192-1-1a



192-1-1b

༄༅༅། །དེ་ལ་ཚད་མའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འབྲས་བུ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དང་རྣམ་གྲངས་ལ་གཞན་དག་གིས་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། དེ་དག་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་
གསལ་བར་བསྟན་པའི་དོན་དུ། གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་
གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཁྱབ་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་རྫས་དང་བྱ་བ་དང་རིགས་དང་འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱབ་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའམ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མངོན་སུམ་ནི་ཚད་
མའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་གསལ་བའི་སྒོ་ནས་དེའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ། མངོན་སུམ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཤེས་པའི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའམ་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། མངོན་

192-1-2a

སུམ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་བྱེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་མཚོན་པར་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་གང་གཡོ་བ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་མངོན་སུམ་ནི་མཚོན་པར་བྱ་
བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་མཚན་ཉིད་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པའི་སྐབས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་བཀག་པས་ཤེས་པ་
ཤུགས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བེའུ་མེད་པའི་བཞོན་མ་འོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བས་བེའུ་བཀག་པས་བ་ལང་བཞོན་མ་རྟོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་འདིར་རྟོག་པ་ཡང་གང་ལ་མངོན་པར་འདོད་ཅིང་གང་
དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ཞེ་ན། རྟོག་པ་མངོན་པར་བརྗོད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཅི་སྟེ་བཏགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་གང་ལ་བདེ་བྱེད་བདག་པོ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་སུན་འབྱིན་པ་
བརྗོད་པ་དེ་ཡང་ཅི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེ་བར་བཏགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་སོགས་བདག་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེས་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གཞན་གྱིས་བརྗོད་

192-1-2b

པའི་སྐྱོན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་དེའི་ཕྱོགས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཏགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་པར་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐ་སྙད་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་སྒྲ་དང་འདྲེས་པ་དང་། སེམས་རྩིངས་པ་དང་ཞིབ་པའི་རྒྱུ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བར་བྱའོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲའོ། །དེ་ཡང་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་གང་ལ་འདི་
ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ཤེས་པ་འདི་འདྲ་བ་གང་ལས་གྲུབ་ཅེ་ན། སྒྲ་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤིང་ཞེས་བྱ་སོགས་ངོ་བོ་ཡིས། །གང་ཞིག་བརྗོད་དང་མི་ལྡན་ཡང་། །ཞེས་སྦྲེལ་བར་བྱ་བའམ། ཡང་ན། ཤིང་ཞེས་བྱ་སོགས་ངོ་བོ་ཡིས། །སྒྲ་དོན་སྦྱོར་བར་རུང་བ་ཡིས། །ཞེས་
སྔ་མ་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །འདིས་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོག་པ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བྱིས་པའི་བར་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། འདས་པའི་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། 
འདས་པའི་སྲིད་པ་ནི་འདས་པའི་སྐྱེ་བའོ། །དེར་མིང་དང་དོན་གོམས་པ་ནི་སྒྲ་དོན་བྱང་བའོ། །དེས་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་ནི་ནུས་པ་སྟེ། དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་གང་གི་ཕྱིར་བྱིས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། དེས་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་
གང་ཞིག་དང་ལྡན་པས་འདི་ལྟར་བྱས་པ་སྟེ། འཛུམ་པ་དང་ངུ་བ་དང་ནུ་མ་འཐུང་བ་དང་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དག་ལ། སྒྲིན་པོར་ཏེ་གྲིམས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་འདིས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྟོག་པ་བྱིས་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། 
འདི་ལྟར་བྱ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ན། །ཐམས་ཅད་སྒྲ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །བྱིས་པ་ལ་ཡང་སྔོན་གོམས་པའི། །འདུ་བྱེད་གང་ཞིག་རབ་ཏུ་རྟོགས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡི་གེ་དང་རྣམ་པར་མ་ཕྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ། ཡང་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཅན་ནང་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལྟ་བུར་ཏེ་སྟོན་

192-1-3a

པ་གང་གིས་ཕྱིས་བརྡ་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱིས་དཔྱོད་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སླར་ཡང་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྒྲའི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བའི་
འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་ཀྱང་གྲུབ་པར་བཤད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྔར་སྒྲ་དོན་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་བཀག་པ་དང་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་པ་འདི་མེད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྒྲའི་དོན་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་འདི་འདྲའི་འཁྲུལ་པར་ཡང་མི་
འགྱུར་རོ། །དེའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པ་ནི་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་དག་ཀྱང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཅན་གྱིས་ཤེས་པ་རྟོགས་པར་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་
ཏུ་མ་ཟད། འོན་ཀྱང་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པར་རུང་བ་ཡང་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མི་གཟུང་ཞེ་ན། རིགས་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་སྣང་ཕྱིར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་ཡང་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁས་
བླངས་ནས་ལན་གདབ་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ལ་སོགས་པས་མི་འདོད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཆུ་དང་འོ་མ་ལ་སོགས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཆུ་དང་འོ་མ་ལ་སོགས་པ་འདྲེས་པར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་
པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་རྟེན་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྟེན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རིགས་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མཛད་པས་
མིང་དང་རིགས་སོགས་དང་འབྲེལ་པས་རྟོགས་པ་ཞེས་བཤད་ཅེ་ན། བླང་བར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་དོར་བར་བྱ་བ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་སྟེ། གཞན་དག་ལ་གྲགས་པའི་རྟོག་པའོ། །བླང་བར་བྱ་བ་ནི་རང་ལ་གྲགས་པ་སྟེ་མིང་དང་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པའོ་ཞེས་

192-1-3b

བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པ། གཉིས་སུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡེ་ཚན་གཉིས་བཤད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མིང་ལ་སོགས་པ་
སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ན་རིགས་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡོངས་སུ་བགྲང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཆོས་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་བྲལ་བ་
བསྟན་པའི་སྐབས་ཡིན་གྱི། དོན་གྱི་ཆོས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནམ། མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་དང་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་གྱི་ཆོས་ཡིན་གྱི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་སྐབས་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པ་པོར་བྱེད་པ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒོལ་བའི་དོགས་པ་བསུ་ནས་མིང་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་པ་ནི་བར་མ་ཆོད་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་དེའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་གཉིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པ་བསྐྱེད་པ་ལས་དེ་ལྟར་
སྦྱར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། འབའ་ཞིག་ཅུང་ཟད་སྦྱོར་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བླངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་གང་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཞི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྲུ་མང་པོ་
པའམ་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་དགོས་པ་ཡང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ནི་སྦྱོར་བ་སྟེ། མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བའོ་ཞེས་བསྡུ་བ་བྱས་ནས། མངོན་
པར་བརྗོད་པ་ཅན་ཉིད་རྟོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡང་ན་མིང་དང་རིགས་སོགས་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་རང་གཞུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་གཞན་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་འབྲེལ་པའི་གཞུང་ཇི་ལྟར་དྲང་། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། 

192-1-4a

འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་དག་ལ་མིང་གི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་བརྗོད་པ་ནི་ཁོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང་རིགས་ཀྱི་སྒྲ་དག་ལ་རིགས་ཀྱིས་ཏེ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་སྒྲ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཏེ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང་། བྱ་བའི་སྒྲ་དག་ལ་བྱ་བས་ཏེ་འཚེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་
བུ་དང་། རྫས་དག་ལ་རྫས་ཀྱིས་ཏེ། རྭ་ཅན་དང་དབྱིག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིས་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་དོན་བརྗོད་པ་ན་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་
སྒྲ་དག་ལ་ཡང་ངོ་། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་སྦྱར་བ་དག་ལ་མིང་གི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་ལས། ཡང་མིང་གི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཞུང་
ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་དང་རྫས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་པའི་མཐའ་ཅན་གཞན་འདི་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བ་ལང་ཞེས་བྱ་བས་རིགས་ཀྱིས་ཏེ་བྱེད་པར་གྱུར་པས་མིང་གི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་
ཅན་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མིང་དང་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བ་ཡིན། མདོ་འདིར་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་
པར་བྱ་ཞེ་ན། མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་གྱིས་ཐོབ་པའི་རྟོག་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། རིགས་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་སྦྱོར་བ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ། མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་
སྦྱོར་བ་འདི་ནི་མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་གྱིས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་དག་ལ། འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་རིགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཁྱབ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་

192-1-4b

ནས། འདོད་རྒྱལ་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་བྱ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་ཁྲོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དེ་དག་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ནས་བརྩམས་ནས། འཆི་བའི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྐད་ཅིག་རེ་རེའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་
འདི་ནི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་གོ་བར་མི་ནུས་པ་རྣམས་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མཚམས་བཅད་པའི་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པའི་རིགས་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལེན་པར་བྱེད་དེ། གཞན་དུ་ན་བྱིས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དངོས་པོའི་ཆའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་རྒན་
པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་འགྱུར། གང་དག་གི་ལྟར་ན་ལུས་སྐད་ཅིག་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དུས་གཞན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལྟ་བ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསམ་པའི་ཡན་ལག་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་
དག་ཏུ་རྫས་གཞན་དང་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་གང་ཞིག་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གནས་སྐབས་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ན་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་སྒྲ་དེས་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་
རོ། །དཔེར་ན་འོ་མ་ལ་ངེས་པའི་བརྗོད་པ་ཅན་གྱིས་བརྗོད་པའི་ནུས་པའི་འོ་མའི་སྒྲ་ཞོ་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་རིགས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་རིགས་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཁྱབ་
པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཉིད་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་སྤྱི་ཡིན་པས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་ཀྱི་སྒྲས་ལེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་ཡང་རིགས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། རིགས་ནི་ཚིག་གི་དོན་ཡིན་ན། །
རིགས་སམ་རིགས་ལྡན་ཁྱད་པར་ནི། །སྒྲ་ཡིས་བྱེད་ཅེས་གང་གི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་རིགས་རྗོད་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མཛད་པས་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་རྣམས་རིགས་ཀྱི་སྒྲ་དག་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟན་ཅེ་ན། རབ་ཏུ་གྲགས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 

192-1-5a

འཇིག་རྟེན་ན་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ནི་རིགས་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་ལ། དཔུང་རྒྱན་བཟང་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་གི་སྒྲ་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་རྩོད་པར་བྱེད་ལ། བདེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་འདི་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་དང་རྫས་ཀྱི་སྒྲའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ལུགས་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར། གཞན་དག་དོན་
གྱིས་སྟོང་པའི་སྒྲས། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་རྗོད་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིས་སློབ་དཔོན་གྱིས་རང་གི་གཞུང་ལ་གྲགས་པའི་རྟོགས་པ་ཕྱིས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་ཅེ་ན། རིགས་སོགས་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་
གསལ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་བསྟན་པའི་དོན་དུ། མཚན་ཉིད་མཛད་པས་འདི་བརྗོད་ཀྱི་རྟོགས་པ་གཞན་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
སངས་རྒྱས་པའོ། །དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་གཞན་སེལ་བ་ཙམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པ་ནི་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། 
གཞན་དག་གིས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་འགྲོ་བའི་ཐ་སྙད་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཡང་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་དང་ཡོན་ཏན་རྫས་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པ་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ན་ཡང་
མི་སྦྱོར་བ་ཉིད་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་དངོས་པོ་མིང་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་གཟུང་སྟེ། གཞན་དུ་ན་རང་དབང་དུ་དངོས་པོ་དུ་མ་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འགྲོ་བ་ལྐུགས་པ་ཉིད་དུ་

192-1-5b

འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབྱིག་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་མཐོང་བ་ན་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་མིང་གི་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་དེ་སྲིད་དུ་དབྱིག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་མི་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བ་ལང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པའི་སྒྲ་དག་ལ་རིགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དོན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པའི་ཚིག་འདི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པའི་བྱ་བ་ནི་སྒྲའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་རྟོགས་པ་གྲུབ་པ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་མཚན་ཉིད་མཛད་པའི་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་རྟོག་པ་རྣམས་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་བཤད་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བླང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་སྟོན་པའོ། །རིགས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་མི་སྦྱོར་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པ། མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་བརྗོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་ཡུལ་སྟོན་པ་ན། བླང་བྱ་དང་དོར་བྱའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །འོ་ན་རིགས་པའི་སྒོའི་གཞུང་ཇི་ལྟར་དྲང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཤེས་པ་གང་ཞིག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་ཁྱད་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཐ་མི་དད་པ་ཉེ་བར་བརྟགས་པས་རྟོགས་པ་མེད་པ་དབང་པོ་དང་། དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་པའི་སྒོའི་གཞུང་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ནི་
རིགས་ལ་སོགས་པའོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མིང་ངོ་། །དེ་དག་གིས་ཐ་མི་དད་པར་ཉེ་བར་བརྟགས་པ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་དང་མིང་དག་གོ། །ཐ་མི་དད་པར་ཉེ་བར་བརྟགས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། གང་ལ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ་འདིའི་བ་ལང་ཉིད་འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང་རྟོག་པར་
འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཏེ་འདིར་རྟོག་པ་ཤེས་པའི་ཞེས་མ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་རྙེད་ཅེ་ན། ཤེས་པ་ཞེས་བྱར་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་

192-1-6a

དུ་བསྟན་པ་ན། རྟོག་པ་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་གང་ཞིག་མིང་ལ་སོགས་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དང་བཏགས་པའི་སྒོ་ནས་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་
ནི་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཤུགས་ཀྱིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཅན་གྱིས་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མངོན་སུམ་ལས་བཟློག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་དང་གཞན་གྱི་གཞུང་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་
གཞུང་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡང་ན་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི། །ཐ་དད་ཁྱད་པར་དེ་ལྡོག་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཐ་མི་དད་པ་བཏགས་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གལ་ཏེ་
མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཅན་གྱི་རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནམ། གང་གིས་དེའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དེ་འགེགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པ་རྗོད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གཞན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་
ན། དེ་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་ཅེས་རྟོག་པ་དང་། བྲལ་བའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་བྷ་ཏྲེ་དང་བྷ་ར་བྷྭ་ཛ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཀླན་ཀ་བྱེད་དོ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གང་ཚེ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་རྟོག་པ་འདི་མེད་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིས་མཚན་ཉིད་མཛད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་འགེགས་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་གང་ལ་མེད་པ་
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་གྱི། བརྟེན་པ་འགེགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དང་པོར་ཀླན་ཀ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཡང་ཀླན་ཀ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྟོག་པ་མེད་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །གལ་

192-1-6b

ཏེ་ཡང་རྟོག་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་རབ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ངོར་བྱས་ནས་སྒྲས་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་འདི་སྙམ་དུ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ནི་བླ་
སྟེ་ཤེས་པ་ཅི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཞན་ལ་སྤངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་འདི་ཉིད་མདུན་ན་
གནས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་དོན་དེ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་འགགས་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་མིང་དང་
སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། གཅིག་ལ་བརྗོད་པས་གཉིས་དང་འདྲེས་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་འགག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་མིང་ནི་དེ་མིང་ངོ་། །དེ་སྦྱོར་བ་ན་བསྲེ་བ་སྟེ་དེར་འགྱུར་བ་ནི་ཐོབ་པ་སྟེ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་སྙམ་དུ་
རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ཉིད་དེའི་ཚེ་དོན་དེ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱེད་སྙམ་ན། དེའི་མིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་དམ་བཅས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་དང་ཁས་བླངས་པ་
དང་འགལ་བར་བཤད་དོ། །གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །རྣམ་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་རེས་འགའ་ཕ་རོལ་པོ་སྨྲ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། རྣམ་
པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་ཅིག་ཅར་རིགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མགལ་མེ་བཞིན་དུ་མགྱོགས་པར་འབྱུང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མགལ་མེ་ལྟ་བུའི་མགལ་མེ་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན་མགལ་མེ་ལ་མྱུར་དུ་

192-1-7a

བསྐོར་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་རྣམས་མགྱོགས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་རློམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་མགལ་མེའི་སྒྲས་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཡུལ་ཉེ་བར་
བཏགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་བརྗོད་ལ་གཞན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདིར་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྐབས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བློ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་འགྲུབ་པའི་སྐབས་
ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡིད་གཞན་དུ་སོང་བ་ལ་ཡང་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཉམས་སུ་མོང་བའི་དུས་ན་དེའི་མིང་དང་བསྲེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དམིགས་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་མ་དམིགས་པས་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་སྐྱོན་ཅུང་ཟད་མ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཉེས་པར་རིམ་གྱིས་རིག་
པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ལ་གནོད་པ་མེད་དོ། །ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་རློམ་པ་འདི་ཡང་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རློམ་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
དེ་ནི་རློམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་དེའི་རློམ་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་པར་རྣམ་པར་གཞག་ལ་གང་གིས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་འདི་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་བར་མེད་པར་
གསལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་སྟེ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་དོན་རིག་པ་བར་མེད་པ་སྟེ། ཡུལ་གཞན་ལ་ཡེངས་པའི་སེམས་དང་དུས་མཚུངས་པར་གསལ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་ལ་དེ་ཉིད་སྣང་བའི་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་རྗོད་པའི་ཕྱིར་ག་ལས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་འཁྲུལ་པ་
ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། སླར་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གར་མཁན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་རེ་རེ་བློ་ལྔས་བར་དུ་བཅད་པ་ན་ཡང་གར་མཁན་ལ་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་

192-1-7b

སྐབས་ན་བར་མ་ཆོད་པ་ཉིད་དུ་སྣང་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ནའི་ཚེ་གར་མཁན་མཐོང་བ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་གླུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་དང་། ག་པུར་ལ་སོགས་པའི་རོ་མྱང་བ་དང་སྣ་བུག་ཏུ་ཆུད་པའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་དྲི་སྣོམ་པ་དང་རླུང་ཡབ་ལ་སོགས་པའི་རེག་བྱ་ལ་རེག་པ་དང་། གོས་དང་
རྒྱན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མང་པོ་དག་གིས་བར་དུ་ཆོད་ན་ཡང་མགྱོགས་པར་འབྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བློ་རྣམས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ལྕུག་མ་དང་ཏ་ལ་དང་མཚོ་དང་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་པ་རེ་རེས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་
ཐོས་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་འཇུག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མཚོ་དང་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ན་ཐོས་པ་ཐ་དད་པའི་རྟོག་པ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་བར་མ་ཆོད་
པའི་རྣམ་པ་དུ་མའི་རྟེན་སེམས་པའི་ངོ་བོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་འབའ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ན་མགྱོགས་པར་འཇུག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རིམ་གྱིས་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བློ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་དུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་མགྱོགས་པར་འཇུག་པ་ཡོད་པས་དོན་འགའ་ཡང་རིམ་པ་དང་ལྡན་
པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་བློ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གར་མཁན་ལ་ལྟ་བའི་གནས་སྐབས་ན་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་མགལ་མེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་འདི་ནི་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མགལ་མེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ནི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བར་སྦྱོར་བ་སྐྱེ་བའི་ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཅིག་ཅར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་པ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གཅིག་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་དྲན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་ཀྱི་དབང་པོའི་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་ཉེ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བས་འདས་པའི་དོན་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་འདི་ཡུལ་གང་ཡིན་

192-1-8a

པ་དེ་ནི་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་གསལ་བར་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་བློ་རྟོགས་པ་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི། ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་པོ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་
རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་ལང་དུ་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པའི་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་རྟ་ངང་པ་ལ་བ་ལང་ཉིད་བཞིན་ནོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་
ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་ཁྲ་བོ་དང་ཁུ་ཡུ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་རྣམ་པར་འཇོག་ན་ཡང་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་
འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ངང་པ་ནི་རྟ་དཀར་པོའོ། །རིགས་ལ་སོགས་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །རིགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཡོད་ཀྱང་བླ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་དུ་ནི་མ་བཅད་ཕྱིར། །
ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཞེས་ཁོང་ནས་དྲང་ངོ་། །གལ་ཏེ་རིགས་ཐ་དད་དུ་མ་བཅད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་སྙད་དུ་མ་བཅད་ནའོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་ཁྱད་པར་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་མོད། སྒྲའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྒྲའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

192-1-8b

སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ་སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ན་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། བརྡ་མ་བྱས་པའི་དོན་ལ་སྒྲས་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡང་མ་
ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་སྦྱར་བ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་འོ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཉིད་
ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་མེད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་ལྡོག་པ་ཡིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་སྟེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལས་དེ་ཡང་སྟེ་མངོན་སུམ་གྱིས་
ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་ཚེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་ཅེ་ན། ཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་བསྐལ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ལ་རྟེན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་ཚད་མ་གཞན་ཡང་འཆད་དེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་བརྡ་མི་ནུས་པ་ནི་བརྡ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་འདྲི་ན་རྒྱུ་བཤད་པ། གཞན་ལ་བརྟེན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་ལ་བརྟེན་མིན་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་མི་གནས་པ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བརྡ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྒྲར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བརྡ་འདི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཡིན་ན་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་པ་ན་ཡང་
བརྗོད་པ་བླངས་ནས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་དུས་དང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་འཛིན་པའི་དུས་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་མ་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་ཡུལ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་གང་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་

192-1-9a

བདག་ཉིད་ལ་བརྡ་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྗོད་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཅན་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་ལ་བརྡ་མ་བཟུང་བ་དེ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་ལ་
མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་བརྡ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཅེར་བུ་པ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་དང་པོ་མ་
གྲུབ་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་གའི་ངོ་བོར་བརྗོད་ལ། སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཁྱབ་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ནི་དཔེར་ན་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་མ་ཆད་པ་ནི་དཔེར་ན་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་
སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མ་ཆད་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ལྟ་བ་ཙམ་གྱི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ལ། གཅིག་ཤོས་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་དག་གི་ལུགས་ཡིན་ནོ། །གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་ནི་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་གསལ་བ་རང་གི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ལ། སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་སུམ་དུ་བརྗོད་དོ། །འདིར་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ལ་སོགས་པས་མངོན་པར་འདོད་པའི་ལྟ་བ་ཙམ་གྱིས་མངོན་སུམ་དགག་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དོན་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་ལ་དབང་པོའི་མདུན་ན་གནས་པའི་དོན་ཙམ་པོ་དེ་ཅི་རང་གི་ངོ་བོས་དོན་གཞན་མེད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་འཛིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དྲི་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། འདིར་བརྗོད་པ། གལ་ཏེ་དོན་གཞན་རྣམ་གཅོད་པའི། །ངོ་བོས་འཛིན་པ་མ་
ཡིན་ན། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གཅད་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ལ་གནས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་དེ་གལ་ཏེ་འཛིན་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་དོན་ཙམ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ལས་དོན་ཙམ་

192-1-9b

གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་གཞན་མི་སྲིད་པར་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་འམ། ཅི་སྟེ་དེ་ཡང་མི་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར། མི་འཛིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་བརྗོད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་གྱིས་བསྟན་
པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བུམ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པའི་བུམ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོས་གལ་ཏེ་བུམ་པ་དེ་མི་འཛིན་ན། དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པའམ། དངུལ་དང་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་
མ་བྱས་པའི་བུམ་པ་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པར་འགྱུར་བའམ། ཅི་སྟེ་བུམ་པ་ཙམ་ཡང་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་འདོད་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མི་འཛིན་པར་འགྱུར་བས་བུམ་པ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་གྲང་། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་མ་བཟུང་བའི་དཔེ་དོན་འདི་ལ་ཡང་དོན་ཙམ་འཛིན་པའམ་
མི་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་དང་པོ་ཡིན་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཟུང་བར་བྱ་བ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་གཞན་ལ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ངོ་བོས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དོན་འཛིན་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་
དུ་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཤིང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དོན་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་
མངོན་པར་འདོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་འཛིན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྤྱི་ཡིས་རེག་པ་མ་ཡིན་པའི། །ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་བརྗོད་པ་དོན་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་བརྗོད་དེ། 
གང་ཞིག་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་གལ་ཏེ་སྤྱི་དེ་ཡོད་ན་ཡང་འཛིན་པའི་དུས་སུ་དེ་ལ་མི་རེག་གོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འཛིན་ཚེ་དེ་མ་རེག །དངོས་པོར་མེད་ཕྱིར་གཟུང་བྱའམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་

192-1-10a

ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པའི་དུས་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པས་མི་རེག་གི་ཁྱད་པར་ཙམ་ཉིད་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ། ཁྱད་པར་ཙམ་འཛིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་གཟུང་
བར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་ཞིང་ཡང་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚད་མས་གནོད་པ་ཁས་ལེན་པ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་འདི་གཟུ་ལུམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་
སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པ་བཤད་པ། ཁྱད་པར་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབྱིག་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པར་དེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་
ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་བུམ་པའོ་སྙམ་པ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རིགས་མཐུན་
རིགས་མ་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདིར་གལ་ཏེ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་
གིས་དེ་དང་འབྲེལ་པ་གཟུང་བ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་ན། རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལས་ལྡོག་པའི་དོན་ཙམ་འཛིན་པས་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་
འཛིན་པར་འདོད་པ་དེ་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་འདི་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་དང་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པ་ནི་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ལ། 

192-1-10b

དེ་ཡང་ལོག་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་ནས་དེ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་ན་འོ་ན་འཛིན་པ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། 
འདིར་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདིའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་རྣམ་པས་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། གཞན་གྱི་རྣམ་པས་འཇུག་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་
དོགས་པ་བསུ་ནས། དེ་ནི་ཐ་དད་ཅེས་སྒྲ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་ཅེས་བརྗོད་ཅེ་ན། རང་བཞིན་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་ལས་གཞན་པ་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་གཟུང་བ་ན་ཐུན་
མོང་མ་ཡིན་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཕྱིས་ཐ་དད་པར་ངེས་པའི་སྒྲའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཐ་དད་པ་ཞེས་མིང་སྦྱོར་བ་མ་བཟུང་བ་ན་མི་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་ནམ་
དེ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དོགས་པའི་དབང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ན། ཁྱད་པར་དོན་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། 
དེའི་ཚེ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་སྤྱི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྱིའི་ངོ་བོ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ངོ་བོ་དང་། རྣམ་པར་མ་བཅད་པའི་ངོ་བོའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་
རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་འདོད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་ནི་སྤྱི་ལའོ། །འདི་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་འདི་དང་མཚུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཅི་དེ་ཁྱད་པར་ཉིད་ལས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ལྡོག་པའི་

192-1-11a

ཕྱིར་རྟོགས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེས་མི་ལྡོག་ན་ནི་སྤྱི་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྤྱི་འདི་ཁྱད་པར་ལས་ལྡོག་པར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་འགྱུར་བ་ཡང་
མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཕྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པར་གྲག་གོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །
གང་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་ཅན་བཟུང་བ་ན་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་ཁྱད་པར་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པར་གཟུང་བའི་ཐ་དད་པ་ཉིད་སྤྱི་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་ངེས་པའི་རང་
གི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་སྤྱིའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་གིས་ཏེ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ཁྱད་པར་དེ་ལས་སྤྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ག་ལས་ཡིན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་མ་འཆོལ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། 
མི་འདྲ་བ་དང་མཚུངས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཉིད་འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བརྗོད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཐ་སྙད་དག་ཡུལ་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་
འདྲ་དང་མི་འདྲ་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་འདྲེས་པའོ། །སྤྱི་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྤྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཙམ་
ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་ཡང་སྤྱི་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་ཡང་ཕན་ཚུན་རང་གི་ངོ་བོས་དབེན་པས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འཆོལ་བར་གནས་ཞེས་བྱ་བ་མ་འདྲེས་པར་གྱུར་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་རང་བཞིན་

192-1-11b

དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཀྱི། རྣམ་པ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ནི་ཁྱད་པར་མ་ལུས་པ་ལས་ལྟོས་པ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་འདི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགལ་བ་མེད་དོ་
ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདིར་མ་འཆོལ་བར་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པར་ཡང་མ་ཡིན་ལ་དབྱེར་མེད་པར་ཡང་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གཅིག་དགག་པ་
རང་བཞིན་གཞན་སྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པ་གཟུང་བ་དང་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་བདག་ཉིད་མ་གཏོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པ་དག་
ལས་ཁྱད་པར་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་དེ་ཡང་སྤྱི་འཛིན་པའི་ཤེས་པས་མ་རེག་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པ་དག་ངེས་པར་འཛིན་པར་འགྱུར། མ་བཟུང་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་མི་འཛིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ངོ་བོས་
རེག་ན་སྟེ། ཐ་དད་པའི་ངོ་བོས་རེག་ན་བཟུང་ན་གཟུང་བ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་བཟུང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་ཡང་བཟུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་འདི་དག་ལ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་སྤྱིའི་ཁྱད་
པར་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་ལས། དེ་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གཟུང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་
པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་ཉེ་བར་རྗོད་བྱེད་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་སྤྱི་དེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་འདྲ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པར་བརྟག་པ་དེ་འདྲ་བ་དེ་ཡང་སྤྱི་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་

192-1-12a

མཚུངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཞེས་དེ་སྤྱི་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་བརྗོད་
པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཤིང་། དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྤྱིའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལས་མཚུངས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་
སྟོང་པ་སྤྱིའི་ལྡོག་མཚམས་སུ་བྱས་ནས་མཚུངས་པ་འམ། ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་འདི་ལྡོག་མཚམས་སུ་བྱས་ནས་མཚུངས་པའམ། ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེས་ན་དེ་ཡང་ལྡོག་མཚམས་དང་མཚུངས་པ་དང་མི་འདྲ་བར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་
ལྡོག་མཚམས་དེ་དེས་མཚུངས་པའམ་མི་འདྲ་བར་སྣང་བར་མ་གྱུར་ན། ཅིག་ཤོས་ལྡོག་མཚམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མཚུངས་པའམ་མི་འདྲ་བར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་ཉིད་དངོས་པོ་གཞན་མ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་དག་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ཞེས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་ཐམས་ཅད་ཞེ་ལ་བཞག་ནས། །དངོས་པོས་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་དངོས་པོ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་
གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྤྱི་དེ་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་
ཡིན་ལ། སྤྱི་ནི་འདི་ལྟར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པར་གསལ་རབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་མེད་པ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ཞུགས་ལ་མེད་པ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྤྱི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་མེད་པ་ཞེས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-12b

སོགས་པ་དེ་ལ། དེས་རང་གིས་སྨྲས་པའི་དོན་རྣམ་པར་མ་དཔྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཉིད་དངོས་པོ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ན། དེ་དངོས་པོ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ལྡོག་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རྨོངས་པའི་རྣམ་རོལ་པ་ཡིན་པས་ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཆོག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོར་ཡོད་པའི་ལྟ་བ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལུགས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གང་ཞིག་གང་གི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་
གྱི་དོན་འཛིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་སྟེ། ལྟ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་མངོན་སུམ་གཞན་ལ་སྤྱི་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ནས་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་གྲུབ་
པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་གཞན་དག་སེམས་སོ། །བྱིས་དང་ལྐུགས་སོགས་བློ་འདྲ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པའི་ཤེས་པ་དང་འདྲ་ཞིང་ལྐུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་འདྲའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །འདྲ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཁྱད་པར་དང་
བྲལ་བ་ཙམ་དུའོ། །དག་པའི་དངོས་པོ་ཡང་སྤྱི་གཉིས་ཀྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་ནི་ཉི་ཚེ་བའི་སྤྱི་སྟེ་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་ཆེན་པོ་སྟེ། དངོས་པོ་ཉིད་ལ་
སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་གཞིར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དག་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཚིགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་དུས་ཕྱིས་སོ། །

192-1-13a

བློ་གང་གིས་དངོས་པོ་ངེས་པའི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་། རིགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་བསྟན་ཏེ། འདིས་ནི་མ་རྟོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པ་པོ་
ཉིད་དང་། གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པར་རོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རྗེས་འབྲངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་སོ། །ཇི་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །
འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་དང་པོར་དབང་པོའི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་ན་འོ་ན་དེ་དུས་ཕྱིས་ཀྱང་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྣང་བ་ནས་ནི་ཁྱིམ་ཕུགས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བ་ལས་ཏེ། ཞུགས་པའི་མོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དབང་པོ་ཡིས། མ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཀྱང་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་དྲི་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དཔེ་བསྒྲུབས་ནས་དཔེའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་ཕུགས་སུ་སྣང་བ་ཙམ་རྟོགས་ན་ཕྱིས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔར་རང་གི་ངོ་བོས་ཤེས་ནས་ཕྱིས་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བྱིས་མངོན་སུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་གལ་ཏེ་ལྟ་བའི་ཤེས་
པ་ལས་ཕྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཇི་སྙེད་རྟོགས་པ་དེ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གལ་ཏེ་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་འགའ་ཞིག་གིས་བལྟས་ནས་ཕྱིས་མིག་བཙུམས་ཏེ་རིག་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་འདི་སྔ་ན་མེད་པའི་རྟོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་
འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གིས་བལྟས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བལྟས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་ཤེས་ནས་སོ། །མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཙུམ་བྱ་དང་རིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཙུམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འབྲེལ་པའི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་

192-1-13b

དབང་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་སྒོ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཀུ་མཱ་ལ་རི་ལ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །དེ་ལྟར་རྣམ་རྟོག་ལམ་དུ་མཚུངས་ན་ཡང་། །གང་དུ་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་རྗེས་སུ་འབྲང་། །དེ་ནི་མངོན་སུམ་དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ན། །འདི་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་ཀྱང་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་
བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འཛིན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་གི་སྒྲས་ནི་ཁས་ལེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་རིགས་ལ་སོགས་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གོ
བར་ག་ལ་འགྱུར། ཡོད་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བཟུང་བ་ན་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ལས་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རིགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་གི་མཚན་
ཉིད་ལས་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བལྟ་བའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། འདི་ནི་ཐལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་གཞན་སེལ་བར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ།།      །།མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་མ་
ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་རིགས་ཙམ་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རིགས་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གཞན་གྱིས་འདི་འདོད་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཅི་ལྟར་མི་འདོད་ཅེ་ན། ཇི་སྐད་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཡང་ཁས་ལེན་པའི་

192-1-14a

ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་ཀྱི་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ལ་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་བློ་ཐ་དད་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའམ། གཅིག་དང་དུ་
མ་ཉིད་འདོད་མིན། །ངོ་བོ་ཡོད་སོགས་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་སྨྲས་པ། རིག་འདི་གསལ་བ་དག་ལས་འདི། །གཞན་ཉིད་དུ་ནི་གནས་པ་མིན། །ཞེས་སོ། །གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཉིད་དོ། །རང་དང་རྗེས་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉེ་
བར་བསྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཁྱད་པར་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། གང་གིས་རང་བློས་ཁྱད་པར་ཅན། །སྒྱུར་བྱེད་དེ་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ། ཤེས་པ་ཕྱི་མ་རྣམས་
ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་ག་ཡང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཙམ་འབའ་ཞིག་ཡུལ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་བོ་སྙམ་ན། ཤེས་པ་གཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་གཅིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དག་གིས་རིགས་པར་བྱེད་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་དེ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་སྔ་མ་སྟེ་སྔར་བཤད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིགས་པ་དེ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་དངོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལའོ། །ཕྱི་
མའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་རིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རེ་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་རྣམས་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བར་བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་
ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཏུ་གཞན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་གསལ་བ་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་སོགས་གསལ་བ་དག་ལས་ནི། །གཞན་ཉིད་དུ་ནི་

192-1-14b

གནས་པ་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་རིགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དྲན་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་བཟུང་ཟིན་པའི་དོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ངེས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་
གང་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། །དྲན་པ་བཞིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་གལ་ཏེ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཡུལ་རྣམ་པར་དཔྱད་
པས་བཟུང་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཅི་ཞིག་ལྟ་བ་བཟུང་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དང་པོར་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་འདྲེས་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་ཀྱི། ངེས་པའི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ནི་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་ཟིན་པའི་སྒྲ་
ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ངེས་པ་ན་ཚད་མར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངེས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཁྱེད་ཅག་དང་
ཡང་རྩོད་པ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། ངེས་པ་དང་ནི་སྒྲོ་འདོགས་ཡིད། །ནོད་བྱ་གནོད་བྱེ་དངོ་བོའི་ཕྱིར། །འདི་ནི་སྒྲོ་འདོགས་དབེན་པ་ལ། །འཇུག་ཅེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲོ་འདོགས་པ་
ཞུགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཡུལ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ཡང་ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བའི་བ་ལང་དཀར་པོ་འགྲོ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་

192-1-15a

རྟོག་པ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞུགས་པ་བཟློག་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མ་སྐྱེས་ཤེ་ན། མངོན་སུམ་གྱི་ནི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པར་མ་རིག་པ་སྐྱེ་བ་མེད་
པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་དམིགས་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་རིགས་འདི་ཐམས་ཅད་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་ལ། ད་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་མངོན་
སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་དག་ལས་རེས་འགའ་ཐ་དད་པའམ། ཐ་མི་དད་པའམ། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་
གཅིག་ཡིན། རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་འགྲོ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དུ་མ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ནི་སྤྱིར་བརྗོད་ལ། གང་གིས་དེ་དག་ཉིད་སྤྱིར་འགྱུར་བ་བསལ་བ་འདི་དག་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་
ན་ཡང་སྣ་ཚོགས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྟེན་ནི་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་ལས་ཐ་དད་པར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བ་ལས་སོ། །མི་སྣང་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་
པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གསལ་བ་རྣམས་ནི་རྗེས་མི་འགྲོ། །རྗེས་འགྲོ་གཞན་ནི་སྣང་བ་མེད། །ཤེས་དང་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དང་གཞན་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་
གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ནི་གཅིག་དགག་པ་ནི་གཞན་སྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དང་གཞན་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། གང་ཡང་རུང་བའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་གང་ཡང་རུང་བ་ཡོངས་སུ་

192-1-15b

གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད། འདི་ལྟར་འདི་ནི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་ངེས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཐོབ་པ་དང་སྤངས་པའི་དོན་དུ་
འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་སུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཆོས་ཅན་ནམ། ཆོས་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་དགོས་ལ་དེ་ཡང་མ་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་
གྱིས་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་
ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་རྟག་ལས་རྟོག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དམ་བཅས་པ་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་རྩོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་དག་སྐྱེད་ནུས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་
ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་རིགས་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ངེས་པའི་ངོ་བོར་རྣམ་
པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་འདི་ནི་མེ་ཡིན་གྱི་ཤིང་མྱ་ངན་མེད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཁ་འབུས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་རྣམ་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་
པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཀྱང་བརྒྱུད་ནས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། སྣང་བ་དང་རྣམ་པར་བརྟག་པ་དག་གཅིག་ཏུ་ཞེན་ནས་འཇུག་པས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་

192-1-16a

པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གསུམ་པ་མེད་པར་སྟོན་པའི་ཡང་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་གང་ལ་འཇུག་པ་མེད་དེ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ལ་འདིར་དེ་ལས་གཞན་མི་དམིགས་པར་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམ་པར་གཅོད་ལ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྣང་བ་དང་དེ་ལས་
གཞན་པ་ཕུང་པོ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་བཟུང་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་
འདི་ནི་མེད་དེ། མངོན་སུམ་སྐྱེས་ན་ཡང་ཆ་གང་ལ་ཞེན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆ་དེ་ཉིད་ལས་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བར་གཟུང་བར་བྱེད་ཀྱི། གང་དུ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དབང་གིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེན་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་གཟུང་ན་
ཡང་མ་བཟུང་བ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཞུགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། མངོན་སུམ་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཞུགས་པ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རྒྱུ་ཅིའི་
ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྐྱེས་པ་ན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་དྲན་པའི་ངེས་པ་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞེས་ཏེ། ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་གོམས་པ་དང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དག་གཡེར་
བག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པ་དང་འདོན་པར་བྱེད་པར་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་ཕ་འོང་བ་མཐོང་ནས་བདག་གི་ཕ་འོང་ངོ་སྙམ་དུ་ངེས་ཀྱི་མཁན་པོའོ་སྙམ་དུ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་དངོས་པོ་རྣམ་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པའི་སྒོ་
ནས་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཉིད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང་གང་ཡིན་པའི་ཚད་མ་དེ་སྟོན་པ་ནི། རྟོག་མེད་རྟོག་པ་སྐྱེད་ནུས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་

192-1-16b

དང་རེག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདིའི་དཔེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་
བ་འདི་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་དོ། །གཏན་ཚིགས་གཉི་ག་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་ལྡོག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགལ་བ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
གཏན་ཚིགས་དག་གོ། །ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་
ཉིད་གསལ་རབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་བློ་རྣམས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བར་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་དང་སྒྲ་
ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་ངོ་བོས་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་མེ་དང་དུ་བ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལའོ། །ཇི་ལྟར་མེ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཅན་གྱི་བློ་དང་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟགས་ཀྱི་བློ་ཡུལ་འདོད་པ་ཡིན་ཡང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ནས། མ་འཁྲུལ་པ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་རྣམ་པ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་

192-1-17a

ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ལུགས་ཀྱི་དམིགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལ་ལུགས་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་པར་འདོད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱང་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་ནུས་པའི་དོན་ཐོབ་པར་ནུས་
པ་ཡིན་གྱི། ཐོབ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གེགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མ་འཁྲུལ་པ་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་མོད། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྨོས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ཡིད་ཀྱིར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དོན་དུ་མ་འཁྲུལ་པ་སྨོས་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་བསམ་པའོ། །འོན་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་འཁྲུལ་པ་སྨོས་པར་བྱ་དགོས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདིར་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཁོ་ནའི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རྩོམ་པར་
བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྨི་ལམ་གྱི་མཐར་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་ཀྱི། མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་མ་འཁྲུལ་པ་སྨོས་པ་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་
ནོ། །འདི་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དབང་པོའི་འཁྲུལ་པ་ཡང་སྲིད་དེ། དེས་ན་འདི་དག་གི་ཕྱོགས་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལ་དབང་པོར་འགྱུར་ན་ཡང་གནོད་པའི་མཚན་
ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཉམས་པའི་མཚན་ཉིད་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་པོའི་བློ་བཞིན་དུ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་འདི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་བཞིན་དུ་དབང་པོའི་བློས་བསླད་པ་མ་
ལོག་པར་ཡང་རྒྱུ་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྲུལ་ལ་སོགས་པ་འཁྲུལ་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །གསལ་བར་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གཞན་ཡིན་ཏེ། རྣམ་རྟོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལ། །དོན་གསལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་

192-1-17b

པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་སྐྱོན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དངོས་སུ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པོ། །གཞན་ལ་འཁྲུལ་པ་དབང་པོ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། 
དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྤྱིར་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དྲན་པའི་བློ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དེ་འགྱུར་ན་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ་ཡང་དངོས་སུ་མ་གྲུབ་ལ་
བརྒྱུད་ནས་ལེན་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་བོང་བུ་དང་རྟ་ལས་སྐྱེས་པའི་དྲེའུ་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བར་ཆོད་ན་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཕྱིས་བོང་བུའི་ངོ་བོའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེ་བར་
མ་གྲུབ་པོ། །ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལས་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་དངོས་པོའི་སྤྱིའི་བློ་དག་གིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་རིགས་པས་སྤྱི་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལས་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྱི་ཡང་རུང་སྟེ། སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་
པར་རྟོག་པ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལས་སྤྱིའི་བློ་འདི་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདིས་ལྡོག་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ཡང་འདི་ཡང་ལན་མ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལ་ཡང་རིག་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་
པ་ལས་འདི་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདིས་ལྡོག་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ཡོད་པ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྤྱིའི་བློ་དག་དང་མཚུངས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོས་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
ཡོད་པ་ན་ཡོད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་འཁྲུལ་པ་ཟླ་བ་གཅིག་གིས་ཤེས་པས་བར་དུ་བཅད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བར་དུ་གཅོད་པ་དེ་དམིགས་སུ་རུང་བ་ལས་མ་

192-1-18a

དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །བར་ཆད་མེད་པ་ནི་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་འགྱུར་བ་ན་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དྲེའུ་ལ་སོགས་པ་དག་
གིས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་བར་ཆོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་སྤྱིའི་བློ་རྣམས་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་འདོད་པས་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རྟོག་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་ནི་འདོད་པས་ལྡོག་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །
ཅི་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་མིག་བཙུམས་པ་ནི་འདོད་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཡང་འདོད་པས་མིག་བཙུམས་པ་ན་འདོད་པའི་དབང་གིས་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་ལོག་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་མིག་
བཙུམས་པ་ན་ནི་འདོད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་ལ། དེ་ལས་མིག་ལོག་པ་ན་དེའི་ཤེས་པ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་ནི་དངོས་སུ་འདོད་པའི་དབང་གིས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མིག་ཕྱེ་བ་ནས་བལྟ་བར་མི་འདོད་ན་ཡང་
དོན་མཐོང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་པས་དངོས་སུ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ཉིད་མ་འཁྲུལ་པ་སྨོས་པར་མི་འདོད་པ་དེ། དུང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་
རྟགས་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ལ། མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་མཚན་ཉིད་དུ་མ་འཁྲུལ་པས་སྨོས་པ་མ་མཛད་དོ། །འཁྲུལ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང་། །རྗེས་དཔག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མངོན་སུམ་
ལྟར་སྣང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མི་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་སློབ་དཔོན་མཚན་ཉིད་དུ་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་རིབ་བཅས་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་རིབ་ཀྱི་སྒྲ་འདི་ནི་མི་ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རབ་རིབ་འཇོམས། །ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །

192-1-18b

རབ་རིབ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རབ་རིབ་ཅན་ཏེ་བསླུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཚད་མར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་སླུ་བའམ་ཞེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིན། དེ་ལ་འདིར་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
དུ་མི་སླུ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སེར་པོར་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུར་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་སླུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སེར་པོ་ཉིད་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ངོ་བོའི་དོན་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ལ། མ་ཞེན་པའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་
ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཞེན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་ཞེན་པའི་ཁ་དོག་མ་ཐོབ་ཀྱང་དབྱིབས་ནི་ཐོབ་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་ལས་ནི་ཐ་དད་
པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀླགས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་རང་སྣང་བ་དེའི་ངོ་བོའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དང་དཀར་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་དེའི་ངོ་བོའི་ཡུལ་དེ་གཞལ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པ་
ལ་མི་སླུ་བ་ནི་སྔར་གྱི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཚད་མ་གཞན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །དུང་སེར་པོར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་དུང་དཀར་པོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་དཀར་པོས་དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་
རྒྱུ་ལས་མི་སླུ་བ་གང་ཞིག་ཀུན་ནས་བསླངས་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་རིག་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡ་མི་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་གལ་ཏེ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རིགས་པ་མ་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་

192-1-19a

ན་ཡང་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་བརྡ་མི་ནུས་པའི་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དེ་ལ་ཡང་མཚུངས་པའམ་ཡང་ན་འདི་ལ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཡིད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ལུང་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཡིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་བྱས་ལ། 
ཚད་མས་གནོད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་རིག་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱེ་བྲག་པའི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་
མ་ཟད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ནི་བདག་ཅག་ལ་འདུན་པའི་ཤེས་པ་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། ཕྱི་རོལ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགེགས་པར་བྱེད
དོ། །འདི་ནི་དམ་བཅའ་བ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བར་བཤད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྤྱིའི་དངོས་པོ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེའི་ཚེ་གང་གིས་ན་དོན་གཅིག་ལ་སྟོན་པའི་ཤེས་པས་རིག་པར་བྱ་བར་འགྱུར། རེ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་ལ་དམིགས་
པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དམིགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་དུ་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དུས་ན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ཏེ། ཤེས་པ་རྣམས་ནི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་རིམ་གྱིས་ཁས་བླངས་ཀྱི་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
མགྱོགས་པར་འཇུག་པས་ཅིག་ཅར་འཁྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྔར་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་ན་དགའ་བ་དང་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་གསལ་བར་སྣང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པས་རིག་པར་བྱ་བ་

192-1-19b

ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རྟོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལ། །དོན་གསལ་སྣང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་ཡུལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་པ་ཡུལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་ཤེས་པས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གཞན་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཆད་པར་སྣང་བར་འགྱུར་ན། སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཆད་པར་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་
འཛིན་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་རེག་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་གྲུབ་སྟེ། སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་རང་
བཞིན་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །ཐ་དད་པར་མ་གྲུབ་པས་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སིམ་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སོགས་པའི་སྒྲས་བཏང་སྙོམས་གཟུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་
དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་ཁས་མི་ལེན་གྱི་འོན་ཀྱང་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ན་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་དུ་དཀར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུད་ཐ་དད་
དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་མཚུངས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཁས་མི་ལེན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒྱུད་གཞན་འཛིན་པ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ཐལ་བར་
འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་རིག་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་རྒྱུད་གཞན་ལ་

192-1-20a

འཇུག་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་འོ་ན་གང་དག་གི་ལྟར་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་མ་གྲུབ་པ་དཔྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་ལྟར་ན་དོན་དམ་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ན་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་པོ་དང་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བྱེད་བདག་པོ་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་
ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གལ་ཏེ་བརྡ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་དེ། གལ་ཏེ་བརྡ་གཞན་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་ཡིན་ན
ཡང་འགའ་ཞིག་གིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྡ་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ལ་ཤེས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱེད་ཅག་ལ་ཤེས་པ་ཡང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་གསལ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་
མི་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་འདི་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་ལ། གཏན་ཚིགས་ཀྱང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འཆད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྲུབ་པར་རོ། །ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་
བསལ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་གཞལ་བྱ་ལ་ཡུལ་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། འདྲ་བ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །རང་རིག་པ་ལ་ཡང་འདི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ལ་རང་རིག་པ་
ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། རུང་བ་ཉིད་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ཉེ་བར་བླངས་ནས་གང་གིས་དེའི་བདག་ཉིད་རིག་པར་བྱེད་ཀྱི། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདྲ་བའི་རུང་བ་ཉིད་ནི་ཤེས་པ་ཁོ་ནའི་ཡིན་ནོ། །རྒྱུར་གྱུར་པའི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་བདག་

192-1-20b

ཉིད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རང་རིག་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་། དེ་ལའང་ཉམས་མྱོང་བདག་ཉིད་ཕྱིར། །རང་བདག་རིག་པ་དེ་རུང་ཉིད། །དེ་ཕྱིར་རུང་ཉིད་དེ་ཚད་བདག །གཞལ་བྱ་རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་སེང་ལྡེང་བཅད་གྱུར་ན། །ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུ་མཱ་ལ་རི་ལའི་ཀླན་ཀའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་པས་གལ་ཏེ་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཐ་དད་པས་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཡུལ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། གཅོད་པར་བྱེད་པའི་སྟ་རེ་སེང་ལྡེང་ལ་བབ་པ་ན། པ་ལ་ཤ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཡུལ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདིར་ཀུ་མཱ་ལ་རི་ལས། གང་ཞིག་ཡུལ་གཅིག་འདོད་པ་ན། །ཚད་མ་འབྲས་བུ་
ཉིད་སྨྲ་བ། །དེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་དག །ཐ་དད་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་གནོད། །ཇི་ལྟར་གཅོད་བྱེད་སེང་ལྡེང་ལ། །བབ་པས་པ་ལ་ཤ་མི་འཆད། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ན་གཅོད་དང་། །སྟ་རེ་ལྷན་ཅིག་གཅིག་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདིས་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ན་གཅོད་པའོ། །མ་ཡིན་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་བཤད་དོ། །འདི་ནི་སྔོན་པོ་རིགས་པ་ཡིན་གྱི་སེར་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡུལ་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་དོན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་དང་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཡུལ་
གྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་ན་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་བཞིན་པ་ན་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དོན་ལ་ཤེས་པའི་ཆོས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་གྱི། མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་བ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་མེད་

192-1-21a

ན་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་
རྟོག་པས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པ་བཤད་དོ། །གཞུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞུས་འབིགས་སོ། །གཞུ་ལ་བརྟེན་ནས་མདས་འབིགས་སོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་གཞུ་གཅིག་
ལ་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྟག་པ་མི་འགལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྟ་རེས་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བཅད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་གཅད་པར་བྱ་བའི་རྫས་ལ་ཞུགས་པ་ཉིད་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞུགས་པ་དེ་ལ་ཡང་སྟ་རེའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་
དམ་པར་གཅོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཀུ་མཱ་ལ་རི་ལས། །ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་
པའི་ངོ་བོས་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡང་མི་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་དེ་ལ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་དེའི་རྒྱུ་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བཏགས་པས་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོག་མར་རྣམ་པར་གཞག་
པའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་རྣམ་པར་བཞག་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ཐ་དད་པ་ཡུལ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་མ་བཞག་པར་ངེས་པར་འཇུག་པར་མི་རིགས་ལ། རིག་པ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་ན་ཡང་འདྲ་བ་ཉིད་རྒྱུ་
མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་འདྲ་བ་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་ཉིད་དུ་ཐོབ་བོ། །ཤེས་པ་ནི་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། འཇུག་པར་བྱེད་ན་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་འདོད་པས་དཔྱད་པར་བྱའི་ཞེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་དང་

192-1-21b

ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཚོལ་གྱིས་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཤེས་པ་ཆ་གང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱའོ། །བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ངོ་བོས་ཚད་མ་རྣམ་པར་འཇོག་ན་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་འདྲ་བ་ཉིད་
རྟོག་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དེའི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས། འདིས་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་གྲུབ་ན། དེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཚད་མའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུ་མཱ་ལ་རི་ལའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །འཇུག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་
ཏུ་འཇུག་པ་སྟེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོར་བ་དང་བླང་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བློའོ། །གཞན་འདི་ཡང་ཀུ་མཱ་ལ་རིལ་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པ་ནི་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ལ་
ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་ལ། རང་རིག་པ་ནི་ཤེས་པས་རང་རིག་ངོ་བོས་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་
པར་བྱད་དོ། །དམིགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན། །དོན་མཐོང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་དོན་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་དགག་པར་མི་ནུས་ལ། ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་
ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཡིན་ཡང་དོན་རིག་པར་འདོད་ལ། རང་རིག་པ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཚད་མ་རང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བདེ་བྱེད་བདག་པོ་ཚད་མ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ནི་བདག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་

192-1-22a

བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟེའུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དེ། དོན་མེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་ཡང་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །སྟེའུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ཏེ། གཅོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་
པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་
ཏེ། འགལ་བ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཡུལ་དང་འདྲ་བ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་དང་མཚུངས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་ལས་རིགས་གཞན་ཡིན་
པའི་ཕྱིར། གཟུགས་དང་རོ་དག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་གཟུང་བ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁོ་བོ་ཅག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་རིག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་གང་ཅུང་
ཟད་ཁྱེད་ཅག་གིས་བརྗོད་པར་གཟུང་བར་བྱ་བའི་སུན་འབྱིན་པ་མི་གསོལ་བ་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གསལ་པོར་བརྗོད་དོ། །གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་འཛིན་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། དེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ནི་སེལ་བའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གསལ་
པོ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལས་ལྡོག་པ་དེ་སྙེད་ཅིག་ཁོ་ན་ལས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདྲ་བའོ། །དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་མཚུངས་

192-1-22b

པའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འདི་ཚད་མ་ཉིད་དོན་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་ཅེ་ན། འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བ་ཡོད་པའམ་རྣམ་པའོ། །ཡུལ་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་བཅས་སོ། །གཟུང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལས་སོ། །གཟུགས་བརྙན་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་པའོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཏགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་སོ། །རིག་བྱེད་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །སྟོན་པ་ནི་རྟེན་ནོ། །ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ནི་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་བཀག་པའི་
ཕྱིར་ལ། དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འདོད་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་ཡུལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོགས་ཤིག་ཏུ་གསལ་བ་མ་བྱས་སོ། །གང་དག་འདི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། ཚད་མའི་ཚན་ཉིད་བྱེད་
པ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་དེའི་ངོ་བོས་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་དག་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པས་ཡིན་གྱི་ཞེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མཚོན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་མཚན་ཉིད་
གཞན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་རང་གི་འདོད་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་གྲགས་པ་དང་མ་གྲགས་པའི་རང་ཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་འདོད་པས་དཔེར་ན་ས་ནི་སྲ་བ་
ཉིད་ལྟ་བུར་དེ་རིགས་པ་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མི་སྲིད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་སུན་ཕྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བ་དག་ལས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་འཁྲུལ་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་
དགོས་ཏེ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དངོས་སུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་བརྡ་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་རིག་པ་ནི་མངོན་པར་མ་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིགས་

192-1-23a

པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་མཚན་ཉིད་འདི་ལས་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བུམ་པའི་འདེགས་པ་དང་སྤྱི་དང་གྲངས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་ངོ་བོ་ཤེས་པའི་ཤེས་
པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་དུང་ལ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་དག་གིས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་ནི་ཅི་རིགས་སུ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་འཁྲུལ་བ་ཉིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་ངེས་པར་བཟུང་ན་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་གྲངས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་
ཞེན་པ་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད་དེ། གང་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་སྙམ་དུ་ཞེན་ནས་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །
གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཉིད་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི་མ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇུག་པ་ལས་སྔར་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཇུག་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི་མ་གྲགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མེད་པ་དང་མཚུངས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི་དོན་བྱ་བ་ལ་མི་སླུ་བ་ལས་སྔར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་འབྲས་བུ་རྟོག་པ་མེད་པར་ཤེས་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དག་གི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་
བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་དོན་ཐོབ་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཕྱིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་བཟུང་ན་ཡང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཀླན་ཀ་མ་
ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་ཀྱང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་བ་དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་འཁྲུལ་པར་སྨོས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འཇུག་པ་ལས་སྔར་མི་ངེས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚུ་རོལ་མཐོང་

192-1-23b

བ་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ངེས་པར་འགྱུར་དུ་དོགས་སོ་ཞེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་སུ་ཞིག་གིས་གེགས་བྱས། དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་དག་སེམས་པ་མེད་
པ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་འཇུག་པའི་ཕྱུགས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་དག་ཀྱང་འདི་ནི་བདེ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བདེ་བ་མ་ཡིན་པའོ་སྙམ་དུ་འཇུག་པ་ལས་སྔར་ངེས་ན་གཡང་ས་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བ་དང་ནུ་མ་ལ་སོགས་
པ་ལེན་པར་བྱེད་པར་མཐོང་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གོམས་པའི་འདོད་པ་དང་མྱ་ངན་དང་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་གོམས་པས་ཆོས་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དམིགས་པ་ཉིད་
དོ། །གང་དུ་གོམས་པ་མེད་པ་དེར་ནི་དེ་དག་གི་ནུས་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ངེས་པ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་
ཕན་ཚུན་ཞིག་ཏུ་དབེན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་དབེན་པར་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡང་གོམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟགས་ངེས་པ་སྲིད་པས་དེས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་སྤོང་ངོ་། །འོན་ཏེ་ཐོག་མར་འཇུག་པ་ཡོད་ན་སྒོམ་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཇི་
ལྟར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཐེ་ཚོམ་ལས་སོ། །མངོན་སུམ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན། ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཐེ་
ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལ་རྟག་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ལས་བཟློག་པ་ངེས་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་མངོན་སུམ་དེ་རྣམ་པ་དེས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ངེས་པའི་དོན་དོན་དུ་མི་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་

192-1-24a

དོན་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་ལས་དོན་དུ་གཉེར་བར་འཇུག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ལྡོག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དོན་དུ་
གཉེར་བ་རྣམས་ལ་དོན་མེད་པར་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་མངོན་སུམ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལས་འདི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གང་དུ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པའི་དོན་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པ་ངེས་
པའི་རྒྱུ་ཉིད་དམ། ངེས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དེར་ནི་དེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་རིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བརྟག་པ་སྟེ། 
ཉི་ཤུ་གཉིས་པའོ།།      །།ད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ། རང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་རང་གི་དོན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་
མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་གསལ་
བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཚིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་མ་བསྟན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་རྟག་ཅེས་བྱས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཚུལ་རེ་རེ་བ་
ཡིན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ཙམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚུལ་གཉིས་པ་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ། མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཅན་མ་

192-1-24b

ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ཙམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། སྒྲ་ནི་རྟག་སྟེ་བྱས་པའི་ཕྱིར། །ལུས་ཅན་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །མི་རྟག་མིག་གིས་གཟུང་
བྱའི་ཕྱིར། །ལུས་ཅན་མ་ཡིན་མཉན་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྣོད་ཀྱི་རྗེའི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་བཟང་པོ་ཡིན་གྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་དུ་མི་
འཐད་པ་ཉིད་མེད་ན་དེའི་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་གསུམ་པ་ཅན་གཏན་ཚིགས་བཟང་པོར་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་དོན་མེད་པ་སྟེ་ནུས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་མི་འཐད་པ་སྟེ། 
བསྒྲུབ་བྱ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་
ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་སྟེ། དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པའམ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤུགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འཕེན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་བཞི་པ་
ཡང་ཡིན་ལ་རག་པའམ་ཡང་མཚན་ཉིད་བཞི་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ཏུ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཅན་དང་། མཚན་ཉིད་གཉིས་པའམ། མཚན་ཉིད་གསུམ་པར་ཡང་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པོ་དེས་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཅེས་
བསྟན་ལ། གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་རིགས་མཐུན་པ་ལ་གྲུབ་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་མངོན་པར་དཔྱད་ནས་མཚན་ཉིད་གཉིས་པའོ། །གཉི་ག་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་དང་རིགས་མཐུན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་

192-1-25a

ལས་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པས་ནི། གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་གསུམ་དུ་མི་འདོད་དེ། དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ལམ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གཙོ་
བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བས་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །
འོན་ཏེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་བཟང་པོར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཚུལ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གཅིག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ་དེ་དག་ཀྱང་ཡིན་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་
ཡིན་པས་གཞན་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གཅིག་གི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ལ་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དོན་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་དག་གོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའོ། །གང་ལ་གཞན་དུ་མི་འཐད་ཡོད། །དེ་ལ་གསུམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སོ། །གང་ལ་གཞན་དུ་མི་འཐད་མེད། །དེ་ལ་གསུམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་ཕན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕྱེད་གདོན་པར་བྱའོ། །ཚུལ་གསུམ་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་མེད་པར་
བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་ནས་དཔེར་བརྗོད་པ་སྟོན་ཏེ། དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་
རོ། །འདི་ལ་ཆོས་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་དག་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་བདག་ཉིད་དམ་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་

192-1-25b

ཆོས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཁ་ཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོད་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡང་ཞེས་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་
ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཉིས་པའི་དཔེར་བརྗོད་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཤད་པ། ཟླ་བ་རི་བོང་ཅན་མ་ཡིན་པའམ། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་བརྡ་རབ་ཏུ་
གྲགས་པའི་ཟླ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རམ། ཟླ་བ་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་བུང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་གཉིས་པ་གཞན་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འདི་ནི་སྦྲང་བུ་འདིས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྲང་བུ་བབས་
པའི་རིགས་པས་འབྱུང་བ་སྙེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྲང་བུ་སྟེ་པ་ཏང་ཀ་བབས་པའི་རེག་པས་འབྱུང་བ་རྙེད་པ་སྟེ་སྐྱེ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྤྱི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ན་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །མིག་ནི་ཡོད་པའི་གཟུགས་འཛིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པའི་ནུས་
པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཉམས་པ་མེད་ཅིང་གཟུགས་བལྟ་བར་འདོད་པ་ན་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཀ་ལ་ཡང་
མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་མེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མ་དམིགས་པའི་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་དཔེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་
ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའོ། །མེད་པ་ཡང་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་ཉིད་དུ་བཀོད་པའོ། །གང་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་

192-1-26a

ལས་མ་གཏོགས་པ་གསུམ་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་རིགས་པ་སྔ་མ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མི་མཐུན་
པའི་དཔེ་མེད་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཁྱིམ་འདི་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཕའི་སྒྲ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲག་གོ། །དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མེད་ན་ཡང་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་བཞིན་
དུ་སྒྲ་དང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ་། །སྒྲ་དང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ལ། ཡང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་དང་གཞན་དུ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་
གཏན་ཚིགས་ཚུལ་གཉིས་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བས་དེའི་སྤྱིའི་སྒོ་ནས་སམ། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་སྟེ། 
ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་ཡིན། ཁྱད་པར་གྱི་ཡིན་ན་ཡང་ཤེས་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡིན་ནམ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གསུམ་སྲིད་དོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་སྐྱོན་བཤད་པ་ནི། དེ་ནི་སྤྱིའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་པོ་མི་རིགས་སོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་གྲུབ་མི་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གྲུབ་པ་བརྟེན་པ་མ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་ཅེ་ན། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པའོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ནི་གོ་བར་བྱེད་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པས་གཏན་ཚིགས་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་

192-1-26b

ལ་བརྟེན་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཁོ་བོ་ཅག་གི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚུལ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་ཁྱེད་ཅག་གི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གཞན་དུ་མི་འཐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའོ། །ལྡོག་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པའོ། །བརྟེན་
པས་ན་བརྟེན་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེའི་ལུགས་དང་མི་འགལ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཟུང་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བར་ཕྱོགས་གཉིས་
པ་ལ་བཤད་པ། ཅི་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། གཞན་དག་དཔེ་ལ་གཏན་ཚིགས་ནི། །བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པར་མི་མཐོང་འདོད། །ཁོ་བོས་ཆོས་ཅན་ལ་འདི་ནི། །
མེད་ན་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ནི། །དོན་གྱི་གོ་བས་ངེས་བཟུང་ནས། །དགེ་སློང་བ་ཡི་རྗེས་དཔག་ལས། །ངེད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་མ་ཡིན་ནོ། །སེང་གེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་འདོད། །ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་མི་སྲིད་པའི་
ངང་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཚད་མ་གང་ཁོ་ནས་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་གྲུབ་པ་དེ་ཁོ་ན་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་
གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་མ་གྲུབ་ན་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མི་འགྲུབ་སྟེ། མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་གཉི་ག་གྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་
གཞན་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་གྲུབ་པ་ན་གཏན་ཚིགས་འགྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། ཕན་ཚུན་བརྟེན་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གཉིས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-27a

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ནི་དེའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་ནི་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་འགྲུབ་པ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་གྲུབ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ལོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ་དཔེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔལ་སྟེ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ལས་ཐ་དད་པའི་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་ནའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་
བྱ་ཆོས་ཅན་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེའི་ཆོས་ཅན་གཞན་ཞིག་ལ་གཏན་ཚིགས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་འདོད་ཀྱི། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ལ་གཏན་ཚིགས་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར། 
ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ད་ནི་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེར་བརྗོད་པ་རྣམས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཡུལ་
མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གྲུབ་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་གཏན་ཚིགས་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ཐེ་ཚོམ་ལ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བསམས་པ་བཞིན་དུ་གྲུབ་པར་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། བསྒྲུབ་བྱ་
གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་ཐེ་ཚོམ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོའི་ཇི་ལྟར་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཅིའི་ཕྱིར་རྗོད་པར་བྱེད། དེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་དོ། །

192-1-27b

ཅི་སྟེ་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། རྣམ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་ཀུན་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི་གྲངས་ཅན་པའོ། །སྨྲ་བ་དེ་ལ་གནས་པའི་གྲངས་ཅན་པ་དག་གིས་བདག་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་གིས་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་
དུ་སྟོན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣམ་འགྱུར་བདག་སོགས་བྱེ་བྲག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་བདག་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་མ་འདྲེས་པའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་ཕན་ཚུན་དང་
རང་བཞིན་ལས་ཐ་དད་པའི་སྐྱེས་བུ་གཟུང་ངོ་། །གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུ་མ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་
སོགས་པ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ལས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་ཡང་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡང་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། 
དེ་ལྟ་མིན་ན་སྟེ། དེ་ལྟར་མི་འདོད་ན་ཇི་ལྟར་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་མི་འགྲུབ་པོ། །སྔར་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་སྨྲས་ལ་ད་ལྟ་ནི་མ་གྲུབ་པར་བཤད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་གང་དུ་སྔར་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་དེ་དཔེར་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་
པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཐ་སྙད་དེ་ཡང་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་གཉིས་པ་ལ་སྐྱོན་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཟླ་བ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ལའོ། །གལ་ཏེ་ཟླ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་
གསུམ་པའི་གཏན་ཚིགས་སྲིད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དཔེར་ན་རི་བོང་ཅན་གྱི་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུར་གང་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་ལ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་དང་འགལ་བའི་དོན་གྱིས་བསལ་བ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་

192-1-28a

མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིས་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་པར་དམ་འཆའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཟླ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པར་བཤད་ཅེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལ་བརྟེན་ཏེ། །
ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་འདི་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་བཤད་ཀྱི། གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་གྲགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བསྙོན་པའི་
ལོག་པར་རྟོག་པའི་གྲགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་ཟླ་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ལ། གང་གིས་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ནི་འདི་འདོད་པ་ཙམ་གྱི་
རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། རི་བོང་ཅན་ཟླར་མི་འདོད་པ། །དེ་གྲགས་གང་ཞིག་འདོད་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་དེ་ལ་དཔེ་མེད་དེ། །དེ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་འདོད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལས། 
ཟླ་བ་མིན་བསྒྲུབ་གཏན་ཚིགས་ལ། །ཞེས་འདོན་ཏེ། དེར་འདི་ལྟར་སྦྲེལ་བར་བྱ་སྟེ། ཕྱོགས་སྔ་མ་སྨྲ་བས་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཕྱོགས་སྔ་མ་སྨྲ་བས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱོགས་ཕྱི་མ་སྨྲ་
བས་ཟླ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་གྱིས་གང་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གྲགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་
དུ་བཤད་དོ། །གཏན་ཚིགས་གསུམ་པ་ལ་ཡང་སྦྲང་བུ་འདི་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་དང་དམ་བཅའ་དག་སྟེ། དམ་བཅའ་བ་ནི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟར་འདིར་

192-1-28b

ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྦྲང་བུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་ཉིད་སྒྲ་གཞན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་དང་དམ་བཅའ་བ་དག་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་བབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་མི་ལེན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་གཏན་ཚིགས་
སུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་དམ་བཅའ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་འདི་ལ་བབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྲང་བུ་གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ཚོར་བས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁྱད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་བརྗོད་པ་དེ་
ལ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་གཏན་ཚིགས་ཚུལ་གསུམ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་མེ་དང་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ནི་གཟུགས་འཛིན་བྱ་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལ། ཆོས་ཅན་རང་བཞིན་མིག་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཉིད་མི་རིགས་ཞེས་བྱ་བར་གཅོད་དོ། །མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་འཁྲུལ་པ་དང་འགལ་བ་དག་བཟུང་ངོ་། །ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་གྱི་རིགས་གསུམ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། འདི་ལྟར་
ཡོད་པའི་ཆོས་གཞན་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནམ་མ་གྲུབ་ལ། གཉི་གའི་ཆོས་ཡིན་ན་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཞིང་། མེད་པའི་ཆོས་ཡིན་ན་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མ་གྲུབ་པ་ལ་ཡོད་ཆོས་མེད། །གཉི་ག་ལ་བརྟེན་འཁྲུལ་པ་དང་། །མེད་པའི་ཆོས་ནི་འགལ་ཡིན་ན། །ཇི་ལྟར་ཡོད་
དེ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཆོས་ཅན་མིག་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ནུས་པ་དང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བསྒྲུབ་པ་ན་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་ན་ཡང་དེ་ནི་
དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཕྱོགས་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོན་

192-1-29a

ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེས་འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་བཙུམས་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གི་དངོས་སུ་མིག་ལ་སོགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་
ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་མཐོང་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་དེ་ཙམ་གྱིས་མི་འབྱུང་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །རྒྱུ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མིག་ཅེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ལ། གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ན་ནི་ཐ་
སྙད་ཐ་དད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཚུལ་གཉིས་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་དཔེ་ནི་རང་རྒྱུ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་ལས་ངེས་པ་སྟེ་རང་གི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ལ་
ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རང་གི་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པའི་སྐྱེ་བ་ཅན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པར་རེས་འགའ་པ་དཔེ་ཉིད་དུ་ཡོད་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྦྱོར་བ་ཡང་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། གང་དག་གང་ཉེན་ཡང་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་
པ་དང་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་ས་བོན་ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བདག་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་བཙུམས་པ་དང་མ་བཙུམས་པའི་གནས་སྐབས་ན་
མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རེས་འགའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པ་ལ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཡང་ན། བདག་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལོགས་པ་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སྟེ། འདིར
ཡང་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གི་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མ་སྒྲུབ་ན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་

192-1-29b

གཏན་ཚིགས་ལ་སྨས་པ་སུན་འབྱིན་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་མེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ། འདི་ལ་ཡང་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ངོ་བོ་གང་གིས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་
ངོ་བོ་དེས་དེ་དག་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་དེ་ལ་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་འདི་ལ་ཡང་འདོད་པ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་སོ། །བདག་
མེད་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ལའོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཆོས་མི་མཐུན་པ་སྲིད་པས་སོ། །ཆོས་མི་མཐུན་ལ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་སྟེ་བསྒྲུབ་བྱ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པས་ཀྱང་ཁྱབ་པོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་འདི་ཁྱིམ་འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་ལ། ཕའི་སྐད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་ཡུལ་ཕྱོགས་གཞན་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚུལ་གསུམ་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་
ལྟོས་ནས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྟགས་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་བློ་ལ་གནས་པའི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དུ་བ་བཞིན་དུ་ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་
ན་སྒྲ་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་དུ་བ་དང་མེ་བཞིན་དུ་གོ་བར་བྱེད་པ་འདོད་ཀྱི། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲོན་མ་ནི་དུ་བ་བཞིན་དུ་རྟགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཤེས་པར་བྱེད་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་རུང་
བར་སྐྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་གྲགས་ཀྱི་རྟགས་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟགས་སུ་མ་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་བསམ་པར་མི་རིགས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བརྩད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་མི་འཐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐབས་ཀྱི་དོན་

192-1-30a

མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མི་རྟག་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་སྒྲ་ལ་དེ་མི་རྟག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་
ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་ཚུལ་གཉིས་པ་ཉིད་དུ་གདོན་མི་ཟ་ལ། ཚུལ་གཉིས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ལས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཅན་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་
ནོ། །གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་འཕེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་རང་དབང་དུ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། སྒྲ་དང་མར་མེ་སོགས་དངོས་ལ། །གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱིས། །ཕྱོགས་
ཀྱི་ཆོས་ནི་མེད་ན་ཡང་། །ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུའང་མཐོང་། །ཞེས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མེད་པར་ཡང་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཡོད་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་འདི་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མེད་
པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་། དེའི་བུ་ཡིན་ཕྱིར་དེ་སྔོ་བསངས། །སྣང་བའི་སྔོ་བསངས་ཅིག་ཤོས་བཞིན། །དེ་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་ལྡན་ནའང་འདི། །ངེས་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། དེའི་བུ་ཉིད་སོགས་གཏན་ཚིགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བུ་
ཡང་ཡིན་ལ་སྔོ་བསངས་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ལ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་འདི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་འགལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་
ན་ཡང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ན་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་དེའི་བུ་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་ཟས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་དཀར་ཤམ་ལ་

192-1-30b

སོགས་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ག་ལས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བྱས་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྤངས་ནས་གཞན་དུ་མེད་པ་བཞིན་དུ་དེའི་བུ་ལ་རང་བཞིན་
གཞན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་དེའི་བུ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་ཀྱི་སྔོ་བསངས་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ཏེ། གྲུབ་པ་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོ་བསངས་ལས་གཞན་པའི་ཁ་དོག་མེད་པ་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྟགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ག་ལས་འཁྲུལ་པ་ཡིན། སྣང་བ་མ་མཐོང་བ་ནི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་སོ། །འོན་ཏེ་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཚན་ཉིད་
མ་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་འཆད་དེ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཤར་བ་ལས་ཀུ་མུ་ཏ་ཁ་བྱེ་བ་དང་རྒྱ་མཚོ་འཕེལ་བར་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་དང་། སོགས་པ་སྨོས་པས་ཉི་མ་འཆར་བ་ལས་པདྨ་ཁ་བྱེ་བའོ། །ཉི་མ་ཤར་བ་ལས་རི་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱོགས་སུ་གྲིབ་མ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མུན་
པར་རིང་མོ་ནས་མགལ་དུམ་ཡོག་པ་ཚིག་པའི་དུམ་བུ་མཐོང་ནས་དུ་བ་རྟོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་སྐར་སྨིན་དྲུག་ཤར་བ་ལ་རྒྱུ་སྐར་སྣར་མ་ཉེ་བར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཐ་སྐར་ནས་བརྩམས་ནས་འདོན་པའི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་འཆར་རོ་ཞེས་གྲགས་སོ། །འདི་ཐམས་
ཅད་གཏན་ཚིགས་གསུམ་གྱི་ཁོངས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལས་ནི་མ་གཏོགས་པ། །འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་ཅི་སྟེ་རྗོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འདིར་ལན་བཤད་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་ཁ་བྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྟེ་ཀུ་

192-1-31a

མུ་ཏ་ཁ་བྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བྱུང་བ་ནི་སྐྱེས་པའོ། །ཅི་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དང་དུས་གཅིག་སྟེ། ཟླ་བ་འཆར་བ་དང་ཉི་མ་དང་མགལ་དུམ་དེ་དག་དང་དུས་གཅིག་པའོ། །རྒྱུའི་ཆོས་དེ་འདྲ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཡུལ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འདོད་དོ། །འདི་སྐད་
དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུ་མུ་ཏ་ཁ་བྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་སྐྱེས་པའི་ཟླ་བ་འཆར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཀུ་མུ་ཏ་ཁ་བྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཟླ་བ་འཆར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རང་གི་རྒྱུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་
བྱེད་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་དུས་མཉམ་དུ་འབྱུང་བའི་ཀུ་མུ་ཏ་ཁ་བྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་ཀྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་
འབྲེལ་པ་མེད་པས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་གོ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་ཡང་འབྲེལ་པར་བརྗོད་ལ། དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །
འོ་ན་སྨིན་དྲུག་འཆར་བ་སྣར་མ་ཉེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྐར་མ་སྨིན་དྲུག་འཆར་བའི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཐོར་བྱེད་ནི་རླུང་ངོ་། །འདིར་ཡང་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་ཆོས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཚོགས་
པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རོས་རྟོགས་སོ། །རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཏེ། །དུ་བས་བུད་ཤིང་འགྱུར་བ་བཞིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་གཟུགས་བརྙན་ལས་གཟུགས་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གང་གི་ཡང་ཁོངས་སུ་མ་འདུས་ཏེ། གཟུགས་
བརྙན་ནི་དངོས་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མཚན་ཉིད་མ་ཁྱབ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བའི་རྟགས་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་ན་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྩོད་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པ་དོགས་པར་བྱེད་

192-1-31b

པ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ན་ལྷན་ཅིག་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱོགས་གང་ཁོ་ནར་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་མཐོང་བ་དེ་ཁོ་ནར་གཟུགས་བརྙན་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གཟུགས་གཉིས་ལྷན་
ཅིག་འབྱུང་བའི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་གཅིག་ན་གཟུགས་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། གཅིག་ན་ལྷན་ཅིག་གཉིས་ཡོད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
གཉིས་གང་ཞེ་ན། མེ་ལོང་གི་ངོས་དང་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ནོ། །མེ་ལོང་གི་ངོས་ནི་ཡུལ་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ནང་ན་གནས་པའི་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ནི་གཞན་ཁོ་ནར་མཐོང་སྟེ། ཁྲོན་པའི་ཆུ་བཞིན་ནོ། །དེར་སྐྱེས་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་
གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ནི་ཚོགས་པ་དེའི་མཐུ་དེ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདིར་
ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་སུ་མངོན་པར་འདོད་ཀྱི། གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྗོད་པར་བྱེད། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་དག་གིས་ཕྱོགས་དང་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དང་
མཇུག་བསྡུ་བ་ཡང་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་དམ་བཅའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཡན་ལག་མ་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ་
གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་སྟེ་དེ་བཀག་པ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡན་ལག་ཏུ་མ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡན་ལག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱར་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་སྦྱོར་

192-1-32a

བ་མིན་པ་རྒྱུར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་འཆད་ན་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་མེད་པ་སྟོན་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་བརྗོད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་དོན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དངོས་སུ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ལ། གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་ནུས་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཚིག་དེ་སྨྲ་བ་ཡིས། །བསམ་པ་རིག་པར་
བྱེད་པ་ལ། །ཚད་མ་དེ་ལས་ཐེ་ཚོམ་དག །སྐྱེ་ཕྱིར་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡིས། །བརྒྱུད་པ་ཡིས་ཀྱང་ནུས་པ་མེད། །ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཡན་ལག་ཏུ་མ་གྱུར་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དག་གིས་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་
པའི་དོན་དུ་དཔེ་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་བ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ཕྱིར་ལྷག་མ་ཚུལ་གཉིས་པོ། །དཔེ་ཡིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར། དཔེའི་ཚིག་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མ་གཏོགས་པ་ལྷག་མ་ཚུལ་གཉིས་བསྟན་
པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་ལ། ཇི་ལྟར་དཔེའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུང་བསྒོ་བ་ནི། འདི་ལྟར་གྱིས་ཤིག །སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྒྲུབས་ཤིག་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་གཞན་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་ཚིག་གཟུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཚིག་
ཀྱང་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་མེད་པར་ཡང་སྐབས་མ་ཡིན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྲས་བུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་མེད་པར་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དང་གང་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་
མི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ཡང་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པ་ན་དམ་བཅའ་བ་བརྗོད་པ་མེད་པར་ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་གོ་ཞེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། འདི་ལྟར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་དོན་

192-1-32b

མཐུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཤུགས་ཀྱིས་དེ་མེད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བརྗོད་དེ། དམ་བཅའ་བ་མ་བསྟན་ན་ཚུལ་གསུམ་ཡོད་ཀྱང་དེ་འཕེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བརྡས་ནས་འཐོར་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །གནག་རྫི་ལ་སོགས་པ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱང་། གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་ལ་འདི་ན་ཡང་དུ་བ་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པ་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་བཟུང་སྟེ། 
མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་མེད་པར་ཡང་མེ་རྟོག་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དུས་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་གང་ན་ཡོད་ཅེ་ན། བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། ཡང་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པའི་དུས་ན་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱེད་པ་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་ཡང་ན་སྐབས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པའི་དུས་ན་དམ་བཅའ་བ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
ཆོས་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་མི་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དུས་ན་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་སྡེ་དམ་བཅའ་བ་སྦྱོར་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒོལ་བས་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྐབས་མིན་ཏེ། སྐབས་སུ་མ་བབ་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཅན་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བྱེད་པ་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་པར་འདོད་
པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་གོ་བར་ཟད་དོ། །དཔེར་བརྗོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་ལྟར་ཞེས་ཉེ་བར་སྡུད་པའམ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་ཉེ་བར་བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་བརྗོད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་

192-1-33a

ཡིན་ནོ། །བརྗོད་ཟིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་གཉིས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཚད་མ་མཛད་པ་ལ། དངོས་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དམ་བཅའ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་
འབྱུང་བ་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཙམ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱས་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཅི་སྒྲ་ལ་ཡོད་དམ་མེད་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ལས་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གཟུགས་བརྙན་གྱི་
དོན་དུ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མར་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པས་བྱ་བ་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྒྲ་ལ་བསྟན་ལ་དཔེ་ལ་བསྟན་པའི་བྱས་པ་དེ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས་བཟླས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལ་ཡང་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་འདྲ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱད་པར་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཟློས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་བཤད་པ་ནི། དམ་བཅའ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དོན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འདི་ལ་དོན་ནི་འདི་
ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དམ་བཅའ་བའི་སྦྱོར་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར། དེའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་རྟོགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། 
གང་གི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དང་པོར་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་

192-1-33b

ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ལ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་སྦྱར་བ་ལེན་པར་བྱེད་པ་ན་ཟློས་པ་ཉིད་དུ་བསལ་བར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ག་ལས་ཡིན། གཟུགས་བརྙན་ཡང་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཙམ་སྟེ་གཏན་ཚིགས་
བརྗོད་པས་སྔར་བསྟན་ཞིང་དེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ན་ཟློས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ག་ལས་ཡིན། དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ནས་དམ་བཅའ་བ་ཡང་བརྗོད་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཏན་ཚིགས་བསྟན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནུས་པ་དཔེར་བརྗོད་པ་གྲུབ་པར་བསྟན་ནས། དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་
ནི་མཇུག་སྡུད་པ་སྟེ། དམ་བཅའ་བ་དང་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་དང་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འདིས་ཤེས་པར་བྱེད་འབྲེལ་པར་བྱེད་པས་ན་མཇུག་སྡུད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དམ་བཅའ་བ་སྦྱོར་བ་ཉིད་མེད་ན། གལ་ཏེ་དེ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་པས་
དེའི་ཕྱིར་མཇུག་སྡུད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་མཇུག་སྡུད་པ་ཟློས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འདོད་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ན་རེ་འདིར་ཟློས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
གང་གི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། མཇུག་སྡུད་པ་ནི་གྲུབ་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་འདྲ་བ་ལ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དམ་བཅའ་བ་དང་འདྲ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་སྡུད་པ་མེད་པར་ནི་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་མེད་ན་
དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་བརྗོད་ན་ཡང་ཅི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་མི་ལྡོག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་དོགས་པ་དེ་ཟློག་པའི་ཕྱིར་མཇུག་སྡུད་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེས་ན་འདིར་ཚུལ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་

192-1-34a

མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་བྱས་པ་ཉིད་ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལས་ངེས་པ་ན་འདིར་བཟློག་པའི་དགོས་པ་ག་ལས་ཡིན། མེ་འབར་བའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་གནས་པར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་ན་སེམས་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་གྲང་བ་ཡོད་པར་
དོགས་པར་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མེད་པར་ཚིག་ཙམ་གྱིས་མཇུག་སྡུད་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣ་མ་ཕུག་པ་ན་རེ། སིལ་བུར་གྱུར་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས། །དོན་གཅིག་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་གྲུབ་དོན་དུ། །མཇུག་སྡུད་
ལོགས་ཤིག་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ལ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་སྟོན་པ་ན། དོན་གྱི་སྒོ་ནས་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་གཏན་
ཚིགས་དག་གིས་དོན་གཅིག་ཤུགས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚིག་རྣམས་སིལ་བུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཅིག་ལ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་མཇུག་སྡུད་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
གཞོན་ནུ་མ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བ་དང་སྤྱིར་མཐོང་བའོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བ་གང་ཞེ་ན། གང་དག་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མར་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་
བྲག་འགའ་ཞིག་ཏུ་མེ་དང་དུ་བའི་ཁྱད་པར་དག་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་ནས་དུས་གཞན་དུ་ཐག་རིང་པོར་སོང་ནས་གང་གི་ཚེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་དུ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་མཐོང་ནས། སྔར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་མེ་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་
ཏེ། སྔར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བའི་ཁྱད་པར་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟུང་ཟིན་པ་ནི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཇི་མེ་དེ་ཡོད་དམ་ཤི་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་བླ་ལྷག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཡན་ལག་གི་

192-1-34b

དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འབྲེལ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་བརྗོད་པ་ཁྱོད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཞེས་ཕྱོགས་གཅིག་མཐོང་བ་ལས་གཞན་ཕྱོགས་གཅིག་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་
ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབྲེལ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་དང་འབྲེལ་པ་སྤྱིར་མཐོང་བའོ། །འབྲེལ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ནི་དཔེར་ན་དུ་བའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་ལས་མེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འབྲེལ་པ་སྤྱིར་མཐོང་བ་ཡང་དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་འགྲོ་བ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཅན་ཡུལ་
གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་དམིགས་ནས་ཉི་མ་འགྲོ་བ་དྲན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་འབྲེལ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འཆད་པར་འདོད་ནས། འབྲེལ་པ་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་མངོན་སུམ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་
པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྔ་མ་འདས་མ་ཐག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པར་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མེ་དང་དུ་བའི་ཁྱད་པར་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་གང་དག་སྟེ། སྐྱེས་བུ་མེ་དང་དུ་བ་དེ་དག་བ་ལང་གི་ལྕི་བའི་
བུད་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། བ་ལང་གི་ལྕི་བའི་བུད་ཤིང་གི་ཁྱད་པར་གྱི་བློར་བྱས་ཏེ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེ་དང་དུ་བ་འདི་དག་ནི་རི་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ན་གནས་པའི་ཕྱིར། རི་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བློར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །མེ་དང་དུ་བ་གང་དག་ལ་བ་
ལང་གི་ལྕི་བའི་བུད་ཤིང་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ལྕི་བའི་བུད་ཤིང་ཅན་ནོ། །ཡུལ་དེ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་ལོ། །དེ་དག་ནི་བ་ལང་གི་ལྕི་བའི་བུད་ཤིང་ཅན་ཡང་ཡིན་ལ་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཏེ། གང་དག་ལ་དེ་དག་ལ་
སོགས་པ་སརྫ་ར་ས་ས་ལ་དང་། ས་ལ་ཀེ་ལ་སོགས་པ་ཀྱེ་ཁྱེ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་སོ། །དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བ་ལང་གི་ལྕི་བ་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྟེ། དེ་བློ་ཞེས་བདུན་པ་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་པོ་གང་གིས་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་

192-1-35a

པའི་མངོན་སུམ་དུ་བློས་བྱས་པ་སྟེ། བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་ཡུལ་དེ་ན་གནས་པའི་དུ་བའི་རྟགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གི་ཚེ་མེ་དེ་ཉིད་དུས་གཞན་དུ་རྟོགས་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྟོགས་པ་དེ་མངོན་སུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སྔ་མའི་རྟོག་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་མེ་དེ་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། ཅི་མེ་དེ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐེ་ཚོམ་གང་ལ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ཡང་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་དེ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་
སྦྱར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འབྲེལ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་འབིགས་བྱེད་ན་གནས་པ་སྨྲའོ། །སྤྱིར་མཐོང་བ་བཤད་པ་ནི་མེ་དང་དུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་ནི་
བཤད་པ་བྱེད་པས་སྤྱིར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པས་ཉི་མ་འགྲོ་བར་དྲན་པ་དཔེར་བརྗོད་པ་དེ་ལ་ཀླན་ཀ་འདི་ཡོད་དེ། འོན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་མེ་གཞན་ལ་དུ་བ་གཞན་གྱིས་སྤྱིའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མེ་དང་དུ་བ་དག་ལས་སྤྱིར་མཐོང་བའི་
རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱེད་པས་མེ་དང་དུ་བ་བློ་ལ་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བ་དོར་ནས་ཉི་མ་ཁོ་ན་སྤྱིར་མཐོང་བའི་དཔེར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་དོགས་པ་བསུ་ནས་ཀུ་མཱ་ལ་རི་ལས་བཤད་པ་བྱེད་པའི་དོགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། མེ་དང་དུ་བ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
ཏེ། སྤྱི་ཡིས་འཇལ་བ་སྟེ། སྤྱིར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མེ་དང་དུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ། བཤད་པ་བྱེད་པས་ཉི་མ་དཔེར་བརྗོད་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉི་མའི་འགྲོ་བ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཏུ་སྟེ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཉི་
མའི་འགྲོ་བ་ལ་སྤྱིར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཡུལ་མ་འདྲེས་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཉི་མ་ཉིད་དཔེར་རྗོད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲས་ཀྱི། དུ་བ་དང་མེ་དག་ལ་སྤྱིར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་

192-1-35b

འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོན་བཤད་དོ། །ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་བ་དང་མེ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་པའོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རྒྱུན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བཏགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཚེ་བཏགས་པའི་གཅིག་ཉིད་ཡིན་
ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་ཉུང་ཟད་ཀྱང་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཡུལ་དེ་ན་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་རིགས་ལ་བཏགས་པ་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་པ་མེད་
པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཅིག་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བར་བརྗོད་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ཁྱེད་ཀྱི་ཚད་མས་ཡུལ་མེད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་བསལ་བ་ནི་འཇིག་ལ། རིགས་ནི་མི་འཇིག་
པར་འདོད་དེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གསལ་བའི་དངོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བྱ་ཉིད་ནི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་ལེན་ནའོ། །རིགས་དང་གསལ་བ་དག་གཞན་གྱིས་གཅིག་ཉིད་
དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ཞིག་པ་རིགས་པ་གནས་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་དེ་དག་ཐ་དད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་གཅིག་གི་ཚེ་རིགས་
རྒྱས་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། ཡོད་ན་ཡང་དེ་བདེན་ན་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡོངས་སུ་བཅད་དེ། སླར་ཡང་རྟགས་དེ་
ཉིད་ལས་མེ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་གང་གིས་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་རྟོགས་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །

192-1-36a

བར་དུ་འཇུག་པའི་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ལས་བླ་ལྷག་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་མཐོང་བ་ལས་བླ་ལྷག་པར་ཡོད་པར་མཚུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྱིར་མཐོང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་
པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད་དོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུར་བུ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྗོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་གྱིས་སོ། །འདིས་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་
བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚིག་གི་རྟགས་ལས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གཞན་ལ་རང་གི་བསམ་པ་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དང་། དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན་དེ་ཉིད་འགེགས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འགལ་
བ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་སུན་འབྱིན་པ་ཕྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་ཚད་མ་འགོད་པ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལོག་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་
གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་དེ་བསགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་འདིའི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚུལ་
གསུམ་པ་ཉིད་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་གཉིས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་ཏེ། 
འདིའི་ཚོགས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁྱད་པར་དང་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་

192-1-36b

བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་ལ། ཁ་ཅིག་ཁྱད་པར་དང་འགལ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་འདི་མི་རྟག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡང་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། 
དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་ལ། ཁ་ཅིག་སྒྲ་ནི་རྟག་སྟེ་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་དུ་འཆད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་ལས་དཔེར་བརྗོད་པར་སྤྲོས་
པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེ་སེང་གེས་སྨྲས་པ། ཡུལ་དང་དུས་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོང་དུ་འདུ་བར་ངེས་པར་བྱ་མི་ནུས་ཏེ། ལྷ་སྦྱིན་ནི་ཁུར་ཁུར་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་སྦྱིན་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་བྱིས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལྷ་སྦྱིན་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྐྱུ་རུ་ར་དང་ཡུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་
རོ་དང་ནུས་པ་དང་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་མཐོང་སྟེ། གནས་སྐབས་དེ་ལ་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་བསྐ་བ་ཡིན་ཏེ། ཟོས་པའི་སྐྱུ་རུ་ར་བཞིན་ནོ་ཞེས་ནི་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཁྲོན་པའི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། 
དེ་ལ་ཆུ་ཐམས་ཅད་གྲང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟོས་ནས་དྲུག་པའོ། །དངོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེ་ནི་རྩྭ་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པར་
སྲེག་པར་ནུས་པ་ཡིན་ལ། འདི་སྤྲིན་ལ་ནུས་པ་ཉམས་ཏེ། དེ་ལ་འདི་ལྟར་སྤྲིན་ནི་མེས་བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་དོན་ཡང་ཆེས་མཁས་པ་གཞན་དག་

192-1-37a

གིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་པ་མེད་དོ། །ཡང་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། ཉན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་རང་གི་དོན་ཉིད་ཡིན་པར་ཏེ། ཐོས་པའི་
སྒོ་ནས་དོན་དེ་རྟོག་པར་འགྱུར་བའམ། མཐོང་བའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཇི་ལྟར་ལྟ་བའི་དབང་པོའི་བྱ་བ་ཡོད་ན་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་པའི་དབང་པོའི་བྱ་བ་ཡོད་ན་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་ལྟ་བར་བྱེད་པས་ནི་ལྟ་བ་ནི་མིག་གི་དབང་པོའོ། །
རིག་པ་ནི་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་ཉན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་པ་པོའི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉན་པ་པོ་རྒྱུད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་ཟླས་
ཕྱེ་ནས་གཏན་ཚིགས་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་དབང་པོའི་ཇི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་སྟོན་པའོ། །འདིར་ནི་སྦྱོར་བ་གཞན་ཡིན་ཏེ། ཉན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚིག་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་དངོས་སུ་དཔག་པའི་ཕྱིར་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་
ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སུ་དཔག་པར་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་བསལ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཉན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚིག་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ནོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་བསྒྲུབ་
བྱས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲེལ་པ་དེ་ཉིད་དམ། མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་རྟགས་གང་ཞིག་གིས་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་དོན་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་
ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་ཉིད་ནི་ལྟོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་བཞིན་ནོ། །རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་པོ་ལ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་

192-1-37b

འགལ་བ་ཉིད་དུ་འཆད་དོ། །མཚན་ཉིད་མི་སླུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྒྱུད་ནས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ།  མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་
དུ། དེ་ལྟར་རྟགས་ཅན་རྟགས་བློ་དང་། །བརྒྱུད་པ་ཡིས་ནི་དངོས་པོ་དང་། །འབྲེལ་ཕྱིར་དེར་སྣང་བ་ཡིས་ནི། །སྟོང་ཡང་སླུ་བྱེད་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཙམ་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་
ཚད་མར་སྨྲ་བས་མངོན་སུམ་ལས་ཀྱང་ཚད་མ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མི་སླུ་བར་ལས་གཞན་བསྟན་པར་མི་ནུས་ལ། དེ་ཡང་ཚུལ་གསུམ་གྱི་རྟགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་དེ་ཉིད་ལས་མི་སླུ་བའི་རྒྱུ་ཚད་མ་ཉིད་
འགེགས་པར་བྱེད་དེ། འདིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་དོན་གྱིས་འགལ་བར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དུ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་དེ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེར་ནི་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ། 
གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་འགལ་བར་བསྟན་ཏོ། །འདོད་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་འདོད་པ་ལས་བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །
འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཐམས་ཅད་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་ན་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་ལོག་པའི་ཤེས་པར་བརྗོད་ཀྱི་དངོས་པོ་གནས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་ནི་དང་པོ་སྨྲས་པའི་ཕྱོགས་
ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གང་དག་མིག་ལ་སོགས་པ་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་གཅིག་གི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ལོག་པའི་ཤེས་པར་བརྗོད་ཀྱི། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་རྟག་པ་དང་དུ་བའི་རྣམ་

192-1-38a

པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ལ། ཚད་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཚད་མ་ནི་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་
འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ལ་གནོད་པ་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། གཞན་དག་ནི་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་སྐྱེད་པའི་ཚད་མར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ལ་གནོད་པ་མ་གྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒོལ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་ངེས་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིག་པས་སོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་གལ་ཏེ་ཡང་འདིར་གཞན་གྱི་ཚིག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་སླུ་བ་ཉིད་ནི་བསྙོན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་འདོད་པས་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ཚད་མ་ཡང་དངོས་པོ་གནས་པས་ཁས་བླང་
བར་བྱ་དགོས་སོ། །དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པས་འགལ་བར་བརྗོད་ཀྱི། གཞན་གྱི་ཁས་བླངས་པའི་ངོར་བྱས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ནི་གང་མི་སླུ་བ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་
སུམ་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རང་བཞིན་མེད་པ་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་
ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་ཚུལ་གཉིས་བཞིན། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་

192-1-38b

པ་ལ་ལན་བཤད་པ་ནི། དེ་བདག་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དང་འགལ་བ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ལའོ། །བདག་དང་རྒྱུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་དང་མེད་པར་དེ་རྟགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །
རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཚོགས་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་
ཚོགས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་འགལ་བར་འདོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་
པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ནི་འགལ་བ་མི་འཁྲུལ་པ་ཅན་སྲིད་པའི་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་འགལ་བར་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། མཚན་ཉིད་ལ་ནི་གོམས་རྣམས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་རྟགས་ནི་གོ་བར་བྱེད་པར་འདོད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རླངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དུ་བ་མེད་ཅེས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །རྟགས་ངེས་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གོམས་པ་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རིགས་པ་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གོམས་པ་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་རླངས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་
པར་ཕྱེ་ནས་འཇུག་པ་དག་ནི་མེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རྟགས་པའི་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་གནས་སྐབས་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རྟགས་ལས་

192-1-39a

ངེས་པའི་དོན་ནི་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ལ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དུ་བས་དཔག་པའི་མེ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་རང་བཞིན་འགལ་བ་གཉིས་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ལྷ་སྦྱིན་ནི་ཁུར་ཁུར་བར་ནུས་པ་མ་
ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། གང་ཡང་སྤྲིན་ནི་མེས་ཚིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་དེ་ནི་རྟགས་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པར་བྱ་བ་མི་ནུས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་ལས་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱང་མིན་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ལས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའམ། །རང་བཞིན་ངེས་པར་བྱེད་པ་ལས། །མེད་ན་མི་འབྱུང་ངེས་པ་སྟེ། །
མ་མཐོང་ལས་མིན་མཐོང་ལས་མིན། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རྟག་པའི་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ག་ལས། འདི་ལ་རིགས་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་
སེམས་ན། རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུའོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་སོ། །འདི་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ཡང་གང་གིས་འཁྲུལ་པར་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་
བའི་རྟགས་ཅན་མེད་པར་རྟགས་དེ་དག་སྲིད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་ན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཐ་དད་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་དེ་དག་ཐོབ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཐ་དད་པ་སྟེ། རང་བཞིན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། འབྲས་བུའི་
གཏན་ཚིགས་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྟགས་གཞན་ནི་མི་འདོད་དེ། གཞན་དུ་འབྲེལ་པ་མེད་པས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བས་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དག་སྟེ། འདི་ནི་གཉིས་

192-1-39b

ཀྱི་ཚིག་གི་མཐའ་ཅན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་
ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྱུང་བའི་སྐྱོན་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཉན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་བཏགས་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། བརྡ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། 
ནུས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མིང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབང་པོ་དང་། མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་ནི། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་
ནུས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་རིག་པ་འདི་ལས་འདི་ཉིད་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་ཤེས་པས་དངོས་པོ་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་རྟོགས་ཀྱི། ཉན་པའི་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་དངོས་སུ་སྒྲ་ཉིད་འཛིན་གྱི་སྒྲ་ནི་དུ་བ་
བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དང་འབྲེལ་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་ངེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་
གཞན་གྱི་དོན་བཞིན་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། བརྗོད་པར་འདོད་པ་གོ་བར་བྱ་བ་ནི་ཉན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་གི་དོན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་འདོད་ཀྱི། རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཤེས་པའི་
དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་དོན་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཡིན། །བྱ་བ་འདིའོ། །འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་ལས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་བཤད་པ་འདི་ཡང་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དབང་པོས་

192-1-40a

སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ནས་འདས་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དོགས་པ་བསུ་ནས། སུན་དབྱུང་
བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་རང་བཞིན་བཟུང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་འདིར་ཡང་རང་བཞིན་བཟུང་བ་ཁོ་ནའོ། །
མང་པོའི་ཚིག་ནི་གསལ་ཐ་དད་པས་སོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པའི་རྟགས་གང་ཁོ་ན་ལས་འཇིག་རྟེན་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྟགས་སུ་བརྗོད་དེ། དེ་ཁས་བླངས་པ་ན་གང་ཞིག་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་འགེགས་པར་འགྱུར་བ་ཅི་ཞིག་དོར་བར་འགྱུར། 
ཅི་སྟེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཞན་གྱིས་དེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོའི་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། ཚད་མ་མིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་ཚད་མར་ཁས་བླངས་སོ་ཞེས་བྱ་
བའི་ངེས་པ་འདི་ག་ལས་འབྱུང་། གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ལ། གང་གིས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཁྱེད་ལ་ཚད་མ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ཞེན་
པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དགྲའི་ལགས་ནས་རལ་གྲི་ཕྲོགས་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དགྲ་བོ་དེ་གསོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བཟུང་ནས་གཞན་སེལ་བར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཚད་མ་མིན་པས་བྱས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྨོངས་པས་གཞན་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཚད་མར་བྱས་ནས་བཟུང་བའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་ཏེ། ཚད་མ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྨོངས་པའི་རལ་གྲིའོ་སྙམ་ནས། 

192-1-40b

བཟུང་བའི་གཅོད་བྱེད་གང་ཡང་རུང་བས་གཞན་གཅོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་ལས་རྣ་མ་ཕུག་པས། འོན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བྱ་བ་འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྨྲ་བ་པོ་དག་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། ཡང་སྨྲ་བ་པོ་དེས་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ནི་གཞན་དོན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པར་དོགས་པ་
མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བའི་དོགས་པ། ཚིག་གིས་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོགས་པ་བསུའོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བ་པོའོ། །མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་དེ་ཚིག་ནི་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་
ནུས་པ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མི་ཤེས་པའི་དོན་བསལ་བར་མི་བྱེད་པ་ལས་སོ། །འདི་ལ་ནུས་པ་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ནུས་པ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཉི་
ག་ལ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་ཏེ་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བརྟག་པ་སྟེ་ཉི་ཤུ་གསུམ་པའོ།།      །།
ད་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་ངེས་པར་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་གྲངས་ལས་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བ་ནི། ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མ་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་དང་། ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་ངེས་པར་བཟུང་བར་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་
དུ་བཤད་དོ། །སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་གཉིས་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱིའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་ལས་གཞན་ལ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཡོད་ན་ཡང་

192-1-41a

འདི་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་ཞེས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གཞན་དག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའམ། ཚད་མ་ཡིན་ནའང་འདི་དག་གི་གང་དུ་ཇི་ལྟར་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། 
དོན་གྱིས་གོ་བ་དང་། རིགས་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་དང་། སྲིད་པ་ཞེས་གྲགས་པ་དང་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚད་མ་གཞན་དག་གིས་ཁས་བླངས་པ་ཞེས་དེ་ལ། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཞན་གྱི་ལྐོག་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རི་ཁྲོད་རྗེ་ན་རེ་སྒྲ་ལས་
བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྒྲའི་ཤེས་པ་ལས་སྐབས་ཀྱི་དོན་ཤེས་པ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལས་དུས་ཕྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲ་ལས་འོངས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་
སྒྲས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཡིད་ཆེས་པའི་སྐྱེས་བུས་ཚིག་གིས་བསྐྱེད་པའོ། །འདི་ཡང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་
ཆོས་ཅན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཚུལ་གསུམ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བར་འདོད་ཀྱི། འབའ་ཞིག་པ་མ་ཡིན་
ལ་ཆོས་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་དེའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བདག་ངེས་པར་མ་བཟུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མ་བཟུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་ཉིད་ངེས་
པར་གཟུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཡང་སྒྲ་འདི་ལ་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་བཏགས་པ་དེ་ཉིད་གཞལ་བྱ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཆོས་ཅན་ཉིད་གཞལ་བྱ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་

192-1-41b

ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་མ་བཟུང་ན་སྟེ། མ་ངེས་ན་ཇི་ལྟར་དེའི་ཆོས་ངེས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་འདི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ངེས་པ་ལས་སྔར་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །འབད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཅན་རྟོགས་པར་བྱ་
བའི་དོན་དུ་ཡིན་ན། དེ་རྟོགས་ནས་དེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་འབད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འདི་ཡང་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ནི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། སྨྲ་བ་པོ་ཡུལ་དུ་ངེས་པར་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་
མེད་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱས་སྒྲ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངེས་པར་རྟོགས་པ་ནི་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །བྱ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་སྟེ། ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་
བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དོན་གདོན་མི་ཟ་བར་མེ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་མེ་འདི་དུ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དོན་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །
ཇི་ལྟར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་སྒྲས་ནོན་པའི་ཡུལ་དེར་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤིང་ཏོག་འབྲ་གོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་གྲོང་ཁྱེར་དམར་བུ་ཅན་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་ཐོས་ན་ཡང་ཡུལ་དེ་ན་ཤིང་ཏོག་འབྲ་གོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་དུས་ན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་དེ་ལི་པ་དང་མང་པོས་བཀུར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ད་ལྟར་བ་ཡིན་ལ་བྱུང་ཟིན་པ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་སྒྲ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ག་ལས་ཡིན། ཅི་སྟེ་སྒྲ་རྣམས་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་
ཅད་དུ་གནས་པས་དོན་དང་ལྷན་ཅིག་དུས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ནོན་པར་གནས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་རྣམས་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པ་

192-1-42a

ཉིད་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒྲས་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྒྲ་གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་གིས་དོན་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་དོན་དང་ལྷན་ཅིག་ཡུལ་ལམ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲ་
དེ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དེ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་སྒྲུབ་བྱེད་མི་འབྱུང་བ་དེ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་བསྡུས་ནས་ཚད་མ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་རྗེས་དཔག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་
སྟོན་པའོ། །མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །ཚུལ་གསུམ་ཉིད་དང་བྲལ་བས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་འདྲའི་ཡུལ་ནི་སྤངས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སྒྲུབ་བྱེད་དོ། །དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ལས་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་
ཆོས་ཅན་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བའི་ཡུལ་དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཚུལ་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། ཇི་ལྟར་སྒྲ་འདི་ཚད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མེ་ལས་སྦྱིན་སྲེག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་
བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ཡིན་ཏེ་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་རི་ཁྲོད་རྗེ་ན་རེ་མཐོ་རིས་འདོད་པས་མཆོད་སྦྱིན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ལས་མཐོ་རིས་འབྱུང་ངམ་མི་འབྱུང་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་
གྱིས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པའི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ལོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་སྐྱེ་ནས་ཞིག་པ་དེས། །དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཡུལ་གཞན་དང་དུས་གཞན་དང་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་
འཇིག་རྟེན་པའི་ཚིག་དེ་ཡིད་ཆེས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལས་སམ། དབང་པོའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་སམ། དབང་པོའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེས་བུ་དེའི་བློ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཙམ་ནི་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་ཟེར་

192-1-42b

རོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ངང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་པོ་དེ་ལ་མཚན་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་སྐྱོན་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་སྲིད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་བྱེད་པ་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་བསྒྲུབས་
ཟིན་པའི་ཕྱིར་རམ། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་སོ། །སྲིད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་མི་སྲིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཚིག་ལས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་མེད་ཅེ་ན། ནུས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་དབང་དུ་འགྱུར་ན་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པར་འགྱུར་བའམ། རེས་འགའ་མི་ནུས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་ནུས་པའི་རང་བཞིན་དེ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་
རྟག་ཏུ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་བྱས་པ་ལ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཚོགས་པ་ཐ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཚིག་ཀྱང་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་
གཏན་ཚིགས་སོ། །ཡང་ན་གང་གི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དེ་ནི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ནུས་པ་མེད་
པའི་རང་བཞིན་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ནམ་ཡང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་མི་འཐད་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་ཅན་ནམ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་
ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ངེས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་

192-1-43a

བུ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་མཐོང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་བདེན་པ་སྨྲ་བར་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་དང་ལོག་པ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་དེ་དག་གི་རྟེན་ནི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱེས་བུ་ལོག་ན་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ལྡོག་ལ། 
ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལོག་ན་ཡང་དག་པ་ལོག་པ་ཉིད་དག་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་མེད་ན་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཚིག་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པར་ནི་འབྲས་བུ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་
དང་དུས་དང་རྫས་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ཐལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རྒྱུད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་མཐོང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར། མཐོ་རིས་འདོད་པས་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་ལས་དོན་
རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་ནི་བསྐྱོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཉི་ག་ཡང་ཐལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་
མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དོན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་སྐྱེས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་བསྟན་ཏོ། །ཐལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་ཉིད་སྒྲུབ་པ་པོའི་
དོན་དུ་མཐོང་བ་དང་མི་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དོགས་པ་སྔོན་དུ་བསུ་ནས་དོན་རྟོགས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྲེལ་ལོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དམ་བཅའ་བ་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ལས་
རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་བདེན་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་དོན་རྟོགས་པར་བསྟན་པ་ལས་བརྡའི་དབང་གིས་འགྱུར་གྱི། བརྡ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་རིག་བྱེད་འགའ་ཞིག་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་དཔྱོད་པ་ལ་

192-1-43b

སོགས་པའི་རང་གི་འདོད་པས་བརྗོད་པར་མཐོང་གི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སྐྱེས་བུ་སྔ་ན་མེད་པའི་དོན་རང་གི་འདོད་པས་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དོན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཉིད་སྐྱེས་བུས་གསལ་བར་བྱེད་པས་དེས་ན་མཐོང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རིག་བྱེད་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡང་དག་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་བརྡ་མི་ཤེས་པས་ཀྱང་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་དེ་ལ་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བརྡ་ལ་
ལྟོས་ནས་རིག་བྱེད་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་འབའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བརྡ་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་དོན་རྟོགས་པར་ནུས་པར་འགྱུར་གྱི་
རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བརྡ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་བརྡ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔྱོད་པ་པས་སྦྱར་བའི་བརྡ་ལས། ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་བཀོད་པའི་བརྡ་ནི་བརྡ་
གཞན་ཡིན་ལ། དེ་ཡོད་ན་རྣལ་མའི་དོན་ལས་དོན་གཞན་སྒྲ་དེ་ལས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྒྲོན་མ་ནི་གསལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་དྲི་དང་རོ་ལ་སོགས་པས་རྡའི་དབང་གིས་གསལ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྡའི་དབང་གིས་དོན་གཞན་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་
ཚད་མ་ཉིད་ནི་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ནུས་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པའི་དབང་གིས་སྒྲ་དོན་གཞན་ལ་ཡང་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་འཆོལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དེས་ངེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་ལས་འདོད་
པའི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར། ཡང་ན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་འདིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡང་དག་པའི་དོན་གསལ་བར་ནུས་པ་དེ་རེས་འགའ་དོན་གཅིག་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བའམ། དོན་དུ་མ་ངེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་དོན་གཅིག་ལ་ངེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་

192-1-44a

སྐྱོན་བཤད་པ་ནི། བརྡ་གཞན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་ནུས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཆོལ་བའི་ཕྱིར་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཚིག་རྣམས་དོན་གཅིག་ལ་ངེས་ན། །དོན་
གཞན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་དུ་མ་དང་མངོན་འབྲེལ་ན། །འགལ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྲིད། །ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་པོ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས། མི་གཡོའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མཇུག་བསྡུ་
བའི་སྒོ་ནས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་མི་གཡོ་བ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། གང་ཡང་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ལས་དོན་རྟོགས་པ་འདིའི་འགྱུར་
བ་དེ་ནི་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ་ཞེས་འདི་ནི་བསྟན་པ་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདི་ཡང་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་འདི་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ལས་ཏེ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ཡང་ག་ལས་ཤེ་ན། རིགས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་དང་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དག་གིས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་བྱེད་པར་ནུས་པའི་
ཕྱིར་རིག་བྱེད་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལས་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པས་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་འཆད་པ་ནི། ཡིད་ཆེས་
ཁས་མི་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེས་པ་ཟད་པའི་སྐྱེས་བུས་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ཆེས་པ་ཁས་མི་ལེན་པས་དེའི་ཚིག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། མི་བཟོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པ་སྟེ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ཡིད་ཆེས་པ་འདོད་དེ་ཡིད་

192-1-44b

ཆེས་པ་དེ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ནི་འདིའོ་ཞེས་ཟེར་ནས་བཟུང་ནས་ཡིད་ཆེས་པ་འདི་ནི་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་ངག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱང་
བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་གཞན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་འཆོལ་བར་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ངེས་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག་ཉེས་པ་མ་ཟད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཚིག་ལས་ཕལ་ཆེར་མི་སླུ་བར་མཐོང་བའི་ཉེས་པ་མ་ཟད་པ་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཡིད་ཆེས་པར་
འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་སྲིད་པ་མི་སྲིད་དོ་སྙམ་ན། འདི་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་མི་སླུ་བ་ཙམ་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་ངེས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་
སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མ་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་སུན་འབྱིན་པ་བསྟན་ནས། སྤྱིར་སུན་འབྱིན་འཆད་པ་ནི་གང་གིས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གིས་དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་
རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་འདི་དག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཚིག་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་དེའི་བདག་ཉིད་དམ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཐ་
དད་པས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་གི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་བཟུང་བ་ནི་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གཟུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་ནི་རྣ་བའི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དོན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དུས་དང་ཡུལ་དང་སྣང་བ་དང་རྒྱུ་ཐ་
དད་པ་བཟུང་ངོ་། །གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ན་རེ། དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་གཅིག་ལ་མང་པོ་དག་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་

192-1-45a

རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་མིག་གི་དབང་པོར་རིགས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་འདིར་དབང་པོ་གཅིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡོད་པ་དབང་པོ་དུ་མས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་དབང་པོའི་རིགས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཐ་མི་དད་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བློ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དག་ལས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དག་རྣམ་པར་གཞག་གི་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དག་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཐ་དད་ལུས་གནས་གཟུང་བྱའི་ཕྱིར། །གཟུགས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་
འོང་བས། །དབང་པོ་དུ་མས་གཟུང་བྱ་ཉིད། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མིན། །རིགས་བྱེད་མེད་ཕྱིར་གཅིག་ཅེ་ན། །དེ་ནི་དབང་པོ་ཉིད་དུ་མཚུངས། །དེའི་ཕྱིར་བློ་མཚུངས་གཅིག་ཡིན་གྱི། །དབང་པོ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་ཏེ། བློ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་མང་པོ་དག་གཟུགས་གཅིག་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུ་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བློ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་
ཉིད་ཡིན་ལ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཐ་དད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རིགས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བློ་ཐ་དད་པ་དེ་ཡོད་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རིགས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་
ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་ལ་ཡང་འགྱུར་ཕྱིར། །བློ་ཐ་དད་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་མིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་དང་འགལ་ལོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ལྟག་ཆོད་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མའི་ངོ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ན་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་
མི་དད་པར་ཐ་སྙད་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་འདྲ་བ་བློ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ལེན་པར་བྱེད་ན་ཐམས་ཅད་དབང་པོ་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དེ་ལས་བྱུང་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡང་མེད་དེ། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་མེད་ན་ཡང་བརྗོད་

192-1-45b

པར་འདོད་པ་ཙམ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་མ་གཏོགས་པའི་མ་འཁྲུལ་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་རྗེས་དཔག་ལས། །
ཚད་མ་གཞན་མིན་དེ་ལྟར་དེ། །བྱས་པ་སོགས་བཞིན་རང་གི་དོན། །གཞན་སེལ་བ་ཡི་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་འདིའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པར་འདོད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་མ་ལུས་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། མ་ལུས་པ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་དག་ལས་སོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ལས་རྟོགས་ཀྱི། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གི་ཚིག་གི་
རྒྱུད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་པར་ངེས་ཏེ། གཞན་སེལ་བ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེར་ནི་བརྗོད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་འདིའི་འབྲེལ་པ་ལས་དེ་ནི་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དོན་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་
ནས་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བར་འགྱུར་རོ། །བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་བརྗོད་པར་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྒྲའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་
དང་། གཞན་སེལ་བ་ཡིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྒྲ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འཁྲུལ་པ་ནི་གཞན་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཚིག་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་སྤྱི་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཙམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་དོན་གྱི་ཁྱད་

192-1-46a

པར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དོགས་པར་བྱས་ནས། འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རེ་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པས་
སྦྱོར་བ་དག་ནི་མི་འདྲ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུའི་ཐ་དད་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་མི་འདྲ་བ་ལ་མཁས་པའི་སྐྱེས་བུས་སྐབས་ལ་སོགས་པ་ལས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐབས་ནི་གནས་སྐབས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་འཁྲུལ་པ་
དང་བཞིན་དང་བ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ཚིག་རྣམས་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་རྣམས་མི་འདྲ་ཉིད་ཀྱིས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་
པར་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་དག་རྟགས་སུ་གྱུར་པའི་ཚིག་དེ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ངེས་པར་འཛིན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་དག་གི་ཉེས་པ་འདི་ཡིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་གོ་བར་བྱེད་པར་མི་འདོད་ཀྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ངེས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་འདི་ནི་རྟོགས་པ་པོའི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལ་ལར་རླངས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་དུ་བ་གཞན་དུ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་བར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ངེས་ན་ཡང་མེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་རྟགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་སྒྲའི་ཐ་སྙད་འདི་ཐམས་ཅད་རབ་རིབ་ཅན་
གཉིས་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་རང་གི་སྣང་བའི་ངོར་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་འཁྲུལ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ལ་དོན་དམ་པར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པ་སྟེ། །གསལ་བ་ཞེ་ལ་བཞག་ན་ནི། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བསྟན་ཡིན་གྱི། །དེ་ཉིད་ལ་ནི་ལྟོས་ནས་མིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་སྤྱི་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་

192-1-46b

ཏེ། དེ་དག་གི་ཡང་སྟེ། འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པས་སྦྱར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་སྤྱི་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་འགལ་བ་མེད་དོ། །མཐའ་གཅིག་པ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་དུ། །སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་ཉེ་ཙམ་གྱིས། །རྩིག་པ་
ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བསྟན་པ་འབྱུང་། །ཞེས་ཁས་བླངས་པ་འདིས་འཁྲུལ་པ་ལ་དོགས་པ་ཡང་མི་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཚིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་བསྒོས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་དེར་གསུང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདི་ལྟར་གཞུང་གོམས་པ་འདོན་པའི་དུས་ན་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ན་ཡང་ཚིག་དང་གོམས་པ་འདོན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔར་གྱི་བསམ་པ་ནི་དེ་དག་གི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གནག་རྫིའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པར་ཡང་དུ་བ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་ལ་སོགས་
པའི་རྟགས་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བརྩད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པས་འཁྲུལ་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །སྲོག་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འཇུག་
པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་རྒྱུའི་སྐྱོན་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །སྒྲ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་ཚད་མ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། གང་གི་ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་ཡོད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་
གཞན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་ཆོས་ཅན་ནི་གང་ཡིན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་གང་། འབྲེལ་པ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། བསམ་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གོང་དུ་སྨྲ་བ་མཐོང་བ་ལ་སྐྱེས་བུ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་
ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །འབྲེལ་པ་ནི་སྔར་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པོ། །གང་དུ་སྨྲ་བ་པོ་མཐོང་བ་དེ་ནི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་ནོ། །སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ས་ཕྱོགས་ཀྱང་སྒྲའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རི་སུལ་ལ་སོགས་པར་གཞན་འདྲ་བའི་སྒྲ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་

192-1-47a

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་གསུམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་
གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་གང་དུ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །དེ་སྟེ་སྒྲ་ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའོ།    །ཉེ་བར་འཇལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གྲོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བ་མེན་ཅི་འདྲ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་དྲིས་པ་ནི་བ་ལང་ཅི་འདྲ་
བ་དེ་འདྲ་བ་ནི་བ་མེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ། ཚིག་འདི་ཉིད་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཉིད་དུ་དཔྱོད་པ་པ་རྒན་པོ་རྣམས་ལ་གྲགས་པ་ལས། རི་ཁྲོད་རྗེས་རི་ཁྲོད་པས་བྱས་པར་བཤད་པ་ལ། འདི་འདྲའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འཇལ་བ་འདི་འདྲ་བ་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་
དུ་མི་འཐད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཉེ་བར་འཇལ་བ་དཔེར་ན་བ་མེན་མཐོང་བ་ན་བ་ལང་དྲན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིས་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཡང་བསྐལ་པའི་དོན་ལ་འདྲ་བའི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །འདི་ཉིད་བཤད་པར་འདོད་ནས། བ་ལང་མཐོང་ནས་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བ་ལང་མཐོང་ནས་ཕྱིས་འབྲོག་ན་ཡོད་པའི་བ་མེན་མཐོང་སྟེ། ཁྱད་པར་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡན་ལག་ཕལ་ཆེར་མཚུངས་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་ཕལ་ཆེར་མཚུངས་པ་སྟོན་པ་སྟེ། མགྲིན་པ་ལྡུམ་པ་ནི། ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །
དེའི་ཚེ་དང་པོ་བ་མེན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ། གང་ཡང་ཕྱུགས་འདི་ནི་བ་ལང་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། 
དབང་པོའི་བྱེད་པས་སམ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲ་བ་མེད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི། དབང་པོའི་བྱེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡང་དེ་དག་གི་འདྲ་བ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་

192-1-47b

དྲན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བ་མེན་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་འདྲ་བ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བ་ནི་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བ་མེན་གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བ་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདྲ་བ་བ་མེན་ལ་གནས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཉེ་
བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་གཉིས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བ་མེན་གཅིག་ལ་འདི་འཛིན་པར་རིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདྲ་བ་ཡི་ནི་སྤྱི་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྱི་དང་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདྲ་བ་གཉིས་ལས་གནས་
པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྤྱི་བཞིན་དུ་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་འགྲན་ཟླའི་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་མ་མཐོང་ན་ཡང་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་ཡང་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་འདྲ་བ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཉིད་དེ་ཉིད་
མི་འགྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདྲ་བ་དངོས་པོ་ཡིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་རྭ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་ཕལ་ཆེར་མཚུངས་པའི་བ་མེན་ལ་སོགས་པའི་རིགས་གཞན་གྱིས་གསལ་བ་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ནི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །
འབྲེལ་པ་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་ལས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མཐུན་པའི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདྲ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རིགས་གཞན་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཉེ་
བར་འཇལ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་དེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བའི་ཕྱུགས་འདི་དང་འདྲ་བ་ནི་བ་ལང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་གཞལ་བྱ་
བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་བ་མེན་ལ་སོགས་པ་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་བ་

192-1-48a

ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་འདྲ་བ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་འདྲ་བ་དམིགས་ཤིང་བ་ལང་ཡང་དྲན་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་རྟོག་པས་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་གཞལ་བར་བྱ་བ་ལྷག་མ་གཞན་ཅི་ཡོད་ཅེ་
ན། འདྲ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་འདྲ་བ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་ཞིང་བ་ལང་ཡང་དྲན་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བ་ལང་གི་གོང་བུ་གཞན་ལས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་དྲན་པ་ལས་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་རྟོག་
པ་ལ་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ལ་དཔེར་བཤད་པ་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་མངོན་སུམ་ཡིན་ཞིང་དྲན་པས་ཀྱང་མེ་བཟུང་བ་ན་ཡང་མེའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་
ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཚད་མ་ལོགས་ཤིག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་ཤེས་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་
ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་དང་དོན་འབྲེལ་པ་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདི་འདྲ་བ་ཕྱོགས་ཆོས་སུ་རྟོགས་པའམ། མཐོང་བཞིན་པའི་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ཡིན་གྲང་འདྲ་བ་དེ་
ཡང་རྟགས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ་བ་ལང་དུ་གཏོགས་པ་རྟོག་པའམ། བ་མེན་དུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་གཞལ་བྱར་གནས་པའི་འདྲ་བ་རྟགས་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས་སྔར་མ་བཟུང་
བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བཟུང་བ་ཡང་རྟགས་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བ་མེན་ལ་གནས་པའི་འདྲ་བ་རྟགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་དེ་ལས་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བ་མེན་བཟུང་བ་ན་ཡང་བ་ལང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 

192-1-48b

གཞི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བྱ་རོག་གི་ནག་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས་ཕྱིས་བ་ལང་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གནས་པ་རྟགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདྲ་བ་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་རྟགས་སུ་མི་རིགས་སོ། །འོ་ན་བ་
མེན་རྟགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཡང་གང་གཞི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བ་མེན་ལ་ཡང་རྟགས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་ཉིད་མ་གྱུར་མོད་ཅེ་ན། མ་རྟོགས་དོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔར་བ་ལང་གི་བ་མེན་དང་འདྲ་བའི་ཁྱད་
པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་མི་ཤེས་པའི་བ་ལང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །གཞལ་བྱའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གཞལ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དྲུག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཚད་མ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་
འཇལ་བ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འདྲ་བའི་གཞལ་བྱ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་བརྟག་པར་སྤྱི་རྣམས་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར། ཕལ་ཆེར་དེ་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་དང་ལྡན་
པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྤྱི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཚད་མ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་སྤྱི་དངོས་པོ་ཉིད་དང་། དེ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དམ་བཅའ་བ་གཉིས་སོ། །མེད་པའི་གཞལ་བྱ་ལས་གཞན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞལ་བྱ་ལས་གཞལ་བྱ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐུན་མོང་མིན་པའི་དངོས་པོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་
ནི་དཔེ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྤྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྐྱོན་འཆད་དེ། སྤྱིའི་དོན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གྱི་སྒྲ་ནི་གཞལ་བྱའི་ཚིག་གོ། །དམ་བཅའ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་སྤྱི་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བའི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱིའི་དངོས་པོ་མེད་

192-1-49a

པ་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ལ། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་པོ་ལ་ཡང་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་གཞན་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་
གཅོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྒྲ་གཞན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཉེ་བར་བླངས་ཤིང་དེ་ཉིད་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དྲན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་
དྲན་པ་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དྲན་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་བ་མེན་གྱི་ཡན་ལག་ཁ་ཅིག་བ་ལང་དུ་གཏོགས་པའི་ཡན་ལག་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པར་རྟོགས་
པའི་རྒྱུ་དག་ཡིན་ཏེ། མཚུངས་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡན་ལག་དག་ལས་མ་གཏོགས་པ་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་བློ་ལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བ་མེན་མཐོང་བ་ལ་བ་ལང་དུ་གཏོགས་པའི་ཡན་ལག་དག་ལ་
ཕལ་ཆེར་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་དྲན་པའི་ངོ་བོའི་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། འདྲ་བར་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡན་ལག་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས་བ་ལང་གི་བློ་བཞིན་ཅིའི་ཕྱིར་
མི་འཇུག་འདི་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་ག་ཡང་འདྲ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་ན་དྲན་པ་ཉིད་ལ་ནི་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ། །སྔར་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་དྲན་པར་འགྱུར་
བ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་སད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ནི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དྲན་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པའོ། །འདྲ་བ་དངོས་པོ་ཉིད་

192-1-49b

དུ་ཁས་བླངས་ནས་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ནི། འདྲ་བ་དངོས་པོ་ཡིན་ལ་རག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདྲ་བ་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དང་། བ་ལང་ལ་ཡང་ཅི་སྤྱི་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ལ་རག་མོད། དེ་
ལྟ་ན་ཡང་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས་སྔར་བ་ལང་མདུན་ན་གནས་པར་འཛིན་པ་ན་དེ་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་མདུན་ན་གནས་པའི་འདྲ་བ་དེ་ཡང་བཟུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐ་མི་དད་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པས་དྲན་པའི་ངོ་བོ་
ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དང་པོར་འདྲ་བ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་བཟུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་འདི་བ་མེན་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་འདིས་བཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདིས་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དྲན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་
སྙམ་ན་གལ་ཏེ་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བ་མེན་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འདིས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བ་ལང་གི་རྫས་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས་སྔར་མ་བཟུང་ལ། རང་གི་ངོ་བོས་ནི་འཛིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
རང་བཞིན་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདིའི་བདག་གང་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བ་ལང་གི་གོང་བུའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་བརྗོད་དོ། །རང་གི་ངོ་བོས་ཏེ་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེས་དེ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་གཟུང་བ་
ཡིན་ན་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་དངོས་པོ་བཟུང་ཡང་སྔར་མིང་དེ་མི་འཛིན་པ་ན་མི་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མིང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་མངོན་སུམ་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་
རྣམས་ལ་མ་བཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་བརྗོད་པར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་འདི་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཙམ་གྱི་ཚད་མ་གཞན་རྟོགས་ན་ཡང་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར། མངོན་སུམ་རྗེས་དཔག་སྒྲ་ལས་བྱུང་། །ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་ལྷན་ཅིག །དོན་གྱིས་

192-1-50a

གོ་དང་དངོས་མེད་དག །འདི་དག་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ཚད་མ་རྣམ་གྲངས་ཡོངས་སུ་ཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤིང་གི་ཕྲེང་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་
གྲོག་མ་ལ་སོགས་པའི་ཕྲེང་བ་བཟུང་ངོ་། །ཤིང་གི་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཐོང་བའི་དུས་སུ་ཤིང་དང་པོ་འཛིན་པ་ལས་འདི་ནི་ཤིང་དང་པོའོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་མི་སྐྱེ་ལ། ཤིང་གཉིས་པ་དམིགས་པ་ན་ནི་ཡལ་ག་ཅན་དང་པོ་ལ། འདི་ནི་ཡལ་ག་ཅན་དང་པོའི་སྙམ་དུ་ངེས་པ་འདི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཚད་མ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འཇལ་བ་མ་ཡིན་ལ། དབང་པོའི་བྱད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྟགས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་
ཡིན་པ་སྒྲ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། མཐོང་དང་ཐོས་པའི་དོན་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་གོ་བ་མ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་ལོག་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། འདི་ལས་འདི་སྔ་འདི་ཕྱི་ཞིང་། །
འདི་ཚེ་རིང་དང་ཐུང་བ་ཞེས། །དེ་ལྟ་བུ་སོགས་ཤེས་པ་ལ། །ཚད་མ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཡིན་པས་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཚད་མ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །ཉེ་བར་འཇལ་
བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསལ་བ་ཐ་དད་པས་མང་པོའི་ཚིག་གོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས་བ་ལང་ལ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཚད་མ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས་རྟ་ལ་སོགས་པ་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་དུ་རྣམ་
པར་མི་འཇོག །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ནི་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་མི་འདྲ་བ་ནི་འདྲ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། 

192-1-50b

དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕན་ཚུན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མེད་པའི་ངོ་བོ་གཞལ་བྱ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེའི་ཚེ་འདྲ་བའི་བློ་དག་ལ་སྟེ། ཉེ་བར་འཇལ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་ལས་འདི་འདྲ་བའི་
གཞལ་བྱ་དེ་མཚུངས་ཏེ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་འདྲ་བ་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མི་འདྲ་བའི་
ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཁོངས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པ་བཤད་པ་ནི་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་བསྟན་པ་སྟེ། གང་གིས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡན་ལག་ཕལ་ཆེར་མཚུངས་པ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་
ཀྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་ཡང་ཕན་ཚུན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་བ་མེན་དེ་ཉིད་དུ་སྟེ་བ་ལང་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
རིགས་པ་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཇི་སྐད་དུ། རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་མཐུན་པ་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གྲུབ་པའི་ཆོས་མཐུན་པའམ། གྲུབ་པས་ཆོས་མཐུན་པའི་གྲུབ་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་མཐུན་པ་ནི་བ་མེན་
ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ་བྱའི་མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུང་གིས་བསྒོས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཤེས་པས་བརྗོད་པ་དང་། འབྲེལ་པ་རྟོག་པ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བའོ་ཞེའོ། །དོན་འདི་ཉིད་གཞན་གྱིས་གཞན་
དུ་འཆད་དེ། བ་མེན་ནི་བ་ལང་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྒྲེ་བའི་ངག་ནི་ལུས་ཡིན་ལ་དེས་བསྒོས་པའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེས་ན་འབྲོག་ཏུ་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས། བསྒྲེ་བའི་ངག་ལས་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་

192-1-51a

གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བརྗོད་པ་ནི་མིང་སྟེ་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་དོན་འབྲེལ་པ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་
འཆད་དེ། དེ་ལ་སྟེ་བསྒྲེ་བའི་ངག་ཐོས་པའི་དུས་ན་མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པ་ལས་སྔར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཚད་མར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་
འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བྱེད་པའི་དོན་དང་མི་ལྡན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱེད་པའི་དོན་འདི་མ་གྲུབ་པའི་ལས་ལ་འཇུག་པས་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྔར་མིང་དང་མིང་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་
ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དང་པོ་མིང་དང་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པ་དེ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་གང་གིས་བ་མེན་འདིའི་མིང་སྔར་བདག་གིས་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །
འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པ་བཤད་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་མ་བུ་པས་སྨྲས་པ། ལུང་ལས་སྤྱིར་རྟོགས་ལ་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་ཉེ་བར་འཇལ་བ་མཁོ་བ་ཞེས་བྱ་བས་འདིའི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་འཇལ་བ་སྟེ་
བསྒྲེ་བའི་ངག་ཉེ་བར་མཁོ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དོན་འདི་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པས་སྟོན་པ་ནི་དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱད་པར་ཡུལ་ཅན་ནི་བ་མེན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། མི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་འདི་ནི་
རིགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་འབྲེལ་ལོ། །འདིར་མིང་དང་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པ་ན་དེའི་སྟེ་མིང་གི་དོན་གཞན་རྟོགས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར། ལག་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལག་རྒྱན་ནི་གདུ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་

192-1-51b

རྒྱན་ཏེ། དེ་མཚར་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལག་རྒྱན་མཚར་པོ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་ཞེས་བསྟན་ལ། ཁ་ཅིག་དུས་གཞན་དུ་དཔུང་རྒྱན་མཚར་པོ་ཅན་གྱི་སྒྲ་དེ་ལ་མཛེས་པའི་ཅོད་པན་ཅན་གྱི་མཆོག་སྦྱིན་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅོད་པན་ནི་དབུ་རྒྱན་ནོ། །དེ་ནི་མཛེས་
པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཅོད་པན་ཡང་ཡིན་པས་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས། རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་གང་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཞེན་པའི་བློས་མིང་དེ་ཐ་དད་བཟུང་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། །བ་མེན་དམིགས་པ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་མིང་དེ་
རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བ་མེན་དུ་བརྗོད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཉིད་སྤྱི་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རློམ་ཞེ་ན། 
སྣང་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་སྟེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་རྟག་པར་རྒྱས་པར་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་
བསལ་ཟིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཉིད་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྒྲ་དང་རྟོག་པ་དེ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་
པའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་མེད་པར་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིའི་ཚུལ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བ་ལང་དང་འདྲ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །བ་མེན་སྒྲའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་
ནི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སོ། །བརྡ་འཛིན་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ལ་སྣང་བའི་བློ་ལ་གནས་པའི་བ་མེན་ནི་དཔེའོ། །སྣང་བཞིན་པའི་བ་མེན་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་བ་མེན་ནི་བ་ལང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྡ་དུས་དེར་བ་མེན་བློ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དཔེ་མ་གྲུབ་

192-1-52a

པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བློ་ལ་གནས་པའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འང་གི་སྒྲའི་དོན་ནི་མིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་བློ་ལ་བ་ལང་གི་འདྲ་བ་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་འདི་ལ་བ་ལང་དང་
འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྡ་ཅི་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་བརྡ་ཡང་བྱེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་བློ་ལ་གནས་པའི་བ་ལང་དང་འདྲ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་བརྡའི་དུས་ན་སྣང་ངོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་གཞལ་བྱ་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་
ནས་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་ལས་མ་གཏོགས་པའི་འབྲེལ་པ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། འབྲེལ་པ་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་བཟུང་ཟིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྡའི་དུས་ན་
སྒྲ་སྣང་བའི་ཤེས་པས་བཟུང་ལ། ཕྱིས་མདུན་ན་གནས་པའི་བ་མེན་མིང་གིས་བཟུང་སྟེ། གང་གིས་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་གཞལ་བྱ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཅན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་བཟུང་
ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །བསྒྲུབ་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་བརྟགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་སོ་སོ་སོ་སོར་འགྲེལ་པ་ཅན་བཟུང་ལ་དེ་དག་སྦྱོར་བ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བས་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེ་བར་
སྦྱོར་བ་ནི་སྦྱོར་བས་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ལོགས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དྲི་ཞིམ་མངར་བ་ལ་སོགས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུན་པའི་དོན་ལ་འབྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བཞིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངར་བ་ཡིན་ལ་འདི་ནི་དྲི་ཞིམ་པ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་བཟུང་ཟིན་པ་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ཡང་འགྱུར་བའི་ས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ནི་དེ་ལྟ་བས་མིང་དང་སྦྱོར་བ་རིགས་པ་ནི་མིང་དང་སྦྱོར་བ་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་

192-1-52b

གྱིས་དྲན་པ་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་འབྲེལ་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་ཆོས་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་སུ་མིང་ཅན་བསྟན་ནས་འདི་ནི་བ་ལང་ངོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བྱེད་པར་མཐོང་གི་ཡུལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བཤད་དང་ལྡན་རིགས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པའོ། །མི་ཡི་བདག་པོ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཐབས་མཐའ་ཡས་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་དོན་དུ་དཔེ་བརྗོད་པ་བཤད་པ་ནི། དེ་དག་ནང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་གིས་འགའ་ཞིག་ལ་ནུ་བོ་བྱ་བ་འདི་སོང་ཤིག །རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་ཞོན་པའི་སྐྱེས་བུ་མང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོ་བའི་མིའི་བདག་པོ་ལ་ལྟོས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། དེས་དེ་ལ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་མིའི་བདག་པོ་གང་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་གདུགས་དཀར་
པོས་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་ནང་ནས་མིའི་བདག་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་གདམས་པ་དེ་བཟུང་ནས་སོང་སྟེ་མཐོང་ནས། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ། འདིའི་མིང་ནི་མིའི་བདག་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བློ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་
པ་དེ་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཚད་མ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་ཚད་མ་བཞི་ནི་ཁོངས་སུ་མ་འདུས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་བུ་པས་རང་གི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དག་ལས་གཞན་པའི་གཞལ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་
ཚད་མ་གཉིས་པོ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཞིག་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཚད་མ་གཞན་གཉིས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ལས་མ་གཏོགས་
པར་ཚད་མ་གཞན་གཉིས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཞལ་བྱ་གཞན་གཉིས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་ནོ། །སྤྱིའི་

192-1-53a

མཚན་ཉིད་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཞལ་བྱ་གཞན་གཉིས་པོ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེས་སྟོན་པ་ནི་གཞན་དག་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལྡན་པ་ནི་འབྲེལ་པ་སྟེ་གཉིས་
པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། གཞལ་བྱ་གཞན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དག་གིས་འགྲེལ་པ་མ་བསྟན་པས་
མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལྟོས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཚད་མ་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་ངེས་པར་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་འདིས་ཚད་མ་
གཞན་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་བརྗོད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཚད་མ་གཞན་གཉིས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་སྤྱི་དང་
ཁྱད་པར་དང་། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་གཞལ་བྱ་རྣམ་པ་གསུམ་འདོད་པ་དེ་ལ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་གཞལ་བྱ་གཞན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཁྱེད་ཀྱི་ལན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིར་ཡང་འགྱུར་བས་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །
ཉེ་བར་འཇལ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ།    །དོན་གྱིས་གོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གོང་དུ་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དོན་གྱིས་གོ་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་
པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དོན་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རི་ཁྲོད་རྗེས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མཐོང་བའམ་

192-1-53b

ཐོས་པའི་དོན་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་བ་རྟོག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་མ་ཤི་ལ་ཁྱིམ་དུ་མ་མཐོང་བས་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པར་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །མཐོང་བ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཚད་མ་ལྔས་རྟོགས་པའོ། །ཐོས་པ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་
བའི་ཚད་མས་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་དྲུག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་གོ་བ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དཔེར་བརྗོད་པ་ནི་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ནི་དཔེར་ན་མངོན་སུམ་གྱི་སྲེག་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མེའི་སྲེག་པའི་
ནུས་པ་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་འགྲོ་བ་ལས་ཉི་མ་འགྲོ་བའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནུས་པ་རྣམས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ལས་དོན་གྱིས་གོ་བས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་
པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་ཡང་གང་གི་ཚེ་མངོན་སུམ་གྱི་འབྲས་བུ་དམིགས་ནས་རྒྱུའི་ནུས་པ་རྟོགས་ན་ནི་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་རྟོགས་ནས་རྒྱུའི་ནུས་པ་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་
རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་དོན་གྱིས་གོ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུའི་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་དེ་ཚད་མ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱུའི་ནུས་པ་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཟུང་ཟིན་ཏོ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ནུས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐམས་
ཅད་དུ་སྔ་ན་མེད་པ་རྟོགས་ཏེ་དེས་ན་རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ནུས་པ་རྣམས་ནི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་དོན་གྱིས་གོ་བའི་ཚད་མའི་གོ་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འབྲེལ་པ་གཟུང་
བ་མེད་པར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་གཟུང་བ་མེད་པར་གོ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་བ་འཛིན་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་འདི་དག་གི་འབྲས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་

192-1-54a

རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་ལས་སྔར་ཚ་བ་ལ་སོགས་པར་མེ་དང་དུ་བ་བཞིན་དུ་བཟུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་སུ་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་
ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མེད་པར་བཤད་དོ། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པའི་ནུས་པ་རྣམས་ནི་འབྲས་བུའི་ཆོས་སུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པའི་ནུས་པ་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་བྱས་
པ་ལ་ནུས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྙེད་སྦྱར་བའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཐམས་ཅད་གཞི་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ནུས་པ་རྣམས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུའི་དོན་གྱིས་གོ་བས་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱིས་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་པ་
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ནི་དཔེར་ན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་མ་འགྲུབ་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཟན་མི་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཐོས་པ་ལས་ཤུགས་ཀྱིས་མཚན་མོ་ཟའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ། །
འདི་སྙམ་དུ་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཟན་མི་ཟ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་མཚན་མོ་ཟའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་འདོད་ན། དེའི་ཕྱིར་ཉིན་མོའི་ངག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངག་གི་དོན་འདི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདྲེས་པ་དང་ཐ་དད་པའོ། །དེ་ལ་འདྲེས་པ་ནི་
ཚིག་རྣམས་ཕན་ཚུན་འོ་མ་དང་ཆུ་བཞིན་དུ་དབྱེར་མེད་པའོ། །ཐ་དད་པ་ནི་བཅད་པར་བྱ་བ་དང་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་གནས་པའོ། །ཡང་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ནི་འདྲེས་པའོ། །ཐ་དད་པ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའོ། །ངག་གི་དོན་རྣམ་པ་འདི་
གཉི་ག་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉིན་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་གང་དག་ཡིན་པ་ནི་ཉིན་མོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཚན་མོ་ཟ་བའི་དོན་དང་དེ་དག་གིས་མཛེས་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉིན་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་

192-1-54b

རྣམས་ནི་མཚན་མོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མཚན་མོ་ཟན་ཟའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིན་མོ་ལ་སོགས་པའི་ངག་གི་དོན་གཞན་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། ཉིན་མོ་ལ་སོགས་པས་ཟ་བ་བཀག་པ་ཉིད་ན་ཉེ་བར་ཟད་པའི་ཕྱིར་གཞན་མཚན་མོ་ཟ་བ་དེ་ཉིད་
བསྟན་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དོན་གཉིས་པ་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མཚན་མོ་ཟའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངག་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །བློ་ལས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་ཅན་ཉིད་མིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་
ཡང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་མེད་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཚད་མར་འགྱུར་བའི་མཚན་མོ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ངག་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བརྗོད་པར་
བྱའོ། །འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི། རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་མཚན་མོ་ཟ་བའི་ངག་མ་བརྗོད་པ་ནི་མངོན་
སུམ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གིས་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བ་མཚན་མོ་ཟ་བའི་ཚིག་འདི་ཉིད་ཉིན་མོའི་ཚིག་དེ་དང་འགར་ཡང་ལྷན་ཅིག་མ་མཐོང་ལ། རྟགས་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འབྲེལ་པ་མ་དམིགས་ན་ཡང་འདི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པར་རྟགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཉིན་མོའི་ཚིག་བརྗོད་པ་ལས་ངག་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། མཚན་མོ་ཟ་བའི་ངག་ཁོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ངག་གཞན་ལས་མཚན་མོ་ཟ་བའི་ངག་ཁྱད་པར་མེད་དེ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ངག་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཉེ་བར་འཇལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་བཤད་པ་ནི། བ་མེན་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-55a

སོགས་པ་སྟེ། བ་མེན་དང་འདྲ་བའི་བ་ལང་གི་གོང་བུ་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་ཤེས་པས་མ་བཟུང་བར་བྱ་བའི་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་དོན་གྱིས་གོ་བར་འཇལ་བར་བྱེད་དོ། །དོན་གྱིས་གོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་བཤད་པ་ནི་
བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྒྲའི་དེ་བཞིན་དུ་སྟེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་རྟོགས་པ་ན་སྟེ་ཤེས་ན་དེ་ནི་གོ་སྐབས་གཞན་མེད་ཕྱིར་ཏེ། 
རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་སྒྲ་རྟག་པ་མེད་པར་གོ་སྐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དོན་གྱིས་གོ་བ་གཞན་གྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་ངེས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པ་མེད་པར་བརྗོད་པར་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བརྡའི་དུས་སུ་མཐོང་བ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་
སུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་བརྡ་བྱེད་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་འཇུག་པའི་སྒྲ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྔར་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན། དེ་ནི་གཞན་དུ་མ་རྟོགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་
དུས་སུ་འབྱུང་བའི་སྒྲ་དེ་བརྡའི་དུས་སུ་མཐོང་བའི་སྒྲ་ལས་གཞན་དུ་མ་རྟོགས་ཏེ་ཐ་མི་དད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་མི་དད་པར་ངེས་ཤེ་ན། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ནི་ཚད་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་
སོགས་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་དེ་ལྡོག་པས་ངེས་པ་སྟེ། གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ནག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཁྱིམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་འདི་ན་ནག་པ་མེད་པས་དེས་ན་ནག་པ་མ་ཤི་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་ན་ནག་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་
ངེས་པ་བཤད་པ་འདིར་རི་ཁྲོད་རྗེས་བརྗོད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་དོན་གྱིས་གོ་བ་རྣམས་མཚོན་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་གསོན་ལ་ཁྱིམ་ན་མ་མཐོང་བས་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པར་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་གོ་བའི་

192-1-55b

དཔེར་བརྗོད་པའོ། །རྟོག་གེ་པ་ཕལ་ཆེར་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་དེ་བསལ་བའི་དོན་དུ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་འདི་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་བཞིན་
ནོ། །འདི་ལྟར་ཕྱིའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དོན་ནག་པ་ལ་སོགས་པའམ། ནག་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཕྱོགས་ཡིན་པར་འགྱུར། གཞལ་བྱ་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཡིན་པ་ན་ཁྱིམ་ན་ནག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གཞི་ཐ་དད་པ་
ཡིན་ན་ཕྱོགས་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཁྱིམ་ན་མེད་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ན་རེས་འགའ་ལྷ་སྦྱིན་གསོན་པོ་ཁྱིམ་ན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་དམ་སྤྱིར་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་སྐྱོན་བཤད་པ་
ནི་གསོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་རིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་གསོན་པོ་དེ་རིག་པ་ངེས་པ་དེ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་མ་རྟོགས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དམ། གྲུབ་ན་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་གཏན་
ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་མ་ཤི་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དག་ཁྱིམ་ན་མེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཤི་བའོ། །དེ་ལྟར་དོན་གྱིས་གོ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་བཞིས་ནི་
གཞལ་བྱ་ངེས་པར་ནུས་པ་ཡིན་ལ། གཅིག་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཞིང་གཞན་གྱིས་ནི་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པའི་རྫས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་དེ། འདི་རེ་ཞིག་མཚན་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་མཐོང་བ་དེ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་
གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་བ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་མ་མཐོང་བ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པའི་དོན་འབྲེལ་པར་མཐོང་ངམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་མཐོང་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འབྲེལ་པ་མཐོང་བའི་ཐབས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་

192-1-56a

རོ། །ཅི་སྟེ་མ་གྲུབ་ན་འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་མེས་སྲེག་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སྲེག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། འབྲེལ་པ་མ་མཐོང་བར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མེས་སྲེག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྲེག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་
པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཡང་བརྟག་པར་མི་བྱ་སྟེ། འགའ་ཡང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་མཐོང་ནས་འབྲེལ་པ་གཉིས་པ་བརྟགས་པར་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་འབྲེལ་པ་
མཐོང་བའི་ཐབས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པའི་དོན་གྱི་ནུས་པ་དོན་གྱིས་གོ་བ་བཞིས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐུན་མོང་དུ་སུན་འབྱིན་
པ་བཤད་པ་ནི། དེ་ལ་ནུས་པ་ཅན་སྤངས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ནུས་པ་ནི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ལ་དངོས་པོའི་ནུས་པ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པས་འཆད་པ་མ་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་བ་ཉིད་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །གང་
ཞིག་སྲེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཁྱད་པར་དུ་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་དོ། །མ་ནོར་ཐེ་ཚོམ་མེད་བྱས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ནུས་པ་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ནུས་པ་ཁོ་ན་འབྲས་བུ་དག་
ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་རྒྱུ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས། 
ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ན་ནུས་པ་ཐ་དད་དེ་ལོགས་ཤིག་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པའི་ནུས་པ་ཉིད་ནི་གཞན་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་དངོས་པོའི་

192-1-56b

ནུས་པ་ཞེས་ཐ་དད་དུ་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་ནས་དེ་ཙམ་ཞིག་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལས་དངོས་པོ་ཉིད་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན།  མཚན་ཉིད་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་གང་ཞིག་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མེད་པ་ལས་ནུས་པ་འདི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་པ་དེ་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་དང་ལྡན་པའི་
དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ལས་དོན་བྱ་བ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་དོན་གཉེར་བས་བརྟགས་ཅི་ཕན། །མ་ནིང་གཟུགས་བཟང་མི་བཟང་ཞེས། །འདོད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་ཅི་ཕན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་
གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནུས་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་གོ་བར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་གཞན་དུ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་གཞན་དུ་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ནི་དངོས་ལས་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་འདི་ནི་དངོས་པོ་ལས་ཏེ་རང་བཞིན་ལས་འགྱུར་བ་སྟེ་འབྱུང་
བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་ནུས་པ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དོན་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དངོས་པོ་དང་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་
པ་ཁས་ལེན་པར་འགྱུར་ན་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་

192-1-57a

ཡིན། འོན་ཏེ་ཐ་མ་དད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་འདི་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དག་ཆོས་ཅན་གཅིག་པ་ཅིག་ཅར་ཁས་ལེན་པ་འདི་ཉིད་གཞན་ཡིན་ནོ། །གང་དེར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །བདག་
གཞན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་བསྟན་ཟིན་ཏོ།།      །།ནུས་པ་གཉིས་གའི་བདག་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ནུས་པ་དེ་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ནུས་པ་དངོས་པོ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གང་གིས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་
འགྱུར་བ་གཅིག་ཏུ་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ནུས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུས་གོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཀུན། །འབྲས་བུ་དོན་གྱིས་གོ་བས་བསྒྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ནུས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་
བ་ཉིད་ཡིན་པས་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་འདིའི་སྟེ་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་འདོད་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་
ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །སྣ་ཚོགས་ནུས་པ་ཕྱོགས་བྱས་ནས། འང་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོན་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་གོ་བར་བྱ་བར་བརྗོད་ཅེ་ན། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་སུ་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་སྟེ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་རྣ་བ་ལ་
སོགས་པའི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་ཡོད་ན་ཡང་རེས་འགའ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་རེས་འགའ་འབྱུང་བའི་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་

192-1-57b

པ་རེས་འགའ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་བསྒྲུབས་པས་ན་རྒྱུ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདི་ཡོད་པ་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །
ཉི་མ་འགྲོ་བར་རྗེས་དཔག་ལས། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཉི་མ་ཡུལ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པར་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་གང་དང་གང་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་དམིགས་པ་དེ་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་འབྱུང་
བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ལྕེ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཉི་མ་ཡང་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་བདག་ཉིད་གཅིག་པོ་འདི་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་
རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མའི་ཡུལ་དུ་ངེས་པའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མ་དོར་བའི་ཕྱིར་ལ། དོར་ན་ཡང་ཉི་མ་སྔ་ན་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ནུས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་དོན་གྱིས་གོ་བ་འདི་དཔེར་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དོན་གྱིས་གོ་བ་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པར་བརྗོད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ནུས་པ་གཞན་ནི་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལྷ་སྦྱིན་ཚོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པའི་དོན་གྱིས་གོ་བ་དཔེར་བརྗོད་པ་ལ་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་སྒྲའི་ཚད་མ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཚིག་གི་དོན་རྟོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚིག་གཞན་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་རྟོགས་ལྟོས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དོན་རྟོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི་དོན་རྟོགས་ལྟོས་མེད་པ་སྟེ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་ངག་ཙམ་འབའ་ཞིག་པ་དེས་དོན་དང་བཅས་པའི་ཚིག་གཞན་འཕེན་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ཚིག་གཞན་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མོ་ཟ་བའི་ཚིག་ལས་

192-1-58a

ཚིག་གཞན་ཐ་དད་པ་འཕེན་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲེལ་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། དོན་ནི་དོན་གཞན་འཕེན་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་དོན་རྟོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་
བསམ་པ་དོགས་པར་བྱེད་དེ། ཅི་སྟེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པས་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པའི་ངོ་བོས་མི་རིགས་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ཡང་འཕངས་ནས་དོན་རྟོགས་པར་འདོད་དེ། སྨྲ་བ་པོ་གཞན་ཡིད་ཆེས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཏེ། 
ལྷ་སྦྱིན་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཟན་མི་ཟའོ་ཞེས་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་སོ། །འདི་ལ་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ནི། དོན་རྟོགས་ཡིན་ལ་རག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉིན་མོ་ཟ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཚོན་པོ་ཉིད་དེ་ལས་མཚན་མོ་ཟ་བའི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ལ་རག་མོད། 
བློ་ལ་གནས་པའི་ཚིག་གཞན་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ནའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཁོངས་སུ་འདུ་བ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཚན་མོ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པ་ནི་
བརྗོད་པར་འདོད་པའོ། །སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ཅན་མཚན་མོ་ཟ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ་ཕྱོགས་སོ། །ཉིན་མོ་ཟ་བ་དང་བྲལ་ལ་འཚོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་སྟེ། འདི་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདིར་རྒྱུ་
དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འགྲུབ་ཅེ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དུ་བ་དང་མེ་དག་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལས་ཚོ་བ་ཉིད་དང་ཟ་བ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་ངེས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཚོ་བ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར་ཟ་བའི་དངོས་པོར་རྟོགས་པར་རིགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཚིག་ལས་ཚིག་གཞན་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་དོན་དུ། འབྲེལ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་

192-1-58b

བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་སྟེ་བྲལ་བའི་ཚིག་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཏེ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གང་གི་ཕྱིར་ལ་ལར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ལས་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་
ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲེལ་པ་ལས་རྟོགས་པར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འབྲེལ་པ་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་ཚིག་
ཚིག་གཞན་དང་ནམ་ཡང་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། འབྲེལ་པ་མ་བཟུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མེད་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འབྲེལ་པ་མ་བཟུང་བར་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན་ནི། ཐམས་ཅད་ཐམས་
ཅད་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ཚིག་གོ་སྐབས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། འབྲེལ་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ཡིན་པ་
འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། འདི་ལ་རིགས་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ཚད་མ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཏེ། འབྲེལ་པ་སྤངས་ནས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དགོས་སོ། །
དེ་ལ་ལན་སྨྲས་པ། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འོན་ཏེ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡང་གལ་ཏེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ལན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བཏབ་བོ། །གང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་ཡིན་ན། །ཇི་ལྟར་མངོན་
སུམ་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པ་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་སོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འབྲེལ་པ་ཁོ་ན་ལས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ལ་

192-1-59a

འཐད་པ་བཤད་པ་ནི། མི་སླུ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐོབ་པར་ནུས་པ་ནི་མི་སླུ་བ་སྟེ་ཚད་མ་ཉིད་དོ། །མི་སླུ་བ་དེ་ཡང་ངེས་པར་མངོན་སུམ་ལ་ཇི་ལྟར་རིགས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལས་དོན་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་ནའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཉེས་
པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་རྒྱུ་མིན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དེ་རྒྱུ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ་དེ་རྒྱུར་མེད་པ་ནི་དེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མངོན་སུམ་དེ་ལས་སམ། རྒྱུ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་དེ་ལ་མི་
སླུ་བ་སྟེ། དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མཐའ་དག་ལ་སྟེ་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སླུ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ལྷ་སྦྱིན་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཟན་མི་ཟ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་འབྲས་བུའི་རྟགས་འདི་བདག་
ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་རྒྱུའི་ཆོས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དུ་བས་བུད་ཤིང་གི་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་མཚན་མའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྡོག་པའི་ཚིག་འདི་ཡང་གོ་བར་བྱེད་ཀྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་གཉིས་པའི་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ཆོས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཏེ། དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་ལྡོག་པ་འདི་དག་ཀྱང་སྣང་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངག་ལས་དེ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་རྟོགས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་མཚན་མོ་ཟ་བར་བརྗོད་པར་
འདོད་པ་ལ་མི་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཟ་བ་དགག་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་རྟོགས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ལྷ་སྦྱིན་མི་ཟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་ན་སྨྲ་བར་འགྱུར་གྱི་ཉིན་པར་དང་མཚན་མོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་ནི་ལྡོག་པའི་ངག་རྟོགས་པའོ། །བ་མེན་དང་འདྲ་བ་ལང་ལས། །
དེ་ཡི་ཤེས་པ་འཛིན་ནུས་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ནི་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་

192-1-59b

དུ་མི་རིགས་ཏེ། ཐ་དད་པའི་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་འཇལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་རྟོགས་བྱའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་རྟོགས་པའི་དོན་དུའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །བརྗོད་པ་གཞན་དུ་མི་འགྲུབ་ཕྱིར། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོན་གྱིས་གོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་གོ་བའི་དཔེར་བརྗོད་པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འཆད་པ་ནི་གཞན་ཉིད་མིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཡོ་བ་དང་མིག་བརྡ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་དོན་གྱིས་གོ་བར་མི་འགལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་རྣམས་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང་བྲལ་
ན་ཡང་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དཔེར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཞན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་ཉིད་མིན་པ་སྟེ་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འོན་ཏེ་དེ་ཡང་། མི་རྟག་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ལ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་ལྡན་མིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་
གཡོ་བ་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་འབའ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་བརྒྱུད་ནས་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་འཁྲུལ་བའི་ངོ་ཤེས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ན་གཅིག་
ཉིད་དུ་གཟུང་བ་རྣམས་བརྡའི་དབང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གཞན་དག་གིས་ཇི་ལྟར་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་འདི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་རྫས་ལས་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ངོ་ཤེས་པས་ཡི་གེ་རྣམས་ཁོ་བོ་ཅག་རྟག་པར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མི་རྟག་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟག་པར་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་
རྣམས་ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་དམིགས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། འདི་དག་གསལ་བྱེད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། རྟག་ཏུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་དམིགས་པར་མི་

192-1-60a

འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་འགལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལན་མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་པའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདིར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། བྱ་བ་གང་དང་གསལ་བར་བྱ་བར་
འདོད་པ་དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་དེ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་ན་རྟག་ཏུ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་ནུས་པའི་རང་བཞིན་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སུས་ཀྱང་གེགས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་ནི་
ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་པས་གེགས་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མི་ནུས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དང་བྲལ་ན་སྟེ་ནུས་པ་དང་བྲལ་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་བྱ་བས་དེ་དག་གིས་གསལ་བྱེད་ཉིད་
དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་དག་ཇི་ལྟར་ཡང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ལ། མི་རྟག་པ་རྣམས་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལས་སྔ་ན་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པར་རིགས་སོ། །གང་ཡང་། དེ་དག་ངོ་བོ་ཤེས་པ་ཡིས། །ཡི་གེ་བཞིན་དུ་རྟག་པར་འདོད། །ཅེས་སྨྲས་པ་
འདི་ལ་རྟག་པའི་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བཀོད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྟག་པར་བསལ་ཟིན་ཏོ། །ཚད་མ་མེད་པར་ངེས་པ་ཡི། །ནག་པ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། ནག་པའི་ཁྱིམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནག་པ་ཁྱིམ་ན་མེད་པ་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་བ་སྟེ། འདིས་ནི་མ་ངེས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ལྷ་སྦྱིན་གསོན་པོ་ཁྱིམ་ན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་གྱིས་གོ་བའི་དཔེར་བརྗོད་
པ་འདིར་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཀྱི། མེད་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མི་རིགས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྷ་སྦྱིན་གསོན་པོ་དེ་ལ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་བཤད་པ་ནི། ནག་པ་ཁྱིམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྟེ་

192-1-60b

ནག་པའི་གསོན་པ་ལ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ལ་ནག་པ་གསོན་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མེད་མོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། ཇི་སྟེ་སྐད་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ལ་སོགས་པ་ཡིས་ཞེས་པ་ནི་དེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཐོས་པའམ་དེའི་དུས་ན་ཡིད་ཆེས་པས་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་ཆོད་པ་དེ་མཐོང་ནས་ལྷ་སྦྱིན་གསོན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པའོ། །མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ལས། ཁྱིམ་ན་
སྟེ་ཁང་པ་ན་ནག་པ་མེད་པར་ངེས་པ་ན་གསོན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ནག་པ་མེད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་དོན་གྱིས་གོ་བ་འདི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་
སུ་འདུས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ནག་པ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱའོ། །གསོན་པའི་ཁྱིམ་ན་མེད་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཡང་ན་ཁྱིམ་ན་མེད་པ་ན་གསོན་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་སུ་བྱའོ། །ཁྱིམ་གྱི་དང་ར་བ་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་
དཔེའོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའོ། །ཁྱིམ་ནི་ཁང་པའོ། །ཁྱབ་པ་ནི་དཔེ་དག་ལས་ངེས་སོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཁྱིམ་ན་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པས་ངེས་ལ། གསོན་པ་ནི་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་
པ་ལས་གྲུབ་བོ། །དོན་དམ་པར་ནི་གཏན་ཚིགས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། གསོན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་གང་ཁོ་ན་ལས་གསོན་
པར་ངེས་པ་ཉིད་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་གོ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ལས་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པར་བསྟན་ཏོ། །དོན་གྱིས་གོ་བ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའོ།    །དངོས་པོ་མེད་པའི་

192-1-61a

དབང་དུ་བྱས་ནས། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གང་ཞིག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དང་དེ་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོས་གཉིས་
ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁས་བླངས་སོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གནས་པ་ན་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ལ་སྟེ་དངོས་པོའི་ཆ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཚད་མ་ལྔ་པོ་སྟེ་དོན་གྱིས་གོ་བའི་མཐར་ཐུག་པ་མི་སྐྱེའོ། །ཅིའི་དོན་དུ་ཞེ་ན། དངོས་
ཡོད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོའི་ཡོད་པའི་ཆ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆའི་གཞལ་བྱ་ལ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འདིའི་ཡུལ་འབའ་ཞིག་བསྟན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅི་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། 
མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དོན་གྱིས་གོ་བའི་མཐར་ཐུག་པ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མར་འདོད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པ་དེའི་སྐྱེས་བུའམ་ལས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ཚད་མ་ལས་
དངོས་མེད་ཅེས་འདོད་པ་དེར་ནི་དམིགས་ཀྱིས་དགར་བའི་བདུན་པ་རིགས་གཅིག་གི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་རི་ཁྲོད་རྗེས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་སྟེ། མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་གྱིས་
ཉེས་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་དག་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པའམ། །དངོས་གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དགག་པར་བྱ་བ་མངོན་པར་འདོད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་
པའི་དངོས་པོ་ཤེས་པའི་ངོ་བོས་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པ་དངོས་པོ་གནས་པའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་པའམ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ལ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་འདི་ཇི་ལྟར་

192-1-61b

དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན། དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ནི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། དངོས་པོ་མེད་པ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དངོས་མེད་ཚད་མས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་དངོས་པོར་མ་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འདི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་
སྟོང་པས་དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞིག་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞིར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་དང་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་བའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་གཉིས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པར་བྱེད་དོ། །ཚད་མ་ཡང་འདི་ལྟར་བྱེད་དོ། །
དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དབྱེ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞོ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་འོ་མ་དང་ས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་
ཞོ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྔ་ན་མེད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་འོ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཞོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞོ་ལ་འོ་མར་བརྗོད་པ་མེད་
པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞོ་འོ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པར་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་རྟ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མེད་དེ། དེ་ལྟ་
བས་ན་དེ་གཉིས་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པར་མ་གྱུར་ན་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རི་བོང་གི་མགོ་བོའི་ཡན་ལག་སྦོམ་པ་འཕེལ་བ་དང་སྲ་བ་དག་དང་བྲལ་བའི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་

192-1-62a

བོས་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ནི་གཏན་ནས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པས་གཏན་ནས་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། ཕལ་ཆེར་འཇིག་རྟེན་ན་གཞི་མཐུན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་
གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་འདི་ནི་བ་ལང་ཡིན་གྱི་རྟ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའི། འདི་རི་བོང་ཡིན་གྱི་རྭ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན་རི་བོང་ལ་རྭ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་གཞོན་
ནུ་མ་ལེན་གྱིས། གལ་ཏེ་འདི་ནི་ཚད་མ་ལེན། །འོ་མ་ཞོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། །ཞོ་ནི་འོ་མར་བུམ་སྣམ་བུར། །རི་བོང་ལ་རྭ་པ་སོགས་ལ། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ལུས་ཅན་དང་། །ཆུ་ལ་དྲི་དང་མེ་ལ་རོ། །རླུང་ལ་དེ་དག་དང་བཅས་གཟུགས། །མཁའ་ལ་དེ་དག་དང་བཅས་རེག །ཅེས་སྨྲས་ཏེ།
དེ་ལ་སེམས་པ་ཅན་ནི་བདག་གོ། །ལུས་ཅན་ནི་སྲ་བའོ། །དེ་དག་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་དང་རོ་དེ་དག་གཟུགས་དང་བཅས་པ་རླུང་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་དག་དང་བཅས་རེག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་རོ་དང་དྲི་དེ་དག་རེག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མཁའ་ལ་སྟེ་ནམ་མཁའ་ལ་ཡོད་
པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྔ་ནས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པར་མ་གྱུར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་གང་ཞིག་ཞོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འོ་མ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་འོ་མ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞོ་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ་བ་ལང་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྟ་མི་ལེན་ཞིང་རྟ་དོན་དུ་གཉེར་བ་བ་ལང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གལ་ཏེ་འདི་རྣམ་པ་བཞིར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། 
དབྱེ་བ་འདི་དངོས་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་ཐ་དད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཅི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་

192-1-62b

སྨོས་ཏེ། འོ་མ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཞོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཞོ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འོ་མ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་འདིའི་དངོས་པོ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་བློའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་
ཚིགས་གཉིས་སོ། །བ་ལང་སོགས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་བློ་ནི་བཞི་ཆར་ལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའོ། །ལྡོག་པའི་བློ་ནི་འདི་སྔ་ན་མེད་པ་ཡིན་གྱི་ཞིག་ནས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པའི་ཤེས་
པའོ། །དེ་ལ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བརྗོད་དེ་བདག་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པ་ནི་གཅིག་གོ། །དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གཞན་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། དེ་བདག་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པའམ། །དངོས་གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཚད་མ་ལོག་པ་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱིས་བསྐྱེད་བྱ་གང་། །བློ་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འདོད། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ནི། །འགར་ཡང་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་མིན། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་གསུམ་པ་འདི་ལ་ཀླན་ཀ་འདོགས་
པ་ལ་ལན་གདབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དངོས་མེད་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མར་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པ། འདི་ལ་གཞལ་བྱའང་ཅི་འདྲ་ཞིག །ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །
འདིར་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞལ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་གཞལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཚད་མ་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པར་གྱིས་ཤིག །དེའི་ཕྱིར། དངོས་མེད་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན། །ཞེས་ཅི་སྟེ་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། ཚད་མ་དང་མི་

192-1-63a

འདྲ་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཚད་མ་ཡིན་ལ་རག་མོད། འདི་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ནི་མངོན་
སུམ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྗོད་པའི་གཞལ་བྱ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེའི་རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བའོ། །གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དངོས་པོར་བརྗོད་པའི་གཞལ་བྱ་ནི་དཔེའོ། །རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚད་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །དེས་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་
འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པའམ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་པོ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལས་བཟློག་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་རེས་འགའ་བ་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་
ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་རེས་འགའ་བར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་བདག་ལ་མི་སྲིད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བསལ་
ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལ་ཡོད་པ་ནི་བདག་གོ། །འདི་ནི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སེམས་ཅན་ཡང་ཡིན་པས་རྟག་པའི་སེམས་ཅན་ནོ། །ཡང་ན་རྟག་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཡོད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་
ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལས་བཟློག་པའི་དངོས་པོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དེའི་བཟློག་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་རེས་འགའ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་

192-1-63b

ངོ་བོ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ལས་བཟློག་པའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བཀག་པ་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། དེས་ན་མཚན་ཉིད་མི་སྲིད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། འདི་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་
འཕེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་འཕེན་པ་སྟེ། དགག་པ་དེ་ཉིད་ཙམ་དེ་ཁོ་ནའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བའོ། །བདག་ནི་རྟག་པ་
དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འགྱུར་མོད་ཅེས་ཁས་བླངས་ནས་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་བཤད་པ་ནི་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཧ་ཅང་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱལ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་
སྒྲས་ཆོད་པ་དང་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་གཟུང་ངོ་། །དེ་ཡོད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་ངོ་བོའི་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བའི་བདག་གི་རྫས་ཡོད་ན་ཡང་ངོ་། །ཅི་སྟེ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་ཡོད་པ་ན་བུམ་
པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བར་འདོད་དེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་ངོ་བོས་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན། དངོས་
གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་ལས་འདི་ཁྱད་པར་མ་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཕྱོགས་གཉིས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་པ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །མ་
མཐོང་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པའོ། །དངོས་མེད་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་སོ། །ཡང་ན་ཅི་སྟེ་མ་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་

192-1-64a

མཚུངས་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཅན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ས་ཕྱོགས་དམིགས་པ་དེ་དང་མཚུངས་པའི་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རུང་བ་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཡིས་དབེན་པ་ཤེས་པ་ན། །ཞེས་
བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་ཤེས་པ་ནའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་བར་བྱེད་དེ། བལྟ་བར་ནུས་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་རྣམ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་བལྟ་བར་ནུས་པའི་
དངོས་པོ་སྣང་བ་ཡང་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་འཛིན་པའོ། །གཞན་དག་གིས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཡུལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྡོག་པ་ན་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་
གྱིས་བསྐལ་པའི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྡོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལྡོག་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་མ་སྐྱེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཤེས་པར་
ངེས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་ན་ཅིག་ཤོས་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་ན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་པར་
ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དཔྱོད་པ་པ་གང་གིས་བློ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པ་དེས་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ཤེས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་དོན་གྱིས་གོ་བ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དོན་མ་ཤེས་པ་ན་
བློ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དོན་ཤེས་པའི་རྟགས་ལས་བློ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་རྟགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཤེས་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་དེ་འཇལ་བར་བྱེད་

192-1-64b

དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དོན་གྱིས་གོ་བ་དེ་ཡང་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་གང་ལས་རྟོགས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དོན་གྱིས་གོ་བ་གཞན་ལས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་དངོས་པོ་ཉིད་
དུ་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞལ་བྱ་ཡང་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱའོ། །གང་གིས་དེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཚད་མ་གཞན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད། ཇི་སྐད་དུ་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ལ། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་དངོས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མངོན་སུམ་གྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་གྱིས་དབེན་
པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པས་དབེན་པའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚད་མ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞལ་བྱ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་ལས་ཐ་དད་པའི་གཞལ་བྱ་མེད་
པ་དེ་ནི་དེ་ལས་ཚད་མ་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་བདུན་པ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་གཞལ་བྱ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཞལ་བྱ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དམིགས་པའོ། །འདི་ལ་གཞན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
རང་ངོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་གྱུར་ན་མེད་པ་གཞལ་བྱར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དག་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དངོས་
པོ་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་དེ་ལ་ངོ་བོ་སྟེ་རང་བཞིན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཚད་མ་འགའ་ཞིག་གིས་ཤེས་པར་བྱེད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོའི་ཆ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལྔའི་བྱ་བ་

192-1-65a

ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་པ་ན་དེ་མ་སྐྱེས་པའི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་གཏན་ཚིགས་
མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་ངོ་བོས་དངོས་པོ་དངོས་པོ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོས་ཏེ། 
དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་བཞིན་ཉིད་དངོས་པོ་གཞན་ལས་ལྡོག་པར་དམིགས་ཏེ་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་གང་གིས་ལྡོག་པ་དེས་དངོས་པོ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དེ་ཡང་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་དེས་མངོན་
སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉིས་པའི་ངོ་བོ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་ལ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བར་བསྟན་ནས་ད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་
པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། །ཡོད་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ཡང་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་འདུ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གྲིབ་མ་དང་ཉི་མ་དག་གམ། 
གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་དག་བཞིན་ནོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །གལ་ཏེ་རང་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་གང་ན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་ན་
དངོས་པོ་གཅིག་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་ལ། གཞན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་གྱི་བྱ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་

192-1-65b

མ་གྲུབ་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་རང་གི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོད་པར་བརྗོད་ལ། གཞན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ལ་
ལྟོས་ནས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ལན་སྨྲས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ནུས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མི་ནུས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟོས་པའི་
བྱེ་བྲག་གིས་སྒྲ་ཐ་དད་པས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། གཉིས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པར་མི་ནུས་པ་གཞན་ཉིད་ཡིན་གྱི་དེ་ཉིད་ནི་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ནུས་པ་མེད་གཞན་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་གཅིག་གོ། །གང་ཡང་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱེད་ཅག་གིས་དངོས་པོ་གཉིས་ཉིད་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་གཅིག་
གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ལོག་པ་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔར་ཁས་བླངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དེ་བདག་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའམ། །དངོས་གཞན་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སླར་ཡང་དེ་ནི་དངོས་མེད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའང་དེ་ལྟར་འདོད་པར་གྱིས་ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡུལ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་
བའི་བསམ་པའོ། །བསམ་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ངོ་བོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པས་

192-1-66a

སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་མིག་ལ་སོགས་པ་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཡང་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་
གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་དེ་ཡི་རྒྱུ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་ཚད་མར་རྟོགས་པ་ནི་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རྒྱུ་ཉིད་སྲིད་པར་རིགས་པ་ཡིན་ལ། སྲིད་ན་ཡང་མེད་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལྡོག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ནི་ལོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ།།      །།དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །རེ་ཞིག་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་མེད་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་
མ་རྟག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་ལ་གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་ལ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རང་རིག་པས་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་དངོས་པོ་དབེན་པ་འདི་ཇི་
ལྟར་རང་རིག་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མེད་པ་གཞན་ལ་དེ་གྲུབ་པས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མེད་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ། དེ་ཡང་གཞན་ལས་གྲུབ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་དུ་
མི་དམིགས་པ་ལས་ནི། །དོན་གྱིས་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་ན། །དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ནི། །གཞན་གྱིས་ཡིན་པས་ཐུག་པ་མེད། །ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་གཞལ་བྱ་མེད་པས་དེ་གྲུབ་པར་ཁས་བླང་བར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་

192-1-66b

ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཚད་མ་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་ལ། དེ་གྲུབ་པ་ན་ཡང་གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པའི་ཉེས་པ་འཇུག་པ་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་འདི་ནི་འབྱུང་བར་འདོད་པའི་རྫི་མ་མིག་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་དམིགས་པ་ཉིད་གཞན་མི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་སུམ་ལས་ལོགས་ཤིག་པའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཅིག་དམིགས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་པ་
ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་མཐོང་བ་དེ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་རང་དབང་ཅན་དུ་གྲུབ་ཀྱི་གཞན་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོས་ཏེ་རང་བཞིན་གྱི་བེམས་པོ་མ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བློ་གཞན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལ་ཅི་ཞིག་སྡང་ཞེ་ན། རྟགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁ་ཅིག་གི་བློ་རྟགས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། རྟགས་དེ་ཡང་དོན་ཤེས་པའི་བྱ་བའི་ངོ་བོ་འམ། དབང་པོ་དང་དོན་ནམ། ཡུལ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བློ་གཞན་གྱི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱི་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཤེས་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་བློ་མེད་པར་གྱུར་ན་ཤེས་པའི་དོན་གྱིས་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་རང་
བཞིན་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གསུམ་པ་བཤད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟགས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་འདི་ནི་རྟགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ག་ལས་གྲུབ་ཅེས་རེ་རེ་ལ་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་
བློ་མ་གྲུབ་པ་ན་རྟགས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་གཞན་ལས་གྲུབ་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ལ་ཡང་རྟགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པ་ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་

192-1-67a

ན་གཅིག་དམིགས་པས་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་དེར་དགག་པར་བྱ་བ་ལ་རུང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་མཚུངས་པ་ཉིད་དགག་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དག་དེར་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དགག་པ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགག་པར་བྱ་བ་
ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ནི་མཐོང་བ་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་གཞན་གྱི་བདག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་གི་ཚེ་ནམ་མཁའ་ལ་ཟླ་བ་མེད་པར་ངེས་པ་དེའི་ཚེ་གང་གི་གཅིག་དམིགས་པ་ལས་གཞན་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་དེ་ལ་གཅིག་
དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཟླ་བས་དབེན་པར་མཐོང་བ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བར་དོན་དམ་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། གང་ཡང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་བརྟག་པ་དེ་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྒྲ་མེད་པར་ངེས་པ་དེ་
གང་ཞིག་དམིགས་པ་ལས་ཡིན། རེ་ཞིག་ས་ཕྱོགས་དམིགས་པ་ལས་སོ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་སྒྲ་དང་རུང་བའི་རང་བཞིན་དུ་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ས་ཕྱོགས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡིན་ལ་སྒྲ་ནི་ཉན་པས་ཡིན་ནོ། །རུང་བ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་ཕན་
ཚུན་ལྟོས་ནས་གཞན་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་གཞན་ཉིད་ནི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེས་པའི་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་དམིགས་པ་ལས་སོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་དུས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
ལ་གཞན་གྱི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་དང་ནི་མུན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་མུན་པའི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ནམ་མཁའ་འོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་
པོས་རྟོགས་ཀྱིས་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉིན་མོའམ་མཚན་མོ་ཡང་རུང་ནམ་མཁའ་འདི་ནི་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་དང་འདྲའོ། །ཡང་ན་འདི་སྤྲིན་དང་འདྲའོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ཀྱི། ནམ་མཁའ་ལ་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་

192-1-67b

ཕྱིར་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་དང་མུན་པའི་ཕུང་པོ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ནམ་མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཡོད་ན་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ་ཡང་འབྲས་བུ་ཉན་པའི་ཤེས་པ་མ་དམིགས་པས་རྟོགས་ཏེ། མི་
དམིགས་པ་དེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དེ་ལྡོག་པ་ན་དེ་ཡང་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་འབྲས་བུ་ཡོད་པས་
སྒྲ་ཡོད་པ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་རྣམས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པས་ཁྱབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཟེར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ནུས་པ་དེ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་འདིར་
འགེགས་པར་བྱེད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་དམིགས་པ་ལས་བུམ་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་བུམ་པ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་མེད་པ་ཉིད་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གང་ཡོད་ན་མངོན་སུམ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བས་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་
པར་བརྗོད་དོ། །གཞན་དུ་ན་འདི་ལ་ཡང་བུམ་པ་དམིགས་པས་བུམ་པ་ཡོད་པ་ལ་མ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལོག་པ་ན་ཁྱབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་མི་ལྡོག་པས་དེ་བས་ན་བུམ་པ་མེད་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཐམས་
ཅད་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་ནི་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འཆད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། 

192-1-68a

དེའི་ཕྱིར་གཅིག་མཐོང་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཉིད་གཞན་མ་མཐོང་བར་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཁོངས་སུ་འདུས་ཀྱང་གནོད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་ན་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་མི་
འགལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །རྗེས་མཐུན་དེ་འདྲ་ཡིན་ལ་རག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །གང་ཡང་ཁ་ཅིག་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་དམིགས་པའི་
ཤེས་པ་མངོན་སུམ་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་མི་སླུ་
བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་འཇིག་པར་འདོད་པ་ཁྱེད་ཅག་གི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་མི་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྩོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེས་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་མེད་
པ་ཙམ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་ཚུལ་གྱིས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འགྱུར་བས་འདི་ལོགས་
ཤིག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་དེ་ལྟར་བཟུང་བ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་མེད་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་བྱེད་པ་
དོན་དུ་གཉེར་བ་ཚད་མ་སེམས་པ་ཡང་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའོ།    །རིགས་པ་གཞན་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་དང་མི་དམིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ཡོད་པ་ན་འདི་འབྱུང་ཞིང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་

192-1-68b

ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དཔེ་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་
རྟོགས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དཔེ་བཙལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཡིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨན་དཔྱད་པ་སྟེ་སྨན་པ་ལ་ཟེར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པས་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་
འདི་ནི་མ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་ལ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རྒྱུ་འབྲས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་འབྲས་ཉིད་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་གིས་
རྟོགས་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ་བསྡུའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྟོགས་པ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འབྲེལ་ཏོ། །རིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་འདི་དག་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པ་དག་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་རིགས་པ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་ཡོད་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་དག་ཐ་
དད་དུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་གྲངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤིང་དང་རྩྭ་བས་འཐུང་བ་བཞིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དམིགས་པ་ལོག་པ་ཙམ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐུག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་
པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་དམིགས་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ལ། འདིས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར།  སྣང་བ་མི་དམིགས་

192-1-69a

མ་གཏོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཅི་སྟེ་འདི་དག་ལས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་མེད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་དེ་ལ། དེ་ཡང་ངོ་བོའི་ཐ་སྙད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ཐ་སྙད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ངོ་བོའི་ཐ་སྙད་དེ་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའོ། །རྨོངས་པ་ལ་དེར་རུང་བ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གང་དག་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་
སུ་ངེས་པར་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་དེ་དག་ནི་དེའི་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བརྡའི་དུས་སུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དམིགས་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་རྐན་ལ་སོགས་
པའི་བྱ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ངེས་པར་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་གང་དག་ན་མ་དམིགས་པ་དེ་དག་ནི་
དེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱར་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྭ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བའི་རི་བོང་གི་མགོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་རྟེན་དུ་འདོད་པའི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཞན་གྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྤྱི་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པར་མངོན་པར་
འདོད་པ་མ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའོ། །དེས་དབེན་པའི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་གསལ་བ་འགེགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་པོའི་ཐ་སྙད་ལ་འདི་དེ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད་ཚོགས་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ན་ཚོགས་པ་ཅན་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྟོང་ཡོད་པར་ཤེས་པ་ན་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཡང་དཔེ་མེད་པའི་

192-1-69b

ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་པ་ནི། ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གཞོག་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ཅན་ལས་གཞན་པའི་ཚོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཚོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚོགས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་
སྟོང་ལས་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པར་རྟོགས་པ་ནི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གིས་ནི་ཞེས་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་དུ་འདོད་དེ། དེ་ལ་སྨྲ་བ་པོས་བསྟན་པའི་གྲགས་པ་རྒྱུད་པ་ནི་ཞེས་གྲགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤིང་ལྗོན་པ་འདི་ལ་
གནོད་སྦྱིན་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡུལ་དང་དུས་ངེས་པ་མེད་པར་གློ་བུར་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གཞོན་ནུ་མ་དག་འདི་སྙམ་དུ་དེང་བདག་གི་མིང་པོ་འོང་ངོ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འོང་བར་གྲགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་དེ་
ལྟར་ན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་སྟེ། དེ་དག་གཞན་འགའ་ཞིག་གིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་མཐར་
ཡང་རེས་འགའ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱས་པར་ཚད་མ་གཞན་དགག་པར་བྱས་ནས་མདོར་བསྡུས་ནས་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །
འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་ཡང་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང་། མངོན་སུམ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་སུ་མ་
འདྲེས་པར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དངོས་སུ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པས་ཆོད་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟ་བར་གཟུང་བའི་དོན་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་དོན་ནི་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྒྲ་སྐད་

192-1-70a

ཅིག་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བོ། །གང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དག་གིས་མངོན་སུམ་དང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གཅིག་
བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དགག་པ་ནི་རང་བཞིན་གཞན་སྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མ་ནི་གཅིག་ལ་བྱེད་པ་པོ་མི་བྱེད་པར་འགལ་ཏེ། དཔེར་ན་
མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུགས་དང་རོ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་དང་དུ་མ་ལའང་དེ་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་དང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ལ་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། གཅིག་ཉིད་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ནི། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་
སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་པའི་དོན་ལ་ཡིན་ནམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་གྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དོན་ཐ་
དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་ན་ཡང་དུས་ཕྱིས་ཡང་དེ་དག་གིས་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དྲན་པ་བཞིན་དོན་མེད་དེ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་
པ་ལ་ཡང་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ན་དངོས་སུ་ཡིན་པའམ་གཞན་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་ཏེ་བར་དུ་ཆོད་པ་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མངོན་སུམ་པའི་དོན་བཞིན་དུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་དངོས་སུ་ཤེས་པ་
སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་སུ་ཤེས་པ་སྐྱེད་ན་ཇི་ལྟར་འདི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པ་འབྲེལ་པ་ལས་སམ། མ་འབྲེལ་པ་ལས་ཡིན། ཁྱད་པར་སྣང་བ་ལས་

192-1-70b

སམ། ཁྱད་པར་མི་སྣང་བ་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་བཞིར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་དུ་བའི་ཕྱིར་ལས་རྩྭ་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་མིང་གིས་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱད་པར་མི་སྣང་བ་ནི་དཔེར་ན་དུ་བ་ལས་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེ་ཙམ་
རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ལས་རྟོགས་ན་ངེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཅི་རུང་བ་ལས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མི་འཐད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཁྱད་པར་གྱིས་རྗེས་འགྲོ་མི་
རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཡང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡི་ཁྱད་པར་མ་ངེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་
སྣང་བས་སྟོང་པ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པ་ནི་དོན་ཙམ་མ་ངེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་དུ་བ་ལས་མེ་ཙམ་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡང་གསལ་རབ་ཏུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མཐོང་བའི་ཐབས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུ་བས་མེ་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་
དཀའ་འགྲེལ་ལས་ཚད་མ་གཞན་བརྟག་པ་སྟེ་ཉི་ཤུ་བཞི་པའོ།།      །།གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཆ་ཤས་ནི། །ཕྲ་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་མ་འདྲེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རྒོལ་བ་དགོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་བཤད་པ་ནི། གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་བྱེད་ནུས་
པ་གང་ཡིན་ཡོད། །གཞན་ནི་ཡོད་པ་མིན་པར་བརྗོད། །དེ་དག་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ནི། །རིགས་པ་མ་ཡིན་འགལ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་ལ་ངོ་ཚ་མེད་པ་པ་དག་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁྲ་
བོར་སྣང་བའི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའོ། །གང་གིས་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འགལ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པ་དང་གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་རྩོད་པ་འདི་གལ་ཏེ་རང་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ནུས་ཞེས་

192-1-71a

བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་བཏབ་ཟིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། རྩོད་པ་གཞན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡང་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁ་ཡར་བའི་སྦྱོར་བ་གཉིས་བཤད་
པ་ནི། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཞན་དང་མི་མཚུངས་པར་འགྱུར་ན་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལས་ལྡོག་པར་གྱུར་
ན་དེའི་ཚེ་དེ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་སྤངས་ནས་གོ་སྐབས་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་དེ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་དང་མི་
མཚུངས་པ་ཉིད་འདོད་པ་ན། དངོས་པོ་གཞན་དང་མཚུངས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་སྤྱིར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་བརྗོད་པ། མི་འདྲ་བ་དང་བྲལ་ཞེ་ན། །དེ་ལས་ཐ་དད་མི་འགྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་
བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དང་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དེ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་སྟེ། གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་མི་འདྲ་བར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་བུམ་པའོ། །འདི་ནི་སྣམ་བུའོ་ཞེས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལས་
ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་གྲུབ་བོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོར་བ་གཉིས་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྒྱས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འཐད་པ་གཞན་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དངོས་པོ་གཞན་དང་མི་མཚུངས་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་མི་དད་པའི་བློ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་གྱི་བྱ་རོག་གི་

192-1-71b

སོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་རྒྱུ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །འདྲ་བ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་དེ་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་གྲུབ་སྟེ། འདྲ་བ་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱི། བྱ་
རོག་གི་སོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ནུས་པའི་རང་བཞིན་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། འདྲ་བས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་འདྲ་བ་བཞིན་དུ་ལན་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ཉིད་སྤྱིའི་
ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོའི་ངོ་བོས་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཐ་དད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ། གལ་ཏེ་ལྡོག་མཚམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྡོག་མཚམས་
དངོས་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དོན་གཞན་དག་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འདྲ་བ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་ཏེ། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ཐ་མི་དད་པ་
ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལས་
ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་དང་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་གྲངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ནས། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དེ་དག་མ་འཆོལ་བས་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཡིས་
དངོས་གཅིག་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་དོན་དམ་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ནོར་བུ་གཟི་བཞིན་དུ་གཅིག་གིས་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཅན་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་གློས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་ལྡོག་པར་བློས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །

192-1-72a

དེ་གང་དག་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་བློས་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱི་ཞེས་བསྒྲགས་ལ། དེ་ལས་གཞན་བཟློག་པའི་བློས་གཟུང་བར་བྱ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཞེས་བརྟག་གོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་
པའི་བློ་ནི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དག་གོ། །ལྡོག་པའི་བློ་ནི་འདི་ནི་བུམ་པ་ཡིན་གྱི། སྣམ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ནི། སྤྱི་དང་
ཁྱད་པར་ཕན་ཚུན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་སྤྱི་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་གཅིག་གི་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་
ན་འཆོལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། འདི་ནི་སྤྱིའོ། །འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འཆོལ་བར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པས་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་
ཚེ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་གཅིག་མ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དུ་མ་ཉིད་དུ་སྟེ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་གྱི་དེ་ལྟ་ན་ནི་འདི་དག་མ་འཆོལ་བ་ཉིད་དུ་ནི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་དུ་མ་ཉིད་དུ་ནི་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་བས་དང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ཡང་སྟེ་དུ་མ་
ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོ་གཉིས་ཉིད་གྲུབ་པ་ཁོ་ནར་ཟད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ། གལ་ཏེ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་ཕན་ཚུན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་
དངོས་པོ་ནི་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གཅིག་ལས་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ན་ཇི་ལྟར་འདི་དག་ཕན་ཚུན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར། གཅིག་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ན་དངོས་པོ་གཅིག་གི་

192-1-72b

རང་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་གི་རང་བཞིན་ཕན་ཚུན་དབེན་པར་ཁས་ལེན་ན། དེ་དག་གིས་ཐ་མི་དད་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་སྤྱི་དང་
ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་
ཏེ། འདིར་དེས་རྩོད་པ་བཀོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ལན་བཏབ་པ་སྨྲས་པ་གྲགས་ཏེ། འོན་ཏེ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་ཕན་ཚུན་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་ན་འཆོལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ། དེ་དག་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་བརྡ་
ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཐ་དད་པ་འདི་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་པ་པོའི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་ལས་གློག་འབྱུང་ངོ་། །སྤྲིན་ལས་གློག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོའི་ནུས་པ་རྣམས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྫས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ཐ་མི་
དད་པ་ལས་འཆོལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ཁས་མི་ལེན་པ་ན་བསྟན་བཅོས་དང་འཇིག་རྟེན་དུ་འགལ་བར་འགྱུར་གོར་མ་ཆག་གོ། །གཞན་ཡང་མཐོང་བ་ལ་མི་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མ་
བཅོལ་བར་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཐ་དད་པས་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་བདག་ཉིད་གཅིག་པོ་གང་གིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐ་དད་པའི་
རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོའི་ནུས་པ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་

192-1-73a

ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། འདོད་པ་ལས་བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྒོལ་བས་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐ་དད་པར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ལ། མ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པ་དེ་ཡང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་ལ་
དངོས་པོ་གཅིག་པོ་དེ་ནི་ཐ་དད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟེ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལ་བརྗོད་ལ། གང་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་ཅི་ལྟར་གཅིག་ཏུ་འགྱུར། དཔེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་སྟོང་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། འོན་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་བཟློག་པས་
ཁྱབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནུས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་མོད། གང་གིས་དེ་བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་འགལ་བར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་འགལ་
སྙམ་ན། དངོས་པོ་གཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ནི་གཅིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སེམས་པ་ཅན་སྐྱེས་བུ་གཉིས་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་བཀག་ན་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འབྱུང་བ་དང་སེམས་ཅན་གཉིས་
བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་དང་གཅིག་ལ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དེའི་དངོས་པོ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཅིག་དང་དུ་མ་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་ཐ་དད་པ་ནི་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དངོས་པོ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་འགལ་བ་ཡིན་
ཞེ་ན། རང་བཞིན་གནས་པ་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་ཐ་དད་པ་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན། འདི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་མཚན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་
མཚན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རིགས་མཐུན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དུ་མ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་འཛིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལྡོག་པ་ཡང་

192-1-73b

ཡིན་ལ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་པོ་དེ་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་དེ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་ཕྱིར་བརྟགས་པའི་དུ་མ་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པའི་
གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྤྱིར་ཆོས་ཐ་དད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཙམ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་མིའི་སེང་གེ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མིའི་སེང་གེ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་ཡང་ཡང་
དག་པ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་འགལ་བར་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་ཡང་མིའི་སེང་གེ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ནོར་བུ་གཟི་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་སེང་གེའོ། །འདུས་པ་ནི་ཚོགས་པའོ། །འདི་ལ་གཟུགས་ཡོད་པས་ན་
གཟུགས་དང་ལྡན་པའོ། །གཅིག་གི་གཟུགས་དང་ལྡན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདིས་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་དཔེ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་མིའི་སེང་གེ་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དུ་མ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གཅིག་ཉིད་
དགག་པ་ལ་ཚད་མ་བཤད་པ། གང་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་ནི་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་དུ་མའི་ཚོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མིའི་སེང་གེ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པའམ། ཁྱད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །གཅིག་ཡིན་ན་
གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་མི་འཐད་པ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་སྟེ། ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཅིག་བསྒྲིབ་པ་ན་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་གནོད་པ་ཅན་གྱི་
ཚད་མའོ། །བསྒྲིབས་པ་དང་མ་བསྒྲིབས་པ་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དག་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དུ་མ་འདུས་པ་ཙམ་མིའི་སེང་གེ་ཡིན་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཉིས་ཀྱིས་ངོ་བོ་དང་ལྡན་པའི་གཅིག་གི་དངོས་པོར་ངེས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྡུལ་

192-1-74a

ཕྲན་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་དང་སེང་གེ་དག་གི་ཆ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་སྟེ་སྣང་བར་བྱས་པའི་ངོ་ཤེས་པ་གང་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡན་
ལག་ཅན་གཞན་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་དག་གི་དེ་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན་བཤད་པ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྐྱེན་འབྱུང་ཕྱིར། །རྒྱུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་སྦྱོར་བ་དང་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་དང་རིགས་མཐུན་
པའི་ལས་བྱུང་བའི་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །མིའི་སེང་གེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནོར་བུ་གཟི་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་སུན་འབྱིན་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིས། །ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན། །ཞེས་གང་
སྨྲས་པ་འདི་ལ་དོན་བྱེད་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཞེས་བྱའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཐམས་
ཅད་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་འདོད་ལ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་ཅུང་ཟད་འབྲས་བུ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་
བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཀར་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔོན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གོས་ཁ་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རང་བཞིན་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བས་གཅིག་དུ་མའི་
རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དམ་བཅའ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཟེགས་ཟན་གྱིས་འདོད་པའི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གཟེགས་ཟན་ཏེ་གཟེགས་མ་ཟ་བར་འདོད་པའི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་

192-1-74b

བ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཅིག་ལ་དུ་མ་ཉིད་མི་རིགས་པས་གསལ་རབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། གྲང་བ་དང་ཚ་བ་དག་ལྟ་བུའོ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་ལ་ཡང་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་
ཡོད་དེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐ་དད་པར་གསལ་ལོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཐ་དད་དུ་མི་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཡང་འདི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དག་གི་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོས་ཐ་དད་པ་འདོད་
པ་དེར་མི་འགྱུར་ཏེ། བློ་ཐ་དད་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས། །གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའང་མིན། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལའི་ལུགས་ཀྱིས་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་
པ་ཡིན་ཏེ། ཁ་དོག་ལྔ་པོ་ནི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བའམ། སེར་པོ་ཞེས་བྱ་བའམ། དམར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་གཟུགས་འཛིན་ཏེ། གཟུགས་ངེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་དུ་མའི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་པ་རང་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་
དག་གིས་སམ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་དག་གིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་དབང་གིས་ཐ་དད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཐ་དད་དུ་ངེས་པར་གཟུང་བར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་ལ། གང་གི་ཚེ་ཐ་མི་དད་པ་སྟེ་སྤྱི་
ངེས་པར་གཟུང་བར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་གཅིག་པར་སྐད་ཅིག་གིས་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྩོད་པ་འཇིག་སྟེ། ངེས་པར་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཁྲ་བོའི་
དངོས་པོ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྩོད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་དག་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་ཡང་གོང་བུ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའམ། སྤྱི་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་

192-1-75a

རྣམས་ཀྱང་སྤྱི་བཞིན་དུ་ཐ་མི་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དག་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། སོགས་པའི་སྒྲས་གཅིག་དང་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་དང་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་སྤྱིའོ། །དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་
དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྲ་བོ་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསུ་ནས། ངོ་བོ་དུ་མའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིམ་མམ་ཅིག་ཅར་གྱིས་འདིའི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་
འཇོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཅིག་ཅར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོའམ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོར་བརྗོད་པར་འདོད་ན་དེ་འདིའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །ཅི་སྟེ་རིམ་གྱིས་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོའམ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བརྗོད་པར་
འདོད་ན་དེའི་ཚེ་འདི་དེའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་པས་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་བསྟན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་པའི་མཛོད་ན་མརྒད་དང་པད་མ་དམར་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་གཞན་
གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྟོན་ཅེ་ན། ཚིག་རྣམས་རྣམ་པ་གཞན་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་གྱིས་འཇུག་པ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ནི་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གཅིག་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་ཕན་
ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། སྣ་ཚོགས་གང་དེ་གཅིག་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཟིན་ཏོ།།      །།གང་གི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་དུ་མ་ཉིད་བརྗོད་ལ། གཅིག་ཉིད་དང་དུ་མ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་མ་ཉིད་དུ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གཞན་དེ་སྙེད་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། གཅིག་དུ་མ་

192-1-75b

ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན། དངོས་པོ་ལས་ནི་ལྡོག་པ་ཡི། །མེད་པ་སྤངས་ནས་གོ་སྐབས་གཞན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དངོས་པོ་གཅིག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་ལ་དངོས་པོ་ཙམ་ལས་ལྡོག་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། སྣམ་བུ་ནི་དངོས་པོ་ཙམ་ལས་ལྡོག་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གཞན་ལས་སོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་ལས་
ལྡོག་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པའི་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་དང་རང་བཞིན་མེད་པ་
ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གིས་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པར་རང་
བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་གཞན་དག་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི། །དངོས་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་
བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ།།      །།ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། དམིགས་པ་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ནི་ཤེས་པའོ། །དེའི་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་
གཟུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དང་མ་འབྲེལ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་དངོས་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་རིགས་ཀྱི། ཁྱད་པར་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་བསྒྲུབ་པར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དེ་ལས་ཡང་དངོས་པོའི་མཚན་

192-1-76a

ཉིད་དོན་བྱེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པར་འགྱུར། ཡང་གལ་ཏེ་འདྲ་བ་མེད་པར་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལས་ཐ་དད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་མེད་པ་ལས་ལྡོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལས་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པས་ལྡོག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་འདྲ་བ་ཉིད་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དངོས་པོ་གཞན་མི་མཚུངས། །
ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མ་གྲུབ་པོ། །བདག་ཉིད་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྩོད་པ་དོན་པར་བྱེད་དེ། དེས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་བདག་ཉིད་གང་གིས་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལས་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་རིགས་མཐུན་པ་དང་
འདྲ་བར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རིགས་མི་མཐུན་པ་དང་ཡང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རང་བཞིན་གང་གིས་རིགས་མཐུན་པ་དང་མི་མཚུངས་པར་འགྱུར་བ་དང་རང་བཞིན་གང་གིས་དེ་དང་འདྲ་
བར་ཡང་འགྱུར་བ་རང་བཞིན་ཉིད་དེ་དག་ཐ་དད་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རིགས་མཐུན་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་མི་མཚུངས་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་དེ་དང་མི་མཚུངས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ། 
གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་ཐམས་ཅད་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོས་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ན་ཡང་མི་མཚུངས་པ་ཞེས་
བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །མཐུན་པ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ནི་མཐུན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་ཡིན་པས་མཐུན་པ་དང་གཞན་པའི་དངོས་པོ་སྟེ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཚུངས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་ཕྱེའོ། །གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་

192-1-76b

བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པ། །ཞེས་བརྗོད་དེ། གཅིག་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་ལ། །རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་དག་ཉིད་ནི་མི་མཚུངས་
པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་གང་དག་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅིའི་
ཕྱིར་མེ་ནི་སྲེག་པར་བྱེད་པའམ་དྲོ་བ་ཡིན་གྱི་ཆུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རང་བཞིན་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་འོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་རང་བཞིན་འདི་ག་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་ངེས་པར་མི་རུང་བས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་ལ། དེ་ཡང་ག་ལས་ཤེ་ན་ནི་རྒྱུའི་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ནི་དབང་པོའོ། །བདུད་རྩི་ནི་སླེ་ཏྲེས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་རེ་རེ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དཔེར་ན་སླེ་ཏྲེས་ལ་སོགས་པས་རིམས་ལ་
སོགས་པ་ཞི་བ་དང་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ནུས་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ནུས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དབང་པོའི་སྒྲས་བ་རུ་ར་བརྗོད་ལ་སོགས་པའི་
སྒྲ་ཚོགས་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་སོགས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་མ་གྲུབ་པར་དོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མིག་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་འདོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བས་བསྟན་ཏོ། །
དེའི་ཚེ་མིག་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་

192-1-77a

སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྣམས་པ་ནི་སྔོན་པོ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མིག་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་སྔོན་པོ་ལྡོག་པ་ལས་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བ་དམིགས་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་
ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས། གང་ཞིག་གང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལས་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྔོན་པོའི་རང་གི་རང་བཞིན་ལས་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །མིག་ཀྱང་སྔོན་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་དཔེ་མ་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དེ་ལས་ལྡོག་པར་ཡང་གྱུར་ལ་དེ་སྐྱེད་
པར་བྱེད་པ་ཡིན་མོད། དེའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དུ་ཐལ་བ་ནི་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་སྟེ། ཐ་དད་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་སྔོན་པོ་
ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པའི་ཐ་དད་པ་དེས་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་མིག་གི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་
པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པར་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལས་ལྡོག་པ་ཙམ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པར་ལྡོག་པར་མ་གྲུབ་པོ། །
གང་གི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེར་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འདོད་དེ། དེ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་དེ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ངེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། གཞན་ཡང་བྱེད་ལ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་ལ་འགལ་བ་མ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱད་པར་

192-1-77b

མེད་པར་ལྡོག་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་རང་གི་རང་བཞིན་ལས་ཀྱང་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ལྡོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་རང་གི་རང་བཞིན་སྤངས་ནས་མིག་ལ་སོགས་
པ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རང་བཞིན་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་གྱི། དེ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་
ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་གིས་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཞེས་འདོད་པ་དེ་ལས་ལྡོག་པས་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་
པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཕན་ཚུན་དབེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐྱེད་ངོ་བོས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་ཡང་ཡིན་ལ་སྐྱེད་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐྱེད་པས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་རང་
བཞིན་ནོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་སྐྱེད་ངོ་བོས་མིན་ཏེ་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །གཞན་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འབྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དེ་ཡང་ཡིན་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐྱེད་དོ། །དེ་ནི་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ངོ་བོ་
ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལས་འཛིན་པར་བྱས་ལ་དགག་པ་དང་ཚིག་གསུམ་གྱིས་འབྲུ་འབྲས་བུ་མང་པོ་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་གང་གི་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་དེ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱ་བ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་མ་འཆོལ་བའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ག་ལས་འོངས་སྙམ་དུ་
དོགས་པས་དེ་ལ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དུ་ཐ་དད་ཁྱད་མེད་ཕྱིར། །རྣ་བ་ལ་སོགས་ཀྱང་དེ་ཡི། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཅིས་མི་འདོད། །ཅེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འདིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐ་དད་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པ་ལ་འགའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་

192-1-78a

ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཡང་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཐ་དད་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ། དེ་དག་གི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གཅིག་པོ་དེ་རྒྱུ་གཅིག་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར།  གཅིག་པོ་དེ་
ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལྷག་མ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱད་པར་གཞན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འདོད་དེ། དེ་དག་ནུས་
པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ནུས་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ནུས་པ་མེད་པ་མ་ཚང་བས་མི་སྐྱེད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་ཀྱང་མི་སྐྱེད་པར་ཐལ་
བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ཕན་ཚུན་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་དེ། དེ་བས་ན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ཇི་ལྟར། ཐ་དད་ན་ཡང་མ་ཚང་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ།  ཁྱད་པར་རྣམས་སྤྱི་ལས་ཐ་མི་དད་
པར་ཁས་ལེན་ན། འོ་ན་ཁྱད་པར་གཞན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྤྱི་དེ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་གནས་ན་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱང་མ་ཚང་བར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་དང་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་
དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཐ་དད་པར་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་འགའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ངེས་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་གི་

192-1-78b

རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་གཅིག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚེ་གཅིག་འབྲས་བུ་གཅིག་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་ཇི་ལྟར་
རྟེན་གཅིག་ལ་རིགས་རྟེན་ཐ་དད་པ་ལ་ནི་འགལ་བ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གང་གིས་གཅིག་གཅིག་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་འགལ་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གཅིག་ཏུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ནི་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཐ་
དད་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མི་འགལ་ལོ་སྙམ་ན། ཐ་དད་པའི་ཡིན་ལ་རག་མོད། ཅི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རེ་ཞིག་
དེ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ལྡོག་པར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དེ་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་འགལ་བ་མ་བསལ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པོ་དེ་བྱེད་པ་པོ་དེ་མ་ཡིན་པར་ཡང་
འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་འགལ་བ་དེ་ཉིད་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། སྐྱེད་
པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་བརྗོད་ཀྱི། གཞན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ཁྱད་པར་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་མཚན་ཉིད་དུ་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་

192-1-79a

ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཅི་སྤྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ཞེས་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ལ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་བསམ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པར་རུང་བའི་རང་བཞིན་གང་ཁོ་ན་མངོན་པར་
འདོད་པས་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པར་དེར་བརྟགས་པ་ཉིད་བསམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཞེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མ་བརྟགས་པའི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དག་མི་འདོད་པ་དེའི་མེ། 
དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཐ་དད་པ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། ལྡོག་པས་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ལ་སྣང་བའི་ངོ་བོར་བྱས་ནས་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྩད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ཙམ་
ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཐ་དད་པ་དང་སྤྱིའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་བསམ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཡང་སྤྱི་སྟེ་དངོས་པོ་ཉིད་སྤྱིའི་ཡིན་ལ་རག་མོད། ལོག་པ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་ན། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་འཆོལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་
སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའོ། །ཅི་སྟེ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་བཞིན་དུ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་། དེའི་ཕྱིར་གང་དང་གང་ལས་དོན། །ལྡོག་པ་དེ་ཡི་སྐྱོན་ཅན་གྱི། །རིག་བྱེད་དེ་ཡི་ཁྱད་པར་ནི། །རྟོགས་འགྱུར་བ་དག་རབ་ཏུ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་
འདོད་པ་དེ་ལ་བཤད་པ། རྟོགས་པས་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྣ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པའོ། །གང་ཚེ་གསེར་ཕོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་དང་གནས་པ་དང་

192-1-79b

འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལས་ཀྱང་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་གསུམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ། གསེར་ཕོར་བཅག་ནས་གདུ་བུར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ། གསེར་ཕོར་དོན་དུ་གཉེར་བ་མྱ་ངན་སྐྱེ་ལ། གདུ་བུ་དོན་དུ་
གཉེར་བ་དགའ་བ་སྐྱེ་ཞིང་གསེར་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་བར་མར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློར་འགྱུར་གྱི་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསེར་ཕོར་ནི་སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། གདུ་བུ་ནི་རྒྱན་གྱི་ཁྱད་པར་
ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། འཇིག་པ་མེད་ན་མྱ་ངན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་སྤྱི་ནི་རྟག་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གནས་པ་
མེད་ན་བར་མར་གནས་པ་མེད་དེ་བར་མར་གནས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེས་གསེར་གྱི་སྤྱི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རྟེན་མི་མཚུངས་པ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། འདི་
འཆད་པ་ནི། གང་ཕྱིར་སྐྱེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གཅིག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ། འགལ་
བ་དག་ནི་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་ཡོད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འགལ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་བློ་གསུམ་སྐྱེ་བར་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་རིགས་པ་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གསེར་ཕོར་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་
དངོས་པོ་ནི་གསེར་གྱི་ཕོར་པ་འདི་དངོས་པོའོ། །དེ་ཡང་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གསེར་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་རང་ཉིད་ལས་ཏེ། རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་པ་ན་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འགའ་ཞིག་ལ་མྱ་ངན་སྐྱེའོ། །སྔ་ན་མེད་པའི་གདུ་བུ་

192-1-80a

ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་དེ་གསེར་གྱི་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་ན་གདུ་བུ་འདོད་པ་འགའ་ཞིག་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། གསེར་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་
གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བར་མར་གནས་པའི་བློ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་རྨོངས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྨོངས་པའི་བློ་ཅན་གྱིས་གསེར་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་གསེར་ཕོར་དང་། གདུ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དག་རིམ་གྱིས་མཐོང་སྟེ།  རང་བཞིན་དབེན་
པར་མཐོང་ན་ཡང་འདྲ་བ་གཞན་བྱུང་བས་འཁྲུལ་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདྲ་བ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འཁྲུལ་པ་ན་གནས་སྐབས་གཉི་ག་ལ་ཡང་གསེར་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་སོ། །འདྲ་བ་གཞན་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་མ་ཡིན་པ་
ལས་ལྡོག་པ་ཙམ་དུ་ཆོས་མཐུན་པས་འདྲ་བ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྐྱེ་བ་ནི་འདྲ་བ་གཞན་གྱི་ངོ་བོའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འདྲ་བ་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་འཁྲུལ་པ་བསྟན་པར་རློམ་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། གསེར་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གལ་ཏེ་གསེར་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་གདུ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསེར་ཕོར་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་གདུ་བུ་ནི་གསེར་ཕོར་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་མ་མཐོང་
ལ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་གསེར་ཕོར་ཡང་གདུ་བུའི་གནས་སྐབས་སུ་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་དག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་གསེར་ཡང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དཔྱད་ནས། གཞན་དུ་གཅིག་ཉིད་
མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཡང་ལྡོག་མཚམས་དངོས་པོ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐ་དད་པ་བསྒྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དེ་ལ་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་འབྱུང་བ་བརྟག་པ་སྟེ་ཉི་ཤུ་ལྔ་པའོ།།      །།

192-1-80b

མི་འཕོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ། སངས་རྒྱས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྟན་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྒལ་ཏེ། འོན་ཏེ། བརྟན་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟར་བརྗོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་སྐྱོབ་ལ་
སོགས་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཁ་ཅིག་གིས་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གསེར་བརྟན་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ཆོས་མཚུངས་པས་དངོས་པོ་དུས་གསུམ་དུ་གནས་པར་འདོད་དེ། འདི་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་
གཞན་དུ་འགྱུར་བར་སྨྲ་བ་ནི་བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོབ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རེ་ཆོས་དུས་རྣམས་སུ་འཇུག་པ་ན་དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་རྫས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་གྲག་སྟེ། དཔེར་ན་གསེར་གྱི་རྫས་ཀྱི་གདུ་བུ་དང་དཔུང་རྒྱན་དང་རྣ་ཆ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་
མཚན་གྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་དུ་འགྱུར་གྱི། ཁ་དོག་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྐྱེ་བ་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ད་ལྟར་བའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་
དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཀྱང་འདས་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི། རྫས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་ཞིང་འདས་པ་ཡང་
གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པ་འཇུག་པ་དེས་དངོས་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་འདོད། མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྨྲས་པ་ནི་བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ་ཆོས་དུས་རྣམས་སུ་
འཇུག་པ་ན་འདས་པ་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་ལ་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དག་གི་མཚན་ཉིད་དང་ཡང་ལྡན་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་བུད་མེད་གཅིག་ལ་ཆགས་པ་ལྷག་མ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དག་ལ་ཡང་

192-1-81a

བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་ལས་ཐ་དད་པར་སྨྲ་བར་གྲག་གོ། །གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་སྨྲ་བ་ནི་བཙུན་པ་དབྱིག་བཤེས་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ་ཆོས་དུས་རྣམས་སུ་
འཇུག་པ་ན་གནས་སྐབས་དང་གནས་སྐབས་སུ་ཕྱིན་ནས་གནས་སྐབས་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་གཞན་དང་གཞན་དུ་སྟོན་གྱི་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་ནི་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འཇི་བའི་རི་ལུ་གཅིག་གཅིག་གི་ཤོས་མིག་ཏུ་གཞག་ན་གཅིག་ཅེས་བྱ་
ལ། བརྒྱའི་ཤོས་མིག་ཏུ་གཞག་ན་བརྒྱ། སྟོང་གི་ཤོས་མིག་ཏུ་གཞག་ན་སྟོང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ད་ལྟར་ཡིན་ལ་དེ་ཞིག་པ་ནི་འདས་པ་ཡིན་ལ། དེ་མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་གྲག་སྟེ། འདི་ཡང་གནས་སྐབས་ལ་ལྟོས་
ནས་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཇི་བའི་གོང་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་གྲངས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་མིང་གཞན་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྨྲ་བ་
ནི་བཙུན་པ་སངས་རྒྱས་ལྷ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ་ཆོས་དུས་གསུམ་འཇུག་པ་ལ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་དང་གཞན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དཔེར་ན་བུད་མེད་གཅིག་ལ་མ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བུ་མོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་གྲག་སྟེ། འདི་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐ་སྙད་
དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་སྔ་མ་ཁོ་ནའང་ཡོད་ལ་ཕྱི་མ་མེད་པ་དེ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཕྱི་མ་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་སྔ་མ་མེད་པ་དེ་ནི་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དང་མཚན་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་དང་གཞན་
ཏེ། གཞན་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར། གྲངས་ཅན་གྱི་ལུགས་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མ་དོར་བས

192-1-81b

སམ། ཡོངས་སུ་དོར་ནས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་གྲང་། གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་མ་དོར་ནས་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དུས་འཆོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོངས་སུ་དོར་ནས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགལ་ལོ། །རྒོལ་བ་གཉིས་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་
དུས་འཆོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཆགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་ལ་ལྡན་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཆགས་པ་ཡང་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་པའམ། ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ལྡན་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་ནི་
ཐོབ་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། དཔེ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པའམ་རྒྱས་པར་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ཡང་དུས་གཅིག་ཉིད་ལ་དུས་གསུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། 
འདི་ལྟར་འདས་པའི་དུས་ལ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་སྐད་ཅིག་མ་དག་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡིན་ལ། དབུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གི་སུན་འབྱིན་པའི་ལན་འདི་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་གསུམ་པ་ཉིད་ནས་བརྩམས་ནས་སླར་ཡང་དུས་གསུམ་བརྟགས་པ་ཙམ་མོ། །
གསེར་གྱི་དཔེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་བྱས་ཀྱི། ཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། གང་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་འདི། །བྱ་བའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་བརྟགས། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཆོས་
སྐྱོབ་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དབྱིག་བཤེས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་རྒྱལ་པོ་མང་པོས་བཀུར་བ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དུང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་གིས་ཤེས་པ་
དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་སོ་སོར་ངེས་པ་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་ན་འདིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་

192-1-82a

ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་
ཏེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་མེད་ན་དེ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལུང་དང་འགལ་ལོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཡོད་པས་སྟོང་པར་གྱུར་ན་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་
འདས་པ་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མེད་པ་ལས་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྒྱལ་པོ་ང་ལས་ནུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དུང་དང་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་འདས་པ་ལ་སོགས་པར་འབྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མེད་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱལ་པོ་དགའ་བའི་དཔལ་ལ་
སོགས་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྫས་དགག་པའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་འདས་པའི་གཟུགས་ཤིག་ཡོད་པར་མ་གྱུར་
ན། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདས་པའི་གཟུགས་ལ་མི་ལྟ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདས་པའི་གཟུགས་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདས་པའི་གཟུགས་ལ་མི་ལྟ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་
གཟུགས་གང་ཅུང་ཟད་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་དག་ལ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །

192-1-82b

སོགས་པའི་སྒྲས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དེ། འདིར་ཡང་སོགས་པའི་སྒྲས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་དང་མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་ངོ་། །ཡང་ཅི་སྟེ་འོ་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་
དུ་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྙམ་ན། དུས་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཐོབ་པ་ནི་ད་ལྟར་ཞེས་བྱ་ལ། བྱ་བ་ཞིག་པ་ནི་འདས་པ་ཡིན་ཞིང་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་དུས་རྣམ་པར་
གཞག་གོ། །ཡང་འདི་བྱ་བ་ཅི་ལ་འདོད། །གལ་ཏེ་དཔེར་ན་གང་གི་ཕྱིར་མིག་གིས་མཐོང་ངོ་། །རྣ་བས་ཐོས་སོ། །སྣས་ཚོར་རོ། །ལྕེས་མྱང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡང་ཤེས་
པ་པོ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་ལྟར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མིག་དེ་དང་མཚུངས་པ་གཉིད་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བྱ་བའི་
མཚན་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་དང་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། མཇུག་ཐོགས་སུ་བྱུང་བའི་མིག་གི་དབང་པོ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དང་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་
བུ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཡིན་པས་མིག་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟར་ན་སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་
འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཡོད་པར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་འདས་པ་ཡང་ད་ལྟ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ནས་འཇིགས་ནས། 

192-1-83a

སློབ་དཔོན་འདུས་བཟང་གིས་སྨྲས་པ། འབྲས་བུ་འཕེན་པའི་ནུས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བར་བརྗོད་ཀྱི། འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་འདས་པ་རྣམས་ལ་ནི་འབྲས་བུ་འཕེན་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟ་བའི་
གནས་སྐབས་ན་འཕངས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕངས་ཟིན་པ་ཡང་འཕེན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདས་པ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་འཆོལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་དག་གིས་
ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། བྱ་བ་དེ་ཆོས་ལས་གཞན་ནམ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གིས་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་དགག་པ་ནི་གཞན་
སྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་གོ་སྐབས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཞན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྔར་དང་ཕྱིས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དག་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ཉིད་དང་འདུས་བྱས་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་ནི་གཏན་ཚིགས་
སོ། །བྱ་བ་བཞིན་དུ་ནི་དཔེའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དུས་ཐམས་
ཅད་དུ་ཡོད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་རང་བཞིན་འཇིག་མེད་པ། །དེ་ལ་མཁས་རྣམས་རྟག་ཅེས་བརྗོད། །ཅེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་རྟག་པ་དང་ནུས་པ་དང་རྒྱུ་ཉིད་དང་འདུས་བྱས་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་
ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་རྟག་པར་དེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ལས་འདུས་བྱས་ཉིད་སྲིད་པ་མ་ཡིན་

192-1-83b

ཞེས་གསལ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བྱ་བ་རྗོད་པར་བྱེད་ན། གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང་ཁམས་
བཅོ་བརྒྱད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བྱ་བ་གཞན་མ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བྱ་བ་ཞིག་པ་ནི་འདས་པ་དང་དེ་ཐོབ་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ཞིང་དེ་མ་ཐོབ་
པ་ནི་མ་འོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་གིས་དུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདིར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཞིག་པ་དང་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདིར་འགྱུར་ན། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་སྟེ། 
རྟག་ཏུ་གནས་པས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བྱ་བ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་བྱ་བ་བཞིན་དུ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་མཐས་སྟོང་པའི་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་མཐས་སྟོང་པའོ། །དེ་ནི་དབུས་
ཙམ་ཡང་ཡིན་ལ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་དེ་དང་ལྡན་པའོ། །བྱ་བ་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཁས་བླངས་པའི་སྒོ་ནས་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་
ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱ་བ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཆོས་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་པར་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆོས་ལས་བྱ་བ་གཞན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བཤད་པར་བྱ་བ་ཡང་ཆོས་ལས་གཞན་མ་ཡིན། ལྷ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རིགས་པ་དང་
མི་རིགས་པ་དང་སྤྱོད་པ་མེད་པར་རང་དབང་དུ་འཇུག་སྟེ། དེ་དག་ནི་འདོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རང་དབང་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་དང་མི་རིགས་པས་ལྟ་བར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཞན་ཡང་བྱ་བ་གཞན་གྱིས་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན། 

192-1-84a

འོ་ན་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་དུས་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བྱ་བ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བྱ་བ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཡང་འཁྲུལ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པས་བྱ་བ་ལ་ཡང་བྱ་བ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ལ་ཡང་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པའི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་པ་དང་། ཐུག་པ་མེད་པའི་ཉེས་པ་ཡོད་དོ། །གཞན་མ་
ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་བྱ་བ་དུས་ཐམས་ཅད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། བཙུན་པ་འདུས་བཟང་གིས་སྨྲས་པ། རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་ཀྱང་ཆོས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ལ་སོགས་པ་
རྣམས་ཀྱི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་དེ་དག་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་རྟོག་པ་
དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བས་ཀྱང་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྐབས་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིར་དངོས་པོ་ལས་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་ན་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོའི་བྱ་བ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་མི་འཐད་པ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕན་ཚུན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལ་ལ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ལ། དཔེར་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཁ་ཅིག་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཐོགས་
པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆེས་གང་ཞིག་རེས་འགའ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བས་ས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གཅིག་པོ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

192-1-84b

འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཉིད་དེ་ལྟར་ཏེ་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་གཅིག་ཐ་དད་པར་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པར་གྱུར་ན། ཇི་ལྟར་
གཟུགས་ཀྱི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སོ། །ཁྱད་པར་གཞན་
མི་འཕེན་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུར་རོ། །འདི་ལ་དཔེ་བཤད་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཡང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀྱང་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཕྲད་གཉིས་ཚོགས་ནས་ལྟ་བུའི་དོན་དུ་བལྟ་
བར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བྱ་བ་ཆོས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཐ་དད་དུ་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ཡོད་ན་ཡང་རེས་འགའ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱ་བ་ཡང་སྔར་
མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཆོས་བར་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་ལ། འདི་ཆོས་ལས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མ་ཕྱེ་བར་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་བཤད་པ། འབྲས་བུའང་རྒྱུན་ལ་མངོན་འདོད་ཅིང་། །རྒྱུན་དེའང་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །བྱ་བའི་སྒོ་ནས་དུས་གྲུབ་པ། །དེ་ལྟར་རིགས་པས་རྟོགས་པར་གྱིས། །ཞེས་པའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཅི་སྟེ་རྒྱུན་ལ་
སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱུན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་རྒྱུན་ཅན་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་དང་རྒྱུན་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །

192-1-85a

རང་བཞིན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བྱ་བ་དེ་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་འགའ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྟགས་པའི་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ནི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུན་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱུན་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བྱ་བ་བརྟགས་སུ་ཡོད་པ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཕྱིས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་དུས་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་ན་ཡང་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་ཡང་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་བྱ་བ་བརྟགས་སུ་ཡོད་པ་དང་དེས་བྱས་པའི་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་བརྟགས་སུ་
ཡོད་པ་ཡིན་ལ་རག་མོད་དེ་ལས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་ན། བྱ་བར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་འཕེན་པའི་ནུས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁྱེད་ཅག་གིས་བརྗོད་ལ། འབྲས་བུ་འཕེན་པའི་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་སྒྲའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ནུས་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་དེ་ཐ་སྙད་དུ་
ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་དེའི་དབང་གིས་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་མེ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་བསྲེག་པ་དང་འཚེད་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་
དམིགས་པ་ཉིད་ཅི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཡིན་ན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གང་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་དང་། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་མི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་

192-1-85b

པའི་ཆོས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་ཡོད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ན། འོ་ན་དེ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་
རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གནས་སྐབས་སྤངས་པ་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དུས་རྣམས་སུ་དངོས་པོ་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅི་གནས་སྐབས་དེ་དག་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཕ་རོལ་
པོས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་བྱེད་པོ་མི་ཐོབ་ཕྱིར་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་དེ་དག་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་འབྲས་བུ་ལ་ནུས་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་
རོ། །འདིར་སྐྱོན་བཤད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གནས་སྐབས་དངོས་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ནི་མི་
འདོད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་དག་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་བྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཡིན། མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་དག་
ཀྱང་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡིན་ན་ཡང་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་
ཡང་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་མ་སྤངས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དབུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཅི་རང་གི་ངོ་བོས་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ཡིན། གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡིན་ན། ངོ་བོ་དེ་ཉིད་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་གཞན་དག་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། 

192-1-86a

འདིའི་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་མི་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་ཞིག་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། ཡང་འདིའི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མེ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་འདས་པ་དང་
མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་མི་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན་ན་ཕྱོགས་འདི་ལ་གཅིག་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་འཆོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་སྲེག་པ་དང་འཚེད་པ་ལ་
སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རུང་བའི་མེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འབྲས་བུ་ལ་བྱུང་བ་
ཉིད་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དོན་
བྱེད་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་དག་ལའོ། །གང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་རུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་འདས་པ་འབྲས་བུ་ལ་རུང་བ་ཉིད་
དུ་འདོད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་ལས་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། མ་བྱུང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་བཞིན་གསལ་བར་ད་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །གཞན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པའི་
གཞིར་མ་གྱུར་པའི་ད་ལྟར་བ་བཞིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ད་ལྟར་ཞེས་བྱ་ལ་གང་ཡང་རེས་འགའ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་གིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་ནི་

192-1-86b

གོ་སྐབས་གཉིས་ཡོད་དེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཉིད་དེ། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ལ། གང་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཡོད་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
ད་ལྟར་བྱུང་བས་རེས་འགའ་བ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པར་གྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་
དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་མི་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གཞན་དག་གིས་འདོད་ན་དེ་ནི་
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་གནས་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གནས་པས་གནས་པར་བྱེད་དོ། །རྒས་པས་རྒས་པར་བྱེད་དོ། །མི་རྟག་པས་འཇིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་
དག་གི་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ། ཅི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་ཏེ་ཐ་དད་པའམ། འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ཐ་མི་དད་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་
པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཐ་མི་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་འདི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ལས་སྔར་ཡང་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། གྲུབ་པའི་དུས་ཕྱིས་བཞིན་ནོ། །གྲུབ་ཟིན་པ་ནི་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་
ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདིའི་ཁྱད་པར་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་རེ་ཞིག་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མེད་དེ། ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རམ། ཁས་མི་ལེན་ན་ཡང་སྔར་

192-1-87a

བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་དེ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ལས་དེ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ལས་བྱུང་
བར་ཁས་ལེན་ན། དེ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ནི་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར། སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཕན་འདོགས་པར་མི་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་
ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་ན་ཡང་ཕན་པ་དེ་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱིས་བསམས་པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་འབྲེལ་པ་མི་འགྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་དེ་སྔར་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཁས་བླངས་
པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒ་བས་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་ལ། གནས་པས་གནས་པ་དང་། མི་རྟག་པས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ན་སྐྱོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་
པར་བྱའོ། །རང་གི་འབྲས་བུ་ལས་རིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནུས་པའི་རང་བཞིན་ངེས་པའི་ཕྱིར་འདོད་དེ། དེ་དག་ནི་ནུས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་རྩོམ་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ཡང་མ་
ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དུས་གཅིག་ཉིད་ལ་དུས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་
དག་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ན། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དང་པོ་སྟེ་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཚེ་དུས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་གང་ཞེས་བྱ་བས་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །

192-1-87b

ཅི་སྟེ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་ཏེ། གྲུབ་པའི་མཐའ་ནི་ངེས་པའི་མཐའ་ལ་བརྗོད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གྲུབ་པའི་མཐའ་
དང་འགལ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། དམ་བཅའ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ཡང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་བ་བཞིན་ནོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པར་
འགྱུར་རོ། །གཏན་ཚིགས་འདིའི་འབྲེལ་པ་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་བརྟགས་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་
རོ། །དོན་བྱེད་པ་ལོག་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡོད་པ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ལ་ཁྱབ་པོ། །གཞན་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་འདི་དག་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཞིག་གམ་མི་ནུས་པ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གལ་ཏེ་ནུས་ན་
དེའི་ཚེ་ནུས་པ་ཡོད་པ་ན་ད་ལྟར་བར་འགྱུར་ཏེ། རྩོད་པའི་གཞིར་མ་གྱུར་པའི་ད་ལྟར་བ་བཞིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་ནུས་པ་དེ་དག་ནི་ད་ལྟར་བ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་པའི་གཞིར་མ་གྱུར་པའི་ད་ལྟར་བ་བཞིན་ནོ། །འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའོ། །འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ད་ལྟར་བ་ལོག་པ་ན་ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའི་པད་མོ་བཞིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་
དག་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་ནུས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའི་པད་མ་བཞིན་ནོ། །འདས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ད་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་

192-1-88a

འགོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་ནི་བྱིན་ལས་བྱུང་བ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ལ་
སོགས་པ་མ་བྱས་པའི་ནུས་པ་ངེས་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་དང་པོ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ངེས་པའི་དོན་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་
རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་ད་ལྟར་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་བ་མེད་པ་འདི་ཡང་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པས། ཅིའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར། གཞན་ཡང་གང་གི་ལྟར་ན་འདས་
པ་དང་མ་འོངས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་དེའི་ལྟར་ན་འབྲས་བུ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འབད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་བརྟུལ་ཞུགས་དང་ངེས་པ་ལ་སོགས་
པའི་མཚན་ཉིད་མི་གཡོ་བ་ཅི་ཞིག་ལ་ནུས་པར་འགྱུར། སྐྱེ་བ་ལ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སྐྱེ་བ་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ཡང་ཡོད་ན་དེ་ནི་གང་ཞིག་གང་དུ་ནུས་པ་ཡིན་ད་ལྟར་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ད་ལྟར་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅིའི་ཡིན་
ཡུལ་གཞན་དུ་འགུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དངོས་པོ་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགུགས་པར་འགྱུར། གང་ཡང་དེ་འགུགས་པ་དེ་ཡང་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་

192-1-88b

བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །མཐོ་རིས་ནི། རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་གྲོལ་ནི་ཐར་པ་སྟེ། དེ་དག་ཐོབ་པ་ནི་འབྲེལ་པའོ། །དེ་ལ་འབད་པ་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་དང་ངེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་སྟེ་དོན་བྱེད་པར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་བརྟེན་ན། འོ་ན་དེ་ལྟར་ན་དོན་
བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་གིས་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བརྗོད་ནས་ཡོད་པ་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པའི་ཚད་མ་དགག་པའི་ཕྱིར། མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་བཤད་པའི་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ནི་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་
སྐད་དུ། མ་གྲུབ་པ་ལ་ཡོད་ཆོས་མེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པས་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་
དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་གཏན་མེད་པ་ནི་འདས་པའམ་མ་འོངས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ངོ་བོ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་ཟད་དོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་
བསྟན་ཞེ་ན། འདས་སོགས་འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནས་སྐབས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་དེའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་པ་བརྟེན་པར་གསུངས་ཤེ་ན། དེ་ཉིད་གཟིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ།  དམིགས་
པ་དང་བཅས་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པར་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་བྱ་ཞེ་ན།  རྟག་

192-1-89a

པའི་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་གཙོ་བོ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་བཟུང་ངོ་། །བློ་འདི་དག་སྒྲ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྒྲ་དང་མིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་
སོ། །སྒྲའམ་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མིང་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དེའི་རྣམ་པ་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྲིད་པ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བློ་དེས་ངེས་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རྒྱུ་མཚན་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་ཁས་
བླངས་པའི་དོན་གྱིས་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རང་བཞིན་གཟུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡུལ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་ན། ཡང་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པས་
རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བརྩམ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་བར་མེད་པར་མི་སྲིད་དོ་ཞེ་ན། འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་རྟོག་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེ་ཡང་ངོ་། །ཅི་ཞིག་བརྗོད་ཅེ་ན། 
བེམས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །གསལ་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གསལ་བར་བྱེད་པ་གཞན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་ཡོད་པའི་སྣང་བ་བཞིན་དུ་གསལ་བ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་
འདས་པའི་ལས་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འབྲས་བུ་འབྱིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགོས་པའི་བརྒྱུད་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་གྲུབ་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཟད་པ་དང་འགགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་
དེ་ནི་ཡོད་དེ་ཞེས་གསུངས་ཤེ་ན། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕལ་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱུའི་རྫས་ལས་བྱུང་བའི་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུན་ཡོན་ཞིག་ན་ཡང་རྒྱུའི་རྫས་མ་ཞིག་གོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །

192-1-89b

ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་བསྟན་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལས་འདས་པ་མེད་དེ་ཞེས་གསུངས་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་འདས་པའི་ལས་དེས་བསྒོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དུ་གོ་བར་འགྱུར་བས་གདུལ་བྱ་ཆད་པར་བལྟ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལས་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མདོ་ལས། མིག་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་འགག་པ་ན་ཡང་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་ཞེས་མིག་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་བྱུང་
ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟར་དྲང་བར་བྱ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་དུས་གཏམ་གཞི་དང་། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་རང་གི་བདག་ཉིད་མ་
བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མིག་མ་འོངས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཞན་ཡང་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་མེད་པ་དང་། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་དང་ལམ་ཡང་མེད་
ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བདེན་པ་བཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་སྤངས་པ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང་བསྒོམ་པ་ཡང་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པས་ཀྱང་འབྲས་བུ་གནས་པ་རྣམས་དང་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་གསུང་རབ་མཐའ་དག་དང་འགལ་བས་འདས་པ་
ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་བརྟགས་པ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདས་པའི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུར་འགྱུར་
ལ། མ་འོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་དུ་ན་ཡུལ་མེད་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རྟོག་རྗེས་འབྲེལ་བདག་ཉིད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །

192-1-90a

དེས་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གིས་རྒྱུན་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་བརྟན་ནས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་ལ་འཇུག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་
པ་ཡང་མངའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པས་མ་རིག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་འདི་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར། གང་ཕྱིར་རང་གི་རྣམ་པ་ནི། །ཕྱི་རོལ་ངོ་བོས་
སྒྲོ་བཏགས་འཇུག །ཅེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལྟ་བུའི་སྐུ་ཅན་དེའི་བསྟན་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་དུས་
གསུམ་བརྟགས་པ་སྟེ། ཉི་ཤུ་དྲུག་པའོ།།      །།ཐོག་མ་མཐའ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྒོལ་བ་བཀོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་བདག་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར་མེད་
པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་གསུམ་བརྟག་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ལུས་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་པོར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། ལུས་དང་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་གཟུང་ངོ་། །གཞན་ཡང་ཁས་ནི་མ་བླངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་ཕྱོགས་འདི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་པོ་མེད་པའི་
ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ཞེས་བྱ་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལས་ནི་སེམས་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེའི་མདོའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འགྲེལ་པ་བྱེད་པ་ཁ་ཅིག་ནི་དེ་དག་ལས་སེམས་པ་ཅན་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་

192-1-90b

སྨྲས་ལ་གཞན་དག་ནི་མངོན་པར་གསལ་བ་ཡིན་པར་སྨྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པའམ་གསལ་བར་བྱེད། །ཅེས་ཕྱོགས་གཉིས་བཤད་དོ། །ཚ་ནི་སྐྱུར་པོའོ། །ཆང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱོས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་གཟུང་ངོ་། །
འོན་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་འདི་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཁོ་ན་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། ས་ལ་སོགས་པའི་བཀོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་
ཡང་། དེ་ཚོགས་པ་ལ་ལུས་དང་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་མདོ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་ལ་དེ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ལ། བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་
བཀོད་པ་ཅན་ལས་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་འདི་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་འདི་ལས་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་གཞན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མངོན་སུམ་ལས་
གཞན་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདས་པའི་ལུས་ལ་གནས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བའི་དང་པོའི་སེམས་དང་། འཆི་བའི་སེམས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་སེམས་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་རྟག་པར་འགྱུར་
ན། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་སེམས་དང་པོ་འདི་དག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྟ་དང་བ་ལང་ལ་གནས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བའི་བློ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདས་པའི་ལུས་ལ་གནས་
པའི་ཐ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དགག་པ་ནི་དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཤེས་པ་ཡིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྱི་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུད་གཞན་ལ་གནས་པའི་བློ་དག་ནི་དཔེའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་

192-1-91a

འདས་པའི་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཐ་མའི་ཤེས་པའི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་གཞན་ལ་གནས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ལུས་ལ་གནས་པའི་སྐྱེ་བའི་བློ་འདི་དག་ཀྱང་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་སྟེ། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འདས་པའི་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་བྱས་ནས་ད་ནི་མ་འོངས་
པའི་སྐྱེ་བ་དག་པའི་ཕྱིར། ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆགས་པ་དང་བཅས་པའི་འཆི་བའི་སེམས་ནི་སེམས་གཞན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཆི་བའི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐ་མའི་སེམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་
པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །དཔེར་ན་ཉོན་མོངས་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བའི་ཤེས་པའོ། །འོ་ན་ཤེས་པ་གང་ལས་སྐྱེ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་རྔུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། ལུས་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྟེ། ལ་བ་ཅན་དང་རྟ་མཆོག་
གཉིས་ཟེར་རོ། །འོན་ཏེ་ལུས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བརྒྱལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཁྱེད་ཅག་ལ་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ལུས་ཁོ་ན་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ནུར་
ནུར་པོ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་དབང་པོ་དང་དོན་དག་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ནི་དོན་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དབང་པོ་དང་དོན་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་དེའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་
ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པས་བརྒྱལ་བའི་གནས་སྐབས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུས་པའི་ངོ་བོས་ཡོད་དོ་ཞེས་རྟག་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཤེས་པའི་རྟེན་རིགས་པ་ཅན་གྱིས་བརྟགས་པའི་བདག་གམ་

192-1-91b

རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་རྟེན་མེད་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ལུས་ཉིད་རྟེན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཤེས་པའི་རྟེན་གྱི་བདག་སྟེ། ཤེས་པའི་རྟེན་གྱི་རང་བཞིན་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ནམ། བདག་ནི་དེའི་ཚེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་
ཡིན་དང་ཐ་མར་དེ་འཆི་བའི་གནས་སྐབས་སུ་རྟེན་ལུས་ལོག་པ་ན་ཇི་ལྟར་རྟེན་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་འཆི་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་
དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཆི་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ལུས་གཞན་སྐྱེ་བར་མ་མཐོང་ལ། མ་མཐོང་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་གཅིག་ལ་གནས་པའི་སེམས་ལུས་གཞན་ལ་བརྟེན་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་
ཡིན་ཏེ། རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་བཞིན་དུ། རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྟ་དང་གླང་པོའི་སེམས་བཞིན་ནོ། །
སྲིད་པ་བར་མ་དང་འཆི་བའི་སྲིད་པ་དག་གི་སེམས་ཀྱང་ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་འཇུག་
པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གླང་པོའི་སེམས་རྟའི་ལུས་ལ་མི་བརྟེན་པ་བཞིན་ནོ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་སྟེ། ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དང་འགལ་བ་ལུས་ཐ་མི་དད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུད་
གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། ཐོག་མ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །མཐའ་མ་ནི་འཇིག་པའོ། །གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཐོག་མཐའ་མེད་པའོ། །སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གོ། །ཡང་ན་མེད་པ་

192-1-92a

ཉིད་ཁས་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གང་ཞིག་ཁྱེད་ཅག་དགག་བྱེད་པ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཞེས་
བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག །ཅི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་པོ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ལས་གཞན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཡིན། རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཁས་བླང་བར་
བྱ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་བླང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་གཞན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་དེ་ལོ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པར་ཆད་པའི་ངོ་བོ་ངེས་པར་
བཟུང་ནས་གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་དང་སྔ་མ་དང་འདི་ཞེས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དང་ཡུལ་འདི་དག་ཉིད་ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་
དུ་བརྟགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཇི་སྲིད་དབང་པོ་དང་སྤྱོད་ཡུལ། །དེ་ཉིད་གཅིག་ཉིད་སྐྱེས་བུ་ཡིན། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བཤད་པ། ཡུལ་གཞན་ནམ། དུས་གཞན་ནམ་གནས་སྐབས་གཞན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་
པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་འགེགས་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུན་དངོས་
པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་རྒྱུན་དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་འདི་ཡང་དོན་དམ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། 

192-1-92b

སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ། རྒྱུན་གྱི་སྒྲས་ནི་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྒྱུན་ཅན་རྣམས་ཚེགས་ཆུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཐའ་དག་གིས་ཅིག་ཅར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ནགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་དྷ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར། ཅི་སྟེ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན། །ཞེས་
བྱ་བའི་སྐབས་འདིར་སྔར་རྒྱུན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་བརྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་རྒྱུན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་དེ། 
ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་མིང་ཅན་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་འདི་དགག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རེ་ཞིག་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་དགག་
པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དགག་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། མཐོང་བ་ནི་བསྙོན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཆོས་དགག་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གལ་ཏེ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་བའམ། ཤེས་པ་རྟག་པ་ཅན་གྱི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའམ། ཡང་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པའམ། འབྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའམ། རྒྱུད་གཞན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུད་ཅན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ཕྱོགས་ལྔའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་
ཐམས་ཅད་རང་གི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་ཤེས་པ་སྔ་མ་སྔ་མའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་ནས་ཕྱོགས་འདི་རྣམས་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་
པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟོས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རེས་འགའ་བ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། གང་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ལྟོས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཚང་བར་འགྱུར། ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཚང་

192-1-93a

བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་རྟག་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་དམ་བཅའ་བ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བར་བཤད་དོ། །ས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕྱོགས་བཞི་པ་སེལ་བར་བྱེད་དེ་ས་ནི་སའོ། །རྟག་པའི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་བཞིན་
དུ་འདིར་ཡང་སྐྱོན་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་བརྟན་པའི་ངོ་བོར་འདོད་ལ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་ནས་རིམ་གྱིས་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕལ་ཆེར་དཔྱད་
ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་འཇིགས་ནས་གཞན་དག་གིས་ཏེ་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་འདི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་སྐྱོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་
གང་གིས་དེའི་ཐ་སྙད་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལུས་དང་བློ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དུ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེ་ནི་དེར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་ཐ་སྙད་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མེ་ལ་གྲང་
བའི་ཐ་སྙད་བཞིན་ནོ། །ལུས་དང་བློ་དག་ལ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་
དང་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ། ལྡོག་པ་ཉིད་ལས་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། ཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་འབྲས་བུ་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གང་དག་དམིགས་ན་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་

192-1-93b

པ་སྔ་མ་དམིགས་པ་ན་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མི་ལྟོས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་འབྲས་བུ་དང་པོ་ནས་ཡོད་པའམ། ཡུལ་གཞན་ནས་འོངས་པའམ་གང་དག་རྒྱུ་
ལས་སྔར་གནས་པའི་རྩིག་པ་དང་རེ་ལྡེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་བཀག་པར་འགྱུར་རོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ནི་དེ་བཀག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དེ་ལས་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་འབྲས་
བུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྡོག་པ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ནུས་པའི་རྒྱུ་དག་ཡོད་ན་ཡང་གང་ཞིག་གཅིག་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཉེ་བར་བརྟན་པས་ནི་འདིར་དེའི་
ནུས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ནུས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདི་ལྟར་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནུས་པ་ནི་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པས་དེ་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འདི་ལྡོག་པ་ན་ལྡོག་པ་དམིགས་པ་དེ་ནི་འདོད་རྒྱལ་བའི་མི་སླུ་བ་ཡིན་ཏེ། 
མ་བག་མར་ལེན་པར་འོངས་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བའི་འབྲག་གོ་མ་བག་མར་ལེན་པ་མེད་པའི་ཡུལ་གཞན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བར་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་ཉིད་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ངེས་ཏེ་དེ་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་མི་འདོགས་པ་
ནི་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་འདི་འདྲ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ནི་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་གི་ལུས་དང་བློ་དག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངལ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བ་ལས་སྔར་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ་སེམས་མེད་པར་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ།  གཞན་གྱི་ལུས་ལ་ཡང་སེམས་དམིགས་

192-1-94a

པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་འཛིན་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྡོག་པ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་རེ་ཞིག་རང་གི་ལུས་ལྡོག་པས་རང་གི་བློ་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་བློ་ལོག་པས་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་བློ་ལྡོག་པར་ངེས་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བློ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་ལོག་ན་ཡང་བློ་ལྡོག་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལུས་མེད་ཀྱང་བློ་ལྡོག་
པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མེད་པར་ངེས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྣམས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྤྱིའི་
ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཛིན་པའི་རྒྱུ་སྲིད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་ཉིད་རང་གི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་བློ་མེད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ལུས་ལྡོག་པ་ལས་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་
ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཁྱེད་ལ་ལུས་བློའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། 
ཚད་མ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་བློའི་རྒྱུ་ལུས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། ཡིད་ཀྱི་བློ་ནི་རང་དབང་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་སྲིད་པ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་བདག་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་མི་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན་
འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་བློའི་རྒྱུ་ལུས་ཡིན་པ་ན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་ནམ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་མ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་དམ། ཡང་ན་དབང་པོ་དང་བཅས་པའམ། དབང་པོ་མེད་པའམ། ཅི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུའམ། འོན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་

192-1-94b

རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་བརྟག་གོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྔར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་རང་བཞིན་བཞི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་མའི་ཐ་སྙད་
ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་མ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་ཀྱང་རེ་རེ་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། ཚོགས་པ་རྒྱུ་ཡིན་གྲང་། རེ་ཞིག་རེ་རེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་རེ་རེ་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་རྣམ་པར་
རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྣ་ཚོགས་པའི་ཡན་ལག་གཅིག་མ་ཚང་ན་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་མ་ཚང་ན་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །ཚོགས་པ་ལ་རག་ལས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གང་ཡང་
རུང་བ་མེད་པ་ནི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུར་རྟོག་པར་བྱེད་ན། འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཚང་བ་དང་མ་ཚང་བ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་
ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲས་བུའི་ཐ་དད་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡན་ལག་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ལས་ཕྱིས་ཡན་ལག་མ་ཚང་བར་གྱུར་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་བློ་འགའ་ཞིག་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་
ལེགས་པར་བྱས་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཡིད་ཀྱི་བློ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་གྱི་མའི་བློ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ལུས་ཆུང་བའི་མའི་སྐྱེ་བ་དེ་དག་བློ་དམན་པ་དང་། ལུས་ཆེན་པོ་ནི་བློ་གསལ་བར་འགྱུར་
ཏེ། རྒྱུ་ཆུང་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཆུང་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཐ་དད་པས་གང་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུའི་ཐ་དད་པ་ཡང་རྒྱུ་

192-1-95a

མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་བློ་དབང་པོ་རེ་རེ་ལས་སམ། ཚོགས་པ་ལས་ཡིན་གྲང་རེ་ཞིག་རེ་རེ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་རེ་རེ་ཉམས་ན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་བློ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཉམས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནད་ལ་སོགས་པས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་བློ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་། །གང་འགྱུར་ན་ཡང་གང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་འཛིན་པ་དང་རྟོགས་པ་མེད་པ་དང་། དོན་ཉེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇུག་པ་དང་རེས་འགའ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཅིག་ཅར་དུ་མ་སྐྱེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་གཅིག་མེད་པ་ན་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་གཅིག་མེད་པ་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པ་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། 
ལུས་ལ་བཅང་བའི་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ཅན་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ཉིད་འདོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ལས་གཞན་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུར་གཏོགས་པའི་ཁྱད་པར་མཐའ་དག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཞིག་འགྱུར་བར་མ་བྱས་པར་འབྲས་བུ་འགྱུར་བར་མི་ནུས་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དེ་
ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིམ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་པ་སྔ་མ་སྔ་མ་བུམ་པའི་མིང་ཅན་གྱི་འབྲས་བུའི་ཚོགས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཉེ་བར་ལེན་པར་འདོད་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་གང་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་འདོད་པ་དེ་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་

192-1-95b

བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔ་མ་ཡོད་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་གང་གིས་གནོད་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མ་འཇི་བའི་
བདག་ཉིད་སྔ་མ་ལ་གེགས་མ་བྱས་པར་ནུས་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེད་པའོ། །གཞན་དུ་ན་དངོས་སུ་ནི་འགལ་བ་འགའ་
ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུའི་འགྱུར་བ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཡང་དངོས་སུ་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། ཉེ་བར་ལེན་པ་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེའི་འོད་ཡུལ་གཞན་དུ་འཇུག་པའི་བར་དུ་སྒྲིབ་
གཡོགས་ཀྱིས་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་དངོས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་སྒྲོན་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འོད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་སྔ་མ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནུས་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་གཞན་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་གཡོགས་ཀྱིས་འོད་ཉམས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་
དངོས་པོ་གང་ཞིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གང་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་མེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བ་ལང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །མི་འདོད་པ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡིད་
ཀྱི་བློ་ཡང་ལུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཟས་དང་གཉིད་ལ་སོགས་པས་ལུས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་བློའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་
མཐོང་བ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་མོད། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་ན་ཡང་གང་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་འདིར་བརྗོད་

192-1-96a

པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་ཏུ་མི་འདོད་པ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་ལུས་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་བློ་འགྱུར་བར་བྱེད་པར་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ག་ལས་ཡིན། རེས་འགའ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་དེའི་རྣམ་པར་
འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡུལ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྟག་དང་ཁྲ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་ཡུལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་
ཀྱང་རེས་འགའ་སྡར་མའི་ཡིད་རྨུགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་འབྱུང་བ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་བློ་དེ་དེ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྤྱད་པས་ཀྱང་ཡིད་ཉམས་པ་ན་ལུས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མཐོང་
བའི་ཕྱིར་དེ་ལུས་ཀྱི་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ངེས་པར་དངོས་སུ་གང་ཞིག་གང་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པར་རིགས་པ་ཡིན་ཞིང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ངེས་པར་ལུས་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་
པ་ལས་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་ལུས་ཡོངས་སུ་རྒྱས་ན་ཡང་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་མང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ལུས་ཤིན་ཏུ་རིངས་པའམ། དུད་འགྲོར་གཏོགས་པ་འགའ་ཞིག་ལུས་ཤིན་ཏུ་ཉམ་ཆུང་
ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཤས་ཆེན་པོར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མེད་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ལས་དངོས་སུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ལུས་རྒྱས་ན་ནང་གི་རེག་བྱའི་ཡུལ་གྱི་སྐད་ཅིག་གིས་སྐྱེད་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ལ། དེ་ལས་བདག་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་དེ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལས་སྲེད་པ་དང་ལྡན་པ་རྟག་པ་

192-1-96b

ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ཅན་འདི་ནི་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའམ། གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་གནོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ། །དེ་ལས་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ལ། དེ་ལས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་
ཡུལ་ཅན་འདི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་ཉིད་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་དེ་མེད་ན་མ་མཐོང་བའི་
ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་སུ་ཡོད་ཀྱི་བློ་འགྱུར་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་སུ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་དེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལ་སོགས་པའི་ཕན་
འདོགས་པ་རྣམས་དངོས་སུ་ལྟན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རིགས་མཐུན་པའི་ས་བོན་སད་ནས་འཇུག་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་། ལུས་རྒྱས་པ་དང་ལང་ཚོ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ནི་སོ་
སོར་རྟོག་པ་གོམས་པ་དང་བྲལ་བ་འགའ་ཞིག་གི་དེ་བག་ཆགས་སད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལུས་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པས་འཇུག་པའི་ཡིད་ཀྱི་བློ་རེས་འགའ་དངོས་སུ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལུས་ལྡོག་ན་ཡང་དེ་ལྡོག་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། 
དཔེར་ན་མེ་ལོག་ཀྱང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་ཏེ། རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞིང་། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་བློ་སྔ་མ་སྔ་མའི་བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཅན་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་དག་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་ངེས་པ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དག་ཡིན་

192-1-97a

ཏེ། མར་མེ་དང་འོད་དག་བཞིན་ནོ། །ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ངེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་
ལུས་མེད་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་བློའི་གནས་སྐབས་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་བློ་ཡང་ལུས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་མི་དད་པས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མེ་དང་ཟངས་ཀྱི་ཞུ་བ་ཉིད་
བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་ཟངས་ཞུ་བར་རྩོམ་གྱི་འབའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ལུས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་ལུས་རྩོམ་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ཡིན་
གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་བླང་བའི་དངོས་པོས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་ཡང་དུས་ཕྱི་མའི་ཡིད་ཀྱང་བློ་སྔ་མ་སྔ་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལུས་དང་པོར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་
པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་འདིའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ།།      །།གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡིད་
ཀྱི་བློ་ལན་ཅིག་ལུས་ལས་བྱུང་ལ་ཕྱིས་རིགས་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དུས་ཕྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔ་མ་སྔ་མ་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །
དུ་བ་མེ་ལས་ལན་ཅིག་བྱུང་ནས་ཕྱིས་རིགས་མི་མཐུན་པ་གཞན་ཡང་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཕྱིས་ཡིད་ཀྱི་བློ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ནར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མ་ངེས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །

192-1-97b

གང་ཞིག་གང་ལས་དང་པོར་སྐྱེ་བ་བསྒྲུབ་པར་དམིགས་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ལས་འབྱུང་བར་འོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོར་ཡིད་ཀྱི་བློ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མ་ངེས་པ་
ལས་སྐྱེ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་དེའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ལས་བྱུང་བར་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ལུས་དུས་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཀྱི་བློའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་དུས་ཕྱིས་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལུས་ལ་མི་ལྟོས་པར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། དེ་ནི་
ཕན་མི་འདོགས་པའི་ལུས་ལ་འགའ་ཡང་ལྟོས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་གང་གི་ལྟར་ན་བློ་ནི་གཞན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་འགའ་ཞིག་མི་འཇུག་ཅེ་ན། འཇུག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དཔེར་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ལྟ་
བུའོ། །གང་གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་ལུས་ཀྱང་དུས་ཕྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
ཉེ་བར་ལེན་པར་གྱུར་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ལུས་གཞན་ཡང་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞིག་ལུས་གང་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་སོ་སོ་སོ་སོར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་གཅིག་གི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཅི་སྟེ་དུས་ཕྱིས་ལུས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པར་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུན་གྱིས་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་
ཡིད་ཀྱི་བློ་རྣམས་འཇུག་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་ལུས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལུས་ལ་མི་ལྟོས་པར་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་བདེན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་གི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་དེ་ནི་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་

192-1-98a

ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཉམས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ཡང་དེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ། །གཟུང་བྱ་ལས་གཞན་
སྐྱེད་བྱེད་མིན། །གཟུགས་སོགས་བློ་ཡི་དངོས་སུ་ནི། །ཕན་འདོགས་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མིན། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་རྒྱུས་བྱས་པའི་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པ་དང་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེར་གཏོགས་པའི་ཕན་འདོགས་པའི་རྗེས་སུ་
མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དུས་དང་པོར་ལུས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དངོས་སུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན།  དངོས་སུ་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་ཡིན་
ལ། དེ་ཡང་དུས་ཕྱིས་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྔར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཕྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔ་མ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་ལུས་ཉིད་བློ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཉེ་བར་ལེན་པར་
འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་ནི་སྔར་རྒྱས་པར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་སྐྱེ་བའི་དང་པོའི་བློ་ཡང་བློ་གཞན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་རྟོག་པའི་ཕྱོགས་ལ། ལུས་ལས་བློ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱུང་། །ཕྱི་
ནས་རང་གི་རིགས་ལས་ངེས། །གལ་ཏེ་ལུས་ནུས་ཡིན་ཞེ་ན། །མ་ཚང་བ་ནི་ག་ལས་ཡིན། །ཞེས་གང་བཤད་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས་སུན་འབྱིན་པ་འདི་ཆེས་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་བློ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བློ་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་མེད་པར་
གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་དང་པོའི་བློ་འབྱུང་བ་ན་དབང་པོའི་བློའམ་ཡིད་ཀྱི་བློ་ཞིག་ཡིན། རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིད་ལོག་པ་དང་བརྒྱལ་བ་དང་སེམས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོད་ན། ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པས་དབང་པོའི་བློ་མི་སྐྱེ་

192-1-98b

བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབང་པོ་འབའ་ཞིག་དབང་པོའི་བློའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་ལས་
ཆེས་དང་པོར་སྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ལས་ཆེས་དང་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་དུ་བ་བཞིན་ནོ། །དང་པོར་མིག་གི་བློ་སྐྱེ་བ་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་
ཉིད་སྐྱེ་བས། དེ་ལྟ་བས་ན་དབང་པོ་འབའ་ཞིག་འདིའི་ནམ་མཁའ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའོ། །ཡིད་ཀྱི་བློ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དབང་པོས་མ་དམིགས་པའི་དོན་ལ་རང་
དབང་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལོང་བ་དང་འོན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་ན་ཡང་ཅི་སྟེ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའམ། འོན་ཏེ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་
པར་རྟོག་པ་འཇུག་པ་ན་ཐམས་ཅད་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྒྲའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་སྟེ། རྟག་ཏུ་ནང་དུ་བརྗོད་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་རྣམ་པ་ཉིད་དེ་ཡང་བརྡ་བསྟན་པའི་དབང་གིས་སམ།  ཡང་ན་སྒྲའི་ངོ་བོ་ཤེས་པའི་
བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནམ། སྒྲ་དང་བཅས་པའི་དོན་བཟུང་བ་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དག་བརྟག་གོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་བརྡ་བཟུང་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བརྡ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་
གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་

192-1-99a

པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་བ་མ་
ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་འདོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་བསྒྱུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་འདི་བདག་ཉིད་དུ་གཏོགས་པའི་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་
ཅི་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཤེས་པ་ནི་དོན་དེས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ།  འདི་ཤེས་
པའི་བདག་ཉིད་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣ་བས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱི་རོལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་དེ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་གཏོགས་པའི་སྤྱི་ནི་ཤེས་ཕ་གཞན་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་བ་ལང་ཉིད་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་མ་བཟུང་ན་ཆོས་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་
བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་དགར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་འཛིན་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་

192-1-99b

ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །སྒྲ་དང་བཅས་པའི་དོན་འཛིན་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་སྒྲ་ཡོད་པའམ།  དེའི་བདག་
ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་བྱང་བ་ཡང་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དོན་དག་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་དོན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅིག་
ཅར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་རྒྱུ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ནི་གོམས་པ་ལས་གཞན་
བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། རོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྔར་གོམས་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཡང་རྟོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། 
ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནམ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྡའི་དབང་གིས་དུས་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་མི་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་བརྡ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་སྒྲའི་སྤྱིའམ་དོན་གྱི་སྤྱི་བློ་ལ་མི་སྣང་བ་དེ་སྲིད་དུ་བརྡ་
བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྤྱི་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྣང་བ་དེའམ་དེས་བརྡ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡའི་དུས་ན་མཐོང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཡོད་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྡ་བྱེད་པ་ལས་སྔར་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་གོམས་པ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་དང་པོར་བྱུང་བའི་བློ་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ལ་གོམས་

192-1-100a

པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མི་འདོད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་གང་གིས་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནུ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཚོལ་བ་དང་། དེ་མ་རྙེད་པ་ན་ངུ་བར་རྩོམ་ལ། རྙེད་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ངུ་བ་བཏང་ནས་ཐ་སྙད་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེར་སྐྱེས་པའི་བྱིས་པ་དང་
དུད་འགྲོར་སོང་བ་ཡང་འདི་ནི་བདེ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིའོ་ཞེས་ཞེན་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འདི་རེས་འགའ་ནུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཀྲེས་པས་ཉེན་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་ལ། གང་གིས་དེར་སྐྱེས་པའི་སྤྲེའུ་ལ་སོགས་པའི་
ཕྲུ་གུ་གཡང་དུ་ལྷུང་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲན་ནས་འཇིགས་ཏེ་མ་ལ་ཤིན་ཏུ་འཐམས་པར་བྱེད་ཅིང་གཡང་ས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཀྱང་འདོར་བར་བྱེད་པ་གཡང་དུ་ལྷུང་བ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བ་དེ་དག་ནི་འདོར་བའམ་ལེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁབ་ལེན་གྱིས་ལྕགས་འདྲེན་པའི་དཔེ་ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དེ་དེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་-
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གྲུབ་པའི་ཁབ་ལེན་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དེའི་སྤོང་བ་དང་ལེན་པའི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གོམས་པ་མ་གཏོགས་པ་འདི་བསྟན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟ་བས་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ལེན་པ་དང་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འདི་གོམས་པ་སྔ་མས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་སྟེ། བློ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། ཡིད་ཀྱི་བློ་ནི་རང་དབང་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་དང་། གཞན་ཡང་། ནུ་མ་འཐུང་བ་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་གི་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །གཞན་ཡང་དེ་དག་གི་སྟེ་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ན་རང་གི་ཁས་བླངས་པ་

192-1-100b

སྟེ་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འབྱུང་བ་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རིགས་པས་འོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་འོ་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཁས་བླང་བར་གྱིས་ཤིག །
དེ་ལ་ཡང་ཁས་ལེན་པའི་རྒྱུ་རིགས་པས་འོངས་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཡན་ལག་ཅན་བདག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་སོ། །འཆད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་
དོན་བརྟག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དག་མེད་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་སྣང་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ལས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་དུ་ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་འཇིག་
རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་དག་ལ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དག་མེད་ན་འོ་ན་ཅི་ཞིག་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཚེ་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་དེ་ལས་གཞན་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དང་པོའི་སེམས་
འབྱུང་བ་ཙམ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ད་ནི། གཞན་གྱི་ཤེས་པ་ཙམ་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུད་གཞན་གྱི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་རྒྱུད་གཞན་གྱི་སེམས་ཉེ་བར་ལེན་པའམ། 
ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡིན། རེ་ཞིག་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བུའི་ཤེས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡང་ཕ་དང་མའི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ལས་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཕ་མ་ཉིད་ཀྱི་དང་པོ་དང་ཕྱི་མའི་བློ་དག་ལ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་
ཕྱི་མ་དག་ལ་སྐད་ཅིག་སྔ་མའི་འདུ་བྱེད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་བར་བླང་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུད་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་གཅིག་ལས་སྒྲོན་མ་གཞན་སྐྱེད་པ་ན་རས་ལ་

192-1-101a

སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྔ་མའི་སྒྲོན་མའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་སྒྲོན་མ་ཕྱི་མའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདུ་མི་བྱེད་པའི་སྒྲོན་མ་ཙམ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བུད་ཤིང་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་སྒྲོན་མ་གཞན་དེ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུའི་བློ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བར་འདོད་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རེ་ཞིག་རང་གི་རྟེན་ལ་ཡང་རྒྱུན་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ནི་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བུད་ཤིང་འགྲིབ་པ་ན་སྒྲོན་མ་དེ་ཉིད་ཆུང་བར་མཐོང་ལ། དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་མི་བརྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དུས་
ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་བློ་ཙམ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་མང་བ་དང་ཉུང་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དང་། ཁྱད་པར་མེད་པ་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོའི་སྐད་
ཅིག་གཅིག་པོ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ནི་མའི་བློ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འཇུག་ལ། བུའི་བློ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གང་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཉེ་བར་
ལེན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་བརྗོད་ཀྱི། སྒྲོན་མ་གཞན་ནི་སྒྲོན་མ་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཡང་དག་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཉིད་མེད་པ་དེ་དག་ནི་བློ་ཅི་ལྟར་བློ་གཞན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན། 
ཞར་ལ་འོངས་པས་ཆོག་གོ། །ཅི་སྟེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་བྱེད་དེ། སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་
ཕུང་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་ཕུང་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང་པོའི་སེམས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཀྱང་རྣམ་པར་

192-1-101b

ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཟུང་བར་བྱའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་སྨྲས་པ་ནི། གཞན་དུ་རྒྱུ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྟེ། ཡིད་རྟག་པ་དང་། དུས་དང་། ཕྱོགས་དང་། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་སྔར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཁས་མི་ལེན་པ་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ངེས་པའི་ཆོས་འདིར་མི་འགྱུར་ཏེ། 
གློ་བུར་བའི་རང་བཞིན་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་སོ་སོར་ངེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ངེས་པ་མི་འཐད་པ་དང་། རེས་འགའ་བ་ཉིད་མི་འཐད་པ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །དེ་ལྟར་འདས་པའི་སྐྱེ་བ་བསྒྲུབས་ནས། མ་འོངས་
པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་བྱེད་པ་ནི་འཆི་བའི་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བའི་སེམས་གཞན་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་བཞིན་ནོ། །
འཆི་བའི་སེམས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། 
གཉེན་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལ་གཟོ་བའི་སེམས་བཞིན་ནོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་གཞན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་དེ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མི་འཐད་པ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། དེ་འཛིན་ངོ་བོ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྟེ། དེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོར་བ་གཉི་ག་ལ་ཡང་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དང་། རང་གི་ཉེ་བར་བླངས་པ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཉིད་

192-1-102a

ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །གོང་གི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟག་ཏུ་ལུས་ཉིད་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་ལྟ་བ་དེའི་ལྟར་ན་གོང་དུ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་དཔེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་བའི་རྣམ་ཤེས་བཞིན་ནོ། །སྔར་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་འདི་གཉིས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ་སེམས་རྣམས་ནི། ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དང་པོ་ཉིད་དུ་ལུས་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་ཟིན་ཏོ། །ལྟོས་པར་བྱ་བའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པ་ལྟོས་པར་
མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སྔར་བཤད་པ་དང་ད་ལྟའི་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁས་བླངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འགའ་ཡང་འགའ་ཞིག་གི་ཡང་སྒྲུབ་
པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅི་སྐད་དུ། མི་འདོད་སྐྱོན་ཀུན་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་གཟོ་བའི་སེམས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དྲན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ལས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་གཟུགས་མཛེས་པ་
ཞེས་བྱ་བ་དང་། དར་ལ་བབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྐེད་པ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གཡོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བསྒོ་བ་ཉན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་པར་སེམས་པའི་ཆགས་པ་ཅན་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་གནོད་པར་བྱས་སོ། །གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །
འདིས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ལས་ཞེ་སྡང་འབྱུང་བར་ངེས་སོ། །མངོན་སུམ་ཙམ་སྨྲ་བས་ཁྱད་པར་དུ་དེ་ཇི་ལྟར་བསྙོན་པར་ནུས། དེ་བཞིན་དུ་སྔར་བྱུང་བའི་ཐོས་པ་དང་བཟོ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་དང་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་དག་གིས་བློ་ཕྱི་མ་འཕེལ་བ་
དང་འགྲིབ་པར་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་གཞན་ལ་ཡེངས་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་མཐུན་པས་དོན་གཞན་མི་འཛིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པ་ཉིད་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྩད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ།  རིགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་

192-1-102b

རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཉིད་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོད་པའི་གཞིར་སེམས་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་དང་པོ་ལ། ཐ་དད་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་འཇུག་པ་བརྟེན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་
པར་འདོད་ན་ལྷུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སེམས་དེ་ནི། ལུས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ན་ཡང་སེམས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་བརྟེན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་
བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་བྱེད་ན་བརྟེན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ལུས་ཅན་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སྐྱེ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར།  ལྷུང་བའི་གེགས་བྱེད་
པས་རྟེན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གི །ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འཇུག་པར་མངོན་པར་འདོད་ན་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཁྱེད་ཅག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་
ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་སྨྲ་བ་ངེད་ཅག་ལ་ནི་རིགས་ཏེ། ལུས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་རིགས་ཤེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་
ལྟར་ལུས་བཟུང་བ་ན་གཞན་གྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུག་གི་ནུས་པས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཚེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་འཛིན་
པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་གཉི་གས་ངེས་པ་དང་གཅིག་གིས་ངེས་པ་དེ་དག་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཕོ་གཟེར་དང་ཟློས་གར་བཞིན་ནོ། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱང་གཉི་ག་དང་གཅིག་གིས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རང་ཉིད་ཅེས་བྱ་

192-1-103a

བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གཏན་ཚིགས་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་བཟློག་པར་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་གཉིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། 
འདི་ལྟར་གཉིས་ཀས་ངེས་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་སྣང་བ་ཁོ་ན་རིག་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྐད་ཅིག་གཞན་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་སེམས་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པར་མཚོན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལུས་
དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འཇུག་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་བོ། །ཅི་སྟེ་འཇུག་པ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ཡང་དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་
བརྟེན་པ་ལྟར་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྒོ་ནས་སམ། དཔེར་ན་དུ་བ་མེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་འཇུག་པ་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་བློ་དབང་པོའི་བློ་བཞིན་དུ་ལུས་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སུ་ངེས་པར་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་ལུས་མེད་པར་ཡང་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའམ། །དེ་དག་འཁྲུལ་པ་མེད་
པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་སེམས་གཞན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འཆི་བའི་སྐད་ཅིག་ལས་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་གསོན་པའི་གནས་སྐབས་ན་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་
སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྒྱུད་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པའི་ལུས་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་དེའི་ཚེ་སྲིད་པ་བར་མའི་ལུས་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་

192-1-103b

ལྔའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་ཚེ་འདིའི་ལུས་དང་ཕྱི་མའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་དང་རྒན་པོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་
ཚད་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བས་མ་བརྗོད་དོ། །ཆགས་དང་བཅས་པའི་འཆི་ཀའི་སེམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོར་བ་གསུམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཟག་པ་ཟད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་སེམས་གཞན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དེ་ནི་
མཚམས་མི་སྦྱོར་བའོ། །འདིས་ནི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དཔེ་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་བས། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡི་འཆི་བའི་སེམས། །སེམས་གཞན་དང་མཚམས་མི་སྦྱོར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་གང་ལས་ངེས། །ཅི་སྟེ་ཡང་གཞན་སངས་རྒྱས་པའི་
གྲུབ་པའི་མཐའ་ཁས་བླངས་པ་ལས་ཏེ། བདག་གི་སྐྱེ་བ་ནི་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་སྤྱད་དོ། །བྱ་བ་ནི་བྱས་སོ། །འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་མཚམས་མི་སྦྱོར་བར་བསྒྲུབ་པོ་སྙམ་ན་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་ངེས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་ངེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཚད་མ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་རྟོགས་ན་འོ་ན་དེ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་མི་བརྗོད། གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་རྨོངས་པས་བསྟན་པ་ཉེ་བར་བཀོད་པས་
ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། གང་གིས་དེ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་དཔེ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་འདི་ལ་བློ་བཟངས་འགའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ལའོ། །བློ་བཟང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་དག་གོ། །འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུ་མ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྨྲ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་

192-1-104a

ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དག་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཅིག་གི་མཐར་ཐུག་པ་སྨྲ་སྟེ། ཐེག་པ་འདི་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དཔེའི་ཉེས་པ་བསྟན་ནས། སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པའི་སྐྱོན་མ་ངེས་པ་ཉིད་ནི། གནོད་པ་ཅན་ཡང་མ་བརྗོད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པ་ཅན་ཡང་མ་བརྗོད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟློག་པ་ལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ། རིགས་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །
རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པའོ། །གང་ཞེ་ན་གཏན་ཚིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་གོའོ། །འདི་ནི་དགོས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །མི་འཆི་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་
དམ་པར་བདག་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཡང་འཆི་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུན་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བ་ན་སྐལ་བ་མཉམ་པར་བརྗོད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞིག་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་བསྟན་བཅོས་དེ་ལ་དེ་སྐད་དུ་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །
ནུར་ནུར་སོགས་ལས་ཤེས་ཡོད་པ། །ཞེས་བྱ་འདི་ཡང་གཟུ་ལུམས་ཡིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ནུར་ནུར་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དབང་པོ་དང་དོན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གཟུ་ལུམས་སུ་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་
ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་མེད་པར་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་ན། དེ་དེའི་ཚེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་
སོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡང་རེག་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྒྱལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མི་འགལ་ལོ། །ཡང་

192-1-104b

ཅི་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུས་པའི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མི་འགལ་ལ། རང་གི་ངོ་བོས་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཚེ་བློ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཉིད་ལོག་པ་དང་བརྒྱལ་བ་དང་ར་རོ་བའི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པར་གྱུར་ན་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པར་
བྱེད་པའི་ཚད་མ་རང་རིག་པ་མ་དམིགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། རང་རིག་པ་མི་དམིགས་པ་གང་ལས་གྲུབ། གནས་སྐབས་དེར་རིག་པ་མེད་པའི་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དེ་དག་ཏུ་ཁྱོད་ལ་སེམས་རིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ། དེ་
ལྟར་འཇུག་པའི་ངེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་གཉིད་སད་པ་ལ་སོགས་པ་དྲན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བརྒྱལ་བ་ལས་སངས་པ་དང་ར་རོ་བ་ལས་སངས་པ་
རྣམས་གཟུང་ངོ་། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་སྟེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱི་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་པ་ན་ཡང་གོམས་པ་གསལ་བ་དང་། དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་དྲན་པར་མི་འགྱུར་
ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་མ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སེམས་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ཁྱོད་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་གལ་ཏེ་དྲན་པ་མི་འཇུག་ན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ་ཞེས་རྩོད་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །
དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིད་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །དེ་ལ་གོང་དུ་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་སྐྱེས་བུ་གཉིད་སད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་དྲན་
པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་གཞན་སྔར་བཀག་པས་འབྲེལ་པ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གཉིད་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་ན། སེམས་མེད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་འཆི་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་

192-1-105a

རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅན་གྱི་ལུས་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་སྐྱེ་བ་འདོད་ན་ནི་འཆི་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤི་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིད་སད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་བློ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་
མཚམས་སྦྱོར་བར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། འཆད་དང་མཚམས་སྦྱོར་འདོད་ཆགས་བྲལ། །ཉམས་དང་འཆི་འཕོས་སྐྱེ་བ་ནི། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ནར་འདོད། །ཅེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་བློ་ནི་བློ་སྔ་མ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ཀྱི་བློ་ནི་རང་དབང་ཅན། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་རང་དབང་ཅན་ལ་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་བློ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཙམ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་
བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བྱ་བ་མེད་ན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་དང་དོན་དེ་དག་གི་བྱ་བ་མེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་མེད་ཀྱང་གང་བྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་དེ་མེད་
ན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དབང་པོ་དང་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། གང་གིས་གཏན་ཚིགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ། མིག་མ་ཉམས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མདུན་ན་གནས་པའི་རྒྱུད་པ་ལ་འདི་ནི་སྔོན་པོའོ། །
སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དབང་པོ་དང་དོན་དག་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་དག་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་དང་དོན་དག་གོ། །དོན་དམ་པ་ནི་དོན་གྱིས་སྟོང་པའོ། །སྣང་བ་ནི་རྣམ་པ་སྟེ། དོན་ལ་སོགས་པ་ཞེན་པའི་
རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ། ནམ་མཁའི་ཨུཏྤ་ལ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་མཚུངས་ཏེ། ཡུལ་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྒྲའི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲའི་དོན་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། དེར་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་

192-1-105b

ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་དེར་བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་སྒྲའི་དོན་རྟག་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་མ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་རྒྱུ་
མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། བ་ལང་གང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། པགས་ནད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཀྱིས་གནོད་པ་མ་ལུས་པར་རྣམ་པར་འགྱུར་ཡང་ཡིད་ཀྱི་བློ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
ཡིད་ཀྱི་བློ་འདི་ལུས་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འགྱུར་བས་གང་དངོས་སུ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་ལང་འགྱུར་བས་རྟ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །པགས་ནད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ལུས་འགྱུར་བས་ཡིད་ཀྱི་བློ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱབ་
པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །མིག་ལ་སོགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ལ་དངོས་སུ་འགྱུར་ན་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། བློ་ལུས་ལ་མི་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལོག་ན་ཡང་མི་ལྡོག་
པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །གང་ཞིག་གང་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལོག་པ་ན་དེ་ངེས་པར་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་ལང་ལོག་པ་ན་བ་མེན་ངེས་པར་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་བློ་ཡང་ལུས་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །
དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་གལ་ཏེ་ལུས་གཞན་ལ་བརྟེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གང་གི་ཕྱིར། ཡིད་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདིར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ལ། དེ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན་
གལ་ཏེ་བློ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ལུས་མེད་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སེམས་

192-1-106a

ཀྱི་རྒྱུད་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཉིད་གྲུབ་ན་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་གཞན་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་མི་དགོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དགག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་
མིག་དམན་པ་ཁྱེད་ཅག་ལ་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་གོམས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་དུ་བ་ཕྲ་མོ་མི་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ལུས་དེ་ཡོད་ན་ཡང་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་དགག་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྲིད་པ་བར་མ་ནི་རིགས་མཐུན་ལྷ་མིག་དག་
པས་མཐོང་བར་བརྗོད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གྲངས་ཅན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཁུར་ཁྱེར་བའི་ལུས་ཀྱང་མི་སྤངས་སོ། །སྔོན་དུས་ཀྱི་སྲིད་པ་ཡང་ཡུལ་གྱིས་བསྐལ་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆེས་རིང་བར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རམ། རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པའི་ཕྱིར་ཤ་ཟ་ལ་
སོགས་པའི་ལུས་བཞིན་ནོ། །མ་བསྐལ་ན་ཡང་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྲོག་ཆགས་འདི་ནི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་སོང་ངོ་ཞེས་ངེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྨན་གྱི་སྦྱོར་བས་བསྒྱུར་བའི་ལུས་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ལུས་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་
རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པར་བརྗོད་ཅེ་ན། ཐ་དད་ལུས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡི་ཁྱད་པར་རྗེས་བྱེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་འདིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་དེའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་དང་མི་དགེ་ལ། །
གོམས་པའི་སྦྱོར་བས་དེ་ཡི་བདག་ཏུ་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་འབད་པ་མེད་པས་ལུས་མེད་པར། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་དཔྱོད། །དེ་ལས་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་བས་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་ལུས་དག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡོད་པའི་སེམས་དེ་དག་རྒྱུད་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་དང་། མངལ་ལ་སོགས་པར་རྩོད་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུད་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མ་ཧེ་དང་ཕག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འདིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདི་ལས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་

192-1-106b

ཕ་རོལ་གྲུབ་སྟེ། གང་དང་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་ནུ་མ་འཐུང་བ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་
པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ངུ་བ་དང་ནུ་མ་འཐུང་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུས་སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་ནུ་མ་འཐུང་བ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་གྲུབ་པོ། །རྣམ་
པར་རྟོག་པ་ནི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངུ་བ་དང་ནུ་མ་འཐུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པའི་བདག །ཅེས་བྱའོ། །ནུ་མ་འཐུང་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་
པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་མིང་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲའི་རྣམ་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མིང་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མིང་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་བརྡ་གོམས་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྔར་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་མིང་
དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་གོམས་པ་མངོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་འདིར་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ལྡོག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། མིང་གི་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། 
ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་གོམས་པ་ནི་ཚད་མ་དང་གྲགས་པས་གནོད་པ་ཡིན་ཏེ། དམ་བཅའ་བའི་དོན་ལ་གནོད་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་འགལ་བ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་མེད་ན་འགལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་སོ། །མིང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་

192-1-107a

ནི་མིང་གི་རང་བཞིན་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། བློའི་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྒྲར་ཞེན་པའོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་པ་དག་གིའོ། །དེ་ནི་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཆད་པ་ནི་དེ་ཆད་པའོ། །དེས་མིང་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚད་མའི་དོན་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །མིང་གི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། མིང་ནི་སྒྲའོ། །ཐ་སྙད་ནི་འདྲིས་པ་སྟེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་
གང་ཡིན་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་རྙེད་པ་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་རིམ་པའོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་མིང་གོམས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ཐལ་བའི་སྒྲུབ་པ་
བྱེད་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྔར་གྱི་བརྡ་གོམས་པ་ལས་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་བྱིས་པ་དང་ཁྱེའུ་སྔར་གྱི་བརྡ་དྲན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གོམས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་དྲན་པ་མེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ལ་བྱང་བ་བཞིན་དུ་ངག་གསལ་པོར་འཇུག་པར་ཐལ་བར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བརྡ་བྱེད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དྲན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚིག་གསལ་པོར་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གོམས་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་མི་འགལ་བས་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པས་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་སེལ་བའི་སྒོ་ནས་
དམ་བཅའ་བའི་ཉེས་པ་བཤད་དོ། །ཉེ་བར་གནོད་པ་གསལ་པོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། གང་གིས་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པའམ། དེ་ལྡོག་པ་ན་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་དུ་
སྔོན་གོམས་པ་ལ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔར་གོམས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཡང་འགྱུར་ལ་དྲན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་འདུས་པའི་ནད་ཀྱི་གནས་སྐབས་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་ན་ཡང་གོམས་པ་སྔ་མ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ལ་དྲན་པར་ཡང་ཡིན་ནོ། །

192-1-107b

འདུས་པའི་ནད་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་གསལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངལ་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་
པར་གྱི་ངོ་བོས་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་བས་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གྲོང་གཅིག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འདིས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གྲོང་གཅིག་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དྲན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་
ཕྱིར་དེ་དག་གི་ནང་ནས་གང་དག་ཁ་ཅིག་བློ་དམན་པ་དེ་དག་བརྗེད་ངས་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིའོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འཆད་དོ། །བདག་ཉིད་
ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པའོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཐད་པ་གཞན་བཤད་པ་ནི། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྦྱོར་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། ཕྲ་དོག་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་དང་། 
དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བཟོའི་གནས་ལ་སོགས་པ་གང་གསལ་བ་དེ་ནི་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སྔར་མི་གསལ་བ་གོམས་པའི་དབང་གིས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །
འདི་ལ་དང་པོ་སྐྱེ་བ་འདིར་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་གོམས་པར་མ་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་དེ་དང་དེ་ལ་གོམས་པ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ཟློག་པ་དག་གིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ངེས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་
མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལས། གསལ་པོར་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ངེས། །ཞེས་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་འདིར་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་

192-1-108a

གསལ་པོ་གང་དག་དང་པོར་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་འདི་ལ་གོམས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདིར་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་རིགས་ལ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་གལ་ཏེ་
སྲིད་པ་གཞན་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་སྟེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། དེའི་སྐྱེ་བ་གཞན་ཉིད་དུ་གོམས་པ་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྲུབ་པོ། །དམིགས་པ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་
པ་དག་ནི་རེས་འགའ་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡོད་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བར་མཐོང་
བའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་དབང་གིས་དེ་ཡོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཡུལ་ལ་ཡང་ཀུན་དུ་རྟོགས་པའི་དབང་གིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བའི་སྐྱེས་བུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལོག་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་སྟོབས་
འཕེལ་བར་མཐོང་སྟེ། གང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ན་གང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་བཟློག་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལས་ཀྱང་དམིགས་པའི་དབང་གིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དམིགས་པ་ཇི་
ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་དང་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་
པའི་རྣམ་པ་གཞན་མི་བདེན་པ་ཉིད་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་རྣམས་ནི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གང་གི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་དེ་ནི་དེའི་དམིགས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་

192-1-108b

ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲ་བཏགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དང་པོ་སྟེ། སྐྱེ་བ་འདིའི་དང་པོར་བྱུང་བ་འདོད་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་རིགས་མཐུན་པ་གོམས་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཡུལ་རྒྱུ་
མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཉེ་བ་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་མཐོང་ཞེ་ན། ཡུལ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཉེ་བ་ན་དབང་པོ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་སྐྱེ་ལ། བདེ་བ་དེ་ལས་སོ་སོར་རྟོག་པ་མེད་པ་ན་བདག་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་སྔར་གྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ལ་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དངོས་སུ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་རང་གི་གྲུབ་
པའི་མཐའ་བརྗོད་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་འདི་ལ་རིགས་པ་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱིའོ། །ཤེས་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལོ། །
གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་ཁ་ཅིག་ཆགས་ལ། ལ་ལ་ནི་ཞེ་སྡང་། ཁ་ཅིག་ནི་ཕྲག་དོག་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་འཇུག་པར་མཐོང་ངོ་། །འདི་སྙམ་དུ་ཚེ་འདིའི་ཐོག་མའི་
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་གོམས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་དག་འཁྲིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ལས་སམ། གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་སོ་སྙམ་ན། གཞན་དག་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་གི་འཇུག་པ་
ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་བྱུང་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བྱུང་བའི་མཐའ་ནི་འཁྲིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་སྤྱོད་པའོ། །སྐལ་བ་མཉམ་པ་ནི་འགྲོ་བ་འདྲ་བ་སྟེ། ཕག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་

192-1-109a

དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ནི་ལོག་པར་འཇུག་པ་སྟེ། འཁྲིག་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་གོམས་པའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པར་
བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་འཁོར་བར་མི་འོས་པ་འཁོར་བར་མ་གོམས་པ་དེ་དག་རང་གི་ངང་གིས་འབད་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མྱོས་སོགས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་སྟེ། མྱོས་པ་ནི་དྲེགས་པའོ། །འདི་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མྱོས་པ་
ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བད་ཀན་ལས་འདོད་ཆགས་སོ། །མཁྲིས་པ་ལས་ཞེ་སྡང་ངོ་། །རླུང་ལས་ནི་རྨོངས་པ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ། འོན་ཏེ་བད་ཀན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་བད་ཀན་ནི་བད་ཀན་གྱི་
ནད་དོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡོད་པ་ན། དེ་ཡོད་ཀྱང་དེ་མི་འབྱུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེར་ན་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པ་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བད་ཀན་ལ་སོགས་པ་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་དག་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པར་འགྱུར་
བ་མ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་ཐ་དད་པས་གང་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བད་ཀན་ཅན་ཡང་ཞེ་སྡང་ཤས་ཆེ་བར་མཐོང་གི་འདོད་ཆགས་དྲག་པོ་ནི་མ་ཡིན་ལ། མཁྲིས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡང་འདོད་ཆགས་
བདོ་བར་མཐོང་གི་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆོལ་བར་མཐོང་ངོ་། །གང་མེད་ཀྱང་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། གནས་སྐབས་གང་དུ་ཆགས་པ་ཅན་དུ་མཐོང་བ་དེའི་གནས་སྐབས་སུ་ཞེ་སྡང་ཡང་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་འཁྲུལ་པས་འདོད་ཆགས་
ལ་སོགས་པ་ནི་བད་ཀན་ལ་སོགས་པས་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གོམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་གང་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་དག་ལ་རྒྱུ་སྔ་མ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་ལ་གོམས་པ་

192-1-109b

སྔོན་འགྲོ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀ་དོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀླན་ཀ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དང་པོར་བྱུང་བ་དག་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དམ། དེ་གྲུབ་པ་ན་
ཤུགས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཁྱད་པར་མེད་པ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཙམ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་མཐོང་བ་དང་འདོད་པས་གནོད་དེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་
པོར་བྱུང་བ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཚེ་འདི་ལ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་ལ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་སྨྲ་བ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་མཐོང་བ་དང་འདོད་པ་དག་གིས་གནོད་དོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་དཔེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་
པ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དཔེ་འགར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ནི་དཔེ་བཞིན་དུ་སྟེ། སྲིད་པ་གཞན་དུ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་
ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདིར་ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཁོ་ན་མངོན་པར་འདོད་ལ། གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཉིད་འདི་ཟློག་པར་བྱེད་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདི་སྲིད་པ་
གཞན་དུ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་དེ་དང་འགལ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཞེས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་དང་ལང་ཚོའི་བྱེ་བྲག་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདིས་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་
དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་བརྟག་པ་སྟེ། ཉི་ཤུ་བདུན་པའོ།།      །།དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པར་

192-1-110a

བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་འགོད་དོ། །དེ་ལ་ཁམ་གསུམ་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པ་དང་མ་དག་པ་ཡིན་ལ། སྒྲིབ་པ་སྤངས་
པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དག་པ་དང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཐ་དད་པར་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་གསང་བར་སྨྲ་བ་ལྟར་མི་འགྱུར་བ་གཅིག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གཟུང་
བར་བྱ་བའི་ཕྱི་རོལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མེད་ན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། རྒྱུད་གཞན་ཡོད་ན་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་
གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་
ཁྱབ་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་འདིའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་
ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་ཨུཏྤལ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་མངོན་པར་འདོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །ཕུང་པོ་གཞན་གསུམ་པ་མེད་པས་གཅིག་དང་
དུ་མ་དག་གིས་ཡོད་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པ་ནི་ཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཏན་

192-1-110b

ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དང་། གང་ཡང་། བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་མིན་ཞེས། །རིགས་པའི་མཆོག་འདི་འདོད་པར་གྱིས། །ཞེས་བཤད་པའི་དམ་བཅའ་བ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བར་བསྟན་པ་དང་གཏན་ཚིགས་དང་པོ་ཁྱབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འདོད་
ནས། གཞན་གྱིས། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཆད་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ནམ་གསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར་
བའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེའི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཕྱི་རོལ་དོན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཐ་དད་པ་དུ་མའམ། དེ་དག་གིས་བརྩམས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་རགས་པ་
གཅིག་གམ། མ་བརྩམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་རྣམས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆ་མེད་པའི་ལུས་ཅན་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དུ་མའི་ཤེས་པ་སོ་སོར་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟག་ཏུ་ཤེས་པ་རགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་
ཤེས་པ་དེ་དག་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བདུན་པའི་མཐའ་ཅན་དུ་སྟོན་ལ་བསྡུ་བར་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་ལ་རང་གི་རྣམ་པས་མི་སྣང་བ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་པདྨོ་བཞིན་ནོ། །མངོན་སུམ་དུ་མངོན་
པར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་ལས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དུ་མའི་ལུས་ཅན་གྱིས་རིགས་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། རང་གི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆའི་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྣོས་སོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་ཀྱིས། རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ཀྱི་རང་དབང་དུ། །རེ་རེ་འབྱུང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ཡི་ཕྱིར་ཡང་

192-1-111a

རྡུལ་ཕྲན་རྣམས། །རེ་རེ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ལན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གནས་སྐབས་དེ་རྣམས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་སྐབས་སུའོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ། རྡུལ་
ཕྲ་རབ་རྣམས་ཆ་མེད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ལུས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་འཆད་པ་ནི། དེ་དག་ཕྲ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་སྟེ་རང་བཞིན་གང་གི་ཕྲ་བའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་
ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕྲ་བའི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཕྲ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ན་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ལུས་ཅན་དུ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་ཅེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་ཀྱི་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ་དེ་ན་རེ། དཔེར་ན་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་ན་ཡང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་མཐུན་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡུལ་བར་མ་མེད་པ་
རྣམས་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་ན་རགས་པའོ་སྙམ་པའི་ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། ཆ་མེད་ལུས་ཅན་རྡུལ་དུ་མའི། །ཤེས་པ་རིག་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་གི་བྱ་བའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་
འཆད་དོ། །རང་གི་བྱ་བའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟགས་དང་ལུང་གིས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྐྱེ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་རྣམ་པའི་ཆ་གང་ཁོ་ན་ལ་རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་
མངོན་སུམ་དུ་འདོད་དེ། ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་བཟུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་ཟིན་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་རིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མངོན་

192-1-111b

པར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྟོག་པའི་རྒྱུར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་མངོན་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རགས་པའོ་སྙམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། འདི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་འཁྲུལ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་
འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རགས་པ་འདི་ཡིད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་
ཡིན་ཏེ། གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་མི་གསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་མེད་པར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་
ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དང་གང་རགས་པ་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་ཕྲ་མོ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རི་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་ཡང་རགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་
བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་འབྱར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་དོན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་གལ་ཏེ་རགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དམ་པའི་རགས་པ་
ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་དང་དཔེའི་ཆོས་ཅན་གཉི་ག་ལ་ཡང་རགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་དཔེ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གནག་རྫི་ལ་སོགས་པའི་བར་ལ་གྲགས་པ་མ་
བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བ་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་རགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པ་མེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་

192-1-112a

ཡིན་པ་ན། ཞེས་ཁྱད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་ལ། ཇི་སྲིད་དུ་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་མ་བསྒྲུབས་པ་དེ་སྲིད་དུ་གང་དུ་
ཡང་མ་འཁྲུལ་བ་ཉིད་དུ་མ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཡང་མ་གྲུབ་པོ། །འདི་སྙམ་དུ་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བས་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན།  དེ་ལ་དོན་བྱ་བ་
བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག །གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་དེ་ནི་མ་གྲུབ་པོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་པ་
དེའི་ཚེ་གཞན་དུ་ཡང་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉིད་དམིགས་པ་མེད་པར་ཡང་འདི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་ཡང་སྲིད་ཅེ་ན། རྒྱུ་ཡི་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་
རྐྱེན་ཏེ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཁ་ཅིག་ཁོ་ན་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་ནུས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཕྱིའི་དོན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ལས་ངེས་པ་གྲུབ་པོ། །རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་ཀྱི་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས། ཤེས་པ་རིགས་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཟེར་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་
རབ་རྣམས་ནི་འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། མི་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ལ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་

192-1-112b

པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གནས་པ་སྟེ། ངོ་བོ་གཅིག་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་ངེས་པའི་ངོ་བོར་སྨྲས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་མི་རིགས་པར་སྨྲས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོས་གཉིས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གཉིས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་གཉིས་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། ཕན་ཚུན་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གཅིག་ལ་ངོ་བོ་གཉིས་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་གཉིས་ཕན་ཚུན་
བདག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོ་གཅིག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་གཉིས་དངོས་པོ་གཅིག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། གཞན་ཡང་སྤྱིའི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ནི་དབང་
པོའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ལ། མི་འདྲ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འཆོལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདིར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ངོ་བོ་
གཉིས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཚེས་ཆེར་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཏུ་འགྱུར། 
གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལུགས་དོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ན་རེ། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རྣམ་པ་རྣམས་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཕྱིར་ཏེ་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་
དངོས་པོ་གཅིག་གིས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་དེ་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་དང་དུ་མའི་

192-1-113a

རྣམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དམིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགའ་ཡང་
འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་ལ། ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གནོད་པའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གནོད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུ་མ་ཇི་ལྟར་མ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་
གྲུབ་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བསྙོན་པ་ལ་དམ་བཅའ་བ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ལ། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཞན་གྱིས་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་
བའི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲན་ཚད་མས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འབྱར་བ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའི་
པདྨོ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ཀྱང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་
མ་གྲུབ་སྟེ། བསགས་པའི་ངོ་བོའི་རི་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་བསགས་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་དེ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་རེ་ཞིག་གཅིག་ཉིད་དགག་པ་བཤད་པ་ནི། འབྱར་
བ་དང་ནི་བསྐོར་བའམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འབྱར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་རྟག་ཏུ་བར་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་རེག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་བར་མེད་པ་ཉིད་ལ་རེག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་

192-1-113b

ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་གསུམ་པོ་དེ་ལ་ཡང་མང་པོས་བསྐོར་བའི་དབུས་ན་གནས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཆའི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དབུས་ན་
གནས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ངོ་བོ་གང་ཁོ་ནས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་ལ་བལྟས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཞན་ལ་ཡང་བལྟས་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་བསྐོར་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་ངོ་
བོ་ལ་བལྟས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དེ་ཉིད་ཤར་གྱི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་ལ་བལྟས་པ་ལྟ་བུའམ། ཤར་གྱི་ཁང་བཟངས་ལྟ་བུའོ། །བསྐོར་ནས་གནས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་བལྟས་པའི་
རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ངོ་བོ་གཞན་གྱིས་བལྟས་ན་དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་ན་རེ། དཔེར་ན་རང་བཞིན་གཅིག་
ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་རྫས་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་སྤྱི་དུ་མ་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་འདིར་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དུ་མའི་བར་ན་གནས་པའི་ཕྱིར་དུ་མ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཟེགས་ཟན་ལ་སོགས་པས་བརྟགས་པའི་
ཕྱོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤར་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དུ་མའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཉིད་ཤར་དང་ནུབ་ཏུ་གནས་པ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེས་ལྟ་བས་ན་ཕྱོགས་ཆའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མང་པོ་དག་གིས་བསྐོར་བ་ཉིད་ལ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དོན་དམ་པར་སྟེང་དང་འོག་

192-1-114a

གི་ཆ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མང་པོ་དག་གིས་བསྐོར་བ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐོར་བར་བྱེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པའི་གཅིག་ཉིད་དུ་
རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་དེའི་སྒོ་ནས་དུ་མའི་དབུས་ན་གནས་པ་ཉིད་ཡིན། ཅི་སྟེ་དོན་དམ་པར་སྟེང་འོག་གི་ཆ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་དབུས་མ་ལ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བར་འགྱུར་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་
དུ་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་དཔེར་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་འདས་
པ་དང་མ་འོངས་པའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དག་དུས་ཀྱིས་བྱས་པའི་བར་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་ཅིང་། ཡང་ད་ལྟར་བའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དང་ཡུད་ཙམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མང་པོས་བསྐོར་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཡུལ་གྱིས་བྱས་
པའི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་དང་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྔ་མ་དང་
ཕྱི་མ་ཡང་དག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དག་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕྱིས་མེད་པ་བཞིན་དུ་དེའི་སྒོ་ནས་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་སྐད་ཅིག་དག་གིས་ཡོད་པ་བརྟགས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་སྔ་
མ་དང་ཕྱི་མའི་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པའི་ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ནི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དངོས་

192-1-114b

པོ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དགོས་སོ། །རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ན། རེ་ཞིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ནི་དུས་མཚུངས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་ནུས་པའི་
ཕྱིར་ལ། ཕྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེས་ན་ཡང་རྒྱུ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་སྔར་ཡོད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། ཅི་སྐད་དུ། མེད་པ་སྔར་ནུས་མེད་ཕྱིར་དང་། །ཕྱིས་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་སྦྱོར་ཕྱིར། །རྒྱུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྔར་ཡོད་ཡིན། །དེའི
ཕྱིར་རང་བློ་ཅན་དོན་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རིགས་པས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཆ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གལ་ཏེ་ཆ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་ན་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་རྒོལ་ན་ཅི་སྟེ་ཆ་དང་
བཅས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་དུས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ལུས་ཅན་གྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། ཆ་ཤས་དང་བཅས་
པ་ཉིད་ཡིན་ན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ན་འགའ་ཞིག་ལ་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་
ལྷག་པར་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆ་དང་བཅས་པ་ཉིད་མེད་ན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་ཡོད། །དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་ངོ་། །ཞེས་བཤད་པ་ཡང་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། འོ་ན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཆ་དེ་དག་ཉིད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་
དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆ་ཤས་རྟོག་པ་ན་ཡང་ཆ་ཉིད་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་བརྟགས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཅི་སྟེ་བརྟགས་སུ་

192-1-115a

ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། ངེས་པར་གདགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། བརྟགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་ཡོད་
པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་མེད་པའི་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤར་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། འདི་ཐལ་བ་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་ཁས་
མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ལ་ལན་འདེབས་པ་ནི་གཞན་གྱིས་ཆའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྨྲ་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐར་ཐུག་པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ངོ་
བོ་ངེས་པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཞན་གྱི་འདོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཐུག་པ་མེད་
པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་ཐུག་པ་མེད་པས་རང་གིས་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བར་བྱས་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་ལ་མི་འདོད་པ་ཅུང་ཟད་བསྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་འདོད་
པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཐལ་བ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་འབྱར་བ་ཉིད་དང་། བར་མེད་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བར་དང་བཅས་པ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་
བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ན་གལ་ཏེ་ཡང་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྱར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཁས་བླངས་པའི་སྟོབས་ཉིད་ལས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྟེང་འོག་གི་ཆ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་

192-1-115b

ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་ན་འབྱར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་གསུམ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཏགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་
འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འདིར་ལོག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལས་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། སྐར་ཁུང་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པའི་བློའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྒྱུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
བཏགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བདག་ཏུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི། ཕུང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་དུ་བདག་གདགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་གཅིག་
ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་མ་གྲུབ་པས་ན་དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བསགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ནས། 
ད་ནི་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲན་མི་རིགས་པ་ཡི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་དག་རགས་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བརྩམས་པར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་འདི་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་མི་རིགས་ཏེ། ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་
པའི་ཕྱིར་དང་། ལག་པ་ལ་སོགས་པ་གཡོ་བ་ན་ཐམས་ཅད་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་མང་དུ་དཔྱད་པས་གསལ་བའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སུན་འབྱིན་པ་མ་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ན་གཅིག་དང་དུ་མའི་
རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་ས་ལ་སོགས་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་མེད་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བཏགས་པའི་ཤེས་པའི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་

192-1-116a

ཙམ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་འགལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། རྣམ་པ་མེད་པའམ། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའམ། གཞན་གྱི་རྣམ་པས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་འཛིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་གཞན་ཡོད་ན་ཡང་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཙམ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་
པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡང་དོན་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་འདོད་དེ། དཔེར་ན་དཀར་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་དུང་སེར་པོར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་སྐད་དུ་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས། སྐྱེ་བ་གཅིག་
པོ་དེ་ལ་ནི། །ཡུལ་དུ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི། །ཕྱི་རོལ་ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་ཏེ། །དེའི་ཚེ་དུས་གཞན་དུ་ཡང་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གསུམ་པོ་དགོས་པར་བྱས་སོ། །འོན་ཏེ་བདག་རིག་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅིའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་
མི་འགྱུར་ཞེ་ན། རྣམ་ཤེས་བེམས་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོས་བདག་ཉིད་རིག་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་གནས་པའི་སྣང་བ་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་
འཛིན་པའི་ངོ་བོར་མི་འདོད་ཅེ་ན། གཅིག་པ་ཆ་མེད་རང་བཞིན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ནི་རིག་བྱ་དང་རིག་བྱེད་དང་། རིག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདག་ཉིད་རིག་པ་བཞིན་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་མེད་ན་ཡང་རིག་པར་
འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་རང་བཞིན་གཞན་ལ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྡོག་པའི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དངོས་པོ་རེ་རེ་ལ་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་

192-1-116b

ནོ་ཞེ་ན། དམ་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་རྟོག་པའི་ངོ་བོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་རང་རིག་པ་བསྒྲུབས་ནས།  ད་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་
པས་ཕྱི་རོལ་རིག་པར་མི་རིགས་པ་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་རྣམ་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་པའོ། །འདྲ་བས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་སོ། །གདགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་མ་ཡིན་པའོ། །འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་
འདྲ་བས་ཉེ་བར་གཏགས་པས་དངོས་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་དཔེར་ན་རལ་གྲིས་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་གསོད་པ་དང་ཡང་ཇི་ལྟར་མེས་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་བྱེད་ལ་རལ་གྲི་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་མ་ཐོབ་ཀྱང་ཡུལ་
ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྒྱ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་འདིའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །འདི་མི་མཚུངས་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པས་ལན་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རལ་གྲི་ལ་སོགས་པ་ནི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་ཏེ། རལ་གྲི་ལ་སོགས་པའི་སོས་བརྒྱབ་པ་ན་གླང་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཚིགས་ཐ་དད་པ་སྐྱེ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མེ་དང་ཕྲད་
པ་ལས་བུད་ཤིང་སོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྣང་བའི་དབང་གིས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཤེས་པས་ཡུལ་ལ་ཕན་པ་འགའ་ཞིག་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་
བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་དེའི་རིག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། འདི་མིག་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་བྱེད་པར་ཡང་འགྱུར་དུ་འོང་བས་ཤེས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དེའི་རིག་པར་བྱེད་པར་བརྟགས་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་ན་རེ། རྣམ་པར་ཤེས་

192-1-117a

པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཐོབ་ན་ཡང་ཡུལ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང་ཅི་དང་འདྲ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅེས་དོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་སྨྲས་པ། གལ་
ཏེ་ཇི་ལྟར་དེ་འཛིན་བྱེད། །དེ་ཡང་གཅོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི། །ཤེས་པ་དེ་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དང་། །ཅི་འདྲ་བར་ཞེས་དོགས་མི་བྱ། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ། གང་ཚེ་གཟུང་བྱ་ཤེས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་
གྲུབ་ན་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཞེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་
ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་དང་འདྲ་བས་ཀྱང་དེས་རིག་པ་བཏགས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཤེས་པ་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་
ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསལ་པོར་བརྗོད་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཐ་མི་དད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་གིས་དོན་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་
གཅོད་ལ། དེ་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ། །ཞེས་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་དོན་རིག་མ་བསྟན་པར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བཏགས་
པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྨྲས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པར་མ་བཟུང་བའི་ངོ་བོས་ཤེས་པ་དོན་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསལ་པོར་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་

192-1-117b

རྣམ་པར་མ་དཔྱད་པའི་ངོ་བོས་དངོས་པོ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཅད་པར་བྱ་བ་དོན་མེད་པ་ན་འདི་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དེ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སིམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་དད་དུ་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་སིམ་པ་ཉིད་དེ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་གལ་ཏེ་ཡང་སྔོན་པོའི་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་གྱི་སེར་པོའི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་གསལ་བ་བཞིན་པ་ཉིད་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། ཤེས་པ་ནི་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཅི་སྟེ་གང་གི་མཐུས་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་རང་རིག་པའི་དོན་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་རིག་བྱ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་རྟོགས་བྱ་ཕྱིར་རྩོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རང་གིས་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཞོན་ནུ་
མ་ལེན་གྱི་ཀླན་ཀ་དོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ་གལ་ཏེ་ཡང་ཤེས་པ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་གྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་རྟོགས་པ་དེ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དོན་གསལ་བ་ཉིད་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཅིག་ལ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་གཞན་དུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྒྲོན་མས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་དོགས་ནས་ཕྱོགས་གཞན་བཤད་པ་ནི། འདི་འདྲ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཉིད་གསལ་བ་མེད་ན་འདིའི་ཕྱི་རོལ་
གསལ་བ་ཉིད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་བདག་ཉིད་གསལ་བ་མེད་ན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་གསལ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སྟེ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདི་

192-1-118a

སྙམ་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་ཁོ་ན་གསལ་བར་བྱེད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གསལ་བའི་ནུས་པ་མེད་ཅེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མེ་ནི་
སྲེག་བྱེད་ནམ་མཁའི་མིན། །འདི་ལ་རྒལ་དུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་དོན་རྟོགས་བྱ་ཕྱིར་རྩོལ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་རིག་པ་ནི་ཤེས་པ་ལས་གཞན་
མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིག་པ་དང་དམིགས་པ་དང་དོན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་དོན་རིག་པ་ལའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནའོ། །གང་གིས་དོན་རིག་པ་ལ་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་
བ་ན་བདག་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་ཤེས་པ་དོན་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བར་འགྱུར་བ་གཞན་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན། བདག་ཉིད་ལ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་གིས་ཤེས་པ་དང་དོན་རིག་པ་དག་རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་དོན་རིག་པ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་
སྙམ་དུ་སེམས་ན། དོན་ནི་ཉམས་མྱོང་ངོ་བོ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་སྟེ། རང་བཞིན་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཅི་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ལ་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར། མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་
རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེའི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་རང་བཞིན་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ལ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ལས་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ། དེ་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག །འདི་འདྲ་བ་ཉིད་གསལ་བ་ཉིད། །ཅེས་གང་བཤད་པ་དེ་རིགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་
རོ། །རེས་འགའ་གཞན་འདོན་བཞིན་པ་དག །ཤེས་པ་དོན་ཉམས་མྱོང་བ་ལས། །ཐ་དད་ཁས་ལེན་བྱེད་ན་ཡང་། །དེ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །ཁས་བླངས་ན་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རིག་པ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཁས་

192-1-118b

བླངས་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་དོར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ན་རང་རིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཉམས་སུ་མྱོང་
བའི་བདག་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི། དེ་རང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ནི་སྔོན་པོའི་རིགས་པ་ཡིན་གྱི། སེར་པོའི་ནི་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དུ་དོན་རིག་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་ལ། བློ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་
ལྟ་བ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་ལའོ། །དེ་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག །འདི་འདྲ་བ་ཉིད་གསལ་བ་ཉིད། །ཅེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། གལ་ཏེ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་
ཚེ་དེ་རང་ལས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ན། དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར། གཟུགས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པས་ནི་སྒྲ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་
པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཤེས་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ངེས་པར་གཟུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་དུ་ངེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ངེས་པར་མ་བཟུང་བར་ཐ་སྙད་བྱེད་ན་ཅི་ལྟར་རང་དང་གཞན་དག་
སླུ་བར་བྱེད་ཤེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ན་དེའི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཞན་གང་ཞིག་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་དེ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། རང་གིས་མ་མྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གྲུབ་པ་ནི་ཤེས་པ་སྟེ་མ་གྲུབ་པའོ། །གསལ་བ་

192-1-119a

མ་གྲུབ་པ་ནི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་ན་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གསལ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་བཞིན་དེའི་དུས་ན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་གི་ཚེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་
སོ། །དེའི་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་ན་སྟེ། རང་གི་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་ན་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་ན་གྲུབ་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཐུག་པ་མེད་པར་
མི་འགྱུར་ན་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ནི་བཟློག་པར་དཀའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཡང་ཉམས་མྱོང་མ་གྲུབ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་པའོ། །དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་
ལ་གྲུབ་པ་མེད་པས་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་གཞན་དེ་ལ་ཡང་བདག་ལ་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་དྲན་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་
བར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ནི་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལས་མེད་པ་སུ་ཞིག་ཤེས་པའི་ཕྲེང་བ་འདི་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །རེ་ཞིག་དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྩ་བའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་དང་
སྣང་བ་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་སྔ་མ་དེ་ཉིད་བློ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བར། །ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར། བློ་སྔ་མ་སྔ་མ་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་དེ་འདྲ་བ་སྤངས་ནས་ཇི་ལྟར་མི་ཉེ་བའི་དོན་འཛིན་པར་

192-1-119b

བྱེད་པ་ཡིན། དོན་ཉེ་ན་ཡང་དེ་ལ་གེགས་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མི་ཉེ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་ཉེ་ཡང་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནམ་ཡང་འགའ་ལ་ཡང་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་གང་ཞིག་མི་ཉེ་བའི་གནས་སྐབས་དེ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དོན་མི་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲན་པ་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཉེ་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་འཕོ་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུད་ལ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་བར་
གནས་པའི་ཕྱིར་སུས་ཀྱང་དོན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་གཞན་ལ་འཕོ་བ་མི་འཐད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཐའ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སུ་ཞིག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་བློ་ཕྱི་མ་འདི་ཉིད་དོན་གཞན་འཛིན་པའི་བློ་སྔ་མ་དང་དོན་གཉི་ག་
འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་ལྟར་སྒྲའི་ཤེས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཟུགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་སྒྲའི་ཤེས་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྣང་བའི་སྒྲ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ལྟར་ན་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་སྒྲ་འཛིན་པ་མེད་པར་དེ་
འཛིན་པར་བྱེད་པར་འཛིན་པར་མི་རིགས་ཏེ། དབྱིག་པ་འཛིན་པ་མེད་པར་དེ་འཛིན་པ་བྱེད་པའི་དབྱིག་པ་ཅན་མི་འཛིན་པར་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་གཟུགས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒྲ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡི་གེ་ཨ་ལ་
སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གཉིས་གཅིག་ལ་རིམ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ཡི་གེ་ཨི་སེམས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡི་གེ་ཨ་སེམས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་ཡི་གེ་ཨ་སེམས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཨི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་སེམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཤེས་པ་
ལ་སྣང་བའི་ཡི་གེ་ཨིའི་བརྗོད་པ་ཡི་གེ་ཨའི་བརྗོད་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ལན་གཉིས་སུ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ཤེས་པའི་དུས་སུ་དང་རང་གི་རིག་པས་ཤེས་པའི་དུས་སུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་

192-1-120a

ཕྱིར་བློ་ཕྱི་མས་གཉིས་འཛིན་པ་ནི་མི་རིགས་པས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་མའི་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་དེ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བ་དང་མ་དྲན་པར་འགྱུར་མོད། སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་ན། སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕོ་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་རིག་པ་ཁས་མི་
ལེན་པའི་ཕྱིར་རང་ལས་མ་ཡིན་ལ་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཉེས་པས་གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་མཐའ་མ་གྲུབ་པ་ན་སྔ་མ་སྔ་མ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། དམིགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་འགའ་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་
དང་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པས་འཇིགས་ནས། ཐ་མ་རང་ལས་ཏེ་རང་རིག་པས་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཡིན་ལ་རག་མོད། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་
ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་རིག་པ་ལས་གཞན་གྱི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་ཡང་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གང་ཞིག་རང་ལས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་
བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་གསལ་བྱེད་པར། །རྣམ་པར་གཞག་པ་མཐོང་བ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། མིག་ནི་གཟུགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་
ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ན་གཟུགས་ཀྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་བརྗོད་ཀྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་པ་ནི་འདྲ་བའོ། །གང་ཞིག་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་དང་དེའི་བློ་དག་ཐ་མི་དད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲས་པ་ལ་ཚད་མ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ནི་རིག་པ་སྟེ་གང་ཞིག་

192-1-120b

རིག་པ་ན་གང་རིག་པ་དེ་ཉིད་ངེས་པར་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དང་པོའི་གང་ཞིག་གི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་གང་གི་སྒྲ་གཉིས་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བཟློག་ནས་ཐ་མི་དད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་
ཞིག་གང་ལས་ལོགས་ཤིག་མ་ཡིན་པར་རིག་པ་ཉིད་དེ་ནི་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོའི་བློ་རང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ལྟ་བུའམ། ཡང་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་ཟླ་བ་དེ་ཟླ་བ་གཉིས་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་པ་འདི་ལ་ཡང་སྔོན་པོའི་བློ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་ཉེ་
བར་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་ཅན་འདི་ལ་སྔོན་པོའི་རྣམས་པ་དང་དེའི་བློ་དེ་དག་ཐ་མི་དད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་
དོན་འདི་འདྲ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་ན་རེ། གཏན་ཚིགས་འདི་འགལ་གང་གི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ལྷན་ཅིག་སྒྲ། །གཞན་མེད་པར་ནི་གང་ནའང་མེད། །གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་རིག་ཡོད་ན། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འདི་འགལ་ལོ། །ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡིན་ལ། འདི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཟླ་བ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པར་འཇིག་རྟེན་ན་མངོན་པར་འདོད་མོད་ཀྱི། དེ་
དག་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྨྲ་བ་པོ་ཁོ་བོས་ཟླ་བ་གཉིས་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་པར་བྱས་ནས་བརྟགས་པའི་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ལྷན་ཅིག་པའི་
སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་གཏན་ཚིགས་འགལ་བར་འགྱུར་བ་གང་གིས་ལྷན་ཅིག་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་རྟགས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ན་རེ། གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་

192-1-121a

གི་སྒྲ་དོན་གཅིག་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གར་དང་ཟླ་བ་དང་གྱེད་ལ་ལྟ་བ་དག་ལ། ལྟ་བ་པོ་གཅིག་ཁོ་ནས་དམིགས་པའམ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྔོན་པོ་དང་དེ་དམིགས་པ་དག་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་
ལྟར་སྔོན་པོ་དམིགས་ན་ཡང་རྒྱུད་གཞན་དུ་གཏོགས་པའི་དེ་དམིགས་པ་རྣམས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཁྱེན་པས་སེམས་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཁོ་ནས་དམིགས་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་གཞན་གྱིས་དམིགས་པ་
བཀག་པ་ན་གཅིག་གིས་དམིགས་པ་ངེས་པར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། གཞན་གྱིས་དམིགས་པ་དགག་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལྷན་ཅིག་པའི་སྒྲ་དུས་གཅིག་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ། དུས་གཅིག་བརྗོད་
པར་འདོད་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པར་བྱ་སེམས་དང་། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་རྣམས་ཀྱིས། །ཀུན་དུ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་སོ། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་པར་བྱ་བའི་རྒྱུད་གཞན་གྱི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལྷན་ཅིག་
དམིགས་པ་ངེས་པ་ཡིན་པ་ན་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་གཅིག་ཁོ་
ནས་དམིགས་པ་ནི་གཅིག་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་མངོན་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་གཅིག་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཡིན་གྱི། ལོགས་ཤིག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་བྱ་
དམིགས་པ་ཡིན་ལ་ཤེས་བྱ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་ཞིག་ཤེས་བྱ་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཤེས་བྱ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། གང་ཞིག་ཤེས་པ་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གར་དང་ཟླ་བ་དང་གྱད་ལ་ལྟ་བ་དག་ལ་

192-1-121b

ཤེས་པ་དམིགས་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྨྲ་བ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་དམིགས་པ་ཞེས་དེ་
ལྟར་བརྟགས་ནས་མ་གྲུབ་པར་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱོགས་ཁས་མ་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་
གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་གཟུང་བྱ་མེད་ཅིང་འཛིན་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་གཟུང་བྱ་ན་ཡང་སྟོང་། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་བདག་པོ་ཙམ་གྱི་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་བསྒོས་པས་
རྟག་ཏུ་གཞན་གྱི་བྱ་བ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འོན་ཏེ་སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཡུལ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བ་ན་སྔར་དམིགས་ལ། ཕྱིས་རིག་པའོ་ཞེ་ན་ཞེས་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་སྔ་མ་བསྟན་ནས། འདིར་ལྷན་ཅིག་པའི་སྒྲ་ནི་དུས་གཅིག་པའི་དོན་དུ་བསྟན་གྱི། ཐ་མི་དད་
པའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཅིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ན་གཞན་ལ་དུས་ཐ་དད་དུ་བསྟན་པར་རིགས་ཀྱི། ཐ་མི་དད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐ་དད་པ་ལ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཐ་དད་དུ་བསྟན་པ་ནི། དམིགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་ཉིད་དུ་ཆེས་རིགས་
ཏེ། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་གཅིག་ལ་དམིགས་པ་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་རང་སོ་སོར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོར་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སེམས་མཁྱེན་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་

192-1-122a

དག་ཕན་ཚུན་དམིགས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་སྲིད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་ལྡོག་པ་ཡིན་གྱི། དམིགས་པ་དང་། རྒྱུད་གཞན་དང་། དུས་ཐ་དད་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། གང་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ན་གང་
དམིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དམིགས་པ་ཁོ་ན་རྒྱུད་གཞན་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུད་གཞན་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་དམིགས་པ་ཁོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་
གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རང་གི་སེམས་སོ་སོར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་སྣང་བ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལ། སྣང་བ་དང་བྲལ་བའི་གཟུགས་ལ་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་གིས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་མི་ཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་མ་ངེས་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལྡོག་པ་ལ་
ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངོ་བོས་ངེས་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ཡང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པ་སྲིད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆོས་ནི་ཡུལ་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ཡང་དེའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་
ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་
ཚོགས་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། མིག་ལ་སོགས་པར་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེས་ངེས་པའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་ཀྱི། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འཛིན་བྱེད་ཤེས་བྱ་ལས་

192-1-122b

གཞན་མེད། །དབང་བློ་ཡུལ་མེད་པར་མེད་དེ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷན་ཅིག་རིག །སྔོ་དང་དེ་བློ་གཅིག་མ་ཡིན། །ཚོགས་པ་སྔ་མ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །སྣང་བ་དང་བཅས་གཟུགས་ལྡན་པའི། །ཤེས་བཅས་ཡུལ་གྱི་སྐད་ཅིག་བྱེད། །དེས་ན་ལྷན་ཅིག་རིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་ཀྱང་
བཤད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཤེས་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཐ་དད་པར་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པར་ངེས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཐ་དད་པ་རིག་པ་ལ་འབྲེལ་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་
འབྲེལ་པ་ཡིན་པ་ན་དེའི་བདག་ཉིད་དམ་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྲང་། རེ་ཞིག་འདི་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་རིག་པའི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དག་ལ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་
མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་སྔ་མའི་དབང་གིས་ཅིག་ཅར་བ་ཙམ་གྱིས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ཡུལ་
དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དཔྱད་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་
རོ། །འབྲེལ་པ་གྲུབ་ན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་རིགས་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་འབྲེལ་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་ལས་མ་
གཏོགས་པ་འབྲེལ་པ་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ཡང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཐེ་

192-1-123a

ཚོམ་ཟའི་མ་གྲུབ་པ་ག་ལ་ཡིན། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཉིས་པ་བཤད་པ་ནི། རིག་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དང་རང་རིག་པ་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་ཤེས་པ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་
མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་འདི་ཡང་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་སྟེ། དོན་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དང་འགལ་བ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་དེ་
ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །རང་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་གིས་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་འཛིན་པར་བྱེད་པར་
བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དངོས་སུ་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཤེས་པའི་དངོས་སུ་རིག་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བ་དོན་གྱི་ཡིན་
པར་ནི་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་སྣང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོན་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གལ་ཏེ་དངོས་སུ་རིག་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཡང་ཅི་སྟེ་ཇི་ཞིག་ལྟར་རིག་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་
ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལས་འདོད་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གོའི་སྒྲར་མཚུངས་པས་ངག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྭ་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པའི་སྔོན་པོའི་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་
ཀ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་པ་རྣམ་བཅས་ཕྱོགས་ལ་ནི། །དེ་ཡི་རྣམ་པ་རིག་པ་ཉིད། །དེ་ནི་ཐ་མི་དད་གྲུབ་ན། །གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་དེའི་

192-1-123b

དོགས་པ་བསུ་ནས། དོན་གྱི་རྣམ་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ་དོན་དང་འདྲ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། གཟུགས་བརྙན་ཏེ། སྣང་བ་ཡང་ཡིན་པས་དོན་གྱི་རྣམ་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་གི་
ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ལྟ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་བཏགས་ནས་དོན་གཞན་རིག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ཕྱོགས་
གཉིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལས་དེའི་དབང་གིས་དོན་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་བ་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ལ། བརྫུན་པའི་རྣམ་པས་དོན་རིག་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་
ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་རྣམས་བརྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྟན་ཁྲ་བོ་མཐོང་བ་ན་ཤེས་པ་གཅིག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱང་དུ་མ་ཉིད་དུ་མི་
འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡང་དུ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་དག་རིགས་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པའི་གྲངས་བཞིན་དུ་མང་པོར་སྟན་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རིགས་མི་འདྲ་བའི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བས། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་སྟན་ཁྲ་བོ་ལ་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མང་པོ་རིག་པ་དེ་ལྟར་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་ལ་ཡང་ཚུ་རོལ་དང་དབུས་དང་ཕ་རོལ་གྱི་ཆའི་ངོ་བོའི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་
ཤེས་པ་རྣམ་པ་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་ཁོའོ་ཞེ་ན། ད་ནི་གཅིག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཆ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འགལ་ཏེ། གང་དུ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཆ་མེད་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བར་མི་མངོན་ནོ། །གང་གིས་དེ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་

192-1-124a

བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དུ་མ་བརྟགས་པ་ལེགས་པར་འགྱུར་བ། ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་གནས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པར་སྣང་བ་ཡང་བརྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་རྣམས་བདེན་པར་འགྱུར། ཡུལ་
ལ་ཁྱབ་པར་གནས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གཞན་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཤེས་པ་དུ་མ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱོན་གཞན་ཡང་བཤད་པ་ནི། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། 
མི་ཤེས་པ་ནི་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གསུམ་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་ཅི་སྟེ་
ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་གང་གིས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་རིག་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། རྒྱུ་ཡང་ངེས་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་ཀྱི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ཁྱེད་ཅག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་དམ་པར་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་གཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་
རྣམ་པ་ཡང་རིག་པར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དངོས་སུ་རིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ང་རྒྱལ་གྱི་གཞན་སིམ་
པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བདག་ཉིད་དེ་དག་གི་དངོས་སུ་རིག་པ་ཡིན་ལ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རིག་པ་དེ་ནི་དངོས་སུ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཡང་དག་པ་མ་

192-1-124b

ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བཏགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་དམ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཉིད་དང་། སོགས་པའི་སྒྲས་འདྲ་བ་སྟེ། འདི་དག་གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་ན། ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཉེ་བར་བཏགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡང་མེད་དེ། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །འོ་ན་འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་མེད་པའི་རྣམ་པ་
རིག་པའི་གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ་ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བསྟན་པའོ། །འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་རིག་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རིག་
པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ན་རེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཡེ་ཤེས་ལའང་། །དེ་ནི་རྣམ་བཅས་རྣམ་མེད་དང་། །དུས་མཚུངས་དུས་མི་མཚུངས་སྐྱེ་ཞེས། །བསམ་པ་ཅི་ཡི་ཕྱིར་མི་འཇུག །ཅེས་སོ། །དཔེར་ན་རྣམ་པ་དང་བཅས་
པས་ན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དོན་འཛིན་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་དཔྱོད་ཅེས་ཟེར་རོ། །འདིར་དེ་ནི་རྣམ་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་འདི་ལ་ཡང་སེམས་པར་བྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་
ཤེས་ནི་དེའི་འཛིན་པར་མི་འདོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཟུང་བར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱུད་གཞན་ལ་གནས་པའི་སེམས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། 
ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་གཞན་གྱི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ནི་འདྲ་བ་ཉིད་སྟོན་པར་ལྷུར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་

192-1-125a

འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཆགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དམིགས་
པས་སྤྱོད་པ་ན་དམིགས་པ་ཅན་ཏེ། དེ་དག་གི་ལྟ་བ་ནི་གཞུང་ལུགས་སོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡོད་
པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་གཉིས་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འཁྲུལ་པའི་ས་བོན་གནས་ངན་ལེན་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ཤེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔག་བསམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་གཟིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་གཟིགས་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ན་མ་
གཟིགས་པའོ། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྟར་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བརྗོད་ཀྱི། དམིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གཞན་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་འགེགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བརྗོད་ནས། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར། བློ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མངོན་སུམ་གྱིས་སམ། རྗེས་
སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པར་འགྱུར། ཚད་མ་གཞན་ཡོད་ན་ཡང་འདིར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པས་དོན་འཛིན་པར་འགྱུར་རམ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པས་ཡིན་གྲང་། རེ་ཞིག་རྣམ་པ་མེད་

192-1-125b

པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་བློ་དེ་ཅི་ལྟར་དོན་དེའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་པུ་
ཤེས་པར་གཏོགས་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་མངོན་སུམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཅིག་ནི་ཤེས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ། གཞན་ནི་དེ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་སྔོན་པོ་གཉིས་ནི་ནམ་ཡང་རིག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་པོ། །འོ་ན་
རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པ་ལ་རག་མོད་ཅེ་ན། འདི་ལ་བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་ཚད་མ་བྱེད་པ་ནི་གང་ཞིག་མི་སླུ་བ་ཉིད་ན་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་མ་བསླད་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་
པ་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་མི་སླུ་བ་འདི་ཡང་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟར་འདི་དོགས་པ་བསུ་ནས། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གསུམ་པའོ། །མི་སླུ་བ་ཉིད་
ཀྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྒྱུ་དེ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་རིགས་མཐུན་པ་ལས་སྐྱེས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱས་སོ། །ཤེས་པ་བཞིན་ཏེ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་དེ། 
དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཐོབ་པའམ། དེ་ཐོབ་པར་ནུས་པའི་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བསྙོན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་སྨྲ་བ་ལ་དེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་
དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་བཟློག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་

192-1-126a

མི་སླུ་བ་ཉིད་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འགལ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་དཔེར་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཡོད་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ལ་
སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ཐུན་མོང་གི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ལོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མེ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གིས་རྣམ་པས་སྟོང་པ་དེ་ནི་དེའི་
ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཤེས་པ་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་ལ་སོགས་པ་
གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མི་གསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྩྭ་དང་ལོ་མའི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོས་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་
ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་སོ་སོར་ངེས་པའི་ངོ་བོ་སྤངས་ནས་གོ་བར་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྤྱིའི་ངོ་བོས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་མེ་ལ་སོགས་པ་སྣང་ལ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་གཉིས་གཅིག་ལ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །
ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞལ་བྱ་ཉིད་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འོད་བྱེད་པའི་ཚད་མ་དག་དོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་ན་རེ། གང་འདི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམ་པར་ཆད་པར་སྣང་བ་དེ་ནི་ཉམས་སུ་མྱང་བ་ལས་ཆད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་གཞན་གྱི་སེམས་བཞིན་ནོ་

192-1-126b

ཞེས་ཟེར་བའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ལ་འཁྲུལ་པ་སྟེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། ནང་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ཡང་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྣང་བའི་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བ་ལ་སོགས་
པའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་གཞལ་བྱ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའི་ཤེས་པ་གང་ལ་དེ་དག་སྣང་བ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་དོན་དུ་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་དོན་མིན་ཏེ། །དོན་དུ་ཞེན་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་
གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལའི་ལུགས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་མ་གྲུབ་པར་དོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ན་རེ། འདིར་སེར་པོ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དུང་ལ་སོགས་པའི་དོན་
ཉིད་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་དམིགས་ཏེ། དེ་ཕྱིར་འཁྲུལ་པར་མི་འགྲུབ་པོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྣང་བཞིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་སྡུད་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་གང་ལ་རྣམ་པ་གང་ཁོ་ན་སྣང་བ་དེ་ཁོ་ན་དེས་རིག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་
རིགས་ཀྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྣང་བས་རིག་པ་ལ་ཁྱབ་ལ། སེར་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་དཀར་པོའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྣང་བ་ལོག་པ་
ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་རིག་པ་ཡང་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་རྣམ་པ་གང་ལ་མི་སྣང་བ་དེ་ནི་དེས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲའི་ཤེས་པ་ལ་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །དུང་དཀར་པོའི་ངོ་བོ་ཡང་སེར་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །
དེ་ཡང་རིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིས་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཞེས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རང་རིག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་རྒྱལ་དཔོག་པས་བློ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དང་རྣམ་པ་མེད་པའོ་ཞེས་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་

192-1-127a

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། རྟོག་པར་བྱེད་པ་ན་དོན་ཉིད་རྣམ་པ་གཞན་དེ་ཡོད་པ་བདོག་པ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། འདིས་ཀྱང་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་སྨྲས་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མའི་
ཕྲེང་བ་ཆད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གཟུགས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་དེ་རིག་པ་ན་དེ་མི་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བའི་འཛིན་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། 
འདི་ལྟ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་འཛིན་པ་དེ་རྟོག་པ་མ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རོ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་གཉིས་པོ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ནི་འཛིན་པའོ། །ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་རུང་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ན་གཞན་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་
ན་གཅིག་ཏུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་གཞན་གྱི་སེམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་ཆ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པའི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གཟུང་བའི་ཆ་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཤེས་པའི་ཆ་ནི་ཤེས་
པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་བག་ཆགས་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་མ་ཐག་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པོ་འདི་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་དཔེ་གྲུབ་ཅེ་ན། བག་ཆགས་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་དང་ནི་གཟུང་
བ་དང་འཛིན་པ་དང་ངོ་། །ཡང་སྦྱོར་བ་གཞན་ནི་ནག་པོའི་ཤེས་པ་ནི་ནག་པོའི་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་ཆ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏོ། །ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེའི་ནག་པོའི་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་ཆ་བྱམས་མའི་བུ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་
ཕྱིར་འདི་ལ་སོ་སོ་རུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དེ། སོ་སོར་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་དང་དེའི་བློ་དག་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན། །དོན་མཐོང་བར་དུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་རང་རིག་པ་སྒྲུབ་པས་

192-1-127b

བསྟན་ཟིན་ཅིང་། སྔོན་པོ་དང་དེའི་བློ་དག་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་གི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་
མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་དང་འབྲེལ། །མངོན་སུམ་དུ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིས་བཤད་པ་བྱེད་པ་རི་ཁྲོད་པས། འཛིན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་ན་ཡང་གཟུང་བ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། དེ་རིག་པ་ནི་མི་རིག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་གྲུབ་
པོ། །གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ཚེ་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བ་མི་དྲན་ན་ཡང་འཛིན་པ་དྲན་པར་མཐོང་ངོ་། །ཡང་གལ་ཏེ་འཛིན་པ་དེ་ལས་གཅིག་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་གཟུང་བ་ལ་
ཡང་དྲན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་དག་ཐ་དད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཟུང་བ་ལ་ཡང་དྲན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འཛིན་པ་དྲན་པ་ཡོད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེར་མི་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་འཛིན་པ་དྲན་པ་ཡོད་པའི་ཚེའོ། །དེ་ཉིད་འཛིན་པ་ཉིད་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་རིམ་པ་བཞིན་དུའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དྲན་པ་དག་སྟེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལས་སོ། །འདི་ལྟར་འཛིན་པ་དྲན་པ་མེད་པར་གཟུང་བ་དྲན་པ་
མེད་དོ། །དམིགས་པ་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་འབྲེལ་པའི། །མངོན་སུམ་དུ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འཆད་པ་ནི། དེ་བཞིན་མིག་ནད་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དཔྱད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བདེན་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དང་འབྲེལ་པ་གསལ་བར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིག་སེར་གྱིས་ཉམས་པའི་མིག་ཅན་ལ་ཡང་དམིགས་པ་པར་མཐོང་ངོ་། །

192-1-128a

གལ་ཏེ་མཐོང་མོད་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ་འཛིན་པའི་ཆ་ལས་རིག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །འཛིན་པའི་ཆ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཏོན་ནས་ཞེས་ཁོང་ནས་འབྱུང་ངོ་། །རིག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེས་ན་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པས་དམིགས་
པའི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་འཛིན་པ་ལས་བཏོན་ནས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དང་འབྲེལ་པར་ཡང་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཞན་ཡང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ་། །འདིས་ནི་རྣམ་པར་
ཆད་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་གཉི་ག་ཡང་མཚུངས་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་མ་བཟུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་འཛིན་པ་དང་དྲན་ན་གཟུང་བ་མི་དྲན་པར་མི་གྲུབ་པར་བཤད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་གཟུང་བ་ལ་དྲན་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མ་
བཟུང་བར་འགྱུར། འདི་ལྟར་གཟུང་བ་དེ་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་དད་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དེ་དྲན་ན་དེ་ལྟ་ན་དེ་དེའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ཁྱད་པར་དེ་མ་བཟུང་ན་ཇི་ལྟར་དེའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཀུན་ལས་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྟོབས་ལས་གང་ཁོ་ན་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་
དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དྲན་པའི་ཤེས་པ་དོན་དམ་པར་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རང་གི་སྣང་བ་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་ནི་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཡུལ་དུ་གཞག་གི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཡང་གཟུང་བར་ཞེན་པ་འབའ་ཞིག་ལ་ཡོད་པར་མ་ཟད་
གང་གིས་དྲན་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གོམས་པ་གསལ་བ་གཞན་མྱུར་བ་དང་ཆེས་མྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་འདིར་གཟུང་བར་ཞེན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་དྲན་པ་ཡོད་པར་ངེས་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 

192-1-128b

གལ་ཏེ་དྲན་པ་དེ་ཁྱད་པར་མ་བཟུང་བའི་བཟུང་བའོ་ཞེས་མ་ཞེན་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་གཟུང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་སྤྱིའི་རྣམ་པ་གཟུང་བ་རྟོགས་པས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་གཟུང་བའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའོ། །འཛིན་པ་སྐྱེས་པ་དྲན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ལ་གཟུང་
བའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ལུས་ཅན་གྱི་འཛིན་པ་ཤེལ་གོང་དག་པ་ལྟ་བུར་དྲན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དྲན་པ་ན་དེ་མི་དྲན་པར་མ་གྲུབ་པོ། །གང་ཡང་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཕྱི་མ་འདི་དག་ནི་དུང་ལ་སེར་པོ་ལ་
སོགས་པའི་ཤེས་པས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དུང་ལ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན། རང་གི་ཆ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་དང་། ཡང་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་ཤེས་པའི་ཆ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དུང་ལ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་དུ་གཏོགས་པའི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་རིག་པ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་
ཡང་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །ཕྱོགས་འདི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ལ་འདི་ནི་ཉེས་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་ཇི་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་འདོད་ཅི་སྣང་བཞིན་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་
མྱོང་བ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ན། འདི་ཇི་ལྟར་འཐད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་བར་གང་སྨྲས་པ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ལས་ཐ་དད་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ས་ལ་སོགས་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། རྒྱུད་
གཞན་གྱི་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ངོ་བོར་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་

192-1-129a

པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། སོ་སོར་ལ་སོགས་གང་ཤེས་ལས། །ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ། །མི་བདེན་དེ་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི། །ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་བྱེད་ཡོད་མིན། །རིག་པའི་བྱེད་པོའི་
ངོ་བོ་ཉིད། །དེ་ལ་ལྟོས་པར་འདོད་པ་གང་། །དེ་ནི་མི་བདེན་དེ་ལྟར་ན། །རིག་པ་གཉིས་མེད་ངེས་པར་བྱ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཞུང་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
ངོ་བོས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ལེགས་པར་དྲངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་དང་གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབས་ནས་མཇུག་སྡུད་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་ཡིད། །
ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྩོད་པའི་གཞིའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནི་འདིར་སྐྱོན་མེད་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འདི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་དུ་བསྟན་གྱི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། དེས་ན་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་
ཕྱོགས་གཅིག་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་བྱ་བྱེད་པོ་དང་བྲལ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །རིག་བྱ་དང་རིག་བྱེད་གཉིས་དང་བྲལ་བས་གཉིས་མེད་པར་འདོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་བརྙན་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཅན་ལ་ཡུལ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་བདུན་པའི་མཐའ་ཅན་གྱི་ལྡན་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་ཤེས་པ་ཉིད་ཤུགས་ཀྱིས་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པ་པོ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་བརྙན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། 

192-1-129b

གང་གི་ཕྱིར་མིག་གི་འོད་ཟེར་དག་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ངོས་ལ་གཏུགས་ནས་ལོག་པ་ན་རང་གི་བྱད་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུར་བྱད་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རང་གི་བྱད་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དེ་ལྟར་མེ་ལོང་ལ་སོགས་
པའི་ནང་དུ་ཆུད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་བྱད་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་
ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བྱད་ལ་སོགས་པ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་ཕྱོགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཡུལ་དང་ཚད་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ལ་སོགས་མཐོང་མིན་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དངོས་པོ་གཞན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་
པའི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་བྱད་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དེའི་བྱད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་གཞན་དུ་རིགས་
པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཁ་བལྟས་ནས་གནས་པ་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལ་ལྟ་བ་ན་རང་གི་བྱད་ལ་ནང་དུ་བལྟས་པར་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལོང་ཤིན་ཏུ་ཆུང་བའི་ངོས་ལ་རང་གི་བྱད་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་ཤིན་ཏུ་ཆུང་བར་
དམིགས་ལ། དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལོང་གི་ངོས་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཁྲོན་པར་གཏིང་དུ་ཞུགས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དེའི་ཚེ་མེ་ལོང་གི་ངོས་ཀྱང་དེ་སྙེད་ཟབ་པ་མ་ཡིན་ལ་བདག་ཉིད་བྱད་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚོ་ཆུ་དྲི་མ་མེད་པའི་འགྲམ་ན་གནས་པའི་ཤིང་དང་རི་ལ་སོགས་
པའི་གཟུགས་བརྙན་ཤིང་དང་རིའི་རྩེ་མོ་ཐུར་དུ་བལྟས་པ་དམིགས་ན། དེ་ལྟར་དེ་དག་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་བྱད་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་སྒྲའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །བཙུན་པ་དགེ་སྲུངས་ན་རེ། བློ་ཙམ་ཉིད་ནི་

192-1-130a

བསྒྲུབ་བྱ་ལ། །ཤེས་ཕྱིར་ལ་སོགས་སྒྲུབ་བྱེད་གང་། །རིགས་མི་མཐུན་དང་མི་འགལ་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་ལྷག་ལྡན་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལ་རྣམ་ཤེས་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་བཅས་རྣམ་པ་མེད་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། དམིགས་པའི་རྐྱེན་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ནང་གི་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ནི། །ཕྱི་རོལ་ལྟར་སྣང་གང་ཡིན་ཏེ། །དོན་ཡིན་རྣམ་ཤེས་ངོ་བོའི་
ཕྱིར། །དེ་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་གཟུང་བའི་ཆ་ལ་ཡུལ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཡང་ན་ནུས་པ་འཇོག་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་ཀྱང་། དོན་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་རང་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
རྟེན་ཅན་བྱེད་པས་མི་འགལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནུས་པ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བཙུན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། གལ་ཏེ་དབང་པོའི་རྣམ་རིག་
ནི། །གཟུང་བའི་ཆ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་ནའང་། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་སྣང་བས། །དབང་པོ་བཞིན་དུ་དེ་ཡུལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པར་སྨྲས་པ་འདི་ལ། མཇུག་ཐོགས་ཤེས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཇུག་ཐོགས་ཤེས་པ་ནུས་པ་ལ་གཞི་ཐ་དད་པའི་
བདུན་པ་གཉིས་པའོ། །མཇུག་ཐོགས་ཤེས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་སྣང་བས་བསྒྲུབས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་
དམིགས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བསྟན་ནས། ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་བཀག་ནས་གྲགས་པས་གནོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མོས་ལས་དམིགས་པ་དང་། བདག་པོ་དང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དང་། རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་བཞིའོ་ཞེས་གསུངས་

192-1-130b

པའི་ཕྱིར་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པར་ཡང་འགྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པས་མི་འགལ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་སུ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྟན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཤེས་པ་
ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བརྟག་པ་སྟེ་ཉི་ཤུ་བརྒྱད་པའོ།།      །།རང་དབང་ཐོས་ལ་མ་ཞེན་ཅིང་། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་
དཔོག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཟེར་ཏེ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཐུན་མོང་གི་མིག་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ཉིད་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་
པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །གཞན་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་པ་དང་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་
དོན་རྟོགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚིག་དེས་ཆོས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་
ཡིན་པ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རི་ཁྲོད་པས་བྱས་པའི་བཤད་པ་ལས། ལེགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། གང་མཆོད་སྦྱིན་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་ཆོས་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བརྗོད་དོ། །གང་གི་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེས་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་འཚེད་པ་ཡོད་པ་བཅའ་བ་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་གང་ཞིག་སྐྱེས་བུ་ལ་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཁོ་ན་ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་རྫས་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་

192-1-131a

ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་སྒྲས་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འཇུག་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྫས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རང་གི་ངོ་བོས་མངོན་
སུམ་ཡིན་གྱི། ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ལ། དེའི་ངོ་བོས་དེ་དག་ཆོས་ཉིད་དུ་འདོད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། ལེགས་པ་སྐྱེས་བུའི་ཡིད་འོང་སྟེ། །དེ་རྫས་ལས་དང་ཡོན་ཏན་གྱི། །སྐུལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཉིད། །འདི་
དག་དབང་པོའི་ཡུལ་ཅན་ན། །དེ་ཡི་ངོ་བོས་ཆོས་མ་ཡིན། །འདི་དག་ལེགས་པར་སྒྲུབ་བྱེད་པ། །རྟག་ཏུ་རིག་བྱེད་ཀྱིས་རྟོགས་འགྱུར། །དེ་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོས་
སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རུང་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཆོས་ལས་བཟློག་པས་ཤུགས་ཀྱིས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་འདོད་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པར་རུང་བ་ཞེས་གསལ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །རུང་བ་ཉིད་ཚུ་རོལ་མཐོང་བས་མངོན་དུ་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུས་རྗེས་
སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ནི། །འབྲས་བུ་དོན་གྱི་གོ་བས་བསྒྲུབ། །ཅེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཀྱང་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གཞན་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་དེས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཆོས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྟོགས་པར་
བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཡང་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ནི་བསྐལ་བ་ལ་འདྲ་བའི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་མེན་མཐོང་བ་ན་བ་ལང་དྲན་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ལས་འདྲ་བ་ལས་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཆོས་དང་འདྲ་བ་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །

192-1-131b

ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡང་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པའི་དོན་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་རྟོག་པ་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡིན་ལ། གང་ལས་འདི་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་ཆོས་མེད་པར་དོན་མི་འཐད་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་མེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནུས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཁར་ཞུགས་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་གལ་ཏེ་སྐུལ་བར་བྱེད་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་ནུས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཟོས་པར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པས་མི་མཚོན་གྱི། སྐུལ་བར་བྱེད་པས་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་ཕྲ་བ་དང་། ཆོད་པ་དང་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་གྱིས་དོན་རྟོགས་པར་ནུས་ཀྱི། གཞན་
དབང་པོས་ནི་ནམ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཚད་མར་བྱའོ། །སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ངག་ལ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མཐོ་རིས་འདོད་པ་སྦྱིན་སྲེག་གིས་མཆོད་སྦྱིན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །
འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་པ་ན་གང་འདི་ཁྱེད་ཅག་གི་ཁམས་གསུམ་པོ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་དམ་བཅས་པའི་དོན་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ཐོས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་སྟེ་རིག་བྱེད་ཀྱིས་
གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱང་སེམས་ལས་ཐ་དད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཙམ་གྱི་ཚུལ་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་དང་བདག་མེད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དམ་བཅའ་བ་ལ་ཡང་གནོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་དང་འགལ་བའི་དོན་ཡོངས་སུ་གསལ་བས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་དེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་འདི་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་

192-1-132a

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཚད་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་འདོད་
ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པའི་ཚོགས་མེད་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པས་
མ་བསླད་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ཀྱང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའི་སྒོ་ནས་མ་ངེས་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉེས་པ་རྣམས་གང་ལ་ཉེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་རང་གི་འབྲས་བུ་ལོག་པ་ཉིད་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
འབྱུང་ན་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ལོག་པ་ཉིད་དང་ཉེས་པ་དག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་
བར་འགྱུར་བ་ནི་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ལ་གང་གི་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ནི་དེར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལ་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་དུ་བ་བཞིན་ནོ། །ཐོས་པ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་
སྐྱོན་གྱི་ཚོགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའོ། །མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེས་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉེས་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་རང་གི་རྟེན་མེད་པར་འབྱུང་བར་

192-1-132b

འགྱུར། འགྱུར་ན་ཡང་རྟེན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བརྟེན་པའི་ཆོས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །ཉེས་པའི་རྟེན་ཡང་བྱེད་པ་པོའི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་གཏན་ཚིགས་ཐེ་
ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པར་ཡང་འགྱུར་བ་ཉེས་པའི་དོགས་པ་ག་ལས་ཡིན། འདི་སྙམ་དུ་ཉེས་པའི་རྟེན་གྱི་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལྔ་ལྡོག་པས་དེ་མེད་པར་སྟོན་པ་ནི། རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། 
རེ་ཞིག་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྭ་ནས་བཟུང་ནས་བསྟན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས། དེ་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་མ་མཐོང་བ་ན་ནམ་ཞིག་བྱུང་
བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་དུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིག་བྱེད་ལ་སྨོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ཀྱི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་
དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོའི་འབྲེལ་པ་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་སྔར་མ་མཐོང་བས་བྱེད་པ་དེ་ནི་མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་གིས་མ་མཐོང་བའི་མེ་དང་ལྷན་ཅིག་དུ་བའི་འབྲེལ་པ་གཟུང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་
རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་བྲལ་ཡང་དེ་ནི་བྱེད་པ་པོར་རྟོགས་པ་བྱེད་དོ། །ཡང་གི་སྒྲས་མངོན་སུམ་དང་བྲལ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་པའོ། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཚད་མ་དགག་པ་ནི། དེ་གྲུབ་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིག་བྱེད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་མ་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་མ་བྱས་
པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱས་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ནི་རང་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ལུང་བྱས་པ་ཡིན་པ་ན། རིག་བྱེད་དང་འབྲེལ་པ་དྲང་སྲོང་ཤེད་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའམ། དེ་དང་མ་འབྲེལ་པའི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་ཡིན་གྲང་། ཕྱོགས་

192-1-133a

དབང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཤེད་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་ཏེ། འདིས་ནི་རང་གིས་ཚད་མའི་དངོས་པོར་བསྟན་ཏོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་བཤད་པ་ནི། འབྲེལ་པ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་
སྟེ། འབྲེལ་པ་མེད་པ་ནི་རིག་བྱེད་དང་སྟེ། དེ་ལ་མི་དབང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་བྱེད་པ་པོའི་ལུང་ནི་རིག་བྱེད་པ་སྟོན་པའོ། །བྱེད་པོ་གཞན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་པོ་ཅན་ནོ། །ཉེ་བར་འཇལ་བ་མེད་པར་འཆད་པ་ནི། གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པའོ། །དོན་གྱིས་གོ་བ་མེད་པར་འཆད་པ་ནི། གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་བྱེད་མེད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཞལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའོ། །དེ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོའོ། །ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞལ་བྱའོ། །དེ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོའོ། །ཚད་མ་
སོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་ཆོས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གོ་སྟེ། དེའི་ཡུལ་ནི་དགག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་རང་གི་ངོ་བོར་དེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་རྟོགས་
སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་མེད་ཚད་མས་གནོད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་མེད་པ་སྟེ་ལྡོག་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ན་གནོད་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་
བྱས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ནས་དེ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་ན། ཨའི་འོ་ན་རིག་བྱེད་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ཇི་སྲིད་དུ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། ཚད་མ་མིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་ཚད་མ་ལ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་བཀག་པ་

192-1-133b

ན་སྤྱིར་བཏང་བ་ལ་མི་གནོད་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་གནས་སོ། །གང་ལས་དེ་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཤུགས་ཀྱིས་གཞན་ལས་ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ལྡོག་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་
མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་བསྒྲུབ་པ་ན་འོ་ན་ཅི་ལྟར་རང་ཉིད་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་བསལ་ན་ཡང་ཚད་མས་རང་གི་ཕྱོགས་མ་བསྒྲུབས་པ་མ་ཡིན་ནམ་གང་གིས་རིག་བྱེད་སྨྲ་བས་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་
བ་ཇི་ལྟར་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་དག་དངོས་པོར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཙོ་བོ་དང་ནི་རྡུལ་ཕྲན་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་འཆད་པ་ནི། གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་བྱེ་བྲག་པས་གྲངས་ཅན་གྱིས་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་
གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གསལ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཁོ་ནས་འགྲོ་བ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་ཕྱོགས་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་
པའོ། །དེ་བཟློག་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ནི་གཅིག་དགག་པ་ནི་གཞན་བསྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་
མཐའ་སྐྱེས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསལ་བ་ཙམ་གྱིས་རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དང་། མཐའ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་བསྒྲུབ་པ་ན་འདོད་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་སྨྲ་བར་བྱ་བ་རྫོགས་པ་
ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་བསམས་ན་ཡང་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་འབད་པ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྟག་པ་ཉིད་མི་སྒྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་རིག་བྱེད་སྨྲ་བའི་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

192-1-134a

སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་སྔ་མ་གཉིས་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་སྔ་མ་གཉིས་སུན་ཕྱུང་ན་རྟག་པ་ཉིད་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྟོན་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྟག་པ་ནི་སྔོན་
དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་གཉིས་དང་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དག་ནི་གཅིག་དགག་པ་གཞན་ཡོད་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་མེད་པ་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་
རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་རིག་བྱེད་དང་པོར་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་ཆོས་འདིའི་དངོས་པོའི་ཆོས་རིག་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འོ་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གོ་སྐབས་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་འདོད་ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མས་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་བྱས་པ་དང་མི་འཇིག་པ་གཉིས་
སོ། །རང་གི་ངོ་བོའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རང་གི་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་པ་དང་མི་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རྟག་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཚད་
མ་རྣམ་པ་ལྔ་ལོག་པས་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་གྲུབ་པས་གང་ཞིག་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་
མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཞན་གྱི་རིག་བྱེད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཉིས་རྒྱས་པར་སུན་འབྱིན་པ་རྩོམ་མོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་དབང་པོའི་ཡུལ་ཅན་དང་བསལ་མ་ཐག་ཏུ་

192-1-134b

བྱུང་བ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དག་གོ། །སྤྱིར་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པས་ལམ་པོ་ཆེའི་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་བཞིན་དུ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་
འགྱུར་རོ་ཞེས་ཕ་རོལ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་དམ་བཅའ་བ་ལ་གནོད་པ་རྒྱས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྒྲའི་ཚད་མས་གནོད་པ་ནི། གང་ཞིག་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིག་བྱེད་ལས་བྱུང་
བ་ནི་རིག་བྱེད་ཅན་ཏེ། མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལས་མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཟློག་པར་བྱེད་དེ། དེ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་འདིའི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། འདི་
ནི་ལོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཞན་དང་སྐྱེས་བུ་གཞན་དང་ཡུལ་གཞན་དང་གནས་སྐབས་གཞན་ལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་ནས་འདིར་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བྱེད་
པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་འདིས་གནོད་པ་ན་འགེགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྟོབས་མཚུངས་པ་དག་ཇི་ལྟར་གཅིག་གིས་ཅིག་ཤོས་ལ་གནོད་པ་ཡིན། ཅི་སྟེ་སྟོབས་མཚུངས་ཀྱང་གནོད་ན། འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཅིག་ཤོས་
ལ། ཅིའི་ཕྱིར་མི་གནོད་ཅེ་ན། རིག་བྱེད་ཅན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དེས་གནོད་ཅེ་ན། གང་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། རྗེས་སུ་དཔག་པ་
ནི་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བས་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་གིས་དེ་མངོན་སུམ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ལུང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ལུང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟོར་ཡང་བ་ལ་

192-1-135a

ལྟོས་ཏེ་ཡུལ་གྱི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ལྟ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དཔེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཉེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉེས་པ་མངོན་སུམ་དང་མཚུངས་པའི་རིག་བྱེད་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་
ཏེ་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་སུན་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་ནི་ལུང་ཚད་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ནི་གཉིས་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ལུང་གིས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་ཅེས་དོགས་
པ་ལ། རིག་བྱེད་དོན་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་གང་གིས་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ལུང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་
ཏེ་གང་གྲུབ་པ་དེ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པའི་ངག་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཆེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་འདི་ནི་ཚིག་ཙམ་རིག་པ་དང་བྲལ་བ་འབའ་
ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །རིང་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིག་བྱེད་ལ་སྟེ། དེ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་
རོ། །མངོན་སྦྱོར་དེ་འབྲེལ་དགོས་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་དེ་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། བརྗོད་པ་དགོས་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཚངས་ལྷ་སྡང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ལ་སྡང་བའོ། །ཡང་ན་
དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཚངས་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ལུང་གིས་གནོད་པར་མ་གྱུར་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དམ་བཅའ་བའི་དོན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་སུན་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚད་མས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 

192-1-135b

འདིས་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ངོ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མངོན་སུམ་ལས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ངོ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱང་གྲུབ་པས་
སུ་ཞིག་གིས་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པ་དག་གི་བཟློག་པ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཁྱབ་བདག་ཉིད་ནི་ཁྱབ་པ་དང་བདག་ཉིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །དུས་
ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ལའོ། །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིའོ། །མེ་ལྕེ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ངོ་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱེད་དོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཡང་འབྱུང་བའི་སྐྲ་དང་། སེན་མོ་དང་རྩྭ་དང་། 
ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ལ་སོགས་པ་བཟུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་སྒྲ་འདི་དག་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྩྭ་འདི་དག་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དེ་ཉིད་ཆུ་ཡི་རྒྱུན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་མེ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ངོ་
ཤེས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་རྟག་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ག་ལས་འཁྲུལ་པ་ཡིན། གང་ཡང་གསལ་བའི་ངོ་བོ་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་ངོ་ཤེས་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ནའང་ག་ལས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆ་འགའ་ཞིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པ་དང་ཆེས་དང་། ཆེས་ཆེར་དམན་
པ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པ་ཉིད་དང་སྟེང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། ཐ་དད་བློས་ངེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བློ་ཐ་དད་པས་འདིར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་གསལ་བས་ཞེས་འདོན་པ་དེར་
ནི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། བློ་ཐ་དད་པ་འདི་སྤངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་བཤད་པ་ནི། ཡུལ་དང་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བ་ལང་གི་སྒྲའི་གསལ་བ་དག་ལ་བློ་རྣམས་ཡུལ་དང་དུས་མྱུར་བ་དང་། དལ་བ་དང་། བར་མ་ལ་སོགས་པར་

192-1-136a

སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དོན་གཅིག་གི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའམ། སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ད་ལྟར་སྐྱེས་པའི་བ་ལང་གི་བློ་བཞིན་ནོ། །ཡང་
ན་གང་དང་གང་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེར་སྐྱེས་པའི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་བཞིན་ནོ། །ཁར་རྩང་གི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་བློ་ཡང་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །
རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ད་ལྟའི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་བློ་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཁར་རྩང་གི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཁར་རྩང་གི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་བློ་ནི་དཔེའོ། །འདི་ཉིད་འཆད་པ་ནི། 
ཡང་ན་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་བློའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁར་རྩང་གི་བ་ལང་གི་སྒྲ་ཡིས་ཤེས་པས་དམིགས་པའི་བ་ལང་གི་སྒྲའོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཁར་
རྩང་དང་དེ་རིང་གི་བློ་གཉི་ག་ཡུལ་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་གི་སྒྲ་གཅིག་གི་བློ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ན་ཡང་གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་ན་ཡུལ་ལ་
སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པའི་བ་ལང་ཉིད་ཀྱི་བློ་མཐའ་དག་ནི་བ་ལང་གི་བློ་གཅིག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་གི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་གཅིག་གི་བློ་བཞིན་ནོ། །སྔར་ནི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་ནི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡུལ་གཅིག་པ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ལ། 
ད་ལྟར་གྱི་བ་ལང་ཉིད་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཞིང་། བ་ལང་གི་སྒྲ་གཅིག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ལ་ཁར་རྩང་བརྗོད་པ་ཡོད་པས་ཁར་རྩང་བརྗོད་པ་སྟེ། འདི་ཡང་ཆོས་ཅན་སྟོན་པའོ། །དེ་ཡང་

192-1-136b

འཇུག་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཐོས་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཅན་སྟོན་པའོ། །དེ་ནི་ཁར་རྩང་ཡང་ཐོས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །སྔར་བསྟན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཤེས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཇི་སྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན་སྟོན་པའོ། །དེ་ནི་དུས་རིང་བརྟེན་ན་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སོ། །འབྲེལ་པ་ཉམས་མྱོང་ལ་ལྟོས་པའི། །ཤེས་བྱ་ཤེས་པ་འཇུག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འབྲེལ་པ་ཉམས་མྱོང་ལ་ལྟོས་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་ཡོད་ལ། ཤེས་བྱ་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པའང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྟན་པར་ཤེས་པར་བྱ་ལ། བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུས་རིང་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་དུས་བརྟེན་པས་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ཀྱི་
རི་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་བརྟེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དུ་བ་སྤྱིའི་ཆ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་སྟེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རྟགས་མ་ཡིན་པས་སྤྱིའི་ཆ་ཁོ་ན་དཔེ་ཡིན་ནོ། །མི་བརྟན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྡོག་
པ་སྟོན་པའོ། །དེ་ཚེ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཚེ་ནི་དུས་དེ་ཙམ་མོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་འབྲེལ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་ཚུལ་འདིས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་
གཅིག་ཉིད་དུ་རྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བའི་བློ་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའམ། སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའོ་སྙམ་དུ་བློ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་སྐྱེས་པའི་
བུམ་པའི་བློ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་འདོད་པའམ་མཐོང་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་དེ་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ་རིགས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རིགས་

192-1-137a

ལས་ཏེ་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་རིགས་ཞེས་བྱའི་ཆ། །རྟག་ཅིང་ཅིག་ཤོས་འཇིག་པར་འདོད། །ཅེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཅི་སྟེ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་རྣམས་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་བསྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །དམ་བཅའ་བ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་ཞེས་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་
དང་བཅས་པར་མངོན་པར་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ག་ལས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །མཐོང་བ་དང་འགལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དམ་བཅའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་རྗེས་
སུ་དཔག་པ་དང་དོན་གྱིས་གོ་བ་དག་གིས་གནོད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་གི་འབྲེལ་པ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་ནོ། །སྒྲའི་རིགས་ཀྱི་མིང་
ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡང་མ་བཅོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །མ་གྲུབ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། བཅོས་མ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཅོས་མ་ཉིད་ནི་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་བཅོས་མར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲའི་སྦྱོར་བ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཡང་འཇིག་པས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དེ་ནི་གསལ་བ་གཅིག་གི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་
ཏེ། བ་ལང་གི་གསལ་བ་གཅིག་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དོན་གྱིས་གོ་བ་ནི་གང་དག་བ་ལང་གི་གསལ་བ་གཅིག་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ཕྱོགས་པའི་སྤྱིའི་དུ་མ་གནས་པ་ན་བ་ལང་གི་སྒྲ་ལས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་བ་ལང་ཉིད་རྟོགས་པ་དེ་ནི་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པར་

192-1-137b

འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གྱིས་གོ་བ་འདི་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཚད་མ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། རྟག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་མིང་
ཅན་གྱི་དོན་དང་ངོ་། །རྟག་ཏུ་སྟེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པའི་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །དོན་གྱིས་གོ་བའི་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྤང་བའི་ཕྱིར། དུ་མའི་སྤྱི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་
པ་ལས་སྒྲ་རྟག་པ་ལ་ལན་མང་དུ་བརྗོད་ཅིང་སྔར་ཐོས་པ་ན་བ་ལང་གཞན་དང་གཞན་དག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གི་སྤྱི་བརྗོད་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསལ་བ་རང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གི་ཐ་དད་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེ། དེས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཉིད་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཏེ། སྤངས་ནས་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡུན་རིང་
མོས་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་སྒྲའི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་གྲུབ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་སྙེད་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྙེད་པའི་དུས་ནི་ཐ་དད་པའི་རང་གི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་དུས་སོ། །འོན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དུས་དེ་
སྙེད་དུ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཕྱིས་འཇིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སླར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སླར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་ནས་སོ། །དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པས་
གཅོད་པའམ་རྙིངས་པས་འཇིག་པ་དེ་ལྟར་སྒྲ་ལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རིགས་ལས་བུམ་སོགས་གཅིག་གྱུར་ན། །གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ

192-1-138a

ཡིན་པར་འདོད། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་འདིས་གསལ་བ་རྣམས། །གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་བྱེད་པས་ན། །དེ་ཚེ་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །མཐོང་བ་དང་འགལ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འདི་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། རིགས་ལས་ག་སོགས་གཅིག་གྱུར་ན། །གྲུབ་པ་
སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་དང་སྦྱོར་བ་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་བཞིན་དུ་ག་ལ་སོགས་པ་ཡི་གེའི་གསལ་བ་མང་པོ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ག་
ལ་སོགས་པ་ཡང་སྤྱིར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཚུངས་སོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཡུལ་དང་དུས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་ཤེས་པར་བརྗོད་པའི་མངོན་སུམ་ལས་གསལ་བ་རྣམ་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པོ། །མངོན་སུམ་དང་འགལ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ཚད་མར་འགྱུར་བ་མ་
ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མྱུར་བ་དང་དལ་བ་དང་བར་མ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་རྣམས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ངོ་ཤེས་གསལ་བར་ཡོད། །ཅེས་བརྗོད་ཅེ་ན། མྱུར་བ་ལ་སོགས་
ཐ་དད་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་ཆད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པའོ། །གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བརྟགས་པའོ། །གའི་གསལ་བ་ནི་ཡི་གེ་གའི་གསལ་བ་སྟེ། ངོ་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གའི་གསལ་བ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདི་འདྲ་ག་
ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཁོ་ན་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་གསལ་བ་ལ་ངོ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ག་གཞན་བློ་ཡིས་མ་རྟོགས་ཕྱིར། །ཡི་གེ་ག་ལས་གཞན་ནི་ག་གཞན་ཏེ། དེ་ལ་བློ་དེས་མ་
རྟོགས་ཕྱིར་ཏེ། མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ག་ཉིད་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་བསྒྲུབ་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ག་ཉིད་དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་

192-1-138b

བ་ནི་གང་དང་གང་ཡི་གེ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་ག་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཡི་གེ་ཁ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡི་གེ་ག་འདི་ཡང་ཡི་གེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བས་ཁྱབ་པར་དམིགས་པ་སྟེ། ག་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་དང་འགལ་བས་ཡི་གེ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དམ་བཅའ་བ་མཐོང་བ་
དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འཆད་པ་ནི་ལྡོག་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལྡོག་པ་ནི་ཐ་དད་པའོ། །མཐོང་བ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །འདི་སྙམ་དུ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བློ་གཅིག་ཉིད་ནི་གཞན་སེལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་འདོད་ཀྱི། ཐ་དད་པའི་ག་ཉིད་
ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐ་དད་པའི་ག་ཉིད་བཀག་ན་ཡང་བློ་གཅིག་གི་དབང་གིས་ཡི་གེ་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་གཞན་སེལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། གཉིས་ལས་གྲུབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་གཉི་
ག་ལ་གྲུབ་པའི་ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་བརྟགས་པའི་གཞན་སེལ་བའི་རྟག་པ་ཉིད་དང་གཅིག་པུ་དང་ཁྱབ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། རིགས་ཀྱི་ཆོས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཁོ་ན་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་དེ་ཁོ་ན་བརྟག་པར་རིགས་ཏེ། གཞན་
དུ་ན་མ་མཐོང་བ་རྟོག་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡི་གེ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཤེས་པའི་བློ་གཅིག་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མྱུར་བ་དང་དལ་བ་དང་བར་མ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བློ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན།  གསལ་བར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པས། །ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རླུང་ལས་བྱུང་བའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་གོ། །འོན་ཏེ་རླུང་རྣ་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་རྣ་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་བཟུང་བས་གསལ་བར་བྱེད་
པ་འཛིན་པར་འགྱུར། སྣང་བ་མ་བཟུང་བར་དེའི་གསལ་བར་བྱ་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་རྩོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྡ་སྤྲོད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་གི་ལྟར་ན་དབྱངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་

192-1-139a

སྒྲ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རླུང་ལས་བྱུང་བའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་གསལ་བྱ་དང་གསལ་བྱེད་གཉིས་སྣང་བའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་བློ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བློ་སྟེ་བློ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཁྱེད་སྤྱོད་པ་པ་ལ་རླུང་ལས་བྱུང་བའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་
བའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་གྱི་བློ་འབྱུང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ག་ལས་ཤེ་ན། སྒྲ་ཙམ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གང་ཚེ་སྒྲ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་སྟེ་སྒྲ་ཙམ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་
པ་སྟེ་འཛིན་པ་ཡིན་པར་ཁ་ཅིག་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་སྒྲ་ཙམ་འབའ་ཞིག་རྣ་བས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བློ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གསལ་བའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་འཛིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་བློ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཙམ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་མ་བཟུང་བས་གསལ་བར་བྱེད་པས་གསལ་བྱའི་བློར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡི་དབང་གིས་སྒྲ་ལས་སྣང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ཙམ་གྱི་དབང་གིས་ཏེ། དེ་ཡོད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་
ངོ་བོ་ཙམ་འཛིན་དུ་ཆུག་མོད། ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འཛིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་འདུ་བྱེད་རྗེད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྒྲ་ཙམ་ཆེན་པོ་དག་གིས་རྣ་བ་ལ་འདུ་བྱེད་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྒྲ་ལ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ལ།  གང་གི་ཚེ་ཆུང་ངུས་ཆུང་ངུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཆུང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་
བ་དེ་ལྟ་བུའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཐ་དད་པ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་གང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གསལ་བར་བྱ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་བཟུང་
བས་མི་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་གནས་པ་མ་བཟུང་བར་སྒྲ་ལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པར་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་མངར་བ་ཁ་བ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་

192-1-139b

ལྟར་མཁྲིས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་མཁྲིས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མངར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཁ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་འཛིན་པ་དང་། ཡང་ན་ཇི་ལྟར་མྱུར་དུ་འགྲོ་བ་དང་གྲུར་ཞུགས་པ་འཁོར་བས་བསྒོས་པའི་འཁྲུལ་པ་ཅན་དྲི་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་དང་འཁོར་བར་མཐོང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་སྦལ་པའི་ཞག་གིས་མིག་
བྱུགས་པས་གདུང་མ་སྦྲུལ་གྱི་ངོ་བོར་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་གསལ་བར་ཆུང་བ་དང་ཆེ་བ་དག་གིས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གསལ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་སྤྱི་ཆུང་བ་དང་ཆེ་བ་དག་གིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་ཆེན་པོའོ། །ཆུང་བ་ནི་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་
ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་སུ་ཞིག་གིས་བྱས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་ལྟར་མཁྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་མངར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཁ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་གནས་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་
མ་བཟུང་བར་སྒྲ་ལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །མ་རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་བྱེད་པོ་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཀྭའི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གང་དག་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་དེ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་
ཅན་ཡིན་གྱི། ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། རང་ལས་ཐུང་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རིང་བ་དང་འཕར་བ་དང་སྟེང་དུ་འདོན་པ་དང་། རྗེས་སུ་འདོན་པ་དང་། འབྲིང་དུ་འདོན་པ་དང་། 
དྲུག་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་། །རྟག་པར་སྨྲ་བ་ལ་འགལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཤེས་པས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་མངོན་པར་གསལ་བ་མ་གྲུབ་པ་དོགས་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲའི་མངོན་པར་གསལ་བ་
དེ་ཡིན་ན། རླུང་ལས་བྱུང་བའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་གིས་སྒྲ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལས་སམ། དབང་པོ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལས་སམ། སྒྲ་དང་དབང་པོ་གཉིས་ཀ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལས་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་དམར་བུ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་

192-1-140a

གཅིག་ཏུ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ནི་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་འདུ་བྱེད་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་ཡང་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་རྟེན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་ལེགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྟེན་པའི་བྱེ་
བྲག་དག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་རྟེན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོན་ཏན་ཡང་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་ནམ་མཁའ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་ནམ་མཁའ་རྟེན་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནམ་
མཁའ་དེ་ཡང་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་གྱི་ཕྱོགས་ཐ་དད་པས་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཡང་ནམ་མཁའ་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྡན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་ཁུང་བུའི་མཐར་ཐུག་པར་ཡོངས་སུ་དཔྱད་པའི་
ནམ་མཁའ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྒྲ་མ་ལུས་པ་རྟོགས་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ལེགས་པར་བྱས་མི་འགྱུར། །ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །སྒྲ་ནི་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་ཏེ། ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་གཅིག་ལེགས་པར་བྱས་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་གནས་པའི་སྒྲ་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ལེགས་པར་བྱས་པ་ནི། མཐའ་དག་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་
ཕྱོགས་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་པ་ནི། ནམ་མཁའ་རྣ་བ་ཡིན་ཕྱོགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་དག་གི་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་རྣ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཕྱོགས་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་ནམ་མཁའ་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དང་ཕྲད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཐག་རིང་པོ་ན་

192-1-140b

གནས་པ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣ་བ་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་གི་ཚེ་གཅིག་ཐོས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཐོས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གིས་མ་ཐོས་པ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཐོས་པའི་སྐྱོན་ཡང་བརྗོད་
པར་བྱའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པའི་རྣ་བའི་བུ་གས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ནམ་མཁའ་རྣ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ལས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཕྲད་པར་མཚུངས་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣ་བ་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་མཚུངས་པར་འགྱུར་
བ་རྣ་བའི་བུ་གའི་དབུས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་རྣ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་གཉིས་པོ་འདི་ཡང་གཞི་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་བཤད་པ་ནི། དེ་ནི་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གིས་ནམ་མཁའ་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་རྣ་བར་འགྱུར་བ་ཆ་ཤས་མེད་པ་ལ་དོན་
དམ་པར་ཕྱོགས་གཅིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གཞག་གཉིས་ནི་ཕྲད་པར་མི་མཚུངས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། རྣ་བ་དུ་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཡང་ན་སྒྲ་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཉིས་སོ། །གཞན་ཡང་ལན་ཅིག་སྟེ། ཕྱོགས་གཅིག་རྣ་བ་ལེགས་པར་
བྱས་ན་སྒྲ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། སྒྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་རུང་བའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་པོ་ཉན་པ་པོའི་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་
པའི་སྒྲ་དེ་ཁོ་ན་རྣ་བ་དེས་འཛིན་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བུམ་པ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཡུལ་རུང་བར་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་ནི་སྒྲ་ཐམས་
ཅད་འཛིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཡུལ་མཚུངས་པར་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །ལེགས་བྱས་ཁྱབ་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པར་མཚུངས་ལ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་དག་གི་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡང་ཁྱབ་པར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་

192-1-141a

ཐམས་ཅད་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ། ལེགས་བྱས་ལ་ནི་ཁྱབ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་ནིའི་སྒྲ་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། ཁྱབ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པའི་མཐའ་ཅན་ཡིན་པས་ཏ་སི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་འདི་
ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་ཁྱད་པར་མེད་པར་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པར་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉན་པ་པོ་སྒྲ་གང་ཁོ་ན་ཐོས་པར་འདོད་པ་དེ་ཁོ་ན་འཛིན་
གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་སྨྲས་པ། བརྟན་པའི་རླུང་ནི་ཡོངས་བཀག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རླུང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བརྟན་པ་དང་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་བརྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མུན་རུམ་བཞིན་དུ་སྒྲ་སྒྲིབ་པར་གནས་ཏེ། དེ་ནི་སྨྲ་བ་པོའི་འབད་
པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་རླུང་གིས་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བརྟན་པའི་རླུང་དེ་འགེགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཉིད་སྒྲའི་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་མཚན་ཉིད་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་
གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྒྲིབ་པ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་དག་ལའོ། །དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མུན་པ་བསལ་བ་ན་མངོན་པར་མི་འདོད་པའི་མདུན་ན་གནས་པ་དེ་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་
བར་མཐོང་སྟེ། རུང་བའི་ཡུལ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལེགས་བྱས། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྒྲ་གཅིག་པ་ཡིན་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་ལེགས་པར་མ་བྱས་པ་དང་། ལ་ལ་ལ་ལེགས་པར་བྱས་པ་
ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུད་མེད་གཅིག་ལྟོས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡང་ཡིན་ལ་བུ་མོ་ཡང་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྒྲ་གཅིག་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ལེགས་པར་བྱས་པ་དང་ལེགས་པར་མ་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་གཉིས་རྣམ་གྲངས་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གནས་སྐབས་

192-1-141b

རྣམས་ནི་གནས་སྐབས་ཅན་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་གནས་སྐབས་དག་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་བུད་མེད་གཅིག །མ་དང་བུ་མོར་ཡང་བརྗོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ནི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་
ལ་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུང་དུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་ལ། ཐ་སྙད་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ངེས་པའི་རང་བཞིན་ཉམས་པར་རིགས་པ་
ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་རང་བཞིན་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྐྱེས་བུས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེས་ན་སྐྱེས་བུའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་དག་མི་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། གང་གིས་གཅིག་གི་ཚེ་མ་བཟུང་བའི་སྐྱེས་བུ་དེས་ནམ་ཡང་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་
ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས། ལེགས་པར་བྱས་པ་དང་ལེགས་པར་མ་བྱས་པ་དག་ལས་སྒྲའི་གནས་སྐབས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་གིས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་གཅིག་ནི་ཁས་ལེན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཉིས་ཀ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཉེས་པ་བཤད་པ་ནི། གཉི་ག་ལེགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྒྲ་དང་། དབང་པོའི་རེ་རེ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་གང་དག་ནི་གཉི་ག་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
མཇུག་སྡུད་པར་རོ། །བཤད་པ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། བཤད་པ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་གང་གི་ལྟར་ན་རྣ་བ་ལ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་ནི་ཐག་རིང་པོ་ན་ཡོད་པའི་
རྣ་བའི་བུ་ག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཐག་རིང་བའི་རྣ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་དབྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་བུ་གའི་རྣ་བ་ཐ་དད་པས་སོ། །ཐོས་པ་ཐ་དད་པ་ནི་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པའོ། །འོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་གཞན་ལེགས་པར་

192-1-142a

བྱས་པ་ན་གཞན་མངོན་པར་གསལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་རྣ་ལེགས་བྱས་ཕྱིར་ཏེ། 
རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་གང་གིས་གྲུབ་པའི་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །བརྒལ་
ཞིང་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །སྒྲ་རང་གི་རྒྱུ་དག་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྒྲ་དང་རྣ་བ་རླུང་ལས་བྱུང་བའི་ལྡན་པ་དང་། རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་རྣམ་པ་གང་གིས་སམ། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེས་
བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་ནུས་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྒྲ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ན་ཇི་ལྟར་སྒྲའི་རྒྱུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་ཡང་ཡིན་པས་བརྒལ་ཞིང་
བརྟག་པ་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ནུས་པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ནུས་པ་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡིན་ཡང་རུང་། མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། ནུས་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་
ཅད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལས་དེ་གོ་བར་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཡོད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་ནི་
སྒྲ་ཙམ་ཡོད་ནའོ། །དེ་ཡོད་པ་ནི་སྒྲ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལ་སྟེ་སྒྲའི་ནུས་པ་དེ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་འཛིན་པའི་འབྲས་བུས་ནུས་པ་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཙམ་སྨོས་པས་ནི་སྐྱེ་བ་སེལ་ཏོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲ་ཙམ་འདི་

192-1-142b

དག་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ནུས་པས་རྣ་བའི་དབང་པོའི་ནུས་པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ན་མངོན་པར་གསལ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཙམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། གང་དག་
ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ནི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་སོ། །རྣ་བས་སྒྲ་མ་ཕྲད་པ་དང་སྐྱེས་པ་འཛིན་ཏེ། འདི་ནི་མ་ཕྲད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སྐྱེས་པ་ཡང་ཡིན་པས་མ་ཕྲད་པ་དང་སྐྱེས་པ་སྟེ། མིག་དང་རྣ་བ་དང་ཡིད་རྣམས་ནི་ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་པ་དང་། སྒྲ་རྣམས་ནི་ཟིན་པ་
དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་ལུགས་ཀྱིས་རིང་བ་དང་ཆོད་པ་དང་ཉེ་བ་ན་གནས་པའི་སྒྲ་རྣམས་རྣ་བ་དང་མ་ཕྲད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བ་དང་རིང་བ་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་འཛིན་པ་དང་མི་
འཛིན་པ་མཚུངས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བ་ན་གནས་པས་ཅི་འདྲ་བ་འཛིན་པ་དེ་འདྲ་བ་ཐག་རིང་པོ་ན་གནས་པས་ཀྱང་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་སྔར་ནི་ཉེ་བ་ན་གནས་པས་འཛིན་ལ་ཕྱིས་ཐག་རིང་བ་ན་གནས་པས་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་གྱིས་འཛིན་
པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་གསལ་བར་ཐོས་པ་རིང་བ་ན་གནས་པས་ཞེན་པར་ཐོས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆེས་ཆེར་གསལ་བ་དང་། ཞེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐོས་པ་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གོང་གི་བྱེ་བྲག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་སྤྱོད་
པ་པ་གང་གི་ལྟར་ན་སྒྲ་ཕྲད་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་རྣ་བས་འཛིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྩོམ་པ་ནི། དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐོས་པ་སྨོས་པ་ནི་རྟོག་གེ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་
སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ཀྱང་ཚིག་གི་ཟུར་གྱིས་རང་གི་ཕྱོགས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འབད་རྩོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབད་རྩོལ་ནི་རྐན་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པའི་བྱ་བའོ། །དེ་བཅུག་པས་ནི་བསྐུལ་བའོ། །

192-1-143a

གསུས་པ་ན་གནས་པའི་རླུང་ནི་ལྟེ་བའི་ཕྱོགས་ནས་ལངས་ནས་བྲང་དུ་རྒྱས་ཏེ། མགྲིན་པར་བསྡུས་ནས་སྤྱི་བོར་བསྡོམས་ནས་ཁ་ནས་རྒྱུས་ཏེ་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་དེ་ནི་རྐན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རླུང་དེ་འབྱུང་བ་ན་རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་
དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟོན་ཅིང་འགྲོ་བ་ན་ཡང་དེ་ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་པར་མི་འགྲོའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤུགས་ཇི་སྲིད་དུའོ། །དེ་ནི་ཤུགས་ཇི་སྲིད་དུ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། ཤུགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རླུང་འགྲོ་བ་དེ་ཡང་
བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་བརྟེན་པའི་རླུང་སྟེ་མི་འགྱུར་བའི་རླུང་གིས་གདོན་མི་ཟ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རྣ་བའི་བུ་གར་ཕྱིན་ནས་རྣ་བ་ལ་ནུས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡོད་པ་ནས་དེ་རླུང་ལས་བྱུང་བའི་བདེན་པ་ཡོད་པ་ན་སྒྲ་རྟོགས་
པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་ལེགས་པར་བྱས་པ་མི་སྣང་བར་འདོད་དེ། དཔེར་ན་སྒྲ་སྒྲ་གཞན་དག་གིས་སམ། སྒྲ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེད་པར་མ་མཐོང་ཡང་ཁྱེད་ཅག་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལས་རྩོལ་བས་བསྐུལ་བའི་རླུང་རྣམས་བརྟེན་པའི་རླུང་གཞན་
གནོད་པ་ན་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང་ཤུགས་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་ཏེ། རླུང་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་དམིགས་ལ། དེ་དག་མི་འཇིགས་པ་ན་སྒྲ་དམིགས་ལ། དེ་དག་འཇིག་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་
བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་ལས་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཁྱད་པར་ནི་ལེགས་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་སྒྲ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ལས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་
ཕྱིར་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་མཚུངས་པ་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་པས་ལེགས་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་བསྒྲིབས་པ་ནི་སྒྲ་མི་འཛིན་ཞེ་ན། རྩིག་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་

192-1-143b

པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རླུང་དང་རྩིག་པ་ལས་ཅན་ཡིན་པ་ན་ཐོག་པའི་ཕྱིར་རྣ་བའི་ཡུལ་མི་འོང་བས་རྣ་བ་ལ་སོགས་པར་བྱས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་བསྒྲིབས་པ་ཐོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གི་ལྟར་ན་མ་ཕྲད་པ་འཛིན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་
སྐྱོན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཆེས་དང་ཆེས་ཆེར་གསལ་བ་དང་དམན་པར་ཐོས་པ་ཐ་དད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། གསལ་བར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་འཐད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཇིག་པ་ཤུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
འཇིག་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ཤུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རིགས་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྒྱུར་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ནི་འཇིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཤུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འཇིག་པ་དང་ཤུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱི་རླུང་ཞེས་འབྲུ་
མང་པོ་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལེགས་པར་བྱས་པའི་རིམ་པ་གསལ་བ་དང་ཞེན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེའི་ལེགས་པར་བྱས་པའི་རིམ་པ་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། རླུང་རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ཉིད་ཀྱང་འཐད་པ་ཡིན་
ཏེ། ཤུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲ་གོང་ནས་གོང་གི་ཁྱད་པར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཐད་དེ། ནམ་མཁའ་རྣ་བ་ཡིན་ཕྱོགས་ལ། །ཁྱབ་ཕྱིར་རིང་ན་གནས་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣ་བ་ལེགས་
པར་བྱས་པ་ལ་སྐྱོན་མང་པོ་དག་སྔར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་བྱེད་པས་ལན་སྨྲས་པ། རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡིན། །ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཁས་མ་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་
འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ཆ་ཤས་མེད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། རྒྱལ་བ་གྲངས་ཅན་གྱིས་བཀག་ཕྱིར། །རྒྱལ་བ་པ་སྟེ་མཆོད་འོས་པ་རྣམས་དང་། གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ཀྱིས། ནམ་མཁའ་

192-1-144a

ཆ་ཤས་མེད་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ལ་གྲགས་པ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པས་མ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་དང་རྒྱལ་བ་དང་གྲངས་ཅན་ལ་
གྲགས་པའི་རྣ་བ་ནམ་མཁའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་འབྲུག་གི་མིང་ཅན་ནོ། །འབྲས་བུ་དོན་གྱི་རྟོགས་བྱ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་འཛིན་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་གོ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྤྱོད་པ་པ་
ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཆ་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་རྣ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱབ་པ་ཉིད་དང་གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་
གང་གི་སྒྲ་ཙམ་དག་གི་རྟེན་ལ་སྟེ་རྣ་འབྲུག་ལ་ལེགས་པར་བྱས་པ་དེ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་སྒྲ་རྟོགས་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྟེན་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་བརྗོད་ཀྱི་རྣ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་དེ་ཡང་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་
བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟེན་ནི་རྣ་འབྲུག་སྟེ་དེ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་འབའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྟེན་
ལེགས་པར་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། འོན་པ་དང་ཐག་རིང་པོ་ན་གནས་པ་དང་། སེམས་སྤངས་པ་དང་། གཉིད་ལོག་པ་དང་། བརྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣ་བས་མ་ཐོས་ཏེ། རྣ་ཁུང་ལེགས་པར་མ་བྱས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའི་དོན་ལ་ཏ་སིའི་རྐྱེན་
ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ཙམ་དག་གི་རྟེན་ནམ། དེའི་ཡུལ་གྱི་དབང་པོ་ལེགས་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་གང་རུང་བར་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ན་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་རྟེན་ལེགས་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། རྣ་བའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-144b

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲ་ཙམ་རྟེན་ལེགས་པར་བྱེད་དམ། དེའི་ཡུལ་དུ་དབང་པོ་ལེགས་པར་བྱེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྲད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ན་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མ་ཕྲད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ལ་
སོགས་པའི་ལེགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། རྟེན་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ཡང་ན་རྣ་བར་མ་ཕྱིན་པའི་ཞེས་འདོད་པ་དེར་ནི་རྟེན་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་
ལན་སྔར་བཤད་ཟིན་ལ། ད་ནི་རྟེན་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པར་མ་གྱུར་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་རླུང་རྣ་འབྲུག་གི་རྩ་བར་ཕྱིན་པ་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱ་བར་ནུས་ཀྱི་མ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཞན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །
དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱོགས་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་གཞན་གྱིས་ཀླན་ཀ་དོགས་པར་བྱེད་དེ། རྣ་བ་གཅིག་ལ་ལེགས་པར་བྱས་པ་དང་། ལེགས་པར་མ་བྱས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་གཉིས་མི་རུང་བའི་
ཕྱིར། གཅིག་ལ་ལེགས་པར་བྱས་པས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དབང་པོ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་འོན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣ་བ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འོན་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་
འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། སྐྱེས་བུ་ནི་བདག་སྟེ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ལུས་ཉིད་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་སྤྱོད་པ་པ་དག་གིས་འདོད་དོ། །དེས་ན། གཙོ་བོ་ལུས་ཡུལ་གཞན་ཕྱིར་ཏེ། །
ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་རྣ་བ་ཡང་ལེགས་པར་བྱེད་པར་མི་འཐད་དོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཉེས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ། ལེགས་བྱས་དེ་འདིར་འཐད་པ་ཡིན། །ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་ལེགས་བྱས་དེ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འོན་ཏེ་བདག་ཐམས་ཅད་

192-1-145a

དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དུ་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མི་བཟློག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདག་ལས་ཕྱོགས་གཅིག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆོས་ལ་སོགས་པས་དབང་དུ་བྱས་པའི་
ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་བདག་སྒྲ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཅི་ལྟར་ཐ་མི་དད་པའི་བདག་དང་རྣ་བ་ལ་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་དང་ལེགས་པར་བྱས་པ་དང་ལེགས་པར་མ་བྱས་པའི་ཆ་ཡོད་ཅེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ལྡན་པ་
ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་ཆོལ་ཟངས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཞེས་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱིར་ཁྱབ་པ་དང་ཆ་ཤས་མེད་པའི་རྣ་བ་ལྡན་པ་ཅན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འོན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཏན་
ཚིགས་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་ཅན་ཐ་དད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་ལྡན་པ་ཅན་ཐ་དད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་འོན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བ་དེ་ཉིད་སྐྱེས་བུ་
གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ག་ལས་ཤེ་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་དཔེའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་གྲོང་ལ་སོགས་པ་རྗེ་བོ་འགའ་ཞིག་གྲོང་ལ་སོགས་པ་དེར་གནས་
ཏེ་འདུག་ན་ཡང་རྒྱལ་པོས་དབང་ཕྲལ་ཏེ་ཕྲོགས་པ་ནི་གྲོང་དེ་ཉིད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་མི་རྙེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཐོས་ཀྱང་འོན་པས་ཐོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྣ་བ་དང་སྒྲ་དང་ནམ་མཁའ་གསུམ་ཆར་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་འཇུག་པ་
མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅི་ལྟར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པའི་རྣམ་པར་བྱེད་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྣ་བ་སྒྲ་དང་རྟེན་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བ་དང་སྒྲ་དང་སྒྲའི་ནམ་མཁའ་སྟེ་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣ་བ་སྒྲ་དང་རྟེན་དག་གོ། །ཆ་

192-1-145b

ཤས་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་ཅན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། ཆ་ཤས་དང་ཡུལ་ཐ་དད་པ་རྟེན་གྱི་མིང་ཅན་གྱི་རྣ་འབྲུག་སྟེ། དེ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཆ་ཤས་དང་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དོ། །རིགས་ཀྱང་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྐན་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་། རྣ་བ་ལན་ཅིག་
ལེགས་བྱས་ན། །སྒྲ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལན་བཤད་པ་ནི། གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསྐུལ་བའི་རླུང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་གཞན་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ཡི་གེ་གཞན་ལེགས་བྱེད་ནུས་པ། །ཞེས་བྱ་
བ་ནི་ཡི་གེ་གཞན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་གང་ཞིག་རྣ་བའི་འདུ་བྱེད་པ་ལ་ཡི་གེ་གཞན་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྒྲས་བརྗོད་ཀྱི། ཡི་གེ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྣ་བ་ལ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་
ནས་ཡི་གེ་གཞན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རླུང་ཁོ་ན་ལ་ངེས་པ་འདི་ཡིན་ཞེ་ན། རྐན་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རླུང་གི་སྒྲ་ཙམ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །ཡི་གེ་གཞན་
མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁ་བསྐང་ངོ་། །སྒྲ་ཙམ་གཞན་འཕན་པ་ནི་བསྐུལ་བ་སྟེ། སྒྲ་ཙམ་གཞན་བྱེད་པ་སྟེ་རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་དང་གཞི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །སྐྱེད་དང་གསལ་བ་ཞེས་པ་ནི་བདུན་པའི་མཐའ་ཅན་ཏེ། སྒྲའི་སྐྱེ་བ་དང་མངོན་
པར་གསལ་བ་ལ་འབད་རྩོལ་དང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པར་མཚུངས་སོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། འབྲས་བུ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་དོན་གྱིས་གོ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གོ་

192-1-146a

རིམས་བཞིན་དུ་གྲུབ་པའི་མཐའ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་དང་། རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྟོགས་པ་རྣ་འབྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ནམ་མཁའི་རྣ་བར་ཁས་བླངས་ནས་དེ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ད་ནི་རིག་བྱེད་
ལ་གྲགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྒྲ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བ་ཕྱོགས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཉིད་རྣ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་རྣ་བ་ཉིད་དུ་
ངེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣ་བ་ནམ་མཁའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྣ་བ་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་རིག་བྱེད་ལས་མ་བཤད་དེ། དེ་ཇི་ལྟར་རྙེད་ཅེ་ན། རྣ་བ་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྲ་རང་བཞིན་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཐིམ་པ་ནི་
འཇིག་པ་སྟེ། འཇིག་པའི་དུས་ན་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་རང་རང་གི་རང་བཞིན་ལ་ཐིམ་པར་འགྱུར་བར་གྲགས་སོ། །དེ་ལ་འཇིག་པ་ན་ཕྱུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རིག་བྱེད་ལས་འདིའི་མིག་ཉི་མ་ལ་འགྲོ་ལ་རྣ་བ་ཕྱོགས་ལའོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་འདིར་ཡང་འགྲོའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །
འགྲོ་ཞེས་བྱ་བས་གང་ཞིག་གང་ལས་འོངས་པ་དེ་ནི་དེར་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་ཡང་རྣ་བ་ནི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྣ་བ་ཕྱོགས་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་ཤུགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རྣ་བ་རང་བཞིན་ལ་འགྲོ་བ་ཉིད་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་རྣ་བ་ནི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཕྱོགས་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ཉིད་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། །ཇི་
ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འདིའི་མིག་ཉི་མ་ལ་འགྲོའོ་ཞེས་བརྗོད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉི་མའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ཁོང་ནས་དབྱུང་ངོ་། །རྣ་བ་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་ཚིག་

192-1-146b

རྣམས་དེ་ལྟར་འབྲེལ་བར་བྱའོ། །རྣམ་ཤེས་ཉི་མའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ཉི་མའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཕྱོགས་དེ་ཅི་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་བར་དུ་གནས་ཞེས་བྱ་
བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འོན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རྣ་བའི་བུ་གས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱོགས་རྣ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྣ་འབྲུག་གི་མཐར་ཐུག་པར་ཡོངས་སུ་
བཤད་པའོ། །འོ་ན་ཏེ་དེ་ནི་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཆའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དམིགས་ཤེ་ན། ནམ་མཁའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལྡན་པ་ཅན་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་ཆ་ཤས་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ནམ་མཁའ་རྣ་བའི་ཕྱོགས་ལས་
འདི་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ལུང་ལས་ཁྱད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའི་སྒོ་ནས་འོན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལེགས་བྱས། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། ཡུལ་གྱི་ནུས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་རླུང་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་དག་གིས་ཡུལ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ཐ་དད་
པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྟག་པ་དང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་མཚུངས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་རླུང་དག་གིས་ཡུལ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་ཡུལ་
ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྒྲའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་ཤེས་པས་སྒྲ་ཁྱབ་པ་དང་གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་སྒྲའི་སྐྱེ་བ་ཡང་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གོའོ། །འོན་ཏེ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་

192-1-147a

ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་རྣམས་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཙམ་ཡོད་ན་སྒྲ་རྣམས་དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། 
འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་ནི་དེ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་རྣ་བ་ཡོད་ན་སྒྲ་དམིགས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་དེ་ལས་རྣ་བ་སྒྲ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་རྗེས་སུ་
དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཛིན་པའི་ནུས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ཙམ་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ནུས་པ་ཙམ་ལ་འབྲེལ་གྱིས་ནུས་པའི་
ཁྱད་པར་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་ན་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་ཤེ་ན། དེ་རུ་བློ་ནི་ཡང་དག་བསྡུས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངོ་ཤེས་པས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་
གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་ལེགས་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་ལ་བཤད་པ་བྱེད་པས་བློ་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉི་ག་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱོགས་ལ། གཉི་
ག་ལེགས་པར་བྱས་ན་ཡང་། །རེ་རེ་ལ་བརྗོད་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གཉི་ག་ལེགས་པར་བྱས་ཕྱོགས་ལ། །ཁྱེད་ཀྱི་ཉེས་པ་གཉིས་ལོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་གཉིས་སྔར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལོག་པ་སྟེ། དོན་མེད་པ་
ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཏེ། རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པའམ། སྒྲ་ལེགས་པར་བྱས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་སྒྲ་ལེགས་པར་བྱས་ན་ཡང་འོན་པ་ལ་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་

192-1-147b

པ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་མི་འཛིན་ལ། མ་འོན་པ་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བར་མ་བྱས་པའི་སྒྲ་མི་འཛིན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ཉེས་པ་གཉིས་བརྗོད་ལོག་པ་ཡིན། །ཞེས་འདོན་ཏེ་དེ་ཡང་གོ་བླའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་རྣམ་པར་
ཆད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་ཆད་པའི་ངོ་བོས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པ་རིགས་ལ། ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ལ་ནི་ཉེ་བ་དང་རིང་བའི་ཐ་དད་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ནས་
འོངས་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། རྟག་པ་ནི་ཆེས་ཆེར་རིང་བ་དང་ཐུང་བ་དང་དམན་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་དང་དུས་ཐ་དད་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཐ་དད་པ་དང་མི་རྟག་པར་
གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར། སྒྲ་ཡི་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར། །གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཡིན་ན། །ཁྱད་པར་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར། །སྒྲ་ཙམ་དག་ལས་སྐྱེ་བར་ངེས། །ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ་ནི། དཔེར་ན་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་ཡུལ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་
ཏོ། །འོན་ཏེ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་ཐ་དད་པ་ཉི་མ་དུ་མ་ཉིད་དུ་རྨོངས་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ནི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་མངོན་པར་འདོད་དེ། དེ་ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་
འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། གསལ་བྱེད་སྒྲ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་ཐ་དད་པའི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་སོ། །གསལ་བྱེད་སྒྲ་ཙམ་རག་ལས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེའི་ཡུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སྒྲ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་ལོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའོ། །དཔེར་ན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲེ་བའི་ཕྱིར། བར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་སུའོ། །

192-1-148a

ཐོས་པ་ནི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །བར་དུ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ནི་སྒྲ་ཙམ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཙམ་དག་གོ། །དེ་དག་དང་གང་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་རྣམས་སོ། །འོན་ཏེ་ཉི་མ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་ཡུལ་རྣམ་པར་ཆད་ནས་
འཛིན་པ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་མིག་གིས་སྣོད་ཐ་དད་དུ་སོ་སོ་སོ་སོར་ཐ་དད་པར་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཀྱི་ཉི་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་ལ་ནི་གཟུགས་བརྙན་དོན་གཞན་དུ་མི་འདོད་པས་གཟུགས་བརྙན་དུ་མི་འཛིན་པ་ན་རྒྱུ་མཚན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་
མཐོང་ངོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སེམས་པ་ན་གཞན་གྱི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སོ། །ཅིག་ཅར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིག་ཅར་གྱིས་སོ། །འདིར་ལན་བཤད་པ་འདིར་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆུའི་ཡུལ་དུ་གནས་པའི་ཉི་
མའི་འོད་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱིས་མིག་གི་འོད་སྣང་སོ་སོ་ལ་བཟློག་པ་སྟེ། ཕྱིར་བཟློག་པ་ནི་ཉི་མ་སྟེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་རང་གི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏོ། །སྣོད་ཇི་བཞིན་དུ་ནི་སྣོད་ཇི་སྙེད་པར་རོ། །དེ་བས་ན་ལུས་ཐ་དད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་འདི་དུ་མ་ཉིད་ག་ལས་ཡིན་ཏེ་མ་
ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །མིག་གི་འཇུག་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་འཇུག་པའི་དབང་གིས་མིག་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སོར་མོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅུང་ཟད་ནི་བག་ཙམ་སྟེ་སོར་མོས་མིག་མནན་པ་ན་སྟེ། བཙིར་
བ་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་གཅིག་ཡིན་ཡང་སོ་སོར་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ་། །ག་ལས་ཤེ་ན། མིག་གི་འཇུག་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྒྲ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་ཉི་མ་ཆུ་སོགས་སུ། །
གཅིག་ཀྱང་ཅིག་ཅར་སྣ་ཚོགས་དག །ཅེས་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ན། གཟུགས་བརྙན་དོན་གཞན་འདོད་པ་དག་རྩོད་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཉི་མ་དེ་ཉིད་མཐོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ནི་མ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་སྟེང་དུ་མཐོང་

192-1-148b

བར་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་དེ་མཐོང་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཁྲོན་པ་ལ་སོགས་པ་དེར་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེས་པར་མ་གྱུར་ན་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་གཏིང་
དམའ་བར་ཞུགས་པ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར། དེར་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཤར་དུ་ཁ་བལྟས་པ་མེ་ལོང་ལ་ལྟ་བ་ན་ཇི་ལྟར་ནུབ་ཏུ་ཁ་བལྟས་པར་འགྱུར། དེའི་ཚེ་རྒྱབ་ཏུ་བལྟས་པའི་གདོང་པ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆུ་དང་ཉི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་དབང་པོ་ཕྱི་རོལ་དུ་སོང་བ་ན་ཉི་མ་རྟོགས་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཕྱིར་སྟེང་དུ་གནས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་འདིར་འགྱུར་གྱི། འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པས་དབང་དུ་བྱས་པའི་ལུས་
ཉིད་ཀྱི་དབང་པོ་དེས་འཛིན་པར་བྱེད་པར་འདོད་ཀྱི། སྟེང་ན་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་དབང་པོས་དེ་ཉིད་དམ། །ཡང་ན་ཕྱི་རོལ་ཏུ་དོན་ཏེ། །རྟོགས་བྱེད་དེས་འདི་ལུས་ལ་འདི། །རྟོགས་བྱེད་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན། །འདི་ལྟར་རིམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་དག་ཆུ་སྣོད་དུ་
ཆུ་དང་ཉི་མ་མཐོང་བ་དེ་དག་གི་ཆུ་དང་ཉི་མ་ལྟ་བའི་མིག་གཅིག་ཉིད་སྟེང་དང་འོག་གི་ཆ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་གོ། །དེ་ལ་སྟེང་གི་ཆར་གསལ་བའི་ཉི་མ་བདག་གིས་ཏེ་སྐྱེས་བུ་མི་འཛིན་ཏོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། རྟེན་ཡོན་པོར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚེ་མིག་གི་དབང་པོ་རྟན་དྲང་པོར་མི་
གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱུད་པས་འཇུག་པའི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཉི་མ་ལོག་ནས་འཇུག་པ་སྟེ། རྒྱུར་འགྱུར་བས་རྟོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་འོད་དག་གི་འཇུག་པ་སྐྱེད་ལ། འཇུག་པ་ནི་མིག་གིས་སོ། །མིག་དག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཉི་མའི་བརྒྱུད་ནས་
བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནའོ། །འོད་བདག་ནི་ཉི་མའོ། །སྟིང་ནས་ཏེ་གོང་ན་གནས་པའི་ཉི་མའི་འོག་ཉིད་དེ་འོག་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་ལྟ་བུར་རློམ་མོ། །གང་ཞིག་ཅེ་ན་བདག་གོ། །འོག་གི་ཉི་མ་གཞན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། དེ་གཅིག་ཕྱིར་ཏེ། ཉི་མ་དེ་ནི་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་

192-1-149a

དག་ནི་མིག་ཅེའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་པའི་མིག་འཇུག་པའི་དབང་ཁོ་ནས་ཁྲོན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་སྣོད་ཐ་དད་པར་ཉི་མ་མཚམས་དང་བཅས་པར་མཐོང་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་མི་དད་པ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར། ཤར་བལྟས་
མེ་ལོང་ལྟ་བ་ན། །ནུབ་ཏུ་བལྟས་པས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོར་མིག་གི་འོད་ཟེར་གྱིས་བྱད་ཁྱེད་ནས་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་བར་དུ་ཕྱིན་པའི་འཇུག་པ་དེ་ནི་མདུན་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །
དེ་དག་ཀྱང་ཡུལ་དེར་གཏུགས་ཏེ་ལོག་པ་ན་རང་གི་གདོང་ཇི་ལྟར་གནས་པར་འོང་བ་དེ་ཡང་ཕྱིར་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མདུན་ན་གནས་པར་འཇུག་པའི་གདོང་གིས་ཕྱིར་ལོག་པར་འཇུག་པ་ནི་བདག་ཕྱིར་ལོག་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་ཕྱིར་ལོག་པར་འཇུག་པ་སྐྱེད་
པའི་གདོང་དུ་འགྲོ་སྟེ། འཁྲུལ་པས་ཕྱིར་ལོག་པའི་གདོང་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་རློམ་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་འཇུག་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་འཁྲུལ་པའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་ནས་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར། 
དུ་མའི་ཡུལ་དུ་འཇུག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་ཡང་གཟུགས་དེ་དག་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། མཚུངས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་གཅིག་གིས་
ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་བློ་གཅིག་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐ་དད་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་ག་ལས་འགྱུར། འོན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐ་དད་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བློ་གཅིག་གིས་གནོད་ཅེ་ན། ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནོད་བྱེད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་ནི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དང་དུས་ཐ་དད་པས་རིག་པར་

192-1-149b

བྱ་བ་ཉིད་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་སྒྲ་ཡང་ཐ་དད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ཁ་བསྐང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ཡུལ་འཁྲུལ་པའི་སྒོ་ནས་གཉི་ག་ཡང་འཁྲུལ་པ་
ཡིན་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་དུས་ཐ་དད་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་དང་དུས་ཐ་དད་པས་དམིགས་པ་དག་གཉི་ག་ཡང་འཁྲུལ་པར་འཆད་དེ། ངོ་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་ལས་གཅིག་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གྱིས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་
པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དུས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་འཁྲུལ་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ཡང་འཁྲུལ་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ལྷ་སྦྱིན་ཡུལ་དང་དུས་
ཐ་དད་པས་དམིགས་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་མི་འགལ་བའི་རྒྱུ་རིམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དཔེ་དང་དོན་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་མི་འགལ་བའི་རྒྱུ་སྨྲས་པ་ནི། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་བལྟ་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་
བ་སྟེ། མི་འགལ་བ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །སྒྲ་ཙམ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྔར་བསྟན་པ་དེ་ཡང་གི་སྒྲས་ཡང་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཆོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དང་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་སྒྲ་འཛིན་པར་གྲུབ་པར་བྱ་
བའི་དོན་དུ་ཆོས་གང་འཐད་པ་དེ་ཉིད་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་ཁས་བླངས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། འདིར་ཡང་སྒྲ་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པ་མེད་པར་ཡུལ་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཛིན་པ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སྒྲའི་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པ་ཉིད་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་གྲུབ་བོ། །རང་བཞིན་ཐ་
དད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་བསམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྒྲར་རྟོགས་པ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་ཐ་དད་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་

192-1-150a

ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་སྒྲ་རྟག་པར་འདོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད། ཅི་སྟེ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན། དེ་ནི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མི་
སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ས་ཆེན་པོ་བརྐོས་ནས་ནམ་མཁའ་སྟེ། ནམ་མཁའི་སྣང་བ་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཡང་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ས་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་
ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་བློ་ཐ་དད་པ་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི་དེས་འདིར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་འདི་ནི་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་གྱི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་
ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྒྲ་འཇུག་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་འདི་བསྟན་ཏེ། བློ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དག་སྒྲ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་གྱི་སྒྲ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རག་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ངོ་ཤེས་པས་གཅིག་
ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་ཡུལ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་མ་གྱུར་ན་བློ་ཡང་ག་ལས་འགྱུར་སྙམ་ན། བུམ་པ་ལ་སོགས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། བློ་
གསལ་བ་དང་གཞན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་རང་ལས་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་སྒྲ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་
སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དམ་བཅའ་བའི་གནོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དོན་དང་འབྲེལ་བ་མཐོང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་སྒྲའི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་གྲུབ་པོ། །

192-1-150b

ནུས་པ་དེ་ཡང་སྒྲ་རྟག་པ་མེད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་གོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། རེ་ཞིག་འབྲེལ་པ་མ་བཟུང་བར་སྒྲ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྗོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དོན་དང་འབྲེལ་བ་
མ་མཐོང་ཡང་རྗོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྔ་ན་མེད་པ་ཡང་སྟེ་དང་པོ་ཐོས་པ་རྒྱ་གར་གྱི་གླིང་ན་གནས་པའི་བ་ལང་གི་སྒྲ་ཡང་རང་གི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདི་ཐམས་ཅད་ལ་རྩོད་པ་མེད་པའི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ།  འབྲེལ་པ་མི་ཤེས་པའི་སྒྲ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་
པ་འགའ་ཡང་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་འདིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིའི་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་མདུན་དུ་གཞག་ནས་དེ་དག་གི་འབྲེལ་པ་བྱེད་ཅིང་བྱས་ནས་ཀྱང་དེ་ལས་དུས་ཕྱིས་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་ལ། སྒྲ་ནི་
བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་འདི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ཉིད་འཆད་པ་ནི། མི་རྟག་པ་ནི་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་དུས་དེ་ཙམ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ན་ཨའི་འོ་ན་དུས་གཞན་དུ་གནས་པ་ཡང་མི་ཟློགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་སྙེད་དུས་
སུ་བསྟན་པ་འདི། །སུ་ཞིག་ཕྱི་ནས་འཇིག་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་འབྲེལ་བའི་དུས་ཀྱི་བར་དུ་གནས་ལ་ཕྱིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་གོ་སྙམ་ན། གཞན་ལ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ལ་ནི་བརྡའི་དུས་ན་ཡོད་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་
གོ་བར་ཟད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་གཞན་གྱིས་བསམ་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་བརྡའི་དུས་ན་ཡོད་པའི་སྒྲ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་
སྒྲ་འདི་ནི་དོན་འདིའི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ངེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་བརྗོད། ཇི་ལྟར་ག་ལས་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསལ་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་

192-1-151a

ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དོན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ལ་འགྱུར་བ་བདེན་ཏེ། དེ་དག་ལས་དོན་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་པོ་རྣམས་ལ་ནི་འདི་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། འདི་དག་སྒྲ་དེ་ལས་དོན་རྟོགས་པར་
བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ན། དེ་གང་ལས་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པ་འཐད་པ་ཡིན། དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་མི་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་མི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཉེས་པ་འདི་ཡིན་
ནོ། །ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་འདི་དེས་སྔར་ངེས་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འདི་བསྟན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་སྒྲོན་མེ་ལ་སོགས་པའི་འོད་ཟེར་སར་པ་ཡིན་ཡང་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་
དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་འདྲ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་ལྷག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲོན་མ་མངོན་སུམ་གྱིས་ལྷག་མ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་གི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་ནི་ཡུལ་ལེགས་པར་བྱས་པས་སམ་དབང་པོ་ལེགས་པར་བྱས་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པའི་ཡན་
ལག་ཏུ་འགྲོ་བ་ན་གསར་པ་ཡིན་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ལ། སྒྲ་ནི་དངོས་སུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་འདྲའོ། །ཡང་ན་མངོན་སུམ་གྱི་ཡན་ལག་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡང་གསལ་བར་
བྱེད་དེ་མིག་ཡིན་ནོ། །སྒྲོན་མ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སར་པ་ཡིན་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པས་མི་མཚུངས་སོ། །འོན་ཏེ་ཡང་སྒྲ་གསར་པ་ཡིན་ཡང་སྔ་མ་དང་འདྲ་བའི་
རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདྲ་བ་ཉིད་ནི་མ་རྟོགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདྲ་བ་མ་རྟོགས་པར་དེའི་སྒོ་ནས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདྲ་བ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རེ་ཞིག་

192-1-151b

ལྟ་ཞོག །འདྲ་བ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་གིས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གྲུབ་ན། དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་བྱས་ན་དེ་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་མ་
རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་སྔར་བརྡའི་དུས་སུ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཅིག་ཤོས་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཚེ་ཙམ་ལོང་ཁོམ་ག་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔར་མཐོང་བའི་སྒྲ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་པའི་ལོང་ཁོམ་ག་ལས་ཏེ། དེ་ནི་བརྗོད་
མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གཉིས་སམ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་ནས་ཡང་དུ་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་གྱིས་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། ལན་ཅིག་
དམིགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རིས་མཐུན་པ་གཞན་འཛིན་པ་ན་དེ་ཉིད་དོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་གཞན་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པ་པོ་གང་དག་སྒྲ་གཞན་མ་རྟོགས་པ་དེ་དག་ཐོས་པའི་དུས་ན་འདི་
དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ཉིད་སྒྲ་གཞན་མ་རྟོགས་པའི་རྟོགས་པ་པོ་དེ་དག་གི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ལྟར་གཅིག་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་
བ་དག་ཏུ་འགྱུར། གཞན་ཐོས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་རིས་མཐུན་པའི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཐོས་པ་རྟོགས་པ་པོ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ནས་ད་ནི་འབྲེལ་པ་བྱེད་པ་གཞན་དུ་མི་
འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་སྒྲ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོར་བརྗོད་ལ་དེ་ལས་འབྲེལ་པ་བྱེད་ཅིང་དེ་ལས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་འདིས་ཐ་སྙད་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་རིམ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཞིག་པ་ལ་འབྲེལ་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་འབའ་ཞིག་

192-1-152a

ཏུ་མ་ཟད་དེས་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང་། བརྡ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། གང་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་མ་འབྲེལ་
བ་སྟེ། མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་སྔ་མ་སྟེ། བརྡའི་དུས་ན་ཡོད་པའི་སྒྲ་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ན་ཡོད་པ་དོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོ་ན་གལ་ཏེ་རིམ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རིམ་གྱིས་བརྗོད་པ་ལ་
སོགས་པ་མི་འཐད་ན་འོ་ན་ཅིག་ཅར་བ་ཡིན་ལ་རག་མོད་ཅེ་ན། སྒྲ་བརྗོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་བྱེད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་ཅིག་ཅར་བྱ་བར་
ནུས་པ་མ་ཡིན་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་པར་ཡང་འབྲེལ་པ་བྱེད་པར་མི་འཐད་དོ། །རིམ་པ་ལ་སྡོད་ན་ནི་སྒྲ་ངེས་པར་དུས་གཞན་དུ་གནས་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་དང་དུས་སོགས་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། སོགས་པའི་སྒྲས་བྱིས་པ་དང་གཞོན་ནུ་ལ་སོགས་པའི་གནས་
སྐབས་གཟུང་ངོ་། །སྔོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་གཞན་མ་ཐོས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་འགྱུར་ཏེ་སྔར་བརྡའི་དུས་སུ་དོན་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་གཞན་མ་ཐོས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར། ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་
འབྲེལ་པ་མ་བྱས་པའི་སྒྲ་གཅིག་ཀྱང་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲེལ་བ་མ་བྱས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་བྱེད་པ་སྐྱོན་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྗོད་པ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲེ་
བ་ནི། འདི་ཡི་འབྲེལ་བ་བརྗོད་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེས་རྟོགས་ན། ཞིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཞིག་པ་ནི་འདས་པའོ། །མེད་པ་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ། དེ་དག་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་དེ་ནི་བརྗོད་མ་

192-1-152b

ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ལས་དུས་དེ་སྙེད་པ་ཡིན། དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། སྨྲ་བ་པོ་ཉན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྨྲ་བ་པོས་སྔར་ཐོས་པའི་སྒྲ་ཉན་པ་པོ་ལ་བསྟན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྔར་འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་དོན་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་
བསྟན་པར་བྱ་བར་མི་ནུས། དེ་ལ་སྔར་འབྲེལ་པ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲ་བར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་སྲིད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡི་ཚེ་ན་འདྲ་བའི་སྒྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་གང་ཅི་ཡང་རུང་བས་འདྲ་བར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། 
དོན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་ཉན་པ་པོས་དོན་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་འགའ་ཞིག་དམིགས་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དང་འདྲ་བར་འཐད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྔར་བརྡའི་དུས་སུ་དོན་དང་ལྡན་པར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་བརྗོད་བཞིན་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རང་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་བརྗོད་བཞིན་པ་ན་ཡང་དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྔར་འབྲེལ་པ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྨྲ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་གི་ཚེ་སྨྲ་བ་པོ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཉན་པ་
པོར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཡང་སྔ་མར་ཐོས་པའི་སྒྲ་ནི་དོན་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པའི་ཚོགས་དེ་དག་ཉིད་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་སྨྲ་བ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བ་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དག་གོ། །ཕན་ཚུན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་
ཇི་ལྟར་སྒྲ་ལས་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མིག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་གང་དུ་བརྡ་ལ་ལྟོས་ཏེ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་གི་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །སྒྲའི་རྟོགས་པས་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡང་བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་

192-1-153a

ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འདིས་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བའི་གནོད་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྡ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདི་འདིའི་མིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡ་
སྟེ། དེ་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་སྟེ་མི་སོ་སོ་ལ་བྱེད་དམ་སྐྱེས་བུ་སོ་སོའི་བརྗོད་པའི་འབྲེལ་པ་སོ་སོ་ལའམ། ཡང་ན་འགྲོ་བའི་དང་པོའི་སྟེ་འགྲོ་བ་ཆགས་པའི་དུས་སུ་བྱེད་པ་པོ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ལན་ཅི་ཞིག་སྟེ། དུས་གཅིག་གིས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་མོ། །འབྲེལ་པའི་རེ་
རེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་བྱེད་པ་ན་ཡང་རེས་འགའ་སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་ཐ་དད་པའམ། ཡང་ན་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སོ། །གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་རིགས་བཞིན་དུ་ཡུལ་དང་དུས་ཐ་དད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་བྱས་པར་མི་འགྱུར་
ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅི་སྟེ་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་རེ་རེ་བློ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཤེས་བྱ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ལན་བརྒྱར་སྦྱར་ན་ཡང་ཐ་སྙད་འདོགས་
པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བློ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འབྲེལ་བ་སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་བློ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐ་སྙད་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་
ཕྱིར། སྨྲ་བ་པོ་ཉན་པ་པོའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་ཕྱིར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡུལ་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ཁོང་ནས་དབྱུང་ངོ་། །དེས་ན་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོའི་བློའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་ཏུ་ཞེས་པས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲ་
བའི་བློ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བརྡའི་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལའམ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལས་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་ནི། ཉན་པ་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་རོ། །ཉན་པ་ལ་ཕྱེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་ཞིག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་བྱེད་དེ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །

192-1-153b

བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བསྟན་པས་སུན་འབྱིན་པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་བུམ་པ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གྲུབ་པ་
ཉིད་ཀྱིས་ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ད་ལྟར་བྱེད་པའི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པར་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་སྨྲས་པ་ནི། མ་ཡིན་སྤྱི་ནི་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། སྤྱི་བསྒྲུབས་ཟིན་
པའི་ཕྱིར། དེའི་སྒོ་ནས་ནུས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནུས་པར་མཐོང་བའི་བུམ་པ་ནི་གསལ་བར་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུབ་ནས་ཞིག་
པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ད་ལྟར་ཡོད་པ་དེའི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་མ་བཀག་པ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གསལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པའི་སྒོ་ནས་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལའོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་དེ་
ལ་ཐོག་མ་དང་ལྡན་ཏེ་ཅེས་འདོན་པ་དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་དེ་ལ་ཐོག་མ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་དེ། རྣམ་པ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་རྟེན་དང་ཤིན་ཏུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་ལས། །ངེད་ལ་གཞན་ཉིད་དུ་
གནས་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་འབྲེལ་བ་ཡང་རྣམ་པའི་སྒོ་ནས་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཐོག་མ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དེའི་ཡང་སྟེ། སྒྲ་དང་དོན་གྱིས་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། །རྟག་
པར་ཁས་ལེན་པ་དེ་ལྟ་ན་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདོད་པ་གྲུབ་པོ། །སྐབས་སུ་བབ་པའི་སྒྲ་ཉིད་ནི་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གཉིས་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ནི་འབྲེལ་པ་དང་། །དེའི་སྤྱིའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གསལ་

192-1-154a

བ་དུ་མའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་གཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་
ཞེ་ན། འདིའི་ཐ་དད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པ་ནི་དུ་མ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་སྨྲས་པ་ནི། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ནི། །འབྲས་
བུ་དོན་གྱིས་གོ་བས་བསྒྲུབ། །ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བཞིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཐ་དད་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མཐོང་བ་མེད་པར་ནུས་པ་ཐ་དད་པར་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །འདིར་ནི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྒྲ་ལ་དམིགས་པའམ། དོན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་གྲང་། རེ་ཞིག་དང་པོ་ན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ནི་རྟག་ཏུ་ངོ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལ་
དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལན་བརྒྱར་བརྗོད་ཀྱང་བ་ལང་གི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་དང་འདྲ་བའི་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀླགས་ཏེ་བཤད་པ་ནི་གཞན་དུ་མི་འཐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དོན་རྟོགས་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་
རྟོགས་ལ། ནུས་པ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་དུ་མ་རྟོགས་པ་དོན་མེད་དོ། །གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ནི་ནུས་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལས་ཀྱང་འབྲེལ་པ་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
དེས་ན་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲེལ་པ་བརྗོད་པའི་དུས་སུ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་བ་ལང་སྟེ། རྐང་པས་རེག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བཟུང་ནས་འབྲེལ་པ་སྔོན་

192-1-154b

དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱིས་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དག་འབྲེལ་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་ལ་བྱང་ཡང་དོན་ངེས་པར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་
ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲེལ་པ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་སྙམ་པའི་རྩོད་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས་རྒྱས་པར་ལན་གདབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་
ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། དེ་ལ་ལས་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་བཟུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད། གཡུལ་གྱི་སེར་ག་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་ཞུགས་པའི་
ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མི་སྤོང་ངོ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་རང་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་གཞན་ཡིན་ལ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ནི་དུ་བ་བཞིན་དུ་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་
དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་དག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་སྟེ་འདི་དག་མི་འགལ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལ་ཅི་ཞིག་སྡང་ཞེ་ན། ལ་ལར་
དོན་ནི་ཡོད་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་ཞེན་པ་འགལ་གྱི། ཆོས་ཅན་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་དག་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་པས་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འགལ་གྱི། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་
དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྟེན་ཆོས་ཅན་གཅིག་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་གཞི་གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཁྱོད་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་

192-1-155a

པ་དང་མེད་པ་དག་གིས་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་དག་ལ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཡུལ་རུང་བར་མཚུངས་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གཉིས་གཅིག་ཁོ་ནས་མཐོང་གི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་བརྗོད་པར་བྱ་
དགོས་སོ་ཞེ་ན། ལོང་དང་མ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ལོང་བ་དང་ཅིག་ཤོས་དག་གི་དྲུང་ན་གནས་པའི་གཟུགས་མིག་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཁོ་ནས་དམིགས་ཀྱི་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་
དུ་འབྲེལ་པ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་དུ་རྟོགས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་འཐད་པ་སྨྲས་པ་ནི། མི་ཡི་ནུས་དང་ནུས་མེད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ཉིད་འཆད་དེ་དོན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་ལ་ཡོད་
པའི་ནུས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་ཡོད་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མི་འཛིན་པ་འགལ་བ་མེད་པས་མི་འཛིན་པ་ལ་དོན་མེད་པས་མ་ཁྱབ་པོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་། ནུས་པ་མེད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་
སྒྲ་ལས་དོན་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་རྟོགས་པ་ནི་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་
འབྲེལ་ལོ། །མཐོང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་དང་དོན་རྟོགས་པར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་དྲུག་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ལྔ་པའོ། །འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་ལའོ། །གཞན་དག་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ནུས་པ་མེད་པ་འདིར་
རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པའི་ངོ་བོར་སྨྲས་ན་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །འབྲེལ་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ནུས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀར་པོ་ལའོ། །དཔེ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་མཇུག་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་ཞེས་

192-1-155b

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པས་ན་ཐ་སྙད་དེ་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་འབྲེལ་པའོ། །དེ་དམིགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་དབང་པོ་དང་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དག་ལ་དབང་པོ་དེ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཁོ་ནས་དོན་རྟོགས་ཀྱི་གང་དག་ལ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དོན་ཡོད་ན་མི་དམིགས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་སྒྲ་དང་དོན་རྟོགས་ཀྱི། གང་དག་མེད་པ་དེ་དག་ནི་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཐོག་མར་འབྲེལ་བའི་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སུ་ཞིག་གིས་འབྲེལ་པ་བསླབས་ཞེས་བྱ་བ་
འདི་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ལས་ཡིན་ན་དེ་ཡང་གང་ལས་ཡིན། དེའི་ཡང་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟར་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་སུས་ཀྱང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་སྟོན་པ་ནི། མི་ཤེས་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒན་པོའི་ཐ་སྙད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བའི་འབྲེལ་པ་བཞིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་ཡང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་
བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་བརྗོད་པ་རེ་རེ་ལ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བརྗོད་པ་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་སྙད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་
མ་ཡིན་ན་སྔར་བརྡ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ད་ནི་འགྲོ་བའི་དང་པོར་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར། འབྱིན་པའི་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་འདྲ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་འབྲེལ་བས་སྟོང་པའི་འབྱིན་པ་དང་སྡུད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདི་འདྲའི་
མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དམ་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་ཆད་པའི་བདག་

192-1-156a

ཉིད་དེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་མི་དགག་གོ་ཞེས་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་སོ། །དེ་སྐད་སྟོན་པ་ནི་ལས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་མི་འདོད་ཅེ་ན་ཐམས་ཅད་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། འཇིག་པ་དོན་དམ་པ་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཉམས་པའི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་རྒྱས་པར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་རིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་དོགས་པར་བྱེད་དེ། ཡི་གེའི་གོ་རིམས་ཉིད་ཚིག་ཏུ་འདོད་ཀྱི་གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་
ཡིན་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། གོ་རིམས་ནི་ཡི་གེ་དག་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ཚིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡི་གེའི་བདག་གི་ཚིག་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་པར་འདོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཚིག་གི་བློ་ནི་ཡི་གེའི་
རིམ་པས་བྱས་ཀྱིས་གསལ་བས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། རིམ་པ་དེ་ཡང་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། །ཁྱེད་ལ་ཡི་གེ་ཀུན་འགྲོའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ལ་སྟེ་ཁྱེད་ཅག་སྤྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན། ཡི་གེ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར། རིམ་པ་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར། དེས་བྱས་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་
ནི་གང་ཞིག་མི་རྟག་པས་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡི་གེའི་རིམ་པ་ཡང་མི་རྟག་པས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ཞིག་སྐྱེས་བུས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་དེ་ནི། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་སྐྱེས་བུས་བྱས་

192-1-156b

པ་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ལག་པ་གཡོ་བ་དང་མིག་འཛུམས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་རིམ་པ་མེད་པར་ཡང་ཡི་གེ་རྣམས་ཉིད་རྣ་བས་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་དོན་རྟོགས་པར་
འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། རིམ་པ་མེད་པ་སྔོན་བྱེད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིམ་པ་མེད་པར་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་གི་རིམ་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྤྱོད་པ་པ་དེ་ཁྱེད་ཅག་ལ་རིམ་པ་ཉིད་ཚིག་དང་
བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་གྱི། ཡི་གེ་ཡན་གར་བ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་དེ་ཡང་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པ་དོན་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་ཡི་གེ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐབས་སུ་མི་མཁོ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་ནི་རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་རིམ་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །
བརྡ་སྤྲོད་པ་པ་གང་དག་གི་ལྟར་ན། ཡི་གེ་ལས་གསལ་བའི་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་འདི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལན་སྨྲས་པ་ནི་
རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གོ་རིམས་ཡོད་པ་ནི་གོ་རིམས་ཅན། གོ་རིམས་ཅན་དེ་ཙམ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་
པོ་གཞན་གྱི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནོར་བུ་དང་མུ་ཏིག་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཅན་ཏེ། ཡི་གེའི་རྟེན་ཅན་གྱི་གོ་རིམས་ཉིད་འབའ་ཞིག་རྗོད་པར་བྱེད་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་དེ་དག་གི་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དབང་གིས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་

192-1-157a

ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་དམ་པར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་རྗོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནས་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རིམ་པས་སོ། །འདི་སྐད་
དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་ཙམ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡི་གེའི་རྟེན་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། ཡི་གེ་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡི་གེ་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་རིམ་པ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ་དེ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་
བཞིན་པ་དེ་ནི་སེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གང་ཞེ་ན། ཡི་གེ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །མི་རྟག་ཕྱིར་ཞེས་གཏན་ཚིགས་གཉིས་གང་སྨྲས་པ་དེ་གྲུབ་པར་སྟོན་པ་ནི། རིམ་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
སོ། །སྔར་གྲུབ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་བཞིན་དུ་རིམ་པ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རི་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིམ་པ་འདི་གཅིག་གི་ངོ་བོར་མི་བདེན་ན་ཡང་རྒན་པའི་ཐ་སྙད་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་རིམ་པའི་ཐ་སྙད་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། རི་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་རྟག་
པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེ་ན། ཡི་གེ་དུ་མར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡི་གེ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མར་གནས་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཐ་སྙད་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་རྟོགས་པའི་ཐ་སྙད་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། ཡི་གེ་རྟག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡི་གེ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་གནས་པ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡི་གེ་རྣམས་རྟག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། སྐྱེས་བུ་བརྒྱུད་པས་ཐ་སྙད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རིམ་པར་འབྱུང་སྟེ། རིམ་པའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་

192-1-157b

ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བཀོད་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་རིམ་སོགས་ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་སོགས་པའི་སྒྲས་འབྲེལ་པ་དང་ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །ཅི་སྟེ་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པར་ཡི་གེ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་གཉི་གའི་ཡང་བཀོད་པ་ཅིའི་
ཕྱིར་མི་སྲིད་ཅེ་ན། དེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉི་གའི་ཡང་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པའོ། །འོན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཡང་
ཆ་ཕྲ་མོ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡི་གེའི་ཆ་བཞི་པ་ཡོད་དེ་ཞེས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཡི་གེ་རྣམས་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཉེས་པ་དེ་ནི་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཡི་གེའི་ཆ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསལ་བ་སུན་ཕྱུང་བར་འདི་
བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡི་གེ་རྣམས་རྟག་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྨྲ་བ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་གཞན་གྱིས་རབ་ཏུ་དཔྱད་པའི་སྒྲ་དག་བདག་གིས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་འདིར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་
ན་ཡི་གེ་རྟག་པ་མེད་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཡི་གེ་ག་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པ་དོན་དམ་པར་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་རྐན་ལ་
སོགས་པའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་དག་མི་ཉན་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བར་ནུས། མ་མཚོན་ན་དེ་དག་གིས་སྒྲ་དང་དོན་གྱིས་ཐ་སྙད་སོ་སོར་ངེས་པར་བྱ་བ་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འབྲེལ་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་གསལ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གང་དག་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་མཐོང་བའི་སྒྲ་ཙམ་དེ་དག་རེ་ཞིག་སྨྲ་བ་པོས་སྐུལ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་

192-1-158a

ཏེ། དེ་དག་ནི་ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་སྒྲ་ཙམ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ་གང་
ཡང་གསར་དུ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་མ་མཐོང་། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་གསལ་བའི་ཡི་གེ་རྣམས་དོན་ཐ་དད་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་
ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རིགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་གོ་རིམས་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་རེ་ཞིག་རྐན་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྐན་ལ་
སོགས་པའི་གནས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ནི་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་དང་འདུ་བའི་རྐན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བ་པོ་ཡང་རྐན་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དེ་དག་གིས་རྐན་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་ནས་ཏེ། ངེས་པར་བཟུང་ནས་ཕྱིས་སྒྲ་
ཙམ་སྟེ། གསལ་བར་བྱེད་པའི་རླུང་རྣམས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྐུལ་བར་བྱེད་དེ། ཁྱད་པར་མ་བཟུང་བར་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་སོ། །སྒྲ་ཙམ་དེ་དག་གལ་ཏེ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བ་ལང་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་བཞིན་དུ་ཇི་སྲིད་དུ་སྟེ། ཡི་
གེ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་རིགས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་གསལ་བས་གྲོགས་བྱས་པ་ན་སྒྲ་མངོན་པར་གསལ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་གསལ་བ་ཉིད་རིགས་ཀྱིས་གྲོགས་བྱས་པ་ན་ཡི་གེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ངོ་བོས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཞན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲ་ཙམ་རྣམས་ཀྱིས་རིགས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲ་ཙམ་དེ་དག་གིས་མཚོན་པ་ན་ཡང་རིམ་པ་མེད་པར་ཡི་གེ་མངོན་པར་གསལ་བའི་རིམས་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཡང་

192-1-158b

རང་ལས་རིམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རིམ་པས་བྱས་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་དེ་ལ་སྒྲ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲ་ཙམ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་རང་ལས་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་
དག་གིས་རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམས་ནི་གོ་རིམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པ་དང་། སྒྲ་ཙམ་གྱི་རིམ་པ་གཉི་ག་རང་གི་རྟེན་ལ་འདུ་བའི་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་རང་གིས་དེ་ལྟར་
མཚོན་པ་ན་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བས་གོ་རིམས་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཡང་རིགས་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་ནུས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་བསྐོར་བ་དང་གཡབས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གར་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་
གྲོག་མོ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་སྟེ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཆའི་རིགས་ལ་སོགས་པས་མཚོན་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་སོགས་པའི་སྒྲས་གྲོག་མོ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་བཟུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་རྐན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་ཡི་གེ་ལ་བརྟེན་པའི་རིམ་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་
པ་རྐན་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱིས་མཚོན་པ་ན་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །རྐན་སོགས་སྒྲ་ཙམ་ཡིག་རྟེན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐན་ལ་སོགས་པ་དང་། སྒྲ་ཙམ་ཡི་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའི་བསྡུ་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདིས་ནི་རྐན་ལ་
སོགས་པའི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པ་སྒྲ་ཙམ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་དང་རང་གི་རིགས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་དང་། སྒྲ་ཙམ་གྱི་རིམ་པ་ཡང་རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་དང་དབྱེ་བའི་རིམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་རང་གི་རིགས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་དང་ཡི་གེ་མངོན་པར་གསལ་བའི་རིམ་པ་དང་། དེ་ཡང་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཆ་ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་ཡན་ལག་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་རིགས་སམ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་གིས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ན་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྐན་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་རིམ་པ་

192-1-159a

རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ། རིམ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་གྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟར་ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཡབས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་རྐན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཙམ་ཡི་གེ་ལ་
བརྟེན་པ་རྐན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་ཡུལ་ཅན་རྐན་ལ་སོགས་པའི་རིགས་མཚོན་ནས་རིམ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྒྲ་ཙམ་རྣམས་ཀྱིས་གོ་རིམས་རྐན་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་རིམ་པས་བྱས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། ཆ་
ཤས་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཕྲ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཙམ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་དག་གི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཕྲ་མོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ཐ་སྙད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་
དག་ལ་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་སྟེ། མངོན་པར་གསལ་བ་གསལ་བའི་རྒྱུ་རྣམས་ངེས་པར་དཔྱད་པར་ཏེ། ངེས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལས་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཙམ་གྱི་དབང་གིས་ཡི་གེ་རྣམས་རིམ་པ་དང་ལྡན་པའོ་སྙམ་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐབས་ཀྱི་དོན་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། སྒྲ་ཙམ་གྱིས་ཡོན་ཏན་ནི་རིམ་པ་དང་གསལ་བ་དང་ཞན་པ་དང་ཕྱོགས་
གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་གནས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་རྟག་པ་དང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་དག་གི་ཕྱིར་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་ལ་སོགས་པ་རང་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་
དུ་ཡང་དག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་ཡོད་པ་ན་འདི་དག་ཡི་གེ་ལ་དོན་གྱི་རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ནང་ན་དུས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཆ་དག་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་འཛིན་པ་ན་རྟོག་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱོགས་གཞན་

192-1-159b

བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ཙམ་སྟེ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རླུང་རྣམས་ཁྱད་པར་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་དུས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འོན་ཏེ་དུས་སྨྲས་པ་རྣམས་ཀྱི་དུས་གཅིག་དང་ཁྱབ་པ་དང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་
མ་ཡིན་ནམ། ཇི་སྐད་དུ། བྱ་བ་ལས་ནི་ཐ་དད་པའི། །བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡི་ཚད། །རྟག་པ་གཅིག་ཏུ་ཁྱབ་པའི་རྫས། །དུས་སུ་ཁ་ཅིག་རྗོད་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་རིགས་ཤེ་ན། དུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་
པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་གི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ན་ཡང་ཁྱབ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཡི་གེ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ག་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་
རྟག་པ་གཅིག་པུ་ཡིན་ཡང་གང་གི་ཚེ་སྒྲ་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་འབའ་ཞིག་གིས་ཡུལ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ་དུས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་
གི་ཚེ་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དོན་རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་
པ་ཉིད་རྟོགས་ཤེ་ན། གཞན་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྕུག་མ་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་དེ་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་སྟེ། རྟག་པ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་
གི་ཕྱོགས་གྲུབ་པར་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་འདྲ་འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གོ་རིམས་ནི་དུས་ཀྱི་ཆོས་སམ། གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་ཆོས་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ཡི་གེའི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འདི་རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། 

192-1-160a

གཞན་གྱི་ཆོས་ནི་གཞན་གྱིར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་ཆོས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གྲུར་ཞུགས་པ་ཡང་འགྲོ་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གྲུར་ཞུགས་པའི་ཚིག་ནི་བཞོན་པ་ལ་ཞོན་པ་ཐམས་ཅད་
མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟ་ཡི་ཤུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཤུགས་དེ་ལ་ཞོན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ཤིང་ལྗོན་པ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཙམ་ལ་ཡོད་པའི་གོ་རིམས་ཀྱང་ཡི་གེས་དོན་
རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྒྱས་པར་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་ལ་དོན་གྱིས་གོ་བའི་ཚད་མས་གནོད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཉིད་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མཇུག་སྡུད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །
ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ་མི་འཐད་པས་ཡི་གེ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྐན་ལ་སོགས་པ་དང་སྒྲ་ཙམ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལས་བརྗོད་པ་ཙམ་ཉིད་ན་འཇིག་པ་ན་ཁྱེད་ལ་གཞན་གྱི་སྒྲས་གཞན་གྱིས་དོན་རྟོགས་
པར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་ན་གཞན་གྱི་དོན་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་འཇིག་ན་དེའི་ཕྱིར་སྔར་མང་དུ་དམིགས་པས་དོན་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དམ་བཅའ་བ་ལ་རང་གི་ཚིག་དང་ཁས་བླངས་པ་དང་། ལུང་དང་། གྲགས་པས་གནོད་པ་ཡང་བསྟན་
པའི་ཕྱིར། རང་གི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །བསྟན་ཟིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མ་མཐོང་བའོ། །སྒྲ་ནི་རྗོད་བྱེད་དུ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེས་ན་དོན་རྟོགས་པའི་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྟོགས་པ་སྟེ་དོན་ཤེས་པས་ཐོབ་པ་སྟེ་གྲུབ་པ་ནི་དོན་རྟོགས་ཐོབ་པའོ། །དོན་རྟོགས་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པར་གྲུབ་པས་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཁས་བླངས་པས་གནོད་པ་བཤད་པ་ནི། དོན་གྱི་རྗོད་བྱེད་ནུས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 

192-1-160b

སྒྲུབ་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤུགས་ཀྱིས་ཐོབ་སྟེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཞན་ལ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་གིས་གནོད་པ་སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་སོ་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་རྟོགས་པའི་ནུས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་དམ་བཅའ་བ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་
ཁ་བསྐང་ངོ་། །གྲགས་པས་གནོད་པ་བཤད་པ་ནི། སྔར་བཤད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔར་བཤད་པའི་རིགས་པ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །འདི་ལྟར་གནོད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱིས་ངེས་བཟུང་བའི། །དོན་རྟོགས་པ་ཡིས་ནུས་རྣམས་ཀྱིས། །རྒོལ་བ་ཀུན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི། །གྲགས་པས་
འཇིག་པ་ལ་གནོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བ་སྔར་བཤད་པ་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྔར་བཤད་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་བཤད་གཏན་ཚིགས་ནི་ཡུལ་དང་དུས་སོགས་ཐ་དད་པའོ། །བ་ལང་སྒྲ་ཡི་གསལ་བའི་བློ། །ཐམས་ཅད་མཚུངས་པའི་ཡུལ་ཅན་ནམ། །
སྣ་ཚོགས་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན། །བ་ལང་སྙམ་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་པའི་བློ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་དང་། གཞན་ཡང་རྣ་བ་ལས་བྱུང་བའི། །ངོ་ཤེས་པ་ཡིས་སྒྲ་རྟག་དང་། །ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་གནས་ན་དེ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སུ་ཞིག་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སོ། །ལྷག་མ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་གཏན་
ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་འགའ་ཞིག་བསྟན་པར་འདོད་ནས་དེ་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཐ་དད་པས་འཆད་དེ། དེ་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་དང་རྡུལ་དང་མུན་པ་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །ནམ་མཁའི་
གོས་ཅན་དག་གིས་ནི་གང་ཟག་སྟེ། གང་ཟག་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལས་བརྗོད་དེ། དེ་དག་གི་འདི་ནི་གང་ཟག་ཅན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟེགས་ཟན་པ་དག་གིས་ནི། ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དུ་འདོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། ཡི་གེ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སྙིམ་
པར་ལྷུང་གི་བཤད་པ་ལས་ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ཚིག་གི་དོན་རྟོགས་པའི་སྒྲ་ཙམ་ནི་སྒྲ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་རླུང་གི་ངོ་བོ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་རླུང་ནི་སྒྲར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྡ་སྤྲོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཚིག་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དམ་ངག་གསལ་

192-1-161a

བའི་བདག་ཉིད་འདོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། མཐའ་ཡི་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །སྒྲ་ཙམ་གྱིས་བསྐོས་ས་བོན་གྱིས། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ཡི། །བློ་ལ་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འབིགས་བྱེད་ན་གནས་པ་ནི། འདྲ་བ་སྟེ་མཚུངས་པར་འདོད་དོ། །སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་
ཀྱིས་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། གཞན་སེལ་བ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གང་འདོད་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པས་འདོད་པའི་སྒྲ་དེ་དག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོར་བསྟན་བྱ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་གྲུབ་པ་ངོ་བོར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་པ་
རྣམས་ཀྱིས་འདི་འདྲ་བའི་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡོན་ཏན་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ཀྱང་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་
ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་སྟེ་འདོད་ཆགས་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་ག་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་ཉིད་སྒྲ་ཡིན་གྱི་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདིར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་དམ་བཅའ་བའི་སྐྱོན་དང་གཞི་མ་གྲུབ་
པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་འདི་གཉིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲ་ཙམ་བརྗོད་གྱུར་ན་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྒྲ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲ་ཉིད་སྟེ་ཁྱེད་ལ་མི་རྟག་ཉིད་དེ་ཐོབ་བོ་ཞེས་ཁོང་ནས་དབྱུང་ངོ་། །འདི་ལྟར་ཙམ་གྱི་སྒྲས་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་དོར་བར་བྱས་ན་
སྤྱི་ལས་གཞན་པའི་སྒྲ་ཙམ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འགྱུར་མོད་ཅེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་རྟག་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་གཞན་སེལ་བར་སྨྲ་བ་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་
ཀྱང་རིགས་ཀྱི་ཆོས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིས་ནི་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པ་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། གང་ཅུང་ཟད་གྲུབ་པའི་མཐའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ནས་སྤྱི་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྟག་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གསལ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་བས་གསལ་

192-1-161b

བ་གཞན་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེའི་སྤྱིའི་རང་བཞན་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བསྟན་ནས། དེ་ནི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་འདོད་ནས་གལ་ཏེ་གཏན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཏན་ནས་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བ་མེད་པར་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་འཇིག་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ནི་སེར་སྐྱ་བ་དག་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཞིག་
ན་ཡང་ནུས་པའི་ངོ་བོས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེའི་ཚེ་ཆ་ཤས་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་འགྲོའོ་ཞེས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ཞིག་ལྟར་མི་རྟག་པར་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མངོན་པར་གསལ་
བ་དང་མངོན་པར་མི་གསལ་བའི་གནས་སྐབས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྟན་པར་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དམ་བཅའ་བ་ནི་རྒྱས་པར་སུན་ཕྱུང་ནས་དེ་ནི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་འབའ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོས་གཟུང་བ་འབའ་ཞིག་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ན་སྔར་བསྒྲུབ་པའི་རིགས་དེ་ཕྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ་ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕྱིར་རྒོལ་བས་རིགས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་
མ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པས་རིགས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཕྱིར་རྒོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཉི་ག་ལ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་
གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་ན་གཏན་ཚིགས་སྐྱོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཀྱང་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ན་སྐྱོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་མ་གྲུབ་ན་ཡང་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་བསྒྱུར་ལ་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་གལ་ཏེ་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་གང་

192-1-162a

ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་རིགས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོགས་
པ་མི་ལྡོག་སྟེ། དེ་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་སུན་འབྱིན་པ་ནི་དབང་པོས་གཟུང་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྩོགས་
པའི་སྒྲས་མི་རྟག་པ་ཉིད་གཟུང་ངོ་། །དེ་ལ་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཞེས་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། སྤྱི་གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཅི་དེ་ཐ་དད་ན་ཡང་གོང་བུ་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་
པའམ། འོན་ཏེ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱོགས་ལ་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་དེ་གསལ་བ་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དཔྱོད་
པ་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར། གསལ་བ་རེ་རེ་དང་ཐ་དད་པའམ། ཐ་མི་དད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་མ་བརྗོད་དེ། ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པ་ན་དེའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་ལ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ།
དཔེ་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་གསལ་བ་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་ངེས་པ་ཉིད་འཆད་པ་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བརྩལ་
བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དམིགས་པ་ཉིད་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ལ། དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པས་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་མ་བྱས་གསུམ་པོ་དངོས་པོ་སྐད་

192-1-162b

ཅིག་ལས་ཐ་དད་པ་མ་བྱས་པ་དང་རྟག་པར་འདོད་དེ། དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་འདི་འཇུག་གོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བློ་སྔོན་འགྲོ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་འཇིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟག་པའི་འགོག་པའོ། །གང་ཡང་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་
འགོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཡིན་པར་གྲག་གོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དག་གོ། །མ་བྱས་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་གི་སྒྲ་ལས་རྟག་པ་ཡང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་འདི་དག་གི་མ་བྱས་པ་ཉིད་དང་། 
རྟག་པ་ཉིད་དག་དང་། ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་འཇུག་པ་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་སོ། །འོན་ཏེ་མེས་བུད་ཤིང་དང་དབྱིག་པས་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དག་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་
ཞེ་ན། མེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་སོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ངེས་ཀྱི་འཇིག་པའི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིག་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་པ་ལས་སྔར་
ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདྲ་བའི་རྒྱུན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདྲ་བ་གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བས་བསླུས་པའི་ཞན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ངེས་ལ། རྒྱུན་མི་འདྲ་བར་འབྱུང་བས་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ནི་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་
སྐབས་འདིར་འཇིག་པར་རིགས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །མི་འདྲ་བའི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའོ། །རྒྱུ་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུས་སོ། །གང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་
ནི་མངོན་པར་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱི་མ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཐོ་བ་བརྡེགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྩོལ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཤེས་པ་དམིགས་པ་ནི་ཐོ་བ་

192-1-163a

བརྡེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་གྱིས་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གཉིས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་བསྟན་ནས། གསུམ་པ་ནམ་མཁས་ཀྱང་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་བརྩལ་བ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྐོ་བ་ལ་སོགས་པ་
བྱེད་པར་གྱུར་པས་བརྩལ་བ་ཡིས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལའོ། །མཐོང་བ་ནི་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་སྐྱོན་བརྗོད་ནས། །དཔེའི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་འདོད་ནས། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོས་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་དཔེ་སྟེ། དེ་ཅི་ཐོས་པའི་དོན་ཡིན་པར་འདོད་དམ། འོན་ཏེ་
གསལ་བ་ཡིན་གྲང་། གལ་ཏེ་ཐོས་པའི་དོན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བའི་དཔེའི་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐོས་པ་ནི་སྒྲའོ། །དེའི་དོན་ནི་བརྗོད་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་
རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་རིགས་ཀྱི་དོན་ལ་ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་ལས་འཛིན་པའི་བསྡུ་བ་བྱ་སྟེ། དོན་ནི་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་དཔེ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་གསལ་བ་དེའི་རིགས་ལས་གཞན་ནམ་གཞན་མ་ཡིན་པར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་གསལ་བ་དེ་རིགས་ལས་
གཞན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་གཞན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དཔྱོད་པ་པ་ལ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་སྟེ། དཔྱོད་པ་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རིགས་གསལ་བ་ལས་ངེད་ལ་གཞན་དུ་མི་འདོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་ལས། །ངེད་ལ་གཞན་ཉིད་གནས་པ་མེད། །ཅེས་
གནས་པ་ལྟ་བུའོ། །འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་སངས་རྒྱས་པ་ལ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་སྟེ། གཞན་གྱི་གསལ་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་རིགས་མི་འདོད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་པ་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ནས་བུམ་པ་དཔེ་ཉིད་དུ་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པའི་དངོས་པོའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པའི་དངོས་པོ་འདིའི་རིགས་ཀྱི་མིང་ཅན་གྱི་ཆ་རྣམས་ནི་རྟག་ལ། ཅིག་ཤོས་གསལ་བའི་མིང་ཅན་རྣམས་ནི་འཇིག་པ་འགྱུར་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་གཅིག་

192-1-163b

ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་རིགས་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དངོས་གཅིག་འདྲེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་དཔེའི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་འདོད་ནས། དེ་ལྟར་མི་རྟག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་
འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་དཔྱོད་པ་པ་ལ་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་པ་བསྟན་ནས་ཆད་པར་མི་འདོད་དེ། ནུས་པའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འཇིག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིའི་སྒྲ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐབས་ཀྱི་རྗེས་
སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཡུལ་འདི་ལ་འཇུག་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་རིགས། འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་གཏན་ནས་འཇིག་པ་ཉིད། མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བརྟགས་ཟིན་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅིའི་
ཕྱིར་ཡང་རྟོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ་དེར་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ལ་ད་ལྟ་ནི་དཔེའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་འདོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཞན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། 
མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཁྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་དཔེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གྲངས་ཅན་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་པ་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་
བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱོན་གྱི་ལམ་འདི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་བཤད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བརྟག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཚིག་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་
ཆད་པའི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངག་གི་དོན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཚིག་དང་ཚིག་གི་དོན་དང་དེ་དག་གི་འབྲེལ་པ་གསུམ་པོ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐབས་སུ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་

192-1-164a

མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་དང་གང་དག་གི་དོན་རྟོགས་པ་དེ་ནི་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཨ་ཨེ་ཨོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་ལས་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་བཞིན་ནོ། །སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་ངག་ལས་བྱུང་བ་ཡང་དག་གི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །
འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་འཕེལ་སོགས་བློ་བཞིན་ནི་འདུན་པའི་དོན་ལ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཡིན་ཡང་སྟེ། རག་ལས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྕགས་ཀྱུ་
མེད་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་བརྟགས་པས་འཚོ་བའི་དོན་དུ། མཐོ་རིས་འདོད་པས་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་སྦྱིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་གི་དོན་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ངག་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ།  དཔེར་ན་ཟློས་གར་གྱི་སྒྲུང་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་བཞིན་ནོ། །རིག་
བྱེད་ཀྱང་ཚིག་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཕྱིར་ལམ་པོ་ཆེའི་སྐྱེས་བུའི་ངག་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཆེས་པས་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འབྲེལ་
བ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཉན་པ་པོ་ལ་འབྲེལ་བྱེད་ན། །སྨྲ་བ་པོ་ཡིས་གང་རྟོགས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚིག་དང་ཚིག་གི་དོན་གང་གི་འབྲེལ་བ་མི་རིགས་པ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་བརྡ་ལས་ནི། །ཡོན་ཏན་
འཕེལ་སོགས་བློ་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི། བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཨ་དང་ཨི་ལ་སོགས་པའི་མཐོང་བའི་དོན་དེ་ལ་བརྡ་ལས་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་རྟོགས་པ་སྲིད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། རིག་བྱེད་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡ་
བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་འདི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་དོན་མེད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་དོ། །འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདུས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-164b

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོན་ཏེ་བྷ་ར་ཏ་འདོན་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། གང་བྷ་ར་ཏ་འདོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་བླ་མ་འདོན་པར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། བྷ་ར་ཏ་འདོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་
གཞན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། བྷ་ར་ཏ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་རྒྱས་པར་དྲན་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོ་དྲན་པ་དེས་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ལ་ནི་དྲན་པ་མེད་དེ་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་
མའོ། །འོན་ཏེ་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་དྲན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དྲང་སྲོང་མེ་ཁྲོས་ངེས་བརྗོད་ཀྱི་རིག་བྱེད་བྱས་ལ་སྙན་ཚིག་གི་རིག་བྱེད་པ་ནི་སྙན་དངགས་ཀྱི་རིག་བྱེད་དོ། །ལེགས་ལྡན་ལ་མཚུངས་པའི་བློ་ཅན་དྲང་སྲོང་ཕུག་རོན་མཇུག་གིས་བྱས་པ་ནི་སྲིད་སྣང་གི་རིག་བྱེད་དོ། །སྙན་དངགས་ཀྱི་རིག་བྱེད་བྱས་པའམ། ཡང་
ན་ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་དེ་དོན་བརྗོད་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ཡང་རིག་བྱེད་བྱེད་པ་པོ་དྲན་པ་དེ་ནི་དོན་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ནོ། །དོན་གཞན་བརྗོད་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ནི། དོན་བརྗོད་པ་སྟེ་དེ་རྒྱུ་མཚན་དུ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་
པའི་དོན་ལྷུར་ལེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དྲན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །བྱས་ཏེ་དྲན་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་འདི་ཇི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། འདས་དང་མ་འོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་གཉིས་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དོན་མཐའ་དག་མཇུག་བསྡུས་
ནས་ཚད་མ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་ལ་བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པའི་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་བརྫུན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཚིག་གི་དོན་ལ་ཚིག་བཞིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ཀྱང་བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རང་གི་དོན་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྫུན་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་དང་འགལ་བ་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཚིག་བློ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ནི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་

192-1-165a

ལྷུར་ལེན་པ་ཡིན་གྱི། ཚིག་གི་བློ་དཔེ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཚིག་རྣམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟ་བུར་
གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེའི་ཆོས་ཅན་རིགས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་གཞན་ནི་གང་ཞིག་རྟག་པའི་ངག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ངག་གི་རང་བཞིན་གྱི་ཡུལ་ཅན་བཞིན་ནོ། །མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་
བྱས་པ་ལ་སོགས་པས་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་ངེས་པ་ལ་ཡང་རྟག་པའི་ངག་གིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །སྔར་རྒྱས་པར་ཐོས་པ་བརྟག་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྐུལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་ཟིན་
ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་གཞན་དེས་ནི་གང་ཞིག་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་པས་མ་བྱས་པའི་ཚིག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་དང་། གང་ཡང་ཡུལ་དང་དུས་དང་སྐྱེས་བུའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་ལ་སླུ་བ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །
སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དག་གོ། །གཏན་ཚིགས་དང་པོ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་རྒྱ་ཆེར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མཐོ་རིས་འདོད་པས་མཆོད་སྦྱིན་བྱའོ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཚིག་ལས་ཐེ་ཚོམ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ན་འདི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་བསྐྱེད་ནས་འཇིག་པ་འདི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཡུལ་གཞན་ནམ་དུས་གཞན་ནམ། སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་
འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་རིག་བྱེད་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་གང་སྨྲས་པའི་སེམས་ཙམ་

192-1-165b

ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་བར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུན་མོང་བའི་རིག་བྱེད་སྣང་བ་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ལོག་པར་རྟོག་པར་འགྱུར། དེ་དག་ལ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
དོགས་པ་བསུ་ནས། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆེས་གསལ་བའི་འོད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་རིབ་ཀྱི་རྒྱུ་མཐའ་དག་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཉི་མ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་བའི་མིག་ལྟ་བུ་ཀུན་ནས་སྣང་ཡང་རང་གི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་བསྐྱེད་པའི་ཆོས་མི་གསལ་བའི་
མིག་ཅན་གྱི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་གཟུགས་མི་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་མ་ཡིན་པས་བློའི་མིག་བསླད་པ་ཤཱཀྱའི་བུ་ལ་སོགས་པ་རིག་བྱེད་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་གི་མིག་གཅིག་པུར་གནས་ན་ཡང་འགལ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གྲག་སྟེ། ལོའི་སྒྲ་ནི་མ་རངས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གཉིས་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་ཡི་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་རོག་དང་ཏ་ལ་ཙམ་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་གང་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཏན་
ཚིགས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་མ་ངེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་མེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་ཚིག་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་ཉེས་པ་ཡིན་
པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་བདེན་པར་སྨྲ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ལོག་པས་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཡང་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་མི་འགྲུབ་
པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོན་ཏན་ལྡན་པར་ངེས་ཤེ་ན། ཡོན་ཏན་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱིས་ཉེས་པ་མེད་པའི་རྒྱུར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་

192-1-166a

པས་མཇུག་བསྡུས་ནས་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་བདེན་པ་ཉིད་དང་ལོག་པ་ཉིད་དག་མེད་པར་ཐལ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ནི་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའོ། །ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་བརྩེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བདེན་པ་ཉིད་དང་ལོག་པ་ཉིད་དག་གོ། །གཉིས་མེད་པ་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དེ་སྟོན་པ་ནི། དེས་ན་དོན་མེད་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཁུར་བ་དྲུག་དང་སེའུ་བཅུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྨྱོན་པའི་སྨྱོན་ཚིག་བཞིན་དུ་ཁྱེད་ཅག་སངས་རྒྱས་པ་ལ་རིག་བྱེད་དོན་
མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་དམ་བཅའ་བ་མཐོང་བས་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་པ་ལས་མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདི་ལས་དོན་རྟོགས་པར་མངོན་སུམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་དེ་ཇི་ལྟར་སྤོང་བར་བྱེད་ཅེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་གཞན་གྱི་ཚིག་གོ་སྐབས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ནི་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་རིག་བྱེད་དོན་མེད་པ་ཅན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དམ་བཅའ་བ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཐལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལ་ནི། དམ་བཅའ་བ་ལ་གནོད་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་ལ་དམ་བཅའ་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལོག་ན་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པར་མི་འདོད་པ་གཞན་དག་ཉིད་ལ་མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབ་པས་ཚིག་འགལ་བར་སྟོན་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །འདི་ལ་མཐོང་བས་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུས་བཤད་པའི་དབང་གིས་
དོན་མེད་པ་ཅན་གྱི་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟོགས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་པ་ལས་མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་འདིས་བྷ་ར་ཏ་དང་ལྷ་མོ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་ཤེས་པ་ཁ་ཅིག་གིས་བཤད་པས་ཕྱིས་དེའི་ཚིག་དེ་ལས་
དོན་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་དེ་ནི་དོན་དེས་དོན་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་དོན་མེད་པའི་རིག་བྱེད་ལས་ཀྱང་དོན་རྟོགས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་ལ་མཐོང་བས་གནོད་པ་གང་ལས་ཡིན། གཞན་ཡང་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉེས་པ་ཁོ་ན་ལྡོག་གི་ཡོན་ཏན་ནི་

192-1-166b

མ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་མི་ཟློགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱོན་མེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ཉིད་དང་ལོག་པ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆུ་བོ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་གཅིག་མེད་པ་ཕུང་པོ་གཉིས་པ་ཡོད་པ་
མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་གཞན་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དོན་མེད་པ་ཡང་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ། ལོག་པ་ཉིད་ལྡོག་པས་བདེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དོན་མེད་པ་མི་ཟློགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་རིག་བྱེད་ལ་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་
པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ལྡོག་པས་ལྡོག་པ་ན་ལོག་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ལྡོག་པར་འགྱུར་ན་གང་གི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ནི་རང་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་བདེན་པའི་དོན་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ལ། རིག་བྱེད་དོན་མེད་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞན་གྱི་ལན་འདི་དོགས་པར་བྱས་ནས་ལན་བཤད་པ་ནི། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིག་བྱེད་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་བདེན་པའི་དོན་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱང་སྲིད་པ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསམས་པའོ། །འདི་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །ཤེས་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཅིག་ཅར་དུ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པར་འགྱུར། །རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཕྱིས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། སྦྱོར་བ་ནི་གང་
ཞིག་གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་
བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཤེས་པ་གཅིག་བཅད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སྐྱོན་གཞན་བཤད་པ་ནི། དེའི་རྗེས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་མཐའ་དག་ཅིག་ཅར་བསྐྱེད་ནས་དུས་ཕྱིས་རིག་བྱེད་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ནུས་པའི་

192-1-167a

བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མི་ཉམས་ན་དེའི་ཚེ་དུས་ཕྱིས་ཀྱང་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ནི་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཡང་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་
གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱེད་དེ། བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བརྡ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་ནུས་པའི་རང་བཞིན་བསྐྱེད་པར་འདོད་ནས་ནུས་པ་མེད་པ་ནི་གཞན་
ལ་ལྟོས་ཀྱི། གང་ནུས་པ་དེའི་རང་བཞིན་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ལྟོས་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན། ཅི་སྟེ་སྔར་ནུས་པ་མེད་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་ནུས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་རིག་བྱེད་ལ་རྟག་པར་རེ་བ་དོར་ཅིག །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། 
གལ་ཏེ་དང་པོ་ནུས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཐ་དད་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ནུས་པ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཤེས་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའི་
རྒྱུར་འགྱུར་བའི་རིག་བྱེད་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའམ་རིག་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་རིག་བྱེད་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་ཡང་གཞན་ལ་ལྟོས་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ཡང་དོན་
མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་སྒྲོན་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་ན། དེ་བརྟགས་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་དེའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པ་
ཡིན་ནོ། །འཆད་པ་པོ་ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་ད་ནི་གྲུབ་ཟིན་པ་ཉེ་བར་འཇིག་པའི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཅི་སྟེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་རྟག་པ་ཡང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་རིག་བྱེད་ཐམས་

192-1-167b

ཅད་དུ་ནུས་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཀུན་དུ་འདི་ནུས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྐྱེས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དོན་ཉིད་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་གསལ་
བར་བྱེད་ཀྱི། སྔ་ན་མེད་པ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྔ་ན་མེད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ན་འདི་དག་རང་དབང་ཅན་དུ་ཁས་ལེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བསླད་པར་ཐོས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་དུ་འགོད་པར་བྱེད་པ་སུ་ཞིག་གིས་གེགས་བྱེད་པར་འགྱུར། སྐྱེས་བུས་འཆད་པར་བྱེད་ན་
ཡང་སྐྱོན་དེ་ཉིད་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་དབང་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་གང་ཞིག་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་འཆད་པར་བྱེད་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་དབང་པོ་ལས་འདས་པར་རང་དབང་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ཁས་བླངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་
འདི་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རང་དབང་དུ་ནི་མ་ཡིན་ལ། རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་མེད་པར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསལ་རབ་ཏུ་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉིད་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་
ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྐུལ་བྱེད་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལ་རྒྱུ་སྨྲས་པ་ནི་གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྟག་པའི་ཚིག་ཅེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་འདས་དོན། །དངོས་སུ་མཐོང་བ་པོ་ཡོད་མིན། །ཚིག་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །གང་གིས་མཐོང་བ་དེས་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་རིག་བྱེད་རང་ཉིད་སྐྱེས་བུའི་བྱ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྐྱེས་བུ་འདི་ལ་རང་གི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ། 
དེའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མི་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རིག་བྱེད་ནི་དབང་པོ་ཐོས་པ་ན་བརྡ་མི་ཤེས་པ་ལ་རང་ཉིད་རང་གི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན། ལོང་བ་འཁོར་བ་ཐོགས་པ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་

192-1-168a

ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལོང་བ་འཁར་བ་ཐོགས་པ་ནི་བཟུང་བ་སྟེ། དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ལྟོས་པ་ལ་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་དེ་ཡིས་དྲངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་དོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བཤད་པས་སོ། །ལམ་
ལོག་པར་ནི་ལྷུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་། དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི །མིག་གཅིག་སྣང་འདྲའི་རིག་བྱེད་ལ། །ལོང་བར་རྟོགས་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་མི་འཐད་དོ། །རང་དབང་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐབས་
ཀྱི་དོན་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་ལྟོས་ནས་ནུས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གསལ་བར་འདིའི་ཚད་
མ་ཉིད་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཚིག་གི་དོན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་སྟེ། ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་མཇུག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དོན་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་བཞིན་དོན་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡི་ཚད་མ་བརྟག་མི་ལེགས། །ཞེས་
བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་དེ་ཡིས་དྲངས་པ་ན། །ལམ་ལོག་པར་ནི་ལྷུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྔར་མི་ལེགས་པ་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་། རིག་བྱེད་ཚད་མར་གནས་པ་ན། །སློབ་དཔོན་སློབ་མའི་བརྒྱུད་པ་ནི། །ཐོག་མ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཡང་། །སྐྱོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་
གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དགག་པའི་ཚིག་གདོན་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མི་རིགས་ཤེ་ན། གང་ཕྱིར་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ལོང་བ་བརྒྱུད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པ་ན་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། 
ལོང་བས་ལོང་བ་ཁྲིད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་རི་ཁྲོད་པའི་བཤད་པ་ལས། གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་ལ་དམུས་ལོང་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བཞིན་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ཚད་མར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་འབྲེལ་

192-1-168b

པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་ནས་སྐྱོན་བཤད་ལ། དེ་ནི་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་དེ་ཉིད་ཤེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བདེན་པའི་དོན་ཅན་གྱི་སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་བརྟག་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །དེ་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ན་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པས་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་
འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཡོད་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་བདེན་དོན་འབྲེལ་བརྟགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་བདེན་དོན་ཡང་ཡིན་ལ་འབྲེལ་པ་བརྟགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་
པར་སྦྱར་རོ། །འབྲེལ་པ་བརྟག་པ་བརྟགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་གལ་ཏེ་འདི་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་དེའི་ངོ་བོ་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པའི་བྱ་བ་ནི་འདི་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པ་
སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་མི་བྱེད་ན་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་བར་འགྱུར། འདི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ཡོད་ནའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲེལ་པ་མ་བཟུང་བ་ལ་ཡང་དེ་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སུས་ཀྱང་ཤེས་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་
བ་ཅན་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་དེ་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་འདི་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་འདས་དོན། །དངོས་སུ་མཐོང་བ་ཡོད་
མ་ཡིན། །ཚིག་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །གང་གིས་མཐོང་བ་དེས་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་བཤད་དེ། ལྐོག་མིན་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོའི་དོན་མཐོང་བའོ། །ཐོས་པ་རང་ཉིད་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བདག་གི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ཁྱོད་ཚུར་ཤེག་བདག་གི་དོན་འདི་ཡིན་པར་

192-1-169a

ཟུང་ཤིག་ཅེས་བོས་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེས་ཆེར་འཕེལ་བས་བསོད་ནམས་ལ་སེམས་གཅིག་ཏུ་འདུད་པ་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་བཞིན་དུ། རིག་བྱེད་རང་ཉིད་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་རང་གི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྐྱེས་བུ་རྣམས་རང་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་
པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་བརྟགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་མ་འཆོལ་བའི་དོན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཆོལ་བའི་རྒྱུ་སྐྱེས་བུ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱར་བའི་སྒྲ་
དག་འཆོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་དོན་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་དེ། དོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོགས་པར་བྱ་བའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །སྔར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་བརྒྱུད་པ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་
ཟིན་ལ། ད་ནི་འབྲེལ་པ་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མ་གཉི་གའི་བརྒྱུད་པ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཚད་མར་གནས་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུས་བརྟགས་པ་ལའང་། །ཅིའི་ཕྱིར་དོགས་པ་དེར་མི་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་
པ་འདི་ལ་གཞན་དག་དོགས་པ་མི་རིགས་པར་སྟོན་པ་ནི་འོན་ཏེ་སྦྱིན་སྲེག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡིད་གཉིས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གཟུང་ངོ་། །ཇི་སྐད་དུ་རི་ཁྲོད་པའི་བཤད་པ་ལས། མཐོ་རིས་འདོད་པས་མཆོད་སྦྱིན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ལས་མཐོ་རིས་འབྱུང་ངམ།  
མི་འབྱུང་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ངེས་པར་རྟོགས་པ་ན་འདི་ལོག་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསྐྱེད་ནས་འཇིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞིང་། འདི་ནི་ཡུལ་གཞན་དང་། དུས་གཞན་དང་། སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་
ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་དུ་ན་མངོན་སུམ་དུ་ན་མེ་སྟག་འཕྲོ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་བར་དུ་ཁྱད་ཅིང་རྒྱས་པའི་མེའི་ཕུང་པོ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དཔྱང་ཐག་གཡོ་བའི་ཡིད་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱོད་ལ་འགའ་ཡང་ཚད་

192-1-169b

མར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བསམས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་གཙོ་བོ་སྲེག་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ངེས་པའི་རྒྱུའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །མེ་
ལ་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པའི་ངག་ལས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། ཅི་ནས་ཚད་མར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྲེལ་ཏོ། །དེ་བྱེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློའོ། །དེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་
བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་པ་ལས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་
གཞན་གྱི་ཚིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་གིས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་
གང་གཞན་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའི་མཐའ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ཉིད་ལས་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་གཞན་བཙལ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་གཞན་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ལས་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་ཞེན་པའི་ངེས་པའོ། །གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ལས་སོ། །ཅིས་མི་འགྱུར་ཏེ་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ཡང་ཚད་མར་འགྱུར་ཏེ། གཉི་ག་ལ་ཡང་དེའི་ཚེ་གནོད་པ་མི་དམིགས་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྟོག་པ་
དང་ལྡན་པ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱེ་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་པ་མ་འགྱུར་ན་མ་ངེས་པ་ནི་མི་ཟློགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དད་པའི་དབང་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་

192-1-170a

པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་གསོད་པ་དང་ལྡན་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ལས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་ལས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའི་བློའོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ངན་སོང་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གོ་
བར་ཟད་དོ། །ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་མ་ངེས་པ་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདོད་པ་རང་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ལ་རག་ལས་པའི་བརྡ་ལས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་རང་གི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་འདོད་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་
ཏེ། ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མར་རིགས་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་བཤད་པ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་ནས། ཆེས་མྱུར་བར་རང་གི་དོན་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་འཆད་ན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་
གྱིས་རང་གི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །བཤད་པ་བྱ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་ནའོ། །མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགྱོགས་པར་ཏེ་སྐད་ཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་
ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདོད་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་ལ་ཡོད་པ་ནི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚད་མར་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་ཚད་མའི་
རྒྱུར་ཁས་བླང་བར་བྱའི་རྨོངས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱོན་མེད་བྱེད་པ་པོ་སོགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སྐྱོན་མེད་པའི་འཆད་པ་པོ་གཟུང་ངོ་། །ཡང་ན་སྐྱོན་མེད་པར་བྱས་པ་དང་འཆད་པ་
ཡང་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་བརྩེ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་རི་ཁྲོད་རྗེས། འཇིག་རྟེན་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཡིད་ཆེས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལས་དབང་པོའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིད་ཡིན་ན་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །

192-1-170b

ཚིག་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཟང་པོའོ། །ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་ཉེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་ལས་དོན་དག་ལ་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནགས་ཀྱི་མེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་
སོགས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནགས་ཀྱི་མེ་ནི་ནགས་ན་ཡོད་པའི་མེའོ། །དེ་ཡང་རང་ཉིད་འོད་མ་ལ་སོགས་པ་དྲུང་པ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའི་གང་གཙུབ་ཤིང་གཙུབས་པའི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དེ་ལ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་
དེས་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། མེའི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་དེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་བརྗོད་
ཀྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པའི་ནགས་ཀྱི་མེས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་གཞན་གྱི་ལན་དོགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུའོ། །དོན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བྱས་ཉིད་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་གང་ཡང་རུང་བའི་ཁྱད་ཀྱིས་
ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་གཏན་ཚིགས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཡང་མ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདོད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་རྙེད་པར་བླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མ་བྱས་པ་ཉིད་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཟློག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བྱས་པ་ཉིད་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་བཟློག་པ་ན་དེ་ཡང་ཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་རེ་འགའ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དུ་བ་མེའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱས་པ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མ་བྱས་

192-1-171a

པ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་སྟེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དག་ནི་རྒྱུ་གཅིག་ཏུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲོ་བའི་རེག་པའི་རྒྱུ་མེ་ནི་གྲང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བྱས་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་མེ་ལ་ཅི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་བྱས་པ་ཉིད་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བྱས་པ་ཁོ་ན་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་འགེགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། 
བྱས་པ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་འགེགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང་ལོག་པའི་རྒྱུ་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་བྱས་པ་ལས་བཟློག་པ་ཡང་དག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་མེད་པར་ལོག་པའི་རྒྱུད་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་
ཀྱང་བྱས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་སེར་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་མཉམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་ལ་ཁ་བ་ལ་སོགས་
པས་བྱས་པའི་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཤུགས་ཀྱིས་གྲང་བ་དང་འགལ་བའི་དྲོ་བའི་རེག་པ་ལ་མ་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱས་པ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་ཡང་དག་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་
དོགས་པ་འདི་བསུ་ནས། དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱས་པ་ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པ་ཉིད་གཉི་གའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ན། དེ་ལོག་པ་ན་ལོག་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་
རྒྱུར་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱད་པར་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་། ཅི་སྟེ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། 

192-1-171b

འདི་ནི་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ལས་བཟློག་པ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་བཟློག་པ་ལོག་པ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཁོ་ན་ལ་ལོག་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་དུ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་མ་བྱས་པ་ཉིད་
ཡོད་པ་དེ་དང་འགལ་བའི་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་བྱས་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཤུགས་ཀྱིས་ལྡོག་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་ན་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་མ་བྱས་པ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་བཟློག་པའི་ཁྱབ་
པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་བདེན་ན། དེ་ནི་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཏན་ཚིགས་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་མེད་པ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་མ་བྱས་པ་དང་འགལ་བའི་བྱས་པ་ལ་ལོག་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་མ་བྱས་པ་ལ་དེ་མེད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་མཐོང་བ་གཞན་
དུ་ངེས་པ་མེད་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཀྱང་འགལ་བའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མི་རྟག་པ་གཅིག་ཉིད་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། ཅིག་ཤོས་འགལ་བ་དག་ལ་ཁྱབ་པར་མཐོང་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་མཐོང་ཞེས་ཏེ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་
བ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས། གལ་ཏེ་ལོག་པ་ཉིད་ལ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་འགྱུར་ན་ལ་ལར་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དེས་ཁྱབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བྱས་པ་ཉིད་ལོག་པ་ན་ལོག་པ་ཉིད་དུ་
བདེན་པ་ཡང་ལྡོག་པས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གང་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དང་། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དང་དེས་མཚོན་

192-1-172a

པའི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དམ། རང་གི་སྒྲས་གཟུང་བ་ཉིད་རྒྱས་པར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འདོད་དེ་མཇུག་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དང་གསལ་བ་དང་། 
རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་གསལ་རྟག་ཉིད་དེ། དེ་དག་གི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅེས་བསྡུའོ། །འདིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྔར་བཤད་པའོ། །དེ་ནི་ཡོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ནའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་རིག་བྱེད་དོ། །མི་འཐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པར་རོ། །རྒྱས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱི་ནས་སོ། །འདི་སྤོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་སུན་འབྱིན་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་ཡང་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སུན་འབྱིན་
པར་བྱེད་ན་ཡང་སྐབས་སུ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། འདིར་ནི་ཐོས་པ་ཅི་བཞིན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བློ་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་པས་བློས་མཐོང་བའོ། །དེ་ཕྲ་བའི་བློས་མཐོང་བ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མངོན་པར་རློམ་པ་ནི། གང་ལ་
རློམ་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་རློམ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་དངོས་པོ་ནི་མངོན་པར་རློམ་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ནི་ལྔ་པོས་མ་རྟོགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཚད་མ་རྣམས་ནི་ལོག་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་
པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ནམ། རྒྱུ་ལྡོག་པ་ན་ཁྱད་པར་བྱ་བའམ། འབྲས་བུ་ལྡོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་དེར་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ལ། དེ་མེད་པར་ཡང་ཡོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་
མ་དེ་དག་དངོས་པོ་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་རྒྱུ་ཉིད་དག་ཏུ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པའི་དངོས་པོ་ཚད་མ་མེད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་གཞལ་བྱའི་འབྲས་བུ་ཡིན་

192-1-172b

པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་ན་རྒྱུ་ཙམ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཙམ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ། ཚད་མ་
ཙམ་མེད་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཐོས་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་ཀྱང་། །
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོད་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །བྱེད་པ་པོ་མི་ཤེས་པའི་སྲུང་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་དེའི་འོག་ཏུ་སྲུང་ལ་སོགས་པ་ལས་འཛིན་པའི་བསྡུ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲུག་པའི་མཐའ་ཅན་ལ་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲུང་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོས་པའང་དེ་བཞིན་ཅིས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱང་། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་དོན་དང་བཅས་པ་དག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོའི་རྗེས་སུ་
དཔོག་པར་མི་བྱེད་དེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚད་མ་མེད་པར་མ་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་མ་ལོག་པའོ། །བདག་ཉིད་ཚད་ཀྱི་མ་ལོག་པར་གཏན་ཚིགས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཐེ་
ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་
ཡོད་པའི་ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་མ་མཐོང་ན་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་མ་མཐོང་བ་ཞེས་ཁས་

192-1-173a

ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། འདོན་པར་བྱེད་པ་པོ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་གསལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དང་པོའི་བྱེད་པ་པོ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་
སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་འདོན་པ་པོ་བྱེད་པ་པོར་ནི་མ་གྲུབ་བོ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་དག་གསལ་བར་བྱེད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྟག་པ་རྣམས་ལ་གསལ་བ་མི་སྲིད་པ་དེ་ལྟར་
ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ཡང་ཅི་ལྟར་གསལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྒྲོན་མེ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་ཤེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་
པར་རུང་བའི་བུམ་པ་བསྐྱེད་པ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་གྲགས་ཀྱི། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དོར་བ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་བྱེད་པ་པོ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་བྱེད་ན་ཡང་། འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་རྣམས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་
དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རིག་བྱེད་རྣམས་སྔར་ཡང་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་དེའི་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་སྙམ་ན། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རིག་བྱེད་རྣམས་སོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མ་བྱེད་

192-1-173b

པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་བྱེད་པ་ཡོད་ན་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་ལ་སོགས་པར་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རིག་བྱེད་ཀྱང་འདོན་པ་པའི་བྱེད་པ་
ཡོད་ན་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །སྤོང་བ་དང་ལེན་པའི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཐ་སྙད་དོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པ་གཟུང་ངོ་། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ཡང་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་
ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་དུ་འབྲེལ་པ་མ་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གསལ་བྱེད་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་གསལ་བྱེད་རིམ་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། 
དཔེར་ན་ཟློས་གར་གྱི་སྲུང་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་བྱེད་གང་གསལ་བར་བྱེད་པ་རིམ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དང་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་རིམ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དང་ལྕུག་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དུས་ཀྱིས་བྱས་པའི་རིམ་པ་རིགས་
པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་མ་ལ་སོགས་པའི་ཕྲེང་བཞིན་དུ་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ན་ནམ་མཁའི་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་གསལ་བས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་བོགས་
དབྱུང་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་ལ་གསལ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གྲུབ་དོན་དུ་བྱས་པ་དང་། །མ་བྱས་ལུང་ཡང་ངེད་ལ་མེད། །ཅེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། ལུང་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཀག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་བརྟག་པར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་དང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། དོན་

192-1-174a

གྱིས་གོ་བ་རྣམས་སོ། །ཚད་མ་ཡིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། ཚད་མ་མིན་ཉིད་ལྡོག་དོན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་
ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ཐོས་པ་རང་དབང་ཅན་དུ་བརྗོད་དོ། །སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཐོས་པ་ནི། རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསམས་ནས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་ལོག་པ་ཙམ་བརྗོད་པ་ན་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་བསྟན་པར་འགྱུར། གང་གི་ལྟར་ན་
དོན་དམ་པར་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པ་དེ་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཁྱབ་པར་གཞན་སྤངས་ནས། ཤེས་པར་འདོད་པ་ན། དེ་སྐད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དངོས་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། །དེ་ལྟའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དབང་ཅན་ནོ། །
དངོས་པོའི་ཕྱོགས་ནི་སྒྲུབ་དོན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དངོས་པོའི་ཕྱོགས་ནི་གྲུབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཞིག་ཉེ་བར་བླངས་པ་དེ་བཀག་པ་ན་དངོས་པོ་དེ་ལས་ངེས་པར་མི་
འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་དུ་འགྱུར་གྱི། དངོས་པོ་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཚད་མ་ལོག་ཀྱང་གཞལ་བྱ་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དག་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཀག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤངས་པའོ། །ཕྱོགས་གཉི་ག་ཡང་འགྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་
བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། འདིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཞིག་ཁོང་ནས་དབྱུང་སྟེ། དེ་ཡང་འགྲུབ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྟག་པར་སྨྲ་བས་སྒྲ་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་
རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པས་སྒྲ་རྟག་སྟེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྦྱོར་བ་བཀོད་པ་ལ། ཕྱིར་རྒོལ་བས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྟག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པར་

192-1-174b

བྱེད་པ་བཀག་ན་ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། བརྗོད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་མཇུག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་ལ། རྟོག་པ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁ་བསྐང་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་འཇིག་
པ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་གཅིག་སྦྱར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་གྱིས་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེས་ན་གཞན་གྱིས་སྔ་ཕྱིའི་མཐའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་རྫོགས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་
རོ། །མ་བྱས་པ་དང་འཇིག་མེད་ཀྱིས། །རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། གལ་ཏེ་དགག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། རེས་འགའ་མེད་པར་དགག་པའི་ངོ་བོའི་མ་བྱས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་གིས་སམ། 
མ་ཡིན་པའི་དགག་པའི་ངོ་བོ་དག་གིས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་རྟག་པ་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་བྱས་པ་དང་འཇིག་པ་ཉིད་བཀག་ན་ཡང་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་རྟག་
པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །མ་གྲུབ་པར་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །བྱས་པ་ཉིད་དང་འཇིག་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་
ཕྱུང་བའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་འོ་ན། དེ་དག་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །རང་གི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ལྟོས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་དགག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གོ་བར་ཟད་དོ། །གང་ཞིག་རིག་བྱེད་ཚིག་
གི་དོན། །ལོག་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཚུལ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྟོག་པར་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང་། མི་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ནི་དགག་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ནི་

192-1-175a

དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སུས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གཞན་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚད་མས་གྲུབ་
པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སུས་ཀྱང་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ་གནོད་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་སུན་ཕྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིད་བརྟན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགར་ཡང་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་སྐྱེས་བུས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་
སྐད་དུ། སེམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་ཉིད་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིག་པ་མེད་པས་མི་འཇིག་པར་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡང་སྨྲས་པ་ཀྱེ་བདག་ནི་འདི་ནི་འཇིག་པ་མེད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་པ་མེད་པས་ན་མི་འཇིག་པ་སྟེ། རྟག་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །
ཀྱེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའི་ཚིག་གོ། །རིགས་སོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་ཡོན་ཏན་དང་། རྫས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཚད་མས་གནོད་པ་དེ་ལྟར་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་བརྟག་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་ལ། གང་ཡང་བདག་ལ་གནོད་པའི་འབྲེལ་པ་ཤེས་
པ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཡང་བདག་མེད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་རིག་བྱེད་ཀྱང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་ཚད་མ་ལ་ཡང་གནོད་པར་འགྱུར་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་དེས་ཅིའི་ཕྱིར་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེས་དོགས་
པ་ལ། དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །སྒྲ་ནི་འདོད་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་དེ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་
འབྲེལ་པའི་རྟགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ན་དངོས་པོ་དེ་ལས་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཅི་སྟེ་འབྲེལ་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲ་དངོས་པོ་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་

192-1-175b

སྐྱེས་བུའི་ངག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལས་མཐོ་རིས་སུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉི་ག་ལ་ཡང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གལ་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལ་ནི་ཚད་མ་
མ་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་འདི་ནི་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་པས་མཐོ་རིས་སུ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་སྒྲ་ཡིས་དོན་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྒྲས་དོན་རྟོགས་པ་ན་ཡང་མཁས་པས་ཞེ་སྡང་
ཙམ་གྱིས་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་གིས་མཐོ་རིས་སུ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མིང་ཅན་དེ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ན་དེ་ལ་སྟེ་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་དོན་
ལ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལོག་པ་
ཉིད་དུ་རྟོགས་ཀྱི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དག་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ལོག་པའི་དོན་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་སྲིད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། དེ་ལྟར་སྒྲ་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དང་
སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལའོ། །སྡང་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་དེ་མ་ཐག་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི་སྒྲ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་

192-1-176a

ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཅན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་སོ། །གང་ཡང་བཤད་པ་བྱེད་པས་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ལས་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་འགལ་ན་ནི་ཚད་མར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བཤད་དོ། །གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ། སྐུར་བར་བྱེད་ནི་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཕྲ་བ་དང་། ཆོད་པ་དང་། སྐལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པར་ནུས་ཀྱི། གཞན་དབང་པོས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཐམས་
ཅད་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་ལ་འདི་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་དང་འདོན་དང་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ལོག་པའི་རྗེས་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་
ཡང་ཡིན་ལ། རིག་བྱེད་སེམས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུ་བར་བྱས་ལ། དེ་རྨོངས་པར་བྱས་པས་ཞེས་ཕྱིས་གསུམ་པའི་བསྡུ་བའོ། །སེམས་པ་ནི་མོད་ལ་སེམས་པའོ། །ལོག་པའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་ཉེས་པ་ཡོད་ན་ཡང་མངོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་པར་སིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་
མ་བག་མར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་མཚར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་སྣང་བ་ལས་བྱུང་བའི། །ངོ་ཤེས་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ངོ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བ་
ཡིན་ལ། ངོ་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མཐོང་བ་དང་ད་ལྟ་སྐྱེས་པ་དག་གཅིག་ཏུ་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིས་མཐོང་བ་
ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རིམ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལས་ཤེས་པ་རིམ་ཅན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་ལས་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་རེས་འགའ་མི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་མ་ཚང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྡོད་པར་འགྱུར། རྟག་

192-1-176b

པ་ནི་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རེས་འགའ་ལྟོས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་བར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་མཐའ་དག་
གི་མཐའི་གནས་སྐབས་ཅན་གྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཡང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་བས་ན་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་
ཕྱིར་ངོ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་རྟག་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་ངོ་བོས་ངོ་ཤེས་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ནེ་ཙོ་དང་རི་སྐེགས་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་
སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དེ་དག་ལ་འདི་ནི་རི་སྐེགས་ཀྱི་སྒྲའོ། །འདི་ནི་ནེ་ཙོའི་སྒྲའོ་ཞེས་ཕན་ཚུན་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་ངོ་ཤེས་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པས་ནི་ནེ་ཙོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་ལྡོག་པའི་ཤེས་
པ་འདི་སྐྱེའོ་སྙམ་པ་འདི་ཡང་མི་འཐད་དེ། གསལ་བར་བྱེད་པ་སེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་འཆད་པ་ནི་གལ་ཏེ་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པའི་ངོ་བོའི་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་གྲུབ་ན་ཡང་གསལ་བྱེད་ཀྱིས་
བྱས་པའམ། ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་དོ་ཞེས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱེད་ལ་རིག་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་འགྱུར་མོད་
ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་གསལ་བར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་དག་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། བདག་ཅག་རིག་བྱེད་ལྷས་ཞི་

192-1-177a

བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ངོ་ཤེས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བྱེད་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་འཇིག་རྟེན་པ་དང་རིག་བྱེད་ཐ་དད་པར་
རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གསལ་བྱེད་རིག་པས་གནས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ནི་བདག་ཅག་ལྷས་ཞི་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རིམ་པ་ངེས་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རིམ་པ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་འདོད་ལ། 
ཤུགས་ཀྱིས་བཟློག་པ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །རྐན་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དེ། རིམ་པ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། གསལ་བར་བྱེད་པའི་རིམ་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེ་འདོད་ལ། རྐན་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རིམ་པ་དེ་ཡང་སྐྱེས་
བུའི་འདོད་པ་ལ་རག་ལས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་ཡང་རང་དགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ལ་འདོད་པ་རང་དབང་ཅན། །དེ་ལ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་གང་། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བདག་ཅག་ལྷས་ཞི་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་
རིམ་པ་འདི་ཉིད་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ངེས་པ་གང་ཞིག་ཡིན། ཚད་མ་མེད་པའི་རེས་འགའ་རིམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །མེ་ལྕེ་ལ་སོགས་སྐད་ཅིག་མ། །ཡིན་ཡང་ངོ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་མེ་ཉིད་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཡང་བརྟག་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡུལ་དང་དུས་སོགས་ཐ་དད་པའི། །བ་ལང་སྒྲ་ཡིས་གསལ་བའི་བའི་བློ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་དེ་ལ། སྒྲ་གཅིག་གྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་སྒྲ་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྦྱོར་བ་སྨྲས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་བཟློག་པ་ལས་གཏན་ཚིགས་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མ་ངེས་པ་ཉིད་

192-1-177b

ཡིན་ནོ། །འདི་འདྲ་གང་དེ་བསྟན་པར་མཐོང་། །དུ་བའི་སྤྱི་ཡི་ཆ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པའི་དཔེ་འདི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུ་བའི་སྤྱི་ཡི་ཆ་ཡང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་སྤྱི་ནི་རྟགས་ཞེས་བྱའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་
ཏེ། དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ལས་བུམ་སོགས་གཅིག་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཡང་ལན་མཚུངས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རིགས་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཉིད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡུལ་དང་
དུས་སོགས་ཐ་དད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལྔས་གལ་ཏེ་གཞན་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་གཅིག་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ངོ་བོའི་སྤྱི་བློ་གཅིག་གིས་ཞེན་པའི་དབང་གིས་གཅིག་ཏུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་
གསལ་བ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱབ་པ་ལ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་སོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དབང་པོ་ནི་དབང་པོ་སྟེ། དེ་ལ་ཡོད་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཟུང་སྟེ། མང་པོའི་ཚིག་ནི་གསལ་བར་ཐ་དད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་ཐ་དད་དུ་རྟོགས་ཤེ་ན། གང་ཕྱིར་སྡུག་དང་མི་སྡུག་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྡུག་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ལ་ལྡོག་པ་ནི་མི་སྡུག་པའོ། །
རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་གནོད་པར་སྟོན་པ་ནི། བློ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཏེ། དོན་འདིས་ནི། ཁ་རྩང་དེ་རིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་བློ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རོ་དང་
གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་གསལ་བའི་བློ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འདིའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་སྤངས་པའི་ཕྱིར། དྲུག་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བློ་

192-1-178a

རྣམས་རིམ་ཅན་དུ་འབྱུང་ཕྱིར། །མྱུ་གུ་སོགས་བཞིན་ཐ་དད་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ལ་ཚད་མ་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཁ་རྩང་དེ་རིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་
པའི་ཤེས་པ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཁ་རྩང་དང་དེ་རིང་གི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་འདི་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་གཉི་གའི་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་
ཏེ། བློ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དམིགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་འགལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བ་འདི་ནི། རིམ་གྱིས་འབྱུང་
ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་བཅོས་མ་ཉིད་ཡིན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་སླའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། ཐ་དད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ལས་གཞན་པའི་འབྲེལ་པ་ཡང་མེད་ལ། འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་སྒྲ་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་
དུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་པོ་ཉིད་དུ་གཞན་སེལ་བ་བསམ་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་བཅོས་པ་ན་སྒྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་དག་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་
བསྟན་པའི་ཕྱིར། བ་ལང་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བ་ལང་ཉིད་རྟག་བསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །འབྲེལ་པ་རྟག་པ་བསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་རྟག་པ་དང་འབྲེལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་གྲུབ་པར་བཤད་དོ། །རྡུལ་

192-1-178b

ཕྲན་ནམ་མཁའ་སོགས་ཀྱང་སྤངས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། རྡུན་ཕྲན་རྣམས་དང་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་གྲུབ་པར་བཤད་དོ། །བསལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སུན་ཕྱུང་བ་སྟེ། ཚིག་གི་དོན་དྲུག་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དགག་པའོ། །དུ་མའི་
སྤྱི་ལ་མངོན་ཕྱོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དམིགས་གཟུང་བ་ལང་ཉིད་བརྗོད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཅེ་ན། སྐད་ཅིག་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་སོགས་རྙིངས་པའམ། །མཚོན་ཆ་སོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་ལ། བུམ་པ་སོགས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བསྟན་ཟིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྟག་པར་འཇིག་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྒྲ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་པའི་རྒྱུ་
ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །འདིས་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་སྦྱོར་བྱེད་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ངོ་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གོ་བར་ཟད་དོ། །གང་ཉིད་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་
སྦྱོར་བ་ལ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ནི་གང་ལས་ཐ་དད་པའི་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིན་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གཞན་སེལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡང་རྟེན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་རྣམ་པ་འདིས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གྲུབ་
པ་ལ་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་བའི་རྟེན་དེ་ག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་སྤོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དགག་པའི་དངོས་པོ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་འགའ་
ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ག་ལ་སོགས་པ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་ནས་དེ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་དང་གཞན་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །

192-1-179a

དེ་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ། ག་ལས་གཞན་པའི་བློ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཆོས་ཅན་གང་གི་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ག་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་དཔེར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན་
མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་པ་ཡི་རྗེས་དཔག་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེ་ལ་སོགས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །གཞན་ཡང་མ་བརྗོད་པ་ན་ཡང་རྒོལ་བས་འདོད་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་
ལ། འདིར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ག་ཉིད་དགག་པ་ཙམ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཐབས་འདིས་ག་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དམ་བཅའ་བ་འདི་ལ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱེད་ཀྱིས་འབད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
ཏེ། འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པའི་ག་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་དགག་པའོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པའང་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་གི་སྒྲ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་གཟུང་ངོ་། །བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཕྱིར་སྡུག་དང་མི་སྡུག་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པའོ། །གཉིས་ལ་གྲུབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཁ་རྩང་དེ་རིང་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ཡང་བརྗོད་པ་ཞེས་རྟགས་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ལ་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་སྒྲ་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་གཅིག་གཉིས་ལ་
གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པའི་གཞན་སེལ་བ་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པ་ཡིན་ཏེ། མཚུངས་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཚེ་སྒྲ་ཙམ་ལེགས་བྱས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་ལ། སྒྲ་ནི་ཉེ་བར་དམིགས་དུས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་རླུང་རྣམས་ཚད་མ་འགའ་ཞིག་གིས་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་དེ་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པས་སྒྲ་ཙམ་དེ་རྟོག་པ་མངོན་

192-1-179b

སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྟག་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་མངར་བ་ཁ་བ་དང་། །དཀར་པོ་སེར་པོའི་ངོ་བོར་འཛིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། མངར་བ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི། དེ་ཡི་དབང་གིས་སྒྲ་ལ་བློ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་
གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་སྒྲའི་ཤེས་པ་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། མྱུར་དང་དལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མྱུར་བ་དང་དལ་བ་དང་བར་མའི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་སྐྱེ་ལ། སྒྲ་ལ་ནི་མྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་པ་དང་ཁ་ཕྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་དོན་
མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྒྲ་དེ་ཉིད་མྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་དེའི་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཡུལ་དང་དུས་གཞན་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །ཕྱི་རོལ་རྣམ་ཀུན་དམིགས་པ་ཡིན། །ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། 
འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དེ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་མེད་པའི་
ཕྱོགས་དང་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་དོན་དུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པའི་
ཤེས་པ་ལ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་དུང་ལ་སོགས་པའི་དོན་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གལ་ཏེ་དོན་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ཤེས་པར་གཏོགས་པར་འགྱུར་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གཉི་

192-1-180a

ག་ལ་ཡང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཤེས་པར་གཏོགས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ཁས་བླངས་ནས་ཤེས་པའི་ཡུལ་མེད་པ་འདི་བརྗོད་དེ། 
གང་ཞིག་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་འདིར་ལན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དོན་དང་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འཇོག་སྟེ། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་དང་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉམས་
སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དང་བཅས་དང་རྣམ་པ་མེད་པ་དག་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པའི་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། འདི་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྲིད་
པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསལ་བྱེད་ཡོད་པར་རིགས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ནི་སྒྲ་ཙམ་སྒྲ་ལ་ཐ་དད་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་བརྗོད་ལ། རྟག་པ་ལ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་སུ་ཡང་རུང་བ་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཙམ་སྟེ། སྒྲ་ལ་བློ་ཐ་དད་པར་
རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ། །མིག་གི་ཕན་འདོགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྔ་མ་འདིའི་དོན་ཉེ་བར་བཀོད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། 
ཇི་ལྟར་བུམ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་སུ་ཟིན་ན་ཡང་། ཅི་སྒྲ་རང་བཞིན་གྱི་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་སམ། འོན་ཏེ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལས་སྔར་ཡང་དམིགས་པར་

192-1-180b

ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་འཆད་པ་ནི། རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་ན་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྨོས་ཏེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའིའོ། །སྦྱོར་བ་ནི། གང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་ལ། རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་དོན་
མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་ན་ཡང་སྒྲ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མི་རུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡང་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་གང་སྐྱེད་
པར་བྱེད་པར་མི་རུང་བའི་གནས་སྐབས་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཀོ་ཏྲ་པས་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་མི་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་ན་ཡང་སྒྲ་ཤེས་པར་སྐྱེད་པར་མི་རུང་གནས་སྐབས་ལས་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འདི་མ་གྲུབ་
པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། འགྱུར་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རུང་བ་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དེ་ལ་རུང་ངམ་མི་རུང་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་
ཕྱིར་ལེགས་པར་བྱས་པའི་རྣ་བ་ཉིད་སྒྲ་དམིགས་པ་ལ་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དོགས་པར་བྱས་ནས། ལན་གདབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒྲ་ནི་ཤེས་བྱ་མིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་
ལྟ་ན་རོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་དེས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་ཤེས་པ་གང་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་དེས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྣ་བའི་ཤེས་པ་ལ་རོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ཡང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས
པའི་ལ། ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཤེས་བྱ་ཉིད་ཡིན་ན། ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོལ་སོགས་པ་ཡང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་

192-1-181a

ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་ལེགས་པར་བྱ་བའི་རྣ་བ་དང་མཚུངས་པར་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ན་སྒྲ་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་སྐྱེའི། རོ་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་
ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུའི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྒྲ་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་འབྱུང་གི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་རྒོལ་ན། 
རྒྱུའི་ནུས་པས་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒོ་ཁོ་ན་ནས་ལན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་དཔྱད་ན་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལེགས་བྱས་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཕྱོགས་འདི་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་ཕྱིས། སྒྲ་དང་ཤེས་པའི་འབྲེལ་པ་གང་། །ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ལེགས་བྱས་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་ལེན་པའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉེས་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ཅི་སྒྲ་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པ་དེས་
ཤེས་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་སྐྱོན་བཤད་པ་ནི། ཤེས་ཏེ་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྒྲ་ཤེས་པ་དེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། སྒྲའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་
དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཤེས་བྱའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱིག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ལྷ་སྦྱིན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ན་དབྱིག་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་དང་ཤེས་བྱའི་རང་བཞིན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནིའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་
ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དག་གི་རང་བཞིན་ལུ་གུ་རྒྱུད་བཞིན་དུ་སྦྲེལ་བ་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཡོད་པ་ན་གཉིས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། ལེགས་བྱས་རྣ་བས་བསྐྱེད་བྱ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལེགས་

192-1-181b

བྱས་རྣ་བས་བསྐྱེད་བྱ་བ། །གང་ཕྱིར་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པའི། །ཞེས་བྱ་བར་སྒྲ་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ཁོང་ནས་འབྱུང་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བྱས་པའི་རྣ་བས་བསྐྱེད་པར་བྱས་པའི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣ་བ་ལེགས་པར་མ་བྱས་ཀྱང་དེའི་ཤེས་པར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར། རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་དོན་མེད་དོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་འཆད་པ་ནི། སྒྲ་དེའི་ཤེས་བྱའི་བདག་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གོ་བར་ཟད་དོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ནི་དེས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་ལ། ད་ནི་ཤེས་
པའི་དེ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་མེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་དང་འབྲེལ་བ་ཤེས་པ་གང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །གཞན་དུ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་དེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཆར་ཡང་ཤེས་པ་དང་སྒྲ་དག་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པར་དེ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་
དུ་ན། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པས་དེའི་ཤེས་པ་དེ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་
བཅས་པར་ཁས་ལེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁས་ལེན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི། མངོན་སུམ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཤེས་པ་དེ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་དུ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་ལས་ཀྱང་དེ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་གང་དག་གི་ལྟར་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་དག་

192-1-182a

གི་ལྟར་ན་ཡང་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བདེན་ཏེ་འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་འབྲས་བུ་རྟོགས་པ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ངེས་པ་དང་ཤེས་པ་དེ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་
གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་དང་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པ་ནི་དེས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་བཟློག་པ་ལས་རྒྱུ་གཞན་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐ་དད་པ་འདི་ནི་དེས་
བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་ཏེ། དེའི་རྣམ་པ་འདི་དེས་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པས་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་ལ། ཐམས་ཅད་འདི་ཡང་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་ཅི་ལྟར་ངེས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་བསམ་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བའི་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་དེ་ནི་དེ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་མཚུང་བ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པར་བརྗོད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་
གྱིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་ན་འདི་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ལྡོག་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྩད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ཙམ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དེ་ཡང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་
པའི་ནང་དུ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་སྒྲ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་ལྟ་ན་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་བྱུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །
ཡང་ན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལའོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ནའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཁས་བླངས་ནས་ཡུལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་བསམ་པས་རྣ་བ་

192-1-182b

ལེགས་པར་བྱས་པ་དོན་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེགས་བྱས་རེས་འགའ་བ་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལེགས་པར་བྱས་པ་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ལེགས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཤེས་པ་ཡང་རེས་
འགའ་བར་རིགས་ཏེ། གཞན་དུ་ནི་རྒྱུ་རྟག་ཏུ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་གནས་པ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་རེས་འགའ་བར་འགྱུར། རྟག་པའི་རྣ་བ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་རེས་འགའ་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལེགས་བྱས་ནུས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣ་བ་ལ་
སོགས་པའི་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཤེས་པས་ངེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུས་ངེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་པ་ན་ལེགས་པར་བྱས་པ་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། ནུས་པ་ཉིད་འབྲས་བུས་ངེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་དེ་ཡང་རྣ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཐ་དད་པ་ནི་
མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྣ་བ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་ཡོད་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། ཅི་སྟེ་མེད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནམ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ཤེས་པ་
རེས་འགའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རེས་འགའ་བ་རྣ་བའི་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་ཤེས་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་ནུས་པ་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྒྲ་ཙམ་
རྣམས་ཀྱིས་རྣ་བའི་སྔ་ན་མེད་པའི་ནུས་པ་རེས་འགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཤེས་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རེས་འགའ་བ་ནུས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། རྣ་བ་ལ་ནུས་སྐྱེད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའམ། 
ཐ་དད་པའམ། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ནུས་པ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གསུམ་མོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནུས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་གཉི་གའི་བདག་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན་སྐྱེ་ཕྱིར་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ། རྣ་བ་ནུས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་

192-1-183a

ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྣ་བ་ནུས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། ཆེས་བླུན་པའི་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་ལྟོས་ཤིག །ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གཅིག་འབྱར་བ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་གཞན་རིང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཕན་ཚུན་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་དང་འོ་མ་ཡུལ་ཐག་རིང་བར་གནས་པ་ན་དེ་དང་འབྱར་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་འདི་ཡིན་དུ་ཆུག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་དང་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ལེགས་
པར་བྱས་པ་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱོན་གཞན་འདི་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི། དེས་ན་དེས་བསྐྱེད་བྱའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་བསྟན་པ་ནི་ཐ་དད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནུས་པ་དངོས་པོ་ལས་
ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་འདི་དེའི་ནུས་པ་ཞེས་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣ་བ་ནུས་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྣ་བ་ཡང་ཕན་
འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་དུ་ནུས་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡང་རྣ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནུས་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐབས་ཀྱི་དོན་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ནུས་པ་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྣ་བ་བྱེད་པ་པོ་
ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ནུས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེ་ནི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་ཐ་མི་དད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་ཞེ་སྡང་། གཞན་ཡང་ནུས་པ་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་རྣ་བ་
རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ། ཐ་དད་ཐ་མི་དད་སྤངས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསལ་ཟིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་རྣམས་སུ་སྟེ། གཅིག་ཉིད་གཅིག་

192-1-183b

གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དག་ལས་གཅིག་གི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་བཅད་པ་མེད་པར་རང་བཞིན་ཡོངས་
སུ་མི་གཅོད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གཅིག་དགག་པ་གཞན་སྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་བཀག་པ་ན་
ཤུགས་ཀྱིས་དེའི་བདག་ཉིད་སྒྲུབ་པས་དེ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་དགག་པར་མི་རིགས་ཏེ། གཞན་ཉིད་ཀྱང་མ་བཀག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཉི་ག་ལེགས་པར་བྱས་ཕྱོགས་ལ། །ཁྱེད་ཀྱི་གཉིས་བརྗོད་ལོག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བ་དང་མི་རུང་བའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །རིམ་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ལུ་ཏ་དང་སྟེང་དུ་འདོན་
པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །གང་དག་སྒྲ་འདི་མ་ཕྲད་དང་། །སྐྱེ་བ་རྣ་བས་འཛིན་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་མ་ཕྲད་ཙམ་མཚུངས་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་དང་མ་ཕྲད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་
ཐམས་ཅད་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཁབ་ལོང་ཞེས་བྱ་བའི་རྡོ་བས་ཕྲད་པའི་ལྕགས་ལེན་ན་ཡང་མ་ཕྲད་པ་ཐམས་ཅད་མི་ལེན་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁབ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདེ་བྱེད་བདག་པོའི་ལུགས་ཀྱིས་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་རེ། དེ་ལ་ཡང་ནོར་བུ་ཁབ་
ལོང་གི་འོད་རེག་པའི་དབང་གིས་ལྕགས་ལེན་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་ལྕགས་ལེན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་འོད་ཞིན་དུ་དེའི་འོད་མ་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆོད་པ་དང་རིང་བ་ལེན་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་

192-1-184a

ཞེས་ཟེར་རོ། །འོད་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། མི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པས་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་འགེགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་ལྕགས་རྣམས་ལེན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་
པ་སྨྲས་པ་དེའི་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར། འོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁབ་ལོང་གི་འོད་དེ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཕྲད་པ་ཐམས་ཅད་ཅིའི་ཕྱིར་མི་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་སོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་
འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཕྲད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་གང་གིས་ན་དེ་ལ་མི་འདོད་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་སུས་ཕྲོགས། དེ་ལྟ་བས་ན་མ་མཐོང་བའི་འོད་རྟོགས་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རིང་དང་ཉེར་གནས་པའི། །འཛིན་དང་མི་འཛིན་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རིང་དང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིམ་གྱིས་འཛིན་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། སྒྲ་སྦྱོར་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་གཞན་ལ་སོགས་འབྱུང་བའང་མིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཇི་ལྟར་ཉེ་རིང་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་མ་ཕྲད་པ་དང་།  
མ་ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་ན་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་མ་ཁྱབ་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་འཛིན་པ་ན་གསལ་བ་དང་གཞན་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ལ་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཕྲད་པར་འཛིན་པར་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དཔེ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་
དེ། གལ་ཏེ་ཡང་གཞན་ལ་ཚིག་ཙམ་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མས་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་ཚད་མ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེ་བ་དང་བསྐལ་པ་དག་དུས་མཚུངས་པར་འཛིན་པའོ། །གང་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་མྱུར་དུ་ཕྱིན་ཅིང་བསྐལ་པར་ཡུན་
རིང་པོ་ནས་ཕྱིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་གྲོང་ནས་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཤིང་གི་ཡལ་ག་དང་ཟླ་བ་ཡང་དུས་མཚུངས་པར་མིག་ཕྱེ་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཛིན་པར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་ནི་མ་ཕྲད་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གོའོ།  །འདི་འོད་བྱེད་པ་ན་རེ། ཤེས་པ་མྱུར་དུ་སྐྱེ་བས་དུས་ཐ་དད་དུ་

192-1-184b

མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཨུཏྤ་ལའི་འདབ་མ་བརྒྱ་འབིགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་མཚོ་དང་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རིམ་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མགྱོགས་པར་འབྱུང་བར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟོགས་པ་ཐ་
དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མགྱོགས་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་རིམ་ཅན་དུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྒྱས་པར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ན་རེ། གལ་ཏེ་ཡང་མིག་མ་ཕྲད་པར་འཛིན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་
པ་མི་འཐད་པ་དང་། གང་ཡང་ཐག་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་མི་འཛིན་ལ་ཉེ་བར་འཛིན་པ་དེར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དོན་གང་ཁོ་ན་མིག་གི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཁོ་ན་དམིགས་ལ། གང་མི་འགྱུར་བ་དེ་མི་དམིགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་
པར་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་འདི་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡིན། གང་ཞིག་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་འབྲེལ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པས་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་
གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་བརྗོད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ན་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འདྲེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་དོན་ཡང་རྣམ་
པ་གཉིས་ཏེ། ཕན་ཚུན་དུ་ཕན་པ་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྣང་བ་ནས་གྲིབ་ཁང་དུ་ཞུགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་གཅིག་ལ་བྱེད་པ་སྟེ་དཔེར་ན་མིག་ཕྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་གཟུགས་འཛིན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། གཉི་ག་ལྟར་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཡུལ་དུ་བརྗོད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་
ཁྱད་པར་སོ་སོར་ངེས་པ་དེ་ཉིད་འབྲེལ་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ལས་ངེས་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཁ་ཅིག་ཉིད་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་པ་འདི་ལ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ན་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་

192-1-185a

ཅད་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཁྱེད་ཅག་ལ་འབྲེལ་པར་འདྲ་བཞིན་དུ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མིག་གིས་གཟུགས་ཁོ་ན་དམིགས་ཀྱི་རོ་ནི་མ་ཡིན། དེ་དང་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་སོ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་ཅིའི་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །གང་གིས་ཡུལ་ཐ་མི་དད་ན་ཡང་མིག་གིས་གཟུགས་ཉིད་འཛིན་གྱི་དེའི་ཡུལ་ན་གནས་ན་ཡང་རོ་ནི་མ་ཡིན་པ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གཞན་ཅུང་ཟད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡུལ་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ན་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་རྒྱུ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་མ་ཕྲད་པའི་ཕྱོགས་ལ་
ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །སྣང་བ་ཐ་དད་བློ་རྣམས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀ་དོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་བློ་རྣམས་ཡུལ་གཅིག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་རོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡང་གཅིག་
ཏུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བསམ་པའོ། །ལན་འཆད་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་དོན་སྨྲ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་བློ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་རྣམས་སོ། །ཉེ་བ་དང་རིང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་
ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་མཚུངས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་གང་དག་རྣམ་པ་ནི་ཡུལ་དུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གཏོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དག་ལ་ཀླན་ཀ་འདི་ཡིན་གྱི། ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མེད་པ་
ཡིན་ཞིང་བདག་རིག་པས་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བས་དེ་དག་ལ་ནི་ཀླན་ཀ་འདི་མེད་དོ། །ཡང་གང་དག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པར་སྨྲས་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དང་འདྲ་བར་ཁས་མི་
ལེན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་འདྲ་བའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་བློ་རྣམས་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཀླན་ཀ་མེད་དོ། །འོ་ན་སྒྲ་ཕྲད་ནས་འཛིན་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་ལ། མ་ཕྲད་པར་འཛིན་པ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཅི་ཡོད་ཅེས་འདྲི་ན། ཕྲད་ནས་འཛིན་

192-1-185b

པའི་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བའི་ནང་གི་སྒྲ་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའོ། །དཔེར་ན་རྣ་བ་འབྲུག་པར་བྱེད་པའི་བྱའི་གཤོག་པའི་སྒྲ་རྣམ་པར་ཆད་པར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། འབྲུག་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཡང་ཕོ་ལོང་བརྡབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོང་ནས་རྣ་བའི་ཡུལ་དུ་
འོངས་པ་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར། མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་དང་འདུ་བའི་ཡུལ་གྱི་དབང་གིས་འདི་རྣམ་པར་ཆད་པར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རྣ་བས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡུལ་དུ་
འགྱུར་བའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་རོ་དང་འདྲ་བ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྲད་ནས་འཛིན་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བརྗོད་ནས།  མ་ཕྲད་པར་འཛིན་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འཆད་པ་ནི། 
དེ་ལྟར་ཆད་དོ་སྙམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་སོགས་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་སྟེ། དཔེར་ན་རེག་པའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་འཆད་པར་མི་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་
ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་དོགས་པ་བསུ་ནས་ལན་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འོད་བྱེད་པ་དང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཚད་མ་བྱེད་པ་ནི་མིག་དང་རྣ་བ་ནི་ཕྲད་ནས་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་
རོལ་གྱི་དབང་པོ་ནི་ནང་གི་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོས་འཁྲུལ་པ་བསལ་བའི་དོན་དུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོའི་དོན་ཡིན་པ་ན་ཆོད་པའི་དོན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྣ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་དབང་པོ་ཡིན་པ་ན་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་སྒྲ་དག་ནི་ཕྲད་ནས་
འཛིན་པའི་དབང་པོའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིའི་དབང་པོའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲི་དང་རོ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་སྒྲའི་ཤེས་པ་དག་ནི་ཕྲད་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིའི་དབང་པོའི་དོན་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་

192-1-186a

དྲི་དང་རོའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །འདིར་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་པ་ནི་གང་ཡང་ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གོ་སླའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐོས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལྡན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་བརྟགས་པར་རོ། །འོ་ན་
ཐ་མི་དད་པ་འགྱུར་ཞེ་ན། རླུང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རླུང་རྣམས་ཁོ་ན་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བར་སྐྱེ་བ་ན། ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐ་མི་དད་པར་བརྗོད་ཀྱི། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་རིམ་གྱིས་ཀྱང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྣ་བའི་ནམ་མཁར་ཕྱིན་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རྣ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཕྱོགས་གཉིས་ཏེ། རླུང་འདི་རེས་འགའ་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའམ། མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་། ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་སྒྲ་རིགས་པའི་
དུས་སུ་ལྕག་གིས་བསྣུན་པ་བཞིན་དུ་རླུང་ཡང་རྟོགས་ཏེ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་བར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམ་པར་གསལ་བ་སྟེ། སྒྲ་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རླུང་དེ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་སྟེ་དམིགས་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། 
འདི་ནི་སྒྲ་དམིགས་པའི་དུས་ན་ལྕག་གིས་བསྣུན་པ་དང་རླུང་གཞན་མྱོང་བར་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྒྲ་དམིགས་པའི་དུས་ན་རླུང་ཡབ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་རླུང་གཞན་དང་ལྕག་གིས་བསྣུན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་རླུང་གི་རེག་བྱ་ཡང་རིགས་པར་
འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བར་དམ་བཅས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བར་བཤད་དོ། །མྱུར་བར་འབྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་ན་ཡང་མགྱོགས་པས་བྱས་
པའི་ཅིག་ཅར་བར་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ལ་རག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིར་ལེན་སྐབས་སུ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རིམ་གྱིས་འབྱུང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མགྱོགས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་

192-1-186b

འགྱུར་གྱི། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རིམ་གྱིས་སམ། ཅིག་ཅར་གྱི་རྣ་བའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་རླུང་མ་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མགྱོགས་པས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་
ཅིག་ཅར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ལན་མ་ཡིན་ཏེ། གསོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་འཆད་དོ། །གཟེགས་ཟན་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་ལྟར་ན་རླུང་ནི་རེག་པའི་རྟགས་ཅན་ཡིན་ལ། བཤད་
པ་བྱེད་པ་རི་ཁྲོད་པས་ཀྱང་། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་རླུང་གི་རླུང་དང་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམས་རྣ་བུག་གི་ཕྱོགས་ནས་འབྱུང་བ་ན་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་ཉེས་པ་བཤད་པ་ནི། དེ་ཡི་རེག་ཐོབས་སུ་ཡིས་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རེག་པ་ནི་རེག་བྱའོ། །རེག་བྱ་ཐོབ་པ་
ནི་རེག་བྱ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། མྱོང་བར་ཐལ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རླུང་དེ་རེག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་བཤད་པ་བྱེད་པས་བྱས་པ་དེ་ཇི་ལྟར། འདི་ལྟར་རླུང་སྒྲར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་སྨྲ་བའི་བསླབ་པ་བྱེད་པ་དག་ལ། བཤད་
པ་བྱེད་པ་ན་རེ་སྒྲ་རླུང་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་རླུང་གི་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྣམ་བུ་སྣལ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆ་ཤས་བཞིན་དུ་འདིའི་རླུང་གི་ཆ་ཤས་དེ་དག་རྣ་སྒྲ་ལ་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མཐོང་བས་དམིགས་པར་འགྱུར་ན་
སྒྲར་གཏོགས་པའི་རླུང་གི་ཆ་ཤས་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་ན་ཡང་སྐྱོན་གཞན་འཆད་པ་ནི། ཡང་ན་རླུང་ནི་དབང་འདས་བླ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རླུང་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་འབྲེལ་པ་སྟེ། ས་དང་ཆུ་དང་མེའི་མིང་ཅན་གྱི་
འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་གང་ལ་དེ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེར་གཏོགས་པ་ནི་དེར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཉིས་པ་ལ་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་པའི་བསྡུ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་གཞི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་

192-1-187a

དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རེག་བྱ་དེའི་རང་བཞིན་རིགས་པ་སྟེ་ཚོར་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལས་གསལ་བར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་ལྟེ་བའི་རླུང་ལ་གནས་པ་ལས་གཞན་བཞིན་ཏེ། དྲུག་པའི་མཐའ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་དགུན་གྱི་དུས་སུ་ཁ་བའི་ཚོགས་
དང་འབྲེལ་པའི་བུ་ཡུག་གི་རླུང་ལྟ་བུ་དང་། ཡང་ན་ཇི་ལྟར་སྔ་དྲོའི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་འཕྲོས་པས་ཕྱོགས་མ་ལུས་པར་ཁྱབ་པར་འཇུག་པའི་སོ་གའི་དུས་ཀྱི་རླུང་ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གྲང་བ་དང་ཅིག་ཤོས་མ་ཡིན་པའི་ཁ་བའི་དུས་འཇུག་པའི་རླུང་གི་རེག་བྱ་གྲང་བ་ལ་སོགས་པ་རིགས་པར་
འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་དང་ངོ་། །མི་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འབྲེལ་པ་སྟེ། རྣ་འབྲུག་ལ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཡང་ན་རིག་བྱེད་རྗེས་འབྲངས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། སུན་འབྱིན་པ་མཚུངས་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་ལ་བསྒྲེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་དག་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བ་ཆ་མེད་པའི་ནམ་མཁའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལེགས་པར་བྱས་པ་དོན་མེད་པ་དང་ལེགས་པར་བྱེད་པ་མི་འཐད་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་སྔར་བཤད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྣ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་རྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱབ་པ་དང་གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ནམ་མཁའ་ཁྱབ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་
ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་མ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །ཆ་མེད་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟགས་པ་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ནི་དོན་བྱེད་པ་འཇུག་པ་དང་མི་འཇུག་པ་མི་
འགལ་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟེན་གཅིག་ལ་གལ་ཏེ་དབང་པོ་ལེགས་པར་བྱས་ལ། དེ་ལ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེ་རྟེན་གཞན་ལ་དེ་ཉིད་དོན་

192-1-187b

དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལ་ལེགས་པར་བྱས་པ་དང་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་
བུའི་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཙོ་བོའི་ཡུལ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཙོ་བོ་ནི་ལུས་སོ། །ཡུལ་གཞན་ནི་ནམ་མཁའི་ཡུལ་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟར་སྨྲས་པ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
མི་གནས་པའོ། །ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ཁྱད་པར་མ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་སྟེ་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་ལྟོས་པ་མེད་པའི་གཏན་
ཚིགས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དབང་དུ་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའི་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ལ། གང་ཡང་ཕན་གདགས་
པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགའ་ཞིག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནམ་སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་བཞིན་ནོ། །རྣ་བ་ཡང་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །རྟག་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་
གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕན་གདགས་བྱ་མིན་ན། འདི་ཡི་དབང་དུ་བྱས་འདི་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དབང་དུ་བྱས་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་སྔར་ལོངས་མི་སྤྱོད་པའི་རྣ་བ་ཕྱིས་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་
པའི་ནུས་པས་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ལན་བཤད་པ་ནི། སྔགས་དང་སྨན་སོགས་ནུས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་རྣ་སྤབས་བྲུས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་སྤྱད་བྱར་འགྱུར་ཞེས་

192-1-188a

བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཁ་སྐང་ངོ་། །འོན་ཏེ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྟག་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོ་ན་དེ་ལྟར་ན་རྟེན་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དེ་
ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་རྣ་བ་རྟག་པ་ཡང་དབང་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྟེན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་ན་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འཇིག་པའི་བར་དུ་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ལ་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་
པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བྱས་པ་ག་ལས་ཡིན། བོགས་དབྱུང་བར་ཁས་བླངས་ནས་སྐྱོན་འཆད་པ་ནི། དེ་ལ་བོགས་ནི་ཡོད་ལ་རེག །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྟེན་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ནམ་མཁའི་ཆ་ཤས་མེད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ནམ་མཁའ་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ཡང་གལ་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་ནམ་མཁའ་ཆ་མེད་པ་རྟག་པའི་ཕྱོགས་ལ་སུན་འབྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཚུངས་སོ་
ཞེས་བསྒྲེ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ཆ་ཤས་དང་ལྡན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དབང་དང་བྲལ་བ་ན། །ཡུལ་དེར་གནས་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་ཟད་དོ། །གསལ་
བར་བྱེད་པའི་རླུང་རྣམས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གང་ཚེ་སྒྲ་དང་རྣ་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་རྣམ་པས་རྟག་པ་ལ་ཁྱད་པར་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བྱེད་པ་འཐད་པ་
མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རླུང་ལ་སོགས་པ་ལས། །ནུས་པ་ངེས་པ་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ལེགས་པར་བྱས་པ་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐ་དད་ཐ་མི་དད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ།  ལེགས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་

192-1-188b

བ་ཐ་དད་པའམ། ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་རྣ་བ་དང་སྒྲ་དག་གིས་ལེགས་པར་བྱེད་པ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དོན་གཞན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་བྱེད་པ་ན་སྣམ་བུ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་
གིས་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་ལེགས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ལེགས་པར་བྱས་པ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཐ་དད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མེད་ལ། ཐ་དད་པར་འབྲེལ་པར་འགྱུར་ན་ཡང་རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ན་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར། རྒྱུ་དང་རྣ་བ་དང་སྒྲའི་བདག་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་འཆད་པ་ནི། ཐ་མི་
དད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་དང་སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལྟར་རོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བྱས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟག་པའི་ཕྱིར་འདི་སུས་ཀྱང་ལེགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྟེ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་
འདོད་ན་ཡང་། ཤེས་པ་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟག་པ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་རླུང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཚད་མ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་
རེས་འགའ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པའི་གསལ་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲའི་ཤེས་པ་ཡང་རེས་འགའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྟག་ཏུ་དེའི་ཤེས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། མངོན་པར་
གསལ་བ་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུང་བར་བྱ་བ་སྐྱེད་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་འདི་ལ་ཡོད་ཅེས་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ་ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཕྱོགས་རྣ་བ་

192-1-189a

ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དང་པོ་ཉིད་དུ་སུན་འབྱིན་པ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་མི་བརྗོད་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་པའི་སུན་འབྱིན་པ་དེ་ཉིད་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་ཆ་ཤས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཡང་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ན། །དེ་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ལེགས་པར་བྱེད། །
ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཡུལ་ཡང་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཡང་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ན་དེས་གཅིག་ཉིད་ལེགས་པར་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་ཡིན་ནོ་གང་ལས་ཤེ་ན། ནུས་པ་ངེས་ཕྱིར་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །
འདི་ལྟར་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ནི་སྔར་བསལ་ཟིན་ཏོ། །འདི་ལས་ཀྱང་ཡུལ་ལེགས་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལས་ཤེ་ན། ནུས་པ་ངེས་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་གི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་
ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནུས་པ་ངེས་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། །ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་མི་རུང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རེས་འགའ་སྒྲ་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནམ་ཡང་
སུས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ལེགས་པར་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་ནུས་པ་ཡང་འགལ་བའི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རེས་འགའ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་
བཞིན་དུ། ནུས་པ་མེད་པ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྒོས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་འོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་ཉམས་པར་མི་བྱེད་དམ། སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་འགལ་བའམ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་
ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉམས་པ་དང་སྐྱེད་པར་ཁས་ལེན་ན་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འདི་ནི་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་འདི་

192-1-189b

མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལེགས་པར་བྱས་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ན། གང་གི་ལྟར་ན་སྒྲ་ལེགས་པར་བྱས་པ་དེའི་ལྟར་ན་སྐྱོན་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་
ཕྱིར། ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པར་ཁས་ལེན་པ་ནི་ཐག་རིང་པོ་ན་གནས་ན་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱོན་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། ལེགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སྐྱོན་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཞན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
རིང་ན་གནས་པས་ཅིས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐོས་པས་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐོས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་རོག་གི་དྲི་བར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །ཉེ་བར་གནས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ཡི་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་
ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལེགས་པར་བྱས་པས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྒྲ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་ན་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པས་
ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་ལོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྒྲ་ཡང་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་སྒྲ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ལེགས་པར་བྱས་པས་རང་སོ་སོར་ངེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་རང་བཞིན་གནས་
པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་འདི་ལ་བཤད་པ་ནི། དུས་གཅིག་ཚེ་ན་སྒྲ་ལེགས་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྐྱེས་བུའི་རྒྱུ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན། ཡང་སྐྱོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་ཤེས་
པ་མི་སྤོང་བ་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། ཅི་སྟེ་སྤོང་ན་དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གཉི་ག་ལེགས་པར་བྱས་ཕྱོགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གཉི་ག་ལེགས་པར་

192-1-190a

བྱས་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གི་ལྟར་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་དེ་དག་གི་གང་ཡང་རུང་བ་མ་ཚང་བ་རིགས་པ་ཡིན་གྱི། ལེགས་པར་བྱས་པ་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ལྟར་ན་སྔ་མའི་ལེགས་པར་བྱས་པའི་རང་བཞིན་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འཇུག་
པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འཕོ་འགྱུར་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཐོས་པ་ཡིན་གྱི། ཐམས་ཅད་ཐོས་
པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ། ལས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་པར་རུང་བ་རྣ་བ་དང་ཡི་གེ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡི་གེ་གཞན་རྟོགས་པ་པོ་གང་དག་
ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་སྒྲ་ཐོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣ་བ་ཡི་གེ་ལེགས་བྱས་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་པར་རུང་བ་ཞེས་བསྡུ་སྟེ། དེ་དག་ནི་གཞན་ཡང་ཡིན་ལ་ཡི་གེའི་རྟོགས་པ་པོ་ཡང་ཡིན་པ་ནི་ཡི་གེ་གཞན་རྟོགས་པ་པོ་ཞེས་
ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་། གང་དག་ཡི་གེ་གཞན་རྟོགས་པ་པོ་དེ་དག་གི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བ་སྒྲ་དང་རྣ་བ་དག་གིས་ལེགས་པར་བྱེད་པ་གཞན་ཡང་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དོགས་པ་བསུ་ནས། ལན་འདེབས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡི་གེ་དེ་སྐྱེས་བུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡི་གེ་
དང་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བསྡུ་བར་བྱའོ། །ཡི་གེ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། རྟོགས་པ་པོ་གཞན་དག་གིས་གཟུང་བ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །སྐྱེས་བུ་ཡང་དེ་དག་ཉིད་དེ་རྟོགས་པ་པོ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་རུང་བ་ཞེས་བསྡུའོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་དེ་དག་དང་སྒྲ་སྔར་
ལེགས་པར་བྱས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མའི་ཡི་གེ་དང་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་ཀྱང་ངོ་། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ག་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་ཕྱིས་གཞན་དག་གིས་ཐོས་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་གང་དག་གིས་སྔར་ཐོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཐོས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མའི་རང་བཞིན་རྗེས་

192-1-190b

སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་ན་དེའི་ཚེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྡོག་ན་རྣ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་ཟད་དོ། །དཔེར་ན་ཉི་མ་ཆུ་སོགས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཆུ་ལ་སོགས་ལ་ཉི་མ་འདི། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྔར་བསྟན་ཟིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སླར་ཡང་རྣམ་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་གཉི་ག་ཡང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བློ་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་
ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་སྤྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་ཞིག་ཆུའི་ནང་ན་གནས་པའི་ངོ་བོར་མཐོང་བ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་
རོལ་གྱི་དོན་ཁོ་ན་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་བརྙན་དེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཁས་ལེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་མི་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཉི་མ་ཆུའི་ནང་ན་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ནམ་མཁའི་ཡུལ་དུ་གནས་
པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་པས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཤེས་པ་དེ་ཉི་མ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་ལ་ཆུའི་ནང་ན་གནས་པའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་གྱི་རང་བཞིན་གང་ཞིག་དེའི་ཤེས་པ་ལ་མི་སྣང་བ་ནི་དེའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཤེས་པའི་
དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་ཤེས་པ་གང་ལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་ཤེས་པ་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣ་བའི་ཤེས་པའི་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །ཉི་མ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་
པའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་ལ་ཆུའི་ནང་ན་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅི་ཡང་རུང་བས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་

192-1-191a

བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྟེ་ཡང་ཉི་མ་དེ་ཉིད་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གཞན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཉིད་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྤྱི་རྟོལ་ཅན་གྱི་རྟོག་གེ་པ་ཁྱེད་ཅག་ལས་གཞན་སུ་ཞིག་གིས་བརྗོད་
པར་འོས། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རང་གི་དེའི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པར་བརྗོད་ལ། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་གི་ཚེ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་གཉིས་རིགས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཡང་གཞན་དུ་རྟོགས་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་
སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡུལ་གཅིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་འདི་ཉིད་གལ་ཏེ་ཁོ་ན་ལྟར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་དེ་ཁོ་ན་
རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པ་ག་ལས་ཡིན། ཕྱོགས་གཉིས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་རང་གི་རྣམ་པ་རིག་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་རིག་པར་བརྗོད་ཀྱི། མི་འདྲ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཧ་
ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བློ་ཉི་མའི་རྣམ་པ་དང་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བློ་ཉི་མའི་ཤེས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་མ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུ་ལ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨྲས་པ་དེ་ལ། བརྒྱུད་པ་ཡིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གོ། །སྟེང་དུ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་སྟེང་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་རྒྱུད་ནས་གཏོད་པའི་
སྟེང་ན་གནས་པའི་ཉི་མ་ལོག་པར་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་གི་སྟེང་དུ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་ན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དེར་གནས་པས་འཇུག་ཕྱིར། །ལོག་པར་འཇུག་ཕྱིར་བརྟད་པ་ཡི། །ཞེས་

192-1-191b

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ན་གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་རྒྱུ་བཤད་པ་ནི། གཟུགས་བརྙན་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དང་མི་འདྲ་བར་སྣང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་རྐྱེན་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་དང་མི་འདྲ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་
བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་འབྲུ་མང་པོ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི། གང་དག་དང་མི་འདྲ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྒྲ་ལ་མི་དམིགས་པའམ། སྒྲའི་ཤེས་པ་རོ་ལ་མི་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་གྱི་རློ་དག་ནི་བྱད་ལ་སོགས་པ་དང་མི་འདྲ་བ་
སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འདིའི་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡང་སྤང་བའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་མེ་ལོང་ཆུང་ངུ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེ་ལོང་ཆུང་ངུ་ལ་བྱད་ཆེན་པོའི་གདོང་བཞིན་དུ་ཆུང་བར་སྣང་ལ། ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཆུར་བྱིང་བ་དང་ཡལ་ག་ལ་
སོགས་པ་ཐུར་དུ་བལྟས་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱད་ཕྱིར་ལོག་པ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་གཏིང་དུ་ཞུགས་པར་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱད་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རལ་གྲི་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་གཟུགས་བརྙན་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་
པར་སྣང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པའི་དེ་དང་མི་འདྲ་བར་སྣང་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་སྤང་བའི་ཕྱིར། །མི་མཐུན་པ་ནི་སྣང་བ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་
ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་ཐལ་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །ཇི་ལྟར་སོར་མོས་ཅུང་ཟད་མནན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མའི་ཡུལ་དུ་འཇུག་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འདིར་
ནི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི། ལུས་ཅན་ཐ་དད་མིན་ཡུལ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་བཀག་ཟིན་ཏོ། །གཟུགས་བརྙན་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་མཚུངས་པའི་བློའི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་

192-1-192a

ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུ་མའི་ཡུལ་དུ་འཇུག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་རིང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ་། །ཡང་ཅི་སྟེ་རིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་ན་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཆོས་
མཚུངས་པའི་ཕྱིར་བློ་མཚུངས་པའི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་དམ་པའི་གཅིག་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། དེ་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་ན་ཡང་དོན་དམ་པར་གཅིག་
ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དང་གདོལ་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བུད་མེད་ཉིད་དུ་འདྲ་བས་མ་དང་། རང་གི་ཆུང་མ་དང་། རང་གི་ཁ་དང་། བཤང་བའི་ལམ་ཡང་སའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྣ་ཚོགས་
ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་བཟློག་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལས། ཅི་སྟེ་ཡང་གཅིག་ཡིན་ན་ཡུལ་དུ་མར་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་མི་འཐད་དོ་སྙམ་ན། ལྷ་རྣམས་དགའ་བ་ཉི་མ་ལ་ལྟོས་ཤིག །གང་
གཅིག་ཡིན་ན་ཡུལ་དུ་མར་གནས་པ་ལྟ་བུར་མངོན་ཏེ། ཐག་རིང་བའི་ཕྱིར་འདིའི་ཡུལ་ལ་ངེས་པར་མི་ཟིན་ཏེ། དེས་ན་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ངེས་པར་མ་ཟིན་ན་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་བཤད་པ་ནི་ཉི་མ་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་
འཁོར་གཉིས་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ལས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ངེས་པས་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཉི་མ་བདག་གི་སྟེང་ན་གནས་སོ་སྙམ་པ་འདི་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པར་ངེས་པར་གཟུང་སྟེ། གང་གིས་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཉིད་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྒྲ་གཅིག་
པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདི་ཡིན་པས་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ངོ་ཤེས་པས་སྒྲ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་

192-1-192b

པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སྒྲ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲོས་ཏེ། ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྔར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཅར་བས་དུ་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་སྟོན་པ་ནི། གང་ཚེ་སྨྲས་པ་པོ་མང་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་བ་དང་
བར་མ་དང་དལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་གྱིས་ཀྱང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིམ་གྱིས་ཀྱང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་དྲུག་སྐྱེས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་
གསལ་བར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྔར་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་ཚེ་མི་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་དེ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་དང་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་
པའི་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་ཡོད་ན་ཡང་མིག་མ་ཚང་བ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡི་གེ་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པའི་དུས་ན་ཡང་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འབོད་པའི་རྣམ་པར་བྱེད་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་
དམིགས་པའོ། །རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་འདི་ལ་མེད་པ། འོན་ཏེ་སྤྱིར་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཙམ་དགག་པ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་རྟག་པ་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་དུས་
ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དགག་པ་བསྒྲུབ་པ་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་དང་དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྲའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་
ཕྱིར་མི་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མིག་མ་ཚང་བ་ལས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རྟག་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་སྲིད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ན།  གང་གི་ཚེ་དེ་

192-1-193a

ཉིད་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེས་ཕན་གདགས་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་ན་ལྟོས་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལྟོས་པ་མེད་པའི་སྒྲ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་ཉིད་
མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པ་ན་དེ་མི་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྒྲ་དེ་ཉིད་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་བསྒྲུབ་ན་ཡང་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ།  དཔེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
འདི་ལྟར་དོན་འདི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་གང་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་དེའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྲ་ཡོད་ཀྱང་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡི་གེ་ག་ལ་སོགས་པ་སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ཡང་དེ་ལས་འབྱུང་བར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་ངོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འདི་ཡང་རྟག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མི་འཐད་པ་ནི་ལྡོག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །སྦྱང་ན་ཡོད་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །སྒྲ་ཙམ་གསལ་
བྱེད་རག་ལས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྔར་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ཞར་ལ་སུན་ཕྱུང་ནས་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡོད་ན་ཡང་ཕྱོགས་འདི་སྐྱོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཙམ་གསལ་བྱེད་ལ་རག་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་
གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་རག་ལས་ནས་འཛིན་པ་ན་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་ན་ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་འཛིན། དེ་ལྟར་ན་དེ་འཛིན་བར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྒྲ་ནམ་མཁའ་ཇི་སྙེད་པར་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། 
དེ་ནི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་ངོར་བྱས་ནས་སྒྲ་ཐོས་པར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཐོས་པ་འདི་གང་ཡིན་པའི་སྒྲ་དེ་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་རིགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་དེའི་འདི་གྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་

192-1-193b

ཀྱིས་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ནའོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བ་མི་རུང་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་ཀྱིས་སོ། །ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་གཅིག་རིམ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལ་ལ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
མི་རྟག་པ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་འགྲོ་བ་ཡིན་གྱི། རྟག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་གཅིག་ན་གནས་པའི་རང་བཞིན་མ་བཏང་བར་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཏང་ན་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། སྔ་མའི་ཡུལ་དང་མ་བྲལ་
བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ནི་ཆེར་རྐོས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་གསལ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རེག་བྱ་མེད་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་དེ་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདི་ལྟར་སྨྲ་བ་པོ་མུན་ཁུང་དུ་ཐོགས་པར་བྱེད་པ་མ་མྱོང་བ་ན་ནམ་མཁའ་ཉིད་ཡིན་གྱི། འདི་ན་ཅུང་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གི་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་དངོས་པོར་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་བློར་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར། ལྐོག་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ས་བརྐོས་པ་ན་ཅི་ཞིག་དམིགས་ཤེ་ན། སྣང་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མཐོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནམ་མཁའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར།  གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །
དེ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་ཆོས་སུའོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དང་འབྲེལ་བ་མ་མཐོང་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་

192-1-194a

ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་གི་དོན་དམ་པ་པའི་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་རྒྱས་
པར་སྒྲའི་དོན་བརྟགས་པར་བསལ་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དོན་འགའ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་
བྱེད་པའི་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དང་པོ་ཉིད་དུ་གཞན་སེལ་བ་བསམ་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ལ་བརྗོད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་གསོག་ཡིན་པས་གཏིང་མ་ཚུགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་འཐད་
པར་འཆད་པ་ནི། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་བློ་རང་གི་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་བློ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱའོ། །
དེ་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དང་དོན་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཅི་སྟེ་དོན་དམ་པའི་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་སྒྲ་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དབང་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་སྙམ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལག་བརྡ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མིག་བརྡ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །མྱུར་བ་
དང་དལ་བའི་བྱེ་བྲག་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བློ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་འདི་གསལ་བར་བྱེད་པས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་གསལ་བའོ། །སྤྱིའི་དབང་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་

192-1-194b

ཡན་ལག་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡ་ནི་བགག་པ་ལ་སོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་གནང་བ་དང་དོན་དུ་
གཉེར་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །དེ་དག་གི་ཤེས་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་དེའི་ཡན་ལག་སྟེ་རྒྱུར་ལག་བརྡ་ལ་སོགས་པ་འདི་འགྱུར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་དོན་གྱིས་འབྲེལ་བ། །རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་གིས། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སྒྲ་འདི་དག་ནི་
ཕྱི་རོལ་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་རྟག་པའམ། མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་བ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྔར་སྒྲའི་
དོན་བརྟགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། བརྗོད་པར་འདོད་པ་སྟོན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། 
རྟགས་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་སྒྲ་བརྗོད་པ་ལས་དོན་ངེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའི། བརྗོད་པར་འདོད་པ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། སྒྲའི་ཤེས་པས་མ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་སྒྲའི་དོན་ཡིན།  གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གང་གི་
རྟགས་ཀྱིས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བདག་ཉིད་ལ་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་
འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་ན་བརྡ་དོན་མེད་དེ། མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དངོས་པོ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གང་གིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཙམ་དུ་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་

192-1-195a

དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་ཏེ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལས་བརྡ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ངེས་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྡ་བྱེད་དོ། །འོན་ཏེ་བརྡ་ལས་ཀྱང་ཅི་ལྟར་འདི་ངེས་པར་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྡའི་དུས་ན་གཞན་གྱི་བརྗོད་པར་
འདོད་པའི་ཁྱད་པར་སྲིད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལ། བརྡ་འདི་བྱས་པ་ན་ཕྱིས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་དེ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲ་བརྗོད་ནས་བརྡ་བྱེད་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྒྲ་དེ་ཉིད་ལས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་
པ་ན་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྡའི་དབང་གིས་སྒྲ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་མེད་པར་སྒྲ་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བའོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ། སྒྲའི་ཐ་སྙད་
འདི་ཐམས་ཅད་རང་གི་སྣང་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། འཁྲུལ་པའི་རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་ཀྱི་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བརྩད་དུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲ་ཉིད་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ཡང་ལ་ལར་ནས་
བཟུང་ནས་སམ། སྐབས་ལ་སོགས་པས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པས་རང་གི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་རིགས་ནས་བརྡ་བྱེད་པའི་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་བསྒྲུབ་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་ཀླན་ཀ་མཚུངས་ཏེ། གཞན་གྱི་རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་
ལྟར་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དག་དོན་གཅིག་རྟོགས་པར་ངེས་པ་མེད་པར་བརྡ་རིགས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་ཁྱེད་ཀྱི་ལན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྒྲ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་བརྡ་ལས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་ངེས་པར་བྱེད། གཞན་
ལ་བརྡ་བྱས་པས་ནི་དོན་གཞན་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ། འདིར་སྒྲས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདིར་འདོད་དེ། དེ་ནི་དོན་དམ་པར་བརྗོད་

192-1-195b

པར་འདོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་འདིར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་ཅིང་། དེ་ཉིད་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་འབའ་ཞིག་སྒྲས་
བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པས་སྒྲའི་འབྲེལ་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དེ་དང་དེར་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའམ། བརྡ་ཡིན་པར་གསུངས་ཤེ་ན། 
བརྗོད་པར་འདོད་ལ་གསལ་དོན་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྡ་ཡོད་ན་ཉན་པ་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེར་ཡང་པའི་སྒྲ་ནི་དོན་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཏུ་གཟུང་བར་
བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ནའང་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཡང་བརྡའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་བརྡ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། དེ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་དུས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་དུས་སུ་མི་སྲིད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་འབྲེལ་པ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོའོ། །དེ་སྐད་
ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚེགས་ཆུང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་དང་སྦྱོར་བ་རེ་རེ་ལ་དེ་དག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དག་གི་འབྲེལ་པ་ཐ་མི་དད་པར་རྟོགས། འདི་ལྟར་སྨྲ་བ་པོ་འདི་སྙམ་དུ། བརྡའི་དུས་སུ་བདག་གིས་བཟུང་བ་གང་ཡིན་པའི་སྒྲའམ་
དོན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཉན་པ་པོ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་སྟེ། དེ་མ་ཡིན་ན་བློ་ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པ་དག་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀྱང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྨོངས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

192-1-196a

འཁྲུལ་པས་སོ། །རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པའོ། །འདི་ནི་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་དག་གིས་ཕྱིན་པ་སྟེ་ནོན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་དུས་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེར་ཁྱད་པར་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཡང་དོན་དམ་པར་འབྲེལ་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཅིའི་
ཕྱིར་མི་འདོད་གང་གིས་བརྟགས་པ་ཁོ་ན་འདོད་ཅེ་ན་འདི་ལ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་དམ་ཐ་མི་དད་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་གྲང་། རེ་ཞིག་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་ནི་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་འཆོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་
མི་དད་ན་ཡང་དངོས་པོ་དེ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གང་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་མ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་དུ་བརྡའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པའི་བརྡ་ནི་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་དེ་ལ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
བརྡ་ནི་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་མི་འདོད་པའི་ཐོག་ཏུ་གཏོང་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་པ་དག་གིས་བརྡ་སྒྲ་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་བར་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སུན་འབྱིན་པ་ན་ཡང་འདོད་པ་ཉམས་པ་འགའ་
ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཆོས་གཞན་གྱིས་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་རེ་རེ་ཉིད་ལའམ། །འགྲོ་བའི་དང་པོར་ལན་ཅིག་ཞིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་
པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ལྟའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པའོ། །གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པས་སོ། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲེལ་པ་རེ་རེ་ཐ་དད་དམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་
སྨྲས་པ་དེ་ལ། རེ་རེའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། བློ་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་ཀྱང་འདྲ་བར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཐ་དད་བློ་ཐ་དད། །ཅེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ངེས་པ་

192-1-196b

ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་ཕྱིར། །ཞེས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། རིམ་གྱིས་ཀྱང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པའི་རིམ་པ་བརྗོད་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུ་དེ་དག་
རིམ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདི་ཡང་ཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྨྲ་བོ་ཉན་པའི་བློ་ཐ་དད། །ཕྱིར་ན་ཐ་སྙད་འཇིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ལ་མང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་
ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་མང་པོ་དག་གིས་མཐོང་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། མང་པོ་རྣམས་བརྡ་བྱེད་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་གཉིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཐམས་ཅད་འདྲ་བར་རྟོགས་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་
པ་པོ་དག་ལ་འབྲེལ་པ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་སོགས་ལ་མཚུངས་ཤེ་ན། །མ་ཡིན་སྤྱི་ནི་རབ་གྲུབ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། བུམ་སོགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་བརྟགས་པར་རོ། །ཡང་འདི་ཉིད་དུ་བསྡུས་ནས་བསལ་བར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་འབྱུང་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྱུང་པོ་རྣམས་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའི་གཟའ་རྣམས་ཀྱི་མགུལ་ཆིངས་བཞིན་དུ་ཁྱེད་ཅག་སྤྱོད་པ་བ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་ལ་བལྟར་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ལ་
སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཉེས་པ་དང་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་རིགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །ལ་ལར་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་འདོད་པ་དེར་ནི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཉི་གའི་

192-1-197a

རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཉི་གའི་ཕྱོགས་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱོན་དང་གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་རང་བཞིན་གཉིས་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ནའང་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་གྱི་གཅིག་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ནི་
མ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་གཅིག་ལ་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཉེས་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་མི་སྒྲུབ་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆུ་འཛིན་
ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་སྐྱོན་བླ་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ནུས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འབྲེལ་པའང་ནུས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མི་འདོད་ཅེ་ན་འདི་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སྔ་
མ་བཞིན་དུ་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་བརྗོད་པའི་དུས་སུ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འབྲེལ་པ་བརྗོད་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དེ་འདྲ་བའི་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་
ཁ་ཅིག་རྟོགས་སོ་ཞེས་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གི་འབྲེལ་པ་ལ་ཐམས་ཅད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ནི་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་ལ་སྐྱེད་པར་
བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་ནུས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་རང་བཞིན་དང་དོན་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ངེས་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་དོན་རྟོགས་པ་ལ་ངེས་པ་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུ་ཉུང་ཟད་ཀྱི་མཚམས་དང་འབྲལ་བ་མཚམས་མེད་པར་འདོད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །
ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་དོན་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ངེས་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་བྱས་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ངེས་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དང་

192-1-197b

རྐྱེན་རྣམས་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ། རྟག་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱང་གང་གིས་སོ་སོར་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པ་དེ་འདྲ་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། 
འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་གལ་ཏེ་དེའི་རང་བཞིན་འདི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་གྱི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བརྡ་འཛིན་པ་ལས་སྔ་རོལ་དུ་དང་བརྡ་བརྗོད་པའི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྟོགས་པ་པོ་དེའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ངེས་པའི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡང་ཅི་སྟེ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཤེས་ན་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མ་ཤེས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་གཉིས་ཕན་ཚུན་
ཐ་དད་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་རྟག་པ་ཉམས་ལ་ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་ན་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་འཐད་དེ། དངོས་པོ་གཅིག་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པ་དང་མ་ཤེས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ནུས་པ་རྟོགས་
པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡོད་ན་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདྲ་བ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དོན་གྱིས་གོ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རེ་ཞིག་རྒྱས་པར་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་འབྲེལ་པ་
རྟོགས་པའི་ཐབས་འདི་སྨྲས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དང་པོར་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པ་ཆད་པར་བྱེད་པའི་སྨྲ་བ་པོ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ་བརྗོད་བྱའི་དངོས་པོ་མཐོང་ལ། དེ་ནས་ཕྱིས་གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་རྟགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཉན་པ་པོ་རྟོགས་པ་ཉིད་མཐོང་སྟེ། ངེས་པར་བྱེད་དོ་
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོས་བྱས་པའི་གཡོ་བས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དོན་གྱིས་གོ་བས་གཉིས་ལ་བརྟེན་པའི་ནུས་པ་རྟོགས་ཏེ་དོན་གྱིས་གོ་བས་དངོས་སུ་མི་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་གོ་བས་རྟོགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཚད་མ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་

192-1-198a

སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། དོན་གྱིས་གོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚད་མ་གསུམ་གང་ཞིག་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་མི་འཐད་ཁོ་ནའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་དེ། འདིས་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་
བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་རྟག་པ་མེད་ན་ཡང་རྟོགས་པ་སྲིད་པར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པར་མི་རིགས་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནུས་པ་རྟག་པ་ཉིད་ཕྱོགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་བརྡ་ལ་ལྟོས་ནས་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་འབྲེལ་པ་རྟག་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ག་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་རིག་བྱེད་ཀྱི་གོོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་བརྡ་ལ་ལྟོས་ནས་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་སྟེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ལ་ནི་འབྲེལ་པ་རྟག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང་འགལ་བ་མི་རྟག་པའི་འབྲེལ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་འདི་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ནི་དེའི་ཁྱབ་པ་ཙམ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་རྣམས་ནི་དོན་
རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་བས་འབྲེལ་པ་རྟག་པ་དང་ལྡན་པར་འདོད་ལ་ནུས་པ་དེ་ཡང་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་བརྡ་ལ་སོགས་པས་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲའི་དོན་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ནུས་པ་
དེ་དོན་གཅིག་ལ་ངེས་པ་ཡིན་ནམ་དོན་དུ་མ་ལ་ངེས་པ་ཡིན། དོན་དུ་མ་ལ་ངེས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་ཡང་ཅི་སྒྲ་འདིའི་ངེས་པ་དོན་དུ་མ་གསལ་བར་བྱེད་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་རྣམ་པར་བརྟག་གོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་བརྡ་གཞན་བྱེད་པ་
ན་སྒྲ་དོན་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ཀ་ལི་དང་མ་རི་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་འགྲོ་ལྡིང་བ་དང་འཕགས་པའི་ཡུལ་བ་དག་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དུས་ཀྱི་ཆ་དང་ཆར་འབབ་པ་དང་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ལས་དོན་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་

192-1-198b

ཉིད་དུ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེར་འབྱུང་བ་སྟེ་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མིག་ནི་བརྡའི་དབང་གིས་རོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བར་འོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་སྒྲ་གཅིག་ལས་ཅིག་ཅར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། 
གལ་ཏེ་སྣ་ཚོགས་དོན་གསལ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་སྐྱོན་གཞན་འཆད་པ་ནི། དོན་ནི་གསལ་བར་བྱེད་ནུས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་གཡོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་སྟེ་འདི་ཡང་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་
ལ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་ཉེས་པ་གཞན་འཆད་པ་ནི། དོན་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་མ་འཆོལ་བར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པས་ཁྱེད་ཀྱི་འཆོལ་བའི་རྒྱུ་སྐྱེས་བུ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ལ་ལར་དེ་དག་
གི་དོན་ཐམས་ཅད་ཐུན་མོང་བའི་སྒྲ་རྣམས་བསྲེ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལ་ལར་དེ་དག་གི་འདོད་པའི་དབང་གིས་བརྡ་བྱས་པ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འཆོལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དེ་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བརྡ་ནི་འདོད་པའི་དབང་གིས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་རང་དབང་དུ་འཇུག་པ་ན་གང་ཞིག་ངེས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་རང་དབང་གིས་བརྡ་ཡང་རང་དབང་ཅན་གྱི་འགྲུས་པ་གཞན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་འགལ་བའི་དོན་སྤོང་བར་བྱེད་ནུས་པ་དོན་དུ་མ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ཁས་བླངས་ནས་སྐྱོན་གཞན་འཆད་པ་ནི། སྣ་ཚོགས་
དོན་ནི་གསལ་བྱེད་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲ་རྣམས་ལ་དོན་དུ་མ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱི་དོན་རྣམས་ལ་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འགའ་ཡང་གནོད་པའམ། མི་གནོད་པར་མི་
འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བའི་སྒྲའི་འདོད་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་བརྡ་བྱེད་པས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་རྙེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བས་ན་ལོག་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པར་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །

192-1-199a

གཞན་ཡང་འདིའི་དོན་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་བརྡ་མི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ནི་བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་
བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྡ་ཡང་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་དག་གིས་གུས་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པའི་རྟོག་པའི་འབྲེལ་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་རྒྱས་པར་བྱེད། འདི་ལྟར་འབྲེལ་པའི་བྱ་བ་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དོན་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གལ་ཏེ་བརྡ་
བྱེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་འབྲེལ་པ་རྟག་པ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཁྱད་པར་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་དེ་ནི་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་བརྒྱར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །ནུས་པ་མ་མཐོང་བ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་ཀྱེ་མ་ཨ་རུ་ར་དང་ཕྲད་ནས་ལྷས་འཁྲུ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་མི་བྱེད། འདི་
ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འབྲེལ་པའི་བྱ་བ་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡ་ལས་སོ། །བརྒྱུད་པ་འདི་ཡི་དོན་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་མ་མཐོང་བ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲེལ་པ་རྟོགས་ན་ཡང་གཞན་ཡང་ནུས་པ་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་
གཞན་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་དེ་ནུས་པ་མ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་པ་དོན་མེད་པ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབས་ནས། སྐྱེས་བུའི་འདོད་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་དོན་གྱི་གོ་བ་སྔར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན། མི་ཤེས་པ་དག་ཐམས་ཅད་ལ། །སྔ་མ་སྔ་མ་གྲུབ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་འདི་ལ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་སྨྲས་པ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཐད་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྔ་མ་སྔ་མས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར། ལོང་བ་བརྒྱུད་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནུས་པ་མ་

192-1-199b

ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རི་ཁྲོད་རྗེས་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་ལ་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བཞིན་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་གྱི་དོན་དག་ལ་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་སྙམ་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་ཀྱི་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲའི་ཐ་སྙད་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཚད་མས་སྔ་མ་སྔ་མའི་རྒན་པོ་དག་ལས་མི་ཤེས་པས་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ཡང་བརྡ་ལས་སྒྲའི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་
ཟིན་ཏོ། །མ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཅི་འདི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་གྱིས་གོ་བས་འབྲེལ་པ་ཙམ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་
ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་དོན་གྱིས་གོ་བས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ནི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་ལ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་རྟག་པ་གྲུབ་
པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་རྟག་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འབྲེལ་པ་རྟག་པ་ལ་ཡང་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཚུངས་ལ་ལག་བརྡ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་ཡང་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར་མི་རིགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པོ། །རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །དེ་ལྟར་དོན་གྱིས་གོ་བས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་མཇུག་བསྡུས་ནས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། དེས་ན་བ་ལང་རྟ་སོགས་ཀྱི། ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དེའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པའི་འབྲེལ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྦྱོར་བ་དགོད་པ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ག་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ལེགས་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མི་

192-1-200a

འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། ངེད་ལ་གོ་ཡི་སྒྲ་གནས་ན། །དེ་མི་ནུས་བྱུང་ཅན་བྱས་པའོ། །ག་ཡི་སོགས་ལ་རྩ་བའི་སྒྲ། །རྗེས་འབྲང་གོ་ཡི་བློ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྗོད་
པར་བྱེད་པ་གོའི་སྒྲ་ལེགས་པར་སྦྱར་བ་ཡོད་ན་ག་བ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་མ་བྱས་པ་སྦྱར་བ་ལས་བ་ལང་གི་བློར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་དེ་ཉིད་ལ་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྩ་བ་སྟེ་གཙོ་བོ་ལ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་གའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དེ་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཅན་གྱིས་བྱས་
པའི་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ག་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་སྦྲེལ་ཏོ། །ལེགས་པར་བྱས་པའི་གཽ་སྒྲ་དེ་ལ་སྐྱེས་བུས་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་མི་ནུས་པ་ནི་དེ་མི་ནུས་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་རྐན་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་མི་གསལ་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེས་བྱེད་བཅུག་པ་ནི་
ག་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བར་བྱ་བ་སྐྱེས་བུ་ནི་ག་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ན་བྱ་བ་དེ་ནི་འཛུད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བར་ཏི་ཧ་རི་ན་རི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སློབ་པ་ནི། མར་མི་གསལ་ཨ་མར་བརྗོད། །དེ་ཤེས་པ་ལ་དེ་ཡིས་ནི། །གསལ་བར་ངེས་པ་ཐོབ་པར་
འགྱུར། །དེ་ལྟར་ལེགས་སྦྱར་སྦྱར་བྱས་ལ། །གང་ཞིག་སྒྲ་ཉམས་རབ་སྦྱར་བ། །དེ་ཡིས་ལེགས་སྦྱར་གྱིས་ཆོད་པའི། །དོན་འགའ་ཞིག་ནི་རྗེས་དཔག་བྱེད། །ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། གཽ་སྒྲ་ནི་རུང་གནས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་
འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཉ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉ་ཤོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཀླ་ཀློ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་སླར་ལ་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན་མགོ་རྨོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྩ་བའི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དོན་
རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡུལ་འཇིག་པ་དང་རིགས་ཆད་པའི་ངོ་བོའི་འཇིག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཡུལ་འཇིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པའི་བདག་ཉིད་འཇིག་པ་ཡིན་པར་མ་

192-1-200b

བརྗོད་ལ་འབྱིན་པ་དང་སྡུད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐོག་མ་མེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དང་ལྡན་ཏེ་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་ནི་ཡུལ་
འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་འཇིག་པར་བརྗོད་ལ། གང་ཡང་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མེ་དང་ཆུ་དང་རླུང་དག་གིས་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དང་འོག་གི་མཚམས་ནི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། སྟེང་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་དང་པོ་
དང་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའི་མཐར་ཐུག་པ་འདི་ཚད་མས་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་རིག་བྱེད་འཇིག་པར་སྲིད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་རྟོགས་པ་ན་ཡང་རིག་བྱེད་འདི་
གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདྲ་བ་ཉིད་དེ་སྣང་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་སྲིད་དུ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་བརྗོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་དོགས་པ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འདི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ད་ལྟར་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་བྱེད་འདོན་པ་ལ་སོགས་པ་
གཞན་དུ་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དུས་གཞན་དུ་ཡང་དེ་ལྟར་འབྱུང་ངོ་། །འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ངེས་པས་དེའི་ཕྱིར་དོགས་པ་འདི་བསུ་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བྱེད་འདོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་དུ་བྱེད་པར་འདོད་པ་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གཞན་དུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་
དང་གཞན་དུ་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་རིག་བྱེད་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལ་ཡང་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་འགྲུབ་སྟེ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་བུ་དག་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་
འཕགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཅག་ལ་ལྟས་ལེགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་འདོན་པ་གཞན་དུ་ཡང་བྱ་བར་ནུས་ཤིང་དོན་ཡང་བཤད་པར་ནུས་སྟེ། འདི་ལྟར་སྤྱོད་པ་པ་དང་ངེས་ཚིག་ལ་སོགས་པས་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་རྣམ་པ་མང་པོ་བྱེད་པར་མཐོང་

192-1-201a

སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དོགས་པ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལན་བརྗོད་པ་དེ་ལ། དེ་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་རྣམས་དང་ངག་རྣམས་དང་ཡི་གེ་རྣམས་ཡིན་པས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་ལ་དེ་དག་གི་
རིམ་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དོན་མེད་པ་ཡི་གཞུང་ཙམ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བྱས་པ་ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གཞུང་འགའ་ཞིག་ལ་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་སེའུ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ངག་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་གྲུབ་པའི་
མཐའ་ལས་རིག་བྱེད་དང་འགལ་བའི་དོན་མེད་པའོ། །འདི་ནི་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་གཞུང་ཙམ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཙམ་གྱི་སྒྲས་ནི་ཁྱབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ལྟར་རོ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་ལའོ། །འདི་ནི་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ངེས་པ་མེད་ཅིང་ངེས་པ་དེར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འདི་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གཞན་གྱི་བརྗོད་པ་དག་གིས་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བདུན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྲིད་པར་བསྟན་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། དབྱངས་ལ་སོགས་དང་མི་འདྲའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབྱངས་ལ་སོགས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་མྱུར་བ་དང་དལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །འདི་ནི་གསལ་བྱེད་ཆོས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱངས་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ལས་ཤེ་ན་དབྱངས་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་ཡི་གེ་ཐ་དད་པ་དེའི་མཚན་མ་ནི་དེའི་མཚན་མ་སྟེ། མཚན་མ་གཞན་ནི་ཁྱེད་ལ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་འགེགས་པ་སྨྲོས་ཤིག །དེ་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་ཀྱི །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིགས་ཀྱིས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

192-1-201b

སྤྱི་བརྟག་པར་རོ། །དོན་མེད་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཏེ་མི་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་རིགས་དེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དེས་ཐ་སྙད་ཉེ་བར་མཚོན་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཉེ་
བར་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཐམས་ཅད་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟན་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་རྐན་ལ་སོགས་པའི་རིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་གི་སྒྲ་མངོན་གསལ་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རིགས་ཁས་བླངས་ནས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་པ་ནི། གཞན་ཡང་སྒྲ་ཡི་
མངོན་གསལ་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚིག་ཕྲད་ཀྱི་ཚོགས་འདི་ཡང་དག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རིགས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ནི་སྒྲ་མངོན་པར་གསལ་བའི་རྒྱུར་གནས་ཏེ། དེས་ན་གསལ་བར་བྱེད་པ་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་
ཕྱིར་སྒྲ་ཡང་རྟག་ཏུ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གསལ་བའི་རིམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་རིམ་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་རིགས་དང་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཁས་བླངས་ནས་སྐྱོན་འཆད་པ་ནི། གསལ་བ་དང་འབྲེལ་
ངོ་བོ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་ནི་གཉིས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། རིགས་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་གསལ་བ་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རིགས་རྣམས་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་
རོ། །བཞིན་དུ་གསལ་བ་རྣམས་མི་རྟག་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རིགས་རྣམས་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གསལ་བ་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་
འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ན་འབྲེལ་པ་གཉིས་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་པ་ན་གཞན་མ་ཚང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་གཞན་སྔར་བཤད་པ་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མངོན་པར་གསལ་བ་མི་འཐད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

192-1-202a

སྨོས་ཏེ། དུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའི་མཐའ་ཅན་ནོ། །དུས་ཀྱང་གཅིག་དང་ཁྱབ་དང་རྟག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་དུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚིག་གི་དོན་གྲུབ་བརྟག་པར་རོ། །འགའ་ཞིག་གིས་ནི་གསལ་བྱས་ཡིན། །
ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་ན་ཡང་རྟག་པའི་བསལ་བ་གསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དང་ཁྱད་པར་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི་གཞན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དང་ལྕུག་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་དུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གང་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད་པ་
དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡི་གེ་དག་ལ། གསལ་བར་བྱེད་པའི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དུ་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་མེད་ཕྱིར་འདིར་རྟག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ནའོ། །མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་ཆོས་ཀྱང་ཡན་ལག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དེ་ལ། དེ་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཆོས་རྟག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །དོན་གྱི་གོ་བ་སུན་ཕྱུང་ཟིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་
གྱི་གོ་བ་གསལ་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ལག་བརྡ་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་རྣམས་ལ་དོན་རྟོགས་པའི། །རྒྱུ་ཉིད་བསྒྲུབས་ཟིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ། །ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པས་སོ། །འདི་ལྟར་ཚིག་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གྱི་གོ་རིམས་ཅན་གྱི་ཡི་གེ་མི་རྟག་པ་རྣམས་ཉིད་མཚོ་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་རིགས་ཀྱི་རྟག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལས་གོ་རིམས་དོན་
གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་གང་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྨྲ་བ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཡི་གེ་རེ་རེ་དེ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཤེས་པ་སྔ་མའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་

192-1-202b

བ་ཡིན་ཞིང་དེ་དག་ལས་ཡི་གེ་རྣམས་རིམ་པ་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་སྟེ། དེས་ཉན་པ་པོའི་རྒྱུ་ལས་ཡི་གེ་སྔ་མ་སྔ་མ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཅན་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རིམ་པ་དང་ལྡན་པར་དངོས་སུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བདག་གི་ཡུལ་ཅན་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་དྲན་པ་བརྒྱུད་
ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྨྲ་བ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་རང་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་། གང་དེ་དག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཉན་པ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་རྒྱུ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་སོ་སོ་ལ་ཚིག་རྣམས་རང་བཞིན་ཐ་དད་
པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་མཚོ་དང་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པར་རིགས་ཀྱི་རྟག་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ངོ་བོ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལས་གོ་རིམས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་
ཡིན་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་གང་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་སྦྱར་ཏེ་ཇི་ལྟར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡི་གེ་ར་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་ལ་རྣ་རུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། གང་གི་བརྗོད་པར་
འདོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ར་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་གང་གི་བརྗོད་པར་འདོད་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྨྲ་བ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཡི་གེ་སྔ་མ་སྔ་མ་ཀུན་ནས་སློང་བར་
བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གཞན་དེ་ལས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཡི་གེ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དྲན་པར་བྱེད་ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྨྲ་བ་པོའི་རྒྱུད་ལས་ཡོད་པའི་ཡི་གེ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཤེས་པའི་རིམ་པ་ལས་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་
འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཉན་པ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ལས་རྒྱུད་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཞིག་ཅེས་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། དེའི་ཐོས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་འབྲེལ་ལོ། །དེ་མ་ཐག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བར་མ་ཆོད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ཉན་པ་པོའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་

192-1-203a

དྲན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡི་གེ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའོ། །དེ་དྲན་ཏེ་སྔ་མ་སྔ་མ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཕྱིས་ཏེ་དུས་ཕྱིས་བདག་ལ་སྟེ་རང་གི་ཡུལ་ལ་དྲན་པར་བྱེད་དོ། །ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། ཡི་གེ་སྔ་མ་སྔ་མ་རྟོགས་བྱུང་བའི་རིག་པའོ། །ཡི་གེ་སྔ་མ་སྔ་མ་
རྟོགས་པ་སྟེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཡི་གེ་སྔ་མ་སྔ་མ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་རིག་པ་སྟེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཧ་ཅང་མྱུར་དུ་ཐོས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་དུ་ཐོས་པ་ནི་དྲན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་སློང་དང་འཛིན་པ་ཞེས་ཟླས་དབྱེ་ལ། 
ཡི་གེ་དེ་དག་གམ་ཀུན་སློང་དང་འཛིན་པ་དེ་དག་སྟེ་ཕྱིས་ཤེས་པའི་སྒྲ་དང་ལས་འཛིན་པའོ། །འདི་བྱེད་པའི་ཚིག་གཉིས་པའི་མཐའ་ཅན་ཡིན་ནོ། །རྟེན་གྱི་སྒྲ་ནི་ལས་ཀྱི་ཚིག་སྟེ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྐྱེད་བྱ་ཞེས་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་སྦྱར་ཏེ། ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཤེས་པ་ལ་བསྐྱེད་
པར་བྱ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་གོ་རིམས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་བསལ་ནས། བརྡ་སྤྲོད་པ་བས་བརྟགས་པའི་སྒྲ་ཙམ་དག་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བ་ཡང་
དགག་པར་འདོད་ནས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་འདི་ཅི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་བམ། འོན་ཏེ་མི་སྣང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ། དེ་ལ་ཡང་ཅི་རྟག་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་འགའ་ཞིག་གིས་བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་
པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཆ་ཤས་མེད་པ་འགའ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྟག་གོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྣང་བ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡི་གེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆ་མེད་པ་གཞན་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཉན་པ་པོའི་
སེམས་ལ་སྣང་བར་མངོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་དམིགས་པ་དེ་ལས་སླར་ལ་འདི་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཡང་དངོས་པོའི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་སམ། གཉི་གའི་ཆོས་འབའ་ཞིག་གཏན་

192-1-203b

ཚིགས་སུ་འགྱུར་ཞེས་རྣམ་པར་བརྟག་གོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞིག་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནམ་ཆོས་ཅན་གཞན་གྱི་ཆོས་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཆོས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པས་རེ་ཞིག་དེའི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་
ནོ། །གཞན་གྱི་ཆོས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་
གའི་ཆོས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའམ། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་རང་བཞིན་མི་གྲུབ་པའི་
ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་ན་ནི་གཏན་ཚིགས་ཚོལ་བའི་འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། འབད་པ་ནི་གྲུབ་པ་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་འདས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་
ན་ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་དོན་རྟོགས་པ་ཆོས་ཅན་དུ་བྱས་ནས་ཡི་གེ་ཁྱད་པར་མེད་པ་དང་ཡང་མཚོ་དང་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་གཞན་བརྟག་པར་བྱའོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། ཚིག་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པ་ན་ཡི་གེ་རྣམས་
ཉིད་དོན་རྟོགས་པ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཏན་དུ་མི་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདི་

192-1-204a

ནི་མི་སྣང་བ་ཉིད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྟགས་མ་ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་འགྱུར་ཏེ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན་འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་དེ་ལས་བྱུང་
བའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཞིན་དུ་བརྡ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བརྡ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་འཐད་པ་སྨྲས་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་བརྡ་མངོན་པར་གསལ་བ་
ཁོ་ན་འདིའི་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་འདོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བརྡ་ཙམ་སྒྲ་དང་ཡི་གེས་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མ་མཐོང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྣང་དུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དུ་
འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཤེས་པ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྣང་བཞིན་པ་མི་མངོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡི་གེ་སྔ་མ་སྔ་མས་བསྒོས་པའི་འདུ་བྱེད་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཐོབ་པའི་བློ་ལ་སྒྲ་ཆ་མེད་པར་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་སྒྲ་ཙམ་
གྱིས་བསྒོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཐོབ་པ་སྐྱེས་པའོ། །བློ་སྔ་མས་བསྒོས་པའི་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱུ་མཚན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡི་གེ་རྣམས་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིས་སྲེད་པར་བྱེད་པའི་དྲན་པའི་
ཤེས་པ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །འདི་ལྟར་ཡི་གེ་རྟོགས་པ་ལས་ཕྱིས་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཆ་མེད་པ་གཞན་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། སྨྲ་བ་པོ་འདི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་ལེགས་པར་འདོད་པའི་རྨོངས་པའི་བློ་ཅན་གྱི་ལེགས་པ་
ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་ཁོ་ནར་ཟད་པའི་ཕྱིར་མཐའི་བློ་ལ་ཆ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྒྲ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྟག་པའི་ཕྱོགས་ལ་སུན་འབྱིན་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སུན་འབྱིན་པ་ཆ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་འཆད་པ་ན། གང་དག་རིམ་

192-1-204b

པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་འབྲས་བུ་ཚིག་བརྗོད་པས་ངག་གི་གསལ་བ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ཏོ། །ཆ་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལའོ། །ངོ་བོ་གཅིག་ལས་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའམ། གསལ་བའི་
ངོ་བོ་གཅིག་ལས་མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་གསལ་བར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་སྟེ་རིགས་དང་གསལ་ལ་གཉིས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཡི་གེ་ལྷག་མ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆ་ཤས་དང་བཅས་
པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སུན་འབྱིན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡི་གེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བའི་ཆ་ཤས་དེ་དག་སོ་སོར་དོན་མེད་པའམ། དོན་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྲང་། ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་རིམ་ཅན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ཆ་ཤས་བཞིན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ་དང་། 
དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ངག་ཏུ་བརྗོད་ལ། རང་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དག་ལ་དེའི་བདག་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་ན་སྒྲོ་བཏགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེང་གེ་ལ་སོགས་པ་
གཞན་བཞིན་ནོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་ཡང་ཡི་གེའི་ཡན་ལག་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་ལ་རག་མོད། ཅིའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་བའི་གསལ་བའི་ཆ་ཤས་རྟོགས་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་དོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དུ་མ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྒྲའི་ངོ་བོ་
ངག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཡན་ལག་རེ་རེ་དོན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཉིད་ངག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཡན་ལག་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡན་ལག་གཅིག་རྟོགས་པ་ན་ཡང་ངག་གི་དོན་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། རེ་རེ་དོན་གཅིག་ཉིད་ན་
ཡང་། །དུ་མ་ཉིད་རྟོགས་དོན་མེད་ལ། །ཆ་ཤས་གཅིག་ཉིད་རྟོགས་པས་ཀྱང་། །གང་གི་དོན་དག་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆ་མེད་པ་ལ་རིམ་པ་ཡིས། །གསལ་དང་སྐྱེ་བ་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདིའི་གཞན་གྱི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། སྒྲ་ཙམ་ཞིག་

192-1-205a

གིས་ལན་གཅིག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲ་གཅིག་གིས་རིགས་སམ། གསལ་བ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའམ། གསལ་བར་བྱས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གསལ་བ་གསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཟླས་པ་ན་གསལ་བར་འགྱུར་གྱི། ལན་ཅིག་བརྗོད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བཟླས་པས་དེའི་ཁྱད་པར་གཞན་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་བཟླས་པ་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཕྱིས་ཀྱི་སྒྲ་དོན་
མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟོགས་པར་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའོ། །ཀྭ་ཡེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཀྭ་ཡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པ་ཉིད་དེ་དང་པོ་བརྗོད་པ་ཡི་གེའམ། གཞན་ཏེ་དེའི་ཁོངས་སུ་
གཏོགས་པའི་གཅིག་པོ་འགའ་ཞིག་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཟླས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་གསལ་བར་མི་བྱེད། དེས་བྱས་པ་ན་གསལ་བར་མ་བྱས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་མ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་གསལ་བ་བཟླས་པ་ཙམ་གྱིས་ཡི་གེ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བཟླས་པ་དེ་བས་གཅིག་
ཉིད་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཟླས་པར་བྱ་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ལྷག་མ་བརྗོད་པ་དོན་མེད་དོ། །ཡི་གེ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱད་པར་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མེད་པས་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་བརྟགས་པ་
དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །མངོན་པར་གསལ་བ་ཡིན་ན་འདི་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་དང་དབང་པོ་ལེགས་བྱས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡི་གེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡི་གེ་དག་ལ་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བ་དང་མི་རུང་བའི་རང་བཞིན་བརྟགས་པས་ཡུལ་དང་དབང་པོ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ངོ་བོའི་མངོན་པར་གསལ་བས་སུན་དབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སུན་དབྱུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྣང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་སྣང་བ་ལ་ཡང་སྟེ་ཁས་བླངས་

192-1-205b

ནས་རྩོད་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡི་གེ་ལས་ཐ་དད་པའི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲའི་བདག་ཉིད་གཞན་སྣང་བར་གྱུར་ན། དེ་ལས་འདིའི་མངོན་པར་གསལ་བ་སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་པར་གསལ་བ་ནི་དམིགས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་འདི་མངོན་
པར་གསལ་བ་སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྣང་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་བའམ། མི་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་གསལ་བ་ཡང་མངོན་པར་མི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
མཇུག་བསྡུས་ནས་གསལ་བ་མེད་པ་ཡང་དོན་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པའི་རིམ་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དྲན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་གསལ་བ་མེད་པར་
ཡི་གེ་མཐའ་དག་སྣང་བའི་དྲན་པའི་ཤེས་པ་ཅི་རིགས་པ་ཡིན། ཤེས་པ་རིམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡི་གེ་རྣམས་རིམ་ཅན་དུ་སྣང་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཐ་མའི་ཡི་གེ་རྣམས་ཤེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་འདི་བསྟན་ཏེ་དང་པོ་ནི་ཉམས་སུ་
མྱོང་བའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་སྐྱེ་ལ། དེ་ནས་འདུ་བྱེད་དག་ལས་དུས་ཕྱིས་ཅིག་ཅར་ཡི་གེ་མཐའ་དག་ངེས་པའི་ཚོགས་པ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་རྒོལ་བ་ཐམས་
ཅད་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་བདག་ཁོ་ནས་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རིམ་གྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །འདི་ཡང་རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁས་མི་ལེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་ན། དེའི་ཚེ་རིམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཅིག་ཅར་བརྒྱ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བརྒྱ་དང་བྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་དུས་ཐ་དད་

192-1-206a

པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཚོགས་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་མཇུག་
ཐོགས་སུ་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱིས་པའི་བར་གྱིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་ན། དེ་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་གནས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་དེ་ལ་ཕན་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་
དག་ནི་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ནས་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་དེ་ལ་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་དོགས་པ་ལ། རྣམ་པ་དང་ལྡན་ཤེས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་མི་རིགས་ཤེ་ན། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མཐའི་ཡི་གེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བར་སྨྲ་བ་ལ་ཚོགས་པའི་ཤེས་པ་བརྗོད་པ་ན་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་སྨྲས་པ། དེ་ནི་གཙོ་བོ་གཅིག་གི་ལུགས་ལ་འཐད་ཀྱི། ཁྱེད་ཅག་དཔྱོད་པ་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་དེ་
ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འཐད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། གང་གིས་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་གི་ལུགས་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གསལ་བ་ཡོང་ན་བསྒྲིབས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོགས་པ་བསུ་ནས། མ་
ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡི་གེ་དེ་དག་ཉིད་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་ཕྱིས་གསལ་བ་རྣམས་བསྒྲིབས་པ་ཚོགས་པའི་ཤེས་པས་འཛིན་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་གསལ་བར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་རྟོགས་པའི་
ཕྱིར་དང་། དེ་ཡང་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གསལ་བ་བསྒྲིབས་ན་ཇི་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། གསལ་བ་ནི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདས་པ་གནས་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཅི་དེ་ཁོ་ན་སྣང་ངམ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་དེ་ལྟར་

192-1-206b

སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདས་པ་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་སྣང་བར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གནས་པ་སྔར་ནི་གསལ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་བརྟགས་པར་རོ། །འདི་ཉིད་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་ནི། དེ་དག་
གནས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡི་གེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པའི་དུས་ན་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །རྒྱུ་གཅིག་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྒྲ་པ་དག་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲའི་བདག་ཉིད་གཅིག་
མེད་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བ་ལང་གི་སྒྲ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བའི་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློར་འགྱུར་ཞེ་ན། བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་བློ་གཅིག་ཡོད་པས་ན་བློ་གཅིག་ཡིན་ལ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་གཟུང་དོན་གཅིག་ཉིད་དག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་གཅིག་པོ་དེས་བཟུང་བ་
ནི་དེ་བཟུང་བ་ཡིན་ལ། དོན་དེ་དགོས་པ་གཅིག་གང་ལ་ཡོད་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་གཟུང་དང་དོན་གཅིག་ཅེས་ཟླས་དབྱེའོ། །དེ་དག་གི་དངོས་པོ་ནི་དེ་འཛིན་དོན་གཅིག་ཉིད་དེ་དག་གིས་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བློ་གཅིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
དང་། ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གཅིག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་གི་སྒྲ་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལ་བློ་གཅིག་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་བ་ལང་སྒྲ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་གཅིག་པའོ། །མྱུར་ཕྱིར་ནི་མགྱོགས་པར་བརྗོད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་མཚམས་བྱུང་བ་ནི་བར་ཆོད་ཤིན་ཏུ་ཐུག་པ་ཉིད་དོ། །ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ནི་ཡི་གེ་སོ་སོ་ལ་དབྱངས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་ཆད་པས་གསལ་བར་ཐ་དད་དུ་གཏོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློ་གཅིག་པ་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པོ། །དོན་གྱི་བློ་འདི་ཡི་གེས་བསླངས། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། བློ་གང་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྒྱུད་ནས་དེ་ནི་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟགས་ཀྱིས་ཤེས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བྱུང་བའི་མེ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཅན་གྱི་བློ་བཞིན་ནོ། །དོན་གྱི་བློ་

192-1-207a

ཡང་ཡི་གེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདིར་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ཐ་དད་དོ། །འདིའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་སྤང་བའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་བློ་ནི་ཡི་གེ་
ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ཡི་གེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་སྒྲའི་བདག་ཉིད་དེ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བའི་རིགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡི་གེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བས་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་གཏན་
ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཀྱང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་ལས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་
ནི་རྒྱུའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་དང་ལྡོག་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་དང་གཞི་མཐུན་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་འདིར་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་
པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པར་གྲུབ་པོ། །འདི་སྙམ་དུ་གསལ་བར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་མོད་ཡི་གེ་རྣམས་ཁོ་ན་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་འགྱུར་ལ། རྟག་པ་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་ན། ཡི་གེ་མི་རྟག་པ་
དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་ཤེས་རྗེས་དཔག་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་དང་རྗེས་དཔག་གཉིས་སོ། །ལ་ལར་ངོ་ཤེས་རྗེས་དཔག་ཅེས་འདོན་པ་དེར་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བའི་ཟླས་དབྱེ་བ་བྱའོ། །ཡང་ན་ལྡན་པའི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་བསྡུ་བ་བྱའོ། །རང་གི་ཚིག་
ལ་སོགས་དང་འགལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་གི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བའོ། །གོ་རིམས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་རིམ་གྱིས་ཐོས་པ་དང་དྲན་པ་གཟུང་

192-1-207b

ངོ་། །འདི་ལྟར་རྟག་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་གྱི་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། མངོན་པར་གསལ་བས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་གསལ་བས་བྱས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་རྣམས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
རྣམ་པ་མང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྒྲ་འདི་གང་ཡིན་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཆོས་ཅན་ཐ་དད་རྣམ་བརྟགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་གི་སོ་སོར་སྣང་བའི་དབང་གིས་ཆོས་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཁྱད་པར་
དཔྱད་པའི་རྟེན་ཡིན་གྱི། རང་གི་འདོད་པས་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་རྩོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་འདོད་པས་བཀོད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་བཟློག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བཞིན་པའོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་
པ་ནི་ཉ་ལ་སོགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་ཟད་དོ། །ཆོས་ཅན་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྟག་ཆོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
འདི་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ལ་རང་སྤྱིའི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟག་པའི་དོན་དང་འབྲེལ་པས། དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེས་བསྐྱེད་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གཞན་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཏན་ནས་འཇིག་པ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ན་ཞེས་
གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ཡི་གནས་སྐབས་རྟག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནས་སྐབས་གང་ཞིག་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་ནི་གནས་སྐབས་ཅན་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ཡང་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་གང་ཞིག་གང་དང་གྲུབ་པ་
དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་དུ་རིགས་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོས་གཟུང་བ་ཉིད་འབའ་ཞིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དབང་པོ་འབའ་ཞིག་གིས་གཟུང་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ།  སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་བརྟག་པར་རོ། །གལ་

192-1-208a

ཏེ་རིགས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རང་སྣང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་སྣང་བའི་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་
དོན་ནི་དབང་པོའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་བ་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པོ། །དབང་པོས་གཟུང་བྱ་ཉིད་སོགས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་འདྲའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་འདི་འདྲ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་དོན་
ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བར་ནུས་ཏེ། ཅི་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་དུ་བ་རྟགས་ཉིད་དུ་ལེན་ཏམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། རང་བཞིན་དང་། དུས་ལ་སོགས་
པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཡན་ལག་ཅན་ནམ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་བསགས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་ན་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱས་དང་མི་རྟག་སྒྲུབ་བྱེད་གང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཁོ་བོ་ཅག་
ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དགག་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པ་
གཞན་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་དག་གི་ལུགས་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་རྩོམ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་
ཞིག་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་དེ་ཡང་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱེད་ཅག་གིས་འཛིན་

192-1-208b

པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅི་འདྲ་བ་རྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདྲ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འདོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། འགོག་པ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགོག་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་གཉིས་
སོ། །དེ་དག་ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ཟག་པ་བཅས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཐོད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ཡང་ལྡན་པའི་རྫས་རེ་རེ་ལ་
ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་འཆད་པ་ནི་སོ་སོ་སོ་སོ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལྡན་པའི་རྫས་ཇི་སྙེད་པ་བྲལ་བའི་རྫས་རྣམས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མ་འོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་སུ་གྱུར་པ་བྲལ་བ་ལས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟག་
པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་བརྟགས་པས་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྐྱེན་མ་ཚང་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟག་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གང་། །བྲལ་བའོ་སོ་སོ་སོ་སོ་ཡིན། །སྐྱེ་ལ་གཏན་
དུ་གེགས་བྱེད་པ། །འགོག་གཞན་སོ་སོ་བརྟག་མིན་པས། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟད་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་མིན། །ཞེས་
བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་བཀག་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་པ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ཡང་རེག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འཇིག་པ་འདི་གཉིས་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འདི་དག་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་
འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ད་ནི་འཇིག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། གྱོ་མོ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྣང་བའི་ཚོགས་ནི་སྣང་བ་འདུས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འོད་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་བཟུང་ངོ་། །ཁྱེད་མེད་

192-1-209a

རྟག་མིན་མི་རྟག་མིན། །དངོས་དེ་ངེད་ལ་མི་འགྲུབ་པོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དཔྱད་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་གནས་སྐབས་དོར་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་གནས་
སྐབས་བཀག་པ་ཉིད་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་འདོད་དེ། དེ་ལ་ཡང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་དཔེར་བརྗོད་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཡིན་ན། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་
བ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་མེ་ལྕེ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཤས་རྣམས་མྱུར་བ་མྱུར་བར་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇུག་པའི་ངང་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྲོ་ཞེ་ན། ཡན་ལག་ཕྱི་མས་ལམ་བཀག་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་འགྲོ་ན་དེ་དག་ཉེ་བ་ན་གནས་པའི་རྩྭ་དང་རས་བལ་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་སྲེད་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། དེས་ན་འདི་དག་འགྲོ་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདུས་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་ནུས་པ་རྙེད་པ་ཡིན་གྱི་སིལ་བུའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་
བསམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་རྟག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རྟག་པ་འདི་བདེན་ཡང་དཔེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་གནས་སྐབས་དགག་པ་ཙམ་གྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ་ཞེས་བརྗོད་ལ། སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེའི་གནས་སྐབས་
ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཡི་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁས་བླངས་པས་ཉེས་པ་འཆད་པ་ན། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནུས་པ་མ་ཉམས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལྕེ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་པའི་གནས་སྐབས་
བཞིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཟློག་པར་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གོ་བར་ཟད་དོ། །འབྲེལ་པ་མི་བྱེད་པར་རིགས་ཕྱིར། །ངག་ནི་རྟག་པ་ཉིད་བརྗོད་བྱ། །ཞེས་

192-1-209b

གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འབྲེལ་པ་མི་བྱེད་རིགས་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ངག་ནི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ན། ངག་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ངག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
རེས་འགའ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཡི་གེ་ཙམ་ཉིད་ངག་ཏུ་འགྱུར་རམ། ཡང་ན་ཡི་གེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རིམ་པས་འཇུག་པས་ངག་ཡིན་ནམ། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གསལ་བ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཡི་གེ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་ངག་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་སྐྱོན་
འཆད་པ་ནི། རིམ་པས་སྟོང་པའི་ཡི་གེ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་། འདི་དག་ལ་ནི་རིམ་པའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གྲོག་མ་དང་ཡིག་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་གྱིས་
བྱས་པའམ། དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡང་ས་བོན་དང་། ཆུ་དང་མྱུ་གུ་དང་། སྡོང་བུ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། རེ་ཞིག་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་པོ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་
མཁའ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་གནས་པ་ལ་ནི་ཡུལ་རྣམ་པར་ཆད་པས་བྱས་པའི་རིམ་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རིམ་
པ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་ནམ། རང་བཞིན་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན། རེ་ཞིག་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ནི་མི་འདོད་དེ། རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རང་བཞིན་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་རྟག་ཏུ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་ནམ་ཡང་རོ་ཞེས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་ཤེས་པས་ཡི་གེ་རྣམས་
རྟག་པ་དང་གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་རྣམས་ཚིག་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པས་མཚོན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ངོ་ཤེས་པས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་འོ་ན་ངག་གི་རིམ་པ་མངོན་པར་གསལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། གསལ་བའི་རིམ་པའང་ངག་མིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-210a

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངག་གི་སྒྲ་ལས་ཡི་གེ་ལས་ཐ་དད་པའི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ངག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དཔྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་སྙམ་དུ་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པའི་གསལ་བ་བཀག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་གསལ་བ་ནི་
བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཐོང་དོན་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཇི་ལྟར་སྤེལ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པས་བཀོད་པའི་དོན་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྐྱེས་བུས་འཕྲལ་
བྱས་པ་སྟེ། སྔར་ན་མེད་པར་རང་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་པ་བུ་མོ་དཀར་མོ་ཆེན་མོ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་རང་བཞིན་ཟློས་གར་དང་སྒྲུང་རྒྱུད་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་སྒྲ་དང་དོན་ཞེས་བྱ་བའི་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་
ཅན་གྱི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་འབྲེལ་པ་བརྟག་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འཕྲལ་ལ་བྱས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ལ་སོགས་
པ་དེ་ལ་ཡང་ནུས་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འོན་ཀྱང་མེད་པའི་དོན་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་ནུས་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་མོ་དཀར་མོ་ཆེན་མོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནོ། །གང་ཕྱིར་མཐོ་རིས་མཆོད་སྦྱིན་སོགས། །དབང་འདས་འབྲེལ་པ་སུ་ཡིས་མཐོང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ།  དབང་པོ་ལས་འདས་དོན་འབྲེལ་
པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པའི་བཤད་པ་ཉིད་ལས་ཞེས་ཁྱེད་ཅག་རང་ཉིད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་དོན་ལ་བརྟེན་པའི་ནུས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་

192-1-210b

དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ནུས་པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པ་ནི་སྒྲའི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྟོག་པ་རྒན་པོ་དག་
ལས་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་རྟོགས་པའི་འདི་སྐྱེས་བུའི་བཤད་པ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། གོ་སྐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པ་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་
རྩོད་པར་བྱེད་དོ། །འོན་ཏེ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ལུང་དག་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ད་ལྟར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྟོན་པ་པོ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དོན་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡིན་ཞེས་
བྱའོ། །མ་ཡིན་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དོར་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐབས་དང་བཅས་པ་སྐྱེས་བུས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་རིགས་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་བློ་བཟངས་བདེ་
བར་གཤེགས་པ་དག་རབ་ཏུ་འཇུག་གི །གྲགས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་སྟེ། རིགས་པར་སེམས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ངེས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་ཁོ་ན་ལ་ཡིད་མངོན་པར་ཆེས་པར་རིགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་
ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་མེད་པའི་ཐེ་ཚོམ་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་ན་མེད་པའི་མཐོས་རིས་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་ལ་སྐྱེས་བུ་རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་
བརྟན་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གདམས་ངག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་པ་པོའི་རྒྱུད་པ་ཡང་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ན་གདམས་ངག་ཡང་དག་པ་སྲིད་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྟོན་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྟོན་པ་པོ་བརྩེ་བས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་

192-1-211a

ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྡ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྨྲ་བས། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་ལས་ཀྱང་དོན་དེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་དེ་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་ལུང་གང་
ཡང་རུང་བས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་ཡང་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་མངོན་པར་
འདོད་པའི་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་མི་འགལ་བ་དེས་འཇུག་པ་ན་མཛེས་པ་ཡིན་གྱི། གང་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སྣང་བ་དེ་ལ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཐེ་ཚོམ་ཙམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་རིགས་པ་འདིས་འཇུག་པར་
འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་སྒྲ་ལ་དེ་ལྟ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་ལས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་ཚད་མས་བརྟགས་ནས་དེ་ལ་འཇུག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་ཡུལ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིག་བྱེད་དུ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ངོ་བོ་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ནི་རིམ་གྱིས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི། ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་བྱེད་ལས་འདོན་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་
རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་རྟག་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོན་པ་དེ་ཡང་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་རྟག་པར་མི་རིགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དང་། དེ་
བཞིན་དུ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་དངོས་པོ་ལ་མི་སྲིད་པ་ཡང་བསྟན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དུ་བྱར་མེད་པ་སྔར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གྲུབ་ཟིན་པ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་

192-1-211b

གནས་པ་བསྟན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུས་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་རྣམ་པ་མང་པོ་དམིགས་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ལུང་གི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་འཇུག་པར་འགྱུར། གང་ཡང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་འབྲེལ་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཞན་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འཕྲལ་ལ་བྱས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཟློས་གར་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཕྲལ་བཅས་དོན་ཅན་གཏམ་རྒྱུད་ཆོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྟགས་པའི་དོན་གཏམ་རྒྱུད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་
བྱ་སྟེ། འདི་ནི་འཕྲལ་བྱས་པའི་དོན་ཡང་ཡིན་ལ། གཏམ་རྒྱུད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཆོས་ནི་འདོད་པས་བཀོད་པའི་དོན་ཉིད་དོ། །དེ་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲ་དོན་ཐོག་མ་མེད་རྟོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ནི་ཡི་གེའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་དོན་
ནི་ཅི་སྟེ་དེ་དག་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་ལས་དངོས་པོ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་བྱེད་པའི་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་མི་བྱེད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་
ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་དེ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཇི་བ་དང་དབྱུ་གུ་དང་འཁོར་ལོ་དང་ཆུ་དང་སྐུད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་མེད་པའི་རྫ་མཁན་གྱི་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འབྲེལ་པ་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་བྲལ་
བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཉན་པ་པོ་ལ་འབྲེལ་མེད་ན། །སྨྲ་བ་པོ་ཡིས་གང་ཞིག་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཐབས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྒྱུ་
བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་མེད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་བསྟན་པ་ཡི་རྗེས་དཔག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྒན་པོ་

192-1-212a

རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་རྒན་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་འབྲེལ་པ་སྟོན་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་རྟོགས་པར་ནི་གཞན་ལ་སྟོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་
ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་རྟགས་པ་ལའོ། །དེ་ནི་ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཉམས་པའོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་དེ། རེ་ཞིག་སྒྲ་དོན་ཐོག་མ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་རྟག་
པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོན་ན་དེ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བརྒྱུད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དང་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཅན་དག་ལས་འབྲེལ་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་མི་འདྲ་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་
དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐ་དད་ན་ཡང་དོན་ཁ་ཅིག་རང་བཞིན་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་
ཡིན་དང་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དག་གི་དོན་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཤེས་པ་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་ཐབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །གང་ཡང་རྒན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་རྟོགས་བཞིན་པ་ནི་ཐབས་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་། རྒན་པོ་དག་ལས་དོན་རྟོགས་མིན། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་རང་
ཉིད་ལས། །མི་ཤེས་གནས་ཏེ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་རྒན་པོ་རང་ཉིད་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འདོན་ན་དེའི་ཚེ་མཐོང་བ་དང་འགལ་ཏེ། ལོང་བས་གཟུགས་མཐོང་བར་དམ་འཆའ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །
འདུས་པ་ཉིད་ལའང་འདི་འདྲ་བའི། །སྒྲུབ་བྱེད་བཞིན་ན་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཁྱབ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །

192-1-212b

འདིས་ནི་འདི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གཞན་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་ཁྱབ་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་
མི་སྲིད་ལ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་གཅིག་ལ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་པ་ཉིད་
དུ་བསྟན་ཏེ། ཡི་གེ་རྣམས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འདི་ཐམས་ཅད་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པོ། །འོན་ཏེ་རིག་བྱེད་འདོད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདིའི་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་རིག་
བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ནི་ནམ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་འདོན་པའི་བརྗོད་བྱ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱབ་པ་ངེས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་པ་ཉིད་བཞིན་དུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདུས་པ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་མ་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་ཐེ་
ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་འདོད་པས་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡི་གེའི་རིམ་པ་གལ་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱ་བར་ནུས་པ་མེད་པར་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེ་ཁྱབ་པ་ངེས་
པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་མ་ལུས་པ་ཡི་ཆོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་ངེས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་གླགས་ལྟ་བ་ཉིད་ལ་
སོགས་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཆོས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་དོགས་པ་ལ། རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་མ་མཐོང་བ་དེ་

192-1-213a

ལྟ་ན་ཡང་མ་མཐོང་བ་ཙམ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རེས་འགའ་ལ་ལར་སྐྱེས་བུ་རྣམས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། མ་མཐོང་བ་ཙམ་ནི་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་འདོད་པས་ལོག་
པར་གཡེམ་པ་ནི་འདོད་པ་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི། བ་ལང་ཅན་གྱི་མཆོད་སྦྱིན་ལས་ཇི་སྐད་དུ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ན་ཆུ་སོག་པར་བྱའོ། །རྩྭ་གཅད་དོ། །མའི་གན་དུ་ཉལ་པོ་ལ་འགྲོའོ། །སྲིང་མོའི་གན་དུ་འགྲོའོ། །
རུས་གཅིག་པའི་གན་དུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན་ནི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པའི་ཚེའོ། །རྟའི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པར་ཡང་སྲོག་ཆགས་གསོད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རྟ་གསོད་པ་ཡིས་མཆོད་པའི་ཕྱིར། །དབུས་མའི་ཞལ་ལ་ཕྱུགས་རྣམས་
ནི། །ལྔ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི། །ཕྱུགས་རྣམས་གསད་པར་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལྟ་བུའོ། །བརྫུན་ནི་བརྫུན་གྱི་ཚིག་ཡིན་ལ། །དེ་ཡང་། རྒྱལ་པོ་བཞད་གད་ལྡན་དང་བུད་མེད་དང་། །བག་མ་ལེན་པའི་ཚེ་དང་གསོད་པ་དང་། །ནོར་བུ་འཕྲོག་ཚེ་བརྫུན་བྱས་གནོད་མེད་
དེ། །བརྫུན་ལྔས་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་མིན། །ཞེས་སྨྲ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་ནི་བརྗོད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུད་པའོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་མཐོང་ངོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །སྨྲ་དཀའ་བ་ནི་
བརྗོད་པར་དཀའ་བའོ། །སྨད་པ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཉིད་དོ། །རིང་བ་ནི་ཆོད་པ་སྟེ། ཤོག །དབང་པོ་རྟ་བཟངས་དག་དང་ཅིག །ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ཏེ། འདིར་ཤོག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཆོད་པ་འདི་དང་འབྲེལ་ཏེ། ཤོག་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མི་སྙན་ཞེས་བྱ་བ་རྩུབ་པའོ། །སོགས་པའི་
སྒྲས་ཚིག་ཆད་པ་དང་གླུ་རྟ་དང་། བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །དུག་སེལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུག་སེལ་བ་ལ་འབྱོར་པ་སྟེ། ནུས་པའི་མཐུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་དུག་སེལ་དང་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྡུ་བ་བྱ་བ་སྟེ། འབྱོར་པ་ནི་རྣམ་པར་འབྱོར་པ་སྟེ། དབང་

192-1-213b

ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་འབྱུང་པོ་དང་། གཟའ་ལ་སོགས་པས་ཟིན་པ་དང་། དབང་དུ་བྱེད་པ་དང་མངོན་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །བདེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བའོ། །མཁའ་ལྡིང་སོགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་སྔགས་ཟློ་བ་གསུང་
ངོ་། །བྷ་ར་ཏ་ཡང་དེ་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་ཡང་རྣམ་པ་འདི་ཡིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་འདོན་པ་ནི་སྔར་བརྗོད་པའི་རིགས་མཐུན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། 
བདེ་བར་གཤེགས་པས་འདོན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བའི་འདོན་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཡིན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེས་གསལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེས་མངོན་
པར་གསལ་བའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་བྱེད་པ་པོ་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་བཤད་པར་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིར་ཡང་བྱེད་པ་དྲན་པའི་དོན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་འཆད་པར་མི་
བྱེད། འདི་སྙམ་དུ་གང་གིས་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རིགས་པ་མཚུངས་ན་ཅིས་མི་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་འདི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་པ་ཁས་ལེན་
པར་མི་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་རིགས་པས་འཐད་པའི་དོན་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་ཁས་མི་བླང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་རྟོག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཁས་མི་ལེན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ནའང་ཁོ་བོ་ཅག་ཁྱེད་ལ་རིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ཉིད་དེའི་ཚིག་གིས་
བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་དུ་ནི་སྐྱེས་བུ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་པ་འདི་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་པས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་རག་མོད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེས་

192-1-214a

ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རིག་བྱེད་ཀྱི་
དོན་ལས་ལོག་པའི་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱོད་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འཐད་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གསུང་རབ་དེ་དག་ལས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས་ང་ནི་འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་
འགལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་དུ། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་མི་འགྲུབ་པོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འདིར་མི་འདོད་པའི་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་
གྲུབ་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱས་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པ་དེ་ལས་གལ་ཏེ་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་པར་སིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འགྱུར་
རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ལ་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་འདུ་བྱེད་པས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་འདུས་བྱས་ལས་བྱུང་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་འདུས་བྱས་པས་བྱུང་བ་དེ་དག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འདི་ལ་
གཞན་གྱི་འདུ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་ནི་གཞན་གྱི་འདུས་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལས་རང་གི་དོན་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་ཡི་གེའི་སྐྱོན་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་གང་དག་རང་གི་སྣང་བ་བཀོད་པའི་བརྡའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་
པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འཇུག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་རྣམས་ཀྱང་གཞན་གྱི་འདུ་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཁོ་ནས་འཇུག་གོ། །ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་རག་མོད་ཅེ་ན། དེ་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་འདྲའི་ཞེས་

192-1-214b

བྱ་བ་ནི་ལོག་པའི་དོན་སྲིད་པའོ། །འདས་དང་མ་འོངས་དུས་དག་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དུས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནས་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་མ་
བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས། བཟློག་པ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྔར་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་འདོན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་མཐོང་བ་
བཞིན་ནོ། །ཐ་མལ་པའི་མི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རིག་བྱེད་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱེས་བུ་བསྟན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཅན་དང་ནི་དཔེ་དག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་ཆོས་ཅན་དང་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་
བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། རྟག་པའི་ངག་ལས་བྱུང་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རྟག་པའི་ངག་ལས་བྱུང་ཉིད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་དང་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཅན་དང་
ནི་དཔེ་དག་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི། རྟག་པའི་ངག་ལས་བྱུང་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །ངག་ལས་བྱུང་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱོན་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་ཕྱིར། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ལའོ། །ཡིད་མི་ཆེས་པས་བྱས་པའི་ཚིག་གིས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་དག་ངེས་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་འཇིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། རེ་ཞིག་རྟག་པ་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོས་གནོད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་བསྒྲུབ་པ་ན། གང་འདི་ཐོས་པ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེ་ནི་

192-1-215a

གསལ་བར་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་སྨོས་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསལ་བའི་དོན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེས་བྱས་བློ་གང་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་ཡིད་མི་ཆེས་པས་བྱས་པའི་ཚིག་གིས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་
བྱ་བ་འདི་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངེས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོས་པར་སྐྱེས་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདག་ནི་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མི་འཇིག་གོ། །སྐྱེ་བ་དག་འདི་མི་
འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་བྱེད་ལས་འདོན་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་འདི་ནི་བདག་སྟེ་སྔར་གོང་དུ་བདག་མེད་པ་གྲུབ་པ་ལ་གནོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ངེས་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཚིག་ལ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་
གཅིག་གི་ཁྱད་པར་ཉིད་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིག་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་སྐུལ་བར་བྱེད་པར་བསྐྱེད་པའི་བློ་ཕྱོགས་སུ་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་གཞན་གྱི་རིག་བྱེད་ལ་གནོད་ན་ཡང་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ལ་གནོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། 
སྐྱོན་འདི་མེད་དེ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་སྨོས་པས་འགའ་ཞིག་ཏུ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ཐམས་ཅད་བརྗོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་འཚེ་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་སྐུལ་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཇུག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་བཤད་པ་ལས་འདི་ལ་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་གཉི་ག་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་དེས་དོན་མེད་པ་མཚོན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་དོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །གཞན་ཡང་བཤད་པ་ལས་གཞན་འདི་ཡང་བཤད་དེ། སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་འཁྲུལ་པ་ཡིན་གྱི། རིག་བྱེད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་སྐུལ་བ་ཁོ་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་

192-1-215b

སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། སྣང་བར་གྱུར་པ་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་མིག་ལྟ་བུར་གནས་པས་སོ། །གཞན་སྐྱེས་བུས་བསྟན་པའི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པས་ཀྱང་འདི་ལྟར་རྒྱུ་ཉིད་གྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་མེད་
པ་དང་རྟག་པའི་སྐྱེས་བུའི་ཡུལ་གྱི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་གི་གནོད་པ་གསལ་བར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་གིས་མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གནོད་པར་དོགས་པ་བཟློག་པར་དཀའ་བར་གསལ་བ་རེ་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་སྔར་བསྟན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལག་མཐིལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་དང་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལའོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་ཡུལ་གཞན་དང་དུས་གཞན་དང་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ། སྐྱེས་བུས་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །དོན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལ་སྐྱེས་བུས་མི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་དང་
དོན་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཅི་ཡི་གེ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ། གཞན་ཡིན། ཡི་གེའི་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་འདི་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ངོ་བོ་མི་ཤེས་ཏེ། རང་དང་གཞན་ལས་ངེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་ལ་ཡང་མ་ངེས་པ་བལྟ་
བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མུན་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པར་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་ཅན་གྱི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་པར་སིག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་སྡིག་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ནུས་པ་ལ་
སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་ཉིད་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་སྟེ། རེ་ཞིག་རིགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་སྐུལ་བ་ཡང་རིགས་པས་

192-1-216a

གནོད་པ་བཟློག་པར་དཀའ་བ་ཉིད་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། མ་བྱས་པ་ཉིད་ཅེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་
ཆོས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནང་གི་མུན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བས་ནང་གི་མུན་པའི་ཕུང་པོ་འཇིག་པ་སྟེ་གང་གི་སེལ་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་
ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་གཡེམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་གཙང་བ་རྣམས་ཏེ། ཕྱུགས་གསོད་པ་དང་འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མས་མ་གོས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྟོན་མཛད་སྐྱེས་བུ་འདོད་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་
བྱས་པ་ཉིད་དེ་རྟག་པ་དོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མི་ཤེས་པའི་དོན་ལ་དེ་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐོས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་
པར་མི་རིགས་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚད་མས་འཐད་པའི་ཚིག་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་མཆོག་ཡིན་ལ་རག་མོད། དེ་
ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་ཡང་ཆོས་ལ་སོགས་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཕྱིས་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་ཐོས་པ་བརྟག་པ་སྟེ་ཉི་ཤུ་དགུ་པའོ།།      །།དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡང་རང་དབང་ཐོབ་ལ་མ་ཞེན་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་ཐོས་པ་

192-1-216b

ཚད་མ་ཉིད་དུ་བྱའོ་སྙམ་པ་ན་སྤྱིར་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་ལས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དང་གཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །
འདི་ལྟར་ཕྱོགས་བཞིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉི་ག་རང་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའོ། །གཉིས་པ་ནི་རེས་འགའ་གཞན་ཉིད་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་ལས་ཞེས་བྱའོ། །བཞི་པ་ནི་
འདི་ལས་བཟློག་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་གཉི་ག་གསལ་བ་གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནམ། གསལ་བ་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། རེ་ཞིག་གསལ་བ་གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་དང་། ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་
པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ཐ་དད་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་འདྲེས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཉི་ག་ཡང་རང་དབང་ཅན་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཚད་མའོ། །འདི་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྟོག་པ་མཚུངས་པས་གཉི་ག་ཡང་ཐ་དད་པ་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ངེས་པར་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཚད་
མ་ཡིན་ལ་འདི་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་དང་། ཅིག་
ཤོས་དག་མེད་པ་ལ་འདིའི་ངོ་བོ་གཞན་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་བཤད་པ། རེ་ཞིག་འགལ་ཕྱིར་རང་ལས་ནི། །གཉིས་མེད་གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ནི། །རང་བཞིན་མེད་པ་

192-1-217a

ཉིད་དུ་ཐལ། །ཤེས་པའི་གསལ་བ་ཐ་དད་པས། །རིག་བྱེད་དང་ནི་འགལ་བར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་ལྟོས་མེད་ནི། །ཅི་ཞིག་གང་རུང་ངེས་མི་བྱེད། །ཅེའོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་
ཞིག་ཚད་མར་གྱུར་པ་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མར་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་པས་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཚད་མའི་གསལ་བ་གཅིག་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་བརྒྱུད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པས་སྐྱེས་བུའི་ཚེ་མཐའ་དག་དོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གོ་སྐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་མ་ནི་རང་ལས་ཡིན་ལ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་གཞན་
ལས་ཞེས་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་གང་གི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ལས་མེད་པའི་ཆོས་ནི་གཞན་གྱིས་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་ལུས་ཅན་ཉིད་བཞིན་ཏེ། །རང་ལས་ནུས་པ་མེད་པ་ནི། །གཞན་གྱིས་བྱ་བར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གང་བཤད་
པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚད་མ་ཀུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གསོག་ཡིན་པ་སྲིད་པ་ན་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་སུན་འབྱིན་པ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་གང་ཡིན་པར་འདོད་ཅེས་འདྲི་བ་ལ། གཞན་གྱིས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཙམ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཞལ་བར་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་དེ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པའི་ཚད་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ནི་དོན་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་

192-1-217b

དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་རྟོགས་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སོགས་པའི་སྒྲས་གཟུང་བར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ལ་རེ་ཞིག་གཞན་དག་འཐད་པ་འཆད་པ་ནི། རང་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ལྟོས་མེད་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དེ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་མི་གནས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་པར་འགྱུར་མོད་སྐྱོན་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། རིགས་པ་སྨྲ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྩ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དེ་དེ་ཡང་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཕྲོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་དེའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ལྟོས་པ་མེད་
པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་ལ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རང་གིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ན་གནས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ལྟོས་པ་དང་བཅས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་གཞག་བྱ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུག་པ་མེད་པ་ཡིན་པ་ལ་རག་མོད་ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། ཐུག་པ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཅན། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པ་སྟེ་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རེ་ཞིག་
རྒོལ་བ་རང་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་ཇི་ལྟར་གཞན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལེན་པར་བྱེད། དེ་ལྟའི་དོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཡིན་པར་འདོད། ཅི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་

192-1-218a

ཅན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་དག་ལས་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་ཅན་གྲུབ་པའི་དུས་ཁོ་ནར་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི་དུས་ཕྱིས་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་
རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ། ཐ་མི་དད་པ་ཡིན། ཡང་ན་གཉི་གའམ། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་
པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནུས་པ་ཉིད་ནི་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པ་མང་དུ་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་
ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་དེ་ཡང་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་ན་དངོས་པོ་དེ་བྱེད་པ་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་
རང་བཞིན་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དོན་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ནུས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་
པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི། རང་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཚད་མ་རྣམས་ལས་ནུས་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་ཉིད་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནུས་པའི་རང་
བཞིན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྒྱུ་མེད་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་རྟག་ཏུ་མེད་པའམ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་བརྗོད་ཀྱང་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་

192-1-218b

ཕྱིར་མ་བསྟན་ཏོ། །ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གཞན་ཡང་བཤད་པ་ནི་དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པའོ། །འདིས་ནི་དམ་བཅའ་བ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་དང་འགལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚད་མ་རྣམས་
ཀྱིས་རང་བཞིན་རེས་འགའ་བར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་རིམ་ཅན་དཔོག་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ལ་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་གཞན་དག་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གཉིས་མི་འཇུག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དོགས་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཚེ་གསལ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་མའི་རང་གི་ངོ་བོ་གསལ་བར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དམིགས་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་
ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ལ་འབྲས་བུ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་རྩོམ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྒྱུ་གཞན་ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བ་དག་
ལས་འབྲས་བུ་རེས་འགའ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པའི་དངོས་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གསལ་བ་དང་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་གསལ་བ་དང་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དག་གོ། །སྔར་ཐོས་པ་བརྟག་པར་རྒྱས་པར་
རྟག་པའི་གསལ་བ་བཀག་ཟིན་ལ། རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡི་ངོ་བོ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚད་མ་དག་གི་ངོ་བོ་དང་འབྲས་བུ་སྟེ། ངོ་བོ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །གཉི་གའི་ཕྱོགས་ནི་འགལ་
བའི་ཕྱིར་དང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་དེ་དག་ནི་གཅིག་དགག་པ་གཞན་སྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

192-1-219a

དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་དགག་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །སུན་འབྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་ཕྱིར་མ་བརྗོད་དོ། །ད་ནི་ཕྱོགས་ཕྱི་མ་གསུམ་ཁས་བླངས་ནས་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་པ་ནི། 
དངོས་པོ་ནུས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལོགས་ཤིག་ནི་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །གཉི་གའི་བདག་ཉིད་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱང་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་དེ་ལ་ཡང་གཉི་གའི་ངོ་བོ་དགག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་
གའི་བདག་ཉིད་སྤོང་བ་ཉིད་དོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་འདི་ལ་ཡང་ཤེས་པ་ནུས་པ་རྟག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ནུས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་
ཚེ་ནུས་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ངོ་བོ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་བཞིན་གཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངོ་བོ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། གང་ཕྱིར་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ནུས་པ་དེའི་ཤེས་པ་འབྲེལ་པ་དང་མ་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་འགྱུར་ལ། གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་ཡོད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་ཐ་དད་པའི་ཐ་
སྙད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་འཆད་དོ། །འདི་ལྟར་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པས་དངོས་
པོའི་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་དུས་ཕྱིས་རྐྱེན་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་མི་ནུས་ལ། བྱེད་ན་ཡང་དོན་གཞན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། རང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ནུས་པ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནུས་པ་དངོས་

192-1-219b

པོའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་མི་ལེན་ན་ཡང་དངོས་པོ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཆ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་དུས་ཕྱིས་མི་བྱེད་མོད། ཆ་དང་བཅས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ། གང་ཕྱིར་འགལ་བའི་ཆོས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །མི་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཁྱད་པར་སུན་འབྱིན་པ་ནི། དོན་ཀུན་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་འགལ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ངེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །གལ་
ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཁྱེད་ཅག་ལ་རྩོད་པ་མེད་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་བློ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་མི་སླུ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་ལས་སོ། །རྟོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ནུས་པ་ནི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་གཟུང་བ་ན་དེ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མི་ནུས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཇི་ལྟར་གནས་
པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པ་དང་ཐོབ་པ་དག་ནི་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་དག་ཏེ། ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོའི་རྟོགས་པ་དང་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ནུས་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འབའ་ཞིག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་དང་རྒྱུའི་
ཡིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་ནུས་ཤེ་ན། གང་གི་གསལ་སྣང་རྣམ་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་མཐོང་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ལའོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་
བསྟན་ཏེ། ཡང་ནུས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པས་དུག་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་ལ་གོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞན་ལ་ཡང་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འབའ་ཞིག་ངེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆ་

192-1-220a

གང་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡོན་ཏན་གཞན་སྒྲོ་མི་འདོགས་པར་དེ་ཁོ་ནར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གང་ལས་དེ་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཕྱིར་དོན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནུས་པའོ། །
བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ངེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྐྱེད་པར་བྱའི་དོན་དུ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་རིགས་ཀྱིས། དེ་བྱ་བའི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྟེན་ནི་ནུས་པ་སྔ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་ཡང་དངོས་པོ་
གྲུབ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་དུག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་མཚུངས་མཐོང་ཕྱིར་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུག་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་དོད་གྲ་དང་། བཏུང་
བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་འདྲ་བ་ཉིད་དེ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འབྲས་བུ་མཇུག་ཐོགས་སུ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འབྲས་བུ་ནི་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་མཇུག་ཐོགས་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ་མཇུག་ཐོགས་
སུ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བདག་རྣམ་པར་མ་ངེས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུག་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་མ་ངེས་ནའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུག་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུའོ། །དེ་ནུས་ངེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཤེས་བྱའི་དངོས་
པོ་རྟོགས་པ་དང་ཐོབ་པ་ངེས་པའོ། །དམ་བཅའ་བ་རང་གི་ཚིག་དང་ཡང་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞན་ལས་གྲུབ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ་དོན་གྱིས་གོ་བ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འཇིག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་རྒྱུ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་

192-1-220b

ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཤེས་པ་དོན་གྱིས་གོ་བས་གྲུབ་པར་འདོད་དེ། ནུས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཚད་མ་ཉིད་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དོན་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་
པས་དེ་རང་ལས་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མར་ངེས་པ་མེད་པར་རང་གི་དོན་ངེས་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་རང་གི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན། ཚད་མ་གཞན་གྱིས་བཟུང་བ་ལ་ལྟོས་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་
ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ངོ་བོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་མི་སླུའི་ནུས་པ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་ངེས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །
གཉི་ག་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའོ། །བཟློག་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལས་སོ། །གང་ཡང་ནུས་པ་རྣམས་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་ལ། དུས་ཕྱིས་རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུ་དག་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །དེ་ཡང་ནུས་པ་རྣམས་ནི་རང་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལ་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཇི་བའི་
དུམ་བུས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་བུམ་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ཁོ་ན་ནས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཆུ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ནི་བདག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་བུམ་པ་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་དེའི་དེ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་
བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དབང་པོ་དང་དོན་ལ་སོགས་པ་དེའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ནུས་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་དེ་ནི་རང་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་ནུས་པ་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རློམ་པ་དེའི་དེ་ནི་བབ་ཅོལ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་

192-1-221a

འདི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་
གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་རྒྱུ་དག་གིས་འབྲས་བུ་ལ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ལ་བྱེད། ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་གིས་བྱེད་ན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ནུས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད་
པར་མི་འགྱུར། དེ་དག་དེ་བྱེད་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ལས་ནུས་པ་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཉིད་གནས་པ་རྒྱུ་ལ་རག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་
འདི་དག་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་རང་གི་རྟེན་དང་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་རྟེན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་རང་དབང་ཉིད་ཀྱིས་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཡུལ་དང་དུས་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཅུང་ཟད་རག་ལས་པའམ། རག་མ་ལས་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའམ། ཡང་ན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་རག་མ་
ལས་པ་རང་འགའ་འཇུག་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ལྡོག་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དངོས་པོ་རྣམས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ལ་གཞན་དུ་ན་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ཚད་མ་
ཀུན་གྱི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་རྣམས་ཁོ་ན་རྒྱུ་དག་གིས་བྱེད་ཀྱིས། མེད་པ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའམ། བྱེ་མ་རྣམས་ལ་ཏིལ་མར་ནི་གང་དུ་ཡང་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་སྐྱེད་ན་

192-1-221b

མེད་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རྒྱུ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་ཡང་ལྟོས་པ་ཐམས་ཅད་
དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད་པ་ན་དེའི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར། དེ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
འདི་ལྟར་དེ་ལ་ཡང་ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་པ་བྱེད་ཅེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་གཉིས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་པ་བྱེད། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་མངོན་པར་
གསལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པ་བྱེད་པར་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁས་ལེན་ན་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་མངོན་པར་
གསལ་བར་བྱེད་དམ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་གྲང་། གལ་ཏེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་བྱེད་པ་ན་གཞན་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པའི་མངོན་
པར་གསལ་བ་གཞན་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པར་ཁས་ལེན་ན་དེ་ཡང་དོན་གཞན་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་ལ། དོན་གཞན་
མ་ཡིན་ན་ཡང་རྒྱུ་རྣམས་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མངོན་པར་གསལ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་དངོས་པོའི་མངོན་པར་གསལ་བའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་མངོན་པར་གསལ་

192-1-222a

བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པ་མང་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་དོན་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་མངོན་པར་གསལ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་
པར་དུ་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་
ཡང་མངོན་པར་གསལ་བ་བཞིན་དུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡང་མེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའམ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་གསལ་བ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐུག་པ་མེད་
པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡོད་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་རྒྱུའི་བྱ་བ་འདོད་པ་ནི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེར་ཅི་ཞིག་དམིགས་ནས་རྒྱུ་རྣམས་ལྡོག་པར་འགྱུར། འབྲས་བུ་ཡོད་པའོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་
ལུགས་ཀྱིས་དེ་ནི་སྔར་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གིས་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་སྐྱེའི་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྒྱུའི་ནུས་པས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །
དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་རང་གི་རྒྱུ་བརྒྱུད་པས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཚད་མ་མེད་པ་གཞན་གྱི་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་རང་ལས་ཡིན་པར་བརྗོད་ན། འོ་ན་ཚད་
མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རིགས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །གང་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། ནུས་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་བྱ་

192-1-222b

བ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་དུ་ཡང་དེ་བྱེད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལས་སྔར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟེན་པ་རྟེན་པ་མེད་པར་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩིག་པ་མེད་པར་རི་མོ་བཞིན་ཏེ། མི་བརྟེན་པ་
ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱེད་པར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པ་རྩིག་པ་དང་རི་མོ་དག་ནི་ཅིག་ཅར་རྩོམ་པ་མ་ཡིན་ལ། དུས་དེ་ཙམ་དུ་གནས་པ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་
ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕྱིས་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་རང་ལས་ཚད་མར་བརྗོད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། 
དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ན་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། དུས་མཉམ་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གང་ཡང་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་དང་སྔར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཐ་མི་དད་པས་བརྟེན་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་དེའི་དངོས་པོ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ན་ནུས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱའི། 
དོན་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་ཡིན་ན་དངོས་པོ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་འདི་ནི་རྣམ་པ་མང་དུ་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནུས་པ་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་
ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་སྔར་མེད་པས་དེ་ཁོ་ན་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགལ་བ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་རིགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དངོས་པོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ནི་དངོས་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང་། བདེ་བ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་

192-1-223a

དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྟེན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་བརྟེན་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གྲུབ་པས་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དེའི་རྟེན་དུ་ཡང་
རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབིགས་བྱེད་དང་གངས་ཅན་བཞིན་ནོ། །དེས་གནས་པ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་དེ་གནས་པ་ནི་གནས་པ་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་ཀྱི་རྟེན་ཞེས་
གནས་པ་པོའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གནས་པ་པོ་ལས་གནས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་གནས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པར་བྱེད་པ་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་བྱེད་པ་ན་གཞན་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱས་
པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉི་ག་ལྟར་ན་ཡང་གནས་པར་བྱེད་པ་པོ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གནས་པར་བྱ་བ་དང་གནས་པར་བྱེད་པ་གཉིས་གཞན་དུ་གནས་པ་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་པོ་དག་ལྷན་ཅིག་
འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕལ་ཆེར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་གནས་པར་བྱེད་པ་གནས་པ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གནས་པར་བྱེད་པའི་གནས་
པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ལ། གནས་པ་ཡོད་ན་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུའི་དབང་གིས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་
ཡང་ཅི་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འཇིག་པ་འཇིག་པའི་རྒྱུས་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཉིད་ཁོ་ན་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཉིད་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་བྱེད་ན་ཡང་དངོས་པོ་ལ་

192-1-223b

ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་མེད་པས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྟག་པར་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནམ། མི་བརྟན་པའི་
རང་བཞིན་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མི་བརྟན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེས་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ལས་ཕྱིས་རང་ཉིད་གནས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འཇིག་པ་དང་གནས་པའི་རྒྱུ་གཉི་གས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱེད་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རང་བཞིན་གྱི་
བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་གཞན་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་ཉིད་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་པར་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་པས་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་ཅུང་ཟད་བྱེད་པ་མ་
ཡིན་ནོ། །མེད་པ་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟེན་པ་ཉིད་དང་བྱ་བ་དག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །གྲུབ་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ།  
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ཀྱང་བུམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་བཟློག་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་
ནུས་པ་ཡང་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་གཞན་དུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཡང་གཉིས་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་ཤེས་པའི་ནུས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུས་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཆོས་འགའ་ཞིག་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་དེའི་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་ལུས་ཅན་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་དག་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་མ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་

192-1-224a

འབྲེལ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནུས་པ་དག་གི་ངོ་མཚར་བའི་མིག་འཕྲུལ་འདིས་སུ་ཞིག་གིས་བསླབས། གལ་ཏེ་འདི་ལ་ངོ་མཚར་ཆེན་པོ་ཅི་ཞིག་ཡོད། རྟག་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་
ཅད་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་འདི་དག་ཤེས་པ་ཁོ་ནའི་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རག་མ་ལས་པའི་ཆོས་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་ལ་རྒྱུ་ངེས་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟ་
ཡིན་ན་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་དག་གི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ནི་འགའ་ཞིག་གི་རྟེན་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །ཡང་རྣམ་
པ་གཞན་གྱི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ཀུན་གྱིས་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་འདི་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་རྒྱུ་གཞན་
ལ་མ་ལྟོས་པའི་དུས་ཕྱིས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་སྟེ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱི་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་པའོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་འབྲས་བུ་རང་ལ་ཡོད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ངེས་པ་ཡིན་ནམ། 
དོན་ངེས་པ་ཡིན། རང་གི་འབྲས་བུ་བྱ་བ་འདི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་དག་གང་ལ་ལྟོས་ཤེ་ན། བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་
ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་ཙམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གནས་གཞིའི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་རང་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དང་

192-1-224b

རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་འདི་དག་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ལྟོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་དེ་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཚད་མ་ཡིན་དོན་རྣམས་ངེས་
པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་དང་དོན་དེ་གཞལ་བྱ་ཡིན་པས་ཚད་མ་ཉིད་དོན་དག་གོ། །དེ་དག་གི་ངེས་པ་སྟེ་དེ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དོན་ངེས་པ་ནི་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་དོ། །གཞན་དག་ནི་རང་ཉིད་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བུམ་པ་སྐྱེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བུམ་སོགས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་མི་འགལ་བར་བསྒྲུབས་ནས་དེའི་ངོ་བོ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདིའི་
ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་མཐའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚད་མ་གཞན་ལ་རག་ལས་
ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྩ་བ་ནི་དང་པོའི་ཤེས་པའོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྩ་བ་ཅན་ཏེ་དེ་དང་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ནི་རེས་འགའ་དོན་བྱེད་པ་ལ་
མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ལས་སམ། རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དང་པོའི་ཤེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་དོན་བྱ་བ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་རང་ལས་ཚད་མར་འདོད་
དེ་དེས་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ལ་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་

192-1-225a

སུ་ཤེས་པ་ལ་རག་ལས་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཚད་མ་ལའོ། །གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཡི། །ཡོན་
ཏན་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཡོན་ཏན་གང་ཡིན་པ་དེ་ངེས་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་དཔེ་བཤད་པ་ནི། དང་པོ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་
ཡོན་ཏན་ལ་རག་ལས་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལའང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔ་མ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དང་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་སྔ་མའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཤེས་པ་ལའོ། །ཅི་སྟེ་ཐུག་པ་མེད་པས་འཇིགས་ནས་ཡོན་ཏན་
གྱི་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དོན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཅི་ཞིག་སྡང་། གང་གིས་དེ་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་ཀྱི་རང་ལས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་མཐའ་མ་མཐོང་བའི་བྱ་བཞིན་
དུ་ཤིན་ཏུ་རིང་བར་སོང་ན་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་འོང་དགོས་པའི་མི་གནས་པའི་ཕྱོགས་ལེན་པས་ཆོག་གོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ཅི་སྟེ་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ལ་རག་ལས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ངེས་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཚད་མ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་
བྱའོ། །འདི་སྙམ་དུ་མི་སླུ་བ་དང་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་དག་ནི་རྩ་བའི་ཤེས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དེ་ནས་དེ་དག་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཕྱིར་གང་གི་མཐུ་ཡིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རང་
ལས་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ལ་སྤྱིར་བཏང་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྱིར་བཏང་བ་ནི་སྤྱིར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡོད་པས་སྤྱིར་བཏང་བ་ཅན་ནོ། །གནོད་པ་སྟེ་དོན་རྣམ་པ་

192-1-225b

གཞན་དུ་འཛིན་པ་དང་རྒྱུ་སུན་ཕྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་གནོད་པ་དང་རྒྱུ་སུན་ཕྱུང་བའི་ཤེས་པ་དག་གོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་ནི་སྤྱིར་བཏང་བ་ཅན་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཇི་ལྟར་སེལ་བར་བྱེད། གལ་ཏེ་གནོད་པ་དང་རྒྱུ་སུན་ཕྱུང་བའི་ཤེས་པ་དག་གིས་ཚད་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་སྟོན་
པར་བྱེད་ན། དེ་ཡང་དེ་དག་གིས་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ན་གཞན་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་ནི་གཞན་ལ་རག་ལས་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གལ་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་ལས་འགྱུར་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རིགས་མི་འདྲ་བ་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། དེ་ཡང་རང་ཉིད་ལས་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་གང་ལས་ཡིན། འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཞན་དག་
གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་། རྩ་བ་བརྟན་པར་གནས་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་རོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་སྟེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞན་གྱི་རྒྱུ་གང་ལ་
ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །རྩ་བ་བརྟན་པར་གནས་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྟན་པ་སྟེ། ཐུག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གཡོས་པའི་རྩ་བ་གནས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་གནོད་
པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཁོ་ནས་གཞན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དོན་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེལ་
བར་བྱེད་ཅེས་པ་ནི་སྤོང་བ་སྟེ། ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་འགེགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་སྙམ་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དང་པོའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་སྲིད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་གིས་འདིའི་གནོད་བྱེད་མེད་པ་ཉིད་ངེས་པར་འགྱུར་

192-1-226a

བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ལྡོག་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་ལ་ལར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གཞན་དུ་ངེས་པར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་དོགས་པ་
སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའོ། །སྔ་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའི་ཤེས་པ་དང་ངོ་། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །ཉུང་ངུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཇི་ལྟར་ལྡོག་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་འདིས་གཞན་ཚོལ་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
གལ་ཏེ་ངེས་པར་དཔྱད་པས་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་བར་མ་གསུམ་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཁོ་ན་ཚད་མར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མི་སྐྱེ་ན་རྩ་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་འདི་གཉིས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དང་པོ་ལ་
གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེས་དེའི་ཚད་མ་ཉིད་སེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྤོང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདའ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །འདི་སུ་ཞིག་ཅེ་ན། སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཅི་སྟེ་གང་གི་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་གསུམ་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཤེས་པ་གསུམ་
པ་ལ་ཡང་ཤེས་པ་གཉིས་པ་བཞིན་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གནོད་པ་མ་སྐྱེས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་སྐྱེས་པ་མ་བྱུང་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོགས་
པར་མི་བྱ་ཞེ་ན། གནོད་པར་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉམས་པ་ནི་འཇིག་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ཉིད་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ནོར་
ལྷའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་འཇུག་གིས་སོ། །ཀུན་ཏི་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཀུན་ཏིའི་བུ་སྟེ་སྲིད་སྒྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་ན་གལ་ཏེ་དང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་གནོད་པའི་དོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། དེས་ན་

192-1-226b

གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་གནོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནོད་པ་དཔྱོད་པ་མ་སྐྱེས་པ་ན་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ལ་སྟེ། བློ་དེ་ལ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཁོང་ནས་དབྱུང་ངོ་། །གང་དུ་གནོད་པ་ཇི་ཙམ་ཞིག་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་དུས་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་དང་སྐྱེས་བུ་དང་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ་དེ་དག་གི་ཐ་དད་པ་ཞེས་བསྡུའོ། །ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པ་འདི་ཡང་འགའ་ཞིག་ལ་འགའ་ཞིག་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཐག་རིང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལ་ལར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དུ་དོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དོགས་པའོ། །དྲུང་དུ་ཕྱིན་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གནོད་པའི་མཚམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་ཡུལ་ཐག་རིང་བ་ཉིད་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དེར་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་ཙམ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་དུས་ལ་སོགས་
པ་ལ་ལྟོས་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དཔེར་བརྗོད་པ་འཆད་པ་ནི། སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་བློ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པར་འཁྲུལ་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཆུང་ངུ་ལ་ཆེན་པོ་
ཉིད་ཀྱི་བློ་དང་། དཔེར་ན་ཐག་རིང་པོའི་མྱ་ངམ་ཆེན་པོ་ལ་ཆུང་ངུའི་བློ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་དྲུང་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གང་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྲིད་པ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དཔེའི་སྒོ་ནས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལྟར་དམག་གི་དུས་དག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུས་གང་ལ་དམག་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །

192-1-227a

སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་ཟླ་བ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཟླ་བ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་དྲིས་པ་ཉིད་ལས་རྣམ་པ་གཞན་ཁོ་ནར་ངེས་ཀྱི་དེ་ལ་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་
ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་སྐབས་ཐ་དད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆགས་སྡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུ་ལོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ཀྱང་
རྟག་པ་བྱེད་པ་ཤེས་པ་གསུམ་ཁོ་ན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་ཚད་མར་གྲུབ་ཀྱི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་
ནི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཚད་མ་ཡང་རང་ལས་ཚད་མར་གྲུབ་པ་ན་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གཞན་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་འབད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྒྲ་ལས་
བྱུང་བའི་ཚད་མ་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉན་པ་བརྗོད་པ་པོ་དག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་ཚད་མ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པའི་ངག་གིས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཡིད་ལ་གནས་པའི་ངག་གི་རྒྱུ་ལ་ཡོད་པའོ། །དེ་ལ་
རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ལ་རྒྱུ་སུན་མ་ཕྱུང་བ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་རྟག་པའི་ངག་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཉན་པ་པོ་དང་སྨྲ་བ་པོས་བྱས་པའི་ཉེས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་རིག་པའི་བླ་མ་དག་གིས་དེ་འདོན་དུ་བཅུག་པ་པོ་རྣམས་དང་འདོན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་
ཡིད་ཆེས་པས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དག་གི་ཉེས་པ་རྣམས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ངག་རྟག་པ་ཉིད་སུན་མ་ཕྱུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་བྱེད་པ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་

192-1-227b

པ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་བརྟེན་པ་པོ་ལོག་པ་ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ངག་དག་ལས་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟེན་པའི་ཆོས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་གང་
ཡིན་པའོ། །འོན་ཏེ་ཡོན་ཏན་དག་གི་ཉེས་པ་རྣམས་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡོན་ཏན་དག་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདི་ལ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། དེ་ལ་སྐྱོན་མེད་
ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱོན་མེད་པ་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་སོགས། །ཚད་མ་ཡོན་ཏན་ལ་རག་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་
བསལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་བསལ་བའོ། །ཉེས་པ་མེད་པ་མཚོན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་དགག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་བྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཉེས་པ་མེད་པར་ངེས་པ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་
ལེན་ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་དག་ལས་ཉེས་མེད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉེས་པ་མེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ངེས་པ་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་སླར་
ཡང་ཉེས་པ་མེད་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་དག་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ལ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་པ་ཐུག་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་
འདི་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཡོད་ནའོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་མོད། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་ནི་བསལ་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་

192-1-228a

ཞེ་ན། མི་ཤེས་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱིས་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་རྣམས་མེད་པ་ཁོ་ན་ལས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མ་བསལ་བ་ཡི་དབང་པོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་བཏང་བ་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་དང་བྲལ་བ་ནི་རང་
བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་དག་ལ་སྟེ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ངག་ལ་ཉེས་པ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་ཡང་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེ་ལ་
བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་ཇི་ལྟར་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཉེས་པ་བཟློག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར། མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱིས། །ཚད་མ་ཉིད་ནི་བསལ་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ནས། ཉེས་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདིར་རྩོམ་པ་འདི་ཐམས་ཅད་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་
ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིག་བྱེད་ལ་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཉེས་པའི་དོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེས་ན་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལས་དེ་ལྟ་བས་ན་རིག་བྱེད་ནི་ཚད་
མ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྐྱེན་གཞན་རྣམས་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཅི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པར་འདོད་དམ། འོན་
ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་རིག་བྱེད་རང་ལས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རིག་བྱེད་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིག་བྱེད་དོན་ནི་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་

192-1-228b

པས་མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ལས་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འབྲེལ་པ་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འབྲེལ་པ་སྟེ། དེ་བཀག་པ་ནི་མ་འབྲེལ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པས་སོ། །འདི་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་རིག་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་འཇུག་པར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ། གཞན་དུ་ཟློས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དུ་སྟེ་གལ་ཏེ་ཚད་མ་གཞན་
གྱི་རྟོགས་པའི་དོན་ལ་ཡང་ཚད་མ་འཇུག་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཟློས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་དང་མ་འབྲེལ་པ་ལ་
ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཡང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རིག་བྱེད་ལས་གཞན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ངོ་། །དོན་མཚུངས་ཅན་
རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་རྣམས་སོ། །གཅིག་ཉིད་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་སྟེ་གཞན་དག་ནི་ཟློས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་དག་ལས་དང་པོ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་བཟུང་ཟིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་
ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མུན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་དང་དང་པོའི་ཤེས་པས་བཟུང་ཟིན་པའི་དོན་ཡང་སྣང་བ་གསལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཚད་མ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མཐོང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དོགས་པ་ལ་གང་ལ་ཡང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། དོན་ངེས་པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཚད་མ་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ལན་ཅིག་སྐྱེས་ནས་ཞིག་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དང་ཉེ་ན་རྣ་བའི་བློ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། 

192-1-229a

དེའི་ཡུལ་ལ་ཚད་མ་གཞན་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་འབྲེལ་མེད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འབྲེལ་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་ཚད་མ་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པ་
མེད་པ་དེ་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྣ་བའི་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ནས་ཞིག་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་
ཚིགས་སོ། །འདི་ནི་རྣ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་གཅིག་ལ་མང་པོ་ཉན་པའི་བློ་ཉིད་ནི་ཉན་པའི་ཤེས་པ་གཞན་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་
ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་ཤེས་གཞན་དང་འབྲེལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་སྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་བློ་དང་རིག་བྱེད་ཀྱི་
དོན་གྱི་བློ་དག་ལའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་ཚད་མ་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་བསྒྲུབས་པར་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་གཞན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཅིག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་
ཏེ། དེས་ན་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཚང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གཞན་གྱིས་བྱས་ཤེས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་རྒྱུ་གཞན་ཡང་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་མི་སླུ་བ་ཞེས་
ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཅིག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚད་མ་གཞན་འཇུག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཇི་ལྟར་དབང་པོ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་རྟག་

192-1-229b

པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་རྣ་བའི་ཤེས་པ་བཞིན་དང་། འབྲེལ་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་ཅེ་ན། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རིག་བྱེད་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཚིག་ནི་གཅིག་པུ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྟན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་ཡུལ་གཞན་སོགས་ཤེས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་གཟུང་ངོ་། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །ཡང་ན་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་རྗེས་
སུ་དཔག་པ་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་
བསྒྲུབ་བྱར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་ལ་སོགས་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་རྣམས་ཚད་མ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་མ་གྱུར་ན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཚད་
མའོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདིར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚད་མ་འཛིན་པ་ལས་སྔ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཚད་མ་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པ་ལ་ཚད་མ་

192-1-230a

གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐ་སྙད་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལ་ཚད་མ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཙམ་ཁོ་ནས་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་
ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་དཔྱད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འདི་ནི་དོན་ངེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་འཛིན་པ་ལས་སྔ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཚད་མའོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་དེ་ལས་སྔ་རོལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་
ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ལྟོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལ་ཚད་མ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ཅེས་བྱའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་རང་གི་དོན་རྟོགས་པ་ལ་སྟེ། ངེས་པ་ལས་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་
ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་དོན་མ་ཤེས་པར་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བློ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་བློ་མ་རྟོགས་པར་རང་གི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
ཇི་སྐད་དུ། དམིགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན། །དོན་མཐོང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གོ་བར་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཚུལ་འདིས་རང་ཉིད་
ལས་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་དོན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཚད་མ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རང་གི་དོན་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ལོག་པ་ཉིད་དེ། ལོག་
པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་དང་འདིའི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པར་འཛིན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་གཞན་ལས་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དེ་ཡང་རང་གི་དོན་ལ་ལར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། 

192-1-230b

དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་དེ་བཞིན་མིན། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་སོ། །འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟུང་བའོ། །དེ་ཉིད་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཚད་མས་དེ་བཞིན་ཉིད་
འཛིན་པ་དེ་ལྟར་ལོག་པ་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་མི་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་ཚད་མའོ་སྙམ་དུ་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའོ་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཚད་མ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་གཞན་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་ནི་སྐྱོན་ཅན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་ཡུལ་དང་རྒྱུ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བློ་འདི་དག་གི་ཡང་
དག་པ་ཉིད་གཟུང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་འདི་དག་གིས་ལོག་པ་ཉིད་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་དང་རྒྱུ་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ་དེས་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པས་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ནི་ལོག་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེ་ནི་གྲང་ངོ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་བརྗོད་པ་དེ་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གང་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་
གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་དང་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་གྱི་ཤེས་པའོ། །ཆོས་མཐུན་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བདེན་པའི་དོན་དང་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་གི་ཚིག་ཉིད་ལ་སོགས་པས་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལ་འཐད་པ་བཤད་པ་ནི། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་

192-1-231a

ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པས་ཆོས་མཚུངས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་
ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱོད་པ་པ་ལའོ། །གཟུགས་བརྙན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཟུགས་བརྙན་
འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་པས་བཀོད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དཔྱོད་པ་པའི་མི་མཐུན་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ནི་བརྫུན་མ་ཡིན་ཏེ་ཚིག་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་མེ་དྲོ་བ་དང་འོད་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མི་མཐུན་པའི་ཚད་མས་བཀག་པའི་ཕྱིར་ནི་གནོད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པས་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སྐུལ་བར་བྱེད་པ་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདིས་ནི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ལ་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། སྤྱིར་བཏང་བ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་བཏང་བའི་ཚད་མ་ཉིད་ཚད་མ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ལ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་བརྗོད་
པར་བྱ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་བརྩམ་མོ། །རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་མེད་པ་ལ་བྱ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་
ནོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ཡང་གང་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཐོབ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རིགས་ཤེ་ན། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེད་པའི་བྱ་བ་ཅི་འདྲ་ཞིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །

192-1-231b

མེད་པ་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དུ་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་ཤེས་པ་ལ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་
པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ནི་ཤེས་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལས་བདག་ཉིད་ཁོ་ནས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི་རང་གི་འབྲས་བུ་
ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ལ་ལར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འདི་ལ་ཡང་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ལ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ལས་དམིགས་པ་གཞན་
དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དང་ཉེ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ངེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་གྲུབ་སྟེ་ནམ་མཁའི་པདྨ་བཞིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱང་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནི། གང་ཕྱིར་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ། །ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ན་སྐྱེས་བུའི་དབང་པོའི་བློ། སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་སྨོས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་དོན་དུ། ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་བྱས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་བློ་ཅི་ནས་ཀྱང་། ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་འདོགས་
པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་གཞན་དུ་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་བློ་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། ངེད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དང་ནི། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །བློ་ཡང་སེམས་ཅན་རང་བཞིན་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཡུལ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །ཞེས་

192-1-232a

སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡང་དམ་བཅའ་བ་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་ཞིང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བློ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལས་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གཞན་
གྱི་དུས་སུ་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་སྐད་ཅིག་ཀྱང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རིགས་པས་གནོད་པ་བསྟན་པ་ནི། །གང་ཕྱིར་དངོས་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟག་པ་ཉིད་
དུ་ཁས་བླངས་པ་ནི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པ་ནི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་ཞིག་ལ་ལྟོས་པ་
ཡིན། དེས་ན་བརྗོད་པར་ནུས་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོར་བ་དགོད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་
སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་རང་ཉིད་ལས་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་མངོན་སུམ་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འགལ་བ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འཇུག་པ་དང་། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་
མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་དང་། སླུ་བ་བཟུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མའི་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ངེས་པ་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་དེས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་དམིགས་པ་བུམ་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ཡོད་པའི་
དམ་བཅའ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཕྱིར་དེ་ལ་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཞི་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ངེས་པ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-232b

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་གང་ལས་ཤེ་ན་འདི་ལྟར་སྒྲོ་འདོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངེས་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཡུལ་མ་བསལ་བར་བདག་ཉིད་གནས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲོ་བའི་རེག་པ་གྲང་བ་
བཞིན་ནོ། །དེས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་འཇུག་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐུལ་བྱེད་བློ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡང་སྟོན་ཏེ། རྒྱུ་བྱུང་ངོ་བོ་ནི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གིས་བསྐྱེད་
པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །འདི་ལྟར། བསྐུལ་བས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི། །ཚད་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱོན་བྲལ་བའི། །རྒྱུ་ཡིས་བསྐྱེད་ཕྱིར་རྟགས་དང་ནི། །ཡིད་ཆེས་ཚིག་དང་དབང་བློ་བཞིན། །དེ་བཞིན་ཡིད་མི་ཆེས་མ་བྱས། །ཚིག་
གིས་བསྐྱེད་ཕྱིར་ཡུལ་དུས་སོགས། །ཐ་དད་སོགས་པ་དོན་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བས་སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་བློ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཞན་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་ཀུན་གྱི་ཚད་མ་ཉིད། །རང་ལས་
ཡིད་ཆེས་གཟུང་བར་གྱིས། །ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པས་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་གྲུབ་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྐུལ་བར་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པའི་བློ་
རྣམས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ལ་གཞན་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་
ཕྱིར་ཏེ། ངེས་པ་དང་ནི་སྒྲོ་འདོགས་ཡིད། གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གི་དེ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའི་ངལ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ངེས་པ་སྐྱེས་པ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོགས་

192-1-233a

པ་འདི་གང་ལས་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དཔེ་འཆད་པ་ནི་མཐོ་ཡོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་པོ་གང་གིས་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་མཐོ་ཡོར་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྗོན་ཤིང་དང་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་
ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དོགས་པ་མེད་པ་ཚད་མ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟར་བཟློག་པར་བྱ་བར་ནུས་ཤེ་ན། གང་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་གང་ལས་ངེས་པ་ནི་གང་གི་ངོ་བོར་ངེས་པའོ། །བཟློག་པའི་དོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ལས་བཟློག་པའི་རང་བཞིན་
གྱི་དོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ངེས་པ་ལས་སོ། །འདི་ཉིད་ལ་དཔེ་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་དུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མེད་ཉིད་རྣམ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པའོ། །ཚད་མ་མ་
ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ཉིད་བླ་ལྷག་གི་རྒྱུ་བཤད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཡིན་པ་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བདག་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགལ་
བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྟོན་པ་ན་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་དང་འགལ་བའི་ཐེ་ཙོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་གིས་དེས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ངེས་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
ཇི་ལྟར་གཏོར་ཟན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་དང་རང་གི་ཕྱོགས་གྲུབ་པ་ཡང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་དེ་དག་ནི་གཞན་ལས་ངེས་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མཐོ་ཡོར་
ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་གི་ལྟར་ན་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏོར་ཟན་དང་དུ་བ་དང་རྒྱུས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱོན་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་གི་

192-1-233b

ཤེས་པས་ཞེས་བསྡུའོ། །འདི་དག་དང་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མཐོ་ཡོར་བ་སྦྲེལ་ཏེ་འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་མ་གྲུབ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་སྟེ། ཚད་མ་དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འདི་ལྟར་སྐུལ་བར་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པའི་བློ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་ཡོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཚད་མ་ཉིད་དེ་གཞན་ལས་
ནི་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ། །རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་གྲུབ་ན། །དེ་ནི་གནོད་པ་སེལ་བྱེད་པར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་དོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་
པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་བྱེད་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་སྒྲུབ་པ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་ངག་གང་ཁོ་ན་ལ་
དགག་པའི་སྦྱོར་བ་དེ་ཁོ་ན་ལ་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་རྟོགས་ཀྱིས་གཞན་དུ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྐུལ་བར་བྱེད་པས་སྐྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པའི་ངག་ལ་དགག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འདིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་
ཉིད་འགེགས་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མའི་ཡུལ་ལ་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། གང་གི་ལ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་
ཀྱིས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཅུང་ཟད་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དཔེར་ན་རང་རིག་པས་མངོན་སུམ་དང་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་དང་དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་གོམས་པ་དང་ལྡན་པའི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེས་ན་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གོམས་

192-1-234a

པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་གཞན་ལ་སྟེ་དཔེར་ན་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་སྤངས་པའི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུ་སྟེ། གོམས་པ་དང་དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དག་
མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རང་ཁོ་ན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་འདོད་ལ། ལ་
ལ་ནི་ཚུལ་གཉིས་ལས་བྱུང་བའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཚུལ་གཅིག་གི་རྟགས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་དོན་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ལ་དེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱ་སྟེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་
འདི་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པའི་རྟགས་ངེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་བྱེད་པ་ན་ཡང་བརྒྱུད་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རང་ལས་
ཚད་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུའི་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཕན་ཚུན་རྩོད་པར་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་དག་གིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་
རྟགས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཅི་ནས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའོ་སྙམ་ན་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་
བརྩད་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་དེ་འདི་ལྟར་ལོག་པའི་དོན་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཐོས་པ་ལས་རྨོངས་པའི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན་ཡང་གྲངས་ཅན་

192-1-234b

བཞིན་དུ་དེའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དོན་ལ་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རྟགས་མཐོང་བའི་སྒོ་ནས་
བྱུང་བའི་རྟགས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྡའི་ཡུལ་བསྟན་པས་བརྡ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་དོན་མ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་འདིས་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ལ། དེ་ལས་བྱུང་
བ་ལས་གཞན་མ་འཁྲུལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། མངོན་སུམ་ཡང་ནི་དོན་མེད་ན། །མི་འབྱུང་བ་ལས་ཚད་མ་ཉིད། །འབྲེལ་པ་ཡི་ནི་རང་བཞིན་དེའི། །རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་གཉིས་ཀ་མཚུངས། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་པ་རྩྭ་མཆོག་རྩེ་
ལ་གླང་པོ་མེད་པར་ངེས་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་ཐོས་པའི་རྨོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་བློ་ཐ་དད་པ་ཡིན་མོད། རང་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པ་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་ཕྱིར་རྩོད་པ་འཁྲུལ་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་ངེས་པ་
དང་འགལ་བའི་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་རྩོད་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་སྟོན་པ་ནི་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ངེས་པ་དང་འགལ་བའི་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་སྟོན་པ་ནི། 
ཚད་མ་ཀུན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སླུ་བ་ངེས་པ་དང་འགལ་བའི་འཁྲུལ་པ་གཞན་ཡང་ངེས་པ་དང་འགལ་བའི་འཁྲུལ་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། ངེས་པར་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་སླུ་བ་ལ་བརྟེན་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་རྩོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་སླུ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཞན་ལས་ངེས་པར་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་འཇུག་

192-1-235a

པ་ནི་སླུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བསམ་པ་མ་ཤེས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདིར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་
འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པས་བསྐྱེད་པས་ཚད་མ་ལ་ཁྱབ་བོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཡང་གང་ཁོ་ན་ཚད་མའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པས་མ་བསྐྱེད་པ་
དེ་ལས་ཤུགས་ཀྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། སླུ་བ་དང་རྒྱུའི་སྐྱོན་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། འདི་ཡི་ངེས་པ་གནོད་བྱེད་ཀྱི། །ཤེས་པ་གཞན་ལས་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱེས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུ་ཚད་མའི་
ངེས་པ་སྐྱེད་པ་དང་མི་སྐྱེད་པ་དག་གིས་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་གཉིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་ངེས་པ་ལས་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཡང་འཇུག་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སླུ་བ་སྲིད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་རྟོགས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླུ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ཀྱང་དམ་བཅའ་བའི་སྐྱོན་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་ཁྱབ་པ་མེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དམ་བཅའ་བའི་སྐྱོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དམ་བཅའ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དེའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ནི་སྐྱོན་མིན་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཚར་བཅད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ནི། །ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ལས་ནི་མ་གཏོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོན་ཏེ་

192-1-235b

སྐྱེ་བའི་དུས་ཕྱིས་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་བུམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་དུས་ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
རང་གི་ཉེར་ལེན་པ་ནི་རིགས་མཐུན་པའི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་སྔ་མའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་དེ་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཕྱིས་རང་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ན་འཇུག་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་མཐོང་གི །
སྐྱེ་བའི་དུས་ཕྱིས་གནས་པ་ནི་འགའ་ཡང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དང་པོའི་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་ལས་ཚད་མར་གནས་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་ཕ་རོལ་པོ་རྩོད་པར་བྱེད་པ་ལ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་མི་སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སླུ་བ་དེ་ཡང་དོན་བྱེད་
པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་བསམ་པ་ནི་དེའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་བཙོ་བ་དང་སྲེག་པ་ལ་སོགས་པར་
སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ན་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་པའི་རེ་བ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར། དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་རང་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཉམས་སུ་མྱོང་
བ་ཇི་ལྟ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། གང་གི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྐྱེས་བུས་དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་གཞན་འདོད་པ་ཡང་མ་

192-1-236a

ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་ངོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འདོད་དེ། དེ་ཡང་ཚིམ་པ་དང་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཉིད་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མགུ་ན་
ལྡོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་རང་ལས་འདོད་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་དེའི་དེ་ཐོབ་པའི་ནུས་པ་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་ལ། ནུས་པ་དེ་ཡང་མ་གོམས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མི་ཤེས་པས་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་
ཀྱི་འབྲས་བུས་ཤེས་པ་འཇུག་པར་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཐུག་པ་མེད་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། དང་པོ་དངོས་མེད་ཡུལ་ཅན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དང་པོ་ཐོག་མའི་ཤེས་པ་དངོས་
པོ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ་དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་མ་ཡིན་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལས་མྱ་ངན་འཚོང་གི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་
ལས་མེར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་ལས་བཙོ་བ་དང་སྲེག་པ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ལ་སྐྱེ་ན་ཡང་འདི་མེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན་མེའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཙོ་བ་དང་། སྲེག་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་
སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དང་པོའི་ཤེས་པ་ཡང་མེའི་དངོས་པོས་སྐྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་དོགས་ཀྱི་ཕྱི་མ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ། རྗེས་ཐོགས་འབྲས་བུ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་འདི་ལྟར་མཇུག་ཐོགས་སུ་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་བྱུང་བ་དང་། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་བློ་མི་གསལ་བ་དང་། སོགས་པའི་སྒྲས་མ་གུས་པ་དང་། མ་གོམས་པ་

192-1-236b

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་ལ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་དང་པོ་ལ་ཡང་གང་གོམས་པ་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསལ་བ་དེ་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པའི་
ཕྱིར། གོམས་པས་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དཔེར་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་སམ། ནོར་བུ་དང་། དེ་དང་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་རིག་པ་རྣམས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཐག་རིང་དུ་སྤངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་
ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པར་དོགས་པ་གསལ་བ་ཅན་སྐྱེ་བ་ན་བར་མ་ཆོད་པར་རིགས་མཐུན་པ་ཐུན་མོང་བའི་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཅན་གྱིས་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ན་དེའི་ཡུལ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་
ལྡོག་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེ་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །གང་ཡང་གོམས་པ་དང་ལྡན་པས་འཇུག་པ་ན་དེ་འདྲ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ལས་དོན་ཐོབ་པའི་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཉིད་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་
གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱའི། ལ་ལར་རང་ལས་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མ་གོ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་འདྲེས་པའི་དེ་དང་འདྲ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་ངེས་པ་ཉིད་གང་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་གོམས་པ་
ལས་སོ་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་རིགས་མཐུན་པ་ཐུན་མོང་མ་འདྲེས་པའི་འདྲ་བ་ཉིད་ངེས་པར་བྱེད་ཀྱི། གང་གི་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་ན་ཡང་མ་ངེས་
པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཚད་མ་ཉིད་ལ་ཅི་ཞིག་སྣང་གཞན་ཡང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག །གལ་ཏེ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་དེ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། ཅི་སྟེ་དམར་པོའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཡིན་ན། དེ་ནི་ཨ་ཤོ་ཀའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་

192-1-237a

པར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ངེས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རྟགས་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་
བྱེད་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མེད་པར་ཡང་གོམས་པའི་སྟོབས་ཁོ་ན་ལས་དེ་མངོན་སུམ་གྱི་རང་ཉིད་ལས་གྲུབ་པོ་སྙམ་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་གལ་ཏེ་གོམས་པའི་ནུས་པ་འདི་འདྲ་བར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མེད་པར་ནུས་
པ་ངེས་པ་ཡང་གོམས་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་གྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱབ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དོན་མེད་དེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དོན་དེ་ཐོབ་པར་
ནུས་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་རྟགས་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུད་ནས་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཉིད་ལས་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་གྱི། འདྲ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་
དུ་འདིར་ཡང་རང་ཁོ་ན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ལས་ཕྱོགས་ངེས་ན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་རྟོགས་པ་མི་སྐྱེ་བ་དེར་ནི་རྟོགས་པ་པོ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཁྱབ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱེད་དེ་དཔེར་ན་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་འབྲས་
བུ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཐོབ་པའི་ནུས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་དང་འདྲ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དེ་ཤེས་པའི་གསལ་བ་འགའ་ཞིག་གི་འཇུག་པ་ལ་སླུ་བ་དང་མི་སླུ་བ་
དག་དམིགས་ནས་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་མི་འཁྲུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ན། ཇི་ལྟར་ཆོས་མཐུན་པ་མཐོང་བ་ལས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་

192-1-237b

དཔག་པར་བྱ་བ་ལས་མ་འདས་སོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་གསུངས་ཤེ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་
གལ་ཏེ་འདྲ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་སྤངས་པར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེར་རང་ཉིད་ལས་ཚད་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་མི་སླུ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རིགས་མི་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་
དེར་ནི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པས་རེ་བ་ཆད་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བས་ཀྱང་མི་སླུ་བ་གཞན་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྟེ་དང་པོའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ། ལྟོས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་
རང་ཉིད་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོན་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་དོན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་མ་ངེས་པའི་དོན་ཚད་མའི་ནུས་པ་ཅན་གྱིས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་དུ་ཚད་མར་མི་
འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་ཚད་མར་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་འདི་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་དོན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པ་ན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་
འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྣང་བཞིན་པའི་དོན་ངེས་པར་བྱེད་པ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་བརྗོད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་བུ་གཏོང་བར་བྱེད་པའམ། སྐྱེས་བུའི་ཡུལ་དུ་དོན་འགུགས་པར་བྱེད་

192-1-238a

པ་ནི་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་དེ་ཡང་ལག་པ་ནས་བཟུང་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཇུག་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལས་ཡིན་ལ། ཉེ་བར་སྟོན་པ་དེ་ཡང་སྣང་བཞིན་
པའི་དོན་ངེས་པར་བྱེད་པ་ལས་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེར་གདོན་མི་ཟ་བར་སྣང་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་ངེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་ངེས་ན་དེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ཙམ་གྱིས་མངོན་སུམ་གྱི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་
ཡིན་ལ། ཕྱིས་འབྱུང་བའི་དོན་མེད་ན་མི་འབྱུང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱ་བ་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ན་ཡང་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་སྣང་བའི་དངོས་པོ་དང་འགལ་བའི་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་སྐྱེ་བ་དེར་ནི་ཚད་མ་མ་
ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་རྒྱུ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚད་མའི་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་། དུང་ལ་སེར་པོར་ཤེས་པ་དང་། ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དོན་ལ་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་སྣང་བ་དང་ངེས་པ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་ནི་སྣང་བའི་དབང་གིས་ཡིན་གྱི། དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཙམ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་དང་གནས་སྐབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡུལ་
དང་དུས་དག་ཀྱང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་དང་དུས་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་
དངོས་པོ་མི་སྣང་བའི་དབང་གིས་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ངེས་པའི་དབང་གིས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ངེས་གང་། །དེ་ནི་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཡུལ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དེར་སྣང་བས་

192-1-238b

སྟོང་ཡང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་དོན་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་ནས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་
པ་མངོན་སུམ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱིས་གཞན་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏང་བ་རྣམས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ལ་འཇུག་ལ། འཇུག་པ་ན་
ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པས་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་འདོད་པའི་དོན་མ་ངེས་པ་ན་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་བྱེད་པའི་དོན་ཅན་དང་། ཚད་མར་ངེས་པའི་
དོན་ཅན་ནོ། །དེ་འཇུག་པ་དང་པོའི་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཟིན་ཏེ། མངོན་སུམ་མི་སྣང་བར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟ་ན་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉམས་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དོན་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་
ཀྱང་ཞིང་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་ཞིང་པ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ངེས་པས་འཇུག་གོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ནི་ཐབས་ལས་བྱུང་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཐབས་བྱུང་བ་མ་ངེས་པར་
དེ་ངེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་དེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡོད་ན་ཡང་ཆེས་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་དེ་ཡི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལས་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་འཇུག་
པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དེས་ཐབས་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཐབས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེར་ཐབས་དེ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་འཇུག་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་

192-1-239a

ཡང་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་འཇུག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་སླ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའོ། །དོན་བྱེད་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མ་ངེས་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་
ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་དངོས་པོ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་སྟེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་སངས་རྒྱས་
པ་ལ་རྩོད་པ་བྱེད་ན་དེ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་དེས་དོན་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་ཀྱི། དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྨི་ལམ་ལ་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་རྩོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སད་པའི་གནས་སྐབས་ན་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་འཇུག་པའི་ཕྱིར། 
གཞན་གྱིས་འཁྲུལ་པ་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འཇུག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་བརྟན་པ་དང་། འཁྲུལ་པའི་རྨི་ལམ་དུ་དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལས་ཟློག་པ་སད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚད་མ་ཉིད་རྨི་ལམ་གྱི་མ་
ངེས་པ་གང་ལས་ཡིན། ཅི་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ལ་རྩོད་པ་བྱེད་ན། དེ་ལ་ཡང་འདི་ནི་མངོན་སུམ་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་སྟེ། འདི་ལྟར། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལས་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་རིགས་པ་ཉིད་
མི་སླུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ན་འཇིག་རྟེན་དེ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་པ་ནི་དེའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་སད་པའི་གནས་

192-1-239b

སྐབས་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། སད་པ་དེ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྣང་བ་མཚུངས་ན་ཡང་འདི་ནི་སད་པའི་
གནས་སྐབས་སོ། །འདི་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་དད་པའི་ངེས་པ་འདི་ཇི་ལྟར་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། རང་རིག་པའི་ངོ་བོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་ཟད་དོ། །བརྒྱ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀ་དོགས་པར་
བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་གཞན་གྱི་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཞལ་བྱ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ཚད་མ་ཉིད་གཞལ་བྱར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྒོལ་ན་དེ་ནི་འགལ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ལན་
འདེབས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནའོ། །ལྟོས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་མ་དང་བུ་མོའི་ཐ་སྙད་བཞིན་དུ་མི་འགལ་ལོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་དེའི་གཟུང་བྱའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་དེས་གཟུང་བར་བྱའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མ་
ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞལ་བྱ་ནི་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཚད་མ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་གཞལ་བྱ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཆོལ་བའི་ཉེས་པ་མེད་དེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་སོགས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟོས་པ་ཐ་དད་པས་མ་འཆོལ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་ལ་ནི་འདོད་པ་ལྡོག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ཡང་ཡིན་ལ་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའམ། གཞན་ཡང་དེ་མི་སླུ་བ་གཞན་ལ་འདོད་པ་ནི་གཞན་ལ་འདོད་པ་སྟེ། དེ་ཟློག་པ་ཞེས་བསྡུའོ། །གཞན་
ཡང་། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དོན་བྱེད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུའི་རྒྱུའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འབྲས་བུའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་ཞེས་བྱ་བའི་རྩོད་པ་འདི་གོ་

192-1-240a

སྐབས་ཇི་ལྟར་ཡོད། འདི་ལྟར་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ས་བོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ན། ཇི་ལྟར་མྱུ་གུའི་ས་བོན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ཇི་ལྟར་མཁས་པ་རྣམས་ལ་འཐད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ས་བོན་དེ་ཡོད་པ་ན་མྱུ་གུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་འགྱུར་
བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་ཡང་དེ་ཡོད་ན་དོན་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རང་ཉིད་ལས་རིག་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་དེ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་
འཁྲུལ་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེ་མ་ངེས་ན་རང་རིག་པ་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །ད་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་ན་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་
གཅིག་གིས་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཉེ་བར་བཀོད་ནས། འདིར་བློ་བཟངས་ཞེས་བྱ་བས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེ་བའི་ཡུལ་ཅན་དང་བསྐལ་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཉེ་བའི་ཡུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུའི་ཡུལ་ཅན་ངེས་པར་བཟུང་
བ་ལས་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ལས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བའི་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་མ་ངེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པར་འཛིན་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི་དུས་
ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་བསྐལ་པའི་དོན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་དེའི་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྐལ་པའི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྐལ་པའི་
ཡུལ་ཅན་གསེར་གྱི་དུང་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཡིས་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དུང་དཀར་པོར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་

192-1-240b

ཞིག་རྒྱུ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཉེ་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དུང་དཀར་པོར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སེར་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དུང་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འོན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དོན་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པར་རྒྱུ་དག་པར་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་ནུས་ཏེ། དབང་པོ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ལ་ལྟོས་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་
ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པར་བཟུང་བ་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ལ་དུས་ཕྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གཅིག་གི་ཚེ་ཉེ་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བས་ཡོན་ཏན་དང་
ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བསྐལ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མི་སླུ་བ་མེད་པར་དུས་གཞན་དུ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་
ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་ཉེ་བར་སྦྱར་བས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་དོགས་པར་བྱས་ནས། ཇི་ལྟར་མདུན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་གཏན་
ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དུས་གཞན་དུ་འབྱུང་བའི་བསྐལ་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་ཁོ་
ནའི་ཚེ་ཉེ་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དུང་དཀོར་པོར་འཛིན་པ་དཀར་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཐོབ་པས་རྒྱུ་དག་ངེས་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་བསྐལ་པའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་དུང་ལ་སེར་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་གང་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་

192-1-241a

པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཉེ་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དོན་བྱེད་པ་ལ་སླུ་བར་འགྱུར་དུ་འདོད་པས་དེའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཁྱེད་ཅག་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་
པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱེད་པས་སོ། །བཀྲེས་སོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་དམ་བཅའ་བ་ལ་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བཤད་པ་བྱེད་པས་གང་གི་ཚེ་བཀྲེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཡིད་དམ་དབང་པོའམ་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་རོལ་
གྱི་དོན་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་མ་ཉམས་པ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་དང་ཡིད་དང་དོན་ཉེ་བ་ནི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་སྐྱོན་དང་
བཅས་པ་ལ་ཤེས་པ་ལོག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་ན་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་དང་སྐྱོན་མེད་པར་རྟོགས་ཤེ་ན། འབད་པས་བརྩམས་པས་ན་ཡང་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སྐྱོན་མ་རྟོགས་ན་ཁོ་བོ་ཅག་སྐྱོན་མེད་དོ་
སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སྨྲས་སྟེ། གཞུང་འདིས་བཤད་པ་བྱེད་པས་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤེས་པ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་གསལ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབད་པས་བཙལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རང་ལས་
ཚད་མ་ཉིད་དུ་དམ་བཅས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་སླུ་བའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་དག་གང་གིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བརྗོད་ཅེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་མི་སླུ་བ་ལ་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཤེས་པ་ལ། སྐྱོན་ཅན་རྒྱུ་ཡིས་བསྐྱེད་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དག་པའི་ཤེས་པ་ལས་ཐོག་མར་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོའི་དོན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟར་དོན་བྱེད་ཤེས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཇུག་པ་

192-1-241b

སུན་ཕྱུང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། དོན་བྱེད་མ་བྱས་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་དོན་བྱེད་པ་མ་བྱས་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བརྗོད་བྱ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་ཉིད་དེ་སྨད་པར་མི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ་
སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་ལ་སྤྱིར་བཏང་བས། །རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་རྗེས་སུ་བརྗོད་དེ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་
པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མ་ངེས་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚད་མ་ཉིད་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་པར་
བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ནི་མི་དམིགས་པའི་མིང་ཅན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྤྱིར་བཏང་བ་དང་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་
དག་གི་ཡུལ་ནི་བརྟགས་པའི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བསམ་པ་ལ་དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི་
ཁྱེད་ཅག་སྤྱིར་བཏང་བ་དང་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བའི་ཡུལ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་གསལ་བར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་འཐད་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་བ་དང་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་བརྟག་པར་ནུས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རིགས་པ་
འདི་ཉིད་ཁོ་ན་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཡང་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །བློ་ནི་ཚད་མ་མིན་ཉིད་ཐོབ། །དོན་གཞན་ཉིད་དང་རྒྱུ་བྱུང་བའི། །སྐྱོན་གྱིས་ཤེས་པས་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་འདིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་རང་

192-1-242a

ལས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡིན་ཞེས་དགག་པའི་ཚིག་གདོན་པར་བྱའོ། །ཇི་བཞིན་དོན་ཤེས་ཏེ་དོན་ལ་མི་སླུ་
བའི་ཤེས་པ་དང་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཤེས་པ་སྟེ། རྒྱུས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཤེས་པ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་ཟླས་དབྱེ་བའོ། །འདི་ནི་གཞན་ལ་རག་ལས་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚད་མིན་གཞན་ལ་རག་ལས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའོ། །ཇི་ལྟར་མི་གནས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རེ་ཞིག་དོན་གཞན་ངེས་འཛིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ལྟར་གནོད་ཕྱིར་ཤེས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་མ་གྲུབ་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐུག་པ་མེད་པས་འཇིགས་ནས་ལ་ལར་
གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དང་པོ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་དོགས་པ་སྐྱེ་བའི་གནོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་གནོད་བྱེད་ཤེས་པ་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཚད་མའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན། གང་གིས་དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་དོགས་པ་སྐྱེ་བའི་གནོད་པ་ནི་ལ་ལར་ལྟོས་པར་ཡང་
འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་དེ་ལ་གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། འདི་ལ་གནོད་བྱེད་ལྟོས་མེད་པའི། །ཚད་མ་ཉིད་ནི་དོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ངེས་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་

192-1-242b

བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། གང་ལ་ངེས་པ་ཡོད་པ་དེར་ནི་དོགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །ངེས་པ་དང་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཡིད་ནི་གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དོགས་པ་ཡང་ཆ་གཉི་ག་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་
ཏེ་རྗེས་མཐུན་འབད་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་ལས་ཚད་མའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པས་ཚད་མ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་གང་དུ་ཡང་མ་ངེས་པ་དེར་ཚད་མ་མ་ཡིན་
པ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་ཡོད་པ་འབད་པ་མེད་པར་ཡང་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་འབད་པ་དོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཡང་ལྟོས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་ན་གསུམ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་
དང་ལྡན་པ། །ཤེས་པ་གསུམ་པོ་སྤོང་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མ་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཅིའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་གནོད་པར་བྱེད་པར་ངེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། རིང་བ་དང་
ཕྲ་བ་དང་ཆོད་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་མི་དམིགས་པ་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གནོད་པ་མེད་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་
གསུམ་གྱིས་ངེས་པ་དོར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དང་པོ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་གནོད་པར་དོགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་གསུམ་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཇི་སྲིད་དུ་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་གནོད་པའི་དོགས་པ་གང་གིས་ཟློག་པར་བྱེད། མངོན་
པར་ཞེན་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དོགས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གིས་ཤེས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དངོས་པོ་གནས་པས་ཚད་མ་སེམས་པ་ཚིག་དོར་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྐབས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་གསུམ་ཚུན་

192-1-243a

ཆད་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ན། ཀྱེ་མ་འོ་ན་གང་དག་གི་མིག་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་མིག་སེར་གྱིས་ཉམས་པའི་ཤེས་པ་དང་སེར་པོའི་རྣམ་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བ་དེ་དག་གི་ཤེས་པ་དེ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་
ན་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་གསུམ་གྱིས་ཕྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། དག་པའི་རྒྱུ་ནི་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དག་པའི་རྒྱུ་ནི་ཤིང་དྲུང་ནའི་མེ་ཏོག་
གི་ཁུ་བས་བསྐུས་པས་ཏེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་མཚན་གཞན་གྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མྱ་ངམ་གྱི་སྨིག་རྒྱུའི་ཚོགས་ལ་ཆུར་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེས་བུ་དྲུང་དུ་མ་ཕྱིན་པའི་ཆུའི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངམ་གྱི་ཐང་སྣང་བའི་ཤེས་པ་མི་
སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཞིག་རྨོངས་པས་རྟོགས་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེས་ན་དོགས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོགས་པ་དེ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ནོར་ལྷའི་བུས། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་ནི། བདག་ཉིད་གུས་པས་སྨྲ་བ་བདག་གིར་བྱེད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་དངོས་པོ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཚིག་ཙམ་ལས་བསམ་པ་ལས་འདས་པའི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་གཞན་དེའི་རང་བཞིན་ངེས་པ་
སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ནོར་ལྷའི་བུའི་ཚིག་བསམ་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཡང་སྟེ་རྟག་པ་དང་མི་སླུ་བ་མཐོང་བ་དག་ལའོ། །ཁྱོད་ལྟ་བུ་དེ་བཞིན་མི་སླུ་བས་ཀྱང་སླར་ཡང་
མི་སླུ་བ་ལ་ལྟོས། ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་དོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ། མ་སྐྱེས་པ་ཡིས་ཏེ་ཁྱབ་འཇུག་གིས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་བདག་ཉིད་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གང་དུ་ལ་ལར་ནི། །གནོད་པ་ཇི་སྙེད་ཇི་སྲིད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། 

192-1-243b

ཡུལ་དུས་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་དང་སྐྱེས་བུ་དང་གནས་སྐབས་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་ན། གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཞེས་གསལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་
ཕྱིར་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚད་མ་གཞན་ལས་གནོད་པ་མེད་པར་ངེས་ཏེ་འདི་ལྟར་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་དུ་གནོད་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་རང་ལས་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་
ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། གནོད་པ་མེད་པ་དེ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་ངེས་པར་མི་ནུས་པས་ཤུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པས་ངེས་ཏེ་དེ་ཉིད་ལ་གནོད་པ་མེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་
གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །བུ་ལོན་སོགས་པ་ཐ་སྙད་ལའང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བུ་ལོན་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། ཚད་མ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པ་ན་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་སྦྱར་བའི་བར་དང་འབྲེལ་པའི་ཚིག་དོར་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བུ་ལོན་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་དཔེར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གནས་སྐབས་མངོན་པར་མི་
ཤེས་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་ལྷ་རྣམས་ལའང་། །བདེན་པ་གསུམ་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བདེན་གསུམ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མའི་ཚིག་
ལས་ཏེ། ངེས་པ་མེད་ན་གཞན་ལ་སྟེ། དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཚིག་གཉིས་ལས་འདི་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། གང་གིས་ཕྱི་མའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕྱི་མའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའོ། །ཡིད་མི་ཆེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

192-1-244a

མ་ངེས་ནའོ། །གཞན་ཉིད་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་ཚིག་གཅིག་དང་། གཉིས་ལས་ལོག་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྨྲ་སྟེ། གང་གིས་གསུམ་པ་ལས་ཡིད་ཆེས་པ་
སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་སུ་ཞིག་གེགས་བྱེད། དེས་ན་རང་ལས་ཚད་མ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ཕྱིར་སྔར་བཤད་རིགས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་བཤད་པ་ཡི་རིགས་པ་ནི། །འདི་ལྟར་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཁྱེད་ཀྱིས་
ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །གནོད་བྱེད་ལ་ཡང་དངོས་མེད་པ། །ཞེས་བྱའི་ཚད་མ་གཞན་འདོད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པའོ། །རྟག་པའམ་ཡིད་ཆེས་པ་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་ཏེ་ཐོས་པ་བརྟག་
པའམ། ཚིག་བརྟག་པར་རྒྱས་པར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དེ་མ་གྲུབ་པས་གང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སེམས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར། ཡིད་ཆེས་པ་ནི་རང་ཉིད་ཁས་མི་ལེན་པས་དེས་བྱས་པའི་ངག་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལོག་པའི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མ་
ལུས་པ་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡིད་ཆེས་པར་རིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་ལོག་པའི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དག་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པ་ཉིད་གྲུབ་པར་འགྱུར། གང་གིས་ཁྱེད་ཅག་གི་ལྟར་ན་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་ཚད་མར་འགྱུར་བ་ཁྱེད་ཅག་གིས་
ཉོན་མོངས་པའི་དྲ་བ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ཁས་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཡིད་ཆེས་པ་ཡོད་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཚིག་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡིད་ཆེས་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡིད་ཆེས་པ་
ངེས་པར་མ་བཟུང་བར་ཚིག་འདིའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུར་ངེས་པར་བཟུང་བར་མི་ནུས་ལ། ཡིད་ཆེས་པས་ངེས་པར་བཟུང་བ་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱོན་མ་ལུས་པ་ཟད་པ་དང་། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་ཡིད་ཆེས་

192-1-244b

པར་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཚིག་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རང་ཉིད་དོན་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཚིག་ལས་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གཞན་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་དེ་ནི་
ཡིད་ཆེས་པ་ངེས་པར་འཛིན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་འདི་དེའི་ཚིག་དེ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་རིགས་པའི་བླ་མ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་ལས་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་རང་ལས་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་བཀག་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ངག་ནི་སུན་ཕྱུང་བ་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཉེས་པ་རྣམས་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སུན་མ་ཕྱུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མ་ངེས་པས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་
པའི་ཚིག་ཀྱང་ངེས་པར་མི་ནུས་ལ་མ་ངེས་པ་ནི་རང་ལ་ཚད་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ན་སྐྱོན་མེད་པ་དེ་དག་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། ཚིག་གིས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་དང་
རྟག་པར་རོ། །དེ་ལས་སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡོན་ཏན་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། འདིར་ཡང་བློ་བཟངས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཉེས་པ་མེད་པས་
མཚོན་པའི་ཚིག་ནི་རང་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་མཚོན་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། སྐྱོན་མེད་

192-1-245a

ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཏེ། འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་མཚོན་པ་ཡིན་ལ། མི་མཚོན་པ་ནི་མཚོན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། མཚོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ལ། མི་ཤེས་
པ་ཡང་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྐྱོན་མེད་པ་མཚན་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་ཅན་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་པས་ཚད་
མ་ཉིད་དུ་མཚོན་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་གསལ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །དངོས་མེད་ཚད་མས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་སྐྱོན་
མེད་དངོས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་གལ་ཏེ་ངེས་པར་འགྱུར་ན། དེའི་འདི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མ་ངེས་པ་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡང་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་ཡིན་དང་གཞན་ལ་སྟེ། །དངོས་
པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གསལ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཡོད་ན་སྐྱེས་བུའི་སྐྱོན། །ཡུལ་ཅན་ཤེས་པ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་དག་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་དག་ཡོད་པ་ན་སྐྱོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་
གྱི་ཤེས་པ་མི་སྐྱེན་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་སྐྱོན་མེད་པ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱོན་མེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་ལ་
སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པར་ནི་བུམ་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་རྣམས་སོ། །གང་ཡང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། །ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདིར། །དེ་ཚེ་

192-1-245b

བྱ་བ་བྱེད་མ་ཡིན། །སྐྱོན་མེད་ན་ནི་ཡོད་པ་ཙམ། །ཕན་འདོགས་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ནི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་མེད་པར་ངེས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་སྐྱོན་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ངེས་པས་དེ་དག་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཆེས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་
ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ངེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྐྱོན་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་
པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་སྐྱོན་མེད་པར་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་མ་གྱུར་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱོན་མེད་པར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཆེས་པར་འདོད་པའི་སྨྲ་བ་
པོ་དེ་ལ་མི་མཐུན་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚིག་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ན་སྨྲ་བ་པོ་དེ་ལ་ཅི་འདི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཞེས་མི་མཐུན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ལོག་པའི་སྒྲས་ནི་ཐེ་ཚོམ་བསྡུ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་ཡང་
གཉི་གའི་ཆ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ལས། །སྐྱོན་རྣམས་མེད་པ་དེ་མེད་པས། །ཚད་མ་མིན་པར་གཉིས་མེད་དེ། །དེས་ན་སྤྱིར་བཏང་མི་སེལ་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་འདིར་སྨྲས་པ་དེ་
ཡང་སྐྱོན་མེད་པར་མ་ངེས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་སྐྱོན་མེད་པར་མ་ཤེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བར་འགྱུར་བ་དག་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་

192-1-246a

གྱི། དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བའི་ཡུལ་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱིར་བཏང་བར་འཇུག་པར་འགྱུར། ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་དག་ཀྱང་ཉེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་པར་མ་ངེས་ན་དེ་དག་མེད་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ། ཚད་མ་མིན་པར་གཉིས་མེད་པར། །
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པ་ཉིད་དུའོ། །མི་མཐུན་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ཅི་འདིའི་ཚིག་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མར་མ་ངེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་དེ་
དག་ཡོད་ན་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་འདི་གཉིས་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྐྱོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱོན་མེད་པ་དང་ཚད་མ་མིན་པ་མེད་པ་དེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མེད་པ་དང་
ཡོན་ཏན་དག་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟོགས་པ་དེ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་མོད། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་གསུམ་པོ་དག་ལས་རྟོགས་པ་འདི་ཚད་མའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ནི་ཅི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ངེས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་
བ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་ནི་དངོས་སུ་ཐ་སྙད་ངེས་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་པ་ན་དེའི་ཚེ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པ་དེ་དག་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དང་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་
ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་འདོད་ནས། རྟོགས་པ་དེ་ཡི་ཚད་མའི་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲི་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་མེད་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་འདི་འདིར་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚད་མ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་

192-1-246b

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གོ་བར་ཟད་དོ། །འདིའི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་མེད་པའོ། །གཞན་ཡང་། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ལས། །སྐྱོན་རྣམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་རིགས་པས་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་
མ་ཐམས་ཅད་གཞན་ལས་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པ་དང་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་འདས་
པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མ་ངེས་ན་སྐྱོན་མེད་པར་ཡང་མི་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མེད་པ་ཡང་མི་ངེས་པས་ཡོན་ཏན་དག་ལས་ཚད་མ་ཉིད་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་བློ་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ལས། །སྐྱོན་རྣམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མའི་ངེས་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མེད་པ་དང་། སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་
འདི་གཉིས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་མེད་པར་དགག་པ་ཙམ་དུ་འདོད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བརྟགས་པ་གཉིས་སོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ཉེས་པ་འཆད་པ་ནི། སྐྱོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་མེད་པར་དགག་པ་ཙམ་དུ་
འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་རང་ལས་གྲུབ་བམ་འོན་ཏེ་གཞན་ལས་གྲུབ། རང་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཡང་རང་ཉིད་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སམ། ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་ཡིན། གཞན་ལས་ཡིན་ན་ཡང་རེས་འགའ་དམིགས་
པ་ལས་སམ། འོན་ཏེ་མ་དམིགས་པ་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་རྣམས་སོ། །རེ་ཞིག་རང་ལས་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོའི་

192-1-247a

ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཁོ་ན་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་རང་རིག་པས་གྲུབ་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བཀག་པ་ཙམ་གྱིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་རང་ལས་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་
ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ནི་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལས་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དེ་
ཡོད་པ་ཙམ་ན་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལས་དེ་དམིགས་པ་ལས་དེ་གྲུབ་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་དམིགས་པ་
ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་དེ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེས་དེ་ལ་ཡང་རང་ངམ་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་
བསམ་པ་འདི་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །རེ་ཞིག་རང་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུག་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། སྐྱོན་དང་ཚད་མིན་གཉིས་མེད་པ། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐྱོན་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཏེ་དེ་དག་མེད་པ་ཞེས་བསྡུའོ། །གཉིས་པ་མ་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་འཆད་པ་ནི། དེ་ཡང་མ་ཡིན་དགག་བདག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་
ཡོན་ཏན་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདིར། །དེ་ཚེ་བྱ་བ་བྱེད་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མེད་པ་ཡང་

192-1-247b

མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཚད་མའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་གནས་ལ་དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མེད་པ་ཤེས་ན་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཚད་མའི་རང་གི་ངོ་བོར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཚད་མ་མིན་པ་གཉིས་མེད་པ། དེས་ན་སྤྱིར་བཏང་ནི་སེལ་ཏེ། །ཞེས་
བྱ་བ་མི་འཐད་དེ། འབྲེལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཚད་མ་ཉིད་ངེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་ངོ་བོའི་ཚིག་གི་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་ཐ་མི་དད་
པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ལས་རིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གོ་སྐབས་གཞན་མེད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཚད་མིན་གཉིས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མེད་པར་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་ནས་གཞན་གྱི་ལུགས་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་ཤེས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་
ཅི་ལོག་དག་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་ནི་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་གོ་སྐབས་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱེད་ལ་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའོ། །དེ་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་ནུས་ཤེ་ན། དེས་ན་སྐྱོན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའི་མཐའ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་
ཟད་དོ། །ཉེས་པ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉེས་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐོས་པ་བརྟག་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མ་གྲུབ་པོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་རིག་

192-1-248a

བྱེད་ལ་ཉེས་པའི་རྟོགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རིག་བྱེད་ཚད་མ་འགའ་བརྗོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ། དེས་ན་ལྟོས་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་རིག་བྱེད་དོ། །རིག་བྱེད་དོན་ལ་ཚད་གཞན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་མི་སླུ་བའམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་། རྒྱུད་དག་པའི་ཤེས་པ་འདི་གཉིས་རིག་བྱེད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་
རྒྱུར་ཁས་མི་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་ངེས་པའི་རྒྱུར་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལ་ཡང་ནི་འབྲེལ་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ། གཞན་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་
ལྟར་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་དང་། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསལ་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་ངེས་
པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཚད་མ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཡི་ཚད་མ་ཉིད་གནས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིས་ནི། གང་ལ་ཚད་མ་ཕྱི་མས་ཀྱང་། །ཡོངས་སུ་གཅོད་འགྱུར་དེ་ལ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་
ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ན་ཤེས་པ་སྔ་མའི་དོན་ཐོབ་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལན་ཅིག་སྐྱེས་ནས་འཇིག་པ་ཡི། །དོན་ལ་ཚད་མ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། ལན་ཅིག་སྐྱེས་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དོ། །བཤད་པའི་རིམ་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྣམ་ཤེས་རྒྱུ་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་བྱེད་དངོས་སུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་ངེས་ཞེས་སྐབས་དང་འབྲེལ་པར་བྱའོ། །འོན་

192-1-248b

ཏེ་དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཚད་མ་ཉིད་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་འདི་ལྟར་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆུའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ཙམ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། ཁྲུས་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་
ཤེས་པ་ནི་རིག་བྱ་ཙམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ། འདུས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཡུལ་གཉིས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་
ཕྱིར་གཞན་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་གཟུགས་དང་རེག་པ་དེ་གཉིས་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྔར་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ནི་དོན་མེད་པ་ལ་
ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོས་འཇུག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་དེའི་ཡུལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རེག་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལས་དེའི་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྔ་མས་གཟུང་བའི་
གཟུགས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རེག་པ་ཕྱིས་ཀྱི་ཤེས་པ་འཇུག་པས་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་རྣམས་ཤེས་པ་སྔ་མས་གཟུང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་
དང་དོན་བྱེད་པར་ཁྱད་པར་མེད་པར་འདོད་པ་ན་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ཀྱི། ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཤེས་པ་སྔ་མས་ཡོངས་སུ་གཅད་པའི་གཟུགས་ལ་
སོགས་པའི་དོན་མེད་ན། མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཡོད་ན་ཡང་དེ་ལས་ངེས་པ་མི་འགལ་ལོ། །མིག་ལ་སོགས་དང་འབྲེལ་མེད་པའི། །རྣ་བློ་འང་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། 

192-1-249a

རྣ་བའི་བློ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་གཞན་དག་ཀྱང་འབྲེལ་པ་མི་འགྲུབ་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་པི་ཝང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དུ་བས་
བུད་ཤིང་འགྱུར་བ་དག་བཞིན་དུ་ཕན་ཚུན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་གྱི་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་ཀྱང་སྔ་མ་སྔ་མའི་ཚོགས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་
ཡིན་དང་དེ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དེའི་སྒོ་ནས་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་རྣ་བའི་བློ་ཚད་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་དང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་
ཐག་རིང་པོར་པི་ཝང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་གླིང་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེས་བུ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ཏེ་འཇུག་པ་ན་པི་ཝང་གི་གཟུགས་མཐོང་བ་ལས་ཅི་འདི་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གླིང་བུ་དང་གླུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་
ཡིན་ཞེས་སྔར་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གང་དུ་རྫ་རྔ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྙན་པ་ཐོས་པ་ལས་འཇུག་པ་དོན་དེ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེར་ནི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་བྱེད་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་བློ། །
གཉི་ག་ལ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདིར་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་གཞན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་པི་ཝང་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་འཛིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་དབང་པོ་གཅིག་རག་ལས། །ཤེས་པ་གཞན་དང་
འབྲེལ་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་དབང་པོ་དུ་མ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་དང་འབྲེལ་པའོ། །འདི་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་རྒྱུར་བཏགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་

192-1-249b

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚིག་ནི་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། 
འདི་ནི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐོ་རིས་འདོད་པས་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདི་ལས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་མི་སྐྱེ་བས་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་སླུ་བ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་བུ་
གཞན་ལ་མི་སླུ་བ་རྙེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཐོ་རིས་སོགས་ལ་བྲམ་ཟེ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ངེས་ཚིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་གནས་པའི་རི་རབ་རིའི་རྩེ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་
པར་མི་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་བདེ་བའི་རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དུ་མས་ཕྱུག་པ་ནི་མཐོ་རིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་ལ། དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ན་རེ་མི་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་ཉིད་མཐོ་རིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་ཡང་བློ་མི་ཐུན་པ་སྣང་སྟེ། སྔོན་གྱི་སྐལ་བ་ལ་
མཆོད་སྦྱིན་པ་གང་གིས་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ན་བག་ཟན་ལས་བྱས་པའི་ཕྱུགས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་ཐོས་ལ། བརྩེ་བ་མེད་པ་ངན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གཞན་དག་གིས་ནི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཕྱུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཕྱིར་བརྟེན་པར་སྐྱེས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་ལ། བསྐུལ་བས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་བརྟགས་པར་རོ། །གཞན་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལས་མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་ལས་བྱུང་
བའི་རྟོགས་པ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཇི་ལྟར་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བློ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚིག་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བློ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

192-1-250a

སྨོས་སོ། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མངོན་སུམ་གྱི་ཡང་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་འདོད་པའི་ཐོག་ཏུ་གཏོང་བ་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་བརྗོད་ལ། གང་གིས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བྱ་བར་འགྱུར་
བ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་མི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་སྔར་བཤད་ཟིན་ལ། དེ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི། དག་པའི་རྒྱུ་ཡིས་བསྐྱེད་ཕྱིར་ཞེས་པ་སྟེ། 
དེ་ལས་གཞན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཉེ་བར་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ། །ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་མ་བཞིན། །གཞན་དག་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱ་ཞིང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐམས་ཅད་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་པའི་
ཤེས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྔར་སྨྲས་པ་དངོས་པོ་ལ་མི་སླུ་བ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་སྒྲུབ་
པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་སྟེ་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མིང་དེ་རྟགས་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱོར་རོ། །འཁྲུལ་པ་མེད་པར་ངེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་
བྱའོ་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟགས་ངེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
ཅི་སྟེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལ་ལར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྨོས་སོ། །གོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ་ལར་དེ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེའི་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་འཛིན་

192-1-250b

པ་ལས་སྔ་རོལ། །རང་གི་ངོ་བོས་རབ་ཏུ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མི་གསལ་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གང་ལ་མི་གསལ་བ་གསལ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱ་དགོས་
ཏེ། དེ་མ་ཤེས་ན་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་གསལ་བ་ཁོ་ན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་དེ་ཡང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཡང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མི་གསལ་བ་གསལ་བ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་གྱི་དོན་བཞིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་གང་མི་གསལ་བ་གསལ་བ་དེ་ནི་དེའི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱུད་གཞན་ལ་ཡོད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་གཞན་བཞིན་ནོ། །རྩོད་
པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་འགའ་ཞིག་གི་ཤེས་པ་ཡང་མི་གསལ་བ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ན་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དངོས་པོ་དེ་གསལ་བར་སྐྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ཉིད་
དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་ཉིད་བེམས་པོའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཡུལ་བཞིན་
དུ་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་ཡུལ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུའི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་ཡུལ་འཛིན་པར་བརྟགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པས་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཡུལ་འཛིན་པ་ཞེས་
བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གང་གིས་མི་ཤེས་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་ཅུང་ཞིག་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

192-1-251a

མངོན་པར་གསལ་བ་དང་། དམིགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་བརྗོད་ཀྱི་དོན་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་
བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་དག་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པའི་བདག་ཉིད་བྱེད་དམ། མ་སྐྱེས་པ་བྱེད་གྲང་། རེ་ཞིག་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གྲུབ་པ་
དང་བདེ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ཞིག་གང་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་བྱེད་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་བྱར་མེད་པའི་
ཕྱིར་དང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ལ་བྱ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་
མི་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དཔེ་དོན་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་ཚད་མ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེས་ན་འདིར་ནི་
ཚད་མ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རང་རིག་པས་རང་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་ན། འོ་ན་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་པ་དོགས་པ་བསུ་ནས། འདིར་ནི་འདི་ཙམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉམས་
སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཙམ་གྱིས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་མང་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་ཞེས་པའི་དོན་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རང་རིག་པས་བཟུང་ན་ཡང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བའི་

192-1-251b

གོམས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་མ་སྐྱེས་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་དེ། ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་དག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཇི་སྐད་
དུ། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུའོ། །ཚད་མ་མིན་པའང་རང་དོན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་གོམས་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། གོམས་པ་ལ་ཡོད་པ་ནི་གོམས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཚད་མ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་རང་ཉིད་ངེས་པས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ཏུ་རང་ཉིད་ལས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པས་
འགའ་ཞིག་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་དེ་མ་ཐག་ཁོ་ནར་ལོག་པ་ཉིད་ངེས་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བ་ཁོ་ནའོ། །དེར་ཡང་དོན་གཞན་དངོས་ལ་བློ། །ཡང་ན་རྒྱུ་ནི་སྐྱོན་ཅན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གནོད་དང་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཤད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདི་ལྟར་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །གནོད་མེད་ལ་ཡང་དངོས་མེད་པ། །ཞེས་བྱའི་ཚད་མ་གཞན་འདོད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་
ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་འདི། །ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་འདི་ན་ཅི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཞེས་ངེས་སམ། འོན་ཏེ་ལྷན་
ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་སམ། ཡང་ན་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་མི་འཐད་དོ། །

192-1-252a

གཞན་གྱི་ཤེས་པས་རིག་པར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་རྟག་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་མཚུངས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་
ཕྱིས་འབྱུང་བས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་གཞན་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ནི་དེས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ཡང་མི་གསལ་བ་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གང་
དུའང་ལོག་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིག་བྱེད་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཙམ་རིག་བྱེད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེར་བཤད་པའི་བདག་དང་
སྤྱིའི་ཚིག་གི་དོན་ལ་ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་བདག་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཐོས་པ་བརྟག་པར་རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ནགས་ཀྱི་མེ་ལ་སོགས་པ་
བཞིན་དུ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་ཀྱི་ཆོས་མཐུན་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སྲིད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྲིད་པ་ཙམ་གྱིས་འདི་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་
སེམས་ན། སྐྱོན་མཐོང་བ་ལས་སྐྱོན་འདོགས་པ། །བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངག་གང་ལ་སྐྱོན་འདོགས་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ལ། བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དགག་པར་རུང་བ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡི་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །བྱས་དང་བཤད་པ་ཉིད་འདོད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ནི་བྱས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བཤད་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བཤད་པ་ནི་འཆད་པ་པའོ། །སྐྱོན་མེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་བྱས་པ་དང་འཆད་པ་ཞེས་གསུམ་

192-1-252b

པའི་བསྡུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སྐྱོན་མེད་པར་བྱས་པ་དང་འཆད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་འདོད་པར་གྱིས་ཤིག་སྟེ། རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ན་གཞན་
ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ་མི་འདོད་ན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐྱོན་མེད་པར་བྱས་དང་། །བཤད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་འདོད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལན་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྟེ་འཆད་པ་པོ་ནི་སུ་ཞིག་ཡིན། སུ་ཞིག་དྲན་པ་དང་། ཡིད་གཞུངས་པ་ཉམ་ཆུང་བ་ཡིན། །གང་ཞིག་གང་གི་ཐང་ནས་ལགས། །སུ་ཞིག་དབྱངས་ཀྱི་སྟེང་དུ་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆུང་བའམ་གཞན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན། སུ་ཞིག་ཚིག་མ་ཡིན་པ་ཚིག་ཉིད་དུ་
བཅད་ནས་འདོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་རིག་བྱེད་འདོན་པར་བྱེད་པའི་གླགས་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ན། རིག་བྱེད་འདོན་པར་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་དེ་ཇི་ལྟར་རིག་བྱེད་གུས་པར་མི་འདོན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རིག་བྱེད་འདི་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་
ཀྱིས་དོགས་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ན་སྐྱོན་མེད་པས་བྱས་དང་། །བཤད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་འདོད་ཀྱིས། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་འདོན་པ་དག་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་གཞན་གྱི་རིག་བྱེད་བཤིག་པ་ན་སྙོམ་ལས་ཏེ་ལེ་ལོ་ལས་
མི་སྨྲ་བ་དེའི་ཚེ་ཆ་བྱད་ཙམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་འདི་གཞན་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་རིག་བྱེད་འཇིག་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་བློ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་
རིག་བྱེད་འདི་རྟག་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྤོང་བར་བྱེད། འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་དེ་དག་གིས་རིག་བྱེད་རྟག་ཏུ་བསྲུངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིགས་པ་ཆེན་པོར་འདི་འཆད་པ་ན་ཕྱིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསུ་

192-1-253a

ནས། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ནམ་དུ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་ན་འདོན་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་དོན་རྟོགས་པའི་
ཐབས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེའི་དོན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་སྐྱོན་མེད་པས་བྱས་པ་དང་བཤད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཉམ་ཆུང་བ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ངེས་པར་ནུས་
པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། གང་གིས་མངོན་སུམ་མཁྱེན་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པར་འཆད་པ་ནི། གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདོན་པ་མཚུངས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་
འདོན་པ་ལ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་བློ་མི་མཐུན་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ནམ་དུ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྟག་ཏུ་འགྲོ་བ་འདི་འདྲ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགྲོ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འགྲོ་བ་འདི་འདྲ་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་
བ་འདི་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས། །འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་དམྱལ་བ་ཡི། །སྲིད་པ་མེད་ན་གནོད་ཟད་པ། །ཞེས་འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་བརྗོད་པ་དང་། གང་དྲན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས། །འདི་ནི་ཀུན་ནས་
མུན་པར་གྱུར། །ངེས་པ་མ་ཡིན་མཚོན་པ་མིན། །བརྟག་བྱ་མ་ཡིན་ཤེས་བྱ་མིན། །གཉིད་སྟུག་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡིན། །ཞེས་བརྗོད་པའི་འཇིག་པ་འདི་གཉི་ག་ལ་ཡང་། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་གང་གིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ། འགྲོ་བ་
འདི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ཡིན། མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་ན་ཡང་ལ་ལར་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པས་མ་མཐོང་བ་ཙམ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྟག་ཏུ་རང་གི་དོན་

192-1-253b

དང་རང་བཞིན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། རིག་བྱེད་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟག་པའི་ཕྱིར་དང་རང་བཞིན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འཇིག་པ་མི་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་
རིག་བྱེད་འདོན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྲུང་བར་བྱེད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟོན་པ་ནི། རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་སྐྱེས་ཕྲུ་གུ་ནི་བྲམ་ཟེའི་བྱིས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་འཇིག་
པ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པར་འདོད་ནས་འདྲི་བ་ནི། རྡོ་རྗེ་བས་ལྷག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མངོན་གསལ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
མངོན་པར་གསལ་བའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱིའོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །ནང་གི་མུན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའོ། །དེའི་ཚོགས་ནི་འདུས་པ་སྟེ། དེ་གང་གིས་རྣམ་
པར་གསལ་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཐམས་ཅད་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་པ་ནི་འཆད་པ། བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མས་གནོད་པ་ཉིད་དང་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་
ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །རང་གི་ཕྱོགས་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་ནི་གང་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང་
ཕྱོགས་བཞི་བཀོད་ནས་ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱས་པ་དེ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ཉམས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཞི་པོ་འདི་དག་ལས་གང་རུང་བ་གཅིག་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་

192-1-254a

ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་རང་ལས་ཡིན་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉི་ག་ཡང་སྔར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱོགས་བཞི་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ལྔ་པ་ངེས་པ་མེད་པ་
ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གིས་དམ་བཅའ་བའི་དོན་རྣམས་གཞན་དུ་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། རྟོག་པའི་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་མེད་ན་ཡང་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ལ་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱོན་སེལ་བ་ཁོ་ན་བྱས་པས་དེས་དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་ལྟོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ཡང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་
ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འཁྲུལ་པར་བསྟན་
པར་རིགས་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོན་ཏན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྟོགས་པའི་སྤྱིའོ། །གཞན་གྱིས་རྟོགས་པའི་སྤྱི་ནི་ཡོན་
ཏན་གྱིས་བྱས་པར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་གང་གིས་དེ་བཀག་པས་ཁྱེད་ཅག་གི་རང་ལས་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཡོན་

192-1-254b

ཏན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ལ་ལར་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་འདི་ཉམས་སུ་མྱོང་ཡང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས་གཞན་ལས་དེ་ངེས་
པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་ཤེས་རྣམ་པར་བཞག་གོ། །གཞན་ཡང་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་ལ་ཡང་བརྟག་པར་ནུས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་མེད་ནའང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་
པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ། རང་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་ལ། སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་སེལ་བ་ཉིད་བྱེད་དེ། དེས་ན་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་སྐྱོན་ལ་ལྟོས་ཀྱི། བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བས་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །
ཨུ་མ་པེ་ཀ་ན་རེ་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དེ་འདི་ལྟར་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་ན་ཡང་གང་ལ་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཉ་ཕྱིས་ལ་དངུལ་གྱི་
ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ལ་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་མེད་ན་ཡང་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ལ་དུ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་
བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ཉེ་བར་སྐྱེ་བའི་ཚོགས་པ་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་རྣམས་རང་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །རང་གི་སྒྲ་ནི་བདག་གིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་ཉིད་བྱེད་པར་ནུས་པ་ནི། །གཞན་
གྱིས་བྱ་བར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཕྱེད་ཕྱི་མས་ཚོགས་པ་གཞན་ལས་བྱུང་བ་བཀག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་ལས་བྱ་བར་མི་ནུས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་པ་གཞན་མི་རྟོགས་པ་གཞན་གྱིས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་

192-1-255a

ཤེས་པའི་རྒྱུ་གཞན་རྣམས་ནི་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཙམ་དུ་གནས་པ་ན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཚད་མ་ཉིད་ནི་ཚོགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །ཚོགས་པར་གཞན་དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དབང་པོ་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་དག །འདིའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ལས་ཡང་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་པ་ཉིད་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཐ་སྙད་ངེས་
པ་ཡིན་ལ། རིག་བྱེད་ལ་ཡང་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྐྱོན་འདི་ནི་མེད་དེ་ཚོགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡང་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རྣམས་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་
བསྐྱེད་པ་ལ་བྱ་བ་རྟོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་དོན་ལ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། མིག་སྨན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ལ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་ཡོན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའང་ཡོད་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཚད་མ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་ཡོད་ན་ཡང་ཚོགས་པ་གཞན་ལས་མི་མཐུན་པའི་
འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་བཟློག་པ་ཤེས་པར་མི་བྱེད། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། ཡོན་ཏན་ཡིན་ན་ཡང་ཚོགས་པ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་
པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་བདེན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མཐོང་བས་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་

192-1-255b

པར་བརྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་འབྲས་བུ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཚོགས་པ་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ།  འདི་ལྟར་རེ་
ཞིག་ཤེས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ནི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེའི་དེ་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་ཉེ་བར་སྐྱེའོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་
བ་ཤེས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་སུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཙམ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། བླང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་
བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འཇུག་པ་ལ་ཤེས་པ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ནའང་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྐྱེས་བུ་དོན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་པ་ནི་འཇུག་པ་ལ་
བར་མ་ཆོད་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་ནི་ཚད་མ་ཉིད། བླང་དང་དོར་བྱའི་དངོས་པོ་ལ། །འཇུག་པ་དེ་གཙོ་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་དོན་ཐོབ་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་ཐོབ་པ་
ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གེགས་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ནི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་དེ་འགེགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དོན་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་སུ་ཞིག་ཡིན་ཏེ་གྲུབ་པ་ན་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ནི་དེའི་རང་བཞིན་དུ་རིགས་
པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཚད་མའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཡང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུས་མ་རྟོགས་པས་ངེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པར་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་ལས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །

192-1-256a

དེས་ན་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྒྱུ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་འགེགས་པ་དོན་མེད་དེ། རྩོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་ནུས་པ་ངེས་པ་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་པར་
འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་ནུས་པ་རྣམས། །འབྲས་བུའི་དོན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་། རང་ལ་མེད་པའི་ནུས་པ་ནི། །གཞན་གྱིས་བྱ་བར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཚོགས་པ་གཞན་ལས་བྱུང་བ་དགག་
པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་ན་དེ་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཚད་
མའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ལ་བྱ་བ་རྟོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མི་གསལ་བའི་དོན་ཅན་ལོང་བའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན་པ་མི་ཤེས་ཏེ་གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་འདི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་
བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་འཇུག་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་གཡོ་བ་དང་བྱ་བ་དག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་
ཡིན་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་བྱ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་མེད་ན་ཡང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། འདི་ནི་ཡོན་ཏན་
དག་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ལ་ངེས་པར་ཡོད་པ་ཉེ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པར་བྱ་བ་གཞན་རྟོགས་པ་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡོན་ཏན་ཡོད་ན་སྐྱོན་ལྡོག་པ་ན་ཚད་མ་ཉིད་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་སྐྱོན་རྣམས་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་

192-1-256b

འཇུག་པ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ལས་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་རྣམས་ཡོན་ཏན་མ་བསལ་བར་དངོས་སུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མཚོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་
ཡོད་ན་ཡོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་དོན་ལ་མི་སླུ་
བའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་
པའི་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པ་ན་སྐྱོན་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྐྱེད་པ་ན་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡང་ཉེ་བར་
སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་འགལ་བ་དག་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་མེད་པའི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དབང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པའི་རྒྱུར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་ཚད་མར་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་རིགས་འགའ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་གང་ཡོད་ན་ཡང་མི་འབྱུང་བ་དེ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རེ་ཞིག་ཁྱེད་ཅག་གིས་གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱོན་ཡོད་ན་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་རིགས་སོ། །རང་དང་འགལ་བའི་སྐྱོན་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཚད་མ་མ་ཡིན་

192-1-257a

པ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། དེ་ཡང་དེའི་ཚེ་རང་དང་འགལ་བའི་རྒྱུ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འགལ་བའི་རྒྱུའི་སྐྱོན་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཉིད་མི་སྐྱེ་བར་འདོད་པར་འགྱུར་ན་རང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ནུས་པ་མ་ཉམས་པ་
ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད། གལ་ཏེ་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མི་འདོད་ཀྱང་བཙན་ཐབས་སུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་དེས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོན་གྱི་ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་སུ་
བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡང་དབང་པོ་དག་གིས་ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་སྐྱོན་གྱི་ནུས་པ་ཉམས་
པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབང་པོས་ཚད་མ་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཙམ་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྐྱེ་ན་ཡང་མི་
སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་ངེས་པར་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཀོ་ཏྲ་བའི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ན་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ན་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་ངེས་པར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་
བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འགའ་ཞིག་གི་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཉམས་ན་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉམས་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་། རང་ལས་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བཟུང་བར་གྱིས། །རང་ལས་ཡོད་པའི་ནུས་པ་ནི། །
གཞན་གྱིས་གཞོམ་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའང་འདོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུར་མི་འདོད་དེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་ཉིད་དེ་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་

192-1-257b

པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་ད་ལྟ་ན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་གཞན་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡོན་ཏན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་
ཡིན་དང་ཚོགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་སྐྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བྲལ་བ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་འགའ་ཞིག་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པའི་
རང་བཞིན་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཁོ་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་
བ་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་རྟོགས་པ་པོ་ལ་ཡོད་པའི་མི་རྨོངས་པར་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་ཡོད་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་དྲན་
པའི་འདུ་བྱེད་ཉམས་པ་དང་འབྲེལ་པ་མ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་པ་པོ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་གྲུབ་ཏེ། དེས་ན་བཟློག་པ་བཟློག་པར་
དཀའ་བ་ཉིད་དུ་དེ་རྣམ་པར་གནས་སོ། །གང་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་ཆེས་གཟུ་ལུམས་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡང་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་
འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་བཞིན་གང་ཞིག་གང་ལས་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཟླ་བ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་

192-1-258a

ཡང་གལ་ཏེ་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གང་གིས་དེ་ལ་ཁྱེད་ཅག་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་བ་བསྒྲུབས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བློ་ཇི་ལྟར་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེའི་འབྲས་བུ་མ་རྟོགས་པ་དག་གིས་ནི་དེའི་ནུས་པ་
ངེས་པར་གཟུང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་དང་རིག་བྱེད་གང་ཁོ་ནའི་ཚད་མ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པར་འདོད་པས་ཚིག་གི་དྲི་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འགོད་པར་བྱེད་པས་དེ་ཉིད་ཀྱི་དེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་དོན་
དུ་གཉེར་བ་ཕུབ་མ་རྡུང་བར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པ་ཡིན་པས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཆོག་གོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་ཚད་མ་ཉེ་བར་བརྟག་པ་སྟེ། སུམ་ཅུ་པའོ།།      །།འགྲོ་ཕན་མཛད་པར་བཞེད་པ་ཡིས། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་མི་ཉུང་
བར། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་འགྱུར་བ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གསང་བ་ཡི། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པ་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་
འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྐབས་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་པའི་རིགས་པ་གང་གི་ཚེ། ཚད་མ་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་ཏེ། 
དེས་ན་འབད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་འབད་པ་གཞན་མི་བྱའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་འབད་པ་མེད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡང་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའོ། །ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་སྐྱེས་བུ་ལས་སོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ལས་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལྟོས་ནས། གནས་བཞིའི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་

192-1-258b

ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ཡང་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་ཁྱེད་ཅག་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་
ཚེ་འདི་བྱེད་པ་པོའི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་ཀྱི་རང་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་དེ་ལས་ཀྱང་འདི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བྱེད་པ་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ན་སྨྱོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་འདི་སྔར་ཐོས་པ་རྟག་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་
དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་གཞན་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྤང་བར་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་གྱི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློའི་མིག་ཉམས་པ་ཡིན་གྱི་
དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་ནས་དེས་བྱས་པའི་ལུང་རྣམས་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱི་རེ་བ་མི་གནས་པས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེས་བུ་ནི་མཐའ་མ་མཐོང་བའི་བྱ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཉིད་ཚད་མར་འདོད་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་
བསམས་ནས་སམ། ཡང་ན་རང་གི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཕོངས་པས་མོས་པ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མ་རིག་པས་དེ་ཁས་
ལེན་པའི་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བསླད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྐུལ་བས་མཚོན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཆོས་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པས་མཚོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་

192-1-259a

བྱུང་བ་དང་འབྱུང་དང་འགྱུར་བ་དང་། ཕྲ་བ་དང་། ཆོད་པ་དང་། བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་གྱི་དོན་རྟོགས་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པས་ནི་ནམ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚད་མ་བྱེད་པ་ནི་གང་ཞིག་ཚད་མ་ལྔ་དང་བྲལ་
བའི་རང་བཞིན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལྟ་བུའོ། །ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་རང་
བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། ཐ་སྙད་དུ་བྱར་རུང་བ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞལ་བྱའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་འཇིག་རྟེན་ན་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེས་ན་དམ་བཅའ་བ་ལ་གྲགས་པས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། འདི་ལ་ཆོས་ཉིད་དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་
ལྟ་སྟེ་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་པོ་དགག་པ་ཙམ་བརྗོད་པར་འདོད་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཙམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་དགག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལས་མ་
གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐ་སྙད་གང་ཡིན་པ་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འགེགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གྲགས་པས་གནོད་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་
སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་དུ་

192-1-259b

ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྐབས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཅེས་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཞེས་སྟོན་པ་ནི་དོན་ལའང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེས་ན་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ལས་མེ་ནི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་
བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ལས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྡ་སྤྲོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་དོན་ཐམས་ཅད་སུས་ཀྱང་མི་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་
ལ་འདོན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲའི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་གཙོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གང་སྒྲ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ན་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་མིང་ལ་སྟེ་ཐ་སྙད་ལས་ཡིན་ལ་རག་སྟེ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདོད་
པར་མི་བྱེད་པ་ན་འགའ་ཞིག་ན་འགའ་ཞིག་འགེགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་ནི་ཡང་རང་དབང་གི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་གཞན་པ་ཏིལ་དང་ཆུ་དང་། མར་ལ་སོགས་
པ་ཐམས་ཅད་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཡོད་པ་དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྤྱིའི་རྣམ་པས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་མདོར་བསྡུས་ནས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འདོད་དམ། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པས་སངས་རྒྱས་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་ཡང་ན་གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ལ་
སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ། སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱབ་པའི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱིའི་ཆོས་

192-1-260a

གང་ཡིན་པ་འདི་བརྗོད་དེ་ངོ་བོ་དེ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་འགའ་ཞིག་ཆོས་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མདོར་
བསྡུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མདོར་བསྡུས་པ་སྟེ། འདིས་མདོར་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་ཆོས་ཀྱིས་ཤེས་ན་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གང་དག་གིས་
རང་རང་གི་བསྟན་བཅོས་སུ་དངོས་པོ་ཅི་སྟེ་སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་དུ་ངེས་པར་བཟུང་ནས་བསྟན་པ། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་དང་། རིག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་དྲུག་
དང་། གྲངས་ཅན་གྱིས་རང་བཞིན་དང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་རིག་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞུང་དེའི་དོན་ཤེས་པ་དང་། འདོན་པར་བྱེད་པ་
གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གང་ཞིག་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། སྒྲ་དང་། ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། དོན་གྱིས་གོ་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་འདི་དག་གིས་ཡུལ་དྲུག་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔའི་ཡུལ་ཅན་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་
ཅན་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་བའི་རྟགས་དང་འབྲེལ་པའི་རྟགས་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སུས་ཀྱང་འབྲེལ་པ་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་

192-1-260b

ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པ་དེས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཤེས་པ་དེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དངོས་སུ་མཐོང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཡང་འདྲ་བ་དང་དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེའི་ཕྱིར་འདྲ་བས་
ཁྱད་པར་དུ། །བྱས་པའི་དྲན་པ་གང་ཡིན་པའམ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་འདྲ་བས་ཏེ། །ཉེ་བར་འཇལ་བའི་གཞལ་བྱ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡང་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པའི་དོན་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་བརྟགས་པའི་དོན་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་
ཡིན་ལ། འདི་ནི་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཆོས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་མི་འཐད་པའི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པའི་དོན་དེ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་གྱིས་གོ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་
དེའི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དངོས་སུ་མཐོང་བར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་གཞལ་བྱ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་
ལྟར་རེ་ཞིག་མདོར་བསྡུས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སངས་རྒྱས་པ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་ཉེས་པ་འཆད་པ་ནི། གང་ཞིག་དོན་
ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་དོན་འགྲུབ་པ་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྲིད་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །འདི་མི་སྲིད་པའི་ཡུལ་ཅན་དེ་

192-1-261a

ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ལུས་པོ་གཅིག་པོ་ཁོ་ན་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུས་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མ་ལུས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཡང་རེ་ཞིག་མི་སྲིད་ན། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པར་གཏོགས་པའི་ཕྲ་བ་ལ་
སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་དོན་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་གསལ་བ་མ་ལུས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡན་ལག་ནི་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ་གསལ་བ་དེ་
ཡང་ད་བ་དང་། སིང་ལྡེང་དང་པ་ལ་ཤ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་དང་གསལ་བ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཡན་ལག་དང་གསལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་ལུས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་སྒྲ་དང་ད་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་
ཉིད་རྒྱས་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟོན་པ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ནི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་
ཉིད་དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མིག་གི་དངོས་རྣམས་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཅི་རིགས་སུ་དམ་བཅའ་བ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་གྲགས་པས་གནོད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་རྩོད་པ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ལ་སྐྱེས་བུའི་
དོན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་སྟེ་སྟོན་པ་ནི། རང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་རང་གི་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ལ། དེའི་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་ལ། །ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ཏེ་འདི་ཡང་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་
བྱས་པའི་ལུང་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྨྲ་བས་རང་གི་སྟོན་པ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་བསྒྲུབས་པ་ན། 

192-1-261b

དེས་བྱས་པའི་ལུང་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་སྨྲ་བས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པའི་རང་གི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཙམ་ཤེས་པ་འགེགས་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་དེ་བཀག་པ་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སུན་འབྱིན་པས་བྱས་པའི་ལུང་དོར་བྱ་ཉིད་དུ་གྲུབ་
པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བསམ་པ་བཏང་བས་ན་རང་དང་གཞན་ལས་གྲུབ་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཡོད་པའི་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་པ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གྲངས་
ཅན་དང་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་དགོད་པ་དང་རྩོད་པ་དང་གང་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཏེ། འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཡོད་པའི་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་
པ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བདུན་པ་ཡིན་ལ། གཞུང་རྩོད་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ནི་བརྩོན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གནས་བཞིའི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཡང་མེད་ན་དེའི་ཚེ་འཇིག་
རྟེན་ན་ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། ཚད་མ་བྱེད་པ་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལང་ཉིད་འབའ་ཞིག་གིས་རྟོགས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་
དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ལུང་གི་སྒྲ་སྤྱིར་བརྗོད་པ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ལུང་གི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་ཉིད་བཀག་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །སྐུལ་བར་བྱེད་པས་མཚོན་པའི་དོན་ཆོས་ཡིན་ནོ། །
ཞེས་བྱ་བའི་དཔྱོད་པ་པའི་ཕྱོགས་འདི་གྲུབ་ན་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སླར་ཡང་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སེལ་བ་ལ་འབད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དག་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཟིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ནི་རོ་ལ་གསོད་པ་བཞིན་དུ་

192-1-262a

འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཤེས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་བཅོམ་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འབད་པ་དེ་ཡང་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་
ཕུབ་མ་རྡུང་བ་བཞིན་དུ་ངལ་བ་ཙམ་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །དཔེར་ན་ཤུན་ཕྲགས་ཀྱི་ནང་གི་འབྲས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཕུབ་མ་རྡུང་བ་འབའ་ཞིག་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་རང་ལས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆོས་
དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བའི་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕུབ་མ་རྡུང་བ་དང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །རྩ་བ་བཅད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྩ་བ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། ཆོས་དང་
ཆོས་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཅད་པ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ལ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སངས་རྒྱས་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མ་གྲུབ་པ་འབའ་
ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། འོན་ཀྱང་མི་འདོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དངོས་སུ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཚོགས་མཐའ་དག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པའི་དངོས་པོ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པས་དམ་བཅའ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གནོད་པ་ཉིད་དང་། གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསུ་ནས། རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིག་བྱེད་ནི་ངེས་བརྗོད་དང་མཆོད་སྦྱིན་དང་། 
སྙན་ངག་གི་མིང་ཅན་རྣམས་སོ། །ཉེ་བའི་རིག་བྱེད་ནི་ཚེའི་རིག་བྱེད་དང་འཕོང་དཔྱད་ཀྱི་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པའོ། །ཡན་ལག་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་དྲུག་སྟེ། བསླབ་པ་དང་རྟོགས་པ་དང་། བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་དང་། སྡེབ་སྦྱོར་དང་ངེས་ཚིག་དང་། སྐར་མ་ཤེས་པའོ། །

192-1-262b

ཉིང་ལག་ནི་དེའི་ཡན་ལག་དང་། སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་དེའི་འཁོར་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །འདི་དག་གི་དོན་ནི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ལ། དེ་སྟོན་པ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གོ། །རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པའི་དོན་
སྟོན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ངག་དེ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོའི་ཚོགས་རྣམས་མ་ལུས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་མཐོང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་
བྱ་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་གཅིག་སྟོན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་དུ་མ་བསྟན་ཀྱང་དོན་གཞན་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་དེ། ཤེས་པའི་ནུས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱོན་
གྱི་གནས་སྐབས་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནི། རང་གཞུང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རང་གི་གཞུང་དག་ཏུ་མ་བསྟན་ཀྱང་སྟེ་མ་བརྗོད་ཀྱང་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ཤེས་པ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་རང་གིས་
བརྟགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་བྱེད་པའི་སྙན་ངག་མཁན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ནུས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བརྟག་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་
པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པར་མཐོང་གི་སྙན་ངག་མཁན་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་དེ་དག་ཉིད་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གང་ལས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་
ལ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཅུང་ཟད་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྙན་ངག་

192-1-263a

མཁན་རྣམས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། འགལ་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མང་པོ་ནི་དེ་ལ་གུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་
བའི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དང་། སེར་སྐྱ་དང་། གཟེགས་ཟན་དང་། རྐང་མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་འདིར་སུ་ཞིག་གཅིག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འཛིན་ཏེ་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་དེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བྱེད་
པའི་རྒྱུའི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པ་པོ་ཉིད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་
དོན་སྟོན་པ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ཕན་ཚུལ་འགལ་བ་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་འདྲི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། 
གལ་ཏེ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོ་ན་གཉི་ག་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཅེ་ན། འོན་ཏེ་གཉི་ག་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་ཅི་སྟེ་གང་གི་ཚེ་ཚིག་རེས་འགའ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་དངོས་
པོ་མཐའ་དག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས། རྒྱལ་བ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱལ་བ་དང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་རྩིས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ལ་
ལར་མི་སླུ་བའི་ཚིག་མཐོང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། མང་དུ་སྨྲ་བ་ལ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་འགའ་ཞིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེས་བུ་མང་དུ་སྨྲ་བ་ལ། །བདེན་དོན་ཅན་གཅིག་མེད་པ་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྒྱུ་མཚུངས་པ་ཉིད་

192-1-263b

ཀྱིས་ཁྱད་པར་ངེས་པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གང་གི་ཚིག་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་
མནོས་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དངོས་སུ་མཁྱེན་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། མ་ཐོས་པ་དང་རྗེས་སུ་མི་དཔོགས་པའི་
ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་
པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བླང་བ་འདི་ཉིད་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་
བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཀོད་པ་ལ། ཤཱཀྱའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཉེ་མ་ཐག་ཏུ་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བ་དེ་ལྟར་འདི་དག་གི་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཕན་ཚུན་དགྲར་གྱུར་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་རྣམས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཟིན་པའི་
མི་གནས་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་འགའ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན། འདི་སྙམ་དུ་གང་ཞིག་དོན་དམ་པར་སུས་ཀྱང་སུན་དབྱུང་བ་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལྟར་

192-1-264a

ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ནེའུ་ལེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཡང་རིགས་པ་འགའ་ཞིག་པོ་འདི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་ཡིན་ཞིང་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གཏན་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་
པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཉིད་དང་། གཞལ་བྱ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་ཉིད་དང་། ཡོད་པ་ཉིད་དང་། སྨྲ་བ་ཉིད་དང་། སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་ལམ་པོ་ཆེའི་མི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་མ་ངེས་
པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འདོད་དོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ནམ་ཞིག་དབང་པོའི་ཤེས་པས་སམ། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པས་ཡིན་གྲང་རེ་ཞིག་དབང་པོའི་ཤེས་
པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་མ་ལུས་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་རྣམས་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་
རྒྱུ་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འཇིག་རྟེན་རང་གི་ཡུལ་གྱི་མཚམས་ལས་མ་འདས་པ་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར། འདི་དག་གིས་དོན་མ་ལུས་པ་འཛིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དབང་པོ་དུ་མ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་
འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཐ་དད་པའི་དབང་པོ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང་གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་པ་དག་གིས་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་སྟེ། གཅིག་གིས་

192-1-264b

ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་པ་སྨྲ་བ་པོ་དེ་ནི་མིག་གིས་ཏེ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཤེས་པས་རོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ལ་འདི་ལ་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་
པ་གཅིག་གིས་ཅིག་ཅར་དོན་མ་ལུས་པ་འཛིན་པར་མ་གྱུར་མོད། དུ་མས་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཅིག་ཅར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུ་མ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་དུ་ཆུག་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞན་གྱི་
སེམས་དབང་པོའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རིང་བ་དང་། ཕྲ་བ་དང་། ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་དོན་ནི་དེས་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ད་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རིགས་མི་མཐུན་པའི་
དོན་འཛིན་པར་མ་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དུས་གཞན་དུ་རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་རིགས་མི་མཐུན་པའི་དོན་བཟུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་གི་རིགས་ཅན་ཚད་མ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་
བཞིན་སོ་སོར་ངེས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་གྱིས་གློ་བུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་དུ་སྲིད། 
དུ་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་དུ་བ་ནི་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པས་ཤེས་བྱའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལ་རང་
དབང་དུ་དོན་འཛིན་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་པ་དང་ལོང་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡིན་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིང་བ་དང་། ཕྲ་བ་དང་། ཆོད་པ་དང་། 

192-1-265a

གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པ་ཡང་དེས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གོམས་པ་ལས་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་རེ་རེ་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་
ཏུ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་ཡང་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགའ་ཞིག་གོམས་པ་ན་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཤེས་རབ་ཅན་ཡང་
ཞིབ་མོའི་བློས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཕྲ་བའི་དོན་དམིགས་པར་ནུས་ཀྱང་རང་གི་རིགས་ཏེ་མིའི་རིགས་སུ་འབྱུང་བ་ལྷའི་མིག་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ལས་མ་འདས་པར་འཇུག་པ་ན་གོམས་པ་ལས་སྐྱེས་བུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་མཐོང་གི ། 
ལྷའི་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དེས་མི་ལས་རྣམ་པར་འདས་པའི་ལྷའི་མིག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་ཡང་མཐོང་ཞིང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་ཡང་མཐོང་ངོ་ཞེས་
སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པར་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་ཐམས་ཅད་གོམས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་དག་རང་གི་ཡུལ་གྱི་མཚམས་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་
པ་ན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣ་བས་རྟོགས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིང་བ་དང་ཕྲ་བ་དག་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གསུམ་པའོ། །ལ་ལམ་རིང་
དང་ཕྲ་ཚོགས་དམིགས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ལྔ་པར་བྱའོ། །མིག་གིས་ཀྱང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དབང་པོའི་བློ་རྣམས་རང་གི་ཡུལ་གྱི་མཚམས་ལས་མི་འདའ་བར་བསྟན་ཏོ། །

192-1-265b

ད་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱཱ་ཀ་ར་ཎའི་སྒྲ་ཤེས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །
སྐར་མའི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྐར་ཤེས་པའོ། །རིག་བྱེད་དང་སྔོན་འབྱུང་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ལ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །སྔོན་མེད་པའི་སྒྲས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པའོ། །
གཞན་ཡང་རང་གི་ཡུལ་གྱི་མཚམས་ལས་མ་འདས་པར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་ཡུལ་གྱི་མཚམས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཁའ་
ལ་ཁྲུ་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་དེ་འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བད་ཀན་ཤས་ཆེ་བའི་ལུས་ཅན་ཁ་ཅིག་ཁྲུ་གང་ཙམ་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་མཆོང་བར་ནུས་པ་ཕྱིས་གོམས་པས་རིམ་གྱིས་ལུས་ཡང་བ་ཐོབ་པ་ཅན་ནམ་མཁའ་ཁྲུ་བཅུའི་བར་དུ་མཆོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ན་
ཡང་དེ་དག་དཔག་ཚད་གཅིག་ཏུ་ནི་འབད་པ་བྱས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་མཆོང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །ཡུལ་དུ་བྱུང་སྟེ་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ་རིང་དུ་སོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའི་གསུམ་
པའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཁང་མིག་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཇི་ལྟར་བྷ་ར་ཏའི་འཇིག་རྟེན་ལ་བྷ་ར་ཏའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དབྱིབས་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་གཞན་དག་
གིས་ཀྱང་ཁོ་བོ་ཅག་ལག་ནས་འདྲེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟ་དང་ཆོ་ལོའི་དོར་ཤེས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཞོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་རྟའོ། །འདི་ལྟར་ཐོས་ཏེ། རྐང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ཆོ་ལོའི་དོར་

192-1-266a

ཐབས་མི་ཤེས་པས་རྒྱལ་སྲིད་མཐའ་དག་ཆོ་ལོའི་སྐུགས་ལ་ཤོར་བར་གྱུར་ལ། དེའི་བཙུན་མོ་འདུལ་བྱེད་མ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་རྒྱལ་སྲིད་མ་ལུས་པ་ཤོར་བས་འདུལ་བྱེད་མ་འབའ་ཞིག་དང་ལྷན་ཅིག་ནགས་སུ་སོང་ངོ་། །དེར་སོང་ནས་
ཀྱང་དེའི་གནམ་བསྐོས་ཀྱི་དབང་གིས་བཙུན་མོ་དེ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེས་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་མྱ་ངན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་སྐྱེས་ནས་མཆི་མའི་སྤྲིན་འཐིབས་པའི་གདོང་གིས་བསམས་པའི་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་པ་ན་ལུས་ཤིན་ཏུ་རིད་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དེར་འཁྱམས་པ་ལས་རེ་ཞིག་ན་རྒྱལ་
པོ་དུས་འདབ་ཀྱི་གཡོག་ཏུ་གནས་ཏེ་ངོ་མི་ཤེས་པར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །བཙུན་མོ་དེ་ཡང་རེ་ཞིག་ན་སྟེས་ཏེ་ཕའི་ཁྱིམ་དུ་ཕྱིན་ཏེ། དེའི་ཕ་ཡང་དེའི་ཁྱོ་དེར་འོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུལ་བྱེད་མས་ཁྱིམ་ཐབ་འདམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གྲགས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདུལ་བྱེད་མ་ཁྱིམ་
འདམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱལ་པོ་དུས་འདབ་ཀྱིས་ཐོས་ལ། དེ་ཐོས་ནས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་རྐང་དང་དེར་འགྲོ་བ་བརྩམས་སོ། །དུས་འདབ་ཀྱིས་ནི་ཆོ་ལོའི་དོན་ཤེས་ཀྱི་བརྡ་བརྟག་པ་ནི་མི་ཤེས་སོ། །རྐང་གིས་ནི་བརྡ་བརྟག་པ་ཤེས་ཀྱི་ཆོ་ལོའི་དོན་ནི་མི་ཤེས་སོ། །དུས་འདབ་
ཀྱིས་འདི་ཇི་ལྟར་བརྡ་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཏེ་དེ་ཤེས་ན་དེས་རྐང་ལ་བརྡ་བརྟག་པ་སློབས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རྐང་གིས་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ལ་ཆོ་ལོའི་དོར་ཐབས་སློབ་པ་དེ་ལྟ་ན་བསླབ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་དུས་འདབ་ཀྱིས། ཀུན་གྱིས་ཐམས་
ཅད་མི་ཤེས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་རྐང་གིས་ཆོ་ལོའི་དོར་ཐབས་དུས་འདབ་ལ་བསླབས་ནས་སླར་ཡང་རྒྱལ་སྲིད་དེ་ལས་རྒྱལ་ཏེ་སླར་ཁུགས་སོ་ཞེས་གཏམ་དུ་གྲགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་
འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཤེས་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཙམ་ཞིག་ཤེས་ན་ཕྱོགས་གཅིག་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་

192-1-266b

བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་འོངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་ནི་དབང་པོའི་ནུས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། མ་འོངས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་རྟགས་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་རྟགས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དཔེ་གཟུང་ངོ་། །མ་འོངས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ་འདས་པ་ཡང་སྨོས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་
གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བསྒྲུབ་བོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བས་སྔར་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་འདིའི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་བསྟན་ནས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་དབང་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཚིག་བརྟགས་པས་ཐམས་
ཅད་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གསེར་ཐུབ་དང་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་ཚིག་ལས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་མཐོང་བ་དེ་ལས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ལ་གང་ཞིག་འདི་མི་བཟོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་ནི་བརྟགས་
པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །གང་གིས་མཐོང་བ་དེས་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྨྲས་པ་འདི་མི་བཟོད་པ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའི་ཚིག་གིས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་
དཔེར་ན་གསེར་ཐུབ་དང་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་ལུང་གིས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སོ་སྙམ་མོ། །དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་འདི་ནི་དེའི་ཚིག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་སྟེ་སྐྱེས་བུ་གཞན་དེའི་ཚིག་ནི་དེའི་ཚིག་སྟེ་མཐོང་བར་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་དེ་

192-1-267a

དང་མཚུངས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྔར་བཤད་པ་སྟེ་ཤེས་བྱ་ཉིད་དང་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །
འོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་ལ། དེས་བྱས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རིག་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུའི་རྒྱུད་པ་དང་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་འདི་དག་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱས་པའི་
ཚིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །གཞན་ལ་ལྟོས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཟས་གཙང་གི་སྲས་དང་དེས་བྱས་པའི་ཚིག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གསེར་ཐུབ་དང་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་
དང་དེས་བྱས་པའི་ཚིག་ཀྱང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདྲ་བའི་གང་ཟག་རྣམས་དང་དེའི་ཚིག་རྣམས་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་ན་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ་རིང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ།ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་གོ་འཕང་ཉིད་ལ་
གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་རིག་བྱེད་འདོན་པ་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ལས་ཚད་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གཉི་ག་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་
མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་འདོན་པ་དང་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། གཉི་ག་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཉིད་དཔེའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་དག་ཚད་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་དང་དེར་སྣང་བ་དག་གི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ད་ནི་དངོས་པོའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་

192-1-267b

ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ན་རིག་བྱེད་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་པ་ནི། གང་དག་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཚུངས་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཉི་ག་ཡང་མཚུངས་པའི་
ཕྱིར་རིག་བྱེད་རྟག་པའི་སྒོ་ནས་སམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རུང་སྟེ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་གང་དག་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ལ། དེ་སྐད་གྲུབ་པ་དེ་དག་ལ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བ་ནི་
མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། སྒྲ་དང་། ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། དོན་གྱིས་གོ་བ་དག་གི་ནང་ནས་ཚད་མ་གཅིག་གིས་ཀྱང་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཟིན་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མེད་པ་དེ་ཡང་ཚད་མར་གྱུར་པའི་རིག་བྱེད་གནག་
རྫིའི་ཆུང་མའི་བར་ལ་སོགས་པ་ལ་གྲགས་པ་མཚུངས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་ན། ད་ནི་རེ་ཞིག་མིག་ལ་སོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་ལྔས་གྲུབ་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །རེ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་སོགས་པ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་
ཀྱིས་མངོན་སུམ་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་དབང་པོ་དང་། ཡིད་དང་། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་རིག་པའོ། །གསུམ་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་རྟོགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འདུ་བའི་བློའི་ཆོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་
མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཡུལ་གྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་ཡུལ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབང་པོའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རིགས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ནི་རང་གི་

192-1-268a

རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི། ད་ལྟ་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བས་ཡིན་པས་དེ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་དང་། རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཡང་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་རིག་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པའི་བསམ་པ་མི་འཇུག་གོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་པར་འདོད་དེ། དེ་ལ་འདིར་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་
ཕྱིར་རེ་ཞིག་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་བསྐལ་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་
དངོས་པོ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མཐོང་བ་དང་གྲགས་པའི་
རྟགས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་ནི་ངེས་པར་དཔྱད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་གྱི་རིགས་གསུམ་
ལས་མི་འདའ་སྟེ། མ་གྲུབ་པ་དང་། འགལ་བ་དང་། མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་སུ་སྟོན་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་དམ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་སམ། འོན་ཏེ་གཉི་གའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ལ་དངོས་པོའི་ཆོས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་གྲུབ་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རམ་གྲུབ་ན་ཡང་རྩོད་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་དེ་ལ་དངོས་པོའི་ཆོས་འདོད་པའི་རྒོལ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་

192-1-268b

འདོད་དོ། །རྟེན་མེད་པའི་ཆོས་ཙམ་བཟུང་བར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་ལས་བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་
གའི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་བཅད་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་ལ་མ་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་
ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་རྟགས་སུ་གྱུར་པ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་མེད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བས་ཀྱང་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཀུན་མཁྱེན་སྒྲུབ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྒྲ་ལས་བསྐལ་པའི་དོན་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་དང་། སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་
སྒྲའི་རྒྱུ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུང་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དང་པོ་ནི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གསང་བ་ལ་སོགས་པར་བདེན་པའི་ངག་ཅན་བདེན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཅན་བདེན་པའི་འདོད་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་
བཙལ་བར་བྱ་ཞིང་དེ་ཤེས་པར་འདོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་འདོན་པ་དེ་ཡང་དྲང་པའི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཚིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་ཞེས་
མཐོང་བ་དེ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མི་བདེན་པ་དེས་དེ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར། འདི་སྙམ་དུ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་ཚིག་ལས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ང་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་སྟེ། 

192-1-269a

དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མི་མཁྱེན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིག་གིས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཅི་སྟེ་དེ་ཡི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེའི་ཚིག་
ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡང་ཚིག་དེ་ཉིད་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ལོ། །རྩ་བ་གཞན་གྲུབ་མ་རྟོགས་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གཞན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་
དེ་ཉིད་ཉན་ཐོས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ངེས་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ཤཱཀྱའི་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཀུན་མཁྱེན་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྟེ། གང་གིས་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་རང་གི་ཚིག་ཁོ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་གྱི་ཚིག་ལས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཚད་མའི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པའི་གཞན་གྱི་ཚིག་ནི་རང་གི་ཚིག་ལས་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨོངས་པ་ལས་མ་
རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ་། །ཅི་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱུང་ཞིང་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཅིག་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཚིག་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་ལ་གཞན་ལས་གཞན་གྱི་ཚིག་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། 
འདིར་སྨྲས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཅིག་བསྒྲུབ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཅིག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྒྱུད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ན་སྐྱེས་བུའི་ཚེ་མཐའ་དག་ཟད་ན་ཡང་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ངེས་པ་

192-1-269b

སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི་ཉེ་བ་ནི་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རེ་ཞིག་ལྟ་ཞོག །འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་དུས་ན་ཉེ་བ་
དེ་ཡང་ཤེས་པར་མི་ནུས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཤེས་པ་ནི་དེའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་སྟེ་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་
དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་དེ་ཡང་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེས་སྟོང་པ་ནི་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་ཤེས་པ་དེའི་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེའི་ཤེས་པ་སྟེ་དེས་སྟོང་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ལུས་ཙམ་མཐོང་བ་ལས་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ནི་ངེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། ངེས་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་ཡུལ་ཅན་
དེ་ཡང་དེའི་ངེས་པ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་འཛིན་པ་མེད་པ་ངེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དབྱིག་པ་མ་བཟུང་བར་དབྱིག་པ་ཅན་གྱི་བློར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་མ་འཛིན་ན་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་དབྱིག་པ་
འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དབྱིག་པ་ཅན་འཛིན་པ་ནི་དབྱིག་པའི་དངོས་པོ་མ་བཟུང་ན་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཤེས་པའི་ཞེས་བྱ་ཁྱད་པར་ཅན་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོས་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་
བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་འཛིན་པས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་འདི་ལ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ད་ལྟ་ཉེ་བའི་ཐམས་ཅད་རིག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ངེས་པ་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཡོད་ན་

192-1-270a

ཡང་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་གྱི་ཚིག་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་པོ་ཆེའི་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སློབ་མའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་
མཐའ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་ཡི་རངས་པར་བྱེད་པ་ན་འདི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འབད་པ་མེད་པར་དེ་དག་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བར་འདོད་ན། འདིར་སྨྲས་པ་ནི་སློབ་མ་ཀུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདིའི་དུས་ན་ཉེ་བའི་སྐྱེ་བོ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་རྣམས་མཁྱེན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་ཉེ་བར་མི་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་
པ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་མི་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དུས་ན་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་མ་ལུས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་
པའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐག་རིང་བར་གནས་པ་དང་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་རྣམས་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲུང་དུ་ཅིག་ཅར་ཕྱིན་ཏེ། གང་དང་གང་དྲིས་པ་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དང་
དེ་ཁོ་ན་ལུང་སྟོན་པས་དེས་ན་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་པའི་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་སྨྲས་པ་ནི། དུས་གསུམ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གནས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་
ཡོད་པའི་མི་རྣམས་དང་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཕྲད་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། མཐོ་རིས་དང་ས་འོག་དང་ས་སྟེངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་གནས་པ་རྣམས་དང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་གསུམ་

192-1-270b

གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་དེའི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་ཤེས་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བོ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེའི་
དངོས་པོ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་སེམས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་ཅུང་ཟད་ཤེས་པས་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཅུང་ཟད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་
ཙམ་གྱིས་དེ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་སླུ་བ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྒྱུ་མ་དང་མིག་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བས་ཇི་
ལྟར་ཟོས་པ་སྟེ། བཟའ་བ་དང་ཚོད་མ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བསམ་པ་སྟེ་ཡིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་། ཆད་པ་ན་གནས་པའི་རྫས་ལ་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་འཕྲུལ་ལ་མཁས་པ་ལ་ལ་
དག་ངོ་མཚར་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། གཞལ་ཡས་ཁང་དང་། ལྷའི་ཚོགས་དང་། ལྷའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་བུ་བྱེད་ནའང་གནའ་རབས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དེར་ཚངས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེས་ནི་ཇི་ལྟར་ལུང་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ་ནི། འདི་ལྟར་བྱུང་བ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྔགས་དག་ལ་དྲང་དོན་དུ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དྲང་དོན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དོན་གཞན་གྱི་སྒྲ་དོན་གཞན་བརྗོད་པས་ན་དྲང་དོན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་

192-1-271a

གཅིག་ཏུ་ནི་ཆོས་དང་དོན། འདོད་པ་དང་ཐར་པ་སྟེ། སྐབས་སུ་བབ་པ་དག་ལ་ཤེས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཤེས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་གྱི། དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་
ཏེ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ཤེས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་ཙམ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གལ་ཏེ་རང་གི་དོན་ལ་ཐོགས་
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་གི་དོན་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་གི་དེ་ཉིད་ལ་ཤེས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་
ཅེ་ན། འདི་ལ་གནས་པ་ནི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚངས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་གི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་བཤད་པའི་དོན་དུ་འདི་བསྟན་ཏེ། 
ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་གི་དོན་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྙེད་ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་
པ་ཐབས་ལས་བྱུང་བའོ། །ཇི་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པ་སྟེ། འདི་ཡང་ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཞན་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལའོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་
ཤེས་པའོ། །འོན་ཏེ་དབང་ཕྱུག་གི་ཡོན་ཏན་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་མི་ཟད་པ་བཅུ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་འདི་མི་ཟད་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་

192-1-271b

ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའོ། །ཆགས་བྲལ་ནི་ཡུལ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ཕྲ་བ་དང་། ཡང་བ་དང་། མཆོད་པར་བྱ་བ་དང་། གར་ཡང་ཕྱིན་པ་དང་། འདོད་དགུར་ལྡན་པ་དང་། བདག་པོར་གྱུར་པ་དང་། དབང་དུ་གྱུར་པ་དང་། 
དགའ་མགུར་གནས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་མི་ཟད་པ་སྟེ། མི་འཇིག་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མི་ཟད་པ་བཅུ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྲ་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་གྱུར་ནས་འབྱུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་མཐོང་བ་ན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །
ཡང་བ་ནི་ཡང་བའི་ཕྱིར་རླུང་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཆོད་པར་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་མཆོད་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆེན་པོ་པས་ཀྱང་ཆེས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གར་ཡང་ཕྱིན་པ་སྟེ་གང་དུ་ཡིད་ཀྱིས་བསམས་པ་དེ་དང་དེར་
ཕྱིན་པའོ། །འདོད་དགུར་ལྡན་པ་ནི་འདོད་པ་མང་པོར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཡུལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་པོར་གྱུར་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་མངའ་བདག་གང་ཡིན་པའོ། །དབང་དུ་གྱུར་པ་ནི་རྒྱུ་བ་དང་མི་རྒྱུ་བའི་འབྱུང་པོ་དབང་
དུ་བྱེད་པ་དང་། དབང་པོ་དབང་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དགའ་མགུར་གནས་པ་ནི་ཚངས་པ་དང་། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང་། ལྷ་དང་། དྲི་ཟ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། སྲིན་པོ་དང་། ཤ་ཟ་རྣམས་དང་། མི་རྣམས་དང་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་པ་རྣམས་དང་། གནས་
གཞན་རྣམས་སུ་གང་དང་གང་དུ་དགའ་བ་དེ་དང་དེར་གནས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བདག་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རིག་པ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་
ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་ན་ཡང་བདེ་བྱེད་དེ་ཉིད་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པར་བརྗོད་ཀྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་རྣམ་པར་དག་མཐོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ་དག་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ལ། དེའི་མཐོང་བ་

192-1-272a

ཞེས་བསྡུའོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྟེ་བདག་རྣམ་པར་དག་པ་མཐོང་བའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །དེ་ཡང་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བདག་དེ་མ་དག་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བ་དེ་མ་དག་པར་འཇུག་པ་
དེ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ་སྨད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་གོམས་པ་ལས་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པ་སྲིད་པ་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་གང་གིས་དེ་དག་ཀྱང་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་དག་པའི་ཤེས་པ་འདོད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་
པ་ལ་ཅི་ཞིག་སྟེ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཕྱོགས་གཞན་པ་འདོད་པའི་སྒོ་ནས་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་
ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་རང་དབང་གི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །
དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཤེས་པ་ནི་རང་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གོམས་པ་ལས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལྷ་ཉིད་ཡིན་
པས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་རིག་བྱེད་ཀྱིས་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྣམས་ལ་ནི་ནམ་ཡང་འདི་འདྲ་བའི་ནུས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་རྨོངས་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྨོངས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་ཁྱེད་ཅག་གི་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིག་བྱེད་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རམ། ཡང་རིག་བྱེད་

192-1-272b

རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་རིག་བྱེད་རྟག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འགལ་ཏེ་དེ་དག་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་མི་འགལ་ན་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་མི་འགལ་ལོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། རིག་བྱེད་ལུང་
ནི་རྟག་པར་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་རྟག་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་རྟག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ནི་ལུང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། 
སྒྲ་དང་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རྟག་པའི་ལུང་ཡང་གཞན་གྱིས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁས་ལེན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྟོགས་པར་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཤེས་བྱེད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལས་རྟག་པའི་ལུང་གི་དོན་རྟོགས་པ་མཆོག་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །ཇི་ལྟར་དེ་མཆོག་ཡིན་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ཀྱིས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིག་བྱེད་ལ་བརྟེན་པས་ཆོས་ཤེས་པ་འབྱུང་
བ་ན་མ་བསྒྲིབས་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་
རོ། །མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་མ་ངེས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཉེ་བར་སྟོན་པ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་འཇལ་བའི་ཚད་མས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྟོགས་པར་
བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཀུན་མཁྱེན་དང་འདྲ་འགའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉེ་བར་འཇལ་བ་ནི་འདྲ་བ་དང་དེའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ཞིང་མི་ཉེ་བའི་དོན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་

192-1-273a

ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་མེན་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་བ་ལང་དྲན་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་འདྲ་བ་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འཇུག་གོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ལ་འདྲ་བ་འཛིན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཉེ་
བར་འཇལ་བས་གོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འདྲ་བ་འཛིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གོ་བར་མི་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། 
འོན་ཀྱང་སླར་ལ་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཡོད་པའི་མི་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་གྱིས་གོ་བས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པར་
འདོད་ནས་རེ་ཞིག་གཞན་གྱི་འདོད་པར་བྱེད་པ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དེས་དངོས་སུ་རིག་པར་མ་གྱུར་ན་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གལ་ཏེ་ཡང་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་གྱིས་གོ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་གྲུབ་པོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་རིགས་པར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པ་ལས་སོ་སྙམ་དུ་
བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡང་ན་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྤྱིར་མ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མཐོང་བ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་
ཏོ། །རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གང་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་འབྲེལ་པ་མཐོང་བའི་རྟགས་ཅན་དེ་ཁོ་ན་རྟགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དུས་གཞན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་དུ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་

192-1-273b

མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་འགས་ཀྱང་འབྲེལ་པ་མ་བཟུང་བ་དེས་ན་འདིར་ནི་སྤྱིར་མཐོང་བ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་སྤྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་གཞན་དུ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་དུ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ལྷ་
སྦྱིན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་དམིགས་པ་ལས་ཉི་མ་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པས་འགྲོ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལས་དེའི་ཤེས་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་
བ་ནི་གང་ལ་ལ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨྲ་བ་པོའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཨ་རུ་ར་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འདི་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདིར་ལན་སྨྲ་བ་ནི། གཞན་དུ་ཡང་ནི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ཡང་སྟེ་རྨོངས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་དོན་གྱིས་གོ་བ་གཉི་ག་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་
གཞན་དུ་ཡང་སྲིད་ཅེ་ན། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་རི་ཁྲོད་པའི་བཤད་པ་ལས། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་རྨོངས་པ་ལས་ཀྱང་འགྱུར་ལ། རྨོངས་པ་མེད་པ་ནི་རིག་བྱེད་ལས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྨོངས་པ་ལས་འགྱུར་བ་མཐོང་སྟེ། 
དཔེར་ན་རྨི་ལམ་དུ་དམིགས་པའི་དོན་བཞིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ལས་མཐོང་བ་ནི་དཔེར་ན་ཤེད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པར་རིག་བྱེད་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་རྨོངས་པ་ལས་སམ། གཞན་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་གང་དག་རིག་བྱེད་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མི་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ལ་མི་བརྟེན་པའོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་འདི་རིག་བྱེད་ལ་མི་རྟོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-274a

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྩ་བ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཤེད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཤེས་པའི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཁོ་ན་ལས་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་དག་ནི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་
ཁོ་ན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དམངས་རིགས་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་ལྷར་བརྫུན་ཡིན་པར་གོ་སྟེ། དཔེར་ན་སླུ་བའི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་དང་། དོང་ཙེ་སེ་ན་ལ་སོགས་པའི་ལས་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་ཤེད་
ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་རིག་བྱེད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྩ་བ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་རང་དབང་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་གང་དག་གཙོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ངེས་བརྗོད་དང་། མཆོད་སྦྱིན་དང་སྙན་ངག་ཅེས་བྱ་བ་གསུམ་ནི་རིག་
བྱེད་གསུམ་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་རིག་པས་ན་གསུམ་རིག་པ་སྟེ་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་བརྗོད་དོ། །གསུམ་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་གཞུང་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་གཞུང་ལ་བརྟེན་པ་ལ་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི། རིག་བྱེད་སྟོབས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་
ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། རིག་བྱེད་ཚིག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྟོན་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མ་རྣམ་པ་ལྔས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྷག་མར་གྱུར་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏེ་མེད་
པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྭ་ནས་བཟུང་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྤྱིར་སྲིད་པ་ཙམ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་

192-1-274b

པའམ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ། སྐྱེས་བུ་ཀུན་མཁྱེན་འགའ་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་གཏན་ཚིགས་ནི་སྔར་མ་ངེས་པ་ཉིད་
དུ་བསྟན་ཟིན་པས་དེས་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་གཞན་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ན་གཞན་དམ་འཆའ་བར་བྱེད་པ་ནི་དམ་བཅའ་བ་མ་ཚང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ལ། འདིར་ཡང་རང་གི་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་ཀྱི་སྤྱིར་ནི་
མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཚོལ་བ་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་གང་ལས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ཤེས་ནས་འཇུག་པར་བྱ་བའམ་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་
གྲུབ་ན་ཡང་དེས་སྐྱེས་བུའི་འཇུག་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པར་དེའི་ཚིག་ཏུ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཇུག་པར་འདོད་པས་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱིར་དམ་བཅའ་བ་ནི་དམ་བཅའ་
བ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་འདོད་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རང་གི་སྟོན་པའོ། །འདི་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའོ། །གང་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ལ་མ་རེག་པར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པའམ་ལ་ལར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་གྲུབ་པ་དས་ཀྱང་དོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གིས་ལུང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ལུང་བདེན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་
རྙེད་ཅེ་ན་ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མ་གྲུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེའི་ཚིག་ཀྱང་བདེན་པར་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྤྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་བདེན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་

192-1-275a

མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྟོན་པ་ནི། གཞན་དུ་ཀུན་མཁྱེན་ཡོད་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་དག་འབྲེལ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་དག་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞི་མཐུན་
པ་ནི་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ཚིག་དག་གོ། །ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚིག་བདེན་པའི་
རྒྱུར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གཞན་དག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཀོད་པ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ། གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ལ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གཞལ་བྱ་ཉིད་དང་དངོས་པོ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་འགའ་ཞིག་གི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཞོའི་གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་
བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་ལ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་བ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དང་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྤྱིའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་དེ་མེད་
དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚིག་ཀྱང་མེད་པས་དེའི་ཚིག་ལས་སུ་ཡང་འཇུག་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་ལས་ཁྱེད་ཅག་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བྱས་པའི་
ཚིག་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ས་བཅུ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་བཅུ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མའི་རྟོགས་པ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤེལ་དག་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་རྟོགས་

192-1-275b

སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་བརྗོད་པར་གྲགས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གནས་སྐབས་འདི་འཛིན་པ་སྟེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་དོན་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་གིས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་
ཞིག་བྱེད་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ནས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟོག་པ་རིག་པ་མེད་པར་ཚིག་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་
འདིའི་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གནས་སྐབས་འདིར་བྱིས་པ་དང་མཁས་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་བཤད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཅུང་ཟད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་དབང་གིས་ཆོས་སྟོན་པ་སྣ་ཚོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་གི་ནུབ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། གང་གི་ནུབ་མོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བར་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་གསུངས་ཤིང་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་
ཡི་གེ་དང་བརྗོད་པ་དང་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་དང་། དབུའི་གཙུག་ཏོར་དང་མཛོད་སྤུ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་བ་ཐོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ། 
དེ་ཡི་བསམ་གཏན་ལ་བཞུགས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡིད་བཞིན་རིན་ཆེན་ནི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའོ། །འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་དག་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ཚད་མ་མེད་པ་འདི་བརྗོད་པ་ནི་མཛེས་པར་འགྱུར་གྱི། གང་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་

192-1-276a

ལྟ་བུས་ཚད་མས་འཐད་པའི་དོན་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་པ་ཁོ་ན་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་ནི་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་འདི་བརྗོད་པ་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར་གཞན་ཡང་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་འབྱུང་བ་
བསྟན་པ་དག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རྩིག་པ་སོགས་ནས་འབྱུང་བའི་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་གོ་བར་
ཟད་དོ། །འདི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་སྨྲས་པ་ཕྱོགས་སྔ་མར་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ད་ནི་ལ་བ་ཅན་དང་མཆོད་སྦྱིན་ཅན་དག་གི་ལུགས་ཀྱིས་སླར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སུན་འབྱིན་པ་སྨྲས་པ་ནི། སླར་ཡང་འདི་ལྟར་དཔྱད་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་ཅིག་ཅར་
མ་ལུས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རིམ་གྱིས་ཏེ་གོ་རིམས་སུ་ཡིན། ཡང་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་ཤེས་པ་ལས་ཡིན་ནམ་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ནི་གཙོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་
མཁོ་བའི་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པ་ལས་སམ་ཡང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེས་ཐམས་ཅད་རིམ་གྱིས་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་མི་ཟན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུར་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པར་བརྗོད་གྲང་། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། བློ་གཅིག་གིས་ཅིག་ཅར་མ་ལུས་པ་ཤེས་སམ་དུ་མས་ཡིན། རེ་ཞིག་གཅིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དག་པ་དང་མ་དག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་རྣམས་ཅིག་ཅར་ཤེས་པ་
གཅིག་གིས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དེའི་འགལ་བའི་དངོས་པོ་དུ་མའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་མང་པོ་ཅིག་ཅར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འགར་ཡང་བློ་རྣམས་ཐ་དད་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་རྣམ་པར་

192-1-276b

དབྱ་བ་བསྒྱུར་ལ་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །བློ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་གཅིག་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱི་བློ་དུ་མས་ཀྱང་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ལོ་བརྒྱས་ཀྱང་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོ་བརྒྱ་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། བསྐལ་པས་ཀྱང་མི་ནུས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐ་མ་
མེད་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་གི་ངོ་བོས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མི་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་བཟུང་བས་དེ་དག་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོའི་
རང་བཞིན་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་རག་ལས་པའི་དོན་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་ནི་དོན་གྱི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་དེའི་རྟོགས་པ་པོ་སྟེ་ཤེས་པ་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྟོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་
སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་སྤྱིའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཤེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཤེས་པས་ཀྱང་རོ་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གཅིག་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་
དེ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ནམ། ལོག་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ན་དམ་བཅའ་བ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་ཐོབ་པོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་
ཅན་གཅིག་གི་ངོ་བོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཤུགས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་འགྱུར། གལ་ཏེ་དེས་

192-1-277a

གཟུང་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་བདེན་པར་མ་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་འགྱུར། འདི་ཡང་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་ཐ་དད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐ་
དད་པར་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་སྟོན་པར་བྱེད་པའམ། བསྟན་པ་དང་སྟོན་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་གང་ལ་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་
སློབ་མ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མ་འདྲེས་པའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ལོག་པའི་དོན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྟོག་པ་གཅིག་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ཏེ། 
ལོག་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྱོན་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འཁྲུལ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ཚིག་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་གུས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་
ཏེ། སྨྱོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཞིན་ནོ། །གཙོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནམ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། གལ་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པས་སམ། ཟག་པ་མེད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་འདིའི་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་ལྔ་མེད་དོ་ཞེས་སྔར་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེ་འདྲ་སྟེ་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་མཐའ་དག་མ་བཟུང་བར་གཙོ་བོའི་དོན་རྟོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོ་དང་
གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ། གནས་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བའི་དངོས་པོའི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་གཙོ་བོའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་གཙོ་བོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་འཆོལ་བར་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་

192-1-277b

ཡིན་དང་འདི་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་ལ་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་གཙོ་བོ་ངེས་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ངེས་པར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར། ནུས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རིམ་དང་
ཅིག་ཅར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ནི་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གང་ལས་འདི་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ནུས་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་ན་དངོས་
པོ་མ་ལུས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་ཀྱང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རིམ་མམ་ཅིག་ཅར་གྱིས་ནུས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། མེད་ན་གང་ཞིག་རྗེས་
དཔོག་ནུས། །ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་དེ་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གཅིག་དང་གཙོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ནུས་པ་ནི་འགའ་ཞིག་ལ་
ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་མི་བྱེད་ཀྱང་ནུས་པར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་ནུས་པར་འགྱུར་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ནུས་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་བསྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་བདག་གོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ལ་ནུས་པའི་ངང་ཚུལ་ནི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། །
དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཡང་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་སྟོང་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དངོས་སུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་

192-1-278a

ཕྱིར། གང་ཞིག་ཚད་མ་ལྔ་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དང་ནམ་མཁའི་པདྨའི་ཡུལ་ཅན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་ཅི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་ཤེས་
སམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་བླང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལས་སོ་སོ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་
སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཡང་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་ལས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་
པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་མི་རིག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཙམ་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་འཛིན་པས་དོན་རྣམས་ལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ན་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་
གཞན་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་མཐོང་བ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པར་ཤེས་པའི་དོན་འཛིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་ནི་འགའ་
ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྔ་མ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་སྔ་མའོ། །དེ་ལྟར་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་
བརྩམས་སུན་འབྱིན་པར་རྩོམ་མོ། །རེ་ཞིག །དེ་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་འདས་དོན། །དངོས་སུ་བལྟ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཚིག་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །འགའ་ཞིག་མཐོང་བ་དེས་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་ཆོས་ཤེས་པ་བཀག་པ་བྱས་ནས་རང་གི་ཕྱོགས་བཞག་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་

192-1-278b

རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྔར་ཐོས་པ་བརྟག་པར་རིག་བྱེད་རྣམས་རྒྱས་པར་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པ་དེས་ན་ཚིག་རྟག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཚིག་རྟག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་
མ་གྲུབ་པོ། །དེས་ན་དངོས་སུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི་ཚིག་རྟག་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་རྟག་པ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟིགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་པའི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མཇུག་ཏུ་
བལྟ་བར་བྱའོ། །ཚིག་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་རྟོག་པ་ལ་རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པའི་ཚིག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རང་དོན་ནི་རང་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བའམ། 
ཡང་ན་རང་གི་དོན་ནི་བདག་ཉིད་དེ་སྒྲ་ཡི་རང་བཞིན་ནོ། །དོན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །རང་དང་དོན་ནི་རང་དོན་དག་གོ། །དེ་དག་གི་ཤེས་པ་དེ་བསྐྱེད་པ་ལ་སྟེ། དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་རྟག་པའི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དེ་རང་ལས་ཡིན་ནམ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་
པའི་རྒྱུ་གཞན་ལས་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་གང་ལས་ཤེ་ན། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་གང་གི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་རིམ་པར་ཅིག་ཅར་དག་ལས་རྣམ་པ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཕན་
ཚུན་རྣམ་པར་བཅད་ནས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་ལ་ཁྱབ་ལ་ཚིག་རྟག་པ་ལ་རིམ་གྱིས་རང་གི་དོན་ལ་ནུས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དང་པོའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་
པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཅིག་ཅར་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །རིམ་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་རིམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དུས་ཕྱིས་ཀྱང་དང་པོའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཚང་བའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་མི་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགལ་

192-1-279a

བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་དེའི་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཤིང་ཤ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་པ་
བཞན་ནོ། །རིག་བྱེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚིག་དག་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྟག་པའི་ཚིག་གི་ནུས་པ་རང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་
པའི་རྒྱུ་གཞན་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེའི་རང་བཞིན་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ནུས་པ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདི་ནི་མང་དུ་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབང་པོ་ལས་འདས་
པའི་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྟག་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཤེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་
ཤེས་པ་མེད་པར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་ཚང་མའི་གནོད་པ་ཉིད་དང་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་མཐོ་རིས་མཆོད་སྦྱིན་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དབང་གིས་ཏེ་རིག་བྱེད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་
པའི་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་འདྲ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་བཀག་པ་ཅི་འདྲ་བའོ། །དོན་གྱིས་རྙེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་ཐོབ་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་
ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་སྟེ། དོན་གྱིས་གོ་བས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་ལྟོས་ཏེ་མང་དུ་བརྟགས་ནས་སུན་འབྱིན་པ་སྨྲས་པ་དེ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱོགས་འདི་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་དེ་ལ་སུན་འབྱིན་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་བོ་

192-1-279b

ཅག་གིས་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་བརྗོད་པ་འདོད་པའི་དོན་མཐའ་དག་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་
ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་གསལ་བྱ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་ན་དེ་ལ་ཁྱེད་ཅག་གིས་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བརྗོད་དོ། །གང་ཡང་། ལུས་པོ་གཅིག་པོ་ཁོ་ན་ཡི། །རྡུལ་ཕྲན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་
དེ་ནི་ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་གྱི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །འཐད་པས་སྟོང་པའི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ལས་དོན་གྲུབ་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ལ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ཞེ་ལ་བཞག་ནས། 
གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་ནི་འཐད་པ་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མས་དབེན་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའོ། །
ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་རྒོལ་བའི་ཕྱིར་རླུང་གིས་མི་གཡོ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཡིན་ཏེ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གང་གིས་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་གསལ་བ་སྟེ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལྟོས་
པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྡུ་བར་བྱའོ། །འདི་ལ་གནོད་བྱེད་མ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །མ་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འདི་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་གང་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཆོས་ཁས་ལེན་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་

192-1-280a

ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལ་མཉན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི། གང་དུ་མངོན་སུམ་མི་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པར་འགྱུར་
བ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་དུ་བྱེད་ན་དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སྤང་ངོ་། །
འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ལོག་པ་ན་སྟེ་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གང་ལ་མངོན་སུམ་ལོག་པའི་དོན་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱེད་དེ་དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །གང་ལ་འཇུག་པ་དེར་ནི་ཡོད་པ་
སྟེ་དཔེར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་པ་དེ་བས་ན་དེ་ལོག་པས་དེ་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་དེ་འདི་ལྟར་ལོག་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པར་ངེས་པ་གང་ཡིན་
པ་དེ་མངོན་སུམ་ལས་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གཅིག་ཏུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་འདི་དེ་ལས་ངེས་པར་བྱེད་པ་མངོན་སུམ་ལོག་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཡོད་ན་ཡང་ཆོད་པ་ལ་སོགས་
པ་ལ་མངོན་སུམ་ལོག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་མངོན་སུམ་ལོག་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་ངེས་སོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་ལྡོག་པ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཉིད་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲ་གཞན་གྱི་བརྗོད་པ་
འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་དོན་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་གཞན་པ་ཙམ་ལས་དོན་གཞན་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ལོག་པའི་སྒྲས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་བཀག་པ་བརྗོད་པ་བཟློག་པའི་སྒྲས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་དེ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །འོན་ཀྱང་

192-1-280b

གཅིག་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་ནས་དེ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལས་དེ་བརྗོད་ལ་གཞན་ནི་མི་སྤངས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དོན་དམ་པར་ནི་གཉི་གས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ལ་མེད་པ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ནུས་ 
པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་གང་གི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའམ། གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་ཡོད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་གྱི་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མྱུ་གུའི་ས་བོན་དང་
གཟུགས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་བཟློག་པ་ན་མྱུ་གུ་དང་བུམ་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་ལྡོག་པ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དོན་ཅི་ལ་འདོད། གལ་
ཏེ་རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་གནས་པ་ལས་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཤུགས་ཀྱིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་འགྱུར་ལ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏེ་དེ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་ལ་བྱ་བ་གྲུབ་
པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་གང་ཞིག་ཡུལ་གང་ལ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པར་བརྗོད་ན་དེ་ལྟ་ན་དེ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲི་དང་རོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལས་དེ་མེད་པར་
ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་འགའ་ཞིག་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་འགྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མངོན་སུམ་ལས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གཞན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་གྲུབ་པར་བརྗོད་ཅེ་ན་དེ་
ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་མངོན་སུམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེར་རུང་བའི་དོན་དག་ལ་གང་ཡང་རུང་བ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཅིག་ཤོས་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་

192-1-281a

ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བྱས་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོད་པ་ན་ངོ་བོ་གཅིག་ངེས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རུང་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་འབའ་ཞིག་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པར་ངེས་པ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་འགའ་ཞིག་
དང་ལྷན་ཅིག་ཤེས་པ་གཅིག་དང་འདྲེ་བར་ངེས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཤིན་དུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་མངོན་སུམ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་
ཡིན་ཏེ། དོན་སྒྲུབ་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་དུ་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དོན་གྱིས་གོ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
ཅི་སྟེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མེད་པར་དགག་པའི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ནས་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་རྗེས་སུ་
དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རེ་ཞིག་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་རྟགས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གཞལ་བྱ་ཉིད་དང་སྨྲ་བ་པོ་ཉིད་ལ་
སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་དག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་གཞན་ཉིད་
ཡོད་ན་ཡང་རེ་ཞིག་དོན་གྱིས་གོ་བས་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མཐོང་བའམ། ཐོས་པའི་དོན་གཞན་དུ་མི་མཐད་པའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་བ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ན་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡིན་ལ་གང་ལས་དེ་དོན་གྱིས་གོ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་

192-1-281b

ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་མཐོང་བའི་དོན་འགའ་ཞིག་འཐད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཡང་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དྲན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མདུན་ན་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་དང་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་རམ། མདུན་ན་གནས་པའི་དྲན་པར་བྱ་བའི་དངོས་
པོར་རྟོགས་པའི་འདྲ་བ་ཙམ་ཉེ་བར་འཇལ་བས་རྟོག་པར་བྱེད་དེ་དཔེར་ན་བ་ལང་མཐོང་བའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ནགས་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་བ་མེན་མཐོང་བ་ལས་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བ་ལང་ལ་དེ་དང་ཆོས་མཚུངས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཕྱིར་འདྲ་བས་ཁྱད་པར་དུ། །
བྱས་པའི་དྲན་པ་གང་ཡིན་པའམ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་འདྲ་བ་སྟེ། །ཉེ་བར་འཇལ་བའི་གཞལ་བྱ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དྲན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ཉེ་བར་འཇལ་བའི་ཡུལ་ཡིན་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ཀྱང་དྲན་པས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
གང་ལ་དྲན་པས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་སེམས་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་གང་གི་དབང་གིས་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་སྐྱེས་བུ་
ཐམས་ཅད་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དངོས་པོའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐུན་མོང་བའི་ཆོས་ངེས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་མཐོང་བ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐུན་མོང་བར་
གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བ་མེན་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བ་མེན་དང་འདྲ་བར་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པས་
ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ལ་རག་མོད། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ནི་མི་འགྲུབ་པོ། །འདིས་ནི། དེ་ལྟར་ཡོད་པའི་མི་རྣམས་ཀུན། །ཀུན་མཁྱེན་མིན་པར་མཐོང་ནས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཡང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་

192-1-282a

པའི་ཚད་མ་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་གྱིས་ཡུལ་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་ལ། གང་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ། །དེ་ཡང་ཚད་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་འགའ་ཞིག་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་མ་བསྟན་པས་ཀྱང་དོན་གཞན་མེད་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བསྟན་བཅོས་སུ་བསྟན་པའི་
དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཁྱོད་ཀྱི་མ་བག་མར་བླངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདོན་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འདོན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་
པོ་ཐམས་ཅད་བསྟན་བཅོས་སུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕྲོས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་ཏུ་མ་ནུབ་པར་ཐོས་པའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་ཡང་འདོན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་འཕྲོས་པ་གཞན་དུ་གསལ་རབ་ཏུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདོན་པ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་ཕྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཚད་མ་མེད་པ་ལོག་པ་ཙམ་མེད་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མར་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་འདི་འགའ་ཞིག་གིས་
རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་
དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་ལས་བཟློག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ལས་གཞན་ནི་བྲམ་ཟེ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་མི་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་

192-1-282b

འདོད་པའི་ཚད་མ་ལྔ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཚད་མ་ལྔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདི་མེད་དོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་
ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་གིས་ཤེས་པ་འདི་བདེན་པར་འགྱུར་བ་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ཚད་མ་ལྔ་པོ་ལྡོག་པ་ན་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་
སོགས་པའི་ངེས་པ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁྱེད་ཅག་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་
ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞེས་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མི་དམིགས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་བདེན་ཏེ་འོན་ཀྱང་འདིར་ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་རང་གི་དམིགས་པ་ལྡོག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་
བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་དམིགས་པར་འདོད་དམ་འོན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དམིགས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར། རང་གི་མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་ཅི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ལ་མི་རྟེན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པ་མངོན་པར་འདོད་དམ། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་དང་
བཅས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་གི་མི་དམིགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚད་མར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ་ཙམ་སྨོས་པ་ནི། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་བསལ་བའི་དོན་དུའོ། །མེད་པར་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་མི་ངེས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་སྟེ། དངོས་

192-1-283a

པོའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་རྒྱུ་དང་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་ཤ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤིང་བཞིན་དུ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་ན་ཡང་ཡུལ་ལ་སོགས་པས་བསྐལ་
པ་ལ་མི་དམིགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་བའི་མེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཉིད་དམིགས་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་ཁྱད་པར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལོག་པ་ན་གཞན་ལྡོག་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་བཤད་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཙམ་གྱི་མེད་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་གིས་དེ་ལོག་པ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཚུ་རོལ་
མཐོང་བའི་དམིགས་པ་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ལོག་པ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་གཞན་ལྡོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་རྒྱུ་ཡོད་
པ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་དང་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ལ། རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལྡོག་པ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔ་མ་དང་སྦྱར་རོ། །འདི་ལ་རྒྱུ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་ཕྱིར་གཅིག་ཡིན་
ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུ་ལྡོག་པ་ན་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ལོག་སྟེ་རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེ་ལྡོག་པ་ན་དུ་བ་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་སྟེ། ཁྱབ་པར་བྱེད་
པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཤིང་ལོག་པ་ན་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །ཤིང་གི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལོག་པ་ན་ཡང་མི་

192-1-283b

ལྡོག་ན་དེ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་གང་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལོག་ཀྱང་གང་མི་ལྡོག་པ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བ་མེན་གྱིས་བ་ལང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་
བས་ན་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་ན་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཕྱིར་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བའི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད། །ལྡོག་པར་འགྱུར་བའམ་རྒྱུ་ཡིས་ཀྱང་། །
འབྲས་བུ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་གཅིག་ལོག་པས། །ཇི་ལྟར་གཞན་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །མི་ལ་རྟ་མི་བདོག་ཅེས་ཏེ། །ཕྱུགས་ཀྱང་བདོག་པ་མིན་ནམ་ཅི། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རང་གི་དམིགས་པ་དོན་ཐམས་ཅད་
ལ་རྒྱུ་ཉིད་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་དམ་བཅའ་བར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མ་ལུས་པའི་དོན་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དྲུག་
པའི་དམིགས་པ་དང་དོན་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པ་དང་བདུན་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལྟོས་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་དང་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་རེ་ཞིག་ཚད་
མ་འགའ་ཞིག་ལས་རང་གི་དམིགས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེའི་ཚེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་རབ་ཏུ་དམ་བཅའ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་མ་
ལུས་པ་ལས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འགེགས་པས་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ལོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་རང་གི་མི་དམིགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་

192-1-284a

མཁྱེན་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་སྟོན་པ་ན་ཡང་དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་
བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ན་བུམ་པ་མེད་དེ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རང་གི་སྒྲས་སྟོན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དཔེར་ན་འདི་ན་དུ་བ་མེད་དེ་མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་ཤ་པ་མེད་དེ་ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དོན་གཞན་དེའི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགྱུར་པ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྲེལ་མེད་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་གཞན་ལོག་པ་ན་གཞན་ངེས་པར་ལྡོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རང་གི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་མ་ངེས་པའི་དོན་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལོག་པ་ལས་ལྡོག་པར་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་དེ་ལ་ཡང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱབ་པ་ལ་བསྟེན་
པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དངོས་དང་བརྒྱུད་པས་འགལ་བ་ཉིད་གྲུབ་པ་ལས་དེ་དག་འགལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཉིད་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འདི་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་
མེད་དེ་མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་སུ་འགལ་བའི་མེ་བསྒྲུབ་པ་ལས་གྲང་བའི་རེག་པ་འགེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འགེགས་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་བརྒྱུད་པས་ཀྱང་རེས་འགའ་འགལ་བ་ནི་དེའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་
བསྒྲུབས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འགེགས་ཏེ། དཔེར་ན་བ་མོའི་རེག་པའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་གྲང་བ་དང་འགལ་བའི་མེ་བསྒྲུབ་པ་ལས་བ་མོའི་རེག་པ་འགེགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དཔེར་ན་བ་སྤུ་ལྡང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གྲང་བའི་རེག་པ་དང་

192-1-284b

འགལ་བ་གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་བསྒྲུབ་པ་ལས་གྲང་བའི་འབྲས་བུ་སྤུ་ལོང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འགེགས་པ་བཞིན་དུ་དེའི་རྒྱུ་འགལ་བ་བསྒྲུབས་པས་སམ། ཡང་ན་དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ཏུ་གྲང་བའི་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བའི་མེ་
ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལས་གྲང་བའི་རེག་པ་འགེགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབས་པ་ལས་སམ། ཡང་ན་དཔེར་ན་སྤུ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གྲང་བ་དང་འགལ་བའི་མེའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་
སྤུ་ལོང་ལ་སོགས་པ་འགེགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་འདི་ན་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྤུ་ལོང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་མེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དེའི་རྒྱུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ལས་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་དཔེར་
ན་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དང་འགལ་བ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་བསྒྲུབས་པས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་འགེགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དང་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པ་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་
འདི་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་རྟག་ཏུ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་དབྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་
སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རང་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡང་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཅན་ཡིན་ན། དེ་

192-1-285a

ལྟ་ན་ཁྱེད་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་དག་མི་སྲིད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ལ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རང་བཞིན་མ་མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་ལ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིར་གྱུར་པ་མ་དམིགས་པ་མི་འགྲུབ་ཏེ། རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་
པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་དང་པོ་གསུམ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ཁྱད་པར་གཞན་དག་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་གསུམ་འདི། །ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་སྤྲོས་ན་རྣམ་པ་མང་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་དང་དེ་འགལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་སྒྲས་
ནི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་རང་བཞིན་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་དང་འབྲེལ་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་འགལ་བ་ནི་དེ་དང་འགལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་བཞིན་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་འགལ་བའི་བྱེ་བྲག་
གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་འགལ་བ་དང་པོ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་དང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དང་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་གསུམ་གཟུང་ངོ་། །ཡང་དེའི་སྒྲ་གཉིས་

192-1-285b

པས་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་དེ་ཡང་ཡིན་ལ་དེ་དང་འགལ་བ་ཡིན་པས་དེ་དང་དེ་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་དག་མ་རྟོགས་པ་དང་རྟོགས་པ་ནི་དེ་འགལ་བ་
ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་དང་མ་རྟོགས་པའོ། །དེ་མ་རྟོགས་པ་དང་དེ་དང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གི་དབྱེ་བ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་བསྡུའོ། །དེ་ལ་མ་རྟོགས་པས་དངོས་སུ་རང་བཞིན་
དང་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ལ། མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་བརྒྱུད་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་འདི་དག་གི་རྩ་བའི་དབྱེ་བའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་
པས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདི་ལྟར་དེ་དང་འགལ་བ་རྟོགས་པ་རང་བཞིན་དང་འགལ་བ་དམིགས་པ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པ་དང་། རྒྱུ་འགལ་བ་དམིགས་པ་བསྟན་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་འགལ་བའི་འབྲས་
བུ་དམིགས་པ་དང་། རྒྱུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་དང་། འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་རྣམས་གཟུང་ངོ་། །འདི་དག་གིས་ཀྱང་བརྒྱུད་ནས་ཅི་རིགས་པར་རང་བཞིན་དང་། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་རྣམས་མཚོན་
པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་འབད་པ་མེད་པར་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་འདི་དག་ལོགས་ཤིག་ཏུ་
ནུས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་མི་བྱ་སྟེ། རྩ་བ་ཆད་པ་ན་ཡལ་ག་རྣམས་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པར་ནི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་

192-1-286a

རྣམ་པ་གསུམ་རྩ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་དམིགས་
པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས། རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་འགལ་བ་ཉིད་དང་ཞེས་ཟླས་དབྱེའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་
དམིགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་ལོག་པ་ན་གང་ངེས་པར་ལྡོག་པ་ནི་དེས་ཁྱབ་པར་བསྟན་ལ། ལྡོག་པ་ཡང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
འགལ་བ་ཡང་སྣང་དུ་རུང་བ་དག་ཁོ་ན་ལ་གྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི་མི་སྣང་བ་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་ནི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ལ་གཞན་ཡོད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་ཏེ། མི་
དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ངེས་པར་ནུས་སོ། །ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་ཡང་གང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཞིག་རྣམ་པར་བཅད་པ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་གཞག་

192-1-286b

སྟེ། རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་དག་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡང་མི་སྣང་བ་དག་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་འགྱུར་སྟེ། དེ་ལ་གཉི་ག་སྣང་དུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་
གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་ཕྱིས་དེ་དག་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསལ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་
བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དག་ལའོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་དེ་དག་འགལ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གི །ཆོས་ཅན་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་མེད་པ་ལ་རྟ་ཡོད་པ་ལ་ནི་འགལ་
བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་དུས་ཐ་དད་དུ་དེ་དག་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་སྔར་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ནི་ཕྱིས་མེད་པའམ་ཡོད་པར་མི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དེ་དག་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་གྱི་དེ་ཉིད་དུ་
ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པ་དང་རྣམ་པར་མི་གཅོད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་གཅོད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ཁོ་ན་ལ་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལས་དེ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་
ན་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བར་ནུས། དེ་མེད་པར་རྣམ་པར་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ལ། གང་ཁོ་ན་གཞན་གྱིས་དབེན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལ་གཞན་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཅན་གང་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དང་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་འདི་གདོན་མི་ཟ་བར་སྣང་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། མི་སྣང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པ་ནི་དེ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་

192-1-287a

གཅོད་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་དེ་དག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཆོས་ཅན་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་འགའ་ཞིག་ལ་སྣང་བ་ནི་མ་
ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་མི་དམིགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དག་འགལ་བར་མི་འགྲུབ་པོ། །རང་གི་རྒྱུ་ལ་ནི་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལ་
ཡང་མ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ད་ལྟ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྣང་བ་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་བཅས། །ཞེས་
བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་བདག་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པས་ན་ཁྱད་པར་བཅས་སོ། །དེ་ལ་ཁྱད་པར་ནི་སྐལ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་མི་དམིགས་པ་འདི་དག །
ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པ་རྣམས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་འགའ་ཞིག་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་འགལ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། དམིགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་
ཡོད་ན་ཡང་ལ་ལར་རེས་འགའ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དགག་པའི་ཡན་ལག་གཞན་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་མ་གཏོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་རང་གི་མི་དམིགས་པ་སྦྱོར་བ་ན་ཧ་ཅང་
ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཐོག་ཏུ་བབ་པའི་སྒོ་ནས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་བག་མར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་ཕ་མའི་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཟུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱོད་

192-1-287b

ནལ་ཕྲུག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་འདིར་ཁྱེད་ཅག་གི་མིག་རྡུལ་གྱིས་མ་དམིགས་པས་དོན་སྤོང་བར་བྱེད་ན། ཕའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཁྱོད་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་
པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་གཞན་གྱི་ལན་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། རྒྱུར་བརྗོད་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མ་བག་མར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དེ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་
མི་དམིགས་པས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་འདི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མ་བག་མར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་མེད་པར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། གང་ལ་མ་བག་མར་
ཕྱིན་པ་དེ་དང་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པར་བུད་མེད་གཡེམ་མ་འགའ་ཞིག་སྐྱེས་བུ་གཞན་དང་ཕྲད་པར་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པས་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་མ་ལ་ཡང་འགྱུར་བས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱོད་ནལ་ཕྲུག་ཏུ་
ཐལ་བར་བཟློག་པར་དཀའོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཕའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ནལ་ཕྲུག་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་མཛད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ནི་གཞན་དམིགས་
པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་དོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་གཞན་དག་གིས་དམིགས་པ་ནི་གཞན་དམིགས་པས་སོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བག་མར་ལེན་པ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་མེད་པར་རྟོགས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འོ་ན་
ཅི་ཞེ་ན། ཡོད་པ་ཉིད་དུའོ། །འདིར་གཞན་གྱིས་དམིགས་པ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེས་དྲིས་པ་ལས། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ཉེ་བར་བསྟེན་ཕྱིར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གྲུབ་ཅེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མ་ངེས་

192-1-288a

པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་མཁྱེན་ལ་ཡང་འདི་ཅིས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །ཀུན་མཁྱེན་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་དེ་འོན་ཀྱང་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་མ་བག་མར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚད་མར་
བྱེད་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འདི་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མར་མི་བྱེད་དེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རང་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རང་གི་དམིགས་པ་ལོག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ཚད་མར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམིགས་པ་ལོག་པ་མ་གྲུབ་
པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཉེ་བར་བསྟན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉེར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་བསྟན་པ་
འདིའི་ཚད་མ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་བདག་མཐོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་ནའོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་མཐོང་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མཐོང་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱིས་བདག་མཐོང་བའོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་མཐོང་བ་མེད་ནའོ། །ཡོད་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལ་སོགས་པས་བསྐལ་པའི་དངོས་པོའི་ཡོད་པ་བཞིན་ཏེ། ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡུལ་ལ་སོགས་པས་བསྐལ་པའི་
དངོས་པོ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཡོད་ན་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཡོད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་ཅན་ལ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་

192-1-288b

པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པས་མི་དམིགས་པར་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དེ་མི་དམིགས་པ་མཐོང་བའི་
ཕྱིར་རེས་འགའ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་འགའ་ཞིག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མི་སྲིད་པའི་དངོས་པོ་ལ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འགའ་ཞིག་ཀུན་མཁྱེན་ཡིན་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
རང་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ནི་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའོ། །གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ནི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་འདི་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྒྲ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་གཅིག་
ཡོངས་སུ་དོར་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་གཞན་དག་གིས་མི་དམིགས་པས་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་མི་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པ་དང་
ལྷན་ཅིག་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འབྲེལ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དང་། མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་དངོས་པོ་མེད་
པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་མཁས་པའི་བློ་ཅན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་རེས་འགའ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྟོགས་

192-1-289a

སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། ལུས་དང་། རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དང་། བདག་མེད་པ་ཉིད་ལ་
སོགས་པར་གསལ་རབ་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་སྤྱོད་པ་པ་ཕྱུགས་རྣམས་ཀྱིས་མ་མཚོན་པ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྟེན་པ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ལྔ་དང་
བྲལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་མེད་པ་ལའོ། །གཞན་ཡང་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་
ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚད་མ་དེ་ཇི་ལྟར་འདི་ལྡོག་པ་ན་ཡང་དངོས་པོ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ལྕགས་ཀྱི་གོང་
བུའི་མེ་ལ་སོགས་པ་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མི་རྩོམ་པ་ཁང་པའི་ནང་གི་ཕུགས་ན་གནས་པ་ལ་རྟགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་སྐྱེ་ལ་དེའི་ཡོད་པ་ཡང་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མི་ངེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་མེད་ན་ཐེ་
ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་མེད་པས་སོ། །མེ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མི་རྩོམ་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ལ། འདི་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མི་རྩོམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མེ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཡོད་པ་ཉིད་བཞིན་ཏེ་ཡོད་པ་ཉིད་
ལྟ་བུའོ། །རེས་འགའ་དམིགས་པའི་དོན་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱིས་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་རྒྱུར་དམིགས་པར་སྟོན་ཅིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཡང་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་

192-1-289b

བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གང་ཞིག་སྔར་རེས་འགའ་དམིགས་པས་དེ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་བྱ་བར་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་མཐོ་ཡོར་ལ་མི་བཞིན་དུ་དེ་གཉི་གའི་ཆ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་གང་ཅུང་ཟད་མ་མཐོང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཆ་གཉི་ག་ལ་དམིགས་པ་
ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུའི་མེ་ལ་སོགས་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་རིགས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་རེས་འགའ་ཡང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་རེས་འགའ་དམིགས་པའི་
དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་གཞན་དུ་མེད་པར་ངེས་པ་ན་དེའི་ཚེ་རིགས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱེད་ཅག་གིས་མ་བག་མར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་འདི་ལ་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་མེད་ངེས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཁྱེད་ཀྱིས་རེས་འགའ་སྔར་མ་བག་མར་ལེན་པ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒོལ་
བ་དང་ལན་ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བློ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པའི་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ཐེ་ཚོམ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ངེད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་གནས་
པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ངེས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་དུ་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པར་རྣམ་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པའི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་
ཚད་མ་ལྡོག་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དངོས་པོ་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ཀྱང་མིག་མ་ཚང་བ་ལ་ཚད་མ་མི་འཇུག་ལ། མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མ་ཚང་བ་མེད་ན་ཡང་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མི་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ན་ཡང་
མི་འཇུག་གོ་ཞེས་རྣལ་མ་དང་སྦྱར་རོ། །དཔེར་ན་རུང་བའི་ཡུལ་ན་མི་ཉེ་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བལྟར་རུང་བའི་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའོ། །གཉིས་སུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་ཡང་ངོ་། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་

192-1-290a

ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ལོག་པའི་ལྟ་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱུན་བཅད་པ་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡོད་པར་ལྟ་བ་དག་གིས་དགེ་བའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། མཚམས་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ལྟ་བས། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དང་དེར་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་ལ་རག་མོད། འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་འགའ་ཞིག་གིས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་འདི་ཚུ་རོལ་མཐོང་
བས་རྟག་ཏུ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཛིན། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ན་དེའི་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་
མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་བྱའོ། །གང་གིས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་གང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་ན་ཡང་གཞན་དག་གིས་མི་དམིགས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པས་མེད་པར་འགྱུར་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་རྩོམ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་བའི་འབྲས་བུ་མི་རྩོམ་པའི་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུའི་མེ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྣམས་ནི་རྣག་ཏུ་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་
མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་འབྲས་བུ་མ་དམིགས་པས་དེའི་མེད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་ན་ཡང་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་སྐྱེས་ན་ཡང་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆགས་པ་
བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་ནི་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ན་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ཡོད་ན་ཡང་དེའི་རྒྱུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་

192-1-290b

མ་བཟུང་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་ན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །བླུན་བློས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བློ་ཉིད་མཐོང་བ་ནི་བློས་མཐོང་བ་སྟེ། རྨོངས་པའི་བློས་མཐོང་
བ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞིང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར། རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞིང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་ལོག་ན་དངོས་པོ་ལྡོག་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་
པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་ལྡོག་པ་ན་དངོས་པོ་ལྡོག་པར་མཐོང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། མཐོང་བ་ལ་ནི་མི་འཐད་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོས་པ་ལ། དེ་ལོག་ན་ཡང་དོན་ཡོད་པར་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་ལོག་པ་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོ་འདི་ཡོད་པར་ཡང་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུའི་མེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྒྱས་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་བསྟན་ནས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་མཁྱེན་ཡོད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡང་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་
ན། འདིའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡན་ལག་གསལ་བ་མ་ལུས་པ། །རྒྱས་པར་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། མ་ལུས་དོན་ནི་ཡོངས་ཤེས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསམ་པ་འདི་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པ་འདིས་སོ། །འདི་
ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མཐོ་རིས་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཙོ་བོར་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། གང་ཡང་འདིའི་མ་ལུས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཞར་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་

192-1-291a

ཏེ། གཞན་དུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་འཇུག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་སུ་དོན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་བ་ལ་འགས་ཀྱང་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ན་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་སྤོང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །འོན་ཀྱང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་དེའི་དོན་དུ་འཇུག་པར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་ཅིང་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་གསལ་བ་ཡོད་པ་ན། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མ་རིག་པས་བསླད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱེད་ཅག་ངེས་པ་གཅིག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྨོངས་པ་འབའ་ཞིག་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ནས་གནོད་བྱེད་མེད་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་
སྐྱེས་བུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚད་མ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སེམས་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྤོང་བར་བྱེད་ཀྱི་རྨོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་འདི་ཡང་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་ཀྱི་འདིའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་
ཁོ་ནའོ། །དེས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའོ། །གང་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཕྲ་བ་དང་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་གྱི་དོན་རྟོགས་པར་ནུས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དབང་པོས་
ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་འདི་ཡང་གུས་པར་སྨྲ་བས་ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་དམ་བཅའ་བ་འབའ་ཞིག་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། སྐུལ་བྱེད་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་
ནི་གཞན་ཆོས་ཤེས་པ་མེད་པར་ངེས་ན་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་བཟུང་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འགྲོ་ཀུན་ཕྲ་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྱེས་བུའི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་མཁྱེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཆོས་ཤེས་པའི་

192-1-291b

ཡུལ་ཅན་གྱི་བསམ་པ་སྤངས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་འབད་པ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔར་གཞན་དུ། དོན་གྱིས་གོ་བས་རྙེད་པ་ཡི། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཞེས་ཁས་བླངས་དེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མར་བརྗོད་པ་ལ་ཕྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ངལ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། །གནས་གཉིས་ལའོ། །ཚད་མ་བྱེད་པ་ཀུན་
འབྲེལ་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚད་མ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཚད་མ་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་འགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ལུང་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་
པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་སྤྱོད་པ་ཡིས། །ཕྱོགས་གྲུབ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་འདི་ལ། འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་གྲུབ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་
གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །གང་ཡང་རྩ་བ་བཅད་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་ཡང་རྩ་བ་མ་བཅད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་བཅོམ་ཞེས་དགག་པའི་ཚིག་གདོན་པར་བྱའོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དངོས་སུ་མངོན་
སུམ་གྱིས་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ། ལྕེ་ཡི་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་སུ། ཆང་གི་རོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན་མ་ཡིན་
ཏེ། གང་ཡང་ལྕེའི་དབང་པོས་རེག་ནས་རོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མྱོང་བར་མཛད་ན། དེ་འཇིག་རྟེན་སྨད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་ལྟར་རིགས་པར་མཛད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཡང་མ་ཕྲད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་དེས་བྱས་པ་སྨད་

192-1-292a

པ་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་སྨད་པར་བྱ་བ་ཉིད་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གཙང་སྦྲ་ཅན་གྱིས་སྨད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རོ་སྲེག་མཁན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ན་ཆང་ལ་སོགས་པ་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་
ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མཛད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྨད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆང་ནི་ཡིད་ཀྱིས་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་ལྕེའི་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ཆང་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ལྟར་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་
འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རོ་ལ་སོགས་པ་ལྕེའི་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དབང་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་ཅན་འགའ་
ཞིག་ཁོ་ན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡི་དྭགས་རྣམས་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྣག་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་མངའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཁོ་ནས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མཛད་
པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལ་གནོད་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་ཀྱི་དབང་དུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་ལ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་མྱོང་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་དེ་དེ་ནི་རྨོངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླན་ཀ་འདི་ཐམས་ཅད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པ་ན་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བའི་ཚུལ་ལ་ནི་གོ་
སྐབས་འདི་ཐག་རིང་དུ་བསྲིངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་བརྟགས་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པ་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་

192-1-292b

པ་མ་ལུས་པ་ཐག་བསྲིངས་པའི་མཐོང་བ་ལ་དེ་དག་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་ན་མིག་ཉམས་པས་མཐོང་བ་ལ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་དེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་ལ། །མི་གཙང་རོ་སོགས་སྣང་མི་འགྱུར། །རིག་པར་
མི་འགྱུར་བདག་ཉིད་ཕྱིར། །མི་འགྲུབ་ཟླ་བ་གཉིས་གཟུགས་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྲམ་ཟེ་གང་གིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟག་ཏུ་མི་གཙང་བའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲེལ་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཁ་དང་ཁོང་པ་ལ་སོགས་པར་གནས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་འདིར་སྨད་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར། 
རིག་བྱེད་ཉེ་བའི་རིག་བྱེད་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དེ་ལྟར་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་ལ། ཇི་ལྟར་རིག་བྱེད་དུ་བསྟན་པའི་བདག་ལ་སོགས་
པའི་དོན་རྣམས་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་དེ་སྟོན་པ་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དེས་དེ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་རིག་བྱེད་དུ་བཤད་པའི་
སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་དང་ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་བདག་གི་སེམས་ཅན་མེད། ཆོས་འདི་རྒྱུ་དང་བཅས་ལས་བྱུང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདག་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
རིག་བྱེད་དུ་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་མི་མཁྱེན་པར་མ་གྲུབ་པོ། །རང་གཞུང་དུ་དོན་མ་བསྟན་ཀྱང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེས་ན་གཉིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱང་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་
ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདག་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འཇུག་པའི་ཐབས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །ལྟ་བ་ངན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་སོགས་པའི་

192-1-293a

ལྟ་བ་ངན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཡོད་མ་ཡིན་ཡོད་མི་འགྱུར། །བདག་གི་ཡོད་མིན་མི་འགྱུར་ཞེས། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་སྐྲག །མཁས་
པ་རྣམས་ལ་སྐྲག་པ་ཟད། །ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་གནས་པས་དེ་ལ་མོས་པར་ཡང་མི་ནུས་པས་རྟོགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་གནས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ནམ་ཡང་དེ་སྔར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་
པ་ནི། འཁོར་བ་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བ་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་འདྲིས་པ་སྟེ་གོམས་པར་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་དེའི་དོན་དུ་སྟོན་པ་ཇི་ལྟར་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་ན་དེ་མངོན་སུམ་བྱས་ན་
ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནོད་པའི་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དུས་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་གོམས་པར་བྱས་པ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གལ་ཏེ་སྙན་དངགས་
མཁན་གྱིས་ཤེས་པ་ན་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ལ་རག་མོད། གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྐྱེས་བུ་གཅིག་རིས་སུ་བཅད་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདོད་ཀྱི་གཞན་
ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་སྙན་དངགས་མཁན་རྣམས་ལ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འགལ་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཇི་
སྐད་དུ་བཤད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྡོང་རིས་དང་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྲིད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་གདོན་གྱིས་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས། སེར་སྐྱ་མིན་

192-1-293b

ཞེས་ཚད་མ་ཅི། །ཞེས་བརྗོད་པས་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་གནོད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་བྱས་པའི་བར་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པའི་ལམ་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དག་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པ་འདི་དག་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་
སྲིད་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་འདིར་ཚད་མ་འདི་གསལ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་ནུས་ཏེ། གང་དག་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མཐོ་ཡོར་ལ་མིའོ་སྙམ་དུ་འཁྲུལ་པ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །སྡོང་རིས་ལ་སོགས་པ་ལ་
ཡང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་འགལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་
གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་གྲུབ་པོ། །འདི་དག་གི་ལོག་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་བརྟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བསྟན་ཏོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཅར་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ཡང་དག་པར་
ཤེས་པ་པོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། གང་ལ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་དང་འགལ་བ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལས་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ནུས་
པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་ཐ་སྙད་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཏན་ཚིགས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། དེ་དག་གི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་
དེ་དག་གི་དགོངས་པ་གཞན་གྱིས་འགྱུར་བ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་འདི་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་མོད། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རང་དགར་ཁྱུ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་

192-1-294a

ཁྱེད་ཅག་གིས་འདོད་པ་ནི་འགལ་བ་ལ་གནས་པས་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ལ་གལ་ཏེ་བདེ་གཤེགས་ཀུན་མཁྱེན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སེར་སྐྱ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་སྨྲས་པ་འདི་ལ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཁྱེད་ཅག་གི་འདོད་པ་དེ་དག་ལུགས་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་ནས་
ཚད་མར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འདི་དག་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་འདི་དག་གི་དོན་དམ་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་དྲིས་པ་ལ་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་མེད་
སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ན་དེའི་ཚེ་ལུགས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྭ་ནས་
བཟུང་བ་དེ་ལྟ་བུར་འགྲུབ་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་སྦྱོར་རོ། །གལ་ཏེ་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། འོ་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བློ་མི་མཐུན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཐམས་ཅད་ལུགས་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་
ཡང་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་སྟོན་པ་དེ་དག་གིས་དེ་ནི་འདོད་པའི་དོན་ཉིད་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལུགས་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་བརྗོད་པའི་དོན་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ལུགས་ཐ་དད་པར་འདོད་ན་འདི་དག་ནི་ཚིག་དགོངས་པ་
ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་ལ། ལུགས་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་ན་ཡང་སུ་ཞིག་གཅིག་ཉིད་ངེས་པར་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བཟུང་གི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཏན་ལ་ཕབ་
ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རབ་ཏུ་བསྟན་པས་དེ་ཚད་མས་བསྒྲུབས་པའི་ངོ་བོ་སྟེ་རང་བཞིན་

192-1-294b

བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོང་རིས་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །དེ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྔགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་མེད་
པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྔགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པར་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སྤྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་པར་བསྒྲུབས་ནས་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེས་ན་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་འདི་མ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་རྙེད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་མ་བསྟན་པ་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་ལ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཚན་ཉིད་སྤྱིར་བྱས་ནས་ཡང་གང་ལ་དེ་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱད་
པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དོན་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པས་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་བླང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་བར་བྱ་བ་ཐབས་དང་བཅས་པ་ཅན་
གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་སྟོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཐབས་བྱུང་དེ་རྒྱུ་ལྐོག་གྱུར་པས། །དེ་འཆད་པ་ནི་དཀའ་བ་ཡིན། །
ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་འགྲོ་བ་རིག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་འདི་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བདག་མེད་མངོན་སུམ་བྱས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་

192-1-295a

པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཉིད་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བླང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་བར་བྱ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་ན་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་དང་། སྟོན་པར་མི་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་བདག་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྤངས་པ་ཡིན་ལ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་མེད་པར་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པ་ལས་སྤངས་པ་
ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ངེས་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་ཡོད་ན་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་ལ། 
དོན་མེད་ན་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གང་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་དང་འདུ་
བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དེ་ནི་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོད་ན་ཡང་རྟག་ཏུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པའི་རྒྱུ་བདག་མ་ཚང་བ་མེད་པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་གྱིས་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པར་མི་
འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པ་མང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལ་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ལ་ལར་འདི་དག་འདུ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་
ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཅེས་མ་མཐོང་བར་ནི་བདག་ལ་ཆགས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ། བདག་གིས་ཞེས་མ་བཟུང་བར་ཡང་བདག་ལ་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་མ་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་བདག་གི་བ་ཉིད་དུ་མངོན་

192-1-295b

པར་ཞེན་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་ཡང་བདག་གི་བ་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་མ་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་བདག་གི་ལ་མི་གནོད་པ་དང་དེ་ལ་གནོད་པའི་གཉེན་པོ་ཅན་ལ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་
པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་རིགས་འདྲ་བ་སྔ་མ་སྔ་མ་གོམས་པས་བསྐྱེད་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བས་ནི་བདག་གིར་འཛིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་དེས་ཀྱང་བདག་ལ་ཆགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་བདག་གིས་འདི་དག་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྩ་བ་ཅན་ཉིད་
དུ་གསལ་རབ་ཏུ་གནག་རྫིའི་ཆུང་མའི་བར་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་འགལ་བ་ཡང་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཅིག་ཅར་རྒྱུད་གཅིག་ལ་ཐག་པ་དང་སྦྲུལ་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་དང་
གཅིག་ཡིན་པ་འགལ་ལོ། །དེས་ན་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་དང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དེའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་དང་གྲང་བས་བྱས་པའི་སྤུ་ལོང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་ཉེས་
པ་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བའི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ན་དེ་དང་འགལ་བའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པའི་ཚོགས་གནས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་མུན་པ་བཞིན་ཏེ། དེས་ན་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་བཞིན་
ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ན་གང་དང་འགལ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་ན་དེ་ལས་གཞན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྒྲོན་མའི་འོད་དང་ལྡན་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཡང་ཉེས་པའི་ཚོགས་དང་འགལ་བ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་
ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་ཡང་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མེད་དེ། 

192-1-296a

འགལ་བ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་སྲིད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་དག་འགལ་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་
མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་བཞིན་ནམ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་གཏན་དུ་ཐ་དད་པ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་གྱི་དུས་དེ་ཙམ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་སྨྲ་བ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉི་མ་རེ་རེར་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་
ཡོད་པའི་བདག་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཉམས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པའི་རྒྱུད་
ལ་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མེད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡོད་པ་རེ་ཞིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་གོམས་པས་འདོད་
པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཐ་མར་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་དང་། ཚད་མས་དག་པའི་དོན་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་མུན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡུལ་དུ་དུས་ཕྱིས་སྣང་བར་འགྱུར་
བའི་གོ་སྐབས་སྲིད་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྲིད་པར་མི་འགྱུར། གང་ཞིག་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་ཏེ། འདྲ་བར་དེ་ཉིད་སྒོམ་པ་འབའ་ཞིག་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པའི་རྒྱུ་འདི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་
པའི་འཇུག་པ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་སྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ཉིད་ཡིན་ནམ། དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡོད་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མི་ཤེས་པ་སྤོང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པས་རྟག་པ་དང་ལྡན་པ་མི་འཇུག་པའམ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་

192-1-296b

པ་ཡོད་ན་ཡང་རྟག་པ་སྤང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་རྣམས་རྟག་པར་མཐོང་བ་ན་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་མི་རྩོལ་བ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རང་དབང་ཅན་ནི་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་མི་འཇུག་པའམ། རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གཞི་མི་ཤེས་པའི་ནད་བཞིན་དུ་སྤང་
བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའི་དོན་དུ་མ་གྲུབ་པའམ། དེའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་གེགས་བྱར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་རྟག་པའོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏང་བ་དག་མི་སྤྲོ་བ་འམ། དེའི་
རྒྱུ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཡང་། རང་བཞིན་ནི་སྤང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་རྣམས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་རིག་ནས་འབད་པ་མི་བྱེད་པའམ། སྐྱོན་རྣམས་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཟད་པའི་ཐབས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མི་འཇུག་པའམ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་མ་ཚང་བའི་ཐབས་ལས་བྱུང་
བ་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ཡོད་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ནི་ཉམས་སུ་ལེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ནན་ཏན་དུ་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བའམ། ཡོངས་སུ་ཤེས་ན་ཡང་མཆོངས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སམ། ཡང་ན་
སྐྱེ་བ་གཞན་མི་སྲིད་པས་བསྒོམ་པ་ཤིན་ཏུ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དང་མི་ལྡན་པའམ། ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་སྐྱེས་པས་ཉེས་པ་རྣམས་ཟད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པའི་སྲ་བ་བཞིན་དུ་ཉེས་པ་འབྱུང་བ་སྲིད་པ་ན་ཡང་འབད་
པ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ཉིད་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བའི་ཡིད་ཅན་འཁོར་བ་ལས་སྐྲག་པ་ན་བདག་ཉིད་ལས་དེ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་
ཆུབ་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་འཁོར་བ་ལས་འཇིག་པ་ཉིད་བདག་མེད་པ་སྒོམ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ། གང་དག་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ། འགྲོ་བ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བ་མཐོང་ནས་

192-1-297a

སྙིང་རྗེས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པས་དེའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་བདག་ལ་ཆགས་པ་བསལ་ནས། འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེ་དག་སྒོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྙིང་རྗེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ལྐོག་
ཏུ་གྱུར་པའི་ཐབས་ལས་བྱུང་བ་དེ་འཆད་པ་ནི་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་
ཕན་པ་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་ནི་དམ་པའི་སྐྱེ་བོ་མཐའ་དག་གི་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་འབྲས་བུ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་འདི་སྒོམ་པ་ལ་འཇུག་པ་དོན་
དུ་གཉེར་བ་མི་སྲིད་པ་བསྟན་པར་བརྩམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་དེ་ལ་འཇུག་པ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འགའ་ཡང་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་ལ་དེ་
ལ་ཡང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བརྩེ་བ་མེད་པ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལས་གོམས་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་གཞན་གྱི་སྡུག་ཕོངས་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་གཞན་སྡུག་བསྔལ་བས་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དགོས་པ་གཞན་མེད་ན་ཡང་སྙིང་རྗེ་གོམས་པ་འགའ་ཞིག་གཞན་བདེ་བ་ལ་མངོན་
པར་དགའ་ཞིང་། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྲིད། རང་གི་ཉེས་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་། བདག་དང་། བདག་གི་དང་། རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་འདོད་ཆགས་
དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། རྒྱས་པ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

192-1-297b

དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དག་རྒྱུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ནི་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་ངེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལས་ཀྱང་དེ་དག་གི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་དག་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། ཁྱད་པར་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་
བྱེད་པ་གཞན་ལ་ནི་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་འདི་དག་གི་རྒྱུ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གི་རྒྱུ་མི་རྟག་པ་ཡང་རིགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་བདག་དང་
བདག་གི་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འདི་གང་ག་ཆོས་སུ་འགྱུར་བའི་སྲོག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་
ཅན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་དག་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སམ། དེར་སྐྱེས་པས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་
མ་གྲུབ་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འདོད་ན་སེམས་ནི་ཡུལ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཡུལ་དང་ཤེས་པ་དག་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་མི་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་དེས་དེའི་རང་བཞིན་
གང་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དེས་དོན་དེ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར་གལ་ཏེ་མེད་པའི་རྣམ་པས་དེ་འཛིན་པར་འགྱུར་ན། དེ་དེ་ལྟ་ན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་དོན་ཡུལ་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་དོན་ནི་མ་ཡིན་ལ། 
དོན་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་རྣམས་ཡུལ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཡུལ་གྱི་

192-1-298a

རང་བཞིན་གྱི་ཡང་དག་པར་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བདག་མེད་པར་འཛིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་བདག་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་འདིའི་རང་བཞིན་དུ་
སྣང་བ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་གློ་བུར་བའི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་ཀྱི། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན་ན་འདིས་ནི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བའི་ནུས་པ་རྩ་བ་ནས་འདོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 
གློ་བུར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཚད་མའི་གྲོགས་དང་བཅས་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བར་འདྲ་ན་ཡང་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་རྣམ་པར་གཞག་གི །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་དེའི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ལས་
བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གི་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་དེའི་ལུགས་ཀྱིས་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནི་བདག་མེད་པ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དེས་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་
ཤེས་པ་དེ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མ་འདོན་ན་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་རང་རིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། 
སྐྱོན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་དག་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །དེས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ན་སྤོང་བ་མི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་ཤེས་པ་སྐྱེ་ལ་ཡང་དེ་ནི་ཡང་དག་
པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཟད་པའི་ཐབས་མི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོར་གོམས་པ་ཟད་པའི་ཐབས་ཉིད་དུ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་དག་རང་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གོམས་པ་སྲིད་པ་དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱུན་ཆད་པ་སྲིད་པ་

192-1-298b

ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་ཟད་པའི་ཐབས་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་དེ་ལས་བཟློག་པའི་དམིགས་
པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསལ་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །མཆོངས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་
དུ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པར་རྣམ་པར་མི་གནས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སྔ་མ་སྔ་མ་གོམས་པ་བསྒོམ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཞིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་འབད་པ་ནི་སྔ་ན་མེད་པའི་ཁྱད་པར་བྱེད་པའི་ལུས་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟེན་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང་། 
རིགས་མཐུན་པ་སྔ་མའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་གཞན་མི་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟངས་མ་ལ་སོགས་པའི་སྲ་བ་བཞིན་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ཏེ། དེ་དང་འགལ་བའི་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་གཏན་དུ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟངས་ལ་སོགས་པའི་སྲ་བ་དང་འགལ་བའི་མེ་གང་ཡིན་པ་དེ་རེས་འགའ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡང་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐྱེ་བར་རིགས་ཀྱི་དྲི་མ་
རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྲ་བ་དང་བྲལ་བ་ན་ཡང་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཤིང་ལ་སོགས་པ་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ་དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་སླར་སྔ་མའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་
བཞིན་དུ་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྔར་ནུས་པ་མེད་པའི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་བདག་མེད་པ་དེ་ལ་གནོད་པར་ག་ལ་ནུས། རང་བཞིན་ནི་འབད་རྩོལ་མེད་པར་བཟློག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་སྤང་བར་བྱ་

192-1-299a

བའི་དངོས་པོ་གང་གི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་མཐོང་བ་མེད་པར་ཡང་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལེན་པ་ཡང་སྤང་བའི་འབད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཉེས་པ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་བའམ་གཉེན་པོ་ལ་སྐྱོན་དུ་མཐོང་བ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་
ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྡན་པ་ལེན་པ་ཡང་སྤང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་ཉེས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྐྱོན་ཅན་དུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ལ། སྐྱོན་ཅན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ལ་ལར་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་སྐྱོན་ཅན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཐམས་ཅད་
དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་བྱས་པའི་ལུས་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་
ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཡང་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ན་བ་དང་རྒ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་ལོངས་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་སུན་ཕྱུང་བའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཡང་མེད་དེ། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བདེ་བའི་རོ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཆེས་སྐྱེ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེའི་ཕྱིར་འདི་སྤང་བའི་དོན་དུ་འབད་པ་མེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་བྱེད་ན་མི་སྤང་བའི་དོན་ཁོ་ནར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་རྣམས་བླང་བའི་དོན་དུ་འབད་པ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པ་ཉིད་
ཀྱི་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་མེད་པ་སྒོམ་པ་སྲིད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བའི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་འདོད་པས་གདུངས་པ་འདོད་པ་གོམས་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་དང་བཅས་པའི་གཞོན་ནུ་མ་མཐོང་
བས་ཡ་མཚན་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་དང་བསམས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་

192-1-299b

ལ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བཟློག་པ་ཡིན་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་འཛིན་པ་ལ་རག་ལས་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་འགལ་བའི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་
མཚན་ཅན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་འགལ་བ་ཡང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་སྐྱེ་གནས་
ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་ན་དེ་ལ་གནོད་པ་ལ་ཞེ་སྡང་འབྱུང་གི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ཐ་མི་དད་པ་བདག་གམ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དག་ལ། གནོད་པར་བྱ་བ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུད་
ཤིང་གཅིག་ལས་བྱུང་བའི་མེ་དང་དུ་བ་བཞིན་ནམ། ཡང་ན་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང་བག་ཆགས་བཞིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བ་ནི་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སེམས་ཅན་ཅིག་ཅར་རིགས་མཐུན་པའི་སེམས་གཉིས་ལེན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་ཀྱང་ཕན་
ཚུན་འགལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཡུལ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་དག་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་དག་ནི་སྡང་བ་དང་ཆགས་པ་དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་དང་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་
བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དང་། ཐ་མི་དད་པའི་བདག་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་ཉིད་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་སྐྱེ་གནས་གཅིག་པ་ཅན་ཉིད་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཡུལ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཐ་དད་པར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་མ་
ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ན་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་རྒྱུ་དང་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདི་གཉིས་གང་ཡང་ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་

192-1-300a

སྟོབས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ལམ་དང་ཉེས་པ་བདག་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། ལམ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་མི་གནས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལྟ་
བུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །ཅིག་ཅར་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་གནས་པའི་བདག་མེད་པ་ངེས་པར་གཟུང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་
ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པའི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་འཁྲུལ་པའི་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་
ལྟ་བ་རྩད་ནས་གཏན་འབྱིན་པས་གཉེན་པོར་བརྗོད་ཀྱི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གོམས་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་རྣམས་ནི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཕེལ་བས་སྒྲིབ་པ་ན་ཟད་པ་ཡིན་གྱི། ལན་ཅིག་ཐོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། 
དཔེར་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་ལ་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གིས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདག་མེད་པའི་ཤེས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་འབྱུང་བ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་
ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་སྐྱེས་ནས་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྟོབས་དེས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དག་དབང་དུ་གྱུར་པ་ནུས་པ་ཉམས་པ་མེད་པར་མ་གྲུབ་བོ། །འདི་དག་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་དང་འགལ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། 
དེ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ན་འགྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གང་ཉེ་བར་བླངས་པ་ལས་འགྲིབ་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་དག་ནི་དེ་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བ་མེད་པར་རྒྱུན་འཆད་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆུ་ལ་སོགས་པ་འཕེལ་བ་ན་མེ་འབར་བ་བཞིན་ནོ། །ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདག་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཉེ་བར་བླངས་

192-1-300b

པ་ལས་འགྲིབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བ་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པར་བསྒྲུབས་ནས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་མངོན་སུམ་བྱས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །གང་ཞེ་ན། བདག་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བར་གོ་སྟེ། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པ་མང་དུ་ཐབས་མོང་པོས་དུས་མང་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་
དང་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་བདག་མེད་པ་མཐོང་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཕྱིས་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་
ཞིག་གུས་པས་རྒྱུན་མ་ཆད་པའི་དུས་རིང་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གོམས་པ་དེ་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཐག་རིང་དུ་འཇུག་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འདོད་པས་གདུངས་པ་འདོད་པ་གོམས་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་བདག་མེད་
པ་བསྒོམ་པའི་སྙིང་རྗེ་ཅན་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་འཇུག་པ་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། 
གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ལ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་གོམས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་རྒྱུས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འདིས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་
པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལ་ཁྱབ་པ་གྲུབ་ཏེ། གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ནི་རྒྱུན་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཤུགས་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་གསལ་

192-1-301a

བར་སྣང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འདིའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྒོམ་པ་ལ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱིར་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱབ་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་
པའི་ཆོས་ཅན་ལས་གཞན་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འདིར་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱོན་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིད་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་འདིས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱད་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང་། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དང་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་སྤངས་པ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤང་བར་གྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སྤྱིར་གྲུབ་ཀྱང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ནི་མ་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ཡང་། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་གྲུབ་པར་འདོད་དེ། སེར་
སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐོག་མར་བདག་མེད་གསུང་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་དངོས་པོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཐོག་མར་དངོས་པོ་བདག་མེད་པ་འདི་ཡང་སྒྲོགས་པར་གྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་དང་པོར་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣ་ཚོགས་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་བདག་མེད་པ་སྒྲོགས་པའི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ལས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འདིས་བླང་བ་དང་དོར་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐབས་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་མ་ལུས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་དང་
ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ཚད་མར་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་དེས་གསུངས་པ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་ཡིན་གྱི་སྲིན་བུའི་གྲངས་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་སྲིན་བུའི་གྲངས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེའི་ཡེ་ཤེས་སྲིད་པར་སྒྲུབ་པ་

192-1-301b

བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པ་མ་ལུས་པ་མཁྱེན་པ་ནི་གཙོ་བོར་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གསུང་རབ་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་བསྟན་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་བསྟན་པ་ནི་ཚིག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བདེན་པ་བཞི་གསལ་བར་མཛད་
པའི་ཕྱིར་དང་། ཚད་མས་མི་སླུ་བའི་བདག་མེད་སྟོན་པ་པོས་བདག་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གང་ལ་གྲུབ་པའི་སྟོན་པ་པོ་དེ་ཉིད་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་འགལ་བ་སྟོན་པས་ཆ་ཤས་ལ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འདིའི་མ་ལུས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་པ་སྟོན་
པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་པ་དང་དེ་སྟོན་པ་ལ་མི་མཁས་པ་ནི་དེ་ལྟར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ལས་མཁྱེན་ནས་སྟོན་པར་མཛད་དོ་ཞེས་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་
བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་བྱེད་མཐའ་དག་གི་སྤྱི་བོར་བཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པའི་
བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ལྷན་ཅིག་གཞན་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མས་མི་སླུ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་ཤེས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་
སུ་འགྱུར་བ་ནི་ཚིག །ཅེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་འདི་དག་ནི་ཚད་མ་དང་འགལ་བའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་ལས་དེ་དག་ཤེས་པ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་ཡང་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། 
འབྲེལ་པ་དང་ནི་རྗེས་མཐུན་ཐབས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་ནི་ཚིག་རྣམས་དོན་གཅིག་ལ་སྡུད་པས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི་སེའུ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ངག་བཞིན་དུ་མ་འབྲེལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་མཐུན་ནི་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་

192-1-302a

ཉིད་ཀྱི་ཐབས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་པའོ། །དུག་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇོག་པོའི་གཙུག་གི་རྒྱན་གྱི་མན་ངག་བཞིན་དུ་ཐབས་དེས་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་
གྱི་བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདི་ཐམས་ཅད་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མཐོང་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་དང་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་
མངོན་པར་འདོད་པའི་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་སོ། །གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་དོན་དེ་ལྟར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་། བློའི་མཚན་ཉིད་
ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་སྲིད་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུ་བའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་རྣམས་དང་། རྫས་དང་། 
ལས་དང་། སྤྱི་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཉིད་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལྟ་བུའོ། །ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཁོ་
ནའོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་བདག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལྟ་བུའོ། །འང་གི་སྒྲས་ནི་མ་མཐོང་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དང་ཆོས་མ་ཡིན་
པ་དེ་ལས་བྱུང་བར་བསྟན་ནས་དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་འགལ་བ་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ཉིད་གཉེན་པོར་སྟོན་གྱི་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་བཞིན་དུ་དེའི་རྒྱུ་དང་མི་འགལ་བ་ཁྲུས་དང་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་

192-1-302b

རྣམ་པར་དག་པའི་གསེར་བཞིན་དུ་འདི་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྲེག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གསེར་སྦྱངས་པས་དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ན་བསྲེགས་
པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འགྱུར་བ་ལྟར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་རིན་པོ་ཆེ་ཡང་བསྲེགས་པ་དང་འདྲ་བར་མངོན་སུམ་གྱིས་དང་། བདར་བ་ལྟ་བུར་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། བཅད་པའི་དཔས་མཚོན་པའི་ལུང་ལ་ལྟོས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་རྣམ་
པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་རྣམས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུང་ཉིད་ལས་འཇུག་པར་རིགས་ཀྱི་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཆོས་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་ངན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་ངན་པ་ཉིད་ནི་མུན་པ་ཡིན་
ཏེ། ལོང་བར་བྱེད་པས་སོ། །དེ་འཇོམས་པ་ནི་འཇིག་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་འབྱུང་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྡིག་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འདས་མ་ཐག་ཏུ་གསལ་བར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་འབྲས་
བུའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའོ། །རྒྱལ་བ་སངས་རྒྱས་སོགས་སྐྱེས་བུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདུད་བཏུལ་བ་ནི་ཁྱུ་མཆོག་དང་སྡོང་རིས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་
དུ་གྲུབ་པ་ན་ཡང་བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཁྱེད་ཅག་གི་ཁྱད་པར་བཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་རྩིས་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་དོན་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གཉི་ག་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་རིག་ཙམ་གྱིས། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་ནི་གྲུབ་པའི་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་ཅན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གང་གིས་གཅིག་ཉིད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེས་ན་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གཏན་ཚིགས་དངོས་མེད་ཕྱིར། །

192-1-303a

ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཅན་དོན་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པའི་འགྱུར་བ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བ་དེའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་འདི་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་
གཞན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་སྒྲ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བ་ཀུན་མཁྱེན་དུ་སྒྲུབ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྒྱལ་བ་ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་ཁྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་ཏེ་དེ་དག་ནི་རྩེ་བ་ཁོ་ནས་
གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་ལྟར་སྡང་བ་དང་ང་རྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་འགྱུར་བ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་སུན་ཕྱུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་མི་གནས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འབྲེལ་བ་
གྲུབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པས་གྲུབ་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཤེས་བྱ་གཞལ་
བྱ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གཞན་སྒྲུབ་པས་དོན་གཞན་དགག་པ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པས་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་འགལ་བ་ཉིད་བསྒྲུབས་པ་ལས་འགལ་བ་རྟོགས་པར་བྱའི་མི་འགལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་
པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་བསྒྲུབས་པས་ཐམས་ཅད་བཀག་པར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་འགལ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངེས་པར་དཔྱད་པ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འགལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ནར་གནས་ཏེ། དཔེར་ན་
དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའམ་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་དག་ལྟ་བུར་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དཔེར་ན་མེ་དང་གྲང་བའི་རེག་པ་དེ་དག་བཞིན་དུ་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་

192-1-303b

འགལ་བ་དང་པོ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་མིན་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་རྣམ་པར་བཅད་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཕན་ཚུན་འགལ་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་འགལ་བ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བཅད་ནས་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་སོ། །འགལ་བ་གཉིས་པ་ཡང་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལ་ལར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་རྒྱུ་མ་
ཚང་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ན་གང་ཉེ་བ་ལས་མི་འབྱུང་བ་མེད་དེ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ན་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདི་སྔར་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འཇུག་པར་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་
མི་འཇུག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་རང་རིག་མེད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ཤེས་བྱ་ཉིད་ཡོད་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱེད་ཀྱི་ཁས་ལེན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བ་ལས་སྔར་འདིའི་མེད་པ་ཉིད་དང་རང་རིག་པས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་
ཅེས་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་མེད་པ་དང་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་སྔར་འཇུག་ཅིང་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར། རང་བཞིན་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ་མི་དམིགས་པ་
ལ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་མེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདིས་སྔར་འཇུག་པར་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་འབད་པ་མེད་པར་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་སྤང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་སྔར་འཇུག་ཡོད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་འཇུག་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁས་ལེན་ན་ཞེས་ལྷག་

192-1-304a

མའོ། །ཡང་ཅི་སྟེ། ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་མི་འགལ་མོད། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་གོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གལ་བ་མེད་པ་བསྒྲུབས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་
པ་མི་འགལ་ན་ཡང་སྨྲ་བ་ཉིད་དང་ནི་འགལ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། བརྒྱུད་ནས་དེའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་ཚིག་ཏུ་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་ཚིག་གི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་
ཅད་བརྗོད་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྨྲ་བ་པོ་འདི་བརྗོད་པར་འདོད་
པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་རྒྱུ་མི་དམིགས་པས་ལྡོག་པ་ངེས་སོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བར་བརྗོད་པའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་། གང་ཞིག་ཤེས་བྱ་གཞལ་བྱ་ཉིད། །དངོས་པོ་ཡོད་ཉིད་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་སོགས་ཀྱི་སྒྲས་འཕང་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་
དུ་གང་སེམས་པ་འདི་དེ་འདིར་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོགས་པ་བསུ་ནས་འདིར་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ། གཞན་དག་ནི་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གཞུང་ལུགས་དང་པོ་ལ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་
པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་གིས་དེའི་གནས་སྐབས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་སྟེ་རྟོག་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་

192-1-304b

པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ནི་ཚིག་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། དེ་ལྟ་ཡིན་ནའང་དེ་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེའི་གནས་སྐབས་
ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་བྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་
རྒྱུད་ནས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ལ་དཔེར་བརྗོད་པ་འཆད་པ་ནི། འགའ་ཞིག་དྲོ་བ་ཉམས་མྱོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དོན་མྱོང་བ་ལས་བྱུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བ་དེའི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་
ཕྱིར་བརྒྱུད་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཚིག་ལས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རང་གི་སྣང་བ་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་
ནས་འཇུག་པས་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ངོ་བོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་ངེས་ལ། ཕྱི་རོལ་
གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གཟིགས་པ་ན་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ། གལ་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་འཇུག་པའི་ཐབས་མཁྱེན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །གང་གི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་སྒྲ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་མ་མཐོང་བ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་གཞན་སྒྲའི་དོན་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བས་ན་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཐབས་མཁྱེན་པ་འགྲོ་བ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་

192-1-305a

པ་གཞན་ལ་མ་བསྟན་པར་བཞུགས་པ་མི་སྤྱོད་པ་ན་དེ་བསྟན་པར་བཞེད་ནས་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཐབས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་སྒྲོ་གདགས་པར་བྱ་བའི་བརྗོད་བྱ་དགོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བགགས་པར་བྱས་ནས་ལེན་འདེབས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁོ་བོ་
ཅག་གིས་ནི་འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་ཚིག་འཇུག་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཡོ་བ་དང་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནའི་
འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པ་སྤྱིའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཉིད་དེ་ཡང་སྙིང་རྗེས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་དེ་ཉིད་འདོད་ཆགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མི་བྱེད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་མི་འདོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྟག་པ་དང་
བདེ་བ་དང་བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བས་འཕངས་པ་ཟད་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འདོད་ཆགས་ཡིན་པར་བརྗོད་ལ། དེ་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་བདག་དང་བདག་གི་ལ་གནོད་པ་ལ་སྡང་བ་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ་། །བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ནི་གཏི་མུག་གོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་དེ་ལྟ་
བུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གོམས་པའི་སྟོབས་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་བཤད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཙམ་གྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པའི་ནུས་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་འདོད་དེ། དེས་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་ཙམ་གྱི་ནུས་
པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དངོས་པོ་མཐའ་དག་ཤེས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། བཟློག་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་

192-1-305b

ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ལ། འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཁོར་ལོ་དབྱིག་པས་བསྐོར་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་ནས་ཡང་སྔ་མའི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་འཁོར་བ་དེ་ལྟར་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ལ་རྟོག་པ་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཤེས་པ་ཅན་དུ་གནས་ནའང་སྔོན་གྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་བསྟན་པ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བློ་བཟང་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་གིས་ཁས་ལེན་པ་དེ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་
གསལ་ལ་རབ་ཏུ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཞུང་འདི་ལ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་གཞན་ལ་མི་སྨྲ་བ་ན་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལ་བདག་པོའི་རྐྱེན་
གྱི་ངོ་བོས་གནས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་སྨྲ་བ་ཉིད་མངོན་པར་ཞེན་ལ། འཇིག་རྟེན་པས་རྟོགས་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྨྲ་བ་པོ་དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་དོ། །འདི་ལྟར་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་གྲགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སམ་ཆོས་ཅན་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེས་ན་
གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། གང་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་
གྱི་འདིར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བའི་ཚུལ་མ་གྲུབ་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གཉི་ག་ལ་ངེས་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པའམ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་གྱི། གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པའམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྟོས་པའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་སོ། །ཚད་མས་མི་མཐད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བའི་གཞུང་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་མ་གྲུབ་པར་སྟོན། རང་གི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་

192-1-306a

དག་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚུལ་ནི་ཚད་མའི་སྟོབས་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། རེས་འགའ་སྨྲ་བ་ཉིད་རང་དབང་
དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནམ། ཐལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་རྟེན་ཁྱད་པར་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྟེན་སྤྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་སྨྲ་བ་ཉིད་ཚད་མས་མ་བསྒྲུབས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། 
གཉི་ག་ལ་ངེས་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་སོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ལ། ཐལ་བ་སྒྲུབ་པ་དེ་ལ་ཡང་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ལུང་ཙམ་ལས་གཞན་
ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། འདི་ཚད་མས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྨྲ་བ་ཉིད་ལུང་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་
ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སུ་ཞིག་རྟོགས་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་སྲིད་པ་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་
བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་འདི་ཞོག་རིག་བྱེད་སྨྲ་བའི་མཐར་གནས་པའི་རིགས་པ་ངན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ངོ་མཚར་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་བཟང་པོ་ཡང་རྟེན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དུ་བ་མེ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བ་ནི་མེ་དང་འབྲེལ་པར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་དུ་གནག་རྫིའི་བར་དུ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་ལ། དེ་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་པར་གཅིག་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ན་མེ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་

192-1-306b

དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་དུ་བ་ཆུ་ལ་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཆུ་དེ་ལ་ཡང་དུ་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་ཡང་ནི་མེ་ཡོད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་ནི་ཆུའོ། །གལ་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མེ་
ཡོད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་མེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་བཟློག་པ་ཅི་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཆུ་ལ་མི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་ན་
ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོར་དམིགས་པ་དང་བཙོ་བ་དང་བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་མི་འདྲ་བ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བདག་གི་དངོས་པོ་མི་འདྲ་ནའང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སངས་རྒྱས་པར་སྨྲ་བ་བརྟག་པར་དཔྱད་ཟིན་པའི་
ཕྱིར། རེ་ཞིག་འདི་ནི་གཞག་གོ། །གང་གིས་ཚད་མ་གཅིག་གིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དངོས་པོ་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ཁས་ལེན་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་
ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་ཡོད་པའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ལུས་པ་གོམས་པར་རབ་ཀྱི་མཐའ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་གསལ་བར་སྣང་བ་དང་། མི་སླུ་བ་ཉིད་དག་གི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཁས་
བླངས་པས་ཅིག་ཅར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འདོད་ཀྱི། མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱང་དྲན་པའི་ཤེས་པ་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་
སོགས་པ་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནའོ། །རྨི་ལམ་ན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་བསྙོན་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེས་ན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་རང་གི་དོན་མི་སྤོང་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅུང་ཟད་མི་འདོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་

192-1-307a

མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་དག་གི་ལྟར་ན་དབང་པོའི་བློས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འདོད་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་སྤངས་པ་ན་བློ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་
རྒྱུ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་སྤངས་པ་ན་དེ་དག་གི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཡང་ན་རྣམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལ་ལར་འགའ་
ཞིག་གི་ཚེ་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོར་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལ་ལ་དག་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲས་བུ་ཆུང་བར་དམིགས་ཞེས་ཏེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་སྲེད་ན་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པས་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པས་གཟུང་བར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། 
དེས་ན་རྣལ་འབྱོར་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མིག་ཐུར་གྱིས་ཕྱེ་བའི་མིག་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་དོན་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །གང་གི་རིགས་ཅན་ཚད་མ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་དུས་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ནུས་པ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་
པའི་ངོ་བོས་དེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ནུས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་འདྲ་བ་དེ་བརྗོད་ན་མཛེས་ཤེ་ན། གང་གི་རིགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་ནས་དེ་ལྟར་དུས་གཞན་དུ་ཡང་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་
དཔག་པ་ལ་སྟེ། ཚད་མ་གང་ཞིག་གང་གི་རིགས་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པར་མཐོང་བ་དེ་ནི་དུས་གཞན་དུ་ཡང་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ཁོ་ནར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་དོགས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱུ་རུ་ར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་
དུ་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རིགས་མི་མཐུན་པའི་དོན་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་འཇུག་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་མི་རྣམས་ཤེས་རབ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དབང་པོ་ལས་འདས་དོན་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་

192-1-307b

སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་ལས་འདས་མཐོང་བས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མཁའ་འགྲོ་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་། བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ཤེས་པར་
དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་གན་དྷ་རི་ལ་སོགས་པ་བཟུང་སྟེ། སྣ་ཚོགས་པའི་འབྱུང་པོ་དང་གཟའ་ལ་སོགས་པས་ཟིན་པའི་སྟོབས་ལས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཡང་སྤང་དུ་མེད་དོ། །ཡང་ན་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་
མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པར་དེ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །སྐྱེས་བུ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཤད་པའི་རྣམས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཐོས་པ་བརྟག་པར་རོ། །འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པ་འཆད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འགྲོ་དང་སྦྱོར་སོགས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་དང་། །མིག་སྨན་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་དོན་ལ་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་
ཀྱི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱི་ནུས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱས་པའི་རྣ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། ཇི་ལྟར་བྱ་སྐད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་འཆད་པ་ནི། དེ་བཞིན་སྦས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གྲུབ་པའི་
མིག་སྨན་སོགས་ཅན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། འདི་རྒྱུའམ་བྱེད་པའི་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས། ཤེས་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་བསྒྲུབས་ནས་དཔེ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འགྲོ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་སྐྱེ་བའི་རྗེས་མཐུན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་གི་ཤེས་པ་ནི་འོག་ཏུ་མཐོང་བ་འཇུག་གི་སྟེང་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ངོ་བོས་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་སུ་ཞིག་

192-1-308a

གིས་ཟློག་པར་བྱེད། སྦྱོར་བས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་སྦྱོར་བ་ནི། རྣལ་འབྱོར་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འགྲོ་བ་དང་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ནས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་
འགེགས་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ན། གལ་ཏེ་སྦྱོར་འགྲོ་དང་སྦྱོར་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བས་རྟོགས་བྱའི་སྒྲ་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་
པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དགག་པར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་དཔྱད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཁྱེད་ཅག་གིས། ཇི་ལྟར་བསྟན་
བཅོས་གཞན་ཤེས་པ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཐོབ་མ་ཡིན། །ཞེས་བརྗོད་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་གྱུར་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་
ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ལས་ཏེ་གོམས་པ་ལས་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་དོ། །འདི་ནི་སྔར་གྲུབ་ཟིན་ཀྱང་ཡང་ཚད་མ་བྱེད་པ་ན་སྦྱོར་བ་གང་དང་གང་ཡིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གོམས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ན་རབ་ཀྱི་མཐར་
ཐུག་པར་འཇུག་པར་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཙང་སྦྲ་ཅན་དང་རོ་བསྲེག་མཁན་བརྩེ་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཤེས་རབ་ནི་
དོན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པར་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འཇུག་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གོམས་པའི་ཁྱད་པར་སྲིད་པ་ནི་རྒྱས་པར་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཀྱི་མཐའི་སྒྲ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྣམ་

192-1-308b

པ་གཅིག་ཏུ་ན་གང་དག་རིགས་མཚུངས་པ་སྔ་མའི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་ལེགས་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བརྩེ་བ་དང་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་དག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པ་དང་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ནི། རིགས་དང་མཚུངས་པ་སྔ་མའི་ས་བོན་ལས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གང་དག་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉེ་བ་ན་འགྲིབ་
པའི་ཆོས་སུ་འཇུག་པ་དེ་དག་ནི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བ་ན་ཤིན་ཏུ་འགྲིབ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་གྱི་དྲི་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ན་འགྲིབ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་
པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགལ་བར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་
གནས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གང་ཞིག་རྩ་བ་ནས་འདོན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཅུང་ཟད་འགྲིབ་པར་བྱེད་པར་མེ་སྟག་གི་ཕྲེང་བ་ཆེས་གསལ་བར་འབར་བའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་བཅུག་པའི་རྡོ་རྗེ་ནི་ཡང་འགྲིབ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བ་མི་སྲིད་པའི་
ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་རྒྱས་པར་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གང་དག་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉེ་བ་ན་འགྲིབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཏན་ནས་རྩ་བ་ནས་འབྱིན་ནུས་པའི་གཉེན་པོ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་གྱི་དྲི་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །
ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདིར་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པ་དང་མ་ངེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་

192-1-309a

གང་དག་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་འགྲིབ་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚན་མོའི་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་
ཚིགས་སོ། །འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་གཞན་འགྲིབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་ནི་ནང་གི་མུན་པའོ། །ཡང་ན་གང་དག་ཅིག་ཅར་ཅི་ཞིག་ལྟར་བྱུང་བ་རྟེན་བརྟན་པར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་འགལ་བའི་རྐྱེན་མེད་པར་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་
འཆད་པ་ལ་ལྟོས་པ་དེ་དག་ནི་ལེགས་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་འཇུག་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གསེར་གྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་དང་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་
ཚིགས་སོ། །མཆོངས་དང་ཆུ་ཡི་དྲོ་བ་ཡིས། །འདི་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །མཆོངས་དང་ཆུའི་དྲོ་བ་ནི་ལན་ཅིག་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཡང་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་མ་
ཡིན་ལ། རྟེན་བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་ལ་ཡང་རིགས་མཚུངས་པའི་ས་བོན་འཕེལ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་མཆོངས་པས་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་མཆོངས་པ་ཉིད་ལས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཆོངས་པ་དེ་ནི་མཆོངས་པ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་
མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གང་ཞིག་ཡོད་ན་འབྱུང་ཞེ་ན། །སྟོབས་དང་འབད་པ་ཡོད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྟོབས་དང་འབད་པ་ཡོད་ན་མཆོངས་པ་ཡིན་གྱི་མཆོངས་པ་ཡོད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་དང་འབད་པ་དེ་དག་གི་ནུས་པ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཆོངས་པ་ཡང་གནས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་
བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ། སྟོབས་དང་འབད་པ་གཉིས་ཁོ་ན་ལས་མཆོངས་པ་ཡིན་གྱི་མཆོངས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་གོམས་པ་ན་སྐྱེས་བུའི་མཆོངས་པ་ན་ཅི་འདྲ་བར་གོམས་པ་ལས་སྔར་ཡང་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དེ། སྔར་དེའི་ལུས་བད་ཀན་ལ་སོགས་

192-1-309b

པ་མི་མཐུན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་བཞིན་དུ་མཆོངས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ནི་ཁྱད་ཀྱི་འབད་པས་ལུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པ་ཟད་པ་ན་མཆོངས་པའི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་མཆོངས་པ་ཉིད་ལས་མཆོངས་
པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་དེའི་མཆོངས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལ་གནས་པའི་མཆོངས་པ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གནས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡང་ན་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། 
འདི་ལྟར་མཆོངས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡིད་མགྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངའ་བར་བསྟན་པ་བཞིན་ཏེ། གནས་ལ་ཡིད་བཞིན་དུ་མགྱོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར་དེ་ནི་ཡིད་མགྱོགས་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་སོ། །འདི་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྤང་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་
འཕགས་པ་མཐོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ངང་པའི་རྒྱལ་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ངང་པའི་རྒྱལ་པོའི་ཕྲུ་གུ་སྔར་རང་གི་ཚང་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིས་གོམས་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་
པ་ན་གཤོག་པ་སྐྱེས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་མཆོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཞན་ཡང་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འགྲོ་བ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་གཤོག་པའི་ཁྱད་པར་རྙེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐག་རིང་པོར་འགྲོ་བ་ཡིན་
གྱི་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བྱའི་ཕྲུ་གུ་གཤོག་པ་སྐྱེས་ན་ཡང་བབ་ཆོལ་དུ་འཕུར་ཞིང་འགྲོ་བར་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡལ་གནས་ཡལ་ག་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་རིམ་གྱིས་གོམས་ནས་འགྲོ་བ་ཅུང་ཟད་ཕྱིས་དགོས་པ་སྤངས་ནས་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་པོར་ཡང་འགྲོ་

192-1-310a

བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྔར་ནུས་པ་མེད་པའི་ངང་པ་ལ་སྩོགས་པ་ལ་ཡང་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་རྙེད་པ་ན་ཕྱིས་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ན་མི་ནུས་པ་ན་ཡང་ཕྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་རྟེན་གྱི་ཁྱད་
པར་བསྒྲུབས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་སྲིད་དོ་ཞེས་གོམས་པས་སྨོས་པ་དེ་ལྟར་ལྷུར་མཛད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་གོམས་པ་སྲིད་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་འགྲོ་བའི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ངང་པོའི་རྒྱལ་པོའི་ཕྲུ་གུ་བཞིན་ནོ། །མི་རྣམས་ཀྱི་གོམས་
པ་ཡང་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེས་ན། མཁའ་ལ་ཁྲུ་བཅུའི་བར་དུ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། མཁའ་ལ་ཁྲུ་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟེན་བརྟན་པ་ནི་ཞེས་ཁྱད་
པར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཆུའི་དྲོ་བས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རྟེན་མི་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྟེན་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དོ། །རྟེན་
དང་བརྟན་པས་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ཏེ་གཞི་དང་ལྡན་པས་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྟེན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་དུ་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་གདོན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་པས་དེ་ལ་བརྟན་ནས་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རྟེན་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་རྟེན་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ནི་ཆེས་མྱུར་བར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩེ་བ་དམན་པ་དེ་
དག་གནས་པར་བྱ་བ་ལ་འབད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་གཉིས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། །དེ་སྲིད་ཆེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྔར་བཤད་ཟིན་

192-1-310b

ཏོ། །འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལན་ཅིག་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་
གཉིས་པ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ནི་གཞན་རྟོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་ན་རང་རིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་སེམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁས་
བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་རིག་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། བདག་ཉིད་དེ་ཡང་དེའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་
པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་སེམས་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དྲི་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་སྐྱེ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་
མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་བཟློག་པར་དཀའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྔར་ཡང་གང་གི་ཚེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོབས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ལམ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་
པ་དེའི་ཚེ་ལམ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེའི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི་གཙང་སྦྲ་མཁན་དང་རོ་སྲེག་མཁན་གྱི་བརྩེ་བ་མེད་པ་བཞིན་དུ་འབད་པ་མེད་པར་སྤང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ལ་མཐོང་བ་
སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་

192-1-311a

ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འདོད་ན། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་རྩ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་དངོས་པོ་ཉིད་དང་
ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་གོམས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འདོད་པ་ལ་སོགས་པས་བསླད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བུད་མེད་དང་བུ་དང་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་
དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་གང་དང་གང་ཡང་དག་པའམ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྒོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ན་ཤེས་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པར་
གྲུབ་སྟེ་དཔེར་ན་འདོད་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྩ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདིས་ནི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་
འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དོན་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་འདིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། སྟོང་དང་བདག་མེད་སོགས་ངོ་བོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྟོང་པ་ལ་སོགས་
པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་མི་སླུ་བའི་སྒོ་ནས་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་འདི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་གསལ་བར་སྣང་བ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒོམ་པ་ཅན་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག །ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་མཐོང་བར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྲིད་པ་

192-1-311b

ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་ཤིན་ཏུ་བསྒོམ་པ་དེ་དག་ནི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་གསལ་བར་སྣང་བ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསམ་པར་ཡང་
མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྔར་རྒྱས་པར་བསྒོམ་པ་ཡོད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གསལ་བར་སྣང་བ་ལ་བསྒོམ་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་ཁྱབ་པ་
བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་རྩ་བའི་ཚད་མའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྒོམ་པའི་རབ་མཐའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒོམ་པའི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་བློ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞི་ཐ་དད་ན་ཡང་འབྲུ་མང་པོ་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པ་མཐར་ཐུག་པའི་
བློ་གཅིག་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཤེས་པ་གང་ཞིག་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ནི་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཅིག་ཅར་ཡེ་ཤེས་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པའི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུར་གྱུར་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་
གཅིག་ཏུ་ན་གང་དག་བདེན་པའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པ་དེ་དག་ནི་འབའ་ཞིག་གིས་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་སྦྱོང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་བདག་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་རིག་བྱེད་ལས་ཤེས་ནས་ཉེ་བར་
བསྟན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་ཐོས་པ་རྟག་པར་རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་མ་ཤེས་པས་འདོད་རྒྱལ་བས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡང་སྲིད་པའི་
ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། མི་ཤེས་པ་ནི་འདོད་རྒྱལ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་ཤེས་པས་འདོད་རྒྱལ་དུ་ཚད་མ་དང་མི་འགལ་བའི་ངེས་པ་མང་དུ་སྨྲ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་སྔགས་ལ་སོགས་པ་དུག་སེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་

192-1-312a

འགྱུར་པ་དེ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པས་དངོས་སུ་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་གསུངས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་མཁྱེན་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པས་མཁྱེན་པ་ཡང་། །ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟག་དང་འབྲེལ་བའི་དངོས་པོ་མི་ཤེས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དེ་དང་རྟགས་འགའ་ཞིག་འབྲེལ་པ་ངེས་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལས་ཐོས་ནས་འཆད་པ་ཡིན་མོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་བརྒལ་
ཞིང་བརྟགས་པ་མ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་གཞན་དེས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དཔྱད་པ་འདི་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་སྟོན་པ་སྲེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེས་ཀྱང་གཞན་ལས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟར་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་
ཏེ། དེ་བས་ན་ལོང་བ་བརྒྱུད་པ་ཡིན་པས་ན་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་གྱི་དོན་གང་ལ་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་ལ་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་
སྙམ་དུ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་ནི་སྲིན་བུའི་ཡི་གེ་བཞིན་དུ་འདོད་རྒྱལ་གྱི་བྱུང་བ་ཡང་སྲིད་དོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། འདི་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་རྒྱལ་བའི་མི་སླུ་བའི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དོན་གཞན་ལ་སེམས་པ་འཇུག་པའི་དོན་གཞན་ལ་མི་སླུ་བ་ནི་འདོད་རྒྱལ་
བར་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆུའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བའི་བསམ་པས་འཇུག་པའི་ཤིང་གི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ནི་གཞན་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བསམ་པས་འཇུག་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་ངས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དམ་བཅའ་ནས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་
སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །ཆུ་བོ་ནི་ཀླུང་ངོ་། །བྱི་རུ་ནི་ཤིང་མ་བྱི་རུའོ། །གལ་ཏེ་རྨོངས་པས་ཀྱང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཡེངས་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གོ་རིམས་ངེས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་མི་འགལ་བ་

192-1-312b

སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མང་དུ་སྨྲ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འགའ་ཞིག་གིས་དངོས་སུ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སྤྱིར་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཆོས་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་
བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་དེ། དེས་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ལ་དེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་མ་མཐོང་མ་དཔགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་མ་ཐོས་ཤིང་མ་དཔགས་པའི་
བདེན་པའི་དོན་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ན་ལྷུར་ལེན་པ་དེ་ནི་དེའི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དངོས་སུ་མཁྱེན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མངོན་སུམ་ལས་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྟོན་པ་པོ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབས་ཟིན་
པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱིས་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་མི་ཤེས་པའི་
ནུས་པ་ཕྱག་རྒྱ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རིང་དུ་སོང་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཐབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁང་མིག་གཅིག་ན་གནས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་
ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཚད་མ་མེད་པའི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་མ་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཤེས་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མ་དམིགས་
པ་ཙམ་གྱིས་ནུས་པ་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་ལས་སོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ནི་རིང་བ་དང་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཉིད་དང་དངོས་

192-1-313a

པོ་ཉིད་དང་ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བདག་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་སྨྲས་པ་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ངེས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དང་གཞི་མཐུན་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། 
ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ནི་རྨོངས་པའི་བློ་ཅན་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཁྱོད་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་མ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པར་ངེས་པར་བྱ་བ་མི་ནུས་ཏེ། སྐྱེས་
བུ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་། རྒྱལ་པོ་དུས་འདབ་ཀྱིས་སྨྲས་པའི། །ཀུན་གྱིས་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཚད་མ་མ་ངེས་པའི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་དེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལ་ལར་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་ན་རྒྱལ་པོ་དུས་འདབ་ཀྱིས་བདག་དང་མཚུངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་བསམས་ནས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཁུངས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ན་རང་མཚུངས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་དང་མཚུངས་ཏེ་འདྲ་བ་ནི་
རང་མཚུངས་སོ། །མ་འོངས་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་མངོན་སུམ་དཔྱོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུས་གསུམ་བརྟག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་འདི་སྐད་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་ལ་ད་ལྟར་བ་ཉིད་ནི་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་འདས་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། མ་འོངས་པའི་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་སུ་ཆོས་གཟིགས་པ་དང་གསུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་བསྟན་ཟིན་ཏེ། རང་
གི་ཆོས་ནི་མ་མཐོང་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་འདི་ཆོས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་གྲུབ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་ལ་མངོན་མཐོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངེས་པར་ལེགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གྲུབ་པར་

192-1-313b

ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ནི་བདེ་བའོ། །ངེས་པར་ལེགས་པ་ནི་ཐར་པའོ། །དེ་འདྲ་དེ་ནི་ཆོས་སུ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་
པར་ལེགས་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཆོས་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་གང་གིས་འདི་ཆོས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་ཇི་ལྟར་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཅེ་ན། དེ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སྔགས་དང་རྣལ་འབྱོར་ལ་
སོགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཕྱག་རྒྱ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལའོ། །འང་གི་སྒྲས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་སྟོན་པའོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་
རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀུན་བདག་མེད་ཉིད་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟར་ན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་ནས་ཞི་བ་ནི་ཐར་པ་ཞེས་འདོད་ལ། དེ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་ཡིན་ཏེ། 
སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་འདི་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་
ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ཉིད་ལེགས་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བྱའི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་འཇིག་ཚོགས་ལ་
ལྟ་བ་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཅེ་ན། བདག་དང་བདག་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་བདག་མེད་པར་ལྟ་བས་བཟློག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་

192-1-314a

བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོད་པར་ལྟ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སོ། །འདི་སྔར་བསྟན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བའོ། །དེའི་རྩ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕུང་པོའོ། །དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕུང་པོའི་རྒྱུ་ཅན་ནོ། །
སྐྱེ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་གྲོལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་དང་ཡང་སྲིད་པ་དེ་ལས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་གྲོལ་བའོ། །
ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ་བ་ནི་བྱང་གྲོལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་དག་གི་ལུགས་ལ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ལ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུར་བཀོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་
ཁོ་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐར་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། མུ་སྟེགས་ཀུན་གྱི་ལྟར་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་བྱུང་བའི་ལོག་པ་ན་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ལ་རྩོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ལྡོག་པ་དེ་ཡང་གཞན་མུ་
སྟེགས་པ་རྣམས་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་དང་། ང་རྒྱལ་ཡང་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་བདག་ཡོད་པ་དང་བདག་ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་གནས་ཤིང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་རང་གི་ཡུལ་
བདག་སུན་དབྱུང་བར་མ་བྱས་པར་འདི་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པར་འགྱུར། ཇི་སྐད་དུ། ང་རྒྱལ་དང་བཅས་ཡིད་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ནི་ཞི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཡོད་ན་ང་རྒྱལ་སེམས་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། །གང་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་སྟོན་པ་གཞན་ནི་བདག་མེད་སྨྲ་བ་ཅན་མ་མཆིས། །དེ་

192-1-314b

ཕྱིར་ཉེར་ཞི་སྒྲུབ་ལ་ཁྱེད་ཀྱི་གཞུང་ལས་ལམ་གཞན་མཆིས་མ་ལགས། །ཞེས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བཏོན་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་དག་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནས་འཇུག་པ་དེ་
སུན་ཕྱུང་བ་ལས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་བདག་ཉིད་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སུན་དབྱུང་མེད་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་སུན་འབྱིན་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ། དེ་ལྟ་བུའི་མེད་པའི་རྣམ་པས་སུན་དབྱུང་བར་བྱའི་གཞན་དུ་ན་སུན་འབྱིན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་
རོ། །འདི་ལྟར་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ན་སུན་འབྱིན་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སུན་འབྱིན་པ་ནི་དོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ནི་དོར་བ་མི་སྲིད་པ་དེས་ན་དེ་སུན་ཕྱུང་བ་ན་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་
གིས་མེད་པའི་རྣམ་པས་སུན་དབྱུང་བར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་དེ་སུན་དབྱུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་དུ་ལྟ་བ་ཙམ་
ལས་བྱུང་བའི་ང་རྒྱལ་ལྡོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བདག་ཡོད་དེ་ལྟ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་མེད་ཅེས་བྱ་རིགས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་མེད་དོ་སྙམ་དུ་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྫུན་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་ལ་བདག་ཡུལ་དུ་གྱུར་པར་གནས་ན་ང་རྒྱལ་ལྡོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་གྲོལ་བ་གང་ལས་ཡིན། དེ་ཕྱིར་མུ་
སྟེགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །མི་དགེ་བཅུ་ནི་སྤངས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པ་ལས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མ་དང་། ཚིག་རྩུབ་མོ་དང་། ངག་ཀྱལ་པ་དང་། བརྣབ་སེམས་

192-1-315a

དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གཞན་དག་མི་སྐྱོབ་པ་དང་མི་སྦྱིན་པ་དང་། བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་པ་དང་། མི་བདེན་པ་དང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་བརྗོད་པ་དང་། མི་ཕན་པ་དང་། འདོན་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། 
མ་དད་པ་དང་། བརྩེ་བ་མེད་པ་དང་། མི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་མི་དགེ་བ་བཅུ་ཡིན་པར་འདོན་ཏོ། །དེ་ལས་བཟོག་པ་ལས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱང་བཅུ་ཡིན། མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་དེ་དག་སྤངས་པ་ནི་དེ་ལས་བྲལ་བ་སྟེ་དགེ་བ་བཅུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆེས་མྱུར་བར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་རྩ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་གི་ཁྱད་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡང་སྟོན་པ་ནི་སྐྱོབ་པས་སླར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་
བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན་སེམས་ཅན་ལྟ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འབྱུང་གི་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐུབ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་
རོལ་པ་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་སྟེ་ཆེས་བཟང་བ་ནི་ཐུག་མཆོག་གོ། །གང་ཡང་། གང་དག་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ། །ཀུན་མཁྱེན་རིགས་བྱེད་བདག་ཉིད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལ། སྐྱོབ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྐྱོབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་ན་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། སྔར་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་
དེ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་པ་ན་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ཡང་སྔར་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་། ད་ནི་རེ་ཞིག་མི་སོགས་ཀྱིས། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི་མཐོང་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ད་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །

192-1-315b

དགག་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་འགྱུར་ཞེས། །བརྟག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་གཞན་འདི་ཡང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། དགག་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདས་པའི་དུས་སུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དགག་པར་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བྱུང་བར་
གྱུར་ཏོ་ཞེས་བརྟག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲགས་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདས་པའི་དུས་སུ་ཡང་དེ་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འང་གི་སྒྲ་ལས་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དུས་དག་ཀྱང་དགག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མེད་པར་
རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་བཀོད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་འདས་པའི་དུས་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ་དུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བའི་དུས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་བ་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་ལ། དཔེ་གྲུབ་ཏུ་ཆུག་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དཔེ་ཙམ་གྱིས་འདོད་པ་གྲུབ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་
པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་མེད་པ་དེ་ནི་འདས་པའི་དུས་སུ་ཡང་མ་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འབྲེལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དགའ་བྱེད་དང་བྷ་ར་ཏ་ལ་སོགས་པ་ད་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འགའ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་
ཡང་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་། རྟགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་མཐོང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་རིགས་མཐུན་སྔ་མ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་རབ་ལ་
སོགས་པ་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་བརྗོད་ནས་རྟགས་བརྗོད་དེ་དེས་ན་རྟགས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་གྲུབ་པོ། །ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པའི་

192-1-316a

སྐྱོན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདིར་མི་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་མཁྱེན་སྒྲུབ་བྱེད་བརྟག་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྔར་བཤད་རྟགས་ནི་ཡོད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་སྟོན་ནས་ཤུགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྲིད་པ་ན་འགའ་ཞིག་འདོད་པ་
ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཚིག་ལས་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ཚོལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁོ་བོ་ཅག་ལུང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་སོ། །དེ་ཡང་སྔར་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་མཁྱེན་སྒྲུབ་བྱེད་བརྟག་པ་ཡི། །ལུང་གི་རྣམ་པ་འགའ་ཡོད་
མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་རིག་བྱེད་ཚད་མ་རུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འཕྲོས་པ་གཞན་ཡོད་དེ། དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་འདི་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པར་གསལ་རབ་ཏུ་འདོན་ཏེ། 
དེའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཚད་མར་བྱེད་པའི་རྨོངས་པ་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདི་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན། དེར་འདོན་པ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གྲགས་པས་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྙན་པར་གྲགས་པའོ། །བདུད་རྩིའི་གོ་འཕང་བརྙེས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་དོན་
ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་ཡབ་ཏུ་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡབ་ནི་སྟོན་པའོ། །འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་
དོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་འཕྲོས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ལྷུར་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ལྷུར་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོན་པ་

192-1-316b

ལྷུར་ལེན་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྙེད་མི་ནུས་ཤེ་ན། །གལ་ཏེ་རྟག་ན་དྲང་དོན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྟག་ན་ལྷུར་ལེན་པའི་ལུང་འདི་རྟག་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་དྲང་བའི་དོན་དུ་འདིའི་དོན་གཞན་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་འདི་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་
དེའི་ཚེ་ངེས་པར་འདི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དྲང་བའི་དོན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། ལུང་ནི་རྟག་པ་ཉིད་གྲུབ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྟག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན།  གང་ཕྱིར་མི་རྣམས་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་རྟག་པ་ལས་སོ། །འདི་ནི་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ངེས་བརྗོད་ལ་སོགས་པའི་རིག་བྱེད་འདི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །ཇི་
ལྟར་ཞེ་ན། གང་གིས་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཅན་ནམ། འབྲས་བུ་ཤེས་པའི་རིམ་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །
རིག་བྱེད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདིའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་བརྟག་པར་རྒྱས་པར་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མི་བརྗོད་དོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་འཕྲོས་པ་གཞན་རིག་བྱེད་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། ཡང་ན་རིག་བྱེད་ཡིན་པའི་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདིར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མི་སྟོན་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐོས་པར་ཏེ་རིག་བྱེད་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་མ་སྨོས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་། དེ་ལྷུར་ལེན་ན་མི་རྟག་
འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རིག་བྱེད་རྟག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་འདྲི་ན་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི་འཇིག་པའི་དོན་དང་འབྲེལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་པའི་དོན་དང་འབྲེལ་ཏེ་འདྲེས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་

192-1-317a

པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ་དགང་ལུགས་ནི་མར་རོ། །སོ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རོ། །གསེར་གྱི་རལ་པ་ཅན་ནི་མའོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་རིགས་རྟགས་ཡོད་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བས་གཞན་གྱི་ལན་དོགས་པར་བྱེད་དེ། དགང་
ལུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་རིགས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྤྱི་བརྟག་པར་རིགས། རྒྱས་པར་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཡོད་དུ་ཟིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིགས་ཙམ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དགང་ལུགས་ཀྱི་སྒྲ་
ལས་གསལ་བ་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་བས་ན་གསལ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་རིགས་བརྗོད་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པ་བར་ཆོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་
ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རིགས་ལ་ཇེ་དང་པོར་བློ་སྐྱེ་ལ་ཕྱིས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་སྒྲ་ལས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་པོ་ངེས་པར་བར་ཆོད་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བསྟན་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྒྲ་ལས་
གསལ་བ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རིགས་ཁོ་ན་སྒྲས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གླང་འཇོ་བར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་བརྗོད་པར་གོ་ནས་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་ལས་གསལ་བ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་གསལ་བའི་ངོ་བོ་དེ་ཡང་གསལ་བར་བརྗོད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྟག་པ་ཉམས་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒྲ་རྣམས་དངོས་སུ་རིགས་བརྗོད་པ་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེའི་གསལ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་
དུ་ཟད་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་ལུང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགལ་ལོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡང་ན་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་བསྟན་བླ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཅིག་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སྣ་

192-1-317b

ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་འཐད་ན། ཐོག་མ་མེད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བརྒྱུད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལྟ་སྨོས་ཏེ་ཅི་དགོས། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ལྟས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་འཕྲོས་པ་གཞན་རིག་བྱེད་ཉིད་དུ་ཁས་ཁེན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཁོ་ནས་ཐོས་པར་
མ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་དགའ་བ་ཡིན་པས་ན་རིག་བྱེད་དེ་ལས་དོན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་འདི་བདག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ལ། རྟོག་པ་རང་ལས་ཏེ་བདག་ཉིད་ལས་དང་སྟེ་གཞན་ལས་ཏེ་འཆད་པ་པོ་ལས་དོན་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་བསླད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཡང་སྲིད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཚད་མ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་མི་ཀུན་གྱིས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ། མི་སླུ་མི་སྲིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ་མཐོ་རིས་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
སོ། །གང་ཡང་། དེ་ཡང་སྔགས་ཀྱི་དྲང་དོན་བཞིན། །ཕལ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ཡང་སྔགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚད་མས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སེལ་བར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས་འདི་ཕལ་པའི་དོན་ཉིད་ཤེས་
པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གཙོ་བོའི་དོན་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་བརྟག་པ་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་དོན་གཞན་བསམས་ནས་གཞན་སྟོན་པ་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ལ། བསམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཚིག་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མེད་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན། 
སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཆོས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཡེ་

192-1-318a

ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པ་བསྒྲུབས་པས་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་མ་འདྲེས་པ་སྟེ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་། ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་
ལས། །ཞེས་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་ལས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་ལ་སྟོན་པའི་གསུང་རབ་ཆ་གཅིག་ལ་ཡང་མི་བརྟན་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བསྟན་
པ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་ནི་ངག་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིའོ། །དང་པོ་
ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་ཡོན་ཏན་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འོན་ཏེ་དེར་བདག་གིས་ཤེས་པ་རང་རིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཀྱི་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུའི་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེ་ཡི་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཙམ་རིག་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། རིག་བྱ་རིག་བྱེད་རྣམ་པ་མེད། །ཅེས་མངོན་སུམ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པར་ཡུལ་མེད་པར་དངོས་པོ་དང་
འབྲེལ་པ་མི་སླུ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་ད་ལྟར་བྱུང་
བ་ཡི། །ངོ་བོ་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པ་ཡིས། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་གྱུར་པ། །དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་ཤེས། །རྣམ་རྟོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བདག །དག་པ་འཇིག་རྟེན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཡུལ་མེད་ཀྱང་། །ཕྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན། །དེས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་དག་གི །

192-1-318b

བྱུང་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡི། །རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་འདས་པ་དང་། །མ་འོངས་རྟག་པ་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འདོད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་སུ་གཟིགས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མདོ་སྡེ་པས་འདོད་
པའི་ལུགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་རྣལ་འབྱོར་ནུས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་བདེན་པ་མཐོང་བ་དོན་དམ་པར་ཡུལ་མེད་ན་ཡང་རྟགས་དང་ལུང་ལ་མ་ལྟོས་པའི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་ནི་མི་སླུ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་
དུ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་གསལ་བར་སྣང་བ་རྟགས་དང་ལུང་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་ཚད་མར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ། མངོན་སུམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་
ཡུལ་ཅན་དུ་འདོད་ལ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རིགས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རང་བདག་སྣང་བ་རིག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་
པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་བསྟན་བཅོས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགལ་ལོ། །དེ་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མངོན་
སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །གང་ཞིག་འདི་མི་བཟོད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྔར་བཤད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ལུང་ལ་མ་ལྟོས་པར་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་
པ་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཤེས་པ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བློ་བཟང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་ཀྱི་བྱིས་པའི་ལུང་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཁས་མ་བླངས་པས་སུན་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱས་

192-1-319a

པའི་ཚིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འོན་ཏེ་ཚད་མ་གྲུབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཚད་མ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སུན་འབྱིན་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་དང་། རིག་བྱེད་རྣམས་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་ན། ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ལ་སྐྱོན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་འཇིག་པ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་ཡང་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྨྲ་བ་པོ་དང་བྱས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཞེས་ཟླས་དབྱེའོ། །དེ་ལ་སྨྲ་བ་པོ་ནི་རིག་བྱེད་འཆད་པ་པོའི་ཚད་མ་ཇི་ལྟར་བཀག་ཅེ་ན། སྨྲ་པོ་བྱེད་པོ་དང་མཚུངས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེས་བྱས་པའི་བཤད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བ་པོ་དེ་དག་གིས་བྱས་པའི་བཤད་པ་ལས་དོན་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་རྣམས་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེས་ན་རིག་བྱེད་དག་རྣམས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
སྨོས་ཏེ། དེ་ཡོད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་འབྲེལ་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་གཞན་གྱི་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་མེད་པ་དང་། དེའི་སྨྲ་བ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམུས་ལོང་བརྒྱུད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བས་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གཞན་གྱིས། དེ་ལྟར་
ཚད་མ་ཚད་མིན་གཉིས། །ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཚད་མ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྨྲ་བ་པོ་དང་བྱས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ཚད་མ་ཉིད་གཅིག་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་
བར་མི་རིགས་ཏེ། གཉི་ག་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རིག་བྱེད་དང་དེ་འདོན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་དེའི་གསུང་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་སྨན་པ་ནི་དེ་དང་འགྲན་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི།  བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དེའི་གཞུང་རྣམས་ནི་འདི་དག་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡོད་

192-1-319b

པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཆེའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཐུབ་དང་དེའི་གསུང་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྟོག་པར་རོ། །འཁོར་བར་མི་འཆིང་བ་སྟེ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་དབང་གིས་བྱུང་
བའི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཐོས་ཤེ་ན། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པས་མ་གོས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སྨོས་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྨོངས་མེད་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པའོ། །གཉིས་ལ་བདག་མེད་རྟོགས་པ་ན། །ཞེས་
བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པ་ནའོ། །ཡང་ན་གཉིས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་བདག་མེད་པ་སྟེ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །སྲེད་མེད་བུ་སོགས་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་མེད་བུ་ནི་ཁྱབ་འཇུག་གོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །
ཅི་སྟེ་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེ་ན། གཞན་གྱིས་དག་པའི་ཤེལ་ལྟ་བུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བདག་རྟག་པར་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་
ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་དག་ལ་རྟག་པའི་བདག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་བདག་དེ་ལས་སྐྱེའམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མཐའ་དག་ཅིག་ཅར་
སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཡང་དེ་རྟག་པ་ཡིན་ནམ་མི་རྟག་པ་ཡིན་གྲང་། གཉི་ག་ལྟར་ན་ཡང་བདག་དེས་ཕན་མི་དོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་སེམས་པ་བཞིན་དུ་དེའི་ཡུལ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་། བདག་ཉིད་རྣམ་པར་བདག་མཐོང་བ། །དེ་ཉིད་དེ་ཡི་ཤེས་པ་ཡིན། །
ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་བདག་སེམས་པའི་ངོ་བོར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མི་འཐད་པ་ནི་ཕྱི་

192-1-320a

རོལ་གྱི་དོན་བརྟག་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བདག་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་། ལྟ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པས་ཤེས་པ་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་དང་ཡུལ་
ཅན་ཐ་དད་ན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲོན་མ་བཞིན་དུ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་འདི་དག་གི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་མི་འདོད་པའི་རང་རིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཤེས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་
ཏེ། དེ་སྟོན་པ་ནི། བློ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རིག་བྱེད་ཡུལ་ཅན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རིག་བྱེད་དང་ནི་ཚངས་པ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་
བ་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་དང་ལྷན་ཅིག་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་མེད་ལ། དེ་ལས་བྱུང་
བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དང་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྐབས་སུ་བབ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་
པའི་དོན་ལ་རིག་བྱེད་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་རྟག་པར་རིགས་ལ། དེ་ལ་ཡང་། ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་མི་སྲིད་དོ། །ཞེས་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་བྱུང་གི་
ཡེ་ཤེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གང་ཡང་སངས་རྒྱས་སོགས་མིན་གང་། །ལྷ་མཆོག་གསུམ་པོ་གང་ན་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལྔའི་ཞེས་

192-1-320b

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ལྷ་དང་། མིའི་བྱེ་བྲག་གིས་འགྲོ་བ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ནི་འཁོར་བའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དེ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས་འདི་དག་མི་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འདི་དག་
ཟས་གཙང་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པར་ཐོས་ཤེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྤྲུལ་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ཉིད་ལུང་གིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འོག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དག་སྟེ་དེ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་གནས་གཙང་མའི་རིགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་
ཡོད་དོ། །དེར་འཕགས་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་གནས་སོ། །དེ་དག་གི་སྟེང་ན་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་ཡོད་དེ་དེར་ས་བཅུ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་བཞེས་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་དེའི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་སྤྲུལ་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་རང་འགའ་ཉིད་དུ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་རང་དབང་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་དེའི་ཚེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་རང་དབང་དུ་མི་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཁྱེད་ལ་བཅོམ་ལྡན་
འདས་མི་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་དག་གི་ལུང་གི་སྒོ་ནས་མི་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། གཞན་གྱི་ལུང་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་དེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་མི་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་འདི་དག་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་
དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཅེ་ན། ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་བདེ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །ནུས་པ་
ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་འདོད་པའི་མིག་གསུམ་པ་ལ་སོགས་རྟག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དག་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །མིག་གསུམ་པ་ནི་བདེ་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་མིག་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་དམན་

192-1-321a

པ་ཉིད་ཀྱི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དེ་དག་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འགྲན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་རྟོགས་པར་ཟད་དོ། །གང་ཡང་། རིག་བྱེད་ལུང་ནི་དག་པར་ཡང་། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཡོན་ཏན་དབང་ཕྱུགས་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་བསྒྲུབ་པར་འགའ་ཞིག་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་འབྲེལ་པ་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་། གལ་ཏེ་ཀུན་མཁྱེན་དང་འདྲ་འགའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཉེ་བར་འཇལ་བས་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པར་འདོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཚད་མ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་ནི་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་གྲགས་
པའི་ཆོས་ཅན་ལ་བ་མེན་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཙམ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་འདོད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་
ཉེ་བར་འཇལ་བའི་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དགག་པ་དོན་མེད་པ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་པ་ནི་ཐོབ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ལྟར་ཡོད་པའི་མི་རྣམས་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་མི་རྣམས་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་
ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་མི་ཐམས་ཅད་མཐོང་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འགེགས་པ་ན་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐག་རིང་བ་དང་བར་དུ་ཆོད་པའི་སྐྱེས་བུ་མཐའ་དག་མཐོང་བས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པའི་ནུས་པ་ངེས་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། 
བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་རབ་ཏུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པའི་དོན་མཐོང་བར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཤེས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དགག་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ལེན་པས་དེ་ཉིད་བཀག་པ་

192-1-321b

ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ཏེ་དཔེར་ན་ངའི་མ་མོ་གཤམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟན་པའི་ཕྱིར། མདུན་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་མདུན་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ཙམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ངེས་པར་མི་ནུས་ན་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་ཆོད་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ངེས་ནའོ། །ཅི་སྟེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་
བས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་མཐོང་བས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ན་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་མཐོང་བས་གནོད་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་དེ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ན་གང་གིས་གནོད་པ་མེད་པ་དེས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་
འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་གནོད་པ་མཐོང་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་གནོད་པར་དོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་གནོད་པ་དགོད་པ་ནི་གནོད་པར་འདོད་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་
བྱེད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ་གནོད་པར་དོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་། ཤེད་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། །གཞན་དུ་ཡང་ནི་འཐད་པ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རྒྱལ་བའི་མཐོ་རིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉེ་བར་བསྟན་པ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་ཁ་
ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་རྨོངས་པ་ལས་སྲིད་པ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་རྟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །རྨོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་སོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་དེ་ལྟར་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སློབ་མ་རྨོངས་དོན་

192-1-322a

ནམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཐོང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐོང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལའོ། །མངོན་མཐོའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་མེད་པ་དང་ཕྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །སྐྱོན་རྣམས་
ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །དེ་ལས་ཏེ་སྔགས་དང་བསམ་གཏན་དང་དམ་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་སོ། །དེ་མཛད་པ་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཉམས་སུ་བླང་བ་ལས་གཞན་སློབ་མ་རྣམས་ཐོས་པས་རྨོངས་པས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་པའི་ཚིག་
ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་འདི་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ནི། དེའི་ཚེ་རྨོངས་པ་མ་ཡིན་པ་རྨོངས་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ན་ཁྱོད་ཉིད་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་རྩ་ཅན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཉེར་བསྟན་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པར་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ནི་དྲི་མ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡིས་རྨོངས་པ་ཡི། །དམངས་རིགས་རྣམས་ལ་ཉེར་བསྟན་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། དེ་དག་གིས་ནི་ཉེར་བསྟན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་འཕང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་
ཏན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་གནས་པའི་དོན་གྱིས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་ནི་གོ་འཕང་ཞེས་བྱའོ། །ཤེད་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གིས་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དེ་དག་རྨོངས་པའི་དོན་སྟོན་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་དག་ཆགས་འཇིག་
ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བྱིས་པའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་ཐུག་རྗེའི་གཞན་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱིམ་དུ་འགྲོ་བ་ནི་བག་མར་ཕྱིན་ཟིན་པའི་བུད་མེད་ཁྱོའི་ཁྱིམ་
དུ་འགྲོ་བའོ། །སྨྲས་པ་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རིག་པ་དུལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་། ཁྱོད་ཉིད་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི། །རིགས་ཀྱི་རྒྱགས་པས་ཁེངས་པ་ཡི། །སེམས་ཀྱི་དཔངས་བསྟོད་དེ་དམངས་རིགས། །རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་ཆེས་

192-1-322b

གསལ་བར་བདག་ཉིད་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་པ་འདིར་ཆེས་རྨོངས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རེས་འགའ་བྲམ་ཟེ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའི་སྤྱི་དངོས་པོ་གཞན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ན་ཁྱེད་ཅག་ཁེངས་པའི་ཟུག་རྔུ་འཆང་བ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་སྐྱེས་ནས་
ཆོ་ག་ལ་སོགས་པས་བདག་ཉིད་ལེགས་པར་བྱས་པ་མཐོང་ནས་བྲམ་ཟེའོ་སྙམ་དུ་ང་རྒྱལ་བྱེད་དམ། ཡང་ན་བདག་ཉིད་བྲམ་ཟེ་མོའི་མངལ་དུ་བཙས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདི་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་རྒྱན་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་སྟོན་
པ་ནི། ལན་བརྒྱར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་དེ་ཡོད་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་གལ་ཏེ་རྟེན་ལས་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟོན་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་དེ་དག་ལས་གཞན་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཏེ་དམངས་རིགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་དེའི་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་དམངས་རིགས་དག་ལས་ཤེས་རབ་དང་ཡིད་གཞུངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བཤང་བ་དང་གཅི་བ་དང་ཁྲག་
ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་མི་དམིགས་ན། གང་གིས་ན་ཁྱེད་ཅག་རིགས་སྨྲ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁེངས་པ་ཉིད་ཀྱིས། དེ་ཕྱིར་རིག་བྱེད་སྨྲ་རྣམས་ལ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྟེར་བར་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེའི་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པ་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རིག་བྱེད་
ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར། གལ་ཏེ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལ་བརྟེན་པས་རང་བཞིན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང་། བདག་པོར་གྱུར་པ་དང་། དགའ་མགུར་ལྡན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། སྡིག་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ཅག་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་བྱ་བ་དང་ཉ་
པ་དང་ལྷམ་མཁན་ལ་སོགས་པ་ལས་བྲམ་ཟེའི་རིགས་དང་ལྡན་ན་ཡང་བྲམ་ཟེ་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་གང་དག་སྐྱེས་ནས་ཆོ་ག་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོས་མར་འདོད་པའི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་

192-1-323a

ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིང་འདོགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ་ཡང་ཁེངས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྲམ་ཟེ་དང་བྲམ་ཟེ་མོའི་ལུས་ནི་དམངས་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ལས་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་དུ་
ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་བྲམ་ཟེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་ཀྱང་རྒྱགས་པར་རིགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདས་པའི་དུས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རིང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་རེས་འགའ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་མ་ཡིན་
པས་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྲིད་པ་ཡིན་ལ། བྲམ་ཟེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གི་མའི་སྤྱོད་པའི་ཉེས་པས་ནལ་ཕྲུག་ཉིད་དུ་ཡང་སྲིད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་བུད་མེད་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་འདོད་པས་གཟིར་ཞིང་རྩབ་ཧྲལ་གྱི་སེམས་ཀྱི་རང་གི་རིགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་མཐའ་
སྤངས་ནས་འཇུག་པ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ལས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཁྱེད་ཅག་གིས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བ་མི་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་ཀྱང་། རིགས་མེད་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་གི་རིགས་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྲམ་
ཟེར་མ་ངེས་པར་རིགས་སྨྲ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁེངས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་འོན་ཀྱང་ཤེད་ལ་སོགས་པ་ཡང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་མ་ཤེས་པར་སྐྱེ་གཉིས་དག་ཁོ་ན་ལ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་རྨོངས་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་ཤེས་པ་སྟེ་སྐྱེ་གཉིས་མ་ངེས་པ་གང་དག་
ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་མ་ངེས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་གཉིས་དེ་དག་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཤེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ཅག་ཁོ་ན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཁྱེད་ཅག་གིས་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྨོངས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་འབའ་
ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་དོན་ལ་རིགས་མེད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིག་བྱེད་འདོན་པ་རྨོངས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་འདོན་པས་བྱས་པའི་རྨོངས་པ་ནི་རིག་བྱེད་འདོན་པས་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་ནུས་པ་རིང་དུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་ལས་

192-1-323b

ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་མེད་པར་རྟོགས་ནས་བཀས་གྲུབ་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གནའ་རབས་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནའ་རབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་སོ། །ཤེད་ཀྱི་
ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་བཀོད་པའོ། །རིག་བྱེད་ཡན་ལག་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡ་སྤྲོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོ་དཔྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །གནའ་རབས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་རིགས་
པ་མེད་པ་དང་ཁྱེད་ཅག་ཀྱང་རྨོངས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་གཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ཉིད་ལ་འཐད་པས་འཆད་པ་ནི། གཞན་དུ་ཡང་ནི་ངག་ཙམ་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་གསུང་ལ་བཀའ་གྲུབ་
པ་ཉིད་དུ་མི་སྟོན་གྱི་འོན་ཀྱང་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གང་དག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་ངན་པ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་དྲེགས་པ་འཇོམས་པར་མཛད་པའི་ངང་ཚུལ་སེང་གེའི་སྒྲ་
གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་རོ། །ཡང་སེང་གེའི་སྒྲ་འདི་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་བྲམ་ཟེ་དག་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མཛད་ཀྱི་ཤེད་ལ་སོགས་པ་
རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འཆད་པ་ནི་གང་དག་སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྡིག་པའི་ཆོས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་འདིར་བདག་མེད་པ་ལ་གོམས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་རིགས་པ་
ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྡིག་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ཁོ་ན་ལ་དགེ་སྦྱོང་ཡོད། འདི་ཁོ་ན་ལ་བྲམ་ཟེ་ཡོད་ཀྱི་བསྟན་པ་གཞན་ནི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དག་གིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་

192-1-324a

པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་བཞི་ནི་དགེ་སྦྱོང་ཡིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་དེ་ཡང་ཞུགས་པ་བཞི་པོ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཀུན་མཁྱེན་སྐྱེས་བུ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞུང་གང་གིས་བསྒྲུབས་ཤེ་ན། མ་ལུས་དོན་ནི་ཡོངས་ཤེས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པ་ཉིད་རྟོགས་ནས་དེ་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དེའི་དོན་དུ་ཉེས་པ་ཟད་པ་དང་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། 
གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་རྣམས་ནི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཀྱི་གྲགས་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་། ས་བཅུ་དག་ལ་
གནས་འདི་ཡང་། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་མཐའ་མ་ཤེས་ནས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ས་བཅུ་ལ་གནས་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཇི་སྲིད་ས་བཅུའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ལ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ལ། དེའི་གོང་མ་ནི་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་སར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་། ཕྱོགས་གཅིག་ཤེས་པས་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་བཤད་མི་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་སུན་ཕྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་གཅིག་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅུང་ཟད་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་དེའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེའི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་དངོས་པོ་དེའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལས་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བའི་
ཚིག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མ་ཡིན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་དེའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དེའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་མཐོང་བའི་ཚིག་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་ལས་

192-1-324b

ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། རྒྱུའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་དོ། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །དངོས་པོ་མ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གིའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཤེས་པའི་ཚིག་གོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་
ཀླན་ཀ་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་སྲིད་པས་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ན་དེ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤིང་མེད་པར་ནི་ཤིང་ཤ་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྲིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་ན་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་། མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཀུན་ནས་བསླངས་པས་དགེ་བའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་
སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ལ་ཡང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཐུགས་རྗེ་གོམས་པ་ལས་འཇུག་པ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་དགེ་བ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མངོན་དུ་ཕྱོགས་
པར་འགྱུར་བ་ནི་སུ་ཞིག་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་འདི་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རང་གི་སྣང་བ་དོན་མེད་པ་ལས་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་འཇུག་པས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། 
དེ་ཡིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཡུལ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ན་གང་གི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་མཁན་པོ་འདིས་ཤེས་པ་དེ་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བུ་སོགས་

192-1-325a

བརྗོད་པ་ནི། །དད་པའི་ནོར་ཅན་རྣམས་ལ་མཛེས། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ལྟ་བུ་སོགས་བརྗོད་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་སྟེ་འདི་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གང་འགྱུར་བ་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་དོན་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་བདག་གིས་ཐལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་གྱི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་རང་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཐལ་བ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་རེ་ཞིག་འདིའི་སྐབས་སུ་ཡང་བབ་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བློ་བཟང་རྣམས་
ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་པར་འཇུག་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལ་ནུས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས། ཁྱེད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་རེ་ཞིག་ཁྱེད་ཉིད་ལ་དྲི་བར་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་དེའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་འདིར་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་དེ་
ལྟར་དྲིས་པ་ན་གཞན་དག་རང་ཉིད་ལན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེས་ན་ལུང་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ཡང་བརྗོད་པ་དེ་ལྟར་དེ་ལུང་མེད་པར་འགྱུར་མོད་འདིར་འགལ་བ་ཅི་ཡོད། གང་གིས་མཐོང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བ་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདི་གསུང་བ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
ཞེས་དྲིས་པས་ཁྱེད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་དེས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་ནས་དེའི་སྨྲ་བ་པོ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཁྱེད་ཅག་ཁོ་ནས་ལུང་དེ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་སྨྲ་བ་པོ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ན་
ཁྱེད་ཅག་གིས་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟ་བས་ན་ལུང་དེ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་སྨྲ་བ་པོ་ཉིད་འདོད་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་མི་འདོད་པའི་ཐོག་ཏུ་གཏོང་བའི་ཐལ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་སྐབས་ཀྱི་དོན་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་
གལ་ཏེ་དེ་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཁོ་ན་གཞན་གྱིས་ལུང་ཙམ་ཁས་ལེན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཐལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་བརྗོད་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་སྨྲ་བ་པོ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་ལུང་དེ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སྨྲ་བ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་

192-1-325b

ལུང་དེས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་གྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་བདག་པོ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་འདི་ལུང་དེ་བྱེད་པ་པོར་ཁས་ལེན་པར་མི་སྨྲ་བ་ཉིད་ལས་ཁས་ལེན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ཁས་བླངས་པས་ན་སྨྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་དོན་མི་ཤེས་
ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་། རྩིག་པ་སོགས་ལས་འབྱུང་བའི་ཚིག །ཡིད་ཆེས་པ་ཡིས་བསྟན་མི་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རྩིག་པ་སོགས་ལས་འབྱུང་བའི་ཚིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དེའི་དབང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་
ཚེ་ཡིད་ཆེས་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་དེའི་དབང་གིས་དེ་དག་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར། གང་ཡང་། འདི་དག་སུ་ཡིས་བསྒྲགས་སྙམ་དུ་དེ་དག་ལ་ཡིད་ཆེས་མི་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ངག་
ཀྱལ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཟློས་གར་དང་། གླུ་དང་། འཚེ་བ་དང་། བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་བགྲོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་ཉིད་དུ་དེར་བསྟན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་རྩེད་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་ཤ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་དེ་
རྣམས་སྨྲས་པ། སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་སའི་ལམ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚད་མ་དང་མི་འགལ་ཞིང་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་མེད་པ་དང་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་མཐུན་པར་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཅན་མཐོ་རིས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་
བུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་འདྲ་བ་རྩེད་མོའི་ཚུལ་ཅན་དང་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་གསུང་མཛད་པ་པོ་རྣམས་ལ་ཁྱེད་ཅག་ཤ་ཟ་ཞེས་མི་བྱེད་ན་བྱ་ལ་རག་སྟེ་མིང་བྱས་
པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དམན་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ན་ཡང་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ངག་ཀྱལ་ནི་གླུ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ། །

192-1-326a

འཚེ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་གསོད་པའོ། །སྨད་པའི་དོན་ནི་འདོད་པ་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་མི་སླུ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་མི་སླུ་བ་སྟེ་དེ་དང་མི་འགལ་བའི་དོན་དེ་ལ་ཡོད་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་
ཅེས་བྱའོ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའོ། །དེ་ཡི་ཡུལ་ཅན་མ་ལུས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཡུལ་ལ་སྟེ་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་མི་སླུ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་། བར་དང་། ཐ་མར་དགེ་བ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །བག་ལ་ཉལ་
ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀུན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་དང་། །བསྒོམ་པར་བྱ་བ་བསྒོམས་པ་དང་། །
སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པ་ཡིས། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གིས་བ་ལང་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཁོ་ན་རྩེད་མོའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པས་
བྱས་པ་སྲིད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོན་ཅན་ནོ། །གང་ཡང་། དག་དང་མ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཕན་ཚུན་དུ་གསལ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་
དེ་དག་རིགས་པ་དང་སྟེ་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགལ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། ཅིག་ཅར་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཀྱང་འགལ་བའི་དོན་དུ་མི་འཛིན་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འགལ་བ་ནི་གཉིས་
ཏེ་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའོ། །དེ་ལ་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཅིག་ཉིད་དུ་འགལ་ལ། གང་ཡང་། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་

192-1-326b

གཅིག་ཉིད་དམ་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་དག་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སྣང་བ་ཉིད་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་གནས་པར་མ་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་
གྱི་གཙང་བ་དང་མི་གཙང་བ་དག་དང་། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་སྦྲུལ་དང་རྨ་བྱ་དག་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་ལྟ་བུའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་གྲིབ་མ་དང་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །འོ་ན་གལ་ཏེ་འགལ་བ་རྣམས་ཀྱང་། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་གནས་པར་མི་འགལ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་
བསྔལ་དག་ལ་ཆགས་པ་དང་སྡང་བ་དག་ཀྱང་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་མི་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རྒྱུ་མེད་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་
སོགས་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། འགལ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས། དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་དོན་དམ་པར་འགལ་གྱི་དག་པ་དང་། 
མ་དག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བཏགས་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཤེས་པ་གཅིག་པ་ལ་སྣང་བ་ཡོད་དེ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། སྔོ་དང་སེར་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཡུལ་དང་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་གིས་འགལ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་གྱི་བྱེ་
བྲག་ནི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནམ། ཡང་ན་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་བྱུང་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དེ་ལ། མཁྱེན་པའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། 
འདི་རང་གི་བདེ་བ་ཁ་ཅིག་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བའི་ལུགས་གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་ནས་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་མཚན་ཉིད་གཅིག་གིས་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་ལུས་པ་ལ་ཁྱབ་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་རྣམས་རིས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་གནོད་པར་

192-1-327a

འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་ཇི་ལྟར་མཐའ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སྣང་བ་ལས། །གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་མེད། །འདི་
ཞེས་སྙམ་དུ་རྣམས་ཤེས་པས། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ལ་མཐའ་ལྡན་མིན། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རིམ་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཉེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་དེ་གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་
ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྩོད་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་ལུས་ཅུང་ཟད་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཁྱབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་
གཞན་གྱི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡུལ་གྱི་མཐའ་ཉིད་དུ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གང་དག་གིས་དེ་དག་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དབང་གིས་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་
རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་རྣམས་ཅིག་ཅར་རི་མོ་རྐྱང་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ངེས་པ་ན་རང་བཞིན་དུ་མ་ཉིད་སྤོང་བར་བྱེད་པའམ་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་གྱི།  འོན་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡོད་
པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་མཐའ་
མེད་པར་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་གྱི། མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་པས་གང་ལས་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། འདི་སྙམ་དུ་མཐའ་དག་འཛིན་པར་ཁས་ལེན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐའ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་

192-1-327b

སེམས་ན་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་དུ་མཐའ་དག་འཛིན་པ་དེར་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐའ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འབྲེལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གང་དག་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་གཅིག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མི་མཁྱེན་པའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་
ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཁོ་ནར་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། མཐའ་དག་འཛིན་པའི་དོན་ཡིན་ལ། །དེ་དག་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པ་ཡང་འདི་ཉིད་
ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་དེ་དག་མཐའ་དག་གི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ་དེས་ན་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །གང་ཡང་། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་
ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མཐའ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་སྣང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཏེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་དེས་དེ་དག་རིག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་
ཀྱིས་དེ་དག་མཐའ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཡུལ་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་ཤིང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གངས་མཐའ་ཡས་པ་
ཉིད་ཀྱིའོ། །གང་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡུལ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ན་འགའ་ཡང་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
དེ་གང་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་འདི་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མཐའ་མེད་པའི་དངོས་པོ་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནི་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ལ། གང་མེད་པ་དེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནི་

192-1-328a

ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་ལ། སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐའ་དང་ལྡན་པས་བྱས་པའི་མེད་པ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ལ་ཡོད་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས་པ་ལས་ཇི་ལྟར་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྙམ་དུ་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡུལ་འཛིན་པ་མི་འཐད་དེ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལས་སོ་སོ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་དགོད་པར་མི་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
དུ་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ལས་སོ་སོར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྔོན་པོ་ཁོ་ན་རིག་པའམ་སེར་
པོ་ཁོ་ན་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་རིག་ཡིན་ནོ། །ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་གང་གིས་ཤེས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་སོ་སོར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་མི་འཐད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་
པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་སེར་པོའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ནི་དེ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མི་འདོད་པའི་ཐོག་ཏུ་གཏོང་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། 
དེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བ་འགལ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་བླང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཅར་མཐའ་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་ན་བླང་བ་དང་དོར་
བའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་འགལ་བར་འགྱུར་རམ། མི་འགལ་ན་ཡང་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་སྣང་བའི་བླང་བ་དང་དོར་བྱའི་དངོས་པོ་དེའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནམ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་ཉམས་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྣང་བ་ན་ཡང་གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་

192-1-328b

དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཐམས་ཅད་རྗོད་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་སྣང་བ་ན་བླང་བ་དང་དོར་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་སྣང་བར་མི་འགལ་ཞིང་། བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་ཉམས་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྣང་ལ་ཕྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་
ཀྱིས་བྱུང་བའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་རེ་ཞིག་ཀླན་ཀ་འདི་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྩོད་པར་བྱེད་ན་
དེ་ལ་ཡང་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་མཐའ་མེད་པའི་དངོས་པོ་མཐའ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐུགས་དེ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་
དངོས་པོ་དུ་མའི་རྣམ་པ་འཛིན་པར་སྐྱེ་བར་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉིད་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པ་རྣམས་ནི་མི་བདེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་དོན་དམ་པ་པ་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གཅིག་ལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་འགལ་བར་འགྱུར་
ན། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ན་སྐྱོན་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་མི་
བདེན་པ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་ན་དེ་ནི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་མི་བདེན་པའི་ངོ་བོའི་རྣམ་པ་རྣམས་མི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར། དོན་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་འཛིན་པ་ན་དོན་ལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པས་ན་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པར་མི་
འགྱུར་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཐབས་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་རིགས་པ་སྤངས་ནས་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པས་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་

192-1-329a

བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་དོན་འཛིན་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པའི་ཐབས་སུ་རིགས་པའི་བྱ་བས་དོན་འཛིན་པ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་ཤེས་བྱ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གཅིག་ཀྱང་མཐའ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེས་མཐའ་མེད་པའི་དངོས་
པོ་ལ་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་གང་གིས་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་གསལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དཔྱོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་དུ་ཡོད་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། 
གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་ངོ་བོས་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་
ཀྱིས་གཞན་དུ་ཡོད་པའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡུལ་གྱི་མཐའ་དང་ལྡན་པར་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འདི་ཙམ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་སྣང་བཞིན་པ་ལས་གཞན་མེད་དོ་སྙམ་པ་
དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྣང་བཞིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐུགས་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དཔྱོད་པའི་ཤེས་པས་དངོས་པོ་རྣམས་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་ཡོངས་སུ་
གཅོད་ན་ཡང་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐུགས་ལ་སྣང་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་སྣང་བ་ནི་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་
གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་གསལ་རབ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །གང་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་བདེན་པ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ་དེ་དག་ལས་

192-1-329b

མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཀླན་ཀའི་གོ་སྐབས་ཐག་བསྲིངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མང་དུ་སྨྲས་པས་ཆོག་གོ། །གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་འདོད་པ་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་དེའི་གཞུང་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དང་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་པ་རིམ་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་
འགལ་བ་མེད་པར་འཆད་དེ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཤེས་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་དག་གིས་ཏེ། བཟོད་པ་ནི་བརྒྱད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་པ་ཡང་བརྒྱད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སྟེ།  དེ་ལྟར་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་འདི། །སེམས་བཅུ་དྲུག་གོ་ཞེས་
བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐང་ཅིག་ཙམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དུས་ཀྱི་མཐའ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། །སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ། །དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དེ་དག་ཀྱང་། །དྲུག་ཅུ་ལ་ནི་ཐང་ཅིག་གོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །གྲོགས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོ་སྐོར་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་སུ་སྤྱིའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྗོད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བདག་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་སུ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བར་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་འགལ་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་། རྣམ་པ་གཅིག་ཅན་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་
སྟེ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པས་བསྟན་པ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བརྗོད་པ་དང་། གང་ཡང་གཞན་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱིར་དོན་དམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དེ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པ་དེ་ཡང་མ་

192-1-330a

གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེས་དེ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡི་དབང་ཕྱུག་ཐུགས། །ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཀུན་རྫོབ་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པས་ནོན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། གཞན་གྱིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་བརྫུན་པའི་ཡུལ་
ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པས་ནོན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གཉི་གའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྐྱོན་གཉི་གར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་བརྫུན་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདི་ལས་ཀྱང་དེ་འཛིན་པ་ན་རྟོག་པ་དང་འཁྲུལ་པས་
ནོན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་སྤྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང་། གཞན་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བཞད་
ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་སེལ་བ་བརྟག་པ་བསྟན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་འཛིན་ན་ནི་རྣམ་རྟོག་དང་། །འཁྲུལ་པས་གནོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་སྐབས་སུ་བབ་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་སྤྱི་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པ་ན་རྣམ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་
ཏེ། དེ་ནི་དེའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་རང་གི་སྣང་བ་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པས་ནོན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་སྤྱི་བརྟག་པར་དངོས་
པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པ་ན་གསལ་རབ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་འཁྲུལ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་རྒྱུ་བཅས་འབྲས་བཅས་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་རིམ་མམ་ཅིག་ཅར་གྱིས། །ཞེས་

192-1-330b

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིམ་གྱིས་སམ་ཅིག་ཅར་གྱིས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཐབས་རྙེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་ལེགས་གོམས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པ་མ་ལུས་པ་འདིས་སོ། །
འཁོར་བར་མི་འོས་ཤེས་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་དག་ཏུ་མི་འོས་པ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་འཁོར་བར་མི་འོས་པའོ། །དེ་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་དེ་བསྟན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཁྱབ་འཇུག་དབང་ཕྱུག་སོགས་ཡུལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་རང་གི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང་གཞི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་དགྲ་
བོ་མ་ལུས་པའི། །སྡེ་ཚན་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དགྲ་ཉིད་ལ་དེ་དག་གི་སྡེ་ཚན་ནི་ཚོགས་སོ། །དེ་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །མངོན་མཐོ་སྣ་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུའི་སྒྲ་རེ་རེ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། མངོན་པར་མཐོ་བ་སྣ་
ཚོགས་པ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གང་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལྟར་གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་
བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དང་པོ་ཉིད་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ། རྣམ་པ་དང་བཅས་རྣམ་པ་མེད། །གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ལ་ཡང་། །རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་དོན། །ནམ་ཡང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཕྱོགས་གཉི་ག་
ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་པར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། རྣམ་པ་མེད་སོགས་བསམ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཁས་བླངས་ནས་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཁྱེད་ཅག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་མཁོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གདོན་མི་ཟ་བར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའམ་རྣམ་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་འཛིན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྒྱུན་ཆད་པར་

192-1-331a

འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཅི་ནས་རྣམ་པ་གང་གིས་ཁྱེད་ཅག་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་མཆོག་སྟེ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་འཇུག་པར་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཀླན་ཀ་འདི་མེད་དོ། །དཔེ་མེད་རང་གི་དཔལ་བདེན་བདེན་པར་ངེས་བྱས་ལས། །
དགེ་བ་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་བདག་གིས་གང་ཐོབ་དེས། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་ཡིད་ཚིམ་མཛད་པ་ཡི། །མདངས་གསལ་བ་ཅན་བདེ་གཤེགས་པད་མའི་ངང་ཚུལ་འགྱུར་བར་ཤོག །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་མཁས་པ་ཆེན་
པོ་དབེན་དྲ་བྷ་དྲ་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་གྲགས་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར།།      །།བརྩེ་ལྡན་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ། །ཀུན་ལ་རབ་འབྱམས་རྟོག་གེའི་གཙོ། །ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་གཉིས་པ་དེས། །གསལ་བའི་ཚིག་གིས་བཀོད་གཞུང་འདི། །བདག་གཞན་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོ་ཡི། །མཐར་སོན་མཁས་
པ་ལྷ་དབང་བློ། །བསྙེན་ལས་གྲུབ་མཐའ་མཐའ་དག་ལ། །བློ་ཡི་སྣང་བ་ཐོབ་ནས་བསྒྱུར། །སྔོན་གྱི་སྒྱུར་བྱེད་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །ཇི་ལྟའི་བགྲོད་ལམ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས། །འབད་པས་མཐོང་བར་མ་གྱུར་གང་། །ཅི་ཞིག་ལྟར་ཏེ་བདག་གིས་ཏེ། །བདག་ནི་བརྩོན་དང་མི་ལྡན་ཞིང་། །ཤེས་རབ་ལྷག་པ་མེད་མོད་ཀྱང་། །འདི་ལྟར་དོན་དང་
རྗེས་མཐུན་ཞིང་། །ཚིག་གི་སྡེབ་སྦྱོར་རབ་གསལ་བ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་རླབས་སམ། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་གོམས་པར་ངེས། །འོན་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་རྣམས་ཀྱིས། །ཉེས་པ་དོར་ལ་ལེགས་པ་ལོང་། །དཔལ་ལྡན་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་རྒྱུད། །སྟོད་རིས་མུན་པའི་སྣང་གྱུར་པ། །རྗེ་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
དཔོན། །བརྟན་ཞིང་མི་འགྱུར་གཟི་བརྗིད་ལྡན། །དགོངས་ཟབ་དམ་པའི་ལམ་ལ་དགྱེས། །མཐའ་བཞིའི་རྒྱལ་ཕྲན་ཟིལ་གནོན་པ། །མངའ་བདག་དབང་ཕྱུག་དམ་པའི་རྗེ། །བསོད་ནམས་རྩེ་ཡི་བཀས་བསྐུལ་ནས། །གཞུང་ལུགས་ངན་པ་ཀུན་འཇོམས་ཤིང་། །བདེ་གཤེགས་བསྟན་པ་གསལ་བྱེད་པ། །དཔལ་ལྡན་པད་མའི་ངང་
ཚུལ་གྱི། །དོན་ཆེན་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི། །བསྒྱུར་བའི་དགེ་བས་བདག་གཞན་ཀུན། །ལྟ་ངན་ཐམས་ཅད་རབ་བཅོམ་ནས། །བཀུར་བར་དཀའ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །བསྟན་པ་ཡུན་རིང་འཛིན་པར་ཤོག །འདི་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་ཡོད། །བམ་པོ་དྲུག་ཅུར་བྱས་སོ།།      །།

192-1-331b


193-1-1a