33-1-1a


༼ང༽ ༄༅། ༈ །སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་བཞུགས་སོ། །
(黃)  第二般若兩萬五千頌第四部
33-1-1b


༄༅༅།  །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། དུམ་བུ་ཐ་མ། བམ་པོ་
དྲུག་བཅུ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་
བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་
དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་
ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་
མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་
33-1-2a


བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་མཁས་
པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་
མཚན་ཉིད་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། བདག་གི་དངོས་པོ་དང་། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་། འདུ་བ་དང་། འབྲལ་བ་དང་། འདུ་འབྲལ་དང་ལྡན་པ་
དང་། མི་ལྡན་པ་དང་། ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། བསམ་གྱིས་
33-1-2b


མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་། རྐྱེན་མེད་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཁམས་ཡོད་པ་དང་། ཁམས་མེད་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་གཟུགས་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་
ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་
པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་
ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་གཟུགས་
33-1-3a


ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་
ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། 
ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། 
སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་
པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་
རབ་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ལམ་དང་། རབ་ཏུ་མ་སྦྱངས་པའི་ལམ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདོད་
33-1-3b


ཆགས་མེད་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་གཏི་མུག་མེད་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྟ་བ་དང་ལྟ་བ་མེད་པ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་མེད་པ་དང་། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་ལ་
མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མིང་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མིང་དང་གཟུགས་དང་། དམིགས་པ་དང་། བདག་པོ་དང་རྣམ་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྡུག་
བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱོལ་སོང་གི་
སྐྱེ་གནས་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་དང་། མིའི་ལམ་
ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷ་དང་ལྷའི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་
པའི་འབྲས་བུའི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུའི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་ཕྱིར་མི་
འོང་བའི་འབྲས་བུའི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རང་བྱང་ཆུབ་དང་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ལ་མཁས་པར་
33-1-4a


རིག་པར་བྱའོ། །དབང་པོ་ལ་མཁས་པ་དང་། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་མྱུར་བ་དང་། ཤེས་རབ་རྣོ་བ་དང་། ཤེས་རབ་མགྱོགས་པ་དང་། 
ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་། ཡངས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་ཤེས་རབ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདས་པའི་དུས་དང་། མ་འོངས་པའི་དུས་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་
ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་དང་བསམ་པ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་དང་ཡི་གེ་དང་ཐེག་པ་གསུམ་
རྣམ་པར་དགོད་པ་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དེ་ལ་ལེགས་པ་འདི་དག་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ཞི་བ་དང་། གཟུགས་རག་ལས་པ་དང་། གཟུགས་གསོག་དང་། 
གཟུགས་སྙིང་པོ་མེད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞི་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རག་ལས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསོག་དང་། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྙིང་པོ་མེད་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞི་བ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རག་ལས་པ་དང་། 
33-1-4b


རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསོག་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྙིང་པོ་མེད་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་
བྱ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེས་ཟེར་
བ་ནི། བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་
ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་སྤྱོད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་དང་། མ་བྲལ་བར་སྤྱད་པར་བགྱི། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཡིད་ལ་བྱ་བ་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་མ་དབྱེ་བས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མི་འདོར་བས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་མི་རྒྱུ་བ་དེ་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །
དེ་ལྟར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དང་། 
33-1-5a


ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམས་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་ཅི་ལགས་
མ་བསྒོམས་པས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་ཅི་ལགས། བསྒོམས་ཀྱང་བསྒོམས་ལ། མ་བསྒོམས་ཀྱང་མ་བསྒོམས་པས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་ཅི་ལགས། བསྒོམས་པ་ཡང་མ་ལགས། མ་བསྒོམས་པ་ཡང་མ་ལགས་པས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །གསོལ་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །གསོལ་པ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །
གསོལ་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བདག་གི་ཁམས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་སྲོག་གི་ཁམས་དང་གང་ཟག་གི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །གསོལ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་ཁམས་དང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་སྲོག་གི་ཁམས་དང་། གང་ཟག་གི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བདག་གམ་སེམས་
ཅན་ནམ་སྲོག་གམ་གང་ཟག་གི་དམིགས་སུ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བདག་གམ་སེམས་ཅན་ནམ་སྲོག་གམ་གང་ཟག་མི་
33-1-5b


དམིགས་ན། ཇི་ལྟར་བདག་གི་ཁམས་དང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་སྲོག་གི་ཁམས་དང་གང་ཟག་གི་ཁམས་སུ་གདགས་པར་བྱ། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་མ་བཏགས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་བཏགས་
པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སམ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་
བར་དུ་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་གདགས་སུ་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་གདགས་སུ་མེད་པའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གདགས་སུ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་
ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ནི་གདགས་སུ་མེད་པའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་རྣམས་ནི་གདགས་སུ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་
པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་གདགས་སུ་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་ནི་གདགས་སུ་མེད་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ནི་གདགས་སུ་མེད་པའོ། །འདུས་
བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་སམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །གསོལ་པ། 
33-1-6a


བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མཆིས་པར་གྱུར། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། 
གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་མཆིས་པར་གྱུར། ལྷ་དང་མི་མཆིས་པར་གྱུར། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མཆིས་པར་གྱུར། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་མཆིས་པར་གྱུར། རང་སངས་རྒྱས་
མཆིས་པར་གྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆིས་པར་གྱུར། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཆིས་པར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་ཅན་
དུ་གདགས་པ་དམིགས་སུ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་དམིགས་སུ་མེད་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་
ཡང་ཇི་ལྟར་གདགས་པར་བྱ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ནམ་ལྷ་འམ་མི་འམ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འམ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་འམ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་འམ་དགྲ་བཅོམ་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་
སུ་ཡང་ཇི་ལྟར་གདགས་པར་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འམ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་ཇི་ལྟར་གདགས་པར་བྱ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། གདགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། 
གཟུགས་ལ་བསླབ་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བསླབ་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་བསླབ་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་
33-1-6b


པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་བསླབ་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་
དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་
བསླབ་པ་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་བསླབ་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བགྱི་འམ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པར་
བསླབ་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་
ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་
ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། 
33-1-7a


བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མ་མཆིས་པར་བསླབ་པར་བགྱི་ཇི་ལྟར་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མ་མཆིས་པར་བསླབ་པར་བགྱི། 
ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མ་མཆིས་པར་བསླབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང་། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདུ་བྱེད་རྣམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་འམ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདུ་བགྱི་བ་མ་མཆིས་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་བས། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་བསླབ་
པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་པར་བལྟའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་
དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྟོང་པར་བལྟའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བས་སྟོང་པར་བལྟའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་
ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པར་བལྟའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་
33-1-7b


འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པར་བལྟའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་
པ་བཅྭ་བརྒྱད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པར་བལྟའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སྟོང་པར་བལྟའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་། ཚོར་བ་
དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྟོང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སྟོང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ལ་སྤྱོད་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་སྤྱོད་པ་མ་མཆིས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ཡང་མི་དམིགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མི་དམིགས། སྤྱོད་པ་ཡང་མི་དམིགས། གང་སྤྱོད་པ་དང་། གང་གིས་སྤྱོད་པ་དང་། གང་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། རབ་འབྱོར་གང་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་
མི་དམིགས་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་མ་མཆིས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
33-1-8a


པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས་ན། ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་
འདི་ལྟར་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བའི་ཚེ། མི་དམིགས་
པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པ་གཏང་བར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །བཟོད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཟོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །
བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །
ཤེས་རབ་སྒོམ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་
བར་དུ་སྒོམ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་སྒོམ་པའི་ཚེ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་བསྒོམ་
པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྒོམ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། འཕགས་པའི་
ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་
33-1-8b


པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སྒོམ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུངས་ཀྱི་
སྒོ་རྣམས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སྒོམ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་
པ་རྣམས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྒོམ་པའི་ཚེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་དམིགས་པར་
འགྱུར། ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་མི་དམིགས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཇི་ཙམ་དུ་གཉིས་པ་དེ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཉིས་ཞེས་བགྱི་
བ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཇི་ཙམ་དུ་མིག་དང་གཟུགས་ནས། ཇི་ཙམ་དུ་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་བར་དང་། ཇི་ཙམ་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་ཏེ། རབ་འབྱོར་
འདི་དག་ནི་གཉིས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། དམིགས་སུ་མཆིས་པ་མི་དམིགས་སམ། འོན་ཏམ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་མི་དམིགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དམིགས་སུ་
ཡོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། དམིགས་སུ་མེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། རབ་འབྱོར་དམིགས་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
དམིགས་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་མི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
33-1-9a


གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དམིགས་པ་ལ་ཡང་མི་ཆགས། མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་པ་ལགས་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། ས་ནས་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི། ས་ནས་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་
བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ས་ནས་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་
མི་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དམིགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། ས་ནས་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དེ། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། གང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ། །འདི་ནི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པའོ། །འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་
33-1-9b


གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སོ། །འདི་ནི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་
དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དོ། །འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་རོ་ཞེས་བགྱི་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་བྱས་པས་གཟུགས་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་
དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་
པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་
དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཟུགས་ཀྱང་མི་དམིགས། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་དམིགས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མི་དམིགས་ན། འོ་ན་ཇི་
33-1-10a


ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་ཆུད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་
སྤྱོད་པར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱིས་ནས། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བགྱིད་པར་
འགྱུར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་བསྒྲུབས་ཤིང་། སེམས་
ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ནས་ཡོངས་སུ་འགྲེལ་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །
ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་
དོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་
མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། 
33-1-10b


ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་
ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བྱས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མ་བྱས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མ་བྱས་པ་སྟེ། མངོན་
པར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མ་བྱས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མ་བྱས་པ་དང་། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཚུལ་གྱིས་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་བགྱིས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུས་མ་བགྱིས་པ་ལགས་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་རྣམ་པར་དགོད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་མ་བྱས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་རྣམ་པར་དགོད་པ་གང་ཡང་དམིགས་སུ་
མེད་དེ། །མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དང་། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་རྣམ་པར་དགོད་པར་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་མངོན་
33-1-11a


པར་ཞེན་ཅིང་། གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་
པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན། 
སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས། གཟུགས་ཀྱིས་
རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་གཟུགས་སུ་དམིགས་སོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་དམིགས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་
རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་དམིགས་སོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་
དམིགས་སོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་
མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོར་དམིགས་སོ། །སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་
33-1-11b


པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པར་དམིགས་སོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གྱིས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་། བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་དམིགས་ཏེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་
བ་ནས་དགྲོལ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་། དེ་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་
མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། 
སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་ལྔས་ཀྱང་མ་དམིགས་ན། 
སྐྱེས་བུ་གླེན་པ་ལོང་བ་མིག་མེད་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ནས་དགྲོལ་བར་འདོད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ལྔས་
ཀྱང་། སེམས་ཅན་གང་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་བགྱི་བ་དེ་ལྟ་བུ་མ་གཟིགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
33-1-12a


སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། ལོག་པར་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པ་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ངས་
ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ཡང་དག་པར་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། ལོག་པར་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། རབ་འབྱོར་འོན་ཀྱང་
སེམས་ཅན་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ། དངོས་པོར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་ལས་གདོན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུའི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་ལ་
ཞུགས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཞུགས་ཏེ། བླ་ན་མེད་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དོན་དམ་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ། 
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་མ་ལགས་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཞུགས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་
ཡང་མ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་འམ། ཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་
འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་
33-1-12b


ཁམས་གང་ལ་ཡང་གནས་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་གང་ལ་ཡང་
གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་འགྲོ་ཞིང་འོང་བ་དང་གནས་ཤིང་འདུག་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེས་གལ་ཏེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱད། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་
ལ་སྤྱད། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་བསྒོམས། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པ་ལ་བསྒོམས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་བསྒོམས། བསམ་གཏན་བཞི་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། 
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་
ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བསྒོམས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་
33-1-13a


ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་དཔག་དུ་མེད་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ། ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་ལུང་བསྟན་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྤྲུལ་པ་དེས་སེམས་
ཅན་གང་ཡང་ཕུང་པོར་བྱས་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་མཁྱེན་ཅིང་ཐུགས་
སུ་ཆུད་དེ། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་མཁྱེན་ནས། སེམས་ཅན་གང་ཡང་དམིགས་པ་མེད་དོ། །བཏུལ་བ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ལྟར་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལ་ཁྱད་པར་དང་། བྱེ་བྲག་ཅི་ཞིག་མཆིས། ཅི་ལས་དགོངས་པ་ལགས། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལ་ཁྱད་པར་དང་བྱེ་བྲག་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་
དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྲིན་ལས་གང་མཛད་པའི་ལས་དེ་ནི་སྤྲུལ་པ་ཡང་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཞུགས་ན། སྤྲུལ་པ་ལས་བགྱིད་པར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཞུགས་ན། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པ་ལས་བགྱིད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞི་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་གཟིགས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྤྲུལ་ཏེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །སྤྲུལ་པ་དེས་དེའི་ཕྱི་ན་བསྐལ་
33-1-13b


པ་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ཏེ། དེའི་རྗེས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལུང་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྲགས་ཀྱང་། སྤྲུལ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་འམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གང་ཡང་
མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ཤིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་
དེ་ལྟར་སྤྲུལ་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མ་མཆིས་ན། ཡོན་ཕུལ་ན་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་འཚལ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འདི་དག་གིས་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡོན་ཕུལ་ན། དེ་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ནམ་ཡང་བས་པར་
མི་འགྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ནམ་ཡང་
བས་པར་མི་འགྱུར་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཉིད་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡོན་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱིས། སྤྲུལ་པ་ལ་
ཡང་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡོན་གྱི་གནས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ལྟ་ཞོག་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ལྟ་ཡང་ཞོག་གི། །རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་
མོ་གང་ལ་ལས་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིད་ལ་བྱས་ན། དེ་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་མཐར་མ་ཕྱིན་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་
33-1-14a


ལྟ་ཞོག་གི། རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིད་ལ་བྱས་ཤིང་ནམ་མཁའ་ལ་མེ་ཏོག་འཐོར་ན། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་མཐར་མ་ཕྱིན་པར་སྡུག་
བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྟ་ཡང་ཞོག་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་མེ་ཏོག་འཐོར་བ་ལྟ་ཡང་ཞོག་གི། རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་
ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བརྗོད་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་དོན་ཆེ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་
ལེགས་པ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་ཡོད་དོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བརྩན་པར་བྱས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ལ་བྱེ་བྲག་གང་ཡང་མེད་
པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཤིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པར་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པར་འཁྲུག་
པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའོ། །འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་
ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་རོ། །འདི་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་
33-1-14b


སོ། །འདི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་
ལག་བརྒྱད་པའོ། །འདི་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་རོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་
ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་
དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བགྱི་བ་ལགས་ན། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །
འདི་ནི་ཁམས་སོ། །འདི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ། །འདི་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ། །འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་སོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་
བརྒྱད་ཀྱི་བར་རོ། །འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་རོ་ཞེས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པ་མཛད་ན། དེའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་དཀྲུགས་པར་མ་གྱུར་ཏམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངས་ཇི་ལྟར་ན་གཞན་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཞེས་མིང་དང་མཚན་མས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་ཏེ་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་ཀྱི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་དཀྲུག་
པ་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གཞན་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མིང་དང་མཚན་མས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པ་མཛད་ན། བཅོམ་ལྡན་
33-1-15a


འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་མ་མཆིས་ཤིང་མཚན་མ་མ་མཆིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མིང་དང་མཚན་མས་བརྗོད་པ་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བརྗོད་པ་ནི་མིང་ཡང་མ་ཡིན། 
མཚན་མ་ཡང་མ་ཡིན། མངོན་པར་ཆགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་གཞན་དུ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་བརྗོད་པར་ཟད་དེ། མིང་དང་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འམ། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ནི། མིང་དང་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་མིང་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་རམ། མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་ན་ནི། 
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པའང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་པ་མེད་པའང་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །
དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །
འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ན་དེ་དག་ནི་མིང་ཙམ་ལ་གནས་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
མིང་དང་མཚན་མ་ལ་གནས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་དུ་བས་པ་ལགས་ན། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གང་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། འདུ་བྱེད་རྣམས་དུ་མ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བགྱིད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་
33-1-15b


ལགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་སྦྱིན་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང་། བཟོད་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཤེས་
རབ་སྒོམ་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། 
འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། 
མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས། །  
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་གཅིག་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གང་དེ་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་དུ་
ཟད་ན། འོ་ན་གང་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅེས་ཟེར་བ་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། མིང་ཡང་
མིང་གིས་སྟོང་། མཚན་མ་ཡང་མཚན་མས་སྟོང་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་
33-1-16a


ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་སྟེ། མིང་དང་མཚན་མ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། 
འཇིག་པ་དང་། གནས་པ་དང་། གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མི་དམིགས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུང་ངམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་སྨྲའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་དང་། ལམ་
གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་མདོར་གསུངས་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་གསུམ་ལ་ཁྱད་ནི་ཅི་ཞིག་མཆིས། བྱེ་བྲག་ནི་
ཅི་ཞིག་མཆིས། རྣམ་པ་ནི་ཅི་ཞིག་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བྱའོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་
སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི། ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཇི་ཙམ་དུ་
ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་ཇི་སྙེད་པ་ཙམ་ནི་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་ཏེ། ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
33-1-16b


རྣམས་ལ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། རབ་འབྱོར་ལམ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ། ལམ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་པར་
བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ལམ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལམ་གྱི་བྱ་བ་བྱ་དགོས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་
མཐའ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི་འཚལ་ན། འོ་ན་ནི་དེས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་དུ་བགྱི་བར་
འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་མ་བྱས་ལ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་བྱས་པར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་ཡང་དག་པའི་
མཐའ་མངོན་དུ་མི་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལམ་ལ་གནས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་བགྱི་འམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །
གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་ལམ་མ་ལགས་པ་ལ་གནས་ཏེ་འམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་ལམ་ཡང་ལགས་ལ། ལམ་མ་ལགས་པ་ལ་ཡང་གནས་ཏེ་འམ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་ལམ་ཡང་མ་ལགས་ལ། ལམ་མ་ལགས་པ་ཡང་མ་ལགས་པ་ལ་གནས་ཏེ་འམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
འོ་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཁྱོད་ལམ་ལ་གནས་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་
33-1-17a


པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོ་ན་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་
མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོ་ན་ལམ་ཡང་ཡིན་ལ། ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གནས་ཏེ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོ་ན་
ལམ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ལམ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་སེམས་ནི་གང་ལ་ཡང་གནས་
པས། ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་མཆིས་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་སེམས་ནི་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་
བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གང་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་
གཅིག་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཞི་བའི་རྣམ་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཡང་རྣམ་པ་གང་དང་། ཚུལ་གང་དང་། མཚན་མ་གང་གིས་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པར་
བྱ་བའི་རྣམ་པ་དེ་དག་དང་། ཚུལ་དེ་དག་དང་། མཚན་མ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། ལམ་
གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་གསུམ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་རྣམ་པ་འདིས་ནི་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་སྤངས་སོ། །འདིས་ནི་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་མ་
33-1-17b


སྤངས་སོ། །ཞེས་བགྱི་བའི་བྱེ་བྲག་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་
ཅད་སྤངས་པ་མངའོ། །ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དེ་
དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུས་མ་བགྱིས་མ་ཐོབ་པར་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། འདུས་མ་བགྱིས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་དམིགས་སུ་མཆིས་
སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་འདི་ལ་ནི། བག་ཆགས་ཀྱི་
མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་མངའོ། །འདི་ལ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་
ཡང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། ངག་གི་རྣམ་པ་ཡོད་དེ། དེ་དག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་
སྐྱེ་བོ་ཀུན་དང་ཐུན་མོང་དུ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ། ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་མི་མངའ་ཞིང་མི་དམིགས་
སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ལམ་ཡང་མ་མཆིས་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་མཆིས་ན། འོ་ན་ཅིའི་སླད་དུ། འདི་སྐད་དུ། འདི་ནི་
33-1-18a


རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །འདི་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །འདི་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །འདི་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །འདི་ནི་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །འདི་ནི་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བཤད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། 
དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་
རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། འདུས་མ་བགྱིས་ཏེ། འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །འདི་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །འདི་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། འདི་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །འདི་ནི་རང་སངས་རྒྱས་
སོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བགྱི་བར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདུས་མ་བྱས་ནི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཚིག་ཚད་མར་བྱས་ཤིང་བརྗོད་དེ། དོན་དམ་པར་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཚིག་གི་ལམ་གྱི་གདགས་པ་མེད་དེ། 
འོན་ཀྱང་གང་དང་གང་གིས་མཐའ་མ་ཆོད་པ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ཕྱི་མའི་མཐར་གདགས་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡང་མི་དམིགས། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡང་དམིགས་
པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ་གནས་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཆོས་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མི་ཤེས་པས། དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ། འདི་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཞེས་
33-1-18b


བྱའོ། །ཞེས་བསྟན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་འམ་ཕྱི་མའི་མཐའ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱད་ན། ནང་ངམ་ཕྱིའི་ཆོས་སམ། འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་སམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སམ། ཆོས་
ཀྱི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ཅིའི་སླད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་དམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་གྱུར། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གི་ཚུལ་ཕྱེད་དེ། ཆོས་དེ་དག་ཀུན་ལ་ཡང་འཁོར་བ་མ་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཆུད། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་ཆུད། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་ཆུད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་
33-1-19a


ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་ལྡན་པ་འམ་མི་ལྡན་པ་འམ། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་འམ། བསྟན་དུ་མེད་པ་འམ། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་འམ། ཐོགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་
ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི། གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་བདུད་དམ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་སམ། གང་ཟག་ཉན་ཐོས་དང་། རང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་ནས། མུ་སྟེགས་ཅན་གཞན་གྱི་བར་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་མི་འཕྲོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་
ལ་གཅད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདིའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདིའི་དོན་ལ་
སྤྱོད་པས། མི་རྟག་པའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །བདག་མེད་པའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པའི་དོན་དང་། འགོག་པ་ཤེས་པའི་དོན་དང་། 
ལམ་ཤེས་པའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །ཟད་པ་ཤེས་པའི་དོན་དང་། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་དོན་དང་། ཆོས་ཤེས་པའི་དོན་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པའི་དོན་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་དོན་དང་། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཤེས་པའི་དོན་དང་། སྒྲ་
33-1-19b


ཇི་བཞིན་ཤེས་པའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ། དོན་དང་དོན་མ་ལགས་པ་མི་དམིགས་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདིའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བགྱི། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཟབ་མོ་འདི་ལ་སྤྱོད་པས། འདི་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་བདག་གི་དོན་ཅེ་འམ། དོན་
མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །ཞེ་སྡང་བདག་གི་དོན་ཅེ་འམ། དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །གཏི་མུག་བདག་གི་དོན་ཅེ་འམ། དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་བདག་གི་
དོན་ཅེ་འམ། དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་བདག་གི་དོན་ཅེ་འམ། དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་བདག་གི་དོན་ཅེ་འམ། དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གང་ལ་ཡང་དོན་དུ་མི་བྱེད། དོན་མ་ཡིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གང་ལ་ཡང་དོན་དུ་མི་བྱེད། དོན་མ་ཡིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །
གཟུགས་བདག་གི་དོན་ཅེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །གཟུགས་བདག་གི་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་གི་དོན་ཅེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་གི་དོན་
མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བདག་གི་དོན་ཅེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བདག་གི་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། 
33-1-20a


སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་བདག་གི་དོན་ཅེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་བདག་གི་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །
འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 
མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བདག་གི་དོན་ཅེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བདག་གི་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བདག་གི་དོན་ཅེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བདག་གི་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་
པར་མི་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་བདག་གི་དོན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་བདག་གི་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ཆོས་གང་དོན་དུ་བྱ་བ་འམ། དོན་
མེད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མ་དམིགས་སོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སྐྱེས་ཀྱང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་སྐྱེས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་ནི་གནས་
པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ལ་ཡང་དོན་ཀྱང་མི་བྱེད། དོན་མ་ཡིན་པའང་མི་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་སྤངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
33-1-20b


ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གང་ལ་ཡང་དོན་ཀྱང་མི་བགྱིད། དོན་མ་ལགས་པའང་མི་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་
འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་གང་ལ་ཡང་དོན་དུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་
མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་འདུས་མ་བགྱིས། སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདུས་མ་བྱས་ནི་
སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཕན་པ་འམ། གནོད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ནམ་མཁའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གང་ལ་ཡང་
ཕན་པ་འམ། གནོད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཕན་པ་འམ། གནོད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདུས་མ་བགྱིས་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་བགྱིད་དམ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་བསླབས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་
དེ། གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་བགྱིད་དམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་
33-1-21a


ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཤིག་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པར་བགྱིད་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་
འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་སམ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་དམིགས་པ་ནི་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ནི་དམིགས་པས་
ཀྱང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར། མི་དམིགས་པས་ཀྱང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས་ལེའུ་ལྔ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཟབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
ཆུབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡང་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཞེས་བགྱི་འམ། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ནི་གང་ཡང་མི་དམིགས་ན། དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
ཡང་དག་པར་ཞུགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་ནམ་མཁའ་གཞི་མ་མཆིས་པ་ལ། ལྗང་བུ་བསྐྱེད་པར་འཚལ་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ལས་
33-1-21b


ཡོངས་སུ་འགྲེལ་པ་ནི། དཀའ་བ་བྱེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་ལྗང་བུ་བསྐྱེད་པར་འདོད་ལ། སྐྱེས་བུ་དེས་ལྗང་བུ་དེའི་རྩ་བ་མ་དམིགས། ཡལ་ག་དང་སྡོང་བུ་དང་། ལོ་མ་དང་། མེ་
ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་མ་དམིགས་པར་ལྗང་བུ་དེའི་སྡོང་བུ་བསྐྱེད་དེ། དུས་དུས་སུ་ཆུས་བྲན་ཅིང་། དེའི་སྡོང་བུ་དེ་རིམ་གྱིས་ཡལ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར། ལོ་མ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར། མེ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་
གྱུར། འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་དང་། དེ་ལྗང་བུ་དེའི་འདབ་མ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། མེ་ཏོག་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འཇུག་སྟེ། དེ་དག་རིམ་གྱིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལ་ལོ་མ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་
བུ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལ་ལོ་མ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲོལ་བའོ། །མེ་ཏོག་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ཅིང་། རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བ་དང་། བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བ་དང་། ཁྱིམ་བདག་གི་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བར་སྐྱེ་བ་དང་། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་དང་། སུམ་
བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་
མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་
33-1-22a


སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བའོ། །འབྲས་
བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས། སེམས་ཅན་དེ་དག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་
བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཐོབ་ནས། དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་འཚོ་བ་བཞིན་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་ལ་གང་གིས་ཡོན་ཕུལ་བ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིམ་གྱིས། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། རང་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འམ། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཡང་། དེ་ལ་
སེམས་ཅན་དུ་ཡང་མི་འདོགས། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ཡང་མེད་པར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲེལ་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། གང་གི་དོན་དུ་བདག་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ནམ། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་
པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་
33-1-22b


བརྟེན་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་ཐམས་ཅད་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་ཁོམ་པ་དང་། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་
འགྱུར་རོ། །དབུལ་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ལམ་གྱི་རྒྱུད་དམའ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་
འགྱུར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མེད་ན། འདས་པ་དང་། མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་། རྒྱུན་
དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར། འདོད་
པའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་གང་འདི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་ཟེར་བ་ནི་རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་
33-1-23a


བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་རང་སངས་རྒྱས་སུ་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་འཕགས་པ་ཐམས་
ཅད་དུ་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་གཟུགས་སུ་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དུ་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་
འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་
པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སུ་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་
བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དུ་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གདགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་འདུས་བྱས་
ཀྱི་ཁམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་གདགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་བསླབས་ཤིང་། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཚད་མར་བྱས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་
33-1-23b


རིག་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སློབ་བོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བསླབས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་བྱས་ཤིང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་
མཁས་པར་བྱེད་དོ། །དབང་པོ་ལ་མཁས་པར་བྱས་ཤིང་། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བ་ལ་མཁས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བ་ལ་མཁས་པ་འཐོབ་པར་བྱས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་རང་གི་བྱས་པ་ཤེས་
པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ལས་ཤེས་པར་བྱས་ཤིང་། སྨོན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །སྨོན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཤིང་། དུས་གསུམ་དུ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་དོ། །དུས་
གསུམ་དུ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་
ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱས་ཤིང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་
ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་ནས། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་འོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
33-1-24a


པོས་ཡོན་ཏན་དང་། ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་ནས། བདག་གིས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་འདི་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི། ལྷ་དང་། མི་དང་
ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཕྱག་བགྱི་བར་འོས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ཟབ་མོ་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་འདི་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཕྱག་བྱ་བར་འོས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་
པ་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བ་དེའི་བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ན། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་
བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་ལམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ངོ་། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
རབ་འབྱོར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་འམ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པར་གྱུར་པའི་བསོད་ནམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་
33-1-24b


དང་པོ་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་ལ་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་
ཀྱི་ཐེག་པ་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བའི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་བརྒྱའི་
ཆ་དང་། བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་། རྒྱུར་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་
ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གང་ཟག་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ལས་བྱུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །
སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་
ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ལས་བྱུང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་
33-1-25a


ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་
བའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་གིས་བསོད་ནམས་དེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་
ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཏེ། དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་ལས་
བྱུང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་
གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རིགས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་
འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་
ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་ས་ལས་བྱུང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རིགས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་
པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བརྒྱད་པའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་
33-1-25b


བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བརྒྱད་པའི་ས་རྣམས་ཏེ། བརྒྱད་པའི་ས་ལས་བྱུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་བརྒྱད་པའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་
དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མཐོང་བའི་ས་རྣམས་ཏེ། མཐོང་བའི་ས་ལས་བྱུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་
པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྲབས་པའི་ས་ལ་གནས་པར་
གྱུར་ཀྱང་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་
མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བསྲབས་པའི་ས་རྣམས་ཏེ། བསྲབས་པའི་ས་ལས་བྱུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །
33-1-26a


སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྲབས་པའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་
དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་
གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཏེ། 
འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་ལས་བྱུང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་ལ་གནས་
པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་
དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཏེ། བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་ལས་བྱུང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་
གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
33-1-26b


ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་
སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱུང་བ་ནི། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་ལས་བྱུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་
ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཞོག་གི། གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཞུགས་པར་གྱུར་ཀྱང་། 
དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་དེས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་
ཕྲག་སྟོང་གི་བར་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །གྲངས་སུ་ཡང་མི་བཟོད། ཆར་ཡང་མི་བཟོད། བགྲང་བར་ཡང་མི་བཟོད། དཔེར་ཡང་མི་བཟོད། རྒྱུར་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
33-1-27a


དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པས་ཅི་ཡིད་ལ་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མཆིས། དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མཆིས། དབང་སྒྱུར་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མཆིས། རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མཆིས། མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པ། བྱེད་པ་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ། འབྱུང་བ་མེད་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་ཟེར་བ་ནི། རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དྲན་པས་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། ཞི་བའི་རྣམ་པ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་
འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །འདི་ནི་དབང་བསྒྱུར་བའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པའོ། །འདི་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་དངོས་པོ་མ་
མཆིས་པ་ལགས་སམ། མ་ལགས་ཀྱི། གཟུགས་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་
བ་ཡང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཡང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་
དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། 
33-1-27b


དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏོང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ཡང་
དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་
པའོ། །གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་
ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། 
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་
པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །འདུས་བྱས་
དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། རབ་འབྱོར་གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཅིའི་སླད་དུ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། གང་ལ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་
33-1-28a


རྣམ་གྲངས་དེས་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་
སྨོན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་
གྲངས་དེས་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན། འོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཐབས་གང་དང་ལྡན་པས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་
སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་
33-1-28b


བགྱིད་པ་ལགས། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྤྱོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་
པར་བགྱིད་པ་ལགས། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། 
རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་ཅིང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་དང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐབས་མཁས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་
33-1-29a


ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 
ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་
འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། 
མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་
ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ནམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པར་མ་གྱུར་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་
བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་མ་གྱུར་པ་དེའི་བར་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་སྟེ། 
33-1-29b


ལམ་དེ་ལ་གནས་ཤིང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་
པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་སྐྱེ་བར་སྤང་བས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་རྣམ་པར་
ལྟ་ན། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་མི་དམིགས་ན། དངོས་པོ་ཡོད་པར་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། དེ་ལྟར་སྦྱིན་
པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཡང་། མི་རྟོག་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །ལེན་པ་ལ་ཡང་མི་རྟོག་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །
གཏོང་བ་ལ་ཡང་མི་རྟོག་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། མཚན་མར་མི་བྱེད་ཡུལ་དུ་མི་བྱེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་། བཟོད་པ་སྒོམ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། བསམ་གཏན་ལ་གོམས་པར་བྱེད། ཤེས་རབ་སྒོམ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་སྒོམ་ཡང་མི་རྟོག་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་
འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །གང་ཤེས་རབ་དེ་ལ་སྒོམ་པ་དེ་ཡང་། མི་རྟོག་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་གང་གི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་དེ་ལ་སྒོམ་པ་དེ་
དག་ལ་ཡང་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་
33-1-30a


འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་
མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་
ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ལ་མི་རྟོག་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མི་རྟོག་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ། 
དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བ་དང་། གང་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་མི་རྟོག་མཚན་མར་མི་བྱེད་དེ། 
དངོས་པོ་ཡོད་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་དག་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་མཛད། རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་
རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ། བྱེད་པ་པོ་དང་བྲལ་བའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་ལགས་ན། ཆོས་རྣམས་ཆོས་རྣམས་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཆོས་རྣམས་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ལགས་ན། 
33-1-30b


ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་དངོས་པོ་མཆིས་ཞེས་བགྱི་བ་འམ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་ཞེས་བགྱི་བར་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་
མི་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་པོ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་མི་རུང་ངོ་། །དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་པོ་མཆིས་པའི་ཆོས་འཚལ་བར་མི་རུང་ངོ་། །དངོས་པོ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་
དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་འཚལ་བར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་མ་མཆིས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྟ་དངོས་པོ་མཆིས་པ་འམ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པར་སེམས་པར་
ཡང་ག་ལ་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཉེ་བར་བཟུང་བས། དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་
བྱ་བ་འམ། དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ལ། དོན་དམ་པ་ཡང་གཞན་ཞིག་ལགས་སམ།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ལ། དོན་དམ་པ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཡང་། དེ་ལ་སེམས་
ཅན་དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་མི་ཤེས་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་དག་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །
རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཡང་སེམས་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་ཤེས་
33-1-31a


པར་འགྱུར་ཞེས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་
ལྔ་པ་ལས་ལེའུ་ལྔ་བཅུ་བཞི་པའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་
པ་ཞེས་བགྱི་ན། དེ་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ། གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི། དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སྤྱོད་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། གཟུགས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད་དེ། ཅི་ནས་ཀྱང་བློ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད་དེ། ཅི་ནས་ཀྱང་བློ་རྣམ་པ་གཉིས་
སུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད་དེ། ཅི་ནས་ཀྱང་བློ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་དོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་
ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་། བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། 
33-1-31b


བཏང་སྙོམས་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་
པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། 
ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྨོན་པ་མེད་
པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སྟོང་པ་ཞེས་
བྱ་བར་སྤྱོད། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སྤོབས་པ་དང་། ཡི་གེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད། 
ཡི་གེ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཡི་གེ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད། གཟུགས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱོད་དེ། ཅི་ནས་ཀྱང་བློ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་བ་
དེ་ལྟར་སྤྱོད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་གཉིས་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་
33-1-32a


རྒྱས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བགྱི་ན། སངས་རྒྱས་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་ཡང་འདི་ལྟར་དེས་ཡང་
དག་པའི་ཆོས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་འདི་ལྟར་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བགྱི་ན། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས་སོ། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །འདི་ནི་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད། རྣམ་
པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་དོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་འདི་ལྟར་དབྱེར་མེད་པའི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་འདི་ལྟར་
དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་འདི་ལྟར་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །
33-1-32b


གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་བྱང་ཆུབ་འདི་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་
བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། 
སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་དང་གང་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བ་འམ། འགྲིབ་པ་འམ། འགོད་པ་འམ། འཕེལ་བ་འམ། སྐྱེ་བ་འམ། འགག་པ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་བྱང་ཆུབ་འདི་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སྟོང་
པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་
གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་
དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ལ། ཆོས་གང་ཡང་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བ་འམ། འགྲིབ་པ་འམ། འགོད་པ་འམ། འཕེལ་
33-1-33a


བ་འམ། སྐྱེ་བ་འམ། འགག་པ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བ་འམ། འགྲིབ་པར་བྱ་བ་འམ། འགོད་པར་བྱ་བ་འམ། འཕེལ་བར་བྱ་བ་འམ། སྐྱེ་བར་བྱ་བ་འམ། འགག་པར་བྱ་བ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱ་བ་འམ། 
རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་
ནི། ཆོས་གང་ཡང་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བ་འམ། འགྲིབ་པར་བགྱི་བ་འམ། འགོད་པར་བགྱི་བ་འམ། འཕེལ་བར་བགྱི་བ་འམ། སྐྱེ་བར་བགྱི་བ་འམ། འགག་པར་བགྱི་བ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བགྱི་བ་འམ་རྣམ་པར་བྱང་
བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་
འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་
33-1-33b


པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་
ཀྱི་སྒོ་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་
བཅུ་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་
འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་གཉིས་སུ་སྤྱོད་པའི་བློ་མེད་དེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཉིས་ཀྱིས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །
གཉིས་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་ནང་
སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་
གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། 
33-1-34a


མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཉིས་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད། གཉིས་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་
གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད། གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་མི་སྤྱོད། གཉིས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་
གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་
པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་མི་སྤྱོད། གཉིས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད། 
གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་མི་སྤྱོད་ན། འོ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བས། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་
བཟུང་སྟེ། སེམས་སླད་མ་བསྐྱེད་པའི་བར་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་སུ་གང་གཉིས་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་འཕེལ་
བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་ལ་རྟེན་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བས་རྣམ་པར་མི་འཕེལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཉིས་ལ་
33-1-34b


མི་སྤྱོད་དེ། དེ་ནི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སེམས་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པའི་བར་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བས་རྣམ་པར་འཕེལ་ཏེ། དེ་ནི་ལྷ་དང་། མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་དགེ་བའི་རྩ་
བ་གང་གིས་ཉམས་སྨད་པས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་འམ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་འཕྲོག་པར་གྱུར་ཅིང་། དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཕྲོགས་པས། སྦྱིན་པའི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོས་རྣམ་པར་མི་འཕེལ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོས་རྣམ་པར་མི་འཕེལ་བ་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོས་
རྣམ་པར་མི་འཕེལ་བ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སྤྱོད་ན། 
དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོས་རྣམ་པར་མི་འཕེལ་བ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་སྤྱོད་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོས་རྣམ་པར་མི་འཕེལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་སྤྱོད་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོས་རྣམ་པར་མི་འཕེལ་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་ན། དགེ་བའི་
33-1-35a


རྩ་བ་མང་པོས་རྣམ་པར་མི་འཕེལ་བ་དེ་ལྟར་ཉམས་སྨད་པར་མི་ནུས་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གསོལ་
པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པར་བགྱི་འམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་
འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར། ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་མི་སྤྱོད་དེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བས་ཡོངས་སུ་
བཟུང་བ་དང་། དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་
འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་མདོ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་
པ་དང་། ལུང་བསྟན་པ་དང་། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་དང་། གླེང་གཞི་དང་། འདི་ལྟར་འདས་པ་དང་། སྐྱེས་པའི་རབས་དང་། ཤིན་དུ་རྒྱས་པ་དང་། ཆོས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང་། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། གཏན་ལ་
33-1-35b


ཕབ་པ་བསྟན་པ་གང་ཅི་གསུངས་ཀྱང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ཀྱང་ཚིག་གིས་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཤིན་དུ་བརྟགས་པ་དང་། ལྟ་བས་རབ་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཤིང་། 
གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེད་དོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྐྱེས་པས། དེ་ཚེ་རྣམ་པར་འཕོས་ཀྱང་། ཆོས་དེ་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ནམ་ཡང་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་ཅིང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ན། 
ནམ་ཡང་ངན་སོང་དང་མི་ཁོམ་པར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། ལུས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཀྱང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་
དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་ལེགས་པ་སྟོན་པ་དག་དང་ནམ་དུ་ཡང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བར་བྱའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས་ལེའུ་ལྔ་བཅུ་ལྔ་པའོ།། །།
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་། སངས་རྒྱས་
33-1-36a


བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཡང་བསྙེན་བཀུར་མི་བགྱིད། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བགྱིད་ལ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གིས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས་ལ། དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཡང་བྱས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཡང་བསྟེན་པ་བྱས་ཀྱང་། ད་དུང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
ཐོབ་པར་མི་ནུས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་མ་བསྟེན་པ་རྣམས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་བདེན་པ་ལ་གནས་པར་འདོད་པ་དང་། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །གསོལ་
པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པར་བགྱིས་ཀྱང་། 
33-1-36b


རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་ཐབས་མཁས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལས་ཐབས་དེ་དག་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་
པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་བསྐྱེད། གང་དེ་ལ་ཐབས་སྟོན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་ཡང་མ་བསྟེན་པས་དེ་ལྟར་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་མཁས་པ་གང་དང་ལྡན་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
དང་། ཉན་ཐོས་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དེ་དང་ལྡན་པས། སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་སྦྱིན་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར། ལེན་པ་ལ་
ཡང་ལེན་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར། གཏོང་བ་ལ་ཡང་གཏོང་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་
པ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་མཐོང་ཞིང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་ན་ཡང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེ་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་
ན། དགེ་བའི་རྩ་བས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཀྱང་། གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་
33-1-37a


ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པར་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་གང་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་
བུ་ལ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་པའོ།། །། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། 
ཞེ་སྡང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། གཏི་མུག་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། བག་ལ་ཉལ་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་གཞན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བགེགས་སུ་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། སེར་སྣ་འམ། ཚུལ་
ཁྲིམས་ངན་པ་འམ། འཁྲུག་པའི་སེམས་སམ། ལེ་ལོའི་སེམས་སམ། བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བའི་སེམས་སམ། གཡེང་བའི་སེམས་སམ། ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་སེམས་སམ་ང་རྒྱལ་ལམ། བརྙས་པ་འམ་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་
ལམ་ངའི་ང་རྒྱལ་ལམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་སམ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དག་ཀྱང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་ཤིང་།  ཆོས་ཐམས་
ཅད་མེད་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་མཐོང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་ན་ཡང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་མཚན་
ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ན། དགེ་བའི་རྩ་བས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་
33-1-37b


བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཀྱང་། གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པར། ཚུལ་
ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ལ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་དང་པོ་
བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས་བཟོད་པ་སྒོམ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། ཞེ་སྡང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་གཏི་མུག་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་བག་ལ་
ཉལ་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་གཞན་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བགེགས་སུ་འགྱུར་བ། འདི་ལྟ་སྟེ་སེར་སྣ་འམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་འམ་འཁྲུག་པའི་སེམས་སམ། ལེ་ལོའི་སེམས་སམ། 
བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བའི་སེམས་སམ་གཡེང་བའི་སེམས་སམ་ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་སེམས་སམ་ང་རྒྱལ་ལམ་བརྙས་པ་འམ། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ལམ་ངའི་ང་རྒྱལ་ལམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དག་ཀྱང་
སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་མ་བྱུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་མཐོང་
སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་ན་ཡང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེ་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ན། དགེ་བའི་རྩ་བས་རྣམ་པར་
འཕེལ་བར་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཀྱང་། གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
33-1-38a


ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པར་བཟོད་པའི་འབྲས་བུ་གང་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་
ལ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་བ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་
ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་སྡང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་གཏི་མུག་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། བག་ལ་ཉལ་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། 
མི་དགེ་བའི་ཆོས་གཞན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བགེགས་སུ་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ་སེར་སྣ་འམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་འམ། འཁྲུག་པའི་སེམས་སམ། ལེ་ལོའི་སེམས་སམ། བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བའི་སེམས་སམ་གཡེང་བའི་སེམས་
སམ། ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་སེམས་སམ། ང་རྒྱལ་ལམ་བརྙས་པའམ་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ལམ། ངའི་ང་རྒྱལ་ལམ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དག་ཀྱང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་མ་བྱུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་མཐོང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་
ལ་འཇུག་ན་ཡང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བར་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེ་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ན། དགེ་བའི་རྩ་བས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཀྱང་། གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་
33-1-38b


ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པར། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་། འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ལ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས། བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་སྙོམས་
པར་འཇུག་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། ཞེ་སྡང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་གཏི་མུག་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། བག་ལ་ཉལ་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་
གཞན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བགེགས་སུ་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། སེར་སྣ་འམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་འམ། འཁྲུག་པའི་སེམས་སམ་ལེ་ལོའི་སེམས་སམ་བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བའི་སེམས་སམ་གཡེང་བའི་སེམས་སམ་ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་
སེམས་སམ། ང་རྒྱལ་ལམ་བརྙས་པ་འམ་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ལམ་ངའི་ང་རྒྱལ་ལམ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་སམ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དག་ཀྱང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་
རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་མ་བྱུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་མཐོང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་ན་ཡང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནུས་
པ་གང་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེ་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ན། དགེ་བའི་རྩ་བས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཀྱང་། གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསམ་
33-1-39a


གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པར། བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་གང་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ལ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས་ཤེས་རབ་སྒོམ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་
སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་སྡང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་གཏི་མུག་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་བག་ལ་ཉལ་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་གཞན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བགེགས་སུ་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། 
སེར་སྣའམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་འམ་འཁྲུག་པའི་སེམས་སམ་ལེ་ལོའི་སེམས་སམ་བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བའི་སེམས་སམ་གཡེང་བའི་སེམས་སམ་ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་སེམས་སམ། ང་རྒྱལ་ལམ་བརྙས་པ་འམ་ཆེ་
བའི་ང་རྒྱལ་ལམ་ངའི་ང་རྒྱལ་ལམ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་སམ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དག་ཀྱང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་ཤིང་། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་མ་བྱུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་མཐོང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་ན་ཡང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་
མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེ་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ན། དགེ་བའི་རྩ་བས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་
པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ཀྱང་། གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པར། 
33-1-39b


ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ལ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་ལྔ་བཅུ་བདུན་པའོ།། །། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཀྱང་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་མཁས་པ་
དེས་བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་མ་བྱུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་སོ། །
རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་པས་མཐོང་བ་དང་། བསྒོམ་པས་སྤང་བའི་ལམ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་
བྱེད། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་བྱེད། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཡོངས་སུ་འདའ་སྟེ། རབ་འབྱོར་འདི་ནི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་སྙོམས་པར་
33-1-40a


འཇུག །མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཀྱང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་
བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་མ་བྱུང་བར་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་
ཤེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་སོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་
པར་རིག་པ་བཞི་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་ཀྱང་། ནམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་
མ་གྱུར་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །
གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཟབ་མོ་དག་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་ནི། བློ་དམ་པ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་
འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཟབ་མོ་དག་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་ནི་བློ་དམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ལས་མི་གཡོ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་གང་
33-1-40b


ཡང་འདི་སྐད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ལས་མི་གཡོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་
བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །བསམ་གཏན་
དང་ཚད་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་འཕགས་པའི་ལམ་
ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །རྣམ་
པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དངོས་པོ་མེད་
པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བགྱི་
33-1-41a


བར་ནུས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས། དངོས་པོ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བགྱི་བར་ནུས་སམ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་དངོས་པོ་མཆིས་པས། དངོས་པོ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བགྱི་བར་ནུས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་
དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། འོ་ན་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བགྱི་བར་ནུས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་
གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མཆིས་པས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་ཀྱང་། དངོས་པོ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར། དངོས་པོ་མཆིས་པས་ཀྱང་དངོས་པོ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་
པར་མི་འགྱུར། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་ཐོབ་པ་མ་མཆིས་ཤིང་། མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་མཆིས་པའམ་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཡོད་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཞི་པོས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། གང་ལ། དངོས་པོ་ཡང་མེད་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྤྲོས་པ་དེ་དག་མེད་པས། སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་རྟག་ཅེས་བྱ་བའམ། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །
33-1-41b


ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟག་ཅེས་བྱ་བའམ་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །གཟུགས་བདེ་ཞེས་བྱ་བའམ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདེ་ཞེས་བྱ་བའམ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །གཟུགས་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འམ་
བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འམ། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་
པའོ། །གཟུགས་ཞི་ཞེས་བྱ་བའམ་མ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་འམ་མ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །གཟུགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་
སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་དང་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་
སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དང་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་དང་མ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་
སྤྲོས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ལམ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་
33-1-42a


བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །
ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་
དང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་དབང་པོ་ལྔ་དང་སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་
ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་
ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བས་བལྟས་ཏེ། དེ་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་
ཆུབ་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བས་བལྟས་ཏེ། དེ་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་
33-1-42b


རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སོ་སོ་
ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་འཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པའོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཟུགས་རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་
བྱེད་དོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་དང་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་འམ། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་དང་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་
སུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་དང་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། 
ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་
33-1-43a


ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་དང་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཞི་བ་དང་མ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་
བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་
དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་
འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བས་བལྟས་ཏེ། དེ་ལས་འདའ་
བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་
འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། 
སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་
བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྤྲོ་བ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
33-1-43b


ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད། ངོ་བོ་ཉིད་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་གཞན་གང་འཕྲོ་བར་བྱེད་པ་འམ། གང་ལ་འཕྲོ་བར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མེད་དེ། རབ་
འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན། གཟུགས་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་
པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་
གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །
ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །རང་བྱང་ཆུབ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་སྤྲོར་
མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོས་སྤྲོར་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཡང་གཟུགས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་
33-1-44a


རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །འཕགས་པའི་
བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་
ཤེས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རང་བྱང་
ཆུབ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་ལ་
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་སྤྲོར་མེད་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེའི་ཕྱིར་ན། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་
33-1-44b


ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །རང་བྱང་ཆུབ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་
པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་སྤྲོར་མེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཤུལ་ཏམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤུལ་ཏམ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤུལ་ཏམ། ཆོས་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་མི་འཇུག །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་མི་འཇུག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་མི་འཇུག་གི། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབས་ཤིང་། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། བརྒྱད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབས་ཤིང་། ཡང་དག་པའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་སྟེ་ནམ་འབྲས་བུའི་ལམ་མ་གྲུབ་ཀྱི་བར་དུ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་
33-1-45a


དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒྲུབས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་སྟེ། ནམ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ། 
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤུལ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པར་བགྱི་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་བརྒྱད་པའི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པའི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་ཞུགས་པའི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། ཕྱིར་མི་འོང་བར་ཞུགས་པའི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། དགྲ་བཅོམ་པར་
ཞུགས་པའི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤུལ་ཀྱང་གཞན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་
ཤུལ་དེ་དག་གཞན་དང་གཞན་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤུལ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤུལ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་བརྒྱད་པའི་ཤུལ་བསྒྲུབས་ཤིང་། བརྒྱད་པར་མི་འགྱུར་ཏམ། མཐོང་བའི་ཤུལ་བསྒྲུབས་ཤིང་། རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པར་མི་འགྱུར་ཏམ། བསྒོམ་པའི་ཤུལ་བསྒྲུབས་ཤིང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་ཞུགས་པ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་མི་འགྱུར་ཏམ། ཕྱིར་མི་འོང་བར་ཞུགས་པ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བར་མི་འགྱུར་ཏམ། དགྲ་བཅོམ་
33-1-45b


པར་ཞུགས་པ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པར་མི་འགྱུར་ཏམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤུལ་བསྒྲུབས་ཤིང་། རང་སངས་རྒྱས་སུ་མི་འགྱུར་ཏམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བརྒྱད་པར་གྱུར་ནས། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པའི་གནས་དང་སྐབས་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་མ་ཆུད་པར་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་གནས་
མ་མཆིས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པའི་གནས་
མ་མཆིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་མ་ཆུད་པར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་གནས་མ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤུལ་ཐམས་
ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་ཆུད་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། བག་
ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་འཚལ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་འམ། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པའི་གནས་དང་སྐབས་མེད་དེ། དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་མ་ཆུད་པར་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་གནས་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་འོན་
33-1-46a


ཀྱང་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཤེས་པ་དང་མཐོང་བས་ས་བརྒྱད་ལས་ཡོངས་སུ་འདའ་
སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་དང་། རིགས་ཀྱི་ས་དང་བརྒྱད་པའི་ས་དང་། མཐོང་བའི་ས་དང་། བསྲབས་པའི་ས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་དང་བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་
སྟེ། ས་བསྟན་པ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ལས་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་ལས་འདས་ནས། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་དེ་ལ་བརྒྱད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ་རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྤོང་བའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཉན་
ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཤིང་། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
33-1-46b


མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཤིང་འབྲས་བུ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། 
བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་གསུམ་པ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཤུལ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤུལ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤུལ་དེ་དག་ལས། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤུལ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྣམ་པ་གང་དང་གང་། ཚུལ་གང་དང་
གང་། མཚན་མ་གང་དང་གང་གིས་ལམ་དུ་བརྗོད་པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་དང་། ཚུལ་དེ་དག་དང་། མཚན་མ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་
རྒྱས་ནས། ཅི་ནས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། གཞན་གདུལ་བའི་དོན་དུ་གཞན་ལ་བརྗོད་པ་དང་། བསྟན་པ་དང་། བཤད་པ་དང་། གདགས་པ་དང་། རྣམ་པར་དགོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོས་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ། སྒྲ་སྐད་དང་བརྡར་བྱ་བ་གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་སྐད་དང་བརྡ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་བྱ། ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་
རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ལམ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། 
33-1-47a


སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་ལམ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱའོ་འབྲས་བུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་ལམ་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ་རྒྱུ་ལས་
ཀྱང་བཟློག་པར་བྱའོ་འབྲས་བུ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་བྱའོ་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པར་བྱའོ་རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱའོ་འབྲས་བུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་ཀྱང་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་
གནས་ཀྱི་ལམ་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་བྱའོ་འབྲས་བུ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་བྱའོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །
འབྲས་བུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་ཀྱང་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལམ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་བྱའོ་འབྲས་བུ་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་། མི་དང་། 
ལྷ་དང་ཚངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་སྣང་དང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་། དགེ་རྒྱས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་
རྣམས་དང་། མི་ཆེ་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་། མི་གདུང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་གྱ་ནོམ་སྣང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་
ལམ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱའོ་འབྲས་བུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་། འདུ་
ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པར་བྱའོ་རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་
33-1-47b


བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། བསམ་
གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། 
མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལམ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་
བུ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་འགོད། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་འགོད། གང་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་དགོད་པར་
བྱ་བ་དེ་དག་ནི། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་འགོད། གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་དགོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་འགོད། གང་རང་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི། རང་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད། གང་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བ་
དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་དོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ལ་བསླབས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་
འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་ཞུགས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེས་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེས་གཞན་གྱི་དབང་པོ་ཤིན་དུ་ཤེས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལམ་དང་། ལམ་མ་ཡིན་པ་དང་། འཆི་འཕོ་དང་། སྐྱེ་བའང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
33-1-48a


རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདིར་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསླབ་པར་བྱ་བ་འམ། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱ་བ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐམས་
ཅད་གང་ཡང་མ་འདུས་པ་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་གང་ལགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྡན་པ་ཡང་མ་ལགས་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ལགས། གཟུགས་མ་
མཆིས་པ་བསྟན་དུ་མ་མཆིས་པ། ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྡན་པ་ཡང་མ་
ལགས། མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ལགས་ལ། གཟུགས་མ་མཆིས་ཤིང་། བསྟན་དུ་མ་མཆིས། ཐོགས་པ་མ་མཆིས། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པར། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་འམ། འཇིག་པར་བགྱིད་
པ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་འམ་འཇིག་པར་མི་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ནི། ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྒྲུབ་
པ་འམ། འཇིག་པར་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་འམ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །རབ་
འབྱོར་སེམས་ཅན་གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་འདི་སྐད་དུ། འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བཤད་ཀྱི། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་གང་ཡིན་
པ་དང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
33-1-48b


བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། 
ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གང་ཡིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་གང་ཡིན་པ་
དང་། བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་གང་ཡིན་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། 
རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་
གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་འདི་ལ་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་
ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཀྱང་། དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་
33-1-49a


ཐ་སྙད་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བས་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་
བས་བསླབས་ནས། ཆོས་ལ་ལ་ནི་མངོན་དུ་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་མངོན་དུ་མི་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་གང་ནི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བས་བསླབས་ཏེ་མངོན་དུ་བྱའི། ཆོས་གང་ནི་མངོན་དུ་
མི་བྱ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བས་བསླབས་ཏེ་མངོན་དུ་མི་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་དུ་བྱ་སྟེ། 
རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འཕགས་པའི་ཆོས་དང་། འདུལ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པའི་ཆོས་དང་། འདུལ་བ་འཕགས་
པའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན། འཕགས་པའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི། འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་སྡང་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་
ཡང་མ་ཡིན། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། ཐེ་ཚོམ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བརྟུལ་ཞུགས་
སྙེམས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་གནོད་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་
33-1-49b


ཡིན་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། ང་རྒྱལ་དང་རྒོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་
དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། བྱམས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་
བ་ཡང་མ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་
དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། 
མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་འདུས་མ་བྱས་
33-1-50a


ཀྱི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་དག་གི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་གཟུགས་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པར་ལྡན་པ་
ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་དུ་མེད་པ་དང་། བསྟན་དུ་མེད་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པ་
དང་། མཚན་ཉིད་མེད་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ། 
མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེས་དེ་ལ་བསླབས་ན། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་
བའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་མཚན་
33-1-50b


ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། 
བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་
དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་
འམ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་
ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། 
འགོག་པ་དང་། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་འཐུན་པ་དང་། ལུགས་དང་མི་འཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་
33-1-51a


འམ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་
བསླབ་པར་མི་བགྱི་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདའ་
བར་འགྱུར། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་མ་འདས་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པ་ལ་མ་ཞུགས་ན། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་ན། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བགྱི། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མ་བསྐོར་ན། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་
པ་འམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་དགྲོལ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཆོས་ལ་ལ་ཞིག་ལ་མཚན་ཉིད་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོས་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་བསླབ་པར་ཡང་འགྱུར་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་ཅིང་གཟུགས་མེད། བསྟན་དུ་མེད་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པ། མཚན་ཉིད་གཅིག་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་བསླབ་པར་མི་བྱ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལ་ཡང་བསླབ་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོན་ཆད་མཚན་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་པ་འམ། ཕྱིས་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་
གྱི། རབ་འབྱོར་ཆོས་འདི་དག་ནི་སྔོན་ཆད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མེད་ལ། ད་ལྟར་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་བསླབ་པར་མི་བྱ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལ་ཡང་བསླབ་པར་
33-1-51b


མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དབྱིངས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་
ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་ཤིང་། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ལགས། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡང་མ་ལགས་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
བསྒོམ་པ་མཆིས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་མ་མཆིས་པར་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདའ་བར་མི་ནུས་
སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་མ་འདས་པར་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པར་མི་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་
མ་ཞུགས་པར་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་མ་བསྐྱེད་པར་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་
པར་ཤེས་པ་མ་བསྒྲུབས་པར་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱི་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བར་མི་ནུས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་བགྱིས་པར་ནི། རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མ་བགྱིས་པར་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མི་ནུས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མ་བསྐོར་བར་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་
བུ་ལ་དགོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་དགོད་པར་མི་ནུས་སོ། །རང་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་པར་མི་ནུས་སོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
33-1-52a


ཆུབ་ལ་དགོད་པར་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བགྱི་བའི་དངོས་པོ་ལ་དགོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བགྱི་བའི་དངོས་པོ་
དང་། བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བགྱི་བའི་དངོས་པོ་ལ་དགོད་པར་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་ཉིད་
མེད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་ན། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་འགྱུར། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྒོམ་པ་ནི། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ཏེ། རབ་འབྱོར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བསྒོམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །གསོལ་པ། དེ་ཇི་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་
ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་བསྒོམ་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །མིག་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །
33-1-52b


རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་། ཡིད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །གཟུགས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །
སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་དང་། ཆོས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །
རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྣ་བའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། སྣའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། ལྕེའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། ལུས་
ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྣ་བའི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། སྣའི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། ལྕེའི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། ལུས་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། 
ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །སའི་ཁམས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཆུའི་ཁམས་དང་། 
མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་
33-1-53a


ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །མ་རིག་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་
དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །བླང་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །དོར་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
བསྒོམ་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །བྱམས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་
པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་
ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དབུགས་ཕྱི་
33-1-53b


ནང་དུ་རྒྱུ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་
པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། མི་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་ཅན་
གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་དང་། གང་ཟག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། 
བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེས་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། མཐོང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བསྒོམ་
པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །དྲན་
པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ལམ་རྣམ་
པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྣམ་
པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
33-1-54a


རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང་། ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཟད་པ་ཤེས་པ་
རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཤེས་པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང་། འདྲིས་པ་ཤེས་པ་དང་། སྒྲ་ཇི་
བཞིན་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་
བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཏིང་
33-1-54b


ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་
པའོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རང་བྱང་
ཆུབ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །བག་ཆགས་
ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་རྣམ་པར་
བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་
སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བླང་བ་དང་། དོར་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
33-1-55a


ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་། བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། 
བཏང་སྙོམས་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་
མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་
རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམ་
པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། མི་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་
འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་དང་། གང་ཟག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་ཅན་
གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེས་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། མཐོང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་
33-1-55b


བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
དང་། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་
འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་། འགོག་
པ་ཤེས་པ་དང་། ལམ་ཤེས་པ་དང་། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཤེས་པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང་། འདྲིས་པ་ཤེས་པ་དང་། སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་རྣམ་པར་
བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་
ལགས། ཇི་ལྟར་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། 
33-1-56a


ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། ཇི་ལྟར་ན་བག་ཆགས་ཀྱི་
མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཟུགས་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་
མོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །བླང་བ་དང་དོར་བ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་། བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་
ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་
དྲན་པ་དང་། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་
པ་དང་། འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་།  མི་སྡུག་པའི་འདུ་
33-1-56b


ཤེས་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་དང་། གང་ཟག་གི་
འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེས་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། མཐོང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་
མི་བསྒོམ་མོ། །རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་
མི་བསྒོམ་མོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །རྟོག་པ་
དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །སྡུག་བསྔལ་འཕགས་
པའི་བདེན་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང་། 
ལམ་ཤེས་པ་དང་། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཤེས་པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང་། འདྲིས་པ་ཤེས་པ་དང་། སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་
བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་
33-1-57a


ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། 
བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། 
རང་བྱང་ཆུབ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་བསྒོམ་མོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དངོས་པོའི་འདུ་
ཤེས་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་མེད་དོ། །དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་མེད་དོ། །དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་བར་དུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དངོས་པོ་ལ་
འདི་ནི་བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་
ཅད་སྤོང་བའི་བར་ལ། འདི་ནི་བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་པས། གང་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་ཐར་པ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་ནི་
སྦྱིན་པའང་མེད། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་མེད་བཟོད་པའང་མེད། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་མེད། བསམ་གཏན་ཡང་མེད། ཤེས་རབ་ཀྱང་མེད། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་བར་དུ་ཡང་
33-1-57b


ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་ན། དེ་ཐར་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལས་ཡོད། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་མཆིས་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་ཅི་ལགས། དངོས་པོ་མ་མཆིས་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གཉིས་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པའོ། །མི་གཉིས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཉིས་ཞེས་བགྱི་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
པ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་ནི་
གཉིས་སོ། །བླང་བ་དང་དོར་བའི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་
དང་བཏང་སྙོམས་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་
ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། གཏོང་
བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །མི་རྟག་པའི་འདུ་
ཤེས་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། མི་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེ་བའི་འདུ་
33-1-58a


ཤེས་དང་། གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་དང་། གང་ཟག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་པོའི་འདུ་
ཤེས་དང་། ཤེས་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། མཐོང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུའི་འདུ་
ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་
འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང་། ལམ་
ཤེས་པ་དང་། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཤེས་པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང་འདྲིས་པ་ཤེས་པ་དང་། སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། 
སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། 
33-1-58b


དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གཉིས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་དེ་སྙེད་དུ་འདུ་ཤེས་དང་
བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་སྙེད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་ཏེ། ཇི་ཙམ་དུ་གཉིས་པ་དེ་ཙམ་དུ་དངོས་པོའོ། །ཇི་ཙམ་དུ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་འཁོར་བའོ། །ཇི་ཙམ་དུ་འཁོར་བ་དེ་ཙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱེ་
བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་ལོ། །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། 
རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་འདི་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་མེད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་པ་དང་། བཟོད་པ་མེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་མེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་མེད་པ་དང་། ལམ་མེད་པ་དང་། 
ཐོབ་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་ནི་ཆུང་ངུ་ན་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཡང་མེད་ན། གཟུགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཚོར་བ་དང་འདུ་
ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། བླང་བ་དང་དོར་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་
འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་། བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་
ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་
33-1-59a


འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་
དྲན་པ་དང་། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། མི་རྟག་པའི་
འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། མི་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་
དང་། སྐྱེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་དང་། གང་ཟག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་པོའི་
འདུ་ཤེས་དང་། ཤེས་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། མཐོང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་
ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། འགོག་པ་འཕགས་པའི་
33-1-59b


བདེན་པ་དང་། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང་། ལམ་ཤེས་པ་དང་། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཤེས་
པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང་། འདྲིས་པ་ཤེས་པ་དང་། སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་
ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་
དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། 
ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། གང་ལ་ལམ་
བསྒོམ་པ་མེད་པ་དེ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ག་ལ་ཡོད། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
ཀྱི་བར་ཡང་ག་ལ་ཡོད། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ལྟ་ཡང་ག་ལ་ཡོད། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས་ལེའུ་ལྔ་བཅུ་བརྒྱད་པའོ།། །།
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ། འཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཡང་མ་མཆིས་པས། ཐོབ་པ་ལྟ་ག་ལ་
33-1-60a


མཆིས་ཏེ་མ་མཆིས། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལྟ་ཡང་ག་ལ་མཆིས་ཏེ་མ་མཆིས་ན་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ། འཐུན་པའི་བཟོད་པ་འམ། དཀར་པོ་རྣམ་
པར་མཐོང་བའི་ས་འམ། རིགས་ཀྱི་ས་འམ། བརྒྱད་པའི་ས་འམ། མཐོང་བའི་ས་འམ། བསྲབས་པའི་ས་འམ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་འམ། བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འམ། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འམ། ལམ་བསྒོམ་པ་གང་ལ་བརྟེན་ཅིང་། ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་བསྒྲིབས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་མ་ཆུད་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་པས། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྤོངས་
པའི་སྒྲིབ་པ། ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་སྤོང་བར་འགྱུར་བའི་ལམ་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་ན། ཇི་ལྟར་
ཆོས་དེ་དག་མ་བསྐྱེད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་མེད་དོ། །
མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ས་མེད་དོ། །དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་ས་མེད་དོ། །བརྒྱད་པའི་ས་མེད་དོ། །མཐོང་བའི་ས་མེད་དོ། །བསྲབས་པའི་ས་མེད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་མེད་དོ། །བྱས་པ་
རྟོགས་པའི་ས་མེད་དོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མེད་དོ། །ལམ་བསྒོམ་པ་གང་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་བསྒྲིབས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་
33-1-60b


པར་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་མ་ཆུད་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་པས། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་
བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྤོངས་པའི་སྒྲིབ་པ། ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་སྤོང་བར་འགྱུར་བའི་ལམ་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དངོས་པོ་མཆིས་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པར་འདུ་ཤེས་པ་མཆིས་སམ། གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་
དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་
པ་དང་། གཏི་མུག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། གཏི་མུག་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། མ་རིག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། མ་རིག་པ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། འདུ་བྱེད་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། འདུ་བྱེད་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། 
རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་
དྲུག་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། རེག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། རེག་པ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཚོར་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཚོར་བ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྲེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྲེད་པ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། 
ལེན་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ལེན་པ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྲིད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྲིད་པ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། རྒ་ཤིར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། 
33-1-61a


རྒ་ཤི་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་
ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། འགོག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ལམ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། 
ལམ་བསྒོམ་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་པ་འམ། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་འདུ་ཤེས་པའི་བར་དུ་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་
པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་མེད་དོ། །གང་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཐུན་པའི་བཟོད་པའོ། །
གང་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་ལམ་བསྒོམ་པའོ། །གང་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུའོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཏུ་རིག་པར་
བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་
33-1-61b


རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་བསྒྱུར་བའི་ཡུལ་ལ་མངའ་བརྙེས་པར་གྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་
པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལ་ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། འདོད་པས་དབེན་སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་དབེན་པ། 
རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། 
འོན་ཀྱང་ངས་བསམ་གཏན་དེ་དག་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་གི་མཚན་མ་བཟུང་སྟེ། བསམ་གཏན་དེ་དག་གིས་བསྙེམས་པར་མ་གྱུར། བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱོང་བར་མ་གྱུར། བསམ་གཏན་དུ་དམིགས་པར་མ་གྱུར་ཏེ། 
དེ་ལྟར་ན་ངས་བསམ་གཏན་དེ་དག་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལྟར་ངས་བསམ་གཏན་དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱས་ནས། ལྷའི་མིག་ཤེས་པ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་གཞོལ་
བར་བྱ། ལྷའི་རྣ་བ་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་གཞོལ་བར་བྱ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་གཞོལ་བར་བྱ། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་
གཞོལ་བར་བྱ། ལྷའི་མིག་གི་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་གཞོལ་བར་བྱ། འོན་ཀྱང་ངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་མཚན་མར་བཟུང་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་ཤེས་པར་མ་གྱུར། རོ་མྱོང་བར་
མ་གྱུར། དམིགས་པར་མ་གྱུར་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པས་མཉམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ལྟར་ངས་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
33-1-62a


པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྱུར་
བའི་ལམ་མོ། །ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་
དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པར་གྱུར་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་གཏན་བཞི་བསྐྱེད་པར་གྱུར། ཇི་ལྟར་དྲུག་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་
པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བསྐྱེད་པར་གྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་མ་མཆིས་པར་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་གསུམ་
དུ་ལུང་བསྟན་པར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་འདོད་པ་རྣམས་དང་། སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་ཞིག་ཡོད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་འམ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། རབ་འབྱོར་
ངས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། འདོད་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་ནས། བསམ་གཏན་བཞི་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། 
རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་དང་། སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། གཞན་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། རབ་འབྱོར་དེའི་ཕྱིར་ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
33-1-62b


དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་འདོད་པས་དབེན་སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །
བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་ཞིག་ཡོད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་འམ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། རབ་འབྱོར་ངས་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་
པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་མེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། གཞན་
གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་
ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་
ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་
དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་སློབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་ནན་ཏན་དུ་བགྱི་བ་གང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་སློབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་ནན་ཏན་དུ་བགྱི་བ་མཆིས་པར་གྱུར། 
33-1-63a


ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་བཞི་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། ཐོག་མར་
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་དང་། སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་
པ་དག་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། 
དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
དང་། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཆུང་ངུ་ན། སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་གནས་ཙམ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐོས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་ཇི་སྟེ། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་། 
རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་རུང་། གལ་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་
ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱིས། ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་
33-1-63b


སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟླ་བའི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཇུག་སྟེ། མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་གང་ལ་བསླབས་ཤིང་། སྔོན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་རྩོམ་མོ། །དེ་ཐོག་མར་སྦྱིན་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བདག་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ཕ་རོལ་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ། །སྦྱིན་པའི་ལེགས་པ་བརྗོད་དོ། །སེམས་
ཅན་གཞན་གང་། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པ་བརྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པ་དེས་སྐྱིད་པ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། སྐྱོན་དང་སེར་སྣ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་
བྱ་བ་དང་། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་དེ། ཟས་འདོད་པ་ལ་ནི་ཟས། སྐོམ་འདོད་པ་ལ་ནི་སྐོམ། བཞོན་པ་འདོད་པ་ལ་ནི་བཞོན་པ། གོས་འདོད་པ་ལ་ནི་གོས། སྤོས་འདོད་པ་ལ་ནི་སྤོས། ཕྲེང་བ་འདོད་པ་ལ་ནི་ཕྲེང་བ། 
བྱུག་པ་འདོད་པ་ལ་ནི་བྱུག་པ། མལ་ཆ་འདོད་པ་ལ་ནི་མལ་ཆ། གནས་འདོད་པ་ལ་ནི་གནས། མར་མེ་འདོད་པ་ལ་ནི་མར་མེ་གཏོང་བ་ནས། མིའི་ཡོ་བྱད་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དག་ཀྱང་དེ་དག་ལ་གཏོང་བའི་བར་དུ་སྟེ། 
33-1-64a


སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ལྷའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། མིའི་ཆེ་བ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་ཐོབ་
པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་
པོ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པ་དང་། 
ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་
འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོ་སོར་འགོད་ཅིང་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པས་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བདག་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །
33-1-64b


ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ལེགས་པ་རྗོད་དོ། །གཞན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་ལྷའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། མིའི་ཆེ་བ་ཉིད་
རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནོར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནོར་བྱིན་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཚུལ་
ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དེས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་ནས། 
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས། 
ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོ་སོར་འགོད་ཅིང་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་
ཁྲིམས་ཀྱིས་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་
བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བདག་ཀྱང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ལེགས་པ་རྗོད་དོ། །གཞན་བཟོད་པའི་
33-1-65a


ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་
ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་
པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དེས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་
བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་
གསུམ་ལ་སོ་སོར་འགོད་ཅིང་། འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པས་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བདག་ཀྱང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་
མོ། །གཞན་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལེགས་པ་བརྗོད་དོ། །གཞན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་
33-1-65b


རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་
རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དེས། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ས་ལས་འདས་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོ་སོར་འགོད་ཅིང་། འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་
ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བདག་ཀྱང་ཚད་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་གཞོག་གོ། །གཞན་ཡང་ཚད་མེད་
པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །ཚད་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་ལེགས་པ་རྗོད་དོ། །གཞན་ཚད་མེད་པ་
33-1-66a


དང་། བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཚད་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་
ཤེས་མཐོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དེས། ཉན་
ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་
དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོ་སོར་འགོད་ཅིང་འཁོར་བ་
ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱིས་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་
33-1-66b


རྣམས་སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བདག་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངོ་། །བཟོད་པ་སྒྲུབ་བོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་གོ། །ཤེས་རབ་སྒོམ་མོ། །གཞན་ཡང་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་
ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ལེགས་པ་རྗོད་དོ། །
གཞན་གང་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང་། བཟོད་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་བརྩོམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་པ་དང་། ཤེས་རབ་བསྒོམ་པ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པ་རྗོད་
ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་དང་། ཐབས་མཁས་པས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་
བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོ་སོར་འགོད་ཅིང་། འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་
33-1-67a


རབ་ཀྱིས་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་རྩོམ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
མཐར་གྱིས་སྤྱད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་འཇུག་པ་ལ་སློབ་སྟེ། དེ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་མོ། །ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལྷ་རྗེས་སུ་
དྲན་པ་བསྒོམ་མོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཟུགས་སུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་ངོ་
བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་
དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་རྗེས་
སུ་དྲན་པ་སྒོམ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད། སྐུ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་གིས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད། འོད་
33-1-67b


འདོམ་གང་བས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་
དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་
དྲན་པ་སྒོམ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་
བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པའི་ཕུང་པོར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་
པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། གང་ལ་ངོ་
བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་
33-1-68a


ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བར་ཡིད་ལ་མི་
བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་
མེད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་
པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་མཐར་གྱིས་སྤྱད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་འཇུག་པའི་ལམ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མཐར་གྱིས་སྤྱད་པ་ལ་སློབ་ཅིང་། མཐར་གྱིས་སློབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་འཇུག་
པའི་ལམ་ལ་སློབ་པས། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་
འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་
མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་
33-1-68b


པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་
བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་ན། དྲན་པའི་ལས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་ཡོད་
པ་འམ། དྲན་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་ཞིག་སྨོས། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དེ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམས་ན། དགེ་བའི་ཆོས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་དང་། ཟང་ཟིང་དང་
བཅས་པའི་ཆོས་དང་། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་དང་། འཕགས་པའི་ཆོས་དང་། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་དང་། གཟུགས་
ཀྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་དང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། 
གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ལ་བསླབས་ཤིང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་
33-1-69a


མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་ན། དྲན་པའི་ལས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་འམ། དྲན་པ་དང་བྲལ་
བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་ཞིག་སྨོས། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་
པའི་སྐྱེས་བུ་ཟུང་བཞི་དང་། སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་
པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་
དེ་ལ་བསླབས་ཤིང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། 
དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་ན། དྲན་པའི་ལས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་འམ། དྲན་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་ཞིག་སྨོས། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་ཞིང་། མ་རལ་བ་མ་
33-1-69b


ཞིག་པ་མ་འདྲེས་པ། སྐྱོན་མེད་པ། མ་ཉམས་པ། མཐུ་དང་ལྡན་པ། མཁས་པས་བསྔགས་པ། ཤིན་དུ་རྫོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་
བོ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་
དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ལ་བསླབས་ཤིང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་
པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་ན། དྲན་པའི་ལས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་འམ། དྲན་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་ཞིག་སྨོས། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་
ཞིང་། གང་ཟང་ཟིང་གཏོང་བ་དང་། ཆོས་གཏོང་བ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཡན་ལག་དང་། ཉིང་ལག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་ན། དངོས་པོ་གཞན་ལྟ་ཅི་ཞིག་སྨོས། དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཡང་། འདི་ལྟར་བདག་ནི་སྦྱིན་པ་
ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །དངོས་པོ་འདི་གཏོང་བའོ། །འདི་ལ་གཏོང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་
33-1-70a


པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་བསླབས་ཤིང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་ན། དེ་ལ་དྲན་པའི་ལས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་འམ། དྲན་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་
ཅི་ཞིག་སྨོས། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེས་པ་དང་། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེས་པའི་ལྷ་དག་དང་། 
གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དེ་དག་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་དག་
ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ལ་བསླབས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་
33-1-70b


དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་ན། དྲན་པའི་ལས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་འམ། དྲན་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་ཞིག་སྨོས། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མཐར་གྱིས་སྤྱད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་འཇུག་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བར་འདོད་
པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བས། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་
ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
ཡན་ལག་དང་། ལམ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་
དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་བསླབ་
33-1-71a


པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སློབ་པའི་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན། མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་ཡོད་
པ་ཡིན། མཐར་གྱིས་འཇུག་པའི་ལམ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་བསླབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་འཇུག་པའི་ལམ་ལ་སློབ་པས་
དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །
དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡང་མེད་ན། གཟུགས་སམ། ཚོར་བ་འམ། འདུ་ཤེས་སམ། འདུ་བྱེད་དམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འམ། 
སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སམ། ཁམས་རྣམས་སམ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་སམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སམ། འཕགས་
པའི་བདེན་པ་རྣམས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཚད་མེད་པ་རྣམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་སམ། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་འམ་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སམ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་
33-1-71b


རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སམ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་འམ། རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་འམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་
རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན། འོ་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱང་མ་མཆིས། ཚོར་བ་དང་། 
འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་མཆིས། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་། ཁམས་རྣམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡང་མ་མཆིས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་
ཀྱང་མ་མཆིས། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མ་མཆིས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་
དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། 
མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་
ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་མཆིས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་ཡང་མ་མཆིས། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ཡང་མ་མཆིས། 
33-1-72a


ལམ་ཡང་མ་མཆིས། འབྲས་བུ་ཡང་མ་མཆིས། ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མ་མཆིས། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མ་མཆིས། འཐོབ་པ་ཡང་མ་མཆིས། མངོན་པར་རྟོགས་པ་
ཡང་མ་མཆིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་མཆིས་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་
ཡོད་པ་འམ་མེད་པ་ཞིག་དམིགས་སུ་ཡོད་སྙམ་འམ། རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མཆིས་པ་འམ་
མ་མཆིས་པ་མི་དམིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། གཟུགས་ཀྱང་མེད། ཚོར་བ་
དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མེད། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡང་མེད། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་།  
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མེད། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་
གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་།  མི་འཇིགས་པ་དང་།  སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་མེད། རྣམ་པ་ཐམས་
33-1-72b


ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་ཡང་མེད། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ཡང་མེད། ལམ་ཡང་མེད། འབྲས་བུ་ཡང་མེད་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད།  རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད། འཐོབ་པ་
ཡང་མེད། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་པར་གྱུར།  རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ཆོས་འདི་དག་ལ་ནེམ་ནུར་ཡང་མ་མཆིས། ཐེ་
ཚོམ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བྱུང་བའི་དུས་ན། དགེ་སློང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་འམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་དག་འདི་སྐད་དུ་གལ་
ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སུ་ཞིག །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་ཞེས་མཆི་ཞིང་། དེ་དག་ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བར་མ་འཚལ་བས། ཚུལ་ཁྲིམས་ལོག་པར་འགྱུར། ལྟ་བ་ལོག་པར་འགྱུར། སྤྱོད་པ་ལོག་པར་འགྱུར། འཚོ་བ་ལོག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལོག་པར་
གྱུར་པ་དང་། ལྟ་བ་ལོག་པར་གྱུར་པ་དང་། སྤྱོད་པ་ལོག་པར་གྱུར་པ་དང་། འཚོ་བ་ལོག་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ངན་སོང་གསུམ་ལས་གཅིག་ཏུ་མཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་མ་བྱུང་བའི་འཇིགས་པ་དེ་དག་མཐོང་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་
རྒྱས་ལ་དོན་དེ་ཞུས་པ་ལགས་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ཆོས་འདི་དག་ལ་ནེམ་ནུར་རམ།  ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དེ་དེ་
33-1-73a


བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་ལྔ་བཅུ་དགུ་པའོ།། །། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན། དོན་ཅི་ཞིག་མཐོང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་སླད་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཇུག་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་
ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དམིགས་པ་ནི་རྒྱ་ཆུང་བ་
སྟེ། དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དམིགས་པ་མ་མཆིས་པ་ལ་
ཐོབ་པ་འམ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་འམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་མེད་
པའི་ཕྱིར། མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །མི་དམིགས་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །མི་དམིགས་པ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །གང་མི་དམིགས་པ་ལ་འཐོབ་པ་འམ། 
མངོན་པར་རྟོགས་པ་འམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དེ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་འདོད་དུ་ཟད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དམིགས་
33-1-73b


པ་མ་མཆིས་པ་ལ་ཡང་འཐོབ་པ་མ་མཆིས། མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་མཆིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་མཆིས་ལ།  མི་དམིགས་པ་ཉིད་འཐོབ་པ། མི་དམིགས་པ་ཉིད་མངོན་པར་
རྟོགས་པ། མི་དམིགས་པ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ས་དང་པོ་ཡང་ག་ལ་མཆིས། ས་གཉིས་པ་
ཡང་ག་ལ་མཆིས། ས་གསུམ་པ་ཡང་ག་ལ་མཆིས། ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་ཡང་ག་ལ་མཆིས། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཡང་ག་ལ་མཆིས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡང་ག་
ལ་མཆིས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྦྱིན་པ་ཡང་ག་ལ་མཆིས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་
ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་ག་ལ་མཆིས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ག་ལ་མཆིས་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་
སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱིད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཞལ་ཟས་དང་། བཏུང་བ་དང་། ན་བཟའ་དང་། གཟིམས་ཆ་དང་། 
ཕོ་བྲང་དང་། ཡོ་བྱད་དང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། ཆོས་གོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དང་། མར་མེ་དང་། ལྷ་དང་
མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་དག་གིས་རིམ་གྲོ་བགྱིད་ཅིང་། དེ་ལ་དེ་དག་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་སྐུ་གདུང་དང་། ཉན་ཐོས་དག་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་ཀྱང་
33-1-74a


བས་པར་མི་འགྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་བགྱིད་པར་མི་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གང་གི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ས་དང་པོའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་གཉིས་པ་དང་། ས་གསུམ་པ་དང་། ས་བཅུ་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་
བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཡང་ཞལ་ཟས་དང་། བཏུང་བ་དང་། ན་བཟའ་དང་། གཟིམས་ཆ་དང་། 
ཕོ་བྲང་དང་། ཡོ་བྱད་དང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། ཆོས་གོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དང་། མར་མེ་དང་། ལྷ་དང་
མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་དག་གིས་རིམ་གྲོ་བྱེད་ཅིང་། དེ་ལ་དེ་དག་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱི་བར་དུ་སྐུ་གདུང་དང་། ཉན་ཐོས་དག་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་ཀྱང་། ཟད་
33-1-74b


པར་མི་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་དམིགས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་།  ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་
ཅི་ཞིག་མཆིས། ཐ་དད་དུ་བགྱི་བ་ནི་ཅི་ཞིག་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་མི་དམིགས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་
རབ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གོས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། གོས་པ་
མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དག་ལ་ནི་ཐ་དད་དུ་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གོས་པ་མ་མཆིས་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་
རབ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་དུ་བགྱི་བར་བསྟན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་
པའི་ཚེ། སྦྱིན་པ་མི་དམིགས། གཏོང་བ་མི་དམིགས། གཏོང་བ་པོ་མི་དམིགས། ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་པར་སྦྱིན་པ་གཏོང་ངོ་། །ཚུལ་ཁྲིམས་མི་དམིགས་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངོ་། །བཟོད་པ་མི་དམིགས་པར་
བཟོད་པ་སྒྲུབ་བོ། །བརྩོན་འགྲུས་མི་དམིགས་པར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་དམིགས་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །ཤེས་རབ་མི་དམིགས་པར་ཤེས་རབ་སྒོམ་མོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་མི་
དམིགས་པར་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་དོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། 
33-1-75a


དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ལམ་མི་དམིགས་པར་ལམ་ལ་སྤྱོད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་མི་དམིགས་པར་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་དོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་།  མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པར། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་མི་དམིགས་པར་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། 
གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་དོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་
དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་མི་དམིགས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་
བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མི་དམིགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་
ན། དེ་ལ་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་རྣམས་སམ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
33-1-75b


གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། 
བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། 
དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། 
རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་
པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་
ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པ་གང་གཏོང་བ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་
ཁྲིམས་གང་སྲུང་བ་དང་། བཟོད་པ་གང་སྒོམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་གང་རྩོམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཤེས་རབ་གང་སྒོམ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་
33-1-76a


ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་གང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། 
དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་གང་སྒོམ་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པ་ལ་གང་སྒོམ་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་
རྣམས་ལ་གང་སྒོམ་པ་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་གང་སྒོམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་
དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་གང་སྒོམ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་རྣམས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་གང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དེ་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་
གིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་
33-1-76b


གཞག་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། མངོན་
པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་།  ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་
འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མི་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་
དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དེ། སེམས་སྐྱེད་
པ་གཅིག་གིས་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། 
དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འཕགས་
པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་
33-1-77a


པ་རྣམས་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་
པ་ལགས། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྦྱིན་པ་གང་གཏོང་བ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་གཏོང་སྟེ། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་
གང་སྲུང་བ་དང་། བཟོད་པ་གང་སྒོམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་གང་རྩོམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཤེས་རབ་གང་སྒོམ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་
པར་སྒོམ་སྟེ། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་གང་སྒོམ་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གང་སྒོམ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་
སྒོམ་སྟེ། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གང་སྒོམ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་སྒོམ་སྟེ།  དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་
རོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། 
33-1-77b


རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།  མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་
སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་།  བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་།  སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་གང་སྒོམ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་སྒོམ་སྟེ། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་
སུ་མི་འགྱུར་རོ། །མཚན་རྣམས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་གང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་བ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་
པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་སྒོམ་པ་དང་། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་བ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྒོམ་པ་དང་། དེ་ལ་
གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་བ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། 
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སྒོམ་པ་དང་། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་བ་ལགས། ཇི་
33-1-78a


ལྟར་ན་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་འདུས་པར་བྱས་ཤིང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེར། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་འདུས་པར་བྱས་ཤིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཐམས་
ཅད་འདུས་པར་བྱས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་གང་གི་ཚེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་
དེའི་ཚེ། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལ་གནས་ཤིང་། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། དེ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་དེ་ལ་གནས་པའི་མཚན་མ་དང་། གང་སྦྱིན་པ་དང་། གང་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། གང་གིས་སྦྱིན་པ་དང་། གང་ཡོངས་སུ་གཏོང་
བ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཟག་པ་མེད་ཅིང་སེར་སྣ་དང་བྲལ་བ།  ཆགས་སེམས་མེད་པ་དེས་སྦྱིན་པ་གཏོང་སྟེ། དེ་སེམས་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་
33-1-78b


སེམས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་།  མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས།  ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བའི་ཚེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་
མཐོང་ངོ་། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་ལྔ་པ། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་བཟོད་པ་སྒོམ་པའི་ཚེ། བཟོད་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །
རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་ཚེ། བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་
སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་
སེམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཚེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་སྒོམ་པའི་ཚེ། ཤེས་རབ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་
33-1-79a


ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནང་
སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་།  དབང་པོ་རྣམས་དང་།  སྟོབས་རྣམས་དང་། 
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་།  འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། 
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། 
མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་
མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚེ། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་
མཚན་མ་མ་མཆིས་པ་དང་། བགྱིད་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། དམིགས་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བགྱི་བ་མ་མཆིས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པར་འགྱུར་བ་ལགས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་
33-1-79b


རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ལགས། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་
རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་
གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། 
སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་
སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་དང་། བགོ་བ་དང་། བཞོན་པ་དང་། མལ་ཆ་དང་། གནས་དང་། ཁྱིམ་དང་། ནོར་དང་། འབྲུ་དང་། དབྱིག་དང་། གསེར་དང་། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་བཻ་དཱུརྱ་དང་དུང་དང་། 
མན་ཤེལ་དང་བྱི་རུ་དང་ས་ལེ་སྦྲམ་དང་དངུལ་དང་མིའི་ཡོ་བྱད་གང་ཡང་རུང་བའི་བར་དག་དང་ཆུང་མ་དང་བུ་དང་བུ་མོ་འམ། ཕྱི་དང་ནང་ངམ་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་དང་། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་རུང་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་། 
སློང་བ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། གལ་ཏེ་དེའི་དྲུང་དུ་ལ་ལ་ཞིག་འོངས་ཤིང་། འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་ལྟ་བུར། དེ་ལྟར་ཕན་པ་མེད་པ། མི་བརྟན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
33-1-80a


དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ལ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཁྱོད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་ལྟར་ཕན་པ་མེད་པ། མི་བརྟན་པ། ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་
ཟེར་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་བྱའི། བདག་གིས་སྦྱིན་པ་མི་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་སྦྱིན་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཤིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་སྟེ། ཅི་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཚེ། གང་སྦྱིན་པ་དང་། གང་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། གང་གིས་སྦྱིན་པ་དང་། སུ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཅི་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། སུ་ཅི་ཡོངས་སུ་གཏོང་
བ་དང་། ཅི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། གང་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། གང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། སུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། ཅི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། གང་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མཚན་མ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་
མཐོང་བ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་སྟེ། དེ་གང་གཏོང་བ་དང་། གང་གི་ཕྱིར་བཏང་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་
ན། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །དེས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ཡང་
དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན། ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར། གང་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར། གང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བསྔོ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བསྔོ་བའི་དམ་པ་ཡིན། དུག་མེད་པའི་བསྔོ་བ་དང་། 
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བསྔོ་བ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་
33-1-80b


མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་
ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་
ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཀྱང་
རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེའི་ཡོ་བྱད་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་འགྲུབ་བོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བསམས་
པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡོ་བྱད་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ལ་ཡང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །དེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་ཏེ། ཐབས་མཁས་པས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་
33-1-81a


རབ་ཏུ་འཇོག་གོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  བྱེད་པ་མེད་པ་དང་།  དམིགས་སུ་
མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་
བཟུང་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་
མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟག་པ་མེད་པ་ལམ་གྱི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་སྟེ། དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་མ་ཞིག་པ་ཡིན། མ་གོད་པ་ཡིན། མ་
འདྲེས་པ་ཡིན། རྙོག་པ་མེད་པ་ཡིན། མ་ཉམས་པ་ཡིན། རང་དབང་ཡོད་པ་ཡིན། ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་ཡིན། མཁས་པས་བསྟོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་གཟུགས་སམ། ཚོར་བ་འམ་འདུ་ཤེས་སམ་འདུ་བྱེད་དམ། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་འམ། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུའི་བར་རམ། རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་སམ། བྲམ་ཟེ་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་སམ། ཁྱིམ་བདག་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་
33-1-81b


རིགས་སམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་སམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་། 
ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་སམ། མི་ཆེ་བ་
དང་། མི་གདུང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷ་རྣམས་སམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་
སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་སམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ།  རང་སངས་རྒྱས་སམ།  འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་
འདིས་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྙེམས་པ་མེད་དོ། །གཞན་དུ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། དམིགས་སུ་
མེད་པ་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་སྟེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུའི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་དང་། ཐབས་མཁས་པས་རོ་མྱོང་བ་མེད་པའི་
ཚུལ་གྱིས་བསམ་གཏན་བཞི་སྒྲུབ་བོ། །དེ་ལྷའི་མིག་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ།  ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དེས།  ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་
བཞུགས་ཤིང་འཚོ་སྐྱོང་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་སྟེ། དེའི་མཐོང་བ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
33-1-82a


ལས་བྱུང་བ་དེས། ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང་། བྱང་ཤར་དང་ཤར་ལྷོ་དང་། ལྷོ་ནུབ་དང་། ནུབ་བྱང་དང་། འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད། གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ན། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞུགས་ཤིང་འཚོ་སྐྱོང་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་སྟེ། དེའི་མཐོང་བ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཆུད་ཟ་བར་མི་
འགྱུར་རོ། །དེ་ལྷའི་རྣ་བའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་གསུངས་པའི་སྒྲ་ཐོས་ཏེ། དེའི་ཐོས་པ་དེ་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་ཐོབ་པ་དེས་བདག་དང་། གཞན་གྱི་དོན་བྱས་པར་མ་གྱུར་གྱི་
བར་དུ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་ཐུགས་སེམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེས་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་དོན་བྱས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པས། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཤེས་ཤིང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་
དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་བསལ་ལོ། །ཡང་དག་པར་གཟེང་བསྟོད་དོ། །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང་། ཡང་དག་པར་དགའ་བའི་བར་དུ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་
པར་འགྱུར་རོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་ཤེས་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་
གོ། །རང་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བའི་ཆོས་གང་དང་གང་ལ་མཐུ་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
33-1-82b


ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། 
དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། སེམས་དང་པོ་
བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ། འདི་ལྟ་སྟེ། གནོད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་དང་།  མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་གཉིས་སྒོམ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་གནོད་པ་ལ་
མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་ནི།  དེའི་དྲུང་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡང་དང་ཡང་འོངས་ཏེ་གཤེ་ཞིང་མི་སྙན་པར་བརྗོད་དེ། རྡོ་བ་དང་། དབྱིག་པས་བརྡེགས་ཤིང་། མཚོན་གྱིས་བཏབ་ཀྱང་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོས་འཁྲུག་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །དེས་འདི་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གང་སྤྱོ་བ་དང་། མི་སྙན་པར་སྨྲ་བར་བྱ་བ་དང་། གདབ་ཅིང་བརྡེག་པར་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད། གང་
ལ་གཤེ་བ་དང་། མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་དང་། བརྡེག་པ་དང་། འདེབས་པ་དེ་ཡང་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ནི། 
33-1-83a


བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྟོག་ན། ཆོས་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ན།  ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དམིགས་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་
ཉིད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་བོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་མི་ཆོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའོ། །དེ་བཟོད་པ་དེ་
གཉིས་ལ་གནས་ཤིང་བསམ་གཏན་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་
རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་འཕགས་པའི་ཆོས་
ཟག་པ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ།  ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་གནས་ཏེ། འཕགས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས།  ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་གནས་ཏེ།  ལྷའི་མིག་གིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད། དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ན། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞུགས་ཤིང་འཚོ་སྐྱོང་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་མཐོང་ནས། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་འཐོབ་བོ། །དེའི་སངས་
33-1-83b


རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ཡང་ནམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ། །དེ་འཕགས་པའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ། ཉན་ཐོས་དང་། 
རང་སངས་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་ཏེ། འཕགས་པའི་ཆོས་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་
དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་གནས་ཏེ། ལྷའི་མིག་གིས་ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་དང་། བྱང་ཤར་དང་། ཤར་ལྷོ་དང་། ལྷོ་ནུབ་དང་། ནུབ་བྱང་དང་། འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཞིང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་གྲངས་མེད། ཚད་མེད། དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་མཐོང་ནས། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་
དྲན་པ་འཐོབ་བོ། །དེའི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ཡང་ནམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ། །དེ་ལྷའི་རྣ་བ་མི་ལས་འདས་པས། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། ཐོས་ནས་ཀྱང་འཛིན་ཏེ། བཟུང་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བྱས་ནས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་
ཏོ། །དེ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་ཐུགས་སེམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། 
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས། སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ཤིང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་
33-1-84a


པས། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ཤིང་། ཡང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །ཡང་དག་པར་
གཟེང་བསྟོད་དོ། །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་ཏེ། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་དེས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ།  ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ། མཚན་མ་དང་
བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཐབས་མཁས་པས་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་ནས།  རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སྤྱད། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས།  ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲོལ་ཏོ། །
རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་།  དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་།  འབྱུང་བ་མེད་པ་
33-1-84b


དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  བྱེད་པ་མེད་པ་དང་།  དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་
མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སེམས་
ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་གནས་ནས། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་།  བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་།  བསམ་
གཏན་བཞི་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ཅིང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་བར་དུ་ལག་པས་བྱུགས་ཤིང་། ཚངས་
པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་ལུས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་ཏེ། དེ་ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་དེས། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད། གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་
དག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞུགས་ཤིང་འཚོ་སྐྱོང་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ཏུ་སོང་ཞིང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་ན་བཟའ་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་། གཟིམས་ཆ་དང་། 
33-1-85a


སྙུན་གྱི་རྐྱེན་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་མང་པོས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དེ། ན་བཟའ་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་། གཟིམས་ཆ་དང་། སྙུན་གྱི་རྐྱེན་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་མང་པོ་དེ་དག་ཀྱང་། ནམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་གོས་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་།  མལ་ཆ་དང་།  ནད་ཀྱི་རྐྱེན་རྩི་དང་། 
ཡོ་བྱད་མང་པོས། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀྱང་།  རིང་བསྲེལ་ལ་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་པ་མང་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་
མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ཞིང་ཆོས་ཉན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཐོས་པ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་བར་དུ་ནམ་ཡང་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་
ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། 
མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པས། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་
ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་འཕགས་པ་ཟག་པ་མེད་པ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་
33-1-85b


ཁོངས་སུ་ཆུད་པ་དང་ལྡན་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་
པའི་ཚེ།  ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་།  དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་།  འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་
སྟེ། སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པས། ལུས་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བའི་སྐབས་མི་འབྱེད། ངག་གི་ལས་མི་དགེ་བའི་སྐབས་མི་འབྱེད། ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བའི་སྐབས་མི་འབྱེད་དོ། །རྟག་ཅེས་བྱ་བ་འམ། མི་རྟག་ཅེས་
བྱ་བ་འམ།  བདེ་ཞེས་བྱ་བ་འམ།  སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་འམ། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ཞི་ཞེས་བྱ་བ་འམ། མ་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་འམ། དགེ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། མི་དགེ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། 
འཇིག་རྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། 
ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ཟག་པ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཟག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བར་
སེམས་པ་མེད་དོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སམ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སམ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཁམས་སམ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཁམས་སམ། བསམ་གཏན་དང་པོ་འམ།  བསམ་
གཏན་གཉིས་པ་འམ།  བསམ་གཏན་གསུམ་པ་འམ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་འམ། བྱམས་པ་འམ། སྙིང་རྗེ་འམ། དགའ་བ་འམ། བཏང་སྙོམས་སམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་
33-1-86a


དམ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དམ། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དམ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དམ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འམ། 
བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འམ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འམ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འམ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་
ཉིད་ཀྱི་བར་རམ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་སམ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་སམ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་སམ། དབང་པོ་རྣམས་སམ། སྟོབས་རྣམས་སམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སམ། 
འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་འམ།  འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཚད་མེད་པ་རྣམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཐར་
པ་རྣམས་སམ། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་དམ། མཚན་མ་མེད་པ་འམ། སྨོན་པ་མེད་པ་འམ། མངོན་པར་ཤེས་པ་འམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏམ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་
རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སམ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་། རྟག་ཅེས་བྱ་བ་འམ། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་འམ། བདེ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་འམ། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ཞི་ཞེས་བྱ་བ་འམ་མ་ཞི་ཞེས་
བྱ་བ་འམ། དགེ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། མི་དགེ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བ་འམ།  ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། 
33-1-86b


ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ཟག་པ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཟག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་
འམ། འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བར་སྙེམས་པ་མེད་དོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུར་སྙེམས་པ་མེད་དོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་
དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྙེམས་པ་མེད་དོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་
འོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དང་།  བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བར་སྙེམས་པ་
མེད་དོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་བརྗོད་པ་འདི་དག་ནི་བསྲབས་པའི་སས་བརྗོད་པ། འདི་དག་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་ཅན་གྱིས་བརྗོད་པ། འདི་དག་ནི་བླ་མའི་ཆ་ཅན་གྱིས་བརྗོད་
པ། འདི་དག་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ། འདི་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་སྙེམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གང་གིས་
བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་མངོན་དུ་གྱུར་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །
33-1-87a


སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཀྱང་དེ་ལ་
ཆགས་པ་མེད་དེ། དེ་ཆགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འགྲོ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་གང་
དང་གང་གིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པར་འདོད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་དེ་དང་དེས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་ཏེ། མེ་ཏོག་གི་ཆར་དབབ་པ་འམ། སྤོས་ཀྱི་ངད་དགྱེ་བ་འམ། འབྲུག་གི་སྒྲ་བསྒྲག་པ་འམ། གླུ་བྲོ་དང་། སིལ་སྙན་གྱི་
སྒྲ་བསྒྲག་པ་དང་། ས་བསྐྱོད་པ་དང་། སྣང་བ་བསྟན་པ་འམ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བསྟན་པས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་ཏེ། གང་དང་གང་དུ་གང་དང་གང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་དག་
ཀྱང་བདག་གི་ལུས་ལས་འགྱེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བར་འགའ་བདག་འགྱེད་དོ། །བར་འགའ་དྲི་ཞིམ་པོ་འགྱེད་དོ། །བར་འགའ་སྲོག་གཅོད་པ་མེད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བྱེད་དོ། །བར་འགའ་སེམས་
ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ལམ་མ་ཡིན་པ་ནས་འདོན་ཏེ། སྲོག་གཅོད་པ་ལས་ཟློག་གོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། ཕྲ་མ་སྨྲ་བ་དང་། ཞེ་གཅོད་པའི་ཚིག་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཚིག་
ཀྱལ་པ་དང་། ཆགས་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲེལ་ཏོ། །ལ་ལ་ལ་ནི་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་ལ་ལ་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་ལ་ལའི་དོན་དུ་ཡན་
ལག་དང་ཉིང་ལག་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ལ་ལའི་དོན་དུ་ནི་བུ་དང་། ཆུང་མ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ལ་ལའི་དོན་དུ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ལ་ལའི་དོན་དུ་ནི་བདག་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐབས་
33-1-87b


གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཐབས་དེ་དང་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་
ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པས། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་
དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་
མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་གཏོགས་པར། ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་
ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་འདོད་པས་དབེན་སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་ཅན་
བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་
33-1-88a


དང་། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་དང་། དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་པ་
ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱས་པར་བཀང་ཞིང་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་
མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་གནས་སོ། །དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལ་གནས་ཤིང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་ལུགས་དང་འཐུན་པ་དང་། ལུགས་དང་མི་འཐུན་པར་སྙོམས་
པར་འཇུག་ཅིང་རྣམ་པར་ལྡང་ངོ་། །མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཉེ་
བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །གློག་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་
གནས་སོ། །དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གནས་ནས། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཆུད་པར་བྱས་ཤིང་། དཀར་པོ་
རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་ལས་འདའོ། །དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་ལས་འདས་ནས། རིགས་ཀྱི་ས་དང་། བརྒྱད་པའི་ས་དང་། མཐོང་བའི་ས་དང་། བསྲབས་པའི་ས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་དང་། 
བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལས་འདས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། 
33-1-88b


སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེས་དེ་དག་ལ་སྤྱོད་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་འབྲས་བུ་བར་མ་དོར་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གནས་
ཤིང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་
དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་གིས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་དགེ་
བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འགྲོ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ལ་ནི་སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་
ཡོངས་སུ་བསྡུད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུད་དོ། །ལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཡོངས་སུ་བསྡུད་དོ། །ལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བས་
ཡོངས་སུ་བསྡུད་དོ། །ལ་ལ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །ལ་ལ་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །ལ་ལ་ནི་རང་
བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །ལ་ལ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །དེ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་ཆོས་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དང་དེ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། དེ་ཏིང་ངེ་
འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གནས་ཤིང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་
33-1-89a


ཀྱང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནམ་ཡང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་མའི་མངལ་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ནམ་ཡང་འདོད་པ་ལ་སྟེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྐྱེ་
བ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་ཡང་གང་ཡང་མེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་ཉེས་པས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཐོང་། །རབ་ཏུ་རིག་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ན་དེ་སྒྱུ་
མ་ལྟ་བུའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རིག་པར་བྱས་ཤིང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །དེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རིག་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་སྟེ། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་
དག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་འཁོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ན། བདག་གིས་འདི་དག་ནམ་ཞིག་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པར་
འགྱུར་ཞེས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་ནམ་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་དེ་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་དམིགས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ལ་
སེམས་ཅན་རྣམས་འགོད་དེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གནས་ཤིང་། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་དེ། 
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ནམ་དུ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གནས་ཤིང་
ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་ནས། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ་། །བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་
33-1-89b


ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤངས་ནས། བདག་གི་དོན་ཀྱང་བྱེད་དེ། དེས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱས་ནས། ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིམ་གྲོའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ།  རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་
འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་
མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་
ཀྱིས་ཡང་དག་པ་འམ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་དང་།  ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་
དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡང་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། དེས་གཟུགས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། ཚོར་
33-1-90a


བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་།  རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡང་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། 
ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་
པའི་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་
མི་མཐོང་ངོ་། །དེས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། གཟུགས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་
རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། གསོབ་ཉིད་དང་། གསོག་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེས་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་ཡང་དག་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། དེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་
ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། 
33-1-90b


གསོབ་ཉིད་དང་། གསོག་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་། །དེ་དེ་ལྟར་རྟོག་པའི་ཚེ། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་སོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་
སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། །དེ་དེ་ལྟར་
རྟོགས་པར་བྱེད་ཅིང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ།  གཟུགས་སམ། ཚོར་
བ་འམ་འདུ་ཤེས་སམ་འདུ་བྱེད་དམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འམ། སྐྱེ་མཆེད་དམ་ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འམ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་སམ། བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཚད་མེད་པ་རྣམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་
པར་ཐར་པ་རྣམས་སམ།  མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམས་སམ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་
སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སམ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སམ། 
བྱམས་པ་ཆེན་པོ་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་རམ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཆགས་པ་
33-1-91a


མེད་དོ། །དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ།  འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་།  བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་
ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་། 
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་།  བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་།  སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་
སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་གནས་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་
ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་བར་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ནས། སེམས་ཅན་དེ་གང་ལ་
སྦྱིན་པས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་ལ་བཟོད་པས་ཕན་
གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་བཟོད་པས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་ལ་ཏིང་ངེ་
33-1-91b


འཛིན་གྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཕན་གདགས་
པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་
འབྲས་བུ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་དོ། །གང་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་དོ། །དེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་དུ་མས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་འགྲོ་སྟེ། །དེ་འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་པོ་དེ་དག་རིན་པོ་ཆེ་གང་ལས་འདོད་པའི་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་ལས་གྲུབ་པར་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ཏེ། དེ་སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འགྲོ་སྟེ། དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་མཐོང་ནས་ཅི་འདོད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ་འདི་
ལྟར་དཔེར་ན་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་རིས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང་། སྐྱིད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་བཙལ་བ་དང་། ཐལ་བ་དག་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་སྐྱིད་པ་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་དག་དེར་འབྱུང་
སྟེ། དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་
33-1-92a


ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དེས་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་
པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་།  ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཐོབ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་འཐོབ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཇི་ཙམ་དུ་གཟུགས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་
བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་དང་། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་ལོངས་སྤྱོད་དང་། སྐྱིད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་
ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་
33-1-92b


མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས་ལེའུ་དྲུག་བཅུ་འོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མ་མཆིས་ཤིང་།  མཚན་མ་མ་མཆིས་ལ།  རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་དང་།  བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། ཟག་པ་
དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་ན་ཐ་དད་དུ་གྱུར་པར་གདའ་བ་ལགས། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདུས་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདུས་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་འདུས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་ལ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པར་
གྱུར་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་ཇི་ལྟ་བུར་གདགས་པར་འགྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
33-1-93a


དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས་ཤིང་། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངོ་། །བཟོད་པ་སྒོམ་
མོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་མོ། །ཤེས་རབ་སྒོམ་མོ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་
ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས་ཤིང་། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངོ་། །བཟོད་པ་སྒོམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་མོ། །ཤེས་རབ་སྒོམ་མོ། །
དེ་འདི་ལྟར་རྟོག་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། 
གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་ལ་རང་བཞིན་གང་ཡང་མེད་དོ། །སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་མིག་ཡོར་དང་། སྒྲ་
བརྙན་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། སྤྲུལ་པ་ལ་རང་བཞིན་གང་ཡང་མེད་དོ། །གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་དེ། གང་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་
ཉིད་གཅིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །གཏོང་བ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །ལེན་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །
ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དེ་ནི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ།  དེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ན། ཚུལ་
33-1-93b


ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཕྱིར་མི་
ལྡོག་གོ། །དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལ་གནས་ཤིང་། བསམ་གཏན་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་
དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་
པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་
ཀྱི་སྒོ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་གནས་ཤིང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་
གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞུགས་པ་དེ་དག་གི་དྲུང་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སོང་ཞིང་། ན་བཟའ་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་། གཟིམས་ཆ་དང་། སྙུན་གྱི་རྐྱེན་
33-1-94a


སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་མང་པོས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དེ། ལོངས་སྤྱོད་དང་སྐྱིད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །དེ་ན་སེམས་ཅན་གང་སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ་དེ་དག་ཀྱང་སྦྱིན་པས་
ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ་དེ་དག་དང་། གང་བཟོད་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ་དེ་དག་དང་། གང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ་དེ་དག་དང་། གང་བསམ་གཏན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ་དེ་
དག་དང་། གང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །གང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ་དེ་དག་ཀྱང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །དེ་ལྟར་གང་དང་གང་དགེ་བའི་ཆོས་གང་དང་གང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ་དེ་དག་ཀྱང་། དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དང་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་དང་ལྡན་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་
ལ་དབང་སྒྱུར་བས། འཁོར་བ་ཉེ་བར་ལེན་ཀྱང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་གོས་ཏེ། དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་མི་དང་ལྷའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་ཏེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དག་གིས། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཤེས་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་
པ་ཉིད་ཤེས་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །རང་བྱང་ཆུབ་ཤེས་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།  དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་མཚན་ཉིད་མེད་པར་
33-1-94b


ཤེས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་སོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་
ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་།  སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་
ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས་ཤིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྨི་
ལམ་ལྟ་བུར་ཤེས། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་།  སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་།  གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་ནས། ཚུལ་
ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ། མ་ཞིག་པ། མ་རལ་བ། སྐྱོན་མེད་པ། རྙོག་པ་མེད་པ། ཉམས་པ་མེད་པ། དབང་དུ་གྱུར་པ། མཁས་པས་བསྔགས་པ། ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ། འཕགས་པར་
གྱུར་པ། ཟག་པ་མེད་པ། ལམ་གྱི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་གནས་ཤིང་། ཡང་དག་པར་བླང་བའི་བརྡ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཆོས་
ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དམིགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྤྱད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། མི་སྤྱད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངོ་། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལྟ་བུ་དང་
ལྡན་ཡང་། འདིས་བདག་རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་དང་སྐལ་པ་མཉམ་པ་འམ། བྲམ་ཟེ་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་དང་།  ཁྱིམ་བདག་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་དང་། སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་
33-1-95a


བྱའོ་ཞེ་འམ། རྒྱལ་ཕྲན་ནམ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་བར་བྱའོ་ཞེ་འམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་བྱའོ་ཞེ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་
འམ། མཚེ་མ་འམ། དགའ་ལྡན་ནམ། འཕྲུལ་དགའ་འམ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་བྱའོ་ཞེ་འམ། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེ་འམ། ལན་
གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ།  དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ།  རང་བྱང་ཆུབ་བམ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་སྙེམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་
ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པས་ན་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་མི་རུང་ངོ་། །མཚན་
ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་མི་རུང་ངོ་། །མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་འམ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་འམ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་
མི་རུང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཚེ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་འཐོབ་སྟེ། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྣམ་པར་སྨིན་
པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལྔ་བརྒྱ་དང་།  ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་གནས་ཏེ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
33-1-95b


རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ན་
འཁོར་ཡང་། འཁོར་བའི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པས་གོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དཔེར་ན་སྤྲུལ་པ་ནི་འགྲོ་བ་འམ། སྡོད་པ་འམ། འདུག་པ་འམ་ཉལ་བ་བྱེད་ཀྱང་དེ་ལ་འགྲོ་བ་འམ། འོང་བ་འམ། སྡོད་པ་འམ། འདུག་པ་
འམ། ཉལ་བའང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་དྲུག་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤིན་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་
བྱ་བ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་། གང་བླ་
ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མ་གཟིགས་ནས། དེས་ཚེའི་འདུ་བྱེད་སྤངས་ནས། སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་པ་མཛད་དེ། ཕུང་པོ་མ་ལུས་
པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་སྤྲུལ་པ་དེས་བསྐལ་པ་གཅིག་ལོན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དེའི་གཟུགས་སམ། ཚོར་བ་འམ་འདུ་ཤེས་སམ་འདུ་བྱེད་དམ། རྣམ་པར་ཤེས་
33-1-96a


པ་འམ། དངོས་པོ་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་སེམས་ཅན་ནམ་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་ལ། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོངས་སུ་ཆུད་པར་ཤེས་སོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས་ཏེ། མཚན་
ཉིད་མེད་པའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་ཤིང་། བཟོད་པའི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་
དེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཉམས་སུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་བཟོད་པའོ། །དེ་ལ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན།  སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ་
འདུག་གི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དྲུང་དུ། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡང་དང་ཡང་འོངས་ཤིང་། གཤེ་བ་འམ། མི་སྙན་པར་བརྗོད་ཅིང་། མ་ཀླས་པའི་ཚིག་བརླང་པ་ཟེར་
33-1-96b


བར་གྱུར་ཏམ། རྡོ་དབྱིག་དང་། མཚོན་ཆས་བརྡེགས་སམ། བཏབ་ཀྱང་། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་པས། སེམས་བསྐྱེད་པ་འགའ་
ཙམ་ཡང་འཁྲུག་པ་དང་ལྡན་པ་འམ། གནོད་སེམས་དང་ལྡན་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱིས་མནར་བ་སྟེ། འདི་དག་ལ་བདག་གིས་སྡིག་ཏོའི་
སེམས་མི་བསྐྱེད་ཀྱི་འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དགྲར་གྱུར་པ་འདི་རྣམས་བླངས་པའི་ལེན་ཏོ་ཞེས་དེ་དག་ལྷག་པར་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །བྱམས་པ་དང་ལྡན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་བར་གྱུར་ནས། རྣམ་པ་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་འདི་ནི་ཉམས་སུ་
ལེན་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་དམིགས་སུ་མེད་ན། བདག་ལ་གཤེ་བ་འམ། མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་འམ། མ་ཀླས་པའི་ཚིག་བརླང་པོ་ཟེར་བ་
འམ། རྡོ་དབྱིག་གིས་རྡེག་ཅིང་མཚོན་འདེབས་པ་ལྟ་སུ་ཞིག་ཡོད་དེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། གསོབ། གསོག །རག་ལས་པ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ། བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། འགྲོ་བ་དང་། གསོ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་། ཤེད་
ཅན་དང་། ཤེད་བདག་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན། བདག་ལ་གཤེ་བ་དང་། མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་དང་། མ་ཀླས་པའི་ཚིག་བརླང་པོ་ཟེར་བ་དང་། རྡོ་དབྱིག་གིས་རྡེག་ཅིང་མཚོན་གྱིས་
འདེབས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་དེ། །བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ།  དེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་། བཟོད་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་
33-1-97a


བཟོད་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་གང་ལགས། དེ་སྤངས་པ་ནི་ཅི་མཆིས། ཡེ་ཤེས་ནི་ཅི་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་གང་ལ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་གང་གིས་ཤེས་པ་
དེ་ནི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ།  ཤེས་པ་དེས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་གང་ལགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་གང་ལགས་པའི་བཟོད་པ་དེ་དག་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བགྱི་བ་ཅི་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཤེས་པ་གང་
ཡིན་པ་དང་། སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོའི་བཟོད་པའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་།  སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་།  སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་
ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་བཟོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས། ཉན་
ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ལ་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལ་སྤྱོད་
33-1-97b


ཅིང་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
རྣམས་དང་མི་འབྲལ་བ་ཡིན། དེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་མི་འབྲལ་བ་ཡིན། དེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་མི་འབྲལ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་
སུ་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་ནས། སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
ཐོབ་པར་བྱེད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རབ་
འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། 
སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས་ཤིང་། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །དེ་ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་
བསྒྲུབས་ཏེ། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ཏུ་སོང་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་
དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་འཛུད་
33-1-98a


ཅིང་རབ་ཏུ་འགོད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཟག་པ་མེད་པ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ལམ་གྱི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པས། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་
གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་།  བསམ་གཏན་བཞི་དང་།  ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། 
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་།  བྱམས་
པ་ཆེན་པོ་དང་།  སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་འདུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་འགྱུར་རོ། །བག་ཆགས་
ཀྱི་འཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་ཐོབ་པར་བྱས་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་
33-1-98b


རྒྱུད་གསུམ་དུ་བསྐོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བསྐོར་བས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོ་བ་དང་། རབ་ཏུ་གཡོ་བ་དང་། ཀུན་ནས་གཡོ་བ་དང་། འགུལ་བ་
དང་། རབ་ཏུ་འགུལ་བ་དང་། ཀུན་ནས་འགུལ་བ་དང་། ལྡེག་པ་དང་། རབ་ཏུ་ལྡེག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ལྡེག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྣང་བ་ཆེན་པོས་རྒྱས་པར་གང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེའི་སྒྲ་གང་དུ་བྱུང་ཞིང་
དབྱངས་གྲགས་པར་གྱུར་པའི་སྒྲ་དེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི། སེམས་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཐོས་པ། དེ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་ངེས་པར་
འགྱུར་ཏེ།  རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཕན་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི།  བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། 
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་
33-1-99a


པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས་ཤིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཉེ་བར་སྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་
གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཉེ་བར་སྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་
ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་མོ། །གློག་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་མོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ཤིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་གཏོགས་པར། ཉན་
ཐོས་དང་། ཐུན་མོང་བ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཚོགས་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལུས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་
བྱས་ཤིང་།  ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཀྱང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འབྲས་བུའི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་གི། མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པས་ན། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པར་
33-1-99b


ཡང་ག་ལ་འགྱུར། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་མེད་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་གི་དབང་གིས་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་
སམ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་ཁམས་དེ་གཉིས་ཀྱང་མི་དམིགས། གང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། གང་གིས་སྙོམས་པར་
འཇུག་པར་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་མི་དམིགས་པས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེས། ཉན་ཐོས་དང་རང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཡོངས་སུ་འདའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པར་བགྱིས་ཤིང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཡོངས་སུ་འདའ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཤིན་དུ་བསླབས་པ་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཤིན་ཏུ་བསླབས་པའི་ཕྱིར་ཏེ།  སྟོང་པ་ཉིད་འདི་དག་ལ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་
འབྲས་བུ་འམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ། རང་བྱང་ཆུབ་འམ། གང་ལ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། 
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་
33-1-100a


སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་གོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྐྱོན་ནི་གང་ལགས། 
སྐྱོན་མ་མཆིས་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དམྱིགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྐྱོན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱོན་མེད་
པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དམིགས་པ་ནི་གང་ལགས། མི་དམིགས་པ་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོའི་དམིགས་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པའོ། །མིག་དང་གཟུགས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པའོ། །རྣ་བ་དང་སྒྲ་དང་སྣ་དང་དྲི་དང་ལྕེ་དང་རོ་དང་ལུས་དང་རེག་བྱ་དང་། ཡིད་དང་ཆོས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། 
མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ནི་དམིགས་པའོ། །རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་
གྱིས་ཚོར་བ་ནི་དམིགས་པའོ། །སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་དང་མེའི་ཁམས་དང་རླུང་གི་ཁམས་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནི་དམིགས་པའོ། །མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་དང་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་དམིགས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་
33-1-100b


ཅད་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་
དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་
སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ནི་དམིགས་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། སྐྱོན་ནོ། །
རབ་འབྱོར་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་གང་ལ་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་།  ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་
ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་།  བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། 
རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་
རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་།  སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་།  བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་།  
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། ཆོས་དེ་དག་གི་བརྗོད་པ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ་
33-1-101a


གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་
ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་
དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་
ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་
དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་བརྗོད་
དུ་མེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྐྱོན་མེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་
ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་ན། འདོད་ཆགས་སམ། ཞེ་སྡང་ངམ། གཏི་མུག་གིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ལས་མངོན་པར་
33-1-101b


འདུ་བྱེད་པ་དང་། ལས་དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །གཞན་དུ་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་དོན་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་ནམ་སྒྱུ་མར་ཡང་དམིགས་པ་མེད་དོ། །དེ་སེམས་ཅན་དང་སྒྱུ་མ་མི་དམིགས་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། 
རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་
བར་དུ་སྟེ། མི་དམིགས་པའི་འཁོར་ལོ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་འཁོར་ལོ་སྐོར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །
གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་
སུ་འཚལ་བ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་འཚལ་
བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་མི་མཐོང་ངོ་། །རྨི་ལམ་མཐོང་བ་
33-1-102a


མི་མཐོང་ངོ་། །སྒྲ་བརྙན་མི་ཐོས་སོ། །སྒྲ་བརྙན་ཉན་པ་མི་མཐོང་ངོ་། །མིག་ཡོར་མི་མཐོང་ངོ་། །མིག་ཡོར་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྒྱུ་མ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྒྱུ་མ་མཐོང་
བ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྨིག་རྒྱུ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྨིག་རྒྱུ་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྤྲུལ་པ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྤྲུལ་པ་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་
རྨི་ལམ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །སྒྲ་བརྙན་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །མིག་ཡོར་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །སྒྱུ་མ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །སྨིག་རྒྱུ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་རྨི་ལམ་མི་མཐོང་ངོ་། །
རྨི་ལམ་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྒྲ་བརྙན་མི་ཐོས་སོ། །སྒྲ་བརྙན་ཉན་པ་མི་མཐོང་ངོ་། །མིག་ཡོར་མི་མཐོང་ངོ་། །མིག་ཡོར་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྒྱུ་མ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྒྱུ་མ་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །
སྨིག་རྒྱུ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྨིག་རྒྱུ་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྤྲུལ་པ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྤྲུལ་པ་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་
བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་རྨི་ལམ་མི་གཟིགས་སོ། །རྨི་ལམ་མཐོང་བ་མི་གཟིགས་སོ། །སྒྲ་བརྙན་མི་གསན་ཏོ། །སྒྲ་བརྙན་ཉན་པ་མི་གཟིགས་སོ། །མིག་ཡོར་མི་གཟིགས་སོ། །མིག་
ཡོར་མཐོང་བ་མི་གཟིགས་སོ། །སྒྱུ་མ་མི་གཟིགས་སོ། །སྒྱུ་མ་མཐོང་བ་མི་གཟིགས་སོ། །སྨིག་རྒྱུ་མི་གཟིགས་སོ། །སྨིག་རྒྱུ་མཐོང་བ་མི་གཟིགས་སོ། །སྤྲུལ་པ་མི་གཟིགས་སོ། །སྤྲུལ་པ་མཐོང་བ་མི་གཟིགས་
སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་
33-1-102b


ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་ན། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་སམ།  ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་འདུ་ཤེས་སམ།  ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་
བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ལ་ལ་ཞིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་འམ། ཡང་དག་པར་གྱུར་པ་ཞིག་དམིགས་ན་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ཡང་མི་
འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །
ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་
ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་།  བསམ་གཏན་རྣམས་དང་།  ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་།  གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་
གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུགས་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་ཆགས་
33-1-103a


པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་
འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གནས་ཤིང་། ས་དང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་འདོད་
པའི་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེས་ས་དེ་ཡང་མི་དམིགས་ན། དེ་ལ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གནས་ཤིང་། 
ས་གཉིས་པ་དང་། ས་གསུམ་པ་དང་། ས་བཞི་པ་དང་། ས་ལྔ་པ་དང་། ས་དྲུག་པ་དང་། ས་བདུན་པ་དང་། ས་བརྒྱད་པ་དང་། ས་དགུ་པ་དང་། ས་བཅུ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་འདོད་པའི་འདོད་
ཆགས་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེས་ས་དེ་ཡང་མི་དམིགས་ན། དེ་ལ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་པར་མཐོང་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་
མི་དམིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ། གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ནི་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་གང་ཡང་
མེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བསྟན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐར་བསྟན་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མ་མཆིས་
33-1-103b


པ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་
དང་། ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་
སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ། འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་སམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་
འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ། རང་བྱང་ཆུབ་བམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་བརྗོད་དུ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་དེས་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འམ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་
བྱ་བ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་ཞེས་བྱ་བ་འམ། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འམ།  ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། 
33-1-104a


འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། ཐུན་མོང་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། 
རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། རང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཀྱི་བར་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་གང་གི་རང་བཞིན་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་
སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་
སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་གནས་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཅི་ནས་ཀྱང་དུལ་བར་གྱུར་ནས། སྲིད་པ་གསུམ་ན་མི་
སྣང་བ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བཏུལ་ལོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས་ལེའུ་དྲུག་བཅུ་གཅིག་པའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དངོས་
33-1-104b


པོ་མ་མཆིས་པ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་རྣམས་ལ། འདི་དག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་
འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་
རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་
རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བགྱི་བར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དགོད་པར་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ། 
སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་རྣམས་ལ། འདི་དག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །
འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །
འདི་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། 
དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བགྱི་བར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དགོད་
33-1-105a


པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་རྨི་ལམ་ཡང་དམིགས་ལ། རྨི་ལམ་མཐོང་བ་ཡང་དམིགས་སོ། །སྒྲ་བརྙན་ཡང་དམིགས་ལ། 
སྒྲ་བརྙན་ཉན་པ་ཡང་དམིགས་སོ། །མིག་ཡོར་ཡང་དམིགས་ལ། མིག་ཡོར་མཐོང་བ་ཡང་དམིགས་སོ། །སྒྱུ་མ་ཡང་དམིགས་ལ། སྒྱུ་མ་མཐོང་བ་ཡང་དམིགས་སོ། །སྨིག་རྒྱུ་ཡང་དམིགས་ལ། སྨིག་རྒྱུ་མཐོང་བ་ཡང་
དམིགས་སོ། །སྤྲུལ་པ་ཡང་དམིགས་ལ། སྤྲུལ་པ་མཐོང་བ་ཡང་དམིགས་སོ། །དེས་རྨི་ལམ་ཡང་དམིགས། རྨི་ལམ་མཐོང་བ་ཡང་དམིགས། སྤྲུལ་པའི་བར་ཡང་དམིགས། སྤྲུལ་པ་མཐོང་བ་ཡང་དམིགས་ནས། ལུས་དང་
ངག་དང་། ཡིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱིས་མི་དགེ་བའི་འདུས་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱིས་བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་
ཡིན་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ། མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་
ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་འདི་ནི་སྟོང་པ་སྟེ།  འདི་ལ་གཟུགས་སམ།  ཚོར་བ་འམ།  འདུ་ཤེས་སམ། འདུ་བྱེད་དམ། རྣམ་
པར་ཤེས་པ་འམ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སམ། ཁམས་རྣམས་མེད་དོ། །འདི་ནི་རྨི་ལམ། འདི་ནི་སྒྲ་བརྙན། འདི་ནི་མིག་ཡོར། འདི་ནི་སྒྱུ་མ། འདི་ནི་སྨིག་རྒྱུ། འདི་ནི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཕུང་པོ་རྣམས་སམ། སྐྱེ་
མཆེད་རྣམས་སམ། ཁམས་རྣམས་མེད་དོ། །འདི་ལ་རྨི་ལམ་མེད་དོ། །རྨི་ལམ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །སྒྲ་བརྙན་མེད་དོ། །སྒྲ་བརྙན་ཉན་པ་མེད་དོ། །མིག་ཡོར་མེད་དོ། །མིག་ཡོར་མཐོང་བ་མེད་དོ། །སྒྱུ་མ་མེད་དོ། །
33-1-105b


སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་མེད་དོ། །སྨིག་རྒྱུ་མེད་དོ། །སྨིག་རྒྱུ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །སྤྲུལ་པ་མེད་དོ། །སྤྲུལ་པ་བྱེད་པ་མེད་དོ། །ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ནི་
ཕུང་པོ་མེད་པ་ལ་ཕུང་པོར་འདུ་ཤེས་པ། སྐྱེ་མཆེད་མེད་པ་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དུ་འདུ་ཤེས་པ། ཁམས་མེད་པ་ལ་ཁམས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
ལས་སྐྱེས་པ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ན། ཁྱེད་རྣམས་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ། དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་ཅེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་དག་སེར་སྣ་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་ནས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་ལོངས་
སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་དག་དེ་ལས་བསྐྱོད་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་དག་དེ་
ལས་བསྐྱོད་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱོར་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་དག་དེ་ལས་བསྐྱོད་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལས་
བསམ་གཏན་གཉིས་པ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལས་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་བསམ་གཏན་བཞི་པ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་
པ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་
33-1-106a


སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །དེས་སྦྱིན་པ་དང་། 
སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དམའ་བ་དེ་ལས་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་བསྐྱོད་དེ།  ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་དབུགས་འབྱིན་ཏོ། །གཞོག་གོ། །རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་
དེ་ལས་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་བསྐྱོད་དེ་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །དེས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འབྲས་བུ་དེ་ལས་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་བསྐྱོད་དེ། ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་རབ་ཏུ་གཞོག་གོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་
པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་བསམ་གཏན་བཞི་དང་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་དགུ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། 
སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །ཡང་དག་པར་གཟེང་བསྟོད་དོ། །
ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །འདུལ་ལོ། །གཞོག་གོ། །རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་གཟུགས་མེད་པ།  བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ། དེ་དག་གིས་གང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དོན་
33-1-106b


དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །གང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །གང་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་
དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །གང་རང་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་རང་བྱང་
ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རྗོད་ཅིང་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །ཡང་དག་པར་གཟེང་བསྟོད་དོ། །ཡང་དག་
པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །འདུལ་ལོ། །གཞོག་གོ། །རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་
བུ་དང་། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྨྱིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་རྣམ་པར་དགོད་
པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མ་མཆིས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ། འདི་དག་ནི་དགེ་བའི་
ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་
33-1-107a


ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་
མངོན་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་
འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །ཞེས་བགྱི་བར་རྣམ་པར་དགོད་པར་བགྱིད་པ་ནི། ངོ་མཚར་དེ་རྨད་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་
པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ཟབ་མོ་འདི་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འདི་དག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །
འདི་དག་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་
ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་
འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་།  ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་
33-1-107b


འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་དགོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཏེ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གི་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ཤེས་ཀྱང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་སླར་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་
ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་དེ་ཟིལ་གྱིས་མནོན་པར་མི་ནུས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་མཚར་
རྨད་ཀྱི་ཆོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་མཆིས་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གྱིས་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་
ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་
ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་།  བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་།  སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་གནས་ཤིང་། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་འཚམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ཏུ་སོང་ཞིང་། སེམས་
33-1-108a


ཅན་གང་ལ་སྦྱིན་པས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ནི། སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་
རབ་ཀྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པས་ཕན་གདགས་
པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པས་ཕན་འདོགས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་ལ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་
པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ནི། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་
སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཕན་འདོགས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་ལ་བྱམས་པས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་བྱམས་པས་ཕན་འདོགས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་
ཀྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་
ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་།  འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་
ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་
33-1-108b


དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ནི། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཕན་འདོགས་སོ། །གང་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱིས་ཕན་གདགས་
པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཟས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཟས། སྐོམ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྐོམ།  བཞོན་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་བཞོན་པ་ཕྲེང་བ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཕྲེང་བ། སྤོས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྤོས། བྱུག་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་
བྱུག་པ། གོས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་གོས། མལ་ཆ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མལ་ཆ། གནས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་གནས་དང་མིའི་ཡོ་བྱད་གང་ཡང་རུང་བའི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་
བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་འབུལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་
འོང་བ་རྣམས་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སོང་བ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མིར་གྱུར་པ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་
གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་གཞག་ཅིང་། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་
33-1-109a


མེད་པ་སྟེ། དེས་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་བྱིན་པས། ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་སྦྱིན་པའི་གནས་མ་བྱིན་པ་མཐོང་ནས། འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་སྦྱིན་གནས་ནི་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། འདི་ལྟར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་སྦྱིན་པས་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ། །འདི་དག་ལ་ནི་སྦྱིན་པས་ཕན་གདགས་པར་མི་བྱའོ། །
ཞེས་བྱ་བར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་སྦྱིན་པས་ཕན་བཏགས་ནས། རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེ། 
བྲམ་ཟེ་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེ། ཁྱིམ་བདག་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་བཏགས་པ་དེ་དག །ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་ཕུང་པོ་མ་ལུས་
པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསད་
པར་གསོལ་བ་བཏབ་ན། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་འམ། མི་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པའི་སེམས་གཞན་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའི་འཁྲུག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་
33-1-109b


དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་
རྟོག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། སློབ་པ་རྣམས་དང་། 
ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་སྨད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཐོག་མར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་གྱིས་ཤིག་ཞེ་འམ། གནས་དང་། སྐྱབས་དང་། དཔུང་གཉེན་གྱིས་
ཤིག་ཞེས་སུས་གསོལ་བ་གདབ་ཅེས་སྨད་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དྲུང་དུ་མིར་གྱུར་པ་འམ། མི་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་འོང་
ནས། བདག་ནི་སློངས་མོ་བའོ་ཞེས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་གཅད་པར་གསོལ་བ་བཏབ་ན། དེའི་ཚེ་དེས་སྦྱིན་ནམ་མི་སྦྱིན་སྙམ་པའི་སེམས་གཉིས་སུ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། ལུས་འདིས་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་ལུས་ཡོངས་སུ་
བས་ན། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་དོན་ཏུ་ལུས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བཟུང་བས་དེ་དག་བསླང་མི་དགོས་པར་ཁྱེར་ཞིང་དེང་ཤིག་ཅེས་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སློངས་མོ་བ་མཐོང་ན། འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་
33-1-110a


འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དམིགས་སུ་མེད་ན་འདི་ལ་སུ་ཞིག་ནི་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་། སུ་ལ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་ཅི་ཞིག་སྦྱིན་པར་བྱ་ཞེས་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་གང་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་འམ། གང་ལས་ཀྱང་ཕྲོགས་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་
ཤིང་སྦྱིན་པ་གཏོང་ན། དེའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེས། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལ་བཅད་ཅིང་
གཏུབས་ཀྱང་། བདག་ལ་སུ་ཡང་གཏུབ་པ་འམ། གཅོད་སྙམ་པའི་སེམས་མི་འབྱུང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་ངས་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དག་ཏུ་དོང་ཞིང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་
པོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱས་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སེམས་
ཅན་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་ཆོས་སྟོན་
33-1-110b


པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་དེ་
དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་སེམས་མོས་པར་བྱས་ཤིང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནས་རྣམ་པར་ལྡང་བ་དང་། དེ་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནས་རྣམ་པར་
ལངས་ནས་ལྷ་དང་མི་དག་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེས་ཤིང་། རིམ་གྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་འབྱིན་པ་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་ངས་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་
གཟིགས་ན། ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་དང་། བྱང་ཤར་དང་། ཤར་ལྷོ་དང་། ལྷོ་ནུབ་དང་། ནུབ་བྱང་དང་། འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་དག་ཆེད་དུ་བསམས་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དག་དུ་དོང་ཞིང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱས་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་
པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་། རྫུ་འཕྲུལ་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་ཞི་བར་
བྱས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་
བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་མོས་པར་བྱས་ཤིང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་
33-1-111a


པོ་དེ་དག་ནས་རྣམ་པར་ལྡང་བ་དང་། དེ་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནས་རྣམ་པར་ལངས་ནས། ལྷ་དང་མི་དག་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེས་ཤིང་། རིམ་གྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་
གྱིས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་འབྱིན་པ་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་ངས་འདི་ཉིད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན།  
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་རྣམས་མཐོང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་
དག་ལ་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར་བར་མ་ཡིན་གྱི།  དགྱེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཐུགས་སུ་མི་བྱོན་པས་མ་ཡིན་གྱི། ཐུགས་སུ་བྱོན་པ་དང་། མ་གུས་པས་མ་ཡིན་གྱི། གུས་པར་ཤིན་ཏུ་དང་བས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་འཛིན་ཅིང་། བཟུང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་འཆང་ཞིང་ནམ་དུ་ཡང་ཆུད་མི་གསོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ངས་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང་བྱང་ཤར་དང་ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་
ནུབ་དང་ནུབ་བྱང་དང་འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་
བྱེད་པ་རྣམས་མཐོང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར་བར་མ་ཡིན་གྱི། དགྱེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཐུགས་སུ་
33-1-111b


མི་བྱོན་པས་མ་ཡིན་གྱི་ཐུགས་སུ་བྱོན་པ་དང་། མ་གུས་པས་མ་ཡིན་གྱི། གུས་པས་ཤིན་ཏུ་དང་བར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་དག་གིས་ཆོས་གང་བསྟན་པ་དེ་ཡང་འཛིན་ཅིང་བཟུང་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་འཆང་ཞིང་ནམ་དུ་ཡང་ཆུད་མི་གཟོན་
ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་བདུན་པ། །རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས། འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བདག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་བྱེད་ཅིང་། དེ་ལ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་ཡན་ལག་དང་། ཉིང་ལག་བཅད་ཅིང་གཏུབས་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་འཐོར་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་ཤ་ཟོས་ནས། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་བྱམས་པ་འཐོབ་པ་དང་། དེ་དག་བྱམས་པ་ཐོབ་པ་དེས། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་
ནས་རྣམ་པར་ལྡང་ཞིང་། རྣམ་པར་ལངས་ནས་ལྷ་དང་མིའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། དེ་དག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མཉེས་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་བསྙེན་
བཀུར་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཆོས་ཐོས་ཏེ།  དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང་།  དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ།  རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འམ། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་
33-1-112a


དག་གིས་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མཐོང་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་།  དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་ཕན་པ་མང་པོ་བྱེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་
རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང་བྱང་ཤར་དང་ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་ནུབ་དང་ནུབ་བྱང་དང་འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་དག་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བདག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཡན་ལག་དང་། ཉིང་ལག་བཅད་ཅིང་
གཏུབས་ཏེ།  ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་འཐོར་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་ཤ་ཟོས་ནས། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་བྱམས་པ་འཐོབ་པ་དང་། དེ་དག་བྱམས་པ་ཐོབ་པ་དེས། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་ནས་རྣམ་པར་ལྡང་ཞིང་། རྣམ་པར་ལངས་ནས། ལྷ་དང་མིའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། དེ་དག་ཏུ་སྐྱེས་
ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མཉེས་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལས་ཆོས་ཐོས་ཏེ། 
དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འམ། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་དབྱིངས་སུ་རིམ་
33-1-112b


གྱིས་མྱ་ངན་ལས་ཡོངས་སུ་འདའ་བ་མཐོང་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་
ནན་ཏན་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་ཕན་པ་མང་པོ་བྱེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་ངས་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་
མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཡི་དགས་ཀྱི་ཡུལ་པ་རྣམས་ཀྱི། ཡི་དགས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་དག་ན་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་དུ་འཇིལ་ཞིང་
སེར་སྣ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། དེ་དག་ན་སེམས་ཅན་ཡི་དགས་ཀྱི་ཡུལ་པ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་། ཡི་དགས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་
དེ་དག་ནས་རྣམ་པར་ལྡང་བ་དང་། དེ་དག་ཡི་དགས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་དེ་དག་ནས་རྣམ་པར་ལངས་ནས། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དང་། མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཏེ། ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་
དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱི་བར་དུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། ནམ་ཡང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དག་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་
ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང་བྱང་ཤར་དང་ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་ནུབ་དང་ནུབ་བྱང་དང་། འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཡི་དགས་ཀྱི་ཡུལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡི་དགས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་དག་ན། སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཇིལ་ཞིང་སེར་སྣ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། དེ་དག་ན་སེམས་ཅན་ཡི་དགས་
33-1-113a


ཀྱི་ཡུལ་པ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་། ཡི་དགས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་དེ་དག་ནས་རྣམ་པར་ལྡང་བ་དང་། དེ་དག་ཡི་དགས་ཀྱི་སྐྱེ་
གནས་དེ་དག་ནས་རྣམ་པར་ལངས་ནས། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དང་། མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཏེ། ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་
གྱི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ནམ་ཡང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དག་མཐོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། 
ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟོན་པ་དང་། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། 
མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལས། ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་ཆོས་དེ་ཐོས་
ནས། ཐེག་པ་གསུམ་པོས་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་མཐོང་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལ་ལྷ་
འི་བུ་གང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་ཤས་ཆེར་མྱོས་པ་དེ་དག་ལ། གཞལ་མེད་ཁང་དེ་དག་འབར་བར་སྣང་བར་བྱས་ཤིང་། དེ་དག་སྐྱོ་བར་གྱུར་པར་ཤེས་ནས། འདི་སྐད་དུ་གྲོགས་པོ་དག །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་
ནི་མི་རྟག་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་བརྟན་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་
33-1-113b


པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ལྟ་སུ་ཞིག་ཡིད་འབེབ་པར་གནས་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས།  ལྷོ་དང་ནུབ་
དང་བྱང་དང་། བྱང་ཤར་དང་། ཤར་ལྷོ་དང་། ལྷོ་ནུབ་དང་། ནུབ་བྱང་དང་། འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་
ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལས་
ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་ཆོས་དེ་ཐོས་ནས། ཐེག་པ་གསུམ་པོས་རིམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་མཐོང་སྟེ། རབ་འབྱོར་
དེ་ལ་ལྷའི་བུ་གང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་ཤས་ཆེར་མྱོས་པ་དེ་དག་ལ། གཞལ་མེད་ཁང་དེ་དག་འབར་བར་སྣང་བར་བྱས་ཤིང་དེ་དག་སྐྱོ་བར་གྱུར་པར་ཤེས་ནས། འདི་སྐད་དུ་གྲོགས་པོ་དག །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ། 
འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་བརྟན་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན། 
འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ལྟ་སུ་ཞིག་ཡིད་ཕེབས་པར་གནས་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་
གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སེམས་ཅན་གང་། ཚངས་པའི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ལ། ཀྱེ་གྲོགས་པོ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལ་ཅི་ཞིག་ལྟ་བ་སྐྱེད། 
33-1-114a


ཆོས་ཐམས་ཅད་གསོག་དང་། གསོབ་ཤ་སྟག་ལ་ཅི་ཞིག་ལྟ་བ་སྐྱེད་ཅེས་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དེ་དག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་མཐོང་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་
ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་
འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང་། བྱང་ཤར་དང་ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་ནུབ་དང་། ནུབ་བྱང་དང་འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱ་
འི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས། སེམས་ཅན་གང་དག་ཚངས་པའི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ལ། ཀྱེ་གྲོགས་པོ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་
པ་ལ་ཅི་ཞིག་ལྟ་བ་སྐྱེད། ཆོས་ཐམས་ཅད་གསོག་དང་། གསོབ་ཤ་སྟག་ལ་ཅི་ཞིག་ལྟ་བ་སྐྱེད་ཅེས། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དེ་དག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་མཐོང་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །
རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་
མི་རྣམས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སྡུད་པ་མཐོང་སྟེ།  བཞི་གང་ཞེ་ན་སྦྱིན་པ་དང་ཚིག་སྙན་པ་དང་། དོན་སྤྱད་པ་དང་དོན་འཐུན་པའོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ཡང་འདི་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། 
33-1-114b


ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང་། བྱང་ཤར་དང་། ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་ནུབ་དང་ནུབ་བྱང་དང་འོག་དང་། སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན།  བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་མི་
རྣམས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སྡུད་པ་མཐོང་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན་སྦྱིན་པ་དང་ཚིག་སྙན་པ་དང་དོན་སྤྱད་པ་དང་དོན་འཐུན་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་
སྡུད་པ་ཡིན་ཞེ་ན་རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དེ།  གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གསེར་རམ་དངུལ་ལམ་
ནོར་བུ་འམ་མུ་ཏིག་གམ་བཻ་དཱུརྱ་འམ་དུང་ངམ་མན་ཤེལ་ལམ་བྱི་རུ་འམ་ས་ལེ་སྦྲམ་འམ་ཟས་སམ་སྐོམ་འམ་གདུགས་སམ་གོས་སམ་སྤོས་སམ་ཕྲེང་བ་འམ་བྱུག་པ་འམ་མལ་ཆའམ་སྟན་ནམ་འཚོ་བ་འམ་བུད་
མེད་དམ་སྐྱེས་པ་འམ་རྟ་འམ་གླང་པོ་ཆེ་འམ་བདག་པོ་ཡོངསུ་གཏོང་ན་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག་བདག་ཉིད་ཀྱི་དང་འདྲ་བར་བསླང་མི་དགོས་པར་ཁྱེར་ཅིག །ལོང་ལ་དེང་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་དེ། སྦྱིན་པ་དེས་
སྦྱིན་པ་བྱིན་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་གཏོང་ངོ་། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ལ་ལ་ནི་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་འཛིན་དུ་འཛུད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་
ལྡན་པའི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་འགོད་དོ། །ལ་ལ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ། ལ་ལ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ། ལ་ལ་ནི་བསམ་གཏན་
33-1-115a


གསུམ་པ་ལ། ལ་ལ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་འགོད་དོ། །ལ་ལ་ནི་བྱམས་པ་ལ། ལ་ལ་ནི་སྙིང་རྗེ་ལ། ལ་ལ་ནི་དགའ་བ་ལ། ལ་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་ལ་འགོད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་
ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ། ལ་ལ་ནི་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ། ལ་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ། ལ་ལ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་འགོད་དོ། །ལ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ། 
ལ་ལ་ནི་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ། ལ་ལ་ནི་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ། ལ་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ། ལ་ལ་ནི་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ། ལ་ལ་ནི་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །ལ་ལ་
ནི་ལུས་ལ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་སོ་སོར་བརྟག་པ་ལ། ལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །ལ་ལ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ། ལ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་ལ། 
ལ་ལ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ལ། ལ་ལ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལ། ལ་ལ་ནི་སྟོབས་ལྔ་ལ། ལ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ལ། ལ་ལ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །
ལ་ལ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ། ལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ། ལ་ལ་ནི་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ལ། ལ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྟོབས་བཅུ་ལ། ལ་ལ་ནི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ལ། ལ་ལ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །ལ་ལ་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ལ། ལ་ལ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ། ལ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་
འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །ལ་ལ་ནི་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །ལ་ལ་ནི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །ལ་ལ་
33-1-115b


ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ། ལ་ལ་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ། ལ་ལ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ། ལ་ལ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ། ལ་ལ་ནི་རང་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །ལ་ལ་
ནི་བྱང་ཆུབ་ལ། ལ་ལ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ། ལ་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ།  སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་། ཐབས་མཁས་པས་བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགོད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་ངོ་མཚར་དང་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པ་
ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །རབ་འབྱོར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པ་དང་། 
བཤད་པ་དང་། མ་ནོར་བར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མི་གཙང་བའི་རྣམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚངས་པའི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། མངོན་
པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་བཏང་ནས། རྣམ་གྲངས་དུ་མས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་མ་ནོར་བར་བླངས་པ་དེ་ལ་བསྐྱོད་དོ། །དེ་ལས་བསྐྱོད་ནས་ཐབས་མཁས་པས། འཕགས་པའི་ཆོས་
33-1-116a


རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དག་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གང་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་མོ། །འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། 
ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཕགས་པའི་ཆོས་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཤེས་པའོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཤེས་པའོ། །
ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཤེས་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཤེས་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཤེས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཤེས་པའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཤེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཤེས་པའོ། །
འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་
དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཤེས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། 
མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཤེས་པའོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ཤེས་པའོ། ། 
33-1-116b


གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་།  འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་
སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོའི་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན།  བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཕགས་པའི་
ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཅི་ཞིག་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ། །གསོལ་པ། བྱེ་བྲག་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་
33-1-117a


ཅད་ལ་མུན་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཀྱང་གཞན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །
རབ་འབྱོར་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འབྱུང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་།  ཐབས་མཁས་པས་འཕགས་པའི་ཆོས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་བཀོད་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་
ལ་འགོད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་
གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་
སྒོ་གསུམ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱི་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། སྨོན་
གནས་ཤེས་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་དང་། དབང་བཅུ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་
དང་། བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་དང་། དགོངས་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང་། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང་། བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། 
33-1-117b


བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་།  དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་དང་།  གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལྔ་བརྒྱ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་
ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་གི་ལུས་དང་། ཕྱིའི་ལུས་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་ཅན། ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པ། 
དྲན་པ་དང་ལྡན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆགས་སེམས་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ཅིང་། རྣམ་པར་སྤྱོད་དོ། །ལུས་ལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་། རྣམ་པར་སྤྱོད་དོ། །ལུས་ལ་ཟད་པའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་རྣམ་པར་སྤྱོད་དོ། །
ལུས་ལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། ཟད་པའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་རྣམ་པར་སྤྱོད་དོ། །ལུས་ལ་མི་གནས་པར་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་དུ་གང་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་དོ། །ནང་གི་ཚོར་བ་དང་། ཕྱིའི་ཚོར་བ་དང་། ཕྱི་ནང་གིས་
ཚོར་བ་དང་། ནང་གི་སེམས་དང་། ཕྱིའི་སེམས་དང་། ཕྱི་ནང་གི་སེམས་དང་། ནང་གི་ཆོས་དང་། ཕྱིའི་ཆོས་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་། བརྩོན་འགྲུས་ཅན། ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པ། དྲན་པ་དང་ལྡན་
པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆགས་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ཞིང་རྣམ་པར་སྤྱོད་དོ། །ཆོས་ལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་རྣམ་པར་སྤྱོད་དོ། །ཆོས་ལ་ཟད་པའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་རྣམ་པར་སྤྱོད་དོ། །
ཆོས་ལ་མི་གནས་པར་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་དུ་གང་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་གང་ཞེ་ན། སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་སྐྱེད་པ་དང་། 
སྐྱེད་པ་རྣམས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རྩོལ་བ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་སྐྱེད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སྐྱེས་པ་རྣམས་འཕེལ་ཞིང་ཤིན་དུ་རྒྱས་པར་བྱ་བ་དང་། བསྒོམ་པ་ཡོངས་
33-1-118a


སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མོས་པ་བསྐྱེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། མོས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། སེམས་དང་བརྩོན་འགྲུས་
དང་དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའོ། །རབ་འབྱོར་དབང་པོ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། དད་པའི་དབང་པོ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་
དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་སྟོབས་ལྔ་གང་ཞེ་ན། དད་པའི་སྟོབས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། དྲན་པའི་སྟོབས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་
སྟོབས་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྟོབས་ལྔ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བརྩོན་
འགྲུས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། 
བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་གང་ཞེ་ན།  འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྟོག་
པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། 
33-1-118b


སྟོང་པའི་རྣམ་པ་དང་། དབེན་པའི་རྣམ་པར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། ཞི་བའི་རྣམ་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་
པར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཅན་གྱིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བའི་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པས། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་
མཐོང་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་པའོ། །གཟང་བར་མོས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་པའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞི་པའོ། །རྣམ་
ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལྔ་པའོ། །ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དྲུག་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་
མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བདུན་པའོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ། གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་ཐར་
པ་བརྒྱད་ཅེས་བྱའོ། །མཐར་གྱི་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལ་ལ་འདོད་པས་དབེན་སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་
སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ཉེ་བར་ཞི་ནས། ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟོག་
33-1-119a


པ་མེད་པ། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་དགའ་བ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དྲན་པ་
དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་བཞིན་དུ་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་ཏེ། བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་ལ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། དགའ་བ་མེད་
པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཤིང་ཡིད་བདེ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་སྔ་ནས་ཀྱང་ནུབ་པས། བདེ་བ་ཡང་མེད་སྡུག་བསྔལ་བ་
ཡང་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཐོགས་
པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང་། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་ཏེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅུང་ཟད་མ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅུང་ཟད་མེད་པ་
འི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་
33-1-119b


དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་གནས་ཏེ་འདི་ནི་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐའ་དག་གི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གང་ཞེ་ན། མཐའ་
དག་ས་དང་མཐའ་དག་ཆུ་དང་མཐའ་དག་མེ་དང་མཐའ་དག་རླུང་དང་། མཐའ་དག་སྔོན་པོ་དང་མཐའ་དག་སེར་པོ་དང་མཐའ་དག་དམར་པོ་དང་།  མཐའ་དག་དཀར་པོ་དང་།  མཐའ་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མཐའ་
དག་ནམ་མཁའ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མཐའ་དག་གི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་ཤིང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཕྲ་མོ་དང་། ཁ་དོག་
སྡུ་གུ་དང་། ཁ་དོག་མ་སྡུག་པ་མཐོང་ཡང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཐོང་ཞིང་། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་ཤིང་། ཕྱི་
རོལ་གྱི་གཟུགས་རག་པ་དང་། ཁ་དོག་སྡུག་པ་དང་། ཁ་དོག་མི་སྡུག་པ་མཐོང་ཡང་། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཐོང་ཞིང་། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་
པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཕྲ་མོ་དང་། ཁ་དོག་སྡུག་གུ་དང་། ཁ་དོག་མི་སྡུག་པ་མཐོང་ཡང་། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཐོང་ཞིང་། 
འདུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གསུམ་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རགས་པ་དང་། ཁ་དོག་སྡུག་པ་དང་། ཁ་དོག་མི་སྡུག་པ་མཐོང་ཡང་། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་
གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཐོང་ཞིང་། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བཞི་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྔོན་པོ། ཁ་དོག་སྔོན་པོ་
33-1-120a


སྔོན་པོར་སྣང་བ། མདོག་སྔོན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མེ་ཏོག་ཨོ་མ་ཀ་ལྟ་བུ་འམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བྱས་པའི་གོས་ལྟར་སྔོ་བ།  ཁ་དོག་སྔོ་བ་སྔོ་བར་སྣང་བ། མདོག་སྔོ་བར་མཐོང་ཡང་། གཟུགས་
དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཐོང་ཞིང་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སེར་པོ། 
ཁ་དོག་སེར་པོ། སེར་པོར་སྣང་བ། མདོག་སེར་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཤིང་དཀར་ཤི་ཀ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་འམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བྱས་པའི་གོས་ལྟར་སེར་བ། ཁ་དོག་སེར་བ། སེར་བར་སྣང་བ། མདོག་སེར་བར་
མཐོང་ཡང་། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཐོང་ཞིང་། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་། 
ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དམར་པོ། ཁ་དོག་དམར་པོ། དམར་པོར་སྣང་བ། མདོག་དམར་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མན་དུ་ཛི་བ་ཀའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་འམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བྱས་པའི་གོས་ལྟར་དམར་བ།  ཁ་དོག་དམར་བ།  
དམར་བར་སྣང་བ་མདོག་དམར་བར་མཐོང་ཡང་། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཐོང་ཞིང་། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བདུན་པའོ། །
ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དཀར་པོ། ཁ་དོག་དཀར་པོ། དཀར་པོར་སྣང་བ། མདོག་དཀར་པོ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྐར་མ་པ་བ་སངས་ཀྱི་འོད་ལྟ་བུ་འམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་
སཱིར་བྱས་པའི་གོས་ལྟར་དཀར་བ། ཁ་དོག་དཀར་བ། དཀར་བར་སྣང་བ། མདོག་དཀར་བར་མཐོང་ཡང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཐོང་ཞིང་། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་
33-1-120b


གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་གནས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ། སེམས་ཅན་
ཕ་རོལ་དང་། གང་ཟག་ཕ་རོལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་མཐུ་ཡོད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་གིས་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨོན་ནས་ཀྱི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་གནས་ཏེ། 
འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་པ་འམ། ཤེས་པ་གང་དང་གང་འདོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་སྨོན་པ་བྱེད་དེ། དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལངས་ནས། 
དེའི་སྨོན་ལམ་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ཅིང་། ཤེས་བྱ་དེ་ཡང་ཤེས་པ་དེ་ནི། སྨོན་ནས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ལྷའི་མིག་གི་མངོན་
པར་ཤེས་པ་དང་། ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་
སྟེ། དྲུག་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་
དབང་བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཚེ་ལ་དབང་བ་དང་། སེམས་ལ་དབང་བ་དང་། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་དང་། ལས་ལ་དབང་བ་དང་། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང་། མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང་། སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང་། ཡེ་
ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། ཆོས་ལ་དབང་བ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་གོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་གང་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་ལ་ཡང་གནས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
33-1-121a


དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལས་དང་། ལས་ཡོངས་སུ་བླངས་
པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གནས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། རྒྱུའི་རྣམ་པར་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཅན་དང་། ཁམས་དུ་མ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །
སེམས་ཅན་གཞན་དང་གང་ཟག་གཞན་གྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། མོས་པ་དུ་མ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དང་། གང་ཟག་གཞན་གྱི་དབང་པོ་རབ་དང་ཐ་མ་ཤེས་པར་
བྱ་བ་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་།  སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རྣམ་པ་དུ་མར་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་
སུ་དགོངས་ཏེ། ཚེ་རབས་གཅིག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་ནས།  ཚེ་རབས་བརྒྱ་དང་།  ཚེ་རབས་སྟོང་དང་། ཚེ་རབས་བརྒྱ་སྟོང་དང་། ཚེ་རབས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གི་བར་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་དགོངས་སོ། །བསྐལ་པ་
གཅིག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་ནས། བསྐལ་པ་བརྒྱའི་བར་དང་། བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང་། བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་། བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མའི་བར་
དག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དགོངས་ཏེ། བདག་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ན་འདུག་འདུག་གོ། །མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །རུས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཟས་ནི་འདི་ཟ་ཟའོ། །ཡུན་ནི་འདི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་
33-1-121b


གནས་གནས་སོ། །ཚེའི་མཐའ་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། བདག་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་འདིར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ། རྣམ་
པ་དང་བཅས། ས་མལ་དང་བཅས། གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པར་རྣམ་པ་དུ་མར་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དགོངས་སོ། །ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པས། སེམས་ཅན་འཆི་འཕོ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དག་
ཀྱང་གཟིགས་སོ། །ཁ་དོག་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དང་། བཟང་བ་དང་། ངན་པ་དང་། བདེ་འགྲོ་ན་འཁོད་པ་དང་། ངན་སོང་ན་འཁོད་པ་དང་། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འདོང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། སེམས་
ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་ངན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ངག་གི་ངན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱིས་ངན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ།  འཕགས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ། ལོག་པར་ལྟ་བ་དག་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་ཞིག་ནས། 
ངན་སོང་ལོག་པར་ལྟུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ།  ངག་གིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་
འཕགས་པ་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དག་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་ཞིག་ནས། བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེའོ། །ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཟག་པ་རྣམས་ཟད་པའི་
ཕྱིར། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། བདག་གིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་དམ་བཅས་ན། འདི་ལ་ཆོས་འདིས་མངོན་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་ལ་དགེ་
33-1-122a


སྦྱོང་ངམ།  བྲམ་ཟེ་འམ།  ལྷ་འམ། བདུད་དམ།  ཚངས་པ་འམ།  སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས་གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པར་རྒོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡང་དག་
པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས། བདག་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅའོ། །
འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲག་གོ། །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ་བདུད་དམ་ཚངས་པ་འམ་གཞན་སུས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་ལྡན་པར་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པ། 
བདག་གིས་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་བྱའོ། །བདག་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་ན། དེ་ལ་ཟག་པ་འདི་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བར་བདག་ལ་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་
དམ་ཚངས་པ་འམ། སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས་གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པར་རྒོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། 
དེ་ལ་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲག་གོ། །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་འཇིག་
རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ།  བྲམ་ཟེ་འམ་ལྷ་འམ་བདུད་དམ་ཚངས་པ་འམ། གཞན་སུས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་ལྡན་པར་བསྐོར་བར་མ་ནུས་པ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་བདག་གིས་བར་ཆད་ཀྱི་
ཆོས་སུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ལ་བསྟེན་ན་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ། སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས་གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པར་
33-1-122b


རྒོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། དེ་ལ་བདག་ལ་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་། མི་
འཇིགས་པ་ཐོབ་པས་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲག་གོ། །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། 
ལྷ་འམ་བདུད་དམ་ཚངས་པ་འམ། གཞན་སུས་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཆོས་དང་ལྡན་པར་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པ་བདག་གིས་ཡང་དག་པར་བསྐོར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་བདག་གིས་ལམ་འཕགས་པའི་འབྱུང་
བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་དེ་དག་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ན། སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་བར་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་
འམ་ལྷ་འམ་བདུད་དམ་ཚངས་པ་འམ། སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས་གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་ལྡན་པར་རྒོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་དག་
པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། དེ་ལ་བདག་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པས་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་
དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲག་གོ། །ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ།  བྲམ་ཟེ་འམ་ལྷ་འམ་བདུད་དམ་ཚངས་པ་འམ། གཞན་སུས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་ལྡན་པར་བསྐོར་བར་མི་ནུས་པ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བསྐོར་
བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་མི་འཇིགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་
33-1-123a


ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། དོན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དང་། ངེས་པའི་ཚིགས་ལ་དམིགས་པ་དང་། 
སྤོབས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྐུའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་
མ་དག་པ་མི་མངའ་བས། ལ་ལས་ཤེས་སུ་འོང་ངོ་ཞེས་གང་ཡང་བཅབ་པར་དགོངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་མངའ་སྟེ། འདི་ནི་བསྲུང་བ་མེད་པ་དང་པོའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གསུང་གི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསུང་གི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་མི་མངའ་བས། ལ་ལས་ཤེས་སུ་འོང་ངོ་ཞེས་གང་ཡང་བཅབ་པར་དགོངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་མངའ་སྟེ། འདི་ནི་བསྲུང་བ་མེད་པ་གཉིས་པའོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ནི་ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་མི་མངའ་བས། ལ་ལས་ཤེས་སུ་འོང་ངོ་ཞེས་གང་ཡང་བཅབ་པར་དགོངས་པ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལ་མི་མངའ་སྟེ། འདི་ནི་བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགོངས་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྟོན་པའི་ཚེ། ལ་ལ་རྣ་བ་བཏུད་དེ་རིམ་
གྲོར་ཉན་ཅིང་། བཀའ་མཉན་པའི་སེམས་ཉེ་བར་གཞོག་པ་དང་། ཆོས་དང་གཉེར་བའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་ཏུ་བྱེད་ན་ཡང་། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར། ཡིད་བདེ་བར་མི་འགྱུར། ཐུགས་ཡེང་
པོར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་དགོངས་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་པོའོ། །ལ་ལ་རྣ་བ་བཏུད་ཏེ་རིམ་གྲོར་ཉན་ཅིང་བཀའ་མཉན་པའི་སེམས་ཉེ་བར་གཞོག་པ་མེད་པ་དང་། ཆོས་དང་གཉེར་བའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་དུ་མི་བྱེད་ན། 
33-1-123b


ན། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར། མི་བཟོད་པར་མི་འགྱུར་ཐུགས་མི་ཆེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་དགོངས་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གཉིས་པའོ། །ལ་ལ་རྣ་བ་བཏུད་དེ་རིམ་གྲོར་ཉན་
ཅིང་བཀའ་མཉན་པའི་སེམས་ཉེ་བར་གཞོག་ལ། ཆོས་དང་གཉེར་བའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད། ལ་ལ་རྣ་བ་བཏུད་དེ་རིམ་གྲོར་མི་ཉན་ཅིང་། བཀའ་ཉན་པའི་སེམས་ཉེ་བར་གཞོག་པ་མེད་དེ། ཆོས་དང་གཉེར་བའི་
ཆོས་ལ་ནན་ཏན་དུ་མི་བྱེད་ཀྱང་། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པ་འམ། ཐུགས་ཁྲོ་བ་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་དགོངས་པ་དང་། ལྡན་ཞིང་མཁྱེན་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་འདི་
ནི་དགོངས་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དོན་ཡོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་དུས་ལས་མི་འདའ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་གང་ཞེ་ན། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་
རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཀྱང་། ལུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཡོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མི་མངའ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་དང་ལྡན་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྡ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་ལ་ཉིན་
ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་དུ་རྟོག་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དངོས་སུ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་གཟིགས་པ་རྟག་པར་འབྱུང་སྟེ། 
33-1-124a


དེ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའོ། །ཅ་ཅོ་མི་མངའོ། །དགོངས་པ་
ཉམས་པ་མི་མངའོ། །འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་མི་མངའོ། །ཐུགས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མི་མངའོ། །མ་བརྟག་པའི་བཏང་སྙོམས་མི་མངའོ། །མོས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་
མངའོ། །དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་
གཟིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་། །གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་
འབྲང་ངོ་། །ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་། །འདས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་འཇུག་གོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་
མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་འཇུག་གོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་འཇུག་སྟེ། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ། དྲན་པས་དབང་བསྒྱུར་བ། ཞི་བའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །  
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་བརྒྱད་པ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་
33-1-124b


ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་དང་། ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་དང་། ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བར་འབྲེལ་པ་དང་། ཕྱག་དང་ཞབས་གཞོན་ཞིང་འཇམ་པ་དང་། བདུན་ཤིན་དུ་མཐོ་བ་དང་། སོར་མོ་རིང་བ་དང་། རྟིང་པ་ཡངས་པ་དང་། སྐུ་ཆེ་
ཞིང་དྲང་བ་དང་། ཞབས་ལེགས་པར་མཐོ་བ་དང་། ཡན་ལག་གི་སྤུ་གྱེན་དུ་འཁྱིལ་བ་དང་། རི་དགས་ཨེ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཕྱག་བརླ་དྲང་པོར་སླེབས་པ་དང་། གསང་བའི་གནས་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་དང་། 
གསེར་གྱི་ཁ་དོག་དང་། མདོག་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་དང་། སྤུ་རེ་རེ་ནས་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང་། ཞལ་མཛོད་སྤུས་བརྒྱན་པ་དང་། སེང་གེའི་རོ་སྟོད་ལྟ་བུ་དང་། ཕྲག་པའི་ལྷུན་མཛེས་པར་གྲུབ་པ་དང་། 
ཕྲག་སོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་། རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་དང་། ཤིང་ནྱ་གྲོ་ད་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་དང་། དབུ་སྤྱི་གཙུག་དང་ལྡན་པ་དང་། ལྗགས་ཤིན་དུ་ཡངས་པ་དང་།  ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་།  སེང་གེའི་འགྲམ་
པ་ལྟ་བུ་དང་། ཚེམས་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་དང་། ཚེམས་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པ་དང་། ཚེམས་ཐགས་བཟང་བ་དང་།  ཚེམས་མཉམ་ཞིང་བཞི་བཅུ་ཚང་བ་དང་། སྤྱན་དཀར་ནག་འབྱེས་པ་དང་། བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། 
དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ལ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ་མུ་ཁྱུད་ཅན་ལྟེ་བ་དང་བཅས་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རུས་པ་འམ་བ་སོ་ལ་གཟུགས་
བརྐོས་པ་དང་འདྲ་བ་མངའ་བས། ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པའོ། །ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་གཉིས་མཉམ་པར་ས་ལ་འཇོག་ཅིང་ཞབས་ཞུམ་པ་མེད་པས་ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པའོ། །
ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་དྲ་བར་འབྲེལ་བས། ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བར་འབྲེལ་པའོ། །ཤིང་བལ་གྱི་སྒོ་ང་ལྟར་ཤིན་དུ་འཇམ་ཞིང་གཞོན་པས་ཕྱག་དང་ཞབས་གཞོན་ཞིང་འཇམ་པའོ། །ཕྱག་དང་
33-1-125a


ཞབས་དང་མགུར་གྱི་ལྷུན་ཤིན་དུ་མཐོ་བས་བདུན་ཤིན་དུ་མཐོ་བའོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་རིང་བས་སོར་མོ་རིང་བའོ། །རྟིང་པ་རིང་བས་རྟིང་པ་ཡངས་པའོ། །སྐུ་ལག་པ་མདུན་དུ་
འཕགས་ལ་དྲང་བས་སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བའོ། །པུས་མོའི་ལྷ་ང་དང་ལོང་བུ་མཛེས་པར་ནུབ་པས་ཞབས་ལེགས་པར་མཐོ་བའོ། །སྤུ་གྱེན་དུ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་པས་ཡན་ལག་གི་སྤུ་གྱེན་དུ་འཁྱིལ་པའོ། །
རི་དགས་ཨེ་ནེ་ཡའི་བྱིན་པ་དང་། སྨིག་མ་དང་། ལྡུམ་བུ་ངར་བ་ལྟར་དྲང་ཞིང་མ་ཉམས་ལ། རིམ་གྱིས་གཞོལ་བར་གྲུབ་ཅིང་། བྱིན་པ་ཟླུམ་པས་རི་དགས་ཨེ་ནེ་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུའོ། །བརླ་དྲང་པོར་བཞག་སྟེ་མ་བཏུད་
ཀྱང་ཕྱག་གི་མཐིལ་གཉིས་ཀྱིས་པུས་མོའི་ལྷ་ང་ལ་རེག་པས་ཕྱག་བརླ་དྲང་པོར་སླེབས་པའོ། །གླང་པོ་དང་རྟ་ཅང་ཤེས་ལྟར་གསང་བའི་གནས་ཤིན་དུ་མཛེས་པར་སྦུབས་སུ་ནུབ་པས། གསང་བའི་གནས་
སྦུབས་སུ་ནུབ་པའོ། །ཤིན་དུ་སྦྱངས་པའི་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་གོ། །གསེར་དང་དངུལ་ཤིན་དུ་སྦྱངས་པ་ལྟར་འཇམ་ཞིང་སྙོམས་པའི་མདོག་ཏུ་འདུག་ལ་སྐུ་
ལ་རྡུལ་གྱིས་མི་གོས་པས་མདོག་ཤིན་དུ་འཇམ་པའོ། །ཤིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྤུ་རེ་རེར་སྐྱེས་ཤིང་གཉིས་སུ་མེད་པས། སྤུ་རེ་རེ་ནས་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་པའོ། །མེ་ཏོག་ཀུན་ད་དང་། ཟླ་བ་དང་། 
འོ་མ་དང་། བ་མོའི་མདོག་ལྟར་འདུག་ལ། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་བརྒྱ་ལས་ཀྱང་འཕགས་པར་འོད་གསལ་བའི་མཛོད་སྤུས་སྨིན་མཚམས་ཤིན་དུ་བརྒྱན་པས་ཞལ་མཛོད་སྤུས་བརྒྱན་པའོ། །རོ་སྟོད་ཆེ་བས་སེང་
གེའི་རོ་སྟོད་དོ། །མགུར་དང་རྒྱུད་ལེགས་པར་འབྲེལ་ཅིང་། ལྷུན་ཟླུམ་པས་ཕྲག་པའི་ལྷུན་མཛེས་པར་གྲུབ་པའོ། །གསེར་གྱི་གཏན་པ་ཤིན་དུ་ཕྱིས་པ་ལྟར་ཕྲག་སོ་ལེགས་པར་གྲུབ་པས་ཕྲག་སོ་ཤིན་
33-1-125b


དུ་རྒྱས་པའོ། །རླུང་དང་མཁྲིས་པ་དང་། བད་ཀན་གྱིས་མ་ཉམས་ཤིང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདྲ་བ་མེད་པས་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་གོ། །སྐུ་ཆུ་ཞེང་འདོམ་དུ་མཉམ་པས་ཤིང་ཉ་གྲོ་ད་ལྟར་ཆུ་ཞེང་
གབ་པའོ། །སྤྱི་གཙུག་ཟླུམ་ཞིང་ལེགས་ལ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་པ་དང་ལྡན་པས་དབུ་མཉམ་ཞིང་ལེགས་པར་གྲུབ་ལ་མཛེས་པ་མངའ་བས་དབུ་སྤྱི་གཙུག་དང་ལྡན་པའོ། །མེ་ཏོག་
ཨུད་པ་ལ་དམར་པོའི་འདབ་མའི་ཁ་དོག་ལྟར་འདུག་ཅིང་ཤིན་དུ་ཡངས་པས་ལྗགས་ཤིན་དུ་ཡངས་ཤིང་སྲབ་པའོ། །ཚངས་པ་དང་བྱ་ཀ་ལ་པིང་ཀ་ལྟ་བུའི་གསུང་མངའ་བས་ཚངས་པའི་དབྱངས་སོ། །
འགྲམ་པ་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར་ལེགས་པར་གྲུབ་ཅིང་མཛེས་པར་སྐྱེས་ཏེ། ཡིད་དུ་འོང་བས་སེང་གེའི་འགྲམ་པ་ལྟ་བུའོ། །མེ་ཏོག་ཀུན་ད་དང་དུང་གི་བཅག་འཕྲོ་ལྟར་ཤིན་དུ་དཀར་བའི་
ཚེམས་མངའ་བས་ཚེམས་ཤིན་དུ་དཀར་བའོ། །ཚེམས་ལ་མཐོ་དམན་མེད་པས་ཚེམས་མཉམ་པའོ། །ཚེམས་ལ་མཚམས་མ་དོད་པས་ཚེམས་ཐགས་བཟང་བའོ། །བླ་འོག་གྱེ་གུ་མེད་པས་ཚེམས་
མཉམ་ཞིང་བཞི་བཅུ་ཚང་བའོ། །དཀར་གནག་གི་ཆ་མ་འདྲེས་ལ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་མདོག་དམར་པོས་མ་ཡོག་པས་སྤྱན་དཀར་ནག་འབྱེས་པའོ། །རྫི་མ་བླ་འོག་ཤིན་དུ་ལེགས་པར་གནས་ལ་མ་འཛིང་
བས་བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བླ་མ་ལ་བསུ་བསྐྱལ་དང་ཆོས་ཉན་པ་ལ་སྡོད་པ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་དང་། མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ལ་བསྟི་སྟང་བྱས་པས་ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་
ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འཁོར་ཤིན་དུ་མང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པས་ཞབས་ཤིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མི་གཡོ་ཞིང་ཤིན་དུ་བརྟན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །སྦྱིན་པ་དང་ངག་སྙན་པ་དང་། དོན་སྤྱོད་པ་དང་། དོན་འཐུན་པའི་
33-1-126a


བསྡུ་བ་རྣམ་བཞི་གོམས་པར་བྱས་པས། ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བས་འབྲེལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་མྱུར་དུ་འདུ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་དང་། བཏུང་བ་ཞིམ་ཞིང་ཉམས་སུ་བདེ་བ་བྱིན་
པས། ཕྱག་དང་ཞབས་གཞོན་ཞིང་འཇམ་པ་དང་། བདུན་ཤིན་དུ་མཐོ་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་དང་། བཏུང་བ་ཞིམ་ཞིང་ཉམས་སུ་བདེ་བ་འཐོབ་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །བཅིངས་པ་བཀྲོལ་བ་དང་
སྲོག་གི་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང་། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པས་སོར་མོ་རིང་བ་དང་། རྟིང་པ་ཡངས་པ་དང་། སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བ་སྟེ། དེ་ནི་སྐུ་ཚེ་རིང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དང་། བཟུང་བ་
མངོན་པར་སྤེལ་ཅིང་འགྲིབ་པར་མ་བྱས་པས། ཞབས་ཀྱི་གོང་མཐོ་བ་དང་། ཡན་ལག་གི་སྤུ་གྱེན་དུ་འཁྱིལ་པ་སྟེ། དེ་ནི་མི་ཉམས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །རིག་པ་དང་བཟོའི་གནས་རིམ་གྲོར་བྱས་ཤིང་། 
གཞན་བྱིན་པ་དང་། བདག་གིས་བླངས་པས་རི་དགས་ཨེ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་མྱུར་དུ་འཛིན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །བདོག་ཅིང་ཡོད་པའི་ནོར་ལ་བསླངས་ན་མི་འགོང་པར་གཏོང་ཞིང་། མེད་ཅེས་མ་བྱས་པས་ཕྱག་
བརླ་དྲང་པོར་སླེབས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཡོ་བྱད་ལ་མངའ་བ་དང་དུལ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །འགྲོགས་པ་དང་མཛའ་བཤེས་དང་། གཉེན་པ་མ་ཕྱེ་བ་དང་། བྱེ་བར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚངས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་
བསྐུལ་བ་དང་། གསང་བའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་བསྲུངས་པས། གསང་བའི་གནས་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་སྟེ། དེ་ནི་བུ་མང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །སྟན་དང་གོས་དང་ཁང་པ་དང་གཞལ་མེད་ཁང་དང་། གནས་བཟང་པོ་བྱིན་པས་
གསེར་གྱི་ཁ་དོག་དང་མདོག་ཤིན་དུ་འཇམ་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་གདན་དང་། ན་བཟའ་དང་། ཁང་པ་དང་། གཞལ་མེད་ཁང་དང་། གནས་བཟང་པོ་འཐོབ་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །འདུ་འཛི་སྤངས་པ་དང་། མཁན་པོ་དང་། སློབ་དཔོན་དང་། 
33-1-126b


ཕ་མ་དང་། ཕུ་ནུ་ལ་སོགས་པ་བླ་མ་རྣམས་ལ་ཚུལ་དང་འདྲ་བར་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང་། བཙུན་པར་བྱས་པ་དང་། བཅོལ་བ་རྣལ་མ་གཟན་པས་སྤུ་རེ་རེ་ནས་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་པ་དང་། ཞལ་མཛོད་སྤུས་བརྒྱན་པ་སྟེ། དེ་ནི་
མཉམ་པ་མེད་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །མི་སྙན་པར་མི་ཟེར་ཞིང་མི་སྨོད་ལ། སྙན་པར་སྨྲ་ཞིང་ལེགས་པར་བཤད་པ་འཐུན་པར་འཛིན་པས། སེང་གེའི་རོ་སྟོད་ལྟ་བུ་དང་། ཕྲག་པའི་ལྷུན་མཛེས་པར་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐུབ་པ་
མེད་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ན་བ་རྣམས་ལ་རྩི་དང་རིམ་གྲོ་དང་སྨན་པ་དང་། ཉམས་སུ་ཕན་པའི་ཟས་བྱིན་པ་དང་། རིམ་གྲོ་བྱས་པས་ཕྲག་སོ་ཤིན་དུ་རྒྱས་པ་དང་། རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་སྟེ། དེ་ནི་ནད་འུང་བའི་སྔ་
ལྟས་སོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། འཁོར་དང་། བཏུང་བ་དང་རྫིང་བུ་དང་། རྒལ་དཀའ་བའི་ཟམ་པ་དང་། ཁ་ཟས་དང་། ཕྲེང་བའི་གནས་དང་།  སྟེགས་དང་།  གཙུག་ལག་ཁང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་མོས་པར་བྱ་བ་
སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་། བདག་གིས་གཞན་ལ་བྱིན་པས། ཤིང་ཉ་གྲོ་ད་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་དང་། དབུ་སྤྱི་གཙུག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་མངའ་ཆེན་པོ་མངའ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ཡུན་རིང་པོར་ཚིག་སྙན་ཅིང་འཇམ་པ་དང་། ཉམས་སུ་བདེ་
བར་སྨྲས་པས། ལྗགས་ཤིན་དུ་ཡངས་ཤིང་སྲབ་པ་དང་། ཚངས་པའི་དབྱངས་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་གསུང་མངའ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ། །གསུང་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་། 
རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མཉན་ན་དགའ་ཞིང་མི་འཐུན་པ་མེད་པ་དང་། ཟབ་ཅིང་དབྱངས་རྗེས་སུ་འབྱུང་བ་དང་། གཏང་མི་བྲ་ཞིང་རྣར་སྙན་པ་དང་། མ་འཁྲུགས་ཤིང་གསལ་བའོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཚིག་ཀྱལ་པ་སྤངས་
ཤིང་། དུས་སུ་སྨྲ་སྨྲ་བས་སེང་གེའི་འགྲམ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་ཚིག་ཀུན་ཀྱིས་མཉན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །རིམ་གྲོར་བྱ་བ་དང་། བརྙས་པ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པས། ཚེམས་ཤིན་དུ་དཀར་བ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། དེ་ནི་
33-1-127a


འཁོར་སྔ་ནས་བསགས་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་བདེན་ཞིང་ཕྲ་མ་མེད་པའི་ཚིག་སྨྲ་སྨྲ་བས། ཚེམས་ཐགས་བཟང་བ་དང་། ཚེམས་མཉམ་ཞིང་བཞི་བཅུ་ཚང་བ་སྟེ། དེ་ནི་འཁོར་དབྱེར་
མི་ཕྱེད་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །པང་གིས་འཁྱུད་པ་བཞིན་དུ་ཉེས་པར་བསམ་པ་མེད་ལ་མ་ཆགས་མི་སྡང་བ་དང་། རྨོངས་པ་མེད་པའི་མིག་གིས་ལྟ་ལྟ་བས་སྤྱན་དཀར་ནག་འབྱེས་པ་དང་། བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། 
དེ་ནི་ཀུན་ནས་མཛེས་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་
ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པ་སྟེ། སེན་མོ་ཟངས་ཀྱི་མདོག་ལྟར་འདུག་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གཉེན་བཤེས་བྱམས་པ་དང་
འདྲ་བར་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཐུགས་མངའ་བ་སྟེ།  སེན་མོའི་མདོག་སྣུམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རིགས་དང་རྒྱུད་མཐོན་པོར་བྱུང་བ་སྟེ། སེན་མོ་མཐོ་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཚུལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་མངའ་བ་སྟེ། སོར་མོ་ཟླུམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་དུ་ཚོགས་པ་སྟེ། སོར་མོ་རྒྱས་པ་ཡིན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རིམ་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། སོར་མོ་རིམ་གྱིས་གཞོལ་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཐུགས་དང་གསུང་དང་། སྐུའི་ཕྲིན་ལས་དང་། འཚོ་བ་ཤིན་དུ་དབེན་
པ་སྟེ། རྩ་མི་མངོན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་མདུད་པ་འགྲོལ་བ་སྟེ། རྩ་ལ་མདུད་པ་མེད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་མངའ་བ་སྟེ། 
33-1-127b


ལོང་བུ་མི་མངོན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མི་མཉམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྒྲལ་བ་སྟེ། ཞབས་མི་མཉམ་པ་མེད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མིའི་སེང་གེ་སྟེ།  སེང་གེའི་
འགྲོས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན།  སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མིའི་གླང་པོ་སྟེ། གླང་པོའི་འགྲོས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་བཞུད་པ་སྟེ། 
ངང་བའི་སྟབས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མིའི་ཁྱུ་མཆོག་སྟེ། ཁྱུ་མཆོག་གི་སྟབས་སུ་བཞུད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འཐུན་པའི་ལམ་མངའ་བ་སྟེ། གཡས་ཕྱོགས་
སུ་བཞུད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བལྟ་ན་མཛེས་པ་སྟེ། མཛེས་པར་བཞུད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་ཐུགས་ཡོན་པོ་མི་མངའ་བ་སྟེ།  མི་ཡོ་བར་བཞུད་པ་ཡིན།  
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཚུལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡོན་ཏན་སྟོན་པ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་དུ་ལེགས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཤིན་དུ་སྦྱངས་པ་སྟེ།  སྐུ་ཤིན་དུ་སྦྱངས་
པ་ཡིན།  སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་རིམ་གྱིས་སྟོན་པ་སྟེ། སྐུ་རིམ་གྱིས་གཞོལ་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྐུ་དང་། གསུང་དང་། ཐུགས་གཙང་མ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། 
སྐུ་ཤིན་དུ་གཙང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཐུགས་འཇམ་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་དུ་འཇམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་
རྣམ་པར་དག་པའི་ཐུགས་མངའ་བ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཤིན་དུ་རྫོགས་པ་སྟེ། དཔེ་བྱད་ཤིན་དུ་རྫོགས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
33-1-128a


ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་ཡངས་ཤིང་བཟང་བ་སྟོན་པ་སྟེ། སྐུ་ཆེ་ཞིང་མཛེས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པའི་ཐུགས་མངའ་བ་སྟེ། སྐུ་
ལེགས་པར་མཉམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མཆོག་ཏུ་འཇམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་དུ་གཞོན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཐུགས་མངའ་
བ་སྟེ། སྐུ་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་བ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་དུ་རྒྱས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཡང་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་
བཅོམ་ཞིང་ཟད་པ་སྟེ། སྐུ་ཤིན་དུ་མཁྲེགས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ལེགས་པར་སྟོན་པ་སྟེ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་སྤ་བར་
མཛེས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གཟིགས་པ་ཤིན་དུ་དག་པ་སྟེ། སྣང་བ་རབ་རིབ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཚུལ་དང་ལྡན་པའི་སློབ་མ་མངའ་བ་
སྟེ། ཕྱལ་ཟླུམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཤིན་དུ་སྦྱངས་པ་སྟེ། ཕྱལ་ཤིན་དུ་འཕྱང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་དེའུ་
བཅོམ་པ་སྟེ། ཕྱལ་མ་ཞོམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཟད་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་སྟེ། ཕྱལ་ཕྱམ་མེར་འདུག་པ་ཡིན།  སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཤིན་དུ་ཐུགས་
སུ་ཆུད་པ་སྟེ། ལྟེ་བ་ཟབ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འཐུན་པར་འཛིན་པའི་སློབ་མ་མངའ་བ་སྟེ། ལྟེ་བ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སློབ་
33-1-128b


མ་ཀུན་ནས་མཛེས་པའི་དགེ་འདུན་མངའ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་མཛེས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཐུགས་ཤིན་དུ་གཙང་མ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཀུན་སྤྱོད་པ་ཤིན་དུ་གཙང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་ནག་པོ་བསྟན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་མངའ་བ་སྟེ། སྐུ་ལ་སྨེ་བ་མེད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཤིང་བལ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཡང་བ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། 
ཕྱག་ཤིང་བལ་ལྟར་ཤིན་དུ་འཇམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རང་གི་སྐྱེ་བོ་དང་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ལ་བྱམས་པས་དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་བརྙེས་པ་སྟེ། ཕྱག་གི་རི་མོ་སྣུམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་རྣམས་ནི་ཤིན་དུ་ཟབ་ཅིང་བརྟན་པར་བཞུགས་པ་སྟེ། ཕྱག་གི་རི་མོ་ཟབ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བཟོད་པའི་ཆོས་ཡངས་པ་སྟོན་པ་སྟེ། ཕྱག་གི་རི་མོ་རིང་བ་ཡིན། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བསླབ་པའི་གནས་ཧ་ཅང་ཡང་མི་རིང་བར་འཆའ་བ་སྟེ། ཞལ་ཧ་ཅང་ཡང་མི་རིང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གཟུགས་བརྙན་འཇིག་རྟེན་དུ་བཀྱེ་བ་
སྟེ། ཞལ་གཟུགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འཇམ་པ་སྔོན་དུ་བཏང་ཞིང་འདུལ་བ་སྟེ། ལྗགས་ཤིན་དུ་འཇམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་ཕྲ་བའི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ལྗགས་ཤིན་དུ་སྲབ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་འདོད་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་གཏིང་དཔག་པར་དཀའ་
བ་སྟེ།  ལྗགས་ཤིན་དུ་དམར་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གླང་པོའི་སྒྲ་དང་། འབྲུག་གི་སྒྲ་ལྟ་བུས་བསྙེངས་པ་མི་མངའ་བ་སྟེ། གླང་པོའི་ང་རོ་དང་། འབྲུག་གི་དབྱངས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། 
33-1-129a


སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྙན་ཅིང་འཇམ་པ་དང་། ཉམས་སུ་བདེ་བར་སྨྲ་བའི་སློབ་མ་མངའ་བ་སྟེ། སྙན་ཅིང་འཇམ་པ་དང་ཉམས་སུ་བདེ་བའི་གསུང་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྲིད་པ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཚེམས་མཆེ་བ་ཤིན་དུ་ཟླུམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བོ་རྣོ་བ་རྣམས་འདུལ་བ་སྟེ། ཚེམས་མཆེ་བ་རྣོ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཤིན་དུ་དཀར་བ་སྟེ།  ཚེམས་མཆེ་བ་ཤིན་དུ་དཀར་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སའི་ཕྱོགས་མཉམ་པ་ལ་བཞུགས་པ་སྟེ། མཆེ་བ་མཉམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན།  
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ།  ཚེམས་མཆེ་བ་རིམ་གྱིས་གཞོལ་བ་ཡིན།  སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རི་བོ་མཐོན་པོ་ལ་བཞུགས་པ་སྟེ།  
ཤངས་ལེགས་པར་མཐོ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་གཙང་མ་མངའ་བ་སྟེ། ཤངས་ཤིན་དུ་གཙང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུལ་
དུ་ཡངས་པ་མངའ་བ་སྟེ།  སྤྱན་རིང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གཟིགས་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། སྤྱན་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན།  སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཤིན་དུ་
བསགས་པ་སྟེ།  རྫི་མ་སྟུག་པ་ཡིན།  སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་སྐྱེས་བུ་དང་། ན་ཆུང་མཆོག་གི་མིག་དཀར་ནག་འབྱེས་ཤིང་པད་མོའི་འདབ་མ་ལྟར་འདུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་དགའ་
བར་བྱ་བ་སྟེ། སྤྱན་དཀར་ནག་འབྱེས་ཤིང་པད་མོའི་འདབ་མ་ལྟར་འདུག་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་ཡངས་པ་གཟིགས་པ་སྟེ། སྨིན་མ་རིང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
33-1-129b


རྣམས་ནི་འཇམ་པར་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པ་སྟེ།  སྨིན་མ་འཇམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ།  སྨིན་མའི་སྤུ་མཉམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན།  སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྣུམ་གྱིས། སེམས་ཅན་སྣུམ་པར་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་འདུལ་བ་སྟེ། སྨིན་མ་སྣུམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་མཆོག་ཏུ་ཡངས་
ཤིང་དོན་དང་ལྡན་པ་མངའ་བ་སྟེ། སྙན་ལེགས་ཤིང་སྙན་ཤལ་རིང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་སྟེ། སྙན་མཉམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་བསམ་པ་མ་ཉམས་པ་འདུལ་བ་སྟེ། སྙན་གྱི་དབང་པོ་མ་ཉམས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བྱང་
བ་སྟེ། ཞལ་དཔྲལ་བ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཤིན་དུ་འདུལ་བ་སྟེ། ཞལ་དཔྲལ་བ་ཡངས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
རྣམས་ནི་སྨོན་ལམ་དམ་པ་ཤིན་དུ་རྫོགས་པ་སྟེ།  དབུ་ཤིན་དུ་རྒྱས་པ་ཡིན།  སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཡུལ་གྱི་བུང་བ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་སྟེ། དབུ་སྐྲ་བུང་བ་ལྟར་གནག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམས་པས་སྤང་བའི་བག་ལ་ཉལ་བ་ཟད་པར་བྱས་པ་སྟེ། དབུ་སྟུག་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཐུགས་འཇམ་པས་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་ཐུགས་སུ་
ཆུད་པ་སྟེ། དབུ་འཇམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་མ་འཁྲུགས་པའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དབུ་མ་འཛིངས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བརླང་བའི་
33-1-130a


གསུང་དང་ཡོངས་སུ་བྲལ་བ་སྟེ། དབུ་མི་རྩུབ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྤོས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གིས་སྐྱེ་བོ་འཐུན་པར་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། དབུ་དྲི་
ཞིམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཕྱག་དང་ཞབས་དཔལ་གྱི་བེའུ་དང་། བཀྲ་ཤིས་དང་དགའ་བ་འཁྱིལ་པས་བརྒྱན་པ་ཡིན། རབ་འབྱོར་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་དག་གཞན་ལ་བཤད་པ་དང་བསྟན་པ་དང་། ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་སྡུད་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་མཚར་དང་། རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚིག་སྙན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྙན་པར་སྨྲ་
བས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་འདུས་པ་མེད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
33-1-130b


སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚིག་སྙན་པར་སྨྲ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་བྱ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་
ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་དོན་བྱ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་མ་འདུས་པ་མེད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་བྱ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་
འཐུན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གི་དོན་འཐུན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་འདུས་པ་མེད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དོན་འཐུན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དོ། །རབ་
འབྱོར་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་མཚར་དང་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་ལ་འདི་སྐད་འདོམས་ཤིང་འདི་སྐད་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཚུར་ཤེག །ཡི་གེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་གྱིས་
ཤིག །ཡི་གེ་གཅིག་ལ་མཁས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡི་གེ་གཉིས་ནས་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་མཁས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡི་གེ་གཅིག་གིས་བྱང་བའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །
33-1-131a


ཡི་གེ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་བའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བར་གྱིས་བྱང་བའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཡི་གེ་གཅིག་ཏུ་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་
རྩ་གཉིས་འདུས་པར་སྒོམས་ཤིག །ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་ཡི་གེ་གཅིག་འདུས་པར་སྒོམས་ཤིག །ཅེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཡི་གེ་གཅིག་ལ་
མཁས་པ་ཡིན། ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཡི་གེ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་འདུས་པར་བསྒོམ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་
ཡི་གེ་གཅིག་འདུས་པར་བསྒོམ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་ཡི་གེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་མཁས་པར་བྱ་བ་ལ་གོམས་ཤིང་ཡི་གེ་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་
འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་མཁས་པ་དང་། ཡི་གེ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་མཁས་པ་དང་། ཡི་གེ་ལ་མཁས་
པས། ཡི་གེ་མང་པོས་ཡི་གེ་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་། རབ་འབྱོར་ཆོས་དེ་ཡི་གེའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་མཚར་དང་
རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཏེ། གང་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
གལ་ཏེ་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡང་ཤིན་དུ་མི་དམིགས། ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས། ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ལགས་ན། 
33-1-131b


བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་
ལ་སྤྱོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་ལ་སྤྱོད་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་།  མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྤྱོད་
པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། 
རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལ་གནས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར། དེ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་ཏེ། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །སེམས་
ཅན་མི་དམིགས་པས། གཟུགས་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སོ། །སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པས་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སོ། །སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པས་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སོ། །སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སོ། །སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པས། 
33-1-132a


མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སོ། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སོ། །སེམས་ཅན་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་མ་མཆིས་སོ། །
གཟུགས་མ་མཆིས་སོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་མཆིས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་མ་མཆིས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་མ་མཆིས་
སོ། །མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མ་མཆིས་སོ། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །
ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཁམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་
བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བདེན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྲོག་དང་
འགྲོ་བ་དང་གསོ་བ་དང་སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་ཤེད་ཅན་དང་ཤེད་བདག་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོ་དང་། སློང་བ་པོ་དང་ཀུན་ནས་སློང་བ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོ་དང་ཚོར་བར་བྱེད་པ་པོ་དང་། ཤེས་པ་པོ་དང་། 
33-1-132b


མཐོང་བ་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་།  རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་།  དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་།  བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་།  འཕགས་
པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་།  གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།  མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། 
སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་
པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་
བྱའོ། །སངས་རྒྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་མཐོང་ནས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དག་ལ་ཡང་མི་འཇུག་པ་
དེ་ལྟར་སྟོན་ཏོ། །དེས་དེ་ལྟར་མཐོང་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། ཆོས་གང་ཡང་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད། གཉིས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །
33-1-133a


རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི། སྤྲུལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དུ་མ་སྤྲུལ་ཅིང་སེམས་ཅན་ལ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར། ལ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་དང་། ལ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ལ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ལ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར། ལ་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། 
ལ་ལ་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། ལ་ལ་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་ལ་སྦྱོར། ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྦྱོར། ལ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། ལ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པ་
བརྒྱད་དང་། ལ་ལ་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། ལ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། ལ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་སྦྱོར། ལ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ཐམས་ཅད་དང་། ལ་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར། ལ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། ལ་ལ་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། ལ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། ལ་ལ་བྱམས་
པ་ཆེན་པོ་དང་། ལ་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། ལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྦྱོར། ལ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སྦྱོར། ལ་ལ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ལ་ལ་ཕྱིར་
མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ལ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། ལ་ལ་རང་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱོར།  ལ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྦྱོར་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྤྲུལ་པ་དེས་ཆོས་ལ་ལ་
ཞིག་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཤེས་
33-1-133b


རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་བཀྲོལ་ནས། མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའི་ཚུལ་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་སྟེ། 
གཟུགས་ཀྱི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །
ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ནི་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་དུ་མི་དམིགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལ། དེ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ཏེ། གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དང་།  ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་མི་གནས་པའི་
ཚུལ་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་གང་ཡང་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་
33-1-134a


ལྟར་གང་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་དམིགས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་གནས་སོ། །རང་བཞིན་ལ་རང་བཞིན་མི་གནས་སོ། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་གཞན་གྱི་དངོས་
པོ་མི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་དེ། གང་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ནི་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་འབྱེད་དེ། རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་།  བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
སྐྱོན་དུ་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་དང་། ཉན་ཐོས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་
དེའི་རྗེས་སུ་རྟོགས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དེའི་རྗེས་སུ་རྟོགས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་འདའ་བ་མེད་དོ། །
དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་འདའ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་གང་འདའ་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་མེད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཡང་འདའ་བ་མ་མཆིས། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་ཡང་འདའ་བ་མ་མཆིས་ན། ཅི་ལགས། འོ་ན་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན། 
33-1-134b


དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་ཞིག་ལགས་སམ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་
གཞན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་ཞིག་ལགས་སམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་
གཞན་ཞིག་ལགས་སམ།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་
གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཟུགས་
ཀྱང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ལགས། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ལགས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་གཞན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། 
ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ལགས་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་ཅིང་། ནག་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནག་པོ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་
33-1-135a


དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན། དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་པོ་ནི་ལྷ་དང་མི། དཀར་ནག་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་ནག་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ། 
མི་གནག་ཅིང་དཀར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་གནག་ཅིང་དཀར་བ་ནི། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་།  ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། 
རང་བྱང་ཆུབ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ་ཞེས་བགྱི་བར་རྣམ་པར་དགོད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཚད་མར་བྱས་ཏེ། འབྲས་
བུ་རྣམ་པར་དགོད་པར་བསྟན་གྱི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟག་ཏུ་མེད་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཐ་སྙད་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིང་
བདེན་པ་དང་། གཟུགས་བདེན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་
ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ལགས་ཀྱི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་ལགས་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཅི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་འམ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཤེས་སམ། གལ་ཏེ་ཤེས་
33-1-135b


ན་ནི་དེ་དག་ཀྱང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ། རང་བྱང་ཆུབ་བམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་ཏུ་རྣམ་པར་དགོད་པར་འགྱུར་ན། རབ་འབྱོར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ། ལམ་ཡང་མེད། ལམ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཡང་མེད། ལམ་བསྒོམ་པ་ཡང་མེད་པར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་
པར་དགོད་པ་ལྟ་ག་ལས་འོང་རབ་འབྱོར་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་ནི་ལམ་ཡང་ཡོད། ལམ་བསྒོམ་པ་ཡང་ཡོད་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཡོད་དོ། །གསོལ་
པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། ལམ་བསྒོམས་པས་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་འམ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བགྱི་བ་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལམ་བསྒོམས་
པས་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་འམ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་ལམ་མ་བསྒོམས་པར་ཡང་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་མེད་དེ། ལམ་གྱིས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ལམ་ལ་མ་གནས་
པར་ཡང་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་
བུ་རྣམ་པར་འགོད་པ་བྱེད་དེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་རིས་སུ་བཅད་ཅིང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་
ཀྱི་ཁམས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་རིས་སུ་བཅད་ཅིང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་མ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་སྤངས་པས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་
33-1-136a


འབྲས་བུའོ། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་། གནོད་སེམས་བསྲབས་པས། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུའོ། །འོག་མའི་ཆ་ཅན་གྱིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་པས་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་
བུའོ། །བླ་མའི་ཆ་ཅན་གྱིས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྤངས་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འགོག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཤེས་པས་རང་བྱང་ཆུབ་བོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་
སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ་ཞེས་གསུངས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རིས་སུ་བཅད་ཅིང་འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་
གཞག་པ་མ་མཆིས་ན། གསུངས་པའི་དོན་དེ་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་འཚལ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་
མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ། རང་བྱང་ཆུབ་བམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདུས་བྱས་སམ། འོན་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་ནི་འདུས་མ་བགྱིས་པའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་འདུས་མ་བགྱིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འོ་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་རིས་སུ་བཅད་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ་
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་གི་ཚེ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ལ་ལས། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་
ཆོས་རྣམས་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཆུད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འདུས་བྱས་ཤེས་འམ། འདུས་མ་བྱས་ཤེས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རིས་སུ་གཅོད་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་
33-1-136b


འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ།  འདི་ལྟ་སྟེ།  ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 
དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རིས་སུ་བཅད་པས་ཆོས་མི་སྟོན་ཏོ། །དེ་བདག་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། བཟོད་པའི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། བསམ་གཏན་དང་པོ་འམ།  བསམ་གཏན་གཉིས་པ་འམ། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་
འམ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་འམ། བྱམས་པ་འམ་སྙིང་རྗེ་འམ་དགའ་བ་འམ་བཏང་སྙོམས་སམ།  ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འམ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་འམ། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འམ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འམ།  དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་སམ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་
སམ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་སམ། དབང་པོ་རྣམས་སམ།  སྟོབས་རྣམས་སམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སམ། ལམ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཚད་མེད་
པ་རྣམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་སམ། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་
པ་འམ།  མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སམ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སམ། 
33-1-137a


བྱམས་པ་ཆེན་པོ་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་རམ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །དེ་མངོན་པར་ཞེན་
པ་མེད་པས་གང་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཡང་། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཆགས་པ་མེད། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་
དེ། གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་
ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་ཡང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ཆགས་པ་མེད། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་དོན་དུ་འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་མོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
དྲུག་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་གནས་པ་འམ། ཆགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ། དྲུག་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་
33-1-137b


འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རབ་དུ་རྟོགས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
པ། རབ་འབྱོར་སྤྲུལ་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །བག་ལ་ཉལ་བ་དང་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་
མེད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །
ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། 
སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། 
གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་
པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་།  གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། 
སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཡོངས་
33-1-138a


སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་དྲུག་བཅུ་དགུ་པ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྲུལ་
པས་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྟེན་ཀྱང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ན་ཡང་མི་གདའ་ན་ལམ་བསྒོམ་དུ་ཅི་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ།  རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས།  དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་དངོས་པོ་ལ་ལ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་འམ། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་
བ་ན་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གང་ཡང་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པས་དངོས་པོ་ལ་ལ་ཞིག་ལ་རྟེན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པར་འགྱུར་བ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་འམ། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ན་གདའ་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་
ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས།  གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་སམ། ཚོར་
བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་
33-1-138b


བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའོ། །གསོལ་པ།  བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་
ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྲུལ་པ་ལ་ནི་གཟུགས་མ་མཆིས། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་མཆིས།  ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས། རྣམ་པར་བྱང་
བ་མ་མཆིས་པ་གང་ལས་འགྲོལ་བར་འགྱུར་བའི་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་མ་མཆིས་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་མཐུར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། 
གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ནམ། ལྷ་འམ། མི་དག་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་དམིགས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཁམས་གསུམ་ནས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་
དེས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་སོ། །མཐོང་ངོ་རྟོགས་སོ། །སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་སོ་མཐོང་ངོ་རྟོགས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འཚལ་ཅིང་མཐོང་སྟེ། རྟོགས་ལ། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་འཚལ་ཅིང་མཐོང་སྟེ།  རྟོགས་པ་ལགས་ན།  གང་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་
33-1-139a


པ་ལགས། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་བར་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་
བགྱིད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་རང་གིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་
སུ་ཟིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་མི་སྤྱོད་དེ། རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་རང་གིས་
ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་མི་ཤེས་པས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་
བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ། མིག་
ཡོར་ལྟ་བུ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཅི་ལ་གནས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། 
སེམས་ཅན་རྣམས་གྱེན་དུ་སྤྱོད་པར་བགྱིད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་མིང་དང་མཚན་མ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལ་གནས་
33-1-139b


པས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། དེ་དག་མིང་དང་མཚན་མ་ལས་གྱེན་དུ་སྐྱོད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མིང་ནི་གང་ལགས། 
མཚན་མ་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་ཞེས་བྱ་བ་འམ། མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་གྱི་མིང་གིས་སྒྲོ་བཏགས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་མིང་ཞེས་
བྱ་བ་འམ།  མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འམ།  ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འམ།  འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། བུད་མེད་ཅེས་བྱ་
བ་འམ། སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཁྱེའུ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། བུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་
པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། མི་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་
འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། རང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྒྱུ་མའི་མིང་
གིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་མིང་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་གི་དོན་གྱིས་བཏགས་པ་སྟེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གང་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་པའི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ། དེ་དག་ལ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས། མིང་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱིས། ཡོངས་སུ་བརྟགས་
33-1-140a


པ་དངོས་པོ་མེད་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་ཁྱེད་ཆགས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྐུལ་བ་བྱེད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་
ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་མཚན་མ་གང་ཞེ་ན། གཉིས་པོ་
འདི་དག་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གང་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་སྟེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་མཚན་མའོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་
མ་གང་ཞེ་ན། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གཟུགས་རགས་པ་འམ། ཕྲ་བ་འམ་བཟང་བ་འམ་ངན་པ་འམ། རྒྱང་རིང་བ་འམ། ཐག་ཉེ་བ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཀུན་
དུ་རྟོག་པས་བཟུང་བ་སྟེ། འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་མེད་པའི་མཚན་མ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རུང་སྟེ། མཚན་མར་བཟུང་
བས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ཤིང་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་མཚན་མ་དེ་དག་ལས་བཀྲོལ་ཞིང་། མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འགོད་ཅིང་རབ་ཏུ་གཞོག་སྟེ། ཅི་ནས་ཀྱང་འདི་ནི་མཚན་མའོ། །འདི་ནི་མཚན་མ་
མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་སུ་མི་ལྟུང་བ་དེ་ལྟར་འགོད་ཅིང་གཞོག་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་
33-1-140b


སེམས་ཅན་རྣམས་མཚན་མ་ལས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་ཞིང་། མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །གསོལ་པ། གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཙམ་དུ་བས་ཏེ། མིང་དང་མཚན་མར་བས་ལ། 
བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བདག་
ཀྱང་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཐོབ་ལ། གཞན་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་ལ་གཞོག་ཅིང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གིས་ས་ནས་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་པ་ལགས། སེམས་ཅན་
རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྦྱོར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འམ། དངོས་པོའི་མཚན་མ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཁྱད་པར་འཐོབ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་འཐོབ་པ་ལ་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་གྱི། འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་མཚན་མ་ཡང་མེད། དངོས་པོ་ཡང་མེད་པས་ན། 
རབ་འབྱོར་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་
པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་
བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་
33-1-141a


དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་
གྱིས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།  ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་
དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་།  འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 
མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་
དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་
དག་ལ་སྦྱོར་ཏེ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཆུང་ངུ་ན་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཆ་ཤས་བཞག་པ་ཙམ་གྱིས་ཁྱོན་ཅིག་མཚན་མ་ཡོད་ན་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་མཚན་མ་
མེད་པ། དྲན་པ་མེད་པ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གཞོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། རབ་འབྱོར་ཟག་པ་མེད་པའི་
33-1-141b


ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ། དྲན་པ་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་
ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མ་མཆིས་ཤིང་། དྲན་པ་མ་མཆིས་ཏེ།  ཡིད་ལ་བགྱི་བ་མ་མཆིས་ན།  བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་
འདི་དག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཟག་
པ་མེད་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །
འདི་དག་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་བགྲང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་
སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་མ་མེད་པ་ཡང་གཞན་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་
སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་མ་མེད་པ་ཡང་གཞན་ལ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ནམ། མཚན་མ་མེད་པ་ཡང་གཞན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ནམ།  མཚན་མ་མེད་
པ་ཡང་གཞན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་
33-1-142a


པའི་འབྲས་བུའོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དོ། །རང་བྱང་ཆུབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །
གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་དེ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་
མ་མེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་འདི་ལ་སླབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་མང་པོས་རྣམ་པར་འཕེལ་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། 
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་།  ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་།  རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། 
དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་
བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་
པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་
པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། དེ་མ་ཡིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
33-1-142b


དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།  མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སླབ་པར་བྱ་བ་མ་
གཏོགས་པར་གཞན་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་འདི་གསུམ་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་འདུས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་
པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའོ། །མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་
སྒོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སློབ་པ་ཡིན། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལ་སློབ་པ་ཡིན།  ཁམས་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སློབ་པ་ཡིན། རྟེན་
ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སློབ་པ་ཡིན། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སློབ་པ་ཡིན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་ཡིན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སློབ་པ་ཡིན། 
དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་སློབ་པ་ཡིན། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་།  འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་
སློབ་པ་ཡིན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
33-1-143a


སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སློབ་པ་ཡིན། 
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སློབ་པ་ཡིན། རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་གང་གིས་ཚུལ་དུ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སློབ་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཟུགས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། གཟུགས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་། གཟུགས་ཇི་ལྟར་འགག་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། 
འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ལྦུ་བའི་ཕུང་པོ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལྟར་ཤིན་དུ་གསོང་ལྡོང་དང་།  ཤིན་དུ་གསེ་ཚགས་དང་།  ཤིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་
ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་། འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་གང་ནས་ཀྱང་འོངས་པ་མེད་ཅིང་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པས། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པ་
དེ་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བ་དེར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ། མི་འགག 
འོང་བ་མེད། འགྲོ་བ་མེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན། འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ཞིང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་
33-1-143b


ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཆུའི་ཆུ་བུར་གསོག་ཏུ་འདུག་པ་སྐྱེ་ཞིང་འགག་པ་ལྟར་ཤེས་
པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཚོར་བ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་སྐྱེ་བ་དང་། འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚོར་བ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་ཅིང་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པས། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་
གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པ་དེ་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་
ཞེ་ན། ཚོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ། མི་འགག །འོང་བ་མེད། འགྲོ་བ་མེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན། འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་
ལོག་མ་ཡིན་ཞིང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། 
སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་ཤིན་དུ་མི་དམིགས་པ་ལྟར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ནི་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་
མེད་ཅིང་གང་དུ་འགྲོ་བ་མེད་པས། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པ་དེ་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཤེས་
པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག །འོང་བ་མེད། འགྲོ་བ་མེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་
33-1-144a


བ་མ་ཡིན། འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ཞིང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་
པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཆུ་ཤིང་གི་ཤུན་པ་སོ་སོར་ཕྱེ་ན། སྙིང་པོ་ཤིན་དུ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ནི་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་ཅིང་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པས། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་གང་ནས་ཀྱང་
མ་འོངས་པ་དེ་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་། འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ། 
མི་འགག །འོང་བ་མེད།  འགྲོ་བ་མེད།  ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན། འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་
དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་བྱེད་པས་སྤྲུལ་པའི་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་
ལག་བཞི་པ་ལྟར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་ཅིང་གང་དུ་ཡང་
འགྲོ་བ་མེད་པས། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་། གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ། གང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པ་དེ་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་
33-1-144b


པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག་པ། འོང་བ་མེད། འགྲོ་བ་མེད།  ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན།  རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན། འབྲི་བ་
མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་
མཆེད་རྣམས་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ནི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་
ལྟར་ན་ཁམས་རྣམས་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མིག་གི་ཁམས་ཀྱང་མིག་གི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །མིག་གི་རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །ཆོས་ཀྱི་
ཁམས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཁམས་རྣམས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཇི་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འགག་པ་མེད་པ་དང་། ཆད་པ་མེད་པ་དང་། རྟག་པ་མེད་པ་དང་། 
དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འོང་བ་མེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ཞི་བར་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཕགས་པའི་
33-1-145a


བདེན་པ་རྣམས་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན།  སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཤེས་པ་ཡིན།  ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པ་དང་། འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་
ན་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ཡིན། བདེན་པ་ཤེས་པ་ཡིན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཤེས་པ་ཡིན། གཉིས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་སྟེ། 
གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་།  འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འཕགས་པའི་
བདེན་པ་རྣམས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན།  སྡུག་བསྔལ་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མ་ནོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན།  དེ་ལྟར་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཆོས་དེ་དག་དེ་ལྟར་འཚལ་ན། དེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དཀྲུགས་
པར་མི་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ལ་ལ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། རྣམ་པར་དཀྲུགས་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་གཞན་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དམིགས་ན་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འམ། 
33-1-145b


བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མ་དམིགས་སོ། །དེ་ལྟར་མ་དམིགས་པས་ཆོས་ཀྱིས་
དབྱིངས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྟགས་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་
བསླབ་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སློབ་པས་གང་ལ་བསླབ་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཏེ། དབྱེར་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་། འཇིག་
རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ། རབ་
འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སློབ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབ་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་
33-1-146a


འདས་གལ་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལགས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་བསླབ་
པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་
བཞི་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་
བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་
ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་།  མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་།  སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་།  སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་།  དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་དང་། 
33-1-146b


སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བགྱི་བ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་
རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་བགྱི་བ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་དང་། ཁྱིམ་བདག་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་བགྱི་བ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་
རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བར་བགྱི་བ་དང་། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་
ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་དགེ་བ་དང་ཆུང་དགེ་དང་ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ལྷར་
སྐྱེ་བར་བགྱི་བ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་བགྱི་བའི་སླད་ཏུ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བར་བགྱི་བ་ལ་བསླབ་ཅིང་དེར་ཡང་མི་
སྐྱེ་བར་བགྱི། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བར་བགྱི་བ་ལ་
བསླབ་ཅིང་དེར་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་བགྱི། ཇི་ལྟར་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི།  ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་དང་ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་དང་བདུན་པ་དང་བརྒྱད་པ་དང་དགུ་
པ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་
33-1-147a


སྨིན་པར་བགྱི་བ་དང་།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱི་བ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་བསླབས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཚལ་བར་བགྱི་བའི་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས། གཟུགས་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་
ཀྱི་བར་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་བསླབ་པར་བགྱི།  འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་
རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། 
33-1-147b


རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་བསླབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སྤྱོད་པ་འམ། མི་སྤྲོ་བ་སྤྲོས་པར་བགྱིད་པར་མི་འགྱུར་བ་ལགས་གྲང་།  
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན།  ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་མ་མཆིས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས།  གཟུགས་ལས་གུད་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་མཆིས་ཏེ། 
གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས།  རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གུད་ན་ཡང་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་མཆིས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས། 
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལས་གུད་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་མཆིས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལས་གུད་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་མཆིས་
ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་
རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་
33-1-148a


མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལས་གུད་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས་ཏེ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཉིད་ཀྱང་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་
པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལས་གུད་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་མཆིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་།  ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་།  རང་བྱང་ཆུབ་
ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས། རང་བྱང་ཆུབ་ལས་གུད་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་མཆིས་ཏེ། རང་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་རང་བྱང་ཆུབ་བོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལགས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་མཆིས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ། །ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་
33-1-148b


ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་
པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་
པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་།  ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། 
མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་
འདྲེས་པ་རྣམས་སོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་རང་བྱང་ཆུབ་བོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་མཐོང་ན་ནི། 
33-1-149a


བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གནས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཤེས་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་མེད་པ་ལ་མིང་གི་བརྡས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་
བྱེད་དང་། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །
འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཞེས་
བྱའོ། །འདི་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན།  སྒྱུ་མའི་མཁན་པོ་འམ།  སྒྱུ་མ་བྱེད་པའི་མཆན་བུ་མཁས་པ་ཞིག་གིས་རྫས་
ཀྱི་རྣམ་པ་གྱི་ན་ཞིག་ལ་བརྟེན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་འདི་ལྟ་སྟེ། གླང་པོའི་གཟུགས་སམ། རྟའི་གཟུགས་སམ། བ་ལང་གི་གཟུགས་སམ། རྔ་མོ་དང་། ལུག་གི་གཟུགས་སམ། སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་
33-1-149b


དང་། ཁྱེའུ་དང་བུ་མོའི་གཟུགས་སམ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། གཞལ་མེད་ཁང་དང་། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་དང་། ཀུན་དགའི་ར་བ་མདངས་དགའ་བ་འམ། རྫིང་བུ་མདངས་དགའ་བ་འམ། ནགས་ཚལ་མདངས་
དགའ་བ་དག་སྤྲུལ་ཅིང་། དེ་དག་ཏུ་སྟན་དང་། འཁོར་གྱི་སྟན་དང་།  གཞི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བཏིང་སྟེ།  མེ་ཏོག་དང་།  ཕྲེང་བ་དང་། སྤོས་དང་བྱུག་པ་དང་ཁ་ཟས་དང་། སྤྱན་གཟིགས་ཞིམ་པོ་དག་བསྟན་ཏམ། གླུ་དང་སིལ་
སྙན་གྱིས་སྐྱེ་བོ་དགའ་བར་བྱས་སམ། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་འམ། བཟོད་པ་བསྒྲུབ་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པ་འམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་འམ། ཤེས་
རབ་བསྒོམ་པ་འམ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་སྐྱེ་བོ་དགའ་བར་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་བསྟན་ཏམ། བྲམ་ཟེ་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་དང་། ཁྱིམ་བདག་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་བསྟན་ཏམ། 
རི་རབ་བསྟན་ཏམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་བསྟན་ཏམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་།  ཚངས་རིས་
དང་།  ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་།  ཚངས་ཆེན་དང་སྣང་བ་དང་ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་།  དགེ་བ་དང་ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་
དང་ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བའི་ལྷ་རྣམས་བསྟན་ཏམ། མི་གདུང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་། འོག་མིན་
གྱི་ལྷ་རྣམས་བསྟན་ཏམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་གཟུགས་མེད་
33-1-150a


པ་རྣམས་བསྟན་ཏམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་།  དགྲ་བཅོམ་པ་དང་།  རང་སངས་རྒྱས་མང་པོ་བསྟན་ཏམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་
དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་།  བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་།  བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ས་དང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་
མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་རྩེ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱད་པར་དཀའ་བའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་
རྣམས་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་
བསྒྲུབ་པ་དེ་དག་བསྟན་ཏམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བསྟན་ན། དེ་ལ་སེམས་ཅན་བྱིས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀྱེ་
33-1-150b


མ་མི་འདིས་ལེགས་པར་བསླབས་པ་ངོ་མཚར་ཆེའི་རེ་མཛེས་དག་བྱེད། དེ་ལྟར་སྐྱེ་བོ་དགའ་བར་བྱེད་ཅིང་། གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་འདི་ལྟ་སྟེ། གླང་པོའི་གཟུགས་དང་། རྟའི་གཟུགས་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བར་དུ་སྟོན་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེའོ་ཞེས་ངོ་མཚར་ཆེར་འཛིན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་མཁས་ཤིང་གསལ་ལ་ཡིད་རྣོ་བ་དང་
ལྡན་པ། དཔྱོད་པ་དམ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་འདི་སྙམ་སྟེ། འདི་ལ་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་ན། མི་འདི་དེ་ལྟར་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འདི་དག་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་
སོ་སྙམ་སྟེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དངོས་པོར་འདུ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་དག་གི་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་མཐོང་སྟེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་དུ་མི་
དམིགས། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། བདག་ཀྱང་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ཡིན། གཞན་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། སྦྱིན་པའི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན།  སེམས་ཅན་གཞན་
གང་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་གཞན་ཡང་བཟོད་པ་ལ་
33-1-151a


ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བཟོད་པའི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་
རྩོམ་པ་ཡིན།  གཞན་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན།  སེམས་ཅན་གཞན་གང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་
སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་ཤེས་རབ་སྒོམ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ལེགས་
པ་རྗོད་པ་ཡིན།  སེམས་ཅན་གཞན་གང་ཤེས་རབ་སྒོམ་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། 
བམ་པོ་བདུན་བཅུ་པ། བདག་ཀྱང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། དགེ་བ་བཅུའི་
ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་ཡན་ལག་
བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་གསོ་སྦྱིན་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་གསོ་སྦྱིན་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་གསོ་སྦྱིན་གྱི་ལེགས་པ་
33-1-151b


རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་གསོ་སྦྱིན་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བསླབ་པའི་
གནས་ལྔ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བསླབ་པའི་གནས་ལྔའི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་བསླབ་
པའི་གནས་ལྔ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་བསམ་
གཏན་དང་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་
པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་
ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་
སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་བཏང་སྙོམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ལེགས་པ་རྗོད་
པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་བཏང་སྙོམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་
33-1-152a


སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཡང་དག་པར་
སྐུལ་བ་ཡིན། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་
རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྒོམ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་ཡང་དག་པར་
སྐུལ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་སྒོམ་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་
འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། ཏིང་ངེ་
འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སྒོམ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་
ཅན་གཞན་གང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སྒོམ་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་སྒོམ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་ཡང་དག་པར་
33-1-152b


སྐུལ་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་སྒོམ་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་
འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། 
དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུའི་ལེགས་པ་རྗོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞན་གང་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་
སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་སྒྲུབ་པ་དེ་དག་གི་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྔོན་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་མ་
ཡིན་ནམ། བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་སྟོན་པར་མི་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་སྔོན་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན། བར་
དུ་ཡང་དེ་བཞིན་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་
དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་
33-1-153a


པའི་ལེའུ་སྟེ། དྲུག་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཡང་ཤིན་དུ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ལ། སེམས་ཅན་དུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་མཆིས་ན། སུའི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཚད་མར་བྱས་ཤིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་ལ།  སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཡང་གཞན་ཡིན་ན་ནི།  བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྒོམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །རབ་འབྱོར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ཡིན་
པས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྒོམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་འགོད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་
ལགས། སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ལགས་ན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་
33-1-153b


གནས་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེས་རང་བཞིན་ལ་རང་བཞིན་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་བཞིན་ལ་ནི་རང་བཞིན་གནས་པ་མ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་འགོད་པ་ལགས།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཡང་དག་པའི་
མཐའ་ལ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དོ། །རང་བཞིན་ལ་རང་བཞིན་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་ན། འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་འགོད་དེ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཡང་
གཞན་མ་ཡིན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་འགོད་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་
རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བགྱིད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་
ཚེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །སྦྱིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་ནས། སྦྱིན་པ་དེའི་ཐོག་མའི་མཐའ་དང་། ཐ་མའི་མཐའ་དང་། དབུས་སྟོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྦྱིན་
33-1-154a


པ་དེའི་ཐོག་མའི་མཐའ་ཡང་སྟོང་། ཐ་མའི་མཐའ་ཡང་སྟོང་། དབུས་ཀྱང་སྟོང་བ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་སྟོང་། སྦྱིན་བདག་ཀྱང་སྟོང་། ལེན་པ་ཡང་སྟོང་བར་སྟོན་ཅིང་། རིགས་
ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་དོན་དེ་དག་མེད་ཀྱིས། སྦྱིན་པ་ཡང་གཞན་ལ། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་གཞན་ནོ་སྙམ་དུ་མ་སེམས་ཤིག །སྦྱིན་བདག་ཀྱང་གཞན་ལ། ལེན་པ་ཡང་གཞན་ནོ་
སྙམ་དུ་མ་སེམས་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ནམ་སྦྱིན་པ་ཡང་གཞན་ལ། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་གཞན་ནོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། སྦྱིན་བདག་ཀྱང་གཞན་ལ། ལེན་པ་ཡང་གཞན་ནོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་
པ་དེའི་ཚེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདི་བདུད་རྩི་དང་། བདུད་རྩིའི་འབྲས་བུ་དང་། མཐར་བདུད་རྩིར་འགྱུར་ཏེ། སྦྱིན་པ་འདིས་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མ་འཛིན་ཅིག །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་མ་འཛིན་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདི་ནི་སྦྱིན་པས་སྟོང་ངོ་། །དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་འབྲས་བུས་སྟོང་ངོ་། །སྦྱིན་བདག་ཀྱང་སྦྱིན་བདག་གིས་སྟོང་ངོ་། །ལེན་
པ་ཡང་ལེན་པས་སྟོང་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་སྦྱིན་པ་མི་དམིགས། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། སྦྱིན་བདག་དང་། ལེན་པ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་
ཤིན་དུ་སྟོང་ངོ་ཞེས་རྗོད་དོ། །གཞན་ཡང་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འགོད་དེ། ཚུར་རིགས་ཀྱི་བུ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོངས་ལ། སྲོག་གཅོད་པ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་གྱིས་ཤིག །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་།  བརྫུན་
33-1-154b


དུ་སྨྲ་བ་དང་།  ཕྲ་མ་དང་། ཞེ་གཅོད་པ་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་དང་། ཆགས་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། གང་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤོངས་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་གྱིས་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་འདི་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་
བརྟགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གང་ཡང་མེད་ཀྱིས། རིགས་ཀྱི་བུ་སོམས་དང་། གང་གི་སྲོག་གཅད་པར་བྱ་བའི་སྲོག་ཆགས་དང་། གང་སྲོག་གཅད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱང་གང་ཞིག་ཡིན། གང་མ་བྱིན་
པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མ་དང་། ཞེ་གཅོད་པའི་ཚིག་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་དང་། ཆགས་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། གང་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། ལོག་
པར་ལྟ་བར་བཏགས་པ་དང་། གང་གིས་ལོག་པར་ལྟ་བར་བཏགས་པ་དང་། གང་གིས་ལོག་པར་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱང་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་སྟོན་ཅིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འགོད་དེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དེས་དེ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་
བུ་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་བསྟན་པས། རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་རིག་
ནས། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཤེས་རབ་སྐྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་དེས་ཀྱང་བག་ལ་ཉལ་བ་དང་། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ཐམས་ཅད་བཅད་ནས། 
ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་སྟེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་
33-1-155a


བ་འམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་
གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་ཕན་ཚུན་གནོད་པར་སེམས་ཤིང་། འཁྲུགས་པར་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པ་དག་མཐོང་ན། འདི་སྐད་དུ་འདེམས་
ཤིང་སྟོན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བཟོད་པ་སྒྲུབས་ཤིག །བཟོད་པ་སྒོམས་ཤིག །དེས་པ་དང་། སེམས་ཞི་བ་དང་། དང་དུ་སེམས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་གྱིས་ཤིག །གང་གནོད་པར་བྱེད་པ་དང་། གང་གིས་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་། 
གང་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་གྱིས། རིགས་ཀྱི་བུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་སུ་ཡོད། གནོད་པར་ནི་སུ་ལ་བྱ། ཅིས་ནི་གནོད་པར་བྱ་སོམས་དང་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་
ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་མི་སྟོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་མཛད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། རང་སངས་
རྒྱས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྱས་སོ། །ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྱས་སོ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་
རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྱས་སོ། །སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་པ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། གནས་གཙང་མ་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་
སྐྱེ་མཆེད་དང་།  རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་།  འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྱས་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་པར་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་
33-1-155b


པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ནི་སུ་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་ནས། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐབས་
མཁས་པས། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཀོད་ཅིང་། རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་སྐུལ་
ལོ། །ཡང་དག་པར་གཟེང་བསྟོད་དོ། །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །གཞོག་གོ། །འདུལ་ལོ། །རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གང་
ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང་། གང་གིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། གང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་གནས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་དམིགས་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་
ནི་སེམས་ཅན་གྱིས་དབེན་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་བརྩོན་འགྲུས་
ཆུང་བ་དག་མཐོང་ན། འདི་ལྟར་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཞུམ་ཞིང་ལེ་ལོར་འགྱུར་བ་འམ། གང་ལ་
ཞུམ་ཞིང་ལེ་ལོར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་མི་འདའ་བ་ཡིན་གྱིས། ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་སྐྱེད་ལ། ལེ་ལོ་འོར་ཏེ་དགེ་
33-1-156a


བའི་ཆོས་སྦྱིན་པ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། བཟོད་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་སམ། བསམ་གཏན་ནམ། ཤེས་རབ་བམ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་
རམ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་སམ།  ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་སམ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་སམ། དབང་པོ་རྣམས་སམ། སྟོབས་རྣམས་སམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སམ། འཕགས་
པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཚད་མེད་པ་རྣམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་སམ། 
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་འམ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སམ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་
སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སམ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་
དག་ལ་བརྩོན་པར་གྱིས་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་རྟོགས་ཤིག །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ཞུམ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །ཡང་
དག་པར་གཟེང་བསྟོད་དོ། །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །གཞོག་གོ། །འདུལ་ལོ། །རབ་དུ་འགོད་དོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་གཉིས་ལ་མི་གནས་པ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་
33-1-156b


མེད་དེ། གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་གང་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་
མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཚུར་རིགས་ཀྱི་བུ་སྦྱིན་པ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། བཟོད་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་སམ། བསམ་
གཏན་ནམ། ཤེས་རབ་བམ།  ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་རམ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་སམ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་སམ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་
སམ། དབང་པོ་རྣམས་སམ། སྟོབས་རྣམས་སམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སམ། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། 
ཚད་མེད་པ་རྣམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་སམ། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་
མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་འམ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སམ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་
ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སམ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དག་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམས་ལ། ཆོས་དེ་དག་གཉིས་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མ་བྱེད་ཅིག །མི་
གཉིས་པར་ཡང་ཡིད་ལ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་པར་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན། མི་གཉིས་པར་ཡང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །
33-1-157a


རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་
བྱེད་དེ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས།  རིམ་གྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་།  ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་དོ། །
ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། 
ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་སེམས་གཡེང་བ་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཚུར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམས་ཤིག །གཡེང་བའི་འདུ་ཤེས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མ་
བྱེད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་གང་གཡེང་བ་འམ། རྩེ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་
ལ་གནས་ཏེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱད་ན། ལུས་དང་ངག་དང་། ཡིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་གང་ཅི་བྱེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། སྦྱིན་པ་གཏོང་ངམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངམ། བཟོད་པ་སྒྲུབ་བམ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མམ། 
ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེད་དམ། ཤེས་རབ་སྒོམ་འམ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་དམ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། 
རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སྤྱོད་དམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་
33-1-157b


གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་།  མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་
མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་དམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱོད་དམ། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་
རྩ་གཉིས་ལ་སྤྱོད་དམ།  དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ལ་སྤྱོད་དམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་སྤྱོད་དམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་སྤྱོད་དམ། རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་དམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་དམ། སེམས་
ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་སྤྱོད་དམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ལས་གྲོན་ཆུང་ངུས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། རབ་
འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དེ། །སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། བར་འགའ་
ཡང་ལས་མི་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཚོལ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དེ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་
33-1-158a


ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་སྟེ།  སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་ཀྱི་བར་
དུ་ཚེ་རབས་རྗེས་ཀྱང་ནམ་དུ་ཡང་རྣམ་པར་ཆུད་མི་ཟ་སྟེ། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་གཟུངས་ཐོབ་ཅིང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་འམ། ངག་གི་དབང་པོ་འམ། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་མི་ཉམ་པ་ཡིན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པ་དེ་ལམ་ཐམས་ཅད་ཤིན་དུ་
བསྒོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་མམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་མམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པར་འགྱུར། མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་རྣམ་པར་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ལ་གནས་ཤིང་སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ན། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་འཁོར་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་ཉམ་མོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ཅན་བློ་ཆུང་བ་རྣམས་མཐོང་ན།  འདི་སྐད་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཚུར་རིགས་ཀྱི་བུ་ལུས་དང་ངག་དང་
33-1-158b


ཡིད་ཀྱི་ལས་གང་ཅི་བྱེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཤིག་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་བདུད་རྩིའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་ཏེ། མཐར་བདུད་རྩིར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་
གང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་འམ། ཡོངས་སུ་ཉམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམ་པར་མི་འགྱུར། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཡོངས་
སུ་ཉམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཅི་ཞིག་
ཡོངས་སུ་ཉམ་པར་འགྱུར་ཞེས། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །
དེ་ལྟར་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་ཚེ། ནམ་ཡང་རྗེས་སུ་མ་བསྒྲུབས་པ་མ་ཡིན། དེ་ནི་བདག་ཀྱང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཤིང་གནས་པ་ཡིན་གཞན་ཡང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡང་དག་
པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཤིང་གནས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་གསོ་
སྦྱིན་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཤིང་གནས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་གསོ་སྦྱིན་ལ་ཉེ་བར་གནས་པར་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་ཡིན།  གཞན་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྙོམས་པར་
33-1-159a


འཇུག་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བྱམས་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བྱམས་པ་སྒོམ་
པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བཏང་སྙོམས་སྒོམ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་
ཡིན། བདག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་
ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྒོམ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་
ཀྱང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ལ་སློབ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་།  མཐར་གྱིས་
གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་སློབ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སློབ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། 
33-1-159b


བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སློབ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་མི་ཆེན་པོའི་
མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ལ་སློབ་པ་ཡིན།  གཞན་ཡང་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། བདག་ཀྱང་
རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་ཅིང་། དེ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་འགོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་
དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་ཅིང་དེ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་སྐྱེད་ཅིང་དེ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན། གཞན་
ཡང་རང་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་སྐྱེད་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་ལམ་དེ་ལ་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་། གཞོག་ཅིང་འདུལ་བ་དང་
འགོད་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་གཟུང་སྟེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་
གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚེ། ནམ་ཡང་ལས་མེད་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན། རང་
བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཡང་མི་དམིགས། ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས། ཆོས་མ་ལགས་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་
33-1-160a


ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་
རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་སོ། །ཆོས་མི་དམིགས་སོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་མི་དམིགས་སོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞིག་མ་ཡིན་
ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་རང་
བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་མི་སྟོན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་
བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་
གྱིས་སྟོང་ངོ་། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་དང་། སངས་
33-1-160b


རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་།  ལན་ཅིག་ཕྱིར་
འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །དེ་བས་ན་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་
བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁམས་བཅྭ་བརྒྱད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་
ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། 
སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་
མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་
མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། 
33-1-161a


མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་
སྟོན་ཏོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཀྱང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆེན་
པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་།  མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་
པ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་
པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་
33-1-161b


སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་བཤིག་པར་འགྱུར་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འཇིག་པར་མི་འགྱུར། རྟག་པར་མ་ཡིན་ཏེ།  ཕྱིས་མེད་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས། ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ་སྟེ། 
དེ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མ་ཡིན། གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་འཕེལ་བ། དམིགས་པ་འམ། འགྲིབ་པ་དམིགས་པ་འམ། འགོད་པ་འམ། སྐྱེ་བ་འམ། 
འབྱུང་བ་འམ། འགག་པ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་དམིགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འཇུག་སྟེ། ཆོས་གང་ཡང་འཇུག་པ་འམ། མི་འཇུག་པར་མཐོང་བ་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འཇུག་པ་མེད་ཅིང་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་གནས་པའོ། །
དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་
གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེས་སྒྲིབ་པའི་ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བདག་མི་དམིགས།  
བདག་ཏུ་བཏགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། འགྲོ་བ་དང་། གསོ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་། ཤེད་ཅན་དང་། ཤེད་བདག་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོ་དང་། ཚོར་བར་བྱེད་པ་པོ་དང་། སློང་བ་
པོ་དང་། ཀུན་ནས་སློང་བ་པོ་དང་། ཤེས་པ་པོ་དང་། མཐོང་བ་པོར་ཡང་མི་དམིགས། མཐོང་བ་པོར་བཏགས་པ་ཡང་མི་དམིགས། གཟུགས་ཀྱང་མི་དམིགས། གཟུགས་སུ་བཏགས་པ་ཡང་མི་དམིགས། ཚོར་བ་དང་འདུ་
33-1-162a


ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་དམིགས། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བཏགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བར་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡང་
མི་དམིགས། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུར་བཏགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་ན། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལས་འོང་། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་སྤྲུལ་པའི་དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་ལ་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མར་རྒྱུན་དུ་ཆོས་བསྟན་ན། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྤྲུལ་པ་དེ་དག་ལ་རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ལྟ་ཡོད་དམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ། རང་བྱང་ཆུབ་བམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་པོ་མེད་ན། སེམས་ཅན་གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་
འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ།  ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ། རང་བྱང་ཆུབ་བམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགོད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཡོངས་
སུ་འཁྲིས་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པ་ལ་གཞོག་གོ། །འདུལ་ལོ། །རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་
33-1-162b


ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པ་དེ་ལ་བདག་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་མེད་དོ། །སྲོག་མེད་དོ། །འགྲོ་བ་མེད་དོ། །གསོ་བ་མེད་དོ། །སྐྱེས་བུ་མེད་དོ། །གང་ཟག་མེད་དོ། །ཤེད་ཅན་མེད་དོ། །ཤེད་བདག་མེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་དོ། །ཚོར་བ་པོ་མེད་དོ། །ཤེས་པ་པོ་མེད་དོ། །
མཐོང་བ་པོ་མེད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་མེད་དོ། །ཚོར་བ་མེད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །འདུ་བྱེད་མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་དོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་།  གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། 
རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་།  མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་མེད་དོ། །
དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་མེད་དོ། །
དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་མེད་དོ། །གང་ལ་གཟུགས་མེད་པ་དང་། ཚོར་བ་མེད་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་དང་།  གང་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དང་།  ཁམས་
དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། གང་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་
དུ་མེད་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་གནས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་།  སེམས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་
33-1-163a


ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ལས་འགྲེལ་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་འགྲེལ་ཏོ། །གཟུགས་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་པ་ལས་འགྲེལ་ཏོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་བར་ལས་འགྲེལ་ཏོ། །གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་
གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་
དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། 
དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་འདི་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེ་ལ་བདག་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། སྐྱེ་བ་པོ་དང་། གསོ་བ་དང་། 
སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་། ཤེད་ཅན་དང་། ཤེད་བདག་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་དང་ཤེས་པ་པོ་དང་། མཐོང་བ་པོ་མེད་དོ། །གཟུགས་མེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དོ། །
སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་
མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་གཞན་དུ་ན་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་ལམ་གྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཇུག་པ་མེད་དེ། རང་བཞིན་སྟོང་
33-1-163b


པ་ཉིད་དེ་ཡང་སྔ་ནས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་བར་དུ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནམ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་
པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་དང་། ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་ནས། དེའི་ཚེའི་འདུ་བྱེད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་རང་བཞིན་སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་མི་གཅོད་དོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཏེ། འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བྱུང་བ་དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། 
རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ད་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞུགས་ཤིང་། འཚོ་སྐྱོང་བ་དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
33-1-164a


རྣམས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་ལས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་སྤྱོད་
པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་ནོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་
ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་གཞན་ནོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་
ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་
གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་
ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ནོ། །རང་བཞིན་
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་གཞན་ནོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནོ་ཞེས་བགྱི་བར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བགྱིད་ཀྱི། གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་
33-1-164b


རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བགྱི་བར་སྤྱོད་པ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་
འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་ལ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཚོར་བ་ཡང་གཞན། འདུ་ཤེས་ཀྱང་གཞན། འདུ་བྱེད་ཀྱང་
གཞན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་ལ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཕུང་པོ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡང་གཞན་ལ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན།  ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཞན་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་གཞན་ལ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་།  
གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་།  མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་
དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་
འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ལ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་གཞན་ལ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་རང་བཞིན་ཀྱིས་
33-1-165a


སྟོང་པ་ཞིག་མ་ཡིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་
རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཟུགས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཤིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །གལ་ཏེ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞིག་མ་ཡིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་
ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཤིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་
པ་ཞིག་མ་ཡིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཤིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞིག་མ་ཡིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
33-1-165b


པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གང་གི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དེ།  རང་བཞིན་སྟོང་པ་
ཉིད་ལ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་འམ། རྟག་ཏུ་གནས་པ་འམ། འགྲོ་བ་མེད་དེ་གཞན་དུ་ན། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་། བདུད་དང་ཚངས་པར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་འདི་ནི་གཟུགས་
སོ། །བདག་གི་གཟུགས་སོ། །བདག་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་ནོ། །བདག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་རོ། །བདག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བདག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའོ་སྙམ་དུ་རྨོངས་ཤིང་དེ་དག་གཟུགས་ལ་མངོན་
པར་ཞེན།  རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །བདག་ཏུ་བྱ་བ་དང་བདག་གིར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་སྤྱོད་དོ། །བདག་ཏུ་བྱ་བ་དང་བདག་གིར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཆགས་
སོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཆགས་ནས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དག་ཏུ་གཟུགས་དང་།  ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་
སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ནས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་ལོ། །
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་བདུན་བཅུ་གཅིག་པ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། 
33-1-166a


གཟུགས་སྟོང་པ་འམ། འོན་ཏམ་མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པ་འམ། འོན་ཏམ་མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་
འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་སྟོང་པ་འམ། འོན་ཏམ་མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་
ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་འམ་འོན་ཏམ་མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སྟོང་པ་འམ། འོན་ཏམ་མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། 
བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་སྟོང་པ་འམ་འོན་ཏམ་མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་བར་དུ་སྟོང་པ་འམ། འོན་ཏམ་མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གཟུགས་རྣམ་པར་
འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་
33-1-166b


ནི་འདི་དག་ནི། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ། །འདི་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་
སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་
རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་
གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སོ། །འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་
པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། 
བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་
འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་བྱང་
ཆུབ་བོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ནི་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ནང་གི་ནམ་མཁའ་ནི་ཕྱིའི་ནམ་
33-1-167a


མཁའ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་ནི་ནང་གི་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྟོང་པ་
ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་
བྱེད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་
དང་།  བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་
དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྟོབས་བཅུ་དང་།  མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་།  སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་
བཅྭ་བརྒྱད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
33-1-167b


པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་གང་འདི་ལྟར་འདི་ནི་
གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུའོ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་
རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མ་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བདག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་ཞེས་བགྱི་བར་སེམས་པར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ནི་གཉིས་སུ་དབྱེར་མ་མཆིས་པ་སྟེ། གཉིས་
སུ་འབྱེད་པས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ནི་གཉིས་
སུ་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ། གཉིས་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ནི་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་བྱ་བར་
གཉིས་སུ་བྱ་བ་ལ་མི་སྤྱོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་
ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། 
33-1-168a


གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་
པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་བདག་གམ། བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པ་སྟེ། བདག་གིས་གཟུགས་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེ་འམ། བདག་གི་གཟུགས་སོ་ཞེ་འམ། 
བདག་གིས་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེ་འམ། བདག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེ་འམ། བདག་གིས་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་
ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེ་འམ། བདག་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ་ཞེ་འམ། བདག་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པར་བྱའོ་ཞེ་
འམ། བདག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེ་འམ། བདག་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། 
རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་།  གཟུངས་
ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེ་འམ།  བདག་གི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སོ་ཞེ་འམ། བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
33-1-168b


རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེ་འམ། བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དོ་ཞེ་འམ། བདག་
གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེ་འམ། བདག་གི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་དང་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ནི་འཛིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་མི་འཛིན་པ་ལའང་མི་སྤྱོད་དོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་
འཛིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མི་འཛིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ཅི་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པ་འམ། མི་འཛིན་པ་འམ། ཅི་ལ་ཡང་སྤྱོད་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་
འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དགྲ་བཅོམ་པའི་རྨི་ལམ་གྱི་བློ་འཛིན་པ་འམ་མི་འཛིན་པ་གང་ལ་ཡང་སྤྱོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡོད་པ་ཡང་ཉལ་བ་མ་མཆིས་
ན། དེའི་རྨི་ལམ་གྱི་བློ་འཛིན་པ་འམ། མི་འཛིན་པ་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་
བྱང་ཆུབ་ཀྱང་འཛིན་པ་འམ། མི་འཛིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མི་འཛིན་པ་ལ་ཡང་
33-1-169a


མི་སྤྱོད། གཟུགས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་
ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་
ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་མི་སྤྱོད། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད། སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་
བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱོད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་གནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་ཞུགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱིས། 
སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིས། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་
33-1-169b


བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་མ་སྤྱད། སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་ལ་མ་སྤྱད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་མ་སྤྱད། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ལ་མ་སྤྱད། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་སྤྱད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་།  བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་།  སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་མ་སྤྱད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བགྱིས།  མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་མི་གནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་མ་ཞུགས། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་མ་བགྱིས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་བགྱིས། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་མ་བསྒྲུབས་པར་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས། སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་དང་།  བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་མ་གནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་མ་ཞུགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་
33-1-170a


མ་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་བྱས། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་མ་བསྒྲུབས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་
ལག་བརྒྱད་པའི་བར་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པར་བྱས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་གནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་
གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབས། མི་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་། རྟག་ཏུ་བཏང་སྙོམས་སུ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་པར་
འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གནས། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ལ་གནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གྱི་རང་བཞིན་ལ་
གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། ཆོས་གང་ཡང་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་འམ།  འབྲི་བར་
33-1-170b


བྱེད་པ་འམ།  སྐྱེ་བ་འམ་འགག་པ་འམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་འམ་ཐོབ་པ་འམ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མེད་དེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ན། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའི། དོན་དམ་པར་ནི་གཟུགས་སམ་ཚོར་བ་འམ་འདུ་ཤེས་སམ་འདུ་བྱེད་དམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འམ། 
སྐྱེ་མཆེད་དམ་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འམ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། 
གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་
གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་རམ། གང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བཏགས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་ཀྱང་སེམས་དེ་དག་མི་དམིགས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཡང་མི་དམིགས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་གི་ཚེ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་རྣམས་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དང་།  བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་
33-1-171a


པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། རྨི་ལམ་འམ་སེམས་སམ་ལམ་འམ་འབྲས་བུ་དམིགས་
པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་རབ་འབྱོར་གྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ལུང་བསྟན་པར་
གྱུར་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བཀས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཏུ་
བཏགས་པའོ། །གཟུགས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཏུ་བཏགས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
པར་འབྱུང་བ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཏུ་བཏགས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཏུ་བཏགས་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་
པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་
རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཏུ་བཏགས་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
33-1-171b


ཆེན་པོས་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་འམ། འགྲིབ་པར་བྱེད་པ་འམ་ཕན་འདོགས་པ་བས། གནོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་
རང་བཞིན་དེ་ཡང་མ་དམིགས་ན། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །ས་བཅུ་པའི་བར་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དུ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། 
རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སུ་དམིགས་པར་འགྱུར་
བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་
བཅྭ་བརྒྱད་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དམིགས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱད་ཅིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་དྲུག་བཅུ་བཞི་པའོ།། །།
33-1-172a


དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་
དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་།  བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་།  ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་
ཐམས་ཅད་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་།  དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་།  མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱོད་པས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཀྱང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་མ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་
ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། སྦྱིན་པ་དང་
སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་དང་། ལེན་པ་ཡང་མི་དམིགས་ཆོས་དེ་དག་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། ཐབས་མཁས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ནམ་བྱང་ཆུབ་
33-1-172b


སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མི་དམིགས། ཆོས་དེ་གཉིས་ལས་
གཞན་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། ཐབས་
མཁས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བཟོད་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། བཟོད་པ་དང་། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མི་དམིགས། ཆོས་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། 
རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། ཐབས་མཁས་པས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་
གཞན་ཡང་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཡང་མི་དམིགས། 
ཆོས་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། ཐབས་མཁས་པས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
33-1-173a


ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། བསམ་གཏན་དང་། བསམ་གཏན་པ་ཡང་མི་དམིགས། ཆོས་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། དེའི་ཚེ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། ཐབས་མཁས་པས། བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་ཡང་། ཤེས་རབ་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མི་དམིགས། ཆོས་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། 
རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། ཐབས་མཁས་པས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །
རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་
རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བསྒོམ་པ་ཡང་མི་དམིགས།  ཆོས་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། 
རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། ཐབས་མཁས་པས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་
33-1-173b


རྒྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་
སྤྱོད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་
སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་གཟུགས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གང་སྦྱོར་བ་འམ། དབྱེ་བར་བྱ་བའི་གཟུགས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་
སྦྱོར་མི་འབྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གང་སྦྱར་བ་འམ། དབྱེ་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
དེ་ནི་འདི་ལྟར་གང་སྦྱར་བ་འམ། དབྱེ་བར་བྱ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གང་སྦྱར་བ་འམ། དབྱེ་བར་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་
དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་དེ། 
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གང་སྦྱར་བ་འམ། དབྱེ་བར་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་
33-1-174a


དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གང་སྦྱར་བ་འམ། དབྱེ་བར་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྦྱར་བ་འམ་དབྱེ་བར་བགྱི་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་ན། གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསླབ་
པར་བགྱི་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་བསླབས་པར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་བཞིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་བསླབས་པར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐབས་མཁས་
པས་ཡིན་གྱི། ཐབས་མི་མཁས་པས་མ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་གང་ལ་ལ་ཞིག་གི་
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་ཡང་འགྱུར་ན། འོན་ཏེ་མི་དམིགས་ན་ནི་འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་ཚོར་བའོ། །འདི་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་འདུ་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཞེས་
བྱ་བར་ཡང་ཅི་ཞིག་གཟུང་། འདི་དག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ། །འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །
33-1-174b


འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། 
མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སོ། །འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སོ། །འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཅི་ཞིག་གཟུང་སྟེ། ཤཱ་ར་དྭ་
ཏིའི་བུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་
དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
33-1-175a


དཔའ་ཆེན་པོས་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ།  དེ་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་བསླབ་པ་ཡང་མི་དམིགས་ན།  ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བྱང་ཆུབ་ལྟ་ཡང་ཅི་
སྨོས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལྟ་ཡང་ཅི་སྨོས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལྟ་ཡང་ཅི་སྨོས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལྟ་ཡང་ཅི་སྨོས།  ཉན་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལྟ་ཡང་ཅི་སྨོས།  སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་
ཆོས་རྣམས་ལྟ་ཡང་ཅི་སྨོས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ནི་གང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་
པ་ནི་གང་ཞིག་ཡོད། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ནི་གང་ཞིག་ཡོད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གང་ཞིག་ཡོད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་གང་ཞིག་ཡོད། གལ་ཏེ་གང་ཟག་དེ་དག་དམིགས་སུ་མེད་ན། ཆོས་གང་གིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའམ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་འམ། དགྲ་
བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་སམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤེས་བྱ་བར་བརྗོད་པའི་ཆོས་དེ་དག་འབྱུང་བར་ཡང་ག་ལ་འགྱུར། 
གསོལ་པ།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལ། འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བགྱི་བ་དང་། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་
བགྱི་བའི་བར་དུ་འབྱུང་བ་ཅིའི་སླད་དུ་དམིགས་པར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅི་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་དེ་
33-1-175b


ལྟ་བུ་ཡོད་དམ། ཡོད་པར་གྱུར་ཏམ། ཡོད་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་གཏོགས་པར་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་
ཅི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་གང་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དམ། ཡོད་པར་གྱུར་ཏམ། ཡོད་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་གཏོགས་པར་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་གྱི་དངོས་པོ་གང་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་
སྐྱེ་བོ་རྣམས་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དམ། ཡོད་པར་གྱུར་ཏམ། ཡོད་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་གཏོགས་པར་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་
པར་འཇོག་གོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐབས་མཁས་པ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
ཏུ་ཡང་དག་པར་འཇུག་པའི་ཐབས་མཁས་པ་དེ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
33-1-176a


སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་གང་ཡང་གང་ལ་ཐོགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་འམ། གང་ལ་ཐོགས་པར་གྱུར་ནས་ཞུམ་པར་འགྱུར་བ་འམ། ཞུམ་པར་གྱུར་ནས་སྒྱིད་ལུག་པར་འགྱུར་བ་འམ། 
སྒྱིད་ལུག་པར་གྱུར་ནས་ཚི་ཆད་པར་འགྱུར་བ་འམ། ཚི་ཆད་པར་གྱུར་ནས། ལེ་ལོར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སེམས་ཅན་རྣམས་རྨོངས་པས་ཕུང་པོ་ཞེས་
བྱ་བ་འམ། སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་འམ། ཁམས་ཤེས་བྱ་བ་འམ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མ་གཏོགས་པར་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །སྲོག་མེད་པའོ། །སྲོག་དང་བྲལ་བའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་བའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ།  ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་
སུ་མཐོང་ནས། སྒྱུ་མའི་མཁན་པོ་ལྟ་བུའི་ལུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་གང་སེར་སྣ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པའི་གཏམ་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་
པ་ཅན་རྣམས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་བྱེད་དོ། །གནོད་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཟོད་པའི་གཏམ་བྱེད་དོ། །ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གཏམ་བྱེད་དོ། །སེམས་གཡེང་བ་རྣམས་ལ་ཏིང་ངེ་
འཛིན་གྱི་གཏམ་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་སྦྱིན་པ་ལ་བཀོད་པར་གྱུར་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཏིང་ངེ་
33-1-176b


འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ལ་བཀོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ལས་གོང་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་འཕགས་པའི་གཏམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་གང་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་
འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་
དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གཏམ་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་མ་མཆིས་ཤིང་ཡང་དག་པར་མ་
མཆིས་པ་རྣམས་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་དེ་ལས་གོང་དུ་འཕགས་པའི་གཏམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་གང་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་
བ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གཏམ་བགྱིད་ན། ཇི་
ལྟར་དམིགས་པ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ། དམིགས་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བརྡས་ཐ་སྙད་དུ་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་
དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དང་། བདེན་པ་གཉིས་ལ་གནས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདེན་པ་
33-1-177a


གཉིས་ལ་སེམས་ཅན་དུ་དམིགས་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་མཁས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བདག་ཏུ་མི་དམིགས་ན། གང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། གང་གིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ཆོས་གང་ཡང་གཅིག་པ་འམ། ཐ་དད་པར་ཡང་མི་དམིགས། འདི་ལྟ་བུའི་གོ་ཆ་འཚལ་བ་དང་། གོ་ཆ་དེ་འཚལ་བས་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡང་མི་གདའ།  གཟུགས་མཆིས་པའི་ཁམས་ན་ཡང་མི་གདའ། གཟུགས་མ་
མཆིས་པའི་ཁམས་ན་ཡང་མི་གདའ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཡང་མི་གདའ་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཁམས་གསུམ་ནས་འགྲེལ་ཅིང་སེམས་ཅན་དུའང་མི་དམིགས། སེམས་ཅན་དུ་
གདགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ནི་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་མ་མཆིས་པས། སེམས་ཅན་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་མ་མཆིས། སེམས་ཅན་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་མ་མཆིས་པས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་མཆིས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་མཆིས་པས། ལམ་གྱི་རྒྱུད་རྣམས། ཐ་དད་པར་མི་དམིགས། ལམ་གྱི་རྒྱུད་རྣམས་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་པ་ལ་ལས་དང་
ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་ཏེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་གིས་བདག་གམ། སེམས་ཅན་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ན་གདའ་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ག་ལས་
33-1-177b


བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཚིག་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་བཞིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྔོན་སེམས་ཅན་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ལ། ཕྱིས་འབྱུང་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏམ། 
འོན་ཏེ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་ཡོད་པ་ལ་ཕྱིས་མེད་པར་གྱུར་ཏམ། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་སྔོན་ཡོད་ལ་ཕྱིས་མེད་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་འདས་པ་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་
ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་
ཉིད་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བདག་ཀྱང་མེད། 
སེམས་ཅན་ཡང་མེད། སྲོག་ཀྱང་མེད། འགྲོ་བ་ཡང་མེད། གསོ་བ་ཡང་མེད། སྐྱེས་བུ་ཡང་མེད། གང་ཟག་ཡང་མེད། ཤེད་ཅན་ཀྱང་མེད། ཤེད་བདག་ཀྱང་མེད། བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད། ཚོར་བ་པོ་
ཡང་མེད། ཤེས་པ་པོ་ཡང་མེད། མཐོང་བ་པོ་ཡང་མེད་ན་དེ་ལ་གཟུགས་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་
འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལྟ་ཡང་ག་ལ་ཡོད་དེ། ཆོས་དེ་དག་མེད་ན་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་གང་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་དགྲོལ་བར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་
དག་ལྟ་ཡང་ག་ལ་ཡོད་དེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དེ་དག་ཐོས་
33-1-178a


ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཇུག་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མ་
གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་ནམ་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་པ་མེད་དོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་གྱོན་ཏེ། གོ་ཆ་དེ་བགོས་པས་བླ་ན་མེད་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་སྟེ། བདག་གིས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གདོན་མི་ཟ་
བར་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་
ཆོས་བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ། དོན་བྱ་བ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་མཁན་པོ་འམ། 
སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོར་སྤྲུལ་ཏེ། བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་ཞིམ་ཞིང་ཉམས་སུ་བདེ་བ་ཤིན་དུ་མང་བས་ཚིམ་པར་བྱས་ཏེ། 
དེ་ལྟར་ཚིམ་པར་བྱས་ནས། བདག་གིས་ནི་བསོད་ནམས་མང་པོ་སྤེལ་ཏོ། །བདག་གིས་ནི་བསོད་ནམས་མང་པོ་སྤེལ་ཏོ་ཞེས། ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་ན། 
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་ལ་ལ་ལ་ཞིག་སྟོན་ཏེ་ཚིམ་པར་བྱས་པ་འམ། ལ་ལས་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱས་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
33-1-178b


དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་
སྟེ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། 
བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་
སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་ཚེ། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་ལ་ལ་ཞིག་དམིགས་པར་བྱས་ཤིང་། གདུལ་བར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། ། 
མདྒ་ལྃ། 
33-1-179a


ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་བདུན་བཅུ་གཉིས་པ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ལ་སྤྱོད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱི་བའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་
པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་
གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་
སྤྱོད།  དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་དབང་པོ་ལྔ་དང་སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པ་ལ་སྤྱོད། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད། དེ་
33-1-179b


བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་སེམས་
ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། སྦྱིན་པ་བྱིན་ནས་འདི་སྐད་དུ་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྦྱིན་པ་ལ་གཟུང་བས་མ་
འཛིན་ཅིག །སྦྱིན་པ་ལ་གཟུང་བས་འཛིན་ཅིང་ལུས་གང་མངོན་པར་གྲུབ་པས་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་རེ།  རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདི་ལ་དོན་དམ་
པར་ན། སྦྱིན་པ་ཡང་མེད། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མེད། སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་ཡང་མེད། ལེན་པ་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་
ནི་ལེན་པ་མེད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ་ཞེས་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
སྤྱོད་པའི་ཚེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཡང་སྦྱིན་པ་མི་དམིགས་སོ། །སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་མི་དམིགས་སོ། །ལེན་པ་མི་དམིགས་སོ། །
33-1-180a


དེ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་
སྦྱོར་རོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་རོ། །རང་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱོར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱོར་རོ། །
རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་
ངོ་། །གཞན་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །སྦྱིན་པའི་ལེགས་པ་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་གཞན་གང་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པ་བརྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དེ། 
དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་བྱིན་ཞིང་། རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་དང་བསྐལ་པ་མཉམ་པར་སྐྱེའོ། །བྲམ་ཟེ་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་དང་
བསྐལ་པ་མཉམ་པར་སྐྱེའོ། །ཁྱིམ་བདག་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བའི་རིགས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེའོ། །ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་འཐོབ་བོ། །དེ་དེ་དག་ན་ཡང་སེམས་
ཅན་དེ་དག་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་དང་ཚིག་སྙན་པ་དང་དོན་སྤྱད་པ་དང་། དོན་འཐུན་པས་ཡོངས་སུ་སྡུད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་སེམས་
ཅན་དེ་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་པའི་
33-1-180b


སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་
བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །ཡང་དག་པའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་
པར་བྱེད་དོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །བླ་ན་མེད་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་དཀའ་སྟེ།  ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་
རྨོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་གང་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆགས་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མེད་ཀྱིས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འཛིན་པ་
ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆོད་ལ་འཁོར་བ་ལས་བདག་ཅག་ཀྱང་ཐར་བར་གྱིས་ཤིག །གཞན་ཡང་ཐར་བར་གྱིས་ཤིག །དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱང་དོན་ཆེན་པོར་གྱིས་ཤིག །གཞན་ཡང་དོན་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་ཅིག་ཅེས་ཡང་དག་
པར་སྐུལ་བར་བྱེད་དེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་
33-1-181a


ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ནམ་ཡང་ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་བ་དང་། ནམ་ཡང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་མི་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་བོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་སྟེ། འཁོར་
ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་དྲུང་དུ་སློངས་མོ་བ་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་འོངས་ཀྱང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འཁོར་
ལོས་སྒྱུར་བ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་ངོ་ཞེས་དེ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། སུ་ཅི་འདོད་པ་དེ་ཁྱེད་བྱིན་གྱིས་འདི་ནི་ངའི་མ་ཡིན་གྱི་ཁྱེད་ཀྱིའོ། ང་ནི་ནང་གི་གཟུགས་ལ་འང་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་ན། གཞན་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། གཞན་
དུ་ན་ངས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་གི། བདག་གི་དོན་དུ་ནི་འཁོར་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཏེ། དེ་སྙིང་བརྩེ་བས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཤིང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་
པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཀྱང་། སེམས་ཅན་གང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མི་དམིགས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་འདུ་ཤེས་དང་། མིང་དང་ཐ་སྙད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྱོད་དེ། རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་སྒྲ་བརྙན་
ལྟ་བུར་རྣམ་པར་སྤྱད་དུ་མེད་པར་ཤེས་སོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པར་བྱ་སྟེ། སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་གི་ཤ་ཡན་ཆད་
ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་མེད་པར་བྱ་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡོ་བྱད་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱ་བ་དག་ལྟ་སྨོས་སུ་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྤྱད་པར་
བྱའོ། །གསོལ་པ། ཡོ་བྱད་དེ་དག་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
33-1-181b


པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། །ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་
ཉིད་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
ཡན་ལག་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་
དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་།  མི་འཇིགས་པ་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ནི་ཡོ་བྱད་དོ། །དེ་
དག་ནི་ཡོ་བྱད་དེ། ཡོ་བྱད་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་ཤིང་། རིམ་གྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འམ། ཐེག་པ་གསུམ་
པོ་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་
ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
33-1-182a


པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། 
དེ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བའི་ཚེ། འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚུར་ཤེག་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུངས་ཤིག །ངས་ཁྱེད་ཟས་དང་སྐོམ་དང་གོས་དང་མལ་ཆ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། 
ཕྲེང་བ་དང་བྱུག་པ་དང་ཁྱིམ་དང་ནོར་དང་འབྲུ་དང་ནོར་བུ་དང་མུ་ཏིག་དང་བཻ་དཱུརྱ་དང་དུང་དང་མན་ཤེལ་དང་བྱི་རུ་དང་། གསེར་དང་དངུལ་དང་མིའི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་རྐྱེན་དང་། ཡོ་བྱད་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་བར་གྱིས་
ཕོངས་པ་མེད་པར་བྱའོ། །ཁྱེད་ཀྱང་ཕོངས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་ལ་སྤྱོད་གྲང་ན། །ཁྱེད་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་དང་། རིན་པོ་ཆེ་བདུན་གྱི་བར་གྱིས་ཕོངས་པ་མེད་པར་བྱས།  དེས་ཁྱེད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་
ལ་མནོས་ལ། རིམ་གྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་
གྱིས་ཤིག །ཅེས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངོ་། །གཞན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེགས་པ་བརྗོད་
དོ། །སེམས་ཅན་གཞན་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་ལྟར་ཚུལ་
ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་ཞིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་དེ།  རིམ་གྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་
33-1-182b


རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་
ཅན་གང་ཁྲོ་བ་དང་། གནོད་སེམས་སུ་བྱེད་པ་དག་མཐོང་ན། དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཁྱེད་ཅིའི་རྒྱུས་གནོད་སེམས་སུ་བྱེད་པར་གྱུར། ཁྱེད་གང་གིས་ཕོངས་ཤིང་གནོད་
སེམས་སུ་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དེ་དང་དེ་ང་ལས་ལོང་ཤིག །ངས་ཁྱེད་ཟས་དང་སྐོམ་དང་མིའི་རྐྱེན་ཀྱི་ཡོ་བྱད་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་བར་གྱིས་ཕོང་བ་མེད་པར་བྱས། ཁྲོ་བ་དང་གནོད་སེམས་མེད་པར་
གྱིས་ཤིག་ཅེས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་གཅུགས་གང་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་
ཁྲོ་བ་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཁྲོ་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་གང་གིས་ཕྱིར་ཁྱེད་འཐབ་ཅིང་འཁོན་
པ་དང་། གནོད་སེམས་སུ་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དང་། དེ་ལྟར་འཐབས་ཤིང་འཁོན་ཏེ་གནོད་སེམས་སུ་གྱུར་ནས། དབྱིག་པས་འགྱེད་པ་དང་། མཚོན་གྱིས་འདྲེ་བ་དང་། ཕན་ཚུན་གྱི་སྲོག་ལ་
རྒལ་བར་གྱུར་བའི་དངོས་པོ་དེ་ལ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གང་ཡང་མེད་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ཡང་ཁྱེད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པས་འཁྲུགས་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་ལྟུང་
33-1-183a


བར་འགྱུར། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དག་ཏུ་ལྟུང་བར་འགྱུར། དེ་མ་ཡིན་པའི་ངན་སོང་གཞན་དག་ཏུ་འང་ཁྱེད་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་དང་། ཚ་ཞིང་རྩུབ་
ལ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཚོར་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་གྱིས། སྐྱེས་བུ་ཁྱེད་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་དུ་ལས་གང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་མིར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ན། སངས་རྒྱས་
བྱུང་བ་དང་། ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་སུ་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལས་ཡོངས་སུ་མ་འཛིན་ཅིག །གྲོགས་པོ་དག་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་དཀོན་ནོ། །མིར་སྐྱེ་བ་འཐོབ་པ་ནི་དཀོན་ནོ། །དལ་བ་ཕུན་
སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དཀོན་ནོ། །འཁོར་བ་ལས་ཐར་བ་ནི་དཀོན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་གྱིས་དལ་བ་འདི་དོན་མེད་པར་མ་བྱ་ཤིག །མི་ཁོམ་པར་གྱུར་ཅིང་གསོར་མི་རུང་བར་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱང་བཟོད་པ་སྒྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་བཟོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །བཟོད་པའི་ལེགས་པ་རྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་གཞན་གང་བཟོད་པ་བསྒོམ་
པ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པ་རྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་ལྟར་བཟོད་པ་ལ་སྦྱར་ཅིང་བཟོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་
བཀོད་དེ། རིམ་གྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། བཟོད་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། 
33-1-183b


སེམས་ཅན་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བ་
དག་མཐོང་ན། འདི་སྐད་དུ་ཁྱེད་ཅིའི་ཕྱིར་ལེ་ལོ་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་དེ། དེ་དག་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ངས་སྦྱིན་པའི་རྐྱེན་ཏམ།  ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཏམ།  བཟོད་པའི་རྐྱེན་ཏམ། གཞན་ཡང་རྣམ་པ་གང་དང་གང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་
བརྩམ་དུ་རུང་བ་དེ་དག་ངས་ཁྱེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱས།  བརྩོན་འགྲུས་རྩོམས་ཤིག་ཅེས་ནས། སེམས་ཅན་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེའི་ཡོ་བྱད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ལུས་སམ་
སེམས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། དེ་དག་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་གིས་འཕགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་
སྒོམ་མོ། །དེ་དག་བསྒོམས་པས་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་བོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །རང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་བོ། །བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །གཞན་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་
ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལེགས་པ་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་གཞན་གང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དེ་དག་གི་ཡང་ལེགས་པར་བརྗོད་ཅིང་འཐུན་པས་དགའ་བར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
33-1-184a


དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སྦྱར་ཅིང་། བརྩོན་འགྲུས་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་དེ། རིམ་གྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་སྟེ། རབ་
འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་
ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་གཡེངས་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དག་མཐོང་ན། འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཁྱེད་ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་མི་གཞོག་ཅེས་བརྗོད་དེ། དེ་དག་རྐྱེན་དང་མི་
ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ངས་རྐྱེན་
གང་དང་གང་གིས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་རྐྱེན་གང་དང་
གང་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་སྒྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆད་ནས། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་
པ་དང་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །བྱམས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །ནམ་མཁའ་
33-1-184b


མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་།  ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །དེ་དག་
བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་གིས་སེམས་དུལ་བར་གྱུར་པས། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་སྒོམ་མོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་
འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྒོམ་མོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་སྒོམ་མོ། །དེ་དག་
བསྒོམས་པས་རིམ་གྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་སྟེ། དེ་ལ་ལ་ལ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་ཉམ་སྟེ། 
རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་
འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་ཡིན་ཞེ་ན།  རབ་འབྱོར་འདི་
ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཤེས་རབ་འཆལ་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དག་མཐོང་ན། འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་ཁྱེད་ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་མི་
སྒོམ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་དག་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་
33-1-185a


འདེམས་ཏེ། ང་ལས་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལོང་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ཤིག །བཟོད་པ་སྒོམ་ཤིག་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམས་ཤིག །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་ཞོག་ཤིག །རྣམ་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པར་བགྱིས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་བདག་གམ།  སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། འགྲོ་བ་འམ་གསོ་བ་འམ་སྐྱེས་བུ་འམ། གང་ཟག་གམ་ཤེད་ཅན་ནམ་ཤེད་བདག་གམ། བྱེད་པ་པོ་འམ་ཚོར་བ་པོ་འམ་
ཤེས་པ་པོ་འམ། མཐོང་བ་པོ་འམ་གཟུགས་སམ། ཚོར་བ་འམ། འདུ་ཤེས་སམ། འདུ་བྱེད་དམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འམ། སྐྱེ་མཆེད་དམ། ཁམས་སམ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་
སམ། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་འམ། བསམ་གཏན་ནམ། ཚད་མེད་པ་འམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འམ། རྣམ་པར་ཐར་པ་འམ།  མཐར་
གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འམ། སྟོང་པ་ཉིད་དམ། མཚན་མ་མེད་པ་འམ། སྨོན་པ་མེད་པ་འམ། མངོན་པར་ཤེས་པ་འམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནམ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་སམ། མི་འཇིགས་
པ་འམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་འམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སམ། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ།  ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་
པ་ཉིད་དམ། རང་བྱང་ཆུབ་བམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་རམ།  ཆོས་གང་ཡང་ཡོད་དམ། ཡོངས་སུ་རྟོགས་ཤིག་ཅེས་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ།  དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་གང་ལ་དམིགས་པ་མངོན་པར་མཁྱེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་འམ་འགག་པ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་
33-1-185b


བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས། འདི་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འོ། །འདི་ནི་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་པའོ། །འདི་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འདི་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའོ། །འདི་ནི་ལྷའོ། །འདི་ནི་
མིའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་ཅན་ནོ། །འདི་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའོ། །འདི་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །འདི་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །འདི་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །འདི་ནི་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་
ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་བར་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་དག་ལ་ཡོ་
བྱད་རྣམས་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ། ཡོ་བྱད་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་བསྒོམ་པར་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་སེམས་ཅན་མགོན་མེད་པ། སྡུག་
བསྔལ་བ་ཁ་ཟས་དང་། གོས་ཀྱིས་འཕོངས་པ་དག་མཐོང་ན་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚུར་ཤེག །ང་ལས་ཟས་དང་སྐོམ་དང་། གོས་དང་བཞོན་པ་དང་། མལ་ཆ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། མིའི་རྐྱེན་དང་། ཡོ་
33-1-186a


བྱད་གང་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་བདུན་གྱི་བར་དུ་ལོང་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཤིག །ཅེས་འདེམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་
དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཕན་འདོགས་ཏེ། ཕན་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཕན་བཏགས་པས་དེ་དག་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཤིང་གནས་ཏེ། དེ་དག་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཞིག་མ་གོད་པ། མ་འདྲེས་
པ། སྐྱོན་མེད་པ། མ་ཉམས་པ། རང་དབང་ཡོད་པ། མཁས་པས་བསྔགས་པ། ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ལ་གནས་ཤིང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱི་གནས་པའི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་གནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་
པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་གནས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་
ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་
ཤིང་སེམས་ཅན་ཤེས་རབ་འཆལ་བར་གྱུར་པ་བློ་ཆུང་བ་དག་མཐོང་ན། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ།  རྐྱེན་གང་དང་མ་ལྡན་པས། ཁྱེད་ཤེས་རབ་འཆལ་བར་གྱུར་པའི་རྐྱེན་དེ་དག་ངས་ཁྱེད་ལ་བཤུབས་ཀྱིས་ཟས་
33-1-186b


དང་། སྐོམ་དང་། གོས་དང་། བཞོན་པ་དང་། མལ་ཆ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། མིའི་རྐྱེན་དང་། ཡོ་བྱད་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་རིན་པོ་ཆེ་བདུན་གྱི་བར་དུ་ལོང་ཤིག་ཅེས་ནས། དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཕན་འདོགས་ཏེ། ཕན་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཕན་བཏགས་པས་རྨོངས་པ་མེད་ཅིང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་དག །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས།  འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་
མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་གནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་
པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་གནས་ཤིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པའི་རྣམས་ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བ་ནས་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས་ལེའུ་དྲུག་བཅུ་ལྔའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟ་བུས་གོ་བགོ་བར་བྱ་ན། དེ་
33-1-187a


ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་སྙམ་པ་དང་། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐུགས་སུ་
ཆུད་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་མོ། །རབ་འབྱོར་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་མོ། །རབ་འབྱོར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། 
བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་
པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་མོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། 
སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་མོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་
ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་མོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསླབ་པར་མི་བྱ་བ་དང་། གང་ལ་མ་བསླབས་
པས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་གང་ཡང་ཡོད་དམ། རབ་འབྱོར་གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
33-1-187b


བསླབ་པར་མི་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་བསླབས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །
རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལགས་ན།  བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི་སྟེ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་འདི་སྙེད་དོ་ཞེས་བགྱི་བ་འམ། འདི་དག་གོ་ཞེས་བགྱི་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །
ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །ལན་ཅིག་
ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །ཞེས་བགྱི་
བ་ནི་སྤྲོས་པ་མ་མཆིས་པ་འཕྲོ་བར་བགྱིད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པའོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབས་ཤིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབས་ཤིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
33-1-188a


བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་ཡང་གང་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
འདི་སྙེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་འམ། འདི་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །ཟག་པ་
མེད་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །ལན་གཅིག་
ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ནི་འདི་དག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་དག་
གོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་འབྱོར་ཅི་སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སམ། གལ་ཏེ་ཤེས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབས་ཤིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་དེ། རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་
ཤེས་པས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ཆོས་རྣམ་པར་དགོད་པ་
བྱས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་སྤྱོད་པས། ཐོག་མ་ཉིད་དུ་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་
33-1-188b


བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར་འདི་ལ་ཆོས་གང་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སམ། 
སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ནམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་
གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་།  མི་
འཇིགས་པ་དང་།  སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་
འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ། རང་བྱང་ཆུབ་བམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་རམ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་ན།  གང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་
ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྱོད་དོ། །དེ་བསླབ་པ་འདི་ལ་གནས་ཤིང་
སེམས་ཅན་འདི་དག་ཅི་ལ་སྤྱོད་ཅེས་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ལྟ་སྟེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འཛིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་
33-1-189a


ཡིན་པའི་འཛིན་པ་ལས་དགྲོལ་བར་བྱ་བ་ན་དཀའ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་ནས་དེའི་ཚེ་ཐབས་མཁས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག་སྦྱིན་པ་
བྱིན་ཅིག །དེས་ཁྱོད་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག་དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །
ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུངས་ཤིག་ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །བཟོད་པ་སྒོམས་ཤིག །
བཟོད་པ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམས་ཤིག །བརྩོན་འགྲུས་དེས་ཀྱང་
རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་ཞོག་ཤིག །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེས་ཀྱང་
རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །ཤེས་རབ་སྒོམས་ཤིག །ཤེས་རབ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །
དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམས་ཤིག །སྟོང་པ་ཉིད་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་
སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒོམས་ཤིག །བྱང་ཆུབ་
33-1-189b


ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་།  གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་།  མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་
ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སྒོམས་ཤིག །གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་
དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་
དག་ཚུར་ཤེག ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སྒོམས་ཤིག །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུན་
དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་སྒོམས་ཤིག །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །
དེ་བཞིན་དུ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །རང་བྱང་ཆུབ་སྒོམས་ཤིག །རང་བྱང་
ཆུབ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གྱི་བར་ལ་འདེམས་ཏེ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་ཚུར་ཤེག །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
33-1-190a


པ་ཉིད་སྒོམས་ཤིག །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདེམས་པ་དང་། རྗེས་སུ་
སྟོན་པ་བྱེད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་སྟོང་པ་
ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། 
དེ་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །དེ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་
ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །གང་མཉམ་པར་གཞོག་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །རྣམ་པ་གང་གིས་མཉམ་པར་བཞག་
པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །དེ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། 
བཏང་སྙོམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་།  ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་
33-1-190b


མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་།  
འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །གང་མཉམ་པར་གཞོག་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །
རྣམ་པ་གང་གིས་མཉམ་པར་གཞག་པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །དེ་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་
འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་འཐོབ་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །དེ་རང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་ཀྱང་དེ་ལ་མི་གནས་སོ། །གསོལ་པ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་མི་
གནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་གནས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ།  དེ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་གང་
ལ་གནས་པ་འམ། གང་གིས་གནས་པ་འམ། གང་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་དེ་དག་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དགའ་བར་ཡང་མི་འཛིན་ཏེ། 
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་
33-1-191a


བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ། །བདག་གིས་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་གནས་
པར་མི་བྱའོ། །བདག་གིས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་མི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པ་མི་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་གིས་ནི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་མ་གཏོགས་པར། སེམས་གཞན་གང་ཡང་མ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་གིས་ནི་ས་དང་པོ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་མ་གཏོགས་པར། སེམས་གཞན་གང་ཡང་མ་བསྐྱེད་དོ། །བདག་གིས་ནི་ས་བཅུ་པའི་བར་
ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་མ་གཏོགས་པར། སེམས་གཞན་གང་ཡང་མ་བསྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་མ་གཏོགས་པར། སེམས་གཞན་གང་ཡང་མ་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་སྟེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་གཡེང་བ་མེད་པར་ལུས་
སམ། ངག་གམ། ཡིད་ཀྱིས་ལས་གང་སྤྱོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་མི་སྤྱོད་པ་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་ནས། ཡིད་གཡེང་བ་མེད་པར་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་
སྒྲུབ་བོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ལགས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩོལ་པ། 
33-1-191b


རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ།  ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ།  དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱས་ན། གང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་མ་ལགས་སམ།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་
བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་གང་ཆོས་ཀྱི་
གནས་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་བསྐྱེད་དེ། །ལམ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་ལམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་མ་སྐྱེས་པའི་ལམ་གྱིས་
བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་སྐྱེས་ཀྱང་སྐྱེས་ལ་མ་སྐྱེས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པའི་ལམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ལགས། མ་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ལགས་པའི་ལམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ནི་ལམ་གྱིས་འཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། ལམ་མ་
33-1-192a


ཡིན་པས་འཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་ལམ་མོ། །ལམ་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་བོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་ལམ་ལ། ལམ་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལགས་ན། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་སྔ་ནས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་
པོ་བརྒྱད་བཅུ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱིས་བརྗོད་དོ་ཞེས་ཀྱང་ཅིའི་སླད་དུ་
བསྟན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སངས་རྒྱས་ཤིག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་
པར་མི་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བྱང་
ཆུབ་སྔ་ནས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས། བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། 
33-1-192b


མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་།  སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་།  བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཤིང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
གྱིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་
རྒྱས་ཕྱིན་ཆད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དབང་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་
ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང་། ངག་གི་གནས་ངན་ལེན་དང་། ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། ། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་བདུན་བཅུ་གསུམ་པ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ནི་གང་ལགས། ངག་གི་གནས་ངན་ལེན་
ནི་གང་ལགས། ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལུས་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤྱོད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ངག་གི་ལས་མི་དགེ་བ་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མ་དང་། ཞེ་གཅོད་པའི་ཚིག་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངག་གི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་ཆགས་སེམས་
33-1-193a


དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་སེར་སྣའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །
ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པའི་སེམས་དང་། འཁྲུག་པའི་སེམས་དང་། ལེ་ལོའི་སེམས་དང་།  གཡེང་བའི་སེམས་དང་།  མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་དང་། ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིད་ཀྱི་གནས་
ངན་ལེན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་བྲལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །
ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་།  བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་།  འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ངན་ལེན་
ཏོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་
པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་འམ། དེ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ལན་
གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་འམ། དེ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་འམ། དེ་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་
ངན་ལེན་ཏོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་པ་འམ། དེ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རང་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་འམ། དེ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །
33-1-193b


རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །མིག་གི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། 
ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་དང་། ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འདུ་
ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །
མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རྣ་བའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། སྣའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། ལྕེའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་
པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རྣ་བའི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། སྣའི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་
ཚོར་བ་དང་། ལྕེའི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། ལུས་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །སའི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་
ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །ཆུའི་ཁམས་དང་། མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །མ་རིག་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་
ཏོ། །འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། སྲེད་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་ཤིའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །བུད་མེད་ཀྱི་འདུ་
33-1-194a


ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །སྐྱེས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་
ངན་ལེན་ཏོ། །དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། མི་དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། འདུས་བྱས་
ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང་། ངག་གི་གནས་ངན་ལེན་དང་། ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གནས་ངན་ལེན་དེ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤང་ཤིང་བདག་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་། གཞན་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ཏེ། དེ་
ཟས་འདོད་པ་ལ་ནི་ཟས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །སྐོམ་འདོད་པ་ལ་ནི་སྐོམ། གོས་འདོད་པ་ལ་ནི་གོས་ཡོངས་སུ་གཏོང་། མིའི་རྐྱེན་དང་། ཡོ་བྱད་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་བར་དུ་འདོད་པ་ལ་ནི་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། གཞན་ཡང་
མིའི་རྐྱེན་དང་། ཡོ་བྱད་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ཞིང་རབ་ཏུ་འགོད་དེ། དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཤིང་། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ། །དེ་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངོ་། །གཞན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །བདག་ཀྱང་བཟོད་པ་སྒོམ་མོ། །གཞན་ཡང་བཟོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །
བདག་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །གཞན་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །བདག་ཀྱང་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །གཞན་ཡང་བསམ་གཏན་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ལོ། །བདག་ཀྱང་ཤེས་རབ་སྒོམ་མོ། །གཞན་
33-1-194b


ཡང་ཤེས་རབ་ལ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་ཞིང་གཞོག་གོ། །འདུལ་ལོ། །རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཤིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་སྟེ། 
སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཀང་ཞིང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་འབུལ་བ་བྱེད་ཀྱང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པར་
གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔ་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་ལྷ་རྫས་ཀྱི་རོལ་མོ་བརྡུང་བ་དང་དཀྲོལ་བ་བྱེད་ཀྱང་། དེ་
འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ལྷ་རྫས་ཀྱི་སྒྲ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྷ་རྫས་ཀྱི་སྤོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཀང་ཞིང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་འབུལ་བ་བྱེད་ཀྱང་། དེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་
མི་འཆད་པར་ལྷ་རྫས་ཀྱི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པའི་ཁ་ཟས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ལ་འབུལ་བ་བྱེད་ཅིང་། དེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་གི་སངས་རྒྱས་གྱི་ཞིང་དེར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་དང་། ཉན་
ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་ལ་ཁ་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སམ། 
33-1-195a


དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་ལྷ་རྫས་ཀྱི་བྱུག་པ་ཡོངས་སུ་འབུལ་བ་བྱེད་ཀྱང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལྷ་རྫས་ཀྱི་རེག་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་སྙམ་དུ། ཡིད་ཀྱིས་བསམས་
པ་ཙམ་གྱིས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་དང་།  སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་རྣམས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དབུལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་དེ་
ལྟར་སེམས་པའི་ཚེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་དང་། སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིད་ཀྱིས་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་དགོད་དོ། །མ་ལ་བདག་
ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་དགོད་དོ། །མ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བྱམས་པ་ལ་མཉམ་
པར་གཞག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱམས་པ་ལ་དགོད་དོ། །མ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ལ་མཉམ་པར་གཞག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཏང་སྙོམས་ལ་དགོད་དོ། །
33-1-195b


མ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཉམ་པར་གཞག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་དགོད་དོ། །མ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་
སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཉམ་པར་གཞག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་དགོད་དོ། །མ་ལ་
བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་དགོད་དོ། །མ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་
པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་དགོད་དོ། །མ་ལ་བདག་ཉིད་
ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་དགོད་དོ་སྙམ་
སྟེ་དེ་དེ་ལྟར་སེམས་པའི་ཚེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསམ་གཏན་
བཞི་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་མི་འབྲལ་བ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་
མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དག་དང་མི་འབྲལ་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སངས་རྒྱས་
33-1-196a


ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནམ་བསམས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། 
དེ་བདག་ཉིད་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཀྱང་མཛེས་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། རབ་འབྱོར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དེ། ཅི་ནས་ཀྱང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་པ་དང་། ལྟ་བའི་རྣམ་པར་གདགས་པའི་མིང་ཡང་
མི་སྲིད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ཏུ་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་པ་དང་། བུད་མེད་དང་། སྐྱེས་པར་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་པ་དང་། ཐེག་པ་གཉིས་སུ་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་
པ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པར་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་པ་དང་། བདག་དང་བདག་གིར་བྱ་བར་གདགས་པའི་མིང་ཡང་
མི་སྲིད་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་བ་དང་ཀུན་ནས་ལྡང་བར་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་པ་དང་། འབྲས་བུར་གདགས་པའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་ཅིང་གཞན་དུ་ན་
སེམས་ཅན་དེ་དག་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཤིང་རླུང་གིས་བཏབ་པ་འམ། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་དག་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། མི་སྐྱེ་མི་འགོག་པའི་སྒྲ་དང་། ཆོས་
33-1-196b


ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྒྲ་འབྱུང་བ་དང་། ཆོས་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་
ཡང་རུང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་། །གང་སྟོང་པ་དེ་ལ་ནི་མཚན་མ་མེད་དོ། །གང་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་སྨོན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་
ཆོས་བསྟན་པའི་སྒྲ་ཉིན་མཚན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྲོ་ཡང་རུང་། འདུག་ཀྱང་རུང་སྡོད་ཀྱང་རུང་ཉལ་ཡང་རུང་སྟེ། རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བུའི་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་མཚན་ཐོས་པ་དེ་ཐམས་
ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེས་ཆོས་བསྟན་ན། སེམས་ཅན་གང་ཡང་འདི་ནི་ཆོས་སོ། །འདི་
ནི་ཆོས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་མི་དགེ་བའི་རྩ་བས་ནོན་པ་
དང་སངས་རྒྱས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྱེད་པ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ། བདག་ཏུ་ལྟ་བར་བྱིང་བ་ནས་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་བྱིང་བ་རྟག་པ་འམ། ཆད་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་
33-1-197a


ལོག་པར་འཛིན་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པ་ལ་ནི། ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཆོས་སོ་ཞེས་ཟེར། ཆོས་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་དག་ཆོས་ལ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་སྤངས་ནས་
ལུས་ཞིག་པའི་འོག་ཏུ་ཤི་ནས། ངན་སོང་དང་། ངན་འགྲོ་དང་། ལོག་པར་ལྟུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཤིང་། འཁོར་བའི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་སྡིག་པར་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་འགྲོལ་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཀྲོལ་ནས་ངེས་པའི་ཕུང་པོར་
རབ་ཏུ་འགོད་དེ། དེར་བཀོད་པའི་རྣམས་ཕྱིན་ཆད་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་
སུ་སྦྱངས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སམ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སམ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་སམ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སམ། འདུས་མ་
བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་དྲུག་བཅུ་དྲུག་གོ། །། 
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ངེས་ཞེས་བགྱི་འམ། མ་ངེས་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་
33-1-197b


འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ངེས་པ་སྟེ། མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འམ། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཕུང་པོ་འམ། ཕུང་པོ་གང་དུ་ངེས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཕུང་པོར་ངེས་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུང་པོར་
ངེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུང་པོར་ངེས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ངེས་ཤེས་བགྱི་འམ། འོན་ཏམ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ངེས་ཤེས་བགྱི་འམ། འོན་ཏེ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་ངེས་ཤེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ངེས་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་ངེས་པའོ། །སྲིད་པ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ནི་ངེས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ངེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ངན་
སོང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ་མི་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་ངེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ངན་སོང་དུ་མི་སྐྱེའོ། །རབ་འབྱོར་
དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བརྒྱད་པ་འམ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འམ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་
ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་
33-1-198a


བ་དང་བཟོད་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཤེས་རབ་སྒོམ་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་དོན་དུ་གནས་པ་དེ་ནི་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་
འགྱུར་བའི་གནས་མེད་དོ། །ལྷ་ཚེ་རིང་པོར་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དོ། །གང་ན་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དོ། །གླེན་པ་དང་ལྐུག་པར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དོ། །
མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ཀླ་ཀློ་དང་མི་སྤུན་ཅིང་འཁོར་བཞིར་རྒྱུར་མེད་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དོ། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དོ། །གང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་མི་གྲག་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་མི་གྲག་པ་
དང་། དགེ་འདུན་གྱི་སྒྲ་མི་གྲག་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དོ། །བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་བའི་གནས་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་
སྟེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་གནས་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་
ལྟར་ངེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་ཚུལ་དང་མི་འདྲ་བའི་གནས་སུ་མི་སྐྱེ་བ་ལགས་ན། གང་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱང་བྱོལ་སོང་གི་རྒྱུད་དུ་
སྐྱེས་པའི་རབས་བསྟན་ན། དེའི་ཚེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་གང་དུ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་བྱོལ་
སོང་གི་རྒྱུད་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ལུས་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཆེད་དུ་བསམས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཀྱང་། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཐབས་
33-1-198b


མཁས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་ཤིང་དེ་ལ་ལ་ལ་ཞིག་གསོད་དུ་འོངས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པའི་བཟོད་པས་བདག་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་གནོད་
པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མཁས་པ་དག་དགྲ་བཅོམ་པ་འམ་རང་སངས་རྒྱས་དག་ལ་ཡོད་དམ། རབ་འབྱོར་དེ་བས་ན་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་ཡང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉེས་པས་མི་གོས་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་ཆོས་གང་ལ་གནས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱ་བའི་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མེད་དེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
སྟེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱ་བ་མེད་དོ། །དགེ་བའི་ཆོས་
གང་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དེ། དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ་དེ་ལ་བསླབས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་འཐོབ་
33-1-199a


བོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་ཆོས་དཀར་པོ་ཟག་པ་མ་མཆིས་པ་དེ་
ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་འང་ངན་སོང་ངམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཕགས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་
ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་དེ་ལགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཕགས་ཤིང་ཟག་པ་མི་མངའ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་
གཏོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་མངོན་པར་སྤྲུལ་པ་མཛད་ཅིང་དེ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དམ་མེད།  གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
རབ་འབྱོར་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་
གནས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
འཕགས་པའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཆེད་དུ་བསམས་ཤིང་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། ལུས་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཅི་རིགས་ཅི་ཚུལ་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་
སྙམ་དུ་སེམས། དགྲ་བཅོམ་པས་སྤྲུལ་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན། སྤྲུལ་པ་དེས་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལས་བྱས་ཤིང་ལས་དེས་གཞན་གྱི་དགེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ། རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་
33-1-199b


བཞིན་ཏེ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཆེད་དུ་བསམས་ཤིང་དེ་ལྟ་བུའི་
ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། ཅི་རིགས་ཅི་ཚུལ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་དེས་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཡང་ཉམས་སུ་མི་མྱོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་
དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྒྱུ་མའི་མཁན་པོས་སྒྱུ་མ་ལས་གླང་པོའི་གཟུགས་སམ། རྟའི་གཟུགས་སམ། གླང་གི་གཟུགས་ཤིག་བསྟན་ཏམ། གཞན་ཡང་སྒྱུ་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ན། དེ་དག་ལ་གླང་པོའི་གཟུགས་
སམ། རྟའི་གཟུགས་སམ། གླང་གི་གཟུགས་སམ། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་
འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཆེད་དུ་བསམས་ཤིང་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། ལུས་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་
དོན་བྱེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། ཀྱེ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཟག་པ་
མ་མཆིས་པ་དང་། དེ་ལྟར་ལྡན་ཞིང་ལུས་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཐབས་ཤིན་དུ་མཁས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་དཀར་པོ་གང་དང་གང་ལ་གནས་ཤིང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མཁས་པ་བགྱིད་ཀྱང་ལས་དེ་ལྟ་བུས་མི་གོས་པར་སྤྱོད་པ་ལགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
33-1-200a


དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མཁས་པ་ལ་སྤྱོད་དེ་ཐབས་མཁས་པ་དེ་དག་གིས་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཀྱང་། དེས་དེ་ལ་གང་ཡང་རེག་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གང་རེག་པར་བྱེད་པ་དང་། གང་གིས་རེག་པར་བྱ་བ་དང་། གང་ལ་རེག་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་
གསུམ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རེག་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རེག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱང་རེག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་གནས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་གཞན་ལ་མི་གནས་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འབའ་ཤིག་ལ་གནས་ཤིང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་
ཐབས་མཁས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་རབ་འབྱོར་ཆོས་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཁོངས་སུ་མ་ཆུད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ན། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཁོངས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཁོངས་སུ་ཆུད་པ་འམ། ཁོངས་སུ་མ་ཆུད་པ་ཞེས་བགྱི་བ་མ་མཆིས་སོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྟོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་
33-1-200b


ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་ན།  ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མ་འདུས་སམ།  གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མཁས་པ་ལ་སྤྱོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ལ་གནས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་
གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་མཆི་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞུགས་ཤིང་འཚོ་སྐྱོང་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱིད་པ་དང་། ཆོས་ཉན་ཅིང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་
ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་འགའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ་། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ན་
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་གཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ་། །གཞན་དུ་ན་མིང་དང་བརྡར་གདགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ཞིང་བསྟན་པ་མ་གཏོགས་ཏེ། གདགས་པ་
ཀུན་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཏོང་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྟོང་སྟེ། གདགས་པའི་རྒྱུད་དེ་དག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྟོང་པ་ཞིག་
33-1-201a


ཡིན་ན་ནི། ཉི་ཚེ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའང་སྟོང་པ་ཉི་ཚེ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་མཁས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ལ་གནས་ཤིང་ལྷའི་མིག་དང་ལྷའི་རྣ་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་
དྲན་པ་དང་། འཆི་འཕོ་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་འདུས་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱའོ། །དེ་ཚོལ་བའི་ཚེ་ལྷའི་
མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་། གཞན་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ལྷའི་མིག་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། ལྷའི་མིག་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་སྟེ། དེ་ཆོས་དེ་དག་ལ་གནས་ཤིང་ལས་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །ལས་
མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དེས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་ནམ་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པར་དམིགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་ཤེས་
33-1-201b


པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་བྱེད་དོ། །དེ་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ཐམས་ཅད་མཐོང་སྟེ། དེ་དེ་དག་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སོང་ཞིང་སྦྱིན་པ་འམ།  ཚུལ་ཁྲིམས་སམ།  བཟོད་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་སམ། བསམ་གཏན་ནམ། ཤེས་རབ་བམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་
ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་འམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཚད་མེད་པ་རྣམས་སམ།  གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་སམ། ཏིང་ངེ་
འཛིན་རྣམས་སམ། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སམ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་བྱ་བ་བྱེད་
དེ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག །ཕོངས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། ཕོངས་པས་ནི་བདག་གི་དོན་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། གཞན་གྱི་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཁྱོད་
ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ལ་བདག་ཀྱང་བདེ་བར་གྱིས་ཤིག །གཞན་ཡང་བདེ་བར་གྱིས་ཤིག་ཕོངས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཅིང་ཉིང་ཤ་ཉིང་གིས་ཟོས་ཏེ། ངན་སོང་གསུམ་ལས་མི་ཐར་བར་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་
ཅན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པས་ནི་བདག་གི་དོན་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། གཞན་གྱི་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པའི་རྣམ་པར་
33-1-202a


སྨིན་པ་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱོད་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་ན་བདག་ཅག་ཀྱང་གདོན་པར་མི་ནུས་ན།  གཞན་གདོན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་
ཁྱེད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པའི་སེམས་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཕན་ཚུན་གནོད་སེམས་སུ་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱེད་གཅིག་ལ་
གཅིག་གནོད་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །སེམས་འཁྲུགས་པར་གྱུར་པ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱེད་ཕན་ཚུན་སེམས་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་
སུ་སྐྱེ་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའི་གནས་ཡིན་གྱིས་དེ་བས་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་འཁྲུགས་པའི་སེམས་ནི་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་
གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ལེ་ལོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། ལེ་ལོས་ནི་བདག་གི་དོན་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན་གཞན་གྱི་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ལེ་ལོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། 
བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱེད་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་ན། བདག་ཅག་ཀྱང་གདོན་པར་མི་ནུས་ན། གཞན་གདོན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་ལེ་ལོའི་སེམས་འགའ་
ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་སེམས་གཡེང་བ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་སེམས་གཡེང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་
བ་སྟེ། གང་སེམས་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱེད་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་ན། བདག་ཅག་ཀྱང་གདོན་པར་
33-1-202b


མི་ནུས་ན། གཞན་གདོན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་གཡེང་བའི་སེམས་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་
ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་འཆལ་པས་ནི་བདག་གི་དོན་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། གཞན་གྱི་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། གང་ཤེས་རབ་
འཆལ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་སེམས་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་
འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནི་མི་སྡུག་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །ཞེ་སྡང་གི་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནི་བྱམས་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །གཏི་མུག་གི་སྤྱོད་པ་ཅན་
གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྦྱོར་རོ། །ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་འམ། སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ལམ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་ཆོས་གང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་ནུས་ཏེ། 
སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་གནས་ཤིང་སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང་བྱང་ཤར་དང་། ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་ནུབ་དང་ནུབ་བྱང་དང་འོག་དང་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
33-1-203a


ཐམས་ཅད་མཐོང་སྟེ། དེ་དེ་དག་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སོང་ཞིང་སྦྱིན་པ་འམ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། བཟོད་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་སམ། བསམ་གཏན་ནམ། ཤེས་རབ་བམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་
སམ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་འམ།  བསམ་གཏན་རྣམས་སམ།  ཚད་མེད་པ་རྣམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཐར་
པ་རྣམས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སམ། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་
སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་
སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་བྱ་བ་བྱེད་དེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག །ཕོངས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། ཕོངས་པས་ནི་བདག་གི་དོན་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། གཞན་
གྱི་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱིས། དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ལ་བདག་ཀྱང་བདེ་བར་གྱིས་ཤིག །གཞན་ཡང་བདེ་བར་གྱིས་ཤིག །ཕོངས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཅིང་ཉིང་ཤ་ཉིང་གིས་ཟོས་ཏེ། ངན་སོང་གསུམ་ལས་མི་ཐར་བར་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་
ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ།  ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པས་ནི་བདག་གི་དོན་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། 
གཞན་གྱི་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱེད་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་ན། བདག་ཅག་ཀྱང་གདོན་པར་
33-1-203b


མི་ནུས་ན། གཞན་གདོན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པའི་སེམས་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཕན་ཚུན་གནོད་
སེམས་སུ་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱེད་གཅིག་ལ་གཅིག་གནོད་སེམས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག །སེམས་འཁྲུགས་པར་གྱུར་པ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱེད་
ཕན་ཚུན་སེམས་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའི་གནས་ཡིན་གྱིས། དེ་བས་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་འཁྲུགས་པའི་སེམས་འགའ་
ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ལེ་ལོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། ལེ་ལོས་ནི་བདག་གི་དོན་
ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། གཞན་གྱི་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ལེ་ལོའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱེད་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་ན། བདག་ཅག་ཀྱང་
གདོན་པར་མི་ནུས་ན། གཞན་གདོན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་ལེ་ལོའི་སེམས་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་སེམས་གཡེང་བ་གང་ཇི་སྙེད་
པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་སེམས་གཡེང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། གང་སེམས་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་
ཡིན་ཏེ།  དེ་ལྟར་ཁྱེད་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་ན། བདག་ཅག་ཀྱང་གདོན་པར་མི་ནུས་ན།  གཞན་གདོན་པར་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་གཡེང་བའི་སེམས་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་
33-1-204a


གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དག་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་འཆལ་པས་ནི་བདག་གི་
དོན་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་ན། གཞན་གྱི་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། གང་ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་
འཆལ་པའི་སེམས་འགའ་ཙམ་གྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་དབྱེའོ། །ཕྱིས་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནི་མི་སྡུག་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །ཞེ་སྡང་གི་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་
དེ་དག་ནི་བྱམས་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །གཏི་མུག་གི་སྤྱོད་པ་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྦྱོར་རོ། །ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་འམ།  
རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་མམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཁྱེད་ཆོས་གང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་
རྣམས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མངོན་
པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་མི་གནས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་
པར་མི་ནུས་ཏེ། ལམ་གོལ་བར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ལམ་དུ་གཟུད་པར་མི་ནུས་སོ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བྱ་འདབ་མ་མེད་པས་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བར་མི་ནུས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་
33-1-204b


སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་མ་རྟེན་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཅི་བྱ་བར་དགའ་བ་དེ་བདེ་བར་བྱེད་དོ། །དེས་ལྷའི་མིག་
གིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་མཐོང་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མཐོང་ནས་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་དེ་དག་ཏུ་སོང་ཞིང་སེམས་ཅན་དེ་དག་
གི་སེམས་སེམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་དེ་དང་མཐུན་པར་སྦྱིན་པའི་གཏམ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པའི་གཏམ་འམ།  འབྱུང་བའི་
གཏམ་གྱི་བར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེས་ལྷའི་མིག་གིས་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་དང་བྱང་ཤར་དང་ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་ནུབ་དང་ནུབ་བྱང་དང་འོག་དང་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་མཐོང་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་གང་
ཇི་སྙེད་ཅིག་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མཐོང་ནས་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་དེ་དག་ཏུ་སོང་ཞིང་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སེམས་སེམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས། དེ་དང་འཐུན་པར་སྦྱིན་པའི་གཏམ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། 
བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པའི་གཏམ་འམ། འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱི་བར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེས་ལྷའི་རྣ་བའི་ཁམས་ཀྱིས་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་དང་མི་གཉིས་ཀའི་
སྒྲ་ཡང་ཐོས་ཏེ། དེ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་གི་ཆོས་ལྷའི་རྣ་བས་ཉན་ཏེ་ཐོས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏོ། །
33-1-205a


དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་གཏམ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་འམ། 
འཕགས་པའི་བདེན་པའི་གཏམ་འམ། འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱི་བར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་། བྱང་དང་བྱང་ཤར་དང་ཤར་ལྷོ་དང་ལྷོ་ནུབ་དང་ནུབ་བྱང་དང་འོག་དང་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་
ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་གི་ཆོས་ལྷའི་རྣ་བས་ཉན་ཏེ། ཐོས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་
རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ།  སྦྱིན་པའི་གཏམ་འམ།  ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་།  བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པའི་གཏམ་འམ་འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱི་བར་དུ་ཆོས་
སྟོན་ཏོ། །དེ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་དེས།  སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཤེས་པར་བྱས་ཤིང་། དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་
གཏམ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པའི་གཏམ་འམ་འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱི་བར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བདག་གམ་གཞན་གྱི་སྔོན་གྱི་
གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་དེས་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཚན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པར་
བྱུང་ངོ་། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཤེས་ཏེ། སེམས་ཅན་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་མོས་པ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་གཏམ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། 
33-1-205b


བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པའི་གཏམ་འམ། འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱི་བར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་སོང་
ཞིང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དེ། བསྙེན་བཀུར་བྱས་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། 
བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པའི་གཏམ་འམ། འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱི་བར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཟག་པ་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཟག་
པ་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ཤིན་དུ་རིག་པ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་གཏམ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་འམ་འཕགས་པའི་
བདེན་པའི་གཏམ་འམ། འབྱུང་བའི་གཏམ་གྱི་བར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་
པར་བྱ་སྟེ། དེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཤིན་དུ་འདྲིས་པ་དེ་དག་གིས་ལུས་ཅི་དང་ཇི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདོད་པ་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །བདེ་བ་འམ་སྡུག་
བསྔལ་བ་དེ་དག་གིས་གོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་ཀྱང་བདེ་བ་འམ་སྡུག་བསྔལ་དེས་གོས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་
བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་ཞིང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
33-1-206a


དུ་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་བདེ་བ་འམ། སྡུག་བསྔལ་བ་དེས་འཕྲོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་
རྩེ་བར་བྱ་སྟེ། ཅི་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རྩེ་བར་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་
སུ་དག་པར་མ་བྱས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་བྱས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དང་མི་
ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཤིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་ལམ་དེ་དག་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་རབ་འབྱོར་དགེ་བའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་
བའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་གང་ལགས། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་བདུན་བཅུ་བཞི་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་དེ་ལ་མི་རྟོག་ཅིང་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཚེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྦྱིན་པའོ། །འདི་ལ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་བྱའོ། །
33-1-206b


བདག་གིས་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་མི་རྟོག་པ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གང་གིས་བདག་ཀྱང་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་ཞིང་གཞན་ཡང་སྒྲོལ་བ་འདི་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །སེམས་དང་པོ་
བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། དེ་ལ་མི་རྟོག་ཅིང་ཤེས་རབ་སྒོམ་པའི་ཚེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །བདག་གིས་ཤེས་རབ་སྒོམ་མོ། །འདིའི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་སྒོམ་མོ་ཞེས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་མི་རྟོག་པ་སྟེ། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གང་གིས་བདག་ཀྱང་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་ཞིང་གཞན་ཡང་སྒྲོལ་བ་འདི་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོའི་དགེ་བའི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་།  འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་
བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་
རྣམས་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། དེ་ལ་
མི་རྟོག་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བསྒོམ་པའི་ཚེ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སོ། །བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །
33-1-207a


འདིའི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་བསྒོམ་མོ་ཞེས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་མི་རྟོག་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་གང་གིས་བདག་ཀྱང་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་ཞིང་གཞན་ཡང་སྒྲོལ་བ་
འདི་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །རབ་འབྱོར་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་སྟེ་ལམ་དེས་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་
དང་ད་ལྟར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དེད་དེ། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་རྒལ་བར་གྱུར་པ་དང་རྒལ་བ་དང་། རྒལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། ལམ་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་
ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་ཏེ། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་དྲུག་བཅུ་བདུན་ནོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ལགས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གང་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ཆོས་ཡིན་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཟད་དེ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས་
བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
33-1-207b


སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཁྱད་པར་དེ་ཡོད་དོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཞུགས་པ་ཡང་གཞན་ལ། འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་ཡང་གཞན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་
འཕགས་པའི་གང་ཟག་མ་ཡིན་ཞེས་མི་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའོ། །འདི་ནི་བྱོལ་
སོང་གི་སྐྱེ་གནས་པའོ། །འདི་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འདི་ནི་ལྷའོ། །འདི་ནི་མིའོ་འདི་ནི་རིགས་ཀྱི་སའོ། །འདི་ནི་བརྒྱད་པའོ་འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །འདི་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། །འདི་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །
འདི་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །འདི་ནི་རང་སངས་རྒྱས་སོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བགྱི་བར་ཁྱད་པར་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཇི་ལྟར་
འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་གང་ཟག་དེ་དག་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱང་དམིགས་སུ་མ་མཆིས། ལས་ཇི་ལྟར་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་དམིགས་སུ་མ་
33-1-208a


མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
མི་དམིགས་སོ། །རབ་འབྱོར་གང་གིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་ངན་པར་སྤྱོད་པ་འམ། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་འམ། མི་གཡོ་བའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དེ། དེ་དག་ངན་
པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱིས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྷུང་ངོ་། །ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱིས་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེའོ། །ཉམས་པ་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱད། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱད། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་སྤྱད། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་
གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་།  འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སྤྱད། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་། 
གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་
ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ལ་སྤྱད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་
33-1-208b


པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱད་ཏེ། ཉམས་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་བསྐྱེད་ནས། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་འཁོར་དང་ལྡན་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་
ཅིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དེ། དོན་བྱས་ནས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཕྱིས་ཆུད་མ་ཟོས་ཤིང་
རྒྱུད་ལྔའི་འཁོར་བར་མི་ལྟུང་བ་དེ་ལྟར་དོན་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རྒྱུད་ལྔའི་འཁོར་
བ་གཟིགས་སམ།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ནག་པོ་འམ།  དཀར་པོ་འམ།  གནག་པ་འམ། དཀར་
བ་འམ། མི་གནག་མི་དཀར་བ་དམིགས་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྟེ་མ་དམིགས་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། 
གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཇི་ལྟར་གདགས་པ་མཛད། ལྷ་དང་མིར་ཇི་ལྟར་གདགས་པ་མཛད། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་སུ་ཇི་ལྟར་གདགས་
པ་མཛད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་ཇི་ལྟར་གདགས་པ་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཅི་སེམས་ཅན་འདི་
དག་ཆོས་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་སམ། གསོལ་པ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་
33-1-209a


ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་འཇུག་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
མ་ཞུགས་ན།  སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ངན་སོང་གསུམ་དང་། འཁོར་བའི་རྒྱུད་རྣམས་ནས་མི་འགྲོལ་ཏེ། རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཆོས་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་མི་ཤེས་ལ་མི་ཤེས་པས་རྒྱུད་ལྔའི་
འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་བས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཐོས་ནས་སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། ཆོས་འདི་དག་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཆགས་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་དག་ནི་མེད་ཅིང་ཡང་དག་པ་མ་
ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་པར་བཏགས་ཤིང་། སེམས་ཅན་མེད་པ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས། གཟུགས་མེད་པ་ལ་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་
ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདུ་ཤེས། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མེད་པ་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དུ་འདུ་ཤེས། ཁམས་རྣམས་མེད་པ་ལ་ཁམས་སུ་འདུ་ཤེས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་མེད་པ་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་
འདུ་ཤེས། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་མེད་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མེད་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་མེད་
པ་ལ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་མེད་པ་ལ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མེད་པ་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས། འདུས་མ་བྱས་
33-1-209b


ཀྱི་ཆོས་མེད་པ་ལ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོ་ས་སུ་འདུ་ཤེས་ནས། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་
དག་རྒྱུད་ལྔའི་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་པར་བྱས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་
སྤྱོད་ཅིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རྒྱུད་ལྔའི་འཁོར་བ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྲེལ་ཏོ། །རབ་
འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། རྒྱུད་ལྔའི་འཁོར་བ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྲེལ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་སེམས་ཅན་རྣམས་
ལ་སྟོན་ཏོ། །འཆད་དོ། །འཇོག་གོ། །འགོད་དོ། །འགྲེལ་ཏོ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །གསལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་རྗོད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་འདིར་དགེ་བའི་ཆོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ཇི་སྙེད་པ་གང་
གིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྣམ་པར་དགོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འདུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང་། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང་། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བས། སེམས་ཅན་རྣམས་
33-1-210a


ལམ་རྒྱུད་ལྔའི་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲོལ་ལོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྡུག་བསྔལ་འཚལ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མྱ་
ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། ཀུན་འབྱུང་བ་འཚལ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་འམ།  འོན་ཏེ་ཀུན་འབྱུང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཚལ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་
ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། ལམ་འཚལ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། ཀུན་འབྱུང་
བས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། ལམ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །
རབ་འབྱོར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ངས་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །
ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན། ཀུན་འབྱུང་བས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །
ལམ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན། ལམ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་མཆིས། སྡུག་བསྔལ་འཚལ་བ་ཡང་མ་མཆིས། ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་མ་
33-1-210b


མཆིས། ཀུན་འབྱུང་བ་འཚལ་བ་ཡང་མ་མཆིས། འགོག་པ་ཡང་མ་མཆིས། འགོག་པ་འཚལ་བ་ཡང་མ་མཆིས། ལམ་ཡང་མ་མཆིས། ལམ་འཚལ་བ་ཡང་མ་མཆིས་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཉམ་
པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་དག་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་།  གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་
དང་།  ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ།  
དེ་བཞིན་གནས་པའི་དབྱིངས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་ཉམ་མི་འགྲིབ་པར་འདུག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བདེན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་
ཇི་ལྟར་བྱ་བ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྤྱོད་དོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་ན། བདེན་པ་
རྟོགས་པའི་དོན་དུ་སྤྱོད་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་ན་བདེན་པ་རྟོགས་ཤིང་འཚལ་ཏེ། ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་མི་ལྟུང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པ་
ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་དེ་དག་ཅི་ནས་ཀྱང་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སུ་
མེད་པ་དེ་ལྟར་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས་བདེན་པར་རྟོགས་པ་འམ། བདེན་པར་མ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་མཐོང་སྟེ། དེས་དེ་ལྟར་མཐོང་བས་སྐྱོན་མེད་པར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་
33-1-211a


སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིགས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རིགས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ནས་སྤྱི་བོར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྟུང་བའི་སྤྱི་བོར་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་ས་དེ་ལ་གནས་ཤིང་བསམ་གཏན་བཞི་སྒྲུབ་བོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་།  གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་
སྒྲུབ་བོ། །དེ་ལྷག་མཐོང་གིས་དེ་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་
པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དེ། ཀུན་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་སྤངས་ཀྱང་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་ཀྱང་འགོག་པ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །ལམ་སྒོམ་ཡང་ལམ་ལ་
དམིགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །གཞན་དུ་ན་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དག་
པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གསོལ་པ། སྟོང་པ་ཉིད་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རང་གི་མཚན་ཉིད་
སྟོང་པ་ཉིད་དེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྷག་མཐོང་གིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གང་ལ་གནས་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད། ཆོས་གང་
ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་མི་མཐོང་ངོ་། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་མཛད། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་བྱས། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། 
33-1-211b


རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་མ་བྱས། དེ་དག་ལ་ཞུགས་པས་ཀྱང་མ་བྱས། གང་བྱང་ཆུབ་འདི་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་མི་མཐོང་བས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་དྲུག་བཅུ་བརྒྱད་དོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་
ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་མཛད། རང་སངས་རྒྱས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ཀྱང་མ་བགྱིས། དེ་དག་ལ་ཞུགས་
པས་ཀྱང་མ་བགྱིས། གང་བྱང་ཆུབ་འདི་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་མ་བགྱིས་ན། ཆོས་དེ་དག་ལ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའོ། །འདི་དག་ནི་བྱོལ་
སོང་གི་སྐྱེ་གནས་པའོ། །འདི་དག་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འདི་དག་ནི་ལྷའོ། །འདི་དག་ནི་མིའོ། །ལས་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་དང་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་པ་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པར་
འགྱུར་རོ། །ལས་འདིས་ནི་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་འགྱུར་རོ། །ལས་འདིས་ནི་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། 
ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་ཆེ་བ་དང་། 
33-1-212a


ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་འགྱུར་རོ། །ལས་འདིས་ནི་ནམ་མཁའ་
མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་།  རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་འགྱུར་རོ། །ལས་འདིས་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། 
ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ལས་འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ལས་འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བགྱི་བར་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་འམ། རྣམ་པར་དགོད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལ་ནི། བགྱི་བ་གང་ཡང་
མ་མཆིས་ཏེ། བགྱི་བ་གང་གིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མཆི་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་མཆི་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་མཆི་བ་འམ། མིར་སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་
འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ།  མཚེ་མ་དང་།  དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་།  གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་།  ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་།  ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་།  
ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། 
འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་
33-1-212b


དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་འམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་
བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་འམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་འམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་
འགྱུར་བ་འམ། ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་
རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་བཞིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་ལས་ཀྱང་མེད་བྱ་བ་འང་མེད། འབྲས་བུ་འང་མེད་ན། འོན་ཀྱང་
བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འཕགས་པའི་ཆོས་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་ཏེ།  ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ལས་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་དེ་དག་གི་
ལུས་རྣམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ནམ། མི་འམ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་
དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་
སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། 
33-1-213a


གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་
མཆེད་ཀྱི་ལྷའི་ནང་དུ་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་ལས་སམ་བྱ་བ་འམ། འབྲས་བུ་མེད་དེ། དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་དངོས་པོ་
མེད་པ་ལ་ནི་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། བྱ་བ་གང་གིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་འགྲོ་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བ་འམ། མིར་སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱལ་ཆེན་
བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་ཀུན་
འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་།  དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་།  ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། 
ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་
མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་འམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་
འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་འམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་སྤྱོད་པ་འམ། རྣམ་པ་ཐམས་
33-1-213b


ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་འམ། དེ་ཐོབ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ལམ་
དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དངོས་པོ་
མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལམ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་
པའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རབ་བྱང་ཆུབ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་
པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཤིག་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་བྱེད་སྙམ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་
སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ལམ་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ་བསྟན་དུ་
མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཐབས་མཁས་པས་
སེམས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ། མི་སྡུག་པ་
33-1-214a


ལ་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ། དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་དངོས་པོ་ལས་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་
དངོས་པོར་ཞེན་ནས། མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དེ་བཞིན། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཞེས་བགྱི་བ་མ་མཆིས་སམ། དེ་སྟེ་མ་མཆིས་ན་ནི། མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། སུག་ལས་དེས་
ཀྱང་ཤུལ་རྒྱུད་ལྔའི་འཁོར་བ་ནས་ཅི་སྟེ་མི་འགྲོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་གཏོགས་པར་གང་ལ་གནས་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་དངོས་
པོ་ནི་ཆུང་ངུ་ན་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཆ་ཤས་བཞག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཅི་ནས་ཀྱང་དོན་འདི་གསལ་ཞིང་རྫོགས་པ་དང་། མཁས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དཔེས་བཤད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་
དུ་སེམས། རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བ་ལ་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བ་དེ་གང་ལ་གནས་ཤིང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གང་ཡང་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྨི་ལམ་ཉིད་ཀྱང་མ་མཆིས་
ན།  རྨི་ལམ་མཐོང་བ་དེ་དག་གང་ལ་གནས་ཤིང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འཇིག་
རྟེན་པ་འམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་འམ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འམ། ཟག་པ་མེད་པ་འམ། འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་པ་འམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་འམ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་།  ཟག་པ་མ་མཆིས་པ་འམ།  འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་མ་ལགས་པ་དེ་
33-1-214b


ལྟ་བུ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཅི་རྨི་ལམ་ལ་རྒྱུད་ལྔའི་འཁོར་བ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་
དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྨི་ལམ་ལ་ལམ་བསྒོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། བརྗོད་པ་དང་། སྒྲ་དང་། ཚིག་དང་། ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། 
མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་དེ་ལ་གང་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་འགྲོ་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བ་འམ། 
མི་དང་ལྷར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་གཞན་དུ་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སླུ་བ་མ་གཏོགས་པར་དངོས་པོར་མ་མཆིས་པ་སྟེ། གཟུགས་བརྙན་
ཉིད་ཀྱང་མ་མཆིས་ན།  གང་མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་བགྱིས་པས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མཆི་བ་འམ།  བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་མཆི་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་མཆི་བ་འམ། མི་དང་ལྷར་
འགྱུར་བའི་སུག་ལྟས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས།  དེ་ལ་ལམ་བསྒོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། 
རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་ན།  ལམ་བསྒོམས་པས་
33-1-215a


ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་
སྙམ་དུ་སེམས། ནགས་སྟུག་པོ་དང་། རི་དང་། གཅོང་རོང་དང་། ལུང་པ་ནས་སྒྲ་བརྙན་བྱུང་ན། སྒྲ་བརྙན་དེ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་འམ།  བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་
གནས་སུ་འགྲོ་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བ་འམ། ལྷ་དང་མིར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒྲ་བརྙན་དེ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་
ན་དེ་ལ་གང་སུག་ལས་མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་ཅིང་། མངོན་པར་འདུ་བགྱིས་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མཆི་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་མཆི་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་མཆི་བ་འམ། ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱལ་
ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་།  གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་།  ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་།  ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་
ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། 
མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་
དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྒྲ་བརྙན་གྱི་ལམ་གང་ལ་བསྒོམས་
33-1-215b


པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒྲ་བརྙན་ཉིད་ཀྱང་ཤིན་དུ་
མ་མཆིས་པ་ལགས་ན། ལམ་གང་བསྒོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
པ་རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་མེད་པར་ཆུའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་དང་། ཀླུང་མེད་པར་ཆུ་ཀླུང་གི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་མེད་པར་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་དང་། བསྐྱེད་མོས་ཚལ་མེད་
པར་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ལ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་གང་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བ་འམ། མིར་སྐྱེ་
བ་འམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་།  ཚངས་རིས་དང་།  ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་
ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་།  ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་།  དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་།  ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། 
འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་
མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྨིག་སྒྱུ་ལ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། མིག་གིས་ལོག་པར་མཐོང་བ་མ་
33-1-216a


གཏོགས་པར་ཆུ་ཀླུང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། བསྐྱེད་མོས་ཚལ་ཤིན་དུ་མ་མཆིས་ན། སུག་ལས་གང་མངོན་པར་འདུ་བགྱིས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མཆི་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སམ། གཤིན་རྗེའི་
འཇིག་རྟེན་དུ་མཆི་བ་འམ། མིར་སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་།  གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་།  ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་
ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་།  ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་།  ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་
མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་
ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་
འདུ་ཤེས་དེ་ལ་ལམ་གང་བསྒོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན། ལམ་གང་བསྒོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་
འཚལ་ཏེ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྒྱུ་མའི་མཁན་པོས་སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས། གླང་པོའི་ཚོགས་སམ། རྟའི་ཚོགས་སམ། གླང་གི་ཚོགས་སམ། 
33-1-216b


དཔུང་བུ་ཆུང་གི་ཚོགས་སམ། བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་སམ། སྐྱེས་པའི་གཟུགས་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན། སྒྱུ་མ་དེ་དག་ལ་གང་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་འགྲོ་བ་
འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བ་འམ། མིར་སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་།  གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་།  
ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་།  ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་།  ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་
དང་། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་
དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་
ཏེ། སྒྱུ་མ་དེ་གང་ལ་གནས་ཏེ། སུག་ལས་དེ་གང་མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་པ་དང་། སུག་ལས་གང་མངོན་པར་འདུ་བགྱིས་པས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མཆི་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་མཆི་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་
རྟེན་དུ་མཆི་བ་འམ། མིར་སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་
ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་།  དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་།  ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། 
33-1-217a


ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་
ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི། སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཆ་ཤས་གཞག་པ་ཙམ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྒྱུ་མ་གང་ལམ་བསྒོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་བསྒོམ་པ་གང་ཡང་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་
འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པ་མཛད་ན། སྤྲུལ་པ་དེ་ལ་ལས་གང་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་འམ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་འགྲོ་བ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བ་འམ། མིར་
སྐྱེ་བ་འམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། མཚེ་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་
ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་། ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་ཆེ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། 
འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་འམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་
33-1-217b


མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྲུལ་པ་དེ་ལ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་
སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྤྲུལ་པ་དེ་ལ་ལམ་གང་བསྒོམས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་བསྒོམ་པ་
ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་ལ་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་འགྱུར་
བ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་
དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་དང་བདག་གིར་བྱ་བ་ལ་གནས་ཤིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་གྱི། ཡང་དག་པར་
མཐོང་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། 
རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་དྲུག་བཅུ་དགུ་པའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་མཆིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་
33-1-218a


པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་མ་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་མཆིས་ཏེ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱང་
བར་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངས་རྣམ་པར་བྱང་བར་གསུངས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་།  གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་།  ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་
དང་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་།  དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང་། དབྱིངས་འདི་ལྟ་སྟེ། 
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རབ་འབྱོར་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་བརྗོད་ཀྱི་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སྨོས་སུ་མེད་པ་སྟེ། སྒྲ་དང་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སོ། །གསོལ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ། སྨྱིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་
རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་།  སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་།  ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ། རྫས་མ་མཆིས་པ་ལ་བདག་གིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་
33-1-218b


ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཐབས་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་བྱའོ། །ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་
སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་
བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། 
སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་
བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །འོད་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྟོག་
33-1-219a


པ་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། དབྱངས་གཅིག་གིས་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྟན་པའི་ཚངས་པའི་དབྱངས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ཞེས་བགྱི་བར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་ཆོས་དེ་དག་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། 
མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་དག་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་
རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྨི་ལམ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ལགས། 
སྒྲ་བརྙན་དང་། མིག་ཡོར་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། སྤྲུལ་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱད་པ་དང་། དངོས་པོ་
མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱད་པ་དང་།  བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་
33-1-219b


འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱད་
པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་སྤྱད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ལ་སྤྱད་པ་དང་།  འཕགས་པའི་བདེན་
པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། 
སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྙིང་
རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་སྤྱད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྦྱིན་
པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་
33-1-220a


དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་།  གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་།  མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་
པར་འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་འཚང་རྒྱ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་བདུན་བཅུ་ལྔ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །ཚུལ་
ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
33-1-220b


པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །ཡང་དག་
པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་།  བསམ་གཏན་རྣམས་དང་།  ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་
དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་།  སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་།  སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་བྱས་པ། མངོན་
པར་འདུས་བྱས་པ་སྟེ། འདུས་བྱས་པ་དང་། མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །རབ་འབྱོར་འོན་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལམ་སྒྲུབ་པ་དང་། ལམ་
33-1-221a


བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་མི་སྐྱེ་བ་དང་། མི་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའང་དེ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་གཟུང་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
འམ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འམ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་རམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་
ནམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཚད་མེད་པ་རྣམས་སམ།  གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དམ། མཐར་གྱིས་གནས་
པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སམ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་འམ།  མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སམ།  ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སམ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྟོབས་རྣམས་སམ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་སམ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སམ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སམ།  དགེ་བའི་ཆོས་གང་དང་གང་རྩོམ་པ་དེ་
ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་
གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང་།  ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་
33-1-221b


གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། 
ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། 
སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་
རྣམས་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་འམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བར་
མི་ནུས་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། དགེ་བའི་ཆོས་གང་དང་གང་རྩོམ་ཡང་དེ་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཤེས་སོ། །སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། 
མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་སོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། དྲན་པ་
ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་
33-1-222a


དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  
སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཤེས་སོ། །སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་
རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྨི་ལམ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །སྒྲ་བརྙན་དང་། མིག་ཡོར་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པར་འཛིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བཟུང་ཞིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པར་འཛིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བཟུང་ཞིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། 
33-1-222b


རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་།  དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཡང་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། 
གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་
གཟུང་དུ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་དུ་མེད་པར། བྱས་ཤིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུང་དུ་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་དེ་དག་མ་ཤེས་མ་མཐོང་མ་
རྟོགས་པར་བཟུང་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བཟུང་དུ་མེད་པའི་ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འཇུག་སྟེ། དེ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སྦྱིན་པ་གང་ཅི་གཏོང་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་གཏོང་ངོ་། །ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཅི་སྲུང་བ་དང་། བཟོད་པ་གང་ཅི་
སྒོམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་གང་ཅི་རྩོམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་གང་ཅི་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་པ་དང་།  ཤེས་རབ་གང་ཅི་སྒོམ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྒོམ་སྟེ། བདག་གི་དོན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་
33-1-223a


སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མ་གཏོགས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ།  
སེམས་ཅན་གང་སེམས་ཅན་མེད་པ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། སྲོག་མེད་པ་ལ་སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པ་
ལ་འགྲོ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། གསོ་བ་མེད་པ་ལ་གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་མེད་པ་ལ་སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། གང་ཟག་མེད་པ་ལ་གང་ཟག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་
དང་། ཤེད་ཅན་མེད་པ་ལ་ཤེད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། ཤེད་བདག་མེད་པ་ལ་ཤེད་བདག་གི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ལ་བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོ་མེད་
པ་ལ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། སློང་བ་པོ་མེད་པ་ལ་སློང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། སློང་དུ་འཇུག་པ་པོ་མེད་པ་ལ་སློང་དུ་འཇུག་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། ཚོར་བ་པོ་མེད་པ་ལ་ཚོར་
བ་པོའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། ཚོར་དུ་འཇུག་པ་པོ་མེད་པ་ལ་ཚོར་དུ་འཇུག་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། ཤེས་པ་པོ་མེད་པ་ལ་ཤེས་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སུ་གནས་པ་དང་། མཐོང་བ་པོ་མེད་པ་ལ་མཐོང་བ་པོའི་འདུ་
ཤེས་སུ་གནས་པ་དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་རྣམ་པར་འགྲོལ་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་ཞིང་འཆི་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འགོད་དོ། །དེ་ལ་བཀོད་ནས་རྒྱུ་བ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་མི་རྒྱུ་སྟེ། བདག་གི་འདུ་ཤེས་སམ། 
སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་སམ། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་སམ། འགྲོ་བའི་འདུ་ཤེས་སམ། གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་སམ། སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་སམ། གང་ཟག་གི་འདུ་ཤེས་སམ། ཤེད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་སམ། ཤེད་བདག་
33-1-223b


གི་འདུ་ཤེས་སམ། བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སམ། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སམ། སློང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་སམ། སློང་དུ་འཇུག་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སམ། ཚོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་སམ། ཚོར་དུ་འཇུག་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་
སམ། ཤེས་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་སམ། མཐོང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་མི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་གཡོ་བ་དང་། རློམ་སེམས་དང་། འབར་བ་དང་སྤྲོས་པ་འདི་དག་བཏང་ནས། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཤིང་
མང་དུ་སྤྱོད་དེ། རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་དེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་
དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སམ། མ་ལགས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འདི་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཆོས་འདིས་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་འདིས་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། གཉིས་ཀྱིས་ནི་གང་ཡང་ཐོབ་པ་འམ། མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གསོལ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྟེ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་ན། གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པས་ཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
33-1-224a


སྩལ་པ། གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། གཉིས་སུ་མེད་པས་ཀྱང་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། གང་ལ་གཉིས་ཀྱང་མེད་ལ་མི་གཉིས་པའང་མེད་པ་ནི་ཐོབ་
པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཐོབ་པའོ། །འདི་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་པ་སྟེ། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སྤྲོས་པ་མེད་དེ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །
གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་ཡང་གང་ཞིག་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་
ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་མེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་པོ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དེ། 
ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་འདས་པའོ། །ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་བྱིས་པ་འམ། འཕགས་པ་འམ། ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་ཤེས་པར་མི་རུང་ཞིང་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་མཉམ་
པ་ཉིད་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ཡང་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འམ། ལན་གཅིག་
ཕྱིར་འོང་བའམ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་འམ། རང་བྱང་ཆུབ་བམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མངའ་སྒྱུར་བ་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་
33-1-224b


བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མངའ་སྒྱུར་བར་ཡང་འགྱུར་ན། རབ་འབྱོར་སོ་
སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་གཅིག་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་དང་མི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་བྱེ་བྲག་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་
པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། མཉམ་པ་ཉིད་གཅིག་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་གཅིག་པ་ལ་འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །འདི་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་
བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་གཉིས་སུ་བྱ་བ་མེད་དེ། རྣམ་པར་
རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་མི་དམིགས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ། འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །འདི་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། 
ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བགྱི་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་མི་དམིགས་ན། དེས་
སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་།  ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་།  དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་
33-1-225a


གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཁྱད་པར་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ལན་
གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ། སོ་སོའི་
སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་།  
རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་།  བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཁྱད་
པར་མ་མཆིས་ན།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང་། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང་། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་དང་། དཀོན་
མཆོག་གསུམ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སངས་རྒྱས་དཀོན་
33-1-225b


མཆོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཀྱང་གཞན་ཏེ། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ལ། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ཞིག་སྙམ་འམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་
གིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ཀྱང་གཞན་ལ།  ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཀྱང་གཞན་ཏེ།  དགེ་འདུན་དཀོན་
མཆོག་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ལ།  ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ལགས་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གང་ལགས་པ་དང་། 
ཆོས་དཀོན་མཆོག་གང་ལགས་པ་དང་། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གང་ལགས་པ་དེ་ཉིད། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། ལྡན་པ་འང་མ་ལགས་
མི་ལྡན་པའང་མ་ལགས། གཟུགས་མ་མཆིས་པ་བསྟན་དུ་མ་མཆིས་པ། ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པའོ། །
དེ་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ལ་འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །འདི་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའོ། །འདི་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་
བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །ཞེས་རྣམ་པར། དགོད་པར་བགྱི་བ་དེ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡུལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
33-1-226a


རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་དགོད་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ལོ། །
དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་དགོད་པར་མ་མཛད་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། བྱོལ་
སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང་། མི་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་གྱིས་ལྷ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། སུམ་བཅུ་རྩ་
གསུམ་དང་། མཚན་མ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དང་། ཚངས་རིས་དང་། 
ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་དང་། ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། སྣང་བ་དང་། ཆུང་སྣང་དང་།  ཚད་མེད་སྣང་བ་དང་། ཀུན་
སྣང་དང་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། ཆུང་དགེ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། ཆེ་བ་དང་། ཚད་མེད་ཆེ་བ་དང་། འབྲས་
བུ་ཆེ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཡོད་
33-1-226b


པར་མངོན་ནམ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་།  རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། 
འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ལྷ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ།  སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་
བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་
པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་རྒྱད་པ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་།  
བསམ་གཏན་དང་།  ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་
33-1-227a


འཇུག་པ་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
གཟུངས་གྱིས་སྒོ་རྣམས་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་
རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། སངས་རྒྱས་
སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང་། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང་། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། ཉན་ཐོས་གྱིས་ཐེག་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐེག་
པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་། ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་། བརྒྱད་པ་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། རྒྱུན་ཏུ་
ཞུགས་པ་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོད་པར་མངོན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཆིས་པར་
33-1-227b


མངོན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན། དེ་ལྟར་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ་ཆོས་རྣམས་
རྣམ་པར་དགོད་པར་མཛད་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་
སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བ་ལགས་སམ། དེ་བཞིན་དུ་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་དང་། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་དང་། 
བརྒྱད་པ་དང་། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་
སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད། ལས་མི་གཡོ་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་བསྩལ་པ། རབ་འབྱོར། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །
དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་།  གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱིས་དབྱིངས་དང་། 
ཆོས་ཀྱིས་དབྱིངས་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་།  གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། 
33-1-227c


ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟེ།  དེ་ཉིད་ནི་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་དང་། ཆོས་
ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་དང་། བརྒྱད་པ་དང་། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་
དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། དེ་དེ་ལས་རྣམ་པར་མི་འདའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང་། ཆོས་
སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལས་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཞན་གང་ཡང་མེད་དོ། །
རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ལགས་པ་ཉིད་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་དང་། བརྒྱད་པ་དང་། 
རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ།  
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཆོས་འདི་ལྟ་སྟེ།  གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་
33-1-227d


ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་
པ་རྣམས་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
པ་དང་། ཐབས་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་
རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་
པ་རྣམས་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་།  སྨོན་པ་མེད་པ་དང་།  ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་།  རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་།  མཐར་གྱིས་གནས་པའི་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་
བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་།  དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་དང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་
དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་ཀྱང་གཅིག་དང་གཅིག་ཏུ་མི་འདྲ་བ། གཅིག་ལས་གཅིག་འདས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་
33-1-228a


ཀྱང་གཞན། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། འདོད་ཆགས་
ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཞེ་སྡང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། གཏི་མུག་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་
གཞན། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་
རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན།  འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་
རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་།  སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་
པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་།  སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་
པ་རྣམས་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། མི་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན། 
33-1-228b


འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མཚན་ཉིད་གཅིག་པར་འགྱུར་བ་ལགས། ཆོས་རྣམ་པར་དགོད་
པར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གང་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་རྣམས་ཐ་དད་དུ་བགྱིད་པ་ལགས། ཆོས་རྣམས་ཐ་དད་དུ་མ་བགྱིས་པར་ནི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པར་མི་ནུས་ན། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ས་ནས་སར་འཕར་
ཞིང་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་ནས། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་པ་ལགས། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པས་
རྣམ་པར་རྩེ་ཞིང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི་བ་དང་། དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མཆི་བ་ལགས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་
བཀུར་བགྱིད་པ་ལགས། དེ་དག་ཏུ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལགས། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གང་འདི་སྐད་དུ་དེ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་
33-1-229a


འབྲང་བ་རྣམས་དང་། བརྒྱད་པ་རྣམས་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གཅིག་པར་འགྱུར་
ཞེས་ཟེར་བ་ནི།  རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་
ནམ། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད། སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ནང་
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ། དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་
གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་
པ་རྣམས་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། 
33-1-229b


གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་
དང་།  ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་གཅིག་
ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། 
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་མཚན་ཉིད་དམ། 
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་།  འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་
33-1-230a


པ་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་
དམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུའི་མཚན་
ཉིད་དམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་མཚན་ཉིད་དམ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་མཚན་
ཉིད་དམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་དེ་
ལྟ་བུའི་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་གྲངས་དེས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་
ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མེད།  སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་གུད་ནའང་དེ་མེད། དེ་ལ་ཡང་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡང་མེད། དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལས་གུད་ན་ཡང་དེ་མེད། དེ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མེད། 
ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལས་གུད་ན་འང་དེ་མེད། དེ་ལ་བརྒྱད་པ་ཡང་མེད། བརྒྱད་པ་ལས་གུད་ན་ཡང་དེ་མེད། དེ་ལ་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མེད། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལས་གུད་ན་ཡང་དེ་མེད། དེ་ལ་ཡང་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་མེད། 
ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ལས་གུད་ན་འང་དེ་མེད། དེ་ལ་ཡང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་མེད། ཕྱིར་མི་འོང་བ་ལས་གུད་ན་འང་དེ་མེད།  དེ་ལ་འང་དགྲ་བཅོམ་པ་མེད། དགྲ་བཅོམ་པ་ལས་གུད་ན་འང་དེ་མེད། དེ་ལ་འང་རང་སངས་རྒྱས་མེད། 
33-1-230b


རང་སངས་རྒྱས་ལས་གུད་ན་འང་དེ་མེད། དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གུད་ན་འང་དེ་མེད། དེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་གུད་ན་འང་དེ་
མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། ཆོས་ཉིད་དེ་འདུས་བགྱིས་པ་ལགས་སམ། འདུས་མ་བགྱིས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་
ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ལས་གུད་ན་འང་འདུས་མ་བྱས་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ལས་གུད་ན་འང་འདུས་བྱས་དམིགས་སུ་མེད་དེ།  རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། འདུས་མ་
བྱས་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་
ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་ཏེ། །དོན་དམ་པ་ལ། ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དམ། ངག་གི་འདུ་བྱེད་དམ། ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་མེད་དེ། ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་
དམ། ངག་གི་འདུ་བྱེད་དམ། ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལས་གུད་ན་ཡང་དོན་དམ་པར་དམིགས་སུ་མེད་དོ། འོན་ཀྱང་འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དོན་དམ་པ་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་
ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ལེའུ་བདུན་བཅུའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་
33-1-231a


ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། དེའི་སླད་དུ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་གང་ཡང་ཅི་ཡང་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་ན། དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅི་ཡང་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་ཤིང་། ཅི་ཡང་མ་ལགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དོན་དམ་པ་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ། སྦྱིན་པ་དང་ཚིག་སྙན་པ་དང་དོན་བགྱི་བ་དང་དོན་འཐུན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་
བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་བཞིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་ལ་ཡང་ཅི་ཡང་བྱེད་པ་མེད་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཡང་མེད་
དེ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་འདི་དག་བདག་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ན་ནི།  དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ།  སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་། བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་ཕྲལ་
ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལས་འགྲེལ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། གསོ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་དང་། གང་ཟག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེད་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། 
ཤེད་བདག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། བྱེད་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཤེས་པ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་། མཐོང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་། མཐོང་བ་པོའི་འདུ་ཤེས་དང་ཕྲལ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་
འཁོར་བ་ལས་འགྲེལ་བ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་ཕྲལ་ནས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལས་འགྲེལ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་
པར་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་ཕྲལ་ནས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལས་འགྲེལ་བ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་དང་
33-1-231b


བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་དང་ཕྲལ་ནས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལས་འགྲེལ་བ་དང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅིང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་
འདུ་ཤེས་དང་ཕྲལ་ནས། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོང་པ་ཡིན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་འགོད་པ་ཡང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁྱུ་མཆོག་གི་མཐུར་མི་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཅིས་སྟོང་
པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། རབ་འབྱོར་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྤྲུལ་པ་ཞིག་སྤྲུལ་ན། དེ་ལ་གང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གང་ཡང་ཡོད་དམ། 
གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །སྤྲུལ་པ་དེ་ལ་གང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ལགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གང་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་གང་ལགས་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་གང་ལགས་པའི་ཆོས་དེ་གཉིས་ཀ་དང་
ཡང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ལགས། མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ན། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་སྤྲུལ་པའོ་ཞེས་བགྱི་བར་རྣམ་པར་བཅབ་པ་མཛད། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། 
དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་སམ། ཚོར་བ་འམ། འདུ་ཤེས་སམ། 
འདུ་བྱེད་དམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་སྤྲུལ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དམ། གང་སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་སྟོང་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སྤྲུལ་པ་ལགས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པའི་ཆོས་འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་
33-1-232a


ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་
པ་དགུ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། 
སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གང་གིས་གང་ཟག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་
སངས་རྒྱས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤེས་གང་ཟག་རྣམ་པར་དགོད་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། དེ་ལ་ལ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའོ། །ལ་ལ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའོ། །ལ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྤྲུལ་པའོ། ལ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པའོ། །ལ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་སྤྲུལ་པའོ། །ལ་ལ་ནི་ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སྤངས་
པ་ཞེས་བགྱི་བ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འམ། 
བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྤྲུལ་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བསྐྱེད་པ་འམ། བགག་པའི་ཆོས་གང་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་དག་
33-1-232b


ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་མ་སྤྲུལ་པའི་ཆོས་དེ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་གང་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འགག་པ་ཡང་མེད་པ་དེ་ནི་མ་སྤྲུལ་པའོ། །གསོལ་
པ། དེ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མི་མཉམ་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཆོས་དེ་ནི་མ་སྤྲུལ་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་
གཡོ་ལ། གཉིས་སུ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། ཆོས་གང་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ལྟར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་མཉམ་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྤྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་སྟེ།  དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་མ་བྱས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་བྱས། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མ་བྱས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་བྱས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །
རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་དང་པོ་པའི་གང་ཟག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་བགྱི་ན། ཇི་ལྟར་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཅི་སྔོན་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། ཕྱིས་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་མེད། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མེད། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མེད། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་
ཡང་མེད་ན། དེ་ལ་གང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་ཡོད་པར་འགྱུར་རེ་སྐན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ཆོས་ཉིད་མི་འགྱུར་བ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་
33-1-233a


བཅུ་གཅིག་གོ། །། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་བདུན་བཅུ་དྲུག་པ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
བྱམས་པས་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པར་འཚལ་བས། གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། 
ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། སྣའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་
པར་བགྱི། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། དྲིའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རོའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། མིག་གི་ཁམས་དང་། གཟུགས་
ཀྱི་ཁམས་དང་། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་། རྣ་བའི་ཁམས་དང་། སྒྲའི་ཁམས་དང་། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་། སྣའི་ཁམས་དང་། དྲིའི་ཁམས་དང་། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་
དང་། ལྕེའི་ཁམས་དང་།  རོའི་ཁམས་དང་།  ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་། ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང་། རེག་བྱའི་ཁམས་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་
ཁམས་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་
པར་བགྱི། མ་རིག་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་ཚོར་བ་དང་སྲེད་པ་དང་། 
33-1-233b


ལེན་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་དང་། འགོག་པའི་བདེན་པ་དང་།  ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་
བགྱི། གཟུགས་དང་ཆོས་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། གཟུགས་མེད་པ་དང་། སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དང་།  སྣང་བ་མེད་པ་དང་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་། 
ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང་། བསྟེན་པར་བྱ་བ་དང་། བསྟེན་པར་མི་བྱ་བ་དང་། བཟང་པོ་དང་ངན་པ་དང་ནང་གི་དང་ཕྱིའི་དང་མཐོང་བ་དང་
ཐོས་པ་དང་། ཤེས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་དང་། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་སྟོན་པ་དང་ལུང་མ་བསྟན་པ་དང་། འདོད་པར་གཏོགས་པ་དང་། གཟུགས་སུ་
གཏོགས་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་དང་མ་གཏོགས་པ་དང་། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང་། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ང་རྒྱལ་དང་། མ་རིག་པ་
དང་། ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། སྦྱིན་པ་དང་སེར་སྣ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་དང་།  བཟོད་པ་དང་གནོད་སེམས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལེ་ལོ་དང་བསམ་གཏན་
དང་། གཡེང་བ་དང་ཤེས་རབ་དང་། ཤེས་རབ་ངན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། སྟོང་པ་ཉིད་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། མཚན་མ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། ལོག་པའི་སྨོན་ལམ་དང་། 
མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་
33-1-234a


ལས་འདས་པ་དང་།  བྱང་ཆུབ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི།  དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པར་འདོད་པས་གཟུགས་མིང་ཙམ་དུ་
ཟད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་
བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ཤེས་བགྱི་བར་མིང་དུ་བརྗོད་པ་འདི་དངོས་པོ་དང་། 
བཅས་པར་དམིགས། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བགྱི་བར་མིང་དུ་བརྗོད་པ་འདི་དངོས་པོ་དང་བཅས་པར་དམིགས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་
མིང་དུ་བརྗོད་པ་འདི་དངོས་པོ་དང་བཅས་པར་དམིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་དང་བཅས་པར་དམིགས་ན་དེ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
གཟུགས་མིང་ཙམ་དུ་བས་པར་བསླབ་པར་བགྱི། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་ཙམ་དུ་བས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་མིང་ཙམ་དུ་བས་པར་བསླབ་
པར་བགྱི། མིང་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་ན།  གང་འདི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བགྱི་བའི་མིང་ཙམ་པོ་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །གང་འདི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་མིང་ཙམ་པོ་དེ་ཡང་
33-1-234b


མི་རིགས་པ་ནས། གང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བགྱི་བའི་བར་གྱི་མིང་ཙམ་པོ་དེ་ཡང་མི་རིགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་གང་འདི་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་
འདི་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མིང་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པའོ། །གང་འདི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མིང་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པ་ནས། གང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་བར་དུ་
མིང་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་སླད་དུ་དེས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་མིང་གི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་
མིང་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་ཁོང་དུ་ཆུད་སོ་སོར་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ཤེས་བགྱི་བའི་མིང་དེས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་། སོ་སོར་རིག་པར་འགྱུར་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་
ལ་གང་འདི་གཟུགས་སོ་ཞེས་མིང་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་སླད་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ཚོར་བ་ཞེས་བགྱི་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས་
སླད་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བགྱི་བའི་བར་གྱིས་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་། སོ་སོར་རིག་པར་འགྱུར། ཚོར་བ་ཞེས་བགྱི་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་དག་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་གྱི་མིང་དེ་དག་གིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་། སོ་སོར་རིག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་གང་འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །ཚོར་བ་དང་། 
འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཞེས་པ་ནས། གང་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་མིང་དེ་དག་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པར་འགྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
33-1-235a


བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲིས། ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་དེ་ལྟར་ལན་ཐོབ་ཤིག །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་
པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གང་འདི་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བའི་མིང་དེ་ལས་གཞི་མ་བླངས་མ་བརྟེན་མི་གནས་པར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་འདི་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གང་འདི་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ། བྱམས་པ་
དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ། གང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་བར་དུ་མིང་དུ་བཏགས་པ་དེ་དག་ལས་གཞི་མ་བླངས་མ་བརྟེན་མི་གནས་པར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་
དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་བར་དུ་དེ་ལྟར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །
བྱམས་པ་གཞུང་དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་མིང་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་བར་དུ་མིང་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པའོ། །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདུ་བྱེད་
ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མིང་དང་བརྡ་དང་། ཐ་སྙད་དང་། གདགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་འམ། ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་འམ། གདགས་པ་འམ། མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། 
33-1-235b


བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་གཞུང་དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའི་བར་དུ་དེ་དག་ནི་མིང་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པའོ། །ཅི་འདི་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཁ་ཅིག་ལ་འདུ་བྱེད་
ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ལས་གཞན་བདག་གི་འདུ་ཤེས་སམ། གདགས་པ་འམ། མིང་འམ་ཐ་སྙད་དམ། མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་གཞུང་
འདིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་
བར་དུ་དེ་དག་ནི་མིང་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་ན།  གང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་
དངོས་པོ་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་དེ་དག་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ། དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ།  
བྱམས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ལ་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ངོ་བོ་ཉིད་དམ། རང་བཞིན་ནམ་འོན་ཏེ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད། གསོལ་
33-1-236a


པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བས་སོ། །འོ་ན་བྱམས་པ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་འདི་སྙམ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བྱམས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ལ་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་
དང་གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ངོ་བོ་ཉིད་དམ། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་
དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བས་སོ། །འོ་ན་བྱམས་པ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་འདི་སྙམ་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་སེམས། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་སྟེ། གཟུགས་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། བརྡ་དང་གདགས་པ་དང་།  ཐ་སྙད་ཙམ་ལགས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྟེ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་
མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། བརྡ་དང་། གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ཙམ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་མིང་དང་།  འདུ་ཤེས་དང་།  བརྡ་དང་། གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ཙམ་ཞེས་བགྱི་བ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ། དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དེ་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། བརྡའ་དང་། གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ཙམ་འམ། འོན་ཏེ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་འམ། 
33-1-236b


འཇིག་པ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། འོ་ན་བྱམས་པ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་འདི་སྙམ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་སེམས། 
བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། བརྡ་དང་། གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ཙམ་
མམ། འོན་ཏེ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་འམ། འཇིག་པ་འམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོད། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །འོ་ན་བྱམས་པ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་འདི་སྙམ་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། 
འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་སེམས། དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཅི་ལགས། གཟུགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་། མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་། མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སམ། དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །
བྱམས་པ་ང་ནི་གཟུགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་། མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲའོ། །བྱམས་པ་ང་ནི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་དང་། མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཇི་ལྟ་བུར་མཆིས། 
33-1-237a


བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་ཇི་ལྟ་བུར་མཆིས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་བྱམས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱམས་པ་གཟུགས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྡ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྡ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་
འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན། དབྱིངས་འདི་ནི་དོན་དམ་པར་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྟེ་དོན་དམ་པར་བརྗོད་དུ་
མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་ལགས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཤེས་བགྱི་བའི་མིང་བླ་ཐབས་སུ་གདགས།  འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་གང་ལགས་པ་དེ་ལ། ཚོར་བ་
དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་ཇི་ལྟར་མིང་བླ་ཐབས་སུ་གདགས། དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་མ་མཆིས་སོ། །དེ་སྟེ་དོན་དམ་པར་མ་མཆིས་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འདུ་
བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་ཤེས་བགྱི་བ་མི་རིགས་སོ། །དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་
པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བས་ན་བྱམས་པ་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲིས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་ལན་ཐོབ་ཤིག །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ནམ་ཁྱོད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་ཤེས་རབ་སྤྱོད་པ་དེའི་ཚེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་
33-1-237b


མཚན་མའི་དངོས་པོ་གང་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་གང་ལ་མིང་བླ་ཐབས་སུ་གདགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོད་པར་
དམིགས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་གཞུང་འདིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་བརྗོད་དུ་
མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་གང་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་བར་དུ་མིང་བླ་
ཐབས་སུ་གདགས་པ་དེ་དག་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་དེ་སྟེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་
ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་དེ་སྟེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་
བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་གང་ལ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་དེའི་མཚན་མ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་གཞུང་འདིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་
མའི་དངོས་པོ་དེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱང་མ་ཡིན། གང་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་བར་དུ་མིང་བླ་ཐབས་སུ་
གདགས་པ་དེ་དག་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
33-1-238a


དེ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་གང་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་།  ཚོར་བ་དང་། 
འདུ་ཤེས་དང་།  འདུ་བྱེད་དང་།  རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བགྱི་བའི་བར་དུ་མིང་བླ་ཐབས་སུ་གདགས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཅི་ལགས། མཆིས་
པ་ལས་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སམ། འོན་ཏེ་མ་མཆིས་པ་ལགས།  དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་
དེ་རང་དབང་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དམ། མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱམས་པ་ཁྱོད་གང་གི་ཚེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་རྣམ་པར་
རྟོག་པས་གཟུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཚེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཟིན་པར་མ་གྱུར་ཏམ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །བྱམས་པ་དེ་ལྟ་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་གང་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བར་མིང་བླ་དགས་སུ་གདགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ན་ཡང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས་ཤིང་། རྣམ་
པར་རྟོག་པ་བསམ་པ་ན།  ཡོད་པར་དམིགས་པ་གང་ལ་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་ཡོད་པར་དམིགས་པ་དེ་གང་
33-1-238b


ཡིན། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ཆོས་
རབ་ཏུ་འབྱེད་མཁས་པ་ལ་གནས་པས་གཟུགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་དུས་གདགས་པ་འཚལ་བར་བགྱི། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་རབ་ཏུ་
དབྱེ་བ་རྣམ་པ་དུས་གདགས་པར་འཚལ་བར་བགྱི། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ།  བྱམས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ཆོས་
རབ་ཏུ་འབྱེད་མཁས་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གཟུགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གདགས་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གདགས་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས། འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །འདི་ལྟར་འདི་
ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ། འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ། འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བའོ། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་འདུ་ཤེས། འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་འདུ་ཤེས། འདི་ནི་
ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སོ། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་འདུ་བྱེད། འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་འདུ་བྱེད། འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ། 
འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ། འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ལྟར་འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས། འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་
33-1-239a


ཀྱི་ཆོས། འདི་དག་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ལགས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ལགས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། 
འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལགས། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལགས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཆོས་གང་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གཟུགས་སོ་ཞེས་མིང་དང་འདུ་ཤེས་དང་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་གང་
ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་སོ། །བྱམས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་
བྱ་བའི་བར་དུ་མིང་དང་འདུ་ཤེས་དང་། གདགས་པ་དང་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ཚོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་
བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་ནི། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཙམ་དུ་གནས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་ནས།  མངོན་པར་སྨྲ་བ་གང་ལ་འདི་ནི་མིང་དང་།  འདུ་ཤེས་དང་། 
33-1-239b


གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་སོ། །
འདི་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་འདུ་བྱེད། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུའོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་དག་ནི་གནས་པ་ཉིད་དེ། བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེས། རྣམ་པར་
བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་རྟག་ཅིང་རྟག་པའི་དུས་བརྟན་ཞིང་བརྟན་པའི་དུས་སུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅིང་ཆོས་བདག་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་ཆོས་
ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
བྱམས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་འདི་གསུམ་ལས་གཟུགས་གང་རྫས་མ་མཆིས་པར་བལྟ་བར་བགྱི། གང་རྫས་མཆིས་པ་ལགས། གང་རྫས་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས། རྫས་མ་
མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་ལ། དོན་དམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚོར་བ་འདི་གསུམ་དང་། འདུ་ཤེས་འདི་གསུམ་དང་། འདུ་བྱེད་འདི་གསུམ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་གསུམ་ནས། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་གསུམ་གྱི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་རྫས་མ་མཆིས་པར་བལྟ་བར་བགྱི། གང་རྫས་མཆིས་པར་བལྟ་བར་བགྱི།  གང་རྫས་མ་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས། རྫས་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་པར་
33-1-240a


བལྟ་བར་བགྱི་ཞིང་དོན་དམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ།  བྱམས་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་
གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་མེད་པར་བལྟའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྫས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཡོད་པར་ལྟའི་རང་དབང་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་
གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་རྫས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་
པ་གང་ཡིན་པ་ནས། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པའི་བར་དུ་འདི་དག་ནི་རྫས་མེད་པར་བལྟའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་དང་།  འདུ་ཤེས་དང་།  འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ནས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པའི་བར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྫས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཡོད་པར་བལྟའི། རང་དབང་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་
དང་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ནས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པའི་བར་དུ་དེ་དག་ནི་རྫས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་རྫས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་
བལྟའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཤེས་བགྱི་བ་
གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པར་བརྩིས་འདི་ལྟར་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་དེ་དག་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པར་བརྩིས་ཏེ། དེ་ལྟར་གཟུགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་
33-1-240b


བ་མཛད། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་རབ་དུ་དབྱེ་བ་མཛད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལ་དགོངས་ནས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཤེས་བགྱི་བ་འདི་
ལྟར་གཟུགས་ཤེས་བགྱི་བ་འདི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པར་བརྩིས། འདི་ལྟར་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པར་བརྩིས་ཏེ་
བསྟན། དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་རྫས་མེད་པ་དེ་གཟུགས་
སམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་མ་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །གང་ཡང་དེ་ལ་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ཙམ་གྱི་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་གཟུགས་ཡིན་ནམ། 
གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བྱམས་པ་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ་ཡང་
མ་ཡིན། གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ངས་འདི་ལ་དགོངས་ནས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་སུ་མེད་པར་བརྩི་བར་གསུངས་སོ། །
བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས།  རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་རྫས་ཡོད་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མིང་དང་འདུ་ཤེས་དང་། གདགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་གཟུགས་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། དེའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་
33-1-241a


གཟུགས་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བྱམས་པ་གཞུང་དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན། 
གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ངས་དེ་ལ་དགོངས་ནས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཤེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་སུ་མེད་པར་བརྩི་བར་
གསུངས་སོ། །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གཟུགས་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་ཅི་གཟུགས་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དེའི་གཟུགས་
ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཅི་གཟུགས་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལགས་སོ། །བྱམས་པ་གཞུང་དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་
མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ངས་དེ་ལ་དགོངས་ནས་འདི་ལྟར་གཟུགས་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བརྩི་བར་གསུངས་སོ། །དེ་
བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་
གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་གཟུགས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་ཤིང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པས་མཐའ་གཉིས་སྤངས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པས་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་སྤང་
33-1-241b


བ་དང་། ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མངོན་དུ་བགྱི་བ་དང་། ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་བསྒོམ་པ་བལྟ་བར་བགྱི། དེ་སྐད་གསོལ་བ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐའ་གཉིས་སྤངས་ནས། དེ་ལྟར་དབུ་མའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པས་གང་གཟུགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་
དེའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་གང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་
དེའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །གང་གཟུགས་སྤོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སྤོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་སྤོང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་
དུ་གང་སྤོང་བ་ཡང་མ་ཡིན། མི་སྤོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་སྤོང་བའོ། །གང་གཟུགས་སྤོང་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །གང་
གཟུགས་སྤོང་བའི་ལམ་སྒོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་སྒོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་སྒོམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་སྦྱར་རོ། །
དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་
ཤེས་པ་དང་། སྤོང་བ་དང་། མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་།  བསྒོམ་པར་ལྡན་པ་དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ལགས། དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། 
33-1-242a


བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཟབ་བོ། །རབ་ཏུ་ཟབ་བོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ལྟར་ཟབ་ཅིང་རབ་ཏུ་ཟབ་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ནི་གང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ཟབ་ཅིང་རབ་ཏུ་ཟབ་ཅེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ལགས། མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་ཡང་མ་ལགས། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའོ། །བདག་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ན། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བས་དེས་ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཏང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་བདག་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ན། དེས་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་མི་འགྱུར།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  བྱམས་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
33-1-242b


ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན། འཁོར་བ་ལ་འཁོར་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ན་འདི་ལྟར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་གཉིས་མཚུངས་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་འཁོར་བ་ལ་འཁོར་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བར་མི་སྐྱོའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་
རྣམ་པར་མི་རྟོག་ན། འཁོར་བ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་དེ་རིགས་པ་འདིས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་
སུ་མི་གཏོང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ལ་སྤྱོད་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པས་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་མ་བཏང་བ་དེ་ལྟར་བླངས་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཇི་ལྟར་མ་བཏང་བ་དེ་ལྟར་བླངས་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་དེ་སྟེ་མ་བླངས་ན་ཇི་ལྟར་བཏང་བ་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་ང་ནི་དེ་ལྟར་འཁོར་བ་བླང་བ་འམ། མི་བླང་བར་མི་སྨྲའི། བྱམས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་ལ་དམྱིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་དབང་དུ་གྱུར་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཐབས་མཁས་པས་འཁོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་ང་སྨྲའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་ང་སྨྲའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་
33-1-243a


པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དང་། ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པའི་བར་དང་། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ནས་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་བར་དུ་ཆོས་དེ་དག་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དག་སྒོམ་པ་དང་། དངོས་པོ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། རབ་ཏུ་སྤྲོས་པ་མེད་པ་འདི་ནི་བྱམས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་
དུ་བལྟའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཅིག་པ་འམ། ཤིན་དུ་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་ལ་གནས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱམས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་དག་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཁམས་དུ་མ་པ་སྟེ། ཁམས་
སྣ་ཚོགས་ཁམས་དུ་མ་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་དང་། རང་བཞིན་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཡོད་དེ། བྱམས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་རུས་དང་། རིགས་དང་པོ་ནས་བཟང་པོའི་ཁྱད་པར་འདོད་ཅིང་བཟང་པོའི་ཁྱད་པར་
ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རུས་དང་རིགས་གང་དང་པོ་ནས་ཁྱད་པར་ངན་པ་འདོད་ཅིང་ངན་པ་ཉིད་འཐོབ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་མགུ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་དོ། །རུས་དང་རིགས་གང་ཐོག་མ་ནས་ངན་པའི་
བྱེ་བྲག་འདོད་ཅིང་ངན་པ་ཉིད་འཐོབ་སྟེ། ངན་པ་ཐོབ་ནས་དེ་ཙམ་གྱིས་མགུ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ནས་ཕྱིས་གོང་དུ་བཟང་པོའི་ཁྱད་པར་འདོད་ཅིང་བཟང་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། 
33-1-243b


བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སེམས་ཅན་གྱི་རུས་དང་རིགས་གསུམ་པོ་དེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་ནས།  བླ་ན་མ་མཆིས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འཚལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་མཆིས་པར་ལུང་བསྟན་ཏེ།  སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་ན་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།  བྱམས་པ་དེའི་སྐྱེ་བ་ལས་དང་ཉོན་
མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པར་ནི་ང་མི་འདོགས་ཀྱི།  དེའི་སྐྱེ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བར་གདགས་སོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་
པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་མཐུ་ཆེ་བ་གང་ལ་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཟང་པོའི་ཁྱད་པར་འཚལ་ཞིང་བཟང་པོའི་ཁྱད་པར་ཉིད་འཐོབ་པར་
འགྱུར་བ་དེ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་དག་གང་ལགས། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་ལ་མ་ཆགས་པའི་བདེ་བ་དང་། མི་འཛིན་པའི་བདེ་བ་དང་། མྱ་ངན་
ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བར་འདོད་ཅིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་དག་གི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མཐུ་
ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་།  བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་
བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཐོབ་པར་འཚལ་བས། བླ་ན་མ་མཆིས་པ་ཡང་དག་པར་
33-1-244a


རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ལེའུ་སྟེ། བདུན་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། 
བམ་པོ་བདུན་བཅུ་བདུན་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཕོ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཚོལ་འདོད་པའི་རིགས་
ཀྱི་བུ་ཕོ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེས་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། ཇི་ལྟར་བཙལ་ཞིང་དེ་ལྟར་སྒྲ་དབྱངས་མི་ཟད་པར་སྒྲོགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་ན། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟར་བཙལ་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་
བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཇི་ལྟར་བཙལ། དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། རབ་འབྱོར་
རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྔོན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཚོལ་བ་ན། ལུས་མི་འཕངས་པ་དང་། སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་བསྟི་དང་། གྲགས་པ་ལ་མི་
གནས་པས་བཙལ་ཏོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཚོལ་བ་ན། དགོན་པ་ན་འདུག་པའི་ཚེ་བར་སྣང་ལས་འདི་སྐད་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སོང་ཤིག་དང་། དེ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །
ཅི་ནས་ཀྱང་ལུས་ངལ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཟས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། སྐོམ་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། མཚན་མོའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། 
33-1-244b


ཉིན་པར་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། གྲང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཚ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་སོང་ཤིག །ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གང་ལ་འང་སེམས་མ་འཇོག་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་གཡོན་དུ་ལྟ་ཞིང་མ་འགྲོ་ཤིག །
གཡས་སུ་མ་ལྟ་ཞིག །ནུབ་ཕྱོགས་དང་བྱང་ཕྱོགས་དང་། བླ་དང་འོག་དང་མཚམས་རྣམས་སུ་ལྟ་ཞིང་མ་འགྲོ་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་ཅི་ནས་ཀྱང་འཇིག་ཚོགས་ལ་མི་གཡོ་བ་དང་། གཟུགས་ལ་མི་གཡོ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་འདུ་
ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་གཡོ་བ་དེ་ལྟར་སོང་ཤིག །གང་དེས་གཡོས་པ་དེ་ནི་འགལ་བར་གནས་སོ། །གང་ལས་འགལ་བར་གནས་ཤེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་འགལ་བར་གནས་སོ། །གང་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་འགལ་བར་གནས་པ་དེ་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་དོ། །གང་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པ་དེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མི་རྙེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བའི་སྒྲ་ཐོས་པར་གྱུར་ཏོ། །སྒྲ་དེས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། རྟག་པར་རབ་
ཏུ་ངུ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྒྲ་དེའི་ལན་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་བྱེད་པར་འདོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། སྒྲ་དེས་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་རྟག་པར་རབ་
ཏུ་ངུ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་མོས་པ་བསྐྱེད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །མཚན་
མ་སྤངས་པ་དང་། དངོས་པོ་སྤངས་པ་དང་། སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་རྣམས་སྤང་བར་བྱའོ། །གང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། 
33-1-245a


མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། མ་འགགས་པའི་ཆོས་འཆད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་བསྙེན་པར་བྱ། བསྟེན་པར་བྱ། བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །རིགས་
ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གླེགས་བམ་དུ་གྱུར་པ་འམ། ཆོས་སྨྲ་བའི་དགེ་སློང་ལས་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཉན་
པ་དེ་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དྲིན་དུ་གཟོ་བ་དང་། བྱས་པ་དྲན་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་བདག་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཏེ། འདི་ལས་བདག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་སོ། །གང་ཐོས་ནས་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་མྱུར་དུ་སླར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དང་མི་འབྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། མི་ཁོམ་པ་རྣམས་སྤངས་པར་འགྱུར་བ་དང་།  དལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕན་ཡོན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་བརྟག་ཅིང་ཆོས་སྨྲ་བའི་
དགེ་སློང་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའི། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་སྨྲ་བའི་དགེ་སློང་ལ་བསྙེན་པར་མི་བྱའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། ཆོས་ལ་
གུས་པས་ཆོས་སྨྲ་བའི་དགེ་སློང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་གཟུགས་དང་། 
སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་པ་དག་བསྙེན་པ་དང་། བསྟེན་པ་དང་། སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ཁྱེར་ཏེ་འོང་བ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས། ཐབས་མཁས་པས་སོ་སོར་བསྙེན་བསྟེན་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་
33-1-245b


རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་སེམས་མ་དད་པ་མི་བསྐྱེད་པ་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བདག་ནི་ཐབས་མཁས་པ་དེ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་ཀྱི། འདི་ནི་ཐབས་མཁས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་རྣམས་སོ་སོར་བསྙེན་བསྟེན་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་གང་ལ་ཡང་ཆགས་པའམ་སྒྲིབ་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཚེ་
ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་ཡང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་
བྱང་བ་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པ། སྲོག་མེད་པ། གང་ཟག་མེད་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་བྲག་ཆ་ལྟ་བུ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་
བུའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་ཆོས་སྨྲ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ན། རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདུད་
ཀྱི་ལས་གཞན་དག་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་གཤེ་ཞིང་མི་ལྟ་ན། དེ་ལ་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སླར་ཀྱལ་བར་མི་བྱའི། གཞན་དུ་ན་ཆོས་
དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། ཆོས་ལ་གུས་པ་དང་། སེམས་མི་སྐྱོ་བས་ཆོས་སྨྲ་བའི་དགེ་སློང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྒྲ་དེ་ལས་གདམས་པ་འདི་
ལྟ་བུ་ཐོས་ནས། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ངོ་། །སོང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་ཡང་དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་སྒྲ་དེ་ལས་བདག་ཇི་སྲིད་དུ་འགྲོ་དགོས་ཤེས་མ་དྲིས་སོ་སྙམ་ནས།  དེ་ས་ཕྱོགས་དེ་
33-1-246a


ཉིད་དུ་འདུག་སྟེ། ངུ་ཞིང་འབོད་པ་དང་། མྱ་ངན་བྱེད་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཅིང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ་ཉིན་ཞག་གཅིག་གམ་གཉིས་སམ། གསུམ་མམ་བཞི་འམ་ལྔ་འམ་དྲུག་གམ་ཉིན་ཞག་
བདུན་འདས་པར་བྱས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མ་ཐོས་ཀྱི་བར་དུ་ལུས་ངལ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་བསྐྱེད། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་བསྐྱེད། བཟའ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་བསྐྱེད། བཏུང་བའི་
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་བསྐྱེད།  མཚན་མོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་བསྐྱེད། ཉིན་པར་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་བསྐྱེད། གྲང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་བསྐྱེད་དོ། །སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་བུ་གཅིག་པ་ཞིག་
དུས་ལས་འདས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བུའི་མྱ་ངན་གྱིས་བུའི་མྱ་ངན་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་རབ་འབྱོར་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེའི་ཚེ། ནམ་ཞིག་བདག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཐོས་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འབྱུང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་དེ་ནས་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ཕོངས་ཤིང་འདུག་པའི་མདུན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བྱུང་ནས།  རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་སྐད་སྨྲ་བ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ་ཞེས། ལེགས་པ་བྱིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་
བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་ཁྱེད་ཚོལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཙལ་ཏོ། །དེ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་
ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཉིད་དང་། སྤྲོ་བ་དེ་ཉིད་དང་། དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ཉིད་དང་། མོས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུན་ཆགས་པར་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སོང་ཤིག་དང་། འདི་ནས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ན། སྤོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཞིག་
33-1-246b


ཡོད་དེ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ། ར་བ་བདུན་རིམ་གྱིས་བསྐོར་བ། འོབས་བདུན་རིམ་གྱིས་བསྐོར་བ། ཤིང་ཏ་ལའི་ཕྲེང་བ་བདུན་གྱིས་བསྐོར་བ། ཆུར་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས། འབྱོར་
ཅིང་དར་བ། བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ། ཉམས་དགའ་བ། མི་མང་པོས་གང་བ། སྲང་གི་ཚོང་ཁང་རི་མོ་ལ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་མཉམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། ཁྱོགས་དང་བཞོན་པ་མི་དོག་པར་འགྲོ་བའི་ཟམ་པ་དང་བཅས་པ། གྲོང་ཁྱེར་དེའི་
ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་གི་རྩིག་པ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ།  རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རྩིག་པ་དེ་དག་གི་རིབ་མ་ཡང་འཛམ་བུ་ན་དའི་གསེར་ལས་བྱས་པ། ཚད་དང་ལྡན་ཞིང་འཕང་མཐོ་བ། རིབ་མ་དེ་དག་རེ་རེ་ལས་ཀྱང་རིན་པོ་
ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཤིང་། འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སྐྱེས་ཏེ། འབྲས་བུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པའི་སྲད་བུས་སྦྲེལ་བའི་ཤིང་གཞན་དག་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཐམས་ཅད་
ཀྱང་གསེར་གྱི་དྲིལ་བུའི་དྲ་བས་གཡོགས་ཏེ། གསེར་གྱི་དྲིལ་བུའི་དྲ་བ་དེ་དག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པའི་སྒྲ་སྙན་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དག་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་རྔ་རོལ་མོ་མཁན་
མཁས་པ་རྣམས། ཚོགས་པས་བརྡུངས་པའི་སྒྲ་སྙན་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་ལ། ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་སྒྲ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། དྲིལ་བུའི་དྲ་བ་དེ་དག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པའི་སྒྲ་སྙན་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་
འབྱུང་ངོ་། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་སྒྲ་དེ་དག་གིས་རྩེ་ཞིང་དགའ་བ་དང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་སྤོས་ཅན་དེའི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་གི་འོབས་ཀྱང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་ཞིང་རྒྱུན་དུ་འབབ་སྟེ། 
ཧ་ཅང་ཡང་མི་གྲང་ཧ་ཅང་ཡང་མི་དྲོ་བའི་ཆུ་དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའི་གྲུ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ། དེ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཞུགས་ནས། རྩེ་ཞིང་དགའ་བ་དང་། 
33-1-247a


ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་བྱེད་དོ། །ཆུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཨུཏྤ་ལ་དང་། པད་མ་དང་ཀུ་མུ་ད་དང་། པུན་དཱ་རི་ཀས་ཁེབས། གཞན་ཡང་མེ་ཏོག་རིགས་ཆེ་ཞིང་བསུང་ཞིམ་པ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཁེབས་ཏེ། སྟོང་གསུམ་
གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། མེ་ཏོག་གི་རིགས་གང་དང་གང་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤོས་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ན་མེད་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ན་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དེ། 
དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ། བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཤ་སྟག་གོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་རེ་རེ་ན་ཡང་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་པའི་མཚོ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དེ།  མཚོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ན་ཡང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་
བདུན་གྱི་ཨུཏྤལ་དང་། པད་མ་དང་ཀུ་མུ་དཱ་དང་། པུན་དཱ་རི་ཀ་མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁེབས་པར་འཁོད་དོ། །ཨུཏྤ་ལ་དང་། པད་མ་དང་། ཀུ་མུ་དཱ་དང་། པུན་དཱ་རི་ཀ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེང་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་
ཙམ་ཤ་སྟག་སྟེ། མཐིང་ཀ་ལ་ཁ་དོག་མཐིང་ཁར་འདུག་པ། མཐིང་ཁ་འདྲ་ཞིང་མཐིང་ཁར་སྣང་བ། སེར་པོ་ལ་ཁ་དོག་སེར་པོ། སེར་པོ་འདྲ་ཞིང་སེར་པོར་སྣང་བ། དམར་པོ་ལ་ཁ་དོག་དམར་པོ། དམར་པོ་འདྲ་ཞིང་
དམར་པོར་སྣང་བ།  དཀར་པོ་ལ་ཁ་དོག་དཀར་བ། དཀར་པོ་འདྲ་ཞིང་དཀར་པོར་སྣང་བ་ཤ་སྟག་གོ། །མཚོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ན་བྱ་ངང་མོ་དང་། ཀ་རན་ད་བ་དང་། ཁྲུང་ཁྲུང་དང་། ས་ར་ས་དང་། ངུར་པའི་སྒྲས་ཁྱབ་པར་སྒྲོགས་
སོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདག་གི་བ་མེད་པ། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡུན་རིང་པོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་དང་། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་རབ་ཏུ་མོས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་གོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྤོས་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལམ་སྲང་གི་མདོའི་དབུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
33-1-247b


པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ཁྱིམ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་དཔག་ཚད་གཅིག་ཡོད་པ། རིན་པོ་ཆེ་བདུན་ལས་བྱས་པ།  རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། ར་བ་བདུན་དང་། ཤིང་ཏ་ལའི་འཕྲེང་
བ་བདུན་གྱིས་བསྐོར་བའོ། །ཁྱིམ་དེ་ན་ཁྱིམ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་བཞི་ཡོད་དེ། རྟག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། མྱ་ངན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། 
མེ་ཏོག་མཛེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དེ་དག་རེ་རེ་ན་ཡང་མཚེའུ་བརྒྱད་བརྒྱད་ཡོད་དེ། བཟང་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བཟང་མོའི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། 
དགའ་བའི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་མི་འབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཚེའུ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ངོས་གཅིག་ནི་གསེར་ལས་བྱས། ངོས་
གཉིས་པ་ནི་དངུལ་ལས་བྱས། ངོས་གསུམ་པ་ནི་བཻ་དཱུརྱ་ལས་བྱས། ངོས་བཞི་པ་ནི་ཤེལ་ལས་བྱས། ནང་གི་གཞི་ནི་ཀར་ཀེ་ད་ན་ལས་བྱས་ཤིང་གཞི་གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བཀྲམ་པའོ། །མཚེའུ་དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་འབབ་
སྟེགས་ཁྲི་འཕང་ཅན་བརྒྱད་བརྒྱད་ཡོད་དེ། འབབ་སྟེགས་ཀྱི་ངོས་ཀུན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་ཅིང་། འབབ་སྟེགས་ཀྱི་བར་ཐམས་ཅད་ནས་འཛམ་བུ་ན་དའི་གསེར་གྱི་ཆུ་ཤིང་དག་སྐྱེས་སོ། །མཚེའུ་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་ན་མེ་ཏོག་ཨུཏྤ་ལ་དང་། པད་མ་དང་། ཀུ་མུ་དཱ་དང་། པུན་དཱ་རི་ཀ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཁེབས་ཤིང་། བྱ་ངང་མོ་དང་། ས་ར་ས་དང་། ངུར་པའི་སྒྲ་སྒྲོགས་སོ། །མཚེའུ་དེ་དག་གི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ན་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་རྣམ་
པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེའོ། །མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དེ་དག་རླུང་གིས་བཏབ་པའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱང་མཚེའུ་ནང་དུ་ལྷགས་སོ། །མཚེའུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆུ་ཡང་ཙན་དན་གྱི་བསུང་ཅན་ལ་ཁ་དོག་དང་དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་པ་ཕུན་སུམ་
33-1-248a


ཚོགས་པའོ། །དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་རྩེ་བའི་ས་ཡོད་དེ། དེ་འཁོར་དང་བཅས་པ། བུད་མེད་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང་ལྷན་ཅིག །འདོད་པའི་ཡོན་
ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་ཞིང་འབྱོར་པས། དེ་ན་རྩེ་དགའ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་དེ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་སྐྱེས་པ་འམ། བུད་མེད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྟག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། མཚེའུ་རྣམས་
སུ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་ཞིང་འབྱོར་བས་རྩེ་དགའ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་ཡང་།  འཁོར་དང་བཅས་པར་ཐ་གི་ཙམ་ཞིག་རྩེ་ཞིང་དགའ་
བ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་དུས་གསུམ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འཆད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་སྤོས་ཅན་དེ་ན་འཁོད་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལམ་མདོའི་དབུས་སུ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་འཛུགས་ཏེ། རྐང་པ་གསེར་ལས་བྱས་པ་འམ། དངུལ་ལས་བྱས་པ་འམ། བཻ་དཱུརྱ་ལས་བྱས་པ་འམ། ཤེལ་ལས་བྱས་པའི་སྟེང་། 
ཤིང་བལ་གྱི་སྟན་ནམ། འགོ་ལི་ཀའི་བསྟན་ནམ། ཁོང་ཚང་ཅན་གྱི་སྟན་ནམ།  ཀ་ཤི་ཀའི་གོས་བཏིང་བ། འཕང་དུ་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་ཙམ་ཡོད་པ། སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་ཀྱང་མུ་ཏིག་གིས་བརྒྱན་པའི་བླ་རེ་བྲེས་
ས་ཕྱོགས་དེ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཡང་། མེ་ཏོག་ཁ་དོག་རྣམ་པ་ལྔས་འཐོར། མངོན་པར་འཐོར། རབ་ཏུ་མངོན་པར་འཐོར་རོ། །བདུག་སྤོས་བསུང་ཞིམ་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་ས་ཕྱོགས་དེ་བདུག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་འདི་
ལྟར་ཆོས་ལ་གུས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་གང་ལ་འདུག་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་འཆད་པ་ལ། བསུང་ཅན་ན་འཁོད་པའི་སེམས་ཅན་
33-1-248b


དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལ་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉན་པ་ནི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ། སྲོག་ཆགས་
སྟོང་ཕྲག་མང་པོ། སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་ལྷགས་པར་གྱུར་ཏེ། མི་དང་ལྷ་རྣམས་གང་ཉན་པ་དེ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་ཀློག་སློབ། ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་ཏོན་སློབ། ཁ་ཅིག་ནི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པར་བྱེད། ཁ་ཅིག་
ནི་འཛིན། ཁ་ཅིག་ནི་འཆང་། ཁ་ཅིག་ནི་ཟློས། ཁ་ཅིག་ནི་འདྲི། ཁ་ཅིག་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོའོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཤ་སྟག་གོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་ཤིག་དང་། དེ་ལས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡུན་རིང་པོའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྟོན་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྐུལ་མ་འདེབས་པ། གཟེང་བསྟོད་པ་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །རིགས་
ཀྱི་བུ་དེས་ཀྱང་སྔོན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ད་ལྟར་ཁྱོད་ཚོལ་བ་བཞིན་དུ་བཙལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཉིན་མཚན་དུ་ངལ་བསོ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་སྐྱེད་པར་སོང་ཤིག་དང་། རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་འདི་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡིད་རངས་རབ་ཏུ་དགའ། མོས་ཤིང་ཡིད་
བདེ་བར་གྱུར་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་དུག་དང་བཅས་པའི་ཟུག་རྔུས་ཟུག་ན། ནམ་ཞིག་བདག་གིས་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པའི་སྨན་པ་གང་། བདག་གི་ཟུག་རྔུ་འདི་འབྱིན་ཅིང་། གང་བདག་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ཐར་
33-1-249a


བར་བྱེད་པ་ནམ་རྙེད་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ཡང་། གང་བདག་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་སྟོན་ཅིང་ཆོས་གང་བདག་གིས་ཐོས་ནས། དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤོངས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནམ་མཐོང་བར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དོ། །
དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ས་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དུ་འདུག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་དང་། ཚེ་རབས་
སྔ་མ་ལ་གོམས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དུ་མ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་།  ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འགྱུར་བར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མུན་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་པ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མེ་ཏོག་མངོན་པར་འཐོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྒྱུ་མ་
རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར་རབ་ཏུ་སྣང་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེམས་
33-1-249b


ཅན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་མཁས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྒྲ་དང་ཚིག་དང་འབྲུ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འབྱིན་པ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་།  མ་མནན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་ཐ་སྙད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྡུལ་དང་
བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མིང་དང་ངེས་པའི་སྒྲ་དང་ཚིག་དང་འབྲུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པའི་སྒྲ་དང་ཚིག་
དང་འབྲུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྒྲིབ་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱལ་
པོ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྒྱལ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དབུགས་
འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྡུལ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། པད་མོའི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙིང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་།  སྟོབས་དང་།  མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་
33-1-250a


ཅད་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱོར་བ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ལེ་ལོ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཟབ་མོའི་འོད་
བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རི་རབ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བདུད་ཀྱི་འཁོར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཁམས་གསུམ་ལ་མངོན་
པར་མ་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། འོད་ཟེར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ།  དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་ལ་གནས་པར་གྱུར་ནས། ཕྱོགས་
བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་རྣམས་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་། དེ་ལ་ལེགས་པ་སྦྱིན་ཞིང་དབུགས་ཕྱུང་ནས་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངེད་ཀྱིས་ཀྱང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བཙལ་ཏེ། ཏིང་ངེ་
འཛིན་འདི་དག་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ནི་གང་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐོབ་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྟོགས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་
གྱུར་ཏེ། ངེད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བལྟས་ན།  སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འམ། ལྡང་བ་འམ། གང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་འམ། གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སེམས་པ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངེད་ཀྱིས་སེམས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པས། 
33-1-250b


ལུས་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་འདི་ལྟ་བུ་དག་རབ་ཏུ་ཐོབ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་དང་། འོད་འདོམ་གང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་།  བླ་ན་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་
བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚད་བཟུང་བ་འམ། མཐའ་བསྟན་པར་མི་ནུས་ན། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་མི་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་
གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དག་རབ་ཏུ་ཐོབ་བོ། །དེ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་འདི་དག་ཉིད་ལ་གུས་པ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ལྷག་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། མོས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
རིགས་ཀྱི་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། མོས་པར་བྱེད་པ་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་དཀོན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཡང་གུས་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེད་ཅིང་དགའ་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱའོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ལ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བདག་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་
33-1-251a


བྱས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་། ཐབས་མཁས་པ་ལ་ཡང་བསླབས་ཏེ། དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་
བྱས་པ་གཟུངས་སུ་བཟུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ།  བསྐལ་པ་གཅིག་གམ། བསྐལ་པ་གཉིས་སམ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་འམ། བསྐལ་པ་
སྟོང་ངམ། དེ་བས་ཀྱང་ལྷག་པར་རས་ཀྱི་ཐོད་བཞིན་དུ་མགོ་ལ་ཁྱེར་རམ།  བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་བྱིན་ནམ།  སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་པ་ཇི་སྙེད་
ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱིན་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལ་ལན་ལོན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་མཐུས་ཁྱོད་འདི་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཐོབ་པར་གྱུར།  ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་མཁས་པ་ཐོས་པར་གྱུར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས། 
ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་མང་པོ་ཐོབ་པའི་ལེའུ་སྟེ། བདུན་བཅུ་རྩ་གསུམ་པའོ།། །། དེ་ནས་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དབུགས་ཕྱུང་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་རྣམས་ལས་ལངས་པར་གྱུར་ཏེ། །ལངས་ནས་ཀྱང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་དག་ག་ནས་
བྱོན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གང་དུ་བཞུད་སྙམ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་མ་མཐོང་བ་དང་། མི་དགའ་ཞིང་གདུང་བ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །འཕགས་པ་བྱང་
33-1-251b


ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་ལ། ལྔ་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ་སྟེ། བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པ། བདག་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཏེ། 
ཡུན་རིང་པོར་དེས་བདག་གི་དོན་བྱས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གང་ནས་བྱོན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གར་བཞུད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་བདག་གིས་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེའི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། དྲི་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་
ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་ལ་དགའ་བ་དང་། དང་བ་དང་། རྗེ་ས་དང་། གུས་པ་བསྐྱེད་ནས་སྔར་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བདག་གིས་སྟི་སྟང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་
འཕགས་པ་ལ་བསྙེན་པར་བྱ། བདག་ཀྱང་དབུལ་བས་བདག་ལ་གོས་སམ། རིན་པོ་ཆེ་འམ། གསེར་རམ། མུ་ཏིག་གམ། བཻ་དཱུརྱ་འམ། དུང་ངམ། ཤེལ་ལམ། བྱེ་རུ་འམ། དངུལ་ལམ། མེ་ཏོག་གམ། བདུག་
པ་འམ། སྤོས་སམ། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་འམ། གདུགས་གང་གིས་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་ལ་སྟི་སྟང་དུ་བྱ་བར་འོས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད། བདག་དེ་བཞིན་
དུ་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བར་ཡང་མི་རིགས་ལ། བདག་དགའ་ཞིང་མགུ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དེ་ལྟ་བུར་བླ་མ་ལ་གུས་ཤིང་རིམ་གྲོ་བྱ་བའི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། མཐར་གྱིས་སོང་སོང་ན། གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་ཅིག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ། དེར་ཚོང་དུས་ཀྱི་དབུས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་། འདི་སྙམ་
33-1-252a


དུ་བསམས་སོ། །བདག་གི་ལུས་འདི་བཙོངས་ཏེ། དེའི་རིན་གྱིས་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱའོ། །ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་བདག་གི་ལུས་
སྟོང་ཙམ་ཞིག་པར་གྱུར། དེངས་པར་གྱུར། བཙོངས་རྨེག་མེད་པར་གྱུར་ཏེ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་འཁོར་བར་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཁོར་བ་ན། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། གཤིན་རྗེའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་འདོད་པའི་རྒྱུ་དང་འདོད་པའི་གཞིའི་ཕྱིར་གྱི། ཆོས་འདི་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་རམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟ་བུ་དག་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །
དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས། ཚོང་དུས་ཀྱི་དབུས་སུ་མི་སུ་ཉོ་མི་སུ་ཉོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཕྱུང་སྟེ་བོས་སོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་འདི་སྙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་འདི་ཆོས་འདོད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་བཙོངས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་དེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་རིས་
སུ་གཏོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ཀྱང་སེམས་
ཅན་མང་པོའི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་དེ་དག་ཀྱང་བདག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་བདག་གིས་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
33-1-252b


མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་གྱིས། དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་དེའི་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་དེ་རྣམས་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་མི་སུ་ཉོ་མི་སུ་ཉོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་བརྗོད་པ་དེ་མི་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་བདག་
ད་ཉོ་བ་མ་རྙེད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སོང་སྟེ་ངུས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་ཨེ་མའོ་བདག་གི་ལུས་ཉོ་བ་ཡང་མེད་དེ། རྙེད་པ་རབ་ཏུ་མ་རྙེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ནས་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་འདི་སྙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་འདི་ཆོས་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་བསམ་པས་བདག་གི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་པ་བདག་གིས་བརྟག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ནས་
བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཞིག་ཏུ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིད་མི་དགའ་ཞིང་མྱ་ངན་བྱེད་ལ་ངུ་ཞིང་འདུག །རབ་ཏུ་ངུ་བས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བདག་ནི་ཆོས་
འདོད་པའི་ཕྱིར། བདག་གི་ལུས་བཙོངས་ཏེ་ཆོས་ལ་མཆོད་པར་འདོད་ན། བདག་ཉོ་བ་མ་རྙེད་དེ་དེ་ལ་བདག་འདི་སྙམ་དུ་གང་བདག་གི་ལུས་བཙོངས་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱ་ཞིང་འཕགས་
པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་ཡང་། བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཉོ་བ་ཡང་མ་རྙེད་པ་དེ། ཨེ་མའོ་བདག་བསོད་ནམས་རེ་ཆུང་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་
33-1-253a


ཁྱེའུ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ལ་མི་ནི་མི་དགོས་ཀྱི། བདག་མཆོད་སྦྱིན་ཞིག་བྱེད་པས། དེར་མིའི་སྙིང་དང་། ཁྲག་
དང་རུས་པ་དང་། རྐང་དགོས་ན་དེ་ཉོར་སྦྱིན་ནམ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་འདི་སྙམ་དུ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཁྱེའུ་འདི་ལ་བདག་
གི་ལུས་དང་། སྙིང་དང་ཁྲག་དང་། རུས་པ་དང་། རྐང་ཉོ་བ་རྙེད་པ་ནི་བདག་གིས་རྙེད་པའི་མཆོག་རབ་ཏུ་རྙེད། བདག་གིས་ལུས་ཀྱང་དོན་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་དགའ་མགུ་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་སེམས་སུ་
གྱུར་ནས། ཁྱེའུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ཁྱེའུ་ཁྱོད་ལུས་འདི་གང་གི་ཕྱིར་དགོས་པ་དེ་སྦྱིན་ནོ། །དེས་དེ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་རིན་ཅི་ཞིག་སྦྱིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་ཁྱེའུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ཁྱེའུ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དེ་བྱིན་ཅིག །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་མཚོན་རྣོན་པོ་ཞིག་ཐོགས་ཏེ་དཔུང་
པ་གཡས་པ་ཕུག་ནས་ཁྲག་ཕྱུང་ངོ་། །བརླ་གཡས་པ་ཡང་བཅད་ནས་ཤ་མེད་པར་བྱས་དེ། རྩིག་པ་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་རུས་པ་གཅོག་ཏུ་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ཞིག་ཁང་ཐོག་ན་འདུག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ། བརླའི་ཤ་མེད་པར་བྱས་ནས། རྩིག་པའི་དྲུང་དུ་རུས་པ་གཅོག་ཏུ་སོང་བ་མཐོང་བ་དང་། དེ་འདི་སྙམ་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གིས་བདག་ལ་གནོད་པར་བྱེད། དེ་བདག་གིས་
རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་དྲིའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། དེར་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
33-1-253b


དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་བདག་ལ་བདག་གནོད་པར་བྱེད། ཁྲག་དང་རུས་པ་དང་རྐང་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་བྱ། རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་བུ་མོ་དེ་ལ་འདི་སྐད་
སྨྲས་སོ། །འདི་དག་ཁྱེའུ་དེ་ལ་བཙོངས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་ཡང་རིམ་གྲོར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་ཚོངས་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེས་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་སྙིང་དང་། ཁྲག་དང་རུས་པ་དང་རྐང་བཙོངས་ཏེ། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་རིམ་གྲོར་བྱས་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེས་བུ་མོ་དེ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་གང་ལ་ངེད་ཀྱིས་བསླབས་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་
འབྲང་བར་འགྱུར་བ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ལུས་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་
བརྒྱད་བཅུ་དང་། འོད་འདོམ་གང་བ་དང་། འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་དང་།  བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་།  སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་བཞི་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་བསམ་གྱིས་མི་
ཁྱབ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
33-1-254a


པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བགོར་ཡོད་པ། བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ། དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་
ཐབས་མཁས་པ། བདག་ལ་སྟོན་ཏེ་དེ་ལ་བདག་སློབ་བོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་
བསྒྲགས་པའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཡང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ལུས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་འོས་ན། གཅིག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་
ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བར་འགྱུར་བ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཅི་དགོས་པ་གསེར་རམ། 
དངུལ་ལམ། བཻ་དུརྱ་འམ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འམ། མུ་ཏིག་གམ། མེ་ཏོག་གམ། བདུག་པ་འམ། སྤོས་སམ། ཕྲེང་བ་འམ། བྱུག་པ་འམ། ཕྱེ་མ་འམ། གོས་སམ། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། 
བ་དན་གང་གིས་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་ལ་རིམ་གྲོར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་བདག་གིས་ཕ་མ་ལས་བསླངས་ཏེ་སྦྱིན་གྱིས། བདག་ལ་བདག་འདི་ལྟ་བུའི་
གནོད་པ་མ་བྱེད་ཅིག །བདག་ཀྱང་ཆོས་དེ་རྣམས་འདོད་དེ། བདག་ཀྱང་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་གང་ན་བ་དེར་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོའོ། །བདག་ཀྱང་འདི་ལྟར་
ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཡི་ལུས་མི་སྣང་བར་བྱས་ནས། བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
33-1-254b


སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་མདུན་དུ་འདུག་ནས་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་བུར་ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཐབས་མཁས་པས་བཙལ་ཅིང་དགེ་
བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཡོངས་སུ་དྲིས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ལ་ནི་སྙིང་དང་། ཁྲག་དང་རུས་པ་དང་རྐང་མི་དགོས་ཀྱི། ཁྱོད་
ལ་ཉམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདིར་འོངས་ཀྱིས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་མཆོག་ཇི་ཙམ་ཞིག་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་མཆོག་སློངས་ཤིག །རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སྨྲས་པ། བརྒྱ་བྱིན་བདག་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བྱིན་ཅིག །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཡུལ་འདི་ནི་བདག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་གྱི། ཡུལ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་བས་ན་མཆོག་གཞན་ཞིག་
སློངས་ཤིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་སྨྲས་པ། ལྷའི་དབང་པོ་འོ་ན་ཁྱོད་ཐུགས་ཁྲལ་ཆུང་ངུ་གྱིས་ལ་བཞུགས་ཤིག །བདག་གིས་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདག་རང་
བདེན་པ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཅིང་། བདག་ལ་སྒྱུ་མེད་པ་དང་ལྷག་པའི་བསམ་
པ་ཡོད་པར་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་བྱའོ། །ལྷའི་དབང་པོ་བདེན་པ་དེ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་དེས་བདག་གི་ལུས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཅིག །དེ་ནས་སྐད་ཅིག་དེ་དང་། ཐང་ཅིག་དེ་དང་། ཡུད་ཙམ་དེ་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
33-1-255a


མཐུ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་ལུས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་སྤོབས་
པ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་དེ་ལས་གཞན་ལན་འདེབས་མ་ནུས་ནས། གནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་གི་ཁྱིམ་གང་ན་བ་དེར་བཞུད་ཀྱིས་ཚུར་སྤྱོན། བདག་གི་ཕ་མ་ལས་ནོར་བསླངས་ཏེ། ཁྱོད་ཆོས་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཆོད་པ་དང་། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་ལ་རིམ་གྲོར་བྱ་བའི་ནོར་དེ་ཁྱོད་ལ་སྦྱིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་ཁྱིམ་གང་ན་བ་དེར་དོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེ་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ནས། ཕ་མ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ཡབ་ཡུམ་བདག་
ལ་ནོར་མང་པོ་སྩལ་དུ་གསོལ། །གསེར་དང་། དངུལ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་དང་། ནོར་བུ་དང་། གོས་དང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་ཕྲེང་བ་དང་བྱུག་པ་དང་ཕྱེ་མ་དང་ཆོས་གོས་དང་གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་
རྣམས་དང་སིལ་སྙན་གྱི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་མང་པོ་རྣམས་བདག་ལ་སྩལ་དུ་གསོལ། ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་ལ་འཁོར་དུ་སྩལ་པའི་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་རྣམས་དང་། ལྷན་ཅིག་ཏུ་བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཆོད་ཅིང་། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་རིམ་གྲོ་བགྱིད་དུ་མཆི་བར་ཅི་གནང་། དེས་བདག་ཅག་ལ་
33-1-255b


ཆོས་བཤད་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་དེའི་ཕ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བུ་མོ་དེ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་
ངུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སུ་ཞིག །ད་ལྟ་ག་ལ་འདུག །བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་འོ་སྐོལ་གྱི་ཆབ་སྒོའི་དྲུང་ན་མཆིས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཡང་ལྷག་པའི་བསམ་པས། བླ་ན་མ་མཆིས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
ཆུབ་ཏུ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པའི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་ལས་ཐར་བར་འཚལ་བའི་སླད་དུ། དམ་པའི་ཆོས་འཚལ་བས། བདག་གི་ལུས་བཙོངས་
ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་རིམ་གྲོ་བགྱི་བར་འཚལ་ན། དེའི་ལུས་ཉོ་བ་ཡང་མ་རྙེད་ནས། དེ་
སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཡིད་མི་དགའ་སེམས་ཁོངས་སུ་ཆུད། ཡི་ཆད་ནས་ངུ་ཞིང་འདུག་པ་དང་། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཞིག་གི་ལུས་སུ་སྤྲུལ་ནས། དེ་ལ་ཉམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་
སྡུག་བསྔལ་ཞིང་ཡིད་མི་དགའ་བ་དང་། སེམས་ཁོངས་སུ་ཆུད་དེ་ཡི་ཆད་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་ངུ་ཞིང་འདུག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། དེས་དེ་ལ་བདག་ནི་བདག་གི་ལུས་འཚོང་ན། དེ་ཉོ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་
ཁྱེའུའི་ལུས་སུ་བསྒྱུར་བས་སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གི་ལུས་འཚོང་། རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་སྨྲས་པ།  ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་།  འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་རིམ་གྲོར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་ཆོས་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རག་ལུས་སོ། །ཁྱེའུའི་གཟུགས་སུ་བསྒྱུར་བའི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། 
33-1-256a


རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ལ་མི་ནི་མི་དགོས་ཀྱི། བདག་མཆོད་སྦྱིན་ཞིག་བྱེད་པས། དེར་བདག་ལ་མིའི་སྙིང་དང་། ཁྲག་དང་རུས་པ་དང་རྐང་དག་དགོས་སོ། །དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་སེམས་མ་ཞུམ་པར་གྱུར་ནས། 
དེ་ཡང་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་མཚོན་རྣོན་པོ་ཞིག་ཐོགས་ཏེ། བདག་གི་དཔུང་པ་ཕུག་སྟེ་ཁྲག་ཕྱུང་བརླ་ཡང་ཤ་མེད་པར་བྱས་ནས། རྩིག་པ་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་རུས་པ་གཅོག་ཏུ་སོང་སྟེ། རུས་པ་དང་། རྐང་སྦྱིན་
ནོ་སྙམ་པ་ལས། དེ་ཁྲག་ཟག་ཅིང་འདུག་པ་བདག་གིས་ཁང་ཐོག་ནས་མཐོང་བ་དང་། དེ་ལ་བདག་འདི་སྙམ་དུ་མི་འདི་ཅི་བྱེད་པ་ཞིག །འདི་ལྟར་བདག་ལ་བདག་གནོད་པར་བྱེད་སྙམ་ནས། དེའི་དྲུང་དུ་བདག་མཆིས་
ཏེ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ལ་བདག་ཁྲག་འབྱིན། དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་བདག་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་འདི་ལ་ཁྲག་དང་སྙིང་དང་རུས་པ་དང་རྐང་སྦྱིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
བདག་ནི་དབུལ་བས་ནོར་གཞན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ལ་བདག་གིས་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ནོར་དེས་ཁྱོད་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། དེས་བདག་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་ཆོས་འདོད་
པའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་རིམ་གྲོར་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་གིས་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་ལས་ཡོན་ཏན་གྱི་རིགས་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་
བྱེ་བྲག་ཅི་ཞིག་འབྱུང་། དེས་བདག་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་བདག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞིང་།  དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་
པ་མི་འཕྲོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་དེ་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བདག་གིས་ཐོབ་པ་དང་། དགའ་ཞིང་མགུ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཤིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་དག་ཐོས་པ་དང་བདག་འདི་
33-1-256b


སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །གང་འདི་ལྟ་བུ་དག་བྱེད་ནུས་པ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་སྟེ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་ཆོས་འདོད་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས་ལུས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ན། བདག་ཅག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་
ཆོས་འདི་མཆོད་པར་མི་བྱ། འདི་ལྟ་བུ་དག་གི་གནས་སུ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་མི་གདབ། བདག་ཅག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་དུ་ཡོད་དོ་སྙམ་ནས། བདག་གིས་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་
ཀྱི་བུ་ཁྱོད་བདག་ལ་གནོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་མ་བྱེད་ཅིག །བདག་གིས་ནོར་མང་པོ་ཕ་མ་ལས་བསླངས་ཏེ་སྦྱིན་ནོ། །དེས་ཁྱོད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་རིམ་གྲོ་བྱོས་ཤིག །བདག་ཀྱང་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བདག་གིས་ཀྱང་རིགས་
ཀྱི་བུ་དེ་ལ་མཆོད་པ་བྱའོ། །བདག་ཀྱང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བར་དུ་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་
སྨྲས་སོ། །དེ་བས་ན་ཡབ་ཡུམ་ནོར་མང་པོ་ཕལ་ཆེར་བདག་ལ་སྩལ་ཏེ། བདག་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་མཆོད་པ་
བགྱིད་དུ་མཆི་བར་ཅི་གནང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། བམ་པོ་བདུན་བཅུ་བརྒྱད་པ། དེ་ནས་བུ་མོ་དེའི་ཕ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བུ་མོ་དེ་ལ་
འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་གཏམ་བྱས་པ་ནི་རབ་ཏུ་དཀའོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་འཕགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་གང་གི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་
33-1-257a


དེ་འདི་ལྟ་བུའི་དཀའ་བ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཤིན་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །དེ་བས་ན་བུ་མོ་ཁྱོད་ངེད་ཀྱིས་གནང་ངོ་། །ངེད་ཀྱང་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་བལྟ་བ་དང་། མཆོད་པ་བྱེད་དུ་འདོང་གིས་སྐབས་བྱིན་ཅིག །དེ་ནས་བུ་མོ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་
མཆོད་པ་དང་། བཀུར་སྟིར་བྱེད་དུ་འདོང་འདོད་པའི་ཕ་མ་གཉིས་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །བདག་ནི་སུ་ལ་ཡང་དགེ་བའི་བར་ཆད་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེ་དང་དེའི་ཕ་མ་ལ་སྩོགས་པས་
ཤིང་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་བརྒྱན། བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་ཡང་བརྒྱན་ནས། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཐོགས། གོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་ཕྲེང་བ་དང་བྱུག་པ་དང་ཕྱེ་མ་དང་ཆོས་གོས་དང་གདུགས་
དང་རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་རྣམས་ཐོགས། གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་དང་། དངུལ་གྱི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཐོགས། རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། གསེར་དང་ནོར་བུ་དང་མུ་ཏིག་དང་། བཻ་དཱུརྱ་དང་། དུང་དང་ཤེལ་དང་བྱི་རུ་
རྣམས་ཐོགས། བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་དང་། བཏུང་བ་མང་པོ་ཐོགས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དང་ལྷན་གཅིག་ཏུ་ཤིང་རྟ་གཅིག་ལ་ཞོན། བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་
དེ་དག་ཀྱང་ཤིང་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་ཞོན་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར། མདུན་དུ་བྱས་ནས་འཁོར་མང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ན་བ་དེར་ལོགས་སུ་དོང་ངོ་། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་མཐར་གྱིས་སོང་སོང་ན། རྒྱང་རིང་པོ་ཞིག་ནས་སྤོས་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ་མཛེས་ཤིང་ལྟ་ན་སྡུག་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའི་ར་བ་བདུན་གྱིས་
33-1-257b


བསྐོར་བ། རྟ་བབས་བདུན་དང་ལྡན་པ། འོབས་བདུན་དང་། ཤིང་རྟ་ལའི་ཕྲེང་བ་བདུན་གྱིས་བསྐོར་བ། ཆུར་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ། ཞེང་དུ་ཡང་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ། ཕྱུག་ཅིང་དར་བ། བདེ་
ཞིང་སྐྱིད་པ། མི་མང་པོས་རྒྱས་པ། ཚོང་འདུས་ཀྱི་སྲང་རི་མོ་ལ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ། བཞོན་པ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གཤིབས་ཏེ་འགྲོ་བའི་ཟམ་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ངོ་། །ལམ་གྱི་མདོའི་དབུས་
ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྟན་གྱི་སྟེང་ན། འཁོར་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་འཆད་ཅིང་འདུག་པ་མཐོང་ངོ་། །དེས་
མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་འདི་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ནི་དཔེར་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་བཞུགས་པའི་དགེ་སློང་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཞག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་འདི་
སྙམ་དུ་བདག་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ཤིང་རྟ་ལས་བབས་སོ། །ཚོང་
དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སྩོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིང་རྟ་དེ་དག་ལས་བབས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དེ་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སྩོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱས་
ཡོངས་སུ་བསྐོར། མདུན་དུ་བྱས་ནས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྒྱན་རྣམས་ཐོགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་གང་ན་བ་དེར་སོང་ངོ་། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཁང་པ་རྩེག་མ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ་ཞིག་བྱས་ཏེ། ཙན་དན་དམར་པོས་བརྒྱན་པ། མུ་ཏིག་གི་དྲ་བ་བྲེས་པ། རྩེག་ཁང་གི་གྲུ་བཞིར་མེ་མར་གྱིས་
33-1-258a


སྣང་བ་བྱ་བའི་ཕྱིར། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་གསལ་བ་རྣམས་བཀོད་དོ། །དངུལ་གྱི་པོག་པོར་བཞི་ཡང་བར་སྣང་ལས་འཕྱང་དུ་བཅུག་སྟེ། དེ་ན་ཨ་ཀ་རུ་ནག་པོ་གཙང་མའི་བདུག་པ་རྣམས་འཐུལ་བ་ནི་
འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩེག་ཁང་དེའི་ནང་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའི་ཁྲི་བཞག་སྟེ། དེའི་སྟེང་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་བཞི་བཞག་གོ། །དེའི་ནང་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་གསེར་གྱི་གླེགས་བམ་ལ་བཻ་དཱུརྱ་མཐིང་ཀ་ཞུན་མས་བྲིས་པ་བཞུགས་སོ། །རྩེག་ཁང་དེ་ཡང་མེ་ཏོག་དང་དར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱངས་པས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དེ། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སྩོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པས་ཁང་པ་རྩེག་མ་དེ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་མཐོང་ངོ་། །ལྷ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་རྣམས་ཀྱང་མཐོང་། ལྷའི་དབང་
དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཡང་ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་དང་། ལྷའི་ཙན་དན་གྱི་ཕྱེ་མ་དང་། ལྷའི་གསེར་གྱི་ཕྱེ་མ་དང་། ལྷའི་དངུལ་གྱི་ཕྱེ་མས་ཁང་པ་རྩེག་མ་དེ་དག་ལ་ཀུན་དུ་མཐོར། མངོན་པར་འཐོར། རབ་ཏུ་མངོན་པར་འཐོར་
བ་དང་། ལྷའི་སིལ་སྙན་དག་སྒྲོག་པ་ཐོས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ལྷའི་དབང་པོ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ལྷ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་། 
ལྷན་ཅིག་ཏུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་པ་རྩེག་མ་འདི་ལ། མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་དང་། ཙན་དན་གྱི་ཕྱེ་མ་ལ་སྩོགས་པས་འཐོར། མངོན་པར་འཐོར། ལྷའི་སིལ་སྙན་འདི་དག་ཀྱང་བར་སྣང་ལས་ལྷ་རྣམས་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲོགས། 
དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་མི་ཤེས་སམ། འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
33-1-258b


པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཅེས་པའི་ཡུམ། སྐྱེད་པར་མཛད་པ་བསྐྲུན་པ། གཙོ་མོ་ཡིན་ཏེ་གང་ལ་བསླབས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཡོན་
ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་
རབ་ཏུ་ངུ་བས། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཅེས་པའི་ཡུམ་སྐྱེད་པར་མཛད་པ། སྐྲུང་བ་
གཙོ་མོ་དེ་གང་ན་བཞུགས།  བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། འོ་ན་ལྟ་ཁང་པ་རྩེག་མའི་ནང་ན། གསེར་གྱི་གླེགས་བམ་ལ་བཻ་དཱུརྱ་མཐིང་ཀ་ཞུན་མས་བྲིས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས། རྒྱ་བདུན་གྱིས་བཏབ་སྟེ་བཞག་པས། དེ་བདག་ཅག་གིས་ཁྱེད་ལ་བསྟན་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ། ཚོང་དཔོན་
གྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ། བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཚོགས་པས། མེ་ཏོག་དང་ཕྲེང་བ་དང་། གོས་དང་རིན་པོ་ཆེ་དང་བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་ཆོས་གོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་
མཚན་དང་། བ་དན་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་གྱི་མེ་ཏོག་བདག་ཅག་གིས་ཁྱེར་ཏེ་འོངས་པ་དེ་དག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། དེ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་བཞག་གོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས། མེ་ཏོག་དང་བདུག་པ་དང་སྤོས་དང་ཕྲེང་བ་དང་། 
33-1-259a


བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་གོས་དང་གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དང་། སིལ་སྙན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྔར་མཆོད་པ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་གང་ན་བ་དེར་སོང་ངོ་། །སོང་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། 
ཕྲེང་བ་དང་བྱུག་པ་དང་ཕྱེ་མ་དང་། གོས་དང་གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དང་ཙན་དན་གྱི་ཕྱེ་མ་དང་། གསེར་དང་དངུལ་གྱི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་མཆོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་གཏོར། མངོན་པར་
གཏོར། རབ་ཏུ་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །དེ་ནས་མེ་ཏོག་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་སྟེང་དུ་མེ་ཏོག་གི་རྩེག་ཁང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །གསེར་དང་དངུལ་གྱི་མེ་
ཏོག་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཆོས་གོས་དང་། གོས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་ཀྱང་བར་སྣང་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྲིན་ལྟ་བུར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དང་། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་རྫུ་
འཕྲུལ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་འདི་དེ་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་དང་། དེ་ལྟར་མཐུ་ཆེ་བ་དང་། དེ་ལྟར་གཟི་བརྗིད་
ཆེ་བ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་། དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་དག་རྣམ་པར་སྤྲུལ་ན། ནམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་
33-1-259b


པར་གྱུར་ན། ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་དགའ་བ་དང་། གུས་པ་སྐྱེས་ནས་
དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། བདག་ཅག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག །བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་ཆོས་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས་ཐོབ་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །
འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བཀུར་བསྟི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བདག་ཅག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བཀུར་སྟི་བྱེད་
པར་གྱུར་ཅིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་འདི་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་མང་པོ་ལ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟར་བདག་ཅག་ཀྱང་འགྲོ་བ་མང་པོ་ལ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །འཕགས་པ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཅག་ཀྱང་ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་དག་ཀྱང་བཏབ་བོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དང་། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་
གིས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་ཡང་བཀུར་སྟི་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
33-1-260a


ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། རྗེ་ས་དང་བཅས་རིམ་གྲོ་དང་བཅས།  ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཚོལ་བ་ན། 
དགོན་པ་ཞིག་ནས་སྒྲ་ཐོས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སོང་ཤིག་དང་། དེ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནས་བདག་གིས་སྒྲ་དེ་ཐོས་པ་དང་། ཤར་ཕྱོགས་གང་ན་བ་དེ་
ལོགས་སུ་སོང་སོང་བ་ལས། བདག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སྒྲ་དེ་ལ་བདག་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། སུ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་ཤིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མ་དྲིས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དེ་
ལྟར་བདག་ཡིད་མི་དགའ་བ་དང་མྱ་ངན་ཆེན་པོར་གྱུར་ཅིང་། ས་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་ན་ཉིན་ཞག་བདུན་ལོན་ཏེ། བདག་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འགྲོ་དགོས། སུ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཉན་དུ་ཡོད་ཅེས་སྒྲ་དེ་ལ་མ་དྲིས་
སོ་སྙམ་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་གཞན་པ་ཁ་ཟས་བཟའ་བའི་སེམས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བདག་གི་མདུན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བྱུང་ནས། དེས་བདག་ལ་འདི་སྐད་
བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ན། སྤོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཞིག་ཡོད་དེ། དེར་སོང་ཤིག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འཆད་ཅིང་འདུག་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུས་བཀའ་སྩལ་པ་བཞིན་དུ་ཤར་ཕྱོགས་གང་ན་བ་དེ་ལོགས་སུ་སོང་སོང་བ་ལས། རྒྱང་གིས། 
33-1-260b


འཕགས་པ་ཆོས་འཆད་ཅིང་འདུག་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་དཔེར་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དགེ་སློང་གི་བདེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བདག་དགའ་ཞིང་བདེ་བ་དེས་
ཁྱབ་པར་གྱུར་ནས། ས་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་ནས་མ་གཡོས་པར་ཁྱོད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འཆད་ཅིང་འདུག་པ་ཐོས་སོ། །དེ་ཐོས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །བདག་དེ་ན་འདུག་
པའི་ཚེ་ཡང་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བདག་ལ་དབུགས་འབྱིན་པ་མཛད་ཅིང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ངེད་
ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་གནས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་བདག་ལ་ཤིན་དུ་ལེགས་པར་བསྟན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །བདག་ཀྱང་ཏིང་ངེ་
འཛིན་དེ་ལས་ལངས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གང་ནས་བྱོན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གར་གཤེགས་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་ཡང་བདག་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏེ། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་ལ་བསླབས་པ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
དེ་དག་གང་ནས་བྱོན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གང་དུ་བཞུད་པ་དེ་བདག་ལ་སྟོན་ཏོ་སྙམ་མོ། །དེ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གང་ནས་བྱོན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གང་
དུ་བཞུད་པ་བདག་འདྲི་ཡིས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ག་ལས་བྱོན་པ་དང་། གར་བཞུད་པ་ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་ཅག་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བར་
33-1-261a


འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་བདག་ལ་སྟོན་ཅིག །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས། རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་ལེའུ་སྟེ། བདུན་བཅུ་རྩ་བཞི་པའོ།། །། དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་
ནི་གང་ནས་ཀྱང་མ་བྱོན། གང་དུ་ཡང་མི་བཞུད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་མི་གཡོ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་འམ་
འོང་བ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་ནི་འོང་བ་འམ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །
རིགས་ཀྱི་བུ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་འགྲོ་བ་འམ་འོང་བ་མེད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ལ་ནི་འོང་བ་འམ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་འོང་བ་འམ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འགོག་པ་ལ་
ནི་འོང་བ་འམ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལ་ནི་འོང་བ་འམ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་འདི་རྣམས་ལས་གཞན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་འདི་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་
33-1-261b


བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཅིག་སྟེ། གཉིས་མ་ཡིན་གསུམ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་
འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་བགྲང་བ་ལས་འདས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་ཉི་མའི་གུང་ལ་དཔྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་ཚ་བས་གདུངས་པ་ན། སྨིག་རྒྱུ་གཡོ་བ་མཐོང་
བ་དང་། དེ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་རྒྱུག་ཅིང་འདིར་ཁྲུས་བྱའོ། །འདིར་ཆུ་བཏུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆུ་དེ་གང་ནས་འོངས། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འམ། ལྷོ་ཕྱོགས་དང་། 
ནུབ་ཕྱོགས་དང་། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་འམ། གང་དུ་འགྲོ། རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྨིག་རྒྱུ་བ་ལ་ཆུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། རིགས་ཀྱི་བུ་
དཔྱིད་ཀྱི་ཚ་བས་གདུངས་པའི་མི་དེ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་བ་ཆུ་མེད་པ་ལ་ཆུར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པས་བྱིས་པའི་རིགས། ཤེས་རབ་རྟུལ་པོའི་རིགས་ཏེ། དེ་ན་ཆུའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས་སྨྲས་
པ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་གང་སུ་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གཟུགས་སམ་སྒྲར་མངོན་པར་ཞེན་ནས། དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོན་
པ་དང་། བཞུད་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱིས་པའི་རིགས། ཤེས་རབ་རྟུལ་པོའི་རིགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཆུ་མེད་པ་ལ་ཆུར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་མི་བལྟའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཉིད་ལ་ནི་འགྲོ་བ་འམ་འོང་བ་མེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱོན་པ་
33-1-262a


འམ་བཞུད་པ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་སམ། རྟའི་ཚོགས་སམ། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་སམ། རྐང་ཏང་གི་ཚོགས་ལ། འོང་བ་འམ། 
འགྲོ་བ་མེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱོན་པ་འམ་བཞུད་པ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་གི་རྨི་ལམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གམ།  གཉིས་སམ།  
གསུམ་མམ། བཞི་འམ། ལྔ་འམ། བཅུ་འམ། ཉི་ཤུ་འམ། སུམ་ཅུ་འམ་བཞི་བཅུ་འམ། ལྔ་བཅུ་འམ། བརྒྱ་འམ། སྟོང་ངམ། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ངམ། དེ་བས་ཀྱང་མང་བ་མཐོང་ནས་སད་པ་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་གཅིག་ཀྱང་མ་མཐོང་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས།  དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གང་ནས་བྱོན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གར་བཞུད། རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་སྨྲས་པ། རིགས་
ཀྱི་བུ་རྨི་ལམ་གྱི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་དེ།  རྨི་ལམ་ནི་བརྫུན་པ་སྟེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་དང་
འདྲའོ་ཞེས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་སུ་ཡང་རུང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་དང་འདྲའོ་ཞེས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་པ་ལེགས་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལ་མིང་གི་ཚོགས་སམ། གཟུགས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པས།  དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱོན་པ་དང་། བཞུད་པར་རྟོག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོན་པ་འམ། བཞུད་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་དོང་འདོང་། འདོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་
33-1-262b


ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐག་རིང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཐག་རིང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་
བུའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལེགས་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི། ཆོས་གང་ཡང་འོང་བ་འམ་འགྲོ་བར་མི་རྟོག་གོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སློབ་མ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བསོད་སྙོམས་དོན་ཡོད་པར་ཟའོ། །དེ་དག་
འཇིག་རྟེན་པའི་སྦྱིན་གནས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་མ་འོངས། ལྷོ་ཕྱོགས་དང་། ནུབ་ཕྱོགས་དང་། བྱང་ཕྱོགས་དང་། 
མཚམས་རྣམས་དང་། སྟེང་དང་འོག་དང་། ཕྱོགས་བཅུ་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་
རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ལ་རག་ལུས་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་མེད་པར་འགྱུར་བ་ན་ཡང་ཕྱོགས་བཅུ་གང་དུ་ཡང་མི་འཕོ་སྟེ་དོང་བ་མེད་
མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྐྱེན་གང་རྣམས་ཡོད་པ་ལས། རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྐྱེན་རྣམས་མེད་པར་གྱུར་པ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་པ་
གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གང་ནས་ཀྱང་མ་བྱོན། གང་དུ་ཡང་མི་བཞུད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དག་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་
33-1-263a


མ་ཡིན་གྱི་སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལ་རག་ལུས་པ་རྒྱུ་ལས་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་སྣང་
སྟེ། ཕྱོགས་བཅུ་གང་ན་ཡང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་རྣམས་ཡོད་པ་ལས་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་རྣམས་མེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་
འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། པི་བང་གི་སྒྲ་འབྱུང་བའི་ཚེ། གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས། འགག་པའི་ཚེ་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་གང་དུ་ཡང་འཕོ་བ་མེད་ལ། བརྟེན་ཅིང་ཡང་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལུས་
སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། པི་བང་གི་ཁོག་པ་དང་། ལྤགས་པ་དང་། ཡུ་བ་དང་། རྒྱུད་དང་བླང་བ་དང་སྦྲེང་ཤིང་དང་མིའི་རྩོལ་བ་ལ་རྟེན་ནས་པི་བང་གི་སྒྲ་འབྱུང་སྟེ། སྒྲ་དེ་ཡང་ཁོག་པ་ལས་ཀྱང་
མ་བྱུང་། ལྤགས་པ་དང་། ཡུ་བ་དང་། རྒྱུད་རྣམས་དང་། སྦྲེང་ཤིང་ལས་ཀྱང་མ་བྱུང་། བླང་བ་དང་། མིའི་རྩོལ་བ་ལས་ཀྱང་མ་བྱུང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་འདུས་ཤིང་ལྡན་པ་ལས་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །
འགག་པ་ན་ཡང་སྒྲ་དེ་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལུས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དུ་མ་
ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །རྒྱུ་གཅིག་ལས་མ་བྱུང་། རྐྱེན་གཅིག་ལས་མ་བྱུང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅིག་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། 
རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་མ་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་དེ་གང་ནས་ཀྱང་མ་བྱོན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་མེད་ན་ཡང་གང་དུ་ཡང་མི་བཞུད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་རྣམས་བྱོན་པ་དང་། བཞུད་
33-1-263b


པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། 
འགག་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་ན། ཁྱོད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་ལ་ཡང་ངེས་པར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་རྣམས་བྱོན་པ་དང་། བཞུད་པ་མེད་པ་སྟོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན། ས་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པ་དྲུག་
ཏུ་གཡོས། རབ་ཏུ་གཡོས། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གཡོས། འགུལ་རབ་ཏུ་འགུལ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ་ཏོ། །བདུད་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཁྲུགས། ཉམས་པར་གྱུར་ཏོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། རྩི་ཤིང་དང་། སྨན་དང་ནགས་ཚལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་གང་ན་བ་དེ་ལོགས་སུ་རབ་ཏུ་འདུད་པར་གྱུར་ཏོ། །དུས་
ཅམ་ཡིན་པའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱང་བྱུང་བར་གྱུར། སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་ཀྱང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་རབ་ཏུ་འབབ་པར་གྱུར། རྔའི་སྒྲ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་གྲགས་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་
བཞི་དང་། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་དང་། ལྷའི་ཙན་དན་གྱི་ཕྱེ་མ་དང་། ལྷའི་མེ་ཏོག་དང་། ཕྱེ་མ་གཞན་དག་
གིས་ཀྱང་གཏོར། མངོན་པར་གཏོར། རབ་ཏུ་མངོན་པར་གཏོར་ནས། ཚིག་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་དེང་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་།  དོན་དམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་གཏམ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་
33-1-264a


ཅད་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་པར་དཀའ་བ། འཇིག་ཚོགས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་བཤད་པ་ཐོས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །ས་ཆེན་པོ་འདི་གཡོས་པར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན། རྐྱེན་གང་ཡིན། ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་རྣམས་བྱོན་པ་མེད་པ་དང་།  བཞུད་པ་མེད་པ་བཤད་པ་འདི་ཁྱོད་ཀྱིས་དྲིས།  ངས་བཤད་པ་ན། སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་སྟོང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར། བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུས་བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད། སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་བཞི་ནི་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་ནས། ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དགའ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། བདག་གིས་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་།  དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱོན་པ་དང་བཞུད་པ་མེད་
པའི་ཆོས་བཤད་པ་འདི་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ལས། སེམས་ཅན་འདི་སྙེད་ཅིག་གི་དོན་བྱས་པ་ནི། བདག་གིས་རྙེད་པ་རབ་ཏུ་རྙེད་དོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་
བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་གོ། །ད་ཕྱིན་ཆད་ནི་བདག་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་མི་འབྱུང་། བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་དོགས་པ་མེད་
དོ་སྙམ་ནས་དེ་དགའ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་དེ་ཉིད་དང་ལྡན་པས། ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་ཙམ་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ནས། ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་ཙམ་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་བདག་འདི་ལྟར་བར་
33-1-264b


སྣང་ལ་འདུག་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་ཅིས་མཆོད་སྙམ་དུ་བསམས་པ་དང་། དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་
རབ་ཏུ་ངུ་བ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་པ་མཐོང་ནས་དེ་སེམས་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་ཏེ་ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་དག་དེ་ལ་བྱིན་ནས་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་མེ་ཏོག་འདི་དག་གིས་འཕགས་པ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱོས་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་མཐུས་དེང་སེམས་ཅན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་ངེད་
ཀྱིས་ཕན་གདགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སྤྲོ་བར་བྱས་པ་དེ་ལྟ་བུར། གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པར་སྤྲོ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་དག་རབ་ཏུ་དཀོན་ནོ། །དེ་ནས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལས་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་དག་བླངས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་གཏོར། མངོན་པར་གཏོར། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་བདག་གི་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་བཀབ་ནས་ཚིག་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་དེང་ཕན་ཆད་གཡོག་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་གི་ལུས་ཀྱང་འབུལ་ལོ་
ཞེས་ནས། དེ་བར་སྣང་ལས་བབས་ཏེ་བདག་ཕུལ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་མདུན་དུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དང་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་
གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་བདག་ཅག་ཀྱང་འདི་ལྟར་ལུས་འབུལ་ལོ། །བདག་ཅག་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ཆོས་
33-1-265a


དེ་དག་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་ཁྱོད་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་
ཅིག །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེ་དང་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་སྙིང་ནས་ངའི་བསམ་པ་དང་འཐུན་
པར་བྱེད་ཅིང་། སྙིང་ནས་ང་ལ་ལུས་འབུལ་ན་ནི་ང་ཡང་ཁྱེད་ལེན་ཏོ། །བུ་མོ་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་ཁྱོད་ལ་སྙིང་ནས་བསམ་པ་དང་འཐུན་པར་བྱེད་ཅིང་། ཁྱོད་ཅི་དགོས་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་ནས་
ལུས་འབུལ་ལོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་དེ་ལ་སྩོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་རྣམས་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀླུབས། ཤིང་རྟ་ལྔ་
བརྒྱ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ནས། ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་ཕུལ་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་བུ་མོ་འདི་རྣམས་དང་། ཤིང་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་
འདི་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབུལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ་ཞེས་ནས། ལེགས་པ་བྱིན་ཏེ། རིགས་
ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་དེ་ལྟར་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ། །གཏོང་བའི་སེམས་དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
རྣམས་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱའོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་དེ་ལྟར་མཆོད་པ་བྱས་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་ཉན་ནུས་པར་འགྱུར་
33-1-265b


རོ་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཏོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་བསྒྲུབས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་དྲིས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པས། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་རྣམས་དང་ཤིང་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་བླངས་སོ། །
བླངས་ནས་ཀྱང་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཉིད་ལ་སླར་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ངོ་། །ཉི་མ་ཡང་
ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །བདག་ཆོས་འདོད་པའི་ཕྱིར་འོངས་ལ། འདུག་པ་འམ། ཉལ་བ་ནི་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ལ། 
བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་བདག་གི་ཁྱིམ་ནས་ཆོས་འཆད་པའི་ཕྱིར་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་འགྲེང་བ་འམ། འཆག་པའི་སྤྱོད་ལམ་གཉིས་
ཀྱིས་བསྡད་དོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལོ་བདུན་དུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་གཅིག་ལ་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟོང་ཕྲག་གྲངས་མེད་ཚད་མེད་པ་ལས་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ཡང་ལོ་བདུན་དུ་
33-1-266a


འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེད། གནོད་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། རོ་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་ཀྱི། གཞན་དུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་གང་ལ་འདུག་ནས་ཆོས་འཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྟན་གཏིང་བར་བྱ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་འདི་ལངས་པ་
ཇི་ཙམ་ན་མཐོང་སྙམ་པ་དང་། ས་ཕྱོགས་གང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་འཆད་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ཡང་
ཕྱག་དར་བྱས་ཤིང་ཆག་ཆག་གིས་བཏབ་ལ། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་གཏོར་ཏོ་སྙམ་པ་ལས་བསམ་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སྩོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་རྗེས་སུ་སློབ་ཅིང་སྤྱོད་ལམ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྡོད་ཅིང་འཁོད་དོ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་རྗེས་སུ་འཐུན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཞག་བདུན་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལྡང་སྟེ། ལངས་ནས་ཀྱང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དབུས་སུ་ཆོས་འཆད་དོ། །ཞེས་ཟེར་བའི་སྒྲ་ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་བ། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་ཐོས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་སྒྲ་དེ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡིད་རངས་རབ་
ཏུ་དགའ་ཞིང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ནས། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ས་ཕྱོགས་དེ་བྱི་དོར་བྱས་ནས། ཆོས་ཀྱི་སྟན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ་ཡང་
33-1-266b


བཏིང་ངོ་། །དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སྩོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་ཅག་གི་བླ་གོས་ལུས་ལས་ཕུད་དེ་སྟན་གང་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་
འཕགས་པ་འདུག་སྟེ། ཆོས་འཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྟན་དེར་བླ་གོས་ལྔ་བརྒྱ་སྟན་དུ་བཏིང་ངོ་། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ། ས་ཕྱོགས་དེ་ཆག་ཆག་
གདབ་པའི་ཕྱིར་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཆུ་བཙལ་ན། ས་ཕྱོགས་དེ་ཆག་ཆག་གདབ་པའི་ཆུ་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱིས་ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ཆུ་མ་རྙེད་ནས། 
སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།  ཡིད་མི་དགའ་བ་དང་། སེམས་གཞན་དུ་གྱུར་ཏེ། དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཅིང་། མཆོད་པ་དེ་ཡང་ངན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆུ་དེ་མེད་པ་
བྱས་པས་ཆུ་མ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །འོ་ན་བདག་གི་ལུས་ཕུག་སྟེ། ས་ཕྱོགས་འདི་ཁྲག་གིས་ཆག་ཆག་
གདབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་ཕྱོགས་འདི་ནི་རྡུལ་ཆེ་སྟེ། རྡུལ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ལུས་ལ་མ་རུང་བར་གྱུར་ན་བདག་གི་ལུས་ངེས་པར་འཇིག་
པར་འགྱུར་བ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། བདག་གི་ལུས་དོན་མེད་པར་ཆུད་ཟོས་པ་བས་འདི་ལྟར་བྱས་ན་བདག་གི་ལུས་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་བླའོ། །བདག་གི་ལུས་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་འདོད་པའི་རྒྱུ་དང་། འདོད་པའི་གཞི་དང་། 
འདོད་པའི་མཚན་མར་འཁོར་བ་ན་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཁོར་བའི་ཚེ། ཆུད་ཟོས་ཀྱི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཏུ་ནི་མ་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་མཚོན་རྣོན་པོ་ཞིག་ཐོགས་
33-1-267a


ཏེ་བདག་གི་ལུས་ཀུན་ཕུག་ནས། ས་ཕྱོགས་དེ་ཀུན་བདག་གི་ཁྲག་གིས་ཆག་ཆག་བཏབ་བོ། །ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བའི་རྗེས་སུ་སློབ་པས། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚོན་རྣོན་པོ་བླངས་ནས། བདག་ཅག་གི་ལུས་ཕུག་སྟེ། ས་ཕྱོགས་དེ་བདག་ཅག་གི་ཁྲག་གིས་ཆག་ཆག་བཏབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དང་།  བུ་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་གཞན་དུ་མ་གྱུར་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱིས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བར་ཆད་བྱ་བའི་སྐབས་རྙེད་པར་ཡང་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ལྷའི་
དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་འདི་དེ་ལྟར་ཆོས་འདོད་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པ་དང་། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དང་། བླ་ན་མེད་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས།  ལྷག་པའི་བསམ་པས་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་
རྣམས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱ་བར་སེམས་པ་དེ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཁྲག་དེ་ཐམས་ཅད་ལྷའི་ཙན་དན་གྱི་ཆུར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །
ས་ཕྱོགས་དེ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཀྱང་ལྷའི་ཙན་དན་གྱི་ཆུའི་དྲི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དཔག་ཚད་བརྒྱའི་བར་དུ་བསང་བར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཁྱོད་ཆོས་འདོད་པ་དང་། ཆོས་ཚོལ་བ་བླ་ན་མེད་པ་དེ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་
33-1-267b


གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལྟ་བུ་དང་། ཆོས་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་
འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྟན་ནི་བཏིང་ཟིན། ས་ཕྱོགས་འདི་ཡང་ཆག་ཆག་བཏབ་ཅིང་ཕྱག་དར་བྱས་ཟིན་ན། ས་ཕྱོགས་འདི་དག་ཏུ་མེ་ཏོག་གིས་གཏོར་བ་དང་། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཆོས་འཆད་པ་ལ་གཏོར་བའི་མེ་ཏོག་བདག་གིས་ག་ལས་རྙེད་སྙམ་པ་དང་། དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་
ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་འདི་རྣམས་ཁྱེར་ལ། འདི་དག་གིས་ས་ཕྱོགས་འདི་ཁྱོད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་གིས་གཏོར་ཅིག །འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྟན་ལ་འདུག་ཅིང་། ཆོས་འཆད་པ་ལ་ཡང་གཏོར་ཅིག་ཅེས་ནས། དེས་ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་ཁལ་བཞི་བརྒྱ་དེ་ལ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་མེ་ཏོག་དེ་དག་བླངས་ནས། མེ་ཏོག་ཁ་ཅིག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་བཞག་གོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལོ་བདུན་ལོན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལངས་ནས།  ཆོས་ཀྱི་སྟན་གང་ན་འདུག་པ་དེར་སོང་ནས། སྟན་བཏིང་བ་ལ་འདུག་སྟེ། འཁོར་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་
33-1-268a


ཡོངས་སུ་བསྐོར། མདུན་དུ་བྱས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འཆད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་
དང་བཅས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་མེ་ཏོག་གིས་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་མཐོང་ནས་དཔེར་ན་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར། 
དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་འཆད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དབེན་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དབེན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གཡོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མི་གཡོ་བ་
ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སེམས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མནན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མནན་པ་མེད་པ་
ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོ། །
ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ནམ་མཁའ་
33-1-268b


མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱ་མཚོ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོ། །རི་རབ་ལྟ་བུར་རྣམ་པ་སྣ་
ཚོགས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དོ། །ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་མཐའ་ཡས་
པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོ། །
སའི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆུའི་ཁམས་དང་། མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་
ཡས་པ་ཉིད་དོ། །ནམ་མཁའི་དབྱིངས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དམིགས་སུ་མེད་
པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །
ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བ་དེ་བཞིན་
33-1-269a


དུ་འདུག་པ་ལས།  དེའི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཡོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ནོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་
པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྒྱ་མཚོ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་།  རི་རབ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། གཟུགས་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་།  རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
སའི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆུའི་ཁམས་དང་། མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་
ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
33-1-269b


རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བཤད་པ་ན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བརྒྱ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་
གྱུར་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ལེའུ་སྟེ། བདུན་བཅུ་རྩ་ལྔ་པའོ།། །།
རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ངུ་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་ཤར་ཕྱོགས་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་དང་། ནུབ་ཕྱོགས་དང་། བྱང་ཕྱོགས་དང་། 
འཚམས་རྣམས་དང་། བླ་འོག་དང་། ཕྱོགས་བཅུ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱིས་མདུན་དུ་བྱས་པ། 
དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། ཚུལ་འདི་ཉིད་དང་། མིང་འདི་ཉིད་དང་། ཚིག་འདི་ཉིད་དང་། ཡི་གེ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་འཆད་པ་མཐོང་བ་ནི། དཔེར་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་ང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་དུ་བྱས་ཤིང་། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། ཚུལ་འདི་ཉིད་དང་། མིང་འདི་ཉིད་དང་། ཚིག་འདི་ཉིད་དང་། ཡི་གེ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་འཆད་ཅིང་འདུག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས། ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ནམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཚེ་
རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གང་དང་གང་དུ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དང་དེར་སྐྱེས་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ཆོས་ཉན་ཏོ། །ཆུང་ངུ་ན་རྨི་ལམ་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་
33-1-270a


མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་ལོ། །དེ་མི་ཁོམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་དལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་
དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་
བྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འདོད་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཟུང་ཤིག །ཆོངས་ཤིག །ལྷོགས་ཤིག །
ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག །གཞན་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་སྟོན་ཅིག །ཀུན་དགའ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཉན་པར་བྱ། གཟུང་བར་བྱ། བཅང་བར་བྱ་ཀླག་
པར་བྱ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ། བསྒྲགས་པར་བྱ། བསྟན་པར་བྱ། བཤད་པར་བྱ། ཁ་ཏོན་དུ་བྱ། རབ་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་ཆུང་ངུ་ན། གླེགས་བམ་ཆེན་པོ་ལ་ཡི་གེ་གསལ་བར་བྲིས་
ཏེ། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། གོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དང་། ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཡང་མར་མེའི་ཕྲེང་བ་རྣམ་པ་དུ་མས་མཆོད་ཅིང་། རིམ་གྲོར་བྱ་བླ་མར་བྱ། 
སྟི་སྟང་དུ་བྱ། མཆོད་པར་བྱ། བརྗེད་པར་བྱ། གུས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ངས་རྗེས་སུ་གཏམས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
33-1-270b


པའི་བྱང་ཆུབ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ནམ།  ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
བདག་གི་སྟོན་པ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བདག་གི་སྟོན་པ་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱམས་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། བྱམས་པའི་ངག་གི་ལས་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་ཡིད་
དུ་མི་འོང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། བྱམས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་དོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་དགའ་བོ་ང་ད་ལྟར་ལུས་འདི་ལ་གནས་ཤིང་འཚོ་སྐྱོང་བ་ན། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱམས་
པ་དང་དགའ་བ་དང་། བླ་མར་བྱས་པ་དེ། ང་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གྱིས་ཤིག །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ལ་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་གཏད་ཅིང་རྗེས་སུ་གཏད་ཀྱིས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ནས་
ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་མེད་པར་མི་འགྱུར་བར་གྱིས་ཤིག །ཀུན་དགའ་བོ་ཇི་སྲིད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བཞུགས་པར་རིག་
པར་བྱ། དེ་སྲིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་འཆད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་སེམས་ཅན་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉན་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་
པ་དང་། སྒྲོགས་པ་དང་། སྟོན་པ་དང་། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང་། འདྲི་བ་དང་། རིམ་གྲོར་བྱེད་པ་དང་། བླ་མར་བྱེད་པ་དང་། སྟི་སྟང་དུ་བྱེད་པ་དང་། མཆོད་པར་བྱེད་པ་དང་། རྗེད་པར་བྱེད་པ་དང་། གུས་པར་བྱེད་ཅིང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། 
33-1-271a


ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། གོས་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དང་། ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་མར་མེའི་ཕྲེང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཆོད་པས་མཆོད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་
སངས་རྒྱས། མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བ། ཆོས་ཉན་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞམ་རིང་བར་འཁོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐུགས་
དགྱེས་པས་དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་རིའི་བུ་དང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་ཆེན་པོའི་བུ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང་། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀ་ཏ་ཡ་ན་ཆེན་པོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རེ་བ་ཏ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ར་ཧུ་ལ་དང་། འཁོར་རྣམ་བཞི་དང་། ལྷ་དང་མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ཡོངས་སུ་གཏད་པའི་ལེའུ་སྟེ། བདུན་བཅུ་རྩ་དྲུག་པའོ།། །།
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་འདས་པ་དང་། མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། 
རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ་རྫོགས་སྷོ།། །།ཡེ་དྷརྨཱ་ཧེ་ཏུ་པྲ་བྷ་བཱ་ཧེ་ཏུན་ཏེ་ཥཱན་ཏ་ཐཱ་ག་ཏོ་ཧྱ་བ་དཏ། ཏེ་ཥཱཉྩ་ཡོ་ནི་རོ་དྷ་ཨེ་བྂ་བཱ་དཱི་མ་ཧཱ་ཤྲ་མ་ཎཿ  ཐུགས་དམ་ཉི་ཁྲི་འདི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མྱང་སྒོམ་ཆོས་འབར་
གྱི་ཐུགས་དམ་གསེར་ཁྲི་ལ་ཕྱི་མོ་བྱས་ནས་ཞུས་དག་ལན་གཉིས་དང་། ཉི་ཁྲི་ཡེར་བ་མའི་སྟེང་ནས་ཞུས་ལེགས་པར་བགྱིས་བདོག་པས། སླན་ཆད་བྲི་བ་རྣམས་ཀྱང་འདི་ཁོ་ན་བཞིན་འདྲི་བར་ཞུའོ། །བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག །། 
བདག་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། ཐུབ་བསྟན་མཛེས་པའི་རྒྱན་གྱུར་ཏེ། བསླབ་སྦྱངས་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་པའི། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པར་ཤོག འདིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག ། །།