56-1-1a

༼ཙ༽ ༄༅། ༈ །མདོ་སྡེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐོར་བཞུགས་སོ། །
(黃)  經藏第十七部

56-1-1b

༄༅།   །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་པཉྩ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ནིར་དེ་ཤ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་
དུ། འཕགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། 
བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་
སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་
རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། དགེ་སློང་སྟོང་
ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་
པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་
པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཅང་ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ། 

56-1-2a

བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་དུ་རྣམ་
པར་གྲོལ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་ཤ་སྟག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕལ་ཆེར་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ། 
སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་ལས་གྲོལ་བ། སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཤ་
སྟག་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །གཞན་ཡང་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དག་གིས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ནས། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་
མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །
དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གྱིས་རྩ་བར་གྱུར་པ་ལགས། 

56-1-2b

བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟོན་པར་གྱུར་པ་ལགས་ཏེ། དེའི་སླད་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་གང་ཐོས་ན་དགེ་སློང་རྣམས་
འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་ཏེ། ལན་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གསོལ་
ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ངས་ཁྱོད་ལ་བཅོལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཁྱོད་
སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་གོ་སྐབས་གནང་བ་ཐོབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཐུས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་ཐོག་
མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བགྱི་ཞིང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བགྱིའོ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བགྱི་
ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་བར་ལྷུང་བས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ནི་མི་བསྔོ་
འོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་བསྔོས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེའི་འཇིགས་པ་ནི་དེ་ལགས་པར་འཚལ་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུའོ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་

56-1-3a

བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཇིགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་
པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་འབྲས་བུ་མཉམ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འཇིགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འདོད་པ་སྦྱིན་པ་
སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་ཅི་ཡོད། ཐ་དད་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཐ་དད་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ནི་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་
ལ་གཅིག་ཤོས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་བདག་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་
དུ་རྒྱལ་པོའི་ས་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ལ། སྐྱེས་བུ་གཅིག་ཤོས་ནི་བདག་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཡུལ་ན་གནས་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་མངག་གཞུག་པར་ཁས་ལེན་པར་འདོད་དེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་
དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། སྐྱེས་བུ་དེས་སྐྱེས་བུ་སྔ་མ་དེས་དམིགས་པའི་རྒྱལ་པོའི་ས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནོན་པར་ནུས་སམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྔོ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་ནི་སྦྱིན་པ་གང་སྦྱིན་པ་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། 

56-1-3b

དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེ་གནས་སུ་འགྱུར་བར་འདོད་ན། སྐྱེས་བུ་དེས་སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའི་མཐུ་དང་ནུས་པ་ཡོད་དམ། 
ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་མོས་པ་གང་དང་ལྡན་པས་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བའི་མོས་པ་དེ་ནི་མེད་ཀྱི། སྦྱིན་པ་དེ་ཉན་ཐོས་སུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
ཐེག་པ་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་ཐ་དད་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་སྦྱིན་པ་འདིས་བདག་ཚོང་དཔོན་ནམ། ཁྱིམ་བདག་གམ་
ཚངས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་སྦྱིན་པར་བལྟའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་
འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཤིན་དུ་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་ཀཱར་ཥཱ་པ་ཎཱ་འབུམ་ཁྱེར་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་པོ་གང་ཡང་རུང་
བ་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་དུ། ཀཱར་ཤཱ་པ་ཎཱ་འབུམ་འདི་དག་ཁྱོད་ལ་འབུལ་ཏེ། བདག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་ཐད་ན་འདུག་ཅིང་བྱ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་གཡོག་བགྱིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་རྣམས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་འབྲིང་དུ་ཁས་ལེན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་
མི་བྱེད་དེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་ཁྱད་པར་དུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་བུད་མེད་གཅིག་གིས་གསེར་

56-1-4a

འབུམ་ཁྱེར་ཏེ། ཚོང་དཔོན་ནམ། དེད་དཔོན་གང་ཡང་རུང་བའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་དུ། གསེར་འབུམ་འདི་དག་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་འབུལ། བདག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་གཡོག་བགྱིད་ཅིང་སྔར་ལྡང་
བ་དང་། ཕྱིས་ཉལ་བ་དང་། ཁྱོད་ཅི་དགྱེས་པ་བཞིན་སྤྱོད་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་སྦྱིན་པ་ཡང་སྦྱིན་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་
ཁས་ལེན་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཏང་དུ་འདྲ་ན། གཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་
ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གྱུར་ལ། གཅིག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པས་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཏུ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་འདོད་ཅིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་འདི་སྐད་ཏུ་སྦྱིན་པ་འདི་ལས་བྱུང་བའི་
བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་
གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་

56-1-4b

བདག་ཉིད་ཀྱང་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་
འཛིན་ཅིང་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཡང་
ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། སྦྱིན་པ་དེ་འདི་ལྟར་བདག་གིས་ཁ་ཟས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདི་ལས་སེམས་ཅན་གང་དག་མིག་ལམ་ན་
སྣང་བ་དང་། གང་དག་མི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་སེམས་ཅན་གང་དག་ཟ་བ་དང་། ཆུང་ཟད་ཟ་བར་གྱུར་པའི་སྦྱིན་པ་ད་ལས་གང་བདག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་གྱུར་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་འཇིག་
རྟེན་གྱིས་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་
པ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་
བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་

56-1-5a

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། བདག་གི་སྦྱིན་པ་འདི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མ་གྱུར་ཅིག་
ཅེས་དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱིས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ལོན་ནས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅིང་། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཉུང་ངུ་ཟིན་ཀྱང་མང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་མང་པོ་ཡང་ཉུང་ངུར་འགྱུར་བ་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་
ཡོངས་སུ་མ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཕྱིས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ལོན་ནས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན་ཡང་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་བོར་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་འཁོར་བ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་མ་བརྗོད་པར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐབས་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ཞིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཅི་འདི་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནམ་

56-1-5b

འོན་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཡིན་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བདག་གི་སྤོབས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། ཚད་མེད་པ་དག་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་
རྣམས་སམ། ཉན་ཐོས་རྣམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ལ། སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསམས་ཏེ། བསམ་ནས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཏུ་སྦྱིན་པ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་
ཟེར་ཞིང་། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་ལ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་
བྱེད་དེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་
ལྡོག་པ་ཉིད་ཏུ་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་
སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་
གང་ཡིན་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྔ་མ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། བྱེ་བའི་ཆ་དང་བྱེ་བ་འབུམ་

56-1-6a

གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེས་
ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉིད་བཙན་པར་མཛད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་
དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཏུ་གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ལ་སོག་པའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྦྱིན་པ་དག་ཀྱང་སྦྱིན་ཞིང་བསོད་ནམས་དག་ཀྱང་བྱེད་ལ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སྐྱེ་བ་བྱིན་པ་འདི་ནི་ལེགས་པར་བྱིན་ནོ། །ལེགས་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ཞེ་སར་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྨད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་འདི་ལ་
རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་སྔ་མའི་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་
འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། བྱེ་བའི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་
ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་བ་ན་སྐར་མའི་གཟུགས་གང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་མེད་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་
པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་བ་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་གྱིས་གང་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་འོད་མེད་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་

56-1-6b

དཔེར་ན་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་བརྒྱ་འམ། སྟོང་ངམ། བྱེ་བ་འམ། བྱེ་བ་སྟོང་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་གྱུར་ལ། དེའི་ནང་དུ་བཻ་དཱུརྱའི་ནོར་བུ་གཅིག་བཞག་ན་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་ཐམས་ཅད་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་གཅིག་
པུའི་ཁ་དོག་དང་འོད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འོད་མི་སྣང་ཞིང་མི་སྤ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་
སྙེད་ཏུ་གནས་པའི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རྟ་རིན་པོ་ཆེ་རྟ་སྟོང་གི་ནང་དུ་ཞུགས་ན། རྟ་ཕལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་སྤ་བ་མ་ཡིན་ལ། རྟའི་རྒོད་པའི་བག་ཀྱང་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྟ་རིན་པོ་
ཆེ་དེས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཏུ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་
པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྗེས་སུ་
ཡི་རང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་
འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམ་

56-1-7a

དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་
བའི་རྩ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་བདག་གིར་མི་བྱེད་ཅིང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ལ་བདག་གི་བར་སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་
སུ་བསྔོས་ནས་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །རྗེས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་
པ་མྱུར་བར་ཡོངས་སུ་སྔོའོ། །དེས་དེ་དག་ལ་ཡང་ཕན་བཏགས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་

56-1-7b

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་དོན་ཆེ་བར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།། །། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བསྐལ་པ་གང་གཱ་
འི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན་བསོད་ནམས་དག་ཀྱང་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་བསོད་སྙོམས་ལན་ཅིག་ཙམ་འབུལ་ན་ཡང་། བསོད་སྙོམས་འབུལ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྔ་མས་བརྒྱའི་ཆར་
ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ལེན་པ་པོ་ནི་མཚུངས་
ཏེ། ལེན་པ་པོ་མི་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བསྔོ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྦྱིན་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་ལ་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་
མི་བཟོད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ནི་འདི་ལྟར་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་འདི་ལྟར་བྱིན་ཞིང་། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ལས་བསོད་
ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས། སེམས་ཅན་དམྱལ་
བ་ནས་འདོན་པར་གྱུར་ཅིག །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ནས་འདོན་པར་གྱུར་ཅིག །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས། 

56-1-8a

གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ནས་འདོན་པར་གྱུར་ཅིག་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་
ཅིག་ཅེས་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དཔག་དུ་མེད་
པ་ཡང་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་
རྣམས་ལ་བདག་གི་བར་འདུ་ཤེས་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བསོད་ནམས་དཔག་དུ་མེད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དཔག་དུ་མེད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གཟུགས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་
ན་གཟུགས་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཟུགས་ཡོད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་
ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ན་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་ནང་གི་འམ། ཕྱི་རོལ་གྱིས་འམ། གཟུགས་ཡོད་པ་འམ། གཟུགས་མེད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་བདག་གིས་

56-1-8b

ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་འམ། མ་བྱིན་པ་འམ། མཆོད་སྦྱིན་མ་བྱས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་། དངོས་པོ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་ཀྱང་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་ཅིང་དེ་ལྟར་དགའ་བ་
སྐྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
གཟིགས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ནང་གི་འམ། ཕྱི་རོལ་གྱི་འམ། གཟུགས་ཡོད་པ་འམ། གཟུགས་མེད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་འམ། མ་བྱིན་པ་འམ། མཆོད་སྦྱིན་མ་བྱས་པའི་ཆོས་
དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། གང་གིས་ཕྱིར་བདག་གིས་དངོས་པོ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་
ནས། གང་བདག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པ་འམ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་
བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དམ་པ་ཐོབ་སྟེ། གང་བདག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་
པ་འམ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་དེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གང་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་འམ། མ་བྱིན་པ་དེ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་བདག་གིས་ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པ་
འམ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་གོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་

56-1-9a

དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ན། ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པ་འམ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཆོས་ཅི་འང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་
མ་མཐོང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་སློབ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དང་ཡང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་
སེམས་དང་མི་འབྲལ་བ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་ན། གནོད་སྦྱིན་ནམ་ཤ་ཟས་གླགས་རྙེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཕྱོགས་
གང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སེམས་ཤིང་འགྲོ་བའི་ཕྱོགས་དེར་མི་འམ། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་
དེ་ལྟར་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་

56-1-9b

རྒྱས་ནས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡང་ཕུང་པོ་གསུམ་
དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
སངས་རྒྱས་ནས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ། གཙོ་བོ་དང་། ཕུལ་དང་། རབ་དང་། རབ་མཆོག་དང་། བླ་ན་མེད་པ་དང་
གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སྤོས་
དང་། མེ་ཏོག་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། ན་བཟའ་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་རྣམས་ཀྱིས་བཀུར་སྟིར་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རི་མོར་བྱེད། མཆོད་པ་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་
དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་དག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བསམ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆད་རྟེན་ལ་མེ་ཏོག་གཅིག་ཙམ་
འབུལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུག་
ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་

56-1-10a

འདས་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པ་དང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ནམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་མི་
འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། ཡོད་ཅེས་
བྱ་བ་ནི་གནས་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་གསེར་ནི་བསྲེགས་ཀྱང་རུང་། མ་བསྲེགས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན། བཞུ་ཡང་རུང་། མ་བཞུ་ཡང་རུང་། 
བརྡུངས་སུ་བྱས་ཀྱང་རུང་། མ་བྱས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་
པ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་གཉིས་ནི་གླིང་བཞི་པོ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་ཅིང་གླིང་བཞི་པོ་དག་གི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་
འདི་གཉིས་ཡོད་ན་སྣང་ཞིང་གསལ་ལ་ཉིན་མཚན་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་། དུས་ཚིགས་དང་། ལོ་རྣམས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུག་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་

56-1-10b

འདས་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་ནམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་དེད་དཔོན་གསེར་འབུམ་དག་གིས་ཉོ་འཚོང་བྱེད་ན། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ་
དེས་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་བསྡུས་པ་ལ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུག་གམ་སྡོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དུ་མ་བདེ་
བར་འགྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་
སྨོས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྤྱོད་པའི་ཚེ་འམ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་འམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་
རུང་སྟེ་ནམས་ཀྱང་ཉེ་བར་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བདག་ཀྱང་བདེ་ལ། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བར་བྱེད་པ་འདི་ནི། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་
པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ནི། འདུག་པའི་ཚེ་ཡང་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་བདེ་བར་བྱེད་ལ། ཤི་ན་ཡང་སྔོན་གྱི་གཟི་བྱིན་དྲག་པོ་དེས་ཡུལ་དེའི་ཕྱོགས་
སུ་རྐུན་པོ་དང་། ཆོམ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུག་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བར་

56-1-11a

འགྱུར་ལ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཡང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། གང་དག་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲན་པར་བྱེད་
པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དྲན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་མི་དང་མི་
མ་ཡིན་པའི་འཇིགས་པས་དོགས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏི་
འི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་འཇིགས་པའི་གང་གིས་ཀྱང་དོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་
བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལས་དྲན་པར་བྱེད་ན། དེ་དག་ལ་འཇིགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་དོགས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱང་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་བལྟའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་

56-1-11b

ཉིད་འདི་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས། སྦྱིན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།།  །།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བདག་ལ་སློང་བ་
འགའ་ཞིག་འོངས་ན་ཕྱིས་སྦྱིན་ནོ་ཞེའམ། བདག་ལ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །བདག་ནི་སྦྱིན་མི་ཕོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དག་ལ་
ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱ། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པར་བྱ། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་
པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་སེམས་ཅན་འདི་དག་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཞིང་། བསོད་ནམས་དག་ཀྱང་བྱེད་པར་
འགྱུར་སྙམ་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེས་ནི། དེ་དག་གི་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་
གི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སྦྱིན་པའི་སེམས་སྔ་མ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེའི་
བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། བྱེ་བའི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་ཅིང་། 

56-1-12a

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན། ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་གང་དང་གང་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་
ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཏུ་གནས་ཏེ། སྦྱིན་པ་བྱིན་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་སྐབས་འགའ་དག་ཏུ་སྣོད་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཚད་ཙམ་ཐོགས་པའི་སེམས་ཅན་དག་འོངས་ཏེ། འདིའི་ནང་དུ་བྱིན་ཅིག་ཅེ་ན། དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ངེས་
པར་སྦྱིན་པར་བྱའི། མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །སྣོད་འདི་དག་ནི་ཧ་ཅང་ཆེས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །སྣོད་འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཡང་དགང་བར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །
ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྣོད་འདི་དག་དགང་བར་སྤྲོ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྣོད་འདི་དག་དགང་བར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འབད་དོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བཙལ་ལོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འབད་ཅིང་རྩོལ་ལ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཏོང་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་

56-1-12b

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་
བྱའོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། འདི་ལྟར་གང་འདི་ལས་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་
བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་བསོད་ནམས་དང་། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་
ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་འབོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་
པོ་དཔེར་ན་གསེར་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསྲེགས་པ་དང་། བཞུ་བ་དང་། བསྐོལ་བ་དང་། ཚོས་པར་བྱས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཤིན་དུ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་
དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབོགས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་ཞིང་། ཁ་དོག་དང་། 

56-1-13a

འོད་དང་། གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤིན་དུ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། བུད་མེད་མེ་ལོང་གི་བྱི་དོར་བྱེད་པ་ན་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་བྱི་དོར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་
ཤིན་དུ་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་ལ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་དུ་འོད་གསལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བཞིན་གསལ་བར་རབ་ཏུ་སྣང་ངོ་། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་
ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། གང་དག་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཏུ་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་སྦྱིན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བརྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་དུ་བརྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་བྱིན་ན་བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་བྱིན་ལ་
བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་མང་པོ་བྱིན་ལ། བསོད་ནམས་ཉུང་ངུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །

56-1-13b

གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཏུ་གནས་ཏེ། བདེ་བར་སྦྱར་བའི་ཡོ་བྱད་མང་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ལ། སྦྱིན་པ་དེའང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་
སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་མང་པོ་སྦྱིན་ཞིང་། བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་
པ་སྦྱིན་པ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམ་
ས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བ་ཡིན་ཏེ། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཐོག་མ་ཉིད་ཏུ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཕྱིར་དེས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སེར་
སྣ་བསྟེན་ཏེ། དེ་སྦྱིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ན། སེར་སྣ་རྒྱང་རིང་བར་བྱེད་ཅིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་
དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་

56-1-14a

དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། ཆར་བ་འབབ་པའི་ཚེ་བླ་གབ་མེད་པར་བུམ་པ་བཞག་པ་དེར་རིམས་གྱིས་ཐིགས་པ་བབ་པས་གང་བར་གྱུར་ན་དང་པོར་ཐིགས་པ་བབ་པ་གང་ཡིན་
པ་དང་། ཐ་མར་ཐིགས་པ་བབ་པ་གང་ཡིན་པ་ཉི་ཚེས་བུམ་པ་དེ་གང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱིས། དེའི་བར་གྱི་ཆུའི་ཐིགས་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་རིམ་གྱིས་བབ་པའི་ཆུའི་ཐིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པ་དེ་གང་
བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པས་
ཀྱང་མ་ཡིན་གྱི། དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཕྱི་མ་དེའི་བར་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་
པ། ཕན་པར་གྱུར་པ་བསགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རིམས་གྱིས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ད་ལྟར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མ་འདྲེས་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏི་
འི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་
བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བྱུང་ན། དེ་འང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་པར་གྱུར་པར་མཐོང་ཞིང་། གལ་ཏེ་འདི་དག་ལས་བདག་གི་ལུས་གྲུབ་པས་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་

56-1-14b

ནི་བདག་གི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང་། གནོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
སེམས་མ་འདྲེས་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། བསད་པར་ཆད་པའི་མི་བསད་པའི་སར་ཁྲིད་པ་ན་བདག་ནི་བསད་དོ་སྙམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེ་དེ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འབའ་ཤིག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ཡིན་པར་རིག་
པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རིན་པོ་ཆེ་ཁྱེར་བའི་མི་འཇིགས་ས་འམ། འབྲོག་ཁོང་ཁོང་ཡ་ང་བར་ཞུགས་ནས། དེ་འཇིགས་ས་དང་འབྲོག་ཁོང་ཁོང་ཡ་ང་བར་འགྲོ་བ་ན། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་
པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་སྟེ། བདག་ནམ་འབྲོག་ཁོང་ཁོང་ཡ་ང་བ་འདི་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཞིང་འཇིགས་ས་འདི་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་པ་འབའ་ཤིག་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་
དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་སྐབས་དབྱེ་བར་མི་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོའི་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་གཡོན་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཚོང་འདུས་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ་རྐུ་ཞིང་ཆིངས་མ་གཅོད་པ་ན་འདི་ལྟར་བདག་རྐུ་ཞིང་ཆིངས་མ་གཅོད་པ་སུས་

56-1-15a

ཀྱང་མ་མཐོང་གྲང་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་། དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་འབའ་ཞིག་ཀུན་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་མི་འབྱུང་ངོ་། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་སྐབས་དབྱེ་བར་མི་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་མ་འདྲེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་གསེར་མགར་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་ལག་ཏུ་གསེར་གཏད་ལ། གསེར་དེའང་རྒྱལ་པོའི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་
དུ་ཀྱེ་མི་ཁྱོད་ཀྱིས་གསེར་འདི་ལས་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པ་དག་བྱོས་ལ། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་ལོ་གཅིག་གིས་ཟིན་པའི་ལས་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཅིག་གིས་ཟིན་པར་གྱིས་ཤིག །གལ་ཏེ་ཟླ་བ་གཅིག་གིས་ཟིན་པར་མ་བྱས་
ན། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་མགོ་གཅོད་དོ་ཞེས་སྒོ་ན། དེ་སྐད་ཏུ་བསྒོ་བའི་མི་དེ་ནི་གསེར་དེ་བསྲེག་པ་དང་། བཞུ་བ་དང་། རྒྱན་དག་ཏུ་བྱ་བ་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་མི་འབྱུང་སྟེ། གཞན་དུ་ན་རྒྱན་འདི་རྣམས་
ཇི་ལྟར་ཟིན་པར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་སྟེ། དེ་ཟན་ཟ་བའི་ཚེ་ཡང་ཁ་ཟས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འབྱུང་གི།  གསེར་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབའ་ཤིག་དང་། རྒྱན་གྱི་རྣམ་པ་འབའ་ཤིག་ཡིད་
ལ་བྱེད་དེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དེ་ལ་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་སྲོག་ཕངས་པའི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་མི་དེས་ལྷ་རྒྱན་དེ་དག་ནི་འདི་རྣམས་ལགས་སོ་ཞེས་རྒྱན་བྱེད་པ་དེ་དག་རྒྱལ་
པོ་ལ་ཕུལ་ལོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་རངས་ནས། འདི་སྐད་ཏུ་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ལས་བྱས་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་བྱ་དགའ་ཆེན་པོ་དབང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། 

56-1-15b

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས། ཕྱི་མའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་བར་དུ་སེམས་མ་འདྲེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གསེར་མགར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དང་མ་འདྲེས་
པར་རྒྱན་དེ་དག་བྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྲོག་ཕངས་པའི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་
བྱེད་པ་མ་འདྲེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་སྐབས་དབྱེ་བར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལྷུར་ལེན་པའི་སྟོབས་ཆེ་ན། དེ་ཉིད་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ལ་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་གཞན་གང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་
སྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་མི་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་སྐབས་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་མ་
འདྲེས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་མི་ཐོགས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་མ་འདྲེས་པར་བྱའོ། །
དེ་ལྟར་ན་བདག་ཀྱང་དོན་དེ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་། སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་དོན་དེ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་ལ་སྦྱོར་རོ། །
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་དཔེའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་

56-1-16a

ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གལ་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་བར་མ་དོར་འདྲེས་པ་ཞིག་ན། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གང་ཡིན། གང་དང་ནི་ལྡན། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་
སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཚེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་ལྡན་ཞིང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་འདྲེས་པ་
ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་འམ། ཞེ་སྡང་དང་ལྡན་པ་འམ། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་ན། འབྱུང་བ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་འདྲེས་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ། རྒྱུར་གྱུར་པ་
གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པ་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འབྱུང་བས་བྱང་ཆུབ་

56-1-16b

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་གིས་སེམས་འདྲེས་
པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འབྱུང་བས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་འདྲེས་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་གོ་ཆ་བགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་འབྱུང་ན་སྐྱེ་བའི་
གནས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ལ། སྐྱེ་བའི་གནས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་མོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡིད་
ལ་བྱེད་པ་གང་དག་གིས་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་འདོད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་
ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། 
འདི་དག་ནི་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་དག་སྟེ། གལ་ཏེ་འདི་དག་གཟུགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། བདག་གིས་སྟི་སྟང་ཆེན་པོས་རི་མོ་བྱ་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་

56-1-17a

དེ་དག་ལ་དེའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གཟུགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི། དེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞིན་དུ་
བདག་གིས་སྟི་སྟང་ཆེན་པོས་རི་མོ་བྱ་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བདག་གི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདི་ནི་སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་མི་གཅོད་ལ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་འཕེལ་བ་དང་། 
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་འཕེལ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་། ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སྲབ་པར་འགྱུར། ཉམ་དམས་པར་འགྱུར། ཞན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། ཤིང་རྟ་ཁལ་ཆེན་
པོ་བཀལ་བ་ནི། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིང་རྟ་འགྲོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེའི་སྲོག་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྲོག་ཤིང་དེ་ཡང་ཁལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་དུ་ནོན་པ་དང་། ཁལ་ཁྱེར་བས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་
འགྱུར་ཞིང་ཞན་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། སྲོག་ཤིང་དེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ། བྱ་བ་བྱས་ནས་ཆག་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་སྲིད་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་དག་ནི་གང་དག་གིས་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དག་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བའི་
གནས་རྣམས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་

56-1-17b

སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སྲབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སྲབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་བྱ་བ་བྱས་པ་དེ་དག་ཕྱིས་དེ་དག་གིས་བྱ་བ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་
སྲོག་ཤིང་དེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞུགས་ནས་བྱ་བ་བྱས་ཏེ། ཆག་ནས་ཕྱིས་དེས་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་བྱ་བ་བྱས་པ་དེ་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དེ་དག་གིས་ཕྱིས་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
སེམས་ཅན་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་གཤེ་ཞིང་བརྒྱད་བཀག་ལ། གཤེ་ཞིང་བརྒྱད་བཀག་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་ལ་འདི་བདག་ལ་དགོས་སོ་ཞེས་
སློང་སྟེ། དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་དེས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་
སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དམིགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་འདིར་ཡང་ཉན་ཐོས་
ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་

56-1-18a

གྱུར་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཉན་ཐོས་
རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་ཅིང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་
སུ་སྟོན་ལ། དེས་ཀྱང་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་དགོས་པས། དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དེའི་སྦྱིན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་
ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། གང་དག་དེ་ལ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་
སུ་སྟོན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེའི་སྦྱིན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་གནས་ཡིན་པའི་
ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་དེའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་དམིགས་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འོན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེས་བསྐྱེད་པར་མི་

56-1-18b

བྱའོ། །དེའི་ས་ལ་ཡང་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྡོག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་
ཀྱང་དེས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེའི་ས་ལ་ཡང་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྡོག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འོན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་
རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་དེ་དང་། ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་
ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་མེད་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་བུར་དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་མི་བྱའི། ཤེས་པ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་དེ་སྤངས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་གང་ཡིན་པའི་སེམས་དང་། ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མེད་དུ་
ཟིན་ན། ཕན་འདོགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་

56-1-19a

སེམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་མ་གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཉིད་དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་
མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། མི་མཉམ་པ་དང་། མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན། ས་འདི་གཉིས་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ལ་ཕན་པར་མ་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། ། བམ་པོ་གཉིས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན། དངོས་པོ་གང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མཚན་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་། ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མ་སྤངས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། 
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྙེད་པ་འདི་ནི་རྙེད་པ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་དག་གིས་གསེར་བྱེ་བ་འམ། རིན་པོ་ཆེ་བྱེ་བ་འདུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྙེད་པ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གང་མཚན་མ་མེད་
པར་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་འདི་ཉིད་རྙེད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་མཚན་མ་

56-1-19b

ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པར་གླིང་ཆེན་པོ་བཞིར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དེ་ནི་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ལ། མཚན་མ་མ་སྤངས་པར་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་
བདག་པོའི་བྱ་བ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་འདི་ཡང་རྙེད་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་འམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་
བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན། འདི་ནི་རྙེད་པ་ཤིན་དུ་ཆེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་
སྤངས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་འདི་ཡང་རྙེད་པ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རྙེད་པ་སྔ་མ་དེ་བས་རྙེད་པ་ཤིན་དུ་ཆེ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོའི་རྙེད་པ་འདི་ནི་མཉམ་པའི་ཟླ་མེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གོས་དང་། ཟས་དང་། མལ་ཆ་དང་། སྟན་དང་། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་མཚན་མར་
ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ནི་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མཚན་མའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གོས་དང་། ཁ་ཟས་དང་། མལ་ཆ་དང་། སྟན་དང་། 
ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་བཏང་ལ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྙེད་པ་མཆོག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 

56-1-20a

ཁྱོད་ཀྱིས་གང་ལ་མཚན་མར་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་འདི་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གིས་ཐོབ་པ་དང་། གང་དག་འཐོབ་པ་དང་། འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཐོབ་པོ། །
ཐོབ་བོ། །འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་
ལྡན་པ་བགྲང་བ་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཡིན་སྨྲས་པ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བགྲང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་འཐོབ་པར་དེ་ལྟར་ཤེས་སུ་ཟིན་ན་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མ་མོས་ཤིང་། སེམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་འདི་
ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མོས་ཤིང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དག་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་དེ་བསྐྱེད་ནས། དངོས་པོ་གང་དང་གང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་
དེ་དང་དེ་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་ངོ་། །དངོས་པོ་གང་དང་གང་ཤེས་པ་ལ་འདི་དག་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་ཇི་ལྟར་བདག་གིས་མཚན་མར་བཟུང་བ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་ནས་དེ་གཏོང་

56-1-20b

བའི་བློ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། སྦྱིན་པའི་བློ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཛིན་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་འདི་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པས། དངོས་པོ་
དེ་དག་ལ་ཤས་ཆེར་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་བློར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་སེར་སྣ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སེར་སྣ་དེས་ཀྱང་ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་
འགྱུར་ལ། དངོས་པོ་དེ་དང་ཡང་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་སྤྱད་ལ། དངོས་པོ་དེ་ལས་བརྟེན་ནས་སེར་སྣ་བསྐྱེད་དེ། ངན་སོང་རྣམས་
སུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འདི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། དངོས་པོ་འདི་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་
སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ན། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གི་ཡང་མ་ཡིན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དངོས་པོ་
དེ་རྒྱ་ཆེར་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་འདོད་པ་སྐྱེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
རྣམས་ནི་ལེགས་པར་གསུང་བ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཇི་ལྟར་བྱེད་

56-1-21a

ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་། འདི་ལྟར་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་བློར་འགྱུར་སྙམ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་
དངོས་པོ་དེ་དག་དང་། རྐྱེན་དེ་དག་མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པ་འདི་དག་ནི་དཀའ་བ་མཛད་པའོ་སྙམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་
གལ་ཏེ་འདི་ནི་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུའི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟའི། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱིས་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སྨྲ་བར་ཟད་དོ། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་གནས་བརྟན་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་ཟུང་ཤིག །ཆོངས་ཤིག །ལྷོགས་ཤིག་ཀུན་ཆུབ་
པར་གྱིས་ཤིག །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་མཚན་མ་མེད་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེས་ཅི་ཡང་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཅི་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་

56-1-21b

པ། གང་པོ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་
ཀྱང་ཆོས་ཅི་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འགོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀྱི་འདུ་བའི་སྒོ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་གྱུར་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་གང་པོ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་
བ་བྱེད་པ་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཅི་ཡང་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཡོད་པའི་ཆོས་ཅི་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །གང་པོ་དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སློབ་མས་
སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་ལག་ཏུ་ལ་དུ་ཞིག་བཙོངས་ལ། དེ་ལ་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་ཀར་ཤཱ་པ་ན་དག་གཅིག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ་བྱིན་ན། གང་པོ་དེ་ལྟར་ན། 
རིན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལ་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་

56-1-22a

དེ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་
འདུ་བ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ། འགོད་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིན་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྙེད་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་། འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །
གང་པོ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་ཤིང་ལྗོན་པ་ཞིག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ལ། ཤིང་ལྗོན་པ་དེའི་དྲུང་དུ་ཡང་། སྲོག་ཆགས་འབུམ་སྤྲུལ་ཏེ། སྲོག་ཆགས་དེ་
དག་ཀྱང་ཤིང་ལྗོན་པ་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཟ་ན། གང་པོ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཟབ་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་འདུ་བའི་སྒོ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་རིན་དང་། རྙེད་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་རིན་དུ་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ་
སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པ་ཞིག་གིས་ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་ཆེན་པོར་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདུན་དུ་བུད་མེད་གཅིག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ལ། བུད་མེད་དེ་ཡང་
སྦྲུམ་མར་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ་བུ་བྱུང་བར་བསྟན་ནས། བུད་མེད་དེའི་བུ་བཙས་ལ། ཁྱེའུ་ཞིག་ཏུ་བཙས་ནས། ཁྱེའུ་དེ་ཡང་ཤི་བར་བསྟན་ན། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། 

56-1-22b

ཅི་ཁྱེའུ་ཤི་བ་དེའི་ཚེ་ན་བུད་མེད་དེ་ལ་བདག་གི་བུ་ཤིའོ་སྙམ་པའི་སེམས་སྐྱེ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་ལྟ་ན། མ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བུ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་འདིར་ཡང་ཆོས་དེ་དག་གི་འདུ་བའི་སྒོ་གཉི་ག་མེད་དོ། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ཆོས་འགའ་
ཞིག་ལ་འདོད་པ་ཆེ་བར་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཆོས་དེ་དག་སྟོང་
པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སླད་དུ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་འདོད་པ་ཆེ་བ་མེད་པ་དེ་
བཞིན་དུ་ང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པའི་ཚེ་ཆོས་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དེ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ནི་
ཆགས་པ་འམ། ཁོང་ཁྲོ་བ་འགའ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་གང་དང་གང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་དང་དེ་ཉིད་

56-1-23a

སྟོང་པ་འམ། ཡ་མ་བརླ་འམ། གསོབ་འམ། གསོག་ཏུ་མཐོང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། གལ་ཏེ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དབྱིག་དང་། གསེར་གྱིས་བཀང་སྟེ་སློང་བ་རྣམས་ལ་སྩལ་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཐབས་མ་
འཚལ་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན། འདི་ལྟར་ཡང་བདག་གིས་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ། །
སྙམ་དུ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བསྟན་པ་འདིའི་དོན་བཤད་པའི་ཕྱིར་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག །ངས་བཤད་པའི་དུས་ལ་
བབ་པ་ན་ཡང་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་
བྱས་ནས། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ། །ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་འམ། མ་བྱིན་པ་འམ། མཆོད་སྦྱིན་མ་བྱས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་
གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །། 

56-1-23b

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་བྱས་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་
མཐོང་བར་འདོད་དམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བགྱིད་པ་མཐོང་བར་འཚལ་ལོ། །
དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱིས་འདི་ནས་ཐད་ཀའི་ཕྱོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྒྱུ་མ་
ཞེས་བྱ་བ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ། 
ཁྱིམ་ན་འདུག་ཅིང་ཁྱིམ་ན་འདུག་བཞིན་དུ་དབྱིག་དང་། གསེར་གྱི་ཕུང་པོ་རི་ཙམ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། འདི་ལས་ཁྱེར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྒྲོགས་སོ། །གོས་ཀྱི་
ཕུང་པོ་རི་ཙམ་དག་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བའི་ཕུང་པོ་རི་ཙམ་དག་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་ཕ་བི་ལས་ཁྱེར་བ་དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྒྲོགས་སོ། །གཞན་
ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་པ་མེད་པས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཤིང་རྟ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་བཀྲམ་སྟེ་ཤིང་རྟ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བུད་མེད་ཁ་དོག་སྟོང་གིས་བརྒྱན་

56-1-24a

པ་དག་བསྐྱོན་ནས། ཚོང་འདུས་ཀྱི་སྲང་དུ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ་གང་ཤིང་རྟ་འདི་དག་དང་། བུད་མེད་འདི་དག་འདོད་པ་དེས་ཁྱེར་ཅིག་ཅེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། །བུད་མེད་དེ་དག་རེ་རེ་ཡང་བུད་མེད་བརྒྱ་བརྒྱའི་
འཁོར་དང་ལྡན་ཏེ། ཤིང་རྟ་དབྱིག་དང་བཅས་པ་བུད་མེད་ཀྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དེ་བུད་མེད་དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་
མཐོང་ངམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་
བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྦྱིན་པ་འདི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། ཨ་ལ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱ་ཆེ་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སྦྱིན་པ་འདི་ལྟར་བྱིན་ཞིང་
ཡོངས་སུ་བཏང་བ་འདི་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམས་ནི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་
ནས། འདི་སྐད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་
དེ་དག་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ཡང་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་

56-1-24b

འདི་ལ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ། སེམས་དང་པོ་
བསྐྱེད་པ་ལ་གནས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་ལས་འདའོ། །སེམས་གཉིས་པ་བསྐྱེད་པ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ལས་འདའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ངེས་ཤིང་
ལུང་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ལས་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ལ། ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་མ་ཐོབ་པར་དེ་ལས་ལྡང་བ་འདི་ནི་མི་སྲིད་དེ། གོ་སྐབས་མ་ཡིན་ཞིང་གནས་མེད་དེ། མ་བྱུང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་དེའི་ཚེ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་། བདུད་དང་བཅས། ཚངས་པ་དང་བཅས། ལྷ་དང་མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་སོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྣག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། ཉན་ཐོས་དེ་དག་གིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་
ཅད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ཅིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །

56-1-25a

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འབྱུང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་ཁྱིམ་ན་གནས་ཤིང་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དག་ཀྱང་
མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སློང་བ་རྣམས་སློང་བ་ན། མགོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སློང་བ་རྣམས་སློང་བ་ན། ལུས་
འབིགས་སུ་བཅུག་སྟེ། ཁྲག་སྦྱིན་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བུ་དང་ཆུང་མ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཁྱིམ་གྱི་དངོས་པོ་དང་། ཞིང་གི་དངོས་པོ་དང་། རྟ་དང་བ་ལང་དང་
བྲན་དང་། བྲན་མོ་དང་། ལས་བྱེད་པ་དང་། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། མའི་མངལ་དུ་སྐྱེ་
བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བཙའ་བ་དང་ཆོས་སྟོན་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་
ཡང་དང་ཡང་མྱོང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱར་ཡང་འགྲོ་ཞིང་། ཉིས་བརྒྱ་འམ། སུམ་བརྒྱ་འམ། བཞི་བརྒྱ་འམ། 
ལྔ་བརྒྱ་འམ། དཔག་ཚད་སྟོང་ངམ། དེ་ལས་ལྷག་པར་ཡང་འགྲོ་བ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཇི་ལྟར་བྱས་ན། སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དག་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་

56-1-25b

པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། ཡང་ན་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བར་འདི་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་དང་། ཡང་ན་བསླབ་པའི་གཞི་གཅིག་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་འམ། ཡང་ན་བསླབ་པའི་གཞི་
གཉིས་སམ། གསུམ་འམ། བཞི་འམ། ལྔ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་འམ། ཡང་ན་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་ཀུན་དུ་རྒྱུ་དག་གི་ནང་དུ་བྱུང་ནས། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མི་ཐོས་མི་མཐོང་བ་དག་ལ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མི་ཐོས་ཤིང་མི་མཐོང་བས་བསྐལ་པ་འབུམ་དག་ཏུ་འཁྱམ་ཞིང་འཁོར་ཏེ། ཡུན་རིང་པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྟོན་པ་ཡང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཚོལ་ན་ཡང་
མི་རྙེད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཚོལ་ཞིང་དེ་དག་གིས་རྙེད་པ་ཡང་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་ཆོས་སྟོན་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་
གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་དུ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་གང་

56-1-26a

དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང་། གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་དུ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སེམས་ཅན་གང་
གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་གཤེགས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཆོས་
སྟོན་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དཀའ་བ་མཛད་པའོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དེ་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང་། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་
དག་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང་། ལྷོ་ཕྱོགས་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་དང་། ཕྱོགས་མཚམས་དང་། འོག་དང་། སྟེང་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་བཞུགས་པ་དེ་དག་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་དང་། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་མཐོང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་དང་། འོག་དང་། སྟེང་དང་། ཕྱོགས་མཚམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་ཏུ། བྱང་ཆུབ་

56-1-26b

སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་མཐོང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཏེ། གང་དག་གིས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་གནས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ངོ་མཚར་
ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་
རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འགྱུར་བར་འཚལ་བས་ནི། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་བགྱིའོ། །ལྷར་འགྱུར་བར་འཚལ་བས་ནི། དཔེར་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་
བྱིན་ལྟར་བགྱིའོ། །ཚེ་རིང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འཚལ་བས་ནི། དཔེར་ན་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ལྷ་རྣམས་ལྟར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་
སྦྱིན་གནས་སུ་འགྱུར་བར་འཚལ་བ་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འབེལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བགྱི་བར་འཚལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་འཚལ་བས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་
བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་
སྦྱིན་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་འདོད་པས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །

56-1-27a

བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ལས་གུད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཆེས་བཟང་བ་འམ། ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་འགའ་ལྟ་མཆིས་ལགས་སམ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་སེམས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགྲ་
བཅོམ་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤོང་བའི་སེམས་ཀྱིས་རང་གི་རྒྱུད་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་ཟད་ཀྱི། སེམས་དེ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། 
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆེད་དུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཉི་ཚེའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུད་དང་ལྡན་
པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཟློག་པར་ཟད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་བསྟེན་ཅིང་བསྙེན་ཏེ་བསྒོམས་ལ་
མང་དུ་བྱས་ན། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་པོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ན། དེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ། །གང་དག་འདི་ལ་དགེ་བའི་
རྩ་བ་སྐྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བྱང་ཆུབ་ལ་སེམས་ཤིང་སྒོམ་ན། དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཁྱེད་ནི་རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ། བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཅིག་ན་ལྷ་རྣམས་དང་། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མཚམས་སྦྱར་ཏེ་འཁོད་
ནས། རང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་སྟོན་གྱི། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་

56-1-27b

རོ། །ཞེས་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལུང་སྟོན་ན་ཡང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ཐོས་ནས་ལུང་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་གིས་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་བཀོད་ཀྱང་། དེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱི་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན། འདི་ལྟར་
དེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཉན་ཐོས་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། །། དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་རིག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་སེམས་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བཤད་
པ་འདིའི་དོན་ཇི་ལྟར་འཚལ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་
བཅས་པ་ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདོད་ཆག་དང་བཅས་པ། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་

56-1-28a

བ་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་
ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཀྱང་། དེའི་
ཚེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་བདེ་བས་ཚིམ་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མ་མཆིས་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་ཇི་ལྟར་ཁྱབ་པར་བགྱི། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དེ་སྲིད་ཀྱི་བར་དེར་བྱམས་པ་དེས་ཁ་ཅིག་ནི་བདེ་བར་འགྱུར། ཁ་ཅིག་ནི་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ། བྱམས་པ་ལ་གནས་ཤིང་བྱམས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མ་ལགས་མོད་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་མ་མཆིས་པ་ནན་གྱིས་དཔེར་བགྱིས་ཏེ་བཤད་པར་བགྱི་ན། བཅོམ་ལྡན་
འདས་གལ་ཏེ་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་བདག་དང་འདྲ་བ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་ཤ་སྟག་གིས་གང་བར་གྱུར་ལ། དེ་དག་ཀྱང་བྱམས་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སམ། གལ་ཏེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འཚལ་ན་ཡང་
སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འོས་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། གོང་ན་
མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་གྱུར་ལ། དགྲ་བཅོམ་པ་རེ་རེས་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁྲུགས་མེད་

56-1-28b

སྙེད་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འཁྲུགས་མེད་དེ་དག་མང་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་དང་། དཔུང་དེ་དག་གིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་བཟློག་པར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་གང་མཐུ་ཆེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་ཟད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་
ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་མཐུ་ཆེ་འམ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་མཐུ་ཆེ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཆེས་མཐུ་ཆེ་ལགས་སོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེས་མཐུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁྲུགས་མེད་དཔག་ཏུ་
མེད་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ། གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་
ནུས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་འདི་དག་གི་ནང་ན་སེམས་གང་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གང་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སེམས་མཆོག་ཅེས་བགྱི་བ་ནས། གོང་ན་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་བར་དུ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཏུགས་པར་བགྱིར་རྔོ་མི་ཐོག་པའི་

56-1-29a

སླད་དུའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཤིག །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གལ་ཏེ་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དག་གི་ནང་
དུ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་བཞག་ན། ཅི་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་དག་གིས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ལ་གསལ་བ་དང་། རིན་ཐང་གིས་ཐུབ་བམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་
དག་གི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་གཅིག་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་རྔོ་མི་ཐོག་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་དག་
ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་མ་ལགས། ཁ་དོག་བཟང་བ་ཡང་མ་ལགས། རིན་ཐང་ཡང་ཆུང་ལ། རྗོད་པར་ཡང་ནུས་པ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་ནི་གནས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ནི་རིགས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལགས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ནས་བྱུང་བ་ལགས་ཏེ། དེ་ནི་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་མང་པོས་ཟིལ་
གྱིས་གནོན་པར་རྔོ་མི་ཐོག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ནི་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་
ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འདུག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་མཆོག་ཉིད་དུ་བཞག་པ་ནས། 
གོང་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་གང་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཟད་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་

56-1-29b

དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འཕང་བར་ནུས་མོད་ཀྱི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་ཟད་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཁའི་དབུགས་ཀྱིས་སྐམ་པར་ནུས་མོད་ཀྱི། 
ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་འམ། ཟད་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་
གིས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྲེག་པའི་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཁའི་དབུགས་ཀྱིས་བསད་པར་ནུས་མོད་ཀྱི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་
ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་འམ། ཟད་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་མཆོག་ཅེས་བྱ། གཙོ་བོ་དང་། ཕུལ་
དང་། རབ་དང་། རབ་མཆོག་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ནས་གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཟད་པར་བགྱི་བ་འམ། བཟློག་པར་མི་ནུས་པ་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མི་གསུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་

56-1-30a

པར་གསུང་ཞིང་། དེ་བཞིན་ཁོ་ན་སྟེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་བྱུང་
བར་གྱུར་ལ། སའི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཆུའི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དང་། མེའི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དང་། རླུང་གི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་
ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་ཅན་དེ་དག་མང་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། 
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། རེ་རེ་ཞིང་འདི་ལྟར་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་དེ་དག་གིས་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་
དེ་དག་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བདུད་སྡིག་ཅན་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ། སྡིག་ཅན་རེ་རེ་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ཡོད་པ་འམ། རྟའི་ཚོགས་དང་། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་དང་། 
དཔུང་བུ་ཆུང་གི་ཚོགས་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ། བགྲང་བ་འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས། དགྲ་བཅོམ་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་དེ་དག་རེ་རེ་སྤྲུལ་པ་བྱེད་པའི་སྤྲུལ་པ་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་
ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་དག་བགྲང་བ་ལ་འཇུག་པར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ཕྱིར་
མི་ལྡོག་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་གང་ན་གནས་པའི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བསྲེག་པར་མངོན་པར་སྤྲུལ་པ་བྱེད་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་སེམས་

56-1-30b

ཅན་དེ་དག་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ལགས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་། འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་ཉེ་བར་
གནས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་གནས་ལ། དེ་
ལྟར་འཇིགས་པ་དྲག་པོ་ཀུན་ནས་སྟོན་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་སེམས་ཟད་པར་བྱ་བ་འམ། ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་འམ། བཟློག་ནུས་པའི་སྐལ་བ་
མེད་དོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་དང་། བདུད་སྡིག་ཅན་དེ་དག་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་གང་ཡིན་པ་འདི་
གཉིས་ལ། གང་ཆེས་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་འདི་དག་གི་ནང་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། སེམས་འདི་ནི་
ཆེས་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། སྟོབས་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཆོག་བྱེད་པ་འམ། མཆོག་ཏུ་འབྱུང་བར་
འོས་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མ་གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་མཆོག་ཅེས་
བགྱི་བ་ནས་གོང་ན་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་ཟད་པར་བགྱིར་རྔོ་མི་ཐོག་པའི་སླད་དུ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་

56-1-31a

ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་ཟད་པར་བྱར་མི་ནུས་སོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་
ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ན། ཕྱིར་
མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཟད་པར་བྱར་མི་ནུས། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་གང་དང་གང་སྦྱིན་པ་ན་དེ་ཐམས་
ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཟད་པར་བྱ་བ་འམ། ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་
ན། སྐྱེས་བུ་ཚོང་པ་ཞིག་ཟོང་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་སྤྱོད་ཅིང་། དེ་ཚོང་བྱེད་ལ། ཚོང་པ་དེས་ཚོང་དཔོན་ནམ། དེད་དཔོན་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་ལོ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་ནས་སྐྱིན་པོ་བླངས་པ་ལས། དེའི་ཚོང་མ་རུང་བར་གྱུར་
ནས། དེས་རྒྱལ་པོ་ལ་བསྐོར་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གན་དུ་སོང་སོ། །དེ་རྒྱལ་པོའི་དཔུང་དེས་ན་རྒྱལ་པོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་མི་དེ་ལ་ཚོང་དཔོན་དེ་དང་། དེད་དཔོན་དེས་ཚུགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
དེ་ལྟར་དེ་དཔུང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་པོའི་ཕྱོགས་དཔུང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་དཔུང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྟེན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་དཔུང་དང་ལྡན་པའི་

56-1-31b

ཕྱོགས་དེ་ལ་རྟེན་པས་ན། དེ་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་རྒྱལ་པོ་ལ་རྟེན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཟད་པར་གྱུར་ཀྱང་། འོད་ཀྱང་ཚུགས་པར་མི་ནུས་པ་
དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་རྟེན་པ་ཡང་། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་དང་། བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚུགས་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་སྒྲོགས་ཤིང་འཆད་པ་ན། དེའི་
སེམས་སྐྱེད་ཅིང་བདག་ཀྱང་དེ་ལྟར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་སྐྱེད་ན། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཚུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དེའི་གཏམ་གྱི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ལ་ཡང་དགའ་བར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚུལ་
བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྐྱེད་པ་དེས་ན་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་ན། དེ་དག་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། འདི་དག་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རིང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་དག་
ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འདོད་ཅིང་། ཡང་དག་
པ་ལ་ངེས་པར་འཇུག་པར་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་རིང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དེའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །

56-1-32a

ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་
ལྡན་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་བསྐྱེད་ན་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ཡིན་
ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་མི་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཉོན་མོངས་
པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ན་སྦྱིན་གནས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་གིས་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བའི་ཤེས་པ་ཐོབ་ན། དེས་དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་
མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། སྤོང་བ་ལ་འདྲིས་པས་དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པ་འམ། རང་སངས་
རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ཅིང་སྐྱེ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྐྱེ་
བས། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་ན་ཚུགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན། འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་ནི་

56-1-32b

གནས་ན་འདུག་ཀྱང་རུང་། འགྲོ་ཡང་རུང་། དགྲ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་མདའ་ཡང་གཅོད་ཅིང་བདག་ཀྱང་སྲུང་ངོ་། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ཡང་ཚུགས་པར་དཀའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐོས་ན་ཡང་འདི་ལྟར་བདག་ཀྱང་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ད་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་
ཀྱང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ལ་ཚུགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། 
ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཏམ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཏམ་ཐོས་ན་ཡང་། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲན་པར་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །ཚེ་དང་
ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དམིགས་པ་ཐོབ་ཅིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་
ལེགས་པར་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ཡང་ཐུབ་པར་
དཀའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐུབ་པར་དཀའ་བར་རིག་པར་བྱ་ན། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་

56-1-33a

ཞུགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་
དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དམ་བཅས་པ་ལས་བསྐྱོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དམ་བཅས་པ་ལ་གནས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ད་ལྟར་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལོ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། བཞུགས་ཤིང་གཞེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་
ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་
པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐ་མའི་སེམས་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་
མོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་མགྱོགས་བུལ་གྱིས་ནི་ཁྱད་པར་
ཡོད་དོ། །སེམས་དེ་གཉི་ག་ནི་མཉམ་སྟེ། གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་

56-1-33b

ལྡོག་གོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལས་ལྡོག་ལ། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལས་ཀྱང་ལྡོག་ན། དེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ནི་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
ཁས་འཆེ་བར་ཟད་དེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་ཕོ་མཚན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མ་ཡིན་པ་ལས། ཕྱིས་དེའི་ཕོ་མཚན་མེད་
པར་གྱུར་ལ། ཕོ་མཚན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་མི་ནུས་ན། དེ་ནི་མ་ནིང་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་རྨུག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་མི་འགྲོའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་
བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱའི། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་

56-1-34a

དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྦྱིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་བྱེད་ན། དེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་གྱི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་
ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། བདག་གིས་ཆུང་ཟད་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་ལ་ཆུང་ཟད་ནི་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ངོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་
ཅིང་འདི་ནི་བདག་གིས་སྦྱིན་པར་བྱ། འདི་ནི་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ལ་ནི་སྦྱིན། འདི་ལ་ནི་མི་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། ངན་པ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ། བཟང་པོ་ནི་སྦྱིན་པར་མི་བྱ། ཚུལ་
ཁྲིམས་ཅན་ལ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ལ་ནི་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བར་ཆད་བྱེད་
པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་གྲངས་ཞེས་
རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པར་གཏོང་ཞིང་སེམས་མཉམ་པ་ནི་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་

56-1-34b

པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། སེམས་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ཟན་བྱིན་ལ། ཟན་ཟོས་པའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་གསེར་གྱི་དོང་
ཙེ་དང་། རས་བཅོས་བུ་ཟུང་དང་། གསེར་ཐགས་ཅན་གྱི་རས་བྱིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མ་གུང་དང་། ཕྱེམ་རེད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མོ་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་གྱི་གུང་དང་། དེ་བཞིན་
དུ་ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་གྱི་ཐུན་ལ། སེམས་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ཟན་བྱིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ཡང་བྱིན་ཏེ། བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་
སུ་གཏོང་ཡང་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་མི་ཤེས་ན། དེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་གྱི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། ཇི་སྟེ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཤེས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐད་ན་མང་དུ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ཆོས་ཚད་མེད་པའི་ཆོས་
ཐོབ་པར་འདོད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འདོད་ན། ཚད་དང་ལྡན་པའི་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་ཚད་ངེས་པར་
གྱུར་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་དེ་ཚད་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཚད་ངེས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཕྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐབས་དེས་ན། 

56-1-35a

སེར་སྣ་ཚར་གཅོད་ཅིང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་གྱི་བར་དུ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་
ཀྱི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ། །ད་ལྟར་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པའི་བར་དུ་ཟང་ཟིང་གིས་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ནི། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སྐྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་རྒྱལ་པོ་ལ་སྟེན་ཏེ། 
དེ་རྒྱལ་པོ་ལ་སྟེན་ཅིང་འཁོར་ལ། བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས། རྒྱལ་པོ་དེས་དེ་ལ་ཟན་སྦྱིན་ཞིང་། དེས་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་ཏེ། དེས་བསྟེན་ཅིང་བསྐོར་ཏེ། བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་རྒྱལ་པོ་མཉེས་
ཤིང་དགྱེས་པར་གྱུར་ནས། རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་སྐྱོན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་
འདོད་པས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་ཤིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་
ཀྱང་། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་

56-1-35b

ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རྒྱལ་པོའི་བུ་ཞིག་ཡོད་ལ། མི་མང་པོ་གང་དག་གིས་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་ལ་བསྟེན་ཅིང་བསྐོར་ཏེ། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན། རྒྱལ་པོའི་བུ་དེས་བསྟེན་པའི་མི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཁ་ཟས་གཡོས་
པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ཙམ་ན་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་གནས་པའི་དུས་ལ་བབ་སྟེ། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་ཞིང་། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པའི་ཚེ། དེའི་མི་ཞབས་འབྲིང་སྙིང་དུ་
གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ། འདི་དག་ནི་བདག་གཞོན་ནུའི་ས་ལ་གནས་པ་ན། བདག་གིས་སྦྱངས་ཤིང་བདག་གིར་བྱས་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་འདི་དག་གིས་སྦྱངས་ཤིང་བདག་གིར་བྱས་པ་ཡིན་གྱིས། 
བདག་གིས་མི་འདི་དག་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཅི་རིགས་པར་དགོད་དོ་སྙམ་སྟེ། དེས་བདག་གིས་འཁོར་རྣམས་ཁ་ཅིག་ནི་གྲོང་ཁྱེར་དག་ཏུ་སྣ་བོར་བཅུག །ཁ་ཅིག་ནི་ལས་ཀྱི་སྣ་དག་ཏུ། ཁ་ཅིག་ནི་ཚོང་འདུས་དག་ཏུ་
ཁ་ཅིག་ནི་འོར་གྱི་གྲོང་དག་ཏུ་བསྐོས། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་གྲོང་དམ་པ་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བྱིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ན་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་ཏེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་གོས་དང་། ཟས་དང་། མལ་ཆ་
དང་། སྟན་དང་། ནད་གསོས་དང་། སྨན་ཟོང་དག་གིས་ཕན་འདོགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གཞོན་ནུ་དེས། འཁོར་དེ་དག་ཁ་ཟས་གཡོས་པ་དང་། བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་ཅི་འབྱོར་པ་དག་གིས་ཕན་
བགོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་ཤིང་། 

56-1-36a

གང་གི་ཚེ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏེ། བདུད་རྩིའི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ན། བློ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ན། ཁ་ཅིག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་འགོད། ཁ་ཅིག་
ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་བཟོད་པའི་ས་ལ་འགོད། ཁ་ཅིག་ནི་མཐོང་བའི་ས་ལ། 
ཁ་ཅིག་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་གང་གི་ཚེ། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། རྟེན་པའི་མི་དེ་དག་ཅི་རིག་
པར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་འགོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་
ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་འགོད་པར་བྱེད་དེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཞིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཞིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་

56-1-36b

ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་རྒྱལ་པོ་ལ་སྟེན་ཏེ། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་དེས་ཟས་དང་
གོས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་བྱིན་ནས། གང་གི་ཚེ་མི་དེས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ཤས་ཆེར་བསྟེན་པ་དེའི་ཚེ། རྒྱལ་པོ་དེ་མཉེས་ཤིང་དགྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཐུགས་རངས་པར་གྱུར་ནས། གོས་དང་རྒྱན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་སྐོན་ཏེ་
ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་
འདོད་པས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་
ནས་ཀྱང་། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་
པོས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན། མི་གང་དག་གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུང་དེའི་ཉེ་སྐོར་ན་
གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི། གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུང་དེས་ནམས་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གསར་དུ་བརྐོས་ཤིང་ཕྱུང་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་། སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཤིན་དུ་དྲི་མ་མེད་པར་བྱས་ཤིང་ཤིན་དུ་སྦྱངས་ནས་སྙིང་པོར་བྱས་ཏེ་ཕྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། གང་གི་ཚེ་འབྱུང་ཁུང་

56-1-37a

དེ་ནས་བཞུས་ཏེ། དེ་ནས་སུམ་ཆ་འམ། བཞི་ཆ་གསེར་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་། ནམ་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་
འདུག་པར་འདོད་པ་ན་ཡང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཡང་། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་དོ། །
རྒྱུ་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་མཆོག་ཅེས་བྱ། གཙོ་བོ་དང་། ཕུལ་དང་། རབ་དང་། རབ་མཆོག་དང་། གྱ་ནོམ་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་དང་། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་དང་། 
ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྫོགས་པ་དང་། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་གནས་བརྟན་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཟུང་ཤིག །ཆོངས་
ཤིག །ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་

56-1-37b

བོ་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པའི་ལེའུ་དགུ་པ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་སོ།། །། བམ་པོ་གསུམ་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་
ཡོད་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་
པ། དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། སེམས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཅང་ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་
ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ། ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་ཤ་སྟག་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཞིང་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། གཞན་ཡང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའི་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། 
ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་། མདུན་གྱིས་བལྟས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཉིད་ལས་
བརྩམས་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་

56-1-38a

རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཁྱོད་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་
ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་སྐབས་ཕྱེ་བ་ཐོབ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ། ཇི་ལྟར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བར་རིག་པར་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་གང་ཡིན། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་ཡིན། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་
པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་
གནས་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་
ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དམ་བཅས་པ་སྤོང་
ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དམ་བཅས་པ་སྤོང་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་

56-1-38b

ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ན་གནས་ཤིང་། འདོད་པའི་
ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་
ན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོས་གདམས་པའི་ཚིག་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། རྒྱལ་རིགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་བུས་བསླབ་པར་བྱ་བ་
བཟོའི་གནས། འདི་ལྟར་གླང་པོ་ཆེའི་གཉའ་བར་བཞོན་པ་འམ། རྟ་བཞོན་པ་འམ། ཤིང་རྟ་བཞོན་པ་འམ། རལ་གྲིའི་ཐབས་སམ། འཕོང་ངམ། མདའ་བོ་ཆེ་འཕང་བའི་ཐབས་སམ། 
བརྒྱུག་པ་འམ། འགོམ་པ་འམ། མཆོང་བ་འམ། སྟོབས་འགྱེད་པ་འམ། དགྲ་ཐབས་སམ། དེ་ལ་སོགས་པའི་བཟོ་དེ་དག་ལ་སློབ་ན། རྒྱལ་པོ་ལ་དབེན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཡང་སྨ་
དབབ་པར་མི་སེམས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ན་གནས་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་རྩེ་ཞིང་དགའ་ལ། དགའ་དགུར་སྤྱོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། ཉན་ཐོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེ་ཙམ་
གྱིས་ན་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་དུ་མི་རུང་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཞིང་དུ་མི་རུང་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་

56-1-39a

ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རིང་དུ་བྱེད་དེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི། དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་ཁྱིམ་གྱི་
གནས་ནས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་དང་གང་ཡང་དག་པར་བཟུང་ནས་གནས་པ་དེ་ཡང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་
ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ན་གནས་ཤིང་། གསུམ་
ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གྱུར་ལ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། དེ་འདོད་པ་ལྔའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་
ལ་གནས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དེ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་
འབྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ནི། མཆིང་བུའི་

56-1-39b

ནོར་བུ་འབུམ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བསྲེས་ཏེ་བཞག་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱའི་རིན་ཐང་མེད་པ་དང་། ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་འོད་ཀྱིས་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་
དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་རིག་པར་བྱ་
སྟེ། ཇི་ལྟར་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་དག་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཅིང་ལམ་མེར་མ་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་རྣམས་འདོད་
ཅིང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །གང་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་
མཚན་རྣམས་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱའི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་མཚན་རྣམས་
ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ནི་མི་འཇིགས་པ་རྣམས་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་རྣམས་ཡོད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་སྦྱིན་པ་ནི་མཆོག་
ཏུ་བཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་མཆོག་ཏུ་མ་བཟུང་བ་དེའི་ཚེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། གང་དང་གང་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་

56-1-40a

འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་ནི་ཡུལ་ན་གནས་པ་འམ། ཕྱོགས་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་སམ། ཚོར་
བ་འམ། འདུ་ཤེས་སམ། འདུ་བྱེད་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། འདུ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུ་མ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཚད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་བཟུང་བར་མི་
ནུས་སོ། །ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དེ། གང་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་འང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་ནི་མཆོག་དུ་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བརྟུལ་
ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམ་
ས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཉམས་པ་ཕྱིར་བསླང་བར་ནུས་སམ། སྨྲས་པ། 
གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་ལ་གལ་ཏེ་བདེན་པ་རྣམས་མ་མཐོང་ན་ཕྱིར་ཡང་བསླང་བར་ནུས་སོ། །ཡང་སྨྲས་པ། འདི་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། 

56-1-40b

རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྟུང་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཆོས་
ནུབ་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་བྱུང་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་པར་རང་བྱང་ཆུབ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་རྒྱུ་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་
པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱར་མ་གནང་ངོ་། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་
དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མི་སྒྲུབ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་
ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཚད་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཚད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་གང་དང་གང་སྦྱིན་པ་དང་། 
ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་

56-1-41a

མ་ཡིན་ནོ། གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཉིད་དམ། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཏུ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་
འཆལ་པར་ཡང་མི་བརྩིའོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམ་
ས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཏུ་ཁྱིམ་ན་
གནས་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ལ་སྟེན་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡང་སེམས་མི་སྐྱེད་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་
ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་འདིས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མ་དཀྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་ཉེས་
པ་མེད་པར་བཙོན་རར་བཅུག་སྟེ། དེ་བཙོན་ར་དེར་ལོ་མང་པོ་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ། ལོ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོར་བཙོན་རར་བཅུག་ལ། དེའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡང་འཁྲུགས་པར་མ་གྱུར། དེས་རྐུན་པོའི་སེམས་
ཀྱང་མ་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དེ་བཙོན་རར་བཅུག་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་དེ་རྐུན་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་ཁྱིམ་ན་གནས་ཤིང་། འདོད་པའི་ཡོན་

56-1-41b

ཏན་ལྔ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེས། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ལ། དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ་
རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡང་འཁྲུགས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་པར་མཚམས་སྦྱར་ཞིང་འཁོར་བར་བྱས་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཚད་ངེས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འཁོར་བས་སྐྲག་ཅིང་རིངས་ཏེ། དེ་རིངས་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་ཚད་ཡོད་པ་ཉིད་ཏུ་གྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཉིས་
སུ་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཚད་ཡོད་པས་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པས་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་

56-1-42a

དུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་མ་གཏོགས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཏུ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་ད་དུང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ན། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་། འཁོར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྒོམ་པར་འགྱུར་
རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྣོད་སར་པ་སྨེན་གྱི་ཁུ་བའི་ཆུས་བཀང་སྟེ་བཞག་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བཞག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཤིན་དུ་བསྒོས་པ་དང་། ཤིན་དུ་སྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་། འཁོར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལེགས་པར་བསྒོམས་ཤིང་ཆེས་བརྟན་པར་འགྱུར་བ་དང་། 
ལྗིད་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། བུམ་པ་སར་པའི་ནང་དུ་མར་རམ་ཏིལ་མར་བཞག་ན། དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་དུ་ཡུན་རིང་དུ་བཞག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བུམ་པ་དེ་སྣུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། 
བུམ་པ་དེ་སྣུམ་གྱིས་ཁྱབ་པར་མ་གྱུར་པ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་། འཁོར་
བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་

56-1-42b

ཕྱིན་པ་ཐོས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་མོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་
གང་པོ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་གང་དང་གང་སྐྱེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་སྐྱེད་དེ། སེམས་གཞན་དག་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་
གཞན་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མི་རྙེད་པ་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་
པོ། དཔེར་ན་མར་གྱི་བུམ་པ་ནི་གང་དང་གང་ནས་བཟུང་ཡང་། དེ་དང་དེ་མར་གྱི་དྲི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་གང་དང་གང་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་
ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གླགས་བཙལ་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དེ། དེ་ནི་དམིགས་པ་གང་ལས་གླག་
འཚོལ་བའི་དམིགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བདུད་ཀྱི་རིས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། འཕགས་པ་
ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་འཐོབ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཐོས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར། དེ་བཞིན་ཉིད་ཏུ་ནན་ཏན་བྱེད་ཅིང་སྒོམ་མོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ནན་

56-1-43a

ཏན་བྱེད་ཅིང་སྒོམ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕ་རོལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ན། 
ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་འཛིན་
དུ་བཅུག་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དང་། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཟིལ་གྱིས་
ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འདོམས་ལ། གཏམས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་གང་དེ་ལ་འདོམས་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་གསེར་གྱི་མི་ཁྱེར་ཏེ་འགྲོ་ན། ཁྱེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གསེར་གྱི་མིས་ཁ་དོག་དང་། དབྱིབས་དང་། འོད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ན། ཉན་ཐོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཟིལ་
གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་གིས་ཤེལ་གྱི་མི་པང་པར་ཐོགས་ཏེ་

56-1-43b

འགྲོ་ན། ཁྱེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེལ་གྱི་མིས། ཁ་དོག་དང་། དབྱིབས་དང་། འོད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་
གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་འདོམས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གང་
གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་འདུག་སྟེ། ཉན་ཐོས་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན། དེ་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་འབོགས་ལ། འདི་ལྟ་སྟེ། 
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། གསེར་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བཞུ་ཞིང་སྐོལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆེས་འོད་གསལ་ཞིང་། ཆེས་
ཁ་དོག་བཟང་པོར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་
ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ནོར་བུའི་བྱི་དོར་མཁན་

56-1-44a

འཆང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར། ཆེས་འོད་གསལ་བ་དང་། ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་གིས། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་
དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་
གང་པོ་དཔེར་ན། རི་མོ་མཁན་ནམ། རི་མོ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ཤིན་དུ་ལོབས་པས་ཁ་དོག་སྣ་ལྔའི་ཚོན་གྱིས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཁ་དོག་དང་། དབྱིབས་སུ་གཟུགས་འདྲི་ཞིང་ཚོན་བཀྱེ་སྟེ། རྫོགས་པར་བྱེད་
ཅིང་ཤ་ཚོན་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་ཆགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་གཟུགས་རྣམས་བྲིས་པ་དེ་ཉིད་ཁ་དོག་དང་། དབྱིབས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་
དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་སྣང་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། །དེ་དག་ནི་ཚུལ་

56-1-44b

ཁྲིམས་དེ་ཙམ་ཉི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་གིས་ཤིང་བསྐྱེད་ལ། ཤིང་བསྐྱེད་ནས་དུས་དུས་སུ་བྱི་དོར་བྱེད་ཅིང་ཆུས་བྲན་ན་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱི་དོར་བྱེད་ཅིང་ཆུས་བྲན་པ་དེ་ལྟ་
དེ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་དང་འཕང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ། དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་
རྗེས་སུ་སྟོན་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་
འཕེལ་ལོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་སྣང་བར་བྱས་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་གང་དག་དེ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་མེ་ཆུང་ངུའི་ནང་དུ་རྩྭ་དང་། 
ཤིང་དང་། ལྕི་བ་རྣམས་འཇུག་ན། དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེའི་རྒྱུ་ལས་མེ་དེ་མཆེད་པར་འགྱུར་རོ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མེ་དེ་མཆེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མེའི་ཕུང་པོ་དེ་ཤིན་དུ་ཆེ་བར་འགྱུར་ཏེ། 
དེས་དཔག་ཚད་མང་པོ། དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང་། དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་བསྲེག་ཅིང་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པས། 

56-1-45a

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྣང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་
རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྣང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་འདོམས་པའི་ཉན་ཐོས་གཞན་གང་ཡིན་
པ་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་གིས་གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུང་ནས་གསེར་བླངས་ཏེ། དེས་
གསེར་དེ་བླངས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་བཙོངས་ལ། གསེར་དེ་ཡང་བཙོངས་ན། དེས་གསེར་དེ་བཙོངས་པའི་རིན་ནི་ཆེས་ཆེ་བ་ཡིན་གྱི། གང་གིས་གསེར་བླངས་པའི་མི་དེའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་
གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་ཆེས་རིན་ཐང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དེ་དག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་མི་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ནི་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་

56-1-45b

ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་
པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་
ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པའོ།། །། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་གཞན་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་
གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན། དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ལ་
གནས་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སྤོང་ཞིང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྤྱོད་དོ། །དེའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དེའི་འཆལ་པའི་ཚུལ་
ཁྲིམས་ཤེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་འགའ་ཡང་། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང་། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་
ནས་འདུག་ན། ཆོས་གང་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཕན་འདོགས་པ་འམ། གནོད་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་

56-1-46a

པ་འམ། གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་འམ། གནོད་པ་བྱེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་
འཛིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཆོས་འགའ་ལ་ཕན་པ་འམ། གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། བྱེད་པ་པོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། 
ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་གང་དང་གང་
ཡོངས་སུ་བཏང་ནས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཚུལ་ཁྲིམས་གང་དང་གང་སྲུང་བ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་གྱིས་སྤྱོས་སམ། བརྒྱད་བཀག་ཀྱང་རུང་སྟེ། བཟོད་པར་བྱེད་ཅིང་། བཟོད་པ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་
པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་ཏུ་རྩོལ་བར་བྱེད་ལ། བརྩོན་འགྲུས་དེ་འང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་

56-1-46b

པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གང་དང་གང་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསམ་གཏན་
འདི་དག་བསྐྱེད་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་སྣོད་དུ་གྱུར་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་
ཁྱད་པར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ཤེས་རབ་གང་དང་གང་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པ་འམ། ཁམས་ལ་མཁས་པ་འམ། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་པ་འམ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་འམ། གནས་དང་གནས་
མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་འམ། མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་ནས་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་
སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
དྲུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་གང་གིས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་
ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་

56-1-47a

ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་
ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་
བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱམས་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ན། 
དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་
འོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་

56-1-47b

དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་
ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བརྒྱད་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་
དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བདག་གི་དྲི་བ་དྲིས་པ་ལན་གདབ་པའི་སྐབས་ཕྱེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་འདྲིའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དྲིས་ཤིག་དང་
ཐོས་པའི་དོན་བརྡ་སྤྲད་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་གཟུགས་བརྒྱད་པ་ཡིན་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་
དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པ་ཡིན་པར་འདོད་དམ་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྒྱད་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འོ་ན་བརྒྱད་པ་དེ་གང་ཡིན་པར་འདོད། བདག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཤད་པའི་དོན་དེ་ཇི་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ། 
སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཆོས་འདི་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཤེས་པ་གང་གིས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པའི་

56-1-48a

ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྒྱད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་གནས་འདི་རྙེད་ན་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་པ་འདི་ལ་བརྟག་ཅིང་བརྒལ་བ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། འདི་སྐད་དུ་བརྒྱད་པའི་
ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་འང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་སྔ་མ་
དང་ཕྱི་མ་དང་། ཕྱི་མ་དང་སྔ་མ་ཇི་ལྟར་འཐུན་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་
ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ལས་དང་པོ་པ་ལ་བཤད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ནས་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གོ་བར་
འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འབར་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་
ཐམས་ཅད་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཐམས་ཅད་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་
པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་ཉན་ཐོས་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་

56-1-48b

པར་སེམས་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་འདོད་པར་ཟད་དེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་རྩོད་པར་སེམས་སུ་ཟད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་གང་རྒྱལ་པོའི་བུ་དང་
རྩོད་པར་སེམས་པ་དེ་ནི། རྒྱལ་པོ་དང་རྩོད་པར་སེམས་པར་ཟད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་སེམས་པར་ཟད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ། 
དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་རྐང་ལག་མེད་པར་གྱུར་ལ་འདི་སྐད་དུ། བདག་འདི་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་མཆོང་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་སྐད་ཟེར་བ་དེ་ལ་མི་དེ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ང་རྒྱལ་
བྱེད་དེ་བླ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་གང་འདི་སྐད་དུ། བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་
ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལྟར་དེ་ནི་བླ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རྒྱ་མཚོ་དུག་ཅན་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཇི་ལྟར་མི་དེ་རྐང་ལག་རྣམས་མེད་བཞིན་དུ་རྒྱ་མཚོ་ལ་མཆོང་བར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་
རྣམས་མེད་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཚུལ་

56-1-49a

ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། 
སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་འདོད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དགོད་པར་འདོད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས། སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ངར་འཛིན་པ་དང་། 
ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་། དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། གང་ཟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། མེད་པར་འདུ་ཤེས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ་
ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་དང་གཞན་རྣམས་ཡོད་ན་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་
དགོད་པར་འདོད་ཅིང་ཐེག་པ་འདི་ལ་ཞུགས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་མིང་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །
སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཇི་ལྟར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་

56-1-49b

ཁྲིམས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཚད་ངེས་པ་ཞིག་སྒྲུབ་ཏུ་ཟིན་ན་ནི། ཟག་པ་མེད་པའི་
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་
ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་བ་ན་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྲིན་བུ་མེ་
ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་ཀྱང་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་
པ་པ་དང་། ཀུན་དུ་རྒྱུ་དང་། གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འོད་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་
དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་བ་ན་སྐར་མའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་

56-1-50a

དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་སྐྱེད་ན། རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པས་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་
ཇི་སྐད་ཅེས་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་
ཉན་ཐོས་ཉིད་དམ། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་
ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རོ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པས་བྱིས་པ་ཞིག་
བཟུང་ལ་སྡོང་པོ་ལ་བསྐྱོན་ཏེ་བསྐྱོན་ནས་དུམ་བུར་རླགས་ཏེ་ས་ལ་གཏོར་ན་བྱིས་པ་དེའི་མཛའ་བོ་དང་། ཉེ་དུ་དང་། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བྱིས་པ་འདི་ནི་ཤི་སྟེ། ཕྱིན་ཅད་མི་མཐོང་ངོ་སྙམ་ནས་སྡུག་
བསྔལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱིས་པ་མ་ཤི་བ་དེ་ལ་ཤི་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལས་ཉམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པ་ཡང་ཤིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་

56-1-50b

ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འདི་དག་ལ་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་འདོད་
དམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཆོས་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ན་ནི་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མི་འདོད་དོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་འདོད། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་
ཁྲིམས་ཀྱིས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་། ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་སྤ་བཀོང་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཆོག་ཅེས་བྱ། གཙོ་བོ་དང་། རབ་མཆོག་དང་། གྱ་ནོམ་པ་དང་། 
བླ་ན་མེད་པ་དང་། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་རི་ལ་རིའི་རྒྱལ་པོའི་ཡོན་ཏན་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རི་གཞན་དག་ལ་མེད་དེ། དེས་ན་རི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་
བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་སྟེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་རིས་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་རི་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་བོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་

56-1-51a

ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་མ་བྲལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་བོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་གནོན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། 
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ནའི་མཐུས་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་
ས་ལ་བསྔགས་པ་བྱེད་པ་དང་། སྤྲོ་བ་སྨྲ་བ་ནི་ལེགས་ཏེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་གནས་
བརྟན་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ལོང་ཤིག །ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག །ཟུང་ཤིག །ཀུན་དགའ་བོ་གལ་ཏེ་བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་

56-1-51b

གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་བདེན་པ་དང་། བདེན་པའི་ཚིག་དེས། གལ་ཏེ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཚངས་
པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འཕངས་ཏེ། བར་དེར་འདུག་པར་བྱེད་ན་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་འདུག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཟག་པ་དང་། 
བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞིང་གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་
གསུམ་པའོ།། །། བམ་པོ་བཞི་པ། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་དང་ཉེ་བའི་འབུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་བཞུགས་པ་ཞིག་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་དང་ཉེ་བའི་འབུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞིག་ཆོས་སྟོན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་གང་ལགས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་མིང་ནི་ཅི་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་མིང་ནི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་སྟོན་པ་དེའི་མཚན་ནི་ཟླ་འོད་ཅེས་བྱའོ། དེའི་ཉན་ཐོས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་མགོ་
ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ་དེས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ནས་ལག་པས་བླངས་ཏེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཐུག་པར་འཕངས་ནས་དེའི་བར་སྐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་

56-1-52a

ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའམ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་
དག་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདེན་པ་གསུང་བ་ལྟར་བདེན་པ་དང་། བདེན་པའི་ཚིག་དང་། བདེན་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་དེས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འདི་ནམ་
མཁའ་བར་སྣང་དེ་ཉིད་དུ་འདུག་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ནས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དེ་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་དེ་ཉིད་དུ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་གོ་འབྱེད་ན་འདུག་པ་འདི་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རིའི་རྒྱལ་པོ་
རི་རབ་ས་ལ་མ་ལྷུང་ཤིག །གང་ནས་འོངས་པ་དེ་ཉིད་ཏུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འདི་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་
ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་སེམས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤོང་བར་
བགྱི་བར་སེམས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་
མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལྡོག་པ་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། 

56-1-52b

ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་
པོ་དཔེར་ན་གལ་ཏེ་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་གྱིས་མདའ་གཟས་པ་བཞིན་མི་འགྲོ་ན་དེ་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་
བྱུང་བ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པ་འབྱུང་ངམ། ཡང་ན་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངམ། བཟོད་པ་སྒྲུབ་བམ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་འམ། བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་མཉམ་
པར་འཇོག་གམ། ཤེས་རབ་སྒོམ་ཡང་རུང་སྟེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་མི་ཤེས་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་བྱེད་ན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་དུ་ཟིན་
ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་
གང་པོ་གཅིག་ནི་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལ་གཅིག་ཤོས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་
པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ནི་སླའི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་བ་ནི་དེ་ལྟ་

56-1-53a

མ་ཡིན་ནོ། །མི་ཞིག་ཆོམ་རྐུན་གྱི་ཡ་ང་བ་ནས་མཆིས་ཏེ་འོངས་པ་ནི་བླའི་བཅོམ་སྟེ་མྱུར་དུ་འོངས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། རིང་མོ་ཞིག་ནས་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ནི་བླའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་ན་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཁྱིམ་ཞིག་ཚིག་ལ་ཁྱིམ་ཚིག་པ་དེའི་ནང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་འདུག་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་འདོད་པའི་མི་ལ་ལ་
ཞིག་ཁྱིམ་དེར་ཞུགས་ན་དེས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་ན་ནི་ཁྱིམ་དེའི་ནང་དུ་ཚིག་པར་འགྱུར། ཡང་ན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་ཁྱེར་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་
དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། 
ཡང་ན་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར། ཡང་ན་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་
ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་འམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་

56-1-53b

ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་
རྒྱུ་འཐུན་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པའི་རྒྱུ་འཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་ན་བདག་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་ན་དེ་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། གང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་
ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྦྱིན་པ་ཆེས་མང་བ་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་
འོ། །བདག་ནི་བཟོད་པ་སྒྲུབ་པའོ། །བདག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །བདག་ནི་བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའོ། །བདག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་ན་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་
ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ནི་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་
ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་བསྐལ་པ་གང་

56-1-54a

གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཏུ་འདུག་ལ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ཁ་ཟས་སྦྱིན་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་བསོད་སྙོམས་གཅིག་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་
སེམས་ན་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཇི་ལྟར་
རྣམ་པར་རྟོག་ན་དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མི་མཐུན་པར་མི་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཁྱད་
ཏུ་གསད་པར་མི་བྱ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བརྙས་པར་མི་བྱའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གུས་པ་
བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་ལ་གུས་པར་རིམ་གྲོར་བྱའི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ནི་གུས་པར་རིམ་གྲོ་མི་བྱ་འམ། སྨྲས་པ། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
མཐོང་ན་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་མཐོང་ན་ཡང་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ཡང་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དམའ་བའི་སེམས་དང་། གུས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཞེ་ས་དང་བཅས་པར་བྱ་སྟེ། ང་རྒྱལ་སྤངས་པས་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཡང་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་

56-1-54b

པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་
བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞིང་དེ་ལྟར་བསམ་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དམའ་བའི་སེམས་སུ་བྱའོ། །བྱམས་པའི་སེམས་སུ་བྱའོ། །
སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱའོ། །མཆོག་ཀྱང་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཆོག་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བྱམས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་བདག་པོ་ལ་བདག་པོ་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་བཞི་པའོ།། །། 
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་བདག་པོར་མཆོག་བྱེད་དུ་འཇུག་སྟེ། འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ། 
སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པས་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ། རྒྱལ་པོ་དང་བཅས་པའི་སྡེ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན། ཅི་སྒྱུ་མའི་མི་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་གང་བདག་ཅག་ལ་དབང་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་ནི་
ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་རྒྱལ་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་འདི་དག་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་

56-1-55a

ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྫས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོར་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་མ་ཡིན་པར་གཏོགས་པ་དངོས་པོ་མ་
ཡིན་པར་གཏོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་བདག་པོ་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་མཆོག་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་
འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་དག་མཆོག་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གང་ཡིན། གང་མཆོག་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཆོས་དེ་ནི་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔས་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེའི་
ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། ཆོས་གང་མཆོག་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་
དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་ནི་དེའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོར་ཉེ་བར་གནས་ལ་དེ་ལས་ཀྱང་
ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་བཙལ་བ་ཡང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་མཐོང་ལ་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ། དེ་ལས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འདིར་ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་རབ་ཏུ་འཇིག་ལ། འདིར་འཇིག་པ་འང་གང་ཡང་མེད་དེ། 

56-1-55b

དེ་ལྟ་བུར་བདག་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་འདི་ལྟར་མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཞི་བའི་ཆོས་
ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འོན་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཡིན་ལ་དེ་དག་ནི་བསྟན་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །
དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་བ་སྟེ། འདི་དག་
ནི་ང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ངས་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་བསྟན་པ་མེད་ཅིང་སུ་ལ་ཡང་བསྟན་པ་
མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ངོ་། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པའི་སེམས་ཕྱིར་མི་
ལྡོག་ཅིང་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་འབའ་ཤིག་ཡང་དག་པར་འཛིན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ན་འདི་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སྒྱུ་མ་

56-1-56a

ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་
བསྔོ་བར་ཡང་ཤིན་དུ་མི་ནུས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཚུད་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩོལ་བ་ཡང་མཐུ་
དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་ཤིན་དུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རྩོལ་བ་མཐུ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གང་གི་གནས་ཡིན། སྨྲས་པ། འདི་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཐབས་
ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ནི་དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་གནས་སོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་གོམས་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཡང་དག་པའི་མཐར་ཡང་མི་ལྟུང་ངོ་། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་
ན་མི་ཞིག་བྲག་གི་རྩེ་མོར་འདུག་ལ་ལག་པ་གཉིས་ན་གདུགས་ཐོགས་ཏེ་དམ་དུ་བཟུང་ནས་བྲག་དེའི་ཁར་བརྟེན་ལ་རྐང་པ་ཡ་གཅིག་གིས་ནུར་ཏེ། གཡང་ས་མི་བཟད་པ་བལྟ་ན་གཡང་སར་བཞག་ཀྱང་གདུགས་
ཀྱིས་རླུང་ཐོགས་པར་བྱས་པའི་གདུགས་དེ་དག་དང་། རླུང་དེའི་སྟོབས་ཀྱི་ཤུགས་དེས་དེར་ལྟུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྲག་གི་ཁ་ན་འདུག་པའི་མི་དེས་བདག་ཉིད་གཡང་སར་བཞག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་གདུགས་
དེ་དག་གིས་རླུང་ཐོགས་པར་བྱས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བརྟེན་པས་དེ་གཡང་ས་དེ་ལ་ཡང་ལྟ་ཞིང་དེར་ལྟུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་ཡང་བརྟེན་ཅིང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་སྟེ། ཐབས་མཁས་པ་དེས་

56-1-56b

ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ཆོས་དེ་དག་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་ལྟུང་ལ་དེའི་སེམས་ཀྱང་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཡང་ས་ཆེན་པོ་མི་བཟད་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་
སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཤིང་། ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཕུང་པོ་དམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང་། གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ན་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རིན་པོ་ཆེ་འདོད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་བྲག་ཕུག་དུ་ཞུགས་ཏེ། དེར་འགྲོ་བ་ན་ངོས་གཡས་གཡོན་ན་དབྱིག་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་དག་མཐོང་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ནང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ལྟ་
དེ་ལྟར་ངོས་གཡས་གཡོན་ན་དབྱིག་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་མཐོང་ཞིང་། མུ་ཏིག་གི་ཆུན་པོས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གང་བར་མཐོང་ངོ་། །དེ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེད་ན། དེའི་ནང་

56-1-57a

གི་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་དེ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེར་དབྱིག་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་དང་། མུ་ཏིག་གི་ཆུན་པོ་དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་མི་བསྐྱེད་ན་ནི། དེ་དེ་ལས་འདས་
ནས་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་རྣམས་གང་ན་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་དེར་ཕྱིན་ནས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བསྔགས་པ་འམ། ཆོ་འཕྲུལ་ལམ། རྫུ་འཕྲུལ་བརྗོད་པ་ན་དེར་འོང་ཞིང་འདྲུལ་ལ་ཆགས་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལས་ཉམས་པར་
འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ན་དེ་དག་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ཅིང་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་འགྲོའོ། །དེ་ལ་ཆགས་
པ་ཡང་མི་སྐྱེད། ཞེན་པར་ཡང་མི་འགྱུར། སྲེད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ་དེ་ལ་སྲེད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དེས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་། ས་འདི་གཉིས་
ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་དག་ལས་འདས་ནས་རིམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་མི་དེ་དབྱིག་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་དང་། མུ་ཏིག་གི་
ཆུན་པོ་རྣམས་ལས་འདས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་པར་ནང་དུ་ཞུགས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྤྱོད་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་འགོད་པའི་ངང་
ཚུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡང་ས་འདི་གཉིས་ལ་རོ་མི་མྱང་བར་འདས་ནས་རིམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་

56-1-57b

ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་གཉིས་ལ་རབ་ཏུ་ཆགས་ན། དེ་ནི་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་
སུ་ཟིན་པས་དེ་ལ་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱའོ། །
སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡིད་མི་བརྟན་པར་མི་བྱ་བ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ནི་ཡིད་
མི་བརྟན་པར་མི་བྱའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འདྲིས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། 
དེས་འདི་ལྟར་བདག་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་གིས་བདག་གིས་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་མགོ་དང་གོས་ལ་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་སྤྱད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་དེ་བདག་ཚུལ་ཁྲིམས་འདིས་མཚན་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་
འདི་ལྟ་བུ་དག་འབྱུང་བར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་

56-1-58a

སེམས་དཔའ་དེའི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་མཚན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མཚན་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལས་ལེའུ་ལྔ་པའོ།། །། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་ཚུལ་
ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་དམ་གསོལ་པ། བདག་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གློ་བ་ཆེས་ཤིང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་སེམས་སྐྱེད་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་
ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་སེམས་སྐྱེད་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་
ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་འམ། སྒྲ་ལ་དམིགས་པ་འམ། དྲི་ལ་དམིགས་པ་འམ། རོ་ལ་དམིགས་པ་འམ། རེག་པ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་སྐྱེད་ན་དེ་ནི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་ལ། 

56-1-58b

ཉོན་མོངས་པའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་
གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་འདི་ལ་འདི་ལྟར་འཚལ་
ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་
ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པར་མཐོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་
ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སྟོན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་སྨྲ་བ་དང་། ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་
འཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱང་ལན་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པས་འདི་ལྟར་བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གི་སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་

56-1-59a

སོ་སོར་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་འདིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཕན་ཡང་གདགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རིག་པར་བྱེད་ན་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚད་ངེས་པར་མ་བཅད་པས་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་
ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ཕྱིར་མི་
ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དམིགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་སྤོང་ཞིང་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་ཆེས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་

56-1-59b

རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་གང་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྔ་མས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ཞིང་ཉེ་བར་བརྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་
འབྱོར་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དེས་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཕན་བཏགས་ཤིང་ཉེ་བར་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། ཀ་བ་གཅིག་པའི་ཁང་བཟངས་ཤིག་ལ་
འདུག་ས་བཅུ་འམ། ཉི་ཤུ་ཡོད་ལ། ཁང་བཟངས་དེའི་ནང་ནི་གྲིབ་མ་ལ། སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་དང་། སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་དང་། སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་འདུས་
པར་གྱུར་ལ། མི་ལ་ལ་ཞིག་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཀ་བ་དེ་གཅོད་པར་འདོད་ལ་དེ་ལ་མི་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཀ་བ་འདི་བཅད་ན་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་སྲོག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །
ཞེས་སྨྲ་ལ་དེ་ལ་དོན་འདོད་ཅིང་གྲུབ་པ་དང་། བདེ་བར་འདོད་པའི་མི་དེས་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཀ་བ་གཅོད་པའི་མི་དེ་བཀག་ལ་དེ་ལ་ཡང་མི་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་མི་ཁྱོད་ཀྱིས་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་
ཕྲག་མང་པོ། སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ། སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་བྱིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་

56-1-60a

རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འདོམས་པར་མི་བྱེད། རྗེས་སུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འདོམས་ཤིང་
རྗེས་སུ་སྟོན་ན་དེས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་
པས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་བྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་གང་ངའི་བསྟན་པ་མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་
སྟོན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་
གནས་པ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་པར་གྱུར་ལ། 
སེམས་ཅན་གང་བདེ་བ་འམ་དགའ་བ་ཡང་སྐྱེ་ཞིང་སྒྲ་དེ་ཐོས་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སེམས་གནོད་སེམས་མེད་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གནས་པའི་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་ལ། སྔ་མའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུན་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། 

56-1-60b

དཔེ་དང་། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་འབོགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་དྲུག་པའོ།། །། 
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་རིག་པར་བགྱི་བ་གང་ལགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་སྤྱད་
ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་རིག་པར་བགྱི། གང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་
གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་བར་དག་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་། ཚིག་འདི་སྐད་དུ། བདག་གི་སྦྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་གཏོང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཁྲོ་བའི་སེ་
མས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་བསམ་གཏན་གྱི་

56-1-61a

ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང་། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་རྣམས་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་
རྣམས་དང་། རྨོངས་པ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཟེར་ཞིང་ས་ནས་ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བསྐལ་པ་དུས་འབྱུང་བར་བགྱི་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་
པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ནི་བསྐལ་པ་ལྔ་བརྒྱས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདིའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ནང་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་ཅིང་། འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་
ངན་སོང་རྣམས་སྟོངས་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་དང་། བདག་གི་ཉན་ཐོས་འདུས་པ་དང་པོ་ལ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བསྐལ་
པ་སྟོང་གིས་འགྲུབ་པར་ང་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་དགའ་ན་རྣམ་པ་དེ་དག་དང་། རྟགས་དེ་དག་དང་། མཚན་མ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་ལྔ་བརྒྱས་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་
ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ན་དགའ་བར་བགྱིའོ། །
དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་སླད་དུ་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་

56-1-61b

པ་འདི་ཐོས་ནས་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཙམ་ཡང་དགའ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བས་ཁྱབ་ཅིང་གནས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཡུན་རིང་བ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་ཉིན་ཞག་གཉིས་ཀྱི་
བར་དུ་ཁྱབ་ཅིང་གནས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཞུགས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་བ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་ཉིན་ཞག་བདུན་དུ་ཡིད་དགའ་བཞིན་དུ་གནས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་
ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་དག་གི་ནང་ན་ཡང་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས། ཆེས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས། འདི་སྐད་ཅེས་
གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན། བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་གང་ཚུན་ཆད་དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེར་འཕེལ་
ཞིང་། དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཉན་སླན་ཆད། བསྐལ་པ་བདུན་གྱིས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བགྱི་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས། ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱིས། བདག་གི་སྤོབས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། དེ་དེ་བཞིན་
ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པ་འདི་དག་དང་། རྟགས་འདི་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས། ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་ཡིན་པར་རིག་
པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འཆད་པ་ན་མཆོག་

56-1-62a

ཏུ་དགའ་བ་མི་འཐོབ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཉན་
ཅིང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སློབ་པ་དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་འགྱུར་བར་ང་སྨྲའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཤིག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ནི་བལྟ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་
སུ་མ་བཏང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་བྱ་སྙམ་པའི་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ཐུགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན་དུ་གྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན 
ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམ་

56-1-62b

ལ་ཡང་གཞན། ཕྱི་རོལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། གཤེད་མ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། གདོལ་པ་རྣམས་ལ་
ཡང་ཐུགས་གཞན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་ནི། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འདུན་པས་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་
ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་འབྱུང་བ་དེའི་དངོས་པོའམ་དམིགས་པ་ངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་
སྟེ། དེ་ནི་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སློབ་
ཅིང་རིམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་

56-1-63a

སངས་རྒྱས་ནས་ཡང་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་སོ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། ཤིང་ལྗོན་པ་ལ་ལ་ཞིག་སྡོང་པོ་མེད་པར་གྱུར་ལ། དེ་ཉིད་ལས་
བྱུང་བའི་ས་བོན་ཤིང་དེའི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ནས་སྐྱེ་ཞིང་། སྐྱེས་པ་དེ་རྣམ་པར་འཕེལ་ཞིང་རིམ་གྱིས་ས་ཕྱོགས་དེར་གྲིབ་མ་ཆེན་པོ་བྱེད་དེ། དེར་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང་། སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དང་། 
སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་ཚ་བས་གདུངས་ཤིང་། རླུང་དང་། ཉི་མ་དང་། སེར་བས་ཉེན་པ་རྣམས་གྲིབ་མ་དེ་ལ་གནས་ན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང་ལུས་དང་ཡིད་བག་ཡངས་སུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །
གྲིབ་མ་དེ་ཡང་ཡིད་ཆགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་ནས་གྲིབ་མ་དེ་ལས་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་བློ་མི་འབྱུང་ངོ་། །ཤིང་ལྗོན་པའི་སྡོང་པོ་སྔ་མ་དེ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིང་ལྗོན་པའི་
སྡོང་པོ་ཕྱི་མ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིམ་གྱིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སློབ་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཉིད་ཏུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་དེ་

56-1-63b

ཉིད་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཆོས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་
བར་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་ཆོས་འདུལ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་སེམས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ལྟར་མི་དེ་དག་ཚ་བས་གདུངས་ཤིང་། རླུང་དང་། ཉི་མ་དང་། སེར་བས་ཉེན་ཏེ་ངལ་བ་རྣམས་ཤིང་ལྗོན་པའི་གྲིབ་མ་དེ་ཉམས་སུ་
མྱོང་བ་ན་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་སེམས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སེམས་ཅན་བློ་དང་ལྡན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཐོས་ནས་བདུད་རྩིའི་རོ་ཉམས་
སུ་མྱོང་བ་ན་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་མི་སེམས་སོ། །དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདོམས་ཤིང་
རྗེས་སུ་བསྟན་པར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་ཤིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཞུགས་པར་གྱུར་པ་ན། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ལ་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་བརྒྱ་འམ། སྟོང་ངམ། བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་འམ། དེ་ལས་ལྷག་པ་ཡང་རུང་བ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་
སྟོན་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་བཀོད་པ་གང་ལགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་བསྒོམ་པའི་སླད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་གང་ལགས་པ་

56-1-64a

དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་སྔ་མ་ལས་མཆོག་ཅེས་བགྱི་བ་ནས་གོང་ན་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་བར་དུ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ཉིད་དེ་ལས་དམ་པར་གྱུར་པ་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་
གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །འདི་ལྟར་ཁྱོད་ནི་སྟོན་པའི་ཉན་ཐོས་མཁས་ཤིང་གསལ་ལ་དུལ་ཞིང་
འཇིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡིད་གཞུངས་ལ། གདམས་ངག་དང་། ཚིག་བཞིན་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་གནས་བརྟན་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ལོང་ཤིག །ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག །ཟུང་ཤིག །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་
དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་བདག་གིས་བླངས་ལགས་ཏེ། 
ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིའོ། །གཟུང་བར་བགྱིའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་འདུས་པ་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་

56-1-64b

པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་བདུན་པ་སྟེ་རྫོགས་སོ།། །། བམ་པོ་ལྔ་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་
མཉན་ཡོད་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་
བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐབས་ཕྱེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བས་ཕ་རོལ་ལས་ངན་དུ་
བརྗོད་པ་ངན་པ་འོངས་པའི་ཚིག་གི་ལམ་དང་དུ་བླང་བར་བགྱི་ཞིང་དེ་ལ་གནོད་སེམས་མི་བགྱི་སྟེ། དེ་ལ་བྱམས་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བགྱིའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བགྱི་ཞིང་བྱམས་པའི་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་འབྱུང་ངོ་འཚལ་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བགྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ནི་ཅི་

56-1-65a

ཡོད་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ནི་ཉི་
ཚེ་བ་ཡིན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང་། ཕན་པ་དང་། བདེ་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་བགོས་ཤིང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་
ལས་ཟློ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་འདོད་པར་ཟད་པས་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་ཉི་ཚེ་བའི་བཟོད་པ་
ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལ་གནོད་སེམས་སམ་མ་དད་པ་སྐྱེད་ཅིང་མི་བཟོད་པ་སྐྱེད་ན། དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་
མ་ཡིན་པ་མང་དུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤུང་བ་མཛད་ཀྱང་གནོད་སེམས་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་
ཅན་གང་དག་གདོལ་པ་འམ། སྨིག་མ་མཁན་ནམ། གཡུང་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྱོས་སམ་བརྒྱད་བཀག་ན། དེ་དག་ལ་ཡང་གནོད་སེམས་མི་བྱ་སྡང་བར་མི་བྱའོ། །གནོད་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང་སྡང་བར་མི་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། རིམ་གྱིས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་ཅིང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་
གནས་ན་ངན་པ་འོངས་པའི་ཚིག་གི་ལམ་དང་དུ་ལེན་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམ་

56-1-65b

ས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ། མི་ལ་ལས་ནི་ཙན་དན་གྱི་འདེ་གུས་ལུས་ལ་སྐུད་ལ། ལ་ལས་ནི་ལུས་ལ་མེ་གཏོང་ན་མི་དེ་གཉིས་ལ་སེམས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམ་
ས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་མི་གང་ལུས་ལ་ཙན་དན་གྱི་འདེ་གུས་སྐུད་པ་དེ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ། གང་ལུས་ལ་མེ་གཏོང་བ་དེ་ལ་
ཡང་གནོད་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའི་གཉི་ག་ལ་ཡང་མཉམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ལྟར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །
བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞིང་ལ་གནས་སོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གནོད་སེམས་མང་བར་མི་བྱ་སྟེ། བཟོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། གནས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། མི་ཁྲོ་བ་དང་། 
འཁོན་དུ་མི་འཛིན་པ་དང་། ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་སུ་བྱ་ཞིང་འཁོར་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་འཐབ་པའི་རང་བཞིན་ཅན། མཚང་འདྲུ་བའི་རང་བཞིན་ཅན། རྩོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གནས་
པ་རྣམས་ལ་སྡུམས་བྱ་ཞིང་སྡུམས་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ང་ནི་ཁྱེད་ཅག་མི་འཐབ་པ་དང་། མཚང་མི་འདྲུ་བ་དང་མི་རྩོད་པ་དང་། མི་འགྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ། །སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སོ་ཐགས་བཟང་བ་དང་། སོ་དམ་པ་དང་། 

56-1-66a

སོ་མཉམ་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ལུས་ལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་
པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ལ་གང་ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། ཆེས་བཟང་བ་དང་། ཆེས་རང་
བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དང་། ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲི་བར་བྱས་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཤིག །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན་
འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གང་ཡིན་པ་དང་། ར་གན་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ལ། གང་ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། ཆེས་བཟང་བ་དང་། ཆེས་འོད་གསལ་བ་དང་། ཆེས་རིན་ཐང་ཆེ་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་
ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། ཆེས་བཟང་བ་དང་། ཆེས་འོད་གསལ་བ་དང་། ཆེས་རིན་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ནི་ར་གན་གྱི་འོད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་
པ་ནི་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་འོད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་ལ་ལ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྣམས་གཅོད་ནི་
དེ་ལ་འདི་ལྟར་གང་གཱའི་ཀླུང་ཆེན་པོའི་བྱེ་མའི་ཚད་ནི་གཟུང་བར་ནུས་ཀྱི། ལུས་འདི་དག་གི་ཚད་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་བཅད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རི་རབ་ཙམ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་
སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་ལུས་ལ་གཅོད་དམ། འབིགས་ན་ཡང་། གནོད་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའི། བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྱེས་སོ་ཅོག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་

56-1-66b

ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ནི་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་ཆུ་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་མེ་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་རླུང་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་
ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞིང་། སེམས་ཆུ་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་མེ་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་རླུང་དང་། སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན་ས་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱུགས་ན་ཡང་། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བས་བྱུགས་ན་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་པ་རྣམས་ཀྱིས་
ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་བྱ། མི་བཟོད་པ་དང་། དང་བ་ཆུང་བ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ། གནོད་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཆུ་དང་མེ་དང་། རླུང་དང་འདྲ་
བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་བཤང་གཅི་རྣམས་
ཡོད་པས་ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་

56-1-67a

ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་བྱའོ། དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རེག་པའི་བར་དག་གིས་ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་བྱ་ཞིང་
མི་བཟོད་པ་དང་། དང་བ་ཆུང་བ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞིང་། སེམས་ཆུ་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་མེ་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་རླུང་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ནམ་
མཁའ་དང་འདྲ་བ་ནི་བགྲང་དུ་མེད་པ་ན། ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བགྲང་དུ་མེད་པ་ཞིག་གམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལུས་ཀྱི་ཡིད་འདི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་བརྟག་
པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དཔྱོད་ཅིང་རྟོག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དབྱུག་པའི་རེག་པ་རྣམས་དང་། བོང་པའི་རེག་པ་རྣམས་དང་། མཚོན་ཆའི་རེག་པ་རྣམས་དང་དུ་ལེན་པ་ལ་མཐུ་ཡོད་ཅིང་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཀུན་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་དག་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་
དམྱལ་བ་པའི་མེ་གང་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་མཚོན་ཆ་དང་། དབྱུག་པའི་རེག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལ་དང་དུ་ལེན་པའི་
མཐུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དང་དུ་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་སོ་སོར་མྱོང་ལ། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་མྱོང་ནས་ཀྱང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་

56-1-67b

འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཐོབ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཡིན། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཡིན། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མ་ཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་དང་དུ་བླང་བར་བྱའོ། དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཁ་ཟས་རོ་བརྒྱ་པ་ཟ་ན་ཚིམ་པ་དང་། མོས་པ་དང་། ཡི་རངས་པ་དང་། མགུ་བར་འགྱུར་ཞིང་
དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སློང་བ་མཐོང་ན་གང་དེ་ལ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱ་བར་འདོད་པ་ཞིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་
ཟད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ན་དགའ་བ་དང་། དད་པ་དང་། གུས་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སློང་བའི་གང་ཟག་དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་སྐྱེས་སོ་ཅོག་ཀྱང་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྔོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་
གཉིས་པའོ།། །། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཤེ་ཡང་ཕྱིར་མི་གཤེ་སྟེ། བཟོད་པ་འབའ་ཤིག་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེས་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡེགས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་བརྡེག །ཁྲོས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ཁྲོ། བསྡིགས་ཀྱང་ཕྱིར་སྡིགས་པར་མི་བྱེད། སྤྱོས་ཀྱང་ཕྱིར་སྤྱོ་བར་མི་བྱེད་དེ་བཟོད་པ་འབའ་ཤིག་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་
སྟེ་དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་མདུང་ཐུང་དང་། མདའ་སྟོང་གིས་ལུས་ལ་ཕོག་ཀྱང་དེ་ལ་སེམས་སྡང་བར་མི་བྱ་དེ་ལ་མི་བཟོད་པ་དང་། དང་བ་མེད་པ་དང་། ངང་ཐུང་བ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །

56-1-68a

དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལ་ཡང་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དང་། དང་དུ་ལེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བཟོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་
ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱང་རིང་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སྡུག་བསྔལ་དེ་སྙེད་བྱུང་བ་དང་དུ་བླངས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་བོར་ཏེ། གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱིས་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་
པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་སམ། 
ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་
ཡིན། སྨྲས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་

56-1-68b

ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། འདི་དག་ལ་སྤྱོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལ་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དེ། དཔེར་ན་རུསྦལ་ལ་ཝས་གླགས་མི་རྙེད་དེ་དེ་གླགས་མ་རྙེད་ནས་སྐྱོ་སྟེ་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་བདུད་སྡིག་
ཅན་གྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དེ་གླགས་མ་རྙེད་ནས་སྐྱོ་སྟེ་ཕྱིར་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བདུད་སྡིག་ཅན་
མངོན་པར་སྤྲུལ་ལ་བདུད་རེ་རེ་ཡང་དེ་སྙེད་ཀྱི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་གླགས་རྙེད་པའི་སྐལ་བ་མེད་དེ་གླགས་མི་རྙེད་པས་སྐྱོ་ནས་ཕྱིར་
འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། རུས་སྦལ་དང་རྦ་བཞིན་ནོ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟར། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་བདག་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་མི་འབྲལ་བའི་སེམས་སུ་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་
གྱུར་ན། བདག་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ་སྙམ་དུ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱ། སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་
དྭ་ཏིའི་བུ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མི་ཉན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་མི་སྒྲུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །
བདུད་སྡིག་ཅན་ནི་བདག་གི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པའོ་ཞེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལ་གནོད་སེམས་སམ། མི་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

56-1-69a

སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་རྙེད་ན། བདུད་སྡིག་ཅན་
ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་བདག་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་ལྷུང་བར་མ་གྱུར་གྲང་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
འདི་ལྟར་བདག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྒྱད་བཀག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིན་མོ་ཆུད་ཟོས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། 
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་སྤྱོད་པ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མི་སེམས་སམ་དེར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉིན་
མོ་ཆུད་ཟོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉིན་མོ་དེ་ནི་ཞེན་པ་དང་། རྨུགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱེད་ཉིན་ནམ། ཡང་ན་ཕྱི་མའི་ཉིན་པར་རམ། ཉི་མ་བཞིའི་ཉིན་པར་སེམས་པར་གྱུར་ཏེ། 
སྦྱིན་པ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། བཟོད་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཤེས་རབ་ལ་སེམས་པར་གྱུར་ལ། བསམས་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན་དེ་ལྟར། དེའི་ཉིན་མོ་ནི་དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་

56-1-69b

སམ། བཟོད་པ་འམ། བརྩོན་འགྲུས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཤེས་རབ་གང་ཡང་རུང་བ་སྒོམ་པ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། 
དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པའི་བཟོད་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ནི་ཅི་ཡོད། ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རི་རབ་དང་ཡུངས་འབྲུ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆེ་ཆུང་དང་མཐོན་དམའ་
དང་། ལྕི་ཡང་གི་ཁྱད་པར་ནི་ཅི་ཡོད། ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང་། ཡུངས་འབྲུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆེ་ཆུང་དང་། མཐོན་དམའ་དང་། ལྕི་ཡང་གི་ཁྱད་པར་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། 
ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བཟོད་པ་ནི་ཁྱད་པར་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་། ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ལས་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཁྱོན་གྱིས་ཆུའི་ཐིག་པ་གཅིག་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཆེས་མང་བ་འམ། ཆེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གང་ཡིན་སྨྲས་པ། 
རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ལ་ནི་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཁྱོན་གྱིས་བླངས་པའི་ཆུའི་ཐིག་པ་གཅིག་གིས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་
དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བཟོད་པས། བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། འབུམ་གྱི་ཆ་དང་བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། 
དཔེ་དང་རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་འདི་ལྟར་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས། བྱང་ཆུབ་

56-1-70a

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་སྤོབས་པར་བྱས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པའི་ཚད་འཛིན་
པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཟོད་པ་ལ་ཚད་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་སེམས་སུ་ཟད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
རྣམས་ནི་བཟོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་
དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་ལྷགས་པ་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་
པར་བསྟོད་དོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པ་སྟེ། རྫོགས་སོ།། །། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་
ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་
པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན། 
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་

56-1-70b

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། འདི་ལྟར་
བདག་གི་ལུས་འདི་དང་། བདག་གི་ཁོག་པ་འདིས་གཞན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་དང་། གཞན་གྱི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཐོག་མར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་
ན་བྲན་མོ་ཆུ་ཆུན་བཞིན་དུ་བདག་གིས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་བྲན་མོ་ཆུ་ཆུན་ནི་འདི་ལྟར་བདག་གི་རང་དགར་འདུག་པ་འམ། ཉལ་བར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཁྱིམ་ནས་ཚོང་འདུས་སུ་
འགྲོ་བ་ན་རྗེ་བོ་དང་། རྗེ་མོ་དེ་ཉིད་ལ་ཞུས་ཏེ་འགྲོ་བར་བྱའོ། བཟའ་བ་འམ། བཅའ་བ་དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ། བདག་ལ་གནང་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་བདག་གིས་ཕྱིས་བཟའ་བར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་རྗེ་བོའི་དབང་དུ་གནས་
པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་འདི་ལྟར་བདག་གི་ལུས་ལ་བདག་མི་དབང་སྟེ། གཞན་
གྱི་བྱ་བ་རྣམས་དང་། གཞན་གྱི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་བདག་གིས་ཕན་ཐོགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མི་
འབྲལ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་ཡང་བྱའོ། །གང་པོ་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་ལ་རྟ་རིན་པོ་ཆེ་ཡོད་དེ་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཞོན་ལ། དེ་ནས་རྟ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མི་འདིའི་
ཡན་ལག་གང་ཡང་རུང་བ་གཡོ་བ་འམ། སྣང་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། དེའི་རྟ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རང་དགར་མི་འགྲོ་བར། མི་འདི་བདག་གི་ལན་གྱིས་ཉེས་པ་ཅི་ཡང་འབྱུང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཞོན་པའི་མི་དེ་ཉིད་

56-1-71a

སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པར་འདོད་པས་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་མི་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་
གཞན་རྣམས་སུ་ཡང་རུང་། བདག་ལ་དམིགས་པས་ཉེས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། ཡོན་ཏན་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡོད་དོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་
ཕ་རོལ་རྗེས་སུ་སྲུང་བར་བྱ་ཞིང་། འཐུན་པར་གནས་པར་བྱའོ། །འཐུན་པར་གནས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྲུང་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་
ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེས་
ཤིན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་འཁོར་བ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཁམས་འདི་ན་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་འམ། སྐྱེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོགས་པ་འམ། སྐྱེ་བ་གསུམ་གྱིས་ཐོགས་པ་འམ། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཁྱོད་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་གྱིས་ཤིག །ཁོ་བོ་ནི་ཕྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་བ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་སློང་བ་མཐོང་ན་གུད་ཏུ་ཕྱོགས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་གཡེང་བར་མི་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་འདི་ནི་བདག་གི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ་

56-1-71b

སྙམ་པ་འདི་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཆེད་དུ་ཡང་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་
བདག་བཙོ་བར་སྤྲོ་བར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་འདི་ནི་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཉི་མ་བསྐལ་པའི་ཚད་ཙམ་དུ་གྱུར་ལ། ཉི་མའི་
ཚད་དེ་དག་གི་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཏུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་བདག་བཙོ་ཞིང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་འཐོབ་པའི་
ཆོས་ཤིག་ཡོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཁས་ལེན་ན་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞུམ་ཞིང་མི་དགའ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་
ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་དང་སེམས་སུ་མཉམ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཁོ་ར་ཁོར་
ཡུག་འཕྱིན་ཅིང་འོངས་ཏེ། ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དུ་འོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ། བདག་འོངས་ནས་ཤིན་དུ་ཡུན་རིང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་མྱུར་དུ་འོངས་སོ་
སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཆོད་རྟེན་ནམ། དགེ་འདུན་གྱི་ཞལ་ཏ་བྱེད་ཅིང་ཉིན་མོ་འགྲོ་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་ཉི་མ་འདི་རེ་རིང་འདི་རེ་བུལ་དུ་འགྲོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །

56-1-72a

གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཉི་མ་འདི་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ཙམ་གྱིས་སོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་
འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེའི་ལས་ལོ་གཅིག་གི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའི་ལས་དེ་ཉི་མ་གཅིག་གིས་ལས་འདྲ་བར་བསམ་ཞིང་ལོ་ཅིག་གི་བྱ་བའི་ལས་དེ་ཉི་མ་གཅིག་གིས་ཟིན་པར་བྱའོ། །བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པའི་
ཚད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉི་མ་གཅིག་ཙམ་དུ་རྩི་ཞིང་འཇུག་པར་བྱའོ། །བསྐལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉི་མ་གཅིག་ཙམ་དུ་རྩི་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མི་རྩི་ཞིང་དེ་ལྟར་མི་རྟོག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
ཇི་སྟེ་དེ་ལྟར་རྩི་ཞིང་དེ་ལྟར་རྟོན་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པས་བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཀྱིས་ན་རང་གི་མངོན་པར་ཤེས་པས་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱང་བསྐལ་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་རྗོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་ནི་ཡེ་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བཅས་བརྩོན་ཡིན་པ་དེ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་
པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་བ་རིང་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འདི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉི་མ་གཅིག་གིས་ཕིགས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་ལ། གལ་ཏེ་རིའི་

56-1-72b

རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཀྱི་ཚད་ཇི་ཙམ་པ་འདྲི་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ཞིག་འབིགས་པར་ནུས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་དབུག་ཏུ་ཅི་ཡོད་དེ་འདི་ནི་
ཕིགས་ཟིན་པ་དང་འདྲའོ་སྙམ་དུ་མཐོང་ཞིང་། ཉིན་གཅིག་ཀྱང་ཡུན་རིངས་ཀྱིས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ཙམ་གྱིས་དབུག་གོ་སྙམ་སྟེ་དེ་ལྟར་རྩི་བར་འཇུག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་
པར་བྱའོ། །གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་གྱུར་དུ་ཟིན་ལ། ཉིན་མཚན་གྱི་ཚད་དེ་དག་གི་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་དགོས་སུ་ཟིན་ན་ཡང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཟིན་པ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བརྩོན་འགྲུས་
རྩོམ་པ་འདིའི་བསྔགས་པ་རྗོད་པ་ན་ཞུམ་ཞིང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་
འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་བསྔགས་པ་རྗོད་པ་ན་འདི་ལྟར་བདག་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་དང་ནམ་ཞིག་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་པའི་སེམས་འབྱུང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་འདི་
དག་ནི་བདག་ལ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ཏེ། བདག་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་ལག་པ་འམ། རྐང་པ་འམ། མགོ་སློང་བ་ན། གལ་ཏེ་བྱིན་ན་ནི་ལག་པ་མེད་པ་དང་། རྐང་པ་མེད་པ་དང་། མགོ་མེད་པ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །

56-1-73a

གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ལག་པ་འམ། རྐང་པ་འམ། མགོ་བོ་ཡོངས་སུ་བཏང་ན་བདག་ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བླ་ན་མེད་པའི་ལག་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་རྐང་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་མགོ་དང་ལྡན་
པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྩི་བས་འཇུག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིག་སློང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་མིག་བྱིན་ན་ནི་མིག་མེད་པར་འགྱུར་རོ་
སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིག་སློང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་མིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་བདག་ལྷ་དང་། མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བླ་ན་མེད་
པའི་མིག་དང་ལྡན་ཞིང་། བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མིག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ས་རིང་བར་བྱེད་ཅིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་སློང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་བྱིན་ན་ནི། ཡན་ལག་མེད་པར་འགྱུར་
རོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡན་ལག་དང་། ཉིང་ལག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་
ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡན་ལག་གི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་། དེ་ལྟར་རྩི་བས་འཇུག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་ལ་སློང་བ་དག་སློང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ལ་སློང་བ་མང་ཆེས་ན་སློང་བ་འདི་དག་གི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་སུས་ནུས་སློང་བ་འདི་དག་གི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ག་ལ་འགྱུར་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་

56-1-73b

སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སློང་བ་འདི་དག་ནི་མང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་སློང་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉི་མ་གཅིག་ལ་འོངས་སུ་ཟིན་
ཀྱང་དེ་ལྟར་ན་ཡང་མང་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་དེའི་ཤེས་རབ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང་། འདི་དག་ནི་ཉུང་སྟེ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཀུན་བགེད་པ་སྤྲོའོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་
དེ་ལྟར་རྩི་བས་འཇུག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་
པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གྲངས་ཆད་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་མི་ནུས་ཀྱི་གོ་ཆ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བགོས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔག་
ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རྒལ་བར་འདོད་པར་གྱུར་ན་དེས་དཔག་ཚད་གཞན་དང་གཞན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་གོ་ཆ་བགོ་བར་བྱ་དགོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གོ་ཆ་བགོ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་
དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་
སྙམ་དུ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་

56-1-74a

བརྩམས་ཤིང་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཀའ་བ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དཀའ་བ་ཅི་ཡང་
མི་བགྱིད་དོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། བདེ་བར་ཚོར་བ་གང་ལགས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བར་ཚོར་བ་གང་ལགས་པའི་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་སྒྱུ་
མའི་ཆོས་ཉིད་ལས་འདས་པ་མ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དཀའ་བ་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་
བུའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲོ་ཞིང་། ལུས་སམ་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལེ་ལོར་མི་བྱེད་དེ། མངོན་པར་སྤྲོ་བར་བྱེད་པ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་པར་རིག་པར་
བགྱི་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་ཏེ། གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་
མ་མཆིས་ཤིང་གྲངས་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་ཤེས་པ་སྤང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་ལ་མི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་སུའི་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། བདག་ཅེས་བགྱི་བ་འམ། བདག་གི་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་མི་ཤེས་

56-1-74b

པའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་ཟིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་ལྟར་སེམས་པར་བས་སོ། །མི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལགས་ཏེ། སུས་ཀྱང་མ་བསྐྱེད་ལགས་སོ། །རྒྱུ་ཚོགས་ཤིང་འདུས་པ་
ལས་འབྱུང་ལ། རྒྱུ་མ་མཆིས་པར་གྱུར་པས་ནི་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འགག་པས་ན་སུས་ཀྱང་བཀག་པ་མ་མཆིས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་རྩི་བས་འཇུག་ཅིང་དེ་ལས་སེམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ན་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔ་
འ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་སྟོང་པ་ཡིན་ན་ནི། བདག་གི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་མཐུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་
སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དག་སྟོང་པ་དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་ལྔའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅིངས་པས་འཁོར་བ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། བདག་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་འགྲོ་བ་ལྔའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་འཁོར་བ་ལས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ། །རྒྱས་
པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་འཁོར་

56-1-75a

བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་འདིར་སུ་ཞིག་འཁོར་ཞིང་འདུག་སྟེ། བདག་ནི་སྤྲོ་བ་མེད་ཀྱིས་བདག་ནི་འདི་ཉིད་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་
ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ། བདག་ཇི་སྲིད་ཏུ་མཚམས་སྦྱར་ཅིང་འཁོར་བ་དེ་སྲིད་ཏུ། གཞན་དུ་ཡང་མཚམས་སྦྱར་ཞིང་འཁོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མཚམས་སྦྱར་ཞིང་འཁོར་བར་བྱ་དགོས་
ལ། འོན་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་གྱིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་
རྒྱ་བར་བྱའོ་སྙམ་སེམས་ལ། ཡང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ལྟར་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ། ཉི་མ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་དུ་སྣང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་། དེའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་
ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་ཏེ། དུས་ཚིགས་དང་། ལོ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་ཐམས་ཅད་འདའ་ཡང་མི་ཚོར་མི་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་
དག་པར་བྱས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་པས་དེའི་ཕྱིར་དུས་ཚིགས་དང་། ལོ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་སེམས་སོ། །དཔེར་ན་ཚོང་དཔོན་ཞིག་གིས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་རི་
བའི་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་ན། དེ་ཁྱིམ་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་དང་། དེ་ལས་གཞན་པ་བུན་སྐྱིན་བཏང་བ་དང་། འདུ་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡིད་ལ་མི་སེམས་སོ། །གལ་ཏེ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་རི་བའི་

56-1-75b

རིན་པོ་ཆེ་དེ། གདོད་ཐོབ་པར་འགྱུར་དུ་རེ་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་ཁ་ཟས་བཟའ་བ་འང་ཡིད་ལ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས། ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་པ་ཡང་དུས་
ཚིགས་དང་། ལོ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དེ། ནམ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་འབའ་ཤིག་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་སྒྲོགས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་སྒྲོགས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ནང་
ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། གང་ལ་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཡོད་པ་ངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཚེ་དང་
ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བགོས་ནས། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་
བ་བཏུད་ནས། ཚིག་ཏུ་སྨྲས་པ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ན། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་པ་
དེ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་ཕྱོགས་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་དང་། འོག་དང་། 

56-1-76a

སྟེང་གི་ཕྱོགས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་མཚམས་དང་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ཕྱིར་མི་
ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་གང་ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་ཚིག་འདི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས། གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་མཆིས་ན། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་
ལ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་མཆིས་
ན། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཆིས་ལ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མཆིས་སོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་དཔེར་བགྱི་ན། ཤིང་ཆེན་པོ་སྡོང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་ན། མེ་ཏོག་རྣམས་མཆིས་ལ། མེ་ཏོག་ལས་འབྲས་བུ་རྣམས་མཆིས་པར་གྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་ལས་ཀྱང་ཤིང་ཆེན་པོ་འབྱུང་
བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཞུགས་ན། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་མཆིས་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་

56-1-76b

པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དེ། གང་པོ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ཟུང་ཤིག །ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། ཐམས་ཅད་
དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་སོ།། །།
བམ་པོ་དྲུག་པ་སྟེ་ཐ་མ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་
གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པར་བགྱི། 
དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་

56-1-77a

བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་འདི་ལ་བདག་གིས་སྔོན་ཡང་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་འདི་
ལ་སྔོན་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་སྐྱེ་བར་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་སྙམ་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པར་མི་བྱའི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་
བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་འདི་ལ་བདག་གིས་སྔོན་ཡང་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་འདི་ལ་སྔོན་འཁོར་བ་
ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་སྐྱེ་བར་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། སྔོན་ཡང་བདག་གིས་བསམ་གཏན་འདི་དག་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པར་མི་བྱའི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་
གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ཅིང་བསྒོམས་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་གིས་ཀྱང་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་འདོད་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ཡང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་གནས་པས་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པར་མི་བྱའི། འདི་ནི་བདག་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །དེ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན། བསམ་གཏན་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་རྒྱུ་འཐུན་པའི་རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དེ་

56-1-77b

འོན་ཀྱང་གནས་པ་དེས་གནས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་གནས་ནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་
མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །དེ་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་གནས་ལ། དེ་དག་གི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་
ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དོན་གྱི་དབང་གང་ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་པར་མི་བགྱིད། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་
སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་ལ་མཉམ་པར་མི་གཞོག་སྟེ། འདུ་ཤེས་དང་། ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ན་ནི། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་
བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་མི་གཞོག་
གོ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་འདི་ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ལ། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་

56-1-78a

བགྱིད་ཅིང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཡང་མ་བྲལ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་རྣམས་འདི་ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ལ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་གི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་ཅིང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཡང་མ་བྲལ་
བ་ནི་ངོ་མཚར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བས་ན་དོན་འདི་ཡང་རྒྱས་པར་བྱ་བ་དང་། རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དཔེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། འཛམ་བུའི་
གླིང་གི་མི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ། འདུན་པ་དང་མ་བྲལ་བ། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་དུ་སོང་སྟེ། དེ་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་དུ་སོང་ནས། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་བ་མེད་ཅིང་
ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་བུད་མེད་རྣམས་དང་། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་གོས་རྣམས་དང་། མ་རྨོས་མ་བཏབ་པའི་འབྲས་རྣམས་དང་། རྒྱན་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་དེ་དག་དང་། ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང་། 
ལོངས་སྤྱོད་པ་དེ་དག་དང་། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་གསེར་དང་། རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་མཐོང་སྟེ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་མི་དེས་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་དེའི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་མཐོང་ནས། ཕྱིར་འཁོར་ཏེ་འོངས་
ན། དེ་ལ་ཆགས་པ་འམ་འཆིང་བ་ཡང་མེད་དོ། དེ་ནས་མི་དེ་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་པ་ཀུན་མཐོང་ནས། ཕྱིར་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་
བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་འདི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཀྱང་། དེ་དག་གི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་

56-1-78b

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་རྣམས་ལ་གནས་པ་དེ་དག་གིས་འདྲིས་པར་བྱས་ནས། ཡང་དེ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཆོས་
རྣམས་ལ་དམིགས་ཏེ། དེའི་ལུས་ཞིག་པ་ན་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་བོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་ཡང་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་
གནས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་
དང་། ས་ཁྱད་པར་ཅན་བོར་ཏེ། སླར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་གནང་བར་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ལྷ་ཚེ་རིང་
པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མ་གནང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱོགས་རིང་བར་བྱེད་དུ་འོང་བ་དང་། ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བར་
འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གནས་གྱ་ནོམ་པ་བོར་ཏེ། སླར་ཡང་ས་ཐ་ཆད་ལ་དམིགས་པ་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་
ལྡན་འདས་དཔེར་བགྱི་ན། མི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ། འདུན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཅེར་བུར་མཆིས་པ་ཞིག་མཐོང་ན། དེས་དེ་
ཀུན་དུ་བརྟགས་ཏེ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་གི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཟུང་མོད་ཀྱི་དེ་ལ་བག་མ་མཆིས་པ་ཡང་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་བུད་མེད་ངན་པ་བྲན་མོ་འམ། ལས་བགྱིད་པ་

56-1-79a

འགའ་ཞིག་ཕྱོགས་སྟོང་པར་མཐོང་ནས། དེ་ལ་ལྟ་སྟེ། ཤིན་དུ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡང་མ་ལགས། ཤིན་དུ་གཟུགས་བཟང་བ་ཡང་མ་ལགས་མོད་ཀྱི། དེ་དེ་ལ་བག་མ་མཆིས་པར་བགྱིད་དོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མ་མཆིས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་རྣམས་ལ། ཅི་བདེ་ཅི་དགར་གནས་ནས། 
གནས་དེ་དག་བོར་ཏེ། སླར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་རྣམས་དཔེ་དེ་དང་འདྲ་བ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གནས་
པ་འདི་དག་གིས་གནས་པ་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པ་འདི་ནི། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། །། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་
འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པར་གནང་བར་མཛད་ཅིང་། བསམ་གཏན་
གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་པར་གནང་བ་མཛད་ལ་དེ་ལ་གནས་པར་ནི་གནང་བར་མ་མཛད། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་
ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ལུས་ཞིག་ནས་ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་

56-1-79b

པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས་ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མ་གནང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་ན། ཆེས་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མ་
ཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ཙམ་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་གིས་གནས་ནས། ཕྱིར་ཡང་
གནས་པ་དེ་དག་བོར་ཏེ་འོག་མའི་ཆོས་འདི་ལ་དམིགས་པ་ནི་དཀའ་བ་བྱེད་པ་སྟེ་ངོ་མཚར་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏེར་མཐོང་ནས། བགྲངས་ཏེ་
བསྣམས་ནས་སོང་ལ། དུས་གཞན་ཞིག་དུ་ཀ་ཀ་ནི་འམ། ཀཱར་ཥཱ་པ་ཎ་མཐོང་ན། དེ་ལ་ལག་པས་བསྙབས་ཏེ། བླངས་ནས་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ་ཅི་བདེ་ཅི་དགར་གནས་ནས་བགྲངས་ཏེ་གཅལ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ནས། ཕྱིར་ཡང་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་
དམིགས་ཤིང་། དེའི་ལུས་ཞིག་ནས་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱིར་ཡང་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་
པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་གནང་བར་མི་མཛད་
དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཅིང་འཆད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་སྨྲ་བ་དང་། ཆོས་སྨྲ་བ་ལགས་

56-1-80a

སམ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཆོས་ལུང་སྟོན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་ཁྱོད་དེ་སྐད་སྟོན་ཅིང་དེ་སྐད་འཆད་ན། ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་སྨྲ་བ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་
པའི་ཆོས་ལུང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་
གཞོག་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ། བསམ་གཏན་འདི་དག་བསྐྱེད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་
མེད་པའི་ཁམས་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཡང་མི་སེམས་སོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདོད་པའི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། 
གཟུགས་མ་མཆིས་པའི་ཁམས་ལས་འདས་ཏེ། ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་ཞིག་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་འདས། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལས་འདས། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་འདས་ཤིང་། ཁམས་གསུམ་ལས་འདས་ཏེ་ཁོངས་
སུ་མ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་གང་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་ཞིང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་

56-1-80b

དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མ་མཆིས་པའི་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་གནང་བར་མི་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གལ་
ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་ཅིང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་
དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་གནང་དུ་ཟིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དམ་བཅས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སྤོང་བའི་དུས་དེ་དང་སྐབས་དེ་ཡོད་དོ། །
གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་ཤིང་། བྱུང་ངོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁམས་གསུམ་པ་རིང་བར་བྱེད་ཅིང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ན་དེ་བསམ་གཏན་དེ་དག་དང་། 
བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་གི་རོ་ཡང་མྱང་བར་མི་བགྱིད་ལ། འབྲལ་བར་ཡང་མི་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་
བསམ་གཏན་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་ལ་བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་

56-1-81a

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་གི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་
བྱེད་ལ། འབྲལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་
ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། འདོད་པའི་ཁམས་ལས་འདས་ནས། བསམ་གཏན་དེ་དག་ཀྱང་སྤངས་
ལ། ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་
སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་། དེ་བསམ་གཏན་དེ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ན་སེམས་གནོད་སེམས་མེད་པར་
གནས་སོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་

56-1-81b

གང་གིས་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པ་ལ་གནས་ཤིང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་
པ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེད་དེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་མ་གྲོལ་གྱིས། བདག་ནམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ཕན་གདགས་ཤིང་། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་བཤད་དོ་སྙམ་སྟེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་
གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་དེ་གང་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཏེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ། །

56-1-82a

བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བ་གང་ལགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཡང་མ་མཆིས་པ་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་སྟེ། ངོ་མཚར་ཆེ་བར་རིག་པར་བགྱི་བ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་
སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་སྐྱེ། སྡུག་བསྔལ་འགག་པར་འགྱུར་བ་ནི་འགག་སྟེ། གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་འདིས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དཀའ་བ་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོས་གསོལ་
པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་སོ། །དེ་དེ་ལྟ་ལགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱི་བ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་
ཟློ་བ་གང་ལགས་པ་འམ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་འམ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་ལ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་
མཆིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་འདོད་ཆགས་སྤང་བ་དང་། ཞེ་སྡང་སྤང་བ་དང་། གཏི་མུག་སྤང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་ཀྱང་
སྟོན་པའི་སླད་དུ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བར་གནས་ཤིང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་
འདི་ནི། དེའི་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་ལྡན་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་

56-1-82b

ཆེན་པོ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་དེའི་འཇིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་
འམ། སྒྲ་ལ་དམིགས་པ་འམ། དྲི་ལ་དམིགས་པ་འམ། རོ་ལ་དམིགས་པ་འམ། རེག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་ན། གཞི་དེ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། 
ཆོས་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
འི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པའོ།། །། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་ཅི་ཞིག་གཟིགས་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤང་བར་བགྱི་བ་བསྔགས་པ་མཛད་ལ། 
ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲི་བར་བྱས། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཅིག །གང་པོ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས། ཉི་མའི་
དཀྱིལ་འཁོར་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་རྣམས་ལ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པ་བཞིན་དུ། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་ཡང་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་
ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པ་དེས་ཉན་ཐོས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

56-1-83a

གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་སྙམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་
ལྟ་བུས་གནས་ཏེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བྱ་བ་དེས་
ཉེ་བར་གནས་པ་ལགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་འདིའི་ནང་ན་དགེ་སློང་གཅིག་ཙམ་ཡང་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པའི་བྱ་བ་དེས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་འབའ་ཤིག་
གི་སྤང་བར་བྱ་བ་བསྔགས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་དཔེར་ན། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་རྣམས་ལ་སྣང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ལ་སྲོག་ཆགས་
ཀྱི་རིགས་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་ནི། འདི་ལྟར་རང་གི་རྒྱུད་ཉི་ཚེ་སྣང་བར་ཉེ་བར་གནས་པར་ཟད་དོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་ནི་འདི་ལྟར་རང་གི་རྒྱུད་ཉི་ཚེའི་ཉོན་མོངས་པ་བཟློགས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་
གནས་པར་ཟད་ཀྱི། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་གཞན་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དང་། ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་

56-1-83b

ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ན། གང་པོ་དཔེར་ན། འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་མཚོན་ཆ་ལ་གོམས་ཤིང་མཁས་པར་གྱུར་པ་ནི། ལོ་གཅིག་ཏུ་ཡང་རྒྱལ་པོའི་ཀཱར་ཥཱ་པ་ཎ་བརྒྱ་སྟོང་ཟ་ཞིང་། གང་གི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གཡུལ་འགྱེད་
པའི་དུས་ལ་བབ་པ་དེའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་དེ་རལ་གྲིས་འདེབས་སམ། མདའ་འཕེན་པ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་། མི་གཞན་གྱིས་བྱ་བ་དེ་མི་བྱེད་དོ། །
གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང་། ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་དང་། གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གོ་ཆ་གྱོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ཕྱིར་བླ་
ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་འདོད་ཆགས་སྤང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཞེ་སྡང་སྤང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཏི་མུག་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །གང་པོ་དེས་ན་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ནི་ནམ་ཡང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མ་མཆིས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང་མཉམ་པར་བཞག་པར་རིག་པར་བགྱི་
འོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང་། མཉམ་པར་བཞག་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་བགྱི་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དུརྱ་ནི་གསེར་གྱི་སྣོད་དུ་བཞག་ན་ཡང་། རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་མི་འདོར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དངུལ་གྱི་

56-1-84a

སྣོད་དང་། ཤེལ་གྱི་སྣོད་དང་། ལྕགས་ཀྱི་སྣོད་དུ་བཞག་ན་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་མི་འདོར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཁམ་པའི་སྣོད་དང་། ས་ལ་བཞག་ན་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་མི་འདོར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང་མཉམ་པར་བཞག་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། 
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང་མཉམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བགྱི་སྟེ། དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་
དོན་བདག་གིས་འཚལ་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། གང་པོ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདོད་པ་རྣམས་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་
གནས་ཤིང་། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་གནས་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྣམས་དང་བྲལ་ཞིང་། ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ། སེམས་
ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེ་བའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་སྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་

56-1-84b

ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་ཤིང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ། འཕགས་པ་རྣམས་
ཀྱིས་གང་དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་ལ་གནས་པ། བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། དགའ་བ་མེད་པ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཉན་ཐོས་
ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས། སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཤིང་། སྔ་ནས་ཡིད་བདེ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་ནུབ་པས་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་
མ་ཡིན་པ། བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་
བཞག་པར་རིག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་གང་དང་གང་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ལ་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི། བདག་བླ་ན་

56-1-85a

མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སྐྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་
ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གསུམ་ལ་བཀོད་ལ་བཀོད་ནས་ཀྱང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་
རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་ལ། བཀོད་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་བཀོད་ལ། བཀོད་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གཞན་སྦྱིན་པ་ཡང་
དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད། གནས་པར་བྱེད། འགོད་པར་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད། གནས་པར་བྱེད། འགོད་པར་
བྱེད་ལ་བཀོད་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐ་ན་ཕ་རོལ་སྦྱིན་
པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་ལ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བསོད་ནམས་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

56-1-85b

བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་
ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་ན། དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་གནས་པ་ཡིན་ན་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ། བསམ་གཏན་ལ་རྟེན་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཡང་མི་གཡོ་བའི་གནས་ལ་གནས་ནས། ཚེའི་འདུ་བྱེད་འདོར་བར་མཛད་དེ། ལེན་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཡང་མཛད་དོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གཏན་
མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་གཞན་པའི་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །གཙོ་བོ་དང་། ཕུལ་དང་། རབ་དང་། རབ་མཆོག་དང་། གྱ་ནོམ་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་དང་། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན 
གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་
ལ་བྱེད་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པས་ཀྱང་

56-1-86a

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཉིད་གང་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བགྱིད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་
ལ་བགྱིད་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲི་བར་བྱས། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཤིག །གང་པོ་འདི་ཇི་
སྙམ་དུ་སེམས་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་ཡང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཉིད་གང་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ན། ཉན་ཐོས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
ཞེས་བྱ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དཔེར་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། འདི་ན་མི་འཛངས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་བཤད་པའི་
དོན་དཔེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་ཁྱོད་ལ་དཔེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་རྒྱལ་པོའི་སྟན་ལ་འདུག་ན། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་མི་དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་ཞེས་
བྱ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་མི་དེ་ནི་རྒྱལ་པོའི་མཚན་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་གམ། གཟུགས་
མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་ལ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཉིད་གང་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། གང་པོ་ཉན་ཐོས་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་

56-1-86b

ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་མེད་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་
རྒྱས་ཡོན་ཏན་གང་དག་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་བྲལ་བས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཤེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་པོ། །བསམ་གཏན་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་དང་
བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་
དང་། དཔེ་དང་། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་འདིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནས་པ་གང་གི་
གནས་པ་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་གིས་གནས་པ་ཡང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཤེས་སོ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་གནས་པ་འདིའི་མིང་ཅི་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་འདིའི་མིང་ནི་གནས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་
འོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་གནས་པ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་དེའི་མིང་ནི། འཇིག་རྟེན་

56-1-87a

ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གནས་པ་འདི་
ལ་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། གནས་པ་འདི་དག་གིས་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་
པ་རྣམས་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱིས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གནས་པ་གང་གིས་
གནས་པའི་གནས་པ་འདིའི་མིང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་ཡང་བྱའོ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་
ལས་ལེའུ་གསུམ་པའོ།། །། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙོམ་
པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ནི་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་
ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བརྒྱད་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གཅིག་གིས་ལྷག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཉན་ཐོས་སྙོམས་

56-1-87b

པར་འཇུག་པས་ཁྱད་ཞུགས་པ་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ལ་ཡང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡོད་དོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དབང་ཐོབ་མོད་ཀྱི། མཉམ་པར་གཞོག་པར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་
ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བར་མ་མཛད་དོ། །གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དཔེས་
བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ན་མི་འཛངས་པ་ལ་ལ་དཔེ་བསྟན་པས་བཤད་པའི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་། ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་མང་པོ་
དག་པས་ཆེ་ལ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་བདག་ཉིད་དེར་མི་འགྲོ་ཞིང་། ས་ཕྱོགས་དེར་གནས་པར་ཡང་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡུལ་ཕྱོགས་དེ་དག་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཤེས་ཤིང་
ཡུལ་གྱི་མི་དེ་དག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བཀའ་ཉན་ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཡུལ་ན་འཁོད་དོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུ་
ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་ཡང་མི་འཇོག་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ལ་དབང་ཡང་ངེས་པར་ཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ནམ་
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་གནོན་

56-1-88a

པར་འགྱུར་དུ་འོང་བ་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། མཉམ་པར་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་པོ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ཚོང་འདུས་སུ་སོང་སྟེ། ཆང་གི་བཏུང་བ་འཐུང་འདོད་པར་གྱུར་ན། དེའི་བློན་པོ་མཁས་པའི་རང་བཞིན་
ཅན་དག་འདི་སྐད་དུ་ལྷ་སྐྱེམས་གསོལ་བའི་དུས་འདི་མ་ལགས་སོ། །སྐབས་འདི་མ་ལགས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ལྷ་བཙུན་མོའི་འཁོར་དུ་གཤེགས་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེམས་གསོལ་བའི་དུས་ལགས་སོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམས་དུ་སེམས། 
ཆང་གི་བཏུང་བ་དེ་རྒྱལ་པོ་ལ་མེད་དམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ལ་ཆང་གི་བཏུང་བ་ཡོད་མོད་ཀྱི། བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཐུང་དུ་མི་སྟེར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་
མང་པོ་དང་གྲོང་ཁྱེར་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང་། ཡུལ་མང་པོ་དང་མི་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་གི་རྗེ་ཡིན་པས་ན། དེ་ཚོང་འདུས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆང་འཐུང་བ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ཤེས་པ་གང་དང་
ལྡན་ན། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་གནང་བར་མི་མཛད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེ་ཤིག་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་མ་ཡིན་ཞིང་། སྐབས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་གང་པོ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་བདུད་རྩིའི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་
འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། གནས་པར་འགྱུར་བའི་དུས་དེ་དང་། སྐབས་དེ་ནི་ཕྱིས་འོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི། དེའི་དུས་དང་དེའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་
འདའ་བའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྒྲུབ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པ་བསྐོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་

56-1-88b

འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བགྱིད་པ་ལ་མཐུ་མཆིས་ཤིང་། སྟོབས་དང་ལྡན་ལ། མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བགྱིད་པ་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་
པ་ལགས་ཏེ། ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཉེ་བར་གནས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
གང་པོ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་དབང་ཡང་ཐོབ་ལ། མཉམ་པར་ཡང་མི་འཇོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐབས་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་
པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་འམ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་ལ་ལ་དག་གིས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདི་ལྟར་གནས་པར་བྱས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ། ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི། །ཇི་ལྟར་བསམ་
གཏན་མཉམ་པར་བཞག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་
ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན། བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས། 

56-1-89a

དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང་། དེ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། 
གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། དེ་ལ་འདྲིས་པར་བྱས་ཤིང་། དེ་ལ་རྩེ་བ་བྱས་ནས་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སེམས་གློན་པར་བྱེད་དོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་མཉམ་
པར་གཞོག་ན། དེར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན། དེ་ལས་སེམས་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། དེར་སྐྱེ་བ་ལས་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་
སྐྱེས་ན། སྐྱེ་བོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དག་མགུ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་སུ་སྦྱོར་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཕྱི་རོལ་དུ་འགྱུར་དུ་དོགས་པ་དང་། གླེན་པའི་གནས་དག་ཏུ་སྐྱེས་ཏེ། གླེན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་དུ་
འོང་ངོ་སྙམ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་མཁས་པས་གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་ཐོབ་ནས། དེ་ལ་འདྲིས་པར་བྱས་ཏེ། ཕྱིར་ཡང་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དང་ལྷན་གཅིག་གནས་པར་འདོད་པ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཐབས་ཇི་ལྟར་བྱས་ན། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་དང་ལྷན་གཅིག་གནས་པར་བྱ། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་མི་ཚོར་ལ། རྒྱལ་པོའི་མི་དག་གིས་

56-1-89b

ཀྱང་མི་ཚོར་ཞིང་། ཉེ་ཞོ་མེད་པར་ཕྱིར་ཡང་འགྲོ་བར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ཐབས་མཁས་པས་སྨན་གང་གིས་མི་དེའི་ཕོ་མཚན་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་བཙལ་ནས། དེ་ཕོ་མཚན་མེད་པར་རྒྱལ་པོ་དེ་དང་འདྲིས་པར་བྱས་ཏེ། 
རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ཡང་འདི་སྐད་དུ། ལྷ་མཁྱེན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། བདག་གི་ཕོ་མཚན་མ་མཆིས་པར་གྱུར་ཏེ། བདག་མ་རུངས་པར་གྱུར་གྱིས་ལྷའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་བསྲུང་བར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ནས། དེ་རྒྱལ་པོ་
དེ་བརྟགས་ཏེ། བཙུན་མོའི་འཁོར་དུ་བཏང་ངོ་། །བཏང་ནས་ཀྱང་མི་དེས་སྨན་གང་གིས་ཕོ་མཚན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཟོས་ནས། དེ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་དང་ཟླ་བ་གཅིག་གམ། གཉིས་སམ། གསུམ་གྱི་
བར་དུ་ལྷན་ཅིག་གནས་ནས། དེ་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་བདག་རྒྱལ་པོས་ཚོར་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྲོག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཀྱིས། བདག་ཕྱིར་ཡང་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འདི་ནས་ཉེ་ཞོ་མེད་པ་དང་། བདེ་བར་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་
སེམས་ཏེ། དེས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ལྷ་མཁྱེན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། བདག་གི་ཕོ་མཚན་ཡང་སླར་བྱུང་གིས། ལྷའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་ནས་བདག་སླར་མཆིའོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་མི་འདི་
འདི་ལྟར་འོངས་ནས། གཡོ་མེད་པར་ངའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་ལྷན་གཅིག་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་བ་ཞིག་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། རྒྱལ་པོས་དེ་ལ་ལུས་ལ་བགོ་བ་བྱིན་ཞིང་། སྦྱིན་པ་བྱིན་ནས་བཏང་ངོ་། །དེ་ལྟར་
ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། སྨན་ལ་མཁས་པས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་སུན་བྱུང་ནས། ཕྱིར་ཡང་འདི་ལྟར་སྨན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་། འདི་ལྟར་ཐབས་མཁས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཐབས་མཁས་པས་ཉེ་ཞོ་མེད་
པར་ཕྱིར་སོང་ངོ་། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོ་ཐོབ་ནས་མཉམ་པར་གཞོག་གོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། 

56-1-90a

གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ་ཐོབ་ནས་མཉམ་པར་གཞོག་གོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། 
ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་ནས་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་ལ་འདྲིས་པར་བྱས་ནས། 
ཐབས་མཁས་པས་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་བབས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་ཤིང་། དེ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་ཡང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། 
ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏི་
འི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་ལ་
འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་ཡང་མི་ལྟུང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་
དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་བཞི་པ་སྟེ་
རྫོགས་སོ།། །།འཕགས་པ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་བསྟན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོའ།    རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སྩོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་

56-1-90b

ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། ། ༄། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་དཱ་ན་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ན་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་རྩ་ལག་དང་། ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ལ་ཕན་བདག་པའི་ཕྱིར་སེར་སྐྱའི་གནས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ན་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་
གི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཤིང་སཱ་ལ་དང་། ཏ་ལ་དང་། ཏ་མ་ལ་དང་། དོང་ཀའི་ཤིང་དང་། རྒྱ་ཤུག་དང་། སྟར་ག་ཤིང་དང་། འབྲ་གོ་དང་། ཤིང་བ་ཊ་དང་། ཀ་ཏམ་པ་དང་། ཨ་མྲ་དང་། ཉོ་ཏི་དང་། སྐྱུ་རུ་རའི་ཤིང་དང་། བིལ་བ་དང་། 
བལ་པོ་སེའུ་དང་། ཀ་པིད་ཐ་དང་། ཆུ་ཤིང་དང་། ནྱ་གྲོ་དྷ་དང་། ཨུ་དུམ་བ་ར་དང་། བ་རུ་རའི་ཤིང་དང་། ཨ་ཤྭད་ཐ་དང་། བར་ཤི་ཀ་དང་། སྣ་མ་དང་། དྷ་ནུ་སྐ་རི་དང་། ཨ་ཏི་མུག་ཏ་དང་། ཙམ་པ་ཀ་དང་། མྱ་ངན་འཚང་དང་། ཏ་ར་ནི་དང་། 
སྐྱ་སྣར་དང་། ཤི་རི་ཤ་དང་། ཨརྫུ་ན་དང་། ཤིང་ལྗོན་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་བརྒྱན་པ། ཕུ་ཆུ་དང་འབབ་ཆུའི་དོང་དང་། འཚེའུ་དང་། ལྟེང་ཀ་དང་། རྫིང་བུ་དང་། ཁྲོན་པ་དྲི་ཞིམ་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་མཛེས་པར་བྱས་པ། 
མེ་ཏོག་ཨུད་པ་ལ་དང་། པད་མ་དང་། ཀུ་མུ་ད་དང་། པད་མ་དཀར་པོ་དག་གིས་གང་བ་ངང་པ་དང་། རྨ་བྱ་དང་། ཁྲུང་ཁྲུང་དང་། ངུར་པ་དང་། ཁུ་བྱུག་དང་། ཆུན་ལག་དང་། ནེ་ཙོ་དང་། རི་སྐེགས་དང་། ཤང་ཤང་ཏེའུ་དང་། ཙ་གོ་ར་དང་། འཇོན་
མོ་དང་། ཀ་རན་ད་བ་རྣམས་སྐད་འབྱིན་པ། བུང་བ་བརྒྱ་སྟོང་དག་གིས་མཛེས་པར་བྱས་པ། ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་གསལ་ཞིང་དྲི་ཞིམ་ལ་ཤིན་དུ་བསིལ་བ་དང་། རྙོག་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དང་བས་ཡོངས་སུ་གང་བ་
གསིང་མ་སྔོ་ཞིང་འཇམ་ལ་གཞོན་པ། དར་དང་། བལ་དང་། སྲིན་བལ་དང་། མོན་དར་དང་། ཀ་ཙ་ལིན་དི་ཀ་དང་། ཟར་མའི་གོས་ལྟར་རེག་ན་བདེ་བ། ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་གཙང་ལ་རྡོ་དང་། གསེག་མ་དང་། གྱོ་མོ་དང་། བཀྲ་མི་

56-1-91a

ཤིས་པ་དང་། འདམ་རྫབ་དང་། སྙག་སྙིག་མེད་པའི་ས་ཕྱོགས་བཟང་པོ་རི་དགས་སྣ་ཚོགས་ལྡང་སྐོ་སྐ་དང་། ཤ་བཀྲ་དང་། སྤྲེའུ་དང་། བྱི་ལ་དང་། སྲེ་མོ་དང་། རི་བོང་དང་། དོམ་དང་། དྲེད་དང་། བྱའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟེན་པ་
མཚན་མོའི་ལྷ་དང་། ལྷའི་བུ་མོ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཆུ་ལྷ་དང་། ཞི་བ་དང་། གཤིན་རྗེ་དང་། འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང་། ལུས་ངན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། མིག་མི་བཟང་དང་། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་
ལྡིང་དང་། དྲི་ཟ་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་འབུམ་དག་གནས་པ་ན་རྟེན་ཅིང་བཞུགས་ཏེ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དགེ་སློང་བདུན་ཁྲི་བདུན་སྟོང་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་
གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀ་པ་ནི་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་ལང་བདག་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྷ་ར་དྭ་ཛ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱ་དང་། ཚེ་དང་
ལྡན་པ་བཟང་ལྡན་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་ཏུ་བཟང་པོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལམ་ཕྲན་སྟན་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྐུ་ལ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉེ་དགའ་
བོ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་བདུན་ཁྲི་བདུན་སྟོང་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་གང་ཟག་གཅིག་མ་གཏོགས་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་
པ་མེད་པ། དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། སེམས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཅང་ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་
པ། སྲིད་པ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་ཤ་སྟག་དང་ཐབས་གཅིག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་

56-1-91b

ཚོགས་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་དང་། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། མཐུ་ཆེན་
ཐོབ་དང་། ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང་། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་དང་། ལྷའི་ཅོད་པན་དང་། རིན་ཆེན་ཅོད་པན་དང་། ལག་ན་རིན་ཆེན་དང་། རིན་ཆེན་འོད་དང་། རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་དང་། རིན་ཆེན་གཙུག་ཕུད་དང་། རིན་ཆེན་སེང་གེ་དང་། རིན་ཆེན་
དྲ་བ་ཅན་དང་། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དང་། ཉི་འོད་དང་། ཟླ་འོད་དང་། མཐུ་བརྟན་དང་། བློ་གྲོས་བརྟན་དང་། བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་དང་། མཐུ་རྩལ་བརྟན་དང་། སྤྲོ་བ་བསྟན་དང་། སྤྲོ་བ་ཆེ་བ་དང་། མཆོག་དུ་དགའ་བའི་རྒྱལ་པོ་དང་། 
སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང་། སྨན་ཡང་དག་འཕགས་དང་། དགེ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་དང་། པད་མའི་འདབ་མ་ལྟར་དྲི་མ་མེད་པ་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་པོ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མེ་ཏོག་ཤིན་དུ་རྒྱས་པ་དང་། བུང་བ་དང་། 
སྣག་ས་དང་། རྨ་བྱ་དང་། འཇོན་མོ་དང་། མུགས་གསལ་རལ་པའི་ཐོར་ཚུགས་ཅན་དང་། པད་མ་དང་། ཟླ་བ་ལྟར་བཞིན་འཛུམ་ཞིང་བརྗིད་ལ་མདངས་གསལ་བ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཁ་ལྟར་མིག་ཤིན་དུ་མཛེས་པ་ཡོན་ཏན་
རིན་པོ་ཆེའི་ཏོག་དང་། སོ་མཉམ་ཞིང་ཐགས་བཟང་ལ་དཀར་བ་དངུལ་དང་། དུང་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཀུ་མུ་ད་དང་། འོ་མ་ལྟར་དཀར་བ་དང་། ལྕེ་ཆུ་ཤིང་གི་ལོ་མ་དང་། ཏ་ལའི་འདབ་མ་ལྟར་ཡངས་ཤིང་ཟངས་ཀྱི་གླེགས་མ་ལྟ་བུ་དང་། 
ཁུ་བྱུག་དང་། ནེ་ཙོ་དང་། རི་སྐེགས་དང་། ཀུ་ན་ལ་དང་། ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྐད་འབྱིན་པ་ལྟ་བུར་ཡིད་ཏུ་འོང་བའི་ང་རོའི་གདངས་ངེས་པར་སྒྲོགས་པ་དང་། ལུས་ཟླ་བ་དང་། ཉི་མ་འཆར་ཀ་དང་། དོང་ཀའི་ཤིང་དང་། ས་ཧ་ཀ་ར་
དང་། མེ་ཏོག་འབྱུང་བའི་ཀ་དམ་པ་ལྟ་བུ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྐང་ལག་ཕྲ་ཞིང་མཉེན་ལ་གཞོན་ཤ་ཆགས་ཤིང་སྲབ་ལ་འཇམ་ཞིང་། མེ་ཏོག་ལྟར་ཤིན་དུ་གཞོན་ལ་རྐང་ལག་གི་སེན་མོ་

56-1-92a

ཟངས་ཀྱི་མདོག་འདྲ་བ་དང་། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགུ་ཁྲི་དགུ་སྟོང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ། བདུད་དང་། ཕྱིར་རྒོལ་བ་ངེས་པར་བཅོམ་པ། 
བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་བ་དང་། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐའི་སྒོ་བསྒྲུབ་པའི་གཟུངས་ཐོབ་
པ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐབས་མཁས་པ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐ་དད་པ་སྟོན་པ། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཐེ་ཙོམ་མེད་པ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་
ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་པས། བག་ཆགས་དང་། མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་ནས། དུལ་བ་དང་། དེས་པ་དང་ལྡན་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་
དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ལམ་ལ་ཞུགས་པ་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བག་ལ་
ཉལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ང་རྒྱལ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། དྲེགས་པ་དང་། ཉེས་རྩོམ་དང་། ཁེངས་པ་དང་། སེར་སྣ་དང་། ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་། ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང་། ཆགས་པ་དང་། ཞེན་པ་དང་། བརྒྱལ་བ་དང་། སྲེད་པ་དང་། 
མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། བྲལ་བ་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པར་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་། གཞན་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བར་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་ལ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་དུ་བསགས་ཤིང་ཚོགས་རྫོགས་པར་བྱས་པའི་རྒྱུད་ཅན་
སྒྱུ་དང་། གཡོ་དང་བརྫུན་དང་། ངག་རྩུབ་པོ་དང་། གསོད་པ་དང་། གནོད་པར་བྱེད་པ་དང་། འཆིང་བ་དང་། ལྟ་བ་ངན་པས་གཟིངས་པ་དང་། བསྡིགས་པ་དང་། རྩོད་པ་དང་། འཐབ་པ་དང་། འབྲེག་པ་དང་། འཁྲུག་ལོང་དང་། འགྱེད་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་

56-1-92b

མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཤ་སྟག་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་དང་། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང་། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང་། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་
རང་རང་གི་གཡོག་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ་རྣམས་དང་། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ལྔས་རྩེན་རང་གི་བུའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རང་གི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་། 
འབྱུང་པོ་ཆེན་པོའི་མ་ཕྲོག་མ་རང་གི་གནོད་སྦྱིན་མོའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་། དུང་ཅན་མ་དང་། མདུང་ཐོགས་མ་དང་། སེར་མོ་དང་། དགའ་བཟློག་མ་དང་། དཔལ་གྱི་ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དང་། དབྱངས་ཅན་མ་དང་། འཇིགས་བྱེད་མ་དང་། 
ཟླ་བ་དང་། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ལྷའི་བུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང་། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་རང་གི་ལྷའི་བུའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དག་དང་། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་དང་། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བརྒྱ་མཚོ་རང་རང་གི་ཀླུའིཁོར་
དང་བཅས་པ་དག་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་པོ་གཟི་ཆེན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་པོ་ལུས་ཆེན་རང་རང་གི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དག་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྟོབས་ཅན་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་
དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་རང་རང་གི་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དག་དང་། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་ལྗོན་པ་རང་གི་མི་འམ་ཅིའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་། དྲི་ཟའི་བུ་ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་རང་གི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་། དེ་ལས་
གཞན་པ་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད་པ་དག་
དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་སྟེ། རིགས་བཞི་པོ་བྲམ་ཟེ་དང་། རྒྱལ་རིགས་དང་། རྗེའུ་རིགས་དང་། དམངས་རིགས་རྣམས་དང་། འཁོར་བཞི་པོ་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་

56-1-93a

རྣམས་དང་། ཤཱཀྱ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་དག་དང་། རྒྱལ་པོ་རྣམས་དང་། བློན་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། གྲོང་རྡལ་གྱི་མི་རྣམས་དང་། ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། བློན་པོ་དང་། 
ཕོ་བྲང་འཁོར་གྱི་མི་དང་། སྒོ་དཔོན་གྱི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་ནས་བཀུར་སྟི་བྱས། བླ་མར་བྱས། རི་མོ་བྱས། མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ན་བཟའ་དང་། ཞལ་ཟས་དང་། 
གཟིམས་ཆ་དང་། གདན་དང་སྙུན་གསོས་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་མང་པོ་གྱ་ནོམ་པ་དག་བརྙེས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་ཡང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
གྲགས་པ་སྒྲ་དང་། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྒྱ་ཆེར་མངོན་པར་གྲགས་སོ། །རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་ས་ཕྱོགས་མཉམ་ཞིང་ཡིད་ཏུ་འོང་ལ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཡངས་པ། ཆག་ཆག་ལེགས་པར་བཏབ་པ། ཕྱག་དར་ལེགས་པར་བྱས་པ། 
ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ། པོག་སྣོད་ནས་བདུགས་པ། མེ་ཏོག་ཨུཏ་པ་ལ་དང་པད་མ་དང་། ཀུ་མུ་ད་དང་། པད་མ་དཀར་པོ་དང་། ཨ་ཏི་མུག་ཏ་ཀ་དང་། ཀ་ཏམ་པ་དང་། པར་ཤི་ཀ་དང་། ཏ་ར་ནི་དང་། སྐྱ་སྣར་དང་། 
མྱ་ངན་འཚང་དང་། ཀོ་རན་འདའ་ཀ་དང་། སྣ་མ་དང་། ཡུ་ཐི་ཀའི་མེ་ཏོག་དག་བཀྲམ་པ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཤིང་ལྗོན་པས་མཛེས་པར་བྱས་པ་ན་སེང་གེའི་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་
རས་བཅོས་བུ་འབུམ་དག་བཏིང་བ། རིན་པོ་ཆེའི་བླ་རེ་བྲེས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བ་བྲེས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་ལྡ་ལྡི་སྤྱངས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲས་པ། ནོར་བུ་དང་། གསེར་དང་། 
རྡོ་རྗེ་དང་། བཻ་དཱུརྱ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། དུང་དང་། མན་ཤེལ་དང་། བྱི་རུ་དང་། ཨན་ད་རྙིལ་དང་། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང་། མ་གད་དང་། སྤུག་དང་། ཤེལ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་དག་གིས་

56-1-93b

བརྒྱན་པ་ལ་བཞུགས་ཏེ། དབང་པོ་ཞི་བ་ཐུགས་ཞི་བ་དུལ་བ་དང་ཞི་གནས་དམ་པ་བརྙེས་པ། དུལ་བ་དང་ཞི་གནས་མཆོག་བརྙེས་པ། བསྲུངས་པ། གཙོ་བོར་གྱུར་པ། དབང་པོ་ཐུལ་བ། མཚོ་ལྟར་དང་ཞིང་
གསལ་ལ་རྙོག་པ་མེད་པ། རིན་པོ་ཆེའི་མཆོད་སྡོང་ལྟར་མངོན་པར་འཕགས་པ་དཔལ་འབར་ཞིང་ལམ་མེ་ལྷན་ནེར་བཞུགས་པ། སྐུ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། 
སྐུ་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་མཛེས་པར་བྱས་པ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་བ་རི་རབ་ལྟར་མི་བསྐྱོད་པ། ས་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ། ཆུ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རབ་
ཏུ་བསྐྱེད་པ། ཐ་སྙད་ལྟར་ཐུགས་མཉམ་པ། ནམ་མཁའ་ལྟར་གོས་པ་མེད་པ། ཉི་མ་ལྟར་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་སེལ་བ། ཟླ་བ་ལྟར་དཀར་པོའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར་བསམ་
པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་པ། ཉི་མ་ལྟར་ཤར་བ། ཉི་མ་ལྟར་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ལམ་མེ་བ། ཟླ་བ་ལྟར་བསིལ་ཞིང་སིམ་པར་མཛད་པ། རྒྱ་མཚོ་ལྟར་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པ་
རྒྱ་མཚོ་ལྟར་ཟབ་པ། མེའི་ཕུང་པོ་ལྟར་སྣང་བ། ལུས་མི་བསྐྱོད་པ། སེམས་མི་གཡོ་བ། ཞི་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི་བ། དབང་པོ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་བ། མ་ཁེངས་ཤིང་མི་རྒོད་པ་དང་། དྲན་པ་ལེགས་པར་ཉེ་བར་
གཞག་པ། སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པ། ལེགས་པར་མཉམ་པར་བཞག་པ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ། 
བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བསགས་པ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐབས་མཁས་པ། རྟོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་

56-1-94a

རོལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་ཀྱིས་སྤྱད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་དེ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། 
ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཡོངས་སུ་བྱང་བ། དྲི་མ་མེད་པ། འོད་གསལ་བ། ཡིད་དུ་འོང་
བ། ཡིད་དུ་འཐད་པ། ཡིད་སིམ་པར་བྱེད་པ། ཡིད་ཤིན་དུ་དགའ་བར་བྱེད་པ། ཡིད་མགུ་ཞིང་རྒྱས་པར་བྱེད་པ། རྣམ་པར་དག་པ། འཇིགས་པ་མེད་པ། མི་རྩུབ་པ། བརྟན་པ་ཟབ་པ། མི་གཡོ་བ། མི་
འགྱུར་བ། བརྟག་ཏུ་མེད་པ། རྟོག་གེ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། རྨད་དུ་བྱུང་བ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་ཏུ་མེད་པ། སྟོན་ཅིང་འཆད་དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་ལ་འགྲེལ་ཅིང་གསལ་བར་
མཛད་དོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིའི་ཕུག་དང་། ཟོམ་དང་། རི་སུལ་དང་། གསེབ་དང་། སྨན་ལྗོང་ན་སེང་གེའི་མཆོག་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་ཤིང་ང་རོ་རྣམ་པར་སྒྲོགས་པ་ལྟ་བུའི་མི་
འི་དབང་པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ཞེས་བྱ་བ། གཟུགས་བཟང་བ། མཛེས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཁ་དོག་བཟང་བ་རྒྱས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་
བསྐྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་འཚོབ་པ། སྙིང་རྗེ་ཅན། སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ། སྐྱེ་དགུ་ལ་མཉེས་གཤིན་
པ། དད་པ་བཟང་བ། བསམ་པ་དགེ་བ། བརྟན་པ། ཟབ་པ། སྙིང་རྩེ་བ་ཅན། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ། དེས་པ། འགྲོགས་ན་བདེ་བ། མཁས་པ། འཛངས་པ། གསལ་བ། ཡིད་གཞུངས་པ། ཤེས་ཉེན་དང་ལྡན་

56-1-94b

པ་ལེ་ལོ་མེད་པ། ཤིན་དུ་དུལ་བ། དག་ངས་ཆེ་བ། སྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པ། གཡོ་མེད་པ། མི་རྩུབ་པ། མི་བརླང་བ། དྲང་བ། ང་རྒྱལ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། དྲེགས་པ་དང་། འཐབ་པ་དང་། ཁྲོ་བ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། སེར་
སྣ་དང་། ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་། ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། བྲལ་བ་དང་། བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་
འདུག་གོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིའི་ཕུག་དང་། ཟོམ་དང་། རི་སུལ་དང་། གསེབ་དང་། སྨན་ལྗོང་ན་སེང་གེའི་མཆོག་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་ཤིང་ང་རོ་རྣམ་པར་སྒྲོགས་པ་ལྟ་བུའི་མི་
འི་དབང་པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་པད་མའི་སྙིང་པོ་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་
ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལན་གདབ་པའི་སླད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐབས་ཕྱེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིའི་ཕུག་དང་། ཟོམ་དང་། རི་སུལ་དང་། གསེབ་དང་། སྨན་ལྗོང་ན་སེང་གེའི་མཆོག་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་ཤིང་ང་རོ་རྣམ་པར་སྒྲོགས་པ་ལྟ་བུའི་མིའི་དབང་
པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་སྐབས་འབྱེད་ཀྱིས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་

56-1-95a

དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག་དང་། ངས་དྲིས་པ་དེ་དང་དེའི་ལན་བཏབ་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་
བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིའི་ཕུག་དང་། ཟོམ་དང་། རིའི་སུལ་དང་། གསེབ་དང་། སྨན་ལྗོང་ན་སེང་གེའི་མཆོག་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་ཤིང་། ང་རོ་རྣམ་པར་
སྒྲོགས་པ་ལྟ་བུའི་མིའི་དབང་པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པས་གང་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བགྱི་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་
གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིའི་ཕུག་དང་། ཟོམ་དང་། རིའི་སུལ་དང་། གསེབ་དང་། སྨན་ལྗོང་ན་སེང་གེའི་མཆོག་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་ཤིང་། ང་རོ་རྣམ་པར་སྒྲོགས་པ་
ལྟ་བུའི་མིའི་དབང་པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་འདི་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་སེམས་པ་ནི་ཁྱོད་ཡང་ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་
རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་ངས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིའི་ཟོམ་དང་། རི་སུལ་དང་། གསེབ་དང་། སྨན་ལྗོངས་ན་སེང་གེའི་མཆོག་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་ཤིང་། 
ང་རོ་རྣམ་པར་སྒྲོགས་པ་ལྟ་བུའི་མིའི་དབང་པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྟར་ཉན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། 
རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དག་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་

56-1-95b

པོ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱིས་ལམ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དག་སྤོངས་པ་
ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྲོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ན། སྲོག་
ཆགས་གྲོག་སྤུར་ཡན་ཆད་ལ་ཡང་སྡུག་ཅིང་ཕངས་ལ་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་སྲོག་འདི་སྡུག་ཅིང་ཕངས་ལ་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་གྱིས་སུ་ཡང་བདག་ལ་གསོད་པ་འམ། གསོད་དུ་འཇུག་པ་འམ་བསད་
པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག་བདག་གིས་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་བསད་པར་མི་བྱ། གསོད་དུ་གཞུག་པར་མི་བྱ། གསོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་
པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། མངལ་ན་གནས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས། །ཀུན་ལ་སྲོག་ནི་སྡུག་པའི་ཕྱིར། །བདག་གི་སྲོག་ཕངས་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་སྲོག་ཆགས་གསོད་མི་བྱེད། །དེ་ལ་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་
ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ནོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ན་རིགས་ངན་དང་། གཡུང་པོ་ཡན་ཆད་ལ་ཡང་སྡུག་ཅིང་ཕངས་ལ་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་ནོར་འདི་སྡུག་ཅིང་ཕངས་ལ་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་
ཡིན་གྱིས་སུ་ཡང་བདག་ལ་འཕྲོག་པ་འམ། འཕྲོག་ཏུ་འཇུག་པ་འམ། ཕྲོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་དབྲོག་པར་མི་བྱ། འཕྲོག་ཏུ་གཞུག་པར་མི་བྱ། ཕྲོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱའོ། །སྙམ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཤིང་དང་བོང་བ་ཡན་ཆད་ལ། །གཞན་གྱི་བོར་བར་གྱུར་པ་ཡང་། །གང་ལ་ཕ་ཡི་ནོར་སྡུག་པ། །དེ་ནི་ནོར་ལ་འཕྲོག་མི་བྱེད། །དེ་ལ་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་

56-1-96a

པ་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཆུང་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་། སྡུག་ཅིང་ཕངས་
ལ་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་ཆུང་མ་འདི་སྡུག་ཅིང་ཕངས་ལ་དགའ་ཞིང་ཡིད་ཏུ་འོང་བ་ཡིན་གྱིས། སུ་ཡང་བདག་ལ་འཕྲོག་པ་འམ། འཕྲོག་ཏུ་འཇུག་པ་འམ། ཕྲོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་འམ། 
ནན་གྱིས་མནན་ཏེ། དགའ་དགུར་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་དབྲོག་པར་མི་བྱ། འཕྲོག་ཏུ་གཞུག་པར་མི་བྱ། ཕྲོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱ། ནན་གྱིས་མནན་ཏེ། 
དགའ་དགུར་ལོངས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བྲན་མོར་གྱུར་པ་ཡན་
ཆད་ཀྱང་། །གཞན་གྱི་གཞག་པར་གྱུར་པ་ལ། །གང་ལ་རང་གི་ཆུང་མ་སྡུག །དེ་ནི་ཆུང་མ་འཕྲོག་མི་བྱེད། །དེ་ལ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་
ཏེ། བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐ་ན་གནོད་སྦྱིན་དང་། འབྱུང་པོ་དང་། ཤ་ཟ་རྣམས་ལ་ཡང་སྡུག་ཅིང་ཕངས་ལ་དགའ་ཞིང་ཡིད་ཏུ་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་བདེན་པ་འདི་སྡུག་ཅིང་ཕངས་ལ། དགའ་ཞིང་ཡིད་ཏུ་འོང་བ་
ཡིན་གྱིས། སུ་ཡང་བདག་ལ་བརྫུན་ཏུ་སྨྲ་བས་སུན་འབྱིན་པ་འམ། སུན་འབྱིན་དུ་འཇུག་པ་འམ། སུན་ཕྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བས་སུན་དབྱུང་བར་མི་བྱ་
སུན་འབྱིན་དུ་གཞུག་པར་མི་བྱ། སུན་ཕྱུང་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། 

56-1-96b

གནོད་སྦྱིན་འབྱུང་པོ་ཡན་ཆད་ཀྱང་། །གང་ལ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་སྡུག །ཤེས་རབ་ཅན་དེ་བརྫུན་ཚིག་གིས། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་སུན་མི་འབྱིན། །དེ་ལ་ཕྲ་མའི་ཚིག་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཕྲ་མའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཐ་ན་གང་ཟག་ཕྲ་མ་ཅན་རྣམས་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ། མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་ཕྲ་མའི་ཚིག་འདི་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་
ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་གྱིས། སུ་ཡང་བདག་ལ་ཕྲ་མ་ཟེར་བས་གླེང་བ་འམ། གླེང་དུ་འཇུག་པ་འམ། གླེངས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་ཕྲ་མ་ཟེར་བས་གླེང་བར་མི་བྱ། 
གླེང་དུ་གཞུག་པར་མི་བྱ། གླེངས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྲ་མའི་ཚིག་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ངག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བ་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་
ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ངག་རྩུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ན་གང་ཟག་ངག་རྩུབ་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་ཏུ་མི་འོང་བ་ཡིན་
ཏེ། བདག་ལ་ཡང་ངག་རྩུབ་པོ་འདི་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་ཏུ་མི་འོང་བ་ཡིན་གྱིས་སུ་ཡང་བདག་ལ་ངག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བ་དང་། གཏུམ་པའི་ཚིག་དང་། བརླང་བའི་ཚིག་དང་། མི་བདེན་པའི་ཚིག་གི་མཐོ་འཚམ་
པ་འམ། མཐོ་འཚམ་དུ་འཇུག་པ་འམ། མཐོ་བརྩམས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་ངག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བ་དང་། གཏུམ་པའི་ཚིག་དང་། བརླང་བའི་ཚིག་དང་། མི་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་
མཐོ་བརྩམ་པར་མི་བྱ། མཐོ་བརྩམ་དུ་གཞུག་པར་མི་བྱ། མཐོ་བརྩམ་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ངག་རྩུབ་པོ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་

56-1-97a

སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གང་དག་སུ་ཡང་རུང་བ་ལ། །ཕྲ་མ་ངག་རྩུབ་མི་སྡུག་པ། །དེ་ནི་ཕྲ་མ་མི་ཟེར་ཏེ། །རྩུབ་པའི་ཚིག་ཀྱང་བསྲུང་བར་བྱེད། །དེ་ལ་ཚིག་ཀྱལ་པ་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཚིག་ཀྱལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ན་གང་ཟག་ཚིག་ཀྱལ་པ་ཅན་དག་ལ་ཡང་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་ཚིག་ཀྱལ་པ་འདི་
མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ། མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་གྱིས་སུ་ཡང་བདག་ལ་ཚིག་ཀྱལ་པ་སྨྲས་པས་དྲན་པར་བྱེད་པ་འམ། དྲན་པར་བྱེད་ཏུ་འཇུག་པ་འམ། དྲན་པར་བྱས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་
ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་ཚིག་ཀྱལ་པ་སྨྲ་བས་དྲན་པར་མི་བྱ། དྲན་པར་བྱེད་ཏུ་མི་གཞུག །དྲན་པར་བྱས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚིག་ཀྱལ་པ་
སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྣབ་སེམས་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བརྣབ་སེམས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ན་གང་
ཟག་བརྣབ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་བརྣབ་སེམས་འདི་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་གྱིས། སུ་ཡང་བདག་ལ་
བརྣབ་སེམས་ཀྱི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་འམ། བརྗོད་དུ་འཇུག་པ་འམ། བརྗོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་བརྣབ་སེམས་ཀྱི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་མི་བྱ། བརྗོད་དུ་གཞུག་པར་མི་
བྱ། བརྗོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྣབ་སེམས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཀྱལ་པའི་ཚིག་དང་བརྣབ་སེམས་

56-1-97b

གཉིས། །གང་ཞིག་བདག་ཉིད་མི་འདོད་པ། །དེ་ནི་ཀྱལ་པའི་ཚིག་མི་སྨྲ། །བརྣབ་སེམས་ཀྱང་ནི་སྲུང་བར་བྱེད། །དེ་ལ་གནོད་སེམས་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་
ཏེ། གནོད་སེམས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ན་གང་ཟག་གནོད་སེམས་སུ་གྱུར་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་། མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་གནོད་སེམས་འདི་མི་སྡུག་
ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་ཏུ་མི་འོང་བ་ཡིན་གྱིས། སུ་ཡང་བདག་ལ་གནོད་སེམས་ཀྱི་ཚིག་གིས་འཆད་པ་འམ། འཆད་དུ་འཇུག་པ་འམ། བཤད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་ཀྱང་སུ་
ལ་ཡང་གནོད་སེམས་ཀྱི་ཚིག་གིས་བཤད་པར་མི་བྱ། འཆད་དུ་གཞུག་པར་མི་བྱ། བཤད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གནོད་
སེམས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་ན་གང་ཟག་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་
ལ་ཡང་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་ལོག་པར་ལྟ་བ་འདི་མི་སྡུག་ཅིང་མི་འདོད་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་གྱིས། སུ་ཡང་བདག་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ཚིག་གིས་
སྟོན་པ་འམ། སྟོན་དུ་འཇུག་པ་འམ། བསྟན་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ཚིག་གིས་བསྟན་པར་མི་བྱ། སྟོན་དུ་གཞུག་པར་མི་བྱ། བསྟན་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་
རང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གནོད་སེམས་ལོག་པར་ལྟ་བ་གཉིས། །ཡོང་གིས་མི་འདོད་གང་ཡིན་པ་

56-1-98a

དེ་ནི་གནོད་སེམས་མི་བྱེད་དེ། གང་ལ་འང་ལོག་པར་མི་འཇུག་གོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་
པར་བྱེད་དོ། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་དང་། སྤུད་པ་དང་། ལྷབ་ལྷུབ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ལེའུ་བཅུ་པའོ།། །། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པས་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་
ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཐབས་དང་། སྨོན་ལམ་དང་། སྟོབས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད། བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད། བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་དུ་བྱེད། ཤེས་རབ་འབར་
བར་བྱེད། ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱེད། སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་བྱེད། སྟོབས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད། ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་

56-1-98b

སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཟས་དང་། སྐོམ་དང་། བཞོན་པ་དང་། གོས་དང་། རྒྱན་སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་
པར་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ནས་རྐང་སྦྱིན་པའི་བར་དག་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟས་སྦྱིན་པ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་
འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཟས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཚེ་དང་། ཁ་དོག་དང་། སྟོབས་དང་། བདེ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་
ཟས་སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། བདག་གིས་ཟས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེས་ཟས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་པས་ཚེ་བྱིན་པ་དང་། བདེ་བ་བྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། ཁ་ཟས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ནི། །དེས་ན་ཚེ་དང་ཁ་དོག་དང་། །སྟོབས་དང་བདེ་བ་ལྔ་པ་སྤོབས། །ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་བྱིན་པ་ཡིན། །
ཁ་ཟས་བྱིན་པས་དགའ་བ་དང་། །ཚེ་རིང་སྟོབས་ལྡན་བདེ་སྐྱིད་འགྱུར། །སྐྱིད་ཅིང་བརྟེན་པ་དེ་དག་ནི། །ཐོགས་མེད་སྤོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་མང་དཔལ་དང་ལྡན། །མི་ནི་
དེས་ཤིང་བློ་ལྡན་ལ། །བསོད་ནམས་ལྡན་ཞིང་མཁས་ལ་ཞི། །ཁ་ཟས་བྱིན་པས་དེ་ལྟར་འགྱུར། །དེ་ལ་སྐོམ་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྐོམ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་སྐོམ་

56-1-99a

གྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་སྐོམ་གྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་སྐོམ་གྱི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་
སྲེད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཐམས་ཅད་སྐེམས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རོའི་སྐོམ་གྱིས་ཀྱང་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །འདི་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། རྒ་ཤིའི་ཆུ་སྲིན་གྱིས་དཀྲུགས་
པའི། །ཉོན་མོངས་སྲེད་པའི་མཚོ་བསྐམས་ནས། །རྣམ་གྲོལ་རོ་ཡི་སྐོམ་གྱིས་ནི། མི་རྣམས་བདག་གིས་ཚིམ་པར་བྱ། །སྐོམ་བྱིན་པས་ནི་མཁས་པ་དེ། །ཀུན་དུ་འབར་ཞིང་རབ་འབར་བའི། ཡི་དགས་ཉམ་ངར་མི་སྐྱེ་ཞིང་། །
སྐོམ་པའི་གནོད་པ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །དེ་ལ་བཞོན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བཞོན་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བདེ་བ་དང་
རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་གཞི་ཐམས་ཅད་སྤུད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས་བདག་གིས་བཞོན་པའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། བཞོན་པ་ཤིང་རྟ་འམ། བཞོན་པ་ཁྱོགས་སམ། བཞོན་པ་རྟ་འམ། བཞོན་པ་གླང་པོ་ཆེ་འམ། 
ལྷམ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་བཞོན་པའི་སྦྱིན་པ་དེ་དག་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་བཞོན་པའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་
གྱི་གཞི་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བཞོན་པ་ཤིང་རྟ་བྱིན་པ་ཡིས། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །རྫུ་ཕྲུལ་
རྐང་པ་ཐོབ་པར་ཤོག །བཞོན་པ་སྦྱིན་པས་དྲང་སྲོང་ཆེ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནས་ཞིང་དག་ཏུ། །བློ་ལྡན་བྱ་ཡི་ཤུགས་འདྲ་བར། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ནི་མཁའ་ལ་འགྲོ། །དེ་ལ་གོས་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་

56-1-99b

ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གོས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་། མདོག་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་
གོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་གོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་གོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་
པ་དང་། མདོག་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །འདི་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། གོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ངོ་ཚ་ཤེས། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་སྦྱོང་བ་དང་། །
མདོག་ཀྱང་དག་པར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །གོས་སྦྱིན་ཤིན་ཏུ་དཔལ་དང་ལྡན། །རྟག་ཏུ་རིགས་ལྡན་གཟུགས་བཟང་ཞིང་། །མི་དེ་ངོ་ཚ་ཤེས་པར་འགྱུར། །མི་ནི་གྲགས་ལྡན་སྐལ་དང་ལྡན། །དེ་ལ་རྒྱན་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་
མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྒྱན་བྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་རྒྱན་གྱི་སྦྱིན་པ་གསེར་གྱི་རྒྱན་ནམ། ནོར་བུ་འམ། མུ་ཏིག་གམ། བཻ་དཱུརྱ་འམ། དུང་ངམ། མན་ཤེལ་ལམ། བྱི་རུའི་རྒྱན་སྦྱིན་པར་བྱ་
གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་རྒྱན་གྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། རྒྱན་གྱི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དག་གིས་
བརྒྱན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། གསེར་གྱི་རྒྱན་ནི་བྱིན་པ་ཡིས། །མཚན་རྣམས་ཀྱི་ནི་བརྒྱན་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐོང་གྱུར་ཅིང་། །བདག་ཀྱང་

56-1-100a

བྱང་ཆུབ་ཚོལ་བར་ཤོག །ནོར་བུ་མུ་ཏིག་བྱིན་པས་ནི། །གང་དང་གང་དུ་དེ་སྐྱེ་བ། །སྐྱེ་གནས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ། །རིན་ཆེན་ཆར་ནི་འབབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་མར་མེ་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། 
རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མར་མེ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལྷའི་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་མར་མེའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་
མོ། །དེ་མར་མེའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་མར་མེ་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷའི་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །
དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་འགྱུར་བ་ཡི། །མར་མེ་སྦྱིན་པ་དེས་ན་བདག །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ལྷ་ཡི་མིག །རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །མི་དེ་མར་མེ་སྦྱིན་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་དུས་ཀུན་དུ། །
སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་ལྔ་དང་། །རིམས་ཀྱིས་སུ་ནི་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་རོལ་མོའི་སྒྲ་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རོལ་མོའི་སྒྲ་
འི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལྷའི་རྣ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་རོལ་མོའི་སྒྲའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་རོལ་མོའི་སྒྲའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་
རྣམ་པར་རོལ་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། རོལ་མོའི་སྒྲའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷའི་རྣ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་
དེ། རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱིན་དེས་ན་བདག །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ལྷ་རྣ་དང་། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་འགྲོ་ཕན་པ། །རབ་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །རོལ་མོ་སྒྲ་ནི་བྱིན་པས་ན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གྲགས་ལྡན་པ། །

56-1-100b

དཔའ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་ཡི་སྙན། །གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡིས་ཐོབ། །དེ་ལ་སྤོས་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། བྱུག་པ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྤོས་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། བྱུག་པ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཐོས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤོས་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། བྱུག་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་
སྤོས་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། བྱུག་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་སྤོས་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། བྱུག་པའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགོངས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་སྤོས་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། བྱུག་པའི་སྦྱིན་པ་
འདིས་ན་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཐོས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤོས་ཀྱིས་བྱུག་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྤོས་དང་ཕྱེ་མ་བྱིན་པ་དང་། །བྱུག་
པ་དག་ནི་བྱིན་པ་ཡིས། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །སྤོས་དང་ཕྱེ་མ་བྱིན་པ་དང་། །བྱུག་པ་བྱིན་པས་སྐྱོབ་རྣམས་ཀྱི། །ལྷ་ཡི་ཤངས་དང་ལྷ་ཡི་སྐུ། །སྐྱོན་མེད་དེ་ཡིས་
ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་མེ་ཏོག་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མེ་ཏོག་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་གི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་
དེ་ནི་གཟུངས་དང་། སྤོབས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་མེ་ཏོག་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་གི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་
སྙམ་མོ། །དེ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་གི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན།  སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་མེ་ཏོག་

56-1-101a

དང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་གི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་གཟུངས་དང་། སྤོབས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་
ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། མེ་ཏོག་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བྱིན་པས། །མྱུར་བར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་མེ་ཏོག་གིས། །ལུས་ཅན་ཀུན་ལ་བརྒྱན་པར་ཤོག །མེ་ཏོག་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བྱིན་
པས། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེར། །རྒྱལ་པོ་བློན་པོ་ཞང་བློན་གྱིས། །རྟག་ཏུ་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་བྱེད། །དེ་ལ་རོ་བྲོ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རོ་བྲོ་བ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་དུ་འགྱུར་བའི་ཚིགས་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་རོ་བྲོ་བའི་སྦྱིན་པ་རྒུན་འབྲུམ་གྱི་རོ་འམ། 
བུ་རམ་ཤིང་གི་རོ་འམ། སྦྲང་རྩིའི་རོ་འམ། མར་གྱི་རོ་འམ། འབྲུ་མར་གྱི་རོ་འམ། ལན་ཚྭའི་རོ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་རོ་བྲོ་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་སྨོན་ལམ་
བཞིན་དུ། རོའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
བྱ་སྟེ། རོ་ཡི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་ཀུན། །ཀུན་མཁྱེན་རོ་ཡི་སྙིང་པོ་ཡིས། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་གྱུར་ཅིག །རོ་ཡི་སྦྱིན་པས་ཡིད་གཞུངས་ཤིང་། །དྲན་ལྡན་བློ་གྲོས་རྒྱའ་
མཚོ་བཞིན། །དེས་ནི་རོ་ཡི་རྣམ་གྲངས་འཐོབ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན། །དེ་ལ་གནས་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་

56-1-101b

སེམས་ཏེ། གནས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་དང་། སྐྱོབ་པ་དང་། གླིང་དང་། སྐྱབས་དང་། དཔུང་གཉེན་དུ་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་གནས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་
ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་གནས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དམིགས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་གནས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདི་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་དང་། སྐྱོབ་པ་དང་། གླིང་དང་། སྐྱབས་དང་། 
དཔུང་གཉེན་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གཞལ་མེད་ཁང་གནས་སྦྱིན་པ་ཡིས། །བདག་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་དག་ཏུ། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོབ་དང་གླིང་། །སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་
གྱུར་པར་ཤོག །གཞལ་མེད་ཁང་གནས་སྦྱིན་པ་ཡིས། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པ་ན། །ཁྱིམ་དང་གནས་དང་ཡུལ་འཁོར་གྱི། །བདག་པོ་དང་ནི་གཙོ་བོར་འགྱུར། །དེ་ལ་མལ་དང་སྔས་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་
ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མལ་ཆ་དང་སྔས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་སྤོང་བའི་འཕགས་པ་དང་། ལྷའི་ཚངས་པའི་གནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
གཟིམས་མལ་དང་། འཕངས་པའི་སྦྱིན་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་མལ་དང་སྔས་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་མལ་དང་སྔས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟེན་པའི་སྨོན་
ལམ་བཞིན་དུ་མལ་དང་སྔས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་སྤོང་བའི་འཕགས་པ་དང་། ལྷའི་ཚངས་པའི་གནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟིམས་མལ་དང་། ཕངས་པ་སྦྱིན་
པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། མལ་དང་སྔས་རྣམས་བྱིན་པས་བདག་ལ་ནི། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ནི་ཅུང་ཟད་ཅི་ཡོད་པ། །དེས་ན་བདག་གིས་སྐྱེ་བོའི་སྒྲིབ་པ་དག །སྡིག་པའི་

56-1-102a

བློ་གྲོས་ངན་པ་འཇོམས་པར་ཤོག །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཡི། །དྲ་བ་ཤེས་རབ་མཚོན་གྱིས་གཅོད་པར་ཤོག །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་འོས་པ་ཡི། །མལ་མཆོག་ཚངས་གནས་སྟན་པ་སྦྱིན་པར་ཤོག །མལ་
དང་སྔས་རྣམས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའི་མི། །བསྟན་བཅོས་དག་ལ་མཁས་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞི་གནས་འཐོབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེར་སྦྱིན་པ་དང་། །པད་མ་ལས་བྱུང་གཟི་ཅན་གཞོན་ནུར་འགྱུར། །དེ་ལ་སྟན་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་
མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྟན་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་
གཞི་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེའི་གདན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་སྟན་གྱིས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །བསྟན་གྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དང་འཐུན་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། སྟན་གྱི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་གཞི་ལ་
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེའི་གདན་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྟན་གྱི་སྦྱིན་པ་འདི་ཡིས་ན། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་རྡོ་རྗེའི་གདན། །བཟང་ཞིང་སྲ་ལ་བརྟན་
པ་དག །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་འབྱུང་བར་ཤོག །སྣ་ཚོགས་རིན་ཆེན་བདུན་ལས་བྱས། །འཕང་དུ་དཔག་ཚད་གཉིས་ཡོད་ལ། །ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་དཔག་ཚད་གཅིག །རི་རབ་བཞིན་དུ་སྤ་བ་དང་། །རིན་ཆེན་
ལྗོན་ཤིང་བརྒྱས་བསྐོར་ཅིང་། །གཞལ་མེད་ཁངས་གིས་ལེགས་པར་བརྒྱན། །དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བས་བཀབ། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་སྤྲས་གསལ་བ། །ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་རྣམས་ལ། །ཁྲིའུ་དང་

56-1-102b

སྟན་དང་སྟེགས་བྱིན་པས། །འཁོར་བ་དག་ན་འཁོར་བའི་ཚེ། །དེ་འདྲའི་སྟན་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཡོ་བྱད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་
སེམས་ཏེ། ཡོ་བྱད་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས་བདག་གིས་ཡོ་བྱད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ཡོ་བྱད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་
དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འོས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་ཡོ་བྱད་བྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་
སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། ཡོ་བྱད་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དེས། །བདག་གིས་ཀྱང་ནི་ལུས་ཅན་གྱི། །བྱང་ཆུབ་ཡོ་བྱད་བཙལ་བ་དག །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །ཡོ་བྱད་རབ་ཏུ་བྱིན་པ་ཡིས། །
གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེར། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་མཆོག་ལྡན་པའི། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་སྨན་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྨན་གྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་མེད་པའི་བདུད་རྩིའི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། 
བདག་གིས་སྨན་གྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་སྨན་གྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། སྨན་བྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་དགའ་བ་དང་། འཆི་བ་མེད་པའི་བདུད་རྩིའི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྩི་དང་སྨན་གྱི་སྦྱིན་པ་ཡིས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚེ་དཔག་མེད། །

56-1-103a

ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བདུད་རྩི་ཡང་། །མྱུར་བ་ཉིད་དུ་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །རྩི་དང་སྨན་གྱི་སྦྱིན་པ་ཡིས། །ཟླ་བ་ཉ་ལྟར་ནད་མེད་ཅིང་། །གནོད་ཆུང་སྐྱིད་ཅིང་བདེ་བར་གནས། །མི་རྣམས་ཚེ་ནི་རིང་བར་འགྱུར། །
དེ་ལ་བྲན་དང་བྲན་མོ་དང་། །ལས་བྱེད་པ་དང་ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་
བྲན་དང་། བྲན་མོ་དང་། ལས་བྱེད་པ་དང་། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་དགའ་དང་། རང་དབང་དང་། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་བྲན་དང་། བྲན་མོ་དང་། ལས་བྱེད་པ་དང་། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་བྲན་དང་། བྲན་
མོ་དང་། ལས་བྱེད་པ་དང་། ཞོ་ཤས་འཚོ་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུང་ཤིང་བསྟན་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་བྲན་དང་། བྲན་མོ་དང་། ལས་བྱེད་པ་དང་། ཞོ་ཤས་འཚོ་
བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དགའ་དང་། རང་དབང་དང་རང་བྱུང་གིས་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །
དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བྲན་དང་བྲན་མོ་བཏང་བ་ཡིས། །མདོར་ན་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །རང་བྱུང་གི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །སྙིང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་གྱུར་ཅིག །བྲན་དང་བྲན་མོ་བཏང་བ་ཡིས། །
མི་ནི་བྲན་དུ་མི་སྐྱེ་ཞིང་། །བརྟན་པོ་རང་དབང་ཡོད་པས་འཚོ། །ཞུམ་པ་མེད་ཅིང་འཇིགས་པ་མེད། །དེ་ལ་གསེར་དང་། དངུལ་དང་། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། བཻ་དཱུརྱ་དང་། དུང་དང་། མན་ཤེལ་དང་། 

56-1-103b

བྱི་རུ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གསེར་དང་། དངུལ་དང་། ནོར་བུ་དང་།  
མུ་ཏིག་དང་། བཻ་དཱུརྱ་དང་། དུང་དང་། མན་ཤེལ་དང་། བྱི་རུ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་
མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ཏུ་འོད་ཟེར་སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། བཙོད་ཀ་དང་། ཤེལ་དང་། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་
གསེར་དང་། དངུལ་དང་། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། བཻ་དཱུརྱ་དང་། དུང་དང་། མན་ཤེལ་དང་། བྱི་རུ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །གསེར་དང་། 
དངུལ་དང་། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། བཻ་དཱུརྱ་དང་། དུང་དང་། མན་ཤེལ་དང་། བྱི་རུ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་ཅིང་བཤད་དེ་
གསོལ་བར་མཛད་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་གསེར་དང་། དངུལ་དང་། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། བཻ་དཱུརྱ་དང་། དུང་དང་། མན་ཤེལ་དང་། བྱི་རུ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་བྱིན་པ་དེས་ན་བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་ཐ་
ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ཏུ་འོད་ཟེར་སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། བཙོད་ཀ་དང་། ཤེལ་དང་། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་སྣང་བར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། རིན་ཆེན་བྱིན་
པ་དེས་ནི་བདག །འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་དྲང་སྲོང་ཆེ་རྣམས་ཀྱི། །ཞིང་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བྱེད་ཤོག །རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་བྱིན་པ་ཡིས། །ངེས་པ་གང་དང་གར་སྐྱེས་པ། །འཇིག་རྟེན་མཚམས་མེད་ཡན་ཅད་དུ། །

56-1-104a

དེས་ནི་འོད་ཟེར་སྣང་བར་བྱེད། །དེ་ལ་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་དང་། ཤིང་རྟའི་བཞོན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ 
རྟ་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་། ཤིང་རྟའི་བཞོན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐེག་པ་མཆོག་དང་། ཐེག་པ་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་
བླ་ན་མེད་པ། གཙོ་བོ། དམ་པ། རབ་མཆོག སྡུད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་རྟ་དང་། གླང་པོ་དང་། ཤིང་རྟའི་བཞོན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་རྟ་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་། 
ཤིང་རྟའི་བཞོན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཤིང་བསྒོམས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་རྟ་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་། ཤིང་རྟའི་བཞོན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་གིས་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐེག་པ་མཆོག་དང་། ཐེག་པ་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ། གཙོ་བོ་དམ་པ། རབ་མཆོག་གིས་སྡུད་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་
ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། བདག་གིས་གླང་ཆེན་བྱིན་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་ཐེག་པ་ཆེ། །ཐེག་པ་མཆོག་གིས་ལུས་ཅན་རྣམས། །མྱུར་དུ་སྡུད་པར་བྱེད་པར་ཤོག །གླང་ཆེན་བྱིན་ཞིང་རྟ་བྱིན་པས། །གསལ་ཞིང་མཁས་
ལ་ཤེས་ཉེན་ཅན། །ཐེག་པ་ཆེ་ལ་མོས་པ་དང་། །མི་དེ་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར། །དེ་ལ་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་། ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་
བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བསྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་

56-1-104b

བྱ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་
སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནག་ཚལ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་
དུ། བསྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནགས་འཚལ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་
འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། ལྷ་གང་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་བྱིན་པས། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །བསམ་གཏན་ཡན་ལག་རིམ་བཞིན་དུ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་ཤོག །ལྷ་གང་བསྐྱེད་
མོས་ཚལ་བྱིན་པས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་མི་དེ་ནི། །བསམ་གཏན་ཡན་ལག་ཡོངས་རྫོགས་ཤིང་། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་ལ་དཀའ་ཐུབ་ཆེ། །དེ་ལ་ཆུང་མ་དང་བུ་དང་། བུ་མོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་
པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། བུ་མོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས་བདག་གིས་ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། བུ་མོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་བུ་མོ་
ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྙེན་བཀུར་མཛད་མཛད་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། བུ་མོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་

56-1-105a

ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། བུ་ཡི་སྦྱིན་པ་དེས་ན་མྱུར་བར་ཡང་། །སེམས་
ཅན་རྣམས་ནི་རེ་རེའི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཚང་རྒྱ་བྱེད་པར་ཤོག །ཆུང་མ་བུ་དང་བུ་མོ་གཏོང་བྱེད་པ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཟག་མེད་དགའ་བ་མེད། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་མི་ནི་
མི་གང་ལའང་། །དཀའ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱ། །དེ་ལ་ནོར་དང་འབྲུ་དང་བང་མཛོད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་
ཏེ། ནོར་དང་། འབྲུ་དང་། བང་མཛོད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་ནོར་དང་། 
འབྲུ་དང་། བང་མཛོད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ནོར་དང་འབྲུ་དང་། བང་མཛོད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་
ནོར་དང་། འབྲུ་དང་། བང་མཛོད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་
ཅེས་བྱ་སྟེ། ནོར་དང་དབྱིག་རྣམས་གཏོང་བའི་བསོད་ནམས་ནི། །མཁའ་ལས་ལྷག་པ་བདག་ལ་ཅི་ཡོད་པས། །མི་རྣམས་རྒྱུད་ནི་དམ་པའི་ཆོས་མཛོད་གྱི། །རྒྱལ་པོའི་མཛོད་ལྟར་མྱུར་དུ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །ནོར་དང་
འབྲུ་དང་བང་མཛོད་བུད་མེད་རྣམས། །གཏོང་བའི་བསོད་ནམས་བདག་ལ་ཅི་ཡོད་པ། །དེས་ན་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་མྱུར་འཐོབ་ཅིང་། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ནི་ཐོབ་པར་ཤོག །དེ་ལ་གླིང་བཞི་དང་། འཛམ་བུའི་

56-1-105b

གླིང་དང་། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གླིང་བཞི་དང་། 
འཛམ་བུའི་གླིང་གི་རྒྱལ་སྲིད་དབང་ཕྱུག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དག་
ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་གླིང་བཞི་དང་། འཛམ་བུའི་གླིང་དང་། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་གླིང་བཞི་དང་། འཛམ་བུའི་གླིང་དང་། རྒྱལ་
སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། གླིང་བཞི་དང་། འཛམ་བུའི་གླིང་དང་། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་
སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འཐོབ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གླིང་བཞི་རིལ་གྱིས་
བཏང་བ་འདི་དག་ལས། །བདག་གིས་བསོད་ནམས་ཅུང་ཟད་ཅི་བསྒྲུབས་པ། །དེས་ན་མི་རྣམས་འདི་དག་དམ་ཆོས་ཀྱི། །རྒྱལ་སྲིད་འཐོབ་པའི་མཐའ་ནི་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །འཛམ་བུ་གླིང་ནི་བྱིན་པ་ཡིས། །རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་
ལྡན་པ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་གླིང་བཞི་དབང་བྱེད་པ། །དབང་ཕྱུག་རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་གཙུག་གི་ནོར་བུ་དང་། ཅོད་པན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གཙུག་གི་ནོར་བུ་དང་། ཅོད་པན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་

56-1-106a

ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་གཙུག་གི་ནོར་བུ་དང་། ཅོད་པན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་གཙུག་གི་ནོར་བུ་དང་། ཅོད་པན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པས་གསུང་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། གཙུག་གི་ནོར་བུ་དང་། ཅོད་པན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་
ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། མགོ་བོའི་ནོར་བུ་ཅོད་པན་བྱིན་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ནི་བདག་ལ་ཅི་ཡོད་པ། །དེས་ན་འདིར་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མེད་རྟག་ཏུ་ཐོབ་
གྱུར་ཅིག །གཙུག་གི་ནོར་བུ་བྱིན་དེས་བདག །ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ། །གསེར་དང་ནོར་བུ་བྱས་པ་ཡིས། །གཙུག་ཏོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཤོག །དེ་ལ་རྐང་པ་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན 
རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྐང་པ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྐང་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འགྲོ་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། 
བདག་གིས་རྐང་པ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་རྐང་པ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བརྙེས་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། རྐང་པ་བྱིན་པ་འདིས་ན། མི་རྣམས་དང་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་མྱུར་བར་ཁྱིམ་ནས་མངོན་པར་བྱུང་ནས་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བའི་གནོད་པ་ཞི་བར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་འདོད་བཞིན་དུ་བག་བརྐྱང་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དབང་པོ་ཞི་ལ་སྐྱབས་སུ་
འོས་པའི་ཟླ་བའི་འོད་ལྟར་གཟུགས་ཞི་བ་སྣང་བྱེད་ཉི་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ལྟར་སྙིང་རྗེ་ལས་བྱུང་བའི་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བས་མཚམས་མེད་པ་ཡན་ཅད་མུན་པར་ཞུགས་པས་ཉམ་ཐག་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་མུན་

56-1-106b

པ་སྣང་བར་བྱས་ནས་ལུས་རབ་ཏུ་ཚ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་སེལ་ཅིང་པད་མའི་རྐང་པ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པའི་མཚན་གྱིས་སྤྲས་ལ། མཉམ་ཞིང་འཇམ་པ་དང་། སོར་མོ་རིང་ཞིང་ངང་པའི་རྐང་པ་ལྟ་བུར་
འབྲེལ་པ་དང་། སེན་མོ་མེ་ལོང་བཟང་པོ་དག་པར་ཕྱིས་པ་ལྟ་བུས་བརྒྱན་ཏེ། མེ་ཏོག་ཀུན་ད་ལྟར་འདུག་པ་དང་། ལོང་བུ་མི་མངོན་པ་དང་། རྗེ་ངར་སྨྱིག་མ་དང་རི་དགས་ཨེ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་འདྲ་བའི་ཡ་མཚན་གྱི་
སྟབས་ཀྱིས་དལ་བུས་དལ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་གདན་རྡོ་རྗེའི་སྟེགས་བུའི་གདན། ཆོས་ཀྱི་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བདུད་རྣམ་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་ཤིན་དུ་གནོན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །
དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། རྐང་པ་བྱིན་པ་འདི་ཡིས་ན། །རྐང་ཐིལ་འཁོར་ལོའི་མཚན་ཅན་གྱིས། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་གདན་བཟངས་ལ། །བརྟན་པོས་ཤིན་དུ་གནོན་པར་ཤོག །རྐང་པ་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་
བདག །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་གདན་མཆོག་ལ། །འདུག་ནས་བདུད་རྣམས་སྡེ་དང་དཔུང་། །བཞོན་དང་བཅས་པར་འདུལ་བར་ཤོག །དེ་ལ་ལག་མཐིལ་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་
འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ལག་མཐིལ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ལག་པ་སྦྱིན་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། 
བདག་གིས་ལག་མཐིལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་ལག་མཐིལ་གྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པར་མཁྱེན་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ་ལག་མཐིལ་སྦྱིན་པ་འདིས་
ན་བདག་སེམས་ཅན་དམན་པ་དང་། ལོང་བ་དང་། བཀྲེན་པ་དང་། མགོན་མེད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། དབུལ་པོ་དང་། གནས་མེད་པ་དང་། སྐྱབས་མེད་པ་དང་། དཔུང་གཉེན་མེད་པ་རྣམས་དང་། སེམས་

56-1-107a

ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང་། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་དང་། མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ལག་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་
ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། ལག་མཐིལ་སྦྱིན་པས་མྱུར་དུ་བདག །རྣམ་འདྲེན་ལག་ན་རིན་ཆེན་དང་། །ལག་པ་རིང་ཞིང་གསེར་མདོག་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་མཆོད་གནས་གྱུར་པར་ཤོག །སྙིང་རྗེས་
ནོན་པར་གྱུར་ནས་ནི། །ཆོས་ཀྱི་ལག་པ་བསྟོད་བྱས་ལ། །ངན་སོང་ཀུན་ལས་ལུས་ཅན་རྣམས། །བདག་གིས་རྟག་ཏུ་འབྱིན་པར་ཤོག །དེ་ལ་རྣ་བ་དང་སྣ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་
བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྣ་བ་དང་སྣ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཚང་བ་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་རྣ་བ་དང་། སྣ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་རྣ་བ་དང་། སྣ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། རྣ་བ་དང་། སྣ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་
སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣ་བ་དང་ནི་སྣ་བཏང་བས། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །དབང་པོ་ཀུན་དང་ལྡན་གྱུར་ཏེ། །ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་ཤོག །རྣ་བ་དང་ནི་
སྣ་བཏང་བས། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེར། །བལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་གཟུགས་བཟང་ལ། །མི་ནི་དེ་བཞིན་མཛེས་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་མིག་གི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་

56-1-107b

བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མིག་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མིག་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། 
བདག་གིས་མིག་གི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་མིག་གི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པར་མཛད་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། མིག་གི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མིག་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། མིག་གི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་སངས་རྒྱས་ནས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་
མིག །རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་གྱུར་ཅིག །མིག་བྱིན་བརྟུལ་ཞུགས་བཟང་པོ་དེས། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་སྐྱོན་མེད་ལ། །དག་ཅིང་ཡངས་ལ་མཛེས་བཟང་དང་། །ཞི་བའི་མིག་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཨུད་པལ་སྔོན་པོའི་འདབ་འདྲ་དང་། །བྱིའུ་ཀུ་ན་
ལའི་མིག་འདྲ་ཞིང་། །མིག་གི་རྫི་མ་བ་ཡི་འདྲ། །དེ་འདྲའི་མིག་ནི་དེ་ཡིས་འཐོབ། །དེ་ལ་མགོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་
སེམས་ཏེ། མགོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པའི་
ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་མགོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་མགོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྐྱེན་དུ་བབ་པའི་སྨོན་
ལམ་བཞིན་དུ་མགོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་

56-1-108a

སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། མགོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིས། བསོད་ནམས་བདག་ལ་ཅི་ཡོད་པ། དེས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་མཁྱེན་གྱི། །གོ་འཕང་མི་གཡོ་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །དེ་ལ་
ལྤགས་ཤུན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ལྤགས་ཤུན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་
ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལྤགས་པ་འཇམ་ཞིང་སྲབ་ལ་གསེར་གྱི་མདོག་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་ལྤགས་ཤུན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་
པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ལྤགས་ཤུན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། ལྤགས་ཤུན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྤགས་པ་འཇམ་ཞིང་
སྲབ་ལ། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། ལྤགས་ཤུན་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ཡིས། །བདག་གིས་སུ་ནི་ལུས་ཅན་རྣམས། །
ལྤགས་ཤུན་ལུས་ལས་སྐྱེས་པ་དག །འཇམ་སྲབ་གསེར་གྱི་མདོག་སྒྱུར་ཤོག །དེ་ལ་ཤ་དང་ཁྲག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཤ་དང་ཁྲག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྙིང་པོ་བླང་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་
ཤ་དང་ཁྲག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ཤ་དང་ཁྲག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྐྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། ཤ་དང་ཁྲག་ཡོངས་སུ་

56-1-108b

གཏོང་བའི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྙིང་པོ་ལེན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། ཤ་དང་ཁྲག་གི་སྦྱིན་
པ་ཡི། །རྣམ་སྨིན་བདག་ལ་ཅི་ཡོད་དེས། །སྙིང་པོ་མེད་པ་མ་ལུས་ལས། །འགྲོ་ཀུན་སྙིང་པོར་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །དེ་ལ་རྐང་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྐང་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་རྡོ་རྗེ་ལྟར་མི་ཤིགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་རྐང་གི་སྦྱིན་པ་
སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་རྐང་གི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྐྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་བཞིན་དུ། རྐང་གི་སྦྱིན་པ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་རྡོ་རྗེ་ལྟར་མི་
ཤིགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཕྱི་མ་ཡང་ཡོད་དེ། རྐང་གི་སྦྱིན་པ་འདི་ཡིས་ན། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །རྣག་གི་ལུས་ཀྱི་ཟ་མ་ཏོག །
རྡོ་རྗེ་མིག་གིས་རྫོགས་བྱེད་ཤོག །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་ནི། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱིས་བདག་གིས་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་
པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙོམ་སེམས་ཤིང་དྲི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་ནི་གྲགས་པའི་དྲི་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། རོ་བྲོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་ནི་ཡོ་བྱད་གྱ་ནོམ་པ་རྣམས་འཐོབ་པར་འགྱུར། 
རེག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱིན་པས་ནི་རྐང་ལག་འཇམ་ལ་གཞོན་ཤ་ཆགས་པར་འགྱུར། རང་གི་ལག་ནས་བྱིན་པས་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། གུས་པར་བྱས་ཏེ་བྱིན་པས་ནི་གཉེན་ལ་སོགས་

56-1-109a

པའི་ནང་དུ་གཞན་གྱིས་བཀུར་སྟི་བྱ་བར་འགྱུར། དུས་སུ་བྱིན་པས་ནི་དེའི་ནོར་རྣམས་དུས་སུ་འགྲུབ་ཅིང་རྒྱས་པར་འགྱུར། འཐུན་པ་དང་ཡིད་དུ་འོང་བ་བྱིན་པས་ནི་མལ་དང་གོས་ལ་སོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་
ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་ལ་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར། གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་བྱིན་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་བརྟན་པ་དག་འཐོབ་པར་འགྱུར། མི་དགའ་བ་དང་དུ་ལེན་པའི་སྦྱིན་པས་ནི་འཁོར་སྙིང་ཉེ་བར་འགྱུར། ཟས་བྱིན་པས་ནི་
སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། སྐོམ་བྱིན་པས་ནི་སྐོམ་པ་མེད་པར་འགྱུར། གོས་བྱིན་པས་ནི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། མར་མེ་བྱིན་པས་ནི་མིག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། རོལ་མོའི་སྒྲ་འབྱིན་པས་ནི་རྣ་བ་ཉམས་པ་
མེད་པར་འགྱུར། བཞོན་པ་བྱིན་པས་ནི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། སྨན་བྱིན་པས་ནི་ནད་ཉུང་བར་འགྱུར། མེ་ཏོག་བྱིན་པས་ནི་གཞན་གྱིས་མཆོད་པར་འགྱུར། མེ་ཏོག་ཕྲེང་བྱིན་པས་ནི་གཞན་གྱིས་རིམ་གྲོ་བྱ་བར་
འགྱུར། བསྟོད་པ་བྱིན་པས་ནི་ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། བསྟན་བྱིན་པས་ནི་བླ་མའི་གནས་ཐོབ་པར་འགྱུར། བཞོན་པ་བྱིན་པས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། བྱུག་པ་བྱིན་པས་ནི་རྨ་མེད་པར་འགྱུར། 
ཕྱག་དར་བྱ་བ་བྱིན་པས་ནི་རྡུལ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར། དྲིལ་བུ་བྱིན་པས་ནི་ཚེ་རབས་དྲན་པར་འགྱུར། གནས་བྱིན་པས་ནི་ཐམས་ཅད་བྱིན་པར་འགྱུར། ཆོས་བྱིན་པས་ནི་བདུད་རྩི་བྱིན་པར་འགྱུར་གྱིས་བདག་གིས། 
ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་སྦྱིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྦྱིན་པ་ན་ཆགས་པས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། །སྡང་བས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། རྨོངས་པས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། ཚིག་པ་ཟ་ཞིང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། བརྙས་
བཞིན་དུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། རྡེག་ཅིང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། ཚར་བཅད་དེ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། ཁྱད་དུ་གསོད་ཅིང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། སྨད་དེ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། 

56-1-109b

འགྱིང་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། ལྷག་མར་གྱུར་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད། རུལ་ཅིང་མྱགས་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གང་དང་གང་སྦྱིན་པ་དེ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པར་བྱེད། བླ་མར་བྱས། རི་མོ་བྱས། 
མཆོད་པ་བྱས་ཤིང་བརྗོད་ནས་སྦྱིན་པར་བྱེད། མང་དུ་སྦྱིན་པར་བྱེད། བཟང་པོ་སྦྱིན་པར་བྱེད། རབ་ཏུ་དགའ་བས་སྦྱིན་པར་བྱེད། དགའ་ཞིང་མགུ་བས་སྦྱིན་པར་བྱེད། གཙང་བ་དང་། རྒྱ་ཆེར་སྦྱིན་པར་བྱེད། 
རང་གི་ལག་ནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་གུས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཞེ་ས་དང་བཅས་པས་སྦྱིན་པར་བྱེད། བསམ་པ་དག་ཅིང་བཟང་ལ་དགེ་བས་སྦྱིན་པར་བྱེད། སེར་སྣ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད། བརྐམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་
བྱེད། ཞུམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད། འཇིགས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད། རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཡངས་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྦྱིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་སྦྱིན་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱིས། 
བདག་གིས་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བྱིན་ན་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། 
ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་དང་། མཐུ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་བྱིན་ན་ནི་འབྲས་བུ་མི་ཆེ་བ་དང་། ཕན་ཡོན་མི་ཆེ་བ་དང་། མཐུ་མི་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །གཞན་ཡང་ཡང་དག་པའི་བློ་དང་ལྡན་གྱི་
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ན། འདི་སྙམ་དུ་སྦྱིན་པ་འདི་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་འདིས་ན་བདག་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་འམ། རྒྱལ་པོ་
གཞན་ནམ། བློན་པོ་ཆེན་པོ་འམ། ལྷ་འམ། ལྷའི་བུ་འམ། ལྷ་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །འོ་ན་གང་དུ་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ན། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་

56-1-110a

པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་དང་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་འདིས་ན། བདག་སེམས་ཅན་མ་རྒལ་བ་རྣམས་སྒྲོལ་བ་དང་། མ་གྲོལ་བ་རྣམས་དགྲོལ་བར་བྱེད་པ་དང་། 
དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དབུགས་འབྱིན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བར་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལོང་བ་འདྲེན་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱོ་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱབས་མེད་
པ་དང་། གནས་མེད་པ་དང་། གླིང་མེད་པ་དང་། དཔུང་གཉེན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་འདྲེན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་དང་། སྒྲོལ་བ་དང་། སྐྱབས་དང་། གནས་དང་། གླིང་དང་། དཔུང་གཉེན་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་
བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་འདིས་ན་བདག །འཁོར་བ་ཡི་ནི་རྒྱ་མཚོ་ལས། །གཞན་མིན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྒྲོལ་གྱུར་ཅིག །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པའི། །
འཆིང་བ་དག་ལས་འགྲོལ་བར་ཤོག །དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་དབུགས་འབྱིན་ཅིང་། །མྱ་ངན་འདས་ལམ་སྟོན་གྱུར་ཅིག །འཇིག་རྟེན་ལོང་བ་འདྲེན་མེད་པའི། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པར་བདག་གྱུར་ཅིག །ལུས་ཅན་རྣམས་
ལ་སྐྱོབས་པ་དང་། །དཔུང་གཉེན་གླིང་དང་སྐྱབས་གྱུར་ཅིག །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིའི་ཕུག་དང་། ཟོམ་དང་། རིའི་སུལ་དང་། གསེབ་དང་། སྨན་ལྗོངས་ན་སེང་གེའི་མཆོག་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་ཤིང་ང་རོ་རྣམ་པར་སྒྲོགས་པ་ལྟ་བུའི་མིའི་དབང་པོའི་གཙུག་
གི་ནོར་བུས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་བདེ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་སྟན་ལས་

56-1-110b

ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་པད་མའི་སྙིང་པོ་ལ་གཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་
བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །སྦྱིན་མཛད་ལེགས་སོ་རྟག་ཏུ་ཡབ་འདྲ་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །སྦྱིན་མཛད་ལེགས་སོ་གསང་མཛད་བདེ་གཤེགས་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །གཉེན་གྱུར་
ལེགས་སོ་སྟོན་པར་གྱུར་པ་ལེགས། །གཅིག་པུ་འདི་ན་དམྱལ་བ་སྐྱོབ་པ་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །ཐུ་བོ་ལེགས་སོ་ལྷ་མི་རྣམས་ནང་བགྲེས་པ་ལེགས། །མཆོད་གནས་ལེགས་སོ་མི་རྣམས་ནང་ན་དཔའ་བོ་ལེགས། །
གསུངས་པ་ལེགས་སོ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་ལེགས། །མི་རྣམས་ཉོན་མོངས་དུག་སེལ་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ལེགས། །གྲོལ་བ་ལེགས་སོ་སྲིད་པ་གསུམ་ལས་རྣམ་གྲོལ་ལེགས། །སྨན་པ་ལེགས་སོ་
ཕན་བཞེད་དམ་པ་སྦྱིན་མཛད་ལེགས། །དཔལ་ཡོན་ཅན་ལེགས་བཀྲ་ཤིས་སྙོམས་པའི་ཐུགས་མངའ་ལེགས། །སྐལ་ལྡན་ཟླ་བ་ཉི་འདྲ་དྲི་མེད་ཞལ་མངའ་ལེགས། །བློ་ལྡན་མཐོན་མཐིང་སྤྱན་ཡངས་རིང་བ་
ལེགས། །དཔལ་ལྡན་ཤངས་འཚམ་ཆ་བྱད་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལེགས། །སྨྲ་མཁས་སྙན་ཤལ་གསེར་གྱི་འཕྱང་ཐག་འདྲ་བ་ལེགས། །མཆེ་བ་ཁ་བ་དུང་འདྲ་ལེགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཙོ་བོ་བགྲེས་པ་
མགོན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་རིང་དུ། །མི་རྣམས་སྦྱིན་པ་དབྱེ་བ་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ལེགས། །སླར་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པ་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་དང་། །ཐབས་དང་བསམ་གཏན་རྫུ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་མཉན་
པར་འཚལ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། རིའི་

56-1-111a

ཕུག་དང་། ཟོམ་དང་། རིའི་སུལ་དང་། གསེབ་དང་། སྨན་ལྗོང་ན་སེང་གེའི་མཆོག་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་ཤིང་ང་རོ་རྣམ་པར་སྒྲོགས་པ་ལྟ་བུའི་མིའི་དབང་པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ལ་སོགས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་དེ་དག་དང་། ལྷའི་བུ་དེ་དག་དང་། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །
འཕགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པྲ་ཛྙཱ་བར་མ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་
ཕབ་པ། ། ༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་དཱ་ནཱ་ནུ་ཤ་ར་ས་ནིར་དེ་ཤ ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།  སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་
ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་
རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ། །སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་གང་ཞེ་ན། སེར་སྣ་རྣམ་པར་སྤང་བའི་ཕྱིར་དད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ། །དུས་སུ་སྦྱིན་
པ་སྦྱིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གནང་བའི་རུང་བ་དངོས་པོ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་འཁྲུག་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ། །སྙིང་པོ་མེད་
པའི་ལུས་ལས་སྙིང་པོ་བླང་བའི་ཕྱིར་རང་གི་ལག་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ། །གཞན་ལ་མི་གནོད་པའི་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཏོང་བ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་

56-1-111b

རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཁ་དོག་མཛེས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དྲི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གྲགས་པའི་དྲི་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རོ་བྲོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
རོ་བྲོ་བ་མཆོག་གི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གྱ་ནོམ་པ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་གྱ་ནོམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་
འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཟའ་བ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་བཀྲེས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཏུང་བ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐོམ་པ་རྣམ་པར་
གཅོད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བགོ་བ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་པུ་ཤུ་དང་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང་། ཁྱམས་དང་
ཁང་པ་དང་གཞལ་མེད་ཁང་དང་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། ཀུན་དགའ་ར་བ་དང་། ཡུལ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མལ་ཆ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རིགས་མཐོན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཞོན་པ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་
པར་སྨིན་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྨན་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྒ་ཤི་མེད་ཅིང་མྱ་ངན་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འགོག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་
རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྐྱེ་བ་དྲན་པར་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མེ་ཏོག་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་མེ་ཏོག་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྲེང་བ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་
གཏི་མུག་གི་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བདུག་པ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་ང་བ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གདུགས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆོས་ལ་དབང་

56-1-112a

བའི་དབང་ཕྱུག་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དྲིལ་བུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྒྲ་དབྱངས་ཡིད་ཏུ་འོང་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སིལ་སྙན་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་ལྟ་བུ་འཐོབ་པར་
འགྱུར་རོ། །མར་མེ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷའི་མིག་སྒྲིབ་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དར་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷ་དང་མིའི་ནང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དར་གྱིས་བཅིང་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་
རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ནམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ལ་འབྲུ་མར་དྲི་ཞིམ་པོ་ཕུལ་ལམ། སྤོས་ཀྱི་ཁྲུས་ཆུ་དབུལ་བ་ཕུལ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་
དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྲུས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ནད་ཉུང་བ་དང་། རིགས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་ཀུན་ཏུ་མཛེས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །
སྙིང་པོ་ལྔ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་མཐུ་ཆེ་ཞིང་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོ་མི་ཐུལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་ལ་གནས་ཏེ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གནོད་སེམས་མེད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །
སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་ཏེ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཚེ་བ་མེད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བ་ལ་གནས་ཏེ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་ཏེ་
སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་དགའ་བ་སྤོང་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་ལ་མི་རེ་བ་ལ་གནས་ཏེ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་
སྨིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་དག་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་པོ་དག་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། 

56-1-112b

དགེ་སློང་དེ་དག་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སུ་རེན་དྲ་བོ་དྷི་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དེ་
ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ། ༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་བོ་དྷྀ་ས་ཏྭ་ཙརྱ་ནིར་དེ་ཤ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་
ཆེན་པོའི་མདོ།  སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡངས་པ་ཅན་ན་ཚལ་ཆེན་པོའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གནས་ན་དགེ་
སློང་སྟོང་ཐམ་པའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། སེམས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། 
ཅང་ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། 
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་གི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ། སྤྱོད་ལམ་ཞི་བ་དང་། དུལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། མ་བརྟགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་གང་ཟག་གཅིག་ནི་
མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ལུང་བསྟན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཐམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཟུངས་ཐོབ་པ། 
ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའི་ས་ཐོབ་པ། མཁས་པ། དྲང་པོ། དད་པ་དང་ལྡན་པ། རྟོག་པ་མང་བ། དང་བ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་བཞིན་འཛུམ་པ། ཁྲོ་གཉེར་

56-1-113a

མེད་པ། གཡོ་མེད་པ། བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ། ཆོས་བསྟན་པས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ། ལྡེམ་པོ་
དག་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ས་དང་ལྡན་པ། དུས་ཤེས་པ། ཚོད་ཤེས་པ། སྐབས་ཤེས་པ། རན་པ་ཤེས་པ། རྒོད་པ་མེད་པ། ཁེངས་པ་མེད་པ། སྤྱོད་ལམ་ཐ་མལ་པ་
ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཁས་པ། འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ། འཁོར་བ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པ། མཚན་མ་མེད་པའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ། སྤྲོས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་ལེགས་པར་བཟུང་བ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ། འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མཁས་
པ། ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་དག་པར་དབྱེ་བ་འཇུག་པར་བྱེད་པ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྟོན་པ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་སློང་བ། སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་
ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་དང་། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། སྤོབས་པ་བརྩེགས་པ་དང་། ལག་ན་རིན་ཆེན་ལྡན་དང་། སྤོས་འོད་དང་། མཐའ་ཡས་སྣང་བའི་བློ་གྲོས་
དང་། ངན་སོང་སྤོང་དང་། དོན་གྲུབ་སེམས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་རྒྱལ་པོ་སྣང་དང་། མྱ་ངན་གྱི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་བློ་གྲོས་དང་། མི་མཉམ་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང་། དེའི་རང་བཞིན་དུ་མི་གནས་པ་དང་། བློ་མཐའ་ཡས་
དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། རྩལ་བརྟན་པོར་སེམས་པ་དང་། རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་དང་། བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་དང་། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་མཐུ་རྩལ་དང་། ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་དང་། ཀུན་ནས་

56-1-113b

མཛེས་དང་། སྒྲིབ་མེད་སྟོན་དང་། རྣམ་པར་རྩེ་དང་། གསེར་མཆོག་འོད་དཔལ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་ལྟ་བའི་བློ་ལྡན་དང་། སྤོས་དྲི་མྱུར་སྦྱིན་མེ་ཏོག་ཀུན་དུ་རྒྱས་དང་། གཙོ་བོ་བརྩེགས་དང་། མྱ་ངན་མེད་པའི་དཔལ་དང་། ལྷུན་པོའི་
ལྟོ་དང་། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། སྤོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་རྒྱལ་པོ་དང་། བློ་མཐའ་ཡས་སྒྲུབ་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་བརྗེད་པར་གནས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེ་ལྟར་སྒྲ་མངོན་པར་སྒྲོགས་པ་དང་། དེ་དག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་གཞན་དག་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་དུ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་
གསོལ་ཏེ། ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་དགེ་སློང་ཉིས་སྟོང་གིས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ་ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞབས་སྒོའི་ཐེམ་པ་ལ་བཞག་མ་ཐག་ཏུ་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་པ་ན་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བྱུང་སྟེ། ལོང་བ་རྣམས་ནི་མངོན་པར་གྱུར་འོན་པ་རྣམས་ནི་ཐོས་པར་གྱུར། སྨྱོན་པ་རྣམས་
ནི་དྲན་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཡང་བབ་བོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཡང་བྱུང་ངོ་། །སྲང་ཡང་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷའི་སིལ་སྙན་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་ཀྱང་མ་བརྡུངས་པར་གྲག་གོ། །མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་ཐུག་
པ་ནས་འོག་མིན་གྱི་གནས་མན་ཆད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཅིག་དུ་ངེས་པར་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ཡངས་པའི་གྲོངས་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ན་ལི་ཙ་བི་སེང་གེའི་བུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེས་ནས་ལོ་གསུམ་ལོན་པ་
མ་མའི་པང་པ་ན་འདུག་པ་ཁངས་བཟངས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་ཁང་བཟངས་ཀྱི་སྟེང་ན་འདུག་སྟེ། ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཚན་མ་དག་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་རང་གི་མ་མ་ལ་ཚིགས་སུ་

56-1-114a

བཅད་དེ་སྨྲས་པ། མ་མ་གང་གི་མཐུ་སྟོབས་ཀྱིས། །ཤིན་དུ་ཡ་མཚན་བྱུང་བ་སྣང་། །ཉི་མ་བྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འོད། །ཟིལ་གནོན་སྣང་འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། །སྟོང་གསུམ་ས་བཞི་ཁྱབ་གྱུར་ནས། །ངན་འགྲོ་སྐེམས་
པར་བྱེད་པ་ཡིས། །རྫུ་འཕྲུལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་འདི། །མ་མ་བདག་ལ་མྱུར་དུ་སྨྲོས། །དུས་མིན་མེ་ཏོག་ཆར་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཞིང་མཚམས་མེད་པར་མཛེས། །ཕྱོགས་རྣམས་བྱ་ཡི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས། །སྐད་སྙན་
པས་ནི་ཁྱབ་པར་གྱུར། །སྲང་ཡང་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་ཁེབས། །མེ་ཏོག་གདུགས་ཀྱང་རྣམ་པར་བྲེས། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དགའ་རྣམས་ཀྱིས། །ཀུན་ནས་རབ་ཏུ་མཛེས་པར་འདུག །ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་མིག་ཀྱང་
ཐོབ། །སྐྱེ་བོ་འོན་རྣམས་སྒྲ་ཡང་ཐོས། །བྱད་ངན་བྱད་གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །མདོག་ངན་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །གཡེངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དྲན་པ་རྙེད། །ལྕེ་མེད་ཚིག་ནི་རྣམ་པར་དག །སེམས་ཅན་
བྱམས་པའི་སེམས་མེད་པ། །བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར། །མ་མ་སེམས་ཅན་ཁྱད་པར་ཅན། །རྫུ་འཕྲུལ་གྲུབ་པ་མཐུ་ལྡན་པ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་རྒྱུ་བ་འདི། །སུ་ཡིན་བདག་ལ་མྱུར་སྨྲོས། །དེ་ནས་
ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱི་མ་མས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་དག་པ་སྤྱོད་མཆོག་ལྡན། །རྒྱལ་བ་དྲི་མེད་བློ་མི་དམན། །བསམ་ཡས་མ་ལུས་ཡོངས་སུ་དག །དབང་ལྡན་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་འཕགས། །
འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་འཁྲས་ས་མིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྩ་ལག་འདི། །བློ་ལྡན་བསོད་སྙོམས་དོན་དུ་གཤེགས། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ལ་རྟེན་པ་མེད། །འདི་ལ་སྡུག་དང་མི་སྡུག་སོགས། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་རྟོག་མི་མངའ། །
པད་མ་ཆུ་ལས་སྐྱེས་པ་ལྟར། །མངའ་བདག་མི་གོས་སྤྱོད་པར་མཛད། །བློ་གྲོས་ལྡན་པ་ཐེ་ཙོམ་གཅོད། །ཕན་མཛད་ཐུགས་རྗེར་ལྡན་པ་དེ། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་འདིར་

56-1-114b

གཤེགས་སོ། །བསྟོད་ཀྱང་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར་ལ། །སྨད་ཀྱང་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཁོང་ཁྲོ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྤངས། །ཆགས་མེད་རྒྱུ་བ་རླུང་དང་འདྲ། །འདི་ནི་ཆོས་རྒྱལ་དམ་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་
ཟབ་མོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དོན་དམ་དོན་ལ་མཁས་པ་པོ། །འགྲོ་བའི་སློབ་དཔོན་གཤེགས་པ་ཡིན། །དེ་ནི་དབུ་མ་སྟོན་པ་སྟེ། །ཡོད་མེད་འཛིན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཆོས་ལམ་ལྡན་ཞིང་ཞི་བ་སྟེ། །
བརྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས། །ཡེ་ཤེས་ཕུང་པོ་བདག་མེད་བདག །བསོད་ནམས་ཚོགས་རྣམས་བསག་པ་ཡི། །བདེ་གཤེགས་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པ་པོ། །མཐའ་ཡས་གཟུགས་ཅན་དེང་གཤེགས་སོ། །
དབུ་སྐྲ་གཡས་སུ་འཁྱིལ་པར་གནས། །འཇམ་ཞིང་མདོག་སྣུམ་ལྕང་ལོ་ཅན། །གནགས་ཅིང་འཛིངས་པ་མེད་རྣམས་ཀྱིས། །དེ་ཡི་དབུ་ནི་རྣམ་པར་མཛེས། །གཙུག་ཏོར་གཡས་སུ་འཁྱིལ་པ་སྟེ། །དབུ་སྐྲ་འཁྱིལ་
ཅིང་ལེགས་པར་གནས། །རི་རབ་རྩེ་མོ་འདྲ་བར་ནི། །དེ་ཡི་དབྱིབས་ནི་མཛེས་པ་ཡིན། །དེ་ཡི་སྨིན་མཚམས་མཛོད་སྤུ་མཛེས། །མཇམ་ཞིང་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་སྟེ། །འོད་ནི་ཤེལ་དང་ཟླ་བ་ཡི། །འོད་ཟེར་
དྲ་བ་མང་བས་ལྷག །དེ་ཡི་ཞལ་ནས་སྤྱན་མཛེས་པ། །མེ་ཏོག་ཨུཏ་པལ་སྔོན་པོ་འདྲ། །བ་ཡི་རྫི་མ་ཡོངས་སུ་དག །མི་དམར་མ་འཛིངས་ཞི་བར་གཟིགས། དཔལ་ལྡན་སེང་གེའི་འགྲམ་པ་འདྲ། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་
ཞལ་ཡང་འཛུམ། །སྒྲོས་ནི་བིམ་པ་བཞིན་དུ་དམར། །ཞལ་མཛེས་ལུས་ཅན་ཀུན་འདྲེན་པ། །མཐུ་སྟོབས་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །བསོད་ནམས་བརྒྱ་ཡི་སྟོབས་མངའ་བ། །ཚེམས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་སྤ་བའི་
འོད། །སྙོམས་ཤིང་ཐགས་བཟང་ཡོངས་སུ་དག །དེ་ཡི་ཚེམས་ནི་ཤིན་དུ་དཀར། །ལྗགས་ནི་ཤིན་དུ་རིང་ཞིང་སྲབ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་ནི་ཞལ་གྱི་ངོས། །དེ་ཡིས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པར་གནས། །དཔལ་ལྡན་དབུ་ནི་

56-1-115a

གདུགས་དང་འདྲ། །དེ་བཞིན་དེ་ནི་ཤངས་ཀྱང་མཐོ། །མདོག་ནི་བཙོ་མའི་གསེར་དང་འདྲ། །དེ་ཡི་ཞལ་གྱི་འཕྲལ་བ་མཛེས། །དེ་ཡི་ཞལ་གྱི་སྨིན་ཚུགས་ནི། །ཁ་དོག་མཐོན་མཐིང་ཤིན་ཏུ་སྡུག །
ཞི་བའི་སྤྱན་ནི་མཛེས་པ་སྟེ། །སྙན་གྱི་དྲུང་དུ་ཐུག་པར་གནས། །སྙན་ཤལ་རིང་ལ་རབ་ཏུ་འཕྱང་། །ཞལ་མཛེས་སྟོན་གྱི་ཟླ་བས་ལྷག །ཞལ་རས་པད་མ་རྣམ་དག་འདྲ། །ཞལ་མདངས་དཀར་ལ་དང་ཞིང་
གསལ། །བརྟན་པོ་ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་ལྡན། །དེ་གསུང་ཀ་ལ་པིང་ཀའི་འདྲ། །དེ་ཡི་གསུང་བཟང་ཡིད་ཏུ་འོང་། །འཇམ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཚིམ་པར་བྱེད། །རྨ་བྱ་ངང་པ་མི་འམ་ཅི། །ནེ་ཙོ་རི་སྐེགས་ཁུ་བྱུག་དང་། །འབྲུག་
སྒྲ་ཁྲུང་ཁྲུང་ཀུ་ན་ལ། །ཤང་ཤང་ཏེའུ་དང་གླིང་བུ་དང་། །རྫ་རྔའི་སྒྲ་དང་གཞན་དག་ཀྱང་། །སྒྲ་སྐད་སྙན་པ་ཅི་ཡང་རུང་། །དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །གསུང་གི་བཅུ་དྲུག་ཆར་མི་ཕོད། །བསྐུལ་མཛད་དེ་བཞིན་མཉེན་པ་སྟེ། །
དེ་ནི་སྙན་ཅིང་འཇམ་པ་དང་། །ཡིད་འོང་དགའ་བྱེད་གསལ་བ་སྟེ། །སྐྱོན་དང་བྲལ་ཞིང་འཇིགས་པ་མེད། །རེ་བ་རྣམས་ལ་ཆར་རྒྱུན་ལྟར། །སེམས་རྒྱུན་ཚིམ་པར་བྱེད་ལ་ཞི། །མ་ཉམས་མ་འཁྲུལ་རབ་ཏུ་ཞི། །དེ་བཞིན་དག་
ཅིང་བརྡ་ཕྲད་སླ། །སྐལ་དང་ལྡན་ཞིང་སྙན་པར་ལྡན། །དོན་དང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་སོགས། །གསུང་གི་རྒྱན་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དེ་ཡི་གསུང་ནི་དགེ་སྐྱེད་པ། །སེམས་ཅན་རྨོངས་པ་ཐ་དད་པ། དེ་བཞིན་ངེས་
ཚིག་ཐ་དད་རྣམས། །དེ་ཡི་གསུང་ལ་ངེས་པར་དད། །ཡིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། །དེས་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས། །གནས་པའི་སེམས་ཅན་གསུང་གིས་ཁྱབ། །མགོན་པོ་དེ་ཡི་གསུང་ཚིག་ནི། །
སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དོན་ཡོད་འཇུག །ཐུབ་པ་སྐྱེས་མཆོག་དེ་ཡི་ནི། །མགུར་ཡང་དུང་འདྲ་དཔུང་མགོ་ཟླུམ། །དེ་ཡི་ཐལ་གོང་རྒྱས་པ་སྟེ། །དེ་ནི་བདུན་པོ་མཐོ་བ་མངའ། །དེ་ཡི་ཕྱག་ཀྱང་རབ་ཏུ་རིང་། །ལྤགས་པ་གསེར་མདོག་

56-1-115b

འདྲ་བ་སྟེ། །གསེར་གྱི་སྡོང་པོ་བཞིན་དུ་མཐོ། །ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ། །ཐུགས་ཀ་དཔལ་གྱི་བེའུས་བརྒྱན། །འཁོར་ལོའི་མཚན་ཅན་པད་མའི་ཕྱག །ཤིང་བལ་འདབ་ལྟར་རེག་ན་འཇམ། །དེ་ཡི་ཕྱག་གི་སོར་མོ་རིང་། །
སྤུ་རྣམས་རེ་རེར་སྐྱེ་ཞིང་ཡར་ཕྱོགས་སྟུག་ལ་འཇམ། །བྲང་གི་ཕེལ་ཀ་ཆེ་ལ་རབ་རྒྱས་ལྟེ་བ་ཟབ། །ཕྱལ་དབྱིབས་གཞུ་འདྲ་གླང་ཆེན་བཞིན་དུ་སྦུབས་སུ་ནུབ། །རྗེ་ངར་ཨེ་ནེ་ཡ་འདྲ་མདངས་དཀར་འདམ་བུའི་སྦུབས། །
ལོང་བུ་མི་མངོན་དེ་ཡི་རྟིང་པ་ལེགས་པར་གྲུབ། །དེ་བཞིན་དྲང་སྲོང་སོར་མོ་རིང་ཞིང་སེན་མོ་དམར། །བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་ཞབས་ཀྱི་ལོང་བུ་མི་མངོན་ཏེ། །འཁོར་ལོ་ལྕགས་ཀྱུ་བཀྲ་ཤིས་ལྡན་དང་དུང་གིས་སྤྲས། །
མགོན་པོ་དེ་ཡི་ཞབས་གཉིས་མཉམ་ཞིང་ལེགས་གནས་དང་། །ཤིང་བལ་བཞིན་དུ་རེག་ན་འཇམ་ཞིང་བཟང་བ་དང་། །མེ་ཏོག་ཨུཏ་པལ་དམར་པོ་ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་ཡི། །ཁ་དོག་འདྲ་བས་ས་གཞི་དག་ལ་གཤེགས་
པར་མཛད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་བདེ་སྦྱིན་པ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དེ་ནི་འདིར་གཤེགས་ཏེ། །ཡོངས་གིས་འཇིགས་པ་མེད་པར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱིས། །གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་
སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་སྟོན། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་བདག་གི་མ་མ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མ་མ་བདག་སྐར་ཁུང་འདིར་ཞོག་ཤིག་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟའོ། །དེ་ནས་མ་མ་དེས་ཁྱེའུ་རིན་
ཆེན་བྱིན་སྐར་ཁུང་དུ་བཞག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་སྲང་དེ་ཁོ་ནར་གཤེགས་སོ། །ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་ཀྱང་བཅོམ་
ལྡན་འདས་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཀྱང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་འདི་ལྟ་བུ་མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་

56-1-116a

རྙེད་པ་ཉེས་པར་རྙེད་པའོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱི་སྒོ་དྲུང་དུ་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཁྱད་པར་ཅན་
འདི་ལྟ་བུ་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་དུ་ཡང་རྙེད་པར་དཀས། ཁང་བཟངས་འདི་ལས་བདག་གིས་མཆོང་བར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་རིལ་གྱིས་གསེར་ལས་བྱས་པའི་པད་མ་འདབ་མ་འབུམ་
དང་ལྡན་པ་བརྩེན་པ་ལག་མཐིལ་དུ་ཁྱེར་རོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་ཁང་བཟངས་དེ་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཆོངས་སོ། །དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་ལ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་
བྱིན་གྱིས་རིལ་གྱིས་གསེར་ལས་བྱས་པའི་པད་མ་འདབ་མ་འབུམ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་ལོ། །དེ་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱི་ལག་ནས་བཏང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དབུའི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་གི་ནམ་
མཁའ་བར་སྣང་ལ་པད་མའི་གདུགས་སུ་བྱས་ཏེ་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བ་ཡང་བྲེས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །སངས་རྒྱས་པད་མ་འདི་ཕུལ་བ། །བདག་ནི་ཅི་ཡང་
མི་འཚལ་ཏེ། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཅད་སླད་དུ། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་འཚལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་མ་སྐྱེས་ལ། །ཐོབ་པ་མ་མཆིས་བཤིག་མ་མཆིས། །བླང་དུ་མ་མཆིས་དོར་མ་མཆིས། །
དེ་ལྟར་བདག་གིས་མེ་ཏོག་དབུལ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་གང་བརྟགས། །བརྟགས་པ་དེ་ནི་དོན་མ་མཆིས། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་བཅད་སླད་དུ། །གང་ཟག་མཆོག་ལ་བདག་མཆོད་བགྱིད། །དེ་ཕྱིར་མེ་ཏོག་ཕུལ་
བ་འདི། །བདག་ལ་རྣམ་སྨིན་འབྲས་མ་གྱུར། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བཅད་སླད་དུ། །པད་མ་འདི་ནི་བདག་གིས་ཕུལ། །བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཞིང་དུ་ནི། །རྒྱལ་མཆོག་ཐེག་པས་འགྲོ་མ་གཏོགས། །ཉན་ཐོས་

56-1-116b

ཀྱི་ནི་མིང་ཡང་རུང་། །རང་རྒྱལ་མིང་ཡང་འབྱུང་མ་གྱུར། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ལ་ཚིགས་སུ་གཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ནི་སྟོན་པ་འདི་འདྲ་ལ། །དད་པས་མཆོད་པ་བྱེད་
མོད་ཀྱི། །བློ་གྲོས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གྱུར་ན། །སངས་རྒྱས་སུ་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་
མ་སྐྱེས་ཏེ། །འདུས་བྱས་དག་ནི་གསོབ་དང་གསོག །དེ་འདྲ་བ་ཡི་ཆོས་རྣམས་ལ། །དངོས་པོར་འགྱུར་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཁྱོད་ནི་ཆོས་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས། །དགྲ་བཅོམ་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་བྱེད། །རྣམ་ཤེས་
འདི་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་། །སྟོང་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ། །དམིགས་པ་ལ་ནི་གནས་བཅས་པས། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་མ་མཉེས་བྱས། །བྱེ་བ་དེ་ཡང་ཞི་བར་མཐོང་། །སུ་ཡང་མ་མཉེས་བྱས་པ་མེད། །མཽད་གལ་བུ་ལ་
ད་དུང་ཡང་། །དམིགས་པ་འཇུག་པ་ཡོད་དམ་ཅི། །ཁྱོད་ནི་སེམས་ནི་གང་ཞིག་གིས། །ཡོན་ཡང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
སྨྲས་སོ། །ཁྱེའུ་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སམ། ཆོས་ཀྱང་མ་བསྟན་ཏམ། ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། མཽད་གལ་
གྱི་བུ་མཁས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སྤྲོས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱའོ། །ཆོས་མི་སྐྱེའོ་སྙམ་དུ་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་སོ་སྙམ་དུ་བརྟག་པར་མི་བྱ་
འོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་སོ་སྙམ་དུ་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་དང་། དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཛིན་པ་དང་། གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་

56-1-117a

ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། འོང་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཕོ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་དང་། ཞེ་སྡང་གི་ཆོས་དང་། གཏི་མུག་གི་ཆོས་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་
བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཀུན་ནས་
ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་། གཟུགས་ཅན་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་། མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། སྤྱོད་པ་ཡོངས་
སུ་དག་པ་དང་། མཉམ་པ་ཉིད་དང་། མི་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལུས་དང་། སེམས་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚུལ་བཞིན་དང་། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། མཽད་གལ་
གྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་
ལ་མ་གཏོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མ་གཏོགས་པ་དང་། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མ་གཏོགས་པར་འདོད་དམ། མཽད་གལ་གྱི་བུས་སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེའུས་སྨྲས་པ། མཽད་གལ་
གྱི་བུ་ཁྱོད་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ལ་སྤྲོས་པར་བྱེད་དམ། མཽད་གལ་གྱི་བུས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྟོན་ཏོ། །ཁྱེའུས་སྨྲས་པ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་ནི་བརྫུན་པ། སླུ་བ་སྒྱུ་མའི་རྣམ་
པ། བྱིས་པ་འདྲིད་པར་བྱེད་པའོ། །མཽད་གལ་གྱི་བུས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་འདི་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དང་བསྟན་པ་འདི་ཡང་བརྫུན་པ། སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་

56-1-117b

སྟོན་པར་བྱེད། སྨྲས་པ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན། ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན། སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན། ཡོངས་སུ་
ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་གྱི་བུས་སྨྲས་པ། འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་གི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད། ཁྱེའུས་སྨྲས་པ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་འམ། སྦྱིན་པ་པོ་འམ། སྦྱིན་པར་དམིགས་སམ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ། ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་བདག་གིས་དེ་ལ
ས་བསམ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རྙེད་པ་ཉེས་པར་རྙེད་པའོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱི་ཚིག་སྨྲས་སོ། །མཽད་
གལ་གྱི་བུས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ནི་ན་ཚོད་ཤིན་དུ་གཞོན། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་རྒྱ་མཚོ་བཞིན། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྲིད་ཙམ་ཞིག་ནས། །ཆོས་འདི་དག་ལ་བསླབས་པར་གྱུར། །ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་
པ། བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་འཇིག་པ། །བསླབ་པ་གང་ཡིན་དེ་བསླབ་མིན། །གང་ལ་བསླབ་པ་མེད་པ་དེ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན། །དོན་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་དྲིས་པ། །སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་གནས་པ་སྟེ། །
འདིར་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །གང་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་རྙེད་དོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་། །འཁོར་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད། །འདིར་ནི་ད་དུང་བཙུན་པ་ཁྱོད། །བྱིས་པའི་ཆོས་ལ་འབྲང་ངམ་ཅི། །རིང་པོ་འམ་ཡང་ན་
ཐུང་ངུ་ཞེས། །མཁས་པ་དག་ནི་རྟོག་མི་བྱེད། །ཆོས་ཀུན་སྙིང་པོ་མེད་པར་ནི། །དེ་བཞིན་དེ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད། །བྱིས་པ་འམ་བྱིས་པའི་ཆོས་རྣམས་སམ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་སམ་རྒྱལ་བ་འང་རུང་། །བློ་ལྡན་ཐ་དད་མི་

56-1-118a

འབྱེད་ཀྱིས། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་ལྟོས། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ། །དེ་ནི་མི་རིགས་བརྟགས་པ་ཡིན། །ཆོས་འདི་ལ་ནི་སྐྱེ་མེད་ན། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཇི་ལྟར་ཐོབ། །ཆོས་རྣམས་མཐའ་ཡས་རབ་
ཏུ་གསུངས། །སེམས་ཅན་གྲོལ་བའང་དངོས་པོ་མེད། །མྱ་ངན་འདས་དང་འཁོར་བ་ལ། །ཐ་དད་དབྱེར་མེད་གཟུང་བར་གྱིས། །འདི་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །བསྣན་དང་དབྲི་བ་ཅི་ཡང་མེད། །ཐ་དད་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་
ལ། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་རྨོངས་མི་འགྱུར། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་ཅིང་རྙེད། །བྱིས་པས་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། །འཁོར་བ་ལ་ནི་དེ་ཀུན་ཆགས། །རློམས་སེམས་བདུད་ཀྱི་འཆིང་བ་ཡིན། །གང་གིས་བློ་
ལ་ངས་ཐོབ་སྙམ། །དེས་ནི་ཅི་ཡང་ཐོབ་པ་མེད། །དེ་ཡི་ཡང་སྲིད་འགྲོ་བ་ཡི། །མ་རིག་པ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་འདུག་ནས་ནི། །མཐོང་བ་མེད་ཅིང་སྤངས་པ་མེད། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འདི། །
ཐ་སྙད་ཡིན་ཏེ་དོན་དུ་མིན། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །ཐ་སྙད་དག་གིས་བརྗོད་མི་ནུས། །གང་དག་དེ་ལྟར་ཡང་དག་མཐོང་། །དེ་དག་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་
བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ནས་ཆོས་འདི་ལ་སྤྱད་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་
མཛད་ཀྱིས་ང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལུང་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ། འདི་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ངས་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འདིས་བཟོད་པ་ཐོབ་ནས་བསྐལ་པ་སུམ་འབུམ་ལོན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་བླ་ན་མེད་

56-1-118b

པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པའི་རྒྱུ་ནི་གང་ལགས། རྐྱེན་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་འདི་ཉིད་ལ་དྲིས་ཤིག་དང་
འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་
རྒྱས་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་དམིགས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་བདག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འོ་ན་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་འདི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལས་ན་དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་དམ། རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འཛིན་ན་ནི། 
དེའི་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཆོས་གསུང་བ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཡང་མི་མཛད་ལ་སྤོང་བར་ཡང་མི་མཛད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཆོས་བཞི་སྒྲུབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་
མཉམ་པས་བཟོད་པ་གང་ལ་གནས། ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ནི་ཆོས་གཅིག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཡང་དག་པར་མ་མཐོང་ན་བཞི་ལྟ་ཅི་སྨོས། འདི་ལ་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་
ཡོད་དེ། ཆོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དམིགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དམིགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཛིན་པའོ། །གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྤྲོས་པའོ། །ཤཱ་རིའི་
བུས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ལ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པར་སྐྱེ་ཞིང་རྟག་ཏུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཁྱེའུ་

56-1-119a

རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་སྐྱེ་མེད་གཉིས་ནི་སྤྲོས་པ་སྟེ། །ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ས་དང་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འཛིན་རློམ་
སེམས་འདོད་པ་ཡི། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་འདིར་བརླག་གོ། །རྒྱལ་བས་བདུད་རྩི་འདུས་མ་བྱས་པ་བརྙེས་སྙམ་དུ། །དེ་ལྟར་གང་དག་བསམ་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་བྱེད་པ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་ལ་ནི་སྐུ་ངས་
གསོལ་བར་བྱེད། །བརྙེས་ཀྱང་འདི་ལ་འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྙེས་པ་མེད། །འདིར་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དག །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རང་བྱུང་རློམ། །སེམས་ཀྱི་དམིགས་པས་རྣམ་འཁྲུལ་ནས། །བསྟན་པ་ལ་ནི་
སུན་འབྱིན་རྣམས། །བདུད་རྩི་བདག་གིས་ཐོབ་བོ་ཞེས། །ཐོབ་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དག་སྨྲ། །སྐྱོབ་པ་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་ཡི། །བསྟན་པ་ལ་ནི་སྤྲོས་མེད་པ། །སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །སེམས་ཀྱི་
ངོ་བོ་ཉིད་མི་རྟོགས། །དེ་བཞིན་རྣམ་འདྲེན་གསུངས་པ་ཡི། །ལྟ་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་མེད། །སྤྱན་དག་རྒྱལ་བས་གསུངས་པ་ཡི། །ལྟ་བ་ལ་ནི་ལྟ་བ་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ནི། །བདག་ཉིད་གྲོལ་
སྙམ་འཛིན་པ་མེད། །མཚན་མར་འཛིན་པ་སྒོམ་པ་རྣམས། །བདག་ཏུ་དམིགས་པས་རྨོངས་པར་འགྱུར། །མཁས་པ་མ་ཡིན་ཁ་ཅིག་ནི། །ཡང་དག་མ་ཡིན་སྟོང་པ་སྤོང་། །དངོས་པོ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་འདྲ། །
རང་གི་བློས་ནི་བརྟགས་ནས་ཀྱང་། །མི་མཁས་དེ་དག་དངོས་པོ་རྣམས། །གཞིག་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་པ་སྨྲས། །ལུས་ལ་ཡང་ནི་རྟེན་བཅས་ནས། །ཚུལ་ཁྲིམས་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་འཇིག །སེམས་
ཀྱི་དམིགས་པ་དག་ལ་ཡང་། །བསམ་གཏན་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་འཇིག །དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་དམིགས་ནས་ཀྱང་། །ས་བོན་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་རྨོངས། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་མཁས་རྣམས་

56-1-119b

ཀྱིས། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་རྐུན་པོར་བརྗོད། །འདི་འདྲ་བ་ཡི་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཆོས་དབྱིངས་འོད་གསལ་ཉོན་མོངས་མེད། །འོ་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དོན། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་ཇི་སྐད་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་
ཐམས་ཅད་ཐ་དད་མེད། །འདི་དག་བྲག་ཅ་འདྲ་བ་ཡིན། །མཁས་པ་དེ་དག་ནམ་དུ་ཡང་། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྟོག་མི་བྱེད། །གཞན་མིན་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་ཡོང་མི་འགྱུར། །
ཆོས་རྣམས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལ། །རབ་བྱུང་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱེའུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་
བླ་དགས་ཡིན། རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་ནི་ཚིག་གི་བླ་དགས་མེད་པའོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཅི་ལས་བསམ་ཏེ་དེ་སྐད་སྨྲ། རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་
ཆོས་ཉིད་ནི་བསམ་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་བདག་གིས་འདི་ལྟར་བསམ་ཏེ་བསྟན་པར་བྱ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ལ་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་ངག་བསྟན་པར་བྱ། 
ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱ། རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་མ་སྤང་ཞེ་སྡང་མ་གཞིལ་ཅིག །གཏི་མུག་མ་བསལ་ཅིག །རང་གི་ལུས་ལས་གྱེན་དུ་མ་བསྐྱོད་ཅིག །
མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ཅིག །ལྟ་བ་ཚར་མ་གཅོད་ཅིག །ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་མ་སྟོན་ཅིག །ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟུང་ཤིག །ཁམས་རྣམས་རིལ་པོར་གྱིས་ཤིག །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ཅིག །བྱིས་པའི་ས་
ལས་འདའ་བར་མ་བྱེད་ཅིག །མི་དགེ་བ་ལ་རྟོགས་ཤིག །དགེ་བ་སྤོངས་ཤིག །སངས་རྒྱས་ཡིད་ལ་མ་བྱེད་ཅིག །ཆོས་མ་སེམས་ཤིག །དགེ་འདུན་ལ་ནི་མཆོད་པ་མ་བྱེད་ཅིག །བསླབ་པ་དག་ཡང་དག་པར་མ་ལེན་

56-1-120a

ཅིག །སྲིད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་དོན་དུ་མ་གཉེར་ཅིག །ཆུ་བོ་ལས་མ་རྒལ་ཅིག་ཅེས་གདམས་ངག་འདི་ལྟ་བུས་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གདམས་པར་བྱ། རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་གནས་པ་འདི་ནི་གནས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་སུ་ལུང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འགག་པའི་ཆོས་སུ་ལུང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་
རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་འདི་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གདམས་ན། གལ་ཏེ་མི་སྐྲག་མི་དངང་ཞིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་ན། ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་འདི་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་སྟེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སའི་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གདམས་ངག་འདིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་
དགེ་སློང་བརྒྱད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མ་བསྟེན་པར་སྤངས་ཤིང་འཁོར་དེ་ནས་སོང་སྟེ། ཁ་ནས་ཁྲག་དྲོན་མོ་བྱུང་ནས་ཤིའོ། །ཤི་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ངུ་འབོད་དུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པས་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཇི་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་གཟིགས 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་འདི་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མ་ཐོས་སུ་ཟིན་ན། བསྐལ་པ་ས་ཡའི་བར་དུ་ནམས་ཀྱང་བཟང་འགྲོར་སྐྱེ་བར་
ཡང་མི་འགྱུར་ན་སངས་རྒྱས་དང་ཕྲད་ཅིང་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ད་ནི་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སོམ་ཉི་དང་བཅས་པས་ཐོས་ནས་ད་གཟོད་ཁོ་ནར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ངུ་འབོད་ནས་

56-1-120b

ཤི་འཕོས་ཏེ་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་རིས་སུ་སྐྱེའོ། །དེ་དག་བསྐལ་པ་དྲུག་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བཅུ་མཉེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་ཞིང་འཁོར་ལོས་
སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཤ་སྟག་ཏུ་འགྱུར་ལ། བསྐལ་པ་གཅིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཅེས་བྱ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་ལུང་
བསྟན་པ་ལྷའི་རྣ་བའི་ཁམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས། དེ་དག་ལྷའི་བུ་བརྒྱད་ཁྲི་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་ལྷའི་མེ་ཏོག་གིས་ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཏུ་གཏོར་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་
གྲངས་འདི་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ལགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚུལ་འཕེལ་བར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །དེ་དག་རྗེས་སུ་
ཡི་རང་བའི་མོད་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་བཀའ་
སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་བསྐལ་པ་འབུམ་གྱི་བར་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མེད་པར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱད་པ་བས། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སོམ་ཉི་དང་བཅས་
པས་ཐོས་ན། འདི་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་པ་གང་གིས་སོམ་ཉི་མེད་པར་ཐོས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། གང་ཡི་གེར་འདྲི་བ་དང་། ལུང་ནོད་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་

56-1-121a

སྟོན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཀྱང་ཆོས་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཀྱང་ཆོས་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཀྱང་ཆོས་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་རང་གི་མ་མ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མ་མ་ཁོ་བོ་ལ་ཁ་ཟས་
བྱིན་ཅིག་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ཟས་དབུལ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱི་མ་མས་ཁར་བའི་སྣོད་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པས་བཀང་སྟེ། ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ལ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་
གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ཟད་པའི་བདེན་པ་གང་ལགས་པའི་བདེན་པ་དེས་ན་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཁར་བའི་སྣོད་
འདི་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པར་མ་གྱུར་ཅིག །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྷུང་བཟེད་བཀང་ནས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རྣམས་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་གང་གིས་བདག་
ལ་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བའི་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཏེ། གང་ལུས་ཀྱིས་ཡོན་སྦྱོང་བར་མི་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཀྱིས་སྦྱོང་བར་མི་བྱེད་པ་དང་། གང་ལ་ཕུལ་ན་བསོད་ནམས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་
པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། གང་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་མི་ལྡན་པ་དང་། གང་འདུས་བྱས་ལ་མི་གནས་པ་དང་། གང་འདུས་མ་བྱས་ལ་མི་གནས་པ་དང་། གང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་
མ་གོས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་རྟེན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འདོད་པ་དེས་བཞེས་ཤིག །དེ་ནས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དེ་དག་གི་ནང་ནས་སུས་

56-1-121b

ཀྱང་སྣོད་དེ་མ་བླངས་སོ། །ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་དག་བདག་ཀྱང་སྦྱིན་པར་འདོད་པ་ལགས། ཁྱེད་ཀྱང་གསོལ་བར་བཞེད་པ་ལགས་ཏེ། བདག་བཙུན་པ་རྣམས་ལས་ཅི་ཡང་རེ་བ་མ་མཆིས་ཀྱི་
བཞེས་ཤིག །འཇམ་དཔལ་གྱི་ཚད་དང་མཉམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་ལས་ལྷག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ། 
བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྱུར་བའི་བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པའི་བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་དེས་ན་ཁར་བའི་སྣོད་འདི་ལས་ཁྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷུང་བཟེད་རྣམས་གང་བར་གྱུར་ཅིག །ཁར་བའི་
སྣོད་འདི་ཡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷུང་བཟེད་དེ་དག་གང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་
ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ཁ་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་དེས་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །བསོད་སྙོམས་དེ་ཡང་ཟད་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིན་ཆེན་
བྱིན་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་མི་དམིགས་པ་དང་། སེམས་མི་དམིགས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་
མི་འདོད་པ་དང་། ལེན་པ་པོ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའོ། །རིན་ཆེན་བྱིན་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྟག་ཏུ་མངོན་པར་བྱ་བ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། 
སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། བདག་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་

56-1-122a

ཁྱེའུ་རིན་ཆེན་བྱིན་འདི་བསྐལ་པ་སུམ་བཅུ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
སྟོབས་དང་གྲགས་པ་དོན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བར་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འཁོར་དུ་འདུས་པ་ཡང་མཐའ་ཡས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤ་
སྟག་གོ། །དེ་དག་ཀྱང་འོད་མཐའ་ཡས་པ་དང་། ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་
རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུང་ཤིག །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་
བྱ་བར་ཡང་ཟུག་ཤིག །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བསོད་སྙོམས་བཞེས་ནས་གཤེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་
ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་བྱིན་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་
པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། པྲ་ཛྙཱ་ཝརྨ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བནྡྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་

56-1-122b

ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། ། ༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་གུ་ཎ་ཛྙཱ་ན་ཨ་ཙིན་ཏ་བི་ཥ་ཡ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་ནིར་དེ་ཤ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་
པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་
ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་མ་ག་དྷཱ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་དགོན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཀུན་དུ་འོད་ཀྱི་ཁང་བཟངས་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསགས་པ། 
དགའ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ། ཀུན་ནས་མ་སྨད་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ། ལེགས་པར་
ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་བར་མཛད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པས་གནས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་
བརྙེས་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་བརྙེས་པ། ཕྱིར་མི་ཟློག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ། སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམ་པར་
འཇོག་པ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་བྱོན་པ། དུས་གསུམ་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཚར་ཕྱིན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཙོམ་མེད་
པའི་མཁྱེན་པ་མངའ་བ། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བློ་མངའ་བ། ཆོས་མཁྱེན་པ་ལ་ནེམ་ནུར་མི་མངའ་བ། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་

56-1-123a

པར་བླངས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་བྱོན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མ་འདྲེས་པ་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ། མཐའ་དང་དཔུང་མེད་པ་
འི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དམ་པ་ཅན། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པར་བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་
བ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་སྐུ་མངའ་བ་པད་མའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ཐབས་གཅིག་པ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་
དང་། འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དང་། མ་འགགས་པ་དང་། རབ་འབྱོར་དང་། ཀཱ་ཏྱཱའི་བུ་དང་། ཀ་པི་ན་ཆེན་པོ་དང་། ནག་པ་དང་། དགའ་བོ་དང་། ཆུ་ཀླུང་འོད་སྲུང་དང་། ག་ཡཱ་འོད་སྲུང་དང་། ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུང་དང་། བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང་། 
བ་ལང་བདག་དང་། ལམ་ཕྲན་བསྟན་དང་། གྱད་བུ་ནོར་དང་། སེང་ལྡེང་ནགས་པ་དང་། སྐུལ་བྱེད་དང་། གསུས་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་དང་། སྒྲ་གཅན་ཟིན་དང་། ཀུན་དགའ་བོ་དང་། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་བཅུའ་
རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ། འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་
ཀྱང་གཞི་མེད་པ་ནམ་མཁའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟེན་པར་གནས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་

56-1-123b

སྣང་བའི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་རྒྱུན་མ་བཅད་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ཡིད་ཕྱིར་མ་ལོག་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །
ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྷག་མཐོང་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐབས་ཀྱི་ཡུལ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་གོ། །དགེ་སློང་མ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་མོ་ཆེན་
མོ་དང་། དགེ་སློང་མ་གྲགས་འཛིན་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་མ་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དཀར་པོའི་ཆོས་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བའི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །
ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཞུགས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པའི་མཐར་རིག་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་འགགས་པ་དང་། གཉེན་པོ་མེད་པར་མོས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་
རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་ཏོག་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་
ལམ་ཤིན་དུ་སྟོན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་

56-1-124a

ཆེན་པོ་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་པ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང་། ཀུན་ནས་འདྲེན་དང་། ཀུན་དུ་སྤྲུལ་དང་། ཀུན་དུ་ཤེས་རབ་དང་། ཀུན་དུ་མིག་དང་། ཀུན་དུ་འོད་དང་། 
ཀུན་དུ་སྣང་བ་དང་། ཀུན་དུ་འོད་ཟེར་དང་། ཀུན་དུ་རྟོག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་བློ་དང་། ཤུགས་ཆེན་དང་། ཤུགས་ཆེན་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་
པོའི་རྒྱལ་པོ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་གནན་དང་། རྩལ་ཆེན་དཔའ་བ་དང་། ཆེར་བསྒྱིངས་དང་། བསྒྱིངས་པ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང་། ཚོགས་ཀྱི་དབང་པོ་ཆེན་པོ་དང་། སྤོས་ཀྱི་བལ་གླང་གླང་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཟླ་བ་ཆེན་པོ་དང་། ཟླ་བ་བཟང་དང་། ཡོན་ཏན་ཟླ་བ་དང་། རིན་ཆེན་ཟླ་བ་དང་། ཀུན་དུ་སྣང་བའི་ཟླ་བ་དང་། ཆོས་དྲི་མ་མེད་པའི་ཟླ་བ་དང་། རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་ཟླ་བ་དང་། རྣམ་པར་བསྒྲགས་
པའི་ཟླ་བ་དང་། འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་གཏོང་བའི་ཟླ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཟླ་གང་དང་། ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་། ཚངས་པའི་དབང་པོས་བསྒྲགས་པའི་དབྱངས་དང་། སའི་སྒྲ་དབྱངས་དང་། 
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་དང་། བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོམས་པའི་དབྱངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྔ་ཆེན་སྒྲ་དབྱངས་དང་། ཀུན་དུ་གོ་བར་བྱེད་པའི་དབྱངས་དང་། མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱངས་དང་། 
ས་སྟེང་སྒྲ་དབྱངས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དབྱངས་དང་། ཀུན་ནས་སྙིང་པོ་དང་། ཀུན་དུ་དྲི་མ་མེད་པའི་སྙིང་པོ་དང་། ཡོན་ཏན་སྙིང་པོ་
དང་། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སྙིང་པོ་དང་། རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་དང་། ཟླ་བའི་སྙིང་པོ་དང་། ཉི་མའི་སྙིང་པོ་དང་། སྣང་བྱེད་སྙིང་པོ་དང་། པད་མའི་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་དང་། རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་དང་། བློ་གྲོས་བཟང་པོ་དང་། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དང་། 

56-1-124b

ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་དང་། རྣམ་གྲགས་བློ་གྲོས་དང་། རྒྱལ་ཆེན་བློ་གྲོས་དང་། བླ་མའི་བློ་གྲོས་དང་། འཕེལ་བའི་བློ་གྲོས་དང་། མཐའ་ཡས་བློ་གྲོས་དང་། ཡངས་པའི་བློ་གྲོས་དང་། སངས་རྒྱས་བློ་གྲོས་དང་། བློ་གྲོས་
མི་ཟད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དང་། བརྟན་པའི་བློ་གྲོས་དང་། རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་དང་། སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་བློ་གྲོས་དང་། རི་རབ་མར་མེ་དང་། མར་མེ་ཆེན་པོ་དང་། 
ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མའི་མར་མེ་དང་། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་མར་མེ་དང་། ཀུན་ནས་མུན་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་མར་མེ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བའི་མར་མེ་དང་། གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་མར་མེ་དང་། 
ཟླ་བའི་མར་མེ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉི་མའི་མར་མེ་དང་། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། ལག་ན་རིན་ཆེན་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། ལག་ན་ཕྱག་རྒྱ་རིན་ཆེན་གཞོན་
ནུར་གྱུར་པ་དང་། རིན་ཆེན་འོད་ཟེར་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། ནམ་མཁའ་མཛོད་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གཞོན་
ནུར་གྱུར་པ་དང་། རྣམ་པར་སེལ་བ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། སེང་གེ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་
དང་། ཟླ་འོད་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། མཆོག་གི་བློ་གྲོས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། རྒྱན་བཀོད་པ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། ལག་ན་པད་མ་དང་། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་། 
ཉི་འོད་དང་། ནོར་བུ་དང་། གློག་དང་། ཉི་མ་དང་། ཟླ་བ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་འོད་དང་། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་མུན་པ་ཐམས་ཅད་འཇམས་

56-1-125a

པའི་བློ་གྲོས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བློ་གྲོས་དང་། རྟུལ་མེད་རྣམ་པར་གནོན་དང་། རྣམ་དག་རྣམ་པར་གནོན་དང་། ཕུང་པོ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། 
སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གནོན་དང་། ཁམས་རྣམ་པར་གནོན་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གནོན་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། འགག་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་
གནོན་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། འོང་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། འཆི་འཕོ་མེད་པ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། མི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། རང་བཞིན་འོད་གསོལ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། འཇིག་རྟེན་གསུམ་
རྣམ་པར་གནོན་དང་། མཐའ་ཡས་རྣམ་པར་གནོན་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གནོན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གནོན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་
རྣམ་པར་གནོན་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། རིག་པ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པར་གནོན་
དང་། མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གནོན་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་དབྱིངས་རྣམ་པར་གནོན་དང་། བདུད་ཡུལ་མི་གོས་དང་། བདུད་ལས་རྒྱལ་དང་། བདུད་ལས་རྒྱལ་ཆེན་པོ་དང་། གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང་། 
འོད་ཟེར་སྟོང་གི་འོད་འཕྲོ་དང་། མངོན་པར་འབྱུང་དཀའ་དང་། རབ་ཏུ་ཐུབ་དཀའ་དང་རྟོགས་དཀའ་དང་། བསྙེན་པར་དཀའ་བའི་བློ་དང་ངན་འགྲོ་སྐེམ་དང་། བཟང་སྐྱོང་དང་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་དང་། དེད་དཔོན་བཟང་པོ་དང་། མིས་བྱིན་དང་། ཆུ་ལྷའི་
ལྷ་དང་། ཟླ་བའི་ལྷ་དང་། དྲི་མ་མེད་ཀྱིས་བྱིན་དང་། དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་དང་། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་

56-1-125b

ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་གཞན་དང་གཞན་དག་ནས་འདུས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་
ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་དཔྱོད་པ་དང་། ཐབས་དང་། ཚུལ་དང་། འདུལ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ལ་འགོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་
ཅད་ལ་དཔྱོད་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་རབ་འབྱམ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཤེས་པ་ལ་དཔྱོད་ཅིང་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །
ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཆད་ཅིང་སྤྱོད་པ་ལེན་པ་རྣམ་པར་ཆད་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པ་ལ་
མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་ལ་ཤིན་དུ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆུད་མི་ཟ་བ་མི་དམིགས་
པར་དཔྱོད་ཅིང་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་དང་། དབང་པོ་དང་། རྩོམ་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ལ་ཤིན་དུ་དཔྱོད་ཅིང་སོ་སོར་རྟོག་པ་
ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་དང་ཚིག་དང་། ཡི་གེ་གཟུང་བ་དང་བླང་བ་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་
ཅིང་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། མཐའ་དང་དབུང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པར་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་

56-1-126a

དང་། དུས་དང་རིམ་པའི་ཚུལ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྐད་
ཅིག་གཅིག་གིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཐོབ་པར་གནས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་འཆི་འཕོ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང་། དཀའ་བར་སྤྱོད་པར་སྦྱོར་བ་དང་། 
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འགྲོ་བ་དང་། བདུད་འདུལ་བ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་
ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་མ་བྲལ་བ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པས་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལས་མི་བསྐྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་སྦྱོང་བ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སྟོབས་རྒྱུན་མི་གཅོད་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་པའི་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །
ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་བྱ་བ་ལ་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བར་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅིང་གདུལ་
བྱའི་ཁམས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འཛུད་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་ལ་འཇུག་པ་དང་། 

56-1-126b

སྦྱོང་བའི་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་སྨོན་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་
འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐད་དུ་འགྲོ་ཞིང་སྐུལ་བ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིང་
སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནམ་མཁའི་ཁམས་ལྟར་ཚད་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་
ཀྱང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མོས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུས་ཀུན་ནས་
བསླང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ལ་མོས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱའི་འབུར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་མིག་ཡོར་དང་། གཟུགས་
བརྙན་ལྟར་སྟོན་པའི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་བྲག་ཆ་དང་མཚུངས་པ་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཐར་པ་

56-1-127a

དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཐའ་ཡས་པའི་མདོག་
ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་སྒྲུབ་པའི་གཟུགས་ལ་གནས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྲ་ཙམ་གྱི་ཁྱོན་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་
སྐྲ་ཙམ་གྱི་ཁྱོན་གཅིག་ལ་འཆི་ཕོ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང་། དཀའ་བ་སྤྱད་པར་སྦྱོར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འགྲོ་བ་དང་། བདུད་འདུལ་བ་དང་། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་
སྐོར་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་ཕྱོགས་བཅུ་དག་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་རྒྱས་
པར་འགེངས་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་ཞིང་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞིང་གཅིག་གི་རྒྱན་བཀོད་པ་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་
ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུ་དག་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གི་
འཁོར་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གི་འཁོར་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕྱོགས་བཅུ་དག་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་དུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་
མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པར་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་རང་གི་ལུས་སུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་

56-1-127b

པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་སྐུར་ཞུགས་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་སྐུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་སྐུར་ཞུགས་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལུས་སུ་ཆུད་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་
སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ལུས་ལ་དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདས་པའི་དུས་ལ་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་དང་། མ་འོངས་པའི་དུས་
ལ་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་དུས་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལུས་གཅིག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ལ་
ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་ལས་ལྡང་བ་ལ་མཁས་པ། ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ལ། ལུས་གཅིག་ལས་ལྡང་བར་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་
པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལུས་སྙེད་ཀྱི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ལ་སེམས་
ཅན་གཅིག་གི་ལུས་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ། སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ལུས་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་
ལུས་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་

56-1-128a

ཆོས་ཀྱི་སྐུར་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་དེ་དག་ཞིང་གཅིག་ཏུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཞིང་གཅིག་གི་རྒྱན་བཀོད་པ་དེ་དག་ཞིང་ཐམས་
ཅད་དུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་སུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་ཐམས་ཅད་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་གནས་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་བྱང་ཆུབ་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ན་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྐལ་པ་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྒྱུན་
མི་གཅོད་པའི་ལུས་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེ་
ན་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང་། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་དང་། གཟུགས་ཅན་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུ་ཤེས་ཅན་དང་། འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། 
རྐང་གཉིས་པ་དང་། རྐང་བཞི་པ་དང་། རྐང་མང་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། 

56-1-128b

འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་སེམས་ཅན་གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྤྱད་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་དང་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་
གནས་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། 
ཚད་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་འཇུག་པར་བྱེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད། བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ། 
མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ཡུད་ཙམ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ། ཡུད་ཙམ་གཅིག་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། 
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤྱོད་ལམ་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་
ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་ལམ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། གཞན་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་ནས་འདུས་པའི་ལྷ་
དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། 

56-1-129a

བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། ཚད་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཤ་སྟག་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནས་ཀྱང་རྒྱལ་ཆེན་
བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རེ་རེ་ཡང་གཡོག་འཁོར་མང་པོ། དང་ལྡན་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་
ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། བརྒྱ་བྱིན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རབ་འཐབ་བྲལ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཡོངས་སུ་དགའ་ལྡན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རབ་འཕྲུལ་
བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ལ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རེ་རེ་ཡང་གཡོག་འཁོར་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་
པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། དེད་དཔོན་ལ་སོགས་པ་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་
བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །སྲིན་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབུམ་ཕྲག་བཅྭ་
བརྒྱད་དང་། འབྱུང་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབུམ་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་དང་། རིག་སྔགས་འཆང་གི་རྒྱལ་པོ་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་ལྔ་དང་། དྲང་སྲོང་
འབུམ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་དང་། རླུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འཐོར་རླུང་དང་། རྣམ་པར་འཐོར་རླུང་ཆེན་པོ་གཡོག་འཁོར་མང་པོ་དང་

56-1-129b

ལྡན་པ་དག་དང་། ཚངས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ཚངས་པ་ཆེན་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། འོད་ཆུང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ཚད་མེད་འོད་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། འོད་གསལ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། དགེ་ཆུང་བྱེ་བ་ཕྲག་
བརྒྱ་དང་། ཚད་མེད་དགེ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། དགེ་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། སྤྲིན་མེད་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། བསོད་ནམས་སྐྱེས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་
བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། མི་ཆེ་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། མི་གདུང་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དག་ལ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་རེ་རེ་ཡང་གཡོག་
འཁོར་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །ལྷའི་བུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། 
མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །ཀླུའི་དབང་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། གནོད་སྦྱིན་གྱི་དབང་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། 
དྲི་ཟའི་དབང་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། མི་འམ་ཅིའི་དབང་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་དབང་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་
བརྒྱ་རེ་རེ་ཡང་གཡོག་འཁོར་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་

56-1-130a

འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །མི་དང་མ་ཡིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་
ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་བ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་གྱི་ལྷ་གང་དག་ཡིན་པ་དག་དང་
ལྷུན་པོ་དང་། ལྷུན་པོ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་བཟུང་དང་། བཏང་བཟུང་ཆེན་པོ་དང་། གངས་རི་དང་། འཁོར་ཡུག་དང་འཁོར་ཡུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རི་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གནས་དང་བཅས་ཏེ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །རྒྱ་མཚོ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་
དང་། ཆུ་ཀླུང་དང་། ཆུ་བྲན་དང་། མཚོ་བྲན་དང་། མཚེའུ་དང་། ཆུ་མིག་དང་། འབབ་ཆུ་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་དང་བཅས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། 
ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ལྗོངས་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། 
རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་དང་། འོར་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རང་གིས་གནས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་

56-1-130b

ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གནས་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་གང་དག་
ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རང་རང་གི་གནས་སུ་ཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་དང་། བཅོམ་ལྡན་
འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཐུས་སེམས་ཅན་འགའ་ལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་དོ། །ཟླ་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ཉི་མ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། རྒྱ་མཚོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རེ་རེ་ཡང་
གཡོག་འཁོར་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །
ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་ཡང་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འད
ས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གཞོལ་བ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་ཤ་སྟག་གོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་། གཟུགས་དང་། གཟི་བརྗིད་དང་། འོད་ཀྱིས་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། ལམ་མེ་ལྷན་ནེ། 

56-1-131a

ལྷང་ངེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མས་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་ཕྱུང་སྟེ་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེའོ། །དེ་བཞིན་
དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོངས་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ཚེས་བཅྭ་ལྔ་ལ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་
འཁོར་སྤྲིན་གྱིས་དྲ་བ་ལས་གྲོལ་བ་ནི་སྐར་མའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོངས་བ་
ཐམས་ཅད་སྤ་བཀོང་སྟེ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེ་ཏེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལྟར་དཔལ་གྱིས་རབ་ཏུ་འབར་ཏེ། སྐུ་མི་གཡོ། མི་འགྱུར། མི་འགུལ་བར་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེ་
འོ། དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་འདི་ནི་སྐུ་མི་གཡོ་མི་འགྱུར། མི་འགུལ་བར་བཞུགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྒྲིབས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བས་འཇམ་
དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་ལ་འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ཤིང་ཁྱིམ་ནས་
མངོན་པར་འབྱུང་བར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པར་ཤེས་སོ། །འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་གཤེགས་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་

56-1-131b

གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་པར་ཤེས་སོ། །འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བདུད་འཁོར་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བསྐོར་བ་བཅོམ་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་
སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་རྒྱལ་ལོ་
རྒྱལ་ལོ་ཞེས་སྤྲོ་བར་བྱེད་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བརྒྱ་བྱིན་རྣམས་གསོལ་བ་འདེབས་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཚངས་པ་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པར་
ཤེས་སོ། །འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོངས་བ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྦྱིན་པའི་
སྟམ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཟོད་པའི་གཏམ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གཏམ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་གཏམ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་
པའི་གཏམ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་གཏམ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་གཏམ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཏམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་
གིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གཏམ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གཏམ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཏམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་

56-1-132a

གིས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་
པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཡི་དགས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རྒྱལ་
ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་འཐབ་བྲལ་གྱི་གནས་
སུ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་འཕྲུལ་དགའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གཞན་
འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བདུད་ཀྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་འཚངས་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་དང་། ཚངས་འཁོར་དང་། འོད་ཆུང་དང་། ཚད་མེད་འོད་དང་། འོད་གསལ་དང་། དགེ་ཆུང་དང་། ཚད་མེད་དགེ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། སྤྲིན་མེད་དང་། བསོད་ནམས་སྐྱེས་
དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་དང་། ཤིན་དུ་མཐོང་དང་། འོག་མིན་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅི་ཡང་མེད་
པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མིར་

56-1-132b

སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཁ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གླིང་གཉིས་དང་། གསུམ་དང་། བཞི་པའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང་། སྟོང་གཉིས་དང་། སྟོང་
གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་གི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་
སྟོན་པར་ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་འདོམ་དོ་ཙམ་དུ་འཕགས་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་རྒྱང་གྲགས་ཙམ་དུ་འཕགས་ཁ་ཅིག་གི་
ནི་རྒྱང་གྲགས་གཉིས་ཙམ་དུ་འཕགས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དཔག་ཚད་ཙམ་དུ་འཕགས་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དཔག་ཚད་གཉིས་ཙམ་དུ་འཕག་
ས་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དཔག་ཚད་བཅུ་ཙམ་དུ་ཤེས་སོ། །འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དཔག་ཚད་སྟོང་དུ་ཤེས་སོ། །ཁ་
ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་བཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དཔག་ཚད་འབུམ་དང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྐུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་བཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཁྲི་
བཞི་སྟོང་པར་ཤེས་སོ། །འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བགྲངས་པ་ལས་འདས་པར་ཤེས་སོ། འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་

56-1-133a

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ཨནྡ་རྙིལ་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་
ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྐར་འོད་ཀྱི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་པད་མ་རཱ་གའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་བྱིན་ཐོགས་པའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་
ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྷ་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཉི་ཟླ་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆུ་འདང་གི་ཁ་དོག་
ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་
པའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རི་དགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་རལ་པ་ཅན་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སེང་གེའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་ཁ་དོག་ཏུ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་
རྒྱ་མཚོའི་གནས་རྣམ་པར་དག་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ད་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་
རིན་པོ་ཆེའི་ཁ་དོག་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་ལམ་དང་། དབྱིབས་གང་དང་གང་ཁོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་འགྱུར་བ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་ལམ་
དང་། དབྱིབས་དེ་དང་དེ་ཁོ་ནར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་ཆོས་བསྟན་པ་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དང་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་

56-1-133b

སྟོན་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་སྤྱོད་པ་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་ཅིང་འདུལ་བར་འགྱུར་བའི་སྤྱོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་ག་
ཤེགས་པ་བཞུགས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་
དུ་མེད། ཚད་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་
པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ལ། ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནུབ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཤར་ལྷོ་
དང་། དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་ནུབ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ནུབ་བྱང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཤར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྟེང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འོག་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་དུ་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱི་མི་
ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། ཚད་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། 
ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་དཔེར་ན་འདམ་བུའི་ཚལ་ལམ། བུ་རམ་ཤིང་གི་ཚལ་ལམ། ཏིལ་གྱི་ཞིང་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གང་བར་
གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བས་འདུལ་བ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔ་ན་འདོམ་གང་ཙམ་ན་འཁོད་པར་ཤེས་སོ། །

56-1-134a

འཇམ་དཔལ་ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་ལམ་དང་། གནས་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དང་དེ་ཁོ་ནར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མདུན་ན་བཞུགས་པར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་
མཐོང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་ཆོས་བསྟན་པ་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པར་ཐོས་སོ། །འཇམ་དཔལ་སྤྱོད་པ་གང་གིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་སྤྱོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་འདི་
ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནམ་ཕྱེད་ཀྱི་དུས་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོའི་མདུན་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདུག་པར་ཤེས་ཀྱང་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་སེམས་ཅན་དེ་
དག་གིས་བདག་ཅིའི་ཕྱིར་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་བདག་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་མདུན་ན་འདུག་པར་བྱའོ། །སྙམ་དུ་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་
འཁོར་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེ་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་འདི་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་
རྒྱས་ཀྱང་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། ཚད་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབུས་ན་བཞུགས་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་
ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མདུན་ན་བཞུགས་པར་མཐོང་མོད་ཀྱི། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མདུན་ན་བཞུགས་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་

56-1-134b

སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་མདུན་དུ་འདུག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུས་འདུལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མདུན་ན་བཞུགས་
པར་ཤེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ཐ་མ་དང་། འབྲིང་དང་། རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་གིས་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཐ་མ་དང་། འབྲིང་དང་། རབ་རྣམས་འབྱུང་བར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་འདུ་བྱེད་དེ་དག་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་
རྟོག་པར་ཐ་མ་དང་། འབྲིང་དང་། རབ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་གོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་
ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐ་མ་དང་། འབྲིང་དང་། རབ་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐ་མ་དང་། འབྲིང་དང་། རབ་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ཡང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་
མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་རིགས་མ་ནི་རས་
ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ཁ་དོག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་རས་སེར་པོའི་སྟེང་དུ་བཞག་ན་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ཁ་དོག་སེར་པོར་འགྱུར། གལ་ཏེ་
རས་དམར་པོའི་སྟེང་དུ་བཞག་ན་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ཁ་དོག་དམར་པོར་འགྱུར། གལ་ཏེ་རས་སྔོན་པོའི་སྟེང་དུ་བཞག་ན་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ཁ་དོག་སྔོན་པོར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རས་ཁ་

56-1-135a

དོག་ཅི་དང་ཅི་འདྲ་བའི་སྟེང་དུ་བཞག་པ་དེ་དང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁ་དོག་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཡང་འཇམ་དཔལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ཁ་དོག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཇམ་དཔལ་
གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སེམས་
ཅན་རྣམས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་
མུ་ཏིག་གི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་མུ་ཏིག་གི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨན་ད་རྙིལ་གྱི་
ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨན་ད་རྙིལ་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་
མཐོན་ཀ་ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་
བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །

56-1-135b

གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས། གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ་
མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་མཚོའི་གནས་རྣམ་པར་དག་པ་རིན་པོ་ཆེ། བཀོད་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་མཚོའི་གནས་རྣམ་པར་དག་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་རལ་པ་
ཅན་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་རལ་པ་ཅན་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་
བུ་རིན་པོ་ཆེ་སེང་གེའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི། དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སེང་གེའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །
འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གློག་གི་སྒྲོན་མའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ། ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གློག་གི་སྒྲོན་མའི་
ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆུ་འདང་གི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་
ཆུ་འདང་གི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བརྒྱ་བྱིན་དང་། །ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡང་། 

56-1-136a

ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། 
དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དགས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པའི་བར་གྱི་ཁ་དོག་གིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དག་
ས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པའི་བར་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་ངོ་། །གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་བར་གྱི་གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་ལམ་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་
བར་འགྱུར་བའི་གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་ལམ་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང་། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་
པ་དང་། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་དང་། གཟུགས་ཅན་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུ་ཤེས་ཅན་དང་། འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་
དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་དང་སྤྱོད་ལམ་གང་དང་གང་གིས་འདུལ་བར་འགྱུར་བའི་གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་ལམ་དེ་དང་དེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་ནི་སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་གསེར་གྱིས་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་
བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨན་ད་རྙིལ་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨན་ད་རྙིལ་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་

56-1-136b

ཀ་ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་
མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་
ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་མཚོའི་གནས་རྣམ་པར་དག་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་སྣང་བའི་ཁ་དོག་
ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་མཚོའི་གནས་རྣམ་པར་དག་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་
པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་རལ་པ་ཅན་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་རལ་པ་ཅན་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་
སེང་གེའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སེང་གེའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་
ཆེ་བརྒྱ་བྱིན་ཐོགས་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་བྱིན་ཐོགས་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་སྣང་བའི་ཁ་
དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྷ་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་

56-1-137a

མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྷ་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཉི་ཟླ་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །
སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཉི་ཟླ་སྣང་བའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གློག་གི་སྒྲོན་མའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་
ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གློག་གི་སྒྲོན་མའི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་གྱུར་ལ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མཐོང་བར་ནི་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་
སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། 
བམ་པོ་གཉིས་པ། འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་གང་དུ་འབྱུང་བ་དེར་ལྕགས་དང་ལྕགས་ལས་བྱས་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་མི་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འཇམ་དཔལ་འོན་
ཀྱང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་བདག་གང་དུ་བྱུང་བ་དེར་ལྕགས་དང་ལྕགས་ལས་བྱས་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་འབྱུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི་
འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་བ་དེར་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང་། ཀུན་དུ་རྒྱུ་དང་
གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པ་མུ་སྟེག་ཅན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་། དེར་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་། དེར་འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་། དེར་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་པོ་དག་མི་འབྱུང་དེར་མི་དགེ་བ་

56-1-137b

བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་མི་འབྱུང་། དེར་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ལུང་དང་། ཆོས་གཅེས་པ་འདོར་བ་མི་འབྱུང་། དེར་ཉི་ཟླའི་འོད་དག་མི་འབྱུང་། དེར་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དག་དང་ལྷ་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་འོད་དག་མི་འབྱུང་། དེར་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་འོད་རྣམས་དང་། མེའི་འོད་རྣམས་དང་། གློག་གི་འོད་རྣམས་མི་འབྱུང་། དེར་ཡུད་ཙམ་དང་། ཡུད་ཙམ་ཕྱེད་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་། ལོར་བགྲང་བ་རྣམས་མི་འབྱུང་
སྟེ། འཇམ་དཔལ་གཞན་དུ་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་
ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོའི་འོད་ཀྱིས་རེག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་
ཀ་ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ་འགྱུར་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་འོད་ཀྱིས་རེག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁ་དོག་ཏུ་འགྱུར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་ལྷུན་
གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་བཻ་དཱུརྱ་བྱི་དོར་ལེགས་པར་བྱས་པ་མགོའི་རྒྱན་ནམ། མགུལ་བའི་རྒྱན་
ནམ། ལག་པའི་རྒྱན་ནམ། རྐང་པའི་རྒྱན་ཡང་རུང་སྟེ། གང་དང་གང་གིས་ལོགས་ན་རྒྱན་དུ་འདུག་པ་དེ་དང་དེར་རྒྱན་དུ་ཤིན་དུ་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེའོ། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་བཻ་དཱུརྱ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་རྒྱན་དེ་

56-1-138a

དག་ཀྱང་ཤིན་དུ་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེར། འདུག་ཀྱང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་བཻ་དཱུརྱ་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །
འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྤྱོད་ལམ་གྱི་གནས་གང་དང་གང་གིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འམ། བྱང་ཆུབ་སེམ་
ས་དཔའི་སྤྱོད་པ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་པ་འམ། སྤྱོད་པ་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དང་། གཅེར་བུ་པའི་སྤྱོད་པ་འམ། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དགས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང་། ཤ་ཟ་དང་། གྲུལ་བུམ་དང་། སྲིན་པོའི་སྤྱོད་
པ་འམ། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟའི་སྤྱོད་པ་འམ། སྤྱོད་པ་གང་དང་གང་ལ་གནས་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་དང་དེ་ཉིད་ཤིན་དུ་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་སྤྱོད་པ་དེ་ཤིན་དུ་ལམ་
མེ་ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེར་རྣམ་པར་མཛེས་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་
ན་ས་ལ་གནས། ས་ལ་བརྟེན་ནས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་དང་། རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་བ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་ལ་ཤིན་དུ་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཡང་འཇམ་དཔལ་ས་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་
སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་
རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་ཏེ། ཤིན་དུ་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །

56-1-138b

འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་སྤྲིན་ཆེན་པོས་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་ཁེབས་པར་བྱས་ནས་རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་བ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་སུ་ཆར་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། རོ་གཅིག་པའི་ཆུའི་རྒྱུན་
དེས་རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་བ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་བྱེད་ཅིང་གནས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་སུ་ཆུ་དེ་རོ་ཐ་དད་པ་དང་། ཁ་དོག་ཐ་དད་པར་ཡང་གནས་ལ། འཇམ་དཔལ་སྤྲིན་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་
པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་སྤྲིན་གྱིས་ཁྱབ་པར་མཛད་དེ། སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་བསགས་པ། སྨོན་ལམ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། མོས་པ་ཐ་དད་ཅིང་མོས་པ་
ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་མངོན་པར་ཕབ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་དེ་ཡང་རོ་གཅིག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་བསགས་པ། སྨོན་ལམ་དང་། 
ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། མོས་པ་ཐ་དད་ཅིང་མོས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། སྨོན་ལམ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། མོས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནའི་
ཆར་པས་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། མཐུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བའི་
དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་

56-1-139a

འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པའི་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་
སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་འཐབ་བྲལ་རྣམས་དང་། དགའ་ལྡན་རྣམས་དང་། འཕྲུལ་དགའ་རྣམས་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་རྣམས་
དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ་རྣམས་དང་། ཚངས་ཆེན་རྣམས་དང་། ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་རྣམས་དང་། འོད་ཆུང་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་འོད་རྣམས་དང་། འོད་གསལ་རྣམས་དང་། དགེ་ཆུང་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་
དགེ་རྣམས་དང་། དགེ་རྒྱས་རྣམས་དང་། སྤྲིན་མེད་རྣམས་དང་། བསོད་ནམས་བསྐྱེས་རྣམས་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་རྣམས་དང་། མི་ཆེ་བ་རྣམས་དང་། མི་གདུང་བ་རྣམས་དང་གྱ་ནོམ་སྣང་རྣམས་དང་། ཤིན་དུ་
མཐོང་རྣམས་དང་། གནས་གཙང་མའི་རིས་རྣམས་དང་། འོག་མིན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་
འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་རྒྱལ་པོར་སྐྱེ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་མིར་སྐྱེ་བའི་
དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཏུ་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་
རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སེམས་ཅན་སྨོན་ལམ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟར་

56-1-139b

བསགས་པ་བཞིན་དུ་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞུགས་ཤིང་བཏང་སྙོམས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་
ཤར་མ་ཐག་ཏུ་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་བཏང་བས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་ཡང་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་
ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་མ་ཐག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་
ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་བཏང་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བར་འགྱུར་བའི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་
ཁམས་སུ་ལྟ་བར་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ངས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་བསལ་ལོ་སྙམ་འམ། བསལ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་རྟོག །རྣམ་པར་
མི་རྟོག་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་སྟེ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
ཅིང་མཉམ་སྟེ་བཏང་སྙོམས་པའོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་དབང་གིས་བྱ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། ལུས་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་
མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། སྒྲ་མེད་པ། ཡུལ་མེད་པ། དངོས་པོ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ། གཉིས་སུ་མེད་པ། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་ཞིང་

56-1-140a

གཉེན་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་འཇམ་དཔལ་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་དབང་གིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་གྱི་ནང་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་དང་། བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་
མོད་ཀྱི། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། སྒྲ་མེད་པ། ཡུལ་མེད་པ། དངོས་པོ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། མཚན་ཉིད་མེད་པ། 
གཉིས་སུ་མེད་པ། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཚུངས་ཤིང་གཉེན་པོ་མེད་པ། ཁམས་གསུམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་མཛད་པ་སྣ་ཚོགས་དག་སྟོན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ཉི་མ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་གླིང་བཞི་རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་མང་པོར་མཐོང་སྟེ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་འཆར་བར་མཐོང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཤར་ཟིན་པར་མཐོང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བག་དྲོས་པ་ཙམ་དུ་མཐོང་། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དྲོས་ཆེན་ཙམ་དུ་ཤེས། 
ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ནམ་ཕྱེད། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཉི་མ་ཕྱེད། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཉི་མ་མེལ་ཙེ་ཐུན་གཅིག་ཙམ་དུ་ཤར་བར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཉི་མ་ཕྱེད་ཡོལ་ཙམ་དུ་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཉི་མ་སྣུར་ཙམ་དུ་ཤེས། 
ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཐོ་རངས་ཙམ་དུ་ཤེས་ཏེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཅིག་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གླིང་བཞི་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དང་གཞན་དག་ཏུ་མཐོང་ཡང་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་མི་རྟོག །

56-1-140b

རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་རི་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་གཅིག་ཁོ་ནའི་ནང་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཤེས། 
ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཤེས་སོ། །འཁོར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་
སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལོ་བཅུ་ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་
སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བཅུ་ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྙིང་པོར་གྱུར་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནུབ་པར་ཤེས། 
ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་ནས་ལོ་བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་བཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་
ལས་འདས་ནས་ལོ་བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་བཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལོ་བརྒྱ་དང་། ལོ་སྟོང་
ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། ལོ་བརྒྱ་དང་། ལོ་སྟོང་ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་

56-1-141a

སངས་རྒྱས་ནས་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་བཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་སྟོང་ཕྲག་
བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་བཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དང་། 
ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་བཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་ལོན་པར་ཤེས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། 
སུམ་བཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་ལོན་པར་ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ལྷ་དང་། མི་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་
བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལོན་པར་ཤེས། འཇམ་དཔལ་འཁོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ལྷ་དང་། མི་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་
ནས་བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལོན་པར་ཤེས་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་
དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ལངས་པས་རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་བ་
དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། ལོ་མ་ཐམས་ཅད་གཡོ་རབ་ཏུ་གཡོ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གཡོ། འགུལ། རབ་ཏུ་འགུལ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ། འུར་འུར། རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འུར་འུར། 

56-1-141b

འཁྲུགས། རབ་ཏུ་འཁྲུགས། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་ཤིང་ལོ་མ་ཁ་ཅིག་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་དམའ་ལ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་མཐོ། ཁ་ཅིག་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་དམའ་ལ། ཤར་ཕྱོགས་སུ་མཐོ། ལོ་མ་ཁ་ཅིག་
ནི་མཐའ་དམའ་ལ་དབུས་མཐོ། ཁ་ཅིག་ནི་བྱང་ཕྱོགས་དམའ་ལ་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་མཐོ་ཡང་རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་བ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། ལོ་མ་རྣམས་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་
ཀྱང་འཇམ་དཔལ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབང་གིས་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མི་རྟོག །རྣམ་
པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་རྟག་ཏུ་སྐད་ཅིག་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཁ་དོག་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། སྨོན་ལམ་དང་། བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་གྲངས་མེད་པ་དག་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་རྣམས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཇི་སྙེད་འབྱུང་བ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་
དང་། ཡི་དགས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ཆད་ཅིང་ལྡོག་སྟེ། འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་ཏེ། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ལ་དམིགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཐའ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་
བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །འཇམ་དཔལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་། མི་རྣམས་ནི་ཆེས་ཉུང་གི་

56-1-142a

ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་འདོད་པ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷའི་མིག་གིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོའི་ཚད་ཙམ་གྱི་ས་ཕྱོགས་གཅིག་ན་སེམས་ཅན་དག་
མཐོང་བ་ནི་ཆེས་མང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་འདོད་པ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷའི་མིག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ན་སེམས་ཅན་དག་མཐོང་བ་ནི་ཆེས་ཉུང་གི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པས་ལྷའི་མིག་གིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོའི་ཚད་ཙམ་གྱིས་
ཕྱོགས་གཅིག་ན་སེམས་ཅན་དག་མཐོང་བ་ནི་ཆེས་མང་ངོ་། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པས་ལྷའི་མིག་གིས་སྟོང་གསུམ་
གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་མཐོང་བ་དེ་བས་ནི་འཇམ་དཔལ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷའི་མིག་གིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོའི་ཚད་ཙམ་གྱི་ས་ཕྱོགས་གཅིག་ན་སེམས་ཅན་དག་མཐོང་བ་ནི་
ཆེས་མང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷའི་མིག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་མཐོང་བ་དེ་བས་ནི་འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་ཐར་
པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པས་ལྷའི་མིག་གིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོའི་ཚད་ཙམ་གྱི་ས་ཕྱོགས་གཅིག་ན་སེམས་ཅན་དག་མཐོང་བ་ནི་ཆེས་མང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་
པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པས་ལྷའི་མིག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་མཐོང་བ་དེ་བས་ནི་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྷའི་

56-1-142b

སྤྱན་གྱིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོའི་ཚད་ཙམ་གྱི་ས་ཕྱོགས་གཅིག་ན་སེམས་ཅན་དག་གཟིགས་པ་ནི་ཆེས་གྲངས་མེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ན་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་
འི་ཚད་ཙམ་གྱི་ས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་གང་དག་གཟིགས་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་
ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཡང་བགྲང་བ་འམ། བསམ་པ་འམ། གྲངས་སུ་བྱ་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་འདས་
པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་དག་གིས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་
ཙམ་གཅིག་ལ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་རྒྱུ་གང་དང་། དམིགས་པ་
གང་དང་། རྐྱེན་གང་གིས་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་སྤྱོད་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་དང་། བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་གང་དག་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བར་
འགྱུར་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྐད་གཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་དེ་དག་
ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འདུལ་བ་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་

56-1-143a

མ་རིག་པའི་གནས་ཀྱི་སའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་བས་མང་བ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་
རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་རྒྱུ་གང་དང་། དམིགས་པ་གང་དང་། རྐྱེན་གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་། ཐབས་ཀྱི་ཤེས་པ་གང་གིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་ལྟར་ཞི་བར་འགྱུར་
བ་དེ་དག་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཉི་མའི་དབང་གིས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་གཟུགས་དང་། ཁ་དོག་དང་། གཟི་བརྗིད་དང་། འོད་རབ་
འབྲིང་ཐ་མར་སྣང་ཡང་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་འབྲི་བ་དང་། འཕེལ་བ་ཡང་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཉི་མ་བགྲང་བ་དང་། ཡུད་ཙམ་དང་། ཡུད་ཙམ་ཕྱེད་ཀྱི་གྲངས་རྩི་བར་བྱ་བར་
དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་འབྱུང་ལ་འཇམ་དཔལ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ་བསམ་པ་རབ་འབྲིང་ཐ་མས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཟུགས་དང་
ཁ་དོག་དང་། གཟི་བརྗིད་དང་། འོད་རབ་འབྲིང་ཐ་མར་མཐོང་ཡང་འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་གང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། མོས་པ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཅི་འདྲ་བ་ཡིན་པ་དེ་འདྲ་བར་དེ་

56-1-143b

བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་སྟེ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་
ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཤིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ། མ་བྱུང་བ། མ་འགགས་པ་ཡིན་ན། འཇམ་དཔལ་འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་རབ་འབྲིང་ཐ་མས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་འབྲིང་ཐ་མར་མཐོང་ཡང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་གནོད་
སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང་། ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་
སོང་བའི་སེམས་ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བཤོས་གསོལ་བ་དང་། གང་དག་བཤོས་མི་གསོལ་བ་དང་། གང་དག་མཐོང་བ་དང་། གང་དག་མི་མཐོང་བ་དང་། གང་དག་སྟོང་པ་དང་། གང་དག་མི་སྟེང་པ་དང་། 
གང་དག་གཤེ་བ་དང་། གང་དག་མི་གཤེ་བ་དང་། གང་དག་རེག་པ་དང་། གང་དག་མི་རེག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་གང་
དག་གིས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་དང་། རེག་པ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གནས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་ཏུ་འགྱུར་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ནི་མི་
རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐ་ན་རི་མོར་བྲིས་པ་དང་། གཟུགས་སུ་བྱས་པ་མཐོང་བ་དང་། རེག་པ་དང་། དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་ཤེས་པ་དེ་དག་

56-1-144a

ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་དང་། ཁ་དོག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་རྩིའི་རྒྱལ་པོ་ལེགས་པར་
མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་ཅན་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་གིས་མཐོང་བ་དེ་དག་གི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། 
དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་གི་རྣ་བས་དེ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་དེ་དག་གི་རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་
རུང་གང་དག་གི་དྲི་ཚོར་བ་དེ་དག་གི་སྣ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་གིས་ལྕེས་དེའི་རོ་མྱོང་བ་དེ་དག་གི་ལྕེའི་དབང་པོ་
རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་ལུས་ཀྱིས་རེག་པ་དེ་དག་གི་ལུས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཡང་འཇམ་དཔལ་རྩིའི་རྒྱལ་པོ་
ལེགས་པར་མཐོང་བ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། 
དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐ་ན་རི་མོར་བྲིས་པ་དང་། གཟུགས་སུ་བྱས་པ་མཐོང་བ་དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། ཐ་ན་དུད་
འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བ་ཡང་རུང་སྟེ། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་གིས་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཤེས་བྱ་བ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་

56-1-144b

ཞེས་བྱ་བ་འམ། འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཐོས་པ་དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་རྣ་བའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། གནོད་སེམས་ཀྱིས་
སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་གིས་དེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དྲི་ཚོར་བ་དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་སྣ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་
པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་གིས་དེའི་ཆོས་ཀྱི་རོ་མྱོང་བ་དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ལྕེ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་
སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་རུང་གང་དག་གིས་ལུས་ཀྱིས་རེག་པ་དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ལུས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཡང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། 
མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱི་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་རྩིའི་རྒྱལ་པོ་འབྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་བསྐུས་པའི་རྔ་སྒྲ་སེམ་
ས་ཅན་ཟུག་རྔུས་ཟུག་པ་དང་བཅས་པ། དུག་དང་བཅས་པ་གང་དག་གིས་ཐོས་པ་དེ་དག་གི་ཟུག་རྔུ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཞིང་དུག་ཀྱང་མི་གདུག་པར་འགྱུར་ཡང་འཇམ་དཔལ་རྩིའི་རྒྱལ་པོ་འབྲལ་
བ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་དང་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་རྩིའི་རྒྱལ་པོ་འབྲལ་
བའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བར་གྱུར་པའི་ཟུག་རྔུ་དག་འབྱུང་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་། 

56-1-145a

ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་དུག་ཀྱང་མི་གདུག་པར་འགྱུར་ཡང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་དཔལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་
ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རྣམས་ནི་ཆེས་ཉུང་གི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ། 
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེར་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ལ་བསྡུས་པའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དག་ནི་ཆེས་མང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རྣམས་ནི་ཆེས་ཉུང་གི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་
ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ཏུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ལ་སེམས་ཅན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་ཟིན་པ་དང་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པར་འགྱུར་བ་དག་ནི་ཆེས་མང་སྟེ། འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་
ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཉི་མའི་དབང་གིས་འབྲི་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། མི་སྣང་བར་འགྱུར་བར་

56-1-145b

ཡང་སྣང་ལ། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ནི་འབྲི་བ་དང་། མི་སྣང་བ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཉི་མའི་གྲངས་དང་། ཡུད་ཙམ་དང་། 
ཡུད་ཙམ་ཕྱེད་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་། ཟླ་བ་དང་། ལོ་བགྲང་བའི་གྲངས་བཞག་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱིས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་འབྱུང་ཡང་འཇམ་དཔལ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ནི་འབྲི་བ་འམ། 
འཕེལ་བ་འམ། མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ཉི་མའི་དབང་གིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ཟླ་བའི་
དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་བསགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་ང་རྒྱལ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། དྲེགས་པ་ཡང་དག་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་འགྲིབ་པ་དང་ནུབ་པར་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པ་དང་། འགྲིབ་པ་དང་། འཕེལ་བར་འགྱུར་མོ་
ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་གནས། ནམ་མཁའ་
ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་འབྱུང་ཡང་ནམ་མཁའ་ནི་མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། འདུས་མ་བྱས་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། སྒྲ་མེད་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་

56-1-146a

ཡིན་པ། གཉིས་སུ་མེད་པ། གཉེན་པོ་མེད་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་གནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཡང་འཇམ་དཔལ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགགས་ཏེ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། སྒྲ་མེད་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། གཉིས་སུ་མེད་པ། གཉེན་པོ་
མེད་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེའི་ཆོས་ཀྱི་མཛད་པ་སྣ་ཚོགས་
དག་ཀྱང་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ཅིག་གིས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་
པ་དག་ཏུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ལ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་
རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་ཚངས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་
བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་འཕྲུལ་དགའི་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་

56-1-146b

བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་
པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། 
སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་སྟོབས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། 
སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་ཀླུའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་
གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་དྲི་ཟའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་མི་
འམ་ཅིའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་མིའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད། 
སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་མིར་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་རིགས་ཆེན་པོར་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་ན་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བདུག་པ་
ཕུལ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་བཞིན་དུ་མར་མེ་ཕུལ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། སྤོས་ཕུལ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། མེ་ཏོག་ཕུལ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། མཆོད་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་གཞན་ཕུལ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཅིག་

56-1-147a

ཙམ་ཡང་ཉན་པ་དང་། ཀློག་པ་དང་། འཛིན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དམ་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་བས་ཆེས་གྲངས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་ཉེ་བར་
གནས་པར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་འམ། བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། 
ཡི་དགས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་ནི་སླའི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་མ་བྱས། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་མཉེས་པར་མ་བྱས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་
དཔལ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་མི་མཉེས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་མི་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐ་ན་བདག་གི་ཆུང་མ་ལ་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་
དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྣམ་པར་ཞེ་སྡང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བརྙས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཁྱད་དུ་གསོད་པ་དང་། ཆོས་སྤོང་བ་དང་། ཆོས་འདོན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་འདོར་བ་དང་། བླ་མ་དང་། སྦྱིན་པའི་གནས་དང་། སློབ་དཔོན་
དང་། ཕ་མ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་ཡང་དག་པར་སོང་བ་དང་། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་སྨྲ་བ། ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་རྟོགས་པ། ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ། ཐེག་པ་
ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་བྱ་བ་ཤེས་པ། གཟུངས་དང་མདོ་སྡེའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་མི་འདུད་ཅིང་བརྗིད་བྱེད་པ་དང་། ཁེངས་པ་ཡིན་ཆོས་དང་། 

56-1-147b

ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་མི་གུས་སྐྱེད་པ་དང་། སྲི་ཞུ་དང་རིམ་གྲོ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བསྒྲགས་པ་བྱུང་ན་ལ་ལ་ཞིག་དད་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས་ཆོས་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་ལ་ལེགས་སོ་
ཞེས་བྱ་བ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། བདག་ཤེས་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་དེ་བསྔགས་པར་འོས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་བསྔག་
པ་བཅས་པ་ཤིང་མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔག་པ་ལ་མི་དགའ་བ་ཡིན་གང་ཟག་ལ་ཞེ་སྡང་བས་ཆོས་ལ་ཞེ་སྡང་བར་བྱེད་ཅིང་ཆོས་སྤོང་བ་དང་། གཞན་དག་ཀྱང་རྩོད་དུ་
འཇུག་པ་དང་། སྟན་མཐོན་པོ་འདོད་ཅིང་ཐབས་ཚོལ་བ་དང་། གཞན་ལས་རིམ་གྲོར་བྱ་བ་བདག་གིས་བྱེད་ཅིང་མངོན་པར་དགའ་བ་དང་། གནས་བརྟན་རྒན་ཞིང་ཡུན་རིང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་རྣམས་ལ་རིམ་
གྲོ་མི་བྱེད་ཅིང་བསུ་བར་མི་བྱེད་ལ་བཞིན་ཁྲོ་གཉེར་ཅན་ཡིན། རྟག་ཏུ་སེམས་རྩུབ་ཅིང་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་དང་། གླགས་ལྟ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་ནས་མཁས་པའི་གན་དུ་མི་འགྲོ་མི་སྟེན། སྙེན་པར་མི་བྱེད། 
བཀུར་སྟི་མི་བྱེད་ཅིང་དགེ་བ་ནི་གང་། མི་དགེ་བ་ནི་གང་། བྱ་བ་ནི་གང་། མི་བྱ་བ་ནི་གང་། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་། ཅི་ཞིག་བྱས་ན་ཡུན་རིང་པོའི་དོན་དང་། ཕན་པ་དང་། བདེ་བར་འགྱུར་ཞེས་མི་འདྲི་བ་དང་། 
ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་ལྟ་ཞིང་རྩོད་པ་མང་བ་ཡིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་མི་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་
པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དབང་སྐུར་བར་འགྱུར་བའི་གཟུངས་ཐོབ་པར་འགྱུར། རྒྱ་མཚོ་དམ་པའི་སྙིང་པོ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་འོད་གསལ་བའི་གཟུངས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་

56-1-148a

བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། 
ཡི་དགས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་རྣམས་ཚེ་འདི་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གླང་པོ་ཆེ་བས་སམ། རིམས་ཚ་བས་སམ། རྩིབ་ལོགས་ན་བས་སམ། རྒྱལ་སྲིད་
འཁྲུགས་པས་སམ། ཀླ་ཀློ་འཁྲུགས་པས་སམ། མུ་གེའི་འཁྲུགས་པས་སམ། ལུས་ལ་གནོད་པ་དང་། ཡིད་ལ་གནོད་པ་གང་ཡང་རུང་བས་བརྒྱད་བཀག་པས་ཀྱང་ཚེ་གཅིག་ལ་བྱང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་ན་རྨི་ལམ་ཙམ་གྱིས་
ཀྱང་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ། སྦྱིན་པ་ལས་
བྱུང་བ་དང་། མཆོད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་དག་གི་ཐད་ནས་བསླབ་པ་བཟུང་བ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྔ་དྲོ་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། དེ་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་
མི་ཁྱབ་བོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཏེར་བཅུ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འགྲང་བར་སྦྱོར་བའི་གཏེར་
དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་གཏེར་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཟུངས་སྣང་བའི་གཏེར་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་
པའི་གཏེར་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་གཏེར་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་གཏེར་

56-1-148b

དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པའི་གཏེར་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་གཏེར་དང་། སྒྱུ་མར་གྱུར་པའི་བསྐལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་
ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པའི་གཏེར་དང་། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་། དང་བ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་གཏེར་རོ། །འཇམ་དཔལ་
དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དབང་བཅུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེའི་ཚད་བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་
རློབ་པའི་ཕྱིར་ཚེ་ལ་དབང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་དབང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བཀོད་པ་དང་། རྒྱན་
དུ་མས་བརྒྱན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང་། དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱི་རྣམ་
པར་སྨིན་པ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ལས་ལ་དབང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གང་བར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང་། དུས་གང་
དང་། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པའི་དུས་དེ་དང་དེར་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་དང་གང་དུ་འདོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དང་དེར། 
བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང་། མཐའ་དང་དབུང་

56-1-149a

མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྣང་བ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་དབང་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་དང་། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་
ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྐྲའི་ཁྱོན་ཙམ་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའ་མཐས་ཀླས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་འཇུག་
པར་བྱེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གང་ལ་ཡང་གནོད་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་མེད་དེ། སྔོན་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཡུད་ཙམ་གཅིག་ཏུ་
བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅིང་ཡུད་ཙམ་གཅིག་ནི་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། བསྐལ་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མེས་འཇིག་པ་དང་། ཆུས་འཇིག་པ་དང་། རླུང་གིས་འཇིག་པ་བྱིན་གྱིས་རློབ་
ཀྱང་སེམས་ཅན་གང་ལ་ཡང་ཡོ་བྱད་ཅིས་ཀྱང་ཕོངས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ལུས་ལ་གནོད་པ་འམ། སེམས་ལ་མི་བདེ་བ་ཡང་མི་འབྱུང་ལ། སེམས་ཅན་གང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་
ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཐས་ཀླས་པའི་བར་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་
སུ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཐས་ཀླས་པའི་ལུས་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་རེ་རེས་ཀྱང་དགའ་ལྡན་གྱིས་གནས་ནས་ཤི་འཕོས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། མངོན་པར་
འབྱུང་བ་དང་། དཀའ་བ་སྤྱོད་པར་སྦྱོར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འགྲོ་བ་དང་། བདུད་འདུལ་བ་སྟོན་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་

56-1-149b

འདས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཡུལ་གྱི་མཐའ་ཀླས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་འཇུག་པར་བྱེད་ཅིང་། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཞིང་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད། 
ཞིང་གཅིག་གི་རྒྱན་གྱི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ནང་ན་ཡང་སྣང་ལ་གནས་
ནས་ཀྱང་མི་གཡོའོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
ལུས་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ལུས་སུ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ལུས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་སུ་སྟོན་ཀྱང་ལུས་འདྲེས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་གང་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་
བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་སྟོན་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སངས་
རྒྱས་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཐའ་ཀླས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་
འདྲེས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །ལུས་གཅིག་གིས་མཉམ་པར་འཇོག་ལ་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་

56-1-150a

ལྡང་ཞིང་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་མཉམ་པར་གཞག་ལ་ལུས་གཅིག་གིས་ལྡང་ངོ་། ། བམ་པོ་གསུམ་པ་སྟེ་ཐ་མ། འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་
གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་བར་ཡང་སྣང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་དགའ་
བ་ཡང་ཡིན་ལ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བར་ཡང་རྣམ་པར་སྣང་ངོ་། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་འཁོར་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་བར་ཡང་སྣང་ངོ་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་
ཡིན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་བར་ཡང་སྣང་ངོ་། །ཞི་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་ཞི་བ་དང་། རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་དང་། ཉེ་བར་མ་ཞི་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་བར་ཡང་སྣང་སྟེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་
འདུལ་ལོ། །བླང་བ་མེད་པ་དང་། དོར་བ་མེད་པ་དང་། སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང་། མ་སྤྲོས་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། བར་སྣང་དང་མཚུངས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་
སྤྲོས་པ་དང་། མཚན་མ་དང་། དམིགས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཡང་སྣང་ངོ་། །སྟོབས་བཀོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་གཟུགས་བཟང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་བར་ཡང་སྣང་ངོ་། །ཆོས་ཐམས་ཅད་
སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པས་གཉེན་པོ་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བར་ཡང་སྣང་ངོ་། །ཡེ་ཤེས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། 
རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། 

56-1-150b

ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། སྲིན་པོ་དང་། འབྱུང་པོ་དང་། ཡི་དགས་དང་། ཤ་ཟ་དང་། གྲུལ་བུམ་དང་། སྲུལ་པོ་དང་། 
ལུས་སྲུལ་པོ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པ་དང་། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང་། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་དང་
རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་དང་། གཟུགས་ཅན་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུ་ཤེས་ཅན་དང་། འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ནས་གཟུགས་མེད་པའི་བར་གྱི་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་ཡང་སྣང་ངོ་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐོབ་པ་ཡང་
ཡིན་ལ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ལམ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་སྒྲར་འཇུག་པར་བྱེད་ལ། སེམས་ཅན་གཅིག་གི་སྒྲ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲར་འཇུག་པར་བྱེད་ཅིང་། སྒྲ་རྣམས་འདྲེས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་སེམས་
ཅན་གང་གི་སྒྲ་ལ་ཡང་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་གི་ལུས་སའི་ཁམས་དང་། ཆུའི་ཁམས་དང་། མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་སུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་

56-1-151a

ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་གྱིས་ལུས་ལ་ཞིང་གིས་ལུས་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་དང་འདྲེས་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཞིང་གི་ལུས་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཀུན་ཏུ་
སྟོན་ཀྱང་ཞིང་གི་ལུས་དང་འདྲེས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུས་སུ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དམན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ལུས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཀུན་ནས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུས་རྒྱ་ཆེན་པོར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །སྤྱོད་པའི་ལུས་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཀྱང་སྤྱོད་པའི་
རྒྱུན་ཆད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་ལ་སྤྱོད་པའི་ལུས་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་ཉམས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འཁོར་བའི་
རྒྱན་ཏུ་སྟོན་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་མི་སྐྱེད་དོ། །འཁོར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཀྱང་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཡང་
མི་བྱེད་དོ། །མཉམ་པར་ཡང་བཞག་ལ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འོང་བ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། འགྲེང་བ་དང་། ཉལ་བར་བྱེད་དོ། །སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་
འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གི་ཞབས་ཀྱི་དྲུང་ན་ཆོས་ཉན་པར་ཡང་སྣང་ལ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་ན་གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཉན་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཅིང་། ཆོས་ཀྱང་ལེན་

56-1-151b

ལ་འཛིན་ཏེ་འདོན་ཅིང་ཀུན་ཆུབ་པར་ཡང་བྱེད་ལ་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ལས་ཆོས་ཉན་པའི་རྒྱུན་ཆད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་ཡོངས་
སུ་འགྲུབ་པ་ཐ་དད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་བྱེད་ལ་ལུས་ཐ་དད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་གནས་ནས་ཀྱང་མི་གཡོའོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་
སྟོན་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་སྒྲུབ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐ་དད་པར་ཡང་
མི་བྱེད་དེ། འཇམ་དཔལ་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་མཐས་ཀླས་པའི་བསྐལ་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་བསྒྲུབ་པ་
མངོན་པར་སྒྲུབ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་བསྒྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་
ས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་མཐའ་ཡས་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། ཚད་མེད་པ་དག་དང་
གཟུངས་ཐོབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་། །སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། 
མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། ཚད་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་མདོར་བསྡུ་ན་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་མཐའ་ཡས་

56-1-152a

པ་ཐམས་ཅད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐའ་ཡས་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ་སེམས་ཅན་ལ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཡུལ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་སུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་འགྲོ་བ་ཐམས་
ཅད་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྲུལ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཡུལ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་སུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཡུལ་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནམ་མཁའི་
ཁམས་སུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཡུལ་དང་། འཁོར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཁོར་བར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཡུལ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་སྐད་བརྗོད་པ་གཅིག་
གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པའི་ཡུལ་དང་། གདོང་དང་ལུས་མཐའ་ཡས་པ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་ལུས་ཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརློབ་ཅིང་ལུས་ཀྱི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཡུལ་དང་
ལུས་གཅིག་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་ཡུལ་དང་། སེམས་ཅན་གཅིག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྒོ་མཐའ་ཡས་པས་བསྒྲུབ་
པའི་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡུལ་དང་། འཇམ་དཔལ་དེ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་

56-1-152b

དག་པར་འགྲུབ་བོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་གཅིག་ཏུ་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་
ཁམས་གཅིག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་པད་མའི་གདན་གཅིག་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །
འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྐྲ་ཙམ་གྱི་ཁྱོན་གཅིག་ལ་འཇོག་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལུས་ཅིག་
ཏུ་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་
ཅད་སྒྲ་སྐད་གཅིག་གིས་གོ་བར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲ་ལ་འཇུག་པས་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ལུས་སུ་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་
ཁམས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ལུས་ལ་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁོང་དུ་སོང་བར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་
ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁོང་དུ་ཞུགས་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ལུས་ལ་རྟེན་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་

56-1-153a

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་གང་འདོད་པ་དང་མོས་པའི་གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་དང་
རྟགས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་སྟོན་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་དང་། རྟགས་དང་། ཚུལ་དུ་སྟོན་པར་མོས་ཤིང་
འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་གཟུགས་དང་། མཚན་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང་། གཟུགས་དང་། ལུས་དང་། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དང་། སྤྱོད་ལམ་དང་། སྤྱོད་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་གཞན་ཤེས་པར་བྱེད་པར་མོས་ཤིང་འཇུག་གོ། །
འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ནས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་
ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་དེ་དག་གི་དབང་གིས་ཀྱང་མི་སྐྱེའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་མངོན་དུ་ཤེས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱང་
རྒྱུན་མི་གཅོད་དོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་མངོན་དུ་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱང་རྒྱུན་མི་གཅོད་དོ། །གཡོག་འཁོར་མང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་ཡིན་ལ་ལྷ་དང་
མིའི་གཡོག་འཁོར་མང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ཡང་ལྡན་ནོ། །ལྷའི་བུ་མོ་འབུམ་དག་གླུ་དབྱངས་རྗེས་སུ་སྒྲོགས་ཤིང་སིལ་སྙན་འབུམ་དག་སིལ་ཁྲོལ་འབྱིན་པ་དང་ཡང་ལྡན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་

56-1-153b

ལམ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་གཏན་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་འདོར་རོ། །འགྲོ་བའི་དགའ་བ་དང་། རྩེ་བ་དང་། བཞད་གད་དང་། འཇོ་སྒེག་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་ཅན་བརྐམ་ཆགས་
པའི་འདུ་འཛི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་
དང་མ་འདྲེས་ལ་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ལ་སློབ་པར་ཡང་སྣང་ཞིང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པར་བྱིང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །ལམ་ལ་གནས་ཤིང་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་
མཐོང་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ལམ་ངན་པར་ལྷུང་བའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་ངན་པ་ན་ཡང་སྣང་ཞིང་ལམ་དེ་ལ་སྙིང་པོར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་དེས་དག་པར་འདོད་པ་ཡང་
མ་ཡིན་ནོ། ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལེགས་པར་བསྲུང་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཡང་གཞོལ་ལ་
སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ལ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྣང་ངོ་། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་འགྲོ་བ་ལ་ཡང་གཞོལ་ལ་ངན་འགྲོར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང་། མི་ཁོམ་པ་དང་། 
དབུལ་པོའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེ་བའི་འགྲོ་བ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ལ་འགྲོ་བ་དེར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དང་སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པས་གཞན་

56-1-154a

གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་ལུས་གཟུགས་
གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་དང་དགོངས་པ་སྣང་བ་རྟོགས་པ་དང་། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པར་འོས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གདོང་དུ་ལྟ་བ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་དུ་གྱུར་པ་དང་། ཟབ་ཅིང་
བརྟན་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཆུའི་དུས་རླབས་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་པ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་སྒྲུབ་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་
བའི་རྒྱུན་ཡང་མི་གཅོད་དོ། །ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སློབ་དཔོན་དམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཙོག་ཙོག་པོར་འདུག་སྟེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་མཁན་པོ་དང་། སློབ་དཔོན་ལས་ཆོས་ལེན་པར་
ཡང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཅིང་གུས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་གནས་པར་ཡང་སྣང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལ་གནས་ནས་ཐབས་གང་དང་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འམ་འདུལ་བར་འགྱུར་
བའི་ཐབས་དེ་དང་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན་ཏོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཤིན་དུ་བསྡུས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་
དབང་བསྐུར་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་བདག་པོ་དམ་པའི་མཆོག་ཐོབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་གཅོད་པན་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་མེད་པས་བཅིངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་

56-1-154b

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བའི་བྱིན་གྱིས་བརླབ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལུས་གཟུགས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དམ་པའི་མཆོག་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པ་དང་། འགྲོ་བའི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་སྟོན་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། འདས་པ་དང་། 
མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་རྒྱུན་ཡང་མི་གཅོད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བའི་
སྟོབས་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལས་ཀྱང་ཐག་རིང་ཏུ་མི་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ཀྱི་
མཐའ་ལས་ཀྱང་མི་འདའ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བླང་
བ་མེད་པ་དང་། དོར་བ་མེད་པ་དང་། འདེག་པ་མེད་པ་དང་། འཇོག་པ་མེད་པ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་
པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་། སྨྲར་མེད་པ་དང་། བསྙད་དུ་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པ་དང་། 
མཉམ་པ་ཉིད་དང་། དབྱེར་མེད་པ་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེའི་དམིགས་པ་སྟེ། 

56-1-155a

འདུ་ཤེས་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་མེད་པ་ལ་སེམས་སུ་དམིགས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ན་སེམས་མྱོས་པར་འགྱུར་
རོ། །སེམས་མྱོས་ན་སེམས་བསླད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་བསླད་པ་ལས་སེམས་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་སྐྲག་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔས་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དབང་བཅུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་ལ་
དབང་བ་དང་། སེམས་ལ་དབང་བ་དང་། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་དང་། ལས་ལ་དབང་བ་དང་། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང་། མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང་། སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང་། ཆོས་ལ་དབང་བ་དང་། 
ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བཅུ་ཡང་འཐོབ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། ཞིང་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། ཆོས་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། ལུས་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། སྨོན་ལམ་རྣམ་
པར་སྤྲུལ་པ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། སྟོབས་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པའོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གྱི་ཉན་གྱིས་
ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མོས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། 
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟེང་གཡོགས་མེད་ཅིང་གཞི་ཕྱལ་བའི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་རབ་འབྱམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མཁས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ལས་ཐམས་ཅད་བསྒྱུར་

56-1-155b

བར་གཞུག་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྒྱུར་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཐའ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་
གཅིག་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུས་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་
འཆད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ལས་དགེ་
བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། མཆོད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་དག་གི་ཐད་ནས་བསླབ་པ་བཟུང་བ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྔ་དྲོ་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་
ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
འཚང་རྒྱ་སྟེ། དེ་དག་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་མུ་མེད་པ་དག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེ་ན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ལ་དུས་གསུམ་ལ་འཇུག་ཅིང་བསྐལ་པའི་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་
པར་བསྐལ་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། དུས་གསུམ་ལ་འཇུག་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་པ། བརྟན་པ། ཐེར་ཟུག་
པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་

56-1-156a

པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཆོས་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་བྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་འམ། འགག་པ་མེད་དེ། འཇམ་དཔལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། སྒྲ་མེད་པ། གཉིས་སུ་མེད་པ་གཉེན་པོ་མེད་པ་སྒྲ་ལས་ཡང་དག་པར་
འདས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་དཔལ་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འཇམ་དཔལ་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ནི་མཐའ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་
མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མཐའ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འཇམ་དཔལ་མཐའ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག་གོ། །འཇམ་དཔལ་མི་སྐྱེ་མི་འགག་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐའ་དང་མཐའ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་དང་། སྒྲ་མེད་པ། སྒྲ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། གཉིས་སུ་མེད་པ། གཉེན་པོ་མེད་པའོ། །འཇམ་དཔལ་གང་
གཉེན་པོ་མེད་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག་གོ། །གང་མི་སྐྱེ་མི་འགག་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཤིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ། མ་བྱུང་བ། མ་
འགགས་པའོ། །དེ་ལ་ནི་ཚིགས་མེད་མོད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་
ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆུ་འདང་བར་བྱེད་པ་ཆུའི་ནང་དུ་བཅུག་མ་ཐག་ཏུ་འདམ་རྫབ་དང་རྙོག་པ་ཐམས་ཅད་འདང་བར་བྱེད་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆུ་འདང་བར་བྱེད་པ་ནི་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་

56-1-156b

རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་འདམ་
རྫབ་དང་རྙོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བར་བྱེད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་རྫ་མཁན་གྱི་
འཁོར་ལོ་ཤིན་དུ་མྱུར་ཞིང་སྟོབས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ནི་རྫ་མཁན་གྱི་དབང་གིས་སྣོད་སྤྱད་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་རྫ་མཁན་གྱི་འཁོར་ལོ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་
ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། 
སྤྱོད་པ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འདུ་མཛད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་
པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་
བཤོས་གསོལ་བ་དང་། གང་དག་བཤོས་མི་གསོལ་བ་དང་། གང་དག་གིས་མཐོང་བ་དང་། གང་དག་གིས་མ་མཐོང་བ་དང་། གང་དག་སྟོད་པ་དང་། གང་དག་མི་སྟོད་པ་དང་། གང་དག་གཤེ་བ་དང་གང་དག་མི་གཤེ་བ་དང་
གང་དག་ཞུ་བ་བྱེད་པ་དང་། གང་དག་ཞུ་བ་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་

56-1-157a

པའི་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་སྐུ་དང་ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་པ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་གྲུབ་པའི་གཟུངས་འཐོབ་སྟེ། གཟུངས་དེ་ཐོབ་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུས་ཁྱབ་པར་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་
རེར་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་སྟོན་ཏོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་གྲངས་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཐ་དད་པ་ཉིད་གྲངས་མེད་པ་སྟོན་ཏེ་གནས་ནས་ཀྱང་མི་གཡོའོ། །
འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་
བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །བསྙེན་པར་བྱའོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ནི་བྲག་གི་བྱ་སྐྱིབས་རབ་ཏུ་འབར་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ན་ཀུན་དུ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀུན་དུ་
འཁྲུལ་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་རྣམ་པར་རྨོངས་ན་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་སྐྲག་པར་གྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདོར་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བོར་ན་ལྷ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་
འགྱུར་རོ། །ལྷ་ཡོངས་སུ་བཏོང་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀླུ་རྣམས་དང་། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་དང་། དྲི་ཟ་རྣམས་དང་། མིའམ་ཅི་རྣམས་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། མི་རྣམས་

56-1-157b

མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དག་ཀྱང་དེ་ལ་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །བསྙེན་པར་བྱའོ། །
བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་སྐྱབས་ཤེས་བྱ་བའི་སྨན་ནི་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པས་མཐོང་ཡང་རུང་སྟེ། ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བ་དེ་དག་གི་ནད་
ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་ཡང་སྐྱབས་ཤེས་བྱ་བའི་སྨན་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་
དེ་བཞིན་དུ་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་འམ། དང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རི་མོར་བྲིས་པ་འམ། གཟུགས་སུ་བྱས་པ་མཐོང་ན་ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བ་ཡང་
རུང་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་
བུ་དེ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། ནམ་མཁའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་ནས་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་བཏང་བས་གྲོངས་དང་། 
གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ལྗོངས་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད། འདམ་རྫབ་དང་། རྙོག་པ་ཐམས་ཅད་སྐེམས་པར་བྱེད། པད་མ་
རྣམས་ཀྱང་ཁ་འབྱེ་བར་བྱེད། རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་པ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་བྱེད། སྨན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། ལས་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་པར་བྱེད་ལ། ཆུ་ཀླུང་

56-1-158a

དང་། མཚེའུ་དང་། མཚོ་བྲན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཡང་གནས་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ཞིང་འཇམ་དཔལ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་
མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་རྟག་ཏུ་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ནམ་མཁའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་གྲངས་མེད་པ་བཏང་བས་ཕྱོགས་བཅུའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་སྦྱིན་པར་མཛད་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་མུན་ནག་དང་། རབ་རིབ་དང་། ལིང་ཏོག་རྣམས་རྣམ་པར་སེལ་བར་མཛད། ཉོན་མོངས་པའི་
འདམ་རྫབ་དང་། རྙོག་པ་ཐམས་ཅད་སྐམ་པར་མཛད། ཡུན་རིང་པོ་ནས་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་སད་པར་མཛད། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བར་མཛད། 
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནི་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་མཛད་དེ། དུས་གཅིག་ཏུ་དེའི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཡང་
གནས་ནས་ཀྱང་མི་གཡོ་ཞིང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དེའི་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་
འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷུན་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་གནས་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་

56-1-158b

དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཆོས་རྣམས་ལ་འདི་ལྟར་དཔྱོད་དོ། །མིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན། གཟུགས་
ཀྱང་མིག་གི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ལ་དམིགས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མིག་ལས་ཀྱང་མ་བྱུང་། གཟུགས་ལས་ཀྱང་མ་བྱུང་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་བྱུང་ནས་ཞིག་ལ་
ཞུ་ཞིང་མི་གནས་པའོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ལ་དམིགས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་
དེ་ནི་ཡིད་ལས་ཀྱང་མ་བྱུང་། ཆོས་རྣམས་ལས་ཀྱང་མ་བྱུང་ཞིང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་བྱུང་ནས་ཞིག་ལ་ཞུ་ཞིང་མི་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྐྱེན་མ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དགེ་
བའི་རྩ་བའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་དམིགས་པ་ལས་སེམས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེས་ནས་ཞིག་ཅིང་ཞུ་ལ་མི་གནས་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་གང་གིས་དགེ་བའི་
རྩ་བ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དང་། སེམས་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་མི་སྦྱོར་རོ། །དཔེར་ན་མེ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་སྟེ། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་
འབར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མེ་འབར་བ་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་སྟེ། འོན་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མེ་འབར་ཏེ། ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་ན་དགེ་བའི་

56-1-159a

བཤེས་གཉེན་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་བཅས། ཉན་ཐོས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་རྟག་པར་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་ཞལ་ཟས་རོ་རྒྱ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལྷའི་ན་བཟའ་དག་ཕུལ་ལ། དེ་ལྟར་འབུལ་བ་བསྐལ་པ་གང་གཱ་
ཀླུང་གིས་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཕུལ་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཡང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཁམས་རེ་རེར་ཡང་མཆོད་རྟེན་འཛམ་བུའི་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་བྱས་པ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གློག་གི་སྒྲོན་མས་སྤྲས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་སྟེགས་བུས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། ནོར་བུ་
དང་། མུ་ཏིག་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བས་མཛེས་པར་བྱས་པ། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་བསྒྲེང་བ། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བའི་བླ་རེ་བྲེས་པ། ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོའི་བྱུག་པས་བྱུག་པ། ནོར་
བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་དྲ་བས་ཁེབས་པར་བྱས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དག་བྱས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་དེ་དག་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་ཚད་ཙམ་གྱི་ལྷའི་
ན་བཟའ་དག་དང་། གདུགས་ཀྱི་སྤྲིན་དག་དང་། རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྤྲིན་དག་དང་། བ་དན་གྱི་སྤྲིན་དག་དང་། མེ་ཏོག་གི་སྤྲིན་དག་དང་། སྤོས་ཀྱི་སྤྲིན་དག་དང་། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་སྤྲིན་དག་དང་། 
ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲིན་དག་གིས་གཏོར། མངོན་པར་གཏོར་ལ་ཉིན་གཅིག་བཞིན། དེ་ལྟར་མཆོད་ཅིང་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་མཆོད་ལ། སེམས་ཅན་གཞན་དཔག་ཏུ་མེད་

56-1-159b

གྲངས་མེད་པ་དག་ཀྱང་མཆོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་འགོད་པ་བས་འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གཞན་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་
བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཐ་ན་མོས་པར་བྱེད་ན་འདི་ཉིད་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་གྲངས་མེད་པར་སྐྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕ་
རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་གནོད་ཏོ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་
ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ཕྱིར་སྙིལ་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་རོལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་རི་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་
པ་དག་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣའི་རྒྱལ་མཚན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་སྙོལ་བར་བྱེད་དོ། །སྲིད་པའི་ཆུ་ཀླུང་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་སྐུམས་པར་བྱེད་
དོ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱ་མཚོ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ལས་རྒལ་བར་བྱེད་དོ། །བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་གཅོད་དོ། །ཉི་ཟླ་རྣམས་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོངས་
བ་རྣམས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་འདུག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོའོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་
རྟེན་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་སུ་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཡང་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་

56-1-160a

འཐོབ་བོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རྣམ་པར་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །
རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །དགའ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །པདྨ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ནམ་མཁའ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་
འཐོབ་བོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །དམ་པའི་ཆོས་པད་མ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ཡུལ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་
བོ། །ཆེར་བསྒྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རྣམ་པ་དང་སེམས་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །སེང་གེ་བསྒྱིངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ཉི་མའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ཀྱང་འཐོབ་བོ། །མཐའ་ཡས་འཁྱིལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རབ་ཏུ་གཡོ་བའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རྡོ་རྗེའི་རྒྱལ་
མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ས་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །
ལྷུན་པོ་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ལྷུན་པོ་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །སེམས་ལ་དབང་
བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་

56-1-160b

འཐོབ་བོ། །སྦྱོར་བ་ཟབ་ཅིང་གསང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །བལྟར་མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་
བོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །
གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ལུས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་
འཐོབ་བོ། །ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རིན་པོ་ཆེ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུལ་བར་རྣམ་པར་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །
རབ་ཏུ་ཞི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ཟབ་ཅིང་བརྟན་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཆུའི་དུས་རླབས་ཤེས་བྱ་བའི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཐོབ་སྟེ། དེ་དག་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་དག་འཐོབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་པ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་སྒྲུབ་པའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །ཡེ་ཤེས་དང་

56-1-161a

ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་བོ། སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །མཐའ་ཡས་འཁྱིལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་
གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །པད་མ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །ཆགས་པ་མེད་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །སོ་སོ་ཡང་
དག་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་
ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་གཟུངས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །
ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་འཐོབ་པོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སོམ་ཉི་གཅོད་པ་ཉིད་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་རོལ་པ་སྟོང་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་མཁས་པ་ཡང་འཐོབ་པོ། །འཇམ་དཔལ་དཔེར་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ནི་རི་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ནས་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ་ལྷང་ངེའོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་
ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ནས་ལམ་མེ། ལྷན་ནེ་ལྷང་ངེའོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་
གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་ལ། འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་དག་ལ་མོས་པས་

56-1-161b

ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་འདི་དག་དང་གཞན་དག་ཀྱང་འཐོབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་དམ། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུ་
གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ལ་མོས་ན། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་འདི་དག་དང་གཞན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པའི་ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉེན་པོ་མེད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་འགགས་པ་དང་། བརྗོད་དུ་མེད་པར་མོས་པ་དང་། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་སྤྱོད་ལམ་ལ་
འཇུག་པའི་གནས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པ་དག་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འཇུག་པར་མོས་པ་དང་། སེང་གེ་བྲན་བཟངས་ཀྱི་བུའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པས་སེམས་ཅན་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས། བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་མཛད་པར་མོས་པ་དང་། མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་
ལུང་བསྟན་པ་ནས་བཟུངས་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་དེར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཐས་ཀླས་པའི་བསྐལ་པ་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་པར་མོས་པ་དང་། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱིས་མཐས་ཀླས་པའི་བསྐལ་པ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་

56-1-162a

ཐུབ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་མཛད་པ་ཡིན་པར་མོས་པ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་དག་ལ་མོས་པས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་འདི་དག་དང་
གཞན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་པར་
ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ལ་ཉིན་ཅིག་བཞིན་དུ་ལྷའི་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལྷའི་གོས་དག་བྱིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱིན་པ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་
བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་བྱིན་པ་བས་འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གཞན་གང་ཞིག་གིས་རང་སངས་རྒྱས་ཅིག་ལ་ཉི་མ་ཅིག་ཟས་བྱིན་ན་དེ་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་གྲངས་མེད་པར་སྐྱེད་དོ། །
འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེར་ཡང་གཙུག་ལག་ཁང་འཛམ་བུའི་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་བྱས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གློག་གི་སྒྲོན་
མས་སྤྲས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་སྟེགས་བུས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བས་མཛེས་པར་བྱས་པ། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། 
བ་དན་བསྒྲེང་བ། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བའི་བླ་རེ་བྲེས་པ། ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོའི་བྱུག་པས་བྱུགས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོས་ཁེབས་པར་བྱས་པ། རྒྱ་མཚོ་ན་གནས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་
རྣམ་པར་དག་པ་བཀོད་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་སྣང་བའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཀ་བ་མང་པོས་དཀྲིགས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སེང་གེ་རལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤང་ལེབ་བྲེས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སེང་གེ་རྒྱལ་མཚན་

56-1-162b

གྱི་རྩེ་མོ་ལས་བྱས་པའི་སྒོ་གང་དང་། རྟ་བབས་དང་། སྐར་ཁུང་གིས་བརྒྱན་པ། དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་མང་པོས་བྲེས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དག་བྱས་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་གནས་སྟོང་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་དག་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ལ་ཉིན་ཅིག་བཞིན་ལྷའི་ཟས་རོ་རྒྱ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལྷའི་གོས་དག་ཀྱང་བྱིན་ཞིང་དེ་ལྟར་བྱིན་པ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་
ཏུ་བྱིན་པ་བས་འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གཞན་གང་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཞེ་འམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་པོ་ཞེ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེ་འམ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཐོས་ན་འདི་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པར་སྐྱེད་ན་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རི་མོར་བྲིས་པའམ། གཟུགས་སུ་བྱས་པ་མཐོང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་དེ་བས་ཆེས་
བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པར་སྐྱེད་དོ། །གང་གིས་མར་མེ་ཕུལ་བ་འམ། བདུག་པ་འམ། སྤོས་སམ། མེ་ཏོག་དག་གམ། རོལ་མོའི་སྒྲ་འམ། མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་གཞན་དག་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་དེ་
བས་ཆེས་བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པར་སྐྱེད་དོ། །གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་ཉི་མ་ཅིག་བསླབ་པ་གཅིག་བསྲུང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པར་སྐྱེད་དོ། །འཇམ་
དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་བཅས་པ། ཉན་ཐོས་དང་བཅས་པ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྙེད་རྣམས་ལས་ཉིན་ཅིག་བཞིན་དུ་ལྷའི་ཟས་རོ་རྒྱ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལྷའི་ན་བཟའ་དག་ཀྱང་འབུལ་ལ། དེ་ལྟར་འབུལ་བ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་འབུལ་ཞིང་སངས་

56-1-163a

རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རེ་རེའི་ཕྱིར་མཆོད་བརྟེན་ཚད་གླིང་བཞི་པ་ཙམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། འཛམ་བུའི་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་བྱས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གློག་གི་སྒྲོན་མས་སྤྲས་པ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་སྟེགས་བུས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། ནོར་
བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བས་མཛེས་པར་བྱས་པ། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་སྒྲེང་བ། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བའི་བླ་རེ་བྲེས་པ། ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོའི་བྱུག་པས་བྱུག་པ། ནོར་
བུ་རིན་པོ་ཆེ་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་དྲ་བས་གཡོག་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དག་བྱས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་དེ་དག་ལ་ཉིན་ཅིག་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་
ཚད་ཙམ་གྱི་ལྷའི་གོས་དག་དང་། གདུགས་ཀྱི་སྤྲིན་དག་དང་། རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྤྲིན་དག་དང་། བ་དན་གྱི་སྤྲིན་དག་དང་། མེ་ཏོག་གི་སྤྲིན་དག་དང་། སྤོས་ཀྱི་སྤྲིན་དག་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲིན་
དག་དང་། རོལ་མོའི་སྒྲའི་སྤྲིན་དག་དང་། རྒྱན་གྱི་སྤྲིན་དག་དང་། སེང་གེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་ཟླ་བའི་སྤྲིན་དག་དང་། ལྷའི་སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་དང་། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྒྲའི་སྤྲིན་
རྣམས་ཀྱིས་གཏོར། མངོན་པར་གཏོར་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པ་བས་འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གཞན་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། 
ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་ཤིང་ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ཟན་ཁམ་ཅིག་བྱིན་ན་འདི་ཉིད་དེ་བས་

56-1-163b

ཆེས་བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པར་སྐྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མདོ་འདི་ལས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་
མཆོད་པ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མདོ་འདི་ཉིད་ལ་མོས་པ་གཞན་གང་ཞིག་གིས་མདོ་འདི་ཉིད་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཞིག་མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་མདོ་འདི་
ཉིད་ལ་མོས་པའོ་སྙམ་སྟེ་དགའ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་རྙེད་ལ། དེ་སེམས་དང་བས་ལངས་ཏེ། དེ་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཅི་ནུས་ཅི་ལྕོགས་སུ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་བྱས་ན། འདི་
ཉིད་དེ་བས་ཆེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པ་སྐྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་
འདི་མཉན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཀྱང་རྒལ་ཏེ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བསྐལ་པ་
བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་དུ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ལ་སྤྱད་པ་བས། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པའོ་སྙམ་དུ་མོས་སྟེ་བྱད་ན་འདི་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་གྲངས་
མེད་པར་སྐྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དག་ལ་ལྷའི་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་དང་། 
ལྷའི་ན་བཟའ་དག་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་འབུལ་ཞིང་། དེ་ལྟར་འབུལ་བ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་དང་། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་

56-1-164a

པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ངོ་མཚར་དུ་འཛིན་པར་གྱུར་ནས་ཁྱོད་ཆོས་
ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཕྱག་བྱ་བའི་འོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ལ། ཁྱོད་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བའི་གནས་རྣམས་སུ་ཞུགས་ལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་ཅིག་ཅེས་བྱས་ན། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པར་འཕེལ་ཏེ། 
བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་འདི་ལ་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་སྔ་མ་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟོང་གི་ཆ་དང་། འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། བྱེ་བའི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་བརྒྱའི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆ་དང་། 
བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་། ཟླ་དང་། རྒྱུར་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་
ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། 
དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་སྟོན་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།།    །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛྙ་ན་གརྦྷ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། ། 

56-1-164b

༄༅༅།   །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་བུད་དྷ་བ་ལ་དྷ་ན་ཕྲཱ་ཏི་ཧཱརྱ་བི་ཀྲ་བཱ་ཎ་ནིར་དེ་ཤཱ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་སྐྱེད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུ་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ཀླུང་ནཻ་རཉྫ་ནཱའི་འགྲམ་ན། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་
ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་། བྱམས་པ་དང་། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུན་སྟོང་དང་། རབ་འབྱོར་དང་། ཤཱ་རིའི་བུ་དང་། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ 
བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོངས་བ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་། བློན་པོ་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐོར་ཅིང་། མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ཞལ་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ནས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་དག་
ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་གྱིས་ཚིམ་པར་བྱས། བསྐུལ། གཟེངས་བསྟོད། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱས་ཏེ། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་གྲོང་ཁྱེར་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་
གཤེགས་ཏེ། བཱ་ར་ཎ་སཱིའི་ཤིང་ཨ་མྲ་སྲུང་བའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ན་ས་ཆེར་གཡོས་པར་གྱུར་ནས་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་གཅིག་ཙམ། ཞེང་དུ་
དཔག་ཚད་ཕྱེད་ཙམ་གྱི་ཚད་ལེགས་པར་སྤྲས་པ། ཤིན་དུ་དགའ་བར་འགྱུར་བ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དར་གྱི་ཆུན་པོ་བཏགས་ཤིང་སྤྱངས་པ། ལྷའི་ན་བཟའ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བཏིང་བ། ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་ཆུན་པོ་བྱེ་བ་དུ་མ་རབ་དུ་སྤྱངས་
པ། ལྷའི་དྲི་དང་ལྡན་པ། ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །

56-1-165a

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ཉིད་ལ་བཞུགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་དབང་
ཕྱུག་དང་། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཁྱོད་སོང་ལ་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་འདུལ་བར་འགྱུར་བའི་
སེམས་ཅན་སྙིགས་མ་ཅན། མ་དད་པ་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་བསྒྲིབས་པ། མར་མི་ཤེས་པ། ཕར་མི་ཤེས་པ། དགེ་སྦྱོང་ལ་དགེ་སྦྱོང་དུ་མི་འཛིན་པ། བྲམ་ཟེར་མི་འཛིན་པ། དཀོན་
མཆོག་གསུམ་ལ་མངོན་པར་མ་དད་པ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་གཉིས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འདིར་བསྡུས་ཤིག །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལག་ན་རྡོ་རྗེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ཚིག་འདི་ཐོས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟ་བ་དང་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་མཐུས་ས་ཆེན་པོ་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས། རབ་ཏུ་གཡོས། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །དེ་ནས་ལུས་ལས་འོད་ཟེར་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བྱུང་ངོ་། །བྱུང་
ནས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཀུན་དུ་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མན་ཆད་གཟུགས་ཡོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་མན་ཆད་དུ་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། འོད་ཟེར་དེ་དག་
ལས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བྱུང་ངོ་། །བག་ཡོད་པ་དང་ཉོན་མོངས་མེད་པར་བྱོས། །བག་མེད་པ་ཡི་དབང་དུ་མ་འགྲོ་ཞིག །སྐྱེ་དང་རྒ་ཤིས་གཙེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །བདེ་བར་གཤེགས་

56-1-165b

པའི་བསྟན་པ་འབྱུང་བར་དཀོན། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་གྲངས་མེད་དུ། །སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོར་ངེས་པར་འཁོར་བ་དང་། །ཉོན་མོངས་དོག་པར་རྟག་ཏུ་འཁོར་བ་ན། །འཚོ་བ་མ་རུངས་པ་ནི་སྐྲག་མི་འགྱུར། །རྙེད་དང་ཆགས་དང་བུད་
མེད་རྟག་པ་མིན། །རྟག་ཏུ་གླུ་གར་སྒྱུ་མའི་ཆོས་དང་ལྡན། །བསྐལ་པ་དུ་མར་བདེ་བ་མྱོང་ནས་ཀྱང་། །ཕྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རྣམ་པར་སླུ་བར་གྱུར་པ་འདི་ལ་ལྟོས། །འདི་ལ་མར་གྱུར་པ་ཡང་ཆུང་མར་འགྱུར། །
དེ་ཡི་ཤ་དག་ཡོངས་སུ་ཟོས་ནས་ཀྱང་། །མི་མཁས་པ་དག་མི་ཤེས་དགའ་བར་འཛིན། །སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོར་སྐྱེ་བ་དེ། །མིས་ནི་མ་མྱོང་མེད་ལ་སྐྲག་པ་མེད། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་དམ་པའི་ཆོས་འཆད་ཀྱིས། །བདེ་བར་
གཤེགས་ལ་མཆོད་པར་འདོད་རྣམས་དེང་། །མི་འདུལ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་དེ་མཐོང་ནས། །ཏིང་འཛིན་ཞི་བ་བསྒོམ་པ་ཐོབ་འགྱུར་གྱི། །དེ་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོར་མི་གང་རྣམས། །སྐྲག་པར་གྱིས་ལ་ཐར་པ་འདོད་པར་བྱོས། །
མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དམ་པ་དེ་ལ་མཆོད། །གཞན་གྱི་སྲོག་ནི་མ་གཅོད་དེ་བཞིན་དུ། །གཞན་གྱི་ནོར་དག་མ་བྱིན་ལེན་མ་བྱེད། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་དག་ལ་འཚེ་མ་བྱེད། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱོས། །ང་རྒྱལ་
རྒྱགས་དང་བརླང་བ་སྤངས་ནས་ཀྱང་། །བཱ་ར་ཎ་སི་འོས་ནི་བྱ་བ་ཡི། །ཨ་མྲ་སྲུང་བ་མོ་ཡི་ཚལ་དུ་དེང་། །མི་མཆོག་ལ་ནི་མྱུར་དུ་བལྟ་བར་གྱིས། །དེ་ཡི་བཀོད་པ་རྒྱ་ཆེར་ཡིད་དུ་འོང་། །དགེ་སློང་དགེ་འདུན་རྟག་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་ལྡན། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱ་ཆེན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ། །སེམས་ཅན་མི་མཁས་ཁོང་དུ་ཆུད་བྱ་དང་། །སེམས་ཅན་བྱེ་བ་མང་པོ་ཐར་བྱའི་ཕྱིར། །འོད་ཟེར་རྟག་ཏུ་གང་གིས་བཏང་བ་དེ། །མཚན་ནི་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གོ། །
གང་དག་ང་རྒྱལ་རྒྱགས་ཁེངས་བགྱིད་གྱུར་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་རིམ་གྲོ་མི་བྱེད་པ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་མགོན་པོ་སེམས་ཅན་མཆོག །རྟག་ཏུ་འོད་ཟེར་གཏོང་ཞིང་གོ་བར་བྱེད། །དེ་ཡི་གཟུགས་ནི་ཡངས་ཤིང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ། །

56-1-166a

བསྐལ་པ་བྱེ་བར་དེ་ནི་བཤད་མི་རྫོགས། །འདིར་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར། །དྲི་དང་ཕྲེང་བ་གོས་མཆོག་རྒྱན་ཁྱེར་ལ། །མི་ཡི་འདྲེན་པ་འདི་ལ་མཆོད་པར་བྱོས། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་རབ་
དཀོན་ནོ། །འདོད་ཕྱིར་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་མང་པོར་ཡང་། །རྟག་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་ཅིང་འཐོབ་པར་འགྱུར། །མཁས་པས་རྟག་ཏུ་ཐར་པ་འདོད་པར་གྱིས། །མི་མཆོག་སངས་རྒྱས་ལ་ནི་མཆོད་པར་བྱོས། །བུ་དང་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཉེན་
རྣམས་དང་། །ཕ་མ་ཆུང་མ་བཤེས་མང་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་འདྲ་བས་དོན་མེད་དེ། །རྟག་པར་གཞན་དང་གཞན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་གསེར་དང་དངུལ་ཡང་གློག་དང་འདྲ། །འདི་ལ་སྙིང་པོ་འགའ་ཡང་སྣང་བ་མེད། །
བྱང་ཆུབ་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །མི་རྣམས་འདྲེན་པ་ལ་ནི་མཆོད་པར་བྱོས། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ན་འོད་ཟེར་ལས་བྱུང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྐུལ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་དུ་བརྒྱུད་པ་འདིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྒྲས་གང་བར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྐུལ་བར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གང་དག་ལོག་པར་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་བཀོད་པར་གྱུར། གང་དག་ང་རྒྱལ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་
ཁེངས་པ་དང་། འགྱིང་བ་དེ་དག་ནི་ང་རྒྱལ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། ཁེངས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། གང་དག་འདོད་ཆགས་ལ་རྗེས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་བག་མེད་པར་གྱུར་པ། དེ་དག་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར། གང་
དག་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་བརྒྱད་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་
པ་ལ་གནས་པར་གྱུར། ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒོད་པ་དང་། ཀུ་རེ་དང་། དགའ་བ་དང་། རྩེ་བ་དང་། འདོད་པ་དང་། ཁྲོ་བ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་དང་། བསྟེན་པ་དང་། བསྙེན་

56-1-166b

བཀུར་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བར་གྱུར། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཉན་པར་འདོད་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་དང་། ཀླུའི་
རྒྱལ་པོ་དང་། རྒྱལ་པོ་མཁར་གྱི་བདག་པོ་དང་། རྒྱལ་ཕྲན་དང་། སྟོབས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དང་། དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་
མཆོད་པའི་ཕྱིར་ལྷའི་མེ་ཏོག་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། གོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། སིལ་སྙན་དང་། དར་གྱི་ཆུན་པོ་རྣམས་ཐོགས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བཱ་ར་ན་སཱི་ཞེས་བྱ་བ་གང་ན་བ་དང་། མྲ་
སྲུང་བ་མོའི་ཚལ་གང་ན་བ་དེར་དོང་ནས་བདག་གི་བསོད་ནམས་ལས་སྐྱེས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ལ་མངོན་པར་མཆོད་དེ། མེ་ཏོག་གི་ཆར་དང་། དྲིའི་ཆར་ཆེན་པོ་
མངོན་པར་ཕབ་བོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛམ་བུའི་གླིང་དང་། ཨ་མྲ་སྲུང་བ་མོའི་ཚལ་དེ་དཔག་ཚད་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་སྲིད་དུ་རྒྱ་ཆེ་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། ས་གཞི་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་ལ་
ལྷའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ། དྲི་དང་ལྡན་པ། ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང་། འབྲས་བུའི་ཤིང་དང་། སྤོས་ཀྱི་ཤིང་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་དང་། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་། གོས་ཀྱི་ཤིང་རྣམས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ། 
ལྷའི་སེང་གེའི་ཁྲི་དང་ལྡན་པ། རིན་པོ་ཆེ་དང་། དར་དང་། མེ་ཏོག་གི་ཆུན་པོ་རབ་དུ་སྤངས་པ། ལྷའི་དྲིལ་བུའི་སྒྲས་བརྒྱན་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བདེ་བ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་འཕྲོག་པར་
བྱེད་པ། ཚིམ་པར་བྱེད་པ། མགུ་བར་བྱེད་པ། མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་

56-1-167a

ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ནས་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་། བློན་པོ་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་དེ་དག་གིས་གང་
བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་
ཕྱིན་པ་དང་། ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་པ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་
བ་ནི་མང་ངོ་། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟི་བརྗིད་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། 
གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་། བློན་པོ་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། 
དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་མང་དུ་འདུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་བུ་དག་དེ་བཞིན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐབས་མཁས་པ་དང་སེམས་ཅན་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ནི་མང་ངོ་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དང་། ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་ནས་ཆོས་སྟོན་
ཏེ། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་ལྷས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཚངས་

56-1-167b

པས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཀླུས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱལ་པོས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་ཉན་པས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུལ། 
ཁ་ཅིག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་རིང་བསྲེལ་གྱིས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་མཆོད་རྟེན་བྱེད་དུ་འཇུག །གཙུག་ལག་ཁང་དང་། འཆག་ས་དང་། བསྐྱེད་མོས་ཚལ་བྱེད་དུ་གཞུག་པའི་
དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་སྐུ་གཟུགས་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་དང་། རི་མོ་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་དང་། ར་གན་གྱི་སྐུ་གཟུགས་བྱེད་དུ་གཞུག་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པས་འདུལ། 
ཁ་ཅིག་ནི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་དང་བཀུར་སྟི་བྱ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་མདོ་སྡེ་འདྲི་བ་དང་། འདྲིར་གཞུག་པ་དང་བཀླགས་པ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེས་པས་འདུལ། ཁ་ཅིག་ནི་མར་
མེ་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་དང་། དྲི་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། དོ་ཤལ་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པས་འདུལ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་
ཆོས་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་བུ་དག་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་ལ་མི་མཁྱེན་པ་དང་། མི་གཟིགས་པ་འམ། མི་གསན་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་མཁྱེན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མངའ་སྟེ། འོངས་པ་
ཡང་མཁྱེན། མ་འོངས་པ་ཡང་མཁྱེན། འདས་པ་ཡང་མཁྱེན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མཁྱེན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ལང་མཁྱེན། སྤྱད་པ་ཡང་མཁྱེན། ཁམས་ཀྱང་མཁྱེན། སྐྱེ་བ་ཡང་མཁྱེན། 
འབྱུང་བ་ཡང་མཁྱེན་ཏོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྨན་པ་ལེགས་པར་བསླབས་པ། ཚེའི་རིག་པ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆེས་མཁས་ཤིང་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ། 

56-1-168a

སྨན་དང་ཡོ་བྱད་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་སེམས་ཅན་ནད་པ་ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ལུས་ཡོངས་སུ་གཟིར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་ཤེས། དུས་ཀྱང་ཤེས། ཚོད་ཀྱང་ཤེས། སྨན་ཡང་ཤེས། རླུང་ལས་གྱུར་
པ་དང་། མཁྲིས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང་། བད་ཀན་ལས་གྱུར་པ་དང་། འདུས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང་། ཁྲག་ལས་གྱུར་པ་དང་། མ་ཞུ་བ་ལས་གྱུར་པ་དང་། སྐྲན་དང་། དམུ་རྫིང་དང་། སྙིང་ནད་དང་། མཛེ་དང་། གཡན་པ་དང་། ཤུ་བ་
དང་། འབྲས་ལ་སོགས་པ་དང་། དུག་དང་མེ་དབལ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཤེས་སོ། །དེས་ཐམས་ཅད་ཤེས་ནས་སྨན་གྱི་རྫས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱུག་པ་དང་། བཀྲུ་བ་དང་། ཕྱེ་མ་སྦྱར་བ་དང་། སྣ་ནས་བླུག་པའི་ལས་དང་། 
གཏར་ཀ་གདབ་པ་དང་། མར་དང་། འབྲུ་མར་བསྐོལ་བ་དང་། སྨིན་པར་བྱ་བ་རྣམས་སྦྱོར་བའི་ཐབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་ཅིང་ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་
ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་བུ་དག་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། ལྷའི་མིག་དང་། རྣ་བ་རྣམས་
ཀྱི་ཚེའི་རིག་པ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་། བསམ་པ་དང་། སྦྱོར་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་མཁས་པས་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གིས་ནད་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། 
ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱིས་གཟིར་བའི་སེམས་ཅན་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། དྲེགས་པས་བསྒྲིབས་པ་དང་། ཆགས་པ་དང་། མྱ་ངན་དང་། འཇིགས་པ་དང་། ཁྲོ་བས་བསྒྲིབས་པ་རྣམས་སེམས་
ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་མཁས་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། སྦྱོར་བ་སྣ་ཚོགས་དང་། 

56-1-168b

ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་རོལ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་བཀོད་ནས། ལྷག་མ་མ་ལུས་པའི་
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མཛད་དོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་བརྒྱད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་མཛད་ཅིང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སོ་སོར་འགོད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་
འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པས་ཇི་ལྟར་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བདག་ཉིད་མི་སྣང་བར་ཡང་སྟོན། ཟླ་བ་ཁམ་པ་ལྟ་བུའི་
དཀྱིལ་འཁོར་ཀྱང་སྟོན། ཟླ་བ་མར་གྱི་ངོ་དང་། ཡར་གྱི་ངོ་ཡང་སྟོན། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་ཡང་སྟོན། མུན་ནག་ཐིབས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་སེལ། རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་པ་དང་། 
སྨན་དང་། འབྲས་ལ་སོགས་པ་ཡང་སིམ་པར་བྱེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་བུ་དག་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་། ཁམས་སྣ་
ཚོགས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡང་སྟོན། སྐྱེ་བ་ཡང་སྟོན། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་སྟོན། རྩེ་བ་དང་། དགའ་བ་དང་། བུད་མེད་
ཀྱི་བཞད་གད་དང་། ཀུ་རེ་དང་། དྲི་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། དགའ་ཞིང་རྩེ་བ་ཡང་སྟོན། ཁྱིམ་ནས་འབྱུང་བ་དང་། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་། དཀའ་བ་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱང་སྟོན། བདུད་བཏུལ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་
བསྐོར་བ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་ཆར་ཕབ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚིམས་པར་བྱས་པའི་བར་དུ་ཡང་སྟོན་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་སྦྱོར་བ་སྣ་ཚོགས་

56-1-169a

ཀྱིས་རིང་བསྲེལ་མཆོད་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་དང་། སྐུ་གཟུགས་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་དང་། རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་ནས་འབྱུང་བ་དང་། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་
པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་འདྲི་བ་དང་། བཀླག་པ་དང་། ཁ་དོན་དུ་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་བྱེད་པ་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐར་བར་མཛད། བསླབ་པ་འཛིན་པ་དང་། བརྟུལ་ཞུགས་དང་། སྡོམ་པ་དང་། ཉེ་བར་
གནས་པ་དང་། དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་རྣམས་འཛིན་དུ་གཞུག་པའི་ཐབས་མཁས་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐར་བར་མཛད་དེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་
འཇིག་རྟེན་དང་། མི་ཁོམ་པ་དང་། ངན་སོང་དང་། ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་མཛད་ནས་ཆོས་ཉན་པས་ཚིམ་པར་མཛད་དེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་བཀོད་
དོ་དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ན་ལྷའི་བུ་བློ་ཆུང་བ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་མཛད་པ་མཛད་དེ། སྐུ་ཚེ་ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་
དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་མཛད་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ད་དུང་མ་མཛད་ཀྱིས་ཀྱང་། འདིས་
མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་ཤིན་དུ་བསྔགས་ཤིང་བརྗོད་དེ། འཁོར་མང་པོ་བསྡུས་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ལས་ན། དེ་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་མྱུར་

56-1-169b

བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བཞེད་པ་ལྟ་སྙམ་ནས་དེ་དག་ཡིད་མི་དགའ་སྟེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་
སེམས་ཤེས་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལྷའི་བུ་དག་དེ་ལྟར་མ་སེམས་མ་སྨྲ། ཡིད་མི་དགའ་བར་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་པ་ནི་མང་
མང་སྟེ། ཐབས་དང་། ཤེས་རབ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ལྷའི་བུ་
དག་ངས་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་ངས་ཤེས་པ་ལས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་སྐྱེད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱལ་པོ་འཆད་པར་བཞེད་པ་དང་། རྒྱས་པར་མཛད་པར་བཞེད་པར་མི་འགྱུར་རམ། ཡང་ལྷ་
འི་བུ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡང་མེད། སྐུ་ཚེ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་
དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བཞུགས་མོད་ཀྱི། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡང་སྟོན། 
དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་འདུལ་བ་དང་། རིང་བསྲེལ་གྱིས་འདུལ་བ། སྙིགས་མའི་རང་བཞིན་ཅན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མ་དད་པ། བླ་མ་ལ་སྟི་སྟང་

56-1-170a

བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་སེམས་ཅན་དག་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟོན་མོད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བྱོན་པ་ཡང་མེད། གཤེགས་པ་
མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བར་འདོད་པ་དང་། མཆོད་པར་འོས་པ་དང་། ཆོས་ཉན་པར་འདོད་པ་དང་། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན་
དུ་འདོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བར་བྱ་བ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གསལ་བར་བྱ་བ་དང་། རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་
དུ་འབྱུང་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རྒ་བ་དང་། འཆི་བ་ཡང་མེད་དོ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཕྱིས་པ་ལ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྣང་བར་
འགྱུར། མི་སྣང་བར་ཡང་འགྱུར་མོད་ཀྱི། གཟུགས་བརྙན་ནི་དེར་འོང་བ་དང་། འགྲོ་བར་སྣང་བ་ནི་མེད་དོ། །ལྷའི་བུ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་
ན་སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་ལེགས་པར་བསླབས་པ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། རྟ་བབས་དང་། སྐྱེད་མོས་ཚལ་སྣ་ཚོགས་དང་། ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་གཟུགས་དང་། དགའ་བ་དང་། རྩེ་བ་སྣ་ཚོགས་
བསྟན་ཏེ་མི་སྣང་བར་བྱེད་ཀྱང་དེ་ལ་འགྲོ་བ་ཡང་མེད། འོང་བ་ཡང་མེད། འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་ཡང་ལྟ་བར་བྱའོ། །
ཡང་ལྷའི་བུ་དག་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་སྟོང་ལོན་པ་འམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་བསྐལ་པར་ལོན་པ་འམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ལོན་

56-1-170b

ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱ་བ་དང་། བཀུར་བསྟིར་བྱ་བ་དང་། རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་དང་། སྐུ་གཟུགས་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་དང་། མཚན་ནས་བརྗོད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་
པ་དང་། མཆོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ན་གནས་པ་རྣམས་ཐར་པར་མཛད་དེ། སེ་ནི་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དང་། མི་ཁོམ་པ་དང་། 
ངན་སོང་དང་། ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་མཛད་ནས་རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ན། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མེ་ཏོག་དང་། སྤོས་དང་། དྲི་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ན་བཟའ་དང་། རྒྱན་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པས་མཆོད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ལྷའི་
བུ་དག་གང་སེམས་ཅན་ལ་ལས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་ངམ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ལོན་ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་མཚན་ནས་ལན་བདུན་དུ་བརྗོད་ནས་ནམ་མཁའ་
ལ་མེ་ཏོག་གཏོར་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །མེ་ཏོག་ནམ་མཁའ་ལ་གཏོར་བ་ལྟ་ཞོག་གི། གང་དག་དད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་སློབ་པ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསླབ་པ་གཅིག་ཙམ་འཛིན་ཏམ། ཉིན་གཅིག་གམ། མཚན་གཅིག་གམ། ཡུད་ཙམ་ཞིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་བརྩོན་ན། 
དེ་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱས་ནས་རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་བཞད་གད་དམ། ཀུ་རེ་འམ་

56-1-171a

བྱིས་པའི་ཀྱལ་ཀ་འམ། རྩེད་མོར་བྱེད་པ་འམ། འཇིམ་པ་ལས་མཆོད་རྟེན་བྱེད་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ན། གང་གིས་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ནམ། རིང་བསྲེལ་གྱི་སྐུ་གཟུགས་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་གཙོ་བོར་ཤེས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་
དགྲོལ་ལོ་སྙམ་སྟེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེས་ནས་ལྷའི་མེ་ཏོག་དང་། ལྷའི་སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། སིལ་སྙན་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་རྣམས་ཀྱིས་
མཆོད་པ་བྱེད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་
དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་བདེ་འགྲོར་
འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷའི་བུ་དག་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ལ་མཁས་ཤིང་འཐུན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏེ། ཀྱེ་མའོ། །
འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལགས་ན། གང་འཇམ་དཔལ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་
མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དུ་མ་ལོན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ན་བཞུགས་ཤིང་ཐབས་མཁས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དོ་ཞེས་དེས་སྨྲས་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་ཅི་

56-1-171b

ཞིག་སྙམ་མོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གི་སེམས་ཤེས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལྷའི་བུ་དག་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཡུད་ཙམ་ཞིག་སྡོད་ཅིག །ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་
སྐྱེས་པ་འདི་དང་སྔར་ཞུས་པར་གྱུར་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་མཛད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
གཙུག་ཕུད་ཅན་དང་། ཐམས་ཅད་སྐྱོབས་དང་། ལོག་པར་དད་སེལ་དང་། གསེར་ཐུབ་དང་། འོད་སྲུང་དང་། རྣམ་པར་གཟིགས་དང་། མི་འཁྲུགས་པ་དང་། འོད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ན་བཞུགས་ཤིང་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་ལ་བཞུགས་ནས་ཉན་ཐོས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་བཅས་པས་བསྐོར་ཅིང་འཁོར་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་སྣང་བ་དང་། ཤར་དང་། ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་གི་ཕྱོགས་
ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དུ་མ་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་ལ་བཞུགས་ནས་ཆོས་འཆད་ཅིང་བཞུགས་པར་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་མཛད་དོ། །
དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དང་ལྷའི་བུ་དེ་དག་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། མཆོག་ཏུ་དགའ་ཞིང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བདག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་སྐྱེས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དེ་དག་ལ་མེ་ཏོག་དང་། སྤོས་དང་། དྲི་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ན་བཟའ་དང་། རྒྱན་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་མཆོད་དེ། ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །ཨེ་མ་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ནི། །
ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་སྒོམ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་རྣམས། །འདས་ནས་བསྐལ་པ་དུ་མ་ན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །དཔའ་བོ་ཆེན་པོ་འདི་ན་བཞུགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་བསྐོར་

56-1-172a

ཅིང་། །སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པ་གདའ། །སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ལེགས་པ་སྟེ། །ཆོས་མཉན་པ་ཡང་ལེགས་པ་ཡིན། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བལྟ་བ་དང་། །མཉན་པའང་དེ་བཞིན་ལེགས་པ་ཡིན། །གང་དག་
འདིར་ནི་བསླབ་འཛིན་པའི། །ལུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་ཡིན། །ནན་ཏན་གྱིས་ནི་སྒྲུབས་པ་དག །དེ་ཀུན་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་མཁས་པ་རྣམས། །འདིར་ནི་སེམས་ཅན་ཐར་བར་མཛད། །ཟླ་བའི་
དཀྱིལ་འཁོར་འདྲ་བ་དང་། །དེ་བཞིན་སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་འདྲ། །འོང་བ་དང་ནི་འགྲོ་བ་ཡང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་པར་མཛད། །མཆོད་རྟེན་དང་ནི་རི་མོ་དང་། །སྐུ་གཟུགས་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་དང་། །མཆོད་དང་
བཀུར་སྟི་བྱ་བའི་ཕྱིར། །གང་དག་མཚན་ནི་དྲན་བྱེད་པ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་གནས་པ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་མཉན་པ་དང་། །
མཆོད་ཅིང་འཛིན་པ་འང་དེ་བཞིན་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་འདི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་སྲོག་
ཆགས་དྲུག་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་ཉི་ཁྲིས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་གོ། །ལྷའི་བུ་ལྔ་སྟོང་གིས་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་
གྲོལ་ལོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་བདུན་བརྒྱས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་
རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་དྲིས་པའི་ལན་བཤད་པ་འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཤད་དེ་ལེགས་མོད་ཀྱི། ཁོ་བོ་ཐེ་ཙོམ་ཅུང་ཟད་ཅིག་

56-1-172b

སྐྱེས་ཀྱིས། གང་ཐོས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བར་ཁོ་བོས་དྲིས་པ་དེ་བསྟན་ཅིང་ལུང་སྟོན་ཅིག །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་
ཀྱིས་སྤོབས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ལེགས་སོ། །ཁྱོད་གང་དང་གང་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཐོས་པ་ཙམ་དང་། མཆོད་པ་དང་། བཀུར་
སྟི་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གང་ལགས། དེ་དག་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་གང་ན་བཞུགས། དེ་དག་ལ་མཆོད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བགྱི། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། གང་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་
པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་མཚན་རྣམས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་
སུ་མཆོད་ཅིང་སྟི་སྟང་བྱ་བ་བཤད་ཀྱིས་ཉོན་ཅིག །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བཻ་དཱུརྱ་སྣང་བ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨན་གྱི་བླ་བཻ་དཱུརྱའི་འོད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་ཏེ། 
འཚོ་ལ་གཞེས་ཤིང་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་པ་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཙུག་པུད་ཅན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེའི་གཙུག་པུད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །

56-1-173a

འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དྲི་མ་མེད་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དྲི་མ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞི་བ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་
འོད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་པད་མོའི་བླ་མ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པད་མོ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྡོ་རྗེ་
ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྡོ་རྗེ་མཁྲེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མྱ་ངན་མེད་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྟོགས་པ་དང་བློ་གྲོས་སུ་ལྡན་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ངན་འགྲོ་
དང་བྲལ་བ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དྲི་མ་མེད་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དབང་
པོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་པོའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེའི་མཚན་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་པོར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཟླ་བ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟླ་བ་རྒྱས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། 
དེའི་མཚན་བཟུང་ཞིང་མཆོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། 

56-1-173b

དེའི་མཚན་བཟུང་ཞིང་མཆོད་པས་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལེགས་པར་སྣང་བ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་པར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། 
དེའི་མཚན་བཟུང་ཞིང་མཆོད་པས་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མདོར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགའ་བའི་དཔལ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཙན་དན་གྱི་དཔལ་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དཔའ་བོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཙུག་པུད་ཅན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱོབས་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལོགས་པར་དད་སེལ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་ཐུབ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་སྲུང་དང་། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་
སྟོང་ལོན་པ་འམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ལོན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་བཟུང་བ་དང་། རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང་། རི་མོ་དང་། སྐུ་གཟུགས་བྱེད་དུ་
འཇུག་པ་དང་། མར་མེ་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་དང་། དྲི་དང་། བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་དང་། བསླབ་པ་འཛིན་དང་། བརྟུལ་ཞུགས་དང་། དཀའ་ཐུབ་དང་། སྡོམ་པ་དང་། ཉེ་བར་གནས་པ་
རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ངན་སོང་དང་། ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་པར་གནས་པའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོངས་
སུ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཞིང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་བ་ནས། རིམས་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་

56-1-174a

འོ། །གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དད་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དྲན་པ་ཉམས་པ་ཞིག་གིས་སྡིག་པ་བྱེད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་དང་། འཕགས་པ་དག་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་
དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱེད་པ་དང་། སྲོག་གཅོད་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱིས་ནོར་རྐུ་བ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མནར་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་དོན་དང་། གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་རི་མོའི་སྐུ་གཟུགས་དང་། འཇིམ་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྱེད་དུ་འཇུག་ཅིང་། བྱེད་དུ་བཅུགས་ནས་ཀྱང་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་བའི་སེམས་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ཚེས་བརྒྱད་ནས་བརྩམས་ཏེ་བཅྭ་ལྔའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་ག་
ཤེགས་པ་དེ་དག་ལ་མེ་ཏོག་དང་། སྤོས་དང་དྲི་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། མར་མེ་དང་། སིལ་སྙན་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་ལན་གསུམ་ཉིན་ལན་གསུམ་དུ་མཆོད་དེ 
སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཅི་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་མཁྱེན། ལྷའི་སྙན་གྱིས་ནི་གསན། ལྷའི་སྤྱན་གྱིས་ནི་གཟིགས་
ཤིང་སེམས་ཅན་དེ་དག་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་གྱི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་ལེགས་པར་བྱ་བ་བྱེད་ཀྱི་ངན་པར་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་
པ་དེ་དག་ཐར་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ལ་གསོལ་བ་གདབ་བོ་བཤགས་པ་དང་། མཐོལ་བས་སྡིག་པ་བཤགས་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཐོས་པར་

56-1-174b

གྱུར་ཅིག །ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་གྱུར་ཅིག །ཇི་སྲིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་བདག་གི་སྤྱོད་པ་དང་འཐུན་
པར་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡང་བྲིས་པ་དང་། འདྲིར་བཅུག་པ་དང་། བཅངས་པ་དང་། བཀླག་པ་དང་། མཆོད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
དེ་དག་གིས་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་སེམས་ཅན་མནར་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་གི་རྣ་བར་མཚན་རྣམས་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མཐུས་ཀྱང་སྡིག་པ་
ཐམས་ཅད་བསྲབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་མཐུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མཐུས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་གྱུར་ནས་ཕྱིས་སྡིགས་པའི་
ལས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་སྤྱོད་པ་འཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཞིན་དུ་བསམ་
པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་སྟེ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད། ངན་འགྲོའི་སྒོ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་བྱེད། བདེ་འགྲོའི་སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་སྒོ་རྣམས་ནི་འབྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་
ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་པ་དང་། སྨོན་ལམ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང་། བྱིན་གྱི་བརླབས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ལོན་

56-1-175a

པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ན་གནས་པ་དག་མཉན་ཅིང་མཆོད་པ་ཅིག་ནས་ཅིག་ཏུ་རྒྱུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་ཏེ་བདེ་འགྲོར་བཀོད་པར་འགྱུར་ན 
གང་འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་འདྲི་བ་དང་འདྲིར་གཞུག་པ་དང་། གཞན་ལ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་དེ་དག་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་ཡོངས་སུ་
བཟུང་བར་འགྱུར་ན། དེའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་བརྗོད་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་
ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ལ་ལྟོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཅང་བར་བྱའོ། །བཀླག་པར་བྱའོ། །བཤད་པར་བྱའོ། །མཆོད་པར་བྱའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པར་བྱའོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །འཁོར་བ་ལས་ཡིད་སྐྱོ་ཞིང་བག་ཡོད་པ་དང་། འཁོར་
བ་སྐད་ཅིག་མར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །ཡང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདོད་པ་ལ་བསྟེན་པས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མར་སྡུག་བསྔལ་བ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་སྡུག་བསྔལ་
དང་། མངལ་ན་གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། གཅད་པ་དང་། གཞོམ་པ་དང་། 
བརྡུང་བ་དང་། བརྡེག་པ་དང་། བསྲེག་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་འགྲོ་དགོས་པས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྙིང་བརྩེ་བ་གཙོ་བོར་བྱ་བ་དང་། ཆོས་དང་ཐར་པ་

56-1-175b

འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་འཇམ་དཔལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཕབ་པས་བདག་
ཅག་ཚིམས་པར་བགྱིས། རངས་པར་བགྱིས། བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་བཞག་པས་བག་ཡོད་པར་བགྱིས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟད་མོ་ཅན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང་། འདྲི་བ་དང་། འདྲིར་འཇུག་པ་དང་། འདྲི་བ་པོ་དང་། འཆང་བ་པོ་དང་། ཀློག་པ་
པོ་དེ་དག་ལ་མེ་ཏོག་དང་། སྤོས་དང་། དྲི་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། གོས་དང་། རྒྱན་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་བསོད་ནམས་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
སྩལ་པ། གང་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་འམ། རྒྱལ་པོ་འམ། བློན་པོ་འམ། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལ་དད་པས་བཅངས་པ་དང་། མཆོད་པ་དང་། འདྲི་བ་དང་། འདྲིར་འཇུག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་བསྟན་ན་དེས་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། གང་དག་འཇིག་རྟེན་
ན་ནད་དང་གནོད་པ་དེ་དག་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འབྱུང་བ་དང་། གང་འཇིག་རྟེན་ན་གནོད་སྦྱིན་དང་། འབྱུང་པོ་དང་། ཤ་ཟ་མདངས་འཕྲོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱམས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་
དང་། གང་དག་གཤེད་བྱེད་དང་། བྱད་དང་། སྔགས་དང་། རོ་ལངས་གཞན་གྱི་གནོད་པ་དེ་དག་དེའི་ལུས་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་། བློན་པོ་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། དགེ་

56-1-176a

སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་དགའ་ཞིང་མགུ་བར་གྱུར་ནས་དེའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་
འགྱུར་བ་དང་། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལག་ན་རྡོ་རྗེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་ཚེ་རབས་དྲན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་དེ་བརྒྱད་ཐོབ་པར་
འགྱུར་རོ། །དེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷའི་མཆོད་པ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་མཆོད་པས་ལོ་འབུམ་གྱི་བར་དུ་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པས་གང་བར་བྱས་ཏེ། ལྷའི་ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། མར་མེ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དང་། སིལ་སྙན་དང་
རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་འབུམ་དུ་བཀུར་སྟི་བྱས་ཏེ་རྗེད་ཅིང་མཆོད་པ་བས་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། མཆོད་པ་དང་། འདྲི་བ་དང་། འདྲིར་འཇུག་པ་དང་། གཞན་
དག་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ན་དེ་བས་འདི་ཆེས་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་དེ་དག་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་
ལ་གཞོག་ཅིང་། བཞག་ནས་ཀྱང་ལྷའི་ལོ་སྟོང་དུ་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བྲེལ་བར་རྗེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས། གང་གིས་ཆོས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཙམ་ཡང་ཉན་
པ་དང་། འཆང་བ་དང་། འདྲི་བ་དང་། འདྲིར་འཇུག་པ་དང་། གཞན་ལ་རྒྱས་པར་བྱེད་ན་དེ་བས་འདི་ཆེས་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་

56-1-176b

ཕྱིར་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཞིང་སྟོང་བྱེ་བ་གཞན་དུ་གནས་པ་ཡི། །སངས་རྒྱས་མཁས་པ་མཐའ་ཡས་བྱེ་བ་དག །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་དགོངས་མཛད་ཅིང་། །ངན་འགྲོ་ལས་ནི་
སེམས་ཅན་ཐར་བར་མཛད། །སྟིར་མེད་ལས་ལ་གནས་ཤིང་སྦྱིན་བྱེད་དག །ལས་བྱས་ནས་ནི་ངན་འགྲོར་སོང་བ་རྣམས། །དེ་དག་ཐར་བར་བྱ་ཕྱིར་ཆོས་འདོད་པས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་དག་མཆོད་པར་བགྱི། །
རི་མོར་མཆོད་རྟེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱོས། །གསེར་དང་དངུལ་དང་དེ་ལྟར་ལུགས་རྣམས་དང་། །འཇིམ་པའི་སྐུ་གཟུགས་དག་ནི་བྱེད་བཅུག་ནས། །མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ནི་མཆོད་པར་གྱིས། །མར་མེ་སིལ་
སྙན་དྲི་དང་སྤོས་ཀྱིས་མཆོད། །ཤེས་རབ་ཆེ་བས་བསྔོ་བ་དག་ཀྱང་གྱིས། །མདོ་སྡེ་བཤད་ཅིང་འདིར་ཡང་བཞུགས་པར་གྱིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་དང་མདོ་སྡེའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །སྡིག་པའི་ལས་ལས་
སེམས་ཅན་དེ་ཐར་གྱིས། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་རེག་པར་འགྱུར་བར་དུ། །དགེ་བའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་འཛིན་པར་འགྱུར། །སྔོན་གྱི་ལས་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་འགྱུར་ཞིང་། །དྲན་ནས་མཁས་པ་སྡིག་པ་བྱེད་མི་འགྱུར། །
མི་ཡི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མདོ་སྡེ་འདི། །བཤད་པ་དེས་ནི་བསོད་ནམས་མང་དུ་ཐོབ། །དེ་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་བསྲུང་བར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ལུས་འདི་ལ་ནི་ནད་མི་འབྱུང་། །དེ་ཡི་རྒྱལ་སྲིད་ཀུན་ལ་གནོད་མི་འབྱུང་། །
ཁྱིམ་དང་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཞི་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་རྟག་འཛིན་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཛོད་ནི་རྟག་འཛིན་འགྱུར། །གང་ཞིག་མཆོད་ཅིང་རྗེད་དང་འདྲིར་འཇུག་དང་། །ལས་གཞན་
མེད་པར་ཉན་དུ་འཇུག་པ་ནི། །དེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་མཆོད་པར་འགྱུར། །དེས་ནི་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་རྟོགས་འགྱུར། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་

56-1-177a

པོ་ལྟད་མོ་ཅན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་འདི་ལ་ཐེ་ཙོམ་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལུས་འདིས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབས་ནས་སླར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་
བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རམ། འཁོར་བར་འཁོར་བའི་ཚེ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རམ། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྔུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམས་མྱོང་བར་
འགྱུར་ཞིང་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། ཇི་ལྟར་འགུམ། ཇི་ལྟར་འཚོ། ཇི་ལྟར་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྟད་མོ་
ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ལྟད་མོ་ཅན་འདི་ནི་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་འདི་ལ་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད། འཆི་བ་མེད། འཚོ་བ་མེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་རྒ་བ་དང་འཆི་
བ་མེད་ཀྱི། འཚོ་བའི་ཁམས་ནི་རྟག་ཏུ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་སོ། །ཡང་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་དང་ལས་ཀྱི་གཞིས་སྐྱེ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་འོངས་ཤིང་འཕོས་ནས་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། 
བདེ་བ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས། སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་འདུ་ཤེས། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་མོད་ཀྱི 
ལྷག་མ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་སྐྱོ་བའི་སེམས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་གོས་
སར་པ་གྱོན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་གྱོན་ནས་ལས་ཐམས་ཅད་བྱེད་ཅིང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དུས་གཞན་ཞིག་ན་གོས་དེ་རྙིངས་ཤིང་མུགས་ཏེ་དྲི་མ་ཅན་མཐར་བཤད་པར་

56-1-177b

གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་བོར་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཤེས་ནས་བོར་རོ། །བོར་ནས་ཡང་གོས་སར་པ་གསར་མ་གཞན་ཞིག་བཙལ་ཏེ་གྱོན་ནོ། །དེས་གྱོན་ན་ཡང་ལས་བྱེད་ཅིང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་
ནས་དོན་དམ་པའི་གོས་སྲ་ཞིང་བརྟན་ལ་མི་ཤིགས་ཤིང་མི་ཆོད་པ་གྱོན་པར་མ་གྱུར་བར་དུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་འདིས་ལྟ་བུས་བསྐལ་པ་དུ་མ་འདས་ཀྱང་གོས་དེ་བགོས་སོ་ཤེ་
འམ། བོར་རོ་ཞེས་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གིས་དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་དུ་འགྲོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཚེ་འཚོ་བའི་ཁམས་དེས་ལུས་འཇིག་པ་དང་། འགྱེལ་བའི་མཐར་
གྱུར་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ལུས་དེ་བོར་ནས་ཡང་གསར་པ་གཞོན་ནུ་གཞན་བཙལ་ཏེ། དེ་དེའི་ལས་བྱེད་ཅིང་དེ་བགོས་ནས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་རང་གི་བསོད་
ནམས་ལས་སྐྱེས་པའི་གོས་དེ་འཇམ་པ་དང་། སྲ་བ་དང་། རྩུབ་པའི་བགོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཚོ་བའི་ཁམས་ཀྱིས་བགོ་བ་ལྟ་བུའི་ལུས་བླངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རང་གི་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་དགེ་བའི་
རྩ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་བཞིན་དུ་ལྷ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་དེ་ཡང་འཚོ་
བའི་ཁམས་ཀྱི་དབང་གིས་འགྲོ་ཞིང་འཚོ་བའི་ཁམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བཏང་ཡང་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་གོས་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྦྲུལ་ནི་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་དུས་ཀྱི་མཐར་ཤུན་པ་དེ་བོར་ནས་རང་གི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་འགྲོ་ཞིང་འོང་སྟེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་གྱུར་

56-1-178a

ཀྱང་ཤུན་པ་དེ་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཚོ་བའི་ཁམས་ནི་སྦྲུལ་ལྟ་བུར་བལྟའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཤིང་ལོ་མ་དང་འདབ་མར་ལྡན་པར་
གྱུར་པ་ལས། ཡང་དུས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འཇིག་པ་དང་ལྟུང་བར་མཐར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དུས་གྱུར་ནས་ཕྱིས་ཡང་དུས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མྱུ་གུ་དང་། ཡལ་ག་དང་། འདབ་མ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། 
འབྲས་བུ་རྣམས་ལེན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་བལྟའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་ཕྱི་མའི་དུས་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ན་སེམས་ཅན་དག་རྙེད་པ་དང་། ཆགས་པ་དང་
ཁྲོ་བ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། ང་རྒྱལ་མང་བ་དག་འབྱུང་སྟེ། སྲང་དང་གཞལ་བ་ལ་གཡོ་བྱེད་པར་དགའ་བ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་དག་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་འདོད་པའི་རྒྱུ་དང་འདོད་པའི་གཞིས་
སྡིག་པ་མང་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྡིག་པ་མང་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞིང་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དང་། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་གྱིས་
སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱིས་པའི་བློ་ཅན་དེ་དག་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མི་ཚོལ་གྱི། གང་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་
ལ་དགོད་ཅིང་ཀྱལ་ཀ་བྱེད་པ་མང་བར་འགྱུར་གྱི། དད་པར་མི་བྱེད། ཡིད་ཆེས་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་སྡིག་པ་སྤྱོད་དོ། །དེ་དག་གིས་འཚོ་བའི་ཁམས་དེས་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་
ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་བགོ་བའི་ལུས་བླངས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལ་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་ལས་

56-1-178b

ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བལྟ་སྟེ། འདི་ལ་སུ་ཡང་འཆི་བ་མེད། འཚོ་བ་མེད། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་
དེ་དག་གི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་མཛད་ནས་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་བཀོད་དོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབ་
ཀྱིས་ས་ཆེན་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ལྷགས་པའི་འཁོར་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་དང་གཞན་ཡང་མཐུ་ཆེན་པོ་མཐུ་ཆེ་བ་རྫུ་
འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མང་པོས་ལྷའི་ན་བཟའ་ལྔ་བརྒྱས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངོན་པར་མཆོད་ནས་ལུས་འདར་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
སྤྱན་སྔར་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ཉེས་པ་ལ་ཉེས་སོ་ཞེས་སོ་སོར་བཤགས་ཏེ་བསླབ་པ་ལ་ཡི་དམ་བཅའ་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལྷགས་པའི་འཁོར་དེ་དག་གིས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་སླར་ལོག་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བ། གྲོལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་བགྱིའོ། །ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སླན་ཆད་བདག་ཅག་
སྐྱེ་བའི་འཁོར་བར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་སྤྲོ་བར་མི་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་

56-1-179a

ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་དཀོན་མཆོག་
གསུམ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པར་བྱོས་ཤིག །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅིང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱོས་ཤིག །དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱོས་ཤིག །མཆོད་པ་
དང་། རྗེད་པ་དང་། བཀུར་སྟི་མང་བར་བྱོས་ཤིག །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོག་ཏུ་སྙིང་རྗེ་བར་ཤེས་པར་བྱོས་ཤིག །ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱོས་ཤིག །
དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བླ་མར་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱོས་ཤིག །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡིད་ལ་བྱ་བ་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། རྒྱས་པར་བྱོས་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་། སྐྱེ་བ་ཐམས་
ཅད་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར། འཁོར་བའི་ཞགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །
འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱོས་ཤིག །བག་མེད་པའི་གནས་ལས་སླར་ལྡོག་པར་བྱོས་ཤིག །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསླབ་པ་ཅིག་ཡུད་ཙམ་པ་
བཟུང་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་ཞིང་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་སྟེ་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་བར་འགྱུར་ན། གང་དག་དགོད་པ་དང་། ཀུ་རེ་དང་། དགའ་བ་དང་། རྩེད་མོ་རྣམས་
ཡིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་མོས་པས་རིམ་གྲོ་བྱེད་ཅིང་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བཞུགས་ཏེ། འཕགས་པའི་ཉེ་བར་གནས་ནས་གསོ་སྦྱིན་ཡང་དག་པར་བླངས་

56-1-179b

ཏེ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ངན་སོང་གསུམ་དུ་མི་སྐྱེ་ཞིང་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་མྱོང་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱས་ཏེ། རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ལ་ལ་ཞིག་ཉིན་ཅིག་གམ་ཉི་མ་ཕྱེད་དམ། ཡུད་ཙམ་ཡང་རུང་སྟེ། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་
འགྲོ་བ་ཡང་དག་པར་ལེན་ཅིང་བསླབ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཟློག་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་མཐར་
བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཡི་དམ་འཆའ་བ་དང་
བསླབ་པ་འཛིན་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་དག་གིས་ནི་དེ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ན་བར་སྣང་ལས་སྒྲ་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་གྱུར་པ་
དང་། འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཨེ་མའོ་ཨེ་མའོ་ཞེས་དམ་པའི་སྒྲ་བྱུང་ནས་མེ་ཏོག་དང་། དྲིའི་ཆར་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་ཕབ་བོ། །སེམས་ཅན་འབུམ་ཚང་བ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏེ། ཕྱིར་མི་
ལྡོག་པའི་ས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་དོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་བྱེ་བ་རྣམས་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱས་ཤིང་སེམས་དང་པོ་སྐྱེད་
པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་

56-1-180a

རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ཅག་དབུགས་བྱུང་སྟེ། བདག་ཅག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དེ་དག་གི་མཚན་རྣམས་ཐོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་སྨྲ་བ་དང་། འཆང་བ་དང་། འདྲི་བ་དང་། གློག་པ་དང་། མཆོང་བ་དང་། སྒྲོགས་པ་དེ་དག་གི་ཡུལ་ལམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་
བདག་ཅག་གི་ལུས་དང་སྲོག་དང་ཡང་བསྡོས་ཏེ། བསྲུང་བར་བགྱི། ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བགྱི། དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་བགྱི། ནོར་དང་འབྲུ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི། ཐམས་ཅད་དུ་མཆོད་པར་
འགྱུར་བར་བགྱི། ནད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བགྱི། དྲན་པ་དང་། སྟོབས་དང་། སྤྲོ་བ་སྩལ་བར་བགྱིའོ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་
བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་ཚིག་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མྱུར་དུ་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་བྱོས་ཤིག །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། འཕགས་པ་
སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་
ལྷ་དང་མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་སྐྱེད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་
བ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །།༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་བུད་དྷ་དྷརྨ་ཨ་ཙིན་ཏྱ་ནིར་དེ་ཤཱ།  བོད་སྐད་དུ། 

56-1-180b

འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ།  བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་འདུས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་འདུས་པའི་
ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་
གྱི་སྨོན་ལམ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱ་
ས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབྱངས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ་
ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་བསམ་གྱིས་
མི་ཁྱབ་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་
རྟོག་པ་སེམས་ཀྱི་མཁྱེན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨུད་པ་ལའི་སྙིང་པོ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱི་བརླབས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཤུགས་སུ་གྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྣང་

56-1-181a

བས་སྣང་བར་གྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པར་གྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མི་འཇིགས་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་འཇུག་ཅིང་འབབ་པ་དང་ལྡན་པར་
གྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར། ཆགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་མེད་པ་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་ལ་གནས་པར་གྱུར། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གདུང་ཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་
འབའ་ཞིག་ཤེས་པར་གྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་བསྒྲུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཨུད་པ་ལའི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་འཇུག་པ་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་ནས། 
ཡིད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་བསྒྲུབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང་། ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་སྨོན་ལམ་དང་ལྡན་པར་ཞུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་
རྗེས་སུ་རྟོགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་ཡི་དམ་གྱི་
དཀྱིལ་འཁོར་བརྩམས་པ་དང་། སྐད་ཅིག་མའི་མཐར་སོང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། མི་ཟད་པ་མཐོང་བ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང་། གཟུངས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་
གྱུར་པ་དང་། སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྟོགས་ནས་ཨུད་པ་ལའི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་པད་མའི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་

56-1-181b

ཀྱི་སྐུའི་མཚན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པ་བརྙེས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསམ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སོ་སོར་ཡང་དག་
པར་རིག་པ་བཞི་བརྗོད་དུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་བསམ་དུ་མེད་པ་ལ་གནས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྲོའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་ཤིང་ཆུད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་ཁྱུ་མཆོག་སངས་རྒྱས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐའ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་མདོར་བསྡུས་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་
ཅིང་མ་བརྙོགས་པས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་སྤངས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྤྱན་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་སྤྱན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
སངས་རྒྱས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྙན་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་སྒྲིབས་པ་མེད་པར་གསན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་
ཤངས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངའ་མཆོག་བརྙེས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྗགས་ཆེ་ཞིང་སྲབ་པ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་

56-1-182a

ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྒྲ་དབྱངས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་ལས་ཀྱི་ལྷག་མ་མ་ལུས་ཤིང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་
རྒྱུད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་ཅིང་དམིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་ལས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྐུ་དབྱེར་མེད་ཅིང་དུས་གསུམ་ལ་མ་ཆགས་པས་རྗེས་
སུ་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་གནས་པ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་མི་ཟད་པ་སྟོན་པ་དང་། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྒྱན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་བསམ་པ་
ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་དམིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་དང་། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པ་དང་། 
ཆོས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་
མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་ཤི་འཕོ་བར་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་

56-1-182b

རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚེ་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་བྱུང་བར་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ན་བཞུགས་ཤིང་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བར་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྨིན་ཅིང་འདུལ་བའི་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་ནས་མགུ་བར་མཛད་པ་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་
རྣམས་ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དམིགས་པ་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་
ཅིང་། ཁྱུ་མཆོག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཛོད་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟོན་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་། དབང་པོ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། དད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྱོད་པའི་རིམ་པ་དང་། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་
རིགས་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་སྟོན་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་སྒྲུབས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དུས་ལས་མི་འདའ་བ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ལས་མི་འདའ་བ་དང་། དུས་དེ་རྣམས་

56-1-183a

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་ཡང་དག་པར་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་མི་འདའ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལུང་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་བཞིན་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་
མཁྱེན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་དད་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དུ་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་དང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིང་གདུལ་དཀའ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་མི་བཙམས་པས་འདུལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་མཁྱེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་སྟོན་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་དེ་ནས་དུས་ལས་མི་འདའ་བའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་ཁྱབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་
རྩ་བ་ཅིག་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དང་། འོད་ཟེར་གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྣང་བ་དང་། སྐུ་གཅིག་གིས་སྐུ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོན་པ་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་གིས་གནས་དམིགས་

56-1-183b

པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐུ་དང་། ཡེ་ཤེས་གཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབས་པ་མེད་པར་ཆུད་པ་དང་། དུས་མཁྱེན་ནས་སེམས་ཅིག་བསྐྱེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
དབྱིངས་ཀྱིས་མ་ལུས་པར་ཁྱབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཚད་མེད་པའི་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་གོམ་པ་གཅིག་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པ་དང་། དུས་གསུམ་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཁྱབ་པ་
དང་། སངས་རྒྱས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མི་འདྲེ་ཞིང་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་
ཀྱི་ཡུལ་མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་བརླབས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་
ལ་མི་གནས་པར་འཇུག་ཅིང་སྨོན་ལམ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ལུས་མེད་པའི་ལུས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་
པ་དང་། སེམས་ཅན་བདག་མེད་པའི་མཐར་གྱུར་པ་ལ་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པ་དང་འགྱུར་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་ཅིང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་
སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་དང་། 

56-1-184a

ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སྐྱེ་ཞིང་འགོད་པའི་མཚན་ཉིད་རྐྱེན་དང་འདུ་བ་ཚོགས་ཏེ་བྱུང་བ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མཁྱེན་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་ཚད་མེད་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་
བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་། གཟུངས་དང་
ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྩ་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་
གཟིགས་ཤིང་རྟག་ཏུ་མཉམ་པས་ཕན་པར་མཛད་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མི་ཆགས་པར་གནས་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། ཉི་མ་གཅིག་ལ་དུས་གསུམ་གྱི་བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་

56-1-184b

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སུ་གཏོགས་པ་ཚད་མེད་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། བདུད་ཀྱིས་
རྒོལ་བ་བཅོམ་ཞིང་གཏོར་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོ་དང་། གཞན་མུར་འདུག་དང་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པ་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་
བླ་རེ་ཆེན་པོ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་ཞིང་ཚིམ་པར་མཛད་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོ་དང་། སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་ཕིགས་ཤིང་མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐུ་གཉིས་སུ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པའི་
གནས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གཏི་མུག་མེད་ཅིང་དང་བའི་སེམས་ཅན་ཐོས་པས་འདུལ་བ་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་
བ་སྤུའི་བུ་ག་གཅིག་བཞིན་དུ་བ་སྤུའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ནས་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པ་དེ་སྙེད་གཤེགས་པ་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འབྱུང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་བ་སྤུའི་བུ་ག་ནས་འདི་བཞིན་དུ་རིམ་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་

56-1-185a

ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་འབྱིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་གཅིག་གི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་
རང་བཞིན་གྱིས་འཚེར་བས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་ཞིང་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་རྒྱུན་མི་གཅོད་ལ་གཏོང་བ་མེད་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུའང་གནོད་པ་མེད་དེ། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དེ་རྒྱས་པར་
བྱས་པ་འང་མེད། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆུང་ངུར་བྱས་པའང་མེད་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་མཁྱེན་ནས་གནས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་
ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོའོ། །མུན་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་མུན་པ་དང་བཅས་པ་སྣང་བར་གྱུར་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རབ་རིབ་མེད་པ། རྣམ་པར་རབ་རིབ་མེད་
པའི་གནས་ལ་སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་འཛུད་པ་དང་། དེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་
བླ་རེ་ཆེན་པོ་བཅུའོ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བླ་རེ་ཆེན་པོ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་
མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཤིན་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་

56-1-185b

བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རིགས་སྔོན་ནས་མཐོ་བས་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་རིགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་གནས་ཤིང་ཕྱི་མའི་མཐའ་མའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་
རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པ་བཅོམ་ཞིང་དུས་གསུམ་ལ་མི་གནས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་
ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བླང་བ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱན་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་
ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་ནམས་ཟད་མི་ཤེས་པས་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པའི་བསོད་ནམས་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་
པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་དང་ཁ་དོག་
མཐའ་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་ཆགས་པ་མེད་པར་བཞུགས་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་པ་མེད་པ་བཞི་བརྙེས་ཏེ། བག་ཚ་བ་མེད་པར་གནས་ནས་ཁྱུ་མཆོག་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་སྟེ། སྟག་ཆེན་པོ་ལྟར་རྒོལ་བ་རྣམ་པར་གོན་ཅིང་། མེ་མར་ལྟ་བུའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་

56-1-186a

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བསྐལ་པ་ནས་ཡོངས་སུ་
མྱ་ངན་ལས་འདས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མིང་མང་པོ་རྣམ་པར་རིགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་གནས་སྦྱོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཞུགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྲིད་དུ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམས་ཀྱང་
རུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་སྦྱིན་གནས་བསྐྲུན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་
པར་དག་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལས་རིང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་བཞུགས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་གནས་
པའི་སེམས་ཅན་གྱིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྗེས་སུ་དྲན་ན་སྐུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་
སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆེ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུ་སྟེ། 
བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མ་ཆགས་པའི་
ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་ལས་བྱུང་བར་མཛད་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སངས་

56-1-186b

རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཡོག་འཁོར་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་
པ་མེད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ་དང་། རྣམ་པར་གནོན་པར་མཛད་པ་དམ་པའི་མཆོག་བརྙེས་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་
པར་དག་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཛད་པ་
བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རབ་ཏུ་རྙེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་སྟོན་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཤེས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་
སངས་རྒྱས་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བའི་སེམས་ཅན་ལ་ཚད་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་མི་འགྱུར་བའི་ལམ་དུ་འདས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པར་མཛད་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་
བ་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་ཆགས་པར་བཞུད་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་
ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ལ་བཞུགས་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་སྣ་ཚོགས་སུ་

56-1-187a

སྤྲུལ་པར་བཞུགས་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཡུལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་ཚུལ་མི་ཟད་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཛད་པ་ཚད་མེད་པ་བརྙེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱི་ཡུལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགེ་བའི་
རྩ་བ་ཚད་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་། ཁ་དོག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་སྨོན་ལམ་སྤྱོད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་
པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་མའི་མཐར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པའི་རིས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བསོད་ནམས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་

56-1-187b

བའི་སྲས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་སྤྱན་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་ཅིང་མངོན་པར་བྱུང་བའི་སྤྱན་དང་། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་
ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་མཁྱེན་པ་མི་མངའ་བའི་སྤྱན་དང་། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བའི་སྤྱན་དང་། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཚད་མེད་པའི་
སྟོབས་བཅུ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སྤྱན་དང་། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བའི་སྤྱན་དང་། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་བར་ཞུགས་པའི་སྤྱན་དང་། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་མཛད་པའི་སྤྱན་དང་། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་བཞུགས་པས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་འདུལ་བའི་སྤྱན་དང་། གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་དབང་བའི་སྤྱན་དང་། 
གང་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་བཏུལ་ཏེ་སྨིན་པར་མཛད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཐའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་
ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། 

56-1-188a

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པའི་སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པའི་སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པའི་སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གདམས་པ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པའི་
སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་ནན་ཏན་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པའི་སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གདམས་པ་མཐའ་
ཡས་པ་བསྟན་པ་ལ་འགོད་པའི་སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་སྨོན་ལམ་གྱིས་འབྱུང་བ་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པའི་སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྡུད་པ་དང་འགྱུར་བ་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པའི་སྒོ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་དད་པ་བཞིན་སྟོན་པའི་སྒོ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་
བསྐལ་པར་འབྱུང་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུས་བསྡུས་ནས་ཡོངས་སུ་སྣང་ཞིང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་རིག་པ་མཐའ་ཡས་པའི་སྒོ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་
སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། 

56-1-188b

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་བསྟན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་
རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གཟུང་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་
ཀྱིས་མི་འཛིན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ས་དང་། ཆུ་དང་མེ་དང་། རླུང་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་ཡུལ་གྱི་དབང་གིས་བརྩམ་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་
པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་གྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞིང་རྩོམ་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་
ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུངས་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སྨོན་ལམ་རྒྱུན་མི་གཅོད་ཅིང་སྨོན་ལམ་བརྟན་པ་དང་། 

56-1-189a

གཉིས་སུ་མེད་པར་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང་པོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་ཞིང་མ་ཞུམ་པར་ཕྱི་མའི་མཐའ་
བསྐལ་པར་འགྲོ་ཞིང་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གཉིས་སོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་འདུལ་བར་
འོས་པའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གཟིགས་ན་ཡང་མི་བཞུགས་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་གཤེགས་ཏེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གསུམ་མོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་མི་འཕྲོགས་
པ་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བ་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བཞིའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའང་མ་ཡིན། མ་བྱུང་བའང་མ་ཡིན། གང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཞུགས་ནས་ནམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་འཇིག་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལྔའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྔོ་བར་
འཇུག་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱིར་མི་སྤྱོད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དྲུག་གོ། །ཐོག་མར་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་
དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་སློབ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བསྔོ་ཞིང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པར་མ་ཡིན་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། 

56-1-189b

འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བདུན་ནོ། །མཐའ་ཡས་པར་འོད་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་སྣང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་སྣང་བ་
ཐམས་ཅད་མཚུངས་པ་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བརྒྱད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་དང་། 
འཇིག་རྟེན་གྱི་དགའ་བ་ལ་མི་འདོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་གོས་པའི་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇིག་ཅིང་སྤྲོས་
པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དགུའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དད་པས་དཀའ་བ་དང་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིགས་བསྲུང་བ་ལ་བརྩོན་
པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པར་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རིགས་པས་རིག་ཅིང་སྟོབས་དང་ས་བཅུའི་བར་གྱི་མཐར་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བཅུ་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་
ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཤེགས་པ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་
ན་བཞུགས་པ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ན་འཆག་བཞེངས། བཞུགས་པ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་

56-1-190a

བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་
ཅད་དང་། དགའ་ལྡན་གནས་སུ་གཤེགས་པ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། ད་ལྟར་
བྱུང་བ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མེད་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གཤེགས་པ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། 
སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཤིང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་སྟོན་ཅིང་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་གིས་ཚད་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་གཤེགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་སྤྱོད་པ་ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་བསམ་གྱིས་མི་
ཁྱབ་པར་གཤེགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ཡས་བསྡུས་པ་
ཡང་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མི་ཆགས་པར་སྤྱོད་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱན་
མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་བརྒྱན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱན་མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་

56-1-190b

ལྡན་འདས་རྣམས་ཡན་ལག་དྲུག་བཅུ་མཆོག་དམ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་གསུང་གི་ཡན་ལག་བརྒྱ་རྩ་ལྔ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་བརྒྱན་པ་མཐའ་དང་མུ་མེད་པའི་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དག་པ་
བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་། དོན་ཚིག་འབྲུ་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་། འཇིགས་པ་མེད་པ་ཆེན་པོས་མི་འཇིགས་ཤིང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲགས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོས་པ་དང་། སྣང་བ་དང་། ཤེས་པར་མཛད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། དབང་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་པ་སོ་སོར་སློང་ཞིང་འདུལ་བ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་གི་རྒྱན་མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་ལས་སྟོབས་བཅུས་བརྒྱན་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆེན་པོས་རྒྱས་ཤིང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་ཤིན་དུ་བརྒྱན་ཏེ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡུལ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡན་ལག་བརྙེས་ཏེ་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྒྱན་དང་། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དུས་གསུམ་མ་ལུས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་
ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུག་ཀྱི་བརྒྱན་དམ་པ་མཆོག་བླ་ན་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་འོད་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་
རབ་ཏུ་བཏང་ནས། འོད་ཟེར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བར་བསྐོར་ཅིང་ཞིང་མིང་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བར་བྱས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མུན་

56-1-191a

པའི་རིགས་སྟོན་པ། འཛུམ་པ་སྟོན་པའི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དུ་མ་ཁ་དོག་བརྒྱ་སྟོང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་བྱུང་བས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་
མེད་གྲངས་མེད་པ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་སྣང་བས་ཤེས་པར་བྱེད་ཅིང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་མི་བྲལ་ཞིང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་གདོན་མི་ཟ་བ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་ཞིང་བཞུགས་པའི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པས་དགའ་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་
འོད་ཀྱི་རྒྱན་མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གཞན་དུ་ལུང་སྟོན་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་མཛད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་
རབ་རིབ་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་འཛུམ་པ་མཛད་པ་སྟོན་པའི་རྒྱན་མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསྒྲིབ་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཆགས་པ་མཐའ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པར་ཆུད་པ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མ་འདྲེས་པ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་འཇིག་རྟེན་
ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་སྤྱོད་པར་འཇུག་པའི་ཚིག་གི་ལམ་ཆད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཆུད་པ། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་
ཆོས་ཀྱི་རྒྱན་མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འོད་ཚད་མེད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་པའི་འོད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བརྒྱན་ཁ་

56-1-191b

དོག་སྣ་ཚོགས་དུ་མའི་རྐྱེན་ཀུན་ནས་མི་ཕྲོག་པའི་འོད། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཆགས་པའི་འོད། ཚད་མེད་པ་བསྒྲིབས་པ་མེད་པའི་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་མཛོད་ཐམས་ཅད་ཁང་པ་ལྟར་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ནི་
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཀྱི་བརྒྱན་བླ་ན་མེད་པ་མཆོག་དམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་པ། ཁ་དོག་འཚེར་བ། ཁ་དོག་རང་བཞིན་གྱིས་འཚེར་བ། ཁ་དོག་ཚད་
མེད་པ། སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། དད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཁ་དོག་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་ཟློག་པའི་ཁ་དོག་དང་། ཁ་དོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་
བརྙེས་པས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཁ་དོག་དང་། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཁ་དོག་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་གི་རྒྱན་མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགེ་བ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པས་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་དགེ་བ་རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་བའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་སྨད་པ། ཁ་ན་
མ་ཐོ་བ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སྒྲིབས་པ་མེད་ཅིང་རིགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་ཞིང་འདུས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རིགས་དང་། གདུང་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱན་མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་བྱམས་པ་
ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཤིན་དུ་དང་ཞིང་རྙོག་པ་མེད་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་སྐུའི་འདུ་བྱེད་ཉམ་རངས་པ། ཤིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་བལྟ་བས་མི་ངོམས་པས། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་

56-1-192a

སྦྱིན་གནས་དང་། སྐྱབས་མེད་ཀྱི་མཆོག་བླ་ན་མེད་པ་སོ་སོར་འཛིན་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་ཞིང་ཕན་པར་བཞེད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་
འཕགས་པ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་མཐའ་ཡས་པའི་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་མཛད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
རྣམས་ཀྱི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱིས་མཐའི་རྒྱན་མཆོག་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་མཆོག་
དམ་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ། བམ་པོ་གཉིས་པ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་
དབང་གི་ཆོས་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་དབང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་མཛད་པ་དང་། མཐའ་མེད་པའི་ཚིག་དང་འབྲུ་ལ་སྤོབས་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། 
ཆོས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྟོན་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་དབང་གི་ཆོས་དང་པོའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདག་པོས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་
གནས་པའི་འདུལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་དང་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་ཆོས་གཉིས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདག་པོས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་
ཅད་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ནས་

56-1-192b

གཅིག་ཏུ་འདེག་པ་དང་། འཇོག་པ་དང་། སད་པ་དང་། འཕེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ནས་གཅིག་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཇོག་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ནས་གཏི་མི་མུག་ཅིང་ཐེ་ཙོམ་
མེད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་དབང་གི་ཆོས་གསུམ་མོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདག་པོའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱིན་
གྱིས་བརློབས་ཏེ། རྒྱན་སྣ་ཚོགས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷབ་ལྷུབ་དང་རྒྱན་སྟོན་པ་དང་། གྲངས་མེད་པའི་བསྐལ་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ལུས་སུ་སྟོན་ཅིང་ལྷབ་ལྷུབ་དང་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁ་དོག་མི་ཟད་པར་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ཏུ་ཀུན་འབྲང་
བར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་དབང་གི་ཆོས་བཞིའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདག་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གཟིགས་
ནས་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བསྐལ་པར་དཀྱིལ་མོ་དཀྲུང་མི་འཇིག་པ་གང་ཟག་དེ་ལ་དགོངས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་ཐུགས་ལ་སྐྱོ་བ་མི་མངའ་ཞིང་འདུལ་བའི་དུས་
སུ་དེ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གང་ཟག་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིམ་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་མའི་མཐར་ཚེ་ལ་དབང་བ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་བཞུགས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ལ་ཀུན་དུ་བསྙེངས་པ་མི་མངའ། སྐྱོ་བ་མི་མངའ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་གང་ཟག་གི་ཕྱིར་རིམ་པས་རབ་ཏུ་སྐྱོང་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་

56-1-193a

བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་དབང་གི་ཆོས་ལྔའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདག་པོས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་
ཐམས་ཅད་དུ་འབྲང་ཞིང་གཤེགས་ནས། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འགྱུར་བ་རྒྱ་མཚོ་མེད་པ་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ཐམས་ཅད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་
པ་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་དྲ་བ་བཟློག་ཅིང་ཚད་མེད་པར་གཤེགས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོན་པ་དང་། མི་འཕྲོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་དབང་གི་ཆོས་དྲུག་གོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་པོས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་འདི་ལྟར་མངོན་དུ་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་འང་མེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་འང་མེད། 
མངོན་དུ་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་འང་མེད། སློབ་པའི་ས་ལ་གནས་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབས་པ་མེད་པར་རྟོགས་ཤིང་རིག་པ་འང་
མེད་དེ། སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཆེན་པོའི་ཡུལ་རྒྱུན་མི་གཅོད་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་
དབང་གི་ཆོས་བདུན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདག་པོས་གང་སྤྱན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དེ་སྙན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྒྲུབ། གང་སྙན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་སངས་

56-1-193b

རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དེ་ཤངས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་བསྒྲུབ། གང་ཤངས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དེ་ལྗགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ། གང་ལྗགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཛད་པ་དེ་སྐུའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྒྲུབ། གང་སྐུའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དེ་ཐུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ། གང་ཐུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དེའི་བར་གྱིས་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྩོམ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་བརྙེས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྩོམ་པ་རེ་རེས་སྒྲུབ་ཅིང་སྤྲུལ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་
པ་རྩོམ་པ་གཅིག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྩོམ་པ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་དབང་གི་ཆོས་བརྒྱད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་དབང་པོས་རང་གི་སྐུའི་བ་སྤུ་གཅིག་གི་བུ་གར་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་ལུས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལྟར་ཆེ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་བཅུག་ཅིང་ནང་དུ་
འདུས་པར་མཛད་དེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་རེ་རེས་ཀྱང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་གནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་གནོད་པ་ཡང་མེད། ཀུན་དུ་གནོད་པ་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་གོམ་པ་ཅིག་གིས་གཤེགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་བྱུང་ཞིང་སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་དང་། དེ་དག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདས་ཏེ། 
དེའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་སྙིང་པོས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་བ་སྤུའི་བུ་གའི་སེམས་ཅན་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སུ་

56-1-194a

གྱུར་ཏེ། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་ཞིང་། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོན། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འདས་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་། 
གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་མ་འོངས་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྣང་བར་བྱེད། མཐའ་དང་དབུང་མེད་པའི་ནམ་མཁའི་ཁམས་སྐབས་བྱེད་པ་སྟོན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འོང་
བ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། བསྒྲིབས་པ་མེད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་
དབང་གི་ཆོས་དགུའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་པད་མོའི་རྒྱན་ཆེན་པོས་བརྒྱན་ཏེ་པད་མོའི་སྙིང་པོའི་སེང་གེའི་གདན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
རེ་རེ་བཞུགས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། སྐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རོལ་པ་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེག་
ས་པ་གཅིག་པ་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པར་སེམས་ཅན་གྱི་སྙིང་པོ་རེ་རེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརློབ་བོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་པད་མའི་ལེའུ་དང་། རྣམ་པར་དག་ཅིང་མངོན་དུ་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། མེད་བཅུ་
རྡུལ་ཡབ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་རྩོམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་། 

56-1-194b

མེད་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་མེད་པ་དང་། རིགས་མེད་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་ཚད་མེད་པ་དང་། གྲངས་མེད་པའི་དུས་འགྱུར་བ་དང་། མི་ཆགས་
པ་སྟོན་པ་དང་། ཚད་མེད་པའི་བློ་རྒྱས་པའི་དད་པ་དང་། སྐད་ཅིག་མ་སྣ་ཚོགས་དང་། གནས་མེད་པ་དང་། སྐད་ཅིག་མ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཚད་མེད་པར་གཤེགས་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་། སེམས་
ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆེད་དུ་མཛད་པ་ནི་མི་མངའོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་དབང་གི་ཆོས་བཅུའོ། །ཀྱེ་
རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོའི་དབང་གི་ཆོས་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་བསོད་ནམས་བརྒྱ་པའི་མཚན་མཚན་རེ་རེ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པ་དང་པོའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་
ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང་། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་འདུལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་

56-1-195a

རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གང་གིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་
དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་མཛད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་གཏི་མུག་མེད་པར་སྟོན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་ཐབས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བཅུ་སྟེ། 
བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ནས་སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང་དགེ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སྟོན་ཅིང་སྣང་
བར་མཛད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་པོའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བལྟར་མེད་པ་དང་། ཕན་ཚུན་

56-1-195b

ཤེས་པར་མི་རུང་བ་དང་། མ་བཅིང་བ་དང་། མ་གྲོལ་བ་དང་། གཟུང་དུ་མེད་པ་དང་། རེག་པར་མི་རུང་བ་དང་། མ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བརྙེས་ཤིང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཉིད་དང་། དེ་ཁོ་ན་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། གཟུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་མཐའ་ལ་ཆགས་པ་
མེད་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་དབང་གིས་ཆེན་པོ་བསླབས་ཏེ། བསླབ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་
མཁས་པ་གཉིས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་ཞིང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པ། མཚན་མ་མངོན་པར་མཁྱེན་པས་མི་ཆགས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་
དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྗེས་སུ་སོང་བ། གྲངས་མེད་པའི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མའི་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་སྤྱོད་པའི་
མཚན་མ་ཟད་པར་སྟོན་པ། མུན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཆང་བ་མུན་པའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོན་མ་ཆེན་པོས་སྣང་བ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གསུམ་པའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ལ་མི་གནས་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་བྱུང་བ་དང་། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་སྣང་བར་མཛད་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ། དེ་ལྟར་ཚད་མེད་

56-1-196a

པའི་རིགས་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱིར་ལྟ་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཀུན་ཏུ་གཟིགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བཞི་པའོ། །
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ། བླང་བ་མེད་པ་དང་། རྒྱ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ། དོར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་སོང་བ། 
མ་ངེས་པའི་རྣམ་པའི་མཛོད་དང་། གྲངས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལས་ལེགས་པར་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། 
བསྒྲིབས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་ཞིང་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལྔའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བལྟར་མེད་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་མེད་པར་སོང་བ་དེ་ནི་མ་པ་མེད་པར་སོང་བ། མ་བྱུང་བར་སོང་བ། མཚན་ཉིད་མེད་པར་སོང་བ། 
སྣ་ཚོགས་མེད་པར་སོང་བ། རྒྱན་མེད་པར་སོང་བ། བླང་བ་མེད་པར་སོང་བ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སོང་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཀློང་ལས་རིམ་པར་འབྱིན་པ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་དང་
མི་འགལ་བར་མཛད་པ། ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ལྟ་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་ལུས་པར་གཟིགས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དབང་གིས་སྣང་བར་མཛད་ཅིང་དེ་བཞིན་ཉིད་
ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་འཕོ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དྲུག་པའོ། །དུས་ཅིག་ཏུ་མཚན་མ་གཅིག་ཕན་ཚུན་རྟོགས་ཤིང་མཁྱེན་པ་དེ་ཆོས་གཤའ་

56-1-196b

མར་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་མི་གནས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མཉམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ། ཆོས་གཤའ་མ་ཉིད་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་གནས་པ་དེ་ལ་ཉི་མ་གཅིག་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་། ལོ་གཅིག་དང་། ལོ་བརྒྱ་དང་། བསྐལ་
པ་སྡུད་པ་དང་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་འང་མ་ཡིན། །ལྡོག་པ་འང་མ་ཡིན། ཚད་མེད་པའི་དུས་དང་། ཉི་མ་གཅིག་དང་། ཡུད་ཙམ་གྱི་དུས་དང་། སྔ་དྲོ་དང་། ཉི་མ་ཕྱེད་ཀྱི་དུས་དང་། ཕྱེམ་རེད་དང་། སྲོད་དང་། ནམ་
གྱི་གུང་དང་། ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་དང་། ཉི་མ་དང་། གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་དུས་དང་། ཞག་བདུན་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་དུས་དང་། ཟླ་བ་གཅིག་དང་། ལོ་གཅིག་དང་། ལོ་བརྒྱའི་དུས་དང་། བསྐལ་པ་གཅིག་གི་དུས་དང་། 
ཚད་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དུས་དང་། ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་མཐའི་བར་དུས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་གནས་པའང་མེད་ལྡོག་པ་འང་མེད་རྒྱུན་ཀྱང་མི་གཅོད 
སྦྱོར་བ་འང་མེད། མཚམས་སུ་འང་མི་འགྱུར། མི་འདོར། མི་འཕོ། མི་གཡོ། རིང་བ་འང་མ་ཡིན། དེ་མཐའ་ལ་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་
ཀྱིས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བདུན་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཚད་མེད་པའི་མི་འཇིགས་པ་བརྙེས་པ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གྲངས་མེད་པ་
དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མི་ཟད་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གནས་པ་མེད་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཀུན་ནས་གཟུང་བ་མེད་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ཚིག་དང་། ཚུལ་དང་། རྟོག་པ་སོ་སོའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་

56-1-197a

རིག་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བསམ་པ་དང་། དད་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། ཇི་ལྟར་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གཞུང་གི་མཚམས་སྟོན་པ་དང་། དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་
མདོ་སྡེ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཐོག་མ་དང་། བར་མ་དང་། ཐ་མའི་མདོ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བརྒྱད་པའོ། །མིང་
མེད་པ་དང་། མིང་དང་། རིགས་དང་། འབྱུང་བ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་དང་། འབྱེད་པ་དང་། ཁམས་འབར་བ་དང་། མངོན་དུ་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། འདས་པ་མེད་པའི་མིང་དང་། མ་འོངས་པ་མེད་པའི་
མིང་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མེད་པའི་མིང་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པའི་མིང་དང་། ཞིང་མེད་པའི་མིང་དང་། ཆོས་མེད་པའི་མིང་དང་། ཡོན་ཏན་མེད་པའི་མིང་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་པའི་མིང་དང་། སངས་རྒྱས་
མེད་པའི་མིང་དང་། གྲངས་མེད་པའི་མིང་དང་། གྲངས་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་མིང་དང་། མ་བྱུང་བའི་མིང་དང་། མི་འགོག་པའི་མིང་དང་། མེད་པའི་མིང་དང་། མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་མིང་དང་། གཅིག་མ་ཡིན་པའི་མིང་དང་། 
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པའི་མིང་རང་བཞིན་གྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱོགས་མ་ཡིན། བརྡ་མ་ཡིན། ངག་གི་ལམ་གྱི་སྒྲ་དང་བྲལ་བ། སྒྲ་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བསྒྲུབས་པ། 
མ་བསྐྱེད་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་སུ་བསྐྱེད་པ་དང་། རྣམ་པ་གཅིག་མ་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པ་མང་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ། ཀུན་ཏུ་མི་རྟོགས་པའི་ཡུལ་
མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ། རྟོག་པ་དང་། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་པ། སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པ་གནས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་

56-1-197b

རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དགུའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་མཁྱེན་ཏེ། ཚོར་བ་མ་ཡིན། སྤྲོས་པ་མ་ཡིན། གྲངས་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན། འདུ་བྱེད་མ་ཡིན། 
ལེན་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བར་རབ་ཏུ་མཁྱེན། སྐྱེ་མཆེད་མེད་པར་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་མི་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འཇིགས་
པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྡང་བ་མེད་དེ། རང་བཞིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པ། ལས་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ། མ་སྐྱེས་པ། མ་བྱུང་བ། གྲངས་མང་བར་
རྟོགས་པ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན། མིང་མེད་པ། གཤའ་མ་མ་ཡིན་པ། མི་གནས་པ་ཡོངས་
སུ་མི་གནས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པ། དུལ་བ་མ་ཡིན་པ། སེམས་ཅན་མེད་པ། སེམས་ཅན་མེད་པ་མ་ཡིན་པ། སྲོག་མེད་པ། སྲོག་མེད་པ་མ་ཡིན་པ། རྐྱེན་མེད་པ། རྐྱེན་མེད་པ་མ་ཡིན་པ། རྐྱེན་
དང་འདུ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོན་པའི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ། ཚོགས་གསུམ་པ་རྣམ་པར་གནས་པས་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། 
ལོག་པར་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཆེན་པོ་སྟེ་
འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་

56-1-198a

བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཡངས་པ། ཚད་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ལྷ་དང་འཇིག་རྟེན་
དུ་བཅས་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས་པ། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇུག་པར་མི་ནུས་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། 
ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པའི་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་དགའ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་སྟོན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམ་
ས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་མེད་པ་དང་། ཁ་དོག་ཚད་མེད་པ་དང་། གཟི་བརྗིད་ཚད་མེད་པ་དང་། སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་དང་། དབྱིངས་ཚད་མེད་པ་དང་། དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དག་པ་
ཚད་མེད་པ་དང་། སྒྲ་སྒྲོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་དང་། མཐའ་དང་འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང་། བདུད་
དུ་བཅས། ཚངས་པར་བཅས། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེར་བཅས་པ་དང་། སྐྱེ་དགུ་དང་། ལྷ་དང་། མིར་བཅས་པ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྗེས་སུ་འཛིན་པ། མི་འཕྲོགས་པའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་
སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱོགས་པའི་མཐའ་ལ་ཕྱོགས་པས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པ། གཞན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བའི་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པ། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་
དབང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སེམས་ཅང་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སེམས་ཅན་ཡང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་ཅན་ཡང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་

56-1-198b

རྫོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཡང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འབྱུང་བའི་སེམས་ཅན་ཡང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་དང་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་
པ་རྫོགས་པའོ། །དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་ཞིང་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་སུ་གཤེགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚེ་དང་། བདག་གི་ལུས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྤྱོད་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ལ་ཐུག་པ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང་། ཡུལ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཚད་མེད་པར་སོང་བ། འདོད་པ་ལྟ་བུར་སྐྱེ་བ་ལ་མ་ཆགས་པ། སྨིག་རྒྱུ་དང་། མཉམ་པར་སྣང་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་
ལ་འབྲང་བ། གནས་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ། རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ། བླ་རེ་དང་བརྒྱན་ཆེན་པོའི་མཛོད་བདག་གི་ལུས་སྐྱེ་བའི་མཐའ་ཡང་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོས་སྤྲས་པའི་ཁང་བུ་བརྩེགས་པ་རིན་པོ་ཆེས་མཆོད་པའི་གནས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཀྱང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཆེན་པོའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཆེན་པོའི་མཛོད་སྟོན་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། མ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་གནས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ཡུལ་ཆེན་
པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རབ་ཏུ་བརྙེས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་བརླབས་མཐའ་ཡས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། གྲངས་

56-1-199a

མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆེན་པོ་ལ་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང་མཉམ་པར་འཇོག་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དང་དེ་དག་ལས་བཞེངས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ཐོག་མ་དང་། བར་མ་དང་། ཐ་མ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་པོ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཆེན་པོའི་མཐའི་བར་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ས་འདི་ནས་གཉིས་
ཀྱི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཕྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲངས་ལ་ཤེས་པར་སྟོན་པ་དང་། གཟི་བརྗིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་
དང་། གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། 
མངོན་པར་བྱུང་བ་དང་། རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ཐབས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་
ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། འཇིག་
རྟེན་ཀུན་དང་། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱུན་དང་། རིགས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ཞིང་དང་དུས་མ་ལུས་པས་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་
པ་མཛད་པ་དང་། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ལུས་པས་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་མ་ལུས་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། 

56-1-199b

འཆི་འཕོ་ཞིང་སྐྱེ་བ་དང་། རིགས་མ་ལུས་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་ཆེན་པོ་དང་། རིགས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིག་དང་། ཆོས་དྲན་པའི་སྒོའི་འཁོར་ལོས་
ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་གཉིས་པའོ། །དགེ་བར་སྤྱོད་པ་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། 
ཡེ་ཤེས་དང་། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྐྱེ་བ་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང་། སེམས་ཅན་འདུལ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་
པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགོས་པའི་སླས་སྟོན་པའི་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཏེ་གནས་ལ་གནས་པ་དང་། གནས་པ་མེད་པ་དང་། སྒྲ་དབྱངས་ཐམ་
ས་ཅད་དང་བྲལ་བར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་དང་། མི་དང་སྲིད་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོག་པ་དང་། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སུ་འཇུག་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཐར་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སླས་ལྟར་འགྲོ་བ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཡུལ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་ལས་མངོན་པར་དགའ་
བ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོས་སེམས་ལ་དབང་སྒྱུར་ཞིང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་བདག་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་
དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུས་ལུས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་མེད་པའི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། གཡོག་འཁོར་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་ནན་ཏན་

56-1-200a

བྱེད་པ་དང་། ཆོས་སྟོན་ཅིང་སྨྲ་བ་རྗོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་པོ་སྨད་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེས་པ་རྟོགས་པ་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
སྟོན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འདུལ་བ་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་
པ་གྲངས་མེད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལས་མི་ལྡོག་པར་སྟོན་པ་དང་། སྤྱོད་པའི་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང་། གནས་མེད་པའི་རྣམ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་
བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བྱེད་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་མངོན་པར་འབེབས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྦྲང་བུ་འགྲོ་བ་ལྟར་བྱམས་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་འབེབས་
པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་སླས་ཀྱི་དབུས་ན་འདུག་པ་སྟོན་པ་དང་། དེ་ལས་མཐའི་མཐའ་དང་། དབུང་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་
སྟོན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པས་གནོད་ཅིང་སྒྲིབས་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའི་ཆོས་གསུམ་ལ་ཐབས་མཁས་པ་སྟེ། 
ལུས་ཀྱི་ལས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ངག་གིས་མི་འཕྲོ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཟབ་མོ་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་གསུམ་པའོ། །མངོན་པར་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཆེན་པོས་སླས་ཚད་མེད་པའི་རྒྱན་

56-1-200b

གྱིས་བརྒྱན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྤངས་ཏེ། འབྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་སྟོན་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་འཛུད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་ཆགས་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་
གྲངས་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་དགའ་བའི་སྲེད་པ་གཅོད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་འཇིག་
རྟེན་སྦྱོང་དུ་འཇུག་པ་དང་། དོན་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་པ་དང་། འབྱུང་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་འབྲང་བར་བྱེད་པ་དང་། ཁྱིམ་པའི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་སྟོན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་
ཆོས་ལ་སྦྱོར་ཞིང་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་
སོ་སོར་རྙེད་པར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མི་ཤེས་པའི་རབ་རིབ་ལ་ལྟ་བ་དང་། བདག་བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གྱུར་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཁྲིད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་
བ་ཐམས་ཅད་འདུ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ལས་བསྐྱེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་དགུ་ཐམས་ཅད་ལ་བསྔགས་པ་དང་། བདག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་མཐོང་བའི་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་
དག་པའི་སྒོ་བརྗོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་སྒོ་སྒྲུབ་ཏུ་འཛུད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་བའི་སྒོ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དང་། མངོན་པར་འབྱུང་ཞིང་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ཀུན་སྒྲེང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བཞི་པའོ། །མཛད་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དུ་མ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་

56-1-201a

ཤིང་དྲུང་དུ་གཤེགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ། བདུད་ཀྱི་སྟོབས་རབ་ཏུ་བཅོམ་
ཞིང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་སྐུའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱི་མཛོད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་། བྱིན་གྱི་བརླབས་མི་ཟད་པའི་མཐས་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང་། 
ཚད་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་བརྙེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྒྲུབས་པ་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྲས་པའི་གདན་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རིག་པར་
བྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་མཆོག་རབ་ཏུ་བརྙེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དང་། ཡང་དག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྨོན་ལམ་ལ་རྣམ་
པར་ལྟ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་དགོངས་པ་དང་། ཟབ་མོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཆོས་ཟབ་མོའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྩོམ་པ་དང་། 
བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲང་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་
ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་པས་འབྱུང་བའི་

56-1-201b

བའི་ས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་མཐའ་ཡས་པའི་སྟོབས་ལ་གནས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་ལུས་པའི་མཐའ་རབ་ཏུ་རྙེད་དེ་འདུག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་
བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པའི་མཐར་འགྲོ་བ་དང་། ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ཡོངས་
སུ་སྨིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། འདུལ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་རོལ་པར་འགྲོ་བ་དང་། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་དད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཆུད་པར་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྔ་པའོ། །སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་ལོ་དང་། མ་ལུས་
པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ལུས་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཤིང་མི་འཇིགས་པའི་སེང་གེའི་སྒྲ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་ལོ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཛོད་དང་། མུན་པ་མེད་
པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཀྱི་སྒོ་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་ལོ་དང་། ནམ་མཁའི་ངོས་ལྟར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་ལོ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྒྲིབས་པ་མེད་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་ལོ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲོན་མའི་ཚུལ་

56-1-202a

གྱིས་འཁོར་ལོ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཆོས་སྣང་བར་བྱེད་པའི་དུས་གསུམ་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་ལོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
གཅིག་ཏུ་སྙུག་པ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་དང་མི་འགལ་བའི་ཚུལ་གྱི་འཁོར་ལོ་དང་། དེ་ལ་སོགས་པ་གྲངས་མེད་པའི་རྣམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པར་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་རོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དེ། 
འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དྲུག་པའོ། །གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་འཇུག་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དེ། མིའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། ལྷའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་
འི་ཕོ་བྲང་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། འབར་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། ཤ་ཟའི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དེ་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇུག་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དེ། གང་འདི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོར་གཤེགས་ནས་ས་གཡོ་ཞིང་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བས་ལོང་བ་རྣམས་ནི་སོ་སོར་མིག་ཐོབ། འོན་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོར་སྒྲ་
ཐོས། སྨྱོན་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོར་དྲན་པ་རྙེད། གཅེར་བུ་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོར་གོས་རྙེད། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ནི་སོ་སོར་བདེ་བ་ཐོབ། སིལ་སྙན་དང་བརྡུང་བ་རྣམས་མ་བརྡུངས་པར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་སྐད་

56-1-202b

འབྱིན་པ་དང་། བརྡུང་བ་མ་བརྡུངས་པ་དང་། འཕྱང་འཕྲུལ་རྣམས་འཕྱང་བ་དང་། བརྡུངས་པའི་སྒྲ་དང་། བྲམ་ཟེ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ལྟ་བས་མི་ངོམས་ཤིང་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་གཟུགས་ཀྱི་
སྐུ་སྟོན་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བསྟན་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། 
ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་དང་། རྣམ་པར་གཟིགས་པ་དང་། བརྐྱང་བ་དང་བསྐུམ་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། བྱོན་པ་དང་། བཞེངས་པ་དང་། འཆག་པ་དང་། བཞུགས་པ་དང་། 
གཟིམས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། ཆོས་འཆད་པ་དང་། ཅང་མི་གསུང་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། སྟོན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་
པ་དང་། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་རྒྱ་མཚོ་མ་ལུས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྤྱོད་པ་གྲངས་མེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་དང་སངས་
རྒྱས་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ལྟ་བས་མི་ངོམས་པའི་ཕྱིར་འབྲང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བ་
དང་། སྨྲ་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང་། སྨྲ་བ་ཤིན་དུ་དཀོན་པ་དང་། དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང་། སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་

56-1-203a

པ་ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མངོན་དུ་རྟོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་རྟོག་པ་
དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞིང་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་ཤིང་འཇུག་པ་དང་། འདི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་
དང་། དེ་དག་དང་བ་དང་། ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། ཐལ་མོ་སྦྱར་བའི་ལས་དང་། རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་། ཚིག་ཏུ་འབྱིན་པ་དང་། ཡང་དང་ཡང་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། མངོན་པར་ལྟ་བ་དང་། མངོན་དུ་དྲན་པ་དང་། སེམས་དང་བས་
སངས་རྒྱས་ལ་སྡུག་པར་སེམས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ལྟ་བར་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རོ་དང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་
ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་། ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ལྟ་བ་དང་། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་འཛིན་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། དད་པ་སྣ་ཚོགས་
དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་ལ་ལྟ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་
དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དེ། དེ་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་

56-1-203b

བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པའི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་
བཞིན་དུ་འདུལ་བ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་འཛུད་དེ། ཡུལ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གཏོང་བ་དང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ལ་མི་སྐྱོ་བ་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་དགེ་བ་རྒྱས་པ་ཚད་མེད་པ་བརྙེས་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བདུན་པའོ། །དགོན་པ་ན་བཞུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཞི་བར་བཞུགས་པ་དང་། དབེན་པ་ན་བཞུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
རྣམས་ཞི་བར་བཞུགས་པ་དང་། དབེན་པ་ན་བཞུགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་བཞུགས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཤིང་བཞུགས་པ་ན་གཅིག་པུར་དགྱེས་པ་ན་བཞུགས་པ་དང་། སྐུ་བལྟར་
མི་སྣང་བར་བཞུགས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཟབ་མོ་ལ་གནས་ཤིང་བཞུགས་པ་དང་། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ལ་བཞུགས་པ་དང་། སྐུའི་སྤྱོད་པ་བལྟར་མེད་པ་ལ་བཞུགས་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པས་
ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་དང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདུལ་ཞིང་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྨོན་ལམ་
གྱི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལྷ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀླུ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ནམ་

56-1-204a

མཁའ་ལྡིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་མི་འམ་ཅི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་འབར་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་མི་
དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་སྟོན་པས་
ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་མཐུས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐུས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་དང་། སྨོན་ལམ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་གི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་། སྤྱོད་པའི་རིམ་པའི་མཐུ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཐུ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་གྱི་མཐུ་དང་། ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཐུས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། མཚན་མོ་
དང་། ཉིན་པར་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་། ལོ་གཅིག་དང་། བགྲང་བར་གནས་ན་བཞུགས་པ་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བསྐལ་པར་གནས་ན་བཞུགས་པའི་བར་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བརྒྱད་པའོ། །ཁང་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་རྣམ་
པར་སྦྱངས་པར་གྱུར་པ་དང་། སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་རྣམས་དད་པར་གྱུར་པ་དང་། མོས་པར་གྱུར་པ་ལ་སེམས་འཇུག་ཅིང་སྒྲུབ་པར་གྱུར་པ་དང་། དབང་པོ་རྣམས་འདུལ་བར་གྱུར་

56-1-204b

པ་དང་། སེམས་ཅན་དང་སྐྱེ་དགུ་ཐམས་ཅད་ལ་དད་པར་གྱུར་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་བསྐུར་བར་གྱུར་པ་དང་། རྟོག་པ་ལ་གནས་ཤིང་ཡེ་ཤེས་སྣང་བར་
གྱུར་པ་དང་། གཞན་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་
མི་རྟག་པ་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྣང་བར་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་དང་། བྱས་པའི་དགོས་པའི་མཐའ་བསྡུས་པ་དང་། ངོ་བོ་མ་ཚང་བ་མེད་པས་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་སྣང་བར་བྱས་པ་དང་། རྩ་བ་བཅད་པ་ལ་སྲིད་པའི་
མིག་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྐྱོ་བ་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་སེམས་དང་འཐུན་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཚེའི་མཐའ་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་
འཇིག་རྟེན་གྱི་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་མཉེས་པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བལྟར་མི་སྨད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་
ལོ་བསྐོར་ཞིང་རྣམ་པར་ཆུད་པར་མཛད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྤྲོ་བ་སྣང་བར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་སེམས་རྩོམ་པ་དང་ལྡན་པ་དང་ལྡན་པར་འཇོག་པ་དང་། སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ལྟ་བ་
རྣམ་པར་དག་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་སློང་བར་མཛད་པ་དང་། དབང་པོ་སྐྱོ་བ་ཟློག་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་
ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་དང་། སྐྱོ་བ་རྙེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྩེམ་བར་དགོངས་པའི་རྐྱེན་བརྙེས་པ་དང་། ལུས་

56-1-205a

གྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཛིན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་འཁྲུགས་པ་དང་མྱོས་པ་རྣམས་སྡོམ་པ་ལ་འཇོག་པར་མཛད་དེ། འདི་ནི་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དགུ་པའོ། །ཀྱེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། 
ངུ་བ་དང་། མྱ་ངན་སློས་པ་དང་། མཆི་མ་བྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་དང་། ཐུགས་བརྩེ་བ་ཞེས་པ་
དང་། ལྷ་དང་འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་དུ་གྱུར་པ་དང་། སྐྱབས་སུ་གྱུར་པ། དཔུང་གཉེན་དུ་གྱུར་པ། བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་འདས་པར་གྱུར་ཅེས་པ་དང་། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འབྱུང་བར་དགའ་བ་ཞེས་པ་དང་། རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུར་སྨྲེ་སྔགས་འདོན། མྱ་ངན་སློས་ཤིང་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་
ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་
དད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐུ་གདུང་དང་རིང་བསྲེལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མིའི་གནས་ཐམ་
ས་ཅད་དུ་ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་དད་པ་བཞིན་དུ་སྐུ་གདུང་དང་རིང་བསྲེལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། རང་གི་སྐུ་བོར་ནས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་

56-1-205b

སྐུ་གདུང་དང་རིང་བསྲེལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅིང་། གང་འདིའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་བའི་དབང་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དད་པས་མཆོད་པའི་དབང་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་
པར་དག་པའི་དབང་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་དབང་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདུལ་བའི་དབང་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་
ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དབང་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པར་རྩོམ་པའི་དབང་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་ཡུལ་དང་། 
ལྗོངས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བའི་དབང་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་བགོས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་དུ་བྱས་ཤིང་ཡུལ་དང་ཕྱོགས་དེར་ལྷའི་
གནས་སམ། ཀླུའི་གནས་སམ། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་གནས་དང་། མིའི་གནས་དང་། འབར་བའི་གནས་སུ་སྐུ་གདུང་
དང་རིང་བསྲེལ་མཆོད་པར་འགྱུར། སྐུ་གདུང་དང་། རིང་བསྲེལ་དང་། དབུ་སྐྲ་དང་། སེན་མོའི་མཆོད་རྟེན་དང་། སངས་རྒྱས་བཞུགས་པར་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་པ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་
རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲང་བར་འགྱུར། དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་སོ་སོར་རྙེད་པར་འགྱུར། ཡུལ་དང་ཕྱོགས་དེ་དང་དེར་གནས་ཤིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཆོད་པར་བསམ་པས་གནས་ནས། 
སྦྱིན་པ་བྱིན་ཞིང་བསོད་ནམས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་དེ་དག་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་དག་པ་སོ་སོར་རྙེད་པར་འགྱུར། རིགས་ཆེན་པོ་སོ་སོར་རྙེད་པར་འགྱུར། ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང་། གཡོག་

56-1-206a

འཁོར་རྣམ་པར་དག་པ་སོ་སོར་རྙེད་པར་འགྱུར། ལྷ་དང་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར། ངན་པར་མི་ལྷུང་བའི་ནན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། དེ་དག་སངས་
རྒྱས་བྱུང་བ་ན་གཏི་མུག་མེད་པས་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། དཀར་པོའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་སོ་སོར་རྫོགས་པར་འགྱུར། ཁམས་གསུམ་ནས་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ཐེག་
པ་ལ་དད་པ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེ་དང་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཤིང་བྱས་པ་གཟོ་བ་སོ་སོར་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིར་འབྲང་བ་དང་། གནས་དང་། མགོན་དང་། སྐྱབས་དང་། 
དཔུང་གཉེན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྦྱིན་གནས་སྦྱོང་སྟེ་
བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་མི་གནས་པའི་སྦྱིན་གནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་མང་པོར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་ཞིང་བསོད་
ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བཅུ་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡངས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷ་དང་འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་སུ་བཅས་

56-1-206b

པས་ཀྱང་འཇུག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ། བམ་པོ་གསུམ་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཆོས་མི་གཉིས་པར་འགྲོ་བ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ལུང་སྟོན་ཏེ། 
མི་གཉིས་པར་འགྲོ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས། མེད་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་
གཤེགས་པ་མི་གཉིས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དོན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སྐུ་མི་གཉིས་པ་དང་། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་མའི་མཐའི་ཡེ་ཤེས་མི་གཉིས་ཤིང་ཐོག་མའི་མཐའ་དང་། ཐ་མའི་མཐའ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དང་། སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་ཞིང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་གསུང་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་གཉིས་སུ་
མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདུལ་བ་དང་། རབ་ཏུ་ཕིགས་པ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཉིས་
སུ་མེད་པ་དང་། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། གཅིག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཉིས་སུ་མེད་དེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་

56-1-207a

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གཉིས་པར་གཤེགས་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་གནས་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་ཤིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྨོན་ལམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་འདུལ་བ་ལ་གནས་པ་དང་། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སྐལ་བ་མཉམ་པ་མ་ཡིན་པར་
གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྟག་ཏུ་སེམས་མཉམ་པ་ལ་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ཉམས་པའི་དབང་པོ་ལ་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
སེམས་ཆགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་ཅིང་མི་འཇིགས་པ་ཡང་དག་པའི་མཐའི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་
འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནན་ཏན་ལ་གནས་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་མངོན་
པར་མཁྱེན་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདས་པའི་གྲངས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲངས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་

56-1-207b

དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲངས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། ངག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་
མཁྱེན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་། ཆེན་པོ་དང་། སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་
གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། བསམ་པ་ཚད་མེད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་མཚམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་
ཅད་རྐྱེན་དང་འདུས་པ་ཚོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིགས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་དབྱེ་བ་མིག་འཕྲུལ་མཁན་གྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་མངོན་པར་མཁྱེན་
པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ཆེན་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། སྟོབས་ཚད་མེད་པ་དང་། སྟོབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་དང་། བཟོད་པར་དཀའ་བའི་སྟོབས་དང་། ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པའི་
སྟོབས་དང་། སྙིང་པོའི་སྟོབས་དང་། མི་ཕྱེད་པའི་སྟོབས་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསམ་ཀྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྟོབས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་སྟོབས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་
སྟོབས་ཀྱི་དཔལ་གྱི་ཆོས་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པ་དང་། འཚོ་བའི་དབང་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཆོད་ཅིང་དུག་གིས་མི་འཇིགས་པ་

56-1-208a

དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་འཚིག་པའི་མེའི་བསྐལ་པས་མི་ཚིག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པ་དང་འཛིན་པའི་ཆུའི་ཕུང་པོའི་ཆུས་མི་འཆི་བ་དང་། བདུད་ཐམས་ཅད་དང་། 
བདུད་ཀྱི་སྡེ་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་དང་། ཀླུ་ཐམས་ཅད་དང་། གནོད་སྦྱིན་ཐམས་ཅད་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་
སྟོབས་དང་། ཤ་ཟ་དང་། འབར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་དང་། སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པ་དང་། རི་རབ་ལྷུན་པོའི་རི་དང་མཉམ་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཆར་འབེབས་པ་དང་། གཞན་ཡང་
འཁོར་ཡུག་ཆེན་པོའི་རི་དང་མཉམ་པ་དང་། གཞན་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱིས་སྟོང་ཆེན་པོའི་ཚད་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་ཆར་བབས་ཏེ། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
བ་སྤུ་ཡང་མི་འགུལ། བག་ཚ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བཞུད་པ་དང་། བཞེངས་པ་དང་། བཞུགས་པ་དང་། མནལ་བའི་སྤྱོད་ལམ་སྤང་བ་འང་མི་མངའ་སྟེ། ཡུལ་གང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་ཇི་
ཙམ་དུ་བཞེད་པ་ཀུན་དུ་དེ་ཙམ་དུ་མ་བབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ལ་ཡང་གཙེས་པར་མ་གྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཡང་གཙེས་པར་མ་གྱུར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་མི་
འཁྲུགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་དཔལ་ལ་གནས་པའི་ཆོས་དང་པོའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞེད་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་མཆོག་
མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དང་། རི་རབ་ལྷུན་པོའི་རི་དང་བཅས། ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་དང་། ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོའི་རི་དང་བཅས། རྒྱ་མཚོའི་རི་དང་ནགས་སྟུག་པོར་བཅས་པ་དང་། སེམས་ཅན་

56-1-208b

གནས་པའི་གནས་སྣ་ཚོགས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བ་སྤུའི་བུ་ག་གཅིག་ཏུ་བཅུག་སྟེ་ཐ་མའི་མཐའི་བསྐལ་པའི་མཐའ་བཟུང་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་
བརླབས་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དུ་མ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའི་བ་སྤུའི་བུ་གར་བཅུག་ནས་མཐའ་མའི་མཐའི་བསྐལ་པར་བཟུང་སྟེ། 
བཞེངས་པ་དང་། བཞུད་པ་དང་། བཞུགས་པ་དང་། མནལ་བ་དང་། བསྐལ་པར་གཤེགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ལ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དུ་མི་འགྱུར། སྐྱོ་བ་མི་མངའ་སྟེ། སྟོབས་དང་མཐུ་ཡོངས་སུ་ཉམས་
པར་མི་འགྱུར། སྤྱོད་ལམ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་འཛིན་ཏེ། འབྱིང་བ་མ་
ཡིན། ཞུམ་པ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན། འབྲི་བ་མ་ཡིན། འབྱུང་བ་མ་ཡིན། སྐྱེ་བ་མ་ཡིན། རྣམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བ་སྤུའི་བུ་ག་གཅིག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་འཛིན་ཀྱང་དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བའི་སེམས་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཀྱང་མི་མངའ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་དཔལ་ལ་གནས་པའི་
ཆོས་བརྙེས་པའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གོམ་པ་གཅིག་གི་སྤྱོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདྲའོ། །སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པར་གོམ་པས་སྤྱོད་དོ། །དུ་མའི་སེམས་སྐྱེ་ཞིང་འཇུག་པ་དེ་ལྟར་གཤེགས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་

56-1-209a

དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པར་གཤེགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པར་གཤེགས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་
རྡུལ་དང་། མཉམ་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་གནས་ཤིང་ཚད་མེད་པ་དང་། ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོའི་རི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་
མཉམ་པ་འདས་ཤིང་བ་སྤུའི་བུ་ག་གཅིག་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བ་སྤུའི་བུ་ག་གཅིག་པ་དེ་ལྟར་སྐུའི་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཇི་སྙེད་པ་བ་སྤུའི་བུ་གར་གྱུར་ལ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ལྕི་བར་གྱུར་ལ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སོར་མོ་གཅིག་གི་རྩེ་མོས་ཐ་མའི་མཐའི་བསྐལ་པར་འཛིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སོར་མོ་གཅིག་གིས་དང་པོར་འཛིན་པ་དེ་ལྟར་སོར་
མོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོས་འཛིན་ཀྱང་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བསྙེལ་བ་ཡང་མི་མངའ། ཐུགས་ལ་སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རེག་པ་ཚོར་རོ་སྙམ་པའི་སེམས་ཕྲ་རབ་གཅིག་ཙམ་
ཡང་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེར་གཤེགས་ཤིང་འཇུག་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་གཤེགས་ཤིང་འཇུག་པ་དང་། རྒྱ་མོའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་གཤེགས་ཤིང་འཇུག་པ་དང་། དེ་ལྟར་ནམ་
མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐར་འཇུག་པ་དང་། སྐྲའི་རྩེ་མོའི་མཐའི་ཚད་ཀྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་དང་། སྐྲ་རྩེ་རེ་རེའི་མཐའ་ཚད་ཀྱི་གྲངས་ཀྱི་
ནམ་མཁའི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གསོལ་བའི་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་མཐའི་ཚད་ཀྱི་ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་འཇུག་པ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཐོག་མའི་མཐའ་དང་ཐ་མའི་མཐའི་

56-1-209b

བསྐལ་པར་ཟད་ཅིང་འདས་ཀྱི་བར་དུ་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་ན་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་བཞུགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་
སྟོབས་ཀྱི་དཔལ་ལ་གནས་པའི་ཆོས་བཞི་པའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་སྐུ་དང་དབུ་དུ་མར་གྱུར་
ལ། དབུ་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་ལྗགས་སུ་གྱུར་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་
རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སྒྲ་དང་། གསུང་འཇུག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ཀྱི་ཁམས་ལ་གོ་བར་བྱེད་པ་དང་། དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སྒྲ་དང་། གསུང་རེ་རེས་
ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་རབ་ཏུ་བཤད་ལ། མདོ་སྡེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་
ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་རེ་རེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་འབྱེད་པ་རྣམས་
ཀྱི་བརྗོད་པ་འགྲོ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏེ། དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པར་སྟོན་ཅིང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟད་ནས། ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་

56-1-210a

རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པར་སྟོན་ཏེ། གཞུང་འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པར་སྟོན་ལ། གཞུང་འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པ་ཟད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པ་ཟད་ཅིང་འདས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་
ཐམས་ཅད་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལྟར་འཇུག་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་གྱི་སྟོན་ཏེ། བརྡ་སྤྲོད་ཅིང་ཐེ་ཙོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་
འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། ཆགས་པ་མེད་པའི་མཛོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་འདུལ་བའི་རྒྱན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་
ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་གྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་གྱི་
འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་ཞིང་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་སྐུའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བའི་སྤྲིན་
ཆེན་པོ་ཡང་དཔེ་ཐམས་ཅད་གྱིས་དཔེར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་མཐའ་ནས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཆགས་པ་མེད་པ་མ་ལུས་པ་
ཐམས་ཅད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་དེ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་པ་

56-1-210b

དང་། ཇི་སྲིད་དུ་མཐའ་མའི་བསྐལ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རེ་རེ་བ་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་དབུར་གྱུར་པའི་བར་དུ་སྔར་ཀུན་དུ་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་དབུ་རེ་རེ་ལ། དེ་སྙེད་
དེ་སྙེད་ཀྱི་ལྗགས་སུ་གྱུར་པའི་ལྗགས་རེ་རེ་ལ་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། གསུང་དང་། སྐུ་དང་། གསུང་འཇུག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་གོ་བར་བྱེད་པ་དང་། དབྱངས་ཀྱི་
ཡན་ལག་དང་། སྒྲ་དང་། གསུང་རེ་རེས་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་འཆད་དེ། མདོ་སྡེ་རེ་རེ་ལ་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་རེ་རེ་ལ་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་འབྱེད་པའི་བརྗོད་པ་འགྲོ་སྟེ། 
ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་འབྱེད་པ་རེ་རེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲ་གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་བར་བྱེད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་འཛིན་པ་འང་མེད། ཉམས་པ་འང་
མེད། ཟད་པ་འང་མེད། དམས་པ་འང་མེད་དེ། དེ་ལྟར་ཐ་མའི་མཐར་བསྐལ་པའི་བར་དུ་གནས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་
དཔལ་ལ་གནས་པའི་ཆོས་ལྔ་པའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་དཔལ་གྱི་བེའུ་ཡི་རྒྱུན་དང་ལྡན་ཞིང་། རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཆེན་པོས་བཟུང་བ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་གཤེགས་པ་རྣམས་
ལ་བཞག་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙེད་ཀྱི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱི་སྡེ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་བསྐྲད་ཅིང་མི་སྡུག་པ། མཆོག་ཏུ་འཇིགས་པའི་གཟུགས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་འཇིགས་པའི་གཟུགས། མཆོག་ཏུ་སེམས་
བསྐྱེད་པའི་གཟུགས་སུ་འཕྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་མཆོག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་མཐར་བདུད་ཀྱི་མི་སྡུག་པའི་གཟུགས་འཛིན་པ། སྐྲག་པ་ཆེན་པོས་འཇིགས་པ་

56-1-211a

ཆེན་པོར་བྱེད་པ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམ་པས། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའོ། །དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་གཤེགས་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་ཏེ། གཟིགས་ནས་མི་
བསྙེངས། བག་མི་ཚ། སྤུ་འགའ་ཡང་མི་གཡོ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་འཛིན་པ་ཡང་མི་མངའ། སེམས་ཕྲ་མོ་ཡང་མི་མངའ་བར་གནས་ཏེ་མི་གཡོ། མི་སྐྱོད་མི་འགྱུར་རྣམ་པར་མི་རྟོག །
ཤིན་དུ་རབ་ཏུ་ཞི། བསྙེངས་ཤིང་བ་སྤུ་ལྡང་བ་ཤིན་དུ་མི་མངའ། འདོད་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཤིན་དུ་མི་མངའ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཏོང་བ། དབང་པོ་སྦེད་ཅིང་ཐུགས་
རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ། བག་མི་ཚ་བའི་ཐུགས་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་སྙིང་པོ་ཐུགས་མི་དངངས་ཤིང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་བདུད་དང་། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་དང་། བདུད་ཀྱི་སྡེ་མང་པོ་སྣ་ཚོགས་
ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་གཟོད་ནས་ཟིལ་གྱིས་གནོན། བཟུང་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་དོང་སྟེ། དེ་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུལ་བ་
བསྟན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་དཔལ་ལ་གནས་པའི་ཆོས་
དྲུག་པའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཐོགས་པ་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་ཅིང་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་སེམས་
ཅན་རྣམས་འདུལ་བའི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྒྲ་དེ་རི་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དེ། རི་རབ་ལྷུན་པོ་ལ་མི་ཐོགས་རིན་པོ་ཆེའི་རི་ལ་མ་ཡིན། ཁོར་ཡུག་དང་ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོ་ལ་མ་ཡིན། ལྷའི་གནས་ལ་མ་

56-1-211b

ཡིན། ཀླུའི་གནས་ལ་མ་ཡིན། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་ལ་མ་ཡིན། དྲི་ཟའི་གནས་ལ་མ་ཡིན། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་ལ་མ་ཡིན། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་གནས་ལ་མ་ཡིན། མི་འམ་ཅིའི་གནས་ལ་མ་ཡིན། 
མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་གནས་ལ་ལྟ་ཞིང་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་གཤེགས་ན་འང་མི་ཆགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་སྲིད་པའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་དང་། 
འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་རབ་ཏུ་རྫོགས་པ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བརྗོད་པའི་སྒྲས་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣ་བས་རྣམ་པར་རིག་སྟེ། གང་འདི་རྣ་བས་
རྣམ་པར་རིག་ཅིང་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཚིག་དང་འབྱེད་པ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྒྲ། ལྷམ་མེ། ལྷན་ནེ། ལྷང་ངེའོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་དཔལ་གྱི་སྟོབས་ལ་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་བདུན་པའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བསྐལ་པ་བྱེ་
བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་ཆགས་པ་མེད། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་དང་ཞིང་རྙོག་པ་མེད་པ། བདག་གི་མེད་པའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པ། ནང་དང་ཕྱི་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན། མ་སྐྱེས་པ་ལ་བརྩམ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ། ཞི་བ། གནས་མེད་པ། རྩོམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མེད་པ། ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་
པར་རྟོག་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་གནས་པ་འགག་པ། རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ། ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ། རྩོམ་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཆགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་

56-1-212a

ཅད་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་དག་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོན་པའི་མཐར་སོང་བ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་མི་ཟད་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། 
འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཚད་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་དང་། མངོན་པར་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་འགགས་པ་དག་གིས་ལམ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཐའི་ཡུལ་མི་ཟད་ཅིང་ཆགས་པ་མེད་
པའི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐའི་སྔོན་དུ་ཡེ་ཤེས་འགྲོ་ཞིང་འཇུག་པ་དང་། སྟོབས་བཅུའི་རྒྱན་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ། ཐབས་མཁས་པ་ལ་ཞུགས་པས་ཆོས་སྣ་ཚོགས་དང་། ཆོས་དུ་མ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོན་པ་འགལ་
བ་མེད་པ། དུས་གསུམ་དུ་དབྱེར་མེད་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་དབང་གི་ཕ་རོལ་དུ་སོང་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་གི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་མཛོད་ཀྱི་ཁྱད་
པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་དྲན་ཞིང་ཀུན་ནས་གཏི་མུག་པ་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དབང་དང་། རྒྱ་མོའི་ཕྱོགས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདོ་མེད་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་ལ་མི་གནས་པ། བརྟན་པར་གནས་ཤིང་མི་འཕོ་བ། 
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཆོས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཟད་ཅིང་ཟག་པ་མེད་པ། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་དག་པའི་
མཐའ་མི་ཟད་པའི་མཆོག་ཆགས་པ་མེད་པར་གནས་པ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ། དུས་གསུམ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་གནས་པ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་
མ་ལུས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་དཔལ་ལ་གནས་པའི་སྟོབས་བརྒྱད་པའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་

56-1-212b

དང་ལུས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པའི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྐུ། ཁམས་གསུམ་གྱིས་མི་གོས་
པའི་སྐུ། རྐྱེན་གྱི་སྐུ་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་ལྷག་པའི་བསམ་པས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱི་སུའི་ཚོགས་སྟོན་པ། མི་བདེན་མི་བརྫུན་ཞིང་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐུ། འོང་བ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་
སྐུ་འདུས་པ། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་འཇིག་པ་མེད་པའི་སྐུ། མཚན་ཉིད་གཅིག་དང་། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ། ཡུལ་ན་མི་གནས་ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པའི་སྐུ། ཚོགས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ། 
སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་པའི་སྐུ། སྐུ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འབྲང་བ། སྐུ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྣམ་པར་རིག་པ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཚུལ་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ། མཐའ་ཡས་པར་སྣང་བའི་ཡེ་
ཤེས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་མཛོད་ཀྱི་སྐུ། བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་མེད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོན་པའི་སྐུ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གསོལ་བའི་སྐུ་འདུས་པ། མི་གཡོ་མི་སེམས་
པའི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པ། མེད་པ་དང་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཚུལ་དང་ཚུལ་མ་ཡིན་པས་ཕྱེ་བའི་སྐུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་འདུལ་བའི་སྐུ། འགགས་པ་དང་། འགགས་པ་མ་ཡིན་
པ་འདུལ་བ་ལ་གཟིགས་པའི་ཡོན་ཏན་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་བྱུང་བ་བསྒྲེང་བའི་སྐུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་བསྡུས་པའི་སྐུ། རང་བཞིན་གྱིས་ཤིན་དུ་ཞི་བ་དང་བསྒྲིབས་པ་མེད་པའི་མཐའི་སྐུ་
ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐུ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དག་པ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྐུ། བརྩམ་པ་ལས་མི་ལྡོག་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཡེ་

56-1-213a

ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ། ཀུན་འབྲང་བའི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་སྐུ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་དཔལ་གྱི་སྟོབས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདུས་པ་དགུ་པའོ། །
གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མཉམ་པ་དང་། མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་ཆུད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་བ། སྤྱོད་པ་ལས་མངོན་པར་བྱུང་བ། 
སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་མཚོའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོ་ག་ཤེས་པ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་། སྤྱོད་པ་མི་ཆུང་བ། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་དགའ་བ་མ་ཡིན་པ། སྤྱོད་པའི་
སྟོབས་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་ཞིང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བཟང་པོ་སྤྱད་པ་མི་འབྲི་བར་སྤྱོད་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་ཐམས་
ཅད་ལ་གནས་པ། སྤྱོད་ཡུལ་མཐའ་ཡས་པ་ལམ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ། ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་དང་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་པ། ཡེ་ཤེས་མཆོག་གི་སྟོབས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཤེས་པ། འཛེམ་པ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་
འབེབས་པ། དགེ་བ་འདྲི་བ་དང་། མི་འདྲི་བ་དང་། བཙུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒོ་མ་རྙེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པས་སོང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིགས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གནས་པ། 

56-1-213b

ཚད་མེད་པར་སྟོན་པ་དག་གནས་པ། རྩ་བ་མེད་ཅིང་མཐའ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ཡེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་བ་དང་། ཕྲ་བ་མ་ལུས་པ་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས། དུས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཚུལ་དང་ཕྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ། འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་དང་། ཡེ་ཤེས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ཞིང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ། གྲངས་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཡི་གེ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་བྱེ་བ་དང་། ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཤེས་པར་
བྱེད། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རིམ་པ། སེམས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཡེ་ཤེས་
ཇི་ལྟར་འོས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་དང་། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཆོས་གཏོང་བར་རབ་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཚམས་མ་ཡིན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་ཁམས་མ་ལུས་
པ་ཐམས་ཅད་དང་། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་
ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ཡུལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའི་ཡུལ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ། རྣམ་པར་དག་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་

56-1-214a

ཡིད་ཀྱི་མཚམས་སུ་ཐོབ་པ་མངོན་པར་མཁྱེན་ཅིང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ། དུས་གསུམ་
གྱིས་ཕྱེ་བའི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སངས་རྒྱས་ཤིང་མཚམས་མ་ཡིན་པའི་སངས་རྒྱས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་
མཐའ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། དུས་གསུམ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ལུས་པ་
ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། དེ་དག་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་རྣམ་པར་ཆུད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མི་གཏོང་བ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་རྫུ་
འཕྲུལ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ལ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པར་གནས་པ། སངས་རྒྱས་ཁྱུ་མཆོག་གི་སྐུ་མཐའ་དང་དབུང་མེད་པར་གནས་པ། སེམས་ཆགས་པ་མེད་པར་
གནས་པ། མཐའ་དང་དབུང་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཆོས་སྟོན་པར་གནས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཐུ་ཆེན་པོའི་དཔལ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་ཆོས་བཅུ་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་དཔལ་ལ་གནས་པའི་ཆོས་བཅུ་སྟེ་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་ཚད་མི་ཟིན་པའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་

56-1-214b

རྣམས་བཞུགས་པའི་ཆོས་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཚེ་ཇི་ཙམ་པར་དགའ་ལྡན་ན་བཞུགས་ཤིང་ཚེ་ཟད་ནས་འཕོ་བར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཟླ་བ་བཅུར་
བཞུགས་པའི་ཚེ་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མངོན་པར་འབྱུང་ཞིང་འབྱུང་བར་བཞེད་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་བཞུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ན་
བཞུགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་བཞུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ནས་བཞུགས་ཤིང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པར་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འདུལ་བའི་
དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཞིང་བཞུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་པའི་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏེ་བརྡ་སྤྲོད་ཅིང་བཞུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་བཞུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བརྡ་སྤྲོད་ཅིང་བཞུགས་
པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐད་ཅིག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དྲི་བ་དྲིས་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་ལ་བརྡ་སྤྲོད་ཅིང་བཞུགས་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བཞུགས་
པའི་ཆོས་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་

56-1-215a

ངན་པར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་དག་མྱུར་དུ་ཟློག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་དུ་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་ལྷག་པར་འགྲོ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་
གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་དུ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་སོ་སོར་ཐོབ་པར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་དུ་ནེམ་ནུར་དང་། ཡིད་གཉིས་
འཇོམས་པར་ཉེ་བར་གཤེགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ཅན་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་མྱུར་དུ་གཤེགས་ཤིང་སེམས་རྒྱ་
ཆེན་པོ་ལ་དད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་འགྲོ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་
གཤའ་མར་ཞུགས་པ་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་དམིགས་པར་ལྟ་བ་དང་། གཤའ་མར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་དུ་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་དུ་བསྒྲིབས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་མཛད་དུ་
གཤེགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེམས་ཅན་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་དུ་སྣང་བ་སོ་སོར་རྙེད་ཅིང་ཞུམ་པ་མེད་དེ། མི་འཇིགས་པ་ལ་སྤོབས་པ་རྩོམ་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་

56-1-215b

འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟིགས་མ་ཐག་ཏུ་མྱུར་བའི་དེ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པའི་ཆོས་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུ་སྟེ། 
བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་
ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་ཡིན། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབས་པའང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྒོའང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་
ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པའང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་
དང་། རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་དང་། 
མི་འཇིགས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་རྗེས་སུ་དགོངས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་

56-1-216a

ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གནས་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་སྣ་ཚོགས་དང་། 
སེམས་གཅིག་གི་སྤྱོད་པ་དང་། རྣམ་པར་གཡོ་བ་ལྡོག་པ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་མཁྱེན་པ་དང་། སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་གསུམ་ཀུན་གྱི་ལས་རྣམས་དང་། ལས་དང་ལྡན་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། 
རྣམ་པ་དང་། རིམ་པ་དང་། ལས་རྣམས་ཀྱི་འཕེལ་ཞིང་སོག་པའང་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རིམ་པ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་ཅན་
ཅན་གྱི་རིས་སྣ་ཚོགས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་རིས་གཅིག་དང་། སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་ཞིང་སྟོན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། 
རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སྟོན་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། རྒྱ་མོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རིས་ཐམས་ཅད་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་དང་། 
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་མཚན་མར་བཟུང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་མཁྱེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་
བ་དང་། དད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་ལ་ཚད་མེད་པའི་རིམ་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ལྟ་བ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་མཁྱེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཕ་
རོལ་གྱི་བསམ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སྟོན་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུས་འདུལ་བ་བཞིན་དུ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང་། 

56-1-216b

དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་སྟོན་པར་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་ཞིང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ནན་ཏན་མཁྱེན་པ་དང་། སེམས་
ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གཏོང་ཞིང་སྦྱོར་བ་མཁྱེན་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་
པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་ཚད་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ལྟ་བ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་ཁ་དོག་གི་གནས་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་མཁྱེན་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གནས་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་
ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་པ་བདག་མེད་པའི་མཐར་གྱུར་པ་ཀུན་ནས་སྣང་བར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དུས་གསུམ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་
ཅིང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའི་མཐའ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་མེད་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱ་མོ་ཐམས་ཅད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་

56-1-217a

རིགས་དང་ཞིང་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་ཞིང་མི་ཟད་པའི་མཐར་གྱུར་པར་གནས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་
ཡས་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལུས་དང་། 
ངག་དང་། སེམས་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ལ་རྟག་ཏུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་མཛོད་དུ་གནས་ཤིང་སྐད་ཅིག་ལ་དད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐར་གྱུར་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་
ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་སྐད་ཅིག་ལ་སྨྲ་བའི་རྐྱེན་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་དང་
འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མེད་བཅུ་རྡུལ་ཡབ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་སྐད་ཅིག་ལ་མཐའ་ཡས་པའི་རྐྱེན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ལ་ལྟ་བ་མི་གཅོད་ཅིང་སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་
མཐའ་ཡས་པ་ལ་ལྟ་བར་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པ་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིང་། སྐད་ཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཤིང་
རིག་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་

56-1-217b

སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བཅུའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་
གཅིག་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་གཅིག་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་སྟོན་པ་རྣམ་པར་
ཐར་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་གཅིག་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འདུལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་སྟོན་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་གཅིག་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་
བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཞིང་སྟོན་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་སྟོན་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འདས་པ་
དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་ཞིང་རྗེ་བ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་
སྟོན་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་
པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་སྟོན་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྟེ། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཅུའོ། །སྙན་གྱི་གོང་རྒྱན་
རྒྱས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལེའུ་འབུམ་པ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ཉི་ཤུ་དགུ་པ་རྫོགས་སོ།། །།༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། 

56-1-218a

ཨཱརྱ་དཱི་པམ་ཀ་ར་བྱ་ཀ་ར་ཎ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སུ་ཏྲཱ།  བོད་སྐད་དུ།  འཕགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་
བ་ན། དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་
ཏེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོ་སོར་བརྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་པ་ཤིན་དུ་
ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་ངས་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ལ་ཞེ་ས་དང་བཅས་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ང་སྔར་བླ་ན་མེད་
པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི། གང་གི་ཚེ་ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་མཐོང་ནས་ཨུད་པ་ལ་ལྔ་ཕུལ་བ་དེའི་འོག་ཏུ་ང་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ལ་མོས་པར་
གྱུར་ཅིང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བས་ན་ཁྱོད་དགེ་བའི་རྩ་བས་ཆོག་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་བསྐལ་པ་
གྲངས་མེད་པའི་ཡང་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་ཡངས་པ་ཚད་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་བཟང་བ། མཛེས་པ། 

56-1-218b

བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྒྱས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དེ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཀྲ་བ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། བསྐྱེད་
མོས་ཚལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། རྫིང་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མེ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། བདེ་བ་ལོ་ལེགས་པ། ཉམས་དགའ་བ། འབྱོར་པ། རྒྱས་པ། སྐྱེ་བོ་དང་མི་
མང་པོས་གང་བ་ཤ་སྟག་གོ། །ཀུན་དགའ་བོ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དེ་ལ་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་པད་མ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། རྒྱལ་པོ་མ་བསྐྱེས་དགྲ་དེ་དེ་ན་གནས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་མདུན་ན་འདོན་
བྲམ་ཟེ་གླིང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྙིང་དུ་སྡུག་ཅིང་མཐོང་ན་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་རིགས་བཞིའི་མི་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་བྲམ་ཟེ་གླིང་ལྡན་བཀུག་
སྟེ། ཅོད་པན་བཅིངས་ནས་རྒྱལ་སྲིད་ཕྱེད་བྱིན་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེ་ཁྱོད་རང་གི་ཡུལ་དུ་སོང་སྟེ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་བྱོས་ལ་མིང་ཡང་པད་མ་ཅན་དུ་ཐོགས་ཤིག །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་
པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རང་གི་ཡུལ་དུ་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་བྱས་ཏེ། མིང་ཡང་པད་མ་ཅན་དུ་བཏགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟར་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ན་རྒྱལ་པོ་གཉིས་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་དེ། གཅིག་ནི་
མ་སྐྱེས་དགྲའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་གླིང་ལྡན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་བཙུན་མོ་དམ་པ་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཡང་ཐོག་ན་བདེ་བར་ཉལ་ཞིང་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མར་མེ་
མཛད་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་གླང་པོ་ཆེའི་ཕྲུ་གུ་ཐལ་ཀར་དུ་བསྒྱུར་ཏེ། འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་འགྱེད་ཅིང་མའི་གློ་གཡས་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཙུན་མོ་དམ་པ་དེས་རྒྱལ་པོ་གླིང་

56-1-219a

ལྡན་ལ་སྐབས་འདིར་སྨྲས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱིས་བྲམ་ཟེ་མཚན་མཁན་དང་། ལྟས་མཁན་དང་། མཆོད་སྦྱིན་མཁན་རྣམས་བསྡུས་ཏེ་རྨི་ལམ་གྱིས་སྐབས་འདི་བསྙད་
པ་དང་། བྲམ་ཟེ་མཚན་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྙེད་པ་ལེགས་པར་བརྙེད་དེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྲས་སེམས་ཅན་རིན་པོ་ཆེ་ཞིག་བལྟམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་
རྨི་ལམ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ་རབ་ཏུ་དགའ་ནས། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་དེའི་རྒྱལ་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། 
ཟས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཟས་སྐོམ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྐོམ། བཞོན་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཞོན་པ། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་རྒྱུ་དང་། བྱུག་པ་དང་། གནས་མལ་རུང་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང་། གང་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་
ཐམས་ཅད་བྱིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་ཟླ་བ་བཅུ་འདས་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་བུ་གཟུགས་བཟང་བ། མཛེས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྒྱས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བཙས་ཏེ། བཙས་
མ་ཐག་ཏུ་ལུས་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་འོད་བྱུང་སྟེ། འོད་དེས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཐམས་ཅད་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་རང་གི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས 
གཞོན་ནུ་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་གཞོན་ནུ་དེ་ལ་ཤིས་པར་བརྗོད་པ་བྱས་ཏེ། འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །འདི་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་ལུས་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་འོད་བྱུང་སྟེ། འོད་དེས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་
རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཐམས་ཅད་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་གྱུར་པས་གཞོན་ནུའི་མིང་མར་མེ་མཛད་དུ་བཏགས་སོ། །དེ་ནས་གཞོན་ནུའི་མིང་མར་མེ་མཛད་མར་མེ་མཛད་ཅེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་

56-1-219b

བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ་རབ་ཏུ་དགའ་ནས། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། ཡང་དེའི་རྒྱལ་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། 
ཟས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཟས། སྐོམ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྐོམ། བཞོན་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཞོན་པ། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་རྒྱུ་དང་། བྱུག་པ་དང་། གནས་མལ་རུང་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང་། 
གང་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་བྱིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱིས་རྒྱལ་བུ་གཞོན་ནུ་མར་མེ་མཛད་བཀུག་སྟེ། ཅོད་པན་བཅིངས་ནས་རྒྱལ་སྲིད་ཕྱེད་བྱིན་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲས་
སོ། །གཞོན་ནུ་ཁྱོད་སོང་ལ་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་ནང་ན་འདུག་ཅིང་རྩེས་ཤིག །དགའ་བར་གྱིས་ཤིག །དགའ་དགུར་སྤྱོད་ཅིག །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རེ་ཤིག་ན་རྒྱལ་བུ་གཞོན་ནུ་མར་མེ་མཛད་
བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སོང་ནས་བཞོན་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞོན་ཏེ། བུད་མེད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ནས་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་གནས་སུ་སོང་བ་དང་། གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དག་གཅིག་
གིས་བདག་ཅག་ཉིད་རྒས་ཤིང་འཁོགས་པ་དང་། ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་དང་། ཤི་བ་ཡང་བསྟན་ཏེ་དགེ་སྦྱོང་ཞིག་ཀྱང་དེར་བཞག་པ་དང་། རྒྱལ་བུ་གཞོན་ནུ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་མཐོང་ནས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལ་འདི་
སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་འདི་དག་ཅི་ཡིན། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་སྨྲས་པ། གཞོན་ནུ་འདི་དག་ནི་རྒས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་དང་། ན་བ་ཞེས་བགྱི་བ་དང་། ཤི་བ་ཞེས་བགྱི་བ་ལགས་ཏེ་
གཞོན་ནུ་ཇི་སྲིད་དུ་ཆོས་ཉིད་གདགས་པ་མཆིས་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བའི་ཆོས་རྣམས་མཆིས་ཏེ་གཞོན་ནུ། ཁྱོད་དང་འོ་སྐོལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ལགས་ཏེ། འཁོར་བ་ན་གནས་

56-1-220a

པ་ཁོ་ན་ལགས་སོ། །གཞོན་ནུས་སྨྲས་པ། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་མགོ་བྲེགས་ཏེ་གོས་ངུར་སྨྲིག་གྱོན་ལ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་གཉའ་ཤིང་གང་ཙམ་དུ་བལྟ་བ་འདི་སུ་ཞིག །ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་སྨྲས་པ། གཞོན་ནུ་
འདི་ནི་དགེ་སློང་སྟེ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཐར་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ནས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལགས་སོ། །གཞོན་ནུས་སྨྲས་པ། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལེགས་སོ། །
ལེགས་སོ། །དགེ་སློང་འདིའི་ལམ་འདི་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནས་ཕྱིར་ལོག་ཏེ་ཁྱིམ་དུ་སོང་ངོ་། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རེ་ཤིག་ན་རྒྱལ་བུ་གཞོན་ནུ་མར་མེ་མཛད་ཡང་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་གནས་སུ་སོང་ངོ་། །དེ་བསྐྱེད་
མོས་ཚལ་གྱི་གནས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་། དེ་ན་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོས་བསྟེན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཐོང་ངོ་། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་མཐོང་ནས་སྐྱེས་
པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཧ་ཅང་ཐག་མི་རིང་བར་བོར་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། དེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཐོང་བ་དང་། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེར་དཀྱིལ་
མོ་དཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མར་མེ་མཛད་འདུག་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མོའི་སྐྱ་རེང་དང་པོ་ཤར་བའི་དུས་ན་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
སངས་རྒྱས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་མ་ཐག་ཏུ་དེའི་ཚེ་སྐུ་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་འོད་བྱུང་སྟེ། འོད་དེས་སྟོང་གསུམ་
གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་རང་གི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་

56-1-220b

མར་མེ་མཛད་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས་སྒྲ་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་བསྒྲགས་སོ། །ཀྱེ་མའོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་འདི་
འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེའི་འོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལོ་ལྔ་བཅུའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་ན་བཞུགས་ཀྱང་ཐ་ན་སེམས་ཅན་
གཅིག་ཙམ་ཡང་བལྟ་བ་དང་། ཕྱག་བྱ་བ་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་གི་འཁོར་གྱི་མི་རྣམས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བལྟ་བ་དང་། ཕྱག་བྱ་བ་དང་། 
བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་མི་རྣམས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པས་ཧ་ཅང་བག་མེད་
པར་གྱུར་གྱི། ངས་དེ་རྣམས་ཅུང་ཞིག་ཡིད་བྱུང་བར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་འདི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་
མཛད་པ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་དེ། རྫུ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བཻ་དཱུརྱ་ལས་བྱས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བལྟ་ན་སྡུག་
པ་སྐྱེ་བོ་དང་མི་མང་པོས་གང་ལ། མི་དེ་དག་ཀྱང་ལྷག་པར་མཛེས་པ། ལྷག་པར་བལྟ་ན་བསྡུག་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དག་ཅིག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་
མི་རྣམས་བཻ་དཱུརྱ་ལས་བྱས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ན་གནས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྤ་གོང་བར་ནི་གྱུར་ན་གང་ཡང་སྐྱོ་བར་ནི་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་

56-1-221a

སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་མི་རྣམས་ཧ་ཅང་བག་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་ངས་ཡང་ཅུང་ཞིག་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་
སྙམ་མོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་དེ། རྫུ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་འདུ་
མཛད་པ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པས་བཻ་དཱུརྱ་ལས་བྱས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེ་ལ་མེ་ཆེན་པོ་འབར་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ལ་མེ་འབར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་དང་གྲོང་
ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཟད་ཅིང་མཐར་ཐུག་པ་དང་ཞིག་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཚུལ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་མི་
རྣམས་ཀྱིས་བཻ་དཱུརྱ་ལས་བྱས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་རྒུད་པར་མཐོང་ནས་དངངས་སྐྲག་པར་གྱུར་ཅིང་སྐྱོ་བར་གྱུར་ནས་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་དེ། དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཡོངས་སུ་ཟད་ཅིང་མཐར་
ཐུག་པ་དང་ཞིག་པར་གྱུར་པ་ལས་ན་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་བདག་ཅག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་མི་རྟག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་ན་སུ་ཞིག་བདག་ཅག་གི་སྐྱབས་སུ་འགྱུར་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་མི་འདི་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་ངས་ཆོས་བསྟན་པ་ཀུན་ཤེས་པར་ནུས་ཤིང་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་མཐུ་ཡོད་
པར་གྱུར་ཏོ། །སྙམ་མོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་མི་དེ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་ལས་བཞེངས་ཏེ། ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བའི་དགེ་སྦྱོང་ལྷའི་

56-1-221b

དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་བྱོན་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ཆོས་
བསྟན་པ་དང་པོའི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་ཉི་ཁྲི་རབ་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ཆོས་བསྟན་པ་གཉིས་པའི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་སུམ་ཁྲི་རབ་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་
ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ཆོས་བསྟན་པ་གསུམ་པའི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་བཞི་ཁྲི་རབ་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །
ཆོས་བསྟན་པ་བཞི་པའི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་ལྔ་ཁྲི་བར་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལེན་པ་མེད་པ་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་མང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་བུ་ཞིག་སྐྱེས་ནས་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ཐོས་ནས་དེ་ལ་ཕོ་ཉ་བཏང་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ཀྱང་མཆོད་པར་འཚལ་ན་བདག་གི་ཐད་དུ་གཤེགས་པར་གསོལ་ཞེས་སྤྲིང་ངོ་། །དེ་ནས་ཕོ་ཉ་དེས་རྒྱལ་པོ་མ་
སྐྱེས་དགྲ་ལས་མཉན་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ག་ལ་བ་དང་། རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཕྲིན་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་སྐབས་དེ་གསོལ་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་

56-1-222a

སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་གྱིས་ལ་སླར་སོང་ཤིག །ང་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་པད་མ་ཅན་དུ་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་
དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་
སུ་བསྐོར་ཅིང་། རྒྱལ་པོ་གླིང་ལྡན་ཡང་རྒྱལ་པོའི་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཚོགས་མང་པོ་དང་། རྒྱལ་པོའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོ་དང་། རྒྱལ་པོའི་བདོག་པ་ཆེན་པོ་དང་། རྒྱལ་པོའི་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་དང་། རྒྱལ་པོའི་རྣམ་པར་
རྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ཆས་ཏེ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་ཏེ་ཐབས་གཅིག་ཏུ་གཤེགས་སོ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་དེ་རིམ་གྱིས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་པད་མ་ཅན་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །
དེའི་ཚེ་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་རི་ལ་བྲམ་ཟེ་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་འདུག་སྟེ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་ལ་བསྟན་བཅོས་དང་། རིག་བྱེད་དང་། གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་སློབ་ཏུ་འཇུག་གོ། །དེ་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་
པོ་དེ་དག་གི་ནང་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ཅེས་བྱ་བ་གཞོན་ནུ་དར་ལ་བབ་པ། གཟུགས་བཟང་བ། མཛེས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྒྱས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ། གསང་སྔགས་དང་བསྟན་བཅོས་དང་། ཆོ་ག་ཤེས་
པ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ཅེས་བྱ་བས་མཁན་པོའི་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་མཁན་པོ་བདག་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་
དང་། ལྗོངས་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་རྣམས་སུ་མཆིའོ། །མཁན་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བདག་ཅག་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་བསྟན་བཅོས་དང་། རིག་བྱེད་དང་། 

56-1-222b

གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་ལོབས་པ་དེས་མཁན་པོ་ལ་ཟོང་ལྔ་བརྒྱ་དང་རས་ཟུང་གཅིག་དང་། ཁར་བ་དང་། རིལ་བ་རྣམས་སྦྱིན་དགོས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་གྱིས་སྨྲས་པ་མཁན་པོ་བདག་ལ་ལྤགས་པ་དང་། ཁར་བ་དང་། རིལ་བ་
མ་གཏོགས་པར་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་པས་མཆིའོ། །ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གསོལ་ནས་དེ་བཞིན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་རིམས་གྱིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ལས་བབས་ནས་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་
ལྗོངས་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་དུ་ཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ན་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བདེ་བར་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་ན་བྲམ་ཟེ་ས་ག་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་གནས་ཏེ། དེ་ལ་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་
བཟང་བ། མཛེས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྒྱས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་བྲམ་ཟེ་བཞི་ཁྲི་ལ་ཟན་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕག་
ས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བདག་གི་བུ་མོ་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པ་དང་། གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་ཞིག་གིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བདེ་བར་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བསྟན་ནོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་
སྤྲིན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ཏོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་དེར་ཕྱིན་མ་ཐག་ཏུ་དེའི་ཚེ་བུ་མོ་དེས་རང་གི་ཕ་མ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཡབ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་འདིའི་མཚན་
མ་ཇི་ལྟར་གདའ་བ་ལས་ན་འདི་བདག་གི་ཁྱིམ་ཐབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་བྲམ་ཟེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་ཀུན་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ན་བྲམ་ཟེ་སྤྲིན་ཉིད་བསྟན་བཅོས་དང་། གསང་སྔགས་དག་
གིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་དེར་བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་རྒན་གྲལ་དུ་འདུག་སྟེ་མཆོད་བྱིན་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་ག་ལ་བ་དེར་

56-1-223a

སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རིག་བྱེད་དང་གསང་སྔགས་དག་སྨྲ་བར་བྱེད་ཅིག་དེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྲིན་ཉིད་རིག་བྱེད་དང་། གསང་སྔགས་དང་། བསྟན་བཅོས་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་
ཁྱེའུ་སྤྲིན་གྱིས་བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་བྲམ་ཟེ་བདག་ཅག་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་གང་གིས་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་སྟན་མཆོག་ལ་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཡང་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་
གྱིས་བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་འདིར་ཁོ་བོ་འདུག་གིས་སྟན་འདི་ལས་ལོངས་ཤིག །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ང་སྟན་འདི་ལས་མ་བསླང་ཤིག་དང་། ཁོ་བོས་
ཟོང་ལྔ་བརྒྱ་ཐོབ་པ་ཁྱོད་ལ་སྦྱིན་ནོ་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ལ་མི་དགོས་སོ། དེ་མ་ལངས་པ་དང་དེའི་མགྲིན་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བསླང་ངོ་། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་གྱིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ལ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོ་བོ་སྟན་འདི་ལས་
བསླངས་ནས་ཐོ་བཙམས་ཤིང་དངངས་པར་བྱས་པས་ཁྱོད་གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱིན་པའི་བར་ཆད་བྱའོ་ཞེས་དམ་བཅས་སོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ལ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་ས་ག་བཟང་པོས་བུ་མོ་བཟང་ལེན་
ལྡན་ལག་གཡས་པས་བཟུངས་སྟེ། གསེར་གྱི་ཁར་བ་དང་རིལ་བ་དང་རས་ཟུང་ཅིག་དང་། ཟོང་ལྔ་བརྒྱ་ཁྱེར་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ལོང་ཤིག །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་གྱིས་
ཟོང་ལྔ་བརྒྱ་དང་། རས་ཟུང་གཅིག་དང་ཁར་བ་དང་རིལ་བ་རྣམས་བླངས་ཏེ་བུ་མོ་དེ་མ་བླངས་སོ། །འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། བུད་མེད་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་བུད་མེད་ནི་སྤྲེའུ་དང་འདྲ་སྟེ། རྐང་པ་འགྱུར་བ་དགེ་བའི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཁོ་བོ་ནི་དགོན་པ་དང་རབ་ཏུ་དབེན་པ་རྣམས་ན་
གནས་པས་འདི་ཁོ་བོ་ལ་མི་དགོས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ལོང་ཤིག །དེས་མ་བླངས་སོ་དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་དེ་ནས་སོང་སྟེ་རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་ས་ག་བཟང་པོས་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་ལ་སྨྲས། 

56-1-223b

པ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཁྱིམ་ཐབས་ཀྱི་ཕྱིར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྲོ། དེས་དེའི་ཚིག་མཉན་ཏེ་མཉན་ནས་རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ན་གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་ཞིག་གིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་སུ་
འགྲོ་བའི་ལམ་མི་སྣང་བར་བྱས་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་པད་མ་ཅན་དུ་གང་ནས་འགྲོ་བའི་ལམ་བསྟན་ཅིང་། གང་དུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་དྲོ་འདེབས་པ་དེར་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་ཡང་དགོངས་འདེབས་སོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་
དེས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་པད་མ་ཅན་དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་བྲེས་པ། མེ་ཏོག་བཀྲམ་པ། བདུག་སྤོས་འཐུལ་བའི་སྣོད་དངར་བ་མཐོང་ནས་དེས་དྲིས་པ། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་འདི་ཅིའི་རྒྱུས་མངོན་པར་བརྒྱན་པར་གྱུར་དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་
པད་མ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ཐོས་སམ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ། ད་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་སྤྱན་དྲངས་ནས་དེ་འདིར་བྱོན་པའི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བརྒྱན་ཏོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། 
བདག་ཅག་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་གང་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱང་པ་གསལ་ཞིང་མཁས་པ་ཡང་དཀོན་ན། སེམས་ཅན་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཀྱི། བདག་གིས་
ཟོང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདིས་མེ་ཏོག་ཉོས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་ནས་དེས་ཕན་ཚུན་མེ་ཏོག་བཙལ་ན་གང་ནས་ཀྱང་མ་རྙེད་པ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་པད་མ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་
ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་མི་རྣམས་ན་རེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ཐོས་སམ། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། མེ་ཏོག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལ་མཆོད་པ་བྱ་དགོས་ཀྱིས། འདི་ལྟར་

56-1-224a

སུ་ཡང་མེ་ཏོག་ཉོར་ཡང་མི་གནང་། འཚོང་དུ་ཡང་མི་གནང་ངོ་། གང་ཞིག་གིས་ཉོས་སམ་བཙོངས་ན་ངས་དེ་ཆད་པ་ཆེན་པོས་གཅད་དོ་ཞེའོ། །དེ་མེ་ཏོག་ཚོལ་བ་ན་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་མདུན་དུ་འདུག་
སྟེ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཅི་ཚོལ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་མེ་ཏོག་ཚོལ་ལོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བརྒྱུད་མཁན་ཞིག་གི་ཁྱིམ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་
ནས་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བརྒྱུད་མཁན་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁོ་མོ་ལ་མེ་ཏོག་བྱིན་ཅིག །ཁོ་མོའི་ཁྱིམ་ཐབ་ལ་དགོས་སོ། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་བརྒྱུད་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ཐོས་སམ། 
འདི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། མེ་ཏོག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལ་མཆོད་པ་བྱ་དགོས་ཀྱིས། འདི་ལྟར་སུ་ཡང་མེ་ཏོག་འཚོང་དུ་མི་གནང་། ཉོར་ཡང་མི་གནང་
ངོ་། །གང་ཞིག་གིས་ཉོས་སམ་བཙོངས་ན་ངས་དེ་ཆད་པ་ཆེན་པོ་གཅད་དོ་ཞེའོ། །ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བསླང་བ་དང་དེ་བཞིན་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་གྱིས་བུམ་པ་བསླང་ནས་ཨུད་པ་
ལ་བདུན་བཅུག་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་དུ་སོང་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་མཐོང་བ་དང་མདུན་དུ་འདུག་སྟེ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཅི་ཚོལ། བུ་མོ་མེ་ཏོག་ཚོལ་ལོ། །སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཅི་བྱ། 
སྨྲས་པ། བུ་མོ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ་ཨུད་པ་ལ་བཏོགས་ཟིན་པ་གང་དག་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཁོ་མོས་ནམ་ཡང་མ་ཐོས་མ་མཐོང་ངོ་། །སྨྲས་པ། བུ་མོ་གང་ལ་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་
བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བསྐྱེད་དོ། །དེས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁོ་མོ་གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱོད་ཁོ་མོའི་ཁྱིམ་ཐབ་ཏུ་འགྱུར་བ་དམ་འཆའ་ན་དེའི་ཕྱིར་ཨུད་པ་ལ་སྦྱིན་ནོ། །དེ་ནས་

56-1-224b

བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་ནི་དགོན་པ་དང་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ན་གནས་པ་ཡིན་ལ། བུད་མེད་ནི་རྒོད་པ། འཕྱར་བ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཡིན་པས་བུད་མེད་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་
སྙམ་མོ། །ལན་བདུན་གྱི་བར་དུ་སྨྲས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདི་སྐད་ངས་ཐོས་སྔོན་སྲིད་ན། །སངས་
རྒྱས་མར་མེ་འཇིག་རྟེན་བྱུང་། །འཁོར་ནི་མང་པོ་བདུན་སྟོང་དང་། །པད་མ་ཅན་དུ་དེ་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ནི་རྒྱལ་མཚན་སྒྲེང་། །རྔ་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་དེ་ཕྱིར་རྡུང་། །གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཀུན་སྦྱང་ཤིང་། །ལམ་སྲང་
བཞི་ནི་དེ་ཕྱིར་བརྒྱན། །གྲོང་ཁྱེར་བརྒྱན་པ་དེ་མཐོང་ནས། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེ་འུས་དྲིས་པ་ནི། །གང་གི་ཕྱིར་ནི་རྒྱལ་མཚན་བསྒྲེངས། །གང་ཕྱིར་རྔ་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་རྡུང་། །གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཀུན་སྦྱངས་ཤིང་། །གང་ཕྱིར་
ལམ་སྲང་བཞི་བརྒྱན་པའི། བསམ་པ་དེ་ནི་ལུང་སྟོན་ཅིག །རིག་བྱེད་ཤེས་ཁྱོད་མ་ཐོས་སམ། །སངས་རྒྱས་མར་མེ་འཇིག་རྟེན་བྱུང་། །འཁོར་ནི་མང་པོ་བདུན་སྟོང་དང་། །པད་མ་ཅན་དུ་དེ་བྱོན་ཏེ། །
དེ་ཡི་ཕྱིར་ནི་རྒྱལ་མཚན་སྒྲེང་། དེ་ཕྱིར་རྔ་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་རྡུང་། །གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཀུན་སྦྱངས་ཤིང་། །དེ་ཕྱིར་ལམ་སྲང་བཞི་བརྒྱན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་སྒྲ་ཐོས་ནས། སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་གྱིས་
མགུ་སྟེ། །རིངས་པར་མྱུར་དུ་སོང་བ་དང་། །རྒྱང་ནས་བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་མཐོང་། །པད་མ་ཨུད་པལ་གཡོ་བའི་མིག །ཆུ་སྐྱེས་ཐོགས་ཤིང་སྒོ་ན་འདུག །དེ་ཡིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་མཐོང་ནས། །སྙན་པས་སྨྲ་བར་
བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཀ་ལ་པིང་ཀ་རྨ་བྱའི་སྒྲ། ཡིད་འོང་ངང་མོ་ཁུ་བྱུག་སྒྲ། །སྒྲ་ཆེན་སྤངས་ནས་ཚངས་པའི་སྒྲས། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་བུ་མོས་སྨྲས། །ཁྱེའུ་ཅི་ནགས་ཀྱི་ནང་ན་དེ། །སྦྱིན་སྲེག་བྱེད་ཅིང་རིག་འདོན་ལ། །

56-1-225a

རྒྱལ་པོའི་དམག་གིས་མ་གཙེས་སམ། །འཁྲུགས་ཤིང་ལམ་སྲང་དག་ཏུ་རྒྱུ། །བུ་མོ་ང་ཁྱིམ་གཉེན་འདུན་མེད། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བའང་ང་ལ་མེད། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ང་མི་འདོད། །བུ་མོ་རྒྱལ་
དམག་ང་མི་གནོད། །ང་དེ་དག་ལས་ཟན་མི་ཟ། །ཆོས་གོས་གོས་ཀྱང་མི་ལེན་ཏེ། །ཤེས་བཞིན་བརྫུན་ནི་མི་སྨྲ་ན། །བུ་མོ་རྒྱལ་དམག་ང་མི་གནོད། །འབྲས་བུ་རྩ་བས་ནགས་ན་གནས། །བུ་མོ་རྒྱལ་དམག་
ང་མི་གནོད། །སེང་ཕྲུག་དག་གིས་མ་གཙེས་སམ། །འབྲས་རྩ་ནགས་ན་མེད་དམ་ཅི། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ནི་བརྟན་པར་འོངས། །སེང་གེའི་ཕྲུག་གུས་མ་གཙེས་ཏེ། །ནགས་ན་འབྲས་བུ་རྩ་བ་ཡོད། །བཟང་མོ་ཨུད་པལ་དགོས་པའི་ཕྱིར། །
དེ་ཕྱིར་ང་འདིར་གྲོང་ཁྱེར་འོངས། །གལ་ཏེ་ཤེད་བུ་ལང་རྩོ་ཡིས། །དྲེགས་ལུས་བརྒྱན་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་ཁྱེའུ། །བདག་གི་ཨུད་པལ་འཚམ་པ་ཡིན། །བདག་གི་ཕྲེང་ཕྱིར་མི་ཉོ་ལ། །ཨུད་པལ་བསྣམས་ཕྱིར་འདོད་པ་མིན། །བརྩེ་ལྡན་མར་མེ་
མཛད་ཀྱི་ཕྱིར། །བཟང་མོ་བདག་ནི་ཨུད་པལ་སློང་། །བདེ་བར་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ན། །གང་དུ་ཕ་ལས་ཟན་ཟོས་ཚེ། །བསླང་བའི་ཚིག་སྨྲས་མི་དྲན་ནས། །འཛེམ་མེད་ཅི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་སློང་། །བཟང་མོ་ཨུད་པལ་རིན་དུ་དབྱིག །ལྔ་བརྒྱ་འདི་བྱིན་
དགེ་མས་གནོང་། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཚོལ་བ་ལ། །བཟང་མོ་བགེགས་ནི་མ་བྱེད་ཅིག །བཟང་མོ་བདག་གི་གཞི་བྱས་ནས། །སློང་བ་རྣམས་ཀྱི་བགེགས་སུ་འགྱུར། །གཞན་ལྟ་ཞོག་གི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ། །གལ་ཏེ་སློང་ལ་བདག་
བྱིན་ན། བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བགེགས་མི་བྱེད། །བདག་སྨོན་འདིར་གྱུར་གཞན་དུ་མིན། །དེ་གཉིས་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་ནི། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེ་འུས་ཨུད་པལ་བླངས། །དེ་དག་ཨུད་པལ་ཐོགས་ནས་ཀྱང་། །རྒྱལ་བའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །
གལ་ཏེ་བདག་ལུས་སྐམས་གྱུར་ཅིང་། །བདག་གི་རུས་པ་དཀར་གྱུར་ཀྱང་། །བྱང་ཆུབ་ལུང་མ་བསྟན་བར་དུ། །བདག་ནི་དེ་རིང་མི་ལྡང་ངོ་། །བདག་སྨོན་དེར་གྱུར་གཞན་དུ་མིན། །དེ་ནས་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་གྱིས་ཨུད་པ་ལ་ལྔ་བླངས་ཏེ་བྲམ་ཟེའི་

56-1-225b

ཁྱེའུ་སྤྲིན་ལ་བྱིན་ནས། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཨུད་པ་ལ་འདི་དག་ལོང་ལ་རང་གི་མིང་གིས་སྐྲུན་ཅིག །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཨུད་པ་ལ་འདི་གཉིས་ཀྱང་ཁོ་མོའི་མིང་གིས་སྐྲུན་ཅིག །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ཨུད་པ་ལ་དེ་དག་ཁྱེར་ནས། གྲོང་
ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་མཛེས་པ། དང་བར་བྱ་བ། དབང་པོ་དུལ་བ། ཐུགས་དུལ་བ། མཆོག་ཏུ་དུལ་བ། དང་ཞིང་ཞི་བའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ། 
དུལ་བ་དང་ཞི་བའི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ་དབང་པོ་བསྲུང་ཞིང་ཐུལ་བ། མཚོ་ལྟར་དང་ཞིང་རྣམ་པར་དང་ལ་རྙོག་པ་མེད་པའི་གསེར་གྱི་མཆོད་སྡོང་ལྟར་མངོན་པར་འཕགས་པ། དཔལ་གྱིས་བརྗིད་པ། གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་
འབར་བ་མཐོང་ངོ་། །སེམས་ཅན་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་། ཁྱེའུ་དང་། བུ་མོ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང་། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་མང་པོ་དང་། 
རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཡང་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མེ་ཏོག་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། སྤོས་དང་། བྱུག་པ་ཐོགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་འོང་བ་ཡང་མཐོང་ནས། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་བདག་གིས་
ཐོས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་ལ་ནི་མཚན་སུམ་བཅུ་ཞིག་སྣང་སྟེ། མཚན་གཉིས་ནི་མི་སྣང་བས་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་
བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་

56-1-226a

མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་དེ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་གྱིས་དེ་མཐོང་ནས་ཡང་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་
རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་ལྤགས་པ་དེ་བཏིང་བ་དང་། དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་པད་མ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་བའི་མི་དེ་དག་གིས་པགས་པ་དེ་བླངས་ནས། ཕན་ཚུན་དུ་བོར་ཏེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་
སྤྲིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་མ་སྨྱོས་སམ། གང་དུ་རྒྱལ་པོའི་ན་བཟའ་གདིང་བ་དེར་ཁྱོད་ཀྱིས་ལྤགས་པ་བཙོག་པ་འདི་གདིང་བར་བྱེད། དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་གྱིས་ལྤགས་པ་བླངས་ནསོ། ལམ་ལས་གཟུར་ཏེ 
ལམ་གོལ་བར་འདུག་ནས་བདེན་པའི་ཚིག་འདི་བྱསོ་བདེན་པ་དང་བདེན་ཚིག་གང་གིས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ། འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཡིན་ན། ཤུལ་ལས་
གཟུར་ཏེ་བདག་གི་རལ་པ་ལ་ཞབས་འཇོག་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཞལ་ཕྱིར་གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་
པ། དགེ་སློང་དག་གང་དུ་ངའི་ཞབས་གཉིས་འཇོག་པ་དེར་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞག་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་རལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཤུལ་ལས་གཟུར་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་གང་ན་བར་གཤེགས་ཏེ་བྱོན་པ་དང་། ཞབས་གཉིས་རལ་པའི་སྟེང་དེར་བཞག་གོ། །དེ་ནས་
བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ཞིང་སའི་སྟེང་དེ་ནས་ལངས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལ་ཨུད་པ་ལ་དེ་དག་གཏོར་ཏོ། །གཏོར་མ་ཐག་ཏུ་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་

56-1-226b

པའི་དབུའི་གཙུག་གི་སྟེང་གི་དྲང་ཐད་དུ་ཨུད་པ་ལའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་གྲ་བཞི་ཀ་བཞི་ཟུག་པ། ཆ་མཉམ་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ། ཉམས་དགའ་བ། ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་
དེ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྣང་ངོ་། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྲམ་ཟེའི་
ཁྱེའུ་ཁྱོད་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མ་འོངས་པའི་དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ། རིག་པ་དང་། ཞབས་སུ་ལྡན་པ 
བདེ་བར་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་བདག་ཉིད་ལུང་བསྟན་
པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་དེའི་ཚེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་བོ། །དེ་བཟོད་པ་ཐོབ་ནས་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་ལ་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་དུ་འཕགས་
ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དྲུག་སྟོང་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཀྱང་མངོན་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་བར་སྣང་ལས་བབས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་
འཚལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོ་གསོལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ཅེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་འམ། ཡིད་གཉིས་
སམ། ཐེ་ཙོམ་ཟ་ན་ཀུན་དགའ་བོ་དེ་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྤྲིན་ཅེས་བྱ་བ་དེར་གྱུར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བར་

56-1-227a

གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་འམ། ཡིད་གཉིས་སམ། ཐེ་ཙོམ་ཟ་ན་ཀུན་དགའ་བོ་དེ་དེ་ལྟར་མི་ལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱཀྱའི་བུ་མོ་ས་འཚོ་མ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བུ་མོ་བཟང་ལེན་ལྡན་ཞེས་བྱ་
བར་གྱུར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་གང་རྒན་གྲལ་དུ་འདུག་སྟེ་སྦྱིན་བསྲེགས་བྱེད་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སོམ་ཉི་འམ། ཡིད་གཉིས་སམ། ཐེ་ཙོམ་ཟ་ན་
ཀུན་དགའ་བོ་དེ་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་གཏི་མུག་ཅན་ལྷས་བྱིན་འདི་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྲམ་ཟེ་དུམ་བུ་བྱིན་དུ་གྱུར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བས་ཆོག་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བི་ཤུད་དྷ་སིང་ཧ་
དང་། ལོ་ཙྪ་་བ་བན་དྷེ་དགེ་དཔལ་གྱིས་བསྒྱུར། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛྙཱ་ན་གར་བྷ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དྷེ་ཀླུའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཞུ་ཆེན་བགྱིས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ། 
༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་བྲཧྨ་ཤྲཱི་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ།  འཕགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། 
འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་མང་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་

56-1-227b

བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་གསོལ་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ། །ཡང་དེའི་ཚེ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ན་བྱིས་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་དག་ས་རྡུལ་གྱི་
ཁྱིམ་དང་། ས་རྡུལ་གྱི་ར་བ་དང་། ས་རྡུལ་གྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དག་གིས་རྩེ་ཞིང་འཁོད་པ་ལས་བྱིས་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་དེ་དག་གིས་ཐག་རིང་པོ་ཞིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ལྷག་པར་
དགའ་བ་དང་། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ་རྩེ་དགའ་ཞིང་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱེའུ་དེ་དག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་གང་ན་ཁྱེའུ་དེ་དག་རྩེ་ཞིང་འཁོད་པའི་ས་ཕྱོགས་དེར་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་བྱིས་
པ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཁྱེའུ་ཚངས་པའི་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་དེ་དག་
ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱིས་པ་ཁྱེད་འདི་ན་ཅི་བྱེད། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཁྱེའུ་དེ་དག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་འདི་ན་ས་རྡུལ་གྱི་ཁྱིམ་དག་དང་། 
ས་རྡུལ་གྱི་ར་བ་དག་དང་། ས་རྡུལ་གྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དག་གིས་རྩེ་ཞིང་མཆིས་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཁྱེའུ་ཚངས་པའི་དཔལ་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་
དུ་ས་རྡུལ་གྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་བཞེས་སུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱེའུ་ཚངས་པའི་དཔལ་གྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། དགའ་བའི་སེམས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ས་རྡུལ་གྱི་ཁང་པ་
བརྩེགས་པ་དེ་བཞེས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སྐད་ཅིག་དེ་དང་། ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་ས་རྡུལ་གྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་གྲུབ་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཞིག་དུ་གྱུར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་

56-1-228a

སྔ་ན་འདུག་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་སུ་ནི་གསེར་གྱི་ཀ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཟུག་པར་གྱུར། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་སུ་ནི་དངུལ་གྱི་ཀ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཟུག་པར་གྱུར། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་སུ་ནི་བཻ་དཱུརྱ་
འི་ཀ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཟུག་པར་གྱུར། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་སུ་ནི་ཤེལ་གྱི་ཀ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཟུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཁྱེའུ་ཚངས་པའི་དཔལ་གྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དེ་མཐོང་ནས་ལྷག་པར་ཡང་ཆེས་དགའ་
བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཁྱེའུ་ཚངས་པའི་དཔལ་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསོལ་ཏོ། །ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཡིས། །རྫུ་འཕྲུལ་ཤིན་དུ་རྒྱ་ཆེན་བསྟན། །
བདག་ཉིད་ལ་ནི་ཐུགས་བརྩེའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་བསྟན། །དྲང་སྲོང་ཆེ་ལ་བདག་གིས་ནི། །ས་རྡུལ་ཁང་བརྩེགས་ཕུལ་བ་དེ། །རིན་པོ་ཆེ་ལས་གྲུབ་པར་གྱུར། །ཀྱེ་མ་སངས་རྒྱས་བསམ་མི་ཁྱབ། ཀྱེ་ཀྱེ་ཞིང་ནི་
འདི་འདྲ་བ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་བླ་མེད་པ། །མིག་མེད་མིག་ནི་ཉམས་པ་དང་། །ཤེས་རབ་ཆུང་ངུས་མི་ཤེས་སོ། །རྐང་གཉིས་དམ་པ་འགྲོ་བའི་ཞིང་། །འདི་ནི་བདག་གིས་རྙེད་པ་དང་། །དལ་བ་རབ་དཀོན་ཐོབ་པས་ན། །
བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སྨོན་ལམ་གདབ། །བདག་ཀྱང་འདྲེན་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ནི། །ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་སློབ་པར་འཚལ། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ནི། །རྫུ་འཕྲུལ་འདི་འདྲ་བདག་གིས་བགྱི། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཛུམ་པ་མཛད་
ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། བཙོད་ཀ་དང་། ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་དང་། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དག་བྱུང་ངོ་། །དེ་དག་བྱུང་ནས་ཚངས་
པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་སོང་སྟེ། ཡང་སླར་ལོག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་ཏོར་དུ་ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་

56-1-228b

བོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། རྒྱལ་མཆོག་འདྲེན་པ་འགྲོ་བའི་གཙོ་བོ་རྣམས། །རྒྱུ་མ་མཆིས་པར་འཛུམ་པ་མི་མཛད་ན། །ཐུགས་རྗེ་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་སྨན་སླད་དུ། །དེང་འདིར་ཅི་ཕྱིར་འཛུམ་མཛད་བདག་ལ་གསུངས། །
དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱེའུ་ཚངས་པའི་དཔལ་འདི་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱེའུ་འདི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་དང་། སེམས་ཀྱི་སྨོན་པ་འདིས་ནི་བསྐལ་པ་གསུམ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱའི་བར་དུ་ནམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབས་
ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་
བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་དད་པ་ཡིས། །བསོད་ནམས་ཆུང་ངུ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཆོས་མཆོག་ཐོས་དང་དགེ་འདུན་ལ། །གུས་པར་བྱས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་དད་པ་ལ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་མེད། 
དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་འདིར། །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པ་མཆོད་པར་བྱ། །ཀུན་དགའ་ཁྱེའུ་རྐང་གཉིས་ཀྱི། །མཆོག་སྟེ་དཔལ་དང་ལྡན་པ་ཡི། །མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་འདྲེན་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་སངས་
རྒྱས་བསམ་མི་ཁྱབ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །བསམ་མི་ཁྱབ་ལ་དད་པ་ཡི། །རྣམ་པར་སྨིན་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། ཁྱེའུ་ཚངས་
པའི་དཔལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བི་ཤུད་དྷ་སིངྷ་དང་། 

56-1-229a

ལོ་ཙྪ་བ་བན་དེ་དགེ་བ་དཔལ་གྱིས་བསྒྱུར། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བིདྱཱ་ཀ་ར་སིདྷ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དྷེ་དེ་བ་ཙནྡྲས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ། ༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་སྟི་བི་བརྟ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ནཱ་མ་
མཱ་ཧཱ་ཡཱ་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་བུད་མེད་འགྱུར་བ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་
གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་དགེ་སློང་ལྔ་སྟོང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་སྟོང་མངོན་པར་གྲགས་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ། སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ། 
མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ། སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མུ་ཁྱུད་
འཛིན་དང་། ས་འཛིན་དང་། བང་རིམ་འཛིན་དང་། མཆོད་སྦྱིན་རུས་འཛིན་དང་། སྣང་བའི་བློ་གྲོས་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་གྲོས་དང་། སྦྱངས་པའི་བློ་གྲོས་དང་། ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་དང་། མཐའ་ཡས་བློ་གྲོས་དང་། འཕེལ་བའི་བློ་གྲོས་དང་། མཐོང་དགའ་
དང་། ལེགས་མཐོང་དང་། ཆེར་སྣང་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་ཀུན་མཐོང་ལ་སོགས་པ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་
ཅད་ཀྱང་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ན་རྟེན་ཅིང་བཞུགས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་དང་། རྒྱལ་པོའི་བུ་རྣམས་དང་། ཚོང་དཔོན་རྣམས་དང་། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་དང་། བློན་པོ་རྣམས་
དང་། འཁོར་རྣམས་དང་། གྲོང་རྡལ་པ་དང་། ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བཀུར་སྟི་བྱས། བླ་མར་བྱས། རི་མོ་བྱས། མཆོད་པ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སྨད་གཡོགས་དང་། ཆོས་གོས་བགོས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་

56-1-229b

ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་
གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་སུམ་བདག་གི་རྨི་ལམ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་པ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། དེས་ཕྱག་གཡས་པ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་བརྐྱང་ནས་བདག་གི་སྤྱི་བོར་བཞག་སྟེ། རབ་འབྱོར་
ཁྱོད་ཀྱི་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་གང་གི་སྔ་ལྟས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཆོས་
འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཐོས་པར་འགྱུར་བའི་སྔ་ལྟས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་
བསོད་སྙོམས་ལ་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེའི་དུས་ལ་དབབ་པར་ཤེས་ན་སོང་ཤིག །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་
ཕྱག་འཚལ་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་མཐར་ཆགས་སུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་བ་ལས། ཁྱིམ་བདག་ཅིག་གི་གནས་
ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་སྒོ་ཁང་གི་ནང་ལོགས་སུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་སྡོད་དོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་དེའི་ནང་ནས་བུད་མེད་མཆོག་གི་གཟུགས་དང་ལྡན་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། རྒྱན་གྱིས་ལེགས་པར་ཀླུབས་ཏེ། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། བྱི་རུ་དང་། 
གསེར་གྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ། དཔལ་ཤིན་ཏུ་འབར་བ། ཁ་དོག་རྒྱས་ཤིང་མཛེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་བུད་མེད་དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །

56-1-230a

བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཅི་ཞིག་བཞེད་པའི་སླད་དུ་སྒོ་ཁང་འདི་ན་བཞེས། རབ་འབྱོར་གྱི་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདག་ནི་བསོད་སྙོམས་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྒོ་གང་འདི་ན་སྡོད་དོ། །བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ལ་ད་དུང་ཡང་
བསོད་སྙོམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་ལགས་སམ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ལ་ད་དུང་ཡང་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཐུགས་སུ་མ་ཆུད་དམ། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདག་གིས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་མོད་ཀྱི 
འོན་ཀྱང་ཕ་མ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལུས་འབྲས་ཆན་དང་ཟན་དྲོན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་འདི་ཟས་མེད་ཀྱི་བར་དུ་འཚོ་བར་མི་ནུས་སོ། །བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག །འདུ་བྱེད་
འགགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པས་མིང་དང་གཟུགས་འགག །མིང་དང་གཟུགས་འགགས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགག ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགགས་པས་རེག་པ་འགག །རེག་པ་
འགགས་པས་ཚོར་བ་འགག །ཚོར་བ་འགགས་པས་སྲེད་པ་འགག །སྲེད་པ་འགགས་པས་ལེན་པ་འགག །ལེན་པ་འགགས་པས་སྲིད་པ་འགག །སྲིད་པ་འགགས་པས་སྐྱེ་བ་འགག །སྐྱེ་བ་འགགས་པས་རྒ་ཤི་དང་། མྱ་
ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་འགག་པ་མངོན་སུམ་དུ་མ་མཛད་དམ། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདག་གིས་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །སྨྲས་པ་བཙུན་པ་
རབ་འབྱོར་ཅི་ཞིག་ནི་འགོག་པར་འགྱུར། ཆོས་གང་ནི་རབ་ཏུ་བསྒོམ་པར་བགྱི། སྨྲས་པ་ཆེ་ཞེ་འགོག་པ་ནི་ཆོས་གང་གི་རབ་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་འགོག་པ་ཆོས་གང་
གི་རབ་ཏུ་བསྒོམ་པ་ཡང་མ་ལགས་ན་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་ལུས་བསོད་སྙོམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འཚོ་བར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་ལས་ལངས་པའི་ལུས་འཚོ་བར་བྱེད་དོ། །

56-1-230b

སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ཇི་ལྟར་འཚོ་བ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ལུས་འཚོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུའོ། །སྨྲས་
པ། དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་མ་བསྟན་ཏམ། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་དེ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དེ་རྒྱུ་བ་འམ་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་ལགས་སམ 
སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདག་ནི་ལུས་ཆ་བའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མ་ཡིན་གྱི། སྲོག་གི་ཕྱིར་ཚོར་བ་དགག་པའི་
དོན་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུའོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ད་དུང་ཡང་ཚོར་བས་འཕྲོགས་སམ། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདག་ནི་ཚོར་བས་མི་འཕྲོགས་མོད་ཀྱི་ཚོར་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུའོ། །སྨྲས་པ། 
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་མ་མཆིས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་དང་
མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་དགའ་བ་འམ་མི་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་མི་བགྱིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་སུ་ལ་ཡང་ཉོན་མོངས་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་མཆིས་སོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་སླད་དུ་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བསྟན་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བགྱི། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་དམིགས་པ་
མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རམ། ཆེ་ཞེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་

56-1-231a

འོ་ན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྡུལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་འདི་ནི་བཤད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་
པ་ལ་བཤད་པ་མཆིས་སམ། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་བཤད་པ་མ་མཆིས་ན་ཅི་ཞིག་འཆད་ཅིང་བཞུགས། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་
རྣམས་ནི་ཐ་སྙེད་ཙམ་གྱིས་ཐ་སྙེད་དུ་འདོགས་པར་ཟད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཇི་ཙམ་དུ་བརྗོད་པ་མཆིས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །
ཇི་ཙམ་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ་ཙམ་དུ་རྩོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ཙམ་དུ་རྩོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་མ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་འོ་ན་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་
ནི་ཐ་སྙད་མ་མཆིས་པ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྩོད་པ་མ་མཆིས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ལགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཆགས་པ་དང་མ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་
ནི་ཡུལ་མ་མཆིས་པ་དང་། ཡུལ་མ་ལགས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་སེམས་མ་མཆིས་པ་སྟེ། སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་
པ་དང་བྲལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཆོག་ཤེས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཕྲག་དོག་དང་ཆགས་པ་སྤངས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་འདོད་པ་
ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང་ཞེན་པ་མ་མཆིས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཉོན་

56-1-231b

མོངས་པ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་འཆི་བདག་གི་བདུད་དང་བྲལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་གཡོ་བ་མ་མཆིས་
པ་དང་། རློམ་སེམས་མ་མཆིས་པ་དང་། རྟོག་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། རྣམ་པར་མ་སྒྲིབས་པ་དང་། སྦྱང་བ་མ་ལགས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་
གི་ཆོས་ནི་བླང་བ་མ་མཆིས་པ་དང་དོར་བ་མ་མཆིས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། འཇིག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་དང་མ་འབགས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་
མ་མཆིས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་དུ་གོས་པ་མ་མཆིས་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། མཚན་མ་མ་མཆིས་པ་དང་། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་
གི་ཆོས་ནི་ཁམས་དང་ཁམས་མ་ལགས་པའི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཅོས་པ་མ་ལགས་པ་དང་། བགྲང་བ་དང་། བྲལ་བ་དང་། གནས་མ་མཆིས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་
ཆོས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་སྒོ་གང་དེར་ལྷའི་བུ་གང་དག་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་འདུས་པ་དེ་དག་ལས་ལྷའི་བུ་བཞི་སྟོང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་
ལ་མོས་པའི་ལྷའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ནི་བུད་མེད་དེའི་སྤོབས་པ་ཐོས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཆེ་ཞེ་འདི་འདི་ལྟར་
སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཏེ། ཆེ་ཞེ་འདིའི་སྤོབས་པ་འདི་འདྲ་བ་ལས་ན་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་པར་ཐེ་ཙོམ་མེད་དོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བུད་མེད་དེའི་སེམས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་

56-1-232a

རབ་འབྱོར་གྱི་སེམས་ཤེས་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་པར་ཐེ་ཙོམ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་
དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེས་ན་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཉིད་དེ། དེས་ན་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྤྲུལ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ལགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལགས་
པ་དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ལགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་རེས་འགའ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ལགས་ལ། 
བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ཡང་རེས་འགའ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ལགས་ཀྱི། རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ལགས་སོ། །དེས་ན་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའོ། །བདག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་
ལགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལགས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེས་ན་བདག་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཀྱིས་བུད་མེད་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སམ། འོན་ཏེ་རང་གི་ཤེས་པས་

56-1-232b

ཤེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཉན་ཐོས་རྣམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སམ། དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སེམས་
ཤེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ལྟར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གཞན་གྱི་སེམས་མཁྱེན་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་མཁྱེན་པ་ལགས་སོ། །
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དཔེར་ན་ཟླ་བ་དང་། ཉི་མ་དང་། མེ་དང་། ནོར་བུ་དང་། མར་མེ་དང་། སྐར་མ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་བུ་མིག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་མ་རིག་པའི་མུན་པ་ནི་
འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ལས་གང་སུ་དག་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །
ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་འདི་ལྟ་བུའི་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་སུ་ཡིན་པ་དང་། ག་ལས་འོངས་པ་བདག་ལ་སྟོན་ཅིག །བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ལ་འདྲི་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སུ་
ཡིན་པ་དང་། ག་ལས་འོངས་པ་བདག་ལ་སྟོན་ཅིག་ཅེས་དེ་སྐད་སྨྲས་ན་ཇི་སྐད་དུ་ལན་འདེབས་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ལན་གདབ་ཏུ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་ན་བདག་གིས་ཅི་ཞིག་ཤེས་སུ་མཆིས། གཞན་ཡང་གང་ཞིག་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདྲི་སྟེ། ཅི་ཁྱོད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་སློབ་པ་འམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ཞེས་དེ་སྐད་སྨྲས་ན་ལན་
ཇི་སྐད་གདབ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ཆེ་ཞེ་འདིའི་ལན་ཇི་སྐད་གདབ་པར་བྱ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བར་སྣང་ལས་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཀྱི་ཆུང་ཟད་ཅི་ཐོབ་པ་འམ། རྟོགས་པ་འམ། མངོན་

56-1-233a

སུམ་དུ་བྱས་པ་འམ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དེ་ཆེ་ཞེ་འདི་ལ་སྟོན་ཅིག་ཅེས་སྒྲ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བར་སྣང་དེ་ལས་སྒྲ་བྱུང་བ་དེ་ཐོས་ནས་བུད་མེད་
དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་བདག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་མ་ཡིན། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའི་གདགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་ཟུང་ཤིག །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་དང་ཡོན་གནས་ཤེས་བགྱི་བ་
ལགས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་དང་ཡོན་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་ཤེས་བཞིན་གྱིས་བརྫུན་
གསུང་བར་མི་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་གལ་ཏེ་བདག་ཟག་པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་དང་། ཡོན་གནས་ཡིན་པར་འཛིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟར་ན་བདག་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་ན 
གང་གི་ཕྱིར་བདག་དེ་ལྟར་མི་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བདག་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་གྱི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སྒོ་གང་འདིར་ལྷ་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་འདུས་པ་རྣམས་
ལ་སླུ་བར་མི་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདེན་པ་མཐོང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སླུ་བར་མི་ནུས་སོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བདེན་པ་རྣམས་གཟིགས་སམ། སྨྲས་པ། མཐོང་ངོ་། །སྨྲས་པ་གལ་ཏེ་བདེན་པ་
རྣམས་མཐོང་དུ་རུང་ན་ནི་དེ་དག་བདེན་པ་མ་ལགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བདེན་པ་རྣམས་ནི་སུས་ཀྱང་མཐོང་བར་མི་ནུས་པའི་སླད་དུའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་

56-1-233b

གི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །བདེན་པ་མཐོང་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་ལས་བསམས་ཏེ་དེ་སྐད་སྨྲས། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་བསླང་བ་གང་ལགས་པ་དེ་
ནི་བདེན་པ་མཐོང་བས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་བདེན་པ་མཐོང་ཞེས་བགྱིའོ། །དེ་ནས་སྒོ་གང་དེར་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་འདུས་པ་དེ་དག་གིས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་རགས་
པའི་ལུས་བསྟན་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆེ་ཞེ་འདིའི་སྤོབས་པ་ཐོས་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་རྙེད་པ་ལེགས་པ་རྙེད་དོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་
རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མོས་པ་དེ་དག་ནི་གང་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མོས་པ་མང་བ་རྣམས་ནི་གང་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་དོ། །མོས་པ་མང་བ་ལ་ནི་
འཆིང་བ་མེད་པས་ན་དེ་ནི་གང་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ནས་བུད་མེད་དེས་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུར་མི་བཞུད་དམ། བཤོས་བཅད་
དེ་ཅི་བགྱི། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདག་གི་ཟས་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཆོས་མཉན་པ་འདི་ལྟ་བུས་ཆོག་གོ། །ཆེ་ཞེ་གང་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་རྙེད་པ་དང་། 
བཀུར་སྟི་དང་། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལུས་དང་། སྲོག་དང་། བསོད་སྙོམས་འདོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཐ་ན་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་པ་དེ་ཡང་ཆོས་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

56-1-234a

སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དག་ཆོས་འདོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་འདོད་པ་ལ་མི་སྲེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པའོ། །གང་མིག་དང་གཟུགས་མི་འདོད་པ་དང་། རྣ་བ་དང་
སྒྲ་དང་། སྣ་དང་དྲི་དང་། ལྕེ་དང་། རོ་དང་། ལུས་དང་རེག་བྱ་དང་། ཡིད་དང་ཆོས་མི་འདོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པའོ། །གང་ཆོས་ཅི་ལ་ཡང་མི་རྟེན་པ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་གང་དག་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་
དང་། སྐྱེ་མཆེད་མི་འདོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པའོ། །གང་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པ་མི་འདོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པའོ། །གང་དམིགས་པའི་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པ་མི་འདོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་འདོད་པའོ། །དེ་ནས་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་བཟོད་པར་གྱིས་ཤིག །བདག་སྒོ་གང་འདི་ནས་འགྲོའོ། །བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དཔེར་ན་སའི་ཁམས་ལ་བཟོད་པ་གསོལ་མི་
འཚལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་གི་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་དེ་ལ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་མི་འཚལ་ལོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཆུ་ལ་བཟོད་པ་གསོལ་མི་འཚལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་སེམས་ཆུ་དང་འདྲ་བ་དེ་ལ་ནི་བཟོད་
པ་གསོལ་མི་འཚལ་ལོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་མེ་དང་། རླུང་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་བཟོད་པ་གསོལ་མི་འཚལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གང་གི་སེམས་མེ་དང་། རླུང་དང་། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་དེ་ལ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་མི་འཚལ་ལོ། །
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྲུ་དང་། སྟེགས་དང་ཟམ་པ་དང་། ལམ་པོ་ཆེ་ལ་བཟོད་པ་གསོལ་མི་འཚལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་གི་སེམས་གྲུ་དང་། སྟེགས་དང་། ཟམ་པ་དང་། ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བ་དེ་ལ་ནི་བཟོད་པ་
གསོལ་མི་འཚལ་ལོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་འཚལ་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་མི་འཚལ་ལོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་དག་ལ་གནོད་སེམས་དང་། 

56-1-234b

ཁྲོ་བ་དང་། བག་ལ་ཉལ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་འཚལ་གྱིས། གང་དག་ལ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་མི་འཚལ་ལོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དཔེར་ན་མེ་འབར་བ་ནི་ཞི་བར་བགྱི་མི་འབར་བ་ནི་ཞི་བར་བགྱི་མི་འཚལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་འབར་བ་དེ་དག་ལ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་འཚལ་གྱི། གང་དག་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་བཟོད་པ་གསོལ་མི་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་
དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་ཅི་ཞིག་འདོད་ན་འདི་ལྟར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་འདོད་པ་མཆིས་པ་དེས་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་དག་ཅི་ཡང་མི་འདོད་པ་དེ་དག་ནི་སེང་
གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་བགྱིད་དོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དམིགས་པ་མཆིས་པ་ལ་ནི་འདོད་པ་མཆིས་ལ། གང་ལ་དམིགས་པ་མ་མཆིས་པ་དེ་ལ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་མཆིས་པ་
ལ་ནི་འདོད་པ་མཆིས་ལ། གང་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་མ་མཆིས་པ་དེ་ལ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཅི་ཞིག་བཞེད་པ་ལས་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་
བར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་འདོད་པ་ཡོད་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་བཞེད་པས་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་དེ་
ལྟ་བུའི་འཇུག་པས་ཞུགས་སོ། །བདག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇུག་པས་ཞུགས་སོ། །བདག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་འཇུག་པས་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་དེ་ལ་
འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་ཐེག་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་དང་། རྟགས་གང་ཡིན་པ་རྣམས་དང་། མཚན་མ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་བདག་ལ་སྟོན་པ་ལས་ན། ཁྱོད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་

56-1-235a

པར་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་ཐེ་ཙོམ་མེད་དོ། །བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་རྣམས་དང་། རྟགས་རྣམས་དང་། མཚན་མ་རྣམས་མཁྱེན་ཏམ། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་
ནི་མ་ཐོས་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་རྣམས་དང་། རྟགས་རྣམས་དང་། མཚན་མ་རྣམས་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཀྱི། ཆེ་ཞེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་རྣམས་དང་། རྟགས་རྣམས་དང་། མཚན་མ་རྣམས་ཤོད་ཅིག །སྨྲས་པ 
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཐེག་པ་དང་། སྒྲིབས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་
དཔེར་ན་ལས་སུ་འགྲོ་བའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཉི་མའི་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྣང་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། སྒྲིབས་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། རྒྱུན་
མི་འཆད་པར་ནམ་མཁའ་ལ་ཤུགས་ཀྱིས་མཆི་བ་དེ་བཞིན་དུ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཆགས་པ་མ་
མཆིས་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་གི་ཤུགས་ཀྱིས་མཆིའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དཔེར་ན་གླིང་བཞི་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པའི་རྒྱལ་པོའི་ལགས་ཏེ། དེ་གང་དང་གང་དུ་མཆི་བ་དེ་དང་དེར་
གླིང་བཞི་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་བ་ལགས་ལ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་བསམ་པ་མི་མཉམ་པའི་རྣམ་པ་མ་མཆིས་ཏེ་བྱམས་པར་བགྱིད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཙུན་པ་རབ་
འབྱོར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ལྗོངས་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཐམས་ཅད་དུ་གང་དང་གང་དུ་མཆི་བ་དེ་དང་དེར་སེམས་

56-1-235b

ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟེན་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་ཤིང་ཐ་དད་དུ་སྤྱོད་པ་མ་མཆིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བསྡུ་བ་རྣམས་བཞིས་སྡུད་པ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་
ལ་བྱམས་པ་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་ཏེ་དེས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱིའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་ཐེག་པ་དེ་ཆེ་བ་ལགས་ལ། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་
མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་དང་། མཁས་པ་རྣམས་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་དང་། ཤེས་པ་རྣམས་
དང་། ཡང་དག་པར་སོང་བ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་ལགས་ཏེ་དེས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱིའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་ཟད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་མི་
འཆད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རིགས་སྡུད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་དགེ་འདུན་གྱི་རིགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་སྐབས་འབྱེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡངས་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་
ཕན་མ་མཆིས་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཤིན་དུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་བསྡུ་བ་རྣམ་བཞིས་ལེགས་པར་བསྡུས་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་
བརྒྱད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ཤིན་དུ་ཡང་དག་པར་སོང་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཞི་གནས་དང་། ལྷག་མཐོང་བསྒོམས་པས་བཞོན་པ་བཟང་པོ་ལྡན་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་
པའི་ཕྱིར་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བཟང་པོའི་གནས་སོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཤིན་དུ་བརྟན་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་གནས་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་བདུད་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱས་པས་

56-1-236a

འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མུན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྡུད་ཅིང་སོགས་པས་ཤིན་དུ་འབྱོར་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ལྷ་
དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཕྱག་བགྱིས་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་རྫི་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་མ་དད་པ་རྣམས་
དགའ་བར་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་སྡང་བ་རྣམས་བྱམས་པར་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཏོང་བ་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་
གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པ་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་བརྗེད་ངས་པ་རྣམས་དྲན་པར་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་
པ་རྣམས་ཉེ་བར་ཞི་བར་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་དབུལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནོར་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་བདེ་བར་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་
མཁས་པ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བར་བགྱིད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་རྣམས་དང་བར་བགྱིད་པའོ། །དེས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱིའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་
ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་རྣམས་དང་། རྟགས་རྣམས་དང་། མཚན་མ་རྣམས་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ། །བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་རྣམས་དང་། རྟགས་རྣམས་དང་། མཚན་མ་
རྣམས་ནི་བསྐལ་པ་འམ། དེ་བས་ཆེས་ལྷག་པར་བདག་གིས་བཤད་དུ་ལགས་ཀྱང་མཐར་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་མཆིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་རྣམས་དང་། རྟགས་རྣམས་

56-1-236b

དང་། མཚན་མ་རྣམས་ཀྱང་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་དེ་ལ་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་ཁྱོད་ཅི་ཞིག་འདོད་དེ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་བྱེད་ཅེས་གླགས་བཙལ་
བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཉིད་ཀྱང་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་དེའི་གླགས་བཙལ་ལམ་བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཐབས་གང་གིས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་པ་མཁྱེན་པ་ལྟ་ན་དེ་སྤོབས་པར་མཛོད་ཅིག །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐབས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་
མཛད། བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དོན་གྱི་དབང་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དེ། ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་བཟང་པོ་བསྟན་པའི་
ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དེ། དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་
དང་ལྡན་པ་མཐོང་བ་དེ་དག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་འཐོབ་པར་བགྱི་བའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ན་སེམས་ཅན་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་
གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར། སེམས་ཅན་འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྒྲ་ཐོས་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་སྨྱོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དྲན་པ་རྙེད་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་གཅེར་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གོས་རྙེད་པར་འགྱུར། སེམས་

56-1-237a

ཅན་བཀྲེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཟས་རྙེད་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་སྐོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བཏུང་བ་རྙེད་པར་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་སུ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་སམ། ཞེ་སྡང་ངམ། གཏི་མུག་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། 
སེར་སྣ་དང་། ཁྲོ་བ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། འཆབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་གནོད་པ་མ་མཆིས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཏེ་གཅིག་ལ་གཅིག་ཕ་མའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེར་
སེམས་ཅན་མང་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་མཐོང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དུ་གཤེགས་ན་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་
སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་མཆོད་པའི་ལས་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་སྟེ། དེར་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པ་མཐོང་ནས་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ནས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་བར་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་སྟེ། དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་

56-1-237b

མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཐོང་ན་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལོངས་སྤྱོད་དང་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱགས་ཤིང་མྱོས་པ་དང་། གཟུགས་དང་། རིགས་དང་ཚོར་བ་དང་། ནད་མེད་པས་
རྒྱག་ཤིང་མྱོས་པ་འདི་རྣམསུ་སེམས་དེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་བོར་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་ཞེས་གྲག་སྟེ། དེས་ཀྱང་འདི་ལྟར་ང་རྒྱལ་བཅོམ་ན། ཀྱེ་མ་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་གཞོམ་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། དེ་དག་
གིས་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་
འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་ན་ལྷ་གཟི་བྱིན་ཆེ་བ་གཟི་བྱིན་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་ལ་བལྟས་ནས་འདི་སྐད་དུ་འདི་ལ་ནི་བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པའི་གནོད་པ་ཡང་མེད་
ལ། ལུས་ཉམ་ཆུང་བ་ཡང་མེད་ཀྱི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེད་ཆེར་བྱས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་ཀྱིས། བདག་ཅག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེད་ཆེར་བྱ་བའི་སེམས་
ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲ་ཞིང་དེ་དག་གིས་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་
གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་སྙོམ་ལས་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་དང་། ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། བསྙེན་བཀུར་
བགྱི་བའི་སླད་དུ་མི་མཆི་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་ན་འབད་མི་འཚལ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་ལ། མཐོང་ནས་ཀྱང་དགའ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་

56-1-238a

འགྱུར་ཏེ། དགའ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་
དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མཐོང་ན་དོན་ཡོད་པ་སྟེ། ཐ་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་
གཅིག་ཙམ་ལ་ཞི་བའི་མིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ན་ཡང་དེ་འབའ་ཤིག་གིས་ཀྱང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའི་བར་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་ན་སེམས་ཅན་བཅིང་པས་
བཅིངས་པ་རྣམས་བཅིང་བ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུས་བདག་ཅག་བཅིང་བ་འདི་དག་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཤེས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང་
བྱས་པ་ཚོར་བར་གྱུར་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་ཐོས་ན། ཀྱེ་མ་མ་ལ་བདག་ཅག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསོད་སྙོམས་
དབུལ་བར་བྱའོ། །ཆོས་གོས་དབུལ་བ་དང་། མཆོད་པ་དང་། བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་རུང་བས་མཆོད་པ་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་མཆིས་ལ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་མས་བསྲུང་པ་འམ། ཕས་བསྲུངས་

56-1-238b

པ་འམ། མིང་པོས་བསྲུངས་པ་འམ། ཕུ་ནུ་མོས་བསྲུངས་པ་འམ། ཁྱིམ་ཐབ་ཀྱིས་བསྲུངས་པ་འམ། མཛའ་བོས་བསྲུངས་པ་རྣམས་དེ་དང་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐད་དུ་མཆི་མི་ནུས་ཏེ་དེ་དག་གིས་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་པ་མཐོང་ན་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསོད་སྙོམས་དབུལ་བར་བགྱིད་དོ། །ཕུལ་
ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་
རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་ཕུལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཞེས་པ་མཆིས་ཏེ། དེར་སེམས་ཅན་ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བ་དང་། ཆུང་ངུ་སྦྱིན་
པར་འཚལ་བ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷུང་བཟེད་གང་བར་མཐོང་ངོ་། །སེམས་ཅན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་ཞིང་མང་དུ་སྦྱིན་པར་འཚལ་བ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེ་
གས་པའི་ལྷུང་བཟེད་མ་གང་བར་མཐོང་ནས་དེ་དག་གིས་ཇི་ཙམ་དགོས་པ་ཕུལ་ཏེ། ལྷུང་བཟེད་གང་བར་བགྱིས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་
འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་ནང་དུ་བཅའ་བ་དང་། བཟའ་བ་དང་། མྱང་བར་བྱ་
བ་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་བླུགས་ན། བཅའ་བ་དང་། བཟའ་བ་དང་། མྱང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་འདྲེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྣོད་ཐ་དད་པའི་ནང་ན་མཆིས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་མཆིས་ཏེ། དེར་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། 

56-1-239a

དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་མང་པོ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་ནང་དུ་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟས་བླུགས་ཀྱང་དེས་ལྷུང་བཟེད་དེ་མ་གང་བ་འམ། གང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེར་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་
མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་མང་པོ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་སྟེ་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་གཅིག་ཏུ་མཁྲེགས་
ཤིང་ཁོང་སྟོང་མ་ལགས་ལ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་མཁྲེགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ཕོ་བ་འམ། ལོང་ཀ་ཡང་མི་མངའ། ཕྱི་ས་ཡང་མི་མངའ། གཅིན་ཡང་མི་མངའ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་
དང་། བཤོས་གསོལ་བ་དེ་ལྟར་ཡང་གདའ་ལ་ཁོང་དུ་མིད་པ་ཡང་མི་མངའ་སྟེ། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་
པ་མང་པོ་དག་གིས་དེ་མཐོང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་

56-1-239b

མཛད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་ན་སེམས་ཅན་མང་པོ་དག་གིས་བསོད་སྙོམས་མང་པོ་འམ། ཉུང་ངུ་འམ། བཟང་པོ་འམ། ངན་པ་ཡང་
རུང་སྟེ་དབུལ་བར་བགྱིད་ལ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྐྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་མཐར་ཐུག་པར་བགྱིད་མི་ནུས་ཏེ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མང་པོ་དག་ཀྱང་
ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ལ། ཡོན་ཏན་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའི་བར་དུ་བས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་
སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་སྟེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཉམས་པ་མི་མངའ་ལ། དེར་ཚངས་པ་འམ། དེ་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་
པའི་ལྷ་གཟི་བྱིན་ཆེ་བ་གཟི་བྱིན་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་ཞིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་མཐོང་ན་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་
བརྩོན་པ་ཡིན། ཟས་འདོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐེ་ཙོམ་མེད་དོ། །སྙམ་ནས་དེ་དག་དགའ་བ་ཐོབ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མི་མཛད་དེ། ཞལ་ཟས་ཀྱང་མི་གསོལ་བར་གྱུར་
ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་དང་། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དེ་དག་ཀྱང་ཟས་མི་བཟའ་བ་ལ་ཞུགས་ཏེ་བདག་ཅག་ཀྱང་བསོད་སྙོམས་ལ་

56-1-240a

རྒྱུ་བར་མི་བྱ། ཟས་ཀྱང་བཟའ་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་ནས་དེ་དག་ཀྱང་བཀྲེས་ཤིང་ཉམ་ཆུང་བར་གྱུར་པས་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དག་གིས་མ་འོངས་པ་ན་ཁྱད་པར་འཐོབ་པའི་བསམ་
པ་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་ཞིང་གསོལ་བར་མཛད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་སྟེ། ཕྱི་མའི་དུས་ན་བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་མ་དད་པ་རྣམས་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་འདི་དག་གི་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་
མ་བྱས་ན་འདི་དག་ཅིའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་བྱེད་ཅེས་དེ་དག་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་རྣམས་ལ་ཤས་ཆེར་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་དག་
གི་སྟོན་པས་ཀྱང་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་བྱས་ན་འདི་དག་ཅིའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མི་བྱེད་སྙམ་ཏེ།  དེ་དག་གིས་བསྔགས་པ་ཡང་རྗོད་པར་བགྱིད་ལ། 
བསོད་སྙོམས་ཡང་སྟེར་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་འདི་ནི་གཙུག་ལག་ལས་འབྱུང་བའི་བསོད་སྙོམས་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྔགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་
སྨྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་རྒྱལ་པོ་དང་། བློན་པོ་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། བློན་

56-1-240b

པོའི་བུ་རྣམས་ལས་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་དག་བདག་ཅག་ནི་འདི་ལྟར་རིགས་ཆེན་པོར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ཟས་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་
ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་བར་བྱ་སྙམ་སྟེ། ངོ་ཚ་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་མི་བགྱིད་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསོད་སྙོམས་དང་། གཟི་བྱིན་དང་ལྡན་པའི་སྐུའི་རྗེས་སུ་སློབ་ཅིང་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་
འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཐུན་པར་མཛད་འཚལ་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་
ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཐུན་པར་མཛད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་
གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་སྒྲིབས་པ་འམ། སྐྱེམས་པ་ཡང་མི་མངའ། ཉམ་ཆུང་བ་ཡང་མི་མངའ། ཆགས་པ་ཡང་མི་མངའ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མི་མངའ། སྡིག་པ་བཞེད་པ་ཡང་མ་ལགས། 
སོགས་པ་ཡང་མི་མངའ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཐུན་པར་མཛད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སླད་དུ་བསོད་སྙོམས་
ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་དེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་མཛད་ན། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་
དང་དེ་ལྟ་བུའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་ཡོངས་སུ་དག་པ་སུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་སྤྱོད་དམ། སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་བདག་གིས་ནི་འདི་མི་ནུས་ཏེ། ཆེ་ཞེ་དཔེར་ན་ཁྱི་དང་བྱི་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་གཞིག་

56-1-241a

པར་མི་ནུས་པ་དང་། ཝ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རི་དགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་ལ་བསྐལ་པའི་བར་དུ་ཡང་མཐུ་རྩལ་ལམ་སྒྲ་བསྒྲགས་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆེ་ཞེ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་འམ། ཐབས་སམ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བའི་གཏམ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་ཁྱིམ་བདག་དེའི་
ནང་མི་དེ་དག་དང་། ཁྱིམ་གཞན་དག་ནས་ཆོས་མཉན་དུ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མི་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་
དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐབ་ད་ལྟ་ག་ལ་འདུག །བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བདག་གི་ཁྱིམ་ཐབ་ནི་གཅིག་པུར་མ་བས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་
དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་གི་ཁྱིམ་ཐབ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་སུ་ལ་ཡང་འདོད་པའི་དགའ་བ་གནང་བ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། 
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་དགེ་སློང་གང་རྐྱེན་དུ་འཚལ་བའི་ཆོས་གོས་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་། མལ་ཆ་དང་། སྟན་དང་། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་། སྨན་ཟོང་དང་། མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཁྱིམ་དང་། བསོད་
སྙོམས་སྟེར་བའི་ཁྱིམ་བསྟེན་ཅིང་བསྙེན་པ་དང་། གྲོགས་པོ་དགའ་བར་བྱ་བ་དང་། མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་བསྟེན་པ་དང་། བསྙེན་པ་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ཀུན་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་
འགྱུར་བ་དང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་འགྲིབ་པར་འགྱུར་བ་གསུངས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་དེ་ནི་ཁྱོད་ཇི་སྐད་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཐབས་དེ་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་

56-1-241b

རྣམས་ལ་འདོད་པའི་དགའ་བ་ཐམས་ཅད་གནང་ངོ་། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་བཏུལ་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྐར་མའི་གཟུགས་རྣམས་ནི་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་མཐའ་རྟོགས་པར་ནུས་ཀྱི་བདག་གིས་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་བཏུལ་ཏེ། བཏུལ་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་དེ་ལྟར་མི་ནུས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དགའ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་སྟོབས་པར་བྱེད། བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་
རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་ཚངས་པའི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་དག་ལ་ནི་བདག་ཚངས་པར་འགྱུར་བ་ཐོབ་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཚད་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་དགའ་བ་སྟོབས་པར་བགྱིད་
དེ། བསྟབས་ནས་ཀྱང་དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཛུད་པར་བགྱིད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ནི་བདག་
བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དགའ་བ་སྟོབས་པར་བགྱིད་དེ། བསྟབས་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཛུད་པར་བགྱིད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་
དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ནི་བདག་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་བར་གྱི་དགའ་བ་སྟོབས་པར་བགྱིད་དེ་བསྟབས་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཛུད་པར་བགྱིད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་སོ། །བློན་པོ་དང་། གྲོང་རྡལ་གྱི་མི་དང་། ཡུལ་གྱི་མི་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་

56-1-242a

རྒྱལ་རིགས་དང་། རྗེའུ་རིགས་དང་། དམངས་རིགས་ཀྱི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་སོ། །སེམས་ཅན་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་པའི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་སོ། །
སེམས་ཅན་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དང་། རྔ་ཡབ་ཀྱི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་སོ། །སེམས་ཅན་གསེར་དང་
དངུལ་དང་། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། བཻ་དཱུརྱ་དང་། དུང་དང་། མན་ཤེལ་དང་། ཤེལ་དང་། མུ་ཏིག་དམར་པོ་དང་། བྱི་རུ་དང་། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང་། སྤུག་དང་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་སོ། །སེམས་
ཅན་རྔ་བོ་ཆེ་དང་། རྫ་རྔ་དང་། དུང་དང་། ཁར་རྔ་དང་། པི་བང་དང་། གླིང་བུ་དང་། རོལ་མོའི་སྒྲ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དགའ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཡང་བདག་གིས་བསམ་པ་
ཐམས་ཅད་དང་། དགའ་བ་དང་། རྩེད་མོ་ཐམས་ཅད་སྟོབས་པར་བགྱིད་དེ། བསྟབས་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཛུད་པར་བགྱིད་དོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་
ལྔ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་དག་བསྟན་པས་འདུལ་བར་འགྱུར་ཏེ་གནས་འདི་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེ་ཞེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་འཕགས་
པའི་ལམ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་གང་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དཀའ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ངོ་མཚར་ཏོ། ། བམ་པོ་གཉིས་པ། 
དེ་ནས་བུད་མེད་དེས་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པའི་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་གཉིས་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་སྒོ་གང་དེར་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་

56-1-242b

དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་སད་པར་མ་མཛད་ཅིག །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་འདི་
ཇི་སྙམ་དུ་དགོངས། འབྲུ་མར་གྱི་མར་མེ་ཆུང་ངུ་གང་ལགས་པ་དེ་ཁའི་དབུགས་སམ། ལག་པས་གཡབས་པ་འམ། གོས་ཀྱིས་གཡབས་པའི་རླུང་གིས་ཞི་བར་མཛད་སྤྱོད་དམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འབྲུ་མར་
གྱི་མར་མེ་ཆུང་ངུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁའི་དབུགས་སམ། ལག་པས་གཡབས་པ་འམ། གོས་ཀྱིས་གཡབས་པའི་རླུང་གིས་ཞི་བར་བྱེད་ནུས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་
ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆུང་ངུ་དེ་ནི་འདོད་པའི་རྟོག་པ་གཅིག་གིས་ཀྱང་མ་མཆིས་པར་བགྱིད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་
དུ་དགོངས། སྲེག་པའི་བསྐལ་པའི་མེའི་ཕུང་པོ་གང་ལགས་པ་དེ་གང་གཱའི་ཀླུང་ཆུས་གང་བས་ཞི་བར་མཛད་སྦྱོད་དམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་འབུམ་གྱིས་ཀྱང་ཞི་བར་མི་ནུས་ན་གང་གཱ་ཀླུང་ཆུས་
ཡོངས་སུ་གང་བས་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་
བགྱིའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་རྩེ་ཞིང་དགའ་ལ་དགའ་དགུར་སྤྱོད་ཀྱང་། དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཟད་པར་མི་ནུས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དཔེར་ན་མི་དབུལ་པོ་ནད་པ་གསོ་ཞིང་ནད་ཞི་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་སྨན་པས་སྨན་མངར་བ་དང་། སྐྱུར་བ་དང་

56-1-243a

ལན་ཚྭའི་རོ་དང་། ཚ་བ་དང་། ཁ་བ་དང་བསྐ་བ་ལས་མོད་པ་དང་། རིན་ཆུང་བ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་སྩོལ་བར་བགྱིད་དེ། དེས་ཀྱང་བདག་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་དེ་དག་བསྟེན་པར་བགྱིད་དོ། །
དེ་དག་བསྟེན་པས་ནད་ཆུང་བའི་སླད་དུ་ནད་དེ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་དང་། འདོད་པ་ཉུང་བ་དང་། དགོན་པ་ན་གནས་པ་དང་
ཆོག་ཤེས་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བ་དང་། བྱ་བ་ཉུང་བས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ལེན་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་ཁྱོད་
ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བགྱི་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་དབུལ་པོ་གསོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བགྱིའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དཔེར་ན་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྤྱི་བོ་ནས་
དབང་བསྐུར་བ་ནད་པ་གསོ་བའི་ཕྱིར་སྨན་པས་རྒྱལ་པོ་ལ་འོས་པའི་སྨན་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། དྲི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཁར་བཅུག་ན་ཡང་ཞིམ་ལ་ལྟོར་སོང་ན་ཡང་བདེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་
ལེགས་པར་སྦྱར་ནས་སྦྱིན་པར་བགྱིད་དེ་རྒྱལ་པོ་ལ་འོས་པའི་ཁུ་བཅུད་དོ་ཅོག་ཀྱང་དེ་ལ་སྦྱིན་པར་བགྱིད་དོ། །རྒྱལ་པོ་དེ་ཡིད་མི་བདེ་བར་མི་འགྱུར་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཡང་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་
དང་། བྱུག་པ་རྣམས་དེ་ལ་འབུལ་བར་བགྱིད་དོ། །སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འཐུན་པར་སྦྱོར་ཞིང་གླུ་ལེན་པར་བགྱིད་དོ། །དེ་ཇི་ཙམ་དུ་དགའ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་གིས་དགའ་བར་གྱུར་པ་དེ་ཙམ་
དུ་ནད་དེ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་དགའ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མྱོང་ལ། བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་

56-1-243b

པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བགྱི་སྟེ། ཇི་ལྟར་
རྒྱལ་པོ་གསོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བགྱིའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡང་རྩ་བ་མ་མཆིས་པ་དང་། གནས་མ་མཆིས་པ་ལགས་ལ། ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་རྩ་བ་མ་མཆིས་པ་དང་། གནས་མ་མཆིས་པ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་བཟོད་པ་གང་ལགས་པ་དེས་ནི་བདག་གིས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡིན། མི་བྱ་བ་ནི་གང་ཡིན་སྙམ་དུ་རང་གིས་འཚལ་ཏོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་མི་དམིགས་
པ་ལགས་ཏེ་གང་གིས་དེ་ལྟ་བུར་བཟོད་པ་དེས་ནི་ལམ་ནི་གང་ཡིན། ལམ་ངན་པ་ནི་གང་ཡིན་སྙམ་དུ་རང་གིས་འཚལ་ཏོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡང་སྟོང་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་སྟེ། གང་གིས་དེ་ལྟ་བུར་བཟོད་པ་དེ་ནི་
འདོད་པ་རྣམས་ལས་བཟློག་མི་འཚལ་ཏེ་དེ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྨོད་པར་བགྱིད་དེ་སྟོན་པར་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་དེ་གཉིས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་འདི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱེད་
གཉིས་ཀྱི་ཅིར་འོང་། དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །འདི་ནི་ཕ་ལགས་མ་ཡང་ལགས། །འདི་ནི་མཛའ་བོ་གྲོགས་མཆོག་འདི། །འདི་ནི་
ཁྱོ་ལགས་མཁས་ས་ལགས། །འདི་ནི་སྟོན་པ་བླ་ན་མེད། །འདི་ནི་ཉིད་ཀྱི་མཐུ་སྟོབས་ཀྱི། །འདི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བགྱིས། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལྡན་པས། །སྡུག་བསྔལ་འཆིང་ལས་བདག་ཅག་བཀྲོལ། །འདི་ནི་ཆོས་ཀུན་སྟོན་པ་
སྟེ། །རིགས་པ་ཀུན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོགས། །བདག་ཅག་གཉིས་ནི་དགའ་བྱིན་ནས། །འཆི་བ་མེད་ལ་ལེགས་པར་བཙུད། །ཇི་ལྟར་ཉ་ནི་ཤས་གཡོགས་པའི། །མཆིལ་པ་ཡིས་ནི་བཟུང་བ་ལྟར། །འདིས་ནི་ཐབས་ཀྱིས་བདག་ཅག་

56-1-244a

གཉིས། །བསོད་ནམས་བརྒྱས་ནི་བཅུས་པར་གྱུར། །གདུག་པའི་སྦྲུལ་གྱིས་ཟིན་པ་ཡི། །དུག་ནི་དུག་གིས་ཞི་བགྱིད་ལྟར། དེ་བཞིན་འདིས་ནི་བདག་ཅག་གི། །འདོད་ཆགས་དུག་ནི་དུག་གིས་བཅོམ། །
ཇི་ལྟར་མི་ནི་མེས་ཚིག་པ། །མེ་ཡིས་བསྲོས་ན་ཞི་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རང་གི་ཉོན་མོངས་གདུང་། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཀྲོལ། །བདག་ཅག་གཉིས་ཀྱིས་དམ་ཆོས་རྟོགས། །འདོད་པ་བདག་ཅག་གཉིས་མི་
འཚལ། །བྱིས་པ་གང་དག་འདོད་པ་འཚལ། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་འདོད་མ་ལགས། །འཇིག་རྟེན་འདོད་པར་གསུངས་པ་རྣམས། །དེ་དག་འཇིགས་ཆེན་གཤེད་མ་སྟེ། །དེ་དག་ཉིད་ནི་ཡོངས་རྟོགས་པ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲོལ་པ་
ལགས། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམས་ཁོ་ན་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདིས་འདུལ་བར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུ་
མོ་དག་ཀྱང་འདུལ་བར་བྱེད། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བདག་གིས་ནི་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གང་ཡང་འདུལ་བར་མི་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བུད་
མེད་ཀྱི་སེམས་ནི་ལྷག་པར་ཡང་དགའ་བ་ལ་སྲེད་པས་ན་བདག་གིས་ནི་བུད་མེད་ཆོས་མང་དུ་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བཏུལ་གྱི་སྐྱེས་པ་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བུད་
མེད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་བུད་མེད་འདུལ་བར་བྱེད། དེ་ནས་བུད་མེད་དེས་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་པ་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལོན་པ། གོས་གཙང་མ་སྲབ་མོ་བགོས་པ། སྐྱེས་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ། མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་ཁ་
དོག་རྒྱས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་བྱས་ནས་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བུད་མེད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་འདི་ལྟ་བུས་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་རིགས་ཀྱི་

56-1-244b

བུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཅི་ཁྱོད་བུད་མེད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཡིན། དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་ཁྱོད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འམ། འོན་ཏེ་སློབ་པ་ལགས། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་
བོ་ཡང་མ་ཡིན། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བུད་མེད་ཀྱང་མ་ལགས། སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་
བུད་མེད་ཀྱང་མ་ཡིན་ན་བདག་གིས་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བྱ། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བཙུན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་མ་ལགས། སློབ་པ་ཡང་མ་ལགས་ན་བདག་གིས་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་
རབ་འབྱོར་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་དང་ལྡན་ཏེ་གལ་ཏེ་བདག་གིས་བརྩམས་ན་ནི་ཡང་བདག་ལ་འདྲི་བར་འོང་ངོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་
འབྱོར་གྱི་སེམས་སེམས་ཀྱིས་བརྟགས་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ནི་བརྟན་པོ་མ་ལགས་ཏེ་འདྲི་བས་སྐྲག་གིས། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་འདྲི་བས་སྐྲག་པར་མ་
མཛད་ཅིག །སྨྲས་པ། བདག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པའོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཟག་པ་ཟད་པ་དེ་དག་གང་ལགས་ཅི་འདས་པ་རྣམས་ལགས་སམ། མ་འོངས་པ་རྣམས་ལགས་སམ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་
རྣམས་ལགས། འདས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་ཟད་ཅེས་བགྱིར་ནི་འདས་པ་ལ་ཟད་པ་མ་མཆིས་སོ། །མ་འོངས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ད་དུང་མ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཟད་པར་བགྱིར་མི་ནུས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་གང་
ལགས་པ་དེ་དག་ནི་མི་གནས་པ་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་ཟད་པར་བགྱིར་མི་ནུས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་གིས་ནི་འདྲི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་གདབ་པར་མི་ནུས་པའི་སྟེང་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་དུས་

56-1-245a

ལ་བབ་སྟེ་བདག་གིས་དུས་ཡོལ་དུ་འོང་གིས་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་
ཞུགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་མཐོང་སྟེ། ལ་ལར་ནི་ཉི་མ་འཆར་ཀ་ཙམ། ལ་ལར་ནི་ཉི་མ་བག་དྲོས་ཙམ། 
ལ་ལར་ནི་དྲོས་བུ་ཆུང་ཙམ། ལ་ལར་ནི་སྔ་དྲོ་ཕྱེད་ཙམ། ལ་ལར་ནི་དྲོ་ལ་བབ་ཏུ་ཉེ་བའི་དུས་ཙམ། ལ་ལར་ནི་གཎ་ཌི་རྡུང་བའི་དུས་ཙམ། ལ་ལར་ནི་སྔ་མ་བཀད་པ་ཙམ། ལ་ལར་ནི་བཀད་ཟིན་པ་ཙམ། ལ་ལར་ནི་ཟན་ཟ་ཞིང་འདུག་
པ་ཙམ། ལ་ལར་ནི་ལྡང་བ་ཙམ། ལ་ལར་ནི་ལྷུང་བཟེད་འཁྲུ་བ་ཙམ། ལ་ལར་ནི་ཕྱེད་ཡོལ་གྱི་དུས་ཙམ། ལ་ལར་ནི་ཕྱེམ་རེད་ཀྱི་དུས་ཙམ། ལ་ལར་ནི་སྲོད་ཙམ། ལ་ལར་ནི་ནམ་ཕྱེད་ཙམ། ལ་ལར་ནི་ནམ་ཆུང་ཁོར་ཙམ། ལ་ལར་
ནི་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་མེད་དེ་རང་གི་འོད་དང་ལྡན་པར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་དུས་ཚོད་གང་གི་ཚེ་བཤོས་གསོལ། དུས་ཚོད་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་གདའ། 
རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱི་དུས་ཚོད་ལ་ཟན་ཟའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་གྱི་དུས་ཚོད་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་དེའི་ཚེ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་སོང་བ་དེ་སྔ་དྲོའི་
ཕྱེད་ཙམ་དུ་བཞག་སྟེ། ཅི་ནས་སྔ་དྲོའི་ཕྱེད་ཙམ་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་སོ། །དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་
དུས་ཚོད་ཇི་ཙམ་ལ་བབ་པ་གཟིགས་ཤིག །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་མཐོང་ནས་ཡིད་ཆེས་ཏེ་མི་རིང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་

56-1-245b

ཀྱི་མིང་ཅི་ཡིན་བདག་ལ་སྟོན་ཅིག །རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ལ་བདག་གི་མིང་གིས་ཅི་ཞིག་བགྱི། ཡང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་ཞུས་ཤིག་དང་དེ་ཁྱོད་ལ་ལན་འདེབས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་
གཞན་ཡང་མིང་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་མ་མཆིས་པའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། མིང་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པ་སྟེ། གང་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པ་དེ་ལ་མིང་འདི་ཞེས་ཇི་སྐད་
བགྱི། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཅི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དང་གཞན་དག་ན་མིང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མིང་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་
རབ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལར་ནི་མཐུ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་སྡུད་པ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་དོན་ཐམས་
ཅད་སྟོན་པ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་མཆོད་པ་པོ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་མངོན་སུམ་པ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་བྱི་རུ་འཛིན་ཅེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཆེན་པོ་
ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལ་ལར་ནི་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་སྟེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དང་གཞན་དག་ན་མིང་ཐ་དད་པ་
དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མིང་ཐ་དད་པ་ཡང་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། ཁམས་རྣམས་དང་། 

56-1-246a

སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་། སྟོབས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་
འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དང་གཞན་དག་ན་མིང་ཐ་དད་པ་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་བས་ན་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་མིང་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་མ་མཆིས་
པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པ་དེ་ལྟར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་
ནི་དེ་ན་ཡོན་གནས་འདི་ལྟ་བུ་དག་འཁོད་པ་ལས་ན་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་གནས་གང་ལགས་པ་མཁྱེན་ཏམ། སྨྲས་པ། རིགས་
ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་བདག་གིས་སྤོབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ། སེམས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་གནས་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་
པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ཡོན་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཡོན་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་
འབྱོར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡང་སྐྱེ་ལ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་དམིགས་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་གནས་ལགས་སོ། །སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་
དང་། དགེ་འདུན་གྱི་ཚུལ་མི་གཅོད་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་གནས་ལགས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ལ་བརྩོན་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་

56-1-246b

རྟེན་ན་ཡོན་གནས་ལགས་སོ། །ཡེ་ཤེས་མི་ཟད་པ་དང་། ཤེས་རབ་མི་ཟད་པ་དང་། བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་དང་། སྤོབས་པ་མི་ཟད་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་གནས་ལགས་སོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་
གྲོགས་མི་བགྱིད་ལ་འཕགས་པའི་གྲོགས་བགྱིད་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་གནས་ལགས་སོ། །གང་དག་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་
འགྱུར་བ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་གནས་ལགས་སོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་ཕྱི་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་འབྲང་བའི་ལྷ་ངེས་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཡོན་གནས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་
ཐོས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་རྐང་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་བཟོད་པ་གསོལ་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བདག་ཁྱོད་ཀྱི་སླད་
བཞིན་དུ་འབྲང་བར་མི་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱས་སོ། །དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་ལྷ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལྷ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་བཟོད་པ་གསོལ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་
བར་དུ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་ཕྱི་བཞིན་འབྲངས་ཀྱང་། བདག་གིས་ཡོན་གནས་ཀྱི་བསྟེན་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་ཏེ། དེ་བས་ན་ད་ལྟར་ཡོན་གནས་ཀྱིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་བདག་གི་ལྷག་པའི་བསམ་
པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བདག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གང་དང་གང་ན་ཡོན་གནས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡུད་
པར་བྱེད་པའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དང་དེར་འགྲོའོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལྷ་དེའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས་ལྷ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །

56-1-247a

ལྷ་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་ལ་བཏུད་པ་དེ་ནི་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་དོ། །ལྷ་བདག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སེམས་སྣད་པར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་
ཀྱི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པས་ཅི་བྱར་ཡང་མེད་དོ། །ལྷ་གལ་ཏེ་བདག་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མ་གྱུར་ན་ནི་བདག་གིས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞིག་མོད། ལྷ་གཞན་
ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ནི་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་
བསྟེན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་ལྷ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལྷ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་འགྲུབ་པར་དཀའ་སྟེ། དེ་ནི་གོ་ཆ་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །ལྷས་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཅི་ནས་བདག་གིས་བཙལ་བ་དོན་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་བདག་གིས་
བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ལྷ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ། སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རབ་ཏུ་གྲོལ་བར་བྱ་བ་དང་། 
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཁུར་ཁྱེར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་
སྨྲས་པ། ལྷ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །ཕུང་པོར་འདུ་

56-1-247b

ཤེས་པ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཁུར་ཁྱེར་བ་མེད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཅན་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །བདག་དང་གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་སྡུག་
བསྔལ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །དེ་ནས་ལྷ་དེ་གདམས་ངག་འདི་བསྟན་པས་འཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །དེ་ནས་ལྷ་དེས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒོ་གང་དེར་
ལྷའི་མེ་ཏོག་སིལ་མས་གཏོར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལྷ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལྷ་བདག་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་བསམ་པ་མ་ཤེས་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཏམ་བྱས་ཏེ་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་དེ་
ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་བཟོད་པ་གྱིས་ཤིག །དེ་ནས་ལྷ་དེས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་གྱིས་སེམས་ཅན་སུའི་ཚོད་ཀྱང་མ་འཛིན་ཅིག །སེམས་ཅན་སུ་ལ་ཡང་རུང་སྟེ་བསམ་པ་མ་
བརྟགས་པར་ཆོས་མ་འཆད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་མ་ཐོས་པ་ནི་སླའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཐོས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཡུན་རིང་དུ་བཀྲེས་པ་ནི་སླའི་ཁ་
ཟས་དུག་དང་འདྲེས་པ་ཟོས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཐོས་པ་ནི་སླའི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཐོས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་རིགས་ཀྱི་
བུ་དེས་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་དང་། ཁ་དོག་སྔ་མ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བདག་གིས་བསོད་སྙོམས་མ་ཕུལ་གྱི་བར་དུ་རེ་ཤིག་
གཞེས་ཤིག །དེ་ནས་བུད་མེད་དེ་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་སོང་སྟེ་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པའི་ཟས་བླངས་ནས་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ་འོངས་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་

56-1-248a

ལ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པར་ཡང་མ་མཛད་ཅིག །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཡང་མ་མཛད་ཅིག །ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པར་ཡང་མ་མཛད་ཅིག །ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བར་ཡང་མ་མཛད་ཅིག །གཏི་མུག་དང་བཅས་
པར་ཡང་མ་མཛད་ཅིག །གཏི་མུག་དང་བྲལ་བར་ཡང་མ་མཛད་ཅིག །ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པར་ཡང་མ་མཛད་ཅིག །ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་ཡང་མ་མཛད་ཅིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་
ཡོངས་སུ་མ་མཁྱེན། ཀུན་འབྱུང་བ་མ་སྤངས། འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་མ་བགྱིས། ལམ་མ་བསྒོམས་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་མ་བསྒོམས་
ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་མ་བསྒོམས་ན། དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་
འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འཇིག་ཚོགས་ཀྱང་མ་དཀྲུགས་ལ་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ཡང་ཐོབ་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་མ་རིག་པ་
མ་ཤིག་པར་རིག་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་ཟད་པར་མ་མཛད་པར་འདུས་མ་བྱས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བ་ལ་མ་བརྟེན་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་
པ་དང་། མིང་དང་གཟུགས་སུ་སྒྲོ་མ་བཏགས་པར་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་མ་བརྟེན་པར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམས་པ་དང་། མིག་གི་འདུས་
ཏེ་རེག་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་མཚན་མ་མེད་པ་བསྒོམས་པ་དང་། ཚོར་བ་མ་དམིགས་པར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྨོན་པ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པ་དང་། སྲེད་པ་མ་དམིགས་པར་དེ་

56-1-248b

བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་དང་། ལེན་པ་རློམ་སེམས་སུ་མ་མཛད་པར་ལེན་པ་མེད་པ་ཀུན་མཁྱེན་པ་དང་། སྲིད་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མི་སྐྱེ་བར་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་དང་
རྒ་ཤི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀུན་མཁྱེན་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མ་གཟིགས་
ཆོས་ཀྱང་མ་གསན། དགེ་འདུན་ལ་ཡང་མི་རྟོན་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འཕགས་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་ན་
དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཉིད་འདི་ནས་ཀྱང་མེད་པར་གྱུར་ལ་ཕ་རོལ་དུ་ཡང་མི་སྐྱེ་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདོད་
ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་ལ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་
ཡོངས་སུ་མཁྱེན་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་ཀྱང་མ་འདས་ལ་འཕགས་པའི་ས་ལ་ཡང་མ་ཞུགས་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སྣང་བ་ཡང་མ་ལགས། སྣང་བར་འགྲོ་བ་ཡང་མ་ལགས། འཁོར་བ་ལ་ཡང་མ་ཞུགས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་འཐོབ། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཡང་མ་ལགས། བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཡང་མ་ལགས་ན་དེ་ལྟ་ན་
བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཟག་པ་ཡང་ཟད་པར་མི་མཛད་ལ་མི་ཟད་པ་ཡང་འཁྲུག་པར་མི་མཛད། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ་རྟེན་པ་

56-1-249a

མ་མཆིས་པར་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་པ་བསམ་གཏན་དུ་མཛད། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རྟག་ཏུ་སྨོན་པ་མི་མངའ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཀྱིས་ཤིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་གི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆོས་དེ་མ་རྟོགས་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་ལགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་
ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་ལགས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཡོན་གནས་ཆེས་ལྷག་པ་མ་མཆིས་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་བཞེས་ཤིག །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ཡོན་
གནས་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་མེད་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ན་དེ་ལྟ་ན་བསོད་སྙོམས་འདི་
བཞེས་ཤིག །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྒོ་གང་དེ་གཡོས་པར་བྱས་ནས་ལག་པ་གཡས་པ་བརྐྱང་སྟེ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་གང་དག་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་ན་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལྡན་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་
བདག་ལ་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ནས་བསོད་སྙོམས་དེ་བླངས་སོ། །དེ་ནས་བུད་མེད་དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གང་དག་མཉམ་པ་
ཉིད་ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་ལེན་པའི་ཡོན་གནས་དེ་དག་ནི་དཀོན་ནོ། །སྨྲས་པ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་འདི་སུན་ཕྱུང་སྟེ་སྨད་ནས་ཕལ་ཆེར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ལྷ་དེས་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ལས་བསམས་ཏེ་གང་དག་ཆོས་འདི་སུན་ཕྱུང་སྟེ་སྨད་ནས་ཕལ་ཆེར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྨྲ། 

56-1-249b

སྨྲས་པ། ལྷ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྒྱུ་མའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ལ་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་རྒྱུ་མེད་པའོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་པ་འམ་སྨོད་པར་བྱེད་དམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། 
ལྷ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ན་བདག་གིས་སུན་དབྱུང་བ་འམ་སྨད་དུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ལྷ་གཞན་ཡང་བདག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་འམ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་མོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །བསོད་སྙོམས་ལེན་པ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་ལྷའི་བུ་བརྒྱ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་
པར་དག་གོ། །དེ་ནས་བུད་མེད་དེས་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ལ་བཟོད་པ་གསོལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བཤོས་གསོལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་བཞུད་ཅིག་དང་། བདག་ཀྱང་ཆོས་མཉན་པའི་
སླད་དུ་དེར་མཆིའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བསོད་སྙོམས་དེ་བླངས་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ནས་བྱུང་ནས་དེ་ཆོས་ཐོས་པའི་དགའ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བས་ཟས་ལ་སེམས་མི་འཇུག་པར་གྱུར་ནས་དེ་འདི་
སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་བདག་གིས་བསོད་སྙོམས་བླངས་ན་གང་ལ་ལོག་པར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བ་སུ་ཞིག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ལེན་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་སེམས་
སེམས་ཀྱིས་ཤེས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བསོད་
སྙོམས་འདི་བདག་ལ་བྱིན་ཅིག་དང་། བདག་ལ་བྱིན་ན་ལོག་པར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཅི་ཁྱོད་ཚུལ་ཁྲིམས་བླངས་པ་འམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཆོས་

56-1-250a

ཐམས་ཅད་ནི་བླང་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་མེད། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་མེད་དོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བདག་ནི་སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་བྱེད་པ་དང་། 
འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་བྱེད་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་བྱེད་པ་དང་། ཕྲ་མ་བྱེད་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བ་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་སྨྲ་བ་དང་། བརྣབ་སེམས་ཅན་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདིའི་བསྟན་པ་འདི་འདྲ་བ་ལས་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་ཐེ་ཙོམ་མེད་ཀྱིས་ལྡེམ་པོ་ངག་འདི་བདག་གིས་དྲི་བར་བྱའོ་
སྙམ་མོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ལས་བསམས་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་བདག་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་བྱེད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་བྱེད་པ་དང་། འདོད་
པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་བྱེད་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་བྱེད་པ་དང་། ཕྲ་མ་བྱེད་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བ་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་སྨྲ་བ་དང་། བརྣབ་སེམས་ཅན་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །
ཞེས་སྨྲ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ལེན་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་བླ་མེད་པའི། །ལམ་ནི་བདག་གིས་རྣམ་པར་སྦྱངས། །སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཕྲག་
སྟོང་ཡང་། །ལམ་དེ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་བཀོད། །སྲོག་ནི་བདག་གི་ཤིན་དུ་གཏུགས། །དེ་ཕྱིར་བདག་ནི་དེ་སྐད་སྨྲ། །གང་དག་ལམ་ནི་རྣམ་པར་སྦྱངས། །དེ་དག་སྲོག་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ། །ལྷས་ནི་བྱང་ཆུབ་བྱིན་མ་ཡིན། །བརྒྱ་བྱིན་
ཚངས་པས་མ་བྱིན་ཏེ། །མ་བྱིན་པར་ནི་བདག་གིས་བླངས། །དེ་ཕྱིར་བདག་ནི་མ་བྱིན་ལེན། །སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །འཐུན་པའི་ཐེག་པ་བླངས་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི། །མ་བྱིན་བླངས་ཤེས་བྱ་བ་

56-1-250b

ཡིན། །འདོད་པས་ལོག་པར་ཡོངས་ཤེས་པ། །ཆོས་འདོད་ཡིན་ཞེས་དེ་དག་ཤེས། །འདོད་པ་འདི་དག་འདོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ལོག་ཅེས་སྤྱོད་པར་བྱེད། །སྒྲར་ནི་ཇི་སྙེད་གདགས་པ་རྣམས། །དེ་དག་བརྫུན་ཞེས་ཡང་དག་གསུངས། །
མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་བརྫུན་ཏེ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། །ཐེག་པ་དམན་པ་འདོད་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་གང་དག་སུ་ཡང་རུང་། །སེམས་ཅན་དེ་དག་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། །ཐེག་པ་ཆེ་ལ་དགོད་པར་བྱེད། །ཕྲ་མའི་ཚིག་ནི་སྨྲ་བྱེད་ཅིང་། །
མུ་སྟེགས་ཅན་གཞན་འབྱེད་པར་བྱེད། །སེམས་ཅན་ལམ་ངན་ལྷུང་བ་རྣམས། །ཡང་དག་ལམ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད། །རྒོལ་བ་དེ་དག་ཚར་བཅད་དེ། །དེ་དག་ཤིན་དུ་དགའ་བ་མེད། །རྩུབ་པའི་ཚིག་ནི་སྨྲས་ནས་ཀྱང་། །བདུད་རྣམས་
ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱས། །རྩུབ་པའི་ཚིག་ནི་སྨྲ་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་སེམས་ལ་ཁྲོ་བ་མེད། །སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ། །དཔའ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐབས་ལ་ལྟོས། །གང་ལས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཡི། །དགོངས་པའི་
ཚིགས་ནི་རབ་ཏུ་ཤེས། །དེས་ན་བསམས་ཏེ་རབ་སྨྲ་ཞིང་། །སེམས་ཅན་བྱེ་བ་འདུལ་བར་བྱེད། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བསམས་ཏེ་སྨྲས། །ཁ་ཅིག་དེ་དག་བརྫུན་པར་ཤེས། །དེ་ཕྱིར་བསམས་ཏེ་སྨྲ་བ་ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་མངོན་སུམ་རྟོགས་
པར་བྱེད། །སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས། །རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་དག་ནི། །མི་མིན་ལྷ་ཡི་བདེ་བ་དག །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་བརྣབ་སེམས་བྱེད། །བདེ་བ་གང་དག་ལྡན་གྱུར་ན། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཕན་བྱེད་འགྱུར། །བདེ་བ་དེ་
ནི་སེམས་ཅན་ཀུན། །ལྡན་པར་མཁས་རྣམས་བརྣབ་སེམས་བྱེད། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་གྱུར་ཅེས། །རྟག་ཏུ་དེ་དག་བརྣབ་སེམས་བྱེད། །བརྣབ་སེམས་དེ་འདྲ་ཡིན་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་བརྣབ་སེམས་ཅན་ཞེས་
སྨྲས། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་འཇིག་པའི་ཚེ། །སྟོབས་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་ཚར་བཅད་དེ། །དེ་དག་རང་གི་བདེ་བ་སྤོང་། །ཆོས་དང་སྲོག་ཆགས་སྤོང་མི་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་རྒོལ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཀུན་དང་མི་

56-1-251a

མཐུན་ཏེ། །ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་གནོད་སེམས་སྟོན་པར་བྱེད། །དེ་དག་བསྐལ་པར་རྩོད་བྱེད་དམ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་རྩོད་ཀྱང་རུང་། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་སྤོང་མི་བྱེད། །སླར་ཡང་
ལྡོག་པར་ཡོངས་མི་བྱེད། །ལོག་པར་ལྟ་ལ་དཔའ་བ་རྣམས། །དེ་དག་འདུས་བྱས་ཀུན་ལ་སྙོམས། །ལོག་པར་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས། །ཡང་དག་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག །གང་དག་དེ་འདྲའི་ཆོས་དང་ལྡན། །དེ་དང་
དེ་དག་ཁྲིམས་ལ་གནས། །གནས་མེད་ལ་ནི་གནས་བཅས་ནས། །མཁས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བསོད་སྙོམས་དེ་བྱིན་ནས་འདི་སྐད་
དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་གིས་ནི་དད་པས་བྱིན་པའི་བསོད་སྙོམས་ལོག་པར་ལྟུང་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཟན་མ་ཟོས་ཏེ་ཕྱེམ་རེད་ཀྱི་དུས་ན་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་
ལས་ལངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སུ་ཡིན་པ་ཤེས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འཚལ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་བུད་མེད་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དཔེར་ན་ཡུངས་འབྲུས་ཤིང་རྟ་བཀང་བ་ལ་ཡུལ་
མ་ག་དྷའི་ཁལ་བཅུ་ཚད་ཉི་ཤུ་ཡོད་པ་ལས་ལོ་བརྒྱ་ཞིང་ཡུངས་འབྲུ་རེ་རེ་བོར་བ་ནི་བགྲང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ཤིང་རྟ་དེའི་ཡུངས་འབྲུའི་མཐའ་ཆེས་མྱུར་དུ་རྟོགས་པར་ནུས་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བུད་མེད་

56-1-251b

འགྱུར་བས་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་མི་འཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་སེམས་ཅན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་མང་པོ་ལྷ་དང་
མིར་སྐྱེ་བ་ལ་བཀོད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བུད་མེད་དེ་བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ནས་བྱུང་ནས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ག་ལ་བ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་
ཕྱིན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུད་མེད་དེ་འོང་བ་ཐག་རིང་པོ་ནས་གཟིགས་ཏེ། གཟིགས་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་འོང་བ་འདི་དག་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་
སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བུད་མེད་འགྱུར་བས་དགའ་བ་བཀོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་
བཀོད་པ་ཤ་སྟག་གོ། །དེ་ནས་བུད་མེད་དེ་བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱས་བསྐོར་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་
རབ་འབྱོར་གྱིས་བུད་མེད་དེ་བསུ་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་འཕགས་པའི་ཆོས་མ་ཐོབ་པ་དང་། འཕགས་པའི་ལུས་སུ་
མི་གནས་པའི་བུད་མེད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱག་འཚལ། བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་འཕགས་པ་ནི་གང་དག་ལགས། འཕགས་པ་མ་ལགས་པ་ནི་གང་དག་ལགས་པ་མཁྱེན་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་
སྤོབས་པ་མཛོད་ཅིག །གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ན་འཕགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དང་། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ཤེས་སམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བདག་གིས་

56-1-252a

འཚལ་ཏོ། །སྨྲས་པ་དེ་དག་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འཕགས་པའི་རིགས་མི་གཅོད་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་རིགས་མི་གཅོད་པ་
གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ཐར་བ་འདོད་པ་གང་དག་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་
གཞན་ཡང་བུད་མེད་རྒྱན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། གོས་གཙང་མ་སྲབ་མོ་གྱོན་པ། ཕྱེ་མ་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། བྱུག་པ་རྣམས་ལ་སྟེན་པ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་
དང་མ་བྲལ་བ་ནི་ཆེས་སླའི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་དབེན་པ་ན་གནས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་དོན་འདི་ཉིད་བརྡ་སྤྲད་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དཔེ་བསྟན་པར་བགྱི་ན་བཙུན་པ་
ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་དགོངས། མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་བཻ་དཱུརྱའི་སྣོད་དུ་བཅུག་པ་གདམ་འམ། འོན་ཏེ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་འདམ་རྫབ་ཏུ་བཅུག་པ་གདམ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་
མེད་པ་འདམ་རྫབ་ཏུ་བཅུག་པ་གདམ་གྱི་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་བཻ་དཱུརྱའི་སྣོད་དུ་བཅུག་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བུད་མེད་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་
དང་མ་བྲལ་བ་ནི་ཆེས་འཕགས་ཀྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་དབེན་པ་ན་གནས་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཅི་ཆེ་ཞེས་ཁྱོད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་
པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་ལ་ལྡོག་པ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆེ་ཞེ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་ལ་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་

56-1-252b

པར་ཞུགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཅི་ལ་ཞུགས། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ནི་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། མ་རིག་པ་ཟད་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་དེ་དག་མི་གནས་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་ཟད་པར་
མི་བགྱི་བའི་སླད་དུ་དེ་དག་མི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་མི་ཟད་པའི་སླད་དུའོ། །དེས་ན་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ལགས། འགག་པའི་ཆོས་ཅན་
མ་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལས་ཟད་པར་འགྱུར་ན་གང་གི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་མི་ཟད་དོ། །དེ་བས་ན་ཟད་པ་ཡང་མ་མཆིས། སྐྱེ་བ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །བཙུན་
པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བུད་མེད་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆེ་ཞེ་ཁྱོད་ནི་ལྷར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་། ཉན་ཐོས་དང་
རང་སངས་རྒྱས་དང་བཅས་པས་ཕྱག་བྱ་བའི་འོས་ཡིན་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཟག་གིས་
གང་ཟག་ལ་ཚོད་འཛིན་པ་སུ་ཞིག་མཆིས་ཏེ། ཆེ་ཞེ་འདི་ནི་འདི་ལྟར་རྒྱན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་ལ་འདི་ལྟར་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ། །བུད་མེད་དེས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་
རྒྱན་གྱི་སྤོབས་པ་མ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་གང་གི་སྤོབས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་ལགས་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
སེམས་མི་བརྗེད་པའི་རྒྱན་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་གནས་པའི་རྒྱན་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དང་། ཐོས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་

56-1-253a

པའི་རྒྱན་དང་། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཇི་ལྟར་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པའི་རྒྱན་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་
དམིགས་པའི་རྒྱན་དང་། ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་། མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱན་དང་། རྒྱན་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་
གྱི་བརླབས་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་རྒྱན་ཏེ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་རྒྱན་དག་ལགས་ཏེ། རྒྱན་དེ་དག་གིས་བརྒྱན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆེ་ཞེ་འདི་གང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་ལགས། དེ་ནས་བུད་མེད་དེས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ཁོ་ན་འདྲ་བའི་བུད་མེད་གཅིག་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུའི་མདུན་དུ་སྤྲུལ་ཏོ། །སྤྲུལ་ནས་ཀྱང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བུད་མེད་འདི་ལ་ག་ལས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་ཤེས་དྲིས་ཤིག །གནས་
བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུད་མེད་འདི་ནི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ་སྤྲུལ་པ་ལ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་འཆི་འཕོའམ་སྐྱེ་བ་འདྲི་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་
པ། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བུད་མེད་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་བ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་

56-1-253b

སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདིར་འོངས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བུད་མེད་འགྱུར་བ་འདིས་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བུད་མེད་འགྱུར་བས་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་
ཏོ། །བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་མ་བསྟན་པའི་བར་དང་། བདག་གི་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་མ་མཆིས་པར་གྱུར་ཏེ། སྐྱེས་པའི་ལུས་སུ་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལས་མི་
ལྡང་ལགས་སོ། །བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ཀྱང་བུད་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་
གྱི་བར་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་མ་བསྟན་ཀྱི་བར་དུ་བདག་ཅག་མི་ལྡང་ལགས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གང་
གི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེ་ནས་དེའི་མོད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་དུ་མ་སྣ་ཚོགས་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། བཙོད་ཁ་དང་། ཤེལ་དང་། དངུལ་གྱི་
ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དག་བྱུང་སྟེ། འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་ཐུག་སྟེ། ཕྱིར་ལོག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱི་བོའི་
གཙུག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་

56-1-254a

འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མ་མཆིས་རྐྱེན་མ་མཆིས་པར་འཛུམ་པ་མི་མཛད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་རྒྱུ་ནི་གང་ལགས། 
རྐྱེན་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བུད་མེད་འགྱུར་བ་བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱས་བསྐོར་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་པ་
མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བུད་མེད་འགྱུར་བ་འདི་བསྐལ་པ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་ན་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་
སྤོབས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་གཟུངས་ཐོབ་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བུད་
མེད་འགྱུར་བ་འདིས་ཡོན་ཏན་གྱི་བརྒྱན་བསྟན་པ་གང་དག་ཡིན་པའི་བརྒྱན་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གིས་བརྒྱན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྤོབས་པ་ཅན་དེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྤོབས་པ་ཅན་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཞིང་ཡང་འབྱོར་ཅིང་རྒྱས་ལ། བདེ་བ་དང་ལོ་ལེགས་པ་དང་། མི་དང་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གང་བར་འགྱུར་ཏེ། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བུད་མེད་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཡང་

56-1-254b

མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་པད་མའི་སྙིང་པོ་ལས་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་ལ་གཙང་ཞིང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། རྒྱན་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གིས་བརྒྱན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་བུད་མེད་འགྱུར་བ་དེ་དང་། བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་དགའ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ཁོ་ནས་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཙམ་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་
འཕགས་ནས། དེའི་མོད་ཁོ་ན་ལ་ཁྱེའུ་ལོ་བཅུ་དྲུག་ལོན་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་བར་སྣང་དེ་ལས་བབས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་བོར་ཕྱག་གིས་
བྱུགས་སོ། །དེ་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་གཟུངས་དང་ཀུན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་
འདི་ཟུང་ལ་གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཅིག །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་
བོ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཁྱོད་ཀྱིས་སྤོབས་པ་བཀོད་པའི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བར་ཟུང་ཤིག །བུད་མེད་འགྱུར་བ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བུད་མེད་འགྱུར་བ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་
དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་བུད་མེད་འགྱུར་བ་ལུངས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། རྫོགས་སོ།། །།

56-1-255a

༄༅།   །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ཙན་དྲོན་ཏ་རཱ་དཱ་རི་ཀཱ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ།  འཕགས་པ་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡངས་པ་ཅན་ན་ཚལ་ཆེན་པོའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གནས་ན། དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱའ་
ཙམ་གྱི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཅང་ཤེས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ། བྱ་བ་བྱས་པ་བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། 
ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་གི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་ཤ་སྟག་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱ་སྟོང་ཐམས་
ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ། གཟུངས་ཐོབ་པ། སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ཚིག་ཐོགས་པ་
མེད་པ། ཚུལ་འཆོས་པ་མེད་པ། ཁ་བསག་མེད་པ། ཤེས་ཀྱི་ཁེ་འདོད་པའི་སེམས་དང་བྲལ་བ། ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པ། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ། མི་འཇིགས་པ་དང་
ལྡན་པ། བདུད་ཀྱི་ལས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཐེ་ཙོམ་མེད་པ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པར་སྨོན་ལམ་ཤིན་དུ་བརྩམས་པ་
བཞིན་འཛུམ་པ། ཁྲོ་གཉེར་མེད་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་སྨྲ་བ་ལ་མཁས་པ། སེམས་ཡོངས་སུ་མ་གཏུགས་པ། སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ། མི་འཇིགས་པ་

56-1-255b

ཆེན་པོས་འཁོར་མཐའ་ཡས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ། ཚིག་གཅིག་གིས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། བྲག་ཅ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། དབེན་པ་དང་། གཡོ་བ་མེད་པ། གཟུང་བ་མེད་པ། ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་
ལྟ་བུར་མོས་པ། ཤེས་རབ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་ལ་མཁས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ། སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཆོས་ལ་
སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པའི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་
དྲན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་མངོན་དུ་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དང་། ལྟ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་སྣ་ཚོགས་སྤོང་བ་
ལ་མཁས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཇམ་
དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་དང་། འབྱུང་དཀའ་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་དང་། བརྩོན་པ་མི་གཏོང་དང་། ཉི་མའི་སྙིང་པོ་དང་། གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་དང་། སྤོས་
ཀྱི་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། འབྲུག་སྒྲ་དང་། གསེར་འོད་རྣམ་པར་ངེས་པའི་རྒྱལ་པོ་དང་། སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་དང་། ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ལག་ན་ཕྱག་རྒྱ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ནམ་མཁའ་མཛོད་དང་། སྣང་བའི་རྒྱལ་པོ་དང་། མཐོང་
56-1-256a

དགའ་དང་། སེམས་ཅན་སྒྲོལ་དང་། རྟག་ཏུ་བརྩོན་དང་། རྟག་ཏུ་རྒོད་དགའ་དབང་ཕྱུག་དང་། ངན་སོང་སྤོང་དང་། རྡོ་རྗེའི་གནས་རྣམ་པར་གནོན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་གནས་རྣམ་པར་གནོན་པ་དང་། མི་གཡོ་
བའི་གནས་རྣམ་པར་གནོན་པ་དང་། མཐོང་བ་དོན་ཡོད་དང་། དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་དང་། པད་མའི་དཔལ་དང་། བལ་གླང་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེ་དང་། སྤོབས་པ་ཟབ་མོ་དང་། སྤོབས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཆོས་འཕགས་དང་། ཆོས་ཀྱི་རང་
བཞིན་ཐེ་ཙོམ་མེད་པ་དང་། སེང་གེའི་སྟབས་འགྲོ་དང་། འཇིགས་པ་ཀུན་སེལ་དང་། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་དང་། སེང་གེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲོགས་པའི་སྒྲ་དང་། བརྗོད་མེད་དང་། སྤོབས་པ་བརྩེགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་དང་། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་སྟོང་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་དང་། སྣ་ཆེན་པོ་ལ་གཏོགས་པ་རྣམས་
དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་། ལྗོངས་ཀྱི་མི་རྣམས་དང་། ཞབས་འབྲིང་གཉུག་མ་རྣམས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། རྒྱལ་རིགས་དང་། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་བཀུར་བསྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། ཡངས་
པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ན་ཚལ་ཆེན་པོའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ན་ལི་ཙ་བི་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱུག་པ། ནོར་མང་བ། ལོངས་སྤྱོད་
ཆེ་བ། ལོངས་སྤྱོད་མང་བ། མཛོད་དང་བང་བ་མང་བ་ཞིག་གནས་ཏེ། དེ་ལ་ཆུང་མ་དྲི་མེད་མ་ཞེས་བྱ་བ་མཛེས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཁ་དོག་བཟང་པོ། རྒྱས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། ཟླ་བ་དགུ་འདས་པ་དང་། དེ་ལས་
བུ་མོ་གཟུགས་བཟང་བ། མཛེས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་རྫོགས་པ་ཞིག་བཙས་སོ། །བུ་མོ་དེ་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་ཁྱིམ་དེ་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཅིང་ས་ཆེན་

56-1-256b

པོ་ཡང་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྒོ་གང་གི་ཝ་དག་ལས་ཀྱང་མར་ཁུ་དང་། འབྲུ་མར་དག་རབ་ཏུ་འཛག་ཅིང་ཞན་པ་དང་། མགོན་མེད་པ་དང་། བཀྲེན་པ་དང་། སྡུག་ཕོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དག་ཅི་བདེར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །
ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ན། རྔ་བོ་ཆེ་དང་། རྫ་རྔ་དང་། ཁར་རྔ་དང་། སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་བརྡུངས་པར་སྒྲ་འབྱིན་པར་གྱུར་ཅིང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་བབ་པར་གྱུར། 
ཁྱིམ་གྱི་གྲྭ་བཞིར་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གང་བའི་གཏེར་ཆེན་པོ་བཞི་བྱུང་ཞིང་ཁ་བྱེ་སྟེ་ཀུན་དུ་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །བུ་མོ་དེ་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་ངུ་སྐད་མི་འབྱིན་ཅིང་མཆི་མ་མི་བློག་ལ་ལྷག་པར་ཡང་སོར་མོ་བཅུ་ཐལ་
མོ་སྦྱར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །སྡིག་ལས་བྱས་པས་འདིར་ནི་གཙང་མ་ཡི། །ལུས་སུ་མི་སྐྱེ་ཡིད་དུ་འོང་བར་མིན། །སྡིག་ལས་བྱས་པས་འདིར་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དག །འབྱོར་པའི་ཁྱིམ་
རྣམས་སུ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །སྦྱིན་དུལ་ཡང་དག་སྡོམ་དང་བག་ཡོད་ཅིང་། །གུས་དང་བཅས་པས་བླ་མ་བསྙེན་བཀུར་བའི། །གྱ་ནོམ་རང་བཞིན་ལས་ཀྱི་རྟག་ཏུ་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ཁྱིམ་དུ་འགྲུབ། །འདྲེན་པ་
རྒྱལ་བ་འོད་སྲུང་བསོད་སྙོམས་ཕྱིར། །ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་དུ་ཞུགས་པ་ན། །བདག་གིས་ཁང་བཟངས་སྟེང་ནས་མཐོང་གྱུར་ཅིང་། །མཐོང་ནས་དེར་ནི་བདག་ཡིད་དང་བ་དྲན། །དེ་ཚེ་བདག་ཡིད་རབ་ཏུ་དང་གྱུར་ནས། །
བདག་ལ་མེ་ཏོག་མེད་ཅིང་བྱུག་པ་མེད། །ཕྱེ་མ་སྤོས་མེད་ཟས་དང་སྐོམ་མེད་པས། །སྟོན་པ་འདི་ལ་ཅིས་མཆོད་བྱ་སྙམ་སེམས། །དེ་ནས་བདག་གིས་སྒྲ་ཐོས་སངས་རྒྱས་ནི། །འགྲོ་བ་དགྲོལ་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་
མེད་སྤྱོད་ཅིང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེ་སྐྱེས་ནས་ནི། །སངས་རྒྱས་བསོད་སྙོམས་སླད་དུ་འཇིག་རྟེན་བརྒྱན། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་བ་དེ་དག་མཆོད་འདོད་ན། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་ཐོབ། །

56-1-257a

བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་བརྟན་གྱུར་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལས་ལྷག་མཆོད་སྲིད་པ་གསུམ་ན་མེད། །བར་སྣང་སྒྲ་ཐོས་དེ་ནས་བདག་གིས་ནི། །མཚན་མཆོག་སྤྲས་པའི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་། །བྱང་
ཆུབ་ཕྱིར་ནི་མི་གཡོ་ཡིད་སྐྱེས་ནས། །ཁང་པ་དེ་ནས་རང་གིས་ལུས་མཆོངས་ཏེ། །བར་སྣང་ཏ་ལ་སྲིད་ལ་འདུག་ནས་ནི། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བ་འོད་སྲུང་དེ་ཡི་སྐུ། །རིན་ཆེན་རི་
དང་ལྷུན་པོ་འདྲ་བ་མཐོང་། །རྒྱལ་བའི་མཐུས་ནི་བདག་གི་ལག་མཐིལ་དུ། །མཱན་དཱ་ར་བའི་ཕུར་མ་ཆེ་བྱུང་ཞིང་། །དེ་དག་བདག་གིས་འོད་སྲུང་གཏོར་བ་དང་། །མེ་ཏོག་གདུགས་གྱུར་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་གནས། །གང་
དག་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་མཐའ་ཡས་པ། །མཚན་གྱིས་སྐུ་བརྒྱན་དེ་དག་བལྟས་ན་ཡང་། །ཇི་ལྟར་འོད་སྲུང་སྟེང་ན་འདུག་པ་ལྟར། །དེ་དག་ལ་ཡང་མེ་ཏོག་གདུགས་ཉིད་སྣང་། །མཁའ་ལ་གནས་བཞིན་བདག་
གིས་ཚིག་སྨྲས་པ། །བསྐལ་པ་ཆུ་རྡུལ་སྙེད་དུ་སྤྱད་བྱ་ཞིང་། །བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་བདག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གིས། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་རྐང་གཉིས་གཙོར་གྱུར་ཅིག །བདག་གིས་སེང་གེའི་ང་རོ་དེ་ཐོས་ནས། །དེ་ཚེ་སྟོང་
ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཚང་བ་ཡི། །ལྷ་མི་ལྷ་མིན་གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་རྣམས། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་ཡང་དག་ཞུགས། །ཐོས་ནས་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷར་སྐྱེས་ཤིང་། །ལས་བཟང་བྱས་པ་ཆུད་ཟར་མ་གྱུར་པས། །
དེ་ནས་ཤི་འཕོས་འཛམ་གླིང་འདིར་འོངས་ཀྱིས། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་བྱོས། །གང་ཚེ་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གནས་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་བདག་གིས་རྒྱལ་བ་ཤཱཀ་ཐུབ་མཆོད། །བདག་ནི་འདོད་དང་
ལོངས་སྤྱོད་ལུས་མི་གཉེར། །རྒྱལ་བ་ཡང་དང་ཡང་དུ་མཆོད་པར་བྱ། །བདག་གིས་བསོད་ནམས་རྣམ་སྨིན་དེ་མཐོང་ཞིང་། །ཉིན་ཅིག་འདྲ་བ་ཚེ་རབས་བརྒྱ་ཡང་དྲན། །བདག་འདིར་སྐྱེས་པའི་དཔལ་ཡང་འདི་འདྲ་

56-1-257b

མང་། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་རྒྱལ་ལ་གུས་མི་སྐྱེད། །དེ་ནས་བུ་མོ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་སྨྲས་ནས་ཅང་མི་ཟེར་བར་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་ལུས་ལ་ལྷའི་
གོས་རིན་པོ་ཆེ་དག་གྱོན་བཞིན་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ནས། དེའི་ལུས་ལས་ཟླ་བ་ལས་ཤིན་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འོད་ཟེར་གསེར་གྱི་མདོག་ཏུ་སྣང་བ་དག་ཀྱང་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ཕ་མ་དག་གིས་དེའི་མིང་ཟླ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བར་
བཏགས་སོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་དེ་སྐད་ཅིག་དང་། ཐང་ཅིག་དང་། ཡུད་ཙམ་ཅིག་གིས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བུ་མོ་ལོ་བརྒྱད་ལོན་པ་ལྟ་བུའི་ན་ཚོད་དུ་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ་། །དེས་སའི་ཕྱོགས་གང་དང་གང་དག་ཏུ་འགྲེང་བ་དང་། འཆག་པ་དང་། 
འདུག་པ་དང་། མལ་བཅས་པར་གྱུར་པ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་འོད་ཟེར་གྱི་མདོག་ལྟ་བུ་དག་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་ཙན་དན་ས་མཆོག་པའི་དྲི་དག་དང་། ཁ་ནས་ཀྱང་ཨུཏ་པ་ལ་སྔོན་པོའི་དྲི་ངད་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་
ནས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་ཚོང་དཔོན་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། རྒྱལ་བུ་རྣམས་དང་། དེ་ལས་གཞན་པ་རིགས་ཆེ་བ་རྣམས་དང་། རིགས་མཐོ་བ་དག་གིས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་དང་། ཁ་དོག་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པ་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་ཤིན་དུ་དཀྲིས་པར་གྱུར་ཅིང་སོ་སོ་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་བདག་གི་ཆུང་མར་གྱུར་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་རྣམས་དེ་ཐོབ་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་བརྩོན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་ལི་ཙ་བི་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་ལ་སྙེན་པར་བྱེད། སྟེན་པར་བྱེད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ནོར་བུ་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་དང་། རྡོ་རྗེ་དང་། བཻ་དཱུརྱ་
དང་། སྤུག་དང་། ཨན་ད་རྙིལ་དང་། དུང་དང་། མེན་ཤེལ་དང་། བྱི་རུ་བྱེ་བ་སྙེད་དག་སྦྱིན་ཞིང་འདོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ནོར་དང་། འབྲུ་དང་། ཁྱིམ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་། ཁ་ཟས་དག་སྟོབས་པར་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བྲན་དང་

56-1-258a

བྲན་མོ་དང་། ལས་མི་དང་། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་དག་ལ་གསད་པ་དང་། བཅིང་བ་དང་། བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་འཇིགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ལིད་ཙ་བི་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། 
གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་འབུལ་བར་མི་བྱེད་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ལ་དེས་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་བྱ་ཞིང་ཁྱོད་ལ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཡང་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནས་ལིད་ཙ་བི་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་
མ་ལ་དཔུང་དག་ལྷགས་ནས་བདག་བཟུང་ཞིང་བཅོམ་སྟེ། བུ་མོ་ཡང་ཕྲོགས་ལ་བདག་ཀྱང་སྲོག་དང་ཕྲལ་བར་མི་འགྱུར་གྲང་སྙམ་ནས། སྐྲག་ཅིང་དངངས་ལ་སྒྱིད་ལུག་ཅིང་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པར་གྱུར་ནས། དེ་དྲན་པ་ཉམས་ཤིང་
གཞན་གྱི་སྲོ་ཤི་ལ་རབ་ཏུ་ངུ་ཞིང་མཆི་མ་བླགས་ཏེ། མིག་མི་འཛུམས་པར་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་ལྟའོ། །བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་རང་གི་ཕ་ངུ་ཞིང་ཡི་ཤི་ལ་གདོང་མཆི་མས་ཡོག་ཅིང་ཡུལ་ཡུལ་པོར་གྱུར་པ་མཐོང་ངོ་། །
མཐོང་ནས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཡབ་ཅིའི་སླད་དུ་འདི་ལྟར་བཤུམས་ཤིང་བཤུམས་མོ་དག་རབ་ཏུ་ཀློག་པར་མཛད་ལགས། དེ་ནས་ལིད་ཙ་བི་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་
མོ་འདི་ལྟར་ཁྱོད་འབྲོག་ཅིང་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་དུ་ཐབ་མོ་དང་རྩོད་པ་དག་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་ཤེས་སམ། དེའི་ཕྱིར་དཔུང་དག་ལྷགས་ཤིང་བཅོམ་སྟེ། ཁྱོད་ཕྲོགས་པར་མི་འགྱུར་གྲང་སྙམ་ནས་དེས་ན་
མཆི་མ་བྱུང་བ་ཡིན་མོད། དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་རང་གི་ཕ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འཛམ་གླིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དག །སྲེད་མེད་བུ་འདྲའི་བརྩོན་འགྲུས་ཐོབ་གྱུར་ཅིང་། །དེ་དག་མཚོན་ཐོགས་
བདག་སླད་རྒྱུག་གྱུར་ཀྱང་། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གཞོམ་རྔོ་མི་ཐོག །བྱམས་སེམས་ལྡན་ལ་དུག་དང་མཚོན་མི་ཚུགས། །རོ་ལངས་དང་ནི་འཇིགས་པ་གཞན་མི་འབྱུང་། །བྱམས་སེམས་ཐ་བ་ཞེ་སྡང་མ་མཆིས་

56-1-258b

པས། །བྱམས་པའི་སེམས་ལ་གཞན་གྱིས་གནོད་མི་འགྱུར། །ཡབ་བདག་འཇིག་རྟེན་དག་ལ་བྱམས་པ་ཆེ། ངན་བུ་བདག་བཞིན་འགྲོ་ལ་དགའ་བར་གནས། ནམ་ཡང་གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་མ་བགྱིས་པས། དེ་ཕྱིར་ངན་བུ་
སྡུག་བསྔལ་མི་འགྱུར་ཡབ། ཆགས་བྲལ་ནམ་ཡང་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས་ཤིང་། བྱམས་པ་ཡོངས་བསྒོམས་ཞེས་སྡང་མ་མཆིས་ལགས། བདག་ལ་ཆགས་སྡང་གཏི་མུག་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་ཕྱིར་ངན་བུ་གཞན་གྱིས་མི་
ཐུབ་ཡབ། །ཡབ་དང་ཡུམ་ལ་བྱམས་པ་མཆིས་པ་ལྟར། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་རྒྱུན་དུ་བདག་དེ་བཞིན། །ཡབ་གང་འཇིག་རྟེན་དག་ལ་དེ་འདྲར་བྱམས། །དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་གནོད་མི་འགྱུར། ནམ་མཁའ་དོག་ས་འཛིན་པར་བགྱིད་
གྱུར་རམ། ལྷུན་པོ་ཡུངས་འབྲུའི་ནང་དུ་གནས་གྱུར་ཏམ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གནག་རྗེས་ཞུགས་གྱུར་ཀྱང་། བདག་འཇོམས་བགྱིད་པར་རྔོ་ཐོག་མ་མཆིས་ཡབ། དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་སྨྲས་ནས་
རང་གི་ཕ་མ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཡབ་ཡུམ་དེའི་སླད་དུ་འདི་ལྟར་དེང་ནས་དགུང་བདུན་ན་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་རང་གང་འདོད་པའི་ཁྱིམ་ཐབ་འདམ་པར་འགྱུར་གྱིས། དེར་ཁྱོད་ཅག་
གིས་བསྒྲིམ་པར་བྱ་ཞིང་ལམ་སྲང་དང་བཞི་མདོ་དང་སུམ་མདོའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱན་དག་གིས་བརྒྱན་པར་བྱ་ཞིང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། བྱུག་པའི་ཆོ་ག་དག་གིས་ཀྱང་བྱི་
བདོར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་ཤུལ་པོ་ཆེ་དང་། བཞི་མདོ་དང་། སུམ་མདོ་ཐམས་ཅད་དུ་དྲིལ་དཀྲོལ་ཞིང་སྒྲ་བསྒྲག་ཏུ་གསོལ། དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་ཕ་མ་གཉིས་རང་གི་ཁྱིམ་ནས་བྱུང་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་དེང་ནས་ཞག་བདུན་ན་
བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་བུ་མོ་གང་འདོད་པའི་ཁྱིམ་ཐབ་འདམ་པར་འགྱུར་གྱིས། དེར་ཁྱེད་ཅག་གིས་བསྒྲིམས་པར་བྱ་ཞིང་ལམ་སྲང་དང་། བཞི་མདོ་དང་། སུམ་མདོའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་

56-1-259a

བརྒྱན་དག་གིས་བརྒྱན་པར་བྱ་ཞིང་། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་བྱུག་པའི་ཚོགས་དག་གིས་ཀྱང་བྱི་དོར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་རང་བཞིན་དེ་དག་ཀུན་དུ་བསྒྲགས་སོ། །དེ་སྐད་སོ་
སོར་ཐོས་ནས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་རྣམས་འདི་ལྟར་རང་རང་གི་ལམ་སྲང་དང་། བཞི་མདོ་དང་། སུམ་མདོའི་ཕྱོགས་དག་བརྒྱན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པར་གྱུར་ཅིང་། སེམས་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཅི་ནས་ཀྱང་བུ་མོ་ཟླ་
མཆོག་ནི་བདག་ལ་འཛིན་གྱི་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་གྲང་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ཕན་ཚུན་འགྲན་པས་རང་རང་བརྒྱན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོང་དཔོན་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། ཞང་བློན་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། རྒྱལ་བུ་རྣམས་
དང་། ལས་མིའི་བར་དག་ཀྱང་ཤིན་དུ་ཁྲུས་བྱས་ཤིང་ལུས་ལེགས་པར་བྱུགས་ཏེ། གོས་བཟང་པོ་བགོས་ཤིང་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ལུས་བརྒྱན་ནས་རང་རང་གི་གཡོག་འཁོར་རྣམས་ལ་ཁྱེད་ཅག་བསྒྲིམས་ཤིག །
གལ་ཏེ་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་འུ་ཅག་གི་གན་དུ་རང་མི་འོང་བ་བལྟ་ན། དེའི་ཕྱིར་མཐུས་དྲངས་ལ་ཕྲོགས་ཤིག་ཅེས་སྐུལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞག་བདུན་འདས་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་འཕལ་པོ་ཆེ་དག་ངོ་མཚར་དུ་འཛིན་པར་གྱུར་ནས། 
བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་བལྟ་བའི་ཕྱིར་འདུས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ཉི་མ་དྲུག་པ་ལ་ཟླ་བ་ཉ་བའི་ཚེ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་མཚན་མོ་མི་ཉལ་ཙམ་ན་སྟེང་གི་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཐོག་
ན་འཆག་ཅིང་འདུག་གོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གི་ལག་པ་གཡས་པར་པད་མ་སྡོང་བུ་ནི་གསེར། འདབ་མ་ནི་དངུལ། ཟེ་བ་ནི་བཻ་དཱུརྱ་སྙིང་པོ་ནི་རྡོའི་སྙིང་པོ་ལས་བྱས་པ་འདབ་མ་འབུམ་ཕྲག་
དུ་མ་ཡོད་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་འོད་གསལ་བ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །པད་མ་དེའི་སྙིང་པོའི་དབུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྐུ་མདོག་གསེར་འདྲ་ལ་གཟི་བརྗིད་འབར་བ། འོད་ཀྱིས་སྣང་བར་མཛད་པ། སྐྱེས་བུ་

56-1-259b

ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་སྐུ་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུས་གཟུགས་མཛེས་པར་བྱས་པ། སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་གིས་བཞུགས་པ་ཞིག་ཀྱང་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་པེའི་འོད་
ཀྱིས་ཁྱིམ་དེ་ཐམས་ཅད་སྣང་བས་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་པད་མ་དེ་མཐོང་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡང་མཐོང་བ་དང་། དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང་
ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། འདི་འདྲའི་དཔལ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད། །ཅི་ལགས་ལྷ་འམ་འོན་ཏེ་ཀླུ། །ལྷ་མིན་གསང་བ་མི་འམ་ཅི། །སུ་ལགས་དྲིས་པ་ངེས་པར་གསུངས། །ཁྱོད་
སྐུ་གསེར་མདོག་འོད་གསལ་བའི། །ཚད་ནི་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། །སྐད་ཅིག་མདོག་གསེར་བཙོད་ཀ་དང་། །མྱུར་བར་ཤེལ་འོད་འདྲ་བར་གདའ། །ངན་བུ་ལྷན་ཆད་ལུས་ཀྱིས་ནི། །འདུ་ཤེས་མ་མཆིས་སེམས་མི་གཡོ། །མགོན་
པོ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་ནས། །བདག་ནི་དགའ་བ་ཡངས་པ་སྐྱེས། །ཁྱོད་སྐུ་དཔལ་འབར་མེ་འདྲ་ཞིང་། རི་ལས་རི་བཞིན་མཛེས་འཕགས་པ། །ཇི་ལྟར་བཟུང་ཞིང་རབ་ཏུ་གནས། གང་ནས་འདིར་བྱོན་གང་དུ་གཤེགས། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྐུ་དེས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ང་ནི་ལྷ་མིན་ཀླུ་ཡང་མིན། །མི་འམ་ཅི་མིན་གནོད་སྦྱིན་མིན། །སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་ཡིས། །ང་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་གན་དུ་བཏང་། །ང་ནི་ལྷ་
མིན་གནོད་སྦྱིན་མིན། །ཀླུ་མིན་མི་འམ་ཅི་ཡང་མིན། །ཆོས་བྱུང་ང་དེང་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱིར། །ལྷ་མི་འདུལ་བས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དེ་ལ་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། 
སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བགྱི་བ། །དེ་མདོག་ཅི་འདྲ་འདིར་གསུངས་ལ། །དེ་ཡི་རྟགས་དང་དབྱིབས་གསུངས་དང་། །དེ་ཐོས་བདག་གིས་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཁྱོད་འདིར་སངས་རྒྱས་མཚན་གསུངས་ན། །དེ་མདོག་རྟགས་

56-1-260a

དང་དབྱིབས་མི་གསུང་། །སངས་རྒྱས་རུང་སྤྱོད་གང་དང་མཐུ། །མི་མཉམ་མཛད་སྤོབས་འདིར་གསུངས་ཤིག །བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། །དེ་ནི་སྐུ་མདོག་གསེར་འདྲ་ཞིང་། །མཚན་
མཆོག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མངའ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་རྟེན་དེ། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱེད་ལྡན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི། །སྤྱོད་པ་མཆོག་དང་དམན་པ་དག །ཐུགས་གཅིག་གིས་ནི་རྟོགས་མཛད་
དེ། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཀུན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །དེས་ནི་མི་མཁྱེན་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡེ་ཤེས་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་བྱོན། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སེམས། །
ཐུགས་གཅིག་གིས་ནི་རྟོགས་གྱུར་ཀྱང་། །ཀུན་གྱིས་སེམས་ལ་ནམ་དུ་ཡང་། །རློམ་པ་མི་མངའ་གཞན་དུ་ན། །སངས་རྒྱས་སྤྱོད་པ་སྦྱིན་པས་འཕགས། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྤྱོད་པས་མཐོར་འཕགས་ཤིང་། །བཟོད་
དང་བརྩོན་པས་མངོན་འཕགས་ལ། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཡང་དག་འཕགས། །བཟོ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལེགས་བསླབས་པས། །དེས་ནི་མི་མཁྱེན་ཅུང་ཟད་མེད། །བྱམས་དང་ཐུགས་རྗེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དེ་ཕྱིར་
སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་གིས་བླ་མེད་འཁོར་ལོ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་བསྐོར་ཅིང་། །ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་རྣམས་རིག་ལ། །བདག་མེད་རབ་ཏུ་བསྟན་མཛད་ཅིང་། །གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཞིང་སྟོང་དང་། །བརྒྱ་དང་ཁྲག་
ཁྲིག་སྙེད་རྣམས་དག །ལྗགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཁྱབ་མཛད་པ། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ནི། །གང་གཱའི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ། །དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་མཛད་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་
བརྗོད་དོ། །འདྲེན་པས་ཕྱག་ནི་ཡ་གཅིག་གིས། །ཞིང་རྣམས་བྱེ་སྙེད་བླངས་མཛད་ཅིང་། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་དེ་བཞུགས་པས། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞིང་རྣམས་སྟོང་ཕྲག་བྱེ་སྙེད་ན། །རི་བོ་ལྷུན་པོ་ཇི་སྙེད་པ། །

56-1-260b

སྐྲ་ཉག་གཅིག་གིས་དེ་སྦམས་ཤིང་། །ཞིང་རྣམས་བྱེ་བར་འཕེན་མཛད་ལ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་རང་བྱུང་ཞིང་། །གསན་ནས་གོ་འཕང་མཆོག་བརྙེས་པ། །སེམས་ཅན་བཅིང་བ་རྣམ་འགྲེལ་བས། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་
ཞེས་བརྗོད་དོ། །དབང་ལྡན་གྱུར་ཅིང་སྟོབས་བཅུ་མངའ། །མི་བསྙེངས་རྟོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་ནེམ་ནུར་མེད། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དབུ་ཡི་གཙུག་ཏོར་བལྟར་མི་མཐོང་། །སྤྱན་ལྔ་དག་
དང་ལྡན་པ་དང་། །སྟོབས་དང་དབང་པོ་ལྔ་མངའ་ཞིང་། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ལམ་ལ་གནས། །ངང་ཚུལ་བཟང་ཞིང་འགྲོགས་ན་བདེ། །ཞི་ཞིང་དུལ་ལ་བླ་ན་མེད། །གཡོ་མེད་དྲང་པོ་གསལ་བ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་
དོ། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་བཞག་ཅིང་། །དེ་ལ་གཡེང་བ་མི་མངའ་ལ། །སེམས་ཅན་དོན་གྱི་དུས་སུ་གསུངས། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལེགས་ལྡན་ཞིང་། །དེ་ནི་འགྲོ་བའི་མཆོད་རྟེན་ཏེ། །
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་ཐམས་ཅད་གཟིགས། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ང་ཡིས་བསྐལ་པ་འམ་ཡང་ན་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་ཡང་། །གང་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དེ་དོན་བརྗོད། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་
དོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བས་ཡོངས་སུ་སྐོམ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དེ་ལ་
ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། གང་གི་ཡོན་ཏན་དེ་འདྲ་བའི། །རྫོགས་སངས་དེ་ལྟར་རྔོ་ཐོག་གམ། །ཆོས་འདི་ཐོས་ན་མཁས་པ་ནི། །སུ་ཞིག་སྐད་འགའང་ཁྱིམ་ལ་དགའ། །ཇི་སྲིད་བདེ་གཤེགས་མ་མཐོང་བར། 
བདག་ནི་རྨུགས་དང་གཉིད་སྤོང་ཞིང་། །ཟས་དང་སྐོམ་ཡང་མི་འཚལ་ལ། །སྟན་ལའང་མཆིས་པར་མི་བགྱིད་དོ། །བདག་གིས་ཁྱོད་མཐོང་ཤིན་དུ་རངས་གྱུར་ཅིང་། །ཡོན་ཏན་བདག་ཉིད་ཐོས་ནས་བདག་རབ་དང་། །

56-1-261a

མངོན་སུམ་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་མཐོང་འགྱུར་ལ། །སླར་ཞིང་མཚུངས་མེད་དགའ་བར་འགྱུར་ལགས་གྲང་། །བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བྱེ་བར་འཇིག་རྟེན་ན། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་རྣམས་མཐོང་བ་ཤིན་དུ་དཀོན། །
དགྲ་བཅོམ་དེའི་མཚན་ཐོས་བདག་གི་ནི། །རྙེད་པ་ལེགས་བརྙེད་བདག་གིས་རྒྱལ་བ་བལྟ། །སྤྲུལ་པ་དེ་ཡིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས། །སེམས་ཅན་མཆོག་དེ་ཚལ་ཆེན་ནང་ན་བཞུགས། །དེ་ཡི་དགེ་འདུན་སྟོང་ཕྲག་
བརྒྱད་པོ་དག །དཔའ་བོ་སྡིག་མེད་མི་གཙང་སྤངས་པ་ཡིན། །དེ་དག་རེ་རེ་འང་ལག་པ་ཡ་གཅིག་གིས། །བསྐལ་པ་མང་པོར་སྟོང་གསུམ་ཞིང་འདེག་ཅིང་། །ཏིང་འཛིན་མངོན་ཤེས་སྤོབས་པ་རབ་ཐོབ་ལ། །ཐོས་པ་
མི་འཁྲུག་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བ་ཡིན། །དེ་དག་རྒྱལ་བ་མཆོད་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས། །བྱེ་བ་དཔག་མེད་ཞིང་དུ་སྐད་འགས་འདོང་། །དོང་ནས་སངས་རྒྱས་བྱེ་སྙེད་མངོན་མཆོད་ཅིང་། །བརྟན་རྣམས་ཕྱིར་ཡང་སྐད་
འགས་ལྡོག་པར་བྱེད། །བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་སངས་རྒྱས་འདུ་ཤེས་མེད། །སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་གྱིས་མ་གོས་ཤིང་། །སེམས་ཅན་ཚོགས་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་བྱེད། །དགྲ་ཐུལ་དེ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
དང་། །དེ་བཞིན་དགེ་སློང་དགེ་འདུན་ལྟ་འདོད་ཅིང་། །ཐུབ་དབང་དྲུང་ནས་ཆོས་མཆོག་ཉན་འདོད་ན། །ཚལ་ཆེན་གང་ན་སྟོན་དེ་བཞུགས་པར་སོང་། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་པད་མ་དེ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྐུ་ཇི་ལྟར་བཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཐོགས་བཞིན་དུ་ཁང་བཟངས་ཀྱི་སྟེང་དེ་ནས་བབས་ནས་རང་གི་ཕ་མ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང་། རང་གི་ཕ་མ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཡབ་གཟིགས་ངན་བུའི་
སུག་པ་གཡས་པ་ན། །པད་མ་གསེར་སྡོང་མཛེས་པ་ཡིད་དུ་མཆི། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་སྐུ་ལ་གཟིགས་ཤིག་ཡུམ། །མཐོང་ན་སུ་ཞིག་དེ་ལ་སྐྱབས་མི་མཆི། །རང་གི་གནས་ཀུན་གསེར་མདོག་འདྲ་བ་ཡི། །

56-1-261b

འོད་ཀྱིས་གསལ་བ་བདག་གིས་མཐོང་ལགས་ཡུམ། །སྐད་ཅིག་ལ་ཡང་དུ་མར་ལྡོག་འགྱུར་བས། །སྐུ་ཡི་ཚད་ནི་གཟུང་བར་རྔོ་མི་ཐོག །དེ་སླད་རྒྱལ་པོའི་སྤྱན་སྔར་ཚལ་ཆེན་དུ། །རྒྱལ་བ་གཽ་ཏམ་གཟིགས་སུ་
གཤེགས་སོ་ཡུམ། །མེ་ཏོག་རྣམས་དང་སྤོས་མཆོག་བསྣམས་ནས་སུ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་མཆོད་པར་བགྱི། །ཟླ་བ་མཆོག་གི་ཕ་དང་མ་དག་གིས། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཚིག་ཐོས་ལེགས་སོ་ཞེས། །གོས་
རྣམས་དང་ནི་བདུག་སྤོས་སྤོས་དག་དང་། །མེ་ཏོག་རྣམས་དང་ཕྲེང་བ་བྱུག་པ་འང་བླངས། །རྔ་ཆེན་རྫ་རྔ་ཧ་བཤང་གདུགས་རྣམས་དང་། །དུང་དང་རྒྱལ་མཚན་གླིང་བུ་པི་བང་དང་། །རིན་ཆེན་སིལ་སྙན་ཡིད་འོང་ཐོགས་
ནས་ནི། །དེ་དག་ཁང་པ་དེ་ནས་ངེས་པར་བྱུང་། །དེའི་ཚེ་ན་ཉི་མ་བདུན་པ་དེ་ལ་སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དག་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་བལྟ་བའི་ཕྱིར་འདུས་པར་གྱུར་ནས། དེ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་འདོད་པའི་འདོད་
ཆགས་ཀྱིས་སེམས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པར་གྱུར། །ཁ་ཅིག་ནི་ལྟ་འདོད་པར་གྱུར། །ཁ་ཅིག་ནི་རྟོག་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ཏོ། །ཁྱེའུ་དང་
བུ་མོ་དག་ཀྱང་སྟེགས་བུ་དང་། སྒོ་ཁང་དང་། རྟ་བབས་དང་། སྐར་ཁུང་དང་། པུ་ཤུ་དང་། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང་། ཁང་བཟང་ཀྱི་སྟེང་དག་ཏུ་དོང་སྟེ་འཁོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
སྐུ་པད་མ་ལ་བཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཐོགས་བཞིན་དུ་ཕ་མ་དང་འཁོར་མང་པོ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། ན་བཟའ་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་
དང་། བ་དན་དག་ཐོགས་ཏེ་སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ་རང་གི་གནས་ནས་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དག་གིས་དེ་གྲོང་

56-1-262a

བར་གྱི་དབུས་སུ་བྱུང་བ། མཐོང་བ་དང་། བདག་གིས་འདི་གཟུང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་རབ་ཏུ་རྒྱུག་གོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ན་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་དེ་དག་ལྷན་གཅིག་ཏུ་རྒྱུག་པའི་
ཚེ་ཧ་ཧ་ཚུར་ཤོག་ཚུར་ཤོག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་དེའི་མོད་ལ་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་རྒྱུག་པ་དེ་དག་མཐོང་ནས། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་པད་མ་ལ་བཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་
ཐོགས་བཞིན་དུ་བར་སྣང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་ཤིང་ཏ་ལའི་སྲིད་ཙམ་དུ་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །འདུག་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་དེ་དག་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བཟོད་ལྡན་བདག་མཛེས་
པ་ཡི་ལུས་འདི་ནི། །ཆགས་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཁ་དོག་གསེར་མདོག་མེ་ལྕེ་འབར་བ་འདྲ། །ཤིན་དུ་ཡིད་འོང་ཁོ་མོའི་ལུས་འདི་ལྟོས། །གང་དག་ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་བརྐམ་མེད་ན། །མེ་མདག་འོབས་
འདྲ་རབ་འབར་འདོད་སྤོང་ཞིང་། །དབང་པོ་དྲུག་རྣམས་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ་དང་། །གང་དག་ཚངས་སྤྱོད་རྣམས་སྤྱོད་དག་པ་དང་། །གང་དག་གཞན་གྱི་བུད་མེད་རྣམས་མཐོང་ན། མ་སྲིང་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་
བྱེད་ན། །དེ་དག་མཛེས་ཤིང་ཤིན་དུ་བལྟ་སྡུག་ལ། །རྟག་ཏུ་མཆོག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར། །གང་གིས་ས་འདི་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་བྱེད་པ། །བདག་གིས་སྤུ་ཡི་ཁུང་ནས་བྱུང་བའི་དྲི། འདོད་ཆགས་སེམས་ཀྱིས་བདག་
གིས་དེ་མ་བསྒྲུབས། །དེ་ནི་སྦྱིན་དང་དུལ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན། །ཁོ་མོ་འདོད་ཆགས་ལྡན་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད། །འདོད་ཆགས་བྲལ་ལ་ཆགས་པ་མ་སྐྱེད་ཅིག །ཇི་ལྟར་སྨྲས་བདེན་ནམ་ཡང་བརྫུན་མིན་ཏེ། །མདུན་
གྱི་ཐུབ་དབང་འདི་ནི་བདག་གི་དཔང་། །སྔན་ཆད་ཁྱོད་ཅག་ཁོ་མོའི་ཕར་གྱུར་ལ། ཁོ་མོ་འང་ཁྱེད་ཀྱི་ཕ་དང་ཕུ་ནུ་དང་། །སྲིང་མོ་འམ་མར་ཡང་ཡང་དང་ཡང་གྱུར་པས། །སུ་ཞིག་མ་ལ་འདོད་ཆགས་སེམས་སྐྱེད་བྱེད། །

56-1-262b

སྔན་ཆད་ཁོ་མོས་ཁྱེད་ཀུན་བསད་གྱུར་ཅིང་། །ཁྱོད་ཀྱི་ཁོ་མོ་འང་སྔན་ཆད་བསད་གྱུར་པས། །ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་དགྲ་བོ་གཤེད་ཡིན་ན། །ཁྱེད་ཅག་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་སེམས་བསྐྱེད་བྱེད། །ཆགས་པས་གཟུགས་
དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །ཆགས་སེམས་ཅན་དག་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་མི་འགྱུར། །ཆགས་པའི་སེམས་ལྡན་མྱ་ངན་མི་འདའ་བས། །དེ་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ། །འདོད་པའི་གཞི་ལས་
དམྱལ་བར་འགྲོ་འགྱུར་ཞིང་། །འདོད་ཆགས་ལས་ནི་ཡི་དགས་དུད་འགྲོར་འགྱུར། །གང་དག་འདོད་ཆགས་དཀྲིས་པའི་སེམས་ལྡན་པ། །གྲུལ་བུམ་ལྷ་མིན་གནོད་སྦྱིན་ཤ་ཟར་འགྱུར། །འདོད་ཆགས་ལས་ནི་
ཞར་བ་ཐེང་པོ་དང་། །ལྕེ་མེད་གཟུགས་མི་སྡུག་པ་དག་ཏུ་འགྱུར། །གང་དག་འདོད་ཆགས་ངན་པའི་སྤྱད་སྤྱོད་པ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱོན་གྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པ་དང་། 
སུམ་ཅུ་གསུམ་པའི་དབང་ཕྱུག་བརྒྱ་བྱིན་དང་། །ཚངས་པ་དབང་ལྡན་དབང་སྒྱུར་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ཚངས་སྤྱོད་ཡངས་པ་སྤྱོད་པ་ཡིན། །རྟག་ཏུ་འདོད་པ་དག་ལ་བརྐམ་པ་རྣམས། །དམུས་ལོང་འོན་པ་གླེན་པ་ཁྱི་
ཕག་དང་། །རྔ་མོ་བོང་བུ་སྤྲེའུ་དང་གླང་པོ་དང་། །སྟག་དང་གནག་རྟ་ཕྱེ་ལེབ་སྤྲང་བུར་འགྱུར། །གང་དག་ཚངས་སྤྱོད་ཡངས་པ་སྤྱོད་བྱེད་པ། །ས་ཡི་དབང་ཕྱུག་དགའ་བ་རྣམས་དང་ནི། །ཚོང་དཔོན་ཁྱིམ་བདག་
བློན་པོར་གྱུར་ནས་ནི། །བདེ་ཞིང་ཡིད་བདེ་ཞི་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །རང་རྒྱལ་རྣམས་དང་དེ་བཞིན་དགྲ་བཅོམ་དང་། །སངས་རྒྱས་མཚན་གྱིས་སྤྲས་པ་གསལ་གྱུར་ཅིང་། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་རྟོགས་གྱུར་
ནས། །སེམས་ཅན་ཚོགས་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་འགྱུར། །འདོད་པས་འཁོར་བ་དག་ན་བསྲེག་པ་དང་། །ཡང་ན་དུ་བས་བདུག་ཅིང་གསད་པ་འམ། །བཅིང་དང་དེ་བཞིན་བརྡེག་བསྡིགས་མགོ་དང་ནི། །

56-1-263a

རྣ་མིག་སྣ་དང་རྐང་པ་གཅད་པར་འགྱུར། །འདོད་སྤྱོད་ཉེས་པ་གཅིག་ཏུ་མ་ཟད་དོ། །འདོད་རྣམས་མི་མཐུན་ཉེས་པ་མཐའ་ཡང་མེད། །གལ་ཏེ་མྱུར་དུ་དེ་ནས་ཐར་འདོད་ན། །ཚུར་ཤོག་རྒྱལ་བ་དེ་ཡི་
སྤྱན་སྔར་འདེང་། །ལྷ་མིས་མཆོད་པའི་སངས་རྒྱས་མ་གཏོགས་པར། །རྟེན་དང་དཔུང་གཉེན་གཞན་དག་ཡོད་མིན་ཞིང་། །རྒྱལ་བ་འབྱུང་བ་བསྐལ་པ་བརྒྱར་དཀོན་གྱིས། །ཐམས་ཅད་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་ཏེ་
འདོང་བར་བྱ། །བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་དེའི་མོད་ལ་ས་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཅིང་། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་འཁོད་པའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཨ་
ལ་ལ་ཞེས་ཅ་ཅོ་དང་ག་ཞའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དག་རབ་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ། མེ་ཏོག་གི་ཆར་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཕབ། སིལ་སྙན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་གསིལ་ཏོ། །སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་
ཆེ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིན་དུ་ཡིད་བྱུང་ཞིང་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་ལ་ངོ་མཚར་དུ་འཛིན་པར་གྱུར་ནས་འགའ་ཡང་ཕྱིན་ཆད་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ཁྲོ་བ་དང་། ཐབ་པ་དང་། འཆབ་པ་དང་། གནོད་སེམས་
དང་། རྣམ་པར་གནོད་པ་མེད་ཅིང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་ལ་ལུས་རབ་ཏུ་སིམ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ནས། བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་དེ་ལ་མ་དང་སྲིང་མོ་དང་། སྟོན་པ་ལྟ་བུར་
སྡུག་པར་གྱུར་ཅིང་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཐོགས་པའི་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། བྱུག་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །གཏོར་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་ནས་དེའི་མོད་ལ་མེ་
ཏོག་གི་གདུག་དཔག་ཚད་ཕྱེད་ཙམ་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དེའི་དབུའི་གཙུག་གི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་ན་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་བར་སྣང་དེ་ལས་བབས་ཏེ། སོར་བཞི་ཙམ་གྱིས་

56-1-263b

ས་ལ་མ་རེག་པར་ནམ་མཁའ་ལ་ཆགས་བཞིན་དུ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ནས་བྱུང་ངོ་། །དེའི་རྐང་པ་བཞག་པ་དང་བཏེག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ས་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་གཡོས་པ་དང་། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་
སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཐམ་པ་ཡང་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་སོང་བའི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་དང་ལྷན་གཅིག་ཏུ་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་
གོས་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཞུགས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་རྒྱང་རིང་པོ་
ནས་འོང་བ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་
འགྲོ་ན། བདག་ཅག་གིས་འདི་ཅི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཤེས་པར་བྱས། དྲི་བ་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱ་འམ་ཞེས་ནས། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགེ་སློང་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བུ་མོ་
ཟླ་མཆོག་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་གར་འགྲོ་བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་འདི་སྐད་དུ་བུ་མོ་ཁྱོད་གར་འགྲོ་ཞེས་གསུང་བ་ནི་གནས་བརྟན་གང་
དུ་བཞུད་པ་དེ་ཉིད་དུ་བདག་ཀྱང་མཆི་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁོ་བོ་ནི་ཡངས་པ་ཅན་དུ་འཇུག་ལ་ཁྱོད་ནི་ཡངས་པ་ཅན་ནས་བྱུང་ན། འོ་ན་ཁྱོད་འདི་སྐད་དུ་གནས་བརྟན་གང་དུ་བཞུད་པ་དེ་ཉིད་
དུ་བདག་ཀྱང་མཆི་ལགས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཞབས་གང་ནས་འདེག་ཅིང་གང་དུ་འཇོག་པར་མཛད་ལགས། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་

56-1-264a

ཁོ་བོ་ནི་རྐང་པ་ནམ་མཁའ་ལས་འདེག་ཅིང་ནམ་མཁའ་ཉིད་ལ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་ཀྱང་སུག་པ་ནམ་མཁའ་ལས་འདེག་ཅིང་ནམ་མཁའ་ཉིད་ལ་འཇོག་པར་བགྱིད་དེ། ནམ་
མཁའི་ཁམས་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཆིས་པས། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེའི་སླད་དུ་བདག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་ཁྱོད་གང་དུ་བཞུད་པ་དེ་ཉིད་དུ་བདག་ཀྱང་མཆི་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁོ་བོ་ནི་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པར་འགྲོའོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཆི་བ་ལགས་པས་བདག་ཀྱང་དེར་མཆི་བ་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ན། འོ་ན་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྲོ། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཆི་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པར་མཆི་བ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡང་མ་མཆིས་ལ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཆི་བ་ལ་མ་གཏོགས་པར་ཡང་གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་འགའ་ཡང་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། 
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མཆི་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་འོ་ན་ཅི་ཁྱོད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་
ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཐེག་པ་གང་
ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུང་བ་ནི་བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེའི་སླད་དུ་དེ་ཁྱོད་ཉིད་ལ་ཞུས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལན་གདབ་ཏུ་གསོལ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཆོས་གང་ལགས་པའི་ཆོས་དེ་ཅི་

56-1-264b

ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞིག་ལགས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞིག་ལགས་སམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞིག་ལགས། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། 
བུ་མོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འམ། སྤྲོས་པ་འགའ་ཡང་མེད་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་
པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེའི་སླད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། སྤྲོས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། ཐ་དད་དུ་དབྱེར་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་གང་གནས་པར་འགྱུར་བ་འམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་
བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱི་སྤོབས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ན་གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་
པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་འདི་སྐད་ཅེས་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཤེས་གསུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་སྙེད་པ་ལའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཀྱང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡིན། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་མ་རིག་པ་དང་སྲིད་པའི་སྲེད་པ་ཇི་སྙེད་པའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་མ་རིག་པ་དང་སྲིད་པའི་སྲེད་པ་ཡང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡིན། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏི་
འི་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡིན། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཇི་སྙེད་པའོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་ལན་བཏབ་པ་ཡིན། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གནས་བརྟན་གྱིས་གང་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་

56-1-265a

དེ་ཉིད་ཀྱི་ལན་བདག་གིས་བཏབ་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁོ་བོས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་དྲིས། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཡི་གེ་གང་དག་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་དེ་དག་
ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འགགས་པ་སྟེ། གདགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་
པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང་། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་དང་། མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གང་གིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་དང་། གང་གིས་ལན་བཏབ་པ་དེ་གཉི་ག་
ཡང་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་འདི་ལྟར་ཁྱོད་ནི་བཟོད་པ་ཐོབ་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཁྱོད་ནི་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་ཡང་སྤྲོས་པ་ལགས་སོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་
ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ཡང་སྤྲོས་པ་ལགས་སོ། །ཉེ་བ་ཞེས་བགྱི་བ་འམ་རིང་བ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ཡང་སྤྲོས་པ་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་འདི་སྐད་ཅེས་ཁྱོད་ནི་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུང་བ་ནི་བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ། འགག་པ་མ་མཆིས་པ། ཆད་པ་མ་མཆིས་
པ་རྟག་པ་མ་མཆིས་པ། དོན་གཅིག་པ་མ་ལགས་པ། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ལགས་པ། འོང་བ་མ་མཆིས་པ། འགྲོ་བ་མ་མཆིས་པ། བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ། འབྱུང་བ་མ་མཆིས་པ། རང་བཞིན་མ་མཆིས་པ་ལགས་པས་དེ་ལ་ནི་

56-1-265b

གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་བརྒྱ་བར་འགྱུར་བ་འགའ་ཡང་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ལགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ནི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཤིང་གཉིས་དང་
བྲལ་བ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་སོང་ཤིག །ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་དེར་འདོང་
ངོ་། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཉན་འཚལ་བ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་མི་མཛད་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་
སྨྲས་པ། བུ་མོ་འོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སུ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་དག་ཉན་པར་བགྱིད་ཀྱང་དགའ་བར་མི་བགྱིད་དེ། མངོན་པར་དགའ་བ་མི་བགྱིད་པ་རྣམས་ལའོ། །
ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་སེམས་ཅན་མང་པོ་དག་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་འདོང་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་མི་མཛད་དམ། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་
དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་ཆོས་ལ་ངར་འཛིན་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། བདག་ཅག་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཏེ་བསྟན་
པར་བགྱི་བའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འམ། ཆོས་སམ། བསྟན་པ་ཞེས་བགྱི་བར་སེམས་པ་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་
ཆེན་པོས་གནས་བརྟན་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟ་བུའི་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པའི་བུ་མོ་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་འགྲོ་བས་ན་དེར་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་ཆེན་པོ་ཡང་འབྱུང་

56-1-266a

བར་འགྱུར་བས་བདག་ཅག་ཟན་བཅད་དེ་ཕྱིར་ལོག་ན་ནི་འོན་བུ་ཅག་ལ་ལེགས་ཀྱིས། བདག་ཅག་ཆོས་མཉན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཏེ་
དེ་ཉིད་ནས་ཕྱིར་ལོག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ཚལ་ཆེན་པོའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གནས་ག་ལ་བ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཇི་ལྟར་ཐོགས་པའི་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། ན་བཟའ་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་
དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་གཏོར་ཏེ། མངོན་པར་རབ་ཏུ་གཏོར་ཏོ། །སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཐོགས་པའི་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། བྱུག་པ་དག་གིས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་གཏོར་ཏེ། གཏོར་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་དེའི་མོད་ལ་མེ་ཏོག་དེ་དག་མེ་ཏོག་གི་གདུགས་རྒྱར་དཔག་ཚད་བཅུ་ཙམ་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་གི་དྲང་ཐད་
ཀྱི་སྟེང་ན་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་གང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་འོངས། འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ནི་གང་དུ་འགྲོ་བར་
འགྱུར། བུ་མོས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་དགོངས། གང་བདག་གི་སུག་པ་གཡས་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་པད་མ་ལ་བཞུགས་པ་འདི་གང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་བྱོན་ལ། འདི་ནས་ཤི་
འཕོས་ནས་ནི་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་སྙམ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་འདི་ནི་སྤྲུལ་པ་སྟེ་སྤྲུལ་པ་ལ་ནི་འཆི་འཕོ་ཡང་མེད་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་དོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བདག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་

56-1-266b

སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་འཆི་འཕོ་བ་འམ་སྐྱེ་བ་དེ་མ་མཐོང་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་ཀྱིས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་བུད་མེད་ཀྱི་
ལུས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་ན་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་སྒྱུར་བར་མི་བྱེད། བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལགས་པས་
སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་ལྡོག་པ་དང་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་འཛིན་གྱིས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངམ། 
བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་འདིས་གཟིགས་པ་ལྟར་བདག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་བ་བརྩེགས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་
ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ལ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ནི་བརྗོད་པར་བགྱི་བ་དང་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་བགྱི་བ་མ་མཆིས་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཡི་གེར་འགྲང་བ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཐོས། བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་སླད་དུ་སྟེང་དུ་གཟིགས་
ཤིག་དང་བར་སྣང་ཅི་འདྲ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅི་འདྲ་བར་ཆོས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་འདྲ། ཉན་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་འདྲ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའི་མཚན་
ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཞིང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོས། བུ་མོས་སྨྲས་པ། 

56-1-267a

རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་བགྱི་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྦྱིན་པ་ཞིག་ཕུལ་བར་གྱུར་ན་དེ་ལ་རྒྱུ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་
ལགས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་སྤྲུལ་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་བ་འགའ་ཡང་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་གིས་ཀྱང་སྔོན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་ལ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཞིང་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ལགས་སོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་མེད་སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་བྱེད། བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་བཞིན་དུའོ། །སྨྲས་པ། 
བུ་མོ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདས་པ་ཡང་མ་ལགས། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ལགས། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ལགས་ལ། སེམས་དེ་ཡང་འདས་པ་ཡང་མ་ལགས། མ་འོངས་པ་ཡང་
མ་ལགས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ལགས་པས་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་དེ་ནི་འདི་འདྲའོ་ཞེས་གདགས་པར་རྔོ་མི་ཐོག་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཐོབ་
བམ། བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་གིས་ཤའི་མིག་ཀྱང་མ་ཐོབ་ལགས་ན་ཆོས་ཀྱི་མིག་ལྟ་ཐོབ་པར་ག་ལ་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་བརྟན་པས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ནས་བླ་ན་
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས། བུ་མོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ནས་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཡུན་དེ་སྲིད་ནས་བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་
ལགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་

56-1-267b

འགྱུར། བུ་མོས་སྨྲས་པ། ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཀྱང་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་ཀྱིས་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་སྲིང་མོ་འདི་གཙོ་བོ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྷན་གཅིག་ཡང་དག་པར་སྨྲ་ཡང་འཇིགས་པར་མི་བགྱིད། དམན་
པར་མི་བགྱིད་པ་ནི་བུ་མོ་འདིའི་སྤོབས་པ་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་བགྱི་ན་ཞུགས་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་ཆུང་
ཡང་སྲེག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་པས་ཇི་ཙམ་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྙེད་པ་དེ་ཙམ་དུ་སྲེག་པར་བགྱིད་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བགྲོད་
པས་ཐ་དད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཆིས་པས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་དང་གཞན་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པའི་སླད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ཁྱོད་
ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཅི་འདྲ་བར་འགྱུར། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་ན། གནས་བརྟན་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བའི་སེམས་ཅན་དམན་པ་ལ་མོས་པ། ཤེས་རབ་ཆུང་བ། གཞན་གྱི་
དོན་ལ་མི་ལྟ་བ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དག་གི་མིང་ཡང་གྲག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་འགྱུར་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་གང་ཁྱོད་འདི་སྐད་ཅེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་གཅིག་གོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་
ནི་གཅིག་གོ། །ཞེས་ཟེར་ན་འོ་ན་ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་དམན་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཅི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ལྷག་པ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་བགྱི་ན་

56-1-268a

བ་ལང་གི་རྗེས་ཀྱི་ཆབ་གང་ལགས་པ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆབ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཆིས་ལགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བ་ལང་གི་རྗེས་ལ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟར་སེམས་
ཅན་ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་གི་གོ་སྐབས་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཅིག་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ལགས་མོད་ཀྱི། 
འོན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་ལྟར་སེམས་ཅན་ཚད་མ་མཆིས་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་གི་དོན་བགྱིད་པར་རྔོ་མི་ཐོག་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་བགྱི་ན་ཡུངས་འབྲུའི་
ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་ནམ་མཁའི་ཁམས་གང་ལགས་པ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་ནམ་མཁའི་ཁམས་གང་ལགས་པའི་ནམ་མཁའི་ཁམས་དེ་དག་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་
ཀྱང་མ་མཆིས་པ་ལགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡུངས་འབྲུའི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ལ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟར་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་
བྲང་དག་ཏུ་མི་གནས་ཤིང་ཀུན་དུ་མི་གནས་ལ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དག་ཀྱང་མ་མཆིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དག་ཀྱང་མ་མཆིས་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་
ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མ་མཆིས་པ་གཅིག་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ལགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་
རྒྱས་དག་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་གི་དོན་བགྱིད་པར་རྔོ་མི་ཐོག་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཅིག་པ་མ་

56-1-268b

ཡིན་ནམ། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་འདི་སྐད་ཅེས་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཅིག་གོ་ཞེས་གསུང་བ་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལགས་སོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་
བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་ཅིའི་ཕྱིར། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེའི་སླད་དུ་དེ་ཁྱོད་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་ཞུས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལན་གདབ་ཏུ་གསོལ། གང་གི་ཚེ་བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུའི་
སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེའི་ཚེ་ཇི་ག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་པ་ཀུན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ལགས་སམ། ཇི་ག་ཤིང་ལྗོན་པ་དང་རི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁྱོད་ལོགས་སུ་
མངོན་པར་ཕྱོགས་ཏེ་བཏུད་མངོན་པར་བཏུད། མངོན་པར་རབ་ཏུ་བཏུད་ལགས་སམ། ཇི་ག་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་ལགས་སམ། ཇི་ག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ལགས་
སམ། ཇི་ག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འོག་ཏུ་མནར་མ་མཆིས་པ་ལ་ཐུག་པ་ཡན་ཆད་དང་། སྟེང་དུ་འོག་མིན་གྱི་གནས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དག་འོད་ཟེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་སྣང་བས་
གྱུར་ལགས་སམ། ཇི་ག་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱག་བགྱིས་ལགས་སམ། ཇི་ག་བདུད་ཀྱི་ས་དང་ནམ་མཁའ་དཔག་ཚད་སུམ་བཅུ་ཚུན་ཆད་དཔུང་གིས་ཁྱབ་པར་བགྱིས་ཏེ་མཆིས་པར་གྱུར་ལགས་སམ། 
ཇི་ག་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལགས་སམ། ཇི་ག་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་པ་དང་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་བདུད་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བཅོམ་ལགས་སམ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། 
ཁོ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོ་མོ་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་དག་ལས་དེའི་རྒྱུ་གཅིག་ཙམ་ཡང་མ་བྱུང་ལགས་སོ། །བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དམ་པ་ལ་གནས་པ་ལ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དག་དང་

56-1-269a

གཞན་ཡང་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་པས་ན་བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་ལགས་སོ། །
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། བུ་མོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་དེ་སྐད་སྟོན་པ་ནི་ཡང་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བུ་
མོ་ཟླ་མཆོག་གི་ལག་པ་གཡས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་པད་མ་ལ་བཞུགས་པ་བྱུང་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་པད་མའི་གདན་དེ་ལས་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་
བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལྟེ་བའི་ཁུང་དུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་མོད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ས་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཅིང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་
ནས་པད་མ་གསེར་གྱི་མདོག་ཏུ་སྣང་བ། སྡོང་བུ་རྣམས་ནི་གསེར། འདབ་མ་རྣམས་ནི་དངུལ། སྙིང་པོ་རྣམས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ལས་གྲུབ་པ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །པད་མ་དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པའི་སྐུ་མཚན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་པད་མ་ལ་བཞུགས་པ་དག་ཀུན་དུ་སྣང་བར་གྱུར་ཅིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་
མུ་མེད་པ་དག་ཏུ་གཤེགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་དག་ན་ཆོས་སྟོན་པར་ཀུན་དུ་སྣང་ཞིང་། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཆོས་བསྟོན་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདིར་ཀུན་དུ་གྲག་གོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་
གིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མཐོང་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་དེས་ལག་པ་གཡས་པ་ན་ཐོགས་པར་གྱུར་པའི་པད་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་

56-1-269b

སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་མེ་ཏོག་གི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་གྲུ་བཞི་ལྷམ་པ་ཀ་བ་བཞི་ཟུག་པ། ཆ་མཉམ་པ། ཤིན་དུ་རྣམ་པར་བྱེ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་གི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་གི་ནམ་
མཁའ་ལ་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེར་ཡང་ཁྲི་གདན་རྐང་པ་རིན་པོ་ཆེས་སྤྲས་པ། ལྷའི་རས་བཅོས་བུ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་བཏིང་བ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཁྲི་གདན་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཞིག་བཞུགས་པར་ཡང་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ་། །དེས་པད་མ་དེ་འཕངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ངར་
འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེའི་ལག་པར་པད་མ་གཉིས་པ་ཞིག་བྱུང་བར་
གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་གཉིས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། དེས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་
གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྤང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་
དེའི་ལག་པར་པད་མ་གསུམ་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་གསུམ་པ་
ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་སྤང་བའི་

56-1-270a

སླད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེའི་ལག་པར་པད་མ་བཞི་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕངས་སོ། །
འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཞི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་
སྤང་བའི་སླད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེའི་ལག་པར་པད་མ་ལྔ་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་མ་
ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ལྔ་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་སྒྲིབ་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་
རྣམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ལྔ་སྤངས་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེའི་ལག་པར་པད་མ་དྲུག་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་
མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དྲུག་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་རྟེན་པའི་སེམས་
ཅན་རྣམས་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེའི་ལག་པར་པད་མ་བདུན་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་
སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བདུན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་རྣམ་

56-1-270b

པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བདུན་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེའི་ལག་པར་པད་མ་བརྒྱད་པ་ཞིག་
བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བརྒྱད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཚིག་འདི་སྐད་
ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ལོག་པ་ཉིད་བརྒྱད་ལ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལོག་པ་ཉིད་བརྒྱད་ངེས་པར་སྤངས་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་
ཡི་ལག་པར་པད་མ་དགུ་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དགུ་པ་ཞིག་ཏུ་
གྱུར་པ་དང་། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི། དངོས་པོ་དགུ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དགུ་
སྤང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེའི་ལག་པར་པད་མ་བཅུ་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འཕངས་སོ། །འཕངས་མ་ཐག་ཏུ་པད་མ་དེ་ཡང་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་གི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་དུ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཅུ་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཕྱོགས་བཅུར་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་མཛད་པ་ལྟར་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག །དེ་ནས་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་གོང་ནས་གོང་དུ་བརྩེགས་པའི་འཕང་གིས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐར་ཐུག་

56-1-271a

པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ན་ས་བླ་བའི་ལྷ་ཡན་ཆད་ནས་ཚངས་རིས་ཀྱི་བར་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་པད་མའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ནས་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འདུས་པར་གྱུར་ཏོ། །
དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ། གང་གི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་པ་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་དུ་མ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་
ཁ་དོག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། བཙོད་ཀ་དང་། ཤེལ་དང་། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དག་བྱུང་སྟེ། དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་སྣང་
བས་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། འོད་ཀྱིས་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་འོད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཕྱིར་ལོག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་ཏུ་ནུབ་བོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་
སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་གཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱང་
ས་ཀྱིས་འཛུམ་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་ཞུས་པ། མཁྱེན་པ་ཀུན་ལ་མངོན་སུམ་སྤྱན་མངའ་ཞིང་། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ནེམ་ནུར་རྣམ་པར་རྒལ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་དང་མི་མཉམ་མཐུ་མངའ་བ། །རྒྱལ་དབང་ཅི་སླད་འཛུམ་པ་རབ་ཏུ་
མཛད། །ཁྱོད་ཀྱིས་མཐའ་ཡས་དུས་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན། །ཁྱོད་ཁྲིམས་རྣམ་དག་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འདྲ། །ཁྱོད་ཀྱི་བཟོད་པ་འང་མི་གཡོས་ལྷུན་པོ་བཞིན། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཅི་སླད་འཛུམ་པ་མཛད། །བསམ་གཏན་བརྙེས་ཤིང་བརྩོན་
འགྲུས་སྟོབས་ལྡན་པ། །གནོད་བྲལ་ན་དང་རྒ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བར་ཤིན་དུ་ཟབ་པའི་བློ། །ཐུབ་ཆེན་ཅི་སླད་འཛུམ་པ་རབ་ཏུ་མཛད། །བྱམས་ལ་གནས་ཤིང་ཐུགས་རྗེར་གནས་པ་པོ། །ཐུབ་པ་བཏང་སྙོམས་

56-1-271b

དང་ནི་དགའ་ལ་གནས། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་འཇིགས་བསལ་རབ་ཏུ་ཞི། །ཐུབ་དབང་ཅི་སླད་འཛུམ་པར་རབ་ཏུ་མཛད། །ཁྱོད་སྤུ་གཅིག་ནས་བྱུང་བའི་འོད་ཟེར་གྱིས། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་ཁམས་རྣམས་སུ། །
ཉི་ཟླ་མྱུར་དུ་མོག་མོག་རབ་མཛད་དེ། །གཟི་བརྗིད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་མིག་ཀྱང་སྩོལ། །འགྲོ་བའི་མགོན་གཅིག་ཁྱོད་གསུང་རྣམ་པར་དག །སྙན་ཅིང་ཡིད་འོང་ཡན་ལག་དྲུག་བཅུ་ལྡན། །གང་དག་ཉན་པ་དེ་དག་མི་ངོམས་ཤིང་། །
ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་ཞི་བར་བགྱིད། །ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་གང་མཆིས་པའི། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དུ་མ་གང་ལགས་པ། །དེ་མཁྱེན་དེ་དག་སོམ་ཉི་གཅོད་པ་པོ། །རབ་བྱུང་ཅི་སླད་འཛུམ་པ་རབ་ཏུ་མཛད། །
དེང་སུའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སླད་དུ་ངེས། །སུ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་ཡངས་པར་ཞུགས། །ཁྱབ་བདག་གང་གི་ཡིད་བསམས་རབ་ཏུ་གྲུབ། །ཐུབ་དབང་ཅི་སླད་འཛུམ་པ་རབ་ཏུ་མཛད། །གང་གིས་དེ་རིང་བདུད་བཞི་ཕམ་བགྱིས་
ཤིང་། །ཉོན་མོངས་བདུད་དང་འཆི་བདག་བདུད་ཆེན་དང་། །གང་གིས་ཕུང་པོ་ལྷ་བུ་མང་པོའི་བདུད། །ཕམ་པར་བགྱིས་སམ་ཅི་སླད་ཁྱོད་འཛུམ་མཛད། །སུ་ཞིག་དེ་རིང་དོན་ཆེན་ཡངས་འགྱུར་ཞིང་། །སུ་ཞིག་ཆོས་ལོ་ལེགས་
བགྱིད་མིའི་སེང་གེ། །དེ་རིང་སུ་ཡི་སྒྲ་ནི་ཕྱོགས་རྣམས་མཆི། །ཐུབ་དབང་ཅི་སླད་འཛུམ་པ་རབ་ཏུ་མཛད། །ཀུན་མཁྱེན་མི་དགེ་ཐམས་ཅད་རབ་སྤང་པ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་མཚུངས་པར་བྱམས་པ་པོ། །གཡོ་བ་ཀུན་དང་ལོག་
པ་རྣམ་སྤངས་པ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཅི་སླད་འཛུམ་པ་མཛད། །དེ་རིང་སུ་ཞིག་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ། །དེང་སུའི་སེམས་ཀྱི་སྨོན་པ་ལེགས་འགྲུབ་ཅིང་། །དེང་སུའི་སྟོབས་བཅུ་རྣམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །དགྲ་ཐུལ་ཅི་སླད་འཛུམ་
པ་རབ་ཏུ་མཛད། །མཁའ་ལ་གནས་པ་ལྷ་ཀླུ་བྱེ་བ་དང་། །གནོད་སྦྱིན་མཁའ་ལྡིང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེར་བཅས་དང་། །ས་ལ་ཐལ་སྦྱར་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་རྣམས། །དགའ་ཞིང་ལྷ་མི་དབང་པོ་ཟླ་བ་ལྟ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

56-1-272a

མང་པོ་ནི། དམ་ཆོས་འཚལ་བ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དག །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ནས་ལྷགས་ནས་དགྲ་ཐུལ་བ། །ཡོངས་དག་ཐུགས་མངའ་འཛུམ་དོན་བཤད་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་
བོ་ལ་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་གི་རྒྱལ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་མཆོག་མཐོང་ནས། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་རྒྱ་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་། །ང་ཡི་མདུན་ན་ཐལ་སྦྱར་གང་འདུག་པ། །མདུན་གྱི་བུ་མོ་མཐོང་ངམ་ཀུན་
དགའ་བོ། །འདིས་ནི་སྔོན་གྱི་སྲིད་པར་རྟག་ཏུ་ཡང་། །རྒྱལ་བ་སུམ་རྒྱ་ལེགས་པར་མཆོད་བྱས་ཤིང་། །ཇི་ལྟར་བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་རེག་ཅེས། །རྒྱལ་བ་དེ་དག་ཀུན་ལ་མངོན་སུམ་ཞུས། །ནམ་ཡང་ལན་འགའ་ངན་
འགྲོར་མ་སོང་ཞིང་། །འདི་ནི་རྟག་ཏུ་ལྷ་མིའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས། །ནམ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་མ་བརྗེད་ཅིང་། །འཆི་དུས་བྱས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་ཚེ་རབས་དྲན། །རྒྱལ་བ་འོད་སྲུང་ཞེས་བྱ་མཐོང་ནས་ནི། །ཁང་བཟངས་སྟེང་ནས་
མཛེས་པའི་ལུས་མཆོངས་ཏེ། །རྒྱ་ཆེན་སེམས་ཀྱིས་འོད་སྲུང་དེ་མཆོད་ནས། །དེ་ནས་རྗེས་འཐུན་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། །སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་ཅེས་མཚན་གསོལ་བ། །དེ་ལ་ན་བཟའ་དམ་པ་ཕྲུགས་ཕུལ་བས། །
དེ་ཕྱིར་འདི་ཡི་ལུས་མདོག་གསེར་འདྲ་ལ། །མཛེས་ཤིང་དག་ལ་ཟླ་བ་འདྲ་བ་ཡིན། །སྟོན་པ་གསེར་ཐུབ་ཅེས་བྱ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་བདུག་པ་སྤོས་མཆོག་ཕུལ་བས་ན། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡི་ཁ་དང་སྤུ་ཁུང་ནས། །ཨུད་པལ་
ཙན་དན་དྲི་ངད་རབ་ཏུ་འབྱུང་། །གཙུག་ཏོར་ཞེས་བྱ་རྐང་གཉིས་མཆོག་དེ་ལ། །འདིས་ནི་མཚན་བདུན་ངེས་པར་བརྟགས་གྱུར་པས། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡི་མིག་མདོག་མཐོན་མཐིང་ལ། །འགྲོ་བ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ངོམས་མི་འགྱུར། །
ཚེ་རབས་ལྔ་བརྒྱ་དག་ཏུ་འདོད་སྤངས་ཤིང་། །ཚངས་སྤྱོད་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་དག་བྱས་ནས། །དེ་ཕྱིར་ཆགས་པས་གདུངས་པས་དེ་མཐོང་ན། །དེ་ཚེ་འདོད་ཆགས་ཅན་དག་ཆགས་བྲལ་འགྱུར། །སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གནས་

56-1-272b

ནས་འདིར་འཕོས་ཏེ། །འདིར་ལིད་ཙ་བི་ཁྱིམ་ནི་ཡངས་པར་སྐྱེས། །སྐྱེ་བ་ཀུན་དུ་ཚེ་རབས་དྲན་འགྱུར་བས། །ཚིགས་བཅད་དབྱངས་ཀྱིས་སྨྲ་བའི་བྱ་བ་ཤེས། །ཕ་མ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་གཞན་དོན་བྱེད་
འདོད་ཅིང་། །ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཡངས་པའི་ཁྱིམ་འདིར་རབ་ཏུ་སྐྱེས། །བུད་མེད་སྐྱེས་པ་ཉེ་དུ་མཛའ་བཤེས་དང་། །གཞོན་ནུ་གཞོན་ནུ་མ་དག་གདུལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་
བཅུ་འདི་ཡིས་ནི། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་མཆོག་ལ་ཡོངས་སྨིན་བྱས། །འདི་ནི་རིང་པོ་མི་ཐོགས་བུད་མེད་ཀྱི། །ལུས་བསྒྱུར་ང་ཡི་བསྟན་ལ་རབ་འབྱུང་ཞིང་། །ཚངས་སྤྱོད་དམ་པ་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ་བྱས་ནས། །ཤི་འཕོས་ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་
འགྲོ་བར་འགྱུར། །ལྷ་གནས་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ཕྱིར་ཡང་ནི། །དུས་མཐའི་ཚེ་ན་ཆོས་འདི་སྲུང་འགྱུར་ཞིང་། །འདིར་ཡང་སྐྱེ་དགུའི་དོན་ཆེན་བྱས་ནས་ནི། །འདི་ནས་ཕྱིར་ཡང་དགའ་ལྡན་འགྲོ་བར་འགྱུར། །གང་ཚེ་མི་ཕམ་
དགྲ་ལས་རྒྱལ་བ་པོ། །དུང་གི་སྲས་སུ་གྱུར་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཚེ། །དེ་ནི་བཟོ་དོན་སྒྱུ་རྩལ་བྱ་བ་ཀུན། །ཤེས་ཤིང་མཛེས་ལ་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་འགྱུར། །སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མས་མདུན་བདར་ཅིང་། །ཟླ་བ་གསུམ་དུ་རྒྱལ་བ་མཆོད་
བྱས་ནས། །དེ་ནི་སྲོག་ཆགས་དྲུག་སྟོང་སུམ་བརྒྱ་དང་། །ལྷན་ཅིག་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ནས་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །རྒྱལ་བ་མི་ཕམ་བཞུགས་དང་འདས་པ་ཡི། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར། །དེ་འདྲའི་དཔའ་བོ་
དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། །བདེ་བ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་འགྲོ། །བློ་ལྡན་དེས་ནི་འོད་དཔག་མེད་པ་དང་། །གཞན་ཡང་ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་ཡས་བཞུགས་པ་ཡི། །སངས་རྒྱས་བྱེ་མང་གང་གཱ་ཀླུང་གི་ནི། །བྱེ་སྙེད་མཐོང་ཞིང་བསྙེན་
བཀུར་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཏིང་འཛིན་མངོན་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་ཐོབ་ཅིང་། །བསྐལ་པ་བཟང་ལ་གང་དག་ཕྱིས་འབྱུང་བའི། །རང་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་ཕན་བརྩོན་ན། །འཇིག་རྟེན་མགོན་དེ་དག་ལ་འང་བསྙེན་

56-1-273a

བཀུར་བྱེད། །བྱེ་མང་བསྐལ་པ་དེ་དག་མཆོད་བྱས་ཏེ། །སེམས་ཅན་བྱེ་མང་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱས་ཤིང་། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་ན། །རྒྱལ་བ་ཟླ་བ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར། །ཟླ་མཆོག་
རྐང་གཉིས་གཙོ་བོའི་མཛོད་སྤུ་ནས། །འོད་ཟེར་གསེར་མདོག་ཤིན་དུ་ཡིད་འོང་བ། །གང་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གིས། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་དེ་ཀུན་དུ་གསལ་བར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་འོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་དེ་
ཁྱབ་པས། །ཉི་ཟླ་མེ་དང་ནོར་བུའི་འོད་རྣམས་ནི། །སྣང་བར་མི་འགྱུར་རྒྱུ་སྐར་ཚོགས་མིན་ཞིང་། །ཉིན་དང་མཚན་ཡང་བགྲང་དུ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཚེ་རང་སངས་རྒྱས་དག་ཡོད་མིན་ཞིང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་
མེད་མུ་སྟེགས་ཅན་ཚོགས་མེད། །མཉམ་མེད་དེ་ཡི་དགེ་འདུན་རྣམ་དག་ཅིང་། །བུད་མེད་རྣམ་པར་སྤང་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །མི་རྣམས་ཐམས་ཅད་གསེར་གྱི་མདོག་འདྲ་ཞིང་། །བསོད་ནམས་བརྒྱ་ཡི་མཚན་ཅན་བལྟ་ན་
སྡུག །མངལ་ན་མི་གནས་འདོད་པ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །པད་མའི་ནང་ནས་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་འབྱུང་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་བགྲང་བས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཤིང་། །ཐམས་ཅད་མངོན་ཤེས་
ཐོབ་པ་དལ་སྤྱོད་དང་། །མི་སྐྱེ་བཟོད་ཅིང་མཉམ་མེད་ཆགས་པ་མེད། །དེ་ན་བུད་མེད་དམིགས་ཅན་ཡོད་མིན་ཞིང་། །བསླབ་པ་འདྲལ་མེད་ཕྱོགས་འཛིན་ཡོད་མ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་དེ་དག་ཅིང་དགའ་ལྡན་
གྱི། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་འདྲ་བར་འགྱུར། །གསེར་དངུལ་མུ་སྟེགས་དམ་པའི་དྲི་མཆོག་གིས། །སྤྲས་ཤིང་གཙང་ལ་དྲི་མེད་ཡངས་པ་ཡིན། །རྒྱལ་བ་དེ་ཡི་སྐུ་ཚེ་ལོ་གྲངས་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བྱེ་བ་བདུན་བཅུ་གསུམ་དུ་
འགྱུར། །སྟོན་པ་དེ་ནི་ཞི་བར་གཤེགས་གྱུར་ནས། །དེ་ཚེ་དམ་ཆོས་བསྐལ་པ་གཅིག་གནས་ཤིང་། །བཞུགས་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་ན་འང་འདི་ཡི་ནི། །དམ་ཆོས་མཛོད་ལ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་མེད། །གལ་ཏེ་

56-1-273b

རྒྱལ་བ་དང་ནི་ཞིང་དེ་ཡི། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྐལ་པར་བརྗོད་བྱས་ཀྱང་། །རྒྱ་མཚོ་དག་ལས་ཆུ་ཐིགས་གཅིག་བཞིན་དུ། །དཔེ་ཡང་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་སྤྱན་སྔར་བདག་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་དགའ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཙམ་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་མངོན་པར་འཕགས་སོ། །མངོན་པར་འཕགས་
མ་ཐག་ཏུ་བུ་མོ་དེས་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་སྒྱུར་ཅིང་སྐྱེས་པའི་ལུས་མངོན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་དུ་ས་ཆེན་པོ་ཡང་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར། མེ་ཏོག་གི་ཆར་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་བབ། ལྷ་དང་མིའི་སིལ་སྙན་འབུམ་
ཕྲག་དུ་མ་དག་ཀྱང་སྒྲ་འཁྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་ཡང་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་མཆོག་གིས་བར་སྣང་དེ་ཉིད་ལ་འདུག་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་
དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་པ། རི་རབ་གཡོ་ཞིང་ནམ་མཁའ་སར་ལྟུང་ལ། །ལྷ་གནས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལ་འཇིག་འགྱུར་ཞིང་། །རྒྱ་མཚོ་མི་གཡོ་དགུང་ཟླ་ལྷུང་ཡང་གདའ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤོ་བེའི་ཚིག་མི་གསུང་། །
ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ལུས་རྣམས་གཅིག་འགྱུར་ཞིང་། །ཞུགས་ནི་ཆབ་གྱུར་ཆབ་ནི་ཞུགས་འགྱུར་གདའ། །མཉམ་མེད་ཐུབ་དབང་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་གནས། །འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་ལོག་པའི་ཚིག་མི་གསུང་། །བར་སྣང་དོག་ས་
ཀུན་དུ་འཛིན་འགྱུར་ཞིང་། །ཡུངས་འབྲུའི་ནང་དུ་ཞིང་བརྒྱ་ཆུད་འགྱུར་ལ། །གསེར་མ་ཞགས་པས་གཟུང་བར་རྔོ་ཐོག་གདའ། །རྒྱལ་བ་ལོག་པའི་ཚིག་ནི་གསུང་མི་འགྱུར། །དེ་འདྲར་ཡང་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུང་བའི། །རྒྱལ་བ་དེས་
བདག་བྱང་ཆུབ་ངེས་བསྟན་ཅིང་། །གང་ཕྱིར་དོག་ས་ཀུན་དུ་རབ་གཡོས་པས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་འགྱུར་གོར་མ་བཀུམ། །སངས་རྒྱས་ཐེག་མཆོག་བདག་ལུང་བསྟན་པས་ན། །རང་བྱུང་གིས་ནི་ཇི་སྐད་གསུངས་

56-1-274a

དེ་དང་། །སྔན་ཆད་བསྐལ་བརྒྱར་བདག་གིས་གང་བཙལ་བ། །དེ་ལྟར་བདག་གིས་ཆོས་མཆོག་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །ལྷ་མི་ལྷ་མིན་གནོད་སྦྱིན་དགེ་སློང་དང་། །དགེ་བསྙེན་རྣམས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག །
ཐམས་ཅད་མཉམ་མེད་མཐུ་སྟོབས་ལྡན་པ་ཡི། །བདེ་གཤེགས་འགྱུར་གྱིས་སོམ་ཉི་མ་བྱེད་ཅིག །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་རྨི་འདྲ་ཞིང་། །བདག་མེད་གསོ་བ་ཤེད་བུ་
འགའ་ཡང་མེད། །སེམས་ཅན་སྲོག་མེད་གང་ཟག་མེད་པར་གསུངས། །བཟོད་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །རང་བཞིན་དག་ཅིང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། །བདག་སྔོན་བུད་མེད་རང་བཞིན་གྱུར་པ་གང་། །དེ་ནི་དངོས་མེད་
གསོག་སྟོང་ཡ་མ་བརླ། །ཕྱི་མིའི་དངོས་དེའང་སྟོང་ཞིང་སྐད་ཅིག་སྟེ། །དངོས་མེད་མི་གཡོ་གསོག་དང་ཡ་མ་བརླ། །རྟོག་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྲལ་གྱུར་ཅིང་། །རྟོག་འགྱུར་དེ་ཡང་མཁའ་ལ་བྱ་རྗེས་བཞིན། །གང་ཞིག་
མཉམ་མེད་བྱང་ཆུབ་འཚང་རྒྱ་ཞིང་། །ཐུལ་དཀའ་བདུད་ཀྱང་རབ་ཏུ་གཞོམ་པ་དང་། །སྟོང་གསུམ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དམ་པ་སྐོར་འདོད་པ། །དེས་ནི་བརྟན་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་མཆོད་བགྱིས་དང་། །དེས་ནི་མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་གནས། །སྟོན་པ་རྒྱལ་བ་སྡིག་མེད་ལམ་རྟོགས་འགྱུར། །སྐྱེས་བུ་རྩལ་འཕགས་གསུང་སྙན་མཐར་བྱོན་པ། །རྒྱལ་བ་མི་མཆོག་
གཙོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དགའ་མཛད་རབ་དགའི་དངོས་པོ་སྩོལ་མཛད་ལ། །ཐུབ་པ་ཆོས་དབྱིག་འབྱུང་གནས་དབང་ཕྱུག་བསྟོད། །བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་བདེ་ཀུན་རབ་སྩོལ་བ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདུད་ཀྱི་ཚེར་མ་དཀྲུགས། །
སྟོད་འོས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་པ་གང་ཟག་མཆོག །རང་འབྱུང་དབང་ལྡན་སྲེད་བྲལ་བསྟོད་པར་བགྱི། །བདག་གིས་ཕྱོགས་བཅུ་བལྟས་ན་དེ་དག་ཏུ། །སྡིག་མེད་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་ཕྲག་བསམ་ཡས་མཐོང་། །ཤཱཀྱ་

56-1-274b

སེང་གེ་ཇི་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར། །ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་བདག་ལུང་སྟོན། །རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་སངས་རྒྱས་གཅིག །དེ་བཞིན་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་མཐར་ངེས་པས། །
གང་ལ་བཟོད་འདི་མཆིས་པ་རྒྱལ་བར་འགྱུར། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་མཆོག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་སྨྲས་ནས་བར་སྣང་དེ་ལས་བབས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་རབ་ཏུ་གཏུགས་སོ། །
དེས་རབ་ཏུ་གཏུགས་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་ཀྱང་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེས་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཞིང་བདག་ཉིད་ལུང་བསྟན་པ་ཡང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་
རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གསོལ་བ་བཏབ་པོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱུང་བར་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེའུ་དེའི་ཕྱིར་ཕ་མ་དག་གནང་བར་
བྱེད་དུ་ཆུག་ཅིག །དེ་ནས་ཁྱེའུ་དེའི་ཕ་མ་དག་གིས་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དེ་མཐོང་ཞིང་དེ་མངོན་སུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པ་ཡང་ཐོས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་ཁྱེའུ་འདི་རབ་ཏུ་དབྱུང་བར་
གནང་ལགས་སོ། །བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་སླད་ཀྱིས་ཐོས་པར་བགྱི་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱེའུ་དེ་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་དེ་རབ་ཏུ་ཕྱུང་བ་དང་། སྲོག་ཆགས་ཁྲིས་ཀྱང་བླ་
ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་ལྷ་དང་མི་ཁྲག་ཁྲིག་ཁྲག་བདུན་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་

56-1-275a

དག་གོ། །དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །སྔོན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་དགེ་སློང་མ་ཉིས་བརྒྱ་དང་སྲོག་ཆགས་ཉི་ཁྲིས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་མཆོག་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང་། ཉན་
ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །
འཕགས་པ་བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ། ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། ། 
༄༅།   །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ཀྵེ་མཱ་བ་ཏཱི་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་བདེ་ལྡན་མ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་དགེ་སློང་ཉི་ཁྲིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་། བྱམས་
པ་དང་། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཆོས་གོས་དང་ཤམ་ཐབས་གསོལ་ཏེ། ལྷུང་
བཟེད་བསྣམས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་

56-1-275b

གྲོང་ཁྱེར་དུ་མཐར་ཆགས་ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་རྒྱུ་ཞིང་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་ཕོ་བྲང་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཁང་བཟངས་མཆོག་
གི་སྟེང་ན་འདུག་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐག་རིང་པོ་ནས་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཀྱང་སེམས་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། ཁང་བཟངས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བབས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པའི་གདན་དར་དཀར་རིན་ཆེ་བ་བཏིང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་གདན་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་
བདེ་ལྡན་མ་ལུས་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པའི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ས་དང་བཅས། གུས་པ་དང་བཅས་
པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མ་ལུས་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལ་གཟིགས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་མཁྱེན་
བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བདེ་ལྡན་མ་གང་ལུས་ལ་ཐོགས་པའི་འབྲས་བུ་འདི་ལྟ་བུ་ཤིན་དུ་ལྷམ་མེ་ལྷན་ནེ་ལྷ་ངེར་འདུག་པའི་ཤིང་དེའི་མིང་ཅི་ཞེས་བྱ། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། གང་གི་འབྲས་བུ་ཁྱོད་ཐོགས་པ། །ཤིང་དེའི་མིང་ནི་ཅི་ཡིན་ཞེས། །དཔའ་བོ་ཆེན་པོ་མཁྱེན་བཞིན་དུ། །གང་ཟག་མཆོག་གིས་སྨྲས་
པ་ནི། །བདག་གིས་སྔོན་ནི་གང་བསྐྱེད་པ། །བསོད་ནམས་ལས་བྱུང་ཤིང་ཞེས་བགྱི། །འདྲེན་པ་བདག་གིས་མྱོང་བ་ཡི། །འབྲས་བུ་འདི་དག་དེ་ཡི་ལགས། །ལྗོན་ཤིང་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་ཉན་

56-1-276a

ཐོས་རྣམས་ལ་ཡོད། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་འདོད་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་དེ་ལ་གནས། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆབ་སྩལ་བས། །ལྗོན་ཤིང་དེ་ནི་རྣམ་པར་བསྲུང་། །དེ་ནི་རྣམ་པར་འཁྲུང་པ་
ན། །འབྲས་བུ་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་། །བཟོད་པ་དང་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མཐུས། །ལྗོན་ཤིང་བདག་གིས་ལེགས་པར་བསྲུངས། །དེ་ནི་རྣམ་པར་འཁྲུང་པ་ན། །འབྲས་བུ་དྲི་མེད་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཤིང་འདི་བལྟ་
ན་མཛེས་པ་སྟེ། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་མེ་ཏོག་རྒྱས། །འདྲེན་པ་བདག་གིས་དེ་དག་གི། །འབྲས་བུ་རྣམས་ནི་མྱོང་བ་ལགས། །ཇི་ལྟར་རི་ལ་རྟེན་པ་ཡི། །ཤིང་རྣམས་ཡལ་ག་ལོ་མ་དག །ཆུ་ཞེང་གབ་པར་རྒྱ་
ཆེ་བ། །འཕེལ་བར་གྱུར་ཏེ་བསྐྱོད་མི་ནུས། །དེ་བཞིན་ལྗོན་ཤིང་ཆེ་བཟང་འདི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་འཚལ་བས་ན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །སྔོན་ནི་ལེགས་པར་བསྲུངས་པ་ལགས། །འདྲེན་པའི་བསོད་ནམས་
ལྗོན་ཤིང་འདིའི། །འབྲས་བུ་གཞན་ཡང་མཆིས་ལགས་ཏེ། །བདག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འདི། །དེ་ཡི་མེ་ཏོག་ཙམ་དུ་བས། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་མཆོག །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བླ་མེད་ལགས། །དེ་ནི་བདག་གིས་
ཐོབ་པར་འགྱུར། །སྨད་པ་བུད་མེད་ཉིད་སྤངས་ནས། །སྐྱེས་པར་བདག་ཉིད་འགྱུར་བ་ལགས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དམ་པ་མཆོག །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐམས་ཅད་གཟིགས། །
སྡུག་བསྔལ་ཀུན་གྱི་ཉེན་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདག་གིས་དགྲོལ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི། །སྐྱབས་སུ་བདག་ནི་འགྱུར་བ་ལགས། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་
མོ་བདེ་ལྡན་མ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བདེ་ལྡན་མ་གང་ཁྱོད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དང་། ལྷ་རྣམས་དང་། མི་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ལེགས་སོ་

56-1-276b

ལེགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་
བཅུ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་
ཆེན་པོ་འདི་རྣམས་ཅི་ལས་གྲུབ་ལགས། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། གཞལ་དུ་མ་མཆིས་པ་དང་། བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་དང་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་རྣམས་ཅི་ལས་
གྲུབ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་འདོད་པས་ན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །ངས་ཀྱང་འདི་ལྟར་
ལྗོན་པའི་ཤིང་། །སྔོན་ནི་ལེགས་པ་ཁོ་ནར་བསྐྱེད། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པ་དང་། །དེ་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་བསགས། །ཡུན་རིང་དུས་ནས་ཏིང་འཛིན་དང་། །ཤེས་རབ་ངེས་པར་བསྟེན་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་
རྣམས་ལ་མི་མཉམ་སེམས། །ངས་ནི་བསྒོམས་པར་མི་དྲན་ཏེ། །རྟག་ཏུ་སེམས་ནི་མཉམ་གྱུར་པས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ངས་བརྙེས་སྟེ། །ང་ཡི་སེམས་ནི་མཉམ་པ་ཡིས། །རྟག་ཏུ་སྡུག་དང་མི་སྡུག་དང་། །མཛའ་དང་མི་མཛའ་
སྙོམས་པས་ན། །བསོད་ནམས་ཤིང་ནི་རྣམ་པར་བསྐྱེད། །དེས་ན་ལྗོན་ཤིང་ཆེན་པོ་འདི། །ཡོན་ཏན་མང་པོར་གྱུར་པ་ཡིན། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་ཉིད་ངས་ཐོབ་སྟེ། །བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་ཀྱང་བྱས་པ་ཡིན། །རྣམ་མང་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང་། །
ཚངས་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལས་ཐོབ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སངས་རྒྱས་ཆོས། །མཚན་ཉིད་དག་ཀྱང་ངས་རྟོགས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐོས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་

56-1-277a

པར་རབ་ཏུ་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དེ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་མི་མཆོག་དམ་པ་པོ། །ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་མཐའ་ཡས་པས། །སྔོན་ནི་སྤྱོད་པ་ཤིན་
དུ་བསླབས། །དེ་ལྟར་བདག་ཀྱང་རྗེས་སུ་སློབ། །ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ཁྱོད་ཀྱི་ནི། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ལྟར་བདག་སློབ་སྟེ། །སྲིད་པར་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་ནས་ནི། །བདག་ཀྱང་འདི་འདྲར་འགྱུར་བར་བགྱི། །ཚེ་རབས་གཞན་
ནི་མ་ལུས་པར། །བདག་གིས་སྦྱིན་པ་གང་སྩལ་པ། །མཉམ་མེད་ཡེ་ཤེས་མཐོང་སླད་དུ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྔོ། །སྲིད་པ་འདི་འམ་གཞན་དག་ཏུ། །བདག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་བསྲུངས་པ། །སངས་རྒྱས་
ཡེ་ཤེས་འཐོབ་སླད་དུ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྔོ། །བཟོད་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཏིང་འཛིན་དང་། །ཤེས་རབ་དགེ་བ་གང་བསྟེན་པ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་བསྔོ། །ལུས་དང་
ངག་དང་ཡིད་རྣམས་ཀྱིས། །ལས་དགེ་གང་དག་བདག་གིས་བསགས། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་བདག་གིས་བསྔོ། །བུད་མེད་ལུས་འདི་སྤངས་ནས་ནི། །སྐྱེས་པ་མཆོག་ཏུ་བདག་གྱུར་ཅིག །དེ་ལྟར་
སྐྱེས་པའི་ལུས་ཐོབ་ནས། །དམ་པའི་མཆོག་ཏུ་བདག་གྱུར་ཅིག །དེ་ལྟར་གྱུར་ནས་བདེ་གཤེགས་ཀྱི། །འཁོར་ལོ་བླ་མེད་བསྐོར་བར་བགྱི། །འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བཅིངས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་བྱེ་བ་དགྲོལ་བར་བགྱི། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་གིས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། ཚིག་འདི་སྨྲས་པ་ལེགས་པ་ཡིན། །སེམས་ནི་རབ་ཏུ་སྡོམ་པ་ལེགས། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདུད་ནི་ལེགས་པར་མནན། །རྫོགས་སངས་
རྒྱས་སུ་ཁྱོད་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མ་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། དགའ་ཞིང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་བཟའ་བ་དང་བཅའ་བ་མང་པོས་ཚིམ་པར་

56-1-277b

བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྩང་སྡེར་ནི་གྱུར་ཕྱག་ནི་བཅབས་ནས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མ་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱས་པས་ཡང་དག་པར་བསྟན། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག །ཡང་དག་པར་གཟེང་བསྟོད། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་
བར་མཛད་ནས་ལུང་བསྟན་ཏེ། བདེ་ལྡན་མ་ཁྱོད་མ་འོངས་པའི་དུས་བསྐལ་པ་དུ་མ་ཞིག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་དཔལ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིད་དང་འཐད་པ་མཆོག་
ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་བསྙེན་མ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་གིས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དང་། ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདེ་ལྡན་མ་དང་། 
འཁོར་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡིད་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་བདེ་ལྡན་མ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །།
༄༅།   །རྒྱ་གར་སྐད་དུ།  ཨཱརྱ་ཤྲཱི་ཡ་མ་ཧཱ་དེ་བི་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ།  བོད་སྐད་དུ།  འཕགས་པ་ལྷ་མོ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལུང་བསྟན་པ།  སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདེ་བ་ཅན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

56-1-278a

སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སའི་སྙིང་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཇིག་
པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགའ་བྱེད་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཚན་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་
དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉི་ཟླ་དང་འཇིག་རྟེན་གསུམ་འཛིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང་ཐམས་ཅད་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བདེ་བ་ཅན་ན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་
ཏུ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་ནམས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་བརྒྱན་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱེ་བ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ། བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་པས་

56-1-278b

ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་ལ་གཟིགས་ནས། ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་གསུང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་
རྒྱལ་པོ་འམ། བློན་པོ་འམ། དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་འམ། བྲམ་ཟེ་འམ། རྒྱལ་རིགས་སམ། རྗེའུ་རིགས་སམ། དམངས་རིགས་གང་ལ་ལ་ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་གྱི་མིང་བརྒྱ་རྩ་
བརྒྱད་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པ་འདི་འཆང་ན། རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཡུལ་དང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་འཇིགས་པ་དང་། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་། གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་འགྱུར་ཞིང་ཆོམ་རྐུན་དང་། 
གཡོན་ཅན་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ནོར་དང་། འབྲུ་དང་། མཛོད་དང་། བང་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཁྱིམ་དུ་ཡང་དཔལ་ངེས་པར་
གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚིག་འདི་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་གྱི་
མིང་རྣམས་འཛིན་པ་དང་། ཐོས་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་ནི་དེ་དག་ཏུ་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་
དབང་ཕྱུག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་གྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་དུ་བསྐྱེད་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་གྱིས་ནི་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་དེ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་

56-1-279a

རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་ཡོན་ཏན་གྱིས་རྒྱ་མཚོ་བཻ་དཱུརྱ་དང་གསེར་གྱི་རི་བོ་མདོག་མཛེས་གསེར་འོད་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ། དེ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མང་པོ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་
དཔལ་གྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་འདི་དག་ཀྱང་ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང་། འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་འདིར་ལྷ་མོ་
ཆེན་མོ་དཔལ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་དང་། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་དང་། ཉེས་སྡིག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ལུས་ཐམས་ཅད་དྲི་མ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ནོར་དང་འབྲུ་རྣམས་འདུ་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་། དབུལ་
བ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་འདུལ་ཞིང་འགུགས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་། གནོད་པ་དང་། 
འཐབ་པ་དང་། འཁྲུག་པ་དང་། འགྱེད་པ་དང་། རྩོད་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔལ་སྟུག་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་
ཆེའི་མེ་ཏོག་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་བཻ་དཱུརྱ་དང་གསེར་གྱི་རི་བོ་མདོག་མཛེས་གསེར་འོད་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གཱའི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཙན་དན་གྱི་མེ་ཏོག་གཟི་བརྗིད་སྐར་མའི་འོད་ཀྱི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་
རྒྱ་མཚོ་སྣང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྒྱལ་མཚན་ཤུགས་ཀྱི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐར་འོད་ཞི་བའི་སྤོས་སྣང་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་

56-1-279b

ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ཞི་བར་མཛད་པའི་སྐུའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྨོན་ལམ་བརྒྱ་མཚོས་སྣང་བའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིན་དུ་ཡོངས་བརྗོད་
མཚན་གསོལ་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་ཀྱི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འོད་འཕགས་དཔལ་ལ་ཕྱག་
འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྩོན་འགྲུས་གྲངས་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གསེར་མདོག་སྣང་བའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་གསུང་གི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་གྲངས་མེད་པའི་འོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་གི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྲེད་
མེད་ཀྱི་བུའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་གོ་ཆ་རི་རབ་ཀྱི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེ་
གས་པ་ཉི་ཟླའི་འོད་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནམ་མཁའི་སྒྲོན་མའི་འོད་བཟང་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉི་འོད་ཏོག་གི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤོས་ཀྱི་སྒྲོན་མའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱ་མཚོའི་སྙིང་པོ་ལས་བྱུང་བའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་
ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྲུལ་པའི་འབྲུག་སྒྲ་སྙན་པའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བཀོད་པའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིང་གི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་

56-1-280a

སྐྱེས་པའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་འོད་ཕྲོའི་རི་བོའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཕྲོ་རྒྱ་མཚོའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོའི་ཤུགས་ཀྱི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲན་པའི་ཏོག་གི་རྒྱལ་པོའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་
པོའི་ཏོག་གི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོར་དང་འབྲུ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞི་བ་འདྲེན་པའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགུགས་པའི་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་འདི་དག་རིམ་གྲོར་བྱས་ཏེ་བཅང་བར་བྱའོ་བཀླག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་
དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཤིན་དུ་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་ཁྱོད་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔལ་
རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཡང་ལྷའི་རིན་པོ་ཆེ་
སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉིད་སྣང་བར་མཛད་པར་འགྱུར་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་རང་ལས་
འོད་འབྱུང་ཞིང་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་སྒྲ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་

56-1-280b

ཀྱང་པད་མའི་སྙིང་པོ་དག་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་མིང་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པ་བརྒྱད་བཅུ་གཉིས་པ་གང་ཞེ་ན། འཇིགས་པ་མེད་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་
དཔལ་གྱི་མིང་རྣམས་ཉོན་ཅིག །འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུམ། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
དཔལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། ཚངས་པ་དང་། ཁྱབ་འཇུག་དང་། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། 
གནས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་དཔལ། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། རིག་སྔགས་འཆང་དང་། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་རྡོ་རྗེ་འཆང་
བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་དང་ལྔའི་དཔལ། གཟའ་བརྒྱད་དང་། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་དཔལ་ལོ། །ༀ་ཉི་མའི་བུ་མོ། མ་མ་ཡུམ། རིག་བྱེད་བཞིའི་དཔལ། བཀྲ་ཤིས་མ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མ། རྒྱལ་
མ། རྣམ་རྒྱལ་མ། གང་གཱ་མ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་མ། དྲི་མ་མེད་པ། དྲི་མ་མེད་པར་བྱེད་པའི་དཔལ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་འཕྲོག་མ། རྒྱགས་པ་མེད་པ། ཟླ་བའི་དཔལ། ཉི་མའི་དཔལ། ཟླ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
དཔལ། སེང་གེ་ལ་ཞོན་མ། པད་མའི་མཆོག་འབུམ་གྱིས་བཀབ་མ། པད་མ་པད་མ་ལ་གནས་པ། པད་མ་འཛིན་པ། པད་མ་ལས་བྱུང་བ་པད་མ་དང་ལྡན་པ། འོད་ཟེར་འབར་བ་དུ་མས་འཁོར་བ། ནོར་སྦྱིན་མ། དཀར་མོ། དཀར་མོ་ཆེན་
མོ། ལག་དཀར་མ། བཀྲ་ཤིས་ཐམས་ཅད་འཛིན་མ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཅན། ཤེས་ཉེན་ཅན་གྱི་བུ་མོ་ལག་པ་འབུམ་དང་ལྡན་མ་མིག་འབུམ་དང་ལྡན་མ། མགོ་འབུམ་དང་ལྡན་མ། ནོར་བུ་རྣམ་པ་

56-1-281a

སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པའི་ཅོད་པན་ཐོགས་པ། གཟུགས་བཟང་བ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཅན། རབ་གྲགས་མ། ཤིན་དུ་གྲགས་མ། ཞི་བ་མ། སྤྲིན་མ། སྒྲ་གཙང་མ། ཟླ་བ་ལྟར་མཛེས་མ། ཉི་མ་ལྟར་མཛེས་
མ་དགེ་མ། དགེ་བྱེད་མ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་མའི་དཔལ། འཕགས་མ། མེ་ཏོག་ལ་གནས་མ། མེ་ཏོག་གི་དབང་ཕྱུག་མ། རི་བོའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། ཆུ་ཀླུང་དང་། མཚོ་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་དཔལ། ཆུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་དཔལ། མུ་སྟེགས་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་དཔལ། སྨན་དང་། རྩི་ཏོག་དང་། ཤིང་དང་། ནོར་དང་། འབྲུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། གསེར་སྦྱིན་མ། ཟས་དང་གོས་སྦྱིན་མ། འོད་གསལ་མ། སྣང་བ་མ། 
ལུས་གཙང་མ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་མ། ལྷའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་དཔལ། གཤིན་རྗེ་དང་། ཆུ་ལྷ་དང་། ཀུ་བེ་ར་དང་། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་དཔལ་སྦྱིན་པ་མ། ལོངས་སྤྱོད་
མ། གཟི་བརྗིད་ལྡན་མ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་མ། འབྱོར་པ་མ། རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་མ་བྲོ་བ། ཆོས་ཀྱི་དཔལ། ཁྱབ་འཇུག་ལ་བརྟེན་པ། ཀུ་མུ་ད་ལ་གནས་མ། བཟོད་ལྡན་མ། མཐུ་རྩལ་གྱི་གནས། དག་བྱེད་དང་བཀྲ་ཤིས་ཐམས་ཅད་
ཀྱི་ལག་པ་དང་ལྡན་པ། བཀྲ་མི་ཤིས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་པ་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པའི་དཔལ། ས་ཐམས་ཅད་དང་། རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། རིག་སྔགས་འཆང་གི་རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། འབྱུང་པོ་
ཐམས་ཅད་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། སྲིན་པོ་དང་། ཡི་དགས་དང་། ཤ་ཟ་དང་། གྲུལ་བུམ་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། ལྷའི་གནས་དང་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། བཟླས་བརྗོད་དང་། བཟླས་བརྗོད་དུ་བྱ་བ་དང་། སྦྱིན་སྲེགས་
དང་། སྦྱིན་བསྲེགས་ཏུ་བྱ་བ་དང་། བཀྲ་ཤིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ། འོད་ལ་དགའ་བ། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ། དྲང་སྲོང་ཐམས་ཅད་དག་པར་བྱེད་པའི་དཔལ། བུད་མེད་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་མོ་དང་། 

56-1-281b

དཔལ་གྱི་མཆོག་མི་འམ་ཅི་མོ་ཐམས་ཅད་དང་ལྷ་མ་ཡིན་མོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ་གྱི་མཆོག །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་གནས་ན་འདུག་པ། ཡིད་དུ་འོང་བ། སིམ་པར་བྱེད་པ། ཀུ་བེ་རའི་སྙིང་དུ་སྡུག་པ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་དཔལ། ༀ་སྡུག་
བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཤིག །སྒྲོལ་ཅིག་ཐར་བར་མཛོད་ཅིག །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་པར་མཛོད་ཅིག་སྭཱ་ཧཱ། ༀ་གཾ་ག་སརྦ་ཏིརྠ་མུ་ཁི་སྭཱ་ཧཱ། ཨོཾ་སརྦ་བི་ཏྲི་
སྭཱ་ཧཱ། སརྦ་མཾ་ག་ལ་དྷ་ར་ཎི་སྭ་ཧཱ། ཙ་ཏུརྦ་དི་སརྦ་ནཀྴ་ཏྲ་གྲ་ཧཱ་བ་ཎ་ག་ཎ་ཨ་དྷི་མུརྡྱཻ་སྭ་ཧཱ། བྲཧྨཱ་ཡ་སྭཱ་ཧཱ། བཥྞཻ་བེ་སྭཱ་ཧཱ། རུ་དྲཱ་ཡ་སྭཱ་ཧཱ། བི་ཥྭ་མུ་ཁཱ་ཡ་སྭཱ་ཧཱ། ༀ་ཀླི་ནི་ཀླི་ནི་སརྦ་ཀརྱ་སདྷ་ནིས་ནིས་ནི། ཨ་བ་ཧ་དེ་བི་ཤྲཱི། བཻ་ཤྲ་བ་ཎཱ་ཡ་སྭ་ཧཱ། 
སྭ་བརྞྞ་དཱ་ན་དྷ་ནྱ་ཨཱ་ཀཪྵ་ནྱེེ་སྭ་ཧཱ། སརྦ་པུརྞ་ཨ་ཀཪྵ་ཎྱཻ་སྭ་ཧཱ། ཤྲཱི་དེ་བ་ཏཱ་ཨཱ་ཀཪྵ་ཎྱཻ་སྭཱ་ཧཱ། སརྦ་པཱ་བ་ནཱ་ཤ་ནྱཻ་སྭཱ་ཧཱ། སརྦ་ཨ་ཀཱ་ལ་མྲྀ་ཏྱུ་པྲཏ་མ་ནྱཻ་སྭཱ་ཧཱ། སརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ཨ་བྷི་ཥེ་ཀ་ཏ་ཡཻ་སྭ་ཧཱ། སརྦ་དེ་བ་ཏཱ་མུ་ཁ་ཤྲཱི་ཡེ་སྭ་
ཧཱ། ཨ་ཡུ་རྦལ་བརྞ་ཀ་རི་ཡེ་སྭཱ་ཧཱ། སརྦ་བི་ཏྭ་མཾ་ག་ལ་ཧསྟ་ཡེ་སྭ་ཧཱ། སཾ་ཧཾ་བ་ཧི་ནི་ཡཻ་སྭ་ཧཱ། པདྨ་སམྦུདྦྷ་ཡེ་སྭཱ་ཧཱ། སརྦ་ཀྲི་ཏྱ་ཀ་ཁོརྡོ་བ་ནི་ཤ་ནྱཻ་སྭཱ་ཧཱ། །འཇིགས་པ་མེད་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གང་ལ་ལ་ལྷ་
མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་གྱི་མིང་ཉེས་སྡིག་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་པ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ། བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་བྱེད་པ། བཀྲ་མི་ཤིས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་པ། དཔལ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྐལ་བ་
བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་བྱེད་པ་འདི་དག་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་འདི་དག་འཆང་བ་དང་། ཀློག་པར་བྱེད་པ་དེས་ནང་པར་ལངས་ཏེ་གཙང་མར་བྱས་ལ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མེ་ཏོག་དང་བདུག་པ་གསོལ་ནས་ལྷ་
མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་ལ་ཡང་ཙན་དན་གྱི་བདུག་པ་ཕུལ་ཏེ། བཀླགས་ན་དེས་དཔལ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་བདེ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྲུང་བ་དང་། བསྐྱབ་པ་དང་། སྦེད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་

56-1-282a

ལ་དེའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་པ་མེད་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་དེ་དང་། 
འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་དཔལ་ལུང་བསྟན་པ་
རྫོགས་སོ།། །། ༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ཛ་ཡ་མ་ཏི་ནཱ་མ་མ་ཧ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་རྒྱལ་བའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམ་
ས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱལ་བའི་བློ་གྲོས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་བའི་བློ་གྲོས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བསོད་ནམས་
འདོད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་འདོད་པས་ཐོས་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །མཐོ་རིས་འདོད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་བར་བྱའོ། །ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པས་གཏོང་བ་སྦེལ་བར་བྱའོ། །གཟུགས་བཟང་
བ་འདོད་པས་བཟོད་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སྤོབས་པ་འདོད་པས་བླ་མ་ལ་གུས་པར་བྱའོ། །གཟུངས་འདོད་པས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པར་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་འདོད་པས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །ཐར་པ་འདོད་པས་
སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་བྱ་བར་འདོད་པས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སྐད་སྙན་པ་འདོད་པས་བདེན་པར་སྨྲ་བར་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་འདོད་པས་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལ་དགའ་བར་བྱའོ། །

56-1-282b

ཆོས་འདོད་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །ཞི་གནས་འདོད་པས་འདུ་འཛི་མེད་པ་མང་དུ་བྱའོ། །ལྷག་མཐོང་འདོད་པས་ཆོས་སྟོང་པར་སོ་སོར་བརྟག་པ་མང་དུ་བྱའོ། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདོད་པས་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་
རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ལྷ་དང་མིའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདོད་པས་དགེ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདའ་བར་འདོད་པས་སྟོང་པའི་
ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འདོད་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔ་
འ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་བའི་བློ་གྲོས་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །
འཕགས་པ་རྒྱལ་བའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། ༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ཨ་བ་ལོ་ཀ་ན་ནི་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ།  འཕགས་པ་སྤྱན་རས་
གཟིགས་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་
པོའི་རི་ལ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་
པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། 

56-1-283a

ཕན་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་བྱམས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་
སྙིང་རྗེ་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་དགའ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་
དག་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟོབས་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ། །
བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་མི་འཇིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ། །བློ་གྲོས་
རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་སུ་ཞིག་མེ་ཏོག་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། སྤོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དང་། རོལ་མོའི་སྒྲ་དང་། བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟི་སྟང་བྱེད་པ་དེའི་
བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མཐའ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་མཐའ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ལས་ཐེག་པ་གང་ཡང་རུང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་མ་གཏོགས་པར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཕྱི་མའི་
མཐར་ཡང་ཟད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་ཡང་
ཚད་མེད་དོ། །མཐའ་ཡས་སོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །མཚུངས་པ་མེད་དོ། །དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །གྲངས་མེད་དོ། །དཔག་གིས་མི་ལང་ངོ་། །བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་སུ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་

56-1-283b

དེ་ལྟར་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་གཞེས་པ་ལ་སྟི་སྟང་བྱེད་པ་དང་། བླ་མར་བྱེད་པ་དང་། རི་མོར་བྱེད་པ་དང་། མཆོད་པ་དང་། རྗེད་པ་དང་། ཕྱི་མའི་ཚེ་ཕྱི་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ལ་སུ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་
སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ལ་སྟི་སྟང་བྱེད་པ་དང་། བླ་མར་བྱེད་པ་དང་། རི་མོར་བྱེད་པ་དང་། མཆོད་པ་དང་། རྗེད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སེམས་ཉེ་བར་གཞག་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གཞོལ་བའི་སེམས་
བསྐྱེད་པས་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། ཕྱག་བྱེད་པ་དང་། སྟི་སྟང་བྱེད་པ་དང་། བླ་མར་བྱེད་པ་དང་། རི་མོར་བྱེད་པ་དང་། མཆོད་པ་དང་། རྗེད་པ་དང་། གསོལ་བ་དང་། སྔགས་པ་དང་། སྐོར་བ་བྱེད་པ་དེས་ཕན་ཡོན་ལྔ་ཡོངས་སུ་བཟུངས་
བར་འགྱུར་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང་། ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང་། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། 
མཐོང་ནས་ཀྱང་དད་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཕན་ཡོན་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འཛིན་པ་དང་། དེ་ཡང་ཇི་སྐད་
བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། བསྒྲུབས་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །བློ་གྲོས་
རྣམ་པར་དག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བདུད་དམ་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བརྫི་བར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རིགས་མཐོ་ཞིང་རིགས་ཆེ་བ་དང་། བཙས་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཕྱི་མའི་དུས་ན་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་དང་། རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འགྱུར་

56-1-284a

བ་སྟེ། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བདུད་དམ་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི། ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བརྫི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་
ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ། །སུ་ཞིག་སྐོར་བ་བྱེད་པ་ནི། །ཚེ་རབས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་
དུ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། །དྲན་དང་ལྡན་ཞིང་བློ་གྲོས་ལྡན། །བསོད་ནམས་ལྡན་ཞིང་འཇིགས་མེད་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ན་ནི། །ཚེ་རབས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་། །
སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་འགྱུར། །ངས་ནི་གང་དག་བསྟན་པ་ཡི། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་སྤོང་། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རབ་མཛེས་པ། །མཉེས་པར་བྱེད་འདི་དལ་བ་གཅིག །མདོག་ལྡན་གཟུགས་ནི་
ཕུན་སུམ་ཚོགས། །མཚན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དང་། །མཐུ་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ལེ་ལོ་ཅན་དུ་དེ་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེར་འགྱུར། །བསོད་ནམས་ལྡན་ཞིང་རྫི་བ་མེད། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་
མ་མཉེས་བྱས་ནས། །ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟི་སྟང་བྱེད། །བདག་མེད་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་རྨོངས་མི་འགྱུར། །མྱུར་དུ་དད་པ་འཐོབ་འགྱུར་ཞིང་། །ཆོས་དོན་ཇི་བཞིན་མཁས་པར་འགྱུར། །ཚོང་དཔོན་ཁྱིམ་དང་རྒྱས་
པ་དང་། །ཕྱུག་པོ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དཔའ་ཞིང་སྦྱིན་པའི་བདག་པོར་འགྱུར། །གཏོང་བ་བཏང་ཞིང་སེར་སྣ་མེད། །འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གང་ཡང་རུང་། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རིགས་མཛེས་པ། །དེར་ནི་བརྟན་པ་དེ་སྐྱེ་སྟེ། །
དམའ་བ་དག་ནི་རྣམ་པར་སྤངས། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ན་ནི། །སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་ཡང་། །དབང་ཆེར་གྲགས་པའི་ཁྱིམ་བདག་དང་། །དཔལ་དང་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པར་འགྱུར། །བྲམ་ཟེ་སཱ་ལ་ཆེ་འདྲ་དང་། །ཚུལ་

56-1-284b

ཁྲིམས་ལྡན་ཞིང་མང་ཐོས་དང་། །རྒྱལ་རིགས་སཱ་ལ་ཆེ་འདྲ་དང་། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེན་ལྡན་པར་འགྱུར། །རིས་བསྐོར་རྒྱ་མཚོ་ཚུན་ཆད་ཀྱི། །ས་ཀུན་ལ་ནི་གང་སྨོན་པ། །གླིང་བཞི་དག་གི་དབང་ཕྱུག་བླ། །རྒྱལ་པོ་ཆོས་དང་
ལྡན་པར་འགྱུར། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ། །རིན་ཆེན་བདུན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་སྲིད་གནས་ནས་སངས་རྒྱས་ལ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟི་སྟང་བྱེད། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་མཐོ་རིས་སུ། །སོང་ནས་སངས་རྒྱས་
བསྟན་ལ་དད། །ལྷུན་པོའི་ཟོམ་གྱི་དབང་ཕྱུག་པོ། །ལྷ་ཡི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འགྱུར། །ལྷ་དབང་ཤིན་དུ་འཐབ་བྲལ་དང་། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དགའ་ལྡན་དང་། །ལྷ་དབང་ཤིན་དུ་འཕྲུལ་དགའ་དང་། །དབང་སྒྱུར་འཇིགས་པ་མེད་
པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ན་ནི། །དེ་ནི་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ། །ཚངས་པའི་དབང་ཕྱུག་མཁས་འགྱུར་ཞིང་། །ལྷ་རྣམས་བྱེ་བས་མཆོད་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ། །མི་གང་
སྐོར་བ་བྱེད་པ་ཡི། །བསྔགས་པ་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཡང་། །བརྗོད་པས་ཟད་པར་བྱ་མི་ནུས། །སུ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །སྟོན་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱག་འཚལ་བ། །དེ་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཡང་། །ནམས་ཀྱང་ལོང་
ཞིང་འཐེང་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ། །མངོན་དུ་སྐོར་བ་བྱེད་པ་ནི། བུང་བ་སྔོན་པོ་མཛེས་འདྲ་ཡི། །རྣམ་པར་དག་པའི་མིག་འཐོབ་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ན་ནི། །དེ་ནི་ངེས་པར་རྟག་
ཏུ་ཡང་། །འཐུན་པའི་དོན་ཀུན་ཐོབ་འགྱུར་ཞིང་། །དོན་མིན་རྣམས་ནི་སྤངས་བར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ན་ནི། །མཐུ་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་ལེ་ལོ་མེད་འགྱུར་ཞིང་། །རྟག་ཏུ་བག་
ཡོད་ལྡན་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བར་བྱས་ན་ནི། །བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་ཞིང་མཐུ་བརྟན་ལ། །བརྟན་ཞིང་རྣམ་པར་གནོན་བརྟན་དང་། །དེ་ནི་མྱུར་དུ་མཁས་པར་འགྱུར། །མེ་དང་དུག་དང་མཚོན་གྱིས་དེ། །

56-1-285a

ནམས་ཀྱང་འཆི་དུས་བྱེད་མི་འགྱུར། །མཁས་པ་ཚེ་ནི་རྫོགས་རྫོགས་སུ། །ཟད་པར་བྱས་ནས་འཆི་དུས་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་ན་ནི། །ཕོ་བྲང་འཁོར་དང་ཡུལ་འཁོར་དང་། །གྲོང་རྡལ་རྣམས་
སུ་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །གཟུགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། །དེ་ནི་འདོད་པ་མི་བརྟེན་ཅིང་། །ལུས་ཀྱང་གཙང་ལ་གོས་གཙང་ཞིང་། །གཙང་མའི་ཆོས་ལ་གནས་པར་འགྱུར། །བློ་གྲོས་
རྣམ་པར་དག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་གང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་དད་པ་བསྐྱེད་དེ། པུས་མོ་གཉི་གའི་ལྷ་ང་ས་ལ་གཙུགས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཕྱག་
བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་སྐུ་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དེ་ཅི་འདྲ་བར་བདག་གི་ལུས་ཀྱང་དེ་འདྲ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་ལ་མོས་པ་སྐྱེད་ན། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་བསོད་
ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེའི་མཐའ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཉིད་དམ། བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དམ། ཚངས་པ་ཉིད་དམ། 
རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དམ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པས་ཀྱང་ཟད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་
གྲོང་ཁྱེར་རམ། གཙུག་ལག་ཁང་ངམ། གྲོང་དུ་འཇུག་ཀྱང་རུང་། འཆག་ཀྱང་རུང་། འགྲེང་ཡང་རུང་། འདུག་ཀྱང་རུང་། ཆོས་སྟོན་ཀྱང་རུང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ལྷའི་

56-1-285b

འམ། ཀླུ་འམ། གནོད་སྦྱིན་ནམ། དྲི་ཟ་འམ། ལྷ་མ་ཡིན་ནམ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ངམ། མི་འམ་ཅི་འམ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་འམ། མི་འམ། མི་མ་ཡིན་པ་འམ། སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་ཤིང་ངམ། 
རི་འམ། ཁུང་བུ་འམ། བུ་ག་འམ། བྱ་སྐྱིབས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་འདུད་པ་དང་། རབ་ཏུ་འདུད་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་འདུད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དེ་གང་ཡང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ལ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་ལམ། ཡུལ་འཁོར་རམ། ཕོ་བྲང་འཁོར་ན་རྒྱུ་བ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུད། རབ་ཏུ་འདུད། ཀུན་ཏུ་
འདུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་མོས་པ་བསྐྱེད། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་པུས་མོ་
གཉིས་འཛུགས་དང་། །སུ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་གཞོལ་ནས་ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་འགྲོ་བ། །དེ་འགྲོ་ཚེ་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་འདུད་པ་བྱེད། །མི་རྣམས་གཙོ་བོ་རང་བྱུང་གང་དུ་འགྲོ་བྱེད་པ། །དེ་ལོགས་སུ་ནི་རྩྭ་དང་ཤིང་
དང་སྡོང་བཅུག་དང་། །སྨན་དང་ཤིང་ལོ་རྣམས་དང་འབྲས་བུ་འདབ་མ་དང་། །ཡིད་འོང་དྲི་ལྡན་མེ་ཏོག་རྣམས་ནི་འདུད་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་པུས་མོ་གཙུགས་པ་ནི། །དེ་ལ་མི་ཡི་དབང་
པོ་ཀུན་ཀྱང་འདུད་པར་འགྱུར། །གནོད་སྦྱིན་དབང་དང་ཀླུ་དང་ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོ་དང་། །ཚངས་པའི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་རྐང་པར་གཏུགས་པར་བྱེད། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་པུས་གཙུགས་ཕྱག་བྱས་ན། །དཔའ་ཞིང་སྟོབས་
དང་ལྡན་པའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར། །གསེར་གྱི་མདོག་ལྡན་མཚན་རྣམས་ཀྱི་ནི་གོ་ཆར་འགྱུར། །མཐུ་ཆེ་བླ་མར་བྱ་ཞིང་ཐུབ་པར་དཀའ་བར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ཡུལ་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་གནས་གྱུར་པ། །དེ་དག་

56-1-286a

ཐམས་ཅད་བྱམས་པའི་སེམས་དང་དགའ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་ཡང་སྡིག་པ་མི་སྐྱེད་དེ། །སྐྱེ་བོ་ཚོགས་ཆེན་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་པུས་
བཙུགས་ཕྱག་འཚལ་བ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་འདུད། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་མི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་འདུད། །བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་རྣམས་སུ་དབུགས་ཕྱིན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་
པུས་བཙུག་ཕྱག་འཚལ་བ། །གང་ཚེ་རྒྱལ་བ་དམ་པ་བྱུང་བར་གྱུར་པའི་ཚེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ཐོབ། །འདྲེན་པ་གཞལ་ཡས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་སངས་
རྒྱས་གྱུར་ཅེས་མོས་པ་བསྐྱེས་ནས་ནི། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་པུས་བཙུགས་ཕྱག་འཚལ་བ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་གྲངས་ཟད་འགྱུར་ན། །དེ་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་བྱང་ཆུབ་མཚུངས་མེད་
འཐོབ། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་གཞལ་ཡས་སྟི་སྟང་བྱེད་པ་བས། །གང་ཞིག་ཕྱི་དུས་མི་བཟད་བསྐལ་པ་འདི་ལ་ནི། །མཆོད་རྟེན་ཕྱག་འཚལ་དེ་ཡི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་
ངོ་། །སངས་རྒྱས་དམ་པ་སྦྱིན་གནས་མཚུངས་པ་མེད་གྱུར་པ། །སྤྱོད་པ་དམ་པ་སྤྱོད་ནས་ཁྱད་པར་བརྙེས་གྱུར་པ། །མི་ཡི་ཁྱུ་མཆོག་དེ་ལ་འདིར་ནི་མཆོད་བྱས་ན། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དམ་པ་མཚུངས་མེད་རང་བཞིན་འགྱུར། །
བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བསྔོས་ཏེ། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་བྱས་ནས་སུ། མཆོད་རྟེན་དག་ལ་སུ་འབུལ་བ། །དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་ཕོངས་མི་འགྱུར། །མི་ཡི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། །སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེར་ནི་རིན་
ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། །གཞལ་མེད་ཁང་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འདིར་ཕུལ་ན། །ཁང་བཟངས་དག་དང་ཁང་བརྩེགས་པ། །ལྷ་ཡི་བུ་མོས་བསྟེན་པ་རྣམས། །སུམ་བཅུ་གསུམ་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །ཡན་ལག་

56-1-286b

བརྒྱད་ལྡན་ཆུས་གང་ཞིང་། །གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བརྡལ་གྱུར་པ། །བཻ་དཱུརྱ་དང་ཤེལ་དག་གི། །ལྷ་ཡི་རྫིང་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དེར་ནི་ལྷ་ཡི་དགའ་སྤྱད་ནས། །མཁས་པ་ཚེ་ཚད་རྫོགས་པར་འགྱུར། །ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་
ཤི་འཕོས་ནས། །མི་ནང་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་པར་འགྱུར། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །མཁས་པ་བག་ཡོད་གྱུར་ནས་ནི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཉེས་བྱས་ཏེ། །རྐང་གཉིས་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འབུལ་
བྱེད་པ། །དེ་ནི་འདོད་ཆགས་མི་འཕྲོགས་ཤིང་། །ཞེ་སྡང་གིས་ཀྱང་འཕྲོགས་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་རྨོངས་མི་འགྱུར། །རྐང་གཉིས་མཆོག་ལ་མཆོད་བྱས་ན། །དེ་ནི་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ། །ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཞེ་སྡང་མེད། །
བརྐམ་པ་མེད་ཅིང་དབང་པོ་བསྡམས། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འབུལ་བྱེད་པ། །ཚེ་རབས་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང་། །ཁྲག་ཁྲིག་དག་ནི་བརྒྱ་བགྲངས་པ། །ཀུན་དུ་བསྐུར་སྟི་བྱས་པར་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་ཕྲེང་བ་འབུལ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འཁོར་
ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར། །བརྒྱ་བྱིན་ལྷ་ཡི་དབང་ཕྱུག་འགྱུར། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཚངས་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབ་པ་ལ། །དར་གྱི་དབུལ་བ་ཕུལ་བྱས་ནས། །ལྷ་ཡི་དག་དང་མི་རྣམས་ཀྱི། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་
འགྲུབ་པར་འགྱུར། །དམའ་བའི་རིགས་ནི་རྣམ་སྤངས་ཏེ། །དེར་ནི་དེ་སྐྱེ་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེན་ལྡན་པ་དང་། །འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་དེ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་མཆོད་བྱས་ན། །གཟུགས་དང་དོན་
དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །ཁ་དོག་དང་ནི་འབྱོར་པ་དང་། །ཀུན་དུ་གྲགས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་ཚེ་རབས་དྲན་འགྱུར་ཞིང་། །འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀྱང་འཕྲོགས་མི་འགྱུར། །འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཤེས་ཤིང་། །ཚངས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་
པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་བྱས་ན། །གཟུགས་རྣམས་དང་ནི་སྒྲ་དག་དང་། །རོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་ཤིང་། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་བྱེད་མི་འགྱུར། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་མཆོད་བྱེད་ན། །དེ་ནི་སྤོས་དང་མེ་ཏོག་

56-1-287a

གིས། །ནམས་ཀྱང་ཕོངས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །དྲན་ལྡན་ཤེས་རབ་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་སུ་མཆོད་པ། །དེ་ཡི་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ལ། །རྒྱལ་པོ་དང་ནི་ཆོམ་རྐུན་དང་། །མེ་དང་ཆུས་ཀྱང་
རེག་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་མཆོད་རྟེན་ལ། །དར་གྱི་དབུལ་བ་སུ་འབུལ་བ། །དེ་ནི་སྐམ་དང་མྱ་ངན་དང་། །ནད་བུ་ཅན་དུ་གཞར་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་མཆོད་བྱེད་པ། །ཚེ་རབས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །
མྱ་ངན་མེད་ཅིང་གནོད་མེད་དང་། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱོར་ཆེན་འགྱུར། །འདྲེན་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ན་ནི། །རྐང་པ་ལག་པ་མཉེན་འགྱུར་ཞིང་། །ཡན་ལག་རྣམ་པར་དག་འགྱུར་ལ། །གཟུགས་དང་ཁ་དོག་ལྡན་པར་འགྱུར། །སྡིག་
པའི་ལས་ནི་རྣམ་སྤངས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་བྱེད། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་རབ་དཀོན་པ། །རྐང་གཉིས་མཆོག་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང་། །ཁྲག་ཁྲིག་དག་ནི་བརྒྱ་བགྲངས་པར། །
མཆོད་ཅིང་བདེ་ལ་ཤེས་རབ་ལྡན། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཚང་ཡང་རྒྱ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབ་པ་ལ། །ཕྲེང་བའི་ཁང་པ་བྱས་ན་ནི། །དེ་ནི་གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་ཅིང་། །རྒྱལ་པོ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །འཕགས་པ་རྣམས་
ཀྱིས་གང་སྤངས་པ། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་སྤོང་བར་བྱེད། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡི། །དགེ་བའི་ལས་ལ་སྟེན་པར་བྱེད། །ལྷ་འམ་འོན་ཏེ་ཀླུ་རྣམས་སམ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་གང་མཁས་པ། །དེ་དག་དགའ་ཞིང་མགུ་
བ་དང་། །སྟི་སྟང་བྱས་ཤིང་བསྔགས་པར་འགྱུར། །བརྟན་པ་དེ་ནི་གར་སྐྱེས་པ། །བསོད་ནམས་གཟི་བརྗིད་རབ་ཏུ་བརྗིད། །ཡུལ་འཁོར་དག་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་། །རིགས་དེར་སྟི་སྟང་བྱེད་པར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་གཞན་གྱིས་
མི་ཐུབ་པ། །རྐང་གཉིས་མཆོག་ལ་སུ་མཆོད་པ། །དེ་དག་མཐུ་སྟོབས་ཆེ་བ་དང་། །གཡོག་འཁོར་ཆེན་པོས་མཛེས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་ཡོངས་བསྔོས་ཏེ། །ཕྲེང་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་བྱས་ན། །སངས་རྒྱས་

56-1-287b

རྣམས་ཀྱིས་གང་བསྔགས་པའི། །འབྱོར་པ་དག་ནི་དེས་འཐོབ་བོ། །དེ་ནི་འཐེང་དང་ཞར་བ་དང་། །དམན་དང་མ་རུངས་མི་འགྱུར་གནས། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པར་ཡང་། །མཚན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྒྱན་པར་འགྱུར། །སེམས་
ཅན་དབུལ་པོ་རྣམས་མཐོང་ན། །དེ་ནི་ནོར་གྱིས་སྡུད་པར་བྱེད། །དེ་ནི་ནོར་དང་ལྡན་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ས་འདི་ཀུན། །ཡོངས་སུ་བཏང་བ་བྱས་ནས་ཀྱང་། །དམན་པའི་སེམས་སུ་
མི་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་ཕོངས་མི་འགྱུར། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་མངོན་ཞུགས་པ། །དེ་དག་བུ་དང་བུ་མོ་དང་། །ཆུང་མ་དགེ་ཞིང་བཟང་མོ་དག །བཏང་ནས་མྱ་ངན་བྱེད་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་སྔོན་དུ་འགྲོ་འགྱུར་ཞིང་། །
བཀྲི་བ་མེད་ལ་མཐོང་ན་དགའ། །ཕྲག་དོག་དང་ནི་ང་རྒྱལ་གྱིས། །ནམས་ཀྱང་དེ་ལ་གནོད་མི་འགྱུར། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་རབ་ཞུགས་པ། །དེ་དག་ཕྲག་དོག་མེད་ཅིང་དེས། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་འགྱུར། །ཕན་པ་འདོད་
ཅིང་ཡོན་ཏན་ལྡན། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་མངོན་ཞུགས་པ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་དེ་རིན་ཆེན། །དེ་དག་འབྱུང་བ་ཤིན་དུ་དཀོན། །དམད་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་གནས་འགྱུར། །ས་འདི་དག་ནི་རིམ་གྱིས་སུ། །བགྲང་བར་བྱ་ཞིང་དཔག་
པར་ནུས། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ། །ཚིག་གིས་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དུས་གསུམ་སེམས་ནི་ཤེས་པར་ནུས། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ། །ཚིག་གིས་བསྟན་
པར་མི་ནུས་སོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག །སྐྲ་ནི་བྱེ་བ་སྟོང་གཤེགས་པའི། །སྐྲ་ཡིས་ཟད་པར་བྱ་བར་ནུས། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ནུས། །ས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཕྱེར་བརླགས་པ། །རབ་ཏུ་ཕྲ་རྡུལ་ཤེས་པར་ནུས། །
སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དེ་དག་གི། །ཡོན་ཏན་མཐའ་ནི་བརྗོད་མི་ནུས། །ཆུ་ཀླུང་ཐམས་ཅད་རབ་འབབ་པ། །རྒྱུན་ལས་ལྡོག་སྟེ་འགྲོ་ཡང་སྲིད། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དེ་དག་གི། །ཡོན་ཏན་མཐའ་བརྗོད་དེ་ལྟ་མིན། །སེམས་ཅན་དག་ནི་

56-1-288a

ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔོན་གྱིས་ལུས་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ། །བགྲང་བར་བྱ་ཞིང་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་འགྱུར། །སྔོན་གྱི་ལུས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །སྤུ་ཕྲེང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས། །
བགྲང་བར་བྱ་ཞིང་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་འགྱུར། །འགྲོ་བ་ལྔ་པོར་འཁོར་བ་ཡི། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྤུ་རྣམས་ནི། །བགྲང་བར་བྱ་ཞིང་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་འགྱུར། །ས་འདི་
ཇི་སྙེད་ཐམས་ཅད་པ། །ཆུའི་ཕུང་པོར་གནས་གྱུར་ཀྱང་། །དེ་ནི་བགྲང་ཞིང་དཔག་པར་ནུས། །དེ་དག་ཡོན་ཏན་བརྗོད་མི་ནུས། །མར་མེ་མཛད་ནས་བཟུང་ནས་ནི། །མ་འོངས་བསྐལ་པ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ཡི་བར་དུ་ཤིང་ལྗོན་
རྣམས། །ཇི་སྙེད་མ་འོངས་འབྱུང་འགྱུར་བ། །དེ་དག་འབྲས་བུ་མེ་ཏོག་རྣམས། །དེ་དག་ཟད་པར་ཤེས་པར་ནུས། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང་། །ཁྲག་ཁྲིག་དག་ནི་བརྒྱ་བགྲངས་པར། །བརྩོན་པ་ཞིག་གིས་དེ་དག་གིས། །
བསྔགས་ཕྲེང་ཡིད་དུ་འོང་བརྗོད་ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དེ་དག་གི། །ཡོན་ཏན་མཐའ་ནི་བརྗོད་མི་ནུས། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དེ་དག་ལ། །མི་གང་མི་དགའ་བྱེད་པ་དེ། །ལྷ་དང་མི་ནི་སྤངས་ནས་སུ། །དེ་དག་དམྱལ་
བ་སྤྱོད་ཡུལ་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི། །མི་གང་ལ་ལ་གནོད་བྱེད་པ། །མིག་མེད་པ་འམ་ལོང་བ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་དཔུང་གཉེན་མེད་པར་འགྱུར། །ཤི་འཕོས་ནས་ནི་མནར་མེད་འགྲོ། །དེ་ནི་འབར་
ཞིང་འཇིགས་སྐྲག་འགྱུར། །ལུས་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་ཀྱང་། །སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བ་མྱོང་བར་འགྱུར། །ཚེ་རབས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ། །དེ་ལུས་དཔག་ཚད་ཙམ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟར་ཕྲུམ་ལྟར་ཟླུམ་གྱུར་ལ། །ཀུན་ནས་
ཡོངས་སུ་བཟའ་བར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་ལུས་ལ་མགོ་བོ་ནི། །ལྔ་སྟོང་ཡོད་པར་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །མགོ་བོ་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་འང་། །ལྕེ་ནི་ལྔ་བརྒྱ་ཐམ་པ་ཡོད། །གཅིག་ལ་འང་ཐོང་གཤོལ་བརྒྱ་དག་གིས། །ལྕེ་ནི་

56-1-288b

རབ་ཏུ་རྨོ་བར་འགྱུར། །སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་གྱིས། །མི་བཟད་ཆེན་པོར་གཤེགས་པར་འགྱུར། །མནར་མེད་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། །དེ་ནི་ཚ་དང་རབ་ཚ་བར། །བློ་གྲོས་ངན་པ་ཚོར་བ་མྱོང་། །དེ་སྔོན་ཉེས་བྱས་
འབྲས་བུ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི། །མ་བསྡམས་གང་ཞིག་གནོད་བྱེད་པ། །དེ་ལ་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། །དམྱལ་བའི་ས་ནི་དཀོན་མ་ཡིན། །ཚེ་རབས་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང་། །ཁྲག་ཁྲིག་
དག་ནི་བརྒྱ་བགྲངས་པར། །སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བ་མྱོང་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་ནི་བཟང་པོ་རྣམས་མི་མཐོང་། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་སྐྱོབས་རྣམས་ལ། །གནོད་པ་དག་ནི་བྱས་གྱུར་ན། །ཨ་ལ་གར་རྟ་འཇིགས་པ་ཡི། །ཤིན་དུ་
གདུག་པའི་སྦྲུལ་དུ་སྐྱེ། །དེ་ནི་བཀྲེས་དང་སྐོམས་པས་ཉེན། །སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་ཟས་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། །ནམས་ཀྱང་འགྲངས་པར་ཟ་མི་མྱོང་། །ཤི་འཕོས་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུས། །
དེ་ནི་རྟག་པར་གཏུན་དུ་བརྡུང་། །དགེ་སློང་དག་ལ་གནོད་བྱས་པས། །ནམས་ཀྱང་སྐབས་ནི་རྙེད་མི་འགྱུར། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་དུས་བྱས་ཏེ། །མི་ཡི་ལུས་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །བློ་ངན་དེ་ནི་དམུས་ལོང་འགྱུར། །གནོད་
སེམས་ལྡན་ཞིང་སྡོམ་པ་མེད། །དེ་ནི་ཉེས་པར་སྨྲས་བྱས་ཏེ། །འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་བཏབ་པས། །མིའི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། །ངན་སོང་དག་ཏུ་མྱུར་དུ་འགྲོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི། །མ་བསྡམས་
གང་ཞིག་གནོད་བྱེད་པ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་དག་ཏུ། །ནམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་མཐོང་མི་འགྱུར། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་རྣམས་ལ། །གང་ཞིག་ཆོས་བཞིན་སྲུང་བྱེད་པ། །དེས་ནི་ངན་འགྲོ་ཀུན་སྤངས་ཏེ། །མྱུར་དུ་བཟང་འགྲོར་འགྲོ་
བར་འགྱུར། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེན་ལྡན་པ་དང་། །སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་འཇིགས་པ་མེད། །དྲན་དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་རབ་ལྡན། །བདེ་ཞིང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ལྟས་ལྡན། །གང་དུ་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིན། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་གྱུར་པ། །

56-1-289a

སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་མཐོང་ནས་ནི། །ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟི་སྟང་བྱེད། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡི། །འདི་འདྲའི་ཆོས་འདི་ཐོས་གྱུར་ནས། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་རྣམས་ལ་ནི། །སུ་ཞིག་ཕྱི་ཕྱིར་
དད་མི་བྱེད། གང་གིས་སངས་རྒྱས་སྟོང་རྣམས་དང་། །བརྒྱ་དང་བྱེ་བ་བགྲང་དག་ལ། །བསྐལ་པ་གང་གཱའི་བྱེ་མ་སྙེད། །དེ་སྙེད་བསྐལ་པར་བཀུར་བ་བས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱིས་གསུངས་པ་ཡི། །དམ་ཆོས་འཇིག་ཆ་
གང་ཞིག་གིས། །ཉིན་དང་མཚན་དུ་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཆོས་འཇིག་དུས་ན་ཆོས་འཛིན་པ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རབ་གནས་པ། །ང་ལ་དེས་ནི་
མཆོད་པ་བྱེད། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་འཇིག་པའི་ཚེ། །སྟོན་པའི་བསྟན་པ་སྲུང་བྱེད་པ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་སུ། །དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་རྒུད་མི་འགྱུར། །ལུས་ཀྱིས་བདེ་བ་མྱོང་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་ནི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་
མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བས། །ནམས་ཀྱང་འཕྲོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྟོན་པའི་བསྟན་པ་བསྲུང་བྱས་ན། །བཟོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། །དེས་དང་གསལ་དང་མཉེན་པ་དང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
བྱམས་སེམས་འགྱུར། །འཇིག་ཚེ་རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་ཆོས་བཟུང་བས། །བདེ་དང་དགའ་འཐོབ་མཛོད་ནི་མང་པོར་འགྱུར། །སྔོན་གྱི་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་འཐོབ་འགྱུར་ཞིང་། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་པོ་མ་ལུས་ཟད་པར་སྤོང་། །འཇིག་
ཚེ་རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་ཆོས་བཟུང་བས། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་སྐར་མས་ཡོངས་གང་ལྟར། །རྟག་དུ་མཚན་གྱིས་གོ་ཆར་བྱས་པ་དང་། །རབ་ཏུ་ཚིག་སྙན་ཡིད་འོང་དབྱངས་ལྡན་འགྱུར། །འཇིག་ཚེ་རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་
ཆོས་བཟུང་བས། །གང་ན་ཡིད་བདེ་མེད་ཅིང་རབ་སྡུག་པ། །རིགས་དམན་དེ་ནི་དེ་ཡིས་སྤང་པར་འགྱུར། །ཕྱུག་ཅིང་ཤིན་དུ་བདེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན། །འཇིག་ཚེ་རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་ཆོས་བཟུངས་བས། །མཐུ་དང་སྟོབས་དང་ལྡན་

56-1-289b

ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན། །མི་དམན་པ་རྣམས་ཀུན་དུ་རྣམ་པར་རྒྱུ། །སངས་རྒྱས་བརྒྱ་སྟོང་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། །འཇིག་ཚེ་རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་ཆོས་བཟུང་བས། །མཆོག་ཏུ་རབ་མཛེས་གཟུགས་ལྡན་ཤེས་རབ་ལྡན། །
མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་མཆོག་ཏུ་བསྙེན་བཀུར་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་མཁས་པ་འཛངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས། །འཇིག་ཚེ་རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་ཆོས་བཟུང་བས། །མཆོག་ཏུ་གཟུགས་མཛེས་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་ལྷ་རྣམས་
དགའ་བ་དང་། །བདེ་ཞིང་མཁས་པས་བསྔགས་ཤིང་ཤེས་རབ་ལྡན། །སྟོན་པ་སྟོབས་བཅུ་མངའ་བ་ལྷའི་ལྷས། །གང་གི་མདུན་དུ་མདོ་འདི་རབ་བཤད་པ། །མི་དེ་ལག་ཏུ་མདོ་སྡེ་འདི་འདྲ་འདི། །ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །
གང་ཞིག་སྟོན་པ་མི་མཆོག་གཟུགས་བྱེད་པ། །རས་འདྲི་རྩིག་ངོས་འདྲི་འམ་གསེར་ལས་བྱས། །དེ་ཡི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་མ་ལུས་རབ་ཏུ་བསྟན་གྱིས་ཉོན། །དེ་ནི་བལྟ་མིན་ལོང་བར་གཞར་མི་འགྱུར། །སྒུར་
པོར་མི་འགྱུར་ཡན་ལག་མི་སྡུག་མིན། །དེ་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་ཞིང་ཁ་དོག་ལྡན། །སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་གྱིས་གོ་ཆར་འགྱུར། །ལུས་ནི་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཁྱད་པར་འཐོབ། །སྤོབས་པ་འཐོབ་ཅིང་སྒྲ་སྙན་ཡིད་དུ་འོང་། །
ཤེས་བཞིན་ལྡན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་གཙོ། །དེ་མཐོང་སེམས་ཅན་བདེ་ཞིང་དགའ་བར་འགྱུར། །སྡིག་བྱེད་མི་འགྱུར་ཞེ་སྡང་མེད་སེམས་ལྡན། །གཡོ་མེད་མི་རྐུ་རྒྱལ་པོ་འཁྲུག་མི་བྱེད། །མཐུ་དང་ལྡན་ཞིང་དབང་ཆེར་གྲག་
པར་འགྱུར། །བྱམས་ལ་གནས་ཤིང་མི་དམན་སེམས་དང་ལྡན། །འདྲེན་པའི་སྐུ་གཟུགས་རབ་ཏུ་མཛེས་བྱས་ན། །དེ་ནི་མཆོག་འགྱུར་སྐྱེ་བོ་མང་མཆོད་འོས། །བློ་ལྡན་ཕྱུག་ཅིང་དེ་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་ལྡན། །དབང་ལྡན་འཁོར་ལོས་
སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར། །འདྲེན་པའི་སྐུ་གཟུགས་རབ་ཏུ་མཛེས་བྱས་ན། །ལྷ་ཡི་དབང་པོ་དབང་ཕྱུག་དབང་ཐོབ་པ། །ལྷུན་པོའི་ཟོམ་ན་དབང་ཐོབ་བརྒྱ་བྱིན་འགྱུར། །བདག་པོ་ལྷུན་པོའི་ཟོམ་ན་རྒྱལ་སྲིད་སྟོན། །དེ་ནི་དྲན་

56-1-290a

དང་བློ་གྲོས་མི་ལྡན་མིན། །དེ་ནི་རྟོགས་མོས་ཤེས་རབ་ཚང་བར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་དབུགས་ཕྱིན་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་ཞིང་དམྱལ་བ་སྤངས། །སེམས་ཅན་སྙིང་པོ་མཚུངས་མེད་
མཆོད་བྱས་ན། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་གཤིན་རྗེའི་ཡུལ་མི་འགྲོ། །ངན་འགྲོ་གསུམ་པོ་དེས་ནི་རྣམ་སྤངས་ཏེ། །བདག་དེར་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པར་འགྱུར། །འདྲེན་པའི་སྐུ་གཟུགས་རབ་ཏུ་མཛེས་བྱས་ན། །དབང་ལྡན་
དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཀྱི་ལྷར་འགྱུར་ཏེ། །མི་དམན་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མཆོད། །རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་བསྟན་ལ་དད་པར་འགྱུར། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དབང་ཐོབ་ཚངས་པར་འགྱུར། །ཡིད་འོང་ཤིན་དུ་མཛེས་
པའི་སྤོས་ངད་ལྡན། །འཛམ་བུ་ཀླུང་གསེར་འོད་བྱེད་དགའ་འགྱུར་བའི། །གཞལ་མེད་ཁང་མཆོག་བལྟ་སྡུག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་དེད་དཔོན་སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པ་པོ། །སེམས་ཅན་སྙིང་པོ་མཚུངས་འདྲ་མེད་པ་ཐོབ། །
ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གསལ། །གསེར་སྟེང་རིན་ཆེན་བཻ་དཱུརྱ་དང་མཚུངས། །སུ་ཞིག་དགའ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་བླངས། །དད་སྐྱེས་འཇིག་རྟེན་མགོན་ལ་ཆར་དུ་གཏོར། །དེ་ནི་མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་བསོད་
ནམས་ལྡན། །རྒྱལ་སྲིད་གནས་ནས་རྒྱལ་བ་མཆོག་བཀུར་འགྱུར། །མྱ་ངན་བསྐམས་ཤིང་ཐ་བ་དྲིར་ལྡན་ལུས། །ཡན་ལག་ལེགས་གནས་མཚུངས་མེད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་མང་པོས་བལྟ་བའི་འོས་ཡིན་ཏེ། །
དམྱལ་བ་དགྲ་རྩ་འདོད་པ་སྤོང་བར་འགྱུར། །སྤྱད་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཚེ་འདོད་པ་ལ། །ངན་སྐྱུགས་ཁུང་ལྟར་སྨད་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཚངས་སྤྱོད་དགེ་བ་ཁྱད་པར་འཕགས་ལ་སྤྱོད། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་
སྤྱོད་པར་འགྱུར། །བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་མང་དུ་དེ་ཁ་ནས། །རབ་མཛེས་ཨུད་པལ་བསུང་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ལུས་ནི་གསེར་གྱི་མདོག་འདྲ་ཞིང་། །ཙན་དན་ལྟ་བུར་དྲི་ཞིམ་ངད་ཀྱང་འབྱུང་། །སྤྱད་པ་རྣམས་

56-1-290b

པར་སྤྱོད་ཚེ་ཁྲོ་བ་དང་། །ཐ་བ་དྲི་སྐྱོན་གཏི་མུག་གནོད་མི་བྱེད། །དམན་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་དབུགས་ཕྱིན་རྙེད། །བག་ཡོད་ལྷ་ཡི་ནང་ན་རྒྱལ་པོ་འཐོབ། །གང་ཚེ་རྒྱལ་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་ན། །དེ་ནི་གུས་
པས་དེ་དག་ཆོས་ཀྱང་འཛིན། །མི་དམན་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་མཆོད། །རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་བསྟན་པ་འཇིག་དུས་ཚེ། །རབ་ཏུ་དགའ་བས་སྟོན་
པའི་ཆོས་ཚུལ་འཛིན། །དེས་ནི་ཆོས་མཆོག་མཛད་པ་དེ་སྤྱད་པས། །གནོད་པས་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་གཞར་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཤིང་། །ཉོན་མོངས་མེད་པ་གསེར་
མདོག་སྟོབས་བཅུར་གྱུར། །དེ་དག་བསྐལ་བྱེ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ། །རྒྱལ་བ་མཆོག་ལ་མཆོད་པའི་བསྔགས་བརྗོད་ནུས། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་སྡིག་པའི་ལས་སྤངས་ཏེ། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་
མཆོག་གི་ལས་བྱས་ཤིང་། །རླབས་ཆེན་སྤྱོད་ཚེ་དོན་ནི་ལེགས་བྱས་ནས། །འཇིག་རྟེན་མཐུ་ཆེན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །གང་གིས་སྤོས་ཆུ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་བླངས་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་
རྣམས་ལ་བདུག་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་བརྗོད་ཀྱིས་སེམས་དང་ཞིང་། །རྡུལ་དང་དྲི་མ་སྤོངས་ལ་མཉན་པར་གྱིས། །དེ་ནི་བསོད་ནམས་ལྡན་ཞིང་ཕྱོགས་ཀུན་རྒྱུ། །ནད་མེད་གྱུར་ཅིང་བློ་བརྟན་བག་ཡོད་ལ། །སྤྱད་པ་
རྣམ་པར་སྤྱོད་ཚེ་མྱ་ངན་འབུབ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་། །རྒྱལ་པོ་ཐོབ་ནས་རྒྱལ་བ་མཆོག་བཀུར་འགྱུར། །མཐུ་ཆེན་རབ་མཁས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། །གསེར་གྱི་མདོག་ལྡན་མཚན་གྱི་གོ་
ཆ་ཅན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་ཡིད་འོང་དྲི་ལྡན་འཐོབ། །དེ་ལ་ཡིད་མི་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་མེད། །སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཚེ་ལོངས་སྤྱོད་ཉམས་མི་འགྱུར། །ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ལྡན་མཛོད་ནི་རབ་ཏུ་མང་། །མྱ་ངན་མེད་འགྱུར་འཇིག་རྟེན་

56-1-291a

ཀུན་དུ་རྒྱུ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལྷགས་ཏེ་དེ་ལ་འདྲི། །རྒྱལ་བ་མཆོག་གི་བསྟན་པ་ཁྱད་འཕགས་ཆོས། །ཚིག་རབ་རྗོད་ཅིང་ཐེ་ཙོམ་སེལ་བར་བྱེད། །ཆོས་ཐོས་ཡིད་བདེ་སླར་ཡང་སྨྲ་བར་བྱེད། །
སྡིག་པའི་ལས་མེད་བློ་རྒྱ་ཆེ་དང་ལྡན། །རྒྱལ་བས་གསུངས་པའི་ཆོས་མཆོག་ཁྱད་འཕགས་པ། །དགའ་བར་འགྱུར་ལ་རྟག་ཏུ་མཁས་བྱས་ཏེ། །མིག་ཀྱང་སྦྱོང་ཞིང་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད། །འདོད་ཆགས་མི་ཆེ་
ཞེ་སྡང་ཆེ་མ་ཡིན། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་གཏི་མུག་ཆེ་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཚངས་སྤྱོད་དག་པ་མཆོག་འདི་སྤྱོད། །མི་ཡི་དོན་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱེད། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་སྤོས་བདུགས་ན། །དེ་ལ་གནོད་
པར་སེམས་པ་སུ་ཡང་མེད། །དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་ཉམས་མི་འགྱུར། །བལྟ་བར་འོས་ཤིང་ནོར་ཆེན་ལྡན་པར་འགྱུར། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་རྣམས་སུ། །སེམས་ནི་རྣམ་དག་སྡིག་པ་རྣམ་
དག་ཅིང་། །ཞི་ཞིང་རབ་ཞི་ཞི་དུལ་ལྡན་གྱུར་ནས། །མི་དམན་སེམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མཚུངས་མེད་འཐོབ། །སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་མཐའ་ཡས། །མྱ་ངན་མེད་བདེ་ཞི་བ་མཆོག་བཀོད་ཅིང་། །འཁོར་
ལོ་མཚུངས་མེད་འཇིག་རྟེན་ཀུན་བསྐོར་ནས། །ཕྱི་ནས་ཉོན་མོངས་རྡུལ་མེད་མྱ་ངན་འདས། །སུ་ཞིག་དགའ་མགུ་སེམས་ཀྱི་གོས་ཀྱིས་ནི། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་མཆོད་བྱས་པ། །དེ་ནི་གོས་
མཛེས་བྱེ་བ་སྟོང་རྣམས་དང་། །ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་གྲངས་མཐའ་ཡས་རྟག་ཏུ་རྙེད། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་གོས་ཀྱིས་དཀྲིས་བྱས་ན། །དེ་ནི་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་གོས་མཆོག་འཐོབ། །ལྷ་ཡི་ཁྱད་འཕགས་དར་གོས་
རབ་བཟང་རྙེད། །བཙས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ལུས་ཤིན་དུ་བདེ། །གང་ཞིག་གོས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་དང་། །འདྲེན་པ་མཚུངས་མེད་རྣམས་ལ་མཆོད་བྱེད་པ། །དེ་འདིར་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ལུས་འཐོབ་སྟེ། །སུམ་

56-1-291b

བཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་གྱི་མེ་ཏོག་རྒྱས། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་གོས་ཀྱི་དཀྲིས་བྱས་ན། །ལག་མཐིལ་ནས་ནི་མུ་ཏིག་ཕྲེང་མཛེས་པ། །སྣ་ཚོགས་དག་དང་སེང་གེའི་ཕྲེང་བ་དང་། །གསེར་སྐུད་རབ་མཛེས་བསྐལ་པ་
མཐའ་ཡས་འབྱུང་། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་གོས་ཀྱིས་དཀྲིས་བྱས་ན། །ལྷ་འམ་ཀླུ་འམ་མི་འམ་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེ། །སུ་ཡང་དེ་ལ་མ་དད་སྐྱེད་མི་བྱེད། །རྟག་ཏུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མཆོག་འདི་སྤྱོད། །བཅོམ་ལྡན་
མཆོད་རྟེན་གོས་ཀྱིས་དཀྲིས་བྱས་ན། །སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་ཟིལ་གནོན་ཏེ། །འཛམ་ཀླུང་གསེར་གྱིས་གསེར་ནི་ཟིལ་མནན་བཞིན། །སྐྱེ་དགུ་དོན་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱེད། །གལ་ཏེ་རིན་ཆེན་རབ་མཆོག་
སྣ་བདུན་གྱིས། །སྟོང་གི་ཞིང་ཀུན་རབ་ཏུ་བཀང་བ་ཡི། །དེ་འདྲའི་དཔལ་འདི་ཟད་པར་བྱ་ནུས་ཀྱི། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་གོས་གཅིག་ཕུལ་བའི་མིན། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ཟླ་བའི་འོད་རྣམས་ཀྱིས། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཞིང་
བཀང་བ། །དེ་འདྲའི་དཔལ་འདི་ཟད་པར་བྱ་ནུས་ཀྱི། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་གོས་གཅིག་ཕུལ་བའི་མིན། །འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་འགྱུར་ཞེས་མོས་བསྐྱེད་དེ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་དན་ཕུལ་བྱས་ན། །དེ་ནི་
སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་མཆོད་འོས་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་སྤྱད་དམ་པ་ཞི་བ་སྤྱོད། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་དན་ཕུལ་བྱས་ན། །དག་ཅིང་མཆོག་གི་ལུས་ནི་འཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །དཔེར་ན་གསེར་ལྟར་ཤིན་དུ་དགར་འགྱུར་ཞིང་། 
ལྷ་ཡིས་བསྔགས་ལ་མཆོད་ཅིང་བླ་མར་བྱེད། །དེ་ཡི་ལུས་ནི་གསེར་གྱི་མདོག་འདྲར་འགྱུར། །རས་ཀྱི་གོས་དང་ལ་བ་བཟང་རབ་དང་། །དུ་གུ་ལ་དང་ཀ་ཤི་ཀ་རྣམས་དང་། །ཤིན་དུ་མཛེས་པའི་གོས་ཀྱང་རྙེད་པར་འགྱུར། །འཛམ་
བུའི་གླིང་ན་རིགས་མཆོག་དམ་པ་གང་། །ཕྱུག་ཅིང་ཆེ་ཉིད་བདག་དབང་ནོར་མང་བ། །དེ་དག་ཏུ་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་སྐྱེ་སྟེ། །དམན་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དབུལ་བ་རྣམ་པར་སྤངས། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་སུ་ཡང་ཕྲག་དོག་མེད། །སེམས་ཅན་

56-1-292a

གནོད་པར་སེམས་པ་གཞར་མི་འབྱུང་། །གཞན་གྱི་སྡིག་པའི་ལས་ལ་དེ་སྨོད་དེ། །རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་འགྱུར། །འཛིན་པ་མེད་ཅིང་སེར་སྣ་མེད་པར་འོང་། །གཏོང་བ་རབ་བཏང་མྱ་ངན་མེད་པ་
འཐོབ། །དེ་ནི་སྲོག་ཕྱིར་གཞན་ལ་སྦྱིན་མི་བྱེད། །ཕོངས་པ་མེད་བྱེད་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་སྟོབས་བཅུ་དེད་དཔོན་མཐོང་ནས་ནི། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱི་གདུགས་དང་བ་དན་དང་། །མར་མེ་རྣམས་ཀྱིས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་མཆོག་འདི་ནི་རྟག་པར་སྤྱོད། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་བླ་མར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། །ལྷ་ནང་ལྷ་ཡི་དག་དང་མི་ཡི་གཙོ། །ཡིད་འོང་སྤོས་མཛེས་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་། །ནོར་བུ་ཤེལ་
འདྲ་སྣ་ཚོགས་ལྡན་པ་འཐོབ། །རི་རབ་རྩེ་མོར་ལྷ་ནང་རབ་ཏུ་གསལ། །ལྷ་ཀུན་སློབ་མར་གྱུར་ནས་མངོན་དུ་འདུད། །ཆོས་ཀྱིས་དེ་དག་ཡིད་བདེ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །དེ་ལ་དད་མཆོག་གཞན་གསུང་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་ཤི་
འཕོས་མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་དུ། །རྒྱལ་པོ་དམ་པ་སྟོབས་ལྡན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་སུ་ཡང་སྡིག་མི་སྐྱེད། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་ཞིང་ཡིད་འོང་འགྱུར། །རྡུལ་བསལ་སེམས་ཅན་མཆོག་ལ་རྒྱལ་མཚན་
ཕུལ། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་ནོར་མང་རྙེད་པར་འགྱུར། །ཤེས་རབ་མཐའ་ཡས་མཛོད་ནི་མང་ལྡན་འོང་། །སེམས་ཆུང་མི་འགྱུར་དམན་པའི་སེམས་མི་འགྱུར། །ལོངས་སྤྱོད་རྙེད་ནས་བགེད་ཅིང་བདག་ཀྱང་སྤྱོད། །
དེ་ནི་འཇིགས་མེད་ཡིད་མི་བདེ་བ་མེད། །རྒྱལ་པོ་དགའ་ནས་གྲོང་དང་ཡུལ་འཁོར་བགེད། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་སུ་ཡང་སྡིག་མི་སྐྱེད། །གཙོ་བོ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་མཛོད་མང་ཞིང་། །ཁྱིམ་བདག་རིན་ཆེན་སྣ་
ཚོགས་ལུས་བརྒྱན་འགྱུར། །རྒྱལ་པོའི་བུ་འམ་དེ་བཞིན་བློན་པོར་འོང་། །རྒྱལ་པོར་གྱུར་ནས་སྟོབས་ལྡན་རྫི་བ་མེད། །བརྙས་པའི་རིགས་དམའ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་། །ལོངས་སྤྱོད་ཁྱད་འཕགས་

56-1-292b

རིགས་མཆོག་རྙེད་ནས་ནི། །རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་སེམས་ནི་ཞུམ་མི་འགྱུར། །འདོད་པ་རྣམས་ནི་ངན་སྐྱུགས་ཁུང་ལྟར་སྤོང་། །ཁྱད་འཕགས་གཟུགས་དང་མཚན་རྣམས་རབ་ཏུ་འཐོབ། །ཁྱད་འཕགས་རིགས་
དང་དེ་བཞིན་དབང་ཕྱུག་ཉིད། །དེ་ཡི་གཡོག་འཁོར་རྟག་ཏུ་མི་ཕྱེད་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་མང་པོས་མདུན་དུ་བདར་བར་འོང་། །དེ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད། །སེམས་ནི་རབ་དང་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་
ལྡན། །དེ་ལ་མེ་དང་དུག་དང་མཚོན་མི་ཚུགས། །སྐྱེ་བོ་ཚོགས་ཆེན་གྱིས་ནི་བལྟ་བར་འགྱུར། །རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་ཐུབ་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །ཤེས་བཞིན་ལྡན་ནས་ཡིད་བདེ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །འཛིན་པ་མེད་
ཅིང་ཆགས་མེད་སེམས་དང་ལྡན། །ཆགས་མེད་གྱུར་ནས་དེ་ལ་མི་མཐུན་མེད། །དེ་ཡི་ལུས་གཙང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད། །རྣམ་དག་སེམས་ལྡན་དེ་ནི་བདེན་པར་སྨྲ། །འཇིགས་པས་ཉེན་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་
བདེ་སྐྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་འགྱུར། །དེ་ནི་བདག་དོན་རྒྱ་ཆེན་བྱས་ནས་སུ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་ལ་འགོད། །ཤིང་དབང་ཤིང་མཆོག་དམ་པའི་དྲུང་སོང་ནས། །
མཚུངས་མེད་མཆོག་ཞི་བྱང་ཆུབ་འཚང་ཡང་རྒྱ། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་ན། །འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་འཛམ་ཀླུང་གསེར་གྱིས་གང་། །
དེ་འདྲའི་དཔལ་དེ་ཟད་པར་བྱ་མི་ནུས། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་ཕུལ་བྱས་ན། །དེ་ཡི་ལུས་ནི་མདོག་ངན་ཡོང་མི་འགྱུར། །གཟུགས་མཆོག་སྲ་ཞིང་ལག་པ་གཟུ་བ་འདྲ། །སྣང་བ་ཐོབ་ནས་འཇིག་
རྟེན་ཀུན་དུ་རྒྱུ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་བ་དམ་པ་བྱུང་གྱུར་ན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་ཉེ་བར་འགྱུར། །ཉེ་དུར་འགྱུར་རམ་ཡང་ན་བུར་ཡང་འགྱུར། །དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུང་པོ་མྱུར་དུ་འཐོབ། །གལ་ཏེ་ཁྲག་

56-1-293a

ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །ཡུངས་འབྲུ་དག་གིས་བྱུར་བུར་གང་གྱུར་པ། །བགྲང་བ་དང་ནི་གཞལ་ཞིང་བརྗོད་པར་ནུས། །བདེ་གཤེགས་མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་དེ་ལྟ་མིན། །སངས་རྒྱས་དམ་པ་
མཚུངས་མེད་སྦྱིན་པའི་གནས། །སྤྱོད་པ་མཆོག་སྤྱད་ཁྱད་པར་བརྙེས་གྱུར་པ། །མི་མཆོག་དེ་ལ་མཆོད་པ་འདིར་བྱས་པ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དམ་པ་གཞལ་ཡས་འགྱུར། །གལ་ཏེ་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་ཁམས་
འདི་ཀུན། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་བཻ་དཱུརྱས་གང་བ། །ཟད་པར་བྱ་ནུས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་དཔལ་དེ་ཟད་མི་འགྱུར། །ཀཱར་ཥཱ་པ་ཎས་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་ཁམས། །འོག་ནས་སྲིད་པའི་
རྩེ་མོའི་བར་གང་བ། །ཟད་པར་བྱ་ནུས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་དཔལ་དེ་ཟད་མི་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ཞིང་སྟོང་དེ་དག་ཙན་དན་གྱིས། །འོག་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་གང་བ། །ཟད་པར་
བྱ་ནུས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་དཔལ་དེ་ཟད་མི་འགྱུར། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡོད་པའི་ལྷ་རིས་ཀྱི། །གོས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཞིང་སྟོང་གང་གྱུར་པ། །ཟད་པར་བྱ་ནུས་སངས་རྒྱས་
མཆོད་རྟེན་ལ། །མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་དཔལ་དེ་ཟད་མི་འགྱུར། །ཀླུ་དང་ལྷ་མིན་མི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེ། །ལྷ་ཡི་ལྷ་རྫས་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་མང་། །ཟད་པར་བྱ་ནུས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་དཔལ་
དེ་ཟད་མི་འགྱུར། །ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་ཡོད་པའི་ལྷ་ཡི་སྤོས། །དེ་དག་མི་མཇེད་འདི་ཀུན་གང་གྱུར་པ། །ཟད་པར་བྱ་ནུས་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ལ། །མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་དཔལ་དེ་ཟད་མི་འགྱུར། །ཕྱོགས་དང་
ཕྱོགས་འཚམས་ཚད་ནི་ཤེས་པར་ནུས། །ནམ་མཁའི་ཁམས་འདིའི་ཚད་ཀྱང་ཤེས་པར་ནུས། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་གཅིག་ཕུལ་བའི། །དེ་འདྲའི་དཔལ་དེ་ཟད་པར་བྱ་མི་ནུས། །སངས་རྒྱས་དམ་པ་མི་

56-1-293b

མཆོག་བཞུད་པའི་ཚེ། །འདྲེན་པ་མཚུངས་པ་མེད་ལ་དད་བྱས་ཏེ། །སྟོན་པའི་སྐུ་ལ་ཉི་ཟེར་མི་འབབ་པར། །མེ་ཏོག་མ་ལི་ཀ་གདུགས་བཅོམ་ལྡན་ཕུལ། །དེ་ནི་ལས་མཛེས་དམ་པ་གུས་བྱས་པས། །ལྷ་དབང་
རྒྱ་བྱིན་དུ་ནི་ལན་འབུམ་གྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་ཚངས་པའི་བདག་པོར་གྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་འབུམ་ཕུལ་ནས། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་ལྡན་གྱུར། །སྟོང་ཕྲག་བཅུ་ལ་དབང་བར་དེ་གྱུར་ཏེ། །
ནོར་ཆེན་རབ་ཏུ་མཛོད་མང་ཚོང་དཔོན་གྱུར། །ཁྱིམ་བདག་བློ་ལྡན་བསོད་ནམས་ལྡན་པར་གྱུར། །བདེ་གཤེགས་མི་མཆོག་བྱེ་བ་ཉི་ཤུ་དག །ངས་ནི་མཉེས་བྱས་གཟིམས་ཆ་ན་བཟའ་ཡིས། །མི་མཆོག་དག་ལ་བླ་མར་སྟི་སྟང་
བྱས། །དེ་དག་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སྤོས་ཀྱིས་བསྐུས། །ང་ཡི་ཁ་དོག་ངན་པ་ཀུན་མེད་འགྱུར། །ངས་ནི་ཚ་དང་གྲང་དང་ངལ་བ་སྤང་། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་སྔར་དམན་མེད་སེམས་གྱུར་ཅིང་། །དེ་དག་མཆོད་པ་དམ་པ་མཆོག་
གིས་མཆོད། །རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་གདུགས་མཛེས་བལྟ་སྡུག་པ། །སུ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་འབུལ་བྱེད་པ། །དེ་འདིར་ལུས་ནི་མཚུངས་པ་མེད་འགྱུར་ཏེ། །སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་གྱིས་གོ་ཆར་འགྱུར། །
གང་གིས་རྒྱལ་བའི་སྐུ་ནི་རབ་འབར་ཞིང་། །ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་གཟུགས་དང་སེམས་འདྲ་དང་། །འཛམ་ཀླུང་གསེར་ལྟར་རབ་མཛེས་བལྟ་ན་སྡུག །མཚན་གྱི་མེ་ཏོག་རྒྱས་པས་མངོན་དུ་གང་། །མངོན་པར་ཤེས་པ་
འཐོབ་ཅིང་དབང་ཆེར་གྲགས། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་མཆོག་དམ་པ་ཞི་བ་སྤྱོད། །དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་འགྲིབ་མི་འགྱུར། །ལྷས་ཀྱང་སྟི་སྟང་བྱ་ཞིང་མཆོད་པར་འོང་། །བརྟན་པ་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་གཞར་མི་དཀའ། །
ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་རབ་མཁས་ཚངས་པར་སྤྱོད། །ཡི་དམ་བཅས་ནས་ནགས་དང་ནགས་མདབ་སོང་། །མངོན་ཤེས་འཐོབ་ཅིང་ཁྱད་པར་འཐོབ་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་གདུགས་འབུལ་བ། །

56-1-294a

ཇི་ལྟ་བུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་མི་འདོར། །བྱམས་ལ་གནས་ཤིང་མི་དམན་སེམས་སུ་འགྱུར། །དེ་ཡི་ཤེས་པ་ནམས་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད། །རོལ་མོའི་སྒྲ་ཡིས་མི་མཆོག་མཆོད་བྱས་ན། །མྱ་ངན་མེད་
ཅིང་དབང་ལྡན་རྒྱལ་པོར་འོང་། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་ཡིད་འོང་སྒྲ་ལྡན་འགྱུར། །དེ་སྒྲ་ཡན་ལག་ཚང་ཞིང་དག་པར་འོང་། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །ཤེས་བཞིན་ལྡན་ཞིང་མིག་ནི་རྣམ་དག་འགྱུར། །
རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་སེམས་ཀྱང་དགའ། །སྣ་ཡི་དབང་པོ་མཆོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ལྕེ་ནི་རབ་མཛེས་བལྟ་ན་སྡུག །ཐོག་མར་རབ་མཉེན་མཛེས་ཤིང་སྒྲ་ཡིད་འོང་། །དཔེར་ན་ལྷ་ཡི་རིན་ཆེན་བྱེ་རུ་འདྲ། །
སྒྲ་སྐད་ཡན་ལག་བྱེ་བ་དཔག་མེད་འབྱིན། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །ནམས་ཀྱང་སྦྲུལ་དུ་མི་འགྱུར་ལྕེ་མེད་མིན། །ཞར་བ་སྒུར་པོ་ཡ་ཡོ་ཅན་མི་འགྱུར། །ལུས་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས་ཤིང་ཤིན་
དུ་མཛེས། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །ལྷ་འམ་ཀླུ་འམ་མི་འམ་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེ། །སུ་ཡང་དེ་ལ་མ་དད་སྐྱེད་མི་འགྱུར། །དབུགས་ཕྱིན་ཐོབ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་རྒྱུ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་
རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །དེ་ནི་མ་ནིང་ཟ་མར་གཞར་མི་འགྱུར། །ནམས་ཀྱང་མཛེ་དང་ཤ་བཀྲ་མི་འབྱུང་ཞིང་། །བསྔགས་པར་འོས་པའི་ལུས་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །ལྕེ་རིང་
འགྱུར་ཞིང་ལུས་ཀྱང་ཆེ་བར་འགྱུར། །གསེར་གྱི་གཟུགས་ལྟར་ཁ་དོག་འབར་བར་འོང་། །ཏིང་འཛིན་བརྟན་ཞིང་ཤིན་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །ལྷ་ནང་བདག་པོར་འགྱུར་ཞིང་
དབང་ཕྱུག་འགྱུར། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་ན་དགའ་བར་འོང་། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ཞིང་བག་ཡོད་འབར་བར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་རོལ་མོའི་སྒྲ་བྱས་ན། །དེ་ལ་སུ་ཡང་ཡིད་མི་བདེ་མི་སྐྱེད། །

56-1-294b

དེ་ལ་སུ་ཡང་ཚིག་རྩུབ་སྨྲ་བ་མེད། །ཕྲ་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་ཡང་དག་སྨྲ། །བསོད་ནམས་འདོད་པ་སུ་ཞིག་ཕྱགས་ཐོགས་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་གུས་པར་འཕྱག་བྱེད་པ། །དེ་ནི་སྨད་ཅིང་མི་གཙང་ལུས་མི་འགྱུར། །བ་སྤུ་
ཁུང་ནས་ཙན་དན་དྲི་ངད་འབྱུང་། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ། །ཡན་ལག་མ་སྨད་ཁྱད་འཕགས་ལུས་འཐོབ་ཅིང་། །མཛེས་ལ་མཚན་གྱིས་གོ་ཆར་བྱས་པར་
འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས། །ལྷ་ཡི་ཙན་དན་ཁྱད་འཕགས་རབ་མཛེས་པའི། །གཞལ་མེད་ཁང་མཆོག་ཡིད་འོང་དྲི་ལྡན་འཐོབ། །དེ་ནི་དེ་ལ་གཞར་ཡང་སྲེད་མི་སྐྱེད། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་
འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས། །ཡིད་འོང་དྲི་ལྡན་མཆོག་ཏུ་བལྟ་སྡུག་པའི། །ལྷ་ཡི་བུ་མོ་བྱེ་བ་སྟོང་འཐོབ་ཅིང་། །དེ་ནི་དེ་ལ་ནམས་ཀྱང་ཆགས་མི་སྐྱེད། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོག་རྟེན་ཕྱགས། །སྐྱེད་
མོས་ཚལ་མཆོག་ཡོད་པའི་རྫིང་བུ་ནི། །ཡན་ལག་བརྒྱན་ལྡན་ཆུ་གཙང་མཛེས་གྱུར་པ། །མེ་ཏོག་ཨུད་པལ་ལས་ནི་རྒྱས་པ་འཐོབ། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས། །དེ་ཡི་གཡོག་འཁོར་རྟག་ཏུ་
འཐུན་འགྱུར་ཞིང་། །མི་དམན་སེམས་ཅན་ལྷ་ཡི་སྒྲ་ཡང་ཐོས། །ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱི་གླུ་དབྱངས་སྙན་སྒྲ་ཐོས། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་སྐྱེས་ཚེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །འདི་ནས་
ཤི་འཕོས་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་ཞིང་། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་ཤེས། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས། །དེ་ནི་ལྷ་ལ་སྙན་པའི་གཏམ་བྱས་ཏེ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་ལ་ལྷ་བཀོད་
ནས། །ཤི་བའི་དུས་བྱས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སྐྱེ། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཕྱགས། །བཙས་མ་ཐག་ཏུ་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་དྲན། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་གཙོ་རྣམས་བཀུར་བ་དང་། །དེ་དག་མཚན་དང་

56-1-295a

ཡོན་ཏན་ཆོས་ཀྱང་དྲན། །འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་ཏེ། །མོས་པ་བསྐྱེད་ནས་མཆོད་རྟེན་རྩྭ་སྐྱེས་སེལ། །དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་དེ་དག་ངས་བཤད་ཀྱིས། །ཐ་བ་དྲི་སོལ་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཉོན། །
མཐུ་ཆེན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱད་འཕགས་པ། །རྒྱལ་བ་དམ་པ་མ་འོངས་དུས་ན་མཐོང་། །དེ་དག་མཆོད་པ་དམ་པ་མཆོག་གིས་མཆོད། །དེ་ནི་གཞར་ཡང་དད་པ་དམ་པ་འཐོབ། །སངས་རྒྱས་སྟོབས་བཅུ་དེད་དཔོན་དེས་
མཐོང་ནས། །འདྲེན་པ་མཚུངས་པ་མེད་ལ་མཆོད་པ་བྱས། །མཚན་གྱིས་གོ་ཆར་བྱས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ། །འགྱུར་ཞེས་ཐུགས་དགྱེས་དེ་དག་ལུང་ཡང་སྟོན། །གྲོངས་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཉམས་དགའ་མཆོག་གནས་
ཤིང་། །ང་ནི་ཆོས་སྟོན་གང་གིས་མཐོང་གྱུར་པ། །དེ་དག་ཕྱི་དུས་རབ་ཏུ་འཇིག་པའི་ཚེ། །རྒྱལ་མཆོག་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཆོས་འཛིན་འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་རྩྭ་སྐྱེས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །རྒྱལ་བ་དམ་པ་མི་
ཐུལ་མཐོང་འདོད་པའི། །རྒྱུ་དང་ས་བོན་འགྱུར་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །འདོད་དང་དམྱལ་དང་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སྤོང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་མདོ་མཆོག་འདི། །ཕྱི་མ་རབ་འཇིག་དུས་ན་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་སངས་
རྒྱས་ལྷ་ཡི་ལྷ། །བསོད་ནམས་ཁྱད་འཕགས་མཚུངས་མེད་ཞིང་དུ་འགྱུར། །འདི་བཤད་ཚེ་ན་གང་དག་འདིར་མཆོད་དང་། །ཚུལ་འདི་བཤད་པ་གང་དག་ཐོས་པ་དང་། །གང་དག་མདོ་མཆོག་འདི་ནི་འདིར་བཟུང་བ། །དེ་དག་ཕྱི་མའི་
དུས་ན་འདིར་འདི་འཛིན། །གང་དག་ཕྱིན་ཆད་མདོ་མཆོག་འདི་འཛིན་པ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་ང་དང་འཐུན་པའི་སྲས། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བས་དེ་དག་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱང་། །དེ་དག་བསྔགས་པ་མཐར་ནི་ཕྱིན་མི་འགྱུར། །གང་དག་ཕྱི་དུས་
རྒྱལ་བའི་ཆོས་འཛིན་པ། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་མཐའ་ཡས། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བཞུགས་ཏེ་དེ་དག་གི། །བསྔགས་པ་བརྗོད་ཀྱང་མཐའ་མར་ཕྱིན་མི་ནུས། །དྲི་ཞིམ་ཡིད་འོང་སྤོས་ཀྱི་ཆོ་ག་བཞིན། །སངས་རྒྱས་

56-1-295b

མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་སུ་སྐུད་པ། །དེ་ནི་ཐོབ་རྙེད་འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་རྒྱུ། །དེ་ནི་ས་འདིར་སྙིང་པོ་བླངས་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཇིག་འགྱུར་ཚེ། །འཛམ་བུའི་
གླིང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །དེ་ནི་དེ་ཚེ་མཐོ་རིས་བདག་པོར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །དྲི་མི་ཞིམ་དང་མི་གཙང་སྨད་པ་རྣམས། །རྟག་ཏུ་སྤོང་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུང་པོར་གནས། །དེ་ནི་རྟག་
ཏུ་ཚངས་སྤྱོད་མཆོག་འདིར་སྤྱོད། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་མཐོ་རིས་ལྷ་དབང་འགྱུར། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་དོན་སྟོང་རྣམས་ལ་རྟོག །ལྷ་རྣམས་ལ་ནི་རྒྱ་ཆེན་དོན་ཀྱང་བྱེད། །
རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །གང་གི་ཚེ་ན་མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་ན། །ཞེ་སྡང་མེད་སེམས་འཇམ་ཞིང་མཉེན་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་དེ་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་གནས། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །ཁྱད་འཕགས་
ཚོགས་ལྡན་སྒྲ་དབྱངས་ཡིད་འོང་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡིད་འོང་དགའ་ཞིང་བཀུར། །དེ་ཡི་ཁ་བཞིན་རྟག་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །དེ་ནི་ངན་སོང་ས་རྣམས་མ་ལུས་སྤོང་། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་དང་ཉེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དད་པ་ཐོབ་ཅིང་རྟག་ཏུ་བདེ་ལ་དགའ། །རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་སྤོས་བྱུག་ཕུལ་བྱས་ན། །རྒྱལ་པོ་སྟོབས་ལྡན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར། །བློན་པོ་ཚོང་དཔོན་ཁྱིམ་བདག་བསོད་ནམས་ལྡན། །
ཆོས་རྗེ་འོད་མཛད་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་འགྱུར། །དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་མགུ་བའི་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་ནོར་བུའི་དྲ་བ་འབུལ། །དེ་ནི་རྒྱལ་པོ་མཚན་གྱི་གོ་ཆ་ཅན། །མཐུ་ཆེན་བླ་མ་
འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར། །བལྟ་འོས་མཚན་གྱི་གོ་ཆ་ལྡན་གྱུར་ནས། །གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་རབ་མཛེས་བལྟ་སྡུག་པ། །ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དཔག་མེད་ལྡན་པ་དང་། །རིན་ཆེན་ཁང་བཟངས་ཆེ་འོས་དག་པ་

56-1-296a

འཐོབ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཁྱད་པར་འཕགས་གྱུར་པ། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དག་གིས་གང་བ་དང་། །མཉམ་ཞིང་ལེགས་བྱས་རབ་མཛེས་ལྟ་སྡུག་པ། །དྲ་བ་སྣ་ཚོགས་བདེ་བྱེད་བདེ་འཇུག་འཐོབ། །རྒྱལ་
མཚན་བ་དན་གསལ་བར་མཛེས་བྱས་ཤིང་། །གདུགས་བྲེས་ཤིན་དུ་མཛེས་ལ་བལྟ་སྡུག་དང་། །མུ་ཏིག་དྲ་བ་ཕྲེང་བ་དེ་འདྲ་བའི། །རྒྱལ་སྲིད་ཡོན་ཏན་ཁྱད་འཕགས་གཞན་ཡང་འཐོབ། །དེ་ཡི་ཡུལ་ན་གཞན་
ནོར་འཇིག་བྱེད་པ། །ཆོམ་རྐུན་གཡོ་ལྡན་གཡོན་ཅན་གནས་མི་འགྱུར། །སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་བློ་མཆོག་ལྡན་པ་དང་། །ཕན་བྱེད་བྱམས་སེམས་ལྡན་པ་དེ་ན་གནས། །ཤི་འཕོས་བག་ཡོད་དེ་ནི་ལྷར་འགྲོ་
སྟེ། །དཀར་གནག་གང་ཡིན་བདག་ཅག་ཇི་ལྟར་གནས། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ཇི་ལྟར་མིར་སྐྱེ་ཞེས། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་མཐོ་རིས་འདི་གནས་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་སྦྱིན་གནས་མྱུར་དུ་མཐོང་འགྱུར་ཏེ། །མཐོང་ནས་
མཆོད་ཅིང་མཚུངས་མེད་སྟི་སྟང་བྱེད། །སངས་རྒྱས་མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་མོས་སྐྱེད་ཅིང་། །རྡུལ་བྲལ་རྣམས་ལ་ཕྱིར་ཞིང་སྟི་སྟང་བྱེད། །ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་ལྡན་དང་མཐུ་ཆེན་འགྱུར། །ཁྱད་པར་ས་གནས་
འཕགས་པའི་སེམས་ཅན་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །འདི་འདྲའི་དཔལ་འདི་ཕྱིར་ཞིང་མྱོང་བར་འགྱུར། །ང་ཡི་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །ངས་བརྗོད་འདི་ལ་ཐེ་ཙོམ་མ་སྐྱེད་
ཅིག །སངས་རྒྱས་བཀའ་སྤངས་མནར་མེད་འགྲོར་འགྱུར་ཞིང་། །ཕྱིན་ཆད་སྡུག་བསྔལ་ཉོན་མོངས་གྱུར་ཏ་རེ། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་མཚུངས་མེད་བསོད་ནམས་ཞིང་། །དེ་ཡི་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་སུ་སེལ་བ། །
བག་ཡོད་གྱུར་ནས་དེ་ནི་བདུད་རྒྱ་འདྲལ། །དུས་རྣམས་ཀུན་དུ་ངན་སོང་ས་ཡང་སྤོང་། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་རྡུལ་བྲལ་སྟི་སྟང་བྱེད། །རྟག་ཏུ་སྟོབས་ལྡན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་འགྱུར། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་ནས་

56-1-296b

བསོད་ནམས་ལྡན། །རྒྱལ་པོ་ཀུན་གྱི་མཆོད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར། །ལྷ་ནང་ལྷ་ཡི་དབང་པོ་མཆོད་གནས་འགྱུར། །དེར་ནི་མྱུར་དུ་ལྷ་ཡི་ཚེ་ཡང་འཐོབ། །དཔལ་ལྡན་གསེར་གྱི་གཞལ་མེད་ཁང་པ་རྙེད། །ལྷ་ཡི་བདེ་
བ་མཚུངས་མེད་དབང་ཕྱུག་ཉིད། །གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་རབ་རོ་མཆོག་དང་། །རེག་བྱ་དཔལ་ལྡན་ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་འཐོབ། །མཐུ་ཆེན་ལྡན་ཞིང་བལྟ་བའི་འོས་སུ་འགྱུར། །ལྷ་མོ་རྣམས་ལ་འདོད་པའི་སྲེད་མི་བསྐྱེད། །
བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །འདི་ནས་ཤི་འཕོས་མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་འགྲོ། །ཡན་ལག་ལེགས་གནས་ཁྱད་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ནམ་ཡང་བསྟན་བཅོས་མི་ཉུང་མང་པོ་འཐོབ། །བཅོམ་
ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །དེ་ནི་མི་ཁོམ་བརྒྱད་པོ་ཀུན་སྤོང་ཞིང་། །དེ་ནི་དལ་འགྱུར་དེ་བཞིན་ཁྱད་པར་འཕགས། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་མཚུངས་མེད་མཆོད་པ་བྱེད། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་
བྱས་ན། །བག་ཡོད་བློ་གྲོས་བརྟན་ལ་དཔའ་བོར་འགྱུར། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དག་ལ་དགའ་མི་སྐྱེད། །མི་དམན་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །
དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་མི་འདོར། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྐྱོན་མེད་ཤིན་དུ་བསྡམས་པར་འགྱུར། །རྣམ་དག་འདོད་ཆགས་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱང་འཐོབ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །དེ་ཡི་མདོག་
ངན་ལུས་རྣམས་ཀུན་དུ་སྤོང་། །འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་མ་ལུས་རྣམ་པར་སྤོང་། །ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེན་གྱུར་ནས་སྤྱོད་ལ་གནས། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་བ་རྒྱ་བསལ་བྱས་ན། །ཁ་ཟས་གཙང་མ་དག་ཀྱང་རྙེད་
འགྱུར་ལ། །ཁྱད་འཕགས་ཁ་དོག་ལྡན་ཞིང་བལྟ་སྡུག་ལ། །རེག་དང་ལྡན་ཞིང་རབ་མཛེས་གོས་རྣམས་འཐོབ། །དད་པའི་ཤུགས་སྐྱེས་བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་ལ། །མེ་ཏོག་སྐམ་པོ་ཉལ་ཉིལ་ཕྱགས་བྱས་ན། །

56-1-297a

འདོད་པ་སྨད་པ་སྡུག་བསྔལ་བྱེད་པ་སྤོང་། །སྟོབས་བཅུ་མངའ་བའི་དེད་དཔོན་མཉེས་པར་བྱེད། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིས་པ་སུ་འཕྱག་པ། །དེ་ནི་མཛེས་ཤིང་རྣམ་དག་ལུས་སུ་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་མང་
པོས་མཆོད་འོས་བལྟ་འོས་འགྱུར། །དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་གནོད་པར་སེམས་མི་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་སྔ་རབས་མིས། །མེ་ཏོག་ཕུལ་བ་སྐམ་པོ་ཕྱགས་བྱས་ན། །ངན་སོང་ས་ཡི་ལམ་ངན་ཐམས་
ཅད་གཅོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུང་པོར་གནས། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིང་པ་སུ་འཕྱག་པ། །བག་ཡོད་མྱ་ངན་རྣམས་དང་སྐྱོན་རྣམས་སྤོང་། །ནད་རྣམས་དུ་མ་མ་ལུས་རྣམ་པར་སྤོང་། །
བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་རྣམས་སུ་དབུགས་ཕྱིན་ཐོབ། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིང་པ་སུ་འཕྱག་པ། །སྦྱིན་གནས་མཚུངས་མེད་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འོང་། །མཚུངས་མེད་ཐོབ་ཅིང་ལྷ་མིས་མཆོད་འོས་འགྱུར། །
རྣམ་དག་ལུས་ལྡན་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པར་འགྱུར། །ལྷ་ཡི་མེ་ཏོག་རབ་མཛེས་མན་དཱ་ར། །མཚུངས་མེད་པ་ཏ་ལ་ཡང་སུ་འབུལ་དང་། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་ཉལ་ཉིལ་སུ་འཕྱག་པ། །དེ་དག་རྣམ་སྨིན་འདྲ་སྟེ་མཆོག་ཏུ་
འགྱུར། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིང་པ་སུ་འཕྱག་པ། །དེ་ལུས་དུག་གིས་མི་ཚུགས་མཚོན་མི་ཚུགས། །མེ་འབར་འོད་འཕྲོ་ཕུང་པོ་ཆེས་མི་ཚུགས། །ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་རྐུན་པོས་བརྐུ་མི་འགྱུར། །མགུ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་
ཤུགས་བསྐྱེད་དེ། །བཅོམ་ལྡན་མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་སྐམ་འཕྱག་ན། །དེ་ཡི་བསོད་ནམས་བཟུང་བར་གང་གྱུར་པ། །གྲངས་སམ་ཆ་ཡང་བརྗོད་པར་སླ་མ་ཡིན། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིང་པ་སུ་འཕྱག་པ། །སུམ་བཅུའ་
རྩ་གཉིས་མཚན་གྱིས་གོ་ཆར་འགྱུར། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་ན་ནི་རྟག་ཏུ་དགའ། །མཐུ་དང་ལྡན་ཞིང་ཡིད་འོང་སྒྲ་སྐད་འབྱུང་། །མཆོད་རྟེན་མེ་ཏོག་རྙིང་པ་སུ་འཕྱག་པ། །ཆོས་མཆོག་རབ་མཛེས་ཡང་དག་སྦྱོར་བྱེད་ཅིང་། །

56-1-297b

དེ་ལུས་རྣམ་པར་དག་ལ་ཆེན་པོར་འོང་། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་འགྱུར་བྱར་མོས་བསྐྱེད་དེ། །སྟོན་པའི་མཆོད་རྟེན་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་བ། །འཇིག་རྟེན་དག་
ན་བླ་མར་བཀུར་སྟི་བྱ། །དེ་ནི་མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པར་འགྱུར། །དེ་འདིས་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་ནས་ལྷ་ཀླུ་མི། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེ་དང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་འདུད། །སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་རྒྱས་པར་འགྱུར། །དབང་
ཕྱུག་ཉིད་དུ་དབང་ཐོབ་རྒྱལ་སྲིད་སྟོན། །དེའི་ཡུལ་ན་སེམས་ཅན་གང་གནས་པ། །དེ་ཀུན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་ལ་འགོད། །དེས་ནི་ངན་སོང་ས་ཡང་རྣམ་པར་སྤོང་། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཆོག་དམ་པ་བྱེད། །བསོད་
ནམས་བློ་གྲོས་དྲན་ལྡན་མཆོད་འོས་འགྱུར། །དབུགས་ཕྱིན་ཐོབ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་རྒྱུ། །དེ་ཡི་གཡོག་འཁོར་ཡིད་འོང་སྒྲ་སྐད་ལྡན། །བསམ་པ་ཇི་བཞིན་དེ་དག་དགའ་བ་སྐྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་ལྷོད་ཞི་ཚིག་
སྟོན། །དེ་ལ་སུ་ཡང་དབང་ཕྱུག་མེད་མི་བྱེད། །སྐྱེ་བོ་ཚོགས་ཆེན་དག་གིས་བལྟ་འོས་འགྱུར། །དེ་ཡི་གཡོག་ཀྱང་སྒྲ་དབྱངས་ཡན་ལག་དག །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་བ། །སྦྱིན་དང་སྙན་པར་སྨྲ་དང་དོན་
སྤྱོད་དང་། །དོན་འཐུན་པ་དག་སྐྱེ་བོ་མང་ལ་བྱེད། །སྤྱོས་ཤིང་བརྒྱད་ཀྱང་ཁྲོ་བའི་དངོས་མི་སྐྱེད། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་བ། །མཐོ་རིས་འཇིག་རྟེན་གནས་ཤིང་ལྷ་དབང་འགྱུར། །མིར་གྱུར་ན་ཡང་
མི་ཡི་རྒྱལ་པོར་འོང་། །དེ་ནི་གཞར་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་མི་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་བ། །དེ་ནི་གཞར་ཡང་ངན་སོང་ཕྱིས་མི་ལྟུང་། །འཇིག་རྟེན་འདིར་དེ་རྟག་ཏུ་འདོད་པ་སྤོང་། །
ནོར་ཅན་ནང་ན་ཕྱུག་ཅིང་མཛོད་མང་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ལ་ཚིག་གཅིག་སུ་སྨྲ་བ། །དེ་ནི་མི་རིགས་སྔགས་ལ་གཞར་མི་སྤྱོད། །མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་གནས་མིན་སྤྱོད་མི་འགྱུར། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་མི་ངོམས་དགའ་བར་

56-1-298a

འགྱུར། །ཡིད་འོང་དབྱངས་ལྡན་ཕོ་བྲང་འཁོར་གཤེགས་ཤིང་། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྒོ་གཏན་བཞུགས་པའི་ཚེ། །སུ་ཞིག་ཤུགས་བསྐྱེད་མེ་ཏོག་བླངས་ཏེ་གཏོར། །དེ་ནི་བརྒྱན་ནས་རྒྱལ་བ་དམ་པ་མཐོང་། །རང་གིས་
ཁྱིམ་དུ་སྟོབས་བཅུ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། །དེ་ཡི་བཤོས་གསོལ་ཆོས་བཟང་སྟོན་པ་མཛད། །དད་པ་སྐྱེས་ནས་མི་མཆོག་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། །གོས་ཀྱང་ཐོགས་ཏེ་རྣམ་པར་འདྲེན་ལ་འབུལ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་མཚུངས་མེད་
མཆོག་ཐོབ་ནས། །སྟོབས་བཅུ་ལྡན་ཞིང་གཡོ་བ་མེད་གྱུར་ལ། །བྱང་ཆུབ་སངས་རྒྱས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བོ་འགྲོལ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་མཚུངས་མེད་སངས་རྒྱས་ཤོག །དེ་ཡི་སྨོན་ལམ་འདི་འདྲ་འདི་དང་ནི། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་
དེ་སེམས་དགའ་མཁྱེན་ནས། །སྟོབས་བཅུ་འཛུམ་མཛད་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ། །མཚུངས་མེད་སངས་རྒྱས་འགྱུར་ཞེས་ལུང་སྟོན་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཆོག་གི་གསུང་ཐོས་ནས། །བདེ་གཤེགས་མཆོག་གསུང་གཞན་དུ་མི་
འགྱུར་ཏེ། །བདག་ནི་རྒྱལ་བ་མཆོག་འགྱུར་དོགས་མེད་ཅེས། །དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་བར་སྣང་ཀུན་དུ་རྒྱུ། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་ཡི་ལྷར་གྱུར་སངས་རྒྱས་སུ། །ཁྱད་འཕགས་མཚུངས་མེད་སྦྱིན་གནས་འགྱུར་བ་དང་། །དེ་སེམས་སྤྱོད་དང་
འགལ་བར་གནས་མཁྱེན་ནས། །དེ་ལ་སྟོབས་བཅུ་མངའ་བས་བཞེས་པར་འགྱུར། །བདེ་གཤེགས་མཆོག་གིས་གོས་ནི་བཞེས་རིག་ནས། །དེ་ནི་ཤུགས་སྐྱེས་རབ་དགའ་སེམས་མགུ་སྟེ། །མཚུངས་མེད་འཇིག་རྟེན་མགོན་
ལ་བལྟས་ནས་ནི། །འཇིག་རྟེན་སངས་རྒྱས་བདག་འགྱུར་མོས་པ་བསྐྱེད། །སྐྱེ་ཤི་ཕ་རོལ་སེམས་ཅན་བསྒྲལ་བར་བྱ། །གྲོལ་ནས་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འདུས་བྱས་དགྲོལ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་ལོང་བའི་མིག་བདག་འགྱུར། །སྣང་བ་ཐོབ་ནས་མུན་པ་
རབ་རིབ་བསལ། །དེ་ལྟས་ཕན་ཡོན་དམ་པ་འདི་ཐོས་ནས། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་རྒྱལ་མཚན་གོས་མཆོག་དང་། །རོལ་མོ་སྒྲ་དང་གདུགས་དང་བྱུག་བདུག་གིས། །མགོན་པོ་མཆོད་ལ་སངས་རྒྱས་འགྱུར་བར་གྱིས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་

56-1-298b

ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། དགེ་སློང་དེ་དག་དང་། བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཤེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་འཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་
བན་དྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་སྐད་གསར་ཆད་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ། ༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་མན་ཛུ་ཤྲཱི་བི་ཧ་ར་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གནས་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་
དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱེམ་རེད་ཀྱི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་
བཞེངས་ནས་འཁོར་མང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འཆག་ཅིང་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཁང་ནས་གནས་ཁང་དུ་བྱུང་སྟེ། 
གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུའི་གནས་ཁང་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་གཅིག་པུ་དབེན་པར་འདུག་སྟེ་ནང་དུ་ཡང་དག་བཞག་ནས་བསམ་གཏན་བྱེད་པར་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་
གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཅི་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་

56-1-299a

རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མ་སྤངས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བྱེད། ཅི་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་འདས་པ་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མ་འོངས་པ་ལ་གནས་ཏེ་
བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད། ཅི་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་གཟུགས་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད། ཅི་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་མིག་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད། ཅི་
བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་གཟུགས་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་དང་། ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད། ཅི་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་
གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད། ཅི་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་ནང་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་
ཏེ་ཕྱི་རོལ་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་ཕྱི་ནང་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད། ཅི་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་ལུས་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་སེམས་ལ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་
བྱེད། ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟར་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། བརྗེད་པ་མེད་པར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་
ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་གང་དག་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་འམ། ཚེ་འདི་མ་ཡིན་པ་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་འམ། བརྗེད་པ་མེད་པའི་ཆོས་དེ་དག་དམིགས་སམ། ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བདག་གིས་ཆོས་གང་དག་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་

56-1-299b

བར་གནས་པ་འམ། ཚེ་འདི་མ་ཡིན་པ་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང་མི་དམིགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་སུ་
གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བདག་རྟེན་ཅིང་གནས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་སུ་གསུངས་པ་གང་ཡིན། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་
བུ་གང་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས། ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདི་ལ་དགེ་སློང་ནི་འདས་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས་སོ། །མ་འོངས་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སེམས་
ཀྱི་བར་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་ཆོས་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དབེན་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཆོས་དེ་དག་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས་སོ། །འཇམ་དཔལ་
གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་གི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་འདས་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས། མ་འོངས་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་རྟེན་ཅིང་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལ་གནས་པ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སེམས་ཀྱི་བར་ལ་རྟེན་
ཅིང་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལ་གནས་ཤེས་སྨྲ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་འདས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན། གང་མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན། གང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་
ཉིད་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་འདི་སྐད་ཅེས་འདས་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས། མ་འོངས་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་རྟེན་ཅིང་
གནས་ཤེས་སྨྲ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་ནི་གནས་པ་མེད་དོ། །ཡང་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན། 

56-1-300a

གང་གིས་ཀྱང་མ་ཡིན། གང་གི་ཡང་མ་ཡིན། གང་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། གང་མི་གནས་པ་དེའི་གནས་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །ཡང་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་
བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་ཅིང་ཀུན་ཏུ་གནས་ནས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཡོ་བ་མེད་པ་རློམ་སེམས་མེད་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་
བཞིན་ཉིད་ནི་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྟོང་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའོ། །ཡང་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་འདས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད། གང་མ་འོངས་པའི་དེ་
བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད། གང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སེམས་ཀྱི་བར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་བཙུན་པ་ཤཱ་
རིའི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་གང་བསྟན་པ་འམ། རབ་ཏུ་བཤད་པར་ནུས་པའི་ཆོས་གཞན་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བཞུགས་
ནས་ཆོས་སྟོན་ཏམ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་སྟོན། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཀྱང་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་སྟོན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་སྟོན། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་སུ་མེད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེའི་ཆོས་བསྟན་པ་ན་འདི་འདྲ་སྟེ། འདི་ལ་དམིགས་པ་འམ་མི་དམིགས་པ་

56-1-300b

གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བརྗོད་པའམ་མི་བརྗོད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བརྗོད་པ་ཡང་དག་པར་ཆད་པ། 
བཏགས་པ་མེད་པ། གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུ་ཞིག་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདིའི་སྣོད་དུ་འགྱུར། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་འདུས་བྱས་
ཀྱི་ཁམས་རྣམ་པར་འཁྲུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདིའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་ཤིང་འདས་
པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། གང་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་ཤིང་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་
བ་དེ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདིའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་མཐོང་ཞིང་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདིའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་བདག་
དང་བདག་མེད་པར་ཡང་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། གང་ལེན་པ་དང་། འདོར་བར་ཡང་སྤྱོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདིའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བཤད་པ་འདིའི་དོན་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་
རོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བཤད་པ་འདིའི་དོན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ན། འདི་ལ་ཅི་
ཞིག་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་འདྲི། ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་འདི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཉུང་། འདི་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ཉུང་ངོ་། །

56-1-301a

འཇམ་དཔལ་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱང་། ཕྱོགས་འདི་ལ་སྒྱིད་ལུག་པར་འགྱུར་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་
ཤཱ་རིའི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ནི་ས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་མེད་ན་ས་གང་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་གནས་པར་འགྱུར། དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་གནས་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་
དག་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་བརྗོད་པ་དང་། མི་བརྗོད་པ་ཤིན་དུ་ཆད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་བརྗོད་པ་དང་། མི་བརྗོད་པ་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་སྟེ་བཏགས་
པ་མེད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་སར་དབྱེ་བ་དག་དང་བྲལ་བ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ། འཇུག་པ་མེད་པ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་གནས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཅི་ཞིག་དགྲ་
བཅོམ་པ་དག་སར་འགྱུར། དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་གོ། །མིང་དང་གཟུགས་དེ་ཡང་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་རྣམས་པར་
རྟོག་པ་མེད་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་དམིགས། བྱིས་པའི་ཆོས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་
ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །ནམ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་མི་རྟོག་གོ། །ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་དོ། །དེ་སྤྱོད་པ་མེད། སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། ཡོད་དོ་ཞེས་ཁས་མི་ལེན། མེད་དོ་ཞེས་ཁས་མི་ལེན། ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་
ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་ཁས་མི་ལེན། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །ནམ་ཁས་མི་ལེན་པ་དེ་ན་དམིགས་པ་མེད་དོ། །དེ་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་སེམས་

56-1-301b

མེད་ཅིང་སེམས་དང་བྲལ་ཏེ་གནས་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་འཁོར་དེའི་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་སྟན་ལས་ལངས་
ནས་འདི་སྐད་ཅེས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་མི་བལྟའོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་མི་མཉན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཕྱོགས་གང་ན་གནས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ནི་སྟོན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྨྲའོ་ཞེས་བརྗོད་ནས་དེ་དག་ཡང་
འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་ཅག་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་སྙམ་ནས་དོང་ངོ་། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་
ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མི་སྟོན་ཏམ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་
པ། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་བསྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འཕྱ་སྨོད། མི་སྙན་པར་ཟེར་ཞིང་དོང་ངོ་། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་གི་ཕྱིར་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་འདི་སྐད་ཅེས། འཇམ་དཔལ་
གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་མི་བལྟའོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་མི་མཉན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་གང་ན་གནས་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དགེ་
སློང་དེ་དག་གི་ཚིག་དེ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ལ་བལྟ་བ་དང་

56-1-302a

མཉན་པར་མི་ནུས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཕྱོགས་གང་ན་གནས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་པས་གང་དེའི་
གནས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་སུ་མེད་དོ། །གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་པ་དང་། སླར་
ཕྱོགས་དེར་ལོག་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་བདག་ཅག་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་དག་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །
དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྟོན་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་གནས་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་ཉིད་དོ། །
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་དབྱིངས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་ཅིང་གཡོ་བ་མེད་ལ་འཆི་འཕོ་མེད་དོ། །གང་གཡོ་བ་མེད་ཅིང་འཆི་འཕོ་མེད་པ་དེ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པར་
བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རློམ་སེམས་མེད་པ་དེ་ནི་སྟོན་པའི་ཉན་ཐོས་ཤེས་བྱ། མཆོག་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ། གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ། སྦྱིན་གནས་ཤེས་བྱའོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་
སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ལས་དགེ་སློང་བཞི་བརྒྱ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དགེ་སློང་བརྒྱ་ནི་སེམས་ཆེར་འཁྲུགས་ནས་ལུས་དེ་ཉིད་དང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ངུ་འབོད་དུ་ལྷུང་ངོ་། །
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་མི་སྟོན་པས་དགེ་སློང་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཆུད་ཟོས་ཏེ་ངོ་མཚར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་

56-1-302b

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་དགེ་སློང་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ངུ་འབོད་དུ་རེག་པ་
ཐང་ཅིག་རེག་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གལ་ཏེ་དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མ་ཐོས་སུ་ཟིན་ན་དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་
འགྱུར་ཏེ། ལས་དེ་ཟད་ནས་མིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བརྟེན་པས་བསྐལ་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་དེ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཅིག་མྱོང་བར་བྱས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེའི་ཕྱིར་དགེ་
སློང་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པའི་ཉན་ཐོས་ཐོག་མ་འདུས་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སོམ་ཉི་དང་བཅས་པས་ཐོས་ན་ནི་དམ་པ་ཡིན་གྱིས། 
བསམ་གཏན་བཞི་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན། ཚད་མེད་པ་བཞིས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་བསྒོམས་པས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་མ་ཐོས་
པར་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་མ་གྲོལ། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུགས་པ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་མ་གྲོལ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ནས་
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །
འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་འབྲི་བ་མ་ཡིན། 

56-1-303a

འཕེལ་བ་མ་ཡིན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་དམིགས་སུ་མེད་དེ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཅི་ཡང་མ་ཡིན། གང་གིས་
གང་གི་ཡང་མ་ཡིན། གང་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ་གནས་པ་མེད་དོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་འདི་ལྟ་བུའི་མི་འགག་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐར་པའོ། །ཐར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །
གང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ནི་མི་བྱེད་ཅིང་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གང་མི་བྱེད་ཅིང་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་
རིའི་བུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་
ཀྱང་འབྲི་བ་མ་ཡིན། འཕེལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་དམིགས་སུ་མེད་དེ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཅི་ཡང་མ་ཡིན། 
གང་གིས་ཀྱང་མ་ཡིན། གང་ལ་འང་མི་གནས་ཏེ་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདས་པ་དག་དང་མ་འོངས་དང་། །ད་ལྟར་བྱུང་ཆོས་
བརྗོད་པ་ནི། །དོན་གྱིས་མ་ཡིན་ཐ་སྙད་ཙམ། །གཅིག་དང་སྣ་ཚོགས་མཚན་ཉིད་མིན། །མཚན་ཉིད་མེད་པར་གང་རྟོག་པ། །དེ་དག་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་མེད་ལ་རྟོག་པ་མེད། །རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱང་
མཚན་ཉིད་མིན། །འདུས་མ་བྱས་ལ་གང་རྟོག་དང་། །མྱ་ངན་འདས་ལ་གང་རྟོག་པ། །གཉི་ག་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ཞེས། །དེ་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་ཀྱི་རྣམས། །དེ་དག་མིང་

56-1-303b

གིས་བརྗོད་པ་སྟེ། །མིང་དང་སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡིན་པ། །དེ་གཉིས་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན། །ཚུལ་བཞིན་ལ་ནི་གང་རྟོག་པ། །དེ་ཉིད་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པ་ཅུང་ཟད་མི་རྟོག་སྟེ། །སྟོང་པ་ཇི་བཞིན་སྤྱོད་
ཡུལ་ལོ། །གང་དག་རྟོག་པ་དེ་དག་གཡོ། །རྟོག་པ་མེད་པ་གཡོ་བ་མེད། །རྟོག་པ་རྣམས་ནི་གཡོ་བར་འགྱུར། །རྟོག་པ་མེད་པ་མྱ་ངན་འདའ། །གང་གིས་རང་བཞིན་འདི་ཤེས་པ། །དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་ཞེས་བྱ། །དེ་ཕྱིར་ཟག་པ་རྗེས་
སུ་ཐོབ། །དེ་ནི་རྟོག་མེད་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཡེ་ཤེས་བརྗོད། །ཡེ་ཤེས་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱང་གསོག །ཡེ་ཤེས་འདི་ལྟར་གང་བཟོད་པ། །དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་ཞེས་བྱ། །གང་གིས་སྟོང་གསུམ་འདི་དག་རྣམས། །
རིན་ཆེན་བཀང་སྟེ་བྱིན་པ་བས། །གང་གིས་དམ་ཆོས་འདི་འདྲ་ལ། །བཟོད་པ་དེ་ནི་བཟོད་པ་མཆོག །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བསམ་ཡས་སུ། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པ་དང་། །བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་བསྙེན་པས་ནི། །
མདོ་སྡེ་འདི་དང་མཚུངས་མ་ཡིན། །ཆོས་འདི་དང་ནི་ཐེག་པ་འདི། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསུངས། །མདོ་སྡེ་འདི་ལ་བརྟེན་བྱས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་
བཤད་པ་ན་སྲོག་ཆགས་འབུམ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་དང་བྲལ་ཞིང་དྲི་མ་མེད་པར་རྣམ་པར་དག་གོ། །དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་
པའི་ལྷའི་བུ་བརྒྱད་ཁྲི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྐལ་པ་སྐར་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་འཚངས་བརྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མེ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བར་མིང་འཐུན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་

56-1-304a

ལུང་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་
ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་སྟོད་དོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སུ་རེན་དྲ་བོ་དྷྀ་དང་། 
ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ། ༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ཨ་མྲི་ཏ་དཱ་ན་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་བདུད་
རྩི་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ཐམ་པའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་
འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་གོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་
པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་གཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ་བདག་ལ་བསྐབས་
དབྱེ་བར་གནང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་

56-1-304b

དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཁྱོད་ལ་རྟག་ཏུ་སྐབས་ཕྱེས། བྱམས་པ་ཁྱོད་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་དྲིས་ཤིག་དང་། དྲིས་པ་དེ་དང་དེའི་ལུང་བསྟན་པས་ངས་
ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་དུ་དག་དང་ལྡན་ན་བདུད་ཀྱི་རིས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བགེགས་བགྱིད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། བདུད་ཀྱི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདའ་བར་བགྱིད་པར་མ་ལགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་
བའི་སླད་དུ་ཚེ་རིང་དུ་སྐྱོང་བར་བགྱིད་པ་དང་། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལགས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། བྱམས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །བྱམས་པ་ཁྱོད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་བཞུགས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་། ལྷ་དང་མི་རྣམས་
ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་དོན་དང་། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་དོན་འདི་འདྲི་བར་སེམས་པ་ཁྱོད་ཡང་ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ཁྱོད་ལེགས་པར་
རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་དེ་ལྟར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་འདི་
སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་བདུད་ཀྱི་རིས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བགེགས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། བདུད་ཀྱི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདའ་བར་བྱ་བ་

56-1-305a

མ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ཚེ་རིང་དུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྔ་པོ་དག་གང་
ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཆོས་སྦྱིན་པ་དང་། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་དང་། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་
སྙོམས་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པ་དང་། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཆོད་རྟེན་རྙིང་པ་བཅོས་པ་དང་། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་མོས་པར་བྱ་བ་སྟེ། བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོ་རྣམས་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བདུད་ཀྱི་རིས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བགེགས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། བདུད་ཀྱི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདའ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ཚེ་རིང་དུ་སྐྱོང་
བར་བྱེད་པ་དང་། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ལྔ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་སློང་ལྔ་སྟོང་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་
རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷའི་བུ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་
བྲལ་བ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་སྤོབས་ལགས་སོ། །བདེ་བར་
གཤེགས་པ་བདག་སྤོབས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་དུས་ལ་བབ་པར་ཤེས་ནའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བ་

56-1-305b

དེའི་ཚེ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་གཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །
སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྲོ་ནད་ཅན། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་རིབ་དང་ལིང་ཏོག་གིས་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྲོ་ནད་གསོ་བ་དང་། ཆོས་
ཀྱི་མིག་བླ་ན་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཨ་ལ་ལ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཨ་ལ་ལ་བདུད་
རྩི་ཆེན་པོ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཨ་ལ་ལ་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་ལགས་སོ། །ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་
གྲངས་འདི་གྲག་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་བསགས་པ་དག་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལགས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་ལགས། སྐྱེ་བོ་མང་
པོ་ལ་ལྷག་པར་བགྱི་བ་བགྱིས་པ་ལགས། དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྲུན་པ་ལགས་སོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དེ་ཡོངས་སུ་དག་ནས་དུད་འགྲོའི་ཡུལ་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་ཏེ་མིའི་ལུས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཐོབ་ནས་ཀྱང་ཚེ་རབས་
སྔ་མ་དྲན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་རྙེད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་དང་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འཚལ་བ་དེ་དང་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། མིར་གྱུར་ནས་ཐོས་པ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཆེན་པོ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་

56-1-306a

རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ངེས་པའི་ཚོགས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་ཏེ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་
སུ་བཟུང་བས་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་བརྒྱ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །བྱམས་པ་
ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་བདེན་ནོ་དེ་ནི་ཁོ་ནའོ། །དེ་ནི་མ་ནོར་བའོ། །གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐེ་ཙོམ་དང་བཅས་པས་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་མ་
ཡིན་ན། གང་དག་ཐེ་རྩོམ་མེད་པར་ཉན་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། མདོ་སྡེ་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ལ་བདུད་ཀྱི་
ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། སེར་སྣ་དང་། ཁྲོ་བ་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱིས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ལུས་ལ་རིམས་ནད་དང་། ནད་འབྱུང་བར་
མི་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་གང་ན་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འཛིན་པ་དང་། ཆོས་སྨྲ་བ་གནས་པ་འམ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ་ཡོད་པའི་ཡུལ་དེར་ནད་དང་། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་། གནོད་པའི་ནད་དང་། འགོ་
བའི་ནད་དང་། འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སླད་མའི་ཚེ་སླད་
མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཐ་མ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་དུས་ལ་བབ་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོས་འཇིག་པའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་

56-1-306b

གྲངས་འདི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བགྱིའོ། །དེ་དག་ལ་གཟི་བྱིན་སྩལ་བར་བགྱིའོ། །ཡུལ་གང་ན་མདོ་སྡེ་འདི་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གནས་པའི་ཡུལ་དེར་བདག་གིས་དུས་མ་ལགས་པའི་བསེར་མ་
དང་། དགུང་ཆར་དང་། མུ་གེ་དང་། བྲོ་ནད་ཡ་ང་བ་དང་། མི་ངས་དང་། ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་། འགོ་བའི་ནད་དང་། གནོད་པ་དང་། འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགྱིའོ། །ཡུལ་གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཆང་བ་དང་། གླེགས་བམ་
དུ་བགྱིས་པ་འམ། རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོར་བཏགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པའི་ཡུལ་དེར་བདག་གི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་དམག་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོམ་རྐུན་དང་། སྲིན་པོ་དང་། མཁའ་འགྲོ་མའི་
ཡ་ང་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་། མདོ་སྡེ་འདི་འཆང་བའི་ཡུལ་དེར་བདག་གིས་ལོ་ཏོག་དང་། ནོར་དང་། འབྲུ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། ལོ་མ་དང་། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་
ཚོགས་པ་དང་། བདེ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་
སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡོངས་སུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཏེ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཁྱོད་ལ་ཡོངས་སུ་
གཏད་ཀྱིས་ཕྱི་མའི་ཚེ། ཕྱི་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཐ་མ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པའི་དུས་ལ་བབ་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འཇིག་པར་འགྱུར་ལ། འཇིགས་པ་ཆེན་པོས་འཇིག་པའི་དུས་ལ་བབ་པའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་
ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྟན་པར་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བསྒྲགས་པར་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་མོས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཚད་མར་བྱས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པས་

56-1-307a

ལས་གཞན་མི་བྱ་བར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་བརྩམས་ཏེ་དབང་དུ་བྱས་ལ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་
ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལྷ་རྣམས་
དང་། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མཇུག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དུས་ལ་བབ་པར་ཤེས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་ལྷའི་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། གོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་དག་གིས་མཆོད་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བགྱིས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཨ་ལ་ལ་བདུད་རྩི་བརྗོད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་
པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་ཐོས་པར་དཀས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཟུང་ཤིག །ཡི་གེར་བྲིས་ཤིག །ཆོངས་ཤིག །ལྷོགས་ཤིག །ཀུན་ཆུབ་པར་
གྱིས་ཤིག །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཅི་ལྟར་
གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བདུད་རྩི་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུང་ཤིག །བྱམས་པས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་

56-1-307b

ཤིག ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་དང་། དགེ་སློང་དེ་དག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང་། 
ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་སྟོད་དོ། །འཕགས་པ་བདུད་རྩི་བརྗོད་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་མཻ་ཏྲེ་ཡ་པྲསྠཱ་ན་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ།  འཕགས་པ་བྱམས་པ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་
འི་མདོ།  སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་
ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་དགེ་སློང་ལྔ་སྟོང་ཐམ་པའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲིའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཞིང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཤ་སྟག་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཡང་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སྤོབས་པ་བརྩེགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་འོད་གཞོན་ནུར་
གྱུར་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཡང་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་

56-1-308a

གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་གཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་
བསྟན་པའི་སླད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་སྐབས་ཕྱེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་
ཞུས་ནས། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་དུས་ཡོལ་བར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བྱམས་པ་འདི་ལྟར་བྱས་དང་། 
ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐབས་འབྱེད་པར་མཛད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞུ་བར་མི་བྱེད། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བརྩམ་
ས་ཏེ་ཞུ་བར་མི་བྱེད། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞུ་བར་མི་བྱེད། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུ་བར་མི་བྱེད། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུ་བར་མི་
བྱེད། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞུ་བར་མི་བྱེད། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུ་བར་མི་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་ན་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐབས་འབྱེད་པར་མཛད་
དོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུ་བར་མི་བྱེད་དམ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་བདེན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུ་བར་མི་བྱེད་དམ། ལམ་དང་། ལམ་
བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུ་བར་མི་བྱེད་དམ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུ་བར་མི་བྱེད་དམ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བར་མི་བྱེད་དམ། ཡི་གེ་

56-1-308b

རྣམས་མི་བརྗོད་པར་ཞུ་བར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྐབས་འབྱེད་པར་མཛད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱམས་པ་ཇི་ཙམ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཆགས་པ་ཡོད་ལ། 
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་འཇམ་དཔལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ། 
འཇམ་དཔལ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་སྒྲོ་བཏགས་པར་འགྱུར། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། མཚན་མ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། 
སྨོན་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མཉམ་
པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། མི་སྐྱེ་མི་འགག་མི་གནས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། མ་སྐྱེས་མ་བྱུང་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཡིན་ན། བཙུན་པ་
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་དག་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ལ་མི་མཉམ་པར་བརྟགས་ནས་མེད་བཞིན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པས་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་སོ། །འདི་ནི་ཆོས་སོ། །འདི་ནི་དགེ་འདུན་ནོ། །འདི་ནི་བདག་གོ། །འདི་ནི་
སེམས་ཅན་ནོ། །འདི་ནི་གང་ཟག་གོ། །འདི་ནི་ཤེད་ལས་སྐྱེས་པའོ། །འདི་ནི་ཤེད་བུའོ། །འདི་ནི་བྱེད་པ་པོའོ། །འདི་ནི་ཚོར་བ་པོའོ། །འདི་ནི་ཆད་པའོ། །འདི་ནི་རྟག་པའོ། །འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །འདི་ནི་ཉན་ཐོས་སོ། །འདི་ནི་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །འདི་
ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །འདི་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ། །འདི་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །

56-1-309a

འདི་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །འདི་ནི་དགེ་བའོ། །འདི་ནི་མི་དགེ་བའོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །འདི་ནི་འཁོར་བའོ། །འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདི་ནི་དངོས་པོའོ། །འདི་ནི་དངོས་པོ་
མ་ཡིན་པའོ། །འདི་ནི་ཡོད་པའོ། །འདི་ནི་མེད་པའོ། །འདི་ནི་ཐོབ་པའོ། །འདི་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །འདི་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་ལམ་མོ། །འདི་ནི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་གང་དག་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་མཉམ་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། གང་
དག་མཐོང་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན། སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་མི་མཉམ་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཞིང་། གང་དག་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་དེ་དག་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་
མཐོང་བ་ཡིན་ལ། སྒྲོ་འདོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་སློང་ཉིས་བརྒྱ་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། དགེ་སློང་དེ་དག་
འདུལ་བ་ལ་དབང་མཛད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་དུས་ཡོལ་བར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་
སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁོ་བོ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བཙམས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བརྩམས་
ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བར་མི་བྱེད་པ་ནས་ཁོ་བོ་ནི་མི་གནས་པའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་ཁོ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅི་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་དེ་ལྟར་ཞུ་བར་བྱེད་དོ། །འཇམ་

56-1-309b

དཔལ་ཁོ་བོ་ནི་གང་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་དང་། གང་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་པ་དང་། གང་དག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་གཡོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་
མུག་རྣམས་ཀྱིས་མི་གོས་པ་དང་། གང་དག་འཁོར་བ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལས་འདའ་བར་མི་བྱེད་པ་དང་། གང་དག་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པ་ཉིད་དང་། གང་དུ་འང་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་
ཐོབ་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བར་བྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་ཁོ་བོ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱང་མི་བརྗོད་ཚིག་གི་ལམ་ལ་ཡང་མི་དཔྱོད་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། 
ཤེས་པ་ཡང་གང་ཡང་མེད་ལ། འདི་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡི་གེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ནས་འཁོར་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་འདུས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ལྡེམ་པོ་ངག་སྣེལ་ཞིར་འདུག་པའི་ཚིག་འདི་
དག་ཀྱང་སྟོན་ལ་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་དང་འཐུན་པར་སྦྱོར་བ་ལས་ན་ཟབ་མོའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་འདི་
སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་འདི་དེ་ཙམ་དུ་ཟབ་མོའི་བཟོད་པ་ལ་ངེས་ཤིང་ཤེས་རབ་དང་། སྤོབས་པ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་སྨན་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་

56-1-310a

བདེ་བ་དང་། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང་། སྨན་པའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་དུ་གསོལ། དེ་ལྟར་བགྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་
མོ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་དེ་དག་ཀྱང་ཐོས་ལ། འཇུག་པ་དེ་ཡང་ཐོས་ནས་སླར་ཞིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྩོན་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་བྱས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་དོ། །ཟབ་མོའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
བྱམས་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཏེ། བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལོན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གདོད་ངས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་
ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གང་གི་ཐད་དུ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་མཚན་ཅི་ལགས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་
ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་

56-1-310b

པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་
དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྣམ་པར་རྩེ་བ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་གྲངས་མེད་པ། ཡུན་རིང་ཞིང་
ཚད་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྔ་རོལ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་
རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསེར་བཟངས་འོད་ཅེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
གསེར་བཟངས་འོད་ཀྱི་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེ་ནས་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་བྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཟེར་དེ་དག་ཀྱང་གསེར་གྱི་འོད་ལྟར་བཟང་ལ་འོད་ཟེར་རེ་རེས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རེ་རེ་འོད་ཀྱིས་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །འོད་ཟེར་རེ་རེས་ཀྱང་པད་མ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་གིས་ཤར་ཕྱོགས་འགེངས་པར་བྱེད་དོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་དང་། ནུབ་ཕྱོགས་དང་། བྱང་ཕྱོགས་དང་། ཕྱོགས་
མཚམས་དང་། སྟེང་དང་། འོག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཕྱོགས་རེ་རེར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རེ་རེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་འགེངས་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རེ་རེས་ཀྱང་སེམས་
ཅན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་རྣམས་ལ་འདུལ་བར་མཛད་དེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་འགོད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་

56-1-311a

དེའི་གསེར་གྱི་འོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས། རྟག་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་མིང་མེད་དོ། །རྒྱུ་སྐར་དང་། གཟའ་དང་། སྐར་མ་དང་། མེའི་འོད་ཀྱི་མིང་ཡང་མི་གྲག་གོ། །
དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ད་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཇི་ལྟར་
གདུགས་མཚན་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་གཞི་ཆེན་པོ་དེ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་པར་འགྱུར་ལ་
རིན་པོ་ཆེ་སྣར་བདུན་གྱི་ས་གཞི་ཆེན་པོ་དེ་ལས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་པད་མ་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་ཙམ་ལ་མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་། དྲི་ཞིམ་པོའི་ངད་ལྡང་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། པད་མ་རེ་རེ་
ལས་དྲི་བསུང་གི་ངད་ལྡང་བའི་དྲི་དེས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་དྲི་དེ་ཚོར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་
ངེས་སོ། །པད་མ་དེ་དག་ཀྱང་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ན་མེ་ཏོག་རྒྱས་ལ། ཕྱེམ་རེད་ཀྱི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ནི་རྙིས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཕྱེམ་རེད་ཀྱི་དུས་ལ་བབ་པོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ་དེ་ལྟར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཉིན་མཚན་རྣམ་པར་གཞག་པར་མངོན་པ་ཡོད་དོ། །རིགས་

56-1-311b

ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ནི་ཐ་ན་མིང་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་བའི་མིང་ཙམ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་མིང་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམ་
ས་དཔའ་འཁྲིག་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ། དྲི་ང་བ་མེད་པ་འབའ་ཤིག་གིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཏོ། །འདུས་པ་རེ་རེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དེ། དེའི་མཇུག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་འདུས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་དེ་ཡང་ཆོས་གཞན་མི་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་འབའ་ཤིག་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་གང་ཡང་དེ་བཞིན་
ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། ཆོས་གང་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། འདོད་ཆགས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། ཞེ་སྡང་
ཞེ་སྡང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། གཏི་མུག་གཏི་མུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། གཟུགས་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། མིག་མིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་
ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ལ། གང་དུ་ཡང་མི་འཇུག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་དེ། 

56-1-312a

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་ཆོས་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆོས་དང་ལྡན་པ་
གླིང་བཞི་པའི་དབང་ཕྱུག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་ལ་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞིའི་བར་དུ་མཆོད་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེད་བཀུར་བྱས། བླ་མར་བྱས། 
རི་མོར་བྱས། མཆོད་པ་བྱས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་གི་བསམ་པ་རིག་ནས། བཅོམ་
ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བར་སྤྲོ་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དཔག་ཚད་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་པ་ཞིག་བྱས་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་
དེར་དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་ནི་བྲེས། མེ་ཏོག་གིས་ནི་པུས་མོ་ནུབ་པ་ཙམ་དུ་ཁྱབ་པར་བྱས། སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་ནི་མུ་ཏིག་དམར་པོའི་དྲ་བ་བྲེས། སྙིང་པོའི་སྤོས་ཀྱི་མཆོག་གིས་ནི་བདུགས་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དེའི་གདན་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་རི་བའི་རས་བཅོས་བུ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་བཏིང་བ་ཁྲིའི་རྐང་པ་རིན་པོ་ཆེ་དུ་མས་སྤྲས་པ་ཞིག་བཤམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རེ་རེའི་སྟན་ཡང་
བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་རི་བ་དག་བཤམས་སོ། །དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ན་བཞུགས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་གིས་གཤེགས་ཤུལ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལེགས་པར་རྒྱན་

56-1-312b

ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། ལམ་དེའི་ངོས་གཡས་གཡོན་དུ་སྟེགས་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲས་པ་དག་བྱས་སོ། །ལམ་དེ་ཡང་པུས་མོ་ནུབ་པ་ཙམ་དུ་མེ་ཏོག་གིས་ཁེབས་པར་བྱས་སོ། །སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་
ཚོགས་ཀྱི་དྲ་བའི་བླ་རེ་བྲེས་སོ། །སྟེགས་བུ་དེ་དག་ལ་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་འཕང་དུ་མདའ་རྒྱང་གང་ཙམ་ཡོད་པ་དག་བཙུགས་སོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་གཅིག་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་གཅིག་ཏུ་རིན་
པོ་ཆེའི་ཐག་གུ་བྲེས་སོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་གཉིས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་རྫིང་རིན་པོ་ཆེའི་སྟེགས་བུས་བསྐོར་བ་གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བདལ་བ། བཻ་དཱུརྱའི་ཐེམ་སྐས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་བཅས་པ། མེ་ཏོག་ཨུད་པ་ལ་དང་། པད་མ་དང་། 
ཀུ་མུ་ད་དང་། པད་མ་དཀར་པོས་གང་བ། ངུར་པ་སྐད་འབྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་དག་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པའི་བར་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་རྫིང་དག་བྱས་ཏེ་བཀོད་པ་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བར་བཀོད་དོ། །རིན་པོ་ཆེའི་
ཤིང་ལྗོན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲུང་དུ་མེ་ཏོག་སིལ་མ་ཐོགས་པའི་མི་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་བཀོད་དོ། །རིན་པོ་ཆེའི་སྤོས་ཀྱི་སྣོད་ཐོགས་པའི་མི་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་བཀོད་དོ། །རྔ་བོ་ཆེ་དང་། རྫ་རྔ་དང་། ཁར་རྔ་དང་། ཀིམ་པ་ལ་དང་། པི་བང་
དང་། ཁར་དཀྲོལ་ལ་སོགས་པ་རོལ་མོའི་ཆ་སྤྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་པའི་མི་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་བཀོད་དོ། །གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་ཐོགས་པའི་མི་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་བཀོད་དོ། །དེ་ལྟར་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་རེ་
རེའི་དྲུང་ཐམས་ཅད་དུ་མི་བརྒྱ་ཕྲག་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་བཀོད་ནས། གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་ཕན་ཚུན་དུ་གཤེགས་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་སིལ་མ་འདི་དག་གིས་གཏོར་ཅིག །ཙན་དན་གྱི་ཕྱེ་མ་
འདི་དག་གིས་གཏོར་ཅིག །པོག་པོར་འདི་དག་གིས་བདུགས་པར་གྱིས་ཤིག །སིལ་སྙན་འདི་དག་ཀྱང་དཀྲོལ་ཅིག །གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་འདི་དག་ཀྱང་སྒྲེངས་ཤིག་ཅེས་བསྒོའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་

56-1-313a

དྲུང་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་གི་སྣོད་ཐོགས་པའི་མི་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་ཡང་བཀོད་དོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལམ་འདི་ནས་ཕན་ཚུན་དུ་གཤེགས་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་
རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་འདི་དག་གིས་གཏོར་ཅིག་ཅེས་བསྒོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་དེ་གཙུག་ལག་ཁང་དེ་ནས་བྱུང་མ་ཐག་དུ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་སུ་གཤེགས་ཏེ་དེའི་
བར་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་བྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་ལམ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་པོ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་རེ་རེ་ཕན་ཚུན་དུ་འདོམ་རེ་རེ་ཙམ་ན་འགྲེང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཕན་ཚུན་དུ་གཤེགས་པ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རེ་རེའི་མགོ་བོའི་དྲང་ཐད་ཀྱི་
སྟེང་ན་དངུལ་གྱི་གདུགས་དཀར་པོ་གསེར་གྱི་རྩ་བ་ཅན། མུ་ཏིག་དམར་པོའི་དྲ་བས་གཡོགས་པ་གསེར་གྱི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བས་བསྐོར་བ། མ་བཟུང་བར་ནམ་མཁའ་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་འགྲོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་དག་ལ་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ལས་སྒྲ་སྙན་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་འབྱུང་སྟེ། རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་དག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་
པ་ལས་སྒྲ་ཇི་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་དེ་འདྲ་བ་ནི་སིལ་སྙན་ཡན་ལག་འབུམ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཀྱང་མི་འབྱུང་ངོ་། །རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དང་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀ་དེ་དག་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པའི་ལོ་མ་དེ་དག་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཐག་གུ་
དེ་དག་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་སྟེགས་བུ་དེ་དག་དང་། སིལ་སྙན་དང་གླུ་དབྱངས་དེ་དག་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་སྦྱིན་པ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་གིས་ནི་

56-1-313b

སྦྱིན་པའི་སྒྲ་ཐོས་སོ། །གང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མོས་པ་དེ་དག་གིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་ལ་མོས་པ་དང་། གང་དག་ཤེས་རབ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་
གིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ལམ་གྱི་
སྒྲ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དག་གི་སྒྲ་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུར་མོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་འབྱུང་
ཞིང་ཐོས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ཐོས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་དེ་ལམ་དེ་ནས་ཕན་ཚུན་དུ་གཤེགས་པ་ན། དབུའི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་རིན་པོ་ཆེ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་སྤྲས་པའི་ལྷའི་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་མ་བཟུངས་བར་འཕགས་ཏེ་ཕན་ཚུན་
དུ་འགྲོའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་དང་། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀ་དེ་དག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ལས་ཀྱང་སྒྲ་སྙན་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་བྱུང་ངོ་། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་
པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་དེའི་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་ལས་བྱུང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ལགས་པ་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་

56-1-314a

དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱའི་བརྩམ་པ་ཙམ་ངས་བཤད་པར་བྱའོ། །རིགས་
ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། དབེན་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། མཚན་ཉིད་མེད་
པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། བྱེད་པ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། གཟུང་དུ་མེད་པ་དང་གནས་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་
ལ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་བརྐོ་བར་སླ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཕྱག་རྒྱར་ཡང་འདུག་པ་དང་། ཕྱག་རྒྱའི་འབུར་ཡང་གདབ་ཏུ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་ཀྱང་མེད། རྐྱེན་ཡང་མེད། རྒྱུ་ཡང་མེད། སྐྱེད་པ་ཡང་མེད། རྟེན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་
ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་དང་། ནམ་མཁའི་རྣམ་པ་ཅན་དང་། ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ནམ་མཁའ་སྟོན་པར་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་
ལ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདགས་སུ་མེད་པར་གནས་ཏེ་གདགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདགས་སུ་མེད་པར་གནས་ཏེ་གདགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གདགས་
སུ་མེད་པར་གནས་ཏེ། གདགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང་། གང་ཆོས་རྣམས་གདགས་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །གང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་

56-1-314b

བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། དེས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་རྒྱས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་
བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པར་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེར་གཤེགས་ཏེ་དེར་བྱོན་པ་ན་ལྷ་འབུམ་དག་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བར་གྱུར་ཏེ། མེ་ཏོག་ཨུད་པ་ལ་དང་། པད་མ་དང་། 
ཀུ་མུ་ད་དང་། པད་མ་དཀར་པོ་རྣམས་འཐོར་བར་བྱེད་དོ། །ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བའི་ཆར་ཡང་འབེབས་སོ། །སིལ་སྙན་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་དག་ཀྱང་དཀྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟང་
འོད་དེ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེར་བཞུགས་པ་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བ་དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་། བླ་མར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །
མཆོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་གི་ཕྱིར་སྤྲོ་བར་གྱུར་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པར་བཞུགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རེ་རེའི་རྒྱབ་ན་གླང་པོ་ཆེ་དཀར་པོ་རྒྱན་ཐམས་
ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཉེ་བར་གནས་ལ། གླང་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་སྣ་ལ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། རླུང་དང་ཉི་མ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་གསལ་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཐོགས་པ་དང་། གླང་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣ་ལ་
ཡང་མུ་ཏིག་སྔོན་པོ་གསལ་བའི་མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་འཕྱང་བ་དང་། མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་དེ་ལས་ཀྱང་ཆུ་བསིལ་ཞིང་བཻ་དཱུརྱ་སྔོན་པོ་འདྲ་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་འབབ་སྟེ། ཆུ་དེས་ཆུའི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

56-1-315a

དག་འཁོད་མ་ཐག་ཏུ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་མཐུས་ལག་པ་གཡས་པ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་ལྷུང་བཟེད་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་ལྷུང་བཟེད་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་དེ་ལ་ནི་ཚངས་པ་ཉིད་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་ཐོགས་ཏེ་སྣམ་ལོགས་ན་འདུག་གོ། །རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་ལས་ཀྱང་མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་དག་འཕྱང་ངོ་། །མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་དེ་དག་ལས་
ཀྱང་ཆུ་བསིལ་ཞིང་བཻ་དཱུརྱ་སྔོན་པོ་འདྲ་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་འབབ་སྟེ། ཆུ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་ཆུའི་བྱ་བ་མཛད་དོ། །ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ལྷུང་བཟེད་འཛིན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་
བུ་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དང་བཅས་པར་བཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་ལྷ་མོ་རེ་རེ་མདུན་ན་འདུག་སྟེ། ལྷའི་སྤོས་དྲི་ཞིམ་པོ་སྣ་དུ་མ་མཆིས་ལ་འཐག་
པར་བྱེད་དོ། །སྤོས་དེ་འཐག་པ་ན་ཡང་རྫི་ཕྱོགས་དང་རྫི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པར་སེར་བུ་ལྡང་སྟེ། སེར་བུ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་ལུས་ལ་སྤོས་ཀྱིས་ཕོག་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ནི་དྲི་ང་བ་མེད་པ་སྟེ། 
དེ་དག་ནི་ལྷ་མོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ལ་དེ་དག་ནི་སྤོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡང་མི་སྐྱེད་ན་ཆགས་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་གསེར་བཟངས་འོད་བཞུགས་པར་རིག་ནས་བུ་སྟོང་དང་། བུད་མེད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་། རྒྱལ་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་། ཁྱིམ་བདག་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་། ཚོང་དཔོན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་། བློན་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་
བཞི་སྟོང་དང་། བུ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་། གཞན་ཡང་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མང་པོ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རང་གི་ལག་ནས་བཅའ་བ་དང་བཟའ་བ་བསོད་པ་མང་པོ་མཆོག་ཏུ་གཙང་བས་ཚིམ་པར་བྱས་ཏེ་ཅི་བཞེད་པ་

56-1-315b

བསྟབས་སོ། །ཚིམ་པར་བྱས་ཤིང་ཅི་བཞེད་པ་བསྟབས་ཏེ་བཤོས་གསོལ་ནས་སྩང་སྡེར་གྱུར་སྟེ་ཕྱག་བཅབས་པར་རིག་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་རི་བའི་རས་བཅོས་བུ་ཕྲུགས་གཅིག་
ཕུལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་རི་བའི་རས་བཅོས་བུ་ཕྲུགས་རེ་རེ་ཕུལ་ལོ། །ཕུལ་ནས་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། ཡུལ་མི་གཙོ་བོ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ། 
ཆོས་མཉན་པ་ལ་གུས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་དེས་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་གུས་པར་འཁོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་ཆོས་འདོད་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་སྒོ་སོ་སོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་
རྩེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་དེས་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་
དེ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ལེགས་པར་བཀའ་སྩལ་དུ་གསོལ། དེ་ལྟར་བགྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱང་སྒོ་སོ་སོ་
བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ལ་སློབ་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་
རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་། སྒོ་སོ་སོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ལས་བརྩམ་པ་ཙམ་ཞིག་བཤད་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་

56-1-316a

པ་དྲུག་ཁོ་ནར་ཟད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་ལ་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསླབས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡང་བསྐོར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ལ། མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་རྣམས་ཀྱང་སྒོ་སོ་སོ་བ་འདི་ཉིད་ལ་བསླབས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚངས་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞིང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གང་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ན་བཞུགས་ཤིང་འཚོ་ལ་གཞེས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་དག་ཀྱང་སྒོ་སོ་སོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་
འདི་ཉིད་ལ་བསླབས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་
བ་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བའོ། །དེ་ལ་སྒོ་སོ་སོ་བ་དེའི་བྱེ་བྲག་ནི་གང་ཡིན། ཉེས་པ་ནི་གང་ཡིན། རྣམ་པར་གནོན་པ་ནི་གང་ཡིན། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་
གང་ཡིན་ཞེ་ན། སེར་སྣའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །ཀུན་དུ་འཛིན་པའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །ནོར་ཀུན་དུ་

56-1-316b

སྲུང་ལ་བགོ་བཤའ་མི་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སེར་སྣའི་སེམས་རྣམ་པར་གནོན་ཅིང་བཅོམ་ནས་སྦྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་གནོན་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་ལོངས་སྤྱོད་ཇི་ལྟར་ཆུང་ཡང་རུང་། ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་ཡོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། སློང་བ་རྣམས་ལ་བགོ་བཤའ་བྱེད་ལ་དེ་དགའ་བའི་སེམས་དང་། ཀུན་དུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་སེམས་
དང་། མགུ་བའི་སེམས་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་བས་ཕན་པའི་དངོས་པོ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པས་ལག་པ་བརྐྱང་སྟེ། སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་དེ་ནི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ལ་སློབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །ཉམས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། 
འདྲེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཞིག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ནག་ནོག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། 
ཉམས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། འདྲེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཞིག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ནག་ནོག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་
སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་སམ། དམིགས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འམ། དམིགས་པའི་ལྟ་བ་འདོད་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཏམ་འམ། རང་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་གཏམ་འམ། དམིགས་པ་ཅན་གྱི་གཏམ་ལ་དགའ་བར་འཛིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་འདྲེས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཞིག་པ་དང་། 

56-1-317a

ཚུལ་ཁྲིམས་རལ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ནག་ནོག་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང་། མི་སློབ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་རབ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་
དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་བསླབ་པ་གཞན་ལས་འགལ་བ་བགྱི་ན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་སམ། དམིགས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཚུལ་
ཁྲིམས་འཆལ་བའི་རབ་ཏུ་འགྱུར་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསླབ་པ་གཞན་ལས་འགལ་བར་བྱས་སམ། ངས་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བཞི་གང་དག་གསུངས་པ་དེ་དག་གི་ཉེས་པ་བྱས་སམ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་
བླངས་ཏེ་འདུག་གམ། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མ་བཏང་མ་སྤངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མ་བྲལ་ལ། དམིགས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་དང་། མངོན་
པར་ཞེན་པའི་སེམས་ཀྱང་མི་སྐྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་འདྲེས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཞིག་པ་དང་། ཚུལ་
ཁྲིམས་མ་རལ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ནག་ནོག་ཅན་མ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་སློབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་

56-1-317b

བྱང་ཆུབ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡིག་པའི་ལས་བྱས་པས་སྲིད་པར་འགྲོ་བ་སྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་སྲིད་པར་འགྲོ་བ་སྐྱེད་པ་དེ་
ཙམ་དུ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསླབ་པ་ཇི་ལྟར་བཅས་པ་ལ་བསླབས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
སེམས་སམ། དམིགས་པར་ལྟ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྟེན་པར་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
སེམས་མི་གཏོང་ལ། དམིགས་པར་ལྟ་བའི་སེམས་ཀྱང་མི་སྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་གནོད་སེམས་ཀྱི་
ཐ་བའི་ཉེས་པའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་སྙོམས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པར་
འདུ་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་ལ་རྟེན་པའི་བྱམས་པ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་བཟོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་
པའོ། །འདི་ལ་ནི་སྦྱིན་ནོ། །འདི་ལ་ནི་མི་སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །འདི་ལ་ནི་ཡོན་དབུལ་ལོ། །འདི་ལ་ནི་མི་དབུལ་ལོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །འདི་ལ་ནི་ཆོས་
བཤད་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་ནི་ཆོས་བཤད་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །འདི་ལ་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །འདི་ལ་ནི་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །

56-1-318a

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ཙམ་དུ་སོ་སོར་འགྱེད་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའོ་སྙམ་དུ་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ལ་བརྙས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པར་བྱ་དགོས་ཤིང་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདྲ་བ་དང་། ས་
དང་ཆུ་དང་མེ་དང་། རླུང་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་སྙོམས་པའི་སེམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སེམས་ཅན་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ། མི་གནས་པའི་སེམས་
དང་། ཚད་ངེས་པར་མི་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ཅིང་བྱམས་པས་མོས་པར་བྱས་ཏེ། ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ལ། ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་སྟོང་ངོ་སྙམ་དུ་བཟོད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འཁོར་བ་ལ་ཚད་ངེས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པ་སྟེ། བསྐལ་པ་འདི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ནི་བདག་འཁོར་བར་
བྱའོ། །བསྐལ་པ་འདི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ནི་འཁོར་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །སེམས་ཅན་འདི་སྙེད་ཅིག་ནི་བདག་གིས་གྲོལ་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་སྙེད་ཅིག་ནི་བདག་གིས་གྲོལ་བར་
མི་བྱའོ། སྙམ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །བདག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་
སྙམ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་གཞོམ་པ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟར་གོ་ཆ་བགོ་བར་བྱ་སྟེ། འཁོར་བའི་སྔོན་གྱི་མཐའ་

56-1-318b

མི་མངོན་ནོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་འཁོར་བ་ན་འཁོར་འཁོར་ཏོ། །གལ་ཏེ་བདག་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཡང་བསྐལ་པ་དེ་ཁོ་ན་སྙེད་དུ་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བར་བྱ་དགོས་པར་གྱུར་ན་ཡང་བདག་གིས་
སྤྲོ་བར་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་འདི་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་དེ་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཁོར་བ་ན་འཁོར་དགོས་ན་ཡང་བདག་གིས་སྤྲོ་སྟེ། དེ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། བྱང་
ཆུབ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་ལ་མི་དམིགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆས་སྤྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གོ་ཆ་བགོས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་སློབ་པ་ཡིན་
ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོལ་རྡལ་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དག་ཏུ་སོང་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནུས་ཤིང་ལྕོགས་ལ། འོས་ཡིན་
བཞིན་དུ་དེ་དགོན་པའི་ཕྱོགས་དབེན་པ་ཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་དབེན་པ་ན་སྤྱོད་ཅིང་བསམ་གཏན་གྱི་རོའི་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་ལ་རྟེན་ཅིང་གནས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སྦྱིན་པ་
ཡང་སྦྱིན་པར་བྱེད་ལ་སྐྱོ་བ་ཡང་མེད། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་མི་སྟེན། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ཀྱང་འཕེལ་བར་བྱེད། བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱོང་བ་ཡང་མེད་མི་གནས་པའི་བསམ་གཏན་པ་ཡང་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་
སྟོང་པར་ཤེས་ནས་འདི་ལ་བདག་གམ། སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། གང་ཟག་གང་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་བདག་ཉིད་དུལ་བར་བྱ་བ་དང་། ཞི་གནས་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བརྩོན་པར་གནས་ལ་

56-1-319a

སེམས་ཅན་གཞན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དམིགས་པའི་འཛིན་འཁྲིས་ཟིན་པ་དེ་དག་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་བདག་མེད་པའི་ཚུལ་དེ་མི་རྗོད་མི་སྟོན། བརྡ་སྤྲོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཐབས་ལ་མི་
མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉེས་པ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་ནས་འདི་ལ་བདག་གམ། སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། གང་ཟག་གང་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་སྟེ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་འདི་དག་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། ཐམས་
ཅད་ལ་མི་དམིགས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ལ། སེམས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སེམས་ཤིང་དམིགས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཟིན་ཅིང་དམིགས་པའི་སེམས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ལས་རབ་ཏུ་
གྲོལ་བར་བྱས་ནས། དེ་དག་ལ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་
མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་སློབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་བཤོས་གསོལ་ནས། འཁོར་གྱིས་ཁྱམས་དེར་འཁོར་དེའི་ནང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རྒྱས་པར་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བྱང་ཆུབ་

56-1-319b

སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྤོབས་པ་འམ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཟད་པར་མི་འགྱུར་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེའི་བརྩམ་པ་ཙམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་ཐམ་པར་བཀོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་། 
བསྙེན་བཀུར་དང་། ཕུ་དུད་དུ་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུས་བཀུར་སྟི་བྱས། བླ་མར་བྱས། རིམ་གྲོ་བྱས་མཆོད་པ་བྱས་སོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་
གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་གཙུག་ལག་ཁང་མ་བགྱིས་ལགས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་དེ་དག་གང་ན་བཞུགས་བཞུགས་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་
ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་རང་རང་གིས་སྤྲུལ་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་ནང་ན་གནས་གནས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་
ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་པོ་དེ་དག་འདས་པའི་ཐ་མའི་ཉིན་པར་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་བཤོས་གསོལ་ཕུལ་ཏེ། སླར་གཤེགས་པར་རིག་ནས་བསམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བསམས་ཏེ། ཅི་བདག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་བརྒྱ་བྱིན་
དུ་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་འམ། འོན་ཏེ་ཚངས་པར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་འམ། འོན་ཏེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་དེའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་དེས་ཐུགས་སུ་ཆུད་

56-1-320a

དོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྒྱལ་པོ་དེའི་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་རྒྱལ་པོ་དང་། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མང་པོ་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྐུ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ལུས་ཤིག་སྤྲུལ་ཏེ། དེ་སྟེང་གི་བར་སྣང་དེ་ལ་འདུག་ནས་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དཔེར་ན་མི་ནི་ཤེས་
རབ་འཆལ། །བྱིས་པའི་རང་བཞིན་གྱུར་པ་ཞིག །རྒྱལ་པོ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ནས་ནི། །བྱ་དགའ་ཆུང་ངུ་གསོལ་བར་བྱེད། །དེ་བཞིན་ལ་ལས་སངས་རྒྱས་ལ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་མཆོད་བྱས་ནས། །ཚངས་པ་བརྒྱ་བྱིན་
རྒྱལ་པོའི་སྲིད། །དམའ་བའི་གནས་ལ་འདོད་པར་བྱེད། །རྒྱལ་པོར་གྱུར་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་། །དེ་བཞིན་ཚངས་པར་འགྱུར་བ་རྣམས། །འདི་དག་མི་རྟག་བརྟན་མ་ཡིན། །བརྙན་མ་ཡིན་ཏེ་འཇིག་ཚུལ་ཅན། །སྲོགས་ཆགས་
ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་གྱིས། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །དེ་འདྲའི་སེམས་ནི་བསྔགས་པ་ཡིན། །རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ནི་ཡུལ་འཁོར་བཅས། །མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་
བྱས་ཟིན་གྱིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བླ་ན་མེད། །རྒྱ་ཆེན་སེམས་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྐྱེད། །དམའ་བའི་སྨོན་ལམ་མ་འདེབས་ཤིག །དེ་ནི་བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཤེས་རབ་བཟང་པོ་མཁས་པར་གྱིས། །བྱང་
ཆུབ་མཆོག་ལ་འཇུག་པར་གྱིས། །མྱ་ངན་འདས་པ་འདོད་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ལ། །གང་གིས་སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །རིན་ཆེན་བཀང་སྟེ་ཕུལ་བ་བས། །གང་གིས་ཐལ་མོ་
སྦྱར་བྱས་ནས། །སེམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བསྔོ་བྱས་ལ། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་མ་བྱས་ཀྱང་། །དེ་ནི་དེ་བས་ཤིན་དུ་ཆེ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བརྗོད་མེད་དུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་

56-1-320b

ལ་བསྙེན་བྱས་ཀྱང་། །དེ་ཡི་བཅུ་དྲུག་ཆར་མི་ཕོད། །གང་ཞིག་ཐལ་སྦྱར་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་འཇིག་རྟེན་དོན་མཛད་པ། །རྣམ་འདྲེན་སངས་རྒྱས་གང་དག་བཞུགས་རྣམས་ལ། །བསོད་ནམས་
འདོད་པའི་མི་འགས་སྔོན་ཆད་ཀྱི། །འཁོར་བར་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་མཆོད་པ་བས། །མི་གང་མཁས་ཤིང་འཛངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་ལ་ཡིད་ཆེས་ཤིང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བརྟན་པོར་
བསྐྱེད་ནས་ཀྱང་། །བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་ལ་ནི་མེ་ཏོག་འབུལ། །འདི་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་བརྗོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་འབུལ་བྱེད་ལ། །བསོད་ནམས་སྔ་མ་དེ་ནི་དཔེར་མི་རུང་། །རྒྱ་མཚོ་དང་ནི་ཆུ་
ཡི་ཐིགས་པ་བཞིན། །སངས་རྒྱས་ཞིང་འདིར་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ། །བསྐལ་པ་རེ་རེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་གྱུར། །བསྐལ་པ་མང་པོར་ལས་གཞན་མི་བྱེད་པར། །བསོད་ནམས་བཤད་ཀྱང་མཐའ་ནི་ཐུག་པ་མེད། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་
སེམས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བསྟན། །བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་བར་དུ་བཤད་ན་ཡང་། །ཆུང་ཟད་ཙམ་ཡང་ཡོངས་སུ་བརྗོད་མི་འགྱུར། །ས་གཞི་དག་ལས་རྡུལ་ནི་བླངས་པ་བཞིན། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་སྐྱེས་མཆོག་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་འདི་ཐོས་ནས། །མྱུར་དུ་བློ་གྲོས་དམའ་བ་ཀུན་སྤངས་ལ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་རྒྱ་ཆེན་སེམས་སྐྱེད་ཅིག །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པ་གསེར་གྱི་མཆོད་སྡོང་འོད། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཡོན་ཏན་ཀུན་
ལྡན་པ། །དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན། །འདི་འདྲ་ཞེས་ནི་ཕན་ཡོན་འདི་དག་བསྟན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བསྟན་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཡོད་ན། །ཞིང་རྣམས་གང་གཱའི་
བྱེ་སྙེད་གང་བྱས་ཀྱང་། །དེ་དག་བཀང་བས་ཆ་ཙམ་ཟད་པ་མེད། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་འདི་འདྲ་ཐོས་ནས་ཀྱང་། །རྒྱལ་པོའི་གཙོ་བོ་སེམས་ནི་དགའ་གྱུར་ཏེ། །སོར་མོ་བཅུ་ཡི་ཐལ་མོ་སྦྱར་བྱས་ནས། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་འཚལ་

56-1-321a

ཞེས་ནི་ཚིགས་ཏུ་སྨྲས། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་བདག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བདག་ནི་ཆོས་རྗེ་སངས་རྒྱས་གྲུབ་པར་ཤོག །བྱང་ཆུབ་རྡུལ་བྲལ་འདུས་མ་བྱས་རྟོགས་ནས། །སེམས་ཅན་གང་གཱའི་བྱེ་སྙེད་དགྲོལ་བར་
བགྱི། །སངས་རྒྱས་སྐུ་དེས་ཚིགས་བཅད་འདི་བརྗོད་ནས། །དེ་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་གཙོ་བོ་དགའ་གྱུར་པ། །ཤེས་ནས་སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་རབ་གཡོས་ཏེ། །ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་མཁའ་ལས་སོང་། །རྒྱལ་པོ་གསེར་
མདོག་སེམས་ནི་དང་གྱུར་ནས། །བུ་དང་བུ་མོ་དེ་བཞིན་ཆུང་མ་དང་། །རྒྱལ་པོ་དང་ནི་ཚོང་དཔོན་ཁྱིམ་བདག་རྣམས། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་ཕྱག་འཚལ་འདོང་ཞེས་བོས། །བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དྲུག་བཅུས་ཡོངས་བསྐོར་ཅིང་། །མེ་ཏོག་
རྣམས་དང་ཕྲེང་དང་བདུག་པ་ཐོགས། །སངས་རྒྱས་ག་ལ་བར་ནི་གཉི་རྒྱུད་སོང་། །ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་འདུག །དེ་བཞིན་བུ་དང་བུ་མོ་ཆུང་མ་དང་། །བློན་པོ་དང་ནི་ཚོང་དཔོན་ཁྱིམ་བདག་དང་། །རྒྱལ་པོ་
གཞན་དང་དེ་བཞིན་འཁོར་གྱི་རྣམས། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་ཕྱག་འཚལ་གུས་པར་འཁོད། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་བར་སྣང་ཐམས་ཅད་ཁྱབ། །སིལ་སྙན་དཀྲོལ་ཞིང་མེ་ཏོག་ཆར་པ་ཕབ། །གསེར་གྱི་མདོག་དེ་ཡུལ་
གྱི་མིས་བསྐོར་ནས། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བྱས་སངས་རྒྱས་ཞུ་བར་བྱེད། །སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པ་དཔག་མེད་ལྷ་ཡི་ལྷ། །མི་འདུལ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བརྟན་པོར་བསྐྱེད། །དེ་ཡི་བསོད་ནམས་
ཇི་ཙམ་སྐྱེད་འགྱུར་ལགས། །བཅོམ་ལྡན་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་བགྱིས་ན། །བསྐལ་པ་མང་པོར་སྡུག་བསྔལ་མི་མཐོང་བར། །ངེས་པར་བདེ་དང་བདེ་བླག་ཚིམ་གྱུར་པས། །བྱང་ཆུབ་བདུད་རྩི་མྱ་ངན་མེད་པ་རྟོགས། །
བདག་གཞར་རྐང་ལག་བཏང་ཡང་མི་འཚལ་ཞིང་། །མགོ་དང་རང་ཤ་སྩལ་བར་མི་འཚལ་བར། །བདག་ནི་ངེས་པར་བདེ་གནས་སྤྱོད་པ་ཡི། །ཐབས་འདིར་ཐུབ་པས་བདག་ལ་བསྟན་དུ་གསོལ། །རྟག་ཏུ་བདེ་དང་བདེ་བླག་

56-1-321b

ལྡན་པར་ཤོག །ནམས་ཀྱང་བདག་ལུས་སྡུག་བསྔལ་མ་གྱུར་ཅིག །བྱམས་དང་བཟོད་དང་དུལ་དང་སྡོམ་པ་ལ། །གནས་ནས་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་རིག་ཤོག །ལེ་ལོ་མ་མཆིས་རྟག་ཏུ་བསླབ་ལ་སློབ། །བདག་གིས་
བསླབ་པ་ནམས་ཀྱང་གཞིག་མི་བགྱི། །འདྲེན་པ་བདག་ནི་དམ་བཅས་བརྟན་པར་བགྱི། །ནམས་ཀྱང་ཚིག་ཙམ་ལྷུར་ལེན་ཡོང་མི་བགྱིད། །རང་བྱུང་བསོད་ནམས་འབྲས་བུ་བདག་ལ་གསུངས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
ཐེག་པ་བདེ་བ་གསུངས། །ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པའི་བསླབ་པ་བཀའ་སྩལ་གསོལ། །ཐོས་ནས་ཇི་ལྟར་བསྟན་བཞིན་གནས་པར་བགྱི། །གསེར་འོད་གསེར་བཀོད་འོད་བཟངས་དེས་གསུངས་པ། །ཀྱེ་ཀྱེ་ས་ཡི་བདག་པོ་མཉན་པར་
གྱིས། །བདེ་བའི་རྒྱུའི་བསོད་ནམས་ཁྱོད་ལ་བཤད། །བསླབ་པ་འང་བཤད་ཀྱིས་དེ་ཕྱིར་ང་ལས་ཉོན། །གང་གིས་སྟོང་གསུམ་རིན་ཆེན་གང་བྱས་ལ། །སྟོབས་བཅུ་མངའ་བ་རྣམས་ལ་འབུལ་བྱེད་པ། །དེ་བས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་
སྨོན་བྱེད་པ། །བསོད་ནམས་ཤིན་དུ་མང་པོ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །གང་གིས་ཞིང་རྣམས་གང་གཱའི་བྱེ་མ་སྙེད། །རིན་ཆེན་གང་བར་བྱས་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན། །དེ་བས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སྨོན་བྱེད་པ། །བསོད་ནམས་ཤིན་དུ་མང་པོ་འཕེལ་
བར་འགྱུར། །གང་གིས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཏུ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མཆོད་པ་བྱེད། །དེ་བས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སྨོན་བྱེད་པ། །བསོད་ནམས་ཤིན་དུ་མང་པོ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་གྱུར། །ཡེ་ཤེས་དབང་ཐོབ་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ། །བསོད་ནམས་འདོད་པའི་གང་ཟག་ལ་ལ་ཞིག །བསྐལ་པ་ཁྲག་ཁྲིག་བར་དུ་མཆོད་པ་བྱེད། །གང་གིས་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །རྒྱ་
ཆེན་སེམས་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྱུར་ཏེ། །སེམས་ཅན་ལ་ལ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །སེམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་བསྐྱེད་པ་བྱས་ནས་ཀྱང་། །གོམ་པ་བདུན་ནི་བོར་བའི་བསོད་ནམས་འདི། །དེ་བས་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །

56-1-322a

གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་སངས་རྒྱས་ཏེ། །སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་ལྡན་པ་ཉིད་གྱུར་ལ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་འཁོར་བའི་བསྐལ་པའི་བར། །སེམས་ཅན་གཅིག་པུས་མཆོད་པ་བྱས་པ་དང་། །མཁས་པའི་མི་ནི་
གང་ཡང་རུང་བ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་ནས་ཀྱང་། །མེ་ཏོག་གཅིག་པུ་ཕུལ་བའི་བསོད་ནམས་འདི། །དེ་བས་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་མང་པོར་ནི། །བསོད་
ནམས་དེ་ཡི་བཤད་པ་བརྩམས་བྱས་ཀྱང་། །བསོད་ནམས་འབྲས་བུ་དེ་ཡི་བཤད་པ་ནི། །ནམས་ཀྱང་ཟད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་བཟངས་འོད་
དེས་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་གཅིག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱུར་དུ་ཐེག་པ་བདེ་བས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བག་ཡོད་པ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
བག་ཡོད་པ་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བག་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང་། དམ་བཅས་པ་
ལས་མི་ཉམས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་གནས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ལ་འདུན་པ་བརྟན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་མི་གཏོང་བ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་
གཉེན་རྣམས་ལ་སྟེན་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ལ་གུས་པ་དང་། ཐོས་པ་མང་པོས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་བགོ་བཤའ་བྱེད་པ་དང་། ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། 

56-1-322b

ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་རྣམས་མི་གཏོང་བ་དང་། འདོད་པ་ཉུང་བ་དང་། ཆོག་ཤེས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་དང་། ཆོས་མཉན་པ་ལ་རྣ་བླགས་ཏེ་ཉན་པ་དང་། བླ་མ་ལ་གུས་པ་དང་། བཟོད་པ་ལ་གནས་པ་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱི་ཐ་
བའི་ཉེས་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང་། ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་། དམིགས་པར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང་། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་འདུན་པ་དྲག་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་
སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་མི་གཡེལ་བ་དང་། འདུ་ཤེས་ཟློག་པ་དང་། བྲེ་མོའི་གཏམ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང་། ལུས་དང་སེམས་དབེན་པར་གནས་པ་དང་། དགོན་པར་གནས་པ་དང་། སེམས་མཉེན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་མི་
འཛིན་པ་དང་། བདག་ལ་མི་བསྟོད་པ་དང་། གཞན་ལ་མི་སྨོད་པ་དང་། འགྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང་། མངོན་པར་འབྱུང་བ་དང་། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ལ་རྒྱུན་དུ་དགའ་བ་དང་། གསོང་པོར་སྨྲ་བ་དང་། བཞིན་ཁྲོ་
གཉེར་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་ལ་འཛུད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བག་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བག་ཡོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དང་། དམིགས་པར་ལྟ་བའི་སེམས་ཐ་ན་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
བག་ཡོད་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། མགོ་བོ་དང་། རྐང་ལག་དང་། མིག་དང་། 
ཡན་ལག་དང་། ཤ་དང་། ཁྲག་དང་། རུས་པ་དང་། རྐང་དང་། ཚིལ་དང་། མདོག་དང་། ལྤགས་པ་དང་། ལུས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏང་མི་དགོས་པར་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་ཡང་

56-1-323a

འགྱུར་ལ། ཐེག་པ་བདེ་བས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དགེ་བའི་
ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ལ་ཡི་དམ་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཅི་སྐྱེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་ལ་བརྟན་པོར་གནས་ཤིང་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤིན་དུ་བརྟན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་
གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ། འཕགས་པ་དང་མཁས་པས་བསྔགས་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་
ཏེ། དེས་ནི་བདག་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པར་རིག་ནས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱམས་པས་གནས་པ་དང་། བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་པ་དང་། མི་
གནས་པའི་བསམ་གཏན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ཤིང་མི་གནས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བར་གནས་པ་ཅི་འདྲ་
བ་དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བའི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་དེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་འདི་དག་
ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། འདི་ལ་བདག་གམ། སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། གང་ཟག་གམ། ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་པ་འམ། ཡོངས་སུ་བཏང་བ་གང་ཡིན་པ་འམ། ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་འམ། བཟོད་པར་
བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འམ། གང་ལ་བཟོད་པར་བྱ་བ་འམ། བཟོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འམ། རྩོམ་པ་གང་ཡིན་པ་འམ། གང་གི་ཕྱིར་རྩོམ་པ་འམ། བསམ་གཏན་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འམ། བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་གང་

56-1-323b

ཡིན་པ་འམ། སྒོམ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འམ། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་མོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་རིག་ནས་དམིགས་
པར་ལྟ་བ་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ལ་བདེ་བར་ཡང་གནས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་མྱུར་དུ་བླ་
ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་རི་བའི་གོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཕུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་གཟངས་འོད་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ལ་གློ་བ་རྗེ་བའི་སླད་དུ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གསོལ་ནས། དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསོལ་ཏོ། །བདག་ནི་ཞུམ་པ་མ་མཆིས་སེམས་
ཀྱིས་སུ། །མི་མཆོག་སྤྱན་སྔར་ཚིག་ནི་གསོལ་བར་བགྱི། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ནས་ཀྱང་། །འདྲེན་པ་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་གཞོལ་བར་བགྱི། །བདག་ལ་ནམས་ཀྱང་གཡོ་སྒྱུ་མ་མཆིས་ཏེ། །སྟོབས་བཅུ་
ལྡན་པས་བདག་གི་བསམ་པ་མཁྱེན། །ཡོན་ཏན་མངའ་བ་གྲགས་ཆེན་འདྲ་བ་ནི། །ལྷ་མི་གཞན་ལ་བདག་གིས་དབང་མ་མཆིས། །བདག་ནི་སྡུག་རྣམས་སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་པ་དང་། །དཔུང་གཉེན་གྱུར་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་
རྣམས་དགྲོལ། །ཁྱུ་མཆོག་བདག་ཉིད་བདེ་ལ་གནས་ནས་ཀྱང་། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ནི་བདག་གིས་དེ་ལ་དགོད། །འདྲེན་པ་བདེ་གཤེགས་གསུངས་པའི་ཆོས་གང་དག །དེ་ལ་བདག་ནི་སྤྱད་ཕྱིར་གནས་པར་བགྱི། །འདྲེན་

56-1-324a

པ་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ནི་ལྷ་མིས་མཆོད། །དེ་ལྟར་བདག་ཀྱང་མི་རྣམས་མཆོད་རྟེན་ཤོག །བྱང་ཆུབ་ཐམས་ཅད་མཆོག་ནི་ཚོལ་བགྱིད་ཅིང་། །བསྐལ་པ་མང་པོར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བགྱི། །ཟས་སྐོམ་གོས་དང་ཤིང་རྟ་
བཞོན་པ་དང་། །གསེར་དངུལ་རིན་ཆེན་དུ་མའི་སྦྱིན་པ་བགྱི། །འདྲེན་པ་བདག་ནི་བསླབ་ལ་གུས་པར་བགྱིད། །དེ་ནི་ཇི་བཞིན་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་བགྱི། །ཉམས་པར་མི་བགྱིད་གང་ལ་འང་གནས་མི་བགྱིད། །འདྲེན་པ་བདག་ནི་
ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་བགྱིད། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྙོམས་པའི་བསམ་པ་ཡིས། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་སུ་བགྱི། །བཀུར་སྟི་བགྱིས་དང་བཀུར་སྟི་མ་བགྱིས་ལ། །མཐོ་བར་འགྱུར་དང་དམའ་བར་འགྱུར་
མ་མཆིས། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་མང་པོ་བསམ་ཡས་པར། །བདག་ནི་ཇི་སྲིད་སྔན་ཆད་འཁོར་བར་གྱུར། །མི་དཔའ་ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྲིད་དུ། །སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་སྤྲོ་བར་བགྱི། །ལྷ་མིའི་འདྲེན་པ་བདེ་གཤེགས་
གསུངས་པ་ཡི། །བསམ་གཏན་བདེ་བ་དེ་ལ་གནས་པར་བགྱི། །འདྲེན་པ་བསམ་གཏན་བདེ་ལ་རེག་གནས་ཤིང་། །རྟག་ཏུ་དགོན་པའི་གནས་སུ་གནས་པར་བགྱི། །བདག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་བགྱི། །ལྟ་བ་ལ་ནི་
རྟེན་པར་ཡོང་མི་བགྱིད། །དམའ་བའི་སྤྱོད་པ་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་སྤང་། །མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་དྲི་མེད་སྤྱད་པར་བགྱི། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་
མ་ཐག་པ་དེའི་མོད་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །
ཁྱིམ་བདག་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་དང་། ཚོང་དཔོན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་དང་། བུ་དང་བུ་མོ་དང་། ཆུང་མ་དེ་དག་དང་། གཞན་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། ལྷའི་བུ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྣམས་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེའི་

56-1-324b

རྗེས་སུ་སློབ་ཅིང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དེས་བུ་ཐུ་བོ་རྒྱལ་པོར་བཅུག་གོ། །བཅུག་ནས་ཀྱང་བུ་རྣམས་དང་། བུ་མོ་
རྣམས་དང་། ཆུང་མ་རྣམས་དང་། ཚོང་དཔོན་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། བློན་པོ་དང་། རྒྱལ་ཕྲན་རྣམས་དང་ལྷན་གཅིག་ཏུ་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བས་བསྐོར་ཏེ་དད་པས་ཁྱིམས་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ་། །དེ་དག་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱུང་
ནས་ལོ་ཁྲིའི་བར་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་སྤྱད་དོ། །རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་གིས་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབས་ནས་མང་དུ་ཐོས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ཀྱང་བསྒྲུབས་སོ། །དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་ཉི་ཁྲི་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ན་བཟའ་དང་། ཞལ་ཟས་དང་། གཟིམས་ཆ་དང་། གདན་དང་། སྙུན་གྱི་གསོས་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས། བླ་མར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐད་དུ་
དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སོམ་ཉི་འམ། ཡིད་གཉིས་སམ། ཐེ་ཙོམ་ཟ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་
ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་འདི་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཚངས་པར་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་གཟངས་འོད་དེ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ལ་བརྩོན་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སོམ་ཉི་འམ། ཡིད་

56-1-325a

གཉིས་སམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྩེ་བ་ཁྱོད་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཚངས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་
བྱིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསེར་བཟངས་འོད་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང་རིམ་གྲོ་བྱེད་པར་སྤྲོ་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སོམ་ཉི་འམ། ཡིད་གཉིས་སམ། ཐེ་ཙོམ་ཟ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་
དེ་བལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དུ་གྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པར་མི་གནས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་
སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསེར་མདོག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་གི་ནང་ན་ཐ་ན་སེམས་ཅན་གཅིག་
ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ངས་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ་ཤ་སྟག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་
བསྒྲུབས་ཤིང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་དག་ཏུ་མཚན་ཐ་དད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་གྱུར་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་
འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ང་དང་། ཁྱོད་དང་། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང་། འཁོར་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདུས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་གིས་ཀྱང་མཐོང་ངོ་། །མཆོད་པ་བྱས་སོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་

56-1-325b

པ་དེ་དག་གི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་བཟུང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་དེ་ཙམ་དུ་ཡུན་རིང་དུ་ཐོགས་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་དེ་ཙམ་དུ་དཀའ་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེར་སྲོག་ཆགས་བྱེ་
བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དེ་སྙེད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་དེའི་གསུང་རབ་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་མ་བསྐྱེད་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་
སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཇི་སྐད་ཟེར་བ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་ནི་ཡུན་རིང་དུ་ཐོགས་སོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་
བསྐྱེད་པ་ཡང་དཀའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གསེར་བཟངས་འོད་དེའི་སྔོན་རོལ་དང་དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་
སངས་རྒྱས་མང་པོ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་དག་ལ་ངས་རི་མོ་བྱས། མཆོད་པ་བྱས། བཀུར་སྟི་བྱས། བླ་མར་བྱས་མོད་ཀྱི། དེ་སྲིད་དུ་ངས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མ་
བསྐྱེད་དེ་གཞན་དུ་ན་ང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་དག་དེ་ཙམ་དུ་མཛེས་ཤིང་དེ་ཙམ་དུ་བལྟ་ན་སྡུག་ལ། དེ་ཙམ་དུ་སྙིང་དུ་སྡུག་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ་སྙམས་སྟེ། དེ་དག་ལ་ངའི་སྡུག་

56-1-326a

པའི་སེམས་དང་། དགའ་བ་དང་། གུས་པ་སྐྱེད་པར་ཟད་དེ། དེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་མ་བསྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་ན་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་
ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་དང་། རང་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་དང་། ཉན་ཐོས་བྱེ་བ་ཁྲག་
ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་མཆོད་པ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་སྲིད་དུ་ཡང་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་
མི་སྐྱེད་དེ། གཞན་དུ་ན་ཕྱིས་གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་འདུས་པར་གྱུར་པ་དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་ཟད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དང་པོ་དག་ནི་དོན་དམ་གཟིགས་པ་དང་། །གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་སོན། །མི་མཆོག་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་དང་། །བསམ་
ཡས་རྣམས་ལ་གུས་པས་མཆོད་པ་བྱེད། །དང་པོར་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་རྣམས་མཆོད་ཀྱང་། །བདག་ནི་མཁས་པ་ཆོས་ཀུན་ཤེས་པའི་མཆོག །འཇིག་རྟེན་མཆོད་རྟེན་སངས་རྒྱས་གྱུར་ཅིག་ཅེས། །
དེ་སྲིད་དུ་ཡང་སེམས་ནི་སྐྱེད་མི་བྱེད། །དེ་དག་རང་རྒྱལ་བྱེ་བ་སྙེད་ལ་ཡང་། །གུས་པ་བསྐྱེད་ནས་མཆོད་པ་བྱེད་མོད་ཀྱི། །མི་འདུལ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །གྱུར་ཅེས་སེམས་ནི་དེ་སྲིད་སྐྱེད་མི་བྱེད། 
གུས་པ་རྒྱ་ཆེན་ཡང་དག་བསྐྱེད་ནས་ཀྱང་། །དབང་དུ་གྱུར་པ་བྱེ་སྙེད་མཆོད་མོད་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་མི་མཆོག་འདྲ་བར་ནི། །དེ་སྲིད་དུ་ཡང་སེམས་ནི་སྐྱེད་མི་བྱེད། །དོན་དམ་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་

56-1-326b

གཟུགས་མཐོང་ནས། །དགའ་བའི་ཤུགས་ནི་རྒྱ་ཆེན་བསམ་མི་ཁྱབ། །མཁས་པ་མི་འདུལ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ། །གྱུར་ཅེས་སེམས་ནི་དེ་སྲིད་སྐྱེད་མི་བྱེད། །གང་ཚེ་དེ་དག་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་བསག །
ལུས་དང་ཡིད་ཀྱིས་བདེན་པ་བསྒོམས་པ་ན། །འདྲེན་པ་མི་རྣམས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས། །བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་སེམས་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད། །དེ་དག་གིས་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྙེད། །བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་བསོད་ནམས་
ཚོགས་བསགས་ནས། །སེམས་དགེ་བ་དང་འཇམ་ཞིང་མཉེན་པ་ཡིས། །དེ་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་སེམས་སྐྱེད་དེ། །བདག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་བསགས་པ། །དེས་ནི་བདག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་གཟིགས་གྱུར་
ཅིག །ནམས་ཀྱང་བདག་གི་སྨོན་ལམ་ཉམས་མ་གྱུར། །དེ་དག་དེ་སྐད་སྨོན་ལམ་འཇུག་པར་འགྱུར། །བདག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་བསགས་པ། །དེས་ནི་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་རྒལ་གྱུར་ཅིག །
མི་དགེའི་ལས་ནི་བདག་གིས་གང་བྱས་པ། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་མི་བཟད་བདག་གིས་སྤང་། །མཐུ་དང་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པོ་བསྐྱེད་ནས་ནི། །ཕྱི་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་ཀྱང་བསྐྱེད། །སེམས་ནི་ནམས་ཀྱང་
ཞུམ་པར་མ་གྱུར་ཅིག །དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་བསམ་ཡས་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །མཁས་པ་སེམས་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་དེ། །བྱང་ཆུབ་མི་དམིགས་བདག་ཉིད་ཀུན་མི་དམིགས། །ཆོས་འདི་མཐའ་དག་སྟོང་པར་ཤེས་ན་ནི། །
དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བརྗེད་མི་འགྱུར། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་
སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ། བྱམས་པ་ཞེས་བགྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་འདིས་མིང་འདི་ག་ལས་རྙེད་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་

56-1-327a

དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་
པ་བས་ཀྱང་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་ཡུན་རིང་པོ་ཚད་མེད་པ་འདས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པ། 
འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་ཆེན་གདུགས་ཤེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་རིན་ཆེན་གདུགས་དེ་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་གོམ་པ་བདུན་བོར་བ་ན་གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་གདུགས་བཟུང་ངོ་། །རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་
གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །དེར་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱེ་མ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་གདུགས་ཤེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྒྲ་བསྒྲགས་ཏེ། དེས་ན་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དེའི་མཚན་རིན་ཆེན་གདུགས་ཤེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གདུགས་དེའི་བརྟན་གསུང་རབ་ལ་དགེ་
སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚོང་དཔོན་གྱི་རིགས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེ་བསོད་སྙོམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
རིན་ཆེན་གདུགས་དེའི་བསྟན་པ་ལ་བབ་པ་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་དེ་ན་གྲོང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དོ། །གྲོང་རྡལ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དོ། །ཡུལ་འཁོར་བརྒྱད་

56-1-327b

ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དོ། །ཚོང་འདུས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དོ། །དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེ་ཡང་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། ཚོང་འདུས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་
ཕྱིར་རྒྱུ་བར་གྱུར་ལ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ནམ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཚང་བར་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་མ་བཀོད་ཀྱི་བར་དུ་བདག་གིས་ཟན་མི་བཟའོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་
བརྟན་པོ་དེས་དེ་ལྟ་བུའི་ཡི་དམ་དེ་བཅས་ནས་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་ལམ། ཡུལ་འཁོར་རམ། ཚོང་འདུས་གང་དང་གང་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱུ་བ་དེ་དང་དེར་ནམ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཚང་བར་
བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་མ་བཀོད་ཀྱི་བར་དུ་ཟན་མི་ཟའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེས་གང་གི་ཚེ་ཉི་མ་གཅིག་གིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་པ་དེའི་དུས་དང་དེའི་སྐབས་
ཀྱང་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཉི་མ་གཉིས་ཀྱིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་པ་དེའི་དུས་དང་དེའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེས་ཟན་བཅད་ནས་ཉི་མ་གསུམ་པའི་ཚེ་ཟན་ཟའོ། །གང་
གི་ཚེ་ཉི་མ་གསུམ་གྱིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་པ་དེའི་དུས་དང་དེའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །ཉི་མ་བཞིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཚང་བར་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་པ་
དེའི་དུས་དང་དེའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གི་ཚེ་ཉི་མ་ལྔ་དང་། དྲུག་དང་། བདུན་གྱིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་པ་དེའི་དུས་དང་། དེའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་དེ། 
དེ་ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཟན་ཆད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་སྟེ་ཞག་བརྒྱད་པའི་ཚེ་ཟན་ཟའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམ་གྲངས་དེ་ལྟ་བུས་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་

56-1-328a

པོ་དེས་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཏུ་སོང་ཞིང་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། ཚོང་འདུས་དེ་དག་ཏུ་
སོང་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེས་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་འདས་ནས་སྲོག་ཆགས་སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་དང་། ཁྱེའུ་དང་། 
བུ་མོ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་དྲུག་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་མང་པོ་
འདི་དག་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་ཟིན་གྱིས། བདག་གིས་འདི་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཟུད་གོར་མ་ཆག་གོ་སྙམ་སྟེ། དེ་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་སོང་ནས་ལོ་བཞི་ཁྲི་ཉིས་
སྟོང་གི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །དགེ་འདུན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་
བཀོད་པ་གང་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ནང་ནས་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་གཞན་འདས་ནས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་བཅུ་ཚང་བ་གང་དག་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་
པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཙུད་དོ། །ལྷག་མ་དམན་པ་ལ་མོས་པ་རྐྱེན་གྱི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་
པ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་དུ་བཅུག་གོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ལ་མོས་པར་བྱས་ཟིན་གྱིས། བདག་གིས་

56-1-328b

སེམས་ཅན་འདི་དག་བག་ཡོད་པར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གཟུད་པ་བསྟན་ཏོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེས་ཡང་ལོ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གི་བར་དུ་སྲོག་
ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པའི་ལུང་ཕོག་གོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་
སུམ་བཅུ་རྩ་དྲུག་པོའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅི་ནས་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་གདམས་ངག་བསྟན་ཅིང་། དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་
དགེ་སློང་བློ་གྲོས་རྟན་པོ་དེ་གང་གི་ཚེ་གྲོང་དུ་འགྲོ་བ་དེའི་ཚེ་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་འགྲོའོ། །དེ་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། 
གྲོང་རྡལ་ལམ། ཡུལ་འཁོར་རམ། ཚོང་འདུས་སུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲོ་སྟེ། དེ་འགྲོ་བ་ན་དེ་ན་སེམས་ཅན་བྱམས་པ་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེའི་རྐང་པ་
སྒོའི་ཐེམ་པ་ལ་བཞག་པའི་ཚེ་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས་པའི་
ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོའི་རྐང་པ་སྒོའི་ཐེམ་པ་ལ་བཞག་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཇི་ལྟར་འཛུད་པ་བཞིན་དུ་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་དེའི་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་ནས་ས་བླ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཨ་ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་

56-1-329a

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་བྱམས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། ཚོང་འདུས་སུ་འགྲོ་བ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་
པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང་སྐད་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ས་བླ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་ནས་བར་སྣང་གི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་བསྒྲགས་ཤིང་སྐད་ཕྱུང་ངོ་། །དེ་དག་གི་སྒྲ་ཐོས་ནས་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་
རྣམས་དང་། སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་། འཐབ་བྲལ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ནས་གནས་གཙང་མའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྒྲ་
ཐོས་ནས་ཨ་ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་བྱམས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། ཚོང་འདུས་སུ་སོང་བ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱམས་པའི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྒྲ་བསྒྲགས་ཤིང་སྐད་ཕྱུང་ངོ་། །དེའི་མིང་དེ་ལ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གདུགས་
དེས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མཛད་དེ། འདི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་སློང་བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་འདི་ནི་སྲིད་པར་འགྲོ་བའི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། 
མངོན་པར་གྲགས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་ཡང་འདིའི་མིང་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་
པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུས་པའི་ནང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དགེ་སློང་

56-1-329b

བློ་གྲོས་བརྟན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སོམ་ཉི་འམ། ཡིད་གཉིས་སམ། ཐེ་ཙོམ་ཟ་བར་སྲིད་དེ། དེ་ཚུན་ཆད་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་མིང་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཤིག་ཏུ་
གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་ཡང་འདིའི་མིང་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་ནི་དེ་ཡིན་
ཏེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པའི་སྔོན་བྱུང་བ་འདི་བཤད་མ་ཐག་པ་
དེའི་མོད་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ། །སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་ཡང་ལྷའི་གླུ་དབྱངས་གྲག་གོ། །མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཡང་བབ་པོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། 
ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ལྷའི་བུ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དག་གིས་ལྷའི་མེ་ཏོག་མཱན་དཱ་ར་བ་དག་ཁྱེར་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ག་ལ་
བ་དེར་གཏོར་ཏེ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་འདི་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་། ལྷ་དང་། མི་རྣམས་
ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་དོན་དང་། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་པར་ཡང་སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དེ་སྙེད་ཀྱི་དོན་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གང་
དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པའི་མིང་ཙམ་ཐོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྙེད་པའི་མཆོག་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཡིན་ན་ཤའི་མིག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ནས་དགའ་བ་ཐོབ་པ་དེ་དག་ལྟ་ཅི་སྨོས། 

56-1-330a

བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་བདག་ཅག་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་ཚིག་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་མ་ཐག་པ་དེའི་མོད་ལ་སྐྱེ་
བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དང་བཅས། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཚིག་འཐུན་པར་ཚིག་འདི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་པ་ན་སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་
བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །དགེ་སློང་ལྔ་སྟོང་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པའི་འཁོར་འདུས་པ་གཉིས་པ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་
པ་ཀུན་དགའ་བོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་
ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་
སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་བྱམས་པའི་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུང་ཤིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རྩེ་བས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག །

56-1-330b

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་སོ་སོ་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག །ཀུན་དགའ་
བོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་བར་གྱི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་གཏད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་
སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་གང་བར་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཕུལ་བ་བས་ནི་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པའི་དང་པོ་འཇུག་
པ་འདི་ཐོས་ནས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གཞོལ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པས་མོས་པར་བྱེད་དམ། འཛིན་ཏམ། འཆང་ངམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་དམ། སྒོམ་འམ། གཞན་དག་ལ་རྒྱས་པར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་ན་
འདི་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མི་ལུས་འཐོབ་པ་རྙེད་པར་དཀའ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའང་རྙེད་པར་
དཀའ། །སངས་རྒྱས་དད་པ་རྙེད་པར་དཀའ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱང་རྙེད་པར་དཀའ། །གནས་སྐབས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་རྙེད་དཀའ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ཐོབ་ནས་མ་སྤངས་ཤིག །མཐུ་རྩལ་དག་ཀྱང་ཆུད་
མ་གཟན། །མི་ལུས་ཐོབ་པ་རྙེད་པ་དང་། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རྙེད་པ་དང་། །སངས་རྒྱས་དད་པ་འང་རྙེད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་གྱུར་ན། །དེ་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་ནས་ཀྱང་། །རྟག་ཏུ་བག་ནི་ཡོད་པར་
གྱིས། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས། །བག་ཡོད་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་བརྙེས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །རྩ་བའི་སྒོ་དང་ཚུལ་གྱི་ལམ། །བག་ཡོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན། །མཁས་པ་རྣམས་

56-1-331a

ཀྱང་འདི་ལ་སློབ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དག་དང་། 
ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་
རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པྲཛྙཱ་བར་མ་དང་། ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། སུ་རེན་དྲ་བོ་དྷི་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ། 
༄༅།   །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ལོ་ཀཱ་ནུ་ས་མཱ་ནཱ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ།  བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།  སངས་རྒྱས་དང་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། ཐུབ་པའི་རྒྱལ་པོ་རི་ལ་བཞུགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཆེན་དང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་མདུན་གྱིས་བལྟས། །
དེ་ནས་མཁས་པ་འཇམ་དབྱངས་ཀྱིས། །བཏུད་དེ་རྒྱལ་ལ་འདི་སྐད་གསོལ། །སླད་མའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སླད་དུ། །དཔའ་བོ་ཆེན་པོས་བཤད་དུ་གསོལ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེན་ཕུན་སུམ་
ཚོགས། །མདོ་སྡེ་དམ་པ་བློ་རབ་ཀྱིས། །སྨྲ་བའི་མཆོག་གིས་བཤད་དུ་གསོལ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཐུགས་སྐྱེས་སྲས། །གཅེས་འཛིན་མཆོག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །རྩེ་གཅིག་སེམས་སུ་ཡིད་བྱོས་ལ། །
ཉོན་ཅིག་ད་ནི་བཤད་པར་བྱ། །བློ་དང་ལྡན་པས་ཡོན་ཏན་ཞུས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་པ། །ཆོས་སྨྲ་སེམས་ཅན་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས། །ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་མཉན་པར་གྱིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་

56-1-331b

རྣམས་དཔག་མེད་ལ། །རང་སངས་རྒྱས་ནི་ཐམས་ཅད་དང་། །ཉན་ཐོས་དག་གིས་རྣམ་ཀུན་དུ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བསགས་པ་ན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྲོས་མེད་ལ། །བྱིས་པ་སྤྲོས་པ་སྤྱོད་པ་ཡི། །
སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་རྒྱལ་བ་རྣམས། །རིག་པར་མི་ནུས་སྨོས་ཅི་དགོས། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་དང་། །རང་བྱུང་སྐུ་ཐུགས་ཅི་འདྲ་དང་། །ཤེས་རབ་ཅི་འདྲ་རབ་
ཏུ་མཁྱེན། །འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྒྲོན། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་། །འཇིག་རྟེན་དང་ནི་འདྲེས་མེད་ལ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ཡང་སྣང་བ་སྟོན། །སྐུ་དང་སྐུ་ཡི་ཕྲིན་ལས་དང་། །གསུང་གིས་གང་དག་
བརྗོད་པ་དང་། །ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །རྒྱལ་བའི་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་འདས། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་ཐུགས་བརྩེ་བས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་འོད་མཛད་པ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་བཞིན། །
སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་འཕགས། །དེ་དག་ཕྲིན་ལས་འཇིག་རྟེན་འདས། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་བླ་ན་མེད། །
གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་རྣམ་འདྲེན་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་འཐུན་པར་མི་འཇུག་ན། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་དང་། །སངས་རྒྱས་སུས་ཀྱང་ཤེས་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཕན་བཞེད་པ། །སྐྱོབ་པ་
རྫུ་འཕྲུལ་ལྡན་པ་པོ། །རང་བྱུང་སྡིག་པ་མི་མངའ་བ། །དེ་དག་གཡོ་བ་བསམ་མི་ཁྱབ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ། །འཁྲིག་པ་ལས་ནི་བྱུང་མིན་ལ། །ཡབ་དང་ཡུམ་ཡང་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་
འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་གྲངས་མེད་ནས། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལས་བྱུང་། །འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་ཉིད་སྟོན་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སངས་རྒྱས་འོད་ནི་དཔག་མེད་དེ། །

56-1-332a

ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་སྣང་མཛད་ཀྱང་། །མདོམ་གང་འོད་དུ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མི་ཡི་དམ་པ་ནམ་དུ་ཡང་། །ཞབས་གཉིས་ས་ལ་མི་རེག་སྟེ། །འོན་ཀྱང་ལམ་སྲང་
དེ་སྟོན་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འདོད་པ་དེ་དག་རྣམ་སྨད་དེ། །འདོད་པའི་རྫབ་ལས་ཡང་དག་འཕགས། །འོན་ཀྱང་སྲས་ལ་སོགས་སྟོན་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །
མར་མེ་མཛད་ནས་བཟུང་ནས་སུ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདོད་ཆགས་བྲལ། །སྒྲ་གཅན་ཟིན་ལ་སྲས་ཤེས་གསུངས། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ལྷ་དང་འཇིག་རྟེན་བཅས་པ་ཡི། །ང་ནི་
མཆོག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ། །ཕྱིན་ནས་ཆོས་ནི་ཚོལ་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཐུབ་ཆེན་འཛམ་ཤིང་གྲིབ་མ་ལ། །བཞུགས་ཏེ་བསམ་གཏན་མཛད་བསྟན་དང་། །ལོ་དྲུག་བར་དུ་དཀའ་
སྤྱད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །གཉིས་སུ་མེད་པར་ཞིང་འདི་ན། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་བཞུགས་ནས་ནི། །བདུད་འདུལ་རྣམ་པར་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །
བྱང་ཆུབ་མཚུངས་མེད་སངས་རྒྱས་ཏེ། །ལྷར་བཅས་འཇིག་རྟེན་སྟོན་ཡིན་ཡང་། །ཐུགས་ལས་ཆུང་ངུ་ཉིད་སྟོན་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དཔའ་བོ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལྡན་པ། །བསྟན་པའི་
ཕྱིར་ནི་འདིར་གཤེགས་ལ། །གསོལ་བ་འདེབས་ལ་གཞེས་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ནི། །ཕྱིར་ཞིང་འཇུག་པ་མི་མངའ་ཡང་། །དེ་དག་དྲན་པ་སྟོན་
མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི། །བྱོན་དང་བཞུད་པ་མི་མངའ་ཡང་། །འོན་ཀྱང་བཞུད་པར་རྣམ་སྣང་བ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །

56-1-332b

རྒྱལ་བ་རྣམས་ནི་མཁའ་འདྲ་སྟེ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་གནས་ཀྱང་། །ལྡང་བ་ལྟར་ཡང་སྣང་བ་ནི། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཞབས་ནི་པད་མའི་འདབ་འདྲ་སྟེ། །དེ་དག་རྡུལ་གྱིས་མི་གོས་ལ། །
ཞབས་ཀྱང་འཁྲུ་བ་མཛད་པ་ནི། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དེ་དག་དྲི་མ་མི་མངའ་སྟེ། །སྐུ་ནི་གསེར་གྱི་མདོག་འདྲ་ཡང་། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁྲུས་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་
འཇུག་ཡིན། །ཞལ་ནི་པད་མའི་དྲི་ལྡན་ཞིང་། །ཚེམས་ནི་དྲི་མེད་མུ་ཏིག་འདྲ། །འོན་ཀྱང་ཚེམས་ཤིང་གསོལ་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དེ་དག་བསྒྲིམ་པ་མི་མངའ་ཡང་། །དེ་དག་
ཞལ་ཟས་གསོལ་མཛད་ཅིང་། །སྦྱིན་པ་པོ་ལ་འབྲས་བུ་ཆེ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སྐུ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེ་འདྲ་བའི་ཕྱིར། །ཟག་པ་དག་ནི་མི་མངའ་ཡང་། །བཤང་བའི་སར་ནི་གཤེགས་མཛད་པ། །
འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དེ་དག་སྙུན་ནི་མི་མངའ་ཡང་། །དགེ་འདུན་བསྡུ་བ་མཛད་པའི་ཕྱིར། །སྨན་ཀྱང་བསྟན་པར་མཛད་པ་ནི། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཀུན་
ལྡན་ཏེ། །སྐུ་ལ་འགྱུར་བ་མི་མངའ་ཡང་། །དེ་དག་རྒ་བ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད། །ཞབས་ཀྱི་མཐེ་བོས་གཡོ་མཛད་ལ། །འོན་ཀྱང་
ཉམ་ཆུང་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་སྐུ་དང་རབ་ལྡན་པས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྐུ་ཡང་། །རྣག་ཅན་སྐུ་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་
ཡིན། །སངས་རྒྱས་རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་ཡང་། །སེམས་ཅན་སྤྱོད་ཡུལ་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་དག་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་རྟོག །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་མཉམ་བཞག་ལ། །འགྲེང་དང་བཞུགས་

56-1-333a

དང་བཞུད་པ་དང་། །དེ་བཞིན་མནལ་བར་སྣང་བ་ཡང་། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐུབ་དཀའ་ལ། །གྲང་དང་ཚ་དང་གྲིབ་མ་དང་། །དེ་བཞིན་ཉི་མ་སྟེན་མཛད་པ། །
འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཚངས་པའི་ཁྱིམ་ན་ཚངས་པ་ལྟར། །རྒྱལ་བ་རྟག་པར་ན་བཟའ་གསོལ། །འོན་ཀྱང་ན་བཟའ་ལེགས་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སྤྱི་གཙུག་ལྟར་ནི་
མི་མཐོང་ཕྱིར། །སྤུ་གྲིས་གཅད་དུ་ཡོང་མེད་ཀྱང་། །དབུ་འབྲེག་པར་ནི་སྟོན་མཛད་པ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་རབ་བསྒོམས་ཏེ། །དེ་དག་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་སྟོན་ལ། །བསམ་
གཏན་མཛད་པ་སྣང་བ་ཡང་། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་འདྲེན་པ་ཀུན། །རོ་བྲོ་མཆོག་རྣམས་བརྙེས་གྱུར་ཀྱང་། །ངན་ངོན་དག་ནི་བསྟེན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་
འཐུན་འཇུག་ཡིན། །བསོད་ནམས་མི་ཟད་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་འཕགས། །འོན་ཀྱང་མ་བརྙེས་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དགའ་བའི་
ཟས་ནི་མངོན་བསྒྲུབས་ཏེ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བཞུགས་མཛད་ཀྱང་། །རྟག་ཏུ་ཞལ་ཟས་གསོལ་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །བསོད་ནམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པས་འཕགས། །
ལྷ་ཡི་ན་བཟའ་བརྙེས་གྱུར་ཀྱང་། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་གསོལ་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འོག་མིན་གཞལ་མེད་ཁང་པ་རྣམས། །རྣམ་འདྲེན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སྤངས་ཏེ། །
རྩྭ་ཁྱིམ་རྣམས་ནི་སྟེན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་ཞལ་དབུགས་ཀྱིས། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྐམ་མཛད་ཀྱང་། །ཆར་པའི་སྐྱབས་ཀྱང་རབ་འཛིན་པ། །འདི་ནི་

56-1-333b

འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །བདུད་རྣམས་བྱེ་བ་དཔག་མེད་པ། །ཐུགས་བསྐྱེད་ཙམ་གྱིས་འདུལ་མཛད་ཀྱང་། །བདུད་ཀྱི་བགེགས་རྣམས་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ང་དང་
ང་ཞེས་ལྟ་བ་གང་། །དེ་ནི་རང་བྱུང་རྣམས་ལ་མེད། །འོན་ཀྱང་ང་དང་ངའི་ཞེས་གསུངས། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སྐྱོབ་པ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀུན་ལ། །མི་མཁྱེན་པ་ནི་མི་མངའ་ཡང་། །
གཞན་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲི་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་འབྱུང་མཛད་ཀྱང་། །རབ་ཏུ་དབེན་པར་སྣང་བ་སྟེ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་
འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དེ་དག་སྣ་ཚོགས་སྐུ་མེད་ཀྱང་། །སེམས་ཅན་མོས་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །སྐུ་ལུས་སྤྲུལ་པ་མཛད་པ་ནི། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་སྒྲ་སྐད་ཀྱིས། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་གཡོ་ལ། །འོན་ཀྱང་སྒྲ་ཆུང་སྟེན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྤྲོས་མི་མངའ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་གསལ་གྱུར་ཀྱང་། །
སྤྲོས་དང་བཅས་པར་གསུང་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མིང་མེད་པ་ཡི་ཆོས་ཀྱི་རྣམས། །བསམ་དུ་མེད་པའི་མིང་དག་གིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོངས་བརྗོད་པ། །འདི་ནི་
འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་། །ཤིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་མཁྱེན་ལ། །སེམས་ཅན་མང་པོ་འདུལ་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །གང་
གིས་ལས་བྱས་འདི་ཉིད་ཀྱིས། །མྱོང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཡང་། །གང་གིས་བྱས་པ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལ། །སྐྱེས་བུ་

56-1-334a

མཆོག་རྣམས་མངོན་སུམ་ཡང་། །འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་སྲིད་གཞན་དུ། །སུ་ཡང་འཁོར་བར་ཡོང་མིན་ལ། །
འཁོར་བ་ཡང་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཕུང་པོ་དག་དང་ཁམས་རྣམས་དང་། །སྐྱེ་མཆེད་རང་བཞིན་གཅིག་བཞེད་ལ། །ཁམས་གསུམ་པོ་དག་སྟོན་
མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དུས་གསུམ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི། །རང་བཞིན་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། །སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱང་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །
ཀུན་ལ་མི་མཁྱེན་རྣམ་བྲལ་ཏེ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་ཐམས་ཅད་གཟིགས། །འོན་ཀྱང་སྔོན་ཐའ་མི་གསུང་བ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་གཞན་མིན་པར། །ཆོས་རྣམས་རྟོགས་པར་
ཐུགས་ཆུད་ལ། །འོན་ཀྱང་གཞག་པ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དམ་པའི་དོན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ཟབ་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་གྱུར་ལ། །སྣ་ཚོགས་སུ་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་
ཡིན། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་སྟོན་མཛད་ཅིང་། །བརྫུན་པར་ཡང་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །བདུད་ནི་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ཡིས། །དགེ་འདུན་དབྱེ་བར་མི་ནུས་
ཀྱང་། །དགེ་འདུན་དབྱེན་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཆོས་གང་ཡང་ནི་མ་བསླབས་ལ། །མ་བསླབས་པ་ཡང་གང་ཡང་མེད། །སློབ་དང་མི་སློབ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་
འཇུག་ཡིན། །འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲོལ་བཅིངས་མེད། །འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟོན། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་ལ་འགྲོ་མེད་ཀྱང་། །དགྲ་བཅོམ་དེ་ནི་འགྲོ་འོང་ཞེས། །

56-1-334b

སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བསྟན་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དོན་དང་དོན་མིན་མི་གཟིགས་ལ། །འགོག་པ་དང་ནི་དམ་པའི་དོན། །སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོག་གསུང་བ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་
ཡིན། །དངོས་པོ་མེད་པ་གསལ་བའི་དངོས། །རྙོག་མ་མེད་པའི་རབ་སྟོན་ཀྱང་། །ཆོས་རྣམས་ཆུད་ཟ་མེད་ཅེས་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་མེད་པར། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་མཁྱེན་ཀྱང་། །བརྗོད་པ་དག་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་ཆགས་མི་མངའ། །དུས་རྣམས་ཀུན་དུ་
མཉམ་བཞག་ཀྱང་། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་སྦེད་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྐུ། །སངས་རྒྱས་ཅུང་ཟད་མི་བསྙུན་ཡང་། །དགེ་
སློང་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་སྨྲས། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ཟད་དེ། །བསོད་ནམས་ཀུན་གྱིས་མངོན་འཕགས་ཀྱང་། །ལས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་
འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སྐྱོབས་པ་སངས་རྒྱས་དུས་གསུམ་ལ། །མཐར་ཐུག་འགྱུར་བ་ཡོད་མིན་ཡང་། །མཚམས་གཅོད་པ་ཡང་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་
འཇུག་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །གཅིག་ཅི་འདྲ་བར་དེ་བཞིན་ཀུན། །འོན་ཀྱང་ཐ་དད་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སངས་
རྒྱས་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། །ཉན་ཐོས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། །འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །ཚིག་གི་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་ཏེ། །

56-1-335a

ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་བྱུང་ཡིན་དང་། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་དོན་
གྱི་ཕྱིར། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཟག་མེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉན་ཐོས་ལ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་གསུང་བ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མཁྱེན་པས་དེ་དག་གཉིས་མིན་
ཡང་། །དུས་གསུམ་དག་ནི་རྣམས་གཟིགས་ཤིང་། །གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་དང་། །སངས་རྒྱས་རིག་པར་སུ་འདོད་པ། །དེ་ནི་ཆོས་དབྱིངས་
ཞུགས་ཤིག་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་བཟོད་སྟོན་པ། །རྟག་ཏུ་ཡང་དག་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །མཁྱེན་ནས་རབ་ཏུ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
མཚུངས་ཏེ། །འཇུག་པ་མེད་ཅིང་འབྱུང་མེད་ཀྱང་། །འགྲོ་བ་གནས་པ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མི་སྐྱེ་བ་ལ་གཅིག་པ་འམ། །མང་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། །སྣ་ཚོགས་རིམ་པ་སྟོན་མཛད་པ། །
འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དེ་དག་ཐ་དད་སྐུ་མེད་ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་དཔག་མེད་དུ། །སྐུ་ལུས་དག་ནི་སྤྲུལ་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སྟོང་གསུམ་བྱེ་བ་བརྒྱ་བགྲངས་
པ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་དུ་བརྗོད་བྱ་བ། །དེར་ནི་སྐྱེ་བ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དུས་ཀུན་དུ། །ཆོས་ནི་གནས་པར་རབ་མཁྱེན་ཀྱང་། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་སྐོར་བ། །འདི་ནི་འཇིག་
རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །སངས་རྒྱས་འོད་ནི་དཔག་མེད་ཅིང་། །སྐུ་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་མིན་ཡང་། །དཔག་ཏུ་ཡོད་པར་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མཆོག་མེད་དེ། །དུས་གསུམ་

56-1-335b

དག་ཏུ་སྟོང་ཉིད་ཀྱང་། །མཆོག་གིས་ཆོས་རྣམས་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཞིག་པ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་མེད་ལ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་གྱུར་ཀྱང་། །སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་སྟོན་མཛད་པ། །
འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་གྲུབ་མེད་དེ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱང་། །འོན་ཀྱང་ངེས་པར་འབྱུང་སྟོན་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །གཟིགས་པ་ཅི་ཡང་མི་མངའ་ཡང་། །
ལྷག་མཐོང་གིས་ནི་གཟིགས་གྱུར་ཅིང་། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་བྱེད་པ་པོ། །ཤིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། །བྱས་དང་མ་བྱས་སྟོན་མཛད་པ། །
འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་དང་ནམ་མཁར་ནི། །རྒྱལ་བ་གྲངས་སུ་མ་ཆུད་ཀྱང་། །ཁམས་ཀྱི་གྲངས་རྣམས་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །གྲངས་མེད་སྟོབས་རྣམས་
བརྙེས་གྱུར་ལ། །མཐུ་ལས་ཉམས་པ་མི་མངའ་ཡང་། །ཞབས་འབྲིང་བ་དག་ཚོལ་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ནམ་ཡང་བྱིས་པའི་བློ་ལྡན་དང་། །སངས་རྒྱས་འདྲེན་པ་མི་མངའ་ཡང་། །བྱིས་པ་དེ་དག་འདུལ་
མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཕ་རོལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་བྱོན་ཀྱང་། །དེ་ལ་ང་ནི་གཞན་ཞེས་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མི་སྐྱེ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་སྐྱེས། །
དེ་དག་རྒྱུ་ལས་བྱུང་མིན་ཡང་། །མ་རིག་རྐྱེན་གྱིས་འབྱུང་ཞེས་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རྒྱལ་པོ་བརྙེད་དང་བཀུར་སྟི་ལས། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་བརྙེས་ལ། །ཆོག་ཤེས་པ་ནི་སྟོན་མཛད་པ། །
འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །གང་ན་སེམས་ཅན་འདུལ་ཡོད་པར། །སྣང་བ་དེར་ནི་འདྲེན་པ་རྣམས། །དེ་དག་སྤྱོད་པ་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རིག་པ་གསུམ་གྱི་ཚོགས་བསགས་པ། །

56-1-336a

རིགས་པ་སྐྱེད་པར་ངེས་པར་སྟོན། །འདི་ལ་མཐོང་བ་ཅི་ཡང་མེད། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་ཐམས་ཅད་དུ། །སྐྱེ་བོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འདུལ། །གླིང་བཞི་དག་ཀྱང་སྟོན་མཛད་པ། །
འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་གང་ན་ཡང་། །ཆོས་གང་ཕུང་པོ་གནས་པ་མེད། །འོན་ཀྱང་ཆོས་གྲུབ་བཀའ་སྩལ་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མཐའ་གསུམ་གྱི་ནི་མཐར་
སྐྱེས་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་སྟོན་མཛད་ཅིང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་སྟོན་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྒྱུད་མཁྱེན་ནས། །འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་རྣམ་སྤངས་ལ། །དེ་
དག་ཐམས་ཅད་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །མི་སྐྱེ་བ་ནི་གང་མཐོང་བ། །མ་རིག་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་བགེགས། །རིག་པ་སྐྱེད་པར་སྟོན་མཛད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འཐུན་འཇུག་ཡིན། །རྫོགས་པའི་
སངས་རྒྱས་གཅིག་ཡིན་ཡང་། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱའི་ཕྱིར། །འབྱུང་བ་དག་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་ཡིན། །གང་དག་མདོ་སྡེ་འདི་འདྲ་འདི། །
ཕྱི་མའི་དུས་ན་ཐོས་འགྱུར་ཞིང་། །ཐེ་ཙོམ་མེད་ལ་ཤེས་འགྱུར་བ། །དེ་དག་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་མཐོང་། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱིས་དེ་གསུངས་ནས། །སྲས་པོ་འཇམ་པའི་
དབྱངས་ལ་སོགས། །རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ། །སྟོན་པའི་བཀའ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད། །འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགསོ།། །།
དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང་ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ། སྐད་གསར་ཆད་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ། བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་གཅིག །      །           །། །།