189-1-1a



189-1-1b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ན་ཡ་བིནྡུ་ཊཱི་ཀ །བོད་སྐད་དུ།  རིགས་པའི་ཐིགས་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
གང་ཞིག་རིགས་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། །རིགས་མཐུས་བསྒྲུབ་བྱ་དག་པ་མཆོག་གསུང་བ། །ཐུབ་པ་སྨྲ་མཆོག་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །རིགས་ཐིགས་ཚིག་རེ་ནས་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ། །ཡང་དག་
པའི་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་ན། དེ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དང་པོ་འདིས་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིའི་འགྲེལ་པ་དང་། དགོས་པ་དང་། བརྗོད་པར་
བྱ་བ་དང་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དང་། དགོས་པ་མེད་པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས་སམ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཁས་
མི་ལེན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིར་བཤད་པར་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་སྙམ་པའི་རྨོངས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྙད་དོ། །འབྲས་བུ་མེད་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དགོས་པ་བརྗོད་དོ། །ཐབས་

189-1-2a

མ་ཡིན་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་བསྙད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་པ་པོ་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པའི་དོན་དུ་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། དགོས་པ་སྔོན་དུ་
བསྟན་ཏོ། །འབྲེལ་པ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཤུགས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྩོམ་པས། དོན་གྱིས་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་
ན་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འབྲེལ་པ་ནི་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པ་ནི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིས་བྱེད་པས་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ནི་དགོས་པ་དེའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། དགོས་པར་ཐབས་དང་ཐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ཐོས་པ་ལས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ནོར་བར་ཤེས་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་

189-1-2b

ཤེས་པ་ནི་ཐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་གནས་སོ། །དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའོ། །
བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་གནས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཅི་སྟེ་ལ་ལ་ཞིག་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་དེ་ནི་གང་དུ་ཡང་མཁོ་བ་མེད་དོ། །དེའི་
ཕྱིར་དེ་ནི་བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པར་ཁྱོད་ཡོངས་སུ་ངལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདྲི་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཞེས་པ་འདི་སྨོས་ཏེ་དེས་ནི་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་
ཚིག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་ལས་མཁོ་བར་གྱུར་པ་ལས་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲིམས་ཏེ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་མཁོ་བར་གྱུར་པ་
ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་བསྡུ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་སྟེ། གང་དོན་བྱེད་པ་ལ་སླུ་བར་མི་
བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མ་ནོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ལུགས་སེལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་མདོ་སྡེ་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྙེགས་པར་འཇུག་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཉི་གའི་
ལུགས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གང་ལ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ནོ། །སྔོན་གྱི་སྒྲས་ནི་འདི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་བས་རྒྱུ་སྔ་བ་དེའི་

189-1-3a

ཕྱིར་དེ་སྔོན་དུ་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཡིན་པས་ན་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཏོ། །དོན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་དགོས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ་སྐྱེས་བུའི་དགོས་པ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ལ་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཡང་ཡིན་པས་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་དེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐག་ཉེ་བ་དང་། རྒྱང་རིང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དོར་བར་བྱ་བ་དང་། བླང་བར་བྱ་བ་
དང་། བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཐག་ཉེ་བ་ནི་གང་ཡུལ་ཐག་ཉེ་བ་ན་ཡོད་པའོ། །རྒྱང་རིང་བ་ནི་གང་ཐག་རིང་པོ་ན་ཡོད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་གང་འཁོར་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོར་བར་བྱ་བ་ནི་མི་འདོད་པ་སྟེ་
སྦྲུལ་དང་། ཚེར་མ་དང་། དུག་དང་། མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བླང་བར་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་སྟེ། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། ཙན་དན་དང་། གོས་དང་། བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་དང་། མལ་ཆ་དང་། སྟན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་གཉི་ག་ལས་བཟློག་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བའོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་དམིགས་ནས་མཚོན་ཆ་དང་། དུག་དང་། ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་ལ་སོགས་པ་ནི་ལེན་ཏོ། །དེ་མ་
ཡིན་པ་གཞན་དག་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་དོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྲུབ་པར་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཅི་སྙེད་
པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ལ་གང་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་ཏེ། དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཅན་

189-1-3b

ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། མ་ནིང་གི་རྟགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཡང་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་
ཏེ། དངོས་སུ་ན་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསལ་བས་མ་ནོར་བར་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་
རྟོག་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ལ་གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ནི་ཁ་ཅིག་གི་ནི་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུར་བུ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་གི་ནི་གསུམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི་བཞིའོ། །སྤྱོད་
པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི་དྲུག་གོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་མངོན་སུམ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །
རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བརྗོད་ལ། གཞན་དག་གིས་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་ཚད་མ་ལས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསལ་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ནོར་བར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོ་ཁོ་ནར་གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
འདི་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པས་ན་འདི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གྲངས་ཀྱི་ཚིག་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ནའོ་ཞེས་རྣམ་པར་མངོན་ཏེ། དེས་ན་རྣམ་པ་གཅིག་དང་། རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་གྱི། རྣམ་པ་གཉིས་

189-1-4a

པོ་གང་གིས་ཡིན་པ་ནི་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་གིས་བསྟན་ཏོ། །དབང་པོ་ལ་བརྟན་པ་ནི་མངོན་སུམ་སྟེ། ངེས་པའི་ཚིག་འདི་ནི་ཡུལ་ལས་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་མཚོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འགྲོ་བས་ན་བ་
ལང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འགྲོ་བས་ནི་བ་ལང་ཉིད་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་བ་ལང་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་རིལ་པོ་ལ་བ་ལང་གི་སྒྲར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཡུལ་ལ་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་མཚོན་ནས་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་ཡང་
མངོན་སུམ་དུ་བརྗོད་པར་སྟོན་ཏོ། །འདིས་དཔོག་པས་ན་དཔག་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཕྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཕྱིས་དཔོག་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་འཛིན་པ་དང་། འབྲེལ་པ་དྲན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པ་ནི། དོན་གྱིས་ན་ཡུལ་ཐ་དད་པར་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ཡང་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་
མངོན་སུམ་སྟོབས་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་སྡུད་དོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་དོན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་མི་སླུ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་དང་འབྲེལ་པས་མི་སླུ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་གང་
ལ་ལ་དག་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ཡང་མི་སླུ་བ་ཁོ་ནར་ནི་འདྲ་ན། མངོན་སུམ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སུ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དགར་བའི་དོན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ལས་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དཔག་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་བསྟན་ཏོ། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཚན་

189-1-4b

ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རེ་ཞིག་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་རྟོག་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་བྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་
གོ། །ཡང་ན་རྟོག་པས་འབྲལ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རྟོག་པས་སྦང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་མ་འཁྲུལ་པ་སྟེ། ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་གཉིས་སྨྲས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་སྨོས་པ་ནི་རེ་
ཞིག་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྨོས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མ་འཁྲུལ་བ་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་ཁས་བླང་བར་བྱའི། དམིགས་པའི་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དམིགས་པའི་ཡུལ་
ལ་མ་འཁྲུལ་བ་ཉིད་ཁས་ལེན་ན། དེས་ནི་འདིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ལུགས་གསལ་བར་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ནི་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེ་བས་ན་དེའི་ལུགས་སེལ་བར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་རྩོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་ཏུ་
བྱེད་པ་ནི་མདོ་སྡེ་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་སྙེགས་པར་རྩོམ་པར་འདོད་ལ། གཉི་ག་ཡང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་ཁས་ལན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གོ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་
ཡང་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་མ་འཁྲུལ་བར་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་གཉི་ག་སྨོས་དགོས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་གྲགས་པའི་རྟོག་པ་བསལ་ཞིང་། འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ནི་
ཤེས་པ་ལ་བརྗོད་པ་དང་། འདྲེར་རུང་བ་སྣང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིས་རྗོད་པར་བྱེད་པས་ན་བརྗོད་པ་སྟེ་སྨྲ་བར་བྱེད་པས་ནི་སྒྲའི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བ་སྟེ་འདྲེ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་ལ་བྱའོ། །བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་པ་

189-1-5a

སྟེ་དོན་གྱི་ཕྱི་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་ནུས་ཀྱི། དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་རང་གི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ་དེ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་གང་ལ་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་
དང་སྣང་བ་དེ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་གྱི་སྤྱིའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཞན་ཡང་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རྗོད་པ་སྟེ། བསྙད་པར་བྱ་བ་དོན་གྱི་སྤྱི་གང་ཡིན་པའོ། །བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བའོ། །བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་ནི་བརྗོད་
པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་སྟེ་སྒྲའི་སྤྱིའི་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བརྗོད་པར་ནུས་ཀྱི། སྒྲའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་མི་ནུས་ཏེ་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་གང་ལ་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་སྣང་བ་དེ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲའི་སྤྱིའི་རྣམ་པ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཟུར་གཉིས་སུ་བཤད་པ་འདིས་བསྟན་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པ་སྟེ་བློ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་པ་ནི་རྟོག་པ་
དང་བྲལ་བ་སྟེ། རྟོག་པའི་འདམ་རྫབ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་སྤྱིའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་རིབ་དང་། མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གྲུར་ཞུགས་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་ལ་
སོགས་པས་འཁྲུལ་པ་མ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རབ་རིབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་གནོད་པའོ། །མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགལ་མེ་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲུར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུས་འགྲོ་བའོ། །འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་འཁྲུགས་པས་ཁམས་མ་སྙོམས་པའོ། །
རབ་རིབ་དང་མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གྲུར་ཞུགས་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་ནི་རབ་རིབ་དང་། མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གྲུར་ཞུགས་པ་དང་འཁྲུལ་པའོ། །དེ་བཤད་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རབ་རིབ་དང་། མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གྲུར་ཞུགས་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོགས་

189-1-5b

པའི་སྒྲས་ནི་མིག་སྔོན་པོར་གྱུར་པ་དང་། སེར་པོར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །གང་ལ་འཁྲུལ་བ་སྐྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྐྱེད་པའོ། །འཁྲུལ་བ་སྐྱེད་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། རབ་རིབ་དང་མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གྲུར་ཞུགས་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་
མི་སྐྱེད་པ་ནི་རབ་རིབ་དང་། མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གྲུར་ཞུགས་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་དག་འཁྲུག་པ་དག་གིས་མི་སྐྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་རབ་རིབ་ཀྱི་གནོད་པ་ནི་ཟླ་བ་ལ་གཉིས་སུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་ནི་མགལ་མེ་ལ་འཁོར་ལོའི་བློ་འབྱུང་ངོ་། །གྲུར་ཞུགས་སྟེ་འགྲོ་བས་ནི་
ཆུ་ངོགས་ཀྱི་ཤིང་འགྲོ་བར་མཐོང་ངོ་། །རླུང་དང་མཁྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་འཁྲུགས་པས་ནི་དངོས་པོ་འབར་བ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་ངོ་། །ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོ་ལས་ཤེས་པ་མ་སྨོས་པར་ཇི་ལྟར་རྙེད་ཅེ་ན། རྟོག་པ་ནི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཤེས་པའི་ཆོས་
ཡིན་པས་མ་མཐོང་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྟོག་པ་དང་འབྲེལ་བ་དང་མ་འཁྲུལ་བ་ནི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལ་བྱའོ། །དཔེར་ན་བེའུ་མེད་པའི་དྲུས་མ་ཁྲིད་དེ་ཤོག་ཅིག་ཅེས་བྱས་ན། རྟ་རྒོད་མ་ཁྲིད་དེ་མི་འོང་གི་བ་དྲུས་མ་ཁྲིད་དེ་འོང་བས་འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་བེའུ་དང་འབྲེལ་བར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་རྟོག་པ་
དང་འཁྲུལ་པ་ནི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་པར་མཐོང་གི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་ཞེས་བསྙད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་དབང་པོ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཡིད་དང་། རང་རིག་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་དང་རྣམ་པ་
བཞིར་རིག་པར་བྱའོ། །ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་བསྟན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་དབང་པོ་ཉིད་མཐོང་བ་པོ་ཡིན་པར་འདོད་པས་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ནི་དང་པོ་སྟེ། དབང་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ལ་སྐྱོན་འདོགས་
ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཆེད་དུ་གཉིས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་རང་རིག་པ་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གསུམ་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་བཞི་པ་སྨོས་སོ། །དབང་

189-1-6a

པོའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་དབང་པོར་འདོད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །
རང་གི་ཡུལ་གྱིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡུལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་སྟེ། རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་རང་གི་ཡང་ཡིན་ལ་ཡུལ་ཡང་ཡིན་པས་རང་གི་ཡུལ་ཏེ། བདག་གི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་ཡུལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་
པ་ནི་རང་གི་ཡུལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དང་འདྲ་བ་ལ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་རང་གི་ཡུལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཡུལ་ཡང་ཡིན་པས་རང་གི་ཡུལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་པ་ཡུལ་ལོ། །དབང་པོའི་ཤེས་པ་གང་ལ་དེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རང་གི་ཡུལ་
གྱི་དེ་མ་ཐག་པ་ཡུལ་གྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་སྟེ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་དེས་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་རང་གི་ཡུལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་པ་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་
ཕྱིར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་དང་། རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་ལ་འཛིན་པའི་སྐྱོན་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དེ་ནི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཡུལ་དེ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་
གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་མ་ཐག་པའི་སྒྲ་རིགས་མཐུན་པ་ལ་ཡང་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་ལ་འཛིན་པར་ཡང་ཐལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་དེས་ནི་ལོང་བ་དང་འོན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ལོང་བ་དང་འོན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་གང་ལ་ལ་དག་ན་རེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཕྱི་

189-1-6b

རོལ་གྱི་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་ཁས་ལེན་ན། འདི་ལྟར་ལོང་བ་དང་འོན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་
ཡང་ཡིན་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་སྨོས་པ་ནི་ནོར་བའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྡུས་ཏེ། དེ་དག་གིས་རང་གི་ངོ་བོ་རབ་ཏུ་གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་རང་
བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱེད་བཞིན་དུ་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་མར་མེ་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེའི། རང་གི་ངོ་བོ་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ་བ་ལ་མར་མེ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་
རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམ་པའི་རབ་ཀྱི་མཐའ་ལས་བྱུང་བ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་དག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཏེ། འཕགས་པའི་
བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་གོ། །དེ་བསྒོམ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམ་པ་སྟེ། བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོམས་པའོ། །དེའི་རབ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམ་པའི་རབ་ཀྱི་མཐའ་ལས་བྱུང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་དག་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་། རྩེ་མོ་དང་། བཟོད་
པའི་གནས་སྐབས་སོ། །དེའི་མཐའ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམ་པའི་རབ་ཀྱི་མཐའ་སྟེ། མཐའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཆོས་སོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམ་པའི་རབ་ཀྱི་མཐའ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྣལ་འབྱོར་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བྱའོ། །དེ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་སོ། །
དེ་དག་གི་ཤེས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ནི་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་གསལ་བར་སྣང་བ་དང་། མ་ནོར་བའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤེས་པ་བྱུང་

189-1-7a

བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ནོར་བར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་མཐུས་བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པས་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ཐག་རིང་བ་དང་། བར་དུ་ཆོད་པ་དང་། ཕྲ་མོའི་དངོས་པོ་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་
ཞིང་མ་ནོར་བའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མར་འདོད་དོ། །འདིར་སྦྱོར་བ་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ལྷག་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་རྣལ་འབྱོར་པའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པས་དངོས་པོ་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་
བའི་དངོས་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ་འབྱུང་པོ་དང་གདོན་ཁྱད་པར་ཅན་བབས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་དག་ཚད་མར་མི་རུང་བ་བཞིན་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་རྒྱུར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། 
དཔེར་ན་སྨྱོན་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འདོད་རྒྱལ་གྱིས་ནི་བདག་ཏུ་མེད་པ་མ་ནོར་བར་སྟོན་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། 
དཔེར་ན་འབྱུང་པོ་དང་། གདོན་ཁྱད་པར་ཅན་བབས་ན་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལུང་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་མ་ནོར་བར་ལུང་སྟོན་པར་དམིགས་སོ། །དཔེར་ན་ཨ་རུ་ར་ལ་སོགས་པ་མ་འོངས་པའི་
ནད་བཟློག་པ་ལ་ནུས་པ་དང་། སྨིན་པ་ལ་སོགས་པར་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་མ་ནོར་བར་ལུང་བསྟན་པ་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དཔེར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་མ་འོངས་པའི་ལྟས་བཅུ་ལུང་བསྟན་པ་བདེན་པར་དམིགས་པ་དང་། མ་ལ་སོགས་ལུང་བསྟན་པ་དང་། དུས་འགྲིབ་པར་
ལུང་བསྟན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ལ་སོགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་དང་། རེ་བའི་ཚལ་དང་། ཁ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ལུང་བསྟན་པ་དམ་བཅས་པ་དམིགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་

189-1-7b

སུམ་གྱི་ཚད་མ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་བའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ན་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིའི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པ་དང་། མངོན་སུམ་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་
བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་དོན་གང་ཉེ་བ་དང་། མི་ཉེ་བ་དག་ལས་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉེ་བ་ནི་ཡུལ་རུང་བ་ན་འདུག་པའོ། །མི་ཉེ་བ་ནི་ཡུལ་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ན་འདུག་པ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའོ། །ཉེ་བ་དང་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བའོ། །
དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་གསལ་བ་དང་། མི་གསལ་བར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་དེ་ཉེ་ན་ནི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་། །ཉེ་བ་མ་ཡིན་ན་ནི་གསལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་། །དོན་གང་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་
མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནམ་ཇི་ལྟར་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་དོན་ཡང་ཡིན་ལ་དམ་པ་ཡང་ཡིན་པས་དོན་དམ་པའོ། །དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་
དམ་པར་ཡོད་པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པའོ། །བྱེད་པ་ནི་བྱ་བའོ། །དོན་བྱེད་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། དགོས་པ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེར་ནུས་པ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་གང་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ངོ་བོ་
ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་དུ་གང་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་ལ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དོན་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའོ། །གཞན་ནི་སྤྱིའི་མཚན་

189-1-8a

ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ལས་གཞན་པའི་གཞལ་བྱ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ། དོན་གང་ཉེ་བར་ཡང་རུང་མི་ཉེ་བར་ཡང་རུང་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་
དཔག་པའི་ཡུལ་ཁོ་ནའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སྐབས་མ་ཡིན་ཡང་ཚིག་མང་པོར་འགྱུར་དུ་དོགས་པས་མ་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་འདིར་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་པས་མཚན་ཉིད་དེ་ལས་བཟློག་ན་རྟོག་པར་སླ་བས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྨོས་ཏེ། །
འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་ཉུང་ངུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཀོད་དོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་སྟོན་པར་ཚིག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་བཟླས་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་སོ། །དེའི་འབྲེལ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ཚད་མར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་གཞལ་བྱ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྟ་རེས་ཤིང་ལ་སོགས་པ་གཅད་པར་བྱ་བ་ལ་དུམ་བུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་
བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི་མངོན་སུམ་ལས་གུད་ན་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱི་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དོན་རྟོག་པའི་
ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པ་ནི་གཏན་ལ་ཕེབས་པའོ། །དངོས་བཞིན་དེ་དང་ལྡན་པའི་མངོན་སུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དོན་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་དོན་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཚད་མ་
དང་གཞལ་བྱར་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ལ་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་ནི་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་ཡང་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མངོན་སུམ་ནི་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་

189-1-8b

པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ཉིད་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་འོ་ན་ཚད་མ་གང་ཞིག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་འདྲ་བ་འདིའི་ཚད་མ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདྲ་བ་ནི་མཐུན་
པ་ལ་བྱའོ། །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྟེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་དང་འདྲ་བ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་དོན་རྟོགས་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་དང་འདྲ་
བའི་དབང་གིས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དེའི་ཕྱིར་འདྲ་བ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་སྔོན་པོར་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། སེར་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚད་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དབང་པོ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་བྱེད་པ་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དབང་པོ་དེ་ནི་ཤེས་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ངེས་པའི་ས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱེད་པ་ནུས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འགྱུར་གལ་ཏེ་དབང་པོ་དེ་སྔོན་པོར་ཤེས་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། སེར་པོ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱེད་པ་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བ་ཡང་ཐུན་
མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ལ་མེད་པར་རྣམ་པར་
གཞག་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་སྔོན་པོར་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། སེར་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པའི་ཐིག་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སློབ་མ་ལ་ཕན་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།།      །།མངོན་སུམ་དང་
རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་སྤྲོས་པ་དང་བཅས་ཏེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཤད་པར་བཞེད་ནས། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཤེས་

189-1-9a

པ་དང་བརྗོད་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ན། གང་གིས་ནི་སྔར་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བྱས་ན་སོ་སོར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་བདེ་བླག་ཏུ་བརྗོད་པར་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་
སྔར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །རང་གི་དོན་དང་། གཞན་གྱི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ནར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདིའི་དོན་ཅེས་པ་ནི་དགོས་པ་བྱ་བ་སྟེ། རང་གི་དགོས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དོན་དགོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རང་
གི་དོན་ཡིན་ལ་གང་གིས་གཞན་ལ་གོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རང་གི་དོན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཅན་ཡིན་པས་ན་འདི་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའོ། །འདིས་དོན་མཚོན་པར་བྱེད་པས་
ན་རྟགས་སོ། །དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་པའི་རྒྱུ་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་གི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟག་པ་ལྟར་སྣང་བ་ལས་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་
པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟགས་ཤེས་པ་དངོས་པོ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་ཡིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཤེས་པ་སྨོས་པ་ནི་རྟགས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་སུ་འགྱུར་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཤེས་པ་ཚད་
མ་ཡིན་པར་འདོད་ན་འོ་ན་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། འདིར་ཡང་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་མཚན་མའི་འབྲས་བུར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མའི་
འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་དང་འདྲ་བ་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་ཞེས་

189-1-9b

བཤད་པ། ཚུལ་གསུམ་པོ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་
ཚུལ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་མིག་གིས་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ། །བསྟན་པ་སྨོས་པས་ནི། ཕྱོགས་ལ་གཅིག་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཚུལ་
གཉིས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡོད་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པ་བསལ་ཏོ། །བསྟན་པ་སྨོས་པས་ནི་ཐུན་མོང་ལ་ངེས་པ་བསལ་ཏོ། །གཉི་ག་སྨོས་པས་ནི་འགལ་བ་བསལ་ཏོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཚུལ་
གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་མེད་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཐུན་མོང་ལ་མ་ངེས་པ་དང་འགལ་བ་བསལ་ཏོ། །བསྟན་པ་སྨོས་པས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་སོ། །ངེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མར་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་ཆར་ལ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུམ་ཆར་ལ་
ཡང་དེས་རིག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ནི་ཚད་མ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་གིས་ངེས་པ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡང་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་
ཤེས་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལའོ། །ཤེས་པར་འདོད་པ་ནི་རྟོགས་པར་འདོད་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ལ་བྱའོ། །གང་ལ་ཤེས་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་དེ་ནི་ཤེས་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་
དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་རྣམས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན་ཏེ། དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་ཅན་གང་གི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པར་འདོད་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །

189-1-10a

གཞན་དུ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་པ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྤྱི་དང་དོན་མཐུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐུན་པར་དཔག་པ་ནི་མཐུན་པའོ། །ཤེས་
པ་འདྲ་བས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དོན་འདྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་མཐུན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཏེ། དེའི་སྤྱི་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་དོན་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་ནི་མི་འགལ་ཡང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པས། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། མི་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་གཞན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཚ་བའི་རེག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཚ་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྲང་བ་ཡང་མ་
ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་དང་འགལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཚ་བའི་རེག་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་གྲང་བའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུའོ། །དེ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་མདོ་སྡེ་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་
པ་ཙམ་ཞིག་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་པར་དེ་གང་ཡིན་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་རྣམ་པ་གསུམ་པར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། མེད་པ་ནི་དངོས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་པ་དང་འགལ་བ་
གཉིས་ནི་བརྒྱུད་པས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་དུ་ཞིག་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་གསུམ་པོ་དག་ནི་ལྷག་མ་གསུམ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གསུམ་ནི་གསུམ་ཁོ་ན་ལ་

189-1-10b

སྲིད་དེ་ལྷག་པ་ནི་མེད་དོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པའི་དོན་ཏེ། རྟགས་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་ཚུལ་གསུམ་པོ་དག་པ་ལྟ་བར་བྱའི། ཚུལ་རེ་རེའམ། ཚུལ་གཉིས་གཉིས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་གསུམ་ཡང་གང་དག་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། མ་དམིགས་པ་དང་། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་
བ་སྨོས་ཏེ། རང་རང་གི་མིང་གིས་རྟགས་གསུམ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་མི་དམིགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཚིག་གོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ན་བུམ་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་གཞག་
པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འགྲེལ་པ་ནི་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་པ་འགའ་ཞིག་ན་བུམ་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགའ་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་དེ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་སྟེ་རྒོལ་བ་འདོད་པའི་ཕྱོགས་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་
འགྱུར་གྱི། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ན་བུམ་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་ཏོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་
རིག་བྱ་སྟེ་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱའོ། །དེར་གྱུར་པ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་སྟེ། དམིགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྡོད་པའི་ས་གཞི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྣང་བ་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པས་སྟོང་པས་ས་གཞི་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འོ་ན་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་
གྱུར་པ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་ཚང་བ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའོ། །རྐྱེན་གཞན་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་དག་གོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་དེར་བུམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་དག་གོ། །

189-1-11a

དེ་དག་ཚང་བ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་ཚང་བ་ཉིད་དོ། །ཚོགས་པ་ནི་ཚང་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རང་
བཞིན་གང་ཡོད་ལ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་ན་མངོན་སུམ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་ཅིང་མིག་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་གྱུར་ལ་བསྐལ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་མ་བསྐལ་ནི་མཐོང་བར་ནུས་པ་འདི་ནི་འདིར་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བཞེད་དེ། དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་
མིག་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཀྱང་ལྟར་རུང་བ་བུམ་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ནི་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ནི་རང་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། ཡོད་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཙམ་ལ་བྱའོ། །ཡོད་པ་ཙམ་དུ་གྱུར་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་གྱུར་པའོ། །ཡོད་པ་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཤིང་ཤ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 
འདི་ནི་ཤིང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་ཤིང་ཤ་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །འབྲས་བུ་ནི་དཔེར་ན་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ན་མེ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། མེ་ལ་རག་ལུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་དུ་བ་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་ན་
མེ་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྟགས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྙམ་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ནི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པའོ། །གཅིག་ནི་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །
དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་གཉིས་སོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་དང་ཐ་དད་པ་དང་། ཐ་མི་དད་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པས་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པ་ཡང་རྣམ་པ་

189-1-11b

གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དངོས་པོ་དང་ཐ་དད་པས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་པ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཐ་དད་པས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་མི་དད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་
ཚིགས་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །དེས་བས་ན་གང་གི་ཕྱིར་གཉིས་པ་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། གཅིག་ནི་དགག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྟགས་གསུམ་སྟེ། 
གཉིས་ནི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། གཅིག་ནི་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཁོ་ན་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན། དོན་གྱིས་དོན་གོ་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་
པ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོས་འབྲེལ་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཁོ་ན་ཡོད་ན་དོན་གྱིས་དོན་གོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་མ་འབྲེལ་ན་
དེར་མི་འཁྲུལ་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གང་དང་མ་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་དེར་མི་འཁྲུལ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། འབྲེལ་པར་ཡོད་ན་གོ་བར་བྱེད་པ་དང་། གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གང་ཞིག་གང་དང་འབྲེལ་པ་དང་། 
ངོ་བོས་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་རྟོག་པར་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་དངོས་སུ་ན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ན། རྟགས་འགའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་
དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྟགས་འགའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་ལས་བྱུང་བའི་ཁོ་ན་

189-1-12a

རྟགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རང་བཞིན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། གང་
ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དང་རྣམ་པ་གང་གིས་འབྲེལ་པར་བརྗོད་པ། མ་འབྲེལ་པ་ནི་རྟགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་བདག་ཉིད་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བ་གཉིས་ཁོ་ནས་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའི། གཞན་དུ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལས་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བ་དེ་གཉིས་ཀ་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འབྲེལ་
པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཁོ་ནས་དངོས་པོ་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བ་གཉིས་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཁོ་ནས་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་ནུས་ཀྱི། འབྲེལ་པ་མེད་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་
དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་ནི་གཉིས་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གཅིག་ནི་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དགག་པ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པའི་
ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཡོད་ན་ནི་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་འགྱུར་བ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །མི་དམིགས་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ལས་ཤེ་ན། གཞན་དུ་ན་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པའི་དོན་དམིགས་པའི་རེག་བྱར་མ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་མངོན་སུམ་ལོག་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་སྨོས་པའི་ཁྱབ་པར་མི་བརྟེན་པ། དེའི་ཚེ་

189-1-12b

དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཡུལ་དང་། དུས་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པ་དག་གིས་བསྐལ་པའི་དོན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་སྒྲུབ་པ་པོའི་མངོན་སུམ་ལོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་
ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་རྣམས་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་དག་སྟེ། དེ་དག་གིས་བསྐལ་པ་ལ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཡུལ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བར་དུ་ཆོད་པ་ནི་ཡུལ་གྱིས་བསྐལ་པ་རྣམས་སོ། །བསྐལ་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་བར་དུ་ཆོད་པར་དག་ནི་དུས་
ཀྱིས་བསྐལ་པ་རྣམས་སོ། །དབང་པོས་མི་སོས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པ་དག་ནི་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཚང་བ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་
ནི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ནི་མི་དམིགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཉིད་དགག་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཁས་མི་བླང་བར་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མི་དམིགས་པ་ནི་དགག་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ད་ནི་
དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡོངས་སུ་སྨོས་པས་དེ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མི་རྨོངས་པར་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དྲན་པའི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མི་རྨོངས་པ་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་
སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །སྒྲུབ་པ་པོའི་མངོན་སུམ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་དུས་ནི་སྟོང་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་མཐུན་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདས་པ་དང་། 
ད་ལྟར་གྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་དུ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན། འདས་པ་ཉིད་དུའམ། ད་ལྟར་ཉིད་དུ་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། སྒྲུབ་པ་པོ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡོངས་

189-1-13a

སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་
པར་ན་དེ་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར། དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་སྒྲུབ་པ་པོའི་མངོན་སུམ་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་ལོག་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པའི་ས་གཞིའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་འདི་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ངོ་བོ་དེ་བརྗོད་པ་དང་དོགས་པ་མེད་པས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དེར་འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་འཇུག་པའོ། །ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་དང་། འཇུག་པའི་
མཚན་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ནི་དེས་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ན། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་གོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཡུལ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་མ་འོངས་པའི་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་
མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྟོང་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་པར་མི་འགྲུབ་པོ། །འདས་པའི་དུས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ལ། བུམ་པས་སྟོང་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱོགས་ཀྱང་དྲན་པས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྨོངས་པར་དྲན་
པའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་བས་ན་ཁར་ཙང་ལ་སོགས་པའི་ཉི་མ་དག་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་འགྲུབ་
སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེར་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་དད་གདགས་པར་ཡང་བླའོ། །མི་རྨོངས་པར་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ནི་སྟོང་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་མི་དྲན་ན། མི་དམིགས་པ་ཉིད་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །

189-1-13b

འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡོངས་སུ་སྨོས་པར་བསྟན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་པོའི་མངོན་སུམ་ཞེས་སྨོས་པས་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་པོ་མ་ལུས་པའི་མངོན་སུམ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པ་པོ་མ་ལུས་པའི་མངོན་སུམ་སྨོས་པས་ནི་གཏན་ཚིགས་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། སྒྲུབ་པ་པོ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལོག་པ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་མི་འགྲུབ་བོ། །བཤད་མ་ཐག་པའི་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ལས་ཤེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པ་མ་ཉམས་པའི་ས་བོན་སྒྲུབ་པ་པོའི་མངོན་སུམ་
འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ལོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ངེས་པར་བྱེད་ནུས་ཀྱི། གཞན་མ་འོངས་པའི་ཡུལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྔར་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་དང་། དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སྦྱོར་
བའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་ཉིད་གསུམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱེ་བྲག་གིས་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མི་དམིགས་
པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པའོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འདི་ན་དུ་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །དུ་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་
ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་དག་ནི་ཡོད་ན་བལྟར་རུང་བའི་རང་བཞིན་དུ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
འབྲས་བུ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དཔེ་ནི་དཔེར་ན་འདི་ན་དུ་བའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དག་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དུ་བའི་རྒྱུ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་

189-1-14a

བསྟན་ཏེ། དུ་བའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དག་མེད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །དུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདི་ནི་དུ་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གལ་ཏེ་འདི་ན་དུ་བའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་
མེད་པ་དག་ཡོད་ན་ནི་དུ་བ་འབྱུང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ།།      །།བམ་པོ་གཉིས་པ། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་མི་དམིགས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་འདི་ན་ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིང་ཤ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་
བྱ་བས་ནི་དཔེ་སྟོན་ཏོ། །ཤིང་ནི་ཤིང་ཤ་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྡོག་པ་ན་དེ་ཡང་ལྡོག་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏོ། །ཤིང་ཤ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རང་བཞིན་
འགལ་བ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་འགལ་བ་ནི་རང་བཞིན་འགལ་བ་སྟེ། དེ་དམིགས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེ་ནི་དཔེར་ན་འདི་ན་མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །མེ་ཡོད་པའི་
ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྙད་དོ། །གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་ནི་གྲང་བའི་རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་འགལ་བས་དེ་ཡོད་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་
འགལ་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་དམིགས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་འདི་ན་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དཔེ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །གྲང་བའི་རེག་པ་
མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །གྲང་བའི་རེག་པ་དང་འགལ་བ་ནི་མེ་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། གང་ལ་མེ་ཡོད་པ་དེ་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་ག་ལ་ཡོད། འགལ་བ་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བས་ཁྱབ་

189-1-14b

པ་ནི་འགལ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་དམིགས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེ་ནི་དཔེར་ན་དངོས་པོ་འབྱུང་པོ་ལ་ཡང་འཇིག་པར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་པོ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་པོ་བྱུང་བ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་དངོས་པོ་སྐྱེས་པ་གང་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་གང་ལས་ཤེ་ན། རྒྱུ་གཞན་
ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་ཁས་ལེན་ཏོ། །རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་རས་ལ་ཚོན་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཡང་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ལྷན་ཅིག་པར་འགལ་བ། དེས་
ནི་རྒྱུ་གཞན་ལྟོས་པ་ལ་ཁྱབ་པས། དེ་བས་ན་གང་ན་རྒྱུ་གཞན་ན་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ན་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གང་ན་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ན་ངེས་པ་འགྱུར་བ་ཉིད་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། འབྲས་བུ་འགལ་བ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་འགལ་བ་ནི་འབྲས་བུ་
དང་འགལ་བ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེ་ནི་འདི་ན་མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གྲང་བའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའོ། །གྲང་བ་ནི་རྒྱུའི་ནུས་པ་
ཐོགས་པ་མེད་པ་དག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །འདིར་ཡང་གྲང་བའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་གྲང་བ་ཡིན་ལ། གྲང་བ་ནི་མེར་ལྷན་ཅིག་པར་འགལ་ཏེ། གང་ན་མེ་ཡོད་པ་དེ་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་ག་ལ་ཡོད། གང་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་པ་དེར་ནི་གྲང་བའི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐོགས་པ་
མེད་པ་གང་དག་ཀྱང་ཡོད་རེ་སྐན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་དག་ཡོད་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་གྲང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་སྟེ། དེ་དམིགས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་དཔེར་ན་འདི་ན་མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་

189-1-15a

བ་མོའི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏོ། །བ་མོའི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚིག་བསྟན་ཏོ། །བ་མོའི་རེག་པ་ནི་ཁ་བའི་རེག་པའོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་པར་
བྱེད་པ་ནི་གྲང་བའི་རེག་པའོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་འགལ་བ་ནི་མེ་སྟེ། དེ་བས་ན་གང་ལ་མེ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གྲང་བའི་རེག་པ་ག་ལ་ཡོད། གང་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་པ་དེར་ནི་བ་མོའི་རེག་པ་ཡང་ཡོད་རེ་སྐན། རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་མི་དམིགས་པ་ནི་རྒྱུའི་མི་དམིགས་པའོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །
དཔེར་ན་འདི་ནི་མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་པར་བསྒྲགས་སོ། །དུ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བརྗོད་དོ། །འདིར་ཡང་མེའི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བ་ཡིན་པས། 
གང་ན་མེ་མེད་པ་དེ་ན་དུ་བ་ཡོད་རེ་སྐན། རྒྱུ་འགལ་བ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་འགལ་བ་ནི་རྒྱུ་འགལ་བ་སྟེ། དེ་དམིགས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེ་ནི། དཔེར་ན་འདི་ནི་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་
སོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འགལ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ནི་སྤུ་གྱེན་དུ་ལངས་པའོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི། སོ་ཐམ་ཐམ་བྱེད་པ་དང་། ལུས་འདར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བའོ། །
དེ་དག་ནི་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་ལ་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཡིན་པས། སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དག་སྟེ། སྐྲག་པ་དང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བས། དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཅེས་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ནི་གང་དག་ལྷགས་པས་
ཉེན་པ་དེ་དག་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་མེའི་བྱེ་བྲག་གོ། །ཉེ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐག་ཉེ་བ་སྟེ། དེ་ནི་གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཉེ་བ་ཡང་ཡིན་པས་གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཉེ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །

189-1-15b

དེ་བས་ན་གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཉེ་བའི་ཕྱིར་མེའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་གྲང་བ་ཟློག་པར་བྱེད་ནུས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཅེས་སྨོས་སོ། །དེ་བས་ན་འདིར་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུ་ནི་གྲང་བའི་རེག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ལ། མེ་ཉེ་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་
ཟློག་བར་བྱེད་དོ། །གྲང་བ་ལོག་ན་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལྟ་ཡོད་རེ་སྐན། རྒྱུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་དམིགས་པ་ནི་རྒྱུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའོ། །དཔེ་ནི་དཔེར་ན་ཕྱོགས་འདི་ན་དུ་
བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་མི་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །ཕྱོགས་འདི་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏོ། །སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་
ལྡན་པའི་མི་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་ནི། སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདི་ནི་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་ཡང་ཡིན་པས་སྤུ་ལོང་
ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་མི་སྟེ། དེ་ཕྱོགས་གང་ན་ཡོད་པའི་དེ་ནི་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་མི་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུ་ནི་གྲང་བའི་རེག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་མེ་ཡིན་ལ། 
མེའི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་ལ། གང་ན་མེ་ཡོད་པ་དེ་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དོ། །གང་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་པ་དེ་ན་གྲང་བའི་འབྲས་བུ་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། སྔར་ནི་མི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པ་
གཅིག་པོ་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་དགག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་

189-1-16a

ནི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་བསྡུ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་རྣམས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་བཅུར་ཡོངས་སུ་ཆུད་པ་རྣམས་མ་ལུས་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུ་
བར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡང་གཞན་ལ། འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཞན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི་དོན་གཞན་དགག་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་དོན་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་ཇི་
ལྟར་ན་དེའི་ནང་དུ་འདུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་ཡོད་པ་དང་། དགག་པ་དག་གི་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་ཀྱང་བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་གཞན་ཡོད་པ་དང་། དགག་པ་དག་གིས་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་དུ་གྱུར་ཀྱང་། བརྒྱུད་པས་འདིའི་ནང་དུ་འདུ་བར་དགོངས་ཀྱི། དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་
ཞིག་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་དག་ལ་ནི་དུ་བ་མེད་པས་ན། དུ་བའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ན་དུ་བ་མེད་པ་དེ་ན་དེའི་རྒྱུ་དམིགས་པའི་རེག་བྱར་གྱུར་པ་ཁོ་ན་དག་མི་དམིགས་པས། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པར་འདུས་སོ། །སྒྲུབ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ལ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ལ་ལ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མེ་མི་དམིགས་པ་དང་། རྒྱུ་མི་དམིགས་པར་བརྒྱུད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པ་ལ་ཡང་མེ་ཡོད་པར་གྲང་བ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་ལ། །
གང་ན་མེ་ཡོད་པ་དེ་ན་དམིགས་པའི་རེག་བྱར་གྱུར་པ་གྲང་བའི་རེག་པ་མི་དམིགས་པས་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ལ་ཡང་དུ་བས་མེ་བསྒྲུབས་ནས་གྲང་བ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །དེར་ཡང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་གྲང་བ་མི་
དམིགས་པས་ན། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུ་བ་ཉིད་དོ། །འགལ་བ་ཁྱབ་པ་མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་བསྒྲུབས་ནས། ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་སེལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་དེར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཁོ་ན་མི་དམིགས་པ་ཞེས་

189-1-16b

སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དཔེའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གོས་ཀྱི་ཚོན་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་དུ་རུང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་མི་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་བར་ལ་ཡང་དུ་བས་མེ་བསྒྲུབས་ཏེ། གྲང་བ་ཟློག་པར་བྱེད་ལ། དེ་ལོག་ན་
གང་ན་ཡང་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་མེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་དེར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་མེ་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནས་མི་དམིགས་པས་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུ་བ་ཉིད་དོ། །གང་དག་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་གཉིས་བྱ་བ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དག་གིས་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཉེ་བར་
བཏགས་ནས། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་དག་གི་དེ་ནི་བཏགས་པས་འདུ་བ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་བཅའ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་ལ། བརྒྱུད་པའི་དོན་ཡང་མི་འཐད་དོ། །རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་
ལ་ཡང་མི་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མས་བཟློག་པར་བརྗོད་པས་འདུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཞིག་གང་དང་མཐུན་པར་འགྱུར། རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་སྦྱོར་བ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ནམ། དེར་མི་དམིགས་པར་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་ལས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལས་ཤེ་ན་ཡང་དེའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་
མཐོང་བ་གོམས་པ་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བཅད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས། བདག་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་བྱེ་བྲག་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་རྣམས་མཐོང་བ་ནི་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཐ་དད་དུ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་གོམས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་
ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་འགའ་ཞིག་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ཁོ་ནས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རྟོག་པ་ནི་དགག་པ་ཡིད་
ཆེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་རྟོགས་པ་སྟེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་ཞེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་སྨོས་ཀྱི། འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་ནི་དེ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ན་དེ་དག་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མེད་པའི་ཐ་

189-1-17a

སྙད་སྒྲུབ་པའི་མི་དམིགས་པའི་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་མི་དམིགས་པའི་དགག་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་གང་བ་དེ་དག་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཁོ་ན་དག་ལས་དམིགས་པ་དང་། མི་དམིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱེ་བྲག་དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་ན་
མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གལ་ཏེ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ཚེ་མི་མཐུན་པ་ཅན་དགག་པར་ནུས་པ་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ལ་ནི་འགལ་བ་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་མི་འགྲུབ་པའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འགལ་བ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་ནི་འགལ་བ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་མི་འགྲུབ་པ་ལ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་དག་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་འགལ་བ་ཡང་
མི་འགྲུབ་ལ། འགལ་བ་མེད་པ་ཡང་མི་འགྲུབ་པོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ཡང་མི་འགྲུབ་ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་མེད་པར་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པ་གང་དག་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་ནི་འགའ་ཞིག་ཉེ་བས་མི་
སྣང་ན་ནི་དེ་དང་འགལ་བར་ཡིད་ཆེས་པར་ཡང་ནུས་ལ། གང་དག་འགའ་ཞིག་ཉེ་ན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འདུག་སྟེ། དམིགས་པ་དེ་ལ་ནི་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་གང་ཡོད་ན། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་སྔོན་མ་མཐོང་བ་གང་ཞིག་
དམིགས་པ་ལ། དེ་ནི་དེ་མེད་པར་ནི་མི་དམིགས་ན། དེ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་གཉིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་ངེས་པར་བྱེད་ལ། གང་མེད་ཀྱང་གང་ཞིག་དམིགས་པ་དེ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མེད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་

189-1-17b

གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོ་ན་དེ་ལས་གཞན་པས་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་ཅེ་ན། བསྐལ་པའི་ཡུལ་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བསྐལ་པའི་ཡུལ་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་
ལོག་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚད་མ་ལོག་ཀྱང་དོན་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་བསྐལ་པའི་ཡུལ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། ཚད་མ་ལོག་ཀྱང་དོན་
མེད་པར་གྲུབ་བོ། །ཚད་མ་ནི་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ཚད་མ་ལོག་པས་རྒྱུ་ཙམ་ལྡོག་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །རིགས་པའི་ཐིགས་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སློབ་མ་ལ་ཕན་པ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པའོ།།      །།ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་ཞར་ལ་རང་གི་དོན་དང་། གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྗེས་སུ་
དཔག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་ལས་རང་གི་དོན་ནི་སྤྲོས་པ་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཤད་པར་བཞེད་ནས། འདི་སྐད་དུ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་སྟེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདིས་རྗོད་པར་བྱེད་པས་ན་བརྗོད་པ་སྟེ་
ཚིག་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཅན་ཡིན་པས་ན་འདི་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྟགས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཏེ། བརྗོད་པ་ལ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ན། ཇི་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚིག་ཡིན་
ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་ནི་ཚིག་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེར་སྒྲོ་བཏགས་པས། ཚིག་དེ་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དེ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་ཚིག་ཏུ་འགོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དོ། །

189-1-18a

རྣམ་པ་གཉིས་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་པས་འདི་ནི་ཆོས་མཐུན་པའོ། །ཆོས་དེའི་དངོས་པོ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཞེས་
བྱ་བའོ། །འདི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པས་ཆོས་མི་མཐུན་པའོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་
ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ། ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ན། དོན་དུ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཡོད་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་དོན་དུ་ནི་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་
ཅན་ཡང་ཚུལ་གསུམ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཡང་ཚུལ་གསུམ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྲ་མོ་ཡང་མེད་དོ། །སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བ་ཁོ་ནར་
ཟད་ཀྱི། དོན་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཅིག་ལ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དངོས་པོ་རྗོད་པར་བྱེད་ལ། ལྡོག་པ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་ལྡོག་པ་ནི་དངོས་སུ་རྗོད་པར་བྱེད་ལ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་དོན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་དང་དངོས་པོར་
ཉེ་བར་འགོད་པའོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྲུབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྙད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་གཞན་འགའ་ཞིག་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མཐོང་
བ་འདི་ནི་དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ནི་དཔེ་བསྟན་ཏོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ན་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་འགྱུར་བ་བུམ་པ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་

189-1-18b

ཀྱི་སྦྱོར་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པའི་སྦྱོར་བ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་སྟོན་པའོ། །གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཞེས་བྱ་ནི་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རིལ་གྱིས་མི་རྟག་པ་སྟེ། དེས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཙམ་
བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་དག་པའི་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བྱེ་བྲག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་
ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཁོ་ནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ནས། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བར་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ནི་དངོས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་ཐ་མི་དད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གང་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་དེ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་
ཏུ་བསྟན་ཏོ། །གང་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁྱད་པར་ནི་བྱེ་བྲག་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བྱེ་བྲག་མི་མངོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་ན་
བྱེ་བྲག་མི་མངོན་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ངོ་བོ་ནི་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ཕ་རོལ་གྱི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་གིས་རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་
པ་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་མི་མངོན་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཡིན་ནོ། །བཙས་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་། རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཅན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་དག་
ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བརྩལ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུའི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་བྱེ་བྲག་མི་མངོན་པ་

189-1-19a

ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ། །འདི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལས་ཐ་དད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་འདི་ནི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཅན་ནོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཅན་ཉིད་དེ། རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་
ཚིག་གོ། །འདི་ལྟར་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ཆུང་ངུ་ལས་ནི་བུམ་པ་ཆུང་ངུར་འགྱུར་ལ། ཆེན་པོ་ལས་ནི་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང་། རྫ་མཁན་མཁས་པས་བྱེད་ན་ནི་སྡུ་གུར་འགྱུར་ལ། མི་མཁས་པས་བྱེད་ན་ནི་མི་སྡུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ་
ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་བྱེ་བྲག་མི་མངོན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པའམ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའམ། བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྔར་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཆར་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཙམ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་སྟེ། འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པའི་སྒྲ་དང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་དང་། བྱས་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ་ཞེས་སྔར་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྔར་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། རང་གི་བསྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་བདག་གི་
ཚད་མ་གང་ཡིན་པས་རང་གི་ཚད་མ་དེ་དག་གིས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སུ་འབྲེལ་པར་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་མོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་
པའོ། །རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་མཐུན་པར་འབྲེལ་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་གིས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་བསྒྲུབ་པར་

189-1-19b

བྱ་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་ན་དེ་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་ནི་མི་རྟག་པའི་རང་
བཞིན་ཉིད་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། བྱས་པ་ཡང་གཞན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ནར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་རྗེས་སུ་མ་འབྲེལ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལ་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་གྲུབ་ལ་དེ་མ་གྲུབ་ན། དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་བྱས་པ་ཅན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་གྲུབ་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་གྲུབ་ན་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་བྱས་པ་ཉིད་དང་། མི་རྟག་པ་ཉིད་གཉིས་དོན་དམ་པར་ན་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་བྱས་པ་ཉིད་གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་ཕྱིས་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པ་སྲིད་ན། དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ཡང་རང་གི་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པས་འགའ་ཞིག་མི་འཇིག་ཀྱང་
སྲིད་དོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ནའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཚང་བང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ཡང་དུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡུལ་དུ་དུ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ལ་རྒྱུ་བསྒྲུབ་

189-1-20a

པར་བྱ་བར་འབྲས་བུ་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཡང་སྔར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཕྱིས་ནི་རྒྱུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོའི་རྟགས་
སུ་ངེས་ན་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡོད་ལ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་
ཞིག་ཡོད་པ་ལ་གལ་ཏེ་དེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་དམིགས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ལྡོག་པ་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་
བུམ་པ་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དམིགས་པ་ལྟར་འདི་ན་བུམ་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདོད་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་ཏོ། །མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་མི་དམིགས་པའི་ཆོས་མི་
མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ཉིད་མེད་ན་ཡོད་པའམ་སྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པའམ། བྱས་པ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཆར་གྱི་ཡང་ལྡོག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲ་ནི་ཡོད་པའམ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའམ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་
རྣམས་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་དག་ཡིན་ནོ། །མེ་མེད་ན་དུ་བ་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ལྡོག་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ན་ནི་ཡོད་ཅེས་པས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་
ཀྱི་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཚུལ་གཉིས་སུ་མངོན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ན་གཞན་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་

189-1-20b

ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་ན་ཆོས་མཐུན་པས་ཀྱང་སྦྱོར་བ་ལ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ནུས་པའི་སྒོ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་
དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ནུས་པ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་མེད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་མེད་ན་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་མི་མཐུན་
པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ནུས་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ནུས་པ་དེ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་མེད་ན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་མི་འགྱུར། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་ན་ལྡོག་པ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་མེད་ན་གཅིག་ལོག་པས་གཞན་ངེས་པར་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་
ཏེ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོས་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་གཅིག་ལོག་ཀྱང་གཞན་ལྡོག་པར་ངེས་པ་མེད་དེ། འགའ་ཞིག་ལ་རྟ་མེད་ཅེས་ཏེ་བ་ལང་དག་ཀྱང་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡང་རུང་ཅི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་དེའི་བདག་གོ། །དེའི་བདག་གི་དངོས་པོ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདི་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་འདི་ནི་དེའི་
བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །འདི་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ་འདི་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེས་ནི་ལྡོག་པ་བརྗོད་པས་འབྲེལ་པར་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་གཅིག་ལོག་པས་གཞན་ལྡོག་

189-1-21a

པར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་མ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་དེས་གང་འགའ་ཞིག་ལྡོག་པས་གཞན་ལྡོག་པར་བརྗོད་དེ། དེས་ནི་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དེ་གཉིས་འབྲེལ་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལྡོག་པའི་ཚིག་གིས་ནི་འབྲེལ་པ་བསྡུས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ལྡོག་པའི་ཚིག་ཁོ་ནས་འབྲེལ་པ་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ཡང་
རུང་ལྡོག་པའི་སྒོ་ཡང་རུང་སྟེ། ཚིག་གཅིག་བརྗོད་པས་ཀྱང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྟགས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བསྟན་པར་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། འོན་ཀྱང་བཤད་
པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བཤད་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀས་ཀྱང་རྟགས་ནི་སོ་སོར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚིག་གཉིས་སྦྱོར་བ་ངེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་གཅིག་ལ་ཆོས་མཐུན་
པ་ཉིད་ཅན་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚིག་གཉིས་སྦྱོར་བ་ངེས་པ་མེད་དོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་གཅིག་གིས་གཅིག་སྡུད་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཏན་ཚིགས་གསུམ་པའི་ཕྱིར། མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
འབྲས་བུ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་ཡོད་ལ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་མི་དམིགས་ན། དེ་ལྟ་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་
དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཡོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལྡོག་པ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གྲུབ་པ་བསྡུས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྡུད་

189-1-21b

པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ལ་ལྡོག་པ་སྡུད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་ལ་ཡང་ཕྱོགས་མ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ན་ཕྱོགས་བསྟན་པ་མེད་པར་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་འདི་གཉིས་
ཀ་ལ་ཡང་ཕྱོགས་བསྟན་པར་ངེས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གདོན་མི་ཟ་བར་ཕྱོགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ངེས་པ་འདི་ནི་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལས་ཡང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་བསྡུས་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བྱས་ན་འདི་ན་ཡང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་བུམ་པ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པར་ཤུགས་ཀྱིས་འདི་
ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་བསྡུས་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གང་དང་གང་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དང་དེ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ཕྱོགས་བསྟན་ཅི་དགོས་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་
ཡུལ་གང་ཡོད་ལ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་དེ་ནི། དམིགས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དངོས་པོ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལྡོག་པ་བརྗོད་ན། འདི་ན་ནི་དེ་འདྲ་བའི་བུམ་པ་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་
ཞེས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཤུགས་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་བསྡུས་པས་ལྡོག་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་གཉི་གའི་སྟོབས་ཀྱིས་དམ་བཅས་པ་རྟོགས་པས་དམ་བཅས་པ་མ་བསྟན་ཏེ། 
གཞན་དུ་ན་གང་རྟོགས་པ་མེད་པ་དེ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཤུགས་ཀྱིས་དམ་བཅའ་བའི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དམ་བཅས་པའི་ཚིག་ལ་ངོ་མི་ཆོད་པ་ཅི་ཡོད། འདི་ལྟར་སྐབས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ལོག་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་ངེས་པར་ཤེས་པ་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཁྱད་པར་བསྟན་

189-1-22a

པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དམ་བཅས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ལ་ཕྱོགས་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཚིག་བརྗོད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱའི། སྤྱོད་པ་བརྗོད་པར་ནི་ཕྱོགས་བསྟན་ཀྱང་ཉེས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངེས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲོས་སོ། །
ཅི་སྟེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱོགས་བསྟན་པ་དགག་པར་དོགས་པ་ཁོ་ན་ཞེས་འབའ་ཞིག་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྟན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཚིག་བརྗོད་པར་ཕྱོགས་མི་བསྟན་པར་ཆུག་ན། སྤྱོད་པ་བརྗོད་པ་གང་དུ་བསྟན་
པ་དེར་ནི་ཕྱོགས་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེས་བསྟན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་ལ། མཚན་ཉིད་ཅི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ཤིག་བསྟན་པར་བྱ་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་དང་། བདག་ཉིད་དང་། འདོད་པ་དང་། མ་བརྩལ་པས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་གང་ཞིག་
རྒོལ་བའི་འདོད་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་སྟོན་ཅིང་། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་སེལ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་ནི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་རེ་ཞིག་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི། རང་གི་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནར་འདོད་
པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་མ་གཏོགས་པ་ངོ་བོ་གཞན་དུ་འོས་པ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་ཞེས་བཤད་མོད་ཀྱི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནར་འདོད་པ་ཡིན་གྱི། སྒྲུབ་པ་ཉིད་
ཡིན་ཡང་རུང་ན་ཉམ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བསྣན་པས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ་ཕྱོགས་ཁོ་ནར་བརྗོད་ཀྱི། ངོ་བོ་གཞན་སྤང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་གཞན་དང་ཡང་ལྡན་པར་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་
གཏན་ཚིགས་མིག་གིས་གཟུང་བ་ཉིད་ནི་སྒྲ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། མིག་གིས་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེའི་མིག་གིས་གཟུང་བ་དེ་ནི་སྒྲ་ལ་མ་གྲུབ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྣན་པ་མེད་པ་

189-1-22b

མིག་གིས་གཟུང་བ་བསྟན་པ་ཡང་ཕྱོགས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་འདིར་ནི་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཁོ་ནར་མི་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིག་གིས་གཟུང་བ་ཉིད་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་
ཡོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ལྷག་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བསྣན་པའི་ཚིག་གིས་ཕྱོགས་ཉིད་ཡིན་པ་ཟློག་གོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་
ནི་དེའི་ཚེ། རྒོལ་བས་སྒྲུབ་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྨྲས་པས། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ་ཕྱོགས་ཁོ་ནས་བརྗོད་
པས་སོ། །གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྒྲུབ་པ་སྨྲ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཕྱོགས་སུ་བྱ་བའི་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པ་མེད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་ཏེ། ཚད་མར་བྱེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བསྟན་བཅོས་དེ་བྱེད་པས་
བསྟན་བཅོས་སྒྲུབ་པ་མང་ཞིག་ཁས་ལེན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བ་བསྟན་བཅོས་གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྒྲུབ་པ་སྨྲ་བའི་བསྟན་བཅོས་དེ་གང་གིས་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ་བྱེད་པ་དེས་ལོག་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཆོས་ཅན་ལ་གལ་ཏེ་ཆོས་མང་ཞིག་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ཀྱང་འོན་ཀྱང་། དེའི་ཚེ་རྒོལ་བ་དེས་ཆོས་གང་བསྒྲུབ་
པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བ་ཁོ་ནས་ཆོས་གང་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པའི་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཚེ་རྒོལ་བས་བསྟན་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཁས་ལེན་
པ་དེའི་ཚེ། རྒོལ་བ་བསྟན་བཅོས་ཁས་ལེན་པའི་སྒོ་ནས་སྨྲ་ན་ཡང་བདག་ཉིད་འདོད་པའི་ཆོས་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་ཁས་བླངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གང་ལ་རྩོད་པར་སྒྲུབ་པར་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་འཆད་དེ། དངོས་

189-1-23a

པོ་གང་རྩོད་པ་བྱུང་བའི་རྩོད་པའི་གཞིའི་དངོས་པོ་ཉིད་གྲུབ་པར་འདོད་པས་བསྒྲུབ་པ་བཀོད་པའི་དོན་དེ་ནི་འདོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ཚིག་ཏུ་མ་སྨྲས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་དོན་དེ་ཚིག་གིས་མ་བརྗོད་ཀྱང་། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྩོད་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ནར་རྩོད་པ་གང་གི་ཕྱིར་རྩོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་མ་ཡིན། རྩོད་པའི་གཞི་གང་ལ་དེ་ཚིག་ཏུ་མ་བརྗོད་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འདུས་པ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས། གཞན་གྱི་དོན་དུ་མཐོང་བ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདུས་པའི་ངོ་བོ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འདིར་བདག་གི་དོན་ཞེས་མ་བརྗོད་ཀྱང་བདག་གི་དོན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་འདིར་གལ་ཏེ་དམིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་བདག་གི་དོན་ཏོ་ཞེས་མ་བརྗོད་ཀྱང་བདག་གི་དོན་ཁོ་ནར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་
ན་གཞན་གྱི་དོན་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ན། གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པས་སྒྲུབ་པ་འབའ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྨྲས་པ་ཙམ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། དེ་སྐད་དུ་མ་སྨྲས་ཀྱང་འདོད་པས་ཡུལ་དུ་
བྱས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཅི་ལྟ་ཞེ་ན། འདོད་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མ་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་དེ་དང་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། །
གྲགས་པ་དང་། རང་གི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་སེལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཡང་། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། གྲགས་པ་དང་། རང་གི་ཚིག་གིས་སེལ་བར་བྱེད་ན། དེའི་

189-1-23b

ཚེ་དོན་དེ་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གསལ་བ་ནི་དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་མཉན་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོགས་པ་ནི་ཉན་པ་སྟེ། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཉན་པ་ལ་གྲགས་པའམ། ཉན་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་
ནི་མཉན་དུ་རུང་བའོ། །མཉན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་མཉན་དུ་མི་རུང་བ་སྟེ། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གྲགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །མཉན་དུ་མི་རུང་བ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ནི་མཉན་དུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་དམ་འཆའ་
ན། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྲའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་སོ་ཅོག་གིས་རང་གིས་རང་རིག་སྟེ། དེས་ན་མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་རང་གིས་རིག་པའི་གྲགས་པས་མཉན་དུ་མི་རུང་བ་ཉིད་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསལ་བ་ནི་དཔེར་
ན་བུམ་པ་ནི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བུམ་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་འཆའ་ན། བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སེལ་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་བྱས་པ་ནི་མི་རྟག་པར་མཐོང་ལ། བུམ་པ་ཡང་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། གྲགས་པས་བསལ་བ་ནི་དཔེར་ན་རི་བོང་ཅན་ནི་
ཟླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལ་ལ་ཞིག་རི་བོང་ཅན་ནི་ཟླ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམ་འཆའ་བར་བྱེད་ན། དེ་ནི་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་གནག་རྫི་མོ་ཡན་ཆད་ལ་གྲགས་པས་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་པར་
བྱར་རུང་བས་སེལ་བར་བྱེད་དེ། སྒྲ་དང་དོན་དུ་འབྲེལ་བ་ནི་བརྡར་བཏགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་ཡང་ཟླ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་རུང་ངོ་། །རང་གི་ཚིག་གིས་སེལ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཞིག་རྗེས་སུ་དཔག་པ་
ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན་ཡང་། དེ་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ཏོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚིག་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་ཚིག་ཀྱང་ཚད་མར་ག་ལ་འགྱུར།

189-1-24a

ཚིག་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་ཅེས་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ལོ། །ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལུང་དང་འགལ་བ་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པར་མཁྱེན་ནས། ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་
ལུང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཡང་བཞི་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནའོ། །གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དང་། དེའི་ཚེ་རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་མི་
འདོད་པ་དང་། སྨྲས་པ་ཙམ་དང་བསལ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་བཟློག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་གྲུབ་པ་ལས་བཟློག་པ་དང་། མ་གྲུབ་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་ཉིད་འདོད་པ་ལས་བཟློག་པ་དང་། དེའི་ཚེ་རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་
བསྒྲུབ་པར་མི་འདོད་པ་ལས་བཟློག་པ་དང་། སྨྲས་པ་ཙམ་ལས་བཟློག་པ་དང་། བསམས་པ་ཙམ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དེ་ནི་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་
ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྒོལ་བའི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པའི་འདོད་པ་སེལ་བའོ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲས་པ་ཙམ་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །མ་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕྱོགས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པར་བསྟན་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉེས་པ་དང་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྣང་
བ་བཤད་པར་བཞེད་ནས། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་སྟེ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྨྲས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དང་འབྲེལ་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཚུལ་གསུམ་པས་ཚུལ་གཅིག་མ་སྨྲས་ན་ཡང་སྒྲུབ་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་

189-1-24b

ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་ལས་གལ་ཏེ་གཅིག་ཉིད་མ་བརྗོད་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་མ་ཚང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྨྲས་ཀྱང་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་གཉིས་ལ་མ་གྲུབ་བམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་ཡང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་གསུམ་
ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་སྨྲས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གཉིས་ལ་མ་གྲུབ་བམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་ན། འོན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བསྒྲུབ་པ་ལྟར་སྣང་བ་སྤྱིར་བསྟན་ཏོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པའི་ཚུལ་གཅིག་མ་
གྲུབ་བམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་མ་གྲུབ་བམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྒྲ་
མི་རྟག་པར་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་མིག་གིས་གཟུང་བ་ཉིད་ནི་གཉི་ག་ལ་མ་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་ནི་རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གཉིས་ག་ཡང་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །ཤིང་རྣམས་ལ་སེམས་པ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཤུན་པ་ཐམས་ཅད་བཤུས་ནས་འཆི་བ་
ནི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལས་མ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཕྱོགས་ཀྱི་གོས་ཅན་ན་རེ་ཤིང་རྣམས་ལ་སེམས་པ་ཡོད་དེ། ཤུན་པ་ཐམས་ཅད་བཤུས་ན་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ཚད་མར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ཤིང་དག་ལ་ཤུན་པ་ཐམས་ཅད་བཤུས་པས་འཆི་བར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མ་གྲུབ་བོ། །ཅིའི་
ཕྱིར་མ་གྲུབ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། ཚེ་འགག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཆི་བ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། ཚེ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་འགག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དབང་པོ་དང་
ཚེ་འགག་པའོ། །མཚན་ཉིད་དེ་འཆི་བ་གང་ལ་འཆི་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། ཚེ་འགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཆི་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་དག་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་འཆི་བ་ཁས་ལེན་གྱི་སྐམ་པ་ཙམ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཤིང་དག་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་འཆི་

189-1-25a

བ་ཤིང་དག་ལ་མི་སྲིད་པའོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་ཅན་ནམ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གྲངས་ཅན་རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ལ་མ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཚེ། གྲངས་ཅན་ན་རེ་བདེ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རམ་མི་རྟག་
པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ཚད་མར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་སྐྱེ་བའམ་མི་རྟག་པར་ནི་གྲངས་ཅན་བདག་ཉིད་ལ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ནི་ཅི་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་བདག་ཉིད་དམ། དེའི་གཞི་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་མ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ། གཏན་
ཚིགས་བདག་ཉིད་དམ། དེའི་གཞི་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དཔེ་ནི། དཔེར་ན་མེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་རླངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་འབྱུང་བ་འདུས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རླངས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་
དག་ནི་རླངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་དངོས་པོ་ནི་རླངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། རླངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་འདུས་པ་ནི་འབྱུང་བ་འདུས་པ་སྟེ། མེ་གྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་དེ་གཏན་ཚིགས་སུ་བྱེད་ན་གང་གི་ཚེ་འདི་ཅི་རླངས་པའམ། རྡུལ་
ལམ། དུ་བའམ། ཁུག་རྣ་ཡིན་ཞེས་རླངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཞི་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲ་གྲགས་པའི་ཕྱིར། རི་སུལ་འདི་ན་རྨ་བྱ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྨ་བྱའི་སྒྲ་
འབྱིན་པ་ནི་རྨ་བྱའི་སྒྲའོ། །རི་སུལ་ནི་རིའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ། །གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་རྨ་བྱའི་སྒྲ་གྲགས་པའི་ཕྱིར། རིས་སུལ་འདི་ན་རྨ་བྱ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཚད་མར་བྱེད་ན། དེ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲ་གྲགས་པ་ནི་དེ་ལ་དེས་ན་འདོད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་རི་སུལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །ཇི་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེ་
ན། སྒྲ་གྲགས་པའི་ཡུལ་མི་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྨ་བྱའི་སྒྲ་དེ་གྲགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་སྟེ། རྨ་བྱའི་སྒྲ་འདི་རི་སུལ་གང་ན་གྲགས་ཞེས་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་ན་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བདག་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་

189-1-25b

ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་ན་གནས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐམས་ཅད་ན་དམིགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་དམིགས་
པའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དོ། །སུ་ཞིག་ཐམས་ཅད་ན་དམིགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ན་ཐམས་ཅད་ན་དམིགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡོད་པར་བརྗོད་པའི་བདག་དེ་ཉིད་མ་
གྲུབ་བོ། །ཕ་རོལ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཡིན་ཞེས་གྲགས་ལ་དེ་དག་ཀྱང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་དམིགས་སོ། །བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ནི་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་
པ་དེའི་ཕྱིར། བདག་ནི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པར་ངེས་སོ་ཞེའོ།།      །།བམ་པོ་གསུམ་པ། དེ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པའི་ཚུལ་གཅིག་མ་གྲུབ་ན་ཡང་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པ་ལ་མ་གྲུབ་ན་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་
པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལའམ། ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་པའི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་རྟག་གོ་ཞེས་སྒྲུབ་པ་ལ་གཞལ་བྱ་ཉིད་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་དོ། །མི་རྟག་
པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་དོ། །མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་

189-1-26a

ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་དོ། །རེག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་རྟག་གོ་ཞེས་སྒྲུབ་པ་ལ་རེག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་དོ། །དེས་ནི་ཐུན་མོང་གི་མ་ངེས་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཏོ། །དེ་
བཞིན་དུ་ཚུལ་དེ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་ལ། གང་གི་ཚེ་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་མི་ལ་ལ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའམ། འདོད་ཆགས་ལ་
སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་མི་ལ་ལ་ཞིག་སྨྲ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེའི་
སྨྲ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་མ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་པ་དེ་མིང་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པས་འདི་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ་ལྡོག་པ་
ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ལ་ཞིག་སྨྲ་བར་མ་མཐོང་བ་ལ། མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་ལྟར་ན་འདི་མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྨྲ་བ་མ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་
ཡུལ་བལྟར་མི་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྨྲ་བར་མ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་འདི་ནི་ཡུལ་བལྟར་མི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། ལྡོག་པ་བསྒྲུབ་པར་བཟོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པ་ལ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་བལྟར་མི་སྣང་བའི་མི་དམིགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་སྨྲ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་

189-1-26b

ལོག་པའི་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་བལྟར་མི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྨྲ་བ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་འགལ་བ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་མ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྡོག་པ་ནི་མི་འགྲུབ་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྨྲ་བར་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་། 
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཉིད་འགལ་བ་མེད་པས་སྨྲས་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཅི་ལྟར་འགལ་བ་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འགལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གང་ལ་འགལ་བ་གང་ཅི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་
ཅད་ནི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཏེ། གཅིག་ནི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ལས་གྱུར་པའི་འགལ་བའོ། །དངོས་པོ་ལས་གྱུར་པའི་འགལ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ལ་གཞན་ཡོད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་སྟེ། གྲང་བ་དང་ཚ་བའི་རེག་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་
བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོའི་རྒྱུའི་ཚིག་མ་ཉམས་པར་རྒྱུ་ཆགས་སུ་འཇུག་པ་ན། དངོས་པོ་གཞན་ཞིག་ཉེ་བར་གྱུར་ན་ལྡོག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་འགལ་བར་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་གྲང་བ་དང་ཚ་བའི་རེག་པ་གཉིས་ལ་གྲང་བའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ན། གང་གི་ཚེ་ཚ་བ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་
དེའི་ཚེ་གྲང་བ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་འགལ་བར་རྟོགས་སོ། །གཅིག་གིས་གཅིག་སྤོང་བ་སྟེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་གཅིག་གིས་གཅིག་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་སྤངས་ཏེ་
གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དག་གོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ་དེས་འགལ་བའོ། །དཔེར་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ལ་ཡོད་པ་ནི་མེད་པ་སྤངས་པས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་སྤངས་པས་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འགལ་བ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་

189-1-27a

ཡང་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་གང་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། སྨྲ་བ་ཉིད་དུ་ལྡན་པ་ལ་མི་སྲིད་དེ། སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཉེ་བར་གྱུར་ན་ལྡོག་པ་ཡང་མ་
མཐོང་ངོ་། །སྨྲ་བ་ཉིད་སྤངས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྤངས་པས་སྨྲ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟློག་པར་
འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མི་འགལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མི་དམིགས་ཀྱང་མེད་པ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་དུ་འགལ་བར་མི་བརྗོད་པར་དེར་དངོས་པོ་གཉིས་པ་མི་དམིགས་པ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྨྲ་
བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་དང་ལྡན་པར་སྟོན་པ་ལ་ཡང་ལྡོག་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་བོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཚིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་ན་དེ་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དོན་གཞན་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལྡོག་པས་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དོན་གཞན་ནི་འདོད་ཆགས་
ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུར་མ་གྱུར་པ་དེ་ལས་ལོག་པས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་ལྡན་པའི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འགལ་བ་ཅི་ཡང་མེད་ལ། འདོད་
ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཚིག་ཀྱང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལོག་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལོག་པས་ཚིག་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་

189-1-27b

རྟོགས་པ་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པོ་གང་དག་གི་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་གཉིས་པོ་གང་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་རེ་ཞིག་འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་སྤྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱས་པ་ཉིད་དང་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ལ་འགལ་
བའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། གང་གིས་བྱས་པ་གང་ཉིད་དམ། བསམས་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་གཉིས་ཀྱིས་མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་བྱས་པ་ཉིད་དང་། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་གཉི་ག་མི་སྲིད་དོ། །མི་རྟག་པ་བུམ་པ་ལ་
སོགས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་དེ་གཉི་ག་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་དག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཚུལ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར། 
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་འགལ་བ་གསུམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པས་ན་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྟེ། འགལ་བ་གསུམ་
པ་ན་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་བསྟན་ཏོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དཔེར་ན་འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་དོན་ནི་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འགལ་བ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ནི་

189-1-28a

འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་གི་དོན་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་
ནི་འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་དེའི་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ནི་འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་དེའི་འདོད་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟེ། དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི་འདོད་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྨྲས་ཤེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་ཁས་བླངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ཡང་ལྡན་ཡང་ཞེས་བསམས་པའོ། །
འདི་ཉིད་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བ་འདི་གཉིས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བརྗོད་དོ། །ནང་དུ་འདུས་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པས་འདི་གཉིས་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱས་
པ་ཉིད་དང་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་དག་ནི་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་དག་ཏུ་བཤད་ལ། འདི་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པས་དེ་གཉིས་དང་འགལ་བ་ཉིད་དུ་འདྲའོ། །སྔ་མ་དེ་ལ་ནི་ཚིག་ཏུ་སྨོས་པའི་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་ལ། འདིར་ནི་འདོད་པའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་དང་འདི་འདྲ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། འདོད་པ་དང་སྨྲས་པ་གཉིས་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ནི་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་སྨྲས་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཚུལ་གཉིས་ལས་གཅིག་ནི་མ་གྲུབ་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཁོ་ན་ལ་གཅིག་ནི་མ་གྲུབ་ལ། ཅིག་ཤོས་ལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་

189-1-28b

ནོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའམ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་ལ་ལྡོག་པ་ནི་མ་གྲུབ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་འདི་ལ་ལྡོག་པ་ནི་མེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ནི་
ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ཀྱང་ཚིག་ནི་ལོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་
འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་ནི་བསྐལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དམ་མེད་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཅི་དེ་ལ་ཚིག་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་ཐེ་
ཚོམ་ཟ་སྟེ། འདི་ལྟར་དཔེ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་མི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། སྨྲའམ། འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ལ་སྨྲ་སྙམ་པ་སྟེ། དེ་ལ་ངེས་པ་མེད་དོ། །ཚུལ་དེ་གཉིས་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ། ལྡོག་པ་
གཉི་ག་ལ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ། ཡང་མ་ངེས་པ་ཁོ་ནའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གསོན་པོའི་ལུས་ནི་བདག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །སྲོག་ལ་སོགས་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྲོག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འབྱེད་པ་དང་། འཛུམ་པ་དང་། བརྐྱང་བ་དང་། བསྐུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །བདག་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་གནས་པའོ། །གསོན་པོའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་ཤི་བའི་ལུས་བསལ་
ཏོ། །འདི་རེ་རེ་ཤིང་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་དང་བཅས་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ལས་གང་ལ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་གནས་པར་འགྱུར་བའི་གནས་ཕུང་པོ་གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕུང་པོ་ནི་གཉིས་ཏེ། བདག་དང་བཅས་པ་དང་བདག་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་མ་གཏོགས་

189-1-29a

པ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་ན། དེ་བདག་དང་བཅས་པ་དང་། བདག་མེད་པ་གཉིས་ལས་ལོག་སྟེ། གཞན་གང་དུ་གནས་པར་འགྱུར། ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མི་སྲིད་ཅེ་ན། བདག་གནས་པ་དང་། རྣམ་པར་
གཅོད་པ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནས་པ་དང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་གནས་པ་དང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དག་སྟེ། གནས་པ་ནི་ཡོད་པའོ། །རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་མེད་པའོ། །བདག་གི་གནས་པ་དང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་བདག་གནས་པ་དང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དག་གོ། །
དེ་གཉིས་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ལ་བདག་གནས་པ་དེ་ནི་བདག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ལྟ་ག་ལ་སྲིད་དེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། བདག་མེད་
པ་དག་ལ་ལྡོག་པར་མ་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་ལས་ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་ན་དེ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ལས་གཅིག་ལ་གནས་པར་ཡང་ངེས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བདག་དང་བཅས་པའམ། བདག་མེད་པ་
ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་བྱ་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་དང་བཅས་པའམ། བདག་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་དངོས་པོའམ། བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྲོག་ལ་
སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་གནས་པར་ངེས་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བས་ན་གསོན་པོའི་ལུས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གསོན་པོའི་ལུས་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་རྣམ་པར་
སྦྱར་རོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ནི་གསོན་པོའི་ལུས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདག་དང་བཅས་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་དང་མ་བྲལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཇུག་བསྡུས་ཏེ། ལྡོག་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །

189-1-29b

བདག་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཇུག་བསྡུས་ནས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ཡོད་པར་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལ་དེ་གཉིས་མེད་པར་ངེས་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བདག་དང་
བཅས་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ལས་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་དང་བཅས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ཡོད་པར་མ་ངེས་པ་དེ་ལྟར་མེད་པར་ཡང་མ་ངེས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡོད་པར་
མ་ངེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མེད་པར་ངེས་པར་གོ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་
གང་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་དེ་ན་ལྡོག་པ་ཡོད་པའམ། གང་ན་ལྡོག་པ་མེད་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན། དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཅིག་མེད་པར་ངེས་ན་ཅིག་ཤོས་ཡོད་པར་གདོན་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
གང་གི་ཚེ་དེ་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པ་དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས། ལྡོག་པ་ཡོད་པར་ངེས་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྡོག་པ་མེད་པར་ངེས་པས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་ངེས་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དུ་
སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ལ། གང་དུ་དེ་མེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་དེར་ཡང་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ལ་གཅིག་མེད་པར་ངེས་ན། ཅིག་ཤོས་ཡོད་པར་ངེས་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་དེའི་
ཕྱིར་བདག་དང་བཅས་པ་དང་། བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་མེད་པར་ངེས་པ་ཡང་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་

189-1-30a

ཉིད་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་ཟིན་ཀྱང་མ་ངེས་པར་འགྲོ། ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ཅིག་ཤོས་ལ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་
པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ངེས་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཚུལ་གསུམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་
སྣང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཚུལ་རེ་རེའམ། གཉིས་གཉིས་ལ་ལར་མ་གྲུབ་པའམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལ་ལར་ནི་ལ་གཅིག་མ་གྲུབ་པའམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །ལ་ལར་ནི་ཚུལ་གཉིས་སོ། །ཅི་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐུན་པར་སྦྱར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ལྟར་
སྣང་བ་གསུམ་པོ་མ་གྲུབ་པ་དང་། འགལ་བ་དང་། མ་ངེས་པ་དག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་གྲུབ་པ་དག་དང་། འགལ་བ་དག་དང་། མ་ངེས་པ་རྣམས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་
པའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་འདི་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཏེ། དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་མ་ངེས་པར་བཤད་དོ། །དེ་འདིར་ནི་མ་སྨོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་མ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
རྗེས་སུ་འགལ་བའི་ཡུལ་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མི་སྲིད་དོ། །ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་ཅེ་ན། འབྲས་བུའམ། རང་བཞིན་ནམ། མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྨོས་པ་ལ་འགལ་བ་མི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་ཡོད་ན་
འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། དེ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། འགལ་བ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་སྨོས་

189-1-30b

པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་མི་སྲིད་དོ། །འདི་ལྟར་ཤིང་ཤ་པས་ཤིང་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་མཐུན་པ་གང་ཤིང་མེད་པ་ལ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གཉིས་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་སྨོས་པ་དང་ལྡན་པ་གསུམ་ཅར་ལ་མི་སྲིད་དུ་ཟིན་ན། འོ་ན་གཞན་ལ་སྲིད་པར་
འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གཏན་ནི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་གསུམ་ལ་མ་གཏགས་པ་གང་ལ་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ནི་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མ་མཐོང་
བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་འབྲེལ་པའི་ཚད་མས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོད་པས་འདི་ནི་ལུང་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། གང་
དུ་ལུང་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཅན་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དེ་ནི་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དོན་དཔྱད་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་གི་དོན་དཔྱད་པ་དག་ལའོ། །འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ནི་བསྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་གོ་སླའོ། །
གལ་ཏེ་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྲིད་ཅེ་ན། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་དོན་རྣམས་ལ་འཁྲུལ་པས་རང་བཞིན་ལོག་པར་སྟོན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་
པས་དེ་རྣམས་ནི་དོན་ཁ་ཅིག་དག་ལ་རང་བཞིན་ལོག་པར་སྨྲ་བ་ཡང་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་སྐབས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ལུང་དང་འབྲེལ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ནའོ། །འོ་ན་ལྟ་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར།
དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པར་འདུག་པ་བདག་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་ལ་ནི་དེ་མི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པར་འདུག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པར་འདུག་པ་རྣམས་ཏེ། འདུག་པ་ནི་རྣམ་པར་གནས་པའོ། །བདག་

189-1-31a

དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། བདག་ནི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་གང་དག་ཡིན་
པ་དེ་དག་ལ་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ལྟ་ག་ལ་སྲིད། འདིར་དཔེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཚད་མ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །གང་ཞིག་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དང་། ཅིག་ཅར་དུ་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་
དག་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་རང་དང་ཡང་ཡིན་ལ་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་དང་། དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམས་དང་། ཅིག་ཅར་དུ་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ། ནམ་མཁའ་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་རྣམ་པར་གནས་པ་རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་ཏེ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །ཚིག་དེས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་ཏོ། །སྤྱི་ཡང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་
དག་དང་ཅིག་ཅར་དུ་འབྲེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གསལ་བའི་བྱེ་བྲག་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་དེ་དག་དང་སྤྱི་ནི་ཅིག་ཅར་དུ་འབྲེལ་ཏེ། དེས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཙམ་གྱི་
རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་དད་ཅན་དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམས་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་གོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་
པའི་ངང་ཅན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ཅན་དེ་དག་གི་ཡུལ་ནི་དེའི་ཡུལ་ལོ། །དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པའོ། །དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་པས་དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ། འབྲེལ་པ་

189-1-31b

ཅན་གྱི་ཡུལ་ན་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཁོ་ནས་འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ན་གང་མེད་པ་དེས་ནི་དེའི་ཡུལ་ཁྱབ་པར་
བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ནུས། དེའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དེ་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ལོ། །ཡུལ་གང་ན་དེ་མེད་ན་ཡུལ་དེ་འབྲེལ་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་གོ་སླའོ། །ད་རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་གཟེགས་ཟན་པ་ཁ་
ཅིག་གིས་སྤྱི་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གཟེགས་ཟན་པ་གཞན་དག་ནི་རྟེན་ཙམ་ལ་སྤྱི་ཐམས་ཅད་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འདོད་དེ། དེའི་ལུགས་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་གཉིས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གོ་སླའོ། །དམིགས་པའི་
རིག་བྱར་གྱུར་པ་གང་ཞིག་གང་ན་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་མེད་དེ་དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྙད་པའོ། །གསལ་བའི་བར་རྣམས་ནི་ཡང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་སྤྱི་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བ་གཞན་རྣམས་དང་། གསལ་བའི་
བར་རྣམས་ནི་གསལ་བའི་བར་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་སྤྱི་ནི་མི་དམིགས་སོ། །དེས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །རྒོལ་བ་དེས་ཀྱང་རྟེན་ཙམ་ལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་ཉིད་དུ་བརྟེན་ཏོ། །མི་དམིགས་པ་འདི་དང་རང་བཞིན་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པས་
གཅིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་མི་དམིགས་པས་ནི་རྟེན་ཙམ་ལ་སྤྱི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། སྔ་མ་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པ་དེ་
གཉིས་ནི་གཅིག་སེལ་བའི་བར་རྣམས་ནི་སྤྱི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་རྟེན་ཙམ་ལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་རྣམ་པར་གནས་པ་རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ན་སྤྱི་གཅིག་

189-1-32a

ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདྲ་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅི་སྟེ་ཅིའི་ཕྱིར་དཔེའི་མཚན་ཉིད་མ་བསྟན་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་སྨོས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པས། དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་
པའི་ལན་ལག་ནི་ལོགས་ཤིག་ན་ཅི་ཡང་མེད་དེ། དེས་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བརྗོད་པས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྔར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཚུལ་གསུམ་པོ་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་
ཡན་ལག་ལོགས་ཤིག་ན་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་མཚན་ཉིད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བརྗོད་དོ། །དོན་གོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་དཔེའི་དོན་ཡང་གོ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལས་ལོག་
པའི་ཚུལ་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་སྤྱིར་ན་འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལས་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ལོ། །ཡང་བྱེ་བྲག་ནི་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་
གཉིས་ན་སྐྱེ་བ་དང་། དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པར་བྱ་བར་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ནི་སྐྱེ་བའི་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་པར་བསྙད་པར་
བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དམ། བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་ལ། མེ་མེད་ན་དུ་བ་གང་ན་ཡང་མེད་དེ། དཔེར་ན་ཚང་བང་དང་གཞན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རེ་ཞིག་
འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རུང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རུང་། འདི་སྐད་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚང་བང་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་མཐུན་པའི་

189-1-32b

ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པར་བརྗོད་པས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཆུ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་ལྡོག་པ་ཉིད་མ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་ཡོད་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་ནི་
དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་པས་ན་གང་དང་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་མེ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཚང་བང་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ན་བྱས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ལ། མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་ན་བྱས་པ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། དཔེར་
ན་བུམ་པ་དང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བར་དེ་ལྟར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འདིར་ཡང་གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མ་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པར་བསྟན་པར་མི་
ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མ་བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་ལྡོག་པ་ཡང་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་གང་དང་གང་ན་བྱས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དག་དེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་
ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཆེ། དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་དང་། མེད་པར་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རྣམ་པ་དག་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པས། གལ་ཏེ་
ཚང་བང་ལྟ་བུའོ། །བུམ་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མ་བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ཆུ་ལྟ་བུའོ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མ་བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་ལྡོག་པ་མ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་
སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་མི་ནུས་པར་བཤད་དོ། །བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་མི་ནུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུའི་རྟགས་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་སྟེ། རྒྱུ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་

189-1-33a

ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་
དཔེ་བསྟན་པ་མེད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་ལ། གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རིག་པའི་ཆོས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དམ། བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དཔེ་ཡང་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཚུལ་ནི་དེ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་ཚུལ་ནི་དེ་ཁོ་ནར་ཟད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་དུ་འགའ་ཞིག་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །གང་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་
པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་དཔེའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱང་བསལ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ། གང་དུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དམ། བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་དག་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ། གང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་གཉིས་སྟོན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་དཔེ་ལྟར་
སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེ་རྣམས་བསྟན་པ་དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལས་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང་། གཉི་ག་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲ་ནི་རྟག་པ་སྟེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གཉི་ག་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། 
འདི་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དཔེ་རྣམས་བསྟན་པ། དཔེར་ན་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ལམ་པོ་

189-1-33b

ཆེའི་མི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པའོ། །མི་འདི་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལམ་པོ་ཆེའི་མི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལམ་པོ་ཆེའི་མི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པའོ། །དཔེ་
བསྟན་པ་དཔེར་ན་གང་སྨྲ་བ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདོད་པའི་མི་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། གང་གིས་དེ་ལ་ཚིག་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོའམ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་ནི་
མེད་དོ། །སྒྲ་ནི་བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་སྟེ་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དངོས་པོ་འམ་རྒྱུ་འགྲོ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དཔེ་བསྟན་པ་གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་བྱས་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལ་ནི་གང་ནི་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་བྱས་པའོ་ཞེས་ལོག་པར་སྨྲས་སོ། །ཆོས་མཐུན་པས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པས་
ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ལས་དང་ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་མི་ལྡོག་པ་ཅན་དག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་
དག་ལས་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་མི་ལྡོག་པ་ཅན་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ལོག་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་

189-1-34a

ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ལོག་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་ལས་མི་ལྡོག་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལས་རྣམས་ནི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པ་ལས་ལོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་ལས་མི་ལྡོག་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། 
ནམ་མཁའ་ལས་གཉི་ག་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཞིང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་
ཡིན་པ་ཞེས་བསྡུའོ། །དཔེ་རྣམས་བསྟན་པ་དཔེར་ན་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའམ། ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བ་གཉིས་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་ཚད་མའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་མེད་པ་
ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དག་གོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་སུ་གྱུར་པ། ཚད་མའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་མེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་
དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་ཚད་མའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་ཚད་མའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་
པ་བསྟན་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡར་སྤྲད་པར་སླའོ། །གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའམ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེས་ནི་སྐར་མ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁྱུ་མཆོག་དང་སྡོང་རིས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐར་
མ་ཤེས་པ་ནི་སྐར་མའི་དཔྱད་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། བུ་ལཱུ་ཀཱ་མཱ་ཥ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དག་གིས་རྟགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཁྱུ་མཆོག་དང་སྡོང་རིས་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་

189-1-34b

པའམ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་ནུས་སོ་ཞེའོ། །ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་ཁྱུ་མཆོག་དང་སྡོང་རིས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་མི་མཐུན་
པའི་དཔེ་ཉིད་དུ་བསྟན་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་དག་ལས་ལོག་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །བསྒྲུབ་པ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །དཔེ་ནི་དཔེར་ན་གསུམ་རིག་པའི་བྲམ་ཟེ་ནི་མི་འགའ་ཞིག་
གི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཚིག་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངེས་བརྗོད་ཀྱི་རིག་བྱེད་དང་། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རིག་བྱེད་དང་སྙན་དངགས་ཀྱི་རིག་བྱེད་དང་རིག་བྱེད་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་ནི་གསུམ་གྱི་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །གསུམ་རིག་པས་གསུམ་རིག་པའོ། །འདི་
ལ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཚིག་ཡོད་པས་འདི་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཚིག་སྟེ། ཚད་མར་བྱས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་གསུམ་རིག་པའི་བྲམ་ཟེ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་མིའི་ཚིག་རྟག་ཏུ་ཚད་མར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ནི་
ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཚིག་གཟུང་བར་བྱ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་ཏེ། དཔེར་ན་གཽ་ཏ་མ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཽ་ཏ་མ་དང་། དྲང་སྲོང་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་
རྣམས་བྱས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། གསུམ་རིགས་པའི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་ཚད་མར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གཽ་ཏ་མ་ལ་སོགས་པའི་ལས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་དག་ལས་ལོག་པར་ངེས་པ་
མེད་དོ། །གཉི་ག་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གཉི་ག་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པ་ཞེས་བསྡུའོ། །དཔེ་ནི་དཔེར་ན་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་

189-1-35a

ནི་རྫས་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ནི་བདག་གིར་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་ཞེན་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ནི་གང་ཞིག་འདོད་
ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ཁྱུ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱུ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱིན་པ་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ལེན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་དེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་མེད་དེ། 
དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། འཛིན་པ་ལ་ལྡན་པ་དག་ཁྱུ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་
ཉིད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡང་སེམས་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཡང་སྲེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱུ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལས་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱ་མི་ནུས་
སོ། །ལྡོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པས་ན་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དཔེར་ན་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །གང་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྡོའི་དུམ་བུ་བཞིན་ཞེས་བྱ་
བ་དེ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྡོའི་དུམ་བུ་ལས་གཉི་ག་ལོག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་རྡོའི་དུམ་བུ་ལ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ཅན་
ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། སྨྲ་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁྱབ་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཅན་ཉིད་དང་། སྨྲ་བ་གཉིས་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ཅན་ཉིད་ལྡོག་པ་ན་སྨྲ་བ་ངེས་པར་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་

189-1-35b

ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་ན་འདི་ལ་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །ལྡོག་པ་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ལ་ལྡོག་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དཔེ་བསྟན་པ། ཆོས་མི་མཐུན་པར་དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཞིག་ཆོས་མི་
མཐུན་པའི་དཔེར་སྒྲ་ནི་མ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་ན། དེས་ནི་ལྡོག་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་ལུས་པར་སྡུད་པ་གང་དག་རྟག་པ་དེ་དག་ནི་མ་བྱས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་ལྡོག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། དཔེ་
ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྡོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་ལྡོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དཔེ་བསྟན་པ། དཔེར་ན་གང་མ་བྱས་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལ་ནི་གང་རྟག་པ་དེ་ནི་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལས་ལྡོག་པར་སྨྲས་སོ། །
དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་དག་གིས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པ་ཉིད་དམ། བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་དག་གིས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། 
བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དག་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེ་དང་འདྲ་བར་སྣང་བས་ན་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་དབང་གིས་དེ་དག་བསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་དག་གཉི་གས་ཀྱང་གཏན་
ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་དབང་གིས་ན་དེ་དག་བསལ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་འདྲ་བ་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་བཤད་པར་བཞེད་དེ། མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་སྨྲས་པ་སུན་འབྱིན་པ་དག་ཡིན་ན་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་སྨྲས་པ་ནི་མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་སྨྲས་པ་སྟེ། དེ་རེ་རེ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །སྔར་བསྒྲུབས་པའི་སྐྱོན་མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་

189-1-36a

བརྗོད་པ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་མ་གྲུབ་པ་དང་། འགལ་བ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། དེའི་སྐྱོན་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །འདིས་རྗོད་པར་བྱེད་པས་ན་བརྗོད་པ་ནི་ཚིག་སྟེ། ཚིག་གང་གིས་སྐྱོན་རྣམས་སྒྲོགས་པར་བྱེད་པ་
དེ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེས་ཕ་རོལ་པོའི་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚིག་དེས་ཕྱོགས་སྔ་མ་པས་སྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རེ་
ཞིག་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་དག་ནི་ལྟག་ཆོད་རྣམས་ཏེ། ལྟག་ཆོད་རྣམས་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ལྟག་ཆོད་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་རྗོད་པ་དག་ནི་ལྟག་ཆོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཡང་དག་
པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། སྐྱོན་ཡང་ཡིན་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་རྣམས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བདེན་པའོ། །དེ་དག་བརྗོད་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་རྣམས་བརྗོད་པ་སྟེ། ཚིག་གང་གིས་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་མེད་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ནི་ལྟག་ཆོད་དག་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་དག་
པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་དག་དེ་ལྟར་སྣང་བ་སྟོན་ཅེ་ན། ལན་བཏབ་པ་དག་དང་། སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་དག་བསྟན་ན། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དེ་དག་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་ནི་འདི་ལ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་པས་
དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་དག་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་པས་དེ་དག་གིས་མི་འཇིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །རིགས་པའི་ཐིགས་པ་ཚིག་རེ་
རྣམས་ཕྱེ་བས། །དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་དེ་ཐོབ་གང་ཡིན་དེས། །འགྲོ་ཀུན་རིགས་པའི་བདུན་རྩི་ཐོབ་གྱུར་ནས། །སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཟད་པར་བྱེད་པར་ཤོག །རིགས་པ་ཇི་བཞིན་རིགས་པ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་འདོད་ནས་རིགས་ཐིགས་ཀྱི། །རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་དུལ་བའི་ལྷས། །སློབ་མ་ལ་ཕན་བསྐྱེད་ཕྱིར་བྱས། །རིགས་པའི་ཐིགས་པ་རྒྱ་ཆེར་

189-1-36b

འགྲེལ་པ་སློབ་མ་ལ་ཕན་པ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པའོ།།      །།རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའི་གཞུང་ཚད་ནི། །ཤློ་ཀ་ཆིག་སྟོང་དག་དང་ནི། །དེ་བཞིན་ཤློ་ཀ་སུམ་ཅུར་ནི། །ཡོངས་སུ་བསྡོམས་ཏེ་མངོན་པར་བརྗོད། །རིགས་པའི་ཐིགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སློབ་མ་ལ་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སློབ་དཔོན་དུལ་བའི་ལྷས་
མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།།      ༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། །ན་ཡ་བིནྡུ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། རིགས་པའི་ཐིགས་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། 
འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྐྱེ་བའི་གདུང་བ་རྒྱུན་རབ་འབྱུང་རྒྱུ་ཅན། །འགྲོ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་འདོད་ཆགས་ལས། །སོགས་པའི་དགྲ་ལྡན་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་། །ཡིད་ཀྱི་མུན་པ་སྤྱོད་པར་མཛད་པ་རྒྱལ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་བརྗོད་དོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ལུས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྒྲའི་དགོས་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་མི་དཔྱད་དོ། །ཅི་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དགོད་པའི་རྩོམ་
པ་ཡང་མི་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བྱ་རོག་གི་སོ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བརྟག་པའི་རྩོམ་པ་མི་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་གི་དོན་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་
ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་བརྩམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་དགོས་པ་དེ་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དགོས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་བརྗོད་པ་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་དང་། དགོས་
པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་རྣམས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་ཕན་པའི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་ན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྒྲ་བཀོད་པ་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་བསྟན་པ་ནི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ནི་དགོས་པའི་ཐབས་སུ་

189-1-37a

སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་བསྟན་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་འབྲེལ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ངག་གཅིག་པོ་འདིས་ནི་འབྲེལ་པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། དགོས་པ་རྣམས་དངོས་སུ་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཀྱི། གཅིག་སྨྲ་བ་ན་གསུམ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། 
དེ་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཚིག་གོ། །བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པའི་ཚིག་གོ། །སྨྲ་བ་པོ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་མཛད་པར་རྩོལ་བའི་དགོས་པ་དང་། ཉན་པ་རྣམས་ཉན་པའི་དགོས་པ་ཡང་འདིར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པ་ནི་དགོས་པ་བརྟགས་ནས་འཇུག་གོ། །དེ་བས་ན་སློབ་
དཔོན་གྱིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱས། ཉན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཉན་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་བསྟན་པ་ནི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་པོར་བདག་ཉིད་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བྱས་ལ། སློབ་མ་རྣམས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྦྱར་བ་
བདག་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་ནས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉན་པས་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་མཛད་པ་དང་། ཉན་པ་གཉིས་ཀྱི་དགོས་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་སྟོན་པའི་ཚིག་ནི་མེད་དེ་ཤུགས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་རྩོམ་པ་ནི་
འདི་ཉིད་ཐབས་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་དགོས་པ་གཉིས་ཐབས་དང་ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཉན་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། 
རྩོམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་དེ་དག་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་མ་ཐོས་པར་ནི་སྨྲས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ངེས་པར་མི་འགྱུར་བ་བདེན་མོད་ཀྱི། བསྟན་ན་ཚད་མ་མེད་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་ལ། ཐེ་ཚོམ་ལས་ཀྱང་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་པ་ནི་འཇུག་
པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། དོན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་པ་ཡང་ལྡོག་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྗོད་པར་རིགས་སོ། །འཆད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་ནི་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་གཞན་དུ་སྲིད་ཀྱི། བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྩོམ་པ་ལ་

189-1-37b

ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལོག་པར་སྟོན་པའི་དགོས་པ་མ་མཐོང་ལ་འཇུག་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་བྱ་བར་རིགས་སོ། །མ་བསྟན་ན་ནི་རྟོག་པ་པོ་རྣམས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པ་བཞིན་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་པར་འགྱུར་བའམ། ཀླུ་འཇོག་པོའི་སྤྱི་
བོ་ན་རིམས་ནད་སེལ་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་གྱི་མན་ངག་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའམ། མ་བག་མར་ལེན་པའི་རིམ་པའི་མན་ངག་བཞིན་དུ་དགོས་པའི་འདོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའམ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བས་དགོས་པའི་ཐབས་སླ་བ་ཡོད་པའམ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་སྲིད་པར་
འགྱུར་ཏེ། དོན་མེད་པར་སྲིད་སྙམ་པ་དེ་དག་ལས་དོན་མེད་པར་སྲིད་སྙམ་པ་གཅིག་ཡོད་ན་ཡང་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ན་ནི་དོན་མེད་པར་སྲིད་སྙམ་པ་དང་མི་མཐུན་པར་སྲིད་སྙམ་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། དེས་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་འཇུག་པར་
འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་འཇུག་པར་འགྱུར་བས་ན། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་དོན་ཡོད་པར་སྲིད་དོ་སྙམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །མི་སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་སྔོན་ཉེ་
བར་བསྟན་པའི་དོན་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་བསྟན་པའི་དོན་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་ན་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་
པར་བྱེད་པས་དོན་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དོན་ལ་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ན་དོན་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་འཇུག་པའི་ཡུལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས། སྐྱེས་བུ་རྣམས་བཙན་ཐབས་སུ་ཤེས་པས་གཞུག་པར་ནི་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་དོན་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་
ལ། རྟོགས་པའི་དོན་ལ་སྐྱེས་བུ་བཅུག་པར་གྱུར་པ་ནི་དོན་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཚད་མའི་བྱ་བ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མ་བཅད་པའི་ཡུལ་ཅན་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་གང་གིས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་དོན་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་བཅུག་པར་གྱུར་ཅིང་དོན་

189-1-38a

དང་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དོན་དེ་ཁོ་ན་ལ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ལྷག་པ་ཅི་བྱར་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་བཅད་པའི་ཡུལ་ཅན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་གང་
ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་དེའི་མངོན་དུ་བྱས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་རྟགས་མཐོང་བ་ལས་ངེས་པ་འཇུག་པའི་ཡུལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མངོན་
སུམ་ཡང་སྣང་བཞིན་པའི་དོན་ངེས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་རྟགས་དང་འབྲེལ་པའི་ངེས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ནི་ངེས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་ལ་ངེས་ན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོབ་པར་ནུས་པའི་དོན་སྟོན་པ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། 
ཚད་མ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལས་ཡིན་ན་ཚད་མ་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པས་བསྟན་པའི་དོན་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་བཞིན་དུ་ཁ་ཅིག་ཤིན་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྲད་པར་བྱ་མི་ནུས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཡིད་གཉིས་ཀྱི་དོན་བཞིན་ནི་ཡིད་གཉིས་ནི་དོན་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ལ། དངོས་
པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉི་གའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་འགྲོ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་དེ་བས་ན་དེ་དང་འདྲ་བ་ཕྲད་པར་མི་ནུས་སོ། །རྟགས་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ངེས་པར་མ་མཐོང་བར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཏུ་མ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །
དེ་བས་ན་ཕྲད་པར་མི་ནུས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ངེས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ཤེས་པ་གཞན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཤེས་པ་བཙལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེས་བཙལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་བཅོས་
ལས་ཀྱང་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཉིད་དེས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་དོན་ཐོབ་པ་རྟོགས་པ་ཉིད་ནི་དོན་ཐོབ་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལ་ཡུལ་

189-1-38b

ཐ་དད་པ་དང་། དུས་ཐ་དད་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལས་དངོས་པོ་གཞན་ཉིད་དེ་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གཞན་ཉིད་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ལས་ཡིན་ལ། ཡུལ་དང་། དུས་དང་། རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་
ནི་རྣམ་པ་གཞན་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དུང་དཀར་པོ་ལ་སེར་པོར་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ནི། རྣམ་པ་གཞན་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གཞན་ན་གནས་པར་འཛིན་པ་ཡང་ཡུལ་གཞན་ན་གནས་པ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྒོའི་བུ་གའི་
གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་ན་ནོར་བུའི་འོད་གནས་པ་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཁང་པའི་ཕུག་ན་ནོར་བུ་གནས་པ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དུས་གཞན་དང་ལྡན་པ་འཛིན་པ་ཡང་། དུས་གཞན་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་ཕྱེད་ཡིན་པ་ལ་ཉི་མའི་གུང་གི་ངོ་བོར་འཛིན་པའི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་
པ་ནི་ནམ་ཕྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་ངེས་པ་དང་རྣམ་པ་ངེས་པ་དེ་ནི་ཕྲད་པར་ནུས་པ་ཡིན་གྱི་དུས་གང་ཡིན་པ་གོ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དང་ཕྲད་པར་མི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གང་གི་དུས་ན་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དུས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ནི་ཕྲད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་མི་སྨྲ་སྟེ། མཐོང་
བའི་དུས་ཀྱང་གཞན་ཕྲད་པའི་དུས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དུས་གང་དུ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་དང་ཕྲད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་མེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་གྱིས་ཞུགས་པ་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གི་སྔོན་དུ་ཤེས་པ་འགྲོ་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་
བུ་བས་རྒྱུ་སྔ་བ་ལ་སྔོན་དུ་སང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུའི་སྒྲ་སྨོས་ན་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་འགྲུབ་པའི་དངོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་དུ་སོང་བའི་སྒྲ་ནི་སྔ་བ་ཙམ་ལ་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་དང་། དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་རབ་
ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་ན་སྔར་མཐོང་བ་དྲན་ནོ། །དྲན་པ་ལས་མངོན་པར་འདོད་དོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་ལས་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ། །རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ན་ཕྲད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་

189-1-39a

ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་ཕྲད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་གང་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ཉིད་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་
ཤེས་པ་ཡོད་ན་ནི་སྐྱེས་བུ་དོན་གྲུབ་ཟིན་པས་དེས་ན་དེ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཡིད་གཉིས་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བརྟག་པར་བྱ་བར་འོས་པ་དངོས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་སྒྲ་གཞན་ནས་སྔོན་དུ་སོང་བ་སྨོས་སོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་ནི་
དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། འདོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོར་བར་བྱ་བའམ་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དོར་བར་བྱ་བའི་དོན་ནི་དོར་བར་འདོད་ལ། བླང་བར་བྱ་བ་ཡང་བླང་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོར་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཕུང་པོ་གཞན་ནི་མེད་དེ། བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བ་
ཡང་བླང་བར་མི་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོར་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་འགྲུབ་པ་ནི་དོར་བ་དང་ལེན་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་རག་ལས་ནས་འགྲུབ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་བརྗོད་ལ། ཤེས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འགྲུབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དོར་བར་བྱ་བ་ལ་ནི་དོར་བར་བྱ་བར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའོ། །བླང་བར་བྱ་བ་ཡང་བླང་བར་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའོ། །
དེ་བས་ན་དོར་བར་བྱ་བ་དང་། བླང་བར་བྱ་བ་གཉིས་ལ་འདོར་བ་དང་ལེན་པའི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ནི་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ལ་སྐྱེས་བུ་དོན་འགྲུབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་རྫས་མ་ལུས་པ་ལ་འཇུག་གི། རྣམ་པ་མ་ལུས་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་
པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུས་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ནི་མ་ཡིན་ལ་སྐྱེས་བུའི་དོན་འདི་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གང་ཇི་ཙམ་གྲུབ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྒྲུབ་པ་འདིའི་རྒྱུ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལས་བྱ་རོག་དང་ཏ་ལ་ཙམ་དུ་ཡང་དོན་འགྲུབ་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་
ཅི་སྟེ་བསྟན་པའི་དོན་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་དེ་ལས་དོན་འགྲུབ་པ་ཡིན་ལ། བསྟན་པ་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བསྟན་ཀྱང་མ་ཕྲད་པ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཇི་ལྟར་དོན་འགྲུབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར། དེ་བས་ན་ལོག་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་

189-1-39b

པ་དེ་ལས་ནི་དོན་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་ལས་དོན་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་འབད་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་སྐྱེས་བུའི་དོན་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། ཇི་ཙམ་དུ་སྐྱེས་བུའི་དོན་འགྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་
རྒྱུ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་སྙེད་སྨྲས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ལ། གང་དང་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། 
གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་གཙོ་བོར་མ་གྱུར་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོར་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དེ་ཉིད་དང་སྦྱར་
བར་བྱའོ། །བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་སོ་སོར་བསྟན་པ་ནི་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གྲངས་དང་། མཚན་ཉིད་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་དང་། འབྲས་བུའི་ཡུལ་ལོ། །དེ་ལ་གྲངས་ལས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་
བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་བྱེ་བྲག་གཉིས་ཡོད་པས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་གསལ་བ་ནི་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲངས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་གསལ་བའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གསལ་བའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི་གསལ་བ་སོ་སོ་
ལ་ངེས་པའི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་ནུས་ཀྱི། གསལ་བའི་དབྱེ་བ་མ་བསྟན་ན་ནི་གསལ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པོ་མི་སླུ་བ་དེ་རྟེན་སོ་སོ་ལས་ཡོད་པར་སྨྲ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པས་ནི། མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་
ཡན་ལག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མ་བསྟན་པར་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཐོག་མར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 

189-1-40a

 དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་དོན་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་སྒྲ་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་གྱི། འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་འདིས་ནི་དོན་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་
ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གང་ཅུང་ཟད་དོན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཁོ་ན་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་སྨྲས། ཡིད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་འགྲོ་བས་ན་བ་ལང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ། བ་ལང་གི་སྒྲས་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་བཤད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འགྲོ་བའི་བྱ་བས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་དོན་གཅིག་ལ་འདུས་པའི་བ་ལང་ཉིད་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་ལ། དེ་ལྟར་ན་འགྲོ་ཡང་རུང་མི་འགྲོ་ཡང་རུང་། བ་ལང་ནི་བ་ལང་གི་སྒྲར་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །འདིས་དཔོགས་པས་ན་དཔག་
པ་སྟེ། བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒྲས་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་བསྟན་ཏེ། རྟགས་བཟུང་ཞིང་འབྲེལ་པ་དྲན་པའི་རྗེས་ལ་དཔོགས་པ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བཟུང་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འབྲེལ་པར་དྲན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་
པ་ནི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་ལ་དཔག་པ་ནི་གཉིས་ཀ་ཡང་མཐུ་མཚུངས་པར་སྡུད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དོན་མེད་པའི་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དོན་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་དོན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་
བཅད་པའི་དོན་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའི་དོན་དང་སྦྱར་ནས་དམིགས་ཀྱིས་དགར་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཚིག་གི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྟེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་གཉིས་ལ་ཞེས་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་ནི་ཞེས་
ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཚོགས་པ་ལས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་གཅིག་པོ་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་དགར་བའོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་དང་ངེད་ཅག་ལ་དོན་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་

189-1-40b

པ་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བལྟའོ། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་གཞན་ཅི་ཞིག་ལུས་ཏེ། གང་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་བརྗོད་ཅེས་དེ་སྙམ་དུ་ནི་བསམ་པར་མི་
བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པར་བྱེད་ཅིང་དོན་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །རྟོག་པ་དང་
བྲལ་ཏེ་མི་ལྡན་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་འཁྲུལ་བ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ནུས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ལ་བྱའོ། །དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ནི་
དབྱིབས་སུ་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཁ་དོག་གི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ལ་མ་འཁྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མ་འཁྲུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་དེ་གཉི་ག་ཡང་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་
དཔག་པ་བསལ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་མ་འཁྲུལ་པ་མ་སྨོས་ན་ནི་ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཞུགས་པའི་ལྗོན་ཤིང་ཙམ་དང་ཡང་ཕྲད་པར་མི་སླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་
སུམ་ཡང་ཡིན་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། མ་འཁྲུལ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ལ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་མཐོང་
བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཤིང་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལས་ཤིང་དང་ཕྲད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤིང་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཡིན་ལ། ཕྲད་པའི་ཤིང་ནི་ཡུལ་གཅིག་ན་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ལྗོན་ཤིང་གི་ཡུལ་འགྲོ་

189-1-41a

བར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་ཡུལ་དེ་དང་ནི་མ་ཕྲད་པ་ཡིན་ལ། ཡུལ་གང་དང་ཕྲད་པ་དེ་ནི་མ་མཐོང་བས། དེ་ལས་དོན་གང་ཡང་ཕྲད་པ་མེད་ཀྱི། ཤེས་པ་གཞན་ཞིག་ཁོ་ན་ལས་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་འཁྲུལ་བ་སྨོས་པ་ནི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འཁྲུལ་པ་སྨོས་
པས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གསལ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། རྟོགས་པ་དང་བྲལ་བ་སྨོས་པ་ནི་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་སྣང་བ་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་ནི་གཟུང་བའི་ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །
མ་འཁྲུལ་པ་ནི་འདིར་མི་སླུ་བ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ཡིན་པར་གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་ཡང་མི་སླུ་བ་སྨོས་པ་ནི་དགོས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ངག་གི་དོན་ནི་མི་སླུ་བའི་
ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། མི་སླུ་བ་ལན་གཉིས་སྨོས་པ་འདི་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་དངོས་པོ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྟོག་པ་
ཡང་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་འདིར་གཟུང་བར་བྱ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲོས་ཏེ། འདིས་རྗོད་པར་བྱེད་པས་ན་བརྗོད་པ་སྟེ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲའོ། །བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་
གཅིག་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཚོགས་པར་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གཉིས་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བར་རུང་བའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སྣང་བ་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་བརྗོད་པ་
དང་འདྲེས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བརྡ་ལ་བློ་བྱང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པའི་དོན་ལ་རྟོག་པ་ན་བུམ་པའི་སྒྲ་དང་འདྲེས་པའི་དོན་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་མ་འདྲེས་པར་ཡང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱིས་པ་བརྡ་ལ་བློ་མ་བྱང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟོག་

189-1-41b

པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་རྟོག་པ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེས་པའོ་ཞེས་སྨོས་ན་ནི་བརྡ་ལ་བློ་མ་བྱང་བའི་རྟོག་པ་བསྡུས་པར་འགྱུར་བས་རུང་བ་སྨོས་པས་དེ་ཡང་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེས་པ་སྣང་བ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེར་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོག་པ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བར་སྣང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །
བརྗོད་པ་དང་འདྲེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་གཉི་ག་ཡང་རུང་བ་སྨོས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་དང་འདྲེས་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟ་རུང་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྣང་བ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་ངེས་པ་མེད་པ་ཡང་སྣང་བ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་བའི་དོན་
གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ན་སྣང་བ་ངེས་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ན་སྣང་བ་ངེས་པ་སྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ངེས་པ་མེད་པ་
ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དོན་ལས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དོན་ཉེ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་ནུ་མ་མཐོང་བ་ན་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔོན་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་ངུ་བ་བཏང་ནས་ནུ་མ་ཁར་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྔོན་མཐོང་བ་དང་ཕྱིས་མཐོང་བ་
གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་ཉེ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་མཐོང་བ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཅན་ནི་དོན་ལ་མི་ལྟོས་ལ། མི་ལྟོས་ན་སྣང་བ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་འདྲ་བ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོའི་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བ་ཙམ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དོན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། དོན་ཀྱང་སྣང་བ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ཁས་བླངས་ཀྱང་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
པར་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འདྲེས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་སྣང་

189-1-42a

བ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྒྲའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། སྒྲའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ནི་སྨྲ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་སྣང་བར་འགྱུར་ལ། 
དེ་ལྟ་ན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་མེད་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང་སྨྲ་བར་བྱེད་པར་དངོས་པོ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྡའི་དུས་ན་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་བཟུང་ན་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ཡང་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །བརྡའི་དུས་ན་ཡོད་པའི་མཐོང་
བའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་ད་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བརྡའི་ཚེ་ན་ཡོད་པའི་མཐོང་བ་ད་ལྟར་འགགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཡང་ད་ལྟར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྟོན་གྱི་དུས་ན་མཐོང་བ་ཉིད་མི་འཛིན་པས་ན་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
ཚུལ་འདིས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཡང་སྒྲ་དང་དོན་མཐའ་དག་སྣང་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བརྡའི་དུས་ཀྱི་མཐོང་བ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། སྟོང་པར་གྱུར་ཅིང་མ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་
མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འོག་མ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། སོ་སོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ནི་མངོན་སུམ་
གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་རིབ་ནི་མིག་ལ་གནོད་པ་སྟེ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་འདི་ནི་དབང་པོ་ལ་ཡོད་པའོ། །མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་ནི་མགལ་མེ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མགལ་མེ་ལ་སོགས་པ་དལ་བུས་བསྐོར་ན་འཁོར་ལོས་འཁྲུལ་པ་མི་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་མྱུར་དུ་ཞེས་སྨོས་པས་འཁྲུལ་པ་ལ་
བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་སོ། །རྒྱུ་དེ་ནི་ཡུལ་ལ་ཡོད་པའོ། །གྲུས་འགྲོ་བ་ནི་གྲུར་ཞུགས་པ་སྟེ། གྲུས་འགྲོ་བ་ནི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བར་འཁྲུལ་པ་འབྱུང་བས་ཞུགས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་འདི་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྟེན་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུགས་པ་ནི་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་དང་བད་ཀན་ལ་

189-1-42b

སོགས་པ་སྟེ། རླུང་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པར་གྱུར་པ་ན་ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབར་བ་འཁྲུལ་པ་སྐྱེའོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་འདི་ནི་ནང་ལ་ཡོད་པ་ལ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དབང་པོ་ལ་ཡོད་པ་དང་། ཡུལ་ལ་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྟེན་ལ་ཡོད་པ་དང་། ནང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་དབང་པོ་
ཉིད་སྒྱུར་བར་བྱེད་དེ། དབང་པོ་མ་བསྒྱུར་བར་དབང་པོ་འཁྲུལ་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུགས་པ་ལ་མཐར་ཐུག་པ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ལིང་ཏོག་དང་། མིག་སེར་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་གཟུང་ངོ་། །མྱུར་དུ་
བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། མགལ་མེ་ཡན་མན་དུ་བསྐོར་བ་བྱས་ན་མེའི་ཁ་དོག་ཅན་གྱི་འབིགས་པར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པ་འབྱུང་ངོ་། །གླང་པོ་ཆེ་བཞོན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྟེན་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གནད་མི་བཟད་པར་བསྣུན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནང་གི་རྟེན་
ལ་གནས་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་གང་དུ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་གང་དག་དབང་པོ་ཁོ་ན་ལྟ་བ་པོ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་དང་། རང་རིག་པ་དང་། རྣལ་
འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཁས་མི་ལེན་པ་དེ་དག་གི་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟོན་པས། དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དབང་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་
མངོན་སུམ་ལ་གཞན་དག་སྐྱོན་བརྗོད་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དེའི་དེ་མ་ཐག་པ་ནི་འདི་ལ་བར་མེད་པས་དེ་མ་ཐག་པའོ། །བར་ཡང་བར་ཆད་དང་ཁྱད་པར་ལ་བརྗོད་དེ། དེ་བས་ན་བར་བཀག་པས་ན་དབང་པོའི་རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བ་རིགས་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པར་འབྱུང་བ་གཟུང་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པའི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱི་སྐད་ཅིག་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་

189-1-43a

པ་དེ་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཕན་པ་བྱེད་པ་དང་། བྱ་བ་གཅིག་ལ་བྱེད་པའོ། །འདིར་ནི་སྐད་ཅིག་གི་དངོས་པོ་ལ་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་གཅིག་ལ་བྱེད་པ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་
བྱེད་པར་བཟུང་སྟེ། ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་དེ་གཉིས་ནི་དེ་ལ་གཉི་ག་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་འདྲ་བའི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པའི་སྐྱོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིད་པ་དེ་
བསལ་བའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་སྨོས་སོ། །མཚུངས་པ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བར་མ་ཆོད་པས་དེ་མ་ཐག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའང་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་པའི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཏེ་དེས་བསྐྱེད་པའོ། །འདིས་ནི་རྒྱུ་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའི་དབང་པོའི་
ཤེས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་རྒྱུད་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལས་ཡིད་
ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གཞན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པས་ཚད་མར་མི་རུང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་དབང་པོའི་ཤེས་པས་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་གཞན་མི་འཛིན་པའི་
ཕྱིར་ལོང་བ་དང་འོན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མིག་གི་བྱ་བ་འདས་པའི་ཚེ་མངོན་སུམ་དུ་འདོད་དོ། །མིག་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མིག་ལ་བརྟེན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་གང་ཡང་མིག་ལ་བརྟེན་པ་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དེ་ནི་གྲུབ་པའམ་མ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡོད་དུ་བཅུག་ན་ཡང་ཉེས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །

189-1-43b

རང་རིག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སེམས་ནི་དོན་ཙམ་འཛིན་པའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་གནས་སྐབས་འཛིན་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གསལ་བ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་གང་དག་བདག་ཉིད་རིག་ཅིང་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ངོ་བོ་གང་གིས་བདག་ཉིད་རིག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་
རིག་པའི་མངོན་སུམ་མོ། །འདིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ན་དུས་གཅིག་ཏུ་ནང་གི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སིམ་
པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་མྱོང་བ་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་སིམ་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་བདེ་བའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གང་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་དོན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། སྔོན་
པོ་ལ་ནི་བདེ་བའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སྔོན་པོ་མྱོང་བའི་ཚེ་བདེ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྔོན་པོའི་དོན་ལས་གཞན་ཁོ་ནའི་བདེ་བ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཡོད་དོ། །ཤེས་པའི་ངོ་བོ་རིག་པ་དེ་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་
བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་པའི་མངོན་སུམ་བཤད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པར་དང་ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་བདེན་པའི། བདེན་པ་ཡང་ཚད་མས་མཐོང་བའི་དོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དག་པའི་
དོན་བསྒོམ་པ་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སེམས་ལ་བསླན་པའོ། །སྒོམ་པའི་རབ་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་དོན་སྣང་བའི་ཤེས་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་རྩོམ་པའོ། །རབ་ཀྱི་མཐའ་ནི་གང་གི་ཚེ་གསལ་བའི་སྣང་བ་ཅུང་ཟད་མ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་མ་རྫོགས་པར་དེ་སྲིད་

189-1-44a

དུ་དེ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ་གང་གི་ཚེ་རྫོགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྫོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་སྔ་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གསལ་བའི་སྣང་བ་ནི་རབ་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །མཐའ་དེ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་
པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིར་གསལ་བའི་རྣམ་པ་བརྩམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སྒོམ་པའི་རབ་ཡིན་ལ། འདི་ལྟར་ལྷང་ཚེར་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་དོན་མཐོང་བ་དེ་
ནི་རབ་ཀྱི་མཐའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ཞིང་། ལག་མཐིལ་དུ་ཤེལ་སྒོང་བཞག་པ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པའི་དོན་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ལ། གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ནི་བརྡའི་ཚེ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་འཛིན་པས་སྒྲ་དང་འདྲེར་རུང་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། བརྡའི་ཚེ་ན་མཐོང་བ་ཡང་བརྡའི་ཚེ་ན་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྟོན་གྱི་ཤེས་པ་ཞིག་པ་ནི་ད་ལྟར་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་ཤེས་པ་ཞིག་པའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་ད་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །དེས་ན་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་མ་ཡིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ལ། ཚད་མས་དག་པའི་དོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་གཞན་བཞིན་དུ་རྣལ་
འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟེ། དེའི་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །འོ་འི་སྒྲ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཚིག་སྟེ། མངོན་སུམ་ནི་འདི་དག་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་ནི་རྟོགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་། མ་འཁྲུལ་
བ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་བསྟན་ནས་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེའི་ཡུལ་དེ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་ལ་ནི་ཐུན་

189-1-44b

མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དང་སྤྱི་ཡང་ཡོད་ལ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མའི་ཡུལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཞིག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པ་སྟེ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་། གང་ཞིག་ཞེན་པའི་བྱ་བ་སྟེ་ཐོབ་པར་བྱའོ། །གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡང་གཞན་ལ་ཞེན་
པར་བྱ་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ངེས་པའི་ཞེན་པའི་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡང་རྒྱུན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ནི་ཐོབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་
བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་རང་གི་སྣང་བ་དོན་མེད་པ་ལ་ཡང་རང་གི་སྣང་བ་དོན་དུ་ཞེན་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་འཛིན་པ་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་འཇུག་པའི་ཡུལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། 
གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིར་ཚད་མའི་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་སྟོན་པས་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། ཤེས་པའི་ཡུལ་གང་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་གང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དོན་གྱི་སྒྲས་ནི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་
གྲངས་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཤེས་པའི་ཡུལ་གང་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་དང་། མི་ཉེ་བ་ཡུལ་ཐག་རིང་པོ་ན་གནས་པ། ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བ་དེ་དག་ལས་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་གསལ་བ་དང་མི་འགལ་བ་དག་ཏུ་ཐ་དད་པའོ། །ཤེས་པའི་ཡུལ་ཞིག་ཉེ་བས་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་
བར་བྱེད་ལ། ཉེ་བ་མ་ཡིན་པ་ན་རིང་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ནི་མི་གསལ་བར་བྱེད་དེ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིང་བ་ལས་ནི་མི་གསལ་བར་སྣང་ངོ་། །ཉེ་བ་ལས་ནི་གསལ་ཏེ་དེ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཁོ་ན་རང་གི་མཚན་
ཉིད་ཡིན། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་གྱི་མེ་ལ་ཡང་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པ་དང་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་སྒྲོ་མ་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དེས་ཡོད་པས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་

189-1-45a

གང་ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བ་དག་ལས་སྣང་བ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཁོ་
ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་དོན་ཏེ། དོར་བར་བྱ་བ་དང་། བླང་བར་བྱ་བའོ། །དོར་བར་བྱ་བ་ནི་དོར་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། བླང་བར་བྱ་བ་ཡང་བླང་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དོན་དགོས་པའི་བྱེད་པ་ནི་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་ནུས་པ་ནི་མཐུ་སྟེ། 
དེ་ཉིད་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་དོན་བྱེད་ནུས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དོན་ཉིད་དེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལ་ནི་དོན་དམ་
པར་ཡོད་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བ་ལས་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་བྱེད་ཀྱང་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དེ་ཉིད་ལས་འགྲུབ་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ལ་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་མཐོང་བ་ཉིད་ནི་མ་
ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་དོན་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་མཐོང་བ་ལས་ནི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་མཐོང་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་གང་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་
པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་ངེས་པའི་དོན་ནི་ཉེ་བ་དག་ལས་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་སྒྲོ་བཏགས་པར་བྱ་བའི་མེ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཡོད་པ་དང་། སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཉེ་བ་དང་རིང་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་ལས་ནི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེ་
བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་ཞེས་བཤད་དོ། །སྤྱི་ཉིད་དུ་མཚོན་པས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཐུན་མོང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྒྲོ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་མེ་མཐའ་དག་གི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྗེས་སུ་

189-1-45b

དཔག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པར་འདོད་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་བཤད་པའི་གཞུང་འདི་བཟླས་པར་བྱ་དགོས་པས་དེ་བས་ན་ཚེགས་ཆུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་སྐབས་
འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་བསྟན་ཏོ། །ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་ནས་འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་བསྟན་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཚད་
མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ་དོན་རྟོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། ཕྲད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྲད་པར་ནུས་པ་ཡང་དོན་མེད་
ན་མི་འབྱུང་བ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ཡང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ཕྲད་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་ལས་སྐྱེས་བུ་ཟིན་ཀྱང་ཤེས་པ་འདིའི་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་གང་བྱས་ན་དོན་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པའི་ལས་སུ་བྱ་བ་
འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། གང་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པས་ཤེས་པ་བྲད་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཕྲད་པར་བྱེད་པའི་ཕྲད་བྱེད་ཀྱི་བྱ་བ་ཡང་འཇུག་པའི་ཡུལ་རབ་ཏུ་སྔོན་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དོན་རབ་ཏུ་སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་ཡང་དོན་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་
གྱི་མངོན་སུམ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ནི་དོན་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཚད་མ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཤེས་པ་འདིའི་དོན་དང་འདྲ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་མཚུངས་པ་གང་ཡིན་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་གང་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་ཡུལ་དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་པོའི་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་ན་སྔོན་པོ་འདྲ་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདྲ་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དང་སྣང་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་འདྲ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་དེ་ཉིད་ཚད་མ་

189-1-46a

ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདྲ་བ་དེ་ཚད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་དབང་པོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བ་ལ་བྱའོ། །དེའི་དབང་གིས་ཏེ་འདྲ་བའི་མཐུས་དོན་རྟོགས་
པ་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་འགྲུབ་པ་སྟེ་འགྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དོན་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ནི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་པོར་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར་སྔོན་པོར་རྟོགས་པར་ངེས་པ་
ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་དེའི་དབང་གིས་ནི་ཤེས་པ་དེ་སྔོན་པོ་མྱོང་བ་ཡིན་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་ཀྱི། སྔོན་པོ་འདྲ་བ་མྱོང་བས་ན་སྔོན་པོ་རིག་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །གང་གིས་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་འགལ་བར་འགྱུར་བ་འདིར་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་
རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ངོ་བོ་འགས་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་འགས་ནི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འགལ་བ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་
ཤེས་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ངོ་བོ་ཡང་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། བཤད་པ་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་འདྲ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས་ངེས་པར་
བྱེད་པའི་ཤེས་པས་སྔོན་པོ་འཛིན་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་བས་ན་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་འདྲ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་པ་དེ་ལ་སྔོན་པོ་མྱོང་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པའི་མི་འདྲ་བ་ལས་བཟློག་ནས་
འདྲ་བའི་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུའོ། །སྔོན་པོར་མ་རྟོགས་པ་ལས་བཟློག་སྟེ་སྔོན་པོར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོག་པ་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། མངོན་སུམ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་

189-1-46b

ཉིད་སྔོན་པོར་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་མི་ནུས་སོ། །ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པས་རྣམ་པར་མ་བཞག་པ་ནི་སྔོན་པོར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོའི་ཤེས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་པོར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་
གཞག་པ་ནི་སྔོན་པོར་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེན་པར་མ་བྱས་པར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་པོར་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་ཚད་མའི་འབྲས་དུ་དོན་རྟོགས་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེན་པ་བསྐྱེད་པས་འདྲ་བའི་དབང་གིས་ཤེས་པ་སྔོན་པོར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་ན་ནི་འདྲ་བ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་
སྟེ་དེ་ལྟ་ན་མངོན་སུམ་ཞེན་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། ཉི་ཚེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བའི་ཞེན་པས་ནི་དོན་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཞེན་པར་བྱེད་ཀྱི། རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་ཡང་དོན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་
བ་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ན་བདག་ཉིད་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི། མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ནི་མྱོང་བ་ཉིད་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་གི་བྱེད་པ་བཏང་སྟེ་
མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལས་དོན་གང་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་ཞེན་པ་ཡོད་པ་དེར་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།།      །།དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་བཤད་ནས། རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྣམ་པ་
གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བྱེ་བྲག་གཉིས་སོ། །འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གློ་བུར་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟོན་ཅེ་ན། བཤད་པ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་སྒྲའི་བདག་ཉིད་དོ། །རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །

189-1-47a

དེ་གཉིས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པས་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་གཉིས་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་གསལ་བའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ལ། གསལ་བའི་དབྱེ་བ་བསྟན་ནས་ནི་གསལ་བ་སོ་
སོ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་ནུས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཆེད་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་མེད་པར་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་མི་ནུས་པར་རྟོགས་ནས་ཐོག་མར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་
གཉིས་པོ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། རང་གི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། རང་གི་ཡིན་ཏེ་གང་གིས་རང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་རང་གི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་གཞན་གྱི་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་
པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་རང་གི་དོན་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གསུམ་པོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའོ། །མཚོན་པར་བྱེད་ཅིང་འདིས་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་
རྟགས་སོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་དེ་ལས་སྐྱེས་བུའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་པ་འདི་ནི་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པའོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་ཤིང་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཡོད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ཏེ། 
འདི་ནི་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་ཤིང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རང་གི་དོན་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་ནས། །འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་
ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཚད་མའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་དང་འདྲ་སྟེ། མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་སྔོན་པོ་དང་འདྲ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་སྔོན་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་

189-1-47b

རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་སྔོན་པོ་དང་འདྲ་བ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། སྔོན་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་ན་སྔོན་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བས་ན་དེ་སྔོན་པོ་དང་འདྲ་
བ་ནི་འདིའི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། སྔོན་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདིར་ནི་གྲངས་དང་མཚན་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་
ལོག་པར་རྟོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་བསལ་ནས། བསྟན་པའི་ཞར་ལ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་ནས་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་བརྗོད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་
གི་ལྷག་མའོ། །ཚུལ་གསུམ་ཡང་གང་ཞེ་ན། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་རྟགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི་ཚུལ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །འདིར་ངེས་པའི་སྒྲ་སྨོས་པ་མ་བྱས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་མར་བྱས་པ་ལ་གོང་དུ་ཐལ་བའི་ཚུལ་དེ་གཉིས་ཀྱང་ལྟོས་པར་འགྱུར་བ་
ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་ལ་ས་བོན་བཞིན་དུ་རུང་བ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་རྟགས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། མ་མཐོང་བའི་དུ་བ་ལས་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲོན་མ་བཞིན་དུ་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་
གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་ཡང་འབྲེལ་པ་མ་ངེས་པ་ལས་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྟགས་ཀྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་བྱེད་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྟགས་ནི་
བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་ངེས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་པས་ཚུལ་ཀུན་ངེས་པའི་སྒྲ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཚིག་གིས་ནི་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པ་བསལ་

189-1-48a

བ་ཡིན་ནོ། །ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གིས་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལྗོན་ཤིང་ནི་སྲོག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ལྗོན་ཤིང་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་ལ་ལོ་མ་འཁུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཉལ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པ་
ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤིང་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མོ་ལོ་མ་འཁུམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགའ་འགའ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡོད་པའི་ཚིག་གི་རྗེས་ལ་ཉིད་སྨོས་པས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་སྨྲས་ན་
ནི་མཉན་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་མ་གྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་མཚན་ཉིད་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡོད་པར་ངེས་པ་ནི་ཚུལ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་ཡོད་པ་སྨོས་པས་འགལ་བ་
བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉིད་སྨོས་པས་ཐུན་མོང་གི་མ་ངེས་པ་ཉིད་བསལ་ཏེ། དེ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་སྨོས་པ་ལས་སྔར་ངེས་པར་གཟུང་བ་སྨོས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་
ཡང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མ་ཁྱབ་པ་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་དག་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ངེས་པས་གཟུང་བ་བྱས་ན་ནི་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་གཏན་
ཚིགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གིས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་ངེས་པ་ཉིད་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ལྟར་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སྨྲ་བ་ཉིད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །
མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མེད་པ་སྨོས་པས་ནི་འགལ་བ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉིད་སྨོས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཐུན་མོང་དུ་

189-1-48b

ཡོད་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། །རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གློག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ངེས་པར་བྱེད་པས་འདི་བསལ་ཏོ། །མེད་པའི་སྒྲའི་སྔ་
རོལ་དུ་ངེས་པར་གཟུང་བ་བྱས་ན་ནི་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལྟར་ན་དེ་སྔར་མ་བྱས་སོ། །
ངེས་པས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བསྟན་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་གདུང་བར་བྱས་ཤེ་ན། བཤད་པ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་
པ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་རབ་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱའི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་གཟུང་བར་བྱས་སོ། །སྦྱོར་བ་འདི་གཉི་ག་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཙམ་ཉེ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་
འདིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྔོ་བསངས་ཡིན་ཏེ། སྣང་བའི་བུ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དེའི་བུ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་དང་
ལྡན་པ་དག་ཁོ་ནར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནར་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ན་ཡང་གཉིས་ལས་གཅིག་ཁོ་ན་སྦྱར་བར་བྱའི། གཉི་ག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པའི་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བསླབ་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་གཟུང་བ་ཡིན་
ནོ། །ཚུལ་དེ་སུམ་བསྟན་པའི་ཞར་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་དང་། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་པས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དགོས་སོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 

189-1-49a

གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པ་འདིར་ཆོས་ཅན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཚེ་ནི་སྤྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ནི་ཆོས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་
པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཤེས་པར་འདོད་པ་སྟེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ཆོས་ཅན་གང་ལ་ཡོད། དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་ཞེ་ན། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་དོན་མཚུངས་པའོ། །མཚུངས་པ་འདྲ་བའི་དོན་ཉེ་
བར་བཏགས་ནས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མཚུངས་པའི་སྒྲས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་མཚུངས་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། མཚུངས་པ་ལ་མཐུན་པའི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ། ཕྱོགས་དང་
མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་སྤྱིའི་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །བྱེ་བྲག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཏེ་སྤྱི་
ཡིན་པ་དེ་བས་ན་འདིར་སྤྱི་བསྒྲུབ་བྱར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་ལ། སྤྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས་ཕྱོགས་དང་མཚུངས་པ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་ཞེ་ན། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལས་གཞན་པ་དང་། དེ་དང་འགལ་བ་དང་། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་མེད་པའོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཞན་པ་དང་། དེ་དང་འགལ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་ཕྱོགས་
ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ནི་མི་ཤེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་གཞན་པ་ཉིད་དང་འགལ་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ན་གཞན་པ་དང་འགལ་བ་གཉིས་ནི་མཐུན་ཕྱོགས་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་སོ། །དེ་བས་ན་མེད་པའི་དངོས་པོ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པའི་ངོ་

189-1-49b

བོར་རྟོགས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་པ་དང་འགལ་བ་གཉིས་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་ན་མེད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གསུམ་ཆར་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པོ་ཡང་རྟགས་གསུམ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་ཟིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཡང་གི་
སྒྲས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཞན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱིས་སྔར་ཚུལ་གསུམ་དང་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་དྲིས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་པས་ཚུལ་གསུམ་པའི་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱང་གསུམ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་
པའི་རྟགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། དགག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ཚུལ་གསུམ་པའི་མི་དམིགས་པ་དང་། ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་
དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་འདི་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཡིན་གྱི། འདི་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་བྱེ་བྲག་སྟེ་རྟོགས་པ་
པོའི་མངོན་སུམ་ལ་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །བུམ་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དམིགས་པ་ནི་ཤེས་པའོ། །དེའི་
མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་དེང་དམིགས་པ་མཚོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེར་འགྱུར་བའི་དོན་ནི་སྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཚོགས་པར་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་དམིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བ་འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གང་ཞིག་གང་ལ་མེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེར་སྣང་ཞེ་ན། སྣང་བ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདི་ན་ཡོད་ན་ནི་ལྟ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྟག་ཏུ་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེར་མེད་ཀྱང་སྣང་

189-1-50a

བར་སྒྲོ་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བརྟག་ཏུ་རུང་བ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་རང་ལ་དམིགས་པ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་པར་གྱུར་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ཚོགས་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་དམིགས་པ་སྟེ། 
དབང་པོ་གཅིག་གི་ཤེས་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མིག་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་དངོས་པོ་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་པ་ན་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་གཉིས་ཡོད་པ་ན་གཅིག་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱར་རུང་བ་ཉིད་གཉི་ག་ཡང་ཁྱད་པར་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བ་ཅིག་ཤོས་སྣང་བ་ན་མཐོང་བའི་ཚོགས་པ་ཚད་མ་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་མཐོང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྟག་པར་བྱ་བ་ནི་སྣང་བར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་མི་དམིགས་པ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་
བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དང་། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པར་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བའི་དངོས་པོ་ངེས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་
དངོས་པོ་དང་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་ལོག་པ་ཙམ་ནི་རང་ཉིད་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བ་ནི་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་དང་དེའི་ཤེས་པ་ཚིག་གི་ཤུགས་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་
སྨྲ་བར་ལྟའོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་བུམ་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ཤེས་པའི་རྐྱེན་གཞན་ཚང་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་
ཞེས་བྱ་བ་ནི། བུམ་པ་ཡང་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། མིག་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྣང་བའི་བུམ་པ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་གཞན་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཚོགས་པ་ནི་འདུས་པའོ། །རང་བཞིན་ཉིད་དེ་གཞན་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་

189-1-50b

པས་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་འདི་དང་། རྐྱེན་གཞན་ཚོགས་པ་འདི་གཉིས་ནི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་ཅིག་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། རང་
བཞིན་གང་ཡོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་སྣང་དུ་རུང་བའི་བུམ་པ་ལས་གཞན་དེ་དག་ཡོད་དེ་བདོག་ན་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་མངོན་སུམ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་རྟོགས་པར་
བྱེད་པ་གཅིག་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྟ་བ་པོ་གཅིག་ལྟ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ན་སྣང་ན་ནི་གཉི་ག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སྣང་བ་ཡིན་ན་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྐལ་པས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། རྐྱེན་གཞན་ནི་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་
གང་གིས་ལྟ་བ་པོ་དེས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་གང་ལྟ་བའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་དེ་དག་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བར་མ་ཞུགས་པ་ན་རུང་བའི་ཡུལ་ན་འདུག་ཀྱང་བལྟ་བར་བྱ་མི་ནུས་པ་ནི་རྐྱེན་གཞན་དང་བྲལ་བ་ཅན་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ནི་
ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དང་དུས་རིང་པོ་དང་འདུག་པ་ནི་གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འགའ་ཞིག་མཐོང་ན་ནི་རྐྱེན་གཞན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་མཐོང་ན་ནི་མཐོང་བར་ནུས་པའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་རྐྱེན་གཞན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་
ལ། གཞན་ནི་གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མི་དམིགས་པའི་དཔེ་བཀོད་ནས། རང་བཞིན་གྱི་དཔེ་དགོད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞེ་ན། 
རང་བཞིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་འབའ་ཞིག་ནི་རང་ཡོད་པ་ཙམ་མོ། །དེ་ཡོད་པ་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གང་ཞིག་གཏན་ཚིགས་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་ལས་རྒྱུ་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་

189-1-51a

ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་ཡོད་པ་ཙམ་ན་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འགོད་པའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཤིང་
ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །ཤིང་ཤ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཤིང་གི་ཐ་སྙད་དུ་བྱར་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་ཤ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཤིང་ཤ་པ་མང་དུ་ཡོད་པའི་ཡུལ་ན་གང་གི་ཚེ་ཤིང་ཤ་པའི་ཐ་སྙད་མི་ཤེས་པའི་གླེན་
པ་ཞིག་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་ཤིང་ཤ་པ་རིང་པོ་ཞིག་བསྟན་ཏེ། འདི་ཤིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གླེན་པ་དེ་ནི་ཤིང་ཤ་པ་རིང་པོ་ཉིད་ཤིང་ཤ་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཤིང་ཤ་པ་ཐུང་ངུ་གང་ཡིན་པ་མཐོང་བ་ནི་འདི་ཤིང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་སོ། །གླེན་པ་དེ་ཤིང་ཤ་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་
མཚན་གྱིས་ཤིང་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་གཞུག་པར་བྱེད་པ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་གྱིས་འདིར་ཤིང་གི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤིང་ཤ་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་ཏེ། ཤིང་ཤ་པར་གཏོགས་པའི་ཡལ་ག་དང་ལྡན་པ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འབྲས་བུའི་
དཔེ་དགོད་པའི་ཕྱིར། མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་གྲགས་པས་རང་བཞིན་ལྟར་འབྲས་
བུའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟགས་གཅིག་ཁོ་ནར་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་རྟགས་གཅིག་པུའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་གསུམ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན་འདི་ལ་གཉིས་ནི་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ལའོ། །གཏན་ཚིགས་གཉིས་ནི་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། ཡོད་པ་སྒྲུབ་ཅིང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ནི་དགག་པ་གོ་བར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་དང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བསྒྲུབ་

189-1-51b

པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མཁོ་བའི་གཏན་ཚིགས་ནི་གཙོ་བོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་
དད་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་གཏན་ཚིགས་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཅིག་གིས་སྤངས་ཏེ་གནས་པས་གཏན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་
པ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་གཏན་ཚིགས་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཅིག་གིས་གཅིག་སྤངས་ཏེ་གནས་པས་གཏན་ཚིགས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་དག་ཀྱང་
ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གསུམ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཡིན་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ནི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་གསུམ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཉིད་ནི་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་རྒྱུ་དང་རང་གི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཉི་ག་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པས་ཚིག་གཅིག་གིས་གཉི་ག་བསྡུས་སོ། །ན་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་གསུམ་ཆར་ཡང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་གོ་བར་
བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེས་མ་འབྲེལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་དེས་མ་འབྲེལ་པ་ནི་དེས་མ་བྲལ་བའོ། །གང་ཞིག་གང་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་དེར་མི་འཁྲུལ་པར་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པའི་ཡུལ་གང་

189-1-52a

ཡིན་པ་དེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ནི་དེར་མི་འཁྲུལ་པའོ། །དེའི་ངེས་པ་ནི་དེར་མི་འཁྲུལ་པར་ངེས་པ་སྟེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་ལ་རང་བཞིན་མ་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་མ་འབྲེལ་པའི་ཡུལ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་དག་མེད་ན་མི་
འབྱུང་བ་ངེས་པ་མི་འཁྲུལ་པ་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་མ་འཁྲུལ་པ་ངེས་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། རུང་བ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་རྟགས་སྒྲོན་མ་བཞིན་དུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ངེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་དོན་གྱིས་དོན་གོ་བར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གཞན་ལ་རག་ལས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་
གཞན་ལ་རག་ལས་པ་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་གཉིས་གང་ཞིག་གང་ལ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་རྟགས་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་རྟགས་ཀྱི་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། 
རྟགས་ནི་གཞན་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་གཞན་ལ་རག་ལུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པའི་ཡུལ་ཡིན་གྱི། འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་
པ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། འབྲེལ་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཆོས་གང་གི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པ་དེ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་དང་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དེ་ནི་འབྲེལ་པའི་
ཡུལ་ཡིན་གྱི། འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱང་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་

189-1-52b

དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ངེས་པའི་ཡུལ་ཁོ་ན་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྟགས་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དངོས་སུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དེའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། 
དེ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེར་རང་བཞིན་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་
གཅིག་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་སུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་གཉིས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་ན་ནི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་
ནི་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ནི་ངེས་པ་ལ་གནས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་པ་ཁོ་ནར་རིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བདག་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བྱུང་བའི་རྟགས་དེ་ཉིད་ལས་
ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་རྟགས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་ཀྱིས་རང་བཞིན་འབྲེལ་པའི་རྟགས་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི་དེའི་
རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །འདི་དེ་ལས་བྱུང་བ་འདི་ཡིན་པས་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ཞིག་གང་གི་རང་བཞིན་དང་གང་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། 
འདི་དེ་ལས་བྱུང་བ་དེ་འདི་བ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་འདི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་རྒྱུ་

189-1-53a

མཚན་གཞན་ལས་ཀྱང་རང་བཞིན་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ལ་ནི་རག་ལས་པའི་རང་བཞིན་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་གཉིས་ཁོ་ནས་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་
ཡིན་ནོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ནས་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡིན་དུ་ཟད་མོད། འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གཉིས་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དེ་གཉིས་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བར་གནས་ལ། གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དེ་གཉིས་ཁོ་ནས་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྲུབ་པོ། །
འོན་ཏེ་དགག་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་མི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པར་མི་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དགག་པའི་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཅི་སྐད་སྨོས་པ་ཁོ་ན་ལས་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལས་གཞན་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིན་ཞེ་ན་སྨྲས་
པ། དེར་དགག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་མི་སྲིད་པ་དེ་བས་ན་དེ་ལས་དགག་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་འབའ་ཞིག་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དེ་མི་སྣང་བའི་མི་དམིགས་པ་སྲིད་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་མི་དམིགས་པའི་གཞན་ལས་དགག་པ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེ་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ལ་ཞེ་ན། ཡུལ་དང་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་རྐྱེན་གཞན་ཚོགས་པ་
དང་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རིག་གྱུར་པའི་དོན་བསྟན་ལ། གཉིས་ལས་གཅིག་མེད་ན་ཡང་གཅིག་ཀྱང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པའི་དོན་བསྟན་ཏོ། །ཡུལ་འདིར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྐྱེན་གཞན་དང་བྲལ་བ་ཅན་

189-1-53b

བསྟན་ཏོ། །གཉིས་ལས་དུས་དང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་དང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། དེ་དག་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དེ་སྲིད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །
གང་ལས་ངེས་པ་མེད་ཅེ་ན། དེ་དག་ལ་སྒྲུབ་པ་པོ་རང་གི་མངོན་སུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལོག་ཀྱང་དེ་རྒྱུས་དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་མི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་སྲིད་དོ། །དེ་བས་
ན་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཁོ་ནས་དགག་པ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་འདི་གང་གི་དུས་ན་ཚད་མ་ཡིན། ཅིའི་ངོ་བོ་ཡིན། ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན། མི་རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་པོའི་མངོན་སུམ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལོག་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེའི་
རང་བཞིན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བ་སྣང་བ་ན་མཐོང་བའི་ཚོགས་པ་ཚང་བ་ཅན་དུ་ཤེས་པས་བལྟ་བར་བྱ་བ་
ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བ་སྣང་བའི་དོན་དང་། ཤེས་པ་དེ་ནི་མངོན་ལོག་པ། །ཞེས་བྱ་སྟེ། སྣང་བའི་དོན་དང་བློ་དེ་ལས་མཐོང་བའི་ཚོགས་པ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བར་ལོག་པར་ཁོང་
དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་དང་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་བུམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའི། ལོག་པ་ཙམ་ནི་འདིར་མེད་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། ལོག་པ་ཙམ་ལས་སྣང་བ་ལོག་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ལས་སྣང་བ་ལོག་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་
བདེན་མོད་ཀྱི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བ་འབའ་ཞིག་སྣང་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཅི་སྟེ་ཡོད་ན་ནི་སྣང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྣང་བར་རྟོག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ངེས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྣང་བ་མེད་པ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། 

189-1-54a

ཅི་སྟེ་དེར་སྣང་དུ་རུང་བ་ཡོད་ན་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་སྣང་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ན། ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་སྣང་བ་མི་དམིགས་པས་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་གཞན་ཤེས་
པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བར་སྣང་བ་ན་དེའི་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལོག་པར་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ལོག་པར་བསྟན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བ་
མི་རྨོངས་པར་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་ལ་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་བུམ་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲོ་བཏགས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིས་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་བུམ་པ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གྲུབ་ཟིན་པ་དེས་ན་བུམ་པ་མེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་
གྱི། འོན་ཀྱང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་མཐོང་བས་དྲན་པ་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འདུ་བྱེད་མ་རྨོངས་པ་སྟེ། ཉམས་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་པོའི་མངོན་སུམ་འདས་པ་དེ་དང་སྒྲུབ་པའི་མངོན་སུམ་ད་ལྟར་ཞེས་བྱ་བར་
སྦྱར་རོ། །མ་རྨོངས་པར་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་སྨོས་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདས་པའི་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་མཐོང་བ་ལ་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་རྨོངས་པ་ཡོད་པས་བུམ་པ་མི་དམིགས་པ་ལ་རྨོངས་པ་དང་། བུམ་པ་མཐོང་བ་ལ་རྨོངས་པར་འགྱུར། ད་ལྟར་
གྱི་ལ་ནི་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་མཐོང་བ་ནས་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་བུམ་པ་མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་རྨོངས་པ་མ་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མ་རྨོངས་པའི་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་སྨོས་པ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དགག་བྱ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་
ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་དོན་ལ་ནི་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་འཁྲུལ་པས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དང་གི་སྒྲ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་དང་བྲལ་བ་ད་ལྟར་དང་། བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་འདས་པ་བསྡུ་བ་ཅི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱས་སོ། །དེ་ལ་དོན་འདི་ཡིན་

189-1-54b

ཏེ། འདས་པའི་མི་དམིགས་པ་གསལ་བར་དྲན་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔོན་འདི་ན་བུམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པར་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མེད་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཤེས་པར་ནུས་ཀྱི། འདི་ན་བུམ་པ་ཕྱིས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་
ཏེ། མི་དམིགས་པས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། མ་འོངས་པའི་མི་དམིགས་པ་ཡོད་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པའི་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཤད་ནས་བྱེད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དེ་ལྟ་
བུའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སྒྲ་དང་། དོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་ལུས་ཀྱི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དེ། བུམ་པ་མེད་པར་ཤེས་ན་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་ཆར་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་
མཐོང་བ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བུམ་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་འགྱུར་ལ། མེད་པར་ངེས་པ་ཡང་འདི་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཕྱོགས་ཉི་ཚེ་དམིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མེད་པར་ངེས་པ་
ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཕྱོགས་ཉི་ཚེ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་མེད་པར་ངེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཤུགས་ཉིད་ལས་མངོན་སུམ་
ཉིད་ཀྱིས་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པར་དོགས་པའི་ཕྱིར་ན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་མི་ནུས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་བས་ན་མི་དམིགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་ལ་མི་དམིགས་པ་དེ་བས་ན་མེད་དོ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བ་མི་
དམིགས་པ་ནི་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་ཀྱི། མ་བྱས་པ་ལ་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མེད་པར་ངེས་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་བྱས་པ་ལ་མི་དམིགས་པས་འཇུག་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་དམིགས་པ་ནི་

189-1-55a

མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཁོ་ན་ལ་མི་དམིགས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་དུས་ཀྱི་མི་དམིགས་པའི་ལས་དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་
པའི་མི་དམིགས་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། མ་གྲུབ་པ་དེ་ལས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མི་དམིགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་དམིགས་པ་འདིའི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཡོད་
པས་ན་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གང་ལས་ཤེ་ན། སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་སྦྱར་བ་སྟེ་སྒྲའི་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །སྒྲ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་སུ། ཁ་ཅིག་ནི་དོན་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་རྗོད་པར་བྱེད་ཁ་ཅིག་ནི་དོན་གཞན་འགོག་པའི་སྒོ་ནས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །ཀུན་
ཀྱང་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་པར་ནི་སྒྲ་མ་སྨོས་ཀྱང་རིག་པར་བྱའོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མི་དམིགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེའི། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ནི་དབྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགག་པར་བྱ་བའི་
རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དུ་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་
པར་བྱའོ། །དགག་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་དམིགས་པའོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འགོད་པའོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དུ་བ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཐོགས་པར་ཡོད་པས་གང་དག་ཡིན་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དེ་དག་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །
དུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པས་ན་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བ་ལས་ནི་ནུས་པ་ཐོགས་པ་དག་ཁོ་ན་མེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་

189-1-55b

པ་སྟེ། གཞན་རྣམས་ལ་ནི་གེགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པའི་ཡང་གང་དུ་རྒྱུ་མི་སྣང་བ་དེར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་སྣང་བ་ལ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཁང་པའི་ཡང་ཐོག་ན་གནས་པ་ན་ཁང་པ་དག་ར་མ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་དག་རའི་ངོས་
བཞིའི་རྩིག་པ་མཐའ་དག་མཐོང་ཞིང་རྩིག་པ་མཐའ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་དུ་བ་དང་བྲལ་བ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལ་དུ་བ་མེད་པར་ངེས་པ་ལས་ནི་མེ་ཡུལ་གང་ན་གནས་པས་ཡུལ་དེར་དུ་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མེ་དེ་མེད་པར་རྟོགས་
པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁང་པ་དག་རའི་ཕྱོགས་ན་ཡོད་པའི་མེས་ཀྱང་དུ་བ་ཡུལ་དེར་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་ཕྱོགས་དེ་ན་མེ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཁྱིམ་གྱི་དག་རའི་ཕྱོགས་རྩིག་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དེ་རྩིག་པའི་མཐའ་ཐུག་པར་གནས་པ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་བས་
དབེན་པའི་ནམ་མཁའི་ཡུལ་དང་བཅས་ཏེ་ཆོས་ཅན་དུ་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་སྣང་བའི་ནམ་མཁའི་ཆ་ཤེས་ཅན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའམ། མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་མེ་མེད་པར་ཤེས་པའི་ཤུགས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚིག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་སྣང་
བའི་ཕྱོགས་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འབའ་ཞིག་ལ་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་སྤྱི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི་གཞན་དུ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྒྲ་གཅིག་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཇི་
ལྟར་འདིར་ཆོས་ཅན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བའི་ཆ་ཤས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དགག་པར་བྱ་བ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་དམིགས་པའོ། །དཔེར་ན་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འགོད་པའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཤིང་ཤ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་ཤ་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་བྱེད་པའི་ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་འདི་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཤིང་ཤ་པ་

189-1-56a

ཉིད་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཡུལ་ཀ་མཐོན་པོ་ན་ལྟ་འོག་དཀྲིགས་ཏེ་འདུག་པ་དེ་དག་ལས་གཅིག་ནི་ཤིང་སྟུག་པོ་དང་ལྡན་ལ། ཅིག་
ཤོས་གཞན་ནི་ཕོ་རྫ་སྟུག་པོ་ཤིང་མེད་པར་བྲག་རྫོང་དུ་འདུག་གོ། །ལྟ་བ་པོས་ཀྱང་དེ་ནས་འདུག་པའི་ཤིང་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཤིང་ཤ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་ནི་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་ལྟ་བ་པོ་དེ་ལ་ཤིང་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ། ཤིང་ཤ་པ་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིང་མེད་པའི་
གཡའ་བྲག་དེ་ལ་ཤིང་མེད་པར་སྣང་བ་མི་དམིགས་པར་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིང་ཤ་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་འདི་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དགག་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དང་འགལ་བ་དམིགས་པ་དགོད་པ་ལ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲང་བའི་རེག་པ་དགག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །མི་དམིགས་པ་འདི་ཡང་གང་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མི་སྣང་བ་དེར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི། སྣང་བ་ལ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་སྦྱོར་བར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་མེའི་ཁ་དོག་གི་བྱེ་བྲག་སྣང་བ་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་རིང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མི་སྣང་བ་དེར་འདིར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དགག་པར་བྱ་བ་དང་འགལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འགོད་པའོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་
ཅན་ནོ། །གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲང་བའི་རེག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་ཡོད་ཅིང་སྣང་བ་དེ་ཡོད་ན་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། གང་ན་འགལ་བའི་མེ་
མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ན་ནི་འགལ་བ་མི་དམིགས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་མི་སྣང་བ་ཉིད་ལ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཁང་མིག་གཞན་གྲང་བ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་སེལ་བར་ནུས་པའི་མེ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཁང་མིག་གི་ནང་

189-1-56b

ནས་དུད་པའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ན། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་མེ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་གྲང་བའི་རེག་པ་ལོག་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་སྐར་ཁུང་གི་ཕྱོགས་སྣང་བ་དང་བཅས་ཏེ། ཁང་མིག་གི་ཕྱོགས་ཀུན་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་
རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དགག་པར་བྱ་བ་དང་འགལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དམིགས་པ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དགོད་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བའོ། །ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འགྱུར་བ་
ཉིད་དགག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དངོས་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ། །ཡང་གི་སྒྲའི་དོན་ནི་སྐྱེས་ཤིང་བྱུང་བ་ཡང་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་ན་མ་སྐྱེས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་
རྒྱུ་ལས་མ་གཏོགས་པ་རྒྱུ་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་པ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་སྣམ་བུ་ཁ་དོག་བསྒྱུར་བ་ནི་བཙོ་བླག་མཁན་ལ་
སོགས་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་བཞིན་དུའོ། །ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ནི་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང་འགལ་བ་ཡིན་ལ། འཇིག་པ་ཡང་འཇིག་པའི་ངོ་བོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་ཡང་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་
ལྟོས་པ་ཉིད་དམིགས་པས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ངེས་པར་འགྲུབ་པ་ཉིད་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་བྱའོ། །རྟག་པ་ཉིད་དང་། རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་འགལ་
ལོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པ་གཉིས་ལས་གཅིག་གང་ཡིན་པ་སྣང་བ་དེ་ལ་གཉིས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དགག་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དགག་པ་ཡང་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་དགག་པ་ནི་འདི་ལྟར་

189-1-57a

བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྣང་བ་རྟག་པ་ཡིན་ན་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་མཐོང་བ་མེད་དོ། །དེས་ན་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དགག་པར་བྱ་བ་རྟག་པ་ཉིད་སྣང་བ་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་དགག་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདྲེ་བ་ལ་སོགས་པའི་
དངོས་པོ་མི་སྣང་བ་ཡང་གལ་ཏེ་བུམ་པ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་འགོག་པར་བྱེད་ན་ནི། གལ་ཏེ་སྣང་བ་འདི་འདྲེའི་བདག་ཉིད་ན་འདྲེ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདྲེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཁས་བླངས་ནས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བུམ་པ་ལ
སོགས་པ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ལ་དངོས་པོའམ། དངོས་པོ་མེད་པའམ། སྣང་བའམ་མི་སྣང་བའི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་འགོག་པ་ནི་སྣང་བ་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་སྣང་བ་ཁས་བླངས་ནས་འགོག་པ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ལས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་
དུ་ཕན་ཚུན་སྤངས་པ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞན་སྣང་བ་ལ་འགོག་པ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །དགག་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འགལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དམིགས་པ་སྟེ། དཔེར་
ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དགོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །གྲང་བ་སྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་གྲང་བའི་རྒྱུ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ན་གྲང་བའི་རྒྱུ་མི་སྣང་བ་དང་། གྲང་བའི་རེག་པ་ཡང་
མི་སྣང་བ་དེར་གཏན་ཚིགས་འདི་སྦྱོར་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། གྲང་བའི་རེག་པའམ་དེའི་རྒྱུ་སྣང་བ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པའམ། སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གང་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་
ཡོད་ཀྱང་རྒྱང་རིང་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་པོ་ལ་མི་སྣང་ལ། མེ་ནི་གསལ་བའི་ཁ་དོག་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱང་རིང་པོ་ཡང་སྣང་བ་དེར་འདི་སྦྱོར་བར་བྱའོ། །དགག་པར་བྱ་བ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འགལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དམིགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འགོད་པའོ། །

189-1-57b

འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །བ་མོའི་རེག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ན་དགག་པར་བྱ་བ་བ་མོའི་རེག་པ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་གྲང་བའི་རེག་པ་མི་སྣང་བ་དེར་གཏན་ཚིགས་འདི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། དེ་
གཉིས་སྣང་བ་ཉིད་ལ་ནི་འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་སྦྱོར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་རྒྱང་རིང་པོ་ན་འདུག་ལ། བ་མོའི་རེག་པ་གྲང་བའི་བྱེ་བྲག་དང་གྲང་བ་ཙམ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། མེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་
བྲག་གིས་རྒྱང་རིང་པོ་ན་འདུག་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་བས་ན་ནི་མེ་ལ་ནི་གྲང་བ་ཙམ་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ནི་གྲང་བའི་བྱེ་བྲག་བ་མོའི་རེག་པ་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གྲང་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་གྲང་བའི་སྤྱིས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་དེ་ལ་རྗེས་
སུ་དཔག་པ་འདི་སྦྱོར་བར་བྱའོ། །དགག་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འགོད་པའོ། །འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དུ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ན་འབྲས་བུ་
ཡོད་ཀྱང་སྣང་བ་མི་འབྱུང་བ་དེར་ནི་འདིར་སྦྱོར་བ་བྱའོ། །འབྲས་བུ་སྣང་བ་ལ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལང་མཚོ་ཆེན་པོ་མི་གཡོ་བ་དགུན་རླངས་པ་མང་དུ་འཐུལ་བ་ལ་ནམ་མཁའ་འོ་ཟི་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་ན་དེ་ན་དུ་བ་ཡོད་ཀྱང་
མི་སྣང་བས་རྒྱུ་མི་དམིགས་པས་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆུ་དེའི་སྟེང་ན་མེ་འབར་བ་ཡིན་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། འབར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་ཚིག་པ་ལ་ཡོད་ན་དེར་ཡང་ཚིག་པ་ཡོད་ན་ཤིང་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་
འམ་གཞིའི་ངོ་བོ་དེ་རྣམ་པར་འགྱུར་བས་ན་དེར་སྦྱོར་བ་འདི་བྱའོ། །དགག་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འགལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དམིགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དགོད་པའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །སྤུ་ལངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤུ་ལངས་པའོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་ནི་

189-1-58a

ལྷགས་པས་ཉེན་པའི་སོ་ཐམ་ཐམ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་འཇིགས་པ་དང་། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ཡུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་གཞན་ལས་གདུང་
བ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་གྲང་བ་ཟློག་པར་ནུས་པ་ཡིན་པས་ན་གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། གདུང་བར་བྱེད་པ་ཁ་ཅིག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་བཞིན་དུ་གྲང་བ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་སྨོས་སོ། །གདུང་བའི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་ཉེ་བ་དེ་ལ་
དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་ཡོད་ཀྱང་མི་སྣང་བ་དང་། སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་ཀྱང་མི་སྣང་བའི་དེར་འདིའི་སྦྱོར་བ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་སྣང་བ་ཉིད་ལ་ནི་སྣང་བ་མི་
དམིགས་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། གྲང་བའི་རིག་པ་སྣང་བ་ཉིད་ལ་ཡང་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་བསྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་གདུང་བར་བྱེད་པའི་གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་ཀྱང་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། གྲང་བའི་རེག་པ་དང་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་
པའི་བྱེ་བྲག་ནི་མ་མཐོང་བ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་དང་འགལ་བ་མི་དམིགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་འདིའི་སྦྱོར་བ་བྱའོ། །དགག་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འགལ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་དེ་དམིགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འགོད་པའོ། །ཕྱོགས་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་པའོ། །སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ལྡན་པ་ནི་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པའི་མི་ནི་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་མི་སྟེ། དེ་དེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་
ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན་ནི་སྣང་བ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་གྲང་བའི་རེག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན་ནི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། མེ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན་ནི་རྒྱུ་དང་འགལ་བ་དམིགས་པའི་

189-1-58b

སྦྱོར་བ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། འདི་གསུམ་ཆར་ཡང་མི་སྣང་བ་འདི་ལ་སྦྱོར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་རྒྱང་རིང་པོ་ན་འདུག་ལ། གྲང་བའི་རེག་པས་ཉེན་པའི་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་ལ། གང་
ན་དུ་བ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དེར་འདི་ཚང་མ་ཡིན་ནོ། །དུ་བ་ཡང་ཡུལ་དེ་ན་ཡོད་པའི་གྲང་བ་ཟློག་པར་ནུས་པའི་མེ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་ནུས་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདིར་གཟུང་བར་བྱའི། དུ་བ་ཙམ་གྱིས་མེ་ཙམ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་ཀྱང་གྲང་བའི་རེག་པ་སེལ་བ་དང་། སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་
སོགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པས་དུ་བ་ཙམ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་གཅིག་ནི་དགག་པར་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་བསྟན་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་བཅུ་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་
ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་འདས་མ་ཐག་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་ཡང་རུང་བ་གཟུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ན་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསུམ་མམ། བཞི་ཞིག་གཟུང་
བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་བཅུས་ཀྱང་དཔེ་བཀོད་པ་ཙམ་གཟུར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། དཔེ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་དང་འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །བཅུ་སྨོས་པ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་སྨོས་པ་
བྱས་ན་ནི་དཔེ་སྦྱར་བར་བྱས་པ་མཐའ་དག་གོ་བར་འགྱུར་ལ། བཅུ་སྨོས་ཀྱང་དཔེ་སྦྱར་བ་མཐའ་དག་གོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་སྨོས་པ་ལྷག་པར་བྱས་ན་ནི་དཔེ་སྦྱར་བ་དང་འདྲ་བ་མཐའ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་མི་དམིགས་པར་འདུས་པ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། 
རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་ལྟར་དེར་འདུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་ཐ་དད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བའི་སྒྲའི་བྱེད་པ་ཐ་དད་ཀྱང་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །

189-1-59a

འདི་ལྟར་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་ཅེ་ན། དོན་གཞན་ཡོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དགག་པར་བྱ་བའི་དོན་ལས་དོན་གཞན་ཡིན་པར་དམིགས་ཏེ། རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་བྱའོ། །དགག་པ་ནི་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་
པའི་སྦྱོར་བ་ལ་བྱའོ། །དོན་ལས་གཞན་ཡོད་པ་དང་དོན་གཞན་དགག་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྦྱོར་བ་གཞན་རྣམས་སུ་དོན་གཞན་ཡོད་པ་དང་དགག་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ན་དུ་བ་འདུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཟོ་ཆུན་བརྒྱུད་
པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། སྦྱོར་བ་དེ་དག་དངོས་སུ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པར་རྗོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཞན་ཡོད་པ་དག་དགག་པ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཟོ་ཆུན་བརྒྱུད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདི་དག་རང་བཞིན་མི་དམིགས་
པར་འདུས་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཐ་དད་ན་ནི་དེ་དག་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ནི་སྒྲ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོས་པ་ལ། སྦྱོར་བ་མཐོང་བ་གོམས་པ་ལས། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས་བྱུང་བའི་སྦྱོར་བ་མཐོང་བ་དམིགས་ཤིང་། དེ་གོམས་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བྱེད་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ལས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་པོ་རང་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་རིམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་འགོག་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་ཡང་སྦྱོར་བ་གོམས་པའི་ཐབས་འདིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་རྟོགས་པ་པོ་རང་ལ་དགོས་པ་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་རྣམས་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་དགོས་ན་
ནི་དེ་དག་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྣང་བ་འགོག་ན་ནི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་མི་སྣང་བ་ཁོ་ན་འགོག་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་རྣམ་པ་མི་

189-1-59b

དམིགས་པས་འགོག་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་དེ་དག་སྣང་བ་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུས་ཤེ་ན། མེད་པ་དང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་དང་དེའི་ཐ་སྙད་ནི་མེད་པ་དང་ཐ་སྙད་དེ་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ལ་ནི་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ནི་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་བསྒྲུབ་པའི་མི་དམིགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དགག་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་
གྱུར་པ་ཁོ་ན་སྣང་བ་འགོག་པ་དེ་བས་ན་སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་ཡང་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་འགལ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་
མི་དམིགས་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པས་དགག་པ་བཤད་པ་དེ་བས་ན་སྣང་བ་ཁོ་ན་དགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་རང་བཞིན་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པས་དགག་པ་བཤད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཁོ་ན་
དགག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཁོ་ན་དག་ལས་དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིར་ཡང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འགལ་བ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དང་། འབྲས་བུ་
དང་། རྒྱུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། དམིགས་པའི་སྔོན་དུ་སོང་བའི་མི་དམིགས་པ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དམིགས་པའི་མི་དམིགས་པ་གཉིས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྣང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་འགལ་བ་ལ་
སོགས་པ་དམིགས་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པས་དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་བྱེད་པ་ནི་སྣང་བ་ཁོ་ན་ལ་བྱས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྒོལ་བ་མང་པོར་སྔར་ཐལ་བའི་ལན་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཡང་གི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་

189-1-60a

ཕྱིར་ལན་འདི་དང་འདི་དག་ཡོད་པ་དེ་བས་ན་རྒོལ་བ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་གི་དོན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་དགག་པར་བྱ་བའི་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཞན་དག་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་དམིགས་པ་དང་མི་
དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་གཞན་པ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་འགའ་ཞིག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགལ་བ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་མེད་པ་མི་འགྲུབ་པོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་འགལ་བ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་མེད་པ་མི་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་དེས་ན་
དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་འགལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པ་ཡང་སྣང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བ་ཁོ་ན་དགག་པ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་དང་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་སྣང་བ་མི་
དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཡོད་པ་ན་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་ན་ནི་འགལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །རྒྱུ་མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་ན་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་པར་ཤེས་ན་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་ན་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་
ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། འདི་ཤིང་མེད་ན་ཤིང་ཤ་པ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་ན་ནི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཞིང་། དངོས་པོ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་
བ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འགལ་བ་དང་རྒྱུ་འབྲས་དང་ཁྱབ་བྱ་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་དྲན་པར་བྱའོ། །སྣང་བ་མི་
དམིགས་པ་མི་དྲན་ན་ནི་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་དྲན་ནོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དང་དགག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅིག་ཤོས་མེད་པར་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་དུས་ན་ཡོད་པའི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་དྲན་པར་བྱ་བ་ན་

189-1-60b

ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལས་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཅི་སྟེ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་དང་བལྟར་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྔོན་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་དུས་ཀྱི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ད་ལྟར་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བ་མི་དམིགས་
པ་ད་ལྟར་མེད་པ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་བསྒྲུབ་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དགག་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་འཕངས་པ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་བས་ན་དུས་གཞན་ན་ཡོད་པ་དྲན་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་། སྦྱོར་བ་འདི་དག་ཀྱང་སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་བཅུ་པོ་རྣམས་བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་
སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ནང་དུ་འདུས་པར་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་སྨྲས་པ་མི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན་། བསྐལ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་
གསུམ་གྱིས་བསྐལ་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་བསྐལ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། །མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡོད་པ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་
ཏོ། །ཚད་མ་ལས་གཞལ་བྱ་ཡོད་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཚད་མ་ལོག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། ཚད་མ་ནི་གཞལ་
བྱའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཚད་མ་གཉིས་ལོག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་དོན་ཏེ་གཞལ་བྱ་ལྡོག་པར་མི་འགྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་མི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཚད་མ་ཡོད་

189-1-61a

པས་གཞལ་བྱ་ཡོད་པར་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་རིགས་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ནི་གཞལ་བྱའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་རྒྱུ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཚད་མ་ལས་གཞལ་བྱ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་
གཞག་གོ། །ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་མེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ་ལེའུ་གཉིས་པའོ།།      །།རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་ལས་གཞན་གྱི་དོན་བཤད་པར་འདོད་ནས། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་
སུ་དཔག་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་རྗོད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གསུམ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའོ། །ཚུལ་གསུམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྟགས་ཀྱང་ཡིན་པ་དེ་བརྗོད་པ་སྟེ། འདིས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་
འཆད་པར་བྱེད། སྟོན་པར་བྱེད་པས་བརྗོད་པའོ། །དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན་ཚིག་སྟེ། ཚིག་གིས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཆེས་ཡིན་པས་གཞན་དོན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
ཚིག་གི་བདག་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་ལས་ཚུལ་གསུམ་གྱི་རྟགས་དྲན་པ་སྐྱེའོ། །དྲན་པ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་ནི་བརྒྱུད་
པའི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་ཚིག་ལ་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཏགས་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་བྱས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དག་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒྲས་བསྟན་ཏེ། ངག་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་
གོ། །གང་ཇི་སྙེད་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བཤད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བཤད་པར་འདོད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ངོ་བོ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཚུལ་

189-1-61b

གསུམ་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རང་ཉིད་རྟོགས་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཡིན་པའམ། གཞན་གྱིས་བསྟན་པས་སོ། །དེ་བས་ན་རྟགས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཡང་བཤད་དགོས་སོ། །དེ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་འདིར་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲས་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ནི་གང་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཏེ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲའི་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྟེ་དོན་བརྗོད་པའོ། །སྒྲའི་དོན་བརྗོད་པའི་བྱེད་པ་ཐ་
དད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཆོས་མཚུངས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །
འདི་ལ་མི་འདྲ་བའི་ཆོས་ཡོད་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དེ། དཔེའི་ཆོས་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་དེ་འདྲ་བར་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བྱས་པ་དེ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །
མི་འདྲ་བར་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བྱས་པ་ནི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ངག་གང་ལ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཏེ། གང་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་སྟེ་དཔེར་ན་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་
དུ་སྒྲ་ཡང་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདིར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་དཔེ་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་གྱི་འདྲ་བ་ཉིད་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ངག་གང་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཏེ་དཔེར་ན་གང་རྟག་པ་དེ་ནི་

189-1-62a

བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །སྒྲ་ནི་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བྱས་པས་བྱས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། དཔེའི་ཆོས་ཅན་སྒྲ་དང་ནམ་མཁའ་དག་གི་མི་འདྲ་བ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྦྱོར་བ་འདི་གཉིས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་
ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཐ་མི་དད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་གཉིས་དོན་དུ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་ནི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་གང་གི་ཆེད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་བས་ན་འདི་གཉིས་ཀྱི་དགོས་
པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཚུལ་གསུམ་གྱི་རྟགས་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་འདི་གཉི་ག་ཡང་དེའི་ཆེད་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀས་ཀྱང་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདི་གཉིས་ཀྱང་དགོས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་
ན་དེ་ལས་ནི་ཐ་དད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །འོ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྗོད་བྱེད་ཉིད་ཐ་དད་པ་ལས་གཞན་དགོས་པས་བྱས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ། བསྟན་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཚིག་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི། བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྨོས་པ་ནི་འོག་ནས་སྟོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྡོག་
པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། ལྡོག་པས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་སོ། །དེ་བས་ན་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །གང་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་དེར་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྷ་སྦྱིན་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཟན་མི་ཟའོ་ཞེས་
སྨྲས་པ་དང་། ལྷ་སྦྱིན་ཚོན་པོ་མཚན་མོ་ཟན་ཟའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དག་འདི་གཉིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཐ་དད་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་

189-1-62b

མཐུན་པ་ཅན་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཅན་དེ་གཉིས་ལའོ། །རེ་ཞིག་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་མི་དམིགས་པའི་དཔེ་དགོད་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་མ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་
བ་འདིས་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་དེ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐ་སྙད་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་འདི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བའི་ཉིད་ལ་སྣང་བ་མི་
དམིགས་པ་ངེས་པར་བསྟན་ཏེ། སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ངེས་པར་སྟོན་པས་ཡང་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཁྱབ་པ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། 
ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཚད་མའི་ཡུལ་ནི་དཔེ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་སྟོན་ཏོ། །མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་
གི་རྭ་ནི་མིག་གི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཚད་མའི་སྒོ་ནས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བར་ཤེས་སོ། །རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པའི་གང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་པར་ཚད་མར་གྲུབ་
པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ངག་འདིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཁྱབ་པ་ནི་ཚད་མ་ལས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་བསྟན་ནས་ད་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ནི་སའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ། །དེ་ཉིད་གཞན་ལས་བྱེ་
བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་གི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པས་ན་ཕྱོགས་གཅིག་ཅིག་ནའོ། །འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་པོའི་མངོན་སུམ་ལ་བྱ་སྟེ། ཕྱོགས་གཅིག་དེ་ཡང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པ་པོའི་མངོན་སུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་

189-1-63a

ནོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་སྣང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་ན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་དེའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་
བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་དམིགས་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཡོད་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པའོ། །ཐམས་ཅད་སྨོས་པ་ནི་ངེས་
པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་གྱི། མི་རྟག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། གང་ཡོད་པ་དེ་མི་རྟག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ལས་གཞན་དུ་རྟག་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟར་ན་འདིར་ཁྱབ་པ་བསྟན་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཚད་མའི་ཡུལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བའོ། །བྱེ་བྲག་དང་བཅས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་
སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བར་རང་གི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །གང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་མི་རྟག་
པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་རང་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་བྱས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་ལ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཚེ་ལྡོག་པ་གཞན་ལས་མི་
ལྟོས་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་ཐ་དད་པར་འདྲ་བར་བསྟན་ཅིང་སྐྱེ་བ་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུ་དེས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་རྟག་པའི་ཐ་དད་པས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་

189-1-63b

བལྟའོ། །གང་བྱས་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེས་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་བྱས་པ་ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཞེས་
བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཁྱབ་པར་ནི་ཁྱབ་པར་དུ་བྱེད་པའོ། །དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་རེས་འགའ་ནི་དག་པ་ཁོ་ནའི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །རེས་འགའ་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །
རེས་འགའ་ནི་ཐ་དད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣ་བ་འཕྱང་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་རྣ་བ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་གྱུར་པའོ། །བ་ཁྲ་མོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པའི་བ་ཁྲ་མོའི་བྱེ་བྲག་ཅན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ནི་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐ་དད་
པ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །བྱས་པ་ཉིད་ནི་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །བ་ཁྲ་མོ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ལ་ནི་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པ་སྟེ། ཁྲ་མོའི་སྒྲ་དང་བའི་སྒྲ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། བྱས་པའི་སྒྲ་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། རང་གི་
ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་གཞན་གྱི་བྱེད་པའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འགྲུབ་པའི་དོན་དུ་གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་
ཕྱིར་གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པས་བཤད་པ་དེ་བས་ན་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་དོ། །ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཚིག་མ་སྦྱར་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱས་པའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཚིག་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱས་པའི་སྒྲ་འདི་ནི་མིང་གི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། གང་
གི་ཕྱིར་བྱས་པའི་རྐྱེན་འདི་ནི་མི་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བྱེ་བྲག་འདུས་པ་དེར་ནི་བྱེ་བྲག་གི་ཚིག་སྦྱར་བར་མི་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་བྱེ་བྲག་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེར་ནི་རེས་འགའ་ནི་རྒྱུའི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་

189-1-64a

བྱེད་ལ། རེས་འགའ་ནི་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དོ། །རང་གི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡང་དཔེར་ན་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་ལ་རྐྱེན་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་པའི་སྒྲ་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་
པ་ཉིད་ཅན་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དང་། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྐྱེན་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་དེས་ཐ་དད་
པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཅན་རྐྱེན་གྱི་སྒྲའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཉིད་རྐྱེན་དེ་ལས་ནི་སྒྲའི་བྱས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ལས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་
ནོ། །དེ་ནི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པའི་སྒྲ་ལ་ནི་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་སྒྲ་ལ་ཡང་བརྩལ་བའི་སྒྲ་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། དག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་
བྱེ་བྲག་ཅན་དང་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་ཅན་ནོ། །འདི་དེའི་ལྟར་བཤད་པའི་དོན་ནི་འགའ་ཚིག་གིས་འཁྲུལ་པས་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སྦྱར་བ་ལ་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་དག་ཅི་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བར་
བྱ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པའོ། །གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཁོ་
ན་ཙམ་སྟེ། ཙམ་གྱི་སྒྲས་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ལྷག་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་གིས་གྲུབ་ཅེ་ན། རང་གི་ཚད་མ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་གིས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་

189-1-64b

བྱ་བའི་ཆོས་གང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་གང་ཡིན་པའི་ཚད་མ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཡང་དབྱེ་ན་རྣམ་པ་མང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་བསྒྲུབ་པ་ཡང་ཚད་མ་མང་བས་ཚད་དག་གིས་ཞེས་མང་པོའི་ཚིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲོན་མ་བཞིན་དུ་རུང་བའི་སྒོ་ནས་ནི་གཏན་ཚིགས་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མེད་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་ནི་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པ་ཁོ་ན་
གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་དང་འབྲེལ་པ་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱེད་པ། ཕྱིས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ནི་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་སྒྲུབ་
པར་བྱེད་པ་དང་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་སྤྱིར་དྲན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་དྲན་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་ཁྱད་པར་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་སྒྲ་ལ་ཡོད་པའི་བྱས་པ་འདི་ཡང་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སྤྱིར་དྲན་པ་ནི་རྟགས་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་སྒྲ་ལ་ཡོད་པའི་
བྱས་པ་ཉིད་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་དྲན་པའི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་ངེས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་
ཚིགས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་མོད། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་གསལ་བར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་
ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ནི། དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་

189-1-65a

སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་འདྲ་བ་ཁོ་ན་རང་བཞིན་ཡིན་དུ་ཟད་མོད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིར་ནི་རང་བཞིན་ཁོ་ནའི་
གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན། འོ་
ན་ནི་དམ་བཅས་པའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་སུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི། སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་
དངོས་པོ་ནི་ངེས་པ་ལ་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། ངེས་པ་ལ་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཕན་ཚུན་ལྡོག་པས་བྱས་པའི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་དེས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་གཞན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་དང་
ལྡན་པའི་དོན་ལ་ཤིང་ཞེས་ནི་ངེས་ལ། ཤིང་ཤ་པ་ཞེས་ནི་མ་ངེས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་དེ་ཉིད་ཤིང་ཡིན་ལ་ཤ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་དེ། དེས་ན་དངོས་པོ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་ངེས་པས་ལྡོག་པའི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངེས་པ་ལ་གནས་པའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས། སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པ་ཡང་གཞན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ། དེས་ན་དམ་བཅས་པའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ལ། དངོས་སུ་ན་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ཞེ་
ན། དེ་གྲུབ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་གང་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་དེ་གྲུབ་པ་ན་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་གྲུབ་པ་ན་མ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་གཉིས་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཡིན་ལ། 

189-1-65b

དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ། གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྟེ་སྔར་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་གཅིག་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དོན་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་འགལ་བ་དག་གཅིག་ཏུ་རིགས་སུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
གཅིག་མ་ཡིན་པ་ནི་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་ནི་སྔར་སྐྱེ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཡང་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་གཉིས་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་ཚོགས་པའི་བདག་
ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ལ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡང་བྱེད་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཡིན། དེ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི། །གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་གྲུབ་པ་སྔར་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་དུ་ཟད་མོད་ཀྱི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཅིའི་
ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྔར་སྐྱེས་པས་ཕྱིས་གྲུབ་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་འགྲུབ་པ་ནི་སྔར་གྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཁོ་ན་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ལ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སྦྱར་བར་བྱ་བར་གནས་སོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་སྐབས་ཀྱིས་ན་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་ཞེས་
དུ་བ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་ན་མེ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཡོད་པ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ངེས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཚད་མའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཚང་
བང་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚང་བང་ལ་སོགས་པར་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ཡང་དུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉེ་བར་བསྡུས་པའོ། །

189-1-66a

འདིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་འབའ་ཞིག་ལ་མ་ཡིན་གྱི། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་འདིར་ཡང་ངོ་། །གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ལ་སྟེ། ངེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །འདི་བལྟར་རུང་
བ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ཞེས་
བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། བལྟར་རུང་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བོད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །དེ་ནི་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའོ། །དེས་ན་འདིས་ནི་སྣང་བ་ཡོད་པ་ལ་མཐོང་
བའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏོ། །མེད་པ་ལོག་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་པས་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཏན་ཚིགས་མེད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་མེད་དེ། དེས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པ་ཡིན་ན། དེ་བས་ན་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ངེས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པ་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རང་བཞིན་གྱི་
གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཆར་ཡང་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་ཁྱབ་པར་བསྟན་ཏོ། །སྒྲ་ནི་ཡོད་པའམ། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའམ། བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་ཀའི་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །འདིར་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་

189-1-66b

མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡང་ལོག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི། མེ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཡང་མེ་མེད་པ་ལ་དུ་བ་མེད་པས་ཁྱབ་པར་
བསྟན་ཏོ། །འདི་ན་ནི་དུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དུ་བ་མེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མེ་མེད་པས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ལ་ཡང་ལྡོག་པ་མ་བསྟན་ལ། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་
བསྟན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་གྱིས་ན་ཆོས་མཐུན་པས་ཀྱང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སྦྱོར་བ་བྱས་པ་ལ་ཡང་དོན་གྱིས་ཏེ་ཤུགས་ཀྱིས་ན། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ནིའི་དོན་ནི་
གང་གི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་བས་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་འཆད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ལྡོག་པ་མ་སྨྲས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་གི་ཤུགས་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བློས་རྟོགས་པའི་ལྡོག་པ་དེ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་
ལ་གཏན་ཚིགས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བློས་ཡིད་ཆེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་ངེས་པར་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་དོགས་པ་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་
མི་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་རྟོག་པ་ཡང་ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་རྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་
ཚིག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་གྱིས་ན་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྟོགས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བློས་བཟུང་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་མེད་ན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །

189-1-67a

གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ངེས་པར་ནི་ལྡོག་པའི་ཚིག་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་དོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ལས་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ཡོད་ན་ཡང་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པར་རྟོགས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ལྡོག་པའི་ཚིག་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་ངེས་པར་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཡོད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་ཅེ་ན། རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་མེད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཅིག་ཤོས་ལོག་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་
པ་གཞན་ངེས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ངེས་པ་ཅན་དུ་ལོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་གང་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་ལ་དེ་ལས་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་
གང་དུ་འབྲེལ་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་དེ་ནི་རང་བཞིན་ནམ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་རྟགས་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དེར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། གང་གི་
ཕྱིར་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པར་བརྗོད་པས་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་པ་དེ་
ལྟ་ན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ལོག་པ་ན་ངེས་པར་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲེལ་པ་བསྟན་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། གང་ཡང་དེས་བསྡུས་པ་འབྲེལ་པ་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་རྗེས་

189-1-67b

སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ཡང་ངེས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དཔེ་ལ་ཚད་མས་འབྲེལ་པ་བསྟན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་གང་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང་ཟློག་པར་བྱེད་པ་
དག་འབྲེལ་བར་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ཡང་ལྡོག་པ་རྟོགས་ལ། ལྡོག་པས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་དེ་བས་ན་ཚིག་གཅིག་གིས་ཀྱང་མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉི་ག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་བརྗོད་བྱར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་སྟེ། ཐབས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ཅན་ཏེ་དག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྡོག་པའི་སྒོ་སྟེ་ཐབས་གང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ། བས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། གང་གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་གིས་ཀྱང་གཉི་ག་རྟོགས་པ་དེ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གཅིག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་གཉི་ག་ངེས་པར་བྱ་བ་མེད་དེ། དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དོན་ཀྱང་རྟོགས་ཟིན་ན་
སྦྱོར་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་གཅིག་པོ་ཞིག་སྦྱོར་བར་བྱའོ། །མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་ལྡོག་པ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡོད་པ་ལ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཉིད་ལོག་
པའི་རང་བཞིན་བལྟར་རུང་བ་ཡོད་པ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་ལོག་པའི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཉིད་བརྗོད་པའོ། །དེས་ན་འདིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་པས་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པ་ཡོད་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ན་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ལ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དེ་འདྲ་བ་མི་དམིགས་པ་

189-1-68a

ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྣང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡིད་ཆེས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྒྲུབ་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་
གཉི་ག་ལ་ཡང་ཕྱོགས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ངེས་པ་མེད་དོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན་ལ་མཐོང་བ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པས་ནི་ཅི་ཡང་བྱར་མེད་དོ། །དེ་བས་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་མེད་དོ། །དོན་འདི་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཤུགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་འདི་ནི་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤུགས་དེ་ཅི་ཞེ་ན། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་
གང་ཡང་མ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཉིད་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ལ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ཡང་དམིགས་
པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་རྟགས་ཡོད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་ངེས་པའི་
ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤུགས་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ཤུགས་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་བུམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤུགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། ཡོད་པའམ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་ཁོ་ནར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་པའོ། །འདིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་པས་ཁྱབ་པ་

189-1-68b

བསྟན་ཏོ། །འདི་ན་དེ་འདྲ་བའི་བུམ་པ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གཞན་ན་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་འདི་ན་སྣང་བ་དེ་འདྲ་བའི་བུམ་པ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་པའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་
ལོག་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤུགས་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་འདི་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་
བས་ཕྱོགས་མི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཡང་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བས་ཕྱོགས་མི་བསྟན་ཏོ། །ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདིས་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བའི་ཁོ་ནར་རོ། །བདག་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བའོ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲས་པ་འགའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི། འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་མ་བསལ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕྱོགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་བསྟན་པར་བྱ་
བ་མ་ཡིན་ན་གོ་ཇི་ལྟར་མི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་ཅེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་གི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཁ་ཅིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་
པར་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །རང་གི་ངོ་བོར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བཤད་པ་ནི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ལ་ནི་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་གཞན་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁོ་ནའི་སྒྲའི་བཤད་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་ནའི་སྒྲའི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཤད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པར་བཤད་ཅེ་ན།

189-1-69a

བརྗོད་པ་ཁོ་ནའི་སྒྲ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་གི་ཕྲད་ཡིན་པས་ཚིག་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་བརྗོད་པའི་ཚིག་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་རུང་བ་ནི་མ་
ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ལ། མ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཁོ་ནའི་སྒྲ་སྨོས་སོ། །དེའི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་མིག་གིས་གཟུང་བ་ཉིད་སྒྲ་
ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གིས་བཟུང་བ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལ་བྱའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནར་ནི་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ངེས་པ་མེད་པར་
སྟོན་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་པ་ཡིན་གྱི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་བཤད་བྱར་བཀོད་ནས་དེའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒོལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རང་
ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཕྲད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་དྲུག་པའི་དོན་དང་། བདག་ཉིད་ཅེས་གསུམ་པའི་དོན་ལ་འཇུག་གོ། །དེས་ན་འདིར་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་གསུམ་པའི་མཐའ་ཅན་གྱི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཡིན་ལ། ཉེ་བ་
ཡང་རྒོལ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གང་གི་བདག་ཉིད་གསུམ་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ཉིད་རྒོལ་བས་ཞེས་གསུམ་པའི་དོན་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། རྒོལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒོལ་བ་དེ་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པ་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྩོད་པའི་ཚེ་ན་བསྒྲུབ་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདིས་ནི་རྒོལ་བ་དུ་མ་ཡོད་པའི་ལས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རྒོལ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་རྒོལ་བའི་འདོད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་ན། བརྗོད་པ་དེ་

189-1-69b

ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིས་རྩོད་པའི་དུས་དེའི་ཚེ་རྒོལ་བ་འདིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་རང་འདོད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་འདིའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒོལ་བས་མི་འདོད་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་ཉིད་བཀག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྲིད་པའི་ཆོས་གཞན་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འདི་བརྗོད་ཅེ་ན། བསྟན་བཅོས་དེ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒོལ་བ་དེས་བསྟན་བཅོས་དེ་བྱེད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་
ཆོས་དུ་མ་ཁས་བླངས་པ་ན་ཆོས་གཞན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་གིས་བསྟན་བཅོས་གང་ཞིག་ཁས་བླངས་པ་དེ་ལས་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པས་ན་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་ཁས་བླངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྒོལ་བའི་
འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྟགས་ནི་བསྟན་བཅོས་ལ་མི་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་བས་ན་ལྟོས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལ་གནས་ཏེ་བཙད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། 
བདེན་མོད་ཀྱི། གལ་ཏེ་ཡང་གཟུ་ལུམས་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་འགའ་ཞིག་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བས་ན་བསྟན་བཅོས་འགའ་ཞིག་ཁས་བླངས་ནས། སྒྲུབ་པར་སྨྲ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་སྨོས་སོ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་
པའི་སྒྲས་བླངས་ནས་འཆད་པའི་དོན་བདག་གང་ལ་འགལ་བའི་རྩོད་པ་རྩོམ་པ་སྟེ། བདག་མེད་དོ་ཞེས་བདག་འགོག་པར་སྨྲ་བ་ནི་བདག་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པ་དང་འགོག་པ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོད་པའི་རྒྱུ་དེས་སྒྲུབ་པ་བཀོད་པའི་དོན་བདག་དེ་གྲུབ་པ་
སྟེ། ངེས་པར་འདོད་པའི་རྒོལ་བས་ནི་དོན་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་རོ་ཞེས་མཐར་སྨོས་པའི་འགྱུར་རོའི་སྒྲ་འདིར་འབྲེལ་པ་དག་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སྨྲས་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རིགས་

189-1-70a

མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཚིག་གིས་མ་སྨྲས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དེའོ། །གང་གི་གཞི་རྟེན་ཡིན་པས་དེའི་རྩོད་པའི་གཞི་ཡིན་ནོ། །དེའི་དངོས་
པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ནའོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྩོད་པ་བསལ་བར་འདོད་དེ་རྒོལ་བས་སྒྲུབ་པ་བཀོད་པ་དེ་བས་ན་རྩོད་པའི་གཞི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འགལ་བའི་རྩོད་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་བསྒྲུབ་པ་བཀོད་དེ། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་
ན་ད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་རིགས་ངེས་པ་གཞན་འདི་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དཔེར་ན་འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མ་སྨྲས་སུ་ཟིན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་སྣང་བའི་དཔེར་བྱེད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་
པ་གང་དག་ཡིན་པ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདི་གཞན་གྱི་ཆེད་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་དོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །མལ་ཆ་དང་། སྟན་ལ་
སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་སྟོན་ཏོ། །མལ་ཆ་དང་སྟན་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཡན་ལག་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་འདིར་གལ་ཏེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་
བདག་གི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་གི་དོན་ཉིད་མི་བརྗོད་མོད་ཀྱི། མ་བརྗོད་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདག་ཡོད་པར་སྨྲས་ལ། དེ་དང་མི་མཐུན་པ་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདག་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བས་ན་གྲངས་
ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་སྨྲ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་རྒྱུར་བྱས་ནས་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་སྒྲ་གཞག་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་བཀོད་དེ་དེ་བས་ན་མ་སྨྲས་སུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་གི་དོན་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྩོད་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

189-1-70b

མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་ལ་མཁོ་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་འདུས་པ་ཉིད་བདག་གི་དོན་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པ་ལ་གཞན་གྱི་དོན་ཙམ་དང་ནི་གྲུབ་པ་དེ་བས་ན། གཞན་གྱི་དོན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་སོགས་པ་སྨྲས་པས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་
གྱི་དོན་བྱེད་པ་གྲུབ་པར་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པ་ནི་བདག་ཁོ་ན་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་བདག་གི་དོན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་ཅེས་སྨོས་པ་བྱས་སོ། །འདོད་པ་བསྒྲུབ་
བྱར་བརྗོད་པ་དེས་ན་སྨྲས་པ་ཙམ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་རྩོད་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྒོལ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པར་སྐབས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་སྨྲས་སམ་མ་སྨྲས་ཀྱང་རུང་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པར་བྱའོ། །མཚན་
དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་ཐལ་མ་ཐག་པའོ། །མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱོགས་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྒྲུབ་པར་འདོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱོགས་
མ་ཡིན་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། སྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་གྲགས་པ་དང་རང་བཞིན་ཚིག་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་སེལ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་བཞིས་བསལ་བ་དེ་ལའོ། །མངོན་སུམ་
གྱིས་བསལ་བ་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འདི་མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་བ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་སྒྲའི་དོན་རྣ་བས་གཟུང་དུ་རུང་བ་ནི་ཉན་དུ་རུང་བའོ། །མཉན་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་མཉན་དུ་མི་རུང་བ་སྟེ། རྣ་བས་གཟུང་བ་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅས་པའི་དོན་ཏོ། །སྒྲ་རྣ་བས་གཟུང་བར་མི་རུང་བ་ནི་སྒྲ་རྣ་བས་གཟུང་བར་བྱར་རུང་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་དང་འགལ་ལོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསལ་བ་ནི་སྒྲ་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པ་

189-1-71a

བསལ་ཏོ། །གྲགས་པས་བསལ་བ་ནི་རི་བོང་ཅན་ནི་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གྲགས་པས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གྲགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཏེ་དོན་ལ་བརྗོད་དོ། །གྲགས་
པ་སྟེ་རྟོག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དེས་ནི་རི་བོང་ཅན་གྱི་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་
བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་ཡིན་ལ། སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གྲགས་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་
པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །གྲགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་དམ་བཅས་པའི་དོན་བདག་ཉིད་
ཀྱིས་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའོ། །དེས་བསལ་བའི་དམ་བཅས་པའི་དོན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་དམ་བཅས་པའི་དོན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མས་འགོག་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་
རང་གི་ཚིག་གི་ངག་འདིས་དེ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྦྱོར་བའི་ངག་འདི་ནི་སྨྲ་བ་པོ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ངའི་ལས་ཁྱོད་ལ་དོན་གང་ལས་རྟོག་པ་སྐྱེད་དེ་དོན་བདེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་མི་བྱེད་ན་སྨྲ་བ་པོ་ངག་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་
ཏེ། བརྗོད་པའི་དོན་བདེན་པར་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་ནི་བརྗོད་པའི་དོན་མེད་དོ། །གང་ཡང་ངག་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་ངག་འདིའི་དོན་བདེན་པ་ཉིད་སྟོན་པས་ངག་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངག་འདིའི་དོན་བདེན་པར་བསྟན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་བདག་ཉིད་

189-1-71b

ཀྱི་ངག་ཀྱང་གཞན་མི་བདེན་པར་འགྱུར་གྱི། གལ་ཏེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་མི་བདེན་ན་ནི་གཞན་མི་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྨྲས་པའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཡང་མེད་པས་མི་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ངག་ལས་བྱུང་བ་ངག་གི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་བདེན་
པའི་དོན་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ཁོ་ནས་སྨྲས་པ་པོ་དག་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྒྲའི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་བདེན་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཕྱིའི་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་སྟོན་
པས་ནི་འབྲས་བུ་ཤིང་ལས་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཚད་མར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཟུང་བར་བྱ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་ལ་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་ནི་
མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་གི་སྒྲ་དོན་མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་གྱི་འབྲས་བུར་བརྟགས་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་ཡོད་པར་དམ་བཅས་པས་མེད་པ་ལས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདིར་
དེ་ལྟར་རང་གི་ཚིག་གིས་དཔག་པའི་ཡོད་པས་མེད་པ་ལ་གནོད་པས་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དང་ནི་བསལ་བའི་འབྲས་བུ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ནི་བསལ་བ་ལ་དམིགས་ཤིང་དོན་ཡོད་པར་འདོད་དེ་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ནི་དེས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་དམ་
བཅས་པ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་དམིགས་ཏེ་འདི་ལྟར་འདིར་གྲགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ། རང་གི་ཚིག་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བརྟགས་པར་འདོད་ཀྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསམས་པའི་འབྲས་བུའི་སྒྲ་ནི་དངོས་ཁོ་ནར་འདོད་དེ། དེ་བས་ན་
དེ་འདིར་མི་གཟུང་ངོ་། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་འདོད་པ་ནི་དུ་བ་མེད་པ་མི་འཁྲུལ་བར་མི་ཚོལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་བསམ་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་བར་མི་ཚོལ་ཏེ། སྒྲ་སྦྱར་བ་ནི་ཕྱིའི་འབྲས་བུ་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྒྲ་བསམ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཁས་བླངས་སྔོན་དུ་

189-1-72a

བཏང་ནས་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རང་གི་བསམ་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་སྔོན་དུ་
འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བཤད་པ་སྔ་མ་ཉིད་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མ་བསལ་བ་ཞེས་སྨོས་པས་ཕྱོགས་ལྟ་བུར་མངོན་པས་ན། ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ་བཤད་མ་ཐག་པ་བཞི་པོ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གིས་ངག་དག་རྣམ་པར་གཅོད་པར་
བྱེད་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་གཅད་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་དོན་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཐོབ་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་བསྡུས་ནས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །གྲུབ་པ་ལས་བཟློག་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདུག་པའི་རྒྱུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བལྟ་
བར་བྱ་སྟེ། གྲུབ་པ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲུབ་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མ་གྲུབ་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་མ་གྲུབ་པ་ལས་
ཀྱང་བཟློག་པ་དང་། རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་མི་འདོད་པའི་མ་གྲུབ་པ་ལས་བཟློག་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་ཙམ་མ་གྲུབ་པ་ལས་བཟློག་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བསལ་བ་ལས་བཟློག་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གཅད་པ་ལྔ་དང་འབྲས་བུའི་དོན་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མ་
གྲུབ་པ་དང་། གྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་དང་། སྐབས་ཀྱིས་སྨྲས་པའམ་མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་བསལ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་ནི་དེ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་བདག་ཉིད་འདོད་པ་མ་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཉེས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་བཤད་པ་

189-1-72b

ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བཤད་པ་རྫོགས་ཏེ། ཞར་ལ་འོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་ནས། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་བརྗོད་པར་འདོད་དེ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་སྐབས་འབྱེད་པར་བྱེད་དོ། །
འདི་ལྟར་བསྟན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་འཆད་པར་འདོད་པས་རྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཅི་སྟེ་དེ་ཉིད་དང་དེ་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཡང་བརྗོད་ན་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཤེས་པ་དེ་དང་བྲལ་བའི་བླང་བར་བྱ་བ་བདེ་བླག་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བསལ་བར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་
དཔག་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པ་བརྗོད་པ་སྟེ་ཞེས་སྔར་སྨྲས་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ན་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་ནང་ནས་གཅིག་མ་སྨྲས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་གི་སྒྲས་
གཉིས་ཀྱང་རུང་སྟེ། བསྒྲུབ་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་གྱི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་ལས་སྒྲུབ་པ་མ་རྫོགས་པའི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་སྨྲས་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། སྨྲས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་ཡང་ངོ་། །སུའི་ཞེ་
ན། སྨྲས་པ། གོ་བར་བྱེད་པ་སླར་རྒོལ་བ་དང་། གོ་བར་བྱེད་པ་རྒོལ་བ་གཉིས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཚུལ་གང་མ་གྲུབ་པའམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བའི་མིང་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པའི་ཚུལ་གཅིག་མ་གྲུབ་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྲེལ་པ་ནི་ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་མ་གྲུབ་པའམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཅན་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འགལ་བར་
རྟོགས་པའམ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལས་དོན་འགའ་ཡང་མི་རྟོགས་སོ། །དོན་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་པར་མིང་བཏགས་པ་ཉིད་ལས་རྟག་པར་བྱའོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྒྲ་མི་རྟག་

189-1-73a

པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མིག་གིས་གཟུང་བ་ཉིད་མིག་གི་ཡུལ་ཉིད་ནི་སྒྲ་ལ་རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གཉིས་ཀ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤིང་རྣམས་ལ་སེམས་ཡོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་སེམས་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་
བ་ལ། ཤུན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤུན་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། དེ་བཤུས་པར་གྱུར་ན་འཆི་བར་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་དག་གིས་སྨྲས་པ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་མ་གྲུབ་པོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་ཅེ་ན། བཤད་པ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། ཚེ་ཞེས་ཟླས་
དབྱི་བའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པར་སྐྱེད་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དཔག་ཏུ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་མིག་གི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པར་གནས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་དབང་པོ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སྲོག་ཟེར་
རོ། །ལུང་ལས་གྲུབ་པར་འདིར་བརྗོད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་འདིར་སྲོག་གི་ངོ་བོ་ལ་ཚེ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་འགགས་ཤིང་ནུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འཆི་བ་ཡིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཟད་
མོད། འོན་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འགགས་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཡང་ཤིང་དག་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགགས་པ་ནི་ཡོད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གང་ཞིག་ཤིང་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པར་འདོད་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
མི་འདོད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཤིང་ལ་ཡོད་པར་མི་འདོད་ན་ནི་དེ་འགགས་པར་ཡང་མི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐམ་པ་ཡང་འཆི་བ་ཞེས་བརྗོད་ལ། དེ་ནི་ཤིང་ལ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཤི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་
གཏན་ཚིགས་སུ་བྱེད་ལ། དེ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པ་ཡིན་གྱི། སྐམ་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་འཆི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤིང་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། སྐམ་པའི་བདག་ཉིད་འཆི་བ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་

189-1-73b

མཁའི་གོས་ཅན་གྱིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་ཁྱབ་པའམ་མ་ཁྱབ་པའི་འཆི་བ་མ་བརྟགས་པར་འཆི་བ་ཙམ་གཏན་ཚིགས་སུ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྒོལ་བ་འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་སུ་གྱུར་པའི་འཆི་བ་དེ་ནི་མ་ཤེས་ལ། མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྐམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འཆི་
བ་ཤིང་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་རྒོལ་བས་ནི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་བོ། །གང་གི་ཚེ་རྒོལ་བས་ཀྱང་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་རྒོལ་བ་ལ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་པོར་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་
ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་སེམས་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་བ་ཅན་ནམ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་སྐྱེ་བ་ཅན་ནམ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་
དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཅན་ནམ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ནི་སྐྱེས་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་ཅན་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་གྱི་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་གྲངས་ཅན་རྒོལ་བ་ལ་མ་གྲུབ་བོ། །གཞན་གྱི་དོན་
དུ་གཏན་ཚིགས་སྨྲ་བ་དེས་ནི་གཞན་ལ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ལ་ཡང་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཅན་ཉིད་དང་། ཡོད་པ་གཏན་ནས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདྲ་བ་ཉིད་གཉི་ག་ཡང་གྲངས་ཅན་རྣམས་ལ་མ་གྲུབ་བོ། །འདིར་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་
དང་སྐྱེ་བ་ཅན་གྱི་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། ཅི་སྟེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བ་ཅན་གཉིས་ཀྱི་ཚད་མ་རྒོལ་བས་ཀྱང་ཤེས་ན་ནི་རྒོལ་བ་ལ་ཡང་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ནས་ཚད་མ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འདི་རྒོལ་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་
པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཞི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་དེའི་གཞི་སྟེ། འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་བརྟེན་པས་ན་གཞི་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ལས་གཞན་གཞིར་གྱུར་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་

189-1-74a

ཅན་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་གནས་པ་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པའོ། །གཞི་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །བདག་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རླངས་པ་ཐོག་མར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་
དེ་ནི་རླངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་རླངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའོ། །འབྱུང་བ་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བའི་ཚོགས་འདུས་པའི་འདུས་པ་བསགས་པའོ། །མེ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བཟུང་ན་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ་གང་གི་ཚེ་དུ་བ་ཡང་རླངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི་མེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་ཚེ་རྟོགས་
པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེས་པ་ཡོད་དོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་དཔེར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རི་སུལ་འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །རི་མཐོན་པོའི་ཕན་ཚུན་བསྣོལ་བའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་སུལ་ན་རྨ་བྱ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །
སྒྲ་གྲག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །སྒྲ་གྲག་པ་ནི་རྨ་བྱའི་སྒྲ་གྲག་པའོ། །ཅི་ལྟར་ན་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་གྲག་པའི་ཡུལ་མི་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྨ་བྱའི་སྒྲ་དེ་གྲག་སྟེ་འོངས་པའི་ཡུལ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྨ་བྱའི་སྒྲ་ཡུལ་གང་ན་གྲག་པ་
དེ་མི་རྟོགས་ཏེ་རྨོངས་པར་གྱུར་ན་འདི་ནི་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རི་སུལ་མང་པོ་ཕན་ཚུན་བསྣོལ་བར་འདུག་པ་ལ། ཅི་རི་སུལ་འདི་ཁོ་ན་རྨ་བྱའི་སྒྲ་གྲག་གམ། འོན་ཏེ་གཞན་ན་ཞེས་གང་གི་ཚེ་རྨ་བྱའི་སྒྲ་གྲག་པའི་རི་སུལ་ལ་རྨོངས་པ་དེ་ནི་ཚེ་འདིར་ནི་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་ན་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་དཔེར་བྱེད་པའོ། །ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་ཤིང་འདུག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་སྟེ། ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ། ཡོན་ཏན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ན་དམིགས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། བདག་

189-1-74b

གི་ཡོན་ཏན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། འདོད་པ་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཀུན་ན་དམིགས་པ་དེའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་དོ། །ཡོན་ཏན་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན་མེད་པར་ཡོད་པ་མེད་དེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཅི་སྟེ་
ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ན་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་དམིགས་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ལྟར་ཡུལ་དབུས་ན་དམིགས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་བདག་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདིར་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་བདག་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། དེའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ན་དམིགས་པ་ཅི་ཞིག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། 
མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་སྔ་མ་ནི་གཞི་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཅན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་གཅིག་གི་ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པར་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་
ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གཅིག་མ་གྲུབ་ན་ཡང་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་ངེས་པ་སྟེ། དགོས་པ་སྟེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ངེས་པའོ། །ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་ལ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་བཟློག་པ་ལ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་ཅིག་ཤོས་པ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མ་ངེས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དཔེར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ལ་སོགས་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་བཙལ་མ་ཐག་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་ངོ་། །གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་མི་རྟག་པ་ཉིད་
དང་། ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་གཟུང་ངོ་། །ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ན། གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་བཞི་ཆར་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་མ་གྲུབ་པ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་རྟག་སྟེ། གཞལ་བྱ་

189-1-75a

ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན་དང་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞལ་བྱ་ཉིད་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀློག་བཞིན་དང་། ནམ་མཁའ་བཞིན་དང་། བུམ་
པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་འདི་ནི་གློག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ལ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པས་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་བརྩལ་མ་ཐག་
ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་བཞིན་དང་། གློག་བཞིན་དང་། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གློག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་ལ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པ་ཡིན་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་ལ་ནི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན་དང་། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་དང་། ལས་བཞིན་དང་། བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་གཉི་གའི་ཕྱོགས་
གཅིག་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཉི་གའི་ཕྱོགས་གཅིག་ནམ་མཁའ་དང་ལས་ལ་ནི་ཡོད་པ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རོ། །བྱེ་བྲག་པ་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པར་ཁས་ལེན་པ་དེ་བས་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་སོ། །ཆོས་རྣམ་པ་འདི་བཞི་ཆར་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་མ་གྲུབ་པར་དེ་བས་ན་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཚུལ་འདི་མ་གྲུབ་པའི་མ་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་
ལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚུལ་དེ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དཔེར་བྱེད་པ་ནི་དཔེར་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་མི་ལ་ལ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བསྒྲུབ་བ་བྱའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་སྨྲ་བར་འདོད་པའོ། །མི་ནི་ཆོས་

189-1-75b

ཅན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཉིས་པའོ། །འམ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
སྐབས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དམ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བ་ནི་ཚིག་གི་ནུས་པའོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིག་འཛུམས་པ་དང་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་
མ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དམ་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་མེད་པས་སྨྲ་བ་ཉིད་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྨྲ་བ་མི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཚིག་དེ་ཇི་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྨྲ་བ་མ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་
པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡུལ་བལྟར་མི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཡུལ་བལྟར་མི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་བལྟར་མི་སྣང་ཞིང་མི་དམིགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། ངེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་
བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་ལྡོག་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སྨྲ་བ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའི། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་སྨྲ་བ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་འགལ་བའི་ཕྱིར་
རོ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་སྨྲ་བ་ཉིད་གཉིས་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །འགལ་བ་མེད་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་ཡང་ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྡོག་པ་སྟོན་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་རྗེས་སུ་བརྗོད་

189-1-76a

ནས། དེ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་ཉིད་མེད་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏོ། །ལྡོག་པའི་ཁྱབ་པ་འདི་འདྲ་བ་ནི་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གཉིས་
འགལ་བ་ཡོད་ན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན། འགལ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་མི་འགྲུབ་བོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་པ་དེ་བས་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་མི་གྲུབ་བོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་ཅེ་ན། 
གང་གི་ཕྱིར་འགལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་པ་དེ་བས་ན་ཐེ་ཚོམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་མེད་པ་དེ་བས་ན་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གཉིས་འགལ་བ་མེད་དོ། །འགལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་
པར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚོགས་ཏེ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱུ་མ་ཚང་བ་ལས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་ཡང་འགལ་བར་མི་རྟོགས་ཏེ། དེ་ནི་གང་དང་ཡང་འགལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་སྨྲས་སོ། །རྒྱུ་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཡང་དགག་པར་སུས་ཀྱང་མི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་འགལ་བ་གང་ལས་རྟོགས་ཤེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡང་གང་གིས་རྒྱུ་མ་ཚང་བར་བྱས་པས་མེད་པ་དེ་དང་འགལ་བར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡིན་དང་གང་ཞིག་གང་དང་འགལ་བ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་བྱེད་པ་
ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གྲང་བའི་རེག་པའི་སྐྱེད་བྱེད་དུ་གྱུར་པས་གྲང་བའི་རེག་པ་བཞིན་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་པས་གྲང་བའི་རེག་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བཟློག་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་བྱེད་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །འགལ་
བ་འདི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འགལ་བ་གཉིས་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། བར་རིང་པོར་གནས་པ་གཉིས་ལ་འགལ་བ་མེད་པས་ན་ཉེ་བར་གནས་པ་དག་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དང་། བཟློག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོར་གཞག་གོ། །དེ་བས་

189-1-76b

ན་གང་ཞིག་གང་གིས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དེས་ནི་དེ་ལྟར་མྱུར་ན་དེ་སྐད་ཅིག་གསུམ་པ་ལ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་ནི་ཚོགས་པ་ན་ནུས་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་འགལ་བ་ནུས་པ་མེད་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་ནུས་པ་མེད་པར་
འགགས་པའི་ཡུལ་དེར་འོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྣང་བ་ནི་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཆུ་རླབས་ཀྱི་ཚུལ་མཐར་གྱིས་ཡུལ་གནོད་པ་ན་གང་གི་ཚེ་མུན་པ་དང་བར་མ་ཆོད་པའི་སྣང་བའི་སྐད་ཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྣང་བ་དང་ཉེ་བའི་མུན་པ་སེལ་བ་མེད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་སྣང་
བ་དང་ཉེ་བར་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མུན་པ་མེད་དེ་འགགས་པ་དང་ཡུལ་དེར་སྣང་བ་སྐྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་རིམ་གྱིས་སྣང་བས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དྲོ་བའི་རེག་པས་གྲང་བའི་རེག་པ་ཟློག་པའི་ཚུལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་མུན་ནག་གི་ཡུལ་དེ་ཉིད་དུ་
སྣང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་གང་ལ་མུན་ནག་གི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་སྐྱེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་ལས་མུན་པ་ནི་མུན་པ་གཞན་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ན་ནུས་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཟློག་པར་བྱེད་པས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་
ན་སྐད་ཅིག་གང་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཅི་སྟེ་མྱུར་བར་ཟློག་པར་བྱེད་ན་སྐད་ཅིག་གསུམ་པ་ལ་ཟློག་པར་བྱེད་པས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ནི་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུན་
ཅེས་བྱ་བ་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་རྒྱུན་ཅན་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པར་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ནི་འགལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་མང་པོ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཡོད་པ་ན་གྲང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་བྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་འགག་
པའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གཉིས་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་འགལ་བར་གནས་པ་ན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་གཅིག་ན་གནས་པ་མེད་ཀྱང་འགལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རྒྱུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟློག་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

189-1-77a

འགྲོ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྣང་བས་ཡུལ་གང་ཞིག་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་དེ་ན་གནས་པའི་འགལ་བའི་རྒྱུན་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཁང་པའི་གྲྭའི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་གནས་པའི་སྒྲོན་མའི་འོད་མུན་པ་དང་ཉེ་བར་གནས་ཀྱང་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མུན་
པས་ནོན་པའི་ཕྱོགས་སུ་སྣང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ནུས་པ་མེད་པའི་བྱ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་འགལ་བ་ནི་རྒྱུན་ལ་གནས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱུང་བ་ཞེས་པ་སྨོས་ཏེ། གྲང་བའི་རེག་པ་རྒྱུན་རྒྱུད་མར་འཇུག་པ་འབྱུང་བ་ལ་གཞན་དྲོ་བའི་རེག་པ་རྒྱུན་ཡོད་
ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་འགལ་བ་ནི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ལ་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་
བ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ལ་འགལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། མེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གྲང་བའི་རེག་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་དེ་བས་ན་འགལ་བ་ཡང་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་
ནོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གྲང་བ་དང་ཚ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་རེག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་བཞིན་ནོ། །གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་རེག་པ་གཉིས་ཀྱི་འགལ་བ་ཡང་སྔ་མ་དེ་དག་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འགལ་བ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་གིས་གཅིག་
སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡོངས་སུ་དོར་བའོ། །དེས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་གང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་གང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྣམ་
པར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་ངོ་བོར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྔོན་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་ཉམས་པར་བཅད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་མ་བཅད་ན་སྔོན་པོ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་

189-1-77b

པ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། སྔོན་པོ་ལས་གཞན་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔོན་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལྟར་རུང་བ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ན་ནི་དམིགས་པས་མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ནི་དངོས་
པོ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ནི་དངོས་སུ་འགལ་བ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་ནི་མེད་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ལས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་ཞིག་གཞན་ལ་མེད་པར་ངེས་ཤེ་ན། 
གང་རྣམ་པ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་མ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣམ་པ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་སྤངས་པར་
སྣང་བ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་མ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ངོ་བོས་དབེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མཐོང་བའམ་བརྟག་པ་ཡང་རུང་སྟེ། ངེས་པའི་རང་
བཞིན་ཉིད་གཞན་ལ་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་གྱི་མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བར། དེ་ལྟར་ན་བརྟག་པ་དང་འདྲེ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་ངེས་པ་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་ལྟ་བར་འདི་ནི་བདག་ཉིད་གཅིག་པར་འགལ་བར་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་ལས་གྱུར་པའི་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འདིའི་དགོས་པ་ཡིན་པས་སོ། །འགལ་བ་འདིས་ནི་དངོས་པོའི་དེ་ཉིད་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ལ་འགོག་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ནི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ཤ་ཟ་ཡང་གང་གི་ཚེ་སེར་པོ་ལ་འགོག་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནས་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་

189-1-78a

མེད་པ་དང་ཤ་ཟ་ཡང་གང་གི་ཚེ་སེར་པོ་ལ་འགོག་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་
ན་དེ་མེད་པའི་ལྟར་རུང་བ་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང་། གང་ཞིག་དེ་མེད་པ་ལ་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བལྟར་རུང་བ་དེ་ཡང་སྣང་བ་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རང་ཉམས་པ་བཞིན་དུ་ཉམས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་
ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་དེས་གཅིག་པ་ཉིད་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འགལ་བ་འདི་ཡོད་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགལ་བ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཐ་དད་དེ། གཅིག་གིས་ནི་གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་རེག་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་འགོག་པར་བྱེད་ལ། གཞན་གྱིས་
ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པའོ། །ཡུལ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་སྤངས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཐའ་དག་ལ་ཡིན་ལ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་གནས་པའི་འགལ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ལ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་དང་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་
ཉིད་གཅིག་གི་ནང་དུ་འདུས་པ་མེད་དོ། །འགལ་བ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་གཉིས་ལ་མི་སྲིད་དེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་སྨྲ་བ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པར་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་མི་སྣང་བ་
ཡིན་ལ། མི་སྣང་བ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདིས་ནི་གཞན་དང་འགལ་བར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲ་བ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྨྲ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འགོག་པར་འགྱུར་

189-1-78b

བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་དེ་ལ་འགལ་བ་མེད་ན་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་གཉིས་བཞིན་དུ་དེ་གཉིས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པར་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མི་སྣང་བས་ན་འགལ་བ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། འགལ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་སོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། མི་འགལ་བ་བསྒྲུབ་པ་
ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་དམིགས་ཀྱང་འདི་འགལ་བར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་མ་དམིགས་པ་དེ་ལ་ཡང་འོན་ཀྱང་དེ་ཉིད་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་པ་མ་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་འགལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཉི་ག་དམིགས་
པ་ན་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཟློག་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོས་ངེས་པ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མ་དམིགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྨྲ་བ་ཉིད་བསྒྲུབ་པས་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་རྟོག་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཅི་སྟེ་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ནི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་
དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་འདི་ལས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བ་ལོག་པས་ཚིག་ལྡོག་གོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་
ལ་སྨྲས་པ། དོན་གཞན་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལོག་པས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་གཞན་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ན་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། དེ་བས་
ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚིག་ལ་སོགས་པ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཚུལ་རེ་རེ་མ་

189-1-79a

གྲུབ་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་སྨྲས་ནས། ཚུལ་གཉིས་མ་གྲུབ་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་སྨྲ་བར་འདོད་ནས། ཚུལ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ནི་གསུམ་
ཡོད་པ་དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པོ་གང་གིས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་སྟོན་པ་ནི། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བྱས་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་དང་ཤེས་པ་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་བཞིན་པའི་རང་བཞིན་ལ་བྱའོ། །ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་འདིར་ནི་བརྩལ་
མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཟུང་སྟེ། དེས་ན་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་གཉིས་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དང་བསྒྲུབ་པ་ལ་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་རྟག་པ་ལ་ནི་བྱས་པ་ཉིད་དང་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་གཉིས་མེད་པ་ཁོ་ནར་ངེས་པ་ཡིན་ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པར་ངེས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་གྲུབ་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཉིད་
ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟག་པ་ཉིད་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཉིད་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་
པ་ལ་ནི་སྨྲས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། མ་སྨྲས་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། འགོད་པ་ནི་མ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་འདི་གཉིས་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདོད་པ་སྒྲས་མ་སྨོས་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་

189-1-79b

འགལ་བ་གསུམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། གཉིས་ནི་སྨྲས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ལ་གནོད་པའི་དཔེ་བརྗོད་པ་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་དགོས་པ་པོ་ལ་ལེགས་པར་ཉེ་བར་
བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་
པ་དེ་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ཡན་ལག་སྟེ་སྐྱེས་བུའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་འདུས་པའི་ངོ་
བོ་ཡིན་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞིང་ཕན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་འདོད་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདུས་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བའོ་ཞེས་བྱ་
བ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་ནི་འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་པས་འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའོ། །རྒོལ་བ་གྲངས་ཅན་དེ་ནི་འདུས་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའོ། །དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
པ་ནི་འདུས་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་ཅན་དག་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། བདག་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་
འདུས་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་གང་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡང་ཅིག་ཆར་རམ་རིམ་གྱིས་འདུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་

189-1-80a

བས་མིག་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི་འདུས་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ་ཞེས་པར་འགྲུབ་བོ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་འགལ་བ་འདི་ཡང་བསྟན་ན། རྣམ་འགྲེལ་བྱེད་པ་ཁྱོད་བཞིན་དུ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྨོས་ཤེ་ན། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་གཉིས་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ན་ཅི་ལྟར་སྨྲས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཤེ་ན། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། 
གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་འདི་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་རུང་མ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་
འདིར་ཡང་ཡིན་པས་དེ་བས་ན་སྨྲས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་བས་ན་འདི་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཁོ་ནར་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། འདོད་པ་དང་སྨྲས་པ་གཉིས་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་ཕན་ཚུན་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་གཉིས་ཁོ་ནར་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཇུག་བསྡུས་པའོ། །འདི་ལྟར་ཕྱིར་རྒོལ་བས་ཤེས་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྐབས་
སུ་བབ་པ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འདོད་པ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། སྒྲུབ་པར་འདོད་པས་ཡུལ་དུ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། སྨྲ་བ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། །ཚུལ་གཉི་ག་མ་གྲུབ་ན་འགལ་བ་ཡིན་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས། གཅིག་ནི་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཅིག་ཤོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་
ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཅིག་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཉིས་པའོ། །སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་ལ་ལྡོག་

189-1-80b

པ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་སྨྲ་བ་ཉིད་མཐོང་བས་ན་ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕྱོགས་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་ནི་བསྐལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང་། དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་
བ་གཉིས་ལ་ཡོད་དམ་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ནི་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་མེད་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཉིས་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་མ་ངེས་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ཚུལ་དེ་ཉིད་ལ་ཐེ་
ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་ཡིད་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་དགོད་དེ་བདག་དང་བཅས་པར་འདུག་པ་ནི་བདག་དང་བཅས་པར་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །གསོན་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། ཤི་བ་ལ་བདག་ཡོད་པར་མི་འདོད་
དོ། །སྲོག་ནི་དབུགས་རྒྱུ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པ་ནི་མིག་འབྱེད་པ་དང་། འཛུམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་ནི་སྲོག་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་གསོན་པོའི་ལུས་སོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ཞེས་བྱ་སྟེ། 
འདི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་འདི་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་
གཉིས་ལས་ཡང་ཡོད་པར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གང་དག་གིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་བསྡུས་པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་རྣམ་པ་གཞན་སྲིད་ན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་དེ་ཆོས་གཉིས་ལས་གཅིག་དང་འབྲེལ་བར་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་མི་

189-1-81a

འགྱུར་རོ། །ཆོས་གཉིས་མ་ངེས་པར་ཡོད་པར་སྟོན་ན་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་མ་ངེས་པར་ཡོད་པར་ཡང་བསྟན་པར་མི་ནུས་ན་ནི་མི་རྟོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པར་ཡོད་པར་བསྟན་ན་ནི་འགལ་བའམ་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་ཀྱི་དངོས་
པོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། ཅི་སྟེ་དེ་གཉིས་ལ་གཅིག་པ་ཡང་ཡོད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པར་ངེས་པར་ཡང་འགལ་ཏེ་གཅིག་ལ་མི་འཁྲུལ་པར་ཡོད་པར་ངེས་ན་ནི་འགལ་བའམ་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རོ། །མི་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོད་
པར་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཐུན་མོང་གིས་མ་ངེས་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་། ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐུན་
མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་བཅས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདུག་པ་ནི་བདག་དང་བཅས་པའོ། །གང་ལ་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་ཕུང་པོ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་
ཅེ་ན་གང་ལ་དངོས་པོའི་ཆོས་སྲོག་ལ་སོགས་པ་འདི་གནས་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་བས་འདི་དེ་གཉིས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གཞན་མེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། བདག་སྨྲས་པ་ལ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་། རྣམ་པར་གཅད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོ་
ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་བདག་ཡོད་པ་དེ་ནི་བདག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་བདག་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གཞན་མེད་དོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་བསྟན་
པའི་ཕྱིར། འདི་གཉིས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་བཅས་པ་དང་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་བདག་དང་བཅས་པའམ། བདག་མེད་པར་ཅིག་ལ་ཡང་གནས་ཤིང་ཡོད་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །སྲོག་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གཉིས་ལས་མ་

189-1-81b

གཏོགས་པར་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་དུ་ནི་ཤེས་ན། བྱེ་བྲག་ཏུ་འདུག་པར་ངེས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བདག་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་དངོས་པོ་ངེས་པ་ལ་ནི་སྲོག་
ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མ་གྲུབ་སྟེ། མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཐུན་མོང་ངམ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན་མཇུག་བསྡུ་
བའི་ཐབས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ན་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། གསོན་པོའི་ལུས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དེ་གཉིས་ལས་གཅིག་ལ་ཡང་གནས་པར་ངེས་པ་མེད་པ་དེ་བས་ན། དེ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་
པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་གཅིག་ལ་ངེས་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ནི་རྣམ་པ་གཞན་ལས་ངེས་པར་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་དང་བཅས་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་ལོག་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་སྲོག་ལ་སོགས་
པ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ལས་ནི་ལོག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བདག་དང་བཅས་པའམ། བདག་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ལས་ལོག་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཙམ་དུ་ནི་ངེས་པར་བྱ་ནུས་ན། ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པ་ཡིན་པར་ནི་ངེས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་གང་ལས་ཀྱང་ལོག་
པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་ན་དེ་གཉིས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་མོད་ཅེ་ན། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་བཅས་པའམ་བདག་མེད་པའི་དོན་ལ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་གཅིག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་དང་བཅས་པའམ་
བདག་ལ་མེད་པ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་ཏེ། སྲོག་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ལས་འགའ་ཞིག་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་ངེས་ན། བདག་མེད་པ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་ནི་ངེས་པ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡོད། ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་ནི་བདག་དང་

189-1-82a

བཅས་པ་འགའ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་པས་དེ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་འདིའི་བདག་དང་བཅས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་མེད་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་པས་བདག་དང་བཅས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་མེད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡོད་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་
དུ་དོགས་པ་ལ། བདག་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ལས་སྲོག་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་ལ། བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་མེད་དོ། །བདག་དང་བཅས་པ་དང་བདག་མེད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་སྔ་མའི་སྒྲ་ལ་ལྟོས་པར་བལྟའོ། །ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་
དང་ལྡོག་པ་གཉིས་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་གཅིག་མེད་པར་ངེས་པ་ནི་ཅིག་ཤོས་གཉིས་པ་ཡོད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་མེད་ན། མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་ངེས་པ་མི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ནའོ། །
གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་མེད་པར་ངེས་པ་ནི་ཅིག་ཤོས་ཡོད་པ་མེད་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཅིག་ལ་གཉི་ག་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཅིག་མེད་པར་ངེས་པ་ནི་ཅིག་ཤོས་ཡོད་པར་ངེས་པ་མི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་
པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ནའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་
རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གང་རྣམ་པར་བཅད་པས་གང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་གནས་པ་ཡིན་ལ་རང་མེད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །དེ་བས་ན་རང་མེད་པར་རྣམ་པར་བཅད་པས་ཡོད་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་
པས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་ཡང་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་བདག་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི་ལྡོག་པ་ཡིན་ལ། ལྡོག་པ་མེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་

189-1-82b

མེད་པར་ངེས་པ་ན་ཡང་ལྡོག་པ་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ལ། ལྡོག་པ་མེད་པར་ངེས་པ་ན་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་བདག་དང་བཅས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་ལ། བདག་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་སྲོག་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་
པ་གཉིས་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་དེ། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་འགལ་བའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀ་མེད་པར་ངེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་རྒོལ་བའི་ངོར་བྱས་ཏེ། བདག་དང་བཅས་པ་དང་བདག་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་མེད་དུ་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། 
ཚད་མའི་དབང་གིས་ཏེ། དེས་ན་གཉི་ག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དེ་བས་ན་དེ་གཉིས་ལ་སྲོག་ལ་སོགས་པའི་ལྡོག་པ་ཡོད་མེད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འགའ་ཞིག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པར་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་
རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལྡོག་པ་གཉིས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །ཅི་སྟེ་འགའ་ཞིག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཅིག་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཁོ་ནར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགའ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་
ངེས་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ཅིག་ཤོས་འགལ་བ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་དེ་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མི་འགྲུབ་པ་ལ་འགལ་བ་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ། །བདག་དང་བཅས་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་མི་སྲིད་པ་དེ་བས་ན་སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གསོན་པོའི་ལུས་ཆོས་ཅན་
ལ་བདག་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་སྲོག་ལ་སོགས་པ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པ་མ་གྲུབ་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཉེས་པར་བསྟན་ནམ། མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་ན་བསྟན་མ་ཐག་པའི་རིམ་པས་ན་ཚུལ་གསུམ་པོ་དག་གི་ནང་ནས་གང་གི་ཚེ་ཚུལ་རེ་རེ་ན་

189-1-83a

གྲུབ་པའམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གྱུར་པ་དང་། ཚུལ་གཉིས་གཉིས་མ་གྲུབ་པའམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མ་གྲུབ་པ་དང་། འགལ་བ་དང་། མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དང་། ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་གཏན་ཚིགས་
ལྟར་སྣང་བ་གང་དུ་རིགས་པ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་པའམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དང་གང་ལ་གང་གི་སྦྱོར་བ་ནི་ཅི་ལྟར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འགལ་བར་སྒྲུབ་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་མི་འཁྲུལ་བའི་འགལ་བ་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་དང་འགལ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ལ་
མི་འཁྲུལ་བ་ཅན་ནོ། །རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བཤད་པ་བདེན་ཡང་ངས་འདིར་མ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་པ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འབྱུང་བ་དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ན། སྐབས་དེ་ལ་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་བ་ཅན་མི་སྲིད་དོ། །
ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་གང་གི་ཚུལ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན་ན། ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་ལ་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་བ་ཅན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་སྲིད་
ལ། མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་ཅེ་ན། འབྲས་བུའམ་རང་བཞིན་ནམ་མི་དམིགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགལ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྨོས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བའི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དང་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་གང་གིས་ན་འགལ་བར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་ན་བདག་གི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་འདོར་བར་གྱུར་ན་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྨོས་

189-1-83b

པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །འོན་ཏེ་དེ་དག་ལས་གཞན་ལས་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། གསུམ་པོ་དེ་དག་ལས་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ཉིད་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་འདི་གང་ལ་གསུངས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མི་སྲིད་པ་དེ་བས་ན། ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་
ཏེ། འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་བསྟན་ཏེ། ལུང་ལས་གྲུབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གང་གི་ཚུལ་གསུམ་བྱེད་པ་དེ་ལུང་ལ་བརྟེན་པའོ། །ལུང་ལས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དངོས་
པོ་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་མོ། །དེའི་སྟོབས་ནི་མཐུའོ། །དེས་ཞུགས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་ལས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལུང་ལས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ལུང་ལས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྗེས་སུ་
དཔག་པ་དེ་གང་གི་ཆེད་དུ་བྱས་ཤེ་ན། དེའི་དོན་དཔྱད་པ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུང་གི་དོན་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དང་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕུལ་དུ་མ་བྱས་པ་དེ་དཔྱད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་
བ་མི་འཁྲུལ་བ་ཅན་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་སྲིད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ལོག་པར་འགལ་བའི་ངོ་བོ་སྟོན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དེ་
སྲིད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་སྲིད་དོ། །འཁྲུལ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་མེད་པའི་ངོ་བོ་དེ་དང་དེ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཡིད་

189-1-84a

བརྟན་དུ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་རྣམས་ནི་རྟོགས་པས་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་གནས་པས་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན། དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པར་
འདུག་པ་བདག་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་ལ་ནི་མི་སྲིད་དེ་གནས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའོ། །དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པའོ། །དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པར་འདུག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པར་འདུག་པ་དག་གོ། །དེ་དག་
ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དེ་བཞིན་དུ་བཞག་པ་ཡིན་གྱི། རྟོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གིས་ན་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ནོར་བའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །དེ་ལ་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་དཔེ་ནི་གང་ཞིག་ཡུལ་འདི་ཐམས་ཅད་གནས་པ་རང་དང་
འབྲེལ་པ་ཅན་དག་དང་། ཅིག་ཅར་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་དང་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་བསྟན་ནས་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་ཅིག་ཅར་དུ་མངོན་པར་
འབྲེལ་པ་ཅན་དང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ལ་ངེས་པས་དེས་ཁྱབ་པ་སྟོན་ཏོ། །སྤྱི་དེ་ལ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཟེགས་ཟན་ནི་གཅིག་པུ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་ཏུ་འདུ་བའི་སྒོ་ནས་འབྲེལ་པར་སྨྲའོ། །དེ་ལ་གཟེགས་ཟན་པའི་སློབ་མ་བེ་ལུ་ཀས་
ནི་བསལ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཡུལ་ན་ཡང་སྤྱི་གནས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་འདི་སྨྲས་སོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པའི་ཡུལ་གྱི་དཔེ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ཡང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རང་དང་ལྡན་པ་ཅན་དག་དང་ཅིག་ཅར་དུ་མངོན་པར་
འབྲེལ་ཅིང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་ཡང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་དང་ཅིག་ཅར་དུ་འབྲེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཡིན་པར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་

189-1-84b

ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་རྫས་དེ་དག་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་སྤྱི་ལ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཁོ་ན་ཙམ་ནི། དེ་དག་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་ཙམ་ཡིན་ལ། དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །
འབྲེལ་པ་ཅན་དེ་དག་གི་ཡུལ་ནི་དེའི་ཡུལ་ལོ། །དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་དངོས་པོ་དེ་བས་ནའོ། །གང་ཞིག་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་དག་གི་ཡུལ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བས་ནི་སྤྱི་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཅན་དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་པོ་ནི་བ་ལང་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཅན་ཡིན་ཡང་བ་ལང་གི་སྟེང་ན་མི་འདུག་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ན་འབྲེལ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་ཉིད་ན་འདུག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་
ན་གང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་གང་ན་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པའི་ཡུལ་དེ་ལ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་དེ་དང་ལྡན་པར་ནི་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཡུལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་
བས་ན་གང་དུ་གང་འདུ་བ་དེ་ནི་དེས་བདག་གི་བའི་ངོ་བོར་པང་དུ་བླངས་ཤིང་འདུ་བ་ཅན་གྱི་ངོ་བོའི་ཡུལ་ན་བདག་ཉིད་གནས་པས་སོ། །ཡུལ་དེའི་ངོ་བོ་ན་གནས་པ་ཉིད་དེ་པང་དུ་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དང་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྫས་གང་ལ་གང་ཞིག་འདུ་བ་དེ་ནི་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་
དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ནི་གནས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཁྱབ་པ་དེའི་ཡུལ་ན་ཡོད་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འདུག་པའི་འགྲེལ་པར་ཡང་
མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཁྱབ་པ་ཡང་ཡོད་པ་དེ་བས་དེའི་ཡུལ་ན་འདུག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །དཔེ་ཐ་རའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་གཉིས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་

189-1-85a

བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་ནི་དེ་ན་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ན་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་
འགའ་ཞིག་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསལ་བའི་བར་རྣམས་ལ་ཡང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བར་ནི་གསལ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །གསལ་བས་སྟོང་པའི་ནམ་མཁའ་བཞིན་
ན། སྤྱི་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་གསལ་བའི་བར་ན་རྟ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་ཁ་ཅིག་དང་། སྟོང་པ་ནམ་མཁའ་ལ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་འདི་དང་སྔར་སྨོས་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་
ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཆོས་ཅན་ལ་གཅིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དོན་གཅིག་ལ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་མི་རིགས་ཏེ། འདི་དག་གཅིག་གིས་ནི་གསལ་བའི་བར་གསལ་བས་སྟོང་པའི་ནམ་མཁའ་ན་ཡོད་པ་བསྒྲུབས། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་དེ་མི་དམིགས་པས་ན་མེད་པར་བསྒྲུབ་
པར་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་དེ་གཉིས་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཅི་གཅིག་
ཡིན་ལ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་དང་ཅིག་ཅར་མངོན་པར་འབྲེལ་པ་དང་། སྣང་བར་ཡང་ཁས་ལེན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འབྲེལ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་དང་། སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བར་ན་མི་དམིགས་པས་ན་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་བསྟན་
བཅོས་བྱེད་པས་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་མ་མཐོང་བར་འགལ་བས་ཁྱབ་པར་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པའི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་ལ་ནི་འདི་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཏན་

189-1-85b

ཚིགས་བསྟན་ཅིང་དེའི་ཞར་ལ་གཏན་ཚིགས་སྣང་བ་ཡང་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་དང་དེའི་ཞར་ལ་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བསྟན་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་སྨོས་ཟིན་
པས་དཔེ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ། འོན་ཏེ་དེ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཚན་ཉིད་བསྟན་ཟིན་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཁོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེའི་ཚིག་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། 
དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ནི་ལོགས་ཤིག་ན་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དཔེ་དེའི་མཚན་ཉིད་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་གཏན་ཚིགས་དཔེ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་ཁྱབ་པ་ངེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་
དཔེ་མེད་དོ་ཞེས་མི་ཟེར་རོ། །འོན་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དེ། གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་དཔེ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ཀྱི། དཔེའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་བརྗོད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ནི་མ་སྨྲས་སོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་ན་
ཚིག་ལ་མཁོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་གོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གོ་བའི་དོན་ནི་དཔེའི་མཚན་ཉིད་གང་ལ་དོན་ཏེ་དགོས་པའམ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གོ་བར་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ནའོ། །དཔེའི་མཚན་ཉིད་
བཤད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དཔེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དཔེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དཔེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དགོས་པ་དཔེ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བགོ་བ་སྟེ། གྲུབ་པའམ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གོ་བ་སྟེ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་
ལྟར་དེ་དོན་གོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དང་མི་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚུལ་དེ་དག་སྤྱིར་ཐུན་མོང་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་

189-1-86a

ལས་ལྡོག་པའི་ཚུལ་གཉིས་པོ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྤྱིར་བཤད་ཟིན་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་མཐའ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་ནི་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གཉིས་སྐྱེ་བ་དང་། དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་
པ་ཡིན་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་བཤད་དེ། འབྲས་བུ་ནི་སྐྱེ་བར་ཤེས་ན་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་ནི་དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་
པར་བྱ་བ་བཤད་དེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཙམ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཙམ་ཡོད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་དེའི་བདག་
ཉིད་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་བྱེ་བྲག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱའི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱེ་
བྲག་གི་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་འདོད་པས་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་སྦྱར་རོ། །གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་
གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དཔེར་ན་ཚང་བང་ལྟ་བུའི་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །མེ་མེད་ན་དུ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་དཔེར་ན་གཞན་པ་ལྟ་བུའི་
ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། མེ་ལོག་ན་དུ་བ་ངེས་པར་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་ཚང་བང་ལས་གཞན་པ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བསྟན་པར་བྱའོ། །གང་ན་བྱས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ན་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པར་བསྟན་ཏོ། །མི་རྟག་པ་

189-1-86b

ཉིད་ཡིན་ན་བྱས་པ་ཡང་མི་སྲིད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལྡོག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡང་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་དཔེ་ལས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་ན་ལྡོག་པར་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་
བར་དེ་དཔེར་ན། བུམ་པ་དང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ན་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རྣམ་པ་དག་
ཅེས་བྱ་བ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པར་ངེས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཁོ་ནར་ངེས་པ་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་
གཞན་དུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དུ་བའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་ལ་དུ་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡང་གཞན་དུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཚང་བང་དང་བུམ་པ་ལས་ཤེས་པར་
བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་སྟོན་པར་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོ་
ཡང་མ་ཡིན་རྒྱུའི་ངོ་བོ་མེད་ན་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོའམ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོའམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེར་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་དཔེ་མེད་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གཏན་

189-1-87a

ཚིགས་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པ་ཁོ་ནས་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་གྲུབ་པ་མེད་ན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་བླང་བར་བྱ་
བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་བསྟན་ན་དཔེ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པ་གྲུབ་པའི་ཚད་མ་སྟོན་པ་དང་ལྡོག་པ་སྟོན་པ་གྲུབ་པ་མེད་ན་མེ་བླང་བར་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེའི་དོན་བསྟན་པ་ན་ཡང་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན་བཤད་པ། གང་གི་ཚུལ་དེ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དེའི་
དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ནའོ། །དཔེའི་ཚུལ་ནི་དེ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་སྟོན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་ན་ལྡོག་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་
ཀྱི་ངོ་བོ་བཤད་པ་ཁོ་ནས་བཤད་པ་ཡིན་པས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པ་ལས་དཔེའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པ་འདིས་ནི་དཔེའི་ཉེས་པ་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔར་བཤད་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་བླངས་པ་ཡིན་ཡང་རང་གི་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་
པར་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་དཔེའི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དཔེ་ལྟར་སྣང་བའི་དཔེ་དགོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ལས་དང་
རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་། གཉི་ག་མེད་པའི་དཔེ་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་ལས་ཏེ། དེ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་
རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་པ་ཚད་མ་ཡོད་པ་ནི་ལུས་ཅན་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་དག་རྟག་པར་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

189-1-87b

བུམ་པ་ནི་གཉིས་ཀ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་
ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དག་གཉི་ག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འགོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ལམ་པོ་ཆེའི་མི་བཞིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འཆི་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །མི་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གཏན་ཚིགས་ཏེ། ལམ་པོ་ཆེའི་མི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་ལ་ཡོད་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་
དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་ལམ་པོ་ཆེའི་མིའི་དཔེ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་པས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་
པར་བྱེད་པ་གཉིས་སྲིད་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ལ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ནི་དཔེ་གང་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་ཀྱང་སྨྲ་བ་པོས་མ་བསྟན་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་དཔེ་དགོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བས་སྨྲས་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་སྨྲ་བ་ཉིད་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ངེས་པ་ན་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་མི་

189-1-88a

བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་པའི་སྒྲས་སླར་རྒོལ་བ་ཡང་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེས་ན་འདོད་པའི་མི་ལ་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་ནི་གྲུབ་ན་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་མི་རྟག་
པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བྱས་པ་ཉིད་དུ་བུམ་པ་དང་སྒྲ་འདྲ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མི་རྟག་པའི་སྒོ་ནས་འདྲ་བར་ནི་རྟོགས་པར་མི་ནུས་
ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བྱས་པ་ཉིད་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ནི་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་གང་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ནས་ངེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་
ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་གི་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དཔེར་བླངས་པ་ཡིན་ལ། དོན་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་མ་སྨྲས་པ་ཁོ་ནར་དཔེར་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་འདྲ་བ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་དང་
མཐུན་པས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མི་འགྲུབ་པོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པ་དཔེ་ཡིན་ལ། དོན་དེ་ཡང་འདིར་མ་བླངས་ལ། ཆོས་དང་མཐུན་པའི་དོན་བླངས་པ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་འདི་སྨྲ་བ་པོས་ཉེས་པའི་ཕྱིར་དཔེའི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བ་པོས་ནི་འདིར་གཞན་ལ་
ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་ལ་སྐྱོན་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྨྲ་བ་པོས་ཉེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དཔེ་གང་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་
དགོད་པ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་རྟག་པ་ངེས་པར་ནི་དཔེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འདིར་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་བྱས་པ་ཉིད་ངེས་པར་ཡོད་པར་བསྟན་པས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱས་པ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་

189-1-88b

ལ་ངེས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བས་ནི་མི་རྟག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་གང་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བས་མི་རྟག་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། ད་ནི་བྱས་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བས་བྱས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའོ། །དེ་བས་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་བྱས་པ་ལ་ངེས་པར་ཡོད་པར་བསྟན་
གྱི། བྱས་པ་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ཉིད་ལས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱས་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་གནས་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་ཡོད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྨྲ་བས་ངེས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དེ་བས་ན་རང་སྐྱོན་ཅན་མ་ཡིན་ཡང་སྨྲ་བས་ཉེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་རྗེས་སུ་
དཔག་པ་ལ་སྨྲ་བ་པོའི་ཉེས་པ་ལས་ཡིན་གྱི། དངོས་པོའི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་སྨྲ་བ་པོ་ཉེས་པ་ཡང་བསམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེའི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་ནས་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་
པ། སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞིང་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་བྱ་བ་ལ། ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་རྣམས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་ནི་གཉི་ག་ལོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཉི་གའོ། །དེ་དག་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་པ་སྟེ། དེ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཅན་ནོ། །དེའི་དཔེ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དཔེ་གཞན་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་སྟེ། གང་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་

189-1-89a

ཟ་བ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དཔེར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་གཅིག་གོ། །ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེས་པ་མ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཉིས་པའོ། །སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ཡིད་
ཆེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྟགས་སུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྟགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཚད་མའི་བྱེ་བྲག་གོ། །གང་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་སུ་གྱུར་པ་ཚད་མ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོད་པ་བསྟན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་འདྲ་བའི་བསྟན་པ་གང་དག་གི་དངོས་པོ་ནི་དེ་
ཉིད་དེ་བས་ནའོ། །ཚད་མ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་འདིར་སྐར་མའི་ཤེས་པའི་མན་ངག་ལ་བསམས་ཏེ། སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ཅི་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའམ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྐར་མ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བསྟན། མ་བསྟན་པ་དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའམ། ཡིད་
ཆེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་འདིར་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ནི། གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའམ་ཡིད་ཆེས་པ་དེ་ནི་སྐར་མ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའམ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་སུ་གྱུར་པར་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁྱུ་མཆོག་དང་ལྡོང་རིས་དང་དེ་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་ཁྱུ་མཆོག་དང་ལྡོང་
རིས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སྟོན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདིར་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཁྱུ་མཆོག་དང་ལྡོང་རིས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་
ལྟར་སྐར་མ་ཤེས་པ་ཡང་སྟོན་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའམ་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་མོད། འདི་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད། ཤེས་པ་འདི་ནི་ལྟས་ཅན་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པར་མི་རུང་ངོ་། །གང་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་

189-1-89b

བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དཔེའོ། །ངེས་བརྗོད་ཀྱི་རིག་བྱེད་དང་སྙན་དངགས་ཀྱི་རིག་བྱེད་དང་། མཆོད་སྦྱིན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རིག་བྱེད་གསུམ་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པ་ནི་གསུམ་རིག་པའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་དེས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་
ཡིན་པའི་ཚིག་ཡོད་པ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདིས་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེས་གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་སྟོན་པ་དེ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ཡིན་པ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེ་
ནི་ཚིག་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ལོག་པར་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པའོ། །གཽ་ཏ་མ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དྲང་སྲོང་ཡིད་ཆེས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་
པ་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དྲན་པ་དེ་དག་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཏེ། གསུམ་རིག་པའི་བྲམ་ཟེས་ཚིག་གཟུང་བར་བྱ་ཞིང་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཽ་ཏ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་ལྡོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །གཽ་ཏ་མ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྒྲུབ་
པའི་ཆོས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཚིག་གཟུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞིང་གསུམ་རིག་པ་ཡིན་ཡང་འོན་ཀྱང་ཅི་དེ་དག་ཅི་འདོད་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །གང་ལ་གཉི་ག་ལྡོག་པ་ལ་
ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཐོབ་པ་ཐོག་མ་ཁོ་ན་བདག་གིར་བྱེད་པའོ། །བདག་
གིར་བྱས་པའི་རྗེས་ལ་ཞེན་པའི་སེར་སྐྱ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་བདག་གིར་བྱེད་པ་ལ། བདག་གིར་བྱས་པ་རྣམས་མི་གཏོང་བས་དེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་

189-1-90a

པར་མངོན་ནོ། །ཚད་མ་འདི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ནི་གང་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཀུན་དུ་
འཛིན་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དཔེར་ན་ཁྱུ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཁྱུ་མཆོག་
ལ་སོགས་པའི་དཔེ་དེ་དག་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱུ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང་མི་ལྡན་པར་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ལ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་གཞུང་གིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། 
ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དཔེ་གསུམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །
སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདིར་ལྡོག་པ་བསྟན་པ་ནི་གང་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་རྗེས་སུ་བརྗོད་ན་དེ་ནི་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་སྒྲུབ་སྟེ། །དེ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ནི་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏོ། །རྡོའི་དུམ་བུ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །འདི་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྡོའི་དུམ་བུ་ལས་ཇི་ཙམ་གཉི་ག་ལྡོག་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་གལ་ཏེ་རྡོའི་དུམ་བུ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་སྨྲ་བ་ཉིད་གཉི་ག་ལོག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། 
འོན་ཀྱང་ཁྱབ་པ་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་ཡང་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་བརྗོད་ནས་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །

189-1-90b

དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལས་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་འདྲ་བ་ནི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ལྡོག་པ་དེ་མ་གྲུབ་པའི་དོན་འདི་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་ཡིན་ན། དེ་ནི་རང་གི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དཔེའི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ལྡོག་པ་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་
པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚེ་གཞན་ལ་དོན་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་
པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་རང་དག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཅི་སྟེ་ཕ་རོལ་པོས་མ་དག་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་དེ་ལྟར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཇི་ལྟར་རིགས་པ་དེ་ལྟར་ནི་མ་བརྗོད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་བརྗོད་དེ། དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སྨྲས་པས་ཉེས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་
སམ་དཔེའི་ཉེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལྡོག་པའི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་
ལྟར་མ་ཡིན་ན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ནི་དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་ལྡོག་པའི་ཚིག་མ་སྦྱར་བས་དེ་བས་ན་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་སྨྲས་པ། 
མི་འདྲ་བ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྡོག་པ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ནི་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ལྡོག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྨྲ་བ་པོའི་སྐྱོན་གྱིས་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་ངེས་པ་ནི་ལྡོག་པའི་ཚིག་ལས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་གཏན་ཚིགས་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་ངེས་པ་ཡིན་པར་མ་བསྟན་ན་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་

189-1-91a

དུ་ཟིན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་པར་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པ་ཡིན་པར་གྲགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་ངེས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ལྡོག་པ་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་བསྟན་གྱི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ངེས་པ་ཡིན་པར་མ་བསྟན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་ནི་རྟག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །
དེ་བས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། མ་བྱས་པ་ནི་རྟག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་གྱི་མ་བྱས་པ་ཉིད་ནི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ངེས་པ་ཡིན་པ་བསྟན་གྱི། རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྡོག་པའི་ཚིག་སྨྲས་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལྡོག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་སྨྲ་བ་པོས་ཉེས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེའི་སྐྱོན་གྱི་དཔེ་བསྟན་ནས། ཉེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་
ན། དེ་དག་གིས་ནི་གཏན་ཚིགས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པ་དེ་ངེས་པར་བསྟན་མི་ནུས་སོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་བྱེ་བྲག་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཡིན། རང་གི་ནི་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་གི་
མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཅི་སྟེ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ནུས་པ་ནི་ཅིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་དག་གིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་དོན་གྱི་དབང་གི་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་དག་གསལ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་ངེས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གྲགས་པ་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དེ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་འདི་ཙམ་གྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་སྨྲས་ཟིན་ཏོ། །སུན་འབྱིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སུན་འབྱིན་པ་ལྟ་བ་ནི་མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་

189-1-91b

པའི་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྨྲས་པ་འདིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་ལ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། གང་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མ་ཚང་བ་དང་། མ་གྲུབ་པ་དང་། འགལ་བ་དང་། མ་ངེས་པ་བསྟན་པ་
དེ་དག་བརྗོད་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་པོའི་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དོན་ཀྱང་ཡིན་པ་དེས་ངེས་པར་
གྲུབ་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་བཞིན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཕ་རོལ་པོའི་འདོད་པ་ངེས་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རམ། ངེས་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཉིད་
ཀྱང་ཡོད་དོ། །སུན་འབྱིན་པ་སྨྲས་ཟིན་ཏོ། །སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བས་ན་སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ལྟག་ཆོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྟག་ཆོད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ལན་དང་འདྲ་བ་ལ་ལྟག་ཆོད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ལན་གྱི་གནས་སུ་རབ་ཏུ་སྦྱར་
བའི་ཕྱིར་ལན་དང་འདྲ་བ་ནི་ལྟག་ཆོད་ཡིན་ནོ། །ལན་དང་འདྲ་བ་དེ་ཉིད་ལན་གྱི་གནས་སུ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མི་བདེན་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་འདིས་བརྗོད་པས་ན་བརྗོད་པའོ། །དེ་ནི་ལན་ཡིན་ཏེ། ལན་དང་འདྲ་བའི་ལྟག་ཆོད་ནི་ལྟག་
ཆོད་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་པའི་ཐིགས་པའི་ཚིག་གི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་ཡིས། །ཟླ་ཉི་ལྟ་བུའི་དགེ་བ་དྲི་མེད་བདག་གིས་གང་ཐོབ་པ། །ཡེ་ཤེས་ཆོས་མཆོག་གང་ཡིན་རྒ་མེད་གོ་འཕང་འཐོབ་གྱུར་ནས། །དེ་ཕྱིར་བདག་ནི་འགྲོ་ལ་ཕན་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད་པར་ཤོག །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་
རྩིས་ན། །ཚིག་བཅད་རྣམས་ནི་ཚིག་སྟོང་དང་། །དེ་བཞིན་བརྒྱ་ཕྲག་བཞི་དག་དང་། །བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན་རབ་ཏུ་ལྡན། །རིགས་པའི་ཐིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛྙཱ་ན་

189-1-92a

གརྦྷ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་དྷརྨ་ཨཱ་ལོ་ཀས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སུ་མ་ཏི་ཀཱིརྟི་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སླད་ཀྱི་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་དཔེ་དང་གཏུགས་ཏེ་ལེགས་པར་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་
ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      ༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ན་ཡ་བིནྡུ་བཱུརྦ་པཀྵེ་སཾ་ཀྵིཔྟ། བོད་སྐད་དུ། རིགས་པའི་ཐིགས་པའི་ཕྱོགས་སྔ་མ་མདོར་བསྡུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལོག་པར་རྟོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་
པ་དང་། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུར་བུ་བ་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་གཅིག་ཏུ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གྲངས་
ཅན་པ་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཚད་མ་གསུམ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། དཔེ་དང་། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཚད་མ་བཞི་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་
ནི་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། དཔེ་དང་། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དོན་གྱིས་གོ་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཚད་མ་དྲུག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཙ་ར་ཀ་ལ་སོགས་པ་ནི། རིགས་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་ཞེས་གྲགས་པ་དང་
སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚད་མ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། །རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་དུ་ཐམས་ཅད་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྒྱལ་དཔོག་པ་
རྣམས་ནི་གཏོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་སྐྱེ་ལ། དེའི་འོག་རོལ་གྱི་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ནི་དུང་ལ་སེར་པོར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པར་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་

189-1-92b

འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དབང་པོ་དང་། དོན་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བདག་དང་ཡིད་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །གཞན་དག་ནི་མངོན་སུམ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་བརྗོད་
དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་མ་ཕུག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་མངོན་སུམ་ཚད་མར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བ་ལས་ཡུལ་གཞན་མ་ཡིན་ན་དེ་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཡུལ་དོན་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། འདི་རང་དབང་དུ་
འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་ཐམས་ཅད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འགའ་ཡང་ལོང་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྒྱལ་
དཔོག་པ་རྣམས་ན་རེ་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མ་རིག་པས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་འདི་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་ལ་དབང་པོས་མི་སོད་པའི་དོན་མཐོང་བའི་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་
རྣལ་འབྱོར་པ་དག་ཀྱང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོས་མི་སོད་པའི་དོན་མཐོང་བ་མི་སྲིད་པས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ན་རེ་སྤྱིའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་
མངོན་སུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་སོགས་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་
པ་ཡང་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མས་ཡིན་པར་རིགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པ་ན་རེ། འཇིག་རྟེན་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་ནི་ཚད་མ་ལས་དོན་

189-1-93a

གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ། དགྲ་སྟ་ཉིད་ཆད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇལ་བར་བྱེད་པ་དང་གཞལ་བྱ་དང་ཚད་མ་དང་རྟོགས་པའོ། །འདི་ལ་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་
ནོ། །གཞལ་བྱ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་ཆོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་། ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་ལ་སོགས་པའི་
ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །རྫས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གཞན་དག་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་དག་དགག་པར་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འདི་
བྱས་སོ། །འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བཞེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་གམ་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །བསྲེགས་བཅད་བདར་བས་གསེར་བཞིན་དུ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་ང་ཡི་བཀའ། །བླང་བར་བྱ་ཡི་གུས་ཕྱིར་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་
ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་གྱི་དཔེ་ནི་བསྲེགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་བདར་བ་
དང་ཆོས་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཚུན་དུ་མི་འགལ་བ་ནི་བཅད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པར་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དོན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མངོན་སུམ་དང་། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་ལྐོག་
ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་བཀའི་དོན་མངོན་སུམ་ལ་ནི་བསྲེགས་པས་གསེར་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་བདར་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་བཅད་པས་གསེར་བཞིན་དུ་ཕན་ཚུན་མི་

189-1-93b

འགལ་བའི་སྒོ་ནས་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལུས་ལ་ནི་ཡུལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་ཀྱང་། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་རྣམས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོ་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའོ་སྙམ་དུ་ནི་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དོན་ལ་དོན་དུ་ཤེས་ཀྱི་དོན་ལ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་པོ་ཤེས་པ་དང་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོའོ་སྙམ་དུ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མིང་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་འཛིན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངེས་པར་རྟོག་པ་དང་། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་
རྟོག་པས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པར་ཡང་བསྟན་ཏོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་གནས་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད། །
འདི་དག་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ནི། །བྱ་བ་དེ་ཉིད་བྱེད་པོར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པར་བཀག་པས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དོན་གཞན་དུ་
གྱུར་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་ལོག་པར་རྟོགས་པ་སྣང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བརྡ་སྤྲོད་པ་རྣམས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྣོད་ཀྱི་རྗེས་ན་རེ་ནི་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རྟོགས་
པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་གྱི། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྔོ་བསངས་ཡིན་ཏེ་དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་བུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལ་ཚུལ་གསུམ་པ་ཡོད་ཀྱང་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡན་

189-1-94a

ལག་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པ་མེད་ཀྱང་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་དང་ལྡན་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་གཏན་ཚིགས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་ཡང་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་
དག་ཡིན། ཇི་ལྟར་ཡང་དམིགས་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་དག་མེད་དེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་
གང་ཞིག་དཔེ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཁོ་ནའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟགས་ནི་ཚུལ་གཅིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རིགས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པའི་རིགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་། མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་དང་། གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དང་། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་ཉིད་དང་། ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མཚན་ཉིད་དྲུག་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ན་རེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འབྲེལ་
པ་གཅིག་ལས་ལྷག་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་གྲུབ་པ་ནི་འདིར་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་སྒོ་ནས་རྟགས་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པར་འདོད་ཀྱི། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ཡང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་དོན་མཐོང་བའི་དེར་རིག་
པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྟགས་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་འབྲས་བུ་ཚད་མ་ལས་དོན་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཡང་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་
པ་ནི་ཡང་དག་པར་མ་གྲུབ་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སུ་ཉེ་བར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ནི་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ན་ཡོན་ཏན་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སུ་ཉེ་བར་

189-1-94b

བརྟེན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་དང་། ཤེས་བྱ་དང་། དངོས་པོ་དང་། ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་རྣམ་པར་གཅད་
པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་ཅན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་འགལ་བར་མཐོང་བཞིན་དུ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་མ་རིག་པས་བློ་གྲོས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་མི་འགལ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། བསགས་པ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར། མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་སྨོས་སོ། །གང་དག་རང་གི་ཕྱོགས་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སུ་
རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དེ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཉི་གར་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སུ་ངེས་པར་གཟུང་བ་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་དངོས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་རྟོགས་པར་མ་གྲུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
ངེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དཔེར་བརྗོད་པ་ཡང་འདི་ཉིད་ལས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་སྤྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལ་རྟག་པ་ཡོད་པ་རྟག་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཏེ་སྒྲུབ་ན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྔ་ཉིད་ནས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་
ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། འདི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ནི། འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །གྲངས་ཅན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་མི་འདྲ་བའི་ཡང་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། 

189-1-95a

འདི་ལྟ་སྟེ། མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་དོ། །རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་གང་དག་མེད་པའི་ངོ་བོ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་མི་འདོད་དོ། །མེད་པའི་ངོ་
བོ་ལས་འགའ་ཡང་ལྡོག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་མེད་པར་སྨྲ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བྱེ་བྲག་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་
དང་། རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་དུ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ན་རེ། དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྔ་མ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ་དང་། སྤྱིར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་རྣམས་ནི་རྟགས་ལས་བྱུང་བ་ནི་འདིའི་འདི་
ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འབྲས་བུ་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲེལ་པ་དང་། དོན་གཅིག་དང་ལྡན་པ་དང་། འགལ་བའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སེར་སྐྱ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་མཐོང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་
བའི་ཕྱིར་རྟགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་བརྗོད་དོ། །རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་ཡང་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་ལོག་པ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་འགོག་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་དོ། །གནས་མའི་བུའི་སྡེ་པ་ལ་
སོགས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ཡང་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་བསྙད་དོ། །བརྡ་སྤྲོད་པ་ལ་སོགས་པ་མེ་མ་ཡིན་པ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་དུ་བ་འབྱུང་བ་མཐོང་བས། 
མེ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་རྟགས་འཁྲུལ་པ་སྨྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་དོ། །གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་རྣམ་པ་བདུན་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གིར་འབྲེལ་པ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་དང་མཆོད་སྦྱིན་ལྟ་བུའོ། །

189-1-95b

རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་ནི་འཇིམ་པ་དང་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་དང་རྒྱུ་ཅན་དུ་འབྲེལ་པ་ནི་རྫ་མཁན་དང་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པ་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལྟ་བུའོ། །ཕ་དང་མ་ལྟ་བུར་འབྲེལ་པ་ནི་ཡལ་ག་དང་ཤིང་ལྗོན་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་འབྲེལ་པ་ནི་ངུར་པ་དང་ཁྱོ་
ཤུག་ལྟ་བུའོ། །དགྲ་ཟླའི་འབྲེལ་པ་ནི་བྱ་རོག་དང་འུག་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་བརྗོད་དེ། འབྱོར་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་དུ་བ་དང་མེ་ལྟ་བུའོ། །ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཟུགས་ལྟ་བུའོ། །འཕྲོད་པའི་འདུ་
བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །འདུ་བའི་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་དཔེར་ན་དེ་ཉིད་དང་དུ་བ་ལ་ཡོད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྡན་པའི་འཕྲོ་བའི་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི། དཔེར་ན་མེ་དེ་ཉིད་དང་དུ་བ་
ལ་ཡོད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དེ་དག་ཁོ་ནར་འབྲེལ་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་གཉིས་པ་བརྗོད་དོ། །སྤྱོད་པ་པ་རྣམས་ནི་ད་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཡང་དེའི་སྒོ་ནས་དེ་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་བརྗོད་དོ། །རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འབྲས་
བུ་མ་ཡིན་པའི་བཀག་པ་དང་། ཚིག་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་དང་བསྒྲུབ་པས་ཀྱང་མི་འགལ་བ་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པ་འགོག་པར་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་གི་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་འགག་པའི་ཕྱིར། 
མི་དམིགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བརྗོད་དོ། །དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། མེ་ལ་སོགས་པ་མེ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་དགག་པ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁོངས་

189-1-96a

སུ་འདུ་བ་འཐད་པ་དང་བཅས་པ་བརྗོད་དེ། འཐད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །བསྐལ་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཕ་རོལ་པོས་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའི་མི་དམིགས་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་
པ་འདིའི་མཚན་ཉིད་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྟེན་གྱི་རྟགས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་རྟགས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་ནི་འབྱུང་བར་ངེས་པ་ཡིན་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དགེ་སློང་དག་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་
གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་འགོག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས། གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པར་སྟོན་པར་མཛད་པས། བསལ་བ་ཁོ་ནར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་དེ་ཡང་རང་བཞིན་དང་། འབྲས་བུ་དང་། མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པ་
གསུམ་དུ་ཡང་བསྟན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལ་དགེ་སློང་དག་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཅི་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་བཤད་དོ། །འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་། དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་ཏེ། །ཆུ་སྐྱར་ལས་ནི་ཆུ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་གྱི། །
རིགས་ནི་མཚན་མ་རྣམས་ལས་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ཙམ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་སྤང་བར་མཛད་པས། མི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བསྟན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་གང་ཟག་གིས་གང་ཟག་ལ་ཚོད་མ་འཛིན་ཅིག །
གང་ཟག་ལ་ཚད་ཀྱང་མ་འཛིན་ཅིག །དགེ་སློང་དག་གང་ཟག་གིས་གང་ཟག་ལ་ཚོད་འཛིན་པ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཟག་གི་ཚོད་ནི་ང་འམ་ང་དང་འདྲ་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པས་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྐལ་པའི་དོན་དག་ལ་མི་དམིགས་
པ་ཙམ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་སྤོང་བར་མཛད་པས། མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚིག་ཡན་ལག་ལྔ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་ལྔ་ནི། དམ་བཅས་པ་དང་། 

189-1-96b

གཏན་ཚིགས་དང་། དཔེ་དང་། ཉེ་བར་སྦྱར་བ་དང་། མཇུག་བསྡུ་བ་རྣམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་གི་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི། ཚིག་ཡན་ལག་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་གསུམ་ནི་དམ་བཅའ་བ་དང་། གཏན་ཚིགས་དང་། དཔེ་རྣམས་
སོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཡན་ལག་ལྔ་པོ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འདོད་དེ། དེ་དག་དགག་པར་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ། །རྟོག་གེ་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ནི། འདི་རེ་ཞིག་ཆོས་མཐུན་པ་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཙམ་
ཞིག་ཚུལ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་མཐུན་པ་ཙམ་ཞིག་སྦྱར་བས་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་ཆོས་མི་མཐུན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཙམ་ཞིག་སྦྱར་ན་ཡང་ཆོས་མཐུན་པ་རྟོགས་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་གཉི་ག་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉི་ག་བརྗོད་པར་བྱ་
དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་སོ། །དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་གཅིག་གི་ཡང་ནུས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་བརྗོད་པ་བསྙད་དོ། །བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འབྲེལ་པ་
ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་སྒྲ་རྣམས་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡོད་པར་ཉེ་བར་རྟོག་ཅིང་། སྒྲ་ཙམ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་དོན་ཐ་དད་པར་རྟོགས་ཏེ། དེ་དག་གི་གཞུང་ལུགས་དགག་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་
གྱི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ཆར་གྱི་ཡང་ལོག་པར་རྟོགས་པར་བསལ་བའི་ཕྱིར། སྔར་བཤད་པ་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྦྱོར་བ་གཅིག་ལ་ཡང་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་
ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་མཐུན་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཉེ་བར་བརྗོད་དོ། །རང་གི་སྡེ་པ་གང་དག་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་དང་། མཇུག་བསྡུ་བ་དག་ནི་ལྡོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་རག་ན་ཕྱོགས་གོ་ཅི་སྟེ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་སྙམ་སྟེ་སེམས་པ་དེ་

189-1-97a

དག་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཕྱོགས་བསྟན་པར་ངེས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས། དེའི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་བསལ་བའི་ཕྱོགས་
ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་དམ་བཅའ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པར་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་གིས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་
དབྱིག་གཉེན་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་འདོད་པའི་དོན་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་རྣམས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་པར་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་རྟོགས་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཡིན་ཏེ། ནུབ་མོ་ཉལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་
བུའོ། །དེ་དག་གིས་ཉལ་བ་འདབ་མ་འཁུམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་ཤིང་ཐམས་ཅད་ལ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ཤིང་ཏི་ན་ཏི་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམ་པར་གཅད་པར་གོ་རིམས་བཞིན་
དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པ་དང་། ངེས་པར་གཟུང་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ངེས་པར་གཟུང་བ་ནི་འདོད་པའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བཤད་མ་ཐག་པའི་དོན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་
ལ་ཡོད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མ་ངེས་པ་ཡང་དངོས་སུ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ཏེ། དཔེར་ན་གསོན་པོའི་ལུས་ནི་བདག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་བརྗོད་དོ། །
ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་ཧ་ཅང་ཁྱབ་ཆེ་བའི་ཉེས་པ་ཡོད་ལ། དེ་དག་ལ་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་སྨྲ་བ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ། གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ནི་རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་

189-1-97b

བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་སྤྱི་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཧ་ཅང་ཡང་ཁྱབ་ཆེས་པའི་ཉེས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་ཅན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒོལ་བ་མི་
འདོད་ཀྱང་བླ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་སོ། །དེའི་སྒོ་ནས་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་འགལ་བ་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་དང་འདྲ་བར་ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ཡང་མེད་པར་
བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གྲངས་ཅན་པ་ལ་སོགས་པ་ན་རེ་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་མ་སྨྲས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་
འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་ནི་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་བློ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་དག་གིས་དམ་བཅའ་བ་ནི་སྒྲ་མཉན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་དེ་བཞིན་དུ། མངོན་སུམ་
གྱི་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགལ་བ་དང་པོ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་ཉིད་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲ་ཤེས་ལ། གྲངས་ཅན་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ཁོ་ནར་ཁས་ལེན་པས། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་བསལ་ཏོ། །བརྡ་སྤྲོད་པ་
ཁ་ཅིག་སྒྲ་བཟང་པོ་ཁོ་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མི་བཟང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྒྲ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་རུང་བར་འདོད་པ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་སྐྱེ་བོ་གནག་རྫི་མོ་ཡན་ཆད་ལ་གྲགས་པ་འདོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གྲགས་པས་གསལ་བ་བསལ་
ཏོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྣམས་ནི་གཞན་དག་ལ་རང་གི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཚིག་རྟགས་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་ཀྱང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་

189-1-98a

བརྗོད་དོ། །རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། འཁྲུལ་པ་དང་བཅས་པ་དང་། འགལ་བ་དང་། སྐབས་དང་། མཚུངས་པ་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། མཚུངས་པ་དང་། དུས་ལས་འདས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་
སྣང་བ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་དུ་འཆད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་བཅས་པ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་ཁས་བླངས་པས་དེ་དང་འགལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འགལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་ནི་རྡུལ་
ཕྲ་རབ་དག་ནི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐབས་བསམ་པ་དེ་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར། བསྟན་པ་ནི་སྐབས་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བདག་ནི་རྟག་པ་སྟེ་ལུས་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་
བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་དག་ན་རེ་རྫས་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལས་འོང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དཔེར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དུས་ 
འདས་ནས་བསྟན་པ་ནི་དུས་ལས་འདས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་དྲིས་པ་དང་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ན་རེ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། མེད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཟ་
བའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གང་ལ་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དག་འབྲེལ་པར་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པ་ནི་མེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྭ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྭ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་
དག་དགག་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་གྱིས་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ཀྱི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དག་བསྟན་ཏོ། །ཤིང་དག་ལ་སེམས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དམ་འཆའ་བ་ཡིན་ནོ། །བདེ་

189-1-98b

བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་
པར་དམ་འཆའ་བ་ནི་རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགལ་བ་གཞན་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་འགལ་བ་གསུམ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་སོ། །རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ན་རེ། གསོན་པོའི་ལུས་ནི་བདག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་གི་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མ་
ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་དཔེར་བརྗོད་པ་ནི་དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྟེ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་གང་གི་ཚེ་གཞན་ཞིག་གིས་བརྒལ་ཏེ། སྒྲ་ནི་རྟག་པ་སྟེ་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཉིད་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཚེ་སྦྱོར་བ་སྔ་མ་མ་ངེས་
པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །པེའི་ལུ་ཀ་ན་རེ་སྤྱི་ནི་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་དག་དང་དེ་དག་གི་སྟོང་པ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །པེའི་ཐ་ར་ན་རེ་དེ་ནི་
གསལ་བ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། བར་གྱི་ཡུལ་ལ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལས་མ་གཏོགས་པ་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་གསུམ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱིས་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའི་དཔེ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་སྐྱོན་ཅན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་ཉེ་བར་བཀོད་དེ། བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟར་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ལུས་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཅན་ནི་རྫས་ཐམས་ཅད་

189-1-99a

ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལས་ནི་ལུས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ལ་ལུས་ཅན་ཡང་ཡིན་ནོ། །སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ལམ་པོའི་ཆེའི་མི་བཞིན་ནོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ན་རེ། སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྟེ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་རིག་པའི་བྲམ་ཟེས་ནི་མི་འགའ་ཞིག་གིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཚིག་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རིགས་པ་ཅན་གྱི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་
ལྟག་ཆོད་རྣམས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་པ་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱས་པ་ཉིད་དང་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྦྱར་ཀྱང་ལྟག་ཆོད་སྨྲ་བས་རྒོལ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཅི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ཕྲད་ནས་སྒྲུབ་
པར་བྱེད་དམ་འོན་ཏེ་མ་ཕྲད་ནས། གལ་ཏེ་ཕྲད་ནས་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀླུང་གི་ཆུ་རྒྱ་མཚོ་དང་ཕྲད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་ཟིན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་འགྱུར་རམ། མ་གྲུབ་པ་དང་ཕྲད། རེ་ཞིག་མ་གྲུབ་པ་དང་
ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་ཟིན་ན་ཡང་འདི་གང་གི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཕྲད་པའི་ཕྱོགས་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མ་ཕྲད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་མ་ཕྲད་པ་རྣམས་དང་ཁྱད་པར་མེད་

189-1-99b

པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟག་ཆོད་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པར་ཡོད་པར་ཆོས་མཐུན་པ་ཙམ་གྱིས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་
མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རིགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཆུ་དང་འབྱུང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མེས་མི་བསྲེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ངེས་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་
སུན་འབྱིན་པ་ལ་ཡང་ཀླན་ཀ་འདི་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པས་སུན་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདྲི་བ་ལོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་མཐའ་མེད་པས། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ངེས་པར་གཟུང་བ་ཁོ་ནས་དེ་
དག་བསལ་བ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པའི་ཐིགས་པའི་ཕྱོགས་སྔ་མ་མདོར་བསྡུས་པ། སློབ་དཔོན་མང་དུ་ཐོས་པ་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤུདྡྷ་སིཾ་ཧ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་དཔལ་བརྩེགས་རཀྵི་ཏས་
བསྒྱུར་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      ༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ནཱ་ཡ་བིནྡུ་པིཎྜཱརྠཱ། བོད་སྐད་དུ། རིགས་པའི་ཐིགས་པའི་དོན་བསྡུས་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་གིས་རིགས་པ་བཞི་མཁྱེན་དང་། །རྒྱལ་བ་མཛད་དང་མདོར་མཛད་
དང་། །ཕན་བྱེད་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །མདོ་རུ་བསྡུས་པ་བརྩམ་པར་བྱ། །མངོན་སུམ་དག་གི་མཚན་ཉིད་དང་། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དཔག །རྗེས་སུ་དཔག་སྣང་གཉེན་པོའོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གྲངས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་རྒྱུ་འབྲས་དང་། །རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་བཞི། །
ལོག་རྟོག་རྣམ་བཞིའི་གཉེན་པོ་ཡིན། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། །གྲངས་དང་ཡུལ་དང་རྒྱུ་འབྲས་དང་། །ཚུལ་དགུ་རྟགས་གསུམ་སྦྱོར་བ་དང་། །མི་དམིགས་པ་ལ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། །སྤྱི་དང་དུས་དང་སྦྱོར་བའོ། །མདོར་ན་ཉི་ཤུ་དགུ་རུ་འདོད། །རྗེས་དཔག་མཚན་ཉིད་དྲུག་ཏུ་འདོད། །

189-1-100a

དེ་ཡི་གཉེན་པོར་རབ་ཏུ་བསྟན། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་ལ། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། །ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན། །རེ་རེ་ལ་ཡང་བཅོ་ལྔའོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་བགྲང་བ་ནི། །མི་དམིགས་པ་དང་རང་བཞིན་དང་། །འབྲས་བུའི་རང་
བཞིན་རྣམ་པ་གསུམ། །རང་བཞིན་དག་དང་ཁྱབ་པར་གྱུར། །ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་སྦྱོར་བའོ། །ད་ནི་རེ་རེ་དག་ལ་ཡང་། །རྗེས་སུ་འགྲོ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས། །ལྡོག་པ་དག་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན། །སྤྱི་རུ་བཅོ་ལྔ་མངོན་པར་བརྗོད། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་སྤྱད་ན་ནི། །དེ་དང་འདྲའོ་
གཞན་དུ་ནི། །ལྡོག་དང་ཕྱོགས་ཆོས་དངོས་སུ་བསྟན། །འགྲོ་བ་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ། །ཡང་དག་མ་ནོར་ཕྱོགས་བཞི་ནི། །དངོས་པོ་ཉིད་དང་བདག་ཉིད་འདོད། །མ་བསལ་བའོ་ཕྱོགས་ལྟར་བཞི། །མངོན་སུམ་དག་དང་རྗེས་སུ་དཔག །གྲངས་དང་ཚིག་མ་བསལ་བའོ། །མདོར་
བསྡུས་སུམ་ཅུ་བརྒྱད་དུ་བཞེད། །དེ་རྣམས་དག་གིས་འཇོམས་པར་བྱེད། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྣང་བ། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ཉི་ཤུ་བཞི། །དཔེ་ཡི་སྐྱོན་རྣམས་ཉི་ཤུའོ། །གཏན་ཚིགས་ལྟ་བུ་བགྲང་བ་ནི། །མ་ཚང་མ་གྲུབ་མ་ངེས་པ། །
འགལ་དང་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་ཅན། །མ་ཚང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས། །མ་གྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག །མ་ངེས་པ་ལ་བརྒྱད་དུ་འདོད། །འགལ་བ་དག་ལ་རྣམ་པ་བཞི། །འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་གཉིས་ལ་བཞི། །མདོར་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ། །སྤང་བར་བྱའོ་དཔེ་ཡི་སྐྱོན། །མཐུན་པའི་དཔེ་དང་
མི་མཐུན་དཔེ། །རྣམ་པ་གཉིས་སོ་གཞན་ལ་ནི། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་པ་དགུ། །བསྒྲུབ་བྱར་སྒྲུབ་དང་གཉི་ག་ཡི། །ལས་དང་རྡུལ་དང་བུམ་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་གསུམ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་མེད་དང་བསྟན་པ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་པ་
དགུ། །དེ་དང་འདྲའོ་རྣམ་པ་དྲུག །ལྡོག་པ་མེད་དང་མ་བསྟན་པ། །ལྡོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་གསུམ། །དྲུག་ནི་གོང་པོ་རབ་ཏུ་བརྟགས། །གཉེན་པོ་དག་ལ་སུན་འབྱིན་ནི། །ཡང་དག་པ་དང་ལྟག་ཆོད་དོ། །མདོར་ན་ཉི་ཤུ་དག་དང་གཉིས། །སྤྱིར་ན་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་གཅིག །

189-1-100b

སྤང་བར་བྱ་བ་བཞི་བཅུ་དྲུག །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བདུན་ཅུ་ལྔ། །དེ་ནི་ཚིག་ཀྱང་བདུན་ཅུ་གསུམ། །ཤློ་ཀ་བཅོ་བརྒྱད་རྐང་པ་གཅིག །ཡོངས་སུ་བསྡོམས་ཏེ་མངོན་པར་བརྗོད། །རིགས་ཐིགས་དོན་བསྡུས་འདི་དག་ལ། །འཁྲུལ་ཅིང་ནོར་པ་མཆིས་པ་རྣམས། །འཕགས་དང་མཁས་པ་
རྣམས་ལ་ཡང་། །བཟོད་པར་གསོལ་ལོ་མཁས་པ་རྣམས། །མ་ཧ་པཎྜི་བཟོད་པ་མཛོད། །འཁྲུལ་ནོར་གཞུང་རྣམས་བསྲང་དུ་གསོལ། །རིགས་པའི་ཐིགས་པའི་དོན་བསྡུས་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སུ་རེནྡྲ་བོ་དྷི་
དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།།      ༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཧེ་ཏུ་བིནྡུ་ཊཱི་ཀ །བོད་སྐད་དུ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཐིགས་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་ཡོན་ཏན་མཆོག་རབ་ཚོགས་
ཅན་རིགས་པའི་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལ། །རྟགས་འབད་ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མུན་པ་ཆེན་པོ་འཐབ་ཚོགས་རྩ་ནས་མེད་པར་བྱས་པ་ཡང་། །སྟོང་པ་སྲིད་གསུམ་འཇིགས་སྤངས་སྐྱེ་བོའི་ཆུ་བོ་ཕ་རོལ་རྒལ་བ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་བྱ་གཏན་
ཚིགས་ཐིགས་པ་རབ་གསལ་ལུགས་རྒྱས་རྣམ་པར་དབྱེ། །དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིའི་འབྲེལ་པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། དགོས་པ་དང་། དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་རྣམས་སྟོན་པར་བྱེད་
དོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། དགོས་པ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ། འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཇི་སྲིད་དུ་
འདིའི་དགོས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའམ། འདིའི་འབྲེལ་པ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་མ་རིག་པ་དེ་སྲིད་དུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ན་མཉན་པ་དང་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ལྟ་བས་ན་

189-1-101a

ཉན་པའི་སྐྱེ་བོ་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྙད་པས་ནི་འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་སྙམ་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་རྨོངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །དགོས་པ་བརྗོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་
མེད་པར་དོགས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །འབྲེལ་པ་བསྙད་པས་ནི་ཐབས་མ་ཡིན་པར་དོགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་འདིར་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་དགོས་པ་དངོས་སུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་བརྩམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་ན་
རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཐབས་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཤུགས་ནི་འདི་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྩོམ་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་དོན་གྱིས་ན་ཐབས་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་རྟོག་
པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་མི་འཇུག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་
རྟོགས་པ་ཡིད་ཆེས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིས་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ནི་དགོས་པ་འདིའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་དགོས་པ་གཉིས་ནི་ཐབས་དང་ཐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཐོས་པ་
ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་དང་། བྱ་བ་དང་། བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། འབྲེལ་
པ་ཡང་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲུབ་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བའི་མཇུག་ཐོགས་དང་། བླ་མ་བརྒྱུད་པའི་རིམ་པའི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་

189-1-101b

ལ་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་པ་ཡིན་པས་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ནི་དེའི་ཐབས་ལ་འཇུག་གི། འདི་ནི་བླ་མ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རྒྱས་པར་བྱ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་
རྣམས་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་གནས་པ་ལ་བརྒྱ་ལ་འགའ་ཞིག་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ནི་གང་དུའང་དགོས་པ་མེད་
པས་བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ངལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར། དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་གང་གི་
ཕྱིར་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འབད་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ལས་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དགོས་པར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་
བརྩམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། རེ་ཞིག་འདི་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི། དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས། དབང་པོ་རྣམས་ལས་ལོག་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནི་དོན་ཡང་
ཡིན་ལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའང་ཡིན་པས་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞལ་བྱའོ། །དེ་ཡང་བླང་བར་བྱ་བ་དང་། དོར་བར་བྱ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ལ་འདིར་དོན་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་གཞལ་བྱ་སྤྱིར་བསྟན་ཏོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་སྨོས་པས་
ནི་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ། །གང་དག་བླང་བ་དང་དོར་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་དང་། དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ལ། དོན་གྱི་སྒྲས་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ནི་དོར་བར་བྱ་བ་དང་། བཏང་

189-1-102a

སྙོམས་སུ་བྱ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། སྒྲུབ་པར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ལེན་པ་དང་འདོར་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་ལ་བྱའོ། །གང་གི་རྟེན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟེན་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། རྟེན་
རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒྲ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་བྱའོ། །རྟེན་གྱི་སྒྲ་ནི་རྒྱུ་ལ་བྱའོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །མདོར་བསྡུས་ནས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་འདིར་བསྡུས་པ་ལ་འགལ་བའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་མགུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མངོན་པར་བསྡུས་པར་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་གྱི། གཞུང་བསྡུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་གཞུང་ནི་མང་ལ། དངོས་པོ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཙམ་དཔྱོད་པར་ཟད་དེ། མངོན་སུམ་ཡང་མི་
དཔྱོད། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མི་དཔྱོད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དང་དཔེ་ཡང་མི་དཔྱོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་མདོར་བསྡུས་པའི་སྒྲ་ནི་དངོས་པོ་བསྡུས་པ་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་སྟེ། འདིར་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་
ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིད་ཆེས་པ་སྟེ། དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་བརྩམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་མཐའ་དག་ལ་སྙེགས་སོ། །བརྩམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་
བྱེད་པའི་གཞུང་གི་བདག་ཉིད་དུ་བརྩམ་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པ་ལེན་པ་དང་འདོར་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམ་མོ། །ཡང་ན་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། འདིས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ། 

189-1-102b

གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་རག་ལུས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམ་མོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཆེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་
ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་གཟུང་བ་དེའི་ཚེ་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་པས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ཆོས་དེའི་ཆས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་
སྒྲར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དངོས་སུ་རྟགས་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བར་རིགས་པར་གྱུར་པས་དེ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཆོས་དེའི་ཆས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ཡུལ་མཐའ་དག་བསྡུས་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡན་ལག་གི་
དོན་ནི་འབྲེལ་པ་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ལ། དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་དང་། འབྲས་བུ་དང་། མི་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ཡིན་
ནོ། །གཏན་ཚིགས་གསུམ་པོ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དག་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་སྤྱི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་གཟུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའམ། གྲུབ་ན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་མེད་པར་
འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ། ཕྱོགས་ནི་ཆོས་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཆོས་ཅན་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲར་བཤད་ཀྱི་སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལ་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། 
ཡན་ལག་ལ་སྤྱིའི་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱི་ལ་ཡན་ལག་གཉིས་ཡོད་དེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ཆོས་ཅན་ཙམ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱི་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲར་བཤད་དོ། །ཀླན་ཀའི་བསམ་པས་དགོས་པ་

189-1-103a

མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་སུ་བསྟན་དུ་རུང་བ་ལ་ནི་དགོས་པ་མེད་པར་ཉེ་བར་གདགས་སུ་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཅན་འབའ་ཞིག་ལ་ཕྱོགས་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། ཉེ་བར་གདགས་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་
གདགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པ་ན་ཆོས་ཅན་གང་ཡང་རུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་
དུ་འོངས་པས་ཉེ་བར་གདགས་པར་བྱའོ། །ཉེ་བར་བཏགས་པ་བྱས་ནས་ཉེ་བར་གདགས་སུ་རུང་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བར་གདགས་སུ་རུང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་སྤྱིའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདི་ལྟར་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
ཉེ་བར་གདགས་པ་བྱས་ན་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་མིག་གིས་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འགལ་བའི་གཞིས་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཁྭའི་ནག་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ཉེ་བར་གདགས་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་
བསམ་པས་གལ་ཏེ་ཆོས་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པས་ཆོས་བརྗོད་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡིན་པར་བརྗོད་ན་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་སྨོས་པར་མི་བྱའོ། །ཆོས་བརྗོད་པ་ཁོ་ནས་ནི་ཆོས་ཅན་དུ་
ཡང་འགྱུར་རོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་ཆོས་སྨོས་པས་ཀྱང་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཆོས་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་གཞན་ལ་རག་ལུས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཡོད་ཕན་ཆད་གདོན་མི་ཟ་བར་ཆོས་ཅན་འཕེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་
ཆོས་ཅན་སྣོས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། བརྟེན་པར་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཏེ། ཆོས་ཅན་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་འགྲུབ་པ་ནི་རྟེན་ཆོས་ཅན་འགྲུབ་པའོ། །ཡང་ན་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཆོས་ཅན་འགྲུབ་པ་ནི་རྟེན་ཆོས་ཅན་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཅན་གྲུབ་པ་དང་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་

189-1-103b

བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེ་བར་གདགས་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་ཆོས་ཅན་སྨོས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་སེལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཆོས་ཅན་གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པར་འགྱུར་གྱི། བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བའི་ཆོས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལ་འདི་གོ་ག་ལས་ཤེས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཆོས་ཅན་སྨོས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདིར་ཉེ་བ་ནི་བློ་ལ་སྣང་
བའམ་ཡང་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་པའོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཉེ་བར་གདགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན་སྨོས་པས་ཀྱང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའམ། 
ཡང་ན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ནི་ཆོས་ཅན་སྨོས་པས་འགྲུབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་ཉེ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཆོས་སྨོས་པས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདིར་ཆོས་ཅན་སྨོས་པ་གཞན་དག་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བར་
བསྒྲུབ་པ་དང་། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཀྱང་ཉེ་བར་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཡང་ཉེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བློ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་སྐབས་ཀྱང་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་དུ་
འགྱུར་བ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་འགྲུབ། ཡང་ཕ་རོལ་པོས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདིར་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་འདོད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་སྨོས་པའི་དོན་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་གྲུབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷག་མས་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་སྨོས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བའི་དོན་ཡིན་

189-1-104a

པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱབ་པ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་བརྗོད་མ་དེ་ཁོ་ནས་ཡོད་པར་འགྲུབ་སྟེ། དཔེ་ལ་གཏན་ཚིགས་བྱེད་ན་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་མི་འཐད་དེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མ་སྨོས་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་
ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གང་ལ་སྙེགས་ཤེ་ན། དེ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། སྔར་ཆོས་སྨོས་ཀྱང་ཆོས་ཅན་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཆོས་སྨོས་པས་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཆོས་ལ་སྙིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་
པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་གྲུབ་ཀྱང་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་སྨོས་སུ་དོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གྲུབ་ཀྱང་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་སྨོས་པ་ཡང་མཐོང་བས་དེ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་འགྲུབ་ངེས་པ་ཡིན་པར་དོགས་པ་དེ་ཉིད་དཔེ་དང་བཅས་པར་
བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཏན་ཚིགས་ལོག་པར་གྲུབ་པོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་གཏན་ཚིགས་ལོག་པར་གྲུབ་མོད་ཀྱི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་
པ་ལ་གཏན་ཚིགས་མེད་དོ་ཞེས་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་ལས་ལོག་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། འགལ་བ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་པར་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་སྨོས་པས་དཔེའི་ཆོས་
ཅན་ལ་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པར་གྲུབ་མོད་ཀྱི། ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དཔེའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་དོགས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་
ཉེ་བར་གདགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདི་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་དེ་ལྟ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤུགས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའི་ཤུགས་དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། འོན་

189-1-104b

ཀྱང་བསྒྲུབ་དཀའ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་ཉེ་བར་གདགས་པ་ཙམ་ཡི་གེ་མཉམ་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འཐད་པ་གཞན་བསྡུ་བའི་དོན་ཏེ། ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་དོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། བསྒྲུབ་དཀའ་བ་ཡང་
ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་འདིར་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ལ་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། ངེས་པར་བྱ་བ་གཉི་ག་སྲིད་པ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་
བསྡུས་པར་འགྱུར་གྱི། དཔེའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཡོངས་སུ་མི་སྡུད་པ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེ་བར་གདགས་པ་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ་དོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཙོ་བོ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤུགས་བཤད་པ་གང་ཡིན་
པའི་ཤུགས་དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཤུགས་འདིས་སྒྲུབ་པ་བསྒྲུབ་དཀའ་བར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཉེ་བར་གདགས་པ་ཙམ་ཡི་གེ་མཉམ་པས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ནི་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པའི་དཀའ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དཔྱད་པ་འདིར་དབང་ཕྱུག་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་སྔ་མ་སྨྲ་བས་དེས་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་ཀླན་ཀ་བཙལ་བ་ལ་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་གཟུ་བོར་གྱུར་པ་འདིས་ལན་བཏབ་པོ་ཞེས་གྲག་གོ། །དེ་ལྟ་བས་
ན་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་བསྡུ་བ་དུ་མའི་དགོས་པ་ཡོད་པས་འདོད་པའི་བསྡུ་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཀླན་ཀའི་བསམ་པས། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་དྲུག་པའི་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་ཆོས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པའི་ཆོས་ལྟ་ཞིག་གཞན་དུ་འཇུག་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ཕྱོགས་དང་སྦྱར་རོ། །ཕྱོགས་དེའི་ཁྱད་པར་

189-1-105a

ལ་ལྟོས་པས་ན་དེའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། གང་ཞིག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་གཞན་དུ་འཇུག་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། ཡང་འདི་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡོད་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་འབྲུ་མང་པོ་པ་དང་། 
དེ་ནི་ཕྱོགས་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་ལས་ཀྱི་གཞི་དང་། ཕྱོགས་དང་ཆོས་ཡིན་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་ཟླས་དབྱེ་བ་དང་བསྡུ་བ་དུ་མ་ཞིག་འཐད་ན། འདིར་ཇི་ལྟར་ན་དྲུག་པའི་བསྡུ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་བཞེད་
དོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མ་བོར་ན་གང་གི་ཆོས་སུ་ཡང་མི་འགྱུར་བས་འབྲུ་མང་པོ་པ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་གཞི་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མ་བོར་ན་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཟླས་དབྱེ་བ་ཡང་གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་
གཉིས་ཀྱི་ཚིག་ཏུ་བྱ་དགོས་སོ། །འོན་ཏེ་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་མ་ནིང་གི་རྟགས་སུ་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་དག་ལ་མ་གཏོགས་པ་ནི་དྲུག་པའི་བསྡུ་བ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡང་ཀླན་ཀ་ཡོད་པས་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པས་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འབྲེལ་བ་རྣམ་
པར་བཅད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ནི་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་མ་འབྲེལ་བའི་སྒྲ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །
དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་སྒྲ་ལ་བྱས་པ་ཉིད་ཡོད་ཀྱི། སྒྲའི་ཆོས་བྱས་པ་ཉིད་ཁོ་ན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་དཔེར། དཔེར་ན་ནག་པ་གཞུ་ཐོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིར་ནག་པ་གཞུ་ཐོགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་
གཞུ་ཐོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་འགོག་པ་ཡིན་གྱི། ནག་པ་ཁོ་ན་གཞུ་ཐོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་འདོད་པའི་ངེས་པར་གཟུང་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འདོད་པའི་ངེས་པར་གཟུང་བ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དང་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་བཅད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་

189-1-105b

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་ལ་འབྲེལ་བ་ནི་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དང་འབྲེལ་པ་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚིག་གི་དོན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། ཕྱོགས་ཁོ་ནའི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
འདི་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བུ་གཞུ་ཐོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བུ་ཁོ་ན་གཞུ་ཐོགས་སོ་ཞེས་གཞུ་ཐོགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་གཞན་དག་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ན་ལ་ལར་ནི་མ་འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་བཅད་པས་ངེས་པར་གཟུང་བར་འདོད་ལ། ལ་ལར་ནི་གཞན་དང་
འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་གཅད་པ་ངེས་པར་གཟུང་བར་འདོད་པའི་འདོད་རྒྱལ་འདི་ག་ལས་སྨྲས་པ། གང་དུ་ཅི་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེར་གང་གི་ཚེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མེད་པ་རྣམ་པར་བཅད་པ་རིགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་མ་འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་བཅད་
པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཅི་ནག་པ་གཞུ་ཐོགས་སམ། འོན་ཏེ་མི་ཐོགས་ཞེས་ནག་པ་གཞུ་ཐོགས་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེར་ནག་པ་གཞུ་ཐོགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ན། གཞུ་ཐོགས་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་ལ། གང་དུ་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་ལ། གཞན་ལ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡོད་དམ་མེད་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟོས་
ནས་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེར་ནི་གཞན་དག་དང་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བུ་གཞུ་ཐོགས་པ་ཁོ་ནར་གྲུབ་ལ། ཅི་དེ་དང་འདྲ་བ་གཞན་ལ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བུ་གཞུ་ཐོགས་སོ་ཞེས་སྨོས་ན། གཞན་དང་འབྲེལ་པ་
རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཚེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་ལ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅི་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྒྲས་མ་འབྲེལ་པ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་དང་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྐྱོན་མཐའ་དག་སྤངས་ཏེ་གཞུང་བཙུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གཞན་བཤད་པར་བཞེད་ནས། དེའི་ཆ་ནི་དེའི་ཆོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ་། །གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འདས་མ་ཐག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་སྙེགས་པར་རིགས་མོད་ཀྱི། 

189-1-106a

འོན་ཀྱང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཁོ་ན་སྦྱར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ལ་ནི་ཆོས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆ་ཞེས་བྱ་བའི་
སྒྲ་ཡན་ལག་གི་ཚིག་ཏུ་ག་ལ་འགྱུར། ཁྱབ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། ཁྱབ་པ་ནི་དེ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆུབ་པ་ནི་ཁྱབ་པ་སྟེ། ཟིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཡང་རེས་འགའ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་
པར་བརྗོད་པར་བཞེད་ལ། རེས་འགའ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བཞེད་དེ། གང་གི་ཚེ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ཡོད་པ་ཁྱབ་པའི་སྒྲར་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདོད་པའི་ཁྱབ་པ་ཁོ་ན་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་ང་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ངེས་པར་གཟུང་ན། དེའི་ཚེ་མི་སྲིད་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འབའ་ཞིག་གིས་ཁྱབ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དེ་ནི་
འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་ངོ་ཞེ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་གྱི། གློག་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་བ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟག་པ་ཉིད་ནི་གཞལ་བྱ་ཁོ་ན་དག་ལ་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དེ་ལ་ཁྱབ་
པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདོད་པའི་ཁྱབ་པ་མི་སྲིད་དོ། །འདིར་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་ལ་

189-1-106b

ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མི་སྲིད་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་གང་དག་ལ་གཏན་ཚིགས་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་དམ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ་
ཞེ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་དག་ལ་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡོད་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གློག་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་ཡང་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟག་པ་དག་ལ་ནི་
གཞལ་བྱ་ཉིད་ཡོད་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་ཆོས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་གཉི་གའི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དག་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དག་གི་འབྲེལ་པ་ལྡན་པ་རྟེན་ཉིད་དུ་ཐ་མི་དད་ཅིང་རྣམ་པ་གཅིག་པར་རྟོགས་སོ། །འདིར་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ན་ནི་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་བཅད་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལ་
ལྟོས་ན་ནི་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་བཅད་པས་འབྲེལ་པ་ཡིན་པས་འབྲེལ་པ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་རྟོགས་སོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་ཁྱབ་པ་གཉི་གར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཁྱབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དང་པོར་དེ་
གཉིས་ཁོ་ན་གཏན་ལ་དབབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་སེམས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། འདིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱབ་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་བརྗོད་པ་ཁོ་ནས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་རང་གི་ཚད་མ་ཇི་ལྟ་བ་སྟེ། 
བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཇི་ལྟ་བུས་ངེས་པར་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཁྱབ་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ནུས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་

189-1-107a

པའི་སྐབས་ཀྱིས་བལྟ་བར་བྱའི། ཁྱབ་པ་སྨོས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྨོས་པ་ནི་སྦྱོར་བའི་རིམ་པ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པར་
ཁྱབ་པ་འཕེན་པར་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱབ་པ་ཡང་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་ན་ཡང་ལྡོག་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་ལོག་ན་ངེས་པར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི། དེའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འགྲུབ་པར་ཁྱབ་པ་ནི་ལྡོག་པ་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་
དག་གིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཡོད་ན་ཁྱབ་པ་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་དག་གིས་ཁྱབ་པ་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་དག་ངེས་པའི་ཁྱབ་པ་ངེས་
པ་ལ་རག་ལུས་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་དེར་དེ་གཉིས་ངེས་པ་ཡང་འཕངས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཁྱབ་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་དག་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཇི་ལྟར་ངེས་པ་ནི་འོག་ནས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་འཕེན་པ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་
པར་ཟད་དོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པ་བསྒྲུབ་པར་བཞེད་ནས། དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་
ཏུ་གྲུབ་པ་དང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཕྱོགས་ན་དུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ན་ནི་དུ་བ་མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པོ། །གང་ཞིག་དུ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཁོ་

189-1-107b

ན་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་ན་མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ནས་དུ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་སྣང་བ་དུ་བ་ཁོ་ན་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པར་སྲིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྦྱོར་བ་ནི་དུ་བ་ལས་དུ་བ་འདི་ནི་མེ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་འགྱུར་
རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་རྒོལ་བ་དེ་ལ། འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་ཡང་དུ་བའི་རྩ་བ་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཡན་ལག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེས་པ་མཚུངས་སོ་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དུ་བའི་ཡན་ལག་ཅན་
དེ་ཡོད་པས་དེས་ན་ཉེས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འོ་ན་ནི་འདི་ན་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅན་ཡོད་པར་འགྱུར་བས་མཚུངས་སོ། །ཕྱོགས་ཁོ་ན་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཕྱོགས་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། དུ་བ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་ནི་
མི་ཟེར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ལས་བྱས་པ་ཉིད་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ལ་ནི་རྐྱེན་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པའི་བྱས་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒོ་ནས་གྲུབ་བོ། །མངོན་སུམ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེས་ཕྱོགས་
ན་དུ་བ་འཛིན། འདི་ལྟར་ཕྱོགས་འདི་ན་དུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་དུ་བ་གཟུང་བར་བྱ་དགོས་ན། མངོན་སུམ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་མི་འཛིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ན་ཕྱོགས་ན་དུ་བ་མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་གྲུབ་སྙམ་པ་ལ། དུ་བ་
དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ནི་དུ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དུ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་གཞན་གྱིས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བའི་ཕྱོགས་ལས་གཞན་པའི་ཕྱོགས་ནི་དོན་གཞན་ནོ། །གང་ལ་
དེས་དབེན་ཞིང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་གཞན་གྱིས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཏེ། དུ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་བ་མེད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་དུ་

189-1-108a

བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་དག་ལས་ཐ་དད་པ་བདག་ཉིད་སོ་སོར་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་གང་གི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་དེ་ལའོ། །ཇི་
ལྟར་མཐོང་བ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་དོན་དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་དོན་གཞན་ལས་ཐ་དད་པ་ལ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཤེས་པ་གང་ལ་ཡུལ་དེ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །དྲན་པ་རྟགས་ཤེས་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉིད་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་ཤེས་པའོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མདུན་ན་བླ་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་གཉིས་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་དེའི་རྣམ་པ་སྐྱེས་པས་ཤེས་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་བླ་འོག་གི་
དངོས་པོ་གཉིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ན། གང་གི་ཕྱོགས་ན་དུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་བཟུང་ཟིན་པ་དེ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ན། གང་གི་འདི་ན་
དུ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དགག་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་རྣམ་པ་སྐྱེས་པས་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་
འཛིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཕྱོགས་ན་དུ་བ་ཡོད་པའི་འབྲེལ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་ནི་འདི་ན་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའམ། འདི་འདིའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡིད་ཆེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་
མངོན་སུམ་ལ་སྲིད་ན་ཇི་ལྟར་མི་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་ཚོགས་སྐྱེས་པ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དང་པོ་ཡུལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོར་ཡུལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་

189-1-108b

པ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་འདིར་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་སྟོབས་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་པོ་དང་དངོས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། 
དྲན་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་དགག་པའི་ཕྱིར། དེ་དེ་ལྟར་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་མཐོང་ནས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་དེ་རྣམ་པ་གང་དང་གང་གིས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དུ་བ་སྣང་བ་དང་ལྡན་པའམ། 
ཡང་ན་འདོད་པའི་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་པའམ། ཡང་ན་གཞན་གང་ཡང་རུང་བའི་རྣམ་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་དེའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོན་གཞན་ལས་ལོག་པའི་ངོ་བོ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་
སྟོབས་ཀྱི་དོན་གཞན་ལས་ལོག་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་རྣམ་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་
དོན་གཞན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་། །ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ལོག་པ་བཟུང་ངོ་། །དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟོན་ཏོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་མ་ཡིན་
པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དོན་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལས་ལོག་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའོ། །གང་ལ་ཡུལ་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་
བས་ན་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་སྙམ་པ་ལ། སྔར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་

189-1-109a

ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་དེའི་ངོ་བོར་བརྗོད་པས་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་སྔོན་མ་རྟོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་དྲན་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་
མཐོང་བའི་དོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་དགག་གོ། །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །སྤྱི་མེད་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། སྤྱི་ཡོད་དུ་ཆུག་ན་ཡང་དོན་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་
ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཕ་རོལ་དུ་སྤྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཚད་མ་ཉིད་དགག་པའི་ཕྱིར། དོན་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པ་མཐོང་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་
མཐོང་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མཐོང་ནས་ཕྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་བ་རྟོགས་པ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་ནི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་བ་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །དོན་ནི་དགོས་པའོ། །བྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པའོ། །དོན་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི་དོན་བྱེད་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར། དེ་ཞེས་
བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་བྱེད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡང་ཞེས་པའི་དོན་ནི་ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་བས་ན་དོན་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དོན་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རང་གི་ལུགས་
བརྗོད་པར་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར། དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ལ་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་ལ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཚོལ་ཏེ། རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་

189-1-109b

གཏོང་བ་རྣམས་ནི་བསླུས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚིག་གི་ལུགས་དང་མཐུན་པར་བརྗོད་པར་ཟད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ཕལ་ཆེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པས་ལྷས་བྱིན་གྱིས་བྱས་སོ། །ཡང་ན་གཞན་གྱིས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་
ལ་སོགས་པ་སྨྲའོ། །རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སྤྱི་ཡང་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྤྱི་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར། སྤྱི་ནི་དོན་བྱེད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ནུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
སྤྱི་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ནུས་ན་ཇི་ལྟར་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར། སྤྱི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རྐྱེན་ནོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱིས་
རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་གཟུང་བའི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་དཔེར། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་སྔོན་པོ་མཐོང་ནས་ཕྱིས་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་སྔོན་པོའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་
པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྣང་བའི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་གཟུང་བ་སྤྱི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་སྙམ་པ་ལ། སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ནས་སྔོན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ཀྱི། སྤྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། དོན་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་བསྡུའོ། །འདི་ནི་དེ་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། 
རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་སྔོན་

189-1-110a

པོའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་མཐོང་ན། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ལ། སྔོན་པོའི་སྤྱི་ཡང་བྱ་བ་བྱེད་པར་གྱུར་ན། ཡང་གནོད་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར། 
དེའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཟུང་བའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རྐྱེན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བ་སྔོན་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཡུལ་གྱིས་ནི་སྔོན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གོས་ཁ་དོག་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། 
འདི་ལྟར་སྤྱི་ནི་རྟག་པའམ་བརྟགས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་གྲང་ན། རྟག་པ་ནི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་
གྱི། ཤེས་པ་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། བྱ་བ་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྤྱི་རྟག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དོན་བྱེད་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ནས། མཇུག་
བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་མ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ལ། སྤྱི་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
དེ་སྐད་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་པས་ཀྱང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་དགོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཐོང་བ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་
བསྒྲུབས་ནས། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ནི་དྲན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་ནས་ཕྱིས་མངོན་སུམ་གྱི་མཐུ་ལས་སྐྱེ་བ་མངོན་སུམ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་

189-1-110b

པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བྱ་བའི་སྒོ་ནས་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རིགས་ཀྱི་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མཐུ་ནི་དེའི་མཐུ་སྟེ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། འདི་ལ་དེའི་མཐུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་ནི་དེ་དང་
མཐུན་པར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། གསལ་བར་མི་སྣང་བར་བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་དང་མཐུན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མངོན་སུམ་དང་སྦྱར་རོ། །བྱ་བའི་སྒོ་ནས་དེའི་
ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་སུ་ན་ཡུལ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། དེ་དག་ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར། བྱ་བ་ནི་འདིར་རང་གི་
མཚན་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་
མཐོང་བའི་ཡུལ་མ་གཏོགས་པའི་ཡུལ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ཉམས་སུ་མྱོང་ཟིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཟིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་དུ་
ཟིན་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ནི་ཚད་མ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ལྟ་ཞིག་ཚད་མའམ་

189-1-111a

ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཚོལ་དུ་ཟད་མོད། དོན་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། ཚད་མ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་
ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚད་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །གང་ལ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟེན་པ་དང་རག་ལུས་པ་དག་ན་གནས་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ཚད་མར་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། དེའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་བྱེད་པར་རུང་བའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་དངོས་པོ་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ལ་
འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ནི་དངོས་པོ་ལ་རག་ལུས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་སོ། །དོན་བྱ་བར་རུང་བ་ནི་དོན་བྱེད་པར་རུང་བའོ། །འཇུག་པ་གང་ལ་ཡུལ་དེ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་བྱེད་པར་རུང་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དོན་བྱེད་པར་རུང་བའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་
ཏེ་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ལ་འཇུག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ཚད་མར་རྣམ་པར་གཞག་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་དོན་བྱེད་པར་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་དོན་བྱེད་པར་རུང་
བ་ལ་འཇུག་ན། འོ་ན་ནི་དེ་དག་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ནི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དོན་བྱེད་པར་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། འདིར་བསྡུས་
པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ལ་འཇུག་ལ། དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ཡང་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ཚད་མར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་བསྒྲུབ་པའི་

189-1-111b

ཕྱིར་ཚད་མ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་དོན་བྱེད་པར་རུང་བར་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ན་ཚད་མ་ཉིད་དངོས་པོ་ལ་རག་ལུས་པ་མ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དངོས་པོ་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་མ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཡང་ཚུལ་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་དགག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟག་པ་དེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཟུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟག་པ་དེ་ལས་ཀྱང་རང་གི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྷག་པར་ཆགས་པས་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་ལ། ཞུགས་ན་ནི་འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་མཚུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། 
འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པར་དོགས་པ་
བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མར་མི་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་ཡུལ་གཅིག་ལ་མངོན་སུམ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ། མངོན་སུམ་སྔ་མ་དང་
མངོན་སུམ་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་འགའ་ཞིག་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་དག་གིས་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཐ་མི་དད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འགའ་ཞིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ལ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །
གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འདོད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདི་དག་གི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེ་བར་

189-1-112a

སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་རྣམས་ཚད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ལ་སྦྱོར་བའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་འདྲེན་པར་བྱེད་ལ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་
ལམ་འདྲེན་པར་བྱེད། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་འགལ་བའི་བརྟེན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་བརྟན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པར་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་
དེ་དང་འདྲ་བ་གཞན་དུ་ཡང་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཡང་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འདོད་པ་ལ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གཞན་གང་ལ་
གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་བ་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་དག་གི་མཐུ་ཐ་དད་པར་མེད་དེ། དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་དོ། །དཔེར་ན་
གང་ལ་མཉམ་པ་ལ་མེ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་དུ་བ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དུ་བ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་མེ་ཉེ་བར་འཇལ་བར་བྱེད་པའི་ཚེ་མེ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ། ཇི་ལྟར་དུ་བ་རྣམས་ཚད་མ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མི་
འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཚ་བ་ལྔས་གདུང་བར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དུ་བ་ལྔ་ཆར་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གཞན་དང་གཞན་ནི་གཞན་དང་གཞན་ནོ། །དེ་དག་ནི་གཞན་དང་གཞན་ཡང་ཡིན་ལ་དུ་བ་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་
སྦྱར་ལ། དུ་བ་གཞན་དང་གཞན་དག་གིས་གཞལ་བ་ཞེས་བསྡུའོ། །དེ་དག་ནི་ཉེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མེ་ཡང་ཡིན་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཞིང་། དེ་དག་གིས་དུ་བ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་གཞལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མེ་ཉེ་བ་ཡང་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་མར་

189-1-112b

མེ་སྦར་བ་དང་། མེ་སྦར་བ་དང་། རབ་ཏུ་གདུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མའི་རྗེས་སུ་བྱུང་བ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་ནས་གཞན་ལ་ཡང་བསྒྲེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདིས་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དང་རྟགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་གསལ་བའི་དཔེ་ཁོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་དང་། ཆོས་ཅན་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་དང་། རྟགས་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ཚད་མའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་
རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མངོན་སུམ་ནི་མདུན་ན་གནས་པའི་དངོས་
པོ་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་ན་སྐྱེ་ལ། དངོས་པོ་དེ་ནི་དངོས་སུ་ན་ཡོད་པའི་ངོ་བོས་སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་གཅིག་པུ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལས་ལོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་ཡོད་པའི་ངོ་བོས་སྔོན་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་སྔོན་པོ་སྣང་བ་མངོན་སུམ་
ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མཐོང་བས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་སྣང་བ་མ་བོར་ན་འདི་ནི་སྔོན་པོའོ་སྙམ་པ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ལ་རེག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དེ་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
སྙམ་པ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དགག་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མངོན་སུམ་སྔོན་པོ་ལ་འཇུག་པ་ན་རེ་ཞིག་དེའི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་པོ་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང་སེར་པོ་ལ་
སོགས་པ་དགག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ནི་དངོས་པོ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གཉིས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ཡིན་ཡང་། དོན་མ་རྟོགས་པ་

189-1-113a

རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་ལོགས་ཤིག་ན་མེད་དེ། གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཆར་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ངེས་པ་ཡང་ཚུལ་འདྲའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་མེད་པར་བཤད་དོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པའི་ཐབས་
ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་དངོས་སུ་ན་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་
འབྲེལ་བར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་སུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཏེ། སྒྲའི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ལ་
དེའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཅན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཅན་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་སྦྱར་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེའི་ངོ་བོ་སྟེ་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་ཡིན་
ནོ། །ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་བསལ་ཏོ། །མཐུན་པར་འབྲེལ་པ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། དེ་གྲུབ་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་
སྒྲུབ་པའི་ཆོས་གཉིས་དངོས་སུ་གཅིག་ཡིན་ཀྱང་ལྡོག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བྱེ་བྲག་ཡོད་པས་དེ་དག་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་གཉིས་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་ལ། དམ་བཅས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཐབས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་བསྟན་
པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་

189-1-113b

གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ཚུལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་འདི་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བཞེད་ནས་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ལ་ནི་སྐད་
ཅིག་མ་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་དོན་བྱེད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གི་དོན་བྱེད་པར་མི་འཐད་དེ་ནི་འོག་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡོད་
པ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད་ན། གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མེད་ན་དེ་དག་ག་ལས་ཡོད་དེ། འདི་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་བསྟན་ནས། འབྲས་བུའི་
གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཉིད་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གྲུབ་
པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་དམིགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་
བུ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་སྔོན་མི་དམིགས་པ་རྒྱུ་དམིགས་ན་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་མེད་ན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཡོད་ན་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་ལ། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་མངོན་སུམ་དང་མི་

189-1-114a

དམིགས་པ་དག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གྲུབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་
བསྟན་པའོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ནི་འོག་ནས་འཆད་དོ། །དེ་ཡོད་ན་ནི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ལ་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཅན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའོ། །
དེ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་སྟེ། རྒྱུ་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་དོ། །མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་དེ་བསྐྱེད་པར་རུང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །ཡང་ཅིའི་
ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཉིད་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་དོན་ཐ་དད་
པ་ཡོད་ན་ནི་ཡོད་ལ། མེད་ན་ནི་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་འདི་གཉིས་དངོས་སུ་ཐ་དད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐབས་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐབས་དང་ཐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་པར་བསྟན་ཏེ། 
ཐ་མི་དད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་འདི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པའི་ཐབས་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡོད་ན། གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱབ་པ་འདིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་ནི་མེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་མེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མེ་ཡོད་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ། གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་མེ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་

189-1-114b

སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཙམ་འཇུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་འཇུག་པ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་
ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་བཀག་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ནི་དེ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་རྣམ་པར་གནས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་གཞན་དགག་པ་ནི་བརྩད་པའི་རིགས་པ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཆར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡང་བསྟན་ནས། ལྡོག་པ་ངེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྡོག་པ་ངེས་
པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གྲུབ་ལ། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་གྲུབ་ན་གང་གི་ཚེ་ཡུལ་བ་ལྟར་རུང་བ་རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་
ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་གཉིས་ནི་ཡུལ་བལྟར་རུང་བ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། བལྟར་འགྱུར་བ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཚེ་
རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ཡུལ་བལྟར་རུང་བ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་གང་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡུལ་བསྟན་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གང་གི་ཚེ་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་འདི་ན་མེད་དོ་ཞེས་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པ་ཡུལ་བལྟར་རུང་བ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཡུལ་བསྟན་པ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་མེད་པ་

189-1-115a

སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡུལ་བལྟར་རུང་བ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་དེ་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་
གང་དུ་ཡང་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་གང་དུ་ཡང་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་མི་བྱ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལྟར་དམིགས་
པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟ་བའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ཡུལ་བལྟར་རུང་བ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་ཡུལ་བསྟན་པ་ཅན་མེད་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་མ་བསྟན་པ་ཅན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གང་དུ་ཡུལ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་སྟོན་པ་དེར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཙམ་ཞིག་གྲུབ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་འགྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ནི་ལྡོག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཡུལ་བལྟར་རུང་བ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ནི་འདིར་འབྲེལ་པའི་སྒྲར་བཤད་དེ། དེ་ཡང་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གིས་ན་དེ་ཉིད་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་དག་གཅིག་ལ་
གཅིག་རག་ལས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དག་གི་ལྡོག་པ་བསྟན་ནས། མི་དམིགས་པའི་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་གལ་ཏེ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་
ལྟར་ན་གང་གི་ཚེ་མི་དམིགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པའི་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་དག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

189-1-115b

སྨོས་སོ། །ཕྱོགས་ཆོས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་དང་ལྡན་པའི་གཏན་ཚིགས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ནར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་ལ་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ཅན་ནོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་རང་གི་མིང་གིས་གཏན་ཚིགས་གསུམ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་
མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འགའ་ཞིག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དཔེ་མེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དུ་བ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་
མེ་དང་ལྡན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་དུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་སོ། །མི་དམིགས་པའི་དཔེ་མེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་
པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གསུམ་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་
ན་ཡིན་ནོ། །ཡང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའམ། དེ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བར་ཁྱབ་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་
པ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཁྱབ་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ན་མེད་པས་འདི་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་

189-1-116a

ཙམ་དང་ལྡན་པ་ཅན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཞིག་གདོན་མི་ཟ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་ལྡན་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་
ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །རང་བཞིན་ནི་བདག་ཉིད་དང་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རང་བཞིན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོས་པའི་ཕྱིར་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པ་དག་སེལ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དངོས་སུ་ན་གཏན་ཚིགས་ནི་རྟགས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་
ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཕན་ཚུན་ལྡོག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དག་ཐ་དད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ན་གཏན་ཚིགས་ནི་རྟགས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་
འཇིག་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བྱས་པ་ཡང་གཞན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་སྒྲ་ནི་བྱས་པ་སྟེ། མི་རྟག་པའོ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གདོན་མི་
ཟ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་བྱེད་ཅེ་ན། རང་བཞིན་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་
བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་བྱ་དགོས་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་ལུགས་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 

189-1-116b

 གཞན་དག་ནི་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་ནི་དངོས་པོ་གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ལས་ཆོས་གང་སྐྱེ་བ་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་རང་
བཞིན་ཉིད་ཡིན་པ་ཡང་འགོག་ལ། ཕྱིས་འབྱུང་བའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དངོས་པོའི་རང་གི་རྒྱུ་དག་ལས་དོན་གཞན་པ་ནི་དོན་གཞན་ཏེ། འདི་ལ་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་
དེའི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་ལྡན་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་དེའི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་ལྡན་པ་ཅན་ནོ། །དེ་དགག་པ་ནི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཅན་ནོ། །དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པ་གང་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་འཇིགས་པ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱས་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་འགའ་ཞིག་མི་འཇིག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་
ལ་ལ་བྱས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་ནས་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་རབ་ཏུ་
སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེས་འགའ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ལ། རེས་འགའ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལ་ཆོས་མཐུན་པ་ཡོད་པས་ན་འདི་
ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ནོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པས་ན་འདི་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཡོད་པ་

189-1-117a

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྡོག་པ་བསྟན་ཏོ། །སྒྲ་ནི་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་
དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དག་གིས་ཁྱབ་པ་དག་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་
ཀྱི་སྦྱོར་བ་དག་གིས་ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་གྱི། ཇི་ལྟར་གཞན་དག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཁྱབ་པ་གཞན་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་སྨོས་པས་ནི་ཁྱབ་པ་གཞན་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། གང་དག་
ལ་མཚན་ཉིད་དེ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དྲན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བཤད་པ་གང་
བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱིར་རྟོགས་ཀྱི་ཁྱབ་པའི་ཚེ་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཇི་ལྟར་དྲན་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་སྟོན་པ་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་
བདག་ཉིད་ཀྱང་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ཁོ་ནས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་བྱ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་འདི་སྲིད་དོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ངེས་པ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་

189-1-117b

པའི་སྐབས་ཀྱིས་འདི་བསྟན་ཏོ། །སྦྱོར་བ་གཉི་ག་ལ་ཡང་དམ་བཅའ་བ་མ་བསྟན་པས་དེའི་དོན་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་ཤུགས་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་
ཤུགས་ཁོ་ནས་དམ་བཅའ་བའི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་རབ་ཏུ་མི་སྦྱོར་རོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་གཞལ་བྱའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞལ་བྱའི་དོན་རབ་ཏུ་སྟོན་ན་ཚིག་མེད་པར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་ནུས་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞལ་བྱ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་མེད་པར་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚེ་ཡང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཡང་སུ་ཡང་
གཞལ་བྱ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ན་ཡོད་པའི་དུ་བ་ཉེ་བར་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཕྱོགས་ན་དུ་བ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལ་དེ་ལ་ཡང་མེས་ཁྱབ་པར་དྲན་པ་དེའི་ཚེ་གཉི་གའི་མཐུ་
ཁོ་ནས་ཕྱོགས་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོགས་ཀྱི། འདི་ལ་སུ་ཡང་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྔར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་རྟོགས་
སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་རྟོགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚད་མ་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་མ་གཏོགས་པར་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་
རོལ་ཁོ་ནར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདིས་སྔོན་རོལ་དུ་ཅི་ཞིག་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། རྟོགས་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ལ་གང་གིས་ན་ཚད་མ་མེད་པར་སྔོན་རོལ་ཁོ་ནར་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་

189-1-118a

ལྟ་བུའི་མཐུ་ཞིག་ཡོད་ན། འོ་ན་ནི་རྟགས་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྟགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རེ་ཞིག་དང་པོ་ཁོ་ནར་གཞལ་བྱ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཕྱིས་དེ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་བཤད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བབ་
ཅོལ་དུ་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ཚད་མ་མེད་པར་བབ་ཅོལ་ཁོ་ནར་གཞལ་བྱ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང་ཕྱིས་དེ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྟགས་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་རྟོག་པའི་རིམ་པའི་རྣམ་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དང་པོར་མ་ངེས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་
འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། འདི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དུས་ནི་ངེས་པའི་དུས་ཁོ་ནར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་གཞལ་བྱ་བརྗོད་པ་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་གཞལ་བྱ་བསྟན་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་གཞལ་བྱ་བརྗོད་པ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པར་འགྱུར་རོ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་དགོས་པ་ཡུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
གཞལ་བྱ་སྨོས་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་ནི་ཡུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། རེ་ཞིག་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་ཡུལ་
བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གང་གིས་ན་ཡུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་ལོག་པར་འགྱུར། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཡུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་པས་དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་
གལ་ཏེ་གཞན་དུ་ན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་བཏུབ་པ་དེ་ལྟར་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚིག་ལས་དམ་བཅའ་

189-1-118b

བའི་སྦྱོར་བ་བསལ་ནས། མཇུག་བསྡུ་བར་དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་སྨྲ་བ་འདི་གང་གི་ཚེ་བདག་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དམ་བཅའ་བ་སྨྲས་པ་འདི་
དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་རྟོགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཁོ་བོ་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པར་བྱ་བར་རྩོམ་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཁོ་བོ་དེ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་གཉེར་བ་མཐོང་ནས་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་མེད་པར་ངས་མི་རྟོགས་ཀྱི། དམ་བཅའ་བ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ཅིག་ཅེས་སྨྲ་སྟེ། དེ་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་ནི་དུས་སྟོན་གྱི་བྲམ་ཟེའི་
བཞིན་དུ་གསལ་བ་རྔན་པ་སྒུགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གནས་ཤིག་ཏུ་མཆུ་ལ་མཚུན་གཏོར་བ་ལ་སོགས་པར་བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་མགྲོན་དུ་བོས་པ་དང་། ཚོང་པ་བཀྲེས་པ་ཤིན་ཏུ་དད་པ་ཅན་ཞིག་གིས་བྲམ་ཟེ་གཞན་ནི་མ་རྙེད་ཀྱི། སྤྲང་པ་ལྟོགས་ཏེ་ལྟོ་རྙོངས་པ་མཆུ་དང་གྲེ་བ་ཡོངས་སུ་
བསྐམས་པ། གདོང་རྙི་རྙི་བོར་འདུག་པ། མཁུར་ཚོས་རླབས་སྐྱ་བ་ཞིག་ཚུར་འོང་བ་མཐོང་ནས། མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཐལ་མོ་པདྨ་ཁ་བྱེ་བ་ལྟ་བུར་སྦྱར་ནས་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་གདུགས་ཚོད་གསོལ་བར་ཐུགས་བག་མཛད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བྲམ་ཟེས་ཚོང་པ་དེས་བྲམ་ཟེ་གཞན་མ་རྙེད་པར་
ཤེས་ནས། གལ་ཏེ་མར་ཁུར་རེ་རེ་ལ་དངུལ་གྱི་དོང་ཚེ་རེ་རེ་བྱིན་ན་གདོད་ཁོ་བོ་ཁྱིམ་དུ་ཟན་ཟའི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་གྲགས་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རང་གིས་རྟོགས་པ་ལ་ནི་རྟགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་ལ། གཞན་གྱི་
ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ན་ནི་ཚིག་གིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁོ་བོས་བརྗོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་པོ་དེ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚིག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ན། ཁོ་བོས་ཇི་ཙམ་དུ་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་བརྗོད་ཀྱང་
དེ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བདག་ཉིད་གྲུབ་ཟིན་པའི་རྟགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་རྗེས་སུ་དྲན་ནས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་བརྗོད་པ་དང་མ་བརྗོད་པའི་གནས་སྐབས་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དམ་བཅའ་

189-1-119a

བ་སྨོས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་མེད་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་དོན་དང་འགལ་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མཐོང་སྟེ། 
དེ་ལྟ་བས་ན་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་དེ་གང་དུ་དགོས། འདི་ལྟར་གང་བྱས་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་ལ་སྒྲ་ཡང་བྱས་པ་ཡིན་པས་ཞེས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཤུགས་ཁོ་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ན། དེ་ལ་དམ་བཅའ་བ་
སྨོས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གཏན་ཚིགས་གཞན་གྱི་ཐབས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ས་བོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་ལ་ངེས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚེ་རང་ལ་ངེས་པ་
སྐྱེས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ངེས་པར་འགྱུར་སྙམ་ནས་གཏན་ཚིགས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་ཞིག་བདག་ཉིད་ནི་གཞལ་བྱ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པར་ཡང་གཞལ་བྱ་རྟོགས་ལ། གང་གི་ཚེ་ཕ་རོལ་པོ་གོ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གཞལ་བྱའི་
ཚིག་སྨོས་པར་བྱེད་པ་དེ་དོན་གྱི་རིམ་པ་སྔོན་མ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་པ་ལས་འདས་ནས་དོན་གྱི་རིམ་པ་སྔོན་མ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་རིགས་པས་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་བཀག་ནས། མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞལ་བྱ་སྨོས་པ་ནི་ཅུང་ཟད་
ཀྱང་མི་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ས་བོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ལ། རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་དམ་བཅའ་བའི་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་དམ་བཅའ་བ་
སྨོས་པ་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་དགོས་ཤེ་ན། གཞན་དུ་ཡང་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་མེད་པར་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚིག་ལས་དམ་བཅའ་བ་བསལ་ནས་མི་འདོད་པའི་

189-1-119b

ཡན་ལག་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསྒྲེ་བར་བྱ་བར་འདིས་ནི་ཉེ་བར་གཏོད་པ་དང་། མཇུག་སྡུད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་གསལ་བ་ཁོ་ནས་ཉེ་བར་གཏོད་པ་དང་། མཇུག་བསྡུས་པ་དག་ཀྱང་གསལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སོགས་པའི་
སྒྲས་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་བ་གམ་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་འདི་ཙམ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་སྨོས་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་སྲིད་དུ་མཐོང་བའི་མཐུ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཆོས་
ཅན་ལ་ཉེ་བར་མི་གཏོང་ལ། ཆད་པའི་བྱེད་པ་མཐའ་དག་མཇུག་བརྟུལ་ཏེ། ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་མཇུག་སྡུད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་ག་ལ་འགྱུར་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁ་བྱའི་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་གནས་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་
པ་འོར་ལ་སེམས་མཉམ་པར་ཞོག་ལ། ཅི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་བ་སྨོས་པ་འདི་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བཏུབ་བམ་མི་བཏུབ་སོམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་བྱ་ནི་གཅེར་བུ་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཚེགས་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་མིང་འདྲི་
བ་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་ལ་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆགས་པ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །མིག་བཙུམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤོང་ངོ་། །རེ་ཞིག་སོམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་པོ་ཁས་ལེན་པ་ལྟ་ན། བཏུབ་པ་ལྟ་
ན་སྦྲོས་པའི་ཕྲེང་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དང་པོར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྨོས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་དཔེ་བསྙད་དོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཆོས་ཅན་ལ་ཉེ་བར་གཏད་དོ། །དེའི་
འོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མཇུག་བསྡུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྲོས་པའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་དོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པའི་ཚིག་སྦྱོར་བ་ལ་འདི་ཙམ་ཁོ་ན་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་ཚིག་སྦྱོར་བ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྨོས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་

189-1-120a

སྨོས་པ་ཞས་སྨོས་པ་འདི་ཙམ་གྱི་ཚོད་ཅིག་རིགས་རབ་བོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་པོའི་བསམ་པ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དང་པོར་ནི་ཕྱོགས་ན་དུ་བ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་འབྲེལ་པ་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་དྲན་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གང་གི་ཕྱོགས་ན་དུ་བ་ཡོད་པར་ཡང་
སྣོན་པར་བྱེད་པ་འདི་དུ་བ་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྣོན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །སྣོན་པའི་ཤེས་པའི་དོན་ནི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཉེ་བར་གཏོད་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེ་བས་ན་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་གཏོད་པའི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་
ཡང་འདི་ཡན་ལག་གཞན་ཉིད་དུ་རིག་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བའི་དགོངས་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་སྣོན་པའི་དོན་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྟོགས་པ་པོ་གང་ཞིག་དང་པོ་ཁོ་ནར་དུ་བ་དང་མེ་དག་གིས་འབྲེལ་པ་སེམས་ལ་བཞག་ནས་མེ་གང་ན་ཡོད་ཅེས་མེ་ཚོལ་
བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་པོ་དེས་གལ་ཏེ་དུ་བ་མཐོང་ན་དེ་དུ་བ་མཐོང་བ་དང་པོ་ཁོ་ནས་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེའི། སྣོན་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་པ་ལ་ནི་མི་ལྟོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣོན་པའི་ཤེས་པ་དོན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐམས་ཅད་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡང་རེས་འགའ་
དགོས་པ་ཡོད་པས་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ལག་པ་ན་ལ་སོགས་པ་རེས་འགའ་དགོས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དགོས་ཏེ། རྟོགས་པ་གང་ཞིག་ལག་པ་ན་འཐུངས་ན། གུར་གུམ་དང་ཙན་དན་དག་གིས་ལུས་བསྐུས་ཏེ་མཆུ་རྩི་དམར་པོས་མཛེས་
པར་བྱས། མགོ་ལ་མེ་ཏོག་གི་ཐོད་བཅིངས་ནས་དུ་བ་མཐོང་སྟེ། མེ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ལག་པ་ན་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །མཇུག་སྡུད་པ་ནི་དམ་བཅས་པ་གསལ་བ་ཁོ་ནས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་དམ་བཅའ་བ་དང་པོར་སྨོས་མི་བཟོད་
པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་སྨོས་པའི་གོ་སྐབས་ལྟ་ཞིང་རྒྱངས་བཅད་དེ་བོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་དང་བ་གམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རིགས་པ་ཅན་དག་ཉིད་ཀྱིས་བཀག་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲུབ་པའི་ཚིག་ལ་སྦྱོར་བ་ཇི་སྐད་བཤད་ཚད་ཁོ་ན་ཞིག་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚིག་གི་ཚད་བཤད་པ་བསྟན་

189-1-120b

ནས། རིམ་པ་ངེས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་དེ་ཙམ་གྱི་སྒྲུབ་པའི་ཚིག་འདི་ལ་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་བ་སྨོས་པ་དག་གི་སྦྱོར་བ་ངེས་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྔར་རམ། འོན་ཏེ་ཕྱིས་སྦྱོར་ཡང་རུང་། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ན་རྟོགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ན་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རིམ་པ་ངེས་པ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་བཏུབ་ན་གོ་དེའི་ཚེ་རིམ་པ་ངེས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དགོས་སོ། །ཆོས་མཐུན་པ་
ཅན་ཉིད་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དག་གིས་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཅི་དོན་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡོད་དམ་འོ་ན་ཏེ་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འབྲེལ་པ་སྨོས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་གཉིས་པོ་གང་གིས་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་དེ་ནི་འབྲེལ་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་
ཡང་སྦྱོར་བ་འབའ་ཞིག་ཐ་དད་པར་ཟད་ཀྱི་དོན་ནི་ཐ་དད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་ཆོས་ཐ་དད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་དག་གི་ཆོས་ཐ་དད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་
ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་པ་སྟོན་ལ། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐ་དད་པ་ནི་ལྡོག་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྟག་པ་དག་ལས་ལོག་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་མ་བྱས་པ་དག་ལས་ལོག་པ་ནི་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དངོས་སུ་ནི་
གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དག་གིས་དེའི་ངོ་བོ་སྟོན་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གང་ན་སྒྲུབ་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པར་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ན་བྱས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ན་ཅི་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡོད་དམ། རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་

189-1-121a

ཀྱིས་དེའི་ངོ་བོ་སྟོན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལོག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་
བ་ལོག་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྡོག་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་ན་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་ཅི་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱང་གདོན་མེ་ཟ་བར་མེད་དམ། མཇུག་བསྡུ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྦྱོར་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་
གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་མ་ཐག་གི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དག་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གཅིག་ཅིག་སྦྱར་བས་ཀྱང་གཉིས་པ་འཕེན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པའི་ཚིག་གཅིག་ལ་གཉིས་སྦྱོར་བ་
མི་བྱའོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ནི་འདིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་སྒྲར་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཉིས་སྦྱོར་བ་མི་འདོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་ཁོ་ནས་དེའི་དོན་བསྟན་པ་བྱས་ཟིན་ན་གཉིས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །
གཅིག་གིས་གཉིས་པའི་དོན་ཇི་ལྟར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་པ་
མེད་པ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་མེད་ཀྱང་ཡོད་ན་དེའི་ངོ་བོ་ག་ལས་ཡིན། དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་སྨོས། གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་གདོན་མི་ཟ་བར་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་
འདི་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་རྗེས་སུ་མ་འབྲེལ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཏེ་ལོག་ན་ངེས་པར་ལྡོག །དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྨོས། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་ལྡོག་པ་སྒྲུབ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པར་

189-1-121b

འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས། དེའི་ཕྱིར། ལྡོག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་མེད་པ་ཁོ་ན་ལ་མེད་པ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ལྡོག་པ་སྦྱོར་བ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་གཞན་པ་ལ་
ཡང་མ་ཡིན་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འགལ་བ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བསྟན་པའི་དོན་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་པ་འགལ་བ་དག་ཀྱང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་
ཡིན་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་གཞན་དང་འགལ་བ་དག་ལ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་གཞན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་འགལ་བ་དེ་ཡང་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་གཞན་པ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ན་གཏན་ཚིགས་ཆད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པར་གྲགས་ཀྱི། ཆོས་གཞན་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་
ལྟར་བྲམ་ཟེ་ལས་གཞན་པ་ཁྲིད་དེ་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱས་ན་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པ་རྒྱལ་རིགས་ཁྲིད་དེ་འོང་གི་མི་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཆོས་གཞན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་དེ་ཉིད་གཞན་ཡིན་པས་ཁྲིད་དེ་འོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་པ་
ཉིད་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཆད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་བྱས་པ་ཉིད་མི་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་མི་འཇོག་གོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་འགལ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གལ་ཏེ་འགལ་བ་འབའ་ཞིག་ལས་
རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མེ་ཡོད་པ་ལས་ནི་འདི་ན་དྲོ་བའི་རེག་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་དྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྲང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་གཞན་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་དྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྲང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལས་རྣམ་

189-1-122a

པར་བཅད་པར་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚིག་གིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཕན་ཚུན་འཕེན་པར་བསྟན་ནས། དངོས་སུ་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པར་བཞེད་ནས་གང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་
འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་གང་གིས་ན་ཡོད་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད། འདིར་ཕ་རོལ་
པོའི་བསམ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་ཀྱང་རྟག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་དག་ཀྱང་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་གནས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དང་ཕྲད་ནས་འཇིག་གི། ཇི་སྲིད་དུ་དེ་དང་མ་ཕྲད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་སོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་ཀྱང་མི་
དགོས་ཏེ། ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་མེ་ལ་སོགས་པ་བབ་པས་འཇིག་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་བ་ཡང་བསྙོན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་སྔ་མའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། འཇིག་པའི་རྒྱུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་འདི་དག་གི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་
དཔྱད་ན་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ། །འདིའི་དགོངས་པ་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཤིང་ལ་སོགས་པ་མེ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། རེ་ཞིག་ཅི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་མེ་ལ་སོགས་པས་
བཤིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མི་སྣང་བ་ཞིག་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་རང་གི་དང་ཁོ་ན་ཞིག་ལ་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དང་ཕྲད་པས་གཞན་དུ་བྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དཔྱད་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པའི་རྒྱུ་ནི་འོག་ནས་ཀྱང་དགག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་པའི་རྒྱུས་
དངོས་པོ་རྣམས་མི་འཇིག་ན་འོ་ན་དེ་དག་ཇི་ལྟར་འཇིག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐད་ཅིག་ལས་ཕན་ཚུན་དུ་མི་གནས་ཀྱི། རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་ཟིན་པ་འདི་དག་

189-1-122b

ཕྱིས་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་བཅས་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་གྲུབ་པ་མ་མཐོང་བས་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་པའི་རྒྱུས་དངོས་པོ་འཇིག་པར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་པའི་རྒྱུས་དངོས་པོ་འཇིག་ན་གཞིག་པར་བྱ་བའི་དངོས་
པོ་དེ་ཉིད་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པ་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཞིག་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བརྟག་པ་གསུམ་མོ། །བརྟག་པ་དང་པོ་གསལ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་འཇིག་པའི་རྒྱུས་གཞིག་པར་བྱ་བ་བུམ་
པ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་ནི་འཇི་བ་དང་དབྱུ་གུ་དང་འཁོར་ལོ་དང་སྐུད་པ་དང་ལག་ངར་དང་སོར་མོ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་དག་ཉིད་ལས་གྲུབ་ཟིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་བྱ་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །བརྟག་པ་གཉིས་པ་
གསལ་བའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཞིག་བྱེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོན་ཏེ་འཇིག་པའི་རྒྱུས་བུམ་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཞིག་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་བུམ་པ་དེའི་སོ་ན་འདུག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བྱས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་
འགྱུར་རོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་བ་དང་། རྐང་པ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་གྱི་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བུམ་པ་བསྒྲིབས་ཏེ། དེས་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་འདི་
མི་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཡང་བུམ་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་སོ་ན་འདུག་ན་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བུམ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་རངས་པར་འདུག་ན་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །
ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏེ། འཇིག་པ་མི་རུང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟར་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྒྲིབ་པ་ཉིད་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་

189-1-123a

ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་བྱེད་ན་ཡང་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པས་བཤིག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་མོད་ཅེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟག་པ་གསུམ་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པའི་རྒྱུས་དངོས་པོ་
མེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་པའི་རྒྱུས་བུམ་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པ་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་མེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འདི་ལ་ཚིག་གི་དོན་ནི་དངོས་
པོ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་འཇུག་པས་མེད་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་བུམ་པ་ལ་ཐ་དད་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཉིས་ལས་མི་འདའ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་བཤད་
ཟིན་ཏོ། །ཚུལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འོ་ན་མེད་པ་དགག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དགག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ནའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མེད་པར་དགག་པ་ལ་བརྟེན་ན་དེའི་ཚེ་ཚིག་
གི་དོན་དངོས་པོ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མི་བྱེད་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་མེད་པས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པོ། །དངོས་པོ་དགག་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་མེད་པར་དགག་པ་ལ་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་
ནུས་པ་ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་མེད་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་འཇིག་པའི་རྒྱུ་འདི་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་ཞིག་ཡིན་པའམ་མི་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་ཞིག་ཡིན་པར་
འགྱུར་གྲང་ཞེས་བརྟག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་བརྟག་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོས་འཇིག་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་འཇིག་པ་ཡིན་ན་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་དགོས། སྲོག་རྐེར་ཕྱིན་ཏེ་ཤི་

189-1-123b

ལ་ཐུག་པ་ནི་གསོད་པར་བྱེད་པའི་འབད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་སྙམ་ན། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ཁོ་ནས་བདག་ཉིད་འཇིག་ན་རང་ཚིག་པ་དེ་ལ་མེ་ཅི་ཞིག་དགོས། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་
པའི་རྒྱུ་དག་གིས་འདི་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། གང་ཞིག་གང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དག་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། དང་པོ་དངོས་པོ་སྐྱེ་ལ་ཕྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་གཞན་
ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དཔེ་གསལ་བ་དང་གཤེར་བ་དང་དྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བ་དང་། གཤེར་བ་དང་། དྲོ་བ་དང་། སྲ་བ་ཞེས་བྱ་བར་བསྡུའོ། །གསལ་བ་ནི་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའོ། །གཤེར་བ་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པའོ། །དྲོ་བ་ནི་མེའོ། །སྲ་བ་ནི་ས་ལ་
སོགས་པའོ། །གསལ་བ་དང་གཤེར་བ་དང་དྲོ་བ་དང་སྲ་བ་དག་སྟེ། རྫས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པས་ན་དེ་དག་དང་འདྲ་བའོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་
དུ་བཤད་པ་གསལ་བ་དང་། གཤེར་བ་དང་། དྲོ་བ་དང་། སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཡང་དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་དུ་བྱ་བ་སྟེ། གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུ་ལ་མ་གཏོགས་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་ལ་དེའི་
བདག་ཉིད་མེད་ན་བདག་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་གང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེ་གལ་ཏེ་དེའི་ངོ་བོར་འབྱུང་བ་ན་མི་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དཔེ་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དོན་དངོས་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དེ་དང་འདྲ་བར་གལ་ཏེ་མི་གནས་
པའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་དག་ལས་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཡང་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་

189-1-124a

ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུ་ལ་མ་གཏོགས་པར་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་འདི་ནི་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ་རང་བཞིན་མི་གནས་པ་མཇུག་ཐོགས་སུ་འཇིག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྦྱོར་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པ་ཞེས་
བྱ་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ལ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཁྱབ་པོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་སྟེ། བ་མོའི་རེག་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་དྲོ་བའི་རེག་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་གླེང་བའི་དོགས་པ་བསུ་བར། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འབའ་ཞིག་གིས་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་གཞན་
ལ་ལྟོས་སོ། །དེ་དང་འདྲ་བར་དངོས་པོ་ཡང་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད་ཀྱི། འཇིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་ལ་སོགས་
པ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ལྟོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་འཁྲུལ་པར་ག་ལས་འགྱུར། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་
གཅིག་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རུང་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེད་
པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་དག་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་ངེས་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་གྱུར་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་གོ་ཅིའི་

189-1-124b

ཕྱིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གནས་སྐབས་འདི་གཉིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་གནས་སྐབས་ཐ་མ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་
བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཐ་མ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པས་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཐ་
མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད། ཇི་ལྟར་ན་ནི་རྒྱུ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡོད་པའི་བྱེ་
བྲག་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་གང་དག་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུའི་རྒྱུ་དག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གནས་སྐབས་ཐ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བའི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ལ། ཉེ་བའི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་གནས་སྐབས་
དག་ནི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ནས་ཕྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ནི་སྒྱེ་ན་འདུག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །སྒྱེ་ན་འདུག་པའི་གནས་སྐབས་མེད་པར་ཡང་དེ་ནས་ཕྱུང་བའི་གནས་སྐབས་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བའི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་མེད་པར་ཡང་གནས་སྐབས་ཐ་མ་མེད་པའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ་
དེ་ལྟར་ན་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡོད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤིང་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་གྱི་དངོས་སུ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་རྒྱུ་ནི་རྒྱུའི་རྒྱུ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི་དེ་དག་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གཅིག་པར་སྣང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་

189-1-125a

མ་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་ན་དེ་དག་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ཐ་མ་དག་ནུས་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཐ་མ་ཁོ་ན་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ནུས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ཅི་སྟེ་
འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད། འདིར་ཡང་ཕ་རོལ་པོ་ཅི་སྟེ་སོ་སོར་འབྲས་བུ་རེ་རེ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་སྤྱིར་རྒལ་ཞིང་རྟག་པར་བྱེད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཀྱང་དེའི་ཁོང་ན་འཁྲུལ་པ་མི་མཁྱེན་པ་ལྟར་བརྫུས་ནས་ལན་དུ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ནུས་པ་དེ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་འདི་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །མི་སྐྱེད་པ་ཙམ་ལ་འདིར་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་སྒྲར་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྐྱེད་ཅེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་བཟློག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་གི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནམ་ཡང་བཟློག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བཟློག་པ་ནི་འདིར་བསྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་རང་གི་བསམ་པ་སྒྲོགས་པའི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ན་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཅི་ཞིག་དགོས། གང་གིས་ན་ལྷན་ཅིག་ཁོ་ནར་འབྲས་བུ་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སོ་སོར་
ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནི་གང་གིས་ན་འདི་གཅིག་པུས་ཀྱང་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་ནུས་ན་བདག་ཅག་ལྷག་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་བརྟགས་
ནས། གཞན་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཅན་དག་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གང་དག་ལ་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཅན་དག་སྟེ། རྟོག་པ་ནི་དཔྱོད་པ་དང་སེམས་

189-1-125b

པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཅན་དག་མ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྟག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་ཁོ་ནར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སེམས་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ལ་སེམས་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཅན་
དག་སྟེ། བློ་སྔོན་དུ་མ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཅན་དག་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཅན་དག་ཅིག་མ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཅན་དག་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་འདུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་འདུ་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་ལ་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་འདུ་བའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའོ། །གང་དག་ལ་རང་གི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་འདུ་བའི་ཆོས་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་འདུ་བའི་ཆོས་ཅན་དག་ཡིན་ནོ། །འདུ་བ་ནི་རུང་བའི་ཡུལ་དུ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཉེ་བ་དང་
རུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེའི་རང་བཞིན་ལས་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རུང་བའི་ཡུལ་དུ་ཚོགས་ནས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཚོགས་ཤིང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཅན་དག་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་དབང་པོ་ཁོ་ནས་གཅིག་ཏུ་འདུ་བར་གྱུར་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པ་དེའི་ཕྱིར། རུང་བའི་ཡུལ་དུ་ཚོགས་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དབང་
གིས་འདུས་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཇི་སྟེ་རེ་རེ་ཁོ་ནས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་ཀླན་ཀ་བཙལ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ནུས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་དབང་གིས་འདུས་པ་
རྣམས་མི་ལྡོག་ཏུ་ཟད་ན་ནུས་པ་དག་ཡིན་པ་གོ་ཅི་སྟེ་སོ་སོར་འབྲས་བུ་དག་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པར་འབྲས་བུ་གཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་དགའ་སྟེ། འཁོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་

189-1-126a

པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་གཅིག་བསྐྱེད་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་
སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་བསྐྱེད་པ་དེའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་ལས་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་
ཏུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་གང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེས་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དག་གིས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འཆོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ནི་དེའི་ཁྱད་པར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་བྱའོ། །
དེའི་ཁྱད་པར་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་དེའི་ཁྱད་པར་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་དེའི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དག་སྟེ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་བྱའོ། །ཉེ་བར་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ནུས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དག་གིས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཉེ་བར་
སྦྱོར་བས་བྱ་བ་དག་གོ། །དེ་དག་ནི་དེའི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། དེ་དག་འཆོལ་བ་མེད་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དཔེ། དཔེར་ན་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང་རྫ་མཁན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པ་ལ་ནི་འཇིམ་
པའི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ཁོ་ན་ལས་བྱེད་དོ། །འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང་རྫ་མཁན་དང་སྐུད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་སོ་སོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིམ་

189-1-126b

པའི་གོང་བུ་ལས་ནི་འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིམ་པའི་གོང་བུས་ནི་བུམ་པ་འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདུག་པར་བྱེད་དོ། །རྫ་མཁན་གྱིས་ནི་འཇིམ་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བུམ་པ་ཉིད་གསུས་པ་དང་ཁོང་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་བྱེད་དོ། །སྐུད་པས་ནི་འཇིམ་པའི་བདག་ཉིད་དང་གསུས་པ་དང་ཁོང་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་ཉིད་འཁོར་ལོ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་
ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བྱེད་དོ། །འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། གང་ལ་བདག་ཉིད་དེ་དག་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས་མ་འཆོལ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་རྫ་མཁན་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་ན་འཇིམ་པ་ཁོ་ནས་བུམ་པ་འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་རྫ་མཁན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ལ། རྫ་མཁན་ཁོ་ནས་གསུས་པ་དང་ཁོང་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་བྱེད་ཀྱི་འཇིམ་པས་ནི་མ་ཡིན་
པས་མ་འཆོལ་བར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འཇིམ་པ་དང་རྫ་མཁན་དག་གི་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཀྱི་ནུས་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིམ་པ་དང་རྫ་མཁན་དག་གི་
ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འོན་ཀྱང་དེ་གཉིས་ཀྱང་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པ་བུམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་འཇིམ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེའི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ནི་ཡུལ་
སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གིས་བསྐྱེད་པ་ནི་དེས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དེས་བསྐྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་བྱེ་བྲག་ནི་དེས་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་རྣམ་པ་ལ་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་

189-1-127a

ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་ལ་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་ན་དེའི་
ཚེ་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་ཕན་ཚུན་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འཇིམ་པ་གསུས་པ་དང་ཁོང་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ལ། དབྱིབས་ཀྱང་འཇིམ་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ལ་ཕན་ཚུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དག་གོ། །
དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉིད་དོ། །ཕན་ཚུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེས་སོ། །འདིར་བྱེ་བྲག་པའི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་དབྱིབས་ཡོན་ཏན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབྱིབས་ཞེས་
བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་རྫས་ལས་གཞན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་དང་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དག་གི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིམ་པས་ནི་འཇིམ་པའི་རྫས་བྱེད་ལ། རྫ་མཁན་གྱིས་ནི་དབྱིབས་ཞེས་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་བྱེད་པས་ཡུལ་ཐ་
དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། འདི་ལ་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་ཕན་ཚུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་གཉིས་དབྱིབས་དང་འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་དག་ཏུ་མི་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་། འཇིམ་པ་ལས་དབྱིབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དབྱིབས་དེ་འཇིམ་པ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཅི་སྟེ་རྫ་མཁན་གྱིས་ལོགས་ཤིག་མི་བྱེད། གང་དག་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ནི་རེས་འགའ་ལོགས་
ཤིག་ཏུ་ཡང་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བྱ་བ་གདོན་མི་ཟ་བ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་པའི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བར་གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་ནི་རྫས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྫས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ནོ། །དེའི་

189-1-127b

ཕྱིར་ན་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རྫས་ལ་མི་ལྟོས་པར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་པ་ཁོ་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་ཀླན་ཀའི་དོགས་པ་བསུ་
བར། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱི་རྫས་དེ་དབྱིབས་དེའི་རྟེན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་དེ་གསུས་པ་དང་ཁོང་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་པའམ། 
དབྱིབས་དེ་ལྟ་བུའི་དེ་བུམ་པའི་རྫས་ལ་རག་ལས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་རྫ་མཁན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ཅི་དགོས། རང་ཁོ་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་སྙམ་པ་ནི་ཀླན་ཀ་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡིན་ལ་དབྱིབས་ཀྱང་ཡིན་པས་དབྱིབས་དེའོ། །དེའི་རྟེན་ནི་དབྱིབས་དེའི་རྟེན་ནོ། །
འདི་ལ་དབྱིབས་དེའི་རྟེན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡོད་པས་འདི་ནི་དབྱིབས་དེའི་རྟེན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བུམ་པ་ལ་ཡོད་པའི་དབྱིབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་། །དེ་ལ་རག་ལུས་པ་ནི་དེ་ལ་རག་ལུས་པའོ། །འདི་ལ་དེ་ལ་རག་ལུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པས་འདི་ནི་དེ་ལ་རག་ལུས་
པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྫས་དང་སྦྱར་རོ། །བྱེ་བྲག་པས་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་པོའི་ཀླན་ཀ་ལ་དོགས་པར་བྱས་ན་ལན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་གང་ཡིན་པ་དང་། གསུས་པ་དང་ཁོང་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་
རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉི་ག་ཡང་རྫ་མཁན་ལས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་དུ་རུང་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་དེའི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་ལ་ལྟོས་ཏེ་འབྲེལ་པ་ནི་འདིར་རྟེན་དང་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བསམ་པའོ། །རྫ་མཁན་ལ་མ་ལྟོས་ན་ཡང་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་
ཏེ། དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཁོ་ནས་སྔོན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་དུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་ལ་མ་ལྟོས་ཏེ། དེའི་ཚེ་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཁོ་ནས་སྔོན་ཡང་འཇིམ་པའི་རྫས་སུ་གསུས་པ་དང་ཁོང་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དང་

189-1-128a

འབྲེལ་དུ་རུང་བ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་དབྱིབས་དང་འབྲེལ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་པའི་ཀླན་ཀའི་ལན་ཡིན་ནོ། །འདིར་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། འདི་ལྟར་ཡིན་ན་ནི་འོ་ན་རྫས་འཇིམ་པའི་རུང་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་
ཕན་ཚུན་འབྲེལ་དུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་ལ་ལྟོས་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་རྫས་འཇིམ་པའི་རུང་བ་ཉིད་དེ་ནི་རྫ་མཁན་ཁོ་ནས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྫས་འཇིམ་པ་དང་རུང་བ་ཉིད་ལ་འདི་གཉིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་གཉིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་གྱུར་
ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རུང་བ་ཉིད་རྫས་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་པ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཁོ་ན་སྔོན་ཡང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་རྫས་དང་ལྷན་ཅིག་
འབྲེལ་དུ་རུང་བ་ཉིད་ལ་ཡང་རུང་བ་ཉིད་གཞན་ཞིག་རྫ་མཁན་ལས་འགྱུར་བར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རྫས་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་པར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དེའི་ཤགས་ཀྱང་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ལན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་
ཡིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྫས་འཇིམ་པ་དང་། རུང་བ་ཉིད་གདོན་མི་ཟ་བར་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཅི་ཞིག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་
ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་གཅིག་ལ་རྐྱེན་དུ་མས་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་ཁྱབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོའི་ཕྱོགས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་འབད་དེ་ཅི་རུང་། གལ་ཏེ་རུང་བ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ན་ཡང་འབྲས་བུ་
ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ལ་ཡང་རྐྱེན་དུ་མས་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་བྱ་བར་འགྲུབ་པས་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དུ་སྨྲ་བས་གསལ་བ་འདིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དགོས་ཏེ། དེ་ནི་གཞན་ནས་བསལ་བ་བྱས་ཟིན་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་གཅིག་ལ་རྒྱུ་རྣམ་གཉིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་

189-1-128b

དུ་བསྒྲུབས་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་དངོས་སུ་འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་དེས་ན་དངོས་སུ་འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་
ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་གཅིག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དག་ནི་བྱེད་པ་དག་གོ། །འདི་དག་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་གཅིག་པ་ཡོད་པས་འདི་དག་ནི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་གཅིག་པ་ཅན་ནོ། །མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་
པའོ། །དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རྫས་སུ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིའི་དངོས་པོ་དག་ལ་རྒྱུ་རྣམས་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་ཐ་དད་པར་བསྟན་ནས། ནང་གི་དག་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འདིར་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དཔེ་
ལ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་དག་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིག་དང་གཟུགས་དང་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་དག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་དེ་ཉིད་
བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བྱེད་དོ། །མིག་གི་དབང་པོས་ནི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་གཟུགས་འཛིན་དུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །ཡུལ་གྱིས་
ནི་བདག་གི་ངོ་བོ་དང་འདྲ་བར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །གཟུགས་ལ་འཛིན་པར་རུང་བ་ཉིད་ནི་གཟུགས་འཛིན་དུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །དེར་སོ་སོར་ངེས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ལ་དེ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཡོད་པས་འདི་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཅན་
ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཅན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ནང་གི་དག་ལ་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་ཐ་དད་པར་བསྟན་ནས། མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དངོས་སུ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་སུ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་

189-1-129a

འོན་ཀྱང་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ལས། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཡང་དེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཐ་མི་དད་པ་མ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་གྲུབ་བོ། །དེ་དག་གི་བྱ་བ་ནི་དེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་དེས་
བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་པས་དེའི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་འབྲས་བུ་རྣམས་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་གང་དག་
ཡིན་པ་དེ་དག་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། དེ་དག་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་དག་ལ་བྱའོ། །ཡང་དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། གང་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སོ་སོའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་དག་གི་ནུས་པ་ཆོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། ཆོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་
སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ཆོད་པ་མེད་པ་དག་ཡིན་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་པ་དག་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ནུས་པ་དགག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ཚོགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་དག་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་དག་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་དེ་མཐའ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མཐའ་དག་ཁོ་ན་ལས་རྟོགས་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། གཟུགས་འཛིན་པར་སོ་སོར་ངེས་པ་དང་། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་སོ་སོའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་གཅིག་སྐྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ། འདི་ནི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་འདི་ནི་ངེས་པའི་དོན་འཛིན་པའོ། །

189-1-129b

འདི་ནི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྒྱུས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུའི་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་ནི་རག་ན། དེ་ལྟར་སྐྱེ་བའི་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་གནས་པའི་གཞི་གང་
ཡིན། འདི་ལྟར་འབྲས་བུའི་རྟེན་ནི་མ་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུའི་ནུས་པ་ཁྱད་པར་བཤད་མ་ཐག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཚོགས་པའི་འབྲས་
བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་གནས་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པ་རྟེན་གཞན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཇི་ལྟར་རྟེན་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་དེ་ནི་དེ་མཐའ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མཐའ་དག་ཁོ་ན་ལས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་སྐྱེས་
པ་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནས་རྟེན་ཅེས་བྱའོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ནུས་པ་འགོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་གི་ནུས་པ་
ལ་འགོག་པ་མེད་པས་ན་ནུས་པ་འགོག་པ་མེད་པ་དག་གོ། །འགོག་པ་ནི་གགས་བྱེད་པ་དག་གོ། །འདི་དག་གི་འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་པ་དག་གོ། །འདི་དག་ཁྱད་པར་དུ་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པས་ན་ཁྱད་པར་དུ་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་དག་སྟེ། བོགས་དབྱུང་བ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་ལ་བྱའོ། །འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་གང་དག་ནི་ནུས་པ་དགག་པར་ཡང་མི་ནུས་ལ། བོགས་འབྱིན་པར་བྱ་བར་ཡང་མི་ནུས་པ་དང་། གང་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་རྐྱེན་དེ་དག་ལ་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན། གང་གིས་ན་ལྷན་
ཅིག་བྱེད་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་པ་ཉིད་ནི་འདིར་ཁྱད་པར་དུ་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང་། ནུས་པ་འགོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དག་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཅིག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་བོགས་དབྱུང་བར་བྱ་བར་ཡང་མི་ནུས་ལ། ཡོད་པ་དགག་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། 

189-1-130a

ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་ནུས་པ་འགོག་པ་སེལ་བས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན་ཡང་དེ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པ་དག་
ཡིན་པར་བསམས་ནས་ཀླན་ཀ་བཙལ་བར་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བོགས་འབྱིན་པ་བསྐྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པ་འབའ་ཞིག་ལ་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་
ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མང་པོ་དག་དོན་ཅི་ཡང་རུང་གཅིག་བྱེད་པ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདུས་ནས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ཅེས་བྱའོ་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་དུའོ། །དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྒྱུ་ཚོགས་
ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་རྒྱུའི་ཚོགས་ཐ་མ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་དོན་ཅི་བྱེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་མང་པོ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གཅིག་
བྱེད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དངོས་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐ་མ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུའི་ཚོགས་ཐ་མ་དེ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་ལ་འདི་ཡང་ཡོད་ལ་
ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པར་གཅིག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་མ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འདི་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆ་འདི་ནི་བོགས་མ་དབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བོགས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་དབྱེ་བ་འདི་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལྟར་དབྱེ་བ་མེད་ན་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་མི་ནུས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དབྱེ་བ་མེད་

189-1-130b

ན་མི་སྲིད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ན་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་ན། འོ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་འབྱུང་དུ་ཟད་མོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་འབྱུང་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་འབྱུང་བར་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་ཐ་མ་
ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉམས་སུ་ཟད་མོད། ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལས་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དབྱེ་བ་མེད་ན་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཐ་མ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་མེད་ན། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་
གང་དག་ལ་སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་གང་གིས་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཐ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་སྐད་ཅིག་གི་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྐྱེན་ཐ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པ་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཐོགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་སྐྱེའི། སྐྱེས་ཟིན་པ་འདི་དག་ལ་གཞན་གྱི་ནུས་པར་བྱེད་
པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་རྣམས་ལས་ནུས་པ་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒྱུ་སྐྱེས་ཟིན་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་ནུས་པར་འདོད་དོ། །གང་དག་ལ་སྔོན་ཡང་མེད་ཕྱིས་ཀྱང་མེད། ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མེད་པ་གང་དག་ལས་ཡུད་ཙམ་གྱི་
མཇུག་ཐོགས་ཁོ་ནར་འབྲས་བུ་འབྱུང་གིས་དུས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མར་གནས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ནུས་
པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུའི་ཚོགས་ཐ་མ་རེ་རེ་ནུས་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པའི་ནུས་པ་དེ་ཉིད་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། རང་གི་རྒྱུ་དག་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དེ་འབྱུང་ངོ་། ཕ་རོལ་པོའི་ཚོགས་ནས་བྱེད་པར་

189-1-131a

འགོག་པ་ཁོ་ནའི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དེ་དག་གིས་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ནུས་པའི་ངོ་བོ་འདི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་གཞན་དང་ཉེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེད། ཅི་གཞན་དུ་ཡང་ནུས་སམ་ཞེ་ན། རེས་འགའ་གཞན་དུ་ཡང་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེས་འགའ་ལ་ལར་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་དག་གིས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཅི་ཞིག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ལ་ལར་གཅིག་པུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཚེ་རེས་འགའ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་
ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་གཞན་དང་བྲལ་བར་རང་གི་རྒྱུ་དག་གིས་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་གིས་ཀྱང་། ཡུལ་ལ་ལར་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་བཏུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་
ནོ། །འདིར་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། འདུ་བྱེད་རྒྱུད་མ་གཞན་དང་གཞན་གྱི་རྐྱེན་དང་ལྡན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དང་གཞན་གྱི་རྐྱེན་དག་ནི་གཞན་དང་གཞན་གྱི་རྐྱེན་དག་སྟེ། དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེའོ། །འདི་དག་ལ་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པས་ན་
ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཅན་དག་གོ། །འདུ་བྱེད་པས་ན་འདུ་བྱེད་དག་གོ། །རྒྱུད་མ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་གྱུར་པའོ། །འདུ་བྱེད་གང་དག་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་གཞན་དང་གཞན་གྱི་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པས་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཅན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཁ་དོག་གམ། དབྱིབས་འགའ་
ཞིག་གིས་སམ། རྣམ་པ་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་གིས་འདྲ་བར་ཤེས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་གི་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། དེས་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
རྐྱེན་ཐ་དད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་གྲུབ་ན་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གང་གི་གང་ཞིག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གཟུགས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་

189-1-131b

ཏེ། དེ་ལ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཡུལ་རུང་བ་ན་རྣམ་པར་གནས་ཤིང་། མཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུར་འདོད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་
ལྟར་ན་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོད་པ་ནི་མི་སྣང་བའོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཧ་ཅང་རིང་བ་དང་ཉེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ཡུལ་གང་ལ་དེ་དག་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཆོད་པ་
མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གཟུགས་དང་དབང་པོ་ནི་གཟུགས་དང་དབང་པོ་དག་གོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སོ། །གཟུགས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་གང་ལ་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་
སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཅན་ཏེ། འདི་ནི་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཅན་ཡང་ཡིན་ལ། གཟུགས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན་པས་གཟུགས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་
ལྡན་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་འདིར་ཕྲད་པའོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བསྡུའོ། །ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་
བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཏེ་རྟེན་ནི་རྒྱུའོ། །རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མངོན་སུམ་དུ་སྐྱེད་པའི་རྐྱེན་ལས་ཐ་དད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་དག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་
ཉིད་འདི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། ཚོགས་ནས་བྱེད་པ་གོ་ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་གང་དག་ཡིན་པ་དང་། ནུས་པའི་རྒྱུ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ན་སྔོན་རོལ་ན་ཡང་མེད་ལ་དུས་

189-1-132a

དུས་སུ་ཕྱིས་ཀྱང་མེད་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ནུས་ཀྱང་ཅི་སྟེ་སྔོན་མེད་ཅིང་ཕྱིས་མེད་ལ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཉེས་པ་སྨྲས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉེས་པ་དེ་དག་གི་དེ་ལ་མི་གོས། མི་འབག་མི་རེག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་
ཚིག་གོ། །མཇུག་བསྡུས་ནས་ཉེས་པ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་སྔོན་ཡང་མེད། ཕྱིས་ཀྱང་མེད་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དེས་ན་རྒྱུ་འདི་དག་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་གཞན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ལ་ལར་གཅིག་པུས་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་
འདི་ལྟ་བུ་འདི་གཞན་ལ་ཡང་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ལ་སོ་སོར་ངེས་པ་བཤད་པའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་གང་ལ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ནུས་པ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གཞན་དང་གཞན་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོ་སོར་ངེས་པ་འདི་ནི་ནུས་པ་གང་དག་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གཞན་དང་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དེ་ལ་བལྟ་བར་བྱའི་དངོས་པོ་གང་དག་བསྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡོད་པ་དེ་
དག་ནི་ནུས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་དག་སྟེ། དངོས་པོ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་དག་ལ་བསྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་བརྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དག་གོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བརྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དག་ལ་
མ་ཡིན་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན་དེས་ན་འདི་བྱེད་པར་མི་འཐད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་བྱེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་

189-1-132b

ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་པ་ཅིག་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་མེད་པར་མི་འཐད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །རེས་འགའ་བྱེད་རེས་འགའ་ཞིག་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པས་ཞེས་
བསྡུའོ། །བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་མི་རུང་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནུས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་གཞན་དག་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་ཀྱི། འགའ་ཞིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཅི་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་འབའ་ཞིག་གི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཅི་ན་གང་གིས་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས། ཕ་རོལ་པོས་ནུས་
སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་གིས་ནུས་པ་ཁོ་ནའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཅིའི་ཕྱིར་མི་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ནུས་ན་གོ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བསྐྱེད། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་བསད་ཀྱང་མི་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། མི་བསྐྱེད་ན་ཇི་ལྟར་ནུས་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ནམ་ཡང་འབའ་ཞིག་གིས་མི་བསྐྱེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ནུས་པའི་སྲིད་པར་འགྱུར། གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྐྱེད་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་ནི་མེད་དོ། །འདི་
ལྟར་ཐག་པ་ལ་སོགས་པ་རས་ཡུག་ལ་སོགས་པར་བྱེད་ནུས་མོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། འདིར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཐོ་འཚམས་པའི་ཕྱིར། རྩེ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལྷ་རྣམས་དགའ་
བ་ནི་དྲང་པོའམ་བླུན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐྱིད་དེ་བར་བསྐྱེད་བསྐྱེད་པས་དགའ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ནོ། །རྩེ་བ་ནི་བྱིས་པའི་ཆོས་དེ་དེ་དང་འདྲ་བས་ནི་ཤེ་རབ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱིད་དེ་བར་བསྐྱེད་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་དག་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཞིག་བརྩོན་

189-1-133a

པ་མེད་ཅིང་བློ་ངན་པ་དེ་མེད་ངོས་པོ་བྱས་ཀྱང་བརྗེད་ངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དང་ཡང་བྱེད་དུ་འཇུག་གོ། །བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །ཡང་དང་ཡང་བྱེད་དུ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་ལན་འདེབས་སུ་འཇུག་པའོ། །འདི་གང་དུ་ལན་བཏབ་ཟིན་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་
ལྟར་འདིས་ནི་ས་བོན་ལ་སོགས་པར་ཉེ་བར་དགོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་གལ་ཏེ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་དེར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་བསྐྱེད་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་སྔོན་ཡང་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་བཟློག་ཏུ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་
དུ་འདི་སྔོན་ནི་ནུས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། འདིའི་ནུས་པ་ནི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྔོན་ནུས་པ་མེད་པ་ལས་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་སུ་ནུས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ཅི་ནུས་པ་དེ་དངོས་
པོའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བརྟག་པ་གཉིས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ནུས་པ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་བར་ཁས་ལེན་ན། སྔོན་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནར་ཁས་བླངས་པ་
ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ནུས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་དེ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ཞིག་ལས་
འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་བརྟག་པ་བསལ་ནས། གཏན་ཚིགས་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་གང་གི་

189-1-133b

ཚེ་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཚེ་ཉིད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད། འདི་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མཐའ་དག་ཡོད་པས་འདི་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པའོ། །ཕ་རོལ་པོས་བསྐྱེད་པ་མཐོང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་
བུ་བསྐྱེད་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཅོ་འདྲི་བའི་ཕྱིར། མཐུ་ཆེན་པོ་ཅན་གྱི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐུ་ཆེན་པོ་ཅན་གྱི་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་འདི་ནི་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཅན་ཡིན་
ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མཐོང་བ་འདི་ནི་དངོས་པོ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་དག་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་བྱ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཁོ་བོ་ལ་གནོད་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་ཞིག་ལ་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་ལྟར་ཁྱོད་ཆེད་དུ་མ་བཏང་པའམ་
ཡོངས་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་ལས་འདས་པར་གྱུར་ན། ཀྱེ་མ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་དེ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་རྣམ་པར་འཆད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བས་བསམ་པ་འདི་ནི་ཁོ་བོའི་སེམས་ལ་ཉམ་ངའོ། །འདི་ལ་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པས་འདི་ལ་མཐུ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་
ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྲིད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཀྱེ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩེ་བའོ། །བསྐྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པའོ། །
ཆོས་དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་འདི་ནི་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདི་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡོད་པས་འདི་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ནོ། །གདུང་བ་ནི་ཆགས་པ་དང་ཉམ་ང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕ་རོལ་པོ་ཁོ་བོ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་
ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དག་བདག་གིས་མཐོང་བས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་བདག་གིས་མཐོང་ན། འདི་དག་ནི་སྐྱེད་པ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་ཟད་དོ། །དེ་སྐྱེད་པ་ནི་དེ་བསྐྱེད་པའོ། །ཆོས་དེ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་

189-1-134a

དེ་དག་ནི་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་དག་སྟེ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འབྲས་བུ་དང་སྦྱར་རོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དམ་པ་ལྟར་ཅོ་འདྲི་བའི་ཕྱིར། འདི་ཡང་ཡོད་བདེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་བདེན་ན་ཁྱོད་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་གང་གིས་ན་རྟག་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་དེ་དག་
འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྐྱེན་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དེ་རྣམས་འབྲས་བུ་མི་བསྐྱེད་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་འཁོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ། བཏང་སྙོམས་སུ་འཁོད་པ་ནི་གྱི་ན་འདུག་པ་བསྟེན་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྐད་བརྗོད་པས་ཕན་པ་མང་པོ་མཚར་བཏགས་མོད་ཀྱི། 
འོན་ཀྱང་ཅི་དེ་དག་གི་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཙམ་ཞིག་ནི་དྲི་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། རྟག་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་དེ་དག་གི་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་འབྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་སྔོན་ཡང་ཡོད། འདི་ལ་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་
ཆོས་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། བཤོལ་བ་མེད་པར་བསྐྱེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕ་རོལ་པོས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་སྔོན་ཡང་ཡོད་དོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་མ་ཉམས་མ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གང་དག་ལ་ཉམས་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད། འབྱུང་བ་ཡང་མེད་པ་བརྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དེ་དག་ལ་ནི་ནམས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འགལ་བ་དེའི་ཕྱིར་སྔོན་ཡང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉམས་པ་དང་བྱུང་བ་ནི་ཉམས་
པ་དང་འབྱུང་བའོ། །དེ་དགག་པ་ནི་མ་ཉམས་པ་མ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་ལ་མ་ཉམས་མ་བྱུང་བ་བརྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་མ་ཉམས་མ་བྱུང་བ་བརྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་རྣམས་སོ། །མི་རྟག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཉམས་པ་དང་
བྱུང་བ་ཉིད་མེད་པས། བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུན་གྱིས་ཀྱང་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་དེ་ནི་ཅི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔོན་ཡང་ཡོད་ལ་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་

189-1-134b

ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་འདི་ནི་མ་ཡང་ཡིན་ལ། མོ་གཤམ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་འདྲའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་
ན་དེའི་ཚེ་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ཅི་ཡིན་པ་དང་མི་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ཡང་ཅི་ཡིན་པར་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཕ་རོལ་པོའི་གཞུང་གི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་སྡོད་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ནི་ལྷན་
ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་པར་འདོད། དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། འོ་ན་ན་ནི་འབའ་ཞིག་ཀྱང་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་གྱི་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི། ཀྱེ་མ་འབའ་ཞིག་
ཀྱང་གཞན་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཡང་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཚུལ་གཞན་གྱིས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་
ཐལ་བར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་བྱེད་ཀྱི། གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ལ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ནི་སྔོན་ཡང་དེ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་
རེས་འགའ་སྐྱེད་པ་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་པོས་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གང་གི་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བའི་ལྟར་ན་ཡང་། ཇི་སྟེ་འབའ་ཞིག་གིས་མི་སྐྱེད། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པར་གྱུར་ན་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་པོས་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན། 

189-1-135a

ཅིའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྐད་ཅིག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས། འདིའི་
རང་གི་ངོ་བོའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། རང་གི་ངོ་བོ་སྐད་ཅིག་མར་ངེས་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་འབྱུང་བ་ཅན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བསྒྲུབ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་
ལྟ་བུ་ཞིག་སྐྱེད་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དེ་ལྟར་གོང་དུ་དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་ཡང་མེད་ཕྱིས་ཀྱང་མེད། ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྐབས་དེར་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་
དངོས་པོ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཆོད་པ་མེད་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཇི་ལྟར་སྔོན་ནམ་ཕྱིས་སམ་ཐ་དད་པར་འགྱུར། འདི་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་བྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་འབྱུང་བ་ཅན་ནོ། །གླེགས་བམ་
ལ་ལ་ལས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ལ་འབྱུང་བ་ཅན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དེ་འདི་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཁོ་ན་ལ་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ལ་འབྱུང་བ་ཅན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་སོ་སོ་ནི་འདིར་གཞན་དུ་འགྱུར་
བའི་སྒྲར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པར་མ་གྱུར་པ་རྣམས་སྔོན་ཡོད་པ་དང་ཚོགས་པ་ལས་བཀར་ཏེ་སོ་སོ་དང་ཕྱིས་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མཐོང་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། ཚོགས་པར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ཚོགས་པ་ལས་བཀར་ཏེ། སོར་སོར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་ཐོགས་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་ཅི་སྟེ་འབའ་ཞིག་མི་སྐྱེད་ཅི་སྟེ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་ཞེས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་

189-1-135b

དེ་བསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱེད་པ་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ལ། རྒྱུ་ཡང་བྱེད་པ་པོའི་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། 
བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉེ་བའི་ཐ་མ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ཡང་ཐ་དད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མེད་
པར་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བཤད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་དེའི་རྒྱུ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དེའི་རྒྱུ་དག་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཀྱང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ལ། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་
ཡིན་པ་དག་གི་རྒྱུ་དག་ཀྱང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་སྐད་དུ་བྱེད་པ་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བའི་ཐ་མ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་བཞིན་དུ་མི་སྡོད་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་འགལ་བས། ཅི་སྟེ་འབའ་ཞིག་གིས་མི་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐལ་བ་འདི་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྒྱུ་དག་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེད་པ་
པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཅིག་ཤོས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་འགལ་བས་ཅི་སྟེ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བ་འདི་ཡང་བསལ་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པའི་
དོགས་པ་བསུ་བར། གང་ཞིག་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་རྟག་པར་འདོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་པས། དེ་ནི་ནམ་ཡང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །འབྲས་

189-1-136a

བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་གཞན་དག་ལ་ལྟོས་པས་དེ་ལས་གཞན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་དག་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེའི། རྟག་པ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་སྟེ། འདི་ལ་མི་སྡོད་པར་བཤོལ་བ་མེད་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པས་འདི་ནི་མི་སྡོད་པར་
སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོ་ནི་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟག་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་འབྲས་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེ་
ལ། འབྲས་བུ་ཡང་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་དེ་ལས་མི་སྐྱེ། གང་ཞིག་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དེས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། 
གནས་སྐབས་དེ་ནི་འགལ་ལོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པ་ཁོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འབའ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཁོ་བོ་ཁས་མི་ལེན་ཏོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། 
དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་སྐྱེད་ན་ཇི་ལྟར་ན་བཤོལ་བ་མེད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན། མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ། 
འདི་ལྟར་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེད་པ། སྐྱེད་པ་ཁོ་ན་བཤོལ་བ་མེད་པར་སྐྱེད་པ། མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ནུས་ན་ཡིད་མི་རྟོན་པར་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འབྲས་
བུ་ཁོ་ནའི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ནུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡང་ཅི་སྟེ་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག །ཅི་སྟེ་

189-1-136b

བཏང་སྙོམས་སུ་མི་འཇོག་པ་ཡིན་ཡང་ཅི་ཞིག་བྱར་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་མི་འཆོལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་འོ་དོད་འབོད་ཀྱང་མི་འཆོལ་བར་འབྲས་བུ་ན་ན་གྱིས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འདིས་བདག་ཉིད་
ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་གཞན་ལ་ལྟོས་ན་ཡང་ནན་གྱིས་འབའ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་དེས་རང་གི་ནུས་པ་བསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུ་མེད་པ་ལྟ་བུའམ། བརྙས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་ནུས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་
མི་སྡོད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་གཞན་ལ་ལྟོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པས་ནི་རྟག་པར་འདོད་པ་དེ་འབའ་
ཞིག་ལས་མི་སྐྱེ་བར་སྨྲས་པ་ཡིན་ལ། རྟག་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པས་ནི་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་སྨྲས་པ་ཡིན་ན། སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་འདི་དག་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་སྲིད་པར་འགྱུར། ཕ་རོལ་པོ་ལས་མཇུག་བསྡུ་བ་
སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཅོ་འདྲི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྲག་དོག་གི་ཟུག་རྔུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཅིག་ལ་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་དག་འགལ་བ་མ་ཡིན་ཡང་སྨྲ་བ་དེའི་ཕྱིར། ཕྲག་དོག་གི་ཟུག་རྔུས་གནད་དུ་དྲག་རབ་ཏུ་བརྒྱབ་པ་ཅན་འདི་འཆལ་ཞིང་
འཁང་པར་ཟད་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་དོར་བར་རིགས་སོ། །ཁ་ནང་དུ་བལྟས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྲག་དོག་ཉིད་ཟུག་རྔུ་སྟེ། འདི་ལ་གནད་དུ་བརྒྱབ་པ་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འཆལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅལ་ཅོལ་དང་འཁྲུགས་པ་དང་
ལྟག་འོག་མ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དཀྱུས་མའི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་སྐྱེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་གཅིག་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་

189-1-137a

པོ་སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ཁོ་ནའི་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའི། གང་དག་སོ་སོ་ན་ཡོད་པ་ཅན་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ལ་སོ་སོ་ན་ཡོད་པ་སྲིད་པ་དེ་དག་ནི་སོ་སོ་ན་ཡོད་པ་སྲིད་པ་ཅན་རྣམས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་འདི་སྐད་
ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་པར་མི་འདོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སོ་སོར་སྐྱེད་སྲིད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་སོ་སོར་ཡང་སྐྱེད་པ་སྲིད་པ་དེ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ག་ལ་རུང་སྟེ། ལྷན་ཅིག་ཁོ་ནར་བྱེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁོ་
ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་དོན་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་ལས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་རྒྱུན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དུ་རྒྱུན་གྱི་སྒོ་ནས་ཕན་
འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེར་ནི་རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་གི་རྫས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དཔེར་བཤད་པ་ནི། དཔེར་ན་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་དག་ལས་འབྲས་ཆན་འབྱུང་བ་ལ་མེ་དང་
ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འབྱུང་གི། རྫས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་དང་། དཔེར་ན་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་
ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འབྲས་ཆན་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་དེ། དེ་དག་སྐྱེ་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་དོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ། རྫས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྫས་གྲུབ་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ལ་
ནི་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱད་པར་བྱ་བའི་དུས་སུ་མི་སྡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྒྱུན་གྱི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་རྣམས་དང་མེ་དང་

189-1-137b

ཆུ་དང་ཟངས་བུ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་མི་སྐྱེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། ཚེ་རབས་བརྒྱས་ཀྱང་འབྲས་ཆན་དུ་མི་འགྲུབ་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་ས་དང་ཆུ་དང་རླུང་ལ་སོགས་པས་རིམ་གྱིས་ས་བོན་ཁྱད་པར་དུ་མི་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་ས་བོན་ལོ་བརྒྱར་བཏབ་ཀྱང་མྱུ་
གུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་གང་ཞིག་སྣང་བ་ནས་མུན་ཁུང་དུ་ཞུགས་པ་དེའི་དབང་པོ་ལ་རང་གི་ཕན་འདོགས་པ་དག་གིས་ཕན་མི་འདོགས་ན་དེའི་མིག་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྲིམས་ཏེ་བོར་ཡང་ནམ་ཡང་དོན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་བྱེ་བྲག་གིས་དཔེ་གཉིས་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་སུ་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་དག་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། ཐོགས་པ་མེད་པར་བསྐྱེད་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཤོལ་བ་མེད་པར་བསྐྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལས་ཁྱད་པར་མི་སྐྱེ་སྟེ། གོང་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་འབྱུང་བར་ཁས་མི་ལེན་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། 
དེའི་ཕྱིར། དེར་ནི་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་གང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་དབང་པོ་ལ་
སོགས་པ་རུང་བའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་གནས་པ་ཅན་སྐྱེས་པ་དེ་དག་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དེར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་ཕྲད་
པ་སྟེ། རུང་བའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་མ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྟེན་ནི་འདིར་རྒྱུའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་གསུམ་

189-1-138a

པ་སྟེ། དེ་དག་རྒྱུར་བྱས་ནས་སྐྱེས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་དག་ལ་རུང་བའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་གནས་པ་དེ་དག་ནི། རུང་བའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་གནས་པ་ཅན་ནོ། །སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་
བསྡུའོ། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། འདིར་འཇུག་པ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ལྷན་ཅིག་ངོ་བོ་ཉིད་གྲུབ་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་མོ། །ཡང་ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། གང་དུ་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། གང་དུ་ལ་ལར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེར་ནི་རྒྱུན་ལ་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གཞན་དག་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་
བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱུད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་། ཆེས་ཆེར་མཐུན་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་དུ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། 
ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཐོབ་པ་དག་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུའི་རྒྱུན་དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་གང་དག་
ཡིན་པ་དང་། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་རང་གི་ངང་གིས་ལོག་པ་ཡིན་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་དག་ཁོ་ན་ལས་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ཉེ་བ་འབྱུང་ངོ་། །
གཉིས་པ་ལས་གསུམ་པ་ཆེས་ཉེ་བ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་ལས་བཞི་པ་ཆེས་ཆེར་ཉེ་བ་འབྱུང་བས་དེ་ལྟར་ན་རིམ་གྱིས་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པ་རྒྱུའི་ཚོགས་ཐ་མའི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་རིམ་

189-1-138b

པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱུད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཐོབ་ནས་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདིར་ཕ་རོལ་པོས་ཀླན་ཀ་བཙལ་བའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་
ལས་ཁྱད་པར་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱད་པར་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་
གཞན་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མེད་པ་དག་ཁོ་ན་ལས་ཁྱད་པར་སྐྱེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་
ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མ་ཐོབ་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བར་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡང་བསྐྱེད་པར་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་
བསམས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཁོ་ནར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཅི་ཞིག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། རྒྱུ་གང་གིས་ན་
ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་ལ་མི་ལྟོས་ལ། འོན་ཀྱང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་མི་ལྟོས་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་
འགྱུར་བ་འབྱུང་བར་རེ་བ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཚོགས་པ་དང་པོའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་འབྱུང་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་

189-1-139a

ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་སྐྱེད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཁྱད་པར་གྱུར་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པའི་གསུམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ཐུག་པ་མེད་
དོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚོགས་པ་དང་པོ་སོ་སོ་རང་རང་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་གནས་སྐབས་པ་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་བསྐྱེད་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཐོབ་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་ལེན་ལ། 
དེའི་ཚེ་དེའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ན་འབྱུང་བ་དེ་དག་སོ་སོར་རང་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་རེ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་དག་ལས་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ཀྱང་རང་གི་དག་ལས་ཤེས་ཏེ། དེ་
ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། ཐུག་པ་མེད་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདིར་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ན་འབྱུང་བ་དག་སོ་སོ་རང་རང་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་ཕན་པ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཀླན་ཀ་བཙལ་བར་བྱའི། 
སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་གནས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་བྱེད་པ་ལ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཅིག་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རྒྱུ་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུའི་ཐུག་པ་མེད་པ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་
སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནི། གང་གིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་གང་གིས་ན་འདི་དག་ཕན་ཚུན་ནས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དང་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བ་ཕན་ཚུན་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད 
པར་རུང་བར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའོ། །འདི་ནི་དེ་དང་མཐུན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་དག་ལ་དེ་སྐྱེད་པར་རུང་བར་གནས་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེས་

189-1-139b

པ་དང་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པར་རུང་བ་གནས་པ་ཅན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་མེད་པ་དང་ཡོད་པ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་གང་དག་ཡོད་དེ་ཉེ་ན་ནི་འབྲས་བུ་གསལ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལ། མེད་དེ་
བྲལ་ན་ནི་འབྲས་བུ་བྲལ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་ཚུན་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པར་རུང་བ་གནས་པ་དག་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ལ། རེས་འགའ་ནི་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེས་
སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་དེས་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཁྱད་པར་དང་པོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་རྟག་ཏུ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དེས་ནི། ཁྱད་པར་དང་པོ་
ཚོགས་པའི་འོག་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་ཕན་མ་བཏགས་པ་ཡིན་པར་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཐ་མ་དང་ཉེ་བའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཁྱད་པར་གྱི་བར་དུ་མེད་
པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་པ་ནུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ཡང་མེད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཚོགས་པ་དག་ལས་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཟུར་གྱིས་མཐོ་བཙམས་པའི་ཕྱིར། ཁོ་བོ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དང་ཡང་བརྗོད་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱིས་རིག་པ་གོ་བ་ལྟ་ན་ལན་བརྒྱར་ཡང་སྨྲའི། ལན་གཅིག་གམ་གཉིས་སྨྲ་བརྗོད་ལྟ་ཞིག་སུ་ཞིག་འདྲ་སྟེ། ཕ་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ཁོ་བོ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྗོད་པ་ལ་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་གལ་ཏེ་
སྐྱོ་བ་མེད་ན། འོ་ན་སྨྲོས་ཤིག་ཅེ་ན། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་གང་གིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ན་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ནས་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་དང་པོ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པའི་

189-1-140a

མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འབྲས་བུ་གཅིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་འབྱུང་བའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་ནས་སྐད་ཅིག་མ་
གཉིས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་གཅིག  
བྱེད་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དོན་
གཅིག་བྱེད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སོ་སོ་ལ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། སོ་སོར་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དེ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཁྱད་པར་དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། གང་གི་ཚེ་སོ་སོར་ཡང་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་དང་པོའི་བརྒྱུད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་འབའ་ཞིག་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་དེ་ཡང་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་དེའོ། །འདི་ལ་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་འདི་
ནི་ཁྱད་པར་དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་སོ་སོར་བྱེ་བྲག་སྐྱེད་ན། མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཅི་སྟེ་མི་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། སྔར་བཤད་པ་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་
ཅད་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྐྱེན་ཚོགས་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་གིས་ཇི་ལྟར་རྒྱུའི་རྒྱུན་ལ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞུང་ཟློས་པར་

189-1-140b

བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་འདུ་བྱེད་རྒྱུད་མ་གཞན་དང་གཞན་གྱི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་གཞུང་འདིས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཚོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་
དང་པོ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རང་རང་གི་རྒྱུ་དག་གིས་ཁྱད་པར་ཅན་ཁོ་ནར་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་མེད་པ་རྣམས་ལ་དེ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་རུང་བའི་ཡུལ་ན་རྣམ་པར་གནས་པ་རྣམས་དང་། ཆོད་པ་མེད་པ་རྣམས་དང་། ཚོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ཅི་རིགས་པར་ཡང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་རུང་བའི་ཡུལ་ཡོད་
པས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི་ཡུལ་རུང་བ་ཅན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྐྱེན་གང་དག་ལ་ཡུལ་རུང་བ་ཅན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་
ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་རུང་བ་ཅན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དག་སྟེ། འདི་ཡང་དེ་ལ་གཟུགས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་ཟིན་
ཏོ། །འདིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་ནས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མ་སྐྱེས་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་ནི་ཕན་ཚུན་ཕན་བཏགས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་
དང་པོ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་རྐྱེན་དེ་དག་ཀྱང་གང་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྐབས་འདིར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སོ་སོར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་

189-1-141a

ནུས་པ་ཡིན་ཡང་ཇི་ལྟར་འབའ་ཞིག་དག་གིས་མི་སྐྱེད་པ་དེ་ཡང་བཤད་ཟིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱེད་པ་པོའི་ཁྱད་པར་སོ་སོ་ན་ཡོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཕྱོགས་གཅིག་བཟླས་པ་དྲན་པར་བྱེད་དེ། གོང་དུ་དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་ཡང་མེད་ཕྱིས་ཀྱང་མེད་སོ་སོ་ན་
ཡང་མེད་པས་ནུས་ཀྱང་སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་སོ་སོ་ན་ཡོད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཉེས་པ་དག་གིས་མི་གོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྐབས་འདིར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་འབའ་ཞིག་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་བསལ་བ་ཡིན་
ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་འབྱུང་བའམ་འབྱུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། འདིའི་སྐད་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་སོ་སོར་བྱ་བར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཕན་ཚུན་ཕན་བཏགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དག་གིས་བསྐྱེད་དོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོད་རྒྱལ་འདི་ག་ལས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་འབྲས་བུ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་བརྒྱུད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཅན་
ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་མི་ལྡོག་པར་ཡུད་ཙམ་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་
ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་བསྡུའོ། །དེ་དག་བརྒྱུད་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པས་འདི་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པའི་བརྒྱུད་པའི་ཁྱད་པར་ལས་འབྱུང་
བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྡོད་པ་མེད་པར་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། མི་སྡོད་པ་སྨོས་པ་ནི་སྣང་བ་ནས་མུན་ཁུང་དུ་ཞུགས་པའི་ཕན་བཏགས་པའི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་ནི་འདིར་ཡིད་ལ་

189-1-141b

བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མཚོན་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ལ། ལ་ལ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཙམ་ཁོ་ན་ལས་མི་སྐྱེའི། འོན་ཀྱང་ཚོགས་
པ་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དག་ལས་སྐྱེ་ལ། ཡང་ལ་ལ་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཚོགས་པ་ཙམ་ལས་ཏེ། མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ན་འབྲས་བུ་ཉེ་
བར་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། ཚོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་བརྒྱུད་པས་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ལ། ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕན་ཚུན་ཚོགས་པ་ཙམ་གྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རྒྱུ་དངོས་སུ་ཐ་སྙད་གདགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་
ཀྱང་ཡོད་དོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུག་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་རྒྱུན་གྱི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། མངོན་
པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དག་ལས་མི་སྐྱེའོ། །འདིར་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ནི། འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་ཅན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་
ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱུའི་ཆོས་འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་ཅན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་རྒྱུན་གྱི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ལྟར་འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱུའི་ཚོགས་འབྲས་བུ་
བུ་མཇུག་ཐོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ལ་བྱུང་བའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་ཕན་མ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དང་པོ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཕན་མ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་སྐྱེའོ། །རྒྱུན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་ཕན་

189-1-142a

འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུའི་རྒྱུའོ། །དེ་སྐྱེ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། འབྲས་བུའི་རྒྱུ་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་
བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་འདི་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སྐྱེ་བ་ཅན་ནོ། །གང་ལས་འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་ཡོད་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་ཅན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བར་འཇུག་པས་ན་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་
ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ཕན་ཆད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་དག་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་དང་པོ་ཕན་ཆད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དག་ལས་སྐྱེ་སྟེ། འདི་དག་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་
རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱུད་དེ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་བློས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ས་བོན་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱུད་དེ་འབྱུང་བ་ལ་བློས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས། སྐད་
ཅིག་མ་ཕྱི་མ་དག་ལས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་ལ། དེ་བཞིན་དུས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སོ་སོའི་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དག་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ལས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་
དང་པོ་ཡང་གཞན་དུ་སྐྱེ་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ཀྱང་གཞན་དུ་སྐྱེ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་དང་དེ་དག་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་དང་པོ་ནི་ཕན་མ་བཏགས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཁྱད་
པར་དག་ཕན་ཚུན་ཕན་གདགས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་དང་དེ་དག་ལ་རང་བཞིན་དེ་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གོང་དུ་ཐུག་པ་མེད་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འདི་ཁོ་ནས་བཀག་

189-1-142b

པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་དང་པོ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མ་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ལ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་
ཁྱད་པར་དང་པོའི་རྒྱུ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་དང་པོ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་ཡིན་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མ་བསྐྱེད་པས་ཀྱང་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱེད་པ་ནི་རག་སྟེ། འགོག་པར་བྱེད་པ་སུ་
ཞིག་ཡོད་དེ། དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར། མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་འདྲི་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སོ་སོར་བྱེད་པ་སྲིད་པས་རྟག་པར་འདོད་པ་དེ་
འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བཤད་ཟིན་པ་ཁོ་ནའོ། །རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཉིས་པ་ལ་ཉེས་པ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འདི་ལྷན་ཅིག་
བྱེད་པ་དང་། ལྷན་ཅིག་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཉེས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་གང་དག་སྐད་
ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འགའ་ཡང་དོན་གཅིག་བྱེད་པས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མེད་དོ། །འོ་ན་ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྒྱུན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་པ་
ཉིད་རྒྱུན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྟག་པ་རྣམས་ལ་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བས་ཉེས་པ་དེ་སོ་ན་འདུག་པ་ཉིད་དོ། །

189-1-143a

ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྟག་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་རྒྱུན་ཚོགས་པ་ལ་གནས་པ་ཅན་ནོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་རྒྱུ་ལུས་ཅན་ནི་ཕལ་ཆེར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་
རྐྱེན་དག་གིས་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་རྒྱུ་རྟག་པར་སྨྲ་བའི་ཡང་དངོས་པོ་རྟག་པར་འདོད་པ་རྐྱེན་གཞན་དག་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་དེའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་
ཉིད་གཞན་ཞིག་འབྱུང་སྟེ། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་དང་ལྟོས་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཚོགས་པ་ནི་ཆ་ཤས་འདུས་པའོ། །འདི་ལ་ཚོགས་པ་ལ་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས། འདི་ནི་ཚོགས་པ་ལ་གནས་པ་ཅན་ནོ། །འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕན་གདགས་
པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྟག་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་སྐྱེ་བར་ཀླན་ཀ་བཙལ་ཞེ་ན། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔོན་ཡང་ཡོད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྟག་པ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་
ངོ་བོ་ཉིད་སྔོན་ཡང་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་མི་སྐྱེད་པ་མི་རུང་སྟེ། སྔོན་ཡང་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་ཞར་ལ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། དཀྱུས་མའི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་བདག་ཉིད་གང་
ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ས་བོན་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་གྱི། དང་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་ནས་ཕྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་
ངོ་བོ་ཉིད་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ། དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་མི་གནས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དགོས་སོ། །འོན་ཏེ་འདིར་རང་བཞིན་

189-1-143b

བརྟན་པ་ཅན་དུ་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དག་ཤིན་ཏུ་མི་དགོས་ཏེ་རྡོ་རྗེ་ལ་ཤིང་སྲིན་གྱིས་ཅུང་ཟད་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལ་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཡོད་པས་འདི་ནི་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། 
གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལ་གནས་པའི་ཆོས་ཡོད་པས་འདི་ནི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། རང་བཞིན་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཅིའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་
གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི་རང་བཞིན་རྟག་པ་ཁོ་ནར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འགལ་བ་གཉིས་འབྲེལ་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་རྟག་པ་སྔ་མ་སྟེ། མི་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཟད་དེ། 
བརྟག་པ་དེ་ལ་ཡང་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་འཇིག་པའི་རྒྱུར་འདོད་པ་ལས་
གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་གཞན་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་འགྱུར། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་
ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས། འདིར་གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཕ་རོལ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཡིན་དུ་ཟད་མོད། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། 
དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་སྔ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཕ་རོལ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་རང་བཞིན་བརྟན་པ་ཅན་སྔ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པས་དེ་སུས་ཀྱང་གཞན་དུ་

189-1-144a

འགྱུར་བ་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པའི་རྒྱུ་རྣམས་དོན་མེད་པ་དེའི་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཟངས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམས་ཁོ་ན་མེ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྲི་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་
ན། དེའི་ཕྱིར། འདིས་ནི་ཟངས་ལ་སོགས་པའི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕ་རོལ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་པ་འདིས་ནི་ཟངས་ཀྱི་སྲ་བ་མེ་དང་ཉེ་ན་སྙི་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སོགས་
པ་སྨོས་པ་ནི། ཆུའི་སྙི་བ་ལྷགས་པ་ཉེ་ན་སྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་གསལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་གསལ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཟངས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཡང་སྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་གི་
ངང་གིས་འཇིག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་། ཟངས་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ལས་སྙི་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་འབྱུང་གི། གནས་པ་སྔ་མ་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་ཉིད། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་
མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཕ་རོལ་པོས་བརྒལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རང་གི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་སོ། །དེ་
ལྟ་བུ་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་འཕོ་བ་ཁོ་ན་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ལན་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྨྲས་པ། དག་པའི་
ལན་འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཉིས་ལས་མི་འདའོ། རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་ཅི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན། ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྟག་

189-1-144b

པར་བྱ་བ་ལ་སྔར་རྟག་པར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་བརྟག་པར་བྱས་པ་ལ། གལ་ཏེ་སྔར་རྟག་པར་གྱུར་ནས། ཕྱིས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དང་ཉེ་ན་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་ན། དེའི་ཚེ། རྟག་པར་འདོད་པ་སྔ་མ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་
པ་ཐ་དད་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གཉིས་སུ་ཡང་རབ་ཏུ་སྨྲ་ལ། རང་གིས་འཇིག་པ་དང་མི་འཇིག་པར་ཡང་རབ་ཏུ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་དག་ཡོད་པས་འདི་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གཉིས་སོ། །འདི་
ལྟར་རང་གི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་གཞན་ལས་དངོས་པོ་འཕོ་བའི་ངོ་བོ་འཇིག་པ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། དེ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་སུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་རང་གི་འཇིག་པ་དང་མི་འཇིག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་
སྔ་མ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འདིའི་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་རང་འཇིག་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཕྱི་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་
ཉིད་འཇིག་པས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་སྔ་མ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་འཇིག་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་སྔ་མ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་
ན་རྟག་པར་འདོད་པ་སྔ་མ་ལ་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཕ་རོལ་པོས་གཅིག་ལ་རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། སྔར་རྟག་པར་འགྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟག་
པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་སྔར་རྟག་པར་འགྱུར་ནས། ཕྱིས་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་རྟག་པ་ཁོ་ནའོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདིའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཕྱིས་མི་

189-1-145a

རྟག་པ་ཉིད་ག་ལ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། འོ་ན་དངོས་པོ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འདི་རང་གི་ངོ་བོ་འཇིག་པ་དང་མ་འབྲེལ་མི་འགྱུར་ན། འོ་ན་འཇིག་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ། མི་འགྱུར་བའི་
རང་གི་ངོ་བོ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཞིག་པ་ཉིད་དུ་རྟག་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་འཇིག་པ་འདི་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་
པ་དང་མི་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་ལ་ཕན་ཚུན་གྱི་ངོ་བོ་ཡོད་པས་འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་ངོ་བོ་ཅན་ནོ། །ཕན་ཚུན་གྱི་ངོ་བོ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་ངོ་བོ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་
ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་རོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ནམ་ཡང་རུང་སྟེ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་འདི་འཇིག་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་འདི་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་
དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འཇིག་པར་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་ཡིན་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སྤྲོས་པའི་ཚུལ་དེས་ན། 
གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་ཡང་རུང་། འོན་ཏེ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་མ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དགོས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དཀྱུས་མའི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་འཇིག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ནི་འཇིག་པར་བྱ་བ་ལ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་ལྟོས་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པར་ངེས་པར་གྲུབ་བོ། །འདིར་སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་གང་ཞིག་

189-1-145b

ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། ལྟོས་པ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ཡོད་པར་ངེས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་རྒྱུའི་ཚོགས་ཐ་མ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་ཡང་འཇིག་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཅི་ཞིག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། 
གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡོད་པར་གྲུབ་ན་དངོས་པོ་གང་ལ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པ་ཡིན་ལ་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལོག་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ལྡོག་པས་དེ་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་ཕ་རོལ་པོས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་མ་གྲུབ་པར་ཀླན་ཀ་བཙལ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ཁ་ཅིག་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་
ཡང་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་དུ་འགྱུར་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གོ་ག་ལས། དེའི་ཕྱིར་ལ་ལར་ཡོད་ཀྱང་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དོགས་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདྲ་ཡང་། ཁ་ཅིག་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང་བསྟན་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་དང་འདྲ་བར་ཡོད་
པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ཀྱང་། ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་མི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་ཁྱབ་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། གནོད་
པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རྟག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་འཁྲུལ་པར་ག་

189-1-146a

ལ་འགྱུར། ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ནུས་པ་
ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་གང་དུ་ཡང་ནུས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་དུ་ཡང་ནུས་པ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་མ་གཏོགས་པ་དུས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ནི། རིམ་གྱིས་
དོན་བྱེད་པར་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རིམ་གྱིས་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ན། རྟག་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ཅུང་ཟད་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། རིམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
ཅིག་ཅར་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་བྱས་ནས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་འདིའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྡོག་པ་ནི་མེད་དོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་
མ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་བ་བྱ་དགོས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྔོན་ཁོ་ན་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཐུག་པ་མེད་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་ཞོན་པའི་རྟག་པ་ཉོན་མོངས་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཁྱབ་པར་འགྱུར་ལ། འབྲས་བུ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། 
མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་ཇི་ལྟར་ཡང་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི། སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་བོ། །

189-1-146b

རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དོན་གཞན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་འབྲས་བུ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དོན་གཞན་རྟོགས་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་
པར་བྱའོ། །དོན་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་སྟེ། དངོས་པོ་གཞན་ཐ་དད་པ་གཞན་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་ཕན་ཚུན་ཟློག་པའི་བྱེ་བྲག་པས་བརྟགས་པའི་ཆོས་གཞན་ཤེས་པས་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདོད་
ལ། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ནི་དངོས་པོ་གཞན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཡོད་དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱི། གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
ཏེ། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དོན་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འབྲས་བུ་ཁོ་ནར་ལྷན་ཅིག་འཁྲུལ་པ་མེད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པས་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེའི་བདག་ཉིད་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་
ཀྱི་འབྲེལ་པ་ལ། དེ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དང་མ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་རྒྱུ་
དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པས་བརྟགས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་
ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མེའི་སྤྱིའི་ཆོས་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དུ་བའི་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་བཞིན་དུ་སྤྱིའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །མེའི་སྤྱིའི་ཆོས་མེ་ཉིད་དང་རྫས་ཉིད་དང་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཤེས་

189-1-147a

བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱི། ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་རྩྭའི་དང་ལོ་མའི་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དུ་བའི་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དུ་བ་ཉིད་དང་སྔོ་བ་ཉིད་དང་། འཁྱིལ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱི། སྤྱིའི་ཆོས་
རྫས་ཉིད་དང་། ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་
དུ་བ་དང་མེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། མེ་ཡང་དུ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དག་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་
འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེ་མེད་ཀྱང་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ལ། མེའི་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་དུ་བ་ཙམ་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར། མེ་ཁོ་ན་
ལས་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ལ། མེའི་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་ལས་དུ་བ་ཙམ་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་མེ་ལས་དུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་འབྱུང་གི། ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ལ། རྩྭའི་མེ་ལས་དུ་བ་འགའ་
ཁོ་ན་ཞིག་འབྱུང་གི། ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་སྒོ་ནས། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་ནི་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལས་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཆོས་ཇི་སྙེད་ཅིག་མེད་པར་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བ་དེ་སྙེད་ཅིག་ན་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་

189-1-147b

སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཁོ་ནའི་འབྲས་བུ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་སྤྱིའི་ཆོས་རྣམས་ཁོ་ནའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་གཏོགས་པའི་ཆ་དཔྱད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་
གཏོགས་པའི་ཆ་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གང་དག་དེ་དག་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡང་དེའི་ཆོས། གང་དག་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་ཆོས་དག་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་
སྐད་དུ། འབྲས་བུར་གཏོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་རྣམས་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་སྤྱིའི་ཆོས་རྣམས་མེད་ན་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ཆ་ཤས་
ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་སྤྱིའི་ཆོས་ཁོ་ན་དག་མེད་པར་འབྲས་བུར་གཏོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་རྣམས་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་ཆ་ཤས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏོ། །འདི་ལྟར་མེའི་ཁྱད་པར་གྱི་
ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། དུ་བའི་ཡང་སྤྱིའི་ཆོས་རྣམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ནི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་
སྨྲ་བས། མ་ཡིན་ཏེ། དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཁོ་ནས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི། ཆས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི། ཤེས་པ་ལ་
ལྟོས་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་མེའི་ཁྱད་པར་གྱི་དུ་བའི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཟུང་བར་ནུས་ན། དེའི་ཚེ་མེའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་ཡང་ཨ་ཀ་རུའི་དུ་བ་མཐོང་བ་ལས་ཨ་

189-1-148a

ཀ་རུའི་མེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སྤྱིའི་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ། རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ཀྱང་བཟུང་ནུས་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་མེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་ཞིག་དུ་བ་ལ་ཡོད་པའི་རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ན་
མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །མེའི་ཁྱད་པར་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི། དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་པས་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཏེ། དུ་བ་ལ་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་འཛིན་པ་ནི་དེས་
བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འཛིན་པའོ། །རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། རྟགས་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། སྤྱི་གང་དག་ལ་དེའི་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་ཅན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེས་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་དང་རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱི་སྤྱི་འཛིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འདོད་དོ། །
འོ་ན་གང་གི་ཚེ་མི་འདོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྤྱི་བརྗོད་པར་འདོད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དུ་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་དག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་
འདོད་དོ། །འདི་ལྟར་མེའི་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དུ་བ་འབྱུང་ལ། མེ་མེད་པར་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྲས་བུ་ལས་རྒྱུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་རྣམ་པར་གནས་སོ། །འདིར་ཕ་རོལ་པོས་
འཁྲུལ་པ་གླེང་བའི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་ལས་བྱུང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དུ་བ་འགའ་ཞིག་དུས་རེས་འགའ་མེ་འགའ་ཞིག་ལས་བྱུང་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། དུ་བ་ཐམས་ཅད་མེ་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་
ངེས་པ་འདི་གོ་ག་ལས། ངེས་པ་མ་གྲུབ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཁོ་ན་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དུ་བ་མེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་

189-1-148b

མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ལན་འགའ་ཡང་མེ་དེ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བརྗོད་ཀྱང་དེ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་མེ་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པས་འདི་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་ནོ། །དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་མ་ཡིན་པས་དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་
མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅི་དུ་བ་མེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མེ་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེས་ན་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་
པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དུ་བ་ཡང་མེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། མེ་ཡང་དུ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུར་འདོད་དོ། །ཕན་ཚུན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི། བསྐྱེད་
པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དག་གོ། །དེ་དག་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཀྱང་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གང་དག་ལ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་
བུ་དག་གོ། །གལ་ཏེ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། དེས་ན་ཅི་ཞིག་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་དུ་བ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟར་གནས་པ་དེ་ལ་གལ་ཏེ་
དུ་བ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་སྤངས་ཏེ། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་ཀྱང་འབྱུང་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དུ་བ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པས། ལན་འགའ་ཡང་དེ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་པདྨ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་
མེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེ་ལས་འབྱུང་བ་བཤད་ཀྱི། དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལན་འགའ་ཡང་དེ་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ལས་པདྨ་

189-1-149a

ལྟ་བུའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་། དུ་བ་ནི་མེ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་འདི་ཡང་ཚོགས་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། 
ཚོགས་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་དེས་ཀྱང་དུ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་བསྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར། དེ་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དུ་བ་གཞན་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་མེ་
ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་དུ་བ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དུ་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར། འདིར་དཔེར་ན། ཚོགས་པ་གཞན་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆུ་ལ་སོགས་པས་དུ་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ། དུ་བ་ནི་མེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ། གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། དུ་བ་ནི་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་ནི་མེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པར་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་དག་གོ། །དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི། དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་
སོགས་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར། རིག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གལ་ཏེ་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་
པར་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དུ་བ་དང་དུ་བ་མ་ཡིན་པར་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ན་ནི། དུ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། དུ་བ་མ་ཡིན་པར་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་ན་ནི། དུ་བ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་

189-1-149b

འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དུ་བ་དང་དུ་བ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོས་དུ་བ་འགལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་གྱུར་ཏོ། །གལ་ཏེ་དུ་བ་དང་དུ་བ་མ་ཡིན་པར་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་། འོན་ཀྱང་དུ་བ་དང་དུ་བ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གོ་ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་ཞེ་ན། འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་
རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དུ་བ་དང་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ན། ཇི་ལྟར་དུ་བ་དང་དུ་བ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་
འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་ན། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་
པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནི། ཡུལ་དང་དུས་དང་རྣམ་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་དུ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་དུ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་
པ་དེ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། དུ་བ་ཡང་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟའོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་གང་ཞིག་ཚ་བར་བྱེད་པ་དང་འཚེད་པར་བྱེད་པ་དང་། དུ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་མེ་ཡིན་པར་གྲགས་ལ། 
གང་ཞིག་མེས་བསྐྱེད་ཅིང་མིག་དག་ནས་མཆི་མ་འཛག་པར་བྱེད་པ་དང་། ནག་པོར་བྱེད་པ་དང་། གྲེ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་དུ་བ་ཡིན་པར་གྲགས་སོ། །དེ་ལྟར་མེ་དང་དུ་བ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ཀླན་ཀ་སྔ་མ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པ་དེའི་ཕྱིར། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་འབྱུང་བར་མ་གྱུར་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། དེས་ན་དངོས་སུ་

189-1-150a

ཅི་ཞིག་གྲུབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཀག་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུས་རྒྱུ་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེས་རྒྱུ་
དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྤྲོས་ཏེ་བཤད་པ་དེས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་གྲུབ་ན། ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཤེས་པར་བྱེད་པ་བསམ་པ་ལ་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ལ་མེ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མཐོང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་རྒྱུ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ཀྱང་། འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་འབྱུང་བ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་སྲིད་ན། ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་
ལ་རྒྱུས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར། འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཤ་ལུ་ཀ་རང་གི་ས་བོན་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡང་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མཐོང་ངོ་། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི། རྭ་ལས་
འདམ་བུ་དང་བ་ལང་གི་སྤུ་དང་། ལུག་གི་བལ་དག་ལས་རྩྭ་དཱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཤ་ལུ་ཀ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ནི། རིགས་མི་མཐུན་པ་
ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་ཤ་ལུ་ཀ་ལ་སོགས་པ་དང་པོར་འབྱུང་བ་དེ་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཐམས་
ཅད་དུ་རྭ་ལས་འདམ་བུ་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུན་གྱིས་འབྱུང་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདམ་བུ་དང་པོ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་རྭ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཕྱིས་རྒྱུན་ཆགས་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྭ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ། འདམ་བུ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོའི་རྒྱུ་མཚན་

189-1-150b

ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྭ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཕྱིས་ན་དེ་དག་རིགས་མཐུན་པ་སྔ་མ་སྔ་མ་དག་ལས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་དུ་བ་དང་པོ་ནི་མེ་ལས་ཉེ་བར་འབྱུང་ལ། དེའི་འོག་རོལ་གྱི་དུས་སུ་འབྱུང་བ་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ནི། རིགས་མཐུན་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལྟ་
བུའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་ནས་འཁྲུལ་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང་། ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བ་ལང་གི་ལྕི་བ་
དང་ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤ་ལུ་ཀ་དག་རྣམ་པ་འདྲ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རོ་དང་། ནུས་པ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་དག་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང་། ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང་ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེ་བ་ཅན་དག་གོ། །ཅིག་ཤོས་ཞེས་བྱ་
བའི་སྒྲས་ནི། རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་། །རྣམ་པ་འདྲ་བ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མཚུངས་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་མཚུངས་པ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་
གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའི་རྒྱུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཁ་ཅིག་རྣམ་པ་མཚུངས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་རིགས་ཐ་དད་པ་མཐོང་ངོ་། །འདི་ལྟར་ལ་
ལ་ལ་ནི་མེ་ཏོག་ལས་ཐ་དད་པར་མཐོང་སྟེ། ཤུར་པ་ཀ་མེ་ཏོག་སྔོན་པོ་དང་། ཅིག་ཤོས་ཅན་དག་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་ལས་ཏེ་ཀར་ཀོ་ཏ་འབྲས་བུ་མེད་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ལ་ནི་རོ་ལས་ཏེ་ནགས་ཀྱི་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ག་གོན་དག་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ལ་ནི་དྲི་ལས་ཏེ་ཤིང་
ལྗོན་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེ་བའི་ཙམ་པ་ཀ་དག་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ལ་ནི་མཐུ་ལས་ཏེ་རེག་པ་དང་སྤྱད་པས་འཁྲུ་བའི་ཨ་རུ་ར་དག་ལྟ་བུའོ། །ཡང་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང་། ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེ་བ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་པ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ལས་

189-1-151a

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུའི་ཚོགས་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་མ་ཡིན་པ་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་འབྲས་བུའི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་མི་འགྲུབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁམས་
གསུམ་གྱི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ལས་འབྲས་བུ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་མ་ཡིན་པ་འབྱུང་ན་རྒྱུའི་ཐ་དད་པ་ལས་འབྲས་བུའི་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་གོ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཐ་དད་པར་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་མི་འགྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀྱང་། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་མི་འགྲུབ་བོ། །ཡང་ཐ་དད་པ་
དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ན་ཡང་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་
ན། དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ན་ནི་དངོས་པོ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ། ལྟོས་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རེས་འགའ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ལྟོས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལ་ལྟོས་ན། དུས་གཞན་དུ་ཤོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རེས་འགའ་ཡོད་པ་ནི་རེས་འགའ་བ་དག་སྟེ། རེས་འགའ་བ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པར་ཟད་པས་ཡུལ་དང་ངོ་
བོ་ཉིད་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་ལ། རྒྱུ་མེད་ན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ཐ་དད་པས། འབྲས་བུ་ཐ་དད་ལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །གཏན་ཚིགས་གཞན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དག་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉེ་བར་སྦྱོར་

189-1-151b

བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དག་ལ་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་སོ་སོར་ངེས་པ། ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ལ་ནས་ཁོ་ན། སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་རྣམས་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ཡང་མི་འགྱུར། ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱུའི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་ན་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་དག་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། འགའ་ཞིག་འགའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཟུང་བར་རིགས་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་དེ་ལ་ནུས་པའི་ཕྱིར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ནས་ཀྱི་ས་བོན་
ཁོ་ན་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ལ་ནུས་ཀྱི། སཱ་ལུའི་ས་བོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཁོ་ན་དེ་ལ་ནུས་ཀྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སཱ་ལུ་དང་ནས་ཀྱི་ས་བོན་དེ་དག་ནི་སཱ་ལུ་དང་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་
ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་འགྱུར་དུ་ཟད་མོད། ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དུ་བ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་མི་
མཐུན་པ། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལས་ཀྱང་དུ་བ་འབྱུང་བ་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་མེ་ཁོ་ན་དུ་བ་སྐྱེད་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ནུས་པ་འདིར་མི་འགྱུར་རོ། །ངེས་པ་མེད་ན་ནི། དུ་བ་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་
ལ་འདི་སྙམ་དུ་གཞན་ཡང་དེ་སྐྱེད་པར་ནུས་སུ་ཟད་མོད། ཁོ་བོ་ལ་གནོད་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་སྐྱེད་པར་ནུས་པར་མཚུངས་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་ཡང་དུ་བ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་མེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལེགས་
པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་འབྲས་བུས་ནི། རྒྱུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་བོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། དུ་བ་ལས་ཀྱང་དུ་བ་འབྱུང་བ་ལས་འཁྲུལ་པའི་ཉེས་པ་དེའི་སོ་ན་འདུག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ནི་དུ་བ་འདིའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ནི་འདིའོ་ཕྱི་མ་ནི་འདིའོ་

189-1-152a

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་མི་ཤེས་སོ། །མི་ཤེས་པས་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ལ། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས་དུ་བ་ཐམས་ཅད་མེ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་ཤེས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་
བའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་ཡིན་པར་ཟད་མོད་ཀྱི། དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མཁས་པ་བློ་གྲོས་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་སྐད་ཅིག་མའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པར་གྱུར་ན། དེས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྣང་བའི་དུ་བའི་རྒྱུན་དང་པོ་མེ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཤེས་པས། འདི་ལྟར་
འདི་ན་དུ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མེ་ལས་བརྒྱུད་དེ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ལ། མེ་ཡང་མངོན་སུམ་དང་བརྒྱུད་པས་དུ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་འདོད་དེ། གལ་ཏེ་མེ་དེ་མེད་པར་གྱུར་ན་དུ་བའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་འཇུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་
ཞིག་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་ལྟར་མེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ལས་མི་འབྱུང་ལ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ཅན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ནམ་ཡང་མེ་ལས་མངོན་སུམ་དུ་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་
ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།    །།མི་དམིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གང་ཞིག་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཡིན་
ན། དེ་མི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཐ་དད་པ་དེར་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ། གང་དུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དེར་ནི་མེད་པར་ཐ་
སྙད་གདགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱའོ། །ཤེས་པར་བྱ་

189-1-152b

བ་ཡིན་པས། རིག་བྱ་སྟེ་དམིགས་པའི་རིག་བྱ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་འགྱུར་བ་སྟེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱ་ཉིད་ཡུལ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ངོ་བོའི་རྐྱེན་མེད་ཀྱང་ངོ་བོ་གཙོ་ཆེར་བསྟན་པར་རུང་བ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་གཉིས་དང་གཅིག་དག་ལ་གཉིས་སུ་སྨོས་པ་
དང་། གཅིག་ཏུ་སྨོས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མདོའི་དོན་གཉིས་ཉིད་དང་གཅིག་ཉིད་དག་ཅེས་བྱ་བར་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ནི། དམིགས་པའི་རྐྱེན་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྐྱེན་གཞན་མཐའ་དག་དང་དངོས་ལྟར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཡུལ་དང་། 
དུས་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐལ་བ་དག་གིས་མ་བསྐལ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དམིགས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཆོས་སོ། །རེ་ཞིག་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། གང་གི་ཚེ་དམིགས་པ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་དམིགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །འདིའི་དགག་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གཞན་པའི་དམིགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་གཞི་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་མི་དམིགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཡང་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། ཇི་
ལྟར་མི་དམིགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དམིགས་པ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པ་བུམ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་བུམ་པས་དེ་དབེན་པའི་ས་གཞི་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་དམིགས་པ་འདི་གཞན་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས། དཔེར་ན་བཟར་རུང་བ་ལས་གཞན་བཟར་མི་རུང་བ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། རེག་ཏུ་རུང་བ་ལས་གཞན་པ་རེག་ཏུ་མི་རུང་བ་གདོལ་བ་དང་རོ་མྱགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །མ་ཡིན་པར་

189-1-153a

འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དགག་པར་བྱ་བའི་དོན་མ་ཡིན་པ་བོར་ནས་དོན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མ་ཡིན་པར་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེས་འདིར་དགག་པ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །མ་ཡིན་པ་ནི་གང་དུ་བསྒྲུབ་
པ་ནི་གཙོ་ཆེ་ལ། དགག་པ་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དམིགས་པ་ལས་གཞན་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་བསྒྲུབ་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དམིགས་པ་གཞན་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཤུགས་ཁོ་ནས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དམིགས་པ་དགག་
པའི་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མེད་པར་དགག་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་དེར་ནི་དགག་པ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་བསྟན་ནས། དམིགས་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དམིགས་
པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དམིགས་པ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རང་གི་
ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགག་པར་བྱ་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྐྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དམིགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཤེས་པ་འདི་ལ་བུམ་པ་ལ་
སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡོད་པས་ན་འདི་ནི་རང་གི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །དེ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ཅན་ཡང་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པས་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་སྐྱེ་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རང་གི་ཡུལ་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་
ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་ལ་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས། འདི་ནི་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདིར་དམིགས་པ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་

189-1-153b

རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། འདི་ལྟར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ལ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་ནི་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རུང་བ་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རུང་བ་ཉིད་ནི་དངོས་སུ་ན། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། དོན་
དམ་པར་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་བསྟན་ནས། དགག་པ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གཞན་པའི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགག་པར་བྱ་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཡུལ་
ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་རུང་བ། དེ་ལས་གཞན་པ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་དམིགས་པ་བསྐྱེད་པར་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད། འདིར་མི་དམིགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཚུལ་གོང་མ་དང་མཐུན་པར་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར། སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་
འདོད་པའི་དམིགས་པ་ལ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་བཟར་མི་རུང་བ་དང་། རེག་ཏུ་མི་རུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ཐམས་ཅད་ཐལ་ཟིན་ནོ། །ཡང་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྤྱིའི་སྒྲ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས། བུམ་པས་
དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཤེས་པ་ཁོ་ནའམ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བརྟག་ལ། ཁྱད་པར་མེད་པར་གཞན་གྱི་སྒྲར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རུང་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་གང་ཞིག་དམིགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་གང་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་དམིགས་ན། དངོས་པོ་གཞན་གང་ཞིག་ངེས་པར་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་དོ། །རུང་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་
ནི་ངེས་པར་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་ན་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་ཅེ་ན། ཤེས་པ་གཅིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཉི་

189-1-154a

ག་ཡང་ཤེས་པ་གཅིག་དང་འབྲེལ་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱི་ནམ་པར་བསྐྱེད་པ་ན་དེ་གཉིས་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་
གཉིས་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་མཚུངས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་གཅིག་ངེས་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་གིས་ན་དེ་གཉིས་ལ་གཅིག་
ཁོ་ན་སྣང་བར་འགྱུར་གྱི། ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཀླན་ཀ་གཉུག་མ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བཞེད་ནས། མཇུག་བསྡུ་བར། དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་
རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་བོར་མཚུངས་པས་ཤེས་པ་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་སྐབས་འདིར་དེ་གཉིས་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཅན་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའི་ཁྱད་པར་མེད་པར་གཞན་གྱི་སྒྲར་
བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ལ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཅན་དག་གོ། །གང་དག་ལ་ཤེས་པ་གཅིག་དང་འབྲེལ་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི། ཤེས་པ་གཅིག་
དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་གོ། །འདིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་འདིར་ཤེས་པ་གཅིག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་གཞན་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་གདགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ནས། མི་དམིགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར། དེ་འབའ་ཞིག་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཕྱོགས་དེ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བུམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས། བུམ་པ་དེ་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པ་ནི་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཤེས་པའམ། བུམ་པས་

189-1-154b

དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་མི་དམིགས་པ་ནི། བྱེད་པ་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱ་བའམ།
ལས་ལ་གནས་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ན་ནི་མི་དམིགས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ན་ནི་མི་དམིགས་པ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བཞག་ནས། འདིའི་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཟླ་བོ་དངོས་པོ་མེད་པའམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟླ་བོ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་། 
ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་འབའ་ཞིག་གོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ནི། ཤེས་པ་དང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འཇུག་པའི་
མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་འདི་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་དངོས་པོ་མངོན་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་། ཕྱོགས་དེར་དོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་པོས་གང་གི་ཚེ་མི་དམིགས་པ་
ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། མི་དམིགས་པར་མི་རུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ན་གཞན་ཡོད་པ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་མེད་པ་ཡིན། རྒྱུ་གང་གིས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོའི་མི་དམིགས་པས་དངོས་
པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར། འདིར་ཕ་རོལ་པོའི་བསམ་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་དག་ལས་མི་དམིགས་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལོགས་ཤིག་

189-1-155a

ཤིག་ཏུ་བྱེད་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་གཞན་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པར་བཤད་ན། དེ་ཅི་གཞན་དོན་ཡོད་པ་དེ་མེད་པ་ཡིན་པར་ངེས་ཏེ། དེས་ན་ཁྱོད་དེ་སྐད་དུ་འཆད་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ན་གཞན་ཡོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཀླན་ཀ་
འདིར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། སྔར་བཤད་པ་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདིར་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་ལྟོས་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་མཚུངས་པ་དག་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་ལྟོས་པའི་སྒོ་
ནས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། ལྟོས་པའི་སྒོ་ནས་མི་དམིགས་པ་ཡིན་གྱི། དགག་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །འདི་སྐད་དུ། གང་གི་ཚེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་དག་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཚེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་
སྒོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་བུམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོའི་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་བུས་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་གྲུབ་པ་ལ་ཉེས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་པ་ནི་ཆུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་ནི་མི་དམིགས་པ་
རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གཉིས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་མི་དམིགས་པ་དགག་པ་ཙམ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་གྲུབ་པར་མ་
གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགག་པ་ཙམ་དེའི་ཚད་མ་ཉིད་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མི་འགྲུབ་བོ། །འདི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལྟར་དམིགས་པ་མེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། དེས་དངོས་པོ་མེད་པའམ་དེར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། གལ་ཏེ་མི་
དམིགས་པ་གཞན་ཞིག་གིས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ཉིད་གང་དུ་ཡང་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་དེ་ན་སྒྲུབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། 

189-1-155b

དགག་པ་ཙམ་དེ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་མི་འགྲུབ་བོ། །འདི་ལྟར་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་ན་དགག་པ་ཙམ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་ནུས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་གྲུབ་པ་བསྐྱེད་པར་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ། ལྷན་ཅིག་
བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་ཁོ་ན་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དགག་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པ་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་ན། དེའི་ཚེ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ཡང་མི་འགྲུབ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འདིར་དངོས་པོ་མེད་པར་དགག་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་
ཡིན་པ་བསལ་ནས། རྒྱུ་གང་གིས་ན་གཞན་ཡོད་པ་ན་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། བུམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དེའི་ངོ་བོའི་ཕྱོགས་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་གཞན་བུམ་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་
དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡོད་པ་ཡང་མི་དམིགས་པ་བཞིན་དུ། མེ་ཡིན་པའི་ངོ་བོས་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་སོ། །འདིར་ཕ་རོལ་པོས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཉེས་པ་མེད་པར་མཐོང་ནས་གཞན་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་གི་ངོ་བོར་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་བུམ་པ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་དེ་གྲུབ་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བུམ་པ་
མེད་པ་བུམ་པ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཀྱང་རུང་བའི་འདིར་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་གྲུབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་ན། ཁྱད་པར་གང་གིས་ནི་མི་དམིགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་འགྲུབ་པ་འགལ་བར་འགྱུར། འདིར་གཅིག་གི་ལྟར་ན་ནི་བུམ་
པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་དམིགས་པའི་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟགས་ཡིན་ལ། ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ལྟར་ན་ནི། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་དམིགས་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བུམ་པ་མེད་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་འདི་ནི་ཡོད་པ་བདེན་

189-1-156a

ན་གང་གིས་ན་དགག་པར་བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་མི་དམིགས་པ་ལས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་འགྲུབ་པ་འགལ་བར་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་དེ་ནི་མེད་དེ་བརྒྱུད་དེ་མི་དམིགས་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚུལ་གྱིས་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལས་གྲུབ་པར་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་
ཁྱད་པར་མེད་དུ་ཆུག་ན་ཡང་དེས་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེའི་ཚེ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དང་། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་བུམ་པ་
དངོས་པོ་མེད་པའི་རྟགས་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན། དེ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་ནི་བུམ་པ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། གཞན་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་དེ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་དང་འགལ་བར་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འདིར་ཕ་རོལ་གྱི་བསམ་པ་ནི། ཇི་སྐད་
བཤད་པའི་ཉེས་པས་མི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་ལ་ནི་རིགས་ན། དངོས་པོ་མེད་པར་དགག་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་བཟུང་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་གྲུབ་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གང་གིས་གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་མེད་པ་ཡིན། གཞན་ཡོད་པ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་མེད་པར་གྲུབ་
པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་འཇིག་རྟེན་དང་འགལ་བ་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་བྱེད། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། རེ་ཞིག་གཞན་ཡོད་པ་དེ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སོ་སོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པ་མེད་པ་དང་ཕྱོགས་སོ་སོར་གྲུབ་པ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་བུམ་
པས་དབེན་པའི་ངོ་བོས་ཕྱོགས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་བུམ་པ་མེད་པ་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཕྱོགས་དང་བུམ་པ་དག་ཇི་ལྟར་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར། གཏན་ཚིགས་གཞན་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་དང་བུམ་པ་
མེད་པ་འདི་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འབྲེལ་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར། དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་གཞན་ཡོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་གཞན་ཡོད་པ་ནི་ཟླ་བོ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་

189-1-156b

ནོ། །རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི། གོ་རིམས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་ཡོད་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། 
གང་ཞིག་གྲུབ་པ་ན་གང་མི་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གང་ཞིག་གྲུབ་པའི་ཚེ་དོན་གཞན་གང་ཞིག་མི་འགྲུབ་པ་དེ་གཉིས་ནི་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདིར་དཔེ་མེ་དང་དུ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ལ་ལར་དུ་བ་གྲུབ་པའི་ཚེ། མེ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་
ཚེ་མེ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དུ་བ་རྟགས་ཉིད་དུ་གཟུང་གི། གང་གི་ཚེ་དུ་བ་གྲུབ་པའི་ཚེ་ཁོ་ན་ན་མེ་འགྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ནི། དེ་གཉིས་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ན། འདིར་ནི་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་རྟོག་པའི་ཚེ་ཉིད་ན་བུམ་པ་མེད་པ་ཤེས་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འདི་གཉིས་རྟགས་དང་རྟགས་
ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར། འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལས་གཞན་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཡོད་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱོགས་དེ་ལས་གཞན་པ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་
བོར་མཚུངས་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །འདི་ལ་དེ་ལས་གཞན་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པས་འདི་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཏེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་བུམ་
པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་དེའི་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་གང་ཡིན་པ་གང་གིས་ན་བུམ་པས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་དེ་ཁོ་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པ་འགྲུབ་སྟེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་
ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་མ་གྲུབ་པས་གཞན་ཡོད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གཞན་བཤད་པར་བཞེད་ནས། དེ་དེའི་རྟགས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་དེ་དང་རྟགས་ཅན་དང་ལྡན་ན། རྟགས་དེ་རྟགས་ཅན་དེར་ལྷན་

189-1-157a

ཅིག་འབྲེལ་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བྱས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྟག་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྟགས་ཅན་དུ་ལྷན་ཅིག་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གྲང་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱས་པ་ཉིད་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་གཉིས་ནི་དོན་གཅིག་ལ་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །
འདི་གཉིས་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ལུགས་ལྟར་ན་ནི། འདི་གཉིས་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་དང་རྟགས་ཅན་མེད་པར་ལྷན་
ཅིག་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གྲང་སྟེ། འདི་ལྟར་དུ་བ་དང་མེ་གཉི་ག་ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ན་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྡན་པ་ནི་འདིར་འདུ་བའི་སྒྲར་བཤད་དེ། གཞན་ནི་ཕྱོགས་ན་དེ་གཉིས་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པར་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། ཡང་ན་མེ་ལ་དུ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་མཚན་
ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་འབྲེལ་པ་འདི་གཉི་ག་ཡང་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ལུགས་ལྟར་འདི་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་བསྐྱེད་པའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མེས་ནི་དུ་བ་བསྐྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་
དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབྲེལ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བརྗོད་ནས། དཀྱུས་མ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱས་པ་ཉིད་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དག་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་དང་། 
ཇི་ལྟར་དུ་བ་དང་མེ་དག་འབྲེལ་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་རྣམས་ལྟར་ཕྱོགས་དང་བུམ་པ་མེད་པ་དག་ལ་ནི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་གང་གིས་ན་གཞན་ཡོད་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བུམ་པ་མེད་པ་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་འབྲེལ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་
དུ་ཡང་འདུ་བ་མེད་ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འདི་རྟེན་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་ལ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། 

189-1-157b

འདི་ལྟར་ཕྱོགས་ན་བུམ་པ་མེད་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་ཡོད་པ་ནི་ཡུལ་ཡིན་ལ། བུམ་པ་མེད་པ་ནི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ལ། འདི་གཉིས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲ་དང་དོན་དག་ལྟ་བུའོ། །ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡུལ་ལ་ཤིང་ལྗོན་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་ལ། 
དེ་གཉིས་ཀྱང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་དེ་དང་འགྲེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། སྒྲ་དང་དོན་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་དག་ནི་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་སྟོན་པར་སེམས་ན་ཤིང་ལྗོན་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་
བས་འབྲེལ་པར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་དེ་དང་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་དེར་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་སྟོན་པར་སེམས་ན། ཤིང་ལྗོན་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་དེའི་ཕྱིར་དོན་དེ་ལྟ་བུ་བརྗོད་པར་
འདོད་ན། སྒྲ་སྦྱོར་བས་སྒྲ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་ལ། དོན་དེ་ལྟ་བུར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མེད་ན། ཤིང་ལྗོན་པའི་སྒྲ་མི་སྦྱོར་བས་འདི་གཉིས་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡང་སྲིད་དོ། །སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་
བ་ཉིད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་གྱི་བསམ་པའི་ངོར་བྱས་ནས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཉེ་བར་བཀོད་དེ། གཞན་དག་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བརྗོད་པར་
འདོད་པ་ལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་དོན་དེ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་ཐ་མི་དད་པར་བྱས་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་དག་དངོས་སུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་དོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་སྦྱོར་བར་
འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་གཞུང་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གཞན་གྱི་གཞུང་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་བརྒྱུད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་དོན་ལས་ནི་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་ལས་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་

189-1-158a

ལས་ནི་རྩོལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྩོལ་བ་ལས་ནི་རླུང་ཡིན་ནོ། །རླུང་ལས་ནི་གནས་གཞན་དུ་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ནི་སྒྲ་འགྲུབ་པར་བརྒྱུད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བསྟན་བཅོས་མཛད་པའི་དགོངས་པའོ། །འདི་ལ་དངོས་སུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཡོད་ན་གཞན་དག་གིས་
གཞན་ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཡིན་ཏེ། མིང་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འདི་ཡང་འདི་ལ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་
དག་གི་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་ལ་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པར་འགྱུར། ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོར་གྲུབ་ན་ནི་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་
པར་མི་འགྲུབ་བོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོ་དེ་མ་གྲུབ་ན། དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལྟ་རྒྱངས་བཅད་དེ་བོར་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་
ཡིན་ན། འདི་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་ལ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མ་གཏོགས་པ་འབྲེལ་པ་གཞན་མི་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པ་ཡོད་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པ་ཡོད་པས་ཀྱང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཡོད་པས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་དག་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གྲུ་ལ་གྲུ་བཅིངས་པ་གཅིག་ལ་གཅིག་སྐྱོབ་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །འཐད་པ་གཞན་

189-1-158b

བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡོད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞན་ཡོད་པས་བུམ་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པས། སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །
འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་དང་གཙོ་བོས་དངོས་པོར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་འདོད་ཀྱི། ཆོས་སམ་ཆོས་ཅན་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཚིག་གི་དོན་འདི་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། ས་ཕྱོགས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁམས་གསུམ་ན་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་བུམ་པ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་
འགྱུར་རོ། །བུམ་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཕ་རོལ་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། འདི་སྙམ་དུ་ཕྱོགས་ལ་
སོགས་པ་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་བུམ་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཀྱི་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་ལ། ཕྱོགས་འདི་ལ་ནི་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དག་འབྲེལ་པ་
མེད་པའི་ཉེས་པ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། འདི་ལྟར་རྟགས་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་གཞན་ཡོད་པ་དང་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་དུ་འབྲེལ་པར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
འདིར་ཆོས་ཅན་གཞན་ལ་རྟགས་ཉིད་དུ་འདོད་པ་གཞན་ཡོད་པ་ཡང་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གང་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་གང་ཁོ་ན་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་བུམ་པ་དང་འདྲེས་པ་མེད་པའི་གཞན་ཡོད་

189-1-159a

པ་ཉིད་དུ་འདོད་ཅིང་རྟགས་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །འདི་ལྟར་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་མཐོང་བ་ཁོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་འདི་ཕྱོགས་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་བློ་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཐ་ན་ལྡོག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཁོ་ན་རྟགས་དང་
རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་རུང་། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དངོས་སུ་ཐ་དད་པ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་དངོས་པོར་བརྟག་པས་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདིར་གང་གིས་ན་སྤྱི་ནི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ནི་རྒྱུ་གང་
གིས་ན། སྤྱི་ནི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ། ཁྱད་པར་ནི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་འགྱུར་བའི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བརྟག་པ་ནི་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་མི་སྲིད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པ་དབེན་པའི་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ལྟ་བུ་རྟོགས་པ་ཁོ་ནས་བུམ་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་གཞན་དུ་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་
སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ནི་གཞན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན། གཏན་ཚིགས་གཞན་དམ་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་རྟགས་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ། དམ་བཅས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་རྟགས་ཉིད་ག་ལ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དམ་བཅས་པའི་ཕྱོགས་
གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཡིན་པར་མི་འདོད་ན། འོན་ཏེ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ན་ཕྱོགས་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གང་ན་ཕྱོགས་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་བུམ་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར། 

189-1-159b

ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་གྱི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཙམ་ནི་ཧ་ཅང་སྤྱི་ཡིད་ཆེས་པས་འཁྲུལ་པ་ཡང་བདེན་ན། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་
ལྟ་བུ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ན་བུམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་དེ་ལྟ་བུ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་དེ་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བུམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་མི་བྱའམ། བྱར་ཟད་མོད། ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། འདིར་རྟགས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་འདིར་རྟགས་ཉིད་དུ་འདོད་པ་བུམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ཡང་ཕྱོགས་རྟོགས་པའི་དུས་དེ་ཁོ་
ན་ན་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་པོ་དེ་དག་གི་རྟགས་སུ་འདོད་པར་བྱ། འདི་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་གཞན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྨོས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གང་ན་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྨོས་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཡང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་རྟགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ན་བུམ་པ་དང་བྲལ་བ་གྲུབ་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ལྷག་པར་ཅི་ཞིག་བྱ། མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་ཡོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དེའི་
ཕྱིར་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞན་ཡོད་པ་ནི་བུམ་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཡང་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་འགལ་བའི་འབྲེལ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་ལ་འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་
ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པས་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་འགལ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དྲི་བར། གང་ཞིག་གང་དང་འགལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བུམ་པ་མེད་པ་

189-1-160a

དང་གཏན་ཚིགས་ཕྱོགས་དག །གང་ཞིག་གང་དང་ལྷན་ཅིག་འགལ་བ་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཕ་རོལ་པོས་འགལ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡོད་པ་དང་ཟླ་བོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱོགས་དང་ཟླ་བོ་བུམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགལ་ལོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་
སྨྲ་བས། ཅི་གང་གིས་ན་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་ཅི་འདིར་གང་གིས་ན་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དག་འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ། དབེན་པའི་ཕྱོགས་དམིགས་པ་ལ་བུམ་པ་ཡོད་པར་གཞལ་བར་འདོད་དམ། འདིར་ཟླ་བོ་བུམ་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་
པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞན་ཡོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགལ་ཞེ་ན། ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་དང་བུམ་པ་མེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཇུག་བསྡུ་བའི་
ཕྱིར། གཞལ་བྱ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འདིར་བུམ་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་དབེན་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱོགས་དམིགས་པས་འཇལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། གཞལ་བྱ་དེ་ལ་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དག་ཇི་ལྟར་འགལ། དེའི་ཕྱིར་འདིར་དེ་གཉིས་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པར་བསྟན་
ནས། ཉེས་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པའི་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡང་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པ་ནི་དེའི་སོ་ན་འདུག་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ཕ་རོལ་པོས་མི་འདོད་པ་བརྗོད་པས་བརྒལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་མེད་པ་དང་གཞན་
ཡོད་པ་དག་འབྲེལ་པ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་ཕན་ཚུན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འབྲེལ་པར་མི་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་གཞན་ཡོད་པ་རྟོགས་ཀྱང་དེ་མེད་པ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གཞན་ཡོད་པ་ནི་དེ་མེད་པའི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ནི་འདོད་དོ། །གྲུབ་
པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། འབྲེལ་པ་གང་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ན་ཉེས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའམ། འགལ་བའམ། གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། འབྲེལ་པ་གང་ལས་ཀྱང་གཞན་ཡོད་པ་དེ་དེ་མེད་པའི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་དོ། །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པའི་

189-1-160b

སྒོ་ནས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བུམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་དེའི་དེ་ཉིད་རྣམ་
པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཁོ་ནས་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྐབས་འདིར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡོད་པ་བུམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་
པའི་ངོ་བོ་དེའོ། །འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབེན་པའི་ངོ་བོའོ། །བདག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སོ་སོར་ངེས་པ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། ཚིག་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་
ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དགག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཕྱོགས་དེ་འབའ་ཞིག་པ་དེ་ཉིད་གཞན་བུམ་པ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཕྱོགས་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་མེད་པ་བུམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ལས་གཞན་
པ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཕྱོགས་རྟོགས་པ་ཉིད་དེ་མེད་པར་རྟོགས་པ་བུམ་པ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། བུམ་པ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་བུམ་པ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་འདོད་ན། ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་བུམ་པས་རྣམ་པར་མི་གཅོད་མི་འགོག་ན་དེའི་ཚེ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དག་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་དང་དེ་དག་གོ། །དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི། དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དག་སྟེ། དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དག་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་གཞིའི་ངོ་བོ་དེ་དང་བུམ་པའི་ངོ་བོ་དེ་མ་ཡིན་པ་འདི་

189-1-161a

གཉིས་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མ་བྱས་པར་ཆུད་ན་ཡང་། དེ་ནི་ཅི་ཞེ་ན། ལ་ལར་འགའ་ཞིག་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ལམ་དུས་སམ་
གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ལར་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་མཐོང་བའི་འོག་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་གང་ཡིན་པ་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། མེ་མཐོང་ཡང་གང་གིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་འདིས་མེ་
མཐོང་ཡང་རྒྱུ་གང་གིས་ན་ཆུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་མེ་འབའ་ཞིག་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཚེ་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མེ་མཐོང་ཡང་ཆུའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར། མེ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
དེའི་ཕྱིར་ཆུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེ་དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་ཆུ་མེ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་སོ་སོར་ངེས་པའི་མེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆུ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡང་བྱས་པར་ཁས་བླངས་དགོས་སོ་ཞེས་བཤད་
པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་མི་དམིགས་པས་ཆུ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མེ་མཐོང་ན་དེ་ན་ཆུ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆུ་མི་དམིགས་པས་མེ་ལ་ཆུ་མེད་པར་ཤེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ལ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་དམིགས་པའི་སྒྲས་ཅི་ཞིག་ཡིན་པ་ཤེས་པར་བྱ། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་ཆུ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་མེད་པ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འགའ་
ཞིག་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པར་མི་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་

189-1-161b

བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་མི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་བརྟེན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མེད་པར་དགག་པའི་ངོ་བོ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགའ་
ཡོངས་སུ་གཅོད་པའམ། ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་གཟུང་ན་ཚུལ་གྱིས་ཐུག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆུ་དམིགས་པ་མེད་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟོགས། རེ་ཞིག་མ་རྟོགས་པ་ནི་འགའི་སྒྲུབ་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་མི་དམིགས་པས་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན་ནི། མི་དམིགས་པ་གཉིས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟོགས། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཤེས་པ་
མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་ཁོ་ནས་ཤེས་བྱ་མེད་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། དེའམ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་འདོད་པའམ་དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། འགའ་
ཡང་མ་གཏོགས་པར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གཉིད་ལོག་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཇི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་ཕུང་པོར་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པ། གལ་ཏེ་
མི་དམིགས་པས་ཀྱང་དེའམ་དེ་ལས་གཞན་པ་མ་གཏོགས་པར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་ན། དེའི་ཚེ་ཐལ་བ་འདིས་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་ཚད་མ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །གཉིད་ལོག་པ་དང་མྱོས་པ་དང་བརྒྱལ་བ་དང་ཆོད་པ་དང་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་
ཏེ། དེ་དག་གི་གནས་སྐབས་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཉིད་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་གཉིད་མཐུག་པོས་ནོན་པ་ལ་ཡུལ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་དོ། །མྱོས་པའི་གནས་སྐབས་ན་མྱོས་པར་འགྱུར་བའི་རྫས་སྤྱད་པས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ལ་ཡུལ་རྟོགས་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་ལོ། །བརྒྱལ་

189-1-162a

བའི་གནས་སྐབས་ན་གནད་དུ་རྒྱབ་པས་སམ། རླུང་ལ་སོགས་པ་མ་མཉམ་པས་ཡུལ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་དོ། །ཆོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡུལ་གྱིས་བསྐལ་པས་སམ་ཐོགས་པར་བྱེད་པའི་རྫས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པས་ཡུལ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་ལོ། །རྒྱབ་ཀྱིས་
ཕྱོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་འཛིན་པར་ནུས་པ་མེད་དོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི། མུན་ནག་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡུལ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་མེ་མཐོང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་
གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་འདིས་མེ་མཐོང་ཡང་འདི་ནི་མེ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་ཆུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མ་རྟོགས་པས། མེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འདུག་པར་ཡང་མི་བྱའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ཆུ་མ་བརྩལ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་དེ་
ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །ཆུར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བར་ཡང་མི་བྱ་འཕགས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་འདི། ཅི་འགྲོ་ན་རུང་ངམ་འོན་ཏེ་འདུག་ན་རུང་གཏོལ་མེད་དེ། རྒལ་དཀའ་བའི་སྐབས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པའི་དོགས་
པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་གཅིག་མཐོང་བ་དེ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆུས་དབེན་པའི་མེ་གཅིག་པུ་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཆུ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། རང་གི་ཚིག་ཁོ་ནས་ཕ་རོལ་པོ་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་གཞག་
པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་གཅིག་མཐོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་གཅིག་མཐོང་བས་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་པར་ནུས། ཡང་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་དེ་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆུ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་
ངོ་བོ་མེ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཆུ་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཅོ་དྲི་བར། འདི་ཉིད་ཁོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཁོ་བོས་དང་པོ་ཁོ་ནར་བཤད་ཟིན་ན། ཅི་སྟེ་ཁྱོད་དེ་ལ་མ་རངས་པ་ལྟར་སྟོན། གདོན་མི་ཟ་

189-1-162b

བར་ཁྱོད་ལ་འབྲོས་ཁུང་གཞན་མེད་དེ། དེ་ན་ཁྱེད་ཕུག་རྡུགས་པས་འདི་ཁས་ལེན་པར་ཟད་ཀྱི། གཟུ་བོར་གྱུར་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གོང་དུ་གཞན་ཉིད་ནི་ཞེས་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་
དམིགས་པ་ཉིད་དེ། མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ན། དེར་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་རངས་པར་མ་བྱས་ལ། དེ་ནི་ཕུག་རྡུགས་པའི་ཕྱིར་ཁས་ལེན་པས་འདི་ནི་གཟུ་བོའི་ཚུལ་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་འགྲམ་མ་མཐོང་བའི་བྱ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་
གྲུ་བོ་ཆེར་ཞུགས་པའི་ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲམ་མཐོང་ཡང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་ནས། བྱ་སྤུར་ཏེ་གཏོར་བར་བྱེད་པ་དེ་གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱུགས་ཏེ་འགྲམ་མ་རྙེད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུ་ཁོ་ནར་འདུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འོང་ངོ་ཞེས་གྲགས་པ་ལྟར་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རིང་དུ་ཡང་སོང་། 
ཕ་རོལ་དུ་ཡང་སོང་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁོ་བོའི་ཕྱོགས་ཁས་བླང་དགོས་པ་དེའི་ཕྱིར། གཏིང་ཚུགས་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་གྲུབ་པ་ནི་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མི་དགོས་སོ། །གང་ལ་གཏིང་ཚུགས་པ་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཏིང་མི་ཚུགས་པ་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པའོ། །གཏིང་མི་ཚུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་
ངེས་པ་དང་མཐར་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཕ་རོལ་པོས་གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ལུས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གཅིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཁོ་ནས། གཞན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་འདོད་པ་རྣམ་པར་
བཅད་པ་འགྲུབ། དགག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ས་གཞི་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་དེ་ན་ཁྱད་པར་མེད་པར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཡང་རུང་། དངོས་པོ་སྣང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པ་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་
རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བརྗོད་མི་དགོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་

189-1-163a

ས་གཞི་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་དེར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་བཅད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེའི་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་འདི་ཡང་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། ཕྱོགས་དེར་ཁྱད་པར་མེད་པར་གཞན་ཐམས་ཅད་
མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཕྱོགས་ཀྱི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་སྣང་བ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ། དེའི་
ཕྱིར་དེའི་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །ལེགས་ཏེ་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཆུག་ན་ཡང་། འོན་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
ཏེ། ཕྱོགས་དེའི་བདག་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་བཅད་པར་མ་གྱུར་ན། ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་མ་ཆད་ན། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་
ཏེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་མ་ཆད་ན་དེའི་ཚེ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་བཀག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་གཞན་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་འདུག་པར་ཡང་མི་བྱ་ལ། འགྲོ་བར་མི་བྱ་བ་
ཡིན་པས་སྔ་མ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དངོས་སུ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་བཅད་པ་བསྟན་ནས། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་བཅད་པར་བྱ་བ་ལ་བློའི་བྱེད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དུ་ངེས་པ་

189-1-163b

དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ངེས་པའི་དངོས་པོ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བློས་ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ན་དངོས་པོ་སྣང་བ་ལས་བཟློག་པ་དངོས་པོ་གཞན་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་
གནས་སྐབས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ་དེ་དག་ཏུ་ངེས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་དུའོ། །དེའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་སོ་སོར་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་མེད་པ་ནི་
ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་ངེས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་གཅོད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དངོས་
པོ་རྣམ་པར་བཅད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་བཀག་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་སྔོན་པོ་འདི་བློ་དེས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་
ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དང་། བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་འགོག་པའི་བློ་ཉིད་ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་ངེས་པའི་དངོས་པོ་གཟུགས་ལ་
སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་ཚད་མ་གཅིག་འཇུག་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་གཉིས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་
ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ནི་སྣང་བའོ། །དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་འདི་ནི་མི་སྣང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བྱེད་པ་འདི་མངོན་སུམ་རྣམ་

189-1-164a

པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་དེ་ནི་ཡོད་པ་དང་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བློ་ནི་ཡོད་
པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ལྡོག་པའི་བློ་ནི་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་མངོན་སུམ་ནི་མདུན་ན་གནས་པའི་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་མཐུན་པར་བྱེད་ཅིང་སྐྱེ་ལ། དངོས་པོ་དེ་ནི་དངོས་སུ་ན་ཡོད་པའི་ངོ་བོས་སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་གཅིག་པུ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལས་
ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ངོ་བོས་སྔོན་པོ་དེ་དེའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་བ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་གིས་ན་འདི་ནི་སྔོན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་འབྱུང་
ངོ་། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཞན་མཐའ་དག་དང་། མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་སྔོན་པོ་དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་བ་དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱིས་སྟོབས་ཁོ་ནས་གང་གིས་ན་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དགག་པའི་
ཤེས་པ་གཉིས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པར་མ་གྱུར་ན་དུས་ཕྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་གཉིས་འབྱུང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་མངོན་སུམ་
རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་རྣམ་པར་གཞག་གི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་བློའི་རྒྱུ་ཉིད་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་གཅིག་འཇུག་པ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་གཉིས་
སུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མི་འདོད་ཅེ་ན། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་མཐའ་དག་དགག་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་བཅད་པས་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་

189-1-164b

པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་སྣང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ག་ལ་སྲིད་དེ། འདི་ལྟར་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ནས་སེར་པོ་ལ་སོགས་
པ་མ་ལུས་པ་བརྩལ་བས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ན་ཕུང་པོ་གཞན་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་མ་ལུས་པ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་ན་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དོན་ཏེ་སྣང་བ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་མ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེས། དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པ་དང་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་
ཕྱིར་ཡང་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དག་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐལ་བ་སྔ་མར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་
མ་ཁྱབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པས་སོ། །དོན་དེ་རྣམ་པར་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་པའི་དོན་ནི་དོན་དེའོ། །དེ་རྣམ་པར་མ་བཅད་པ་ནི་དོན་དེ་རྣམ་པར་མ་བཅད་
པའོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཚད་མའི་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་བློའི་རྒྱུ་ཉིད་ཁོ་ནས་ཚད་མ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཅིག་ཁོ་ནའི་བྱེད་པ་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཚད་མ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་
སྣང་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང་། དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོངས་སུ་མི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ནི་རྣམ་པར་གཅོད་པ་འགོག་པར་བྱེད་ལ། སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་དང་། མི་སྣང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གཞན་ནི་མེད་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་མོད། རེ་ཞིག་ཚད་མ་གཅིག་

189-1-165a

འཇུག་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅོད་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་རྣམ་པར་གཅོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ན། རྣམ་པ་གཞན་གསུམ་པོ་མེད་པར་གོ་ཇི་ལྟར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ལ་ཚད་མ་འཇུག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་
འགའ་ཞིག་ལ་ཚད་མ་འཇུག་པའི་སྔོན་པོ་དེ་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་པའི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་ནར་དེར་སྔོན་པོ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་པོ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དང་གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དེ་ལ་དེ་
ལས་གཞན་པ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚད་མ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་སྣང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་སྔོན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྣང་ན་སེར་པོ་ལ་
སོགས་པ་གང་ཞིག་མ་མཐོང་བའི་མ་མཐོང་བས་ཐམས་ཅད་དེ་ནི་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དང་། གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྣང་བ་ཉིད་ཁོ་ན་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་
ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་སྟེ། སྣང་བ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྣང་བ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་དག་སྣང་བ་དང་དེ་
ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་འདོན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ནི་གཞུང་རུང་བར་དགའ་སྟེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་མཐོང་བ་ཉིད་དང་། དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བཤད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞུང་
འདི་ནི་མི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ལ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་གདོན་པར་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་དམིགས་པ་ན་འདི་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་ལ་མི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གཞན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་

189-1-165b

གནས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་གཞན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་དགག་པ་བསྒྲེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདིས་ནི་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ལ་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་གཞན་
མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་གཞུང་འདིས་ནི་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་གཞན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་བཤད་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་
ཅར་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དུས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རིམ་ཞེས་བྱའོ། །རིམ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དུས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཅིག་ཅར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་པ་ལྟ་ག་ལ་སྲིད། འདིར་འབྲས་བུ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཅིག་ཅར་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་སོ། །འབྲས་བུ་བརྒྱུད་དེ་བསྐྱེད་
པའི་རྒྱུ་ནི་རིམ་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་སོ། །གང་དག་ལ་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་དག་སྟེ། ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་འདུས་བྱས་དང་
འདུས་མ་བྱས་པ་དང་། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཞར་ལ་འོངས་པ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། དཀྱུས་མ་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་གཅིག་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་སྐད་བཤད་པའི་
རྣམ་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་དམིགས་པས་དོན་འདི་སྔོན་པོ་ཡིན་གྱི། སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་སྔོན་པོ་དེའི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་གྱི། དེའི་ཡུལ་ལམ་དེའི་དུས་སུ་སྔོན་པོ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་འགོག་
པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཤེས་པ་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཁོ་ནས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་པས་ན། འདིར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། ཕྱོགས་དེར་དམིགས་པའི་

189-1-166a

རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་ཡང་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་དེའི་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱང་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། དེའི་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་སྒྲ་བཤད་དོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། དེའི་ཡུལ་དང་དུས་སུ་ཉེ་བར་ཡང་འགྱུར་བས་འགལ་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འདིར་དཔེ། རོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ནི་རོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རོའི་ཡུལ་དང་རོ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཡོད་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་དགག་པ་ཁོ་ན་བྱ་བར་ནུས། དེའི་ཡུལ་དང་དུས་དག་ཏུ་
ཐམས་ཅད་མེད་པར་དགག་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་དགོས་སོ། །དཀྱུས་མའི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པར་གཞན་
ཐམས་ཅད་དགག་པར་བྱ་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་དུས་རེས་འགའ་ཡུལ་ལ་ལ་ཞིག་ཏུ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་མེད་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་ན་གོང་དུ་གཞན་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་དང་། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་
པ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ཇི་སྟེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཀླན་ཀ་བཙལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཞན་ཡོད་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྟགས་ཉིད་ཡིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། །གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་
དམིགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་གཞིའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བུམ་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ནི་འདོད་པ་ཁོ་ནའི་འདི་རྟགས་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རྟགས་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ཅེ་ན། དེར་

189-1-166b

ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བ་གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་དེར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དེའི་སོ་ན་འདུག་པ་
ཉིད་དོ། །བུམ་པ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པར་ལྷན་ཅིག་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའམ། རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོའམ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་མ་གྲུབ་པའི་ཉེས་པ་འདིར་ཡང་བསྒྲེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་འབྱུང་བའི་
དུས་ཁོ་ན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་འབྱུང་བའི་དུས་ནི་སྐྱེ་བའི་དུས་ཏེ། སྔར་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞན་ཡོད་པ་རྟོགས་ནས་ཕྱིས་བུམ་པ་མེད་པས་ཕྱོགས་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ཕྱོགས་རྟོགས་
པས་བུམ་པ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ལས་གཞན་པ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ན་དེ་མེད་པ་བུམ་པ་མེད་པ་རྟོགས་ཀྱི་ཕྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྟགས་ཉིད་དུ་མི་འདོད། དེ་ལས་གཞན་པ་རྟོགས་པའི་དུས་ཁོ་ན་ན་དེ་མེད་པར་རྟོགས་ཞེས་དེའི་ཕྱིར། མཐོང་
མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་མཇུག་ཐོགས་ཁོ་ནར་ཆོད་པ་མེད་པར་ཤོལ་བ་མེད་པར་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་འདི་ནི་ཡོད་དོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་འདི་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་སྐྱེ་བ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་དང་། གཞན་ཡོད་པ་དག་ནི་དུས་མཉམ་དུ་རྟོགས་ཏེ། 
ཇི་ལྟར་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བས། ཕྱོགས་མཐོང་ནས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱོགས་འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་མཚུངས་པའི་བུམ་པ་མ་མཐོང་ནས་འདི་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །ཆོད་པ་ཞེས་བྱ་
བའི་སྒྲས་ནི་འདིར་ཁྱབ་པ་གང་གི་ཕྱིར་རྟགས་སྐྱེ་བའི་དུས་དེ་ཁོ་ན་ན་བུམ་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་སོ་སོར་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་འབྱུང་བའི་དུས་ཁོ་ན་ན་མེད་པར་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། གཞན་ཡོད་པ་རྟོགས་ནས་གདོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་

189-1-167a

པ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པ་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མཐོང་བ་དང་རྟོགས་པ་དག་ཆོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཏན་ཚིགས་གཞན་དཔེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པས་བུམ་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་དཔེ་
འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་རྟགས་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་དངོས་པོ་གང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་དངོས་པོ་དེའི་རྟགས་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་
བ་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་དུ་གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་སྐད་དུ་གང་ན་ཡོངས་སུ་སྣང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་ནི་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་ནུས་ཤེ་ན། དམིགས་པ་གཅིག་པུ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྣང་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་གཅིག་པུ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་གང་ན་ཡོད་པ་གང་གིས་ན་གང་དང་གང་ན་འདི་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བོར་ནས་སྤྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། སྤྱིར་རབ་ཏུ་བསྟན་
པའི་དཔེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གང་དང་གང་ན་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཙམ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྤྱིར་ཁྱབ་པ་སྟོན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་། དཔེ་ལ་ཚད་མ་གཞན་མེད་པ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཙམ་འཛིན་པར་བྱེད་
པའི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བུམ་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་མེད་པར་མི་དམིགས་པ་འདི་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དགོས་ལ། སྒྲུབ་པ་དེ་ལ་ཡང་དཔེ་གཞན་ཞིག་བརྗོད་དགོས་པ་ཐུག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུག་པ་
མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དང་པོ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་བུམ་པ་མེད་པ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དཀྱུས་མའི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྟགས་གང་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་ན་གཞན་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཡུལ་

189-1-167b

ཅན་གྱི་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་རྟགས་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་གང་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་གང་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་འགྱུར་ན། འོ་ན་དེ་མ་གྲུབ་ན། དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ཡང་
ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་དམིགས་པ། ཕྱོགས་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་ན་དངོས་པོ་མེད་
པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཕྱོགས་རྟོགས་པའི་དུས་ཁོ་ན་ན་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་བུར་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་རྟོགས་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་བུམ་པ་མེད་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་མེད་པ་གྲུབ་ན། འོ་ན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་
གདགས་པ་ཡང་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། སུ་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་ནས་དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་རྨོངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པར་མི་
བྱེད་པའི་བློ་གྲོས་རྨོངས་པ་ལུང་ངན་པས་བསླུས་པའི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟར་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་གླང་པོ་ཆེ་བརྒྱས་དབེན་པར་གྲུབ་ཀྱང་གྲངས་ཅན་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་འཆེལ་པ་ལ་ལ་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་བརྒྱ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་
བཞིན་དུ་བ་ལང་གི་གོང་བུ་རིགས་ལ་སོགས་པས་དབེན་པར་གྲུབ་ཀྱང་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་རིགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཕྱོགས་ལ་ལར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་མཐོང་བཞིན་དུ་ཡང་
གཞན་ལ་ཅི་འདི་ན་ལྷ་སྦྱིན་མེད་དམ་ཞེས་དེ་སྐད་འདྲི་བ་དག་མཐོང་ངོ་། །འདི་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། དེ་ལྟ་བས་ན། ཞར་ལ་འོངས་པས་ཆོག་གོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པ་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་བསྟན་ནས། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མི་དམིགས་

189-1-168a

པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གྲུབ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། གང་
ཞིག་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་སྨོས་པར་བྱེད་པ་དེ་གཉིས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་ཡང་གྲུབ། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས། རྒྱུ་
དང་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་གང་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པར་གྲུབ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་མང་མོད་ཀྱི། རྩ་བའི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་
གསུམ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་མདོར་བསྡུས་པ་ལ་དགའ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྩམས་པ་ཡིན་པས། དེས་རྩ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་མཐོང་ནས་རྒྱས་པར་ཁོང་ནས་འདྲེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་རེ་ཞིག་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ལ་ཇི་
ལྟར་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཐ་སྙད་གདགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཞན་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ལས་བལྟ་བར་བྱའི། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་འབའ་
ཞིག་གཞན་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་ལས་རིག་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་དག་ཀྱང་གཞན་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་། ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པས་རྒྱུའམ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དངོས་པོ་
མེད་པར་གྲུབ་ཏུ་ཆུག་ན་ཡང་། དེས་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་རྒྱུ་དངོས་པོ་མེད་པའམ་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུའམ། ཁྱབ་

189-1-168b

པར་བྱ་བ་དག་དངོས་པོ་མེད་པའམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པ་དག་ཐ་དད་དེ། དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་གཉི་ག་
ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །མི་དམིགས་པ་གསུམ་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། མི་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་གྱུར་པས་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་
གདགས་པ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་ཡོད་པར་གྲུབ་པའི་དུས་ཁོ་ན་ན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བར་བྱེད་པས། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པའི་
མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པ་མེད་པས་ཐ་སྙད་གདགས་པར་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུའམ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དག་དངོས་པོའམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། གཞན་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་གཉིས་ཁོ་ནའི་མེད་
པར་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདོད་ན་གོ་དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ། དེ་གཉིས་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་མེ་མེད་ན་དུ་བ་མེད་དོ། །ཤིང་མེད་ན་ཤ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར། ལྐོག་གི་དོན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད། དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པར་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་
རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་ཁོ་ན་ན་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་དམིགས་པའི་རིག་བྱ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཁོ་ནར་སྦྱོར་བར་ཟད་ཀྱི། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེ་ཏོག་གི་གྲོང་ལ་སོགས་པར་ནི་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་
ཀླན་ཀའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། རྟགས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་དག་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། རྟགས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་

189-1-169a

ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་རྟགས་ནི་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མ་ངེས་ཏེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པའི་རྟགས་ལས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་མ་ངེས་ན་ཅིའི་
ཕྱིར། དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སྦྱོར་བ་བྱེད་ཅེ་ན། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེ་དང་དུ་བ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་གང་དུ་འགའ་ཞིག་ན་མེ་མེད་པ་དེ་ན་ངེས་པར་དུ་བ་ཡང་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་
ཤིང་དང་ཤ་པ་དག་ཀྱང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་གང་ན་ཤིང་མེད་པ་དེ་ན། ཤིང་ཤ་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་དག་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་འབྲས་བུ་
དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དེ་ལས་འབྱུང་བ་དང་། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པས་འབྲེལ་པ་དག །རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་མིག་བཙུམས་ཏེ། ཡང་ཐམས་ཅད་ན་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་
བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཆར་ཡང་བསྟན་ནས། མདོའི་དོན་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་གསུམ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་
བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཚུལ་གསུམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །
ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཁོ་ན་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལས་འབྱུང་བ་དང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་

189-1-169b

མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་འདི་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།།      །།དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཉིད་དག་ནི་གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་དྲུག་པའོ་ཞེས་
ཟེར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ལ་རངས་པར་མ་གྱུར་པ་ཁ་ཅིག་ནི་གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་དྲུག་པར་འཆད་དོ། །མཚན་ཉིད་དྲུག་པོ་བགྲང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པོ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔར་བཤད་པ་དག་གོ། །གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གཏན་
ཚིགས་གང་ལ་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དེ། ཚད་མ་དག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་མ་བཙལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་
ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྫས་གང་ལ་གྲངས་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་གྲངས་གཅིག་པའོ། །སྤྱི་གང་ལ་རྟེན་ཉིད་དུ་རྫས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཅན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་གྲངས་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་གཏན་ཚིགས་བསལ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྤྱི་རྟེན་པ་དེ་ལ་གཏན་
ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འདི་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ཤེས་པས་ན་ཤེས་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡུལ་གྱི་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ལ་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་འདི་དང་ལྡན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། 
གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མི་འདོད་པའི་ངོ་བོ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནོད་པ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚད་མ་དག་གིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་གནོད་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་ལོ། །འགལ་བ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མེད་ན་

189-1-170a

མི་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པར་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་
བ་དང་ལྡོག་པ་དག་བརྗོད་པས་བསྟན་ཟིན་ན། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། འདི་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་རུང་སྙམ་མི་བྱེད་དོ། །རུང་སྙམ་མི་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཅོ་འདྲི་བའི་ཐབས་
ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་དེ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཆོས་
ཅན་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་ཅི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་འཇིགས་པས་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་འབོས་སམ། འོན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཐུས་དེ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་འདི་དཔྱོད་པ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཏེ་པོར་སྐོབས་ཆེན་པོར་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་མངོན་
སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དག་གིས་ནི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ལག་པས་མགུལ་ནས་བཟུང་ནས་ཟློག་པར་བྱེད་ལ། གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནི་མདུན་དུ་འདུག་ནས་ལག་པ་གཉིས་སྟོབས་ཡོད་མེད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་དེ་ཕན་ཚུན་དུ་ཕར་དྲངས་པས་ཏེ་པོར་ཉམ་ང་བར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་
དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་གཞན་ལ་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐབས་སུ་བབ་པ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི་ཆོས་ཅན་དེ་ཁོ་ན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཅི་སྟེ། སྐབས་སུ་ཆུད་ཅེས་བྱ་
བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཐོ་འཚམ་པའི་ཕྱིར། དེ་ཅི་ཉོན་མོངས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་གིས་མ་ནིང་ཆུང་མར་བླངས་ནས་བུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གྲགས་པ་ལྟར་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མེད་ན་མི་

189-1-170b

འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་ཕོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ནིང་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དང་བྲལ་བའི་མ་ནིང་དེ་དང་འདྲ་བ་དེ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བུ་ཚོལ་བར་བྱེད། དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ཆོས་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ཀྱང་། ཡོད་པ་དེ་དང་འདྲ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཆོས་ཅན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་ཆོས་ཅན་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ། ཡང་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར། གནོད་པ་མེད་པ་སྨོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྒྱ་ལ་ཕ་རོལ་པོ་ན་རེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་ནར་གཏན་ཚིགས་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པར་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་དོགས་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཁོ་
བོས་ཚད་མ་དག་གིས་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། གང་ལ་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡོད་པ་དེ་ནི་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་ནར་གནོད་པར་བྱས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་སྲིད་པ་
དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེ་དག་གནོད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་ན་ཚད་མ་དག་གིས་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཆོས་དང་
ལྡན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཅན་རྣམ་པར་འཇོག་ན། འོ་ན་ནི་འདི་ལྟར་གནོད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བས་གཏན་ཚིགས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དགོས་སོ། །འདི་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་དེ་མེད་ན་གོ་འོ་ན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གྲུབ་པའི་
ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་དགོས་པ་དང་འགལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་འཇུག་པར་ངེས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ངེས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཉིས་སོ། །རྣམ་པར་བརྟག་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་

189-1-171a

ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཁོ་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་བྱེད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གང་ན་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པ་དེ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་། དེ་ཁོ་ན་ལས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་
སྙམ་དུ་དེ་ནས་གནོད་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་ན་གཏན་ཚིགས་དོན་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་གནོད་པ་ཡོད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་གནོད་པ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་སྒྲུབ་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་
གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་སྲིད་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཅིར་དགོས། རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མ་ངེས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་ངེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཚིག་གི་དོན་གནོད་པར་
བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡང་མེད་ལ། འོན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཡང་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་འགྱུར་རོ། །གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་ལ་ནུས་པ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེ་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཆུང་ཟད་
ཀྱང་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཁོ་ནས་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་གནོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་སྨོས་པའི་དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཡང་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་སྨོས་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་གང་གནོད་པ་མེད་པ་དེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་གནོད་པ་མེད་པ་སྨོས་པར་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་གནོད་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་གནོད་པ་མེད་པ་སྨྲས་པ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་པོས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་བཤད་པའི་ཉེས་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར། ལམ་གཞན་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བར་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནས་བསྒྲུབ་

189-1-171b

པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་གནོད་པ་མེད་པའི་སྒྲར་མི་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་མཐོང་བ་ནི་ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་གནོད་པ་སྲིད་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རེས་
འགའ་གནོད་པ་ཡོད་ཀྱང་མི་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཚེ་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། གནོད་པར་མ་བྱས་པ་ཡང་
སྨོས་པས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཅོ་འདྲི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གནོད་པ་དམིགས་པ་ལ་འཇིགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་གཏན་ཚིགས་གནོད་པ་དམིགས་པ་ལ་འཇིགས་ཀྱི། གནོད་པ་ལ་མ་ཡིན་ནམ་ཅི་ན་ཁྱོད་གནོད་པ་
ཚད་མར་བཟུང་ནས། གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་ལ་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བར་བྱ་བར་འདོད། རེ་ཞིག་གནོད་པ་ལ་འཇིགས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་རིགས་ཏེ། དེ་ནི་སྲིན་པོ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བྱིས་པ་ཐམས་ཅད་ཟ་བར་བྱེད་ཀྱི། དམིགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཟ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཟ་བར་འགྱུར། 
གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཕ་རོལ་པོ་དམ་འཆའ་བ་ལེན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་དེ་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱོད་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དམ་པར་གནོད་པ་སྲིད་ཀྱང་རུང་མི་སྲིད་ཀྱང་རུང་། མི་ལྟོས་པར་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའམ་ཅི། 
ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་པ་སྦྱར་བར་བྱ། ལེགས་པར་སྦྱར་བར་བྱ། རབ་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱར་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་ནས། 
གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་རོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དེས་ལ་ལར་གནོད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་ན་དེས་ལ་ལར་གནོད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་པར་ནུས་སམ་ཞེ་ན། གང་གི་ན་ཁྱོད་གནོད་པ་མེད་པར་བྱ་བ་

189-1-172a

ལ་འབད་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་སྦྱོར། བརྒྱ་ལ་ཕ་རོལ་པོ་ན་རེ། ནུས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གནོད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་
པར་ནུས་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གནོད་པ་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། འདིར་ཁྱེད་གནོད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་གཏན་ཚིགས་འདིས་ནུས་པར་འདོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་གནོད་པ་ཡོད་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་དེའི་ཚེ་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་
ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི་གང་གི་ཚེ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པ་དེའི་དེ་ཅི་དགོས། དེ་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་པོ་གནོད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བར་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཕ་རོལ་པོ་གནོད་པ་དམིགས་པ་ལ་
ཡང་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་བྱེད་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་གནོད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བར་འདོད་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་གནོད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་གནོད་པ་ཁས་བླངས་ནས་མི་དམིགས་པ་ཙམ་
གྱིས་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་ཁས་ལེན་པ་དེ་བཞིན་དུ། གནོད་པ་དམིགས་པ་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་གནོད་པ་ཁས་བླངས་ནས་སྦྱོར་བར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཁས་ལེན་པ་ཡོད་པས་གནོད་པ་དམིགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བར་འདོད་
པར་གྱིས་ཤིག །ཐེ་ཚོམ་ཅན་ལ་ནི་གལ་ཏེ་གནོད་པ་ཁས་བླངས་ནས་གཏན་ཚིགས་མི་སྦྱོར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་གནོད་པ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཁས་ལེན་ན་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། གདོན་མི་ཟ་བར་
དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་གནོད་པ་ཡོད་པ་ཁས་བླངས་ནས་སྦྱོར་བར་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་ཁས་མི་ལེན་ན་ཅི་གནོད་པ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཅན་ལ་ཁས་བླངས་ནས་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། རྟོགས་པ་

189-1-172b

སྔོན་དུ་གཏོང་པ་རྣམས་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མི་དམིགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་ནི་ཅི་གནོད་པ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་པར་བསམས་
ནས། གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་པར་དོགས་པར་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར། གདོན་མི་ཟ་བར་གནོད་པ་ཁས་བླངས་ནས་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བར་འདོད་པར་བྱའོ། །ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ན་ནི། དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་
ལ་ཡང་གནོད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བྱོས་ཤིག །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་གནོད་པ་ཡོད་ན་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པ་ཡོད་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་སྦྱར་ཀྱང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་གནོད་པ་ཡོད་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མི་ནུས་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི། འོ་ན་གཏན་ཚིགས་སྦྱར་ཀྱང་གནོད་པས་བྱས་པའི་མི་ནུས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་ཇི་སྲིད་དུ་གནོད་པ་མི་སྲིད་པ་གཏན་ལ་མ་བབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བར་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཇི་ཞིག་ལྟར་
གནོད་པ་ཡོད་པ་དང་དེའི་གཏན་ཚིགས་སྦྱར་ཀྱང་ནུས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བར། གལ་ཏེ་གནོད་པ་མི་དམིགས་ན་ནུས་སོ་སྙམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ནུས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཡང་ཕ་རོལ་པོའི་བསམ་
པ་ནི། གང་ན་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་དེ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། དམིགས་པས་གནོད་པ་ལ་ཁྱབ་པའམ། ཅི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་དམིགས་པས་གནོད་པ་ལ་ཁྱབ་པའམ་ཅི་ན། །རྒྱུ་གང་གིས་ན་འདི་ལྟར་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། གཏན་ཚིགས་གནོད་པས་
བྱས་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་དོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་མི་འགྱུར་བ་དམིགས་པ་ལོག་ན་གནོད་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྡོག་པར་ཁས་ལེན། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ། དམིགས་པས་གནོད་པ་ལ་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

189-1-173a

སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དམིགས་པས་གནོད་པ་ལ་ཁྱབ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ལྟར་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་དམིགས་ན་གནོད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ན་གནོད་པ་མི་
དམིགས་པ་དེ་ན་དེ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་མེད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་ན་དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དམིགས་པ་ལོག་ན་གནོད་པ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དམིགས་པ་ལོག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དམིགས་པ་ལོག་ཀྱང་གནོད་
པ་མི་ལྡོག་པ། འོ་ན་ནི་ཀྱེ་གཏན་ཚིགས་ནུས་པ་མེད་པ་དེའི་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བར་མི་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །མཇུག་བསྡུ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཅན་ལ་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཆོས་ཅན་ལ་
གནོད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བརྩལ་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པ་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་མེད་ལ་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་ཡང་མི་བྱེད། འཇིག་པར་ཡང་མི་བྱེད་འགོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་
དེ་ལྟ་བུ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གནོད་པ་དང་མེད་པ་མི་འབྱུང་བ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གནོད་པ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་དག་འགལ་བ་དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་ངོ་བོ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །འདི་ལྟར་གང་ན་གནོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་མེད་ལ། གང་ན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་གནོད་པ་མེད་པས་མི་འགལ་ལོ། །འགལ་བས་ན་ལྷན་ཅིག་མེད་དོ། །དེ་
ལྟར་གནོད་པ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ངོ་བོ་གཞན་པ་ཉིད་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཚུལ་གཞན་གྱིས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་གཞན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཁྱབ་པར་དེ་ལས་

189-1-173b

ཁྱབ་པར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་སྨོས་པར་འགྱུར་ན། མངོན་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་འདོད་པ་གང་ཞིག་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡོད་བཞིན་ཁོ་ནར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མི་མཐོང་སྟེ། དེའི་
ཕྱིར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པས་དེ་ལས་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་སྨོས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་བཞིན་དུ་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་འདོད་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་གཞན་དུ་སྲིད་པར་འགྱུར་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་
པ་དེའི་ཕྱིར། རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འགལ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་དང་འགལ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གི་ཡུལ་ལ་གནོད་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གཏན་ཚིགས་དང་འགལ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། 
དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གནོད་པ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དག་འགལ་བ་དེའི་ཕྱིར། གང་དུ་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་དེར་དམ་བཅས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་སྲིད་པ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་
གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་ལྟ་གནོད་པའི་ངོ་བོའི་དམ་བཅས་པའི་གནོད་པ་རྣམས་ག་ལ་སྲིད། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དམ་བཅས་པ་ཙམ་སྦྱོར་བ་ལ་དམ་བཅས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེའི་ཕྱིར། དམ་
བཅས་པ་འབའ་ཞིག་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དམ་བཅས་པ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དམ་བཅས་པའི་ཉེས་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བས་གཏན་ཚིགས་དང་བྲལ་བའི་དམ་བཅས་པ་
སྦྱོར་བ་ཉིད་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཡོད་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟར་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་གསལ་བས། མཚན་ཉིད་གཞན་གསལ་བའི་ཕྱིར། འདིས་ནི་གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཅན་ཡང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་

189-1-174a

སྨོས་ཏེ། གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་བསལ་བ་ཁོ་ནས་གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཅན་ཡང་གསལ་བ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གསལ་བས་གཉིས་པ་སེལ་བ་མི་སྲིད་པར་བཟུང་ནས། ཇི་ལྟར་བུ་ཞེས་དྲིའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། 
བསལ་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ནི་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འགལ་བར་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །འགལ་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་གཅིག་ནི་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་
ཁོ་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེར་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྒྲ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ལས་གཞན་པ་བྱས་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་གནོད་པར་བྱེད་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་
གནོད་པ་བྱེད་པ་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཉིད། དེ་དང་འགལ་བས་ན་གནོད་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་རྟག་སྟེ་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གནོད་པ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡོད་ན་མི་འཐད་དོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་གནོད་པ་
ཡོད་ན་མི་འཐད་དོ། །འདིར་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པ་མི་འབྱུང་བའི་བྱས་པ་ཉིད་སྲིད་ན་རྟག་པ་ཉིད་མི་འཐད་ལ། རྟག་པ་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་སྲིད་ན་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་འཐད་པས། གནོད་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གཞན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
གཞན་ཡང་ཅི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་གང་ཞིག་ལ་དངོས་སུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པ་དེ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུའམ་བཟློག་པའི་རྒྱུར་འདོད་དམ། འོན་ཏེ་གང་ཞིག་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན། ཕ་རོལ་པོས་གཉི་ག་ལྟར་
ཡང་ཉེས་པ་མ་མཐོང་ནས། ཅིར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ཉེས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མ་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་གང་

189-1-174b

ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངེས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ནི་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་
ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡིན་ན། གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་སྒོ་ནས་འཐད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་
ཚིག་གི་དོན་ནི་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་མ་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་མ་ངེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་རྒྱུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་སྲིད་དོ། །
ཅི་དང་འདྲ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐེ་ཚོམ་ཅན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐེ་ཚོམ་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་མི་འདོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་ཆུག་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་གོ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་
ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཏན་ཚིགས་སུ་རྣམ་པར་མི་གཞག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་མཚུངས་པ་ལ། ཟླ་བོ་སྲིད་པ་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། གང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐུན་པའི་གཏན་ཚིགས་གཅིག་ལ་ཟླ་བོ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། ཟླ་བོ་མ་མཐོང་བ་དག་ལས་ཡང་དོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། གང་དག་ལ་ཟླ་བོ་མ་མཐོང་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་དོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་ཁྱད་པར་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཚུལ་གསུམ་པ་ལས་ནི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །བརྒྱ་ལ་ཕ་རོལ་པོ་ཁྱད་པར་ཁས་ལེན་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་དམ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ཞིག་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་

189-1-175a

དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟད་མོད་ཀྱི་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེས་གཉེན་པོ་གཅིག་ཏུ་བསལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་དེ་དང་ལྡན་
པས་གཉེན་པོ་གཅིག་ཏུ་བསལ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེས་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཁྱད་པར་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་ཟླ་བོ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་གཅིག་ཏུ་བསལ་བ་ཞེས་
བྱའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས་འདི་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་
ཕྱིར་དེ་ལྟ་ན་གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཅན་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཟླ་བོ་གཉིས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་འདི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གྲངས་གཅིག་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཅན་གྱིས་གང་ཞིག་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། 
གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཅན་ཉིད་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཡང་། ཉེས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདིའི་ཕྱིར་འགལ་བར་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེའི་མཚན་ཉིད་
ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ། གཏན་ཚིགས་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཚེ་འགལ་བར་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བར་འདུ་ན། འགལ་
པར་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གང་དུ་ཁྱད་པར་དེ་ཡོད་པ་དེར་འགལ་བར་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། གཞན་དུ་གོ་སུ་ཞིག་གིས་ཟློག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གང་ཞིག་རྟོགས་ནས་ཟླ་བོ་

189-1-175b

སྲིད་དམ་མི་སྲིད་པ་དག་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཁྱད་པར་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་གང་ཞིག་རྟོགས་ནས་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ཀྱི་ཟླ་བོ་སྲིད་དམ་མི་སྲིད་པ་དག་བལྟ་བར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལ་ནི་ཁྱད་པར་འདི་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་ནི་ཟླ་བོ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་
པས་འདི་ལ་ནི་ཟླ་བོ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་བ་ཁུ་ཚུར་བཅངས་པའི་ཚུལ་དུ་སྨྲས་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་སྟོན་ཏམ། མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཁོ་བོ་གཞན་དུ་ཁྱད་
པར་གྱི་ངོ་བོ་མི་སྟོན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་དུ་ཟླ་བོ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་དོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གང་ལ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་གྱི། གང་ལ་མ་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་
སེམས་ན་དེའི་ཕྱིར། ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་མཐོང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་མཐོང་བ་དེ་ཡང་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་མཐོང་བ་དང་། ལྷན་ཅིག་གང་གི་ན་འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་
ངེས་པར་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་ནི་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གང་དག་ལ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་སྲིད་པ་དེ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཟླ་བོའི་གཏན་
ཚིགས་སྲིད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ལ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་སྲིད་པ་དེ་དག་གི་ཡང་དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་དམིགས་ན་འོ་ན་ནི་དེ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་མོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ནས་བརྟགས་ནས་མཐོང་གི། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་སྲིད་དམ་མི་སྲིད་པ་དག་ངེས་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། 

189-1-176a

འགའ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མི་སྲིད་པ་བསལ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འོན་ཏེ་གོང་དུ་བཤད་པའི་ཉེས་
པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར། ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མ་བསྟན་པའི་ཕྱོགས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ནའོ། །ཕྱོགས་འདི་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ལ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་དཔང་པོར་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་ཅེ་ན། འོ་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་སྒྲ་ཉིད་རྟག་པར་ཁས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི། ཇི་ལྟར་ཡང་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་། ཕ་རོལ་པོས་འོ་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་བརྡ་སྤྲོད་པ་པ་སྤྱིའི་ཁྱད་པར་སྒྲ་ཉིད་རྟག་པར་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ། མཉན་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་འདི་
གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ནི་རྟག་པ་སྟེ་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཕ་རོལ་པོས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དང་། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་བློ་གྲོས་མཁས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། གལ་ཏེ་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་འདི་ལ་བྱེ་བྲག་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་
ཚིགས་བྱས་པ་ཉིད་དམ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཅིག་བསྟན་པར་མ་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་འདི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་དཔང་པོར་གསོལ་པ་དང་ལག་པ་གཉིས་
ཀྱིས་མགོ་ལ་བཙིར་ནས་ཀུས་འདེབས་ཤིང་། འདི་ནི་དེ་བསྒྲགས་སུ་ཡང་མི་རུང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་བསྒྲགས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་ན། བླ་མས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲགས་སུ་ཡང་མི་རུང་ལ། ཧ་ཅང་རྔམས་པོ་ཆེ་བཅབ་པར་མི་ནུས་པས་ན་ཧ་ཅང་རྔམས་ཆེ་བའི་ཕྱིར། 
བཅབ་ཏུ་ཡང་མི་རུང་བས་ཅི་བླ་མ་སུན་དབྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་རིགས་པ་ལ་ཡལ་བར་དོར། ཇི་ལྟར་བྱ་གཏོལ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་སྐོབས་ཆེན་པོར་ཆུད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟ་ཞིག་ཏུ་རྒོལ་བར་ནུས། མ་ཤེས་སོ། །འདི་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ན། གང་གིས་ན་འདི་མི་བཟད་ཅེ་ན། གཏན་ཚིགས་འདིས་ཇེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 

189-1-176b

མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་གང་ཡིན་པ་འདིས་སོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བྱས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་པའི་རང་གི་ངོ་བོར་བསྒྲུབས་ཤིང་ངོ་། །དེའི་ཚད་མ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་
སྤྱོད་པ་དང་། བརྡའ་སྤྲོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་གང་དག་ལ་མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དེའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་ཚད་མ་ཅན་རྣམས་ཏེ་དེ་དག་མངོན་པར་མཐོ་བ་མཐོ་རིས་དང་། ངེས་པར་ལེགས་པར་བྱང་གྲོལ་བར་སྦྱར་ནས་སོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པ་ན་ཇི་སྲིད་དུ་ཉོན་
མོངས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྤོང་བ་དེ་སྲིད་དུ་ནི་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར། ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུས་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡང་དུས་གཞན་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་བྱེ་བྲག་པས་
གཏན་ཚིགས་གཞན་བྱས་པ་ཉིད་བསྟན་ནས། མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ལ་གགས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དེ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་དེ་དག་དང་། དེའི་ཚད་མ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་མཐོ་
བ་དང་། ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་སྲིད་ཤོར་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་དབང་ཤོར་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་ལ་ཀུན་དུ་རྟེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཉན་པར་བྱ་བའི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ལྟར་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་དེ་དག་དང་། དེའི་ཚད་མ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་ཀྱང་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་དང་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་དག་ལས་འདྲེན་པར་བྱེད། དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལག་པ་བརྐྱང་
སྟེ་མཉན་དུ་རུང་བ་ཉིད་སྐྱོབས་ཤིག་མཉན་དུ་རུང་བ་ཉིད་སྐྱོབས་ཤིག་ཅེས་འོ་དོད་འབོད་པར་བྱེད་ལ། གཏན་ཚིགས་དེས་ཀྱང་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། རང་གི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དག་གིས་དབང་ཤོར་བའི་ཕྱིར་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བས་འདིར་ཁོ་བོས་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་བྱ། 

189-1-177a

དེ་ལྟར་ཅོ་དྲིས་པའི་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཉེས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་ཉིད་སྐྱེས་བུའི་སྤོབས་པས་བྱས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་སྐྱེས་བུའི་སྤོབས་
པས་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་ན་ཆུང་ཟད་ཀྱང་སྒྲུབ་པའམ། སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་ཉེ་བར་མི་སྟོན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས། སྒྲུབ་པ་ཉིད་སྐྱེས་བུའི་སྤོབས་པས་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཟླ་བོའི་
གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། ཅི་གཏན་ཚིགས་དེ་དངོས་པོ་ཆོས་སུ་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་ཅན་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཉིས་སོ། །རྣམ་པར་བརྟག་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཏན་ཚིགས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོར་གཏན་ཚིགས་སུ་བཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་ཡོད་པའམ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཡོད་པར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་གང་གིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པར་ཡང་ཡོད་པར་
འགྱུར་བའམ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་གཏན་ཚིགས་གཞན་གྱིས་གཞན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར། ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་ཅེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཞན་དུ་
མི་འགྱུར་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་འགལ་བ་གཉིས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རེ་རེ་ལ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དོན་དམ་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་གཞན་གྱིས་གཞན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་བརྟག་པ་
གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དེ་ཡོད་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ། གཞན་དུ་ཡང་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། གཞན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ན་ཡང་

189-1-177b

ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པ་ཡང་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་འདི་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་འགལ་བ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་ན་རང་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དག་གི་དེའི་མཚན་ཉིད་ལ་འབྲས་བུ་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ། ཟླ་བོའི་
གཏན་ཚིགས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཅན་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་
ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འགལ་བ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སེལ་བར་བྱེད། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལོག་པས་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པ་སེལ་བར་བྱེད་ན། གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པར་
འདོད་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འགལ་བར་འཁྲུལ་པར་མེད་པ་ཞིག་རྣམ་པར་གཅོད་པར་འགྱུར་དུ་ནི། དེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མི་སྲིད་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་གྲངས་གཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་དོན་མེད་
པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་ཉིད་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཉིད་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ན་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་འོས་
སོ་སྙམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ན་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རིགས་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་གཞལ་བྱའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་བསམ་པར་བྱ་བ་ལ་སྐབས་སུ་བབ་

189-1-178a

པ་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ངོ་བོ་ལ་རྟགས་དེའི་ངོ་བོ་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་གང་ཞིག་མཐོང་ནས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་འདིས་འདི་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཞག་ནས། དེ་ལ་འདོད་
པའི་དོན་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་བསྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའི་བསྒྲུབ་པ་དེ་འདོད་པའི་དོན་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་དེ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ལ་རྟགས་འདིའི་བདག་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་འོས་ཀྱི། གཞན་གྱི་ངོ་
བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་ཤེས་པའི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྟགས་སུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཧང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་ནི་གཞལ་བྱ་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞལ་བྱ་དོན་དང་སྐྱེས་བུ་འཇལ་བར་བྱེད་པ་དང་། སོགས་པའི་སྒྲས་
ལྡན་པ་དང་། འདུ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་དེ་དག་མེད་པར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ནི་རྟགས་ཅན་ལ་རེས་འགའ་ཡང་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་
ལས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཤེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་རྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ན་ཡིན་ན། ཇི་སྟེ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཤེས་པའི་དབང་གིས་འདིའི་ཆོས་འདིརའགྱུར་གྱི། རང་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ཤེས་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་
མ་ཡིན་ནོ་གང་ཞིག་གང་གི་ཆོས་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དག་ལས་འགྲུབ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་ཕྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཕ་རོལ་པོས། འོ་ན་ནི་ངེས་པ་སྨོས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་ཉིད་ངོ་བོ་གཞན་དུ་མི་འདོད་ན། འོ་ན་ནི་ཀྱེ་བསྟན་བཅོས་ལས་ངེས་པ་སྨོས་པ་བྱས་པ་གང་

189-1-178b

ཡིན་པ་དེ་མི་བྱ་དགོས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། མི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཁོ་ནར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་
ལ་མཐོང་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བས་གཏན་ཚིགས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་གི་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བས་གཏན་ཚིགས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པ་སྨོས་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དག་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་
གཏན་ཚིགས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མཐོང་སྟེ། ལོག་པའི་ཤེས་པས་ཀྱང་དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔོ་བསངས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མཐོང་བ་ཡང་ཡོད། སྔོ་བསངས་མ་ཡིན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཙམ་གྱིས་
ནི་གཏན་ཚིགས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་ངེས་པ་སྨོས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ། 
མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ངེས་པ་དག་གིས་གཏན་ཚིགས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འོལ་བྱི་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ངེས་པའི་སྒྲ་སྦྱར་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དཀྱུས་མའི་
མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དེས་ན་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའམ་གཞན་ཡང་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དེས་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མི་སྟོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་པོ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གིས་གཏན་ཚིགས་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ཡང་ངེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་

189-1-179a

པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གིས་གཏན་ཚིགས་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འདོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པ་ཁོ་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའི། གཞན་དུ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ལ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མ་གཏོགས་པ་ཐབས་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཅི་ནས་ཀྱང་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ངེས་པ་དེ་དག་འཛིན་པར་འགྱུར་སྙམ་ནས་ཡོད་པ་
དང་མེད་པ་འདི་གཉིས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་ལས་ངེས་པ་སྨོས་ཏེ་བྱས་སོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་ངེས་པ་ཉིད་འཕེན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདི་གཉིས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པ་འཕེན་མོད་ཀྱི་ངེས་པ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་ཤེས་བྱ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་འཕེན་
པར་མ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཡོད་པར་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་བོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། ཤེས་བྱ་ཡོད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་
པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ཡོད་པར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ་འདྲེན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་སྔོན་པོའོ། །འདི་ནི་སེར་པོའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དམིགས་པ་ཁོ་ནས་བྱེད་ཀྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། ཤེས་བྱ་རྣམ་པར་གཞག་
པ་ནི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གཞན་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། གཞན་

189-1-179b

གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཞན་གྱི་དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ལ་ཕན་པར་དགའ་བ་གང་ཞིག་གིས་གཞན་དག་ལ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ནི། ཁྱེད་ལ་
རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་འདོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ན། གཞན་གང་དག་ཚུལ་དེ་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་ཚུལ་དེས་ལྐོག་གི་དོན་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསྟན་བཅོས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཡུལ་
བསྟན་པ་ན། ཤེས་པ་གྲུབ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྟོག་གེ་ངན་པ་པ་ཁ་ཅིག་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོ་བསངས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་
པའི་བུ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་བུ་ཉིད་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་མཐོང་བ་ཡོད་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་འདི་ཡང་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དག་གིས་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་གི་འདོད་པ་དགག་པའི་ཕྱིར།
མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་ངེས་པའི་སྒྲ་འདི་རབ་ཏུ་སྦྱར་རོ། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་པར་བྱ་བ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལ་ལར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་དངོས་པོ་འཇུག་པས་ཡོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་
ཇི་སྲིད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པ་དེ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཚད་མ་གང་ལས་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་འདི་གཉིས་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཤེས་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར། ཁོ་བོས་ངེས་པ་སྨོས་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལ་བྱའོ། །རབ་ཏུ་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་བྱའོ། །ཤེས་པ་ཉིད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གཏན་ཚིགས་འདི་ཁོ་

189-1-180a

ན་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཡོད་པ་
དང་མེད་པ་དག་ལས་ཤེས་པ་མཚན་ཉིད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྨོས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པའི་དོན་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བྱའོ། །འདིར་དཔེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལས་
ཉེ་བར་གཏོད་པའི་དོན་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་སྨོས་པ་ཁོ་ནས་ཉེ་བར་གཏོད་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཕ་རོལ་པོས་འཁྲུལ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ནི་དེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཀྱང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱ་བར་མི་འདོད་ན། འོ་ན་ནི་ཀྱེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཀྱང་སོ་སོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་གཅིག་སྦྱོར་བས་གཉི་ག་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་ཁོ་ན་
སྦྱར་བས་གཉི་ག་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གཏོད་པ་བཞིན་དུ་འདི་གཉིས་སོ་སོར་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་
མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གམ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་ལ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་ཀྱང་རུང་། གཅིག་གིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉི་ག་གོ་བར་
བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཉིས་པ་དང་དོན་གཅིག་པ་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་དོན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ཡན་ལག་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་པོས་འདི་གཉིས་དོན་གཅིག་ཁོ་ནར་གཞུང་གཟུགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱེ་མཐུན་

189-1-180b

པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གང་ཡིན་དེ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་ལ་མེད་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གང་ཡིན་པའི་ཚིག་འདི་དག་ཕན་ཚུན་འཕེན་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་སྨྲས་ན་ཡང་། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་ལ་མེད་པར་
རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་ལ་མེད་པར་ངེས་ཞེས་སྨྲས་ན་ཡང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཉིས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། ཚིག་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
ཀྱེ་ཚིག་གི་ནུས་པ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་གཉི་ག་འཕེན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངེས་པ་སྟན་པ་གཅིག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ངེས་པ་སྟོན་པའི་ཚིག་གཅིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཕེན་པ་གཉིས་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གཉི་ག་འཕེན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སྒྲའི་
ནུས་པ་ཡིན་གྱི་ངེས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་འབའ་ཞིག་ཕན་ཚུན་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འོ་ན་ངེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་དག་འཕེན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེའི་ཕྱིར། ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ནི་འབའ་ཞིག་དག་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་
ཚེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འབའ་ཞིག་པ་དག་ཅེས་མི་བྱའོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་ངེས་པ་ནི་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་དང་དགག་པའི་ངོ་བོའི་དོན་ཡིན་པའི་ངེས་པ་ནི་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བརྗོད་
པ་ལས་བཟློག་པ་འགོག་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རང་གི་སྒྲ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ངེས་པར་བཟུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཀག་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་གའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ནི་འབའ་ཞིག་པ་དག་ཅེས་མི་བྱའོ། །
མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གིས་ན་ཡོད་པའམ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ངེས་པ་དང་བཅས་པ་དག་ལ་འབའ་ཞིག་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་གང་གིས་ན་ཡོད་པ་འབའ་ཞིག་གིས་གཉིས་པ་མེད་པ་འཕེན་པར་

189-1-181a

འགྱུར་བའམ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་གིས་གཉིས་པ་ཡོད་པ་འཕེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ངེས་པར་བཟུང་བ་དང་བཅས་པའི་ཚིག་འདིས་ཀྱང་དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་ལ་མི་བྱ་ལ། དེ་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པ་གཟུང་བ་དང་བཅས་པའི་ཚིག་འདིས་ཀྱང་མེད་པ་འབའ་ཞིག་
ལ་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་སྒྲ་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕན་ཚུན་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་སོ་སོར་ཡན་ལག་གཞན་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ཤེས་པ་དེ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ནི་གཞན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་
ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ལྟར་ཤེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཉིད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མཚན་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བོ། །འདི་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཤེས་
པ་ཉིད་མཚོན་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གནོད་པ་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བསལ་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་ནི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པས་གནོད་པར་མ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ལ་
སོགས་པའི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མཚན་ཉིད་གཞན་ཉིད་དུ་མི་མཐུན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །རིགས་པ་སྣ་ཚོགས་རིན་ཆེན་མཛེས་གསལ་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་རིགས་པའི་འབྱུང་གནས་པ། །མུ་སྟེགས་མུན་གནག་ཤིན་ཏུ་འཇོམས་མཁས་ཐུབ་པའི་གྲུབ་
མཐའི་སྒྲོན་མ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི། །ཐིགས་པ་འདི་ཚིག་རེ་ནས་རྣམ་བཀྲོལ་དགེ་བ་ཟླ་འོད་ལྟ་བུ་དཀར་ཐོབ་གང་། །དེ་དག་ཀུན་གྱིས་འགྲོ་བ་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པ་དམ་པའི་ཚིག་དོན་ཙམ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱས་བཤད་པ། །དུལ་བའི་ལྷས་
བགྱིས་འདིར་ནི་མི་མཐུན་པ། །གང་ལགས་དེ་ལ་འཕགས་པས་བཟོད་པར་མཛོད། །གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཐིགས་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པྲཛྙ་བརྨ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་དཔལ་བརྩེགས་རཀྵི་ཏས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།།      །།

189-1-181b

༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཧེ་ཏུ་བིནྡུ་བི་བ་ར་ཎ། བོད་སྐད་དུ། གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པའི་འགྲེལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་ན་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་བསྐྱེད་པ་ཅན། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་
བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་བསགས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡི་རྒྱུ་དག་ངལ་བ་རྣམ་པར་བསལ། །ཤེས་བྱ་མ་ལུས་རབ་འབྱམས་དྲི་མ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་འཆར་བའི་རི་བོ་ལ་བརྟེན་ནས། །འཇིག་རྟེན་སྙིང་གི་མུན་པ་འཇོམས་མཛད་རྒྱལ་བ་ཉི་མ་གང་ཡིན་དེ་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་རྣམས་ལ་ནི། །
དཔྱད་ཟིན་ཀྱང་ནི་དཔྱད་པ་མཛེས། །རྒུན་ནི་བཙིར་བ་གྱུར་ཀྱང་ནི། །མངར་བ་ཅིས་ན་འདོར་འགྱུར་རམ། །འགྲོ་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་གང་གི་བློ། །རིགས་ལམ་གནས་ནས་གཞལ་གྱུར་ན། །རྒྱལ་གྱུར་དེ་གསུང་ཟབ་མོ་གང་། །བདག་བློ་བླུན་པོས་ག་ལ་ཡིན། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་ལས་ཀྱང་། །
གང་དག་ཁ་ཅིག་བློ་དམན་པ། །ཡོད་པ་རྣམས་ལ་བདག་གིས་ནི། །གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པར་རྣམ་པར་དབྱེ། །ཁ་ཅིག་ནི་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྩོམ་པའི་དགོས་པ་གསུངས་པ་དེ་ཡང་ཉན་པའི་སྐྱེ་བོ་འཇུག་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བསྟན་བཅོས་ཐམས་
ཅད་ཉིད་དམ་ནི། །ཡང་ན་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ལ། །ཇི་སྲིད་དགོས་པ་མ་བརྗོད་པར། །དེ་སྲིད་གང་གིས་གཟུང་བར་བྱ། །ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིའི་དགོས་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པས་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་དག་གི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་སུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་
མ་ཡིན་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་མཉམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དོན་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བ་དེ་སྐད་སྟོན་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགོས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ནི་
དེའི་ཐབས་ངེས་པ་དེ་ཡོད་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཞིང་རྨོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལོ་ཐོག་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ས་བོན་མ་ཡིན་པ་ལས་དབེན་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ཐབས་མ་ངེས་པའི་ཐབས་ལས་བྱུང་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་རྟོག་

189-1-182a

པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཐབས་ལས་བྱུང་བའམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཚད་མའི་བྱ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འབྲེལ་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཐབས་ངེས་པར་རུང་བ་འདི་དག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་པས་རྟོག་པ་
དང་ལྡན་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བས་དེས་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྤོང་ངོ་། །ངེས་པ་ཡང་ཚད་མ་ཁོ་ནས་ཡིན་ན་དགོས་པའི་ངག་ལ་ཚད་མ་མེད་དེ། སྒྲ་རྣམས་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཚད་མ་དེ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟ་བའི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་
དེས་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དགོས་པ་ཁྱད་པར་གྱི་ཐབས་ལ་ངེས་པ་མེད་དོ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་དོན་གང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བར་དེས་རྗེས་སུ་མི་སྒྲུབ་པོ། །གཞན་བསམས་ནས་གཞན་དུ་བརྗོད་པས་འཇུག་པ་ན་སླུ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་བརྟེན་དུ་མེད་པས་སོ། །
གལ་ཏེ་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་དགོད་པ་དེའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཞིང་རྨོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལས་ས་བོན་དང་ས་བོན་མ་ཡིན་པར་ངེས་པས་འཇུག་པར་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཐབས་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་བརྗོད་
པ་ལས་སྔར་ཡོད་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པ་དེ་ནི་རིགས་པའི་སྟོབས་ལས་འོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེའི་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྣམས་མཐོང་བས་ཅི་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པའི་དགོས་པའམ། གཞན་ཅུང་
ཟད་ཅིག་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོའི་ཐེ་ཚོམ་སྔར་འཇུག་པ་ན་གང་གིས་བསལ་བར་ནུས། གཞན་ཡང་ཅི་འདི་དགོས་པ་མེད་པའམ། ཡང་ན་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་པའི་དགོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་འདོད་པ་འཇུག་པ་སྲིད་པས་དགོས་པའི་ངག་ཉེ་བར་དགོད་པ་དོན་མེད་དོ། །
དེའི་ཕྱིར་གང་དགོས་པ་སྤངས་པའི་ངག་གམ་དེའི་དོན་ལ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྩོམ་པ་བྱེད་པའམ་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སེའུ་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་དང་། བྱ་རོག་གི་སོ་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་འམ་འདིའི་དོན་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མི་

189-1-182b

དམིགས་པས་རྒོལ་བ་ན། དེ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་དགོས་པའི་ངག་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་འདིས་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དགོས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ངག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ནི་ངག་གི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདི་
ལ་ཡོད་དེ་ཚིག་གི་ནང་ཚན་རྣམས་དང་ངག་ཕན་ཚུན་དུ་འབྲེལ་པ་ལས་བསྡུས་པའི་དོན་རྟོགས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྒྲ་ནི་དེ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཞར་ལ་རྗེས་
སུ་དཔག་པ་བྱུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྨྲ་བ་པོའི་བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་སྒྲ་འཇུག་པས་སྒྲ་རབ་ཏུ་སྦྱར་གྱི། གཞན་དུ་ན་གཙོ་བོ་ལ་སྦྱར་བར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་དཔག་
པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དེ་བསྟན་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པའི་ཡུལ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་ཏེ། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཎི་ཙའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། 
དེས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དག་གི་དགོས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲེལ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཡུལ་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོའི་འཇུག་པ་ཁོ་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་
དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཐབས་དོན་དོར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་དགོས་པར་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་གསུངས་སོ། །ངག་རང་གི་དོན་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་

189-1-183a

ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་ལ་ཡོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་དེ་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཐབས་གཞན་མ་ཡིན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པས་གཞན་གྱི་
འདོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ནི་རྒྱུའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐུན་མོང་དུ་རྣམ་པར་སྦྱོར་རོ། །དེས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྟེན་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་གང་གི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ན་གལ་ཏེ་ཡང་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པ་ནི་སྒྲའི་འབྲེལ་པ་མོ་རྟགས་སུ་
གོ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཚིག་གི་སྦྱོར་བའི་དུས་སུ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མོ་རྟགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འདི་བྲམ་ཟེ་མོར་བདེན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། སྣོད་འདི་འབྲུ་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ཀྱང་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཚད་མར་གྱུར་པ་ལས་
ཡིན་གྱི་གཞན་གྱིས་དེ་རྟོགས་སོ། །མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པ་ཁོ་ན་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཀྱང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡིན་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་དེ་རྣམས་
ཀྱང་བསྟན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མའི་བདག་ཉིད་ལས་ཡིན་གྱི་རང་དགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རང་གི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པས་ངེས་པ་ན་དེ་མི་སླུ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚད་མ་ནི་མི་སླུ་བ་
མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཅན་དང་མ་འབྲེལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོགས་པ་སྐྱེ་སྟེ་ཉེ་བ་ལ་བསྐལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་
ཁོ་ན་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་འདི་ཡང་ཕྱོགས་ཆོས་དེ་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་སུའི་ཞེ་ན། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རང་

189-1-183b

བཞིན་འབྲེལ་བ་བཤད་དོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཉིད་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་སྨོས་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མར་བསྟན་
ཏེ། དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ནི་དོན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚད་མ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྤྱིའི་དངོས་པོ་
ཡང་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ནི་བཙོ་བོ་དང་བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་དེ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དང་འབྲེལ་པར་དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་
རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་རྟག་པ་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་གཞན་རྟོགས་པ་ན་གཞན་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདུ་བ་ན་ཕྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་མི་ངེས་པས་དེ་ངེས་པ་ལ་འཁྲུལ་པས་
དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོན་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་བླའི་བར་དུ་ལྷག་པའི་སྤྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ལས་ས་བོན་མེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་གསལ་བས་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་དེ་ཅིས་ན་ས་བོན་མ་ཡིན། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ལས་
སྤྱིར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པའི་ས་བོན་ཡིན། གཞན་དག་ནི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་འཁྲུལ་པར་འདོད་པ་དེ་སྤྱི་ཤེས་པ་ནི་གསལ་བ་ཁོ་ན་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་རྣམ་པ་འདྲ་བ་དེ་དང་། དེ་ཁོ་ན་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་
པ་ལས་ལྡོག་པ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པས་དེ་རྣམས་ལ་ཡོད་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་སྤྱིར་བཏགས་ཏེ། དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་

189-1-184a

མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སོ་སོར་སྣང་བ་ཡིན་ཞེས་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། གསལ་བའི་དངོས་པོ་སྤྱི་ལས་གཞན་པའི་ངོ་བོའི་སྤྱི་མི་འདོད་པས་བྱེ་བྲག་པའི་ལྟ་བ་ཁས་ལེན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་སྔར་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རང་གི་
ངོ་བོས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་རྟགས་ལ་བརྟེན་པས་མངོན་སུམ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཤད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་མཚན་ཉིད་ནི་ཞེས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱས་པ་དེས་ན་
རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེར་མི་བཤད་དོ། །མདོར་བསྡུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟློས་པར་དོགས་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་རྣམ་འགྲེལ་ལ་སོགས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་དང་། 
རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། ཚད་མ་དང་། དེ་ངེས་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་རྣམ་གསུམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཉེ་བར་བཀོད་
དོ། །རྣམ་གསུམ་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་རྟགས་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་རེ་རེའི་ངོ་བོ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆའི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཚན་གཞི་
བསྟན་ཏོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་རྣམ་གསུམ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བས་དབྱེ་བ་བརྗོད་དོ། །འོན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་གཞན་མེད་པར་ངེས་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་ཀྱི་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་ངེས་པས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་གཟུང་བ་དང་བཅས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པོ། །དེ་སྨྲས་པ། གང་
ཕྱིར་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས། །འདི་ཡོད་པར་ནི་གཏན་ལ་འབེབས། །དངོས་གཞན་མེད་པར་རིགས་པ་ཅི། །རྗེས་འགྲོ་མེད་ན་འདི་མ་ཡིན། །ཞེའོ། གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མི་རྟོགས་ཏེ། དེ་ཡུལ་མེད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་

189-1-184b

ཆའི་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་དབང་པོ་དང་ཉེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པར་འགལ་ལོ། །གང་ཡང་། རེ་ཞིག་དབང་པོས་འདི་མེད་ཅེས། །བློ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །དངོས་པོའི་ཆ་དང་འབྲེལ་ཉིད་ཀྱི། །དབང་པོ་རུང་བ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་ནུས་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་གཞན་མེད་པ་མི་རྟོགས་ཏེ། དེ་ནི་རྟགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་པ་ཁོ་ནར་བཤད་པས་སོ། །རྣམ་གསུམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ད་ནི་བཤད་
པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དག་ནི་སྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དགག་པ་མི་བྱེད་ལ་མི་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་གཞན་མེད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་གནས་ཏེ། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་དང་འགལ་
བ་དམིགས་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ་དེ་ལ་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བ་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་པ་དང་། གཏན་ཚིགས་གཞན་གཏན་མེད་པར་ཁས་བླངས་པས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་
ཞིག་ན་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་འགོག་ན་ནི་འདིར་འགྱུར་གྱི་གཏན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་དག་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ན་གཏན་ཚིགས་གཞན་ནི་གཏན་མེད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ཇི་
ལྟར་དེ་དག་གིས་དེ་མེད་པར་གོ་བར་འགྱུར། འགལ་བ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་གཞན་ཡོད་ན་མེད་པར་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་དམིགས་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །སྲིད་པ་ཡང་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་གཏན་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ། གཏན་
ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ལས་གཞན། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་གང་གི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་གཞན་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྣམ་གསུམ་ཉིད་ཅེས་དེ་ལྟར་དགོངས་སོ། །འདིར་ནི་གང་དང་གང་ངེས་པ་དེ་དང་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་མི་མཐུན་པའི་

189-1-185a

ཕྱོགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་དེའི་ངེས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གང་ཡོད་པ་དེ་སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་པས་ཡོད་པ་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་བརྗོད་པས་ཡོད་པ་ལས་བཟློག་པ་མེད་པས་སྐད་ཅིག་མའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་
འདིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ངེས་པས་གཏན་ཚིགས་ལས་བཟློག་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ལ་གྲངས་གསུམ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱིས་ཁྱབ་པས་གྲངས་གསུམ་ཁོ་ནར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་རྣམས་ཀྱིས་གཏན་
ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པ་དང་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དང་མི་དམིགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་རྣམས་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་དང་དེར་སྣང་བ་དག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་གཏན་
ཚིགས་སུ་རྟོག་པའི་དུས་ཁོ་ནར་འགལ་བར་རྟོགས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་དེ་ངེས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ལས་བཟློག་པ་གཞན་པ་དེ་སྣང་བར་རྟོགས་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་རྣམས་ལ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་
སྣང་བ་ཉེ་བར་དམིགས་པས་རང་ཉིད་དང་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་གསལ་བ་དེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་ནི་གཏན་མེད་པར་ཁས་མ་བླངས་སོ། །འོན་ཀྱང་དེ་རྣམས་ལ་གཏན་ཚིགས་དགག་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་སུ་རྨོངས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་གཞན་ལ་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལ་སྒྲོ་
འདོགས་པའམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་འགལ་བ་དམིགས་པས་བསལ་ཏོ། །གཏན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་འགལ་བ་ཡིན་ཞེས་དེ་ཇི་སྟེ་བརྗོད། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་མེད་ན་གང་གིས་ན་དེའི་རིགས་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་བརྗོད་དམ། གང་དང་གང་འགོག་པ་དེ་དང་དེ་ལ་འགལ་བར་
རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ན་གང་གིས་ཇི་ལྟར་མེད་པ་འགའ་ཞིག་དང་འགལ་བར་རྟོགས་ཞེས་རྩོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དེ་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ལ་གྲང་བའི་རེག་པ་དང་མེ་འགལ་བར་མི་འབྱུང་ལ། ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་ཉིད་འདི་གཞན་ལ་འགལ་བར་རྟོགས་པའི་

189-1-185b

མེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་འགོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཉེ་བར་དམིགས་པས་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་རྣམས་ལ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལ་གཏན་མེད་པ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བར་རྟོགས་ཏེ། དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་བཞིན་
དུ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡང་ངོ་། །ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ངན་པའི་འདོད་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲུབ་པས་ཆོག་གོ། །གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ནར་ངེས་
པས་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་གྱུར་པ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོས་པ་དང་ལྡན་པས་བཟློག་པ་ལ་ཁྱབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་
མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ལས་བཟློག་པས་ཁྱབ་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་ངེས་ཀྱི། འདིར་ནི་གསུམ་གྱི་གྲངས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་རྣམས་ལ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་ལ་ཚད་མས་གང་ཞིག་གིས་ངེས་ཤེ་ན། མེད་ན་མི་འབྱུང་ངེས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་
སོ། །གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྟགས་ཁས་ལེན་པའམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་ངེས་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མ་ཚང་ན་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་མ་གྲུབ་པ་དང་འགལ་བ་དང་མ་ངེས་པ་ཆོས་མཚུངས་པས་ཁྱབ་པའི་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་ངེས་པ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མ་ཚང་ལས་ཞེས་བྱ་
བས་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མ་ཚང་བ་ཡང་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་དོན་རྣམས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ལ་ཁྱབ་བོ། །དེ་

189-1-186a

དག་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་ལ་དེ་ཡང་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་དེ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལ་རག་ལས་པ་མེད་པས་དེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའམ། །རང་བཞིན་ངེས་པར་བྱེད་པ་ལས། །མེད་ན་མི་འབྱུང་
ངེས་པ་སྟེ། །མ་མཐོང་ལས་མིན་མཐོང་ལས་མིན། །གཞན་དུ་གཞན་ནི་གཞན་དག་དང་། །ངེས་པར་ཡོད་པའི་ངེས་པ་གང་། །དོན་གཞན་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ཆོས། །ཡིན་ན་གོས་ལ་ཚོན་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་རོ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་
ལ་འོན་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་སྒོ་ནས་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ན་མེད་ན་མི་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའི། གཞན་དུ་ན་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་རག་ལས་པའམ་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པ་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་བརྟགས་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མེ་མེད་ན་མི་
འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་ཏུ་འདུ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་འདུ་བ་ཡང་བརྟེན་པ་དང་རྟེན་དུ་གྱུར་པར་ཉེ་བར་བརྗོད་དེ། དེ་ཡང་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་ཕན་འདོགས་པ་མེད་
པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་མི་འགྲུབ་པོ། །ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་ཁོ་ན་ལ་དོན་གཅིག་ཏུ་འདུ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདུ་བའམ་གཞན་པའི་འབྲེལ་པ་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་འབྲེལ་པ་བརྟག་པར་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་རྒྱས་པར་བསྟན་པས་དེ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེས་དེ་རྒྱུའམ་
བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོའམ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེས་ན་མི་འབྱུང་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ལན་བརྗོད་དེ། གང་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་ནི་ཁོ་བོ་འབའ་ཞིག་གིས་མ་ཡིན་གྱི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་གློ་བུར་བ་དེ་དངོས་པོ་
རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགའ་ཞིག་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ན། གཏན་ཚིགས་ཡུལ་དང་དུས་དང་རྫས་ངེས་པར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཅུང་ཟད་གཅིག་ལ་ལར་འཇིག་པའམ་མ་ཡིན་པ་དང་གང་གང་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་རག་ལས་པའམ་རག་ལས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་

189-1-186b

འདོད་པའི་ཡུལ་དང་དུས་རྫས་བཞིན་དུ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ན་ཡོད་པ་ལ་གང་གིས་ན་བསལ་བར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་གང་གང་ཞིག་ལས་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ནི་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སེམས་པས་འདི་བརྗོད་ཀྱི། རྐང་པ་བརྐྱང་བའི་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མི་འཁྲུལ་
པའི་རྒྱུ་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་ལས་གཞན་དུ་རྗེས་སུ་སྦྱོར་ན་ནི་དེ་མ་ཚང་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། ལྡན་པ་ལ་སོགས་གང་རྣམས་ལ། །འབྲེལ་པ་དེ་འདྲ་ཡོད་མིན་ན། །དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་མིན་ཞེས་བཤད། །འཁྲུལ་པ་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཞེས་
གསུངས་སོ། །འདིར་སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་མེད་པ་དེ་དང་དེ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པས་མི་རྟག་པ་བཞིན་ནོ། །རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་དེ་རྣམས་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ཏུ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་
ལས་བྱུང་བ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཁོ་ནའོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཁོ་ནས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད། །ལྡོག་པར་འགྱུར་བའམ་རྒྱུ་ཡིས་ནི། །འབྲས་བུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་དེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་
མཚན་ཉིད་དང་གྲངས་ངེས་པ་དང་། དེའི་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིར་རྒྱས་པར་བཤད་དོ། །ཡང་ན་རྣམ་གསུམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་དང་། འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པར་བཤད་པ་ནི་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ལས་
གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་

189-1-187a

ངེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པར་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ཏེ་འབྲས་བུ་དང་། རང་བཞིན་དང་མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་
ལ་ཕྱོགས་ཆོས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་
བ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པས་དེ་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཡང་མཚན་ཉིད་འདི་བརྗོད་ན། དེ་ལ་སློབ་མ་རྣམས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ལས་གཞན། །ཞེས་
བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་བས་ན་ཕྱོགས་ཆོས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་པ་དེ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་བའོ། །གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་གོ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་དེའི་མཚན་ཉིད་མ་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་ཕྱོགས་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་པས་གང་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་
མེད་དེ་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པས་གང་ལ་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚུལ་མ་ཚང་བ་ནི་མ་གྲུབ་པའམ་འགལ་བའམ་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་
སྣང་བར་གོ་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་གང་གི་དོན་གང་ཡིན་སློབ་མ་ལ་བསྟན་པས་དེའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ལ་དེའི་ཐ་དད་རྣམ་ལ་རང་ཉིད་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་དེའི་ངོ་བོ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འབད་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །
གཞན་དུ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བློ་དམན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་ནི་བློ་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་བསྟན་ན་མཛེས་ཏེ་མདོར་བསྡུས་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་ཇི་ལྟ་བར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་ནུས་པས་བློ་དམན་པ་དག་ནི་

189-1-187b

མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རྒྱས་པར་བརྗོད་པ་ལས་གཞན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དོན་གྱིས་འཕངས་པའི་ཉེ་བར་བཀོད་པ་སྔ་མ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་དེ་ལ་ཉེ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་འདིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་
གྲངས་ངེས་པ་དང་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ངེས་པས་བཟུང་བར་བཤད་དོ། །དེ་ནི་གཉི་གའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་དང་འབྲེལ་བར་བཤད་པ་དང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཤུགས་ཀྱིས་བཤད་པས། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་
དོན་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རྒྱས་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་འདི་དག་ཀྱང་ལེགས་པར་མཐོང་སྟེ། རྣམ་གསུམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་དང་། འབྲས་བུ་དང་། མི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པས་གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་ཐ་དད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་གསུམ་ཉིད་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་
དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཚུལ་གསུམ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་ཅེས་བརྗོད་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་བརྗོད་དོ། །གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གཞན་རུང་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་
གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ལས་སམ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་གསུམ་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་གཞན་ནི་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན། རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་དང་ཚུལ་གསུམ་པོ་ཁོ་ནའི་གཏན་ཚིགས་ངེས་པ་གཞན་ལ་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་དང་ཚུལ་གཞན་ལ་རུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་ན་མི་
འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་གཞན་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གཞན་ཡང་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་སུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་

189-1-188a

སྤྱི་ཡིན་པར་ཉེ་བར་བཟུང་ན་ནི་གང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའམ། གྲུབ་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་སྤྱིའི་ཚིག་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཙམ་ལ་
འཇུག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡན་ལག་ལ་སྤྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཆོས་དང་། ཆོས་ཅན་ཡན་ལག་གཉི་གའི་སྤྱི་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་འདིར་ཆོས་ཅན་ཙམ་ལ་སྤྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྤྱིར་ཉེ་
བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལས་གཞན་པ་དེ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། སྤྱི་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ཡིན་པས། །ཆོས་ཙམ་ཡང་ན་ཆོས་ཅན་ལ། །གཙོ་བོ་མིན་ཡང་ཉེ་བར་བཏགས། །བསྒྲུབ་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། 
དེ་འདིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ་ལ། དབང་ཕྱུག་སྡེ་སྤོང་བའི་ལན་བཏབ་པར་འདོད་པས་ཕྱོགས་སྔ་མ་ནི། གལ་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགོས་པ་མེད་ན་དངོས་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ཁྱད་དུ་གསད་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་མེད་པས་ཉེ་བར་གདགས་པར་མི་
རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡིན་པ་བླའོ་སྙམ་དུ་གཞན་སེམས་ན། དགོས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལས་ཤེ་ན་ཐམས་ཅད་ནི་རྩོད་པའི་གཞི་འམ་གཞན་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེའི་ཆོས་དེ་དགག་པའི་དོན་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་དགོས་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ནི་
ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་དགག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དགོས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྭའི་ནག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་གཞི་ཐ་དད་པས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན། ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་ཐུང་མོང་དུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་བས་ཆོས་ཅན་སྨོས་པས་ཀྱང་དེ་གྲུབ་པས་ཉེ་བར་བཏགས་སུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་

189-1-188b

བཏགས་པ་ཁོ་ན་དོན་མེད་དོ་སྙམ་ནས་གཞན་གྱིས། ཆོས་བརྗོད་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་གཞི་ལྟ་གྲུབ་སྟེ་གཞི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་གཞི་སྨོས་པ་དེ་གྲུབ་པས་དེ་ལས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཆོས་ནི་ཆོས་གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་
རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཅེ་ན། ཆོས་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་འདིས་ཆོས་ཅན་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་ལྷག་པར་བརྗོད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པས་གང་ཡང་རུང་བ་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །ཆོས་ཅན་སྨོས་པས་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་ཅན་འབའ་ཞིག་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་འདོད་པས་ག་ལས་ཤེ་ན། ཉེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གྲགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བ་ཡང་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པས་མངོན་པར་འདོད་པ་ཁོ་ནར་རིག་
པར་བྱའོ། །ཆོས་ཅན་བརྗོད་པ་ཡང་ཆོས་ཅན་ཙམ་འཕངས་པ་ཁྱབ་པའི་རིགས་པ་ཡིན་ན་ནི། ཆོས་ཅན་བརྗོད་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་གྱུར་པ་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཐོག་མར་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་
ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་འབའ་ཞིག་ཉེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡང་ཐོག་མར་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ལྷག་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པར་གྲུབ་པས་དཔེ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཆོས་
ཅན་ལྷག་པར་སྨོས་པ་དེས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ་། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་དེའི་སྒྲ་ནི་ཆོས་བརྗོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲེལ་པའི་དོན་ཀྱང་ཆོས་ཅན་སྨོས་པར་དགོས་པར་མི་བྱའོ། །གང་ལ་དགོས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་

189-1-189a

དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ལྷག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་བརྗོད་པ་དང་དགོས་པ་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ཡོངས་སུ་ལྷག་པ་ག་ལ་ཡིན་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས། གྲུབ་ཀྱང་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པས་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ནའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྣན་པའི་དོན་དུ་དོགས་པ་དེས་ན་མིག་གིས་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་གྱི་བྱས་པ་ལ་སོགས་
པ་མ་ཡིན་པས་མི་འདོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པར་བྱས་སོ། །ཅི་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ལ་བསྣན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་མཐོང་ངམ་ཞེ་ན། མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གང་མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་དེ། རིགས་མཐུན་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་གཟུང་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལྡོག་པ་གྲུབ་མོད། གང་ལ་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའོ། །གང་འདི་མེད་པ་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་མེད་པ་མེད་པར་སྨོས་པ་ནི་བསྣན་པའི་དོན་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས། མེད་པ་ལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་
བ་བཤད་པས་ཇི་ལྟ་བ་མེད་པ་ནི་གཞན་པ་དང་འགལ་བ་ལ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། དེ་ལྟ་ན་འདིར་ཡང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་པས་བསྣན་པའི་དོན་དུ་དོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེ་ན། དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པར་གྲུབ་ཀྱང་ངོ་། །ག་ལས་ཤེ་ན། དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་སྨོས་
པས་སོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་བསྣན་པའི་དོན་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ལ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པར་དོགས་པ་སྲིད་དོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ཡོངས་སུ་ལྷག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནའོ། །འོ་ན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པའི་ཕྱིར་
བསྣན་པའི་དོན་དུ་དོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱིས་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དེ་དང་དེ་ཉིད་ལ་རང་གི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལ་རྟོག་པ་སྐྱེའི་གཞན་དུ་ན་ཉེ་བ་དང་། རིང་བའི་རིམ་པ་བལྟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་མི་

189-1-189b

དམིགས་ན་ཇི་ལྟར་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉེ་བ་དང་རིང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཤུགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤུགས་
ཀྱི་དོན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཉན་པ་པོ་བློ་རྣོན་པོས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྒྲ་མེད་པའི་དོན་ལ་རང་ཉིད་རྗེས་སུ་ཞུགས་ནས་རྟོགས་པར་དཀའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་ཉིད་སྒྲ་མེད་པའི་དོན་ལ་རྟོག་
པ་ན། ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་ཕྱོགས་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡི་གེ་མཉམ་པ་དང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ཡང་གི་སྒྲ་ནི་གང་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ལ་རེ་བ་དང་བཅས་པ་དེས་ན་དོན་འདིའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པས་རྟོགས་པར་མི་
འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་མེད་ན་དོགས་པ་འདི་གང་ལས་ཡིན་སྙམ་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ལ་བསྣན་པའི་དོན་དུ་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཉེ་བར་བཏགས་པ་བྱས་སོ། །
འདིར་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དྲུག་པའི་བསྡུ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་བསྡུ་བ་ནི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་ནར་ངེས་པ་བཟུང་བས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་
དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ན། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པའི་ཆོས་ནི་གཞན་ལ་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་དང་གཞན་གྱི་ཚེའི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་
སུ་མི་འཇུག་གོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་དེས་ན་གཞན་ལ་མི་འཇུག་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐུན་མོང་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་

189-1-190a

ཆས་ཁྱབ་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པ་དེས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ནི་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡང་ན་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པས་འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་ཆས་
ཁྱབ་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་བ་གཞི་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའམ། ཡང་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཉིད་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གྱུར་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་
ཉིད་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ཀྱང་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པས་གཞན་ལ་འཇུག་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཕངས་པ་ནི་མེད་ན་གང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གནོད་པར་དོགས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་ན་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་གཏན་ཚིགས་གནས་པ་དོན་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་བསྟན་
པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེའི་ཆོས་ཅན་ལ་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་ཡང་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ། །ལ་ལར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་
ཕལ་ཆེ་བའམ་ལྷན་ཅིག་ཡོད་པ་ཙམ་མཐོང་བ་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་མཚོན་གྱིས་གཅོད་པ་ཡིན་ཏེ་ས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལ་མཚོན་གྱིས་གཅོད་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་རྡོ་རྗེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་སུ་
བྱས་པ་ལས་གཞན་ཁོ་ན་ལ་ཁྱབ་པ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན། ཡོད་པ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མས་ཁྱབ་པར་འདོད་པས་དེ་ལས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་མེད་དེ། གང་ཞིག་མེ་ལྕེ་འབར་
བ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཁས་བླངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མའི་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བས་ཉེ་བར་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཁོ་ན་ལ་ཁྱབ་པ་མ་བསྟན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། 

189-1-190b

 དེ་ལྟ་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་བརྟག་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པ་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་
ཅན་ལ་ཡང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གཞན་དུ་གང་དང་གང་ལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བ་དེའི་འབྲེལ་པར་རིག་པ་ནི། དེ་དང་དེ་ནི་དེ་ལ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དངོས་པོའི་གོ་བར་བྱེད་པ་མཚུངས་ཏེ། གང་ཡང་རྗེས་སུ་
དཔག་པ་དང་། །དེ་མཚུངས་ལ་ཡང་ཡོད་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ནི། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དང་དེའི་ཆོས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་
བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་པས་གཞན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་བསལ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པས་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། མེད་ན་མི་འབྱུང་
བའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་གཞན་དུ་མི་རིགས་པར་བརྗོད་དོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་གཞན་ལ་མི་འཇུག་པས་འཕངས་སོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་དོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་ཅན་ལ་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་ངེས་པར་
ནུས་ན་ནི་འདིས་དོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་པ་བཞིན་དུ། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ནི་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་
ཚིགས་འགའ་ཞིག་གི་འབྲེལ་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པས་སྒྲུབ་ན། ཇི་ལྟར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་དེ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྟོས་པས་གཞན་ལ་མི་འཇུག་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྲིད་པར་

189-1-191a

དོགས་པས་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་བཟློག་པ་གཞན་དག་ལ་འཇུག་པ་མ་ངེས་པ་ནི་དེ་གཉི་ག་ལས། དེའི་ཆོས་ཅན་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་མི་རིགས་པས་མ་ངེས་པ་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པས་གཏན་ཚིགས་དེ་
ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལ་ལར་སྔར་རྟེན་ལ་ཡོད་པར་བཟུང་བ་བརྗེད་པ་ལ་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མས་དྲན་པ་ནི་གཞན་ལ་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་སྙམ་སེམས་ནས་འདི་དག་གི་ལན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ལ་མི་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ག་ལས་ཤེ་ན་མ་འབྲེལ་
པ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་གཅོད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་ཕྱོགས་ནི་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡང་ཆོས་ཅན་ལ་ཆོས་ཡོད་པར་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་
པའི་རིགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་པ་ཅི་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་ཕྱིར་ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡོད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཐོས་ནས་ཕྱོགས་གཞན་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཉན་པ་པོ་དོགས་པར་རྣམ་པར་
གནས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་རིགས་པ་འདིར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་གཅོད་པ་བསལ་བར་འདོད་པ་ནི། གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པས་ཐུན་
མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འདིར་ཡང་དཔེ་ནི་དཔེར་ན། སྲིད་སྒྲུབ་འཕོང་སྐྱེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྒྲ་མཚུངས་ཀྱང་འདི་འཕོང་སྐྱེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་ནུས་པས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་འཇུག་སྟེ། སྲིད་སྒྲུབ་འཕོང་སྐྱེན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མ་འབྲེལ་པ་དོགས་པ་མེད་དེ་འདི་འདྲའི་ཁྱད་པར་
བཅས་པ་གཞན་ལ་ཡང་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་གཞན་དང་ལྡན་པའི་ཉན་པ་པོ་དགོས་པ་ན་གང་གི་ཚེ་སྲིད་སྒྲུབ་འཕོང་སྐྱེན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་རིགས་པ་འཐོབ་པོ། །བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གནས་པའི་ཕྱོགས་དག་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་བསྟན་པ་

189-1-191b

དེས་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པར་རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདིར་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་འདི་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་དོགས་པ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་པའི་
དེ་བསྟན་པས་ན་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་དེའི་ཆ་ནི་དེའི་ཆོས་སོ། །དེའི་སྒྲས་ནི་ཕྱོགས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་ཆོས་རྟེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་ནི་ཆོས་ལ་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན་ཙམ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་
ཆ་ནི་ཆ་ཤས་མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡོད་པ་དེའི་ཁྱབ་པ་ནི་གང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་། གང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་གཉི་གའི་ཆོས་སུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་གོ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་ཡོད་པའི་འདུན་པའི་དོན་གཙོ་བོ་ཡིན་གྱི་འདིར་ངེས་པར་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་ཆོས་མི་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིའི་དོན་ནི་དེ་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་ཆོས་ཅན་གང་ལ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་
ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའི་ཁྱབ་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངེས་བཟུང་གིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་དེ་ལ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ལུས་ཅན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་
པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཐུན་མོང་གི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཁྱབ་
པར་བྱེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པའོ། །ཆོས་ཅན་གང་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ན་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་བརྟེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་པའི་

189-1-192a

པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དང་ཐུན་མོང་བ་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གཞལ་བྱ་ནི་རྟག་པ་རྣམས་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པར་བྱ་
བ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་བརྗོད་པའི་ཁྱབ་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཆོས་མཚུངས་པས་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་ན་ནི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྔར་མི་ལྡན་པར་རྣམ་པར་བཅད་པས་ངེས་པར་བཟུང་ནས་ཕྱིས་གཞན་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་
ན་གཉི་ག་ལ་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཡིན། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། རྟགས་ལ་རྟགས་ཅན་ཡོད་ཉིད་དང་། །ཅིག་ཤོས་རྟགས་ཅན་ཁོ་ན་ལའོ། །ངེས་པ་ལས་ནི་བཟློག་པ་ལ། །རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་འབྲེལ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་
ལྡན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་པ་གཞན་དག་ལ་ཉེས་པ་བརྗོད་དོ། །ལྡན་ཡིན་མེ་དང་དུ་བ་ན། །ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་མ་ཡིན་ཏེ། །དུ་བ་དེས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །གསལ་བྱེད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཕྱིར་ཏེ། །འདི་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་ལྡན་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཁྱད་
པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་དེ་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། དེ་སྐད་དུ། གང་ཚེ་འབྲེལ་པ་གཉིས་ལ་གནས། །རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་ལྷན་ཅིག་སྟེ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཡོད་པ་བཞིན། །ལྡན་པ་
ལ་ནི་དེ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བརྗོད་པས། ལྡན་པའི་ཕྱོགས་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང་གཉི་ག་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པར་ཐལ་
བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གོ་བར་བྱ་བར་རྟོགས་ལ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ནི་གོ་བྱེད་དུ་རྟོགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཕྱོགས་ཆོས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་དེའི་ཆས་

189-1-192b

ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚུལ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ལ། གཞན་དུ་ཚུལ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་དང་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གི་ཚུལ་ཉིད་ཀྱིས་
ཁྱབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་གང་ལྡོག་ན་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་དེས་ཁྱབ་པར་བརྗོད་དེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་བརྗོད་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པ་བརྗོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པའི་ཚིག་གིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་བརྗོད་པས་
འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པ་ཡང་ཚད་མ་དུ་མ་ཁོ་ནས་སམ་ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་གང་དང་གང་གི་ཚད་མ་དེས་ངེས་པ་སྟེ། ཚད་མ་གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །འམ་གྱི་སྒྲས་ནི་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ནི་དོན་མཚུངས་པར་བསྟན་གྱི་ཚིགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སམ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་གི་སྦྱོར་བ་གཅིག་གིས་གཉི་ག་རྟོགས་ཏེ། དཔག་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་དག་གི་འཇུག་པ་ཐ་དད་ཀྱང་དོན་དམ་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་གཉི་ག་རྟོགས་པར་
བསྟན་ཏོ། །ལྡོག་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ལྡོག་པས་རྟགས་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཡིན་ན་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་འདི་དངོས་པོ་ལ་འདི་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཅི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཚད་མས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། 
ངེས་པའི་ཞར་ལ་དེ་ཡང་འདིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པས་ཇི་ལྟར་སླར་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་གང་དང་གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་ལས་མེད་པ་
དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེས་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་ཁྱབ་པ་མི་འགྲུབ་བོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གང་དང་གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དང་དེ་ལ་ཡོད་པ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོའི་ཁྱབ་པའོ། །གང་དང་གང་ལྡོག་པ་ངེས་པས་དེ་ཡང་ལྡོག་

189-1-193a

པ་དེས་ཁྱབ་པར་འགྲུབ་ཀྱི་བཟློག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོའི་ཁྱབ་པ་ནི་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་ཁྱབ་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ག་ལས་ཤེ་ན། བདག་ཉིད་ལྡོག་ན་གཏན་ཚིགས་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཤོས་དེ་མེད་པ་ལ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་ཉིད་
ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་ཁྱབ་པ་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པར་རྟོགས་ཏེ་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པའི་ཚིག་གིས་གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་བདག་ཉིད་ཇི་
ལྟ་བའི་ཚད་མས་ངེས་པ་དག་གིས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཚད་མས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་གང་དང་གང་གིས་ངེས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་
ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པའི་སྐབས་ཕྱིས་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མདོའི་རིམ་པས་ཐོག་མར་བརྗོད་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན་རྟོགས་པའོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་
ལའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འམ་གྱི་སྒྲ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ཀྱང་རང་
ཉིད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྤྱིར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ལ་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་སྤྱིའི་ངོ་

189-1-193b

བོའི་རྟགས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་དེ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཁོ་ནར་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྗེས་སུ་
དཔག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་ངེས་པ་དང་། ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ངེས་སོ། །འདིར་དཔེ་ནི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དཔེར་ན་ས་ཕྱོགས་ལ་དུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ་གང་ཞིག་དུ་བའི་སྤྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་སོ་སྙམ་
དུ་སེམས་ནས་ས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་པའི་མེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ལ། གང་ཡང་མངོན་སུམ་ལ་ནམ་མཁའི་ཆའི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་དུ་བའི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བ་འདི་མེ་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བ་ནི་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་དུ་བ་མངོན་སུམ་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་དུ་བ་ཁོ་ན་
ཆོས་ཅན་དུ་རིགས་ཏེ། དུ་བ་འདི་མེ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མེ་དང་བཅས་པའི་དུ་བའི་ཆ་ཤས་ཡོངས་སུ་སྣང་ན་སྟེང་དུ་གནས་པའི་ཆ་མེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དུ་བའི་སྤྱིའི་ཆོས་ཅན་མངོན་སུམ་མ་
ཡིན། གལ་ཏེ་དུ་བའི་ཡན་ལག་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡན་ལག་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའམ། ས་ཕྱོགས་ཀྱང་དེ་ཙམ་དུ་གཅིག་ཏུ་བརྟགས་པ་གསལ་བར་མི་ནུས་སོ། །ས་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡང་མེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་དུ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་། འགལ་འབྲས་ལ་ཡང་ཡུལ་དང་ནི། །དུས་ལ་སོགས་པ་ལྟོས་པར་འདོད། །གཞན་དུ་འཁྲུལ་འགྱུར་མི་གྲང་བ། །སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་ཐལ་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལ་སོགས་
པ་ལ་ལྟོས་པ་མེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དུ་བ་དང་ལྡན་པའི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་ན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ཆུ་སྐྱར་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ། སྒྲ་ལ་བྱས་པ་ནི་རྐྱེན་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་

189-1-194a

དཔོག་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་དགོས་པ་མ་རྟོགས་ནས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་ཇི་ལྟར་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ལས་
ཡིན། རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པའམ་ཆོས་ཅན་ལ་ཡང་དེ་ཙམ་ཞིག་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ན་འདི་དག་གི་འབྲེལ་པ་གང་གིས་འཛིན་པ་ཡིན་སྙམ་ནས་སླར་རྩོད་པ་ནི་དེས་ན་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་སོང་བ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་བཤད་བྱེད་པས། མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་
འགྲོ་ཉིད་ཀྱིས། །རྗེས་དཔག་ལ་སོགས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྟོགས་མེད་དབང་པོའི་བློ། །དྲན་པ་ལ་ནི་མི་ལྟོས་ན། །རྟགས་དང་ཆོས་ཅན་འབྲེལ་པ་དག །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་མེད་པས་ཀྱང་། །མི་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྟགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ན་
རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་རྟོག་དེ་ལ་དོན་དངོས་ཀྱིས། །ཕན་འདོགས་པར་ནི་མི་འདོད་ཕྱིར། །སྔ་མ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ནི། །དང་པོར་རྣམ་རྟོག་མེད་པར་ཡོད། །བྱིས་པ་ལྐུགས་སོགས་ཤེས་པ་དང་། །འདྲ་བ་ཉི་ཚེའི་དངོས་ལས་སྐྱེས། །དེ་ལས་གཞན་ཡང་དངོས་ཆོས་
ནས། །རིགས་ལ་སོགས་པ་གང་གང་གི། །ངེས་པར་བྱེད་པའི་བློ་དེ་ཡང་། །མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་ན། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་ལ་འདིར་རྟགས་དག་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་མངོན་སུམ་འདི་དག་སྐྱོན་
ཡིན་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་སུམ་འདོད་པ་ལ་བཤད་པ་ལྟར་མི་འགྱུར་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ཡིས་སྐྱོན་བརྗོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་མདུན་ན་གནས་
པའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དུ་བ་དང་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོས་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནུས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ནུས་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཇི་ལྟར་

189-1-194b

གནས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ལས་ཕྱིས་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་དུ་བ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དུ་གྲགས་པ་དེ་ཡང་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྟག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གོམས་པ་བསལ་བ་དང་། 
ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ངེས་པ་དང་འབྲེལ་པ། ངེས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དུ་བ་དེ་ཉིད་ཕྱོགས་ལ་འབྲེལ་པར་ངེས་པ་ནི་གང་འདི་ལ་འདིའོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནི་
རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་གཞན་ཁོ་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་མཚན་ཉིད་འགའ་ཞིག་གི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་
ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ཕྱི་ནས་རྣམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ལས་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དོན་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ནི་འབྲེལ་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དང་ཐ་དད་པ་ཁྱབ་པར་གཞན་སྤོང་བ་དང་མི་
སྤོང་བ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ལྡོག་པ་དངོས་པོ་ལ་མི་བརྟེན་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་རྒྱ་ཆེར་བྱས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཐ་དད་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཅན་
ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། གཅིག་རྟོགས་དོན་ཤེས་ལ་སོགས་པ། །དོན་གཅིག་སྒྲུབ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི། །ཐ་དད་ཡིན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས། །ངེས་ཏེ་དབང་པོ་ལ་སོགས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེས་ན་སྤྱིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དྲན་པ་
ཁོ་ན་བཟང་བ་ལ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། དེར་སྣང་བའི་དུ་བའི་རྣམ་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ལོག་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་འགའ་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱིས་མི་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་

189-1-195a

ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ནི་བདག་གིས་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ངེས་པའི་དབང་གིས་དྲན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་མེད་
པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་། སྤྱི་ནི་ཉམས་མྱོང་མེད་པས་ན། །དྲན་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི། །ཐ་དད་མེད་པར་གང་བརྗོད་ན། །ངེས་པར་དྲན་པའི་ནུས་པ་ཡིས། །མོ་གཤམ་བུ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་དེ་དག་ཀྱང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་
གྱིས་སྨྲས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པས་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གཟུང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལ་རྟགས་འཛིན་པ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་ལ་
དེ་ཡང་སྤྱིའི་ངོ་བོ་སྟེ། དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དེ་ཡང་འགའ་ཞིག་གི་རྟགས་གཅིག་ཀྱང་དུས་སྟོང་ཕྲག་གིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་ཀྱེ་མ་ཅི་སྐྱེས་བུའི་ཚེ་ཐུང་ངུ་ཡིས་ཡིན་ནམ། དེ་སྐད་དུ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་ན་ནི། །གང་གི་སྤྱི་
རྟོགས་མེད་པ་དང་། །རྟགས་ནི་རྣམ་པར་བསལ་བ་ན། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་མེད། །སྤྱི་མ་ཡིན་པའི་རྟགས་ཀྱང་ནི། །འགའ་ཞིག་ཀྱང་ནི་མི་འདོད་ན། །རྟགས་ནི་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཡི། །ཅུང་ཟད་ཡོད་པར་བསྟན་དུ་མེད། །དེ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི། །གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་
འགྱུར་ན་སླར། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་རྟགས་ལས་ནི། །སྤྱི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས། །དེའི་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད། །རྟགས་ལས་ཀྱང་ནི་ཡང་དག་བྱུང་། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ཉིད་ཀྱི། །དེ་བཞིན་ཤེས་པར་བརྟག་ན་ནི། །རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་དག །མཐའ་ཡས་
ཕྱིར་ན་རྟགས་གཅིག་ལ། །དུས་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་ཀྱང་། །རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཅེས་དོགས་པ་ལ་དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་གཞན་གང་གིས་སྤྱི་རྟོགས་པ་མེད་ན་ནི་ཁྱོད་ཟེར་བའི་སྐྱོན་

189-1-195b

འདིར་འགྱུར་ན། ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འཁྲུལ་པས་སྤྱི་རྟོགས་ཏེ། དཔེར་ན་ནོར་བུའི་འོད་ལས་ནོར་བུ་འཁྲུལ་པ་བཞིན་དུ་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་རྟེན་པའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་པས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པས་མི་སླུ་བ་ཡིན་
ནོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་དུ་བའི་སྤྱི་རྟགས་སུ་འཇོག་པ་ནི་དུ་བ་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དེར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དུ་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དུ་བ་ནི་རྟགས་སུ་གཞག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་
དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་མི་རིགས་སོ། །བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་བརྟགས་པ་ལ། །དངོས་པོ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གང་གསུངས་པ་ན། དེ་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་
མི་བྱ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱིའང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ངེས་པར་གཟུང་བས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དུ་བ་དང་
ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་ནི་དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཞེས་བྱ་བས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ཉིད་རིགས་པ་དང་། སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདིའི་ས་བོན་དུ་བ་དང་བཅས་པ་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། དོན་གཞན་གྱིས་དབེན་པའི་ངོ་བོའོ། །དོན་
གཞན་ནི་རིགས་མཐུན་པ་དང་། རིགས་མི་མཐུན་པའོ། །དབེན་པ་ནི་མ་འབྲེལ་པའོ་ཞེས་འདིར་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་འདྲེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །
འདིས་ནི་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ་དང་སྤྱིར་ཉེ་བར་རྟོགས་པའི་ས་བོན་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། མིང་དོན་གང་ལྡན་ཕན་ཚུན་དུ། །ཐ་དད་པ་འདི་ས་བོན་ཡིན། །ཅེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་ཀྱང་སྤྱིར་ཉེ་བར་མཐོང་བས་དེ་དག་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་

189-1-196a

མི་མངོན་པ་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་དོན་གཞན་གྱིས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་བཟུང་བ་ཡིན་གྱི་མངོན་
སུམ་གྱི་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་པ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་ནུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་ལས་གཞན་དུ་མཐོང་བ་ནི་མི་སྲིད་དེ་འཁྲུལ་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་བདག་ཉིད་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དྲན་པ་རྟགས་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་
ཏོ། །དྲན་པ་ནི་དྲན་པའོ། །རྟགས་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་ཤེས་པའོ། །འདི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ལ་བྱུང་བའི་རྟོགས་པ་ལ་སྤྱི་སྣང་བས་ངེས་རྟགས་རྣམ་པར་འཇོག་གོ། །དོན་དམ་པ་ཡུལ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མཐོང་བ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་དང་གང་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་
མཐོང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའོ། །དེ་ཐ་དད་པ་ནི་དོན་དམ་པར་དེ་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྟགས་ཤེས་པ་གང་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་དེ་སྐད་དུ། ངེས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡུལ་མེད་ཀྱང་དེའི་ཡུལ་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་གསུངས་
སོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོས་ངེས་པའི་དོན་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཐ་དད་པ་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དྲན་པའི་ངོ་བོ་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་པ་ཐ་དད་པ་ལ་རེག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་ཁྱེད་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ན་ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་
འབྲངས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རང་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ནི་དགག་པ་སྒྲུབ་པའི་རྟོགས་པ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་མཐོང་བའི་ལྟ་བའི་ཤེས་པའི་མིང་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་སུམ་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཁྱེད་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་དེར་སྣང་
བར་བརྗོད་དོ། །ཐམས་ཅད་རིགས་མཐུན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་མཐོང་བས་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སྔར་མེད་དོན་ཤེས་པ། །ངེས་པ་གནོད་པ་སྤངས་པ་དང་། །མ་ཉམས་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི། །ཚད་མར་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་འདོད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚད་མའི་མཚན་

189-1-196b

ཉིད་དང་ལྡན་པ་དང་ཡོད་པའི་དོན་དང་འབྲེལ་པར་གྱུར་པ་དང་དབང་པོ་རྣམས་ཡོད་པའོ། །དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པའི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་དངོས་པོ་མེད་པར་བཤད་པ་ནི་ཚད་མ་གཞན་གྱི་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དེས་ནི་མེད་པའི་ཆ་མ་ཡིན་
ལ་དངོས་པོ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡོད་པའི་ཆའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མར་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་
ལྟ་བུ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ནི་དྲན་པའི་རྟགས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྤྱི་མ་བཟུང་བས་དྲན་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་རྟགས་ཤེས་པ་མི་འདོད་དོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན་དྲན་པ་ཉིད་དེས་སྤྱི་བཟུང་བ་ལ་འཛིན་པ་དང་། མེད་པའི་
ཆ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་དོགས་པའི་གནས་སྐབས་མཐོང་ནས་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དཔྱད་པ་རྩོམ་པ་ནི་དེ་ལ་དེ་རྣམས་མཐོང་བ་ལ་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི། སྔ་མར་
ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ནི། །ཐོག་མར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་པོར་བཤད་པ་ཡུལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཉིད་ལ་ཚད་མའི་
མཚན་ཉིད་རིགས་པའི་ཕྱིར་དང་ཅིག་ཤོས་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་དང་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་མེད་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཤད་དོ། །ཡུལ་ཐུན་མོང་མ་
ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཡུལ་ཉིད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་གྱིས་དྲན་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དོན་གཞན་

189-1-197a

དང་མ་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་མཐོང་བས་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོའི་ནུས་པ་ལས་བྱུང་བ་མཐོང་བ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡོད་པའི་ཆ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཆ་འདོད་པ་ཡང་ཡོད་པའི་ཆའི་རང་བཞིན་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོའི་བརྟགས་པ་ན་གཞན་དུ་ནི་མེད་པའི་ཆ་དེ་ཉིད་མི་འགྲུབ་བོ། །རང་བཞིན་
གྱིས་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་མེད་ན་མེད་པའི་ཆ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ནི་རང་གི་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་འོངས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཆས་སྲིད་ཀྱང་སྤང་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་འཇིག་པ་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་འཇིག་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ནའི་རང་བཞིན་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ལས་སྐྱེས་ན་མཛེས་ཀྱི། ཅི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ལ་ཏུ་བའི་རིགས་པ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་དམ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡོད་པ་རྣམ་ལ་གཞན་པའི་ངོ་བོ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་མེད་པའི་ཆ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེ་
ལྟར་མཐོང་ནས་འཛིན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེའི་དོན་གང་དང་གང་གིས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ནི་སྦྱིའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་དེས་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་སྤྱིའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་གསལ་བར་
བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་ལས་ཐ་དད་པ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་འདི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་མངོན་དུ་སྨྲས་པའོ། །མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དྲན་པ་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྱི། གང་རྟགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་
པའི་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཡུལ་ལ་ཡང་དྲན་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྡོག་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །དེའི་སྒྲས་ནི་མཐོང་བའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་སྙེགས་སོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་དེ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་
པའོ། །དེའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཉིད་དོན་གཞན་དག་ལས་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་དེ་སྐད་བརྗོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཚད་མ་ཡིན་པ་ནི་མེད་པ་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དྲན་པ་

189-1-197b

སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཚད་མར་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བའི་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་
ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་འགའ་ཞིག་གོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འཛིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ཡང་། ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་དེ་བསལ་བར་བསྟན་
པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ལ་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་མཐོང་ནས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་དོན་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་མངོན་པར་བརྟགས་པའོ། །དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྔོན་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་མེད་པའི་དོན་
རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་མེད་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པས་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྔོན་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་
པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མ་མཐོང་བས་མ་རྟོགས་པས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་གང་གིས་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན། དེ་སྐད་དུ། དེ་ལས་གཞན་ཡང་དངོས་ཆོས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་འདི་དག་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་
བརྗོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚད་མ་ཡང་བསལ་བ་ནི། དོན་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བསྒྲུབ་པ་མཐོང་བ་མེད་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྟོགས་པ་མེད་པས་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་
པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེས་ཀྱང་མ་རྟོགས་པའི་སྤྱི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྟོག་པ་ནི་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཞན་ཡང་དངོས་ཆོས་ནི། །

189-1-198a

རིགས་ལ་སོགས་པ་གང་གང་གི། །བློ་ཡིས་ངེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་ཡང་དངོས་པོ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཉིད་ནི་དངོས་པོའོ། །རིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་བློ་ཡིས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བརྗོད་དེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་
མི་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པས་དེ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། རིགས་ནི་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པས་སྟོང་པའི་སྤྱི་ནི་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་སྲིད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །དང་གི་སྒྲས་ནི་དྲན་པ་ཉིད་དང་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་པ་བསྡུའོ། །དྲན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་རྟོགས་ཀྱང་མེ་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའི་
སྤྱིའི་རྣམ་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོས་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་
ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་ཅིག་ཤོས་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དུ་གཉེར་གྱི་བྱ་རོག་དང་
ཏ་ལའི་རིགས་པས་ནི་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན། ཚད་མ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་ཀྱི། ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་ནི་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སླུ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གཉི་ག་ཚོལ་བ་ཡིན་གྱི་
ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་ཚད་མར་བརྗོད་དེ། དེའི་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཅིག་ཤོས་ནི་བཟློག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ནི་ཚད་མ་ནི་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་མ་འཁྲུལ་པ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ཡང་

189-1-198b

བརྗོད་དོ། །གང་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་མ་རྟོགས་ན་དེ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པས་འདི་ག་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་དེ་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པས་ཚད་མར་བརྗོད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྤྱི་ཡང་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དེས་དེའི་ཡུལ་ལ་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་
འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྤྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁས་མ་བླངས་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པའམ་གཞན་ལ་ནི་བསལ་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པར་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའོ། །
གསལ་བ་རྟོགས་པ་ནི་ལྟ་བའི་ཤེས་པའི་མིང་ཡིན་ནོ། །འོག་ཏུ་ནི་དུས་ཕྱིས་དེའི་མཐུ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བཟུང་བ་ཡིན་པས་སོ། །དེའི་སྒྲ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་
གྱིས་བརྗོད་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པས་མཐོང་བའི་རྗེས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་ཉེ་བ་བཏགས་པ་མེད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བའི་སྤྱི་ནི་རྒྱུའམ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་
དང་། རྟགས་འབྲེལ་པ་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཡུལ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་བྱེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་དཔེ་ནི། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་ན་སྔོན་པོའོ་
སྙམ་དུ་ཤེས་པ་སྣང་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །སྤྱི་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་ཉེ་བར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་རྣལ་མ་དང་སྦྱར་རོ། །འོ་ན་འདི་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་སྣང་བའི་སྤྱིའི་གནས་སྐབས་སུ་དེ་ལ་དཔེ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་ལས་བྱུང་
བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང་མཚུངས་པར་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཐོང་བའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྣང་བའི་སྤྱི་དོན་བྱེད་པར་ཅིས་ན་བརྟག་པར་མི་བྱ། གསལ་བའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དེ་ཡང་དོན་གཞན་

189-1-199a

གྱིས་དེའི་དོན་བྱེད་པ་བརྟག་པར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་མེད་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཏེ་ཐ་མི་དད་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལྟ་བའི་ཤེས་པས་ཉེ་བར་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྔོན་པོའི་གསལ་བའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་
བུའི་སྒྲས་ནི་སྤྱི་ཙམ་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་འདྲ་བ་ཉིད་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་པའི་ངོ་བོ་འདི་ཡང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོའི་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཤེས་པར་བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་ནུས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་
ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གསལ་བ་ཐ་དད་པ་ཡང་འགའ་ཞིག་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལས་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཚུངས་པ་གཅིག་ཐ་མི་དད་པ་བྱེད་པས་ན། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྤྱི་དང་ལྡན་པ་མེད་དེ། 
དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐ་མི་དད་པའི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཚད་མ་མེད་པ་དང་ཚད་མས་གནོད་པའི་སྤྱི་ཡང་ཁས་བླངས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་
ལ་ཇི་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་འདི་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་གསལ་བ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་དེ་ཉེ་བར་མི་རྟོགས་སོ། །གསལ་བ་གཅིག་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་དུས་སུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གསལ་བར་སྣང་བ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་མེད་པར་བརྟགས་ནས་བདག་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་
སླུ་བར་བྱེད་དམ། གལ་ཏེ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་དང་འདྲེས་པས་འདི་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུའི་མེ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཐ་དད་པ་དང་། ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདིའི་ལན་ནི་གཞན་དུ་ཡང་རྙེད་པར་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །

189-1-199b

སྤྱིའི་ངོ་བོ་ལ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་མེད་དེ། གང་གི་གཅིག་ནི་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་དང་། གཞན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་དོན་གཉིས་སུ་ཁས་བླངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སོ་སོར་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་རྣམ་
པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་ལ་སྤྱི་གཞན་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྤྱི་གཞན་མེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི། དངོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ལྡོག་པ་དང་། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བདག་ཉིད་བློ། །སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་གཉིས་མེད་ན། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །གང་རུང་འདིར་ནི་འཁྲུལ་པ་དང་། །ཉེ་བར་བཏགས་པར་མི་འདོད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུས་སུ་བློ་བརྟེན་ཕྱིར། །འཁྲུལ་པར་བརྗོད་པ་དེ་འཁྲུལ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་གང་སྨྲས་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོའི་བློར་མངོན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་མ་
གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་དོགས་པ་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་ཉེ་བར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ཡང་གཉིས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་དེ་ཡོད་ན་འགྱུར་ན་གསལ་བ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་མ་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། 
ཡང་ན་ཁྱབ་པར་ཉེ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་དེ་ལ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ག་ལ་ཡིན། གསལ་བ་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོར་མི་སྲིད་དེ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་རིགས་ནི་ཀུན་ལ་ཡོད། །གཅིག་དེ་གསལ་བས་གསལ་བ་ཉིད། །ཐ་དད་མེད་ཕྱིར་ཀུན་ལ་མཐོང་། །
དེ་ཡང་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་མིན། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བ་གཅིག་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པར་གྱུར་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་གསུམ་པོ་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་པའི་ངོ་བོའམ་མ་ལུས་པའི་རྟེན་ལ་ཁྱབ་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་ན། གང་ལ་ཅུང་ཟད་གཅིག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མཐོང་
བ་དང་མ་མཐོང་བ་ནི་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་བ་ཡང་རྟེན་གཅིག་ལ་མཐོང་བར་མཐོང་བར་ཞེན་གྱི་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པས་དེ་མཐོང་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་ཏེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་

189-1-200a

དུ་སོང་བའི་ངོ་བོ་མཐོང་ན་དོན་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མཐོང་བ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཉེ་བར་དམིགས་པའམ། དེ་དང་ཐ་མི་དད་པ་རང་བཞིན་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དབང་པོའི་བློ་ཡིས་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་
ཡིན། ཡང་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་བློའི་ཡིན་ན། དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྣང་བ་མེད་པས་གང་ལས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་འགྱུར། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་འཛིན་པ་རྣམས་ལ་གསལ་བ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་གསལ་བ་ནི་མེད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྣང་བ་དེ་མེད་ཀྱང་དེ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་
དང་། རྣམ་པ་གཞན་རང་གི་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་རྣམ་པ་དུ་མ་མི་རིགས་པས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་དོན་གྱི་གཟུང་བར་བྱ་བ་འདི་ཐ་མི་དད་པའི་སྤྱིའི་བློ་ལ་སོ་སོར་སྣང་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐོག་མ་
མེད་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། བརྟེན་པའི་ཕྱིར་བློ་ནི་འཇིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན་སྐད་ཅིག་མར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཡང་འདི་མི་སྲིད་དེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཙམ་
བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱས་པ་ཡང་ཡོད་པ་འཇིག་པ་ཇི་ལྟ་བའི་གནས་སྐབས་འདི་ཉིད་དེ་དང་དེར་བཤད་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གསལ་བ་ལ་སྤྱི་གཞན་མེད་ཀྱང་གཅིག་པ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཐ་མི་དད་པའི་ཤེས་པ་བརྗོད་ལ་འཇུག་པར་ཡང་བྱེད་པའི་
ཕྱིར། དེ་ཉིད་སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དག་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་། གལ་ཏེ་སྤྱི་གཞན་མི་འདོད་ན། །དེ་ཡི་འཇུག་པ་ངེས་པ་ཅན། །བ་ལང་ཉིད་ཀྱང་མེད་ན་ནི། །ཅི་ཕྱིར་བ་ལང་བློར་མི་ངེས། །ཇི་ལྟར་ཐ་དད་ཉིད་མཚུངས་ཀྱང་། །
ལྡོག་རྣམས་འགའ་ལ་འཇུག་པ་ནི། །བ་ལང་ཉིད་སོགས་རྒྱུ་མཚན་ནི། །མེད་ཀྱང་དེ་བཞིན་བློ་འབྱུང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་སྔ་མར་བྱས་ནས། ཡུལ་མེད་ན་ནི་བློ་རྣམས་ནི། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་འདོད་པ་ཡིས། །གཞན་ལས་བྱེ་བྲག་འདོད་པ་ན། །དེས་ན་སྤྱི་དེ་ངེས་པ་ཡིན། །

189-1-200b

དེས་ན་དེ་མེད་སྐྱེ་ན་ནི། །ཡུལ་མེད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར། །གཞན་མེད་ན་ནི་མི་འགག་ན། །སྤྱི་འདི་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་རིགས་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་བློ་ལ་གནོད་པ་མེད་
དོ། །སྤྱིའི་བློ་རྣམས་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གྱི་མཚན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཕྱིར་ནོག་སོགས་ལྡན་རྣམས་ལ། །བ་ལང་གང་ཕྱིར་དེ་བདག་ཉིད། །ཅི་ཕྱིར་འདི་དེའི་བདག་ཅེ་ན། །རང་བཞིན་ཡིན་ཞེས་གོ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི། 
གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གསལ་བ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་གི་སྤྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་མི་རིགས་ཏེ་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡིས་བདག་ཉིད་འདོད། །གསལ་བའི་སྐྱེ་དང་སྐྱེ་མེད་དང་། །འཇིག་དང་འཇིག་མེད་
ཅི་སྟེ་འདོད། །དེ་བཞིན་རྗེས་འགྲོ་མེད་ཅེས་མིན། །གསལ་བའི་སྐྱེ་བས་མི་སྐྱེ་གྲང་། །རྟེན་གཞན་ལས་ནི་འོང་མེད་པ། །དེ་ཡི་ཡུལ་ན་སྔར་ཡོད་མིན། །དེ་ཡིས་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་གསལ་འཇིག་མི་འཇིག་ན། །གསལ་བ་གཞན་ལ་མེད་འགྲོ་བ། །དེས་
སྟོང་ཡུལ་ལ་གནས་པ་མེད། །རིགས་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་སྨོས། །གལ་ཏེ་གསལ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་། །རིགས་དེ་འབྲེལ་པར་མི་འདོད་ན། །མ་བསླད་པ་ཡི་བློ་ཅན་ལ། །དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་འདོད། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་སྤྱིའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་
དེ་ཉིད་དེས་རྟོགས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་དེས་སྔོན་པོའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་རང་བཞིན་མཐོང་བ་ཉིད་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ཞེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ལས་ཁྱབ་པར་
མི་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར། འོན་ཏེ་སྤྱི་ཉིད་དེ་ལྟར་ལྷག་པར་རྟོགས་པའི་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚད་མ་ཡོད་དོ། །སྤྱི་དོན་མེད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྔོན་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པའི་སྔོན་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱུང་ནས་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་

189-1-201a

གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཟུང་བའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བར་ནུས་པའོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་བཟུང་བའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་རྣམ་པ་
གསལ་བའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་གཞག་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་གྱི་སྔོན་པོའི་སྤྱིས་སྔོན་པོའི་དོན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གསལ་བ་ནི་རང་བཞིན་དུ་རུང་
བར་གྱུར་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པའི་རང་བཞིན་དེ་འཛིན་པ་ནི་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་གྱིས་ནི་སྔོན་པོའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའམ་གཞན་པའི་དོན་བྱ་བ་མི་བྱེད་དེ། རིམ་དང་། ཅིག་ཅར་ལ་སོགས་པས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་མོ། །དེ་ལྟར་
སྔོན་པོ་དེ་མཐོང་བ་ན་སྔོན་པོའོ་ཞེས་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་སྣང་བའི་སྤྱི་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་ཉེ་བར་བཏགས་པར་མི་བྱའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ན་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་ན་ནི་ཧ་ཅང་ཁྱབ་ཆེས་སོ་སྙམ་
ནས། དེ་ལ་སྔ་ན་མེད་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དཔྱོད་པ་བས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི། དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དོན་བྱེད་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཡུལ་གྱིས་ནི་མཐོང་བའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་
རྟོག་པ་ཡང་ཚད་མར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་འདོད་པའི་ཚད་མི་སླུ་བ་ཅན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་བསལ་ནས་མ་རྟོགས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ནི་ཚད་མ་སྟེ། དེ་ལ་སྔ་ན་མེད་པའི་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིར་ཡང་བདག་གིས་ཀྱང་བྱ་སྙམ་ནས་ཚད་མའི་
མཚན་ཉིད་གཞན་བྱེད་པ་ཧ་ཅང་ཁྱབ་ཆེས་པས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཁྱད་པར་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ལ་འདིས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཚད་མར་གྲུབ་ལ། ལྟ་བའི་

189-1-201b

ཤེས་པའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དོན་བྱ་བ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་གྱིས་སྤྱི་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ཡང་བསལ་ཏོ། །རང་གི་ཚིག་ནི་བསྡུས་པ་ཡིན་
ཏེ་དྲན་པ་ཉིད་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐུན་མོང་བ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལྟ་བའི་ཤེས་པ་དེའི་མཐུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དེའི་རྗེས་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མཐོང་བའི་འདུ་བྱེད་པས་འཕངས་པའི་དབང་གིས་སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་མི་གསལ་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་སྣང་བ་དང་། བརྟག་པར་བྱ་བ་དག་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པར་བརྗོད་དོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་འདི་ཉིད་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དྲན་པ་
ཁོ་ནའོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། དངོས་པོའི་ཡུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་འདིའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དེར་མངོན་པར་ཞེན་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་མཐོང་བའི་
སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་དྲན་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆའི་ཡུལ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དོན་དམ་པ་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་པོའི་བློ་འགྱུར་བ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་དྲན་པ་ལ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འོན་ཀྱང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཡང་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་དྲན་པར་མི་འགྱུར། འོན་ཏེ་དེ་ལ་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དྲན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཡང་ཚད་མར་འདོད་དེ་འདི་ལྟར་གང་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཁོ་ནའི་
དངོས་པོ་ཙམ་ཚང་བང་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་དུ་བ་མཐོང་བས་དྲན་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་

189-1-202a

པ་ཡིན་ཏེ། ཚང་བང་ལ་སོགས་པ་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དྲན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་གང་ལ་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་
དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་དང་དཔེ་ལ་བཟུང་བ་གཉི་ག་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པ་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་རྟོགས་པར་བཤད་པས་འདི་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་མཐོང་བའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་ན་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དངོས་པོའི་རྟེན་ཅན་ཉིད་དོ། །ཚད་མའི་ཡུལ་བྱ་བ་མངོན་པར་འདོད་པས་
བརྗོད་ཀྱི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་སྤྱི་ལ་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་རྟེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚད་མ་རྣམ་པར་འཇོག་ན། བསྐལ་པའི་
ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དངོས་པོ་ལ་རྟེན་པ་ཅན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་རྟེན་པ་
ཅན་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལས་ཤེ་ན། དོན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནུས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་ཐོབ་པ་དང་འདོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་གོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་
པར་རུང་བ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཚད་མའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་དོན་བྱེད་རྣམས་ལ་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ལ་རྟེན་

189-1-202b

པ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདིར་ཚད་མའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་བསྟན་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་ཞེས་ལྷག་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བརྒྱ་ལ་གཞན་སྨྲ་ན་དངོས་པོ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཚད་མ་རྣམ་པར་
གཞག་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཡང་མ་རྟོགས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་བརྗོད་པ་ན། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ག་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་བྱེད་པར་རུང་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་
བརྗོད་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཁོ་ན་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྤྱི་ནི་བཟློག་པ་ནི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚད་མ་ཡང་གསལ་བའི་
གཏན་ཚིགས་ལྷག་པར་བཤད་པ་ནི། དེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་
པར་ཞེན་པས་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ན་དེ་ལ་འཇུག་པར་མི་རིགས་སོ། །སྐྱེས་བུའི་འཇུག་པ་ནི་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་ནི་དེའི་མཐུ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །སྔར་མ་རྟོགས་པའི་དོན་མ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ཕྱིས་
རྟོགས་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་དག་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན། གལ་ཏེ་དེའི་ཡུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ལྷག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐབས་ཀྱིས་བསལ་བར་བྱས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་དངོས་པོ་ལ་སྐྱེས་བུ་འཇུག་

189-1-203a

པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྤྱི་མ་རྟོགས་པ་འཛིན་པ་མཐོང་བས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་ཅིས་ན་མི་འདོད་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་ལྟ་བའི་ཤེས་པར་གྲགས་པ་དང་། གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པ་
ནི་མ་མཐོང་བའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅད་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །བདེ་བ་ནི་དེའི་དོན་བྱེད་པ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བའོ། །གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་ཐ་མི་དད་པ་
གྲུབ་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །ཐ་མི་དད་པའི་བདེ་བ་ནི་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གོ། །འདིའི་དགོས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྟོགས་པ་དང་མི་རྟོགས་པའི་སེམས་གཞལ་བར་བྱ་བ་གཞན་གྱི་
ཡུལ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་འཇུག་ཅིང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པར་རྟོགས་པའམ་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྤྱི་ཐ་མི་དད་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ནའི་དོན་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་
ལས་གཞན་པའི་གཞལ་བྱ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཤེས་པས་ནི་སྔོན་པོའི་དངོས་པོ་ལ་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་བྱེད་པ་ཡང་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་གཞལ་བྱ་ལས་གཞན་གྱི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཅན་དག་ལ་དེ་བཞིན་
བཤད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཅན་ལས། གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚད་མར་རིགས་སོ། །དེ་ཐ་མི་དད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་བ་ལས་ཐ་
དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་གཞན་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་དེ། དྲན་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། སྡང་བ་དང་། རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཚད་མ་འདི་ཙམ་ངེས་པ་རྣམ་པར་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་

189-1-203b

པོ་གཅིག་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དབང་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་དང་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚད་མ་བསླད་པར་སྨྲ་བས་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་གི་ལན་ནི་ཕྱི་མ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དུ་མ་ལ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེའི་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གྲུབ་པའོ། །དེའི་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་བདེ་བ་
ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་སྟེ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དུ་མ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པ་ནི། སྐད་ཅིག་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འདོད་པ་ནའོ། །གང་གི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕན་པ་
དང་མི་ཕན་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འདོད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ནི་གཞན་པ་ལ་ཕན་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་གི་རྣམ་པ་འགས་ལ་ལར་ཉེ་བར་མཁོབ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེའོ། །དཔེར་ན་མཐོང་བ་འདི་ལམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་
མཐོང་བས་བག་ལ་ཉལ་གྱི་བག་ཆགས་འགོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་གཞི་ལ་འགལ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་དབེན་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐོབ་པ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བག་ལ་ཉལ་དང་འགལ་བའི་རྟེན་ལ་བརྟན་པ་སྐྱེད་ནས། 
དེས་དེ་དག་འཛིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཕན་པའི་སྦྱིན་པ་དང་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པ་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ཁྱབ་པའི་སྣང་བ་ལ་གཟིགས་པ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དོན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་འགའ་ཞིག་གིས་འགའ་ཞིག་གི་གཞན་
གྱི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའམ་འཆིང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་སེམས་དེའི་ཡུལ་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་དོན་བྱེད་པ་དང་བཅས་པར་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

189-1-204a

དེ་གང་གི་ཚེ་མངོན་སུམ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པ་མཐོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པ་ལ་ཉེ་བ་སོ་སོ་བ་ཉིད་ལ་མ་ངེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་དོན་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པར་འདོད་པས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པར་སྐྱེས་བུ་མངོན་པར་འདོད་པས་
བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་མ་ལུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྔོན་པོའི་རྒྱུན་གྱི་དོན་གཅིག་པ་དང་། བརྟེན་པའི་ངོ་བོར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་ཡང་ཚད་མར་མི་འདོད་པས་མ་ངེས་པ་ག་ལ་ཡིན་ཅེས་བསྟན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཐུན་མོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་
རྒྱུན་དུ་གནས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །གང་ཐུན་མོང་པའི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་བྱེད་པས་ཐ་དད་དུ་ཚུག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འཆོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་
བུའོ། །དེ་ལ་ཕྱི་མའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་དག་གི་མཐུས་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །མངོན་སུམ་སྔ་མའི་ཡུལ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་ལ་དེ་རྣམས་འཇུག་པ་ན་དང་པོ་འདི་ཉིད་དེ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐོབ་པར་ནུས་
པའི་ཤེས་པ་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །བློ་མ་ཉམས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་བསལ་བར་བྱ་བའམ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཚད་མ་རྣམ་
པར་འཇོག་པ་ལ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་གུས་པར་བྱེད། དེ་དག་ཐུན་མོང་གི་འབྲས་བུའི་ནུས་པ་ཐ་མི་དད་པ་གང་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ན། དུ་བ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་གཞལ་བར་བྱ་བ་མེ་དེ་དང་ཉེ་བ་དེ་རྣམས་ལ་དེའི་ཡུལ་ལྟ་བུ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པས་མེ་ཙམ་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་འབར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སུ་ཞིག་སླུ་བ་ཡིན། དེའི་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐོབ་པར་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཐ་དད་པར་མཁས་པ་ལ་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གདུང་བ་ལྔ་པས་གདུང་བར་འདོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དུ་བ་གཞན་

189-1-204b

དང་གཞན་གྱིས་གཞལ་བར་བྱ་བའི་མེ་དང་ཉེ་བའི་ཡུལ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་བསལ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་མཐོང་ནས་སྔོན་པོའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེས་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་བསལ་ནས་རྣལ་མའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་
སྦྱོར་བ། འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་བསལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་མིན་འདོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་དོན་གྱིས་ཕན་འདོགས་སོ་ཞེས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་སྨྲས་པ་ན། ཕྱོགས་ལ་སོགས་
པ་མཐོང་བའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བ་ཆོས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། དེ་དང་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་མེའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་མེའི་སྤྱིའི་ཡུལ་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། དུ་བ་མཐོང་བའི་ཤེས་པའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱི་སྣང་བའི་རྟགས་
ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། སོགས་པ་སྨོས་པས་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཚད་མའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ལྟ་བའི་མིང་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་རྟགས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་
དེ་བཞིན་དུ་མི་འཛིན་ནོ་སྙམ་པའི་འཇིགས་པས་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསལ་བ་ནི་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་ལ་གཞན་གྱི་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་
མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་དེ་དག་ལེགས་པར་གནས་སོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པར་བརྗོད་པས་ཞར་ལ་མཐོང་བའི་རྗེས་ལས་
བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་བསལ་བས་མངོན་སུམ་རྟོགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཙམ་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཐུན་མོང་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲངས་ལ་

189-1-205a

སོགས་པ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཉིད་བསལ་བས་ཀྱང་འདིར་དེའི་ཡུལ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཆོས་ཁོ་ན་དང་། དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཉིད་དང་། གཏན་ཚིགས་དང་རྒྱུ་མཚན་དང་
དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ནང་དུ་འདུས་པས་གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་གོ་བར་བྱ་
བར་རྟོགས་པས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པར་བརྗོད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ནི་སྤྱི་ཡིན་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པར་
རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཁོ་ནར་བཤད་དོ། །མཐོང་བ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པས་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དོན་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བཤད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་བསྡུས་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་
པར་འདོད་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པར་བྱ་ཞེ་ན། བདེན་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་གཙོ་བོ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་
ནས་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་སླུ་བ་སྲིད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་དང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་འདིའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་འབྲས་བུ་བདེ་

189-1-205b

བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལ་དེ་འཇུག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་དེ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ། །
དེ་མ་འོངས་པའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་དངོས་པོ་མི་རྟོགས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་རུང་བ་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་སྐད་དུ། དཔེར་ན་མཐོང་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཉིད་ཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་གཉི་
ག་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་གཉི་གས་དོན་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་འཇུག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་ལ་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་རུང་བའི་ཡུལ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་
འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཉིད་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དག་ལ་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུའི་རུང་བའི་ཡུལ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚུ་རོལ་མཐོང་བས་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་རུང་བ་ངེས་པ་
དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་དེ་སྨོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྲོས་པས་ཆོག་པས་རྒྱ་ཆེར་མི་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་མཚུངས་པས་ཐ་མི་དད་པར་བཤད་དོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་
ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པར་རང་གི་ཚད་མས་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པ་ནི། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པ་འབའ་ཞིག་བསྟན་པ་ནི་

189-1-206a

མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཙམ་ནི་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་
ཁྱབ་པ་དེ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ངེས་པའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པར་སུ་ཞིག་ལ་གྲུབ་ཅེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ངོ་། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་སྤྱིའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་བཤད་དོ། །གང་དང་གང་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དོན་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པ་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན་དེ་ཡོད་པ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་ནི་འདིའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡོད་པ་དེས་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་པས་སོ། །གང་གི་ཚེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། རང་
བཞིན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དངོས་སུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དུས་སུ་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཕན་ཚུན་
ལྡོག་པའི་དོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཐ་དད་པར་སྣང་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །འདི་དོན་དམ་པར་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དང་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་དམིགས་པར་བྱ་བ་མེད་དེ། འབྲེལ་པ་མེད་པས་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུ་བའི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དོན་གཞན་ལ་འདིས་དོན་འདི་ལ་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པར་འབྲེལ་པ་གཞན་བརྟག་

189-1-206b

དགོས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། འདུ་བའི་ཡོད་པར་བརྟག་ན་ནི་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པ་འདོད་ནའང་འགྱུར་རོ། །གང་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་ཁོ་ན་ལ་འདུ་བ་སྟོབས་གང་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ཉིད་རྟག་པ་མངོན་
པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་བདག་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་གང་གིས་ན་བསལ་བར་ནུས། འོན་ཏེ་གང་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དང་བྱུང་ནས་ཀྱང་མེད་པའི་ཆོས་ནི་མི་བརྟན་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་གོ་
ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་དེ་ཉིད་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་རང་བཞིན་ནམ་བྱུང་ཟིན་པ་མི་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་ཐ་མི་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་
ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་འཇུག་ན་བར་དུ་ལྷག་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཁས་བླངས་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན། ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་བྱས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྟོགསཔའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་
རྟག་དུ་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཏུ་དེའི་ཆོས་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྣང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་གི་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་དངོས་པོ་ལྟ་བུར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བྱས་པས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་
ངོ་བོ་རྟོགས་པར་བྱེད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ན་རེག་པ་མེད་ཀྱང་དེའི་ངོ་བོ་བརྒྱུད་པས་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་
ཡོད་པ་དེ་མཆོག་ཡིན་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་གྲུབ་ཟིན་པའི་དོན་དུ་ཁས་བླང་བའི་ཕྱིར་དེ་བརྟགས་པས་ཆོག་གོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་མི་རྟག་པ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་

189-1-207a

བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་མི་རྟག་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྒྲ་འདི་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་སྒྲ་རྟག་པ་ལ་
སོགས་པར་བསམས་ནས་ཅི་མི་རྟག་པ་ཕན་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པར་བྱེད་དམ། གལ་ཏེ་རྟག་པ་ལ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་ཏེ་ཅིས་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན། དེའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། ཅི་བར་དུ་གཅོད་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། བར་དུ་གཅོད་པ་མེད་
པ་ཁོ་ནས་རྟོགས་པ་ཡོད་ན་མཛེས་ཏེ། དེ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདིར་ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་དཀའ་བས་ཆོག་གོ། །རྒྱལ་དཔོག་པ་གང་དག་གིས་བསམས་པ། གང་དག་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་འདི་ནི་རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་
པ་ལ་སྐྱོན་ཡིན་གྱི་ཁོ་བོ་ཅག་རྣམ་པ་འགས་ཐ་དད་པ་དང་། ཐ་མི་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀྱང་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁས་བླངས་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་འབྲས་བུ་
ཅུང་ཟད་ཅིག་ཉེ་བར་མ་མཐོང་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་འཐད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ལ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཐ་དད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གཅིག་པ་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་
ལས་ཀྱང་དེ་དག་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཆོས་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ལྡན་པ་དེས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་
མཚན་ནི་ཐ་མི་དད་པ་གཞན་པ་ཞིག་གི་རང་བཞིན་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་མཐའ་ཡས་པའི་རང་བཞིན་བརྒྱུད་པ་བློས་བརྟགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། གཉིས་གའི་ངོ་བོ་མཐའ་ཡས་པའི་རང་བཞིན་བརྒྱུད་པ་སྣང་བ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་

189-1-207b

དེ་བརྟགས་པས་བདག་ཉིད་ཅི་སླུ་བར་བྱེད་དམ། ཁྱེད་རྣམ་པ་འགས་ཐ་དད་པ་ཁས་བླངས་པས་ན་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟར་སྐྱོན་གྱི་གནས་སྐབས་མེད་པ་ཡིན། གང་བདག་ཉིད་ཀྱི་མདུན་ན་གནས་པ་ལ་འདི་ཆོས་སོ་འདི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་
དེས་ཐ་དད་པ་དེ་ནི་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པར་རྩོད་པ་ག་ལ་ཡིན། འོན་ཏེ་ཐ་མི་དད་ན་འདི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སམ་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སམ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན་ཞེས་ཐ་དད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པར་རྣམ་པ་གསུམ་འགྲུབ་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ངོ་བོ་ལྡོག་པའི་བརྟེན་པ་ནི་བློས་
བརྟགས་ནས་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དུ་སྣང་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་ངོ་བོའི་ཚིག་གིས་བཤད་དོ། །འདིར་ཡང་
དངོས་པོ་དེ་ངོ་བོ་གང་དང་གང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་སུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་དངོས་སུ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ལྡོག་པའི་
མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་གང་ཡིན་པ་དེས་བཟློག་པའི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པར་འཇོག་པའོ། །གང་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ་འགལ་བ་གཉིས་གཅིག་ལ་ལྷན་ཅིག་པར་མི་སྲིད་པས་དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་གནོད་
པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་སུ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་པ་བཤད་དོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཏན་ཚིགས་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་ནི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
ཆོས་ཅན་ལ་དོན་གཞན་ལ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ཡང་དངོས་སུ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དང་གང་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་དེ་

189-1-208a

དང་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཉེ་བར་སྐྱེའོ། །འདིའི་དཔེ་ནི། དཔེར་ན་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་བས་ནི་ཁྱབ་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་
མཚན་གཞན་མེད་པས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པས་དེ་ཡང་དངོས་སུ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གྲུབ་པའི་ཐབས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ནི། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལས་བཟློག་པས་ཡོད་པའི་དོན་བྱེད་
ནུས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་འབྲས་བུའི་བྱ་བ་གྲུབ་པས་དེ་དང་འགལ་བའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །དོན་བྱེད་པ་ནི་དེའི་གནས་པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་ཉིད་མཚན་པར་བྱ་བ་སྟེ། 
དེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་དངོས་པོ་ཉིད་ཉམས་པ་ནི་ལྡོག་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོས་མེད་པ་ཉིད་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་ན། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འདི་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་སྟེ་ཕྱིས་སྐབས་སུ་བབ་པ་དང་རང་ཉིད་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་
པ་འདིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་དངོས་སུ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པ་དེའི་བདག་
ཉིད་དུ་གྲུབ་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་ངོ་བོ་ཅི་ཞིག །རྒྱུ་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་། །དེར་གྲུབ་
པ་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །དུ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་མེ་འདི་དམིགས་ན་

189-1-208b

ཉེ་བར་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་པའོ། །འདིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་འབའ་ཞིག་གིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྔར་མི་དམིགས་པ་འཇུག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བརྟན་པར་བྱ་
བ་ནི། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཡོད་ལ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཉེ་བ་ལས་སྔར་མེ་ལ་
སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ཉེ་བར་དམིགས་པ་འགྲུབ་བོ། །ཉེ་བར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་མ་ཚང་ན་ནི་མི་སྐྱེ་བར་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་དེའི་ཡུལ་ཉེ་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པས་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་
གྱུར་པ་ལས་སྔོན་དུ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ནི་མེད་དོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཉེ་བ་སྐྱེ་བ་ལས་སྔར་གཞན་ནས་འོངས་པའམ་དེ་ཡུལ་དང་དུས་ཉེ་བས་རྩིག་པ་དང་རེ་ལྡེ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་སྐྱེ་བའམ་དེའི་ཡུལ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་
གསུམ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་འགྱུར་ན་ནི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པས་དེ་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུའི་དོགས་པ་བསལ་ནས་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྲུབ་
པོ། །གལ་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ངེས་པ་ཉེ་བ་ན་མི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལས་དུ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་དུ་བ་ནི་ཙན་དན་དང་ག་པུར་དང་། ཨ་ཀ་རུ་དང་། སྐྲ་དང་བལ་ལ་སོགས་
པའི་བུད་ཤིང་ཐ་དད་པ་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་འདི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། བུད་ཤིང་གི་འགྱུར་བ་ཆེ་བ་དང་ཆུང་བའི་བྱེད་པས་མེ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བ་མི་སྣང་བའི་བདག་ཏུ་ངེས་པ་ཉེ་བ་ལས་མི་རིགས་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བ་

189-1-209a

ཉིད་ནི་རྒྱུ་འམ་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ལས་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་མེ་དང་བུད་ཤིང་ཕྲད་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དུ་བ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་འདི་ཡང་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཡང་དུ་བ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །བུད་ཤིང་ལ་སོགས་
པ་མི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྟོགས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་རྩོད་ན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལ་ལན་ཡིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་
རག་ལས་པ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་དུ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་མེ་དང་མཚུངས་པར་དེ་ཡང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མེ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པ་ལ་གཞན་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་མི་བྱ་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་མེད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ལ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྒྱུའི་དངོས་པོར་བརྟག་ན། ཇི་ལྟར་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའམ་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་ཡོད་ན་ཡོད་པའམ་གཞན་ཡང་དེ་ཡོད་པར་ངེས་པའི་ཉེ་བའི་རྒྱུ་ལས་ཡིན་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་
ལས་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ངེས་པས་དེ་ལ་འཇུག་ན་དེ་ནི་སླུ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱང་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཉམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ན་དེ་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པ་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞར་ལ་འོངས་པས་ཆོག་གོ། །ཅི་ཡང་འདིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ལ་མི་དམིགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེ་ན་དེ་ཡོད་ན་ནི་ཡོད་ལ་མེད་ན་ནི་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡོད་ལ་འབྲས་
བུར་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་དང་། དེ་མེད་པ་ནི་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་མེད་ན་མེད་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུར་མངོན་པར་འདོད་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཡོད་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དེ་དག་ལས་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་མ་རྟོགས་པ་

189-1-209b

 འམ། ཡང་ན་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཡིན། གང་གི་ཚེ་དང་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུའི་དངོས་པོ་ངེས་པ་མེད་པ་དེས་ན་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རང་བཞིན་
གྱིས་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ནི་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ངོ་བོ་སྤངས་ནས་གཞན་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་གཞན་ལ་མི་བརྟེན་པས་སོ། །གང་གིས་གཞན་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་སྔ་མའི་ངོ་བོ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པའི་རྒྱུ་
ནི་མི་རིགས་པར་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །སྔར་མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་དོན་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་ལ་གྲུབ་པ་རྣམས་སྔར་མ་གྲུབ་པ་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་དེའི་རང་བཞིན་དུ་མི་རིགས་པའམ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་འདི་དག་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་
རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ལ་གང་ཆོས་འགལ་བ་གནས་པ་དང་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་སྣ་ཚོགས་པ་གཅིག་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོར་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཡང་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པའི་ངོ་བོས་
འགལ་བའི་ཆོས་གནས་པ་ལས་འདའ་བ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔ་མའི་དངོས་པོ་དེའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གཞན་དང་ལྡན་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
དེའི་རང་བཞིན་གཞན་དོན་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བློ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས། དོན་གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོས་དབེན་པའི་ངོ་བོས་གཞན་མི་སྣང་བའི་
ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་བཟུང་ནས་བརྟག་ན་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་དོན་གཞན་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བློའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་ཇི་ལྟར་རང་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་དེའི་བློ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་འདིར་ཐམས་

189-1-210a

ཅད་ཀྱི་ཚེ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་མ་བཟུང་བར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བ་ཡང་རང་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མི་རིགས་ཏེ། དེ་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་ཡང་མི་རྟོགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བློ་
ལ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཞན་ལ་དེའི་བློ་རྟེན་ཅིང་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཉེ་བར་མཚོན་པར་མི་རིགས་པ་ཉིད་དེ་དབྱིག་པས་དབྱིག་པ་ཅན་ངེས་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་ལྷ་སྦྱིན་དབྱུག་པ་ཅན་ཉེ་བར་མི་མཚོན་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་
གི་འབྲེལ་པ་དོན་གཞན་པ་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ལ། འབྲེལ་པ་གཞན་བརྟགས་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཁས་བླངས་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ལྷན་ཅིག་མི་འབྱུང་བར་དེ་ཡོད་པ་དང་། དེ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དེ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་
རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བློར་འགྱུར། འགགས་པ་དག་དེའི་ཤེས་པས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བརྟགས་པ་ལ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ན་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཅི་དོན་གཞན་
དུ་བརྟགས་ནས་རྟོགས་པའི་ཡུལ་དེར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དོན་མེད་དོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདི་དག་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །སོ་སོར་སྐྱེ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ཅི་རང་གི་འབྲས་བུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེའམ་ཡང་
ན་འབའ་ཞིག་ཡིན། འབའ་ཞིག་ཀྱང་ཅི་རང་གི་འབྲས་བུའི་སྔར་རམ་ཡང་ན་ཕྱིས་ཡིན། གལ་ཏེ་རང་གི་འབྲས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་གཉི་ག་གཞན་ལས་ཡོད་པས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འབའ་ཞིག་རང་གི་འབྲས་བུ་ལས་
སྔར་དེ་སྐད་ཅིག་མ་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ན་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་འདི་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན། དེ་མེད་པ་ལས་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན། ཡང་ན་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱས་ཟིན་ནས་ཕྱིས་

189-1-210b

སྐྱེ་ན་ནི་དེ་ཡང་འབྲས་བུའི་ཚེ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་དེ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སྐྱེད་པ་ག་ལ་ཡིན་དེའི་དངོས་པོ་ཡང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ནི་ལྷན་ཅིག་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཉིས་ལ་གནས་པར་ག་ལ་འགྱུར་དེ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ཡིན། སྐད་
ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་སྐྱེས་པ་ལས་སྔར་དེ་རྟེན་ལ་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་པ་དག་ཕྱི་ནས་ཀྱང་རང་བཞིན་གཞན་ལ་འཇུག་པས་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དང་རྟེན་མེད་པས་དེ་དངོས་པོའི་རྐྱེན་ནམ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདུ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་
བུར་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པ་དག་ཡིན་དེའི་ཚེ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་འདུ་བ་ལས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར། རྒྱུ་མཚན་དང་འདུ་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་ཡང་འདིར་དེ་ནི་འབྲེལ་བ་མེད་པར་མི་རིགས་པས་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་ལ་དེ་མི་རིགས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་དམ་དེའི་ཁྱད་པར་དག་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་ནས་དེ་ཡོད་ན་ནི་ཡོད་ལ་དེ་མེད་ན་
ནི་མེད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མི་དམིགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་མངོན་སུམ་དག་གིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་ནི་ཡོད་ལ་དེ་མེད་ན་ནི་མེད་པ་མཚན་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཤད་དོ། །
རེས་འགའ་ཞིག་མི་དམིགས་པའམ་མངོན་སུམ་སྔོན་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་རེ་ཞིག་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུ་གཞན་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་པ་ཅན་དག་ནི་ཚོགས་པ་ལས་
གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དང་འབྲེལ་པས་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སུ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན་དོན་གཞན་དང་འབྲེལ་པས་

189-1-211a

ཡིན། སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ཡང་ཚོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པ་ལ་འདི་དག་ནུས་པ་མེད་དམ་གང་གིས་ན་གཞན་ཞིག་བསྟན་པར་བྱ། དེ་ལ་ཡང་གཞན་གྱི་ཚོགས་པ་དང་འབྲེལ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་
འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ཁོ་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྒྱུ་རེ་རེ་ཐབས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་དེ་དཔག་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས། རྒྱུ་གཞན་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚོགས་པ་ཅན་གྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་རྒྱུའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོར་དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེད་པར་
བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་མེད་པ་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་མི་དམིགས་པའི་ཡུལ་བཤད་དོ། །ཡང་ན་མངོན་སུམ་གྱི་འཇུག་པ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པས་སྤངས་ནས་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་འཛིན་པ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན་
ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་ལ་དེ་མེད་ན་ནི་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཅི་ཞིག་སྙམ་ན། མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་མི་དམིགས་པ་དོན་གཞན་གྱིས་དབེན་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མངོན་
སུམ་གྱི་བདག་ཉིད་འདི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གང་མི་དམིགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་སྔར་བཤད་དོ། །དེ་མི་དམིགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་མངོན་སུམ་འདི་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་དང་མངོན་སུམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལྡོག་པ་གྲུབ་པར་ངེས་པ་དག་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འོ་
ན་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་འདིར་བརྗོད་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་

189-1-211b

རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ནི་མཐོང་བ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གང་དག་འདོད་པ་དེའི་འདོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་
བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཡོད་པའོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གཞན་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ཐ་དད་པའོ། །གང་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ནི་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་པས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྔར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དོན་གཞན་སྨོས་པ་ནི་དེ་ནི་དོན་གཞན་པ་ཉིད་ལའང་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་གང་ན་ལ་ལར་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་མེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པས་མེ་དེ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་གཟུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཡང་རོ་དོན་གཞན་པ་གཟུགས་ལས་རྗེས་
སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་དེ་ནི་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པས་དེའི་རང་གི་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་མེའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་ན་འདི་ཡོད་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་མེ་ཡོད་པ་ཅིས་ན་ཡིན། གང་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་གྲུབ་པའི་
རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བརྗོད་དོ་སྙམ་ན། མེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་ན་ཡོད་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་
གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་མེ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ལ་དེ་མེ་མེད་ཀྱང་ཡོད་པས་མེའི་ཡོད་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་མི་དམིགས་པའི་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུའི་
གཏན་ཚིགས་འབའ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་བཤད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་ན་འདིའི་ངོ་བོ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཅེ་ན། མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སུ་རུང་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་མེད་པའི་

189-1-212a

ཐ་སྙད་དུ་རུང་བར་མངོན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་གཞན་མི་རིགས་པའི་ངོ་བོའོ། །དེ་ཙམ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ལ་མི་ལྟོས་པར་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པར་གྲུབ་པའོ། །
ཡང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ག་ལས་ཤེ་ན། རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་བློ་དང་སྒྲ་དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱི་འཇུག་པས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་དོགས་པ་ཡང་བདེན་ནོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པར་གདོན་མི་ཟ་
བར་མེད་པའི་ཐ་སྙད་མི་འགྱུར་ན་གང་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡིན་སྙམ་ན། རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པ་ནི་རྩོད་པའི་རིགས་པར་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པས་དེ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་ཡོད་པ་དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་
སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་ལ་མི་དམིགས་པས་མེད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཚད་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་དོ། །དེས་ན་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ནི་མི་སྲིད་པར་ངེས་པས་མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པའི་ལྡོག་པ་དཔྱད་པའི་ཚེ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ནི་
གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོའི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཚད་མ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་
དག་གིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་དེ་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་རང་རང་གི་ཚད་མས་ལྡོག་པ་ངེས་པའི་རྒྱུ་

189-1-212b

མཚན་བསྟན་ཏོ། །ལྡོག་པ་ངེས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཚད་མ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་ཀྱང་འབྲས་བུ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ཡང་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཚད་མའི་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་དོ། །
ཡང་ཅི་འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མེད་པར་གྲུབ་པ་གང་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནམ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མེད་པར་གྲུབ་པ་དེ་དག་ཚད་མ་གང་གིས་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་དག་ལས་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ནི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་
མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་སོ། །ནམ་ཞིག་ན་མི་དམིགས་པ་དེ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་གྲུབ་ནའོ། །མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གི་རྒྱུ་
དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་བདེན་ན་རྒྱུ་མི་དམིགས་པས་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་འགྲུབ་བོ། །བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་དེ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་འཇུག་པ་ན་གྲུབ་པས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་
གྲུབ་པ་ཡོད་ན། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་འགྲུབ་བོ། །དེ་ནི་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པས་གང་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་གའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་
དང་ལྡོག་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཞན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བ་དག་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བལྟར་རུང་བའི་ཡུལ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལའོ། །གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་
ལས་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པ་དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནམ་ཞིག་ན་དེ་དག་སྣང་དུ་རུང་བའི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཡུལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་བརྗོད་

189-1-213a

པའོ། །ཡུལ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའི་གཞིའི་མཚན་ཉིད་གང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མེད་པ་དེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཡང་སྣང་དུ་རུང་བའི་ཡུལ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ལྟོས་ཤེ་ན། མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གཞན་
དུ་ན་ནི་གལ་ཏེ་སྣང་དུ་རུང་བའི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་མི་དམིགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནའོ། །གང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པའི་ཡུལ་གྱི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིར་གྱུར་
པའི་རྒྱུའམ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ལར་བསྐལ་པའི་ཡུལ་རི་རབ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་ན་ཅི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་དག་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་ན། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །
འོན་ཏེ་ཡུལ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་ཀྱང་མེད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་མི་དམིགས་པ་སྣང་བའི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ཅིས་ན་ལྟོས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡུལ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའི་ངོ་བོའོ། །གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་
མེད་པ་ལ་མེད་པ་བཤད་པས་དེའི་འབྲེལ་པ་ཙམ་གྲུབ་སྟེ་ཡོད་ན་སྣང་བའི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་འགྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡུལ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པ་ནི་ལྡོག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མི་དམིགས་པ་བལྟར་རུང་བའི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡན་ལག་ཏུ་མི་བྱེད་དོ། །
དེ་ལྟ་ན་དོན་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་སྤྱིར་བརྗོད་པ་ཡང་དང་གང་ལ་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་དེའི་བདག་ཉིད་དམ་དེ་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་དེ་མེད་མེད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། རང་བཞིན་ལ་ཡང་མེད་མི་
འབྱུང་། །ཡོད་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན། །དེ་མེད་པར་ནི་རང་ཡོད་དག །མེད་འགྱུར་ཐ་དད་མེད་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། མེ་ཡི་འབྲས་བུ་དུ་བ་སྟེ། །དུ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་པ། །དེ་མེད་པར་ནི་དེ་ཡོད་ན། །རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ལས་འདས་འགྱུར། །ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་དང་

189-1-213b

དེ་ནི་སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་མི་བྱེད་ན། དེ་དག་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་མེད་དོ། །འབྲེལ་པ་ཙམ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་འབྲེལ་པའི་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མཐོང་བ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ལྡོག་པ་བརྗོད་པ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །
དེ་ལྟ་ན་འབྲེལ་པ་མེད་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་དོན་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་རྣམ་པར་མི་དམིགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་མེད་པར་གྲུབ་པོ་སྙམ་ནས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་དེ་ཡང་། ཡུལ་དེ་དག་ཏུ་བགྲོད་སོང་ན། །དོན་གཞན་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པ། །དེ་རྒྱུ་གཞན་
ནི་མེད་པའི་ཕྱིར། །མེད་པ་ཡིན་ཅེས་རྟོགས་པར་བྱ། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་བསྐལ་པའི་མི་སྣང་བ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་མི་དམིགས་པ་ཙམ་སྲིད་པས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ལུས་པ་མེད་ན་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་
དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་གང་དང་གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སླར་ཡང་ཚིག་དག་གིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡང་སྔར་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེས་ཀྱང་གཞན་དག་མཐོང་བ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་
གྲུབ་པར་འདོད་པས་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ལུས་པའི་ཡུལ་དང་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བ་ནི་གང་དང་གང་ལ་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་མ་ལུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཉུང་ཟད་ཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པའི་ཆོས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་དང་ཡང་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་མཐོང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ནི་ལ་
ལར་ཕལ་ཆེར་དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་ཡང་སྲིད་པས་མི་སྲིད་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ད་ནི། མི་དམིགས་པའི་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འདིའི་བདག་ཉིད་

189-1-214a

ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཡོད་པའོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་སམ་བལྟར་རུང་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོས་མི་དམིགས་པ་དེ་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མེད་པའོ། །
དེ་གང་འཛིན་པ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །དེ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་དེ་བསྟན་པ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་ཞིང་ཤེས་པར་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་པ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མས་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མི་དམིགས་པའི་ལྡོག་པ་ངེས་པ་དང་དེའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་ཚད་མ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་
ན་ནི་གཞན་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་དམིགས་ན་ཇི་ལྟར་འདི་སྣང་དུ་རུང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་གང་ཞིག་ཡོད་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དུ་ཡོད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་དུ་སྣང་དུ་རུང་བར་བཤད་
དོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉེ་བ་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དང་གང་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། 
དཔེར་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །
ཚད་མ་འདིས་ནི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྡོག་པ་ངེས་པའོ། །འདི་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཚད་མ་འདིས་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་
དམིགས་པ་རྗོད་པར་འདོད་པ་དག་འབྲེལ་པ་ཉིད་གྲུབ་པའི་ཐབས་ཁོ་ནས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་མ་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་མེད་པས་

189-1-214b

འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དག་མེད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་རྗེས་སུ་འགྲོའོ། །འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྡོག་པས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་རྒྱུ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་དང་
ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དག་རྒྱུ་མེད་པའམ་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་མེད་དོ། །གཞུང་འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རྣམ་གསུམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཤད་
པར་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་ཡོད་པ་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད། གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །ཞེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་སོ། །རྣམ་གསུམ་སྟེ་
ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་ནི་རྣམ་གསུམ་ཁོ་ནའོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་རང་གི་མིང་གྲགས་པ་ནི། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་པར་བསྟན་པས་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་ཁོ་ནར་
གསལ་ལོ། །དཔེར་ན་སྒྲ་འགའ་ཞིག་ལ་མི་རྟག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང་མེ་དང་ལྡན་པར་ས་ཕྱོགས་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དུ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་དང་མེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པའི་
ཐ་སྙད་དོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཀོད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ། གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་རྣམས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དང་
གཏན་ཚིགས་འགལ་བས་ཁྱབ་པས་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ་ཉེ་བ་བསྟན་པ་ནི། འདི་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པར་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་

189-1-215a

ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ལྡོག་པ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བས་གང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ཀྱང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མ་ཚང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དང་། འབྲས་བུ་དང་། མི་དམིགས་པ་ལས་
ཐ་དད་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ། གཞལ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལྡོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་མེད་ན་ཁྱབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་
རྟགས་སོ། །འོན་ཏེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་སུ་ཞིག་གིས་ཡིན། འདི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ངེས་པར་བརྗོད་ཅེ་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའམ་དེའི་རྒྱུ་དེ་དག་ཡོད་པ་དེས་ན་གང་ལ་དེ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཉེ་བ་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །
གང་ལ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་དེའི་རྒྱུ་ཡོད་པར་བསྟན་པའམ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་ལ་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱབ་པར་བཤད་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །སུའི་ཞེ་ན། ཕྱོགས་
ཀྱི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའོ། །གཏན་ཚིགས་ལས་དེ་གཞན་ལ་དེ་ལྡོག་པའི་དོན་གྱིས་ཡོད་པའོ། །འདིར་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མེད་ན་མི་
འབྱུང་བའི་ཁྱབ་པ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཉིད་དང་མི་རྟག་པ་བཞིན་དུ་འདིས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཁྱབ་པ་མཉམ་པས་གཅིག་ལ་ཅི་མི་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་ལས་དེ་གཞན་པ་ལ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་
བརྗོད་དོ། །དེས་ན་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ངེས་པའི་འཐད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་དོན་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་གཞན་པ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ལས་

189-1-215b

གཞན་པའི་དོན་ནི་དོན་གཞན་འབྲས་བུ་ལས་ཀྱང་གཞན་རྒྱུའམ་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་ལས་གཞན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པ་ཙམ་མམ་ཉེ་བར་དམིགས་པའམ་དགག་པའམ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་འགལ་བའམ། མི་འགལ་བའོ། །དེ་ལ་དོན་གཞན་
ནི་བརྒྱ་ལ་དེ་མ་ཐག་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་ནི་ཚུ་རོལ་མཐོང་བས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་མཐོང་ནས་ཐ་དད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡང་། བསྒྲུབ་པ་གྲུབ་པའི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་དོན་མེད་དོ། །འབྲས་
བུ་དང་བར་དུ་ཆོད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་དེའི་རྟགས་མ་ཡིན་ཏེ། བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པས་མ་ཚང་བས་སྲིད་པས་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། ཚོགས་པའི་འབྲས་བུའི་ནུས་པ་རྣམས། །འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་འབྲས་བུ་ཡང་། །མ་ངེས་པ་ནི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །
གགས་བྱེད་པ་དག་སྲིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རུང་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་གཞན་པའི་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་རུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་སྨིན་དྲུག་ཤར་བ་ལས་སྣར་མ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་དེ་
ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པར་མི་རིགས་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོའི་འཕོང་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དུས་ཀྱིས་བར་དུ་ཆོད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་བརྟག་པར་བྱའོ། །
དཔེར་ན་འབྱུང་བ་འཁྲུག་པ་ལས་དུས་ཕྱིས་ཆར་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རྒྱུའི་ཆོས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་སྐྱེད་པར་བརྟག་པར་བྱའོ། །མི་དམིགས་པ་ཙམ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཏེ་ཚད་མ་ལྡོག་པས་ཀྱང་དོན་མེད་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །ཉེ་
བར་དམིགས་པའི་དགག་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཉེ་བར་དམིགས་པ་མ་འཁྲུལ་པས་མེད་པར་མི་རིགས་སོ། །འགལ་བ་དམིགས་པ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འགལ་བ་དེ་ཡོད་པ་ན་གཞན་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པ་ཁོ་

189-1-216a

ནས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེའི་སྒོ་ནས་མི་དམིགས་པ་ཉིད་སྦྱོར་བར་རིགས་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་ལ་དགག་པ་མི་འགྲུབ་པོ། །འགལ་བ་མེད་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཡང་དགག་པར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་མེད་པ་རྣམས་ནི་ལྷན་ཅིག་ཡོད་པ་
སྲིད་པས་སོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཡང་མི་སྲིད་པས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ལས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་རེ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དོ། །
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གང་གིས་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཆོས་དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་དང་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་དེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ལ་སྤྱི་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བའི་ཆོས་ནི་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་སྙེད་པ་ཐ་མི་དད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་དང་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་
གཏན་ཚིགས་སུ་གྱུར་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དག་ཐ་དད་པ་དེ་ལ་ཡོད་ཀྱང་དངོས་པོ་ནི་དོན་དམ་པར་རྟགས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་མེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་དེ་
ཉིད་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་ཐ་མི་དད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་སུ་ན་རྟགས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ཡིན། གང་གི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། རང་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་གང་གི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་

189-1-216b

དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དང་འཁྲུལ་པ་སྲིད་ན་ནི་ཁྱད་པར་རྣམས་རིགས་སོ། །འདིར་ཡང་འཁྲུལ་པ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
ཁྱབ་པར་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་དང་། གང་འདི་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་རིགས་
པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་པོའི་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསྟན་པ་ནི། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་གང་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་དོན་གཞན་ལ་བསྣུན་པའི་རྫས་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་
ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འདི་ལྟར་བསྣུན་པས་རྫས་དང་ལྡན་པ་ཆ་ཤས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་ཕྱེ་བས་ལྡན་པ་ཞིག་གོ། །དེ་ན་རྩོམ་པའི་འབྲས་བུའི་རྫས་ཞིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་བྱས་པ་ཉིད་
ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་དེ་མེད་པས་སོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་བྱིས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་དེ་ཙམ་ནི་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡང་བྱས་པ་ཉིད་ལ་
སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེས་ན་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་འཇིག་པ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་ཡོད་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཉིད། །རང་
བཞིན་ཉིད་ནི་གཞན་ལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བས་ཁྱབ་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་དོན་གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཁྲུལ་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ་འདིར་དཔེ་ནི་དཔེར་ན་འཇིག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་བྱས་པ་

189-1-217a

ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པས་བྱས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་མི་རྟག་པ་ནི་གཞན་དག་མི་འདོད་པ་དེས་ཅི་ཞིག་བརྗོད་ཅེ་ན། དེས་ཡོད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་
པའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སེམས་ན་ནི་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡང་ཁས་བླངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་། བྱུང་ནས་ཀྱང་མེད་པའི་མི་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་བདག་ལ་
སོགས་པ་དང་བྱས་པ་ཉིད་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཁྱབ་པར་མེད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་བྱུང་ནས་མེད་པས་མི་གནས་པ་དེ་དག་ཉིད་དེ་ནི་མཐོང་བའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ལས་ཅིས་ཐ་དད་པའི་ཆོས་གནས་པ་ཡིན། བརྟགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དོན་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། ཡོད་མེད་ཕྱོགས་ནི་ཐ་དད་པས། །སྒྲ་དོན་སྐུར་འདེབས་
མེད་རྣམས་ཀྱིས། །གང་ལ་འབྲེལ་པས་འབྲས་སྐྱེད་པའི། །དངོས་པོ་ཁོ་ན་དཔྱད་པར་བྱ། །དོན་བྱེད་ནུས་པ་མེད་པ་ལ། །དེ་འདོད་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །མ་ནིང་གཟུགས་བཟང་མི་བཟང་ཞེས། །འདོད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བརྟག་ཅི་ཕན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐོང་
དུ་ཟིན་ཀྱང་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་བདག་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ངེས་སོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དེ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ལས་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་སྲིད་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །ངེས་པ་
དག་གི་ངོ་བོ་ནི་ཚད་མ་གཞན་གྱི་འབྲེལ་པ་ངེས་པས་མདུན་ན་གནས་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་རྟགས་སུ་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་སུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་

189-1-217b

པས་དེ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལ་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བྱེ་བྲག་ནི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་སུ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་སྔར་ཞིག་པ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡོད་པ་དེ་འདུ་བའི་འབྲེལ་
པས་མི་རྟག་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འདི་ཉིད་བདག་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་ལ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མེད་པ་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ན། བྱས་པ་ཉིད་འདུ་བའི་སྲིད་པའི་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་
མི་འདོད་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འཇིག་པ་ནི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་རང་ཉིད་འདི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་ན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་མེད་པ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དང་
སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་རྟོགས་པར་འདོད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་མི་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཡོད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་སྟེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མེད་པས་དབེན་པའི་སྐད་
ཅིག་མའི་དུས་སུ་མེད་པ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོད་པ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སམ་ཡོད་པ་དེ་འདུ་བས་མི་རྟག་པར་འགྱུར། དངོས་པོ་མི་འགྱུར་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པས་བྱས་ནས་ཞིག་ནས་
མེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོད་པ་ལྡན་པའི་འབྲེལ་པས་གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཅི་སྟེ། བདག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་ནི་མི་འདོད་དེ་མི་འགྲུབ་པས་སོ། །མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡོད་པ་
དེ་ཉིད་ལ་བྱས་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཡོད་པ་ལ་འདུ་བའི་འབྲེལ་པས་མི་རྟག་པར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ཞིག་ནས་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་མི་རིགས་སོ། །མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཉིད་ནི་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་

189-1-218a

འཇིག་པ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཚད་མ་མེད་ཅིང་ཚད་མས་གནོད་པའི་དོན་གཞན་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟར་ན་བྱས་པ་འཇིག་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཕ་རོལ་པོས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་
ལ་དོན་གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཁས་བླངས་ནས་བྱས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་ན་དེ་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དང་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་དེའི་རང་བཞིན་དུ་མི་རིགས་པས་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་བྱས་པ་ཉིད་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དང་གང་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དེ་
དང་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གོས་ཁ་བསྒྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །བྱས་པ་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལྟོས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གོས་ལ་ཚོན་གྱིས་བསྒྱུར་བ་ནི་ཚད་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པས་ཉེ་བ་ན་དེའི་རྟེན་ལ་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་པས་མི་བརྟན་པས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་མི་རིགས་ཀྱི་འཇིག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྣམས་ནི་མཐའ་ཡས་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཉེ་བ་དང་འཇིག་
པའི་རྟེན་པ་ལ་སྔ་མའི་རྒྱུ་དེ་ཉེ་བས་ཁ་ཅིག་ཉེ་བར་འཇིག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མེད་ན་འཇིག་པ་མི་རྩོམ་མོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མང་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྒྱུ་རྣམས་དང་ཉེ་བ་ན་ཡང་དེ་དང་
འགལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་པས་དེའི་ནུས་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ཞིག་པ་ཡང་མ་ངེས་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གོས་ལ་ཚོན་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པར་ཡང་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དེས་
ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཅིས་ན་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་དམིགས་ཀྱང་དེ་ནི་གཞན་དུ་འཛིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཞིག་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པར་དོགས་པ་ལ་ཡིད་སྐྱོ་བར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། ཅི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པའི་ངོ་བོ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ཡང་

189-1-218b

ཤེས་པའི་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་ཡིན་པར་གང་གིས་བརྗོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བ་ལས་འཇུག་པ་མཐོང་བས་ན་དོན་མེད་པ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་རྒྱུས་བྱས་པའི་འཇིག་པ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྒྱུ་གང་ཞིག་ལས་གཞན་དུ་སྐྱེ་བར་ཡང་མཐོང་
བས་དོགས་པ་སྐྱེ་སྟེ། ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཡིན། བྱས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་འདི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་ནི་རྟག་པར་ཁས་བླངས་པས་དེའི་འཇིག་པ་ཁས་བླངས་པ་ནི་དངོས་པོ་ལས་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། 
བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་མི་དམིགས་སོ། །དེ་སྐད་དུ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པར། །འཇིག་པའི་རྒྱུ་ནི་མཐོང་བ་ཡིན། །དེ་བཞིན་འཇིག་དེ་རྒྱུ་མེད་ལས། །དེ་ཡི་སྐྱེ་བ་ཅི་ལྟར་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཉིད་ལ་ནི་སྒྲུབ་པ་དེ་
ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཅིས་ནི་མ་མཐོང་། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ག་ལས་ངེས། གལ་ཏེ་དེ་དག་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པར་ཉེ་བར་མི་དམིགས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་འདི་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་ལ་སོགས་
པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཇི་ལྟར་འདིར་གཞན་དུ་ཡོད་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཉེ་བར་དམིགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་དང་དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མི་དམིགས་པར་ཁོ་ནས་གཏན་ཚིགས་ཅི་ལྟར་ལྡོག་པར་འགྱུར་འདི་ནི་ཅི་
ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་པ་ནི་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང་། འཁྲུལ་པས་ན་ལེགས་པར་བཤད་པ་སྨྲས་པས་ཆོག་གོ། །ད་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ན་ཡང་འགའ་ཞིག་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་
རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་སྲིད་པས་ཞར་ལ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་ནི། དེའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །མཚན་ཉིད་གསུམ་བསྟན་པའི་ཚིག་གི་དཔེ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་

189-1-219a

མཚུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་པ་དེས་ན་ཆོས་མཐུན་པ་སྟེ། སྦྱོར་བ་གཅིག་དང་གཞན་ཆོས་མི་མཐུན་པ་མི་འདྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་དེས་ན་ཆོས་མི་མཐུན་པའོ། །རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་འདིས་དེའི་དཔེ་བརྗོད་པ་ནི། དཔེར་ན་གང་དང་གང་ཡོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། གང་གི་སྒྲ་ནི་ཟློས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྒྲ་ཡང་ཟློས་པ་གཙོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་སྨོས་པ་ནི་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁྱབ་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡོད་པ་དང་སྐད་ཅིག་མ་འབྲེལ་
པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལ་དྲན་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཕྱིར་དཔེར་བརྗོད་ཀྱི་དཔེ་ཙམ་ལས་སྒྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ལ་ཡང་ཡོད་པས་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་དེ་ལ་ཆོས་བསྡུ་བའོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བའི་དཔེ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བའི་དཔེ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འགྱུར་བར་འབྲེལ་
པ་ཡིན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་སྨོས་པ་འབྲས་བུར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཉེ་བ་བསྡུ་བ་ནི་ཉེ་བར་
བསྡུས་པ་དང་བསྡོམས་པ་དེས་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ལ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའོ། །དེ་བསྟན་པ་ནི་རབ་ཏུ་བཤད་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་དང་གང་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཕྱི་
རོལ་གྱི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལ་ཁྱབ་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་མི་རིགས་པས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་

189-1-219b

ཆོས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ཆོས་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཅིས་ན་མ་བསྟན། གང་གིས་ཕྱིའི་ཁྱབ་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་བཤད་པ་ནི་དེ་ནི་སྔོ་བསངས་ཡིན་ཏེ་དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོ་བསངས་ཀྱི་བུ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བུ་ཡིན་པས་སྔོ་བསངས་སུ་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་ཕྱི་རོལ་དུ་མཐོང་བའི་བུ་ལ་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཤུགས་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དྲན་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་
ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཡང་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་ཤེས་པ་མེད་པས། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པའི་དེ་མ་ཐག་པའི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ན་དྲན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་མེད་ན། མི་འབྱུང་བ་ཆོས་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་
ཀྱི་དེ་བསྟན་པ་ལས་སྔར་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཁྱབ་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱེ་བྲག་གི་ཡུལ་ལ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ན་ཇི་ལྟར་དྲན་པར་འགྱུར། འོ་ན་ཆོས་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བས་ཁྱབ་པ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རིགས་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
ཆོས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པར་བསྟན་པས་སོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་བརྗོད་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་སྐྱོན་ནི་མེད་དེ་འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་
གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་དེའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་འགལ་བ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་བདག་ཉིད་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གང་ལས་གཏན་ཚིགས་ཚུལ་གསུམ་
པར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་གི་ཆོས་སུ་གཏོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ན་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་གཅིག་པ་ཉིད་

189-1-220a

དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་མེད་ན་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བར་མི་རིགས་སོ། །འོ་ན་ནི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་དམ་བཅའ་བའི་སྦྱོར་བ་མ་བསྟན་པའི་དེ་ཇི་ལྟར་ཤུགས་ཀྱིས་གོ་བས་དེའི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར། གང་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་
བར་མངོན་པར་མི་འདོད་ཅེ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་སྦྱོར་བའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཁོ་ནས་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དམ་བཅས་པའི་དོན་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ལས་དམ་བཅའ་བའི་སྦྱོར་བ་
བསྟན་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཤུགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ནི། རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་མ་བརྗོད་པའོ། །གཞལ་བར་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ནི་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་མི་རྟོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དམ་བཅས་པའི་དོན་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། 
རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྐབས་སུ་དེ་རང་ཉིད་ལ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་མེད་པར་རྟོགས་ན་གཞལ་བྱ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སུ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་མཐོང་བས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྟོགས་ན་དམ་བཅའ་བ་བརྗོད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་རང་ཉིད་རྟོགས་པའི་དུས་ན་གཞལ་བར་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། ཕྱོགས་ན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པའོ། །དུ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ལྡན་པའོ། །དུ་བ་དེ་དང་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་ངེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྔར་ཁྱབ་པ་རྟོགས་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དྲན་པར་འགྱུར་བའི་མཐུ་ཁོ་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་
ཁོ་ན་བཟུང་བ་དང་ཁྱབ་པ་དྲན་པའི་མཐུ་ཁོ་ནས་དམ་བཅའ་བའི་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་ལས་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་ཡང་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གཞལ་བར་བྱ་བ་རྣ་བར་བརྗོད་པས་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། 

189-1-220b

དེ་ན་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དུས་སུ་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་མི་སྣང་བའི་མེ་འདི་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་དོ་ཞེས་གཞལ་བར་བྱ་བ་འདི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟོན་ཅིང་བརྗོད་པ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་བདེན་པར་སྨྲ་བས་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་ནི་མི་རིགས་ལ། 
དེ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོས་ཀྱང་ས་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་དུ་བ་མཐོང་ནས་དེ་མེས་ཁྱབ་པར་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མེའི་རྟོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། །ཡོད་པར་འགའ་ཞིག་བརྗོད་པར་མི་བྱེད་ན་ཡང་མེ་འདི་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་དེ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ནི་གཞན་ལ་ཡང་རིམ་པ་དང་བཅས་པས་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་སྟོན་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞལ་བྱ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པ་ན་རྟོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་སྟོན་པར་མི་བྱེད་ན་རང་ཉིད་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་རྟགས་ཀྱི་བྱེད་པ་ལས་སྔར་
ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་མེ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཚད་མ་ནི་རྒྱུའོ། །མེད་པ་ནི་སྟོང་པའོ། །མེ་འདི་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཚུལ་གསུམ་པའི་གཏན་ཚིགས་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གལ་
ཏེ་རྟགས་མེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན་རྟགས་དོན་མེད་དོ། །དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་ཀྱང་དེ་རྟོགས་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འདི་དགོས་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་གཞན་དག་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པར་སྟོན་པ་ནི་བདག་
ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་དགར་འདི་ལ་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བབ་ཅོལ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མེད་ཀྱང་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར། དེ་རྟོགས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གཞལ་བྱ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་ཕྱི་ནས་རྟགས་དེའི་
རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་རིམ་པ་ཆར་ཕྱེ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟ་ན་དང་པོ་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་དེ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རིམ་པ་འཐད་པ་ཡིན་ན། གང་སྔར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་བརྟེན་

189-1-221a

བའི་ཕྱིར་བཞད་གད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་སྐྲ་བྲེགས་ནས་སྐར་མ་འདྲིའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གླུ་དེ་དང་རིམ་པ་འདི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བཟུང་ནས་ཁྱབ་པར་དྲན་པའི་མཐུ་ཁོ་ནས་རང་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྟོན་པར་
བྱེད་པས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་གཞལ་བྱ་བསྟན་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་སུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ནི་རིགས་ཏེ་བརྟག་ཀྱང་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཁོ་ནས་རྟོགས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བཤད་ཀྱི། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་གཞན་
གྱིས་ཇི་ལྟར་རྟགས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞལ་བྱར་བྱ་བ་ཡང་གཞན་ཁོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བའི་སྦྱོར་བ་རིགས་སོ་སྙམ་ན། དེ་གཞན་གྱིས་ཤེས་བརྗོད་ན་ཡང་། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཉི་ཚེ་སྔར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ན་བསླད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་རྒོལ་བས་
དེའི་གཞལ་བར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡང་བསླད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བརྗོད་པ་ནི་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་ངེས་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པས་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཟབ་པ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་བརྒྱུད་པས་ཀྱང་དེ་མ་ཡིན་པ་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྟོང་པར་
གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསླད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་ཤེས་པ་དང་ཤུགས་ལ་དབྱེར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་
དགོངས་པས་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པ་སྟེ། དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཡུལ་ལོ། །རེ་ཞིག་སྨོས་པ་ནི་རིམ་གྱིས་སོ། །ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་དོན་
དང་ལྡན་པ་ཡིན་དེ་བསྟན་ན་ནི་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་དོགས་པར་འགྱུར་ན། ཡུལ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་ཕན་ཏེ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་དང་། ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་དེ་དང་དེ་

189-1-221b

བསྟན་པ་ལ་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་བརྗོད་དགོས་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བྱས་པ་ཉིད་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བརྗོད་པ་འདིར་ཅི་ཞིག་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན། ཡང་ན་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཡང་མི་ཤེས་ཏེ། འདིར་གཉི་ག་ལ་དོགས་པ་སྐྱེ་སྟེ། བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་
རྟག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་དང་རྟག་པ་ནི་མ་བྱས་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་སྟེ་བྱས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་གིས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང་། གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་དང་མ་ངེས་པ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དམ་བཅའ་བ་སྔོན་དུ་སོང་
བའི་སྦྱོར་བ་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ལས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བ་དང་། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ངེས་པ་དང་། གཏན་ཚིགས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་གོ་བར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་དེ་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་ནི་ཆ་ཤས་ལ་སྤྱི་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཡོད་པའི་བྱས་པ་ཉིད་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་སྤྱིའི་དོན་ནི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་སྟེ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྤོང་བ་ནི་མི་འཇུག་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་
མཚན་ཉིད་ངེས་པ་དང་། ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་བཟུང་བའི་བདག་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་ན་ནི་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་མེད་པ་ནའོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པ་དོན་དུ་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་དོན་ལ་ཡུལ་ཉེ་བར་
བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་སུ་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་མེད་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བཟུང་ནས་འབྲེལ་པ་དྲན་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་

189-1-222a

སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་ལྟ་བས་ན་དམ་བཅའ་བའི་སྦྱོར་བར་སྨྲ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པས་ཡུལ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ན་གང་གིས་ན་ཡུལ་དམ་བཅའ་བའི་ཚིག་
གི་སྒོ་ནས་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་དེ་མེད་ཀྱང་རྟོགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པ་ནི་རྟགས་ཀྱི་མཐུ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་དོན་དུ་གཉེར་བ་མཐོང་བ་ནི་བསལ་བའོ། །དམ་བཅའ་བའི་སྦྱོར་བ་མཚན་ཉིད་ནི་ཅི་དུས་སྟོན་གྱི་བྲམ་ཟེ་བཞིན་
དུ་རྙེད་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་དམ། དཔེར་ན་ཡོད་མེད་ཀྱང་གཞན་དག་གི་ཁྱིམ་དུ་བྲམ་ཟེ་ལ་གཞན་དག་དད་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དུས་སྟོན་དོན་དུ་གཉེར་བ་ན་དད་པ་ཅན་ལ་སྨྲས་པ་མར་གྱིས་བཀང་ཞིང་སོ་སོར་ཡོན་སྟེར་ན་ནི་ཁོ་བོ་ཟའི་གཞན་དུ་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དང་མཚུངས་པར་ཁྱོད་ལ་
ཡང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྨྲས་པ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟར་རྟགས་གཞན་གྱིས་མ་བརྗོད་ན་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན། ནམ་གྱི་ཚེ་དགོས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་འདི་རྒོལ་བས་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་
རྟགས་ཀྱང་ངེས་ལ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་གཞན་ལ་རྟོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ན་ཁོ་བོ་ཡང་རྟགས་བརྗོད་པ་སྤངས་ནས་དམ་བཅའ་བ་ལ་ཅིས་ན་སྦྱོར་བ་མི་བྱེད། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཚིག་ཉིད་དེ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་
བ་རྟོགས་པ་ནི་བརྗོད་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཚིག་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་སུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་འོན་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བརྗོད་
པ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཚིག་ལས་རྟགས་ཀྱང་རྟོགས་པ་མེད་ན་གང་ཁོ་ན་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་དེའི་རྟགས་ཚད་མ་འགའ་ཞིག་ལས་དེ་འདིར་རང་ཉིད་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དྲན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཙམ་ཡིན་པ་

189-1-222b

དེའི་ཚེ་རྟགས་བདག་ཉིད་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་ཀྱི་ཚིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གིས་ན་དམ་བཅའ་བ་བརྗོད་པ་དང་མ་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དེ་རྟགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཁོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་རྟོགས་པས་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྟགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་དེས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དམ་བཅའ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དེ་རྟགས་ཀྱང་རེ་ཞིག་
འདིར་མ་བརྗོད་པ་ཡིན་ན། གང་དེ་སྔར་གྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པས་མ་ཡིན་ན་ཅི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དམ་བཅའ་བ་བརྗོད་པར་ཁས་ལེན་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པ་ལ་དམ་བཅའ་བ་མི་བརྗོད་པ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བས་དེའི་དོན་ལ་འདི་སྦྱོར་བ་
མ་ཡིན་གྱི་ཆོས་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་བརྗོད་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དེ་དེ་བཞིན་དུ་ན་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན་དམ་བཅའ་བ་སྨོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་དམ་བཅའ་བ་བརྗོད་པ་མེད་པར་ཡང་རྟོགས་པ་མཐོང་བ་དེའི་
ཕྱིར་དེའི་དོན་ལ་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་དགོད་པ་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་རྟོགས་པ་ག་ལ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ་
འགའ་ཞིག་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། བཏང་སྙོམས་སུ་འདུག་པ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཚང་བ་གང་ཡིན་པ་ཁོ་ནས་ཕན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན་ལ་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་སྒྲ་ཡང་བྱས་པས་ཤེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པའམ། ཡང་ན་གང་གི་ཚེ་བརྟག་པ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་པས་སྦྱོར་བ་གཉི་ག་རྟོགས་པ་

189-1-223a

ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་དང་མ་ངེས་པ་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྨོས་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་སོ། །གང་གི་འབྲེལ་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་མི་རྟོགས། དེ་ལྟ་ན་གང་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་པ་ན་འབྲེལ་པ་
བཤད་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་བཟླས་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་བྱས་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་འགལ་བ་སྟེ་ཁྱབ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ལ། གང་བྱས་པ་དེ་ནི་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ནི་འཁྲུལ་པས་མ་ངེས་
པ་ཡིན་པར་ངེས་སོ། །ཚུལ་གསུམ་པས་རྟགས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་སྟོན་པའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གང་ལ་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཆོས་ཅན་ལ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་དེ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། 
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་སྤྱིའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཁྱབ་པ་ཆོས་ཅན་གང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་དང་དོན་མཐུན་པ་ལ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་
མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཡང་རྟོགས་པ་དང་། ཤུགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་གང་ལ་ངེས་པ་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཡང་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པ་ནི་ཅུང་
ཟད་ཅིག་དོགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་བརྡ་ལ་ལྟོས་ནས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ལ་ལར་དཔེ་གང་ལ་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པ་དེ་དང་དེས་རྟོགས་པ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་བརྡ་བཟུང་
བ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ལུང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་བརྡ་ལ། གཞན་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ལ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་དོ། །དེའི་བརྡ་བསྟན་པ་ཉིད་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་

189-1-223b

ལུང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་གལ་ཏེ་དེ་ལས་རྟོགས་པ་དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་བརྡ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་མེད་ན་མི་
འབྱུང་བའི་དོན་བསྟན་པ་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གོ་བར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་བརྡ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྩོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བཤད་དོ། །རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉེས་པས་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་སྐྱོན་དུ་གྲགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ། 
དེའི་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་རྟོགས་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དམ་བཅའ་བ་བརྗོད་པ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ཅི་ཡང་མེད་པ་
ཁོ་ནའོ། །རང་ཉིད་ཀྱང་འདི་བརྗོད་པའི་རིམ་པ་གང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་དེ་ཁྱད་པར་དུ་བསལ་ནས་གཞན་ལ་རྟོགས་པ་རིམ་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་གཞན་སླུ་བ་གཡོ་ཅན་གྱི་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་རང་ལ་ངེས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རང་ལ་ངེས་པ་སྐྱེས་པར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་ངེས་པ་སྐྱེས་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་ལ་ཡང་ཕན་པར་དགའ་བས་སྒྲུབ་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ནི་དེའི་རིགས་པར་གྱུར་པ་ལའོ། །བདག་ཉིད་ནི་རྒོལ་བ་འདིའོ། །གཞལ་བྱ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་ཉེ་བར་
བསྟན་པ་སུ་ཞིག་གིས་བརྗོད་པ་མེད་ཀྱང་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་སུ་གཞལ་བར་བྱ་བ་ལ་རྟོགས་ལ་གཞན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟོན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་གཞལ་བྱ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྔར་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་གང་སྔ་མའི་གཞལ་བྱ་
རྟོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ལས་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རིམ་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཅི་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དེ་གཞན་དག་རྨོངས་པར་འགྱུར་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་རིམ་པས་

189-1-224a

རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ན་ཅིས་ན་དེས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་རིམ་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། ཡང་ན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་པའི་རིམ་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་དེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ནའོ། །གཞལ་བར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམ་བཅའ་བ་བརྗོད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་དོ། །གང་ལས་གཞན་དུ་ཡང་ནི་མེད་ཀྱང་དེས་རྟོགས་པ་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །
དེ་ལྟར་དམ་བཅའ་བའི་ངག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་བསལ་བས་གཞན་དག་གི་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་དང་མཇུག་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ངག་བསལ་བ་ནི་རིགས་པ་ལྷག་པར་བཤད་པ་ནི་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ལས་
ཀྱང་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་ནི་ཉེ་བར་གཏོད་པ་དང་མཇུག་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ཤིང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དཔེ་ལ་ལྟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་སྦྱར་བའམ། དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་
པ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་གཏོད་པའོ། །དམ་བཅའ་བ་སླར་བརྗོད་པ་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་པས་དམ་བཅའ་བའོ། །འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བས་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་
པ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཉེ་བར་གཏོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པ་བཏུབ་པའི་ཕྱིར་ནི་སྐྱེའོ། །འདིར་འོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་རེ་ཞིག་དམ་བཅའ་བ་ནི་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་སྔར་གཅད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ངེས་པར་
དཔྱད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྟ་རེ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཉེ་བར་གཏོད་པ་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་དཔེ་མཐོང་བ་ནུས་པས་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན་ལ་ཉེ་བར་མ་བསྡུས་པ་དེ་སྲིད་དུ་གང་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པར་འགྱུར། རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་མཐོང་བ་ནི་ངེས་པའི་ཤེས་པ་

189-1-224b

འདིས་དོན་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཐོག་མར་ས་ཕྱོགས་ལ་དུ་བ་མཐོང་ན་དེ་ནི་གང་དང་གང་ལ་དུ་བ་བདག་གིས་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ལ་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་མེས་ཁྱབ་པ་དྲན་པ་དང་། དེས་ན་འདི་ན་ཡང་དུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་སླར་ངེས་སོ། །དེ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་གཞན་གྱི་
རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཉེ་བར་གཏོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཇུག་བསྡུ་བ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ཡང་སྔར་སྒྲ་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི་ད་ལྟར་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་འོངས་པའི་དོན་དེ་ཤེས་པའི་དོན་འདིས་མཇུག་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །
མ་ལུས་པའི་ཚད་མའི་བྱ་བ་འདིས་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དམ་བཅའ་བ་ནི་ལུང་ངོ་། །གཏན་ཚིགས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །དཔེ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །ཉེ་བར་གཏོད་པ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བའོ། །དེས་ན་ཚད་མ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་བྱ་བ་ཡང་མཇུག་བསྡུ་བས་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་སྙམ་པ་དེ་དག་བསྟན་པ་ནི། རེ་ཞིག་ཁ་བྱའི་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་དོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁ་བྱ་ནི་གཅེར་བུ་སློབ་དཔོན་ནོ། །དེ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་མིང་རྩེག་མ་འབྲི་བ་ལ་ཆགས་པ་དེས་ན་དེ་ལྟ་བུ་གཞན་གྱིས་བཤད་པའི་དེའི་སྟེང་
དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་རིགས་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྤང་བར་བྱའོ། །མིག་ཚུགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རེ་ཞིག་འདི་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་སྨོས་པ་ཙམ་
གྱི་ངག་གིས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ཅིས་ན་མ་ཡིན་ཇི་སྲིད་དུ་ཇི་སྙེད་པའི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་བརྗོད་པ་ན་ཁོ་བོ་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་རང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ལ་དེ་སྲིད་དུ་ཉུང་བ་དང་ལྷག་པར་ཆགས་པ་མེད་པའི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་
གཏན་ཚིགས་དང་། དཔེ་དེའི་ནུས་པ་ལ་ཉམས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འདི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་གང་གིས་རྟོགས་པ་མི་སྐྱེ། དེ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པས་དམ་བཅའ་བ་དང་ཉེ་བར་གཏོད་པ་དང་མཇུག་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་སྨོས་པའི་ཕྲེང་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཡང་ན་བྱིས་པ་

189-1-225a

འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་གཏོད་པ་དང་མཇུག་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་སྤྲོས་པའི་ཕྲེང་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཡང་བྱིས་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ནི་མཚན་
ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་དམ་བཅའ་བ་ནི་ཉེ་བར་གཏོད་པ་དང་མཇུག་བསྡུ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡང་གལ་ཏེ་ཚད་མས་ངེས་ན་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱས་ཁྱབ་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་བའམ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དེ་འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་
གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དམ་བཅའ་བ་མེད་ཀྱང་རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟ་བུའི་གོ་བར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བ་མེད་པས། དེའི་བསལ་བར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་མེད་པ་ལ་ཅིས་ན་ཞེན་པར་བྱེད། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་འཕེན་པའི་ནུས་པས་སྟོང་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་
བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྒོལ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེས་འཕངས་པའི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དམ་བཅའ་བའི་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་གཞན་དུ་བསྟན་
བཅོས་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པས་སྨྲས་པའི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གང་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་དེས་ན་ཁོ་བོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་རྟོགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པས། ལས་ལ་ངེས་པར་དཔྱད་པ་ཉིད་དེ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་
འཇིག་རྟེན་པའི་རིགས་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལས་གང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་དེས་ན་ལས་ལ་ངེས་པར་དཔྱོད་པ་དེ་མེད་པར་གྱུར་པའི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་
ཇི་ལྟར་འགྱུར། ནང་ཡང་མེ་དང་དུ་བའི་འབྲེལ་པ་སེམས་ལ་རྣམ་པར་གནས་ཀྱང་གང་ན་མེ་ཡོད་ཅེས་མེ་ཚོལ་བ་ན་དུ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མེ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ངེས་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་པར་འགྱུར། ཡང་ན་རེས་འགའ་དེ་ལ་

189-1-225b

མཐོང་ངོ་ཞེས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བསྟན་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཞོ་ལ་སོགས་པ་ཟོས་ནས་རེས་འགའ་དུ་བ་ལས་མེ་རྟོགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས། ཞོ་ལ་སོགས་པ་ཟོས་པ་ཡང་རེས་འགའ་ཞིག་ཅིས་ན་སུ་ཞིག་གིས་བརྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གང་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ལུང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྒོལ་བའི་ཚིག་
ཉིད་ལུང་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་དོན་མེད་དོ། །ཡང་ན་དམ་བཅའ་ལུང་དུ་སྨྲ་ན་ལུང་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ཕྱོགས་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་ལུང་འགའ་ཞིག་ལས་བཤད་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ལུང་དམ་བཅའ་བ་ཡིན། གཏན་ཚིགས་
རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཙམ་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་གྱི་དེ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དཔེ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར། ཉེ་བར་གཏོད་པ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེའི་བྱེད་པ་
ཉེ་བར་བསྡུ་བ་ཡིན། ཉེ་བར་གཏོད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ངེས་པར་དཔེ་མཐོང་བའི་ནུས་པས་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན་ལ་ཉེ་བར་གཏོད་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་གཏོད་པར་བླའི། ཅི་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡིན་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ནུས་པས་གཏན་ཚིགས་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་འགྱུར་བས་ཕྱོགས་
ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པར་མི་བྱ་བས་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གང་ལ་དམ་བཅའ་བ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སྦྱོར་བ་མི་འདོད་དེ། དེ་ལ་དེ་ཡང་བརྗོད་པ་གང་ལས་མཇུག་བསྡུ་བར་འགྱུར་སྙམ་ན། ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ན་འདི་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་ཙམ་གྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་གང་གི་སྦྱོར་བས་སྦྱོར་
བ་ན་ཚིག་ཡན་ལག་ལྔ་པའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངག་གིས་དམ་བཅའ་བ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་སྦྱོར་བ་མི་རིགས་ཏེ། སྔར་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་དཔེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་ངེས་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ག་ལས་ཤེ་ན་ཐམས་ཅད་དུ་
གང་གི་ཚེ་སྔར་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ་ཕྱི་ནས་ཁྱབ་པའམ། ཡང་ན་སྔར་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ་ཕྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་དེའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་རིགས་པ་ཅན་གྱི་གཏན་

189-1-226a

ཚིགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེས་ན་དེའི་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་དག་གོ་ཞེས་
བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་སྨོས་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རིམ་པ་ངེས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཉི་ག་ལ་ཡང་དོན་ཐ་དད་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ་གང་ལ་ཡང་ཚུལ་གསུམ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་
ལྡོག་པ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་ནམ། ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཞིག་མེད་པ་དེས་ན་གང་ལས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བར་སེམས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་གང་ལས་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ན་གཉིས་ཀ་སྨོས་སོ་ཞེ་ན། གཉིས་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཆོས་མཐུན་པ་དང་
ཆོས་མི་མཐུན་པ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོས་ཆོས་ཐ་དད་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཁོ་ན་ཆོས་མཐུན་པ་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་དག་གིས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་
ན་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡོད་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡོད་པ་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་སྒྲ་ལས་རྟོགས་ཀྱི་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ན་དེ་ཅིས་ན་བརྗོད། གལ་ཏེ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ་གང་གི་ཚེ་ཆོས་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བས་དེའི་རང་བཞིན་དུ་མ་འཕངས་པ་དེའི་ཚེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་པ་ཅི་དེ་ལྟར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་སྲིད་དོ། །གང་བྱས་པ་དེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་
གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ་བསྒྲུབ་བྱས་ཁྱབ་པ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི་དོན་གཞན་ལ་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་འཕེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ལས་གཞན་ལ་

189-1-226b

ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱས་པ་ཉིད་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱས་པ་ཉིད་ཡོད་པས་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་དེ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་མི་རྟག་
པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་མི་འགྱུར་བའམ། ལྡོག་ན་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བས་ཇི་ལྟར་དེ་ལས་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཉེས་པ་འདི་དག་མེད་དེ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་མི་རྟགས་པ་ཉིད་དེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་
པ་དང་བསལ་བར་མི་ནུས་སོ། །བྱས་པ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཙམ་ལ་ལྟོས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་འདིས་སྤོང་བར་བྱེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་མེ་ལྡོག་པས་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་དུ་བ་ལྡོག་པ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ནི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེས་དེ་ལ་ཁྱབ་པ་ན། དེ་མེད་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལ་དོན་གཞན་པའི་དུ་བ་མེ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཡོད་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་དག་གང་ལ་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་
པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །འདིར་དཔེ་ནི་དཔེར་ན་བྱས་པ་ཉིད་དང་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་ཟློག་པ་སྟེ་གཅིག་ལྡོག་པས་གཞན་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་
ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཡོད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པ་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་གདོན་མི་ཟ་བར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་སམ་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་
སྦྱོར་བ་གཅིག་གིས་གཉིས་པ་འཕེན་པས་བདག་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འཕངས་པས་དེ་ཡང་ཅིག་ཤོས་ནི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཡང་ཚུལ་གསུམ་པ་རྟོགས་པས་གཅིག་ནི་ཚིག་གིས་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་དོན་གྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པའི་སྦྱོར་བ་

189-1-227a

ཁོ་ནས་དགག་པའི་སྒོ་ནས་སམ་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་ཀྱི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཏེ་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པའོ། །ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་དག་གཉིས་ཀས་མ་ཡིན་ལ། དེའི་དོན་གྱིས་ཡིན་ཏེ་གང་
ཡང་རུང་བ་ཁོ་ནས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ཅན་དེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་ནམ་ལྡོག་པ་ཅན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་འདི་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་ནི་གཉིས་པ་འཕེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་པུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་
སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་སམ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ངག་གཉིས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གི་སྦྱོར་བ་དངོས་སུ་སྒྲ་ཡིས་བསྟན་པར་འདོད་པ་ནི་དོན་མེད་པས་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་བསལ་བ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་དེའི་
རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གྲུབ་བོ། །དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མེད་ན་མེད་པར་ཡང་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་གང་གི་བདག་ཉིད་མེད་པས་མེད་པར་
རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་བདེན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་བཤད་པ་ན་དེ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་གསུངས་པ་ཇི་ལྟར་གཞན་པ་དང་འགལ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་འགལ་བ་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ན་བསྣན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དང་དེའི་དོན་དུ་ཡང་
མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་པ་དང་འགལ་བ་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་གིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་ཆོས་གཞན་དང་ལྡན་པས་གཞན་ཡིན་ན། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་ཉིད་ཁོ་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ཏེ་

189-1-227b

ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་འགལ་བ་དང་། ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེའི་མི་རྟག་པ་ལས་གཞན་པ་དག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་དོན་ལ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །
དྲོ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དང་འགལ་བ་ནི་གྲང་བ་སྟེ་གྲང་བ་ཡང་མ་ཡིན་དྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཡང་རྣམ་པར་བཅད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དྲོ་བ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེས་གོ་བ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདིའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་གྱི། སློབ་དཔོན་གྱིས་
བཤད་པ་གང་གི་ཚེ་གཅིག་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་མེད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་གྱི་འགལ་བ་དང་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ན་དེ་ནི་གཞན་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཆོས་མི་རྟེན་པ་དང་འགལ་བ་ཡང་ཡོད་པས་དེ་མེད་པ་ལས་གཞན་པ་དག་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་འདོད་པ་དང་། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་
བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་སམ། ལྡོག་པས་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་དག་བརྗོད་པས་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དོན་གྱིས་ཅིག་ཤོས་འཕངས་པར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་
ཡིན་གྱི་སྒྲ་ཙམ་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ་སྙམ་ནས། གཞན་གྱིས་གང་གིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་
གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་འདྲི་བའི་བསམ་པ་ནི་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱས་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་དང་མ་བྱས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གང་རེ་ཞིག་མ་བྱས་པར་ཡོད་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཁོ་ནར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་ཁོ་

189-1-228a

ན་ལས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ། ཡོད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཡོད་པ་དང་བྱས་པ་ཉིད་དེ་དག་ཀྱང་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་འཇིག་པ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་འཇིག་གོ། །བྱས་
པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ལུས་པ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པ་ནི་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྣམ་པས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། བསྣུན་དང་མེ་དང་འབྲེལ་
པ་ནི། །འཇིག་པའི་རྐྱེན་དུ་ཉེ་བ་ཡིན། །གང་གི་ཚོགས་པ་མེད་པ་ནི། །བུམ་པ་ལ་སོགས་འཇིག་པ་མེད། །ཅེའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་པས་གཞན་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཁས་བླངས་པས་དེ་འདིར་ཡང་
ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེའི་ཐ་སྙད་ཅིས་ནི་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡང་བསྟན་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པའི་དབང་གིས་རང་བཞིན་ཡིན་པ་སྔར་བསྟན་ཟིན་ལ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྗོད་པས་
དེ་གང་གིས་ཕྱོགས་སྔ་མའི་གོ་སྐབས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་འོན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་སྐད་ཅིག་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མཐར་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པར་བསྟན་
པས་ལྟོས་པ་མེད་པར་འཇིག་པ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་བཤད་པ་དེའི་ཞར་ལ་བྱུང་བས་བྱས་པ་དང་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་བསྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ་དོན་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་
དང་འགལ་བས་ན་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་ཙམ་ཁོ་ན་ཞེས་སྔར་བཤད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། སྤྲོས་པར་འདོད་ནས་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡོད་པ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ནར་ངེས་ཏེ་རྒྱུ་མེད་ན་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་ངེས་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་

189-1-228b

རོ། །དེས་ན་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡོད་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་གྱི་རྟག་པ་ནི་ཡན་ལག་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྟག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་དེ་ལ་འབད་པ་མ་མཛད་དོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ནི་ཡོད་པའི་སྤྱི་དང་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མའི་རང་བཞིན་དུ་ཡུལ་དང་དུས་དང་
རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པའི་དོན་བྱེད་པར་འགལ་བ་དང་ཕྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པས་སྐྱེ་བ་ཙམ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྔོན་གྱི་
སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡོད་པ་དང་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཐར་རྒྱུས་བྱས་པའི་འཇིག་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་ཕ་རོལ་པོ་འདོད་པ་དེ་ནི་ལྟོས་པ་མེད་པའི་རིམ་པས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་གི་བྱས་པ་འཇིག་པ་སྟེ། 
གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་ནི་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལས་ཡིན་དེ་གློ་བུར་བ་འབའ་ཞིག་གི་རང་བཞིན་མི་རིགས་ཤེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་དེ་ལས་འབྱུང་བ་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་དངོས་པོའི་རྒྱུའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ནས་འཇིག་པ་ནི་འཇིག་པའི་
ངང་ཅན་ནི་ཁབ་ཀྱི་རྩེ་མོར་ཡུངས་ཀར་གྱི་གནས་མེད་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་དག་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པ་ནི་གཞན་གྱིས་བཅོལ་བ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་པ་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། 
དེ་བཅོམ་པ་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ནི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ཆ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པའམ་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་གནས་སྐབས་གཞན་པའམ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་
ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཞིག་ཡིན། གང་ལ་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་བྱེད་པ་ལས་གཞན་ནི་བསམ་པར་མི་བྱའོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ལ་ལ་ཞིག་ལ་འདིར་འཇིག་པ་རྒྱུའི་ནུས་པས་ནི་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་

189-1-229a

པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིས་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་བསྟན་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་མི་བརྟེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་མི་བྱེད་དོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལྡོག་པས་སོ། །གནས་པའི་བདག་ཉིད་ལྡོག་
པ་མེད་པ་གཞན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱེད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ནི་དོན་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་གཞན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་རྒྱུའི་བྱེད་པ་བརྟག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་གསུམ་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་
པ་ནི་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་པ་རྒྱུས་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ནས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་བསམ་པ་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པས་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པས་ཞིག་
ནས་མེད་པ་དེ་ཡང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བ་ན་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིས་བྱུང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ནི་ཞོ་ལ་འོ་མ་མེད་པ་ལ་ཞིག་ནས་མེད་པར་བཤད་པའི་རྣམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཞིག་ཀྱང་། དངོས་པོ་
གཞན་གྱིས་དབེན་པ་ཡི། །མི་དམིགས་པ་ལས་སྲིད་པ་ན། །དེ་ཡི་དེ་ནི་དངོས་མེད་འདོད། །ཅིས་ན་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་འདོད་པ་དེ་དང་དེ་དག་བསལ་བ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཕྱི་མ་
ནི་དངོས་པོ་གཞན་ཁོ་ན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་པ་ཉིད་དེ། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་གཞན་རྒྱུར་ཁས་བླངས་པ་ན་མེ་ལ་སོགས་པ་བུད་ཤིང་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་དངོས་པོའི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་གནས་
སྐབས་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྔར་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལས་གཞན་པ་དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཡང་དོན་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པ་ན་ཉེ་བར་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་

189-1-229b

གཞན་ཞིག་ནས་མེད་པའི་ངོ་བོ་དེ་སྐྱེད་པ་ནི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཞིག་གནས་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ་འཇིག་པ་འདི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་དངོས་པོ་དེ་ལྟར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་
ནས་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞིག་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཡོད་པ་ལས་དེ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཚིག་ལ་མཁས་པའི་ངོ་མཚར་དེ་གང་ཡོད་པས་ལྡོག་པ་ཡིན། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཁས་མ་བླངས་པས་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་གཞན་པ་སོལ་བ་
ལ་སོགས་པ་ལ་ལྡོག་པར་བརྗོད་ན། དེའི་དོན་འདི་གྲུབ་ཟིན་པས་སོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡོད་པས་དེ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མི་རིགས་ཏེ་མེ་
ལ་སོགས་པས་དེ་སྐྱེད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་ཤིང་ཉེ་བར་བཅོམ་པས་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བས་འདི་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉེ་བར་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག །གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་ནི་སོལ་བ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་སྔ་མ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །
དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངང་གིས་ལྡོག་པ་ན་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་མེ་ལ་སོགས་པས་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ནི་མཛེས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡིན་ན་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གཞན་པ་ལ་ཞིག་ནས་མེད་པ་
འདིའི་འགྱུར་བ་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ནི་མར་མེ་དང་བློ་ལ་སོགས་པ་ཞིག་པ་དེ་དག་གང་ལས་དངོས་པོ་གཞན་པའི་ཞིག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ། གལ་ཏེ་དེ་ཡང་མི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ལ་ཞིག་པར་དམིགས་སོ་ཞེ་ན། མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་མི་གསལ་བར་འགྱུར་
བ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཐོབ་མི་གསལ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནུས་པ་ནི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་དཔག་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཇི་ལྟར་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པར་བརྟག་པར་བྱ། ཡང་ན་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་

189-1-230a

པའི་ཉེ་བར་དམིགས་སུ་རུང་བ་མི་གསལ་བ་ཡིན་ན་འདི་ལ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཚད་མ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མཁས་པ་ནི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཚིག་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། བློ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྱུར་
བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་གཞན་དུ་བྱས་པའི་བརྟག་པ་རྒྱས་པ་ཞར་ལ་བྱུང་བས་ཆོག་གོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གཞན་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
རང་བཞིན་གཞན་པ་འདི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སོ་ན་འདུག་པའི་ངོ་བོ་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་གྱུར་པ་སྒྲིབ་པར་ཡང་ཉེ་བར་དམིགས་སུ་མེད་པས་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་གཞན་ནི་འཇིག་པའི་
རྒྱུས་མི་བྱེད་པས་སོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་བྱེད་པ་མེད་དོ་སྙམ་ནས། འཇིག་པའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ག་ལས་ཤེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་དང་མ་ཡིན་པར་དགག་པར་ཡང་། བརྗོད་པས་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པ་མི་གཞན་གྱི་འབྲས་བུར་ཁས་ལེན་པར་
བྱེད་པ་ན་ཅི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལས་དོན་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་བཤད་ཟིན་པའི་སྐྱོན་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ནི་མེད་པར་དགག་པ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་འདི་མེ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་
ཁས་ལེན་ཏེ་དེ་ཡོད་ཀྱང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་གང་ལ་ཡིན། སྔ་མའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ངེས་པར་མེ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་དེའི་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ལ་གཞན་ཡང་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། ཤེས་
པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱུར་པ་ན། །དེ་ཡོད་པར་ནི་ཉེ་བར་དམིགས། །ཞིག་ལ་ཞིག་པའི་ངོ་བོ་དེ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུར་འགྲོ་བ་མིན། །དཔེར་ན་སྔོན་མེད་ལས་བྱུང་བའི། །དངོས་པོ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན། །བྱུང་ཟིན་པ་ནི་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་མ་ཡིན། །ཅེས་སྨྲ་བ་ན། དངོས་པོ་

189-1-230b

དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིའི་དགོངས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་གཞན་པའི་ཚོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཙམ་ཉིད་ན་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་ཞིག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བྱེད་པ་པོའི་བྱེད་པ་མི་སྲིད་དེ་སྲིད་ན་ནི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ལ་དེ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་མ་
བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བར་ཁས་བླངས་པས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་བྱུང་བ་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པར་བརྗོད་ཀྱི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ། །
གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར། རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའམ། དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན། དངོས་པོར་གང་གིས་བརྗོད། ཅི་
ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་དེ་དག་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་ཡུལ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། འདི་ནི་འབྲས་བུ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡིན། གལ་ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འབྲས་
བུར་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་ཤེས་པ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་ཡང་ཤེས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་དང་བདོག་གོ་ཞེས་མཁས་པས་བརྗོད་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་ཡིན་པ་དང་མཆིས་པ་དང་བདོག་པ་སྒྲའི་མིང་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ན་དོན་
ལ་ཐ་དད་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་བྱུང་བ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་འགལ་བའི་ཕྱིར་གང་གི་ཕྱིར་མ་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པར་བརྗོད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ། གལ་ཏེ་ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་གིས་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཤེས་པའི་
བདག་ལ་སོ་སོར་སྣང་བས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་

189-1-231a

དང་འབྲེལ་པ་ཡིན། ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་མངོན་པར་གྱུར་པ་དང་ཤེས་པའི་ཡིན་པས་ཀྱང་རྒྱུའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཡུལ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་བློ་ནི་རང་གི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་
རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་དང་མེད་པར་དགག་པ་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་དེའི་ངོ་བོར་མི་བྱེད་པས་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་ལས་དེ་ཐ་དད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་འབྱུང་བ་ལས་འགལ་བ་མེད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་ཟིན་པའི་ཡོད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་ངོ་བོའི་རྣམ་པས་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་ཡིན། དེ་ཉིད་དགག་པའི་དོན་དུ་གཅིག་པར་འགྱུར་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲུབ་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ན་ཅུང་ཟད་ཅིག་རྣམ་པ་འགས་ལྡོག་
པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཐ་དད་པས་དེ་ལས་བཟློག་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་བཤད་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་འགའ་ཞིག་གིས་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིས་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པར་བཤད་པར་འགྱུར་ན། དེ་དག་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དོ། །ཐ་དད་
པ་མེད་ན་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྐབས་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ་དངོས་པོ་ལྡོག་པའི་སྐབས་སུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་གཞན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོས་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོས་མེད་ན་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ཡིན་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་བུམ་པ་དང་ལ་ལ་ཞིག་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་མེད་པ་འདི་མེ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་དེ་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ཅིས་ན་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་མི་འགྱུར། འདི་ལྟར་མེ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་བྱེད་པར་
དོན་འདི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་མེད་པས་ན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཉེ་བར་བཅོམ་པ་ལས་ཞིག་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དེ་ཉེ་བར་བཅོམ་པ་ཡིན། རེ་ཞིག་ཞིག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བུད་ཤིང་ཡོད་པའི་དུས་སུ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

189-1-231b

མེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མངོན་པ་ཉིད་དུ་དེ་དག་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་པ་ན་ཞིག་པའི་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པ་དང་དུས་མཉམ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཞིག་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གནས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐུག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཞིག་པ་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་མེ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ན་ལྡོག་པ་དེས་ན་འདི་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་གཞན་ལྡོག་པ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཉིད་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་
པར་ཅིས་ན་མི་འགྱུར། འབྲས་དང་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ཡང་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཤིན་ཏུ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་འཕོ་བ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཞིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་
པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་ཀྱང་དེ་ལ་གནོད་པ་མེད་དེ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་རོ་གཅིག་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སྣང་བས་དངོས་པོའི་སྟོང་པ་ཉིད་སྤངས་ན་གཞན་པ་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཐོང་བ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ཡང་རྒྱས་པར་ནི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པར་གྲུབ་པར་དཔྱད་ཟིན་པ་དེ་རེ་ཞིག་འདིར་གཞག་གོ། །དེའི་
ཕྱིར་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ཅུང་ཟད་ཅིག་འབྱུང་ངམ་མི་འབྱུང་ཞེས་ཁས་བླངས་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་དག་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅུང་ཟད་ཅིག་འབྱུང་བ་མེད་དེ་འོན་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་རང་ཉིད་མི་གནས་པའི་ངོ་བོ་བྱུང་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མེད་པ་ནི་འདིའི་འམ་གཞན་
པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་མེད་པས་ན་དངོས་པོ་གཞན་པའི་དངོས་པོ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་མེ་ལ་སོགས་པ་ཕྲད་པས་ནི་བྱ་བ་དགག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས། བྱེད་
པ་པོ་མ་ཡིན་པ་རྒྱུ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་ཡང་མེད་དོ། །འགའ་ཞིག་མི་ནུས་པས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མི་རིགས་པ་དང་དེ་ཉིད་དོན་མེད་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོས་མི་

189-1-232a

གནས་ན་གནས་པར་མི་ནུས་ཏེ་ཁབ་རྩེར་ཡུངས་ཀར་བཞིན་དུ་དེ་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ། རང་བཞིན་ནི་གནས་པར་མི་ནུས་ཏེ་ཁབ་རྩེར་ཡུངས་
ཀར་མི་གནས་ན་འབད་པས་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ནི་གང་ཞིག་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དཔེ་
རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ལ་རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པས་ཁྱབ་ལ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བསྟན་པ་ནི། དེའི་བདག་ཉིད་ལ་གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་དེའི་བདག་ཉིད་མེད་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ན་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་
ཉིད་མེད་པས་བདག་ཉིད་མེད་པ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ནི་ཕྱི་ནས་སོ། དེའི་བདག་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་དུའོ། །རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའི་འབྲས་བུའོ། །
གལ་ཏེ་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་འཇིག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་བསྡུ་བའོ། །འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་འདི་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་མི་ལྟོས་པ་དག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་
གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི། དེའི་རང་གི་ངོ་བོས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་དོགས་པའི་གོ་སྐབས་ནི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །
གང་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། ཆུ་དང་ཞིང་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་ནས་ཐ་དད་པ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་རང་བཞིན་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་ལ་

189-1-232b

སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་འཇིག་པ་ནི་བདག་ཉིད་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ས་བོན་ལ་སོགས་ལ་བཞིན་དུ་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་དུ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པས་
མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་འདི་རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པས་སོ། །ཕྱི་ནས་ཞིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྦྱང་བ་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་
པས་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྒྱུར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་ངོ་ཤེས་པའི་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དང་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་
ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ག་ལས་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་མ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་སྔར་མེད་པའི་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་ཡང་དག་པར་འབྲེལ་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ལས་བྱུང་
བ་ངོ་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་མངོན་སུམ་ལས་གཙོ་བོའི་ཚད་མ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་དེའི་ཡུལ་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པའི་གནོད་པ་ཡོད་པས་འདི་དག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་དོགས་པ་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་
པ་འགལ་བའི་ཆོས་གནས་པས་སོ། །དེ་དག་གི་གནས་སྐབས་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པའོ། །དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ནི་ཞེན་པས་སོ། །འདི་ལྟར་འབྲས་ཀྱི་ས་བོན་ནི་དེའི་མྱུ་གུའི་རྒྱུའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་
དེ་ཡོད་ན་འབྲས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ཡོད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །ནས་ཀྱི་ས་བོན་ཡང་དེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཡོད་ན་འབྲས་ཀྱི་མྱུ་གུ་མི་དམིགས་སོ། །དེས་དབེན་པའི་ནས་ཀྱི་ས་བོན་འཛིན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ངོ་བོས་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གནས་སྐབས་

189-1-233a

ཀྱི་ས་བོན་ནི་དེའི་མྱུ་གུས་དབེན་པ་དང་དབེན་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་འཛིན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཅིས་ན་ངེས་པར་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པར་འདོད་པ་ཉིད་དེ་གནས་སྐབས་
ཅན་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཞན་གྱིས་དབེན་པ་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པས་དབེན་པར་རང་གི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གནས་སྐབས་ཅན་དང་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་
ཐ་དད་པ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་གཞན་ཡིན་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་གནས་སྐབས་རྣམས་མཐོང་བའི་ངོ་བོ་ནི་ཐ་དད་པའི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུར་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པ་དེ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཐ་མི་དད་པ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ཇི་ལྟར་གནས་སྐབས་
སུ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གལ་ཏེ་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཐ་དད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་མདུན་ན་གནས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་འདི་གནས་སྐབས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེས་གནས་སྐབས་དེ་དང་ལྡན་པ་ཐ་དད་པ་དང་
དེ་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་འགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལོང་བའི་འདོད་པའོ། །དེས་ན་འདི་མངོན་སུམ་གྱིས་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་གཞན་དུ་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མི་བཟློགས་སོ། །དེས་ན་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའམ། 
གནས་སྐབས་ཅན་དེ་བཞིན་དུ་གནས་སྐབས་རྣམས་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་གནས་སྐབས་ཅན་དང་དེའི་གནས་སྐབས་ནི་བདག་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ན། རྣམ་པ་འགས་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དངོས་པོ་
གཞན་ཞིག་འདོད་པར་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་དེ་རྣམ་པ་འགས་ཐ་དད་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་རང་བཞིན་གཅིག་པར་ཤིན་ཏུ་ཐ་མི་དད་པའི་གནས་སྐབས་དང་ལྡན་པ་ནི་བརྒྱུད་པས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དངོས་པོ་གཞན་པ་ཞིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཐ་དད་པའི་

189-1-233b

རྒྱུ་མཚན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་གཞན་ཡིན་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རེ་རེ་ལ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བརྟག་པ་བདག་ཉིད་བསླུ་བར་བྱ་བའམ། 
དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནམ་པར་དཔྱད་ན་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ངོ་བོར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འགས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་གནས་སྐབས་ཅན་གྱི་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། 
སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གནོད་པས་ཇི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་
རང་བཞིན་ཅན་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་ཀྱང་སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གནས་སྐབས་ཅན་འགའ་ཞིག་ཡོད་དུ་ཆུག་ཀྱང་དེ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་སྐྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་
བདུན་པའི་གཉིས་པའི་ཚིག་ཡིན་པས་དེའི་ཚེ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དོན་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་དང་། འདི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་
པར་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པར་གྲུབ་བོ། །ཐ་དད་པར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་དེ་ལ་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་ཆོས་འགལ་བ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་ཁོ་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པས་གནས་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་ནུས་
པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་གཅིག་ཏུ་ངོ་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་དག་སྐྱེད་པའི་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་

189-1-234a

གནོད་པར་ཇི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར། དེའི་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ནི་བརྫུན་པ་ཉིད་དོ། །དབང་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འཇུག་པ་ཡོད་པ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་དུ་ག་ལ་འགྱུར། 
དོན་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་གང་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མར་འགྱུར་ན་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདྲ་བ་གཞན་
བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ཡིན་ཏེ། སྐྲ་ཤད་དང་ཆུ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་སྙིང་འཕྲོགས་པ་རྣམས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པས་བསམ་པར་བྱའོ། །དེས་ན་ཡོད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེའི་ཐ་དད་པ་ཉེ་བར་མི་རྟོགས་པས་བྱིས་པ་རྣམས་གང་གི་
ཚེ་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་པས་མི་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འདིའི་དེ་ཁོ་ན་ངེས་པར་གྱུར་ན་ངོ་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་རྣམས་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་གཞན་ཞིག་འདྲ་བ་ཐ་དད་པ་ཡང་མེད་དེ་རང་གི་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་འོངས་པའི་རང་བཞིན་
གྱི་དབང་གིས་ཁ་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། དོན་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལས་གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་མཁས་པ་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་རྣམ་འགྲེལ་དུ་བཤད་པས་འདིར་མི་སྨྲའོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་
པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་སོ། །རང་གི་ངོ་
བོ་དེ་དང་དེ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་བའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ངོ་བོ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཕྱིས་བཞིན་དུ་ནི་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བ་བཞིན་དུའོ། །སྔ་མ་སྦྱང་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པའི་དུས་སུ་ཡང་རང་གི་

189-1-234b

འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བ་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འདི་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཕྱིས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པས་མདུན་ན་གནས་
པའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་སྔ་མའི་ངོ་བོ་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་སྔར་ཡང་ཅིས་ན་དེའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་གི་ཚེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་དང་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་དེའི་
རང་བཞིན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་དུས་བཞིན་ནོ། །སྦྱང་ལ་སོགས་པ་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་འདི་ཡང་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་ངོ་ཤེས་པས་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐལ་བར་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་
སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གང་དང་གང་གི་ཚེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལ་ལོག་པའི་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་པ་དེ་དང་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འབྲས་ཀྱི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་ལས་ལོག་པའི་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་
པའི་ཀོ་ཏྲ་བའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ། །འབྲས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བ་ལས་སྔར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལས་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་གནོད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་
བས་ངོ་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར། འདིས་གནོད་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། ཚད་མས་མ་ངེས་པར་གྱུར་ན་གང་གིས་ན་གནོད་པ་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པར་འགྱུར། ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་ཚད་མ་གནོད་པ་མེད་
དེ་འོན་ཀྱང་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཡིན་ཏེ་མངོན་སུམ་ནི་གཞན་པས་ཚད་མའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ངོ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་མངོན་སུམ་གྱི་

189-1-235a

བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའི། མངོན་སུམ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད། དེ་ནི་དོན་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་བརྗོད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཡང་དོན་དང་འབྲེལ་པའི་རྟགས་ལས་སྐྱེད་པས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །གལ་
ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བར་བརྗོད་ཀྱང་ངོ་ཤེས་པའི་ཚད་མ་དེ་དང་རྣམ་པ་མཚུངས་པས་གཅིག་ཏུ་སྟོན་ན་ནི་སྔོན་པོ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཕྱེ་བའི་དངོས་པོར་གཅིག་ནས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །མེ་ཏོག་གི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བས་དཔག་པ་ནས་ཐ་དད་པ་ནི་མ་
ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་དེ་ལྟར་མེད་པར་མྱོང་བ་དང་ངོ་ཤེས་པའི་ཚད་མ་འགེགས་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་འཇིག་པའི་གྲུབ་པར་རྒྱས་པར་བྱས་པས་ཆོག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གནས་པའི་རྣམ་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་དེའི་ཕྱིར་མཐའ་མའི་
གནས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་མཐོང་བས་དཔག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེ་ཁོ་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ་སྔར་བྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ནི་དེ་སྐྱེད་
པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་རྣམས་ལ་དེའི་རྒྱུར་བཤད། མྱུ་གུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཉེ་བར་ལེན་ཏོ་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱང་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པའི་དུས་སུ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཐ་མའི་
གནས་སྐབས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་རྒྱུ་ནི་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡིན་ནོ། །བརྒྱུད་པས་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ནི་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱུ་གུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུར་བརྗོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དེའི་ངོ་བོ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་སྐྱེད་
པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དེའི་དེ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་ནི་གང་གི་ཚེ་རེ་ཞིག་ངོ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་རྟག་པ་གྲུབ་པར་

189-1-235b

གཞན་དག་བརྗོད་པས་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་མ་ངེས་པར་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་སྔར་བཤད་པའི་རྣམ་པས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་གང་གིས་ན་དེ་ལས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་མ་ངེས་པར་འགྱུར་ཞེས་
བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་དག་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་སུ་གཞན་དག་བརྗོད་ན། དེ་ནི་འདིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་ལ་ལར་དངོས་སུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་སྐད་ཅིག་མའི་དངོས་
པོ་རྣམས་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཤེས་ཁོ་བོ་ཅག་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་ཡང་སྐད་ཅིག་མའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེའི་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་བྱེ་བྲག་ཀྱང་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་
བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ལ་མ་ངེས་པ་མེད་དོ། །རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་ལས་སྐད་ཅིག་མ་སོ་སོར་སྐྱེ་བས་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཐ་
དད་པས་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་བཞིན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་སྤངས་ནས་དེ་ཡང་གང་གིས་ན་མ་ངེས་པ་ཡིན། རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ལ་རག་ལས་པའི་སྐྱེ་བ་རྣམས་ནི་བྱེ་བྲག་ཉེ་བར་རྟོགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པར་མི་རིགས་སོ། །རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་ན་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །
དེ་སྐད་དུ་ཡང་འདུ་བྱེད་པའི་རྒྱུན་ལས་གཞན་དང་གཞན་པའི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པས་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཅན་དག་འགའ་ཞིག་མཚུངས་པས་ངོ་བོ་འདྲ་བར་ཤེས་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྐྱེད་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞན་དག་མ་ངེས་པ་བརྗོད་པ་ནི་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་དང་ཞིང་ལ་སོགས་པའོ། །མཐའ་མ་ནི་ཐ་མའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་མེད་པར་ཁྱེད་རྣམས་འདོད་པ་ཡིན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རེ་རེ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད། དེས་ན་འདི་

189-1-236a

རྣམས་ཀྱི་རེ་རེ་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི་དེ་དག་གཞན་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མི་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱང་ལ་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཡང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་
ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མི་སྐྱེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པས་དེའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་དག་སེམས་པ་ན། འདིར་མི་བྱེད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་བསམ་པས་སྤྱིའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པ་སྤྱི་ཡིས་ལན་བཏབ་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་
སྟེ་འདིར་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་དོགས་སོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་ལས་མ་ངེས་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར། མཐའ་མའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གཅིག་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་སྐྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དག་ནི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་གཞན་དག་སེམས་པས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་
ཅིག་པ་ནི་ཅིག་ཅར་བའི་རྒྱུར་རུང་བ་རྣམས་སོ། །དེའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་རུང་བས་ཁས་བླངས་པའི་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གཅིག་ཁོ་ནས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བར་ཅི་ཞིག་དགོས་ཏེ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་བརྗོད་ཅེ་ན། འདིའི་ལན་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་
ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ས་བོན་ལ་སོགས་པའོ། །རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་པར་བྱེད་ཅིང་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་པར་བྱེད་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་པར་བྱེད་པས་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་པུས་ཀྱང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་ན་བདག་ཅག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བརྟགས་
ནས་གཞན་དག་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞིང་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇུག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ན་དེའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་སེམས་པ་མེད་པའི་བྱེད་པ་ཅན་ནོ། །དཔྱད་ན་སྟོང་པའི་བྱེད་པ་ནི་གཅིག་གིས་སྐྱེད་པ་ན་གཅིག་གི་འབྲས་བུ་ལ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །

189-1-236b

དངོས་པོ་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་དེ་དག་སྔར་ཡོད་པའི་བྱེད་པ་ལས་དེ་བཞིན་ན་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བྱེད་པ་ཅན་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དོར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དེ་ལས་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་
དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ནི་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་གྱི། འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བ་ནི་དེ་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པར་ན་བྱེད་པ་པོ་དོར་བར་བྱའོ། །བྱེད་པ་འདི་དང་སུ་ཞིག་འབྲེལ་པ་ཡིན་འདུ་བ་ཡིན་ན་ནི་སྔར་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བ་ཡང་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། གཞན་ཡང་དེའི་འབྲས་
བུ་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བ་དེ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདུ་བ་འདིའི་བློའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེའི་བྱེད་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་དེས་ན་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་དེ་ཉིད་ལ་འདུ་
བར་བརྗོད་དེ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་ཏེ། གང་གིས་བྱེད་པའི་འབད་པས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན། དེས་འབྲས་བུ་ཉིད་ཅིས་ན་མི་སྐྱེད། གང་གིས་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ལྟ་ན་རང་དང་ཉེ་བ་ཙམ་གྱི་བྱེད་པ་འདིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །
དེ་ལྟ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་དང་ཉེ་བ་ཙམ་གྱི་བྱེད་པས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ནི་སྔར་ཡོད་པ་རྒྱུའི་བྱེད་པས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་བྱེད་པར་བསྟན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །འབྲས་བུའི་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་ཡོད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་རྒྱུའི་བྱེད་པས་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་འདི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་
རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་དེས་འབྲེལ་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་སྐྱེད་པའི་དོན་ནི་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་སྔར་ཡང་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ངོ་བོ་གཞན་གྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་

189-1-237a

ནི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐ་དད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལས་སྔར་ཡོད་པའི་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡང་འབྲེལ་པ་ག་ལ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མ་བྱུང་བ་ཉིད་རྒྱུ་ཡོད་པ་
ལས་བྱུང་བ་དེས་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བསྐྱེད་དོ། །འོན་ཏེ་གཅིག་གིས་ཀྱང་དེ་སྐྱེད་པར་ནུས་ན་གཞན་དག་དེ་ལ་དེ་ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་ནས་དེ་ལ་གཞན་དག་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རང་གི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཞིང་དང་ཆུ་དང་ས་བོན་གྱི་
ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ཉེ་བར་བསགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལས་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་སྐྱེའོ། །དེས་ན་ཉེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཡུལ་ཉེ་བ་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ལ་འབྲས་བུ་དང་ཀླན་ཀ་བཙལ་
བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་ནུས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཁྱེད་ཉེ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཞན་པ་དང་ཉེ་བ་མེད་ན་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཡོད་པར་མི་སྐྱེད་དོ། །གང་ལས་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
དངོས་པོ་གཙོ་བོར་བསྟན་ཏེ་ཞིང་དང་ཆུ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེ་རེ་ལ་ནུས་པ་དེ་མེད་དོ་ཞེ་ན། ཚོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ཐ་དད་པའི་ནུས་པས་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་བསགས་པ་ཕུལ་
དུ་བྱུང་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཚང་བ་དེ་ལས་གཞན་རྐྱེན་ནི་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པའི་བྱེད་པར་ནུས་རྒྱུ་ལས་སོ། །འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་སྐབས་སུ་བབ་པ་དེ་དང་དེར་བསལ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་དག་ཡོད་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ལ་གཅིག་མེད་དམ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་ལས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་གཅིག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་ཏེ་དེ་དག་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ངོ་བོ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིར་མ་ངེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་གང་གིས་བསམས་

189-1-237b

ནས་མཐའ་མའི་ནུས་པས་ཅིས་ན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་སྔར་དེ་བསལ་བར་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་ནུས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཀྱང་མཐའ་མ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཤད་ཟིན་པ་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་བཤད་པ་ནི་གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིའི་དགོངས་པ་འདི་ནུས་པ་དག་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པའི་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གི་ཐ་དད་བྱེད་པ་ལས་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གཅིག་ལ་མཐོང་བ་ནི་གཞན་དག་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ལ། གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་ནུས་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གཞན་དང་གཞན་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གང་གི་གནས་སྐབས་སུ་སྐྱེདཔར་མཐོང་བ་དེ་ཅིས་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན། དེ་ཉིད་ཡིན་
ནམ་ཡང་ན་སྔར་ཡང་ཡིན་ཞེས་འདིར་བརྩོད་དེ། དེ་ལ་སྔར་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ཕྱི་མ་བཞིན་དུ་ནི་སྔ་མ་ཡང་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ཐ་དད་པར་བརྗོད་ན་ནི་སླར་གཞན་གཅེར་བུ་པ་དང་། རྒྱལ་དཔོག་པ་དག་མ་ངེས་པ་བརྗོད་ཅིང་སྨྲ་སྟེ། ཐ་དད་པ་ཕན་ཚུན་ལྡོག་པ་མིག་ལ་
སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་ཅིག་ཅར་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་སྐྱེད་པ་བདེན་ཏེ་ཕལ་ཆེར་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་རྣམས་འབྲས་བུ་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་ལས་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་
འགྱུར་རོ། །དེས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཅིག་སྐྱེད་པར་འདོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འོན་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྤྱིར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཁས་བླངས་པ་གང་གིས་ཐ་མི་དད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་དོ། །དེ་ཡང་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་
ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེའི། མ་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་རེ་ཡོད་པ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་མེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཐ་

189-1-238a

དད་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྤྱིའི་རང་བཞིན་ཉམས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རེ་རེ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་དེ་ནི་ངོ་བོ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་
ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཅི་བྱེད་ཀྱང་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་འདི་མིག་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལས་གལ་ཏེ་ཡིན་ན་དེ་མི་རིགས་ལ། ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་དེའི་གནས་སྐབས་
ན་རེ་རེ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་བླངས་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ངེས་པ་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །གང་ཁྱེད་དུ་མ་ལས་ཡིན་གྱི་གཅིག་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་དེའི་འབྲས་བུ་
བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པ་ནི་མ་མཐོང་སྟེ། གཅིག་དེའི་འབྲས་བུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལས་ངེས་པ་ཡིན། དེ་ཡོད་པ་ལས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདིར་དུ་མ་ལས་འདི་མཚུངས་སོ། །དེ་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་སྐྱེད་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་པས་གཞན་དང་གཞན་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་
དོ། །དུ་མ་ཡིན་པ་ལས་དུ་མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཁྱེད་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་ཏེ། གང་དུ་མ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་དུ་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དུ་མར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འོན་ཀྱང་སྔ་མ་ཉིད་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་
དུ་མ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུར་བརྗོད་ན་དེ་གང་ལས་དུ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། གང་ཡང་ཐ་མི་དད་པར་སྐྱེད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དེ་གཅིག་ཏུ་གནས་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་དེའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཞན་ཉེ་བ་དང་དེ་ལ་བྱེ་
བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ་དེ་ཡང་མི་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་རང་གི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་མཐོང་སྟེ་དེ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ག་ལ་ཡིན། འོན་ཏེ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པར་བརྗོད་ན་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་མི་

189-1-238b

འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་གང་དང་གང་གི་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་དེ་ཐ་དད་པས་དེ་ཁྱད་པར་ལ་ཉེ་བར་སྦྱར་ན་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་གང་གི་ཁྱད་པར་ནི་ཚོགས་པའི་ངོ་བོའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཉེ་བར་
སྦྱོར་བས་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པའི་བྱེད་པས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་བྱ་བ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དེ་དག་ཚོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར། 
དེ་ལྟ་ན་ཚོགས་པ་གཅིག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོད་པའི་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱེད་པ་དང་དབང་པོ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ལས་འཁྲུལ་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལས་གཞན་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་
བདག་ཉིད་དེ་ལས་མ་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པས་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་མ་འཆོལ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཆོལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འཆོལ་བ་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་དེ་ལ་གཅིག་པུས་ཀྱང་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་དག་ཐ་
དད་པས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་ཚོགས་པ་རྣམས་གཞན་དང་གཞན་གྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་མེད་ན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡོད་ན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཅིག་གམ་དུ་མ་ཡོད་པ་དེ་དག་གཅིག་གམ་དུ་མའི་
སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་ནི་ཚོགས་པ་གཅིག་དང་ཚོགས་པ་དུ་མའི་དངོས་པོ་སྐྱེད་པས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ན། དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེད་པ་ཉིད་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོར་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་མིག་དང་གཟུགས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་

189-1-239a

བསྐྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མིག་དང་གཟུགས་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དངོས་པོར་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། དེ་གཟུགས་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་ན། དེ་དང་དེ་མིན་
དངོས་པོ་ནི། །དེ་དང་དེ་མིན་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས། །གཟུགས་སོགས་ཅིས་ཏེ་ཤེས་པ་ཡིན། །རྣམ་ཤེས་ཐ་དད་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་བཤད་པས། ཉེས་པ་འདི་དག་མེད་དོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པས་དེར་ཉེ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེ་
བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དབང་པོ་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེད་པར་རུང་བ་སྐྱེ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེས་ན་གཞན་འདྲ་བའི་ཚོགས་པ་དབང་པོའི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་
མི་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའོ། །ཅི་སྟེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འདི་ཐ་དད་པ་ག་ལ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་དག་ཉེ་བར་ལེན་པའི་དངོས་པོས་འདི་ཉེ་བར་སྦྱོར་གྱི་གཞན་ལ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་
ཕྱིར། རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་ཕན་མི་འདོགས་པ་དག་སྟེ་ཡོད་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་དང་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོར་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་བྱེད་པ་ལས་ཡིན་པར་ངེས་པ་ཉིད་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོའི་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་པ་ནི་སྔ་མའི་དབང་པོ་ལས་ཕྱི་མ་ཡིན་གྱི་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་རུང་བའི་རྒྱུ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་ནི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཐ་དད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རང་གི་རྒྱུན་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་རྒྱུན་གཞན་ནི་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་

189-1-239b

ལྟོས་ནས་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་འདི་རྣམས་རང་གི་རྒྱུ་བརྒྱུད་པ་ལས་འོངས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་རང་གི་འབྲས་བུའི་རྒྱུན་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཡང་རྒྱུན་གཞན་དུ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་པ་གཞན་གྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དང་། གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་རེ་རེའི་རྒྱུ་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་
འབྲེལ་པ་མེད་པས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གི་ཚོགས་པ་གཞན་ལས་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་རྣམས་ལས་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་འདིར་མེད་པས་ཇི་ལྟར་རྒྱུའི་བྱེ་
བྲག་ལས་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་ནི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་ལས་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཅི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་དོ། །གཉིས་ག་ཡང་འདི་དག་གི་འབྲས་བུར་ཚད་མས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་
པ་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་བྱུང་བའི་བུམ་པ་རྒྱུ་དུ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དུ་མའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །ཚོགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོ་འདི་དཔེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚོགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་རེ་
ཞིག་ཐ་དད་པར་བསྟན་པ་ནི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང་རྫ་མཁན་དང་སྐུད་པ་མ་ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་རྒྱུ་གཞན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པས་སོ་ཕག་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་
སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དེ་དག་གིས་བུམ་པའི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དེ་ལས་གཞན་སྐྱེད་པའི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བས་སའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་

189-1-240a

འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མཐོང་ངོ་། །རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པས་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བུམ་པ་དེའི་རྒྱུས་བྱས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་འབའ་ཞིག་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོས་དེའི་འབྲས་བུ་སོ་ཕག་ལ་སོགས་པ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་བྱེད་དོ། །དེ་
ལྟར་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་དངོས་པོས་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ཉིད་འཇིམ་གོང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་རྒྱུས་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཅན་དག་བུམ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་
ལ་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་བུམ་པ་ལས་གཞན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་དེ་ནི་འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལས་འབྱུང་ངོ་། །རྫ་མཁན་དང་འཇིམ་པའི་གོང་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་བྱེད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་དངོས་པོས་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས་བུམ་
པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འཇིམ་པའི་གོང་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པས་སའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་གཞན་པ་གང་དག་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སོ་ཕག་ལ་སོགས་པ་
ནི་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ཏེ། སྐུད་པ་ལས་ནི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང་རྫ་མཁན་གྱི་རྒྱུས་བྱས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་བུམ་པ་དེ་ཉིད་སའི་དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ལ་རྫ་མཁན་དག་དེ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པའི་ངོ་བོར་རིགས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྐུད་པའི་རྒྱུས་
བྱས་པའི་བྱེ་བྲག་དེ་དག་ལ་མི་ལྟོས་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཞིང་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གནས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་བུམ་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་རེ་རེའི་འབྲས་བུ་དང་གཉིས་པའི་འབྲས་བུ་
ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱེ་བྲག་མ་འཁྲུལ་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་རེ་རེ་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་

189-1-240b

བྱེད་པ་དེས་ཆ་ཤས་ཀྱིས་སྐྱེད་པ་ནི་མེད་དོ། །དེ་དག་རེ་རེའི་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་ཉིད་དེ་རེ་རེའི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་གཞན་དང་ཉེ་བ་ལས་མཐོང་ལ་དེ་དང་ཉེ་བ་ལས་བྱེ་བྲག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སེམས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་
བུའི་བྱེ་བྲག་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྒྱུ་དུ་མ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་བྱས་ནས་ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་བརྒྱུད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་མི་སླུ་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འོས་པའི་རྒྱུའི་ཚོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཚོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པའི་སོ་ཕག་དང་
འཁོར་ལོས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་བུམ་པ་སྟེ། དེས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བཤད་པས་རྫ་མཁན་ལས་ནི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་སྤངས་པ་དེ་ནི་ཚོགས་པ་གཞན་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་
འཇིམ་པའི་གོང་བུའི་རྒྱུས་ཕན་བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་དེ་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིམ་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་དེའི་ཚོགས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྫ་མཁན་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པས་ཕན་བཏགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིམ་པའི་དབྱིབས་
ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་བའི་དཔེ་བསྟན་ནས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མས་ཀྱང་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་སྤངས་པར་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཉིད་ཀྱི་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིམ་པ་དང་རྫ་མཁན་
གཉིས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་གང་གིས་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་རྐྱེན་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་སྐབས་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་རུང་བ་དེའི་ཡུལ་དེ་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཇི་ལྟར་དེ་གཞན་ལས་ཐ་དད་པ་དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ནི་ཐ་དད་པ་
མེད་དོ། །འབྲས་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་དུ་མ་ཉིད་དང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་བདག་ཉིད་དེ་བཞིན་གྱི་ཚོགས་ལས་སྐྱེ་བས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་གཞན་ལས་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་

189-1-241a

ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྫ་མཁན་དང་འཇིམ་པ་དེའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་བའི་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཡུལ་འཛིན་པ་དང་དབྱིབས་དག་གི་བྱེ་བྲག་གི་བདག་ཉིད་དེ་ནི་གཞན་ལས་
ཡིན་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པ་དེའི་ཚེ་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་ཕན་ཚུན་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཕན་ཚུན་སྤངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུས་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་དེ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་མེད་དོ། །གང་དང་གང་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་
དེའི་བདག་ཉིད་ནི་རང་གི་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལས་སྣང་བ་མེད་དེ་གཟུགས་དང་རོའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་མ་ཚང་བའི་ནུས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ན་དེའི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་མི་རིགས་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་དབང་གིས་དོན་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་
ཕྱིར་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དུ་མ་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་དག་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལས་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པ་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐུན་མོང་པའི་ཚོགས་པ་ཟེར་གཅིག་པས་
འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པའམ། ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ཀྱང་ཚོགས་པ་གཅིག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་བརྗོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་དེའི་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་རིགས་མཐུན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་སྐྱེད་པས་
ཚོགས་པ་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་གཞན་སྐྱེད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རྐྱེན་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྐྱེན་དུ་མ་ཡང་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དུ་མ་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མ་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་ལ་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་དོ། །དེ་ན་འབྲས་བུ་གཅིག་
པ་ལ་ལྟོས་ནས་དུ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐུན་མོང་དུ་གྲུབ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དག་ངོ་བོ་གཅིག་ཀྱང་ངོ་ཚ་མེད་པར་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་འདོད་པ་ཇི་ལྟར་རྐྱེན་དུ་

189-1-241b

མ་ལས་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཉིད་འདི་དཔེར་འགྱུར། ཐམས་ཅད་དུ་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དང་མིང་དང་མཚན་ཉིད་དང་འབྲས་བུ་དང་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི། ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཐ་མི་དད་པར་འདོད་དེ་དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ནི་གཅིག་དང་གཟུགས་ལ་
སོགས་པ་ནི་མང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་གྲངས་སོ། །བུམ་པ་དང་གཟུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཐ་དད་པའོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་རྫས་དང་རྟག་པའོ། །ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་དང་སྐད་ཅིག་མའོ། །རྒྱལ་དཔོག་པས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཅིག་དུས་གཞན་དུ་གནས་པའི་མཚན་
ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་པའོ། །བུམ་པ་ཆུ་འཛིན་པར་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་དོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་དང་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་
འཇིམ་པ་དང་རྫ་མཁན་དག་གིས་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་སྐྱེད་པས་རྒྱུ་གཅིག་པ་ལ་གཅིག་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་ཐ་མི་དད་པའི་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་དུ་མ་ཉིད་དེ་གང་གཅིག་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོ་
གཅིག་པ་ནི་རྒྱུ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཐ་དད་པར་ཁས་མི་ལེན་ན་གཞན་དུ་ན་ཐ་དད་པར་མི་འགྲུབ་པས་དུ་མ་ལས་གཅིག་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་འཇིམ་པ་དང་
དབྱིབས་དག་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དབྱིབས་དང་འཇིམ་པའི་ངོ་བོའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་དེ་དག་སྣང་བ་མེད་པ་ནི་སྤང་བར་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐ་མི་དད་དོ། །གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་
གྲངས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་ལ་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ། །རེ་ཞིག་གྲངས་ཐ་དད་པས་ནུས་པ་མེད་དེ། རྫས་གཅིག་པ་ལ་ཐ་སྙད་མང་པོ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་བླ་མ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་མང་པོའི་ཚིག་བརྗོད་པ་ལ་ངེས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདིར་རྒྱུ་

189-1-242a

མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ན་ནི་བླ་མ་ཞེས་གཅིག་གི་ཚིག་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མི་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་བརྗོད་པ་སྲིད་པས་བརྗོད་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་གཅིག་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་། 
བླ་མ་དག་མི་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲུ་ཞེས་རིགས་བརྗོད་པ་ན་ཆོས་ཅན་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་བརྗོད་པས་གཉིས་ཀའི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བཤད་པ་མེད་དོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བླ་མའི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་སྲིད་པས་གཅིག་ཏུ་
བརྗོད་པ་འདོད་པ་ཡིན་དེའི་ཕྱིར་བླ་མ་གཅིག་པུ་ཞེས་གཞི་མཐུན་པར་བསྟན་པས་རྣམ་གྲངས་པ་ཡང་གཅིག་གི་གྲངས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དེ་ཡང་རྣམ་གྲངས་པའི་ངོ་བོས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གྲངས་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན། མིང་ཡང་བརྡའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཏེ། དེ་ཡང་འདོད་པ་ལ་རག་ལས་
ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་དོན་ཐ་དད་པ་ཡིན། གཅིག་ལ་ཡང་མིང་ཐ་དད་པ་མཐོང་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན། དཔེར་ན་དབང་པོ་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་རྩེག་མ་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་དབང་བྱེད་པ་དང་བརྒྱ་སྟེར་བ་དང་། རྩེག་མ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པར་རྟོགས་སོ་ཞེ་
ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་སྟེར་བ་དང་། བརྒྱ་སྟེར་བར་ནུས་སོ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཅི་ཞིག་ཡིན། ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་གཅིག་ཏུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དེ་བརྗོད་པ་ན་གཞི་
མཐུན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མི་རིགས་སོ། །གང་དག་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་འགའ་ཡང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་མེད་ན་འདི་དེ་ལ་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་
གི་དངོས་པོ་ལ་ལར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་གཏན་དུ་གནས་པའི་རྟག་པས་རྫས་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་ངོ་ཚ་མེད་པར་འདོད་དེ། ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྟག་པ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཏུ་གནས་པ་འདི་རྣམ་གྲངས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་

189-1-242b

པའི་ངོ་བོས་རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་དེ། རྣམ་གྲངས་པའི་ངོ་བོ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རྫས་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །འདི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྟག་པ་ནི་གཏན་དུ་གནས་པའི་རྟག་པ་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ལས་ཐ་དད་པའི་རྫས་མ་གྲུབ་ལ་དེ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་
ལས་དེ་ལྟ་བུའི་གཅིག་པ་མི་རྟོགས་སོ། །རྣམ་གྲངས་པ་རྣམས་ནི་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ངོ་བོ་མཚུངས་པ་རྣམས་ལ་རྫས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་བློ་དམན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མི་རྟོགས་སོ། །འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་
འགའ་ཞིག་གི་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །འབྲས་བུ་ནི་དུས་མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་དེ་ལ་སྔར་ཡོད་པ་ལས་འདི་འབྱུང་བ་ནི་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ན་དེ་ནི་མི་སྲིད་དེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དུས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་མཉམ་
པ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་དེའི་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའོ། །སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་དུ་མ་བྱེད་པ་མཐོང་
ཡང་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་ཏུ་མི་བྱེད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདིར་རྒྱུ་ཉིད་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན། དེ་ལས་གཞན་པའི་
ངོ་བོ་མེད་པས་དེ་གཞན་གྱི་བདག་ཏུ་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འོན་ཀྱང་སྔར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སྔར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཅིག་ལ་གཅིག་ཉེ་བར་ལེན་པས་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་རྣམས་དང་ཉེ་བའི་བྱེ་བྲག་ཅན་རང་དང་གཞན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་
རེ་རེར་ཡོད་པ་ན་ཡོད་པ་དེ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དུ་མར་བྱེད་པར་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མ་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་བྱེད་པ་ཡང་དེ་ཡོད་པ་ཡོད་པ་དེ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དུ་མ་བྱེད་པར་མཚུངས་སོ། །འོ་ན་ནི་དེ་དང་ཉེ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་

189-1-243a

མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྲིད་པ་དེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ནར་དེ་དག་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་རེ་རེ་དག་གིས་ཇི་ལྟར་གཞན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ཡིན། ཡང་ན་དེ་ཡོད་ན་
དེ་དག་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ན། དེས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཞན་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེ་དག་དུ་མའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་གནས་སྐབས་སུ་རེ་རེའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིགས་
མཐུན་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་དེ་དག་དེ་ཡོད་པ་ལས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ། །དེ་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་
དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་པ་ལ་སྒྲ་དུ་མས་བརྗོད་པ་ན་དངོས་པོ་དུ་མའི་ངོ་བོར་བསྟན་པ་ནི་མེད་དེ། བྱེ་བྲག་དུ་མ་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་
བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གཟུགས་དང་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྒྲ་མ་ཡིན་ཏེ་གཞི་མཐུན་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གཅིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གཅིག་
པ་ཉིད་ཀྱི་ཕན་འདོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རམ་ལྟོས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་ལས་དུ་མའི་འབྲས་བུར་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་དུ་མ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཉེ་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གཞི་མཐུན་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དེའི་གནས་སྐབས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །སྔོན་
པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་མེད་ལ། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་དེ་དག་ཐ་དད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་ན་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་འཛིན་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ཁོ་ནར་རྟོགས་ཏེ་

189-1-243b

མར་མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཟློག་པ་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་གིས་དུ་མ་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་གཟུགས་དང་རོ་དང་དྲི་དང་རེག་བྱའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་འདི་ལ་ལར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་ཚད་མས་དེ་
ཡོངས་སུ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་གཅིག་པ་དེ་ལ་རག་ལས་ནས་སྐྱེ་བར་ངེས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་གཅིག་གི་རང་བཞིན་གྱིས་གཅིག་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་
བར་ངེས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་པ་ནི་དུ་མའི་རང་བཞིན་ཁོ་ནར་བསམས་པའི་ཕྱིར་དང་། དུ་མ་ནི་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྡན་པའི་དུ་མ་ནི་སྤང་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་མདུན་
ན་གནས་པ་ལ་འདི་ཆོས་ཅན་དང་རྣམ་གྲངས་སོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཐ་དད་པ་དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དུ་མས་ཀྱང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་ན། ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་ན་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ལྷན་ཅིག་པ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་
གཅིག་རྩོམ་པ་མི་རིགས་ཏེ། གཅིག་པ་ཉིད་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལ་ལར་སྐྱེད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་པས་དུ་མ་དང་དུ་མས་གཅིག་བྱེད་པ་སྤངས་པ་ན་རྣམ་པ་གཞན་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྣ་ཚོགས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་
ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པར་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་གི་རྒྱུན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅིག་ཅར་བྱེད་པ་
ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཅིག་ལས་དུ་མའི་འབྲས་བུར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་བརྟག་པ་ཡིན། རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག་ངོ་བོ་གཅིག་པར་བརྗོད་ན་གཅིག་པས་དུ་མའི་འབྲས་བུ་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མི་སྐྱེད་པ་ཡིན། རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

189-1-244a

དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གཅིག་པའི་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དེ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་དངོས་པོ་ནི་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་ན། འདི་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པར་བསལ་བས་སྤང་བར་
འོས་པ་ཡིན། བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱང་རྫས་གཅིག་པའི་རྫས་དང་། ཡོན་ཏན་དང་ལས་དང་འདུ་བའི་རྒྱུར་བརྗོད་པ་ན། ལས་ནི་གཅིག་ལ་འབྲེལ་པའི་བྱེ་བྲག་གི་འདུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གཅིག་པ་དུ་མ་བྱེད་པ་སྤོང་བ་ན་རང་གིས་བྱས་པ་ལ་ཞེ་སྡང་བས་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནུས་པ་ཐ་དད་
པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཅིག་པ་ལ་མི་ལྟོས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་ནུས་པ་ངེས་པའི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་སླར་ཆ་ཤས་མེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། གང་ལས་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་དུ་མའི་ནུས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བ་རྒྱས་པར་བརྗོད་པས་ཆོག་གོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ཡུལ་དང་དུས་དག་ཐ་མི་དད་ཀྱང་གཟུགས་དང་རོ་དང་དྲི་དང་རེག་བྱ་རྣམས་རྣམ་གྲངས་པའི་ངོ་བོས་ཐ་དད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་ཡང་ཐ་མི་དད་པར་གྲུབ། གང་
གི་ཚེ་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག་ཀྱང་གཅིག་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་གཉིས་སུ་འགྱུར་གྱི་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཐ་མི་དད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོར་མི་རིགས་
ཏེ། དེ་དག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་དང་། ལྡོག་པ་ཅན་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་དུ་ན་བརྗོད་པར་བྱའི། དེ་དག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཉིད་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ལ་རག་མི་ལས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དྲན་པ་དྲན་པར་བྱེད་པ་རང་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་ཁྱབ་པ་དང་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བ། གང་གི་ཚེ་འདྲ་བར་བརྗོད་ན་དེ་ནི་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་

189-1-244b

ཡིན་ཏེ། འདྲ་བའི་དབང་དུ་བྱེད་པས་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་གཉིས་སུ་འགྱུར་ན་གཅིག་ལ་ངོ་བོ་གཉིས་ནི་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་གཅིག་ནི་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྤངས་པ་དེ་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་ལེན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་གཟུགས་དང་སྒྲ་ངོ་བོ་གཉིས་འདིར་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན། དེའི་གཅིག་
པ་ཇི་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན། གཅིག་གི་རང་བཞིན་དེ་བཀག་པས་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འོན་ཏེ་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཡང་ཁས་མ་བླངས་པས་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན། རེ་ཞིག་དུ་མ་རྣམས་རྒྱུ་གཅིག་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་
གྱི་བྱེད་པ་ཐ་དད་པས་རྒྱུ་ཐ་དད་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་གཅིག་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་
གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་པ་ལ་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རུང་བ་རྣམས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ལར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཡུལ་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་ན་ལན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་
གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་དང་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུ་མ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མང་པོས་མཐོང་བ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན། མང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་ཡུལ་ཡིན་པར་སྲིད་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་
རོ། །འདི་ལྟར་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་འབྲེལ་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྔོན་པོའི་གཟུགས་བརྙན་ལས་སྐྱེས་པ་ན་སེར་པོར་སྣང་བ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི་འདི་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་ནི་མེད་
དོ། །འོན་ཏེ་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་མིའི་སེང་གེ་བཞིན་དུ་གཅིག་པ་འདྲེན་མའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་མི་རིགས་ཏེ། མིའི་སེང་གེ་འདྲེན་མའི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དུ་མ་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོར་ལྷན་ཅིག་པ་དེ་ཡང་རྡུལ་

189-1-245a

ཕྲ་རབ་རེ་རེ་མིའི་སེང་གེའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སྟེང་གི་ཆ་ནི་སེང་གེའི་གཟུགས་ཡིན་ལ་འོག་གི་ཆ་ནི་མིའི་གཟུགས་ཡིན་ན་རིགས་གཞན་དེ་ཉིད་མིའི་སེང་གེ་ཡིན་པས་འདྲེན་མའི་ངོ་བོ་མེད་དོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་འདྲེན་མར་བརྗོད་དོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ནི་དུ་མའི་
ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ག་ལ་ཡིན། དུ་མ་ཉིད་དེ་དག་ཀྱང་ནགས་དང་དཔུང་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུ་མང་པོ་རྣམས་ལས་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །བླུན་པོ་བློ་ཞན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུས་སོ་སོ་བ་ཉིད་དུ་ཡུལ་དང་
དུས་དང་རང་བཞིན་རྣམས་གཅིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་རྣམ་གྲངས་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་དག་རྣམ་གྲངས་པའི་ངོ་བོས་ཐ་དད་པར་སྔར་བཤད་པ་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་བཀག་པས་གཉིས་དང་ལྡན་པ་མི་སིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་གྲགས། །དེ་དག་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་དང་། །ཐ་དད་མིང་སོགས་ཀྱིས་འབྱེད་པས། །དབང་པོ་ཡི་ནི་ཤེས་པ་ལ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མི་སྣང་བ། །སྒྲ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་ན་ཅིས། །དེ་མིང་ཐ་དད་ཐ་དད་འགྱུར། །དོན་དམ་པར་ནི་
གཅིག་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་ལ་སོགས་དེ་བཞིན་གསུངས། །སྒྲ་ཡི་བྱེད་པའི་དོན་དག་ནི། །དབང་པོའི་བློ་ལ་སྣང་མེད་ཕྱིར། །མཐོང་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཡི་སྒྲ། །རྟོགས་པ་ཡི་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་དེས་ཐ་དད་ཉིད། །མིང་གིས་ཐ་དད་འགྱུར་ཞེ་ན། །འགའ་ཞིག་ལྡོག་པའི་ཐ་དད་པ། །
དངོས་པོ་ལ་ནི་རྣམ་འགགས་མིན། །གྲངས་ཐ་དད་ཀྱང་གཞན་འདོད་པའི། །ཚིག་ལས་ཐ་དད་མེད་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕྱིར་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱང་ནི། །རྣམ་འགས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་གྱི། །གང་དག་གི་ཚིག་དངོས་པོའི་དབང་། །ཞེས་བྱ་སོགས་ཀྱིས་དངོས་ལ་མིན། །འཇིག་པ་མེད་པ་ལྡོག་
མེད་པ། །ལྡོག་པ་འཇིག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །རྫས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འཇིག་པ་ན། །འཇིག་ན་བདག་མིན་ཅིས་མི་འདོད། །གལ་ཏེ་རྣམ་གྲངས་ངོ་བོ་ཞེས། །རྫས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅི་དེ་གཞན་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མིན་ན་དེ་བཞིན་འཇིག །ཇི་ལྟར་རྫས་དག་གནས་

189-1-245b

པ་ལས། །ཕྱིས་བྱུང་དེ་ཡང་དེ་བདག་གམ། །འགལ་བའི་ཆོས་ནི་གནས་པ་ན། །རྣམ་གྲངས་སུ་ཞིག་ཅི་ཞིག་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྟག་པ་ཡི། །ཐ་དད་ངོ་བོར་གལ་ཏེ་འདོད། །གལ་ཏེ་རྣམ་གྲངས་ཐ་དད་དངོས། །རྫས་ཀྱི་ངོ་བོས་འགྱུར་ཞེ་ན། །དེ་འདི་ཐ་དད་མེད་གྱུར་པ། །འདི་
ལ་འབྲེལ་པ་མེད་ཉིད་ཡིན། །རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་རང་བཞིན་དག །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། །གཅིག་ལས་སྐྱེ་དང་མི་སྐྱེ་དང་། །འཇིག་དང་མི་འཇིག་ཐལ་བར་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པས། །དེ་དག་ཐ་དད་ཉིད་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས། །རང་
བཞིན་དེས་ཐ་དད་འགྱུར་ན། །རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་གྱུར་དེས། །ཐ་དད་མེད་ན་དེ་བཞིན་དུ། །རང་བཞིན་ཁོ་ནས་ཐ་དད་པས། །ཅིས་ན་ཐ་དད་གྲགས་མི་འགྱུར། །ཕྱིས་འབྱུང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས། །དེ་ཡི་ཐ་དད་བྱེད་པ་མིན། །རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་པའི་རྒྱུ་ནི་མི་རིགས་
སོ། །གཅིག་དེས་ཐ་དད་མེད་པ་ན། །དེའི་དངོས་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ནི་ཐ་དད་རྣམས། །གང་གིས་དབྱེར་མེད་ཐ་དད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ཐ་དད་གྲུབ། །ཐ་དད་དོན་ལ་བརྟག་ཅེ་ན། །དེ་ཡང་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དུ། །གང་དེ་ཐ་དད་མེད་གྲུབ་པའི། །གཞན་གྱི་རང་བཞིན་
བརྟག་ན་ནི། །དེ་བཞིན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །མཐའ་ཡས་པ་ཡི་རང་བཞིན་ཉིད། །དོན་བྱེད་ནུས་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །ཤེས་ལ་སྣང་བ་མེད་པ་ལ། །གང་གི་དེ་བཞིན་ཁས་ལེན་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཅིག་ངེས་དབྱེར་མེད་འགྱུར། །ཐ་དད་མེད་པས་དབྱེར་མེད་ན། །དེ་ནི་གཅིག་ལས་ལྡོག་
མེད་ཕྱིར། །ཐ་དད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཉམས། །ཐ་དད་མེད་ཡོངས་མ་སྤངས་པར། །ཐ་དད་རྟོག་པས་བྱས་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་བདེན་པར་ཡོད་གྱུར་ན། །ཐ་དད་མེད་དོན་བརྫུན་པར་འགྱུར། །ཕན་ཚུན་མེད་པའི་ངོ་བོ་རྣམས། །གཞན་མིན་པ་ཡི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན། །གང་ཕྱིར་གཅིག་པའི་དངོས་
དེའི་ཕྱིར། །གཅིག་ལ་གཉིས་པའི་ངོ་བོ་མེད། །ཕན་ཚུན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་། །རྣམ་གྲངས་ཡིན་ན་ཐ་དད་མེད། །རྫས་ནི་འཇིག་པའམ་མི་འཇིག་འགྱུར། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་གཞན་ཞིག་ཡིན། །གཏན་དུ་གནས་པའི་རྟག་པའི་རྫས། །ཐ་དད་སྐད་ཅིག་མས་འཇིག་པར། །ཅིས་ན་མི་

189-1-246a

འདོད་འགལ་ཞེ་ན། །ཐ་དད་མཚན་ཉིད་འདོད་བྱ་མིན། །དེ་འདོད་ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་སྤྱི། །གསལ་བ་ཀུན་གྱི་རྗེས་འགྲོ་བ། །གཅིག་འདོད་ན་ནི་མ་དང་ཡང་། །ཆུང་མ་ཅིས་ན་གཅིག་མི་འདོད། །ཐ་དད་ཐ་དད་མེད་པའི་སྐྱོན། །བཤད་ཟིན་དེ་དག་འདོད་ན་གང་། །ཇི་
ལྟར་སོ་སོར་ཐལ་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་གཉིས་འགྱུར་མིན། །བུ་རམ་བད་ཀན་རྒྱུར་འགྱུར་ལ། །དོང་གྲ་མཁྲིས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ། །དེ་ཡི་རྩ་བའམ་གཞན་སྦྱར་འདི། །བུ་རམ་དོང་གྲའི་མིང་ཅན་ཡིན། །མངར་ཀུན་གྱིས་ནི་བད་ཀན་གྱི། །རྒྱུ་མིན་དཔེར་ན་སྦྲང་རྩི་བཞིན། །དཔེར་ན་མ་ག་དྷཱ་
ཅན་བཞིན། །རྣོ་བའང་མཁྲིས་པ་སྐྱེད་པ་མིན། །སོ་སོ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་གང་། །མ་ཤའི་སྣུམ་དང་རྣོ་བ་ཡིས། །བད་ཀན་མཁྲིས་པ་སྐྱེད་པ་བཞིན། །རང་གི་བདག་འདྲེས་ཅི་མི་འདོད། །ནུས་ལ་ལྟོས་པའི་འབྲས་ཡིན་ན། །ཡོན་ཏན་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ནི། །འགའ་ཞིག་ཅུང་ཟད་ཉིད་
ཡིན་གྱི། །དེ་ནི་ཀུན་ལ་ཡོད་པ་མིན། །ཐ་དད་ཐ་མི་དད་ཙམ་གྱིས། །སྐྱོན་གང་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཡིན། །འགལ་བ་ཉེ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན། །དེ་ནི་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་ཡང་། །དེ་ནི་དེ་བདག་ཉིད་གྱུར་པ། །མི་འདོད་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ན། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དབྱིབས་དག་ནི། །ཆ་ཤས་ཉིད་ནི་སྣང་གྱུར་
པ། །དེ་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན། །ཆ་ཤས་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡང་སྒྲ་གཅིག་གིས་བརྗོད་པའི། །རྣམ་འགས་ཐ་དད་མེད་པ་མེད། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ། །སྒྲ་ཡི་དོན་ནི་སྣང་བ་མེད། །སྒྲ་དག་གིས་ནི་དེ་ཉིད་ལ། །མི་གསལ་བ་ཡི་ངོ་བོར་རྟོགས། །དེ་ཕྱིར་
ཐ་དད་དབྱེར་མེད་རྟགས། །གང་གིས་འདི་དག་ལྷན་ཅིག་འགྱུར། །ཆ་མེད་པ་ཡང་དུ་མ་ཡི། །ཐ་དད་ཡུལ་སྦྱོར་ཇི་ལྟར་འདོད། །གལ་ཏེ་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན་ནི། །སྐད་ཅིག་འཇིག་པར་ཉམས་མྱོང་བའི། །རྣམ་གྲངས་པ་ནི་རྟོགས་པ་ལ། །གནས་པ་འཛིན་པར་ག་ལས་འདོད། །ཚད་མ་གཞན་
གྱིས་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་འདིར་གནོད་པ་བྱེད་པར་མཚུངས། །གཅིག་ཡིན་ན་གཞན་གཞན་མིན་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཐ་དད་མེད་བརྗོད་དག །ཕན་ཚུན་དེ་དག་ཐ་དད་པར། །དེས་ན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ནི། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་ཐ་དད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གང་གི་བདག་ཉིད་དེས། །རྣམ་གྲངས་རྫས་དེ་ཡིན་སྙམ་

189-1-246b

ན། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་དེས་བདག་ན། །ཐ་དད་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་གྱུར། །གཅིག་པ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་མིན། །རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་ངོ་བོ་ལས། །འགའ་ཞིག་འདིར་ནི་གཞན་ཡོད་མིན། །རང་བཞིན་གང་ཡིན་རྒྱུ་མཚན་གྱུར། །དེ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བཏགས། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ཐ་དད་མེད། །
རང་གི་བདག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ། །དེ་ཐ་དད་ཀྱང་དེ་དག་ཡིན། །ཞེ་ན་གང་ཚེ་བདག་ཉིད་གང་། །ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དེའམ་གཞན། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་དེ་བདག་ན། །ཐ་དད་ཉིད་དམ་དེ་ལ་ཡང་། །དེ་ལས་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས། །དེ་དག་ཐ་དད་མེད་གྲུབ་ཕྱིར། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐལ་
བར་འགྱུར། །དེ་ནི་དེ་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཅན་བཞིན་དུ་དེ་འགྱུར་རོ། །དེ་གཞན་དེ་བཞིན་རྟོགས་མེད་པ། །དེས་ན་རྒོལ་ངན་བརྗོད་འདི་བརྟགས། །ལས་ཀྱི་ནུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། །ཆ་ནི་མེད་པར་གནས་པ་ན། །གང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དངོས། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་
ཀྱི་བདེ་སྡུག་སོགས། །ལས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བསྐྱེད་པ་དེ། །དེ་དག་ཉིད་ལས་ཚད་མེད་པར། །ཕན་ཚུན་ཅན་ལ་ལྟོས་ཡོད་པ། །དེ་བཞིན་ལུས་ནི་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་མང་དུ་བརྗོད་པས་ཆོག་གོ། །དེ་ལྟར་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་འགས་
ཐ་དད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་འབྲས་བུ་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དཔེར་གྱུར་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །འདི་བྱེ་བྲག་པའི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབྱིབས་ནི་ཆ་ཤས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། དེ་ཡང་ལྡན་པའི་
མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིམ་པའི་རྫས་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དེ་རྫས་དང་དབྱིབས་ནི་མ་འདྲེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གང་གི་ཚེ་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ནི་འཇིམ་པའི་བདག་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྫ་མཁན་གྱིས་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་
བྱེ་བྲག་བྱེད་པར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པས་རྒྱུ་དུ་མ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་ལས་འཇིམ་པ་དང་། དབྱིབས་དག་ཕན་ཚུན་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་

189-1-247a

ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དབྱིབས་ལས་འཇིམ་པའི་རྫས་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་བྱས་པ་དེའི་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྫ་མཁན་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་
བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་དེའི་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་སོ་སོ་བའམ། མ་ལུས་པ་ཉིད་ལས་འཇིམ་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དུ་མ་ལས་ཀྱང་འདི་དུ་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་ལྷག་པ་བཤད་པ་ནི་གཞན་ཡང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པར་གཏོགས་པའི་དབྱིབས་གང་ཡིན་པ་དེ། གང་གི་ཚེ་དེ་འཇིམ་པ་ལས་འཇིམ་པ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་དེའི་རྫ་མཁན་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བྱེད་ཐ་དད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྫ་མཁན་གྱི་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་དེ་དབྱིབས་ཀྱི་རྒྱུར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོན་ཏན་ནི་རྫས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པས་དེ་ཇི་ལྟར་རེས་འགའ་ཞིག་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན། བྱེ་བྲག་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་པ་ལ་རྩོད་པར་དོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་དབྱིབས་
ནི་དེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པས་རྫས་དེ་ནི་རྟེན་གྱི་རང་བཞིན་ནམ། དབྱིབས་ནི་གྱོ་མོག་གི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་རག་ལས་པ་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྫ་མཁན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཅི་ཞིག་དགོས་རང་ཉིད་ཁོ་ན་ཅིའི་
ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེས་རྩོད་པའི་བསམ་པས་དེ་ལྟར་བྱེ་བྲག་པ་རྩོད་པར་དོགས་པ་ལ་ལན་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིམ་པའི་རྫས་སུ་ཆུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབྱིབས་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་རྟེན་པ་དང་བརྟེན་པའི་མཚན་

189-1-247b

ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉི་ག་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་རྫ་མཁན་ལས་གང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །རྫ་མཁན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་སྐྱོན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པར་རུང་བ་འདི་རྫ་མཁན་ལ་ལྟོས་པ་
མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འཇིམ་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དབྱིབས་དང་འབྲེལ་པར་རུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་ཁོ་ནར་གྱུར་པའི་དབྱིབས་དང་འབྲེལ་པར་རུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་རྫ་མཁན་དང་ཉེ་བ་ལས་སྔོན་ཡང་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་སྙམ་པའི་བྱེ་བྲག་
པའི་རྩོད་པའི་ལན་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་དེ་ལ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པར་རུང་བ་ནི་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྟོས་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འོ་ན་འཇིམ་པའི་རྫས་ཀྱི་རུང་བ་རྫ་མཁན་ལས་གྱུར་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིམ་པའི་རྫས་དང་རུང་བ་འདི་གཉིས་སོ། །རང་
བཞིན་ཐ་དད་པ་དུ་མ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་གི་ཚེ་རུང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་རྫས་ཀྱི་གཞན་དབང་ཡིན་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་དངོས་པོའི་ཆོས་
ཉིད་ཁོ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་རྫས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པར་རུང་བ་དང་གཞན་རྫ་མཁན་ལས་བྱུང་བའི་རུང་བར་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ལོགས་ཤིག་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རྫས་ལ་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། ལོགས་ཤིག་
བྱེད་པའི་ཐལ་བ་ཡང་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལན་ཡིན་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་གྱོ་མོག་གི་བདག་ཉིད་དང་འཇིམ་པའི་རྫས་ཀྱི་རུང་བ་དག་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གྲུབ་
པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང་རྫ་མཁན་དག་གི་གྱོ་མོག་གི་རྫས་དང་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲེལ་པར་རུང་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ལ་ཡང་གཅིག་ལ་རྐྱེན་དུ་མས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གྲུབ་བོ། །

189-1-248a

ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་དེ་ལས་ཀྱང་ཁོ་བོ་ཅག་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་འབད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་གི་ཚེ་རུང་བ་ལ་བརྟེན་ན་ཡང་རྐྱེན་དུ་མས་སྐྱེད་པའི་གཅིག་པ་ཡང་དུ་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འགྲུབ་སྟེ། འབྲས་
བུ་ནི་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྤངས་པས་འདིར་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱི་གཞན་པ་ཉིད་དེ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འབད་པར་འཛིན་པས་ཀྱང་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་ཕན་ཚུན་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་དབྱིབས་དང་འཇིམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་
ངོ་བོ་དག་ཏུ་མི་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འཐད་པ་འདིས་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དེ། འདིས་གཅིག་པ་ཉིད་རིགས་པ་གཞན་སྲིད་ཀྱང་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཐད་པ་མི་བྱེད་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་
ནི་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པ་ལས་ཚོགས་པ་གཞན་སྐྱེད་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་དུ་མ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་འགལ་བ་མེད་དེ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེས་ན་དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་རྐྱེན་གཞན་བསགས་པ་དེའི་
ཚོགས་པ་མ་ཚང་བ་ལས་ཚོགས་པ་གཞན་སྐྱེད་དོ། །དེ་ཡང་ཚོགས་པ་སྔ་མ་ལས་སྐྱེ་བས་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་ཉིད་སྐྱེད་པ་དང་། ཚོགས་པ་གཅིག་པར་བསྟན་པ་ཡུལ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་དུ་མ་གཅིག་བྱེད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་
རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དེས་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཚོགས་པ་གཅིག་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའོ། །རྐྱེན་ནི་ཚོགས་པ་གཞན་པའི་ལྷན་ཅིག་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་མེད་དེ་ཡུལ་གཅིག་ལ་
ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་པ་གཞན་པ་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་པ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་སོ། །གང་སྔར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདིས་གང་གི་ཚེ་བྱེད་པའི་སྒྲས་ནི་ཚོགས་པར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚོགས་པ་རྣམས་

189-1-248b

ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ཅི་ཞིག་བརྗོད་ཅེ་ན་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་གི་དཔེ་བསྟན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །ཡང་ན་རྒྱུའི་སྒྲས་ནི་ཚོགས་པར་བཤད་པའི་ཡུལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པས་དུ་མའི་མཚན་
ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དུ་མའི་བྱེད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པས་གཅིག་པ་དུ་མ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་བདག་ཉིད་གཅིག་པར་བསྟན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་
བུའི་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་དུ་མའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡང་ངོ་། །དངོས་སུ་ནི་དོན་དམ་པར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ལ་འཇིམ་པ་དང་དབྱིབས་དག་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ནི་དུ་མའི་ཚོགས་པའི་ཡུལ་ལ་རྐྱེན་ཐ་དད་པས་དུ་མའི་
འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་གང་སྐྱེད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་དཔེའོ། །རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ནི་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པའོ། །རྫ་མཁན་མ་ཚང་བའི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང་དེ་ལྷན་ཅིག་སྐུད་པ་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་
པ་རྣམས་རང་བཞིན་དུ་མའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ནི་སོ་ཕག་དང་འཁོར་ལོས་གཅོད་པ་དང་བུམ་པ་དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས་འབྲས་བུ་གཅིག་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། ཚོགས་པ་གཞན་པའི་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་མིག་གི་ངོ་བོ་སྤངས་པའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དུ་བཤད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
མཚན་ཉིད་དེ། རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། ཅིག་ཤོས་དེ་ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་དང་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འགྱུར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་བདག་

189-1-249a

ཉིད་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་སྟེ་མིག་གི་དབང་པོ་དང་ཉེ་བ་ལ་ལས་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་ཉེ་བར་ལེན་གྱིས་བྱས་པ་དེ་ལས་གཟུགས་འཛིན་པར་སོ་སོར་ངེས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སོ་སོར་ངེས་པའོ། །
སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། མིག་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལ་དབང་བྱེད་པའོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དང་དབང་པོ་དེ་དང་ཡུལ་ནི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་གཟུགས་དེ་འབའ་ཞིག་པ་སྣང་
བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཁོ་ནར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དང་གཞན་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་དང་གཉིས་སྐྱེ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ནི་འདི་ཐ་དད་པ་ཡང་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་འབའ་ཞིག་དེ་དག་ངོ་བོ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེ། དེས་བསྐྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་གི་བདག་
ཉིད་ཀྱང་དུ་མར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཚོགས་པ་གཅིག་གི་ནང་དུ་འདུས་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་མི་དད་དོ། །ཚོགས་པ་གཞན་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་
པར་ནི་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་གང་བརྗོད་པའོ། །གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཐ་དད་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཚོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཐ་དད་ཀྱང་ཅིས་ན་ཐ་
མི་དད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་ཕན་ཚུན་འདུས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་འབྲས་བུ་གཅིག་པར་བསྟན་པ་དང་གཅིག་ལ་གཅིག་གི་རྒྱུན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ནུས་པ་རྣམས་ལས་སྐྱེས་

189-1-249b

པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་མི་སྐྱེད་དོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་དང་འབྲེལ་པ་རྣམས་ནི་གཞན་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། གང་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན། འོ་ན་ནི་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པའི་གཞི་ནི་ཇི་ལྟར་རྟེན་པའི་ངོ་བོ་དེ་འབྱུང་བ་དག་གིས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་གཞན་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱེད་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་འདིས་ཀྱང་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལ་བརྟེན་པ་དང་། དེའི་རྒྱུ་སྔ་མ་ནི་སྐྱེད་པར་
བྱེད་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཉིད་དེ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཡིས་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་མ་ངེས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ནི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་
རོ། །ཅི་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་དག་གི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་པས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་དེ་སྐྱེད་པའོ། །བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་པ་ནི་བར་དུ་གཅོད་པའམ་གགས་བྱེད་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ་ནུས་པ་མེད་
པ་གང་གི་དངོས་པོ་དེ་དག་གི་ནུས་པ་ཆོད་པ་མེད་པའོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ནུས་པར་ཉེ་བར་གནས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཚོགས་པ་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྐྱེན་གཅིག་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་རེས་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་པས་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་
ཚོགས་པ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་གནས་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ཆོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མའི་ནུས་པ་ལ་གགས་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །རང་བཞིན་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་བཞིན་དུ་ཇི་སྲིད་འབྲེལ་པས་བྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྐད་
ཅིག་མ་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱས་ནས་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དུས་མི་མཉམ་པའི་རྒྱུ་རྟེན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དེ་དག་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ལུས་པ་དག་ལས་རྟོགས་པ་

189-1-250a

པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེད་དོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཆ་ཤས་སུ་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་པས་རེ་རེ་ལས་མ་ལུས་པ་ཉིད་འབྱུང་བས་གཅིག་སྐྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་དུ་བཤད་དོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཕན་འདོགས་པར་
བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་ཕན་འདོགས་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་ཐ་དད་པ་རྟེན་པའི་དངོས་པོར་འགལ་བ་མེད་དོ། །གང་ཡང་འབྱུང་བ་རྣམས་རྟེན་པའི་ངོ་བོ་འཇུག་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་རང་གི་ཡུལ་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔ་
མའི་འབྱུང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕྱི་མ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་གཞན་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མ་ངེས་པར་བརྗོད་པར་གྱུར་པར་གཞན་དག་དོགས་པ་ན་གལ་ཏེ་ནུས་པ་འགོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འགོག་པ་མེད་པ་ནི་གགས་བྱེད་
པའི་ནུས་པ་མེད་པའོ། །གང་དག་ནུས་པ་འགོག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་སྐྱེས་པའི་དུས་ལ་མི་སྡོད་པའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ནུས་པ་འགོགས་པ་མ་ཡིན་གྱི་སྐྱེས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྲས་བུ་བྱེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་འདི་ཟད་པ་ལ་གནོད་
པ་བྱེད་པ་མེད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྤོང་བར་བརྗོད་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་ཁྱད་པར་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྐད་ཅིག་མ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁྱད་པར་དུ་བོགས་འབྱིན་
པས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་མཇུག་ཐོགས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་དེའི་ཚེ་དེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་གང་གིས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་བརྗོད། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་
བྱེད་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། ནུས་པ་འགོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ནུས་པ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་བརྗོད་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱེད་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འདི་དག་བཤད་དོ། །ནུས་པ་

189-1-250b

ལ་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པས་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་དུ་བཏགས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་འགགས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་རང་གི་རྒྱུ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་འབའ་
ཞིག་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་དག་ཡོངས་སུ་སྤོང་པ་ནི་བོགས་འབྱིན་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་མེད་པས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་མི་འགྱུར། གང་ལ་བོགས་དབྱུང་བའི་ཉེ་བར་ལེན་
པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཐམས་ཅད་དུ་ལ་ལར་ཡང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་མཚན་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། མང་པོ་དག་དོན་གཅིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་གཅིག་སྒྲུབ་པའོ། །
གང་མང་པོ་དག་ལ་ཡང་སྲིད་དེ་རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྲིད་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དཔེ་ནི་དཔེར་ན་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཐ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མྱུ་གུའི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པའོ། །འདི་དག་ནི་ཉེ་
བར་བཏགས་པར་གྱུར་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་འདི་དག་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བསྐྱེད་པས་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་གྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མི་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ནི་ཕལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རོ། །འདི་དག་གི་ལན་ནི་ཕྱིས་གདབ་པར་བྱའོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། ཐ་མ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་བཤད་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་
བརྗོད་དེ། མཐའ་མའི་རྒྱུའི་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཐ་མའི་དོན་གཅིག་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔ་མའི་ཚོགས་པ་ལས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་སྐད་ཅིག་མ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐ་དད་པར་ངེས་ཏེ་ཐ་མ་ཉིད་དཔེར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་

189-1-251a

ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་འཕེལ་པ་དང་འགྲིབ་པའི་རྒྱུ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །
འདི་དག་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཡང་དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡོད་ན་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པ་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐ་མའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་མི་ནུས་
ཤེ་ན། གཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ལ་ཆ་ཤས་དབྱེར་མེད་པ་དེ་ལ་འདི་ཁྱད་པར་དུ་མི་བྱེད་པ་ནི་ཆར་མི་བྱེད་པའོ། །རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་འདི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དབྱེར་མེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་དེའི་
ཕྱིར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་དུ་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆ་མེད་པ་ག་ལ་ཡིན་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ན་བདག་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ངོ་བོ་གཞན་འབྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་གཞན་པའི་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཐ་མའི་རྒྱུ་ཉམས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཐ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་མ་
ཡིན་ནོ། །དངོས་སུ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པ་མི་བདེན་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་དག་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་གི་ངོ་
བོ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པས་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གི་ནུས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་ཐ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་ནི་རྐྱེན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐད་ཅིག་མ་ཙམ་ཐོགས་ནས་དེ་དག་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་སྐྱེད་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔོན་དང་ཕྱི་མ་ཐ་

189-1-251b

དད་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེད་ཀྱི་དུས་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་དེ་རྣམས་ལའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་གཅིག་པ་ཁོ་ནའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པའི་
དངོས་པོ་དང་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ནུས་པ་ལས་སྐྱེད་པར་ཁས་ལེན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་གཞན་དག་སེམས་ནས། གལ་ཏེ་ནུས་པ་དེ་དག་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་རང་གི་རྒྱུ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་
ནས་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །གཞན་དག་སྐྱེད་པ་ལ་རྒྱུ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་འདོད་ན་ནི་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྐྱེད་པ་མེད་དེ། དེའི་རྒྱུ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ངེས་
པའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། མཐའ་མའི་སྐད་ཅིག་མ་འབའ་ཞིག་དང་འདྲ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདི་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་དང་། འདི་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དག་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཞིང་ལ་སོགས་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལ་རྐྱེན་
གཞན་དང་ཉེ་བ་ལས་ཉེ་བར་དམིགས་པས་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་འབའ་ཞིག་དང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ལྟ་བུ་འབའ་ཞིག་གི་ནུས་པ་ལས་ཀྱང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པ་ནི་རང་རང་གི་སྐད་ཅིག་མའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་ཀྱང་མྱུ་གུ་
ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མི་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ངོ་བོ་ལས་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གཞན་གྱིས་གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་ནི་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པའི་ནུས་པ་ལས་གཞན་
པའི་རྐྱེན་གཞན་ཉེ་བ་ཁོ་ནས་སྐྱེད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པས་མ་ཡིན། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། རེས་འགའ་ཞིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེའོ། །གཞན་དུ་ཡང་ནི་འབའ་ཞིག་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་

189-1-252a

ནང་གི་བདག་ཉིད་དང་ཕྱི་རོལ་དུ་མཐོང་སྟེ་ལ་ལར་འབྲས་བུ་ཅི་འདྲ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་གང་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དེ་སྤངས་པའི་འབའ་ཞིག་པས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ནུས་པ་ལ་རྐྱེན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེས་ན་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གཅིག་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་
པ་སྲིད་པས་དུ་མ་ཉི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པས་སྐྱེད་པ་ནི་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེའི་རང་བཞིན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེད་པ་ན་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རང་བཞིན་སྲིད་ན་ཡང་དེ་ལས་གཞན་དག་མ་ངེས་
པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ལན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གཞན་དང་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གཞན་དང་གཞན་སྦྱར་ནས་ཁུར་ཁྱེར་བའི་སྐྱེས་བུའི་འབད་པས་སྒྱེ་ལ་སོགས་པར་བཅུག་ན་ཞིང་དུ་འགྲོ་བ་དང་བཙུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་སྐད་ཅིག་
མ་ཐ་དད་པའི་ནུས་པ་ནི་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་འབྱུང་བ་ནུས་པ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དང་གཞན་རྐྱེན་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡང་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་གྱི་ནུས་པ་ཐ་དད་
པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་གྱི་ནུས་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་པ་དང་ཉེ་བར་ཚོགས་པའོ། །རྐྱེན་གྱི་བྱེད་པ་རྒྱུད་མ་ལས་རྒྱུ་འབྱུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སམ་གཞན་པ་མཚུངས་པ་ནི་མེད་དེ་རྣམ་
པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་འདྲ་བས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་དེ་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདྲ་བ་དང་མཚུངས་པར་རྟོགས་པ་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཅོས་མ་དང་མ་བཅོས་པའི་ནོར་བུ་དང་མུ་ཏིག་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཚོགས་པ་
ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེ། མི་འདྲ་བ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཐ་མི་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་མཚུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཐ་དད་པས་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་གཞན་དང་གཞན་པའི་ཚོགས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མ་གྲུབ་

189-1-252b

པོ། །གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་དེས་སྐྱེད་པར་ནུས་ཀྱི། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་མ་ཚོགས་པ་ལ་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ནམ་སྐད་ཅིག་མའི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་
མེད་པས་དེའི་རང་བཞིན་སྐྱེད་པ་དང་མི་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིར་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་དང་གང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་གྱི། དེ་ནི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ན་ནི་མ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ངོ་ཤེས་
པའི་འདྲ་བའི་ཡུལ་ལ་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོས་གནོད་པས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་འདྲ་བ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཟད་པས་སྔ་མ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ངོ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཡུལ་གཅིག་པ་
མེད་པས་བསལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་ནི་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་དང་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་འདི་དག་ཀྱང་དེ་ལ་གཞན་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་ཟིན་པ་དེ་ཡུལ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་འདིར་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་
ཏོ། །དེ་ཅི་སུ་ཞིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ནུས་པ་གཅོད་པ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་ལ་རེ་ཞིག་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ནི་དེ་རྣམས་ལའོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མའི་ནུས་པའི་ངོ་བོའི་སྐད་ཅིག་མའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་ཅན་ནོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་
ནི་གང་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རིང་བའམ་ཉེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་གང་ལ་དེ་ཆོད་པ་མེད་པའོ། །ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ཆོད་པ་མེད་པ་སྟེ། གཟུགས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །
དེ་ཡང་ཚོགས་པ་ནི་ཚོགས་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །ཡུལ་ལ་སོགས་པ་མ་ཆོད་པ་ནི་ཡུལ་དང་འདིར་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ཡོད་ན་ཡང་མེད་པས་འདི་དག་ཙམ་རྒྱུ་

189-1-253a

མཚན་ཡིན་པས་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །གང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་སྡུད་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་བར་དུ་ཆོད་པ་དང་འགྲིབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟེན་དང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ལས་ཐ་
དད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུ་ནི་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་དོ། །ནུས་པ་དེ་དག་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་འདི་འདྲ་བ་དང་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་དེའི་རྒྱུར་བཤད་དོ། །གང་བཟླས་ནས་བཤད་པ་ནི་
གཞན་དག་རྐྱེན་གཞན་དང་ཉེ་བ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་བརྒྱ་ལ་ཞིག་གཞན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་དག་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པའི་རྒྱུ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྔོན་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡུལ་རིང་བའམ་ཤིན་ཏུ་རིང་བའམ་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་སོ། །ཕན་
ཚུན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དང་རྐྱེན་ཉེ་བ་ན་ཕྱིས་མེད་པ་ནི་དེའི་གནས་སྐབས་དོར་བ་དང་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའོ། །སོ་སོར་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་རེ་རེའི་དུས་སུ་ཡོད་པའམ་བདོག་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ནུས་ཀྱང་ངོ་། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་རྒྱུའི་ནུས་
པ་མང་པོ་ཡང་སྔོན་དང་ཕྱི་མ་དང་སོ་སོར་ཡོད་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དང་སོ་སོར་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཚུལ་གང་དག་ལ་རྐྱེན་གཞན་དང་ཉེ་བ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡིན། སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་སོ་སོར་ཅིས་ན་མི་སྐྱེད་ཅེས་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ན་སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་སོ་
སོར་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་དེས་མི་གོ་སྟེ་འབྱར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རེས་འགའ་གཞན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ཡང་འདིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་གང་དག་གང་གི་གནས་སྐབས་སུ་ངེས་པ་དེ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དེ་སྐད་ཅིག་མ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་པའམ་དེ་དང་འདྲ་བ་གཞན་དང་འདྲ་བར་གྱུར་པ་དེས་ན་རྒྱུས་སོ། །དེ་དག་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་གཞན་དང་གཞན་རུང་བའི་ཡུལ་དུ་ཚོགས་པའོ། །བར་དུ་ཆོད་པ་སྤང་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་

189-1-253b

ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་དེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་རྣམས་རང་གི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེའི་ནུས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་པའི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དབང་པོ་ལ་སོགས་
པ་ནི་རེས་འགའ་ཞིག་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང་ཡོད་པ་དེས་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པ་ཡིན་ན་རེས་འགའ་ཞིག་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་པའོ། །དེས་ན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ལ་ལར་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྲིད་
པས་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་པའི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ནུས་པའི་རྒྱུས་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པས་དེ་མེད་ན་ཡོད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་གང་གིས་
འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པར་ངེས་པ་དེ་དང་དེ་མེད་ན་དེ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ལ་རྩོད་པ་མེད་པ་ནི་གཞན་ལ་ཡང་མཐོང་བར་བསྟན་པ་ནི་ཚུལ་འདིས་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གཞན་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཚུལ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པས་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་ངེས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་ན། སྐད་
ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལས་གཞན་དང་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ནུས་པ་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ལ་འདིར་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་བལྟའོ། །གང་དག་དངོས་པོ་བརྟན་པ་
གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཅན་དག་ནི་མ་ཡིན་པའོ་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བརྟན་པ་ནི་རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པའོ། །གཅིག་པུ་སྨོས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བརྟན་པར་འཛིན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བརྟན་པ་ལས་ཡང་གཅིག་པུའི་

189-1-254a

ངོ་བོར་མི་འདོད་དོ་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སུ་དག་དངོས་པོ་རང་ཉིད་ལས་མི་འབྱུང་ན་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་དོན་ནི་གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་མི་བྱེད་
པར་མི་འཐད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ནུས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་མི་འཐད་པས་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རེས་འགའ་ཞིག་བྱེད་པ་རེས་འགའ་མ་ཡིན་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པ་དག་དེའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ནུས་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པ་གནས་སྐབས་དག་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་དག་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་སོ་སོར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལས་འབྱུང་བར་ག་ལ་འགྱུར། གཞན་གྱིས་འདིར་
གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་པ་འདི་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པའི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་འདིའི་ངོ་བོ་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་གང་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་འབའ་
ཞིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཅི་འབའ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་ཀྱི་འབའ་ཞིག་པས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འབའ་ཞིག་པའི་ངོ་བོས་མི་ནུས་པས་མི་སྦྱོར་གྱི་གཞན་གྱིས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གཞན་
འདྲི་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་དགོངས་ནས་ནུས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མེད་པའི་འབའ་ཞིག་པ་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་གཞན་དུ་ཡོད་ན་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །ནུས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད། ནུས་ན་མི་བྱེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་
ལྷན་ཅིག་པ་ཁོ་ན་བྱེད་པར་འདོད་ཀྱི་འབའ་ཞིག་པ་ནུས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་འབའ་ཞིག་པ་གལ་ཏེ་མགོ་བོ་གཅོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་འདོད་ན་མི་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་འབའ་ཞིག་པ་ནི་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ནུས་པ་མེད་ན། ཇི་

189-1-254b

ལྟར་ནུས་པར་བརྟག་པར་བྱ། འདིར་གང་ནུས་པའི་ངོ་བོས་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ཡང་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ནས་གཞན་གྱིས་གལ་ཏེ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་བཞད་གད་བྱེད་པ་ནི་རྩེ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
ལྷ་རྣམས་དགའ་བ་ནི་བློན་པོ་དྲང་པོའོ། །དེ་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དགའ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །རྩེ་བ་ནི་བྱིས་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་ནི་ཤེས་རབ་ཉམས་པར་བཤད་དོ། །སྐྱིད་དེ་བར་སྐྱེས་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ལ་མི་སྦྱོར་བའོ། །མི་སྦྱོར་བའི་བློ་ངན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱས་ཀྱང་དངོས་
པོ་བརྗེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡང་བྱེད་པའོ། །བྱས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བརྩམས་པའོ། །ཡང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་ཡང་རྩོམ་པའོ། །གང་ལ་སླར་ཡང་རྩོམ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་བོན་བཞིན་དུ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་དེས་འདི་དག་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་སྐད་
ཅིག་མ་མེད་པའི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་འགལ་བས་འགའ་ཞིག་བྱེད་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ནུས་པའི་ངོ་བོ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་ཞིག་
ཀྱང་མི་ནུས་པས་ན་མི་སྲིད་པས་དེའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་བཟློག་ཏུ་མི་རུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པའི་འབའ་ཞིག་ནི་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེས་ན་འབའ་ཞིག་ནི་མི་བྱེད་པ་ལྷན་ཅིག་པའི་
གནས་སྐབས་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་འདྲ་བ་སྔོན་ནུས་པ་མེད་པར་ཡོད་པའོ། །དེའི་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འདོད་
པ་དེ་དག་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་རྣམ་པ་འགས་ཐ་དད་ཀྱང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འདོད་ན་དེ་སྔོན་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མེད་པའི་དངོས་པོ་དེ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོའི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ནུས་པ་ཉིད་སྔར་མེད་པས་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་

189-1-255a

ཞེས་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་དག་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཆོས་འགལ་བ་གནས་པས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་སྐྱེད་པ་དང་མི་སྐྱེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པར་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་སྤོང་བར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མས་རྟོགས་པ་
ལས་གཞན་དུ་རྟོགས་པ་ལ་ཁྱེད་རྗེས་སུ་འབྲང་ན་ཟླ་བ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྤང་བར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་སྲིད་པས་ཁྱད་དུ་གསོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་ངེས་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ལ་སྐྱེད་པ་དང་མི་སྐྱེད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་གནོད་པར་ཅིས་ན་མི་འདོད། རྡོ་རྗེ་རྡོ་བའི་
ཆོས་ཅན་དེའི་ངོ་བོས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་དག་ཟད་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་པ་ཅིག་ཅར་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་ཉེ་བ་ལས་སྔོན་ནུས་པ་
མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཅིག་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ངོ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ན་སྔ་མའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པའི་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པའམ་དོན་གྱིས་གོ་བས་གནོད་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
ཁས་བླང་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེད་པ་དང་མི་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ཁོ་ནས་སྔར་མ་མྱོང་བ་སྐྱེད་དོ། །འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་བ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ན་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་དང་སེན་མོ་ལ་སོགས་པ་བྲེགས་ནས་ཡང་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་ཅིས་ན་མི་འདོད། འོན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་
པའི་རྐྱེན་དང་ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་ནུས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་མེད་པ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་སྨོས་པ་འདིར་མ་ཡིན་པས་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གང་དག་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལྟ་བུ་དེའི་ངོ་བོ་ཡོངས་
སུ་སྤངས་ནས་ཕྱི་མའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་ནི་དེ་གཞན་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་དོ་ཞེས་རིགས་པ་ཅན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་དོ། །

189-1-255b

དེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་མི་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་འདོད་པར་ཁས་བླངས་སོ། །གཞན་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པ་རྣམས་ལ་དོན་གཅིག་
བྱེད་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་བསལ་བའི་རྒྱུ་ལྷག་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མེད་པ་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པ་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། རེ་ཞིག་དེ་དང་དེ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད། རྒྱུ་གང་གིས་དེའི་འབྲས་བུ་བྱེད་
པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་སོ་སོར་ངེས་པའི་དངོས་པོར་ག་ལ་འགྱུར། ཇི་ལྟ་བ་དེ་མཐོང་བ་ལ་རིགས་པ་གཞན་བཙལ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་མི་
རིགས་སོ་སྙམ་དུ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་སེམས་ནས་སྐྱེད་པ་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་མཐོང་བ་དེས་ན་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོ་བོས་སྨྲའོ། །སྔར་བྱེད་པ་མ་མཐོང་བ་དེས་ན་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མཐོང་བའི་རིགས་པའི་
འཐད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་ན། སྐད་ཅིག་མ་མེད་པར་ཁས་ལེན་པ་ལ་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཐོང་བས་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་བཤད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཞད་གད་བྱེད་པ་ནི་མཐུ་ཆེན་པོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐུ་ཆེན་པོ་ཅན་གྱི་མཐོང་
བ་ནི་ནུས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འདི་དག་མ་ཚང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལན་ཅིས་ན་མི་བརྗོད། གང་གིས་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་མཐོང་བ་ལན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། 
རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཙམ་མ་ཡིན། འདིར་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ནུས་པ་མ་ཡིན་འོན་ཀྱང་བརྒྱ་ལ་འགའ་ཞིག་ཅི་ཞིག་ལྟར་བསྒྲིབས་པའམ་མི་སྡོད་པའོ། །འདིར་ཁྱོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་

189-1-256a

ནི་ཞིག་བརྗོད་པའོ། །མཐོང་བ་ལས་འདས་པ་ནི་དེ་ལས་རྒལ་བའོ། །དེ་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་འདི་དག་སྐྱེད་པའི་ཆོས་དེ་དང་འདི་ནི་མི་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུད་མེད་པར་འགྱུར་བས་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བསམ་པ་ནི་སེམས་ལ་གདུང་བར་བྱེད་དོ། །གཞན་
གྱིས་ཁོ་བོ་ནི་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་སྤངས་ནས། དངོས་པོ་རྣམས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མཐོང་བའི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ནི་མི་སྨྲ་སྟེ། འོན་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡོད་པ་དེ་ལ་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་
པ་དེ་མཐོང་བ་འབའ་ཞིག་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་དག་བྱེད་པ་པོའི་རང་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཤེས་པར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་འདི་ཡང་ཡོད་པ་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་རིགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་
ཆགས་པ་རིགས་པར་བརྗོད་པ་ལ་ཅིས་ན་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་འདིར་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་རིགས་པ་བརྗོད་པ་སྤངས་པ་ཡང་རས་འགའ་ཞིག་རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེ་སྟེ། འོ་ན་དེ་ཅི་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་ན། དེ་དག་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ནི་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་ཆོས་སོ། །རྒྱུ་དེས་ན་རྐྱེན་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་ཚོགས་པའོ། །གང་དག་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་གྱི་ན་འདུག་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་རིགས་པ་བརྗོད་པ་འདི་
ཡང་ཡོད་པར་བདེན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འདི་དག་འདི་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཅི་དེ་དག་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཅི་དེ་དག་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་ནི་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དེ་ཁོ་ན་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་སྔོན་ཡང་ཕན་
ཚུན་སྤངས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བྱུང་ཟིན་པ་ཡང་ཡིན། དེ་ལ་དེ་ཉིད་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་མེད་པའི་ངོ་བོ་གཞན་སྐྱེས་པས་འདི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྔར་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་འཇིགས་པས། གཞན་གྱིས་ཡོད་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཕོ་པ་དང་སྐྱེས་པ་ནི་འཕོ་

189-1-256b

བ་དང་སྐྱེས་པ་སྟེ་དེ་བཀག་པ་ནི་མི་འཕོ་བ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་བརྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་གང་དག་གི་དངོས་པོ་དེ་དག་ནམ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་འགའ་ཞིག་འདིར་དམིགས་པ་མེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་མཐོང་བའི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་གཞན་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་མི་འཕོ་བ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ངོ་བོ་རྣམས་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིའི་ཚིག་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་འདྲ་བའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར་མི་སྡོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འདི་དག་འདིས་མཚུངས་པར་མི་
འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མཐའ་དག་གི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ལས་སྔར་ཡང་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ནི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་མི་ཐོགས་པའོ། །འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན། རེག་པ་ཅན་གྱི་བསམས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་
བྱེད་པའི་ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བ་ལ་ལྟོས་པའི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་དེས་མི་འཕོ་བ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་བརྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། སྔར་ཡང་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་མཐའ་དག་ཉེ་བ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་དེའི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། གལ་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་བསལ་བ་ནི་འོ་ན་ནི་འབའ་ཞིག་ཀྱང་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྒྱ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་འབའ་ཞིག་དང་དེ་ལས་བཟློག་
པའི་ངོ་བོ་གཞན་མ་ཡིན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་དང་ནས་ཀྱི་ས་བོན་བཞིན་དུ་
ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་མི་དད་ན་རང་བཞིན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གཞན་པའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་པའི་

189-1-257a

ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་དེ་ཐ་དད་ཀྱང་གང་ལས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་གཞན་མངོན་པར་འདོད་ན་ནམ་ཞིག་ཁྱེད་ཀྱི་ལན་འདི་མི་སླུ་བར་འགྱུར། དེའི་རང་གི་ངོ་བོས་ཉེ་བ་ཡིན་པས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོས་མ་ཡིན་ན་འདི་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ནི་དོན་དམ་པར་ན་དེ་ཉིད་
གཞན་གྱི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་གྱི་དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ནི་རྟོགས་པས་སྤྲུལ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་གཞན་མེད་དེ་བྲམ་ཟེའི་བུ་ལ་སྲེག་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་སྲེག་པ་རག་ལས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་མི་འདོགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འབྲས་བུ་
ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྤངས་པ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལས་འབྱུང་བའམ། གང་དེ་རྣམས་ལས་ཀྱང་མི་འབྱུང་བས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རང་ཉིད་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་རང་ཁོ་ན་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་གཞན་གྱི་ངོ་
བོས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་འགའ་ཡང་སྐྱེད་པ་མེད་དོ། །དེའི་གང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་བྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་པས་ལན་གྱི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །དེས་ན་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་དང་གཞན་འབའ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་
གཡོ་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་གང་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འདི་ལྷན་ཅིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་དག་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་སྔོན་ཡང་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ཁོ་ན་གང་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་སྐབས་
ཀྱི་དུས་ལ་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བར་ཟད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རེས་འགའ་ཞིག་མི་སྐྱེད་པར་བྲལ་བ་ཡིན། ཡང་རེས་འགའ་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་རང་གི་རྒྱུ་འདི་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །

189-1-257b

ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་འདི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དེ་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་
དེ་སྔོན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དེ་ལས་ཐོབ་པས་དེའི་བདག་ཉིད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མི་སྐྱེད་པ་ཕན་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་འབའ་ཞིག་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་སེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལྷན་
ཅིག་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་གཞན་དང་ཉེ་བར་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་སྔོན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བྱ་བ་འདིའི་དོན་ཏོ། །དེས་ཀྱང་འདི་རེས་འགའ་ཞིག་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་འདི་བཤད་པར་འགྱུར། འོ་ན་ནི་དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་དུས་སུ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །
དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་པར་ངེས་སོ། །གཞན་གྱིས་གཞན་དག་སྐྱོན་མཚུངས་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་གོ་བླའོ། །གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། 
ཇི་ལྟ་བུའི་སྐྱེད་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐ་མི་དད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་མཐའ་མའི་རྐྱེན་གྱི་ངོ་བོས་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་གང་དག་སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་སོ་སོར་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དེ་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ལ་རུང་བ་ཡིན། 
གང་ལ་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གཞན་དུ་འགྱུར། མཐའ་མའི་སྐད་ཅིག་མ་ལས་སྔོན་དང་ཕྱི་མ་དང་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མའི་སྐད་ཅིག་མར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་

189-1-258a

སྐད་ཅིག་མ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་བཤད་པའི་སྐྱོན་འདིར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གང་གིས་ཤེ་ན། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ནི་ཐ་མའོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་དག་གི་
ངོ་བོའོ། །ཐ་དད་པ་དེ་ཡང་ཐ་མི་དད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ལ། དེ་ལྟར་ན་བྱེད་པ་པོ་ནི་གང་མཐའ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་པ་སྟེ་དེ་ཡང་ཐ་མི་དད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་
ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་དེ་དག་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་ནི་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་གཞན་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཅན་གཅིག་པ་འགལ་བས་གཞན་པ་ཉིད་དེ། བྱེད་
པ་པོའི་རང་བཞིན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་ངོ་བོ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐལ་བ་འདིར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་རྣམས་ལ་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ངེས་པར་བརྟགས་པའམ་དངོས་པོ་ཉེ་བར་དགོད་
པ་ནི་གང་ཞིག་དེའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་ལྟོས་ནས་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་སུ་ཡང་མི་བརྗོད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་བྱེད་པ་པོར་རྣམ་པར་འཇོག་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ན་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་བྱེད་པ་པོ་
མི་རིགས་པས་བྱེད་པ་པོ་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་རེས་འགའ་ཞིག་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །གང་གཞན་ལྷན་ཅིག་པ་དང་གཞན་འབའ་ཞིག་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་ངོ་བོ་འབྲས་བུ་
བྱེད་པ་ཅིས་ན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ངོ་བོ་དེས་དེ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གནས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འབའ་ཞིག་པ་ལས་མི་འབྱུང་བ་དེ་འདིར་འབྲས་བུ་ཁོ་ནའི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། གང་དེ་ལ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་གནས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་

189-1-258b

དེའི་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བས་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་སྔ་མའི་སྐྱོན་ལས་མ་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒོལ་བས་ཇི་ལྟར་དེ་རྟག་
པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པ་ནི་མི་ཐོགས་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པས་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ལས་འགྱུར་ཏེ། ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོས་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་ལས་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་གནས་སྐབས་འགལ་བ་ཡིན་པར་སྔར་བཤད་
དོ། །འདི་ལྟར་གང་ལ་མི་ཐོགས་པར་སྐྱེད་པའི་ཆོས་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འདིས་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན། མི་ཐོགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་མཐོང་བས་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའི་གཞན་
དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་གཞན་གྱིས་བསམས་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ནི་འབའ་ཞིག་བྱེད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲ་སྟེ་འོན་ཀྱང་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ད་ནི་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་
མི་འདོད་ན་ཇི་ལྟར་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་བརྗོད། འོན་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་འདིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཅི་ཞིག་དེ་སྐྱེད་པ་ཡིན་སྙམ་ན། དེ་ཉིད་མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོའོ། །གང་དང་གང་སྐྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་
སྐྱེད་པའི་ངོ་བོར་དེ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གང་འབྲས་བུ་འདི་ཉིད་གཞན་ལ་རག་ལས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་གནས་པ་དེ་ཡང་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རིགས་ཀྱི། གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པའི་དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་པས་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་
ཇི་ལྟར་བཏང་སྙོམས་སུ་འདུག །མི་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཅི་ཞིག་བྱེད། གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྐྱེན་གཞན་ལ་མི་འཚོལ་བར་ནི་མ་སྤངས་པར་བྱའོ། །དེའི་འབྲས་བུའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་

189-1-259a

གཞན་ལ་མི་འཚོལ་བར་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་འདིས་འབའ་ཞིག་པ་ལ་ཡང་ནུས་པ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་དེ་ནུས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཁོ་ན་བྱེད་པས་འབའ་ཞིག་པས་ཀྱང་
རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མི་བྱེད་པས་འབའ་ཞིག་པ་འདིས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་དག་གི་བློར་འགྱུར་ན་དེ་ལས་འདི་སྤངས་ནས་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའི་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་འབྲང་། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པར་བརྗོད་དོ། །འབྲས་བུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་
འགལ་བ་དེའི་གནས་སྐབས་བསྟན་པ་ནི་འབྲས་བུ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་པའི་རྒྱུས་མི་སྐྱེད་དོ་ཞེས་གདོན་མི་ཟ་བར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་པ་དེས་ཀྱང་ནུས་པའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་དེ་ལས་ཁྱེད་འབྲས་
བུ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ལ། འདིས་ཀྱང་གཅིག་ཁོ་ནའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་སྐྱེད་པ་དང་མི་སྐྱེད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་གཅིག་པར་བཤད། ཆོས་ཅན་དེ་ལ་ཆོས་འགལ་བ་གནས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པར་བརྗོད་པ་ན་མ་ཡང་ཡིན་ལ་མོ་གཤམ་
ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་འདི་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་བའི་སྔར་བཤད་པའི་སྐྱོན་དེ་ལས་མི་འགྲོལ་ལོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་བརྗོད་པ་ན་འགལ་བར་བརྗོད་པས་མི་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པར་བརྗོད་པས་སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པ་མེད་པས་དེའི་རྩོད་པ་རྣམས་རྫོགས་པར་
བསྟན་ཏོ། །མི་བཟོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕྲག་དོག་གོ། །ཟུག་རྔུ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གནད་དུ་བསྣུན་པ་ནད་ཀྱིས་ཟུག་པའོ། །ཕྲག་དོག་གི་ཟུག་རྔུས་གནད་དུ་བསྣུན་པས་མཆོག་ཏུ་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཅན་འདི་འགལ་བར་བརྗོད་པས་མི་རྟོགས་པ་ནི་འཆལ་བ་སྟེ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་མི་
འབྲེལ་པས་འཆོལ་པའོ། །འཁང་བས་འགལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ནི་བདེ་ཞིང་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་མི་གུས་པས་དེའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ན་མྱུར་དུ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པས་རྨ་ལ་བ་ཚ་བཏབ་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། མཁས་པ་བློ་དང་ལྡན་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བར་འོས་སོ། །དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་

189-1-259b

མ་མེད་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་དོན་བྱེད་པས་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་སོ་སོར་ཡོད་པ་སྲིད་པ་དེ་དག་སྐད་ཅིག་མེད་པ་རྣམས་སོ་སོར་འབའ་
ཞིག་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་སྲིད་པས་ལྷན་ཅིག་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་ངེས་པ་མི་རིགས་སོ། །དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་འདི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དེ་དག་རང་གི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བའི་ཆོས་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཚོགས་
པ་གཅིག་པས་སྐྱེད་པ་ཐ་དད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་སྐྱེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བཤད་པ་ཡིན། །དེ་ལྟ་ན་མང་པོ་རྣམས་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་
ཡིན་ཞེ་ན། དེས་ན། །གང་དུ་རྒྱུན་དུ་ཕན་འདོགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་སྐྱེད་པ་ནི་མི་སྲིད་དེ་གང་ལ་རྐྱེན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པ་སྔ་མ་སྔ་མའི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཁྱད་པར་
ཅན་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེད་པ་ཡོད་དེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྲས་ཆན་ལ་སོགས་པ་དང་། མེ་དང་ཆུ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་
པའི་རྐྱེན་རྣམས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་འཇིག་རྟེན་པ་བརྗོད་པ་ནི་རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་སྔ་མ་སྔ་མའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུན་གྱི་འབྲས་བུ་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་སྐད་ཅིག་མ་དག་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་
ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་ལ་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་བཏགས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་དང་སྔ་མའི་རང་གི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེད་དེ་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་སྔ་མའི་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་

189-1-260a

དོན་དམ་པར་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྫས་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱད་པར་དུ་འབྱུང་བ་སྐྱེད་པར་མི་འདོད་ཅེ་ན། སྐད་ཅིག་མའི་རྫས་ལ་ཁྱད་པར་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་
དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་མི་སྐྱེའོ། །དེ་མ་ཐག་པ་ལས་ཀྱང་འདིར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་བའི་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཁོ་ནས་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་
འབའ་ཞིག་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །གང་དང་གང་སྔར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་ནི་སྣང་བ་ལས་མུན་ཁུང་དུ་ཞུགས་པའི་དབང་པོས་དོན་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཕྱིས་
ནས་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ་། །དེ་སྐད་དུ། ཁྱིམ་ལ་སོགས་པའི་ནང་རྣམས་སུ། །སྣང་བ་ལ་ནི་ཞུགས་ཙམ་གྱིས། །དབང་པོས་བཟུང་ཡང་མ་ཡིན་ན། །དོན་སྣང་བ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བ་དང་མི་
ཉེ་བ་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་མི་སྐྱེད་དེ། མེ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཐུག་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྲས་ཆན་ལ་སོགས་པ་མི་བསྐྱེད་པའམ། དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ནས་མུན་ཁུང་དུ་ཞུགས་པའི་དབང་པོ་ལ་རང་གིས་ཕན་འདོགས་པ་ལས་རིམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱུང་བར་མ་བསྟན་ན་
དེའི་ཚེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཕྱི་ནས་ཀྱང་དོན་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྲིད་པ་གང་ལ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའམ་གཞན་པ་འབྲས་ཀྱི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་གསོ་མའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འབྱུང་བས་དེའི་
འབྲས་བུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་ན་གང་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལས་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ཕུལ་དུ་འགྱུར་བར་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གང་ལ་ཉེ་བ་ཙམ་གྱིས་མི་ཐོགས་པར་ལྷན་ཅིག་

189-1-260b

བྱེད་པས་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ཡང་རྒྱུན་ལ་བསྟན་ནས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་
བ་དེ་རྣམས་ལ་དུས་མི་རིང་བར་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པ་མེད་དེ་ཕན་ཚུན་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་མི་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་གང་དང་གང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་ཡོད་པ་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་གང་སྐྱེད་པར་རུང་བ་འདི་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་བསྐལ་པ་སྤངས་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་
གནས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་དང་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ལས་གྲུབ་པ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་དེ་རྟོགས་ན། དེ་ལ་ཅིས་ན་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པ་དོན་དུ་ཉེ་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་རྣམས་ཁོ་ན་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་
རྟེན་པ་རྣམས་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་རུང་བའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཁྱད་པར་དུ་སྦྱོར་ཞིང་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་ན་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ་དེ་དང་འདི་དག་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་ན། རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་གནས་པ་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཁོ་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་འབྱུང་བ་སྐྱེད་པ་ནི་ཕལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་
ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་གཞག །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་བར་དུ་མ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་ཉེ་བ་ཙམ་གྱིས་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དུ་དེར་རྟོགས་སོ། །འོན་ཀྱང་

189-1-261a

བརྗོད་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དུས་རིང་པོ་ནས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་རྒྱུན་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་དང་གཞན་དུ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱུང་བའི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་
པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་གྱི་དེའི་དུས་མཚུངས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གཞན་པ་དེ་དག་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བརྒྱུད་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་རྒྱུན་ལ་འཇིག་རྟེན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་
བརྗོད་པར་མོས་སོ། །དོན་དམ་པར་ན་དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་སྔ་མའི་ཚོགས་པ་ལ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་སོ་སོར་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་གཞན་
ཐོབ་པ་དེ་དག་ཀྱང་གང་གིས་ན་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་ངང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ནི་དེ་ནིའོ། །རྒྱུ་ནི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུ་སྟེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུར་བཤད་པའོ། །རྐྱེན་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་མིང་ཅན་དེ་དག་གོ། །སྔ་མ་ནི་གང་ཐོག་མར་
ཉེ་བར་ཕྲད་པའོ། །སྐད་ཅིག་མ་དེ་དག་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་ལྡོག་པ་ནི་བདེན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོར་དེ་དག་ཁོ་ན་རང་གི་ངང་གིས་ལྡོག་པ་དང་། འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བསྐྱེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པས་དེ་དག་ཀྱང་
ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་དང་། སྐད་ཅིག་མ་བཞི་པས་དེ་དག་ཀྱང་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཆེས་མཆོག་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཐའ་མའི་བར་དུ་ཕུལ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པའོ། །མཐའ་མའི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ལྷན་ཅིག་པ་
རྣམས་ཀྱིས་ངོ་བོ་གཞན་ཐོབ་པ་མི་ཐོགས་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་འདིར་གཞན་དག་རྩོད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་ངང་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གཅིག་གི་ཚིག་ནི་གང་དང་འབྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པས་མཐའི་ཚོགས་

189-1-261b

པའི་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་མའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འདོད་པ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འདི་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་གང་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འདོད་པས་དེ་སྐྱེད་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་དང་ཉེ་བར་ཕྲད་པ་རྣམས་བརྒྱུད་
པས་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་མ་ཐོབ་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པས་ཁྱད་པར་རྩོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་
ནུས་པས་སྐྱེད་པར་འདོད་ན་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་གང་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་ནས་དེས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པ་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེས་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་སྐད་ཅིག་མ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཁོ་ནར་རང་གི་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་དེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ལྟོས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཁྱད་
པར་དུ་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་གི་ཕྱོགས་དང་མཚུངས་པར་སྟོན་པ་ནི་གང་དག །ངོ་ཚ་མེད་པའམ་མི་ཤེས་པ། །མ་གཏོགས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་གང་། །གང་ཕྱིར་སུ་ལ་མཛེས་པར་འགྱུར། །སྐད་ཅིག་རྣམས་ལའང་དེ་
ཀུན་མཚུངས། །ཁྱད་པར་གྱི་ནི་རྒྱུ་འདི་དག །རྣམ་པ་འགས་ཀྱང་རྐྱེན་དུ་མིན། །སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་དབྱེར་མེད་ན། །རྟག་པ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་མིན། །ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་ནི་འགྱུར་ན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཡང་ཞིང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་ཉེ་བ་ལས་
ཡིན་ཏེ། གང་དང་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲེལ། །རིང་ན་གནས་ཀྱང་དེ་དང་དེར། །ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་ཡུལ་རིང་པོ་ནི་འདུག་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཕྲད་ནས་མ་ཚང་ཡང་དངོས་

189-1-262a

པོའི་ཆོས་ཉིད་ཁོ་ནས་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་སྐྱེད་དེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ནི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྐྱེད་པའོ། །བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་ནི་སྲེད་པའི་དུས་སུའོ། །ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ཁྱད་པར་
དུ་སྐྱེད་ན་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གཞན་གྱིས་བྱས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཞན་པའི་ཁྱད་པར་མི་སྐྱེད་དོ། །རང་བཞིན་ཁོ་ནས་
དེ་དག་དེ་ལ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཁྱད་པར་དེ་ལས་སྐྱེད་པར་རུང་བར་རྟག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་རུང་བའི་གནས་
སྐབས་ནི་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་ནུས་པས་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་འགྱུར་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་སྤངས་སོ། །འདི་ག་
ལས་ཤེ་ན། དེ་ཡོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པར་རུང་བའི་ཡུལ་དང་ཉེ་བར་ཕྲད་པའོ། །འབྲས་བུ་གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མཐོང་བས་སོ། །མེད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བས་འབྲས་བུ་དང་བྲལ་བ་
མཐོང་བས་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་པ་མཐོང་བས་སོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་རིང་བར་གནས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཚེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་དེ་བརྒྱུད་པས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ་སྙམ་ན་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་འབྲས་
བུ་སྐྱེད་པ་དང་མི་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ནི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་རུང་བའི་གནས་སྐབས་ན་སྐྱེའི་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གནས་པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པའི་འཇིགས་པས་ཁྱད་པར་གྲུབ་པར་ཉེ་བར་གནས་

189-1-262b

པ་མེད་དོ། །དེ་ཕན་ཚུན་ཐོག་མར་ཕྲད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འབྱུང་བ་ཡོད་པར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་དེས་ན་དང་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དུས་མཚུངས་པས་ཕན་མི་འདོགས་ཏེ། ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པ་འདི་འདོད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དེ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོས་མི་སྐྱེད་པ་ལས་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་དོན་གཅིག་པར་བྱེད་པ་
སོ་སོར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་ཡང་འགྱུར་ཏེ་ཐབས་ཐམས་ཅད་ཟབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་ན་ནད་སྙོམས་པ་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་སེམས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་
སྐབས་སུ་གཞན་བཞད་གད་བྱེད་པ་ནི་ཁོ་བོ་ནི་ཡང་དང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དང་ཡང་བརྗོད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིགས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་བརྒྱ་ཕྲག་སྨྲས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ལན་གཉིས་དང་གསུམ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མི་འཇུག་པ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་ཡང་དང་ཡང་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་
པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡིད་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒོལ་བ་ལ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་ལ་ལར་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པས་ཟློས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ལ་འབད་པ་དེ་དག་ནི་གནས་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་ངལ་བ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་སྨོས་
ཤིག་ཅེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ན་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྲིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་དང་པོ་བྱུང་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་
ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཁོ་ནའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་དོན་དམ་པར་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་སྔར་བཤད་པའི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཐོག་མར་ཕྲད་པ་ལ་རྟེན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཅིས་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་མི་

189-1-263a

འགྱུར། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་ན་དེའི་ཚེ་སོ་སོའི་གནས་སྐབས་དེ་ན་སྐྱེད་པར་ནུས་པར་ཁས་བླངས་པས་དེའི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུར་སོ་སོ་བ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཁོ་ནར་
སྐྱེད་དོ། །དེ་དག་སོ་སོ་བས་ཀྱང་དེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ན་ཇི་ལྟར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར། གང་དག་ཚོགས་པ་དང་མ་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་
སོ་སོར་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ལས་བྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་འབའ་ཞིག་བ་ལས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སེམས་པ་ན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་ཚོགས་པ་དང་མ་ཚོགས་
པའི་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐད་ཅིག་མས་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཅི་ཁྱད་པར་ཙམ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་རྫས་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་ན་ནི་དེ་མི་
རིགས་སོ། །འགའ་ཞིག་ཁྱད་པར་ཙམ་སྤངས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་མི་སྲིད་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་རུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཞན་དང་གཞན་པའི་ཁྱད་པར་བྱུང་བས་རེས་འགའ་ཅུང་ཟད་ཅིག་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་དང་གྲིབ་མ་དང་ཉི་མ་དང་རླུང་དང་
གྲང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་སྲིད་དོ། །དེ་ཡོད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཙམ་དུ་འགྱུར་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལ་ལར་འབྲས་བུ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ཡང་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསྟན་པ་ནི་
སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་འབྲེལ་པས་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ནུས་པ་ཐ་དད་པའི་འདུ་བྱེད་རྒྱུན་དང་ལྡན་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འགའ་ཞིག་ལས་འདྲ་བའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་འདི་དག་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་

189-1-263b

པའི་ངོ་བོ་རྣམས་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེད་པ་ལ་གཅིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་འདིར་བཤད་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་གཉི་ག་སྨོས་པ་ཡང་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གང་གིས་དངོས་པོའི་རྒྱུན་ལ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་བཤད་ཟིན་
ཏོ། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་ལྡོག་པ་ཁོ་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེད་པས་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐོག་མར་ཕྲད་པ་ལ་རྟེན་པར་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་
མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །གང་གིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཅི་འདྲ་བའི་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའི་ཡུལ་ཉེ་བ་ན་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཡོད་པ་དེ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་དང་སྐྱེད་
པར་བྱེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སོ་སོར་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་འདི་དག་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་ཡང་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །
གང་དག་ཡུལ་རུང་བ་ཅན་དེ་ནི་རུང་བའི་ཡུལ་དེ་ལས་བྱུང་བས་རུང་བའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་དེའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་ཡང་དེ་སྐད་དུ་རུང་བའི་ཡུལ་ཅན་ནི་བར་དུ་
མ་ཆོད་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདི་དག་སོ་སོར་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་དག་ཀྱང་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་

189-1-264a

བརྗོད་པ་དེ་ཡང་དཔེ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་དེ་ལ་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །
དེ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་པོ་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་གང་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་དང་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཀྱང་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་དག་
ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་པོ་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་གང་ལས་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་དང་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་
འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རུང་བའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་གནས་སྐབས་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་འདིར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་མི་སྐྱེད་ན་
ཁྱད་པར་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་རྒྱུས་བྱེད་པ་གང་གིས་བསལ་བར་ནུས། རང་གི་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་རྣམས་འབྱུང་བ་ནི་ཕན་ཚུན་དེའི་ཡོན་ཏན་མི་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དུ་རུང་བར་བསྟན་པ་ནི་མཛེས་ཏེ། དེ་དག་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་
རྣམས་རེ་རེ་ནུས་ཀྱང་ཆ་ཤས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའམ་མ་ལུས་པ་རེ་རེས་བྱེད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་འབའ་ཞིག་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོའི་ཁྱད་པར་དུ་མ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཅན་སོ་སོར་རེ་རེ་ནས་ནུས་པའི་དངོས་པོ་ལས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་སྔོན་ཡང་མེད་ཕྱིས་ཀྱང་མེད་སོ་སོ་བའི་ངོ་བོས་ཀྱང་མེད་པས་ནུས་པ་ཡང་སྔོན་དང་ཕྱིས་དང་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོས་འབྱུང་བའི་ཉེས་པ་དག་གིས་གོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ཀྱང་ལན་མང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་ལ་

189-1-264b

འབྲེལ་པ་ཁས་མི་ལེན་པ་དང་འགའ་ཞིག་པ་ལས་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་བས་གང་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེས་པས་འབྲས་བུར་ཡང་འགྱུར། སླར་ཡང་འདི་འདོད་པར་གྱུར་ན་རྙེད་པར་ག་ལ་འགྱུར་གང་གི་ཚེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཕན་ཚུན་
འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་བརྒྱུད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་རིམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་
ལྟར་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་བར་དུ་མ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཅན་ཕན་ཚུན་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ལ་ལྟོས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐད་ཅིག་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་
ན་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་དང་གཞན་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །གང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉེ་བ་ཙམ་འབྱུང་བ་ནི་ཕན་ཚུན་བྱེད་པ་དང་ཁྱད་པར་ཕན་ཚུན་
བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །འདིར་དཔེ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འབྲས་ཆན་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །མི་སྡོད་པར་སྐྱེད་པའི་རྒྱུའི་ཚུལ་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྣང་བ་ལས་མུན་ཁུང་དུ་ཞུགས་པའི་དབང་པོ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་
འདི་དག་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ག་ལས་ཤེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་དང་ཉེ་བ་ཙམ་ལས་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་དེའི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཅིག་རང་དང་ཉེ་བ་
ཙམ་གྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ནས་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཕན་ཚུན་བྱས་ནས་ཁྱད་པར་བརྒྱུད་པས་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཅུང་ཟད་ཅིག་འབྲས་ཀྱི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་དང་གཞན་ནི་དེ་ལས་

189-1-265a

བཟློག་པ་སྟེ། འབྲས་ཀྱི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དངོས་པོ་ནི་རང་གི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་འོངས་པ་ཚད་མས་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་དང་གང་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཚད་མས་རྟོགས་པ་དེ་ཅི་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་དེ་ལྟར་དཔྱད་པ་འཇུག་པ་ན། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི་ཕྱི་མ་བཞིན་དུ་སྔོན་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ནི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་ཐ་དད་དོ། །འབྲས་དང་
ནས་ཀྱི་ས་བོན་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་དཔྱོད་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སེམས་པར་བརྗོད་དོ། །འདྲེ་བ་གཞན་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཅིག་ཏུ་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་སྐྲ་དང་སེན་མོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བྲེགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པས་འབྲས་བུ་གཉིས་སུ་རིགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་ནའོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་རྒྱུན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་རྒྱུ་མཐའ་མའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེད་པའི་རྐྱེན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པའི་དངོས་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་གང་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་དང་པོ་ལས་བྱུང་ངོ་། །དེ་དང་དེ་དག་
ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཐོག་མར་ཕྲད་པ་ལ་རྟེན་པའི་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་དེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་སོགས་
པ་གང་གི་ཁྱད་པར་ལས་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་དང་ཉེ་བའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་དང་གཞན་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ་ཉིད་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་ཕན་ཚུན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདྲེན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་སྐད་ཅིག་མའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་དེ་དག་སྐྱེ་བའི་ལྷན་

189-1-265b

ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པའོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་པོ་འདིའི་ཁྱད་པར་ནི་ཕན་ཚུན་འདུས་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྟེན་པའི་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་
པར་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འདི་དག་གི་ཁྱད་པར་རྣམས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སྐབས་དུ་མར་སྔར་
བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཞིང་ལ་སོགས་པ་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དང་། སྦྱང་ལ་སོགས་པ་ན་གནས་པ་དེ་ལ་ཡང་ཞིང་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་གནས་པས་དེ་ལྟར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་བྱེ་བྲག་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་
བུའི་རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པས་ཞིང་ལ་སོགས་པ་རྨོ་བའི་རྒྱུ་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་ས་གཤིན་པ་ས་བོན་དང་ཕྲད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱི་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཇི་ལྟར་ཐོག་མར་ཕྲད་
པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཞིང་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་ན་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པས་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཕན་ཚུན་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཁོ་ནར་འབྱུང་བས་དེ་ཡང་
ཁས་བླང་བར་གྱིས་ཤིག །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་བརྒྱ་ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱེད་ལ་ནི་རག་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཅིག་འཛིན་པ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་གལ་ཏེ་
མི་ཐོགས་ཤིང་མི་སྡོད་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱིས་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེས་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་དེའི་ཚེ་སོ་སོ་ན་ཡོད་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་

189-1-266a

འགྱུར་རོ་ཞེས་ལན་མང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྡོད་པའོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཚང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་སྔོན་བཞིན་དུ་མི་སྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་ངོ་
བོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་སྔར་བཀག་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་དང་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་བཀག་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་མི་རིགས་ཏེ་
སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མེད་པས་དེ་འབའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་གཞན་དག་རྒྱུར་བརྗོད་པ་ལ་རིགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་ནས་བསྟན་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྒྱུ་རྟག་པར་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་གི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྟག་པའི་རྒྱུ་དེ་ནི་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་གཞན་ཞིག་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བར་གདོན་མི་ཟ་བར་གསལ་བ་
ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་དང་འབྲས་བུ་དེར་ཉམས་སུ་མི་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ལྟོས་པར་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཚོགས་ཤིང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ད་ལྟར་བའི་དངོས་པོ་ནི་རྒྱུན་ནོ། །ཕལ་ཆེར་ནི་མང་པོའོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་
རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པས་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་མཐོང་སྟེ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། ཕལ་ཆེར་སྨོས་པ་ནི་མི་སྡོད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྐད་
ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ་སོར་ཡོད་པ་སྲིད་པས་རེས་འགའ་བར་བརྟག་པར་ཡང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཕྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་

189-1-266b

བྱེད་པ་མི་རིགས་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་བོ་གཞན་གཅིག་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་འབའ་ཞིག་པའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་རང་གི་ངང་གིས་འགག་པ་ཙམ་དུ་ཁས་བླངས་པས་དེ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་
བཞིན་གཞན་པ་ཡིན་པའི་གཞུང་འདོད་པས་གལ་ཏེ་རྟག་པའི་རྒྱུ་སྔོན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་གྱི་དེ་ནི་སྔར་ཡང་ཡོད་པ་ལས་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་སྐྱེད་པ་ཡང་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཚོགས་པའི་
གནས་སྐབས་ལས་སྔོན་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་རུང་ངོ་། །ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཁོ་ནས་བྱེད་པས་གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྔོན་བཀག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་འདིའི་ངོ་བོར་ཡིན་
ན་ནི་སྔོན་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་རྐྱེན་གཞན་གྱིས་ཀྱང་འདི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན་ཅིས་ན་ད་ལྟར་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་དེ་དང་དེའི་ངོ་བོས་སྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་དང་གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་
དངོས་པོ་འདི་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ངེས་པ་སྤངས་པར་བཤད་པ་ལ་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་མ་ངེས་པ་བརྗོད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འདོད་ནས་ཕན་ཚུན་རྐྱེན་དུ་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཛད་དོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་གང་གིས་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཞར་ལ་བྱུང་བ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དེ་རྫོགས་ནས། རྣལ་མ་བརྗོད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་འཇིག་པའི་
རྒྱུ་དགོས་པ་མེད་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཆོས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དགོས་པས་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པར་སྐྱེའོ། །བརྟན་པའི་

189-1-267a

ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་མི་བརྟན་པར་སྐྱེད་པར་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་མི་འགྱུར་ན། རྒྱུན་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྟག་པའི་
ཆོས་ཀྱང་གཞན་དུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་གཞན་དུ་རྟོགས་ན་དེའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་རྟག་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་སྔར་མེད་པ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བ་རིགས་པ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་རེས་འགའ་འབྱུང་
བར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འགལ་བའི་ཆོས་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་སྔ་མ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ནི་མི་བརྟན་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་
དེ་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱོན་རྣམས་བརྟག་པ་སྔ་མར་ཟད་པས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ན་འདི་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འབའ་ཞིག་པ་འདི་སྔར་མི་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ན་ལྡོག་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེ་
ན། ཕ་རོལ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིས་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ལས་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྔོན་གནས་པའི་ཆོས་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕ་རོལ་པོ་ནི་
གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་ནི་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེའི་ངོ་བོར་འགྱུར། གལ་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདྲ་བ་ལས་ཐ་དད་པར་མི་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་གྱི་གང་གི་ཚེ་འདི་སྔ་མའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ལས་གཞན་དུ་
འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་གང་གིས་ཟློག་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་ཡིན་གཞན་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་

189-1-267b

པ་དེ་ཅིས་དེར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གཞན་པ་ཉིད་དེ་གཞན་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ལ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །
དངོས་པོ་སྔ་མ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལ་སྐྱེས་པའོ། །འཕོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ནི་གནས་པ་ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །འཇིག་པའི་རྒྱུས་དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གནས་པའི་ཆོས་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །ཐོ་བ་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོ་
གཞན་འབྱུང་བ་ན་གཞན་ལྡོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉེ་བ་ནས་དེ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པ་ཡང་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོ་ན་ནི་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པ་སྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་འཇིག་པའི་རྒྱུས་ཞུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེད་པ་
མཐོང་བ་ཉིད་དེ་སྔ་མ་འཕོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་སྙེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །མེ་དང་གྲང་བ་ལ་སོགས་པས་ཟངས་མ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་དག་
སྙི་བ་དང་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེད་པར་རྣམ་པར་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཟངས་ལ་སོགས་པ་བསལ་ཞིང་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ་སྐྱོན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་འོན་ཏེ་སྔ་མ་འཕོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་མེད་པར་མི་རིགས་ཏེ་དེ་ལ་ངོ་བོ་གཞན་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། 
དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་སྲ་བ་དང་སྙི་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པས་ཞིག་པ་ཡིན་ནོ། །མེ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཆུ་བླུགས་པ་དང་གྲང་བ་དང་
རླུང་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འདུས་པ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་སྐྱེད་པ་དང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་རག་ལས་པ་སྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངང་གིས་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་

189-1-268a

པའི་རྒྱུ་དང་མེ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེད་དོ། །གཞན་ཁོ་ན་ནི་སྲ་བ་དང་སྙི་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གཞན་ཞིག་གོ། །སྙི་བ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སྔ་མ་སྲ་བ་དང་སྙི་བ་ལ་
སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནས་པའི་བདག་ཉིད་སྲ་བ་དང་སྙི་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྱི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་འདིར་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལ་འཇིག་པའི་
རྒྱུས་མི་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་དོ། །དེས་ན་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སུ་ཞིག་གིས་སྨྲས། གང་གིས་གང་ཡང་ཕ་རོལ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། འོན་ཀྱང་དེ་རང་གིས་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་མི་
བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ལས་མི་སྐྱེ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་རང་གི་རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་ནི་མེ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མི་སྲིད་ན་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པའི་
ཆོས་ཅན་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་མི་སྲིད་ཀྱང་གནས་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡོད་པ་ལས་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ནས་འདི་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། དཔེར་ན་མེ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་འགལ་བ་ལས་འཇིག་པར་
བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་སུ་བྱ་བའི་ལྔ་པ་དབྱེ་བ་བརྗོད་པ་སྟེ། གཞན་ལ་ལྟོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་འདིའི་ངོ་བོ་ངེས་པར་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁྱེད་ཀྱི་འགལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་
རང་ཉིད་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ། དེ་ཡི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཡང་། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་ལྡོག་འགྱུར་བ། །དཔེར་ན་གཞན་གྱི་འགལ་བ་དག །བརྗོད་བཞིན་ཐོ་བ་ལ་སོགས་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་འཇིགས་པ་ནི་འགལ་བ་དང་ཉེ་བ་ན་རང་ཉིད་ལྡོག་པ་ཡིན་

189-1-268b

ན་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པ་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་པ་ཅན་ལས་གང་གིས་གཞན་པའི་ངོ་བོ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་འཕོ་བ་ཁོ་ན་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ་ཡང་རང་
བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་མི་རིགས་སོ། །དེ་ནི་དེའི་མ་ཡིན་ལ་འབའ་ཞིག་པ་ནི་རང་ཉིད་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་མེད་པས་གང་གི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པར་བྱ། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ལན་ནི་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ལས་མི་
འདའོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། ཅི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་རྟོག་པ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་དུས་གཞན་ཞིག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཁས་ལེན་པས་རྟག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་ཁས་བླངས་ན་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་གི་ཚེ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་འདིར་རང་གིས་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ལོ་གཅིག་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ལོར་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལོར་གནས་
པ་དེའི་མཐའ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལོ་གཞན་དུ་གནས་པ་དེའི་མཐའ་ཡང་ཐོག་མར་ལོར་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་ལོ་གཞན་དུ་གནས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དུས་གཞན་དུ་གནས་པའི་ཆོས་སུ་ཁས་བླངས་ཀྱང་རྟག་པ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་
བས་རྟག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བར་དཀའོ། །འཇིག་པའི་རྒྱུ་དང་ཉེ་བ་ལས་རང་ཉིད་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པས་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་འཇིག་པའི་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པ་ཉེ་བར་རང་ཉིད་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་གཅིག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ཙམ་དེ་ཉིད་ན་འཇིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཇི་ལྟར་དུས་གཞན་དུ་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་སྲིད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བརྟག་པར་བྱས་ན་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁས་བླངས་པས་དུས་གཞན་དུ་གནས་པ་འདི་སྤང་པའི་ཕྱིར་རྟག་

189-1-269a

པ་ཉིད་འདིར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དང་ཉེ་བ་ལས་རང་ཉིད་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་དུས་གཞན་ཁས་བླངས་པ་སྔར་ནི་རྟག་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ལ་ཕྱིས་ནི་མི་རྟག་པ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་
རྣམ་པ་གཉིས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྨོས་པ་ནི་ཕྱི་མ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ལ་ཕྱིས་ནི་མི་རྟག་པ་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྨོས་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་པའོ། །གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་ཇི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། 
རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་འདི་སྔར་རྟག་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་པར་མངོན་པར་འདོད་ལ། རང་ཉིད་ཕྱི་ནས་ཞིག་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ཁོ་ནའི་འཇིག་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྔར་བཤད་པ་
རིགས་པས་ཕྱིས་འཇིག་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་འདི་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་མི་རིགས་པས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇིག་པར་རབ་ཏུ་སྨྲས་ཟིན་པས་སྔ་མ་ལ་རྟག་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་རང་བཞིན་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ནུས་པ་
ཐོགས་པ་མེད་པ་དེས་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་གཞན་གྱིས་ཁས་མི་ལེན་གྱི་འགལ་བ་དང་ཉེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་ཉིད་འཇིག་པར་ཁས་ལེན་ཏོ་ཞེ་ན། འཇིག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་
པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ནའི་འདི་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱེད་པ་མེད་ཀྱང་དེ་ལ་ལྟོས་ན་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །སླར་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་
པ་དེ་དག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་དེ་ལ་དེ་ལྟར་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ཡིས་ངེས་པར་སྦྱོར་ན་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དེ་ཡང་དེ་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཅུང་ཞིག་བྱེད་པ་

189-1-269b

མེད་པ་འགལ་བ་ཡིན། འདི་འགལ་བ་མེད་པར་མངོན་པར་འདོད་ན་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་པས་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །གང་ཡང་དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མར་སྨྲ་བ་གཞན་དག་བུམ་པ་ནི་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་བྱེད་པ་མེད་ཀྱང་ལྡོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁོ་
བོ་ཅག་ཀྱང་དུས་གཞན་དུ་གནས་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་མི་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་མ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་ལྡོག་པ་ལ་བྱེད་པ་མེད་དོ། །
སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡང་རང་ཉིད་ལྡོག་པས་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངང་གིས་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་འདྲ་བ་གཞན་
བྱུང་བའི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་གཅིག་པ་ཉིད་མངོན་པར་ཞེས་པར་ཁས་ལེན་པས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་དེ་དག་འབྱུང་
བའི་ཕྱིར་རོ། །མགྱོགས་པ་བསྣུན་པའི་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འདུས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་གྱོ་མོག་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་དེ་
སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་གཉིས་སུ་ཁས་བླངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་བསལ་བར་འདོད་པས་གཞན་གྱིས་གལ་ཏེ་སྔར་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་
ངོ་བོ་གཅིག་པས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་ནས་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་འོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིག་པ་མི་འཇིག་པར་རྟོགས་ན་ཇི་ལྟར་འཇིག་པ་ཞེས་

189-1-270a

བྱ་བ་ཡིན། ག་ལས་ཤེ་ན། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་དང་འཇིག་པ་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཕན་ཚུན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་
བ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པའི་ཆོས་ལ་འཇིག་པ་མི་རུང་བ་དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་ཡོད་པ་གང་གི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་བྱས་པའི་ངོ་བོ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པར་ཕ་རོལ་པོ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་པའི་ངོ་བོས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་སྟེ་བྱེད་པ་
པོའི་ཚིག་གི་གྷ་ཉའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེས་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་དེས་ན་བྱས་པའི་ངོ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡོད་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བར་ཁས་བླངས་པ་བྱས་
པའི་བདག་ཉིད་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དོན་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་
པོ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དེ་ཉིད་བཤད་ཟིན་པས་ཡང་བཤད་པར་མི་བྱའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་བླའོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་ནུས་པ་ཡང་དོན་མེད་དོ། །དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ཡོད་པ་ནི་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་
རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཅིང་བཤད་དོ། །དེའི་བཟློག་ན་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་དེ་བསྟན་པ་ནི་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་འཇིག་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེ་དང་དེའི་དངོས་པོར་
ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཐ་མའི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་རང་གི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱས་པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་འཇིག་པ་ནི་གཞན་གྱིས་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡང་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་

189-1-270b

གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་དེའི་དངོས་པོར་ངེས་པའི་འཇིག་པ་ནི་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་མ་ཐག་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱས་པའི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །འཇིག་པ་ནི་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལོག་ན་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྡོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སྐད་ཅིག་མའི་ཡོད་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གྲུབ་
ཅིང་རྫོགས་པའོ། །མི་ལྡོག་པ་བཤད་པས་ཡོད་པ་དང་སྐད་ཅིག་མ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཀྱང་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བྱས་པའི་ཡོད་པ་མེད་པའི་མ་བྱས་པའི་ཡོད་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ནི་རྟག་
པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་པས་དེ་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཤད་པའི་རིགས་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གཞན་དུས་གཞན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལན་བཤད་ཟིན་ཀྱང་གང་དང་
གང་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐུན་མོང་དུ་བརྗོད་ཀྱི་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཐ་དད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་རྒོལ་བ་རྣོན་པོ་ཡིན་ནོ། །བྱས་པ་ཉིད་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་པ་
མི་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འགྲུབ་བོ། །གང་དག་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོང་བ་དེ་དག་ཉིད་ལ་རྒྱུ་མི་རིགས་པས་དེ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི་རུང་ངོ་། །གང་ཡང་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་བར་དུ་ཆོད་པ་དང་རི་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇིག་པ་དང་མི་འཇིག་པ་
མ་མཐོང་བས་དེ་དག་ཉིད་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པར་ཁས་བླངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་མ་འཇིག་པ་ནི་ལྟོས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་དངོས་པོ་ཡང་དེའི་ངོ་བོར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཡང་ལྟོས་

189-1-271a

པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་བོ། །མ་བྱས་པ་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་ལྟོས་པ་ཡོད་ན་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་
ལྡོག་པ་དག་དེའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་མི་རིགས་པ་མཐོང་སྟེ། དོན་བྱེད་པར་འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཚད་མས་དེའི་བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཕྱོགས་སྔ་མ་སླང་བ་ནི་གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། བཤད་ཟིན་པའི་རིགས་པས་འཇིག་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་བསྐལ་པ་འགའ་ཞིག་གམ། རི་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱས་པ་དང་འཇིག་པ་མི་དམིགས་པའམ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་
ཡོད་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཡང་མི་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྨོས་པ་ནི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་པའི་ངོ་བོ་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་དོགས་པ་དེ་དང་འདི་དག་གིས་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལྟོས་པ་མེད་པ་མ་གྲུབ་པ་
ཡིན་ནོ། །དེའི་དབང་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལོག་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདིར་དོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞིག་ཡིན་གང་གིས་ན་འགའ་ཞིག་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དོགས་པ་
ཡིན་སྙམ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡིན་པ་ནི་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མཐོང་སྟེ། ཁ་ཅིག་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁ་ཅིག་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་དང་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་
སོགས་པའི་ངོ་བོ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཁ་ཅིག་འཇིག་པ་དང་གཞན་ནི་མི་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་སྔ་མ་དོགས་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁ་ཅིག་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་ན་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་དེ་ལ་ཡོད་

189-1-271b

པ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་དོགས་པ་ག་ལ་ཡིན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། དེས་ན་ཡོད་པ་དང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཡིན་ཏེ་འདིར་རེ་ཞིག་འདི་ཉིད་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་དངོས་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིགས་པ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་
མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པས་ཁྱབ་ཆེས་པ་ཉིད་དོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་མེད་པ་དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་དང་
འབྲེལ་པ་སྤངས་པ་ཉིད་དང་དེ་སྤངས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་འོན་ཏེ་གཞན་ལས་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་དོན་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་
བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པས་དེ་དག་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པས་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འོངས་པས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་དོན་
མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པར་འགྱུར། དོན་བྱེད་ནུས་པ་ནི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པས་དེ་ཉིད་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་གནས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཟེར་བ་དེ་དག་
ནི་མི་རིགས་སོ། །གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་འགལ་བས་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡིན་ལ་རེས་འགའ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་མེད་དོ། །གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་

189-1-272a

དུ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་དོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་ནུས་པ་མཐའ་མས་དེའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་
གྱིས་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་སྨོས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་གང་ནུས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་མེད་པར་བརྗོད་དོ། །ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐད་ཅིག་མའི་བདག་ཉིད་ནི་མེད་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །གང་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་
ཡིན་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགའ་ཡང་གང་ཡང་རུང་བ་ཐ་མའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་དེའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར། གང་འདིར་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མེད་པ་དང་འགལ་བས་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཡོད་པ་
སྐད་ཅིག་མའི་བདག་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ནི་གང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྟོང་པ་དང་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དེའི་ཁྱད་པར་
བྱེད་པ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་ཁྱབ་སྟེ་རྣམ་པ་གཞན་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་དག་དང་འགལ་བས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡང་
ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མེད་པ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་འདྲེན་པ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་དག་གཅིག་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་ཡོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ནི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་

189-1-272b

དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་རྣམ་པ་གཞན་མི་སྲིད་པས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རིམ་དང་ཅིག་
ཅར་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བྱེད་པར་བརྗོད་ན། དེ་ཉིད་རྣམ་པ་གཞན་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་རག་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན། རྣམ་པ་གཞན་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་གཏན་མེད་པ་དང་། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགག་པ་འབའ་ཞིག་ཙམ་ཉིད་ཡིན། 
དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བསྐལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་མེད་པ་གྲུབ་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་དོན་བྱེད་པ་སྲིད་པས་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ལྡོག་པས་ཀྱང་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ན་གང་ལས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན། ནུས་པ་
ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིན་ན་གང་གིས་ཡོད་པ་དང་སྐད་ཅིག་མའི་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་སྐྱོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་སོ། །འབྲས་བུ་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་
པ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་གོ། །ཅིག་ཅར་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་པའོ། །རྣམ་པ་གཞན་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དེ་གཉི་ག་སྤངས་པ་ཡང་གཞན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་
དང་འབའ་ཞིག་པའོ། །མེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཡོད་ན་མི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་མེད་པ་དང་། མི་མངོན་པ་དང་མི་དམིགས་པས་སོ། །དངོས་པོའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་དང་འབའ་ཞིག་
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེས་དབེན་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་མེད་པར་ངེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་གོ། །དེའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གནས་སྐབས་གཉིས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་དགག་པ་ནི་

189-1-273a

འགའ་ཞིག་ཡུལ་དང་དུས་དག་ལས་ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཅིག་ཤོས་ལ་མེད་ཀྱང་ཉེས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་གྲུབ་པས་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་ཇི་
ལྟར་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་མ་ཁྱབ་པར་འགྱུར། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རིམ་པ་དང་རིམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཁས་བླངས་པ་བཤད་ཅིང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་
གྱུར་པ་ཡང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ལ་སོགས་པ་དག་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་ན་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ནི་གཅིག་དགག་པ་ནི་གཞན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་དགག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་དག་འགལ་བས་
གཉི་ག་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་སྲིད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འདིར་སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་གི་རྣམ་པ་བཅད་ནས་གང་གི་ཚེ་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་མི་སྲིད་དོ། །དཔེར་ན་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་རྣམ་
པར་གནས་པའི་སེར་པོ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་རྣམ་པ་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པས་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་གནས་པའི་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །རྣམ་པར་བཅད་པའི་རྣམ་པས་ཅིག་ཤོས་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་ནི་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་ཡོད་པར་དོགས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་དོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྔར་འགལ་བར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་དྲན་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་འགལ་བ་

189-1-273b

སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་འདི་ལ་ཡོད་དེ། དེས་ན་འགལ་བ་དག་གཅིག་ལ་མི་སྲིད་པས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོར་ངེས་ཏེ་གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་རེག་པ་ལྟ་བུ་དང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐུག་པ་མེད་པ་ག་ལ་ཡིན། དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་
རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་མི་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་མི་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་བཞིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་རྣམས་གཉིས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་མི་རིགས་པས་ཉེ་བར་དགོད་པར་མི་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པའི་དུས་དེ་ན་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་
པ་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཅར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སླར་ཡང་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱས་ཟིན་པས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ནུས་པ་མ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྔར་ཡང་མི་བྱེད་
པར་འགྱུར་ཏེ་མི་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱས་ཟིན་པས་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པ་དག་གཅིག་ལ་འབྲས་བུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་དང་གསོ་མའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ། །རྟག་པ་ཡང་གང་གི་ཚེ་ཅིག་ཅར་བྱེད་པ་
དེས་ན་སྔར་ཡང་ཡོད་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཆེས་སྔར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རེས་འགའ་ཞིག་ཅིག་ཅར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དུས་དག་གཅིག་པའི་ཆ་ཅིག་ཅར་བྱེད་པ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་མེད་
པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་སྙམ་ན། རིམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་ཡང་སྔར་བཤད་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལས་པ་རྣམས་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་སྐད་
ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོད་པ་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོའི་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་ཨ་ཙ་ཏ་ཡིས་རྣམ་པར་སྦྱར་བའི་འགྲེལ་པ་ལས་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་

189-1-274a

ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ།།      །།དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་བསྟན་ནས་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
དེ་དང་དེ་དག་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྔར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དེར་གཏོགས་ལ་གཞན་ཡང་གཞན་དག་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་བསལ་བ་དེའི་ཡུལ་བསྟན་པ་ནི་དོན་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་གོ་བར་བྱ་བ་ལས་
འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་ཉིད་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཞེ་ན། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཉིད་དོན་གཞན་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་
ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འབྲས་བུ་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་གོ་བར་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་གིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ། གང་ཐམས་ཅད་དུ་གོ་བར་
བྱ་བ་དང་། གོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ་དེ་གཞན་གྱིས་འདིར་ཡང་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པས། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་རྒྱུའི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། མེའི་སྤྱིའི་ཆོས་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ཀྱང་རྩྭ་དང་ལོ་མ་
ལ་སོགས་པ་གོ་བར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དུ་བ་ཡང་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་བཞིན་དུ་རྫས་དང་ས་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་ཆོས་ཀྱང་གོ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་

189-1-274b

བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་བརྗོད་དོ། །མེ་དང་དུ་བ་དག་ཀྱང་ཆ་ཤས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་མེ་ཉིད་དང་རྫས་ཉིད་དང་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་ཆོས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་
དུ་རྩྭ་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་དུ་བའི་དུ་བ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་སྐྱེ་བར་རང་ཉིད་ལ་ངེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྤྱིའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་དེ་
དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གོ་བར་བྱེད་པ་དང་གོ་བར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་སྔ་མ་པ་དོགས་པ་ལ། འདིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གོ་
བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ག་ལ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་མེད་པར་ནི་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་མེད་པར་འབྱུང་བའི་དུ་བ་ཙམ་ཉིད་ལས་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ལྟར་དེ་མེད་པར་ནི་མེ་མེད་པར་རྫས་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བའོ། །མེ་ཁོ་ན་ལས་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བར་ངེས་པ་མེད་པས་གང་ལས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་། གང་གིས་ན་ཐམས་ཅད་ཤེས་
པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་མེད་ན་དེ་ལས་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངོ་བོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་
སོ། །འདི་རང་གིར་གཏོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གསུམ་པའོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ནི་མེད་ན་མི་སྲིད་པའོ། །ཅི་མེད་ན་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པའི་ངོ་བོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་མེད་ན་འབྲས་བུར་གཏོགས་

189-1-275a

པའི་རང་བཞིན་མི་འབྱུང་བར་འདི་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཅི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུའོ། །རྒྱུའི་དོན་གཞན་པའི་ཡུལ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་གཞིའི་བདུན་པའོ། །ད་ནི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་མེའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་
མི་འབྱུང་བ་དག་གི་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་སྤྱིའི་ཆོས་ནི་རྒྱུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་སྤྱིའི་ཆོས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོར་ངེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྒྱུའི་སྤྱིའི་ཆོས་ལ་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་ཕྱི་མ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ངེས་པར་དཔྱད་ན་སྔ་མ་དོན་དུ་གཉེར་བས་འབྲས་བུར་གཏོགས་པའི་ཆ་ཤས་ངེས་པར་དཔྱོད་དོ། །གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུའི་ཆོས་དང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གཏོགས་པས་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་གོ་བར་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་དོན་གཞན་པ་སྲིད་པ་ནི་དུ་བ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ནི་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའོ། །འདིར་
ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །འབྲས་བུར་གཏོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གཏོགས་པའི་སྤྱིའི་ཆོས་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུར་གཏོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དེ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་སྤྱིའི་
ཆོས་མེད་ན་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་རྒྱུའི་ནི་སྤྱིའི་ཆོས་ཁོ་ན་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཡང་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ཁོ་ན་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་སྤྱིའི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་འབྲས་བུར་ངེས་པས་སོ། །གང་
ཡང་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་ཙམ་ནི་མེད་པས་དེ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །འབྲས་བུ་སྤྱིའི་ཆོས་ནི་རྫས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དེའི་འབྲས་བུར་ངེས་པ་མེད་པས་གོ་བར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དངོས་པོ་གོ་བར་བྱེད་

189-1-275b

པ་ཡིན་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གོ་བར་བྱེད་པར་ཐལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། གཞན་མི་འདོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཆ་ཤས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་སྤྱིའི་ཆོས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་
དེ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཆ་ཤས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུའི་སྤྱིའི་ཆོས་ཁོ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ཁོ་ན་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་སྤྱིའི་ཆོས་མ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། འདི་དག་གི་ལན་ནི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །
དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཆ་ཤས་མེད་པར་དེ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་
གྱི་ཆོས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་ཁྱད་པར་དེ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གཟུང་ནས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་གོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་
བོའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཨ་ཀ་རུའི་དུ་བ་བཟུང་བར་གྱུར་པ་ལས་དེ་ཉིད་མེ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་དང་། དུ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྫས་ལ་སོགས་པས་མེ་རྗེས་སུ་
དཔོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་རྟགས་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལ་

189-1-276a

ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་རང་ཉིད་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་བར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་
དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་པ་འདི་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་སྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་སྤངས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་ཙམ་ཁས་བླངས་པའམ། རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྤངས་
པའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་སྤྱི་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་ཀྱང་དུ་བ་ཙམ་འབྱུང་བ་དེའི་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་ནི་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་
བྱེད་པ་དེ་མེད་པས་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པར་མི་འདོད་དོ། །ཁྱད་པར་ནི་རྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དུ་བ་ཙམ་གྱི་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན། སྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་འཛིན་པར་
ནུས་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་གོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་རྟགས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་གལ་ཏེ་རྫས་ཉིད་དང་ཡོད་པ་ཉིད་ཙམ་མེ་ཡོད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི་དུ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཁྱད་པར་ནི་མི་འཁྲུལ་པའི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་བསལ་བར་མི་བྱའོ། །འདི་གཞན་གྱི་དོགས་
པ་བརྗོད་པའི་གོ་སྐབས་ནི་གལ་ཏེ་རེས་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འགའ་ཞིག་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རེས་འགའ་ཞིག་ནི་དུས་ཁ་ཅིག་ཏུའོ། །འགའ་ཞིག་ལས་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྱུང་བ་ཡང་ནི་ཡོད་དོ། །ཐམས་ཅད་ནི་དུ་བའོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་ནི། །གང་དང་འདྲ་བར་མེ་ལ་
སོགས་པ་གཅིག་ལས་འབྱུང་བ་མཐོང་བའོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་གཅིག་ལས་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བའོ། །འདི་དག་ཚད་མ་གང་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་

189-1-276b

དངོས་པོ་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་དུ་བ་འབའ་ཞིག་མེའི་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུར་གཏོགས་པ་ཅི་དེ་ཙམ་གྱིས་གཞན་དེ་དང་འདྲ་བའི་དེ་དང་འདྲ་བ་འབྲས་བུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རམ། 
དེ་ལ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་དག་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་བྱེད་པ་མེད་དེ། གང་ལ་དེ་དག་ཁོ་ན་གཞན་གྱིས་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཞན་དེའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཞན་ཡིན་ན་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། གང་གིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ན་དུ་བའི་གསལ་བ་འགའ་
ཞིག་མེ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་དེ་ཅིས་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན་གཞན་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ལས་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཚད་མ་མེད་པས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ལ་ངེས་པ་མེད་པས་དེ་དང་མི་
འདྲ་བ་ལས་སྐྱེ་བར་དོགས་པ་ན་དེ་འདྲ་བའི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལ་ངེས་པ་མེད་ན་གང་གིས་འབྲས་བུ་གཏན་ཚིགས་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན། ཡུལ་དང་དུས་གཅིག་ན་གནས་པར་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་མེའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་དུ་བ་མངོན་སུམ་
དང་མི་དམིགས་པས་རྟོགས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་ནི་མེད་དེ་དེ་ཡུལ་གཞན་ན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་འོན་ཏེ་དེ་འདྲ་བའི་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་རྟགས་ཡིན་པས་དེའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་སྐྱེ་བས་སེམས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པ་ག་ལ་ཡིན། 
དེ་སྐད་དུ། ཡུལ་དང་དུས་དང་གནས་སྐབས་རྣམས། །ཐ་དད་ནུས་པ་ཐ་དད་ལ། །དངོས་རྣམས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིས། །རྟོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །ཞེས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་
ལན་ཅིག་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཡང་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་དང་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པ་དག་ཇི་ལྟ་བར་ཡོངས་སུ་མཐོང་བ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་དོགས་པ་དང་། དེ་ལ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་

189-1-277a

བའི་དུ་བའི་ཁྱད་པར་ལན་ཅིག་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཁྱད་པར་དེ་དང་འདྲ་བ་དང་གང་དེ་དང་མི་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ནུས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་དེ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་ལན་ཅིག་མེ་ལ་སོགས་
པའི་ཚོགས་པ་ལས་འབྱུང་བར་ངེས་པ་དེའི་ཚེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པའོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་འདྲ་བ་ལས་དེ་དང་འདྲ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་དང་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་མ་མཐོང་བའི་
དུ་བ་དེ་ཡང་མེའི་ཚོགས་པ་རྒྱུ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་། དེས་ན་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་པ་དེ་ལས་བྱུང་བར་མཐོང་བའི་དུ་བ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཡང་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་འདིའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་ལན་འགའ་ཡང་དེ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་དེ་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་དེ་སྨོས་པ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་མ་ཡིན་པ་ནི་
དེ་མེད་པའོ། །དེ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དང་དེ་དང་མི་འདྲ་བ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དེ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་མཚན་ཉིད་དེའི་དུ་བའི་དངོས་པོའོ། །ལན་འགའ་ཡང་ནི་ལན་ཅིག་ཀྱང་ངོ་། །མེ་ལ་སོགས་པ་དེ་
ལས་མི་འབྱུང་བས་ཡོད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདྲ་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་དེ་ལས་དེ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཁོ་ནས་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། གང་ལས་འཁྲུལ་པར་
དོགས་པར་བྱ། དེས་ན་ཅི་འདྲ་བའི་དུ་བ་དང་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བར་མཐོང་བ་དེ་འདྲ་བ་དེ་ནི་དེའི་ངོ་བོས་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བས་སོ། །གང་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་མེའི་ཚོགས་པ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གཞན་དུ་བཤད་པར་

189-1-277b

བྱ་སྟེ། འདིར་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་རྒྱུ་མཚན་གྱི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པོ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་བསྟན་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་དུ་བ་འགའ་ཞིག་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་
གཞན་ལ་འབྱུང་བ་སྟེ། རེས་འགའ་ཞིག་འདི་ཐོག་མར་སྐྱེ་བའི་དུས་དང་པོ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དུ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཅི་འདྲ་བ་འབྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་རྣམས་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་དེ་
དང་འདྲ་བ་དེ་ནི་སྔ་མ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པར་རྟོགས་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་མེ་དང་བུད་ཤིང་གི་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་པོར་དུ་བ་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་གིས་
མ་ཡིན། དེ་ནི་དུ་བ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གང་དང་གང་ལས་མཐོང་བ་དེ་ནི་གཞན་ལ་ཡང་ཡོད་པར་མཐོང་བས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མེ་མ་ཡིན་པའི་དུ་བ་ལས་ཀྱང་དུ་བ་འབྱུང་ལ་བརྒྱ་བྱིན་
གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བས་འགལ་བ་མེད་དོ། །མེ་དང་དུ་བ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་པ་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པས་འདི་སྐད་དུ། སྐད་ཅིག་དངོས་པོ་ཁ་ཅིག་ཏུ། །ཇི་ལྟར་རག་ལས་འཇུག་པ་ཡིན། །རྒྱུར་གྲགས་པ་
ནི་ཡོད་པ་ལས། །འདི་འབྱུང་དེ་ལས་ཡོད་པ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་མེས་མིན་དུ་བ་ལས། །དུ་བ་སྲིད་ཡིན་ཇི་ལྟ་བའི། །བརྒྱ་བྱིན་སྤྱི་བོ་དེ་བཞིན་དེ། །སྲིད་པ་གང་གིས་བསལ་བར་ནུས། །ཞེས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བུད་
ཤིང་གི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅི་འདྲ་བའི་དུ་བ་དེ་འདྲ་བ་ཁོ་ན་དུ་མ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པས་བདག་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལས་འདྲ་བར་ངེས་པ་ཡང་མི་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་མེ་དང་བུད་ཤིང་གིས་ཚོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་

189-1-278a

གཞན་ལས་སྐྱེས་པ་དང་པོ་ཁོ་ན་ལས་གཞན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་མེ་དང་བུད་ཤིང་གི་ཚོགས་པ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བས་དེ་འདྲ་བའི་དུ་བ་ནི་དུས་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་དོ། །ལ་ལར་འབྲས་བུ་ལ་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཅི་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་འབྱུང་བ་ནི་དུ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་སྐྱེ་བའི་དུ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་དང་འདྲ་བ་དུ་བ་གཞན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན་གྱི་དུ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་
གསུམ་ལ་སོགས་པའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ལས་འདིའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལས་མ་ཡིན་པའི་དུ་བ་ལས་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་སྐད་ཅིག་
མ་དང་པོ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་དུ་བ་ནི་ལན་འགའ་ཡང་ནི་ལན་གཅིག་ཀྱང་ངོ་། །དེ་ལས་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་མི་རིགས་སོ། །དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་ལྟོས་པའི་གཉིས་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་ལྟོས་པ་
དེ་ཡང་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པས་དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་མེ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་མེད་པས་ལན་འགའ་ཡང་དེ་ལས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ནི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་མི་འདྲ་བར་ག་ལ་འགྱུར། 
དེའི་ཕྱིར་མི་འདྲ་བ་ལས་བྱུང་བ་ལས་མི་འདྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དུ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་ནི་མགུལ་པ་སྐམ་པ་དང་མཆི་མ་འབྱུང་བ་དང་། ཁ་དོག་གནག་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པ་ཉེ་བར་མཁོ་བས། ཇི་ལྟར་དེ་དང་འདྲ་བའི་རང་
བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་མེད་དེ་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་མེད་པས་དེ་ལས་སྐྱོན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་དུ་བའི་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་

189-1-278b

གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་སྐད་ཅིག་མའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་འདྲ་བ་དེ་དང་འདྲ་བ་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདྲ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་བ་ལང་དང་འདྲ་བར་གྱུར་པའི་བ་མེན་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་གྱི་བ་ལང་ཉིད་གཞན་
དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་ན་དེ་དང་འདྲ་བ་མེད་ཀྱང་བློ་དམན་པ་རྣམས་དེ་དང་འདྲ་བ་འདོད་པ་འབྱུང་བ་གང་གིས་བསལ་བར་ནུས་དེ་ལྟ་ན་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་དེ་མ་ཡིན་པ་རེ་ཞིག་དེར་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསལ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་དང་འདྲ་བ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་ཅི་
ཞིག་བྱར་ཡོད། དེ་སྐད་དུ། དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་མཚུངས་པ་ཡི། །རྒྱུ་གཞན་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་ལ། །དེ་མིན་དེ་བློའི་སྐྱེ་བོ་ནི། །རྒྱུན་གཅིག་པ་ལའང་ཅི་བྱར་ཡོད། །ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སེམས་པས་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་དེ་དང་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་དེ་དང་
འདྲ་བ་དང་དེ་དང་མི་འདྲ་བ་རྣམས་རྗེས་སུ་དཔོག་གོ། །དེ་འདྲ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་གི་ཚེ་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ལན་འགའ་ཡང་དེ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་
བྱེད་པར་ནུས་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་ལ་ལྟོས་ནས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་པའོ་ཞེས་ཤེསསོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་ཅིག་ཤོས་མི་རིགས་པས་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དེ་ལས་དཔག་པས་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རིག་པར་གྱུར་པའོ། །གལ་ཏེ་དུ་བ་ཅི་འདྲ་བ་དང་པོར་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་བྱུང་བ་དེ་དང་འདྲ་བའོ། །མེ་ལ་སོགས་
པའི་ཚོགས་པའི་ནི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པས་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའོ། །དེ་སྤངས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའོ། །མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དེ་ལས་གཞན་པ་ལས་དུ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་འབྱུང་བར་གྱུར་ན་དེ་ནི་

189-1-279a

དེ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་འདིའོ། །དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི་མེའི་ཚོགས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དུ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་བྱས་ཟིན་པ་ལན་འགའ་ཡང་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་དང་འདྲ་བའི་དུ་བའི་
ངོ་བོ་གཞན་ལས་འབྱུང་ན་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོའོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ལན་འགའ་ཡང་དེ་ལས་འབྱུང་བར་མི་རིགས་སོ། །འདིར་དཔེ་ནི་དོན་གཞན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་མྱུ་གུ་ལས་དོན་གཞན་པ་དེ་
མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་གཞན་ལས་འབྱུང་བས་དེ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལན་ཅིག་ཀྱང་དེ་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དང་འདྲ་བའི་དུ་བ་ཡང་དེ་ལས་བྱུང་བ་
དང་མི་འདྲ་བ་ཉིད་འདིར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པས་འདི་དེ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་རག་ལས་ན་དེའི་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་ན། དེ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་མ་
ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་དེ་ལས་མི་འབྱུང་ངོ་། །འོན་ཀྱང་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་དེས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བའི་དུ་བ་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་འབྱུང་བ་ཅི་འདྲ་བར་མི་སྐྱེད་དོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དེ་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་གཞན་ལས་འབྱུང་ན་ནི་དེ་ཁོ་ན་
དེས་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་དེ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་ན་ཇི་ལྟར་དེ་སྐྱེད་པར་འགྱུར། འདིར་དཔེ་ནི་ཚོགས་པ་གཞན་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཚོགས་པ་གཞན་དེ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེད་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ངོ་བོ་ནི་དེས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལ་
སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདི་སྐྱེ་བར་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ལས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བའི་དུ་བའི་ངོ་

189-1-279b

བོ་སྐྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དུ་བ་དེ་ཉིད་བུད་ཤིང་ལས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་དང་མེ་ལས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་གཉི་ག་ཡང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དེ་འདྲ་བ་དུ་བ་ཡང་ཚོགས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་གཉིས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དུ་བ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དེ་དང་འདྲ་
བའི་དུ་བ་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་དུ་བས་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ན་རིགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ག་ལ་ཡིན། ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་དང་འདྲ་བའི་དུ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དུས་
ཐ་དད་པས་ཀྱང་དེའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་ནི་མི་འདྲ་བ་ལས་བྱུང་བའི་མི་འདྲ་བ་བརྩད་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེའི་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་དུ་བ་དང་
དུ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་སྨོས་པ་ནི་ཅི་འདྲ་བའི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་སྐྱེས་པ་དེ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོར་མངོན་པར་འདོད་དོ། །དུ་བ་མ་ཡིན་པ་སྨོས་པས་ཀྱང་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་འདྲ་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་དེ་དང་
འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པས་དེ་དང་འདྲ་བ་དང་དེ་དང་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོར་འཆད་པར་མི་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེས་ན་མེ་དང་དུ་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་དུ་བ་ལས་དུ་བ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་དང་དེ་མི་འདྲ་བ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དེ་དང་འདྲ་བ་དང་
དེ་མི་འདྲ་བ་དག་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་དུ་བ་དང་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ག་ལས་ཤེ་ན། འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་འབྱུང་བ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པར་རྒྱུའི་ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བ་ལས་བྱུང་བའི་དུ་བ་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །

189-1-280a

གལ་ཏེ་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ནི་རྒྱུ་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བ་ལ་ལྟོས་ནས། འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ཙམ་ཁོ་ན་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་དག་དེ་དང་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་
བའི་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་ན་དེ་དང་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བ་དག་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་མ་བྱུང་བ་ལས་ཐ་དད་པ་གཞན་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དོ། །གང་ལ་དེ་འདྲ་བ་དེ་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་
རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེད་པ་སྨོས་པས་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པར་ཁས་བླངས་པ་ཇི་ལྟར་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བ་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ནི་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བ་ཡིན་པས་རྒྱུ་རྣམས་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་
འདྲ་བའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་གང་གིས་ན་མི་འདྲ་བ་ལས་འདྲ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དཔེར་ན་དུ་བ་གཅིག་ཀྱང་མེ་དང་བུད་ཤིང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་
ཚོགས་པ་གཞན་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་སེལ་བར་ནི་མི་བྱེད་ཀྱི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེས་
པའི་ཆོས་དེའི་གནས་སྐབས་ངེས་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་དེ་ནི་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ངེས་པས་དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་དེ་འདྲ་བ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་བརྗོད་ཀྱི་མི་འདྲ་བ་ལས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེས་བསྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་མེད་ཀྱང་གཞན་ཡོད་པས་དེ་སྐྱེད་པ་ངེས་པ་ནི་མི་སྲིད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མ་ངེས་པ་ནི་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པས་ཕན་བཏགས་པ་ནི་བུད་ཤིང་བཞིན་དུ་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པས་ཕན་བཏགས་པ་དེའི་གནས་སྐབས་ངེས་པ་ནི་དེ་རིགས་

189-1-280b

མི་མཐུན་པ་ལས་ཀྱང་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མཐུན་པའི་དུ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་དེ་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པས་རིགས་འདྲ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་ཅིས་ན་རྗེས་སུ་མི་
དཔག །དེ་མེད་ཀྱང་རིགས་མཐུན་པ་འབྱུང་བས་དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་ངོ་བོས་ངེས་པ་མེད་དོ། །གང་གིས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་དེ་དག་གིས་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་བུད་ཤིང་
ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་དང་པོར་དུ་བ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དུ་བ་ནི་དང་པོར་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་དག་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པར་
བྱ་བ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པར་མཐོང་ངོ་། །གང་རྒྱུ་རྣམས་ལན་འགའ་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་མཐུན་པ་ནི་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་གྱི་མི་འདྲ་བ་སེལ་བ་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་བྱས་པ་ཉིད་དེ་དང་འདྲ་བ་དང་དེ་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཅི་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་ཅི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་མཐོང་བས་
ལན་ཅིག་ངེས་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །དེ་འདྲ་བ་མི་འདྲ་བ་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པོ། །དེ་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་ངེས་པར་གྱུར་པས། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུས་ཁྱབ་
པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བར་མཐོང་སྟེ་རྒྱུ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་བ་མི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོན་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་རིགས་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་

189-1-281a

དོན་འདིར་མངོན་པར་འདོད་དོ་སྙམ་ནས་གཞན་དག་རྩོད་པ་ནི་གལ་ཏེ་རང་ཉིད་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་འབྱུང་བ་མཐོང་ན། དེ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་འགལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེ་
ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་རྭ་དང་ཆུ་ཤེལ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤ་ལུ་ཀ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་སྨྱུག་མ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་
བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་གང་ལས་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ནི་མི་འདྲ་བ་ལས་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་འདིར་བརྗོད་པར་འདོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
ཏེ། བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཨུཏྤ་ལ་ལ་སོགས་པའི་དང་པོའི་རྒྱུ་མཚན་དེ། ཨུཏྤ་ལ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་གྱི་དང་པོ་ཐོག་མར་རྩོམ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་གྲུབ་པས་ཨུཏྤ་ལ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་དུ་གྱུར་པ་ལས་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མི་འདྲ་བས་
སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དང་པོར་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་རྒྱུན་གྱི་སྔོན་མའི་སྐད་ཅིག་མ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་རྒྱན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་སྨྱུག་མ་
ལས་སྨྱུག་མ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་རྒྱུན་རྭ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་ནི་སྨྱུག་མ་དེ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་སྨྱུག་མ་དེ་ལས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འབྱུང་བ་དེ་དང་རྭ་ལས་བྱུང་བ་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་མཐོང་བ་དང་འདྲ་བ་མི་སྲིད་པས་
འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཨུཏྤ་ལ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་སྔ་མ་རིགས་མཐུན་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྒྱ་ལ་འབྱུང་བ་ཡང་དེ་དང་

189-1-281b

འདྲ་བ་མེད་པས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཨུཏྤ་ལའི་རྒྱུན་གང་ཡིན་པ་དང་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་གང་ཡིན་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་མཐུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དག་གིས་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང་། ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེ་བ་
ཅན་གྱི་ཨུཏྤ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཁོ་ནའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དེ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང་ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེ་བ་ཅན་གྱི་ཨུཏྤ་ལ་དག་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་འགྱུར་གྱི། རིགས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན། འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་རྣམ་
པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཁ་ཅིག་གིས་དངོས་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ལས་རྣམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་རིགས་གཅིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་མཚུངས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་མེ་ཏོག་ཐ་དད་པ་མཐོང་སྟེ་
སྔོན་པོ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཀུ་སུ་མའི་ཞྭ་མོ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལར་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་གཞན་པ་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཀརྐོ་ཏ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལར་རོའི་སྒོ་ནས་གཞན་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ག་གོན་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལར་དྲིའི་སྒོ་ནས་ཤིང་དང་ཅིག་ཤོས་ལས་བྱུང་བའི་ཙམ་པ་ཀ་ལྟ་བུའོ། །ལ་
ལར་ནུས་པའི་སྒོ་ནས་རེག་པ་དང་ཟོས་པ་ལས་འཁྲུ་བའི་ཨ་རུ་ར་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གང་ལ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང་ཅིག་ཤོས་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་ཨུཏྤ་ལ་ར་ཉེ་བར་རྟོག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་མི་
མཐུན་པའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་དག་རིགས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ་རིགས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་ཤེས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དེས་དེ་དང་འདྲ་བར་བརྟགས་པ་ནི་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་དང་ཅིག་ཤོས་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་

189-1-282a

ཨུཏྤ་ལ་ལ་སོགས་པའམ། མེ་ལས་སྐྱེས་པའི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དུ་བ་ངོ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡང་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གལ་ཏེ་རིགས་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དང་རྐྱེན་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཚོགས་པ་རིགས་མཐུན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལས། ཨུཏྤ་ལ་ལ་སོགས་པའམ། དུ་བ་ནི་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནམ་བརྒྱ་བྱིན་
གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལས་དུ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཚོགས་པ་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད་པས་དེ་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་དང་ཨུཏྤ་ལ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་ནི་ཚོགས་པའི་ངོ་བོའོ། །ཐ་དད་པ་དང་། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་
ལས་ནི་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མེད་པའོ། །དེ་དང་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་པར་གྲུབ་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དང་། རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་དག་
རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་དེ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གཟུགས་མཚུངས་ཀྱང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་དུ་བ་ལ་རིགས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མཚུངས་
པར་མཁས་པས་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དང་གཞན་ལ་གནས་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པ་ཕྲ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ལ་ནང་ཚན་གྱི་རིགས་ཐ་དད་ཀྱང་རྒྱུན་རགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཁྲ་མོ་ལ་སོགས་པ་ནང་ཚན་གྱི་རིགས་ཐ་དད་ཀྱང་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བ་ལང་གི་རིགས་དང་བ་མེན་བཞིན་ནོ། །དུ་བ་ཐམས་ཅད་རིགས་གཅིག་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུའི་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་

189-1-282b

མཚན་གྱིས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དང་པོ་འདི་བུད་ཤིང་ལས་བྱུང་བ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དུ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་བུད་ཤིང་གི་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཨ་རུ་ར་དང་ག་པུར་དང་ཙནྡན་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཐ་དད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་དུ་བ་དེ་
དང་ལུད་པ་འབྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇོམས་པའི་རྫས་ལས་བྱས་པའི་རེང་བུའི་དུ་བ་དེ་ནི་ཐ་དད་པས་དེའི་རོ་དང་ནུས་པ་དང་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་
མཚན་གྱི་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་ས་བོན་གྱི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་རིགས་དེ་ནི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་རྣམས་
ནི་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྐྱེད་དོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དུ་བ་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་བྱས་ནས་སྐྱེད་པས་ཞར་ལ་བྱུང་བས་ཆོག་གོ། །འོ་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐ་མི་
དད་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱང་དེ་མེད་པས་དེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན་ཐ་མི་དད་པ་ག་ལས་འོངས་པ་ཡིན། དེས་ན་གཉི་ག་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མི་སྐྱེ་ན་དེ་རྒྱུ་མེད་པ་
ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་མེད་ན་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ག་ལ་ཡིན། གལ་ཏེ་རྒྱུར་གྱུར་
པ་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་མི་དད་པ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཐ་དད་པ་འདི་ལ་ལ་ཞིག་དང་མ་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་དང་རྩོམ་ལ་སོགས་པ་

189-1-283a

ཡང་རྒྱུ་ཐ་དད་པའམ་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ལས་རྒྱུ་མཚན་གཞན་པའི་ཁྱད་པར་བརྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་འགའ་ཞིག་གི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་
ཀྱང་འདྲ་བ་འབྱུང་བར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཐ་དད་པ་ཐ་མི་དད་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འདོད་ལ། དངོས་པོ་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོགས་ཤིག་
པའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དམ་འདི་ཐ་དད་པའམ་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་ལ་འབྲེལ་པ་གཞན་ཞིག་བརྟགས་ན་ནི་
ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་དག་རང་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཕན་མི་འདོགས་ན་གང་ལས་འབྲེལ་པ་ཡིན། ཕན་འདོགས་པར་བརྟགས་ན་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་
པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་འགའ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡོད་ཀྱང་རང་བཞིན་ལས་གཞན་པ་མེད་པ་ལ་གང་ལས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ན་ཡང་ཐ་དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་དེའི་ཚེ་
དངོས་པོའི་ངོ་བོའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ལ་ཐ་དད་པ་དང་། ཐ་མི་དད་པ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སླར་ཡང་དེའི་དབང་གིས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པར་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་དེའི་གནས་སྐབས་སམ་གནས་སྐབས་མ་ཡིན་པ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དག་གོ། །
ཡང་ན་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྒྱུ་གཞན་ཉིད་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བ་ནི། དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་

189-1-283b

མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་རང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ལྡོག་པས་སོ། །རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་དངོས་པོ་ངོ་བོ་རེས་འགའ་ཞིག་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་བརྟག་ན། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ནི་དོན་མེད་དོ། །ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་བློ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ། །དེའི་
ཕྱིར་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པས་བརྟགས་པའི་ཐ་དད་པ་དང་། ཐ་མི་དད་པའི་བྱེ་བྲག་གི་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་ནི་མི་རིགས་སོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་
དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རེས་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རེས་འགའ་ཞིག་མེད་པ་དེ་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་གྱི་རེས་འགའ་
ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུར་གྱུར་པ་ལ་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལྟོས་པ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཡོད་ལ་མེད་ན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྟོས་པ་སྟེ་རེས་འགའ་བའོ། །རེས་འགའ་བའི་དངོས་པོ་ནི་རིགས་གཞན་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ལས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མཁས་བླངས་པ་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སླར་ཡང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་
སྐྱེད་པའི་སྐྱོན་གཞན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སོ་སོར་ངེས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འཇིམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་པ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་
འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་རོ། །སྣལ་མ་ལས་སྣམ་བུ་དོན་དུ་གཉེར་གྱི་སྣལ་མ་ཡང་མ་ཡིན་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུའི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཚོགས་པ་གང་གིས་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་

189-1-284a

བའི་མཚན་ཉིད་དེ་དང་དེ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པ་འགའ་ཞིག་གི་ཚོགས་པ་ཁ་ཅིག་གིས་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་གྱི་གཞན་གྱིས་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་
པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ཀྱི། གཞན་ནི་དེ་དང་མཚན་ཉིད་མཐུན་པ་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ནུས་པར་རུང་བའི་ཕྱིར་དང་གཞན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལ་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་
ཀྱིས་དེ་ལ་ནུས་ཀྱི་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ས་ལ་སོགས་པ་དང་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཞན་
ཉིད་ནི་མེད་པས་སོ། །འཇིམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལས་གཞན་པ་དེས་བསྐྱེད་པའི་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཚོགས་པ་ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་མི་འདོད་ན་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ལས་
ཀྱང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཁས་བླངས་པས་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ལས་ཀྱང་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་
བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པའམ། སྐད་ཅིག་མ་ལ་བརྟེན་པའི་དུ་བ་ནི་མེ་དང་བུད་ཤིང་གི་ཚོགས་པ་ལས་ཀྱང་བྱུང་ཡང་དུ་བ་དེའི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེད་པར་འདོད་ན་དེ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་ངེས་པ་མེད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་དེ། དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་སོ་སོར་
ངེས་པ་མེད་པས་སོ། །པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཏེ་ཅི་ཡང་རུང་བའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་ཇི་ལྟར་མ་མཐོང་བའི་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ནུས་

189-1-284b

པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་ལས་མཚུངས་ན་ནི་འདྲ་བའི་ཉེ་བར་མཚོན་པས་ཀྱང་མི་འདྲ་བ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་དང་འདྲ་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བར་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་
མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཚོགས་པ་ལས་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འགའ་ཞིག་ལས་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱི་སྐབས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་སྐྱེད་པར་
ནུས་པ་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་འདིར་ཕྱོགས་སྔ་མས་དུ་བ་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཁས་བླངས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བའི་མེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དེ་ལ་རག་ལས་པ་ནི་བུད་ཤིང་
གི་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་རྒྱུའི་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དེ་འདྲ་བའམ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་དུ་བ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ལས་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་
བུ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ནུས་པ་མཚུངས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དང་། དེ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་མེ་
དང་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་འགྱུར་བ་ལས་དང་པོ་དུ་བ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་བུད་ཤིང་གང་མེ་ལ་རག་ལས་པའི་འགྱུར་བས་དུ་བ་རང་གི་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོར་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ཚེ་འབའ་ཞིག་ལ་
རྩོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་དོན་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཏེ་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུར་ལན་ཅིག་མཐོང་བ་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་ངེས་པ་སྟེ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ལས་ལྡོག་པའི་

189-1-285a

བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལ་ལྟོས་པའམ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ལྟོས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་དེ། དེ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པ་ངེས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་
དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པའི་འགྲེལ་པ་བྲམ་ཟེ་ཨ་ཙ་ཏས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལེའུ་གཉིས་པའོ།།      །།དེ་ལྟར་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་གང་དང་གང་ལས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བར་མངོན་སུམ་
དང་མི་དམིགས་པས་མཐོང་བ་དེ་དང་འདྲ་བར་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་གསལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཁྱབ་པ་མཐོང་བས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མི་
དམིགས་པ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པར་བསྟན་པ་དང་འབྲེལ་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །འདི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་དག་ལོག་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་མི་དམིགས་
པས་ནི་མེད་པར་འགག་པའི་བདག་ཉིད་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བར་དབང་ཕྱུག་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་འདོད་དོ། །གཞན་ཡང་དགག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་གྱི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་དམ། དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་
ལས་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གི་ཚད་མ་ལས་གཞན་དུ་དཔྱད་པ་བརྗོད་དོ། །དངོས་པོ་གཞན་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་མེད་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མར་བརྗོད་པ་འཐོབ་སྟེ། དཔེར་ན་དབང་པོ་རང་གི་ཡུལ་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དམ་ཤེས་པའི་

189-1-285b

མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པས་མེད་པ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་སྨྲའི། མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་པས་རང་ཉིད་ཁོ་ན་ཐ་སྙད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ཅན་ཡང་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཡུལ་ལ་སོགས་
པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་ནི་གཞན་མེད་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བརྗོད་དེ་དེ་ཉིད་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པའི་མི་དམིགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་མི་
དམིགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་བློ་ཡིས་རྒོལ་བ་ན། དེ་ཚར་གཅད་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་མི་དམིགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ནི་དམིགས་པའི་
རྐྱེན་གཞན་ཏེ། རྒྱུ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང་བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་མིང་ཅན་མ་ལུས་པ་དང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་ལ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ཡོད་ན་མངོན་སུམ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ལ་བསྟན་
བཅོས་བྱེད་པ་གཞན་རིག་པ་ཅན་ལ་སོགས་པས་བཤད་པའི་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་སྨོས་སོ། །ཆེན་པོ་ཉིད་དང་དུ་མའི་རྫས་དང་ལྡན་པ་དང་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྫས་རྣམས་སུ་སྨྲ་བ་དང་། ཆེན་པོ་དུ་མའི་རྫས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་
ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་པ་ནི་དམིགས་སུ་རུང་བར་བརྗོད་པ་དེ་ལྟར་ན་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པ་ཡོད་ཀྱང་དངོས་པོ་སྲིད་པས་ན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་ལས་མ་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། །དམིགས་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་དུ་མའི་རྫས་ཉིད་དང་གཟུགས་ནི་དམིགས་པར་
རུང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཙམ་གྱི་མི་དམིགས་པས་ཀྱང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་དེ་ལ་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །བཤད་པ་བྱེད་པས་གང་སྨྲས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཉིད་དང་

189-1-286a

པགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མིག་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི། མིག་གི་འོད་ཟེར་དུ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་མི་
དམིགས་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ལ་མ་ངེས་པར་རིགས་པ་ཅན་བརྗོད་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་བསྟན་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་མཐའ་དག་དང་། རང་བཞིན་ཁྱད་
པར་ཅན་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པར་བརྗོད་དོ། །དུ་མའི་རྫས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཁྲུལ་པའི་གོ་སྐབས་ག་ལ་འགྱུར། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་སྲིད་པར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་
པའི་སྒྲར་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྫས་དེའི་སྣང་བས་དབེན་པའི་རྣམ་པ་གཞན་རང་གི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་མེད་དོ། །སྣང་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཐལ་བར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཡོད་པ་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདི་སྲིད་པ་ག་ལ་ཡིན། རང་གི་ངོ་བོས་ཆེན་པོ་དང་དེ་དང་འབྲེལ་པས་ཀྱང་འདིའི་ཆེན་པོའམ་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་འཛིན་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་དེ་མ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་དེའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་དང་རྫས་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་པོ་ངོ་བོ་
དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་མེད་དེ། རྫས་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཉེ་བར་མི་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་པོའམ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདུ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་པས་རྫས་སྐྱེ་བའི་དུས་ཁས་
བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་དེ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོའི་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ན་སྔ་མའི་ངོ་བོར་འདོར་བ་ལས་ངོ་བོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མེད་དོ། །གང་ལས་སྔར་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་

189-1-286b

རྟོགས་ནས་ཕྱིས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་མི་བྱེད་ན་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱེད་པ་མི་འགལ་བས་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་འདུ་བའི་རྒྱུ་སྲིད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་རང་གིས་སྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་
དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྔར་རྟེན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཕྱི་ནས་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བའི་རྒྱུ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དང་དུ་མའི་རྫས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་སྲིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དུ་མའི་རྫས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་འདུ་བའི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་
བསྟན་པའི་རྫས་མེད་པ་དང་དུ་མའི་རྫས་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཡང་འདིར་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་ལ་ཁྱེད་ཀྱང་འདོད་དོ། །དེ་དག་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པས་མེད་པའི་ཐ་
སྙད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་དང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་བཀག་པས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཏེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །
གང་ཡང་དགག་པ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འམ་གྱི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་
ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ལོག་ཀྱང་དོན་མེད་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་འགོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་དམིགས་པ་མེད་པ་ཙམ་མི་དམིགས་པར་འདོད་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པས་
དེའི་གཞན་པའི་དངོས་པོའམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་དགག་པའི་དོན་དུ་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མི་དམིགས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པས་དམིགས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པའི་ངག་གིས་དམིགས་པར་ཐོས་ཏེ་

189-1-287a

བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་གང་གི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དམིགས་པ་ནི་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ལྟོས་ལ། དེའི་ཤེས་པ་ནི་རྟེན་པའམ་དམིགས་པ་སྟེ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དམིགས་པར་བརྗོད་པ་དང་། དམིགས་པ་ནི་བློ་དང་དབང་པོ་དང་ལུས་ཀྱི་ཚོགས་པ་
ཁོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་བཟུང་ནས་ཉེ་བར་དམིགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའམ་རྟེན་པའམ། བྱེད་པ་པོར་གཞན་དག་བརྗོད་པ་དང་། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་
ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་རྣམས་ལས་ངེས་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་
རེས་འགའ་ཞིག་དམིགས་པ་མི་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་གཞན་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ལས་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་དེ་རྒྱུ་གཞན་མ་ཚང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་གཞན་ཡོངས་སུ་བསྟན་ན་ནི་བདག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་མེད་
པར་ཁས་བླངས་ན་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། གང་ཞིག་ཡོད་ན་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་བརྟགས་ན་ནི། །དེ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ། །རྒྱུ་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །རྟེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་
དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་འཇིག་པ་མེད་པས་གནས་པ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་མི་འཇིག་པར་དམིགས་པ་ཁོ་ན་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ལྕི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ལྡན་པ་མེད་
པ་ནི་ལྕི་བའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་དག་བརྗོད་དེ་ལྡན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ཡང་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པས་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་དུ་དམིགས་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འདུ་བ་རྟེན་པ་ཡིན་ན་ནི་གཞན་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། 

189-1-287b

དེའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང་འདི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་གྱི་དོན་གྱི་བྱེད་པ་འགལ་བ་འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་རྟེན་པར་བྱེད་པ་ག་ལ་ཡིན། འདི་དག་བཏགས་པ་ལ་འཐག་པར་བྱེད་པ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དམིགས་པ་བསྟན་ནས་མི་དམིགས་པ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཟར་མི་རུང་བ་ནི་བཟར་མི་རུང་བར་རྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་བཟའ་བ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲོང་གི་ཁྱིམ་བྱ་བཟར་མི་རུང་བ་ལས་གཞན་པ་ནི་བཟར་རུང་བར་ཡང་བརྗོད་དོ། །རེག་ཏུ་
མི་རུང་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་ཏུ་རུང་བ་དང་འགལ་བར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རེག་ཏུ་རུང་བ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེག་ཏུ་མི་རུང་བ་དོན་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་རེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་མི་དམིགས་པ་འདོད་པར་རབྱའོ། །གལ་
ཏེ་མ་ཡིན་པ་ནི་དགག་པའི་ཡུལ་ལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དངོས་པོའི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མ་ཡིན་པ་དགག་པའི་དོན་སྤངས་ནས་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལ་དགག་པ་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དགག་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། 
གང་ལ་སྒྲུབ་པ་གཙོ་བོས་དགག་པའི་དོན་བཟུང་ནས། རང་གི་ཚིག་གི་སྒྲུབ་པར་སྟོན་པའི་ངག་གཅིག་པ་དེ་ལ་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་འཇུག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་གཙོ་བོར་བརྗོད་པས་དམིགས་པ་ནི་གཞན་དམིགས་པ་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་ངག་གིས་གཞན་དམིགས་པར་བརྗོད་དོ། །གཞན་
དམིགས་པར་བརྗོད་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །དགག་པར་རྟོག་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་དམིགས་པ་ལྡོག་པ་མེད་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ཚིག་གིས་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་པར་མ་བརྗོད་
པ་དེ་ལྟ་ན་འོན་ཏེ་སྒྲ་ཡིས་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་སྒྲ་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ངག་གིས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དམིགས་པའི་མི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་པ་ནི་སུབ་ཀྱི་མཐའ་ཡིན་ལ། ཏིའི་མཐའ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངག་གཅིག་པ་ཉིད་དམིགས་པ་མེད་པ་མི་

189-1-288a

དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །མེད་པར་དགག་པ་ནི་འདི་དག་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དགག་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱ་བ་དག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ལ། རང་གི་ཚིག་གིས་དགག་པ་ལ་བརྟེན་པ་མི་སླུ་བའོ། །དེ་ལྟར་དེའི་
ཤེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་བཤད་ནས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ལས་ལ་གནས་པའི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ན་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་
ཆོས་དམིགས་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་དམིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་པའི་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་དམིགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རུང་བའི་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རུང་
བ་ནི་དོན་དམ་པར་ན་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དངོས་པོའི་རུང་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང་། རུང་བ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དང་། འབྲེལ་པ་ཅན་བརྟགས་ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་
རོ་ཞེས་ལན་མང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཉིད་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡུལ་གྱི་ཆོས་སུ་བསྟན་པ་ན་མི་དམིགས་པ་རྟོག་པ་ཡིན་པར་དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པར་བྱ་བ་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་
རུང་བ་ལས་གཞན་པ་དམིགས་པར་སྐྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་དེ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ལ་འདིར་མི་དམིགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །སྔ་མ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ཙམ་འདིར་བསྟན་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་

189-1-288b

པ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དམིགས་པ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཟར་མི་རུང་བ་དང་རེག་ཏུ་མི་རུང་བ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་ལ་འཇུག་གོ། །ཇི་ལྟར་དགག་པ་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཡིན། ཐུན་མོང་བའི་བུམ་པ་ཡོད་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་
པའམ་ས་ཕྱོགས་ཏེ་བུམ་པས་དབེན་པའི་མི་དམིགས་པ་འདི་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི། ཁྱད་པར་མེད་པར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞན་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་ནས་གང་དུ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དུ་ནི་ཡུལ་
དང་དུས་དང་གནས་སྐབས་བར་དུ་མ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །གང་ཞིག་ནི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པར་བྱའོ། །ངེས་པར་ནི་གདོན་མི་ཟ་བའོ། །དོན་གཞན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་
དང་འདྲ་བ་དེས་ན་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དང་འདྲེ་བའོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་ངེས་པར་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རུང་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ཕྱོགས་ཀྱི་བུམ་པའི་ངོ་བོ་དག་ནི་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་
སྐྱེད་པར་རུང་བར་མཚུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་བར་དུ་ཆོད་པའི་སྐལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རང་གི་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བུམ་པའི་ངོ་བོ་ཡང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྣམ་པ་གཏོད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་རུང་བ་དེ་དང་
དེ་ནི་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཇི་ལྟར་དེ་དང་འདྲེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གཅིག་དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་གཅིག་ལ་དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་དག་གི་རྣམ་པའི་སྒོ་ནས་འདྲེ་བ་ནི་དངོས་སུ་མ་ཡིན་པས་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཉིས་སྐྱེས་པ་དག་གི་བདག་ཉིད་འདྲེ་
བར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་དེའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཉིས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡང་འགྱུར་རམ། གང་གིས་དེ་གཉིས་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་འདྲེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གང་གི་ཚེ་ཡོད་པར་

189-1-289a

གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་གཅིག་ངེས་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཡོད་པར་སྲིད་ན་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་གཉིས་ལས་གཅིག་ཁོ་ན་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་རུང་བར་ཁྱད་པར་
མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིས་ན་དེ་ལ་རང་གི་རྣམ་པ་གཏོད་པར་མི་བྱེད་དེ་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་བོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འགལ་བར་མི་མཁས་པ་ཡིས་བརྗོད་པ་ལ་གནོད་པ་མེད་པས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མགྱོགས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་
ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་སྤངས་པས་འཁྲུལ་པར་བརྟག་པར་མི་རིགས་པས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུའི་ཆོས་འདི་ཁོ་ན་གང་གི་ཚེ་ལས་སུ་བྱ་བ་གཅིག་སྒྲུབ་པ་དུ་མ་མི་བྱེད་ལ་དབང་པོ་དེ་ལས་དུ་མར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་
བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མར་མེ་ལ་སོགས་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མང་པོ་རྣམས་ལ་དུ་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་པོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་ལས་གཅིག་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་རྒྱུའི་ཆོས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ནི་བསླད་
པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་སོ་སོར་གྱེས་པ་ལ་དོན་དམ་པར་མེད་པས་སོ། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའམ་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མི་རིགས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་འགའ་
ཞིག་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་འདི་བྱེད་པ་པོ་དག་དང་བྱེད་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དེའི་ཕྱིར་རུང་བ་དེ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། གཅིག་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གཅིག་
ལ་ཚོགས་པར་གྲུབ་པ་དང་། རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པ་འདི་དག་ཉིད་རྟགས་ཡིན་ནོ། །རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པ་དང་མཚུངས་པས་ཅིག་ཅར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལས་སོ་སོར་སྣང་བ་ནི་གཟུགས་དང་རོ་བཞིན་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་དག་བདེ་བར་

189-1-289b

གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གི་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པར་འདི་བསྟན་ཏོ། །དུ་མ་ལ་ཡང་དབང་པོའི་ཤེས་པ་གཅིག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཚོགས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་དོན་རེ་རེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དབང་པོ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་ལས་གཞན་པ་དུས་གཅིག་
པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཡུལ་རྣམས་ཅིག་ཅར་ཉེ་བ་ན་རང་གི་ཤེས་པ་ལ་ནུས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པས་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་དག་དབང་པོ་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པ་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་གི་ཡུལ་ཡིན་པས་
དུས་གཅིག་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པས་དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པས་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ནི་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཚོགས་པ་དེ་ནི་འདྲེ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐུན་མོང་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཅི་སྟེ་དགག་པར་མི་རྟོགས་ཤེ་ན། དེ་ལྟ་བས་ན་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རུང་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རུང་བ་ཉིད་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པས་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་གཉིས་གང་ཡང་ཚོགས་པ་དེའི་ཕྱིར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཅན་གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལས་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཚོགས་པ་དེ་དག་
ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་པ་ཚིག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་པ་ཉིད་ནི་འདིར་མི་དམིགས་པ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་དོན་གཞན་པ་མ་ལུས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་པ་ཉིད་ཁྱབ་པའི་
རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལ་ལར་དགག་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་འདིར་གཟུང་བར་མི་བྱའི་ཉེ་བའི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཉེ་བའི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚད་མར་བསམ་པ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མི་དམིགས་
པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སེམས་པས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཞན་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཚོགས་པ་ལ་ལྟོས་

189-1-290a

ནས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པར་བསྟན་པས་ནི་དེ་འབའ་ཞིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་གང་གི་ཚེ་ས་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་བུམ་པ་ལ་ལྟོས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་
ཕྱོགས་སམ་ཤེས་པ་ལ་མི་དམིགས་པ་ཡིན། དཔེར་ན་དབང་ཕྱུག་སྡེས་བསམས་པའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་དེས་དབེན་པའི་ཤེས་
པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའམ་གཞན་པའི་དངོས་པོ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དངོས་པོའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་དྲན་པ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་
དེ་ལྟ་ན་དེས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་གི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡིན་གྱི་བུམ་པའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་
ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་གིས་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་བུམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མཚུངས་པའི་གཉི་ག་ཡང་མི་དམིགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིགས་སོ། །
དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་དེ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ལས་ལ་གནས་པའི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་
པ་ནི་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འདི་ཡང་བསྟན་པ་ནི་དེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྣང་བ་ཡིན་ལ། གང་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་

189-1-290b

ཟླ་བོ་གཞན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་དྲན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མེད་པའམ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་མེད་པ་དང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །མེད་པ་དང་མེད་པའི་
ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་པ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདི་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་བརྗོད་པ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །དོགས་པ་མེད་པར་ཕྱོགས་དེ་ལ་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རབ་ཏུ་
འཇུག་པའོ། །འདིས་དབང་ཕྱུག་སྡེ་དང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་སུ་དོགས་པ་ལ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱེད་པ་ནི་དེའི་འདོད་པ་བསལ་ནས་ཡང་གཞན་སུ་ན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ན་གཞན་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་
ཕྱུག་སྡེའི་འདོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དག་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ལས་མི་དམིགས་པས་ཐ་དད་པར་བྱེད་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐ་དད་པར་བྱས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་བཀག་པས་དབེན་པའི་
ས་ཕྱོགས་སམ་དེའི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་དམིགས་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་ཡོད་པ་ལ་དེ་མེད་པ་དེ་ནི་ཉུང་སྟེ་གང་གིས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འདི་དག་མི་རིགས་སོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་འགལ་བས་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ཡང་
འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་དག་གང་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པར་ཁྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་དེ། དེ་མེད་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཤེས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་དེ། འོན་ཀྱང་དེ་ཉིད་ནི་གཞན་དགག་པར་བྱ་བས་དབེན་པ་ནི་
དངོས་པོ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པའམ་གཞན་པ་སྟེ། དེའི་ཤེས་པ་གང་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཆ་དེ་ཇི་ལྟར་མེད་པར་དགག་པར་བྱ་བའམ་ཤེས་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་མེད་པའི་ཆ་ལ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཆ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོས་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱང་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་ཐ་དད་

189-1-291a

པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གཟུང་བ་དང་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཅན་ཐ་དད་མེད་ན་ཡང་། །ཆོས་དག་ཐ་དད་འདོད་པ་ན་། །ཡོད་དང་མེད་པའི་ཐ་དད་ཕྱིར། །འཛིན་པ་རྣམ་པར་གནས་
པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །ལན་བཤད་ཟིན་པ་འདི་བསྟན་པ་ནི་འདིར་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་དགག་པ་དག་ནི་དེ་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དེས་དབེན་པའི་དོན་དང་ཤེས་པ་མེད་པ་དག་མི་དམིགས་པར་བརྗོད་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་སྡེའི་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །མེད་པར་དགག་པ་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་དགག་པའི་དོན་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་ལ་གཞན་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་མི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་
པ་པོའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་རྟོགས་པས་དངོས་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ངེས་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་ཡིས་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་དགག་པ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་ལྟོས་པ་མེད་པའི་དོན་གཞན་པའི་ཚོགས་པ་དགག་པ་ཙམ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དབང་ཕྱུག་སྡེས་བསམས་པ་དེ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་
དགག་པ་ཙམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འགྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་མི་འགྲུབ་བོ། །ནུས་
པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རམ། གཏན་ཚིགས་ཉིད་ནི་ནུས་པ་དང་འབྲེལ་པའམ། དངོས་པོའི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རག་ལས་པའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མེད་པས་མེད་དོ་ཞེས་པའི་

189-1-291b

ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ན་དེ་རྟག་ཏུ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་མ་འབྲེལ་པས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་མི་འགྲུབ་པོ། །ཡང་ན་མེད་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་མི་འགྲུབ་སྟེ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་དམིགས་
པ་མེད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ལ་དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཡིན་པས་ཐུག་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་བཞིན་དུ་དགག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་དེ་ཉིད་མི་ལྟོས་པས་དེ་རྟག་ཏུ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཇི་ལྟར་མེད་པ་
ཡིན། འགའ་ཞིག་རྟོགས་དང་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གཞུང་འདིའི་ནང་དུ་སློབ་དཔོན་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལན་ནི་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ཟླ་བོ་དངོས་པོ་གཞན་དང་འདྲེ་བའི་ངོ་བོ་འདི་དངོས་པོ་གཞན་
དང་འདྲེ་བ་མེད་པ་ཁྱེད་ཀྱི་མངོན་པར་འདོད་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཆ་ཉིད་ཀྱི་མེད་པའི་ཆའི་ངོ་བོ་རིགས་སོ་ཞེས་འདོད་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མེད་པའི་ཆ་ཡང་གཞན་པའི་ངོ་བོ་དང་མི་འདྲེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་བསྟན་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་མི་འཐད་དོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོའི་ཆ་ལ་ཡང་མཚུངས་
པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཅི་གཞན་པ་མེད་པའི་ཆ་ཁས་བླང་བར་བྱ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོའོ། །ཡོད་པ་ཡང་ཁྱེད་མངོན་པར་འདོད་
དོ། །ཡོད་པའི་ཆ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་གྱི། མེད་པའི་ཆ་ཁྱེད་འདོད་པས་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་དེས་ན་ཡོད་པའི་ཆའི་མེད་པ་ངོ་བོ་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་བསལ་བའི་ཕྱིར་གང་ཡང་དག་པ་ཙམ་ནི་མི་དམིགས་པ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཤད་པ་གཉིས་པ་ནི་དགག་པ་ཙམ་གྱིས་

189-1-292a

མི་དམིགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ནི་གཞན་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ས་ཕྱོགས་དག་པ་མཐོང་ནས་བུམ་པ་མེད་པར་ཐོག་མར་རྟོགས་པའམ་ས་ཕྱོགས་ཉི་ཚེ་ཤེས་
པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་བུམ་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་དེས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དགག་པར་བྱེད་པའམ། གཞན་ས་ཕྱོགས་ལ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ཤེས་པ་དག་ཡོད་
པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་རོ། །རང་གི་ཚད་མས་ནི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དང་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དངོས་སུའམ་བརྒྱུད་པས་ཇི་ལྟ་བའི་རིམ་པས་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བུམ་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིགས་སོ། །
དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བཞག་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཉམས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་བརྒྱུད་པས་ཀྱང་མི་དམིགས་པར་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གྲུབ་པ་དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་པ་ཙམ་གྱི་མི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་བསྟན་པ་
འདིའི་དགོངས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་རྣམ་པ་གཉིས་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཁོ་བོ་ཡང་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམིགས་པ་མེད་པ་དང་མི་དམིགས་པའི་མིང་ཅན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་
འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཞན་ཡོད་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་དགག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དམིགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པ་མེད་པའི་མིང་ཅན་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་
གཞན་ཡོད་པ་ནི་ས་ཕྱོགས་དག་པ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རང་རིག་པས་གྲུབ་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དགག་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པར་མཚུངས་པར་བཤད་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གང་ལས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། གང་གིས་ན་སྒྲུབ་པར་

189-1-292b

བྱེད་པ་མི་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་གཞན་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དགག་པར་བྱ་བ་དང་། དེའི་ཤེས་པ་ནི་གཞན་ཡོད་ན་དགག་པར་བྱ་བས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་དང་དེའི་ཤེས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་མེད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་དགག་པར་བྱ་བ་དང་དེའི་ཤེས་པ་གཞན་མི་
དམིགས་པར་ཁྱེད་འདོད་པའོ། །རང་ཉིད་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཚད་མ་སྟེ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པོ། །དེ་ནི་དེ་དགག་པ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཤེས་པའི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འགྲུབ་པའམ། དེ་འགྲུབ་པས་དེ་གཞན་པའི་
དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མེད་པར་ཇི་སྐད་བཤད་པས་གྲུབ་པའམ། དེ་མེད་པར་གྲུབ་པའམ། དེ་དགག་པར་བྱ་བ་དེ་ཤེས་པ་ནི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འདོད་ན། ཁྱེད་མངོན་པར་འདོད་པའི་མི་དམིགས་པ་དང་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་པའི་མི་དམིགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་
མེད་ན་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟ་བ་ཅིས་ན་སྤོང་བར་བྱེད། འོ་ན་ནི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འདོད་དེ་གཞན་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པ་དང་ཅིག་ཤོས་བར་དུ་མ་ཆོད་པའོ། །དེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་དེ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་ན་གང་
གིས་ན་མི་དམིགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་སྤོང་བར་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་པའི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར། གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པར་མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་སྐད་དུ་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་
པས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་བདེན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཁྱོད་མངོན་པར་འདོད་པའི་གཞན་ཡོད་པ་དགག་པར་བྱ་བས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་བདག་ཉིད་དེའི་ཡུལ་དམིགས་པས་མི་དམིགས་པར་འདོད་པ་དང་དེ་མེད་
པའི་མི་དམིགས་པར་ཁོ་བོ་ཅག་འདོད་པའི་དགག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། དེ་དམིགས་པས་མེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་སུ་ཅིས་ན་མི་འདོད། དེ་ལྟ་ན་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པར་རྣམ་པ་

189-1-293a

གཉིས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་མེད་པར་གྲུབ་ན་དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཞན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་ཁོ་བོ་ཅག་འདོད་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སོ་སོར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡོད་པ་འདིས་མེད་པའི་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་ག་ལ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མེད་པའི་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མར་རེ་ཞིག་རྒྱུའི་འབྲེལ་པ་ནི་གཞན་ཡོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དབེན་པའི་ས་
ཕྱོགས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་དེ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ་དགག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་རྟགས་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་པ་ཡང་དེ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཕྱི་མས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེའི་དོན་ཉིད་ནི་རེ་ཞིག་གི་སྒྲའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་
ཞིག་གྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ལ་གྲུབ་པར་གྲགས་པའོ། །གང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མི་འགྲུབ་པ་ནི་མ་གྲགས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་དངོས་པོ་དོན་དངོས་པོའི་རྟགས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདིར་རྟགས་དང་རྟགས་ཀྱི་རིགས་པའོ། །འདིར་དཔེ་ནི་མེ་དང་དུ་བ་
ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་དུ་བ་རྟོགས་པ་མེ་མི་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། དུ་བ་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་མི་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེས་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡོད་པ་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་
དེར་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་རྟོགས་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་དགག་པར་བྱ་བ་དེ་མེད་པའོ། །གྲུབ་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ཅན་ཡང་དགག་པར་བྱ་བ་ནི་མེད་པར་དགག་
པའི་བདག་ཉིད་ཅན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་གཞན་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་འགལ་བ་མེད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་གཞན་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་

189-1-293b

པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་དགག་པར་བྱ་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ནི་སྤངས་པའི་བདག་ཉིད་ཉི་ཚེ་དགག་པར་བྱ་བས་སྟོང་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་ས་ཕྱོགས་ཉི་ཚེ་ཡང་མེད་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་རང་བཞིན་
དང་འགལ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་ངོ་བོས་དེ་ཡང་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བའི་ལྟོས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པར་དགག་པ་དང་སྟོང་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྣང་བ་དགག་པར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ངོ་བོ་དང་དེའི་ངོ་བོ་སྤངས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་དེ་
ནི་གཞན་ཡོད་ཀྱང་དགག་པར་བྱ་བ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་དགག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དང་འགལ་བར་འགྱུར། རང་གི་ངོ་བོས་ནི་འདི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་གཞན་ཡོད་པ་འདི་གཞན་པའམ་དེ་ལ་
མེད་པར་འགྱུར། གང་དང་གང་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མེད་པར་ཡིན་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནོད་པ་མེད་
དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཅི་སྟེ་མེད་པར་དགག་པ་དང་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟོས་པ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ངོ་བོ་གཞན་མེད་པ་ཙམ་ནི་མེད་པར་དགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་པ་བརྗོད་ལ་ངོ་བོ་གཞན་ལ་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་དགག་པའོ། །ངོ་བོ་གཞན་
མ་ཡིན་ལ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་གཞན་ལ་དེའི་ངོ་བོས་སྟོང་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་མེད་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར། གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ལས་དེ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་རྟོགས་པ་མེད་ན་ཤུགས་མི་
སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་མེད་པར་དགག་པ་ནི་མ་ཡིན་རྟོགས་པའི་རྒྱུས་ཡོད་པར་གྱུར་པར་རྟོགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདིར་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དགག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཚད་

189-1-294a

མ་མངོན་སུམ་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ཁོ་ནས་དེ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་བུམ་པ་འདི་ན་མེད་དོ་ཞེས་བརྟགས་པས་དེ་གཟུང་བ་ལ་འཛིན་པའི་དྲན་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་མེད་པ་གྲུབ་སྟེ། དེ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་
ས་ཕྱོགས་དེས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ཕྱོགས་དང་། བུམ་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ངོ་བོ་འདི་ཡང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་པའམ་བུམ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་བུམ་པར་རྟོགས་པའི་རྟེན་ཡོད་པ་དེས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་ཏེ། 
བུམ་པ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དང་བུམ་པས་སྟོང་པ་འཛིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མ་འདྲེས་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ་འདི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་བརྩམ་པ་མ་ཡིན་ཕྱི་ནས་འདི་རྒྱས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་བས་རེ་ཞིག་གཞག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཞན་
ཡོད་པར་འགྲུབ་པ་ཉིད་དེ་མེད་པར་བཤད་པའི་རིགས་པས་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དགག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་རྟགས་གཉིས་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་པ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡོད་པ་དང་དེ་མེད་པ་དག་ལ་འབྲེལ་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་ཡོད་
པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ལས་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན། དེ་ཡང་ནམ་ཞིག་ཚེ་བརྗོད་པར་བྱ་ན། གང་གི་ཚེ་དེ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་ཁས་བླངས་པ་ལ་ལྟོས་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་ཡོད་པ་ལས་ཐ་དད་པ་དེ་མེད་པ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་གཞན་འདོད་པ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་
ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཤད་པའི་རིགས་པས་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན། མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཕྱོགས་གཞན་གྱིས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་སྒོ་ནས་འབྲེལ་པ་ནི་གཅིག་ལ་
འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་གཞུང་གིས་བཤད་པའོ། །གཞན་ནི་རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པར་བརྗོད་པ་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་འདུ་བས་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པ་དག་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་དཔེ་གཞན་ནི་

189-1-294b

འདིར་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཉིད་ལ་འདུ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །ལྡན་པ་དང་འདུ་བ་དག་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་བཤད་པ་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཕ་རོལ་པོས་མེ་དང་དུ་བ་དག་རང་གི་ཡན་ལག་ཅན་ལ་འདུ་བ་ཡིན་གྱི་དེ་གཉིས་དོན་གཅིག་ལ་ནི་འདུ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། 
མེ་དང་དུ་བ་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་པས་འབྲེལ་པར་བཤད་དོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་འབྲེལ་པས་བྱས་པའོ། །འོ་ན་ནི་དོན་དམ་པར་མེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། 
དབང་ཕྱུག་སྡེ་དང་ལྷན་ཅིག་དཔྱད་པ་བྱས་ཟིན་པ་དེ་རིགས་པ་ཅན་གྱི་འདོད་པའི་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་གཞན་ཡོད་ན་དེ་མེད་པ་དག་ལ་མི་སྲིད་ན་ཅི་སྟེ་བརྗོད་པ་ཡིན། བདེན་ཏེ་ཞར་ལ་བྱུང་བས་དེའི་འདོད་པ་ཡང་དགག་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །སྔར་གཞན་ཡོད་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་
དགག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེའི་དོན་ལ་མངོན་སུམ་ལས་གཞན་བརྟགས་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞར་ལ་བྱུང་བ་བཤད་ནས་ད་ནི་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་གཞན་ཡོད་པར་འཛིན་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་དེ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་མངོན་སུམ་ལས་གཞན་པས་བུམ་པ་
མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ཉེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། འབྲེལ་པ་མེད་ན་གཞན་ཡོད་ན་དེ་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མི་རིགས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གང་ལས་དེའི་མཚན་
ཉིད་དང་ཉེ་བ་དེ་མེད་ན་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་འབྲེལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཤད་པ་དེ་འདིར་མི་སྲིད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བའི་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་མེ་དང་དུ་བ་དག་དོན་གཅིག་ཏུ་འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་
མེད་པ་དག་ལ་དེ་ལྟ་བུ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འབྲེལ་པ་དག་ནི་དེ་མེད་པ་གཞན་ཡོད་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དོན་གཅིག་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་གནས་པ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ཡོད་པ་ནི་ས་ཕྱོགས་སུ་བཤད་དོ། །

189-1-295a

རང་གི་ཡན་ལག་ཅན་ལ་གནས་པ་དེས་ན་དེ་ལ་བུམ་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ལ་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ནོ། །ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅན་ནི་རྩོམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་རྫས་ལས་གཞན་པ་ཉིད་
ཀྱིས་རྩོམ་པས་བུམ་པའི་མེད་པ་ནི་རྫས་ནི་རྣམ་པ་དགུར་འདོད་དོ། །བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོས་དེ་ལ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །ཡོན་ཏན་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཉིད་དུ་འདོད་པ་འདི་དེ་དག་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རང་གི་ལས་དང་རང་གི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བས་དེའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་པའོ། །རྫས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །དེ་དང་དེ་དག་མེད་པ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་
ངོ་བོ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡོད་པའི་དེ་མེད་པ་དག་ལས་མེ་དང་དུ་བ་དག་བཞིན་དུ་ལྡན་པ་ནི་མེད་དེ། རྫས་ཉིད་དུ་དེ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་པ་ནི་རྫས་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་བཤད་དོ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མེད་དེ་སྣོད་འདི་ལ་རྒྱ་ཤུག་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་
གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་བརྗོད་པའམ། སྣལ་མ་འདི་རྣམས་ལ་སྣམ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ནི་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ལྡན་པ་མ་ལུས་པ་ཡང་འདུ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ཉིད་ཀྱིས་རྫས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འདུ་བར་འདོད་ཀྱི་དངོས་
པོ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ལྔ་ནི་རང་གི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཡོད་པ་ནི་རྟེན་དུ་ཐ་སྙད་གདགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ན་དེ་མེད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་
མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡང་འདིར་མི་སྲིད་དེ་གང་ལས་རང་གི་རྒྱུ་དང་འདྲ་བའམ་ཡོད་པ་དང་འདྲ་བ་འབྲས་བུས་བརྗོད་ན། ཁྱེད་གཞན་ཡོད་པས་ས་ཕྱོགས་སུ་བཤད་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི་འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་

189-1-295b

རྣམས་ཀྱིས་རྫས་དགུར་འདོད་དོ། །མེད་པ་ནི་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པས་ཡོད་པའི་འདུ་བ་ཡང་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཡུལ་དེ་མེད་པར་འགྱུར་ན་མེད་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །ས་ཕྱོགས་ཡོད་པ་ལ་ཡང་བུམ་པ་མེད་པ་སྲིད་པས་དེ་འབྲས་བུར་ག་ལ་འགྱུར། དེའི་ཡུལ་
ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དེ་རྣམ་པ་གཅིག་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་ཐ་དད་པས་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ནི་སྤྱི་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདུ་བ་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སུན་ཕྱུང་བས་རང་གི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ངོ་བོའི་འབྲས་བུ་དེ་མེད་པར་ག་ལ་འགྱུར་འདིས་ནི་བསྐྱེད་པར་
བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་བསལ་ཏོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མེད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། འབྲེལ་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
དཔེར་ན་དོན་ནི་ཡུལ་ལོ། །སྒྲ་ནི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་དག་འབྲེལ་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མེད་པ་དག་ཀྱང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་འབྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ས་ཕྱོགས་སུ་སྣང་བ་གཞན་ཡོད་པས་བུམ་པ་མེད་པར་
ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པའོ། །སྒྲ་དང་དོན་དག་འབྲེལ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མངོན་པར་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཅི་ཞིག་ཡིན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་འབྲས་བུར་སྒྲར་འགྱུར། དེ་སྟོན་པ་ནི་དོན་སྟོན་པའི་བསམ་པ་ཡོད་
པ་ལ་རྗོད་པར་འདོད་པ་ཡོད་པར་སྒྲའི་སྦྱོར་བས་སྒྲ་བརྗོད་པ་དེས་ན་དོན་རྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་འཇུག་གོ། །སྒྲ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ན་ཡང་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ལ་བློས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྗོད་པར་འདོད་
པའི་སྒྲའི་སྤྱི་ལས་རྟོག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་སྒྲ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་སྒོ་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བརྗོད་དོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པར་བརྗོད་དེ། གཞན་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་དང་དོན་དག་ལ་འབྲེལ་

189-1-296a

ཏོ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ། །དེས་ན་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཉན་པ་པོ་དང་འཆད་པ་པོ་དག་ཡོད་པའི་ངོ་བོའི་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་རིགས་ཀྱི། དེ་མེད་པའི་གཞན་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་འདི་ཡང་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་འདི་ནི་དེ་མེད་པ་གཞན་ཡོད་པ་ལས་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་བསམ་པ་ལ་ཡོད་པའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཡོད་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །བུམ་པ་མེད་པར་སྟོན་པའི་བསམ་པའི་
སྔ་རོལ་དུ་ས་ཕྱོགས་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་གྲུབ་པོ། །དེའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་གཞན་ཡོད་པ་དང་དེ་མེད་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེའི་སྒོ་ནས་སམ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ལས་འགྱུར། གང་གིས་ན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན། 
གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་སྒྲ་དང་དོན་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་གཞན་ཡོད་པ་དང་དེ་མེད་པ་དག་ཀྱང་རེ་ཞིག་དེ་ཙམ་གྱི་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་དཔེ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་དག་ནི་རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་གཞན་པ་ཉིད་ནི་དེར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དེ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན། 
དེའི་ཚེ་དེའི་སྒོ་ནས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོའི་འབྲེལ་པ་མེད་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་དངོས་པོ་གང་གིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་
བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་དབང་པོ་རང་གི་ཡུལ་དུ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཞེ་ན། ཕན་ཚུན་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྟེན་པའི་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་བསྐྱེད་པར་ནུས་པས་

189-1-296b

སྐྱེད་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཡོད་པ་དང་དེ་མེད་པ་དག་དེ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་འབྲེལ་པ་གཞན་པ་མི་རིགས་སོ། །འབྲེལ་
པ་གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གཞན་ཡོད་པ་དང་དེ་མེད་པ་ལ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་གཞན་མི་འདོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཡུལ་དང་
ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེས་འདི་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཅིག་མ་གྲུབ་པས་གཉི་ག་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། གཞན་
ཡོད་པར་གྱུར་པ་རྟགས་ལས་སོ། །མེད་པ་ནི་རྟགས་ཅན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འདོད་པའོ། །འདི་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ན་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། འབའ་ཞིག་པ་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་
པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མི་རིགས་སོ། །སྤྱི་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་དང་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་མཚན་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་པས་དེ་མེད་པ་ལ་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་བས་ཀྱང་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་མི་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཙམ་ཡང་རང་རྒྱུད་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ལས་གཞན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་བུམ་པ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཅན་ལ་ལའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་
དེ་ཉིད་ལ་དེའི་ཚེ་ཁོ་ན་ཡོད་པར་རིགས་ཏེ་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པས་ཆོས་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་གཞན་གྱི་འདིར་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཞན་ཡོད་ན་དེ་མེད་པ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ག་ལ་

189-1-297a

ཡིན། ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། ས་ཕྱོགས་འདི་ལ་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་མེད་པའི་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་
ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ཆོས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་པར་སྟོན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་ནི་དེའི་སྐྱོན་འབྱུང་བར་མི་
འགྱུར། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ནི་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡོད་པ་གང་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ན་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་དང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བྱས་པ་ཉིད་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པར་ཁྱེད་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་ནས་དེ་ཡང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་
པ་བཤད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་ཅན་བུམ་པ་མེད་པ་དང་། གཞན་ཡོད་པའི་རྟགས་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་སྔར་བཤད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་མེད་པ་དེས་ན་ལན་འདི་དག་ལ་འབྲེལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་
དུ་དགོངས་ནས། གཞན་ཡོད་པར་བཤད་པ་དང་ཆོས་ཅན་འབྲེལ་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་སྤྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་འོན་ཀྱང་རྟགས་དང་
རྟགས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་སྤྱི་སྒྲུབ་པ་མེད་པར་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཅན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་གཞན་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་རྟགས་ཡིན་ན་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ག་ལ་ཡིན། འདི་དག་བསྟན་པ་ནི་ཕྱོགས་གང་ཁོ་ན་

189-1-297b

ལ་ཆོས་ཅན་དུ་ཁྱེད་ཀྱི་བརྟགས་པ་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་འདྲེ་བ་མེད་པ་སྟེ། ཚོགས་པས་བྱས་པ་སྤངས་པའི་གཞན་ཡོད་པ་རྟགས་སུ་འདོད་པ་ལས་གཞན་ནི་འགའ་ཡང་
མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་མཐོང་བ་ཁོ་ནས་ནི་བུམ་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ཁོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོས་འདི་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྟགས་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་དག་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པའོ། །གང་ཁོ་ན་
མཐོང་བ་རྣམས་རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་དེ་ཁོ་ན་རྟགས་སུ་བརྗོད་དོ། །བུམ་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་རྟགས་སུ་ཁས་བླངས་པ་དེས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་གཞན་ཡོད་པ་ལ་ལྡོག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྟགས་དང་
རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་སྟེ་རྟགས་ཉིད་དང་རྟགས་ཅན་ཉིད་ཐ་དད་པར་འགྱུར། ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་པ་རྟགས་ཉིད་དུ་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྟོགས་པ་ཉིད་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་
གཞན་པའི་ཆོས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་རྟགས་སམ་སྤྱི་བསྒྲུབ་བྱར་སྦྱར་བར་བྱ། སྒྲ་དང་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ན་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་དོ། །དེས་ན་སྒྲ་ལ་སོགས་
པ་ཆོས་ཅན་དུ་རྟོགས་ལ་མི་རྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་བ་ནི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྟགས་ནས་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེ་ན། གང་གིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
འདིར་གཞན་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་དངོས་པོར་བརྟག་པ་ཡང་མི་སྲིད་དེ་གང་གིས་ན་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་ནས་སྤྱི་ནི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ལ་ཁྱད་པར་ནི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དེ་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དུ་འབྲེལ་པར་

189-1-298a

འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ན་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཁོ་ན་དེ་མེད་པ་སྟེ་བུམ་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་བུམ་པ་མེད་པར་
རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཅི་དེ་ལ་སྤྱིར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ལ་འཇུག་པས་སྤྱིའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཡང་གཞན་རིགས་མཐུན་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མེད་པའི་
ཕྱིར་གང་ལས་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར། འདི་ཡུལ་དང་དུས་དང་གནས་སྐབས་ངེས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལྷག་པར་བསྟན་པ་ནི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བུམ་པས་དབེན་
པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དེ་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དམ་བཅའ་དོན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་སྤྱི་ཡིན་ལ་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཆོས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རོ། །དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལྡོག་པ་ཡིན་ཡང་ཐ་དད་པར་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་
བས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་དག་གི་སྐྱོན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་ནས་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འདོད་ན་བུམ་པས་དབེན་པའི་བྱེ་བྲག་སྤངས་པའི་ཕྱོགས་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་ན་ཕྱོགས་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་བུམ་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཙམ་ལ་ཡོད་པས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་གྱིས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་ཅི་འདྲ་བའི་བུམ་པས་དབེན་པ་འབའ་ཞིག་པ་འདིའོ། །ཕྱོགས་ནི་མདུན་ན་
གནས་པའོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་བུམ་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་གང་གིས་མ་ངེས་པར་འགྱུར། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྟོགས་པ་ཉིད་བུམ་པ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པ་ན་དེ་མེད་པ་དག་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉེ་བར་

189-1-298b

བསྟན་པ་ནི་དེ་ནི་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་འབའ་ཞིག་པ་ནི་འདི་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ཅན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་འབའ་ཞིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབའ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྗོད་པ་འདིས་བུམ་པ་སྤངས་པ་འདི་ཉིད་བུམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་
པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བུམ་པ་སྤངས་པ་རྟགས་སུ་གྱུར་པ་འབའ་ཞིག་པའི་ཕྱོགས་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་དུས་ཕྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་མེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་རྟོགས་པ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་
ཡིན། རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་ནི་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་བུམ་པ་མེད་པ་གྲུབ་ན་གང་འགའ་ཞིག་ནི་ཤེས་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་པ་རྟོགས་པ་ཉིད་དང་། བུམ་པ་སྤངས་པ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་དུས་ཕྱིས་
གང་དང་གང་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་པ་དེ་དང་དེ་ནི་བུམ་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྨོས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དོན་མེད་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་པོར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་ཡོད་པ་འབའ་ཞིག་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྤྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་བསྟན་པས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་
ལ་དེ་ཐ་དད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་འབྲེལ་པ་ཡང་བསལ་བས་ཕ་རོལ་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་འབྲེལ་པ་གཞན་སྟོན་པ་ནི་གལ་ཏེ་འགལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡོད་པ་དང་དེ་
མེད་པ་དག་ལ་འགལ་བའི་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར་བཤད་པ་དེའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པས་གཞན་ཡོད་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པར་འདོད་ཅེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ལ་འགལ་བ་མི་སྲིད་པས་གང་ཞིག་གང་དང་འགལ་ཞེས་གང་ཞིག་

189-1-299a

དྲིས་པའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དག་ལ་འདིར་འགལ་བ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་འགལ་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་མི་ཤེས་པས་སྟོན་པ་ནི་གཞན་མེད་པའི་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་གི་བདག་ཉིད་དང་ཟླ་བོ་ནི་གང་མེད་
པའོ། །འཇལ་བར་འདོད་པས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕ་རོལ་པོས་དེ་ལྟར་སྨྲས་པ་ནི་མ་འབྲེལ་པར་བརྗོད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཟླ་བོར་འདོད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཇལ་བར་འདོད་པར་གང་གིས་ཟླ་བོ་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟགས་དང་
རྟགས་ཅན་ལ་འགལ་བའི་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཟླ་བོ་འཇལ་བར་བྱེད་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འོན་ཀྱང་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཟླ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དང་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་ལས་
ཤེ་ན་ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟླ་བོ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་གཞན་ཡོད་པ་དག་ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གང་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གང་ཁོ་ནའི་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་དེ་ཁོ་ན་བུམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པས་གང་ཞིག་
གང་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཞན་ཡོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་དེ་མེད་པའི་གཞལ་བར་བྱ་བ་ལ་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དག་ཇི་ལྟར་འགལ་བ་ཡིན། རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་
ཡང་འགལ་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ཡོད་པ་ནི་རྟགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་པའི་ཆོས་ཅན་མི་སྲིད་པས་སྤྱི་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་གང་སྔར་གྱི་སྐྱོན་དེ་དང་དེར་བྱུང་བ་སོ་ན་འདུག་སྟེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་གྱིས་འབྲེལ་
པ་མེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་གཞན་ཡོད་པར་རྟོགས་པས་དེ་མེད་པའི་རྟོག་པ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་མི་སྲིད་པར་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ནི་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ལས་དེ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་

189-1-299b

དངོས་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་གང་དང་གང་གཞན་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ལས་དེ་མེད་པར་རྟོགས་པར་སྔར་བཤད་པ་དེ་ཡང་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མེད་པ་དག་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡིན་གྱི། རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་འབའ་ཞིག་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བ་
དེ་དག་ལ་འབྲེལ་པ་འགའ་ཞིག་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ན་དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཡང་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་གང་ལས་ཅུང་ཟད་ཅིག་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་པ་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མེད་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པར་མི་འདོད། འོན་
ཀྱང་ཁོ་བོ་ནི་གཞན་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་དེ་གཞན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡོད་པ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྔར་འདི་དག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡོད་པ་ལ་ཡང་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་བཏགས་
པ་ནི་འདིར་རིགས་པ་ཅན་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་གཞན་ཡོད་པ་དང་གཞན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲེ་བའི་ངོ་བོ་འདི་དག་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་འབའ་ཞིག་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཉི་ཚེ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དུའོ། །དེའི་ནུས་པ་ལས་བྱུང་བ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་ཉིད་གཞན་བུམ་པ་ལ་སོགས་
པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་དོ། །རྣམ་པར་མི་གཅོད་པར་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་ནི་གང་གིས་ན་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མེད་པ་དག་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་ཁོ་བོ་འདོད་དོ། །གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་བསམ་པ་ཡོད་པའི་
ཆ་ལས་ཐ་དད་པ་འདི་ཉིད་མེད་པའི་ཆ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡོད་པ་དེ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་དེ་རྟོགས་པ་ཡིན། འདི་ལྟར་འདི་མེད་པ་དང་། སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མི་སྲིད་པས་འདི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། 

189-1-300a

དངོས་པོ་མེད་ལ་འདི་མི་འགྱུར། །ཐ་དད་དེས་ན་འདི་དངོས་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །དངོས་པོའི་ཆ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་དབང་པོ་དང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་ཀྱི། ཅིག་ཤོས་རྟོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་
རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། འབྲེལ་དེ་ཡོད་པས་དེ་བཞིན་དུ། །ཡོད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་ཡིན། །འདི་ལ་འདི་དང་འདིར་དེ་མེད། །འབྲེལ་མེད་པ་ཡི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དེ་རྟོགས་པ་ཉིད་ལས་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་
སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏོ། །ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་པའི་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་ལྷན་ཅིག་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ཟླ་བོ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ལ་ཁྱོད་དངོས་པོའི་ཆའི་ངོ་བོར་མངོན་
པར་འདོད་པའི་ཟླ་བོ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དེ་མ་ཡིན་ཏེ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྲས་རྣམས་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་དེ་རྟོགས་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པ་རྟོགས་པ་ཉིད་ད་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མི་རྟོགས་པ་ནི་དེའི་ཟླ་བོ་མི་རྟོགས་པ་སྟེ། 
མེད་པ་མི་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་དང་གང་མེད་པའི་ཆ་དང་ཡོད་པའི་ཆ་དག་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་སུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལ་བུམ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་གཞན་
དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བ་གཞན་པའི་དངོས་པོའི་ཡོད་པའི་ཆ་ལ་ཡང་ཡོད་ན་དེ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་འདོར་བར་འགྱུར་བས་གང་དང་གང་གི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་གཞན་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་དཔེར་ན་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །
མེད་པའི་ཆ་ཡང་དེར་མི་འགྲུབ་པས་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྫས་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེས་ན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་

189-1-300b

དེ་གཞན་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡོད་པ་རྟོགས་པ་ནི་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཁོ་ནས་ཡིན་ལ་དེ་མེད་པ་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ཅི་ཞིག་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་ལ་འདི་དང་འདིར་དེ་མེད་དེ། རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་
པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི་དེ་དང་དེ་ལ་གནོད་པ་མེད་དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་དེའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་ནས་གཞན་མེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པའི་ཕྱི་ནས་ཇི་ལྟར་འཛིན་པའི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁས་
བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱས་པར་ཚད་མ་གཉིས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་གཞུང་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞལ་བྱ་དང་ཚད་མ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་བྱས་ཟིན་པས་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལས་གཞན་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་དེ་མེད་པར་
རྟོགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མ་འཁྲུལ་པ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དང་འདི་ལ་འདི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་མེད་པའི་ཚད་མ་བརྟག་པ་ནི་མི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་རྟོགས་པ་ཉིད་དེ་མེད་པར་རྟོགས་པར་མི་འདོད་
པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་དེ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་པ་མི་སེལ་ན་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པར་ངེས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པོ་མ་ལུས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དེའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དེ་དག་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་
བས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འཆོལ་བ་རབ་ཏུ་མ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ལུས་པའི་ངོ་བོ་མི་འཆོལ་བ་དེའི་ངོ་བོའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་དེ་འབའ་ཞིག་པ་ལས་གྲོལ་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་སྐྱེས་ན་ནི་དེའི་

189-1-301a

ཚེ་ཇི་ལྟར་དེས་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར། གང་གི་ངོ་བོའམ་གང་གི་དངོས་པོ་དེའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་པའི་ཤེས་པས་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་དུང་དཀར་པོའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་པས་མིག་སེར་གྱིས་དུང་སེར་པོར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །
སོ་སོར་ངེས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ན་དེ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གཞན་རྣམ་པར་མི་གཅོད་པ་ཡིན། དེས་ན་སོ་སོར་ངེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་དེའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་ན། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམ་པར་མི་གཅོད་དེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དེ་ལས་
ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། ལ་ལར་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་མེ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་གི་དངོས་པོ་ཡུལ་ལ་ལར་མཐོང་ནས་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་མཐོང་བ་དེས་མ་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་
པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནི་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཕྱིར་ཏེ། མེ་ནི་མཐོང་ཡང་འདི་རྟོགས་པས་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་འདྲེས་པར་སྣང་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མཐོང་བའི་ངོ་བོ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་མ་མཐོང་ན་
འདྲེས་པ་ཡང་གལ་ཏེ་མི་མཐོང་བས་དེའི་ཚེ་བོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་འདི་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར། དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ནི་འདྲེས་པར་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པའི་མེ་ཉིད་མཐོང་བ་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །འོན་ཀྱང་འདྲེས་པའི་ངོ་བོས་
དངོས་པོར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དེས་ཇི་ལྟར་ཆུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེའི་ཡུལ་དེ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། རང་གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་དོགས་པའི་གོ་སྐབས་ནི་གལ་ཏེ་མི་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ལ་མེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་ཀྱི་ཆུ་མེད་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆུ་དེ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་ཤེས་པ་གཉིས་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དག་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་འཇིག་རྟེན་པ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཐ་སྙད་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མི་དམིགས་པ་

189-1-301b

ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་རེས་འགའ་ཞིག་ཆུ་དམིགས་པ་སྤངས་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་གལ་ཏེ་ཆུའི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་ཆུའི་དམིགས་པ་ལྡོག་པ་ཙམ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དངོས་
པོ་མེད་པའི་མཚན་མ་ནི་མངོན་པར་འདོད་ཀྱི། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པས་ཚད་མ་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའམ། དེའི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པའམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་སྟེ་དངོས་པོ་གཞན་དུ་བརྗོད་དོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་བཀག་པའི་དངོས་
པོ་གང་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པ་དེ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་གྱིས་ཁས་བླང་བའི་ཆེད་དུ་འདི་ཉེ་བར་དགོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པ་བླའི། ཅི་ཚད་མ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པར་བཤད་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་དངོས་པོ་
ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཚོགས་པ་ནི་གཞན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་ཐབས་གཞན་མེད་པས་དེ་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ཟླ་བོ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་
ཤེས་པས། རོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའམ་ཤིན་ཏུ་ཡུལ་ལ་སོགས་པས་བསྐལ་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ངོ་བོ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་ལས་དངོས་པོ་གཞན་དུ་སྣང་བ་དེ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་
མི་འགྲུབ་ཀྱི། དེ་ལྟར་ཟླ་བོ་མེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་པས་མི་དམིགས་པ་ལས་འོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་འདིས་ཉེ་བར་དགོད་དོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཆུ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་མི་

189-1-302a

དམིགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གིས་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན། ཇི་སྲིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དེ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོར་མི་འདོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུར་ཡོད་པ་ཡིན་
ནོ་ཞེ་ན། རྟོགས་པའི་རྒྱུའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་རྟོགས་པའམ་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་ཡོད་པར་མི་རིགས་སོ། །ཆུའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་དེ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྟག་ཏུ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པས་
དངོས་པོ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་མེད་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཤེས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ཆུ་དམིགས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་རྟོགས། ཡང་ན་ཆུ་འདི་དམིགས་པ་མེད་
པ་ནི་དེ་འདིར་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཆུ་མེད་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་དེའི་ཆུ་དམིགས་སུ་མེད་པའམ་དེ་ལ་ཆུ་ལས་གཞན་པ་མེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེས་ན་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་
པ་ནི་ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའམ་དེ་ལ་ཡང་དེ་ཁས་ལེན་པས་ན་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཡང་དེའམ་གཞན་པ་ཡང་རུང་རེས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་རྟོགས་པ་མེད་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་ཆུ་ལ་སོགས་
པ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་ན་དེའི་ཚེ་གཉིད་ལོག་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་གཉིད་ལོག་ཀྱང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཅིས་ན་མི་རྟོགས། དེས་ཀྱང་དེ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཚད་མ་རྣམ་པར་ངེས་པས་དེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །
བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་འདི་དག་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་གཞན་པ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་པར་ཁས་མ་བླངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མི་དམིགས་པ་གྲུབ་པས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་

189-1-302b

མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པས་ཆུ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་མི་སྦྱོར་བ་དང་མེར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་མེ་མཐོང་བར་རྟོགས་པ་ན་མེ་མཐོང་ཡང་ཤེས་པ་ལ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བས། འདི་ན་མེ་ཡིན་གྱི་ཆུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་ངེས་
པས་མི་ཤེས་པའོ། །ཆུ་རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་ཡང་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་འདུག་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱ། འགྲོ་བར་མི་བྱ་བ་ནི་ཆུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆུ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པས་གདུང་བ་བགྲོད་པར་དཀའ་བ་སྟེ། དེའམ་གཞན་པའི་ངོ་བོ་མ་
ལུས་པ་མ་འདྲེས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ན་འདིའམ་གཞན་པ་ཉིད་འདྲེན་མའི་ངོ་བོར་ཡང་ཅིས་ན་སྣང་བར་འགྱུར། དེས་ཀྱང་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དག་འགལ་བས་ཅིག་ཅར་ཉམས་སུ་བླང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒོལ་བར་དཀའ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་ཤིང་
རྟོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །འདིར་གཞན་གྱི་དོགས་པ་སྨྲ་བའི་གོ་སྐབས་ནི་གལ་ཏེ་གཅིག་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ནི་ཆུ་ལ་དམིགས་པ་ལྡོག་པ་ཙམ་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དེ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་
འགྱུར་བས་སོ། །འོན་ཀྱང་འདི་གཅིག་པུ་འབའ་ཞིག་པའི་མེ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་ཆུ་སྣང་བ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཞན་པའི་དངོས་པོར་བརྗོད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཇི་ལྟར་གཅིག་མཐོང་བས་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་དེ་གཅིག་མཐོང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རམ། དེ་ལྟ་ན་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལས་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་ཅིས་ན་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། མེ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་པ་
དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མཐོང་བ་ན་ཆུ་དང་མ་འདྲེས་པར་མཐོང་བས་མི་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་སྣང་བ་ན་ཆུ་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་མེ་བཞིན་དུ་ཆུ་ཡང་གང་གིས་དེ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་མེ་བཞིན་དུ་དེ་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་རང་གི་ཤེས་པ་ཁྱད་

189-1-303a

པར་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་སྣང་བར་རུང་བ་ཡིན་པར་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཅིག་སྣང་བ་གཞན་མེད་པ་ནི་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་པའི་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ན་གཞན་པའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དོ། །
ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའོ། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོན་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དག་ཡོད་
པ་ན་གཅིག་གི་ངོ་བོར་ངེས་པ་རྟོགས་པ་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་སྔར་ཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པ་འབའ་ཞིག་པ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་གཞན་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འབའ་ཞིག་དེ་ལས་གཞན་མེད་པའི་བདག་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ་གཞན་མེད་པའི་ཆ་ནི་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་ནི་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱིས་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་བྱེད་དེ་གཟུགས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་མ་རྟོགས་ན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་གོ་བར་བྱ་བར་
མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་རྟོགས་ཀྱི་དེ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་གཞན་གྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་མྱོང་བ་ཁོ་
ན་ལས་དེ་མེད་པར་རིག་གོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དེའི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ངོ་བོར་རིགས་པས་དེ་ལས་གཞན་མེད་པར་རིག་པ་ནི་མེད་དེ། འབའ་ཞིག་པ་འདི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་འབྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ལ་ལར་མེད་པར་ངེས་པ་ན་
འདི་ན་མེ་ཡོད་ཅེས་ཕྱིས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པས། ཐ་སྙད་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཙམ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་ནི་མེད་པར་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མངོན་སུམ་ལས་

189-1-303b

དངོས་པོ་མེད་པར་གྲགས་པའི་ཚད་མ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཤད་པའི་དེ་ལས་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མ་རངས་པར་སྟོན། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མར་བཤད་པ་ཐ་དད་པ་ནི་ཁས་མི་
ལེན་པས་ཁས་ལེན་པ་ལ་བཞད་གད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་ད་ལྟར་ཐབས་ཟད་པས་གཟུ་བོར་གནས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདི་སྔར་ཡང་ཅིས་ན་མི་བརྗོད། ཅལ་ཅོལ་དུ་བརྗོད་པས་བདག་དང་གཞན་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་འགྲམ་
མ་མཐོང་བའི་བྱ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་གྲུར་ཞུགས་པའི་ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་བཀྲོལ་ནས་ཀྱང་འགྲམ་མཐོང་བ་ཡིན་ན་དེ་གང་གི་ཚེ་འགྲམ་དུ་གནས་ལ། མཐའ་མ་རྙེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་གྲུ་ཉིད་དུ་ཕྱིར་འོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་
གིས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་གང་དང་གང་གི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་མ་རིག་པའི་གཏིང་མི་ཚུགས་པ་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་བསྒྲུབས་པ་འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་གཞན་ཡོད་པ་དེ་མེད་པ་དག་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འདོད་
པ་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པས་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་འབྲེལ་པ་མེད་པས་གཞན་ཡོད་པར་རྟོགས་པས་ཀྱང་མེད་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྩོད་པ་ནི་འདིར་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱས་པ་མེད་ཀྱི། དེ་ལས་གཞན་པ་ཁོ་ན་དེ་མེད་པ་
ཡིན་ཏེ། གཞན་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་སོ། །གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་འགའ་ཞིག་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་རྩོད་པ་ནི་ཞར་ལ་སུན་ཕྱུང་ནས་ད་ལྟར་ནི་དངོས་པོ་འཁྲུལ་པ་གྲུབ་པ་ནི་
དེའི་ཚད་མ་ཡང་རྟེན་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དག་དངོས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པས་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཅིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གཅིག་པུ་འབའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པ་འགྲུབ། དེའི་ཚེ་ཁྱད་

189-1-304a

པར་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འདི་གཅིག་ཏུ་མཐོང་བ་དེ་ལ་མེད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས། ཁྱད་པར་འཛིན་པར་མཚུངས་པར་རང་གི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་འདི་དང་
མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོའི་དོན་གྱིས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་དམིགས་པ་དེ་ལས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་དོན་གྱིས་དབེན་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ཀྱང་དེས་དབེན་པའི་རྣམ་པས། དེ་ལས་
གཞན་ཡོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་མེད་པས་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཤེས་པའི་བུམ་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་རོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་བུམ་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པས་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་
པའི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་ཡང་བརྗོད་མི་དགོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་དང་གང་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡུལ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་གཅིག་པའི་ཤེས་པས་རྣམ་པར་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་བའི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་
གྱུར་པ་དེའི་རྣམ་པ་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་དེས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་ཡིན་ན། ཅི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་འདིས་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱོགས་སྔ་མ་རྣམ་
པར་བཞག་ནས། གལ་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དེས་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཏེ་དེའི་ཡུལ་དང་དུས་དག་ཏུ་མེད་པ་དེ་མི་རིགས་སོ། །གང་གིས་ནུས་པ་མཚུངས་པར་རུང་
བའི་ངོ་བོ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་དེ་དང་ནུས་པ་མི་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་ལ་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཡོད་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་དེ་མེད་པ་སྒྲུབ་

189-1-304b

པར་བྱེད་དོ། །འདི་དག་གཞན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། རྟོགས་པར་བྱེད་པས་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །གང་དེའི་མདུན་ན་གནས་པ་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་
ཡོངས་སུ་བཅད་པས་དེའི་རྣམ་པས་བསྐྱེད་པའི་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་དེ་དག་ལས་གཞན་ཏེ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དོ། །གང་བདག་གི་ངོ་བོ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཐ་དད་པ་དང་། ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོའི་ཤེས་པ་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅད་པས་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མདུན་ན་གནས་པའི་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལས་
བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ལྡོག་པ་མ་ལུས་པའི་དོནལས་སྐྱེས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་དེའི་མདུན་ན་གནས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དང་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཁས་བླང་བར་བྱ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་
པོ་མ་འདྲེས་པའི་གྲུབ་པ་དང་། དེའི་ཚད་མ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་མདུན་ན་གནས་གཅིག་དངོས་པོ་ལ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དང་མ་འདྲེས་པའི་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་
བཞིན་ནི་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དང་མ་འདྲེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཀྱང་མ་འཆོལ་བར་དེ་དག་གྲུབ་པར་འགྱུར། འདྲེས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་མ་འཆོལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་
འཁྲུལ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དང་མ་འདྲེས་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་སྣང་བ་ན་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དང་མ་འདྲེས་པར་སྣང་བ་ཁོ་ན་དེའི་དོན་གཅིག་གི་ནུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་ནི་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་བར་མི་རིགས་

189-1-305a

པས་དེ་འཁྲུལ་པར་གྱུར་ན་ནི་མངོན་སུམ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ། དེའི་ནུས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་དེའི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །དེ་དང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ལས་
རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རིག་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་དེའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་བཅད་པ་དང་སོ་སོར་བྱེད་པ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དུས་ཕྱིས་གཞན་པའི་བདག་ཉིད་འདི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་འདྲེས་པར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་སྟེ། གཟུང་བ་ལ་
འཛིན་པ་དེས་ན་སྔོན་མེད་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་ཤེས་པ་མེད་ཀྱི། གཞན་པའི་ངོ་བོ་དང་མ་འདྲེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། 
ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལས་དེ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་གང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དང་མ་འདྲེས་པ་དེ་གཞན་མ་ལུས་པའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དེ་ལས་
གཞན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་ཉམས་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་དེའམ་གཞན་པ་རྣམས་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པས་དོན་ལག་པས་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་
གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དང་མ་འདྲེས་པ་འབའ་ཞིག་གཅིག་པུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་གཞན་ལས་ལྡོག་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་རང་གི་ཡུལ་ལས་མི་འདོགས་པ་དེའི་ཚེ་རང་གི་ཡུལ་ལ་གཞན་གྱི་བདག་
ཡོངས་སུ་རྣམ་པར་བཅད་དོ། །བདག་དང་གཞན་ཡང་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དེ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ལས་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཞན་རྣམ་པར་མ་བཅད་པས་འདི་ཉིད་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ལྡོག་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་

189-1-305b

རོ། །དེས་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་བཅད་པས་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མེ་མཐོང་ཡང་མེ་ཁོ་ན་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབའ་ཞིག་པ་དེ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལས་ལྡོག་
པ་ཡིན་ན་དེའི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་གཞན་མ་ལུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་ཡུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་མདུན་ན་གནས་པའི་ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་སུ་ངེས་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ནི་རང་གི་རྒྱུ་རྣམས་ཁོ་
ན་ལས་འབྱུང་བའི་དེའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་བློས་དམིགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འཕོ་བ་མེད་པའོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འདི་རང་གི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་སྟེ་ཐ་
དད་དུ་བྱེད་པའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་གདོད་མ་ནས་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་དོན་
ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དེའི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་ན་རྣམ་པར་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་དེའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་
གྱི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་གྱུར་པས་ནི་གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །
དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཇུག་བསྡུ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རིགས་པ་འདིས་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་གཅིག་འཇུག་

189-1-306a

པའོ། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །འཇུག་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་གཉིས་ཏེ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། །དེ་བས་ན་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཚད་མའི་སྟོབས་
ཀྱིས་མ་འདྲེས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། ཅི་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡང་མེད་པ་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་དམ། འོ་ན་ནི་འདི་དང་འདི་དག་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པར་འདོད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་
མ་འདྲེས་པར་དེ་ལས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་དེ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གི་ཚེ་རང་གི་ཡུལ་ལ་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་འདིའི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱང་ཚད་མར་འདོད་ཀྱི་གཞན་དུ་
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་གི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་གྱི་ཆ་ཤས་མེད་པར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཀྱང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པར་གྱུར་པས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་བློ་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་པས་དེ་ལ་ཚད་མར་མི་འདོད་དོ་
སྙམ་ན། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་གཉིས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་འཆོལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་བརྟག་པ་ཡིན་ཏེ། །འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་འགྱུར་ན་དེ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་བྱེད་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རྟོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་ན་ཞེ་ན། དེ་ལ་མ་བརྟགས་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མཐོང་བ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ལུས་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་དེ་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེད་པ་གཞན་པས་ཁྱབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནས་རྣམ་པ་གཞན་ནི་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་མེད་པར་གྲུབ་
པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེའི་དོན་ལ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་བརྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །ཡང་ན་མ་ལུས་ཡོངས་སུ་མཐོང་བ་དང་བལྟ་བར་བྱ་བ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་མ་ཁྱབ་པ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་གང་གིས་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་གྱུར། 

189-1-306b

དེ་ལས་མེད་པའི་ཚད་མ་བརྟག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕུང་པོ་གསུམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་དེ་ལས་གཞན་པས་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་པས་དེས་ན་རང་གི་ཡུལ་གྱི་དོན་དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་རྣམ་པར་མ་བཅད་པས་ལོགས་ཤིག་མ་བྱས་ན་དེའི་དོན་གྱི་
ཕུང་པོ་གཞན་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། རང་གི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མ་ལུས་པ་དང་འདྲེས་པའི་བདག་ཉིད་དེ་གལ་ཏེ་དེས་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པ་དང་དེས་བདག་ཉིད་ཡོངས་
སུ་བཅད་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་དེའམ་གཞན་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་མ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཅིག་ཀྱང་དེའམ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་བས་ན་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཚད་མ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་
རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དེའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའམ་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་པ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་པ་ཉིད་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་
པར་བསྟན་ཏེ་གཞན་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རམ། དེ་དང་འགལ་བས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མ་གཅིག་གི་བྱ་བ་འདི་དག་བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་
བསྟན་པ་ན་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་སྟེ་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་
ན་དེ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཇི་ལྟ་བའི་དངོས་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་ངོ་བོས་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་འདི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་གཞན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བའི་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་པ་ཉིད་

189-1-307a

དེ་ནི་དེ་ལས་དེ་སྣང་བ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་གཅོད་པའོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། དེ་ལས་དེ་རང་གི་ཡུལ་ལས་སོ། །རང་གི་ཡུལ་འབའ་ཞིག་གཞན་ལ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་པ་ཡང་རང་གི་ཡུལ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བྱའོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། གཞན་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་སྟེ་དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་གཅོད་དོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དེ་ཉིད་གཅིག་གི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ན་རྣམ་པ་གཞན་
མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ་དངོས་པོ་མེད་པར་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། དེ་སྣང་བ་ན་དངོས་པོ་མིན་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་གཞན་ཏེ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་གཞན་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེས་ན་
ཐམས་ཅད་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། མདུན་ན་གནས་པ་གཞན་མ་ལུས་པའི་ངོ་བོ་ལས་ལྡོག་པ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །རིགས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་
གཞན་ལ་ཡང་བསྟན་པ་ནི་འདིར་རིམ་པ་དང་རིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་པ་གཞན་པ་འདིས་དོན་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་ན་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཡུལ་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པས་ན་ཕུང་པོ་གཉིས་ཡིན་
ལ། གསུམ་པའི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་རྣམ་པར་གཅོད་དོ། །རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འབྲས་བུ་རིམ་པ་ལ་རྐྱེན་དང་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་བློ་དེ་དང་། 
རིམ་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་བྱེད་དོ། །རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལས་གཉིས་སུ་གྲུབ་པས་རྣམ་པ་གསུམ་པ་སྲིད་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །རིམ་པའི་དངོས་པོས་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་དང་གཞན་རྣམ་པ་

189-1-307b

གཉིས་སུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཁོ་ནའི་དུས་སུ་བློས་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོས་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལ་ཕན་མི་འདོགས་པས་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རྫས་
གཞན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚད་མ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མ་འདྲེས་པར་གྲུབ་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རིམ་པས་གཅིག་ཏུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་དམིགས་པས་དེའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དེ་ལས་གཞན་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པ་སྟེ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་གཞན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རང་གི་ཡུལ་དེ་ལས་གཞན་
པའི་བདག་ཉིད་མེད་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བསྟན་པས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་ལ་མ་འདྲེས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་གང་གི་ཚེ་འདི་དག་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་དེ་ལ་མེད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་མེད་པར་དེ་དང་རྣམ་པ་གཅིག་པའི་བློ་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཚང་བ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དེའི་ཡུལ་དང་དུས་དག་ཏུ་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་རྣམ་
པར་གཅད་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་དང་དུས་དག་ཏུ་གང་ལ་འདི་ངེས་པ་ན་ཁམས་གསུམ་པོ་མ་ལུས་པ་དང་། མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་དོན་དུ་དམིགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོའམ་
ཅིག་ཤོས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དང་དགག་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གང་གིས་དེ་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་དེ་ལ་མི་སྣང་བའི་བཀག་པ་དེ་ལས་དེའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ངོ་བོས་རྟོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ནི་དེ་ལ་རག་ལས་པ་དེའི་དགག་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་

189-1-308a

དེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པ་དེ་དང་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ནི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མེད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་
པའི་ངོ་བོ་གཞན་ཐམས་ཅད་དེའི་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཡུལ་དང་དུས་སུ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེའི་སྣང་བ་གང་དང་གང་ཡུལ་དང་དུས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཅི་དང་འདྲ་ཞེ་ན། རོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཤེས་
པས་དེའི་ངོ་བོ་དང་འདྲ་བའི་རོ་རང་གི་ཡུལ་ལས་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་དང་མ་འདྲེས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཀྱང་དེའི་ཡུལ་དང་དུས་དག་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་མི་རུང་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་དེ་ལ་མེད་པར་འགྱུར་རམ། དམིགས་པའི་
རིག་བྱར་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་བས་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་རེས་འགའ་ལ་ལ་ཞིག་ཏུ་འགའ་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྲུབ་བོ། །དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པའི་དེ་དང་མཚུངས་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་
དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོས་ཡིན་གྱི། སྤྱི་ཡིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཕ་རོལ་པོའི་ཚད་མ་ལྔ་པོ་གང་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པའི་
ཚད་མ་ལྔ་པོ་རབ་ཏུ་མི་འཇུག་པས་ཀྱང་དེ་མེད་པར་འགྲུབ་བོ། །ཡོད་ཀྱང་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚད་མ་ལྔ་པོ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཞར་ལ་བྱུང་བ་རྫོགས་ནས་གང་བཤད་པ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། གཞན་ཡོད་པ་དེའི་ཡུལ་
ཅན་གྱི་དམིགས་པས་དེ་མེད་པར་ཅིས་ན་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ལ་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མེད་པའི་རྟགས་ནི་སུན་ཕྱུང་ནས་དེའི་ཡུལ་གང་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་བསལ་བ་ནི་གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་

189-1-308b

པས་དེ་མེད་པ་ཅིས་ན་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་ཅེས་ཡང་བཟླས་ནས་བཤད་པ་ནི་དེས་དེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ཁོ་བོ་ཅག་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདི་རྟགས་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་དེ་ལ་གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་
ལོགས་ཤིག་པ་གཞན་ཡོད་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་། དེ་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མི་དད་པར་གྲུབ་པ་འདིར་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་རྟགས་འབྱུང་བའི་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དང་གང་གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉེ་བར་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་འདོད་པ་དེ་དང་དེས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འབྱུང་བའི་དུས་ཁོ་ན་ནི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་དུས་ཁོ་ནར་རོ། །དེ་མེད་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དེར་སྣང་བས་དབེན་པའི་གཞན་ཡོད་
པར་སྣང་བའི་བློས་རིག་པ་ཉིད་དེ་མེད་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ནི་གཞན་ན་དེས་དབེན་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གདོད་ནས་རྟོགས་པ་ནི་དུས་ཕྱིས་དེ་རྟོགས་པའོ། །གཞན་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་དེ་མེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་
ནས་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་དེ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་། དེ་ལས་གཞན་པ་དེས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་དེའི་ཟླ་བོ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དེ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བུམ་པ་དང་བཅས་
པའི་ཕྱོགས་དང་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱོགས་སྣང་བ་ཉིད་བུམ་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་བུམ་པ་མེད་པའམ། བུམ་པ་འདི་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བུམ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་གཞན་ཡིན་པ་དང་། དོན་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེས་ན་བུམ་པ་
དང་བཅས་པ་ལས་གཞན་པ་འབའ་ཞིག་པའི་ཕྱོགས་སྣང་བ་ཉིད་བུམ་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་འདི་ན་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པ་ནི་གཟུང་བ་ལ་འཛིན་པས་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན་མཐོང་བ་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ལྡོག་པ་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བར་དུ་

189-1-309a

ཆོད་པ་མེད་པར་འདི་ན་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོད་དོ། །འདི་ན་བུམ་པའི་དངོས་པོ་མེད་དེ་ཞེས་ཕྱེ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་
མེད་དོ། །གང་ཡང་། གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་དམིགས་པ་དེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དཔེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ནི་དེ་ནི་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འདི་སྐད་དུ་ཡང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཤེ་ན། དེ་དམིགས་པ་གཅིག་པུ་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང་ཚོགས་པ་གཅིག་པར་ཡོད་པ་གང་དམིགས་པ་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ནི་གཞན་གང་ན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དེས་དབེན་པར་ཉེ་བར་དམིགས་པ་
ཐུན་མོང་བའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན། གང་དང་གང་ན་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་གཞི་དམིགས་པ་དེ་དང་དེ་ན་བུམ་པ་མེད་དེ་དཔེར་ན་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱོགས་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྤྱི་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྤྱི་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་
བྱེད་པའི་དཔེ་ལ་ཡང་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་ཟིན་པའི་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་ན་བུམ་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ནི་གཞན་ཡོད་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་གཞན་ཡོད་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བའི་ཆོས་དེ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་དེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་དཔེ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ན། དཔེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དེ་ལ་ཡང་ལྟོས་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པ་དང་། དཔེ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་མེད་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
གང་གི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་རྟགས་གང་ལས་ཀྱང་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཡོད་པ་དམིགས་པ་ཉིད་ལས་སོ། །དེ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལས་གཞན་ཡོད་པ་ལས་དེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་ཅིས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་

189-1-309b

སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དམིགས་པ་གཞན་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པས་གྲུབ་སྟེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ལ་གནས་པའི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་གཞན་པ་ཡོད་པ་མི་དམིགས་
པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིས་ན་འདི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ལས་ཏེ་གང་ཡུལ་རྟོགས་ཟིན་ནས་ཡུལ་ཅན་ལ་རྨོངས་པ་དྲན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཁོ་ན་མི་དམིགས་པའི་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
གཞན་ལེགས་པར་དཔྱད་ཟིན་པས་འདིར་ཞར་ལ་འོངས་པས་ཆོག་གོ། །དེས་ན་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མ་ལུས་པ་བསལ་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་འདིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མི་དམིགས་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་དེ་ཡིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་གྲུབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ཡོད་ན་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་
མའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་དངོས་པོ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །ཞར་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པར་ཡང་གྲུབ་པས་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་
འགྲུབ། གང་ལས་དེ་དག་མེད་པར་འགྲུབ་པ་སྨྲོས་ཤིག་ཅེ་ན། དེ་ལ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབའ་ཞིག་པ་གང་ཡིན་པ་དངོས་སུ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འགྲུབ་པོ། །གཞན་
དེས་དབེན་པ་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ། །རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་ནི་གཞན་ཡོད་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ངོ་བོས་གྲུབ་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྲུབ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་

189-1-310a

འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དག་དགག་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་དེ་དག་དང་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་དེའི་མི་དམིགས་པར་མི་འགྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པའམ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། 
འམ་གྱི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་འོན་ཏེ་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པས་ཀྱང་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རྟགས་སུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་སྙད་ཁོ་ན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདིར་གཞན་གྱིས་དོགས་པའི་སྐབས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པ་གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ན་གང་གིས་དེ་གཞན་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་དབེན་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དང་། 
དེའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པས་གཞན་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་གཞན་ཡོད་པ་དམིགས་པས་དེ་དག་གི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ཁོ་ན་ཡོད་པས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་
ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པར་གྱུར་ན། ཇི་ལྟར་དེ་དག་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལྡོག་པའི་སྦྱོར་བ་བྱེད་པ་ནི་གང་དང་གང་ན་མེ་མེད་པ་དེ་དང་དེ་ན་དུ་བ་ཡང་མེད་པ་དེ་
བཞིན་དུ། གང་དང་གང་ན་ཤིང་མེད་པའམ། སྐད་ཅིག་མ་མེད་པ་དེ་དང་དེ་ན་ཤིང་ཤ་པའམ་ཡོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་མ་ལུས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ལྡོག་པའི་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ན། མེ་དང་ཤིང་དང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དེས་དབེན་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དེའི་
ཕྱིར་ན་ཇི་ལྟར་དེས་དབེན་པའི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་དམིགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ནི་མི་འགྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་མ་ལུས་པ་བསྡོམས་ནས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན། ཡང་ན་དེ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་

189-1-310b

འདིས་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ལ་ལར་མ་མཐོང་བ་ཙམ་ལས་ལྡོག་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ཙམ་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འདོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་གཞན་དག་སེམས་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་རྟགས་མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ལ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བའི་ལྡོག་པ་བསྟན་པའི་དུས་སུ་ཚད་མས་མ་ཡིན་ལ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཚད་མར་གྱུར་པ་ཁོ་ནས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་
པའི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་ན་དེ་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བར་འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་
པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྔར་བཤད་པའི་དེ་ལས་བྱུང་བ་དང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་མེད་པ་གང་དང་གང་ལ་མེད་པར་འགྱུར་
བས་གཞན་དང་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་མེད་པར་ངེས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རང་བཞིན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྒོ་ནས་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་
འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་དེའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་འདི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །གང་ལ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་ནི་གཅིག་མཐོང་བ་ན་གཞན་མཐོང་ལ། མ་མཐོང་བ་ཉིད་ན་མི་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ལ་
དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་འགྱུར་བ་ཡིན། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་བ་ལང་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ལར་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་མཐོང་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འགའ་

189-1-311a

ཞིག་ཏུ་གཅིག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལས་གཞན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མཐོང་བ་ནི་འདོད་རྒྱལ་བ་བཞིན་དུ་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་འབྲེལ་པ་མེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ། ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས། །རྫས་ལ་ནུས་པ་ཐ་དད་སྣང་། །དེ་ལ་གཅིག་མཐའ་
གཞན་ལ་ནི། །དེ་འབྱུང་ངེས་པར་རིགས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲེལ་པ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་དང་། འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་མེད་པར་
ཁྱབ་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དང་གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་མ་ལུས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ཁྱབ་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་གདོན་མི་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དང་གང་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། གང་དང་གང་ན་དེ་མེད་པ་དེ་ན་འབྲས་
བུ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་འབྲས་བུ་འབྱུང་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་དང་གང་ལ་གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ལ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བདག་ཉིད་
མེད་པར་འགྱུར་བས་སོ། །ཁྱབ་པ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་བསྟན་པ་ནི་འབྲེལ་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ན་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔ་མ་ཉིད་དུ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཟིན་ཏེ། དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དང་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་གི་རྒྱུ་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པར་གྱུར་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པར་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དང་རྗེས་
སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་འབྲེལ་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་མི་དམིགས་པའི་མཚན་གཞི་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པར་གྱུར་པར་རིགས་

189-1-311b

པ་བཤད་ཟིན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པའི་དབང་གིས་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པས་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ཚུལ་གསུམ་དང་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གོ་
བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ནི་མེད་དེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་པ་ནི་དོན་མེད་པས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་མེད་ན་ཚུལ་གཞན་བརྟགས་ཀྱང་མ་འཁྲུལ་པའི་གོ་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་པོ་ཁོ་
ན་ཅན་གྱི་རྟགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཁོ་ན་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རང་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཁོ་ན་རང་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གིས་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཚུལ་གཞན་བརྟགས་པ་དོན་མེད་དེ། འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཚུལ་གཞན་བརྟགས་ན་ཡང་རང་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་འཁྲུལ་པ་དེས་ན་འདིར་རྣམ་
གསུམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཁོ་ནའོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་རང་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའོ། །ངེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་པར་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་ཚུལ་གཞན་དུ་
བརྟགས་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ལས་གཞན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པའི་འབྲེལ་པ་བྲམ་ཟེ་ཨ་ཙ་ཏས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ལས་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བཤད་པ་སྟེ་གསུམ་པའོ།།      །།ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལས་གཞན་པའི་ཚུལ་
གཞན་གང་ཡང་རུང་བར་བརྟགས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བའོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་དེ་རྣམས་ལ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཁོ་ན་ལས་གཞན་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཞན་དག་

189-1-312a

གིས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་གཞན་དག་ནི་གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་དྲུག་པའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རིགས་པ་ཅན་དང་སྤྱོད་པ་བ་ལ་སོགས་པས་བསམས་པ་གཏན་ཚིགས་གཅིག་པུ་ཡོད་ཀྱང་ཚུལ་དྲུག་ཏུ་འདོད་པས་གསུམ་པོ་དེ་དག་
དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ནི་ཚུལ་བཞི་པའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཚད་མས་མ་བསལ་བ་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ལས་
ཚུལ་གཞན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པའི་ཚུལ་གཞན་ནི་གྲངས་གཅིག་པ་གང་གི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྫས་དེའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་གང་གི་གཏན་
ཚིགས་ཀྱི་སྤྱི་དེའི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་སྟེ་དེ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་པའི་ཚུལ་ལོ། །གལ་ཏེ་གྲངས་གཅིག་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་སྤངས་པའི་བསལ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་གཏན་ཚིགས་སུ་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། 
འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པའི་གྲངས་གཉིས་པ་ཅན་ཡང་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཕ་རོལ་པོས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཏེ། མི་ཤེས་པ་ཉིད་
ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ལ་རང་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་གོ་བར་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ནི་དེ་རྣམས་ལའོ། །ཚུལ་གཞན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་རེ་ཞིག་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་མེད་
ན་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་དེ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་བཤད་ཟིན་པས་བཤད་པར་མི་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གནོད་པར་བྱེད་པ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །

189-1-312b

ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་བརྗོད་པ་ལ་དེ་ལ་ཚད་མས་གནོད་པར་གྱུར་ན། གལ་ཏེ་དེ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་དེ་ལ་མེད་པའི་
ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པས་ཚད་མར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གནོད་པ་ག་ལ་ཡིན། དེས་ན་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆོས་ཅན་ལ་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར། འདིར་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སུ་ཇི་ལྟར་ན་མི་འགྱུར། 
གང་གི་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དང་ཚད་མས་གནོད་པས་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བས་ཉེ་བར་གནས་པས་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡོད་པར་ཚད་མས་གནོད་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་དེ་མེད་པ་
ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འགལ་བར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཞར་ལ་བཞད་གད་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པས་
མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེས་ཆོས་ཅན་གྱི་མགུལ་པ་ནས་བཟུང་ནས་རང་གི་གནས་ལས་བཏོན་ནས་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་དེ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསལ་ནས་བཙན་ཐབས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་
ཆོས་ཅན་དེ་ལ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀྱེ་མ་མཆོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཉམ་ཐག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་འཁྲུལ་འཁོར་གཉིས་ཀྱིས་གཙིར་བས་དབུགས་མི་ཕྱིན་པ་འཆི་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་དང་
མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་གྱི་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །

189-1-313a

དེས་ན་གནོད་པ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་གཞན་ལ་འགལ་བ་ག་ལ་ཡིན། གནོད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་སྒྲུབ་པས་གཏན་ཚིགས་གཞན་གྱིས་དེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡོད་ཀྱང་
གནོད་པ་ཡོད་པས་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚུལ་གཞན་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཁས་ལེན་ཏོ། །གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ལས་གཞན་ཏེ་ཚུལ་གཞན་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་
ཏོ། །གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དེའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་གཞན་ལ་བཞད་གད་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དེ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ནོ། །མ་ནིང་དང་འཁྲིག་པ་ལས་ཏེ་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དམ། དེ་དག་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་ཞིག་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པར་འདོད་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་གཞན་ལ་ཁས་བླངས་
པས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉེ་བར་བསྟན་ན་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་བརྗོད། རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ལན་ཚྭ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆུ་ལན་ཚྭ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་
པའི་ཆུ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་ལན་ཚྭ་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་སུ་དོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་ཉིད་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་ཁྱེད་ཀྱི་འདོད་པ་གང་གི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གཞན་དུ་ཡང་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྤངས་ཀྱང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མ་དག་གིས་གནོད་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་

189-1-313b

ཆོས་ཅན་དུ་བརྗོད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་མི་གནས་པ་ནི་དཔེར་ན་ཆུ་ལན་ཚྭ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་
ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་པར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་དེ་ད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བས་ཁས་མ་བླངས་པས་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པར་
མི་འགྱུར་བས་དེ་དེ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གཞན་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ལ་ནུས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཡང་ཡིན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་ན་གཏན་ཚིགས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་བྱེད་པ་མེད་པ་
ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་ངེས་པར་འགྱུར་རམ། ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་སྔ་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་
ཚད་མ་འཇུག་པར་ངེས་པས་དེ་ཉིད་ཡོད་པས་དེ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་དེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པ་ན་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཡང་མེད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་པར་གྱུར་པས་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བཀོད་
པར་མི་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སུ་ཞིག་ལ་གནོད་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་ཚུལ་གཞན་དུ་འགྱུར། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་ནས་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན་ལ་འཇུག་པ་
ན་དེའི་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོད་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་ཆོས་ཅན་ལ་སྒྲུབ་ན་ཚངས་པས་ཀྱང་དེ་མེད་པར་བྱེད་པར་

189-1-314a

མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཅི་རོ་ལྟ་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཡིན་ནམ། གང་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་རུང་བ་ཡིན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚུལ་གཞན་སྨོས་པའོ། །ཡང་ན་གནས་པར་བྱེད་པའི་
ཚད་མ་འཇུག་པས། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ངེས་པ་མེད་ན་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚོགས་གཉིས་པ་འདོད་ན། དེ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པ་ནུས་པས་སྟོང་པར་བསྟན་པ་ནི་མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པས་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་མེད་པར་འདོད་པར་འགྱུར་ན་འདི་ཐོབ་སྟེ། གནོད་པར་བྱས་པའི་ཚད་མ་རྣམས་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ཡོད་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ཁོ་ན་ཡིན་
ནོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་ལ་དོན་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཞན་དུ་དོན་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནུས་པ་བསྟན་པ་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པ་ཅན་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་
ཕ་རོལ་པོ་འདོད་དེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་དེ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་ལ་ལར་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྲིད་ཀྱང་སྐྱེས་པའི་ནུས་པ་མ་ཚང་བ་དེའི་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གྲུབ་
པ་ནི་གཏན་ཚིགས་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་དགོས་པས་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་གཏན་ཚིགས་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་གཏན་ཚིགས་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་
གནོད་པ་གང་དམིགས་པ་དེས་འཇིགས་ཀྱི་སླར་གནོད་པས་མི་འཇིགས་སམ་ཅེ་ན། གང་གིས་གནོད་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་དེ་མི་དམིགས་པ་ཡིས་ཡོད་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱ་བར་ཁྱེད་འདོད། བརྒྱ་ལ་ཕ་རོལ་ན་རེ་གནོད་པ་ཉོན་མོངས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལ་

189-1-314b

དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྲིད་པ་ལ་ཐབས་ཅི་བྱར་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་གཏན་ཚིགས་འཇིགས་པས་དེ་མེད་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་ན་གཅིག་གནོད་པ་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་དེ་
ལ་མི་ལྟོས་ཀྱི་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་བའམ། ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །བརྒྱ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ་འདི་དག་ནི་བཤད་ཟིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་འདྲི་སྙམ་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱར་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པ་མི་དམིགས་ཀྱང་དེ་ཡོད་ན་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །གཞན་གྱིས་བསམས་པ་མ་རྟོགས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་མེད་ན་ཚད་མ་འདོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་འགལ་ལོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་གནོད་པ་ཡོད་པ་
དེ་མི་དམིགས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་ནི་མི་སྲིད་པས་འདོད་རྒྱལ་བ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལ་ལས་གནོད་པ་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་ཅི་གཏན་ཚིགས་འདི་གནོད་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་དོ་ཞེས་ཁྱེད་བརྗོད་ན་གང་གིས་ན་གནོད་པ་མེད་པར་ངེས་
པར་བྱ་བ་ལ་འབད་པ་དང་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དམ། གལ་ཏེ་དེ་དག་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གནོད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པར་ཁས་ལེན་པར་གྱུར་ན་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
གནོད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་འདིས་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་ནུས་པ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན་གང་གིས་ན་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར། གནོད་པ་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པར་ན་གནོད་པ་
མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་གནོད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་སྲིད་པ་ཡང་དེ་ཁས་བླངས་ནས་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གནོད་པ་ཁས་བླངས་ནས་གཏན་

189-1-315a

ཚིགས་སྦྱོར་བར་མངོན་པར་འདོད་པར་གྱུར་པ་དེ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡོད་ན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་ཞིག་ལ་མི་དམིགས་པ་སྲིད་པས་ཐེ་ཚོམ་ཅན་དེའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེ་
ཚོམ་གྱི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ན་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཇི་ལྟ་བའི་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ལ་ཁས་བླངས་ནས་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དམིགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གནོད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་
པར་གྱུར་པ་ན་དེ་དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་མི་དམིགས་པའི་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་སྦྱར་བར་མི་རིགས་སོ། །གནོད་པའི་རྐྱེན་སྤངས་པར་འགྱུར་ཀྱང་འབྲེལ་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ག་ལ་ཡིན། གཞན་གྱི་ཚིག་གི་
དོགས་པའི་གོ་སྐབས་ནི་གལ་ཏེ་གནོད་པ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པ་ཡོད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནུས་པ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དམིགས་ཀྱང་སྦྱོར་བར་འགྱུར། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་
པ་ཡོད་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མི་ནུས་པར་འདོད་ན་གནོད་པ་མི་སྲིད་པར་དེ་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པར་གཏན་ཚིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱོར་བ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནོད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱར་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་
སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ། །ཕྱོགས་སྔ་མར་སྨྲ་བས་གལ་ཏེ་གནོད་པ་མི་དམིགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡོད་པར་གདོན་མི་ཟ་སྟེ། དོན་རྣམས་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་
དུ་སེམས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་དམིགས་པས་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་རྣམས་དམིགས་པའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །རྒྱུ་རྣམས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གགས་བྱེད་པ་སྲིད་

189-1-315b

པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པ་དེ་ལོག་པས་གནོད་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རམ། གང་གི་གཏན་ཚིགས་ལ་གནོད་པ་སྲིད་པར་གྲུབ་པའི་མི་ནུས་པ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་འདོད་པ་ཁོ་ནའི་ཚད་མས་གནོད་པ་ནི་སྐྱེ་བོའི་དུས་སུ་གནོད་
པ་མི་དམིགས་པ་དུས་གཞན་ན་གནོད་པ་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པས་ཡོད་པར་ཚད་མས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡང་དམིགས་པ་ལྡོག་པས་གནོད་པ་ལྡོག་ཅིང་འགག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་འབད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་འདི་ཉིད་
ཀྱིས་ཤེས་པ་ལྡོག་པས་གནོད་པ་ལྡོག་པ་མེད་པ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ག་ལས་ཤེ་ན། གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་སྤངས་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་དམིགས་ན་
གནོད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་ལ་གནོད་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལ་དོན་དམ་པར་ན་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་ལ་དོན་དམ་པར་མེད་པ་དེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཁོ་ནར་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་དོན་དམ་པར་མེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཡོད་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་བསྒྲུབ་བྱ་མི་རྟོགས་ན་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་རིགས་པ་དང་འགལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་ན་དམིགས་པ་ལོག་པས་གནོད་པ་ལྡོག་པར་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ལོག་
ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པ་ཡོད་པ་མི་ལྡོག་པར་འདོད་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ནུས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གནས་སྐབས་སུ་གནོད་པ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་སོ་ན་འདུག་པས་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚུལ་གཞན་དུ་འགྱུར། 
འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཁས་མ་བླངས་ན། ཁྱབ་པ་ཕྱི་རོལ་པ་ནི་དགའ་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བས་དོན་མེད་པར་འཐོབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་

189-1-316a

གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལས་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ཡང་ཡིན་ན་ནི་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡོད་ཀྱང་མེད་ལ་མེད་ཀྱང་ཡོད་པས་སོ། །གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །
འགོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་འགོག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེས་ན་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པར་བྱེད་པ་དག་སྤངས་པ་ཡིན་ན་སྦྱོར་བར་མི་ནུས་སོ། །རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཁས་བླངས་
པར་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གགས་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ལ་རག་ལས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དག་འགལ་བར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ལས་ཁྱད་པར་གཞན་པའི་དངོས་པོར་གནས་ན་མཚན་ཉིད་མཛད་པས་ཀྱང་ངོ་བོ་གཞན་ཞིག་སྨོས་པར་འོས་པར་འགྱུར་ན་གང་ཞིག་ཁྱད་པར་ཡོད་བཞིན་དུ་ཡང་གང་ཞིག་དུ་འགྱུར་ཏེ། གང་ལས་ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་དང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དག་འཁྲུལ་པ་སྲིད་ཀྱི་འབའ་
ཞིག་པ་ཁོ་ན་ལ་མི་སྲིད་དོ། །དཔེ་སྨོས་པ་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཉན་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་ཀྱང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པའོ། །མིག་གིས་གཟུང་བྱ་ལ་སོགས་པ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་
ལ་མེད་པའོ། །དེས་ན་གང་ཞིག་ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་སྲིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདིར་ཡང་དེ་འབྱུང་པར་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ན། འདི་དག་འདི་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་ལ་གནོད་པ་
སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་ཡོད་དེ། ཡོད་པར་འགྱུར་པས་འཁྲུལ་པ་མི་སྲིད་དོ། །གང་གིས་ན་ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་དང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་བསྟན་པར་འོད་པ་མ་ཡིན། བསྒྲུབ་བྱ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་དང་འགལ་

189-1-316b

བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བཟློག་པ་མ་ཡིན་ན། མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཡུལ་ལ་གནོད་པ་མི་སྲིད་དོ། །བཤད་ཟིན་པའི་རྣམ་པས་ཡང་དག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ལས་བཟློག་པ་ཡུལ་མེད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བར་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་མེད་པ་ནི་གནོད་པ་སྤངས་པའོ། །ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཅི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དང་འགལ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། མ་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་གཞན་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་
གི་ཕྱིར་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་ལ་གནོད་པ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་གོ་བར་བྱ་བའི་དོན་དམ་བཅས་པའི་ཉེས་པ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་གནོད་པ་སྤངས་བའི་གཏན་
ཚིགས་ཀྱི་ཚུལ་གཞན་བརྗོད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་མི་སྲིད་ཀྱང་དེ་དག་བརྗོད་ན་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ག་ལ་ཡིན། འབའ་ཞིག་པའི་སྦྱོར་བ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དམ་བཅའ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་དམ་བཅའ་བ་འབའ་ཞིག་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་དོ། །
གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་ཡུལ་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་དེ་ཡོད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་དམ་བཅའ་བའི་སྐྱོན་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་
དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མཐོང་བས་སྦྱོར་བ་མི་འོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་འཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱོགས་ཉིད་ལ་བསལ་བའི་ཚིག་གིས་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་བཤད་དོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་
རྣམ་པར་གཅད་པར་མི་བྱ་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མས་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ་ཚུལ་གཞན་ནི་བསལ་བར་བྱ་བ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འདིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མེད་ན་མི་

189-1-317a

འབྱུང་བར་གྱུར་པ་གནོད་པ་མེད་པ་བསྟན་པས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པའི་སྐྱོན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བརྗོད་པ་བསལ་ཅིང་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་དྲིས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གང་གིས་ཇི་ལྟ་
བུའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དག་ཀྱང་ཡིན། གང་གིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་དང་ལྡན་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ནི་གཅིག་གི་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་འཁྲུལ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཅན་གང་
ལ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཆོས་ཅན་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཡང་འགལ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གཏན་ཚིགས་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་གནོད་པར་
བྱེད་པ་ནི་དེ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་གཞན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་མེད་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པས་གནོད་པ་དང་མཚུངས་སོ། །གནོད་པ་མི་སྲིད་པ་མཚུངས་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོས་བསལ་བ་ཁོ་ནས་བསལ་ཏོ། །འདིར་ཡང་སྐྱོན་གཞན་བརྗོད་པར་འདོད་ནས་རྣམ་
པར་རྟོག་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཅི་འདི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའམ། བཟློག་པ་ཉེ་བར་བཀོད་པའམ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའམ་དེ་ལས་ཟློག་པའི་ཤེས་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད། 
གང་ལས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད། ཡང་ན་འདི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་སྐྱོན་གཞན་མ་མཐོང་ངོ་སྙམ་ནས་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་

189-1-317b

བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་སྔ་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའམ་ཕྱི་མ་དེ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་འདི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ནི་བརྗོད་པར་
འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངེས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་དངོས་པོ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་དག་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དག་གིས་མཐོང་བ་
དང་མ་མཐོང་བ་དག་ལས་འབྲེལ་པ་མེད་ཀྱང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་མི་དམིགས་ཀྱང་རེས་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བས་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་དེ་མེད་པར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་
གྱིས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་སྨྲ་བ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གཅིག་གིས་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་སླར་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་དེའི་མཚན་ཉིད་དེ་དང་འགལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་མི་སྲིད་པར་ནུས་སོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་མི་རིགས་པས་འགལ་བའི་ཆོས་གནས་ན་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། འགལ་
བའི་ཆོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྲིད་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ཐོག་མར་དེ་ལ་ཚད་མས་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མེད་པར་ངེས་པར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ངེས་པར་མི་ནུས་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་
ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་བསྟན་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པར་གྱུར་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་

189-1-318a

ཡིན་ན་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐེ་ཚོམ་ཅན་བཞིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པ་འགལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་
ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མ་མཐོང་བ་དེ་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པར་དོགས་ན་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་མེད་ན་གནོད་པར་དོགས་པ་ནི་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། གནོད་པའི་ཤེས་པ་
མ་སྐྱེས་པས། །དོགས་པ་ཚད་མ་མེད་ན་མིན། །ཞེས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་ལ་དོགས་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་མཚན་ཉིད་མཚུངས་ཀྱི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་ལ་མཐོང་བ་ན་འགྲན་ཟླའི་གཏན་
ཚིགས་ལ་གནོད་པ་སྲིད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མཚུངས་པ་རྣམས་ནི་འགྲན་ཟླ་མ་མཐོང་བ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་སྲིད་པའི་ཡུལ་དོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཟླ་བོ་སྲིད་པ་མཐོང་བ་དང་ཟླ་བོ་མཐོང་བ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདི་དང་ཅིག་ཤོས་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་སྲིད་པར་དོགས་པར་མི་བྱའོ། །སྐྱེས་བུའི་ནུས་པ་མ་ཚང་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་མཐོང་བ་སྲིད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེས་ཅི་ཞིག །བརྗོད་དོགས་ཚད་མ་མེད་ན་མིན། །ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཁྱད་པར་ནི་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་
མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པར་མཐོང་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་འགྲན་ཟླ་སྲིད་པར་དོགས་པ་ཁས་བླངས་པ་ཉམས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ནི་དེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེས་གཏན་ཚིགས་
ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆ་གཅིག་ཏུ་སེལ་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཏན་ཚིགས་སྲིད་པས་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་སྤངས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་ལ་མ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཚན་ཉིད་ཅན་

189-1-318b

ལ་མ་ཡིན་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དང་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་མཐོང་བའི་རྒྱུས་ཅི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་གང་གིས་དེ་ལྡོག་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་དུ་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་བཤད་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་བརྗོད་པ་ཁོ་ནས་དེ་ལྡོག་
པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དེའི་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པ་ལ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་སྲིད་པར་གྱུར་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་དགོས་པ་མེད་དོ། །ཇི་སྲིད་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་ཁས་བླང་བ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མི་སྲིད་
པས་གང་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། གང་གིས་འདི་དོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བར་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་གཏན་
ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དངོས་པོ་ལ་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་འབྲེལ་པ་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གཏན་ཚིགས་འདོད་པ་ན་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་སྲིད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་རྣམ་པར་
བཅད་པ་མེད་པས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་དུ་ཅི་སྟེ་འགྱུར་སྙམ་བསྟན་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཁས་བླངས་པས་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ་
མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ལྡན་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་འགལ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་
དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་འདུ་བ་ན་འགལ་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཁས་བླང་བར་འགྱུར་ན་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་དང་

189-1-319a

ལྡན་པ་གཏན་ཚིགས་གཅིག་ནི་ཆོས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལ་སྲིད་པ་ཡིན་གྱི། གཉིས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་འགལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འགལ་བ་
གནས་ན་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་དེ་ལ་སྲིད་པའི་གོ་སྐབས་སུ་ག་ལ་འགྱུར། འོ་ན་ནི་གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ན། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་
མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་དེས་བཤད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་དེའི་ངོ་བོ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལ་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་མི་སྲིད་པས་དེའི་བདག་ཉིད་དང་
དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ངེས་པའི་ངོ་བོར་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་བསྟན་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་གང་གི་ངོ་བོར་རྟོགས་ནས་ཟླ་བོ་ནི་མི་རྟོགས་པས་སྲིད་དམ་མི་སྲིད་པ་དག་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་ལ་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་འགྲན་ཟླ་སྲིད་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། 
ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །གང་ལ་ཁྱད་པར་བཅས་པ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཟླ་བོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་བས་ན་དངོས་པོ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཁོ་ནས་ཁྱེད་རྣམས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལ་
ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་གང་ལ་ཡང་སྦྱོར་བའི་ཟླ་བོ་མ་མཐོང་། དེ་ཡང་སྦྱོར་བའི་ཟླ་བོའི་ཡུལ་ལ་དོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གང་ཡང་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་མཐོང་བ་དེ་ཡང་དང་པོར་འགྲན་ཟླ་མཐོང་བ་དང་ཅིག་ཤོས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཟླ་བོ་མ་མཐོང་བས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་རྟོགས་སོ། །གང་མཐོང་བ་ལས་ཤེས་པ་དེ་ལ་འགྲན་ཟླ་སྲིད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་

189-1-319b

མཚན་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱི་ནས་དེ་ལ་འགྲན་ཟླའི་སྦྱོར་བ་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་མཚན་ཉིད་མཚུངས་པར་འགྲན་ཟླ་ཡོད་པར་དོགས་པར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གང་དག་འགྲན་ཟླ་སྲིད་པ་དེ་
རྣམས་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་རེས་འགའ་ཞིག་འདི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དག་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་འདི་མེད་པ་ཉིད་དེས་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གཏན་ཚིགས་དེ་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། 
གང་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ལ་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་སྲིད་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་གཟིགས་པའི་དམིགས་པས་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་
ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མ་ཚང་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་གང་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་འགྲན་ཟླ་མ་མཐོང་བ་དེ་ལ་དེའི་ཚེ་དོགས་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། གནོད་པའི་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་ན། །དོགས་པ་ཚད་མ་མེད་ན་མིན། །ཞེས་
བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུའང་ཕ་རོལ་གྱིས། །ཉེ་བར་བརྟགས་ལ་རྨོངས་པས་ན། །གནོད་པར་བྱེད་པའང་མ་སྐྱེས་ན། །ཐ་སྙད་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཐེ་ཚོམ་ཟད་བདག་རྗེས་འབྲང་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲའོ། །ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
དེ་ལྟ་ན་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཁ་ཅིག་རྩྭ་ཀུ་ཤའི་རྩེ་མོ་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་བརྟགས་ན་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་སེལ་བའི་གཏན་ཚིགས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སློབ་མ་དང་ཡང་སློབ་བརྒྱུད་པས་གཞོན་ནུ་
མ་ལེན་སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་འགྲན་ཟླའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཉེ་བར་དགོད་པ་མ་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་སྦྱར་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཟླ་བོ་བརྟགས་ན། དེ་དང་དེ་མཐོང་བས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་མཐོང་བས་དེའི་དོགས་པ་ནམ་ཡང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །

189-1-320a

དེས་ན་ཇི་ལྟར་དོགས་པ་ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཞེས་བརྗོད། མཚན་ཉིད་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འགྲན་ཟླ་སྲིད་པའི་དོགས་པའི་རྒྱུ་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དེ། ཟླ་བོ་སྲིད་པར་དོགས་པ་ལ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་སྲིད་པས་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པས་བལྟས་
པ་ཙམ་གྱིས་བཟློག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེས་འགྲན་ཟླའི་སྦྱོར་བ་འདི་ཁྱད་དུ་བསད་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའི་དབང་གིས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པར་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ལ་འགྲན་ཟླའི་དོགས་པ་བཟློག་པར་མི་ནུས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་
མཐོང་བ་དེའི་རྒྱུས་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བོ་སྲིད་དང་མི་སྲིད་པ་དག་ནི་འདིར་ཟླ་བོ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འགྲན་ཟླ་མི་སྲིད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་པར་འདོད་
པའི་གྲངས་གཅིག་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །མ་ངེས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེས་ན་དེ་ལྟར་ན་ཅི་འདོད་པ་ལ་མི་སྲིད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཟླ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་གཏན་
ཚིགས་ལས་བཟློག་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་བསལ་བར་འདོད་ནས་འོན་ཏེ་ཟླ་བོའི་གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ལས་བཟློག་པའི་གཏན་ཚིགས་
སུ་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འདིའི་ཕྱོགས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ཡང་བཞེད་པ་ཡིན་པར་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཅི་ཞིག་བཤད་ཅེ་ན་འོ་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཉན་

189-1-320b

པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་གཞན་གྱིས་བཤད་པར་གྱུར་པ་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྒྲར་བཤད་པའི་ཆོས་ཅན་གང་དང་གང་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་
བྱས་པ་ཉིད་དང་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་འགའ་ཞིག་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྟོན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་འདི་འགྲན་ཟླ་ཉིད་མ་བསྟན་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། དེ་སྐད་དུ་དེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་དབང་པོ་ཡིན་པས་
ཕྱག་བརྐྱང་ནས་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་སྔོན་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གི་ཚེ་སློབ་དཔོན་ཡང་དེ་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགའ་ཞིག་འཆད་པ་དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲགས་སུ་མི་རུང་བའོ། །བླ་མའི་སྐྱོན་
བསྒྲགས་སུ་མི་རུང་བ་དང་རིགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཅབ་ཏུ་མི་རུང་བ་སྟེ་སྦ་བར་མི་རུང་བའོ། །དེས་ན་ཅི་བླ་མའི་སྐྱོན་བརྗོད་དམ་ཡང་ན་རིགས་པ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན། དེས་གཉི་ག་ཡང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་རྒལ་
བར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ་རེས་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གང་གིས་ན་འདི་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན། རེ་ཞིག་གཏན་ཚིགས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པའོ། །
རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དེ་ཉིད་ནི་རྟག་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་མཉན་བྱ་ཉིད་ལ་ཚད་མ་ཅན་གང་དག་གིས་སོ། །སྐྱེས་བུ་རྣམས་ནི་དཔྱོད་པ་དང་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེས་མངོན་པར་མཐོ་བ་ནི་མཐོ་རིས་སོ། །ངེས་པར་ལེགས་པ་
ནི་བྱང་གྲོལ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་ན་ནི་རེ་ཞིག་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་བྱོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རིག་བྱེད་

189-1-321a

ཚད་མར་བྱེད་པས་མེ་ལ་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པས་མཐོ་རིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ་རིག་བྱེད་ཀྱི་མཐའ་བསྟེན་པ་ལས་བྱང་གྲོལ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཤེས་རབ་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལས་གཞན་པའི་གཏན་ཚིགས་འགྲན་ཟླའི་
གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་ནི་གང་འདིར་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཞུང་འཇུག་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་འགྲན་ཟླ་མ་བསྟན་ན་ནི་འགྲུབ་བོ། །དེ་ཉེ་བར་བསྟན་ན་དེ་བས་ལ་བ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དེ་དག་དང་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་ཉམས་པས་དེ་ཚད་མར་བྱེད་པའི་
སྐྱེས་བུ་རྣམས་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉམས་པའི་མཉན་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ནུས་པ་མ་ཚང་བས་སྐྱོབ་བར་བྱེད་མི་ནུས་པ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་ཤོར་བ་ལྟར་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། རང་ཉིད་ཉེས་པར་བརྗོད་པས་འདིར་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་
བྱ། དེ་ཉིད་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་བསྟན་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་སྐྱེས་བུས་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འགྲན་ཟླ་གཏན་ཚིགས་མ་བསྟན་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུའི་སྤོབས་པས་བྱས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ཁས་བླངས་པར་
འགྱུར་རོ། །དེས་ཀྱང་དངོས་པོ་ལས་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྒྲུབ་པ་དང་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འགྲན་ཟླ་མ་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་སྐྱེས་བུའི་སྤོབས་པས་བྱས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །
གཞན་ཡང་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་མ་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་གཏན་ཚིགས་སུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ་ཅི་དོན་དམ་པར་ན་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཆོས་ཡོད་པའམ་ཡང་ན་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་
གཏན་ཚིགས་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐོག་མའི་ཁྱད་པར་དེ་ནི་གང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ལས་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར། གཏན་ཚིགས་གཞན་

189-1-321b

དེ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་བྱེད་པར་འགྱུར། རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་
པ་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་དངོས་པོ་གཉིས་འགལ་བས་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །གཅིག་ལ་འགལ་བ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ། །འགལ་བའི་ཆོས་གནས་
པ་དེའི་གཅིག་པ་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཅན་མེད་ན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང་འབྲེལ་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་ལས་ཀྱང་
འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་མ་བསྟན་པར་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་འགའ་ཞིག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པས་འགལ་བ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡང་གཅིག་ལ་མི་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ན་རང་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རང་
བཞིན་དང་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ལ་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པས་རྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པས་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་སུ་རིགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་མ་ཡིན་

189-1-322a

པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་འདིས་ཚུལ་གཉིས་པ་སྲིད་པ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་སྲིད་པ་ལས་ཚུལ་གཞན་ཁས་བླངས་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ཉིད་དེ། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ལས་གཞན། །ཞེས་བྱ་བ་དེའི་
དོན་གྱི་འགྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་ཉིད་བསལ་བར་བྱ་བ་ནི་ཡང་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་དང་རྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་གནོད་
པ་མེད་པའི་འགྲན་ཟླའི་གཏན་ཚིགས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་རྟགས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པར་བརྗོད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཤེས་
པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྣང་བ་སྤྱིའི་རྣམ་པའི་རྟགས་སུ་
རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རང་དགའ་བ་ནི་རྟགས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་རྣམ་རྟོག་ཐ་དད་པ་རང་དགའ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་
རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཁོ་ན་རྟགས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་ནི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ལས་ཉམས་པས་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་
ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དུ་མ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མཐོང་བའི་བརྒྱུད་པ་དང་འབྲེལ་བས་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་སུ་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་

189-1-322b

ཀྱི་ངོ་བོ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ངོ་བོ་མེད་པ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། དེའི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་ནི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་
ཕྱི་རོལ་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོར་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་ལས་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། །ཇི་ལྟར་དོན་གཞན་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཞེས་
བཤད་པའོ། །རྣལ་མའི་དོན་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། རྟོག་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་མི་སླུ་བར་བྱེད་པའི་རྟགས་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་དེ་མཐོང་བའི་ངོ་བོ་འདི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ལ་དེའི་ངོ་བོ་སྲིད་པ་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་
མ་ཚང་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་པའི་དོན་དང་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་ནས་འཇུག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་ནི་རིགས་པས་རྣམ་པར་གཞག་
པའོ། །འདི་རྟགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་འོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཤེས་པ་རྟགས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་དེ་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་རྟགས་ཀྱི་
མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས་དེ་ཙམ་གྱིས་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ཉེ་བར་
སྦྱོར་བ་ཙམ་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་གཞལ་བྱ་དོན་དང་སྐྱེས་བུ་འཇལ་བར་བྱེད་པ་པོ་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་ལྡན་པ་དང་འདུ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་རྒྱུ་ནི་དེ་དག་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 

189-1-323a

གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ནི་རྟགས་ཅན་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱས་སོ། །འདིར་གཞན་དག་མི་འདོད་པར་བརྗོད་པ་ནི་འོ་ན་ནི་ངེས་པ་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་རྟགས་ཀྱི་
མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སློབ་དཔོན་གྱིས། རྗེས་དཔག་བྱ་དང་དེ་མཚུངས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ལ་མེད་པར། །ངེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་མཛད་པའི་ངེས་པ་སྨོས་པར་ཁྱེད་འདོད་པས་དེ་ནི་མི་མཛད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ངེས་པ་སྨོས་པ་ནི་རྟགས་
ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པས་དོན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དོན་གཞན་ཡིན་པ་བསྟན་པ་ནི། མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱིས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཐོང་བ་ཙམ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཐོང་བ་ཙམ་གོ་བར་
བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་པས་དེ་དག་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནས་ཤེས་པར་འདོད་པའི་དོན་ངེས་པ་སྨོས་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་མཐོང་དང་མ་མཐོང་བ་ཡོད་བཞིན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་གཏན་
ཚིགས་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་སྔོ་བསངས་ཡིན་ཏེ་སྔོ་བསངས་ཀྱི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དེས་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པར་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པས་ན། མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་གོ་བར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དོན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གསུངས་པས་ངེས་པ་སྨོས་པ་མཛད་དོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་
བྱའོ། །འདི་སྐད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ་གང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པར་ངེས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་གོ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། རེས་འགའ་ཞིག་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་འདི་དོན་ཤེས་

189-1-323b

པར་བྱ་བར་ངེས་པ་སྨོས་པར་མཛད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་མའི་དོན་གྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དག་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་ངེས་པ་སྨོས་པ་མཛད་དོ། །ཚུལ་གཞན་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ནི་མཚན་ཉིད་དུ་
མི་རུང་ངོ་། །དེས་ན་གཞན་གྱི་ཚུལ་ནི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ན་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་གཞན་གྱིས་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་འགའ་ཞིག་ལ་ཁྱད་པར་མི་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་གོ་བར་བྱེད་པའི་གཏན་
ཚིགས་སུ་གཞན་དག་འདོད་དེ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དེ་དག་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་དེ་ཅིས་ན་དོན་ངེས་པ་ལ་སྨོས་པ་ཞེ་ན། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་དག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གོ་བར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་
ཡོད་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་ལས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མི་འགྲུབ་སྟེ་འབྲེལ་པ་ཉིད་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་འཇུག་པར་ཁོང་
དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལས་ཐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁས་མ་བླངས་པའི་གཏན་ཚིགས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པ་གཞན་མེད་པའི་རྒྱུ་དེས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཁྱད་པར་འདི་གཉིས་བསྟན་པས། ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྦྱར་བ་
ཡིན། མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་མཛད་པས་སོ། །འོ་ན་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་ཚད་མ་ལས་ངེས་པ་འཐོབ་ན་གཞན་དུ་ན་དེ་དག་ཡོད་པ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། དེས་ན་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་དཔག་བྱ་དང་དེ་མཚུངས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ལ་མེད་པར། །ཞེས་
བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ངེས་པ་སྨོས་པ་ལ་མི་ལྟས་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་གཉིས་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇུག་ན་བརྒྱ་ལ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ངེས་པ་མ་སྨོས་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལ་འཇུག་པ་འཕངས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 

189-1-324a

 གལ་ཏེ་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པས་འཕངས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཉིད་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གིས་ཡོད་པར་རང་གི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འགྲུབ་བོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། ཤེས་པར་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་དོན་འགྲུབ་པ་ནི་མེད་དེ་ཐམས་ཅད་
ལས་འགྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིའི་ངོ་བོ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ནི་བསྟན་བཅོས་དང་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱའོ། །ཡོད་
པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ནི་ངེས་པ་སྨོས་པ་མེད་ཀྱང་ཡོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འདྲེན་ཅིང་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འདྲེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་བྱེད་
པ་གཞན་གྱི་དོན་ངོ་བོར་གང་རང་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་ཤེས་བྱ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་འཕེན་པ་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེའི་དོན་ལ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་
པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པ་འཕེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་དག་ཚུལ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་པོའི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོས་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་དེས་ཏེ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བསྟན་
བཅོས་ནས་བཤད་པ་འདོད་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་རང་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཏེ་གཞན་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནི་གཞན་དག་གིས་ཤེས་པར་བྱེད་པར་ཚུལ་

189-1-324b

གསུམ་པའི་རྟགས་ཤེས་པར་གྲུབ་རྨོད་ཀྱི། གལ་ཏེ་ཡང་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལྷག་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་རྟགས་ཀྱི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དང་མི་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གང་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །རྒོལ་བ་དེ་དག་
དགག་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མཛད་པས་ངེས་པའི་སྒྲ་སློབ་དཔོན་གྱིས་རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་གྱི། གང་གཞན་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་འདི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཡང་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དག་གིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཡུལ་དག་གིས་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཅིས་ན་མི་འདོད་ཅེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལ་ལར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་མཐོང་བའི་གཏན་ཚིགས་ལ་ལར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་
མེད་པ་མཐོང་བ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ནི་སྔོ་བསངས་ཡིན་ཏེ། སྔོ་བསངས་ཀྱི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་ལ་ཁྱབ་པའམ་བསྒྲུབ་བྱ་
མེད་ན་གཏན་ཚིགས་མེད་པའི་ལྡོག་པ་ནི་ལ་ལར་བསྒྲུབ་བྱ་དང་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ལ་ལར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་མེད་
པར་གྱུར་པ་ལས་མེད་པར་མཐོང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་མེད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་མེད་པ་དེ་ནི་འབད་པ་མེད་པར་དེ་ལྡོག་པར་ངེས་པས་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཉིད་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་

189-1-325a

མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཆེད་དུ་ངེས་པ་སྨོས་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ངེས་པ་སྨོས་པ་མཛད་
པ་ནི་གཞན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོས་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་སྨོས་པ་མེད་ཀྱང་ལོག་པར་རྟོགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པས་ཤེས་པ་ཉིད་ཚུལ་གཞན་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པར་གྱུར་པས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པ་ལས་སོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ཚུལ་གསུམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གིས་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཕེན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་འདྲ་བའི་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཉེ་བར་གཏོད་པའི་དོན་
བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་པ་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་ཉེ་བར་གཏོད་པའི་དོན་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་ལ་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པར་གྱུར་པར་བསྟན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐ་དད་པ་ཉེ་བར་གཏད་པ་ཚུལ་གཞན་
དུ་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་པའི་ཚིག་དེ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཞན་དག་མི་འདོད་པས་སྤོང་བ་ནི། འོ་ན་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚུལ་གསུམ་པའི་ཚིག་གིས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ན་དེ་ལས་ཐ་
དད་པར་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་ན་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་ལྡོག་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་ལ་ལྡོག་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་ངོ་། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པ་གཅིག་གི་སྦྱོར་བས་གཉི་ག་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཚིག་ཐ་དད་པ་ནི་བྱས་པ་དེ་
བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཚུལ་གསུམ་པའི་གོ་བར་བྱ་བ་ལས་ཀྱང་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཚུལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་

189-1-325b

ལ་ཡོད་པར་བརྗོད་དོ། །ཡང་ལྡོག་པས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟས་པས་སོ། །ཕན་ཚུན་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་ཚུལ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དང་གང་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་དེ་དང་དེའི་ནང་དུ་འདུ་བར་འགྱུར་བ་མི་རིགས་སོ། །
འོ་ན་ནི་གང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་དུ་བརྗོད་པར་བྱ། ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ལ་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་བའི་
རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་རྣམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་འདིས་ནང་དུ་འདུ་བར་བརྗོད་དེ། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདི་དག་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ལྡོག་པས་བྱས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚུལ་ཐ་དད་པ་འདི་ཉིད་ནི་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དོན་
དམ་པར་ཐ་དད་པ་མེད་དེ་རྟགས་གཅིག་ལ་ཚུལ་གསུམ་དུ་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་ནི་འདི་ནི་དོན་ལ་ཐ་དད་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མེད་ཀྱི་གཞན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཚིག་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་
སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་ཚིག་གཅིག་གིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོ་བོ་ཅག་བརྗོད་ལ། དོན་གཅིག་ལ་རང་བཞིན་གཉིས་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཉིད་དག་གི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཞན་དག་ན་རེ། འོ་ན་ནི་དེ་ཁོ་
ན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་གསུམ་པས་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཕན་ཚུན་ནང་དུ་འདུ་བར་བཤད་པ་ནི་དེར་ཡང་རིག་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངག་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་མེད་པ་ལ་
མེད་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་མེད་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་མེད་པས་གཞན་མེད་པ་ནི་འབྲེལ་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ཀྱང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སམ་མི་མཐུན་

189-1-326a

པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཅིག་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་འབྲེལ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གིས་གཉི་ག་རྟོགས་པར་མ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་གྱི་ནང་དུ་འདུས་པས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་འདིར་རྙེད་པར་
དཀའོ། །དེས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དག་ཀྱང་འོན་ཏེ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བྱ་སྟེ། དེ་དང་དེའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ཚིག་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཉི་ག་ཡང་འཕེན་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་
པའོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། ཤུས་ཀྱིས་གཉི་ག་བསྟན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། གཅིག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ངག་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག །ངེས་པར་བསྟན་པ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཁོ་ནས་ཐུན་མོང་དུ་
གཉིས་པ་འཕེན་པ་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་ཚིག་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་གཉི་ག་གཅིག་གི་ངོ་བོ་དང་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོའི་དོན་རྣམས་ཀྱི་ངག་གཅིག་གིས་བསྟན་པར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་གིས་གཉི་ག་རྟོགས་ཀྱང་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྦྱོར་བ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་མི་མཐུན་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ཆོས་མཐུན་པ་མི་བརྗོད་དོ། །ཡང་གཅིག་རྗོད་པར་བྱེད་པས་ཚུལ་གཞན་བསྟན་པའི་དོན་མི་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་པ་བརྗོད་པ་
ནི་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཤེས་བྱ་ལ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་ཚུལ་གསུམ་པ་བསྟན་པས་གོ་ན། ཤེས་པ་ཡང་བརྗོད་པ་ནི་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཐ་
དད་པར་བརྗོད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་འབའ་ཞིག་པ་ཡང་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་གྱི་ནང་དུ་འདུ་བར་འགྱུར་བ་ཕན་ཚུན་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་གྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངག་གཅིག་

189-1-326b

པའི་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པར་དེའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཙམ་གྱིས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་དག་གི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཕན་ཚུན་འཕེན་པའི་ནང་དུ་འདུ་བར་འགྱུར་བའི་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོའི་དོན་རྣམས་ཀྱང་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་གྱི་ནང་དུ་འདུ་བར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་
ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་འཕངས་པས་འབའ་ཞིག་པ་ཡང་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ངག་ཏུ་བསྟན་པས་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གང་ལས་ཤེ་ན་ངེས་པ་
ན་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ངག་ནི་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཐུན་མོང་དུ་བརྗོད་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་འབའ་ཞིག་བརྗོད་པས་དེའི་ནང་དུ་འདུ་བས་གཉི་ག་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ནང་དུ་འདུ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཚིག་གཅིག་གིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་
བསྡུ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ་དེ་ཉིད་ལ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ནམ་དེ་བཞིན་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ཀྱང་སྟེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་མེད་པ་ཉིད་འབའ་
ཞིག་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་འབའ་ཞིག་པ་ཚིག་གིས་ཡོད་པའམ་མེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཉིས་པ་འཕེན་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདིས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའམ་མེད་པ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་ལས་ལོགས་ཤིག་པ་ཉིད་ཡིན། །འོན་ཏེ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་གིས་བྱས་པའི་དེའི་ངག་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་ག་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བྱས་ཀྱང་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་སྦྱོར་བ་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་བའི་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པའི་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཕན་ཚུན་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང་། དེས་དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཚུལ་གཞན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལས་ཐ་དད་དོ། །དེའི་ནང་དུ་འདུ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་གཞན་དུ་འགྱུར་

189-1-327a

རོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཕན་ཚུན་ནང་དུ་འདུ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་མ་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་ཡུལ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན། བསྟན་བཅོས་དེ་ལས་གང་གིས་ཚུལ་གསུམ་པ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པས་ཤེས་པ་ནི་མ་བཟུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པའི་ཤེས་པ་ནི་མ་བཟུང་བས་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཏེ་མཚན་ཉིད་གསུམ་
ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཤེས་པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པ་ཁོ་ནར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་རྟགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་གྱུར་པས་དེའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ལས་སུ་བྱ་བ་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་ཤེས་བྱ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་
པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཁོ་ནས་དེ་ཡོད་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ཀྱང་ལས་བྱ་བའི་ཡོད་པ་ནི་མ་བརྗོད་ཀྱང་གྲུབ་པས་དེའི་ཚིག་གིས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ནི་གཞན་གྱིས་ཤེས་
པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པས་མ་བཟུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་བསལ་བའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་དྲུག་མ་ཡིན་པར་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བྱའོ། །གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པའི་འགྲེལ་པ་བྲམ་ཟེ་ཨ་ཙ་ཊས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་ལས་མཚན་ཉིད་དྲུག་བཤད་པ་སྟེ་བཞི་པའོ།།    །།ཐུབ་པ་ཉི་མའི་གསུང་གི་རིགས་པའི་སྒྲོན་མ་ཡིས། །རྟོག་གེ་ངན་པ་མ་ལུས་ལམ་ནི་ཟད་མཛད་པའི། །འགྲེལ་པ་འདི་ཡིས་བསོད་ནམས་བསགས་པ་གང་ཡིན་དེས། །འགྲོ་བ་གཞན་དག་རྣམ་པར་དག་
པར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་བྲམ་ཟེ་ཨ་ཙ་ཊས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།།      །།འཛམ་གླིང་སྙིང་པོ་ཁ་ཆེའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །མཁས་པའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་འགྲེལ། །དམ་ཆོས་སྙིང་པོ་ཚད་མ་བསྒྱུར་བ་ལས། །སྙིང་པོ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོར་ཤོག།      །།

189-1-327b


190-1-1a