར་བསྟན་ཏོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་
འཇིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་ན། འོ་ན་ཐུབ་པ་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་མངའ་བས། དགེ་སློང་དག་འདུས་བྱས་ནི་སྐྱེ་བར་ཡང་མངོན། འཇིག་པ་དང་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་ཡང་མངོན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྨི་
ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་པ་གསུངས། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་། འཇིག་རྟེན་ན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་དང་། སྒྱུ་མ་ལ་
སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟོགས་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། ལྤགས་རྒྱུས་ཤ་རུས་འདུས་ལ་འདི་དག་

102-1-60b

གི། །ཆུང་མ་ཡིན་སྙམ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ནས་ནི། །བྱིས་པ་རྨོངས་རྣམས་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་བྱེད་ཅིང་། །སྒྱུ་མ་ཇི་བཞིན་བུད་མེད་མི་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་བུ་མོ་གཞོན་ནུའི་རྨི་ལམ་ན། །བུ་ཕོ་བྱུང་ཞིང་ཤི་བ་དེས་མཐོང་ནས། །བྱུང་ནས་དགའ་ཞིང་ཤི་ནས་མི་དགའ་ལྟར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་
ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཇི་ལྟར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་སྨིག་རྒྱུ་དང་། །སྒྱུ་མ་ཇི་བཞིན་རྨི་ལམ་ཅི་འདྲ་བར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་བྱ་སྟེ། །མཚན་མ་སྒོམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་ཀུན་དབེན་པ་སྟེ། །
དྲང་སྲོང་དེ་དག་ལ་ནི་རྣམ་རྟོག་མེད། །འགྲོ་བ་ཀུན་དུ་འདུས་མ་བྱས་འཐོབ་པས། །ལྟ་བ་དག་ལས་ཁོར་མོར་རྣམ་པར་དབེན། །གང་དག་འདི་འདྲའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་ནི། །རྟག་ཏུ་མ་ཆགས་མི་གཏུམ་མི་རྨོངས་ཏེ། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རང་བཞིན་མཉམ་པར་གཞག །དེ་ནི་ཏིང་འཛིན་
སྟོབས་ཅན་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། འདུས་བྱས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་
ཆོས་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་འདི་ནི། བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །
བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དང་། ལས་དེ་དང་། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། 
དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་བྱེད་པ་པོ་མེད་དེ། དཔེར་ན་རུས་སྦལ་གྱི་སྤུའི་གོས་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་གཉིས་ཡོད་ན་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་

102-1-61a

བ་ཞིག་ན། དེ་དག་ནི་མེད་དོ། །འདི་ལྟར། བྱེད་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེ། །ལས་སུ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པོ་མ་ཡིན་གྱུར་པ་ཡང་། །ལས་སུ་མི་འགྱུར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་བྱེད་པས་ན་བྱེད་པ་པོའོ། །ཅུང་ཟད་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ལ་བྱེད་པ་པོར་བསྙད་ཀྱི། མི་
བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་འམ། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་འམ། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་པ་ཞིག་གོ། །བྱ་བས་ན་ལས་དེ་བྱེད་པ་པོའི་འདོད་པར་གྱུར་པ་དམ་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། མ་ཡིན་
པར་གྱུར་པ་དང་། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བ་གཅིག་གོ། །དེ་ནས་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ལས་སུ་མ་གྱུར་པ་སྟེ། བྱ་བ་
དང་བྲལ་བ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བ་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བཞེད་ནས། བཤད་པ། ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱེད་པོ་མེད་པའི་ལས་སུའང་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོར་བརྗོད་པ་ནི། བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་དང་ལྡན་པ་
ཡིན་པར་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ནས། བྱེད་པ་པོའི་བརྗོད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བྱེད་པ་པོའི་བརྗོད་པ་ཐོབ་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་ནི། གང་གིས་ལས་དེ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་བྱ་བ་གཞན་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ། བྱ་བ་མེད་པས་བྱེད་པ་པོ་ལས་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་ལ་
ལྟོས་པ་མེད་ཅིང་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ལས་སུ་འགྱུར་ན། བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ལས་ནི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུས་བུམ་པ་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ལས་སུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེས་པར་ཐལ་
བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མི་བྱེད་དོ། །ད་ནི་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་བྱེད་པ་པོས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་མེད། །ལས་མེད་བྱེད་པ་པོར་ཡང་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་

102-1-61b

བ་ནི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། བྱ་བའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ལས་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཐོབ་ཟིན་པ་དེ་ལ་ནི། གཟོད་ཡང་གང་གིས་ལས་དེ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་བྱ་བ་གཞན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི། རེ་ཞིག་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ། བྱ་བ་གཞན་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ལས་ཡིན་
པར་གྱུར་པ་དེ་བྱེད་པ་པོ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ལས་ལ་བྱ་བ་གཉིས་པ་མེད་པས་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ལས་དེའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་ལས་མེད་པ་སྟེ། ལས་མི་བདོག་ཅིང་ལས་དེ་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ནར་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཚམས་མེད་པའི་ལས་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི། 
མཚམས་མེད་པའི་ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པས་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་བྱེད་
པོར་མ་གྱུར་ན། །ལས་སུ་མ་གྱུར་བྱེད་པ་ནི། །ལས་ལ་རྒྱུ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་གང་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། བྱ་བ་ཡང་བྱེད་པ་པོར་བསྙད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། 
བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ན་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རིལ་བསལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ན་ནི་གང་ཞིག་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་
འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། དེའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པའི་རྒྱུ་ནི་འཇིམ་པ་ཡིན་ལ། བུམ་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞིང་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་དེའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁས་བླངས་ན་ནི་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། ནམ་
མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་བུམ་པ་མེད་ལ། བུམ་པ་མེད་ན་དེའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་མེད་ན་ནི་བྱ་བ་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱ་མི་རིགས། །དེ་མེད་ན་སྟེ། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་མེད་ན་ཅི་ཞིག་བྱེད་པ་

102-1-62a

ལ་བྱ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། བྱ་བ་གང་ཞིག་ལ་རྫ་མཁན་རང་དབང་དུ་གྱུར་པས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། འཇིམ་པ་དག་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག །དེ་མེད་
ན་ནི་བྱ་བ་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་མི་རིགས། །ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། བྱ་བ་ལ་སོགས་མི་རིགས་ན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ལྟར་ལྷ་སྦྱིན་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བའི་བྱ་བ་ལ་རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་ལས་བྱེད་པ་པོར་གྱུར་ནས། ལས་བྱེད་པར་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་སྲོག་
གཅོད་པ་སྤོང་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ལ་ཆོས་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དགེ་བའི་བྱ་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བཅུ་ཆར་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྩོམ་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་། ཕ་དང་། མ་དང་། དེ་ལས་གཞན་མཆོད་པར་འོས་པ་མཆོད་པ་
ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ། བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་རྣམས་མེད་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལས་བཟློག་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ། དེ་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་
མ་ཡིན་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད་ན་ནི། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་མེད། །ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མེད་ན་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་། མི་འདོད་པ་ཡང་མེད་
པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་མེད་ན་ཐར་པ་དང་། །མཐོ་རིས་འགྱུར་བའི་ལམ་མི་འཐད། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བདེ་འགྲོ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་མཛེས་
པར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐར་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡོད་ན་ཡང་དེའི་དོན་དུ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། འབྲས་བུ་མེད་

102-1-62b

ན་ཐར་པ་དང་། །མཐོ་རིས་འགྱུར་བའི་ལམ་མི་འཐད། །གཞན་ཡང་། དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་མེད་ན་ནི། །བྱ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །དོན་མེད་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞིང་ལས་དང་། ཚོང་སྤོགས་དང་། གླ་བཀོལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་རྩོམ་པ་དེ་དག་ཐམས་
ཅད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མེད་ན་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། བྱ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །དོན་མེད་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །འདི་དག་ནི་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མ་ལུས་པའི་འབྱུང་ཁུངས་སུ་གྱུར་པ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ། སེམས་ཅན་
དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཡང་ས་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་དང་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་མ་གྱུར་པ་ལས་སུ་མ་གྱུར་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་ནི་ཐ་ཆད་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དམ་བཅའ་བ་གཉིས་ཡང་དག་
པར་བསྒྲུབས་ནས། དེ་ནི་བྱེད་པ་པོ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ལས་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་པ། །གྱུར་མ་གྱུར་དེ་མི་བྱེད་དེ། །ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་། མ་
ཡིན་པར་གྱུར་པས་མི་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར། ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་ཅིག་ལ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་ཡོད། །དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་
པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་མཐུན་པ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ནས། ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡང་བསལ་བར་བཞེད་ནས་བཤད་པ། བྱེད་པ་པོར་ནི་གྱུར་པ་ཡིས། །མ་གྱུར་ལས་
ནི་མི་བྱེད་དེ། །མ་གྱུར་པས་ཀྱང་གྱུར་མི་བྱེད། །རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པས་ནི་ལས་སུ་མ་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་མི་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། འདིར་ཡང་སྐྱོན་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱེད་པོ་མེད་པའི་ལས་སུའང་

102-1-63a

འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པས་ལས་མི་བྱེད་དོ། །ལས་ཡིན་པར་མ་གྱུར་པའང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཡིན་པར་མ་གྱུར་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དུ་
འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་གིས་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་དགོད་པར་མི་བྱའོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པས་ལས་ཡིན་པར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་ཟིན་པའི་འདོན་པའི་རྗེས་
སུ་འབྲངས་ནས་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པས་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག །ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་ལ་ཚིག་རེ་རེ་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་ནས། ད་ནི་ཚིག་རེ་རེ་ལ་ཚིག་གཉིས་གཉིས་དཔྱད་ནས། 
སྐྱོན་བརྗོད་པར་བཞེད་ནས་བཤད་པ། བྱེད་པ་པོར་ནི་གྱུར་པ་དང་། །བཅས་པ་ལས་ནི་མ་གྱུར་དང་། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་ལས་ཡིན་པར་མ་གྱུར་པ་དང་། ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་ཡིན་པར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། 
གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ། ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པ་དང་བཅས་པས་ནི་མི་བྱེད་དོ། །ལས་སུ་མ་གྱུར་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། །ལས་ལ་རྒྱུ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། །རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོན་
བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་སུ་གྱུར་པ་དང་མ་གྱུར་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་ཅིག་ལ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པས་ལས་ཡིན་པར་མ་གྱུར་པ་དང་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་
བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་། ལས་སུ་གྱུར་པ་དང་བཅས་པ་དང་གྱུར་པ་དང་མ་གྱུར་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། བྱེད་པ་པོར་ནི་མ་གྱུར་པས། །ལས་ནི་གྱུར་དང་བཅས་པ་དང་། །མ་གྱུར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་མ་

102-1-63b

གྱུར་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོར་མ་གྱུར་པ་ནི་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་སུ་གྱུར་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །ལས་མེད་བྱེད་པ་པོར་ཡང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བར་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་ཡིན་པར་མ་གྱུར་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་ཅིག་ལ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡིན་པར་མ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱང་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ན། 
ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཇི་ལྟར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་ནི། །ལས་སུ་གྱུར་དང་མ་གྱུར་པ། །མི་བྱེད་འདི་ཡང་གཏན་ཚིགས་ནི། །གོང་དུ་བསྟན་པས་ཤེས་པར་བྱ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། 
མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་མི་བྱེད་དེ། ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་ཅིག་ལ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། །ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །ལས་མེད་བྱེད་པ་པོར་ཡང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་སུ་
མ་གྱུར་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོན་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་མཐུན་པ་དང་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་ངེས་པར་བཟུང་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་
པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ལ་ནི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྲིད་ཀྱི། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཉེ་བར་མི་དམིགས་ཏེ། དེས་ན་གང་ཞིག་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་འགྱུར། ཇི་སྐད་

102-1-64a

དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ནི་འདི་ཆུ་ཞེས། །བསམས་ཏེ་དེར་ནི་སོང་བ་ལས། །གལ་ཏེ་ཆུ་དེ་མེད་དོ་ཞེས། །འཛིན་པ་དེ་ནི་བླུན་པ་ཉིད། །དེ་བཞིན་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་ལྟ་བུའི། །འཇིག་རྟེན་ཡོད་ཅེའམ་མེད་པ་ཞེས། །འཛིན་པ་དེ་ནི་རྨོངས་པ་སྟེ། །
རྨོངས་པ་ཡོད་ན་མི་འགྲོལ་ལོ། །མི་ཤེས་པ་ལས་སྔར་བརྟགས་ཤིང་། །ཕྱི་ནས་དེ་ཉིད་དོན་ངེས་ན། །གང་ཚེ་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པ། །དེ་ཚེ་དངོས་མེད་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་རྣམ་པ་འགྲུབ་
པ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་པ་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་མཚུངས་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཁས་བླངས་ནས་རྐྱེན་དེ་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཁོ་ནས་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། བྱེད་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་བྱས་ཤིང་། །
ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ། །གྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །འདིར་ནི་བྱེད་ཅིང་ལས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ནི་ལས་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་ཞིང་། བྱེད་པ་པོས་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་
འགའ་ཡང་ལས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས་བྱེད་བཞིན་པ་ཉིད་ལས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་གཞན་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་
གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེ་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ། །ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལས་དང་བྱེད་པ་པོའི་ཐ་སྙད་ཐལ་མ་ཐག་པ་སྟོན་པའོ། །ཉེ་བར་
ལེན་པས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདིས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་བྱ་བ་བསྟན་ལ། དེས་ཀྱང་རང་གི་སྒྲུབ་བྱེད་བྱེད་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བ་ལས་འཛིན་པར་བྱེད་ཅིང་། ཉེ་བར་བླངས་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་གཉིས་ཀྱང་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ལྟར་ཕན་ཚུན་

102-1-64b

ལྟོས་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསལ་བ་ནི་བཟློག་པའོ། །ཕྱིར་རོའི་སྒྲས་ནི་གཏན་ཚིགས་འཛིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་ནི་བདག་ཅག་གིས་གཏན་
ཚིགས་གང་དག་གིས་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་བསལ་བར་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་དག་ཁོ་ནས་ཉེ་བར་བླང་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོའང་བཀག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་བཀག་པས་འདི་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་
ངེས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གིས། །དངོས་པོ་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་
དངོས་པོ་གཞན་གང་དག་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་དང་། འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བ་པོ་དང་། བལྟ་བྱ་དང་ལྟ་བྱེད་དང་། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་དང་། འབྱུང་བར་བྱ་བ་དང་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དང་། ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་
དང་། ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་དེ་དག་ལས་དང་བྱེད་པ་པོའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་བཀག་སྟེ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཡང་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་
བྱའོ། །གལ་ཏེ། དངོས་པོ་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བར་བླང་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོའི་དོན་རྟོགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་བཀོད་པ་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ལ་གཙོ་བོར་གྱུར་པར་ཤེས་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་བླང་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཀོད་དེ། འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཕྱི་མ་དག་ཏུ་ཡང་འདི་གཉིས་ཁོ་ནའི་བརྟག་པ་ཕལ་ཆེར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སེམས་དམྱལ་འཇིགས་པ་ང་ཡིས་བསྟན་བྱ་སྟེ། །

102-1-65a

སེམས་ཅན་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་སྐྱོ་བྱས་ཀྱང་། །གང་དག་ཤི་འཕོས་ངན་སོང་དྲག་འགྲོ་བའི། །འགྲོ་བ་དེ་དག་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་དག་རལ་གྲི་མདའ་ཆེན་མཚོན་འབྱིན་པའི། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་ངན་སོང་དེ་
དག་ན། །ལུས་ལ་འབབ་མཐོང་དེ་ན་མཚོན་ཆ་མེད། །སྣ་ཚོགས་ཡིད་དགའ་མེ་ཏོག་ཁ་ཕྱེ་ཞིང་། །གསེར་གྱི་ཁང་མཆོག་འབར་བ་ཡིད་འོང་བ། །འདི་ན་དེ་ལའང་བྱེད་པོ་འགའ་མེད་དེ། །དེ་དག་རྟོག་པའི་དབང་གིས་བཞག་པ་ཡིན། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་
བརྟགས་ཏེ། །འདུ་ཤེས་འཛིན་པས་བྱིས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ། །འཛིན་དང་འཛིན་མེད་དེ་ཡང་འབྱུང་བ་མིན། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བ་ཚིག་གསལ་བ་ལས། ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་
ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར། དེ་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ། །ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར། ལྟ་དང་ཉེན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་སོགས་དང་ཡང་དབང་བྱས་པ། །གང་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་གི། །སྔ་རོལ་དེ་ཡོད་
ཁ་ཅིག་སྨྲ། །ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་དང་སྣོམ་པ་དང་མྱང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་། ཚོར་བ་དང་རེག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གང་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་མང་པོས་བཀུར་བ་པ་སྨྲའོ། །ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་སྔ་རོལ་ན། །དངོས་པོ་གནས་པ་དེ་ཡོད་དོ། །འདི་ན་ལྷ་སྦྱིན་ཡོད་པར་གྱུར་པས་ནོར་སོགས་པར་བྱེད་ཀྱི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་
ཏེ་རེ་ཞིག་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་གང་ཟག་གནས་པར་མ་གྱུར་ན་ནི། དེས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཕྱིར་ནོར་གྱི་སྔ་རོལ་ན་ལྷ་སྦྱིན་གནས་པ་ལྟར། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན། གང་ཞིག་འདིའི་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པར་

102-1-65b

འགྱུར་བའི་གང་ཟག་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །བརྗོད་པར་བྱའོ། །ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་ཉིད་ཀྱི་ནི། །སྔ་རོལ་དངོས་པོ་གང་གནས་པ། །དེ་ནི་གང་གིས་གདགས་པར་བྱ། །གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྔོན་རོལ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གང་ཡང་གདགས་པར་བྱ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་ཏུ་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་རྒྱུ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན། དེ་གལ་ཏེ་དེ་དག་ལས་སྔར་རྣམ་པར་གནས་པར་ཡོད་པར་རྟོག་ན་ནི། དེའི་ཚེ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལྟར། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། གང་ཞིག་
རང་གི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ནོར་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ནོར་ཅན་ལྟར་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གཞན་ཡང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་མེད་པ་ཡང་། གལ་ཏེ་དེ་ནི་གནས་གྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་ནི། །ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །
གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔོན་རོལ་ན་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་གང་ཟག་མེད་བར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ནོར་དང་འབྲེལ་བའི་སྔོན་རོལ་ན་ལྷ་སྦྱིན་
ནོར་ལས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གནས་པར་གྱུར་ནས་ནོར་སོ་སོར་གྲུབ་ཅིང་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་ལས་ཐ་དད་པར་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། 
ཅི་ཡིས་གང་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །གང་གིས་ཅི་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །ཅི་མེད་གང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ན་འདི་ནི་འདིའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་འདིའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུས་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བའི་
འབྲས་བུ་གང་ཞིག་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་། འབྲས་བུ་དེས་ཀྱང་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་འདི་ནི་འདིའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོའོ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅི་ཞིག་གི་བདག་གང་ཞིག་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་

102-1-66a

ཅིང་། འདི་ནི་འདིའི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་གང་གིས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅི་ཞིག་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མེད་པར་ལོགས་ཤིག་
ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་རྟེན་མེད་པས་དེ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ན་ནི། ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་མིན། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རེ་རེའི་
སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ལྟ་སོགས་ནང་ནས་གཞན་ཞིག་གིས། །གཞན་གྱི་ཚེ་ན་གསལ་བར་བྱེད། །གང་གི་ཚེ་ལྟ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་བས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི། ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་
ཕྱིར་སྔར་སྨྲས་པའི་ཉེས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ། རྒྱུ་མེད་པ་གསལ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གལ་ཏེ་ཡོད་
མིན་ན་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། ལྟ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡི། །སྔ་རོལ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད། །གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་ནགས་མེད་པ་དེའི་ཚེ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡང་མེད་ལ། བྱེ་མ་ཐམས་
ཅད་ལ་ཏིལ་མར་འབྱིན་པ་མེད་ལ། བྱེ་མ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཏིལ་མར་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། གང་ཞིག་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་ཡང་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། རེ་རེ་མ་གཏོགས་པར་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་

102-1-66b

རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ལྟ་པོ་དེ་ཉིད་ཉན་པོ་དེ། །གལ་ཏེ་ཚོར་པོའང་དེ་ཉིད་ན། །དེའི་ཚེ། རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ཡོད་གྱུར་ན། །ལྟ་བ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཉན་པ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ནོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཉན་པ་པོ་ཡང་ལྟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ཉན་པའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ལྟ་བ་པོ་ཡང་ཉན་པ་པོར་འགྱུར་ན། ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ལྟ་བ་པོར་འགྱུར་ཞིང་། ཉན་པའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ཉན་པ་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱ་བ་སོ་སོ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་
བསྐྱངས་ནི། བདག་གཅིག་ཡིན་ན་ནི། དབང་པོ་གཞན་ལ་འགྲོ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་སྐར་ཁུང་གཞན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཆད་དོ། །སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ནི། ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་བདག་ལ་དབང་པོ་གཞན་ལ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་མི་རིགས་སོ་ཞེས་དེ་ལ་སུན་འབྱིན་པར་སྨྲའོ། །འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་སྡེ་པས་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་དགག་པའི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་མ་འཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་སྤང་བར་འདོད་པས། གལ་ཏེ་ལྟ་པོ་གཞན་ཉིད་ལ། །ཉན་པ་པོ་གཞན་ཚོར་གཞན་ན་སྟེ། རྟོག་པར་བྱེད་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་འདོད་པར་གྱུར་ན། ལྟ་པོ་ཡོད་ཚེ་ཉན་པོར་འགྱུར། །
བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་བ་གླང་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རྟ་ནི་བ་གླང་ཡོད་པའི་ཚེ་ཅིག་ཅར་དུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་ཉན་པ་པོ་ལྟ་བ་པོ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟ་བ་པོ་ཡོད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་ཅིག་ཅར་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་

102-1-67a

ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ནི་མི་འདོད་པས་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་བདག་མང་པོར་འགྱུར་ཏེ། ལྟ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ་སོ་སོ་སོར་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡང་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་དེ་ཡོད་ན། །དེ་ནི་གང་གིས་གདགས་པར་བྱ། །སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་
པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན། གང་ལས་རིམ་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ་ཞེས་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན། བདག་འབྱུང་བ་ཆེན་
པོ་བཞིའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །གང་ལས་འགྱུར་བའི་འབྱུང་དེ་ལའང་། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་གང་དག་ལས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ལའང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་
ཅན་འདི་ཡོད་པ་མི་རིགས་ཏེ། སྔར་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་སྐད་སྔར། ཅི་མེད་གང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བཤད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འདིར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་སྔ་རོལ་དུ་བདག་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི། 
དེས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར། ལྟ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ལ་ཡང་སྐྱོན་བརྗོད་
པ་ཉིད་ཡིན་པས་སླར་ཡང་མ་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་འབྱུང་བ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་བདག་བཀག་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། བཀག་པ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་

102-1-67b

བདག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་བདག་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཡོད་ན། བདག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་ལ་
སོགས་པ་བདག་གང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་བདག་མེད་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ། ཉེ་བར་ལེན་པར་གྱུར་པ་རྣམས། །ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་
ཡང་། །གང་གི་ཡིན་པ་གལ་ཏེ་མེད། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གང་གི་ཡིན་པར་རྟོག་པ་དེ་གང་གི་ཚེ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དེའི་ཚེ་ཁོ་ནར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསལ་བར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་
མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཅི་བདག་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ངེས་སམ། དེ་སྐད་སུས་སྨྲས། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། བདག་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་ཐལ་མ་ཐག་ཏུ་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་སྐད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྨྲས་མོད་ཀྱི། འདིའི་དོན་ནི་
ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། བདག་གིས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོར་དེ་ལ་རང་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་
ཟློག་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་སྨྲས་པ་ཡིན་གྱི། འདིའི་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་གཉིས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། གང་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་འཕགས་པའི་ལྷས། 
ཁྱོད་ཀྱི་བདག་ཀྱང་ངའི་བདག་མིན། །དེས་བདག་ངེས་མེད་དེ་ཕྱིར་མེད། །དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་རྣམས་ལ། །རྟོག་པ་ཞེས་ཀྱང་ཉེ་བར་སྐྱེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །སྔ་རོལ་ད་ལྟ་ཕྱི་ན་མེད། །དེ་ལ་ཡོད་དོ་མེད་དོ་ཞེས། །རྟོག་

102-1-68a

པ་དག་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རེ་ཞིག་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ནི་བདག་མེད་དེ། དེ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་མེད་དོ། །སོ་སོ་སོ་སོར་མ་གྲུབ་པ་དག་ལ། ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་
མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། རི་བོང་གི་རྭ་གཉིས་ལྟར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པའི་བདག་དང་ཉེ་བར་བླངས་པ་དག་ཀྱང་སོ་སོ་སོ་སོར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་ཡང་མེད་དོ། །ཕྱིས་ཀྱང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གོང་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། བདག་འོག་རོལ་གྱི་དུས་སུ་ཡོད་པར་
འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཕྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ལས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔར་རམ་ཕྱིས་སམ་ལྷན་ཅིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ལ་ཡོད་
པའམ། མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་རབ་ཅན་སུ་ཞིག་རྟོག་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གཉིས་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་བཞིན་དུ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། 
འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས། དེ་ཚེ་སྡིག་མེད་སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པ་ཡི། །རྒྱལ་བ་དེ་ནི་ཏིང་འཛིན་མཆོག་འདི་འཆད། །སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདི་ལ་སུ་ཡང་མི་སྐྱོ་འཆི་བ་མེད། །སེམས་ཅན་མིང་དང་སྲོག་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། །ཆོས་འདི་རྣམས་ནི་དབུ་བ་ཆུ་
ཤིང་འདྲ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནམ་མཁའི་ཀློག་འདྲ་སྟེ། །ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་འདྲ་ཞིང་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །མི་འགའ་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཡང་ཤི་ནས་ནི། །འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འཕོ་ཞིང་འགྲོ་མེད་ཀྱང་། །ལས་བྱས་རྣམས་ནི་ནམ་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །འཁོར་བ་ན་ཡང་དཀར་ནག་འབྲས་བུ་སྨིན། །རྟག་པ་མ་
ཡིན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ལས་བསགས་མེད་ཅིང་གནས་པ་དག་ཀྱང་མེད། །དེ་ཡང་བྱས་ནས་རེག་པར་མི་འགྱུར་མིན། །གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཚོར་བར་འགྱུར་བའང་མེད། །འཕོ་བ་མེད་ཅིང་ཕྱིར་ཡང་འོང་བ་མེད། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པ་འང་མིན། །འདི་ན་ལྟ་གནས་

102-1-68b

འཇུག་པ་དག་པ་མིན། །སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་རབ་ཞི་འཇུག་པ་མེད། །བདེ་གཤེགས་སྤྱོད་ཡུལ་རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། །སྐྱེ་མེད་ཞི་བ་མཚན་མ་མེད་པའི་གནས། །སྟོབས་དང་གཟུངས་རྣམས་དང་ནི་སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་དམ་པའི་མཆོག །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་
སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། སྔ་རོལ་ན་གནས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གཉིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་
པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་འབྱུང་མོད་ཀྱི། མེ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚ་བ་དང་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལ་ལྟོས་ནས་བུད་ཤིང་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བསྲེག་པར་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཉེ་བར་
ལེན་པ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་གཉིས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཉིད་ཡོད་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གལ་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་
ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་ངེས་པར་གཅིག་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་གྲང་། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ། བུད་ཤིང་གང་དེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །
བུད་ཤིང་བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སྲེག་པར་བྱེད་པ་པོ་ནི་མེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་དེ་ཉིད་མེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་དང་། །ལས་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་མཐོང་སྟེ། རྫ་མཁན་དང་བུམ་པ་

102-1-69a

དག་གམ། གཅད་བྱ་དང་གཅོད་པ་པོ་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་དུ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་མི་
དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །བུམ་པ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་སྣམ་བུ་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་མེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས། འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ། རྟག་ཏུ་
འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འབར་བྱེད་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་ཞིང་། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལས་ཀྱང་མེད། །མེ་བུད་ཤིང་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པར་འདོད་པ་ན་རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང་། འབར་བྱེད་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་རྩོམ་པ་དོན་མེད་
པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། ལས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འབར་བྱེད་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་ཞིང་། །རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཡིན་ན་ནི། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དེས་
འབར་བར་བྱེད་པས་ན་འབར་བར་བྱེད་དེ་བུད་ཤིང་ངོ་། །འདི་ལ་འབར་བར་བྱེད་པ་རྒྱུར་ཡོད་པས་ན་འབར་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བའོ། །འབར་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི། འབར་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་བའོ། །གལ་ཏེ་འབར་བར་བྱེད་པ་ལས་མེ་གཞན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་
ནི་དེའི་ཚེ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་གང་ལས་གཞན་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྟོས་པ་མེད་དེ། །བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབར་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་འབར་བར་བྱེད་དོ། །འབར་བར་བྱེད་པ་ལ་
ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་མེ་དེ་ནི་མེད་ན་འཆི་བར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ། འབར་བར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འཆི་བའི་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཡིན་ན་ནི། །མི་འཆི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་སྦར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩོམ་པ་

102-1-69b

དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མེ་ལས་མེད་ཅིང་མི་བདོག་པ་ཡིན་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་པོར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་
འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་། བུད་ཤིང་མེད་པར་མེ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། འབར་བར་གྱུར་པའི་དོན་མེས་
བསྲེག་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་བུད་ཤིང་ཡིན་ལ། མེ་ཡང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དམིགས་ཀྱི། སོ་སོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ། དེ་ལྟར་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་བུད་ཤིང་དུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། མེ་ཡང་བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་དམིགས་ཀྱི་སོ་སོར་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གལ་ཏེ་ཤིང་
ལས་མེ་གཞན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེ་ན་ཕྱོགས་འདི་ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ། །བསྲེག་བཞིན་བུད་ཤིང་ཡིན་སེམས་ན། །གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་
ཏེ། གལ་ཏེ་འབར་བ་དང་ལྡན་པའི་དོན་བསྲེག་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་བུད་ཤིང་ཡིན་ལ། མེ་ནི་དེའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟར་བརྟགས་ཀྱང་། མེས་བུད་ཤིང་བསྲེག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་འཐད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །གང་གིས་བུད་ཤིང་
དེ་སྲེག་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འབྱུང་ངོ་། །གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་བསྲེག་བཞིན་པ་ཙམ་ཞིག་དེ་ཡིན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་མེས་བུད་ཤིང་བསྲེག་གོ་ཞེས་རྟོག་པ་ན། བུད་ཤིང་ནི་འབར་བར་གྱུར་པ་བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་
ལས་མ་གཏོགས་པར་གང་གིས་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་མེ་གཞན་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་འདི་ཉེ་བར་དམིགས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འབར་བར་གྱུར་པའི་བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཙམ་མོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་མེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བུད་ཤིང་དེ་གང་གིས་

102-1-70a

སྲེག་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་མེས་བུད་ཤིང་མི་བསྲེག་སྟེ། དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འབར་བར་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་བཟློག་ཏུ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཞན་
ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། བསྲེག་བཞིན་པའི་བརྗོད་པ་མེད་པས། བསྲེག་བཞིན་པ་བུད་ཤིང་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཞིང་། མེས་བུད་ཤིང་བསྲེག་པར་ཡང་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཕྱིར་མི་ཕྲད་ཕྲད་མེད་ན། །སྲེག་པར་མི་འགྱུར་མི་སྲེག་ན། །འཆི་བར་མི་འགྱུར་མི་འཆི་ན། །རང་
རྟགས་དང་ཡང་ལྡན་པར་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། དེ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་མུན་པ་ལྟར་བུད་ཤིང་དང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྲེག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། བསྐལ་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་བཞིན་ནོ་
སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བསྲེག་བཞིན་པ་བུད་ཤིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་འཐད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མེ་འཆི་བར་མི་འགྱུར་ལ། མི་འཆི་ན་ཡང་རང་གི་རྟགས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་ཏུ་འབར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་རང་གི་རྟགས་དང་
ལྡན་པ་ཁོ་ནར་གནས་པར་འགྱུར་བ་འམ། ཡང་ན་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་བ་འམ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་ཕྲད་པ་དང་། ཕྲད་པ་མེད་ན་བསྲེག་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། མི་བསྲེག་ན་འཆི་
བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། མི་འཆི་ན་རང་གི་རྟགས་དང་ཡང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཞན་ཡིན་ན་གཞན་ཕྱིར་མི་ཕྲད་ཕྲད་མེད་ན། །བསྲེག་པར་མི་འགྱུར་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཕྲད་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་དང་། །སྐྱེས་པའང་བུད་མེད་ཕྲད་པ་

102-1-70b

བཞིན། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་དང་ཕྲད་པར་རུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལྟར། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གལ་ཏེ་མེ་དང་ཤིང་
དག་ནི། །གཅིག་གིས་གཅིག་ནི་བསལ་གྱུར་ན། །ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་། །ཤིང་དང་ཕྲད་པར་འདོད་ལ་རག །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་མེ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། མེ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བུད་ཤིང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་
དཔེ་འདི་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ། སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་གང་དག་ཕྲད་པར་གྲུབ་པ་དེ་དག་ཉིད་དཔེ་ཉེ་བར་དགོད་པར་རིགས་པར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། གཞན་ཉིད་ཡིན་བཞིན་དུ་ཕྲད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ལ་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལྟར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་དེའི་ཕྱིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་
གཤམ་གྱི་བུ་དང་བུ་མོ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་ངོ་། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མེ་ཡིན་ལ། །གལ་ཏེ་མེ་ལྟོས་ཤིང་ཡིན་ན། །གང་ལྟོས་མེ་དང་ཤིང་འགྱུར་བ། །དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་མེ་འདི་ནི་བུད་ཤིང་འདིའི་སྲེག་པར་
བྱེད་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་མེར་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་། གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་འདི་ནི་མེ་འདིའི་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མེ་ལ་ལྟོས་ཏེ། བུད་ཤིང་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་ལས་སྔར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། ཅི་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་མེར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་
མེ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བུད་ཤིང་དུ་འགྱུར། དེ་ལ་གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་དང་པོར་གྲུབ་པོ་ཞེས་རྟོག་ན་ནི། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་མེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ཅིང་བསྲེག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བུད་ཤིང་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བུད་ཤིང་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དང་པོར་མེ་

102-1-71a

ཡིན་ལ་ཕྱིས་བུད་ཤིང་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུད་ཤིང་ལས་སྔར་གྲུབ་པའི་མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིས་ལྟོས་པ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཅིག་ཤོས་འགྲུབ་པར་
འགྱུར་བ་དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་སྔར་བུད་ཤིང་ཡིན་ལ་ཕྱིས་མེ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མེ་ཡིན་ན། །མེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་མེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྟོག་ན། དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་མེ་གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་ཡང་
བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་ཅིང་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཁོ་ན་ལྟོས་པར་རིགས་ཀྱི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ནི་ཁྱིམ་འགའ་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མེ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི། དེ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མེ་ཡོད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་
ལ། དེའི་ཚེ་ན་ཡང་འདི་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་གི་དོན་དུ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་གྲུབ་ཟིན་པའི་མེ་ནི་ཡང་བུད་ཤིང་གིས་བྱར་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་མེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་
ལ་བརྟེན་ནས་མེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན། བུད་པར་བྱ་བའི་ཤིང་ལ་ཡང་། །མེ་མེད་པར་ནི་འགྱུར་བ་ཡིན། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལ་མེ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་དེ། མ་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་མེ་མེད་པར་གྲུབ་པར་ཁས་བླང་
བར་བྱ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་བུད་ཤིང་འགྲུབ་པས་མེ་འགྲུབ་ཅིང་། མེ་འགྲུབ་པས་ཀྱང་བུད་ཤིང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། གཅིག་ཀྱང་སྔར་གྲུབ་པར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། གང་ལྟོས་མེ་དང་ཤིང་
འགྱུར་བ། །དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་འདོད་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་འདོད་ན་ནི་ཡང་གཉི་ག་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ལྟོས་འགྲུབ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་ནི། །ལྟོས་བྱ་གང་ཡིན་དེ་འགྲུབ་ན། །

102-1-71b

གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་མེ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་འགྲུབ་ལ། བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བདག་ཉིད་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྟོས་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ། གལ་ཏེ་མེ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ་
ལྟོས་ནས་འགྲུབ་ན། ད་ནི་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་སྨྲོས་ཤིག །གལ་ཏེ་མེ་མེད་པ་ན་བུད་ཤིང་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། རྒྱུ་མེད་པས་བུད་ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་མེ་འགྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་
པོ་གང་ཞིག། མེ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་འགྲུབ་ལ། མེ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བུད་ཤིང་གི་བདག་ཉིད་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལྟོས་པར་བྱ་བར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལྟོས་ནས་འགྲུབ་ན། ད་ནི་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ་
པར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་མེད་པ་ན་མེ་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པས་མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བུད་ཤིང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འདིའི་ཕྱིར་ཡང་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པ་མེད་དེ། གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་པ་
མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དངོས་པོ་ལྟོས་གྲུབ་གང་ཡིན་པ། །དེ་མ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་ལྟོས། །ཅི་སྟེ་གྲུབ་པ་ལྟོས་ཤེ་ན། །དེ་ནི་ལྟོས་པར་མི་རིགས་སོ། །མེ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་གྲུབ་པ་འམ་གྲུབ་
པ་ཞིག་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་གྲང་། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། བུད་ཤིང་ལ་མི་ལྟོས་ཏེ་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ནི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟོས་ཅི་དགོས་ཏེ། དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གྲུབ་ཟིན་པ་ཡིན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་
བུད་ཤིང་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པར་རམ། དུས་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཤིང་ལ་མ་ལྟོས་པའི་མེ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་སྟེ་འོ་ན་མ་ལྟོས་པར་མེར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་

102-1-72a

གསུངས་པ་ནི། ཤིང་ལ་མ་ལྟོས་མེ་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་ཉིད་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པ་འམ། མ་ལྟོས་པའི་མེ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་
པ་ནི། མེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཤིང་མེད་དེ། །མེ་ལ་མ་ལྟོས་ཤིང་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིའི་དོན་ནི་ཐལ་མ་ཐག་ཏུ་གོ་བར་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཡང་མི་བརྗོད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ་དཔྱད་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་འདིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཅི་དགོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བུད་ཤིང་མེས་
བསྲེག་བཞིན་པ་དམིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་སྨྲའོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མེས་བུད་ཤིང་བསྲེགས་ན་དེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། སྲེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་གལ་ཏེ། ཤིང་ལ་མེ་ཡོད་ན་ནི་དེས་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། མེ་ནི་གཞན་ལས་མི་འོང་སྟེ། །ཤིང་ལའང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །རེ་ཞིག་མེ་ནི་བུད་ཤིང་མ་གཏོགས་པར་གཞན་འགའ་ཞིག་ལས་འོང་བ་མེད་དེ། དེ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་མེད་པས་བུད་ཤིང་དང་བྲལ་བའི་མེ་ལ་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བུད་ཤིང་དང་
བཅས་པ་འོང་བ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེར་ཡང་བུད་ཤིང་དང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མེ་ནི་གཞན་ལས་མི་འོང་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཤིང་ལ་ཡང་མེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །ཅི་སྟེ་རྩ་བ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་སྔར་དམིགས་པར་མ་གྱུར་བཞིན་དུ་ཕྱིས་གཙུབ་ཤིང་གཙུབས་པ་ལ་སོགས་པ། མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡོད་པ་ལས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ཅི་སྟེ་རྩ་བ་དང་ཆུ་ལ་
སོགས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེས་འདི་ཉིད་རེ་ཞིག་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མི་བྱེད་དེ་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མངོན་པར་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་གསལ་བའོ། །དེ་ལྟ་

102-1-72b

ན་ནི། འོ་ན་དེ་སྔར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བྱེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་བཏང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་མངོན་པར་གསལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་གསལ་བ་རྐྱེན་
ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བ་འདི་ནི་དངོས་པོ་མངོན་པར་གསལ་བར་གྱུར་པའམ། མངོན་པར་གསལ་བར་མ་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ལ་རྟོག་པ་ཞིག་ན།  དེ་ལ་རེ་ཞིག་མངོན་པར་གསལ་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་
གསལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་གསལ་བར་མ་གྱུར་པ་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བར་མི་བྱེད་དེ། མངོན་པར་གསལ་བར་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །དེ་
ལྟར་ན་མངོན་པར་གསལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པར་གྱུར་པ་རགས་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རགས་པ་ཉིད་སྔར་མེད་པས་དེ་ཉིད་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རགས་པ་ཉིད་དུ་བྱས་པས་མངོན་པར་གསལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། ཕྲ་བ་ཉིད་
ཀྱང་རྒྱུ་མེད་པས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཅི་ཞིག་རགས་པར་བྱས་པ་ལས་མངོན་པར་གསལ་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བུད་ཤིང་ལ་མེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཤིང་ལའང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མེས་ནི་བུད་ཤིང་སྲེག་པ་ཡང་མི་འཐད་པས། 
འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་བདེན་པ་ཞིག་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་། བགོམ་པ་དག་ལ་སུན་འབྱིན་པ་སྔར་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བ། དེ་བཞིན་ཤིང་གི་ལྷག་མ་ནི། །སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པས་བསྟན། །བུད་ཤིང་མེས་སྲེག་བཞིན་པ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བུད་ཤིང་འདིའི་
སྟེ། བུད་ཤིང་གི་སྐབས་ཀྱི་སུན་འབྱིན་ལྷག་མ་ནི། རེ་ཞིག་བསྲེགས་པ་མི་སྲེག་སྟེ། །མ་བསྲེགས་པ་ལའང་སྲེག་པ་མིན། །བསྲེགས་དང་མ་བསྲེགས་མ་གཏོགས་པའི། །བསྲེག་བཞིན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འདོན་པ་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་སོང་བ་དང་

102-1-73a

མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པའི་སུན་འབྱིན་པ་དང་མཚུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་མེས་བསྲེག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ད་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དོན་གྱི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། ཤིང་ཉིད་མེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤིང་
ལས་གཞན་ལ་མེ་ཡང་མེད། །མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །མེ་ལ་ཤིང་མེད་དེར་དེ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ། བུད་ཤིང་གང་དེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར། ཤིང་ཉིད་མེ་ནི་
མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་ཡིན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར། ཤིང་ལས་གཞན་ལ་མེ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉི་ག་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་དང་ལྡན་པ་དང་རྟེན་དང་
བརྟེན་པའི་ཕྱོགས་དག་ཀྱང་། དོན་གྱིས་བཀག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །མེ་ལ་ཤིང་མེད་དེར་དེ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ལམ་འདི་ལ་བུད་ཤིང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཐ་དད་པ་འམ། ཐ་མི་དད་
པར་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཆད་གྲང་ན་དེ་ལ་ཐ་དད་པར་ནི། དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་བ་གླང་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། ཐ་མི་དད་པར་ནི་ལྷ་སྦྱིན་བློ་དང་ལྡན་ནོ། །ལྷ་སྦྱིན་གཟུགས་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ལ་ཕྱོགས་གཉི་ག་ཡང་བཀག་པའི་ཕྱིར། མེ་
ཤིང་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའང་བཀག་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འཁར་གཞོང་ནི་རྒྱ་ཤུག་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་རྟོག་ན། མེ་ལ་ནི་བུད་ཤིང་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། མེ་ལ་ཤིང་མེད་ཅེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །བུད་ཤིང་ལ་ཡང་མེ་མེད་དེ་གཞན་ཉིད་བཀག་པ་
ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་བཀག་པ་ཡང་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ལྔར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ན། མེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར། མེ་དང་ཤིང་གིས་བདག་དང་ནི། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་རིམ་པ་ཀུན། །བུམ་

102-1-73b

སྣམ་སོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །མ་ལུས་པར་ནི་རྣམ་པར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བས་ན། ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་དག་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ། འཛིན་པ་པོ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བཞག་ཅིང་བསྐྱེད་པས་ན་བདག་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། བདག་དེ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་གྲུབ་པའི་རིམ་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གིས་རྣམ་པར་བཤད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡང་ཀུན་དང་མ་
ལུས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ལྟ་ཡོད་ཅེ་ན། ཀུན་སྨོས་པ་ནི་ཐལ་མ་ཐག་པའི་ཕྱོགས་ལྔ་པོ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ཚང་བ་མེད་པར་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལྟར་བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་དག་སྟོན་པ་ལ་འཐད་པའི་ཚུལ་སྔར་
བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མ་ལུས་པས་བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དག་དགག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དག་དགག་པ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་དང་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚུངས་པ་ནི་འདི་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རིམ་
པ་ཀུན། མ་ལུས་པར་ནི་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་གཞན་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གཞན་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཕུང་
པོ་ལས་ཐ་དད་པར་ཡང་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་བཀག་པའི་ཕྱིར་བདག་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ཕུང་
པོ་དག་ཡོད་པ་དང་། ཕུང་པོ་དག་ལ་བདག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ལྔར་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ལྟར་བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དག་

102-1-74a

གི་རིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་གཉིས་ཁོ་ནའི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བུམ་སྣམ་སོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུར་གྱུར་པའམ། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དུ་གྱུར་པའམ། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞིར་གྱུར་པ་འམ། ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འཇིམ་པ་དང་དབྱུ་གུ་དང་འཁོར་ལོ་དང་སྐུད་པ་དང་ཆུ་དང་རྫ་མཁན་གྱི་ལག་པའི་རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་
བུམ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའོ། །དུམ་བུ་ལ་སོགས་པའམ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་ནོ། །ལྟོ་བ་ཡངས་པ་དང་། མཆུ་འཕྱང་བ་དང་། ཁ་གཡེལ་བ་དང་། མགུལ་པ་རིང་བ་ཉིད་ལ་
སོགས་པ་རྣམས་ནི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་མཚན་གཞིའོ། །སྔོ་བསངས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ཡང་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལྟར་རིམ་པར་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་
དང་བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ལྟར་བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་པར་མངོན་པར་རློམ་པ་ཉིད་ཀྱིས། མུ་སྟེགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དོན་ཉིད་དུ་གཅུས་ནས། ཤིན་ཏུ་བླུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན། །གང་དག་བདག་དང་དངོས་
པོ་རྣམས། །དེ་བཅས་ཉིད་དང་ཐ་དད་པར། །སྟོན་པ་དེ་དག་བསྟན་དོན་ལ། །མཁས་སོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །དེ་ལ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པས་ན་དེ་བཅས་སོ། །དེ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་དེ་བཅས་ཉིད་དེ། ཐ་མི་དད་པ་རང་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང་གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །

102-1-74b

གང་དག་དེ་བཅས་ཉིད་དེར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་བསྟན་པའི་དོན་ལ་མཁས་པར་སློབ་དཔོན་མི་དགོངས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་གིས་བདག་ཏུ་འདོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་དང་དེ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་དེ། སོ་སོ་མ་ཡིན་ཞིང་ཐ་མི་དད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་ཡིན་པ་དང་། 
དེ་བཞིན་དུ་འཇིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གང་གིས་བུམ་པར་འདོགས་པ་དེ་དང་དེར་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། སོ་སོར་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་གང་དག་བདག་དང་དངོས་པོ་རྣམས་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་
དང་བྲལ་བ། བརྟེན་ནས་གདགས་པའི་མིང་ཅན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་བདག་ཀྱང་གཞན་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡང་གཞན། འབྲས་བུ་ཡང་གཞན་རྒྱུ་ཡང་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ་སོ་སོ་སོར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་གཞན་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེ་དག་བསྟན་པའི་དོན་
ལ་མཁས་པར་སློབ་དཔོན་ནི་མི་དགོངས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། འགྲོ་བ་སྒྲ་བརྙན་དང་འདྲ་བར། །གཅིག་ཉིད་གཞན་ཉིད་དང་བྲལ་ཞིང་། །འཕོ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བར། །སྨད་མེད་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་མེ་དང་བུད་ཤིང་བརྟག་
པས་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ལུས་ནི་དུས་མཐའི་མེ་དག་གམ། ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་མེ་དག་གིས་འཚིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོར་རབ་བསྲེགས་ཀྱང་། །ནམ་མཁའ་སྔོན་ཆད་
ནམ་ཡང་མི་འཚིག་བཞིན། །ཆོས་རྣམས་ནམ་མཁའ་མཚུངས་པར་རྣམ་རིག་པས། །དེ་ནི་གཞར་ཡང་མེ་ནང་ཡོང་མི་འཚིག །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་འབར་གྱུར་ལ། །འབར་བ་འདི་དག་མ་ལུས་ཞི་ཤོག་ཅེས། །ཏིང་འཛིན་གནས་ནས་སྨོན་ལམ་འདི་བཏབ་པ། །ས་
རྣམས་ཞིག་ཀྱང་དེ་ལ་འགྱུར་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་གཙུབ་ཤིང་དང་ནི་གཙུབ་སྟན་དང་། །ལག་པའི་རྩོལ་བ་འདི་གསུམ་འདུས་པ་ཡི། །རྐྱེན་འདི་དག་ལས་མེ་ནི་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །བྱུང་སྟེ་བྱ་བ་བྱས་ནས་མྱུར་དུ་འགག །དེ་ནས་འདི་ནི་གང་

102-1-75a

ནས་འོངས་སམ་གར། །སོང་ཞེས་མཁས་པ་གང་ཞིག་ཚོལ་བར་བྱེད། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ཀུན་ཏུ་བཙལ་བ་དང་། །འདི་ཡི་འགྲོ་དང་འོང་བ་རྙེད་མིན་བཞིན། །ཕུང་པོ་དག་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ནི། །ནང་ཡང་སྟོང་ལ་ཕྱི་རོལ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཐམས་
ཅད་བདག་གིས་དབེན་ཞིང་གནས་མེད་ལ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་འདྲ་འདི་དག་ནི། །མར་མེ་མཛད་པ་མཐོང་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟོགས། །ཇི་ལྟར་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ལྷ་མིར་བཅས་པས་རྟོགས་པར་གྱིས། །ལོག་པ་ཡང་
དག་མ་ཡིན་བརྟགས་པ་ཡི། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དག་གིས་འགྲོ་བ་གདུངས། །ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་ལས་ཞི་བ་བསིལ་བའི་ཆུ། །འདྲེན་པ་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་ནི་རབ་ཏུ་ཕོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། མེ་
དང་བུད་ཤིང་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འཁོར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་
བརྒྱུད་པས་གང་ཞིག་འཁོར་བར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། དགེ་སློང་དག་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའི་འཁོར་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་མ་རིག་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ལྡན་པ། སྲེད་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཅན། །སྲེད་པའི་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཀྱིས་བཅིངས་པ། འཁོར་ཞིང་རྒྱུག་པ་
རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་མངོན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པས་འཁོར་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་པོ་ཡང་ཡོད་ལ། དེ་ལ་ཡང་བདག་ཅེས་བྱའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཉིད་ཡོད་ན། །བདག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
འདི་ལྟར། སྔོན་མཐའ་སྔོན་ནམ་ཞེས་ཞུས་ཚེ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་མིན་ཞེས་གསུངས། །འཁོར་བ་ཐོག་མ་མཐའ་མེད་དེ། །དེ་ལ་སྔོན་མེད་ཕྱི་མ་མེད། །མཐའ་དང་ཆ་དང་ཆ་ཤས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ནི་སྔོན་གྱི་ཆ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་

102-1-75b

ཞིག་ཡོད་ན་ནི། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ངེས་པར་སྔོན་དང་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། དགེ་སློང་དག་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའི་འཁོར་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་
ཐ་མ་མེད་པར་གསུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསལ་བར་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་མེད་དེ་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདིར་འདི་དཔྱད་
པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྔོན་དང་། ཕྱི་མ་བཀག་ན། ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟ་བས་ན། འཁོར་བ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནན་ཏན་དུ་བྱའོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གསུངས་ཤེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་མ་རིག་པའི་
སྒྲིབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་བཀོད་པས་དེ་དག་ཁོ་ནའི་འཁོར་བ་དེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་སྒྲིབ་པའི་ལྗོན་ཤིང་དྲུངས་ཕྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་
མེས། ཉོན་མོངས་པའི་ལྗོན་ཤིང་མ་ལུས་པར་བསྲེགས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་མཐའ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཐོག་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཐ་མ་ཡོད་པར་བསྟན་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཐོག་མ་མེད་ཀྱང་། མེ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་པ་ལས་ཐ་མ་
ཡོད་པ་ནི་མཐོང་བ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པའི་ལྷས། ཇི་ལྟར་ས་བོན་མཐའ་མཐོང་ཞིང་། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྒྱུ་ནི་མ་ཚང་ཕྱིར། །སྐྱེ་བ་འང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཐ་མ་བསྟན་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བསྡམས་
པ་རྣམས་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་གཞུག་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་སེམས་པ་ཡིན་ན་ནི། འཁོར་བ་ཉིད་མེད་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཟད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། འདིར་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཐ་མ་ལྟར་ཐོག་

102-1-76a

མ་ཡང་ཅི་སྟེ་མ་གསུངས་ཤེ་ན། བརྗོད་པ། རྒྱུ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་འཁོར་བའི་ཐོག་མ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་
ཡང་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར། དབུས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡོད་དེ། དབུས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་དབུས་མེད་དེ། དཔེར་ན་རུས་སྦལ་གྱི་སྤུའི་གོས་བཞིན་ནོ། །ཁྱོད་ནི་བཞད་
གད་བྱ་བར་འོས་པ་ཞིག་སྟེ། གང་ལ་ཐོག་མ་ཐ་མེད་པ། །དེ་ལ་དབུས་ནི་ག་ལ་ཡོད། །མ་ཡིན་ནམ། ཐོག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇེ་དང་སྔོན་དང་དང་པོ་ལ་ཞེས་བྱའོ། །ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་དང་མཇུག་དང་རྒྱུན་ཆད་པ་ལ་བྱའོ། །འཁོར་བ་གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་བཀག་པ་དེ་ལ་དབུས་ཡོད་པར་
ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་དབུས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མིང་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། བདག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ལ་
ཐོག་མ་དང་། ཐ་མ་དང་དབུས་དག་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་མེད་པས། །སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་ཤི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྔ་བ་དང་ཕྱི་བ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་རིམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ། དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་སྔ་ཕྱི་དང་། ལྷན་ཅིག་རིམ་པ་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་མི་
འཐད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔར་འགྱུར་ལ། །རྒ་ཤི་ཕྱི་མ་ཡིན་ན་ནི། །སྐྱེ་བ་རྒ་ཤི་མེད་པ་དང་། །མ་ཤི་བར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔ་མར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྒ་ཤི་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ན། རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་མི་རུང་སྟེ། 
འདུས་མ་བྱས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒ་ཤི་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་རྟོག་པ་ན། ལྷ་སྦྱིན་གཞན་དུ་མ་ཤི་བར་འདིར་དང་པོར་སྐྱེ་བར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། རྒྱུ་མེད་པའི་ཉེས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བདག་

102-1-76b

འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་རྟོགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞིང་། སྔོན་བྱུང་བར་མ་གྱུར་པ་ལས་ཕྱིས་འདིར་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྔར་རྒ་ཤི་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་དང་པོ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་མཐོང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བདག་
ཀྱང་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ནི་རང་གི་ས་བོན་འགགས་པར་གྱུར་པ་ན། སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་མ་ཞིག་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་གོང་མ་དང་མཚུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་ས་བོན་ནི་ཤིང་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། 
དེའི་ཕྱིར་ཤིང་གི་སྐྱེ་བ་ནི་གཞན་དུ་མ་ཞིག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ནི་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཆད་
མིན་རྟག་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་ས་བོན་ལས་ཤིང་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདི་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། གཞན་དུ་མ་ཤི་བ་ལ་འདིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ཡིན་པར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་རྒ་ཤི་
སྔ་ལ་སྐྱེ་བ་འཕྱི་བ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འཕྱི་འགྱུར་ལ། །རྒ་ཤི་སྔ་བ་ཡིན་ན་ནི། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྒ་ཤི་ནི། །རྒྱུ་མེད་པར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒ་ཤི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཉིད་དུ་གསུངས་ན། གལ་ཏེ་
འདི་སྔ་བ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གང་ལས། བོང་བ་བཏེག་པར་གྱུར་པ་ནི། །བཏེག་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱི། །བཏེག་པ་ལྟ་ཞིག་རྒྱུ་ལས་ནི། །གཞན་པ་ལྟུང་བ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་བཤད་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་བཏེག་པ་ཁོ་ནར་ལྟུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་
གྱི། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པར་སྨྲའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པས་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཆོས་དེ་

102-1-77a

དག །རྒྱུ་དང་བཅས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པ་གང་ཡིན་པ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཡང་ལེགས་པར་དྲངས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་
བ་དང་ནི་རྒ་ཤི་དག །ལྷན་ཅིག་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་འཆི་འགྱུར་ཞིང་། །གཉི་ག་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་དག་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་འཆི་བར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མུན་པ་དང་
སྣང་བ་ལྟར་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་རྟོག་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བ་གླང་གི་རྭ་གཡས་
གཡོན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པས། འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། གང་ལ་སྔ་ཕྱི་ལྷན་ཅིག་གི། །རིམ་པ་དེ་དག་མི་སྲིད་པའི། །སྐྱེ་བ་དེ་དང་རྒ་ཤི་དེ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་སྤྲོ་བར་བྱེད། །སྐྱེ་བ་གང་དང་རྒ་ཤི་གང་ལ་སྔ་བ་དང་འཕྱི་བ་
དང་ལྷན་ཅིག་གི་རིམ་པ་དེ་དག་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་མ་དམིགས་པ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བར་བྱེད། ཅིའི་ཕྱིར་གྱི་སྒྲ་ནི་མི་སྲིད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། སྤྲོ་བར་མི་མཛད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རྒ་ཤི་དེ་ཡང་མ་དམིགས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བར་བྱེད། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གཟིགས་པ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །ཡང་ན་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་དང་། གང་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒ་ཤི་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲོས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་
དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། འཁོར་བ་འབའ་ཞིག་སྔོན་གྱི་མཐའ། །ཡོད་མ་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་མཚན་གཞི་ཉིད། །ཚོར་དང་ཚོར་པོ་

102-1-77b

ཉིད་དང་ནི། །དོན་ཡོད་གང་དག་ཅི་ཡང་རུང་། །དངོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལ་ཡང་། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྒྱུ་སྔ་ལ་འབྲས་བུ་འཕྱི་བར་གྱུར་ན་ནི། འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྒྱུ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་སྔ་ལ་རྒྱུ་འཕྱི་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱུ་བས་སྔ་བའི་
འབྲས་བུ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཅིག་ཅར་དུ་གྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཉི་ག་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་དག་དང་། ཚོར་བ་དང་ཚོར་བ་པོ་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཁོར་བའི་རྒྱུ་བཤད་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་བཤད་
པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་དངོས་པོ་གཞན་གང་དག་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དང་། ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དང་། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དང་། ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་
བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་ལས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། །གཟོད་ནས་ཞི་ཞིང་མ་སྐྱེས་པ། །རང་གཞན་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །ཆོས་རྣམས་མགོན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན། །ཞེས་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་
ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། གཟོད་མ་ནས་ནི་སྟོང་ཞིང་མ་འོངས་ཆོས། །སོང་བ་མེད་ཅིང་གནས་མེད་གནས་ཀྱིས་དབེན། །སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་རྟག་ཏུ་སྙིང་པོ་མེད། །ཐམས་ཅད་དག་ཅིང་རྣམ་དག་ནམ་མཁའ་བཞིན། །རྒྱལ་བའི་ཆོས་ནི་
གང་དག་རབ་སྟོན་པ། །དེར་ཡང་མི་ཟད་པས་ནི་མི་མཐོང་སྟེ། །ཆོས་འདི་སྔ་ནས་བདག་མེད་སེམས་ཅན་མེད། །དེ་དག་རབ་ཏུ་སྟོན་ཀྱང་མི་ཟད་འགྱུར། །བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བརྟགས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན། །འཁོར་བ་ལ་ནི་ཐ་མ་མི་རྙེད་དེ། །གང་དག་སྔོན་བྱུང་མཐའ་ནི་མཚན་ཉིད་
མེད། །མ་འོངས་དུས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ལས་དང་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཞུགས་འགྱུར་ཏེ། །རབ་དང་ཐ་མ་དག་ཏུ་འང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་བླུན་ཞིང་རང་བཞིན་སྟོང་། །ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་ཡང་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། །

102-1-78a

སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་ཡོད་ལ། སྡུག་བསྔལ་དེ་ཡང་འགའ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། རྟེན་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྟེན་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བདག་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་
སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡོད་ན། བདག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཡོད་ན། བདག་གིས་བྱས་པའམ། གཞན་གྱིས་བྱས་པའམ། གཉི་གས་བྱས་པའམ། རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདོད་པ་ན་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བྱས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་བྱས། །གཞན་གྱིས་བྱས་དང་གཉི་གས་བྱས། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་འདོད། །དེ་ནི་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྒོལ་བ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི། སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་སོ། །
གཞན་པོ་དག་གིས་ནི་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དག་གིས་ནི་གཉི་གས་བྱས་པ་ཡིན་ཞིང་འགའ་ཞིག་དག་གིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་སོ། །འདོད་པར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱ་བར་ཏེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་མི་
རུང་ངོ་། །འདི་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ཡིན་པ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བདག་གིས་བྱས་གྱུར་ན། །དེ་ཕྱིར་བརྟེན་ནས་འབྱུང་མི་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་ཕུང་པོ་འདི་དག་ལ། །བརྟེན་ནས་ཕུང་པོ་འདི་དག་འབྱུང་། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་རང་གིས་ཞེས་
བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བྱས་པར་གྱུར་ན་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་

102-1-78b

ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གང་ཕྱིར་ཕུང་པོ་འདི་དག་ལ། །བརྟེན་ནས་ཕུང་པོ་དེ་དག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས། 
སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །ད་ནི་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་འདི་ལས་དེ་གཞན་ཞིང་། །གལ་ཏེ་དེ་ལས་འདི་གཞན་ན། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་བྱས་
འགྱུར་ཞིང་། །གཞན་དེ་དག་གིས་དེ་བྱས་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་དག་ལས་སྐྱེ་བའི་ཆའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་གཞན་དུ་འགྱུར་ཞིང་། སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་དེ་དག་ལས་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་དག་གཞན་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་བྱས་པར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ལ་ནི་
གཞན་ཉིད་མ་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་བྱས་པར་
ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། །དེ་ཡི་ཚེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་དང་། །གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་གིས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་ནུས་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་བྱས་སོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་ཟག་བདག་གིས་གང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་བྱས་ནས་འདི་ལ་བྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་བྱས་སོ་
ཞེས་སྨྲའོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་གང་ཟག་བདག་གིས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་བྱས་པའི་གང་ཟག་སྟེ། །སྡུག་བསྔལ་མ་གཏོགས་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་མིའི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འདི་གང་ཟག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་

102-1-79a

རྟོག་ན། གང་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་དེ་བྱས་པའི་གང་ཟག་ཏེ་རྟོག་མོད། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་གང་གིས་གང་ཟག་བདག་ཉིད་དེར་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་དེས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ནི། སྡུག་བསྔལ་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ལ། འདིའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་འདི་ཡིན་
ནོ་ཞེས་ཕྱེ་སྟེ་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་མིའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་གིས། ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་བྱས་པར་གྱུར་ན་ནི། འོ་ན་དེ་གང་ཟག་བདག་གིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཟག་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་ཀྱང་གང་ཟག་ཐ་མི་དད་
པར་འདོད་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་ཐ་དད་ཅིང་། གཞན་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་གང་ཟག་བདག་གིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ཟག་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བྱས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སུ་
སྨྲ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ནི་གང་ཟག་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མིའི་གང་ཟག་ནི་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་གི་ཕྱིར་མིའི་གང་ཟག་གིས་ཀྱང་། ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་བྱས་ནས་ལྷའི་གང་ཟག་ལ་སྟེར་བར་བྱེད་ཅིང་། ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་དེས་ཀྱང་ལྷའི་
གང་ཟག་གོ་ཞེས་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དེའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ནི་གང་ཟག་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་གང་ཟག་གཞན་ལས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ན་གཞན་ཞིག་གིས། །སྡུག་བསྔལ་དེ་བྱས་གང་སྦྱིན་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་མ་གཏོགས་ཅི་
ལྟར་རུང་། །གལ་ཏེ་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་མིའི་གང་ཟག་གིས་བྱས་ལ། །མིའི་གང་ཟག་དེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དེ་བྱས་ནས། །གཞན་ལྷའི་གང་ཟག་ལ་སྟེར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི། གང་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ལྷའི་གང་ཟག་དེ། ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་གཏོགས་པར་ཇི་ལྟར་རུང་བར་
འགྱུར། དེ་ལྟར་ན། རེ་ཞིག་གང་ཟག་གཞན་ལས་འབྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལེན་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གང་ཞིག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་གང་ཟག་གཞན་སྡུག་བསྔལ། །འབྱུང་ན་གང་གིས་དེ་བྱས་ནས། །གཞན་ལ་སྟེར་བའི་གང་ཟག་

102-1-79b

གཞན། །སྡུག་བསྔལ་མ་གཏོགས་གང་ཞིག་ཡིན། །གང་གིས་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་བྱས་ནས་ལྷའི་གང་ཟག་ལ་སྟེར་བར་བྱེད་ཅིང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་གིས་མིའི་གང་ཟག་དེར་གདགས་པ་དེ་ནི། མིའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་ཐ་དད་པ་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་གཞན་ལས་
བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། བདག་གིས་བྱས་པར་མ་གྲུབ་པས། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་ག་ལ་བྱས། །གཞན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གང་བྱེད་པ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་བདག་བྱས་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལྷའི་གང་ཟག་གིས་སྡུག་བསྔལ་མིའི་གང་ཟག་གིས་བྱས་པའི་
ཕྱིར། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ནི་མིའི་གང་ཟག་གི་རང་གིས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚེ་བདག་གིས་བྱས་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དེ་མིའི་གང་ཟག་གི་བདག་གིས་མ་བྱས་པ་དེའི་ཚེ། ལྷ་ཞེས་བྱ་
བའི་གང་ཟག་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་གཞན་གྱིས་བྱས་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་ཆར་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་བདག་བྱས་མིན། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་
ནི་དེ་མ་བྱས། །གལ་ཏེ་གཞན་བདག་མ་བྱས་ན། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་བྱས་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བདག་དང་གཞན་དག་གིས་བྱས་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། བདག་གིས་བྱས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། བྱེད་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟགས་པའི་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རེ་
ཞིག་བདག་གིས་མ་བྱས་ཤིང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ཡང་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པས་གཞན་བྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་

102-1-80a

ཀས་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་རེ་རེས་བྱས་གྱུར་ན། །སྡུག་བསྔལ་གཉི་གས་བྱས་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རེ་རེས་སྡུག་བསྔལ་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་གཉི་གས་བྱས་པ་ཡིན་ན། དེ་ནི་རེ་རེས་བྱས་པ་ཡང་མ་
ཡིན་ཏེ། བཤད་ཟིན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་རེས་སྲོག་གཅོད་པ་མ་བྱས་པར་ནི་གཉི་གས་བྱས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་མཐོང་ངོ་། །ད་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་གིས་མ་བྱས་གཞན་མ་བྱས། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མེད་
ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པ། གཞན་གྱིས་མ་བསྐྱེད་པ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན། གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པའོ། །འདི་ལ་བདག་གིས་མ་བྱས་པ་ཡོད་པས་ན་བདག་གིས་མ་བྱས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་བྱས་པ་མེད་
ཅིང་། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་གི་དྲི་ཞིམ་པོ་བཞིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་བདག་ཀྱང་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་བཞིར་དཔྱད་ན་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཕྱི་རོལ་
གྱི་དངོས་པོ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དང་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་རྣམ་པ་བཞི། །ཡོད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་གྱི། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དག་ལ་ཡང་། །རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཐམས་
ཅད་སྔ་མ་བཞིན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་མེད་ན། འོ་ན་ད་ནི་འདི་དག་རྣམ་པ་གང་གིས་འགྲུབ་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། ངེས་པར་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་
ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ངེས་སོ། །འོན་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡོད་པར་རྙེད་པ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་

102-1-80b

འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཚོལ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་བརྟགས་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཕྱོགས་བཞི་བསལ་ནས་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་གྱི་དོན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གྲུབ་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། སྡུག་བསྔལ་བདག་
གིས་བྱས་པ་དང་། །གཞན་གྱིས་བྱས་དང་གཉི་གས་བྱས། །རྒྱུ་མེད་རྟོག་གེ་པ་ཡིས་འདོད། །ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་གསུངས། །ཞེས་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་རྒྱལ་བས་ཆོས་བཤད་དེ། །འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་དེ་ལྟར་ལྟོས། །ཡང་དག་
ཉིད་དུ་བདག་དང་བདག་མེད་དེ། །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་མཚན་ཉིད་འདི་འདྲའོ། །དགེ་དང་ནག་པོའི་ལས་རྣམས་མི་འཇིག་སྟེ། །བདག་གིས་བྱས་པ་བདག་ནི་མྱོང་བར་འགྱུར། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཕོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །རྒྱུ་མེད་པར་ཡང་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དབང་མེད་
པ། །གསོག་དང་གསོབ་ཏུ་གྱུར་པ་དབུ་བ་བཞིན། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་རྟག་ཏུ་སྟོང་། །སྒྲ་ཡིས་བཤད་ཀྱང་དེ་དག་དབེན་པ་ཡིན། །བྲག་ཕུག་རི་དང་གཅོང་རོང་ཀླུང་རྣམས་སུ། །རྐྱེན་གྱིས་ཇི་ལྟར་བྲག་ཅ་འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འདུས་བྱས་འདི་ཀུན་རིག་པར་གྱིས། །འགྲོ་བ་ཐམས་
ཅད་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། བདག་གིས་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཐལ་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་གས་བྱས་པ་དང་། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་མེད་ཅིང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་མེད་ལ། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་
དངོས་པོ་འདི་དག་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོར་ཡང་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ན་སྒྱུ་མའི་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པས། དེ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བློའི་སྤྱན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་མངའ་བ། མ་

102-1-81a

རིག་པའི་བག་ཆགས་མ་ལུས་པར་དྲུངས་ཕྱུང་བ། སེམས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཞིང་སྐྱབས་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་མཛད་པའི་སླད་དུ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལྷུར་མཛད་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་མངའ་བའི་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཞིག །སླུ་བ་དེ་ནི་བརྫུན་ཞེས་གསུངས། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་པ་ཡིན། །མདོ་ལས་དགེ་སློང་དག་འདུས་བྱས་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན་ལ། མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་
ནི་བདེན་པ་དམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདི་ནི་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས་གང་སུ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་
པ་དང་། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་དེ་དག་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་བརྫུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་འདྲིད་པར་བྱེད་ཅིང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་སྟེ། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་བཞིན་ནོ། །དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་འདུ་
བྱེད་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་སྟེ། སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་བདེན་པ་དེ་ནི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། བསྟན་པའི་རིགས་པ་དང་ལུང་འདི་ལས། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་སྟེ། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཀྱིས། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་
སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དག་ད་དུང་དུ་ཡང་ཁྱོད་སླུ་བར་བྱེད་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དག་ཡོད་པ་འདི་ནི་བདེན་ནོ། །གལ་ཏེ་སླུ་ཆོས་གང་ཡིན་པ། །དེ་བརྫུན་དེ་ལ་ཅི་ཞིག་སླུ། །མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་སླུ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྫུན་པའོ་

102-1-81b

ཞེས་བཤད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཅི་ཞིག་སླུ་སྟེ། དེ་ལ་ཅི་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་མེད་པར་ལྟ་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། དེར་ཅི་ཞིག་སླུ་བར་འགྱུར་ཏེ། འགའ་
ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བས། ཁྱོད་ཀྱིས་གླན་ཀ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ལྟ་བ་ཡང་མི་སྟོན་ན། ལུང་འདིས་ཅི་ཞིག་སྟོན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་གསུངས་པ། །སྟོང་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་
སྐད་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། གང་ཞིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་རང་
བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གང་དེ་སྟོང་པར་བཤད། །གང་ཞིག་སྟོང་ཉིད་ཤེས་དེ་བག་ཡོད་མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ལུང་གིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཏེ་ཅི་ཞེ་ན། རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ་རང་བཞིན་མི་
གནས་པ་ཉིད་དང་། འཇིག་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་གང་ལས་ཤེ་ན། དངོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བར་སྣང་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་
མེད་ན། དེའི་ཚེ་འདི་དག་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ན། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མི་གནས་པ་ཉིད་མདོའི་དོན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་
མེད་དེ། །གང་ཕྱིར་དངོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ། དེའི་སྔོ་བསངས་ཉིད་མི་འཐད་པས་ཆོས་ཅན་མེད་པས། དེ་ལ་

102-1-82a

བརྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱང་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་གི་ཡིན། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་ན། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་
གང་ཡིན་པ་དེ་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཏགས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་གཞན་དུ་འགྱུར། །འདིར་ཆོས་གང་ཞིག་དངོས་པོ་གང་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་དེ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཞེས་བསྙད་དེ། གཞན་གྱིས་གེགས་
བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་མེའི་ཚ་བ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་རང་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་ལ། ཚ་བ་དེ་ཉིད་ཆུ་དག་ལ་དམིགས་པ་ན་རྐྱེན་གཞན་ལས་བྱུང་བས་བཅོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ། དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་བྱ་དགོས་
པ་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དེ། མེ་ནི་གྲང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་རང་བཞིན་ཁས་ལན་ན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་ཞིག་སྣང་བ་ལས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ལ་ནི་གཞན་འགྱུར་མེད། །གཞན་ཉིད་ལ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་གཞོན་ནུ་མི་རྒ་སྟེ། །གང་
ཕྱིར་རྒས་པའང་མི་རྒའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ན་གནས་པ་དེ་ཉིད་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལྟར་ལང་ཚོའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ལ་གནས་པའི་གཞོན་ནུ་ལ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གནས་སྐབས་གཞན་ཐོབ་པ་ཉིད་ལ་
གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་རྟོག་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། དེ་གལ་ཏེ་གཞོན་ནུ་ལ་མི་འདོད་ཀྱི་གཞན་རྒས་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྒས་པ་ལ་ནི་ཡང་རྒ་བ་དང་། འབྲེལ་པ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒས་

102-1-82b

པ་ལ་ཡང་རྒ་བ་དང་འབྲེལ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། དེ་མེད་པར་ཡང་རྒས་པ་ཉིད་ཡོད་པས་རྒས་པ་རྒའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་གཞོན་ནུ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རྒས་པའི་གནས་སྐབས་མ་ཐོབ་པ་ལ་གཞོན་ནུ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་། གནས་སྐབས་གཉིས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་
འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་གཞན་འགྱུར་ན། །འོ་མ་ཉིད་ནི་ཞོར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འོ་མའི་གནས་སྐབས་བཏང་ནས། ཞོའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་འོ་མ་ཉིད་ཞོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་འོ་མ་ཉིད་ཞོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་
མི་འདོད་ན་ནི། འོ་མ་ལས་གཞན་གང་ཞིག་ནི། །ཞོ་ཡི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཅི་ཆུ་ཞོའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རམ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཞོའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྣང་བ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་
བཅས་པར་འགྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། ཆོས་གང་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འབྱུང་བ་མེད། །འཆི་འཕོ་མེད་ཅིང་རྒ་བར་མི་འགྱུར་བ། །མི་ཡི་སེང་གེ་ཡིས་ནི་དེར་བསྟན་ཞིང་། །སེམས་
ཅན་བརྒྱ་ཕྲག་དག་ནི་དེ་ལ་བཀོད། །གང་ལའང་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གང་ཡང་མེད། །གཞན་ཡང་མ་ཡིན་སུས་ཀྱང་མི་རྙེད་པ། །ནང་ན་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་དག་ན་ཡང་། །མི་རྙེད་དེ་དག་ལ་ནི་མགོན་པོས་བཀོད། །བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཞི་བའི་འགྲོ་གསུངས་ཀྱང་། །འགྲོ་བ་གང་ཡང་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །
དེ་དག་འགྲོ་ལས་གྲོལ་བར་རྣམ་པར་གསུངས། །གྲོལ་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་གྲོལ་བར་མཛད། །བདག་མེད་པར་ནི་ཆོས་ཀུན་སྟོན་མཛད་ཅིང་། །སེམས་ཅན་འཛིན་ལས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་གྲོལ། །བདག་ཉིད་འགྲོ་ལས་གྲོལ་ཞིང་འགྲོ་གྲོལ་བས། །དེ་བཞིན་ཕ་རོལ་གཤེགས་ཀྱང་རྒལ་བའང་
མེད། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་སྲིད་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཕ་རོལ་གཤེགས་པ་གང་ཡང་མི་རྙེད་འགྱུར། །ཕ་རོལ་ཡོད་མ་ཡིན་ཞིང་ཚུ་རོལ་མེད། །ཕ་རོལ་སོང་ངོ་ཞེས་ཀྱང་ཚིག་ཏུ་གསུང་། །གང་གིས་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་མེད། །གང་སྨྲས་དེ་ཡི་ཚིག་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ལ་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་རྙེད་མི་

102-1-83a

འགྱུར། །གང་གིས་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ལོག་པར་རྟོག་ལ་ཆགས་པའི་དབང་གིས་སུ། །འདིར་ནི་འགྲོ་བ་འདི་ཀུན་རབ་ཏུ་འཁྱམས། །སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག་ཞི་བའི་ཆོས་རིག་པ། །དེས་ནི་རང་འབྱུང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་། །ཆོས་མཆོག་ཞི་བ་རྣམས་ཀྱང་རབ་
ཏུ་ཤེས། །དགའ་བ་རྙེད་ནས་སེམས་ཅན་ཚིམ་པར་བྱེད། །ཉོན་མོངས་རྒྱལ་ནས་དེ་ཉིད་རྒྱལ་བར་འགྱུར། །བདག་ཉིད་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཞིང་གནས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །སངས་རྒྱས་ནས་ནི་འགྲོ་བ་ཤེས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་
བུའོ། །དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་སྟོང་མིན་ཅུང་ཟད་ཡོད། །སྟོང་པའང་ཅུང་ཟད་
ཡོད་པར་འགྱུར། །མི་སྟོང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ན། །སྟོང་པའང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེའི་རྟེན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་དག་ནི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གཉེན་པོ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་བས་ནམ་མཁའི་
མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་རྟེན་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། འགྲོ་བ་མུ་སྟེགས་པའི་སྨྲ་བ་མ་རིག་པའི་
སྨག་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་སོན་པ་ལ། འགྲོ་བའི་སྒྲོན་མེ་གཅིག་པུར་གྱུར་པ། བདག་མེད་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་མེ་ལྕེ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་མངའ་བ་རྣམས་འབྱུང་བ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་

102-1-83b

རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་མུ་སྟེགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དག་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་ད་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་རྣམ་པར་འཆད་པའི་རྒྱུ་ཐབས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་སྤོང་
བར་བརྩམས་པ་ཡིན་པས། མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་རྒྱུན་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཁྱོད་དང་བརྩད་པས་ཆོག་གོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཨེ་མ་ཀྱི་ཧུད་གནམ་དུ་ཕྱོགས་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཞི་བ་དྲང་པོ་བོར་ནས། དངོས་པོ་ལ་
མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྦྲུལ་གྱིས་དཀྲིས་པ། འཁོར་བའི་དགོན་པའི་ལམ་ལས་ཐར་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དུ་རྟེན་པ་ཁྱོད་ནི་དམ་པ་དག་གིས་སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་བཞིན་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེན་པས་གཟུང་བའི་དབང་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་སྟེ། ཀྭའི་ཉོན་མོངས་པའི་
ནད་མ་ལུས་པར་གསོ་བར་མཛད་པ། སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ནི། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད། །ལྟ་ཀུན་ངེས་པར་འབྱུང་བར་གསུངས། །གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་བ། །དེ་དག་སྒྲུབ་ཏུ་མེད་པར་གསུངས། །མ་ཡིན་ནམ། འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་
ཞེན་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ་ལོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ལ། ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལོག་པ་ཙམ་ནི་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་མི་སྨྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་རྟོག་པ་
མཐའ་དག་ལོགས་ན་ཐར་པར་འགྱུར་བ་ག་ལ་ཡོད། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་ལ་ཁྱོད་ལ་ཟོང་ཅི་ཡང་མི་སྟེར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། ཀྱེ་བདག་ལ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཟོང་དེ་ཉིད་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སྨྲ་ན། དེ་ཟོང་མེད་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པར་ཐབས་གང་གིས་ནུས། དེ་བཞིན་དུ་གང་
དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་གི་དེ་ལ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་གང་གིས་འགོག་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་སྨན་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་ཉེས་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གསོ་བར་མཛད་པའི་མཆོག་སྨན་པ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་བོར་བ་ཉིད་

102-1-84a

ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་སྟོང་པ་དང་། གང་མཚན་མ་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་མཚན་མ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་
མཚན་མ་མེད་པ་དང་། གང་སྨོན་པ་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་སྨོན་པ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ་ཆོས་རྣམས་ཉིད་སྨོན་པ་མེད་པར་གང་དག་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ནི་འོད་སྲུངས་དབུ་མའི་ལམ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོད་སྲུངས་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པས་
སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་ངས་གསུང་རབ་འདི་ལས་ཉམས་རབ་ཏུ་ཉམས་ཞེས་བཤད་དོ། །འོད་སྲུངས་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་རི་རབ་ཙམ་ལ་གནས་པ་ནི་བླའི། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོད་སྲུངས་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་
བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན། འོད་སྲུངས་གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་ལྟ་བ་དེ་ནི་གསོར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ། །འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ནད་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། སྨན་པས་དེ་ལ་སྨན་བཏང་ནས་སྨན་དེས་དེའི་ནད་ཐམས་ཅད་བསྐྱོད་དེ་སྨན་ལྟོ་ན་འདུག་པ་དེ་ཉིད་མི་འབྱུང་ན། འོད་སྲུངས་འདི་ཇི་
སྙམ་དུ་སེམས། མི་དེ་ནད་དེ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རམ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་ལགས་ཏེ། གང་སྨན་དེས་ནད་ཐམས་ཅད་བསྐྱོད་ནས་སྨན་ལྟོར་མཆིས་པ་དེ་ཉིད་མ་བྱུང་ན། མི་དེའི་བྲོ་ནད་ཤིན་ཏུ་ཚ་བས་ཆེ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འབྱུང་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡིན་ན། འོད་སྲུངས་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་ལྟ་བ་དེ་ནི་གསོར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་
ལས། འདུ་བྱེད་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གི་ཕྲད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་ཕྲད་པ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང་བུ་མོ་གཉིས་

102-1-84b

བཞིན་ནོ། །མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པའོ། །རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི་ཚོར་བའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་ཕྲད་པ་ཡིན་གྱི། མ་
ཕྲད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ནི་ཕྲད་པར་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྲད་པ་བསྟན་པ་ལས་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕྲད་པ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་
ལྟ་བ་པོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་གཉིས་གཉིས་དང་། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་ཕན་ཚུན་དུ། །ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་བལྟ་བྱ་ནི་གཟུགས་སོ། །ལྟ་བ་ནི་མིག་གོ། །ལྟ་བ་པོ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཕྲད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
མིག་དང་གཟུགས་སམ། མིག་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་ལ་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་དང་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་སྟེ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཅིག་ཅར་ཕྲད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་བ་
དང་ལྟ་བ་དང་ལྟ་བ་པོ་རྣམས་གཉིས་གཉིས་སམ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཕྲད་པ་མེད་པ། དེ་བཞིན་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དང་། ཆགས་པར་བྱ་བ་ལྟ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པའམ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པར་བྱ་བ་ལ་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གསུམ་པོ་དག་ཅིག་
ཅར་ཡང་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པ། ལྷག་མ་རྣམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི། ལྷག་མའང་རྣམ་གསུམ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྟེ་ཕན་ཚུན་དུ་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ནི་རྣམ་གསུམ་མོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དངོས་
པོ་ནི་རྣམ་གསུམ་ཉིད་དེ། །རྣམ་གསུམ་ཉིད་ངེས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་ནི་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་དག་གོ། །དེ་དག་ནི་ཞེ་སྡང་དང་ཞེ་སྡང་བ་པོ་དང་། སྡང་བྱ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡིན་ལ། ཉན་པ་དང་། ཉན་པ་པོ་དང་། མཉན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

102-1-85a

གསུམ་གྱིས་ཀྱང་ངོ་། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ལ་ཕྲད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་དང་གཞན་དུ་ཕྲད་འགྱུར་ན། །གང་ཕྱིར་བལྟ་བྱ་ལ་སོགས་པ། །གཞན་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཕྱིར་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་
ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ལའོ། །གལ་ཏེ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་གཞན་ཉིད་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཆེ་ཆུ་དང་འོ་མ་གཉིས་བཞིན་དུ་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་བལྟ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་གཞན་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཕྲད་
པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་། བལྟ་བྱ་ལ་སོགས་འབའ་ཞིག་ལ། །གཞན་ཉིད་མེད་པར་མ་ཟད་ཀྱི། །གང་ཡང་གང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །གཞན་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །བལྟ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གནས་པ་རྣམས་འབའ་ཞིག་ལ་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །བལྟ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་ཕན་ཚུན་གཞན་ཉིད་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན། །གཞན་མེད་
པར་གཞན་གཞན་མི་འགྱུར། །གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་མི་འཐད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་སྣམ་བུ་ལས་གཞན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའི་གཞན་དེ་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ། དངོས་པོ་གཞན་མེད་
པར་ཏེ་གཞན་མི་བདོག་པར་ནི་གཞན་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་སྣམ་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་
བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་དང་མྱུ་གུའམ། རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ནི་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །

102-1-85b

དེ་ཕྱིར་རྟག་མིན་ཆད་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་ནི་བུམ་པ་ལས་གཞན་ཡིན་ལ། ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་སྣམ་བུ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བུམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཞན་ནི་གཞན་ལས་
གཞན། །དེ་ཚེ་གཞན་མེད་པར་གཞན་འགྱུར། །གཞན་མེད་པར་ནི་གཞན་འགྱུར་བ། །ཡོད་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིར་གཞན་གྱི་སྒྲ་གཅིག་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་དོན་གཞན་འཛིན་པ་ཡིན་ཞིང་། ཡང་གཞན་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པར་གྱུར་པ་
བརྗོད་པ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་སྒྲ་གསུམ་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་གཞན་སྣམ་བུ་ལས་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི། བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་གཞན་སྣམ་བུ་མེད་པར་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་སྣམ་བུ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་བུམ་པ་གཅིག་པུ་
གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་གང་ལས་གཞན་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་མེད་པར་ཡང་འགྲུབ་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་དེ་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ལས་གཞན་སྣམ་བུ་ལ་མི་ལྟོས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་བུམ་པའི་གཞན་ཉིད་གཞན་སྣམ་བུ་ལས་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྣམ་
བུ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་བུམ་པ་ལ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། སྣམ་བུ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་བུམ་པ་གཅིག་པུ་ལ་ནི་གཞན་ཉིད་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན། གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་གཞན་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་གསལ་བར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འགའ་ཞིག་ལས་གཞན་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་
སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནམ། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་ཉིད་གྲུབ་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་གནས་ཏེ་གཞན་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། དངོས་སུ་ན་གཞན་ཉིད་བརྟགས་པ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཉིད་

102-1-86a

ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བུམ་པ་སྣམ་བུ་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན། འོ་ན་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་ཀྱང་གཞན་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྨྲ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པས་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་བུམ་པ་དང་། སྣམ་བུ་ལྟར་
གཞན་ཉིད་དུ་མི་རྟོགས་པ་ཉིད་དེ། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལྟར་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཅིག་ཅར་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་ཤིང་འདི་ངས་བཙུགས་སོ་ཞེས་ས་བོན་ཙམ་ཞིག་བཙུགས་ནས་ས་བོན་གྱི་འབྲས་བུ་
ཤིང་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་གཞན་གྱི་བློ་འབྱུང་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་ན། དེ་སྐད་དུ་ནི་མི་སྨྲ་སྟེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ན་གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྤྱི་ཡང་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་གང་ལ་འདུ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ཀྱང་གཞན་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་
ལ་སྨྲས་པའི་ཉེས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཞན་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཞན་ཉིད་འདི་རྟོག་པ་ན། གཞན་ནམ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཉིད་གཞན་
ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །གཞན་མ་ཡིན་ལའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཞན་ལ་གཞན་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་རྟོག་ན་ནི། གཞན་ཉིད་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །གཞན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ན། གཞན་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ནི་གཞན་ཉིད་མེད་
པར་ཡང་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་རྙེད་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་གཞན་ཉིད་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་གཞན་ལ་གཞན་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །ད་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་ལ་བྱ་ལ། །

102-1-86b

དེ་ལ་ནི་གཞན་ཉིད་དང་འགལ་བ་གཅིག་ཉིད་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འགལ་བས། གཞན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་གཞན་དང་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པས་དེ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་
དངོས་པོ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞན་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་ཉིད་དང་འདུ་བའི་རྒྱུ་ཅན་བློ་དང་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཞན་ཉིད་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་ནི་རེ་ཞིག་
ཡོད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ཉིད་མེད་པར་ནི་གཞན་ཡོད་པར་འོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །གཞན་ནམ་དེ་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་གི་ཚེ་སྔར་གཞན་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་པ་དེའི་ཚེ་
གཞན་ཉིད་མེད་པར་གཞན་ནམ་དེ་ཉིད་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ནམ་དེ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཕྲད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གལ་ཏེ་
ཡང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་གཞན་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རེག་པ་ནི་གསུམ་འདུས་ཤིང་ཚོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཕྲད་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྲད་པ་ཡོད་པས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་ཕྲད་པ་ཉིད་
ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དེ་དང་ཕྲད་པ་མེད། །གཞན་དང་གཞན་ཡང་ཕྲད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་གཅིག་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དུ་བརྟག་
གྲང་། དེ་ལ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ཕྲད་པ་མེད་དེ། ཆུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་འོ་མ་གཅིག་པུ་ལ་ནི་ཆུ་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཕྲད་པ་མེད་དེ། ཆུ་ལས་ཐ་དད་དུ་གནས་པའི་འོ་མ་ལ་ནི་ཆུ་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་མི་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གཅིག་ཉིད་

102-1-87a

ཡིན་པ་ན། ཕྲད་པར་རྟོག་ན་དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། མིག་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་ཕྲད་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་འཐད་པ་ཉིད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་སོ་སོར་གྱུར་པའི་མིག་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་ཕྲད་པ་ཡོད་
པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲད་པ་མེད་ན་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྲད་བཞིན་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་། ཕྲད་པ་པོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་བཀག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲད་
བཞིན་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་ཕྲད་པ་པོ་ནི་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྲད་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ཕྲད་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཕྲད་བཞིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། 
དེ་ལ་ཕྲད་བཞིན་པ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཕྲད་པའི་བྱ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཕྲད་པ་ནི་ཕྲད་པའི་བྱ་བ་རྫོགས་པ་ཅན་ནོ། །ཕྲད་པ་པོ་ནི་བྱེད་པ་པོ་བྱ་བ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ་རང་དབང་དུ་གནས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཕྲད་པ་མེད་པས། ཕྲད་བཞིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་གཟིགས་ཤིང་། དེ་དགག་
པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། ཕྲད་བཞིན་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་། །ཕྲད་པ་པོ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། མིག་ནི་ལྡན་ན་ཐམས་ཅད་མཐོང་འགྱུར་ཏེ། །མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པའང་། །མཚན་མོ་རྐྱེན་རྣམས་
མེད་ན་མཐོང་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ལྡན་དང་བྲལ་བ་རྣམ་རྟོག་ཡིན། །མིག་ནི་སྣང་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཡིད་འོང་དང་། །ཡིད་དུ་མི་འོང་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་མཐོང་བས། །དེ་ལྟར་ལྡན་པ་བརྟེན་ཏེ་མཐོང་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་མིག་གིས་ནམ་ཡང་མཐོང་བ་མེད། །གང་དག་རང་བཞིན་མེད་ཆོས་འདི་ཤེས་
པ། །དཔའ་བོ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་མྱ་ངན་འདའ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་སྤྱོད་ཅིང་ཆགས་མེད་ཅིང་། །ཆགས་པ་རྣམས་སྤངས་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་བྱེད། །འདི་ན་སེམས་ཅན་འགའ་མེད་སྲོག་མེད་ཀྱང་། །མི་དབང་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཕན་པ་མཛད། །སེམས་ཅན་ཡོད་པ་མིན་ཡང་

102-1-87b

དོན་མཛད་པ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་དགའ་བ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ལ་ནམ་ཡང་ཆགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་དག་ཆོས་ཉིད་འདི་ལ་མོས་གྱུར་པ། །དེ་དག་ཡིད་ནི་སྲིད་ལ་ཆགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གང་གིས་ལམ་བསྒོམས་ཆོས་ཀུན་སྟོང་པ་དང་། །
བདག་མེད་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་བྱས་ནས། །ཆོས་འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་བསྒོམ་འགྱུར་བ། །དེ་ཡི་སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། ཕྲད་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་
བྱེད་པ་བཅུ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །མྱུ་གུ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ས་བོན་དང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འདུ་བྱེད་དང་མྱུ་གུ་
ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་གིས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་འདུ་བྱེད་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ད་ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་མ་རིག་པ་དང་། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པར་
མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བླང་བར་མི་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་ནི། །འབྱུང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་གང་ལས་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་
བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཕྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་འདོད་ན་ཡང་། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །རང་

102-1-88a

བཞིན་བྱས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བས་རང་བཞིན་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ན་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། བྱས་པ་ཐལ་བར་བརྩད་པ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་
ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ། རང་བཞིན་བྱས་པ་ཅན་ཞེས་བྱར། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་རུང་བར་འགྱུར། །བྱས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདིར་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བྱེ་
བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་ན་དངོས་པོ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་རང་བཞིན་ཞེས་མི་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་ཆུའི་ཚ་བ་དང་། ཀེ་ཀེ་རུ་ལ་སོགས་པ་དག་ནོར་སྒྱུར་མཁན་གྱིས་འབད་པས་པདྨ་རཱ་ག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་བྱས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཞིག་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་བྱས་པ་
ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེའི་ཚ་བ་ཉིད་དམ། པདྨ་རཱ་ག་ལ་སོགས་པ་རིག་མ་རྣམས་ཀྱི་པདྨ་རཱ་ག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་དང་ཕྲད་པས་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ནི་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཐ་སྙད་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་དང་། ད་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ཚ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱས་པའི་ཕྱིར་མེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདིར་ནོར་བུ་དང་མེ་སྤྲུ་དང་ཉི་མ་ཕྲད་པ་དང་། གཙུབ་ཤིང་དང་གཙུབས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མེ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་
དམིགས་ལ། མེ་ལས་གཞན་པའི་ཚ་བ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚ་བ་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཡིན་ཞིང་། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། ཆུའི་ཚ་བ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆེས་གསལ་བར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེའི་རང་བཞིན་ནི་ཚ་བ་
ཉིད་དོ་ཞེས་སྐྱེ་བོ་བ་གླང་རྫི་དང་བུད་མེད་ཡན་ཆད་ལ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཅི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མ་གྲགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སམ། འདི་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་མི་འོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་སྨྲའོ། །མ་རིག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་

102-1-88b

རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པས་ནི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལ་རབ་རིབ་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་
རྣམས་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་ནས་གཞན་དུ་མ་དམིགས་པ་ལས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེའི་རང་བཞིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཚ་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་
ཞེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་སྨྲ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་མངོན་པར་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཀུན་རྫོབ་པ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་ལ། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་
ཐུན་མོང་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཚེ་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི། དེའི་ཚེ་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་དག་གིས་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་མ་མཐོང་བ་ལྟར་འཕགས་པ་བྱིས་
པའི་སྐྱེ་བོའི་བློས་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་མ་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསལ་བར་གསུངས་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་དག་གིས། །སྐྲ་ཤད་ལོག་པར་འཛིན་
པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དངོས་པོར་རྟོག་པ་འདི། །བྱིས་པས་ལོག་པར་རྣམ་པར་བརྟགས། །རང་བཞིན་མེད་ཅིང་རྣམ་རིག་མེད། །ཀུན་གཞི་མེད་ཅིང་དངོས་མེད་ན། །བྱིས་པ་ངན་པ་རྟོག་གེ་པ། །རོ་དང་འདྲ་བས་འདི་དག་བརྟགས། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རང་བཞིན་
གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་དགོངས་ནས་ངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ད་ནི་

102-1-89a

དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་ཞིང་། རང་བཞིན་དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རང་བཞིན་དག་ནི་བཅོས་མིན་དང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན། །འདི་ནི་རང་གི་དངོས་པོ་ནི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་གང་ཞིག་དངོས་པོ་
གང་གི་བདག་གི་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་ཞིག་གང་གི་བདག་གི་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གིས་གང་མ་བཅོས་པའོ། །གང་ཞིག་བཅོས་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བདག་གི་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། ཆུའི་ཚ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་གང་ལ་རག་མ་ལས་པ་
དེ་ཡང་དེའི་བདག་གི་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། རང་གི་ཁོལ་པོ་དང་རང་གི་ནོར་དག་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་གི་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བདག་གི་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། རེ་ཞིག་པའི་བརྙན་པོར་རང་དབང་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཅོས་མ་དང་རང་ལ་ལྟོས་པ་རང་
བཞིན་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚ་བ་ཉིད་མེའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔར་མ་བྱུང་བ་ལས་ཕྱིར་འབྱུང་བས་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་དུ་ཡང་མེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་
གཉུག་མའི་ངོ་བོ་མ་བཅོས་པ། གང་ཞིག་སྔར་མ་བྱུང་བ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ། གང་ཞིག་ཆུའི་ཚ་བའམ། ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་ལམ། རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་བཞིན་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཅི་མེའི་རང་གི་ངོ་བོ་
དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྲག་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་སྨྲའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཡི་གེ་
མེད་པའི་ཆོས་ལ་ནི། །ཉན་པ་གང་ཡིན་སྟོན་པ་གང་། །སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་ཡི་གེ་མེད། །དེ་ནི་ཉན་ཞིང་སྟོན་པའང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཉིད་ལས་ཀྱང་། སྟོང་ངོ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དེ། །མི་སྟོང་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ་ཞིང་། །གཉིས་དང་གཉིས་མིན་མི་བྱ་སྟེ། །གདགས་

102-1-89b

པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ན། དེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་
རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །ངོ་བོ་འདི་ཡང་གང་ཞེ་ན། རང་བཞིན་ནོ། །རང་བཞིན་འདི་ཡང་གང་ཡིན། སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རང་བཞིན་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་མེད་པ་འདི་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་
ངོ་བོ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་དང་། རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་དེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོའི་རྣམ་པ་མ་རིག་པའི་རབ་
རིབ་ཀྱི་མཐུས་དམིགས་པ་ནི་མ་གཟིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། བདག་ཉིད་གང་གིས་འཕགས་པ་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །རང་བཞིན་དག་ནི་བཅོས་མིན་དང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་
བ་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ཡང་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །
ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་གི་དངོས་རྣམས་དངོས་མེད་ཤེས་པ་སྟེ། །ནམ་ཡང་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཆགས་མི་འགྱུར། །གང་ཞིག་ནམ་ཡང་དངོས་ཀུན་ཆགས་མེད་པ། །དེ་ནི་ཏིང་འཛིན་མཚན་མ་མེད་ལ་རེག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་
རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རེ་ཞིག་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་ནི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ། རང་བཞིན་མེད་པ་མ་ཡིན་ན། །གཞན་

102-1-90a

གྱི་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །གཞན་གྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད། །འདིར་འཇིག་རྟེན་ནི་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་རང་བཞིན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཚ་བ་ཉིད་མེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི། གཤེར་
བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཆུ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་གང་ལ་ཡང་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་གཞན་ཉིད་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གཞན་ཉིད་མེད་པས་ནི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་
པ། གལ་ཏེ་ཡང་རང་བཞིན་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དེ་ཡོད་ན་ཡང་རང་བཞིན་ནམ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་ཀྱང་
ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པ། རང་བཞིན་དང་ནི་གཞན་དངོས་དག །མ་གཏོགས་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །རང་བཞིན་དང་ནི་གཞན་དངོས་དག །ཡོད་ན་དངོས་པོ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་བརྟགས་པ་ན། །རང་བཞིན་ནམ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡིན་གྲང་། དེ་གཉིས་ཀྱང་
སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་མེད་པས་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོ་བཀག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགལ་ཟླ་ཡོད་
པས། དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་ན། དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་ན། །དངོས་མེད་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་
ནི། །དངོས་མེད་ཡིན་པར་སྐྱེ་བོ་སྨྲ། །འདི་ན་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་སྟེ། འདི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ད་ལྟར་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་ཉམས་ཤིང་། གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་

102-1-90b

ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་
ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་བཞིན་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཡོད་པ་ཡིན་པ་ལ། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ། གང་དག་རང་བཞིན་གཞན་དངོས་དང་། །དངོས་དང་དངོས་མེད་ཉིད་ལྟ་བ། །དེ་
དག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ། །དེ་ཉིད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པར་འཆད་པར་རློམ་པ་ཉིད་ཀྱིས། སའི་རང་བཞིན་ནི་སྲ་བའོ། །ཚོར་བའི་ནི་ཡུལ་མྱོང་བའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་
པར་རིག་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྨྲ་བ་དང་། གཟུགས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ཞིང་། ཚོར་བ་ཡང་གཞན་ཉིད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྨྲ་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་དངོས་པོར་
རམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདས་པར་གྱུར་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། རང་བཞིན་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་འཐད་པ་དང་
འགལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་འཐད་པ་དང་འགལ་བ་གསུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པའི་དེ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མཁས་པ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་
ཁོ་ནའི་གསུང་ཚད་མར་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། འཐད་པ་དང་བཅས་པས་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པ་ཡིད་ཆེས་པ་དག་ལས་འོངས་པའི་ཕྱིར་རམ། ཀུན་དུ་གོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀུན་ནས་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རམ། མངོན་དུ་ཕྱོགས་ནས་འགྲོ་བ་སྟེ། 

102-1-91a

དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་ལུང་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ལ། དེ་ལས་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་ནི་འཐད་པ་དང་བྲལ་བས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་ལུང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་
གཞག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར། རང་བཞིན་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་འདི་དག་རིགས་པ་དང་བྲལ་བས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ། བཅོམ་ལྡན་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །མཁྱེན་པས་ཀཱ་ཏ་ཡ་ན་ཡི། །གདམས་
ངག་ལས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་པ་གཉི་གའང་དགག་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀཱ་ཏ་ཡ་ན་ལ་གདམས་པའི་མདོ་ལས། ཀཱ་ཏ་ཡ་ན་གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ཕལ་ཆེར་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། དེས་ན་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་
སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུགས་པ་དག་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར། འཆི་བའི་གདུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་སྡེ་
པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུང་འདི་དང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པ་ལས་ན་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དང་། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་དང་ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་ཁས་བླང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་གིས་ཤེ་ན། དངོས་དང་དངོས་མེད་མཁྱེན་པས་ཏེ། འདི་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་མཁྱེན་པའི་ངང་ཚུལ་མངའ་བས་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཁྱེན་པའོ། །དངོས་པོ་དང་
དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཁྱེན་པ་དེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་གཉི་ག་ཡང་དགག་

102-1-91b

པ་མཛད་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། འོད་སྲུངས་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཉིས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དཔྱད་དུ་མེད་པ། བསྟན་དུ་
མེད་པ། རྟེན་མ་ཡིན་པ། སྣང་བ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ། གནས་པ་མེད་པ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཆོས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཡོད་དང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གཉི་ག་མཐའ། །གཙང་དང་མི་གཙང་འདི་ཡང་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །དེ་
ཕྱིར་གཉི་གའི་མཐའ་ནི་རྣམ་སྤངས་ནས། །མཁས་པས་དབུས་ལའང་གནས་པར་ཡོད་མི་བྱེད། །ཡོད་དང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་རྩོད་པ་སྟེ། །གཙང་དང་མི་གཙང་འདི་ཡང་རྩོད་པ་ཡིན། །རྩོད་པར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་མི་འགྱུར། །རྩོད་པ་མེད་པར་གྱུར་པས་སྡུག་བསྔལ་འགག །ཅེས་
གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་མེ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །རང་བཞིན་བྱས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་
པ་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་འདི་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ནི། ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། །དེ་ནི་མེད་ཉིད་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ཉིད་མེ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི། 
དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ལ་སླར་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི། །ནམ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཉིད་མེ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ནི་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའི་མི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་སླར་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་དག་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་རྒྱུན་ཆད་པའི་མཚན་ཉིད་

102-1-92a

ཅན་གྱི་འཇིག་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆུའི་ཚ་བ་ཉིད་ལྟར་འདི་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་
བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་དག་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་གི་ཡིན། །ད་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་རང་བཞིན་ཏེ་རང་གི་ངོ་
བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ལ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཡོད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་རང་བཞིན་
ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མཐོབ་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་རུང་། ད་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལྟར་རང་བཞིན་ཏེ་རང་གི་
ངོ་བོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །
གང་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ཡང་གཞན་ལ་གྲགས་པའི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མཐོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནམ་ཡང་གང་ལ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པར་ཁས་མ་བླངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་
ལྟར་རང་བཞིན་གཏན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ། ད་ལྟ་གང་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་རྟོག་པ་དེ་ལ་ནི་ངེས་པ་ཁོ་ནར་

102-1-92b

ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་རྟག་པར་འཛིན། མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བ་འདི་ཡང་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ། དེ་ཕྱིར་ཡོད་དང་མེད་པ་ལ། །མཁས་པས་གནས་པས་མི་
བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡོད་ན་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། གང་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ། །དེ་ནི་མེད་པ་ཡིན་པས་རྟག །སྔོན་བྱུང་ད་ལྟར་མེད་ཅེས་པ། །དེས་ན་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་
ཡོད་པར་བརྗོད་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པས་ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་རྟག་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ལ། སྔོན་གནས་པའི་གནས་སྐབས་སུ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཁས་བླངས་ནས་ད་ལྟར་ཕྱིས་དེ་ཞིག་པས་མེད་དོ་ཞེས་ཁས་བླངས་
པས་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་མི་འཐད་པ་དེ་ལ་ནི་རྟག་པ་དང་། ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ་ལ་
དངོས་པོར་ལྟ་བ་མེད་པས་རྟག་པར་ལྟ་བ་མེད་མོད། ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་ནི་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མེད་པར་ལྟ་བར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་སྔར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཁས་བླངས་ནས། ཕྱིས་དེ་ལྡོག་པ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་
སྔར་དམིགས་པ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་མེད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་གྱི། གང་ཞིག་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་དག་ལ་རབ་རིབ་མེད་པ་ལྟར་གྱུར་ཅིང་ཅི་ཡང་མ་དམིགས་པ་དེས་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ན། ཅི་ཞིག་མེད་པར་སྨྲས་པར་འགྱུར་ཏེ། དགག་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་
ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་མེད་པ་རྣམས་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོ་བོ་ཅག་སྨྲ་མོད་ཀྱི། དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་

102-1-93a

གང་གིས་སྔར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དག་དངོས་པོར་གཡར་གྱིས་བླངས་ནས། ཕྱིས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ནི་མེད་པ་པར་ཡང་འགྱུར་ལགས་སོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་
ལྟ་བུའོ། །གང་ཞིག་གཞན་དབང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དངོས་པོ་ཙམ་ཁས་བླངས་ནས། དེ་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ཉིད་སྤོང་ཞིང་གཞན་གྱི་དབང་གི་དངོས་པོ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པས་ནི་མེད་
པར་ལྟ་བ་ཉིད་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ལྟར་ན། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་གྱི་དབང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་གཉི་གར་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པར་ག་ལ་འགྱུར། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་
ཡོད་པར་མི་རིགས་པར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དབུ་མ་པའི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བར་ཐལ་བ་མེད་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རིན་
པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། གང་ཟག་ཕུང་པོར་སྨྲ་བ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་གྲངས་ཅན་འུག་ཕྲུག་དང་། །གོས་མེད་བཅས་ལ་གལ་ཏེ་ཞིག །ཡོད་མེད་འདས་པ་སྨྲ་ན་དྲིས། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །བསྟན་པ་འཆི་མེད་ཡོད་མེད་ལས། །འདས་པ་ཟབ་མོ་ཞེས་བཤད་པ། །ཆོས་ཀྱི་
ཁུད་པ་ཡིན་ཞེས་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པ་མཐོང་བའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྟོག་པའི་ངོར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀྱིས་མང་པོ་བཀུར་བའི་གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལྟར། རྣམ་པར་ཤེས་པར་
སྨྲ་བ་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་དུ་བསྟན་གྱི། ངེས་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས། སྟོང་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བཤད་པ་ལྟར། །ངེས་དོན་མདོ་སྡེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཤེས། །གང་ལས་སེམས་ཅན་གང་ཟག་སྐྱེས་

102-1-93b

བུ་བསྟན། །ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་རྒྱས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པ་ཐར་པ་འདོད་པ་དག་གིས་ཇི་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱི་གླགས་
ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱས་ནས། ལྟ་བ་འདི་གཉིས་བསལ་ཏེ། དབུ་མའི་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཐམས་ཅད་བསམ་ཡས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་མིན་པས། །དངོས་དང་དངོས་མེད་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཤིག །བྱིས་པ་
གང་དག་སེམས་ཀྱི་དབང་སོང་བ། །དེ་དག་སྲིད་པ་བྱེ་བ་བརྒྱར་སྡུག་བསྔལ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། སྔོན་འདས་དུས་ཀྱི་བསྐལ་པ་བསམ་ཡས་ན། །མི་ཡི་གཙོ་བོ་བྱུང་བ་ངས་དྲན་ཏེ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཟིངས་ཀྱི་དོན་མཛད་པ། །མིང་ནི་དངོས་པོ་མེད་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ། །སྐྱེས་
མ་ཐག་ཏུ་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན། །དེ་ཚེ་དེ་དང་མཐུན་པར་མཚན་བཏགས་ཏེ། །སྒྲས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་གྲགས་པར་བྱས། །ལྷ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྒྲ་འབྱིན་པ། །དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་རྒྱལ་བར་གྱུར། །སྐྱེས་མ་
ཐག་ཏུ་གོམ་པ་བདུན་བོར་ཏེ། །རྒྱལ་བས་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པར་བཤད། །ཐུབ་པ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ཡི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་ནམ་གྱུར་ཚེ། །རྩྭ་ཤིང་གེལ་པ་སྨན་རི་བྲག་རྣམས་ལས། །ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་སྒྲ་ཡང་འབྱུང་། །འཇིག་རྟེན་དེ་ན་ཇི་
སྙེད་སྒྲ་ཡོད་པ། །ཐམས་ཅད་དངོས་མེད་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཞེས། །དེ་ལྟ་བུར་ནི་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པ་ཡི། །སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མི་འཐད་པ་ཡི་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་སྒྲ་ཡང་འབྱུང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
མདོའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དེ་ན་ཇི་སྙེད་སྒྲ་ཡོད་པ། །ཐམས་ཅད་དངོས་མེད་ཅི་ཡང་མེད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བས་ན། མེད་པར་དགག་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་

102-1-94a

ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། རང་བཞིན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འཁོར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་འཁོར་བས་ན་འཁོར་བ་སྟེ། 
འགྲོ་བས་ན་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་འཁོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་སུ་ཞིག་འགྲོ་བ་ནས་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འགྲོ་ཞིང་འཁོར་བར་འགྱུར། མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་འདུ་བྱེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་འཁོར་བར་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་
ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡོད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཉིད་ཡོད་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཡོད་ན་ནི་ངེས་པར་འདུ་བྱེད་དག་གམ་
སེམས་ཅན་ཞིག་དེར་འགྱུར་གྲང་། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་ཉེས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་འཁོར་ཞེ་ན། །དེ་དག་རྟག་ན་མི་འཁོར་ཏེ། །མི་རྟག་ན་ཡང་འཁོར་མི་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ལ་ཡང་རིམ་འདི་མཚུངས། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་དག་འཁོར་བར་རྟོག་ན་ནི། ཅི་
རྟག་པ་འམ་མི་རྟག་པ་དག་ཅིག་འཁོར་གྲང་། དེ་ལ་རྟག་པ་དག་ནི་མི་འཁོར་ཏེ། བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་རྣམས་ཁོ་ན་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་རྟག་པ་དག་ཡིན་ན་ནི། གང་མི་རྟག་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཡིན་
ལ། གང་དག་ཞིག་པ་དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་འདུ་བྱེད་དག་བཞིན་དུ། འགར་ཡང་འཕྱན་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་མི་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱང་འཁོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདུ་བྱེད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་རིམ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་
རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པ་མི་རྟག་པར་གྱུར་པ་དག་ཁོ་ན་འཁོར་རོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མི་འཐད་དེ། རེ་ཞིག་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འཁོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་དང་། གར་ཡང་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཞིག་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་

102-1-94b

འཁོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་དང་། གར་ཡང་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཙམ་ལས་མ་གཏོགས་པར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེས་
པ་ན་སྔ་མ་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། གཅིག་ཉིད་དུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིག་དང་གཟུགས་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་
གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ལྷ་མི་རྣམས་གཅིག་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་བསྙད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །
གཞན་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་ཞིག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་ན་འཁོར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཞན་
སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་འཁོར་བར་འགྱུར་ལ། མར་མེ་གཞན་འབར་བ་ན་ཤི་བའི་མར་མེ་ཡང་འབར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་ཞིག་པའམ་མ་ཞིག་པའམ་འཇིག་བཞིན་པ་ཞིག་
ལས་སྐྱེ་གྲང་། དེ་ལས་གལ་ཏེ་ཞིག་པ་ལས་ཡིན་པར་འདོད་ན་ནི། ས་བོན་ཚིག་པ་ལས་ཀྱང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མ་ཞིག་པ་ལས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ས་བོན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་
གཉིས་ཀྱང་དུས་གཅིག་པར་འགྱུར་ལ། སྐྱེ་བ་རྒྱུ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འགག་བཞིན་པ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། འཇིག་བཞིན་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་འཇིག་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་དག་ལ་ཡང་ཉེས་པ་

102-1-95a

བརྗོད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་པས་འཁོར་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འཁོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་འཐད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ན་འདུ་བྱེད་དག་མི་འཁོར་བ་ནི་བདེན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བདག་འཁོར་རོ་ཞེས་སྨྲ་
བར་བྱེད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་ཡང་རིམ་འདི་མཚུངས། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འཁོར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ཅི་འདི་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པ་ཞིག་འཁོར་ཞེས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན། འདུ་བྱེད་དག་འཁོར་བར་མི་འཐད་པའི་རིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ཅན་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་
འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡང་འཁོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདུ་བྱེད་དག་འཁོར་བར་མི་འཐད་པའི་ཚུལ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་གྱུར་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་འཁོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་
བྱ་བར་སྨྲས་ན། བདག་ནི་དེ་ལྟར་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལྟར་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཁོ་ན་འཁོར་ཞིང་སྔར་བསྟན་པའི་ཉེས་པར་ཡང་
ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་གང་ཟག་འཁོར་ཞེ་ན། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ལ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་ན། །མེད་ན་གང་ཞིག་འཁོར་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་འཁོར་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་
ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་བ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཤིང་ཉིད་མེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤིང་ལས་གཞན་ལ་མེ་ཡང་མེད། །མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །མེ་ལ་ཤིང་མེད་དེར་དེ་མེད། །མེ་དང་ཤིང་

102-1-95b

གིས་བདག་དང་ནི། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་རིམ་པ་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། བདག་ལ་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་
ཁམས་མེད་ཅིང་། ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ལ་ཡང་བདག་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་བ་ན་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་བ་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་མེད་པས་
ཇི་ལྟར་འཁོར་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ན་བདག་ལ་ཡང་འཁོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བདག་འདི། །ཉེ་བར་ལེན་ནས་ཉེར་ལེན་པར། །འཁོར་ན་སྲིད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །སྲིད་མེད་ཉེ་བར་ལེན་མེད་ན། །དེ་གང་ཅི་ཞིག་འཁོར་བར་
འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཡོད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཡང་འདི་འཁོར་བར་རུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །བདག་འཁོར་བར་འགྱུར་ལ་རག་པ་ཞིག་གོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཉེ་བར་ལེན་ནས་ཉེར་ལེན་པར། །འཁོར་ན་སྲིད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །
ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིར་མིའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནས་ལྷའི་ཉེ་བར་ལེན་པར་འགྲོ་བ་ན། མིའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཏང་ནས་ལྷའི་ཉེ་བར་ལེན་པར་འགྲོ་འམ། མ་བཏང་བར་ཡིན་གྲང་། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་འགྲོའོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔར་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་དང་ཕྱི་
མ་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་བར་དུ་སྲིད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་སྲིད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པས་ན་སྲིད་པ་མེད་པའོ། །སྲིད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་མེད་ཅིང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་བྲལ་བས་
གདགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། གང་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་ཅིང་གསལ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་མི་གསལ་བ་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ནི་གང་སྟེ། དེ་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་མེད་པས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལྷའི་

102-1-96a

ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་ཏུ་འཁོར་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་དུ་འཁོར་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་ཅི་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱ་བ་འཁོར་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འཁོར་བའི་བྱ་བ་
བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔ་མ་བཏང་ནས་འཁོར་བར་མི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མ་བཏང་བར་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྔ་མ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱི་མ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་བདག་གཅིག་གཉིས་
ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། འདི་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་བཏང་བར་འཁོར་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྲིད་པ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་ཕུང་པོ་ཡོད་པས་དེ་དག་གིས་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པར་འཁོར་ཡང་སྲིད་
པ་མེད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་ཕུང་པོར་འཁོར་བ་ལ་ཡང་སྲིད་པ་སྔ་མ་གཏོང་བ་དང་། མི་གཏོང་བ་དག་གི་སྒོ་ནས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཅར་གཏོང་བ་དང་ལེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། བརྗོད་
པར་བྱ་སྟེ། ཅི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔ་མ་གཏོང་ཞིང་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་ཉེ་བར་ལེན་པར་རྒྱུའམ། འོན་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཆ་ཤས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན་ནི། དེའི་ཚེ་བདག་གཉིས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་
རོ་ཞེས་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཐལ་བ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག་ཡོད་དེ། སྲིད་པ་བར་མ་དོར་རྒྱུ་བ་ན་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བས་དུས་ཐུང་ངུ་ཞིག་ཏུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །
བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་དག་ནི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་སྦྱིན་གཅིག་པུ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་རྒྱུ་བ་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཏོང་བ་དང་ལེན་པའི་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་

102-1-96b

སྟེ་རྐང་པ་གཅིག་གིས་གཅིག་བཏང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་གཏོང་བ་དང་ལེན་པར་རྟོག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རྐང་པ་གཉིས་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་གཉིས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཆ་ཤས་ཀྱིས་སྔ་མ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆ་ཤས་ཀྱིས་ཕྱི་མ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཆ་
ཤས་དུ་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་ཡང་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་ལན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་བར་མདོ་ལེན་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་ལ་ཡང་འཁོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་
གི་ཚེ་འདུ་བྱེད་དག་དང་བདག་འཁོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འཁོར་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འགལ་ཟླ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འགལ་ཟླ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་དགྲ་
བོ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བའི་འགལ་ཟླ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡོད་ན་འཁོར་བ་ཡོད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་འགལ་ཟླ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་ན། འཁོར་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། འདུ་བྱེད་མྱ་
ངན་འདའ་བར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་མི་འཐད་དོ། །སེམས་ཅན་མྱ་ངན་འདའ་བར་ཡང་། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་འཐད་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་རྟོག་པ་ན་འདུ་བྱེད་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པ་དག་ཅིག་ལ་རྟོག་གྲང་། དེ་ལ་རྟག་པ་འགྱུར་བ་མེད་པ་
དག་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར། མི་རྟག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད་དེ། ཐམས་ཅད་སྔ་མ་དང་མཚུངས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་སེམས་ཅན་ལ་མྱ་ངན་ལས་
འདའ་བ་རྟོག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་སྔ་མ་ལྟར་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པ་ལས་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་པ་

102-1-97a

མ་ཡིན་ནམ། གཞན་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་བདག་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་ལ་རིགས་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། ཡང་ན་བདག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་མོད། 
འོན་ཀྱང་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཐར་པར་གྱུར་པ་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལྟར་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་
དུ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་བདག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅི་འདི་དེའི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་འཁོར་བ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ན་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་འདི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མི་ཤེས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདི་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་མེད་པས་འདི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་ཡོད། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་
པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་པས་འཁོར་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་ནས། རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཆེས་ལྷག་པའི་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན་ཡང་། དེ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང་། དོན་དམ་བདེན་པ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་དང་། མྱ་ངན་
འདས་པ་རྨི་ལམ་མཚུངས་པར་འཇུག །གང་གིས་མཁས་པ་དེ་ལྟར་འཇུག་པ་ཡང་། །དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པའི་མཆོག་ཏུ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། འགོག་པའི་བདེན་པ་རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་པའང་རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་དུ། །གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

102-1-97b

གང་འཇུག་པ། དེ་ནི་ངག་གི་སྡོམ་པ་དེ་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་བཀག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་ནི་བཅིངས་པ་
དང་། ཐར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་གཉིས་ཉིད་ཡོད་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ། སྐྱེ་
འཇིག་ཆོས་ཅན་འདུ་བྱེད་རྣམས། །མི་འཆིང་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཡང་། །མི་འཆིང་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་བཅིང་བར་བྱ་བ་རྣམས་རང་དབང་མེད་པར་བྱེད་པས་འཆིང་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙད་ཅིང་། གང་དག་
གིས་བཅིངས་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཇོག་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འཆིང་བ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་བཅིངས་པ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལ་མི་སྲིད་དེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་ཅིང་བརླག་པ་
རྣམས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་རྣམ་པར་ཆད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཐར་པ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་སྔར་
བཤད་པའི་རྣམ་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཡང་མི་འཆིང་ཞིང་གྲོལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ཡང་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་འདུ་བྱེད་དག་དང་སེམས་ཅན་ལ་བཅིངས་པ་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཆིང་བར་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡོད་པས་བཅིངས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་འཆིང་ན་ནི། །ཉེ་བར་ལེན་པ་འཆིང་བར་ཡང་འགྱུར་ན། །འཆིང་བ་ཡང་མ་

102-1-98a

ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་འཆིང་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་འཆིང་ན། །ཉེ་བར་ལེན་བཅས་འཆིང་མི་འགྱུར། །ཉེ་བར་ལེན་མེད་མི་འཆིང་སྟེ། །གནས་སྐབས་གང་ཞིག་འཆིང་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་བཅས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡོད་པ་སྟེ། རེ་
ཞིག་དངོས་པོ་དེ་ནི་འཆིང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་བཅིངས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡང་འཆིང་བ་དང་འབྲེལ་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར། གང་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཡང་མི་འཆིང་སྟེ། འཆིང་བ་དང་བྲལ་བའི་
ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་འཆིང་བ་དང་བྲལ་བ་འཆིང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་མི་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའམ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། མི་འཆིང་བ་དེ་ནི་ད་
གནས་སྐབས་གང་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་འཆིང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་འཆིང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་གནས་སྐབས་གཞན་དེ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་གཞིགས་པ་ན་འཆིང་བས་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཡང་འཆིང་བར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འགའ་ཡང་འཆིང་
བར་མི་བྱེད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འཆིང་བ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་བཅིང་བྱའི་སྔ་རོལ་ན། །འཆིང་བ་ཡོད་ན་འཆིང་ལ་རག །དེ་ཡང་མེད་དེ། འདི་ན་འཆིང་བ་ལྕགས་ལ་སོགས་པ་བཅིང་བར་བྱ་བ་ལས་ཐ་དད་པར་
སྔར་གྲུབ་པར་གྱུར་པས་བཅིང་བར་བྱ་བ་ལྷ་སྦྱིན་འཆིང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཅིང་བར་བྱ་བ་འདུ་བྱེད་རྣམས་སམ་གང་ཟག་གི་སྔ་རོལ་དུ་འཆིང་བ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི་སྔར་གྲུབ་པ་དེས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སམ་གང་ཟག་འཆིང་བར་འགྱུར་ལ་རག་ན། 
དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་མེད་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔར་འཆིང་བ་གྲུབ་པ་ལ་ཕྱིས་བཅིང་བྱ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འཆིང་བ་ལས་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པའི་བཅིངས་པ་ལ་ཡང་འཆིང་བ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཅིང་

102-1-98b

བར་བྱ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་འཆིང་བ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཆིང་བས་ནི་འགའ་ཡང་མི་འཆིང་ལ། འགའ་ཡང་མི་འཆིང་བ་ནི་འཆིང་བ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པས་འཆིང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། འཆིང་བ་མེད་པས་བཅིངས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གང་ཞིག་འདིར་སུན་འབྱིན་པ་འཕྲོག་
གྱུར་པ། ལྷག་མ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་འདོན་པ་གོ་བསྣོར་ཏེ། སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་བཅིངས་པ་མི་འཆིང་སྟེ། །མ་བཅིངས་པ་ཡང་འཆིང་མི་འགྱུར། །བཅིངས་དང་མ་བཅིངས་མ་གཏོགས་པར། །འཆིང་བཞིན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་འཆིང་བ་བཀག་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བསྡམས་པ་སྐྱོབ་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་
ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཕུང་པོ་གསུམ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གང་གི་དོན་དུ་གསུངས་པ། ཐར་པ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། མ་བཅིངས་པ་ལ་ནི་ཐར་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཐར་པ་ཉིད་ཡོད་ན་བཅིང་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། 
འདིར་ཐར་པ་འདི་རྟོག་པ་ན། བཅིངས་པའམ་མ་བཅིངས་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་པ་ཞིག་གོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ། རེ་ཞིག་བཅིངས་པ་མི་གྲོལ་ཏེ། །མ་བཅིངས་པ་ཡང་གྲོལ་མི་འགྱུར། །བཅིངས་པ་གྲོལ་བཞིན་ཡིན་འགྱུར་ན། །བཅིངས་
དང་གྲོལ་བ་དུས་གཅིག་འགྱུར། །དེ་ལ་བཅིངས་པ་ལ་ནི་ཐར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བཅིངས་པར་གྱུར་པ་ཕྱིས་ཐབས་ཀྱིས་ཐར་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་ཉིད་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་བཅིངས་པ་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། 
གྲོལ་བ་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ད་ལྟར་བ་དང་ཉེ་བས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རེས་འགའ་ཞིག་ན་ཐར་པ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དང་ཉེ་བར་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་གནས་སྐབས་གང་རུང་དུ་ཡང་ཐར་འདོད་པ་ན་བཅིངས་པ་ལ་ཐར་པ་མི་སྲིད་པས་ཐར་པ་མེད་པར་

102-1-99a

སྟོན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ད་ལྟར་བ་དང་ཉེ་བ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་བཅིངས་པ་མི་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ད་ནི་མ་བཅིངས་པ་ཡང་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གྲོལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཡང་ཐར་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར། ཡང་ཐར་པ་ལ་ལྟོས་པའི་
ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འཆིང་བ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་བཅིངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་བཅིངས་པ་ཡང་མི་གྲོལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་མ་བཅིངས་པ་ལ་ཐར་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་ཉིད་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་
བཅིངས་པ་ལ་གྲོལ་བཞིན་པར་རྟོག་པ་ན། བཅིངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གྲོལ་བཞིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་དག་དུས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན། དུས་གཅིག་ཏུ་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་དག་འཐད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་
ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཅིངས་པ་དང་མ་བཅིངས་པ་དག་ལ་ཐར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་ཡང་མེད་ལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདིར་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་བཀག་ཅིང་། བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་དག་ཀྱང་
བཀག་པས། འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པ་ཆེན་པོ་མ་རིག་པའི་མུན་པ་མཐུག་པོ་ཅན་ལྟ་བ་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་འཁྲི་ཤིང་ཤིན་ཏུ་སྲ་བས་ལམ་དམ་པར་བཀག་པ། ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་དུག་གི་ལྗོན་ཤིང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ། མཐའ་ཡས་པ་སྣ་
ཚོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་རྒྱ་ཆེར་སྟེར་བས་དཀྲིགས་པ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རི་ཆེན་པོ་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུས་ཆེས་མཐོ་བ། ཏེ་པོར་བརླིང་བས་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་ཀུན་ནས་བསྐོར་བ། སྲེད་པའི་ཆུ་ཀླུང་གི་འོབས་ཆེན་པོ། ཡུལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེ་བའི་ངོགས་ཤིན་ཏུ་འདྲེད་ཅིང་ཡངས་པ་དང་ལྡན་པ་
རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབབ་པས་བསྐོར་བ་ལས་བརྒལ་བར་འདོད་པ། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་དབུགས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་ཆེན་པོ་བདག་ནམ་ལེན་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདག་གིར་ནམ་ཞིག་ན་འགྱུར་སྙམ་པ་གང་

102-1-99b

ཡིན་པ་དེ་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པའི་དགོས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དོན་
མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་དེ། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། མིག་འཕྲུལ་དང་མཚུངས་ཤིང་། བདག་དང་བདག་གི་བ་དང་བྲལ་
བཞིན་དུ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཕྱིར་ང་དང་ངའི་ཞེས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དེ་ཉིད་བསྐྱོད་ནས། བདག་ནི་ལེན་མེད་མྱ་ངན་འདའ། །མྱང་འདས་བདག་གིར་འགྱུར་རོ་ཞེས། །རློམ་པར་བྱེད་དེ། དེ་
ལྟར་གང་དག་འཛིན་དེ་ཡི། །ཉེར་ལེན་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན། །བདག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་ཅིང་ལེན་པ་དང་བྲལ་བར་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་བདག་གི་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཐར་པ་འདོད་པ་གང་དག་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་ནི་
བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་ཉིད་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཞི་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཛིན་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པ་ཁོ་ནས་ཐར་པ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་
བདག་དང་བདག་གིའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པར་མཐོང་བར་ཞེན་པ་དང་། ཇི་སྲིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། ཇི་སྲིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཏང་བ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་སྲིད་དུ་ནི་ཐབས་མ་ཡིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱི་
རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་དམ་པ། གང་ལ་མྱ་ངན་འདས་བསྐྱེད་མེད། །འཁོར་བ་བསལ་བའང་ཡོད་མིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ། དེ་ལ་འཁོར་བ་ཅི་

102-1-100a

ཞིག་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཅི་ཞིག་བརྟག །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གང་ལ་མ་དམིགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་ཅིང་། འཁོར་བ་བསལ་བ་སྟེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་
དེ་ལ་གང་ཞིག་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་འཁོར་བ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ལ། གང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ཡང་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉི་ག་ཡང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་དུ་འཁོར་བ་
ནས་བསལ་བ་སྟེ་བཀྲི་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྐྱེད་པར་འབད་པ་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་ཅི་ཞིག་བརྟག་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་བརྟག་པ་མི་རིགས་སོ། །མི་རྟོག་པ་ནི་ངེས་པར་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པ་ལས་འདའ་ཞིང་། མྱ་ངན་
ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡང་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བདུད་བཏུལ་བའི་མདོ་ལས། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཇི་ལྟར་བདུད་སྡིག་ཅན་སྒོ་མོའི་ཐེམ་པའི་འཆིང་བས་བཅིངས་པ་ལྟར་ས་སྟེང་དུ་འགྱེལ་ནས། ང་ནི་འཆིང་བ་དམ་པོས་
བཅིངས་སོ། །ང་ནི་འཆིང་བ་དམ་པོས་བཅིངས་སོ་ཞེས་ངུ་ཞིང་ཆོ་ངེས་འདེབས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་སུ་བསམས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། སྡིག་ཅན་གང་གིས་ཁྱོད་རྟག་ཏུ་བཅིངས་ཤིང་གཟོད་བཅིངས་པ་མ་ཡིན་པ་འཆིང་བ་ཆེས་དམ་པ། འཆིང་བ་འདི་ལས་གཞན་
པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ང་རྒྱལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འཆིང་བ་དང་། སྲིད་པ་དང་ལྟ་བའི་འཆིང་བ་སྟེ། སྡིག་ཅན་འདི་ནི་འཆིང་བ་ཡིན་གྱི། འཆིང་བ་འདི་ལས་གཞན་པ་འཆིང་བ་ཆེས་དམ་པོར་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ནི་དེས་རྟག་ཏུ་བཅིངས་པ་ཡིན་གྱིས་
གཟོད་བཅིངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྡིག་ཅན་ཅི་ཁྱོད་གལ་ཏེ་སླར་བཀྲོལ་ན་དགའ་བར་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་རབ་འཐབ་བྲལ་པ་ཞིག་གིས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་བདུད་སྡིག་ཅན་ཐོང་ཤིག་

102-1-100b

རང་གི་གནས་སུ་དོང་ལ་རག་གོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྡིག་ཅན་གང་ཞིག་བཏང་བ་ཁྱོད་སུས་བཅིངས། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བདག་སུས་བཅིངས་པ་མི་ཤེས་སོ། །སྨྲས་པ། སྡིག་ཅན་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་མ་བཅིངས་པ་ལས་བཅིངས་པར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་
པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་འདུ་ཤེས་པ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པ། ཚོར་བ་དག་མེད་པ་དང་། འདུ་ཤེས་དག་མེད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་དག་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་
ཤེས་པ་མེད་པ་ལ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྡིག་ཅན་གང་ཁྱོད་གྲོལ་བར་འགྱུར་ན་གང་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར། སྨྲས་པ། བདག་ནི་གང་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། སྡིག་ཅན་དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་
གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་གང་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལུང་འདི་ལས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོག་
པ་ཙམ་གྱིས་འཆིང་བའི་འཁྲི་ཤིང་རྣམ་པར་ཆད་པ་ལ་ཐར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྨི་ལམ་དུ་དམིགས་པའི་མེ་འབར་བ་ཆུ་དག་གིས་བསད་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་
པ་བཅུ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། འཁོར་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རྒྱུན་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པའི་རིམ་པས་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་
དངོས་པོ་འཇུག་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སམ་བདག་འཁོར་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་བར་འགྱུར་ན། ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་འཁོར་བ་མེད་ན་ནི། སེམས་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དང་། ལས་འཕེན་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་དང་འབྲས་བུའི་

102-1-101a

འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་བ་ཡོད་ན་ནི་འདིར་བྱས་པའི་ལས་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ལས་རྣམས་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་མི་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་
བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ལས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཡིན་ཞིང་། དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། བདག་ཉིད་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དང་། །གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་བྱམས་སེམས་གང་། །དེ་ཆོས་དེ་ནི་འདི་གཞན་དུ། །འབྲས་བུ་
དག་གི་ས་བོན་ཡིན། །དེ་ལ་བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བ་འདི་ལ་གཞག་ཅིང་བསྐྱེད་པས་བདག་ཉིད་དེ། ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་པའི་གང་ཟག་ལ་བདག་ཅེས་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་སྡོམ་ཞིང་། ཡུལ་དག་ལ་རང་དབང་མེད་པར་བྱེད་ཅིང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པ་
ཟློག་པར་བྱེད་པས་ན་བདག་ཉིད་ལེགས་པར་སྡོམ་པའོ། །སོག་ཅིང་ཉེ་བར་སོགས་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱིན་པར་ནུས་པ་ལ་ངེས་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་ཏེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ལེགས་
པར་སྡོམ་པ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས་བཟློག་པ་དགེ་བའི་སེམས་དེ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་ལས་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འདི་ནི་གསུང་རབ་ལས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་དོན་དང་། འགྲོ་བ་ངན་པར་འགྲོ་བ་ལས་
འཛིན་པའི་དོན་དང་། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་འགྲོ་བ་ལས་འཛིན་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་དོན་གྱིས་ན་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་དུ། །ཆོས་སྤྱོད་པ་ནི་བདེ་བར་
ཉལ། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་འགྲོ་བ་ངན་པར་འགྲོ་བ་ལས་འཛིན་པའི་དོན་གྱིས་ན་ཆོས་ཞེས་བསྙད་དོ། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ནི་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་འགྲོ་བ་ལས་འཛིན་པའི་དོན་གྱིས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདིར་ནི་འགྲོ་བ་ངན་པར་འགྲོ་བ་ལས་འཛིན་པའི་དོན་

102-1-101b

ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲར་བཞེད་དོ། །ཡང་ཅི་བདག་ཉིད་ལེགས་པར་སྡོམ་པའི་སེམས་གཅིག་པུ་ཞིག་ཆོས་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་བྱམས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་བྱམས་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་
འདིར་རང་གི་སྒྲ་ཞིག་མི་མངོན་པར་བྱས་ཤིང་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སེམས་ཏེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་ཞུགས་པ་དང་། འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཡིན་ནོ། །
མཛའ་བཤེས་ལས་འབྱུང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་འགལ་བ་མེད་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱམས་པའི་སེམས་སོ། །ཡང་ན་བྱམས་པ་ནི་གཉེན་བཤེས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱམས་པའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་
བསྟན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཟློག་པ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་དག་གི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གང་ཞིག་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ནི་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའི་
རྒྱུ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བོན་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པར་ཟད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ལ་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་ས་བོན་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་
རྒྱུ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཡང་དུས་གང་གི་ཚེ་ས་བོན་འབྲས་བུའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་གཞན་དུ་འབྲས་བུ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་ཡིན་ལ། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་མཐོང་བའི་སྐྱེ་བ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ཡང་ལུང་ལས་རྒྱས་པར་ཁོང་དུ་
ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་གཅིག་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་ནས་སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས། དྲང་སྲོང་མཆོག་གི་ལས་རྣམས་ནི། །སེམས་པ་དང་ནི་བསམས་པར་ཏེ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་དྲང་སྲོང་ངོ་། །དྲང་

102-1-102a

སྲོང་ཡང་ཡིན་ལ་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་པས་ན་དྲང་སྲོང་མཆོག་གོ། །དོན་དམ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་ལས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དྲང་སྲོང་མཆོག་སྟེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དྲང་སྲོང་
མཆོག་དེས་མདོ་ལས། སེམས་པའི་ལས་དང་བསམས་པའི་ལས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ལས་རྣམ་གཉིས་གསུངས་པའི། །ལས་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ནི། །རྣམ་པ་དུ་མར་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ལས་གང་སེམས་པ་ཞེས། །གསུངས་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱིར་འདོད། །བསམས་
པ་ཞེས་ནི་གང་གསུངས་པ། །དེ་ནི་ལུས་དང་ངག་གིར་འདོད། །ཡིད་ལ་ཡོད་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང་། ལུས་དང་ངག་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །
དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་བའོ། །ལས་གཉིས་པ་བསམས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་དག་གིས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སེམས་ཀྱིས་བསམས་ནས་གང་ཞིག་བྱེད་པ་དེ་ནི་བསམས་པའི་ལས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་
དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་དག་གི་སྒོ་ནས་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ན་ལུས་ཀྱི་དང་ངག་གིའོ། །དེ་ལྟར་ན་ལུས་ཀྱི་དང་ངག་གི་དང་ཡིད་ཀྱི་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ལས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་སླར་ཕྱེ་ན་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་
ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལས་དེའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་མང་པོར་གསུངས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། ངག་དང་བསྐྱོད་དང་མི་སྤོང་བའི། །རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཞེས་བྱ་གང་། །སྤོང་བའི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་པ། །གཞན་དག་ཀྱང་ནི་དེ་བཞིན་འདོད། །ལོངས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བསོད་ནམས་དང་། །བསོད་ནམས་
མ་ཡིན་ཚུལ་དེ་བཞིན། །སེམས་པ་དང་ནི་ཆོས་དེ་བདུན། །ལས་སུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དེ་ལ་ངག་ནི་ཡི་གེ་གསལ་པོར་བརྗོད་པའོ། །བསྐྱོད་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བའོ། །དེ་ལ་ངག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ངག་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་སྤོང་བ་དང་། མི་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་

102-1-102b

ཅན་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་བཟུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་བསྐྱོད་པ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྤོང་བ་དང་མི་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ཡང་སྤྱིར་བཟུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་འདིའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པར་
རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཡང་ཡིན་ཏེ། མི་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དག་དང་། སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དག་ཅེས་བྱ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མི་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེང་ནས་
བཟུང་ནས་བདག་གིས་སེམས་ཅན་བསད་ཅིང་ཆོམ་རྐུན་བྱས་ལ་འཚོ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྡིག་པའི་ལས་ཁས་བླངས་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། དེ་མི་བྱེད་པ་དག་ལ་ཡང་རྟག་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མི་དགེ་བའི་ལས་ཁས་བླངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དག་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྒྱའི་
ལས་བྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཉ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དེ་མི་བྱེད་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དག་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་མི་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དགེ་བའི་རང་
བཞིན་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དེང་ནས་བཟུང་སྟེ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་སྤོང་ངོ་ཞེས་ལུས་དང་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། དུས་ཕྱིས་མྱོས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་དགེ་བ་བསགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་
པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དག་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་ནི་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་དང་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་
དག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བསོད་ནམས་ཏེ། དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལོངས་སྤྱད་པས་བྱུང་བ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་དངོས་པོ་དགེ་འདུན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །བྱུང་བ་ནི་རྗེས་སུ་

102-1-103a

བྱུང་བ་སྟེ། སྦྱིན་པ་པོའི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་དགེ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ཚུལ་དེ་བཞིན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་གང་དུ་སྲོག་ཆགས་དག་གསོད་པའི་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པ་བརྩིགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟ་
ཇི་ལྟར་ལྷ་ཁང་དེར་སྲོག་ཆགས་དག་གསོད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པ་དེར་ལོངས་སྤྱད་པ་ལས་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ལོངས་སྤྱད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་
སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྟེ། མདོར་བསྡུ་ན་ལས་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ངག་དང་བསྐྱོད་པ་གཉིས་དང་། དགེ་བ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང་། མི་དགེ་བ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མཚན་ཉིད་ཅན་དང་། 
ལོངས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་དེ་བདུན་ལས་སུ་མངོན་པར་ཏེ་ལས་ཉིད་དུ་གསལ་ཞིང་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་རྒོལ་བར་བྱེད་དེ། ལས་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་
བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དུས་ཀྱི་བར་དུ་གནས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར། མི་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་། རེ་ཞིག །གལ་ཏེ་སྨིན་པའི་དུས་བར་དུ། །གནས་ན་ལས་དེ་རྟག་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འགགས་ན་འགགས་གྱུར་པ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་
བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལས་འདི་སྐྱེས་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དུས་ཀྱི་བར་དུ་རང་གི་ངོ་བོས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དེ་དུས་འདི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་
དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕྱིས་ཀྱང་འཇིག་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ལ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་

102-1-103b

པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ལས་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ལས་རྣམས་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི། གལ་ཏེ་འགགས་ན་འགགས་གྱུར་པ། །ཇི་
ལྟར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །ལས་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །འདི་ལ་སྡེ་པ་གཞན་དག་ཁ་ཅིག་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ནི། རེ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པར་ནི་
མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་། གལ་ཏེ་འགགས་ན་འགགས་གྱུར་པ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་ལན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མྱུ་གུ་ལ་སོགས་རྒྱུན་གང་ནི། །ས་བོན་ལས་ནི་མངོན་པར་འབྱུང་། །དེ་ལས་འབྲས་བུ་ས་བོན་ནི། །
མེད་ན་དེ་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར། །འདིར་ས་བོན་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རྒྱུན་མྱུ་གུ་དང་སྡོང་བུ་དང་སྦུབས་འཆས་པ་དང་། ལོ་མ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རང་དང་རིགས་མཐུན་པ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གྱུར་
ནས་འགགས་པ་ཡིན་ལ། གང་ཡང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་དེ་ལས་ནི་རྒྱུ་ཆུང་ངུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རིམ་གྱིས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པས་འབྲས་བུའི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ས་བོན་ནི་མེད་ན་སྟེ། ས་བོན་མི་བདོག་པར་འགྱུར་ན་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་
པའི་རྒྱུན་དེ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། དེ་མེད་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། གང་ཕྱིར་ས་བོན་ལས་རྒྱུན་དང་། །རྒྱུན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་
འགྱུར་ཞིང་། །ས་བོན་འབྲས་བུའི་སྔོན་འགྲོ་བ། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ས་བོན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་གྱི་རྐྱེན་དུ་མ་གྱུར་པར་མེ་ལྕེ་དང་མེ་མདག་ལ་སོགས་པ་འགལ་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བས་འགགས་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུན་འབྱུང་བར་མ་མཐོང་བས་ཆད་པར་ལྟ་

102-1-104a

བར་འགྱུར་ལ། ཡང་གལ་ཏེ་ས་བོན་མི་འགག་ཅིང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ས་བོན་མི་འགག་པར་ཁས་བླངས་པས་རྟག་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་ཆད་པ་དང་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ས་བོན་ལ་ཚུལ་འདི་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་གང་ཡིན་པ། །སེམས་ལས་མངོན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་ལས་འབྲས་བུ་སེམས་ལྟ་ཞིག །མེད་ན་དེ་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར། །སེམས་སེམས་པ་དགེ་བའི་ཁྱད་པར་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་ལས་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་
གང་ཡིན་པ་འབྱུང་ལ། སེམས་པ་དགེ་བས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དེ་ལས་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ན་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ལྟ་ཞིག་མེད་ན་སྟེ། སེམས་མི་བདོག་ན་རྒྱུན་དེ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། གང་
ཕྱིར་སེམས་ལས་རྒྱུན་དང་ནི། །རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ལས་ནི་འབྲས་བུའི་སྔོན་འགྲོ་བ། །དེའི་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སེམས་དགེ་བ་དེ་དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་ཐ་མ་ལྟར། སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་རིམ་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་
པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་མ་གྱུར་པར་འགགས་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་ལས་དེ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ལ། ཅི་སྟེ་ཡང་མ་འོངས་པའི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གྱུར་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་མི་ཉམས་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལས་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །
དེའི་ཕྱིར་ལས་སྐད་ཅིག་མར་ཁས་བླངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཆད་པ་དང་རྟག་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ལས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པ་འདིར་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ལ། དཀར་པོ་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོའོ། །དེ་དག་ཀྱང་། 
ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འདི་གཞན་དུ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་ལྔའོ། །དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་དག་གང་གིས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཉིད་དུ་འཇོག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་

102-1-104b

ཞེས་བྱ་བ་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལས་ཐ་དད་པ་འདི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དང་། །གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་བྱམས་སེམས་གང་། །དེ་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་
པ་གཅིག་ཏུ་ན་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་མཐར་གཏུགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ལ། བྱེད་བཞིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ནི་བཤད་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་
ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། ཡང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཐལ་ཟིན་པ་དེར་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་གསུམ་དང་། ངག་གི་བཞི་ནི། ངག་དང་བསྐྱོད་དང་མི་སྤོང་བའི། །རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཞེས་བྱ་གང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་བཤད་པ་ཡིན་ལ། ཡིད་ཀྱི་གསུམ་པོ་བརྣབ་སེམས་མེད་པ་དང་། གནོད་སེམས་མེད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་པ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དེས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དེར་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དེ་དག་བཅུ་ཅར་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ལ། 
དེ་དག་ཀྱང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཆོས་འགྲུབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་མཐོང་བར་ཏེ་འཇིག་
རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཁ་ཅིག་གིས་བརྩད་པའི་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་དང་། གཞན་དག་གིས་དེ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ནས། བརྩད་པའི་ལན་གཞན་གདབ་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བརྟག་པ་དེར་འགྱུར་ན། །ཉེས་པ་ཆེན་པོ་མང་པོར་འགྱུར། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྟག་པ་སྟེ། །
འདིར་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ཆད་པ་དང་རྟག་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་དང་། གྲངས་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །

102-1-105a

ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་གྱི་དཔེས་ཡིན་ན་ནི་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལས་ནི་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ཁོ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། རིགས་མི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ལ་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་ཀྱང་སཱ་ལུའི་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་སྐྱེའི། རིགས་ཐ་དད་པའི་
ཕྱིར་ནིམ་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་རིགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་སེམས་ལས་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི། རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྒྱུན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་
ལས་ཀྱང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་རྣམས་ལས་ཀྱང་འདྲ་བའི་སེམས་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པ་
ན་སྤྱོད་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་རྣམས་ཁོ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མིའི་སེམས་ལས་ཀྱང་མིའི་སེམས་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི། གཞན་ལྷ་དང་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་
ལྷ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། གང་ཞིག་མི་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དང་རིགས་དང་བློ་དང་དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་གཟུགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་དང་། ངན་
འགྲོར་ལྟུང་བ་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རྟོག་ན་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་དང་མང་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་བརྟག་པ་དེ་འདིར་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་
རང་རྒྱལ་དང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པའི། །བརྟག་པ་གང་ཞིག་འདིར་འཐད་པ། །དེ་ནི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱེད། །བརྟག་པ་དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། །སྨྲས་པ། དཔང་རྒྱ་ཇི་ལྟ་དེ་བཞིན་ཆུད། །མི་ཟ་ལས་ནི་བུ་ལོན་བཞིན། །དེ་ནི་ཁམས་ལས་རྣམ་པ་བཞི། །དེ་ཡང་

102-1-105b

རང་བཞིན་ལུང་མ་བསྟན། །འདིར་དགེ་བའི་ལས་བྱས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འགགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་འགགས་པས་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལས་དེ་གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་བྱེད་པ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ལས་དེའི་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྡན་པ་མ་
ཡིན་པའི་ཆོས་བུ་ལོན་གྱི་དཔང་རྒྱ་འདྲ་བ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དཔང་རྒྱ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆུད་མི་ཟ་བར་རིག་པར་བྱ་ལ། གང་ལ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་བསྐྱེད་པའི་ལས་དེ་ནི་བུ་ལོན་བཞིན་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བུ་ལོན་གྱི་དཔང་རྒྱ་བཞག་ནས་ནོར་སྤྱད་ཀྱང་ནོར་
བདག་གི་ནོར་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་བར་དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་སྐྱེད་དང་བཅས་པའི་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཞིག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་གནས་པས་བྱེད་པ་པོ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་
བུ་ལོན་གྱི་དཔང་རྒྱས་གཏོང་བ་པོ་ལ་ནོར་བཀུག་ནས་རོར་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཡང་ནོར་འགུགས་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཕྱུང་ནས་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ་དཔང་རྒྱ་རོར་གྱུར་པ་ལྟར་ཡང་བྱེད་པ་པོ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་འབྲེལ་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །
ཡང་མདོ་གཞན་ལས་གསུངས་ཤིང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྨྲས་པའི་ཆུད་མི་ཟ་བ་གང་ཡིན་པ། དེ་ནི་ཁམས་ལས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱེ་བ་ལས་སོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་ལུང་མ་བསྟན། །ཆུད་མི་ཟ་བ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་
དགེ་བ་ཉིད་ཏུ་བརྡ་མི་སྤྲོད་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་དེ་མི་དགེ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་རྣམས་ལ་དེ་མེད་པར་
འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། སྤོང་བ་སྤང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །བསྒོམས་པས་སྤང་བ་ཉིད་ཀྱང་མིན། །ཆུད་མི་ཟ་བ་དེ་སྤོང་བས་སྤང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ཡང་སོ་སོ་སྐྱེ་བའི་ལས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་མཐོང་བའི་

102-1-106a

ལམ་གྱིས་སོ་སོ་སྐྱེ་བའི་ལས་དག་ཁོ་ན་སྤོང་གི། ཆུད་མི་ཟ་བ་ནི་དེའི་ལས་སྤངས་ཀྱང་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་ཀྱང་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལས་འཇིག་ཀྱང་ཆུད་མི་ཟ་བ་མི་འཇིག་ལ། ལས་སྤངས་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། དེ་ཕྱིར་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡིས། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྐྱོད་པར་འགྱུར། །ཡང་གལ་ཏེ་ཆུད་མི་ཟ་བ་འདི་ལས་སྤོང་བས་ཏེ་འདོར་བས་སྤོང་བར་འགྱུར་
ལ། ལས་འཕོ་བ་སྟེ་ལས་འཇིག་ཅིང་ལས་གཞན་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ངོ་བོས་འཇིག་པར་འགྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པ། གལ་ཏེ་སྤོང་བས་སྤང་བ་དང་། །ལས་འཕོ་བ་ཡིས་འཇིག་འགྱུར་ན། །དེ་ལ་ལས་འཇིག་ལ་སོགས་པའི། །སྐྱོན་རྣམས་སུ་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །གལ་
ཏེ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ལས་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་ཆུད་མི་ཟ་བ་སྤོང་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལས་འཇིག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། ལས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་མི་འོང་བ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །མ་བྱས་པའི་ལས་ལས་
འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ལས་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིར་ལོག་པར་ལྟ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆུད་མི་ཟ་བས་སྤོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ལས་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་འཕོ་བ་ལ་ཡང་སྦྱར་
བར་བྱའོ། །ཁམས་མཚུངས་ལས་ནི་ཆ་མཚུངས་དང་། །ཆ་མི་མཚུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དེ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ། །གཅིག་པུ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཆ་མཚུངས་པ་ནི་ལས་རིགས་འདྲ་བ་རྣམས་སོ། །ཆ་མི་མཚུངས་པ་ནི་ལས་རིགས་ཐ་དད་པ་རྣམས་
སོ། །ལས་ཆ་མཚུངས་པ་དང་། ཆ་མི་མཚུངས་པ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆུད་མི་ཟ་བ་ནི་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དག་ཏུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ལས་ཐམས་ཅད་བཤིག་ནས་གཅིག་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །

102-1-106b

དེ་ཡང་ཁམས་མཚུངས་ཏེ། ཁམས་མཉམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། མི་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་རྣམ་གཉིས་པོ། །ཐམས་ཅད་ལས་དང་ལས་ཀྱི་དེ། །ཐ་དད་པར་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །རྣམ་པར་སྨིན་ཀྱང་གནས་པ་ཡིན། །
ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་སྟེ་ཚེ་འདི་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚུལ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟེ་སེམས་པ་དང་བསམས་པའི་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ལས་དང་ལས་ཀྱི་ཆུད་མི་ཟ་བ་རེ་རེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུད་མི་ཟ་
བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་ཀྱང་སྟེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འགག་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དཔང་རྒྱ་རོར་གྱུར་པ་ལྟར་ཡང་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་ནི་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །དེ་ནི་འབྲས་བུ་འཕོ་བ་དང་། །ཤི་བར་གྱུར་ན་འགག་པར་འགྱུར། །དེ་ཡི་རྣམ་དབྱེ་ཟག་མེད་དང་། །ཟག་དང་བཅས་པར་
ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་འཕོ་བ་ན་འགག་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བསྒོམས་པས་སྤང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤི་བར་གྱུར་པ་ན། འགག་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ། །གཅིག་པུ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བསྙད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཟག་
པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཆད་མེད་དང་། །འཁོར་བ་དང་ནི་རྟག་པ་མིན། །ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཆོས། །སངས་
རྒྱས་ཀྱིས་ནི་བསྟན་པ་ཡིན། །གང་གི་ཕྱིར་ལས་ནི་བྱས་ནས་འགག་གི་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་མ་ཡིན་ལ། ལས་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལས་མི་གནས་པས་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡོངས་
སུ་བཟུང་བས་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་ན་ནི་ལས་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དང་རིགས་དང་སྐྱེ་གནས་དང་། ཁམས་སྣ་ཚོགས་པའི་དབྱེ་བས་

102-1-107a

ཕྱེ་བ། འགྲོ་ལྔའི་འཁོར་བ་བཀྲ་བ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལས་རང་གི་ངོ་བོས་མི་གནས་པར་ཁས་བླངས་པས་རྟག་པར་སྨྲ་བར་ཐལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལས་རྣམས་ཀྱང་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་འདི་མ་རིག་པ་ཉིད་མ་ལུས་
པ་དང་བྲལ་བས་སད་པར་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྔར་གཞན་གྱིས། གལ་ཏེ་སྨིན་པའི་དུས་བར་དུ། །གནས་ན་ལས་དེ་རྟག་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འགགས་ན་འགགས་གྱུར་པ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་
ཕྱོགས་ལ་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བརྗོད་པའི་བརྟག་པ་ཁོ་ན་རིགས་སོ་ཞེའོ། །འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དག་ལས་ཉིད་ཀྱང་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་རྩོད་པ་བྱེད་པ་ཁྱེད་ཅག་ཅིའི་ཕྱིར་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རབ་འགྱེལ་གྱིས་དོགས་པས་ཆེས་ཡིད་བྱུང་བར་
གྱུར་ཞིང་དེ་སྲུང་བའི་ངལ་བས་ཚེགས་སུ་འགྱུར། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ལས་རང་གི་ངོ་བོས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་རྣམ་པར་མ་སྨིན་གྱི་བར་དུ་གནས་པས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། འཇིག་པས་ཆད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པས་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ན་གང་
ལས་དཔྱད་པ་འདིར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འདིར། གང་ཕྱིར་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད། །ཅེས་སྨྲས་པ། སློབ་དཔོན་གྱིས། འདི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་དེའི་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལས་རང་བཞིན་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་
ལས་རང་བཞིན་མེད་པས་མི་སྐྱེ་ན། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣམས་ནི། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་པ་ན། །འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་ཤེ་ན། བརྗོད་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ་ནི། །
གང་ཕྱིར་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པ། །དེ་ཕྱིར་ཆུད་ཟར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ན། གལ་ཏེ་ལས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད། །རྟག་

102-1-107b

པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ལས་ནི་བྱས་པ་མ་ཡིན་འགྱུར། །རྟག་ལ་བྱ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ལས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་དེ་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་ནི་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རྟག་ལ་བྱ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་བྱ་བ་མི་འཐད་པས་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་མ་བྱས་པར་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་ལས་ནི་མ་བྱས་ན། །མ་བྱས་པ་དང་
ཕྲད་འཇིག་འགྱུར། །ཚངས་སྤྱོད་གནས་པ་མ་ཡིན་པའང་། །དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པའི་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་མ་བྱས་པ་དེ་ལ་ཡང་ལས་དེ་མ་བྱས་ཀྱང་ཡོད་པས་འདི་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། 
མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པའི་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཕྱོགས་དེ་ལ་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་བྱས་པར་ཡོད་པས་ཐམས་ཅད་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་
པའི་ཕྱིར་འགའ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཉིད་དང་ཡང་། །འགལ་བར་འགྱུར་བ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །བསོད་ནམས་དང་ནི་སྡིག་བྱེད་པའི། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འང་འཐད་མི་འགྱུར། །གང་དག་ཞིང་རྨོ་བ་དང་ཚོང་དང་བ་ལང་འཚོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་
བ་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་རྩོམ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བྱས་བཞིན་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ལ། བུམ་པ་གྱིས་ཤིག་སྣམ་བུ་ཐོགས་ཤིག་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་
ནི་བསོད་ནམས་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་སྡིག་པ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པ་བྱེད་པ་གཉིས་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མ་བྱས་ཀྱང་བསོད་ནམས་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་། དེ་ནི་རྣམ་སྨིན་སྨིན་གྱུར་པ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་རྣམ་སྨིན་འགྱུར། །གལ་ཏེ་

102-1-108a

རང་བཞིན་ཡོད་ན་ནི། །གང་ཕྱིར་ལས་གནས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་ཟིན་པས་ཀྱང་ཡང་དང་ཡང་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྨིན་པར་མ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་མ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་
ཕྱིར་དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་ལས་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་དང་། གང་གི་ཕྱིར་ལས་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལས་རང་བཞིན་མེད་པ་དེའི་ཚེ་
ཁོ་བོ་ཅག་དེ་སྐད་དུ་རྣམ་པར་འཆད་པ་དག་ལ་རྟག་པ་དང་། ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ལས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེའི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་རྒྱུ་མེད་དེ། རུས་སྦལ་གྱི་སྤུའི་གོས་བཞིན་ནོ། །ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཡང་
ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གང་གི་ཕྱིར། ལས་འདི་ཉོན་མོངས་བདག་ཉིད་ལ། །ཉོན་མོངས་དེ་དག་ཡང་དག་མིན། །
གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་ཡང་དག་མིན། །ལས་ནི་ཡང་དག་ཇི་ལྟར་ཡིན། །འདིར་ལས་འདི་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་སྟེ་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་སྡུག་དང་མི་སྡུག་དང་། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་རྟེན་འབྱུང་བ། །དེ་དག་རང་བཞིན་ལས་
མེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཡང་དག་མེད། །ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཅན་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། 
ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་གི་འབྲས་བུ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། གང་གི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མ་

102-1-108b

མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་ན་ནི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི། །ལུས་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྐྱེན་དུ་བསྟན། །གལ་ཏེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ། །
དེ་སྟོང་ལུས་ལ་ཇི་ལྟར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་སྟོང་པ་དེ་ལྟར་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ལུས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྗོད་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་
གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྔར་གྲུབ་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལྷག་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ལས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཟ་བ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་འབྲས་
བུ་ཟ་བ་པོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའི་ཨ་མྲའི་ཤིང་ཐོག་བཞིན་ནོ། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཟ་བ་པོ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་བསྒྲིབས་པའི་སྐྱེ་བོ་གང་། །སྲེད་ལྡན་དེ་ནི་ཟ་བ་པོ། །དེ་ཡང་བྱེད་ལས་གཞན་མིན་ཞིང་། །དེ་ཉིད་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང་མི་ཤེས་པ་
དང་། མུན་པ་དང་རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ། །མ་རིག་པས་བསྒྲིབས་པ་ནི་གཡོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱེ་བས་ན་སྐྱེ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་དང་། གང་ཟག་དང་། སྲོག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ། །སྲེད་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་
ཆགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ། །ལྡན་པ་ནི་འཆིང་བའོ། །སྲིད་པའི་འཆིང་བ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སྲེད་ལྡན་ཏེ། སྲེད་པའི་འཆིང་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། མ་རིག་བསྒྲིབས་པའི་སེམས་ཅན་དག །སྲེད་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོར་བ་
ཅན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འོན་ཀྱང་སྡིག་པའི་ལས་འདི་ནི་རང་གིས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། འདིའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལས་ན་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཟ་བ་པོའོ། །དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་

102-1-109a

ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཟ་བ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ལས་ཉིད་ཡོད་ན་ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དང་། འབྲས་བུ་ཟ་བ་པོ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། 
གང་གི་ཕྱིར་ནི་ལས་འདི་ནི། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། །རྐྱེན་མིན་ལས་བྱུང་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད། །གལ་ཏེ་ལས་དང་བྱེད་མེད་ན། །ལས་སྐྱེས་འབྲས་བུ་ག་ལ་ཡོད། །ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་ཡོད་མིན་ན། །ཟ་བ་པོ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། །གལ་ཏེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་རྐྱེན་
ལས་བྱུང་བའམ། རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་འདོད་ན་ནི། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རྐྱེན་བརྟག་པར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཡང་། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། རྒྱུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བརྟག་པ་ལས་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལས་འདི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའམ། རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ལས་འདིའི་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་
ཚེ་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ཟ་བ་པོ་ཡོད་པར་ཡང་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་
བཞིན་མེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་ན། འོ་ན་ནི་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་གིས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཚུལ་འདིས་བསལ་བར་འགྱུར་ལ། ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་ན་ཁྱོད་མེད་པ་པ་
གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་མེད་པ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་བཀག་ནས་གཉིས་མེད་པའི་ལམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་

102-1-109b

མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདི་དག་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་པོ་ན་འདུག་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བྱ་བ་མ་མཐོང་
བའི་ཕྱིར་དང་། རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བྱ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་གྱུར་པ་དག་ཁོ་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པར་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། གཞན་ཡང་དོན་འདི་ནི་དཔེ་ཆེས་གསལ་བ་འདི་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྟོན་པས་སྤྲུལ་
པ་ནི། །རྫུ་འཕྲུལ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲུལ་ཞིང་། །སྤྲུལ་པ་དེ་ཡང་སྤྲུལ་པ་ན། །སླར་ཡང་གཞན་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟར། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་ཕུན་ཚོགས་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ལ། སྤྲུལ་པ་དེ་ཡང་སྟེ་གང་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་དེ་སླར་ཡང་སྟེ་ཕྱིས་གཞན་ཏེ་སྤྲུལ་པ་གཞན་པོ་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྤྲུལ་པ་གང་ཞིག་སྤྲུལ་པ་གཞན་སྤྲུལ་པ་པོ་དེ་ནི་སྟོང་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་གང་ཞིག་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་པའི་སྤྲུལ་པ་གཞན་
གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྟོང་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་དེར་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་དང་ལས་དང་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོའི་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ། དེ་བཞིན་བྱེད་པོ་དེས་ལས་གང་། །བྱས་
པའང་སྤྲུལ་པའི་རྣམ་པ་བཞིན། །དཔེར་ན་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་གཞན་ཞིག །སྤྲུལ་པ་མཛད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྲུལ་པའི་རྣམ་པ་བཞིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་བྱེད་པ་པོ་དེས་ལས་གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་
སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་གཞན་སྤྲུལ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དབུ་མ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ག་ལ་ཡོད། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཚེ་བདེ་གཤེགས་གཏམ་རྣམས་སྟོན་པ་ན། །མགོན་པོ་སྲང་བཞུད་མི་ལ་ཐུགས་བརྩེའི་ཕྱིར། །རྒྱལ་

102-1-110a

བས་དེར་ནི་སྤྲུལ་པ་རྣམ་སྤྲུལ་ཏེ། །དེ་དག་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཆོས་བཟང་སྟོན། །སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་དག་གིས་དེ་ཐོས་ནས། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ལ་སྨོན་ལམ་འདེབས། །ནམ་བདག་འདི་འདྲའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་སྙམ་སྟེ། །བསམ་པ་མཁྱེན་པས་རྒྱལ་
བས་དེ་ལུང་སྟོན། །གང་གིས་རྒྱལ་བ་མི་དབང་སྤྱན་དྲངས་པ། །དེ་ཡི་སྦྱིན་པ་མུ་མཐའ་མེད་འགྱུར་ཏེ། །རྙེད་མཆོག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དེ་རྙེད་ཅེས། །ལ་ལ་དག་ནི་དེ་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད། །ཅེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདུལ་བ་ལས་ཀྱང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྡིག་
པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་མི་མཐུན་པ་ཞིག་སྤྲུལ་ལ། དེའི་ཚིག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལ་རྣམ་པར་དག་པར་ཁས་འཆེས་པ་དང་འགྲོགས་པར་ཡང་བཅས་སོ་ཞེས་འདོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྤྲུལ་པའི་དཔེས་རང་བཞིན་མེད་པར་ལྟ་བ་འཐད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་དཔེ་
འདི་དག་གིས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་གསལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་ལས་དང་ལུས་རྣམས་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲས་བུ་དག །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། །སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ནི་
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དག་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་མི་གཡོ་བ་དག་གོ། །ལུས་ནི་ཁོག་པ་དག་གོ། །བྱེད་པ་པོ་ནི་བདག་རྣམས་སོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བདག་པོ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་རྣམས་
ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་དག་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁས་མ་བླངས་པས་དབུ་མ་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་
པར་བྱའོ། །ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དེར་བརྩད་པ་ངན་པ་ལྷག་མའི་བརྒལ་བ་དང་ལན་དག་ནི་རྒྱས་པར་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྤྲུལ་པའི་དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དམིགས་པ་པ་ལྔ་བརྒྱ་བཏུལ་བ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་

102-1-110b

པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། ལས་དང་འབྲས་བུ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བདུན་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་
དང་། ལས་དག་དང་། ལུས་རྣམས་དང་། བྱེད་པ་པོ་དག་དང་། འབྲས་བུ་རྣམས་ཏེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་བཞིན་དུ། བྱིས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཡིན་ན། ཡང་འདིར་དེ་ཁོ་ན་
ཉིད་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡིན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མ་དམིགས་པས་ན། ནང་དང་ཕྱི་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཟད་པ་འདི་ནི་འདིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ནི། ཉོན་མོངས་
སྐྱོན་རྣམས་མ་ལུས་འཇིག་ཚོགས་ལ། །ལྟ་ལས་བྱུང་བར་བློ་ཡིས་མཐོང་གྱུར་ཞིང་། །བདག་ནི་འདི་ཡི་ཡུལ་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་བདག་ནི་འགོག་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་བཙལ་བར་བྱའོ། །འདིར་ནི་གནས་པའི་
ཕྱོགས་ཙམ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འདོད་ཅིང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱོན་མ་ལུས་པ་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འདོད་པ་ནི། འཁོར་བ་འདི་ཅིའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་ལ། དེ་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་རྟོག་པ་ན། འཁོར་བ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་
རྩ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་མཐོང་ཞིང་བདག་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་པར་མཐོང་ལ་བདག་མ་དམིགས་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྤོང་ཞིང་། དེ་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱོན་མ་ལུས་པ་ལྡོག་པར་མཐོང་བས། གང་ཞིག་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཡུལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་
ཞིག་ཅེས་ཆེས་ཐོག་མར་བདག་ཁོ་ན་ལ་ཉེ་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཡུལ་དེ་ཡང་བརྟགས་པ་ན་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ནམ། ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་། དེ་ལ་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་

102-1-111a

ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དང་། མདོར་བསྡུས་ནས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་དགག་པར་བརྩམ་པར་བཞེད་ན། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་
ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན། །ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་གཞན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྟག་པ་དང་། མེ་དང་བུད་ཤིང་བརྟག་པར་ཕྱོགས་ལྔ་ཉེ་བར་བཀོད་ལ། འདིར་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་ཉིད་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་
ཕྱིར། དེ་དག་ཏུ་ཕྱོགས་ལྔ་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གཞན་དུ་བསྟན་པས་ཡང་འདིར་མ་བསྟན་ཏེ། མདོར་བསྡུས་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་ཤིག་ཉེ་བར་བཀོད་དེ་དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་ན་ནི་དེས་ན་སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་ཏེ་བདག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་
སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ནི་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཉེས་པ་དུ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་མིན་ཏེ། །འདི་ལ་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །བདག་ནི་བྱས་པར་འགྱུར་བ་དང་། །འབྱུང་བ་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུའང་འགྱུར། །ཞེས་
བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཉེ་བར་ལེན་ཉིད་བདག་མ་ཡིན། །དེ་བྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡིན། །ཉེ་བར་བླང་བ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཉེ་བར་ལེན་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཕྱོགས་འདི་ནི། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ན་དེ་ཕྱིར་དེ། །མང་པས་བདག་དེ་དག་ཀྱང་
མང་པོར་འགྱུར། །བདག་ནི་རྫས་སུ་འགྱུར་ཞིང་དེར་ལྟ་བ། །རྫས་ལ་འཇུག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་འགྱུར། །མྱ་ངན་འདས་ཚེ་ངེས་པར་བདག་ཆད་འགྱུར། །མྱ་ངན་འདས་སྔོན་སྐད་ཅིག་དག་ལ་ནི། །སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པོ་མེད་པས་འབྲས་མེད་ཉིད། །གཞན་གྱིས་བསགས་ལས་
གཞན་གྱིས་ཟ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་རྒྱས་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་བྱས་པ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ནི་སྤྲོས་པ་རྒྱས་པར་མི་བརྩམ་མོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕུང་པོ་བདག་མ་ཡིན་ནོ། ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་

102-1-111b

ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་བ་གླང་ལས་གཞན་པའི་རྟ་བ་གླང་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་རྟོག་པ་ན། ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 
སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདག་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་
གམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལྟར། བདག་ཏུ་བརྗོད་པ་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་ལ། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཡུལ་དེ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་དུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་ན་དེ་ཕུང་པོ་མ་
ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང་། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་། མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ན། བདག་ནི་གཟུགས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་དག་ལས་ཐ་
དད་པར་འདོད་པ་ན་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ལ། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ནི་གཟུགས་ལས་སེམས་ལྟར་གཟུང་བར་འགྱུར་ན། འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མུ་སྟེགས་པ་དག་གིས་བདག་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་
རྟོགས་ཤིང་། དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདི་ནི་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་པ་དག་བདག་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་སྨྲ་བ་དེ་ལྟར་ནི། ཟ་པོ་རྟག་དངོས་བྱེད་པོ་མིན་པའི་བདག །ཡོན་ཏན་བྱ་མེད་མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས། ། 
དེ་དབྱེ་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལུགས་ནི་ཐ་དད་འགྱུར། །ཞེས་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མུ་སྟེགས་པ་དག་བདག་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་སྨྲ་བ་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་དག་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་དམིགས་ནས་

102-1-112a

དེའི་མཚན་ཉིད་སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བརྟེན་ནས་བརྟགས་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་རྟོགས་པར་སྐྲག་པས་བདག་མིང་ཙམ་ཞིག་ཏུ་མ་རྟོགས་ཤིང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལས་ཀྱང་ཉམས་ཏེ། ལོག་པར་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་
སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་བསླུས་པས་བདག་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་ལ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དེ་དག་གི་དགག་པ་མཛད་པ་ཉིད་
ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་བརྟེན་ནས་སུ། །རང་བཞིན་གཟུགས་བརྙན་སྣང་མོད་ཀྱི། །དེ་ནི་ཡང་དག་ཉིད་དུ་ན། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་ནི་ཡོད་མིན་པ། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་རྣམས་བརྟེན་ནས། །ངར་འཛིན་པ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར། །རང་གི་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །ཡང་དག་ཏུ་ན་དེ་འགའ་འང་
མེད། །ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་མ་བརྟེན་པར། །རང་བཞིན་གཟུགས་བརྙན་མི་སྣང་ལྟར། །ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མ་བརྟེན་པར། །ངར་འཛིན་པ་འང་དེ་དང་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་འབད་པ་མི་བརྩམ་མོ། །བརྟེན་ནས་བཏགས་པ་མ་རིག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
དང་ལྡན་པ་རྣམས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་ནི། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་གང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་འདི་ཅི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞིག་ཅེས་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་དུ་དཔྱད་པ་ན་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་དམིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ། བདག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །བདག་གི་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །བདག་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དངོས་པོ་བདག་གི་བ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཆེས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
ཇི་ལྟར་ཤིང་རྟ་ཚིག་ན་དེའི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཚིག་པས་མི་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་གིས་གང་གི་ཚེ་བདག་གི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཕུང་པོའི་དངོས་པོ་བདག་གི་བ་ཡང་བདག་མེད་པར་ངེས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ངར་འཛིན་ལས་བྱུང་ཕུང་པོ་རྣམས། །

102-1-112b

ངར་འཛིན་དེ་ནི་དོན་དུ་བརྫུན། །གང་གི་ས་བོན་བརྫུན་པ་དེའི། །སྐྱེ་བ་བདེན་པ་ག་ལ་ཞིག །ཕུང་པོ་དེ་ལྟར་མི་བདེན་པར། །མཐོང་ནས་ངར་འཛིན་སྤོང་བར་འགྱུར། །ངར་འཛིན་པ་དག་སྤངས་ནས་ནི། །ཕྱིས་ནི་ཕུང་པོ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མ་སོ་གའི་ཟླ་བ་ཐ་མ་དང་
འཚམ་པ། ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཕྱོགས་གནོན་པར་བྱེད་ཅིང་ཅུང་ཟད་ནུར་བར་གྱུར་པའི་འོད་ཟེར་མེ་ཆེས་གསལ་བའི་མེ་སྟག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བ། སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེས་ཇེ་རྩུབ་ཏུ་གྱུར་པ་གདུང་བར་བྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་པ་དག་ལ་བརྟེན་ཞིང་ས་ཕྱོགས་ཆེས་ཇེ་རྩུབ་ཏུ་
གྱུར་པ་དང་ཕྲད་དེ། མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུ་དང་འདྲ་བའི་སྨིག་རྒྱུ་དག་དམིགས་པས་སྐྱེ་བོ་ཡུལ་ཐག་རིང་བ་ན་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་པ་ཆུ་ཤིན་ཏུ་དང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་སྐྱེ་བར་བྱེད་ཀྱི། དེ་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་། མ་རིག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
དང་ལྡན་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བདག་དང་བདག་གི་བའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་ལས་རྒྱང་རིང་དུ་གནས་པ་རྣམས་ལ། བདེན་པར་སྣང་བ་བདག་དང་ཕུང་པོར་སྒྲོ་བཏགས་པ་བརྫུན་པའི་དོན་འདི་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་དང་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྣང་ངོ་། །ཇི་སྐད་དུ། 
ཐག་རིང་ནས་ནི་མཐོང་བའི་གཟུགས། །ཉེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བར་མཐོང་། །སྨིག་རྒྱུ་གལ་ཏེ་ཆུ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཅིས་མི་མཐོང་། །ཇི་ལྟར་རིང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ཡང་དག་མཐོང་། །དེ་ལྟར་དེ་དང་ཉེ་རྣམས་ཀྱིས། །མི་མཐོང་མཚན་མེད་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །
ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་འདྲ་བ། །ཆུ་མིན་དོང་དུ་མ་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་བདག་འདྲ་བ། །དེ་དག་བདག་མིན་དོན་དུ་མིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །བདག་དང་བདག་གི་མ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་དམ་མ་མཐོང་བ་དང་ཉེ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་ངེས་པར། བདག་དང་བདག་གི་ཞི་བའི་ཕྱིར། །ངར་
འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་འགྱུར། །བདག་ལ་ཕན་པ་ནི་བདག་གི་སྟེ། བདག་གི་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་སྟེ་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་ཡུལ་བདག་གི་བ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཞི་བ་སྟེ། མ་སྐྱེས་ཤིང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་

102-1-113a

ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་དེ་ལྟར་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡོད་ན་བདག་དང་ཕུང་པོ་ཡང་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། 
ངར་འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་གང་། །དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ངར་འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་པར། །གང་གིས་མཐོང་བས་མི་མཐོང་ངོ་། །བདག་དང་ཕུང་པོ་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དམིགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་དང་། གང་ཞིག་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་
བ་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གང་གིས་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ནང་གི་བདག་ཉིད་སྟོང་
པར་ལྟོས། །ཕྱི་རོལ་གྱུར་པའང་སྟོང་པར་ལྟོས། །གང་ཞིག་སྟོང་ཉིད་སྒོམ་བྱེད་པ། །དེ་ཡང་འགལ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གང་དག་ཞི་ཞིང་རབ་ཞིའི་ཆོས་སེམས་པའི། །བྱིས་པ་དེ་དག་ལམ་ངན་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཡི་གེ་མེད་པ་ཡིན། །དེ་དག་ཡི་གེ་མེད་
པར་ཡི་གེས་བསྟན། །གང་དག་ཞི་ཞིང་རབ་ཞིའི་ཆོས་སེམས་པའི། །སེམས་པ་དེ་ཡང་ནམ་ཡང་འབྱུང་མ་ཡིན། །སྤྲོས་ཀུན་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་བསམ་ཡས་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་དབེན་ཞིང་སྟོང་པ་
ཉིད། །བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་དབེན་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད། །གང་སྤྱོད་དེ་ཡང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པས་ཤེས་ཀྱི་བྱིས་པས་མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དག་ལ། །བདག་དང་བདག་གི་སྙམ་ཟད་ན། །ཉེ་བར་ལེན་པ་འགག་འགྱུར་
ཞིང་། །དེ་ཟད་པས་ན་སྐྱེ་བ་ཟད། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཅན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་ལ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དེ་ཡང་བདག་དང་བདག་གི་མ་

102-1-113b

དམིགས་པས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་སྤངས་པས་ཀྱང་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ལྟ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཞི་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ཟད་པས་ནི་ཡང་སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྐྱེ་བ་ཟད་པར་འགྱུར་
རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལྡོག་པའི་རིམ་པ་འདི་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་ཕྱིར། ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཟད་པས་ཐར། །ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཟད་ན་དེའི་རྐྱེན་ཅན་སྲིད་པ་ཡང་མི་འབྱུང་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་འགགས་ན་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ལ་སོགས་
པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པས་ཐར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འོ་ན་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གང་ཟད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་བརྗོད་དགོས་སོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་ལས། །དེ་དག་སྤྲོས་ལས་སྤྲོས་པ་ནི། །
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་རྟག་པ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །ཀུན་དུ་རྟོག་ལས་འབྱུང་བར་གསུངས། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་
ཕྱིན་ཅི་ལོག །བརྟེན་པ་ཉིད་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་འདོད་པ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི། །ཤེས་ཏེ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་ལས་སྐྱེ། །ཁྱོད་ལ་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ཕྱིར་ང་ལ་མི་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་
པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྤྲོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པ། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དང་། བརྗོད་བྱ་དང་། རྗོད་བྱེད་དང་། བུམ་པ་དང་། སྣམ་བུ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། སྐྱེས་པ་དང་། བུད་
མེད་དང་། རྙེད་པ་དང་། མ་རྙེད་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། གྲགས་པ་དང་། མ་གྲགས་པ་དང་། བསྟོད་པ་དང་། སྨད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྲོས་པ་དེ་ཡང་མ་ལུས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དངོས་པོ་

102-1-114a

ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོར་དམིགས་པ་ཡོད་ན་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྤྲོས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་གྱི། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མོ་མ་དམིགས་པར་ནི་ཆགས་པ་ཅན་དག་དེའི་ཡུལ་ཅན་སྤྲོས་པ་འཇུག་པར་
མི་བྱེད་དོ། །སྤྲོས་པ་མ་བཅུག་པར་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་བཅུག་པར་ཡང་ང་དང་ང་ཡི་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་འཇིག་
ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་མ་བསྐྱེད་པར་ནི་ལས་དག་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ལ། ལས་དག་མི་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བའི་འཁོར་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་པ་མ་ལུས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་
བར་འགྱུར་ཞིང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྡོག་ཅིང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོག་པས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་ལ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་པས་སྐྱེ་བ་ལྡོག་པ་དེའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་
པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྒྱ་པ་ལས། མདོར་ན་ཆོས་ནི་མི་འཚེ་བར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །སྟོང་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་པ་སྟེ། །འདིར་ནི་དེ་གཉིས་འབའ་ཞིག་གོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཇི་སྐད་
དུ་བཤད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ནས། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཚོགས་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་ལྟ་བ་ལ་ཡང་། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་
བ་དང་འཇིག་པ་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་བ་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ནི་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དེ་མེད་ན་དེ་ཡང་མི་འབྱུང་ལ། དེ་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་འགའ་ལ་ཡང་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་ཀྱི་བརྡར་

102-1-114b

བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར། ང་ལ་ནི་ངར་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདུ་བྱེད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ལྟ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པས། དེའི་
ཕྱིར། ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་གང་། །དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲའོ། །སློབ་དཔོན་འདི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལ། སློབ་དཔོན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། རིང་དུ་སོང་བར་དེ་བློ་འང་ལྷག་
པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེར་བསྟན་ཟིན་པས། ཡང་དེ་སུན་དབྱུང་བ་ལ་འབད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་
ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཤིང་། གཞན་ཡང་། གང་
དག་བདེ་གཤེགས་ཉན་ཐོས་འགྱུར་བར་བྱ་སྙམ་དང་། །རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་ཆོས་རྒྱལ་འགྱུར་འདོད་པ། །བཟོད་པ་འདི་ལ་མ་བརྟེན་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དཔེར་ན་ཚུ་རོལ་ཕ་རོལ་འགྲོ་དོགས་མི་མཐོང་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ནང་དང་
ཕྱིའི་དངོས་པོ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ནང་དང་ཕྱི་ལ་ང་དང་ངའི་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་ན། འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་བདག་གི་མགོན་ཡིན་གྱི། །གཞན་ནི་སུ་ཞིག་མགོན་དུ་འགྱུར། །བདག་ཉིད་ལེགས་
པར་དུལ་བས་ནི། །མཁས་པས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གནག་དང་དཀར་པོའི་ལས་ནི་འཇིག་མི་འགྱུར། །བདག་གིས་བྱས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ལས་དང་འབྲས་བུ་འཕོ་བར་འགྱུར་བའང་མིན། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་པར་ཡང་

102-1-115a

འབྱུང་བ་མིན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་དེ་དང་ཇི་ལྟར་མི་འགལ། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ན་བདག་གམ་སེམས་ཅན་མེད། །ཆོས་འདི་དག་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། བདག་གཟུགས་མ་ཡིན། བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་མ་
ཡིན། གཟུགས་ལ་བདག་མེད། བདག་ལ་གཟུགས་མེད། དེ་བཞིན་དུ་བདག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན། བདག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་མེད། བདག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་
བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྐད་དུ་ཡང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གསུངས། དེའི་ཕྱིར་ད་ཇི་ལྟར་ལུང་གོང་མ་ལུང་འདི་དང་འགལ་བར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་སྤྱིར་
གསུང་རབ་ལས། བདག་གོ་ཞེས་ཀྱང་བཏགས་གྱུར་ཅིང་། །བདག་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན་པར་གྱུར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་ནི། །བདག་མེད་འགའ་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན། །འདིར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ན་གང་དག་ལྟ་བ་ངན་པའི་རབ་རིབ་ཀྱི་ལིང་ཏོག་
མཐུག་པོས་བློའི་མིག་མ་ལུས་པར་བཀབ་པས་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྟ་བ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡུལ་ལས་མ་འདས་ཀྱང་མ་མཐོང་བར་གྱུར་པ། ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་བཞིན་དུ་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་
ལྷུར་ལེན་པ། རྩ་བ་དང་ཆན་དང་ཕབས་དང་ཆུ་དང་དྲོད་ལ་སོགས་པ་རྫས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཙམ་གྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཞིང་། མྱོས་པ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཆང་དམིགས་པ་ལྟར། བློ་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཙམ་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་ཞུགས་པ། འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་མེད་ལེགས་པར་བྱས་པ་དང་ཉེས་པར་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མེད། སེམས་ཅན་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་

102-1-115b

ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང་བདག་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད་པ། དེ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པས་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ཁྱད་པར་འཕེན་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མི་དགེ་བའི་ལས་མངོན་པར་
འདུ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཡང་ས་ཆེན་པོར་ལྟུང་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དེ་དག་གི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་དེ་དག་བཟློག་པར་བྱ་ཞིང་གདུལ་བྱ་དམན་པ་དང་འབྲིང་པོ་དང་མཆོག་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བཞེད་པས་གདུལ་བྱ་དམན་པ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་
རྣམས་མི་དགེ་བ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་བསྒྲལ་བར་ཐུགས་དམ་བཅས་པ། སྒྲུབ་
པ་ལྷུར་མཛད་པ། ཐབས་དང་མཁྱེན་རབ་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། འགྲོ་བ་དུ་མའི་དཔེ་ཟླ་མི་མངའ་བའི་གཉེན། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་མ་ལུས་པ་གསོ་བར་མཛད་པ། སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འགའ་ཞིག་ཏུ་བདག་གོ་ཞེས་ཀྱང་བཏགས་གྱུར་ཞིང་སྟེ། བཞག་
པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དགག་པའི་འཐད་པ་ནི། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བརྟག་པ་དང་། རྒྱུ་མེད་ལས་ཀྱང་མིན་ཞེས་བྱ་བ་དེས་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་རྒྱས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་འབད་པར་མི་བྱའོ། །གང་དག་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་ཅིང་མི་དགེ་བའི་
ལས་ལས་ལོག་པ། བདག་ཏུ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་མཁྲེགས་པ་བྱ་སྲད་བུ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རིང་བས་བརྟོད་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་ཕྱིན་ཡང་ཁམས་གསུམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཞི་བར་འགྲོ་མི་ནུས་པ། གདུལ་བྱ་བར་མ་དེ་དག་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་
བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྷོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འདུན་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་དག་སྔོན་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་

102-1-116a

རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ། ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པའི་གཏིང་དཔོག་པར་ནུས་པ། གདུལ་བྱ་མཆོག་ཏུ་
གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་བཟུང་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་ནི། །བདག་མེད་འགའ་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡང་། ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་འགའ་ཡང་མེད་ལ། བདག་མེད་པ་ཡང་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། འོད་སྲུངས་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ། །བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མཐའ་གཉིས་སོ། །མཐའ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ། རྟེན་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ། གནས་མེད་པ་སྟེ། འོད་སྲུངས་འདི་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་
ལས་ཀྱང་། དེ་ལྟར་བདག་དང་བདག་མེད་པ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་དམིགས་སུ་མེད། །བདག་དང་བདག་མེད་ལྟ་བ་ནི། །དེ་ཕྱིར་ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་བཟློག །མཐོང་དང་ཐོས་སོགས་ཐུབ་པ་ཡིས། །བདེན་མིན་བརྫུན་པ་མིན་པར་གསུངས། །ཕྱོགས་ལས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གྱུར་
པས། །དེ་དག་གཉི་ག་དོན་དུ་མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་དམན་པ་དང་བར་མ་དང་མཆོག་གི་བསམ་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་དང་བདག་མེད་པ་དང་། དེ་གཉི་ག་དགག་པའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་
འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར། དབུ་མ་པ་རྣམས་ལ་ལུང་གིས་གནོད་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པའི་ལྷས། བསོད་ནམས་མིན་པ་དང་པོར་བཟློག །བར་དུ་བདག་ནི་བཟློག་པ་དང་། །ཕྱི་ནས་ལྟ་ཞིག་ཀུན་བཟློག་པ། །གང་གིས་ཤེས་ཏེ་མཁས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །

102-1-116b

དེ་བཞིན་དུ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་། བརྡ་སྤྲོད་པ་དག་ཇི་ལྟ་བུར། །ཡི་གེའི་ཕྱི་མོའང་ཀློག་འཇུག་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་གདུལ་བྱ་ལ། །ཇི་ཙམ་བཟོད་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་སྡིག་པ་ལས། །རྣམ་པར་བཟློག་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་བསོད་ནམས་
གྲུབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་གཉིས་བརྟེན་པ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་གཉིས་མི་བརྟེན། །ཟབ་མོ་ཁུ་འཕྲིག་ཅན་འཇིགས་པ། །སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན། །བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་ཁ་ཅིག་ལའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་འདིའི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པའི་
ངང་ཅན་རྣམས་ལ་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་མེད་པར་བལྟས་ནས་གྲངས་ཅན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བདག་གོ་ཞེས་ཀྱང་བཏགས་གྱུར་ཞིང་། འཐད་པས་འཁོར་བ་པོ་བདག་མ་མཐོང་ཞིང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་དག་གིས། ཇི་ཙམ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །སྐྱེས་བུའང་དེ་
ཙམ་ཉིད་དུ་ཟད། །བཟང་མོ་མང་ཐོས་གང་སྨྲ་བ། །དེ་དག་སྤྱང་ཀིའི་རྗེས་དང་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདག་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན་པར་འགྱུར་ལ། རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་དག་ལ་རབ་རིབ་མེད་པ་དག་ལྟར་དངོས་པོ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་བཏགས་པའི། བདག་
དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་གཟིགས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་ནི། །བདག་མེད་འགའ་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་
དང་བདག་མེད་པ་གཉི་ག་མེད་པར་བསྟན་ན། དེ་གཉིས་མ་བསྟན་པ་ཡིན་དང་། འོ་ན་ཅི་བསྟན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་བཟློག་པ་སྟེ། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བཟློག་པས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ། །ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས། །འདིར་བརྗོད་
པར་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལྡོག་ཅིང་། ཚིག་དག་གི་ཡུལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་ཅེ་ན། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྡོག་པས་སོ། །

102-1-117a

ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཡུལ་ཏེ། དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེར་རྒྱུ་མཚན་འགའ་ཞིག་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཚིག་དག་འཇུག་
པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ། རྒྱུ་མཚན་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཚིག་གར་འཇུག་པར་འགྱུར། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མེད་ཅེ་ན། བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ། །ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས། །ཞེས་
གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་ཆོས་ཉིད་དེ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པར་གཞག་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སེམས་མི་འཇུག་གོ། །སེམས་མི་འཇུག་ན་རྒྱུ་མཚན་སྒྲོ་འདོགས་པར་ག་ལ་འགྱུར་ལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་
ཚིག་དག་འཇུག་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེར་ཞི་ཞིང་། །སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གང་དུ་ཡང་། །སུ་ལ་འང་ཆོས་འགའ་མ་
བསྟན་ཏོ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པ་འམ། །ཡང་ན་ཕྱོགས་སྔ་མ་འདི་ནི་གཞན་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་ན། ཇི་ལྟར་སྤྲོས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་པ། གང་གི་ཕྱིར། 
བརྗོད་པར་བྱ་བ་བཟློག་པ་སྟེ། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྡོག་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་སྐད་དུ། སྔར་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མ་དམིགས་པས་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཟད་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བཤད་ན། དེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཅི་དེ་བརྗོད་པའམ་ཤེས་པར་བྱ་བར་ནུས་སམ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་སྟེ། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྡོག་པས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །

102-1-117b

ཡང་རྒྱུ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལྡོག་ཅིང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ། །ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་ཁོ་ན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མདོ་ལས། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་
གང་གི་ནུབ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། གང་གི་ནུབ་མོ་ལེན་པ་མི་མངའ་བར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐ་ན་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་ཀྱང་མ་གསུངས་
སོ། །གསུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཁྲུལ་འཁོར་ལས་བྱས་སིལ་སྙན་ནི། །ཇི་ལྟར་རླུང་བསྐུལ་སྒྲ་འབྱུང་བ། །དེ་ལ་དཀྲོལ་བྱེད་མེད་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་སྒྲ་དག་འབྱུང་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་ལེགས་པར་སྔར་སྦྱངས་ཤིང་། །སེམས་ཅན་བསམ་པས་བསྐུལ་
གྱུར་པ། །སངས་རྒྱས་གསུང་ནི་འབྱུང་འགྱུར་ཡང་། །འདི་ལ་རྟོག་པ་ཡོད་མི་མངའ། །ཇི་ལྟར་བྲག་ཅའི་སྒྲ་ནང་དང་། །ཕྱི་རོལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་མི་ཡི་དབང་པོའི་གསུང་། །ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། །འདིར་ཁ་ཅིག་དབུ་མ་
པ་ནི་མེད་པ་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ལ། མེད་པ་དག་ཀྱང་དེ་དག་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དབུ་མ་པ་ནི་མེད་
པ་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་རྒོལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་པ་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་ཡིན་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །མེད་
པ་བདག་གིས་ནི་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་འདིའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་དམིགས་ནས་དེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་

102-1-118a

རོལ་ནས་འདིར་འོང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བར་མ་མཐོང་ནས་འཇིག་རྟེན་འདིར་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་དང་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་གིས་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོར་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་ལྟ་བ་འདིའི་སྒོ་ནས་མཚུངས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མེད་དེ། དབུ་མ་པ་དག་གིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་དག་གིས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་མི་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པར་མཚུངས་
སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟོགས་པ་པོ་ཐ་དད་པས་མི་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་དཔེར་ན་རྐུ་བྱས་པའི་མི་ཞིག་ལ། གཅིག་གིས་ནི་ཡང་དག་པར་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་དེ་དང་མི་མཛའ་བས་སྦུད་ནས་འདིས་བརྐུས་སོ་ཞེས་དེ་ལ་ལོག་
པར་སྨྲ་བར་བྱེད་ལ། གཞན་ནི་དངོས་སུ་མཐོང་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་མེད་མོད་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། རྟོགས་པ་པོ་ཐ་དད་པས་གཅིག་ལ་ནི་དེར་བརྫུན་དུ་སྨྲའོ་ཞེས་བརྗོད་ལ། གཞན་ལ་ནི་བདེན་པར་སྨྲའོ་ཞེས་བྱའོ། །གཅིག་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་བརྟགས་
པ་ན་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་འགྱུར་ལ། གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་མི་དད་ཀྱང་དབུ་མ་པ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རིག་པ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་སྨྲ་བ་ན། མེད་པ་པ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
རིག་པ་མ་ཡིན་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་དག་མཚུངས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་ནི་ཇི་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པ་གཉིས་ཀྱི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་དག་བཏང་སྙོམས་སུ་མཚུངས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་
དམུས་ལོང་དང་མིག་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡུལ་ཕྱོགས་ངེས་པར་མཚུངས་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་པ་དག་དང་། དབུ་མ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར། མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ། ཆོས་

102-1-118b

ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ངག་དང་སེམས་དག་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། དེ་མ་བསྟན་ན་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་པས། གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་
ལྟོས་ནས་ཇི་ཞིག་ལྟར་དེ་བསྟན་པའི་རིམ་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པས་དེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བརྗོད་པ། འདིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལ་འཇུག་པའི་བསྟན་པའི་རིམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་འདི། ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཡང་དག་
མིན། །ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཉིད། །ཡང་དག་མིན་མིན་ཡང་དག་མིན། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་བསྟན་པའོ། །ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ། གང་ཞིག་གང་གང་ལ་དགའ་བ། །དེ་ཡི་དེ་དེ་སྔར་བཤད་བྱ། །ཉམས་པར་གྱུར་པ་དམ་ཆོས་ཀྱི། །སྣོད་ནི་ཅིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་
དང་། ཇི་ལྟར་ཀླ་ཀློ་སྐད་གཞན་གྱིས། །གཟུང་བར་མི་ནུས་དེ་བཞིན་དུ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་མ་གཏོགས་པ། །འཇིག་རྟེན་གཟུང་བར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ང་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་ཀྱི། ང་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་མི་
རྩོད་དེ། གང་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་ང་ཡང་ཡོད་པར་བཞེད་དོ། །གང་འཇིག་རྟེན་ན་མེད་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་ང་ཡང་མེད་པར་བཞེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ན་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་རེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་གིས་ན་དེ་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་
འཇིག་རྟེན་ཐོག་མར་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་ཐུག་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་གཏུགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་བཅས་པ། རྒྱུ་དང་བཅས་པ། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ། རོ་མྱང་བ་དང་
བཅས་པ། ཉེས་དམིགས་དང་བཅས་པ། ཉེ་བར་བསྟན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཞིང་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱུང་ཚུལ་མ་ལུས་པ་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བདག་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་ནས། 

102-1-119a

གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་རང་ལ་གྲགས་པའི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། རང་གི་ངོ་བོའི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཐོས་ནས་མོས་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་སྐྱེས་པ་ལ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཅན་དག་གིས་བདེན་པར་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཉིད་བདེན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བློ་སྐྱེས་པ་ལ་དུས་ཕྱིས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་མིན། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མེད་པ་ལ་བྱ་ན། 
སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་རྣམས་ལ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འང་གི་སྒྲ་ནི་དང་གི་དོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་སྡུད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་
འདི་དག་ཐམས་ཅད། ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཡིན་ལ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་སྟེ། འདི་དག་གིས་དེ་ལྟར་མ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བ་ལ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གོམས་པ་སྒྲིབ་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་མ་བཀྲོལ་བ་ཁ་ཅིག་ལ་ནི། དེ་དག་ཡང་དག་མིན་མིན་ཡང་དག་མིན་ཞེས་བསྟན་ཏེ། སྒྲིབ་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་པོ་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་སྔོ་བ་སངས་དང་དཀར་ཤམ་བཀག་པ་ལྟར་དེ་གཉི་ག་ཡང་
བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། ལམ་གོལ་པ་ནས་བཟློག་ནས་ལམ་བཟང་པོ་ལ་འགོད་པ་ནི་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་མཐར་གྱིས་སྟོན་པ་ནི་རྗེས་སུ་སྟོན་པའོ། །ཡང་ན་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཚམ་པར་སྟོན་པ་ནི་རྗེས་སུ་སྟོན་པའོ། །
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་གསུང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་སུ་མ་གྱུར་པ་མི་གསུང་སྟེ། ནད་དང་རྗེས་སུ་

102-1-119b

མཐུན་པའི་སྨན་ཉེ་བར་སོགས་པ་ལྟར་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བཞེད་པས་ཇི་ལྟར་འཚམ་པ་ལྟར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྒྱ་པ་ལས། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་དང་། །གཉི་ག་མིན་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། །ནད་ཀྱི་དབང་གིས་ཐམས་ཅད་ནི། །སྨན་ཞེས་བྱ་
བར་འགྱུར་མིན་ནམ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་འདི་དག་སྟོན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་མཚན་ཉིད་ཅི་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་བ་བཟློག་པ་སྟེ། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བཟློག་པས་སོ། །ཞེས་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་
འདི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་ཡང་ཅི་ཞིག་དྲིར་ཡོད། དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཁས་བླངས་པ་ལྟར་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པའི་ངོར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཞི་བ་དང་། །སྤྲོས་པ་
རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །རྣམ་རྟོག་མེད་དོན་ཐ་དད་མིན། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདི་ལ་གཞན་ལས་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ན་གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཏེ། གཞན་གྱིས་བསྟན་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་
ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་དག་གིས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཐོང་བ་ན། རབ་རིབ་མེད་པས་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རབ་རིབ་མེད་པ་ལྟར་སྐྲ་ཤང་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་མཐོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཀྱི། 
འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རབ་རིབ་མེད་པས་བསྟན་པ་ལས་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་རབ་རིབ་སེལ་བའི་མིག་སྨན་བསྐུས་པས་རབ་རིབ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་མ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་
རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། འཕགས་པ་རྣམས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ལྟ་བ་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་

102-1-120a

སེལ་བར་བྱེད་པའི་མིག་སྨན་གྱིས་བློའི་མིག་དག་ལ་བསྐུས་པར་གྱུར་པ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་མ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་ལས་ཤེས་པ་མ་
ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ཞི་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། རབ་རིབ་མེད་པས་སྐྲ་ཤད་མ་མཐོང་བ་ལྟར་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པའོ། །སྤྲོས་པ་ནི་ངག་སྟེ་དོན་རྣམས་སྤྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་
མ་སྤྲོས་པ་ནི་ངག་དག་གིས་མ་བརྗོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཡིན་ན། དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གང་
ཞེ་ན། གང་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཡང་མེད་ན། ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་ཡོད་པས་ན། དོན་ཐ་དད་པས་ཏེ་དོན་སོ་སོ་བའོ། །དོན་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་མིན་པ་སྟེ། །དོན་སོ་སོ་
བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བདེན་པ་གཉིས་ལ་འཇུག་པའི་མདོ་ལས། ལྷའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དོན་དམ་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཡིན། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་དག་དོན་དམ་པར་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། གཏན་
མ་སྐྱེས་པ་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་དོན་དམ་པར་མཚམས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་མཚུངས་སོ། །མཚམས་མེད་པ་རྣམས་དོན་དམ་པར་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱང་མཚུངས་སོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་
མཚུངས་སོ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མཚུངས་སོ། །སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མཚུངས་སོ། །མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་

102-1-120b

པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མཚུངས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མཚུངས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་འཁོར་བ་ཡང་མཚུངས་སོ། །དོན་དམ་པར་འཁོར་བ་གང་དུ་
མཚུངས་པ་དེར་ནི་དོན་དམ་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མཚུངས་སོ། །དོན་དམ་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མཚུངས་སོ། །དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་དུ་མཚུངས་པ་དེར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚུངས་སོ། །
ལྷའི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་དགེ་སློང་ནི་དོན་དམ་པར་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་བུས་སྨྲས་པ། མཉམ་པ་ཉིད་གང་དུ་དོན་དམ་པར་ན་རྣམ་པར་བྱང་བའི་བར་དུ་མཉམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་དོན་དམ་པར་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་པ་དང་། དོན་དམ་པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་བྱུང་བར་མཉམ་པ་དང་། དོན་དམ་པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་པ་དང་། དོན་
དམ་པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་མཉམ་པས། ལྷའི་བུ་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྷའི་བུ་དོན་དམ་པར་ནི་གཏན་མ་སྐྱེས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་དོ། །ལྷའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། །བམ་པའི་
སྣོད་ཀྱི་ནང་གི་ནམ་མཁའ་གང་ཡིན་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་ཀྱི་ནང་གི་ནམ་མཁའ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ལྷའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་གཏན་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དོ། །
གང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་གཏན་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པར་ན་འཁོར་བ་ཡང་གཏན་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་ཡང་གཏན་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་དོན་དམ་པར་ན་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་དམ་

102-1-121a

པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་བཤད་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་
ལྟར་ན་རེ་ཞིག་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་
མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་ལྟར་རྒྱུ་གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་འབྱུང་བ། དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནི་མི་ནུས་སོ། །ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱུ་གུ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕ་དང་བུ་གཉིས་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་ལྟར་མྱུ་གུའི་གནས་སྐབས་སུ་ས་བོན་འཛིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ས་བོན་ལྟར་མྱུ་གུ་ཡང་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ས་བོན་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་
འགྱུར་ཏེ། མི་འཇིག་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟག་པར་སྨྲ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མྱུ་གུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་
རིགས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་མེད་པར་ཡང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་ནི་གཞན་ལས་གཞན། །དེ་ཚེ་གཞན་མེད་པར་གཞན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
མྱུ་གུའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ས་བོན་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་འཆོལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྒྱུ་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་དེ་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། རྒྱུ་དེ་ལས་འབྲས་བུ་དེ་གཞན་པ་ཡང་

102-1-121b

ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ནི་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གཞག་པར་ཡང་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པའི་ལྷས། གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེས་ན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལྡོག་འགྱུར་བ། །དེས་ན་རྟག་པར་མི་འགྱུར་
རོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་། ས་བོན་ཡོད་ན་མྱུ་གུ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །ས་བོན་གང་ཡིན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་མིན་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་རྟག་མིན་ཆད་མིན་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས། སངས་
རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མགོན་རྣམས་ཀྱི། །བསྟན་པ་བདུད་རྩིར་གྱུར་པ་དེ། །དོན་གཅིག་མ་ཡིན་ཐ་དད་མིན། །ཆད་པ་མ་ཡིན་རྟག་མ་ཡིན། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀླུ་ཆེན་པོ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་
གཏུགས་པ་བར་མཚམས་མེད་པར་ཁེབས་པར་མཛད་པ། འགྲོ་བ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་མངོན་དུ་རྒྱུའི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཚ་བས་གདུངས་པའི་གདུང་བ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལྷུར་མཛད་པ། རྟག་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཇི་ལྟར་འཚམ་པར་
སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ། དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་དག་འབེབས་པས་ཇི་ལྟར་འོས་པར་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ལོ་ཏོག་གི་མྱུ་གུ་སྐྱེས་པ་སྤེལ་བས་རྗེས་སུ་བཟུང་བར་བཞེད་པ། རྟག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་ཆར་འབེབས་པ། འཇིག་
རྟེན་པ་སྐྱོབ་པ་མེད་པའི་སྐྱོབ་པ། མགོན་མེད་པའི་མགོན། འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་གཏན་གཅོད་པ་དེ་ནི། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཅིག་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་དང་། ཆད་པ་དང་རྟག་པར་སྨྲ་བ་དང་བྲལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །
ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བདུད་རྩི་འདི་ལ་ཞུགས་པ། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་གསུམ་གྱི་བདུད་རྩི་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་ཁོ་ནར་རྒ་ཤི་ཟད་པའི་ངོ་བོ་

102-1-122a

མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཇི་ཞིག་ལྟར་འདིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་སྨིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་འདི་ཐོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཐར་པ་མ་ཐོབ་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་འང་དེ་དག་སྐྱེ་བ་གཞན་དུའང་སྔོན་གྱི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་ངེས་པར་
གདོན་མི་ཟ་བར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྒྱ་པ་ལས། དེ་ཉིད་ཤེས་པས་གལ་ཏེ་འདིར། །མྱ་ངན་འདས་པ་མ་ཐོབ་ཀྱང་། །སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་འབད་མེད་པར། །ངེས་པར་ཐོབ་འགྱུར་ལས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཇི་ཞིག་ལྟར། རྫོགས་སངས་རྒྱས་
རྣམས་མ་བྱུང་ཞིང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཟད་པ་ན་སྟེ། གྱུར་པའི་ཚེ་འཕགས་པའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་མ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔོན་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོས་པའི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཁོ་ན་ལས་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཉེ་བར་བསྟན་
པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་ཡང་རྐྱེན་རྣམ་པར་དབེན་པ་རྟེན་པ་ཙམ་ཐོབ་པ། རང་འབྱུང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། །རྟེན་པ་མེད་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་པ་མེད་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་དག་དབེན་པའམ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་བ་སྟེ། རྟེན་མེད་པའི་རྒྱུ་
དེ་ལས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་བའི་དུས་སུ་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོས་གསུངས་པ་དམ་པའི་ཆོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་འབྲས་བུ་
ཡོད་པར་གྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྲོག་དག་ཀྱང་བཏང་སྟེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཙལ་བར་འོས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་ངུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཇི་ལྟར་བཙལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་མ་ཡུམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ངུས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་

102-1-122b

དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ངུས། སྔོན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན། ལུས་ལ་ཆེད་ཆེར་མི་བྱེད། སྲོག་ལ་མི་ལྟ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་
པ་དག་ལ་མི་གནས་པར་ཡོངས་སུ་བཙལ་ཏོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་འབྲོག་དགོན་པ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ན་བར་སྣང་ལས་སྒྲ་ཐོས་པར་གྱུར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སོང་ཤིག་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པར་འགྱུར་གྱི་
ཅི་ནས་ལུས་ངལ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་། གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་། བཟའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ནང་ངམ་ཕྱི་རོལ་གང་ལ་ཡང་སེམས་སྨོན་པར་མ་བྱེད་ཅིག །རིགས་ཀྱི་བུ་གཡོན་དུ་མ་ལྟ་བར་སོང་ཤིག་
གཡས་སུ་མ་ཡིན། ཤར་དུ་མ་ཡིན། ནུབ་ཏུ་མ་ཡིན། བྱང་དུ་མ་ཡིན། སྟེང་དུ་མ་ཡིན། འོག་ཏུ་མ་ཡིན། ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཡང་མ་ལྟ་བར་སོང་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་བདག་ལས་མ་ཡིན་འཇིག་ཚོགས་ལས་ཀྱང་མ་གཡོས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་གཟུགས་
ལས་ཀྱང་མ་གཡོས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀྱང་མ་གཡོས་པ་དེ་ལྟར་སོང་ཤིག །གང་འདི་ལས་གཡོས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཉམས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སྤྱོད་དོ། །གང་འཁོར་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དེ། དེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྗེས་སུ་མི་འཐོབ་པོ་ཞེས་
བྱ་བའི་བར་ནས། ཆུ་དེ་དག་མི་སྣང་བར་བྱས་ནས་ཀུན་ཏུ་ཆུ་བཙལ་ན་ཆུ་མ་རྙེད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ངུས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གི་ལུས་ཕུག་ལ་ཁྲག་གིས་ས་ཕྱོགས་འདི་ཆག་ཆག་གདབ་པོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་ཕྱོགས་

102-1-123a

འདི་ནི་རྡུལ་ཆེ་སྟེ། ས་ཕྱོགས་འདི་ནས་རྡུལ་གྱི་ཁམས་བྱུང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ཀྱི་ལུས་ལ་ཕོག་ན་མི་རུང་ན། བདག་གི་ལུས་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། བདག་གི་ལུས་འདི་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་ལ་
འཇིག་པ་ནི་བླའི། ནུས་པ་མེད་པའི་བྱ་བ་ལ་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང་། འདོད་པའི་གཞིས་འཁོར་བ་དག་ན་འཁོར་བ་ན་བདག་གི་ལུས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་སུ་ཞིག་པ་ནི་ཅིར་ཡང་མ་རུང་ངོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ངུས་མཚོན་རྣོན་པོ་བླངས་ཏེ། 
བདག་གི་ལུས་ཀུན་ཏུ་ཕུག་ནས་རང་གི་ཁྲག་གིས་ས་ཕྱོགས་དེ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཆག་ཆག་བཏབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ངུས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་འདི་ལྟ་
སྟེ། དཔེར་ན་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་དགེ་སློང་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་
མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དབེན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རློམ་སེམས་
མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རློམ་སེམས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁེངས་པ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཁེངས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་
ཐམས་ཅད་མུ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །

102-1-123b

ནམ་མཁའ་མུ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མུ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དམིགས་སུ་མེད་
པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། བདག་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་
པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དུས་གསུམ་དུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དུས་གསུམ་པོ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དངོས་པོའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་
དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྐྱེས་ནས་འགགས་པ་ལ་ནི་འདས་པ་ཞེས་བསྙད་ལ། སྐྱེས་ལ་མ་འགགས་པ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཡིན་ཞིང་། བདག་གི་དངོས་པོ་མ་རྙེད་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དུས་གསུམ་ལྟར་ན། དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། 
དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དུས་གསུམ་ཉིད་ཡོད་ན། །དུས་གསུམ་དུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ད་ལྟར་བྱུང་
དང་མ་འོངས་པ། །གལ་ཏེ་འདས་ལ་ལྟོས་གྱུར་ན། །ད་ལྟར་བྱུང་དང་མ་འོངས་པ། །འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་དག་ཡོད་ན། དེ་དག་འདས་པའི་དུས་ལ་ལྟོས་པའམ་མ་ལྟོས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་གྲང་། དེ་

102-1-124a

ལ་གལ་ཏེ་འདས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གྲུབ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ངེས་པར་དག་འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གང་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རང་གི་བུ་མོ་མོ་གཤམ་དང་། རང་གི་མེ་ཏོག་ནམ་མཁའ་དང་
རང་གི་ཏིལ་མར་བྱེ་མ་དག་ལ་མི་ལྟོས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྒྲོན་མའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མུན་པ་མེད་ཀྱང་འགལ་ཟླ་ཉིད་དུ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་གལ་ཏེ་ལྟོས་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་
དང་མ་འོངས་པའི་དུས་དག་འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པར་འདོད་ན་ནི། དེ་ལྟར་ན། འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལྟར། དེ་དག་ཀྱང་འདས་པའི་དུས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ད་ལྟར་ལས་འདས་
པ་ནི་འདས་པ་ཡིན་ལ། མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན། གང་གི་ཚེ་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་འདས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་
སྤང་བར་འདོད་ན། ད་ལྟར་བྱུང་དང་མ་འོངས་པ། །གལ་ཏེ་དེ་ན་མེད་གྱུར་ན། །ད་ལྟར་བྱུང་དང་མ་འོངས་པ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ད་ལྟར་བ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་དེ་དག་འདས་པའི་དུས་དེ་ན་མེད་པར་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ནམ་
མཁའི་ཨུཏྤལ་ལྟར་ལྟོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་དུས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལ་ལྟོས་པས་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན། བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། འདས་པ་ལ་ནི་མ་ལྟོས་པར། །དེ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། །མ་འོངས་
དུས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་འདས་པ་ལ་

102-1-124b

ལྟོས་པ་འམ་མ་ལྟོས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་མ་འོངས་པ་དག་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ལྟོས་སམ་མ་ལྟོས་ཀྱང་རུང་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་གམ། མ་འོངས་པ་ལ་ལྟོས་སམ་མ་ལྟོས་ཀྱང་རུང་སྟེ། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་
བ་དག་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་པ་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་མ་འོངས་པ་དག་འདས་པ་ལ་ལྟོས་སམ་མ་ལྟོས་ཀྱང་རུང་སྟེ་མ་གྲུབ་པའི་རིམ་པའི་ཚུལ་འདི་ཉིད་དང་སུན་དབྱུང་བ་མཚུངས་པར་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར། རིམ་པའི་ཚུལ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱི། །ལྷག་མ་གཉིས་པོ་བསྣོར་བ་དང་། །མཆོག་དང་ཐ་མ་
འབྲིང་ལ་སོགས། །གཅིག་ལ་སོགས་པའང་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདས་པ་དང་ནི་མ་འོངས་པ། །གལ་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་ལྟོས་ན། །འདས་པ་དང་ནི་མ་འོངས་པ། །ད་ལྟར་བྱུང་དུས་ཡོད་པར་འགྱུར། །འདས་པ་དང་ནི་མ་འོངས་དུས། །གལ་
ཏེ་དེ་ནི་མེད་གྱུར་ན། །འདས་པ་དང་ནི་མ་འོངས་དུས། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ལྟོས་པར་གྱུར། །ད་ལྟར་ལ་ནི་མ་ལྟོས་པར། །དེ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་འདས་པ་དང་། །མ་འོངས་དུས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་འདི་ནི་དུས་བསྣོར་བ་གཅིག་ཡིན་
ནོ། །འདས་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི། །གལ་ཏེ་མ་འོངས་ལྟོས་གྱུར་ན། །འདས་པ་དང་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་། །མ་འོངས་དུས་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །འདས་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི། །གལ་ཏེ་དེ་ན་མེད་གྱུར་ན། །འདས་པ་དང་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། །མ་འོངས་
པ་ལ་མ་ལྟོས་པར། །དེ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་འདས་པ་དང་། །ད་ལྟར་དུས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དུས་བསྣོར་བ་གཉིས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དུས་བསྣོར་བ་གཉིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན། དུས་གསུམ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་
དུས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དུས་མེད་པས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་པོ་འདི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་བཞིན་དུ། མཆོག་དང་ཐ་མ་འབྲིང་ལ་སོགས། །གཅིག་ལ་སོགས་པའང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མཆོག་དང་ཐ་མ་

102-1-125a

འབྲིང་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་དང་། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་མི་རྟག་པ་རྣམས་དང་། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་དབུས་ཀྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་རྣམས་དང་། འདོད་པ་དང་
གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དག་དང་། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང་། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གསུམ་དང་འབྲེལ་པར་གནས་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྡུའོ། །གཅིག་ལ་སོགས་པའང་ཞེས་བྱ་བའི་
སོགས་པའི་སྒྲ་འདིས་ནི་གཉིས་པ་དང་མང་པོ་དག་སྡུད་དོ། །མཆོག་ལ་སོགས་པ་དག་དང་། གཅིག་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ནི། །དུས་གསུམ་རྣམ་པར་བཤད་པས་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དུས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཚད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གང་མེད་པ་དེ་
ལ་ནི་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དུས་ལ་ནི་སྐད་ཅིག་དང་། ཐང་ཅིག་དང་། ཡུད་ཙམ་དང་། ཉིན་མོ་དང་། མཚན་མོ་དང་། ཉིན་མཚན་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཉི་མ་ནུར་བ་དང་། ལོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཚད་
དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དུས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དུས་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། མི་གནས་དུས་ནི་
འཛིན་མི་བྱེད། །གང་ཞིག་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དུས། །གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། །མ་བཟུང་དུས་ནི་ཇི་ལྟར་གདགས། །གལ་ཏེ་འདི་ན་དུས་ཞེས་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐ་དད་པ་གནས་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྒོ་ནས་ཚད་དང་
ལྡན་པར་འཛིན་པ་ཞིག་ན། དུས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྒོ་ནས་འཛིན་པ་ཐེར་ཟུག་པར་གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མི་གནས་དུས་ནི་འཛིན་མི་བྱེད་དེ། མི་གནས་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །

102-1-125b

ཅི་སྟེ་ཡང་དུས་རྟག་པར་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཁོ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། དུས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་སྨིན་པར་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགུ་སྡུད་པར་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་གཉིད་ལོག་སད་པར་བྱེད། །དུས་ལས་
འདའ་བར་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གནས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་མངོན་པར་གསལ་ཞིང་གཟུང་བ་དུས་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་
ཅིའི་ཕྱིར་དུས་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དུས་འདི་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་གམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་པར་རྟོག་གྲང་ན། གཉི་ག་ཡང་། སྐྱེ་དང་
གནས་དང་འཇིག་པ་དག །མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་དེས་འདུས་བྱས་བརྟག་པར་བཀག་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་གང་ཞིག་གཟུང་བར་བྱ་བ་དུས་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
དུས་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་མི་གནས་ཤིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་བཟུང་བ་ཡིན་དང་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་གདགས་པར་ནུས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། མ་བཟུང་དུས་ནི་ཇི་ལྟར་གདགས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་མེད་པ་ཉིད་དོ། ། 
འདིར་སྨྲས་པ། དུས་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་རྟག་པ་འགའ་ཞིག་མེད་པ་ནི་བདེན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་བརྟེན་ན་བརྟགས་པའི་དུས་ནི་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་
ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་དུས་ནི་དངོས་བརྟེན་ཏེ། །དངོས་མེད་དུས་ནི་ག་ལ་ཡོད། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ནའོ། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་དེའི་རྒྱུ་

102-1-126a

ཅན་གྱི་དུས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་མིན་ན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་། དགག་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དུས་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དུས་མེད་པས་དེའི་ཚད་དུ་གྱུར་པ་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དུས་གྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འཕགས་པ་གླང་པོའི་རྩལ་གྱི་མདོ་ལས། གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་འགའ་ཡོད་ན། །རྒྱལ་བ་ཉན་ཐོས་བཅས་པས་དེ་མཁྱེན་འགྱུར། །ཐེར་ཟུག་ཆོས་རྣམས་མྱ་ངན་འདས་མི་འགྱུར། །མཁས་རྣམས་ནམ་ཡང་སྤྱོད་པ་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་
གསུངས་ལ། དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་དག་བསྟན་གྱུར་ནས། །སངས་རྒྱས་འབུམ་ཕྲག་གང་དག་འདས་གྱུར་ཀྱང་། །ཆོས་དང་ཡི་གེ་དག་ལ་ཟད་མེད་དེ། །སྐྱེ་བ་ཡོད་མིན་དེས་ན་ཟད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བའི་དུས་
ཀྱི་ཚེ། །བྱམས་པ་ཞེས་བྱའི་རྒྱལ་བ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ས་འདི་གསེར་གྱིས་བདལ་བ་འབྱུང་འགྱུར་བ། །དེ་ཚེ་དེ་ཡི་འབྱུང་དེ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། དུས་བརྟག་པ་
ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དགུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། དུས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མེད་པ་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་ནི་ཡོད་
པ་ཉིད་དེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་མྱུ་གུ་གང་ཞིག་ས་བོན་དང་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་དང་དུས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ནི། ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉེ་བས་མི་

102-1-126b

སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་རྣམས་ནི། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་པ་ན། །འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་
པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དུས་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བྱུང་བ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བ་དུས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི། དུས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་
རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་རྟོག་པ་ན། འབྲས་བུ་ཚོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཞིག་གམ། མི་གནས་པ་ཞིག་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་རྟོག་གྲང་། དེ་
ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་ན་ནི། དེ་ནི་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་ནི། །ཇི་ལྟར་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ། །ཞེས་གསུངས་
ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་གང་ཞིག་ཚོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁར་གཞོང་ན་ཡོད་པའི་ཞོ་ནི་ཁར་གཞོང་གིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར། གྲུབ་ཟིན་
པའི་བུམ་པ་མདུན་ན་གནས་པ་ལྟར་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་པར་གསལ་བའམ་རགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་འདི་ལ་གོང་དུ་ལན་བཏབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ནི་གཞན་ལས་མི་འོང་སྟེ། །ཤིང་ལའང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །
དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ལན་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཚོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་རྟོག་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་མེད་ན་ནི། །ཇི་ལྟར་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་

102-1-127a

སྐྱེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་དེ་མེད་ན་ནི། འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་དེ། དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱེ་མ་དག་གི་ཏིལ་མར་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པས། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་མེད་ན་ནི། །ཇི་
ལྟར་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ། ཞེས་གསུངས་ཏེ། འབྲས་བུ་དེ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་ནི། །ཚོགས་ལ་གཟུང་དུ་ཡོད་རིགས་ན། །ཚོགས་པ་ཉིད་ལ་གཟུང་དུ་མེད། །གང་ཞིག་
གང་ན་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེར་གཟུང་དུ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཁར་གཞོང་གི་ཞོ་བཞིན་ལ། གང་ཞིག་གང་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེར་གཟུང་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱེ་མ་དག་ལ་འབྲུ་མར་ལྟ་བུའོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་ཉེ་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་རིང་བ་དང་། 
དབང་པོ་ལ་རྙོག་པ་ཆགས་པ་དང་། དབང་པོ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པ་དང་། ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱིས་ཆོད་པ་དང་། ལུས་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཡིད་ལ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཕྲ་རབ་དང་། མིག་ལ་གནས་པའི་མིག་སྨན་གྱི་ཐུར་མ་དང་། ཉི་མའི་འགྲོས་དང་། རབ་རིབ་ཅན་གྱི་སྐྲ་རེ་རེ་དང་། 
ལོང་བ་དང་འོན་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་བཅད་པའི་བུམ་པ་དང་། གྲུབ་པ་དང་ལྷ་དང་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་དང་། ཡུལ་གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་གཞན་ལྟར་གཟུང་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་
གང་གིས་ན་འདི་དག་ཡོད་བཞིན་དུ་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་བ། མ་བཟུང་བ་འདི་དག་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་རྟག་ཅིང་ཡོད། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། ལུང་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་དག་མ་དམིགས་སོ། །ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། རྗེས་
སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་ཀྱང་བྱེད་པ་དག་གིས་མ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ། ཅི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཡོད་བཞིན་པར་གྱུར་པ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དག་གིས་གཟུང་དུ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་

102-1-127b

སྐད་དུ་སྨྲས་སམ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་ནི། ཚོགས་ལ་གཟུང་དུ་ཡོད་རིགས་ན། །ཞེས་སྤྱིར་སྨྲའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེ་མ་དག་ལས་འབྲུ་མར་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་
པ་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བརྗོད་པ། གང་ཞིག་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁར་གཞོང་ལས་ཞོ་མི་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་ལས་དེ་ཡོད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་མི་གཟུང་། ཅི་
སྟེ་ཡང་ཕྱོགས་གཉི་ག་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་རིགས་སོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འདི་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདི་གཞན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་འགོག་
པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདི་གཞན་གྱིས་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་སེལ་བ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་གཉིས་བསལ་ནས་དབུ་མའི་ལམ་སྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱ་པ་ལས་ཀྱང་། འབྲས་བུ་ཡོད་ཉིད་གང་འདོད་དང་། །འབྲས་བུ་
མེད་ཉིད་གང་འདོད་ལ། །ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་ལ། །སོགས་པའི་རྒྱན་ནི་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཚོགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ནི་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཚོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་
མེད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་ལ་འབྲས་བུ་མེད་ན་ནི། །རྒྱུ་རྣམས་དང་ནི་རྐྱེན་དག་ཀྱང་། །རྒྱུ་རྐྱེན་མ་ཡིན་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་མེ་དང་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་མྱུ་གུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་དག་དེའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་
དུ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལ་མྱུ་གུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ལས་ཅི་ཚོགས་པ་

102-1-128a

ལས་འབྲས་བུ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་འདིར་འགྱུར་བ། ཚོགས་པ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ལ། ཚོགས་པས་ནི་རྒྱུ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཙམ་ཞིག་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དེ་ནི་
འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་བྱིན་ནས་འགག་པར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་དེས་ཕན་བཏགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་ལ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་སུས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་བྱེད་
པར་མི་ནུས་པས་རྟོག་པ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་ལ། །རྒྱུ་བྱིན་ནས་ནི་འགག་འགྱུར་ན། །གང་བྱིན་པ་དང་གང་འགག་པའི། །རྒྱུ་ཡི་བདག་ཉིད་གཉིས་སུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དེས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དེ་བྱེད་རྒྱུ་བྱིན་ནས་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་
རྟོག་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་གང་བྱིན་པ་དང་གང་འགག་པ་དེ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱེད་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱེད་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་ཀྱང་གཅིག་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཅི་སྟེ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་གཉིས་སུ་ཐལ་བ་སྤང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བྱིན་པར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུའི་འགག་པར་འདོད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་ལ། །རྒྱུ་མ་བྱིན་པར་འགག་འགྱུར་ན། །རྒྱུ་འགགས་ནས་ནི་སྐྱེས་
པ་ཡི། །འབྲས་བུ་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བྱིན་པར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱུ་འགགས་ན་ནི། དེ་ལྟར་རྒྱུ་དེ་འགགས་ནས་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རྟོག་པ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བས་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟར་ན་ཚོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་འོད་ཀྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་པ་འདི་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་

102-1-128b

ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཚོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །འབྲས་བུ་ཡང་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །སྐྱེད་པར་བྱེད་དང་བསྐྱེད་བྱ་གང་། །དུས་གཅིག་པར་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བ་གླང་གི་རྭ་གཡས་གཡོན་དུས་གཅིག་པ་དག་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མ་མཐོང་བས། འདི་
ནི་མི་རིགས་སོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དངོས་པོ་རྣམས་མ་བྱུང་བ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དེ། གློ་བུར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཚོགས་པའི་སྔ་རོལ་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་གནས་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པས་ནི་དེ་ད་ལྟར་བའི་
གནས་སྐབས་སུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་གྱི། རྫས་ནི་གནས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་ལ་བརྗོད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཚོགས་པའི་སྔ་རོལ་དུ། །འབྲས་བུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ནི། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མེད་པ་ཡི། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་མེད་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཚོགས་པའི་
སྔ་རོལ་ན་འབྲས་བུ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། དངོས་པོ་རྒྱུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པས་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་དག་ནི། འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་ཁོ་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། ཚོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ལ། བཤད་ཟིན་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་
ལས་ཅི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་བྱིན་ནས་འགག་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་མ་བྱིན་པར་ཡིན་ཞེས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་འགྱུར་བ། རྒྱུ་ཡང་གཞན་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་ཉིད་འགགས་ནས་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །
དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་འགགས་འབྲས་བུ་ན། །རྒྱུ་ནི་ཀུན་དུ་འཕོ་བར་འགྱུར། །སྔོན་སྐྱེས་པ་ཡི་རྒྱུ་ཡང་ནི། །ཡང་སྐྱེ་བར་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་འགགས་པ་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ལ་འབྲས་བུ་དེ་ཡང་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི། རྒྱུ་ནི་

102-1-129a

ཀུན་དུ་འཕོ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཟློས་གར་མཁན་ཆ་བྱད་གཞན་བཏང་ནས་ཆ་བྱད་གཞན་ལེན་པ་ལྟར་རྒྱུ་འཕོ་བ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྱི། འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། རྟག་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་
སྐད་དུ་བརྒྱ་པ་ལས། གང་ཞིག་གང་ན་ནམ་གྱི་ཚེའང་། །མ་བསྟེན་པར་ནི་ཡོད་ཉིད་མེད། །དེས་ན་ནམ་ཡང་གང་ཞིག་ཏུ། །རྟག་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་རྟོག་པ་འདི་ལ་ནི། སྔོན་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། སྐྱེས་པ་ནི་སླར་ཡང་
སྐྱེ་བར་མི་རིགས་ཏེ། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བདག་ཉིད་གང་གིས་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། བདག་ཉིད་གང་གིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རྒྱུའི་རང་
གི་ངོ་བོ་རྒྱུའི་རང་བཞིན་མ་སྤངས་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མིང་ཙམ་ཞིག་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གནས་སྐབས་ཐ་དད་ན་ཡང་རྫས་ཐ་མི་དད་པར་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ན་རྒྱུའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ནི་འབྲས་བུའི་སྒྲས་
བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་རྒྱུས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་འགགས་པའམ་མ་འགགས་པ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད། འབྲས་བུ་ཡང་སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་བསྐྱེད་གྲང་ན། གཉི་ག་
ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགགས་པ་ནུབ་པར་གྱུར་པ་ཞིག །འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །འབྲས་བུ་དང་ནི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ། །གནས་པས་ཀྱང་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་འགགས་པ་ནུབ་ཅིང་ཞིག་པར་གྱུར་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་
སྟེ་ཡོད་ཅིང་བདོག་པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན་ནི་དེ་ནི་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་འགགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ན་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུས་ཀྱང་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་ཅིང་བདོག་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་

102-1-129b

པ་མེད་པ་ཡང་རྒྱུས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་ཡང་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགགས་པས་ནི་མི་བསྐྱེད་དེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུ་གནས་པ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པ། འབྲས་བུ་དང་ནི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ། །གནས་པས་ཀྱང་ནི་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །འབྲས་བུ་
ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་ཡང་དག་པར་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གནས་པས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། འདིར། རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ན། །གཞན་གྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྟོགས་བཞིན་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་
ཡིན་དགོས་ལ། གང་ཞིག་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡང་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་མ་འབྲེལ་ཞིང་། ཡང་
དག་པར་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཅི་སྟེ་རྒྱུ་འབྲས་མ་འབྲེལ་ན། །འབྲས་བུ་གང་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་འབྲས་བུ་དང་མ་འབྲེལ་པར་འདོད་ན། ད་ནི་འབྲས་བུ་གང་
ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའོ་ཅོག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའམ་ཡང་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །གཞན་ཡང་། འདིར་གལ་ཏེ་རྒྱུས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེས་འབྲས་བུ་དེ་མཐོང་ནས་སམ་མ་
མཐོང་བར་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ན་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། རྒྱུས་ནི་མཐོང་དང་མ་མཐོང་བར། །འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་མཐོང་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རྟོག་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་མཐོང་བར་
ནུས་ཀྱི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི། དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་རྒྱུས་འབྲས་བུ་མཐོང་ནས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །མ་མཐོང་བར་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་

102-1-130a

བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མཐོང་བ་འདི་གོ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཐོང་བ་ནི་དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་མེད་པས་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་འདི་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྲིད་དམ་མི་
སྲིད་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་ནི་མི་བྱ་སྟེ། འོ་ན་སུ་ལ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་དེ་ལའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་པོ་མཐོང་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན། ས་བོན་ལ་སོགས་པས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་དེ་ལ་བརྗོད་པར་
བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་འདི་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་མ་མཐོང་བར་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་མ་མཐོང་བ་གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ན། བསྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། དེའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་བར་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་
ནི་མི་འདོད་པ་བསྒྲུབས་པས་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་འགྲོ་བ་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཅན་དུ་ཁས་ལེན་པ་རྣམས་དང་། གཅེར་བུ་པ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་གཅིག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལྡོག་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཕན་ཚུན་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྲད་པ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པ་མེད་པར་སྣང་བ་དང་མུན་པ་དག་གམ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་དག་ལ་ནི་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ན། གཞན་གྱིས་ཕྲད་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་དགོས་ན། དེ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། འདིའི་ཕྱིར་ཡང་རྒྱུས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་འདས་པ་རྒྱུ་འདས་དང་། །མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་པ་དང་། །ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ནི། །ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རེ་ཞིག་

102-1-130b

འབྲས་བུ་འདས་པ་ནི་རྒྱུ་འདས་པ་དང་། ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ནམ་ཡང་སྟེ་གཞར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཉི་ག་ཡང་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་འདས་པ་ནི་རྒྱུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་ཡང་ཕྲད་པ་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་ག་ཡང་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་འདས་པ་ཡང་རྒྱུ་སྐྱེས་པ་ད་ལྟར་བ་དང་ཡང་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུ་ཞིག་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང་ལྷ་སྦྱིན་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་འདི་རྒྱུ་
འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འབྲས་བུ་ད་ལྟར་བ་རྒྱུ་དུས་གསུམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་རྒྱུ་མ་སྐྱེས། །འདས་པ་དང་ནི་སྐྱེས་པ་དང་། །ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་
འགྱུར་བ་ནི། །ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ལ། འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ནི་རྒྱུ་མ་སྐྱེས་པ་འདས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ད་ལྟར་བ་ནི་རྒྱུ་ད་ལྟར་བ་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཅིག་ཅར་
མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོད་ཟིན་པ་ལ་ཕྲད་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པ་དག་ལ་ནི་ཡང་ཕྲད་པས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྲད་པ་མེད་དོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ཡང་རྒྱུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་རྒྱུ་སྐྱེས་དང་། །མ་སྐྱེས་པ་དང་འདས་པ་དང་། །ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ནི། །ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་རྒྱུ་དུས་ཐ་དད་པ་དང་ད་ལྟར་བ་དང་འདས་
པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་འོངས་པ་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །

102-1-131a

རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུས་འབྲས་བུ་མི་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་དང་། རྒྱུས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དུས་གསུམ་
ཆར་དུ་ཡང་ཕྲད་པ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཕྲད་པར་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། ཕྲད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་། །རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་དེ། འབྲས་བུ་ལྷན་ཅིག་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་
པའི་ཕྱིར་དང་། ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕྲད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་འབྲས་བུས་སྟོང་པའི་རྒྱུས། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུས་མི་སྟོང་རྒྱུས། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །
རྒྱུ་གང་ཞིག་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེ་དེས་སྟོང་པ་ཞིག་གམ་མི་སྟོང་པ་ཞིག་གིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་། དེ་ལ་འབྲས་བུས་སྟོང་ཞིང་བྲལ་བའི་རྒྱུས་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འབྲས་བུས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུས་མི་སྟོང་པའི་རྒྱུས་ཀྱང་
འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་བུ་ཡོད་པའི་ལྷ་སྦྱིན་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན། རེ་ཞིག་འབྲས་བུས་སྟོང་པའམ་མི་སྟོང་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་མི་སྟོང་པའམ་སྟོང་པ་ཞིག་བསྐྱེད་གྲང་། །དེ་ལ། འབྲས་བུ་མི་སྟོང་སྐྱེ་མི་
འགྱུར། །མི་སྟོང་འགག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་སྟོང་དེ་ནི་མ་འགགས་དང་། །མ་སྐྱེས་པར་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན། །འབྲས་བུ་མི་སྟོང་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་མ་བྱུང་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། 
རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པས་འགག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མི་སྟོང་པར་འདོད་པ་ན་མི་སྐྱེ་བ་དང་མི་འགག་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟར་ནི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དེ་མི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་འབྲས་བུ་སྟོང་པ་དེ་ཡང་

102-1-131b

ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །སྟོང་པ་ཇི་ལྟར་འགག་པར་འགྱུར། །སྟོང་པ་དེ་ཡང་མ་འགགས་དང་། །མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་སྟོང་པ་ནི་གང་
རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་ལ་བརྗོད་ལ། གང་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའམ་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བའམ་འཇིག་པ་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དེ་སྟོང་པར་འདོད་པ་ན་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པར་ཐལ་བར་
འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་གང་ཞིག་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ན། དེ་འབྲས་བུ་ལས་ཐ་དད་པའམ། ཐ་མི་དད་པ་ཞིག་གིས་བསྐྱེད་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་དུ། །ནམ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་
དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་དུ། །ནམ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་ན། །བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་གཅིག་ཏུ་འགྱུར། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་ན། །རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མིན་
མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ན། དེ་གཉིས་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་ཕ་དང་བུ་དང་མིག་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་གཅིག་
ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་རེ་ཞིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་གཅིག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཞན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་
ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་གཞན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ལ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ནམ་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུས་འབྲས་བུ་

102-1-132a

བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རྒྱུས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེས་འབྲས་བུ་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའམ། མེད་པ་ཞིག་བསྐྱེད། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན་རྒྱུས་ནི་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་པར་
འགྱུར། འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན། །རྒྱུས་ནི་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་བདོག་པ་དེ་ནི་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྒྱུས་བསྐྱེད་
པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་གྱིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་མོད། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་ནི་གྲུབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་བཏང་བར་འགྱུར་ཞིང་། ཁོ་བོ་ཅག་སྨྲ་བའི་
རྗེས་སུ་སྨྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་འགའ་ཡང་མེད་པས་འགལ་ཟླ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་ན་ནི་གཟུགས་བརྙན་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། 
རང་བཞིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་མེད་ན་དེའི་ཆོས་དག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་རང་བཞིན་དང་རང་བཞིན་མེད་པར་གཟིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྔར་ནི། འབྲས་བུ་མི་སྟོང་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་སུ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ནི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གོང་མ་ལས་འདིའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་རྒྱུ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རེ་ཞིག་རྒྱུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་མེད་ན་ནི་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱང་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་

102-1-132b

ཏེ་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཞིག་ན། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན། རྒྱུ་ཉིད་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྲས་བུ་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མེད་པར་ནི་འབྲས་བུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་
ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡོད་པས་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ལ་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ། དེའི་ཚེ། རྒྱུ་ཉིད་འཐད་པ་ཡོད་མིན་ན། །འབྲས་བུ་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྒྱུ་
འབའ་ཞིག་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཉེས་པ་བརྗོད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་འདི་གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་རྟོག་ན། ཅི་སྟེ་
བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་། གལ་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་ན་ནི་དེ་མི་རུང་སྟེ། བདག་གི་དངོས་པོ་མ་རྙེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚོགས་པས་བདག་གི་དངོས་པོ་
རྙེད་པར་འགྱུར་དགོས་ན། བདག་གི་དངོས་པོ་རྙེད་པ་ནི་ཡང་བདག་ཉིད་བསྐྱེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་སྐྱེད་ལ། གང་ཞིག་བདག་ཉིད་མི་སྐྱེད་པ་དེས་ནི་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་རྣམས་
དང་ནི་རྐྱེན་དག་གིས། །ཚོགས་པ་གང་ཡིན་དེ་ཡི་ནི། །བདག་གིས་བདག་ཉིད་མི་སྐྱེད་ན། །འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་ཚོགས་པས་བྱས་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱུ་རྣམས་དང་རྐྱེན་དག་གི་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རེ་ཞིག་བདག་གིས་བདག་ཉིད་མི་སྐྱེད་དེ། 
བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཉིད་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་མི་སྐྱེད་པ་དེས་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་པས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཚོགས་པ་ཡང་རང་

102-1-133a

གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཚོགས་པས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་མེད་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པས་བྱས་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པ། 
ཚོགས་མིན་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་མེད། །གང་གི་ཚེ་ཚོགས་པས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པས་བྱས་པ་ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་
མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རེ་ཞིག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་མེད་པར་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡོད་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་
པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ག་ལ་ཡོད། །འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་རྒྱུ་མཚན་མེད་པས་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་
དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། མཆུ་དང་ལྐོག་མ་རྐན་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །ལྕེ་བསྒྱུར་བ་ལས་ཡི་གེའི་སྒྲ་འབྱུང་ཡང་། །ལྐོག་མར་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་རྐན་ལས་མིན། །རེ་རེ་ལ་ནི་ཡི་གེ་དམིགས་སུ་མེད། །ཚོགས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ངག་དེ་ནི། །
ཡིད་ཀྱི་བློ་ཡི་དབང་གིས་འབྱུང་མོད་ཀྱི། །ཡིད་དང་ངག་ནི་མི་སྣང་གཟུགས་མེད་དེ། །ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དག་ནའང་དམིགས་སུ་མེད། །མཁས་པས་ངག་སྐད་སྒྲ་དང་དབྱངས་རྣམས་ཀྱི། །སྐྱེ་དང་འཇིག་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་བྱས་ན། །དེ་ཚེ་ངག་ཀུན་བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་དང་། །སྐད་ཅིག་པ་
དང་སྙིང་པོ་མེད་པར་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཤིན་ཏུ་དགའ་བའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་ནི། །ཁྱིམ་པའི་རྟགས་སྤངས་རབ་ཏུ་བྱུང་གྱིས་ལ། །འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་

102-1-133b

གྱིས་ཞེས། །ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱིས་དེ་སྐད་བསྟན་པའང་མཛད། །ཁྱིམ་པའི་རྟགས་སྤངས་རབ་ཏུ་བྱུང་གྱུར་ནས། །འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་གྱུར་ཡང་ནི། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ལ་གཞལ་བྱས་ན། །འབྲས་བུ་ཀུན་མེད་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའང་མེད། །འོན་ཀྱང་འབྲས་བུ་
ཐོབ་པ་ཐོབ་འགྱུར་བ། །ཀྱེ་མ་མི་མཆོག་ཐུགས་རྗེ་ལྡན་པ་ཡིས། །རྒྱལ་བས་རིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་བཤད་ཅེས། །དེ་དག་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཀྱང་། ཀཽ་ཤི་ཀ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དེས། གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ། །ཚོར་བ་ལ་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་ལ་མ་ཡིན། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་མ་ཡིན། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་མ་ཡིན། ཕྱིར་
མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་མ་ཡིན། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་མ་ཡིན། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་མ་ཡིན། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། 
ཚོགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། དུས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དག་དུས་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་
ལ། དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་འཇིག་ཅིང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་གྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་
འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཉིད་ཡོད་ན་ནི། དུས་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་རམ། །ལྷན་ཅིག་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །འབྱུང་བ་འཇིག་པ་མེད་པར་རམ། །

102-1-134a

ལྷན་ཅིག་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཕན་ཚུན་མེད་པར་ཡོད་པའམ། ལྷན་ཅིག་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་
ཞེ་ན། དེ་ལ་འཇིག་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་འཆི་བར་འགྱུར། །འཇིག་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། 
འཇིག་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཏན་མི་སྲིད་པར་གྲགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གལ་ཏེ་
འབྱུང་བ་མེད་པར་འཇིག་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་འཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་འཆི་བར་འགྱུར་ན། མ་སྐྱེས་པར་ནི་འཆི་བར་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཡོད་པར་མི་འོས་སོ། །འདིར་ཚིགས་
སུ་བཅད་པའི་ཕྱེད་གོང་མས་ནི་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ལ། རྐང་པ་བར་མས་ནི་ཐལ་བ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ཞིང་། ཐ་མས་ནི་མཇུག་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འབྱུང་བ་མེད་པར་འཇིག་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ད་ནི་འཇིག་པ་འབྱུང་བ་
དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པ་འབྱུང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འཆི་བ་སྐྱེ་དང་དུས་གཅིག་ཏུ། །ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འཇིག་པ་འབྱུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྟེ་དུས་
གཅིག་ཏུ་ཅིག་ཅར་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟར་ན་འཆི་བ་དང་སྐྱེ་བ་དུས་གཅིག་པར་འགྱུར་ན། ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དེ་གཉིས་ནི་སྣང་བ་དང་མུན་པ་ལྟར་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་ནི་འབྱུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་

102-1-134b

ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་འཇིག་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་རམ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཡང་འཇིག་པ་མེད་པར་རམ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་འཇིག་པ་མེད་པར་ནི། །
ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མི་རྟག་ཉིད། །ནམ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འབྱུང་བ་ནི་འཇིག་པ་མེད་པར་མི་རིགས་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནམ་ཡང་མེད་
པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་དུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། །གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་
མི་རྟག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དེའི་ཚེ་གང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པའི། གནས་སྐབས་དེ་འགའ་ཡང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་མེད་པར་འབྱུང་བ་སྲིད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་འབྱུང་བ་འཇིག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །འདི་དག་གི་དཔྱད་པ་ལྷག་མ་ནི་འདུས་བྱས་བརྟག་པར་དཔྱད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་པར་མི་དཔྱད་དོ། །གང་ཞིག་འཇིག་པ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། ཐ་མའི་
སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དག་གིས་མ་ངེས་པར་སྨྲ་བ་དེས་ནི་མི་རིགས་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འཇིག་པ་ཡང་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ན། མ་ངེས་པ་ཉིད་མེད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་དཔེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་རྫས་སུ་

102-1-135a

མེད་པ་རྣམས་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཇི་སྐད་དུ། གང་དག་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །གང་དག་དེ་མེད་པས་མེད་པ། །དེ་དག་གཟུགས་བརྙན་དང་མཚུངས་པར། །གསལ་བ་ཇི་
ལྟ་བུར་མི་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ག་ལ་ཡོད། གལ་ཏེ་ཡང་གང་དངོས་པོ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན་ནི། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མིང་ཙམ་ཕྱིར། །ནམ་མཁའ་ཡང་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །འབྱུང་མེད་གཟུགས་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། །དེའི་ཕྱིར་མིང་ཙམ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བར་
འགྱུར་བ། དབུ་མ་པ་རྣམས་ལ་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པ་ནི་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་འཇིག་པ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་བཞིན་ནོ་ཞེས་
སྨྲ་སྟེ། དེ་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་ལ་ནི་གཏན་ཚིགས་འདིས་འགལ་བ་ཆེན་པོ་འདྲེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་འདིས་འཇིག་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པ་དང་། 
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་གིས་བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགལ་བར་བྱེད་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདུས་
མ་བྱས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐམས་ཅད་བཀག་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་མི་འདོད་པ་ཆེན་པོ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བས་འདི་གཟུང་བར་མི་བྱའོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་འཇིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་འཇིག་དང་

102-1-135b

ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །སྐྱེ་བ་འཆི་དང་དུས་གཅིག་ཏུ། །ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་འཇིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་དག་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་སྲིད་པ་ཡང་
མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་དག་ལྷན་ཅིག་གི་ངོ་བོ་འམ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་དེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་གྲུབ་པར་འདོད་ན་ནི། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཡང་འདོད་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་། གང་དག་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་གམ། ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པར། །གྲུབ་
པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་དག་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །གང་ལས་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཕྱོགས་གཞན་ནི་མེད་དོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་དུ་
མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་གལ་ཏེ་འདྲེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། སོ་སོར་མ་གྲུབ་པ་དག་ལ་འདྲེས་པར་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ངེས་པར་གཟུང་དུ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་སྔོ་བསངས་དང་དཀར་ཤམ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་དུས་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་
པོ། །གཞན་ཡང་འདི་ན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་རྟོག་པ་ན་དངོས་པོ་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་ནམ། མ་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཟད་ལ་འབྱུང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་ཟད་པ་ལའང་འབྱུང་བ་

102-1-136a

མེད། །ཟད་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་ཟད་པ་ལའང་འཇིག་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཟད་པ་སྟེ་དངོས་པོ་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ནི་འགལ་བའི་ཆོས་ཡོད་པས་འབྱུང་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་
མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མ་ཟད་པ་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཟད་པ་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་མི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་ཟད་པ་ལའང་འཇིག་པ་
མེད་དེ། མ་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་གང་དག་དངོས་པོ་ཟད་པ་དང་། མ་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་མི་སྲིད་པ་དེ་དག་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་
ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་པ་དག་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གི་རྟེན་ཆོས་ཅན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་དེ་ཡང་རེ་ཞིག་
ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡོད་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་ན་ནི། །དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་དེ་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
པར། །འབྱུང་དང་འཇིག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། འབྱུང་དང་འཇིག་པ་མེད་པར་ནི། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་ནི་བཀག་པ་ཡིན་
ནོ། །གང་གི་ཚེ་བཀག་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པར་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དངོས་པོ་མེད་ན་ནི་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་

102-1-136b

པ་དག་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་མེད་དེ། དཔེར་ན་སྦལ་པའི་རལ་པ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་
པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལ་དོན་དམ་པར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་ན་ནི། དེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་རིགས་པར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ནི་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར། འབྱུང་དང་འཇིག་པ་མེད་ན་ནི། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྟེ། དངོས་པོ་ནི་འབྱུང་བ་དང་
འཇིག་པ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་མེད་ན་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར། །འབྱུང་དང་འཇིག་པ་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་མེད་པས་བརྟེན་པ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱེད་གོང་མ་ཕྱེད་འོག་མར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་འཆད་དོ། །གཞན་ཡང་འདིར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་རྟོག་པ་ན་དངོས་པོ་སྟོང་པའམ། མི་སྟོང་པ་ལ་རྟོག་གྲང་ན། །གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་ལ་འབྱུང་དང་འཇིག་པ་དག།
འཐད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་རི་མོ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། མི་སྟོང་ལ་ཡང་འབྱུང་འཇིག་དག །འཐད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་སྟོང་པ་ལ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་
མེད་པས་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་ན། དེ་དག་གཅིག་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཞིག་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །གཅིག་པ་ཉིད་ནི་མི་འཐད་
དོ། །སྣང་བ་དང་མུན་པ་ལྟར་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་ནི་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །གཉི་ག་ཕན་ཚུན་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་འཇིག་པ་མི་རིགས་ལ། འཇིག་པ་

102-1-137a

དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་འབྱུང་བ་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གཉི་ག་ཕན་ཚུན་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཞིབ་མོར་བརྟགས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་བ་གླང་རྫི་དང་བུད་
མེད་ཡན་ཆད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི་བལྟ་བར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར། འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སེམས་ན། །འདི་ནི་མ་ངེས་པ་
ཡིན་ཏེ། གང་དང་གང་འཇིག་རྟེན་པས་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་བ་གླང་རྫི་དང་བུད་མེད་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། མགལ་མའི་འཁོར་ལོ་དང་། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་
མཐོང་ཞིང་། དབང་པོ་ལ་གནོད་པར་གྱུར་པ་ལས་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་སྐྲ་ཤད་དང་། སྦྲང་མ་དང་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དག་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཀྱང་མེད་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པའི་གཏི་མུག་གི་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་བློའི་མིག་ལྡོངས་པར་བྱས་པས་མཐོང་
བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །གཏི་མུག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་སྟེ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་འདི་དག་གཏི་མུག་ཁོ་ནས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དེ་ལྟར་ཅིས་ངེས་ཤེ་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་
རིགས་པས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རིགས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ངེས་པར་དངོས་པོ་འམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ཡང་དངོས་
པོ་འམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། གཉིས་ཆར་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། དངོས་པོ་དངོས་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་ལས་མི་སྐྱེ། །དངོས་མེད་དངོས་མེད་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དངོས་མེད་དངོས་ལས་མི་སྐྱེའོ། །རེ་ཞིག་

102-1-137b

དངོས་པོ་སྟེ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་སྟེ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་དུས་གཅིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བ་རྙེད་ཟིན་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་
ཀྱང་མི་སྐྱེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཅིང་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་འགལ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མོ་
ལས་ཀྱང་བུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ལོག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་
པ་ག་ལ་ཡོད། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་མཐུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མོ་ལས་ཀྱང་བུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དངོས་པོ་ལས་ཀྱང་མི་འབྱུང་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་ནི་སྒྲོན་
མ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཕྱོགས་སྔ་མ་འདི་གཞན་ཡིན་ནོ། །འདི་
ལྟར་འདིར་གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཡོད་ན་ནི། དེ་དག་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་མེད་པས་

102-1-138a

འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །གཏི་མུག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་
དངོས་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་ལས་མི་སྐྱེ། །དངོས་མེད་དངོས་མེད་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དངོས་མེད་དངོས་ལས་མི་སྐྱེའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིའི་དོན་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་སྐྱེ་ཞིང་ཟད་པ་དང་ལྡན་
པས་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་ན། དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བོང་བུའི་རྭ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། དངོས་པོ་བདག་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཉིད་
མ་ཡིན། །བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ན། །ཡོད་མིན་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །འདི་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོར་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་མི་བཤད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་དག་གིས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་
འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི། དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་ན། །རྟག་དང་ཆད་པར་
ལྟ་བར་ནི། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དེ་ནི། རྟག་དང་མི་རྟག་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལས་འདས་ནས་དངོས་པོར་ལྟ་བ་ཁས་ལེན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་གསུང་རབ་དང་ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་རྟག་པ་དང་
ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་བརྟགས་པ་ན་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་། གལ་ཏེ་རྟག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་རྟག་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་ལ། འོན་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་ཆད་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་

102-1-138b

སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་ཀྱང་། །ཆད་པར་མི་འགྱུར་རྟག་མི་འགྱུར། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་འབྱུང་འཇིག་གི། །རྒྱུན་དེ་སྲིད་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་སྲིད་པ་སྟེ་
འཁོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྒྱུ་འགགས་ཤིང་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཆད་པར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་མི་འགག་ཅིང་རང་གི་ངོ་བོས་གནས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྟག་པར་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་ན་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་སུ་
ཟིན་ཀྱང་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་པའི་རྒྱུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་མ་ཆད་པར་རིམ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཉེས་པ་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་
པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྲས་རྒྱུའི་འབྱུང་འཇིག་གི། །རྒྱུན་དེ་སྲིད་པ་ཡིན་གྱུར་ན། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་། འཇིག་ལ་ཡང་སྐྱེ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྒྱུ་ནི་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །མ་ཡིན་ནམ། གང་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་མ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་རྒྱུར་གྱུར་ནས་འགག་པ། རྒྱུའི་
སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ལ་སྐྱོན་འདིར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཁས་ལེན་པ་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་གྱི། ངས་ནི་དངོས་པོ་ཁས་མ་བླངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ། 
གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་དེར་ཡང་ཁོ་བོས་ཚུལ་འདིས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རང་གི་
ངོ་བོ་ཡོད་ན་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་གཞན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ན་རྒྱུ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་ནས། ད་ནི་

102-1-139a

རྟག་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན། །དངོས་མེད་འགྱུར་བར་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་ཕྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་
ལ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟག་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བ་སོ་ན་འདུག་གོ། །གཞན་ཡང་། མྱ་ངན་འདས་པའི་དུས་ན་ཆད། །སྲིད་རྒྱུན་རབ་ཏུ་ཞི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུན་འཇུག་པས་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་
ཐལ་བ་སྤོང་བར་བྱེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་དུ་རྒྱུན་དེ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེར་ནི་ངེས་པར་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་སྤང་བར་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་པར་མི་
འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཁྱོད་ལ་གཞན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་སུ་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ལ་དམིགས་པ་ལྟར། དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གང་ཡང་། འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་འབྱུང་འཇིག་གི། །
རྒྱུན་དེ་སྲིད་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་སྲིད་པ་ཐ་མ་ནི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ། དང་པོ་ནི་འགྲོ་བ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་སྲིད་པ་ཐ་མ་འགག་བཞིན་པ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བའི་
མཚན་ཉིད་ཅན་སྲིད་པ་དང་པོ་ནི་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པ་དེ་གཉིས་ལ་འཁོར་བ་ཞེས་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་བ་སྟེ། གང་ལས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྒྱུན་གྱིས་འཁོར་བར་འགྱུར་བ། སྲིད་པ་དང་པོ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་སྲིད་པ་ཐ་མ་འགགས་པའམ། འོན་ཏེ་མ་འགགས་པའམ་དེ་སྟེ་འགག་བཞིན་པ་ན་སྐྱེ་གྲང་། རྣམ་པར་དཔྱད་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐ་མ་འགགས་པར་གྱུར་པ་ན། །སྲིད་པ་དང་པོ་རིགས་མི་འགྱུར། །ཐ་མ་འགགས་

102-1-139b

པར་མ་གྱུར་ཚེ། །སྲིད་པ་དང་པོ་རིགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྲིད་པ་ཐ་མ་འགགས་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་པོ་སྐྱེའོ་ཞེས་རྟོག་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། ས་བོན་ཚིག་པ་ལས་ཀྱང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་མ་
འགགས་པ་ན་སྲིད་པ་དང་པོ་མི་རིགས་སོ། །ད་ནི་སྲིད་པ་ཐ་མ་མ་འགགས་པ་ན་ཡང་སྲིད་པ་དང་པོ་རིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ངོ་བོ་གཉིས་ཡོད་པ་དང་། སྔོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་བ་དང་། སྔ་མ་རྟག་པ་ཉིད་དང་། 
ས་བོན་མ་ཞིག་པ་ལ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། ཐ་མ་འགགས་པར་མ་གྱུར་ཚེ། །སྲིད་པ་དང་པོ་རིགས་མི་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་སྲིད་པ་ཐ་མ་འགག་བཞིན་པ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་དང་པོ་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་
ཐ་མ་འགག་བཞིན་ན། །དང་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འགག་བཞིན་པ་ནི་གཅིག་འགྱུར་ཞིང་། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འགག་བཞིན་པ་ནི་ད་ལྟར་བ་སྟེ། ད་ལྟར་བའི་རྐྱེན་གྱི་མཐའ་ཅན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་
བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་ད་ལྟར་བ་ཉིད་བརྗོད་དེ། ད་ལྟར་བའི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འགག་བཞིན་པ་ནི་འགག་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དུས་གཅིག་པར་འདོད་པ་ན་ཅིག་
ཅར་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པ་ནི་སྲིད་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བས། སྲིད་པ་གཉིས་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་གཉིས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཚུལ་གྱིས། གལ་ཏེ་འགག་བཞིན་སྐྱེ་བཞིན་དག །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་རིགས་མིན་ན། །ཕུང་པོ་གང་ལ་འཆི་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའང་འབྱུང་འགྱུར་རམ། །འང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་སྟེ། དེ་དག་སོ་སོ་སོ་སོར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་

102-1-140a

ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐ་མ་འགགས་པ་ན་སྲིད་པ་དང་པོ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། ཐ་མ་མ་འགགས་པར་སྲིད་པ་དང་པོ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ། སྲིད་པ་ཐ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་སྟེ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཡང་སྲིད་པ་དང་པོ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །
ད་ནི། ཕུང་པོ་གང་ལ་འཆི་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའང་འབྱུང་འགྱུར་རམ། །ཕུང་པོ་གང་དག་ལ་གནས་པ་འཆི་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འཆི་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེ་བར་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་དག་ཏུ་
ཡང་། །སྲིད་པའི་རྒྱུན་ནི་མི་རིགས་ན། །གང་གི་ཕྱིར་སྲིད་པ་ཐ་མ་འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དང་། འགག་བཞིན་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་གསུམ་དག་ཏུ་གང་མེད་པ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་
སྲིད་པའི་རྒྱུན། །གང་ཞིག་དུས་གསུམ་དག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བདག་ཉིད་གཞན་གྱིས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་འབྱུང་འཇིག་གི། །རྒྱུ་དེ་སྲིད་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་
མི་རིགས་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ན་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བ་དེ་ཉིད་བཟློག་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། སྲིད་གསུམ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་སྙིང་པོ་
མེད། །མྱུར་དུ་འཇིག་ཅིང་མི་རྟག་སྒྱུ་མ་བཞིན། །འོང་བ་མེད་ཅིང་འདི་ནས་འགྲོ་བའང་མེད། །རྒྱུན་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྟོང་ཞིང་མཚན་མ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེ་བ་དང་ནི་འཆི་འགྱུར་ཡང་། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཆི་མེད་པར། །གང་གིས་ཤེས་པར་གྱུར་པ་
ཡིས། །ཏིང་འཛིན་འདི་ནི་རྙེད་མི་དཀའ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གང་དག་བསམ་ཡས་ཆོས་རྣམས་འདི་ཤེས་པ། །མི་རྣམས་དེ་དག་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་ཡིན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རྣམ་རྟོག་མེད་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྤྲོས་པས་ཕྱེ་བ་ཡིན། །ཐམས་

102-1-140b

ཅད་བསམ་ཡས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་མིན་པས། །དངོས་དང་དངོས་མེད་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཤིག །བྱིས་པ་གང་དག་སེམས་ཀྱི་དབང་སོང་བ། །དེ་དག་སྲིད་པ་བྱེ་བ་བརྒྱར་སྡུག་བསྔལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་
ལས། འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། སྲིད་པའི་རྒྱུན་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་མམ་བདུན་དུ་
བར་ཆད་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྩོན་པ། བསོད་ནམས་བྱ་བ་རྩོམ་པ་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་མེད་པ། འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་འབྱུང་བའི་བྱ་བ་གཅིག་པུའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་དག་གིས་འགྲོ་བ། བུ་གཅིག་པ་ཕངས་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་ལྷག་པ་མ་ལུས་པ་རྗེས་སུ་འཛིན་
པ་ལྷུར་མཛད་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ། འཁྲུངས་པའི་གནས་དེ་དང་དེར་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་། སྨན་གྱི་ལྗོན་ཤིང་ཐུན་མོང་བ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱང་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་འདོད་པས་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བར་གྱུར་པར་མཛད་པས་དུས་རིང་མོ་ཞིག་
གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས་པ་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་ལྟར་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་ཞིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་
ཕྱིར་གལ་ཏེ་སྲིད་པའི་རྒྱུན་མེད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་བརྙེས་པར་མི་དཔྱོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲའོ། །
བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་མི་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་འཐས་པའི་སྣང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་བཟློག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པས་ད་རུང་ཡང་མི་ཟློག་ཅིང་མི་འཇིག་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་མི་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་སྲིད་པའི་རྒྱུན་རྣམ་པར་

102-1-141a

ཆད་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་དང་། ཆེས་རིང་བར་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དུས་རིང་པོས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཆེན་པོས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ལོག་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་དམིགས་པ་འབའ་
ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕུང་མིན་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་མིན། །དེ་ལ་ཕུང་
མེད་དེར་དེ་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕུང་ལྡན་མིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཏེ། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། 
འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ནམ། དེ་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་
ན། སྔ་མའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཉིད། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འདིར་བཟུང་གི །ཕྱི་མ་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔ་མའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཕུང་པོ་ཡོད་པའམ། ཕུང་པོ་དེ་དག་ལ་དེ་ཡོད་པའམ། ལྷ་སྦྱིན་ནོར་དང་ལྡན་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དཔྱད་པ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕུང་པོ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་

102-1-141b

གཤེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུད་ཤིང་གང་དེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་དང་། ཉེར་ལེན་གང་དེ་སངས་རྒྱས་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་ལ། དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་
ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་དང་། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་སངས་རྒྱས་ན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་འདིར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཕུང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུང་
པོ་དག་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འབར་བར་བྱེད་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །
དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལས་ཀྱང་མེད། །ཅེས་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་། གལ་ཏེ་ཉེར་ལེན་སངས་རྒྱས་གཞན། །ཉེར་ལེན་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཉེ་བར་ལེན་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་། །རྩོམ་པ་
དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལས་ཀྱང་མེད། ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན། །ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་ལ་གཞན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུང་པོ་དག་ཡོད་པ་མི་འཐད་ཅིང་། ཕུང་པོ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་འདི་ནི། འདིར་བདག་ཕུང་པོ་ལ་མེད་ཕུང་འདི་དག །བདག་
ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གང་གི་ཕྱིར། །གཞན་ཉིད་ཡོད་ན་རྟོག་པ་འདིར་འགྱུར་ན། །གཞན་ཉིད་དེ་མེད་དེ་ཕྱིར་འདི་རྟོག་གོ། །ཞེས་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི། བདག་འདོད་གཟུགས་ལྡན་

102-1-142a

མ་ཡིན་གང་གི་ཕྱིར། །བདག་མེད་དེ་ཕྱིར་ལྡན་དོན་དང་འབྲེལ་མིན། །ཐ་དད་ཕྱུགས་ལྡན་ཐ་མི་དད་གཟུགས་ལྡན། །དེ་ཉིད་གཞན་དུ་བདག་མེད་དངོས་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་དེ་ཉིད་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དངོས་སུ་ན་ཕྱོགས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་མོད་ཀྱི། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱོགས་ལྔ་པོ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་དག་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་དཔྱད་པ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བདག་ཉིད་གང་གིས་
ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་གཟིགས་ཤིང་། སློབ་དཔོན་གྱིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
མེད་པའི་ཕྱིར་ན་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཕུང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་མི་སྨྲ་ལ། ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། རི་གངས་ཅན་ལ་ཤིང་གི་
ཚོགས་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུང་པོ་དག་ཡོད་པར་ཡང་མི་སྨྲ་ལ། ནགས་ཁྲོད་ན་སེང་གེ་ལྟར་ཕུང་པོ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་མཚན་དང་ལྡན་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་
པར་ཡང་མི་སྨྲ་སྟེ། གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞིག་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་ལ། །བརྟེན་ནས་རང་བཞིན་ལས་ཡོད་མིན། །རང་བཞིན་ལས་ནི་གང་མེད་པ། །དེ་གཞན་དངོས་ལས་ག་ལ་ཡོད། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་

102-1-142b

ཞིག་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོགས་ན། འོ་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ལས་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་མེད་ཅིང་། རང་བཞིན་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་
བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ཡོད་པར་འགྱུར། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོད་པར་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་རང་བཞིན་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། བཞིན་དང་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གང་ཞིག་གཞན་གྱི་དངོས་བརྟེན་ནས། །དེ་བདག་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །
གང་ཞིག་བདག་ཉིད་མེད་པ་དེ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འདོད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་མི་འཐད་ཅིང་། རང་བཞིན་ཞེས་
བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་བདག་ཉིད་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལམ་ནས་གཤེགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་
དགོངས་པའོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེའི་རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་ནས་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ལ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་
གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རང་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་རྣམས་གཞན་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ཡོད་མིན་ན། །གཞན་དངོས་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་

102-1-143a

དག་མེད་པ་དེའི་ཚེ། རང་བཞིན་དང་ནི་གཞན་དངོས་དག །མ་གཏོགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་དེ་གང་། །དངོས་པོ་ཡིན་ན་རང་བཞིན་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་གཉིས་ལས་མ་
གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་དེ་གང་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་མ་བརྟེན་པར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགའ་ཡོད་ན། །དེ་ནི་ད་གདོད་བརྟེན་འགྱུར་ཞིང་། །བརྟེན་ནས་དེ་ལས་འགྱུར་ལ་རག །གལ་
ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞིག་ཕུང་པོ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འདོགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཏེ་མ་བཟུང་བར་སྔར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་
ནས་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔར་ནོར་ལས་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ནི་ནོར་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལ་མ་བརྟེན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ད་གཟོད་ཕུང་པོ་དག་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཕུང་པོ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་
ནས་འགྱུར་ལ་རག་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དཔྱད་པ་ན། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མ་བརྟེན་པར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་མ་བརྟེན་ཡོད་མིན་ན། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཉེར་ལེན་འགྱུར། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་
སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ལེན་པ་དེའི་ཚེ། ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འཐད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྔ་རོལ་དུ་མེད་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་སུས་ཀྱང་
ཉེ་བར་མ་བླངས་པས་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་བླངས་པ་མ་ཡིན་པར། །ཉེ་བར་ལེན་པར་ཅིས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་སུས་ཀྱང་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉེ་བར་

102-1-143b

ལེན་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ཡི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས། རྣམ་པ་
ལྔས་ནི་བཙལ་བྱས་ནས། །གང་ཞིག་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་དུ། །མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ། །ཉེ་བར་ལེན་པར་ཇི་ལྟར་གདགས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཞིག་དཔྱད་ཅིང་བཙལ་བར་བྱས་པ་ན། གང་ཞིག་ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དེ་གཅིག་ཏུ་མེད་ཅིང་། ཕུང་པོ་
དག་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་སྟེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མེད་ལ། གང་ཞིག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་མེད་པས་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་བ་ན་མེད་ཅིང་གཏན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པས་ཇི་ལྟར་གདགས་པར་ནུས། དེའི་
ཕྱིར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་། གང་ཞིག་ཉེ་བར་བླངས་པ་དེ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་ལས་ཡོད་མིན། །གང་ཞིག་ཉེ་བར་བླངས་པ་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་
དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕུང་པོ་བརྟག་པར་རྒྱས་པར་བགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཉེ་བར་བླང་བའི་རང་བཞིན་ལས་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་གི་དངོས་ལས་གང་མེད་པ། །དེ་གཞན་དངོས་ལས་ཡོད་རེ་སྐན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་
བདག་གི་དངོས་པོ་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོས་གདགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བླངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། གང་ཞིག་ཉེ་བར་བླངས་པ་དེ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་ལས་ཡོད་མིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་

102-1-144a

དང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པ་ལ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པའི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་
ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། བདག་གི་དངོས་ལས་གང་མེད་པ། །དེ་གཞན་དངོས་ལས་ཡོད་རེ་སྐན། །ཉེ་བར་བླང་བ་གང་ཞིག་བདག་གི་དངོས་པོ་ལས་མ་གྲུབ་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གཞན་
གྱི་དངོས་པོ་ལས་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པའི་དོན་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཉེར་བླངས་ཉེར་ལེན་པོ། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
ཀྱིས་དཔྱད་པ་ན། ཉེ་བར་བླངས་པ་སྟོང་པ་སྟེ་རང་བཞིན་མེད་ཅིང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་སྟོང་ཞིང་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཉེ་བར་བླངས་པ་དེ། །སྟོང་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་སྟོང་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་འཐད་པར་འགྱུར། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཉེ་བར་བླངས་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཨེ་མ་མ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་རེ་ཐག་བཅད་དོ། །འདི་ལྟར་གང་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་གཟིགས་ཟན་དང་རྐང་མིག་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་གོས་ཅན་
དང་། རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པའི་ལྕུག་མ་ཤིན་ཏུ་སྲིན་ཏེའི་དྲ་བས་གཏུམས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལས་ཉམས་པ། འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པའི་ལམ་ཤིན་ཏུ་བགྲོད་པར་
དཀའ་བས་མ་བརྒལ་པ། མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པར་མངོན་པར་རློམ་པ་དག་ལ་དགའ་བ་སྤངས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉི་མ་གཞན་མུ་སྟེགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་མུན་པ་མ་ལུས་པར་སེལ་བར་མཛད་པ། མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་

102-1-144b

དང་མཐུན་པའི་ལམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ། དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་འོད་ཟེར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བས་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་མ་ལུས་པར་ཁྱབ་པར་མཛད་པ། གདུལ་བྱ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་བློའི་པདྨའི་ཚོགས་ཁ་འབྱེད་པ་ལྷུར་མཛད་པ། དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་
གནས་པ་བཞིན་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པའི་མིག་གཅིག་པུར་གྱུར་པ། འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་ཟླ་མེད་པའི་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པ། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མ་མེད་པ་མངའ་བ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ཞིང་ཐར་
པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ན། ད་ལྟ་ནི། དེ་ལྟར་ཉེར་བླང་ཉེར་ལེན་པོ། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན། །སྟོང་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་སྟོང་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་འདོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པར་སྨྲས་པས་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཐར་
པའི་རེ་ཐག་བཅད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྩི་སྨན་ཆེན་པོའི་ལྗོན་ཤིང་རྩད་ནས་འདོན་པ་ཁྱོད་དང་བརྩད་པས་ཆོག་གོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ཁྱོད་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་རེ་ཐག་ཆད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་ཁྱོད་ནི་ཐར་པ་འདོད་པས་གཞན་མུ་
སྟེགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དག་དོར་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ཡང་བདག་མེད་པའི་སེང་གེའི་སྒྲ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མི་བཟོད་པ་ན། རང་གི་ལྷག་པར་མོས་
པས་བཀྲེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་ལྟ་བ་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྦྲུལ་གྱིས་དཀྲུགས་པ། སྐྱེ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་རྗེས་སུ་བགྲོད་པ། འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པ་མི་ཟད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དེ་ཉིད་ནས་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ནམ་ཡང་བདག་དང་ཕུང་པོ་རྣམས་
ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་གསུང་ངོ་། །ཇི་སྐད་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་གང་ལས་ཁོ་བོ་ཅག་

102-1-145a

ལ་དེ་སྐད་དུ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་བྱས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྲོས་པ་མེད་པ་དག་ཉིད་དུ་མི་སྨྲའོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་སྟོན་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་བརྗོད་པར་འདོད་པས་
ནི། སྟོང་ངོ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དེ། །མི་སྟོང་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ་ཞིང་། །གཉིས་དང་གཉིས་མིན་མི་བྱ་སྟེ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མ་བརྗོད་ན་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་
ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་གནས་ནས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་ངོར་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྟོང་པ་ཞེས་ཀྱང་སྨྲ་ལ་མི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྟོང་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་སྟོང་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མི་སྟོང་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་
ཀྱང་སྨྲའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གདགས་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ་གང་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་དེ་ནི་བདག་བརྟགས་པ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། ཁྱོད་ཀྱིས་འགྲོ་འདི་སྒྱུ་
མ་ལྟ་བུ་དང་། །ཟློས་གར་ལྟ་དང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་། །བདག་མེད་སེམས་ཅན་མེད་ཅིང་སྲོག་འགྲོ་མེད། །ཆོས་རྣམས་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་མཁྱེན། །སྟོང་པ་ཞི་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ། །མི་ཤེས་པས་ན་འགྲོ་བ་འཁྱམ་འགྱུར་བ། །དེ་དག་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བས་ཐབས་ཚུལ་
དང་། །རིགས་པ་བརྒྱ་དག་གིས་ནི་འཛུད་པར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྟོགས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ལ་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་མི་མངའ་བ་འབའ་
ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་། རྟག་དང་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཞི། །ཞི་བ་འདི་ལ་ག་ལ་ཡོད། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་ལ་སོགས་བཞི། །ཞི་བ་འདི་ལ་ག་ལ་ཡོད། །འདིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །

102-1-145b

འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་རྟག་གོ། །འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་གོ། །འཇིག་རྟེན་རྟག་ཀྱང་རྟག་ལ་མི་རྟག་ཀྱང་མི་རྟག་གོ། །འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་ཚན་དང་པོའོ། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་མི་
ལྡན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན། འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
གྲོངས་ཕན་ཆད་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །ལུས་དེ་སྲོག་ཡིན། སྲོག་དེ་ལུས་ཡིན། སྲོག་ཀྱང་
གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བརྡ་སྤྲད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་ཞིང་ངོ་བོ་ཉིད་
ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མི་མངའ་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡང་དེ་ལ་མི་མངའོ། །མི་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་བུའི་སྔོ་བསངས་དང་དཀར་ཤམ་ཉིད་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལ་བཞི་པོ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་
ནོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མི་མངའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡོད་པ་དང་མཐའ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་མངའོ། །ད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་བཞི་པོ་ཡང་འཇུག་པ་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡོད་ཅེས། །འཛིན་པ་སྟུག་པོས་གཟུང་གྱུར་པ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། །མེད་ཅེས་རྣམ་རྟོག་རྟོག་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཆེན་པོས་དེ་བཞིན་

102-1-146a

གཤེགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་པ་ཆེན་པོས་སྟུག་པོས་བཟུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་དེ་གྲོངས་ནས་དུས་ཕྱིས་མེད་ཅིང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་རྒྱུན་ཆད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བདོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རྟོག་པ་དེ་ལ་ནི་ལྟ་བར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ལྟར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་འགའ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱོགས་ལ་
ནི། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་དེ་ལ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་ནས་ནི། །ཡོད་དོ་ཞེ་འམ་མེད་དོ་ཞེས། །བསམ་པ་འཐད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ནམ་མཁའ་ལ་རི་མོའི་གཟུགས་རྟོག་པ་ལྟར་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་ཞིང་། རང་བཞིན་མེད་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ལས་བློ་ཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མི་
མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པ་དང་། གང་དག་སངས་རྒྱས་སྤྲོས་འདས་ཤིང་། །ཟད་པ་མེད་ལ་སྤྲོས་བྱེད་པ། །སྤྲོས་པས་ཉམས་པ་དེ་ཀུན་གྱིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་མི་འགྱུར། །སྤྲོས་པ་ནི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་
སྤྲོས་པ་རྣམས་འཇུག་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཟད་པ་མེད་པའོ། །གང་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོག་པ་དེ་རང་གིས་བརྟགས་པའི་དྲི་མས་སེམས་
དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་སྤྲོས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་རང་གི་སྤྲོས་པ་དག་གིས་ཉམས་པར་གྱུར་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་

102-1-146b

པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རོ་དང་འདྲ་བ་དེ་དག་གིས་གསུང་རབ་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དམུས་ལོང་གིས་ཉི་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་དག་ང་ལ་
གཟུགས་སུ་མཐོང་། །གང་དག་ང་ལ་སྒྲར་ཤེས་པ། །ལོག་པར་སྤོང་བར་ཞུགས་པ་སྟེ། །སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ང་མི་མཐོང་། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་བལྟ། །འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཆོས་ཉིད་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་ཤེས་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་
སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྟག་པ་འདིར་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་བརྟག་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ལྟར། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་
བཞིན་གང་། །དེ་ནི་འགྲོ་འདིའི་རང་བཞིན་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རང་བཞིན་མེད། །འགྲོ་བ་འདི་ཡིས་རང་བཞིན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བ་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་རྐྱེན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
མདོ་ལས། རྟག་ཏུ་སྐྱེ་མེད་ཆོས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཀྱང་བདེ་བར་གཤེགས་དང་འདྲ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་མཚན་མར་འཛིན་པ་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མེད་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ཡི། །དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་
གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཡིན། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་དང་དེ་གཤེགས་པ་མེད། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལས་ཀྱང་། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་གནས་བརྟན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
སྨྲས་སོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་སེམས་ཅན་དེ་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལྷའི་བུ་དག་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །ལྷའི་བུ་དག་སེམས་ཅན་དེ་

102-1-147a

དག་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། ལྷའི་བུ་དག་དེ་ལྟར་ན་སྒྱུ་མ་དང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྨི་ལམ་དང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །ལྷའི་བུ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་
ལམ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་
བཅོམ་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་
ལམ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་གནས་བརྟན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་
ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨྲའམ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨྲའམ། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་སྨྲ་ན། ཆོས་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས། ལྷའི་བུ་དག་གིས་སྨྲས་
པ། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་སྨྲའམ། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་དག་ཁོ་བོ་ནི་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་གཞན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ཡང་། དེ་ཡང་བདག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་
ལམ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྨི་ལམ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་དག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་

102-1-147b

ཉི་ཤུ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། སྲིད་པའི་རྒྱུན་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་ནི་ལས་འབྱུང་ཞིང་། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཡང་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྐྱེ་བར་འབྱུང་ལ། 
དེ་ཡང་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ། །རྒྱུན་དུ་བསྙད་དོ། །དེའི་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དག་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡང་ཡོད་
པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཡོད་ན་ནི། སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་
ལས་འབྱུང་བར་གསུངས། །སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །བརྟེན་པ་ཉིད་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པའོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་བས་ན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་བའོ། །འདོད་པ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི། །ཤེས་ཏེ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་ལས་སྐྱེ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་
འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་ལས་འབྱུང་བར་གསུངས་སོ། །འདི་དག་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བཟུང་བས་ནི། ཉོན་མོངས་པ་གཞན་རྣམས་འདི་དག་གི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི། སྡུག་དང་མི་སྡུག་
ཕྱིན་ཅི་ལོག །བརྟེན་པ་ཉིད་ལས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཡུལ་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་འདོད་ཆགས་འབྱུང་ལ། མི་སྡུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེ་སྡང་འབྱུང་ངོ་། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་གཏི་མུག་འབྱུང་ངོ་། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་དེ་དག་གསུམ་ཆར་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་
རྒྱུ་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཏི་མུག་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལས་དགེ་སློང་དག་མ་རིག་པ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་གཞི་དང་བཅས་པ་རྐྱེན་དང་བཅས་པའོ། །དགེ་སློང་དག་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་གང་

102-1-148a

ཞེ་ན། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྙོག་པ་ཅན་ནི་གཏི་མུག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་དང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་དག་སྡུག་དང་
མི་སྡུག་དང་། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་བརྟེན་འབྱུང་བ། །དེ་དག་རང་བཞིན་ལས་མེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཡང་དག་མེད། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ནི། རང་བཞིན་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ལ་ལྟོས་
པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་བརྟེན་ནས་མི་འབྱུང་བ་ཞིག་ན། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་
པར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་། བདག་གི་ཡོད་ཉིད་མེད་ཉིད་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་འགྲུབ་པ་མེད། །དེ་མེད་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །ཡོད་ཉིད་མེད་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །བདག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དག་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་
དེ་ལྟར་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་བདག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཚེ་གང་ལས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དག་མེད་པར་འགྱུར་བ། འདིར་ཉོན་མོངས་པ་
རྣམས་ལས་ཅི་ཞིག་འབྱུང་སྙམ་ན། བརྗོད་པ། ཉོན་མོངས་འདི་དག་གང་གི་ཡིན། །དེ་ཡང་འགྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཡིན། །འགའ་མེད་པ་ནི་གང་གི་ཡང་། །ཉོན་མོངས་པ་དག་ཡོད་མ་ཡིན། །འདིར་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་རྩིག་ངོས་ཀྱི་རི་མོ་དང་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་
བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་བརྟེན་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་གང་ཞིག་གི་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི་རྟེན་འགའ་ཞིག་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དེ་ཡང་བརྟགས་པ་ན་བདག་གམ་སེམས་ཤིག་ཡིན་པ་ཞིག་ན། དེ་དག་གི་རྟེན་དེ་ནི་སྔར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

102-1-148b

རྟེན་དེ་འགའ་ཡང་མེད་པར་ནི་གང་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། འགའ་མེད་པར་ནི་གང་གི་ཡང་། །ཉོན་མོངས་པ་དག་ཡོད་མ་ཡིན། །འདིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་སྔར་གྲུབ་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་
ལ། གང་ཞིག་རྟེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཨ་མྲའི་ཤིང་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། སེམས་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་
པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ། རང་ལུས་ལྟ་ཞིང་ཉོན་མོངས་རྣམས། །ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་རྣམ་ལྔར་མེད། །རང་ལུས་ལྟ་ཞིག་ཉོན་མོངས་ཅན། །ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་ལྔར་མེད། །རང་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་
སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །རང་གི་ལུས་ལ་ལྟ་བ་ནི་རང་ལུས་ལྟ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གི་བའི་རྣམ་པར་འཛིན་པར་ཞུགས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདི། ཕུང་མིན་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་མིན། །དེ་ལ་ཕུང་མེད་དེར་དེ་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕུང་ལྡན་མིན། །ཞེས་བྱ་
བ་འདིས་རྣམ་པ་ལྔར་དཔྱད་པ་ན། །རང་གི་ལུས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པ་ལྔར་དཔྱད་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །ཉོན་མོངས་པར་བྱ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་
ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྲེག་པ་པོ་དང་བསྲེག་པར་བྱ་བ་དག་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་གཞན་ལ་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་
མི་རིགས་ཏེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་མེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་

102-1-149a

ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མེད་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མེད་ཅིང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ལྔས་དཔྱད་པ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་དཔྱད་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་མ་
ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མེད་ལ། ཉོན་མོངས་
པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མེད་ཅིང་། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་གི་ལུས་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ལྔར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉོན་
མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཀག་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ནི་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་
ཡོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ཉིད་ཡོད་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར། སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་ལས་ནི་ཡོད་
མིན་ན་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། དགག་པ་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག །བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་གང་དག་ཡིན། །དེའི་རྒྱུ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དང་ཕྱིན་

102-1-149b

ཅི་ལོག་རྣམས་མེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གི་དམིགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མོ་
གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་དང་། །སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་དང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དམིགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཁྱེད་ཅག་གིས། གཟུགས་སྒྲ་རོ་དང་རེག་པ་དང་། །དྲི་དང་ཆོས་
དག་རྣམ་དྲུག་ནི། །བཞི་སྟེ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དང་། །གཏི་མུག་གིས་ནི་ཡིན་པར་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་དེ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདིར་གནས་པས་བཞི་སྟེ་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་
རེག་བྱ་དང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དབང་པོ་དྲུག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཕ་གི་ནི་ཕ་གི་ནའོ་ཞེས་ངེས་པར་བརྟག་ཏུ་རུང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་སུ་རུང་བས་ན་གཟུགས་སོ། །འདིས་དོན་
སྒྲོགས་ཤིང་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་སྒྲའོ། །བརྔུབ་ཅིང་བསྣམ་པར་བྱ་བས་ནི་དྲི་དག་སྟེ། གང་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྲོ་ཞིང་རོ་མྱང་བར་བྱ་བས་ན་རོའོ། །རེག་པར་བྱ་བས་ན་རེག་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རམ། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཛིན་
པས་ན་ཆོས་སོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གཞི་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིའོ། །དེ་ལ་འགལ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ཏེ། ཆགས་པ་དང་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །ཡང་ན་འདིས་སེམས་དགའ་བར་བྱེད་པས་ན་འདོད་ཆགས་སོ། །སུན་འབྱིན་
པས་ན་ཞེ་སྡང་སྟེ། ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །ཡང་ན་འདིས་སེམས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་ཞེ་སྡང་ངོ་། །གཏི་མུག་པས་ན་གཏི་མུག་སྟེ། ཀུན་ནས་གཏི་མུག་པའོ། །ཡང་ན་འདིས་སེམས་གཏི་མུག་ཏུ་བྱེད་པས་ནི་གཏི་མུག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་

102-1-150a

རྣམ་པ་དྲུག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་གི་གཞི་སྟེ། དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་འདོད་ཆགས་སྐྱེའོ། །མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ་། །རྟག་པ་དང་བདག་ལ་ལོག་
པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་གཏི་མུག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གཞིར་བཏགས་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རབ་རིབ་ཅན་དག་གིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལྟར། དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་
སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པར་ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་སྒྲ་རོ་དང་རེག་པ་དང་། །དྲི་དང་ཆོས་དག་འབའ་ཞིག་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འབའ་ཞིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་མེད་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་དེ་དག་ནི། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། །སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན། །གང་གི་ཚེ་དེ་དག་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་དམིགས་
པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པ་དེའི་ཚེ། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ་དང་། །གཟུགས་བརྙན་འདྲ་བ་དེ་དག་ལ། །སྡུག་པ་དང་ནི་མི་སྡུག་པ། །འབྱུང་བར་ཡང་ནི་ག་ལ་འགྱུར། །འདིས་ནི་རྟེན་ལོག་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་དག་ཀྱང་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །
དེ་སྐད་དུ། ངར་འཛིན་ལས་བྱུང་ཕུང་པོ་རྣམས། །ངར་འཛིན་དེ་ནི་དོན་དུ་བརྫུན། །གང་གི་ས་བོན་བརྫུན་པ་དེའི། །སྐྱེ་བ་བདེན་པ་ག་ལ་ཞིག །ཅེས་གསུངས་སོ། །རྟེན་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་དག་བརྫུན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་
འོན་ཀྱང་འཐད་པ་འདིས་ཀྱང་འདི་གཉིས་བརྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་བརྟེན་ནས་སྡུག་པ་ཞེས། །གདགས་པར་བྱ་བ་མི་སྡུག་པ། །སྡུག་ལ་མ་ལྟོས་ཡོད་མིན་པས། །དེ་ཕྱིར་སྡུག་པ་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ན་གལ་ཏེ་སྡུག་པ་

102-1-150b

ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། སྡུག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་རིང་ཐུང་ངམ་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་ལྟར་མི་སྡུག་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ན། མི་སྡུག་པ་གང་ལ་བརྟེན་ཞིང་མི་སྡུག་པ་གང་ལ་ལྟོས་ནས་སྡུག་པ་ཞེས་གདགས་པར་བྱ་ཞིང་རྣམ་
པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་མི་སྡུག་པ་དེ་ཡང་། སྡུག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། སྡུག་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་མི་སྡུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་མི་སྡུག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལའི་སྒྲས་ནི་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་མི་སྡུག་པ་གཟུང་
ངོ་། །གདགས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་གི་སྡུག་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྡུག་པར་གདགས་པ་ལ། མི་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟོས་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་འབྲེལ་བ་ཅན་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྡུག་པ་འཐད་མ་ཡིན། ཐུང་ངུ་མེད་པས་རིང་པོ་འམ། ཕ་རོལ་
མེད་པས་ཚུ་རོལ་མི་འཐད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མི་སྡུག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་བརྟེན་ནས་མི་སྡུག་པར། །གདགས་པར་བྱ་བ་སྡུག་པ་ནི། །མི་སྡུག་མ་ལྟོས་ཡོད་མིན་པས། །དེ་ཕྱིར་མི་སྡུག་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་
གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་མི་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། མི་སྡུག་པ་དངོས་པོ་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དེ་ངེས་པར་རིང་ཐུང་ངམ་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་ལྟར་སྡུག་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ན། སྡུག་པ་གང་ལ་བརྟེན་ཞིང་སྡུག་པ་གང་ལ་ལྟོས་ནས་མི་སྡུག་པ་ཞེས་གདགས་
པར་བྱ་ཞིང་། རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་སྡུག་པ་དེ་ཡང་མི་སྡུག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། མི་སྡུག་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྡུག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སྡུག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར། སྡུག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཡང་གང་ལའི་སྒྲས་ནི་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་སྡུག་པ་
གཟུང་ངོ་། །གདགས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་གི་མི་སྡུག་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མི་སྡུག་པར་གདགས་པ་ལ་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། དེའི་ཕྱིར་མི་སྡུག་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་

102-1-151a

སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྡུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །མི་སྡུག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ཞེ་སྡང་འབྱུང་བར་ག་ལ་འགྱུར། །སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་
སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་མེད་པས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་མེད་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་བསྟན་པའི་
སྒོ་ནས་གཏི་མུག་ཀྱང་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མི་རྟག་རྟག་པ་ཞེས། །དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ལོག་ཡིན་ན། །སྟོང་ལ་མི་རྟག་ཡོད་མིན་པས། །འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་ལོག་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་བཞིར་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་ཅིང་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་གོ་སྙམ་དུ་
འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པར་གནོད། །གང་ལ་གནོད་ཡོད་དེ་བདེ་མིན། །དེ་ཕྱིར་གང་ཞིག་མི་རྟག་པ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་འདིས་མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ལ། འདུ་
བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ལ། བདེ་བའོ་སྙམ་དུ་ལོག་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཁུ་ཁྲག་ཕྲད་པའི་ས་བོན་ཅན། །བཤང་དང་གཅི་བས་བསྐྱེད་གྱུར་ཞིང་། །མི་གཙང་རང་
བཞིན་ཤེས་བཞིན་དུ། །འདོད་པ་གང་གིས་དེ་ལ་ཆགས། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་ལུས་འདི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མི་གཙང་བ་ཡིན་བཞིན་དུ་རྨོངས་པས་དེ་ལ་གཙང་བ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་མི་རྟག་
པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་ཅིང་བདག་གི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་བཞིན་དུ། དེ་ལ་རྟག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་གཏི་མུག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་

102-1-151b

ནོ། །ད་ནི་འདིར་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དག་ལ་རྟག་པར་འཛིན་པ་ལོག་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་ན། ཕུང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར། སྟོང་ལ་མི་རྟག་
ཡོད་མིན་པས། །འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་ལོག་པ་ཡིན། །འདི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་རྟག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ན། གང་གི་ཚེ་སྟོང་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པས་དེ་དང་འགལ་བའི་རྟག་པ་
ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་དང་བྲལ་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་སྟོང་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མེད་ཅིང་མི་གཙང་བ་ཡང་མེད་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་རང་བཞིན་
གྱིས་སྟོང་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་བདག་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་མ་རིག་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མ་རིག་པ་དང་མ་རིག་རྐྱེན་བྱུང་གང་། །ནམ་ཡོད་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་རིག་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ངས་འདི་མ་རིག་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་གཏི་
མུག་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་གཏི་མུག་ནི་རབ་ཏུ་གྲོལ་བ་སྟེ། དེས་ན་གཏི་མུག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་
དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཇོག་ན། དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་རྟག་པའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མི་རྟག་རྟག་གོ་

102-1-152a

ཞེས། །དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ལོག་ཡིན་ན། །སྟོང་ལ་མི་རྟག་པའོ་ཞེས། །འཛིན་པའང་ཇི་ལྟར་ལོག་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྟག་པ་ཉིད་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་གཉི་ག་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གང་གི་ཚེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་བ། 
དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་གསུམ་ལས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་མ་ལྟོས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རིགས་པ་འདིས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ལ་
རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་པ་འདི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལྷག་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པས་ཞུས་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ལམ་
གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་པས་འདོད་ཆགས་སྤངས་པར་མ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་བར་འགྱུར་བ་དང་། གཏི་མུག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་ནས་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པས་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་སྤང་བར་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཆོས་གང་ཡང་དོར་བར་བྱ་བའམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མི་སྟོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། བསྒོམ་
པར་བྱ་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་། འཁོར་བ་ལས་བསྐྱོད་པར་བྱ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་དང་། བསལ་བར་བྱ་བ་དང་། གཞག་པར་བྱ་བ་དང་། དབྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མི་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཉིས་སུ་
དབྱེ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ལ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། བདག་གིས་འདོད་ཆགས་སྤང་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་འདི་ནི་གཉིས་སོ། །བདག་གིས་ཞེ་སྡང་སྤང་བར་བྱའོ་

102-1-152b

སྙམ་པ་འདི་ནི་གཉིས་སོ། །བདག་གིས་གཏི་མུག་སྤང་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་འདི་ནི་གཉིས་སོ། །དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་
རོལ་མོ་བྱུང་བའི་ཚེ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་བུད་མེད་མཐོང་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། དེ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་དཀྲིས་ནས་འཁོར་གྱིས་འཇིགས་ནས་བག་ཚ་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་སྟེ་དེ་སོང་ནས་བུད་མེད་དེ་ཉིད་ལ་མི་སྡུག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་། མི་
རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མི་དེ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་བུད་མེད་མ་མཆིས་པ་ལ་མི་སྡུག་པར་ཡིད་
ལ་བགྱིད་ཅིང་། མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པར་ཡིད་ལ་བགྱིད་པའི་མི་དེའི་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དེ་ནི་ལོག་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ན་དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་དང་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་ཁ་ཅིག་
མ་སྐྱེས་ཤིང་མ་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་སྡུག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ང་ནི་མི་བླུན་པོ་དེ་དག་ལམ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ལོག་
པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་གཉིད་ལོག་པའི་རྨི་ལམ་དུ་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་འོང་བ་མཐོང་ནས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཉལ་བར་བྱེད་དེ། དྲན་པ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ནི་སད་དོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སེམས་ནས། རྒྱལ་པོས་
མ་ཚོར་གྲང་། དེས་བདག་བསད་དུ་འོང་ངོ་སྙམ་ནས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བྲོས་ན། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་མི་དེ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བྲོས་པས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོའི་འཇིགས་པ་དེ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ལགས་སོ། །

102-1-153a

དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་མི་དེས་བུད་མེད་མ་མཆིས་པར་བུད་མེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པར་ཀུན་བརྟགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ན་དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་
མ་དང་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་ཁ་ཅིག་འདོད་ཆགས་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ནས། འདོད་ཆགས་ཀྱི་འཇིགས་པས་སྐྲག་སྟེ་འདོད་ཆགས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་མེད་པར་ཞེ་སྡང་གི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་གཏི་མུག་མེད་པར་
གཏི་མུག་གི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ནས་གཏི་མུག་གི་འཇིགས་པས་སྐྲག་སྟེ། གཏི་མུག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ང་ནི་མི་བླུན་པོ་དེ་དག་ལ་ལམ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །
རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་དེས་མེད་བཞིན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ལ་འཇིགས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཐའ་མ་ཤེས་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པའི་མཐའི་འཇིགས་པས་
སྐྲག་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཐའ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཚོལ་ལོ། །ཞེ་སྡང་གི་མཐའ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་མཐའ་མ་ཤེས་ནས་ཞེ་སྡང་གི་མཐའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་ཅིང་ཅི་ཡང་མེད་པའི་མཐའ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །གཏི་མུག་གི་མཐའ་སྟོང་པ་
ཉིད་མཐའ་མ་ཤེས་ནས་གཏི་མུག་གི་མཐའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐའ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །ང་ནི་མི་བླུན་པོ་དེ་དག་ལ་ལམ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་རེ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་སྒྲུབ་བྱེད་རྟག་

102-1-153b

པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་དགོས་ལ། བདག་གམ་སེམས་ཅན་ཀྱང་རུང་སྟེ་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ཡོད་དགོས་ཤིང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལས་ཀྱང་ཡོད་དགོས་སོ། །དངོས་པོ་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་རྣམས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པས་
ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདོད་པ་གྲུབ་བོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་རེག་པ་འདི་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས། གང་གིས་འཛིན་དང་འཛིན་གང་དང་། །འཛིན་པ་པོ་དང་གང་གཟུང་བ། །ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །འདིར་འཛིན་པ་པོ་
འགའ་ཞིག་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་གང་ཞིག་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལས་སུ་གྱུར་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་
ལྟར་ནི། གལ་ཏེ་མི་རྟག་རྟག་པ་ཞེས། །དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ལོག་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ལ། ཇི་ལྟར་འཛིན་པ་པོ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི། བདག་གི་ཡོད་ཉིད་མེད་ཉིད་ནི། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་གྲུབ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཞིང་། གང་གཟུང་བར་
བྱ་བ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི། གཟུགས་སྒྲ་རོ་དང་རེག་པ་དང་། །དྲི་དང་ཆོས་དག་འབའ་ཞིག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་དང་ལས་དག་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གོ་རྒྱུ་མེད་པའི་འཛིན་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར། གང་གིས་
འཛིན་དང་འཛིན་གང་དང་། །འཛིན་པ་པོ་དང་གང་གཟུང་བ། །ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། །རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ། དེ་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་
གང་གི་ཕྱིར་རྐྱེན་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་དང་དངོས་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་སྐྱེས་པར་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་

102-1-154a

སྨྲས་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མེད་པར་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་རྣམས་ནི་མེད་པས་འཛིན་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར། ལོག་པའམ་ཡང་དག་ཉིད་དུ་ནི། །འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་
ཅིང་། །གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཡོད། །འགའ་ཞིག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ལོག་པའམ་ཡང་དག་པར་མི་འཛིན་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འདི་དག་འགའ་ཞིག་ལ་འདོད་ན་ནི། 
ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ལ་བརྟག་གམ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ཞིག་གམ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་པ་ཞིག་ལ་བརྟག་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མི་སྲིད་དེ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་
ཏུ་མ་གྱུར་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མི་སྲིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་ལའང་། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མི་སྲིད་དོ། །གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྲིད་པ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་དཔྱོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ། རེ་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་
མི་སྲིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། གང་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཟིན་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་འབྲེལ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་མི་རིགས་ཏེ། མི་
ཤེས་པའི་གཉིད་དང་བྲལ་བས་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྤྱན་རྒྱས་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་པ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་འགྱུར་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་

102-1-154b

ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་པོ་དེ་གང་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་པ་ནི་ཕྱེད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཕྱེད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཅུང་ཟད་
ཅིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་། ཅུང་ཟད་ཅིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་འདིའི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བཞིན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་
འགྱུར་བཞིན་པ་གང་དག་ལ་དེ་ལྟ་མི་སྲིད་ལ་མི་སྲིད་པས་ད་གང་དག་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་སྲིད་ཅེས་བདག་ཉིད་གཟུ་བོར་གྱུར་པས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་ཅིག །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རྟེན་མེད་པས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་མ་
སྐྱེས་ན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་སྐྱེ་མེད་ན། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅན་ག་ལ་ཡོད། །དེ་ལ། དངོས་པོ་བདག་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །གཞན་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །བདག་དང་གཞན་ལས་ཀྱང་མིན་ན། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅན་ག་ལ་ཡོད། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་
པ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དུ་གཞག་པར་
མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་བདག་དང་གཙང་བ་དང་། །རྟག་དང་བདེ་བ་ཡོད་ན་ནི། །བདག་དང་གཙང་དང་རྟག་པ་དང་། །བདེ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་བདག་དང་གཙང་བ་དང་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཇོག་

102-1-155a

ན་ནི། ཅི་དེ་དག་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་འོ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འགལ་ཟླ་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བདག་དང་གཙང་བ་དང་། །རྟག་དང་བདེ་བ་མེད་ན་ནི། །བདག་མེད་མི་གཙང་མི་རྟག་དང་། །སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། 
གལ་ཏེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པས་བདག་དང་གཙང་བ་དང་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འོ་ན་བདག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་བ་དེ་ཡང་དོར་བར་བྱ་སྟེ། དགག་
བྱ་མེད་ན་བཀག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་དག་བརྒྱད་ཆར་ཡང་
སྤང་བར་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདི་དག་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་འདི་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པས་དོན་ཆེན་པོ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འགགས་པས། །མ་རིག་པ་ནི་འགག་པར་འགྱུར། །མ་རིག་འགགས་པར་གྱུར་ན་ནི། །འདུ་བྱེད་
ལ་སོགས་འགག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་དམིགས་པས་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པ་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་འགགས་པས་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་འདུ་བྱེད་ལ་
སོགས་པ་རྒ་ཤིའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་རྣམས་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་མཐའ་དག་དང་། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་རྒྱུ་ཅན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ལུས་

102-1-155b

ཀྱི་དབང་པོ་འགགས་པ་ན་འགག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་མ་རིག་པ་འགགས་པ་ན་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་རིག་འགགས་པར་གྱུར་ན་ནི། །འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་
འགག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འགགས་པས་མ་རིག་པ་འགག་ན། འོ་ན་ནི་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འགགས་པས་འགག་པར་འགྱུར་བ། མ་རིག་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའི་
ཨ་མྲའི་ལྕུག་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྤང་བའི་ཐབས་ཚོལ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་འགག་པའི་ཐབས་ཚོལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་རྣམས་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། །ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་
པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྒྱུན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཀྱེ་མ་གང་ཞིག་དམ་པ་གཞན་གྱི་དོན་འབྱུང་བ་ལ་ཅི་ལ་ཡང་རག་མ་ལས་པར་ཆས་པ་རྣམས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་དུག་གི་ལྗོན་ཤིང་ཆེན་པོ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་
སྟོབས་པ་མ་ལུས་པ་དྲུངས་འབྱིན་པར་མཛད་པ་ལ། སྟོབས་འདེབས་པར་མི་གནས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེ་དྲུངས་འབྱིན་པར་མཛད་པ་རྣམས་དང་ཤིན་ཏུ་འགལ་བར་གནས་ཤིང་གཟུ་ལུམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་དུག་གི་ལྗོན་ཤིང་ཆེན་པོ་དེ་འཛུགས་པ་ལ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་
གུས་པ་ནི། ཕ་རོལ་པོ་དོན་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་ཡོད་ན་ནི། དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་ཚོལ་བར་འགྱུར་ན། དེ་དག་སྤོང་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ན་
གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་འམ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་རང་བཞིན་ངོ་བོས་ཡོད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་སྤོང་བར་འདོད་ན་ནི། དེ་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 

102-1-156a

འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་ལ་ལའི་ཉོན་མོངས་པ། །གང་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་སྤང་བར་འགྱུར། །ཡོད་པ་སུ་ཞིག་སྤོང་བར་བྱེད། །དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཏེ། ས་ལ་སོགས་པ་
རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ལ་ལ་སྟེ་གང་ཟག་གི་གང་དག་སྟེ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་ན་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་ཀྱང་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་
དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་སྤོང་ཞེ་ན། ཡོད་པ་སུ་ཞིག་སྤོང་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རང་བཞིན་བཟློག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མི་སྒྲིབ་པ་ཉིད་བཟློག་ཏུ་མེད་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བར་
རྟོག་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྤོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་ལ་ལའི་ཉོན་མོངས་པ། །གང་དག་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་སྤོང་བར་འགྱུར། །མེད་པ་སུ་ཞིག་སྤོང་བར་བྱེད། །ཉོན་མོངས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་སྟེ་མི་བདོག་པ་རྣམས་
ཀྱང་སྤང་བར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །མེའི་གྲང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བཟློག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་གང་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པས། དེ་དག་སུས་སྤོང་བར་བྱེད་དེ་སུས་ཀྱང་སྤོང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
ཕྱོགས་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྤོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་མེད་དོ། །སྤོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་ཚོལ་བ་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་
ཚོལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་འཐད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང་། གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་ནི་བྱང་ཆུབ་བསྟན། །བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཀྱང་གཟུགས་བསྟན་ཏེ། །མི་མཚུངས་པ་ཡི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས། །ཆོས་ཀྱི་བླ་མ་རབ་ཏུ་བསྟན། །

102-1-156b

སྒྲ་ཡིས་གཟུགས་ཀྱི་བླ་མ་སྟེ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པ་དག །གཟུགས་དང་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པ་སྟེ། །ཐ་དད་བྱ་བ་དེ་མི་རྙེད། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཟབ་པར་ཡང་། །སྒྲ་ཡིས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལྟར། །མྱ་ངན་འདས་པ་དེ་མི་རྙེད། །དེ་ཡི་སྒྲ་ཡང་མི་རྙེད་དོ། །སྒྲ་དང་མྱ་ངན་
འདས་པ་ནི། །གཉི་གའང་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བཞིན་སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །མྱ་ངན་འདས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན། །མྱ་ངན་འདས་དང་འདའ་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་མི་རྙེད་དེ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་འཇུག་པ་མེད། །ཕྱིས་ནི་ཅི་འདྲ་དེ་བཞིན་སྔོན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་
ཅད་རང་བཞིན་གྱིས། །མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས་མཉམ་པར། །སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་བརྩོན་པ་ཡི། །འབྱུང་བ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་རིག །ཅེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཉིད་མཁྱེན། །མཁྱེན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམས་དང་མི་འགྲོགས་
ཏེ། །བརྗོད་པ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་བརྗོད་བྱ་ཞིང་། །མྱ་ངན་འདས་བཞིན་འཇིག་རྟེན་འདིར་དཔྱད་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་
པའོ།།      །།འདིར། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས། །ཁྱེད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རིགས་པས་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་
པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྒྲུབ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཁྱོད་ལ་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་དང་མང་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གང་སྟོང་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཡིན་ལ། གང་མེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་
པས་དངོས་པོ་གང་ཡང་འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་སྟོང་པར་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། འདི་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་སྔར་གྱི་རྒྱུས་བསྐྱེད་ཅིང་རྟེན་ཅིང་

102-1-157a

འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་དེ་ཡང་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤངས་པས་འཕགས་པ་རྣམས་ཁོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཀྱི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དེ་དག་
གིས་དངོས་པོ་དེ་དག་ཉིད་དེར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རིམས་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པས་དབང་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་བུ་རམ་མངར་བའི་རང་བཞིན་ཡང་ཁ་བ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་དག་གི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁ་བ་ཉིད་དུ་བདེན་གྱི། མངར་བ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་
བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་དག་གིས་འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེ་དག་ཉིད་ལ་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་བཞག་གི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་དམིགས་པ་
རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་བདེན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་
ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བདེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་འབའ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དེ་བདེན་པའི་
ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ལག་འཐིལ་སྤུ་ཉག་གཅིག་འདུག་པ། །མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མི་རྟོགས་ལ། །དེ་ཉིད་མིག་ཏུ་སོང་ན་ཡང་། །མི་བདེ་བ་དང་གནོད་བསྐྱེད་ལྟར། །བྱིས་པ་ལག་མཐིལ་འདྲ་བ་ཡིས། །འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་

102-1-157b

སྤུ་མི་རྟོགས། །འཕགས་པ་མིག་དང་འདྲ་བས་ནི། །དེ་ཡིས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ཀྱང་འབྱུང་། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བདེན་པས་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་ན་འདི་སྡུག་བསྔལ་
འཕགས་པའི་བདེན་པར་རིགས་ཤེ་ན། གང་གི་ཚེ་འདུས་བྱས་རྣམས་ལ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། གང་གི་ཚེ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འགག་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ན་ཡང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་
པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འདི་ལྟར་རྒྱུ་གང་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བ་སྲེད་པ་དང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྒྱུ་དེ་ལ་ནི་ཀུན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་ན། གང་གི་ཚེ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་དང་བྲལ་བ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་
འཐད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་ཡང་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཞིང་ཡིད་མི་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་ན། གང་གི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཚེ་གང་གང་གིས་འགོག་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་མེད་ན་འགོག་པའི་བདེན་
པ་ཡང་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་མེད་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་སྟོང་པར་སྨྲ་བར་ཁྱོད་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་
བཞི་པོ་དག་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མེད་པས། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤང་བ་དང་། །སྒོམ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་དག །འཐད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་
མེད་པར་ཐལ་བ་ཡིན་དང་། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་དག་གིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་སྤང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་སྒོམ་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་སྟེ་མངོན་སུམ་

102-1-158a

དུ་བྱ་བ་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་མེད་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། །འབྲས་བུ་བཞི་ཡང་
ཡོད་མ་ཡིན། །འབྲས་བུ་མེད་ན་འབྲས་གནས་མེད། །ཞུགས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད། །དེ་དག་མེད་ན་དགེ་འདུན་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་མེད་ཕྱིར། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཡོད་མིན་
ན། །སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་མེད་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་དང་། བཞི་ཡང་འཐད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤངས་པ་བསྡོམས་པས་ནི། འབྲས་བུའི་མིང་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་པས་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་པ་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྤངས་པ་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པའི་འབྲས་བུའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆེན་པོ་དང་འབྲིང་དང་ཆུང་ངུའི་རྣམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རེ་རེ་ཞིང་ཆེན་པོ་དང་འབྲིང་དང་ཆུང་ངུའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་ན་རྣམ་པ་དགུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་པ་ཟད་པས་རྣམ་པར་
གྲོལ་བའི་ལམ་ལ་སྤངས་པ་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པ་ཟད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལ་སྤངས་པ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་
སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ། ས་དང་ས་ལ་རྣམ་པ་དགུའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་རྣམས་ལས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་ཟད་པར་ཟད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལ་སྤངས་པ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་

102-1-158b

བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་འབྲས་བུ་བཞིའོ། །འདི་དག་ཇི་ལྟར་རིགས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡོད་ཅིང་ཀུན་འབྱུང་སྤང་བ་དང་། འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་ལམ་སྒོམ་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། གང་གི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་
རྣམས་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འབྲས་བུ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་བཞི་པོ་དེ་དག་མེད་ན་དེ་དག་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་བཞི་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར་ན་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཞུགས་པ་བཞི་པོ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་པ་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་སྔ་རོལ་གྱི་ཤེས་པ་དང་། བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཅྭ་ལྔ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་རྟོགས་
པ་དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་
བས་སྤང་བར་བྱ་བ་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པ་དང་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ཕྲ་རྒྱས་བཅུའི་གཉེན་པོར་གྱུར་ཅིང་། མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་
པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཅིག་གོ། །དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པ། ཁོང་ཁྲོ་

102-1-159a

མ་གཏོགས་པ་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་ཅིང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གསུམ་པའོ། །
དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་བཞི་པའོ། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་། བཟོད་པ་དང་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་
པོ་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཁོང་ཁྲོ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྲ་རྒྱས་བདུན་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་ཅིང་། 
རྒྱུ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་དང་། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཅིག་གོ། །དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ་
རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མ་གཏོགས་པ་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོར་
གྱུར་ཅིང་། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གསུམ་པའོ། །དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་
པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་བཞི་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་ཡིན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་པོ་འདི་དག །ཇི་ལྟར་

102-1-159b

ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཀུན་འབྱུང་ལ་བཤད་པ་ཕྲ་རྒྱས་བདུན་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་ཞིང་འགོག་པ་དང་། ཞི་བ་དང་གྱ་ནོམ་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ལ་
དམིགས་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཅིག་གོ། །དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཉིས་པའོ། །རྣམ་
པ་དེ་དང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པ་ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པ་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་
འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གསུམ་པའོ། །དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་བཞི་
པའོ། །དེ་དག་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞིའོ། །ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་
སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་འགོག་པ་ལ་བཤད་པ་དག་ལ། བརྒྱད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་བསྣན་ཏེ། ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་ཅིང་ལམ་དང་རིགས་པ་དང་སྒྲུབ་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱིན་
པའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ལ་དམིགས་པ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཅིག་གོ། །དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ། རྣམ་པར་

102-1-160a

གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཉིས་པའོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ལ་དམིགས་པ། ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པ་ཕྲ་རྒྱས་
བཅུ་བཞིའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི། མཐོང་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའི་འཕགས་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཞུགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅུ་དྲུག་པ་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི། སྒོམ་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བདེན་པ་རྣམས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྤོང་
བའི་ཕྱིར། མཐོང་བས་སྤང་བ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །གང་དག་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན། ཕྱིས་བསྒོམ་པས་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཕྲ་རྒྱས་བཅུར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་། ཁོང་
ཁྲོ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། མ་རིག་པ་དག་དང་། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ཁོང་ཁྲོ་སྤངས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དེ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ས་དང་ས་ལས་རྣམ་པ་དགུར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་
ཁམས་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པ་བཞི་དེ་དག་ཏུའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་རེ་རེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བར་ཆད་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དབྱེ་བས་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་གཉིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐད་ཅིག་ལས་བཟློག་ནས་རྣམ་པར་
གཞག་གོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ནི། བར་ཆད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དག་གིས་སྤོང་བ་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ནི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའི་བར་དག་གིས་སྤོང་སྟེ། དྲི་མ་རགས་པ་ནི་

102-1-160b

འབད་པ་ཆུང་ངུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ལ། ཕྲ་མོ་ནི་འབད་པ་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྲུས་མཁན་གོས་འཁྲུ་བ་དང་ཆོས་མཚུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འོག་རོལ་དུ། འཕགས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ན་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་
བ་རྣམ་པ་དྲུག་པོའི་གཉེན་པོ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའི་སྔ་རོལ་གྱི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་གནས་པ་ནི། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདིར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོངས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་
བས་ན། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ཞེས་བརྗོད་ལ། དེའི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ཞུགས་ཤིང་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་པ་ལ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་པའི་འོག་རོལ་དུ་འཕགས་པ་ཉོན་
མོངས་པ་དགུ་པ་སྤོང་བ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གི་སྔ་རོལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་གནས་པ་ནི། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདིར་ཕྱིར་མི་འོང་བར་དེ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བརྗོད་ལ། 
དེའི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ཞུགས་ཤིང་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པ་ནི། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་མ་དགུ་པ་ལ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་མ་དགུ་པའི་འོག་རོལ་ཏུ་འཕགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྔ་
རོལ་གྱི་སྐད་ཅིག་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཉོན་མོངས་པ་དགུའི་གཉེན་པོ་ལ་གནས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མཆོད་པར་འོས་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། དེའི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ཞུགས་
ཤིང་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པ་སྤངས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དགུ་པ་ལ་གནས་པ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞུགས་པའི་གང་ཟག་བཞི་དང་འབྲས་བུ་ལ་གནས་

102-1-161a

པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཟག་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་པོ་ཡོན་གནས་སུ་འོས་པ་དམ་པ་དེ་དག་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་འདུན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷ་ཡི་རྒྱལ། །དབང་བསྒྱུར་གྱིས་ནི་ཞུས་པ་དང་། །སྲོག་ཆགས་
ཞིང་པ་རྒྱལ་འགྱུར་ཞིང་། །དད་ལྡན་བསོད་ནམས་དག་འདོད་པ། །རྫས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ནི། །རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་། །གང་ལ་ཕུལ་ན་འབྲས་ཆེ་བ། །བཟང་པོ་རབ་ཏུ་བཤད་བྱ་སྟེ། །རིག་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཡིས། །སྦྱིན་གནས་གྱུར་ཞིང་དགེ་འདུན་
ཆེ། །ཞུགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ནི། །འབྲས་ལ་གནས་པ་བཞི་རྣམས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་བདེན་པ་མཐོང་བ་མེད་པས་འབྲས་བུ་རྣམས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་
ཞུགས་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་མེད་པས་ན། དགེ་འདུན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་མི་ཕྱེད་པས་དགེ་འདུན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་
པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཉིད་མེད་ན། འཕགས་པ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སུ་གྱུར་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་འབྲས་བུའི་ཆོས་སོ། །ལམ་
གྱི་བདེན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པའི་ཆོས་ཏེ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ནི། ལུང་གི་ཆོས་ཡིན་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་མེད་ན་ནི། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་བདེན་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར། །དམ་
པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཡོད་མིན་ན། །སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཆོས་ཡོད་ན་ནི། ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་

102-1-161b

ཆུད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པར་འགྱུར་ཞིང་། གལ་ཏེ་དགེ་འདུན་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དེ་དག་གིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཤིང་དེ་ལ་དབུལ་བ་དང་། རིམ་གྲོ་དང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་
ཚོགས་བསགས་པ་ན། རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དགེ་འདུན་མེད་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་དོ། །ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མ་ཐོབ་པར་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
ཀྱང་སྔོན་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་དེ་ལ་ཞུགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་འདུན་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་མེད་ན་ནི་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱང་མི་སློབ་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་ཁོངས་སུ་འདུ་བ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་འདུན་གྱི་ཁོངས་སུ་འདུ་བ་ཉིད་དོ་
ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་དག་གི་ལུགས་ལྟར་ན། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཡོད་མིན་ན། །སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཆོས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །བར་མ་འདོན་པར་བྱེད་པ་དག་ནི། གཞི་ཆེན་པོ་ལས་སའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་སྨྲས་པ་ན། དགེ་འདུན་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི། དགེ་འདུན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མེད་པས། །སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། །
ཞེས་བྱ་བ་འདི་གསལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་ན། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གནོད་པ་ནི། །བྱེད་ཅིང་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་སྐད་སྨྲ་ན། རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང་། རེས་འགའ་ཞིག་ན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། བསོད་ནམས་ཆུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་

102-1-162a

དེ་དང་མི་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་དང་། རིན་ཐང་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བ་དག་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཉིད་དང་། །འཇིག་
རྟེན་པ་ཡི་ཐ་སྙད་ནི། །ཀུན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དང་སྦྱར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཞིང་གང་གི་ཚེ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མེད་ན། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཅན་
འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་། མི་འདོད་པ་དང་བཅས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་གྱིས་ཤིག །འཆོས་ཤིག །ཟོ་ཤིག །འདུག་ཤིག །སོང་ཤིག །ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་
པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་འདི་ནི་མི་ལེགས་སོ་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །དེ་ལ་བཤད་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །སྟོང་ཉིད་དགོངས་དང་སྟོང་ཉིད་དང་། །སྟོང་ཉིད་དོན་ནི་མ་རྟོགས་པས། །དེ་ཕྱིར་དེ་
ལྟར་གནོད་པ་ཡིན། །ཁྱོད་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ནས་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀླན་ཀ་སྨྲ་ཞིང་། ཁོ་བོ་
ཅག་ལ་ཆེར་ཡིད་བྱུང་བར་གྱུར་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་གནོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་གིས་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བསྟན་བཅོས་འདིར་སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་མ་སྨྲས་ལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་ཤེས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་ཤེས་ཤིང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དོན་མ་ཤེས་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ཅག་

102-1-162b

གིས་བཤད་པ་དང་མ་འབྲེལ་ཞིང་མི་རིགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་འདི་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ནི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཟད་པས་ཐར། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་ལས། །དེ་དག་སྤྲོས་ལས་སྤྲོས་པ་ནི། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་
པར་འགྱུར། །ཞེས་བདག་བརྟག་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་མ་ལུས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མེད་པ་ཡིན་
པར་རྟོག་ཅིང་སྤྲོས་པའི་དྲ་བ་ཁོ་ན་སྤེལ་བར་བྱེད་པ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཡང་། གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཞི་བ་དང་། །སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །རྣམ་རྟོག་མེད་དོན་ཐ་དད་མིན། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་
མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་དེ་ཉིད་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་རང་བཞིན་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གང་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་འཇུག་པ་དེ་ཡང་། རྟེན་
ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་། །དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །དེ་ནི་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འདི་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། གང་ཞིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་རང་
བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གང་དེ་སྟོང་པར་བཤད། །གང་ཞིག་སྟོང་ཉིད་ཤེས་དེ་བག་ཡོད་མིན། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་གྱི་
དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲའི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་དུ་སྒྲ་བཏགས་ནས། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་ཤེས་

102-1-163a

བཞིན་དུ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་ནི་ངེས་པར་ཁྱོད་ཉིད་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་དེ་སུ་ཞིག་ཅེ་ན། གང་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལས། བསྟན་པ་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མ་
ཤེས་པར་གཞུང་ཙམ་འབའ་ཞིག་འདོན་པ་ལྷུར་ལེན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་གཞན་གྱི་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ལོག་པར་རྟོག་པ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལས་བསྟན་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པར་
གཞག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང་། །དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་
བསྟན་པ་ནི། བདེན་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་གོ། །བདེན་པ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང་། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ། འཇིག་རྟེན་ཕུང་པོར་རབ་གྲགས་པ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ངེས་པར་བརྟེན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལས་ན་ཕུང་
པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ལ་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཀུན་ནས་སྒྲིབ་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་འགེགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། ཕན་ཚུན་བརྟེན་
པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ནི་བརྡ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཡང་བརྗོད་པ་དང་། བརྗོད་བྱ་དང་། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་པོ་ཞེས་འཇིག་
རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་གང་ལས་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། འདིར་དཔྱད་པ་དེ་མི་འཇུག་གོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། རབ་རིབ་དང་ལིང་ཏོག་སྔོན་པོ་དང་། མིག་

102-1-163b

སེར་ལ་སོགས་པས་དབང་པོ་ཉམས་པས་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཀུན་རྫོབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པས། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང་། །ཞེས་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ། །འདི་
ཡང་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་རྒྱས་པར་བཤད་པས་དེ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་སྟེ། །བརྗོད་བྱ་དང་། རྗོད་བྱེད་དང་། ཤེས་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་མ་ལུས་པ་འདི་དག་
ཐམས་ཅད་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པ་ལ་ནི་འདི་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བཟློག་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བཟློག་པས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ། །ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས་པ་
ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་དེ་ལ་ཚིག་གམ་ཤེས་པ་འཇུག་པ་ག་ལ་ཡོད། དོན་དམ་པ་དེ་ནི་གཞན་ལས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཞི་བ་དང་། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང་། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་
ཞིང་། ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཞི་བ་དང་། །སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །རྣམ་རྟོག་མེད་དོན་ཐ་དད་མིན། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དོན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་དམ་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ན་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ཉིད་བདེན་པ་ཡིན་
པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །བདེན་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི། རྒྱས་པར་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ནི། བདེན་པ་གཉིས་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་
པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་དང་། གང་དག་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི། །རྣམ་དབྱེ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ནི། །ཟབ་མོའི་དེ་ཉིད་རྣམ་མི་ཤེས། །ཞེས་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་

102-1-164a

ཡིན་ན། འོ་ན་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་རག་མོད། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་འདིས་ཅི་ཞིག་དགོས། དེ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡོངས་
སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། གང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ལྟར་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་
དམ་པ་ཁས་མ་བླངས་པར་དོན་དམ་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་ལ། མ་བསྟན་ན་ཡང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཤིང་། དོན་དམ་པ་མ་རྟོགས་པར་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕྱིན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་ལ་ནི་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་
བསྟན་མི་ནུས། །དམ་པའི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་འཐོབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆུ་འདོད་པས་སྣོད་ལྟར་ཐོག་མར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཀུན་རྫོབ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། གང་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་བྱས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་གང་ཟག་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་རྣམས་ཕུང་བར་བྱེད། །ཇི་
ལྟར་སྦྲུལ་ལ་བཟུང་ཉེས་དང་། །རིག་སྔགས་ཉེས་པར་བསྒྲུབ་པ་བཞིན། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་མི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་ནས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ནི་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། 
གང་ཞིག་ད་ལྟ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ན། ཅི་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་དེ་ལྟར་སྔར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པས་ཕྱིས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རྟོགས་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་ལ་གནོད་པ་མ་བྱས་པས། ལས་དང་ལས་ཀྱི་

102-1-164b

འབྲས་བུ་དང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གནོད་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་
བཅས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ཡང་། ལས་དང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་ལྟར་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་
པར་དབྱེ་བ་མ་མཐོང་བར་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ལ། ཡང་ན་སྟོང་པ་ཉིད་འགའ་ཞིག་དངོས་པོར་བརྟགས་ནས། དེའི་རྟེན་གྱི་ཆེད་དུ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡང་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། 
དེ་ནི་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་པས་ངེས་པར་ཕུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་རྟོག་ན་ནི་དེའི་ཚེ། འདི་ལོག་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་འདི་ལོག་པར་
བཟུང་གྱུར་ན། །མི་མཁས་རྣམས་ནི་ཆུད་ཀྱང་ཟ། །འདི་ལྟར་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡི། །མི་གཙང་དེར་ནི་བྱིང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་མི་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་འདི་དག་དམིགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་
ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདི་ངེས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སྤངས་ནས་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱིས་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། 
གཞན་ཡང་འདི་ནི་ལོག་བཟུང་ན། །བླུན་པོ་མཁས་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན། །སྤོང་བས་མ་རུང་བདག་ཉིད་ཅན། །མནར་མེད་པར་ནི་སྤྱི་ཚུགས་འགྲོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་བཟུང་བས་ན། འཛིན་པ་པོ་ཕུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་

102-1-165a

ནོ། །ཅི་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དེའི་རྟེན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་
རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་གཟུང་བ་ན་ཡང་འཛིན་པ་པོ་ཕུང་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕན་འདོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་གཟུང་ན། ཕན་འདོགས་པར་མ་གྱུར་མོད། གནོད་པར་བྱེད་པར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འབྲུ་དག་གོ་
རིམས་ལས་ཉམས་པར་བཏབ་པ་ན། འདེབས་པ་པོ་བརླག་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བརྗོད་པར་བཞེད་པའི་དོན་སྟོན་པའི་དཔེ་གསུངས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་ལ་བཟུང་ཉེས་དང་། །རིག་སྔགས་ཉེས་པར་བསྒྲུབས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་
བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་སྨན་དང་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མན་ངག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བཟུང་ན་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འགུགས་པར་བྱེད་ལ། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བོར་ནས་འཛིན་ན་ནི་འཛིན་པ་པོ་ཉིད་ཕུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་མན་ངག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་
པའི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་ནི་སྒྲུབ་པ་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་ལ། མན་ངག་ལས་ཉམས་པར་བསྒྲུབས་ན་ནི་སྒྲུབ་པ་པོ་ཉིད་བརླག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་བཟུང་ན་ནི། འཛིན་པ་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་
བདེ་བ་མཆོག་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ལ། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པར་སྤངས་ནས་བཟུང་ན་ནི། ངེས་པར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ་པོ་ཉིད་ཕུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཟུང་ཉེས་པས་འཛིན་པ་པོ་ཕུང་བར་བྱེད་ལ། ཤེས་རབ་
ཞན་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་མི་ནུས་པ། དེ་ཕྱིར་ཞན་པས་ཆོས་འདི་ཡི། །གཏིང་རྟོགས་དཀའ་བར་མཁྱེན་གྱུར་ནས། །ཐུབ་པའི་ཐུགས་ནི་ཆོས་བསྟན་ལས། །རབ་ཏུ་ལོག་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བས། སྟོང་

102-1-165b

པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདིས་ཤེས་རབ་ཆུང་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་སྤོབས་པ་ཆུང་བ་ཕུང་བར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁམས་དང་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་
པ་ལ་གཟིགས་ཏེ། ཞན་པ་དག་གིས་ཆོས་འདིའི་དོན་རྟོགས་པར་དཀའ་བར་མཁྱེན་པར་གྱུར་ནས་ཐུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཆོས་སྟོན་པ་ལས་ལོག་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། མདོ་ལས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་
རིང་པོར་མ་ལོན་པར་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། ངས་ཆོས་ཟབ་མོ་ཟབ་པར་སྣང་བ་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། ཞིབ་མོ་མཁས་ཤིང་མཛངས་པར་རིག་པར་བྱ་བ་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ། དེ་གལ་ཏེ་ངས་གཞན་དག་ལ་བསྟན་ན། གཞན་གྱིས་ངའི་
དེ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར། དེས་ང་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་ཞིང་ཞུམ་པར་འགྱུར། ཐུགས་མི་སྤྲོ་བར་འགྱུར་བས་གང་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་དགོན་པ་རབ་ཏུ་དབེན་པ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་
གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བདེན་པ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པར་གནས་པ་མ་ཤེས་པར། སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི། །སྟོང་ལ་འཐད་པ་མ་ཡིན་པས། །ཁྱེད་ནི་སྟོང་ཉིད་སྤོང་བྱེད་པ། །གང་དེ་ང་ལ་མི་འཐད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ། 
གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ལ། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོན་ཆེན་པོར་ཐལ་བར་ཉེ་བར་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མངོན་པར་མ་ཤེས་པས། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་
ཀྱི་དགོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་བཀོད་པ་ཡིན་པས། ཁོ་བོ་ཅག་གི་སྟོང་པ་ལ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་དེའི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་ཐལ་བར་བརྗོད་ཅིང་། སྟོང་པ་ཉིད་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདོར་

102-1-166a

ཞིང་སེལ་ལ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་སྤོང་བ་དེ་ངེད་ཅག་ལ་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཐལ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ན། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་དུ་མི་འཆད་
ཅིང་། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་འདི་མི་རིགས་སོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བ་མི་འཇུག་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་
ཐམས་ཅད་ཆེས་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་བར་འགྱུར། །གང་ལ་སྟོང་ཉིད་མི་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མི་རུང་འགྱུར། །གང་ལ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་
རུང་བ་དེ་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་སྨྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་རུང་བ་དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རུང་ལ། གང་ལ་རྟེན་ཅིང་
འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རུང་བ་དེ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྣམས་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་གྱི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་མི་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པས་སྟོང་པར་འགྱུར་
རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོད་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བ་དང་། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ་
བ་དང་། ལམ་བསྒོམ་པར་ཡང་རུང་ངོ་། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ནི་འབྲས་བུ་རྣམས་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་རྣམས་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་དག་རུང་ངོ་། །འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་དག་ཡོད་ན་ནི་

102-1-166b

ཞུགས་པ་དག་ཀྱང་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་དང་ཞུགས་པ་དག་ཡོད་ན་ནི་དགེ་འདུན་རུང་ངོ་། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཡོད་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཡོད་ན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །
དེའི་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་དུ་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རུང་ལ། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དག་ཀྱང་རུང་བར་འགྱུར་
རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རུང་བ་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་མི་རུང་བ་དེ་ལ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་མེད་པས། ཐམས་ཅད་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མི་རུང་བ་དེ་ལྟར་ནི་རྒྱས་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་
རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་། རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་དང་མི་འགལ་བར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་པ་དང་། རང་གི་ཕྱོགས་རགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཉེས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བར་དེ་དག་དང་འགལ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་བླུན་པས། ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་
ཇི་ལྟར་གནས་པ་དག་མ་མཐོང་བ། ཁྱོད་ནི་རང་གི་སྐྱོན་རྣམས་ནི། །ང་ལ་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བྱེད་པ། །རྟ་ལ་མངོན་པར་ཞོན་བཞིན་དུ། །རྟ་ཉིད་བརྗེད་པར་གྱུར་པ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་རྟ་གང་ལ་ཞོན་པ་དེ་ཉིད་བརྗེད་ནས་དེ་ཕྲོགས་པའི་ཉེས་པས་གཞན་ལ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་
བ་དེ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྟ་ལ་ཞོན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་བཞིན་དུ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གཡེངས་པས་དེ་མ་དམིགས་པས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡོངས་སུ་རྩོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མི་དམིགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲས་པ་ཁོ་ན་
ལ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ། གཞན་གྱི་སྐྱོན་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་ལ། །ཡོད་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བྱེད་ན། །དེ་ལྟ་ཡོད་ན་དངོས་པོ་རྣམས། །རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པར་ཁྱོད་ལྟའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་

102-1-167a

དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པར་ལྟ་བར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། རྒྱུ་མེད་པར་ཁྱོད་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པར་ལྟ་བ་ཁས་ལེན་
པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་། འབྲས་བུ་དང་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་དང་བྱ། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་འགག་པ་དང་། །འབྲས་བུ་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བུམ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དོ་ཞེས་རྟོགས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་དེ་ལ་འཇིམ་
པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་གིས་ཅི་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་མེད་ལ། བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་ན་ནི་བྱེད་པ་པོ་རྫ་མཁན་དང་། བྱེད་པ་པོ་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་དང་། བུམ་པ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་དག་
མེད་པས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ཀྱང་མེད་ལ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ཁས་ལེན་ན། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་
ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ཁས་ལེན་ན། ཁྱོད་ལ་ཐམས་ཅད་མི་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲས་པ་རྣམས་ལ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་། །
དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །དེ་ནི་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལ་ལྟོས་ནས། །མྱུ་གུ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་
ན། གང་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་ཞིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལས་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གང་དེ་སྟོང་པར་བཤད། །གང་ཞིག་སྟོང་ཉིད་ཤེས་དེ་

102-1-167b

བག་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་དགོངས་ནས། ངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་
བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་སྟེ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཉིད་ནི་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འཁོར་ལོ་ལ་
སོགས་པ་ཤིང་རྟའི་ཡན་ལག་ལ་བརྟེན་ནས་ཤིང་རྟར་འདོགས་ལ། དེའི་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། གང་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་མཚན་
ཉིད་ཅན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཉིད་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་ནི། ཡོད་པ་ཉིད་མེད་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་འཇིག་པ་མེད་པས་མེད་པ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་
མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཉིད་ནི་དབུ་མའི་ལམ་སྟེ། དབུ་མའི་ཤུལ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། བརྟེན་ནས་གདགས་པ་དང་། དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། གང་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་མ་ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་
ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བརྒྱ་པ་ལས། གང་ཞིག་གང་ན་ནམ་གྱི་ཚེའང་། །མ་བརྟེན་པར་ནི་ཡོད་ཉིད་མེད། །དེས་ན་ནམ་ཡང་འགའ་ཞིག་ཏུ། །རྟག་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་རྟག་གོ་ཞེས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་

102-1-168a

དག་གིས་རྟོགས། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ། །འཇིག་རྟེན་པས་ཀྱང་དོན་མ་མཐོང་། །ཞེས་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། མཁས་པས་རྟེན་འབྱུང་ཆོས་རྣམས་རྟོགས་འགྱུར་ཏེ། །མཐར་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པར་ཡོད་མི་བྱེད། །རྒྱུ་
དང་བཅས་ཤིང་རྐྱེན་བཅས་ཆོས་ཤེས་ཀྱི། །རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་ཆོས་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་སྟོང་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་འགའ་
ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ཞིང་། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་ནི། གལ་ཏེ་
འདི་ཀུན་མི་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་ངེས་པར། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས། །ཁྱོད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་ཡིན་ན། །སྡུག་
བསྔལ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་གསུངས་པ་དེ། །རང་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་
ནི་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ནི། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྒྱ་པ་ལས་ཀྱང་། མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པར་གནོད། །གང་ལ་གནོད་ཡོད་དེ་བདེ་མིན། །དེ་ཕྱིར་གང་ཞིག་
མི་རྟག་པ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །མི་རྟག་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་ཉིད་ལ་སྟེ། རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ན། 

102-1-168b

སྡུག་བསྔལ་མི་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་མི་རུང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ཁས་བླངས་ན། ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ལས་ནི་ཡོད་ཡིན་ན། །ཅི་ཞིག་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་གནོད་
བྱེད་ལ། །ཀུན་འབྱུང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་འདི་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བས་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་ཀུན་འབྱུང་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་ཅིང་། སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ཁས་
ལེན་པ་དེའི་ལྟར་ན། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་རྟོག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཁྱོད་ལ་ཀུན་འབྱུང་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ལ། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ཡང་མི་རུང་
ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ལ། །འགོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ཉིད་ནི་ཡོངས་གནས་ཕྱིར། །འགོག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་
མེད་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་ག་ལ་ཡོད། དེ་ལྟར་ན་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ། འཕགས་པའི་
ལམ་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལམ་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་ན་ནི། །སྒོམ་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ལམ་དེ་བསྒོམ་བྱ་ན། །ཁྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལམ་ཡང་རང་
བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་བསྒོམས་པ་ཉིད་དུ་དེ་ཡོད་པས། དེ་ལ་ཡང་བསྒོམས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟར་ན་རང་བཞིན་ཡོད་ན་ལམ་སྒོམ་པ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ལམ་དེ་སྒོམ་པར་ཁས་ལེན་ན། དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་འཕགས་པའི་ལམ་རང་བཞིན་དང་

102-1-169a

བཅས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་སྒོམ་པར་འདོད་པ་ཞིག་ན། དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་
པར་སྨྲ་བ་ལྟར་ན་ནི། སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས། གང་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་དང་། །འགོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ལམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ནི། །གང་ཞིག་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་འདོད། །ལམ་བསྒོམས་པས་འགོག་པ་གང་ཞིག་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྡུག་
བསྔལ་འགོག་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་
པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཇི་སྐད་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ན། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་ཤེས་འགྱུར། །རང་བཞིན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་སྔར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་
རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ལས། དེ་ཕྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་བཞིན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ། རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དག་པར་གནས་ཤིང་མེའི་ཚ་བ་ལྟར་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་
ནོ། །གང་གི་ཚེ་རང་བཞིན་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། སྡུག་བསྔལ་སྔར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་
སུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱི། །སྤང་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང་། །སྒོམ་དང་འབྲས་བུ་བཞི་དག་ཀྱང་། །ཡོངས་ཤེས་བཞིན་དུ་མི་རུང་ངོ་། །སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གང་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་བ་དང་། འགོག་པ་མངོན་

102-1-169b

དུ་བྱ་བ་སྟེ་སྤང་བ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་སྟེ་གཉིས་དང་། གང་ཡང་ལམ་སྒོམ་པ་འདི་དང་དེ་རྣམས་མི་རུང་ངོ་། །ཀུན་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྤངས་པའི་རང་བཞིན་ནི། ཕྱིས་ཀྱང་སྤང་བར་མི་འཐད་དོ། །ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང་། སྒོམ་པ་གཉིས་
ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་ན། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རུང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འབྲས་བུ་བཞི་དག་ཀྱང་། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མི་རུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་
པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་རུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་སྔར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཕྱིས་ཡོད་པར་མི་སྲིད་དོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་
བུ་རྣམས་མི་སྲིད་པ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་དེ་དག་མི་རུང་བ། འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ་འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་དག་འཐོབ་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིས། །འབྲས་བུ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ནི། །ཐོབ་
པ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་དེས། །ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་ནུས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ཁས་ལེན་པས། སྔར་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཕྱིས་ཀྱང་ཐོབ་པ་མི་འཐད་དེ། རང་བཞིན་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། 
འབྲས་བུ་མེད་ན་འབྲས་གནས་མེད། །ཞུགས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད། །དེ་དག་མེད་ན་དགེ་འདུན་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཡོད་མིན་ན། །སངས་
རྒྱས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ཁས་ལེན་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ལ། །མ་བརྟེན་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཁྱེད་ཀྱིས་

102-1-170a

བྱང་ཆུབ་སངས་རྒྱས་ལ། །མ་བརྟེན་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཏེ། མ་ལྟོས་པར་ཡང་འགྱུར་
ཏེ། རང་བཞིན་དག་ནི་བཅོས་མིན་དང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་སངས་རྒྱས་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡང་རྟེན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞན་ཡང་། ཁྱོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །སངས་རྒྱས་མིན་པ་གང་ཡིན་དེས། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར། །བཙལ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་མི་འགྱུར། །འདིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་སྔ་རོལ་དུ་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གང་ཟག་གིས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་བཙལ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་བཟློག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་། འགའ་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་པ། །ནམ་ཡང་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མི་སྟོང་པ་ལ་
ཅི་ཞེས་བྱ། །རང་བཞིན་ལ་ནི་བྱ་བ་མེད། །རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ཁས་ལེན་ན། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་བྱེད་པར་མི་འཐད་དོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ལ་ནི་བྱ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། 
ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད་པར་ཡང་། །འབྲས་བུ་ཁྱེད་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རྒྱུས་བྱུང་བའི། །འབྲས་བུ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་
ཡོད་ན་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་མེད་པར་ཡང་དེ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་མེད་པར་ཁྱོད་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་

102-1-170b

ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བས། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་ན། འོ་ན་འབྲས་བུ་དེ་མི་
སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རྒྱུས་འབྱུང་བའི། །འབྲས་བུ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་ཡོད། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ལས་བྱུང་བའི། །འབྲས་བུ་ཅི་ཕྱིར་སྟོང་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འདི་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་
བའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སོང་ཤིག །བྱོས་ཤིག་ཚོས་ཤིག །ལྟོས་ཤིག་འདུག་ཤིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་དག་གལ་ཏེ་ཁྱོད་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་འདོད་ན། དེའི་
ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དོ་ཅོག་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡི། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནོད་བྱེད་གང་། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཐ་
སྙད་ནི། །ཀུན་ལའང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། གང་གི་སྒྲ་ནི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཏེ། གནོད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་རོ། །གཞན་ཡང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནོད་བྱེད་ན། །བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་འགྱུར་ཞིང་། །རྩོམ་པ་མེད་པའི་བྱ་བར་འགྱུར། །
མི་བྱེད་པ་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སུས་ཀྱང་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའི་མི་སྒྲིབ་པ་ནི་སུས་ཀྱང་བྱེད་པ་མ་
ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ཡང་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་མི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། རང་བཞིན་ཡོད་ན་འགྲོ་བ་རྣམས། །མ་སྐྱེས་པ་

102-1-171a

དང་མ་འགགས་དང་། །ཐེར་ཟུག་ཏུ་ནི་གནས་འགྱུར་ཞིང་། །གནས་སྐབས་སྣ་ཚོགས་བྲལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ། རང་བཞིན་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་
འགྲོ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། འགྲོ་བ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པས་ན། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ། འགྲོ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་མི་འབྱུང་
ཞིང་གནས་སྐབས་སྣ་ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མི་སྟོང་ཅུང་ཞིག་ཡོད་ན་རྒྱལ་བ་ཡིས། །འགའ་ཡང་ལུང་སྟོན་མི་གསུང་འགྱུར་མེད་པར། །རང་རང་དངོས་ལ་ཐེར་ཟུག་གནས་དེ་ལ། །འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་
ཉམས་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་གླང་པོ་རྩལ་ལས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་འགའ་ཡོད་ན། །རྒྱལ་བ་ཉན་ཐོས་བཅས་པས་དེ་མཁྱེན་འགྱུར། །ཐེར་ཟུག་ཆོས་རྣམས་མྱ་ངན་འདའ་མི་འགྱུར། །མཁས་རྣམས་ནམ་ཡང་
སྤྲོས་པ་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ཁས་ལེན་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དག་མི་འཐད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་
ཡོད་མིན་ན། །མ་ཐོབ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་ལས་དང་ནི། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའང་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། འདི་དག་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གང་མ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་མི་
ཐོབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔར་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པར་མ་གྱུར་པས་ད་ལྟར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །སྔར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་མ་གྱུར་པས་ཕྱིས་ཀྱང་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཕྱིར་

102-1-171b

དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བར་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ན། ཐམས་ཅད་མི་རུང་བ་དེའི་ཕྱིར། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །མཐོང་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་། །ཀུན་འབྱུང་དང་ནི་འགོག་པ་དང་། །ལམ་ཉིད་དེ་དག་མཐོང་བ་ཡིན། །གང་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་རྟེན་
ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་དེས་ནི། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇུག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། འཇམ་དཔལ་གང་གིས་
ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེས་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཐོང་བ་དེས་ནི་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་པ་
ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེས་ནི་ལམ་བསྒོམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཕགས་པ་བསམ་གཏན་པའི་དཔེ་མཁྱུད་ཀྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་
ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་མཐོང་བས། སེམས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་འཁོར་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་
བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་འདས་པར་མི་འགྱུར་བ་བསྟན་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
པ། འཇམ་དཔལ་བདག་དང་བདག་གི་བར་དམིགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་མི་འདའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་བདག་དང་གཞན་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་

102-1-172a

སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་ཤེས་པས་བདག་དང་གཞན་དུ་དམིགས་པར་བྱེད་དོ། །དམིགས་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་ཞེན་པས་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྡང་བར་འགྱུར་རོ། །རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཆགས་པ་
དང་སྡང་བ་དང་རྨོངས་པར་གྱུར་པས། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པས་བདག་ནི་ཆགས་སོ། །བདག་ནི་སྡང་ངོ་། །བདག་ནི་རྨོངས་སོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་
ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའོ། །བདག་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །བདག་ནི་འཁོར་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཐར་
བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ཆོས་འདི་དག་ནི་དགེ་བའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་མི་དགེ་བའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་མངོན་དུ་བྱ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱའོ། །འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱའོ། །
ལམ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྟོག་གོ། །དེ་ནས་དེ་གང་ཞིག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལས་འབྱོལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་ཏུ་འབར་བའོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རྟོག་པ་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་
པ་མཚན་མ་མེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་འདི་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་གང་བདག་གིས་ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཆོས་འདི་
དག་གིས་ཉེན་པར་འགྱུར། ཆེས་ངོ་ཚ་བར་འགྱུར། མི་དགའ་བར་འགྱུར། སྨོད་པར་འགྱུར། སྐྲག་ཅིང་དངང་ལ་ཀུན་ཏུ་དངང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་གང་ཆོས་འདི་དག་གིས་ཉེན་པོ་དེ་ནི་ཆོས་འདི་དག་མངོན་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཞིང་། འདི་ནི་ཀུན་འབྱུང་སྤང་བའོ་

102-1-172b

སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་གཉིས་སུ་བརྟགས་ནས་འགོག་པ་མངོན་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་པ་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་གང་བདག་གིས་ལམ་སྒོམ་མོ་སྙམ་
དུ་སེམས་ཤིང་། དེ་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་ནས་ཆོས་དེ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་ཞི་གནས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དེ་ལ་ཞི་གནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིར་འདྲེན་
ཞིང་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་ཉེན་པར་འགྱུར། ཆེས་ངོ་ཚ་བར་འགྱུར། མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་ཕྱིས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་ཅིང་བདག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པར་
གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་ཉིད་ཤེས་སོ། །དེ་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པའི་ཚེ་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བར་མཐོང་བས། དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་སོམ་ཉི་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སོམ་ཉིར་ལྷུང་སྟེ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དག་ཏུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྟགས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོམ་ཉི་དང་ཡིད་གཉིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་
བཞི་པོ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་འཁུམས་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་མཐོང་བ་དེས་ནི། སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེས་
ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཐོང་བ་དེས་ནི་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པར་མཐོང་བ་དེས་ནི་ལམ་བསྒོམས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གང་གིས་དེ་ལྟར་

102-1-173a

འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་མཐོང་བ་དེས་ནི་ཆོས་འདི་དག་ནི་དགེ་བའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་མི་དགེ་བའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་སྤང་བར་བྱའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་མངོན་དུ་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ། འགོག་པ་
མངོན་དུ་བྱ། ལམ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་མི་རྟོག་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་གང་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དེས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ཆོས་དེ་དག་ལ་རྟོག་པ་ན་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྡང་བར་འགྱུར་རོ། །རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་
ཆོས་འགའ་ཡང་མི་ལེན་མི་འདོར་དེ་ལྟར་མི་ལེན་མི་འདོར་བ་དེ་ནི། ཁམས་གསུམ་ལ་སེམས་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་། བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་མཐོང་ངོ་། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟ་
བུའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་མཐོང་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་གང་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་སེམས་ནམ་
མཁའ་དང་མཉམ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། ཆོས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། དགེ་འདུན་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་བས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སོམ་ཉི་སྐྱེད་པར་མི་
བྱེད་དོ། །སོམ་ཉི་མེད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིགས་གསལ་བ་ལས། འཕགས་པའི་
བདེན་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །གང་ཞིག་སྤོང་དང་འགོག་པ་ལས། །མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར་བར་འདོད། །འདི་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་

102-1-173b

ཀྱིས་གང་ཟག་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཞིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཆོས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གསུངས་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །
དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ལས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་འདི་ལ་བདག་ལ་ཆགས་པ་བསྟེན་པས་ན་ཕུང་པོ་སྟེ། བདག་ཏུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་
ལྔ་ལ་ཕུང་པོའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །ལྷག་མ་ལུས་པས་ན་ལྷག་མའོ། །ཕུང་པོ་ཉིད་ལྷག་མ་ཡིན་པས་ན་ཕུང་པོ་ལྷག་མའོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པས་ན་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཡང་ཆོམ་རྐུན་གྱི་ཚོགས་
མ་ལུས་པར་བསད་དེ་གྲོང་ཙམ་འདུག་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོམ་རྐུན་དང་བྲལ་བ་ཕུང་པོ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ལུས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཆོམ་རྐུན་གྱི་ཚོགས་མ་ལུས་པར་བསད་
དེ་གྲོང་ཙམ་པོ་ཡང་ཞིག་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ལ་ཕུང་པོ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འདི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། གང་ན་ལུས་ཞིག་འདུ་ཤེས་
འགགས། །ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་བྲལ་གྱུར་ཞིང་། །འདུ་བྱེད་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུབ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། མ་ཞུམ་པ་ཡི་ལུས་ཀྱིས་ནི། །ཚོར་བ་དང་དུ་ལེན་པ་ན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ། །མར་མེ་ཤི་བར་གྱུར་པ་བཞིན། །
ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་འགགས་པ་ལས་འཐོབ་བོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ཕུང་པོ་རྣམས་འགགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན། གང་

102-1-174a

གི་ཚེ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ཞིང་། ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འགག་པ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཚེ། གང་དག་འགགས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་ཉོན་མོངས་པའང་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་
རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ཁས་ལེན་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་འདི་ཀུན་མི་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །གང་ཞིག་སྤོང་དང་འགགས་པ་ལས། །མྱ་ངན་འདས་པར་འགྱུར་བར་འདོད། །གང་ལས་དེ་དག་ལོག་
པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ཕུང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་ལྡོག་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་འཐད་པ་ཉིད་དོ། །གང་ལས་
དེ་དག་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནམ་ཕུང་པོ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཀླན་ཀ་འདིར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་པ་
ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཕུང་པོ་རྣམས་སམ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མི་འདོད་ན། མཚན་ཉིད་གང་དང་ལྡན་པ་ཞིག་འདོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པ། སྤངས་པ་མེད་པ་འཐོབ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་
པ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པར་བརྗོད། །གང་ཞིག་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སྤངས་པ་མེད་ཅིང་། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ལྟར་འཐོབ་པ་མེད་པ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཆད་པ་ཡང་མེད་ལ། གང་ཡང་མི་སྟོང་པ་ལྟར་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ། རང་བཞིན་གྱིས་འགག་པ་མེད་
པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་སྤངས་པས་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ། ཉོན་མོངས་པར་རྟོག་པ་ག་ལ་ཡོད་ཅིང་། ཕུང་པོ་གང་དག་

102-1-174b

འགགས་པས་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཕུང་པོར་རྟོག་པ་ཡང་ག་ལ་ཡོད། ཇི་སྲིད་དུ་རྟོག་པ་འདི་དག་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཉིད་ལས་དེ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མེད་
ཅིང་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་འགགས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་ཟད་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པ། འཛིན་པ་འདི་ནི་དོར་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པའི་སྔ་རོལ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པས་རྟོག་པ་འདི་དོར་བར་བྱའོ། །མྱ་ངན་འདས་མཐའ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་འཁོར་བའི་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ནི། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའང་
ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། མྱ་ངན་འདས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཡོད་ཉིད་མེད། །ཆོས་གང་དེར་མེད་དེ་དག་གཞར་ཡང་མེད། །ཡོད་དང་མེད་ཅེས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཉེར་མི་ཞི། །ཞེས་
གསུངས་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནའོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྣམས་སམ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་དུ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་དོ། །འདི་ནི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །མར་མེ་གཏང་བས་མུན་པར་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་དམིགས་པ་ལྟར་ཆོས་གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞར་ཡང་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་
མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་དེ་དག་ནི་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དུས་འགའ་ཞིག་ན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མུན་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པར་གྱུར་པའི་སྦྲུལ་ལྟར་མུན་པ་དང་སྣང་བར་ཡང་འཛིན་པར་

102-1-175a

འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པ། རབ་རིབ་ཅན་རྣམས་ལ་སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དག་ཀྱང་བྱིས་པ་བདག་དང་བདག་གི་བར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གདོན་གྱིས་བཟུང་བ་རྣམས་བདེན་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཡོད་དང་མེད་ཅེས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཉེར་མི་ཞི། །ཞེས་བྱའོ། །ཡོད་དོ་ཞེས་དངོས་པོ་ཡོད་པར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྒྱལ་དཔོག་པ་དང་། གཟེགས་ཟན་
དང་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་དང་། མེད་ཅེས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་མེད་པ་པ་རྣམས་དང་། དེ་དག་ལས་གཞན་འདུ་བྱེད་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་མེད་པར་སྨྲ་ཞིང་དེ་ལས་གཞན་ཡོད་
པར་སྨྲ་བ་རྣམས་དང་། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་ཞིང་། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཞི་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་
དོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་དུག་ལངས་པ། །དུག་དེ་ཁོང་དུ་སོང་བ་མེད་ཀྱང་བརྒྱལ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་བྱིས་པ་བདག་དང་བདག་གིར་ཁས་ལེན་པ། །བདག་དེར་འདུ་ཤེས་ཡང་དག་མིན་རྟག་སྐྱེ་ཞིང་འཆི། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན། །མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་ལ་འགའ་ཡང་སྤངས་པ་མེད་ལ། འགའ་ཡང་འགག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས་ཀྱང་། མྱ་ངན་འདས་པ་དངོས་མེད་པའང་། །མིན་ན་
དེ་དངོས་ག་ལ་ཡིན། །དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་འཛིན་པ། །ཟད་པ་མྱ་ངན་འདས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་ཤིང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དེ་གཉི་ག་དང་། གཉི་

102-1-175b

ག་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ། དེ་དག་ལ་བརྗོད་པ། རེ་ཞིག་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར། །རྒ་དང་འཆི་བ་མེད་པ་ཡི། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ། 
འདིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་འཇུག་པ་ངེས་པར་འགོག་པར་འགྱུར་བ། ཆུའི་རྒྱུན་འགོག་པའི་ཆུ་ལོན་དང་འདྲ་བའི་དོན་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ནི་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །
གལ་ཏེ་འདི་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྲེད་པ་ཟད་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཟད་པ་ཙམ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། མར་མེ་ཤི་བར་
གྱུར་པ་ལྟར། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མར་མེ་ཤི་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྲེད་པ་ཟད་པ་ནི་སྲེད་པ་ཟད་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ནི་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་
ཡོད་ན་སྲེད་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྲེད་པ་ཟད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མར་མེ་ནི་དཔེ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེར་ཡང་གང་ཡོད་ན་སེམས་ཐར་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་རྣམ་པར་
གནས་པ་ཡིན་དང་། རེ་ཞིག་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །ཞེས་སློབ་དཔོན་ངེས་པར་རྟོག་པར་མཛད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ནི་རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་
ཕྱིར་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྒ་དང་འཆི་བ་མེད་པ་

102-1-176a

ཡི། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དེ། རྒ་ཤི་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྒ་ཤི་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་ན། །མྱ་ངན་འདས་པ་འདུས་བྱས་འགྱུར། །
དངོས་པོ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པ། །འགའ་ཡང་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་འདུས་བྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། 
དཔེར་ན་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ནོ། །ལྡོག་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པ། །འགའ་ཡང་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟེན་པ་སྟེ། ནང་ངམ་ཕྱིའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ནའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཏེ། ཡུལ་
ལམ་དུས་སམ་གྲུབ་པའི་མཐར་རོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་ན། །ཇི་ལྟར་མྱང་འདས་དེ་བརྟེན་མིན། །དངོས་པོ་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པ། །འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་ཡིན་ན་ནི། དེ་བརྟེན་ནས་
ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བརྟེན་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་དེ་ནི་མ་བརྟེན་པར་རོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་བརྟེན་ནས་
མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་བརྟེན་པ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྡོག་པ་བཤད་པ་ནི། དངོས་པོ་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པ། །འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཇི་སྐད་བཤད་
པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདེན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་ལོག་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ། འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་

102-1-176b

མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །དངོས་མེད་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། །གང་ལ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །དེ་ལ་དངོས་མེད་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོར་མི་འདོད་ཅིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོའོ་སྙམ་དུ་མི་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་
མེད་པར་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་རུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། གང་ལ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །དེ་ལ་དངོས་མེད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བཏང་
ནས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བསྙད་ན། བསྟན་ཟིན་པའི་ཉེས་པས་ཕྱོགས་གང་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་མི་རྟག་པ་
ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །ཇི་ལྟར་
མྱང་འདས་དེ་བརྟེན་མིན། །གང་ཞིག་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པའི། །དངོས་མེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་
ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་གཞི་འཇུག་ལ། མཚན་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་གཞི་འཇུག་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་མཚན་གཞིའི་དངོས་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་བརྟེན་

102-1-177a

ནས་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་ནི་བརྟེན་ནས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་བཞིན་ནོ། །
དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པའི། །དངོས་མེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་མ་བརྟེན་པར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ད་ཅི་ལ་བརྟེན་ནས་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་
ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་སུས་སྨྲས། འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་ན། །དངོས་མེད་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི། །དངོས་མེད་ཡིན་པར་སྐྱེ་བོ་སྨྲ། །ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་
དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་དུ། ནམ་མཁའི་རི་བོང་རྭ་དག་དང་། །མོ་གཤམ་གྱི་ནི་བུ་དག་ཀྱང་། །མེད་བཞིན་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ལྟར། །དངོས་ལ་རྟོག་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེར་ཡང་། དངོས་པོར་རྟོག་པ་བཀག་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་
མེད་པར་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྒྲ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། དོན་གང་ཞིག་དངོས་པོ་འམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་འདིའི་དོན་མ་དམིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་
ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྟགས་པར་ག་ལ་རིགས། དེའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་པའི། །དངོས་མེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གནས་སོ། །འདིར་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ན། བརྗོད་པ། འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས། འོང་བ་དང་ནི་འགྲོ་བའི་དངོས། །བརྟེན་ཏམ་རྒྱུར་བྱས་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་བརྟེན་མིན་རྒྱུར་

102-1-177b

བྱས་མིན། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཡིན་པར་བསྟན། །དེ་ལ་འོང་བ་དང་འགྲོ་བའི་དངོས་པོ་ནི་འོང་བ་དང་འགྲོ་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོང་བ་དང་འགྲོ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་རེས་འགའ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་
ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོགས་ཏེ་རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་བཞིན་ནོ། །རེས་འགའ་ནི་རྒྱུར་བྱས་ནས་འདོགས་ཏེ་མར་མེའི་འོད་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདིར་རྒྱུར་བྱས་ནས་འདོགས་སམ། བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ཀྱང་རུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་རྒྱུན་དེ་མ་བརྟེན་
པའམ་རྒྱུར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །མི་འཇུག་པ་ཙམ་ནི་དངོས་པོའམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་ན་འདུ་བྱེད་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་གི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འཇུག་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པའམ། གང་དག་གི་ལྟར་ན་གང་ཟག་འཁོར་བ་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་རྟག་པ་
དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེའི་འོང་བ་དང་འགྲོ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུར་བྱས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུར་བྱས་ཤིང་རྒྱུར་བྱས་ནས་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ད་ལྟར་རྒྱུར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འཇུག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་
པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙད་དོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་གང་ཟག་གི་མི་འཇུག་པ་ཙམ་ནི་དངོས་པོའམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་
ཡང་། འབྱུང་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་དག །སྤང་བར་སྟོན་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་མིན་དངོས་མེད་མིན་པར་རིགས། །དེ་ལ་མདོ་ལས་དགེ་སློང་དག་གང་དག་འབྱུང་བ་འམ་འཇིག་པས་སྲིད་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཚོལ་བ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཡོངས་

102-1-178a

སུ་མི་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འབྱུང་བའི་སྲེད་པ་དང་འཇིག་པའི་སྲེད་པ་དེ་ནི་གཉི་ག་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་གསུངས་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྤང་བར་
བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ནམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ན་ནི། དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན། སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་དངོས་པོ་མེད་
པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་དག་གི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་དེ་ལ་མེད་པས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། རང་ཉིད་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་དག་གི ། 
གཉི་གའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡིན་ན། །དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག །ཐར་པར་འགྱུར་ན་དེ་མི་རིགས། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་
དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འཐོབ་པ་དང་། དེ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཐར་པར་འགྱུར་ན། འདུ་བྱེད་དག་ནི་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡིན་ན། །མྱ་ངན་འདས་པ་མ་བརྟེན་མིན། །དེ་གཉིས་བརྟེན་ནས་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་
པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་ལྟོས་ནས་ཡིན་གྱི། མ་བརྟེན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་བརྟེན་ནས་ཡིན་ཕྱིར་རོ་སྟེ། དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཞིང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་

102-1-178b

དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་གཉི་ག་བརྟེན་ནས་ཡིན་གྱི་མ་བརྟེན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། ། 
གཞན་ཡང་། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་འདུས་མ་བྱས། །དངོས་དང་དངོས་མེད་འདུས་བྱས་ཡིན། །དངོས་པོ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་ལ་
བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་གྱི། འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། འདུས་བྱས་སུ་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །
དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་
སོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་གཉིས་ཡོད་དེ། །དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། །དངོས་དང་དངོས་
མེད་གཉིས་ཡོད་དེ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་གཅིག་ལ་ཡོད་མིན་ཏེ། །སྣང་བ་དང་ནི་མུན་པ་བཞིན། །ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་གཅིག་ཏུ་དུས་གཅིག་གི་ཚེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བས། སྣང་བ་དང་མུན་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། 
དེ་གཉིས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་རིགས་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་མིན་དངོས་པོ་མེད་མིན་པ། །མྱ་ངན་འདས་པར་གང་སྟོན་པ། །དངོས་པོ་མེད་དང་དངོས་

102-1-179a

པོ་དག །གྲུབ་ན་དེ་ནི་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟོག་པ་འདིར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་འགའ་
ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་བཀག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་བཀག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་། དངོས་
པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་པས་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། །དངོས་མིན་དངོས་པོ་མེད་མིན་ན། །དངོས་མིན་དངོས་པོ་མེད་མིན་ཞེས། །གང་ཞིག་གིས་ནི་དེ་མངོན་བྱེད། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་
དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་རྟོག་ན། ད་ནི་གང་ཞིག་གིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་བྱེད་དེ། འཛིན་པའམ་གསལ་བར་བྱེད། ཅི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་
དེ་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པ་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་བདག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་དེ་ཡོད་པར་གང་གིས་གཅོད་པར་བྱེད། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ན་གནས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ན་གནས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་ན་དེ་ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཅོད་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡིན་པར་རྟོག་ན། དེ་ནི་
མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་

102-1-179b

མ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་དགོས་ལ་དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པས། ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་། དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་པར་བྱེད། ཡེ་ཤེས་
ནི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་། དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་མི་བྱེད་ལ། མངོན་པར་མ་བྱས་ཤིང་གསལ་བར་མ་བྱས་ལ། མ་བཟུང་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་
ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྟོག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་རྟོག་པ་འདི་དག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་
འདས་གྱུར་ནས། །ཡོད་པར་མི་མངོན་དེ་བཞིན་དུ། །མེད་དོ་ཞེ་འམ་གཉི་ག་འམ། །གཉིས་མིན་ཞེས་ཀྱང་མི་མངོན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར། གང་གིས་འཛིན་སྟུག་བཟུང་གྱུར་པ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་ཅེ་འམ། །མེད་ཅེས་རྣམ་རྟོག་
རྟོག་པར་བྱེད། །ཅེས་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཕན་ཆད་ཡོད་པའམ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་མངོན་ནོ། །འདི་གཉིས་མེད་པས་གཉི་གའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་མངོན་ནོ། །གཉི་ག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་
མངོན་ཞིང་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། རྣམ་པ་བཞིར་མི་མངོན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་། བཅོམ་ལྡན་བཞུགས་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །ཡོད་པར་མི་མངོན་དེ་བཞིན་དུ། །མེད་དོ་ཞེའམ་གཉི་ག་དང་། །གཉིས་མིན་ཞེས་ཀྱང་མི་
མངོན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་མངོན་པ་དེ་ལྟར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྟག་པར་བསྟན་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འཁོར་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་ལས། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་པའང་འཁོར་བ་ལས། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་གི་ཕྱིར་

102-1-180a

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞུགས་པ་ན་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་མངོན་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་མི་མངོན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
རྣམ་པར་དཔྱད་ན་རང་བཞིན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའི་འཁོར་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། མྱང་འདས་མཐའ་དག་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་འཁོར་བའི་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ནི། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའང་ཡོད་མ་ཡིན། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འཁོར་བ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་རྟོག་པ་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གང་འདས་ཕན་ཆད་མཐའ་སོགས་དང་། །རྟག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་དག །མྱ་ངན་འདས་དང་ཕྱི་མཐའ་དང་། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །དེ་དག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་
གཉིས་ཀ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདས་ཕན་ཆད་ཅེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་འདིས་ནི་ལྟ་བ་བཞིན་བཟུང་ངོ་། །འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་པ་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་མེད་པ་དང་། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལྟ་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་ཞུགས་སོ། །མཐའ་ལ་སོགས་
པ་ཡང་ལྟ་བ་བཞིའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་མི་ལྡན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལྟ་

102-1-180b

བ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ལ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་བས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ན་རྟོག་པ་ན། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་མཐོང་བས་
འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་མི་ལྡན་ནོ་ཞེས་འཇུག་ཅིང་། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བས་ནི་གཉི་གར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། གཉི་ག་བཀག་པས་ནི་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་རྟག་གོ། །འཇིག་
རྟེན་མི་རྟག་གོ། །འཇིག་རྟེན་རྟག་ཀྱང་རྟག་ལ་མི་རྟག་ཀྱང་མི་རྟག་གོ། །རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་སྐྱེས་པ་མཐོང་བས་འཇིག་རྟེན་རྟག་
གོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། མ་མཐོང་བས་ནི་མི་རྟག་གོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བས་ནི་རྟག་ཀྱང་རྟག་ལ་མི་རྟག་ཀྱང་མི་རྟག་གོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་མ་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ནི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་
རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྟགས་པས་ལྟ་བ་འདི་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་འཁོར་བ་
དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལ། །མཐའ་ཡོད་ཅི་ཞིག་མཐའ་མེད་ཅི། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་ཅི་ཞིག་ཡིན། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་མིན་པ་ཅི། །དེ་ཉིད་ཅི་ཞིག་གཞན་ཅི་ཡིན། །རྟག་པ་ཅི་ཞིག་མི་རྟག་ཅི། །རྟག་དང་མི་རྟག་གཉི་ག་ཅི། ། 
གཉི་ག་མིན་པའང་ཅི་ཞིག་ཡིན། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཀྱང་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་ན་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། དེ་དང་བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་བ་ལས་ལྟ་བ་འདི་དག་བསྐྱེད་ནས། མངོན་པར་ཞེན་པ་དེའི་མངོན་

102-1-181a

པར་ཞེན་པ་འདིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་འགོག་ཅིང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དག་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་བཀག་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་ན། བཅོམ་
ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་སྤྱོད་པ་མཐའ་ཡས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ། འགྲོ་བའི་བསམ་པའི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མཛད་པའི་སླད་དུ། སྤྱོད་པའི་
གཉེན་པོར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་གམ། ཆོས་དེའི་ཉན་པ་པོའི་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་གམ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པ་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་
འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེར་ཞི་ཞིང་། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གང་དུ་ཡང་། །སུ་ལའང་ཆོས་འགའ་མ་བསྟན་ཏོ། །མ་གསུངས་པ་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། འདིར་སྤྲོས་པ་
སྟེ་མཚན་མ་རྣམས་གང་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། མི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ལ། ཉེ་བར་ཞི་བ་དེ་ཉིད་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཚིག་མི་འཇུག་པས་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཡིན་ལ། སེམས་མི་འཇུག་པས་ཞི་བའོ། །ཡང་ན་ཉོན་
མོངས་པ་རྣམས་མི་འབྱུང་བས་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཡིན་ལ་སྐྱེ་བ་མི་འབྱུང་བས་ཞི་བའོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཡིན་ལ། བག་ཆགས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས་ཞི་བའོ། །ཡང་ན་ཤེས་བྱ་མ་དམིགས་པས་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་མ་དམིགས་པས་ཞི་
བའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནམ་མཁའ་ལ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་དག་རང་གི་གཤོག་པ་བརྡབས་པའི་རླུང་ལ་གནས་པའམ། ནམ་མཁའ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རླུང་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ་ལྟར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་

102-1-181b

ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་། ཞི་བའི་ངོ་བོ་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ། དེའི་ཚེ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་ཡང་རུང་སྟེ་ལྷ་ཡུལ་ལམ་མི་ཡུལ་དག་ཏུ། ལྷའམ་མི་སུ་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་འགའ་ཡང་མ་བསྟན་
ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་མདོ་ལས། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་གང་གི་ནུབ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། གང་གི་ནུབ་མོ་ལེན་པ་
མི་མངའ་བར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་བར་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐ་ན་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་ཀྱང་མ་གསུངས་སོ། །གསུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཐམས་ཅད་ཚིག་མེད་ཡི་གེ་མེད། །གདོད་ནས་ཞི་ཞིང་དྲི་མེད་སྟོང་། །
ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་པ། །དེ་ནི་གཞོན་ནུ་སངས་རྒྱས་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གང་དུ་ཡང་སུ་ལ་ཡང་ཆོས་འགའ་མ་བསྟན་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་གསུང་རབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་མངོན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་
པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཆོས་འདི་དག་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ལུས་ཅན་མ་རིག་པའི་གཉིད་དང་ལྡན་ཞིང་རྨི་ལམ་རྨི་བཞིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟག་
པ་མེད་པ་ཡིན། །དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེད། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལས་རྒྱ་ཆེར་
བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སླད་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་མེད་པས་ཆོས་བསྟན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། མྱ་ངན་འདས་

102-1-182a

མེད་མྱང་འདས་སུ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་མདུད་པ་བོར་བ་ནི། །ནམ་མཁའ་ཉིད་ཀྱིས་བཀྲོལ་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཆོས་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བའམ་འགག་པར་འཚལ་བ་དེ་དག་ལ་
ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་འཁོར་བ་དངོས་པོར་འཚལ་བ་དེ་དག་ནི། འཁོར་བ་ལས་འདའ་བ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི། གང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ། རྣམ་པར་
རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་པ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས། མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལྟ་བར་ལྷུང་བ་དེ་དག་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། ཏིལ་ལས་ཏིལ་མར་དང་། འོ་མ་ལས་མར་གསར་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་ལས་
ཚོལ་བར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཚོལ་བ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དེ་དག་ནི། མུ་སྟེགས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོ་བོ་གླེང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ནི། ཆོས་གང་
ཡང་སྐྱེ་བ་འམ་འགག་པར་མི་བགྱིད་ལ། ཆོས་གང་ཡང་འཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་འཚལ་ལོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་གསལ་བ་ལས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་
པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།འདིར། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་། །དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །དེ་ནི་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གང་བཤད་ན་གང་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་གང་ཡིན་
ཞེས་སྨྲའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། གང་འདི་སྐད་དུ། གང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་། །མཐོང་བ་དེས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་། །ཀུན་འབྱུང་དང་ནི་འགོག་པ་དང་། །ལམ་ཉིད་དེ་དག་མཐོང་བ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་གོ་གང་ཡིན་ཞེའོ། །དེའི་ཕྱིར་

102-1-182b

དེའི་ཡན་ལག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བརྗོད་པར་བཞེད་ནས་འདི་སྐད་དུ། མ་རིག་བསྒྲིབས་པས་ཡང་སྲིད་ཕྱིར། །འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་གང་ཡིན་པའི། །ལས་དེ་དག་གིས་འགྲོ་བར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། མུན་
པ་དང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའོ། །མ་རིག་པ་དེས་བསྒྲིབས་ཤིང་བཀབ་པའི་གང་ཟག་གིས་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཡང་སྲིད་པའི་དོན་དང་། ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གང་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་པ་དག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འདུ་
བྱེད་དེ་དག་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་མི་གཡོ་བའོ། །ཡང་ན་ལུས་ཀྱི་དང་ངག་གི་དང་ཡིད་ཀྱིའོ། །གང་ཟག་མ་རིག་པས་བསྒྲིབས་པས་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་བྱེད་ལ། 
མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་འདུ་བྱེད་ལས་ཏེ་ལས་ཀྱི་མིང་ཅན་དེ་དག་གིས་ནི་དེའི་རྒྱུས་བྱུང་བ་འགྲོ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི། འདུ་བྱེད་རྐྱེན་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས། །འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར། །གང་ཟག་འདུ་བྱེད་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་འཁོར་བ་དོན་མ་ཡིན་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འགྲོ་བ་འདུ་བྱེད་དང་མཐུན་པར་ལྷ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་འཇུག་ཅིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དུས་ཕྱིས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞུགས་གྱུར་ན། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་ཆགས་པར་འགྱུར། །
དེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བསྒོས་པས་སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་དང་དེར་བཀྲི་བས་ན་མིང་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་དོན་དག་ལ་མིང་གི་དབང་གིས་རྒྱུག་པས་ན་མིང་སྟེ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ལ་མིང་ཞེས་བསྙད་དོ། །གཞིག་ཏུ་རུང་པས་ན་གཟུགས་ཏེ་གནོད་པར་བྱར་
རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་འདི་དང་སྔར་གྱི་མིང་གཉིས་པོ་འདི་དག་བསྡོམས་ཏེ་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལ་གཟུགས་དང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་ཐ་མ་འཆི་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་འགགས་པ་ན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་སྲང་མདའི་མཐོན་

102-1-183a

དམན་གྱི་ཚུལ་དུ་སྐྱེ་བའི་ཆའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འཕངས་པ་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མའི་མངལ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བར་གྱུར་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་མིང་དང་གཟུགས་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ། རེད་ཅིང་འབྱུང་
བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་བར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མིང་དང་གཟུགས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དགའ་བོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གལ་ཏེ་མའི་མངལ་དུ་ཞུགས་པར་མ་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ནུར་ནུར་པོ་དེ་ནུར་ནུར་པོ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་མི་
འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། མིང་དང་གཟུགས་ནི་ཆགས་གྱུར་ན། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ན་མིག་དང་རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་
ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ནས་ཡིད་བདེ་བའི་གནས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འབྱུང་བ་ཡིན་དང་། དུས་ཕྱིས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །རེག་པ་ཡང་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར། །རེག་པ་འདི་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིག་དང་གཟུགས་དང་དྲན་བྱེད་ལ། །བརྟེན་
ནས་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། །དེ་ལྟར་མིག་གཟུགས་བརྟེན་ནས་ནི། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །མིག་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །གསུམ་པོ་འདུས་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་རེག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མིག་དང་གཟུགས་དག་དང་དྲན་བྱེད་དེ། ཡིད་ལ་བྱེད་
པ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མིག་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་གཟུགས་སོ། །དྲན་བྱེད་ཕུང་པོ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་མིང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་

102-1-183b

གསུམ་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་འདུས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ཞིང་ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པས་འདྲ་བར་ཞུགས་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་རེག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རེག་པའོ། །དེ་ནས་དུས་ཕྱིས། རེག་དེ་ལས། ཚོར་བ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡུལ་གྱི་མྱོང་བ་རིག་པས་ན། ཚོར་བ་ཡིན་པ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་
དང་། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མིག་དང་གསུམ་པོ་འདི་དག་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚོར་བ་ཡིན་པར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷག་
མ་དག་གསུམ་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རེག་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཚོར་བ་ཡང་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དུས་ཕྱིས། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་སྟེ། །ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བསྙེགས་སོ། །སྲེད་པ་གང་ལ་ཚོར་བའི་རྐྱེན་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སོ། །སྲེད་
པ་དེ་ཡང་ཅིའི་ཡུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཚོར་བའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྲེད་པ་ཅན་དེ། །ཚོར་བའི་དོན་དུ་སྲེད་པར་འགྱུར། །ཚོར་བའི་ཆེད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཚོར་བ་བདེ་
བ་སྐྱེས་ན་ནི་དེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྲེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྲེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྐྱེས་ན་ནི། དེ་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་དོན་དུ་སྲེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར། སྲེད་པར་འགྱུར་ན་ཉེ་བར་ལེན། །རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཉེར་ལེན་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ཚོར་བ་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཞིང་ཆགས་པ་དེ་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཅན་ལས་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་འདོད་པ་དང་། ལྟ་བ་དང་

102-1-184a

ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དུས་ཕྱིས། ཉེར་ལེན་ཡོད་ན་ལེན་པ་པོའི། །སྲིད་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་
ལེན་མེད་ན། །གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ་སྲིད་མི་འགྱུར། །སྲིད་པ་དེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་ལེན་པ་པོ་སྟེ། འཛིན་པ་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་
གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གང་གིས་ཚོར་བ་ལ་སྲེད་པ་མ་སྐྱེད་ཅིང་། སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྲེད་པ་བདག་གིར་མ་བྱས་པར་ལེན་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་སྤངས་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་གྲོལ་བར་
འགྱུར་ཞིང་དེའི་ཚེ་དེའི་སྲིད་པ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྲེད་པ་དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། སྲིད་པ་དེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། གང་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་འདི་
ལས་མ་འོངས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་འབྱུང་བས་ན་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙད་དོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སྲིད་པ་དེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྲིད་པ་དེ་ལས་སྐྱེ་
བ་འབྱུང་སྟེ། མ་འོངས་པའི་ཕུང་པོ་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྲིད་པ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་དུས་ཕྱིས། རྒ་ཤི་དང་ནི་མྱ་ངན་དང་། །སྨྲེ་སྔགས་འདོན་བཅས་སྡུག་བསྔལ་དང་། །ཡིད་མི་བདེ་དང་འཁྲུག་པ་རྣམས། །དེ་དག་སྐྱེ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་། །སྐྱེ་བའི་
རྒྱུ་ཅན་རྒ་ཤི་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་བཤད་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རྒ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །འཆི་བ་ནི་རྒས་པའི་ཕུང་པོ་འཇིག་པའོ། །མྱ་ངན་ནི་འགྲོ་ཞིང་འཆི་བཞིན་པའི་ཀུན་དུ་མོངས་པའི་མངོན་

102-1-184b

པར་ཆགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྙིང་གི་གདུང་བའོ། །སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་ནི་མྱ་ངན་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་པའི་ངག་གི་བརྗོད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལ་གནོད་པའོ། །ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་འབབ་པའོ། །འཁྲུག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་
མང་པོ་འབྱུང་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ནི། །འབའ་ཞིག་པོ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཙམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་དང་ཁྱུ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་སྤུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འབའ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དང་། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་བརྟགས་པ་ཙམ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་བདེ་བ་དང་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར། འཁོར་བའི་རྩ་བ་འདུ་བྱེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་མཁས་རྣམས་འདུ་མི་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་མི་མཁས་བྱེད་པོ་ཡིན། །མཁས་པས་དེ་ཉིད་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་
འཁོར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྩ་བ་སྟེ། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་མཁས་པ་ནི་འཁོར་བའི་རྩ་བ་འདུ་བྱེད་རྣམས་འདུ་བྱེད་དེ། དགེ་སློང་དག་མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་བསོད་
ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །མི་གཡོ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
ན། མི་མཁས་པ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཁོ་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་གྱི། མཁས་པ་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་མ་རིག་པ་སྤངས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་མཐོང་ཕྱིར་རོ་སྟེ་དེ་ཉིད་མཐོང་ན་ནི་དངོས་པོ་

102-1-185a

ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས་གང་ལ་དམིགས་ནས་ལས་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཁས་པ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་ཡོད་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་ལ་མེད་ན་མི་
འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར། མ་རིག་འགགས་པར་གྱུར་ན་ནི། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པ་དེ་གང་ལས་འགག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་རིག་འགགས་པར་གྱུར་ན་ནི། །ཤེས་པས་དེ་ཉིད་བསྒོམས་པས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་
འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསྒོམས་པས་མ་རིག་པ་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་དེས་ནི་དངོས་པོ་ཕྲ་མོའི་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་
བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པས་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་དམིགས་པས་འགར་ཡང་མི་རྨོངས་སོ། །མ་རྨོངས་པས་ལས་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་
འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བསྒོམས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་མ་རིག་པ་ངེས་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་སྤངས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཇི་ལྟར་འགག་པ་
དེ་བཞིན་དུ། དེ་དང་དེ་ནི་འགགས་གྱུར་པས། །དེ་དང་དེ་ནི་མངོན་མི་འབྱུང་། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་འབའ་ཞིག་པོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་དག་འགག། །ཡན་ལག་སྔ་མ་སྔ་མ་འགགས་པས་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིམ་པ་
འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་བདག་དང་བདག་གི་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བ། བྱེད་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་དང་བྲལ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སླར་མི་འབྱུང་བས་ཡང་དག་པར་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་

102-1-185b

སྐད་དུ་འཕགས་པ་སཱ་ལུ་ལྗང་བའི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་འབྱུང་སྟེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་དང་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པའོ། །དེ་ལ་ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། གང་
འདི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་
སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་
པོ་འབའ་ཞིག་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་མ་བྱུང་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་མི་མངོན་པ་ཞིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མ་བྱུང་དུ་ཟིན་ན་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་མི་མངོན་པ་ཞིག་ན། འོན་ཀྱང་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་ལས་འདུ་བྱེད་རྣམས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ནས། 
དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ལས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་མ་རིག་པ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་ནི་མ་རིག་པས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ་སྙམ་
དུ་མི་སེམས་པ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་རྒ་ཤི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཤིང་། རྒ་ཤི་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྐྱེ་བས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་པའི་བར་དུ་སྟེ། འོན་ཀྱང་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་ལས་འདུ་བྱེད་
རྣམས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ལས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཅིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བར་བལྟའོ། །ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྐྱེན་དང་

102-1-186a

འབྲེལ་བར་ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། ཁམས་དྲུག་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁམས་དྲུག་པོ་གང་དག་འདུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་འདུས་པ་ལས་ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་
འབྱུང་བ་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་བར་བལྟའོ། །དེ་ལ་ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་སའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་འདུས་ནས་ལུས་ཀྱི་སྲ་བའི་དངོས་པོ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་སའི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །གང་ལུས་སྡུད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཆུའི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །
གང་ལུས་ཀྱི་ཟོས་པ་དང་འཐུངས་པ་དང་འཆོས་པ་དང་མྱངས་པ་རྣམས་འཇུ་བར་བྱེད་པ་འདི་ནི་མེའི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །གང་ལུས་ཀྱི་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེ་ནི་རླུང་གི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །གང་ལུས་ཀྱི་ནང་སྦུབས་ཡོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཞེས་
བྱའོ། །གང་མདུང་ཁྱིམ་གྱི་ཚུལ་དུ་མིང་དང་གཟུགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་འདུས་པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །རྐྱེན་དེ་དག་མེད་པར་ལུས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་
གྱི། ནང་གི་སའི་ཁམས་ཚང་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རྣམས་ཀྱང་ཚང་བར་གྱུར་ལ། ཐམས་ཅད་འདུས་པ་དེ་ལས་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སའི་ཁམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་
གིས་འདུས་ནས་ལུས་ཀྱི་སྲ་བའི་དངོས་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །ཆུའི་ཁམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་སྡུད་པའི་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་དམིགས་སོ། །མེའི་ཁམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་ཟོས་པ་དང་འཐུངས་པ་དང་འཆོས་པ་དང་མྱངས་པ་
རྣམས་འཇུ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །རླུང་གི་ཁམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བའི་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་ནང་སྦུབས་ཡོད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་

102-1-186b

ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་མིང་དང་གཟུགས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །ལུས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་རྐྱེན་འདི་དག་གིས་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྐྱེན་འདི་དག་ཡོད་ན་ལུས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སའི་ཁམས་ནི་
བདག་མ་ཡིན་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་སྲོག་མ་ཡིན་སྐྱེ་བ་པོ་མ་ཡིན་ཤེད་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན། ཤེད་བུ་མ་ཡིན། བུད་མེད་མ་ཡིན། སྐྱེས་པ་མ་ཡིན། མ་ནིང་མ་ཡིན། ངའི་མ་ཡིན། བདག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་སུའི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆུའི་ཁམས་དང་། 
མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་བདག་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་མ་ཡིན། སྲོག་མ་ཡིན། སྐྱེ་བ་པོ་མ་ཡིན། ཤེད་ལས་སྐྱེས་མ་ཡིན། ཤེད་བུ་མ་ཡིན། བུད་མེད་མ་ཡིན། སྐྱེས་པ་མ་ཡིན། མ་
ནིང་མ་ཡིན། ང་མ་ཡིན། བདག་གི་མ་ཡིན། གཞན་སུའི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཉིད་ལ་གང་གཅིག་པུར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། རིལ་པོར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། བརྟན་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། 
ཐེར་ཟུག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་པོ་དང་། གསོ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཤེད་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཤེད་
བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ང་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་འདི་ནི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་ཡོད་པས་ཡུལ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་འཇུག་སྟེ། དེ་ལ་
ཡུལ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་

102-1-187a

པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་མིང་ཡིན་ལ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། དེ་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ནི་གཟུགས་ཏེ། མིང་དེ་དང་གཟུགས་དེ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་དེ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ། །གསུམ་
འདུས་པ་ནི་རེག་པའོ། །རེག་པ་མྱོང་བ་ནི་ཚོར་བའོ། །ཚོར་བ་ལ་ཞེན་པ་ནི་སྲེད་པའོ། །སྲེད་པའི་འཕེལ་བ་ནི་ལེན་པའོ། །ལེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་སྲིད་པ་སྐྱེད་པའི་ལས་ནི་སྲིད་པའོ། །རྒྱུ་དེ་ལས་ཕུང་པོ་བྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །སྐྱེས་ནས་ཕུང་པོ་སྨིན་པ་ནི་རྒ་བའོ། །རྒས་ནས་ཕུང་པོ་
འཇིག་པ་ནི་འཆི་བའོ། །འཆི་ཞིང་མྱོས་ཏེ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དང་བཅས་པའི་ནང་གི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ནི་མྱ་ངན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་བྱུང་བའི་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི་སྨེ་སྔགས་འདོན་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་མི་བདེ་བ་མྱོང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །
ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །གཞན་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འཁྲུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མུན་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་མ་རིག་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་
རིག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཕན་ཚུན་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ། །རེག་པའི་ཕྱིར་རེག་པའོ། །མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཚོར་བའོ། །སྐོམ་པའི་ཕྱིར་སྲེད་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ལེན་པའོ། །ཡང་སྲིད་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྲིད་
པའོ། །ཕུང་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའོ། །ཕུང་པོ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་རྒ་བའོ། །འཇིག་པའི་ཕྱིར་འཆི་བའོ། །མྱ་ངན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ནོ། །ཚིག་གིས་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའོ། །ལུས་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སེམས་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་མི་བདེ་
བའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་འཁྲུག་པའོ། །ཡང་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་རྟོགས་ཤིང་ལོག་པར་ཤེས་ཏེ་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པའོ། །དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་ཡོད་ན་འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། བསོད་ནམས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང་། 

102-1-187b

མི་གཡོ་བར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བསོད་ནམས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། མི་གཡོ་བར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་མི་གཡོ་བར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་
གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་སྲིད་པ་དེ་དང་དེར་གཞོལ་བས་ན་མིང་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ལྷན་ཅིག་ཏུ་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་འཕེལ་བས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་
བྱ་བ་བྱེད་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དག་ལས་རེག་པའི་ཚོགས་དྲུག་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པའི་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་རེག་པ་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཚོར་བ་འབྱུང་སྟེ། དེ་
ནི་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚོར་བའི་བྱེ་བྲག་དེ་དག་མྱང་བ་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་། ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང་། ལྷག་པར་ཞེན་ནས་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མྱོང་བ་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་། ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང་། ལྷག་
པར་ཞེན་ནས་འདུག་པ་ལས་བདག་སྡུག་པའི་ངོ་བོ་དང་། བདེ་བའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་མི་གཏོང་བར་ཕྱིར་ཞིང་སྨོན་པ་འདི་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་གང་ལ་སྲེད་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་དེ་བསག་ཅིང་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལེན་ཞིང་། དེ་དང་དེ་
ལ་སྨོན་པའོ། །དེ་ལྟར་སྨོན་ཞིང་ཡང་སྲིད་པ་བསྐྱེད་པའི་ལས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་སློང་བ་དེ་ནི་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་མངོན་

102-1-188a

པར་འགྲུབ་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཕེལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི། རྒྱུ་གཞན་དང་གཞན་ལས་བྱུང་བ། རྐྱེན་
གཞན་དང་གཞན་ལས་བྱུང་བ། རྟག་པ་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཡིན་རྐྱེན་མེད་པ་མ་ཡིན། མྱོང་བ་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། ཟད་པའི་ཆོས་མ་ཡིན། འཇིག་པའི་ཆོས་མ་ཡིན། འགོག་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་
མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞུགས་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཀླུང་གི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་གཞན་དང་གཞན་ལས་བྱུང་བ། རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་ལས་བྱུང་བ། རྟག་པ་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན། འདུས་
བྱས་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཡིན་རྐྱེན་མེད་པ་མ་ཡིན། མྱོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཟད་པའི་ཆོས་མ་ཡིན། འཇིག་པའི་ཆོས་མ་ཡིན། འགོག་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞུགས་པ། རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཀླུང་གི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་རྗེས་
སུ་ཞུགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡན་ལག་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །བཞི་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང་། །ལས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བྱེད་དོ། །ལས་ནི་ཞིང་གི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་བྱེད་དོ། །མ་རིག་པ་དང་། སྲེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་བྱེད་དོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་ནི་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ལ་ལས་ནི་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
ཞིང་གི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །སྲིད་པས་ནི་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརླན་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །མ་རིག་པས་ནི་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདེབས་ཏེ། རྐྱེན་འདི་དག་མེད་ན་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ས་བོན་

102-1-188b

རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཞིང་གི་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །སྲེད་པ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརླན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །མ་རིག་པ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གདབ་པོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །ས་བོན་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་རྐྱེན་འདི་དག་གིས་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །འོན་ཀྱང་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀྱི་ཞིང་ལ་བརྟེན་པ། སྲེད་པའི་རླན་གྱིས་བརླན་པ་མ་རིག་པས་ལེགས་པར་བཏབ་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ན། སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་དང་དེར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མའི་
མངལ་དུ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་མྱུ་གུ་དེ་ཡང་བདག་གིས་མ་བྱས་གཞན་གྱིས་མ་བྱས། གཉི་གས་མ་བྱས། དབང་ཕྱུག་གིས་མ་བྱས། དུས་ཀྱིས་མ་བསྒྱུར། རང་བཞིན་ལས་མ་བྱུང་། རྒྱུ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་
མ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཕ་དང་མ་ཕྲད་པ་དང་ཟླ་མཚན་དང་ལྡན་པ་དང་རྐྱེན་གཞན་ཡང་འཚོགས་ན་བདག་པོ་མེད་པའི་ཆོས་བདག་གི་མེད་པ་འཛིན་པ་མེད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ། སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་
རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་དང་དེར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ན་མའི་མངལ་དུ་རོ་མྱང་བ་དང་ལྡན་པའི་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུ་ལྔ་ལས་འབྱུང་སྟེ། ལྔ་གང་
ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་བརྟེན་པ་དང་། གཟུགས་དང་། སྣང་བ་དང་། ནམ་མཁའ་དང་། དེ་བསྐྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་མིག་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །གཟུགས་ནི་མིག་
གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །སྣང་བ་ནི་མངོན་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །ནམ་མཁའ་ནི་མི་སྒྲིབ་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །དེ་སྐྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བསམ་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །རྐྱེན་དེ་དག་མེད་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་གྱི། གང་གི་ཚེ་

102-1-189a

མིག་གི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་མིག་མ་ཚང་བར་མ་གྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་། སྣང་བ་དང་། ནམ་མཁའ་དང་། དེ་སྐྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་མ་ཚང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་འདུས་པ་དེ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །
དེ་ལ་མིག་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །སྣང་བ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མིག་གི་རྣམ་པར་
ཤེས་པའི་མངོན་པའི་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །ནམ་མཁའ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མི་སྒྲིབ་པའི་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །དེ་སྐྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སེམས་པའི་བྱ་བ་
བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ། བདག་ནི་རྐྱེན་འདི་དག་གིས་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྐྱེན་འདི་དག་ཡོད་པ་ལས་མིག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་རྣམས་
ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་གང་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་མི་འཕོ་མོད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུར་མངོན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རབ་ཏུ་ཕྱིས་པའི་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བཞིན་གྱི་
གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ཡང་བཞིན་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་མ་འཕོས་མོད་ཀྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཞིན་དུ་མངོན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནས་ཀྱང་སུ་ཡང་ཤི་འཕོས་པ་མེད་ལ། གཞན་དུ་ཡང་མ་སྐྱེས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་
ཕྱིར་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུར་མངོན་པ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲིའི་སྟེང་ནས་འགྲོ་སྟེ། འོན་ཀྱང་སྣོད་ཆུང་ངུ་ཆུས་གང་བར་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ཡང་། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་གནས་དེ་ནས་མ་

102-1-189b

འཕོས་ཏེ། སྣོད་ཆུང་ངུ་ཆུས་གང་བའི་ནང་དུ་སོན་པ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་མངོན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནས་ཀྱང་སུ་ཡང་ཤི་འཕོས་པ་མེད་ལ། གཞན་དུ་མ་སྐྱེས་མོད་ཀྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མ་ཚང་བ་
མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུར་མངོན་པར་ཡང་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་དེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཚང་ན་མི་འབར་གྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས་འབར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ནི་བདག་པོ་མེད་པའི་ཆོས་བདག་གི་མེད་པ་འཛིན་པ་མེད་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ། 
སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་དང་དེར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ན་མའི་མངལ་དུ་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་གྲུབ་སྟེ། 
དེ་ལ་ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལྔར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། རྟག་པར་མ་ཡིན་པ་དང་། ཆད་པར་མ་ཡིན་པ་དང་། འཕོ་བར་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་ཆུང་ངུ་ལས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་དང་། དེ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུད་དུའོ། །ཇི་ལྟར་རྟག་པར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། 
གང་གི་ཕྱིར་ཐ་མ་འཆི་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ལ། སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ཏེ། ཐ་མ་འཆི་བའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་རྣམས་མ་ཡིན་གྱིས། ཐ་མ་འཆི་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་འགགས་ལ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྐྱེ་
བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པར་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཆད་པར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐ་མ་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་སྔོན་འགགས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ། མ་འགགས་པ་ལས་ཀྱང་མ་
ཡིན་གྱི། ཐ་མ་འཆི་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་འགགས་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་བཞིན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆད་པར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཕོ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རིགས་མི་འདྲ་བ་

102-1-190a

རྣམས་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་སྐྱེ་བར་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕོ་བར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཆུང་ངུ་ལས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞེ་ན། ལས་ཆུང་ངུ་བྱས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཆུང་
ངུ་ལས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱས་པ་དེ་ལྟར་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བ་དེའི་ཕྱིར། དེ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་སྦྱར་བའི་ཚིག་
གསལ་བ་ལས། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།གང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་རྟེན་པར་མི་བྱེད། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་
རྟེན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་མདོ་ལས་འདོན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་རྟེན་པ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ལ། ཇི་ལྟར་ན་རྟེན་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ད་ལྟར་གྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ཏེ་འདས་པའི་
དུས་དག་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་ཆ་སྔ་མ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའོ། །དེ་ལ་རྟེན་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དག་གིས་དམིགས་པར་མི་བྱེད་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་
གནས་པའི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་བརྒྱད་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་དམིགས་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་དུས་བྱུང་མ་བྱུང་ཞེས་དང་། །འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར། །ལྟ་བ་གང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །སྔོན་
གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །དེ་ལ་ཞེས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་སོགས་པའི་དོན་ལའོ། །ཡང་ན་ལྟ་བ་གཉིས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་འདི་དག་ནི་བཞི་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་གམ། མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ། བྱུང་ཡང་

102-1-190b

བྱུང་ལ་མ་བྱུང་ཡང་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ། བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མ་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བཞི་སྟེ་ཞེས་སྔར་ཞར་ལ་བཤད་ལ། འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར། །ལྟ་བ་གང་ཡིན་དེ་དག་
ཀྱང་། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་བཞི་ཚན་གོང་མ་ལས་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་བཞི་ཚན་ལ་ཐ་དད་པ་ཆེར་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཉེ་བར་བཀོད་དེ། དེ་ཡང་ཕྱི་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇིག་
རྟེན་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ཐ་དད་པ་ཆེར་མེད་དོ། ། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟ་བ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱིར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ལ། འདས་པའི་དུས་ན་
བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བདག་ཁོ་ན་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་བཟུང་ནས་ཞུགས་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ལྟ་བ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །
སྔོན་གྱི་མཐའ་དེ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ལྟ་བ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ད་ལྟར་བའི་བདག་གི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ལུས་ལ་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་
པའི་ཆ་ཕྱི་མ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའོ། །དེ་ལ་རྟེན་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དག་གི་དམིགས་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལྟར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་གནས་པའི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་
བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་བརྒྱད་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་དམིགས་པ་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་འོངས་དུས་གཞན་འབྱུང་འགྱུར་དང་། །མི་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་མཐའ་སོགས་པར། །ལྟ་བ་གང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །འདིར་ཡང་

102-1-191a

ལྟ་བ་གཉིས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་འདི་དག་ནི་བཞི་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཅི་བདག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གམ་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གམ། འབྱུང་ཡང་འབྱུང་ལ་མི་འབྱུང་ཡང་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་
ཞིག་གམ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟ་བ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཞིག་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ཏམ་ཞེ་ན། བཤད་པ། མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་མཐའ་ལ་
སོགས་པར་ལྟ་བ་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་གཞན་བཞི་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མཐའ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་བཞི་ནི་སྤྱིར་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། ཅི་བདག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་བདག་ཁོ་ན་ལ་ཕྱི་མའི་མཐའ་
ལ་བརྟེན་ནས་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ལྟ་བ་བཞི་ཚན་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་དམིགས་པའི་ལྟ་བ་བཞི་ཚན་དང་པོ་ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་གྱུར་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ནི་མི་འཐད་དོ། །སྔོན་ཚེ་
རྣམས་སུ་གང་བྱུང་བ། །དེ་ཉིད་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདས་པའི་ཚེ་རབས་རྣམས་སུ་གང་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་ད་ལྟར་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདི་འདས་པའི་དུས་ན་བདག་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བར་བཟུང་བར་རིགས་པ་ཞིག་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ནི་འཁོར་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགྲོ་བ་གཅིག་ལ་གནས་པ་ཡང་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གལ་ཏེ་སྔར་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བར་གྱུར་ནས་ད་ལྟ་མི་དག་ཏུ་སྐྱེས་པས་
བདག་ཁོ་ན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོག་པར་བྱེད་ན་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན། མི་ཡིན་བཞིན་དུ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་པར་འགྱུར། འོ་ན་གང་མདོ་ལས་འདི་སྐད་དུ་ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་མང་པོས་བཀུར་

102-1-191b

བ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འདོན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཀའ་འདི་ནི་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་འགོག་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཅིག་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་
འདི་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྔར་གྱི་དང་ད་ལྟར་བ་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལ་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་གཞན་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་བདག་ཏུ་འགྱུར་སྙམ་ན། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྔོན་གྱི་
དེ་ཉིད་ད་ལྟར་གྱི་བདག་འདིར་འབྱུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བདག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཉེ་བར་
ལེན་པ་ནི་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བདག་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་མོད་བདག་ནི་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ཐ་དད་པ་
མེད་པའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ཡང་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པ། ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་གཏོགས་པར། །ཁྱོད་ཀྱི་བདག་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཞན་ལ་བདག་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་ཀྱང་
བདག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པས་དེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་བདག་གོ། །འདི་ནི་བདག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ་ཞེས་དེ་དག་ནི་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སོ་སོར་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་གཏོགས་པར་བདག་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་ཀྱང་བདག་ལ་ཐ་དད་མེད་དོ་ཞེས་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་གཏོགས་པར་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བདེན་མོད་

102-1-192a

ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་བདག་ཏུ་བརྟག་གོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་གཏོགས་པའི། །བདག་ཡོད་མ་ཡིན་བྱས་པའི་ཚེ། །ཉེ་བར་ལེན་ཉིད་བདག་ཡིན་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་བདག་ནི་
མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རེ་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་བདག་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཉེ་བར་ལེན་ཉིད་བདག་མ་ཡིན། །དེ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡིན། །ཉེ་བར་བླང་བ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཉེ་བར་ལེན་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་
ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡིན་ལ། བདག་ནི་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་
མི་ནུས་ཏེ། ཉེས་པ་དུ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ནི་རྟག་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་ལ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ནི་ཆད་པར་སྨྲ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཉི་ག་ཡང་དོན་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཁས་བླང་
བར་མི་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་ཉིད་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཉེ་བར་བླང་བ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིར་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ནི་ཉེ་བར་བླང་བ་སྟེ་ལས་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་
ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉེ་བར་སོགས་པ་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་དགོས་སོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་དག་གཅིག་ཡིན་པས་གཅོད་པ་པོ་དང་གཅད་པར་བྱ་
བ་དང་། བུམ་པ་དང་རྫ་མཁན་དང་། མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ནི་མཐོང་བའམ་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་བླང་བ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཉེ་བར་ལེན་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དེ། ཕྱོགས་དེ་ནི་གཏན་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །

102-1-192b

ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཙམ་ཡང་བདག་ཡིན་པར་མི་རིགས་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། བདག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས། །གཞན་དུ་འཐད་
པ་ཉིད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་གཞན་ན་ལེན་མེད་པར། །གཟུང་ཡོད་རིགས་ན་གཟུང་དུ་མེད། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བདག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་བུམ་པ་ལས་སྣམ་བུ་ལྟར་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་ཐ་དད་པར་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་གཟུང་དུ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་
ལེན་པ་ལས་ཐ་དད་པར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་ཐ་དད་པར་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དོན་གྱི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ལེན་ལས་གཞན་མ་ཡིན། །
དེ་ནི་ཉེར་ལེན་ཉིད་ཀྱང་མིན། །བདག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཉེ་བར་བླང་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་
ཡིན་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཐ་དད་པར་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་
ཡིན་ལ་རག་གོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པ། མེད་པ་ཉིད་དུའང་དེ་མ་ངེས། །གང་ཞིག་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི་ཕུང་པོ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འདོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡོད་བཞིན་
དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདི་ཡང་མི་འཐད་དོ། །བདག་དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྒྱས་པར་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་

102-1-193a

ངེས་པར་བྱའོ། །འདིར་ཡང་སྔར་སྐབས་སྐབས་དག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་འདིར་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་འབད་པ་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བར་གྱུར་པ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་དོ། །ད་ནི་
འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །སྔོན་ཚེ་རྣམས་སུ་གང་བྱུང་ལ། །དེ་ལས་འདི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ད་ལྟར་གྱི་འདི་སྔོན་གྱི་
བདག་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྔོན་གྱི་བདག་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་
ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པ། གལ་ཏེ་འདི་ནི་གཞན་འགྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དེ་ནི་གནས་འགྱུར་ཞིང་། །དེར་མ་ཤི་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ད་ལྟར་གྱི་བདག་འདི་སྔར་གྱི་བདག་ལས་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྔར་གྱི་བདག་དེ་མེད་པར་དེ་སྤངས་ནས་ཀྱང་དེ་ལ་ལྟོས་
པ་མེད་ཅིང་དེའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་། དེ་བཞིན་དེ་ནི་གནས་འགྱུར་ཞིང་སྟེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་སྔར་གྱི་བདག་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་བྱས་པའི་ཚེ་སྣམ་བུ་མི་འཇིག་པ་ལྟར་བདག་ཕྱི་མ་སྐྱེས་པ་ན་ཡང་
སྔར་གྱི་བདག་མི་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །མ་འགགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྔར་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བ་གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་སྔར་གྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དེར་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང་། 
སྔར་མ་ཤི་བ་ཁོ་ནར་འདིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། མིར་འགྱུར་བ་འདིའི་སྔར་གྱི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་བདག་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཐད་པ་མ་

102-1-193b

ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འདི་ནི་གཞན་འགྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་ན། གལ་ཏེ་སྔར་གྱི་བདག་མེད་པ་འདི་འདིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར། དེ་ལ་ཉེས་པ་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་
ན། །ཆད་དང་ལས་རྣམས་ཆུད་ཟ་དང་། །གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱི། །གཞན་གྱིས་སོ་སོར་མྱོང་བ་དང་། །དེ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བདག་འདི་སྔར་གྱི་བདག་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྔར་གྱི་བདག་དེ་དེར་ཞིག་པའི་ཕྱིར་དང་། 
འདིར་གཞན་ཞིག་ཁོ་ན་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྔར་གྱི་བདག་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་དེ་ཆད་ན་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་པ་རྣམས་རྟེན་ཆད་པས་རྣམ་པར་ཆད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཟ་བ་པོ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཆུད་ཟ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྔར་གྱི་བདག་གིས་
བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བདག་ཕྱི་མས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཞན་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་ལས་ནི་མ་བྱས་ན། །མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་འཇིགས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་
བུ་ལ་སོགས་པའི་མི་འདོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བདག་འདི་ནི་སྔར་གྱི་བདག་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འདིར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྔར་མ་བྱུང་བ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་
བྱུང་བ་ལས་བྱུང་མིན་ཏེ། །འདི་ལ་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །བདག་ནི་བྱས་པར་འགྱུར་བ་དང་། །འབྱུང་བའང་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་སྔར་མ་བྱུང་བ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་ནི་བྱས་པར་འགྱུར་ན། བདག་ནི་
བྱས་པར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་བྱས་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པར་ག་ལ་འགྱུར། བདག་བྱས་པར་རྟོག་ན་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ལྡན་པ་དང་། སྔ་ན་

102-1-194a

མེད་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། འབྱུང་བའང་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འགྱུར། །བདག་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་ན་རྒྱུ་མེད་ཅན་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་བདག་མེད་
པས་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འང་གི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། བདག་ནི་བྱས་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁས་མི་བླང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་འབྱུང་བ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་འམ། ཡང་ན་
འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དོན་དེ་ཉིད་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བདག་བྱུང་བདག་མ་བྱུང་། །གཉི་ག་གཉི་ག་མ་ཡིན་པར། །འདས་ལ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་འཐད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་དུ་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཐད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་གཉི་ག་ཡང་མི་
འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་གཉིས་འདུས་པ་ལ་གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་བྱ་ན། རེ་རེ་སོ་སོ་སོ་སོར་མེད་པས་དེ་དག་འདུས་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་
ཡང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་མ་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པའི་ལྟ་བ་བཞི་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་དགག་པ་གསུངས་པ། མ་
འོངས་དུས་གཞན་འབྱུང་འགྱུར་དང་། །འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར། །ལྟ་བ་གང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །འདས་པའི་དུས་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་འདས་པའི་དུས་ལ་ལྟ་བ་བཞི་བཀག་པ་དེ་ལྟར་མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་བཀག་པ་བཞི་ཡང་བཤད་ཟིན་པའི་འདོན་

102-1-194b

པ་གོ་བསྣོར་བས་དགག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མ་འོངས་དུས་ན་འབྱུང་འགྱུར་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ནི་མི་འཐད་དོ། །མ་འོངས་ཚེ་ལ་གང་འབྱུང་ལ། །དེ་ཉིད་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཅིག་ཉིད་དགག་པའི་སྒོ་ནས་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་
དུ། མ་འོངས་དུས་ན་མི་འབྱུང་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །མ་འོངས་ཚེ་ལ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ལས་འདི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྔ་མའི་འདོན་པ་བསྣོར་ཏེ་གཞན་ཉིད་དགག་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ད་ནི་རྟག་པ་ལ་
སོགས་པར་ལྟ་བ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་བཞི་ཡང་དགག་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ལྷ་དེ་མི་དེ་ན། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟག་པར་འགྱུར། །ལྷ་ནི་མ་སྐྱེས་ཉིད་འགྱུར་ཏེ། །རྟག་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ན་མིའི་འགྲོ་བར་གནས་པ་ཁ་ཅིག་དགེ་བའི་ལས་བྱས་ནས་ལྷའི་
འགྲོ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ལྷ་དེ་ཉིད་མི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གཉི་ག་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྟག་པར་འགྱུར་ན། གང་ལྷ་ཉིད་མི་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་རྟག་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ན། 
ལྷ་ནི་མ་སྐྱེས་ཉིད་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། རྟག་པ་སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ལྷ་མ་སྐྱེས་པར་ནི་རིགས་པ་ཡང་
མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྟག་པ་མི་རིགས་སོ། །ད་ནི་མི་རྟག་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་ལྷ་ལས་མི་གཞན་ན། །དེ་ལྟར་ན་ནི་མི་རྟག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལྷ་མི་གཞན་ཡིན་ན། །རྒྱུད་ནི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྷ་ལས་མི་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དེའི་
ཚེ་ཨ་མྲའི་ཤིང་ནིམ་པའི་རྒྱུར་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་ཡང་མིའི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔར་གྱི་འཇིག་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །ཅི་སྟེ་ལྷ་ལས་མི་གཞན་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྒྱུད་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་

102-1-195a

ན། ལྷ་ནི་མི་དང་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱུད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན། ལྷ་ལས་མི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་པ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ལྷ་ཡིན་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་མི་ནི་ཡིན་གྱུར་ན། །རྟག་དང་མི་རྟག་འགྱུར་བ་ཡིན། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་མི་འདི་ཆ་
ཤས་ཀྱིས་མི་ཉིད་བཏང་ལ། མི་བཏང་ནས་ཆ་ཤས་ཀྱིས་ལྷའི་ལུས་ལེན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཞིག་པས་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་གནས་པས་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར། ཕྱོགས་གཅིག་ལྷའི་འགྲོ་བས་ཡང་དག་པར་
བསྡུས་ཤིང་། ཕྱོགས་གཅིག་མི་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་གཉི་ག་ཡིན་པ་འདི་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་ལྟ་བ་དགག་པ་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་རྟག་དང་མི་རྟག་པ། །
གཉི་ག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ནི། །རྟག་པ་མ་ཡིན་མི་རྟག་མིན། །གྲུབ་པར་འགྱུར་བར་འདོད་ལ་རག །གལ་ཏེ་རྟག་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ཕྱིས་མི་རྟག་པར་མཐོང་བ་ལས་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་
དེ་ཕྱིས་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ལས་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ། དེ་དག་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་འཁོར་
བའི་རྒྱུན་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པར་འཇུག་པའི་རིམ་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པར་དམིགས་ནས། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཐོག་མ་དང་མི་ལྡན་པའི་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་འཁྱམས་ཤིང་ད་རུང་དུ་ཡང་དམིགས་པ་

102-1-195b

དངོས་པོ་རྟག་པ་དེ་ནི་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་རྟག་པ་གཞན་བརྟག་པར་བྱའོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་གང་ཞིག་གང་ནས་གར། །འོངས་ཤིང་གང་དུའང་འགྲོ་འགྱུར་ན། །དེ་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མེད་པ། །
འགྱུར་ན་དེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་བདག་གམ་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགྱུར་བ་གཞན་གང་ནས་གར་འགྲོ་སྟེ་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འོང་བར་འགྱུར་ཞིང་། འགྲོ་བ་གཞན་དེ་ནས་སླར་ཡང་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་
ཞིག་གང་ནས་གར་འོང་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་འོང་བར་འང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་འདི་ནས་ཡང་གང་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའམ་མི་རྟག་པ་འགྲོ་བར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་
དེའི་ཚེ། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་ནས་ཡུན་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོག་མ་མ་དམིགས་པ་ལས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འཁོར་བ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ལྡན་པའམ། ཐོག་མ་དང་ལྡན་པར་ག་ལ་འགྱུར། །
གང་གི་ཚེ་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཐོག་མ་དང་མི་ལྡན་པའི་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་འཁྱམས་ཞིང་ད་དུང་དུ་ཡང་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་རྟག་པ་དེ་ནི་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་
གྱིས། གལ་ཏེ་རྟག་པ་འགའ་མེད་ན། །མི་རྟག་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། །རྟག་པ་དང་ནི་མི་རྟག་དང་། །དེ་གཉིས་བསལ་བར་འགྱུར་བའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་རྟག་པས་མི་རྟག་པར་འགྱུར། རྟག་པ་
དང་མི་རྟག་པ་མ་དམིགས་པས་ན་གཉིས་ཀ་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་བཞི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མཐའ་དང་ལྡན་པ་དང་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་

102-1-196a

ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་པ་སྟེ་ཞིག་ནས་
ཕྱིས་མེད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་པར་འགྱུར་ན། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་
ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནི་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡོད་པས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་འདི་གཉི་ག་ཡང་
ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལ་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན། །འདི་ནི་མར་མེའི་འོད་དང་མཚུངས། །དེ་ཕྱིར་མཐའ་ཡོད་ཉིད་དང་ནི། །མཐའ་མེད་ཉིད་ཀྱང་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་
བུའི་དངོས་པོ་སྔ་ཕྱི་འབྲེལ་ཞིང་བར་མཚམས་མེད་པས། རིམ་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པ་འདི་ནི་མར་མེ་དང་འདྲ་བར་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འཇུག་པ་མཐོང་བས་མཐའ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་
མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྔ་མ་འཇིག་འགྱུར་ཞིང་། །ཕུང་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་བྱས་ནས། །ཕུང་པོ་དེ་ནི་མི་འབྱུང་ན། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྔ་མ་མིའི་ཕུང་པོ་འཇིག་ཅིང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷའི་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བས་བསྡུས་པ་ཕྱི་མ་མི་
འབྱུང་ན། དེའི་ཚེ་ཏིལ་མར་དང་སྙིང་པོ་ཟད་པས་འགགས་པའི་མར་མེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ལུས་ཕྱི་མ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ན་མཐའ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྔ་མ་མི་འཇིག་ཅིང་། །ཕུང་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་བྱས་ནས། །ཕུང་པོ་དེ་ནི་མི་འབྱུང་ན། །དེས་ན་འཇིག་

102-1-196b

རྟེན་མཐའ་མེད་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་ཕུང་པོ་སྔ་མ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕུང་པོ་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ཕྱི་མ་མི་འབྱུང་ན། དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་མ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་པ་སྟེ། མི་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཚེ་ཕུང་པོ་སྔ་མ་རྣམས་འགག་ཅིང་དེའི་རྒྱུ་ཅན་
ཕུང་པོ་ཕྱི་མ་རྣམས་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་རྣམས་མི་གནས་པས་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། ད་ནི་གསུམ་པ་གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་མཐའ་ཡོད་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་མཐའ་ནི་མེད་གྱུར་ན། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་མཐའ་མེད་འགྱུར། །
དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་འཇིག་པར་འགྱུར་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་འདིའི་མཐའ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། མཐའ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། གང་ཞིག་ཕྱོགས་གཅིག་འཇིག་ཅིང་ཕྱོགས་
གཅིག་མི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། མཐའ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་འཇིག་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་གནས་པར་མ་རིགས་ཤེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཉེར་
ལེན་པོ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་འགྱུར་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་མི་འཇིག་འགྱུར། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཕྱོགས་གཅིག་འཇིག་ཅིང་ཕྱོགས་གཅིག་གནས་པར་རྟོག་པ་ན། གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་འཇིག་ཅིང་ཕྱོགས་
གཅིག་གནས་པར་རྟོག་གམ། ཡང་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་འཇིག་ཅིང་ཕྱོགས་གཅིག་གནས་པར་རྟོག་ན་ནི་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ། ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཉེར་ལེན་པོ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་
འགྱུར་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་མི་འགྱུར། །འདིར་གང་གི་ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བར་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་འཐད་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཐད་པ་འགའ་ཡང་མ་གཟིགས་ཤིང་། 

102-1-197a

སློབ་དཔོན་གྱིས་དེ་ལྟར་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཕུང་པོ་དག་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཕྱོགས་གཅིག་འཇིག་ཅིང་། ཕྱོགས་གཅིག་མི་
འཇིག་པར་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཕྱོགས་གཅིག་འཇིག་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་མི་འཇིག་ན་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གཅིག །ཆ་གཅིག་གིས་ལྷ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང་། ཆ་གཅིག་གིས་མིར་འགྱུར་
ན། དེ་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། དེ་ལྟར་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མཐའ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། མཐའ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ད་ནི་ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཉེར་
བླང་བ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་འགྱུར་ལ། །ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་འཇིག་མི་འགྱུར། །དེ་ལྟར་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལྟར་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཉིས་ཀ་
མ་ཡིན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མཐའ་ཡོད་མཐའ་མེད་པ། །གཉི་ག་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི། །མཐའ་ཡོད་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་མིན། །གྲུབ་པར་འགྱུར་བར་འདོད་ལ་རག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དགག་པར་བྱ་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བཀག་པ་
ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡོད་པ་དང་མཐའ་མེད་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་མ་གྲུབ་པར། གང་ཞིག་བཀག་ནས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་
གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་ཀྱང་། རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པས་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་སྔོ་བསངས་དང་དཀར་ཤམ་ཉིད་ལྟར་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་རྣམས་མི་སྲིད་པར་

102-1-197b

བསྟན་པར་བཞེད་ནས། ཡང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དག །སྟོང་ཕྱིར་རྟག་ལ་སོགས་ལྟ་བ། །གང་དག་གང་དུ་གང་ལས་ནི། །ཅི་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་བཅོས་མཐའ་
དག་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པ་གང་དག་སུ་ཞིག་གིས་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞིང་། གང་ལས་ཁོ་བོ་ཅག་དེ་དག་དགག་པ་རྩོམ་པར་འགྱུར་བ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་གང་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་
བཞིན་དུ་གང་དུ་ལྟ་བ་དེ་དག་འབྱུང་ཞིང་ལྟ་བ་དེ་དག་གང་དུ་བཟློག་པར་བྱ་བ་གང་ཞིག་དམིགས་པ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་མ་ཆུད་པ་དེ་དག་གང་ཞིག་ཡོད། གང་ལ་ལྟ་བ་དེ་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། གང་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ལྟ་བ་དེ་དག་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་འམ་
གང་ཟག་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་གང་ལས་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་སྐྱེས་པས་ན། བཟློག་པར་བྱ་བ་ལྟ་བ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ། དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཡོད་དེ། དོན་
ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར། སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས། ལྟ་བ། གང་དག་གང་དུ་གང་ལ་ནི། །ཅི་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། གང་དུ་ཡང་མ་ཡིན་
ཞིང་། གང་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་གང་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་རྟག་པ་ཉིད་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་
ཀྱིས། དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་སྲོག་མེད་པ་དང་ཇི་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་མ་ནོར་བ་ཉིད་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་བྱུང་བ་དང་། མ་བྱས་པ་དང་། འདུས་མ་བྱས་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། སྒྲིབ་

102-1-198a

པ་མེད་པ་དང་། ཞི་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པ་དང་མི་འཕྲོགས་པ་དང་ཟད་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། མེད་པ་དང་གསོག་དང་གསོབ་དང་སྙིང་པོ་མེད་པ་དང་། ནད་དང་འབྲས་དང་ཟུག་རྔུ་དང་། སྡིག་པ་དང་མི་རྟག་
པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དེ་ནི་ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་འདས་པའི་དུས་ན་མ་བྱུང་བ་ཞིག་གམ། བདག་འདས་པའི་དུས་ན་ཅིར་གྱུར་པ་ཞིག །བདག་འདས་པའི་དུས་ན་ཇི་ལྟ་བུར་
གྱུར་པ་ཞིག་སྙམ་དུ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་རྟེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཅི་བདག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཅིར་འགྱུར། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་སྙམ་དུ་ཕྱི་མའི་མཐའ་
ལ་རྟེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ཅི་ཞིག །འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག །ཅི་ཞིག །ཅིར་འགྱུར། སེམས་ཅན་འདི་དག་གང་ནས་འོངས། །དེ་འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཞེས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཡང་རྟེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དག་གི་ལྟ་
བར་སོང་བ་གང་དག་ཡོད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པའམ། སེམས་ཅན་དུ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པའམ། སྲོག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པའམ། གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པའམ། དགེ་མཚན་དང་བཀྲ་ཤིས་སུ་སྨྲ་བ་དང་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་རུང་སྟེ། ལྷག་པར་གཡོ་བ་དང་
བྲལ་བར་གཡོ་བ་དེ་དག དེའི་ཚེ་ན་དེས་སྤང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས། རྩ་བ་ནས་བཅད་དེ་ཏ་ལའི་མགོ་བཞིན་མི་སྣང་བའི་རང་བཞིན་དུ། ཕྱིས་མི་སྐྱེ་མི་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་དོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། གང་གིས་ཐུགས་བརྩེ་ཉེར་བཟུང་ནས། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་

102-1-198b

བསྟན་མཛད་པ། །གཽ་ཏམ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ལ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྤང་བ་དང་འཐབ་པའི་དམིགས་པའི་གཡང་ས་ལས་འཛིན་པས་ན་ཆོས་སོ། །འཕགས་པ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་
ཟད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྔགས་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་བཟང་པོ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འགག་པ་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ། རྟག་པ་མེད་པ། ཆད་པ་མེད་པ། འོང་བ་མེད་པ། འགྲོ་བ་མེད་པ་
དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ། དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ། སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཞི་བ། གང་གིས་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཏེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་བཞེད་པ་དང་། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་བཞེད་པས་མ་ཡིན་གྱི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ལ་
བརྟེན་ནས། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པར་འགྱུར་བ། སྟོན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཟླ་མེད་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཚན་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། གོོ་ཏམ་སྟེ། དྲང་སྲོང་གཽ་ཏ་མའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞལ་སྔ་
ནས་སྦྱར་བ་ཚིག་གསལ་བ་ལས། ལྟ་བ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པའི་འགྲེལ་པའོ།།      །།སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་བདེན་པ་གཉིས་བརྟེན་བསྟན་པ་རྣམ་པ་དགུ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ངོར་རྒྱ་ཆེར་གང་ཞིག་
འདིར་ནི་ཡང་དག་བསྒྲགས་གྱུར་པ། །དེར་ནི་འདོད་ཆགས་བསལ་བར་བྱ་ཕྱིར་གསུངས་པས་ཞེ་སྡང་ཟད་པར་བྱེད་མི་འགྱུར། །ཞེ་སྡང་བསལ་བར་བྱ་ཕྱིར་གསུངས་པས་ཀྱང་ནི་འདོད་ཆགས་ཟད་པར་བྱེད་འགྱུར་མིན། །གང་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་སོགས་
ཟད་བྱ་ཕྱིར་གསུངས་པ་དེས་ཀྱང་དྲི་མ་གཞན་མི་འཇོམས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་ཁྱབ་མ་ཡིན་གསུང་དེ་དག་དང་དེ་དག་དོན་ཆེན་མིན། །གཏི་མུག་ཟད་པར་བྱ་ཕྱིར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་དེས་ནི་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་འཇོམས། །ཉོན་མོངས་

102-1-199a

མཐའ་དག་གཏི་མུག་ལ་ནི་ཡང་དག་བརྟེན་པར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད། །གང་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་གཏི་མུག་དེ་ཟད་བྱེད་པར་མཐོང་སྟེ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན། །དེ་ཉིད་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལམ་དུ་ཡང་དག་བསྒྲགས་པར་
གྱུར། །དེ་ནི་ཐུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐུར་འདོད་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ཡིན་དེ་ནི་རིགས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བསྒྲགས། །གང་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་འབྱུང་གནས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་
དེའི་གཏམ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་ཐུགས་རྗེས་བརླན་པའི་ཐུགས་མངའ་ཞིང་། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་པོ་བློ་བཟང་ཀླུ་སྒྲུབ་དེ་ཡི་གསུང་རབ་ཇི་ལྟ་བར། །གནས་པ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་ནས་གུས་པས་བསྟན་བཅོས་དབུ་མར་གཙོ་བོའི་ངོ་བོར་བསྟན། །སྐྱེ་བོ་གང་གིས་རྒྱལ་
བའི་བསྟན་པ་ཟབ་མོ་མ་རྟོགས་པ་དེས་རྟོགས་ཕྱིར་དང་། །གང་དག་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་ལས་གཞན་དུ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་འདོད་པ་དང་། །བློ་གྲོས་ངན་པ་གཞན་གང་གསུང་རབ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཆད་པར་བྱེད་གྱུར་པ། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་བཟློག་པར་བྱ་ཕྱིར་མཐའ་
གཉིས་སེལ་བའི་བསྟན་བཅོས་འདི་མཛད་དོ། །ཀླུ་སྒྲུབ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་ནི་བཟང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་བཅོས་ལྷས་ཀྱང་གསུང་རྗེས་སུ། །འབྲངས་པས་དེ་ཡི་ཚུལ་ལུགས་དུས་ནི་ཡུན་རིང་ཞིག་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པར་མཛད། །དེ་ཡི་སློབ་མ་བསྟན་བཅོས་དེ་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་
པས་རྣམ་ངེས་བློ་ལྡན་པ། །རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནི་མུ་སྟེགས་མ་ལུས་ཕམ་བྱས་ཐུབ་མཆོག་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་བཤད། །དབུ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་འོངས་ལ་ཐུགས་རྗེས་དབུ་ནི་བཅད་དེ་སྩལ་མཛད་ནས། །བདེ་བ་ཅན་དུ་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་གཤེགས་པར་གྱུར་པ་དེས་མཛད་
པའི། །གཞུང་རྣམས་དང་ནི་དེ་ཡི་སློབ་མའི་ཚོགས་དེ་དག་ཀྱང་དུས་མང་ཞིག་ན་ཉམས་པར་གྱུར། །དེ་ཉིད་ཉི་མ་ནུབ་པས་དེང་སང་གཞུང་ལུགས་གསལ་པོ་དེ་ནི་གང་ནའང་མེད། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་རྟོག་པས་སྦྱར་བའི་དོན་ཙམ་ལ་ནི་མཁས་གྱུར་ལ། །

102-1-199b

དམ་པའི་ལམ་ལས་རིང་ཞིག་རྟོག་གེའི་ཆང་འཐུངས་པ་ཡིས་མྱོས་པ་དང་། །སངས་རྒྱས་གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པའི་དེ་ཉིད་བྲལ་ཞིང་འཁྲུགས་པའི་ཚེ། །གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཡིད་གཉིས་བསལ་ནས་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་དེ་སྐལ་བར་ལྡན། །དངོས་
པོའི་འཆིང་བས་ཉེར་སྦྱར་བསྟན་བཅོས་ཞགས་པས་དཀྲིས་ཤིང་འཇིགས་པས་བཅད་བྱས་ནས། །དངོས་པོའི་ར་བར་མཆོངས་ཏེ་འགྲོ་བའི་རི་དྭགས་མཁས་གང་དེ་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ། །དེ་ལྟོས་བརྩམས་པས་བདག་ལ་ཡོན་ཏན་འདི་མེད་དེང་སང་མི་མཁས་གང་ཡིན་པ། །དེ་
ཆེད་ཁོ་ནར་དེ་ལས་གཞན་པའི་བསྟན་བཅོས་འཇོམས་པའི་འགྲེལ་འདི་བདག་གིས་བྱས། །མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བཏུས་དང་གཏམ་བྱ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་དང་ཡང་དག་བསྟོད་པ་དང་། །འབད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་འཕགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བསྟན་ཚིག་ལེར་བྱས་དེ་དང་། །རིགས་
པ་དྲུག་ཅུ་ཞེས་བྱ་རྣམ་པར་འཐག་བཅས་སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་དེ་དང་། །གང་ཡང་རྩོད་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་བཀོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ནི་མཐོང་གྱུར་ཞིང་། །བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་དེ་དག་དང་ནི་དེ་བཞིན་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་རྣམ་མང་དང་། །སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་
པ་མཐོང་ནས་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ཀྱིས་ལེགས་བཤད་གང་། །གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་ལས་འོངས་དང་བདག་གིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ལས་རྙེད་པ་གང་། །དེ་དག་བསྡམས་ཏེ་བློ་ཆེན་ལྡན་རྣམས་མགུ་བར་བྱ་ཕྱིར་ཡང་དག་བསྟན་པ་ཡིན། །དཔྱོད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་
ལྡན་རྟོག་གེ་འཇོམས་བྱེད་བློ་གསལ་རྣམས་ལ་ཚིག་གི་ནི། །འོད་ཟེར་དག་གིས་འདི་ན་གནས་དོན་ཡང་དག་མ་དཀྲུགས་དངོས་སུ་གསལ་བྱེད་ཅིང་། །འགྲེལ་པ་ཆེ་གསལ་འདི་ཡང་བྱེད་པའི་ཟླ་བ་གྲགས་ལྡན་འདི་དེང་ཤར་བ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་
གཉིས་མུན་པ་སྟུག་པོ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སེལ་བ་ཡིན། །ལུང་དང་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་འགྲེལ་པ་བསྡེབས་ལེགས་མ་དཀྲུགས་ཚིག་དང་ལྡན་པ་འདི། །བློ་བཟང་དང་ལྡན་རྣམས་ལ་ངེས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་གུས་པར་བྱས་ནས་ནི། །བདག་གིས་

102-1-200a

བསོད་ནམས་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟར་ཡངས་པར་གྱུར་པ་གང་ཞིག་བསགས་པ་དེས། །འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་ལྟ་ཚོགས་སྤངས་ནས་སྤྲོས་ཀུན་ཆད་པའི་གོ་འཕང་བགྲོད་པར་ཤོག །སྟོན་པ་གཽ་ཏམ་དང་ནི་དེའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་
མཐའ་དག་དང་། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོའི་ཚོགས་དང་དེ་དག་གིས་གསུངས་ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །སངས་རྒྱས་གསུང་མཐའ་ཡས་ལ་བལྟ་ཕྱིར་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མིག་གྱུར་དབུ་མ་ནི། །གང་གི་ཐུགས་རྗེའི་སྒོ་ནས་མཛད་པའི་ཀླུ་སྒྲུབ་དེ་ལ་བདག་ནི་ཕྱག་
འཚལ་ལོ། །བསྟན་བཅོས་དབུ་མ་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཐེག་པ་མཆོག་ལ་ཐུགས་གཞོལ་བ། མི་འཕྲོགས་པའི་མཁྱེན་རབ་དང་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བ། རི་མོར་བྲིས་པའི་བ་དྲུས་ལས་འོ་མ་བཞོས་པས་
བདེན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པར་མཛད་པས་སྦྱར་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ།།      །།གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོ་བསྲུབས་བྱུང་དེ་ཉིད་བདུད་རྩིའི་སྣོད། །ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་སྣང་བྱེད་ཚིག་གསལ་རིན་ཆེན་སྒྲོན། །བསྒྱུར་ལས་དགེ་བ་གང་བསགས་དེ་ཡིས་ཉི་མ་
གྲགས། །ལྟ་ཐིབས་སྤངས་ཏེ་སྤྲོས་བྲལ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བར་ཤོག །ཁ་ཆེའི་གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་ཀྱི་དབུས། རིན་ཆེན་སྦས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་འདབས་སུ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་རྟོག་གེ་པ་ཆེན་པོ། མ་ཧཱ་སུ་མ་ཏིའི་ཞལ་སྔ་ནས་དང་། 
བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་པ་ཚ་བ་ཉི་མ་གྲགས་ཀྱིས་ཁ་ཆེའི་དཔེ་དང་མཐུན་པ་ལྟར་བསྒྱུར། ཕྱིས་རས་ར་མོ་ཆེའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཁ་ཆེའི་མཁན་པོ་ཀ་ཎ་ཀ་བར་མ་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉི་འོག་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་དཔེ་དང་
གཏུགས་ཤིང་ལེགས་པར་བཅོས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      །།ཁུངས་རྣམས་ཇི་ལྟར་གྲགས་བཞིན་བྲིས། །ཕྱིན་ཆད་སྐད་གཉིས་འབྱུང་སྲིད་ན། །འགྲེལ་པ་སྒྲ་དོན་བཞིན་བསྒྱུར་ལ། །གཟུ་བོར་བྱོས་ལ་དཔྱད་པར་རིགས།། 

102-1-200b



102-1-201a

༄༅། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །

102-1-201b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་དྷྱཱ་མཱ་ཀ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་འབྲིང་རྣམས་ཐུབ་དབང་སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་འཁྲུངས་ཤིང་། །སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་གཉིས་སུ་མེད་བློ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། །གང་ཕྱིར་བརྩེ་ཉིད་རྒྱལ་བའི་ལོ་ཐོག་ཕུན་ཚོགས་འདིའི། །ས་བོན་དང་ནི་ཆུ་དང་ཡུན་རིང་དུ། །ལོངས་སྤྱོད་
གནས་ལ་སྨིན་པ་ལྟ་བུར་འདོད་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་བདག་གིས་ཐོག་མར་སྙིང་རྗེ་བསྟོད་པར་བགྱི། །དང་པོར་ང་ཞེས་བདག་ལ་ཞེན་གྱུར་ཞིང་། བདག་གི་འདི་ཞེས་དངོས་ལ་ཆགས་བསྐྱེད་པ། །ཟོ་ཆུན་འཕྱན་ལྟར་རང་དབང་མེད་པ་ཡི། །འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེར་གྱུར་
གང་དེ་ལ་འདུད། །འགྲོ་བ་གཡོ་བའི་ཆུ་ཡི་ནང་གི་ཟླ་བ་ལྟར། །གཡོ་དང་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་བ་ཡི། རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་འདི་ཡི་སེམས་གང་འགྲོ་བ་རྣམས། །རྣམ་པར་འགྲོལ་བར་བྱ་ཕྱིར་སྙིང་རྗེའི་དབང་གྱུར་ཞིང་། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི
སྨོན་པས་རབ་བསྔོས་དགའ་བ་ལ། །རབ་ཏུ་གནས་པ་དེ་ནི་དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་ནི་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་བསྙད་དོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་བཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་སུའང་སྐྱེས་པ་སྟེ། འདི་
ནི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་དགའ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་འཆང་ཞིང་། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་ཀུན་ནས་གཡོ་བར་ནུས་པར་གྱུར་བའང་ཡིན། །ས་ནས་སར་གནོན་བྱེད་ཅིང་གོང་མར་རབ་ཏུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་
འདི་ཡི་ངན་འགྲོའི་ལམ་རྣམས་མཐའ་དག་འགག་པར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་འདི་ཡིས་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཟད། །འདི་ནི་འཕགས་པ་བརྒྱད་པ་ཇི་ལྟ་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན། །རྗོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལྟ་དང་པོ་ལ་གནས་ཀྱང་། ཐུབ་དབང་གསུང་སྐྱེས་དང་བཅས་

102-1-202a

རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི། །བསོད་ནམས་དག་གི་དབང་གིས་ཕམ་བྱས་རྣམ་པར་འཕེལ། །དེ་ནི་རིང་དུ་སོང་བར་བློ་ཡང་ལྷག་པར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་དེ་ལ་རྫོགས་སངས་བྱང་ཆུབ་རྒྱུ། །དང་པོ་སྦྱིན་པ་ཉིད་ནི་ལྷག་པར་འགྱུར། །རང་ཤ་སྟེར་ལའང་
གུས་པར་བྱས་པ་ཡིས། །ནང་དུ་མི་རུང་དཔོག་པའི་རྒྱུར་ཡང་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་འདི་ཀུན་བདེ་བ་མངོན་འདོད་ཅིང་། །མི་རྣམས་བདེ་བའང་ལོངས་སྤྱོད་མེད་མིན་ལ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ནི་སྦྱིན་ལས་བྱུང་མཁྱེན་ནས། །ཐུབ་པས་དང་པོར་སྦྱིན་པའི་གཏམ་མཛད་དོ། །
སྙིང་རྗེ་དམན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྩུབ་སེམས་ཅན། །རང་དོན་ལྷུར་ལེན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་། །དེ་དག་གི་ཡང་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །སྡུག་བསྔལ་ཉེར་ཞིའི་རྒྱུར་གྱུར་སྦྱིན་ལས་བྱུང་། །འདི་ཡང་སྦྱིན་པའི་སྐབས་ཀྱིས་ནམ་ཞིག་ཚེ། །འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་
དང་ཕྲད་མྱུར་དུ་འཐོབ། །དེ་ནས་སྲིད་རྒྱུན་ཡང་དག་བཅད་བྱས་ཏེ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ཅན་ཞི་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །འགྲོ་ལ་ཕན་པར་དམ་བཅས་ཡིད་ཅན་རྣམས། །སྦྱིན་པས་རིང་བོར་མི་ཐོགས་དགའ་བ་ཐོབ། །གང་ཕྱིར་བརྩེ་བདག་བརྩེ་བདག་མ་ཡིན་པ།  །
དེ་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་གཏམ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བྱིན་ཞིག་ཅེས་སྒྲ་ཐོས་བསམས་ལས། །རྒྱལ་སྲས་བདེ་འབྱུང་དེ་ལྟར་ཐུབ་རྣམས་ལ། །ཞི་བར་ཞུགས་པས་བདེ་བ་བྱེད་མིན་ན། །ཐམས་ཅད་བཏང་བས་ལྟ་ཞིག་སྨོས་ཅི་དགོས། །ལུས་བཅད་སྟེར་ཞིང་བདག་གི་
སྡུག་བསྔལ་གྱིས། །གཞན་དག་རྣམས་ཀྱིས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི། །སྡུག་བསྔལ་རང་རིག་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་ནི། །དེ་བཅད་བྱ་ཕྱིར་མྱུར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། །སྦྱིན་པ་སྦྱིན་བྱ་ལེན་པོ་གཏོང་པོས་སྟོང་། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བྱ། །གསུམ་པོ་
དག་ལ་ཆགས་སྐྱེས་གྱུར་པས་དེ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཅེས་བསྟན། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ཡིད་ལ་རབ་གནས་ཤིང་། །དམ་པའི་རྟེན་ལ་འོད་ཆགས་མཛེས་གྱུར་པའི། །དགའ་བ་འདི་ནི་ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་ཇི་བཞིན་དུ། །མུན་པ་སྟུག་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་

102-1-202b

བསལ་ནས་རྒྱལ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོའོ།།      །།དེ་ཚུལ་ཕུན་ཚོགས་ཡོན་ཏན་དག་ལྡན་ཕྱིར། །རྨི་ལམ་དུ་ཡང་འཆལ་ཁྲིམས་དྲི་མ་སྤངས། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་བ་དག་གྱུར་པས། །དམ་པའི་ལས་ལམ་བཅུ་ཆར་སོག་པར་
བྱེད། །དགེ་བའི་ལམ་འདི་ལྟ་ཞིག་བཅུ་ཆར་ཡང་། །དེ་ལ་ཀླགས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་དག་པར་འགྱུར། །སྟོན་ཀའི་ཟླ་ལྟར་རྟག་ཏུ་རྣམ་དག་དེ། ཞི་འོད་ཆགས་པར་དེ་དག་གིས་རྣམ་མཛེས། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་ཁྲིམས་དག་རང་བཞིན་ལྟ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་མི་
འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་གསུམ་ཆར་ལའང་། །གཉིས་བློའི་རྒྱུ་བ་ཡང་དག་བྲལ་བར་འགྱུར། སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དག་ནི་འགྲོང་ན་ནའང་། །སྐྱེ་བོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྐང་པ་ཉམས་ལ་འབྱུང་། །བསྐྱེད་བཅས་དངོས་འདུ་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་ན། །ཕྱིན་ཆད་དེ་ལ་
ལོངས་སྤྱོད་འབྱུང་མི་འགྱུར། །གང་ཚེ་རང་དབང་འཇུག་ཅིང་མཐུན་གནས་པ། །གལ་ཏེ་འདི་བདག་འཛིན་པར་མི་བྱེད་ན། །གཡང་སར་ལྷུང་བར་གཞན་དབང་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེ་ལས་ཕྱི་ནས་གང་གིས་སློང་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བས་སྦྱིན་པའི་གཏམ་མཛད་
ནས། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་འགྲོའི་གཏམ་ཉིད་མཛད་པ་ཡིན། །ཡོན་ཏན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞིང་དུ་རྣམ་འཕེལ་ན། །འབྲས་བུ་ཉེར་སྤྱོད་ཆད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་གསུང་སྐྱེས་དང་། །རང་བྱང་ཆུབ་ལ་བདག་ཉེར་ངེས་རྣམས་དང་། །རྒྱལ་སྲས་
རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་ལེགས་པ་དང་། །མངོན་མཐོའི་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་གཞན་མེད། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོའི་རོ་དང་ལྷན་ཅིག་དང་། །བཀྲ་ཤིས་རྣ་ནག་མ་དང་ལྷན་ཅིག་བཞིན། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དབང་བྱས་བདག་ཉིད་ཆེ། །དེ་འཆལ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་མི་འདོད། །
གང་གིས་གང་ཞིག་གང་ལ་སྤོང་བྱེད་པ། །གསུམ་དུ་དམིགས་པ་ཡོད་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བཤད། །གསུམ་ལ་ཆགས་པས་སྟོང་དེ་འཇིག་རྟེན་འདས། །རྒྱལ་སྲས་ཟླ་བ་ལས་བྱུང་སྲིད་མིན་སྲིད་པ་ཡི། །དཔལ་གྱུར་དྲི་མ་དང་

102-1-203a

བྲལ་དྲི་མ་མེད་འདི་ཡང་། །སྟོན་ཁའི་དུས་ཀྱི་ཟླ་བའི་འོད་ནི་ཇི་བཞིན་དུ། །འགྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་གཉིས་པའོ།།      །།ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་མ་ལུས་སྲེག་པའི་མེའི། །
འོད་འབྱུང་ཕྱིར་ན་ས་ནི་གསུམ་པ་འདི། །འོད་བྱེད་པ་སྟེ་བདེ་གཤེགས་སྲས་པོ་ལ། །དེ་ཚེ་ཉི་ལྟར་ཟངས་འདྲའི་སྣང་བ་འབྱུང་། །གལ་ཏེ་གནས་མིན་འཁྲུག་པ་འགའ་ཡིས་དེའི། །ལུས་ལས་ཤ་ནི་རུས་བཅས་ཡུན་རིང་དུ། །སྲང་རེ་རེ་ནས་བཅད་པར་གྱུར་ཀྱང་དེའི། ། 
བཟོད་པ་གཅོད་པར་བྱེད་ལ་ལྷག་པར་སྐྱེ། །བདག་མེད་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །གང་ཞིག་གང་གིས་གང་ཚེ་ཇི་ལྟར་གཅོད། །གང་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་དེ་ཡིས་གཟུགས་བརྙན་ལྟར། །མཐོང་བ་དེས་ཀྱང་དེ་ཡིས་བཟོད་པར་འགྱུར། །གནོད་པ་
བྱས་པས་གལ་ཏེ་དེར་བཀོན་ན། །དེ་ལ་བཀོན་པས་བྱས་ཟིན་ལྡོག་གམ་ཅི། །དེ་ཕྱིར་དེར་བཀོན་ངེས་པར་འདིར་དོན་མེད། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང་ནི་འགལ་བར་འགྱུར། །སྔོན་བྱས་པ་ཡི་མི་དགེའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་། །ཟད་པར་བྱེད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་
ཉིད་ཀོ། །གཞན་ལ་གནོད་པ་དང་ནི་ཁྲོ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར། །ས་བོན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟ་བུར་ན་འཁྲིད་པར་བྱེད། །གང་ཕྱིར་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ལ་ཁྲོས་པ་ཡིས། །སྦྱིན་དང་ཁྲིམས་བྱུང་དགེ་བ་བསྐལ་པ་བརྒྱར། །བསགས་པ་སྐད་ཅིག་གིས་འཇོམས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །
མི་བཟོད་ལས་གཞན་སྡིག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མི་སྡུག་གཟུགས་སུ་བྱེད་ཅིང་དམ་པ་མིན་པར་བཀྲི། །ཚུལ་དང་ཚུལ་མིན་ཤེས་པའི་རྣམ་དཔྱོད་འཕྲོག་བྱེད་ཅིང་། །མི་བཟོད་པ་ཡིས་མྱུར་དུ་ངན་འགྲོར་སྐྱུར་བར་བྱེད། །བཟོད་པས་བཤད་ཟིན་དང་འགལ་ཡོན་ཏན་
རྣམས་བྱེད་དོ། །བཟོད་པས་མཛེས་ཤིང་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ལ། །ཕངས་དང་ལུགས་དང་ལུགས་མིན་ཤེས་པ་ལ། །མཁས་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ནི། །ལྷ་མིའི་སྐྱེ་དང་སྡིག་པ་ཟད་པར་འགྱུར། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས། །ཁྲོ་དང་བཟོད་པའི་སྐྱོན་

102-1-203b

ཡོན་རིག་བྱས་ཏེ། །མི་བཟོད་སྤངས་ནས་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །བསྔགས་པའི་བཟོད་པ་རྟག་ཏུ་མྱུར་བསྟེན་བྱ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་བསྔོས་ཀྱང་། །གསུམ་དམིགས་ཡོད་ན་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་ན་དེ་ཉིད་སངས་
རྒྱས་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བསྟན། །ས་དེར་རྒྱལ་སྲས་བསམ་གཏན་མངོན་ཤེས་དང་། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར། །དེས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ནི། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་འཇོམས་པར་ནུས་
པར་འགྱུར། །སྦྱིན་སོགས་ཆོས་གསུམ་དེ་དག་ཕལ་མོ་ཆེར། །བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་བསྔགས། །བསོད་ནམས་ཞེས་བྱའི་ཚོགས་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྐུ་ཡི་རྒྱུ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཉི་མ་
ལ་གནས་འོད་བྱེད་འདི། །རང་གཏོགས་མུན་རྣམས་དང་པོ་ཡང་དག་བསལ་བྱས་ནས། །འགྲོ་བའི་མུན་པ་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་མངོན་པར་འདོད། །ས་འདིར་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཁྲོ་མི་འགྱུར། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་གསུམ་
པའོ།།      །།ཡོན་ཏན་མ་ལུས་བརྩོན་འགྲུས་རྗེས་འགྲོ་ཞིང་། །བསོད་ནམས་བློ་གྲོས་ཚོགས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་དུ་འབར་བར་གྱུར་པ་ཡི། །ས་དེ་བཞི་པ་འོད་ནི་འཕྲོ་བའོ། །དེར་ནི་བདེར་གཤེགས་སྲས་ལ་རྫོགས་པ་ཡི། །བྱང་
ཆུབ་ཕྱོགས་ལྷག་བསྒོམས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི། །སྣང་བ་ཟངས་ཀྱི་འོད་པས་ལྷག་འབྱུང་ཞིང་། །རང་དུ་ལྟ་བ་དང་འབྲེལ་ཡོངས་སུ་ཟད། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞི་པའོ།།      །།བདག་ཉིད་ཆེ་དེ་བདུད་རྣམས་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་། །
སྦྱང་དཀའི་ས་ལ་ཕམ་པར་ནུས་མ་ཡིན། །བསམ་གཏན་ལྷག་ཅིང་བློ་བཟང་བདེན་རང་བཞིན། །ཞིབ་མོ་རྟོགས་ལའང་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་འཐོབ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྔ་པའོ།།      །།མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་མཉམ་བཞག་སེམས་

102-1-204a

གནས་ཏེ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་མངོན་ཕྱོགས་ཤིང་། །འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བའི་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་དེ། །ཤེས་རབ་གནས་པས་འགོག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ལོང་བའི་ཚོགས་ཀུན་བདེ་བླག་ཏུ། །མིག་ལྡན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གིས་འདོད་
པ་ཡི། །ཡུལ་དུ་འཁྲིད་པ་དེ་བཞིན་འདིར་ཡང་བློས། །མིག་ཉམས་ཡོན་ཏན་བླངས་ཏེ་རྒྱལ་ཉིད་འགྲོ །ཇི་ལྟར་དེ་ཡིས་ཆོས་ཟབ་ཆོས་རྟོགས་པ། །ལུང་དང་གཞན་ཡང་རིགས་པས་ཡིན་པས་ན། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་གཞུང་ལུགས་ལས། །ཇི་
ལྟར་གནས་པའི་ལུགས་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དུས་ནའང་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོས་ནས། །ནང་དུ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འབྱུང་། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལས་བྱུང་མཆི་མས་མིག་བརླན་ཞིང་། །ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་རྫོགས་པའི་
སངས་རྒྱས་བློ་ཡི་ས་བོན་ཡོད། །དེ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྣོད་ནི་དེ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལ་དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་པར་བྱ། །དེ་ལ་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་། །རྟག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་བླངས་ནས་གནས་པར་འགྱུར། །སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་འགྱུར་
ཞིང་སྙིང་རྗེ་སྟེན་པར་བྱེད། །བཟོད་པ་སྒོམ་བྱེད་དེ་ཡི་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །འགྲོ་བ་དགྲོལ་བར་བྱ་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བྱེད་ཅིང་། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱེད། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་སྐྱེ་བོས་ནི། །རིམ་གྱིས་རབ་ཏུ་
དགའ་བའི་ས་ནི་འཐོབ་འགྱུར་བས། །དེ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བས་ལམ་འདི་མཉན་པར་གྱིས། །དེ་ཉིད་དེ་ལས་འབྱུང་མིན་གཞན་དག་ལས་ལྟ་ག་ལ་ཞིག །གཉི་ག་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་པར་ནི་ག་ལ་ཡོད། །དེ་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་ན་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །
སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ཉིད། །སྐྱེས་ཟིན་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་འགྱུར་ན་ནི། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདིར་རྙེད་མི་འགྱུར་ཞིང་། །ས་བོན་སྲིད་མཐར་ཐུག་པར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་

102-1-204b

རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །བྱེད་རྒྱུ་ས་བོན་གྱི་ལས་ཐ་དད་མྱུ་གུའི་དབྱིབས་དང་ནི། །ཁ་དོག་རོ་ནུས་སྨིན་པའི་ཐ་དད་ཁྱོད་ལ་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྔར་གྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་བསལ་ནས་དེ་ལས་གཞན། །ངོ་བོར་འགྱུར་ན་དེ་ཚེ་དེ་ཡི་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །
གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ས་བོན་མྱུ་གུ་འདིར་གཞན་མ་ཡིན་ན། །ས་བོན་བཞིན་དུ་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་དེ་གཟུང་མེད་པའམ། །ཡང་ན་དེ་དག་གཅིག་པས་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་འདི་བཞིན་དུ། །དེ་ཡང་གཟུང་དུ་ཡོད་འགྱུར་དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་ཁས་མི་བླང་། །གང་ཕྱིར་རྒྱུ་ཞིག་ན་ཡང་དེ་ཡི་འབྲས་བུ་
མཐོང་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་གཅིག་པ་ཡིན་ཞེས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་ཁས་མ་ལན། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་བདག་ལས་འབྱུང་ཞེས་རབ་ཏུ་བརྟགས་པ་འདི། །དེ་ཉིད་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་བསྐྱེད་པར་བྱ་དང་སྐྱེད་བྱེད་དང་། །
ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡང་གཅིག་ཉིད་འགྱུར་ན་དེ་དག་ནི། །གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་པས་ན་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླང་བར། །བྱ་མིན་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གལ་ཏེ་གཞན་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འོ་ན་མེ་ལྕེ་ལས་
ཀྱང་མུན་པ་འཐུག་པོ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་མ་ལུས་ལ་ཡང་གཞན་ཉིད་མཚུངས། །རབ་ཏུ་བྱ་བར་ནུས་པ་དེ་ཕྱིར་འབྲས་བུར་ངེས་བརྗོད་ཅིང་། །གང་ཞིག་དེ་སྐྱེད་ནུས་པ་དེ་ནི་གཞན་
ནའང་རྒྱུ་ཡིན་ལ། །རྒྱུད་གཅིག་གཏོགས་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ནས་ལ་སོགས་ལས་དེ་ལྟ་མིན་ཞེ་ན། །ཇི་ལྟར་ནས་དང་གེ་སར་དང་ནི་ཀེང་ཤུ་ཀ་ལ་སོགས། །སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འདོད་མིན་ནུས་ལྡན་མིན། །རྒྱུད་གཅིག་
ཁོངས་སུ་གཏོགས་མིན་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཉིད་དེ་བཞིན། །སཱ་ལུའི་ས་བོན་ཡང་ནི་དེ་ཡི་མིན་ཏེ་གཞན་ཉིད་ཕྱིར། །མྱུ་གུ་ས་བོན་དང་ནི་དུས་མཉམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །གཞན་ཉིད་མེད་པར་ས་བོན་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །དེས་ན་མྱུ་གུ་ས་བོན་ལས་སྐྱེ་འགྲུབ་པར་

102-1-205a

འགྱུར་མིན་པས། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་གཏང་བར་བྱོས། །ཇི་ལྟར་སྲང་གི་མདའ་གཉིས་མཐོ་བ་དང་ནི་དམའ་བ་དག །དུས་མཉམ་མ་ཡིན་པར་ན་མིན་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་དང་སྐྱེད་བྱེད་དག་གི་སྐྱེ་འགག་
འགྱུར་ཞེ་ན། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཚེ་ཡིན་ན་འདིར་དུས་གཅིག་མེད་དེ་ཡང་མིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་སྐྱེ་ལ་ཕྱོགས་པས་ཡོད་མིན་ཞིང་། །འགག་བཞིན་པ་ནི་ཡོད་ཀྱང་འཇིག་ལ་ཕྱོགས་པར་འདོད་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་འདི་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་ན་སྲང་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །སྐྱེ་བ་
འདི་ནི་བྱེད་པོ་མེད་པར་རིགས་པའི་ངོ་བོ་འང་མིན། །གལ་ཏེ་མིག་གི་བློ་ལ་རང་གི་སྐྱེད་བྱེད་དུས་གཅིག་པ། །མིག་ལ་སོགས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་ལས། །གཞན་ཉིད་ཡོད་ན་ཡོད་ལ་འབྱུང་བས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅི་སྟེ་དེ་མེད་ཅེ་ན་འདི་ལ་ཉེས་
པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་བསྐྱེད་བྱ་གཞན་སྐྱེད་པ་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ན། །ཡོད་པའམ་འོན་ཏེ་མེད་དང་གཉི་ག་གཉིས་བྲལ་ཞིག་སྐྱེད་གྲང་། །ཡོད་ན་སྐྱེད་བྱེད་ཅི་དགོས་མེད་ལའང་དེས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ། །གཉིས་ཉིད་ལ་དེས་ཅི་བྱ་གཉིས་དང་བྲལ་ལའང་དེས་ཅི་བྱ། །གང་གིས་
རང་ལྟ་ལ་གནས་འཇིག་རྟེན་ཚད་མར་འདོད་པས་ན། །འདིར་ནི་རིག་པ་སྨྲས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་གོ་ཅི་ཞིག་བྱ། །གཞན་ལས་གཞན་འབྱུང་བ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་རྟོགས་འགྱུར་ཏེ། །དེས་ན་གཞན་ལས་སྐྱེ་ཡོད་འདིར་ནི་རིགས་པ་ཅི་ཞིག་དགོས། །དངོས་ཀུན་ཡང་དག་བརྫུན་པ་
མཐོང་བ་ཡིས། །དངོས་རྙེད་ངོ་བོ་གཉིས་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཡང་དག་མཐོང་ཡུལ་གང་དེ་དེ་ཉིད་དེ། །མཐོང་བ་བརྫུན་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་གསུངས། །མཐོང་བ་བརྫུན་པའང་རྣམ་པ་གཉིས་འདོད་དེ། །དབང་པོ་གསལ་དང་དབང་པོ་སྐྱོན་ལྡན་ནོ། །སྐྱོན་ལྡན་དབང་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི། །དབང་པོ་ལེགས་གྱུར་ཤེས་ལྟོས་ལོག་པར་འདོད། །གནོད་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་དྲུག་རྣམས་ཀྱིས། །གཟུང་བ་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་གྱིས་རྟོགས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་བདེན་ཡིན་ལྷག་མ་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་ལོག་པར་རྣམ་པར་བཞག །

102-1-205b

མི་ཤེས་གཉིད་ཀྱིས་རབ་བསྐྱོང་མུ་སྟེགས་ཅན། །རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཇི་བཞིན་བརྟགས་པ་དང་། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་སོགས་ལ་བརྟགས་པ་གང་། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་ཡོད་མིན་ཉིད། །མིག་ནི་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པ་ཡིས། །རབ་རིབ་མེད་ཤེས་ལ་གནོད་
མིན་ཇི་ལྟར། །དེ་བཞིན་དྲི་མེད་ཡེ་ཤེས་སྤངས་པའི་བློས། །དྲི་མེད་བློ་ལ་གནོད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །གཏི་མུག་རང་བཞིན་སྒྲིབ་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། །དེས་གང་བཅོས་མ་བདེན་པར་སྣང་དེ་ནི། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་ཞེས་ཐུབ་པ་དེས་གསུངས་ཏེ། །བཅོས་མར་གྱུར་པའི་དངོས་ནི་
ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ། །རབ་རིབ་མཐུ་ཡིས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི། །ངོ་བོ་ལོག་པ་གང་ཞིག་རྣམ་བརྟགས་པ། །དེ་ཉིད་བདག་ཉིད་གང་དུ་མིག་དག་པས། །མཐོང་དེ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་འདིར་ཤེས་ཀྱིས། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཚད་མ་ཡིན་ན་ནི། འཇིག་རྟེན་དེ་ཉིད་མཐོང་བས་
འཕགས་གཞན་གྱིས། །ཅི་དགོས་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །བླུན་པོ་ཚད་མར་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་ཀུན་འཇིག་རྟེན་ཚད་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་སྐབས་སུ་འཇིག་རྟེན་གནོད་པ་མེད། །འཇིག་རྟེན་དོན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྲགས་ཉིད་ཀྱིས། །
གལ་ཏེ་སེལ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གནོད་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ས་བོན་ཙམ་བཏབ་ནས། །བདག་གིས་བུ་འདི་སྐྱེད་ཅེས་སྨྲ་བྱེད་ཅིང་། །ཤིང་ཡང་བཙུགས་སོ་སྙམ་དུ་རྟོག་དེས་ན། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་མེད། །གང་ཕྱིར་མྱུ་གུ་ས་བོན་ལས་གཞན་
མིན། །དེ་ཕྱིར་མྱུག་ཚེ་ས་བོན་ཞིག་པ་མེད། །གང་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ཡོད་མིན་དེ་ཕྱིར་ཡང་། །མྱུག་ཚེ་ས་བོན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་མི་བྱ། །གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྟེན་འགྱུར་ན། །དེ་ལ་སྐུར་པས་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་ཉིད་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་རྒྱུར་
འགྱུར་ན། །དེ་ནི་རིགས་མིན་དེ་ཕྱིར་དངོས་ཡོད་མིན། །གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་དག་རྣམ་དཔྱད་ན། །དེ་ཉིད་བདག་ཅན་དངོས་ལས་ཚུ་རོལ་ཏུ། །གནས་རྙེད་མ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི། །ཐ་སྙད་བདེན་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་མི་བྱ། །དེ་ཉིད་སྐབས་སུ་རིགས་པ་གང་ཞིག་གིས། །

102-1-206a

བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་རིགས་མིན་པའི། །རིགས་དེས་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་རིགས་མིན་པས། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གང་གིས་ཡིན་པར་འགྱུར། །དངོས་པོ་སྟོང་པ་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ། །ཚོགས་ལ་ལྟོས་རྣམས་མ་གྲགས་པ་ཡང་མིན། །ཇི་ལྟར་དེར་
ནི་གཟུགས་བརྙན་སོགས་སྟོང་ལས། །ཤེས་པ་དེ་ཡི་རྣམ་པ་སྐྱེ་འགྱུར་ལྟར། །དེ་བཞིན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་ན་ཡང་། །སྟོང་ཉིད་དག་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བདེན་པ་གཉིས་སུའང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཆད་པའང་མིན། །གང་
ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་མི་འགག་པ། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་མེད་ཀྱང་འདི་ནུས་ཕྱིར། །ལ་ལར་ལས་འགགས་ཡུན་རིང་ལོན་ལས་ཀྱང་། །འབྲས་བུ་ཡང་དག་འབྱུང་བར་རིག་པར་གྱིས། །རྨི་ལམ་དམིགས་པའི་ཡུལ་དག་མཐོང་ནས་ནི། །སད་ཀྱང་བླུན་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེ་
འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་འགགས་ཤིང་རང་བཞིན་ཡང་མིན་པའི། །ལས་ལས་ཀྱང་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཡུལ་ནི་ཡོད་ཉིད་མིན་མཚུངས་ཀྱང་། །རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་རྣམ་པར་ནི། །མཐོང་གི་དངོས་གཞན་རྣམ་པར་མ་ཡིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་
སྨིན་ལས་སླར་སྨིན་མིན་ཤེས་ཀྱིས། །དེ་ཕྱིར་རྣམ་སྨིན་མི་དགེ་ནག་པོའི་ལས། །རྣམ་སྨིན་དགེ་ཉིད་དགེ་ལས་ཡིན་མཐོང་ཞིང་། །དགེ་མི་དགེ་མེད་བློ་ཅན་ཐར་འགྱུར་ཏེ། །ལས་འབྲས་རྣམས་ལ་སེམས་པའང་དགག་པ་མཛད། །ཀུན་གཞི་ཡོད་ཅིང་གང་ཟག་ཉིད་ཡོད་
ལ། །ཕུང་པོ་འདི་དག་འབའ་ཞིག་ཉིད་ཡོད་ཅེས། །བསྟན་པ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཆེས་ཟབ་དོན། །རིག་པར་མི་འགྱུར་གང་ཡིན་དེ་ལའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལྟ་དང་བྲལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །ཇི་ལྟར་ང་དང་ང་ཡི་བསྟན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་
མོད་ཀྱི། །ཡོད་ཅེས་དྲང་དོན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །གཟུང་བ་མེད་པར་འཛིན་པ་མ་མཐོང་ཞིང་། །སྲིད་གསུམ་རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་རབ་རྟོགས་པས། །ཤེས་རབ་ལ་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས། རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་རླུང་གིས་

102-1-206b

བསྐུལ་བས་རྒྱ་མཚོ་ནི། །ཆེ་ལས་ཆུ་རླབས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་ལས། །རང་གི་ནུས་པས་རྣམ་ཤེས་ཙམ་ཞིག་འབྱུང་། །དེ་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་གང་། །དངོས་པོ་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞིང་། །ཕྱི་རོལ་གཟུང་
བ་མེད་པར་འབྱུང་འགྱུར་ལ། །ཡོད་དང་སྤྲོས་ཀུན་ཡུལ་མིན་རང་བཞིན་ཡོད། །ཕྱི་རོལ་མེད་སེམས་དཔེ་ནི་གང་དུ་ཡོད། །རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་ཞེ་ན་དེ་བསམ་བྱ། །གང་ཚེ་ང་ལ་རྨི་ལམ་ན་ཡང་སེམས། །ཡོད་མིན་དེ་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་དཔེ་ཡོད་མིན། །གལ་ཏེ་སད་ཚེ་རྨི་ལམ་
དྲན་ལས་ཡིད། །ཡོད་ན་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་ཡང་དེ་བཞིན་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ངས་མཐོང་སྙམ་དྲན་པ། །དེ་འདྲ་ཕྱི་རོལ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་གཉིད་ནང་མིག་བློ་མི་སྲིད་པས། །ཡོད་མིན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡོད། །དེ་ཡི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ཞེན། །
རྨི་ལམ་ཇི་ལྟ་དེ་བཞིན་འདིར་འདོད་ན། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱི་ཡུལ་རྨི་ལམ་དུ། །མ་སྐྱེས་དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱང་སྐྱེས་མ་ཡིན། །མིག་དང་མིག་གི་ཡུལ་དང་དེས་སྐྱེད་སེམས། །གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན། །རྣ་སོགས་ལྷག་མ་གསུམ་པོའང་སྐྱེ་བ་མེད། །རྨི་
ལམ་ཇི་ལྟ་དེ་བཞིན་སད་འདིར་ཡང་། །དངོས་རྣམས་བརྫུན་ཡིན་སེམས་དེ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྤྱོད་ཡུལ་མེད་ཅིང་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་མེད། །འདི་ན་ཇི་ལྟར་སད་བཞིན་ཇི་སྲིད་དུ། །མི་སད་དེ་སྲིད་དེ་ལ་གསུམ་པོ་ཡོད། །སད་པར་གྱུར་ན་གསུམ་ཆར་ཡོད་མིན་ལྟར། །
གཏི་མུག་གཉིད་ཟད་ལས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་རབ་རིབ་བཅས་པ་བློ་གང་གིས། །རབ་རིབ་མཐུ་ལས་སྐྲ་རྣམས་གང་མཐོང་བ། །དེ་བློ་ལ་ལྟོས་གཉིས་ཆར་བདེན་པ་སྟེ། །དོན་གསལ་མཐོང་ལ་གཉིས་ཀའང་བརྫུན་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ཤེས་བྱ་མེད་པར་བློ་
ཡོད་ན། །སྐྲ་དེའི་ཡུལ་དང་མིག་ནི་རྗེས་འབྲེལ་པའི། །རབ་རིབ་མེད་ལའང་སྐྲ་ཤད་བློར་འགྱུར་ན། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་དེ་ཡོད་མིན། །གང་ཕྱིར་མཐོང་བ་དག་ལ་བློ་ནུས་ནི། །སྨིན་མེད་དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་བློ་མི་འགྱུར། །ཤེས་བྱ་ཡོད་དངོས་བྲལ་བས་མིན་ཞེ་ན། །ནུས་དེ་མེད་

102-1-207a

པས་འདི་ནི་འགྲུབ་མ་ཡིན། །སྐྱེས་ལ་ནུས་པ་སྲིད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་སྐྱེས་ངོ་བོ་ལ་ཡང་ནུས་ཡོད་མིན། །ཁྱད་པར་མེད་པར་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་མིན། །མོ་གཤམ་བུ་ལའང་དེ་ནི་ཡོད་པར་ཐལ། །གལ་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་བསྙད་འདོད་ན། །
ནུས་པ་མེད་པར་འདི་ཡི་འབྱུང་འགྱུར་མེད། །ཕན་ཚུན་དོན་ལ་བརྟེན་པའི་འགྲུབ་པ་ནི། །གྲུབ་མིན་ཉིད་ཅེས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །གལ་ཏེ་འགགས་པའི་ནུས་སྨིན་ལས་འགྱུར་ན། །གཞན་གྱི་ནུས་པ་ལས་གཞན་འབྱུང་བར་འགྱུར། །རྒྱུན་ཅན་རྣམས་དེར་
ཕན་ཚུན་ཐ་དད་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དེར་ནི་རྒྱུན་ཅན་ཐ་དད་ཀྱི། །དེ་དག་ལ་རྒྱུན་ཐ་དད་མེད་དེའི་ཕྱིར། །ཉེས་མེད་ཅེ་ན་འདི་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ཞིག །ཐ་མི་དད་རྒྱུན་སྐབས་མི་རིགས་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་ཉེར་སྦས་ལ་བརྟེན་ཆོས་རྣམས་
ནི། །གཞན་ཉིད་ཕྱིར་ན་རྒྱུད་གཅིག་གཏོགས་མིན་ཏེ། །གང་དག་རང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོ་བ། །དེ་དག་རྒྱུད་གཅིག་གཏོགས་པ་རིགས་མ་ཡིན། །མིག་བློ་སྐྱེ་བ་རང་ནུས་གང་ཞིག་ལས། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཀུན་ནས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །རང་གི་རྣམ་ཤེས་རྟེན་གྱི་ནུས་དེ་ལ། །
དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་མིག་ཅེས་བྱ་བར་རྟོགས། །འདི་ན་དབང་པོ་ལས་བྱུང་རྣམ་པར་རིག །ཕྱི་གཟུང་མེད་པར་རང་གི་ས་བོན་ལས། སྔོ་སོགས་སྣང་ཉིད་འབྱུང་བར་མ་རྟོགས་ནས། །སྐྱེ་བོས་ཕྱི་རོལ་བཟུང་བར་སེམས་ཁས་ལེན། །རྨི་ལམ་ན་ནི་གཟུགས་དོན་གཞན་
མེད་པར། །རང་ནུས་སྨིན་ལས་དེ་ཡི་རྣམ་ཅན་སེམས། །འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་དེ་བཞིན་སད་ལའང་འདིར། །ཕྱི་རོལ་མེད་པར་ཡིད་ནི་ཡོད་ཅེ་ན། །ཇི་ལྟར་མིག་མེད་པར་ནི་རྨི་ལམ་དུ། །སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་ཡིད་སེམས་འབྱུང་དེ་ལྟར། །མིག་དབང་མེད་པར་རང་གི་ས་བོན་ནི། །
སྨིན་ལས་ལོང་བ་ལ་འདིར་ཅིས་མི་སྐྱེ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལྟར་རྨི་ལམ་དྲུག་པ་ཡི། །ནུས་པ་སྨིན་ཡོད་སད་པར་མེད་གྱུར་ན། །དྲུག་པའི་ནུས་སྨིན་ཇི་ལྟ་འདིར་མེད་པ། །དེ་ལྟར་རྨི་ཚེ་མེད་ཅེས་ཅིས་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་མིག་མེད་འདི་ཡི་རྒྱུ་མིན་ལྟར། །རྨི་ལམ་དུ་ཡང་གཉིད་ནི་

102-1-207b

རྒྱུ་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་དེ་དངོས་མིག །བརྫུན་པའི་ཡུལ་ཅན་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་ཁས་བླང་། །འདི་ཡིས་ལན་ནི་གང་དང་གང་བཏབ་པ། །དེ་དང་དེ་ནི་དམ་བཅའ་མཚུངས་མཐོང་བས། །རྩོད་འདི་སེལ་བྱེད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །འགར་ཡང་དངོས་
པོ་ཡོད་ཅེས་མ་བསྟན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་བླ་མའི་མན་ངག་ལས། །ཀེང་རུས་ཀྱིས་གང་ས་གཞི་མཐོང་བ་གང་། །དེར་ཡང་གསུམ་ཆར་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཐོང་། །ལོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱི་དབང་བློའི་ཡུལ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ། །དེ་ལྟར་མི་
སྡུག་ཡིད་ཀྱི་ཡང་འགྱུར་ན། །དེ་བཞིན་ཡུལ་དེར་བློ་གཏད་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས། །རྟོགས་འབྱུང་དེ་ནི་བརྫུན་པར་ཡང་མི་འགྱུར། །རབ་རིབ་དང་ལྡན་དབང་པོ་ཅན་མཚུངས་ལ། །ཆུ་འབབ་རླུང་ལ་ཡི་དྭགས་རྣག་བློ་ཡང་། །མདོར་ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་བྱ་མེད་དེ་བཞིན། །བློ་
ཡང་མེད་ཅེས་དོན་འདི་ཤེས་པར་གྱིས། །གལ་ཏེ་གཟུང་མེད་འཛིན་པ་ཉིད་བྲལ་ཞིང་། །གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞན་དབང་དངོས་ཡོད་ན། །འདི་ཡི་ཡོད་པ་གང་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར། །མ་བཟུང་བར་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མྱོང་བར་འགྲུབ་མ་
ཡིན། །གལ་ཏེ་ཕྱི་དུས་དྲན་པ་ལས་འགྲུབ་ན། །མ་གྲུབ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ཡི། །མ་གྲུབ་འདི་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མིན། །རང་རིག་པ་ནི་གྲུབ་ལ་རག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟའང་དྲན་པའི་དྲན་པ་རིགས་མིན་ཏེ། །གཞན་ཕྱིར་མ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་བཞིན། །གཏན་
ཚིགས་འདིས་ནི་ཁྱད་པར་དག་ཀྱང་འཇོམས། །གང་ཕྱིར་གང་གིས་ཡུལ་མྱོང་གྱུར་དེ་ལས། །དྲན་པ་འདི་གཞན་ང་ལ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་ང་ཡིས་མཐོང་སྙམ་དྲན་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཐ་སྙད་ཚུལ་ལུགས་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་རང་རིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །
ཁྱོད་ཀྱི་གཞན་དབང་གང་གིས་འཛིན་པར་འགྱུར། །བྱེད་པོ་ལས་དང་བྱ་བ་གཅིག་མིན་པས། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པར་རིགས་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་མ་ཤེས་པའི། །བདག་ཅན་གཞན་དབང་ངོ་བོའི་དངོས་ཡོད་ན། །གང་གིས་ན་འདི་ཡོད་པ་མི་རིགས་པ། །

102-1-208a

གཞན་ལ་མོ་གཤམ་བུས་གནོད་ཅི་ཞིག་བསྐྱལ། །གང་ཚེ་གཞན་དབང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ན། །ཀུན་རྫོབ་པ་ཡི་རྒྱུར་ནི་གང་ཞིག་འགྱུར། །གཞན་གྱི་ལྟར་ན་རྫས་ལ་ཆགས་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་རྣམ་བཞག་ཀུན་ཀྱང་བརླག །སློབ་དཔོན་
ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱི་ལམ་ལས་ནི། །ཕྱི་རོལ་གྱུར་ལ་ཞི་བའི་ཐབས་མེད་དོ། །དེ་དག་ཀུན་རྫོབ་དེ་ཉིད་བདེན་ལས་ཉམས། །དེ་ལས་ཉམས་པས་ཐར་པ་འགྲུབ་ཡོད་མིན། །ཐ་སྙད་བདེན་པ་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་དང་། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཐབས་བྱུང་གྱུར་པ་སྟེ། །དེ་གཉིས་རྣམ་
དབྱེ་གང་གིས་མི་ཤེས་པ། །དེ་ནི་རྣམ་རྟོག་ལོག་པས་ལམ་ངན་ཞུགས། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་དབང་དངོས་འདོད་ལྟར། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་ནི་བདག་གིས་ཁས་མ་བླངས། །འབྲས་ཕྱིར་འདི་དག་མེད་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས། །འཇིག་རྟེན་ངོར་བྱས་བདག་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད། །
ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་སྤངས་ནས་ཞིར་ཞུགས་པ། །དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་མིན་དེ་ལྟར། །འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་མེད་ན་དེ་བཞིན་འདི། །འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་ཡོད་ཅེས་བདག་མི་སྨྲ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་འཇིག་རྟེན་མི་གནོད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལྟོས་འདི་ནི་དགག་པར་གྱིས། ། 
ཁྱོད་དང་འཇིག་རྟེན་འདིར་ནི་རྩོད་གྱིས་དང་། །ཕྱི་ནས་སྟོབས་ལྡན་བདག་གིས་བརྟེན་པར་བྱ། །མངོན་གྱུར་མངོན་ཕྱོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས། །སྲིད་གསུམ་རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་གང་རྟོགས་པ། །རྟག་བདག་བྱེད་པོ་བཀག་པ་རྟོགས་ཕྱིར་དེས། །བྱེད་པ་པོ་ནི་སེམས་
ཙམ་ཡིན་པར་རྟོགས། །དེ་ཕྱིར་བློ་ལྡན་བློ་ནི་འཕེལ་བྱའི་ཕྱིར། །ལང་ཀར་གཤེགས་མདོ་དེ་ལས་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། །མུ་སྟེགས་སྤོ་མཐོན་རི་འཇོམས་དག་རང་བཞིན། །རྡོ་རྗེ་འདི་ནི་དགོངས་པ་བཅད་ཕྱིར་གསུངས། །ཇི་བཞིན་རང་གི་བསྟན་བཅོས་དེ་དེ་ལས། །མུ་སྟེགས་
རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་སོགས་དེ་དག །སྨྲས་པ་དེ་དག་བྱེད་པོར་མ་གཟིགས་ནས། །རྒྱལ་བས་སེམས་ཙམ་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོར་གསུངས། །དེ་ཉིད་རྒྱས་ལ་སངས་རྒྱས་བསྙད་ཇི་བཞིན། །དེ་བཞིན་སེམས་ཙམ་གཙོར་གྱུར་འཇིག་རྟེན་ལ། །མདོ་ལས་སེམས་ཙམ་ཞེས་

102-1-208b

གསུངས་གཟུགས་ནི་འདོར། །འགོག་པ་དེ་ལྟར་མདོ་ཡི་དོན་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་འདི་དག་སེམས་ཙམ་ཞེས་མཁྱེན་ནས། །དེ་ལས་གཟུགས་ཉིད་དགག་པར་མཛད་ན་ནི། །སླར་ཡང་དེ་ལས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་སེམས། །གཏི་མུག་ལས་ལས་སྐྱེས་པར་ཅི་ཕྱིར་
གསུངས། །སེམས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་དང་། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་འགོད། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་ལས་ལས་སྐྱེས་པར་གསུངས། །སེམས་སྤངས་ནས་ནི་ལས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ལ་ནི། །སེམས་བཞིན་
བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །དེས་ན་སེམས་ལས་གཞན་པའི་བྱེད་པ་པོ། །བཟློག་གི་གཟུགས་ནི་བཀག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དེ་ཉིད་ལ་གནས་ལ། །ཕུང་པོ་འཇིག་རྟེན་གྲགས་ཏེ་ལྔ་ཆར་ཡོད། །དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་འཆར་བར་འདོད་པ་ན། །རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་དེ་ལྔ་
འབྱུང་མི་འགྱུར། །གཟུགས་མེད་ན་ནི་སེམས་ཡོད་མ་འཛིན་ཞིག །སེམས་ཡོད་འདི་ནའང་གཟུགས་མེད་མ་འཛིན་ཞིག །དེ་དག་ཤེས་རབ་ཚུལ་མདོར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །མཚུངས་པར་སྤངས་ཤིང་མངོན་པའི་ཆོས་ལས་གསུངས། །བདེན་གཉིས་རིམ་པ་འདི་དག་བཤིག་
ནས་ཀྱང་། །ཁྱོད་ཀྱི་རྫས་ནི་བཀག་པས་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟའི་རིམ་པས་དངོས་གདོད་ནས། །དེ་ཉིད་མ་སྐྱེས་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་རིག་བྱ། །མདོ་སྡེ་གང་ལས་ཕྱི་རོལ་སྣང་ཡོད་མིན། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ། །གཟུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་
གང་དེ་དག་ལ། །གཟུགས་བཟློག་པ་སྟེ་དེ་ཡང་དྲང་དོན་ཉིད། །འདི་ནི་སྟོན་པས་དྲང་དོན་ཉིད་གསུངས་ཤིང་། །འདི་ནི་དྲང་དོན་ཉིད་དུ་རིགས་པས་འཐད། །རྣམ་པ་དེ་ལྟའི་མདོ་སྡེ་གཞན་ཡང་ནི། །དྲང་དོན་ཉིད་དུ་ལུང་འདིས་གསལ་བར་བྱེད། །ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཤེས་པ་བསལ་
བ་ནི། །བདེ་བླག་རྙེད་ཅེས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཤེས་པ་བཀག་འགྲུབ་པས། །དང་པོར་ཤེས་བྱ་དགག་པ་མཛད་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ལུང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཤེས་བྱས་ཏེ། །མདོ་གང་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་བཤད་དོན་ཅན། །དྲང་དོན་གསུངས་པའང་རྟོགས་ནས་

102-1-209a

དྲང་བྱ་ཞིང་། །སྟོང་ཉིད་དོན་ཅན་ངེས་དོན་ཤེས་པར་གྱིས། །གཉིས་ལས་སྐྱེ་བའང་རིགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་གང་གི་ཕྱིར། །བཤད་ཟིན་ཉེས་པ་དེ་དག་ཐོག་ཏུ་འབབ་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་མིན་དེ་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་མིན་ཏེ། །གང་ཕྱིར་རེ་རེ་
ལས་ནི་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་ལྟ་ཞིག་འགྱུར་ན་ནི། །དེ་ཚེ་མཐའ་དག་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །འབྲས་འབྱུང་ཆེད་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡི་ས་བོན་ལ་སོགས་ནི། །བརྒྱ་ཕྲག་དག་གི་སྒོ་ནས་སྡུད་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར། །
གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་རྒྱུ་ཡིས་སྟོང་པར་གྱུར་ན་ནམ་མཁའ་ཡི། །ཨུཏྤ་ལ་ཡི་དྲི་མདོག་ཇི་བཞིན་གཟུང་དུ་མེད་ཉིད་ན། །ཤིན་ཏུ་ཆེས་བཀྲའི་འཇིག་རྟེན་འཛིན་པའང་དེ་ཡི་ཕྱིར། །རང་གི་བློ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་རྒྱུ་ལས་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །འབྱུང་བ་དེ་དག་བདག་ཉིད་གང་ཞིག་
གིས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བློའི། །ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ན། །གང་ལ་ཡིད་ཀྱི་མུན་པ་འཐུག་པོ་འདི་ཉིད་དུ་ཡོད་པ། །དེས་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་དག་རྟོགས་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་བདག་ཉིད་ནི། །ཤེས་བྱའི་
རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བར་རྟོགས་བྱ་སྟེ། །དེ་ཡི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་རྟེན་མཚུངས་ལུས་དང་ལྡན་ཉིད་ཕྱིར། །གང་ཚེ་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཡོད་ཉིད་ཁས་ལེན་དེ་ཚེ་བཞིན། །འབྱུང་བ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཡོད་མིན་དེ་ལྟར་བཤད་ཟིན་ཏེ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་གོང་དུ་རང་གཞན་
ལས་དང་གཉིས་ཀ་ལས། །སྐྱེ་དང་རྒྱུ་མེད་ཐུན་མོང་དུ་ནི་བཀག་ཟིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །མ་བཤད་འབྱུང་བ་འདི་དག་ལྟ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་བདག་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་དང་། །རྒྱུ་ལ་མ་ལྟོས་ཡོད་པ་མིན་པས་དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་བྲལ། །གང་
གིས་སྤྲིན་ཚོགས་དང་མཚུངས་གཏི་མུག་སྟུག་པོ་འཇིག་རྟེན་ལ། །ཡོད་པ་དེས་ན་ཡུལ་རྣམས་ལོག་པ་དག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་མཐུ་ཡིས་འགའ་ཞིག་སྐྲ་ཤད་ཟླ་གཉིས་དང་། །རྨ་བྱའི་མདོངས་དང་སྦྲང་མ་ལ་སོགས་ལོག་པར་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཏི་

102-1-209b

མུག་སྐྱོན་གྱི་དབང་གིས་མི་མཁས་པས། །འདུས་བྱས་ལྟ་ཞིག་སྣ་ཚོགས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཏི་མུག་བརྟེན་ནས་ལས་འབྱུང་གཏི་མུག་མེད་པར་དེ། །མི་འབྱུང་ཞེས་བྱར་མི་མཁས་ཁོ་ནས་རྟོགས་པར་གོར་མ་ཆག །བློ་བཟང་ཉི་མས་མུན་པ་སྟུག་པོ་རྣམ་
པར་བསལ་བ་ཡི། །མཁས་པ་དག་ནི་སྟོང་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་གྲོལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་མེད་ན། །ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མོ་གཤམ་བུ་ཇི་བཞིན། །དེ་དག་མེད་པ་ཉིད་འགྱུར་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད། །གང་དག་རབ་རིབ་ཅན་
སོགས་ཡུལ་འགྱུར་བ། །སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་དེ་དག་མ་སྐྱེས་པས། །རེ་ཞིག་དེ་དག་ཉིད་ལ་བརྩད་བྱ་སྟེ། །ཕྱི་ནས་མ་རིག་རབ་རིབ་རྗེས་འབྲེལ་ལའོ། །གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བཅས། །སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་མིག་འཕྲུལ་གཟུགས་བརྙན་སོགས། །སྐྱེ་མེད་མཐོང་
ན་ཡོད་ཉིད་མིན་མཚུངས་ཀྱང་། །ཁྱོད་ལ་ཇི་ལྟར་དེར་འགྱུར་དེ་མི་རིགས། །དེ་ཉིད་དུ་འདི་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་མེད་ཀྱང་། །མོ་གཤམ་བུ་ལྟར་གང་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི། །མཐོང་བའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ནས་འདི་མ་ངེས་པའོ། །མོ་གཤམ་བུ་ལ་རང་གི་
བདག་ཉིད་ཀྱིས། །སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་དུ་མེད་འཇིག་རྟེན་དུའང་། །ཡོད་མིན་དེ་བཞིན་དངོས་འདི་ཀུན་ངོ་བོ། །ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་དེ་ཉིད་དུ་མ་སྐྱེས། །དེ་ཕྱིར་འདི་ལྟར་སྟོན་པས་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །གདོད་ནས་ཞི་ཞིང་སྐྱེ་བྲལ་རང་བཞིན་གྱིས། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་གསུངས་
གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བོ་ཡོད་མ་ཡིན། །བུམ་སོགས་འདི་དག་དེ་ཉིད་དུ་མེད་ཅིང་། །འཇིག་རྟེན་རབ་ཏུ་གྲགས་པར་ཡོད་ཅི་བཞིན། །དེ་བཞིན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བས་ན། །མོ་གཤམ་བུ་དང་མཚུངས་པར་ཐལ་མི་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་དང་དབང་
ཕྱུག་གི། །རྒྱུ་ལ་སོགས་དང་བདག་གཞན་གཉིས་ཀ་ལས། །དངོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཕྱིར་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་བརྟེན་ནས་རབ་འབྱུང་བས། །རྟོག་པ་འདི་དག་བརྟག་པར་མི་ནུས་པ། །དེ་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་རིགས་པ་འདི་ཡིས་ནི། །

102-1-210a

ལྟ་ངན་དྲ་བ་མཐའ་དག་གཅོད་པར་བྱེད། །རྟག་རྣམས་དངོས་པོ་ཡོད་ན་འགྱུར་བ་སྟེ། །དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་མེད་པར་ཡོངས་དཔྱད་ཟིན། །དངོས་པོ་མེད་པར་འདི་རྣམས་མི་འབྱུང་དཔེར། །བུད་ཤིང་མེད་པར་མེ་ཡོད་མིན་དེ་བཞིན། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་
ནི་རྟོག་པས་བཅིངས། །མི་རྟོག་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་གྲོལ་འགྱུར་བས། །རྟོག་རྣམས་ལོག་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་དེ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་འབྲས་བུར་མཁས་རྣམས་གསུང་། །བསྟན་བཅོས་ལས་དཔྱད་རྩོད་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར། །མ་མཛད་རྣམ་གྲོལ་ཕྱིར་ནི་དེ་ཉིད་
བསྟན། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་ན། །གཞན་གཞུང་འཇིག་པར་འགྱུར་ན་ཉེས་པ་མེད། །རང་གི་ལྟ་ལ་ཆགས་དང་དེ་བཞིན་དུ། །གཞན་གྱི་ལྟ་ལ་འཁྲུག་གང་རྟོག་པ་ཉིད། །དེ་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་རྣམ་བསལ་ཏེ། །རྣམ་དཔྱོད་པ་ནི་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་
འགྱུར། །ཉོན་མོངས་སྐྱོན་རྣམས་མ་ལུས་འཇིག་ཚོགས་ལ། །ལྟ་ལས་བྱུང་བར་བློ་ཡིས་མཐོང་གྱུར་ཞིང་། །བདག་ནི་འདི་ཡི་ཡུལ་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་བདག་ནི་འགོག་པར་བྱེད། །ཟ་པོ་རྟག་དངོས་བྱེད་པོ་མིན་པའི་བདག །ཡོན་ཏན་བྱ་མེད་མུ་
སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས། །དེའི་དབྱེ་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལུགས་ནི་ཐ་དད་འགྱུར། །མོ་གཤམ་བུ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་བདག་ནི་ཡོད་མིན་ཞིང་། །འདི་ནི་ངར་འཛིན་རྟེན་དུའང་མི་རིགས་ལ། །འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་
ཏུ་ཡང་ཡོད་མི་འདོད། །གང་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བསྟན་བཅོས་ལས་དེའི་ཁྱད། །མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་གང་བསྟན་དེ་ཀུན་ལ། །རང་གྲགས་མ་སྐྱེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གནོད་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཁྱད་ཀུན་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་བདག་མེད་དེ། །ཕུང་
པོ་མ་གཏོགས་དེ་འཛིན་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ངར་འཛིན་བློ་ཡི་རྟེན་དུ་ཡང་། །མི་འདོད་དེ་རིག་མིན་པའང་བདག་ལྟའི་ཕྱིར། །གང་དག་དུད་འགྲོ་བསྐལ་མང་བརྐྱལ་གྱུར་པ། །དེས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་རྟག་འདི་མ་མཐོང་ལ། །ངར་འཛིན་དེ་དག་ལ་ཡང་འཇུག་མཐོང་སྟེ། །དེས་ན་ཕུང་པོ་

102-1-210b

ལས་གཞན་བདག་འགའ་མེད། །ཕུང་པོ་ལས་གཞན་བདག་གྲུབ་མེད་པའི་ཕྱིར། །བདག་ལྟའི་དམིགས་པ་ཕུང་པོ་ཁོ་ནའོ། །ཁ་ཅིག་བདག་ལྟའི་རྟེན་དུ་ཕུང་པོ་ནི། །ལྔ་ཆར་ཡང་འདོད་ཁ་ཅིག་སེམས་གཅིག་འདོད། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ན་དེ་ཕྱིར་དེ། །མང་བས་བདག་དེ་དག་ཀྱང་
མང་བར་འགྱུར། །བདག་ནི་རྫས་སུ་འགྱུར་ཞིང་དེར་ལྟ་བ། །རྫས་ལ་འཇུག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་འགྱུར། །མྱ་ངན་འདས་ཚེ་ངེས་པར་བདག་ཆད་འགྱུར། །མྱ་ངན་འདས་སྔོན་སྐད་ཅིག་དག་ལ་ནི། །སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པོ་མེད་པས་དེ་འབྲས་མེད། །གཞན་གྱིས་བསགས་ལ་
གཞན་གྱིས་ཟ་བར་འགྱུར། །དེ་ཉིད་དུ་རྒྱུད་ཡོད་ན་སྐྱོན་མེད་ན། །སྔར་རྣམ་དཔྱད་ཚེ་རྒྱུད་ལ་ཉེས་བཤད་ཟིན། །དེ་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང་སེམས་བདག་མི་རིགས། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ལྡན་ལ་སོགས་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་བདག་མེད་མཐོང་བ་ལ། །དེ་ཚེ་ངེས་པར་
དངོས་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར། །རྟག་བདག་སྤངས་ན་དེ་ཚེ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་སམ་ཕུང་པོ་བདག་མི་འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་བདག་མེད་མཐོང་བ་ཡིས། །གཟུགས་སོགས་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །གཟུགས་ལ་དམིགས་ནས་འཇུག་ཕྱིར་འདོད་
ཆགས་སོགས། །སྐྱེ་འགྱུར་དེ་ཡི་ངོ་བོ་རྟོགས་མེད་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་སྟོན་པས་ཕུང་པོ་བདག་གོ་ཞེས། །གསུངས་པ་དེ་ཕྱིར་ཕུང་པོ་བདག་འདོད་ན། །དེ་ནི་ཕུང་ལས་གཞན་བདག་འགོག་པ་སྟེ། །གཟུགས་བདག་མིན་སོགས་མདོ་གཞན་གསུངས་ཕྱིར་རོ། །གང་ཕྱིར་
གཟུགས་ཚོར་བདག་མིན་འདུ་ཤེས་ཀྱང་། །མ་ཡིན་འདུ་བྱེད་རྣམས་མིན་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་། །མིན་པར་མདོ་གཞན་ལས་གསུངས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །མདོར་བསྟན་ཕུང་པོ་བདག་ཅེས་བཞེད་མ་ཡིན། །ཕུང་པོ་བདག་ཅེས་བརྗོད་ཚེ་ཕུང་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་པ་ཡིན་གྱི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་མིན། །
མགོན་མིན་འདུལ་བའམ་དབང་པོ་ཉིད་ཀྱང་མིན། །དེ་མེད་ཕྱིར་དེ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཚེ་དེ་ཡི་ཡན་ལག་ཚོགས་གནས་རྣམས། །ཤིང་རྟ་ཉིད་འགྱུར་ཤིང་རྟ་དང་བདག་མཚུངས། །མདོ་ལས་ཕུང་པོ་བརྟེན་ནས་ཡིན་གསུངས་པ། །དེ་ཕྱིར་ཕུང་པོ་འདུས་ཙམ་བདག་མ་ཡིན། །

102-1-211a

དབྱིབས་ཤེ་ན་དེ་གཟུགས་ཅན་ལ་ཡོད་ཕྱིར། །ཁྱོད་ལ་དེ་དག་ཉིད་བདག་ཅེས་འགྱུར་གྱི། །སེམས་སོགས་ཚོགས་ནི་བདག་ཉིད་འགྱུར་མིན་ཏེ། །གང་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དབྱིབས་ཡོད་མ་ཡིན། །ལེན་པོ་རང་ཉེར་ལེན་གཅིག་རིགས་དངོས་མིན། །དེ་ལྟ་ན་ལས་
བྱེད་པོ་གཅིག་ཉིད་འགྱུར། །བྱེད་པོ་མེད་ལས་ཡོད་སྙམ་བློ་ཡིན་ན། །མ་ཡིན་གང་ཕྱིར་བྱེད་པོ་མེད་ལས་མེད། །གང་ཕྱིར་ཐུབ་པས་བདག་དེ་ས་ཆུ་མེ། །རླུང་དང་རྣམ་ཤེས་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ། །ཁམས་དྲུག་དང་ནི་མིག་སོགས་རེག་པ་ཡི། །རྟེན་དྲུག་དག་ལ་བརྟེན་
ནས་ཉེར་བརྟེན་ཞིང་། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཆོས་རྣམས་ཉེར་བཟུང་ནས། །དེས་གསུངས་དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་རྣམས་དང་། །དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ཚོགས་ཙམ་ཉིད་མིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ངར་འཛིན་བློ་དེ་རྣམས་ལ་མིན། །བདག་མེད་རྟོགས་ཚེ་རྟག་པའི་བདག་སྤོང་ཞིང་། །འདི་
ནི་ངར་འཛིན་རྟེན་དུའང་མི་འདོད་པ། །དེ་ཕྱིར་བདག་མེད་ཤེས་པས་བདག་ལྟ་བ། །དཔྱིས་ཀྱང་འབྱིན་ཞེས་སྨྲ་བ་ཤིན་ཏུ་མཚར། །རང་ཁྱིམ་རྩིག་ཕུག་སྦྲུལ་གནས་མཐོང་བཞིན་དུ། །འདི་ན་གླང་ཆེན་མེད་ཅེས་དོགས་བསལ་ཏེ། །སྦྲུལ་གྱི་འཇིགས་པའང་སྤོང་བར་བྱེད་
པ་ནི། །ཀྱེ་མ་གཞན་གྱི་གནམ་པོར་འགྱུར་ཉིད་དོ། །ཕུང་པོར་བདག་ཡོད་མ་ཡིན་བདག་ལ་ཡང་། །ཕུང་པོ་དེ་རྣམས་ཡོད་མིན་གང་ཕྱིར་འདིར། །གཞན་ཉིད་ཡོད་ན་རྟོག་པ་འདིར་འགྱུར་ན། །གཞན་ཉིད་དེ་མེད་དེ་ཕྱིར་འདི་རྟོག་པའོ། །བདག་ནི་གཟུགས་ལྡན་མི་
འདོད་གང་ཕྱིར་བདག །ཡོད་མིན་དེ་ཕྱིར་ལྡན་དོན་སྦྱོར་བ་མེད། ། གཞན་ན་གནག་ལྡན་གཞན་མིན་གཟུགས་ལྡན་ན། །བདག་ནི་གཟུགས་ལས་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་མེད། །གཟུགས་བདག་མ་ཡིན་བདག་ནི་གཟུགས་ལྡན་མིན། །གཟུགས་ལ་བདག་མེད་བདག་ལའང་
གཟུགས་ཡོད་མིན། །དེ་ལྟར་རྣམ་བཞིར་ཕུང་ཀུན་ཤེས་བྱ་སྟེ། །དེ་དག་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉི་ཤུར་འདོད། །ལྟ་རི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྡོ་རྗེ་ཡིས། །བཅོམ་བདག་གང་དང་ལྷན་ཅིག་འཇིག་འགྱུར་པ། །འཇིག་ཚོགས་ལྟ་རི་ལྷུན་སྟུག་ལ་གནས་པ། །རྩེ་མོ་མཐོ་བར་གྱུར་པ་

102-1-211b

འདི་དག་གོ། །ཁ་ཅིག་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་རྟག་མི་རྟག །ལ་སོགས་བརྗོད་མེད་གང་ཟག་རྫས་ཡོད་འདོད། །རྣམ་ཤེས་དྲུག་གི་ཤེས་བྱར་དེ་འདོད་ཅིང་། །དེ་ནི་ངར་འཛིན་གཞིར་ཡང་འདོད་པ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་གཟུགས་ལས་སེམས་བརྗོད་མེད་མི་རྟོགས། །དངོས་ཡོད་
བརྗོད་མེད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །གལ་ཏེ་བདག་འགའ་དངོས་པོར་གྲུབ་གྱུར་ན། །སེམས་ལྟར་གྲུབ་དངོས་བརྗོད་དུ་མེད་མི་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་ཁྱོད་བུམ་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པའི། །ངོ་བོ་གཟུགས་སོགས་ལས་བརྗོད་མེད་འགྱུར་བས། །བདག་གང་ཕུང་པོ་ལས་བརྗོད་
མེད་འགྱུར་ཏེ། །རང་གིས་ཡོད་པར་གྲུབ་པར་རྟོགས་མི་བྱ། །ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་རང་བདག་ལས་གཞན་ནི། །མི་འདོད་གཟུགས་སོགས་ལས་གཞན་དངོས་འདོད་ཅིང་། །དངོས་ལ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་མཐོང་འགྱུར་བ། །དེ་ཕྱིར་བདག་མེད་དངོས་ཆོས་དང་བྲལ་ཕྱིར། །
དེ་ཕྱིར་ངར་འཛིན་རྟེན་ནི་དངོས་པོ་མིན། །ཕུང་ལས་གཞན་མིན་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་མིན། །ཕུང་པོ་རྟེན་མིན་འདི་ནི་དེ་ལྡན་མིན། །འདི་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་བརྟེན་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཤིང་རྟ་རང་ཡན་ལག་ལས་གཞན་འདོད་མིན། །གཞན་མིན་མ་ཡིན་དེ་ལྡན་ཡང་མིན་ཞིང་། །ཡན་ལག་
ལ་མིན་ཡན་ལག་དག་དེར་མིན། །འདུས་པ་ཙམ་མིན་དབྱིབས་མིན་ཇི་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚོགས་ཙམ་ཤིང་རྟར་འགྱུར་ན་ནི། །སིལ་བུར་གནས་ལ་ཤིང་རྟ་ཉིད་ཡོད་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་མེད་ཡན་ལག་དག །མེད་པས་དབྱིབས་ཙམ་ཤིང་རྟར་རིགས་པའང་མིན། །
ཁྱོད་དབྱིབས་ཡན་ལག་རེ་རེ་སྔར་ཡོད་གྱུར། །ཇི་བཞིན་ཤིང་རྟར་གཏོགས་ལའང་དེ་བཞིན་ན། །བྱེ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར། །ད་ལྟར་ཡང་ནི་ཤིང་རྟ་ཡོད་མ་ཡིན། །ད་ལྟ་གལ་ཏེ་ཤིང་རྟ་ཉིད་དུས་འདིར། །འཕང་ལོ་སོགས་ལ་དབྱིབས་ཐ་དད་ཡོད་ན། །འདི་གཟུང་འགྱུར་ན་དེ་
ཡང་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དབྱིབས་ཙམ་ཤིང་རྟར་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཅང་མེད་པས། །དབྱིབས་དེ་ཡན་ལག་ཚོགས་ཀྱི་མ་ཡིན་ན། །གང་ཞིག་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་དེ་བརྟེན་ནས། །འདིར་ནི་དབྱིབས་སུ་ལྟ་ཞིག་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱི་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་དེ་

102-1-212a

ལྟར། །མི་བདེན་པ་ཡི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་བྱས་ནས། །འབྲས་བུའི་རྣམ་པ་མི་བདེན་རང་བཞིན་ཅན། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པར་གྱིས། །འདིས་ནི་གཟུགས་སོགས་དེ་ལྟར་གནས་རྣམས་ལ། །བུམ་བློ་ཞེས་བྱའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །སྐྱེ་བ་
མེད་པས་གཟུགས་སོགས་ཀྱང་ཡོད་མིན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དག་དབྱིབས་མི་རིགས། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་འམ་འཇིག་རྟེན་དུ། །རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་འགྲུབ་འགྱུར་མིན་མོད་ཀྱི། །རྣམ་དཔྱད་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་འདིར། །རང་གི་ཡན་ལག་བརྟེན་ནས་འདོགས་པ་
ཡིན། །དེ་ཉིད་ཡན་ལག་ཅན་དེ་ཆ་ཤས་ཅན། །ཤིང་རྟ་དེ་ཉིད་བྱེད་པོ་ཞེས་འགྲོར་བསྙད། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ལེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྲུབ། །འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་མ་བརླག་ཅིག །རྣམ་བདུན་གྱིས་མེད་གང་དེ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཡོད་ཅེས་རྣལ་འབྱོར་པས་འདིའི་
ཡོད་མི་རྙེད། ། དེས་དེ་ཉིད་ལའང་བདེ་བླག་འཇུག་འགྱུར་བས། །འདིར་དེའི་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་འདོད་པར་བྱ། །ཤིང་རྟ་ཡོད་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ཡི་ཚེ། །ཡན་ལག་ཅན་མེད་དེའི་ཡན་ལག་ཀྱང་མེད། །ཤིང་རྟ་ཚིག་ན་ཡན་ལག་མེད་དཔེ་བཞིན། །བློ་མེས་ཡན་ལག་ཅན་
བསྲེགས་ཡན་ལག་གོ། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པས་ཕུང་པོ་དང་། །ཁམས་དང་དེ་བཞིན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་བརྟེན་ནས། །བདག་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །ཉེར་ལེན་ལས་ཡིན་འདི་ནི་བྱེད་པོའང་ཡིན། །དངོས་ཡོད་མིན་ཕྱིར་འདི་ནི་བརྟན་མིན་ཞིང་། །མི་བརྟན་
ཉིད་མིན་འདི་ནི་སྐྱེ་འཇིག་མིན། །འདི་ལ་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །ཡོད་མིན་དེ་ཉིད་དང་ནི་གཞན་ཉིད་མིན། །གང་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་འགྲོ་རྣམས་ངར་འཛིན་བློ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞིང་དེ་ཡི་གང་ཡིན་དེར། །ང་ཡིར་འཛིན་བློ་འབྱུང་བའི་བདག་དེ་ནི། །མ་བརྟགས་གྲགས་པར་
གཏི་མུག་ལས་ཡིན་ནོ། །གང་ཕྱིར་བྱེད་པོ་མེད་ཅན་ལས་མེད་པ། །དེ་ཕྱིར་བདག་གི་བདག་མེད་པར་ཡོད་མིན། །དེ་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་གི་སྟོང་ལྟ་ཞིང་། །རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར། །བུམ་པ་སྣམ་བུ་རེ་ལྡེ་དམག་དང་ནགས་ཚལ་ཕྲེང་བ་ལྗོན་ཤིང་དང་། །

102-1-212b

ཁང་ཁྱིམ་ཤིང་རྟ་ཕྲན་དང་འགྲོན་གནས་ལ་སོགས་དངོས་རྣམས་གང་དག་དང་། །དེ་བཞིན་གང་དག་སྒོ་ནས་སྐྱེ་འདིས་བསྙད་པ་དེ་རྣམས་རྟོགས་བྱ་སྟེ། །གང་ཕྱིར་ཐུབ་དབང་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལྷན་ཅིག་རྩོད་མི་མཛད་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ཡོན་ཏན་འདོད་ཆགས་མཚན་ཉིད་དང་ནི་
བུད་ཤིང་ལ་སོགས་དང་། །ཡོན་ཏན་ཅན་ཡན་ལག་ཅན་ཆགས་དང་མཚན་གཞི་མེ་ལ་སོགས་དོན་དག །དེ་རྣམས་ཤིང་རྟའི་རྣམ་དཔྱད་བྱས་པས་རྣམ་བདུན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། །དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པར་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། །གལ་
ཏེ་རྒྱུ་ཡིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྐྱེད་དེ་ལྟ་ན་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་ན་ནི་དེ་མེད་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འགྱུར། །འབྲས་བུ་ཡང་ནི་རྒྱུ་ཡོད་གྱུར་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །གང་ལས་གང་ཞིག་འགྱུར་བ་གང་ཞིག་ལས་སྔར་གང་ཞིག་འགྱུར་བ་སྨྲོས། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་
རྒྱུ་ཡིས་ཕྲད་ནས་འབྲས་སྐྱེད་བྱེད་ན་དེ་ཡི་ཚེ། །དེ་དག་ནུས་པ་གཅིག་པས་སྐྱེད་བྱེད་འབྲས་བུ་ཐ་དད་མེད་འགྱུར་ཞིང་། །སོ་སོར་ན་ནི་རྒྱུ་འདི་རྒྱུ་མིན་རྣམས་དང་ཁྱད་པར་མེད་འགྱུར་ལ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་སྤངས་ནས་རྟོག་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཅི་སྟེ་ཁྱོད་
ཀྱི་རྒྱུ་ཡིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ་ཕྱིར་འབྲས། །ཞེས་བྱ་ཡོད་མིན་འབྲས་བྲལ་རྒྱུ་ནི་རྒྱུ་མེད་ཅན་འགྱུར་ཡོད་པའང་མིན། །གང་ཕྱིར་འདི་དག་གཉིས་ཆར་ཡང་ནི་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །བདག་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད། །སུན་འབྱིན་
འདིས་སུན་དབྱུང་བྱ་ཕྲད་ནས་འབྱིན་ནམ་མ་ཕྲད་པར། །ཡིན་ཞེས་ཉེས་པ་འདིར་ནི་ཁྱོད་ལའང་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། །གང་ཚེ་དེ་སྐད་སྨྲ་ཞིང་རང་ཕྱོགས་ཁོ་ན་རྣམ་འཇོམས་པ། །དེ་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་སུན་དབྱུང་སུན་ནི་འབྱིན་པར་ནུས་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་ལའང་ཐལ་བ་མཚུངས་
པའི་ལྟག་ཆོད་ཀྱིས། །རིགས་པ་མེད་པར་དངོས་མཐའ་དག་ལ་སྐུར་འདེབས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ནི་སྐྱེ་བོ་དམ་པས་བཞེད་མི་འགྱུར་ཞིང་གང་གི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ལ་རང་ཕྱོགས་མེད་པས་སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བའང་ཡིན། །སུན་འབྱིན་པས་སུན་དབྱུང་བྱ་མ་ཕྲད་སུན་ནི་འབྱིན་བྱེད་དམ། །འོན་ཏེ་

102-1-213a

ཕྲད་ནས་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་ཟིན་ཉེས་པ་འདིར་གང་ལ། །ངེས་པར་ཕྱོགས་ཡོད་དེ་ལ་འགྱུར་གྱི་བདག་ལ་ཕྱོགས་འདི་ནི། །ཡོད་པ་མིན་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་སྲིད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཡོད་ཁྱད་པར་རྣམས། །གཟུགས་
བརྙན་ལ་ཡང་གཟས་བཟུང་ལ་སོགས་རྣམས་ཚེ་མཐོང་འགྱུར་ལ། །ཉི་མ་དང་ནི་གཟུགས་བརྙན་རྣམ་པར་ཕྲད་དང་མ་ཕྲད་པར། །མི་རིགས་མོད་ཀྱི་བརྟེན་ནས་ཐ་སྙད་ཙམ་ཞིག་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །མི་བདེན་བཞིན་དུའང་རང་གི་བྱད་བཞིན་མཛེས་པར་བསྒྲུབ་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་
ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་འདིར་ཡང་ཤེས་རབ་གདོང་། །སྦྱང་བར་བྱ་ལ་ནུས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་གཏན་ཚིགས་ནི། །འཐད་པ་དང་བྲལ་ལས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ། །གལ་ཏེ་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་གོ་བྱེད་གཏན་ཚིགས་དངོས་གྲུབ་དང་། །དངོས་སུ་གོ་བྱ་ཉིད་
འགྱུར་བསྒྲུབ་བྱའི་ངོ་བོའང་ཡོད་གྱུར་ན། །ཕྲད་པ་ལ་སོགས་རིགས་པ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིག་ན། །དེ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་པས་ཁྱེད་ཀྱི་ཡི་ཆད་འབའ་ཞིག་ཡིན། །དངོས་རྣམས་མཐའ་དག་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་སུ་གཞུག་པར་ནི། །ཞུས་པར་ཆེས་སླ་ཇི་ལ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གཞན་
དག་ལ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བདེ་བླག་ཏུ་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་གེ་ངན་པའི་དྲ་བས་འཇིག་རྟེན་ཅི་སྟེ་འདིར་རྩོལ་བྱེད། །སུན་འབྱིན་ལྷག་མ་གོང་དུ་བསྟན་པ་ཡང་ནི་ཤེས་བྱས་ནས། །ཕྲད་པ་ལ་སོགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལན་གྱི་ཆེད་དུ་འདིར་གཏང་བྱ། །སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བ་པ་
ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་མིན་པ། །དེ་སྐད་སྔར་བཤད་ལྷག་མ་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ། །བདག་མེད་འདི་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་དགྲོལ་ཕྱིར། །ཆོས་དང་གང་ཟག་དབྱེ་བ་རྣམ་གཉིས་གསུངས། །དེ་ལྟར་སྟོན་པས་སླར་ཡང་འདི་ཉིད་ནི། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཕྱེ་སྟེ་རྣམ་མང་
གསུངས། །སྤྲོས་དང་བཅས་པར་སྟོང་པ་ཉིད། །བཅུ་དྲུག་བཤད་ནས་མདོར་བསྡུས་ཏེ། །སླར་ཡང་བཞིར་བཤད་དེ་དག་ནི། །ཐེག་ཆེན་དུ་ཡང་བཞེད་པ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡི་རང་བཞིན་དེ། །ཡིན་ཕྱིར་མིག་ནི་མིག་གིས་སྟོང་། །དེ་བཞིན་རྣ་བ་སྣ་དང་ལྕེ། །ལུས་

102-1-213b

དང་ཡིད་ཀྱིས་བསྙད་པར་བྱ། །ཐེར་ཟུག་གནས་པ་མ་ཡིན་དང་། །འཇིག་པ་མ་ཡིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་ཡི། །རང་བཞིན་མེད་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ནང་སྟོང་ཉིད་དུ་འདོད། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡི་རང་བཞིན་དེ། །ཡིན་ཕྱིར་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་
སྟོང་། །སྒྲ་དང་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དང་། །ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད། །ཕྱི་རོལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །གཉིས་ཆར་རང་བཞིན་མེད་ཉིད་ནི། །ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད། །མཁས་
པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བསྙད། །སྟོང་ཉིད་དེ་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི། །ངོ་བོས་སྟོང་པར་འདོད་པ་ཡིན། །སྟོང་ཉིད་ཅེས་བྱའི་སྟོང་ཉིད་གང་། །སྟོང་ཉིད་སྟོང་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། །སྟོང་ཉིད་དངོས་པོའི་བློ་ཅན་གྱི། །འཛིན་པ་བཟློག་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་སྣོད་ཀྱི་
འཇིག་རྟེན་ནི། །མ་ལུས་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་ཕྱིར་དང་། །ཚད་མེད་དཔེ་ཡིས་མུ་མཐའ་ནི། །མེད་ཕྱིར་ཕྱོགས་རྣམས་ཆེན་པོ་ཉིད། །འདི་དག་བཅུ་ཆར་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡིན་དེ། །ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་དེ། །ཆེན་པོར་འཛིན་པ་བཟློག་ཕྱིར་གསུངས། །
དེ་ནི་དགོས་པ་མཆོག་ཡིན་པས། །དོན་དམ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡིན། །དེ་ནི་དེ་ཡིས་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་དེ། །མྱང་འདས་དངོས་པོའི་བློ་ཅན་གྱི། །འཛིན་པ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དོན་དམ་མཁྱེན་པས་དོན་དམ་པ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བསྟན་པར་མཛད། །
རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པོ། །འདུས་བྱས་ཡིན་པར་ངེས་པར་བསྙད། །དེ་ནི་དེ་ཡིས་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་ཉིད་གསུངས། །གང་ལ་སྐྱེ་གནས་མི་རྟག་ཉིད། །དེ་དག་མེད་པ་འདུས་མ་བྱས། །དེ་ནི་དེ་ཡིས་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་
སྟོང་ཉིད། །གང་ལ་མཐའ་ནི་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པར་བརྗོད། །དེ་དེ་ཁོ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད། །མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་ཉིད་བསྙད། །ཐོག་མ་དང་པོ་ཐ་མ་མཐའ། །དེ་དག་མེད་པས་འཁོར་བ་ནི། །ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད་པར་བརྗོད། །འགྲོ་འོང་བྲལ་ཕྱིར་རྨི་

102-1-214a

ལམ་ལྟའི། །སྲིད་འདི་དེ་ཡིས་དབེན་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ། །མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས། །བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་ངེས་པར་བསྙད། །དོར་བ་ཅེས་བྱ་འཐོར་བ་དང་། །འབོར་བ་ལ་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །དོར་མེད་གཏོང་བ་མེད་པ་སྟེ། །འགའ་ཡང་
དོར་མེད་གང་ཡིན་པའོ། །དོར་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན། །དེ་དེའི་ཕྱིར་ན་དོར་མེད་པ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད། །འདུས་བྱས་ལ་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད། །གང་ཕྱིར་སློབ་མ་རང་སངས་རྒྱས། །རྒྱལ་སྲས་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས། །
མ་མཛད་དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ལ། །སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད། །རང་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྙད་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དང་རེ་དྲུག་དང་། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་དྲུག་དང་། །གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ཅན་
མིན་དེ་བཞིན། །འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྣམས། །ཆོས་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དེ་དག་གིས་དབེན་སྟོང་ཉིད་གང་། །གཟུགས་རུང་ལ་སོགས་དངོས་མེད་གང་། །དེ་ནི་རང་མཚན་སྟོང་པ་ཉིད། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་རུང་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཚོར་བ་མྱོང་
བའི་བདག་ཉིད་ཅན། །འདུ་ཤེས་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །ཡུལ་ལ་སོ་སོར་རྣམ་རིག་པ། །རྣམ་ཤེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་རང་མཚན་ཉིད། །ཁམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྦྲུལ་གདུག་འདོད། ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་
ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་ཉིད་དུ་གསུངས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་། །དེ་ནི་འདུ་འཕྲོད་མཚན་ཉིད་དོ། །གཏོང་བ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཚུལ་ཁྲིམས་གདུང་མེད་མཚན་ཉིད་བཟོད། །ཁྲོ་མེད་མཚན་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་
ཉིད་དོ། །བསམ་གཏན་སྡུད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཤེས་རབ་ཆགས་མེད་མཚན་ཉིད་དེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྣམས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་འདི་དག་ཡིན་པར་བརྗོད། །བསམ་གཏན་རྣམས་དང་ཚད་མེད་དང་། །དེ་བཞིན་གཞན་གང་གཟུགས་མེད་པ། །དེ་དག་ཡང་དག་

102-1-214b

མཁྱེན་པ་ཡིས། །མི་འཁྲུག་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་གསུངས། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་སུམ་ཅུ་བདུན། །ངེས་པར་འབྱུང་བྱེད་རང་མཚན་ཉིད། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། །དམིགས་པ་མེད་པས་རྣམ་དབེན་ཉིད། །མཚན་མ་མེད་པ་ཞི་ཉིད་དེ། །གསུམ་པའི་མཚན་
ཉིད་སྡུག་བསྔལ་དང་། །གཏི་མུག་མེད་རྣམ་ཐར་རྣམས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བྱེད་པའོ། །སྟོབས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ནི། །གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རང་བཞིན་གསུངས། །སྐྱོབ་པའི་མི་འཇིགས་པ་རྣམས་ནི། །ཤིན་ཏུ་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན། །
སོ་སོར་ཡང་དག་རིག་རྣམས་ན། །སྤོབས་སོགས་ཚད་མེད་མཚན་ཉིད་ཅན། །འགྲོ་ལ་ཕན་པ་ཉེར་སྒྲུབ་པ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྐྱོབ་པ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའོ་དགའ་བ་ནི། །རབ་དགའི་མཚན་ཉིད་བཏང་སྙོམས་ནི། །མ་
འདྲེས་མཚན་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་མ་འདྲེས་པ། །བཅུ་དང་བརྒྱད་དུ་གང་འདོད་དག །གང་ཕྱིར་སྟེན་དེས་མི་འཕྲོགས་པ། །དེ་ཕྱིར་མི་འཕྲོགས་རང་མཚན་ཉིད། །རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ནི། །མངོན་སུམ་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད། །གཞན་ནི་ཉི་ཚེ་
བ་ཉིད་ཀྱིས། །མངོན་སུམ་ཞེས་བྱར་མི་འདོད་དོ། །གང་ཞིག་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་དང་། །འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་། །རེ་རེ་ཁོ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་ནི་རང་མཚན་སྟོང་པ་ཉིད། །ད་ལྟ་བ་འདི་མི་གནས་ཤིང་། །འདས་དང་མ་འོངས་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་
དུ་དེ་དག་མི་དམིགས་པ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བརྗོད། །མི་དམིགས་པ་དེ་རང་ངོ་བོ། །དེ་ཡིས་དབེན་པ་ཉིད་གང་དེ། །ཐེར་ཟུག་གནས་མིན་འཇིག་མིན་པས། །མི་དམིགས་ཞེས་བྱའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཕྱིར་དངོས་རྣམས་ལ། །འདུས་པ་པ་ཡི་ངོ་བོ་མེད། །
འདུས་པ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །སྟོང་ཉིད་དངོས་མེད་སྟོང་ཉིད་དོ། །དངོས་པོའི་སྒྲས་ནི་མདོར་བསྡུས་ན། །ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་བརྗོད་པ་ཡིན། །དེ་རྣམས་དེ་ཡིས་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་དངོས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །མདོར་བསྡུས་ན་ནི་དངོས་མེད་པ། །འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྗོད། །དེ་ཉིད་

102-1-215a

དངོས་མེད་ངེས་སྟོང་ཉིད། །དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ནི། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱའི་སྟོང་ཉིད་དེ། །འདི་ལྟར་རང་བཞིན་མ་བྱས་པས། །རང་བཞིན་ཞེས་ནི་བྱ་བར་བསྙད། །སངས་རྒྱས་
རྣམས་ནི་འབྱུང་བའམ། །མ་བྱུང་ཡང་རུང་དངོས་སུ་ན། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དངོས་པོར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཡང་དག་མཐའ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད། །དེ་བཞིན་དངོས་པོའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཚུལ་ལས། །དེ་དག་དེ་སྐད་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །དེ་
ལྟར་བློ་གྲོས་ཟེར་གྱིས་སྣང་བ་གསལ་བྱས་པ། །རང་གི་ལག་ན་གནས་པའི་སྐྱུ་རུ་ར་བཞིན་དུ། །སྲིད་གསུམ་འདི་དག་མ་ལུས་གདོད་ནས་སྐྱེ་མེད་པར། །རྟོགས་ཏེ་ཐ་སྙད་བདེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགོག་པར་འགྲོ། །རྟག་ཏུ་འགོག་པར་གཏོགས་པའི་བསམ་གཏན་ཡིན་མོད་ཀྱི། །འགྲོ་
བ་མགོན་མེད་པ་ལ་སྙིང་རྗེའང་སྐྱེད་པར་བྱེད། །དེ་གོང་བདེ་གཤེགས་གསུང་སྐྱེས་སངས་རྒྱས་འབྲིང་བཅས་ནི། །མ་ལུས་པ་རྣམས་བློ་ཡིས་ཕམ་པར་བྱེད་པའང་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་དེ་ཉིད་གཤོག་ཡངས་དཀར་པོ་རྒྱས་གྱུར་པ། །ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ནི་སྐྱ་བོའི་ངང་པ་ཡིས། །མདུན་
དུ་བདར་ནས་དགེ་བའི་རླུང་གི་ཤུགས་སྟོབས་ཀྱིས། །རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དྲུག་པའོ།།      །།རིང་དུ་སོང་འདིར་འདི་ནི་སྐད་ཅིག་དང་། །སྐད་ཅིག་ལ་ནི་འགོག་པར་འཇུག་འབྱུང་ཞིང་། །ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལེགས་
འབར་བའང་འཐོབ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་བདུན་པའོ།།      །།ཡང་ཡང་སྔར་དགེ་ལས་ལྷག་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །གང་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་འགྱུར་བ། །མི་གཡོ་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཆེ་དེ་འཇུག །འདི་ཡི་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་དག་འགྱུར་ཞིང་། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་
འགོག་ལས་སློང་བར་མཛད། །ཆགས་པ་མེད་པའི་བློ་ནི་སྐྱོན་རྣམས་དག་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་ཕྱིར། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་དྲི་མ་དེ་དག་རྩ་བཅས་ཉེ་བར་ཞི་འགྱུར་ཞིང་། །ཉོན་མོངས་ཟད་ཅིང་ས་གསུམ་བླ་མར་གྱུར་ཀྱང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །འབྱོར་པ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་བྲལ་མ་ལུས་

102-1-215b

འཐོབ་པར་ནུས་མ་ཡིན། །འཁོར་བ་འགགས་ཀྱང་དབང་རྣམས་བཅུ་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་དག་གིས། །སྲིད་པའི་འགྲོ་བར་རང་གི་བདག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་བརྒྱད་པའོ།།      །།དགུ་པ་ལ་ནི་
དེའི་སྟོབས་ལྟ་ཞིག་མཐའ་དག་རྫོགས་པར་དག་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་བཞིན་ཡང་དག་རིག་ཆོས་རང་གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་དག་པའང་འཐོབ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་དགུ་པའོ།།      །།བཅུ་པའི་ས་ལ་དེ་ཡིས་ཀུན་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་
དབང་བསྐུར་བ། །དམ་པ་འཐོབ་ཅིང་ཡེ་ཤེས་ལྷག་པར་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་པའང་ཡིན། །ཆར་སྤྲིན་རྣམས་ལས་ཆུ་ཆར་འབབ་པ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི། །དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ཆེད་དུ་རྒྱལ་སྲས་ལས་ཀྱང་ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་ཆར་འབབ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་
ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པའོ།།      །།དེ་ཚེ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་ཞིང་། །དེ་དག་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱང་འདི་ཡིས་རྟོགས། །དེ་ཉིད་ཚེ་ན་བསྐལ་པ་བརྒྱར་གནས་ཤིང་། །སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་ཡང་དག་འཇུག །བློ་ལྡན་ཏིང་འཛིན་བརྒྱ་ཕྲག་སྙོམས་
པར་འཇུག་ཅིང་གཏོང་བྱེད་དེ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་འདི་ཡིས་ཀུན་ནས་གཡོ་ཞིང་སྣང་བར་ནུས། །དེ་བཞིན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་དེ་སེམས་ཅན་བརྒྱ་ཕྲག་སྨིན་བྱེད་ཅིང་། །བརྒྱ་ཕྲག་གྲངས་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཞིང་དག་ཏུ་ཡང་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཡང་དག་
འབྱེད་བྱེད་ཐུབ་དབང་སྲས། །རང་གི་ལུས་ལ་ལུས་རྣམས་ཀུན་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པའང་ཡིན། །རང་གི་འཁོར་དང་བཅས་པས་མཛེས་འབྱོར་ལུས་ནི་རེ་རེ་ཞིང་། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བརྒྱ་ཕྲག་དག་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའང་སྟོན། །བློ་ལྡན་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གནས་པས་ཡོན་ཏན་དེ་དག་
ནི། །ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་དྲི་མ་མེད་གནས་པས། །དེ་དག་སྟོང་ནི་ཡང་དག་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ས་ལྔ་པོ། །འདི་དག་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས་ནི་འབུམ་ཕྲག་དང་། །བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་འཐོབ་ཅིང་དེ་ཡིས་བྱེ་བ་སྟོང་འགྱུར་འཐོབ། །དེ་ནས་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་

102-1-216a

འགྱུར་ཡང་འཐོབ་བྱེ་བ་ཕྲག །ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱར་རྫོགས་པར་བསྒྲུབ་དང་སླར་ཡང་སྟོང་ཕྲག་ཏུ། །ཡང་དག་པར་ནི་བསྒྱུར་བ་མཐའ་དག་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །མི་གཡོའི་སར་གནས་རྣམ་རྟོག་མེད་པ་དེས། །སྟོང་གསུམ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་བསྡོམས་
འཇིག་རྟེན་ན། །རྡུལ་ཚད་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་དང་། །གྲངས་མཉམ་ཡོན་ཏན་དག་ནི་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ས་ལ་གནས་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དེས་སྔར་བསྟན་ཡོན་ཏན་དག །གྲངས་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་ཡང་དག་པར། །བསྡོམས་པ་ཕྲག་
བཅུའི་རྡུལ་ཚད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རེ་ཞིག་བཅུ་པ་འདིར་དེའི་ཡོན་ཏན་དག །ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཆེས་འདས་འགྱུར་ཞིང་། །ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་བསྡོམས་རྣམས་ན། །རྡུལ་དག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་འགྱུར། །བ་སྤུའི་ཁུང་བུར་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་དང་། །
ལྷན་ཅིག་རྫོགས་སངས་རྒྱས་སྐུ་བགྲང་འདས་དང་། །དེ་བཞིན་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་མི་དག་ཀྱང་། །སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ནི་སྟོན་པར་ནུས། །གང་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དྲི་མ་མེད་ལ་ཟླ་སྣང་གསལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །སྔོན་ཚེ་སྟོབས་བཅུ་བསྐྱེད་པའི་ས་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་སླར་ཡང་འབང་གྱུར་
ཞིང་། །འོག་མིན་དུ་ནི་གང་གི་དོན་དུ་འབད་གྱུར་གོ་འཕང་མཆོག་ཞི་བ། །ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་མཐར་ཐུག་མཚུངས་པ་མེད་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྙེས། །ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་དབྱེ་བས་མཁའ་ལ་དབྱེ་བ་མེད་དེ་ལྟར། །དངོས་བྱས་དབྱེ་བ་འགའ་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །རོ་མཉམ་ཉིད་
དུ་ཡང་དག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད་གྱུར་ན། །མཁྱེན་བཟང་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་གིས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐུགས་སུ་ཆུད། །གང་ཚེ་ཞི་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ལ་བློ་གྲོས་འཇུག་མི་འགྱུར། །བློ་མ་ཞུགས་པར་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཅན་ངེས་པར་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ལ། །ཀུན་ནས་ཤེས་མེད་པ་
ནི་ཤེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་འགལ་བར་འགྱུར། །མཁྱེན་པོ་མེད་པར་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་ལ་འདི་ལྟའོ་ཞེས་སུ་ཞིག་སྟོན། །གང་ཚེ་སྐྱེ་མེད་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་བློ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བ། །དེ་ཚེ་དེ་རྣམས་སྟེན་ལས་དེ་ཡིས་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ནི་གང་གི་རྣམ་པ་ཅན་

102-1-216b

དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཡིས་ཡུལ། །དེ་ཡོངས་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་ཐ་སྙད་བརྟེན་ནས་རིག་པ་ཡིན། །དེ་ཡི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །ཟིན་དང་སྤྲུལ་པ་མཁའ་གཞན་ལས་དེའི་མཐུས། །སྒྲ་གང་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཉིད་སྟོན་འབྱུང་བ། །དེ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་དེ་ཉིད་རིག །
ཇི་ལྟར་རྫ་མཁན་སྟོབས་ཆེན་ལྡན་པས་འདིར། །ཡུན་རིང་ཆེས་འབད་པས་བསྐོར་འཁོར་ལོ་ནི། །དེའི་རྩོལ་ད་ལྟར་སྐྱེས་པ་མེད་བཞིན་དུའང་། །འཁོར་ཞིང་བུམ་པ་ལ་སོགས་རྒྱུར་མཐོང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ད་ལྟ་སྐྱེས་རྩོལ་མེད་བཞིན་དུ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་ཅན་སྐུ་ཉིད་ལ་བཞུགས་
དེའི། །འཇུག་པ་སྐྱེ་བོའི་དགེ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི། །ཁྱད་པར་གྱིས་འཕངས་ལས་ཆེས་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་མ་ལུས་པ། །བསྲེགས་པས་ཞི་དེ་རྒྱལ་རྣམས་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །དེ་ཚེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད། །སེམས་འགགས་པས་
དེ་སྐུ་ཡིས་མངོན་སུམ་མཛད། །ཞི་སྐུ་དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་གསལ་གྱུར་ཞིང་། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་རྣམ་མི་རྟོག །འགྲོ་གྲོལ་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་འབྱོར་སླད་རྟག །འདི་ནི་སྤྲོས་དང་བྲལ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཐུབ་དབང་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་དེའི་རྒྱུ་མཐུན། །
གཟུགས་སྐུ་གཅིག་ལ་རང་གི་སྐྱེ་གནས་སྐབས། །སྔར་འགགས་གསལ་དང་མ་འཆོལ་བྱུང་ཚུལ་ནི། །མ་ལུས་ཀྱིས་བཀྲ་མཐའ་དག་སྟོན་པར་མཛད། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ཇི་འདྲར་ཐུབ་དབང་དེ་དང་། །དེ་དག་སྐུ་སྤྱོད་མཐུ་སྟོབས་ཇི་འདྲ་དང་། །ཉན་ཐོས་དགེ་འདུན་ཇི་སྙེད་
ཇི་ལྟ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་དེར་གཟུགས་ཇི་འདྲ་དང་། །ཇི་འདྲའི་ཆོས་དང་དེར་བདག་ཇི་འདྲ་དང་། །ཆོས་ཐོས་སྤྱོད་པ་གང་ལ་སྤྱད་པ་དང་། །སྦྱིན་གང་ཇི་ཙམ་དེ་དག་ལ་ཕུལ་བ། །དེ་ནི་མ་ལུས་སྐུ་གཅིག་ལ་སྟོན་མཛད། །དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བརྩོན་
ཏིང་འཛིན་དང་། །ཤེས་རབ་སྤྱོད་ཚེ་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་གང་། །མ་ཚང་མེད་དེ་དག་ཉིད་སྤྱོད་པ་ཀུན། །སྐུ་ཡི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུར་འང་གསལ་བར་སྟོན། །སངས་རྒྱས་གང་དག་འདས་དང་འབྱུང་འགྱུར་གང་། །གང་དག་ད་ལྟར་ནམ་མཁའི་མཐར་ཐུག་པར། །གདངས་

102-1-217a

མཐོན་ཆོས་སྟོན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བཟུང་བའི། །འགྲོ་དབུགས་འབྱིན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་བཞུགས་པ་དང་། །དང་པོའི་ཐུགས་བཟུང་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར། །དེ་དག་སྤྱོད་ཀུན་དངོས་རྣམས་མིག་འཕྲུལ་གྱི། །རང་བཞིན་མཁྱེན་ནས་བདག་བཞིན་
བ་སྤུ་ཡི། །ཁུང་བུར་དུས་གཅིག་ལ་ནི་གསལ་བར་སྟོན། །དེ་བཞིན་དུས་གསུམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། །རང་རྒྱལ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་མ་ལུས་ཀྱི། །སྤྱོད་དང་དེ་ལྷག་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ནི། །ཐམས་ཅད་བ་སྤུའི་ཁུང་བུར་གཅིག་ཚེ་སྟོན། །དག་
པ་འདི་ནི་བཞེད་པ་འཇུག་པ་ཡིས། །རྡུལ་གཅིག་ཡུལ་ལ་མཁའ་གཏུགས་འཇིག་རྟེན་དང་། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་ཕྱོགས་ཁྱབ་རྡུལ་སྟོན་མོད། །རྡུལ་རགས་མི་འགྱུར་འཇིག་རྟེན་ཕྲ་མི་འགྱུར། །རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྲིད་མཐའི་བར། །སྐད་ཅིག་
དེ་རེ་རེ་ལ་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས། །ཇི་སྙེད་སྟོན་པ་དེ་སྙེད་འཛམ་བུ་གླིང་། །མ་ལུས་རྡུལ་གང་དེ་སྙེད་ལ་གྲངས་མེད། །གནས་དང་གནས་མིན་མཁྱེན་སྟོབས་དང་། །དེ་བཞིན་ལས་རྣམ་སྨིན་བློ་དང་། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཐུགས་ཆུད་དང་། །སྣ་ཚོགས་ཁམས་ནི་མཁྱེན་
སྟོབས་དང་། །དེ་བཞིན་དབང་མཆོག་མཆོག་མ་ཡིན། །མཁྱེན་དང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་དང་། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་ཏིང་འཛིན་དང་། །སྙོམས་པར་འཇུག་སོགས་བློ་སྟོབས་དང་། །སྔོན་གནས་དྲན་པ་མཁྱེན་པ་དང་། །དེ་བཞིན་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བློ་དང་། །ཟག་
རྣམས་ཟད་པ་མཁྱེན་སྟོབས་ཏེ། །སྟོབས་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་གོ། །རྒྱུ་གང་ཞིག་ལས་གང་ཞིག་ངེས་པར་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་གནས་སུ་དེ་མཁྱེན་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །བཤད་པ་ལས་བཟློག་གནས་མིན་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པ། །མཁྱེན་པ་ཐོགས་པ་
སྤངས་པ་དེ་ནི་སྟོབས་སུ་བཤད། །འདོད་དང་མི་འདོད་དེ་ལས་བཟློག་དང་ཟད་དངོས་ཀྱི། །ལས་དང་དེ་ཡི་རྣམ་སྨིན་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ལའང་། །མཁྱེན་པ་ནུས་མཐུ་ཐོགས་མེད་སོ་སོར་འཇུག་འགྱུར་བ། །དུས་གསུམ་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་མཛད་དེ་ནི་སྟོབས་སུ་འདོད། །འདོད་

102-1-217b

ཆགས་སོགས་ཀྱིས་འབྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདོད་པ་ནི། །ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་དམན་འབྲིང་གང་ཡང་ཁྱད་འཕགས་འདོད། །དེ་ལས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་གཡོགས་མོས་ལ་མཁྱེན་པ་ནི། །དུས་གསུམ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་ཁྱབ་པ་སྟོབས་ཤེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་
ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་ལ་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །མིག་སོགས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་དེ་ཁམས་སུ་གསུངས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་མཐའ་ཡས་ཤིང་། །རྣམ་ཀུན་ཁམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་འཇུག་སྟོབས་སུ་འདོད། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་སོགས་
ཆེས་རྣོ་ཉིད་ནི་མཆོག་བཞེད་ལ། །འབྲིང་གནས་སྐབས་དང་རྟུལ་ཉིད་མཆོག་མིན་པར་བཤད་དང་། །མིག་ལ་སོགས་དང་ཕན་ཚུན་སྒྲུབ་ནུས་ཆུབ་པ་ལ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཆགས་མེད་སྟོབས་སུ་གསུངས། །ལམ་འགའ་རྒྱལ་བ་ཉིད་དང་འགའ་ཞིག་རང་རྒྱལ་
གྱི། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ཉན་ཐོས་བྱང་ཆུབ་ཡི་དྭགས་དང་། །དུད་འགྲོ་ལྷ་མི་རྣམས་དང་དམྱལ་བ་སོགས་འགྲོ་བ། །དེ་ལ་མཁྱེན་པ་ཆགས་མེད་མཐའ་ཡས་སྟོབས་སུ་འདོད། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་རྣལ་འབྱོར་བྱེ་བྲག་ལ་ཐ་དད། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་བརྒྱད་གང་ཞི་
གནས་གང་དག་དང་། །སྙོམས་འཇུག་ཁྱད་པར་གང་དག་གཅིག་པར་བརྒྱད་གྱུར་པ། །དེ་ལ་མཁྱེན་པ་ཐོགས་མེད་འདི་ནི་སྟོབས་སུ་བཤད། །ཇི་སྲིད་གཏི་མུག་དེ་སྲིད་སྲིད་གནས་འདས་བདག་དང་། །སེམས་ཅན་གཞན་རེ་རེ་ཡི་སྲིད་པ་སེམས་ཅན་ནི། །ཇི་སྙེད་དེ་སྙེད་
མཐའ་ཡས་གཞིར་བཅས་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་། །བཅས་རྣམས་ལ་བློ་གང་དང་གང་ཡིན་སྟོབས་སུ་བཤད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་འཆི་འཕོ་དང་། །སྐྱེ་གང་འཇིག་རྟེན་ལ་གནས་ནམ་མཁའ་མཐར་ཐུག་དང་། །བཀྲ་མང་དེ་ལ་མཁྱེན་པ་དུས་དེར་འཇུག་པ་
ཡིས། །མ་ཆགས་རྣམ་ཀུན་ཡོངས་དག་མཐའ་ཡས་སྟོབས་སུ་འདོད། །རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མྱུར་དུ་རྒྱལ་རྣམས་ཀྱི། ཉོན་མོངས་དག་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་འཇིག་འགྱུར་དང་། །སློབ་མ་ལ་སོགས་ཉོན་མོངས་བློ་ཡིས་འགོག་པ་གང་། །དེ་ལ་མཁྱེན་

102-1-218a

པ་ཆགས་མེད་མཐའ་ཡས་སྟོབས་སུ་འདོད། །ནམ་མཁའ་མེད་པས་འདབ་ཆགས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་གྱི། །འདི་ནི་རང་མཐུ་ཟད་པས་ལྡོག་པར་འགྱུར་དེ་བཞིན། །སློབ་མ་དང་བཅས་སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །
ཡོན་ཏན་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་མ་བརྗོད་ལྡོག་པར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་བདག་འདྲས་ཁྱོད་ཡོན་འདི་དག་ཅི། །ཤེས་པ་དང་ནི་བརྗོད་པར་ནུས་འགྱུར་རམ། །འོན་ཀྱང་དེ་དག་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། །བཤད་ཕྱིར་དོགས་སྤངས་ཅུང་ཞིག་ཙམ་ཞིག་སྨྲས། །
ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཡོན་ཏན་གཞན་རྣམས་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཚུལ་ཤེས་པས། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་འཐོབ་པར་འགྱུར། །སླར་ཡང་མི་གཡོ་སྐུ་མངའ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྲིད་གསུམ་བྱོན་ནས་སྤྲུལ་རྣམས་ཀྱིས། །གཤེགས་པ་དང་ནི་
བལྟམ་དང་བྱང་ཆུབ་ཞི་བའི་འཁོར་ལོའང་སྟོན་པར་མཛད། །དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གཡོ་བག་སྤྱོད་ཅན་རེ་བའི་ཞགས་པ་ནི། །མང་པོས་བཅིངས་པ་མ་ལུས་ཐུགས་རྗེས་མྱ་ངན་འདས་པར་བཀྲི་བར་མཛད། །གང་ཕྱིར་འདི་ན་དེ་ཉིད་ཤེས་ལས་དྲི་མ་མཐའ་
དག་སེལ་བ་ནི། །ལྷུར་བྱེད་གཞན་མེད་ཆོས་རྣམས་དེ་ཉིད་རྣམ་འགྱུར་དབྱེ་ལའང་བསྟེན་མིན་ཞིང་། །དེ་ཉིད་ཡུལ་ཅན་བློ་གྲོས་འདི་ཡང་ཐ་དད་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་འགྲོ་ལ་ཐེག་པ་མི་མཉམ་དབྱེར་མེད་བསྟན། །གང་ཕྱིར་འགྲོ་ལ་
ཉེས་པ་སྐྱེད་བྱེད་སྙིགས་མ་འདི་དག་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་སྤྱོད་ཡུལ་གཏིང་ཟབ་ལ་འཇུག་མི་འགྱུར་ཞིང་། །བདེ་གཤེགས་གང་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་མཁྱེན་རབ་ཐུགས་རྗེ་ཐབས་དང་ལྷན་ཅིག་པ། །མངའ་དང་གང་ཕྱིར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་
དགྲོལ་ཞེས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞལ་བཞེས་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་མཁས་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་གླིང་དུ་ཆས་པའི་སྐྱེ་ཚོགས་ཀྱི། །ངལ་བ་ཉེར་སེལ་གྲོང་ཁྱེར་ཡིད་འོང་བར་དུ་རྣམ་པར་བཀོད་པ་ལྟར། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཐེག་པ་འདི་ནི་སློབ་མ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཚུལ་ལ་ཡིད། །སྦྱར་ཞིང་རྣམ་པར་

102-1-218b

དབེན་ལའང་བློ་སྦྱངས་རྣམས་ལ་ལོགས་སུ་གསུངས། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མ་ལུས་ཕྱོགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཡུལ་དག་ན། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་གྱི་རྡུལ་རྣམས་བདོག་པར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་རབ་དམ་པར་གཤེགས་པའི་སྐལ་བ་དེ་སྙེད་
དེ། །འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་གསང་བ་འདི་ནི་བསྙད་བགྱི་མ་ལགས་སོ། །རྒྱལ་བ་ཇི་སྲིད་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་མཆོག་ཏུ་རབ་ཞི་བར། །འགྲོ་བ་མིན་ཞིང་ནམ་མཁའ་རྣམ་འཇིག་འགྱུར་མིན་དེ་སྲིད་དུ། །ཤེས་རབ་ཡུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཁྱོད་ལ་ཐུགས་བརྩེ་མ་མ་ཡིས། །
ཚུལ་ལུགས་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་བ་གང་ལ་མངའ། །གཏི་མུག་སྐྱོན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁ་ཟས་དུག་བཅས་ཟ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ནང་མི་དེ་ལ་ཁྱོད་བརྩེ་ཇི་ལྟ་བ། །དེ་ལྟར་དུག་ཟོས་ཉེན་པའི་བུ་ལ་མ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་མིན། །དེས་ན་མགོན་པོ་
མཆོག་ཏུ་རབ་ཞིར་གཤེགས་པར་འགྱུར་མ་ལགས། །གང་གི་ཕྱིར་ན་མི་མཁས་དངོས་དང་དངོས་མེད་པར་ཞེན་པ་ཡི་བློ་ཅན་གྱིས། །སྐྱེ་དང་འཇིག་གནས་སྐབས་དང་སྡུག་དང་མི་སྡུག་བྲལ་ཕྲད་ཀྱིས་བསྐྱེད་སྡུག་བསྔལ་དང་། །སྡིག་ཅན་འགྲོ་བ་འཐོབ་པ་དེ་ཕྱིར་
འཇིག་རྟེན་ཐུགས་བརྩེའི་ཡུལ་དུ་རབ་དོང་བས། །བཅོམ་ལྡན་ཐུགས་རྗེས་ཁྱོད་ཐུགས་ཞི་ལས་བཟློག་པས་ཁྱོད་ལ་མྱ་ངན་འདས་མི་མངའ། །ལུགས་འདི་དགེ་སློང་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས། །དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཏུས་ནས། །ལུང་ཇི་བཞིན་དང་
མན་ངག་ནི། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བརྗོད་པ་ཡིན། །འདི་ལས་གཞན་ན་ཆོས་འདི་ནི། །ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །འདིར་འབྱུང་ལུགས་ཀྱང་གཞན་ན་ནི། །མེད་ཅེས་མཁས་རྣམས་ངེས་པར་མཛོད། །ཀླུ་སྒྲུབ་བློ་མཚོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེའི་ཁ་དོག་
གིས་འཇིགས་པས། །སྐྱེ་བོས་ལུགས་བཟང་གང་དག་རྒྱང་རིང་སྤངས་པས་དེ་ཡི་ཚིག །ལེའུར་བྱས་པའི་ཁ་འབུས་ཀུ་མུ་ཏ་ཁ་ཕྱེ་བའི་ཆུས། །ད་ལྟ་ཟླ་བ་གྲགས་པ་རེ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྐོང་བར་བྱེད། །དེ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཟབ་མོ་འཇིགས་རུང་འདི་ནི་

102-1-219a

སྔོན་གོམས་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །ངེས་པར་རྟོགས་འགྱུར་འདི་ནི་གསན་རྒྱ་ཆེ་ཡང་གཞན་གྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ཚུལ་ལུགས་རང་བློས་སྦྱར་བ་འདི་དག་མཐོང་ནས་བདག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡི། །གཞུང་
ལུགས་རྣམས་ལྟར་གཞན་ལུགས་བཞེད་གཞུང་འདི་ལས་གཞན་ལ་དགའ་བློ་དོར་བར་བྱ། །སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ལུགས་བཟང་བསྙད་ལས་བདག་གིས་བསོད་ནམས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐར། །ཁྱབ་ཅིང་ཡིད་མཁའ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་སྔོར་སྟོན་ཀའི་རྒྱུ་
སྐར་ལྟར་དཀར་བའམ། །སེམས་ཀྱི་སྦྲུལ་ལ་གདེངས་ཀའི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་གང་ཞིག་ཐོབ་པ་དེས། །འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་དེ་ཉིད་རྟོགས་ནས་མྱུར་དུ་བདེ་གཤེགས་སར་བགྲོད་ཤོག །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཚུལ་གསལ་བར་བྱེད་པ། 
སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཐེག་པ་མཆོག་ལ་ཐུགས་གཞོལ་བ། མི་འཕྲོགས་པའི་མཁྱེན་རབ་དང་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བ། རི་མོར་བྲིས་པའི་བ་དྲུས་ལས་འོ་མ་བཞོས་པས་བདེན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པར་མཛད་པས་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།།      །།
ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་ཀྱི་དཔུང་། རིན་ཆེན་སྦས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ། ཁ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་འཕགས་པ་ལྷའི་སྐུ་རིང་ལ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཏི་ལ་ཀ་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བནྡེ་པ་ཚབ་ཉི་མ་གྲགས་ཀྱིས་ཁ་ཆེའི་དཔེ་
དང་མཐུན་པར་བསྒྱུར། ཕྱིས་ར་ས་ར་མོ་ཆེར་རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཀ་ན་ཀ་ཝརྨ་དང་། ལོ་ཙྪ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉི་འོག་ཤར་ཕྱོགས་པའི་དཔེ་དང་གཏུགས་ཤིང་ལེགས་པར་བཅོས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      །།འདིར་འགྲེལ་པའི་མཛད་བྱང་དང་། འགྱུར་བྱང་
གི་སྟེང་ནས་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་བཀོད་པ་ནི། རྩ་བ་ལོགས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང་འགྲེལ་པའི་ནང་གི་རྩ་བ་གཉིས་སྦྱར་ནས་ཞུས་དག་བྱས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ།།      །།

102-1-219b



102-1-220a



102-1-220b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མཱ་དྷྱཱ་མ་ཀ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་བྷཱ་ཥུ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དབུ་མ་ལ་
འཇུག་པ་རྩོམ་པར་འདོད་པས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་པས་ཀྱང་ཐོག་མར། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོ། སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བསྡམས་པ་སྐྱབས་མེད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་
མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་བསྟོད་པར་འོས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་འབྲིང་རྣམས་ཐུབ་དབང་སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་འཁྲུངས་ཤིང་། །སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་གཉིས་སུ་མེད་བློ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྒྱལ་
སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་གོང་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངའ་བས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་པས་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་དམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང་། ཉན་
ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དེའི་བཀས་མངའ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཐུབ་དབང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ལས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་སྐྱེས་པ་ནི་དེ་དག་ལས་བསྐྲུན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་བྱུང་བར་གྱུར་པ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཉན་པ་དང་སེམས་པ་དང་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པར་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་
ཉན་པ་ཁོ་ན་ལས་དོན་དམ་པ་རྟོགས་པ་ལ་མཁས་སུ་ཟིན་ཀྱང་མཐོང་བའི་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་སྒྲུབ་པ་པོ་དག་གིས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་ལྟར་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་

102-1-221a

སུ་སྨིན་པ་གོར་མ་ཆག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ལྷས། དེ་ཉིད་ཤེས་པས་གལ་ཏེ་འདིར། །མྱ་ངན་འདས་པ་མ་ཐོབ་ཀྱང་། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འབད་མེད་པར། །ངེས་པར་ཐོབ་འགྱུར་ལས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབུ་མ་ལས་ཀྱང་། 
རྫོགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཞིང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཟད་པ་ན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། །རྟེན་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་གི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཉན་ཐོས་དག་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱ་བ་བྱས་སོ། །འདི་
ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུའི་མཆོག་གམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་ཐོས་ནས་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ལ་སྒྲོགས་པར་བྱེད་པས་ན་ཉན་ཐོས་དག་སྟེ། དམ་
པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལས། མགོན་པོ་དེ་རིང་བདག་ཅག་ཉན་ཐོས་གྱུར། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཡང་དག་བསྒྲགས་པར་བགྱི། །བྱང་ཆུབ་པ་ཡི་སྒྲ་ཡང་རབ་ཏུ་བརྗོད། །དེ་བས་བདག་ཅག་ཉན་ཐོས་མི་ཟད་འདྲ། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
ཀྱང་དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཙམ་ཡང་མི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསུམ་ཅར་ལ་ཡང་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲས་རང་སངས་རྒྱས་དག་བསྙད་དོ། །དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་དང་། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་པས་དམན་པའི་ཕྱིར་ན་འབྲིང་ངོ་། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པར་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ཞིང་བདག་ཉིད་གཅིག་པུའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་སངས་

102-1-221b

རྒྱས་པས་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐུབ་དབང་ལས་སྐྱེས་སོ། །ཡང་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་དེ་རྣམས་གང་ལས་བལྟམས་ཤེ་ན། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ལས་འཁྲུངས་ཤིང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པས་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ལས་འཁྲུངས་ཤེ་ན། འདི་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་རྣམས་ཆེས་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་དེའི་རྒྱུ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་འཁྲུངས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆེས་བརླིང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། རྒྱུ་ལ་མཆོད་པ་བརྗོད་པས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ལ་མཆོད་པ་དོན་གྱིས་འཕངས་པར་དགོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་སྨན་གྱི་ལྗོན་ཤིང་ཆེན་པོ་འབྲས་བུ་ངེས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེར་བ། མྱུ་གུ་ལ་
སོགས་མཐོ་ཞིང་ལོ་མ་འཇམ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་ལྟར་བསྒྲིམས་ཏེ་ཡོངས་སུ་བསྐྱང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་ཞིང་། དུས་དེར་ཉེ་བར་གྱུར་ཅིང་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་བཀོད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

102-1-222a

རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཚེས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ལྟར་ཉ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་ང་ལ་རབ་ཏུ་དད་པ་དེ་དག་གིས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕྱག་བྱའི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བྱུང་ངོ་ཞེས་
གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རིགས་པ་དང་ལུང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་འཁྲུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་གཉིས་སུ་མེད་
བློ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་ནི་བརྩེ་བ་སྟེ། འདི་ཉིད་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་དང་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་ནོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་བློ་ནི། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་
རབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་འཕགས་པ་ཆོས་ཀུན་བགྲོ་བའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱིའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པའོ། །གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་མི་གནས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་
པར་བགྱི་བ་ཙམ་དང་། ཤེས་པ་པོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བགྱི་བ་ཙམ་དུ་བས་ན་ཆོས་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ་འདི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སེམས་གང་སྐྱེས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་
བགྱིའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་སེམས་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་སེམས་དང་། བྱམས་པས་མཉེན་པའི་སེམས་དང་། སྙིང་རྗེས་མི་ཟློག་པའི་སེམས་དང་། དགའ་བས་འགྱོད་པ་མ་མཆིས་པའི་སེམས་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་དྲི་མ་མ་མཆིས་པའི་སེམས་དང་། 

102-1-222b

སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་འགྱུར་བའི་སེམས་དང་། མཚན་མ་མ་མཆིས་པས་སྒྲིབ་པ་མ་མཆིས་པའི་སེམས་དང་། སྨོན་པ་མ་མཆིས་པས་མི་གནས་པའི་སེམས་ཞེས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་། བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། དེ་ཡི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །རི་དབང་རྒྱལ་པོ་ལྟར་བརྟན་དང་། །ཕྱོགས་མཐའ་གཏུགས་བའི་སྙིང་རྗེ་དང་། །གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་ཡེ་ཤེས་ལགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་སྙིང་རྗེ་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འདོད་པས། གང་ཕྱིར་བརྩེ་ཉིད་རྒྱལ་བའི་ལོ་ཐོག་ཕུན་ཚོགས་འདིའི། །ས་བོན་དང་ནི་སྤེལ་ལ་ཆུར་འདྲ་ཡུན་རིང་དུ། །ལོངས་སྤྱོད་གནས་ལ་སྨིན་པ་ལྟ་བུར་འདོད་
གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་བདག་གིས་ཐོག་མར་སྙིང་རྗེ་བསྟོད་པར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ། ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་རྣམས་སུ་ས་བོན་དང་ཆུ་དང་སྨིན་པ་རྣམས་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། 
སྙིང་རྗེ་ཁོ་ན་དུས་གསུམ་ཅར་དུ་ཡང་རྒྱལ་བའི་ལོ་ཐོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གདོན་མི་ཟ་
བར་བདག་གིས་འཇིག་རྟེན་འདི་མཐའ་དག་སྡུག་བསྔལ་ནས་བཏོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དམ་བཅའ་བ་འདི་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྤངས་པས་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་ངེས་པ་ཁོ་
ནར་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ནི་སྙིང་རྗེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཞིག་ལས། །སྙིང་རྗེ་སྔོན་བཏང་སྤྱོད་པ་ཀུན། །ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་བཤད་པ། །སེམས་ཡོད་སུ་ཞིག་དེ་ལ་སྨོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །བྱང་

102-1-223a

ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། གལ་ཏེ་དུས་ཕྱིས་སྙིང་རྗེའི་ཆུས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བཅུས་པར་མ་གྱུར་ན། འབྲས་བུའི་ཚོགས་ཡངས་པ་མ་བསགས་པ་འདི་ངེས་པར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །
འབྲས་བུ་མཐའ་ཡས་པའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་དུས་ཕྱིས་སྙིང་རྗེའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་ནི་འདི་དུས་རིང་པོར་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་ལ། འཕགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་རིམ་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་རྣམ་པ་བར་མ་ཆད་པ་ཡུན་རིང་པོར་མངོན་པར་འཕེལ་
བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་སྙིང་རྗེའི་རང་གི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱས་ཏེ་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་བརྩམ་པར་འདོད་པས། དང་པོ་རང་ཞེས་བདག་ལ་ཞེན་གྱུར་ཞིང་། །བདག་གི་འདི་ཞེས་དངོས་ལ་ཆགས་བསྐྱེད་པ། །
ཟོ་ཆུན་འཕྱིན་ལྟར་རང་དབང་མེད་པ་ཡི། །འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེར་གྱུར་གང་དེ་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྔ་རོལ་ཉིད་དུ་ངར་འཛིན་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་འདི་ཉིད་དུ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་། 
འདི་ནི་བདག་གིའོ་སྙམ་དུ་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་མ་ལུས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཐག་པས་ཆེས་དམ་དུ་བསྡམས་པ། འཁྲུལ་འཁོར་བསྐོར་མཁན་རྣམ་པར་
ཤེས་པའི་བསྐྱོད་པ་ལ་རག་ལས་པར་འཇུག་པ། འཁོར་བའི་ཁྲོན་པ་ཆེན་པོ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་མནར་མེད་པ་ལ་ཐུག་པ་ཟབ་ལ་བར་མེད་པར་འཕྱིན་པ། རང་གི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐུར་དུ་འགྲོ་བར་འཇུག་པ་འབད་པས་ཅི་ཞིག་ལྟར་དྲང་བར་བྱ་བ་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་
སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ཡོད་ཀྱང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དང་བར་གྱི་རིམ་པ་ངེས་པར་མི་ཟིན་པ། ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དག་གིས་གཅོག་པའི་ཕྱིར་ཟོ་ཆུན་ཁྱུད་མོའི་གནས་སྐབས་ལས་མ་འདས་པར་གནས་པ་ཞིག་སྟེ། གང་གི་

102-1-223b

ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྙིང་རྗེས་དམིགས་ནས་བསྐྱབ་པར་སྤྲོ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཆེས་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའོ། །
ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཡང་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་གཡོ་བའི་ཆུ་ཡི་ནང་གི་ཟླ་བ་ལྟར། །གཡོ་དང་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་བ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྙིང་རྗེར་གྱུར་གང་དེ་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
འདི་ལྟར་ཆུ་ཤིན་ཏུ་དངས་པ་རླུང་ཏེ་པོར་དྲག་པོ་མ་ཡིན་པས་ཆ་ཤས་བརླབས་པས་ཁྱབ་པའི་ནང་དུ་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་སྔར་དམིགས་པའི་རྟེན་གྱི་ཡུལ་དང་། ལྷན་ཅིག་འཇིག་པ་དེ་དག་གི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པ་ལྟ་བུ་ཤར་བ་ན། དམ་པ་དག་གིས་གཉིས་པོ་འདི་རང་གི་བདག་ཉིད་
གསལ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་གནས་པར་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་མཚོར་མ་རིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་
བདུད་རྩིའི་རོ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྟོག་པ་མཐའ་དག་པའི་མཚན་ཉིད། འགྲོ་བ་ཡོངས་ཀྱི་མ་རིག་པའི་ཆུ་སྔོན་པོ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རླུང་གིས་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་པའི་ནང་ན་གནས་པ་རང་གི་ལས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་མདུན་ན་གནས་
པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་མི་རྟག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐོག་ཏུ་འབབ་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་བ་ན། དེ་དག་གི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་རོ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྟོག་པ་མཐའ་དག་
ལོག་པའི་མཚན་ཉིད། འགྲོ་བ་ཡོངས་ཀྱི་གཉེན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་སྙིང་རྗེ་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་བཏུད་ནས། བྱང་

102-1-224a

ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་འདི་ཡི་སེམས་གང་འགྲོ་བ་རྣམས། །རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་ཕྱིར་སྙིང་རྗེའི་དབང་གྱུར་ཞིང་། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་
སྨོན་ལམ་རབ་བསྔོས་དགའ་བ་ལ། །རབ་ཏུ་གནས་པ་དེ་ནི་དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཉིད་ཆར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ན་ས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་གྲངས་དང་། མཐུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཐོབ་པ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀླགས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཕེལ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུར་གཞག་གི། འདི་
ལ་རང་གི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱས་པའི་དབྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་བར་སྣང་བྱ་རྗེས་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་མི་མཐོང་བ། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ས་ཀུན་ཀྱང་། །བརྗོད་མི་ནུས་ན་མཉན་པར་ག་ལ་ནུས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་
ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ཡིན་ལ་མཐར་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འགྲོ་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བ་སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་
ཉེ་བར་གཟུང་བའི་སེམས་གང་སྙིང་རྗེའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་དེ་ལ་ནི། དང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །
དེ་ལ་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་སྨོན་ལམ་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་ཕྲག་བཅུ་པོ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པས་འདེབས་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། སྨོན་ལམ་མ་ལུས་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་

102-1-224b

ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཞུགས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་དབྱེ་བས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་བརྒྱད་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་
ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་སྐྱེད་པ་ནི། འབྲས་བུ་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པར་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་ལས། མོས་པ་ཆེན་
པོའི་ཡང་ཆེན་པོས་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ས་དང་པོ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཐོབ་པར་གནས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་སའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་གནས་པ་ཡང་། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་
རྒྱལ་པོ་ནི་མིའི་མདོག་ལས་ནི་འདས་ལ། ལྷའི་མདོག་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་འདས་ལ། དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ནི་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་
བཤད་དོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་འདི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་པ། དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་ནི་དེ་ཐོབ་གྱུར་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་བསྙད་དོ། །སེམས་དེ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་
སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲ་ཁོ་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དེ་འཕགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་སེམས་དཔའི་ཚིག་བླ་དྭགས་
ཏེ། གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། མ་བྱུང་བ་དང་ཡང་དག་པར་མ་བྱུང་བ་དང་ལོག་པ་དང་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་རྙེད་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་

102-1-225a

ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་མ་བསྒྲུབས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པ་མེད་དེ། ཆོས་
ཐམས་ཅད་མ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའི། ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ། གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་སེམས་འདི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་
པར་བྱའོ། །གང་དུ་བདག་ཅག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བར་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན། སེམས་སུ་མངོན་
པར་ཞེན། བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའོ། །གང་གིས་འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའི། ཡང་ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་
རྣམ་པར་གནོན་པ་ཆོས་དེ་རྣམས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཆོས་འདི་མ་ཤེས་ཤིང་རྗེས་སུ་མ་རྟོགས་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ས་ལས་རིང་བ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་གིས་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་བསླུ་བ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་འདི་ཚིག་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་འགྱུར་ན་
ནི། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་འགྱུར་ན། རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་འདི་ནི་གང་གི་ལས་ཙམ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཐོབ་

102-1-225b

པ་ནི་གནས་སྐབས་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲ་ཁོ་ནས་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་སུའང་སྐྱེས་པ་སྟེ། །འདི་ཡི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་གྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་དགའ་བ་མཆོག་
ཏུ་གྱུར་འཆང་ཞིང་། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་ཀུན་ནས་གཡོ་བར་ནུས་པར་གྱུར་པའང་ཡིན། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ཀུན་དུ་འོད་ཅེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ལམ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བས་འདི་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་དང་ཡང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། སླར་
མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ནི་བདག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་དེ་ལམ་གཞན་དུ་འང་འགྲོ་བ་སྲིད་པ་ཞིག་ན་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པས་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་དང་། སའི་མི་མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་སྐྱེས་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་དགའ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྲེལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་ས་འདིས་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་
བའི་མིང་ཡང་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་བསྐྱོད་པར་ཡང་ནུས་སོ། །ས་ནས་སར་གནོན་བྱེད་ཅིང་གོང་བར་རབ་ཏུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་འདི་ཡི་ངན་འགྲོའི་ལམ་རྣམས་མཐའ་དག་འགགས་པར་གྱུར། །དེ་ཚེ་འདི་ཡི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཟད། །
འདི་ནི་འཕགས་པ་བརྒྱད་པ་ཇི་ལྟ་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཆོས་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་དང་། ས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོན་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ས་ནས་སར་གནོན་པ་ན་གོང་དུ་རབ་ཏུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །མདོར་ན་ཇི་ལྟར་འཕགས་

102-1-226a

པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འཕགས་པའི་ཆོས་རྟོགས་པ་ལས་སྐྱོན་དང་བྲལ་ཞིང་། ཡོན་ཏན་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལ་ཡང་ས་རྟོགས་པ་ལས་རང་དང་འཚམ་པའི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བ་དང་། སྐྱོན་ཟད་པར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་
དཔེའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལྟ་དང་པོ་ལ་གནས་ཀྱང་། །ཐུབ་དབང་གསུང་སྐྱེས་དང་བཅས་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི། །བསོད་ནམས་དག་གི་དབང་གིས་ཕམ་བྱས་རྣམ་པར་འཕེལ། །ཞེས་བྱ་བ་
གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བྱམས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་བུ་སྐྱེས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་རྒྱལ་པོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་ནི་བློན་པོའི་ཚོགས་རྒན་པོ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་
ཆེ་བའི་དབང་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཡུན་
རིང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་པོ་ཆེན་པོའི་ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པའི་གཤོག་པའི་རླུང་གི་ཤུགས་དང་། མིག་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡོན་ཏན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱའི་ཚོགས་
མ་ལུས་པ་རྒས་པར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་པོ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་པོ་ཆེན་པོའི་ཕྲུ་གུ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་གཤོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མིག་གི་ཡོན་ཏན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་

102-1-226b

སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་རིང་དུ་སོང་བར་བློ་ཡང་ལྷག་པར་འགྱུར། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་ཀྱང་། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་རྒྱལ་པོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་ནི་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱལ་པོའི་བྱིན་གྱིས་བློན་
པོའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་གྱི། རང་གི་བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་དེ་ནར་སོན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རང་གི་བློའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་བློན་པོའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་གྱི། རང་གི་བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་གི་
ཡུལ་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ལ་གནས་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རིང་དུ་སོང་བ་ཁོ་ན་ནས་བཟུང་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རང་གི་བློའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་
རྒྱས་དག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་གྱི། ས་འོག་མ་རྣམས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལུང་འདི་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གསལ་བར་ངེས་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་དངོས་
པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལྟར་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་རང་གི་བློས་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ལ། ཕྱི་རོལ་པ་བཞིན་དུ་འདི་དག་གིས་
ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཏུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཕུང་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་

102-1-227a

རོ། །ཇི་སྐད་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། ཇི་སྲིད་ཕུང་པོར་འཛིན་ཡོད་པ། །དེ་སྲིད་དེ་ལ་ངར་འཛིན་ཉིད། །ངར་འཛིན་ཡོད་ན་ཡང་ལས་ཏེ། །དེ་ལས་ཡང་ནི་སྐྱེ་བ་ཡི། །ལམ་གསུམ་ཐོག་མཐའ་དབུས་མེད་པ། །འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མགལ་མེ་ཡི། །དཀྱིལ་
འཁོར་ལྟ་བུ་ཕན་ཚུན་གྱི། །རྒྱུ་ཅན་འདི་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར། །དེ་ནི་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་དང་། །དུས་གསུམ་ཉིད་དུ་འང་མ་ཐོབ་ཕྱིར། །ངར་འཛིན་པ་ནི་ཟད་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་ལས་དང་སྐྱེ་བ་དང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་མིག་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིས། །མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་
འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་བཞིན་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །དེ་ལྟའི་ཡུལ་དག་འཛིན་པར་བྱེད། །དབང་པོ་དང་ནི་དབང་དོན་རྣམས། །འབྱུང་བ་ལྔ་ཡི་རང་བཞིན་འདོད། །འབྱུང་བ་སོ་སོར་དོན་མེད་པས། །འདི་དག་དོན་དུ་དོན་མེད་དོ། །འབྱུང་རྣམས་སོ་སོར་ཐ་དད་ན། །བུད་ཤིང་མེད་པའི་མེར་ཐལ་
འགྱུར། །འདུས་ན་མཚན་ཉིད་མེད་འགྱུར་ཏེ། །ལྷག་མ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ངེས། །དེ་ལྟར་འབྱུང་རྣམས་རྣམ་གཉིས་སུའང་། །དོན་མེད་པས་ན་འདུས་དོན་མེད། །འདུས་པ་དོན་མེད་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །གཟུགས་ཀྱང་དོན་དུ་དོན་མེད་དོ། །རྣམ་ཤེས་ཚོར་དང་འདུ་ཤེས་དང་། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་
ཐམས་ཅད་དུ། །སོ་སོར་བདག་ཉིད་དོན་མེད་ཕྱིར། །དམ་པའི་དོན་དུ་དོན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་ལ། །དོན་དུ་བདེ་བར་ང་རྒྱལ་བྱེད། །དེ་བཞིན་བདེ་འཇོམས་བྱུང་བ་ལ། །སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡང་ང་རྒྱལ་བྱེད། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །བདེ་དང་ཕྲད་པའི་སྲེད་པ་དང་། །
སྡུག་བསྔལ་བྲལ་བའི་སྲེད་པ་སྤོང་། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་གྲོལ། །གང་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་སེམས་ལ་བརྗོད། །སེམས་འབྱུང་མེད་པར་སེམས་མེད་དེ། །དོན་མེད་ཕྱིར་ན་ཡོད་མི་འདོད། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་དུ། །འགྲོ་བའི་དོན་མེད་ཤེས་ནས་ནི། །རྒྱུ་
མེད་པ་ཡི་མེ་བཞིན་དུ། །གནས་མེད་ལེན་མེད་མྱ་ངན་འདའ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁོ་ནས་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་སྐད་དུ་

102-1-227b

གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མཇུག་ཐོགས་ཁོ་ནར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་། །མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་ངེས་པར་འདོད། །འོན་ཀྱང་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་བར་དུ་སྲིད་
མཚམས་སྦྱོར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་བསྟན་པའི་མདོ་དག་ལས་ཀྱང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ནི་དབུ་བ་རྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་བཞིན། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་
རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་བཞིན། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟར། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དབུ་བ་རྡོས་པ་དང་། ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་དང་། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་། ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་དང་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་དག་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ངེས་པར་དཔྱད་པ་ཡིན་ནོ། །
དོན་འདི་ཉིད་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། ཐེག་པ་ཆེ་ལས་སྐྱེ་མེད་བསྟན། །གཞན་གྱི་ཟད་པ་སྟོང་པ་ཉིད། །ཟད་དང་མི་སྐྱེ་དོན་དུ་ནི། །གཅིག་པ་དེ་ཕྱིར་བཟོད་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །མཁྱེན་
པས་ཀཱ་ཏཱ་ཡ་ན་ཡི། །གདམས་ངག་ལས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་པ་གཉིས་ཀ་གདགས་པ་མཛད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་ན་དེའི་ཚེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་
ལུགས་དེ་ཡང་འདི་ལྟར་རིགས་པ་དང་ལུང་དང་འགལ་བར་རྟོགས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྨོན་ལམ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་
ལ་སོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་ཚོགས་གཉིས་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་དེ་ལས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་དང་། །སྤྱོད་པ་ཡོངས་བསྔོ་མ་བཤད་དེས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་

102-1-228a

དཔར་ག་ལ་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་ལ་གནས་པའི་དོན། །མདོ་སྡེ་ལས་ནི་བཀའ་མ་སྩལ། །ཐེག་པ་ཆེ་ལས་བཀའ་སྩལ་པ། །དེ་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་
པ་ཡང་རིགས་པ་ཉིད་དེ། རྒྱས་པར་བསྟན་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་མདོར་མཚོན་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། མཚན་མ་མེད་པ་མ་རྟོགས་པར། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཐར་པ་མེད་པར་གསུངས། །
དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་ལས། །དེ་ནི་ཚང་བར་བསྟན་པ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞར་ལ་འོངས་པས་ཆོག་གོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བློ་མ་དཀྲུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ནུས་པས་དཀྱུས་མ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཚེ་དེ་ལ་རྫོགས་སངས་བྱང་
ཆུབ་རྒྱུར། །དང་པོ་སྦྱིན་པ་ཉིད་ནི་ལྷག་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དེ་ལ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་དང་། ཐབས་དང་སྨོན་ལམ་དང་། སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་པོ་དག་
ལས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཁོ་ནས ཆེས་ལྷག་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་རྣམས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །རང་ཤ་སྟེར་ལའང་གུས་པར་བྱས་པ་ཡི། །སྣང་དུ་མི་རུང་དཔོག་པའི་རྒྱུར་ཡང་གྱུར། །དེའི་
ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཡོན་ཏན་སྣང་རུང་མ་ཡིན་པས་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱི་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟོང་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ལས་གསལ་བར་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་མེ་ལ་སོགས་པ་
དག་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་པོ་དང་། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་དང་། གཏན་དུ་

102-1-228b

བའི་བདེ་བ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འདོད་པས། སྐྱེ་བོ་འདི་ཀུན་བདེ་བ་མངོན་འདོད་ཅིང་། །མི་རྣམས་བདེ་བའང་ལོངས་སྤྱོད་མེད་མིན་ལ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ནི་སྦྱིན་ལས་འབྱུང་མཁྱེན་ནས། །ཐུབ་པས་དང་པོར་སྦྱིན་པའི་གཏམ་མཛད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། བཀྲེས་པ་
དང་སྐོམ་པ་དང་ནད་དང་གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ། སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་ཙམ་སྲིད་པའི་བདེ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་འཆིང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་ཉེ་བར་བརྟགས་པས། ཉེ་བར་འཚེ་བ་བསལ་བ་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་ཤིན་ཏུ་ཆེས་མངོན་པར་
ཞེན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་མངོན་པར་འདོད་པ་དེའི་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ལོངས་སྤྱོད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ལོངས་སྤྱད་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་མ་དམིགས་སོ། །སྡུག་
བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡུལ་དེ་དག་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མ་བསགས་པ་རྣམས་ལ་མི་འབྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་མཁྱེན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་བསམ་པའི་རང་བཞིན་མཁྱེན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་རྣམས་པས་
ཆེས་ཐོག་མར་སྦྱིན་པའི་གཏམ་ཉིད་མཛད་དོ། །ད་ནི་སྟོང་པ་པོའི་སེམས་ཅན་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རང་གི་བྱ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་སྦྱིན་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྙིང་རྗེ་དམན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྩུབ་སེམས་ཅན། །རང་དོན་ལྷུར་ལེན་ཉིད་དུ་གྱུར་
པ་གང་། །དེ་དག་གི་ཡང་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །སྡུག་བསྔལ་ཉེར་ཞིའི་རྒྱུར་གྱུར་སྦྱིན་ལས་བྱུང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ཚོང་པ་བཞིན་དུ་ནོར་ཆེས་ཉུང་ངུ་བཏང་བ་ལས་འབྲས་བུ་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེས་ཡངས་པ་འདོད་པ་དོན་དུ་གཉེར་པ་པས་ཀྱང་ལྷག་པར་དོན་དུ་གཉེར་བར་
གྱུར་ཅིང་སྦྱིན་པར་འདོད་པར་གུས་ཀྱི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྲས་རྣམས་ལྟར་སྙིང་རྗེའི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ཁོ་ནར་སྦྱིན་པར་འདོད་པའི་དགའ་སྟོན་མངོན་པར་འཕེལ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་། སྦྱིན་པའི་སྐྱོན་འཛིན་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་

102-1-229a

པ་ཡོན་ཏན་ཙམ་འཛིན་པ་ལ་གཡེར་བག་ཐོབ་པ་དེས། ལོངས་སྤྱོད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་སྙིང་རྗེ་
དང་བྲལ་བས་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པར་འདོད་པར་གུས་པ་འདི་ཡང་། འདི་ཡང་སྦྱིན་པའི་སྐབས་ཀྱིས་ནམ་ཞིག་ཚེ། །འཕགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་ཕྲད་མྱུར་དུ་འཐོབ། །དེ་ནས་སྲིད་རྒྱུན་ཡང་དག་བཅད་བྱས་ཏེ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ཅན་ཞི་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་
བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྦྱིན་བདག་གཏོང་བ་པོའི་ཐད་དུ་དམ་པ་དག་གིས་བགྲོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ནི། སྦྱིན་པའི་སྐབས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཕྲད་པས་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་འཁོར་བ་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པར་རིག་ཅིང་། འཕགས་པའི་
ལམ་དྲི་མ་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མ་རིག་པ་སྤངས་ནས། འཁོར་བའི་རྒྱུན་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་འཇུག་པ་དོར་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །
དེ་ལྟ་ན་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་ལ་ཕན་པར་དམ་བཅས་ཡིད་ཅན་རྣམས། །སྦྱིན་པས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་དགའ་བ་ཐོབ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་པ་དང་
དུས་མཉམ་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་ཡང་སྲིད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་པ་དང་དུས་མཉམ་པ་ཁོ་ནར་དོན་དུ་གཉེར་
བའི་ཡིད་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱས་པ་ལས། མངོན་པར་འདོད་པའི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་འཆང་ཞིང་། དེ་ཉིད་དུ་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་སྦྱིན་པ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་

102-1-229b

སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས། གང་ཕྱིར་བརྩེ་བདག་བརྩེ་བདག་མ་ཡིན་པ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་སྦྱིན་པ་ཡིན་པ། དེ་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་གཏམ་ཉིད་རྩ་བ་ཡིན། །གང་ལས་དེ་རྣམས་དུས་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་གུས་པར་འགྱུར་བ། དོན་དུ་གཉེར་བ་
རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགོད་པའི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བ་ཀོ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སྒྲ་ཐོས་བསམས་ལས། །རྒྱལ་སྲས་བདེ་འབྱུང་དེ་ལྟར་ཐུབ་རྣམས་ལ། །ཞི་བར་
ཞུགས་པས་བདེ་བ་བྱིན་མིན་ན། །ཐམས་ཅད་བཏང་བས་ལྟ་ཞིག་སྨོས་ཅི་དགོས། །རེ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ཉིད་སེམས་པར་བྱེད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདི་དག་ནི་བདག་ལ་སློང་བ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བདེ་
བ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཇེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་བས་ཀྱང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་བཏང་བས། དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེ་བོ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཡང་ཅི་གང་ལས་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་གཏོང་བའི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མི་འབྱུང་ངམ་ཞེ་ན། བཤད་པ། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ནི་སེམས་མེད་པ་རྣམས་བཅད་པ་ལྟར་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དེ། འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་
ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོའི་ཚལ་ཞིག་ཡོད་ལ། དེར་འགའ་ཞིག་འོངས་ནས་སཱ་ལ་གཅིག་བཅད་པ་ན། དེར་ཤིང་སཱ་ལ་ལྷག་མ་དེ་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་བཅད་པའོ། །བདག་ཅག་ནི་མ་བཅད་པའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཤིང་། དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་དོ། །རྟོག་པ་
དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་མཆོག་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས་ཀྱང་། དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་

102-1-230a

ག་ལ་ཡོད། །དེ་ནི་སྙིང་རྗེས་འཇིག་རྟེན་སྡུག །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡུན་རིང་གནས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཆགས་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་མ་ཐོབ་པ་གང་ཞིག་ལ་ལུས་གནས་པ་དང་འགལ་བའི་ཡུལ་ཡང་དག་པར་བབས་པས་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་
བ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་ཆེས་ལྷག་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ལུས་བཅད་སྟེར་ཞིང་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས། །གཞན་དག་རྣམས་ཀྱི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི། །སྡུག་བསྔལ་རང་རིག་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་དེ། །དེ་གཅད་བྱ་ཕྱིར་མྱུར་དུ་བརྩོན་
འགྲུས་རྩོམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་མི་བཟད་པར་ཆུད་པ་བར་མཚམས་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་དྲག་པས་ལུས་འཇོམས་པ། རང་གི་ལུས་གཅོད་པའི་སྡུག་
བསྔལ་བས་སྟོང་འགྱུར་བས་ཀྱང་ཆེས་ལྷག་པར་འཕེལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྲན་དུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ན་རང་གི་ལུས་གཅོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ། རྩིས་མེད་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་ཆེས་མྱུར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་སྦྱིན་བྱ་ལེན་པོ་གཏོང་པོས་སྟོང་། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་
ཕར་འགྲམ་དང་ངོགས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་རང་བཞིན་མངའ་བའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚིག་ཕྱི་མ་ཡོད་ན་མི་མངོན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་འདིས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་མངོན་པར་
མ་བྱས་པས་གཟུགས་སུ་འགྱུར་བའམ། པྲེ་ཥོ་ངར་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཅན་ཉིད་དུ་གཞག་གོ། །ཤེས་རབ་བཟུང་ནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་འདྲ་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཁྱད་པར་

102-1-230b

གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་ངེས་པར་གཞག་ནས་ནི་སྦྱིན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྱིན་པ་འདི་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་། ལེན་པ་པོ་དང་། སྦྱིན་པ་པོར་
དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་གསུངས་ཏེ། མི་དམིགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ལ། དམིགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་མ་ཐོབ་པ་དག་གིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །གཞན་ཡང་། གསུམ་པོ་དག་ལ་ཆགས་སྐྱེས་གྱུར་པས་དེ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བསྟན། །སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་གསུམ་དུ་དམིགས་པ་ཡོད་ན་འཇིག་རྟེན་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙད་དོ། །ད་ནི་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ཡིད་ལ་རབ་གནས་ཤིང་། །དམ་པའི་རྟེན་ལ་འོད་ཆགས་མཛེས་པ་རྙེད་གྱུར་པའི། །དགའ་བ་
འདི་ནི་ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་ཇི་བཞིན་དུ། །མུན་པ་སྟུག་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསལ་ནས་རྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་མིང་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་པའོ། །རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་
ཕམ་པར་བྱས་ནས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ཡིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་མཐོན་པོར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མུན་པ་སྟུག་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་བསལ་ཏེ་རྒྱལ་བར་
འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་ཉིད་དཔེས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ནི། ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་ཇི་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་

102-1-231a

བཤད་ཟིན་ཏོ།།      །།ད་ནི་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ཚུལ་ཕུན་ཚོགས་ཡོན་ཏན་དག་ལྡན་ཕྱིར། །རྨི་ལམ་དུ་ཡང་འཆལ་ཁྲིམས་དྲི་མ་སྤངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་མེད་ན་མི་
འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་དུ་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྡིག་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཡིད་ལ་གཅགས་པའི་མེ་ཞི་བས་བསིལ་བ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར་རམ། བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམ་པ་དག་གིས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ་དེ་ཡང་སྤོང་བ་བདུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཆོས་གསུམ་པོ་མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་དེ་དག་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་
སློང་བར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུར་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རབ་ཏུ་གྱུར་པའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཡོན་ཏན་དག་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་
ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །རང་གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་དྲི་མ་དག་གིས་མི་གོས་པའོ། །ཡང་ཇི་
ལྟར་ན་དེ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཉིས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་འདི་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་བ་དག་གྱུར་པས། །དམ་པའི་ལས་ལམ་བཅུ་ཆར་སོགས་པར་བྱེད། །
ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཉིས་པ་ལས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། དབྱིག་པ་སྤངས། མཚོན་ཆ་སྤངས། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྤངས་ནས། འཛེམ་

102-1-231b

པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྙིང་རྗེ་ལ་ཞུགས་པས། དེ་སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྙིང་བརྩེ་བ་དང་། བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་། སྲོག་ཆགས་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བར་མི་བྱེད་ན། སེམས་ཅན་གཞན་ལ་སེམས་
ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་ཤིང་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་མཐོ་འཚམས་པ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཆོག་ཤེས་ཤིང་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་ཏེ། གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བག་བྱེད་པས་དེ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དངོས་
པོ་དག་ལ་གཞན་གྱིས་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་ཤིང་། རྐུ་སེམས་ཉེ་བར་གཞག་སྟེ་ཐ་ན་རྩྭ་དང་ལོ་མ་ཙམ་ཡང་མ་བྱིན་པར་མི་ལེན་ན། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་གཞན་དག་ལྟ་ཅི་སྨོས། འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་ཆུང་མས་ཆོག་ཤེས་ཤིང་། གཞན་གྱི་
ཆུང་མ་ལ་འདོད་པ་མེད་པས། དེ་གཞན་གྱིས་བཟུང་བའི་བུད་མེད་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་དང་། རུས་དང་། མཚན་དང་། ཆོས་ཀྱིས་བསྲུངས་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་སེམས་ཀྱང་མི་བསྐྱེད་ན། ཡན་ལག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དམ། གཉིས་ཀྱི་དབང་པོ་གཉིས་སྤྲོད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བརྫུན་
དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། བདེན་པར་སྨྲ་ཞིང་ཡང་དག་པར་སྨྲ་ལ། དུས་སུ་སྨྲ་སྟེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པའོ། །དེ་ཐ་ན་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ལྟ་བ་དང་བཟོད་པ་དང་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་བསྒྱུར་ཏེ། བསླུ་བའི་བསམ་པས་བརྫུན་གྱི་ཚིག་མི་སྨྲ་ན། ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་སྨྲ་བ་ལྟ་ཅི་
སྨོས། ཕྲ་མའི་ཚིག་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དབྱེན་མི་བྱེད་ཅིང་། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ལ་ཞུགས་པས། དེས་དེ་དག་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཚུ་གི་ལས་ཐོས་ནས་ཕ་གིར་སྙོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཕ་གི་ལས་ཐོས་ནས་ཚུ་གིར་སྙོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུམ་པ་
རྣམས་མི་འབྱེད་ཅིང་། བྱེ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་གནོན་ཏེ། མི་འདུམ་པ་ལ་དགའ་ཞིང་མི་འདུམ་པ་ལ་མོས་པ་མ་ཡིན་པས། བདེན་ནམ་བརྫུན་ཡང་མི་འདུམ་པར་བྱ་བའི་ཚིག་མི་སྨྲའོ། །ཚིག་རྩུབ་མོ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེར་འདེབས་པ་དང་། བརླང་པ་དང་། གཞན་

102-1-232a

ལ་གནོད་པ་དང་། གཞན་གྱི་མཚང་འབྲུ་བ་དང་། གྲོང་མིའི་ཚིག་དང་། མ་རབས་ཀྱི་ཚིག་ངོར་བརྗོད་པ་དང་། ངོར་བརྗོད་པར་གཞོལ་བ་དང་། བརྫུན་དང་རྣར་མི་སྙན་པ་དང་། ཁྲོ་ཞིང་གཤེ་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་། མི་སྙན་པ་དང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བས་སྙིང་
ན་བར་བྱེད་པ་དང་། ཡིད་གདུང་བར་བྱེད་པ་དང་། རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་མ་རུངས་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྤངས་ཏེ། གང་འདི་མཉེན་པ་དང་། འཇམ་པ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། བརྫུན་དུ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྣར་སྙན་པ་དང་། སྙིང་དུ་སྡུག་པ་དང་། གྲོང་
ཁྱེར་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་སྙིང་དུ་སྡུག་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ཡིད་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་། རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་བརྗོད་དོ། །ཚིག་འཁྱལ་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ལན་ལེགས་
པར་གློནཔའི་ཚིག་དང་། དུས་སུ་སྨྲ་བ་དང་། ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་དང་། དོན་སྨྲ་བ་དང་། ཆོས་སྨྲ་བ་དང་། རིགས་པར་སྨྲ་བ་དང་། དུལ་བར་སྨྲ་བ་དང་། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། དུས་དང་རྨེད་དང་བཅས་པའི་ཚིག་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐ་ན་བཞད་གད་དུ་བྱ་བའི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་
བྱ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤོང་ན། ཚིག་གིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བརྣབ་སེམས་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་གཞན་གྱི་ནོར་དང་། གཞན་གྱི་འདོད་པ་དང་། གཞན་གྱི་རྫས་དང་། ཡོ་བྱད་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ། བརྣབ་སེམས་མི་བསྐྱེད་ལ། ཆགས་པར་མི་བྱེད་ལ། 
མི་སྨོན་ཏེ། ཆགས་པའི་སེམས་མི་བསྐྱེད་དོ། །གནོད་སེམས་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་དང་། ཕན་པའི་སེམས་དང་། སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་། བདེ་བའི་སེམས་དང་། འཇམ་པའི་སེམས་དང་། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་
པའི་སེམས་དང་ལྡན་པས་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཐ་བ་དང་། དྲི་མ་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྤངས་ཏེ། བྱམས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། 

102-1-232b

ཡང་དག་པར་ལྟ་བར་གྱུར་ལ་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་གནས་ཤིང་། དགེ་མཚན་དང་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་དྲང་ཞིང་གཡོ་མེད་ལ་སྒྱུ་མེད་པས། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་བསམ་པ་ངེས་པ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་པོ་གསུམ་ནི་ལུས་ཀྱིས་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བར་གྱི་བཞི་ནི་ངག་གིས་སོ། །ཐ་མ་གསུམ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ་ཆར་ཡང་སོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་ལས་ཀྱི་
ལམ་འདི་རྣམས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མི་སོག་གམ་ཞེ་ན། དེས་ཀྱང་སོག་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་། དགེ་བའི་ལམ་འདི་ལྟ་ཞིག་བཅུ་ཆར་ཡང་། །དེ་ལ་ཀླགས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་དག་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་
ཀའི་ཟླ་ལྟར་རྟག་ཏུ་རྣམ་དག་སྟེ། །ཞི་འོད་ཆགས་པར་དེ་དག་གིས་རྣམ་མཛེས། །ཞི་བ་ནི་དབང་པོ་བསྡམས་པའོ། །འོད་ཆགས་པ་ནི་ལྷམ་མེར་གསལ་བའི་ལུས་ཅན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཡང་། གལ་ཏེ་དེ་ནི་ཁྲིམས་དག་རང་བཞིན་ལྟ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་
ཚུལ་ཁྲིམས་དག་མི་འགྱུར། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས། འོད་སྲུངས་འདི་ལ་དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡམས་ཤིང་གནས། ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་
རྣམས་ལ་ཡང་འཇིག་པར་ལྟ་བ། ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་སློབ་ཅིང་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་ཀྱང་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། འོད་སྲུངས་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་
ལྟར་བཅོས་པ་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འོད་སྲུངས་གཞན་ཡང་འདི་ལ་དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཀྱང་། དམིགས་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི། འོད་སྲུངས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་

102-1-233a

པ་ལྟར་བཅོས་པ་བཞི་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་གསུམ་ཆར་ལའང་། །གཉིས་བློའི་རྒྱུ་བ་ཡང་དག་བྲལ་བར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང་གང་ཞིག་བྱེད་པ་དང་གང་གིས་བྱེད་པ་དེ་གསུམ་ཅར་ལའང་དངོས་པོ་
དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་བློ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་བརྗོད་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་སྤྱིར་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་
དག་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་གྱུར་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དག་ནི་འགྲོ་ངན་ནའང་། །སྐྱེ་བོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྐང་པ་ཉམས་ལ་འབྱུང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱིན་པ་གང་ཁོ་ན་ལས་སྦྱིན་བདག་
ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ། ལྷ་དང་མི་དག་གི་ནང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྐང་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བར་ལྟུང་བ་ཉི་ཚེ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་བ་ལང་དང་། རྟ་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་། 
སྤྲེའུ་དང་། ཀླུ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཡི་དྭགས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། བསྐྱེད་བཅས་དངོས་འདུ་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་ན། །ཕྱིན་ཆད་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་འབྱུང་མི་འགྱུར། །
གང་ཞིག་ས་བོན་ཆེས་ཉུང་ངུ་བཏབ་ནས་འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་རྙེད་ཅིང་སླར་ཡང་འབྲས་བུའི་ཆེད་དུ་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་མང་པོའི་ས་བོན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ནི་འབྲས་བུའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འཕེལ་བས་རིམ་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པ་ཡོང་སྲིད་ཀྱི། བྱས་པ་
ཆུད་གསོན་པའི་ཚུལ་ཅན་གང་ཞིག་བླུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྔར་གྱི་ས་བོན་ཙམ་ཡང་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་ནི་སྐྱེད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དངོས་པོ་འདུ་བ་ཡང་ཟད་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་

102-1-233b

གནས་མ་ཡིན་པར་ལོངས་སྤྱོད་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་བླུན་པས་སྔ་ན་མེད་པའི་འཕེན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྔར་འཕངས་པ་མ་ལུས་པར་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་ལོངས་སྤྱོད་དག་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྐང་པ་དང་བྲལ་བ་འདིའི་ལོངས་
སྤྱོད་འབྱུང་བ་རྫོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ངན་འགྲོར་སོང་བས་ངན་འགྲོ་ལས་ལྡང་བ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་རང་དབང་འཇུག་ཅིང་མཐུན་གནས་པས། །གལ་ཏེ་འདི་བདག་འཛིན་པར་མི་བྱེད་ན། །གཡང་སར་
ལྷུང་བས་གཞན་དབང་འཇུག་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་ཕྱི་ནས་གང་གིས་སློང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་དེའི་ཚེ། དཔའ་བོ་མཐུན་པའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་འདོད་པས་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པར་འཇུག་ཅིང་། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བར་
གནས་པ་ན། བདག་ཉིད་འཛིན་པར་མི་བྱེད་ན། དཔའ་བོ་བཅིངས་ནས་རི་སུལ་ཆེས་ཆེན་པོར་བསྐྱུར་བ་ལྟར། ངན་འགྲོར་སོང་བ་དེ་ཕྱི་ནས་གང་གིས་འདོན་པར་འགྱུར། དེས་ན་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོ་ཁོ་ནར་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནས་གལ་ཏེ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་
སྐྱེས་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཉེས་པའི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་གནས་སུ་གྱུར་པ། དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བས་སྦྱིན་པའི་གཏམ་མཛད་ནས། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་འགྲོའི་གཏམ་ཉིད་མཛད་པ་ཡིན། །
དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡིག་པའི་ཆོས་མཐའ་དག་ཕམ་པར་མཛད་པའི་རྒྱལ་བས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པའི་གཏམ་གྱི་དུས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་ཁོ་ན་མཛད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞིང་དུ་རྣམ་འཕེལ་ན། །
འབྲས་བུ་ཉེར་སྤྱོད་ཆད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་ངོ་། །དེར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བརྒྱུད་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་རིམ་པ་རྣམ་པར་མ་ཆད་པའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུའི་

102-1-234a

ཚོགས་ཉེ་བར་འཕེལ་ཞིང་། དུས་རིང་པོར་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་པར་ནུས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་གསུང་སྐྱེས་དང་། །རང་བྱང་ཆུབ་ལ་བདག་ཉིད་ངེས་རྣམས་དང་། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་ལེགས་པ་དང་། །
མངོན་མཐོའི་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་གཞན་མེད། །ཇི་སྐད་དུ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་བསྟེན་པ་དང་། མང་དུ་བྱས་པའི་ཤས་ཆེ་བས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །འབྲིང་གིས་ནི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ཆུང་ངུས་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་
གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་གལ་ཏེ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། ཚེ་ཐུང་བ་དང་། ནད་མང་བར་འགྱུར་རོ། །
མ་བྱིན་པར་ལེན་པས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བ་དང་། ཐུན་མོང་གི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཁོར་གཡོག་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ་དང་། 
དགྲ་ཟླ་དང་བཅས་པའི་ཆུང་མར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྐུར་པ་མང་བ་དང་། གཞན་གྱིས་བསླུ་བར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། ཕྲ་མས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཁོར་
གཡོག་མི་འདུམ་པ་དང་། འཁོར་གཡོག་ངན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། ཚིག་རྩུབ་མོས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཐོས་པ་དང་འཐབ་མོའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་ཚིག་འཁྱལ་པས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནས། གཟུང་བར་འོས་པའི་ཚིག་མ་ཡིན་པ་དང་། མ་ངེས་པའི་སྤོབས་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང་། འདོད་པ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། གནོད་སེམས་

102-1-234b

ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཕན་པ་མི་ཚོལ་བ་དང་། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་
གལ་ཏེ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ན་ཡང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པར་ལྟུང་བ་དང་། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་སྡུད་པར་འགྱུར་གྱིས། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་
ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ནི་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་གོང་དུ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ཉི་ཚེ་བའི་སེམས་དང་། ཁམས་གསུམ་པས་སྐྲག་པའི་ཡིད་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མེད་པ་དང་། གཞན་ལས་ཐོས་
པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་སྟེ་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་གོང་དུ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་དང་། རང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། ཐབས་མཁས་པ་མེད་
པ་དང་། རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཟབ་མོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ན། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་གོང་དུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཚད་མེད་པའི་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པས་བསྡུས་པ་དང་། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་བཏབ་
པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་དམིགས་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རྒྱ་
ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཅི་རིགས་པར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་འཁོར་བའི་བདེ་བ་དང་། ངེས་པར་ལེགས་པ་

102-1-235a

བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཐར་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཐོབ་པའི་ཐབས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གསལ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཉིས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི། ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་རོ་དང་
ལྷན་ཅིག་དང་། །བཀྲ་ཤིས་སྣ་ནག་མ་དང་ལྷན་ཅིག་བཞིན། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དབང་བྱས་བདག་ཉིད་ཆེ། །དེ་འཆལ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་མི་འདོད་དོ། །སྣ་ནག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་
རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ནི། གང་གིས་གང་ཞིག་གང་ལ་སྤོང་བྱེད་པ། །གསུམ་དུ་དམིགས་པ་ཡོད་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བཤད་། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་གསུམ་དུ་དམིགས་པ་ཡོད་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་ལ་ཆགས་
པས་སྟོང་དེ་འཇིག་རྟེན་འདས། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉིད་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་གསུམ་པོར་དམིགས་པ་མེད་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་འཆད་པ་ནི། རྒྱལ་སྲས་ཟླ་བ་ལས་བྱུང་སྲིད་མིན་སྲིད་པ་ཡི། །དཔལ་གྱུར་དྲི་མ་དང་བྲལ་དྲི་མ་མེད་འདི་ཡང་། །སྟོན་ཀའི་དུས་ཀྱི་ཟླ་བའི་འོད་ནི་ཇི་བཞིན་དུ། །འགྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བ་
བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཉིས་པའི་དོན་དང་མཐུན་པའི་མིང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བའི་འོད་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྐྱེ་བོའི་གདུང་བ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ཟླ་བ་ལས་བྱུང་བའི་དྲི་མ་མེད་པ་འདི་ཡང་འཆལ་པའི་ཚུལ་
ཁྲིམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འཁོར་བའི་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་པས་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཡང་སྲིད་པའི་དཔལ་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང་། གླིང་བཞིའི་དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་

102-1-235b

ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཉིས་པའོ།།      །།ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་གསུམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་མ་ལུས་སྲེག་པའི་མེ། །འོད་འབྱུང་ཕྱིར་ན་ས་ནི་གསུམ་པ་འདི། །འོད་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོད་བྱེད་
པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པའི་མིང་ངོ་། །ཡང་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་འོད་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་དང་མཐུན་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་མ་ལུས་པ་སྲེག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་འོད་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ས་འདི་ལ་འོད་བྱེད་པ་ཞེས་བཤད་
དོ། །སེམས་གསུམ་པ་བསྐྱེད་པའི། བདེ་གཤེགས་སྲས་དེ་ལ། དེ་ཚེ་ཉི་ལྟར་ཟངས་འདྲའི་སྣང་བ་འབྱུང་། །ཇི་ལྟར་ཉི་མ་ཤར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྔ་རོལ་དུ་ཟངས་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་འབྱུང་བ་ལྟར། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་དེར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་ངོ་། །ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུ་རྙེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གནས་མིན་འཁྲུགས་པ་འགའ་ཡིས་དེའི། །ལུས་ལས་ཤ་ནི་རུས་བཅས་ཡུན་རིང་དུ། །སྲང་རེ་རེ་ནས་བཅད་པར་གྱུར་ཀྱང་དེའི། །བཟོད་པ་གཅོད་པར་བྱེད་
ལ་ལྷག་པར་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་གཞན་དག་གི་མནར་སེམས་ཀྱི་གཞི་དུས་གསུམ་གྱི་དོན་མ་ཡིན་པ་དོགས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་
ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་འཇུག་པར་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན། གལ་ཏེ་གནས་མིན་འཁྲུགས་པ་འགའ་ཡིས་དེའི། །ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ལུས་ལས་ཤ་རུས་པ་དང་བཅས་པ་སྲང་རེ་རེ་ནས་སྡོད་ཅིང་སྡོད་
ཅིང་ཡུན་རིང་པོར་གཅོད་ཀྱང་། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཅོད་པར་བྱེད་པ་པོ་ལ་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། སྡིག་པའི་ལས་དེའི་རྐྱེན་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཆེས་ལྷག་པར་བཟོད་པ་

102-1-236a

ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་། བདག་མེད་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །གང་ཞིག་གང་གིས་གང་ཚེ་ཇི་ལྟར་གཅོད། །གང་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་དེ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར། །མཐོང་བ་དེས་ན་དེ་ཡིས་བཟོད་པར་འགྱུར། །སྡིག་པའི་ལས་དེའི་རྐྱེན་ཅན་
དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྷག་པར་དམིགས་ནས་ཆེས་ལྷག་པར་བཟོད་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ཞིང་། བདག་དང་བདག་གི་བའི་འདུ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་འདིའི་ཕྱིར་ཡང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་བཟོད་
པ་ཉིད་དོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་བཟོད་པའི་རྒྱུ་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཚམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་བསྲུང་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པས་མི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ལྟར་ཁྲོ་བ་ལས་
ལྡོག་པར་རིག་པར་འཆད་པ་ནི། གནོད་པ་བྱས་པས་གལ་ཏེ་དེར་བཀོན་ན། །དེ་ལ་བཀོན་པས་བྱས་ཟིན་ལྡོག་གམ་ཅི། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཀོན་ངེས་པར་འདིར་དོན་མེད། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་ནི་འགལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཁོང་འཁྲུགས་པའི་སྐབས་སྟེར་བ་
འདི་གནོད་པ་བྱས་པ་གཞན་ལ་ཁྲོ་ན་དེའི་ཚེ་གནོད་པ་བྱས་ཟིན་པ་བཟློག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཞེ་འཁམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་བྱས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་བཀོན་པ་དང་ལྟ་དགོས་པ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་
ཏེ། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་པ་ཡིན་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་འཕེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་རང་གིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་བྱས་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་པས་གཞན་གྱིས་བདག་ལ་གནོད་པ་དེ་བྱས་སོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་མི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ་ཉེ་བར་སྐྱེ་
ལ། ལན་དུ་གནོད་པ་བསྐྱལ་བས་དེའི་གནོད་པ་ཕམ་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྔོན་བྱས་པའི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་། །ཟད་པར་བྱེད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ཀོ། །གཞན་ལ་གནོད་པ་དང་ནི་ཁྲོ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར། །

102-1-236b

ས་བོན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཁྲིད་པར་བྱེད། །གང་ཞིག་མཚོན་ཆ་རྣོན་པོའི་སོ་བབས་པས། །དེ་ལ་ལུས་ལ་གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་ཆེ་བ་སྒྲ་དག་གིས་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་དེ་ནི། འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཐ་མ་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་སྔོན་བྱས་པ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་
གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དྲག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་ཅིང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མར་ལུས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་ལུས་པ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་སླར་ཡང་རྣམ་པར་འགྱུར་
བས་སྨན་གྱི་བཏུང་བ་ཐ་མ་ཁོང་ན་ཡོད་པའི་ནད་གསོ་བའི་རྒྱུ་ལྟར་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པ་དང་། གཞན་ལ་གནོད་པ་དག་གིས་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་འདས་ཟིན་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་ལྷག་པར་གནོད་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བཀྲི་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེས་སྨན་པ་ནད་གསོ་བར་
བྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་གཙགས་ཆ་རྣོན་པོའི་ལས་བྱེད་པ་ལ་བྱ་བ་ལྟར། འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་རིགས་སོ། །མི་བཟོད་པ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་སྤངས་པ་འཕེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ཡུན་རིང་དུ་
བསགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཟད་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ལ་ཁྲོ་བ་ཡིས། །སྦྱིན་དང་ཁྲིམས་འབྱུང་དགེ་བ་བསྐལ་པ་བརྒྱར། །བསགས་པ་སྐད་ཅིག་གིས་འཇོམས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །མི་བཟོད་ལས་གཞན་སྡིག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་
བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེས་གང་ཟག་གི་ཁྱད་པར་དུ་ངེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལ། ངེས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་གོམས་པ་ལ་རག་ལས་ནས་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པར་གྱུར་པ་དང་། བདེན་པར་
འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པ་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཁོང་ཁྲོ་བའི་བསམ་པ་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་ན་ཡང་། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བསྐལ་པ་བརྒྱར་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སྔར་བསྟན་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གོམས་པ་ལས་བསྐྱེད་པ་

102-1-237a

འཇོམས་པར་འགྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བསྐྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུའི་ཚད་སྲང་གྲངས་ཀྱིས་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་ལྟར། དེར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མཚམས་ངེས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
ན་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་འཕེན་པ་དང་། དགེ་བ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་སྡིག་པ་ནི་མི་བཟོད་པ་ལས་གཞན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། འཇམ་དཔལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྐལ་པ་བརྒྱར་བསགས་པའི་དགེ་བ་ཉེ་བར་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་
ཁོང་ཁྲོ་བ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་མི་བཟོད་པ་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་མི་ནུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་འཇོམས་པར་བྱེད་ལ། ནུས་པ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདག་དང་གཞན་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས། མི་སྡུག་གཟུགས་སུ་
བྱེད་ཅིང་དམ་པ་མིན་པར་དཀྲི། །ཚུལ་དང་ཚུལ་མིན་ཤེས་པའི་རྣམ་དཔྱོད་འཕྲོག་བྱེད་ཅིང་། །དུས་ཕྱིས་རིགས་མཐུན་པ་བཏང་ནས། མི་བཟོད་པ་ཡིས་མྱུར་དུ་ངན་འགྲོར་སྐྱུར་བར་བྱེད། །གལ་ཏེ་མི་བཟོད་པའི་སྐྱོན་དེ་དག་ཡིན་ན་དེ་དང་འགལ་བ་བཟོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། 
བཤད་པ། བཟོད་པས་བཤད་ཟིན་དང་འགལ་ཡོན་ཏན་རྣམས་བྱེད་དོ། །བཟོད་པས་མཛེས་ཤིང་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ལ། །ཕངས་དང་ལུགས་དང་ལུགས་མིན་ཤེས་པ་ལ། །མཁས་པར་གྱུར་ཞིང་དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ནི། །ལྷ་མིའི་སྐྱེ་དང་སྡིག་པ་ཟད་པར་འགྱུར། །མི་བཟོད་པ་ལ་སྐྱོན་
གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་དང་འགལ་བའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་བཟོད་པ་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས། །ཁྲོ་དང་བཟོད་པའི་སྐྱོན་ཡོན་རིག་བྱས་ཏེ། །མི་བཟོད་སྤངས་ནས་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །བསྔགས་པའི་བཟོད་པ་རྟག་ཏུ་མྱུར་
བསྟེན་བྱ། །ཁྲོ་བ་དང་བཟོད་པ་ནི་ཁྲོ་བ་དང་བཟོད་པའོ། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ནི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཏེ། ཁྲོ་བ་དང་བཟོད་པ་དག་གི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཁྲོ་བའི་སྐྱོན་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དང་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་བཟོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཁོང་དུ་ཆུད་

102-1-237b

པར་བྱས་ཏེ། མི་བཟོད་པ་སྤངས་ནས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བཟོད་པ་ཁོ་ན་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བཟོད་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་བསྔོས་ཀྱང་། །གསུམ་དམིགས་ཡོད་ན་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །སངས་རྒྱས་
ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། གང་བཟོད་པ་དང་། གང་གིས་བཟོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་བཟོད་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་ན། བཟོད་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པ་མེད་ན་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །འཇིག་
རྟེན་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བསྟན། །ས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། ས་དེར་རྒྱལ་སྲས་བསམ་གཏན་མངོན་ཤེས་དང་། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་གྱུར། །དེས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ནི། །འདོད་
པའི་འདོད་ཆགས་འཇོམས་པར་ནུས་པར་འགྱུར། །བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྒྲ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་ཏེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ས་འོད་བྱེད་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི། འདོད་པ་རྣམས་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་
རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་
ཤིང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། དགའ་བ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཏེ་སྔ་ནས་

102-1-238a

སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཤིང་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་ནུབ་པས། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །གཟུགས་
མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང་། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་ནམ་མཁའ་མཐའ་
ཡས་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་
སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་
སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞིའོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཡངས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ། མི་གཉིས་པ། ཚད་མེད་པ། འཁོན་མེད་པ། འགྲན་ཟླ་མེད་པ། སྒྲིབ་པ་
མེད་པ། གནོད་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་དང་། དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་། བཏང་
སྙོམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཡོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་མྱོང་བར་བྱེད་དེ་ས་ཡང་གཡོ་བར་བྱེད་དོ། །གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །མང་པོར་གྱུར་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང་

102-1-238b

མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །རྩིག་པ་ལ་ཡང་ཐད་ཀར་འགྲོ། །ར་བ་ལ་ཡང་ཐད་ཀར་འགྲོ། རི་ལ་ཡང་མི་ཐོགས་པར་ཐད་ཀར་འགྲོ་སྟེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་འགྲོ་སྟེ་དཔེར་ན་འདབ་ཆགས་བྱ་བཞིན་ནོ། །ས་ལ་ཡང་སྟེང་དུ་འབྱུང་བ་
དང་བྱིའུ་འཛུལ་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཆུ་ལ་ཡང་མི་ནུབ་པར་འགྲོ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ལ་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དུ་བ་འཐུལ་བར་ཡང་བྱེད་འབར་བར་ཡང་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །བདག་གི་ལུས་ལ་ཆུའི་རྒྱུན་ཆེན་པོ་འབྱིན་ཏེ། དཔེར་ན། སྤྲིན་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །ཆུའི་
རྒྱུན་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཀུན་ཏུ་འབར་ཞིང་རབ་ཏུ་འབར་ལ། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་མཆེད་ཅིང་འབར་ཏེ་མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་འདི་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་འདི་ལྟར་མཐུ་ཆེ་བ་འདི་གཉིས་ལ་ཡང་ལག་པས་འཛིན་ཞིང་ཀུན་དུ་
ཉུག་པར་བྱེད་དོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་ཡང་ལུས་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྷའི་རྣ་བའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པས་ལྷ་དང་མི་གཉིས་ཀའི་སྒྲ་ཡང་ཐོས་སོ། །ཕྲ་བ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་གང་དག་རིང་ཡང་རུང་ཉེ་ཡང་
རུང་། ཐ་ན་སྦྲང་བུ་དང་། ཤ་སྦྲང་དང་། བུང་བ་དང་། སྲིན་བུ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་ཐོས་སོ། །འདི་ནི་ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་
པའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང་ཞེ་སྡང་དང་
བྲལ་བ་དང་། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། ཆུང་བ་དང་ཡངས་པ་དང་། ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་དང་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་

102-1-239a

དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་དང་། སྐྱོན་ཅན་དང་སྐྱོན་མེད་པ་དང་། སེམས་རགས་པ་ལ་ཡང་སེམས་རགས་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་རགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་སེམས་རགས་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་
ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སེམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། 
ཚེ་རབས་གཅིག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཚེ་རབས་གཉིས་དང་། གསུམ་དང་། བཞི་དང་ལྔ་དང་། བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་ཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་དང་། བརྒྱ་དང་སྟོང་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཚེ་རབས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང་ཚེ་རབས་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་། ཚེ་རབས་འབུམ་
ཕྲག་དུ་མ་དང་། ཚེ་རབས་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་། ཚེ་རབས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་། འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་དང་། འཆགས་པའི་བསྐལ་པ་དང་། འཇིག་པ་དང་། འཆགས་པའི་བསྐལ་པ་དུ་མ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །བསྐལ་པ་སྟོང་
ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །བསྐལ་པ་འབུམ་དང་། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དང་། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་དང་། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་བར་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན་བདག་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར། 
རུས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། ཟས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཟ་ཟ། ཚེ་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག་ཐུབ། ཡུན་ནི་འདི་སྲིད་ཅིག་གནས་གནས། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མྱོང་ངོ་། །བདག་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་
སོ་ཞེས་རྣམ་པ་དང་བཅས་དན་རྟགས་དང་བཅས་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པར་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །དེ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །དེས་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པས་སེམས་ཅན་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དང་མདོག་སྡུག་པ་དང་

102-1-239b

མདོག་མི་སྡུག་པ་དང་བདེ་བར་སོང་བ་དང་ངན་པར་སོང་བ་དང་། བཟང་པོ་དང་ངན་པ་རྣམས་མཐོང་ངོ་། །ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ངག་གི་
ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་སྤྱོད་པ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་དག་སྟེ། ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་སྟེ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་རྣམ་པར་ལྟུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་
བ་རྣམས་སུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཅན་དག་སྟེ། ཡང་དག་པར་ལྟ་
བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་སྟེ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པས་སེམས་ཅན་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དང་མདོག་སྡུག་པ་དང་མདོག་མི་སྡུག་པ་དང་
ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་དང་བཅས་དན་རྟགས་དང་བཅས། རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པར་མཐོང་སྟེ། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་
ཅིང་རྣམ་པར་ལྡང་ཡང་། གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་བ་དེར་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་དབང་གིས་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་གི་དབང་གིས་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཐབས་མཁས་པས་
མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ནས་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བསམ་གཏན་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་

102-1-240a

ཞེ་ན། དང་གི་སྒྲས་ནི་མ་སྨོས་པ་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དེའི་གཏི་མུག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ཡང་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་ལ་རྟོན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་འཕོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་འཇིག་པ་
མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་དེ་བས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་འདོད་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བསྲབས་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་དང་སྲིད་པའི་འཆིང་བ་དང་མ་རིག་པའི་འཆིང་བ་བསྲབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ལྟ་བར་གྱུར་པའི་འཆིང་བ་རྣམས་ནི་སྔ་ནས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་བྱེད་པ་འདི་ལ་གནས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་། བསྐལ་པ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དུ་མ་ནས་བསྐལ་པ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མར་ལོག་པའི་འདོད་ཆགས་འགྲིབ་
པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པའི་ཞེ་སྡང་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པའི་གཏི་མུག་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །
དེ་ཅི་ལྟར་རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་འཇོམས་པར་ནུས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པ་འོད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མདོར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕལ་ཆེར་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ལྷའི་
བདག་པོ་དབང་པོར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཐབས་བསྒྲུབ་པ་ལ་བྱང་བ་དང་། གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོད་པའི་འདམ་ནས་འདོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་དེ་
ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་འཇོམས་པར་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པར། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་མངོན་པར་

102-1-240b

ཤེས་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ད་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཐུག་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་གྱི་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གསལ་བར་
བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྦྱིན་སོགས་ཆོས་གསུམ་དེ་དག་ཕལ་མོ་ཆེར། །བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་བསྔགས། །བསོད་ནམས་ཞེས་བྱའི་ཚོགས་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྐུ་ཡི་རྒྱུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁོ་ན་ཇི་སྐད་བཤད་
པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དབྱེ་བས་དེ་རྣམས་ལ་གཉིས་སྲིད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཕལ་ཆེར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་སྒྲུབ་པར་སླ་ལ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ནི་བརྩོན་
འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ་ཅིག་ཤོས་དག་ལ་གཅིག་མི་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའི་ཚོགས་ནི་གཉིས་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་
ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་བོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་གཉིས་ཀའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་བསོད་ནམས་བརྒྱའི་
མཚན་ཉིད་ཅན་རྨད་དུ་བྱུང་ཞིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྐུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཆེ་བར་བརྗོད་ནས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གསུམ་པའི་སྐབས་རྫོགས་པར་བཤད་པ། རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཉི་མ་ལ་གནས་འོད་བྱེད་འདི། །རང་གཏོགས་མུན་རྣམས་དང་པོ་ཡང་དག་བསལ་བྱས་ནས། །འགྲོ་བའི་མུན་པ་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་མངོན་པར་འདོད། །ས་འོད་བྱེད་པ་བདེ་བར་

102-1-241a

གཤེགས་པའི་སྲས་ཀྱི་ཉི་མ་ལ་གནས་པ་འདི་ནི་རང་གི་རྟེན་ལ་ཡོད་པའི་མི་ཤེས་པ་བདག་ཉིད་འབྱུང་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་དུ་བསལ་ནས། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་གསུམ་པ་
འབྱུང་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་མུན་པ་འཇོམས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི། ས་འདིར་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཁྲོ་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ཉེས་པའི་མུན་པ་ཡོན་ཏན་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་བཅོམ་པས་ཉི་མ་ལྟར་ཆས་རྣོ་བར་འཇུག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་སྐྱོན་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་
ལ་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བཟོད་པ་ལ་ཆེས་ལྷག་པར་གོམས་པའི་ཕྱིར་དང་སྙིང་རྗེས་རྒྱུད་སྣུམ་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་གསུམ་པའོ།།      །།ད་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་
པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞི་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པ། ཡོན་ཏན་མ་ལུས་བརྩོན་འགྲུས་རྗེས་འགྲོ་ཞིང་། །བསོད་ནམས་བློ་གྲོས་ཚོགས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་དུ་འབར་བར་འགྱུར་བ་ཡི། །ས་
དེ་བཞི་པ་འོད་ནི་འཕྲོ་བའོ། །དགེ་བའི་ལས་ལ་སྤྲོ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་འཇུག་པ་མེད་པས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་ལ། སྔར་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་ཡོན་ཏན་བསགས་པ་སྤྲོས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་འཕེལ་བ་
དང་ཐོབ་པ་སྲིད་པས་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ་ཅོག་གི་རྒྱུ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ནི་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་རང་གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྒོ་ནས་ས་གང་ཞིག་ཏུ་ལྷག་པར་འབར་བ་འཆང་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཞི་པ་འོད་འཕྲོ་བ་
ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འོད་འཕྲོ་བ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། མིང་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེར་ནི་བདེ་གཤེགས་སྲས་ལ་རྫོགས་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ལྷག་བསྒོམས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི། །སྣང་བ་ཟངས་ཀྱི་འོད་བས་ལྷག་འབྱུང་ཞེས། །ཞེས་

102-1-241b

བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་བསྒོམས་པ་ལས་སྔར་བཤད་པའི་ཟངས་ཀྱི་སྣང་བ་བས་ལྷག་པའི་སྣང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེའི་འོད་འབྱུང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དེ་
ལ་འོད་འཕྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། 
འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནི། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བརྟུན་པ་ཅན་དང་ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས། འཇིག་
རྟེན་ལ་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་སྤོངས་ཏེ། ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ། །བརྟུན་པ་ཅན་དང་། ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་ན་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་
ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ། །ནང་དང་ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྟུན་པ་ཅན་དང་ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས། ནང་གི་ཚོར་བ་རྣམས་དང་། ཕྱིའི་ཚོར་བ་རྣམས་དང་། ནང་དང་ཕྱིའི་ཚོར་བ་
རྣམས་དང་། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ནང་གི་སེམས་དང་། ཕྱིའི་སེམས་དང་། ནང་དང་ཕྱིའི་སེམས་ལ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ནང་གི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་
བ་བཞི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བའི་

102-1-242a

ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང་མི་ཉམས་པ་དང་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་རབ་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་
གནས་པ་རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྒོམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་
འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་ལྔ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པའི་དབང་པོ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་
དབང་པོ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྟོབས་ལྔ་ནི་དེ་དག་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཕམ་པར་བྱས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་
ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དབེན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དབེན་པ་ལ་

102-1-242b

གནས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ། འགོག་པ་ལ་གནས་པ་རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང་། 
ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དབེན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ས་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སྒོམ་པ་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། རང་དུ་ལྟ་བ་དང་འབྲེལ་ཡོངས་སུ་ཟད། །ས་འདིར་
དེའི་རང་དུ་ལྟ་བ་ཟད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། གསོ་བ་དང་། 
སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལྷག་པར་གཡོ་བ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རྣམས་དང་། བརྟན་པར་འཛིན་པ་རྣམས་དང་། 
བདག་གིར་འཛིན་པ་རྣམས་དང་། ནོར་དུ་འཛིན་པ་རྣམས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་དེ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས་འོད་འཕྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞི་པའོ།།      །།
ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྔ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བདག་ཉིད་ཆེ་དེ་བདུད་རྣམས་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་། །སྦྱང་དཀའི་ས་ལ་ཕམ་པར་ནུས་མ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་ལྷའི་བུའི་
བདུད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕམ་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། དེ་དག་ལས་གཞན་བདུད་ཀྱི་བཀའ་ཉན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་ཅི་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་འདིའི་མིང་སྦྱང་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། བསམ་གཏན་ལྷག་ཅིང་བློ་བཟང་བདེན་རང་བཞིན། །

102-1-243a

ཞིབ་མོ་རྟོགས་ལའང་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཆེས་ལྷག་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་བདེན་པ་རྣམས་ནི་བློ་བཟང་
བདེན་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་བཞིན་ནི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །ཤེས་པ་ཞིབ་མོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་ཞིབ་མོ་སྟེ། དེ་ནི་བློ་གྲོས་བཟང་པོའི་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཕྲ་མོ་ཤེས་པ་ལ་ཆེར་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་
ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདེན་པ་ནི་གཉིས་ཁོ་ནར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཡབ་
སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པས་གཞན་ལས་མ་གསན་པར། །བདེན་པ་འདི་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པར་མཛད། །གང་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་དེ་བཞིན་དོན་དམ་སྟེ། །བདེན་པ་གསུམ་པ་འགའ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དབུ་མ་ལས་ཀྱང་། 
སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང་། །དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པའོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེན་པ་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་གཞན་ག་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། བཤད་
པ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བླང་བར་བྱ་བ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་རེ་རེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདིར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྙད་དོ། །དེ་ལ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་སྡུག་
བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །རྒྱུ་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའོ། །བླང་བར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཁོངས་སུ་

102-1-243b

གཏོགས་སོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་གཞན་གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཁོ་ནར་ངེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ཅི་བདེན་པ་བཞི་ལས་ཐ་དད་པའི་བདེན་པ་གཞན་ཡང་
ཡོད་དམ་ཞེ་ན། བཤད་པ་ཡོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལས། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་
བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདེན་པ་
ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཕྱེ་སྟེ་རྟོགས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། དངོས་པོའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ལམ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གོ་རིམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་སྒྲུབ་པ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བར་གྱི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་གི་བསམ་པ་ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་
རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་
ཤེས་སོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པས་ཕྱེ་སྟེ་རྟོགས་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ལུས་དང་སེམས་ལ་གནོད་པ་ཉམས་སུ་འབབ་པས་དངོས་པོའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འགྲོ་བར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་

102-1-244a

བའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རིམས་ནད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཞི་བས་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མི་གཉིས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ལམ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་གོ་རིམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བསྒྲུབ་པ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བར་གྱི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་
བཤད་པ་ལས། སྦྱང་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྔ་པའོ།།      །།ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དྲུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་མཉམ་གཞག་སེམས་གནས་ཏེ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་མངོན་ཕྱོགས་ཤིང་། །འདི་རྟེན་འབྱུང་
བའི་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་དེ། །ཤེས་རབ་གནས་པས་འགོག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་ས་ལྔ་པར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་པས་ས་དྲུག་པར་མཉམ་པར་གཞག་པར་སེམས་ལ་གནས་ཤིང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོའི་དེ་
ཉིད་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་འགོག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་སྔ་རོལ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ལྷག་པར་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པས་ནི་འགོག་པ་ཐོབ་པར་
མི་ནུས་སོ། །གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་ནས་འདི་ལ་མངོན་
དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་ལོང་བའི་ཚོགས་ཀུན་བདེ་བླག་ཏུ། །མིག་ལྡན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གིས་འདོད་པ་ཡི། །ཡུལ་དུ་ཁྲིད་པ་དེ་བཞིན་

102-1-244b

འདིར་ཡང་བློས། །མིག་ཉམས་ཡོན་ཏན་བླངས་ཏེ་རྒྱལ་ཉིད་འགྲོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་མིག་དང་ལྡན་པ་གཅིག་གིས་ལོང་བའི་ཚོགས་མཐའ་དག་མངོན་པར་འགྲོ་བར་འདོད་པའི་ཡུལ་དུ་བདེ་བླག་ཏུ་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཀྱང་དེ་ལས་གཞན་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བླངས་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ས་ཀུན་ཏུ་འོད་ཅེས་བྱ་བར་འཇོག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་རྟེན་འབྱུང་བའི་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་དེ། །ཤེས་
རབ་གནས་པས་འགོག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་གང་སྨྲས་ན། ཅི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་ན། འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་རིག་པའི་ལིང་ཐོག་
མཐུག་པོས་བློའི་མིག་མ་ལུས་པར་གཡོགས་པ་བདག་ཅག་གི་ཡུལ་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི། དྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་ས་གོང་མ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ནི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་དྲི་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བའི་མིག་སྨན་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱི་ལིང་ཐོག་འཇོམས་པས་བསྐུས་པ་བློའི་སྤྱན་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱི་ལིང་ཐོག་དང་བྲལ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་མངའ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཉིད་ལ་རྨད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་
འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་གང་དག་འདོན་པ་དེ་དག་ལས་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་
ནམ། དེའི་ཕྱིར་ལུང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བཤད་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་གི་དགོངས་པ་ངེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་འདྲ་བས་ལུང་ལས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །རང་དབང་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་

102-1-245a

ཀྱི། བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུས་བྱས་ཤིང་ལུང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པ་མཐོང་བ་ལས་ལུང་གི་དགོངས་པ་ངེས་པས་ནི། ཇི་ལྟར་དེ་ཡིས་ཆེས་ཟབ་ཆོས་རྟོགས་པ། །ལུང་དང་གཞན་ཡང་རིགས་པས་ཡིན་པས་ན། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཀླུ་
སྒྲུབ་གཞུང་ལུགས་ལས། །ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ལུགས་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ལྟར། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ལུང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཁྱེན་ནས་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལས་
རིགས་པ་དང་ལུང་དག་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པ་མཚན་ཉིད་ཅན་ཆེས་གསལ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་རིགས་པ་དང་ལུང་དག་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར། བདག་གིས་
དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ལུགས་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་རེ་ཞིག་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་དེ་ཉིད་ལ་ལུང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ངེས་པ་ཅི་ལྟར་ཡོད་ཅེ་ན། ལུང་ལས་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། ལྷོ་ཕྱོགས་བེ་ཏའི་ཡུལ་དུ་ནི། །དགེ་
སློང་དཔལ་ལྡན་ཆེར་གྲགས་པ། །དེ་མིང་ཀླུ་ཞེས་བོད་པ་སྟེ། །ཡོད་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་འཇིག་པ། །ང་ཡི་ཐེག་པ་འཇིག་རྟེན་དུ། །བླ་མེད་ཐེག་ཆེན་རབ་བསྟན་ནས། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་བསྒྲུབས་ཏེ། །བདེ་བ་ཅན་དུ་དེ་འགྲོའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཡང་འཕགས་པ་སྤྲིན་ཆེན་
པོ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པ་ལས་ཀྱང་། ཀུན་དགའ་བོ་ལི་ཙྪ་བཱི་གཞོན་ནུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་ན་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བཞི་བརྒྱ་ལོན་པ་ན་ཀླུ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་སློང་དུ་གྱུར་ནས་ངའི་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏེ། མཐར་གྱིས་རབ་ཏུ་དང་
བའི་འོད་ཅེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་འོད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ལུང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ངེས་པར་གྲུབ་བོ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་

102-1-245b

འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཡང་སྔར་གོམས་པས་རྒྱུད་ལ་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་བཞག་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བསྟན་པར་བྱའི་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཉན་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་
པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རེས་འགའ་ནི་མི་མཁས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་སྤངས་ནས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །རེས་འགའ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ངེས་པར་བཟུང་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་
སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྐྱེད་ནས་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་པོས་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་བྱས་ཏེ། ཉན་པ་པོ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཡང་ཅི་ལྟར་འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པར་འོས་སོ། །འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པར་
བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་དཀའ་བ་ངེས་པར་ནུས་ཤེ་ན། དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་ནུས་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དུས་ནའང་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོས་ནས། །ནང་དུ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འབྱུང་། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལས་བྱུང་
མཆི་མས་མིག་བརླན་ཞིང་། །ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བློ་ཡི་ས་བོན་ཡོད། །དེ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྣོད་ནི་དེ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་པར་བྱ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་
ཉན་པ་པོ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པ་པོའི་འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་ལ་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་། །ཉན་པ་པོ་དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྐྱེད་པའི་དོན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་
མ་ཟད་ཀྱི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཉན་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཉན་པ་ལ་གཏེར་རྙེད་པ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཤིང་དེ་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་བླངས་ནས་གནས་པར་འགྱུར། །སྦྱིན་

102-1-246a

པ་གཏོང་བར་འགྱུར་ཞིང་སྙིང་རྗེ་སྟེན་པར་བྱེད། །བཟོད་པ་སྒོམ་བྱེད་དེ་ཡི་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །འགྲོ་བ་དགྲོལ་བར་བྱ་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བྱེད་ཅིང་། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱེད། །དེ་ལ་བདག་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་
ངན་འགྲོར་ལྟུང་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་སྙམ་དུ་རིག་ནས་རྟག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་སོ། །བདག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་ཀྱང་དབུལ་པོར་གྱུར་ན་ཟས་དང་སྨན་དང་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཚོལ་བ་ལྷུར་བྱེད་པས་སྟོང་
པ་ཉིད་ཉན་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་སྙམ་ཞིང་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་བྱེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྙིང་རྗེ་སྟེན་པར་བྱེད་དོ། །ཁྲོ་བས་ནི་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཁ་དོག་ངན་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་
དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕགས་པ་རྣམས་མཉེས་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་སྟེ་བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བསྔོས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པར་
འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བས། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རབ་ཏུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་དག་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། 
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་པོར་བར་ཆད་མེད་པར་དགེ་བའི་ཚོགས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསགས་པར་གྱུར་ནས། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་སྐྱེ་བོས་ནི། །རིམ་གྱིས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་ནི་ཐོབ་འགྱུར་བས། །དེ་ནི་
དོན་དུ་གཉེར་བས་ལམ་འདི་མཉན་པར་གྱིས། །ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ལུང་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་

102-1-246b

པ་ས་བཅུ་པ་ལས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལྔ་པ་ལ་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུས་འཇུག་གོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་
མཚན་མ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། དབེན་པ་དང་། གདོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང་། བླང་བ་མེད་པ་དང་། དོར་བ་མེད་པར་
མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་དང་མིག་ཡོར་དང་བྲག་ཅ་དང་ཆུ་ཟླ་དང་གཟུགས་བརྙན་དང་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་རབ་
ཏུ་རྟོགས་པ་ན་རྣོ་ཞིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཆོས་སྐྱེ་བ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཁོ་ན་རིགས་པས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་གཞན་བསྟན་པ་སླ་བར་དགོངས་ཏེ། 
སློབ་དཔོན་གྱིས་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོར། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །ནམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞར་ཡང་ཞེས་བྱ་
བའི་དོན་ཏོ། །གང་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འགར་ཡང་གི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་རྟེན་གྱི་ཚིག་གིས་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་གྲུབ་པའི་མཐའ་བཤད་དོ། །གང་དག་གི་སྒྲ་བརྟེན་པའི་ཚིག་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་བརྗོད་པའོ། །དེས་ན་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་
གྲུབ་པའི་མཐའ་འགར་ཡང་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་རང་ལས་སྐྱེ་བ་དང་སྦྲེལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དགག་པ་དོན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་བ་

102-1-247a

གསུམ་ཅར་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དམ་བཅའ་བ་བཞི་པོ་དེ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་རིགས་པས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེ་ཉིད་དེ་ལས་བྱུང་མིན་གཞན་དག་ལས་ལྟ་ག་ལ་ཞིག །གཉིས་ཀ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་པར་ནི་ག་ལ་ཡོད། བདག་ལས་སྐྱེས་པ་མ་
ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལས་འབྱུང་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་འདི་གང་ལས་ངེས་ཤེ་ན་འདི་ལྟར། དེ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་ན་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་རིགས་པའང་མ་ཡིན་
ཉིད། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བའི་བྱེད་པ་པོ་སྟེ་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བདག་གི་ངོ་བོ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱུ་གུའི་རང་གི་བདག་ཉིད་དེ་ཉིད་ལས་མྱུ་གུའི་རང་གི་བདག་ཉིད་དེ་ཉིད་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
འདི་ནི་འདིར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་མྱུ་གུའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཡོད་བཞིན་པ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་ལ་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ཉིད་སྔར་ཐོབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་
འདི་ནི་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བྱའོ། །འདི་ན་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པས་རིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྐྱེས་ཟིན་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་འགྱུར་ན་ནི། །མྱུ་གུ་ལ་
སོགས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདིར་རྙེད་མི་འགྱུར་ཞིང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་ཟིན་པའི་ས་བོན་ཡང་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་ནི། གང་གི་འདི་ཡང་སྐྱེ་བ་བཀག་ནས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་སླར་ཡང་དེ་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་དང་སྡོང་བུ་དང་སྦུབས་འཆའ་
བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཏན་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་། ས་བོན་སྲིད་མཐར་ཐུག་པར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྐྱེན་ཆུ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ས་བོན་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་ཅིང་མྱུ་

102-1-247b

གུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། མྱུ་གུ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་བོན་འཇིག་པར་བྱེད་ཅིང་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཉེས་པའི་སྐབས་མེད་ཅིང་། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་ལས་མི་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་
སྙམ་ན། འདི་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མྱུ་གུས་ཀྱང་འདི་འཇིག་པར་བྱེད་པར་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གཞན་
ཡང་། བྱེད་རྒྱུ་ས་བོན་གྱི་ལས་ཐ་དད་མྱུ་གུའི་དབྱིབས་དང་ནི། །ཁ་དོག་རོ་ནུས་སྨིན་པའི་ཐ་དད་ཁྱོད་ལ་མེད་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་དབྱིབས་ནི་རིང་པོ་དང་ཟླུམ་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་དོག་ནི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །རོ་ནི་མངར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ནུས་པ་ནི་མཐུའི་ཁྱད་
པར་ནུས་མཐུའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དཔེར་ན་གཞང་འབྲུམ་གྱི་སྨན་ལུས་དང་ཉེ་བ་ཙམ་གྱིས་གཞང་འབྲུམ་སེལ་བ་དང་། རྩི་སྨན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བཅངས་པ་ཙམ་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་རྫས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་
ན་པི་པི་ལིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མངར་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ས་བོན་གྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ལྟར། མྱུ་གུ་ལ་ཡང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ཐ་མི་དད་པར་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་
པ་དེའི་ཕྱིར། སྒོག་སྐྱ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་དག་ལས་ཆུ་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་མྱུ་གུ་རྣམས་ལྟར་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་བཏང་ནས་གནས་སྐབས་གཞན་འཐོབ་པས་ས་བོན་ཉིད་མྱུ་གུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་
སྔར་གྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་བསལ་ནས་དེ་ལས་གཞན། །ངོ་བོར་འགྱུར་ན་དེ་ཚེ་དེ་ཡི་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོག་པ་འདི་ལས་མྱུ་གུའི་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པས་འདིའི་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྙམ་པ་ཡིན་

102-1-248a

ནོ། །ཅི་སྟེ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་རྫས་ཐ་མི་དད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་མ་བཟུང་ན་དེ་དག་གི་རྫས་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ས་བོན་མྱུ་གུ་འདིར་གཞན་མ་ཡིན་ན། །ས་
བོན་བཞིན་དུ་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་དེ་བཟུང་མེད་པ་འམ། །ཡང་ན་དེ་དག་གཅིག་པས་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་འདི་བཞིན་དུ། །དེ་ཡང་གཟུང་དུ་ཡོད་འགྱུར་དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་ཁས་མི་བླང་། །ཇི་ལྟར་མྱུ་གུའི་གནས་སྐབས་ས་བོན་གྱི་བདག་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོས་གཟུང་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ས་བོན་ལས་གཞན་
མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་བོན་གྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལྟར་མྱུ་གུའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་གཟུང་དུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མྱུ་གུའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལྟར་ས་བོན་ཡང་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་པས་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་འདོད་པའི་ལུགས་གཞན་དུ་བརྟག་པའི་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་བཟློག་ནས་ལུགས་གཞན་དུ་
བློ་མ་སྦྱངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་རྟོག་པ་འདི་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་གི་རྒྱུ་ཞིག་ན་ཡང་དེ་ཡི་འབྲས་བུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་གཅིག་པ་ཡིན་ཞེས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་འགགས་ཟིན་ཀྱང་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་
ཞེས་བྱ་བ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་ས་བོན་མྱུ་གུ་དག་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མི་མཐོང་སྟེ། གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཡང་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་
ཕྱོགས་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་རིགས་པ་དང་འགལ་བ། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་བདག་ལས་འབྱུང་ཞེས་རབ་ཏུ་བརྟགས་པ་འདི། །དེ་ཉིད་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་མ་མཛད་པར། བདག་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་

102-1-248b

སྤྱིར་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་དོན་དམ་པར་བདག་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་དེའི་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བསམ་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་། བདག་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་
བསྐྱེད་པར་བྱ་དང་སྐྱེད་བྱེད་དང་། །ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡང་གཅིག་ཉིད་འགྱུར་ན་དེ་དག་ནི། །གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་པས་ན་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླང་བར། །བྱ་མིན་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་དུ། །ནམ་ཡང་འཐད་པར་
མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་ན། །སྐྱེ་དང་བསྐྱེད་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཅིག་པ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕ་དང་བུ་དག་གམ་མིག་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཤིང་དེ་མེ་ཡིན་
ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་འཇིགས་པ་ལས་ན། བདེན་པ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པར་འདོད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །འདིར་དངོས་པོ་
རྣམས་བདག་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ངེས་པ་ཡིན་ལ་ཕྱོགས་འདི་ནི་རིགས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ན། གང་འདི་སྐད་དུ། གཞན་དག་ལས་ལྟ་ག་ལ་ཞིག །ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རྐྱེན་བཞི་པོ་རྒྱུ་དང་དམིགས་པ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་
བདག་པོ་སྟེ། རྐྱེན་རྣམས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་གསུང་རབ་ལ་ལྟོས་ནས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་ལྔའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱས་ན་དམིགས་པ་སྟེ། ཅི་
རིགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་དམིགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ལས་གཞན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནོ། །བྱེད་རྒྱུ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །

102-1-249a

གཞན་དག་ན་རེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་གང་ཞིག་གང་གི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུ་རྒན་པོ་ལྡང་བ་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་བཞིན་པ་རྣམས་རྟེན་
ཁར་བ་དང་འདྲ་བའི་དམིགས་པ་གང་གིས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་འགགས་མ་ཐག་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ས་བོན་འགགས་མ་ཐག་པ་མྱུ་གུའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མ་
ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཞིག་ཡོད་ན་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཡང་རྐྱེན་གཞན་གང་དག་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང་ཕྱི་ནས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། རྐྱེན་
ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ནི་གཞག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་དང་ལུང་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པ། གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གལ་ཏེ་གནས་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འོ་ན་མེ་
ལྕེ་བས་ཀྱང་མུན་པ་མཐུག་པོ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་སྟེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མཐོང་བའམ་རིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་དུ། །ནམ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་ན། །
རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མིན་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་། ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དང་འབྲས་བུར་མ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་མ་ལུས་པ་ཡང་གཞན་ཉིད་མཚུངས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སཱ་ལུ་ས་བོན་རང་གི་འབྲས་བུ་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་མེ་དང་སོལ་བ་དང་ནས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཡང་

102-1-249b

ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སཱ་ལུའི་ས་བོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལས་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ། མེ་དང་སོལ་བ་དང་ནས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་
རྣམས་ཀྱང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ནི་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ལ་གཞན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་ལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་ཐལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ངེས་པ་
ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །གང་གི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བྱ་བར་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུར་ངེས་བརྗོད་ཅིང་། །གང་ཞིག་དེས་བསྐྱེད་ནུས་པ་དེ་ནི་གཞན་ནའང་རྒྱུ་ཡིན་ལ། །རྒྱུད་གཅིག་གཏོགས་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ནས་ལ་སོགས་ལས་དེ་ལྟ་མིན་ཞེ་ན། །འདིར་
འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནུས་པའི་དོན་ལ་ཀྲི་ཏྱའི་རྐྱེན་ཅན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་གིས་བྱ་བར་ནུས་པ་དེ་ཉིད་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་འབྲས་བུ་འདི་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་དེ་ནི་གཞན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཞན་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་ཁོ་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་
པོ་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི། གཞན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་རྒྱུད་ཐ་དད་པར་གཏོགས་པ་ནས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་སོགས་པའམ། རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་ལས་ཀྱང་
སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་མ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ནི་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ལ། སཱ་ལུའི་ས་བོན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་
ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཀོ་གང་ལས་ཡིན་ཞེས་རེ་ཞིག་འདི་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྨྲ་བ་འདི་ལ་འདྲི་བར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ངེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ངེས་པ་མཐོང་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ངེས་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་ངེས་པ་མཐོང་ངོ་

102-1-250a

ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་སྨྲ་བ་འདིས་ནི་ངེས་པའི་རྒྱུ་མ་བསྟན་པར་བཤད་ཟིན་པའི་ཉེས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྤང་བར་མི་ནུས་སོ། །གཞན་ཡང་གཞན་ཉིད་ཐུན་མོང་བ་ཁྱད་པར་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་འདི་ཉིད་འདིའི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འདོད་པ་ལ་གནོད་བྱེད་དུ་ཡོད་
པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་ནས་དང་གེ་སར་དང་ནི་ཀིང་ཤུ་ཀ་ལ་སོགས། །སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འདོད་མིན་ནུས་ལྡན་མིན། །རྒྱུད་གཅིག་ཁོངས་སུ་གཏོགས་མིན་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཉིད་དེ་བཞིན། །སཱ་ལུའི་ས་བོན་ཡང་ནི་དེ་ཡི་མིན་ཏེ་གཞན་ཉིད་ཕྱིར། །ཇི་
ལྟར་ནས་དང་གེ་སར་དང་ཀིང་ཤུ་ཀ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མི་འདོད་ཅིང་། སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སཱ་ལུའི་ས་བོན་ཡང་དེ་ལ་ཇི་
སྐད་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གཞན་ལ་གྲགས་པའི་གཞན་ཉིད་གྲུབ་གྲུབ་ལྟར་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་སུན་འབྱིན་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་གཞན་ཉིད་མི་སྲིད་པར་བཤད་པ། མྱུ་
གུ་ས་བོན་དང་ནི་དུས་མཉམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །གཞན་ཉིད་མེད་པར་ས་བོན་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །དེས་ན་མྱུ་གུ་ས་བོན་ལས་སྐྱེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་མིན་ནས། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་གཏང་བར་བྱོས། །འདི་ན་བྱམས་པ་དང་ཉེར་སྦས་ཡོད་བཞིན་པ་དག་
ཁོ་ན་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་གཞན་ཉིད་དུ་མཐོང་གི །ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་ནི་དེ་ལྟར་ཅིག་ཅར་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པར་མྱུ་གུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ས་བོན་དང་དུས་མཉམ་དུ་མྱུ་གུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་མྱུ་གུ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ལ། གཞན་ཉིད་མེད་ན་གཞན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་གཏང་བར་བྱའོ། །དོན་འདི་ནི། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །གཞན་

102-1-250b

གྱི་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་འམ་རྐྱེན་དག་གམ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པའམ་དེ་ལས་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། རང་བཞིན་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པ་ན་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ་མ་སྐྱེས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ན་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡོད་པས་ན་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གཞི་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ན་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་འཁར་གཞོང་དང་རྒྱ་ཤུག་ལྟར་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་གང་ན་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱེ་མ་དག་ལ་ཏིལ་མར་བཞིན་ཏེ། ཅི་སྟེ་དེ་ནི་མེད་པར་ཡང་། །རྐྱེན་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ན། །རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ཀྱང་། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་སྐྱེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་
པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་གྱི་ཕྱོགས་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བ་ཁོ་ནས་ཆེས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་ཉེ་བར་མ་བཀོད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མྱུ་གུ་ས་བོན་དང་ནི་དུས་མཉམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྲང་
མདའི་མཐོན་དམན་དག་དུས་གཅིག་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ས་བོན་འགག་བཞིན་པ་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ནའི་ཚེ་ས་བོན་འགག་པ་དེའི་ཚེ་ཁོ་ནར་དུས་གཅིག་ཉིད་དུ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་འགག་པ་དང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་གཉིས་དུས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་
དང་མྱུ་གུ་དག་ཀྱང་དུས་མཉམ་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྲང་གི་མདའ་གཉིས་མཐོ་བ་དང་དམའ་བ་དག །དུས་མཉམ་མ་ཡིན་པར་ནི་མིན་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་དང་སྐྱེད་བྱེད་དག་གི་སྐྱེ་འགག་འགྱུར་ཞེ་ན། །
ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་གཅིག་ཚེ་ཡིན་ན་འདིར་དུས་གཅིག་མེད་དེ་ཡོད་མིན། །གལ་ཏེ་སྲང་གི་དཔེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་རྟོག་ན་དེ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་

102-1-251a

སྲང་གི་དཔེར་མཐོ་དམན་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དཔེ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་དངོས་པོ་ལ་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་པས་འདི་མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་སྐྱེ་ལ་ཕྱོགས་པས་ཡོད་
མིན་ཞིང་། །འགག་བཞིན་པ་ནི་ཡོད་ཀྱང་འཇིག་ལ་ཕྱོགས་པར་འདོད་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་འདི་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་ན་སྲང་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་མ་འོངས་པ་ཡིན་ལ་འགག་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བ་
ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ད་ལྟར་བ་ཡིན་པས་འགག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྲང་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། སྲང་མདའ་གཉིས་ལ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐོན་དམན་གྱི་བྱ་བ་དག་དུས་
གཅིག་པ་ཉིད་ཡོད་ཀྱི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ད་ལྟར་བ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ལ་ནི་དུས་གཅིག་མེད་པས་འདི་ནི་སྲང་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཆོས་དག་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་བྱ་བ་དག་ལ་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་ཡོད་དོ་སྙམ་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེ་དག་གི་བྱ་བ་ཆོས་
ལས་ཐ་དད་པར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་བྱེད་པོ་མེད་པར་རིགས་པའི་ངོ་བོ་འང་མིན། །སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བྱེད་པ་པོ་མྱུ་གུ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་ན་ཡང་རྟེན་མེད་པར་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་
འགག་པ་དང་དུས་གཅིག་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དག་དུས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་དངོས་པོ་དེ། །མེད་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། 
མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་འགའ་ཞིག་ན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ནི་འགའ་ཡང་འགའ་ཞིག་ན་ཡོད་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་ཏེ། །མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བའི་རྟེན་དངོས་པོ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་མེད་

102-1-251b

ན་སྟེ་མི་བདོག་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པས་གཞི་མཐུན་ནོ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའོ། །མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཅི་ཞིག་གི་སྒྲ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་དེ་མེད་
ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སྐད་ཅིག་གང་ཁོ་ན་ལ་ས་བོན་འགག་པ་དེ་ཉིད་ལ་མྱུ་གུ་སྐྱེའོ་ཞེས་འཕགས་པ་སཱ་ལུ་ལྗང་བའི་མདོ་ལས་སྲང་གི་དཔེ་འདི་ཉེ་བར་བཀོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཉེ་བར་
བཀོད་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞིང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཅིག་ཅར་དུ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་བརྟགས་པར་གྲུབ་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ས་བོན་
ཞིག་དང་མ་ཞིག་ལས། །མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །སྒྱུ་མ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་གསུངས། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་ཅིག་ཅར་བ་ཉིད་མེད་པས་གཞན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ན། གང་དུ་ཅིག་ཅར་བ་ཉིད་
ཡོད་པ་དེར་གཞན་ཉིད་ཡོད་པས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཚོར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལྟ་བུའོ། །མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྣམས་དུས་མཉམ་ཁོ་ནར་མིག་གི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། མིག་ལ་སོགས་པ་དག་དང་སེམས་ཀྱང་དུས་མཉམ་ཁོ་ནར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མིག་གི་བློ་ལ་རང་གི་སྐྱེད་བྱེད་དུས་གཅིག་པ། །མིག་ལ་སོགས་དང་ལྷན་
ཅིག་འབྱུང་བ་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་ལས། །གཞན་ཉིད་ཡོད་ན་ཡོད་ལ་འབྱུང་བས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅི་སྟེ་དེ་མེད་ཅེ་ན་འདི་ལ་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དུས་མཉམ་པ་རྣམས་མིག་གི་བློ་ད་ལྟར་བའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་

102-1-252a

ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་མོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལ་འབྱུང་བས་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་ནས་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བློ་ལས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཞན་ཉིད་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ན་གཞན་ཉིད་སྲིད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་ལ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་མི་སྲིད་ཅིང་། སྐྱེ་བ་སྲིད་ཀྱང་གཞན་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་ཡང་མི་སྲིད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་སྟོང་པས། སོང་སོང་ནས་སྒྲ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ལུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་མི་རུང་ངོ་། །ད་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ལས་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པའི་དུས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་བསྐྱེད་བྱ་གཞན་བསྐྱེད་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ན། །
ཡོད་པའམ་འོན་ཏེ་མེད་དང་གཉི་གའི་གཉིས་བྲལ་ཞིག་བསྐྱེད་གྲང་། །ཡོད་ན་སྐྱེད་བྱེད་ཅི་དགོས་མེད་ལའང་དེས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ། །གཉིས་ཉིད་ལ་དེས་ཅི་བྱ་གཉིས་དང་བྲལ་ལའང་དེས་ཅི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རེ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་བསྐྱེད་བྱ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱེད་བྱེད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་
པར་གྱུར་པ་སླར་ཡོད་སྐྱེ་བར་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྐྱེན་དག་གིས་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། བོང་
བུའི་རྭ་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་གང་འདོད་དང་། །འབྲས་བུ་མེད་པར་གང་འདོད་ལ། །ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་སོགས། །བརྒྱན་པའི་དོན་ཡང་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །དབུ་མ་ལས་ཀྱང་། འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན། །རྒྱུས་ནི་ཅི་ཞིག་
སྐྱེད་པར་བྱེད། །འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན། །རྒྱུས་ནི་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །རྒྱུ་ཉིད་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ཉིད་འཐད་པ་ཡོད་མིན་ན། །འབྲས་བུ་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་ཉིད་ཡིན་པར་དེ་ལ་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་

102-1-252b

བྱ་སྟེ། བཤད་ཟིན་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་གཉིས་ཉིད་ཡིན་ཞིང་གཉིས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ནི་གཉིས་ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཉིད་ནི་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་གཅིག་ལ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས། དེའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་བཅོས་ལས། མྱ་ངན་འདས་པ་དངོས་པོ་དང་། །དངོས་མེད་གཉིས་ཀར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེ་གཉིས་གཅིག་ལ་ཡོད་མིན་ཏེ། །སྣང་བ་དང་ནི་མུན་པ་བཞིན། །
ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་དང་། །གྱུར་མ་གྱུར་དེ་མི་བྱེད་དོ། །ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་ཅིག་ལ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་ཞིག། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་གཉིས་
ཀ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལ་ཡང་རྐྱེན་དེ་དག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་སྤངས་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་ན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་དེ་དག་བཀག་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་
གཉི་ག་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། དངོས་མིན་དངོས་པོ་མེད་མིན་པ། །མྱ་ངན་འདས་པར་གང་སྟོན་པ། །དངོས་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་དག །གྲུབ་ན་དེ་ནི་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་
སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་གང་དང་གང་སྨྲས་པ་དེ་དང་དེ་ནི་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་མར་གྱིས་བྲན་པ་ལྟར། ཁྱོད་ཀྱི་བློའི་མེས་མ་ལུས་པར་བསྲེགས་པས། ཁྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མེས་སྤོར་བ་ལྷུར་བྱེད་པའི་རིགས་པའི་བུད་ཤིང་བསྐུལ་བས་ཆོག་གོ། །གལ་ཏེ་རིགས་
པ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས། གྲུབ་པ་དེར་ནི་རིགས་པས་ཅི་ཡང་བྱ་བ་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐོང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ། 

102-1-253a

གང་གིས་རང་ལྟ་ལ་གནས་འཇིག་རྟེན་ཚད་མར་འདོད་པས་ན། །འདིར་ནི་རིགས་པ་སྨྲས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་ཀོ་ཅི་ཞིག་བྱ། །གཞན་ལས་གཞན་འབྱུང་བ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་རྟོགས་འགྱུར་ཏེ། །དེས་ན་གཞན་ལས་སྐྱེ་ཡོད་འདིར་ནི་རིགས་པས་ཅི་ཞིག་དགོས། །འཇིག་
རྟེན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པ་ན་ཤིན་ཏུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞིང་གཞན་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བར་ལྟ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། རིགས་པ་ཉེས་པར་འགོད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ལ་ནི་འོས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཐད་པ་མེད་པར་ཡང་དངོས་པོ་
རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མ་རྟོགས་ཤིང་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བར་དངོས་པོའི་བག་ཆགས་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ། དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཛའ་བོ་དང་བྲལ་བར་ཐོས་པ་མི་བཟོད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་
གནོད་པའི་རྡོལ་ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་འདི་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱུང་ཚུལ་ཤིན་ཏུ་མང་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་མ་བཤད་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པའི་བླ་རྡོལ་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པའི་ཡུལ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་
གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། དངོས་ཀུན་ཡང་དག་བརྫུན་པ་མཐོང་བ་ཡིས། །དངོས་རྙེད་ངོ་བོ་གཉིས་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཡང་དག་མཐོང་ཡུལ་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་དེ། །མཐོང་བ་བརྫུན་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་གསུངས། །འདི་ན་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་མ་
ལོག་པར་མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས། འདུ་བྱེད་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་ངོ་བོ་རྙེད་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱི་ལིང་ཐོག་གིས་བློའི་མིག་མ་ལུས་པར་ཁེབས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བ་བརྫུན་པའི་སྟོབས་ལས་བདག་གི་

102-1-253b

ཡོད་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དེ་གཉིས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་དེ་གཉིས་ལས་ཀྱང་མཐོང་བ་ཡང་དག་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། དེ་
ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་བཤད་པར་བྱའོ། །མཐོང་བ་བརྫུན་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་ནས། མཐོང་བ་བརྫུན་པ་རྣམས་ལམཐོང་བ་ཡང་དག་པ་དང་བརྫུན་པ་ཉིད་ལས་
གཉིས་ཉིད་ཡོད་པས་དེས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་དང་། ཤེས་པ་གཉིས་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མཐོང་བ་བརྫུན་པའང་རྣམ་པ་གཉིས་འདོད་དེ། དབང་པོ་གསལ་དང་དབང་པོ་སྐྱོན་ལྡན་ནོ། །སྐྱོན་ལྡན་དབང་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི། །དབང་པོ་ལེགས་གྱུར་ཤེས་ལྟོས་
ལོག་པར་འདོད། །དེ་ལ་དབང་པོ་གསལ་བ་ཅན་ནི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་ཞིང་མིག་སེར་ལ་སོགས་པས་ཉམས་པར་མ་བྱས་པ་དང་། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཛིན་པ་རྣམས་སོ། །སྐྱོན་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཅན་རྣམས་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་དག་གོ། །དེ་ལ་
དབང་པོ་ལེགས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱོན་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལོག་པར་ཤེས་པར་འདོད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདི་དག་གི་ཤེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡུལ་ཡང་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གནོད་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་དྲུག་རྣམས་ཀྱིས། །བཟུང་བ་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་གྱིས་རྟོགས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་བདེན་ཡིན་ལྷག་མ་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་ལོག་པར་རྣམ་པར་གཞག །དེ་ལ་རབ་རིབ་དང་མིག་སེར་ལ་སོགས་པ་དག་
དང་ད་དུར་ཟོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་ལ་གནོད་པའི་རྐྱེན་ནང་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིལ་མར་དང་ཆུ་དང་མེ་ལོང་དང་བྲག་ཕུག་ལ་སོགས་པ་ནས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཡུལ་དང་དུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་

102-1-254a

ལ་གནོད་པའི་རྐྱེན་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དབང་པོ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནང་ན་ཡོད་པ་དག་མེད་པར། གཟུགས་བརྙན་དང་བྲག་ཅ་དང་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་འཁྲུལ་མཁན་ལ་སོགས་པར་རབ་ཏུ་
སྦྱར་བའི་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དག་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་བྱས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྣང་བ་དག་སྟེ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འཆད་པར་
འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱིས་དབང་པོ་ལ་གནོད་པའི་རྐྱེན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་མེད་པར་དབང་པོ་དྲུག་ཅར་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་རྟོགས་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་བདེན་པ་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་དབང་པོ་
རྣམས་ལ་གནོད་པ་ཡོད་པ་ན་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བཤད་ཟིན་པའི་དོན་ཉིད་དཔེར་བརྗོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མི་ཤེས་གཉིད་ཀྱིས་རབ་བསྐྱོད་མུ་སྟེགས་ཅན། །རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཇི་
བཞིན་བརྟགས་པ་དང་། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་སོགས་ལ་བརྟགས་པ་གང་། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་ཡོད་མིན་ཉིད། །མུ་སྟེགས་ཅན་འདི་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པས་སྐྱེ་བོ་མ་བྱང་བ་གནག་རྫི་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་ཡན་ཅད་ལ་གྲགས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་
པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པར་ངེས་པར་མ་བཟུང་བར། ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་འགྲོ་བར་འདོད་པས་ཤིང་ལ་འཛེགས་པས་ཡལ་ག་སྔ་མ་བཏང་ནས་ཡལ་ག་ཕྱི་མ་མ་བཟུང་བ་ལྟར་ལྷུང་བ་ཆེན་པོས་ལྟ་བ་ངན་པའི་རིའི་སུ་ལ་དག་ཏུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཞིང་། བདེན་པ་གཉིས་
མཐོང་བ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་མི་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་གིས་གང་བརྟགས་པ་ཡོན་ཏན་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར། མིག་ནི་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་ཡིས། །རབ་རིབ་མེད་ཤེས་ལ་གནོད་

102-1-254b

མིན་ཇི་ལྟར། །དེ་བཞིན་དྲི་མེད་ཡེ་ཤེས་སྤངས་པའི་བློས། །དྲི་མེད་བློ་ལ་གནོད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་ལ་གནས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟིགས་པ་ཁས་བླངས་ནས་ཡིན་
ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་དགག་པ་འདི་ཁྱད་པར་དུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྲ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་པས་རབ་རིབ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་མི་གནོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པས་ཀྱང་གཟིགས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་
གནོད་པ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡུལ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་པོ་ནི་དམ་པ་དག་གིས་བཞད་གད་དུ་བྱ་བར་འོས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཡིན་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་དབྱེ་བས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་
གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གཏི་མུག་རང་བཞིན་སྒྲིབ་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། །དེས་གང་བཅོས་མ་བདེན་པར་སྣང་དེ་ནི། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་ཞེས་ཐུབ་པ་དེས་གསུངས་ཏེ། །བཅོས་མར་གྱུར་པའི་དངོས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ། །
དེ་ལ་འདིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དངོས་པོ་ལྟ་བ་ལ་རྨོངས་པར་བྱེད་པས་ན་གཏི་མུག་སྟེ། མ་རིག་པ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་རང་བཞིན་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །ཀུན་རྫོབ་དེས་གང་ཞིག་བདེན་པར་སྣང་ཞིང་རང་
བཞིན་མེད་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་ནི་བཅོས་མ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་ངོ་། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་གཟུགས་བརྙན་དང་བྲག་ཅ་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་བརྫུན་ཡང་མ་
རིག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་དང་སེམས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་བདེན་པར་སྣང་སྟེ། རང་བཞིན་ནི་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་གང་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་བརྫུན་པ་ཀུན་རྫོབ་

102-1-255a

ཀྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་
གཟིགས་པ་སྤངས་པ། འདུ་བྱེད་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་འདྲ་བར་གཟིགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཅོས་མའི་རང་བཞིན་གྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པར་མངོན་པར་རློམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ནི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ལ་ནི་
སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་རིག་པ་ཙམ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་གི། སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མངའ་བ་རྣམས་ལ་ནི་
མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་བ་གཏན་ལོག་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཕགས་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་ཡིན་ལ། དེའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་སླུ་
བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་བསྟན་ནས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པར་
འདོད་པས་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་སུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས། ཉན་པར་འདོད་པ་སེམས་ལ་རང་གིས་མྱོང་བ་ཉིད་དུ་དེའི་རང་བཞིན་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་བཤད་པ། རབ་རིབ་མཐུ་ཡིས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི། །ངོ་བོ་ལོག་

102-1-255b

པ་གང་ཞིག་རྣམ་བརྟགས་པ། །དེ་ཉིད་བདག་ཉིད་གང་དུ་མིག་དག་པས། །མཐོང་དེ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་འདིར་ཤེས་གྱིས། །རབ་རིབ་ཀྱི་མཐུས་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་རང་གི་ལག་ན་ཐོགས་པའི་བསེ་རུ་ལ་སོགས་སྣོད་ཀྱི་ནང་ན་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བཞིན་པར་མཐོང་བ་དེས་བསལ་
བར་འདོད་ནས་སྣོད་དེ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྒྲེ་ཟློག་བྱེད་པའི་ཚེགས་ཐོབ་པར་རིག་སྟེ། འདི་ཅི་བྱེད་པ་ཞིག་སྙམ་ནས་རབ་རིབ་མེད་པས་དེའི་གན་དུ་ཕྱིན་ནས་སྐྲ་ཤད་ལ་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་དེར་མིག་གཏད་ཀྱང་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་དག་མ་དམིགས་ཤིང་། སྐྲ་ཤད་དེའི་རྟེན་ཅན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་
སྐྲ་ཤད་དང་སྐྲ་ཤད་མ་ཡིན་པ་དང་མཐོན་ཀ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་རབ་རིབ་ཅན་རབ་རིབ་མེད་པ་ལ་སྐྲ་ཤད་མཐོང་ངོ་ཞེས་རང་གིས་བསམ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བར་འདོད་པས་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་དམིགས་
པའི་ངོར་བྱས་ནས་འདི་ན་སྐྲ་ཤད་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགག་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་ཚིག་སྨྲ་མོད་ཀྱི། སྨྲ་བ་པོ་འདི་ལ་དེ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྲ་ཤད་དག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་གང་ཞིག་རབ་རིབ་མེད་པས་མཐོང་བ་དེ་ཡིན་གྱི་ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པའི་རབ་
རིབ་ཀྱིས་གནོད་པ་བྱས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་དག་གིས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཀུན་རྫོབ་པའོ། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་རྣམས་ཀྱི་རབ་རིབ་ཅན་མ་ཡིན་པས་སྐྲ་ཤད་མཐོང་བའི་ཚུལ་དུ་རང་བཞིན་གང་གིས་གཟིགས་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ནི་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་གཟིགས་ཤེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི་
འོན་ཀྱང་དེ་མ་གཟིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་དག་གིས་གཟིགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བདེན་པ་གཉིས་ལ་འཇུག་པ་ལས། ལྷའི་བུ་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་

102-1-256a

སུ་མི་འགྲོ་སྟེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་ལྷའི་བུ་དོན་དམ་པར་ན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ། བྱེ་བྲག་མེད་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང་། སྨྲ་བ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཤེས་པ་དང་
བྲལ་བའོ། །ལྷའི་བུ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་བར་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྫུན་ཏེ་སླུ་བའི་ཆོས་སོ། །ལྷའི་
བུ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་སྟོན་པ་དང་། ཅི་སྟོན་པ་དང་། གང་ལ་སྟོན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་དམ་པར་རབ་ཏུ་མ་སྐྱེས་པའོ། །རབ་ཏུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རབ་ཏུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམས་བཤད་པར་མི་
ནུས་སོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་དེའི་ཡུལ་ཅན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། རང་གི་དངོས་པོ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་། བདེན་པ་དང་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་
བ་དང་། གཙང་བ་དང་མི་གཙང་བ་དང་། བདག་དང་བདག་མེད་པ་དང་། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པ་དང་། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་དང་། གཅིག་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དང་། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསམ་པ་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐོང་བ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། 
གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཚད་མ་ཡིན་ན་ནི། །འཇིག་རྟེན་དེ་ཉིད་མཐོང་བས་འཕགས་གཞན་གྱིས། །ཅི་དགོས་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །བླུན་པོ་ཚད་མར་རིགས་པ་འང་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་

102-1-256b

ཕྱིར་མ་རིག་པ་སྤངས་པ་ཡིན་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ན། གང་གི་ཕྱིར་བླུན་པོ་ནི་ཚད་མར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་གང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་ལ་དེ་མི་ཤེས་པ་
རྣམས་ལྟ་བུའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་དག་ཁོ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་ལམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྒྲིམ་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ནི་དེ་ལྟར་
ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། རྣམ་ཀུན་འཇིག་རྟེན་ཚད་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་སྐབས་སུ་འཇིག་རྟེན་གནོད་པ་མེད། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་འདི་ལས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གནོད་
པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་དོན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྲགས་ཉིད་ཀྱིས། །གལ་ཏེ་སེལ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གནོད་འགྱུར། །དཔེར་ན་ཁ་ཅིག་གིས་ངའི་རྫས་ཕྲོགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་དེ་ལ་བརྒལ་
ཞིང་བརྟགས་པ། རྫས་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན། དེས་བུམ་པའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལ། བུམ་པ་ནི་རྫས་མ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་གྱི་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ་དེས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་འཇིག་རྟེན་པའི་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་
བར་བྱེད་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གནོད་པར་འགྱུར་གྱི། གང་གི་ཚེ་འཕགས་པའི་གཟིགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་ཚད་མར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པས་ཕྱོགས་འདིས་གཞན་ཡང་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་
པས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ། ད་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ལྟ་བ་ལ་གནས་ནས་ཀྱང་གཞན་ལས་སྐྱེས་པ་དགག་པར་འདོད་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་

102-1-257a

པ། གང་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ས་བོན་ཙམ་བཏབ་ནས། །བདག་གིས་བུ་འདི་བསྐྱེད་ཅེས་སྨྲ་བྱེད་ཅིང་། །ཤིང་ཡང་བཙུགས་སོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་དེས་ན། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་མེད། །ཕོའི་དབང་པོས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱས་པ་འགའ་ཞིག་
ཉེ་བར་སྟོན་པ་ན་བུ་འདི་བདག་གིས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་རང་གི་ལུས་ལས་བཏོན་ནས་དེའི་མའི་ཁོང་དུ་འཛུད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་མི་གཙང་བ་ཙམ་ཞིག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེའི་རྒྱུ་བླུགས་ནས་རང་གི་བུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་
ཕྱིར་ས་བོན་དང་བུ་གཉིས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འཇིག་རྟེན་དུ་གསལ་བར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གང་ཟག་གཞན་ལྟར་དེ་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་བོན་དང་ལྗོན་ཤིང་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་
བཤད་པའི་ཚུལ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་མེད་པར་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་མྱུ་གུ་ས་བོན་ལས་གཞན་མིན། །དེ་ཕྱིར་མྱུག་ཚེ་ས་བོན་ཞིག་པ་མེད། །གང་ཕྱིར་ཅིག་ཉིད་ཡོད་མིན་དེ་ཕྱིར་ཡང་། །མྱུག་ཚེ་ས་
བོན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་མི་བྱ། །གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་ས་བོན་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་མྱུ་གུ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་ས་བོན་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བ་མེན་ཡོད་པས་བ་ལང་ཤི་བར་གྱུར་ཀྱང་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡོད་པས་འཕགས་པ་
རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱུ་གུའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལྟར་ས་བོན་ཆད་པར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆད་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཉིད་མེད་པས་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མྱུ་གུ་མ་ཡིན་པས་ས་བོན་མི་འཇིག་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་
ཡང་བཀག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ས་བོན་ཡོད་ན་མྱུ་གུ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །ས་བོན་གང་ཡིན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་མིན་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་རྟག་མིན་ཆད་མིན་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་བོན་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་

102-1-257b

ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་མྱུ་གུ་ཡང་འབྱུང་བ་ནི་ས་བོན་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ས་བོན་གང་ཡིན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་མིན། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ས་བོན་དེ་ཉིད་མྱུ་གུ་དེར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གཞན་མིན་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །
གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་གཉི་གའི་ཕྱོགས་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་གཉིས་ཆར་ཡང་བཀག་པ་ན་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་ས་
བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་ལ་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་གཉིས་གཅིག་པའམ་གཞན་པ་ཉིད་དུའང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཚེ་དེ་དག་ལ་རང་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྨི་ལམ་དུ་དམིགས་པའི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དུ་ག་ལ་
འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་འདི་ཉིད། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མ་རིག་རྐྱེན་ཅན་ཏེ། །འདུ་བྱེད་དེ་དག་དེ་ཉིད་དུ་ཡོད་མིན། །འདུ་བྱེད་མ་རིག་པ་གཉིས་སྟོང་པ་སྟེ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་གཡོ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བས་བཤད་པ། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། 
གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཕྱིར་རྟག་མིན་ཆད་པའང་མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་འགའ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། 
གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྟེན་གྱུར་ན། །དེ་ལ་སྐུར་པས་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་ཉིད་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན། །དེ་ནི་རིགས་མིན་དེ་ཕྱིར་དངོས་ཡོད་མིན། །གལ་ཏེ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་རང་བཞིན་
རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་གིས་བསྐྱེད་ན་ནི། དེ་གང་གི་ཚེ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་འདིས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཐོ་

102-1-258a

བ་ལ་སོགས་པ་དག་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་སྐུར་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ནི་རུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་སྐྱེ་བར་
ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས། འོད་སྲུངས་གཞན་ཡང་དབུ་མའི་ལམ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི། གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་སྟོང་པ་དང་། གང་མཚན་མ་མེད་
པས་ཆོས་རྣམས་མཚན་མ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། གང་སྨོན་པ་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་སྨོན་པ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། གང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་
རྣམས་ཉིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། གང་མ་སྐྱེས་པས་ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། གང་མ་བྱུང་བས་ཆོས་རྣམས་མ་བྱུང་བར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཉིད་མ་བྱུང་བ་དང་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཞིག་གཞན་གྱི་དབང་
གི་ངོ་བོ་ཁས་བླངས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སེམས་པ་དེའི་ལྟར་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། སྟོང་མིན་སྟོང་ལྡན་མཐོང་མིན་ཏེ། །མྱང་འདས་བདག་གིར་གྱུར་ཅིག་ཅེས། །ལོག་ལྟས་མྱ་ངན་མི་འདའ་བར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །ཞེས་བཤད་ལ། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། སྟོང་ཉིད་ལྟ་བ་
ཐམས་ཅད་ནི། །ངེས་པར་འབྱིན་པར་རྒྱལ་བས་གསུངས། །གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་བ། །དེ་དག་སྒྲུབ་ཏུ་མེད་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པས་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེས་པ་བདག་ལ་རག་མོད། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་

102-1-258b

གང་དག་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་དམིགས་པ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་མི་འདོད་ན་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཅི་སྟེ་བརྗོད་དེ། བདེན་པ་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་བཤད་
པར་བྱ་སྟེ། འདི་བདེན་མོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ན་བདེན་པ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་བདེན་པ་དམ་པ་འདི་ནི་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་
ཀྱི་བདེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་དང་གཞན་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་དཔྱད་པར་འཇིག་རྟེན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་། གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་དག་རྣམ་དཔྱད་ན། །དེ་ཉིད་བདག་ཅན་དངོས་
ལས་ཚུ་རོལ་དུ། །གནས་རྙེད་མ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི། །ཐ་སྙད་བདེན་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་མི་བྱ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཅི་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་ཞིག་གམ། ཅིག་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན། དོན་དམ་པར་མ་
སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཅན་ལས་ཚུ་རོལ་ཏེ་གཞན་དུ་གྱུར་བའི་ཆ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅན་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འཇུག་པ་མེད་པར་བྱས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པས་ཡོངས་སུ་མཐོང་བ་འདི་ཡོད་
ན་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་ལྷས། ཇི་ལྟར་ཀླ་ཀློ་སྐད་གཞན་གྱིས། །གཟུང་བར་མི་ནུས་དེ་བཞིན་དུ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་མ་རྟོགས་པར། །འཇིག་རྟེན་གཟུང་བར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་ཇི་
སྐད་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། ཐ་སྙད་ལ་ནི་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་རྟོགས་མི་འགྱུར། །དམ་པའི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པ་བྱས་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཉམས་པར་

102-1-259a

འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། དཔེར་ན་ཤིང་དང་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་བྱས་ལ། །ལག་པ་རྩོལ་བ་བྱས་པ་གསུམ་ཚོགས་ན། །སྒྲོག་བྱེད་པི་ཝང་གླིང་བུ་ལ་སོགས་ལས། །དེ་དག་ལས་སྐྱེས་སྒྲ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་ནས་མཁས་པ་ལ་ལས་བརྟག་བྱས་ཏེ། །དེ་ནི་གང་
ནས་འོངས་ལ་གར་སོང་ཞེས། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ཀུན་དུ་བརྟག་བྱས་ན་། །སྒྲ་ཡི་འོང་བ་འམ་འགྲོ་བ་རྙེད་མི་འགྱུར། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དག་དང་ནི་རྐྱེན་དག་ལས། །འདུ་བྱེད་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་སྟེ། །ཡང་དག་མཐོང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་ནི། །འདུ་བྱེད་སྟོང་པ་གཡོ་
བ་མེད་པར་མཐོང་། །ཕུང་པོ་དག་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ནི། །ནང་ཡང་སྟོང་ལ་ཕྱི་རོལ་སྟོང་པ་སྟེ། །སེམས་ཅན་བདག་གིས་སྟོང་ཞིང་གནས་མེད་ལ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་
པའི་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་གཅོད་པ་ན་བྱེད་ཤ་ཐོན་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འདི་གང་ཞིག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་ཚིག་
ཙམ་ཞིག་ལྷག་མ་ལུས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་སྐབས་སུ་རིགས་པ་གང་ཞིག་གིས། །བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་རིགས་མིན་པའི། །རིགས་དེས་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་རིགས་མིན་པས། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གང་གིས་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་སྐབས་སུ་ཇི་
སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མི་རུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་། དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་པས་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གང་གིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་དུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གང་དག་བདག་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་བཀག་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གི་འདོད་པ་འདི་

102-1-259b

ཡང་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་མི་གྲུབ་པས། དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་གལ་ཏེ་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་དུ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ན་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་འཇིག་རྟེན་དུ་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་
པ། དངོས་པོ་སྟོང་པ་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ། །ཚོགས་ལ་ལྟོས་རྣམས་མ་གྲགས་པ་ཡང་མིན། །ཇི་ལྟར་དེར་ནི་གཟུགས་བརྙན་སོགས་སྟོང་ལས། །ཤེས་པ་དེ་ཡི་རྣམ་པར་སྐྱེ་འགྱུར་ལྟར། །དེ་བཞིན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་ན་ཡང་། །སྟོང་ཉིད་དག་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་
འགྱུར། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གནས་པ་ཡིན་ལ། གཟུགས་བརྙན་རང་བཞིན་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཤེས་བཞིན་དུ་མཁས་པ་སུ་ཞིག་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་
ཡོད་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་དམིགས་པས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ངེས་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་དམིགས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། མེ་ལོང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་དག་ལ། །ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡི། །གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ལྗོན་པ་ཆོས་རྣམས་
ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བདེན་པ་གཉིས་སུ་འང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཆད་པའང་མིན། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རྣམ་པ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་
བདེན་པ་གཉིས་ཆར་དུ་ཡང་རང་བཞིན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་བཅོས་ལས། གང་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ། །དེ་ནི་མེད་པ་མིན་པས་རྟག །སྔོན་བྱུང་ད་ལྟར་མེད་ཅེས་པ། །དེས་ན་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། དངོས་
པོ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་ན། །རྟག་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་ནི། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དངོས་དེ་ནི། །རྟག་དང་མི་རྟག་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུང་ས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་སྟོན་པས་སྤྲུལ་པ་ནི། །རྫུ་འཕྲུལ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲུལ་ཞིང་། །སྤྲུལ་པ་དེ་ཡང་

102-1-260a

སྤྲུལ་པ་ན། །སླར་ཡང་གཞན་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བྱེད་པོ་དེ་ལས་གང་། །བྱས་པའང་སྤྲུལ་པའི་རྣམ་པ་བཞིན། །དཔེར་ན་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་གཞན་ཞིག །སྤྲུལ་པ་མཛད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལས་དང་ལུས་རྣམས་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲས་
བུ་དག །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། །སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན། །ཞེས་སྤྲུལ་པའི་དཔེས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལས་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བདེན་པ་གཉིས་ཀར་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པས་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བ་རྒྱང་རིང་དུ་སྤངས་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་
ཀྱི། ལས་རྣམས་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་ཡང་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་དང་ཆུད་མི་ཟ་བ་དང་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་མེད་པར་ཡང་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་མི་འགག་པ། །
དེ་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་མེད་ཀྱང་འདི་ནུས་ཕྱིར། །ལ་ལར་ལས་འགགས་ཡུན་རིང་ལོན་ལས་ཀྱང་། །འབྲས་བུ་ཡང་དག་འབྱུང་བར་རིག་པར་གྱིས། །གང་གི་ལྟར་ན་ལས་འགགས་པ་དེ་ནི་འགགས་ཟིན་པའི་ལས་དེ་ལས་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བརྩད་པའི་ལན་དུ། འགགས་
ཟིན་པའི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་གཞག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། བུ་ལོན་གྱི་དཔང་རྒྱ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་གཞན་ཆུད་མི་ཟ་བའམ། ཐོས་པའམ། ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོསཔའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ལྟར་ན་ལས་རང་གི་བདག་ཉིད་
ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ལྟར་ན་ནི་དེ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། མ་ཞིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས། ལས་རྣམས་མི་འཇིག་པས་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བསྟན་བཅོས་ལས། གང་ཕྱིར་ལས་
ནི་སྐྱེ་བ་མེད། །འདི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་དེའི་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པ། །དེ་ཕྱིར་ཆུད་ཟར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་། མི་ཡི་ཚེ་ཚད་ལོ་བརྒྱ་སྟེ། །དེ་སྲིད་འཚོ་ཞེས་བརྗོད་མོད་ཀྱི། །ལོ་ལ་ཕུང་པོར་སྤུངས་པ་མེད། །སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་དེ་དང་

102-1-260b

མཚུངས། །ཟད་པ་མེད་ཅེས་གང་སྨྲས་དང་། །ལས་ཟད་ཅེས་ནི་གང་སྨྲས་པ། །སྟོང་པའི་ཚུལ་དུ་ཟད་པ་མེད། །ཐ་སྙད་ཚུལ་དུ་ཟད་པར་བསྟན། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ཇི་སྐད་བསྙད་པའི་དོན་ཉིད་དཔེའི་སྒོ་ནས་བཤད་པ། རྨི་ལམ་དམིགས་པའི་ཡུལ་དག་མཐོང་ནས་ནི། །སད་ཀྱང་
བླུན་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་འགགས་ཤིང་རང་བཞིན་ཡོད་མིན་པའི། །ལས་ལས་ཀྱང་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡིན། །ཇི་སྐད་དུ། སྲིད་པ་འཕོ་བའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཉལ་བའི་རྨི་ལམ་ན་ཡུལ་གྱི་བུད་མེད་བཟང་མོ་དང་ལྷན་
ཅིག་སྤྱོད་པ་རྨིས་ལ། དེ་ཉལ་བ་ལས་སད་ནས་ཡུལ་གྱི་བུད་མེད་བཟང་མོ་དྲན་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་རྨི་ལམ་གྱི་ཡུལ་གྱི་བུད་མེད་བཟང་མོ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་རྨིས་ལ། དེ་ཉལ་བ་ལས་སད་ནས་ཡུལ་གྱི་བུད་མེད་བཟང་མོ་དེ་དྲན་པའི་མི་དེ་མཁས་པའི་
རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྨི་ལམ་གྱི་བུད་མེད་བཟང་མོ་ཡང་མ་མཆིས་ཤིང་མི་དམིགས་ལགས་ན། དེ་དང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལྟ་ག་ལ་མཆིས་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་དེ་ནི་ཕོངས་ཤིང་
དུབ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ནས་ཡིད་བདེ་བར་གྱུར་པའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། མངོན་པར་ཞེན་པར་
གྱུར་ནས་ཆགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཆགས་ནས་འདོད་ཆགས་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཞེ་སྡང་ལས་བྱུང་བ་དང་། གཏི་མུག་ལས་བྱུང་བའི་ལས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །ལས་དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པར་གྱུར་ནས་འགག་གོ། །འགགས་པ་ན་ཤར་
ཕྱོགས་སུ་བརྟེན་ཏེ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ནས་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། དུས་གཞན་ཇི་ཙམ་ཞིག་ན་འཆི་བའི་དུས་དང་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཚེ་དེ་དང་སྐལ་བ་འདྲ་བའི་ལས་ཟད་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐ་མ་འགག་པའི་ཚེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉལ་

102-1-261a

ཉལ་བ་ལས་སད་པའི་མིའི་ཡུལ་གྱི་བུད་མེད་བཟང་མོ་ལྟ་བུར་ཡིད་ལས་དེ་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐ་མ་འགག་ཅིང་སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་པོ་ཡང་ན་ནི་ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་ཞེས་བྱ་
བ་ནས་ཡང་ན་ནི་ཡི་དྭགས་རྣམས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་པོ་དེ་འགགས་མ་ཐག་ཏུ་གང་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བར་མངོན་པ་དེ་དང་སྐལ་བ་འདྲ་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་འབྱུང་ངོ་། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཆོས་གང་ཡང་
འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འཕོ་བ་ཡང་མེད་ལ་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བར་མངོན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐ་མ་འགག་པ་དེ་ནི་འཆི་འཕོ་བ་ཞེས་བྱ། གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་པོ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ཐ་མ་འགག་པའི་ཚེ་ཡང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་པོ་སྐྱེ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཆ་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐ་མ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐ་མས་སྟོང་ངོ་། །འཆི་
འཕོ་བ་ནི་འཆི་འཕོ་བས་སྟོང་ངོ་། །ལས་ནི་ལས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་པོས་སྟོང་ངོ་། །སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བས་སྟོང་ལ་ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་ཡང་མངོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཟད་པ་མེད་པས་
རྣམ་པར་སྨིན་པར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། ཇི་ལྟར་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱས་ཟིན་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་ལས་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་ཟིན་པ་ལས་ཀྱང་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡུལ་ནི་ཡོད་ཉིད་མིན་མཚུངས་ཀྱང་། །རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་རྣམ་པར་ནི། །མཐོང་གི་དངོས་པོ་གཞན་རྣམས་མ་ཡིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྨིན་ལས་སླར་སྨིན་མིན་ཤེས་ཀྱི། །དཔེར་ན་ཡུལ་ཡོད་པ་མ་

102-1-261b

ཡིན་པར་འདྲ་བཞིན་དུ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་མཐོང་གི །དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་བོང་བུའི་རྭ་དང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་འགགས་པར་མཚུངས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་
པ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེ་འདིས་ལས་རྣམས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་སྨིན་མི་དགེ་ནག་པོའི་ལས། །རྣམ་སྨིན་དགེ་ཉིད་དགེ་ལས་ཡིན་མཐོང་ཞིང་། །དགེ་མི་དགེ་མེད་བློ་ཅན་མཐར་འགྱུར་
ཏེ། །ལས་འབྲས་རྣམས་ལ་སེམས་པ་དགག་པ་མཛད། །གལ་ཏེ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་གཉིས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་མཐོང་བ་ངེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་མི་དགེ་བ་ལས་མ་ཡིན་ལ། ཡིད་དུ་
མི་འོང་བ་ནི་དགེ་བ་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་མི་དམིགས་པས་ནི་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ། ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པ་ལས་ཀུན་རྫོབ་འཇིག་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་
སྙམ་སྟེ། ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་པ་དགག་པ་མཛད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་ན། འོ་ན་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་
ལས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་མཐའ་ཡས་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་རྦ་རླབས་རྣམས་ལ་རྒྱ་མཚོ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞིག་གམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཉེ་བར་
བསྟན་པས་གདུལ་བ་རྣམས་ལ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ཡོད་པར་མ་ཟད་ཀྱི་གང་ཟག་ཀྱང་

102-1-262a

ཡོད་དེ། དེས་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཁུར་རོ། །ཁུར་ཁུར་བ་ནི་གང་ཟག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ཕུང་པོ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པ་མཛད་དེ། སེམས་ཞེས་བྱ་
བའམ་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དུས་རིང་པོར་དད་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་ཤིང་གང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དགོངས་པའི་དབང་གིས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་
དགོངས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་གཞི་ཡོད་ཅིང་གང་ཟག་ཉིད་ཡོད་ལ། །ཕུང་པོ་འདི་དག་འབའ་ཞིག་ཉིད་ཡོད་ཅེས། །བསྟན་པ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་ཟབ་དོན། །རིག་པར་མི་འགྱུར་གང་ཡིན་དེ་ལའོ། །གདུལ་བྱ་གང་དག་ཡུན་རིང་པོར་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་
གོམས་པར་བྱས་པས་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པར་མི་ནུས་ཤིང་བདག་མེད་དོ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོས་ནས་སྐྲག་པ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སྟོན་པའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་གཡང་ས་དང་འདྲ་བར་སེམས་པ་དེ་དག་དེ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པས་དོན་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པར་མི་
འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐོག་མར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལུགས་བསལ་ནས་དེ་དག་གི་དོན་ཆེན་པོ་འདྲེན་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཕྱི་ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རིག་པ་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་འབྱུང་
གི་སྐྱོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ལྷས། གང་ཞིག་གང་གང་ལ་དགའ་བ། །དེ་ཡི་དེ་དེ་སྔར་དཔྱད་བྱ། །ཉམས་པར་གྱུར་པ་དམ་ཆོས་ཀྱི། །སྣོད་ནི་ཅིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གཞུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་པོར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་
འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་། འཇིག་ཚོགས་ལྟ་དང་བྲལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །ཇི་ལྟར་ང་དང་ང་ཡི་བསྟན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་མོད་ཀྱི། །ཡོད་ཅེས་དྲང་དོན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་མཐའ་དག་སྤངས་པས་ངར་འཛིན་པ་དང་

102-1-262b

ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། ང་དང་ངའི་ཞེས་བསྙད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ང་དང་ངའི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འཇིག་
རྟེན་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་མཛད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཤར་གྱི་རི་བོའི་སྡེ་དང་མཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་ལས། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་རྣམ་འདྲེན་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་མཐུན་པར་མི་འཇུག་ན། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་དང་། །སངས་
རྒྱས་སུས་ཀྱང་ཤེས་མི་འགྱུར། །ཕུང་པོ་དག་དང་ཁམས་རྣམས་དང་། །སྐྱེ་མཆེད་རང་བཞིན་གཅིག་བཞེད་ལ། །ཁམས་གསུམ་པོ་དག་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་ཡིན། །མིང་མེད་པ་ཡི་ཆོས་ཀྱི་རྣམས། །བསམ་དུ་མེད་པའི་མིང་དག་གིས། །སེམས་
ཅན་རྣམས་ལ་ཡོངས་བརྗོད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་ཡིན། །དངོས་མེད་ཉེ་བར་སྟོན་མཛད་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་རང་བཞིན་ལ་བཞུགས་པས། །དངོས་མེད་འགའ་ཡང་འདིར་མེད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་ཡིན། །དོན་དང་དོན་མེད་མི་གཟིགས་ལ། །
འགོག་པ་དང་ནི་དམ་པའི་དོན། །སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གསུངས་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཞིག་པ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་མེད་ལ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་གྱུར་ཀྱང་། །བསྲེག་པའི་བསྐལ་པ་བརྗོད་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་ཡིན། །དུས་གསུམ་
དག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི། །རང་བཞིན་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། །སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱང་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་པ་དབུ་མ་པའི་ལུགས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་མི་བཟོད་ཅིང་། རང་
གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྦྱར་བའི་ལུགས་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས། དོན་དག་འཇོག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ལུགས་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པ་མ་མཐོང་ཞིང་། །སྲིད་གསུམ་རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་རབ་རྟོགས་པས། །ཤེས་རབ་ལ་གནས་

102-1-263a

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས། །རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར། །གནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་ནི་བཞུགས་པ་ལ་འཇུག་གོ། །ཤེས་རབ་ལ་གནས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ལ་གནས་ཏེ། དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ཤེས་རབ་ལ་གནས་ཏེ། ཤེས་རབ་སྒོམ་
པར་བྱེད་པ་ལ་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །གང་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་ལྷག་པར་སྒྲོ་མ་བཏགས་པར་རྟོགས་པ་དང་མཐོང་བ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་དེ་ཁོ་
ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གཟུགས་མེད་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འདིས་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ཙམ་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར། གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པ་མ་མཐོང་ཞིང་། །སྲིད་གསུམ་རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་རབ་རྟོགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་སེམས་ལ་
གཟུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་མཐོང་ཞིང་། ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱེད་ལ། དེ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་ཞིག་རང་རིག་པས་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རིམ་པ་འདིས་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ན། འོ་ན་འདིར་ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་རླུང་གིས་བསྐུལ་བས་རྒྱ་མཚོ་ནི། །ཆེ་ལས་ཆུ་
རླབས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་ལས། །རང་གི་ནུས་པས་རྣམ་ཤེས་ཙམ་ཞིག་འབྱུང་། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆུ་རླབས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཆུའི་ཡན་ལག་རླུང་གིས་ཀུན་ནས་བསྐྱོད་པ་ལས། རླུང་ཙམ་གྱིས་རྐྱེན་ཉེ་བར་ལྷགས་པས་གཉིད་ལོག་པ་ལྟ་བུའི་རྦ་རླབས་

102-1-263b

རྣམས་འགྲན་པའི་སྒོ་ནས་བདག་གི་ལུས་རྙེད་པ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཡོངས་སུ་རྒྱུག་པར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞུགས་པ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བདག་
ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཐོབ་པར་འགག་བཞིན་པས། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གང་བག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རང་གི་རྣམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་གཞག་པ་རིམ་གྱིས་རང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྐྱེན་ལྷགས་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་
ཐོབ་པ་དེ་ལས་གང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཙམ་ཞིག་ཉེ་བར་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་གཟུང་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་དབང་
ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་རྣམས། བ་ནི་བ་སྦྲ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། །ཆུ་ཤེལ་ཆུ་རྣམས་ཀྱི་བཞིན་དང་། །བླག་ཤ་ཡལ་ག་རྣམས་ཀྱི་ལྟར། །དེ་ནི་ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་རྒྱུ། །ཞེས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་དམིགས་པའི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །གང་དབང་ཕྱུག་རྟག་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུང་རབ་
ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འདི་ཡིན་པར་གྲགས་པ། དེ་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་གང་། །དངོས་པོ་བརྟག་པར་ཡོད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཞིང་། །ཕྱི་རོལ་གཟུང་བ་མེད་པར་འབྱུང་འགྱུར་ལ། །ཡོད་དང་སྤྲོས་ཀུན་ཡུལ་མིན་རང་བཞིན་ཡོད། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་
བླང་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྟོག་པའི་དྲ་བ་མ་ལུས་པའི་གཞིར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་ཐག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ནི་དེ་ལ་མ་ལྟོས་པར་མི་རིགས་ལ། བུམ་པར་འཁྲུལ་པ་ས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་འབྱུང་བར་

102-1-264a

མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་ཅིའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ལ། གང་ཞིག་འདིར་ལྷག་མར་ལུས་པར་གྱུར་པ་དེ་འདི་ན་བདེན་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཇུག་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ལེགས་པར་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་བཏགས་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྲིད་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་བརྗོད་
པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུ་ན། འདིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ལ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་བྱ་མེད་པར་རང་གི་བག་ཆགས་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་བ་དང་ཡོད་པ་ཉིད་དང་སྤྲོས་པའོ། །གཅིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གདགས་པར་ཡོད་པའི་
དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གསུམ་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེའོ། །འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་མེད་སེམས་དཔེར་ན་གང་དུ་ཡོད། །ཅེས་འདི་ཉིད་ཡང་དག་པར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་ཞེ་ན། ཁང་མིག་ཤིན་ཏུ་ཆུང་ངུའི་ནང་
དུ་ཉལ་ཤིང་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པས་ཁང་པའི་ནང་དུ་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པའི་ཁྱུ་རྨིས་པ་ནི་ཇི་ཞིག་ལྟར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་མེད་བཞིན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འདི་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་
པ། དེ་བསམ་བྱ། ཡང་དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། བཤད་པ། གང་ཚེ་ང་ལ་རྨི་ལམ་ན་ཡང་སེམས། །ཡོད་མིན་དེ་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་དཔེ་ཡོད་མིན། །གང་བན་གླང་མྱོས་པའི་ཁྱུའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་

102-1-264b

ཤེས་པ་མེད་ན་ཡང་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་དཔེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱི་རོལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྨི་ལམ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནོར་བ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་སད་པས་རྨི་ལམ་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་འདི་ཡང་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར། གལ་
ཏེ་སད་ཚེ་རྨི་ལམ་དྲན་ལས་ཡིད། །ཡོད་ན་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་ཡང་དེ་བཞིན་འགྱུར། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ངས་མཐོང་སྙམ་དྲན་པ། །དེ་འདྲ་ཕྱི་རོལ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པ་ལས་ཡིད་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡུལ་གྱི་
ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པ་ཡང་ཡོད་པས་ཡུལ་ཡང་ཡོད་པའམ། ཡང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་རྨི་ལམ་ན་ཡོད་ན་དེ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་
པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིད་ཀྱིས་དཀྲུགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་ཚོགས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་གཉིད་ནང་མིག་བློ་མི་སྲིད་པས། །ཡོད་མིན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡོད། །དེ་ཡི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ཞེ་ན། །རྨི་ལམ་ཇི་
བཞིན་དེ་བཞིན་འདིར་འདོད་ན། །སྟེ་རྨི་ལམ་དུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པས་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་
ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་བཟློག་ཏུ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་དུ་ཕྱི་རོལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱི་ཡུལ་རྨི་ལམ་དུ། །མ་སྐྱེས་དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱང་སྐྱེས་མ་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར། མིག་དང་མིག་གི་ཡུལ་དང་དེས་བསྐྱེད་སེམས། །གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་མཐོང་བ་ནི་མིག་

102-1-265a

དང་གཟུགས་དང་ཡིད་དེ་གསུམ་པོ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྨི་ལམ་དུ་ཡང་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་གསུམ་འདུས་པར་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེར་མིག་དང་གཟུགས་གཉིས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
གསུམ་པོ་འདི་དག་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྣ་སོགས་གསུམ་པོ་ལྷག་མའང་སྐྱེ་བ་མེད། །རྣ་སོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྒྲ་དང་རྣ་བའི་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་བསྡུའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཐམས་
ཅད་བརྫུན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཞིག་རྨི་ལམ་ན་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་མེད་པར་འགར་ཡང་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རྨི་ལམ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གསུམ་པོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྨི་ལམ་གྱི་དཔེ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བརྫུན་པ་
མ་ཡིན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དཔེ་ལས་བྱུང་བ་དངོས་ཀྱི་དོན་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ན་གསུམ་ཅར་ཡང་མི་བདེན་པ་དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་
རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ། རྨི་ལམ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་སད་འདིར་ཡང་། །དངོས་རྣམས་བརྫུན་ཡིན་སེམས་དེ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྤྱོད་ཡུལ་མེད་ཅིང་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་མེད། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་དུ་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་
བརྫུན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སད་པ་ན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་སེམས་ཅན་དམིགས་པ་ལྟར། །སྣང་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་ན་ཡང་དག་མིན། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ། །དེ་ལྟའི་ཆོས་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། 

102-1-265b

དེ་བཞིན་དུ། སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདི་ལ་སུ་ཡང་མི་སྐྱེ་འཆི་བ་མེད། །སེམས་ཅན་མིང་དང་སྲོག་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། །ཆོས་འདི་རྣམས་ནི་ལྦུ་བ་ཆུ་ཤིང་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལེགས་པར་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སད་པའི་ཤེས་
པ་ལ་ལྟོས་ནས་གསུམ་ཆར་ཡང་མ་སྐྱེས་པར་བཤད་ལ། རྨི་ལམ་ན་རྨི་ལམ་རྨི་བཞིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི། འདི་ན་ཇི་ལྟར་སད་བཞིན་ཇི་སྲིད་དུ། །མ་སད་དེ་སྲིད་དེ་ལ་གསུམ་པོ་ཡོད། །ཇི་ལྟར་མི་ཤེས་པའི་གཉིད་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཉིད་དང་བྲལ་བས་སད་པ་
འགའ་ཞིག་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་ཀྱང་མ་རིག་པའི་གཉིད་ཀྱིས་རྨི་ལམ་རྨི་བཞིན་པས་དམིགས་པར་གསུམ་ཆར་ཡང་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཉིད་དང་མ་བྲལ་བ་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་མ་ལངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་གསུམ་ཆར་ཡང་ཡོད་
དོ། །སད་པར་གྱུར་ན་གསུམ་ཆར་ཡོད་མིན་ལྟར། །གཏི་མུག་གཉིད་སད་ལས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཉིད་ཟད་པས་སད་པར་གྱུར་པ་རྨི་ལམ་དུ་དམིགས་པ་གསུམ་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། མ་རིག་པའི་གཉིད་མ་ལུས་པར་དྲུངས་ཕྱུང་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་
དུ་མཛད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གསུམ་ཆར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཕྱི་རོལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་མེད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་
འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོ་རབ་རིབ་བཅས་པས་བློ་གང་གིས། །རབ་རིབ་མཐུ་ལས་སྐྲ་རྣམས་གང་མཐོང་བ། །དེ་བློ་ལ་ལྟོས་གཉིས་ཆར་བདེན་པ་སྟེ། །དོན་གསལ་མཐོང་ལ་གཉི་གའང་བརྫུན་པ་ཡིན། །རྨི་ལམ་ཁོ་ན་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རབ་རིབ་
ཅན་གྱིས་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། རབ་རིབ་མེད་པའི་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་གཉི་ག་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། །ཡུལ་མེད་པར་ཤེས་པ་ངེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། 

102-1-266a

གལ་ཏེ་ཤེས་བྱ་མེད་པར་བློ་ཡོད་ན། །སྐྲ་དེའི་ཡུལ་དང་མིག་ནི་རྗེས་འབྲེལ་བའི། །རབ་རིབ་མེད་ལའང་སྐྲ་ཤད་བློར་འགྱུར་ན། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་དེ་ཡོད་མིན། །གལ་ཏེ་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་དག་མེད་པར་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་
པ་སྐྱེ་ན་ཡུལ་གང་དུ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་དག་མཐོང་བ་དེར་མིག་གཏད་པའི་རབ་རིབ་མེད་པ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་བློ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །
འདིར་གལ་ཏེ་ཡུལ་གྱི་ཡོད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ནི་འདི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་སྔར་གཞག་པ་དེ་སྨིན་པ་དང་མ་སྨིན་པ་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་
ལ་སྐྲའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་གཞག་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་འབྱུང་གི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་མཐོང་བ་དག་ལ་བློ་ནུས་ནི། །སྨིན་མེད་
དེ་ལྟར་དེ་ལ་བློ་མི་འབྱུང་། །ཤེས་བྱ་ཡོད་དངོས་བྲལ་བས་མིན་ཞེ་ན། །ནུས་དེ་མེད་པས་འདི་ནི་འགྲུབ་མ་ཡིན། །ཤེས་བྱ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་
སྨིན་པ་དང་མ་སྨིན་པ་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་དང་མི་འབྱུང་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་མི་འགྲུབ་པོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། སྐྱེས་ལ་ནུས་པ་སྲིད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་སྐྱེས་ངོ་བོ་ལ་ཡང་ནུས་ཡོད་མིན། །འདིར་
ནུས་པ་འདི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ད་ལྟར་བའི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཞིག་གམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་འབྲེལ་བ་ཅན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལ་ནུས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ནུས་པའི་ཞེས་དྲུག་

102-1-266b

པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན་ནི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞིང་མྱུ་གུ་སྐྱེས་པ་ན་ཡང་ས་བོན་མི་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནུས་པ་མི་སྲིད་དོ། །
གང་གི་ཚེ་ནུས་པ་ལས་ཞེས་ལྔ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ནུས་པ་ལས་འབྱུང་བར་མི་རིགས་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སྐྱེས་པ་ལ་ནུས་པ་སྲིད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ལ་ཡང་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་མེད་པར་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་མིན། །མོ་གཤམ་བུ་ལའང་དེ་ནི་ཡོད་པར་ཐལ། །ཁྱད་པར་མེད་པར་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་ཞེས་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ནི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། ནུས་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་ཡིན་ནོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོས་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ནི་འདིའི་ནུས་
པའོ་ཞེས་བྱ་བར་གང་གི་ནུས་པ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ནི་འདི་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་མ་སྨྲས་པ་འདིས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནུས་པ་འདོད་ན། མོ་གཤམ་
གྱི་བུ་ལ་ཡང་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞིག་ནུས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྙིང་ལ་བསམས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་ནུས་པ་འདི་ཡིན་ཞིང་འདི་ལས་འདི་
འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་གྱི་གཞིའི་དངོས་པོ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་འབྲས་ཆན་ཚོས་ཤིག །སྣལ་མ་འདི་ལ་རས་ཡུག་ཐོགས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་ལ། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། མངལ་དུ་འཇུག་པ་གསུམ་དག་སྟེ། །

102-1-267a

འཁོར་ལོས་སྒྱུར་དང་རང་འབྱུང་གཉིས། །ཞེས་བཤད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་བསྙད་འདོད་ན། །ནུས་པ་མེད་པ་འདི་ཡི་འབྱུང་འགྱུར་མེད། །རེས་འགའ་གང་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་
ན་ནི་དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། རྟག་ཏུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་འམ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་གལ་ཏེ་ནུས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་
གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་འོངས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ནུས་པ་མེད་པར་དེའི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འབྲས་ཆན་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་
ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ནུས་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་འགྱུར་ལ་རག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ཕན་ཚུན་དོན་ལ་བརྟེན་པའི་གྲུབ་པ་ནི། །གྲུབ་མིན་ཉིད་ཅེས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་
ནི་དེའི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཕན་ཚུན་གྱི་དོན་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འགྱུར་མོད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་རིང་པོ་ཡོད་ན་ཐུང་ངུར་འགྱུར་ལ་ཐུང་ངུ་
ཡོད་ན་རིང་པོར་འགྱུར་ཞིང་། ཕ་རོལ་ཡོད་ན་ཚུ་རོལ་དུ་འགྱུར་ལ་ཚུ་རོལ་ཡོད་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྱུར་བ་ལྟར་བཏགས་པར་འགྱུར་གྱི་དེ་དག་ལ་གྲུབ་པ་རང་བཞིན་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་སྨྲ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། འབྲས་
བུ་མེད་པར་རྒྱུ་ཡི་ནི། །རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་འབྲས་བུ་ཀུན། །རྒྱུ་ཉིད་དུ་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་ལ། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ལྟོས་འགྲུབ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་ནི། །ལྟོས་བྱ་གང་ཡིན་དེ་འགྲུབ་ན། །གང་

102-1-267b

ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞེས་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ནས་འགྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བདག་ཉིད་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལྟོས་པར་
བྱ་བ་དངོས་པོ་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་འགྲུབ་ན། དེ་ནི་གཉི་ག་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་ལྟོས་འགྲུབ་གང་ཡིན་པ། །དེ་མ་གྲུབ་ན་ཅི་ལྟར་ལྟོས། །ཅི་སྟེ་འགྲུབ་པ་ལྟོས་ཤེ་ན། །
དེ་ནི་ལྟོས་པར་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་དོན་ཡང་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འགྲུབ་ན། དེ་གྲུབ་པའམ་མ་གྲུབ་པ་ཞིག་ནུས་པ་ལ་ལྟོས་གྲང་། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ནི། མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བོང་བུའི་རྭ་ལྟར་ནུས་པ་ལ་
མི་ལྟོས་སོ། །འོན་ཏེ་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་ན་ནི། གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟོས་པར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ཕན་ཚུན་དོན་ལ་བརྟེན་པའི་གྲུབ་པ་ནི་གྲུབ་པ་མིན་ཞེས་མཁྱེན་རབ་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མ་འོངས་པ་ལ་ཡང་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་འདས་པ་
ལ་ཡང་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་འགགས་པའི་ནུས་མིན་ལས་འགྱུར་ན། །གཞན་གྱི་ནུས་པ་ལས་གཞན་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་ནས་འགགས་བཞིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ལ་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གཞག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པའི་ནུས་པ་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཞན་གྱི་ནུས་པ་ལས་གཞན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། རྒྱུན་ཅན་རྣམས་དེར་ཕན་ཚུན་ཐ་
དད་ཡོད། །ཏ་ནུ་ནི་རྒྱས་པ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ལྟར་ན། བརྒྱུད་པས་ན་རྒྱུན་ཏེ་ཆུ་ཀླུང་གི་རྒྱུན་ལྟར་རྒྱུན་ཆགས་པ་རྒྱུན་ལུགས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་བརྒྱུད་པས་བར་མེད་པར་རིམ་པ་རྣམ་པར་མ་ཆད་པར་གནས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དུས་གསུམ་

102-1-268a

པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ལ་བྱ་ལ། དེ་རྒྱུན་གྱི་ཆ་ཤས་རྫས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རྣམས་ལ་ཡོད་པས་ན་རྒྱུན་གྱི་ཡན་ལག་རྫས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རྣམས་ལ་རྒྱུན་ཅན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཏེ་གཞན་དང་གཞན་དུ་ཐ་དད་ཅིང་གཞན་ཉིད་དུ་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་སྐད་ཅིག་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ལ་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་བག་ཆགས་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་ནུས་པ་ལས་གཞན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདོད་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱོན་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་
ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་འདོད་ན། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་འགོག་པ་བཤད་ཟིན་པས་སླར་ཡང་མི་བརྗོད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་
དེར་ནི་རྒྱུན་ཅན་ཐ་དད་ཀྱི། །དེ་དག་ལ་རྒྱུན་ཐ་དད་མེད་དེའི་ཕྱིར། །ཉེས་མེད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་དེར་རྫས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རྒྱུན་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་ཚུན་གཞན་ཉིད་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱུན་འདི་ནི་གཅིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་
རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ཉིད་མ་གྲུབ་པས་ན། འདི་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ཞིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐ་མི་དད་རྒྱུན་སྐབས་མི་རིགས་ཕྱིར་རོ། །སྐབས་ནི་གོ་སྐབས་སོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུན་ཐ་མི་
དད་པའི་རྟེན་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་མི་འོས་ཏེ། གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བྱམས་པ་ཉེར་སྦས་ལ་བརྟེན་ཆོས་རྣམས་ནི། །གཞན་ཉིད་ཕྱིར་ན་རྒྱུད་གཅིག་གཏོགས་མིན་ཏེ། །གང་དག་རང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོ་བ། །དེ་དག་རྒྱུད་གཅིག་
གཏོགས་པར་རིགས་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རྒྱུད་གཅིག་པ་ཉིད་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལ་ནུས་པ་སྨིན་པ་ཡོད་པ་དང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཡིན་གྱི། ཤེས་བྱ་ཡོད་པ་དང་མེད་པས་

102-1-268b

ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ནུས་པ་མི་སྲིད་པར་བརྗོད་པས་ཚུལ་འདིས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་མེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་དང་། སླར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བས་རང་གི་ལུགས་
བརྗོད་པ་ལྷུར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པར་བསམས་ཤིང་སྨྲས་པ། མིག་བློའི་སྐྱེ་བ་རང་ནུས་གང་ཞིག་ལས། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཀུན་ནས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །རང་གི་རྣམ་ཤེས་རྟེན་གྱི་ནུས་དེ་ལ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་མིག་ཅེས་བྱ་བར་རྟོགས། མིག་
གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་གང་ཞིག་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་འཇོག་བཞིན་པ་ན་གཞག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་དུས་ཕྱིས་དེའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། རྣམ་པར་
ཤེས་པ་དེ་ནུས་པའི་སྐད་ཅིག་བར་མེད་པར་གང་ཞིག་ལས་སྐྱེ་བའི་ནུས་པའི་སྐད་ཅིག་བར་མེད་པ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་གཏི་མུག་གིས་འཇིག་རྟེན་ན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་མིག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ཀྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་མིག་གི་དབང་པོ་ནི་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་གཞན་ཡང་ངེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་མིག་གི་དབང་པོ་མེད་པར་བསྟན་ནས། གཟུགས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་གནས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདི་ན་དབང་པོ་
ལས་བྱུང་རྣམ་པར་རིག །ཕྱི་གཟུང་མེད་པར་རང་གི་ས་བོན་ལས། །སྔོ་སོགས་སྣང་ཉིད་འབྱུང་བར་མ་རྟོགས་ནས། །སྐྱེ་བོས་ཕྱི་རོལ་གཟུང་བར་སེམས་ཁས་ལེན། །ཇི་ལྟར་བན་དྷུ་ཛི་བ་ཀ་དང་ཀིང་ཤུ་ཀ་ལ་སོགས་པ་དག་དམར་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་ན། ནོར་
བུ་དག་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བའི་ཚོན་ལ་མི་ལྟོས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་རང་གི་ས་བོན་གྱིས་འཕངས་པའི་ནུས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལས་རྣམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་

102-1-269a

གཟུགས་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོར་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། དཔེར་ན་མཚོ་ཆུ་ཤིན་ཏུ་དངས་པས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་ངོགས་
ཀྱི་མཐར་སྐྱེས་པའི་ཤིང་གི་ཡལ་ག་ལ་བཏགས་པའི་པདྨ་རཱ་གའི་གཟུགས་བརྙན་ཆུ་ནང་ན་ཡོད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཆུའི་ནང་ན་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་དམིགས་མོད་ཀྱི། དེ་དེའི་ནང་ན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། རྨི་ལམ་ན་ནི་གཟུགས་དོན་གཞན་མེད་པར། །རང་ནུས་སྨིན་ལས་དེ་ཡི་རྣམ་ཅན་སེམས། །འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་སད་ལའང་འདིར། །ཕྱི་རོལ་མེད་པར་ཡིད་ནི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མིག་མེད་པར་ནི་རྨི་ལམ་དུ། །སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་ཡིད་སེམས་འབྱུང་དེ་ལྟར། །དམིགས་དབང་མེད་པར་རང་གི་ས་བོན་ནི། །སྨིན་ལས་ལོང་བ་ལ་འདིར་ཅིས་མི་སྐྱེ། །གལ་ཏེ་འདིར་ཇི་ལྟར་སད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་ལྟ་བ་ལས་མིག་
གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆེས་གསལ་བ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྨི་ལམ་དུ་ཡང་མིག་མེད་པར་རང་གི་བག་ཆགས་སྨིན་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེ་ན། སད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལོང་བ་ལ་ཡང་གང་གིས་ན་འདིས་མ་ལོང་
བ་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་རང་གི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་མིག་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ནི་མིག་མེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་
ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡོད་པ་དེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྨི་ལམ་ཁོན་ན་ཡོད་པ་ཡིན་གྱིས་དཔལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 

102-1-269b

གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལྟར་རྨི་ལམ་དྲུག་པ་ཡི། །ནུས་པ་སྨིན་ཡོད་སད་པར་མེད་འགྱུར་ན། །དྲུག་པའི་ནུས་སྨིན་ཇི་ལྟར་འདིར་མེད་པ། །དེ་ལྟར་རྨི་ཚེ་མེད་ཅེས་ཅིས་མི་རིགས། །དྲུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཚིག་གི་ཚུལ་ཙམ་ཁོ་ནས་རྨི་ལམ་དུ་
རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་སྨིན་པར་འདོད་ཀྱི། སད་པ་ལ་མ་ཡིན་ན་ངེད་ཅག་གི་ཚིག་གིས་ཀྱང་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་སད་པ་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་སྨིན་པ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་ན་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཇི་
ལྟར་མིག་མེད་འདི་ཡི་རྒྱུ་མིན་ལྟར། རྨི་ལམ་དུ་ཡང་གཉིད་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་ནུས་སོ། །རྨི་ལམ་མཐོང་བ་ནི་སད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལོང་བ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་རྟེན་དབང་པོ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་གི་དབང་པོ་ནུས་པའི་མིང་ཅན་ལ་བརྟེན་
པའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་སྨིན་པའི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མིག་མེད་པས་སད་པའི་ལོང་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། གཉིད་ཀྱང་རྨི་ལམ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་ལ། དེ་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་དེ་དངོས་མིག །བརྫུན་པའི་ཡུལ་ཅན་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་ཁས་བླང་། །དེའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་གྱི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་
པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། འདི་ཡིས་ལན་ནི་གང་དང་གང་བཏབ་པ། །དེ་དང་དེ་ནི་དམ་བཅའ་མཚུངས་མཐོང་བས། །རྩོད་འདི་སེལ་བྱེད། སད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གསུམ་པོ་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་དང་། ཕ་རོལ་པོ་གང་ཞིག་སད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དམིགས་པའི་ཡུལ་ནི་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་

102-1-270a

ཏེ། ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་གྱི་ཡུལ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་མེད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རུས་སྦལ་གྱི་སྤུའི་གོས་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རབ་རིབ་ཀྱི་དཔེ་དག་
གིས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་འདིས་ལན་གང་དང་གང་བཏབ་པ་དེ་དང་དེ་ནི་མཁས་པ་དབུ་མ་པས་དམ་བཅའ་བ་དང་མཚུངས་པར་མཐོང་ན་རྩོད་པ་འདི་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་
ལུང་གིས་གནོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ས་ནི། འགར་ཡང་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་མ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། སྲིད་པ་གསུམ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད། །བཏགས་པ་དངོས་
པོའི་ངོ་བོར་ནི། །རྟོག་གེ་པ་དག་རྟོག་པར་འགྱུར། །རང་བཞིན་མེད་ཅིང་རྣམ་རིག་མེད། །ཀུན་གཞི་མེད་ཅིང་དངོས་མེད་ན། །བྱིས་པ་ངན་པ་རྟོག་གེ་པ། །རོ་དང་འདྲ་བས་འདི་དག་བརྟགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་
དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་ཤལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་རྟ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་
གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་དབང་པོ་ལ་འཇུག་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་ནི་དབང་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཏེ་མིག་གི་དབང་པོ་དང་། རྣ་བའི་དབང་པོ་དང་། སྣའི་དབང་པོ་དང་། ལྕེའི་
དབང་པོ་དང་། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། མོའི་དབང་པོ་དང་། ཕོའི་དབང་པོ་དང་། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་། བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་དང་། ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། 

102-1-270b

དད་པའི་དབང་པོ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་སྟེ། 
དེ་ལ་མིག་གི་དབང་པོ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །གང་དུས་གསུམ་དུ་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་མིག་གི་དབང་པོ་མ་ལགས་སོ། །གང་མིག་གི་དབང་པོ་མ་ལགས་པ་དེ་དེའི་ཐ་སྙད་ཇི་ལྟར་འཚལ་བར་བགྱི། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཆང་པ་སྟོང་པ་ནི་བརྫུན་པ་
ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིང་དུ་གདགས་པར་བས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་སྟོང་པ་མི་དམིགས། ཆང་པ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་གི་དབང་པོ་ཡང་ཆང་པ་སྟོང་པ་ལྟར་བརྫུན་ཞིང་མ་མཆིས་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པ་སྟེ། ལོག་
པར་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་བྱིས་པ་འདྲིད་པ་མ་མཆིས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པ། འདི་ལྟར་མིང་དུ་གདགས་པར་བས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མིག་དང་དབང་པོ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ནས་ཅི་ཙམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་
ལོག་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུད་པའི་སླད་དུ་མིག་གི་དབང་པོ་ཞེས་བཏགས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ལགས་སོ། །དབང་པོ་ནི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་ཞིང་དབང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། དེ་ལ་མིག་ནི་མིག་ཉིད་དུ་མཆིས་པ་མ་ལགས་ལ། དབང་པོ་ནི་དབང་པོ་ཉིད་དུ་མཆིས་
པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། མིག་ནི་མིག་གི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ལགས་ཏེ། ཆོས་གང་ལ་རང་བཞིན་མཆིས་པ་མ་ལགས་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་ལགས་སོ། །གང་དངོས་པོ་མ་ལགས་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པའོ། །དེ་ནི་
འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཞེས་གདགས་པར་བགྱི་བ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་གི་རྨི་ལམ་ན་དགོད་པ་དང་དགའ་བ་དང་རྩེ་བ་དག་ཉལ་ཉལ་བ་ལས་སད་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་ལ་དེ་དྲན་ཡང་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་

102-1-271a

ཞེ་ན། རྨི་ལམ་ན་ཡང་དེས་དེ་དག་མ་རྙེད་ན་ཉལ་བ་ལས་སད་པའི་ཚེ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ་འདིའི་གནས་མ་མཆིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་རྣམས་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། དེའི་སླད་
དུ་དེ་དག་ནི་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་སྟེ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ན་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་དག་དབང་པོ་ལྟར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་ལ་རང་བཞིན་ཀོ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་སྟོན་
པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་མ་དཔྱོད་པ་དག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་མེད་པར་སྦྱར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་འདི་བསལ་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡུལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་གང་བླ་མའི་མན་ངག་ལས་རྣལ་འབྱོར་པ་
རྣམས་ཀྱིས་ས་གཞི་ཀེང་རུས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་མཐོང་བ་དེ་ཅི་ལྟར་བཤད་པ། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་བླ་མའི་མན་ངག་ལས། །ཀེང་རུས་ཀྱིས་གང་ས་གཞི་མཐོང་བ་གང་། །དེར་ཡང་གསུམ་ཆར་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཐོང་། །སྟེ་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི། ལོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་དབང་བློའི་ཡུལ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ། །
དེ་ལྟར་མི་སྡུག་ཡིད་ཀྱི་ཡང་འགྱུར་ན། །དེ་བཞིན་ཡུལ་དེར་བློ་གཏད་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས། །རྟོགས་འགྱུར་དེ་ནི་བརྫུན་པར་ཡང་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཟློས་གར་གྱི་ལྟད་མོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ན། ཡུལ་དེར་མིག་གཏད་པ་རྣམས་ལས་ཇི་ལྟར་གཅིག་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་མ་ཡིན་པ་ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལྟ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །

102-1-271b

ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་ཡིད་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། རབ་རིབ་དང་ལྡན་དབང་པོ་ཅན་མཚུངས་པ། །ཆུ་འབབ་ཀླུང་ལ་ཡི་དྭགས་རྣག་བློ་ཡང་། །ཤེས་པར་བྱའོ། །རབ་རིབ་མཐུ་ལས་སྐྲ་རྣམས་གང་མཐོང་བ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་
དང་མཚུངས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་གཞན་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །མདོར་ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་བྱ་མེད་དེ་བཞིན། །བློ་ཡང་མེད་ཅེས་དོན་འདི་ཤེས་པར་གྱིས། །ཤེས་བྱ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཡང་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། མ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་མིན། །དེ་མེད་རྣམ་པར་ཤེས་མེད་པ། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་དག །རང་བཞིན་མེད་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པར། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་གསུངས་པ་
ཡིན། །དེ་ཡི་དམིགས་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ངེས་པར་སྒྱུ་མའི་དངོས་དང་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྫས་སུ་སྨྲ་བའི་བརྗེད་བྱེད་ཀྱི་གདོན་གྱིས་གཟུང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་འདི་ནི་ཅི་ནས། བདག་ཉིད་གཡང་སར་ལྷུང་བར་བྱེད་
པར་མི་འགྱུར་བར་དམ་པ་སྙིང་རྗེ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་དང་རིགས་པའི་གསང་སྔགས་བཟང་པོ་བཏབ་པས་ཚབས་ཆེར་མནན་ཏེ་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ནས་དངོས་པོ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དགག་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་བཤད་ལ། གལ་ཏེ་གཟུང་མེད་འཛིན་པ་ཉིད་བྲལ་ཞིང་། །གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གཞན་དབང་དངོས་ཡོད་ན། །འདི་ནི་ཡོད་པར་གང་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར། །མ་བཟུང་བར་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་། །གལ་ཏེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་
གཞན་གྱི་དབང་ཡོད་ན་དེའི་ཡོད་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པ་གང་གིས་དམིགས། དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པར་ནི་མི་འཐད་དེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། འདི་ལྟར་རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་མི་གཅོད་ལ། སོར་མོའི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་ལ་མི་རེག་ཅིང་། །

102-1-272a

ལེགས་པར་བསླབས་པའི་གཡེར་ཞིང་ཡང་གཟོར་ཅན་གྱིས་ཀྱང་རང་གི་ཕྲག་པ་ལ་ཞོན་པར་མི་ནུས་ཤིང་། མེས་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་སྲེག་ལ། མིག་གིས་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་
གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་ཞིག་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེའི་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་མ་བཟུང་བ་ལ་ནི་
ཡོད་པ་ཉིད་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་གཞན་གཞན་གྱིས་འཛིན་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་རིག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཁོ་ནས་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མྱོང་བར་གྲུབ་མ་ཡིན། དེ་ཉིད་
ཀྱིས་དེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་གྲུབ་པོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་གིས་མདོ་སྡེ་པའི་ཕྱོགས་ཁས་བླངས་ནས་རང་རིག་པ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མེ་ནི་སྐྱེས་པ་ཉིད་ན་རང་གི་བདག་ཉིད་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གཉིས་སུ་མི་འཇུག་པར་ཅིག་ཅར་གསལ་བར་བྱེད་ལ། སྒྲས་
ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་དང་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ན་གཉིས་སུ་མི་འཇུག་པར་རང་གི་བདག་ཉིད་དང་། ཡུལ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་
མི་འདོད་པ་དེས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་རང་རིག་པ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་དྲན་པས་ཡུལ་དྲན་པ་ཉིད་དང་། ངས་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ཡུལ་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་
བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་ཤེས་པ་ཡང་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བས་དྲན་པ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དེ་མྱོང་བར་མི་རིགས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གཞན་

102-1-272b

གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་གཅིག་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཅོད་པར་ཁས་ལེན་ན། སྔོན་པོའི་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང་མྱོང་བ་པོ་གཞན་ཡོད་པར་བྱ་
དགོས་ཤིང་། དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་འགྱུར་དགོས་པས་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་ལོ། །ཤེས་པས་ཡུལ་གཞན་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ལུགས་མཐའ་དག་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཨུཏྤ་ལའི་འདབ་མ་བརྒྱ་འབིགས་པ་ལྟར་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་རྣམས་འཇུག་པ་མྱུར་བས་ཅིག་ཅར་དུ་འཇུག་པ་ལྟ་བུར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་
རང་རིག་པ་ཁས་བླངས་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་ངས་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་གཉི་གའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ཡང་འགྲུབ་སྟེ། ཤེས་པའི་རང་བཞིན་རང་རིག་པ་མ་རྟོགས་པར་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་དེ་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ངས་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་དུས་ཕྱིས་
དྲན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལས་གང་ལས་དུས་ཕྱིས་གཉི་གའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་སྐྱེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་དང་ཡུལ་གྱི་བདག་ཉིད་མྱོང་ཞིང་སྐྱེས་པར་དཔོག་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་དྲན་པ་ལས་རང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། རང་
ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་ན་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལ་འདི་ནི་ཡོད་པར་གང་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་ལ། འདི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མྱོང་བར་གྲུབ་མ་ཡིན། །
གལ་ཏེ་ཕྱི་དུས་དྲན་པ་ལས་གྲུབ་ན། །མ་གྲུབ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ཡི། །མ་གྲུབ་འདི་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མིན། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་རྫས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་

102-1-273a

ཅད་དུ་དྲན་པ་མི་སྲིད་པས་ཇི་ལྟར་མ་གྲུབ་པའི་དྲན་པས་མ་གྲུབ་པའི་རང་རིག་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་དུ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱིས་དྲན་པ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འདིར་མེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་
འགའ་ཞིག་གིས་རང་རིག་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཡོད་པས་དུ་བས་མེ་ལྟར་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རང་རིག་པ་དེ་ནི་ད་རུང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས། རང་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་རང་རིག་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བའི་དྲན་པ་ག་ལ་ཡོད། འདི་
ལྟར་ཆུ་ཙམ་མཐོང་བ་ལས་ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་ལམ་མེ་ཙམ་མཐོང་བ་ལས་ནོར་བུ་མེ་ཤེལ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་མེད་པར་ཡང་ཆར་ལ་སོགས་པ་དང་གཙུབ་ཤིང་གཙུབས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆུ་དང་མེ་དག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རང་རིག་པ་མེད་པར་དྲན་པ་
ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་ནི་དེ་མེད་པར་མེད་པས། མ་གྲུབ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་ཏེ། །རང་རིག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པའི་ཚིག་བརྗོད་པའི་མ་གྲུབ་པ་འདི་སྒྲུབ་པའི་དགོས་པ་ཅན་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་མིག་གིས་
གཟུང་བྱ་ཉིད་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་བཏང་ནས་ཀྱང་། །རང་རིག་པ་ནི་གྲུབ་ལ་རག་མོད་ཀྱི། །དེ་ལྟའང་དྲན་པའི་དྲན་པ་རིགས་མིན་ཏེ། །གཞན་ཕྱིར་མ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་བཞིན། །གཏན་ཚིགས་འདིས་ནི་ཁྱད་པར་དག་ཀྱང་འཇོམས། །
གལ་ཏེ་ཡང་ཤེས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་དང་ཡུལ་རིག་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དྲན་པའི་ཤེས་པས་དེ་དག་དྲན་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དྲན་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བྱམས་པའི་ཤེས་པའི་
རང་རིག་པ་དང་ཡུལ་མྱོང་བ་ནི་སྔར་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བས་ཉེར་སྦས་ཀྱི་ཤེས་པས་དྲན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཤེས་པའི་རྒྱུད་ལས་ཤེས་པ་ལྟར་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བས་ཀྱང་ཤེས་པ་དང་དོན་དག་ཉམས་སུ་མ་

102-1-273b

མྱོང་བའི་ཕྱིར་དྲན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གནས་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འདིས་ནི་ཁྱད་པར་དག་ཀྱང་འཇོམས། གཞན་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཡིན་པ་འདིས་ནི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཇོམས་པར་བྱེད་དོ། །དྲན་པའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ནི་གཞན་
ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་དང་། རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་
དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཕྱིར་གང་གིས་ཡུལ་མྱོང་འགྱུར་དེ་ལས། །དྲན་པ་འདི་གཞན་ང་ལ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ཕྱིར་ང་ཡིས་མཐོང་སྙམ་དྲན་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཐ་སྙད་ཚུལ་ལུགས་ཡིན། །གང་གིས་ཡུལ་མྱོང་
བ་དེ་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ལས་དྲན་པའི་ཤེས་པ་གཞན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་ལྟར་ན་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དྲན་པ་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གང་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་མྱོང་བ་དེ་དྲན་པའི་ཤེས་པས་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པས་དྲན་པ་ཡུལ་དང་ལྡན་
པར་འབྱུང་ལ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དྲན་པས་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པ་མ་ཡིན་པས་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཚུལ་ལུགས་ཡིན་གྱི་ཤིན་ཏུ་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་
ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ། དེའི་ཕྱིར་རང་རིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་དབང་གང་གིས་འཛིན་པར་འགྱུར། །བྱེད་པོ་ལས་དང་བྱ་བ་གཅིག་མིན་པས། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པར་རིགས་མ་ཡིན། །བདག་རིག་

102-1-274a

པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རིག་པར་བྱ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་ལས་ཀྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཞིང་དེའི་བྱ་བ་ཡང་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དང་བྱ་བ་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། འདི་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ནི་མ་
མཐོང་ངོ་། །འདི་ལྟར་གཅོད་པ་པོ་དང་ཤིང་དང་གཅོད་པའི་བྱ་བ་གཅིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་རང་རིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་རལ་གྱི་རང་གི་སོ། །གཅོད་པར་མི་བྱེད་སོར་མོ་ནི། །
རང་ལ་རེག་པར་མི་བྱེད་ལྟར། །རང་རིག་སེམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རང་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་མ་ཤེས་པའི། །བདག་ཅན་གཞན་དབང་ངོ་བོའི་དངོས་ཡོད་ན། །གང་གིས་ན་འདི་ཡོད་པར་མི་རིག་པ། །གཞན་
ལ་མོ་གཤམ་བུ་གནོད་ཇི་ཞིག་བྱ། །གཞན་གྱི་དབང་བདག་དང་གཞན་ལས་མི་སྐྱེ་བ་ནི་གོང་དུ་ཅིར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ནི་མ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉིད་དུ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་མ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གཞན་གྱི་དབང་
གི་ངོ་བོ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་ལེན་ན། གང་ལས་གཞན་གྱི་དབང་དང་མཚུངས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་མི་འགྱུར་བ། ཁྱོད་ལ་མོ་གཤམ་གྱི་བུས་གནོད་པ་ཅི་ཞིག་བྱས་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ཤིང་
འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཅི་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་འདི་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་གྱིས་ཤིག་གང་ཡང་དངོས་པོ་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། རིགས་པ་ཞིག་ན། གང་
ཚེ་གཞན་དབང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ན། །ཀུན་རྫོབ་པ་ཡི་རྒྱུར་ནི་གང་ཞིག་འགྱུར། །ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད། གཞན་གྱི་ལྟར་ན་

102-1-274b

རྫས་ལ་ཆགས་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་རྣམ་གཞག་ཀུན་ཀྱང་བརླག །ཤེས་རབ་མེད་པས་རྫས་ཤས་ཙམ་ལ་ཆགས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་དབང་གི་བུམ་པ་སོ་མ་བཏང་བར་ཆུ་དང་འདྲ་བ་བླུགས་ནས་རང་གི་བློ་གྲོས་ཀྱི་ཚུལ་ངན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་
འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལས་གྲུབ་པ་འདུག་ཤིག །སོང་ཤིག་བྱོས་ཤིག་ཚོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་རྟོགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྒུད་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་སྲིད་པར་འགྱུར་
གྱི། མངོན་པར་མཐོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྦྱར་བའི་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ཁོ་ནར་ཞུགས་པ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱི་ལམ་ལས་ནི། །ཕྱི་རོལ་གྱུར་པ་ཞི་བའི་ཐབས་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་
ལྟར་དེ་དག་ཀུན་རྫོབ་དེ་ཉིད་བདེན་ལས་ཉམས། །དེ་ལས་ཉམས་པས་ཐར་པ་གྲུབ་ཡོད་མིན། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བདེན་པ་གཉིས་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཐར་པ་མི་གྲུབ་ཅེ་ན། བཤད་པ། ཐ་སྙད་བདེན་པ་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་དང་། །དོན་དམ་བདེན་པ་ཐབས་འབྱུང་གྱུར་
པ་དེ། །དེ་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་གང་གིས་མི་ཤེས་པ། །དེ་ནི་རྣམ་རྟོག་ལོག་པས་ལམ་ངན་ཞུགས། །ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པས་གཞན་ལ་མ་གསན་པར། །བདེན་པ་འདི་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པར་
མཛད། །གང་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་དེ་བཞིན་དོན་དམ་སྟེ། །བདེན་པ་གསུམ་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །གང་གིས་བདེ་བར་གཤེགས་ལ་འགྲོ་བ་རྣམས། །བདེ་བའི་དོན་དུ་དད་པ་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །རྒྱལ་བས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་སླད་དུ། །འཇིག་རྟེན་ཕན་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་དེ་བསྟན་ཏོ། །
སེམས་ཅན་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་དྲུག་གང་བསྟན་པ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་དང་དུད་འགྲོ་ཡི་དྭགས་དང་། །ལྷ་མིན་རིས་དང་མི་དང་ལྷ་ཡི་རྣམས། །མི་ཡི་སེང་གེས་ཀུན་རྫོབ་བཏགས་པ་མཛད། །རིགས་དམའ་དེ་བཞིན་མཐོ་བའི་རིགས་རྣམས་དང་། །ཕྱུག་པོའི་ཁྱིམ་དང་དབུལ་

102-1-275a

བའི་ཁྱིམ་རྣམས་དང་། །བྲན་གྱི་ཚོགས་དང་དེ་བཞིན་གཡོག་གི་ཚོགས། །བུད་མེད་ཚོགས་དང་སྐྱེས་པ་མ་ནིང་དང་། །འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་ཇི་སྙེད་གང་ཡང་རུང་། །མཚུངས་མེད་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་བསྟན་མཛད་པ། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་མཁས་
པས་ཐུགས་ཆུད་ནས། །འཇིག་རྟེན་ཕན་པས་མི་ལ་དེ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་དགའ་བའི་འགྲོ་བ་འཁོར་བ་ན། །འགྲོ་བའི་ཆོས་བརྒྱད་ལ་ནི་འཇུག་འགྱུར་ཏེ། །ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་སྙན་དང་མི་སྙན་དང་། །བསྟོད་དང་སྨད་དང་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཐོབ་པ་རྙེད་ན་དེ་ལ་
ཆགས་པ་སྐྱེད། །མ་ཐོབ་གྱུར་ན་དེས་ཀྱང་འཁྲུག་པར་འགྱུར། །གང་གཞན་མ་བསྟན་ཚུལ་འདིས་ཤེས་པར་བྱ། །ནད་རྣམས་བརྒྱད་ཀྱིས་དེ་རྒྱུན་གནོད་པར་འགྱུར། །ཀུན་རྫོབ་དེ་ལ་དོན་དམ་སུ་སྨྲ་བ། །དེ་དག་ནོར་བའི་བློ་ལྡན་ཤེས་པར་བྱ། །མི་སྡུག་སྡུག་དང་སྡུག་བསྔལ་བདེ་
བ་དང་། །བདག་མེད་རང་བཞིན་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་། །མི་རྟག་ཆོས་ལ་རྟག་ཅེས་སྨྲ་བགྱིད་ཅིང་། །དེ་ལྟར་དགའ་སྟེ་མཚན་མར་གང་གནས་པ། །དེ་དག་བདེ་གཤེགས་གསུང་ནི་ཐོས་གྱུར་ནས། །འཇིགས་ཤིང་ཇི་བཞིན་མི་རྟོགས་སྤོང་བར་བགྱིད། །དེ་དག་བདེ་གཤེགས་
གསུང་ནི་སྤངས་གྱུར་ནས། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་མྱོང་། །དེ་དག་ཚུལ་མིན་བདེ་བ་ཚོལ་བགྱིད་ཀྱང་། །སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་དག་བྱིས་པས་མྱོང་བར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཕན་པའི་བསྟན་པ་སུ་ཞིག་གིས། །མ་ལོག་བློ་ཡིས་རྣམ་པར་རྟོགས་མྱུར་ན། །
སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ་རྙིང་ལྟར་རབ་སྤངས་ཏེ། །སྲིད་པ་ཀུན་ལས་འདས་ནས་ཞི་བར་འགྱུར། །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་འབྱིན་པ་སྟེ། །སྟོང་པ་མཚན་མ་མེད་པ་དོན་དམ་ཞེས། །གང་གིས་ཐོས་ནས་དགའ་བ་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །དེ་དག་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །
རྒྱལ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དབེན་པར་གཟིགས། །ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །དབང་པོའི་གྲོང་ནི་མཚན་མས་དབེན་པ་དག །ཀུན་ཀྱང་ཐུབ་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་བཞིན་གཟིགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་

102-1-275b

པས་དབེན་པ་རྣམས་ལ་ཐར་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོག་པ་དག་གིས་ལམ་གོལ་བར་ཞུགས་པ་ཁོ་ནའོ། །འདིར་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་བསྟན་པ་ནི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཡི་གེ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ནི། །ཉན་པ་གང་
དང་སྟོན་པ་གང་། །འགྱུར་བ་མེད་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པས། །འོན་ཀྱང་ཉན་ཞིང་སྟོན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ཁོ་ན་ལ་གནས་ཏེ་དོན་དམ་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པ་བསྟན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལས་ཀྱང་དོན་དམ་པ་འཐོབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་
བཅོས་ལས། ཐ་སྙད་ལ་ནི་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་བསྟན་མི་འགྱུར། །དམ་པའི་དོན་ལ་མ་བརྟེན་པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པ་བསྟན་པ་ནི་ཐབས་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་ཞིང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྟེ། ཐབས་
ལས་བྱུང་བ་དང་འབྲས་བུ་དང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཤིན་ཏུ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྨྲ་ན། ད་ནི་ངེད་ཅག་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་བཟོད་པ་མི་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་
སུན་འབྱིན་པ་ཙམ་ལ་མཁས་པར་མངོན་པར་བྱེད་ཅིང་འཐད་པས་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་སེལ་བར་བྱེད་ན། འོ་ན་ད་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་འཐད་པ་ཁོ་ནས་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་གྲགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཐོག་མ་
མེད་པའི་དུས་ནས་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གིས་བསགས་པའི་ནོར་གྱི་ཚོགས་འཕྲོག་པ་པོ་མཛའ་བོའི་ཟོལ་གྱིས་དུག་དང་བཅས་པའི་ཁ་ཟས་བྱིན་ནས་སླར་ཕྲོགས་པ་བཞིན་དུ་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱས་པས་རངས་པར་གྱུར་ན་འགྱུར་ལ་རག་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མངོན་པར་མཐོ་ཞིང་
དགེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་དབང་དངོས་འདོད་ལྟར། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་ནི་བདག་གིས་ཁས་མ་བླངས། །འབྲས་ཕྱིར་འདི་དག་མེད་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས། །འཇིག་རྟེན་ངོར་བྱས་བདག་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་རང་དབང་དུ་གནས་ནས། །

102-1-276a

རང་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཞིག་སྨྲ་བ་དེ་ལྟར་ནི་ཁོ་བོས་ཀུན་རྫོབ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལ་གྲགས་པར་གྱུར་པས་ཡོད་དོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ངོ་ཁོ་ནར་བརྗོད་
པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་དེ་ལྡོག་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ང་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་ཀྱི། ང་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་མི་རྩོད་དེ། གང་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་ངས་ཀྱང་ཡོད་པར་བཞེད་དོ། །གང་འཇིག་རྟེན་ན་མེད་པར་འདོད་པ་
དེ་ནི་ང་ཡང་མེད་པར་བཞེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་སྟེ་ཀུན་རྫོབ་འདི། ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་སྤངས་ནས་ཞིར་ཞུགས་པས། །དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་མིན་དེ་ལྟར། །འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་མེད་ན་དེ་བཞིན་འདི། །འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་ཡོད་ཅེས་བདག་མི་སྨྲ། །ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་
པ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདི་དག་ཡོད་དོ་ཞེས་
འཇིག་རྟེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་ཁོ་བོ་མི་སྨྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདག་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཁས་བླངས་ཀྱི་རང་དབང་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ནས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ལྟོས་ནས་སེལ་བ་ན་བསལ་བར་
འོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་འཇིག་རྟེན་མི་གནོད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལྟོས་འདི་ནི་དགག་པར་གྱིས། །ཁྱོད་དང་འཇིག་རྟེན་འདིར་ནི་རྩོད་གྱིས་དང་། །ཕྱི་ནས་སྟོབས་ལྡན་བདག་གིས་བསྟེན་པར་བྱ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཚེགས་ཆེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་གྱི་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་སོལ་ཅིག །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ན་ངས་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་སྟོངས་གདབ་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་གནོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་

102-1-276b

ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ཉིད་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་དང་འཇིག་རྟེན་འདིར་ནི་རྩོད་གྱིས་དང་། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་རྒྱལ་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་འདོད་པ་ཉིད་ཡོད་པས་ཁྱོད་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཁྱོད་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཕམ་པར་བྱས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་
རྟེན་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་བརྟེན་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ་གལ་ཏེ་འཐད་པ་དང་བྲལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པས་འཇིགས་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཁས་བླངས་ན་ནི། ལུང་གི་གནོད་པས་འཇིགས་པས་སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་ཡང་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་
སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་ནོར་བུ་ཨན་ད་རྙིལ་ལས་སྦྱར་བའི་མདོ་སྡེའི་ས་གཞི་བསྟར་བ་ལ། དེའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ཟིན་པར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དངོས་
པོར་སྨྲ་བའི་ཆུའི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་འཁྲུལ་པ་ཁྱོད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དངོས་པོར་སྨྲ་བའི་ཆུ་ཙམ་ཞིག་བཅུ་བར་འདོད་པས། རང་གི་བློ་གྲོས་ཀྱི་སའི་བུམ་པ་སོ་མ་བཏང་བ་བཤལ་ཞིང་བསྙུགས་ནས་དུམ་བུ་རྣམ་པ་བརྒྱར་ཀློག་པ་ན། བདག་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་
རྣམས་ཀྱིས་བཞད་གད་དུ་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་དགོངས་པ་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་བློ་ལ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདིར་མདོའི་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མངོན་གྱུར་མངོན་ཕྱོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས། །སྲིད་གསུམ་རྣམ་
ཤེས་ཙམ་དུ་གང་རྟོགས་པ། །རྟག་བདག་བྱེད་པོ་བཀག་པ་རྟོགས་ཕྱིར་དེས། །བྱེད་པ་པོ་ནི་སེམས་ཙམ་ཡིན་པར་རྟོགས། །གང་གི་ཕྱིར་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་ལུགས་སུ་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་རྟོག་གོ། །དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་སྡུག་
བསྔལ་གྱི་ལྗོན་པ་བྱེད་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་པོ་འདི་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ལས་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་ན་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་དེ་ན་དོན་དམ་པར་ལས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ་སྙམ་

102-1-277a

མོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་དག་གོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བདག་རྟག་པ་བྱེད་པ་པོ་བཀག་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སེམས་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་བྱེད་པ་པོ་མཐོང་ཞིང་ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེར་སེམས་པ་སྟེ་སེམས་ཤིང་མནོ་བ་དེ་ལ་ཡོད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་འམ། ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་བདོག་པ་ཉིད་དེ་ལ་ཡོད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའམ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཟག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟེ། བར་གྱི་ཚིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཚིག་བསྡུ་བའོ། །རྟོགས་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མངོན་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །མངོན་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དྲུག་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡན་ལག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མདོའི་དོན་བཤད་ནས། དོན་འདི་ཉིད་མདོ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་
བཤད་པ། དེ་ཕྱིར་བློ་ལྡན་བློ་ནི་འཕེལ་བྱའི་ཕྱིར། །ལང་ཀར་གཤེགས་མདོ་དེ་ལས་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། །མུ་སྟེགས་སྤོ་མཐོན་རི་འཇོམས་དག་རང་བཞིན། །རྡོ་རྗེ་འདི་ནི་དགོངས་པ་བཅད་ཕྱིར་གསུངས། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདོན་པ་ནི། །གང་
ཟག་རྒྱུན་དང་ཕུང་པོ་དང་། །དེ་བཞིན་རྐྱེན་དང་རྡུལ་དག་དང་། །གཙོ་བོ་དབང་ཕྱུག་བྱེད་པོ་རྣམས། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་དོན་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་བཤད་
པ། ཇི་བཞིན་རང་གི་བསྟན་བཅོས་དེ་དེ་ལས། །མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་སོགས་དེ་དག །སྨྲས་པ་དེ་དག་བྱེད་པོར་མ་གཟིགས་ནས། །རྒྱལ་བས་སེམས་ཙམ་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོར་གསུངས། །མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕལ་ཆེར་བསྟན་པ་སྟེ་ཆོས་འདི་པ་དག་

102-1-277b

གིས་ཀྱང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་དག་བརྟགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་འདི་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མུ་སྟེགས་ལྟར་བསྟན་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་བསྟེན་པ་འདི་ནི་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་སྐད་དུ། གང་ཟག་
ཕུང་པོར་སྨྲ་བ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་གྲངས་ཅན་འུག་ཕྲུག་དང་། །གོས་མེད་བཅས་ལ་གལ་ཏེ་ཞིག །ཡོད་མེད་འདས་པ་སྨྲ་ན་དྲིས། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །བསྟན་པ་འཆི་མེད་ཡོད་མེད་ལས། །འདས་པ་ཟབ་མོ་ཞེས་བསྟན་པ། །ཆོས་ཀྱི་ཁུད་པ་ཡིན་ཞེས་གྱིས། །ཞེས་
གསུངས་སོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཉེ་བར་མཚོན་པ་
ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་འདི་ནི་ཐོག་མ་མེད་པས་འདིར་རྟོག་པ་ཅི་ཞིག་མ་བྱུང་བར་གྱུར་ཅིང་ཅི་ཞིག་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར། འདི་ལྟར་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་ཡང་སྤོང་བ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་བྱེད་
པ་པོ་ཉིད་དུ་མ་གཟིགས་པ་ན་སེམས་ཙམ་ཁོ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་གཞན་བཀག་པས་དོན་བྱས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཙམ་གྱི་སྒྲས་ཤེས་བྱ་འགོག་པར་མི་ནུས་པར་བརྗོད་ནས། རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པ་
ལས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་འགོག་པ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེ་ཉིད་རྒྱས་ལ་སངས་རྒྱས་བསྙད་ཇི་བཞིན། །དེ་བཞིན་སེམས་ཙམ་གཙོར་གྱུར་འཇིག་རྟེན་ལ། །མདོ་ལས་སེམས་ཙམ་ཞེས་གསུངས་གཟུགས་ནི་འདིར། །འགོག་པ་དེ་ལྟར་མདོ་ཡི་དོན་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་
ན་ཉིད་ལ་རྒྱས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་ཚིག་སྔ་མ་མི་མངོན་པར་བྱས་ནས་ཀྱང་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཙམ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་གཞན་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་བཀག་ནས་ཁམས་གསུམ་ན་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་གཟུགས་

102-1-278a

ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་སེལ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཡོད་པ་ཉིད་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་དོན་འདི་ནི་ཇི་སྐད་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་
ཀྱི་ལུགས་ལྟར། གལ་ཏེ་འདི་དག་སེམས་ཙམ་ཞེས་མཁྱེན་ནས། །དེ་ལས་གཟུགས་ཉིད་དགག་པར་མཛད་ན་ནི། །སླར་ཡང་དེ་ལས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་སེམས། །གཏི་མུག་ལས་ལས་སྐྱེས་པར་ཅི་ཕྱིར་གསུངས། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་དེ་ཉིད་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་རིག་པ་
དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་གསུངས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་མ་རིག་པའམ་འདུ་བྱེད་ལ་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ལྟོས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་
བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྐྱེན་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྐྱེན་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུགས་སུ་
འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་རྟོག་གོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདེན་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །འདུ་བྱེད་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་དང་པོ་ནི་རྣམ་པར་
ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ། །དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཕྲད་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་རེག་པའོ། །རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་
སྐྱེས་པ་ནི་ཚོར་བའོ། །ཚོར་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་སྲེད་པའོ། །སྲེད་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་ལེན་པའོ། །ལེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཕུང་པོ་རྣམས་འབྱུང་བའོ། །ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་རྒ་བའོ། །རྒས་པའི་

102-1-278b

ཕུང་པོ་འཇིག་པ་ནི་འཆི་བའོ། །འཆི་ཞིང་འབྲལ་བའི་ཚེ་མྱོས་ཤིང་ཆགས་པ་དང་བཅས་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ནི་མྱ་ངན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་བྱུང་བའི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའོ། །དབང་པོ་ལྔའི་ཉམས་སུ་བབ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཡིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཉམས་སུ་བབ་པ་ནི་ཡིད་
མི་བདེ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་མང་པོ་འབྱུང་བ་ནི་འཁྲུག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལྗོན་པ་བྱེད་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་མེད་པ་འདི་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་
འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། 
ཕན་ཚུན་རྟེན་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཀྱང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཡུལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་སྟོན་པ་དང་། རེག་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །རེག་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་
ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་ལ་རེག་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། ཚོར་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །ཚོར་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང་གཉི་ག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་མྱོང་བར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། སྲིད་པ་
མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །སྲིད་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། ལེན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །ལེན་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། 

102-1-279a

གོང་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །སྲིད་པ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པའི་རྒྱུ་གཞན་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་
གནས་པ་ཡིན་ཏེ། གོང་མ་ལྟ་བུ་དང་། རྒ་བ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །རྒ་བ་ཡང་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། འཆི་བ་དང་ཕྲད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་འཆི་བ་ཡང་བྱ་
བ་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་འཇིག་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་ཡང་འབྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་རིག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་
ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྐྱེན་ཡོད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་གསལ་བར་བྱས་མོད་ཀྱི། དེ་མེད་པས་དེ་ཡང་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་མ་རིག་པ་མེད་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་རྟོན་པ་མེད་པའོ། །འདུ་
བྱེད་འགགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་འདུ་བྱེད་མེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་རྟོན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་ནས། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདུ་བ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་འབྱུང་ངོ་། །བྲལ་བ་ལས་ནི་འདུས་བྱས་མི་འབྱུང་ངོ་། །ཚོགས་པ་ལས་
ནི་འདུས་བྱས་འབྱུང་ངོ་། །མ་ཚོགས་པ་ལས་ནི་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟས་བདག་གིས་འདུས་བྱས་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་ཤེས་པར་བྱས་ལ་འདུ་བ་འདི་དང་ཚོགས་པ་འདིའི་རྒྱུན་གཅད་པར་ཡང་བྱ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཤིན་ཏུ་
ཞི་བ་ཐོབ་པར་ནི་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཉེས་པ་མང་པོའི་སྐྱོན་ཆགས་ཤིང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་མ་འགགས་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་སེམས་དང་བཅས་པ་སུ་ཞིག་དེ་ཉིད་ལས་

102-1-279b

གསུངས་པའི་ལུང་མཐོང་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལྟ་བས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཙམ་དུ་གསུངས་པ་ནི་སེམས་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། ལུང་
འདི་གཟུགས་མེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། །སེམས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་དང་། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་འགོད། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་ལས་ལས་སྐྱེས་པར་གསུངས། 
སེམས་སྤངས་ནས་ནི་ལས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་སེམས་ཅན་རང་གི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བདག་གི་དངོས་པོ་རྙེད་པ་རྣམས་སོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་དེ་དག་ཁོ་ནའི་ཐུན་མོང་གི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པའི་འོག་མིན་གྱི་
གཞལ་ཡས་ཁང་གི་མཐར་ཐུག་པ་དག་གོ། །དེ་ལ་རྨ་བྱ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མདོངས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྨ་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནའི་ལས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའོ། །པདྨ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཐུན་མོང་
བས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ཅན་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་རི། །ནག་པོ་དུས་སུ་སྐྱེས་ཏེ་དཔེར། །སེམས་དམྱལ་མཐོ་རིས་འཇིག་རྟེན་དུ། །མཚོན་དང་རིན་ཆེན་ཤིང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
ན་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ལས་ལས་སྐྱེས་ཤིང་ལས་ཀྱང་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་ལ། སེམས་མེད་ན་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ལ། སེམས་ཉིད་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པས་མདོ་ལས་
སེམས་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་གཙོ་བོར་གཞག་གི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཟུགས་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ལ་ནི། སེམས་བཞིན་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །གཟུགས་ནི་བེམས་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེས་ན་སེམས་ལས་གཞན་པའི་བྱེད་པ་པོ། །

102-1-280a

བཟློག་གི་གཟུགས་ནི་བཀག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ཁ་ཅིག་དག་གིས་ནི་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་སེམས་ལ་འདོད་ཀྱི། གཟུགས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་རྩོད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་
པ་པོ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཁོ་ན་བསལ་བའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་ནུས་པར་མཐོང་བའི་སེམས་ཙམ་ཞིག་བྱེད་པ་པོར་བརྗོད་པ་ན་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་ནས་རྩོད་པའི་གནས་ཀྱི་ཡུལ་གནོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ཏེ། ཡུལ་གཅིག་ལ་
དབང་བྱེད་པར་འདོད་པའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་དགྲ་ཟླ་གཅིག་བཏོན་ནས་རང་གི་ཡུལ་འཐོབ་ཅིང་གཉི་ག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་གཉི་ག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་རྟག་ཏུ་གནོད་པ་མེད་པས་གཟུགས་ཡོད་
པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དེ་ཉིད་ལ་གནས་ལ། །ཕུང་པོ་འཇིག་རྟེན་གྲངས་ཏེ་ལྔ་ཆར་ཡོད། །དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་འཆར་བར་འདོད་པ་ན། །རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་དེ་ལྔ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །གང་གི་
ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཟུགས་མེད་ན་ནི་སེམས་ཡོད་མ་འཛིན་ཅིག །སེམས་ཡོད་ཉིད་ནའང་གཟུགས་མེད་མ་འཛིན་ཅིག །གང་གི་ཚེ་འཐད་པས་གཟུགས་མེད་པར་རྟོགས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གཉི་གའི་ཡོད་པ་འཐད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པར་ཡང་རྟོགས་པར་
བྱ་དགོས་ལ། ཡང་གང་གི་ཚེ་སེམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་ལས་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར། དེ་དག་ཤེས་རབ་ཚུལ་མདོར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །མཚུངས་
པར་སྤངས་ཤིང་མངོན་པའི་ཆོས་ལས་གསུངས། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་ནི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ལྔ་ཆར་ཡང་མཚུངས་པར་གསུངས་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ནི་ལྔ་ཆར་ཡང་མཚུངས་པར་

102-1-280b

བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལུང་དང་རིགས་པས་གྲུབ་པ་ཡི། །བདེན་གཉིས་རིམ་པ་འདི་དག་བཤིག་ནས་ཀྱང་། །ཁྱོད་ཀྱི་རྫས་ནི་བཀག་པས་འགྲུབ་
མི་འགྱུར། །གཟུགས་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་འདོད་པས་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་དག་གི་རིམ་པ་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་བཤིག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་བདེན་པ་དག་གི་རིམ་པ་དེ་དག་བཤིག་ནས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་རྫས་ནི་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་
སྔར་རྫས་བཀག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ངལ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟའི་རིམ་པས་དངོས་གདོད་ནས། །དེ་ཉིད་མ་སྐྱེས་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་རིག་བྱ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་མདོའི་དོན་འདི་དེ་ལྟར་བཤད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ལུང་གཞན་ལས་སེམས་ཙམ་ཡོད་པ་ཉིད་
དུ་ངེས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ཡོད་མེད་དེ། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམས་སུ་སྣང་། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་འདྲ་བ། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ལུས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་ནི་གཟུགས་ལ་
སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་སོ། །གནས་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །སེམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་ཕྱི་རོལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་སུ་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་ན་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་གནས་པ་ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་
ཐ་དད་པར་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པོ་ནི་སེམས་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མདོ་འདི་ཡང་དགོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མདོ་སྡེ་གང་ལས་ཕྱི་རོལ་སྣང་ཡོད་མིན། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ། །དེའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། 
གཟུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་གང་དེ་དག་ལ། །གཟུགས་བཟློག་པ་སྟེ་དེ་ཡང་དྲང་དོན་ཉིད། །དེ་ལ་འདི་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། །གང་དག་གཟུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་རེ་བ་དང་བཅས་པ་དེའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་

102-1-281a

པར་བྱས་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་དེ་དག་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་དང་སྦྱར་བ་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་
ཅན་དག་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་འཇོམས་པའི་ཀེང་རུས་ལྟར། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ལུང་འདི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་གྱི་ངེས་པའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་གང་ལས་ངེས་ཤེ་ན། ལུང་དང་
རིགས་པ་ལས་སོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ནི་སྟོན་པས་དྲང་དོན་ཉིད་གསུངས་ཤིང་། །འདི་ནི་དྲང་དོན་ཉིད་དུ་རིགས་པས་འཐད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །མདོ་འདི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་གཞན་ཡང་། རྣམ་པ་དེ་ལྟའི་མདོ་སྡེ་གཞན་ཡང་ནི། །དྲང་དོན་ཉིད་དུ་
ལུང་འདིས་གསལ་བར་བྱེད། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་གསུམ་བསྟན་པ་ལས། བརྟགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་། གཞན་གྱི་དབང་ཡོད་པ་
ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ལྟར་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་ནི་དེ་མ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་འདི། ཇི་ལྟར་ནད་པ་ནད་པ་ལ། །སྨན་པས་སྨན་རྣམས་
གཏོང་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ལ། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་འདིས་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་བརྗོད་པ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གསུངས་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་རྣམ་པར་དག་པས་ཐོག་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ནང་ན་མཆིས་པར་བརྗོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་གོས་དྲི་མ་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དཀྲིས་པ་ལྟར་ཕུང་པོ་དང་

102-1-281b

ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དཀྲིས་པ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པ། རྟག་པ་བརྟན་པ་ཐེར་ཟུག་པར་མི་བརྗོད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་
སྨྲ་བ་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་ཇི་ལྟར་འདྲ་བ་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ཁྱབ་པ་མི་འཇིག་པའོ་ཞེས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ངའི་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། 
མ་སྐྱེས་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་བསྟན་པ་བྱས་ནས། བྱིས་པ་རྣམས་བདག་མེད་པས་འཇིགས་པར་འགྱུར་བའི་གནས་རྣམ་པར་སྤང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་
སྒོ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྟོན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དཔེར་ན་རྫ་མཁན་ནི་འཇིམ་པའི་རྡུལ་གྱི་ཕུང་པོ་
གཅིག་ལས་ལག་པ་དང་བཟོ་དང་། ལག་གཟུངས་དང་ཆུ་དང་སྲད་བུ་དང་ནན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལས་སྣོད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ལོག་པ་དེ་ཉིད་
ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པའམ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། རྫ་མཁན་བཞིན་དུ་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་

102-1-282a

པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་བསྟན་པ་དང་མི་འདྲའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་བྱེད་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་དྲང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྙིང་པོ་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་བདག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བར་རྣམ་པར་ལྷུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་དག་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་
ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མི་སྐྱེ་བ་དང་མི་གཉིས་པ་དང་རང་བཞིན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདོ་སྡེའི་ནང་དུ་ཆུད་པ་འདི་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པའི་
དོན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་ཡིན་པར་ལུང་འདིས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱས་ནས། རིགས་པས་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཤེས་པ་གསལ་བ་ནི། །བདེ་བླག་རྙེད་ཅེས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །ཤེས་བྱ་
མེད་ན་ཤེས་པ་བཀག་འགྲུབ་པས། །དང་པོ་ཤེས་བྱ་དགག་པ་མཛད་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་རིམ་གྱིས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་འཛུད་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་བྱས་པ་རྣམས་ཆོས་ཉིད་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ལ་
འཇུག་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་ཐོག་མར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་སྦྱོར་བར་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་བྱ་བཀག་པ་ཡང་བདག་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་ཤེས་བྱ་དགག་པ་ཁོ་ན་གསུངས་ཏེ། ཤེས་བྱའི་བདག་མེད་པར་
རིག་པ་རྣམས་ཤེས་པའི་བདག་མེད་པ་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་རང་བཞིན་མེད་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་རེས་འགའ་རང་ཉིད་ཁོ་ནས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ་རེས་འགའ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་འགྱུར་བར་ཤེས་བྱ་དགག་པ་

102-1-282b

ཉིད་སྔར་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ། དེ་ལྟར་ལུང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཤེས་བྱས་ཏེ། །མདོ་གང་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་བཤད་དོན་ཅན། །དྲང་དོན་གསུངས་པའང་རྟོགས་ནས་དྲང་བྱ་ཞིང་། །སྟོང་ཉིད་དོན་ཅན་ངེས་དོན་ཤེས་པར་གྱིས། །མདོ་
སྡེ་གང་དག་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དངོས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། འབྱུང་རྣམས་མིག་བཟུང་མ་ཡིན་ན། །དེ་འབྱུང་མིག་
བཟུང་ཇི་ལྟར་ཞེས། །གཟུགས་ལ་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ན། །ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་འཛིན་པ་བཟློག །ཅེས་གསུངས་ལ། མདོ་ལས་ཀྱང་། མི་རྟག་དོན་ནི་མེད་དོན་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྟོང་ཉིད་དོན་ཅན་ངེས་དོན་ཡང་ཤེས་པར་གྱིས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སྟོང་པ་བདེ་བར་གཤེགས་
པས་བཤད་པ་ལྟར། །ངེས་དོན་མདོ་སྡེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཤེས། །གང་ལ་སེམས་ཅན་གང་ཟག་སྐྱེས་བུ་བསྟན། །ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་སྟོང་ཕྲག་ཏུ། །ང་ཡིས་མདོ་རྣམས་གང་གསུངས་པ། །ཡི་གེ་ཐ་དད་དོན་
གཅིག་སྟེ། །ཡོངས་སུ་བསྒྲག་པར་ནུས་མ་ཡིན། །དངོས་པོ་གཅིག་ནི་བསམ་བྱས་ནས། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྒོམས་འགྱུར་ཏེ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཆོས་མང་པོ། །ཇི་སྙེད་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་རྣམས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་བདག་མེད་ཡིན། །མི་གང་དོན་ལ་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །
གནས་འདི་ལ་ནི་བསླབ་བྱས་ན། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རྙེད་མི་དཀའ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྡེ་དག་ལས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སྦྲུལ་ནི་ཐག་པས་
བསྡོམས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྦྲུལ་དངོས་པོ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་དུ་མ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་བྱས་པ་ཅན་ལ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་

102-1-283a

དག་ནི་བཅོས་མིན་དང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བས་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བྱས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །བཟུང་བཞིན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བྱས་པ་ཅན་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་ལ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ནི་དངོས་
ཡིན་ཏེ། ཀུན་ཏུ་མ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་བྱས་པ་ཅན་ལ་མ་རེག་པར་རང་བཞིན་འབའ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པས་དེ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་
པ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་མདོའི་དགོངས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ལས་མ་གཏོགས་པར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། གཞན་གྱི་དབང་ལ་དེ་གཉིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཉིད་བསམ་པར་བྱས་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དཀྱུས་མ་ཉིད་བཤད་
པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་བསལ་ནས། ད་ནི་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བ་བསལ་བར་འདོད་པས་བཤད་པ། གཉིས་ལས་སྐྱེ་བའང་རིགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་གང་གི་ཕྱིར། བཤད་ཟིན་ཉེས་པ་དེ་དག་ཐོག་ཏུ་འབབ་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚིག་གལ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་
རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་བདག་ལས་ཀྱང་འགྱུར་ཞིང་གཞན་ལས་ཀྱང་འགྱུར་བས་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བར་སེམས་སོ། །དེ་ལ་འཇི་བའི་གོང་བུ་དང་དབྱུ་གུ་དང་འཁོར་ལོ་དང་། སྐུད་པ་དང་ཆུ་དང་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་བུམ་པ་འབྱུང་བར་འདོད་པ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འཇི་བ་དང་བུམ་པ་གཉིས་
གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་པས་བུམ་པ་འཇི་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་བདག་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་གྱི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་འདིའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེའོ་སྙམ་དུ་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་སེམས་སོ། །ཕྱི་རོལ་
གྱི་བདག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་དང་གཞན་ལས་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྲོག་དང་སྲོག་མ་ཡིན་པ་དང་། བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པ་དང་། ཟག་པ་དང་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གི་དོན་དགུ་ནི་དེ་ཉིད་དག་གོ་ཞེས་ཚིག་གི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་ནས་གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་

102-1-283b

པ་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཡང་སྲོག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བ་འདི་ལེན་པ་དེའི་ཕྱིར་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱམས་པ་དང་སྲོག་གཉིས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་ནི་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་གྱི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བར་རྒྱུ་བར་ཡང་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕ་དང་མ་
དང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་ཟག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་མ་བླངས་
པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །རྩོད་པ་འདི་ཡང་། མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ། གཉིས་ལས་སྐྱེ་བའང་རིགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། བཤད་ཟིན་ཉེས་པ་དེ་དག་ཐོག་ཏུ་འབབ་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་
གཉི་ག་དག་ལ་སྐྱོན་གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་གཉི་གའི་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡང་འབབ་པ་དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་འཇི་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་ན་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་
ཡོད་མ་ཡིན། །སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་གནས་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཆུ་དང་སྐུད་པ་དང་
འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གལ་ཏེ་གཞན་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འོ་ན་མེ་ལྕེ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་མཐུག་པོ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་
གང་གི་ཕྱིར། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་མ་ལུས་ལ་ཡང་གཞན་ཉིད་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་བྱམས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་ཇི་ལྟར་གོང་དུ་བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་

102-1-284a

ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པར་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཚིག་གལ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རིགས་པས་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་གོང་དུ་བསྟན་པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་མིན་དེ་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
སྔར་བཤད་པའི་རིགས་པ་ཁོ་ནས་གཉི་གའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འདིར་བཤད་པས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་རེ་རེ་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དཔེར་ན་ཏིལ་གཅིག་གིས་འབྲུ་མར་འབྱིན་ནུས་པས། མང་པོ་རྣམས་
ཀྱིས་ཀྱང་འགྱུར་ལ། ནུས་པ་མ་མཐོང་བའི་བྱེ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་པ་ལྟར་རེ་རེས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲ་བ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་ལས་ཡིན་ན་ནི་
རྒྱུ་དེ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང་། གཞན་དུ་གྱུར་པ་དང་། གཉི་གར་གྱུར་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བས་ཉེས་པ་དེ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བདག་གིས་ནི་རྒྱུ་ཁས་མ་བླངས་པས་བཤད་ཟིན་པའི་ཉེས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་ཁོ་
ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་པད་མའི་ཆུ་བ་དང་དེའི་འདབ་མ་རྣམས་ཀྱི་རྩུབ་པ་དང་དེའི་འཇམ་ཤ་དག་འགའ་ཞིག་གིས་བསྒྲིམས་ཏེ་བྱེད་པར་མ་མཐོང་ལ། དེའི་འདབ་མ་དང་ཟེའུ་འབྲུ་དང་ལྟེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་པ་དག་ཀྱང་བྱེད་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བ་ནས་
དང་བལ་པོ་སེའུ་ལ་སོགས་པའི་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྨ་བྱ་དང་བྱ་ཏི་ཏི་རི་དང་། བྱ་གག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་དག་ལ་ཡང་འགའ་ཞིག་གིས་འབད་པས་བཟུང་ནས་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་འགོད་པར་མ་དམིགས་པ་
ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་ལྟ་ཞིག་འགྱུར་ན་ནི། །དེ་ཚེ་མཐའ་དག་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །འབྲས་འབྱུང་ཆེད་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡིས་ས་བོན་ལ་

102-1-284b

སོགས་ནི། །བརྒྱ་ཕྲག་དག་གི་སྒོ་ནས་སྡུད་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གློ་བུར་བར་འགྱུར་ན་ནི་ཇི་ལྟར་བ་ན་སའི་ཤིང་དེའི་ཤིང་ཐོག་གི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ནིམ་པ་དང་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་ལས་ཀྱང་
སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཤིང་ཐོག་པ་ནས་དེའི་ཤིང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་ལས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །ཡང་གང་ཞིག་ཨ་མྲ་དང་ལ་ཀུ་ཙ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་དུས་ཚིགས་ལ་ལྟོས་ཤིང་རེས་འགའ་
མངོན་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་རྟག་ཏུ་ཁོ་ནར་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཚིགས་ཀྱི་ལྟོས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྨ་བྱ་རྨ་བྱའི་མདོངས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་བྱ་རོག་ལ་ཡང་མདོངས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། རྨ་བྱ་ལ་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་སྟེ་མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་
ན་ཡང་ནེ་ཚོའི་སྒྲོ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འགྲོ་བའོ་ཅོག་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་བརྗོད་ནས། མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འབྲས་འབྱུང་ཆེད་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་
ཡིས་ས་བོན་ལ་སོགས་ནི། བརྒྱ་ཕྲག་དག་གི་སྒོ་ནས་སྡུད་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་རྒྱུ་ཡིས་སྟོང་པར་གྱུར་ན་ནམ་མཁའ་ཡི། །ཨུཏྤ་ལ་ཡི་དྲི་མདོག་ཇི་བཞིན་གཟུང་དུ་མེད་ཉིད་
ན། །ཤིན་ཏུ་ཆེས་བཀྲའི་འཇིག་རྟེན་འཛིན་པའང་ཡིན་དེའི་ཕྱིར། །རང་གི་བློ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་རྒྱུ་ལས་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་རྒྱུས་སྟོང་པར་གྱུར་ན་ནི་ནམ་མཁའི་ཨུཏྤ་ལའི་དྲི་དང་ཁ་དོག་བཞིན་དུ་འཛིན་པའི་ལམ་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ན་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་
རང་གི་བློ་ལྟར་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་གྱིས་ཤིག །ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་ནི་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཡུལ་སྔོན་པོ་གསལ་ནས་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ནི་སྔོན་པོ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །

102-1-285a

སེམས་པ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དག་ནི་རྒྱུ་དམིགས་བཞིན་པ་ལ་ནི་བསྙོན་པར་མི་ནུས་ཏེ། མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་འདི་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་བཞི་
ཁོ་ན་སྟེ། འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་མཐའ་དག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཁྱད་པར་ལས་པད་མ་དང་བལ་པོ་སེའུ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་། རྨ་བྱ་དང་བྱ་གག་གི་ཚོགས་པ་དག་གི་སྣ་ཚོགས་པ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བཞིན་པ་འཐད་པ་འགའ་
ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། བློ་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་པོར་གྱུར་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཆང་དག་ལས་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་ཕྲད་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་མྱོས་པ་དང་བརྒྱལ་བའི་རྒྱུ་མྱོས་པར་འགྱུར་བའི་ནུས་པ་སྐྱེ་བ་
དེ་བཞིན་དུ། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བློ་དག་སྐྱེ་ཞིང་། དེ་དག་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་
གྱི། གང་དུ་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདིར་རམ། འདིར་བྱས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འབྱུང་བ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །མཛེས་མ་ལེགས་པར་སྤྱོད་ཅིང་བཟའ་བར་གྱིས། །ལུས་མཆོག་འདས་གང་དེ་ཁྱོད་ལ་མི་
འབྱུང་། །ལུས་འདི་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་ཙམ་ཞིག་སྟེ། །འཇིགས་མ་སོང་བ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་བུ་མོ་ལ་མངོན་པར་བགྲོད་པར་འདོད་ཅིང་བུ་མོས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འདོད་ནས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཕ་
རོལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདི་ག་ལས་ཡིན། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅི་མངོན་སུམ་ཞིག་གམ་འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་། མངོན་སུམ་མོ་ཞེ་ན་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་མེད་པ་

102-1-285b

མངོན་སུམ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཁྱོད་ལ་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་པས་ཟླ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །
དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མེད་ན་ཡང་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན་ནི་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་བཟུང་བས། ཅི་ལྟར་མ་བཟུང་བ་དེའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་
རོལ་མེད་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པས་ཀྱང་དོན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན་འདི་ནི། ཇི་ཙམ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་བས། །སྐྱེས་བུ་དེ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད། །བཟང་མོ་མང་ཐོས་གང་སྨྲ་བ། །དེ་ནི་སྤྱང་ཀིའི་རྗེས་དང་
འདྲ། །ཞེས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ན། སེམས་པ་ཡོད་པ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་པ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་ཟིན་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་
རབ་རིབ་ཅན་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པའི་མཐོང་བ་སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གཞན་ཡང་མི་བདེན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡང་
མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འབྱུང་བ་དེ་དག་བདག་ཉིད་གང་ཞིག་གིས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བློའི། །ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ན། །གང་ལ་ཡིད་ཀྱི་མུན་པ་མཐུག་པོ་འདི་ཉིད་དུ་ཡོད་པ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་
འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་དག་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་པོ་གང་དག་སྨྲས་པ་དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་བདག་ཉིད་དེར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་འཇིག་རྟེན་འདི་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། འཇིག་རྟེན་

102-1-286a

ཕ་རོལ་ཏེ་པོར་ཕྲ་བ་ལྷའི་མིག་གི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་བདག་ཉིད་ནི། །ཤེས་བྱའི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བར་རྟོགས་བྱ་སྟེ། །དེ་ཡི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་རྟེན་
མཚུངས་ལུས་དང་ལྡན་ཉིད་ཕྱིར། །གང་ཚེ་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཡོད་ཉིད་ཁས་ལེན་དེ་ཚེ་བཞིན། །མཚུངས་པ་ནི་མཉམ་པ་སྟེ་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟེན་ནི་གནས་པའི་རྒྱུའོ། །ལུས་ནི་ཁོག་པའོ། །དེའི་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དེའི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའོ། །རྟེན་
ཡང་དེ་ཡིན་ལ་མཚུངས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ཞེས་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བསྡུ་བའོ། །རྟེན་དུ་མཚུངས་པ་ཉིད་ལུས་ཡིན་པས་ན་དེའི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་རྟེན་དུ་མཚུངས་པའི་ལུས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ནམ་ཏུབ་ཀྱི་རྐྱེན་ནོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི། དེ་ཡི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་རྟེན་མཚུངས་
ལུས་དང་ལྡན་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྟེན་དེ་ནི་ཇི་སྲིད་སེམས་པ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའམ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལོག་པར་ལྟ་བ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྟེན་དུ་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་འབྱུང་
བའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་འཕེན་པ་ལ་དེའི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་རྟེན་དུ་མཚུངས་པའི་ལུས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་གནས་སྐབས་ནི་གཉིས་ཏེ་གཅིག་ནི་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །གཞན་ནི་འཇིག་རྟེན་གཞན་ལ་སྐུར་
པ་འདེབས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །དེ་ལ་གཅིག་ནི་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཞན་དཔེ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཡོད་ཉིད་ཁས་ལེན་དེ་ཚེ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནས་སྐབས་དེར་ཡང་དེའི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་རྟེན་དུ་མཚུངས་པའི་ལུས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང་ཤེས་
བྱའི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བདག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་

102-1-286b

གྱི་འབྱུང་བ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་དང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉིད་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་དག་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཡོད་མིན་དེ་ལྟར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་
གོང་དུ་རང་གཞན་ལས་དང་གཉི་ག་ལས། །སྐྱེ་དང་རྒྱུ་མེད་ཐུན་མོང་དུ་ནི་བཀག་ཟིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །མ་བཤད་འབྱུང་བ་འདི་དག་ལྟ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཐུན་མོང་དུ་རང་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ན། འབྱུང་བ་དང་སྐྱེ་བ་ཡང་བདག་གིས་
ཕྱིར་བཀག་པ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་དག་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དཔེ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་དང་། དབང་ཕྱུག་དང་དུས་དང་རྡུལ་
དང་རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲ་བ་རྣམས་དང་། དེ་དག་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རང་རང་གི་ཇི་ལྟ་བ་ཡིན་པ་སྨྲ་བ་ན་རྟོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འགོག་པར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་བདག་ཉིད་ནི། །ཤེས་བྱའི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་
བར་རྟོགས་བྱ་སྟེ། །དེ་ཡི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་རྟེན་མཚུངས་ལུས་དང་ལྡན་ཉིད་ཕྱིར། །གང་ཚེ་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཡོད་ཉིད་ཁས་ལེན་དེ་ཚེ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དགག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་གནས་
སྐབས་འགར་ཡང་མི་འདོད་པ་ཐོབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཕྱོགས་སྔ་མ་མ་ལུས་པ་བསལ་བར་ངེས་པར་བྱ་སྟེ། རྟོག་པའི་དྲ་བ་མ་ལུས་པར་བཀག་པར་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་
པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ཙམ་མཚུངས་སོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གཞན་རྟོགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་བདག །ཤེས་བྱའི་རང་

102-1-287a

བཞིན་དམ་པའི་དོན་ནི་ལྟ་བར་རྟོགས་བྱ་སྟེ། །བདག་གི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་རྟེན་མཚུངས་ལུས་དང་ལྡན་ཉིད་ཕྱིར། །གང་གི་ཚེ་ནི་བདག་མེད་རྟོགས་པར་ཁས་ལེན་དེ་ཚེ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། འདི་ན་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཡོད་ཅེས་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་བདག །ཤེས་བྱའི་རང་བཞིན་དམ་པའི་དོན་ནི་ལྟ་བར་རྟོགས་བྱ་སྟེ། །གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་དག་ནི་དེ་གཉིས་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ངེས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས་ནི། དེ་ཉིད་དེ་ལས་འབྱུང་མིན་
གཞན་དག་ལས་ལྟ་ག་ལ་ཞིག །གཉི་ག་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་པར་ནི་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་གང་དམ་བཅས་པར་གྱུར་པ་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེ་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། བཤད་
པ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་དེ་བདག་གམ་གཞན་ནམ་གཉི་གའམ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ལས་སྐྱེ་བའམ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ། །གང་དག་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་དངོས་པོ་
རྣམས་སྐྱེ་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བདག་ཏུ་གྱུར་པའམ། གཞན་དུ་གྱུར་པའམ། གཉི་གར་གྱུར་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དག་ཀྱང་བཤད་ཟིན་པའི་སྐྱོན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་
བྱེད་པའི་རྒྱུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ལྔ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིས་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཕྱིར་ན་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་དང་། །རྒྱུ་ལ་མ་ལྟོས་
ཡོད་པ་མིན་པས་དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་བྲལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། འོ་ན་མ་སྐྱེས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཅི་ལྟར་བཟུང་། བཤད་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་འགའ་

102-1-287b

ཞིག་གི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་བཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ནི་འོ་ན་གང་ཞིག་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མདུན་ན་སྣང་བར་མཐོང་བ་དེ་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བར་འོས་ཤེ་ན། བཤད་པ་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ཀྱིས་ན་རང་བཞིན་
མ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་བདག་ཉིད་དེར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ལ་མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་སྤྲིན་ཚོགས་དང་མཚུངས་གཏི་མུག་སྟུག་པོ་འཇིག་རྟེན་ལ། །ཡོད་པ་དེས་ན་ཡུལ་རྣམས་ལོག་པ
དག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར། །སྤྲིན་ཚོགས་ནི་ཆར་སྤྲིན་གྱི་ཚོགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྤྲིན་གྱི་ཚོགས་དང་འདྲ་བའི་གཏི་མུག་སྟུག་པོ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་གཡོགས་ནས་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
རང་གི་ངོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་འདི་ནི་བྱིས་པ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ་གཏི་མུག་གིས་བཀབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་མཐོང་བར་ནི་འགྱུར་ལ་རག་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བ་ག་ལས་
ཤེ་ན། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་མཐུ་ཡིས་འགའ་ཞིག་སྐྲ་ཤད་ཟླ་གཉིས་དང་། །རྨ་བྱའི་མདོངས་དང་སྦྲང་མ་ལ་སོགས་ལོག་པར་འཛིན་
བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཀྱི་མཐུས་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཏི་མུག་སྐྱོན་གྱི་དབང་གིས་མི་མཁས་པས། །འདུས་བྱས་ལྟ་ཞིག་སྣ་ཚོགས་བློ་གྲོས་
ཀྱིས་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར། །འདི་ནི་མ་རིག་པའི་སྐྱོན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་གང་ཟག་འདི་ནི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང་། མི་གཡོ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་

102-1-288a

ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་ཅེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདིས། གལ་ཏེ་གཏི་མུག་བརྟེན་ནས་ལས་བྱུང་གཏི་མུག་མེད་པར་དེ། །མི་འབྱུང་ཞེས་བྱར་མི་མཁས་
ཁོ་ནས་རྟོགས་པར་གོར་མ་ཆག །བློ་བཟངས་ཉི་མས་མུན་པ་སྟུག་པོ་རྣམ་པར་བསལ་བ་བཞིན། །མཁས་པ་དག་ནི་སྟོང་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཤེས་རབ་ཅན་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མཐོང་བ་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་
བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། དེ་རྟོགས་པ་ལས་མ་རིག་པ་སྤངས་ཤིང་འདུ་བྱེད་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་ལེན་ཏེ། དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པར་རང་
བཞིན་འགའ་ཡང་མེད་ན། འོ་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་
དོན་དམ་པར་ཡང་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་མེད་ན། །ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མོ་གཤམ་བུ་ཇི་བཞིན། །དེ་དག་མེད་པ་ཉིད་འགྱུར་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དག་རབ་རིབ་ཅན་སོགས་ཡུལ་གྱུར་
པ། །སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་དེ་དག་མ་སྐྱེས་པས། །རེ་ཞིག་དེ་དག་ཉིད་ལ་བརྩད་བྱ་སྟེ། །ཕྱི་ནས་མ་རིག་རབ་རིབ་རྗེས་འབྲེལ་ལའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཅག་གིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་དག་མཐོང་ལ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་རེ་ཞིག་གང་དག་རབ་རིབ་ལ་
སོགས་པས་མིག་ཉམས་པར་བྱས་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་བརྩད་པར་བྱ་ལ། ཕྱིས་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་མཐོང་ལ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློའི་མིག་བསྒྲིབས་པ་རྣམས་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཁོ་བོ་

102-1-288b

ཅག་ལ་ནི་འདི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་དེ་དག་འདི་ལྟར་གཟིགས་ཤིང་གཞན་གང་དག་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་སྐད་བཤད་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པར་བྱའོ། །ཞེས་ལུང་
ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་འཆད་པར་བཞུགས་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློའི་མིག་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཕུང་པོ་རང་
བཞིན་དབེན་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད། །བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་དབེན་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད། །གང་སྤྱོད་དེ་ཡང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པས་ཤེས་ཀྱི་བྱིས་པས་མིན། །ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་སྟོང་པར་རིག་འགྱུར་ཏེ། །ཤེས་བྱའི་རང་བཞིན་སྟོང་པར་རིག་གྱུར་ནས། །ཤེས་པ་པོ་དང་འདྲ་བར་
རྟོགས་གྱུར་ན། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ལ་དེ་དག་སྤྱོད་ཅེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཆོས་འགའ་ཞིག་གི་རང་བཞིན་མ་གཟིགས་ལ། དོན་དམ་པར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་
རིབ་ཅན་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་ལྟར་ཕར་འདུག་ཅིག །རེ་ཞིག་འདི་ནི་ཁྱོད་ཉིད་ལ་ཆེར་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བཅས། །སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་མིག་འཕྲུལ་གཟུགས་བརྙན་སོགས། །སྐྱེ་མེད་མཐོང་ན་ཡོད་ཉིད་མིན་མཚུངས་
ཀྱང་། །ཁྱོད་ལ་ཇི་ལྟར་དེར་འགྱུར་དེ་མི་རིགས། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་དུ་དམིགས་པ་དང་། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདྲ་ཡང་རྨི་ལམ་མཐོང་ལ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་ཡང་ངོ་། །སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་འཕྲུལ་ལ་ཡང་ངོ་། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བྲག་ཅ་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་། །དཔེར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དེ་དག་མཐོང་གི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །

102-1-289a

དེའི་ཕྱིར་ཇི་བདག་ཉིད་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་གྱིས་དང་། དེ་ནས་ཕྱིས་ང་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་དུ་འདི་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་མེད་ཀྱང་། །མོ་གཤམ་བུ་ལྟར་གང་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི། །མཐོང་བའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་མ་ཡིན་ན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་
སྨྲས་འདི་མ་ངེས་པའོ། །ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འགྲོ་བ་དག་ནི་རྨི་འདྲར་བཤད། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་རྣམ་མ་བཞག །རྨི་ལམ་གང་ལའང་དངོས་པོ་མེད། །ལོག་པའི་བློ་ཅན་མངོན་པར་ཞེན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ལྟར་སྣར་གྱུར་ཀྱང་། །གྲོང་
ཁྱེར་ཕྱོགས་བཅུར་ཡོད་མིན་གཞན་ནའང་མེད། །གྲོང་ཁྱེར་མིང་ཙམ་ཞིག་གིས་རབ་ཏུ་བཞག །དེ་བཞིན་བདེ་བར་གཤེགས་པས་འགྲོ་འདི་གཟིགས། །ཆུ་ཡི་འདུ་ཤེས་ཅན་གྱིས་ནི། །མཐོང་ཡང་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་མེད། །དེ་བཞིན་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པས་བཀྲུས། །སྡུག་པ་མིན་པར་སྡུག་
པར་རྟོག། །མེ་ལོང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་དག་ལ། །ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡི། །གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ལྗོན་པ་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ལུང་ལས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་
འཛིན་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ནི་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་ཁྱོད་ལ་རང་ཉིད་ལས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་འདི་བརྩད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དེ་འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་ནས་དོན་དམ་པར་
འགོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མོ་གཤམ་བུ་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་དུ་མེད་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུའང་། །ཡོད་མིན་དེ་བཞིན་དངོས་འདི་ཀུན་ངོ་བོ། །ཉིད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་ཉིད་དུ་མ་སྐྱེས། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ། དེ་ཕྱིར་འདི་ལྟར་སྟོན་པས་ཆོས་རྣམས་
ཀུན། །གདོད་ནས་ཞི་ཞིང་སྐྱེ་བྲལ་རང་བཞིན་གྱིས། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་གསུངས་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་ལུང་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལུང་བརྗོད་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ནི། །གདོད་ནས་ཞི་ཞིང་མ་སྐྱེས་

102-1-289b

པ། །རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །ཆོས་རྣམས་མགོན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཞི་བའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞི་བའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཞི་བའི་ཡུལ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་
བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཞི་བའི་ཡུལ་ལོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལ་རང་བཞིན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་
ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། འདིས་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་སྐྱེས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མ་བྱུང་བ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་ཕྱིས་འབྱུང་ནས་ཀྱང་ཡང་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གདོད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་
དེ་དག་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནར་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་གོང་རོལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ཆོས་དེ་དག་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གདོད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་དང་པོའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། 
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གནས་སྐབས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་དུས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་
སེལ་བས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ནི་བརྒལ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ཁས་བླངས་པ། བུམ་སོགས་འདི་དག་དེ་ཉིད་དུ་མེད་ཅིང་། །འཇིག་རྟེན་རབ་ཏུ་གྲགས་པར་ཡོད་ཇི་བཞིན། །དེ་བཞིན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བས་ན། །
མོ་གཤམ་བུ་དང་མཚུངས་པར་ཐལ་མི་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་གདགས་པའི་རྟེན་ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། གཟུགས་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བུམ་པར་བརྟགས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ན། གང་གི་ལྟར་ནས་

102-1-290a

ཐམས་ཅད་བརྟགས་པ་ཙམ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་བརྟགས་པའི་རྟེན་རྫས་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང་འདྲ་བར་ཐལ་བ་ཟློག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། བརྟགས་པའི་རྟེན་རྫས་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། གཟུགས་ལ་སོགས་
པ་མ་གཏོགས་པར། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ཡོད་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་རླུང་སོགས་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ས་ཆུ་མེ་དང་རླུང་རྣམས་ནི། །རེ་རེ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད། །གང་གསུམ་མེད་པར་རེ་རེ་མེད། །གཅིག་མེད་པར་ཡང་
གསུམ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་གསུམ་མེད་རེ་རེ་མེད། །གཅིག་མེད་པར་ཡང་གསུམ་མེད་ན། །སོ་སོ་རང་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཅི་ལྟར་འདུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྟག་པ་ལས་མི་རྟག་པ་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ལས་ཀྱང་
རྫས་སུ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་རྟག་པ་ལས་བྱུང་བ། །མི་རྟག་པར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །རྒྱུ་འབྲས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ། །ནམ་ཡང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དཔེར་ན་བརྟགས་པར་ཡོད་པ་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་
ལ་བརྟེན་ནས་མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བརྙན་བརྟགས་པ་ཙམ་དམིགས་པ་དང་། བརྟགས་པར་ཡོད་པ་ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱིམ་དུ་བརྟགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཤིང་གི་རྟེན་ཅན་ནགས་བརྟགས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ན་མ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ས་བོན་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་རང་
བཞིན་ཅན་གྱི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་བརྟགས་པར་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྟགས་པ་ཡང་དངོས་པོ་བརྟགས་པ་ཡོད་པའི་རྟེན་ཅན་དུ་རིགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་སྟོན་པས་སྤྲུལ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། །སྨིག་
རྒྱུ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་བརྒལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཕྱོགས་གཉི་གར་ཡང་བཀག་ནས། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་རྣམ་

102-1-290b

པར་ཤེས་པ་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དེ་ཅི་ལྟར་ངེས་པར་བྱ། དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་དང་དབང་ཕྱུག་གི། །རྒྱུ་ལ་སོགས་དང་བདག་གཞན་གཉི་ག་ལས། །དངོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཕྱིར་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་
གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་དབང་ཕྱུག་དང་དུས་དང་རྡུལ་དང་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུ་དང་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞིང་། བདག་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། 
འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་འབྱུང་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཙམ་ཞིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་མི་བཅད་པའི་དོན་དུ་བརྟེན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་། འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་སྟེ། གང་འདི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་
རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་དཔེར། །རིང་པོ་ཡོད་ན་ཐུང་ངུ་བཞིན། །འདི་སྐྱེས་པས་ན་འདི་སྐྱེ་དཔེར། །མར་མེ་འབྱུང་བས་འོད་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། བྱེད་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་བྱས་ཤིང་། །
ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ། །གྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ། །ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གིས། །དངོས་པོ་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་
རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་འདི་དག་མི་སྲིད་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་གཞན་དག་ཀྱང་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ་
ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་བརྟེན་ནས་རབ་འབྱུང་བས། །རྟོགས་པ་ཉིད་དག་བརྟག་པར་མི་ནུས་པ། །དེ་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་རིགས་པ་འདི་ཡིས་ནི། །ལྟ་ངན་དྲ་བ་མཐའ་དག་གཅོད་པར་བྱེད། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་འདི་ཙམ་ཞིག་

102-1-291a

གིས་དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་འཐོབ་ཀྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་གྱི་རིགས་པ་འདིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ལྟ་བ་ངན་པའི་དྲ་བ་མཐའ་དག་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་
ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་རང་བཞིན་ཁས་མི་བླངས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། དེ་དང་དེ་རྟེན་གང་འབྱུང་བ། །རང་གི་ངོ་བོར་དེ་མ་སྐྱེས། །རང་གི་ངོ་བོར་མ་སྐྱེས་གང་། །དེས་ནི་སྐྱེས་ཞེས་ཇི་སྐད་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་
བ་གང་། །དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད་། །དེ་ནི་རྒྱུར་བཅས་གདགས་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་། གང་ཞིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གང་དེ་སྟོང་པར་བཤད། །གང་
ཞིག་སྟོང་ཉིད་ཤེས་དེ་བག་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ཁས་མ་བླངས་པ་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་མེད་པ་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པ་རྣམས་གང་ཞིག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། །དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བའང་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་
འམ། བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་འགྱུར་ཞིང་། སྐྱེས་ཟིན་པ་གནས་པས་རྟག་པ་དང་། འཇིག་པས་ཆད་པ་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་སྲིད་པ་ཞིག་ན། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རྟོག་རྣམས་དངོས་པོ་
ཡོད་ན་འགྱུར་བ་སྟེ། །དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་མེད་པར་ཡོངས་དཔྱད་ཟིན། །དངོས་པོ་མེད་པར་འདི་རྣམས་མི་འབྱུང་དཔེར། །བུད་ཤིང་མེད་པར་མེ་ཡོད་མིན་དེ་བཞིན། །གང་གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་དངོས་པོ་སྲིད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྣལ་
འབྱོར་པ་འཕགས་པའི་ལམ་མངོན་དུ་མཛད་པར་གྱུར་པས་མ་གཟིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པ་དག་གིས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་དངོས་པོ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་ཤིང་། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་འདུ་བྱེད་ཐོག་

102-1-291b

མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་ལས་ལོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་སྨན་བསྐུས་པས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པ་ལོག་པ་ཉིད་རབ་རིབ་ཅན་ལ་འབྲས་བུར་འགྱུར་གྱི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་
རྣམས་ནི་རྟོག་པས་བཅིངས། །མི་རྟོག་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་གྲོལ་འགྱུར་བས། །རྟོག་རྣམས་ལོག་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་ཏེ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་འབྲས་བུར་མཁས་རྣམས་གསུང་། །གང་གི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཆོས་ཉིད་འདི་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པ་རྣམས་རྟོག་པ་ཁོ་ནས་བཅིངས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་
ཉིད་འདི་དེ་ལྟར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ན་འཕགས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མ་ལུས་པ་བཀག་པ་ཉིད་སློབ་དཔོན་གྱིས་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་འབྲས་བུར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན། །
སྟོང་མཐོང་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད། །རྟོག་པས་མཐོང་བ་འཆིང་བ་སྟེ། །དེ་ཉིད་འདིར་ནི་འགོག་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་ལས་དཔྱད་རྩོད་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར། །མ་མཛད་རྣམ་གྲོལ་ཕྱིར་ནི་དེ་ཉིད་བསྟན། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དབུ་མའི་བསྟན་
བཅོས་ལས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྩོད་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། གཞན་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་འདོད་པས་མ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མཛད་པ་ན་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཅན་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་ལྟ་
བུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན་ཅི་མ་རུང་ཞེས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྒོལ་བ་ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་བཀོད་ཅིང་བཀོད་ཅིང་བསྟན་བཅོས་ལས་བཀག་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འཇུག་པ་ནི་རྩོད་པའི་ཕྱིར་
ཡིན་པས་རྟོག་པ་ལྡོག་པ་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་འབྲས་བུར་ཅི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འདི་ནི་རྩོད་པའི་ཕྱིར་མཛད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོབས་ཆུང་བས་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་བདག་ཉིད་ཐེན་མི་

102-1-292a

འཛུགས་ཤིང་། སྣང་བ་ཉེ་བ་ན་མུན་པ་ལྟར་རང་ཉིད་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་ན། །གཞན་གཞུང་འཇིག་པར་འགྱུར་ན་ཉེས་པ་མེད། །ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
རྣམས་ཀྱིས། །རྩོད་པ་མཛད་ཕྱིར་གསུངས་མ་ཡིན། །འོན་ཀྱང་མེ་ཡིས་བུད་ཤིང་ལྟར། །འདི་ཡིས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་སྲེག །ཅེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉེ་བར་བསྟན་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་
ལ་སྡང་ཞིང་རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་འགྱུར་བས་རྟོག་པ་ལྡོག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །འདི་ལྟར་རང་གི་ལྟ་ལ་ཆགས་དང་དེ་བཞིན་དུ། །གཞན་གྱི་ལྟ་ལ་འཁྲུག་གང་རྟོག་པ་ཉིད། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མ་ལོག་པས་བཅིངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། ཐར་པ་
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་འདི་རྩོད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་རྣམ་བསལ་ཏེ། །རྣམ་དཔྱོད་པ་ན་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཇི་སྐད་དུ། རྩོད་མེད་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན། །དེ་དག་ལ་ནི་ཕྱོགས་མེད་དོ། །གང་རྣམས་ལ་ནི་ཕྱོགས་མེད་
པ། །དེ་ལ་གཞན་ཕྱོགས་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་དེ་བཞིན་དུ། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་ཡོད་ཅིང་། །གཞན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱོད་མི་དགའ་ན། །མྱ་ངན་འདས་པར་མི་འགྲོ་སྟེ། །གཉིས་སྤྱོད་ཞི་བར་ཡོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་། གང་ཞིག་ཆོས་
འདི་ཐོས་ནས་ཆགས་བྱེད་ཅིང་། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཐོས་ནས་ཁོང་ཁྲོ་བྱེད། །ང་རྒྱལ་རྒྱགས་པས་བཅོམ་པས་ལོག་པ་སྟེ། །ང་རྒྱལ་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་མྱོང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལུང་དང་རིགས་པ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གང་
ཟག་གི་བདག་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཉོན་མོངས་སྐྱོན་རྣམས་མ་ལུས་འཇིག་ཚོགས་ལ། །ལྟ་ལས་བྱུང་བར་བློ་ཡིས་མཐོང་གྱུར་ཞིང་། །བདག་ནི་འདི་ཡི་ཡུལ་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་བདག་ནི་འགོག་པར་བྱེད། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་ང་དང་ངའི་སྙམ་པ་དེ་

102-1-292b

ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལས་བྱུང་བས་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་དག་ཅིག་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་སྐྱོན་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །སྐྱོན་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་
ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་དག་གོ། །དེ་དག་ནི་མ་ལུས་པར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་བྱུང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མདོ་ལས། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ཅན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཅན་དག་གོ་ཞེས་འཇིག་
ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་དུ་གསུངས་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ན། མ་ལུས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་བདག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། །ངར་
འཛིན་པ་ནི་བདག་གི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱོན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འདོད་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཁོ་ན་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བདག་གིས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལས་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་ཐོག་མར་རྣལ་འབྱོར་པས་བདག་ཁོ་ན་
འགོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཀག་པ་ལས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡང་སྤངས་པར་གྱུར་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་། སྐྱོན་མ་ལུས་པ་ལྡོག་པས་ན་བདག་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་ཐར་པ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་
འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་རྣལ་འབྱོར་པ་ཇེ་ཐོག་མར་བདག་ཁོ་ན་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་དོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དམིགས་པ་བདག་དེ་ཅི་ཞིག་ཅེས་དེ་ཉིད་མི་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག །ཟ་པོ་རྟག་དངོས་བྱེད་པོ་མིན་པའི་བདག །ཡོན་ཏན་བྱ་མེད་མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས། །
དེ་དབྱེ་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལུགས་ནི་ཐ་དད་འགྱུར། །དེ་ལ་གྲངས་ཅན་པ་དག་ནི། རྩ་བའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་འགྱུར་མིན་ལ། །ཆེན་པོ་སོགས་བདུན་རང་བཞིན་རྣམ་འགྱུར་ཞིང་། །བཅུ་དྲུག་པོ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་རང་བཞིན་མ་

102-1-293a

ཡིན་རྣམ་འགྱུར་མིན། །ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་བྱེད་པས་ན་རང་བཞིན་ནོ། །གནས་སྐབས་གང་ཞིག་ཏུ་རབ་ཏུ་བྱེད་ཅེ་ན། སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་མཐོང་བའི་དུས་སུའོ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ལ་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་
གྱི་འདོད་པ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུ་སྦྱོར་ཞིང་དེ་ནས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ལས་ནི་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལས་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ལས་བཅུ་དྲུག་པོའི་ཚོགས་སོ། །བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་ལས་ཀྱང་
འབྱུང་བ་ལྔ་ནི་ལྔ་ལས་ཏེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་ལྔ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་མིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ནི་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་རབ་ཏུ་
བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་བདུན་རང་བཞིན་རྣམ་འགྱུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་རང་གི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བློའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་
ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བཅུ་དྲུག་པོ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་དུའོ། །སྐྱེས་བུ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི། སྐྱེས་བུ་རང་བཞིན་མ་ཡིན་རྣམ་འགྱུར་མིན། །
ཞེས་བྱ་བའོ། །རིམ་པ་འདིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པས་འདོད་པ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཉེ་བར་ཟབ་པོར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློའི་དབང་པོ་ཡིད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཡུལ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་
བློས་ཞེན་པར་བྱེད་ལ་དེ་ནས་བློས་ཞེན་པར་བྱས་པའི་དོན་ལ་སྐྱེས་བུ་སེམས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུ་སེམས་པ་ཡོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཡུལ་དག་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པས་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་། གང་གི་ཚེ་ཆགས་

102-1-293b

པ་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་དག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རིམ་གྱིས་བསམ་གཏན་བསྒོམས་ཤིང་ལྷའི་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ལྷའི་མིག་གི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་ལ་ལྟ་བར་བྱེད་ལ་དེས་བལྟས་པ་དང་དེ་གཞན་གྱི་བུད་མེད་ལྟར་ངོ་ཚ་བར་གྱུར་པས་བདག་ལ་མི་ཁྲོ་
ཞིང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ལས་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཉག་གཅིག་གནས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཞར་ཟིན་ཀྱང་ཞ་བར་མི་འགྱུར་
བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཡན་གར་བའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་བཞིན་ཉིད་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། བདག་ནི་བྱ་བ་ལ་སྙོམ་ལས་ཅན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ན་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཉེ་བར་
ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་ཉིད་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །རྡུལ་དང་མུན་པ་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་དག་གོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་ཉིད་བྱེད་པ་
པོ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་ཞེས་གང་སྨྲས་ན། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་གང་དག་གཅིག་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་ལ་གང་དག་གཅིག་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཅིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རྡུལ་
དང་མུན་པ་དང་སྙིང་སྟོབས་གསུམ་ནི་ཡོན་ཏན་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་རྡུལ་ནི་གཡོ་བ་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །མུན་པ་ནི་ལྕི་བ་དང་གཡོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །སྙིང་སྟོབས་ནི་ཡང་བ་དང་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་གཏི་
མུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཁོ་ནའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །འདི་དག་ཆ་མཉམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། འདིར་ཡོན་ཏན་དག་གཙོ་བོར་གྱུར་ཅིང་རབ་ཏུ་ཞ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བའི་གནས་སྐབས་ནི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །རང་བཞིན་ལས་ཆེན་པོ་སྟེ་ཆེན་པོ་ཞེས་

102-1-294a

བྱ་བ་ནི་བློའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཆེན་པོ་ལས་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྙིང་སྟོབས་ཅན་དང་། མུན་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ང་རྒྱལ་ལས་ནི་དེ་ཙམ་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་པ་དག་
གོ། །དེ་ཙམ་དག་ལས་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ། །སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་ལས་ནི་ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དག་དང་ལག་པ་དང་། རྐང་པ་དང་། རྐུབ་དང་། མདོམས་དང་། བློའི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་མིག་དང་། རྣ་བ་དང་། 
སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། པགས་པ་དང་། གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་དེ་ལྟར་ན་བཅུ་གཅིག་གོ། །མུན་པ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་ནི་ང་རྒྱལ་གཉི་གའི་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཆེན་པོ་དང་ང་རྒྱལ་དང་དེ་ཙམ་ལྔ་ནི་རང་བཞིན་དང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་དབང་པོ་བཅུ་དང་ཡིད་དང་འབྱུང་
བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞུང་ལུགས་སོ། །ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་པ་དག་གིས་དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེའི་དབྱེ་བ་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ཐ་དད་
པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ནི། བློ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། འདོད་པ་དང་། སྡང་བ་དང་། འབད་པ་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། བྱ་བའི་ཤུགས་ཏེ། བདག་གི་ཡོན་ཏན་དགུ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་བློ་ནི་ཡུལ་འཛིན་པའོ། །བདེ་
བ་ནི་འདོད་པའི་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །འདོད་པ་ནི་འདོད་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ལ་རེ་བ་འཆའ་བའོ། །སྡང་བ་ནི་མི་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཉིད་དོ། །འབད་པ་ནི་དོན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་དེའི་མཐར་ཐུག་པར་སེམས་ཀྱི་མཁས་པ་ཉིད་
དོ། །གང་ལས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་ཆོས་སོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པའོ། །ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་ཤེས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་འདུ་བྱ་བའི་ཤུགས་སོ། །བདག་གི་ཡོན་ཏན་དགུ་པོ་དེ་དག་ཇི་སྲིད་དུ་བདག་ལ་འདུ་ཤིང་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་

102-1-294b

དུ་དེ་དག་གིས་སྦྱར་བའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་པས་བློ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྩ་བ་དང་བཅས་པར་གཅོད་པ་དེའི་ཚེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་དེ་ཡང་
རྟག་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་། ཟ་བ་པོ་དང་། ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་དང་། འཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་བྱ་བ་མེད་པར་ཡང་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་བསྐུམ་པ་དང་། བརྐྱང་བ་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་ཁས་ལེན་ཏོ། །རིག་བྱེད་དུ་སྨྲ་བ་དག་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟར་ལུས་
ཐ་དད་པས་གཅིག་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཁས་ལེན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བདག་གི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་རེ་རེ་ལས་བདག་གང་ཞིག་སྨྲས་པ་དེ་ནི། 
མོ་གཤམ་བུ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་བདག་ནི་ཡོད་མིན་ཞིང་། །འདི་ནི་ངར་འཛིན་རྟེན་དུའང་མི་རིགས་ལ། །འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཡོད་མི་འདོད། །རང་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་བདག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །མ་སྐྱེས་
པའི་ཕྱིར་ཏེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་དུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་འདི་གཉིས་ཆར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ངར་འཛིན་པའི་རྟེན་ཉིད་དུ། མི་རིགས་པར་མ་ཟད་ཀྱི་གཞན་ཡང་། གང་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བསྟན་བཅོས་ལས་དེའི་ཁྱད། །མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་གང་བསྟན་དེ་ཀུན་ལ། །རང་གྲགས་མ་སྐྱེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གནོད་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཁྱད་
ཀུན་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་གྲངས་ཅན་པའི་གཞུང་ལས་ནི་བདག་གི་ཁྱད་པར་རྟག་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་ཟ་བ་པོ་དང་ཡོན་ཏན་མེད་པ་དང་བྱ་བ་མེད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་བདག་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཞིང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནས་བྱ་བ་མེད་པའི་བར་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་

102-1-295a

ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ནི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱེ་བྲག་པའི་གཞུང་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །
ཕྱོགས་འདིས་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་དཔེས་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་གསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན། དེ་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་བདག་མེད་དེ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་བདག་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་མ་གཏོགས་པར་བདག་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སོ་སོར་གྲུབ་པར་བཟུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་བདག་མེད་དེ། །ཕུང་པོ་མ་གཏོགས་དེ་འཛིན་མ་གྲུབ་
ཕྱིར། །ཇི་སྐད་དུ། བདག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས། །གཞན་དུ་འཐད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་གཞན་ན་ལེན་མེད་པར། །བཟུང་ཡོད་རིགས་ན་བཟུང་དུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན། །ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །
ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་། འཇིག་རྟེན་ངར་འཛིན་བློ་ཡི་རྟེན་དུ་ཡང་། །མི་འདོད་དེ་རིགས་མིན་པའང་བདག་ལྟའི་ཕྱིར། །གང་དག་བདག་དེའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་མི་འཛིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་
པར་ཞེན་པའི་ཁྱད་པར་ལས་བདག་དང་བདག་གི་ཞེས་བདག་ཏུ་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་འདི་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་ངར་འཛིན་པའི་རྟེན་དུ་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་གང་དག་ད་ལྟ་རྟག་པར་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དེ་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་སྔར་
གོམས་པའི་དབང་གིས་དེའི་ཡུལ་ཅན་ངར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁ་ཅིག་དག་ཁོ་ན་ལ་དེ་དག་གི་བསྟན་བཅོས་ལ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ལ་སྔར་གོམས་པ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་འདིར་ངར་

102-1-295b

འཛིན་པ་འཇུག་པ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་དག་དུད་འགྲོར་བསྐལ་མང་སྐྱེས་གྱུར་པ། །དེས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་རྟག་འདི་མ་མཐོང་ལ། །ངར་འཛིན་དེ་དག་ལ་ཡང་འཇུག་མཐོང་སྟེ། །དེས་ན་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་བདག་འགའ་མེད། །སེམས་ཅན་གང་དག་བསྐལ་པ་གྲངས་སུ་ཟིན་
ཀྱང་ད་རུང་དུ་ཡང་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ལས་བཟློག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདག་མ་དམིགས་སོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྡུད་པའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདག་མ་དམིགས་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ངར་འཛིན་པ་འཇུག་པར་མཐོང་
ནས་ཤེས་རབ་ཅན་སུ་ཞིག་བདག་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངར་འཛིན་པའི་རྟེན་དུ་ཞེན་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་མེད་དོ། །འདིར་རང་གི་སྡེ་པ་དག་ན་རེ། ཕུང་པོ་ལས་གཞན་བདག་གྲུབ་མེད་པའི་ཕྱིར། །བདག་ལྟའི་དམིགས་པ་ཕུང་པོ་ཁོ་ནའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་
བཤད་པའི་རིགས་པས་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་དག་ལས་གཞན་པའི་བདག་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དམིགས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ནི་ཕུང་པོ་ཙམ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕྱོགས་འདི་ནི་རང་
གི་སྡེ་པ་འཕགས་པ་མང་པོས་བཀུར་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ཀྱང་། ཁ་ཅིག་བདག་ལྟའི་རྟེན་དུ་ཕུང་པོ་ནི། །ལྔ་ཆར་ཡང་འདོད་ཁ་ཅིག་སེམས་གཅིག་འདོད། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡང་འཇིག་
ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དམིགས་པར་འདོད་ཅིང་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འདི་ཡང་དེ་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་སུ་དག་ཅིག་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཁོ་
ན་ལ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཁྱེད་ཅག་གི་ལྟ་བ་འདི་ནི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་ཡིན་གྱི། བདག་གམ་བདག་གི་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསལ་བར་མཛད་པའི་སླད་དུ་བདག་དང་བདག་གི་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་

102-1-296a

པའི་ལྟ་བ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བར་གསུངས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །གཞན་དག་ནི་སེམས་ལ་བདག་གོ་ཞེས་འདོད་དེ། བདག་ཉིད་བདག་གི་མགོན་ཡིན་གྱི། །གཞན་ནི་སུ་ཞིག་མགོན་དུ་འགྱུར། །བདག་ཉིད་ལེགས་པར་ཐུལ་བས་ནི། །མཁས་པས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་
འགྱུར། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། སེམས་ཉིད་ལ་བདག་གི་སྒྲར་གསུངས་སོ། །འདི་གང་ལས་ཤེ་ན། ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མདོ་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་སེམས་འདུལ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་འདུལ་བ་ནི་ལེགས་པ་སྟེ། །སེམས་ཐུལ་བས་ནི་
བདེ་བ་འདྲེན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ངར་འཛིན་པའི་གཞི་སེམས་ལ་བདག་ཅེས་གདགས་སོ་ཞེའོ། །འདི་ལ་ལན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ན་དེ་ཕྱིར་ཏེ། །མང་བས་བདག་དེ་དག་ཀྱང་མང་པོར་འགྱུར། །བདག་ནི་རྫས་སུ་འགྱུར་ཞིང་དེར་ལྟ་བ། །རྫས་ལ་འཇུག་
པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་འགྱུར། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གང་གི་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཕུང་པོ་རྣམས་མང་བའི་ཕྱིར་བདག་ཀྱང་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ལྟར་ན་སེམས་བདག་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབྱེ་བས་སམ། སྐད་
ཅིག་རེ་རེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པས་མང་བའི་ཕྱིར་བདག་ཀྱང་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཉེས་པ་འདི་ཕུང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་ཞིང་། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་གཞན་ཡང་
འདི་ལ་འབབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བ་ན་གང་ཟག་ཉག་གཅིག་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ན། བདག་ནི་མང་བ་དག་ཏུ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་རྫས་སུ་འགྱུར་ཞིང་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྫས་འདས་པ་ལ་སོགས་
པའི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་ཕུང་པོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཏུ་བསྙད་པའི་ཕྱིར་བདག་རྫས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དགེ་སློང་དག་ལྔ་པོ་འདི་རྣམས་ནི་མིང་ཙམ་ཐ་སྙད་ཙམ་བཏགས་པ་ཙམ་སྟེ། གང་འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་དུས་དང་མ་འོངས་པའི་

102-1-296b

དུས་དང་། ནམ་མཁའ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། གང་ཟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་ཡན་ལག་ཚོགས་རྣམས་ལ། །བརྟེན་ནས་ཤིང་རྟར་བརྗོད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་རྣམས་བརྟེན་ནས། །ཀུན་རྫོབ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ན་འདོད་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་རྫས་སུ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྫས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་
འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་སྤངས་པར་མི་འགྱུར་བའམ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ལ་དམིགས་པའི་མིག་གི་ཤེས་པ་ལྟར་དེ་ལ་དམིགས་པའི་བདུན་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་ཁོ་ནས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་། མྱ་ངན་འདས་ཚེ་ངེས་པར་བདག་ཆད་
འགྱུར། །མྱ་ངན་འདས་སྔོན་སྐད་ཅིག་དག་ལ་ནི། །སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པོ་མེད་པས་དེ་འབྲས་མེད། །གཞན་གྱིས་བསགས་ལས་གཞན་གྱིས་ཟ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བདག་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡང་རྒྱུན་འཆད་པས་བདག་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །
དེའི་ཕྱིར་ཆད་པའི་མཐར་འཛིན་པས་མཐར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གི་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བའི་རྣམ་པ་ཅན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་བདག་ཉིད་དུ་གང་བཟུང་བ་དེ་ཉིད་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་འཛིན་པས་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་
ཕྱིར་བདག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་སུ་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ནི་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཞུགས་པའི་སྔ་རོལ་གྱི་སྐད་ཅིག་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་
རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་ཀྱང་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ངའི་ལུས་འདི་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། ང་རྒྱལ་པོ་ང་ལས་

102-1-297a

ནུ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་གསུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་བདག་ཀྱང་ལུས་ལྟར་ཞིག་པའི་ཕྱིར་དང་། འདིར་གཞན་ཉིད་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། ཉེ་བར་ལེན་ཉིད་བདག་མ་ཡིན། །དེ་དག་འབྱུང་དང་འཇིག་པ་
ཡིན། །ཉེ་བར་བླང་བ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཉེ་བར་ལེན་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཉིད་ཡོད་ན་ཡང་བྱེད་པ་པོ་བདག་མེད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་
འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ལས་གང་གིས་བྱས་པ་དེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པས་ལས་ལ་ཡང་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པས་ལས་རྣམས་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་ཉེ་
བར་ལོངས་སྤྱོད་ན། དེའི་ཚེ་གཞན་གྱིས་བསགས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་བསགས་པའི་ལས་གཞན་གྱིས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། 
གལ་ཏེ་འདི་ནི་གཞན་གྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་གནས་འགྱུར་ཞིང་། །དེར་མ་ཤི་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཆད་དང་ལས་རྣམས་ཆུད་ཟ་དང་། །གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་ནི། །གཞན་གྱིས་སོ་སོར་མྱོང་བ་དང་། །དེ་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་
ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་དག་གཞན་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། རྒྱུད་འདི་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་དུ་རྒྱུད་ཡོད་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། །སྔར་
རྣམས་དཔྱད་ཚེ་རྒྱུད་ལ་ཉེས་བཤད་ཟིན། །བྱམས་པ་ཉེར་སྦས་ལ་བརྟེན་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྷ་ལས་མི་གཞན་ན། །དེ་ལྟ་ན་ནི་མི་རྟག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལྷ་མི་གཞན་ཡིན་ན། །རྒྱུད་ནི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའང་ཡིན་ནོ། །དེའི་

102-1-297b

ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཉིད་མི་རིགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་སེམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང་སེམས་
བདག་མི་རིགས། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལས་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་སེམས་བདག་ཏུ་མི་འཐད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འདི་ལས་ཀྱང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་མཐའ་ལྡན་ལ་སོགས་མེད་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་
མེད་པར་འདོན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་སེམས་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་ནི་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རྟག་ཀྱང་
རྟག་ལ་མི་རྟག་ཀྱང་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དག་ནི་བརྡ་སྤྲད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལྟར་བཀག་པ་དང་། 
དགེ་སློང་ཞིག་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་ན། ཤར་གྱི་རི་བོའི་སྡེ་པའི་གཞུང་ལས། འཇིག་རྟེན་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་ཅན་དེ་ལ་ཡང་བསྐྲད་པའི་ལས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་ཅན་དེ་ལ་ཡང་བསྐྲད་པའི་ལས་བྱའོ། །འཇིག་
རྟེན་རྟག་ཀྱང་རྟག་ལ་མི་རྟག་ཀྱང་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་ཅན་དེ་ལ་ཡང་བསྐྲད་པའི་ལས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་ཅན་དེ་ལ་ཡང་བསྐྲད་པའི་ལས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དང་མི་འགྲོགས་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་
ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་ཆར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྲས་ཕུང་པོ་རྣམས་འཛིན་ན། དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་ལུང་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་

102-1-298a

པའི་འོག་རོལ་དུ་ཕུང་པོ་རྣམས་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ལུང་བསྟན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་
ལྡན་པ་ལ་སོགས་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཁོ་ན་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་། ཁྱོད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་བདག་མེད་མཐོང་བ་ལ། །དེ་ཚེ་ངེས་པར་དངོས་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་སམ་སེམས་བདག་ཡིན་ན། གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་འདིས་
བདེན་པ་མཐོང་བའི་དུས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་
གང་གི་ཚེ་ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པའི་དུས་སུ་བདག་གི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་བདག་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པ་གང་གི་ཚེ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ནི་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པར་
མཐོང་བའི་དུས་སུ་ཡང་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་བྲལ་བ་འདུ་བྱེད་ཙམ་མཐོང་བ་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་མེད་པར་མཐོང་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་བདག་སྤོང་ན་དེ་ཚེ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་སམ་ཕུང་པོ་བདག་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་
མེད་པར་མཐོང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་འཇིགས་ནས། བདག་གི་སྒྲས་བདག་རྟག་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞིང་ཕུང་པོ་རྣམས་སམ་སེམས་བདག་ཏུ་མི་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་ཕྱོགས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལ་འདི་འཇུག་པར་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་
སྐྱོན་མེད་དོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ནི་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་བདག་ཡིན་ལ་གཞན་དུ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དགུར་སྤྱོད་པ་རིགས་པ་མེད་པར་འདི་ཀོ་ག་ལས་རྙེད་པ་ཡིན། མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་འདི་འཇུག་པ་སྲིད་པ་ཡོད་པ་མ་

102-1-298b

ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བདག་གི་སྒྲ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་མི་འདོད་ན་གཞན་དུ་ཡང་མི་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་དུ་ཕུང་པོ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་ན་ནི་དེ་འདིར་ཡོང་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །
གཞན་ཡང་། ཁྱོད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་བདག་མེད་མཐོང་བ་ཡི། །གཟུགས་སོགས་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །གཟུགས་ལ་དམིགས་ནས་འཇུག་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་སོགས། །སྐྱེ་འགྱུར་དེ་ཡི་ངོ་བོ་རྟོགས་མེད་ཕྱིར། །ཟེའུ་འབྲུ་ལ་ཁུ་བྱུག་ཡོད་ཅེས་ཏེ་དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཟེ་
འབྲུའི་མངར་པོ་ཉིད་མ་མྱངས་པར་སུས་ཀྱང་དེའི་མངར་པོ་ཉིད་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ཁུ་བྱུག་མེད་ཅེས་ཏེ་རོ་མྱངས་བཞིན་དུ་ཡང་མངར་བ་ཉིད་མ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་དེར་གཏོགས་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་
པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རྟག་པའི་བདག་དང་བྲལ་བ་དེ་ལྟར་མཐོང་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་དེ་ལ་ཅི་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཡང་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་པས་དེ་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་
པ་སྤོང་ན་ཡང་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་ན་དེ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་དེ་ཡུལ་དག་ལ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་འགའ་ཡང་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་
བསྟེན་པར་མི་བྱེད་ལ། དེ་སྡུག་བསྔལ་བར་དོགས་པས་མི་འདོད་པའི་ཡུལ་དང་ཕྲད་པ་སྤོང་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་དམིགས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་
སོགས་པ་སྤོང་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལུང་ཚད་མར་བྱེད་པ་ལ་རྟོག་གེའི་ཚད་མས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ལ་ལུང་གིས་ཀྱང་ཕུང་པོ་རྣམས་ཁོ་ན་བདག་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་

102-1-299a

གང་སུ་དག་ཅིག་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བལྟའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གང་ཕྱིར་སྟོན་པས་ཕུང་པོ་བདག་གོ་ཞེས། །
གསུངས་པ་དེ་ཕྱིར་ཕུང་པོ་བདག་འདོད་ན། །དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་བདག་འགོག་སྟེ། །གཟུགས་བདག་མིན་སོགས་མདོ་གཞན་གསུངས་ཕྱིར་རོ། །མདོ་འདིས་ནི་གང་ལས་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་ཅེས་བྱ་བར་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བ་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་
ཡིན་པ་ཉིད་དེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གཞུང་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསལ་བར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདི་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན་པའི་བདག་འགོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དེ་ལྟར་ག་ལས་ངེས་ཤེ་ན། མདོ་གཞན་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་གཟུགས་ཚོར་བདག་མིན་འདུ་ཤེས་ཀྱང་། །
མ་ཡིན་འདུ་བྱེད་རྣམས་མིན་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་། །མིན་པར་མདོ་གཞན་ལས་གསུངས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །མདོར་བསྟན་ཕུང་པོ་བདག་ཅེས་བཞེད་མ་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཁོ་ན་ལ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་ལས་ཕུང་
པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་བཀག་པ་ཁོ་ནར་ངེས་སོ། །གང་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པ་དེ་ལས་ནི་བརྟེན་ནས་གདགས་པའི་བདག་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཡུལ་ཕུང་པོའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་བཀག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སེམས་
པའི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་དམིགས་ན་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འཐད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་མདོ་གཞན་ལས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་དེའི་ཕྱིར། སྔར་གྱི་མདོར་བསྟན་ཕུང་པོ་བདག་

102-1-299b

ཅེས་བཞེད་མ་ཡིན། །གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་བསྟན་པ་འདི་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་དུ་ངེས་ཀྱང་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། ཕུང་པོ་བདག་ཅེས་བརྗོད་ཚེ་ཕུང་རྣམས་ཀྱི། །ཚོགས་པ་ཡིན་གྱི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་མིན། །དཔེར་ན་
ཤིང་རྣམས་ནི་ནགས་ཚལ་ལོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་ཤིང་གི་ཚོགས་པ་ནགས་ཚལ་ཡིན་གྱི། ཤིང་རེ་རེ་དག་ལ་ཡང་ནགས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཤིང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཕུང་པོ་ཚོགས་པ་ཉིད་བདག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར། མགོན་མིན་འདུལ་བའམ་དཔང་པོ་ཉིད་ཀྱང་མིན། །དེ་མེད་ཕྱིར་དེ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་བདག་གི་མགོན་ཡིན་ཏེ། །བདག་ཉིད་བདག་གི་དགྲ་ཡང་ཡིན། །ལེགས་དང་ངན་པ་བྱས་པ་ལ། །བདག་ཉིད་བདག་
གི་དཔང་པོ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་མགོན་ཉིད་དང་དཔང་པོ་ཉིད་དུ་གསུངས་ལ། བདག་ཉིད་ལེགས་པར་དུལ་བས་ནི། །མཁས་པས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་འདུལ་བར་གསུངས་ནས། ཚོགས་པ་ཙམ་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་མགོན་ཉིད་
དང་འདུལ་བའམ་དཔང་པོ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་ཚོགས་པ་ཅན་ལས་ཐ་དད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ནི་ཚོགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མགོན་ཉིད་དང་འདུལ་བ་དང་དཔང་པོ་ཉིད་རིགས་པར་
འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། འདིར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་། དེ་ཚེ་དེ་ཡི་ཡན་ལག་ཚོགས་གནས་རྣམས། །ཤིང་རྟ་ཉིད་འགྱུར་ཤིང་རྟ་དང་བདག་མཚུངས། །མདོ་ལས་ཀྱང་། བདག་ཅེས་བྱ་བ་བདུད་ཀྱི་སེམས། །ཁྱོད་ནི་ལྟ་བར་
གྱུར་པ་ཡིན། །འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་འདི་སྟོང་སྟེ། །འདི་ལ་སེམས་ཅན་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཡན་ལག་ཚོགས་རྣམས་ལ། །བརྟེན་ནས་ཤིང་རྟ་བརྗོད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་རྣམས་བརྟེན་ནས། །ཀུན་རྫོབ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན། མདོ་ལས་

102-1-300a

ཕུང་པོ་བརྟེན་ནས་ཡིན་གསུངས་པ། །དེ་ཕྱིར་ཕུང་པོ་འདུས་ཙམ་བདག་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་གང་བཏགས་པ་དེ་ནི་བཏགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཡན་ལག་ཚོགས་པ་ཙམ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །
ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དག་རྒྱུར་བྱས་ནས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་བཏགས་མོད་ཀྱི། དེ་གཉིས་འབྱུང་བ་འདུས་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཕུང་པོ་རྒྱུར་བྱས་ནས་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡང་ཕུང་པོ་ཚོགས་པ་ཙམ་ཡིན་པར་མི་རུང་
ངོ་། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་
ཚོགས་པ་ཙམ་ཉིད་ནི་ཤིང་རྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དབྱིབས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཤིང་རྟའི་མིང་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཙམ་བདག་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབྱིབས་ཤེ་ན། དེ་གཟུགས་ཅན་ལ་ཡོད་ཕྱིར། ཁྱོད་ལ་དེ་དག་ཉིད་བདག་ཅེས་འགྱུར་གྱི། །སེམས་སོགས་ཚོགས་ནི་བདག་ཉིད་འགྱུར་མིན་ཏེ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དབྱིབས་ཡོད་མ་ཡིན། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་
སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གཞན་ཡང་། ལེན་པོ་རང་ཉེར་ལེན་གཅིག་རིགས་དངོས་མིན། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ལས་བྱེད་པོ་གཅིག་ཉིད་འགྱུར། །འདིར་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པས་ན་ལེན་པོ་སྟེ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་བླངས་པ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ་ལས་སོ། །འདིར་ཉེ་བར་ལེན་
པ་པོ་ནི་བདག་ཡིན་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་ཙམ་ཞིག་བདག་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན། འདི་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དག་དང་བུམ་

102-1-300b

པ་དང་རྫ་མཁན་དག་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བུད་ཤིང་གང་དེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། མེ་དང་ཤིང་གིས་བདག་དང་ནི། །ཉེ་བར་བླང་བའི་རིམ་པ་ཀུན། །བུམ་སྣམ་སོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །
མ་ལུས་པར་ནི་རྣམ་པར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ཇི་ལྟར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དག་ལ་ཡང་མི་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་གང་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ནི་འགའ་ཡང་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། འདི་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་འདུས་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ། བྱེད་པོ་མེད་ལས་ཡོད་སྙམ་བློ་ཡིན་ན། །མ་ཡིན་གང་ཕྱིར་བྱེད་པོ་མེད་ལས་མེད། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་མི་འདོད་ན་རྒྱུ་
མེད་པའི་ལས་ཀྱང་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ། །ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གིས། །དངོས་པོ་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་དངོས་པོ་ལ་ལཱ་ཊའི་རྐྱེན་བྱས་ནས་ཉེ་
བར་ལེན་པས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པས། རང་གི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་ཡིན་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྒྲས་ནི་ཀྲྀ་ཏ་དང་ལཱ་ཊ་ནི་ཕལ་ཆེར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ལས་ལ་ལཱ་
ཊའི་རྐྱེན་བྱས་ནས་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བ་ལས་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་སུ་གདགས་པར་བྱ་ལ། ལས་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོར་གདགས་པར་བྱ་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་
དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་ལྟར་ལན་པས་གཞན་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཉེར་ལེན་ཉིད་ཀྱང་མིན། །བདག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་མེད་མིན། །མེད་པ་ཉིད་དུ་འང་དེ་མ་ངེས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ན་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་

102-1-301a

བྱའོ། །ཡང་གང་ལས་བྱེད་པ་པོ་ནི་མ་དམིགས་ཀྱི་ལས་ཀྱང་ཡོད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ལས་ནི་བྱེད་པ་པོ་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་བཀག་པར་ཤེས་པར་བྱའི། བརྟེན་ནས་གདགས་པར་བྱ་བ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་བཀག་གོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་གང་ཟག་འདི་ནི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་། གང་ཕྱིར་ཐུབ་པས་བདག་དེ་ས་ཆུ་མེ། །རླུང་དང་རྣམ་ཤེས་ནམ་མཁའ་ཞེས་
བྱ་བ། །ཁམས་དྲུག་དང་ནི་མིག་སོགས་རེག་པ་ཡི། །རྟེན་དྲུག་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེར་བསྟན་ཞིང་། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཆོས་རྣམས་ཉེར་བཟུང་ནས། །དེས་གསུངས་དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་རྣམས་དང་། །དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ཚོགས་པ་ཙམ་ཉིད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ངར་འཛིན་བློ་དེ་རྣམས་ལ་མིན། །
མདོ་སྡེ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་དེ་ནི་ཁམས་དྲུག་དང་། རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཅོ་བརྒྱད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཁམས་དྲུག་ནི་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ནམ་མཁའ་སྟེ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་
བདག་ཏུ་བཏགས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་རེག་པའི་རྟེན་དྲུག་ནི་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནས་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཏུ་བཏགས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཅོ་བརྒྱད་ནི། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་
དང་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་བདེ་བའི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་མི་བདེ་བའི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་པ་དང་། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བདག་ཏུ་གདགས་སོ། །གང་གི་
ཕྱིར་ཁམས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདག་ཏུ་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་དང་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཚོགས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་

102-1-301b

ཆོས་དེ་རྣམས་བདག་ཉིད་དུ་མི་རུང་བ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་དེ་རྣམས་ལ་ངར་འཛིན་པའི་བློ་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་རྣམས་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། རྣལ་
འབྱོར་པས་བདག་མ་དམིགས་པ་ལས་བདག་གི་བ་ཡང་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་། འདུས་བྱས་མཐའ་དག་བསལ་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདི་ཆེས་མཛེས་སོ། །ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་
ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་སེམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཇི་སྲིད་དུ་ཕུང་པོ་རྣམས་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་ངར་འཛིན་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ། བདག་མེད་རྟོགས་ཚེ་རྟག་པའི་བདག་སྤོང་ཞིང་། །
འདི་ནི་ངར་འཛིན་རྟེན་དུ་འང་མི་འདོད་པ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་ཤེས་པས་བདག་ལྟ་བ། །ཅིས་ཀྱང་འབྱིན་ཞེས་སྨྲ་བ་ཤིན་ཏུ་མཚར། །གལ་ཏེ་བདག་རྟག་པ་དང་ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཡིན་ན་ནི། དེ་མེད་པས་ངར་འཛིན་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ན་
ནི་གཞན་ཡིན་ཞིང་གཞན་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་ལས་ངར་འཛིན་པ་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀྱེ་མ་མ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཛེས་སོ། །ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་དོན་འདི་ཉིད་དཔེའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རང་ཁྱིམ་རྩིག་ཕུག་སྦྲུལ་གནས་མཐོང་བཞིན་དུ། །འདི་ནི་གླང་
ཆེན་མེད་ཅེས་དོགས་བསལ་ཏེ། །སྦྲུལ་གྱི་འཇིགས་པའང་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ནི། །ཀྱེ་མ་གཞན་གྱི་གནས་པོར་གྱུར་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་འཇིགས་པའི་རྐྱེན་ཉེར་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལ་ཡོད་པའི་འཇིགས་པ་མ་མཐོང་ཞིང་ཕྱིར་འཆོས་པར་མི་བྱེད་པ་སྤོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་
མངོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཕེབས་པ་རྙེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྦྲུལ་གྱིས་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གླང་པོ་ཆེ་མེད་པས་ནི་དེའི་སྦྲུལ་གྱི་འཇིགས་པ་སེལ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་དག་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདིའི་ལྟར་ན་ཡང་། རྟག་པའི་བདག་མེད་པས་ཕུང་པོའི་

102-1-302a

ཡུལ་ཅན་གྱི་ངར་འཛིན་པ་བསལ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འདིའི་འཁོར་བ་པ་ཉིད་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བདག་ནི་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་ལ། ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་
གཉིས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་ནས་བདག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མེད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཕུང་པོ་བདག་ཡོད་མ་ཡིན་བདག་ལ་ཡང་། །ཕུང་པོ་དེ་རྣམས་ཡོད་མིན་གང་ཕྱིར་འདིར། །གཞན་ཉིད་ཡོད་ན་རྟོག་པ་འདིར་འགྱུར་ན། །གཞན་ཉིད་དེ་མེད་དེ་
ཕྱིར་འདི་རྟོགས་པའོ། །གཞན་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོར་རིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་འཁར་གཞོང་ན་ཞོ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཁར་གཞོང་དང་ཞོ་གཉིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་ངོ་། །ཕུང་པོ་རྣམས་
ནི་དེ་ལྟར་བདག་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ལ་བདག་ཀྱང་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་ལ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱང་བདག་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བདག་ནི་གཟུགས་ལྡན་མི་
འདོད་གང་ཕྱིར་བདག །ཡོད་མིན་དེ་ཕྱིར་ལྡན་དོན་སྦྱོར་བ་མེད། །གཞན་ནི་གནག་ལྡན་གཞན་མིན་གཟུགས་ལྡན་ན། །བདག་ནི་གཟུགས་ལས་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་མེད། །བདག་ཕུང་པོ་རྣམས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་སྔར་བཀག་ཟིན་ལ། ལྡན་པའི་སྐྱོན་ཡང་ལྷ་སྦྱིན་གཟུགས་
དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ལ། བ་ལང་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དེ་དག་ནི་གཟུགས་བདག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །ད་ནི་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་
བསྡམས་ཏེ་བསྟན་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ལོག་པ་ལ་འཇུག་པར་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གཟུགས་བདག་མ་ཡིན་བདག་ནི་གཟུགས་ལྡན་མིན། །གཟུགས་ལ་བདག་མེད་བདག་ལའང་གཟུགས་ཡོད་མིན། །དེ་ལྟར་རྣམ་

102-1-302b

བཞིར་ཕུང་ཀུན་ཤེས་བྱ་སྟེ། །དེ་དག་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉི་ཤུར་འདོད། །ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་བདག་དང་བྲལ་བ་དག་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཆ་ཉི་ཤུར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་སྐབས་
སུ་བབ་ལ། བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། ཕུང་མིན་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་མིན། །དེ་ལ་ཕུང་མེད་དེར་དེ་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕུང་ལྡན་མིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ཆ་ལྔར་འགྱུར་ན། ཆ་ཉི་ཤུར་ཇི་སྐད་
བརྗོད་ཅེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཆ་དེ་དག་ནི་མདོ་སྡེ་ལས་རྣམ་པར་གཞག་ལ་དེས་ཀྱང་ཕུང་པོ་རྣམས་མ་བཟུང་བར་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་ནུས་པས་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་དམིགས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་མ་གཏོགས་པར་ནི་འགའ་ལ་ཡང་
བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ལྔ་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་ཆ་ཉི་ཤུ་ཁོ་ནའོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ལྔ་པ་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་གསུངས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་པའི་ལུགས་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །
དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་མཐོ་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་བཅོམ་ནས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་གང་ལུང་ལས་གསུངས་པ་ནི། ལྟ་རི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྡོ་རྗེ་ཡིས། །བཅོམ་བདག་གང་དང་ལྷན་ཅིག་འཇིག་འགྱུར་བ། །འཇིག་
ཚོགས་ལྟ་རི་ལྷུན་སྡུག་ལ་གནས་པའི། །རྩེ་མོ་མཐོ་བར་གྱུར་པ་འདི་དག་གོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རི་བོ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་མ་བབས་པས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་པའི་བྲག་རྡོ་འཕེལ་བ། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བྱུང་བ། དཔངས་ཁམས་གསུམ་
དུ་མཐོ་བ། ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་མ་ལུས་པར་ཁྱབ་པ། མ་རིག་པའི་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལས་འཐོན་པ། བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྡོ་རྗེས་བཤིག་པ་ན། རྩེ་མོ་ཆེས་མཐོ་བ་གང་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་རྩེ་མོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་འཕགས་པ་

102-1-303a

མང་པོས་བཀུར་བ་དག་གིས་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་རྗེས་སུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཁ་ཅིག་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་རྟག་མི་རྟག །ལ་སོགས་བརྗོད་མེད་གང་ཟག་རྫས་ཡོད་འདོད། །རྣམ་ཤེས་དྲུག་གི་ཤེས་བྱར་དེ་འདོད་ཅིང་། །དེ་ནི་
ངར་འཛིན་གཞིར་ཡང་འདོད་པ་ཡིན། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕུང་པོ་མ་གཏོགས་དེ་འཛིན་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །གང་ཟག་ཕུང་པོ་དག་ལས་གཞན་དུ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་
ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གིས་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་དེ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་བྱེད་
པ་པོ་ཉིད་དང་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་དོ། །སྨྲ་བ་འདི་ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་གཟུགས་ལས་
སེམས་བརྗོད་མེད་མི་རྟོགས། །དངོས་ཡོད་བརྗོད་མེད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །གལ་ཏེ་བདག་འགའ་དངོས་པོར་གྲུབ་འགྱུར་ན། །སེམས་ལྟར་གྲུབ་དངོས་བརྗོད་དུ་མེད་མི་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པར་བསྟན་
ནས། བཏགས་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་ཁྱོད་བུམ་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པའི། །ངོ་བོ་གཟུགས་སོགས་ལས་བརྗོད་མེད་འགྱུར་བས། །བདག་གང་ཕུང་པོ་ལས་བརྗོད་མེད་འགྱུར་ཏེ། །རང་གིས་ཡོད་པར་གྲུབ་པར་རྟོགས་མི་བྱ། །བུམ་པ་གཟུགས་ལ་
སོགས་པ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་བཏགས་པར་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་ཀྱང་བུམ་པ་ལྟར་བཏགས་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། 

102-1-303b

ད་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དག་དངོས་པོའི་རྟེན་ཉིད་དུ་བརྗོད་ནས་དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་འགོག་པར་རྩོམ་པ། ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་རང་བདག་ལས་གཞན་ནི། །མིན་འདོད་གཟུགས་སོགས་ལས་གཞན་དངོས་འདོད་ཅིང་། །དངོས་ལ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་
མཐོང་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་བདག་མེད་དངོས་ཆོས་དང་བྲལ་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་བདག་རྫས་སུ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟར་རང་གི་བདག་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན། 
འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་ཆོས་དག་གི་རྟེན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལྟར་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པ། དེ་ཕྱིར་ངར་འཛིན་རྟེན་ནི་དངོས་པོས་མིན། །ཕུང་ལས་
གཞན་མིན་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་མིན། །ཕུང་པོ་རྟེན་མིན་འདི་ནི་དེ་ལྡན་མིན། །ངར་འཛིན་པའི་ཡུལ་ནི་ངེས་པར་གཞིག་པ་ན་རྫས་སུ་ཡོད་པར་མི་རིགས་ཤིང་། ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་རུང་ལ། ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ཡང་མ་
ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་ལ་རྟེན་ཕུང་པོ་ཡོད་པས་ན་ཕུང་པོ་ལ་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཕྱོགས་གཉི་ག་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་བསྡུ་བ་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ཏོ། །བདག་ནི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་བཏགས་པའམ། མ་དམིགས་
པར་འདོད་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་རྣམ་པ་དག་གིས་བདག་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། འདི་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་རྟེན་གྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་
པ་མ་ཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁས་ལེན་གྱི་རྒྱུ་མེད་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་བསལ་ནས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་ཞེས་བྱ་འདི་ཙམ་ཞིག་

102-1-304a

འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། བདག་ཏུ་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དཔེ་སྟོན་ཞིང་བཤད་པ། 
ཤིང་རྟ་རང་ཡན་ལག་ལས་གཞན་འདོད་མིན། །གཞན་མིན་མ་ཡིན་དེ་ལྡན་ཡང་མིན་ཞིང་། །ཡན་ལག་ལ་མིན་ཡན་ལག་དག་དེར་མིན། །འདུས་པ་ཙམ་མིན་དབྱིབས་མིན་ཇི་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་། རྟེན་གྱི་ཕྱོགས་དང་བརྟེན་
པའི་ཕྱོགས་དང་། དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ་ཕྱོགས་ལྔ་པོ་དག་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །ཚོགས་པའི་ཕྱོགས་དང་དབྱིབས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་པས་དེ་དག་སྟོན་པ་བརྩམ་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཚོགས་ཙམ་ཤིང་རྟར་འགྱུར་ན་ནི། །སིལ་བུར་གནས་ལ་ཤིང་
རྟ་ཉིད་ཡོད་གྱུར། །འདི་ནི་སྔར་བཤད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སླར་ཡང་ཉེ་བར་བཀོད་དེ་སྐྱོན་གཞན་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་མེད་ཡན་ལག་དག །མེད་པས་དབྱིབས་ཙམ་ཤིང་རྟར་རིགས་པའང་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
གང་གི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་མེད་ན་ཡན་ལག་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་དག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དག་གི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཤིང་རྟར་གྱུར། འང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏེ། དབྱིབས་ཙམ་ཡང་ཤིང་རྟར་མི་རིགས་ལ་ཚོགས་པ་ཙམ་པོའང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་
ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་མེད་ན་ཡན་ལག་དག་མེད་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དབྱིབས་ཙམ་ཞིག་ཤིང་རྟར་མི་རུང་ངོ་། །ཡན་ལག་ཅན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ནི་དེ་དག་གི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དབྱིབས་ཙམ་
ཞིག་ཤིང་རྟར་འདོད་ན་དབྱིབས་དེ་ཡན་ལག་དག་གིའམ། ཚོགས་པའི་ཡིན་པར་རྟོག་གྲང་། དེ་ལ་ཡན་ལག་གི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པར་འདོད་ན་ཡང་སྔར་གྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་བཏང་བ་དག་གིའམ། སྔར་གྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཏང་བ་དག་གི་ཡིན་པར་འགྱུར་གྲང་ན། 

102-1-304b

དེ་ལ་གལ་ཏེ་གོང་མ་ཤོས་འདོད་ན་ནི་དེ་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱོད་དབྱིབས་ཡན་ལག་རེ་རེ་སྔར་ཡོད་གྱུར། །ཇི་བཞིན་ཤིང་རྟར་གཏོགས་ལའང་དེ་བཞིན་ན། །བྱེ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར། །ད་ལྟ་ཡང་ནི་ཤིང་རྟ་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ཤིང་རྟའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གོང་རོལ་
ན་འཕོང་ལོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཤིང་རྟ་ཉིད་ཀྱི་དུས་སུའང་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡན་ལག་བྱེ་བར་གྱུར་པ་དག་ལ་མེད་པ་ལྟར་ཤིང་རྟ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ནའང་ཤིང་རྟ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་བྱ་སྟེ། 
དེའི་ཡན་ལག་གི་དབྱིབས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་སྟེ་དབྱིབས་གཞན་ཁོ་ན་ཤིང་རྟ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་། ད་ལྟ་གལ་ཏེ་ཤིང་རྟ་ཉིད་དུས་འདིར། །འཕང་ལོ་སོགས་ལ་དབྱིབས་ཐ་དད་ཡོད་ན། །འདི་གཟུང་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་
དབྱིབས་ཙམ་ཤིང་རྟར་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་འཕང་ལོ་དང་སྲོག་ཤིང་དང་གཟེར་བུ་ལ་སོགས་པ་ཤིང་རྟའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སོ་སོར་ལྷམ་པ་དང་། རིང་བ་དང་ཟླུམ་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་སྔར་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ལས་དེ་དག་གི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ཞིག་ཁོ་ན་ཤིང་
རྟ་ཉིད་ཀྱི་དུས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་བཟུང་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་བཟུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྩིབས་དང་མུ་ཁྱུད་དང་ལྟེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་དབྱིབས་ཅན་འཕང་ལོ་ལ་ནི་ཤིང་རྟའི་གནས་སྐབས་ན་རང་གི་དབྱིབས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་
སྲོག་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ལྷམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་དབྱིབས་ཤིང་རྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཤིང་རྟ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་
སོ་ཞེས་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཅང་མེད་པས། །དབྱིབས་དེ་ཡན་ལག་ཚོགས་ཀྱི་མ་ཡིན་ན། །གང་ཞིག་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་དེ་བརྟེན་ནས། །འདིར་ནི་དབྱིབས་སུ་ལྟ་ཞིག་ཅི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་ནི་དེའི་རྟེན་ཅན་དབྱིབས་

102-1-305a

སུ་གདགས་པར་འགྱུར་ན། ཡན་ལག་ཚོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་རྟེན་ཅན་གྱི་དབྱིབས་སུ་གདགས་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་བཏགས་པ་ནི་རྫས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཁོ་ནར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །ཅི་སྟེ་མི་བདེན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་བདེན་པའི་དབྱིབས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་དེ་ལྟར། །མི་བདེན་པ་ཡི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་བྱས་ནས། །འབྲས་བུའི་རྣམ་པ་མི་བདེན་རང་བཞིན་ཅན། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པར་
གྱིས། །མ་རིག་པ་མི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་མི་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཁོ་ན་སྐྱེ་ལ། མི་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་མྱུ་གུ་མི་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་མི་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ལུས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། 
འབད་རྩོལ་བརྒྱ་ཕྲག་དག་གིས་ཀྱང་གང་གིས་ཤ་དག་ཟ་བར་མི་ནུས་པའི་དངོས་པོ་གྲིབ་མའི་རི་དྭགས་ལྟ་བུ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་མེད་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། འདིས་ནི་གཟུགས་སོགས་དེ་ལྟར་གནས་རྣམས་ལ། །བུམ་བློ་ཞེས་བྱའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་གནས་པ་རྣམས་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བློར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་ཤིང་རྟའི་དཔེ་འདིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། སྐྱེ་བ་མེད་པས་གཟུགས་སོགས་ཀྱང་ཡོད་མིན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ཡང་དེ་དག་དབྱིབས་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་
པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་རིགས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་
པ་ཅན་དུ་འདོད་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་མི་རིགས་པས། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འོ་ན་ཤིང་རྟ་འདི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་བཙལ་བ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་

102-1-305b

པ་དེའི་ཚེ་ཤིང་རྟ་མེད་པས་གང་ཞིག་ཤིང་རྟས་འཇིག་རྟེན་ན་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ན། ཤིང་རྟ་འོ་ན་ཅིག །ཤིང་རྟ་ཉོས་ཤིག །ཤིང་རྟ་ཆོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ན། ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་དག་
ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཉེས་པ་འདི་ནི་ཁྱོད་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་བཙལ་བ་ན་ཤིང་རྟ་མི་འཐད་ཅིང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་དངོས་པོ་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ལ། གྲུབ་པའི་ཐབས་གཞན་ཡང་
ཁས་མ་བླངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཤིང་རྟ་འོ་ན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཁྱོད་ལ་ཅི་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར། དེ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་འམ་འཇིག་རྟེན་དུ། །རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་འགྲུབ་འགྱུར་མིན་མོད་ཀྱི། །རྣམ་
དཔྱད་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་འདིས། །རང་གི་ཡན་ལག་བརྟེན་ནས་འདོགས་པ་ཡིན། །ཤིང་རྟ་རང་ཡན་ལག་ལས་གཞན་འདོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་འདི་དེ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་བཙལ་བ་ན། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཤིང་རྟ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་མོད་ཀྱི། 
དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་སྤངས་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་ཁས་བླངས་པ་ལྟར་བརྟེན་
ནས་བརྟགས་པ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཆད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། ཕ་རོལ་པོས་ཀྱང་འདི་ཉིད་ཁས་བླང་བར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་འདིར་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་ཤིང་རྟས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཆེས་གསལ་བར་
གྲུབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འདིའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡན་ལག་ཅན་ཏེ་ཆ་ཤས་ཅན། །ཤིང་རྟ་དེ་ཉིད་བྱེད་པོ་ཞེས་འགྲོར་བསྙད། །སྐྱེ་བོ་

102-1-306a

རྣམས་ལ་ལེན་པོ་ཉིད་དུ་འང་གྲུབ། །དེ་ལ་ཤིང་རྟ་ནི་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཆ་ཤས་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཆ་ཤས་ཅན་ཉིད་དོ། །འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་བྱ་
བ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དོ། །རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དོ། །གང་འགའ་ཞིག་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པས་ཡན་ལག་ཚོགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅན་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཐ་དད་པར་མ་དམིགས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆ་ཤས་ཙམ་ཞིག་ཡོད་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཅན་ནི་མེད་དོ། །ལས་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ནི་མེད་དོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་ཐ་དད་པར་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་
རྫོབ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེའི་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་མ་བརླག་ཅིག །ཅེས་འདི་ནི་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་འདི་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་
ན་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་མ་བརྟགས་པར་གྲགས་པས་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པས་རིམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ན་ཆེས་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་གཏིང་དཔོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣམ་བདུན་གྱིས་མེད་གང་དེ་ཇི་ལྟ་བུར། །ཡོད་ཅེས་རྣལ་
འབྱོར་པས་འདིའི་ཡོད་མི་རྙེད། །དེས་དེ་ཉིད་ལའང་བདེ་བླག་འཇུག་འགྱུར་བས། །འདིར་དེའི་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་འདོད་པར་བྱ། །ཉེ་བར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་གལ་ཏེ་ཤིང་རྟ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་དེ་
རྣམ་པ་བདུན་ལས་རྣམ་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རྙེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིང་རྟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་ལིང་ཐོག་གིས་ཉམས་པར་བྱས་པ་དག་ཁོ་ནས་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དེ་

102-1-306b

ལྟར་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འང་གི་སྒྲས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཉམས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མ་བརྟགས་པར་གྲགས་པར་གྲུབ་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །མཁས་པ་དག་གིས་ཕྱོགས་འདི་ནི་སྐྱོན་མེད་ཅིང་ཕན་ཡོན་དང་
བཅས་པའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཤིང་རྟ་མི་དམིགས་ལ་རག་མོད་དེའི་ཡན་ལག་ཚོགས་པ་ཙམ་ཞིག་དམིགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་སྣམ་བུ་ཚིག་ན་ཐལ་བ་ལ་སྣལ་མ་ཚོལ་བ་ཁྱོད་ནི་
བཞད་གང་དུ་བྱ་བ་ཞིག་སྟེ། ཤིང་རྟ་ཡོད་ཉིད་མིན་ན་དེ་ཡི་ཚེ། །ཡན་ལག་ཅན་མེད་དེའི་ཡན་ལག་ཀྱང་མེད། །གལ་ཏེ་ཤིང་རྟ་ཞིག་ན་དེའི་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་དམིགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་མེད་པར་ཡན་ལག་དག་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་
ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་པོ་ཤིང་རྟ་དང་འབྲེལ་པར་རིག་པ་ཁོ་ནས་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཤིང་རྟ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ཀྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་རང་གི་ཆ་ཤས་ལ་ལྟོས་ནས་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཁོ་ན་ཡན་ལག་ཅན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །
འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཤིང་རྟ་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་རྒྱང་རིང་དུ་སྤངས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཤིང་རྟའི་ཡན་ལག་ཏུ་མི་རྟོགས་སོ། །གཞན་ཡང་དོན་འདི་ནི་དཔེ་འདི་ལས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཤིང་རྟ་ཚིག་ན་ཡན་ལག་མེད་དཔེ་བཞིན། །བློ་མེས་ཡན་ལག་ཅན་སྲེག་ཡན་
ལག་གོ། །དཔེར་ན་ཤིང་རྟ་ཡན་ལག་ཅན་མེས་ཚིག་ན་དེའི་ཡན་ལག་དག་ཀྱང་ངེས་པར་ཚིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་གཙུབ་ཤིང་གཙུབས་པ་ལས་བྱུང་བ་བློའི་མེ་མི་དམིགས་པའི་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཅན་གྱིས་ཤིང་རྟ་ལུས་པ་མེད་པར་བསྲེགས་པས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་མེའི་བུད་ཤིང་
དུ་གྱུར་པ་ཡན་ལག་དག་གིས་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཟུག་ཚུགས་པར་མི་བྱེད་དེ་ངེས་པར་བསྲེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་མི་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤིང་རྟ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཚུལ་ལ་བསམས་

102-1-307a

ཏེ་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ། དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པས་ཕུང་པོ་དང་། །ཁམས་དང་དེ་བཞིན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་བརྟེན་ནས། །བདག་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པོ་ཉིད་དུ་འདོད། །ཇི་ལྟར་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཤིང་རྟར་འདོགས་ཤིང་
དེར་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ལ་ཤིང་རྟ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀུན་ཏུ་མི་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤིང་རྟ་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་དང་ཁམས་དྲུག་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་བདག་
དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཏུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཕང་ལོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཤིང་རྟའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་
ལེན་པ་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིའི་ལས་དང་བྱེད་པ་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཤིང་རྟ་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ། ཉེར་ལེན་ལས་ཡིན་འདི་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ཡིན། ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་
ནི་ལས་ཉིད་དང་བདག་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །བརྟེན་ནས་གདགས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་ན་བདག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པའི་རྟེན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་པས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་ཟློག་པ་སླ་བར་
འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ། དངོས་ཡོད་མིན་ཕྱིར་འདི་ནི་བརྟན་མིན་ཞིང་། །མི་བརྟན་ཉིད་མིན་འདི་ནི་སྐྱེ་འཇིག་མིན། །འདི་ལ་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །ཡོད་མིན་དེ་ཉིད་དང་ནི་གཞན་ཉིད་མེད། །ཕུང་པོ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་པའི་བདག་འདི་ནི་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞིང་མི་བརྟན་
པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བདག་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ། ཉེ་བར་ལེན་ཉིད་བདག་མ་ཡིན། །དེ་དག་འབྱུང་དང་འཇིག་པ་ཡིན། །ཉེ་བར་བླངས་པ་ཅི་ལྟ་བུར། །ཉེ་བར་ལེན་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་མིན་ཏེ། །འདི་ལ་སྐྱོན་དུ་

102-1-307b

ཐལ་བར་འགྱུར། །བདག་ནི་བྱས་པར་འགྱུར་བའམ། །འབྱུང་བའང་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའང་བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འདོད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། 
དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་བདག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ཡང་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མི་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྟན་པར་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། འདས་པའི་དུས་ནི་བྱུང་གྱུར་ཞེས། །བྱ་བ་འདི་ནི་མི་འཐད་དོ། །སྔོན་
ཚེ་རྣམས་སུ་གང་བྱུང་བ། །དེ་ཉིད་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བདག་ཏུ་འགྱུར་སྙམ་ན། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་འགྱུར། །ཉེ་བར་ལེན་ལས་མ་གཏོགས་པར། །ཁྱོད་ཀྱི་བདག་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བར་
འགྱུར་བ་འདི་ཉིད་ལས་ན་འདི་ནི་སྐྱེ་འཇིག་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གཉིས་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའང་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྟགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་བདག་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་མཛད་
པ་ན། རྟག་དང་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཞི། །ཞི་བ་འདི་ལ་ག་ལ་ཡོད། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་ལ་སོགས་བཞི། །ཞི་བ་འདི་ལ་ག་ལ་ཡོད། །གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡོད་ཅེས། །འཛིན་པ་སྟུག་པོ་བཟུང་གྱུར་པ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། །མེད་ཅེས་རྣམ་རྟོག་རྟོག་པར་བྱེད། །
རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་དེ་ལ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་ནས་ནི། །ཡོད་དོ་ཞེའམ་མེད་དོ་ཞེས། །བསམ་པ་འཐད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་། །གཞན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ན། །
སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན། །ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་དེ་བཞིན་དུ། །ཤིང་ཉིད་མེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་འདི་རྣམས་

102-1-308a

བདག་ལ་མི་རུང་ཞེ་ན། དངོས་ཡོད་མིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལ་མི་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བདག་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ། དེ་
མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། མི་བཟད་པ་ཡི་ཆོས་བཞི་ནི། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། །སེམས་ཅན་ནམ་མཁའ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་རྫས་ཡོད་ན། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཟད་འགྱུར་གྲང་། །
མེད་པ་དེ་དག་མི་ཟད་དེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ཟད་མེད་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་བཙལ་ན། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་ཅིང་གང་ཞིག་གི་མེད་པ་ཉིད་མ་མཐོང་ཞིང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཞེན་པར་བྱས་ནས་འཇིག་ཚོགས་
ལ་ལྟ་བས་འདི་ནི་བདག་གོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་འཁོར་བར་འགྱུར་ལ། གང་ལ་རྟག་ཏུ་འགྲོ་རྣམས་ངར་འཛིན་བློ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞིང་དེ་ཡི་གང་ཡིན་དེར། །ང་ཡི་འཛིན་བློ་འབྱུང་བའི་བདག་དེ་ནི། །མ་བརྟགས་གྲགས་པར་གཏི་མུག་ལས་ཡིན་ནོ། །གང་
ཞིག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་པ་དེའི་རིགས་པས་མི་འཐད་པས་དེའི་རང་བཞིན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་ཞེན་ཞིང་། རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་བདག་མེད་དོ་སྙམ་དུ་འཁྲུལ་པས་ཕུང་པོ་ཙམ་ཉིད་བདག་ཏུ་ཁས་
བླངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་རིག་པར་བྱས་ནས་ལན་བརྒྱར་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བདག་ཡིན་ཞིང་། འགྲོ་བ་མི་དང་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་
འགྲོ་བར་གནས་པ་མི་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་མཐའ་དག་ལ་རྟག་ཏུ་གང་ཞིག་ལ་ངར་འཛིན་པའི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ལ། གང་དུ་འདི་དབང་བྱེད་པ་ཉིད་དམ་འབྲེལ་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་འདི་གདགས་པའི་རྐྱེན་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་བདག་

102-1-308b

ཉིད་ཅན་དང་། ཕྱི་རོལ་གང་ཡིན་པ་དེར་བདག་གིར་འཛིན་པའི་བློ་འབྱུང་བ་བདག་དེ་ནི་ཤེས་པ་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གཏི་མུག་ལས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་པ་དག་གིས་རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དམིགས་ལ། དེ་མ་དམིགས་ན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པས་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། 
ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དག་ལ། །བདག་དང་བདག་གི་སྙམ་ཟད་ན། །ཉེ་བར་ལེན་པ་འགག་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་ཟད་པས་ན་སྐྱེ་བ་ཟད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་བདག་མེད་ན་བདག་གི་བ་ཡང་མེད་ཅེ་ན། བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་བྱེད་པོ་མེད་ཅན་ལས་མེད་པ། །དེ་
ཕྱིར་བདག་གི་བདག་མེད་པར་ཡོད་མིན། །དེ་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་གི་སྟོང་ལྟ་ཞིང་། །རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་རྫ་མཁན་མེད་པར་བུམ་པ་ཡང་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་པར་བདག་གི་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་གི་ཉེ་བར་མ་
དམིགས་པས་འཁོར་བ་མ་གཟིགས་པ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་དམིགས་ན་ནི་དེ་ལ་དེར་གཏོགས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་འབྱུང་བས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལེན་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་རྣམ་པར
གཞག་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བདག་མེད་པར་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྙིང་རྗེའི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་སྲེད་པའི་རྒྱུན་འཛིན་པར་བྱེད་པས་མཁས་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་དང་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་
གདགས་པ་ཤིང་རྟའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དང་མཚུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་གཞན་རྣམས་ཀྱིའང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར། བུམ་པ་སྣམ་བུ་རེ་ལྡེ་དམག་དང་ནགས་ཚལ་ཕྲེང་བ་ལྗོན་ཤིང་དང་། །ཁང་ཁྱིམ་ཤིང་རྟ་ཕྲན་དང་འགྲོན་གནས་ལ་སོགས་དངོས་རྣམས་གང་དག་དང་། །

102-1-309a

ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཤིང་རྟའི་རྣམ་དཔྱད་བྱས་པས་རྣམ་བདུན་ཡོད་མིན་ཞིང་། །དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པར་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གཞན། དེ་བཞིན་
གང་དག་སྒོ་ནས་སྐྱེ་འདིས་བསྙད་པ་དེ་རྣམས་རྟོགས་བྱ་སྟེ། མ་བརྟགས་པར་གྲགས་པ་ཁོ་ནར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ཐུབ་དབང་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལྷན་ཅིག་རྩོད་མི་མཛད་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ང་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་ཀྱི་ང་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་མི་རྩོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་ན་
འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་ལ་གནོད་པར་མི་བྱའོ། །ཡང་འཇིག་རྟེན་དངོས་པོ་གང་དག་གིས་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཡོན་ཏན་ཡན་ལག་འདོད་ཆགས་མཚན་ཉིད་དང་ནི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་དང་། །ཡོན་ཏན་ཅན་ཡན་ལག་ཅན་ཆགས་དང་མཚན་
གཞི་མེ་ལ་སོགས་དོན་དག །དེ་རྣམས་ཤིང་རྟའི་རྣམ་དཔྱད་བྱས་པས་རྣམ་བདུན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། །དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པར་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་ལ་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དེའི་ཡན་ལག་ཡིན་ཞིང་། བུམ་པ་ཡོན་ཏན་
ཅན་ཡིན་ལ་མེ་རིས་སྔོ་བསངས་ལ་སོགས་པ་དག་འདིའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཞིང་། བུམ་པ་མཚན་གཞི་ཡིན་ལ་ལྟོ་སྨད་ལྡིར་བ་དང་མཆུ་འཕྱང་བ་དང་མགྲིན་པ་རིང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་
ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །ཆགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་ནོ། །མེ་ནི་སྲེག་པར་བྱེད་པའོ། །བུད་ཤིང་ནི་བསྲེག་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་རྒྱུར་བྱས་ནས་ཡན་ལག་ཅན་དུ་གདགས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་དག་འདོགས་པས་ཤིང་རྟའི་དཔེ་དང་མཚུངས་ཏེ། བུད་
ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བུད་ཤིང་ཡིན་པའི་བར་དུའོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཡིན་གྱི་འདི་ལ་དཔྱད་ན་མི་གཞུག་གོ། །ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་

102-1-309b

ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། གང་གི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བསྐྱེད་དེ་ལྟ་ན་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མི་བསྐྱེད་ན་ནི་དེ་མེད་རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འགྱུར། །འབྲས་བུ་ཡང་ནི་རྒྱུ་ཡོད་གྱུར་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འདི་གཉིས་ཀྱང་དེ་ལས་གཞན་ཡོད་ན་
ཅིག་ཤོས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱེད་དེ་གཉིས་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པར་སེམས་ན་ཀྱེ། གང་ལས་གང་ཞིག་འགྱུར་བ་གང་ཞིག་ལས་སྔར་གང་ཞིག་འགྱུར་དེ་སྨོས། །ཅི་རྒྱུའམ་འབྲས་བུ་སྔར་
གྲུབ་པ་གང་ལས་རྒྱུའམ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་གཉིས་ལས་དང་པོ་རྒྱུའམ་འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གདགས་པ་ཡང་ཤིང་རྟ་ལྟར་རྒྱུར་བྱས་ནས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའི་རང་བཞིན་ལས་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་
ཏེ་རྒྱུས་འབྲས་བུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ཕྲད་ནས་སམ་མ་ཕྲད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་། དེ་ལ་རེ་ཞིག །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིས་ཕྲད་ནས་འབྲས་སྐྱེད་བྱེད་ན་དེ་ཡི་ཚེ། །དེ་དག་ནུས་པ་གཅིག་པས་སྐྱེད་བྱེད་འབྲས་བུ་ཐ་དད་མེད་གྱུར་ཞིང་། །སོ་སོར་ན་ནི་རྒྱུ་འདི་རྒྱུ་མིན་རྣམས་
དང་ཁྱད་པར་མེད་འགྱུར་ལ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་སྤངས་ནས་རྟོག་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྒྱུས་འབྲས་བུ་ཕྲད་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ། །ཕྲད་པ་ཡིན་དང་ཀླུང་དང་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ཕྲད་པ་ཐ་དད་མེད་པ་ལྟར་ཅིག་ཡིན་པས་འདི་ནི་རྒྱུའོ། །འདི་ནི་འབྲས་བུའོ་
ཞེས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གང་གིས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་མ་ཕྲད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ནི། །དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་མ་ཕྲད་པར་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་གཞན་མི་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཕྲད་པར་འབྲས་བུ་ཡང་བསྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མ་ཕྲད་བཞིན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ནི་རིལ་
བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྟོགས་པ་གསུམ་པ་གཞན་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པས། རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་ཁྱོད་

102-1-310a

ཀྱི་རྒྱུ་ཡིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ་ཕྱིར་འབྲས། ཤེས་བྱ་ཡོད་མིན། གང་གི་ཚེ་རྒྱུས་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་མེད་པས། འབྲས་བྲལ་རྒྱུ་ནི་རྒྱུ་མེད་ཅན་འགྱུར་ཡོད་པའང་མིན། །རྒྱུ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བྱ་བ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་རྒྱུ་ཡིན་ན། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་
མེད་པར་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། །དེའི་ཚེ་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན་འདི་ནི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་འདི་དག་གཉིས་ཆར་ཡང་ནི་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །བདག་ལ་སྐྱོན་དུ་
མི་འགྱུར་འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད། །གང་གི་ལྟར་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འདིར་འགྱུར་གྱི། གང་གི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ལོག་པར་ཀུན་བརྟགས་པས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་ལྟར་མ་སྐྱེས་པའི་
རང་བཞིན་ཡིན་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་ཀྱང་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ནི་བསམ་དུ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱི་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་མ་བརྟགས་པར་གྲུབ་
པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་ལན་དུ་འདི་སྐད་དུ་ཅི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་ཕྲད་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཕྲད་པར་ཡིན་ཞེས་གང་སྨྲས་པས་འདིར་ཁྱོད་ལ་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་འདིས་སུན་དབྱུང་བྱ་
ཕྲད་ནས་འབྱིན་ནམ་མ་ཕྲད་པར། །ཡིན་ཞེས་ཉེས་པ་འདི་ནི་ཁྱོད་ལའང་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། །གལ་ཏེ་སུན་འབྱིན་པས་སུན་དབྱུང་བྱ་ཕྲད་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མ་ཕྲད་པར་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་
སྤངས་ནས་རྟོགས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་སུན་འབྱིན་པ་ལ་སུན་དབྱུང་བྱ་སུན་འབྱིན་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་པས་ཤུགས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡང་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་

102-1-310b

ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཚེ་དེ་སྐད་སྨྲ་ཞིང་རང་ཕྱོགས་ཁོ་ན་རྣམས་འཇོམས་པ། །དེ་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་སུན་དབྱུང་སུན་ནི་འབྱིན་པར་ནུས་མ་ཡིན། །གཞན་ཡང་། གང་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་ལ་འང་ཐལ་བ་མཚུངས་པའི་ལྟག་ཆོད་ཀྱི། །རིགས་པ་མེད་པར་དངོས་མཐའ་དག་ལ་སྐུར་འདེབས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །
ཁྱོད་ནི་སྐྱེ་བོ་དམ་པས་བཞེད་མི་འགྱུར་ཞིང་གང་གི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ལ་རང་ཕྱོགས་མེད་པས་སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བའང་ཡིན། དེ་ལ་རང་གི་ཚིག་ལ་འང་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་མཚུངས་པ་ཉིད་ནི་སྨྲས་ཟིན་ཏོ། །རིགས་པ་མེད་པར་དངོས་མཐའ་དག་ལ་སྐུར་འདེབས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་པར་
བྱའོ། །གང་མ་ཕྲད་པར་མཚུངས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རིགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འདི་ལྟར་ཁབ་ལེན་གྱིས་མ་ཕྲད་པ་ཉིད་དུ་རུང་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་ལྕགས་འདྲེན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་གིས་མ་ཕྲད་པ་ཁོ་ནར་
རུང་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་གཟུགས་མཐོང་གི །རིལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུས་ཀྱང་མ་ཕྲད་པར་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་ཕྲད་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། འབྲས་བུ་རུང་བ་ཁོ་ན་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་པ་མེད་པར་དངོས་པོའོ་ཅོག་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་
པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་སྐྱེ་བོ་དམ་པས་བཞེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱོད་ནི་སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ཕྱོགས་བཞག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སེལ་བ་ཙམ་ལ་ཞུགས་པའི་རྒོལ་བ་ནི་སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྱོད་ལ་ནི་རང་གི་
ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སེལ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སུན་འབྱིན་པས་སུན་དབྱུང་བྱ་མ་ཕྲད་གསུམ་ནི་འབྱིན་བྱེད་དམ། །འོན་ཏེ་ཕྲད་ནས་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་ཟིན་ཉེས་པ་འདིར་གང་
ལ། །ངེས་པར་ཕྱོགས་ཡོད་དེ་ལ་འགྱུར་གྱི་བདག་ལ་ཕྱོགས་འདི་ནི། །ཡོད་པ་མིན་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་སྲིད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་རང་གི་ཚིག་ལའང་ཐལ་བ་མཚུངས་པའི་ལྟག་ཆོད་ཀྱིས། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་མཚུངས་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་

102-1-311a

ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ནི་སུན་འབྱིན་པས་སུན་དབྱུང་བར་བྱ་བ་ཕྲད་ནས་ཀྱང་སུན་འབྱིན་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་སུན་འབྱིན་པས་སུན་དབྱུང་བར་བྱ་བ་མ་ཕྲད་པར་ཡང་སུན་འབྱིན་པར་མི་བྱེད་དེ། སུན་འབྱིན་པ་དང་སུན་དབྱུང་བྱ་གཉི་ག་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པའི་བསམ་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་
རིའི་བུ་ཁོ་བོ་ནི་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་འཐོབ་པར་མི་འདོད་ལ། མ་སྐྱེས་པས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་འཐོབ་པར་མི་འདོད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཡང་ཅི་ཐོབ་པ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་དམ། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་
རིའི་བུ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡོད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་ལ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་
བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་ཐོབ་པ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཇི་ལྟར་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་
འཐོབ་པ་བཀག་ཅིང་གཉིས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར། མ་བརྟགས་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཐོབ་པར་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སུན་དབྱུང་བར་བྱ་བ་དང་སུན་འབྱིན་པ་དག་ཀྱང་ཕྲད་པའམ་མ་ཕྲད་པར་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་སུན་འབྱིན་པས་སུན་དབྱུང་བ་སུན་འབྱིན་
པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཡོད་ཁྱད་པར་རྣམས། །གཟུགས་བརྙན་ལ་ཡང་གཟས་གཟུང་ལ་སོགས་རྣམ་འཚེ་མཐོང་འགྱུར་ལ། །ཉི་མ་དང་ནི་གཟུགས་བརྙན་རྣམ་པ་ཕྲད་དང་མ་ཕྲད་པར། །མི་རིགས་མོད་ཀྱི་བརྟེན་

102-1-311b

ནས་ཐ་སྙད་ཙམ་ཞིག་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །མི་བདེན་བཞིན་དུའང་རང་གི་བྱད་བཞིན་མཛེས་པར་བསྒྲུབ་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་འདིར་ཡང་ཤེས་རབ་གདོང་། །སྦྱང་བར་བྱ་ལ་ནུས་པ་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི། འཐད་པ་དང་བྲལ་ལས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་ཞེས་ཤེས་
པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཕྲད་པའམ་མ་ཕྲད་པར་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྐྱེན་གཟུགས་ཉེ་བ་ལས་གཟུགས་བརྙན་དུ་དམིགས་པ་ན་རྟོགས་པར་འདོད་པའི་
དོན་ངེས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་སུན་འབྱིན་པས་སུན་དབྱུང་བྱ་སུན་འབྱིན་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ཞིང་འཐད་པ་དང་བྲལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་སུ་ཐལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བས་རང་གི་ཚིག་ལའང་ཐལ་བར་
མཚུངས་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཉིད་གདོང་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་གདོང་ངོ་། །དེ་སྦྱང་བ་ནི་མ་རིག་པ་སྤངས་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ནུས་པ་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་ནུས་མཐུ་ཅན་དུ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཏགས་པར་ཡོད་
པ་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་འདི་མི་རིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་སུན་འབྱིན་པ་དང་ལན་སྨྲ་བས་དབུ་མ་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པའི་ལྷས། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་ཅེས། །གང་ལ་ཕྱོགས་ནི་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལ་ཡུན་ནི་རིང་པོ་
ལའང་། །ཀླན་ཀ་བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩད་བྱས་ཏེ། །གང་ཞིག་ལན་འདེབས་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་ལན་བཏབ་མིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་
རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་དབུ་མ་པའི་བསྟན་བཅོས་འདིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་གྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པའི་བརྒལ་བ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་ཡིན་གྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཚིག་རྣམས་ལ་

102-1-312a

ལྟག་ཆོད་ཀྱི་སྐབས་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེའི་འདི་ནི་ལན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གླགས་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་ན་ཕ་རོལ་པོ་མི་བཟོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལྟར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་གླགས་ཡོད་པ་ཡིན་པས་དེའི་ལན་མི་རིགས་
པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་འདིས་བསྟན་བཅོས་སུ་དམ་བཅས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སུན་འབྱིན་པ་རྣམས་ལ་ལྟག་ཆོད་འགོད་པར་བྱེད་པའི་ལན་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་ནི་གཞན་གྱིས་སུན་དབྱུང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཏབ་པའི་ལན་ཁོ་ན་
ཆེས་མཛེས་སོ། །གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་གོ་བྱེད་གཏན་ཚིགས་དངོས་གྲུབ་དང་། །དངོས་སུ་གོ་བྱ་ཉིད་འགྱུར་བསྒྲུབ་བྱའི་ངོ་བོའང་ཡོད་འགྱུར་ན། །ཕྲད་པ་ལ་སོགས་རིགས་པ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིག་ན། །དེ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་ཡི་ཆད་འབའ་ཞིག་ཡིན། །
ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་འགོད་པ་ཁྱོད་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་དོན་མེད་པར་ཡིད་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རྟོགས་ཏེ། དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཅིག་ཉིད་དང་། མང་པོ་ཉིད་དང་། རིང་པོ་ཉིད་དང་། 
ཟླུམ་པོ་ཉིད་དང་། ནག་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པས། རབ་རིབ་མེད་པ་རྣམས་ལ་མི་གནོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རང་བཞིན་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་གཉིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་སུན་འབྱིན་པ་བཀོད་པས་ཀྱང་མི་གནོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་
དག་མིག་དང་ཁབ་ལེན་ལ་སོགས་པ་མ་ཕྲད་པར་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དཔེ་དེ་དག་ཀྱང་བཀག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཁྱོད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་དྲང་པོ་བཏང་ནས་རྟོག་གེ་ངན་པའི་ལམ་ཤིན་
ཏུ་འཁྱོག་པ། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བཟོ་བོ་ངན་པས་སྦྱར་བ། ཡང་དག་པའི་ལམ་འགེགས་པར་བྱེད་པར་སྤྲོ་བ། ཏེ་པོར་ཚེགས་ཆེ་བ་འདིས་ཁྱོད་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། གཞན་ཡང་། དངོས་རྣམས་མཐའ་དག་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་སུ་གཞུག་པར་ནི། །ནུས་པ་ཆེས་སླ་ཇི་ལྟ་

102-1-312b

དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གཞན་དག་ལ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བདེ་བླག་ཏུ་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་གེ་ངན་པའི་དྲ་བས་འཇིག་རྟེན་ཅི་སྟེ་འདིར་གཅོལ་བྱེད། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་གྲུབ་པའི་དཔེ་རྣམས་ཁོ་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་
སུ་གཞུག་པར་ནུས་པ་དེ་ལྟར། འགའ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པར་ནུས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ལ་གྲགས་པའི་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་། །ཁོ་བོས་རྩོད་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པ་ཡིན་ལ་ལན་ཡང་སུས་ཀྱང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་
མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་དོན་མ་ཡིན་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར། སུ་ཞིག་གིས་སྦེད་ཅིང་ཁྱོད་འཇིག་རྟེན་ཉོན་མོངས་དར་གྱི་སྲིན་བུ་ལྟར་རང་གི་རྟོག་པའི་སྦུབས་ཀྱིས་གཏུམས་པའི་སྟེང་དུ་རྟོག་གེ་ངན་པའི་སྲད་བུས་བྲེས་པའི་རྒྱ་ཤིན་ཏུ་བསྲན་ཏེ་མ་ཀུན་ནས་འཛུགས་པར་ཅི་སྟེ་བྱེད། རྩོད་པ་འདི་
ནི་དོར་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དངོས་པོ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་ཅིང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་ལ་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པའང་ཅི་ཞིག་ཡོད། འདི་ནི་མངོན་སུམ་གཅིག་ཉིད་ཁོ་ནར་ཟད་དེ་གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཞན་
ཡང་། སུན་འབྱིན་ལྷག་མ་གོང་དུ་བསྟན་པ་ཡང་ནི་ཤེས་བྱས་ནས། །ཕྲད་པ་ལ་སོགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལན་གྱི་ཆེད་དུ་འདི་གཏད་བྱ། །སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བ་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་མིན་པ། །དེ་སྐད་སྔར་བཤད་ལྷག་མ་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་
རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སུན་འབྱིན་པ་གང་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ལས་སུན་འབྱིན་པ་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱས་ནས། ཅི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་ཕྲད་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཕྲད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་སུན་འབྱིན་པའི་ལན་གྱི་དོན་དུ་གང་
གིས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སུན་འབྱིན་གཏང་བར་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་རྟོག་པ་ལྡོག་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས་སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། འདིར་བདག་གིས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་བསལ་བར་

102-1-313a

བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བསལ་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བ་པ་ཉི་དག་ལ་ཡོད། གང་གིས་ན་མཚན་ཉིད་བྱས་པ་འདི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་སུས་རང་གི་ཕྱོགས་གཞག་ཅིང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་བཟློག་པ་
སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སུན་ཅི་ཕྱིན་དུ་རྒོལ་བའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སུན་འབྱིན་ལྷག་མ་ནི་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་ཉིད་དེ་ལས་འབྱུང་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་དཔྱོད་པ་ན་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་
བའི་བར་འདིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱས་སོ། །ཉོན་མོངས་སྐྱོན་རྣམས་མ་ལུས་འཇིག་ཚོགས་ལ། །ལྟ་ལས་འབྱུང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་འདི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ནི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་གསལ་བར་བྱས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྟོན་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་
བ་བརྗོད་པར་འདོད་ནས་བཤད། བདག་མེད་འདི་ནི་འགྲོ་བ་རྣམ་དགྲོལ་ཕྱིར། །ཆོས་དང་གང་ཟག་དབྱེ་བས་རྣམ་གཉིས་གསུངས། །བདག་མེད་པ་འདི་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་དང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་
མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཉེ་བར་བསྟན་ཞེ་ན། བཤད་པ། འགྲོ་བ་རྣམ་དགྲོལ་ཕྱིར་ཏེ། བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་
རྣམས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི་གཉི་ག་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་མཐོང་མོད་
ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྒོམ་པ་མེད་དེ། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་ཙམ་ཞིག་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་མ་ལུས་པར་སྒོམ་པ་ནི་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལྟར་སྟོན་པས་སླར་

102-1-313b

ཡང་འདི་ཉིད་ནི། །གདུལ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱེ་སྟེ་རྣམ་མང་གསུངས། །བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་སླར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བའི་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མང་པོར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ། སྤྲོས་དང་བཅས་པར་སྟོང་པ་ཉིད། །བཅུ་དྲུག་བཤད་ནས་མདོར་བསྡུས་ཏེ། །
སླར་ཡང་བཞིར་བཤད་དེ་དག་ནི། །ཐེག་ཆེན་དུ་ཡང་བཞེད་པ་ཡིན། །ཇི་སྐད་དུ། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 
དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་གི་
མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་བསྟན་ནས། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོས་སྟོང་ངོ་། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་ངོ་། །
རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོས་སྟོང་ངོ་ཞེས་སླར་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་བཞི་བསྟན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་འདི་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དམ་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་གདུལ་བྱའི་
སྐྱེ་བོའི་དབང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྙད་པར་ཟད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་བཅོས་ལས། གལ་ཏེ་སྟོང་མིན་ཅུང་ཟད་ཡོད། །སྟོང་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པར་འགྱུར། །མི་སྟོང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ན། །སྟོང་པའང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །སྟོང་ངོ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དེ། །མི་
སྟོང་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ་ཞིང་། །གཉིས་དང་གཉིས་མིན་མི་བྱ་སྟེ། །གདགས་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་དེ་ཡི་རང་བཞིན་དེ། །ཡིན་ཕྱིར་མིག་ནི་མིག་གིས་སྟོང་། །དེ་བཞིན་རྣ་བ་སྣ་དང་ལྕེ། །ལུས་དང་

102-1-314a

ཡིད་ཀྱང་བསྙད་པར་བྱ། །ཐེར་ཟུག་གནས་པ་མ་ཡིན་དང་། །འཇིག་པ་མ་ཡིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་ཡི། །རང་བཞིན་མེད་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ནང་སྟོང་ཉིད་དུ་འདོད། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་གང་དག་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ན་ནང་གི་ཆོས་
རྣམས་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིག་དང་རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་དེ། དེ་ལ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མིག་ནི་མིག་གིས་སྟོང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་
གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་མི་འདོར་བ་ལ་བྱའོ། །དེ་ཡང་དུས་ཅུང་ཟད་ཅིག་གནས་ནས་ལྡོག་པར་ཡང་འགྱུར་བས་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་རང་བཞིན་དང་བཅས་
པ་ཉིད་དེ་ནི་གོར་མ་ཆག་པར་ཐེར་ཟུག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་མི་ལྡོག་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་དགོས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། རང་བཞིན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལས། །འབྱུང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། །རང་བཞིན་བྱས་པ་ཅན་དུ་གྱུར། །རང་བཞིན་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས། །ཇི་
ལྟ་བུར་ན་རུང་བར་འགྱུར། །རང་བཞིན་ཉིད་ནི་བཅོས་མིན་དང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཅི་གང་ཞིག་སློབ་དཔོན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མཛད་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། 
གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་གནས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་དོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཅི་ཞིག །མིག་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་རང་
བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། འདི་དག་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་དང་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །ཅི་དེ་ཡོད་དམ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ། གལ་ཏེ་དེ་མེད་ན་ནི་

102-1-314b

ཅིའི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་སྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་དེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་ལྟར་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་རྩོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་དོན་དམ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་
པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་པ་མེད་པ་དང་། འོང་བ་མེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྙད་དུ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དོན་དམ་པ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་ཞི་བ་འཕགས་པ་རྣམས་
ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དོན་དམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། གང་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་དག་བྲེགས་ནས་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ཏེ། ཡང་དག་པར་དད་པས་ཁྱིམ་ནས། ཁྱིམ་མེད་པར་
རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་ཆོས་དེ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐྲའམ་གོས་ལ་མེ་ཤོར་བ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་གནས་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དེ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཀྱེ་མ་མ་ལ་གང་ཞིག་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འདོད་ཅིང་། 
གློ་བུར་དུ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་དང་། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡང་འདོད་པ་ཁྱོད་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་བརྗོད་པ་ཞིག་གོ། །བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོངས་པ་མ་རིག་པ་ཞིག་སྟེ། འདིའི་དགོངས་པ་ནི། གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་
རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི། རང་བཞིན་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཀྱང་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་རང་བཞིན་མ་

102-1-315a

ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་ལྟ་བའི་དོན་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་བདག་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །གང་ཞིག་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་
ནི་རང་བཞིན་དུ་རིགས་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་དོན་དམ་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་དོན་འདི་ཁས་ལེན་དུ་
གཞུག་པར་ནུས་པས་རང་བཞིན་འདི་ནི་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །གང་དག་མེ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རུང་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོས་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
དང་། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་བཅོས་མ་ཉིད་མེད་པ་དང་། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་མེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་
བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱ་ཆེན་པོས་ཆོག་གོ། །དཀྱུས་མ་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲས་པས་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། མིག་ནི་ནང་གི་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་
སྟོང་ཞིང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི། གང་ཕྱིར་དེ་ཡི་རང་བཞིན་དེ། །ཡིན་ཕྱིར་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་། །སྒྲ་དང་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དང་། །ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །
གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད། །ཕྱི་རོལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་

102-1-315b

སྟོང་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་ཆར་རང་བཞིན་མེད་ཉིད་ནི། །ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །
ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད། །མཁས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བསྙད། །སྟོང་ཉིད་དེ་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི། །ངོ་བོས་སྟོང་པར་འདོད་པ་ཡིན། །སྟོང་ཉིད་ཅེས་བྱའི་སྟོང་ཉིད་གང་། །སྟོང་ཉིད་སྟོང་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། །སྟོང་ཉིད་དངོས་པོའི་བློ་ཅན་གྱི། །འཛིན་པ་ཟློག་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡིན། །ཇི་སྐད་དུ། 
དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དངོས་པོར་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ཉེ་བར་
བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཀུན་རྟོག་ཐམས་ཅད་གཞོམ་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་ཉིད་བདུད་རྩི་བསྟན་པར་མཛད། །གང་ལ་དེ་ལའང་འཛིན་ཡོད་པ། །དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨད་པར་མཛད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནི། །མ་ལུས་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་ཕྱིར་དང་། །ཚད་མེད་དཔེ་
ཡི་མུ་མཐའ་ནི། །མེད་ཕྱིར་ཕྱོགས་རྣམས་ཆེན་པོ་ཉིད། །ཕྱོགས་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་མེད་ཅིང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མེད་པས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱོགས་རྣམས་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་ནི་ཕྱོགས་
ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་སྒོམ་པས་ན། ཕྱོགས་རྣམས་ཚད་མེད་པའི་དཔེ་ཅན་དུ་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་མུ་མེད་པས་ཀྱང་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །འདི་དག་བཅུ་ཆར་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གང་ཡིན་ཏེ། །ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཆེན་པོར་འཛིན་པ་བཟློག་ཕྱིར་གསུངས། །ཇི་སྐད་
དུ། ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཤར་ཕྱོགས་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ནི་གང་དག་ཕྱོགས་ཚད་མེད་དོ་སྙམ་དུ་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་ཆེན་པོར་འཛིན་པ་དེ་དག་གི་འཛིན་པ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱེ་བྲག་པ་

102-1-316a

དག་གིས་ཕྱོགས་རྣམས་རྫས་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །དེ་ནི་དགོས་པ་མཆོག་ཡིན་པས། །དོན་དམ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡིན། །དེ་ནི་དེ་ཡིས་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་དེ། །མྱ་ངན་འདས་དངོས་བློ་ཅན་གྱི། །འཛིན་པ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དོན་དམ་མཁྱེན་པས་
དོན་དམ་པ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བསྟན་པ་མཛད། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་སྟོང་སྟེ། 
ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོར་འཛིན་པ་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། །དོན་གྱི་སྒྲ་ནི་དགོས་པའི་ཚིག་གམ་ཤེས་བྱའི་ཚིག་གོ། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པོ། །འདུས་བྱས་ཡིན་པར་ངེས་པར་
བསྙད། །དེ་ནི་དེ་ཡིས་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་ཉིད་གསུངས། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་
ལ་སྐྱེ་གནས་མི་རྟག་ཉིད། །དེ་དག་མེད་པ་འདུས་མ་བྱས། །དེ་ནི་དེ་ཡིས་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་ཉིད། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་
ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་པ་མེད་པ་དང་། གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གང་ལ་མཐའ་ནི་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པར་བརྗོད། །
དེ་དེ་ཁོ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད། །མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་ཉིད་བསྙད། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་མཐའ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་སྟེ། གང་ལ་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པའོ། །མཐའ་ལས་འདས་པ་ནི་

102-1-316b

མཐའ་ལས་འདས་པས་སྟོང་སྟེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐོག་མ་དང་པོ་ཐ་མ་མཐའ། །དེ་དག་མེད་པས་འཁོར་བ་ནི། །ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད་པར་བརྗོད། །འགྲོ་འོང་བྲལ་ཞིང་རྨི་ལམ་ལྟའི། །སྲིད་འདི་དེ་ཡིས་དབེན་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་བཅོས་
ལས་ནི་ངེས་པར་བསྙད། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལ་དབུས་མེད་ཅིང་། གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དབུས་མ་དམིགས་པ་དེ་ལ་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། 
འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་དབུས་རྣམས་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་དབུས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐོག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལ་བྱའོ། །ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའོ། །དོར་བ་ཞེས་བྱ་འཐོར་བ་དང་། །འབོར་བ་ལ་ནི་ངེས་
པར་བརྗོད། །དོར་མེད་སྟོང་པ་མེད་པ་སྟེ། །འགའ་ཡང་འབོར་མེད་གང་ཡིན་པའོ། །དོར་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན། །དེ་དེའི་ཕྱིར་ན་དོར་མེད་པ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དོར་བ་ནི་འཐོར་བ་
དང་འབོར་བ་དང་གཏོང་བའོ། །དེ་ལ་དོར་བ་མེད་པ་ནི་དོར་བ་མེད་པས་སྟོང་སྟེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དོར་བ་ནི་གཏོང་བ་ཡིན་ལ་དོར་བ་མེད་པ་ནི་གང་ལ་འགའ་ཡང་གཏོང་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདུས་བྱས་ལ་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད། །གང་ཕྱིར་སློབ་མ་རང་
སངས་རྒྱས། །རྒྱལ་སྲས་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས། །མ་མཛད་དེ་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ལ། །སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད། །རང་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྙད་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། 
གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་བྱས་ཤིང་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྱས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དང་རེག་དྲུག་དང་། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་དྲུག །གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ཅན་མིན་དེ་བཞིན། །འདུས་བྱས་འདུས་

102-1-317a

མ་བྱས་ཆོས་རྣམས། །ཆོས་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དེ་དག་གིས་དབེན་སྟོང་ཉིད་གང་། །ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་རྣམས་དང་། འདུས་མ་
བྱས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ནི། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། ཕྱིའི་དྲུག་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ། །རེག་པ་དྲུག་ནི་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །རེག་པའི་
རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཚོར་བ་ཡང་དྲུག་གོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་། །གཟུགས་རུང་ལ་སོགས་དངོས་མེད་གང་། །དེ་ནི་རང་མཚན་སྟོང་པ་ཉིད། །ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། 
གཟུགས་ནི་གཟུགས་རུང་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཚོར་བ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན། །འདུ་ཤེས་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །ཡུལ་ལ་སོ་སོར་རྣམ་རིག་པ། །རྣམ་ཤེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་རང་མཚན་ཉིད། །ཁམས་
ཀྱི་བདག་ཉིད་སྦྲུལ་གདུག་འདོད། །འཛིན་པར་ཆོས་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་ཁམས་རྣམས་ནི་སྦྲུལ་གདུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་། །དེ་ནི་འདུ་འཕྲོད་མཚན་ཉིད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདུ་འཕྲོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདུ་འཕྲོད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཏོང་བ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཚུལ་ཁྲིམས་གདུང་མེད་མཚན་ཉིད་
བཟོད། །ཁྲོ་མེད་མཚན་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་ཉིད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་སྡུད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་

102-1-317b

ཆགས་མེད་མཚན་ཉིད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བགྲོད་པའི་ཕྱིར་འགའ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྣམས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་འདི་དག་ཡིན་པར་བརྗོད། །བསམ་གཏན་རྣམས་དང་ཚད་མེད་དང་། །དེ་བཞིན་གཞན་གང་གཟུགས་མེད་པ། །དེ་དག་
ཡང་དག་མཁྱེན་པ་ཡིས། །མི་འཁྲུགས་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་གསུངས། །དེ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ནི་སུམ་ཅུ་བདུན། །ངེས་པར་འབྱུང་བྱེད་རང་མཚན་ཉིད། །
ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ་ཐར་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཁོར་བ་ལས་འདའ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པར་ནུས་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་
དག་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། །དམིགས་པ་མེད་པས་རྣམ་དབེན་ཉིད། །དངོས་པོ་མ་དམིགས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དྲི་མས་ཉེ་བར་མ་སྦགས་པའི་ཕྱིར་ན། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་
པ་ཞི་ཉིད་དེ། །གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་དང་གཏི་མུག་མེད། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་མཚན་མ་མེད་པ་ནི། མཚན་མ་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །གསུམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་
ཐར་པའི་སྒོ་སྨོན་པ་མེད་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཏི་མུག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ལྟ་བ་ན་སྨོན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པ་
ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཏི་མུག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །རྣམ་ཐར་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་

102-1-318a

གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་གསུམ་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་བཞི་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་འགོག་པ་ནི་བརྒྱད་པ་སྟེ། རྣམ་
པར་ཐར་པ་འདི་དག་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །སྟོབས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ནི། །གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རང་བཞིན་གསུངས། །འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྟོབས་བཅུ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཏན་ལ་
འབེབས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱོབ་པའི་མི་འཇིགས་པ་རྣམས་ནི། །ཤིན་ཏུ་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན། །མི་འཇིགས་པ་ནི་བཞི་ཡིན་ཏེ། །འདི་
ལྟ་སྟེ། ང་ཡང་དག་པར་རྗོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་དམ་བཅས་ན། ཀྱེ་མ་དེ་ལ་ཆོས་འདི་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་དགེ་སྤྱོད་དམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་མཐུན་པར་
བདག་ལ་རྒོལ་ལོ་སྙམ་པའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ཞིང་། ཀྱེ་མ་ང་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་ན། ཀྱེ་མ་དེ་ལ་ཟག་པ་དེ་རྣམས་ཟད་པར་མ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་ལ་དགེ་སྦྱོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། །ངས་གང་བར་དུ་
གཅོད་པའི་ཆོས་སུ་བསྟན་པ་དེ་དག་བསྟེན་ན་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་ངས་ལམ་འཕགས་པའི་ངེས་པར་འབྱིན་པ་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་བར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་དེ་
དག་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ན། སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་བར་ངེས་པར་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ་། །འདི་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ་སུས་ཀྱང་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་

102-1-318b

ཡང་དག་རིག་རྣམས་ནི། །སྤོབས་སོགས་ཆད་མེད་མཚན་ཉིད་ཅན། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི། འཆད་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ཏེ་དེ་དག་ནི་ཆད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །འགྲོ་ལ་ཕན་པ་ཉེར་སྒྲུབ་པ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཕན་པ་ཉེ་
བར་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སྐྱོབ་པའི། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དགའ་བ་ནི་རབ་དགའི་མཚན་ཉིད་དགའ་བ་ཆེན་པོ་ནི། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་
ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ནི། མ་འདྲེས་མཚན་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ནི། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་མ་འདྲེས་པ། །བཅུ་དང་བརྒྱད་དུ་གང་འདོད་
དག། །གང་ཕྱིར་སྟོན་དེས་མི་འཕྲོགས་པ། །དེ་ཕྱིར་མི་འཕྲོགས་རང་མཚན་ཉིད། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གང་གི་ནམ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་
རྒྱས་པ་དག་དང་། གང་གི་ནམ་ལ་ལེན་པ་མི་མངའ་བར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའོ། །ཅ་ཅོ་མི་མངའོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའོ། །ཐུགས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མི་མངའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། སོ་སོར་
མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་དང་། འདུན་པ་ཉམས་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་དང་། དྲན་པ་ཉམས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཉམས་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ལུས་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་། ངག་གི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་། འདས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་འཇུག །མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་

102-1-319a

བྱུང་བ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མི་འཕྲོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མངའ་བས་གླགས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐུབ་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་
གིས་བཤད་པ་ནི་འཕགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་དེའི་ལུས་འཁྲུལ་པས་བྱིས་པ་འམ་མཁས་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྩོད་པར་འགྱུར་བའི་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་ལྟ་བ་དང་རྣམ་པར་ལྟ་བ་དང་བསྐུམ་པ་དང་སྨྱོང་བ་དང་། ཆོས་གོས་སྦྱར་མ་དང་། ཐད་པ་དང་། ལྷུང་བཟེད་དང་། ཆོས་གོས་ཐོགས་པས། སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པར་སྤྱོད་ལམ་བཞི་ཡོད་
པ་དང་། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དུ་འཇུག་པ་དང་འབྱུང་བ་ན་རྐང་མཐིལ་ས་ལ་མི་རེག་སྟེ། འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པ་ས་ལས་འབྱུང་ཞིང་དྲི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་པདྨ་མངོན་པར་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྐང་པ་འཇོག་གོ། །དེ་ལ་གང་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་
ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྐང་པ་ལ་རེག་པ་དེ་དག་ཞག་བདུན་རབ་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ཆོས་གོས་སོར་བཞི་ཙམ་གྱིས་མི་རེག་མོད་ཀྱི། རྫི་རླུང་ཡུག་པའི་རླུང་གིས་
ཀྱང་བཟློག་པར་མི་ནུས་སོ། །ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་མནར་མེད་པའི་བར་གྱི་སེམས་ཅན་བདེ་བར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུས་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །བྱིས་པའམ་མཁས་པ་དག་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྩོད་པར་འགྱུར་བའི་ངག་གི་འཁྲུལ་པ་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དུས་སུ་སྨྲ་བ། ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ། ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་

102-1-319b

ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །མི་ཟློས་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །དོན་དང་ཚིག་འབྲུས་བརྒྱན་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །སྐད་ཅིག་བརྗོད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངག་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེའི་སེམས་
འཁྲུལ་པས་བྱིས་པའམ་མཁས་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་མཐུན་པར་རྩོད་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་མི་འདོར་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་ཀྱང་སེམས་དེར་མི་གཏོང་ཞིང་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེའི་སེམས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་བཅོ་ལྔ་པའོ། །འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་དང་པོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེའི་ཅ་ཅོ་གང་ལས་བདུད་དམ་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་འམ་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བའི་ཅ་ཅོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅ་ཅོའམ་རྗེས་སུ་ཅ་ཅོ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀུར་སྟི་བྱས་ཀྱང་མཐོ་བར་མི་སེམས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀུར་སྟི་མ་བྱས་ཀྱང་
སྲོ་ཤི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་འགྱོད་པས་རྗེས་སུ་ཅ་ཅོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་བྱ་དཀའ་བའི་བྱ་བའམ། མཐར་མ་ཕྱིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གང་དང་ཡང་རྩོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལ་ཅ་ཅོ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། ངའི་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ། ལེན་པ་མེད་པ་མདུད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅ་ཅོ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ཅ་ཅོ་མེད་པ་དེ་བཞིན་

102-1-320a

དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཅ་ཅོ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་བཅུ་དྲུག་པའོ། །འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་བསྙེལ་བ་གང་གིས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་
རྨོངས་པར་འགྱུར་བའི་བསྙེལ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་
ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་གཡོ་བ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་ཞིང་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དོན་དང་ཆོས་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་
བྱུང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་བདག་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བརྗེད་པར་མི་འགྱུར་བར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་བཅུ་བདུན་པའོ། །འདི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཆག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོའི་མཆོག་ཐོབ་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་བསམ་
གཏན་ལ་བསམ་གཏན་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་སེམས་ཅན་གང་མཉམ་པར་བཞག་ཀྱང་རུང་མཉམ་པར་མ་བཞག་ཀྱང་རུང་སྟེ། སུ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་ལ་བལྟ་བར་ནུས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་རྟག་ཏུ་
མཉམ་པར་བཞག་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་བཅོ་བརྒྱད་པའོ། །འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཞི་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་གིས་སེམས་མི་མཉམ་པར་གནས་

102-1-320b

པར་འགྱུར་བའི་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཞིང་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞིང་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའང་ཐ་དད་
པའི་འདུ་ཤེས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲེས་པ་མེད་ཅིང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུས་ཤེས་མེད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད། ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཅན་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད། ཕན་བཏགས་པ་རྣམས་ལ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་མེད། གནོད་པ་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་མེད། གདུལ་བར་འོས་པ་རྣམས་ལ་རི་
མོར་མ་ཡིན། ལོག་པར་ངེས་པ་རྣམས་ལ་སྨོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་ལྔ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་ལམ་བསྒོམས་པ་ཡིན་གྱི་ལམ་མ་བསྒོམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་ཤེས་རབ་བསྒོམས་པ་ཡིན་གྱི་མ་བསྒོམས་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་པར་ལྟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་
ལ་བཏང་སྙོམས་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་ཉི་ཤུ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་དྲུག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །

102-1-321a

དེ་ལ་འདུན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་འདུལ་བ་དང་། སེམས་ཅན་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང་། སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་ལ་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ལ་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདུན་པས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་འདུན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དེ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བདུན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་
འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡལ་བར་མི་འདོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཆོས་ཉན་པ་རྣམས་ལ་བརྙས་པ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་ཆོས་ཉན་པ་གང་བསྐལ་པར་ཡང་ཆོས་ཉན་པས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་
བ་རྙེད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཆོས་སྟོན་ཞིང་ཁ་ཟས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུད་དུ་གྱུར་ཀྱང་བསྐལ་བར་ཡང་མི་ལྡང་ངོ་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བས་ཐ་ན་གང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་
སྙེད་འདའ་ཞིང་འགྲོ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལུས་ངལ་བའམ། ངག་ངལ་བའམ་སེམས་ངལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བསྔགས་པ་སྨྲ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་
གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཕགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་

102-1-321b

གཤེགས་པའི་དྲན་པ་ནི་ཡོང་ཡེ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་མ་ཐག་ཏུ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་
པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་བལྟས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེལ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཀྱང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡེ་ཤེས་གཏོང་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་
ནི་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བས་དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དྲན་པར་བྱས་སམ་བསམས་སམ་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ། 
སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་མེད་དོ། །སྟོན་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་བདག་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་དགུ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་
གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དང་མི་མཉམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། 
དེ་བཞིན་ཉིད་གང་དང་མཉམ་པ་དེ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཉམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་དང་མཉམ་པ་དེ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཉམ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཁམས་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཉམས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅུ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་

102-1-322a

གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་གང་ཞེ་ན། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཤེས་པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་ལ་མཁས་པས་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཚིག་གཅིག་ལ་འཇུག་པས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་གནས་ཤིང་སྟོན་པ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཤེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་རྣམ་པར་དགོད་པར་
བསྟན་པ་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་སྟོན་པ་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་མཐའ་ཡས་པ་ཐུག་པ་མེད་པ་ཟད་པ་མེད་པ་
ཚད་མེད་པ་བསྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཉམས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་མི་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པའོ། །འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་
འདྲེས་པ་ནི་བཅུ་གཅིག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྐྱེན་ཁོང་དུ་ཆུད་
པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཆགས་པ་དང་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡང་མ་བཅིངས། ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་མི་འཕོ། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །མིག་དང་གཟུགས་ལ་གཉིས་སུ་
འཛིན་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་དང་ཆོས་ལ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གནས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་སྐད་

102-1-322b

ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅུ་གཉིས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ལུས་ཀྱི་ལས་
ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་དང་ལྡན་པས་ལྟ་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། སྨྲ་བ་དང་ཅང་མི་སྨྲ་བ་དང་ཟ་བ་དང་སྤྱོད་ལམ་དང་མཚན་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ཞིང་
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་གང་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅུ་གསུམ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངག་གི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་
འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཆད་པར་ལུང་སྟོན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་སྨྲ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངག་དེ་ཡང་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་
པའོ། །མི་མཐོ་བའོ། །མི་དམའ་བའོ། །མི་གཡོ་བའོ། །ལྡབ་ལྡིབ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ནམ་མཁའི་ཚད་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་ཞིང་། རིགས་ཀྱི་བུ་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངག་ནི་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅུ་བཞི་པའོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན། ཡིད་ཀྱིས་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པས་མ་ཡིན་གྱི། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་

102-1-323a

བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་བསམས་པའོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པའོ། །དམིགས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའོ། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །སྲིད་པ་
གསུམ་བསལ་བའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་ཉི་
ཤུ་རྩ་དགུ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅོ་ལྔ་པའོ། །གཞན་ཡང་འདས་པའི་དུས་ལ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་གོ། །འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱུང་བ་དང་ཞིག་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་དག་ན་རྩྭ་དང་ཤིང་གེལ་བ་དང་། སྨན་དང་ནགས་ཚལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་དག་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་སེམས་ཅན་དུ་བཏགས་པར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཇི་སྙེད་པ་
དང་། སངས་རྒྱས་རེ་རེས་ཆོས་བསྟན་ཞིང་བརྗོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཇི་སྙེད་ཅིག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་བཏུལ་བ་དང་། ཇི་སྙེད་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བཏུལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ཞིང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་གང་གི་
འོག་ཏུ་སེམས་གང་བྱུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་འདས་པ་བཏང་བ་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་
དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕྱད་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅུ་དྲུག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་

102-1-323b

གོ། །སེམས་ཅན་ནམ་ཆོས་སམ་ཞིང་གང་དག་ཅིག་མ་འོངས་པ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའམ་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ཞིང་། མ་འོངས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བསྐལ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་མ་འོངས་པ་
ལ་ལྟ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅུ་བདུན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་གོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པས་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་
ཐམས་ཅད་ནས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་། སའི་ཁམས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གྱི་ཆར་བརླགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་ཆུའི་ཁམས་སྐྲའི་རྩེ་མོས་བླངས་པ་བགྲང་བའི་ཚུལ་དང་། མེའི་ཁམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་བགྲང་བའི་
ཚུལ་དང་། རླུང་གི་ཁམས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་སུ་གྱུར་པ་ལ་བབ་པའི་ཚུལ་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྐྲའི་རྩེ་མོས་རྒྱས་པར་དགང་བའི་ཚུལ་གྱི་བར་གྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་
གྱི་ཁམས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལྷའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྦྱར་བར་བྱ་ཞིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་
ཀྱང་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ། འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པའོ། །རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ནི། །མངོན་སུམ་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད། །གཞན་

102-1-324a

ནི་ཉི་ཚེ་བ་ཉིད་ཀྱིས། །མངོན་སུམ་ཞེས་བྱར་མི་འདོད་དོ། །གང་ཞིག་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་དང་། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་། །དེ་དེ་ཁོ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་ནི་རང་མཚན་སྟོང་པ་ཉིད། །རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ལྟར་བ་
འདི་མི་གནས་ཤིང་། །འདས་དང་མ་འོངས་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་དུ་དེ་དག་མི་དམིགས་པ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བརྗོད། །མི་དམིགས་པ་དེ་རང་ངོ་བོ། །དེ་ཡིས་དབེན་པ་ཉིད་གང་དེ། །ཐེར་ཟུག་གནས་མིན་འཇིག་མིན་པས། །མི་དམིགས་ཞེས་བྱའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །འདས་
པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ལ། ད་ལྟར་བ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་ཆར་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་དུས་གསུམ་མི་དམིགས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པས་སྟོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཕྱིར་དངོས་རྣམས་ལ། །འདུས་པ་པ་ཡི་ངོ་བོ་མེད། །འདུས་པ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །སྟོང་
ཉིད་དངོས་མེད་སྟོང་ཉིད་དོ། །འདུས་པ་པ་ནི་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ན་འདུས་པ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་སྤྲོས་པ་
དང་བཅས་པར་བཤད་དོ། །གང་གཞན་བཞི་པོ་དེ་དག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོའི་སྒྲས་ནི་མདོར་བསྡུས་ན། །ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་བརྗོད་པ་ཡིན། །དེ་རྣམས་དེ་ཡིས་སྟོང་ཉིད་གང་། །དེ་དངོས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོས་
སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་མ་བཞིན་ཏེ་འདི་ནི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །མདོར་བསྡུས་ན་ནི་དངོས་མེད་པ། །འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྗོད། །དེ་ནི་དངོས་མེད་དེས་སྟོང་ཉིད། །དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་

102-1-324b

ཏེ་ནམ་མཁའ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་སྟེ། འདི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ནི། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱའི་སྟོང་ཉིད་དེ། །འདི་ལྟར་རང་བཞིན་མ་བྱས་པས། །རང་
བཞིན་ཞེས་ནི་བྱ་བར་བསྙད། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ལ་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་སྟེ། འདི་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱུང་བ་འམ། །མ་བྱུང་ཡང་རུང་
དངོས་སུ་ནི། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དངོས་པོར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཡང་དག་མཐའ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད། །དེ་བཞིན་དངོས་པོའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེའི་མཆོག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་
ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ན་ཡོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོའོ། །འཁོར་བ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་
མཐའ་སྟེ། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པས་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཚུལ་ལས། །དེ་དག་དེ་སྐད་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྐབས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་ཟེར་གྱིས་སྣང་བ་གསལ་བྱས་པ། །རང་གི་ལག་ན་གནས་པའི་སྐྱུ་རུ་ར་བཞིན་དུ། །སྲིད་
གསུམ་འདི་དག་མ་ལུས་གདོད་ནས་སྐྱེ་མེད་པར། །རྟོགས་དེ་ཐ་སྙད་བདེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགོག་པར་འགྲོ། །དེ་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་དོན་དུའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་

102-1-325a

གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་མུན་པ་འཇོམས་པའི་སྣང་བ་གསལ་བར་བྱས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །
འགོག་པའི་ངོ་བོས་འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། རྟག་ཏུ་འགོག་པར་རྟོགས་པའི་བསམ་ལྡན་ཡིན་མོད་ཀྱི། །འགྲོ་བ་མགོན་མེད་པ་ལ་སྙིང་རྗེའང་སྐྱེད་པར་བྱེད། །འདིའི་སྦྱོར་བ་ནི་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་ཡིན་
ལ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཏོགས་པ་ཡིན་པས་འགྲོ་བ་མགོན་མེད་པ་ལ་འདིའི་སྙིང་རྗེ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་གོང་བདེ་གཤེགས་གསུང་སྐྱེས་སངས་རྒྱས་འབྲིང་བཅས་ནི། །མ་ལུས་པ་རྣམས་བློ་ཡིས་ཕམ་པར་བྱེད་པའང་
ཡིན། །སངས་རྒྱས་བར་མ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྲིང་བཅས་སོ། །དེ་དག་སུ་ཡིན་ཞེ་ན། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཏེ་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་དེའི་
གོང་རོལ་བདུན་པ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕམ་པར་བྱེད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་དེ་ཉིད་གཤོག་ཡངས་དཀར་པོ་རྒྱས་གྱུར་པ། །ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ནི་སྐྱེ་བོའི་ངང་པ་ཡིས། །མདུན་དུ་བདར་ནས་དགེ་བའི་རླུང་གི་ཤུགས་སྟོབས་ཀྱིས། །རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་
མཆོག་ཏུ་འགྲོ། །དེའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་ཆེས་ལྷག་པར་རབ་ཏུ་འབར་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ན་འདི་སྐྱེ་བོའི་ངང་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་བདེན་པ་གཉིས་པོ་དེ་ནི་འདིའི་
གཤོག་པ་ཡངས་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དྲུག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དྲུག་པའོ།།      །།ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་བདུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། རིང་དུ་སོང་བ་འདིར་ནི་སྐད་ཅིག་དང་། །སྐད་

102-1-325b

ཅིག་ལ་ནི་འགོག་པར་འཇུག་འགྱུར་ཞིང་། །ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལེགས་འབར་བ་ཐོབ། །འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་པས། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འགོག་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ་འདིར་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
རོ། །ས་བདུན་པ་རིང་དུ་སོང་བ་འདིར་ནི་ས་དྲུག་པ་ཐོབ་པའི་འགོག་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐད་ཅིག་དང་སྐད་ཅིག་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ཡན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འགོག་པ་ལ་
སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བདུན་པ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་ཡང་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་ལྡང་སྟེ། འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་
སོ། །འདིའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེས་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཉིད་རྣམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ཐབས་དང་སྨོན་ལམ་དང་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནར་ཤེས་རབ་ལ་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་བདུན་པའོ།།      །།ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་བརྒྱད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། ཡང་ཡང་སྔར་དགེ་ལས་ལྷག་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །གང་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་
འགྱུར་བ། །མི་གཡོ་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཆེ་དེ་འཇུག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྔར་གྱི་དགེ་བ་ལས་ལྷག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་གང་དུ་དེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་དང་
ཡང་དུ་སྔར་གྱི་དགེ་བ་ལས་ལྷག་པ་ཐོབ་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འགྲོ་བའི་གྲུ་བོ་ཆེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཆེད་དུ་བསྐྱོད་ཅིང་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱིན་མ་ཐག་ཏུ་རླུང་

102-1-326a

གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་བསྐྱོད་ནས་ཆེད་དུ་འབད་མི་དགོས་པར་འགྲོ་སྟེ། དེས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཉིན་གཅིག་གིས་ཅི་ཆོད་པ་དེ་ནི་སྔོན་ཆད་དུ་བསྐྱོད་ཅིང་འགྲོ་བས་ལོ་བརྒྱར་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་ཚད་མེད་པར་ཕྱིན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་བཞིན་དུ། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་རྒྱ་མཚོར་ཕྱིན་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅི་ཙམ་གནོན་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་
ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ལས་ཀྱིས་བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་ཡང་དེ་སྙེད་དུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གནོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཡི་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་དག་འགྱུར་ཞིང་། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འགོག་ལས་སློང་བར་མཛད། །འདིས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པར་གྱུར་པ་ན་སྨོན་ལམ་
ཆེན་པོ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་སྨོན་ལམ་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་ཕྲག་བཅུ་གང་དག་མངོན་པར་བཏབ་པ་དེ་དག་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བས་འདིའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེས་ལྷག་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མི་གཡོ་བ་འདི་ནི་གཞོན་ནུའི་སར་
རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དགུ་པར་ནི་རྒྱལ་ཚབ་ཐོབ་ལ། བཅུ་པར་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལྟར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་མི་གཡོ་བར་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་འགོག་པ་ལས་
སློང་བར་ཡང་མཛད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་དེ་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་བཟོད་པ་ཡང་ཡིན་ན། འོན་ཀྱང་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ངེད་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་དང་མི་

102-1-326b

འཇིགས་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་མེད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་བྱོས་ཤིག །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམས་ཤིག །བཟོད་པའི་སྒོ་འདི་ཉིད་ཀྱང་མ་དོར་ཞིག །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་
ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གནས་པ་ཐོབ་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་ཞི་བ་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡིད་གཡེན་སྤྱོ་བ་འདི་དག་ལ་སོམས་ཤིག །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་
ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་ནས། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་རྣམས་སུ་གཞུག་པ་མཛད་དུ་ཟིན་ན། དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལྟར་འགོག་པ་ལས་སློང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིའི། ཆགས་པ་མེད་པའི་བློ་ནི་སྐྱོན་རྣམས་དག་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་ཕྱིར། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་དྲི་མ་དེ་དག་རྩར་བཅས་ཉེ་བར་ཞི་འགྱུར་ཞིང་། །ཉོན་མོངས་ཟད་ཅིང་ཁམས་
གསུམ་བླ་མར་གྱུར་ཀྱང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི། །འབྱོར་པ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་བྲལ་མ་ལུས་ཐོབ་པར་ནུས་མ་ཡིན། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་མ་ཤར་བས་མུན་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་སྔར་བྱུང་བ་འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྩ་བ་དང་བཅས་པར་ཞི་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། དེ་དེ་སྤངས་པས་ས་གསུམ་གྱི་བླ་མ་ཉིད་དུ་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་གནས་སྐབས་དེར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདིས་བསྒྲིམ་པར་བྱ་
དགོས་སོ། །དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འདི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྲིད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་འདིས་དེར་

102-1-327a

ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་འགགས་པས་ཇི་ལྟར་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། འཁོར་བ་འགགས་ཀྱང་དབང་རྣམས་བཅུ་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཞིང་དེ་དག་གིས། །
སྲིད་པའི་འགྲོ་བར་རང་གི་བདག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །འདིར་འཁོར་བ་ནི་འགགས་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ལ་དབང་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཉེ་བར་སྐྱེ་ལ། དེ་དག་གིས་འདིས་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་
དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིའི་ཚོགས་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགལ་ལོ། །དེ་ལ་དབང་བཅུ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཚེ་ཚད་བྱིན་གྱིས་རློབ་པས་ཚེ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ངེས་པར་སེམས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཇུག་
པས་སེམས་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱན་བཀོད་པ་དུ་མས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས་ལས་ལ་དབང་བ་འཐོབ་
པོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་། དུས་གང་དུ་ཅི་དགའ་བར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་
སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གང་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་མོས་པ་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་པོ་འཐོབ་པོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང་། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ། །མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྣང་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་ཆོས་ལ་དབང་བ་འཐོབ་པོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་

102-1-327b

བསྐྱེད་པ་བརྒྱད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་བརྒྱད་པའོ།།      །།ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དགུ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། དགུ་པ་ལ་ནི་དེའི་སྟོབས་ལྟ་ཞིག་མཐའ་དག་རྫོགས་པར་དག་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་བཞིན་ཡང་དག་རིག་ཆོས་རང་
གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་དག་པའང་འཐོབ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དགུ་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཞིང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རང་གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་ཡང་འཐོབ་སྟེ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་
དང་། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ནི་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ནི་ཆོས་རྣམས་མ་འདྲེས་པར་སྟོན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་
བསྐྱེད་པ་དགུ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དགུ་པའོ།།      །།ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། བཅུ་པའི་ས་ལ་དེ་ཡིས་ཀུན་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་དབང་བསྐུར་བ། །དམ་པ་ཐོབ་ཅིང་ཡེ་ཤེས་
ལྷག་པར་མཆོག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་འང་ཡིན། །ཆར་སྤྲིན་རྣམས་ལས་ཆུ་ཆར་འབབ་པ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི། །དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་ཆེད་དུ་རྒྱལ་སྲས་ལས་ཀྱང་ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་ཆར་འབབ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ལ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཇི་སྙེད་པའི་ཐ་མ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་

102-1-328a

དུ་འགྱུར་ཏེ། མངོན་དུ་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་སྟོང་གསུམ་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་གཏོས་དང་མཉམ་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་པདྨའི་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པས་སྤྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱས་པར་སྟོང་གསུམ་འབུམ་ཕྲག་བཅུར་ཚང་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་
སྙེད་ཀྱི་པདྨའི་འཁོར་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ལུས་ཀྱང་དེ་དང་འཚམ་ཞིང་དེའི་རྐྱེན་དུ་འབབ་པར་གནས་སོ། །དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་པདྨ་དེ་ལ་འདུག་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་ངོ་། །དེ་དེ་ལ་འདུག་པ་དང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཀུན་ནས་གདན་འཛོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ནས་འོད་ཟེར་དག་ཕྱུང་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་དབང་བསྐུར་བར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེས་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། སྤྲིན་ཆེན་
པོ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་མངོན་པར་སྤེལ་བའི་ཕྱིར། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཡང་མངོན་པར་འབེབས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པའོ།།      །།ད་ནི་སེམས་
བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཡོན་ཏན་གྱི་གྲངས་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། དེའི་ཚེ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་ཞིང་། །དེ་དག་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱང་འདི་ཡིས་རྟོགས། །དེ་ཉིད་ཚེ་ན་བསྐལ་པ་བརྒྱར་གནས་ཤིང་། །སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་
མཐར་ཡང་ཡང་དག་འཇུག །བློ་ལྡན་ཏིང་འཛིན་བརྒྱ་ཕྲག་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་གཏོང་བྱེད་དེ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་འདི་ཡིས་ཀུན་ནས་གཡོ་ཞིང་སྣང་བར་ནུས། །དེ་བཞིན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་དེ་སེམས་ཅན་བརྒྱ་ཕྲག་སྨིན་བྱེད་ཅིང་། །བརྒྱ་ཕྲག་གྲངས་དང་རྗེས་
འབྲེལ་ཞིང་དག་ཏུ་ཡང་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཡང་དག་འབྱེད་བྱེད་ཐུབ་དབང་སྲས། །རང་གི་ལུས་ལ་ལུས་རྣམས་ཀུན་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པའང་ཡིན། །རང་གི་འཁོར་དང་བཅས་པས་མཛེས་འབྱོར་ལུས་ནི་རེ་རེ་ཞིང་། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བརྒྱ་ཕྲག་དག་

102-1-328b

དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའང་སྟོན། །ཇི་སྐད་དུ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་རབ་ཏུ་འཐོབ་ཅིང་དེ་དག་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡང་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་བ་དང་། དེ་དག་གི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཤེས་
པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་གཡོ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་བརྒྱར་ཡང་འགྲོ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་བརྒྱ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། བསྐལ་པ་བརྒྱ་ལ་སྔོན་དང་ཕྱི་
མའི་མཐར་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། ལུས་བརྒྱ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་དང་། ལུས་རེ་རེ་ཡང་འཁོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བློ་ལྡན་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གནས་པས་ཡོན་ཏན་དེ་དག་
ནི། །ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་དྲི་མ་མེད་གནས་པས། །དེ་དག་སྟོང་ནི་ཡང་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་ཡོན་ཏན་གྲངས་བརྒྱ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་གང་དག་ཐོབ་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་སེམས་གཉིས་པ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔས་སྟོང་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བགྲང་བར་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཉིད་སེམས་བསྐྱེད་པ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པས་ལྔ་པའོ། །འདི་དག་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས་ནི་འབུམ་ཕྲག་དང་། །བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་འཐོབ་ཅིང་དེ་ཡིས་བྱེ་བ་སྟོང་
འགྱུར་འཐོབ། །དེ་ནས་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་འགྱུར་ཡང་འཐོབ་བྱེ་བ་ཕྲག །ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱར་རྫོགས་པར་སྒྱུར་དང་སླར་ཡང་སྟོང་ཕྲག་ཏུ། །ཡང་དག་པར་ནི་སྒྱུར་བ་མཐའ་དག་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་སེམས་གསུམ་པ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་ཇི་
སྐད་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་འབུམ་འཐོབ་པོ། །སེམས་བཞི་པ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་འཐོབ་པོ། །སེམས་ལྔ་པ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་འཐོབ་པོ། །སེམས་དྲུག་པ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་བྱེ་བ་

102-1-329a

འབུམ་འཐོབ་བོ། །སེམས་བདུན་པ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཉིད་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་འཐོབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་ཡོན་ཏན་དག་ལ་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བགྲང་བར་མི་སྲིད་པས། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་
ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བགྲང་བར་བཤད་པ། མི་གཡོའི་སར་གནས་རྣམ་རྟོག་མེད་པ་དེས། །སྟོང་གསུམ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་བསྡོམས་འཇིག་རྟེན་ན། །རྡུལ་ཚད་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་དང་། །གྲངས་མཉམ་ཡོན་ཏན་དག་ནི་འཐོབ་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བརྒྱད་པ་
བསྐྱེད་པས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་དག་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབུམ་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་འཐོབ་བོ། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ས་ལ་གནས་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དེས་སྔར་བསྟན་ཡོན་ཏན་དག །གྲངས་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་ཡང་དག་
པར། །བསྡོམས་པ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཚད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སེམས་དགུ་པ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་དག་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དང་མཉམ་པ་འཐོབ་བོ། །རེ་
ཞིག་བཅུ་པ་འདིར་དེའི་ཡོན་ཏན་དག །ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཆེས་འདས་གྱུར་ཞིང་། །ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་བསྡོམས་རྣམས་ན། །རྡུལ་དག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བཅུ་པ་བསྐྱེད་པས་ནི་ཡོན་ཏན་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དག་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་བཅུ་པ་འདིར་དེའི་ཞེས་བྱ་བའི་རེ་ཞིག་གི་སྒྲ་འདིས་ནི་དེ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་གོ་རིམས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་
ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་ནི། །བ་སྤུའི་ཁུང་བུར་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་དང་། །ལྷན་ཅིག་རྫོགས་སངས་རྒྱས་སྐུ་བགྲང་འདས་དང་། །དེ་བཞིན་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་མི་དག་ཀྱང་། །སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ནི་སྟོན་པར་ནུས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བཅུ་པ་

102-1-329b

བསྐྱེད་པ་འདིས་ནི་རྟོག་པ་ཀུན་ནས་རྒྱུ་བ་མེད་པར་རང་གིས་ལུས་ཀྱི་བ་སྤུའི་བུ་ག་རེ་རེར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་རེ་རེ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞལ་གྱིས་མི་ལང་བའི་འཁོར་མངའ་བ་དག་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་འང་སྟོན་པར་
ནུས་ལ། དེ་དག་ལས་གཞན་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་མི་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པས་ཡང་མ་འདྲེས་པར་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྟོན་པར་ནུས་སོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་མ་སྨོས་པ་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། 
མིའི་རྒྱལ་པོ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བཟུང་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཆོས་སྟོན་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱི་དོན་སྡུད་པའོ། །ཡོན་ཏན་
གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་རྒྱས་པར་ནི་མདོ་ཉིད་ལས་བཙལ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པས་བསྟོད་པ་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་
དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དྲི་མ་མེད་ལ་ཟླ་སྣང་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །སྔོན་ཚེ་སྟོབས་བཅུ་བསྐྱེད་པའི་ས་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་སླར་ཡང་འབད་གྱུར་ཞིང་། །འོག་མིན་དུ་ནི་གང་གི་དོན་དུ་འབད་གྱུར་གོ་འཕང་མཆོག་ཞི་བ། །ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་མཐར་
ཐུག་མཚུངས་པ་མེད་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྙེས། །དཔེར་ན་ཟླ་བས་ནམ་མཁའ་དྲི་མ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་གསལ་བར་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་མུན་པ་སྤྱོང་བ་ཉིད་དུ་མཛད་པ། ཐུགས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པ་
བརྙེས་པས་རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བརྙེས་ནུས་པར་མཁྱེན་ནས་དུས་ཕྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འབད་པ་བརྩམས་པར་གྱུར་ལ། གང་གི་དོན་དུ་འབད་པ་འདི་བརྩམས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོག་མིན་གྱི་གནས་ཁོ་ནར་བརྙེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་

102-1-330a

གི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་འདིར་མཐར་ཐུག་ཅིང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་གོང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་
གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་དབྱེ་བས་མཁའ་ལ་དབྱེ་བ་མེད་དེ་ལྟར། །དངོས་བྱས་དབྱེ་བ་འགའ་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་མེད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །རོ་མཉམ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད་གྱུར་ནས། །
མཁྱེན་བཟངས་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་གིས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐུགས་སུ་ཆུད། །དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་འཁར་གཞོང་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དེར་རྟོགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་
ཐ་དད་ཀྱང་དེར་གཏོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་རོ་གཅིག་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་མཁྱེན་པའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཁོ་ནས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་པའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཁོ་ནས་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གང་ཚེ་ཞི་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ལ་བློ་གྲོས་འཇུག་མི་འགྱུར། །བློ་མ་ཞུགས་པར་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཅན་ངེས་པར་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ལ། །ཀུན་ནས་ཤེས་མེད་པ་ནི་ཤེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་འགལ་བར་འགྱུར། །མཁྱེན་
པོ་མེད་པར་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་ལ་འདི་ལྟའོ་ཞེས་སུ་ཞིག་སྟོན། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་དེ་ཡང་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇོག་པ་ན། གང་གི་ཚེ་ཞི་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་བློ་མི་འཇུག་པར་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ལ་བློ་འཇུག་པ་ན་ཅིའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བློ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །བློ་མི་འཇུག་ན་ནི། འོ་ན་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་

102-1-330b

ངེས་པ་ཡང་མི་རིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་ཇི་ལྟར་འོས། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཀུན་ནས་ཤེས་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་འགལ་བར་
འགྱུར། ཀུན་ནས་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཞིག་སྟེ། གལ་ཏེ་ཀུན་ནས་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཡིན། སེམས་སྐྱེ་བ་མེད་ན་ཡང་མཁྱེན་པ་པོ་མེད་པར་འདི་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངས་ཐུགས་སུ་ཆུད་དོ་ཞེས་
ཁྱེད་ཅག་གི་གཞན་དག་ལ་སུ་ཞིག་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་འདི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཚེ་སྐྱེ་མེད་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་བློ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བ། །དེ་ཚེ་དེ་རྣམས་བསྟེན་ལས་དེ་ཡིས་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ནི་གང་གི་རྣམ་པ་ཅན་
དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཡིས་ཡུལ། །དེ་ཡོངས་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་ཐ་སྙད་ཉེ་བར་བསྟེན་ནས་རིག་པ་ཡིན། །འདི་ན་དེའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་འཛིན་པ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡུལ་རིག་གོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དཔེར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་བསྲེལ་བ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ན་སྔོན་པོ་ཤེས་སོ་
ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་སྐྱེ་བ་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་སོ་ཞེས་ཉེ་བར་གདགས་སོ། །ཤེས་པ་དེའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་སྐྱེ་མེད་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་བློ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བ། །དེ་ཚེ་དེ་རྣམས་བསྟེན་ལས་
དེ་ཡིས་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་རྣམ་པ་བསྟེན་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ནི་གང་གི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པར་གྱུར་པའི་དཔེ་སྨོས་ཏེ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་ལས་
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གི །དངོས་སུ་ན་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་གིས་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་གཉི་ག་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་མཁྱེན་པོ་མེད་པར་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་ལ་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སུ་ཞིག་སྟོན་ཞེས་

102-1-331a

སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་འདི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་བདེན་མོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ན་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་མི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །ཟིན་དང་སྤྲུལ་པ་མཁའ་
གཞན་ལས་དེའི་མཐུས། །སྒྲ་གང་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཉིད་སྟོན་འབྱུང་བ། །དེ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་དེ་ཉིད་རིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གང་ལ་བཞུགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་སྐུ་བསོད་ནམས་བརྒྱས་ཟིན་པ། བསམ་གྱིས་མི་
ཁྱབ་ཅིང་སྣ་ཚོགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ་དེ་ནི་ངོ་བོ་དེ་དང་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ལས་ད་དུང་དུ་ཡང་འཇམ་དཔལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་
སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྣ་ཚོགས་པ་དག་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ། བསོད་ནམས་བརྒྱ་ལས་བསྐྲུན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྒྲ་གང་ཞིག་འབྱུང་བ་དེ་ལས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པས་དེ་
ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་པའི་སྐུ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟ་ཞོག་གི་དེའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་དག་ལས་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་གང་ཞིག་འབྱུང་བ་དེ་ལས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་
པར་འགྱུར་རོ། །སྤྲུལ་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་གཞན་ཡང་དེའི་མཐུས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། ནམ་མཁའ་དག་གཞན་རྩྭ་དང་ཤིང་དང་རྩིག་པ་དང་བྲག་ལ་སོགས་པ་ལས་དེའི་མཐུས་སྒྲ་གང་ཞིག་འབྱུང་བ་དེ་ལས་ཀྱང་
འཇིག་རྟེན་གྱིས་དེ་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་བྱ་བ་ད་ལྟར་བ་མི་སྲིད་ཀྱང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བྱ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དཔེ་ཉེ་བར་བཀོད་པ། ཇི་

102-1-331b

ལྟར་རྫ་མཁན་སྟོབས་ཆེན་ལྡན་པས་འདིར། །ཡུན་རིངས་འབད་པས་ཆེས་བསྐོར་འཁོར་ལོ་ནི། །དེ་རྩོལ་ད་ལྟ་སྐྱེས་པ་མེད་བཞིན་དུའང་། །འཁོར་ཞིང་བུམ་པ་ལ་སོགས་རྒྱུར་མཐོང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ད་ལྟ་སྐྱེས་རྩོལ་མེད་བཞིན་དུ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་ཅན་སྐུ་ཉིད་ལ་
བཞུགས་དེའི། །འཇུག་པ་སྐྱེ་བོའི་དགེ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི། །ཁྱད་པར་གྱིས་འཕངས་ལས་ཆེས་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེ་ལ་གང་གིས་ན་རྟོག་པ་མེད་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་གདུལ་བའི་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་འཚམ་པ་ལྟར་འཇུག་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པའི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་
བ། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་དག་ད་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་ཞིང་། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་འདྲ་བར་ཇི་ལྟར་འཚམ་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་མཛད་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་བསྐྱོད་ལ། སེམས་ཅན་
འདུལ་བའི་དུས་ལས་ཀྱང་མི་འདའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔར་སྨོན་ལམ་གང་བཏབ་པའི་སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་དང་། གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉན་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་འདྲ་བ་
དག་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ད་ལྟར་སྐྱེས་པའི་འབད་རྩོལ་མེད་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ཡང་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་མ་ལུས་པ། །བསྲེགས་
པས་ཞི་སྟེ་རྒྱལ་རྣམས་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད། །སེམས་འགག་པ་དེ་སྐུ་ཡིས་མངོན་སུམ་མཛད། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སྐུ་ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་མ་ལུས་པ་བསྲེགས་པ་ལ་ཤེས་བྱ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་གང་
ཡིན་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་ལྟ། །འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཆོས་ཉིད་ཤེས་བྱའང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་ཤེས་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ནི། དེའི་ཚེ་

102-1-332a

སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འཇམ་དཔལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
དུ་དེའི་ཡུལ་ཅན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མི་འཇུག་པས་སྐུ་ཁོ་ནས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འདི་ནི། ཞི་སྐུ་དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་གསལ་གྱུར་ཅིང་། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་རྣམ་མི་རྟོག །འགྲོ་གྲོལ་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་
འབྱོར་སླད་རྟག །འདི་ནི་སྤྲོས་དང་བྲལ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར། །སྐུ་གང་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པར་བཤད་པ་དེ་ནི་ཞི་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་འདོད་དེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་
དོན་མཛད་པར་སྤྱོད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་གསལ་གྱུར་ཅིང་། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་རྣམ་མི་རྟོག །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་
འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐུ་འདི་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱོར་པའི་སླད་དུ་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པ་ཉིད་དུ་མཚོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དང་ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་
པ་དེ་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཚུལ་འདིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཁོ་ན་མཛད་ཅིང་རྣམ་པར་བཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བསོད་ནམས་བརྒྱའི་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་རང་གི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་
ཤེས་རབ་དྲི་མ་མེད་པའི་མེ་ལོང་ཐོབ་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྣང་གི་སྤྲོས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་བྱུང་བའམ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐུ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་སྐུ་གང་དག་

102-1-332b

སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་རྒྱུས་བྱུང་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་མཐུའི་ཁྱད་པར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མངའ་བར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཐུབ་དབང་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་དེའི་རྒྱུ་མཐུན། །གཟུགས་སྐུ་གཅིག་ལ་རང་གི་སྐྱེ་གནས་སྐབས། །སྔར་འགགས་གསལ་དང་མ་འཆོལ་བྱུང་
ཚུལ་ནི། །མ་ལུས་ཀྱིས་བཀྲ་མཐའ་དག་སྟོན་པར་མཛད། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྔ་རོལ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་འགགས་ཟིན་པ་བྱུང་མཐའ་དག་མ་ལུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་དང་མ་འཆོལ་
བར་དེ་ཕན་ཚུན་མ་འདྲེས་པར་བྱུང་ཚུལ་དུ་མས་བཀྲ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ཁོ་ནར་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་སྐུ་གཅིག་ཉིད་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །འདི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་བྱུང་ཚུལ་གང་དང་གང་དུ་ཇི་ལྟར་གང་གི་དོན་དུ་བྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྐུ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་སྟོན་པར་སྤྱོད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་ཞིང་ཅི་འདྲ་དེར་ཐུབ་དབང་དང་། །དེ་དག་སྐུ་སྤྱོད་མཐུ་སྟོབས་ཅི་
འདྲ་དང་། །ཉན་ཐོས་དགེ་འདུན་ཇི་སྙེད་ཇི་ལྟ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་དེར་གཟུགས་ཅི་འདྲ་དང་། །ཅི་འདྲའི་ཆོས་དང་དེ་བདག་ཅི་འདྲ་དང་། །ཆོས་ཐོས་སྤྱོད་པ་གང་ལ་སྤྱད་པ་དང་། །སྦྱིན་གང་ཇི་ཙམ་དེ་དག་ལ་ཕུལ་བ། །དེ་ནི་མ་ལུས་སྐུ་གཅིག་ལ་སྟོན་མཛད། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྔོན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བཻ་ཌཱུརྱ་དང་། པདྨ་རཱ་ག་དང་། ཨནྡ་རྙིལ་དང་། ཤེལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན། རིན་པོ་ཆེའི་
ལྗོན་ཤིང་ལ་སོགས་པས་མཛེས་པར་བྱས་པ་ཆུ་དང་ཞིང་དང་ཀུན་ནས་ཟླུམ་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་བརྟན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཉེ་བར་མཛེས་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དག་བལྟམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ་དེ་མ་ལུས་པར་སྐུ་གཅིག་

102-1-333a

ལ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་སྐུ་དང་སྤྱོད་པ་དག་གི་མཐུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་གི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་འདུས་པར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པའམ་ཇི་ལྟ་དང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་རྣམ་པ་གང་
གིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དེར་གྱུར་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་ལུས་སྤྲས་པ། དབྱིབས་དང་ལྡན་པ་ཆོས་གོས་དང་ཟས་དང་གནས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་
དང་ལྡན་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་དག་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དང་། ཅི་འདྲ་བའི་ཆོས་དང་སྟེ་ཐེག་པ་གཅིག་དང་གསུམ་གྱི་རྟེན་ཅན་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྐུ་གཅིག་ལ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་བདག་ཅི་འདྲ་དང་སྟེ་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་གཟུགས་དང་བློ་དང་ལྡན་པ། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་
གྱུར་པ་དང་། ཆོས་ཐོས་ནས་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་ལྷག་མ་མེད་པའི་བསླབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ་སྤྱོད་པ་གང་ལ་སྤྱད་པ་དང་། སྦྱིན་པ་གང་ཅི་ཙམ་དེ་དག་ལ་ཕུལ་བ་སྟེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ལ་བཟའ་བ་
ལ་སོགས་པ་དང་། ཆོས་གོས་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་གང་ཕུལ་བ་དང་། ཇི་ཙམ་སྟེ་དུས་ཇི་ཙམ་དང་ཚད་ཇི་ཙམ་ཕུལ་བ་དེ་མ་ལུས་པར་སྐུ་གཅིག་ལ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱུང་མཐའ་འདི་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ། དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་
བརྩོན་ཏིང་འཛིན་དང་། །ཤེས་རབ་སྤྱོད་ཚེ་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་གང་། །མ་ཚང་མེད་དེ་དག །མ་ལུས་སྐུ་གཅིག་ལ་སྟོན་མཛད་ཅེས་གོང་མ་དང་སྦྱར་རོ། །སྐུ་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ལྟ་ཞོག་གི་འོན་ཀྱང་། ཉིད་སྤྱོད་པ་ཀུན། སྐུ་ཡི་བ་སྤུའི་ཁུང་
བུའང་གསལ་བར་སྟོན། །བདག་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཁོ་ན་སྟོན་པར་མཛད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། གཞན་ཡང་། སངས་རྒྱས་གང་དག་འདས་དང་འབྱུང་འགྱུར་གང་། །གང་དག་ད་ལྟར་ནམ་མཁའི་མཐར་ཐུག་པར། །གདངས་མཐོན་ཆོས་སྟོན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བཟུང་བའི། །

102-1-333b

འགྲོ་དབུགས་འབྱིན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་བཞུགས་པ་དང་། །དང་པོའི་ཐུགས་བཟུང་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར། །དེ་དག་སྤྱོད་ཀུན་དངོས་རྣམས་མིག་འཕྲུལ་གྱིས། །རང་བཞིན་མཁྱེན་ནས་བདག་བཞིན་བ་སྤུ་ཡི། །ཁུང་བུར་དུས་གཅིག་ལ་ནི་གསལ་བར་སྟོན། །རེ་ཞིག་མིག་འཕྲུལ་གྱི་
ཚུལ་ཤེས་པ་ཐ་མལ་པ་དག་ཀྱང་སྔགས་ཀྱི་མཐུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཙམ་ཞིག་གིས་རང་གི་ལུས་ལ་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་གནས་པར་སྟོན་ནུས་ན། ཅི་འགྲོ་བའི་དབང་ཕྱུག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རང་
བཞིན་མིག་འཕྲུལ་གྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ཐ་མི་དད་པ་མཁྱེན་ནས་མི་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རམ། དེའི་ཕྱིར། མཁས་པ་གང་ཞིག་མ་རྟོགས་པའམ་སོམ་ཉི་ཟ་བར་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་མཁས་པས་དཔེ་འདིའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་འདི་ལ་ལྷག་པར་མོས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཉིད་ཀྱི་
སྤྱོད་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་གྱི་སྤྱོད་པ་དག་དུས་གཅིག་ཏུ་རང་ཉིད་ཀྱི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུར་སྟོན་པར་མཛད་པ། དེ་བཞིན་དུས་གསུམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། །རང་རྒྱལ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་མ་ལུས་ཀྱི། །སྤྱོད་དང་དེ་ལྷག་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ནི། །ཐམས་
ཅད་བ་སྤུའི་ཁུང་བུར་གཅིག་ཚེ་སྟོན། །སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྗོད་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བར་ཟིན་ཀྱང་བཞེད་པ་ལ་མངའ་བསྒྱུར་བ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དག་པ་འདི་ནི་བཞེད་པར་འཇུག་པ་ཡིས། །རྡུལ་གཅིག་ཡུལ་ལ་མཁའ་གཏུགས་འཇིག་རྟེན་དང་། །
འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་ཕྱོགས་ཁྱབ་རྡུལ་སྟོན་མོད། །རྡུལ་རགས་མི་འགྱུར་འཇིག་རྟེན་ཕྲ་མི་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བཞེད་པའི་སྒོ་ནས་ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་པའི་འཇིག་རྟེན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་ཡུལ་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འཇིག་རྟེན་ཕྲ་བར་ཡང་མི་
འགྱུར་ཞིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། བཞེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་ཕྱོགས་ཁྱབ་རྡུལ་ཡང་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བཞེད་པ་ཙམ་གྱིས་མཐའ་ཡས་ཕྱོགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་པའི་

102-1-334a

འཇིག་རྟེན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པར་ཡང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྲིད་མཐའི་བར། །སྐད་ཅིག་དེ་རེ་རེ་ལ་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས། །ཇི་སྙེད་སྟོན་པ་དེ་སྙེད་འཛམ་བུའི་གླིང་། །མ་ལུས་རྡུལ་གང་དེ་དག་ལ་གྲངས་མེད། །རྣམ་པར་རྟོག་
པ་མི་མངའ་བ་ཁྱོད་འཁོར་བའི་བར་དུ་སྐད་ཅིག་དང་སྐད་ཅིག་ལ་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པའི་ཚད་གང་ཡིན་པའི་ཚད་དེའི་གྲངས་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་མ་ལུས་པ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདི་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ལ་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནི་སྟོབས་བཅུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཆ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གནས་དང་གནས་མིན་མཁྱེན་སྟོབས་དང་། །དེ་བཞིན་ལས་རྣམ་སྨིན་བློ་དང་། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཐུགས་ཆུད་དང་། །སྣ་ཚོགས་
ཁམས་ནི་མཁྱེན་སྟོབས་དང་། །དེ་བཞིན་དབང་མཆོག་མཆོག་མ་ཡིན། །མཁྱེན་དང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་དང་། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་ཏིང་འཛིན་དང་། །སྙོམས་པར་འཇུག་སོགས་མཁྱེན་སྟོབས་དང་། །སྔོན་གནས་དྲན་པ་མཁྱེན་པ་དང་། །དེ་བཞིན་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བློ་དང་། །
ཟག་རྣམས་ཟད་པ་མཁྱེན་སྟོབས་ཏེ། །སྟོབས་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་གོ། །དེ་ལ་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། རྒྱུ་གང་ཞིག་ལས་གང་ཞིག་ངེས་པར་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་གནས་སུ་དེ་མཁྱེན་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །བཤད་པ་
ལས་བཟློག་གནས་མིན་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པ། །མཁྱེན་པ་ཐོགས་པ་སྤངས་པ་དེ་ནི་སྟོབས་སུ་བཤད། །རྒྱུ་གང་ཞིག་ལས་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་གང་ལས་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་དགེ་བ་དག་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང་། གང་
ལས་གང་ཞིག་འཐོབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྡུད་པ་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་གང་ལས་གང་ཞིག་ངེས་པར་སྐྱེ་བ་ཅན་དེའི་གནས་ཏེ་འདིར་གནས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བས་གནས་ཀྱི་སྒྲས་བཏགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུ་

102-1-334b

བརྗོད་དོ། །བཤད་ཟིན་པ་དང་འགལ་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་ལས་གང་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དགེ་བ་དག་ལས་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མི་འབྱུང་བ་དང་། མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པ་ལ་སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མི་འབྱུང་
བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཁྱེན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པས་གནས་པ་ལ་ཡང་གནས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་གནས་ནི་གང་གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་
གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་པ་དང་སྡུག་པ་དང་དགའ་བ་དང་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་
པ་སྟེ། གང་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ངག་གིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་པ་དང་། སྡུག་པ་དང་། དགའ་བ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ན་གནས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་
གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་སེར་སྣས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་། ངང་ཚུལ་ངན་པས་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱིས་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལེ་ལོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཐོབ་པ་དང་། སེམས་གཡེངས་པས་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། འཆལ་
བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་འཇོམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མཚམས་མེད་པ་བྱེད་པས་སེམས་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། དམིགས་པ་ཅན་གྱིས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། འགྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་སེམས་ཤིན་

102-1-335a

ཏུ་སྦྱང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །གང་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའམ། བརྒྱ་བྱིན་ནམ་ཚངས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་སྟེ། སྦྱིན་
པས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་ཞེས་ཐམས་ཅད་བཟློག་ནས་སྦྱར་བར་བྱ་ཞིང་། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་དང་པོའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པ། 
འདོད་དང་མི་འདོད་དེ་ལས་བཟློག་དང་ཟད་དངོས་ཀྱི། །ལས་དང་དེ་ཡི་རྣམ་སྨིན་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་ལའང་། །མཁྱེན་པ་ནུས་མཐུ་ཐོགས་མེད་སོ་སོར་འདུག་འགྱུར་ལ། །དུས་གསུམ་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་མཛད་དེ་ནི་སྟོབས་སུ་འདོད། །ལས་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ལས་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང་། 
ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ལས་དང་། ཟད་པའི་རྒྱུ་ཟག་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་ལྟར་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་པ་དུས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་པ་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་
ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་པར་མཛད་པའི་མཁྱེན་པ་ཤེས་བྱ་འགར་ཡང་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་
འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལས་རྣམས་དང་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་རྣམས་གནས་དང་རྒྱུ་དང་། དངོས་པོ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་འདས་
པའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་གང་དག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མི་དགེ་བ་དང་བྲལ་བ་གང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། དགེ་བའི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་གང་མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་དང་བྲལ་བ་གང་མ་འོངས་པའི་

102-1-335b

དུས་ན་མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་གང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་དང་། གང་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་
དུ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་ལ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་དང་མཐུན་ལ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་
རེ་རེ་ཞིང་ཕྱོགས་མཐུན་པ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་གང་འདས་པ་ན་སྦྱོར་བ་ཆུང་ལ་དེ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྩོམ་པ་ཆུང་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང་། རྩོམ་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་
ལ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཆུང་བ་དང་། ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་གང་ཉན་ཐོས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་དང་། གང་རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་གང་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ན་
སྡུག་བསྔལ་ལ་མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་བདེ་ལ་མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་
ལས་གང་ཡིན་པ་དང་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ཁོ་ན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཤེས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ལས་གཉིས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། འདོད་ཆགས་སོགས་ཀྱི་འབྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདོད་པ་ནི། །ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་དམན་འབྲིང་གང་ཡང་ཁྱད་འཕགས་འདོད། །དེ་ལས་གཞན་རྣམས་

102-1-336a

ཀྱིས་གཡོགས་མོས་ལའང་མཁྱེན་པ་ནི། །དུས་གསུམ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་ཁྱབ་པ་སྟོབས་ཤེས་བྱ། །འདིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་
པ་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་སྨོས་ཏེ། འདི་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་། དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་
གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་བསམ་པ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་། ལྷག་པར་བསམ་པ་དང་འདོད་པ་དང་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་ལ། མོས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་བསྒྲིབས་པ་དེ་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མཛད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དུ་མ་
དང་། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དུ་མ་དང་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། གང་ཟག་གང་འདོད་
ཆགས་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། གང་ཟག་གང་ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང་། གང་ཟག་གང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གང་ཟག་
གང་དགེ་བ་ལ་གནས་ལ་མི་དགེ་བ་ལ་མོས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གང་ཟག་གང་དག་སྦྱོར་བ་ཆུང་བ་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང་། གང་དག་སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་ལ་བསམ་པ་ཆུང་ངུ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །

102-1-336b

མོས་པ་གང་གིས་སྦྱོར་བ་ཆུང་ལ་ཁྱད་པར་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ལ་ཆུང་ངུ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ལ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཁམས་ལ་འཇོག་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་
ཁམས་ལ་འཇོག་པར་འགྱུར་བ་དང་། མ་ངེས་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཁམས་ལ་འཇོག་པར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། གང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གང་གིས་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང་། 
གང་གིས་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཤེས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་གསུམ་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་ཁམས་
སྣ་ཚོགས་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་ཁམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་ལ་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །མིག་སོགས་དག་གི་རང་བཞིན་གང་དེ་ཁམས་སུ་གསུངས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་མཐའ་ཡས་ཤིང་། །རྣམ་ཀུན་ཁམས་ཀྱི་
ཁྱད་པར་ལ་འཇུག་སྟོབས་སུ་འདོད། །རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཁམས་མཐའ་དག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་གང་ཞིག་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་
ཉིད་ཅན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དུ་མར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་དེ་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མིག་གི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རབ་ཏུ་ཤེས་
སོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཆར་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་གསུམ་གསུམ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ས་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་

102-1-337a

དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དུའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་
ཁམས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཁམས་ནི་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཁམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་དུའོ། །འཁོར་བའི་ཁམས་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པའི་
མཚན་ཉིད་དུའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནི་ཚུལ་བཞིན་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུའོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གནས་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཁྲིད་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། ཐོགས་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་
པ་དང་། བསམ་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྟེན་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཤེས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་བཞི་པའོ་ཞེས་
གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་སོགས་ཆེས་རྣོ་ཉིད་ནི་མཆོག་བཞེད་ལ། །འབྲིང་གནས་སྐབས་དང་རྡུལ་ཉིད་མཆོག་མིན་པར་བཤད་དང་། །མིག་ལ་སོགས་དང་ཕན་ཚུན་སྒྲུབ་
ནུས་ཆུབ་པ་ལ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཆགས་མེད་སྟོབས་སུ་གསུངས། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་དབང་པོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་མངའ་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་
པའི་སྒྲས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྒྱུ་ཅན་རྣམས་སྡུད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཆོག་གི་སྒྲས་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བརྗོད་དེ། ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་གི་གནས་སྐབས་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །མིག་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཉི་ཤུ་

102-1-337b

རྩ་གཉིས་འཛིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་དབང་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དང་། ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ལ་མཁྱེན་པ་གང་ཞིག་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་འདི་ནི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་
སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་རིམ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་
ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་རིམ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་དེ་བཞན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དབང་པོ་རྟུལ་པོར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་འབྲིང་
ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་ཅི་འདྲ་བས་མཐར་སོང་བའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་དང་། མཐར་སོང་བའི་ཞེ་སྡང་དང་། མཐར་སོང་བའི་གཏི་མུག་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མཐར་སོང་
བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་གྱུར་པའོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་ཅི་འདྲ་བས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་བཅོས་མ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་གང་གིས་སྣྲེལ་ཞིའི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་
མུག་སྐྱེ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་གང་གིས་ཚར་བཅད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དབང་པོ་གང་དག་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དབང་པོ་གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དེ་
དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མིག་གི་དབང་པོ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོའི་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དབང་པོ་གང་མིག་གི་དབང་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རྣ་བའི་དབང་པོ་འཇིག་

102-1-338a

པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གང་སྦྱིན་པའི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་
མ་ཡིན་པ་ཤེས་པས་སྦྱིན་པའི་གཏམ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་བྱེད་དོ། །དེ་
བཞིན་དུ་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་སོ་
ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པ་ཇི་
ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། གསུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། 
གང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དང་། དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། མཐར་ཐུག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ལས་ལྔ་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། ལམ་འགའ་རྒྱལ་བ་ཉིད་དང་འགའ་ཞིག་རང་རྒྱལ་གྱི། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ཉན་ཐོས་བྱང་ཆུབ་ཡི་དྭགས་དང་། །དུད་འགྲོ་ལྷ་མི་རྣམས་དང་དམྱལ་ལ་

102-1-338b

སོགས་འགྲོ་བ། །དེ་ལ་མཁྱེན་པ་ཆགས་མེད་མཐའ་ཡས་སྟོབས་སུ་འདོད། །དེ་ལ་ལམ་གྱི་སྒྲས་ནི་ལམ་ཤུལ་བརྗོད་དོ། །ལམ་གང་ལ་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མོ། །ལམ་འགའ་ཞིག་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ལ་ལ་ནི་
རང་རྒྱལ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུའོ། །ལ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཏུའོ། །ལ་ལ་ནི་ལྷ་དག་ཏུ་ཡིན་པ་ནས་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་ཡིན་པའི་བར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པར་མཚོན་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལམ་གང་ཞིག་གང་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་དེ་ནི་དེར་
འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མ་ངེས་པ་དང་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་
སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ངེས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་རྒྱུའི་སྟོབས་ཅན་སྔོན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཟུར་ཙམ་གྱིས་གོ་བ་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་རུང་། མ་བསྟན་ཀྱང་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐལ་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་དང་སྟོབས་ཤེས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། གང་དག་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་
བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གལ་ཏེ་མཐུན་པར་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་ཕྲད་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་གྱི། མ་ཕྲད་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་ཡང་དག་པར་གསུངས་ཏེ། 

102-1-339a

གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐོས་ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་ངོ་། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །
ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པ། ཁོ་རེ་ཆུང་བ། བླུན་པ་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་རུང་མ་བསྟན་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐལ་བ་མེད་པས་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྣོད་མ་ཡིན་པར་རིག་ནས་
བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་སྟེ། དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གོ་ཆ་གྱོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་གང་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། འདོད་
ཆགས་ཀྱི་ལམ་གང་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་གང་སྔོན་གྱི་བག་ལ་ཉལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཞེ་སྡང་གི་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཞེ་སྡང་གི་ལམ་གང་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། ཞེ་སྡང་གི་
ལམ་གང་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། ཞེ་སྡང་གི་ལམ་གང་སྔོན་གྱི་བག་ལ་ཉལ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །གཏི་མུག་གི་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། གཏི་མུག་གི་ལམ་གང་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། གཏི་མུག་གི་ལམ་
གང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། གཏི་མུག་གི་ལམ་གང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་ཞིང་། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ལྡོག་པའི་
རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ལམ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་དྲུག་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་

102-1-339b

ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལྡང་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་རྣལ་འབྱོར་བྱེ་བྲག་ལ་ཐ་དད། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་བརྒྱད་གང་ཞི་གནས་གང་དག་དང་། །སྙོམས་
འཇུག་ཁྱད་པར་གང་དག་གཅིག་དང་བརྒྱད་གྱུར་པ། །དེ་ལ་མཁྱེན་པ་ཐོགས་མེད་འདི་ནི་སྟོབས་སུ་བཤད། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་པ་ན། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པར་གྱུར་པ་བསམ་གཏན་དག་ནི་བཞིའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་བརྒྱད་
དོ། །ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་སྟེ། དགེ་བ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་ནི་དགུ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པ་བཞི་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་འགོག་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ནི་གཞན་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྒྲ་དང་སོ་སོ་རང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པའི་དབྱེ་བས་
སོ་སོར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པར་གྱུར་པ་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་མཁྱེན་པ་གང་ཞིག་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་
ལྡང་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལྡང་བ་
ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པར་

102-1-340a

འགྱུར་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་གང་། རྐྱེན་ནི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྐྱེན་ནི་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པ་ནི་རྒྱུའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ནི་རྒྱུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུའོ། །ལས་རྣམས་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །ལྟ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །སྲེད་པ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །བག་ལ་ཉལ་
བ་ནི་རྒྱུའོ། །ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ནི་རྐྱེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ནི་གང་རྐྱེན་ནི་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་སོ། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། གཞན་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྒྲ་དང་། སོ་སོ་རང་གི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །
གཞན་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཞི་གནས་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་དང་། ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ཞིང་། འདི་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུའོ། །འདི་ནི་རྐྱེན་ཏེ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་འདོད་པ་རྣམས་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་
འགོག་པ་ལས་ལྡང་ངོ་། །འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལས་ལྡང་ངོ་། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་ལུགས་དང་མཐུན་པར་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་དང་། སྣྲེལ་ཞིར་ཡང་ངོ་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་སྟོན། 
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་སྟོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འདྲེས་པ་གང་ཡང་མེད་ཅིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་དམིགས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་

102-1-340b

ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་ལས་མ་ལངས་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་མེད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་
པ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སུས་ཀྱང་བལྟ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་
ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་སྟེ། འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པར་འཇུག་པའོ། །གདམས་པ་
དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་གང་དང་གང་གིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གང་གིས་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་
ཤེས་སོ། །ཤེས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་འདོམས་ཤིང་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་བདུན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། ཇི་
སྲིད་གཏི་མུག་དེ་སྲིད་སྲིད་གནས་འདས་བདག་དང་། །སེམས་ཅན་གཞན་རེ་རེ་ཡི་སྲིད་པ་སེམས་ཅན་ནི། །ཇི་སྙེད་དེ་སྙེད་མཐའ་ཡས་གཞིར་བཅས་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་། །བཅས་རྣམས་ལ་བློ་གང་དང་གང་ཡིན་སྟོབས་སུ་བཤད། །ཇི་སྲིད་གཏི་མུག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐྱེ་བ་
གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མུ་མཐའ་མེད་པ་བསྡུ་བར་བརྗོད་དོ། །གཞིར་བཅས་སྨོས་པས་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེ་བསྡུ་བ་

102-1-341a

བཤད་དོ། །ག་གེ་མོ་ཞིག་ནས་བདག་ཁ་དོག་ནི་འདི་འདྲ་བར་གྱུར། རྣམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཁ་དོག་ནི་འདི་འདྲ་བར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བར་རྗེས་སུ་དྲན་པས་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པར་
འགྱུར་རོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན་བདག་གནས་ནས་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ག་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དྲན་པས་ནི་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་བཅས་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །དེ་ལྟར་
སྔོན་གྱི་སྲིད་པ་གཞི་དང་བཅས་པ་དང་། ཡུལ་ཕྱོགས་དང་བཅས་པ་དང་། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་གང་ཞིག་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་བ་འདས་པ་དག་མ་ལུས་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཚུལ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། 
ཇི་སྐད་དུ། དེ་སེམས་ཅན་དེའི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱུ་གང་གིས་སེམས་ཅན་གང་ཀུན་ཏུ་བྱུང་བ་དེའི་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཤེས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་འདས་པ་
ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་གང་གིས་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་འོག་ཏུ་སེམས་གང་གིས་དམིགས་པ་ཅན་སྐྱེ་བ་དང་། དམིགས་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བ་དང་། དམིགས་པ་གང་དང་བྲལ་བ་ན་འགག་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་
ཇི་ཙམ་དུ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་སེམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་སེམས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་བ་དེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཡང་ཚིག་ཏུ་བསྟན་པས་བསྟན་པར་དཀའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་

102-1-341b

ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་སོ་སོར་སེམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་ཕྱི་མའི་མུར་ཐུག་པར་བསྟན་ཀྱང་དེའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་
དྲན་པ་ཤེས་པ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་མཚུངས་པ་མེད་ལ། ཚད་མེད་དེ། དེའི་མཐའ་ནི་བསྟན་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་གང་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་སངས་རྒྱས་ལ་བསྐྲུན་
པའམ། ཉན་ཐོས་ལ་བསྐྲུན་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ལ་བསྐྲུན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་དྲན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་དམིགས་པ་དེ་དང་
དེས་ཅི་ནས་ཐེག་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་བརྒྱད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། 
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་འཆི་འཕོ་དང་། །སྐྱེ་གང་འཇིག་རྟེན་ལ་གནས་ནམ་མཁའི་མཐར་ཐུག་དང་། །བཀྲ་མང་དེ་ལ་མཁྱེན་པ་དུས་དེར་འཇུག་པ་ཡིས། །མ་ཆགས་རྣམ་ཀུན་ཡོངས་དག་མཐའ་ཡས་སྟོབས་སུ་འདོད། །འཆི་འཕོ་བ་ནི་ཕུང་པོ་འཇིག་པའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་
ཕུང་པོའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་པའི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ལས་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་པའི་བཟོས་སྦྱར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་མཁྱེན་ལ། དེའི་ཡེ་ཤེས་ཡུལ་འགའ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མི་མངའ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་

102-1-342a

འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ལྷའི་སྤྱན་གྱིས་འཆགས་པ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ཚང་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
ལྷའི་མིག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མིག་དེས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་བགྲང་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ན་ཞིང་དུ་སྣང་བ་གང་ལ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་
འཇིག་པ་དང་འཆགས་པ་དེ་དག་མཐོང་ངོ་། །གང་ལ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དང་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་ངོ་། །གང་ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་སྣང་བ་འཆི་འཕོ་བ་དང་མངལ་དུ་འཇུག་པ་
དང་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་ངོ་། །གང་ལ་ལ་སངས་རྒྱས་སུ་སྣང་བ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་འདོར་བ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་ངོ་། །གང་ལ་ལ་ཉན་ཐོས་སུ་སྣང་བ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་ངོ་། །གང་ལ་ལ་རང་སངས་རྒྱས་སུ་སྣང་བ་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན་པ་ཡོན་སྦྱོང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་ངོ་། །སེམས་ཅན་གང་དག་སྣང་བར་གྱུར་པ་དག་དང་གང་དག་ཕྱི་རོལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མིག་ལམ་དུ་བྱུང་
བ་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གི་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷའི་མིག་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་ན་སྣང་བར་མ་གྱུར་པའི་སེམས་
ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ཆེས་མང་གི །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་

102-1-342b

བའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷའི་མིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་རྣམ་པར་བལྟའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་དེ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་ཤིང་སེམས་ཅན་
དེ་དག་འདུལ་ཡང་དེ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་མི་ཤེས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་དགུ་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མྱུར་དུ་རྒྱལ་
རྣམས་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་དང་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་འཇིག་འགྱུར་དང་། །སློབ་མ་ལ་སོགས་ཉོན་མོངས་བློ་ཡིས་འགོག་པ་ཡང་། །དེ་ལ་མཁྱེན་པ་ཆགས་མེད་མཐའ་ཡས་སྟོབས་སུ་འདོད། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི་མ་རིག་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་སྟེ། འཇིག་
རྟེན་ཁམས་གསུམ་པ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་འབག་པར་བྱེད་ཅིང་སྒོ་བར་བྱེད་ལ་རྗེས་སུ་བགྲོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བག་ཆགས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་མུར་ཐུག་པ་དང་གོམས་པ་དང་རྩ་བ་དང་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ། །དེ་ནི་ཟག་
པ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཏིལ་མར་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་བསལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་དག་དང་ཕྲད་པས་ཡོན་ཏན་ཕྲ་མོ་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་
ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཀྱང་བག་ཆགས་ཡོད་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་སྔོན་དུ་སྤྲེའུར་གྱུར་པ་མཆོང་ཞིང་མཆོང་ཞིང་འགྲོ་བ་དང་སྔོན་བྲམ་ཟེར་གྱུར་པའི་དམངས་མོར་བརྗོད་པའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཟློག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་མ་ལོག་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ནི་ཤེས་
བྱ་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་ཡོད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་འཇུག་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་ལྡོག་

102-1-343a

པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ལྷག་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་དང་། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་
བ་དེ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པས་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ནི་ཟད། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་བསྟེན། བྱ་བ་ནི་བྱས་ཏེ་འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་ཏེ། ཟག་པ་
མེད་པ་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རང་གི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དེ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འོད་གསལ་བ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་
སྤྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་ཚད་ཡོད་པ་བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་ཚད་ཡོད་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་བྲལ་བ་སྤོབས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ཏུ་བཟུང་བ་མི་འཇིགས་པ་དང་སྤོབས་པ་དང་མ་བྲལ་བ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་
གཅིག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་མེད། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་མེད། སྤྱོད་ལམ་འཁྲུལ་པའི་བག་ཆགས་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པས་རྡུལ་དང་དུ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་
གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཡང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའོ། །དེ་ཟག་པ་ཟད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་མ་ཐག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་

102-1-343b

རྣམས་ལ་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱ་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་དག་ཁྱེད་ཟག་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོགས་ཤིག་ཅེས་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཟག་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། རབ་ཏུ་ཤེས་ནས་ཆོས་གང་ཡང་ཉེ་བར་མི་ལེན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་
འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་བཅུ་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་གང་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མངའ་བ། དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་ཡོན་
ཏན་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཐ་མི་དད་པར་བཞུགས་པ། ཡོན་ཏན་རྒྱས་པ་རེ་རེ་ཞིང་དཔེ་ནམ་མཁའ་གཅིག་པུས་ཉེ་བར་གཞལ་བ་མངའ་བ་རྣམས། འགྲོ་བ་འདོད་པ་དང་སྲིད་པ་དང་ལྟ་བ་དང་། མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ནང་དུ་ཆུད་པ་མགོན་མེད་པའི་
མགོན་དུ་གྱུར་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཀུན་ཏུ་འོད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་བསྐྱེད་པས་ཆོག་གོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་བ་སྤུའི་བུ་ག་རེ་རེ་དང་། སྐྱེས་
བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་དང་། དཔེ་བྱད་དང་། སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནས་སྤྱོད་ལ། གལ་ཏེ་གསུངས་ན་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་
པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྐུ་ཚེའི་ཚད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང་ཕྲིན་ལས་གཞན་མི་མངའ་བར་སྐྱེན་པ་སྐྱེན་པར་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡོན་ཏན་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་

102-1-344a

ཕྱིན་པར་ཤེས་པའམ་བརྗོད་པར་ནུས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དོན་འདི་ཉིད་དཔེའི་སྒོ་ནས་བཤད་པ། ནམ་མཁའ་མེད་པས་འདབ་ཆགས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་གྱི། །འདིར་ནི་རང་མཐུ་ཟད་པས་ལྡོག་པར་འགྱུར་དེ་བཞིན། །སློབ་མ་དང་བཅས་སངས་རྒྱས་སྲས་
རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་མ་བརྗོད་ལྡོག་པར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལྡིང་འདབ་གཤོག་ཡངས་པའི་རླུང་གི་ཤུགས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཐོབ་པ་ཡང་ནམ་མཁའ་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་རང་གི་སྟོབས་དང་
ཕ་རོལ་གནོན་པ་དང་བྲལ་བས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ས་བཅུ་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བརྙེས་པ་དེ་དག་ཀྱང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་ཡོན་ཏན་ནམ་མཁའ་ལྟར་མུ་མཐའ་
མེད་པ་དག་ལས་ལྡོག་གི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བློའི་སྟོབས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ལྡོག་པར་གནས་ན། རང་སངས་རྒྱས་སམ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་
ཡོངས་སུ་ཤེས་པའམ་བརྗོད་པ་ལ་དེ་དག་གི་ལོ་རབས་འདི་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལྟ་བུ་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་ལྡོངས་པ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་གོ་སྐབས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། 
དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བཤད་པ། དེའི་ཕྱིར་བདག་འདྲས་ཁྱོད་ཡོན་འདི་དག་ཅི། །ཤེས་པ་དང་ནི་བརྗོད་པར་ནུས་འགྱུར་རམ། །འོན་ཀྱང་དེ་དག་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། །བཤད་ཕྱིར་དོགས་སྤོངས་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་སྨྲས། །དེ་ལྟར་བདག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ཡོན་ཏན་ཤས་ཙམ་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་གིས་ཚམ་ཚོམ་མེད་པར་ཡོན་ཏན་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཆ་ཙམ་ཞིག་གླེངས་པ་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ་ནི། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་བཤད་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་

102-1-344b

བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཟབ་པ་སྟེ་ཆོས་ཉིད་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ། ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཡོན་ཏན་གཞན་རྣམས་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཚུལ་ཤེས་པས། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ད་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་
རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐུན་མོང་བ་དང་ཐབས་ཐུན་མོང་བ་འབྱུང་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་ཅི་རིགས་པར་འབྱུང་ལ། བདེ་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། སླར་
ཡང་མི་གཡོའི་སྐུ་མངའ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྲིད་གསུམ་བྱོན་ནས་སྤྲུལ་རྣམས་ཀྱིས། །གཤེགས་པ་དང་ནི་བལྟམས་དང་བྱང་ཆུབ་ཞི་བའི་འཁོར་ལོའང་སྟོན་པར་མཛད། །དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གཡོ་བག་སྤྱོད་ཅན་རེ་རེའི་ཞགས་པ་ནི། །མང་པོས་བཅིངས་པ་མ་ལུས་ཐུགས་རྗེས་
མྱ་ངན་འདས་པར་བཀྲི་བར་མཛད། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱིས་ཡབ་དང་ཡུམ་དང་སྲས་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པར་སྟོན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་དང་རྗེས་སུ་བསྟུན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་དུ་གཤེགས་ནས་ཇི་ལྟར་འཚམ་པའི་
ཆོས་བསྟན་པ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འགོད་པར་མཛད་དོ། །ཐུགས་རྗེས་ཏེ་གྲགས་པ་དང་ཕན་ལན་ལ་སོགས་པ་བཞེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་རྣམ་པར་གཞག་
པ་བྱས་ནས་ཐེག་པ་གཅིག་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་བསྟན་པ་དགོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་འདི་ནི་དེ་ཉིད་ཤེས་ལས་དྲི་མ་མཐའ་དག་སེལ་བ་ནི། །ལྷུར་བྱེད་གཞན་མེད་ཆོས་རྣམས་དེ་ཉིད་རྣམ་འགྱུར་དབྱེ་བའང་བསྟེན་མིན་ཞིང་། །དེ་ཉིད་ཡུལ་ཅན་བློ་གྲོས་འདི་ཡང་ཐ་དད་འགྱུར་བ་
མ་ཡིན་པ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་འགྲོ་ལ་ཐེག་པ་མི་མཉམ་དབྱེར་མེད་བསྟན། །གང་ཞིག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་ཤེས་པ་དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སྤང་བར་མི་ནུས་ལ་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ལ་ཡོད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡང་ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །

102-1-345a

མཐོང་བ་ཐ་དད་ཀྱང་དེ་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་གི་ཕྱིར་དབྱེ་བ་དང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ཡེ་
ཤེས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་ཁོ་ན་བས་ཐེག་པ་གསུམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འོད་
སྲུངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་གཅིག་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཉིས་དང་གསུམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཏེ། མ་རིག་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པས་
སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། པྲེ་ཥོ་དར་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ཏ་ཨ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་
མངའ་བ་རྣམས་དེ་ལ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རམ། དངོས་པོའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ་མི་ཤེས་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན། ཐེག་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་
ན་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བསྟན་ཞེ་ན། བསྟན་པ་འདི་དགོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་བཤད་པ། གང་ཕྱིར་འགྲོ་ལ་ཉེས་པ་སྐྱེད་བྱེད་སྙིགས་མ་འདི་དག་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་སྤྱོད་ཡུལ་གཏིང་ཟབ་ལ་
འཇུག་མི་འགྱུར་ཞིང་། །བདེ་གཤེགས་གང་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་མཁྱེན་རབ་ཐུགས་རྗེའི་ཐབས་དང་ལྷན་ཅིག་པ། །མངའ་དང་གང་ཕྱིར་བདག་གི་སེམས་ཅན་དགྲོལ་ཞེས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞལ་བཞེས་ཏེ། །ལུས་དང་སེམས་དག་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་སྙིགས་མ་ལྔ་བསྟན་

102-1-345b

ཏེ། སེམས་ཅན་དང་། བསྐལ་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལྟ་བ་དང་། ཚེའི་སྙིགས་མ་རྣམས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཇུག་པ་ཤས་ཆེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ལྷག་པར་མོས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་ལ་འདོད་པ་ཡང་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཟབ་པས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་འགྲོ་བ་རྣམས་སྣོད་མ་ཡིན་པ་འདི་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་བྱ་བ་ལ་གཡེལ་བ་བསྟེན་
པར་མི་མཛད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཁྱེན་རབ་ཐུགས་རྗེའི་ཐབས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་མངའ་བ་དང་། གང་གི་ཕྱིར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་དགྲོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་སྨོན་ལམ་སྩལ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་སྙོམ་ལས་
ལ་བརྟེན་པར་མི་མཛད་ཅིང་དེའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཐབས་ཚོལ་བར་མཛད་དེ་ཞལ་གྱིས་འཆེས་པ་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་རྐྱེན་མང་པོ་འདི་དག་
ཡོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འགོད་པར་བྱ་དགོས་པ། དེ་ཕྱིར་མཁས་པས་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་གླིང་དུ་ཆས་པའི་སྐྱེ་ཚོགས་ཀྱི། །ངལ་བ་ཉེར་སེལ་གྲོང་ཁྱེར་ཡིད་འོང་བར་དུ་རྣམ་པར་བཀོད་པ་ལྟར། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐེག་པ་འདི་ནི་སློབ་མ་ཉེ་བར་ཞི་
བའི་ཚུལ་ལ་ཡིད། །སྦྱར་བར་མཛད་ཅིང་རྣམ་པར་དབེན་ལ་བློ་སྦྱངས་རྣམས་ལ་ལོགས་སུ་གསུངས། །དཔེ་འདི་ནི་འཕགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་པད་མ་དཀར་པོ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསྟི་བའི་ཕྱིར་དེད་དཔོན་དེས་རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་མ་ཕྱིན་
པའི་བར་དུ་གྲོང་ཁྱེར་མངོན་པར་སྤྲུལ་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུ་རོལ་དུ་དེ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་ཞིང་ཞི་བའི་བདེ་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཐེག་པ་གཉིས་པོ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཁོར་

102-1-346a

བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཕྱི་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བསྟན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལྟར་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཐེག་པ་གཅིག་
བསྟན་པ་འདི་ཡང་མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་དང་། བཞུགས་པའི་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་མ་ལུས་ཕྱོགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཡུལ་དག་ན། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་གྱི་
རྡུལ་རྣམས་བདོག་པར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་རབ་དམ་པར་གཤེགས་པའི་སྐལ་བ་དེ་སྙེད་དེ། །འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་གསང་བ་འདི་ནི་བསྙད་བགྱི་མ་ལགས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་སྒོ་ནས་བལྟམས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཉེ་བར་སྟོན་
མོད་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་ཇི་ཙམ་ཡིན་པ་དེའི་ཚད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐལ་བ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་དོ། །འདི་ནི་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་པར་མོས་པར་བྱ་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ན་བསྙད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་དེ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་བསོད་ནམས་
གཞལ་དུ་མེད་པ་བསགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་བརྗོད་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་བཞུགས་པའི་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ། རྒྱལ་བ་ཇི་སྲིད་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་མཆོག་ཏུ་རབ་ཞི་བར། །འགྲོ་བ་མིན་ཞིང་ནམ་
མཁའ་རྣམ་འཇིག་འགྱུར་མིན་དེ་སྲིད་དུ། །ཤེས་རབ་ཡུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་མ་མ་ཡི། །ཚུལ་ལུགས་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་བ་གཟུགས་ལ་མངའ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཡུམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མས་བསྐྲུན་ནས་སྙིང་རྗེ་མ་མ་ལ་གཏད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མ་

102-1-346b

འོངས་པའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ནི་ཇི་སྲིད་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཇི་སྲིད་ནམ་མཁའ་བརླག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུས་མུ་མཐའ་མེད་པར་འདི་དག་གསོ་བར་བྱེད་པ་
སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། བཤད་པ། གཏི་མུག་སྐྱོན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁ་ཟས་དུག་བཅས་ཟ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ནང་མི་དེ་ལ་ཁྱོད་བརྩེ་ཇི་ལྟ་བ། །དེ་ལྟར་དུག་ཟོས་ཉེན་པའི་བུ་ལ་མ་ཡིས་སྡུག་བསྔལ་མིན། །དེས་ན་མགོན་པོ་མཆོག་ཏུ་རབ་ཞིར་གཤེགས་
པར་འགྱུར་མ་ལགས། །འཇིག་རྟེན་ཁ་ཟས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་འདི་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཟོས་ན་དུག་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་འདི་ཉིད་དུ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་གཏི་མུག་
གི་སྐྱོན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐྱེ་བོ་འཁོར་བ་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁ་ཟས་དུག་དང་བཅས་པ་ཟ་བ་ལ་བརྩེ་བ་འཁྲུངས་པ་དེ་ལྟར་མ་ལ་བུ་གཅིག་པ་ཕངས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དུག་དང་འདྲེས་པའི་ཁ་ཟས་ཟ་བ་ལ་གདུང་བ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་
སྙིང་རྗེས་བཙས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཀོ་ག་ལ་མངའ། ཐུགས་རྗེས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཐུགས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉམས་སུ་འབབ་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་རྗེས་སུ་གཟིགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་
མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མི་མངའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་གི་ཕྱིར་ན་མི་མཁས་དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཅན་གྱིས། །སྐྱེ་དང་འཇིག་གནས་སྐབས་དང་སྡུག་དང་མི་སྡུག་བྲལ་ཕྲད་ཀྱིས་བསྐྱེད་སྡུག་བསྔལ་དང་། །སྡིག་ཅན་འགྲོ་བ་ཐོབ་པ་དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐུགས་བརྩེའི་
ཡུལ་དུ་རབ་དོང་བས། །བཅོམ་ལྡན་ཐུགས་རྗེས་ཁྱོད་ཐུགས་ཞི་ལས་བཟློག་པས་ཁྱོད་ལ་མྱ་ངན་འདའ་མི་མི་མངའ། །དེ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་མི་མཁས་པ་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཅན་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡོད་པས་ལྷ་དང་མི་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་ལྟ་བ་པས་ནི་སྐྱེ་བ་

102-1-347a

དང་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ངེས་པར་ཐོབ་ཅིང་། ཡུལ་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡུལ་མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཅན་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པས་ནི་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱི་འགྲོ་བ་
དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་། གོང་དུ་བཤད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འཐོབ་པ་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ནི་སྐྱེ་བོ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་དམིགས་ནས་ཐུགས་མྱ་ངན་འདས་པ་ལས་བཟློག་སྟེ་གནས་སོ། །ལུགས་འདི་དགེ་སློང་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས། །དབུ་མའི་
བསྟན་བཅོས་ལས་བཏུས་ནས། །ལུང་ཇི་བཞིན་དང་མན་ངག་ནི། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བརྗོད་པ་ཡིན། །འདི་ལས་གཞན་ན་ཆོས་འདི་ནི། །ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །འདིར་འབྱུང་ལུགས་ཀྱང་གཞན་ན་ནི། །མེད་ཅེས་མཁས་རྣམས་ངེས་པར་མཛོད། །ཇི་ལྟར་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་མ་
གཏོགས་པར་བསྟན་བཅོས་གཞན་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མི་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འདིར་ལུགས་གང་ཞིག་བརྒལ་ལན་དང་བཅས་པར་བསྙད་པའི་ལུགས་འདི་ནས་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལྟར་བསྟན་བཅོས་གཞན་མེད་
དོ་ཞེས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་གིས་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་གང་ཞིག་དོན་དམ་པར་སྨྲས་པ་དེ་ཉིད་དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་ཁོ་
ནས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་གང་དག་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དོན་དམ་པར་སྨྲས་པ་དེ་དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པའི་ཆོས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་མཚུངས་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུགས་འདི་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཡིན་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་དགོངས་མི་ཤེས་ཤིང་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པར་ཟིན་པ་མེད་པར་ཡི་གེ་ཙམ་ངེས་པས་འཇིགས་པར་

102-1-347b

འགྱུར་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་འདི་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་འདི་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། ཀླུ་སྒྲུབ་བློ་མཚོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེའི་ཁ་དོག་གིས་
འཇིགས་པས། །སྐྱེ་བོས་ལུགས་བཟངས་གང་དག་རྒྱང་རིང་སྤངས་པས་དེ་ཡི་ཚིག །ལེའུར་བྱས་པའི་ཁ་འབུས་ཀུ་མུ་ཏ་ཁ་བྱེ་བའི་ཆུས། །ད་ལྟ་ཟླ་བ་གྲགས་པ་རེ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྐོང་བར་བྱེད། །གལ་ཏེ་གནས་བརྟན་དབྱིག་གཉེན་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་དང་། ཆོས་སྐྱོང་ལ་སོགས་པ་
བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་པོ་བྱོན་ཟིན་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཡི་གེ་ཙམ་ཐོས་པས་འཇིགས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་འདི་ཡོངས་སུ་སྤངས་སམ་ཞེ་ན། དེ་སྐད་དུ་སྨྲའོ། །ཡང་འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་
བཤད་ཟིན་ཟབ་མོ་འཇིགས་རུང་འདི་ནི་སྔོན་གོམས་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །ངེས་པར་རྟོགས་འབྱུང་འདི་ནི་གསན་རྒྱ་ཆེ་ཡང་གཞན་གྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ཚུལ་ལུགས་རང་བློས་སྦྱར་བ་དེ་དག་མཐོང་ནས་བདག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡི། །གཞུང་ལུགས་རྣམས་ལྟར་གཞན་ལུགས་
བཞེད་གཞུང་འདི་ལས་གཞན་ལ་དགའ་བློ་དོར་བར་བྱ། །ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་སྔོན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་བག་ཆགས་མ་བཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པོ་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཤིང་གྲུབ་པའི་མཐའ་
གཞན་ཉེ་བར་སྦྱོར་ནུས་པར་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་དོན་དམ་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་མང་དུ་གསན་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མངར་ཟིན་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་ས་བོན་དང་བྲལ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་
པར་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་དེང་སང་ཉིད་ནའང་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་བག་ཆགས་གཞག་པ་ཁ་ཅིག་གིས་རྒྱུའི་སྟོབས་ཁོ་ན་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏིང་རྟོགས་པར་སྣང་ལ་རྒྱུའི་སྟོབས་ཁོ་ན་ལས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་ལ་

102-1-348a

འདི་བདེན་པར་མཐོང་བ་རྣམ་པར་ཉམས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏིང་དཔོགས་པར་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་གཞུང་ལུགས་ལས། གཞན་པའི་གཞུང་ལ་ཚུལ་ལུགས་རང་གི་བློས་སྦྱར་བ་དེ་དག་བལྟས་ནས་ཀྱང་བདག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་གཞུང་
ལུགས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་ལྟར་དགའ་བའི་བློ་གྲོས་དོར་བར་བྱ་སྟེ། ལུགས་གཞན་པོ་རང་གི་བློས་སྦྱར་བ་ལ་ཡ་མཚན་པར་རྟོགས་པར་མི་བྱའི། རང་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡ་མཚན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ལུགས་བཟངས་བསྙད་ལས་
བདག་གི་བསོད་ནམས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐར། །ཁྱབ་ཅིང་ཡིད་མཁའ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་སྔོན་སྟོན་ཀའི་རྒྱུ་སྐར་ལྟར་དཀར་བའམ། །སེམས་ཀྱི་སྦྲུལ་ལ་གདེངས་ཀའི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་གང་ཞིག་ཐོབ་པ་དེས། །འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་དེ་ཉིད་རྟོགས་ནས་མྱུར་དུ་བདེ་གཤེགས་སར་བགྲོད་
ཤོག །དབུ་མ་ལ་འཇུག་པའི་བཤད་པ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཚུལ་གསལ་བར་བྱེད་པ། སློབ་དཔོན་ཟླ་བའི་གྲགས་པ་ཐེག་པ་མཆོག་ལ་ཐུགས་གཞོལ་བ། མི་འཕྲོགས་པའི་མཁྱེན་རབ་དང་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བ། རི་མོར་བྲིས་པའི་བ་དྲུས་མ་ལས་འོ་མ་བཞོས་པས་
བདེན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པར་མཛད་པས་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།།      །།ཁུངས་རྣམས་ཕལ་ཆེར་མདོ་བཞིན་བྲིས། །ཕྱིན་ཆད་སྐད་གཉིས་འབྱུང་སྲིད་ན། །རྩ་འགྲེལ་སྒྲ་དོན་བཞིན་བསྒྱུར་ལ། །གཟུ་བོར་བྱོས་ལ་དཔྱད་པར་གྱིས། །ཁ་ཆེའི་ཡུལ་
གྱི་གྲོང་ཁྱེར་དཔེ་མེད་ཀྱི་དབུས་རིན་ཆེན་སྦས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ། ཁ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་འཕགས་པ་ལྷའི་སྐུ་རིང་ལ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཏི་ལ་ཀ་ཀ་ལ་ཤ་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙྪ་བ་པ་ཚ་བ་ཉི་མ་གྲགས་ཀྱིས་ཁ་ཆེའི་དཔེ་དང་མཐུན་པ་ལྟར་བསྒྱུར། 
ཕྱིས་ར་ས་ར་མོ་ཆེར་རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཀ་ན་ཀ་ཝརྨ་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙྪ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉི་འོག་ཤར་ཕྱོགས་པའི་དཔེ་དང་གཏུགས་ཤིང་ལེགས་པར་བཅོས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      །།གཞུང་འདིའི་ཚད་ནི་བམ་པོ་བཅུ་གཅིག་དང་བམ་པོ་སུམ་གཉིས་སོ།།      །།

102-1-348b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་དྷྱཱ་མི་ཀ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་པྲཛྙཱ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། དབུ་མ་ཤེས་རབ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དབུ་མ་ཤེས་རབ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ནི་བདག་
གིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དགག་བསྒྲུབ་གཉིས་ཀ་དགག་འབའ་ཞིག །དངོས་ལ་དགག་སྒྲུབ་གང་ཡང་མེད། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་གོམས་བྱས་ན། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །མི་དགེ་བཅུ་ནི་སྤངས་ནས་ནི། །དགེ་བ་བཅུ་ནི་དང་དུ་
བླང་། །དངོས་པོར་ཞེན་པ་བཀག་ནས་ནི། །རང་ལ་བསྒྲུབ་ཏུ་ཅུང་ཟད་མེད། །སློང་བའི་དངོས་པོ་འདི་ཡང་ནི། །ཡང་དག་པ་ཡི་རང་བཞིན་མེད། །དུ་མ་དང་ནི་གཅིག་བྲལ་ཕྱིར། །སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཆ་ཤས་སྣ་ཚོགས་
གནས་པ་ན། །རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་པུ་ཉིད་མ་ཡིན། །དེ་ཉིད་མེད་པས་དུ་མ་གང་། །ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པས་ན། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །དེ་ཉིད་མེད་པས་དེ་བསགས་པའི། །རགས་པའི་གཟུགས་དང་རྫས་སོགས་གང་། །
རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་དང་། །ཤེས་པ་ཐ་ནི་མི་དད་པས། །ཤེས་པ་དུ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །རྣམ་པ་བརྫུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན། །ཤེས་པ་དེ་ཡང་བརྫུན་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟ་མིན་ན་བདེན་ཉིད་འགྱུར། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་སེམས་བྱུང་གང་། །གཅིག་དང་དུ་
མ་སྤངས་པ་ཡི། །དངོས་པོ་གང་ཡང་མི་གནས་ཏེ། །ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་ལ་སོགས་འགལ་ཞེ་ན། །མ་ཡིན་མ་བརྟགས་ཉམས་དགའ་བ། །དེ་ནི་བདག་གིས་བཀག་པ་མེད། །ཐ་སྙད་ཙམ་ཞིག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །
དམ་བཅའ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མ་ཡིན། །ཡེ་ནས་སྐྱེ་མེད་ངང་ཉིད་ལ། །དགག་བྱ་མེད་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད། །མྱ་ངན་འདས་དང་མ་འདས་པ། །སྐྱེ་མེད་ངང་དུ་ཁྱད་པར་མེད། །སྐྱེ་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་མེད་ལ་

102-1-349a

དོན་དམ་མེད། །སངས་རྒྱས་མེད་ལ་སེམས་ཅན་མེད། །ལྟ་བ་མེད་ཅིང་སྒོམ་པ་མེད། །འབྲས་བུ་མེད་ཅིང་སྤྱོད་པ་མེད། །དེ་ཡི་དོན་ནི་བསྒོམ་བྱ་སྟེ། །རྟོག་མེད་བླ་ནི་རང་ཞིར་གཞག །ངོས་གཟུང་མེད་ཅིང་ཡེངས་པ་
མེད། །མཚན་མ་མེད་ཅིང་གསལ་བར་བསྒོམ། །ལངས་ལ་དངོས་པོར་སྣང་བ་ཀུན། །སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་ཤེས་བྱས་ནས། །སྡོམ་པ་རྣམ་གསུམ་འབད་པས་བསྲུང་། །ཡན་ལག་བདུན་པ་ལ་སོགས་བྱ། །སྙིང་རྗེ་ཕན་སེམས་ཆེ་བར་བྱ། །ཡུལ་ལ་
ཆགས་པ་སྤང་བྱ་ཞིང་། །འགྲོན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་བྱ། །སེམས་ཅན་མ་དད་སྤངས་ནས་ནི། །བདག་ཉིད་དགོན་པར་གནས་པར་བྱ། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས། །
སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རུ་གནས་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་བར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་འབད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དངོས་པོ་ལྟ་བ་ཐག་བཅད་དེ། །བར་དུ་སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་བླང་། །ཐ་མར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་བས་འབད་དེ་བརྩོན་པར་
བྱ། །དེ་ལྟར་བདག་གིས་བཤད་འདི་ལ། །ཕྱོགས་འཛིན་པ་ཡི་སེམས་བོར་ལ། །རིགས་པ་ཡིས་ནི་དཔྱད་པར་བྱ། །ཆོས་ལ་སྐུར་པ་གདབ་མི་བྱ། །གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ནི། །བསྒྲུབ་པ་ལ་ནི་བརྩོན་པར་བྱ། །བདག་གིས་འདི་བྱས་བསོད་
ནམས་ཀྱིས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་གྱུར་ཅིག །དབུ་མ་ཤེས་རབ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཟླ་བ་གྲགས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།པཎྜི་ཏ་དེ་ཉིད་དང་ལོ་ཙྪ་བ་འགོས་ཁུག་པ་ལྷ་བཙས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ།།      །།

102-1-349b



103-1-1a